御Ngự 製Chế 逍Tiêu 遙Diêu 詠Vịnh
Quyển 0002
宋Tống 太Thái 宗Tông 趙Triệu 炅 撰Soạn
御ngự 製chế 逍tiêu 遙diêu 詠vịnh 卷quyển 第đệ 二nhị (# 五ngũ 言ngôn )# 。 輕khinh 。
人nhân 救cứu 眼nhãn 前tiền 急cấp
(# 凡phàm 情tình 處xử 世thế 以dĩ 近cận 事sự 嬰anh 心tâm 逐trục 利lợi 眼nhãn 前tiền 未vị 知tri 於ư 道đạo 矣hĩ )# 。
何hà 曾tằng 利lợi 益ích 心tâm
(# 背bối/bội 彼bỉ 至chí 理lý 沉trầm 滯trệ 常thường 情tình 既ký 無vô 向hướng 道đạo 之chi 心tâm 豈khởi 有hữu 利lợi 他tha 之chi 行hành )# 。
愚ngu 迷mê 終chung 淺thiển 見kiến
(# 顓# 愚ngu 昧muội 道đạo 於ư 理lý 不bất 通thông 縱túng/tung 令linh 誘dụ 以dĩ 義nghĩa 方phương 終chung 成thành 浮phù 淺thiển 矣hĩ )# 。
達đạt 者giả 智trí 高cao 深thâm
(# 達đạt 士sĩ 之chi 智trí 得đắc 用dụng 不bất 群quần 妙diệu 出xuất 希hy 夷di 高cao 超siêu 物vật 表biểu 矣hĩ )# 。
苦khổ 行hạnh 湏# 知tri 應ưng
(# 夫phu 聖thánh 人nhân 之chi 道đạo 誡giới 欲dục 持trì 行hành 冥minh 契khế 玄huyền 穹# 所sở 謂vị 作tác 善thiện 降giáng/hàng 之chi 百bách 祥tường 作tác 不bất 善thiện 降giáng/hàng 之chi 百bách 殃ương 報báo 應ứng 昭chiêu 然nhiên 若nhược 影ảnh 響hưởng 尓# )# 。
餘dư 憂ưu 力lực 不bất 任nhậm
(# 非phi 常thường 之chi 人nhân 必tất 有hữu 非phi 常thường 之chi 事sự 。 若nhược 非phi 其kỳ 流lưu 則tắc 憂ưu 不bất 遠viễn 故cố 易dị 云vân 力lực 小tiểu 而nhi 任nhậm 重trọng/trùng 鮮tiên 不bất 及cập 矣hĩ )# 。
經kinh 書thư 無vô 限hạn 意ý
(# 古cổ 先tiên 典điển 籍tịch 百bách 王vương 之chi 道đạo 其kỳ 意ý 萬vạn 殊thù 志chí 在tại 乎hồ 導đạo 生sanh 育dục 物vật 者giả 矣hĩ )# 。
稽khể 古cổ 便tiện 同đồng 今kim
(# 夫phu 聖thánh 人nhân 者giả 見kiến 真chân 素tố 抱bão 淳thuần 朴phác 乃nãi 稽khể 古cổ 之chi 道đạo 以dĩ 御ngự 今kim 之chi 有hữu 也dã )# 。
逍tiêu 遙diêu 安an 且thả 定định
(# 放phóng 曠khoáng 自tự 得đắc 是thị 曰viết 逍tiêu 遙diêu 方phương 圓viên 不bất 違vi 安an 而nhi 且thả 定định )# 。
但đãn 信tín 莫mạc 懷hoài 疑nghi
(# 優ưu 游du 之chi 旨chỉ 信tín 者giả 方phương 通thông 但đãn 執chấp 之chi 以dĩ 心tâm 誠thành 莫mạc 懷hoài 之chi 以dĩ 疑nghi 慮lự )# 。
大đại 海hải 波ba 中trung 水thủy
(# 滄thương 溟minh 浩hạo 汗hãn 渤bột 澥giải 渺# 瀰# 雖tuy 巨cự 浪lãng 以dĩ 滔thao 天thiên 亦diệc 任nhậm 真chân 而nhi 自tự 若nhược )# 。
狂cuồng 風phong 樹thụ 擺bãi 枝chi
(# 勁# 風phong 皷cổ 怒nộ 大đại 樹thụ 根căn 搖dao 仼# 動động 息tức 以dĩ 不bất 常thường 乃nãi 隨tùy 緣duyên 而nhi 無vô 矣hĩ )# 。
樂nhạo/nhạc/lạc 天thiên 分phần/phân 造tạo 化hóa
(# 樂nhạo/nhạc/lạc 天thiên 知tri 命mạng 秉bỉnh 正chánh 守thủ 中trung 澄trừng 閑nhàn 適thích 之chi 本bổn 源nguyên 分phần/phân 造tạo 化hóa 之chi 深thâm 力lực )# 。
慧tuệ 眼nhãn 細tế 觀quán 之chi
(# 究cứu 升thăng 沉trầm 之chi 要yếu 道đạo 達đạt 真chân 假giả 之chi 本bổn 根căn 慧tuệ 眼nhãn 明minh 觀quán 無vô 細tế 不bất 鑒giám 矣hĩ )# 。
方phương 寸thốn 無vô 諸chư 惡ác
(# 積tích 善thiện 於ư 心tâm 仁nhân 者giả 之chi 行hành 是thị 以dĩ 方phương 寸thốn 之chi 內nội 不bất 苞bao 藏tạng 於ư 諸chư 惡ác 焉yên )# 。
恆hằng 將tương 利lợi 益ích 持trì
(# 夫phu 利lợi 於ư 物vật 者giả 是thị 聖thánh 賢hiền 之chi 行hành 故cố 天thiên 道đạo 福phước 善thiện 鬼quỷ 神thần 助trợ 順thuận 欲dục 久cửu 而nhi 且thả 長trường/trưởng 必tất 常thường 利lợi 益ích 於ư 人nhân 則tắc 任nhậm 持trì 可khả 久cửu 矣hĩ )# 。
恍hoảng 惚hốt 人nhân 難nan 曉hiểu
(# 恍hoảng 兮hề 惚hốt 兮hề 理lý 越việt 情tình 外ngoại 無vô 象tượng 之chi 象tượng 故cố 曰viết 難nan 曉hiểu )# 。
天thiên 仙tiên 語ngữ 默mặc 玄huyền
(# 真Chân 人Nhân 契khế 理lý 通thông 幽u 洞đỗng 微vi 體thể 語ngữ 論luận 以dĩ 忘vong 筌thuyên 處xứ 救cứu 默mặc 而nhi 咸hàm 妙diệu )# 。
修tu 心tâm 無vô 道Đạo 理lý
(# 夫phu 欲dục 修tu 心tâm 息tức 慮lự 而nhi 背bội 真chân 常thường 則tắc 於ư 道đạo 弥# 遠viễn )# 。
終chung 日nhật 自tự 忙mang 然nhiên
(# 依y 道đạo 川xuyên 心tâm 者giả 則tắc 終chung 日nhật 必tất 成thành 專chuyên 已dĩ 師sư 心tâm 者giả 則tắc 寸thốn 陰ấm 虛hư 擲trịch 也dã )# 。
我ngã 命mạng 真chân 中trung 趣thú
(# 稟bẩm 天thiên 之chi 命mạng 依y 道đạo 之chi 性tánh 旨chỉ 趣thú 咸hàm 真chân 逍tiêu 遙diêu 自tự 若nhược )# 。
