MỞ LỚN CON ĐƯỜNG
Hòa thượng Thích Thái Hòa

 

Chỉ Nói Một Lời

Dù chỉ nói một lời mà đúng, còn hơn nói cả vạn lời mà sai. Một lời nói đúng có khả năng tạo dựng hạnh phúc cho nhiều người, nhưng một lời nói sai thì có thể gieo rắc tai họa cho nhiều người, huống gì cả vạn lời nói sai?

Tại sao ta nói đúng? Ta nói đúng vì do ta có chánh kiến. Chánh kiến là cái nhìn thấy không bị điều động bởi tham ái, bởi sân hận, bởi sự sợ hãi, bởi si mê và mù quáng. Chánh kiến là cái thấy đúng pháp, đúng thời, đúng đối tượng từ hình thức đến nội dung và từ một điểm đến toàn thể.

Tại sao ta nói sai? Ta nói sai vì do ta có tà kiến và thành kiến. Tà kiến là cái nhìn một phía, cái hiểu thiên lệch, nó đi từ cá tính và do bản ngã điều khiển. Tà kiến là cái nhìn, cái hiểu bị tham ái, bị sân hận, bị sợ hãi, bị bất minh và cố chấp điều khiển. Thành kiến là cái thấy, cái nhìn, cái hiểu được tạo nên do quá trình tích lũy sai lầm từ sự nghe, sự học tập và từ sự tư duy sắp sẵn.

Lời nói được hiện khởi từ tà kiến, thành kiến và từ cá tính cố chấp, thì cho dù ta dùng đến cả một đời để nói, cũng không có một lời nào đúng và có lợi ích thiết thực cho đời.

Và lời nói được hiện khởi từ chánh kiến, thì dù chỉ nói một lời mà đem lại lợi ích vĩnh cửu cho tất cả.