大Đại 王Vương 統Thống 史Sử
Quyển 0018
悟Ngộ 醒Tỉnh 譯Dịch
〔# 第đệ 十thập 八bát 章chương 。 受thọ 納nạp 大đại 菩Bồ 提Đề 樹thụ 〕# 。
大đại 地địa 之chi 王vương 者giả 。 能năng 伴bạn 來lai 大đại 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 與dữ 長trưởng 老lão 尼ni 。 思tư 起khởi 長trưởng 老lão 之chi 言ngôn 。 於ư 雨vũ 季quý 之chi 一nhất 日nhật 。 於ư 己kỷ 宮cung 廷đình 內nội 坐tọa 於ư 長trưởng 老lão 之chi 前tiền 。 與dữ 諸chư 臣thần 共cộng 同đồng 協hiệp 議nghị 。 自tự 思tư 欲dục 託thác 己kỷ 甥# 名danh 阿a 利lợi 陀đà 任nhậm 大đại 臣thần 此thử 事sự 務vụ 。 呼hô 彼bỉ 作tác 如như 次thứ 語ngữ 。 （# 一nhất 。 二nhị 。 三tam ）# 。
愛ái 者giả 。 汝nhữ 赴phó 正Chánh 法Pháp 阿a 育dục 〔# 王vương 〕# 之chi 處xứ 。 能năng 伴bạn 大đại 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 與dữ 僧Tăng 伽già 蜜mật 多đa 長trưởng 老lão 尼ni 來lai 此thử 處xứ 耶da 。
（# 四tứ ）#
王vương 。 吾ngô 能năng 由do 彼bỉ 處xứ 伴bạn 此thử 兩lưỡng 者giả 來lai 此thử 處xứ 。 授thọ 譽dự 之chi 人nhân 。 吾ngô 歸quy 於ư 此thử 處xứ 若nhược 可khả 得đắc 出xuất 家gia 者giả 。
（# 五ngũ ）# 王vương 言ngôn 。
此thử 可khả 有hữu 。
遣khiển 彼bỉ 於ư 彼bỉ 處xứ 。 彼bỉ 並tịnh 承thừa 長trưởng 老lão 。 王vương 之chi 命mạng 而nhi 禮lễ 拜bái 。 （# 六lục ）# 彼bỉ 熱nhiệt 意ý 之chi 士sĩ 於ư 阿a 濕thấp 縛phược 庾dữu 闍xà 月nguyệt 白bạch 分phân 之chi 第đệ 二nhị 日nhật 而nhi 出xuất 發phát 。 由do 羌khương 普phổ 寇khấu 羅la 港cảng 乘thừa 船thuyền 。 （# 七thất ）# 而nhi 渡độ 大đại 海hải 。 依y 長trưởng 老lão 決quyết 意ý 之chi 力lực 。 出xuất 發phát 之chi 當đương 日nhật 明minh 麗lệ 。 到đáo 華hoa 氏thị 之chi 都đô 。 （# 八bát ）# 。
[P.275]# 其kỳ 時thời 彼bỉ 阿a 菟thố 羅la 妃phi 與dữ 五ngũ 百bách 之chi 女nữ 並tịnh 五ngũ 百bách 之chi 後hậu 宮cung 婦phụ 女nữ 等đẳng 俱câu 。 （# 九cửu ）# 持trì 十thập 戒giới 清thanh 淨tịnh 。 纏triền 袈ca 裟sa 衣y 。 願nguyện 志chí 願nguyện 出xuất 家gia 為vi 有hữu 學học 。 待đãi 望vọng 長trưởng 老lão 尼ni 之chi 來lai 島đảo 。 （# 一nhất 〇# ）# 於ư 都đô 之chi 王vương 一nhất 面diện 令linh 造tạo 美mỹ 麗lệ 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 房phòng 。 慎thận 深thâm 〔# 妃phi 〕# 可khả 定định 居cư 於ư 彼bỉ 處xứ 。 （# 一nhất 一nhất ）# 此thử 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 房phòng 彼bỉ 由do 優Ưu 婆Bà 夷Di 等đẳng 住trụ 者giả 。 以dĩ 此thử 之chi 故cố 。 於ư 楞lăng 伽già 島đảo 知tri 為vi 優Ưu 婆Bà 夷Di 婆bà 精tinh 舍xá 。 （# 一nhất 二nhị ）# 王vương 甥# 大đại 阿a 利lợi 陀đà 向hướng 正Chánh 法Pháp 阿a 育dục 王vương 傳truyền 王vương 之chi 消tiêu 息tức 及cập 言ngôn 奏tấu 長trưởng 老lão 之chi 傳truyền 言ngôn 。
（# 一nhất 三tam ）#
