小Tiểu 王Vương 統Thống 史Sử
Quyển 0050
悟Ngộ 醒Tỉnh 譯Dịch
[P.482]# 第đệ 八bát 十thập 六lục 章chương 。 行hành 起khởi 種chủng 種chủng 之chi 善thiện 事sự 。
其kỳ 時thời 。 〔# 普phổ 羅la 伽già 瑪mã 婆bà 夫phu 二nhị 世thế 〕# 。 如như 是thị 思tư 惟duy 。 呼hô 彼bỉ 言ngôn 。
今kim 余dư 無vô 餘dư 統thống 治trị 楞lăng 王vương 國quốc 。 到đáo 巡tuần 視thị 恭cung 禮lễ 聖thánh 地địa 。 （# 一nhất ）# 如như 其kỳ 所sở 欲dục 。 日nhật 日nhật 積tích 善thiện 業nghiệp 。 又hựu 所sở 有hữu 方phương 面diện 皆giai 為vi 世thế 間gian 之chi 利lợi 益ích 。 （# 二nhị ）# 添# 余dư 之chi 念niệm 頭đầu 。 積tích 善thiện 業nghiệp 之chi 成thành 就tựu 。 當đương 為vì 利lợi 益ích 世thế 間gian 。 任nhậm 何hà 大đại 臣thần 都đô 老lão 練luyện 。 （# 三tam ）# 今kim 余dư 之chi 大đại 臣thần 名danh 提đề 婆bà 波ba 提đề 羅la 奢xa 。 對đối 佛Phật 。 法pháp 並tịnh 僧Tăng 團đoàn 起khởi 甚thậm 歡hoan 喜hỷ 者giả 。 （# 四tứ ）# 此thử 者giả 。 行hành 決quyết 意ý 欲dục 覺giác 者giả 。 其kỳ 時thời 於ư 此thử 。 植thực 椰# 子tử 樹thụ 之chi 實thật 。 （# 五ngũ ）# 由do 三tam 節tiết 而nhi 生sanh 三tam 支chi 椰# 子tử 樹thụ 芽nha 。 殊thù 勝thắng 仁nhân 慈từ 之chi 此thử 者giả 。 見kiến 彼bỉ 一nhất 人nhân 之chi 乞khất 食thực 。 （# 六lục ）# 自tự 己kỷ 之chi 妻thê 子tử 諸chư 多đa 之chi 幸hạnh 皆giai 施thí 於ư 彼bỉ 。 祈kỳ 念niệm 。
我ngã 可khả 成thành 覺giác 者giả 。
（# 七thất ）# 然nhiên 。 此thử 者giả 。 滿mãn 足túc 我ngã 之chi 念niệm 願nguyện 。
（# 八bát ）# 言ngôn 。
其kỳ 威uy 力lực 如như 惡ác 魔ma 化hóa 作tác 。 由do 泥nê 。 水thủy 。 巖nham 。 難nạn/nan 路lộ 而nhi 向hướng 斯tư 瑪mã 那na 山sơn （# 九cửu ）# [P.483]# 彼bỉ 道đạo 路lộ 到đáo 處xứ 被bị 遮già 斷đoạn 甚thậm 為vi 難nạn/nan 險hiểm 。 以dĩ 拜bái 聖thánh 師sư 之chi 足túc 跡tích 。 積tích 善thiện 業nghiệp 之chi 成thành 就tựu 。 （# 一nhất 〇# ）# 有hữu 參tham 詣nghệ 住trụ 十thập 八bát 國quốc 之chi 人nhân 民dân 等đẳng 生sanh 苦khổ 難nạn 。 然nhiên 者giả 。 汝nhữ 應ưng 成thành 良lương 好hảo/hiếu 道đạo 路lộ 。 （# 一nhất 一nhất ）# 余dư 身thân 更cánh 聞văn 。
