LUẬN ĐẠI THỪA BẢO YẾU NGHĨA
Pháp Hộ v.v… dịch
Nguyên Hồng dịch tiếng Việt
QUYỂN 10
Kinh Hoa Nghiêm nói: Pháp giới hạnh nguyện phần vị tuyên thuyết Bồ-tát vô tận Phật chủng thế giới Thế Tôn phổ biến trí cảnh giới Âm Thanh Như Lai từ trong cõi kia đến trước Thế Tôn Thích-ca Mâu-ni Như Lai, xuất hiện thân tướng oai đức của Bồ-tát như tất cả thân phần, tất cả tướng hảo, tất cả chân lông, tất cả trang nghiêm, tất cả y phục dụng cụ v.v… tất cả Bồ-tát quyến thuộc đầy đủ, có Thế Tôn Đại Tì-lô-giá-na Như Lai, tất cả Như Lai trụ trong quá khứ đời trước, tất cả Như Lai vị lai đã thụ ký và chưa thụ ký hoặc trụ trong đời sau, tất cả Bồ-tát an trụ khắp tất cả cõi Phật 10 phương trong hiện tại xưa tu tập bố thí Ba-la-mật-đa tương ưng tiên hành hải, tất cả thụ giả và vật bố thí đều ảnh hiện, tất cả thân tướng, các tướng hảo tất cả lỗ chân lông v.v… cũng đều đối hiện biểu thị. Lại nữa các phần vị của thân và đường ngôn ngữ, tất cả y phục vật trang sức cũng đối hiện mỗi mỗi biểu thị. Lại nữa xưa tu tập nhẫn nhục Ba-la-mật-đa thị hiện cắt đứt các thân phần tương ưng tiên hành hải. Lại các Bồ-tát gia hành tinh tiến tương ưng tiên hành hải. Lại các Như Lai làm việc tĩnh lự rộng lớn tương ưng tiên hành hải. Lại chư Như Lai chuyển bánh xe pháp lớn pháp sự làm xong xả các thân tướng tự tại các môn ảnh hiện mỗi mỗi biểu thị tương ưng tiên hành hải. Lại chư Như Lai hoan hỷ thấy các Bồ-tát đạo, tất cả thế gian tối thượng ái lạc tương ưng tiên hành hải. Lại các thắng nguyện hải, các pháp môn tăng thượng rộng lớn trang nghiêm của các Bồ-tát tương ưng tiên hành hải. Lại các Bồ-tát, lực Ba-la-mật-đa các hành làm xong thanh tịnh tương ưng tiên hành hải. Lại các Bồ-tát, pháp giới rộng lớn tất cả mây thần biến rộng lớn tạo các cảnh giới trí của Bồ-tát tương ưng tiên hành hải. Thừa như vậy 10 Ba-la-mật-đa ảnh hiện biểu thị pháp giới rộng lớn, tất cả các mây thần biến rộng lớn đều đến chỗ Phật. Ở đó Bồ-tát cùng quyến thuộc đảnh lễ Phật xong trụ ở phương trên hóa hiện ngồi kết già trên tòa kim cương đế thanh liên hoa sư tử trong lầu gác lớn kim cương đế bảo tâm trang nghiêm tạng, hiện các lưới báu diệm ma-ni vương che bên trên. Lại dùng chuỗi anh lạc âm thanh bảo vương của 3 đời tất cả Như Lai treo thả rũ xuống trang nghiêm, đầu đội mão ma-ni bảo, hiện thân Bồ-tát gia trì mà trụ. Mà Bồ-tát này và quyến thuộc đều xuất sinh từ hạnh nguyện của Bồ-tát Phổ Hiền. Trong căn môn nơi chân tất cả Như Lai biểu hiện thanh tịnh. Trí nhãn quán nghe lý pháp âm thanh thắng hải trong kinh pháp luân của tất cả Như Lai khắp nhiếp tất cả Bồ-tát được tự tại, và được tối thượng Ba-la-mậtđa. Tất cả Như Lai đều vân tập, trong sát-na sát-na hiện nhiều thần biến, xuất hiện các thân hữu tình cảnh giới rộng lớn. Trong thân tất cả Như Lai đến họp trong đạo tràng ánh sáng phát ra chiếu khắp tất cả thế giới. Trong một thế giới bao gồm khắp ảnh hiện. Tướng các cảnh giới như vi trần tụ lại. Có tất cả hữu tình thiện căn thành thục đáng được hóa độ thì đều ứng thời có thể đến ứng hiện. Mây chuyển pháp luân của tất cả Như Lai, cảnh giới tiếng rống của tất cả lỗ chân lông, phổ biến tất cả thế giới, tất cả thiện căn xuất sinh, sinh rồi tức thì thân các hữu tình đều bình đẳng, tất cả phương phần mây biển nhất tâm sát-na rộng hiện thần biến.