王vương 中trung 之chi 龍long 象tượng 。 汝nhữ 友hữu 〔# 天thiên 愛ái 帝đế 須tu 〕# 王vương 之chi 王vương 弟đệ 妃phi 欲dục 出xuất 家gia 。 常thường 自tự 制chế 營doanh 生sanh 活hoạt 。 （# 一nhất 四tứ ）# 為vì 欲dục 令linh 彼bỉ 女nữ 出xuất 家gia 。 能năng 遣khiển 去khứ 僧Tăng 伽già 蜜mật 多đa 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 與dữ 彼bỉ 女nữ 同đồng 〔# 遣khiển 〕# 去khứ 大đại 菩Bồ 提Đề 樹thụ 之chi 南nam 枝chi 。
（# 一nhất 五ngũ ）# 以dĩ 長trưởng 老lão 之chi 語ngữ 事sự 由do 傳truyền 於ư 長trưởng 老lão 尼ni 。 彼bỉ 長trưởng 老lão 尼ni 赴phó 父phụ 〔# 王vương 〕# 之chi 前tiền 語ngữ 長trưởng 老lão 之chi 意ý 向hướng 。 （# 一nhất 六lục ）# 如như 王vương 言ngôn 。
吾ngô 姬# 。 不bất 見kiến 汝nhữ 。 如như 何hà 得đắc 拂phất 去khứ 我ngã 子tử 與dữ 孫tôn 之chi 別biệt 離ly 所sở 生sanh 悲bi 憂ưu 耶da 。
（# 一nhất 七thất ）# 彼bỉ 女nữ 〔# 答đáp 〕# 言ngôn 。
我ngã 兄huynh 之chi 言ngôn 重trọng/trùng 大đại 。
大đại 王vương 。 又hựu 出xuất 家gia 者giả 〔# 有hữu 〕# 多đa 數số 。 因nhân 此thử 。 妾thiếp 應ưng 赴phó 彼bỉ 處xứ 。
（# 一nhất 八bát ）#
大đại 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 以dĩ 刃nhận 傷thương 之chi 不bất 適thích 。 如như 何hà 而nhi 取thủ 枝chi 耶da 。
王vương 思tư 惟duy 之chi 。 （# 一nhất 九cửu ）# 由do 名danh 摩Ma 訶Ha 提Đề 婆Bà 。 之chi 大đại 臣thần 之chi 考khảo 案án 。 彼bỉ 王vương 招chiêu 比Bỉ 丘Khâu 眾chúng 供cúng 養dường 。
問vấn 言ngôn 。
（# 二nhị 〇# ）#
諸chư 大đại 德đức 。 大đại 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 可khả 送tống 楞lăng 伽già 島đảo 耶da 。
彼bỉ 目mục 犍kiền 連liên 子tử 長trưởng 老lão 言ngôn 。
應ưng 遣khiển 。
（# 二nhị 一nhất ）# 五ngũ 眼nhãn 者giả 〔# 佛Phật 〕# 之chi 五ngũ 大đại [P.277]# 決quyết 意ý 為vi 王vương 而nhi 語ngữ 。 聞văn 此thử 。 大đại 地địa 之chi 王vương 喜hỷ 悅duyệt 。 （# 二nhị 二nhị ）# 彼bỉ 赴phó 大đại 菩Bồ 提Đề 樹thụ 之chi 處xứ 。 七thất 由do 旬tuần 之chi 道đạo 路lộ 丹đan 念niệm 令linh 清thanh 潔khiết 。 樣# 樣# 莊trang 嚴nghiêm 。 （# 二nhị 三tam ）# 為vi 造tạo 瓶bình 令linh 持trì 來lai 黃hoàng 金kim 。 毘Tỳ 首Thủ 羯Yết 磨Ma 。 〔# 天thiên 〕# 為vi 寶bảo 玉ngọc 商thương 之chi 姿tư 而nhi 來lai 。 （# 二nhị 四tứ ）# 。
瓶bình 為vi 如như 何hà 之chi 尺xích 寸thốn 而nhi 造tạo 此thử 耶da
向hướng 彼bỉ 問vấn 。 而nhi 云vân 。
汝nhữ 自tự 知tri 尺xích 寸thốn 而nhi 造tạo 。
（# 二nhị 五ngũ ）# 取thủ 黃hoàng 金kim 以dĩ 手thủ 碎toái 之chi 。 其kỳ 剎sát 那na 造tạo 瓶bình 而nhi 去khứ 。 （# 二nhị 六lục ）# 周chu 九cửu 肘trửu 。 深thâm 五ngũ 肘trửu 。 直trực 徑kính 三tam 肘trửu 。 厚hậu 八bát 指chỉ 之chi 美mỹ 。 （# 二nhị 七thất ）# 口khẩu 緣duyên 有hữu 幼ấu 象tượng 之chi 鼻tị 大đại 。 如như 〔# 朝triêu 〕# 初sơ 昇thăng 太thái 陽dương 光quang 輝huy 。 王vương 使sử 取thủ 此thử 。 （# 二nhị 八bát ）# 長trường/trưởng 七thất 由do 旬tuần 。 幅# 三tam 由do 旬tuần 之chi 四tứ 兵binh 軍quân 隊đội 並tịnh 。 與dữ 大đại 比Bỉ 丘Khâu 眾chúng 俱câu 。 （# 二nhị 九cửu ）# 施thí 以dĩ 樣# 樣# 之chi 莊trang 嚴nghiêm 。 飾sức 種chủng 種chủng 之chi 珍trân [P.278]# 寶bảo 。 附phụ 雜tạp 色sắc 之chi 幢tràng 幡phan 。 撒tản 樣# 樣# 之chi 華hoa 。 吹xuy 奏tấu 種chủng 種chủng 之chi 樂lạc 器khí 而nhi 近cận 。 大đại 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 以dĩ 軍quân 隊đội 圍vi 繞nhiễu 。 以dĩ 天thiên 幕mạc 圍vi 蓋cái 。 以dĩ 一nhất 千thiên 大đại 長trưởng 老lão 為vi 首thủ 及cập 大đại 眾chúng 羣quần 。 由do 王vương 千thiên 餘dư 人nhân 灌quán 頂đảnh 畢tất 善thiện 圍vi 己kỷ 與dữ 。 大đại 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 〔# 自tự 身thân 〕# 合hợp 掌chưởng 看khán 。 大đại 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 （# 三tam 〇# ～# 三tam 三tam ）# 。
彼bỉ 南nam 枝chi 四tứ 肘trửu 程# 度độ 處xứ 之chi 枝chi 。 存tồn 幹cán 而nhi 消tiêu 失thất 。 （# 三tam 四tứ ）# 見kiến 此thử 神thần 變biến 。 而nhi 大đại 地địa 之chi 王vương 者giả 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 宣tuyên 稱xưng 。
我ngã 以dĩ 王vương 位vị 。 可khả 供cúng 養dường 大đại 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。
（# 三tam 五ngũ ）# 大đại 地địa 之chi 王vương 者giả 以dĩ 大đại 菩Bồ 提Đề 。 樹thụ 即tức 大đại 王vương 位vị 。 華hoa 以dĩ 其kỳ 他tha 供cúng 養dường 。 大đại 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 （# 三tam 六lục ）# 行hành 右hữu 遶nhiễu 之chi 禮lễ 。 於ư 八bát 箇cá 所sở 。 合hợp 掌chưởng 禮lễ 拜bái 。 以dĩ 彫điêu 黃hoàng 金kim 。 飾sức 以dĩ 珠châu [P.279]# 寶bảo 之chi 座tòa 榻tháp 。 （# 三tam 七thất ）# 枝chi 之chi 高cao 為vi 易dị 登đăng 者giả 。 據cứ 其kỳ 黃hoàng 金kim 之chi 花hoa 瓶bình 。 可khả 捉tróc 妙diệu 枝chi 而nhi 自tự 昇thăng 。 （# 三tam 八bát ）# 以dĩ 黃hoàng 金kim 之chi 筆bút 把bả 握ác 砒# 石thạch 附phụ 印ấn 於ư 枝chi 為vi 誓thệ 。 （# 三tam 九cửu ）# 。
若nhược 〔# 此thử 枝chi 〕# 由do 此thử 大đại 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 可khả 赴phó 楞lăng 伽già 島đảo 。 我ngã 又hựu 不bất 背bối/bội 佛Phật 之chi 教giáo 。 （# 四tứ 〇# ）# 則tắc 美mỹ 麗lệ 大đại 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 之chi 此thử 南nam 枝chi 。 自tự 斷đoạn 立lập 此thử 黃hoàng 金kim 之chi 花hoa 瓶bình 。
（# 四tứ 一nhất ）# 彼bỉ 之chi 大đại 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 於ư 印ấn 之chi 處xứ 自tự 斷đoạn 。 止chỉ 住trụ 滿mãn 香hương 泥nê 之chi 花hoa 瓶bình 上thượng 。 （# 四tứ 二nhị ）# 人nhân 王vương 於ư 最tối 下hạ 位vị 之chi 印ấn 上thượng 。 三tam 指chỉ 每mỗi 三tam 指chỉ 。 〔# 總tổng 計kế 〕# 印ấn 十thập 〔# 枝chi 〕# 砒# 石thạch 印ấn 。 （# 四tứ 三tam ）# 開khai 始thỉ 由do 〔# 印ấn 〕# 大đại 之chi 根căn 。 其kỳ 他tha 由do 小tiểu 〔# 根căn 〕# 各các 各các 印ấn 出xuất 十thập 。 