MỞ LỚN CON ĐƯỜNG
Hòa thượng Thích Thái Hòa

 

Không Có Cái Duy Nhất

Trong đời sống hàng ngày, ta chỉ biết nhìn về một hướng, thì ta cũng chẳng có một hướng nào để nhìn. Tại sao? Bởi vì, Đông, Tây, Nam, Bắc tạo ra các phương hướng trong không gian. Ta chỉ biết hướng

Đông mà không biết hướng Tây, chỉ biết hướng Bắc mà không biết hướng Nam, hoặc ngược lại là cái biết của ta bị khuyết tật.

Ta chỉ biết rất rõ về hướng Đông, khi nào ta có cái biết rất rõ về hướng Tây, ta chỉ biết rất rõ về hướng Bắc, khi nào ta có cái biết rất rõ về hướng Nam.

Vì sao? Vì không có hướng Tây, thì làm gì có hướng Đông và không có hướng Nam thì làm gì có hướng Bắc. Vì vậy, trong đời sống hàng ngày, ta muốn hiểu cái này, thì ta phải có khả năng hiểu cái kia và nếu ta không hiểu được cái kia, thì ta không bao giờ hiểu được cái này. Và trong đời sống hàng ngày, ta chấp nhận sống với cái này mà không chấp nhận sống với cái kia là đời sống của ta bị rơi vào ảo tưởng và những thất vọng hay khổ đau của ta từ đó mà phát sinh.

Sự thất vọng và khổ đau của ta là do ta ảo tưởng. Ta ảo tưởng rằng, thế giới của ta chỉ có một cái duy nhất, nên cái duy nhất ấy là cái của ảo tưởng mà không phải là tự thân của cuộc sống hay tự thân của thực tại. Tự thân của cuộc sống hay tự thân của thực tại không có cái nào gọi là cái duy nhất.