長trường 生sanh 認nhận 宿túc 緣duyên
(# 躋tễ 夫phu 壽thọ 域vực 以dĩ 久cửu 以dĩ 長trường/trưởng 若nhược 匪phỉ 宿túc 緣duyên 曷hạt 致trí 能năng 事sự )# 。
機cơ 權quyền 饒nhiêu 使sử 用dụng
(# 夫phu 遠viễn 道đạo 者giả 至chí 於ư 無vô 為vi 。 機cơ 權quyền 之chi 智trí 何hà 所sở 用dụng 哉tai )# 。
聖thánh 事sự 不bất 虛hư 傳truyền
(# 動động 必tất 全toàn 真chân 開khai 物vật 成thành 務vụ 聖thánh 人nhân 之chi 旨chỉ 豈khởi 虛hư 也dã 哉tai )# 。
清thanh 虛hư 閑nhàn 靜tĩnh 得đắc
(# 妙diệu 本bổn 湛trạm 然nhiên 寂tịch 寥liêu 冲# 寞mịch 視thị 之chi 不bất 可khả 見kiến 聽thính 之chi 不bất 可khả 聞văn 斯tư 得đắc 道Đạo 之chi 真chân 體thể 故cố 老lão 氏thị 曰viết 孰thục 能năng 濁trược 以dĩ 靜tĩnh 之chi 徐từ 清thanh 也dã )# 。
奉phụng 道đạo 見kiến 真chân 歸quy
(# 道đạo 者giả 虛hư 極cực 之chi 稱xưng 妙diệu 用dụng 無vô 方phương 故cố 澄trừng 湛trạm 內nội 心tâm 精tinh 潔khiết 儀nghi 軓# 必tất 觀quán 乎hồ 真chân 妙diệu 尋tầm 乎hồ 道đạo 源nguyên )# 。
契khế 合hợp 皆giai 堪kham 用dụng
(# 夫phu 神thần 明minh 之chi 本bổn 天thiên 地địa 之chi 源nguyên 其kỳ 大đại 無vô 外ngoại 。 其kỳ 微vi 無vô 內nội 契khế 會hội 有hữu 方phương 應ứng 用dụng 無vô 竭kiệt 者giả 矣hĩ )# 。
因nhân 緣duyên 事sự 好hảo/hiếu 依y
(# 因nhân 緣duyên 生sanh 發phát 原nguyên 始thỉ 反phản 終chung 依y 真chân 淨tịnh 而nhi 得đắc 契khế 無vô 為vi 而nhi 成thành 也dã )# 。
精tinh 誠thành 求cầu 諦đế 信tín
(# 精tinh 思tư 諦đế 求cầu 神thần 凝ngưng 感cảm 徹triệt 真chân 應ưng 功công 成thành 可khả 以dĩ 左tả 馭ngự 青thanh 龍long 右hữu 乘thừa 白bạch 虎hổ 者giả 也dã )# 。
湏# 有hữu 是thị 兼kiêm 非phi
(# 自tự 澆kiêu 淳thuần 散tán 朴phác 大Đại 道Đạo 不bất 行hành 是thị 非phi 競cạnh 作tác 聖thánh 人nhân 統thống 而nhi 化hóa 之chi 和hòa 光quang 而nhi 同đồng 塵trần 也dã )# 。
豁hoát 達đạt 幽u 深thâm 遠viễn
(# 同đồng 流lưu 六lục 虛hư 傍bàng 遊du 無vô 外ngoại 斯tư 可khả 尋tầm 道đạo 之chi 源nguyên 觀quán 道đạo 之chi 用dụng 也dã )# 。
奧áo 妙diệu 入nhập 玄huyền 機cơ
(# 探thám 賾trách 索sách 隱ẩn 鈎câu 深thâm 致trí 遠viễn 窮cùng 眾chúng 妙diệu 之chi 門môn 入nhập 香hương 冥minh 之chi 際tế 是thị 謂vị 玄huyền 之chi 又hựu 玄huyền )# 。
清thanh 靜tĩnh 人nhân 安an 樂lạc
(# 人nhân 之chi 所sở 以dĩ 多đa 憂ưu 患hoạn 者giả 背bối/bội 由do 嗜thị 欲dục 之chi 不bất 節tiết 勞lao 慮lự 之chi 未vị 息tức 若nhược 能năng 染nhiễm 除trừ 情tình 染nhiễm 令linh 神thần 氣khí 清thanh 淨tịnh 則tắc 自tự 然nhiên 安an 閑nhàn 而nhi 恱# 豫dự 爾nhĩ )# 。
恆hằng 持trì 要yếu 久cửu 長trường
(# 夫phu 為vi 善thiện 者giả 靡mĩ 不bất 有hữu 初sơ 鮮tiên [〦/兄]# 有hữu 終chung 若nhược 守thủ 清thanh 靜tĩnh 以dĩ 為vi 恆hằng 德đức 久cửu 而nhi 不bất 渝du 則tắc 可khả 以dĩ 長trường/trưởng 保bảo 其kỳ 元nguyên 吉cát )# 。
秋thu 天thiên 澄trừng 皓hạo 色sắc
(# 皓hạo 氣khí 充sung 乎hồ 內nội 也dã 則tắc 如như 秋thu 天thiên 之chi 色sắc 澹đạm 然nhiên 而nhi 虛hư 自tự 矣hĩ )# 。
春xuân 日nhật 發phát 輝huy 光quang
(# 靈linh 秀tú 發phát 乎hồ 外ngoại 也dã 則tắc 如như 春xuân 日nhật 之chi 輝huy 藹ái 然nhiên 而nhi 滋tư 麗lệ 矣hĩ )# 。
一nhất 氣khí 從tùng 初sơ 立lập
(# 冲# 和hòa 一nhất 氣khí 亭đình 毒độc 萬vạn 類loại 考khảo 其kỳ 用dụng 則tắc 造tạo 化hóa 之chi 權quyền 輿dư 也dã 原nguyên 其kỳ 體thể 則tắc 恍hoảng 惚hốt 之chi 精tinh 真chân 也dã 所sở 以dĩ 至chí 於ư 道đạo 者giả 在tại 乎hồ 抱bão 一nhất 而nhi 已dĩ )# 。
三tam 才tài 位vị 不bất 忙mang
(# 三tam 才tài 既ký 位vị 四tứ 時thời 乃nãi 序tự 生sanh 死tử 由do 乎hồ 天thiên 榮vinh 枯khô 繫hệ 乎hồ 命mạng 則tắc 埋mai 不bất 可khả 以dĩ 速tốc 而nhi 乱# 其kỳ 常thường 人nhân 不bất 可khả 以dĩ 躁táo 而nhi 濫lạm 其kỳ 進tiến 也dã )# 。
群quần 生sanh 如như 似tự 夢mộng
(# 擾nhiễu 擾nhiễu 黎lê 元nguyên 孰thục 明minh 虛hư 幻huyễn 為vi 色sắc 所sở 盲manh 為vi 聲thanh 所sở 聾lung 同đồng 莊trang 生sanh 之chi 化hóa 蝶# 頰giáp 鄭trịnh 人nhân 之chi 失thất 度độ 得đắc 非phi 如như 夢mộng 寐mị 乎hồ )# 。
甚thậm 處xứ 得đắc 馨hinh 香hương
(# 人nhân 不bất 知tri 道đạo 則tắc 觸xúc 逢phùng 成thành 滯trệ 至chí 于vu 歿một 齒xỉ 無vô 善thiện 可khả 稽khể 則tắc 馨hinh 香hương 之chi 德đức 無vô 所sở 聞văn 也dã )# 。