如như 網võng 形hình 而nhi 下hạ 。 （# 四tứ 四tứ ）# 王vương 見kiến 其kỳ 神thần 變biến 甚thậm 喜hỷ 悅duyệt 。 於ư 其kỳ 處xứ 揚dương 呼hô 喚hoán 之chi [P.280]# 聲thanh 。 四tứ 方phương 之chi 眾chúng 亦diệc 〔# 如như 是thị 〕# 。 （# 四tứ 五ngũ ）# 比Bỉ 丘Khâu 眾chúng 以dĩ 悅duyệt 喜hỷ 心tâm 揚dương 喚hoán 聲thanh 。 振chấn 作tác 著trước 衣y 者giả 四tứ 方phương 及cập 數số 千thiên 。 （# 四tứ 六lục ）# 如như 斯tư 此thử 大đại 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 以dĩ 百bách 根căn 之chi 根căn 立lập 其kỳ 處xứ 之chi 香hương 泥nê 上thượng 。 大đại 眾chúng 起khởi 信tín 心tâm 。 （# 四tứ 七thất ）# 其kỳ 幹cán 長trường/trưởng 為vi 十thập 肘trửu 而nhi 可khả 喜hỷ 五ngũ 根căn 之chi 枝chi 。 各các 各các 有hữu 四tứ 肘trửu 。 一nhất 一nhất 飾sức 五ngũ 個cá 果quả 實thật 。 （# 四tứ 八bát ）# 此thử 等đẳng 之chi 枝chi 又hựu 千thiên 根căn 之chi 小tiểu 枝chi 。 如như 斯tư 此thử 大đại 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 美mỹ 麗lệ 之chi 〔# 姿tư 〕# 具cụ 有hữu 福phước 德đức 。 （# 四tứ 九cửu ）# 大đại 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 立lập 於ư 瓶bình 中trung 之chi 剎sát 那na 。 大đại 地địa 震chấn 動động 。 有hữu 樣# 樣# 之chi 奇kỳ 瑞thụy 。 （# 五ngũ 〇# ）# 於ư 人nhân 天thiên 之chi 間gian 諸chư 種chủng 之chi 樂lạc 器khí 自tự 〔# 奏tấu 〕# 樂nhạc 音âm 與dữ 天thiên 眾chúng 梵Phạm 天Thiên 眾chúng [P.281]# 呼hô 喚hoán 之chi 聲thanh 。 （# 五ngũ 一nhất ）# 雲vân 雷lôi 。 鳥điểu 獸thú 。 夜dạ 叉xoa 其kỳ 他tha 之chi 叫khiếu 聲thanh 。 由do 大đại 地địa 震chấn 動động 之chi 響hưởng 。 成thành 唯duy 一nhất 之chi 喧huyên 騷# 。 （# 五ngũ 二nhị ）# 由do 菩Bồ 提Đề 樹thụ 之chi 樹thụ 葉diệp 。 果quả 實thật 出xuất 美mỹ 麗lệ 六lục 色sắc 之chi 光quang 而nhi 徧biến 輝huy 於ư 鐵Thiết 圍Vi 山Sơn 。 （# 五ngũ 三tam ）# 大đại 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 由do 其kỳ 花hoa 瓶bình 。 上thượng 昇thăng 空không 中trung 。 七thất 日nhật 間gian 止chỉ 於ư 雪tuyết 〔# 雲vân 〕# 胎thai 中trung 而nhi 不bất 見kiến 。 （# 五ngũ 四tứ ）# 王vương 由do 座tòa 榻tháp 下hạ 來lai 。 其kỳ 七thất 日nhật 間gian 止chỉ 於ư 其kỳ 處xứ 。 常thường 於ư 樣# 樣# 供cúng 養dường 。 大đại 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 （# 五ngũ 五ngũ ）# 其kỳ 七thất 日nhật 間gian 過quá 去khứ 。 雪tuyết 雲vân 所sở 有hữu 其kỳ 光quang 與dữ 共cộng 又hựu 入nhập 於ư 大đại 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 （# 五ngũ 六lục ）# 立lập 其kỳ 花hoa 瓶bình 。 美mỹ 麗lệ 之chi 大đại 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 清thanh 淨tịnh 於ư 空không 中trung 為vi 所sở 有hữu 大đại 眾chúng 見kiến 之chi 。 [P.282]# （# 五ngũ 七thất ）# 行hành 。 種chủng 種chủng 神thần 變biến 。 