GIỚI ĐÀN TĂNG
    Soạn dịch: Hòa Thượng Thích Thiện Hòa
    doahong

     

    PHÉP CẦU XIN Y CHỈ

    Trong bản luật nói: Có Tỳ Kheo mới thọ giới, Hòa thượng mạng chung, không người dạy bảo, nên không giữ oai nghi làm các việc phi pháp. Các Tỳ Kheo bạch Phật, Phật cho lập A xà lê (quý phạm sư), đệ tử thờ A xà lê tưởng như cha: A xà lê xem đệ tử tưởng như con, lần lượt vâng thờ cũng như phép Hòa thượng.  Nên làm lễ ba lễ, quỳ dài chấp tay cầu xin như thế này:

    Đại đức một lòng nghĩ, con là (B) nay cầu Đại đức làm Thầy y chỉ, xin Đại đức cho con làm y chỉ, con nương theo Đại đức mà ở. (Như thế ba lần bạch).

    Thầy nên bảo rằng: “Khả nhĩ” (được) cho ông y chỉ. Ông chớ có buông lung.

    – Người cầu đáp rằng:  Y giáo phụng hành.

    Bực Thầy làm y chỉ phải là bực đức cao lạp cả có tài trí, Tỳ Kheo 10 tuổi hạ lạp sắp lên, thành tựu giới, định, tuệ, giải thoát, giải thoát tri kiến, tín tâm có biết hổ thẹn, không lười nhác, không quên mất, không phá Tăng v.v… mới có thể thọ người y chỉ;  hoặc không không như thế, Phật không hứa cho. Tỳ Kheo mới thụ giới, có thể 10 ngày không y chỉ mà ở.

    Trong luật Căn bản Bách nhất Yết ma nói: Ngài Ưu Bà Ly bạch Phật rằng: Thế Tôn nói 5 pháp thành tựu, 5 hạ đã đủ, được lìa y chỉ, dạo đi trong nhân gian: Một là biết tội phạm, hai al2 biết chẳng phạm, ba là biết tội khinh, bốn là biết tội trọng, năm là biết đối với kinh Biệt giải thoát khéo biết phép thông, tắc (Thiện pháp vô sanh là thông; tác pháp sanh diệt là tắc) và hay tụng trì. Nếu có người đủ 4 tuổi hạ, quen tập 5 pháp, được lìa y chỉ không? Phật nói: Chẳng được lấy 5 pháp thành tựu làm định lượng.

    Hỏi:  Nếu Tỳ Kheo khéo hiểu biết Tam tạng, chứng hội Tam minh, đã trừ được tam cấu (tam độc) vừa được ba hạ, người ấy cũng cần y chỉ nơi Thầy không? Phật nói: Không do nơi chưa được hay đã được, chưa chứng hay đã chứng, chưa ngộ hay đã ngộ mà được lìa y chỉ, song do thuận theo pháp Phật đã chế. Bởi thế cần phải đủ 5 pháp được thành tựu mới được lìa Thầy mà đi.

    Lại nói:  Như Thế Tôn nói: Nếu đủ 10 tuổi hạ, 5 pháp thành tựu được lìa y chỉ, cho đến được chứa nuôi Sa Di. Nếu người thọ Cụ Túc giới rồi, tuổi đời được 80, tuổi hạ 60 với kinh Biệt giải thoát từng đọc tụng, mà không rõ nghĩa kinh, đây phải định liệu như thế nào? Phật nói: Tuy 60 tuổi hạ cũng cần phải y chỉ.

    Hỏi:  Nên y chỉ người nào? Phật nói: Nên y chỉ người già. Nếu không có người già, người trẻ cũng được.

    Hỏi:  Sự lễ bái đối với Thầy trẻ, phải liệu như thế nào?

    Phật nói:  Chỉ trừ lễ bái, còn ra cung giúp, chấp lao phục dịch mỗi mỗi như Sa Di… đều nên làm, người ấy gọi là Tỳ Kheo già mà trẻ (Lão tiểu Tỳ Kheo).

    Trong luật Thập Tụng:  Nếu người thọ giới nhiều năm mà không biết pháp của Tỳ Kheo, cần phải suốt đời y chỉ nơi Thầy mà ở, nếu 5, 6 đêm không y chỉ thì không phạm. Nếu có Thấy tốt y chỉ, cho đến một đêm không y chỉ thì phạm tội Đột kiết la.

    Trong luật Tăng Kỳ nói:  Nếu Tỳ Kheo không hiểu biết pháp, không hiểu biết luật, không thể tự lập, không thể lập tha được nên suốt đời y chỉ mà ở. Nếu đủ 10 tuổi hạ, khéo biết pháp, khéo biết luật, có thể tự lập, có thể lập tha, Tỳ kheo như thế được thọ người y chỉ.

    Trong bộ Căn bản Ni Đà Na nói: Người chưa đủ 5 tuổi hạ đi khất thực, chốn chỗ đến, cần phải y chỉ. Nếu có tâm cầu Thầy y chỉ, được được 5 hôm, nếu không tâm cầu, rời một đêm cũng chẳng được; ở trong Tăng thọ dụng (giường, chiếu…) các thức uống ăn đều không nên thọ.

    Trong bộ Căn bản Tạp sự nói: Thầy y chỉ, Thầy dạy học hai Thầy nên cung hầu, ví như cả hai Thầy đều bịnh, có sức thì trong nom hai thầy, nếu không sức thì cùng giúp một Thầy y chỉ. Nếu không Thầy dạy học, tùy chỗ mà được ở, nếu không Thầy y chỉ, không nên nương ở. (Đây là thầy y chỉ cần hơn Thầy dạy học).

    Nếu tiền an cư, Thầy y chỉ chết, nên lại tìm vị có đức mà y chỉ. Nếu không có, thì đến chỗ khác tìm Thầy y chỉ mà hậu an cư. Nếu hậu an cư, Thầy y chỉ chết, ở trong khoảng hai tháng (Một tháng trăng sáng là 15 ngày, tháng trời tối là 15 ngày) cùng nhau kiểm soát cẩn thận mà ở, quá hai tháng nên đến chốn khác cầu Thầy y chỉ, không được quá trưởng tịnh tuần thứ hai(quá ngày 15-5).

    Trong kinh Tỳ Ni Mẫu nói:  Thọ y chỉ xong, xin phép 7 ngày ra ngoài giới, đủ 7 ngày trở về đến trong chùa, không mất y chỉ.

    Trong luật Ngũ Phận nói:  Không cho y chỉ Tăng bốn phương và y nơi tháp mà ở, y như thế, phạm tội Đột kiết la. Cho y chỉ nơi Thượng tọa và Tỳ Kheo y như pháp, có thể dạy ảo, nếu không thọ y chỉ quá 6 hôm phạm tội Đột kiết la.

    Trong Bổn luật nói:  (đệ) Chẳng được chẳng lựa chọn mà thọ y chỉ và (sư) cho y chỉ không nên sai sứ thọ y chỉ, và cho y chỉ. Nếu như Thầy bịnh, hoặc đi trông nom người bịnh, cho Tỳ Kheo mới thọ giới không y chỉ được ở. Nếu người ưa ở chỗ nhàn tịnh vắng lặng, y chỉ chỗ khác, cần ngay trong ngày được qua về.