道đạo 者giả 強cường/cưỡng 名danh 立lập
(# 道đạo 本bổn 無vô 名danh 強cường/cưỡng 名danh 曰viết 道đạo 既ký 為vi 萬vạn 化hóa 之chi 祖tổ 爰viên 開khai 眾chúng 妙diệu 之chi 門môn 始thỉ 一nhất 氣khí 以dĩ 混hỗn 成thành 終chung 三tam 才tài 而nhi 定định 位vị 觸xúc 類loại 而nhi 長trường/trưởng 何hà 莫mạc 由do 斯tư )# 。
清thanh 虛hư 隱ẩn 顯hiển 深thâm
(# 清thanh 虛hư 之chi 理lý 隱ẩn 顯hiển 相tương 生sanh 彼bỉ 我ngã 玄huyền 同đồng 逍tiêu 遙diêu 自tự 得đắc )# 。
欲dục 行hành 千thiên 里lý 路lộ
(# 千thiên 里lý 之chi 程# 起khởi 於ư 足túc 下hạ 萬vạn 殊thù 之chi 變biến 唯duy 道đạo 是thị 歸quy )# 。
別biệt 探thám 一nhất 般ban 心tâm
(# 真chân 一nhất 之chi 心tâm 玄huyền 之chi 又hựu 玄huyền 以dĩ 其kỳ 無vô 為vi 之chi 功công 大đại 也dã 雖tuy 日nhật 用dụng 而nhi 不bất 知tri 是thị 。 得đắc 言ngôn 乎hồ 別biệt 探thám 矣hĩ 斯tư 亦diệc 強cường/cưỡng 而nhi 名danh 之chi )# 。
景cảnh 象tượng 空không 天thiên 遠viễn
(# 景cảnh 中trung 之chi 景cảnh 象tượng 外ngoại 之chi 象tượng 邈mạc 彼bỉ 真chân 空không 明minh 茲tư 妙diệu 理lý 其kỳ 或hoặc 懵mộng 而nhi 求cầu 者giả 猶do 天thiên 之chi 遠viễn 安an 能năng 及cập 哉tai )# 。
何hà 勞lao 意ý 馬mã 尋tầm
(# 既ký 昧muội 真chân 源nguyên 徒đồ 奔bôn 意ý 馬mã 沉trầm 劒kiếm 刻khắc 舟chu 勞lao 而nhi 無vô 益ích )# 。
玄huyền 談đàm 通thông 智trí 慧tuệ
(# 極cực 玄huyền 妙diệu 之chi 談đàm 本bổn 智trí 慧tuệ 而nhi 通thông 也dã )# 。
曩nẵng 刧# 至chí 從tùng 今kim
(# 夫phu 聖thánh 人nhân 之chi 心tâm 憑bằng 智trí 慧tuệ 之chi 照chiếu 得đắc 玄huyền 元nguyên 之chi 妙diệu 用dụng 悟ngộ 虛hư 無vô 之chi 至chí 理lý 則tắc 曩nẵng 刧# 至chí 今kim 不bất 為vi 遠viễn 也dã )# 。
冥minh 搜sưu 多đa 景cảnh 趣thú
(# 搜sưu 奇kỳ 抉# 異dị 景cảnh 趣thú 滋tư 繁phồn 雖tuy 馳trì 騖# 於ư 襟khâm 靈linh 亦diệc 未vị 乖quai 於ư 冲# 默mặc )# 。
悟ngộ 則tắc 䪺# 神thần 清thanh
(# 形hình 者giả 神thần 之chi 宅trạch 今kim 既ký 體thể 道đạo 無vô 外ngoại 悟ngộ 物vật 非phi 有hữu 不bất 皦# 不bất 昧muội 寂tịch 兮hề 寥liêu 兮hề 清thanh 思tư 阜phụ 安an 頓đốn 超siêu 塵trần 累lụy 矣hĩ )# 。
拘câu 束thúc 終chung 難nan 得đắc
(# 德đức 量lượng 曠khoáng 然nhiên 若nhược 其kỳ 空không 谷cốc 者giả 方phương 可khả 希hy 夷di 情tình 性tánh 煙yên 霞hà 儔trù 侶lữ 未vị 有hữu 尚thượng 拘câu 世thế 態thái 觸xúc 類loại 成thành 滯trệ 䔬# 遠viễn 於ư 道đạo 得đắc 非phi 難nạn/nan 哉tai )# 。
冲# 和hòa 入nhập 道đạo 情tình
(# 大Đại 道Đạo 之chi 體thể 本bổn 乎hồ 冲# 和hòa 俾tỉ 之chi 純thuần 純thuần 若nhược 嬰anh 兒nhi 之chi 未vị 孜tư 也dã )# 。
知tri 微vi 通thông 理lý 性tánh
(# 精tinh 義nghĩa 入nhập 神thần 。 以dĩ 致trí 於ư 用dụng 故cố 能năng 知tri 微vi 知tri 章chương 會hội 通thông 理lý 性tánh 窮cùng 於ư 妙diệu 本bổn 矣hĩ )# 。
滋tư 味vị 好hảo/hiếu 研nghiên 精tinh
(# 研nghiên 精tinh 覃# 思tư 探thám 味vị 道Đạo 法Pháp 行hành 之chi 不bất 怠đãi 轉chuyển 益ích 清thanh 虛hư 尓# )# 。
妙diệu 用dụng 天thiên 然nhiên 法pháp
(# 理lý 自tự 玄huyền 應ưng 生sanh 之chi 無vô 主chủ 雖tuy 修tu 鍊luyện 之chi 門môn 有hữu 諸chư 而nhi 自tự 然nhiên 之chi 用dụng 顯hiển 著trứ 矣hĩ )# 。
陰ấm 功công 蘊uẩn 大đại 名danh
(# 聖thánh 人nhân 得đắc 道Đạo 之chi 妙diệu 也dã 功công 侔mâu 造tạo 化hóa 息tức 被bị 億ức 兆triệu 百bá 姓tánh 雖tuy 注chú 其kỳ 耳nhĩ 目mục 而nhi 日nhật 用dụng 不bất 知tri 故cố 能năng 成thành 其kỳ 大đại 也dã )# 。
氣khí 類loại 湏# 相tương/tướng 假giả
(# 二nhị 儀nghi 氣khí 分phần/phân 萬vạn 類loại 萌manh 漸tiệm 皆giai 相tương/tướng 假giả 借tá 自tự 道đạo 生sanh 之chi )# 。
陰âm 陽dương 造tạo 化hóa 成thành
(# 陰ấm 中trung 有hữu 陽dương 陽dương 中trung 有hữu 陰ấm 自tự 然nhiên 之chi 道Đạo 。 變biến 化hóa 之chi 理lý 以dĩ 成thành 於ư 功công 也dã )# 。
離ly 凢# 知tri 有hữu 聖thánh
(# 得đắc 大đại 藥dược 者giả 還hoàn 神thần 固cố 身thân 玉ngọc 髓tủy 金kim 骨cốt 名danh 継# 三tam 清thanh 列liệt 真Chân 人Nhân 位vị 矣hĩ )# 。
得đắc 外ngoại 更cánh 求cầu 精tinh
(# 雖tuy 得đắc 玄huyền 元nguyên 之chi 道đạo 更cánh 湏# 採thải 摭# 精tinh 微vi 有hữu 無vô 相tướng 生sanh 為vi 金kim 丹đan 根căn 蔕# 也dã )# 。
先tiên 秘bí 庚canh 辛tân 理lý