Kinh ấy lại nói: Sức đại oai đức là khi ấy đồng tử Thiện Tài quán sát kỹ thân tướng Bồ-tát Phổ Hiền mới thấy mỗi mỗi các phần vị trong thân Bồ-tát mỗi mỗi các phần vị trong thân đều phân minh, mỗi mỗi giới thể mỗi mỗi phần nhỏ của giới thể đều phân minh, mỗi mỗi phần vị riêng biệt trong thân phần, mỗi mỗi phần vị riêng biệt trong thân phần đều phân minh, mỗi mỗi y tụ mỗi mỗi y tụ phân minh, mỗi mỗi lỗ chân lông, mỗi mỗi lỗ chân lông phân minh. Hiện 3 ngàn đại thiên thế giới có các phong hỏa địa giới này và biển lớn châu lục sông hồ núi báu và núi Tu-di, núi Thiết vi v.v… đất xứ thành ấp làng xóm phương xứ cây rừng nhà cửa, và nhân dân, các nẻo địa ngục ngạ quỷ súc sinh, cảnh giới A-tu-la, rồng, Ca-lâu-la, cõi người, trời, Phạm thiên, cõi Dục, Sắc, Vô sắc. Các cảnh giới ấy đều dùng thần lực gia trì mà trụ. Cho đến hình sắc, hiển sắc, mây, điện, tinh tú, ngày đêm, trọn tháng nửa tháng, thời gian, năm, trụ kiếp hoại kiếp, hiện như vậy các tướng thế giới xong, có tất cả thế giới phương Đông cũng quán như vậy, tất cả thế giới phương Nam, Tây, Bắc, 4 phương chính 4 phương bàng và trên dưới như ứng đối hiện cũng quán như vậy. Lại nữa, chư Phật giáng sinh, chúng hội đạo tràng, và hữu tình của thế giới Ta-bà này trong đời quá khứ trước tất cả thế giới tất cả cùng nhau đều thấy tướng đại nhân mỗi mỗi trong thân Bồ-tát Phổ Hiền, với chư Phật giáng sinh, tất cả Bồ-tát chúng hội đạo tràng, và hữu tình, nhà cửa, ngày đêm, kiếp số v.v… tất cả thế giới cõi Phật đời vị lai sau v.v… phổ biến tất cả cũng vậy đều thấy tất cả thế giới trong đời trước đời sau như thế giới Ta-bà này, tất cả ảnh tướng đều trông thấy nhau. Như vậy tất cả thế giới đời trước đời sau trong 10 phương đều thấy nơi tướng đại nhân mỗi mỗi trong thân Bồ-tát Phổ Hiền, trong mỗi mỗi lỗ chân lông, mỗi mỗi phân minh không lẫn lộn nhau, đều thấy Bồ-tát Phổ Hiền ngồi trên tòa sư tử đại bảo liên hoa tạng, hiện thần thông du hý trước Thế Tôn Đại Tì-lô-giá-na Như Lai. Khi ấy Hiền Cát Tường Như Lai nơi thế giới Liên hoa cát tường ở phương Đông thấy hiện thần thông du hý như vậy, ở phương Đông như vậy, khắp 10 phương thế giới cũng vậy đều thấy trong căn môn nơi chân tất cả Như Lai đều có Bồ-tát Phổ Hiền ngồi trên tòa sư tử đại bảo liên hoa tạng hiện thần thông du hý. Và tất cả thế giới 10
phương đều thấy trong căn môn nơi chân tất cả Như Lai có Bồ-tát Phổ Hiền ngồi trên tòa sư tử đại bảo liên hoa tạng hiện thần thông du hý. Khi ấy khắp tất cả cõi Phật 10 phương số như vi trần, mỗi mỗi số vi trần đều là Phật hội đạo tràng của pháp giới rộng lớn đều thấy trong căn môn nơi chân tất cả Như Lai có Bồ-tát Phổ Hiền ngồi trên tòa sư tử đại bảo liên hoa tạng hiện thần thông du hý. Bấy giờ mỗi mỗi thân tướng đều được tất cả ảnh tướng sở duyên biểu thị, có ảnh hiện biểu thị tất cả cõi nước, tất cả hữu tình, chư Phật giáng sinh, chư Bồ-tát chúng hội đạo tràng. Khi ấy nghe khắp tất cả ngôn ngữ hữu tình, âm thanh tất cả Phật, tất cả Như Lai chuyển pháp luân lớn, tất cả tuyên thuyết dạy bảo thần thông biến hóa, tất cả âm thanh cảnh tướng du hý của chư Phật và Bồ-tát tập hội đều tổng lược như đã nói. Phải biết đó đều là sức oai đức lớn của Bồ-tát Ma-ha-tát.