又hựu 於ư 名danh 為vi 婆bà 達đạt 瓦ngõa 那na 伽già 羅la 精tinh 舍xá 。 前tiền 一nhất 人nhân 大đại 神thần 力lực 之chi 大đại 長trưởng 老lão 。 依y 自tự 己kỷ 善thiện 業nghiệp 之chi 威uy 力lực 。 轟oanh 動động 虛hư 空không 並tịnh 大đại 地địa 達đạt 。 於ư 阿A 羅La 漢Hán 。 於ư 此thử 優ưu 婆bà 低đê 沙sa 王vương （# 一nhất 二nhị 。 一nhất 三tam ）# 其kỳ 時thời 。 完hoàn 成thành 黃hoàng 金kim 之chi 屋ốc 頂đảnh 。 令linh 建kiến 立lập 五ngũ 層tằng 之chi 大đại 殿điện 樓lâu 。 經kinh 時thời 至chí 令linh 朽hủ 廢phế 。 此thử 此thử （# 一nhất 四tứ ）# 唯duy 存tồn 立lập 四tứ 柱trụ 。
汝nhữ 今kim 將tương 此thử 亦diệc 以dĩ 余dư 之chi 名danh 建kiến 造tạo 之chi 。 （# 一nhất 五ngũ ）# 同đồng 尼ni 三tam 加gia 王vương 所sở 建kiến 毘tỳ 瑪mã 提đề 達đạt 精tinh 舍xá 。 以dĩ 余dư 之chi 名danh 營doanh 作tác 果quả 〔# 樹thụ 〕# 園viên 。 （# 一nhất 六lục ）# 由do 椰# 子tử 樹thụ 其kỳ 他tha 所sở 見kiến 。 令linh 植thực 林lâm 為vi 一nhất 大đại 林lâm 園viên 。
任nhậm 命mạng 彼bỉ 奉phụng 行hành 種chủng 種chủng 之chi 善thiện 業nghiệp 。 （# 一nhất 七thất ）# 彼bỉ 。
如như 是thị 。
受thọ 命mạng 。 其kỳ 時thời 赴phó 康khang 伽già 奇kỳ 利lợi 之chi 都đô 。 最tối 初sơ 於ư 此thử 。 令linh 造tạo 全toàn 肢chi 之chi 美mỹ 相tương/tướng （# 一nhất 八bát ）# 愉# 快khoái 斯tư 瑪mã 那na 之chi 天thiên 像tượng 。 以dĩ 此thử 飾sức 黃hoàng 金kim 諸chư 寶bảo 之chi 瓔anh 珞lạc 。 （# 一nhất 九cửu ）# 其kỳ 時thời 。 又hựu 由do 此thử 欲dục 向hướng 三tam 曼mạn 達đạt 峰phong 。 共cộng 祭tế 式thức 彼bỉ 天thiên 神thần 。 持trì 此thử （# 二nhị 〇# ）# 而nhi 出xuất 發phát 。 彼bỉ 赴phó 名danh 菩Bồ 提Đề 達đạt 村thôn 。 由do 此thử 著trước 手thủ 構# 築trúc 橋kiều 渠cừ 。 （# 二nhị 一nhất ）# 彼bỉ 於ư 彼bỉ 加gia 周chu 達đạt 河hà 之chi 河hà 口khẩu 。 〔# 造tạo 〕# 長trường/trưởng 三tam 十thập 五ngũ 肘trửu 並tịnh 長trường 三tam 十thập 肘trửu 。 〔# 之chi 橋kiều 〕# （# 二nhị 二nhị ）# 同đồng 於ư 鬱uất 羅la 婆bà 那na 村thôn 架# 造tạo 三tam 十thập 六lục 羅la 達đạt 那na [P.484]# 〔# 橋kiều 〕# 。 於ư 安an 婆bà 村thôn 有hữu 三tam 十thập 四tứ 肘trửu 長trường/trưởng 美mỹ 耀diệu 。 （# 二nhị 三tam ）# 一nhất 層tằng 堅kiên 牢lao 之chi 大đại 橋kiều 梁lương 。 得đắc 通thông 行hành 象tượng 。 馬mã 。 牛ngưu 。 水thủy 牛ngưu 。 （# 二nhị 四tứ ）# 令linh 建kiến 造tạo 於ư 各các 各các 大đại 橋kiều 之chi 堤đê 上thượng 美mỹ 麗lệ 而nhi 高cao 柱trụ 其kỳ 他tha 輝huy 耀diệu 之chi 大đại 堂đường 宇vũ 。 （# 二nhị 五ngũ ）# 招chiêu 待đãi 。 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 等đẳng 。 使sử 眾chúng 多đa 而nhi 成thành 一nhất 團đoàn 。 對đối 彼bỉ 等đẳng 行hành 大đại 施thí 之chi 大đại 供cúng 養dường 。 （# 二nhị 六lục ）# 於ư 其kỳ 餘dư 之chi 場tràng 所sở 建kiến 造tạo 種chủng 種chủng 之chi 休hưu 息tức 小tiểu 屋ốc 。 設thiết 橋kiều 。 堤đê 而nhi 鋪phô 疊điệp 石thạch 。 （# 二nhị 七thất ）# 採thải 伐phạt 大đại 林lâm 以dĩ 造tạo 大Đại 道Đạo 。 參tham 詣nghệ 三tam 曼mạn 達đạt 峰phong 。 禮lễ 拜bái 〔# 佛Phật 〕# 足túc 跡tích 。 （# 二nhị 八bát ）# 以dĩ 天thiên 神thần 像tượng 立lập 於ư 光quang 耀diệu 〔# 佛Phật 〕# 足túc 跡tích 塔tháp 境cảnh 內nội 之chi 地địa 。 彼bỉ 又hựu 令linh 營doanh 造tạo 有hữu 光quang 輝huy 之chi 〔# 佛Phật 〕# 足túc 跡tích 堂đường 。 （# 二nhị 九cửu ）# 賢hiền 者giả （# 提đề 瓦ngõa 婆bà 提đề 羅la 奢xa ）# 參tham 觀quán 此thử 而nhi 令linh 周chu 牆tường 。 由do 此thử 。 更cánh 以dĩ 大đại 銷tiêu 其kỳ 堂đường 。 （# 三tam 〇# ）# 結kết 於ư 鐵thiết 柱trụ 為vi 堅kiên 牢lao 。 又hựu 對đối 有hữu 光quang 彩thải 〔# 佛Phật 〕# 足túc 跡tích 。 依y 燈đăng 明minh 其kỳ 他tha 供cúng 養dường 三tam 日nhật 間gian 。 （# 三tam 一nhất ）# 自tự 己kỷ 之chi 頭đầu 持trì 香hương 油du 燈đăng 。 由do 己kỷ 主chủ 大đại 王vương 之chi 名danh 。 （# 三tam 二nhị ）# 彼bỉ 拂phất 拂phất 恭cung 敬kính 。 續tục 行hành 其kỳ 美mỹ 〔# 佛Phật 〕# 足túc 跡tích 之chi 右hữu 繞nhiễu 禮lễ 。 續tục 繼kế 終chung 夜dạ 。 （# 三tam 三tam ）# 從tùng 此thử 事sự 情tình 。 令linh 依y 順thuận 序tự 皆giai 刻khắc 於ư 高cao 石thạch 柱trụ 。 由do 此thử [P.485]# （# 三tam 四tứ ）# 彼bỉ 於ư 諸chư 王vương 中trung 之chi 大đại 王vương 。 如như 婆bà 羅la 伽già 瑪mã 普phổ 奢xa 名danh 聲thanh 之chi 柱trụ 。 於ư 此thử 喜hỷ 悅duyệt 以dĩ 建kiến 碑bi 。 （# 三tam 五ngũ ）# 看khán 此thử 成thành 果quả 。 其kỳ 後hậu 彼bỉ 以dĩ 此thử 事sự 。 一nhất 切thiết 由do 使sứ 者giả 傳truyền 送tống 於ư 王vương 。 （# 三tam 六lục ）# 彼bỉ 由do 此thử 赴phó 哈# 達đạt 瓦ngõa 伽già 羅la 精tinh 舍xá 。 依y 王vương 所sở 告cáo 之chi 方phương 法pháp 而nhi 費phí 甚thậm 多đa 財tài 物vật 。 （# 三tam 七thất ）# 令linh 建kiến 造tạo 有hữu 高cao 尖tiêm 頂đảnh 三tam 層tằng 之chi 殿điện 樓lâu 。 大đại 主chủ 而nhi 為vi 賢hiền 者giả 名danh 阿a 老lão 瑪mã 達đạt 哂# 。 以dĩ 此thử 施thí 於ư 〔# 佛Phật 〕# 。 （# 三tam 八bát ）# 由do 此thử 。 依y 彼bỉ 大đại 王vương 之chi 命mệnh 令linh 。 給cấp 與dữ 施thí 物vật 而nhi 造tạo 碑bi 。 （# 三tam 九cửu ）# 大đại 臣thần 由do 此thử 赴phó 毘tỳ 瑪mã 提đề 達đạt 伽già 港cảng 。 於ư 此thử 伽già 羅la 河hà 口khẩu 〔# 架# 造tạo 〕# 八bát 十thập 六lục 肘trửu 之chi 橋kiều 。 （# 四tứ 〇# ）# 於ư 加gia 達đạt 利lợi 勢thế 那na 村thôn 。 長trường/trưởng 百bách 杖trượng 之chi 〔# 橋kiều 〕# 。 於ư 沙sa 羅la 伽già 瑪mã 河hà 四tứ 十thập 杖trượng 之chi 橋kiều 。 （# 四tứ 一nhất ）# 於ư 沙sa 羅la 婆bà 達đạt 沼chiểu 百bách 五ngũ 十thập 肘trửu 之chi 〔# 橋kiều 〕# 。 如như 是thị 及cập 其kỳ 他tha 之chi 橋kiều 樑lương 。 於ư 通thông 行hành 困khốn 難nạn/nan 場tràng 所sở 處xử 處xứ 設thiết 橋kiều 樑lương 。 （# 四tứ 二nhị ）# 同đồng 令linh 造tạo 其kỳ 他tha 多đa 數số 之chi 遊du 園viên 。 說thuyết 法Pháp 堂đường 。 又hựu 繼kế 續tục 行hành 大đại 供cúng 養dường 。 （# 四tứ 三tam ）# 又hựu 王vương 之chi 大đại 臣thần 。 於ư 毘tỳ 瑪mã 提đề 達đạt 精tinh 舍xá 至chí 伽già 羅la 河hà 碼mã 頭đầu 止chỉ 。 幅# 一nhất 由do 旬tuần 之chi 地địa 。 （# 四tứ 四tứ ）# 由do 名danh 婆bà 羅la 康khang 提đề 婆bà 夫phu 。 博bác 聞văn 蔭ấm 富phú 果quả 實thật 。 設thiết 有hữu 椰# 子tử 樹thụ 之chi 林lâm 園viên 。 （# 四tứ 五ngũ ）# 又hựu 於ư 彼bỉ 此thử 之chi 地địa 方phương 。 以dĩ 木mộc 綿miên 織chức 機cơ 及cập 其kỳ 他tha 之chi 作tác 業nghiệp 。 於ư 一nhất 日nhật 終chung 了liễu 。 （# 四tứ 六lục ）# 大đại 名danh 聲thanh 之chi 〔# 彼bỉ 〕# 。 布bố 施thí 二nhị 十thập 六lục 之chi 高cao 價giá 迦ca 絺hy 那na 衣y 。 於ư 比Bỉ 丘Khâu 眾chúng 。 又hựu 行hành 大đại 供cúng 養dường 。 [P.486]# （# 四tứ 七thất ）# 如như 是thị 彼bỉ 巡tuần 迴hồi 各các 處xứ 而nhi 布bố 施thí 。 再tái 重trọng/trùng 六lục 十thập 六lục 之chi 迦ca 絺hy 那na 衣y 贈tặng 。 於ư 比Bỉ 丘Khâu 眾chúng 。 （# 四tứ 八bát ）# 尚thượng 且thả 於ư 名danh 摩ma 訶ha 羅la 普phổ 奢xa 伽già 奢xa 。 悉tất 連liên 根căn 拔bạt 掉trạo 之chi 大đại 森sâm 林lâm 。 