(# 至chí 藥dược 假giả 陰âm 陽dương 含hàm 養dưỡng 以dĩ 白bạch 金kim 為vi 始thỉ 是thị 以dĩ 聖thánh 人nhân 。 秘bí 而nhi 寶bảo 之chi )# 。
後hậu 傳truyền 戊# 己kỷ 名danh
(# 土thổ/độ 能năng 生sanh 金kim 王vương 於ư 四tứ 季quý 雖tuy 無vô 正chánh 位vị 用dụng 且thả 不bất 窮cùng 子tử 母mẫu 之chi 名danh 傳truyền 之chi 有hữu 自tự 矣hĩ )# 。
真chân 鈆# 歸quy 一nhất 體thể
(# 玄huyền 功công 歸quy 一nhất 萬vạn 象tượng 始thỉ 生sanh 妙diệu 用dụng 通thông 靈linh 而nhi 歸quy 大Đại 道Đạo 也dã )# 。
交giao 感cảm 自tự 長trường 生sanh
(# 金kim 丹đan 應ưng 日nhật 月nguyệt 交giao 會hội 感cảm 四tứ 氣khí 循tuần 環hoàn 成thành 而nhi 得đắc 之chi 證chứng 長trường 生sanh 久cửu 視thị 矣hĩ )# 。
天thiên 界giới 殊thù 勝thắng 理lý
(# 三tam 天thiên 之chi 界giới 既ký 在tại 杳# 冥minh 之chi 際tế 仍nhưng 居cư # 象tượng 之chi 先tiên 究cứu 其kỳ 理lý 者giả 則tắc 超siêu 然nhiên 殊thù 異dị 勝thắng 絕tuyệt 不bất 可khả 得đắc 而nhi 言ngôn 也dã )# 。
凡phàm 愚ngu 不bất 易dị 知tri
(# 仙tiên 凡phàm 路lộ 隔cách 愚ngu 智trí 道đạo 殊thù 故cố 三tam 天thiên 之chi 理lý 未vị 易dị 知tri 也dã )# 。
曩nẵng 因nhân 誰thùy 可khả 究cứu
(# 鍊luyện 行hành 之chi 功công 動động 乎hồ 生sanh 刧# 不bất 知tri 其kỳ 道đạo 從tùng 何hà 所sở 生sanh 。 浩hạo 博bác 先tiên 因nhân 其kỳ 誰thùy 可khả 究cứu )# 。
淺thiển 近cận 故cố 懷hoài 疑nghi
(# 圓viên 穹# 之chi 廣quảng 滄thương 海hải 之chi 深thâm 窺khuy 管quản 井tỉnh 蛙# 信tín 之chi # 及cập 是thị 知tri 淺thiển 近cận 之chi 智trí 故cố 懷hoài 疑nghi 也dã )# 。
的đích 實thật 歸quy 真chân 性tánh
(# 去khứ 華hoa 務vụ 實thật 返phản 朴phác 陶đào 真chân 萬vạn 變biến 雖tuy 殊thù 可khả 以dĩ 執chấp 一nhất 而nhi 御ngự 之chi 故cố 歸quy 真chân 性tánh 矣hĩ )# 。
區khu 邪tà 入nhập 正chánh 持trì
(# 行hành 無vô 私tư 邪tà 情tình 絕tuyệt 貪tham 慾dục 故cố 聖thánh 人nhân 取thủ 含hàm 受thọ 之chi 腹phúc 去khứ 妄vọng 視thị 之chi 目mục 執chấp 持trì 大đại 象tượng 善thiện 入nhập 無vô 為vi )# 。
樂nhạo/nhạc/lạc 耶da 親thân 大Đại 道Đạo
(# 無vô 為vi 之chi 樂lạc 體thể 乎hồ 清thanh 靜tĩnh 除trừ 察sát 察sát 之chi 政chánh 化hóa 淳thuần 淳thuần 之chi 民dân 故cố 萬vạn 物vật 歸quy 往vãng 也dã )# 。
報báo 應ứng 自tự 然nhiên 之chi
(# 契khế 玄huyền 妙diệu 之chi 功công 達đạt 自tự 然nhiên 之chi 道Đạo 。 迹tích 超siêu 物vật 表biểu 應ứng 用dụng 無vô 方phương 矣hĩ )# 。
知tri 之chi 修tu 鍊luyện 法pháp
(# 知tri 彼bỉ 聖thánh 道Đạo 理lý 極cực 冲# 虛hư 乃nãi 可khả 修tu 持trì 法Pháp 之chi 為vi 則tắc 矣hĩ )# 。
便tiện 是thị 聖thánh 中trung 人nhân
(# 達đạt 其kỳ 修tu 養dưỡng 之chi 道đạo 可khả 以dĩ 駕giá 鶴hạc 驂# 鸞loan 陰ấm 符phù 云vân 知tri 之chi 修tu 鍊luyện 謂vị 之chi 聖thánh 人nhân )# 。
有hữu 象tượng 虛hư 無vô 境cảnh
(# 有hữu 象tượng 曰viết 形hình 虛hư 無vô 曰viết 理lý 是thị 以dĩ 聖thánh 人nhân 。 垂thùy 彼bỉ 有hữu 象tượng 之chi 儀nghi 用dụng 顯hiển 無vô 極cực 之chi 道Đạo 矣hĩ )# 。
邪tà 緣duyên 不bất 見kiến 真chân
(# 群quần 動động 妄vọng 垢cấu 奔bôn 馳trì 幻huyễn 邪tà 恣tứ 彼bỉ 嗜thị 欲dục 之chi 情tình 不bất 覿# 真chân 一nhất 之chi 理lý 矣hĩ )# 。
恆hằng 持trì 功công 行hành 益ích
(# 夫phu 至chí 人nhân 者giả 每mỗi 自tự 保bảo 守thủ 積tích 行hành 可khả 持trì 乃nãi 務vụ 日nhật 益ích 之chi 功công 以dĩ 至chí 無vô 為vi 之chi 道Đạo )# 。
響hưởng 應ứng 甚thậm 平bình 均quân
(# 功công 濟tế 道đạo 著trước 其kỳ 行hành 必tất 均quân 若nhược 谷cốc 傳truyền 聲thanh 應ưng 無vô 不bất 失thất )# 。
渾hồn 然nhiên 天thiên 地địa 理lý
(# 道đạo 者giả 混hỗn 然nhiên 而nhi 成thành 乃nãi 在tại 天thiên 地địa 之chi 內nội 故cố 道đạo 經Kinh 云vân 有hữu 物vật 混hỗn 成thành 先tiên 天thiên 地địa 生sanh )# 。
大Đại 道Đạo 徧biến 乾can/kiền/càn 坤#
(# 希hy 夷di 至chí 理lý 其kỳ 大đại 無vô 極cực 况# 乎hồ 二nhị 儀nghi 不bất 亦diệc 徧biến 矣hĩ )# 。
伏phục 藏tạng 終chung 不bất 見kiến
(# 至chí 道đạo 幽u 微vi 離ly 於ư 言ngôn 象tượng 視thị 之chi 不bất 可khả 見kiến 聽thính 之chi 不bất 可khả 聞văn 有hữu 如như 伏phục 藏tạng 難nan 以dĩ 觀quán 聽thính 者giả 也dã )# 。
巧xảo 拙chuyết 是thị 兼kiêm 非phi