Trong đây nên hỏi những gì là sức oai đức lớn của Như Lai ?
Như Kinh Bồ-tát Thập Địa nói: Bồ-tát Giải Thoát Nguyệt hỏi Bồ-tát Kim Cương Tạng rằng: Phật tử ! Cảnh giới chư Bồ-tát hành như vậy, thần lực gia trì còn vô lượng làm sao có thể nhập vào cảnh giới Như Lai hành ? Bồ-tát Kim Cương Tạng nói: Phật tử ! Ví như có người trong thế giới 4 đại châu lấy vài ba viên đá nhỏ như hạt đậu mà nói như thế này: Thế giới đại địa nhiều hơn đây chăng hay nhiều vô lượng chăng ? Nói như vậy cũng giống như ông ngày nay lấy vô lượng trí pháp của chư Như Lai ứng cúng chính đẳng chính giác đem so sánh với pháp Bồ-tát. Phật tử ! Thế giới 4 đại châu như những viên đá bằng vài ba hạt đậu rất ít ngoài ra có vô lượng. Cảnh giới của Như Lai cũng như vậy. Hơn nữa Bồ-tát bậc Pháp vân địa có công đức trải vô lượng kiếp còn không thể nói được một phần ít huống chi vô lượng trí cảnh của Như Lai. Phật tử ! Nay tôi bảo thật ông, ở trước Như Lai vì tôi tác chứng. Giả sử 10 phương vô biên thế giới như vi trần v.v… tất cả cõi Phật đầy khắp cả số người chứng Bồ-tát địa như lúa mè tre lau mía như rừng rậm. Các Bồ-tát kia trải vô biên kiếp tuyên thuyết khai thị một cảnh giới trí của Như Lai trăm phần không được một, cho đến câu-chi na-do-tha trăm ngàn phần thí dụ cũng không được một.
Kinh Nhập Như Lai Công Đức Trí Bất Tư Nghị Cảnh Giới nói: Phật nói: Diệu Cát Tường ! Nay trong hội này hoặc có hữu tình cho rằng Phật Như Lai mới bắt đầu xuất gia, hoặc cho rằng xuất gia đã lâu, hoặc cho rằng tu các khổ hạnh, hoặc ngồi Bồ-đề tràng thành đẳng chính giác, hoặc phá các ma quân, hoặc Phạm vương Đế Thích, Hộ Thế khuyến thỉnh chuyển đại pháp luân, hoặc nghe tuyên thuyết pháp Thanh Văn thừa, hoặc thuyết pháp Duyên Giác thừa, hoặc thuyết pháp đại thừa, hoặc thấy thân Phật cao chừng một tầm, hoặc thấy thân Phật cao một câu-lô-xá, hoặc thấy thân Phật cao hiển hơn các do-tuần trăm ngàn số lượng, hoặc thấy thân Phật như sắc vàng ròng, cho đến hoặc thấy như sắc ngọc ma-ni, hoặc thấy thân tướng Như Lai tịch tĩnh, hoặc thấy tướng Như Lai nhập Niết-bàn, hoặc thấy Như Lai một thân tướng, hoặc thấy phn bố xá-lợi của Như Lai, hoặc cho bảo 10 năm thành đẳng chính giác, hoặc bảo 10 năm nhập Đại Niết-bàn, hoặc bảo ở trong giáo của Thế Tôn Thích-ca Mâu-ni Như Lai được viên mãn, hoặc ẩn mất, hoặc bảo 10, 20, 30, 40, cho đến trăm ngàn câu-chi na-do-tha kiếp nhập Đại Niết-bàn. Hoặc bảo Thế Tôn Thích-ca Mâu-ni Như Lai thành chính giác trong không thể nói không thể nói kiếp số.