大đại 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 下hạ 降giáng 於ư 地địa 上thượng 人nhân 人nhân 驚kinh 惧# 。 （# 五ngũ 八bát ）# 為vi 此thử 等đẳng 數sác 數sác 之chi 神thần 變biến 而nhi 歡hoan 喜hỷ 彼bỉ 大đại 王vương 。 更cánh 以dĩ 大đại 王vương 之chi 位vị 供cúng 養dường 。 大đại 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 （# 五ngũ 九cửu ）# 大đại 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 即tức 大đại 王vương 之chi 位vị 。 由do 種chủng 種chủng 之chi 供cúng 養dường 而nhi 尊tôn 崇sùng 。 更cánh 七thất 日nhật 間gian 王vương 住trụ 於ư 其kỳ 處xứ 。 （# 六lục 〇# ）# 。
阿a 濕thấp 縛phược 庾dữu 闍xà 月nguyệt 之chi 白bạch 分phần/phân 。 十thập 五ngũ 日nhật 之chi 布bố 薩tát 〔# 日nhật 〕# 得đắc 大đại 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 由do 此thử 。 經kinh 二nhị 七thất 日nhật （# 六lục 一nhất ）# 阿a 濕thấp 縛phược 庾dữu 闍xà 月nguyệt 之chi 黑hắc 分phần/phân 十thập 四tứ 日nhật 之chi 布bố 薩tát 〔# 日nhật 〕# 。 車xa 駕giá 之chi 王vương 者giả 以dĩ 美mỹ 麗lệ 之chi 車xa 載tái 。 大đại 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 （# 六lục 二nhị ）# 行hành 供cúng 養dường 。 同đồng 日nhật 運vận 來lai 己kỷ 宮cung 中trung 。 設thiết 樣# 樣# 莊trang 嚴nghiêm 美mỹ 麗lệ 之chi 假giả 堂đường 。 （# 六lục 三tam ）# 迦ca 剌lạt 底để 迦ca 月nguyệt 白bạch 分phân 之chi 第đệ 一nhất 日nhật 。 置trí 大đại 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 於ư 其kỳ 〔# 都đô 〕# 之chi 東đông 方phương 美mỹ 麗lệ 大đại 沙sa 羅la 樹thụ 下hạ （# 六lục 四tứ ）# 。 行hành 數sác 數sác 之chi 供cúng 養dường 。 由do 得đắc 〔# 大đại 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 〕# 之chi 第đệ 十thập 七thất 日nhật 。 一nhất 時thời 得đắc 生sanh 其kỳ 新tân 芽nha 。 由do 此thử 。 人nhân 王vương 喜hỷ 悅duyệt 。 再tái 以dĩ 王vương 位vị 供cúng 養dường 。 大đại 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 （# 六lục 五ngũ 。 六lục 六lục ）# 大đại 地địa 之chi 王vương 者giả 以dĩ 大đại 菩Bồ 提Đề 。 樹thụ 即tức 大đại 王vương 位vị 。 以dĩ 樣# 樣# 之chi 方phương 法pháp 行hành 供cúng 養dường 。 大đại 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 （# 六lục 七thất ）# 如như 此thử 〔# 如như 〕# 為vi 華hoa 氏thị 城thành 池trì 上thượng 之chi 太thái 陽dương 。 立lập 雜tạp 多đa 美mỹ 麗lệ 之chi 幢tràng 。 廣quảng 大đại 而nhi 心tâm 地địa 善thiện 妙diệu 供cúng 養dường 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 是thị 人nhân 天thiên 之chi 心tâm 喜hỷ 悅duyệt 。 （# 六lục 八bát ）# 。
善thiện 人nhân 之chi 信tín 心tâm 與dữ 感cảm 激kích 而nhi 起khởi 作tác 之chi 大đại 王vương 統thống 史sử
名danh 大đại 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 受thọ 納nạp 第đệ 十thập 八bát 章chương 〔# 畢tất 〕#