(# 天thiên 賦phú 其kỳ 性tánh 道đạo 且thả 不bất 違vi 或hoặc 巧xảo 有hữu 機cơ 関# 或hoặc 拙chuyết 多đa 魯lỗ 鈍độn 若nhược 非phi 若nhược 是thị 俱câu 在tại 陶đào 鎔dong )# 。
至chí 道đạo 光quang 懷hoài 古cổ
(# 至Chí 真Chân 之chi 道Đạo 。 亘tuyên 古cổ 亘tuyên 今kim 欲dục 慕mộ 而nhi 行hành 者giả 則tắc 懷hoài 其kỳ 昔tích 而nhi 師sư 其kỳ 道đạo 焉yên )# 。
周chu 通thông 隱ẩn 聖thánh 機cơ
(# 智trí 周chu 萬vạn 物vật 曰viết 聖thánh 不bất 滯trệ 一nhất 隅ngung 曰viết 通thông 聖thánh 人nhân 雖tuy 觸xúc 物vật 周chu 通thông 而nhi 尚thượng 隱ẩn 機cơ 於ư 所sở 化hóa 爾nhĩ )# 。
清thanh 天thiên 何hà 物vật 性tánh
(# 清thanh 氣khí 為vi 天thiên 自tự 然nhiên 之chi 理lý 。 於ư 彼bỉ 萬vạn 物vật 何hà 所sở 滯trệ 其kỳ 性tánh 乎hồ )# 。
濁trược 地địa 故cố 相tương 依y
(# 濁trược 氣khí 為vi 地địa 性tánh 本bổn 如như 然nhiên 陰âm 陽dương 相tương/tướng 符phù 故cố 可khả 依y 矣hĩ )# 。
修tu 鍊luyện 真chân 堪kham 惜tích
(# 夫phu 修tu 之chi 於ư 內nội 身thân 則tắc 感cảm 之chi 於ư 外ngoại 氣khí 澄trừng 澆kiêu 漓# 而nhi 歸quy 淳thuần 素tố 息tức 嗜thị 慾dục 而nhi 保bảo 長trường 生sanh 在tại 修tu 鍊luyện 之chi 門môn 故cố 真chân 堪kham 愛ái 惜tích 矣hĩ )# 。
踈sơ 慵# 有hữu 順thuận 違vi
(# 道đạo 體thể 恆hằng 周chu 木mộc 無vô 近cận 遠viễn 若nhược 踈sơ 慵# 而nhi 不bất 奉phụng 行hành 者giả 。 乃nãi 有hữu 順thuận 違vi 之chi 事sự 焉yên )# 。
夢mộng 寐mị 其kỳ 中trung 物vật
(# 以dĩ 汞# 入nhập 鈆# 存tồn 亡vong 未vị 辯biện 髣phảng 髴phất 之chi 狀trạng 其kỳ 猶do 夢mộng 焉yên )# 。
常thường 人nhân 何hà 得đắc 知tri
(# 真Chân 人Nhân 至chí 術thuật 遠viễn 俗tục 出xuất 塵trần 凡phàm 庶thứ 之chi 流lưu 安an 可khả 知tri 也dã )# 。
陰ấm 寒hàn 三tam [婁*殳]# 變biến
(# 極cực 陰ấm 之chi 氣khí 制chế 伏phục 餘dư [婁*殳]# 力lực 不bất 自tự 由do 。 三tam [婁*殳]# 皆giai 變biến 故cố 云vân 子tử 水thủy [婁*殳]# 一nhất 午ngọ 火hỏa [婁*殳]# 二nhị 合hợp 而nhi 成thành 三tam 者giả 也dã )# 。
陽dương 暖noãn 兩lưỡng 相tương/tướng 冝#
(# 陽dương 性tánh 剛cang 暖noãn 能năng 生sanh 至chí 陰ấm 二nhị 氣khí 相tương/tướng 冝# 大đại 藥dược 功công 著trước 矣hĩ )# 。
宿túc 世thế 終chung 皆giai 有hữu
(# 慕mộ 道đạo 求cầu 真chân 背bối/bội 塵trần 離ly 俗tục 若nhược 匪phỉ 宿túc 有hữu 妙diệu 性tánh 何hà 能năng 知tri 乎hồ 長trường 生sanh 者giả 哉tai )# 。
無vô 緣duyên 勿vật 強cường/cưỡng 為vi
(# 欲dục 臻trăn 至chí 理lý 必tất 藉tạ 階giai 緣duyên 儻thảng 鮮tiên 宿túc 因nhân 皆giai 為vi 強cường/cưỡng 立lập 也dã )# 。
真chân 鈆# 歸quy 至chí 道đạo
(# 借tá 鈆# 為vi 母mẫu 丹đan 成thành 鈆# 謝tạ 靈linh 汞# 獨độc 存tồn 歸quy 乎hồ 至chí 道đạo 尓# )# 。
龍long 虎hổ 笑tiếu 華hoa 池trì
(# 陽dương 龍long 也dã 陰ấm 虎hổ 也dã 二nhị 物vật 共cộng 為vi 變biến 化hóa 神thần 水thủy 華hoa 池trì 妙diệu 道đạo 俻# 矣hĩ )# 。
形hình 影ảnh 隨tùy 人nhân 得đắc
(# 聖thánh 人nhân 取thủ 象tượng 考khảo 績# 玄huyền 功công 成thành 陰ấm 之chi 形hình 取thủ 陽dương 之chi [婁*殳]# 羽vũ 客khách 隨tùy 之chi 久cửu 而nhi 挹ấp 持trì 故cố 冲# 虛hư 經Kinh 云vân 形hình 枉uổng 則tắc 影ảnh 曲khúc 形hình 端đoan 則tắc 影ảnh 直trực 也dã )# 。
精tinh 修tu 道Đạo 不bất 迷mê
(# 上thượng 士sĩ 欲dục 吐thổ 故cố 納nạp 新tân 怡di 神thần 鍊luyện 氣khí 所sở 尚thượng 冲# 寞mịch 扣khấu 寂tịch 玄huyền 関# 徹triệt 視thị 聽thính 於ư 希hy 夷di 肆tứ 閑nhàn 情tình 於ư 惚hốt 恍hoảng 也dã )# 。
研nghiên 窮cùng 深thâm 理lý 路lộ
(# 唯duy 恍hoảng 唯duy 惚hốt 物vật 象tượng 難nạn/nan 求cầu 香hương 兮hề 冥minh 兮hề 至chí 理lý 淵uyên 深thâm 其kỳ 或hoặc 研nghiên 精tinh 而nhi 覔# 探thám 賾trách 而nhi 尋tầm 亦diệc 尠tiển 得đắc 矣hĩ )# 。
造tạo 化hóa 隱ẩn 端đoan 倪nghê
(# 太thái 初sơ 之chi 道đạo 真chân 一nhất 之chi 源nguyên 權quyền 輿dư 天thiên 地địa 茂mậu 養dưỡng 萬vạn 物vật 不bất 為vi 長trường 短đoản 之chi 相tướng 生sanh 直trực 為vi 有hữu 形hình 之chi 類loại 母mẫu )# 。
雲vân 引dẫn 龍long 吟ngâm 宂#
(# 雲vân 行hành 雨vũ 施thí 龍long 吟ngâm 霧vụ 起khởi 故cố 易dị 曰viết 同đồng 聲thanh 相tương 應ứng 同đồng 氣khí 相tương 求cầu 也dã )# 。
風phong 生sanh 虎hổ 嘯khiếu 溪khê
(# 雲vân 既ký 從tùng 龍long 風phong 亦diệc 從tùng 虎hổ 矣hĩ )# 。
少thiểu 知tri 愚ngu 豈khởi 解giải