於ư 此thử 一nhất 非phi 常thường 殊thù 勝thắng 之chi 村thôn 落lạc 。 （# 四tứ 九cửu ）# 其kỳ 附phụ 近cận 得đắc 大đại 婆bà 那na 沙sa （# 波Ba 羅La 蜜Mật ）# 〔# 樹thụ 〕# 林lâm 。 於ư 此thử 為vi 一nhất 宇vũ 之chi 三tam 層tằng 〔# 佛Phật 〕# 像tượng 堂đường 。 （# 五ngũ 〇# ）# 令linh 建kiến 造tạo 圍vi 。 繞nhiễu 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 塔tháp 。 遊du 園viên 之chi 周chu 牆tường 。 又hựu 依y 王vương 之chi 名danh 行hành 大đại 供cúng 養dường 。 （# 五ngũ 一nhất ）# 依y 王vương 之chi 名danh 行hành 一nhất 切thiết 之chi 善thiện 業nghiệp 。 再tái 歸quy 來lai 報báo 告cáo 彼bỉ 王vương 。 （# 五ngũ 二nhị ）# 。
其kỳ 時thời 。 彼bỉ 王vương 對đối 彼bỉ 生sanh 大đại 慈từ 愛ái 心tâm 。 摩ma 訶ha 羅la 普phổ 奢xa 伽già 奢xa 村thôn 及cập 其kỳ 他tha （# 五ngũ 三tam ）# 與dữ 彼bỉ 所sở 造tạo 之chi 村thôn 落lạc 及cập 其kỳ 家gia 產sản 。 由do 此thử 。 彼bỉ 帶đái 領lãnh 赴phó 齒xỉ 舍xá 利lợi 堂đường 。 （# 五ngũ 四tứ ）# 於ư 僧Tăng 團đoàn 之chi 中trung 央ương 。 言ngôn 。
此thử 殊thù 勝thắng 余dư 之chi 大đại 臣thần 常thường 對đối 〔# 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 〕# 三tam 事sự 有hữu 喜hỷ 悅duyệt 心tâm 。 （# 五ngũ 五ngũ ）# 然nhiên 。 對đối 佛Phật 與dữ 王vương 者giả 有hữu 利lợi 他tha 心tâm 之chi 此thử 者giả 。 可khả 愛ái 又hựu 有hữu 心tâm 情tình 之chi 善thiện 者giả 。 故cố 余dư 從tùng 所sở 愛ái 者giả （# 五ngũ 六lục ）# 施thí 於ư 齒xỉ 舍xá 利lợi 〔# 尊tôn 〕# 。
其kỳ 時thời 。 殊thù 勝thắng 之chi 大đại 臣thần 共cộng 其kỳ 妻thê 子tử 。 布bố 施thí 於ư 彼bỉ 聖thánh 師sư 〔# 佛Phật 〕# 之chi 齒xỉ 舍xá 利lợi 。 （# 五ngũ 七thất ）# 。
如như 是thị 其kỳ 時thời 此thử 中trung 。 世thế 界giới （# 大đại 地địa ）# 之chi 守thủ 護hộ 者giả 彼bỉ 〔# 王vương 〕# 。 彼bỉ 依y 提đề 瓦ngõa 婆bà 提đề 羅la 奢xa 。 為vi 世thế 間gian 利lợi 益ích 之chi 三Tam 寶Bảo 。 常thường 作tác 種chủng 種chủng 供cúng 養dường 。 高cao 價giá 之chi 供cúng 養dường 物vật 。 （# 五ngũ 八bát ）# 。
以dĩ 上thượng 善thiện 人nhân 之chi 信tín 心tâm 與dữ 感cảm 激kích 起khởi 造tạo 種chủng 種chủng 之chi
行hành 善thiện 事sự 名danh 第đệ 八bát 十thập 六lục 章chương 〔# 畢tất 〕#