Diệu Cát Tường ! trong các tướng sai biệt như vậy, Như Lai đều chẳng phân biệt chẳng phải lìa phân biệt, mà Phật Như Lai lấy sự không phát ngộ pháp không phân biệt, thường tùy theo tâm hữu tình làm các hành tướng.
Kinh Bồ-tát Thập Trụ nói: Phật nói: Diệu Cát Tường ! Có nhiều thuyết nói, như có thuyết nói có ao lớn vuông vức 50 vạn do-tuần, bờ ao bằng phẳng nước ao trong ngọt, lại có hoa sen che rợp trong ao, nếu có người dùng sắt làm thành xe có một ngàn bánh kéo bằng tuấn mã chạy nhanh hơn Ca-lâu-la, xe chạy không chạm nước ao, chân ngựa cũng không đạp nhằm hoa sen. Diệu Cát Tường ! Như Lai cũng như vậy, cỡi xe lớn dạo nơi ao lớn kia, có độc xà đập nước vùng lên, chỉ một sát-na con rắn độc kia đã tụt sau xe, xe tức thời vòng bên phải 7 vòng thì rắn độc kia chỉ vòng bên phải xe có một vòng, xe kia tức thời vòng bên phải vô số vòng. Như A-nan v.v… các Đại Bí-sô nói pháp cũng vậy. Có khi A-nan nói 10 thứ pháp biểu thị nghĩa ấy, nếu A-nan nói một pháp tức thì Xá-lợi tử nói 1 ngàn thứ pháp biểu thị nghĩa ấy. Nếu Xá-lợi tử nói 1 thứ pháp tức thì Đai Mục-kiền-liên quá hơn 8 vạn thế giới. Nếu Đại Mục-kiền-liên quá 1 thế giới tức thì Như Lai trong 10 phương thế giới tối thượng tự tại vượt cõi hư không biến khắp tất cả thế giới hải, mỗi một thế giới, mỗi mỗi châu bãi, mỗi mỗi trong đạo phàm phu, thị hiện từ Đâu-suất thiên cung xuống nhân gian, nhập thai, trụ thai, xuất thai, Phạm vương Đế Thích thừa tiếp mộc dục trang nghiêm, đi 7 bước quán sát 10 phương cất tiếng rống sư tử, tập học tất cả công xảo kỹ nghệ minh luận sự nghiệp hiện ở ngôi Thái tử, ở trong vương cung hưởng thụ thú vui, du ngoạn vườn rừng, xuất gia khổ hạnh, dùng bát cháo sữa xong, đến ngồi Bồ-đề trường thành chính giác, xô dẹp ma quân, quán cây kinh hành, Đại Phạm thiên vương thỉnh chuyển pháp luân, vào cung trời Đao-lợi v.v…, cõi nước phân lường tên kiếp tuần tự, oai đức thân tướng thọ lượng nhiều ít, chúng hội trang nghiêm, cõi Phật thanh tịnh, giáo pháp trang nghiêm, phát tâm Bồ-đề, tu các hạnh nguyện, thành Ba-la-mật-đa., viên mãn các địa, thần thông trí nhẫn, đủ tổng trì Tam-ma-địa các môn giải thoát, Như Lai vô lượng, các việc cúng dường vô lượng, Như Lai và Bồ-tát pháp cảnh giới vô lượng, mây pháp rộng lớn, sở hành phân lượng, thành thục hữu tình, lượng phương tiện phần vị sai biệt, khởi đại du hý thần thông biến hóa, thị hiện nhất thừa Đại Bát-niết-bàn, phân bố xá-lợi, phân biệt giáo pháp, trụ thời và pháp diệt thời lâu hay gần, đều từ ao đại pháp như thế mà xuất hiện.