(# 夫phu 希hy 夷di 之chi 理lý 易dị 象tượng 之chi 微vi 聡# 明minh 深thâm 智trí 方phương 乃nãi 探thám 賾trách 豈khởi 愚ngu 昧muội 而nhi 知tri 也dã )# 。
南nam 北bắc 與dữ 東đông 西tây
(# 且thả 顓# 蒙mông 之chi 軰# 迷mê 於ư 方phương 隅ngung 亦diệc 猶do 終chung 年niên 戴đái 天thiên 不bất 知tri 天thiên 之chi 高cao 終chung 日nhật 飲ẩm 海hải 不bất 知tri 海hải 之chi 闊khoát 豈khởi 可khả 語ngữ 道đạo 之chi 玄huyền 妙diệu 乎hồ )# 。
鷰# 雀tước 不bất 生sanh 鳳phượng
(# 修tu 鍊luyện 之chi 法pháp 品phẩm 配phối 有hữu 冝# 氣khí 類loại 不bất 同đồng 枉uổng 施thi 功công 用dụng 譬thí 夫phu 鷰# 雀tước 不bất 產sản 於ư 鳳phượng 皇hoàng 矣hĩ )# 。
陰âm 陽dương 一nhất 氣khí 全toàn
(# 陰ấm [慘-(彰-章)+小]# 陽dương 舒thư 雖tuy 分phần/phân 二nhị 位vị 同đồng 本bổn 大Đại 道Đạo 而nhi 得đắc 發phát 生sanh 。 故cố 皆giai 全toàn 於ư 一nhất 氣khí 也dã )# 。
無vô 窮cùng 深thâm 可khả 及cập
(# 道đạo 之chi 為vi 體thể 也dã 虛hư 而nhi 無vô 極cực 妙diệu 而nhi 至chí 深thâm 無vô 以dĩ 迎nghênh 隨tùy 超siêu 乎hồ 視thị 聽thính 若nhược 存tồn 神thần 以dĩ 叩khấu 之chi 則tắc 亦diệc 可khả 及cập 也dã )# 。
境cảnh 象tượng 理lý 推thôi 遷thiên
(# 在tại 天thiên 成thành 象tượng 在tại 地địa 成thành 形hình 而nhi 晝trú 夜dạ 運vận 行hành 寒hàn 暑thử 代đại 謝tạ 間gian 不bất 容dung 髮phát 皆giai 自tự 然nhiên 之chi 理lý )# 。
奚hề 益ích 其kỳ 形hình 化hóa
(# 百bách 歲tuế 光quang 陰ấm 如như 駒câu 過quá 隙khích 隨tùy 化hóa 如như 遷thiên 理lý 之chi 常thường 也dã 欲dục 固cố 益ích 其kỳ 形hình 骸hài 者giả 非phi 道đạo 何hà 以dĩ 哉tai )# 。
平bình 章chương 語ngữ 默mặc 玄huyền
(# 修tu 養dưỡng 內nội 丹đan 商thương 較giảo 至chí 道đạo 或hoặc 語ngữ 或hoặc 默mặc 皆giai 叩khấu 玄huyền 関# )# 。
終chung 身thân 何hà 所sở 伇#
(# 土thổ/độ 之chi 為vì 道Đạo 也dã 。 苟cẩu 能năng 達đạt 其kỳ 寵sủng 辱nhục 知tri 其kỳ 止chỉ 足túc 則tắc 可khả 以dĩ 優ưu 游du 度độ 世thế 何hà 勞lao 伇# 之chi 有hữu 哉tai )# 。
道đạo 本bổn 豈khởi 私tư 焉yên
(# 至chí 理lý 坦thản 然nhiên 本bổn 無vô 私tư 徇# 群quần 情tình 逐trục 物vật 自tự 背bối/bội 天thiên 真chân 則tắc 知tri 迷mê 悟ngộ 在tại 人nhân 非phi 道đạo 使sử 之chi 然nhiên 也dã )# 。
自tự 在tại 無vô 拘câu 束thúc
(# 精tinh 通thông 靈linh 而nhi 感cảm 物vật 神thần 動động 氣khí 而nhi 入nhập 微vi 自tự 然nhiên 而nhi 然nhiên 無vô 在tại 不bất 在tại 。 道đạo 之chi 行hành 也dã 一nhất 以dĩ 貫quán 之chi 若nhược 然nhiên 則tắc 復phục 何hà 拘câu 束thúc 哉tai )# 。
逍tiêu 遙diêu 裏lý 外ngoại 安an
(# 得đắc 逍tiêu 遙diêu 之chi 妙diệu 者giả 緘giam 滕# 六lục 志chí 所sở 以dĩ 養dưỡng 其kỳ 內nội 也dã 扃# 鋿# 百bách 骸hài 所sở 以dĩ 養dưỡng 其kỳ 外ngoại 也dã 內nội 則tắc 精tinh 神thần 冲# 淡đạm 外ngoại 則tắc 血huyết 氣khí 平bình 和hòa 是thị 得đắc 表biểu 裏lý 弥# 康khang 矣hĩ )# 。
頑ngoan 情tình 終chung 不bất 見kiến
(# 凡phàm 人nhân 之chi 情tình 不bất 能năng 固cố 其kỳ 形hình 存tồn 其kỳ 神thần 者giả 終chung 不bất 能năng 見kiến 彼bỉ 長trường 生sanh 之chi 術thuật 也dã )# 。
聖thánh 境cảnh 類loại 乎hồ 端đoan
(# 端đoan 謂vị 端đoan 倪nghê 也dã 莊trang 子tử 曰viết 和hòa 之chi 以dĩ 天thiên 倪nghê 斯tư 亦diệc 聖thánh 人nhân 窮cùng 神thần 之chi 絕tuyệt 境cảnh 矣hĩ 類loại 此thử 一nhất 言ngôn 旁bàng 該cai 萬vạn 化hóa )# 。
機cơ 智trí 將tương 何hà 用dụng
(# 既ký 道đạo 有hữu 端đoan 倪nghê 乃nãi 自tự 然nhiên 之chi 分phần 也dã 故cố 聖thánh 人nhân 立lập 法pháp 導đạo 民dân 之chi 心tâm 各các 使sử 自tự 然nhiên 必tất 背bối/bội 之chi 者giả 非phi 也dã 夫phu 如như 是thị 則tắc 惟duy 機cơ 與dữ 智trí 將tương 焉yên 用dụng 之chi )# 。
幽u 深thâm 大Đại 道Đạo 寬khoan
(# 道đạo 之chi 大đại 也dã 幽u 而nhi 不bất 可khả 見kiến 。 深thâm 而nhi 不bất 可khả 取thủ 。 然nhiên 為vi 萬vạn 物vật 之chi 宗tông 是thị 得đắc 言ngôn 其kỳ 寬khoan 矣hĩ )# 。
區khu 分phần/phân 能năng 解giải 意ý
(# 近cận 取thủ 諸chư 身thân 遠viễn 取thủ 諸chư 物vật 區khu 以dĩ 別biệt 矣hĩ 分phần/phân 而nhi 析tích 之chi 則tắc 可khả 以dĩ 懸huyền 解giải 逍tiêu 遙diêu 之chi 旨chỉ 也dã )# 。
四tứ 季quý 一nhất 周chu 看khán