Lại nữa đối với chỗ tu hành của các ngoại đạo và những việc tất cả hữu tình phải làm, Như Lai dùng tâm không phát ngộ không phân biệt đồng thời đều hiện nơi phần vị rốt ráo ở đời sau, cần dũng thị hiện. Tất cả như vậy chỉ trong sát-na đồng thời 10 phương tất cả mỗi mỗi trong lỗ chân lông tự thân có khắp các phương 3 đời tất cả Như Lai và biển chúng hội các Bồ-tát, tất cả cõi Phật rộng lớn công đức trang nghiêm, làng xóm nhà cửa các hữu tình rộng lớn trang nghiêm, các hữu tình tụ nhãn nhĩ tỹ thiệt thân ý xứ thi thiết rộng lớn, các hạnh Bồ-tát đều được tích tập rộng lớn trang nghiêm, tất cả cảnh giới Như Lai rộng lớn trang nghiêm. Tất cả các tướng như vậy Như Lai đồng thời dùng tâm không phát ngộ, không phân biệt thị hiện khắp cả. Vào thời sau rốt ráo cần dũng sát-na đồng thời khắp gồm tất cả 10 phương thế giới, cho đến trong đạo phàm phu có hết không hết không lại sót thừa. Tất cả hữu tình của hữu tình giới, mỗi mỗi hữu tình mỗi mỗi thân tướng hình sắc hiển sắc âm thanh ngôn ngữ thí dụ thuyết pháp, tất cả phân lượng sai biệt Như Lai đồng thời dùng tâm không phát ngộ không phân biệt thị hiện khắp cả, tùy các hữu tình tâm ý riêng khác, vào thời sau rốt ráo cần dũng, tùy ứng biểu thị tùy chỗ ra làm.
Diệu Cát Tường ! Ví như giữa đêm 15 trăng tròn, khắp Diêmphù-đề tất cả con trai con gái, bé trai bé gái đều thấy vầng trăng trước mặt mà vầng trăng kia không phân biệt. Như Lai cũng vậy dùng tâm không phát ngộ không phân biệt làm các hành tướng. Do thành tựu Phật pháp không chung nên tùy tâm ý hữu tình tùy ứng hóa độ, tất cả hữu tình đều hiện tiền khắp thấy Như Lai mà tâm Như Lai cũng không phân biệt. Cho nên phải biết dù có phân biệt dù không phân biệt, chư Phật Như Lai đều không phát ngộ mà thành tựu Phật pháp không chung, cho nên tùy ứng ra làm tất cả hành tướng. Trong đây phải biết trong các kinh rộng lớn rất sâu mà chỉ riêng hiển hiện nói sức đại oai đức của chư Phật Bồ-tát. Nếu có ai có thể sinh tin hiểu sâu sao chép đọc tụng tôn trọng cúng dường, người ấy được phúc rộng lớn vô lượng.
Kinh ấy lại nói: Phật nói: Diệu Cát Tường ! Ví như núi chúa Tudi hơn các núi khác chiếu rực rỡ đẹp đẽ vừa cao vừa rộng và lớn nhất.
Diệu Cát Tường ! Nếu Bồ-tát tin hiểu chính pháp này cũng như vậy, hơn tất cả Bồ-tát Ma-ha-tát. Bởi 10 phương tất cả thế giới các chúng Bồ-tát như vi trần nếu đối với chính pháp này sinh tin hiểu thì có các thiện căn xuất sinh từ 5 Ba-la-mật-đa, trong kiếp a-tăng-kì có thể tích tập, chiếu rực rỡ đẹp đẽ vừa cao vừa rộng và lớn nhất.
Diệu Cát Tường ! Nếu thiện nam tử thiện nữ nhân có tất cả hữu tình trong tất cả thế giới 10 phương mà đều khuyên phát tâm Bồ-đề. Lại có thiện nam tử thiện nữ nhân tin yêu vô dư y Niết-bàn thì phúc đức đạt được đây so với trước gấp bội không thể đếm kể.
Diệu Cát Tường ! Giả sử thiện nam tử thiện nữ nhân khuyên khắp tất cả hữu tình tin yêu vô dư y Niết-bàn. Nếu lại thiện nam tử thiện nữ nhân có thể sinh tin yêu chính pháp này, hoặc tự mình sao chép, hoặc khiến người khác sao chép, hoặc tự đọc tụng hoặc khiến người khác đọc tụng, cho đến chỉ có thể tin yêu thụ trì dùng hương hoa đèn phẩm vật các thứ cúng dường, phúc đạt được đây gấp bội so với trước không thể đếm kể./.
TRỌN BỘ 10 QUYỂN HẾT