(# 節tiết 宣tuyên 其kỳ 氣khí 動động 靜tĩnh 合hợp 冝# 信tín 一nhất 指chỉ 而nhi 有hữu 徵trưng 雖tuy 萬vạn 機cơ 而nhi 無vô 擁ủng 至chí 若nhược 歷lịch 周chu 四tứ 序tự 曠khoáng 然nhiên 自tự 得đắc 因nhân 時thời 之chi 妙diệu 愈dũ 有hữu 可khả 觀quán )# 。
求cầu 得đắc 真chân 宗tông 一nhất
(# 抱bão 守thủ 淳thuần 一nhất 冲# 和hòa 乃nãi 全toàn 為vi 道đạo 之chi 基cơ 養dưỡng 育dục 由do 性tánh 故cố 得đắc 一nhất 之chi 理lý 契khế 乎hồ 真chân 宗tông 也dã )# 。
深thâm 知tri 萬vạn 象tượng 清thanh
(# 覆phúc 載tải 既ký 廣quảng 萬vạn 象tượng 居cư 中trung 既ký 曉hiểu 真chân 宗tông 遂toại 能năng 齊tề 物vật 紛phân 紜vân 異dị 類loại 長trường 短đoản 相tướng 形hình 各các 復phục 歸quy 根căn 咸hàm 資tư 於ư 道đạo )# 。
自tự 然nhiên 通thông 感cảm 應ứng
(# 陽dương 唱xướng 陰ấm 和hòa 感cảm 召triệu 自tự 然nhiên 成thành 物vật 之chi 務vụ 以dĩ 通thông 乎hồ 幽u 奧áo 者giả 也dã )# 。
意ý 外ngoại 別biệt 長trường 生sanh
(# 羽vũ 化hóa 脫thoát 從tùng 之chi 道đạo 在tại 乎hồ 意ý 出xuất 象tượng 外ngoại 跡tích 離ly 區khu 中trung 不bất 為vi 物vật 拘câu 自tự 陶đào 時thời 數số 何hà 長trường 生sanh 之chi 理lý 不bất 明minh 哉tai )# 。
斆# 古cổ 身thân 何hà 措thố
(# 効hiệu 上thượng 古cổ 之chi 風phong 守thủ 知tri 白bạch 之chi 道đạo 舉cử 措thố 合hợp 度độ 雍ung 雅nhã 以dĩ 居cư 不bất 怠đãi 行hành 之chi 愈dũ 加gia 光quang 大đại )# 。
輝huy 華hoa 日nhật 瑩oánh 眀#
(# 法pháp 道đạo 崇sùng 德đức 立lập 身thân 揚dương 名danh 若nhược 果quả 日nhật 麗lệ 天thiên 輝huy 華hoa 燭chúc 物vật 洞đỗng 然nhiên 明minh 瑩oánh 也dã )# 。
誰thùy 窮cùng 天thiên 地địa 理lý
(# 清thanh 濁trược 異dị 立lập 剛cang 柔nhu 不bất 等đẳng 法pháp 而nhi 象tượng 之chi 體thể 而nhi 制chế 之chi 窮cùng 其kỳ 根căn 源nguyên 者giả 其kỳ 唯duy 聖thánh 人nhân 乎hồ )# 。
去khứ 住trụ 兩lưỡng 無vô 成thành
(# 陰âm 陽dương 既ký 敘tự 乾can/kiền/càn 坤# 並tịnh 列liệt 或hoặc 云vân 彼bỉ 取thủ 此thử 則tắc 物vật 無vô 成thành 功công 若nhược 俯phủ 察sát 仰ngưỡng 觀quan 則tắc 道đạo 何hà 全toàn 濟tế 盖# 造tạo 化hóa 交giao 感cảm 去khứ 留lưu 無vô 象tượng 也dã )# 。
不bất 醉túy 迷mê 如như 醉túy
(# 修tu 鍊luyện 之chi 者giả 不bất 考khảo 五ngũ 行hành 之chi 精tinh # 究cứu 真chân 一nhất 之chi 道đạo 不bất 授thọ 訣quyết 於ư 至chí 人nhân 如như 迷mê 醉túy 者giả 也dã )# 。
猶do 貪tham 巨cự 鼎đỉnh 扛#
(# 九cửu 拔bạt 之chi 金kim 鑄chú 鼎đỉnh 象tượng 物vật 非phi 可khả 移di 也dã 令linh 貪tham 而nhi 扛# 之chi 愚ngu 而nhi 舉cử 之chi 盖# 不bất 度độ 其kỳ 力lực 自tự 耳nhĩ 其kỳ 咎cữu 也dã )# 。
通thông 玄huyền 求cầu 得đắc 一nhất
(# 既ký 通thông 玄huyền 達đạt 妙diệu 曉hiểu 天thiên 清thanh 地địa 寧ninh 欲dục 資tư 妙diệu 用dụng 湏# 假giả 得đắc 一nhất 之chi 道đạo 矣hĩ )# 。
清thanh 靜tĩnh 更cánh 無vô 雙song
(# 至chí 人nhân 皆giai 清thanh 目mục 淨tịnh 耳nhĩ 絕tuyệt 學học 無vô 憂ưu 抱bão 一nhất 守thủ 一nhất 盖# 無vô 雙song 也dã )# 。
鸞loan 鳳phượng 拪thiên 瑤dao 渚chử
(# 鸞loan 者giả 赤xích 神thần 之chi 精tinh 鳳phượng 者giả 九cửu 苞bao 之chi 瑞thụy 眾chúng 鳥điểu 所sở 宗tông 非phi 瑤dao 渚chử 玉ngọc 池trì 而nhi 不bất 捿# 止chỉ 亦diệc 由do 妙diệu 道đạo 非phi 至chí 人nhân 而nhi 不bất 得đắc 也dã )# 。
天thiên 津tân 壓áp 漢hán 江giang
(# 銀ngân 河hà 亘tuyên 寥liêu 廓khuếch 漢hán 江giang 貫quán 吳ngô 楚sở 洪hồng 源nguyên 長trường 流lưu 所sở 潤nhuận 深thâm 遠viễn 矣hĩ )# 。
欲dục 窮cùng 何hà 所sở 似tự
(# 欲dục 究cứu 玄huyền 微vi 將tương 稟bẩm 本bổn 末mạt 乃nãi 以dĩ 比tỉ 興hưng 而nhi 寓# 言ngôn 之chi )# 。
夜dạ 月nguyệt 透thấu 雲vân 窗song
(# 良lương 夜dạ 將tương 深thâm 皎hiệu 月nguyệt 如như 晝trú 透thấu 雪tuyết 入nhập 窗song 照chiếu 有hữu 餘dư 輝huy 喻dụ 知tri 道đạo 之chi 明minh 也dã )# 。
利lợi 鈍độn 猶do 根căn 性tánh
(# 利lợi 也dã 本bổn 真chân 之chi 性tánh 益ích 其kỳ 明minh 了liễu 鈍độn 也dã 執chấp 言ngôn 滯trệ 教giáo 動động 合hợp 於ư 俗tục 斯tư 乃nãi 根căn 性tánh 淺thiển 深thâm 迷mê 悟ngộ 懸huyền 邈mạc )# 。
無vô 緣duyên 枉uổng 用dụng 心tâm
(# 無vô 宿túc 昔tích 之chi 緣duyên 背bối/bội 虛hư 無vô 之chi 理lý 雖tuy 手thủ 不bất 釋thích 卷quyển 。 口khẩu 不bất 輟chuyết 誦tụng 徒đồ 自tự 勞lao 神thần 抂cuồng 用dụng 心tâm 矣hĩ )# 。
邪tà 求cầu 皆giai 是thị 相tương/tướng
(# 念niệm 奇kỳ 佩bội 卷quyển 衒huyễn 異dị 露lộ 言ngôn 涉thiệp 形hình 象tượng 之chi 蹤tung 皆giai 拘câu 執chấp 之chi 相tướng 矣hĩ )# 。
正chánh 定định 理lý 玄huyền 深thâm
(# 外ngoại 絕tuyệt 攀phàn 緣duyên 內nội 守thủ 純thuần 默mặc 妙diệu 極cực 無vô 擁ủng 其kỳ 理lý 玄huyền 深thâm )# 。
巧xảo 拙chuyết 高cao 含hàm 識thức
(# 賢hiền 愚ngu 不bất 侔mâu 用dụng 捨xả 有hữu 異dị 然nhiên 於ư 臨lâm 事sự 盡tận 謂vị 高cao 奇kỳ 不bất 務vụ 伏phục 藏tạng 自tự 彰chương 巧xảo 拙chuyết 唯duy 高cao 識thức 之chi 士sĩ 能năng 鑒giám 之chi 也dã )# 。
輕khinh 浮phù 力lực 不bất 任nhậm
(# 不bất 執chấp 厥quyết 中trung 動động 違vi 理lý 道đạo 自tự 貽# 覆phú 餗# 益ích 力lực 不bất 任nhậm 也dã )# 。
大Đại 乘Thừa 通thông 語ngữ 默mặc
(# 運vận 載tái 之chi 功công 其kỳ 利lợi 廣quảng 大đại 雖tuy 言ngôn 而nhi 不bất 礙ngại 於ư 有hữu 雖tuy 默mặc 而nhi 不bất 滯trệ 於ư 無vô 玄huyền 中trung 又hựu 玄huyền 通thông 乎hồ 妙diệu 道đạo 矣hĩ )# 。
稽khể 古cổ 便tiện 知tri 今kim
(# 稽khể 古cổ 之chi 言ngôn 鑒giám 照chiếu 之chi 用dụng 虛hư 妙diệu 應ưng 物vật 不bất 言ngôn 自tự 化hóa 知tri 今kim 之chi 道đạo 莫mạc 大đại 斯tư 矣hĩ )# 。
笑tiếu 盡tận 人nhân 間gian 事sự
(# 大Đại 道Đạo 冲# 妙diệu 非phi 愚ngu 所sở 知tri 雖tuy 觸xúc 類loại 面diện 牆tường 而nhi 飜phiên 肆tứ 其kỳ 輕khinh 忽hốt 矣hĩ )# 。
到đáo 頭đầu 惣# 不bất 知tri
(# 殊thù 不bất 知tri 世thế 間gian 。 萬vạn 法pháp 因nhân 道đạo 而nhi 形hình 因nhân 物vật 而nhi 名danh 洎kịp 乎hồ 致trí 詰cật 莫mạc 我ngã 知tri 之chi )# 。
信tín 心tâm 終chung 是thị 實thật
(# 欲dục 求cầu 玄huyền 解giải 無vô 如như 自tự 信tín 其kỳ 心tâm 信tín 其kỳ 心tâm 則tắc 歸quy 於ư 實thật 矣hĩ )# 。
如như 日nhật 瑩oánh 無vô 欺khi
(# 其kỳ 道đạo 不bất 昧muội 內nội 照chiếu 靈linh 源nguyên 亦diệc 猶do 大đại 明minh 升thăng 天thiên 則tắc 無vô 所sở 不bất 燭chúc 矣hĩ )# 。
舉cử 措thố 持trì 恆hằng 久cửu
(# 執chấp 理lý 持trì 行hành 恆hằng 不bất 失thất 儀nghi 故cố 老lão 子tử 云vân 終chung 日nhật 行hành 不bất 離ly 輜truy 重trọng/trùng 其kỳ 斯tư 之chi 謂vị 矣hĩ )# 。
貪tham 生sanh 卻khước 似tự 癡si
(# 苟cẩu 迷mê 至Chí 真Chân 嗜thị 欲dục 不bất 節tiết 貪tham 生sanh 而nhi 喪táng 生sanh 愚ngu 之chi 甚thậm 也dã )# 。
善thiện 緣duyên 銷tiêu 惡ác 趣thú
(# 以dĩ 善thiện 為vi 道đạo 則tắc 惡ác 不bất 生sanh 其kỳ 猶do 舉cử 善thiện 而nhi 教giáo 者giả 歟# )# 。
惠huệ 愛ái 廣quảng 將tương 施thí
(# 是thị 以dĩ 聖thánh 人nhân 。 布bố 惠huệ 流lưu 愛ái 博bác 施thí 於ư 民dân 而nhi 不bất 離ly 道đạo 者giả 矣hĩ )# 。
五ngũ 金kim 并tinh 八bát 石thạch
(# 銀ngân 鉄# 五ngũ 金kim 礬phàn 砂sa 八bát 石thạch 山sơn 川xuyên 所sở 產sản 功công 用dụng 斯tư 多đa )# 。
一Nhất 一Nhất 注Chú 仙Tiên 經Kinh
(# 神thần 仙tiên 列liệt 仙tiên 之chi 傳truyền 內nội 景cảnh 外ngoại 景cảnh 之chi 篇thiên 皆giai 說thuyết 修tu 鑛khoáng 之chi 功công 即tức 是thị 長trường 生sanh 之chi 藥dược )# 。
雅nhã 有hữu 深thâm 仁nhân 行hành
(# 仙tiên 者giả 以dĩ 好hảo/hiếu 生sanh 惡ác 殺sát 屈khuất 己kỷ 伸thân 人nhân 欝uất 有hữu 深thâm 仁nhân 乃nãi 為vi 仙tiên 行hành 矣hĩ )# 。
無vô 非phi 不bất 暫tạm 停đình
(# 勤cần 行hành 於ư 道đạo [〦/兄]# 靜tĩnh 於ư 神thần 調điều 候hậu 侈xỉ 時thời 不bất 可khả 暫tạm 輟chuyết 矣hĩ )# 。
日nhật 華hoa 精tinh 汞# 法pháp
(# 汞# 者giả 陰ấm 氣khí 復phục 能năng 含hàm 陽dương 故cố 以dĩ 日nhật 華hoa 制chế 禦ngữ 其kỳ 法pháp 也dã )# 。
月nguyệt 魄phách 鍊luyện 砂sa 靈linh
(# 丹đan 砂sa 陽dương 精tinh 亦diệc 畜súc 陰ấm 用dụng 故cố 就tựu 月nguyệt 魄phách 以dĩ 合hợp 其kỳ 靈linh )# 。
入nhập 聖thánh 超siêu 凡phàm 骨cốt
(# 日nhật 月nguyệt 滿mãn 足túc 。 脫thoát 落lạc 几kỉ 胎thai 超siêu 昔tích 日nhật 之chi 塵trần 蒙mông 見kiến 此thử 時thời 之chi 聖thánh 用dụng )# 。
變biến 化hóa 本bổn 真chân 形hình
(# 易dị 乎hồ 昔tích 體thể 成thành 此thử 新tân 功công 可khả 以dĩ 羽vũ 化hóa 升thăng 天thiên 童đồng 顏nhan 不bất 老lão 本bổn 真chân 之chi 形hình 自tự 然nhiên 而nhi 化hóa 矣hĩ )# 。
御ngự 製chế 逍tiêu 遙diêu 詠vịnh 卷quyển 苐# 二nhị
甲giáp 辰thần 歲tuế 高cao 麗lệ 國quốc 分phần/phân 司ty 大đại 藏tạng 都đô 監giám 奉phụng
敕sắc 彫điêu 造tạo