Đại Nghĩa Thích Đệ Quyển Đệ Quyển – Quyển 0004

大Đại 義Nghĩa 釋Thích ( 第Đệ 卷Quyển 第Đệ 卷Quyển )
Quyển 0004
悟Ngộ 醒Tỉnh 譯Dịch

[P.339]# 第đệ 十thập 四tứ 。 迅tấn 速tốc 經kinh 之chi 義nghĩa 釋thích 。

一nhất

日nhật 種chủng 大đại 仙tiên 我ngã 尊tôn 師sư 。 敬kính 問vấn 遠viễn 離ly 與dữ 寂tịch 句cú 。

比Bỉ 丘Khâu 世thế 間gian 云vân 何hà 見kiến 。 寂tịch 滅diệt 何hà 物vật 不bất 取thủ 著trước 。

（# 九cửu 一nhất 五ngũ ）#

我ngã 問vấn 尊tôn 師sư 日nhật 種chủng 〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 問vấn 者giả 。 （# 一nhất ）# 為vi 明minh 解giải 未vị 見kiến 之chi 問vấn 。 （# 二nhị ）# 為vi 已dĩ 見kiến 令linh 他tha 合hợp 流lưu 之chi 問vấn 。 （# 三tam ）# 為vi 斷đoạn 疑nghi 念niệm 之chi 問vấn 之chi 三tam 問vấn 。

（# 一nhất ）# 為vi 明minh 解giải 未vị 見kiến 之chi 問vấn 者giả 云vân 何hà 。 原nguyên 來lai 〔# 某mỗ 物vật 〕# 之chi 特đặc 相tương/tướng 未vị 知tri 。 未vị 見kiến 。 未vị 考khảo 量lượng 。 未vị 度độ 知tri 。 未vị 明minh 暸# 。 於ư 未vị 辨biện 知tri 時thời 。 為vi 欲dục 知tri 彼bỉ 。 為vi 見kiến 。 為vi 考khảo 量lượng 。 為vi 度độ 知tri 。 為vi 辨biện 知tri 而nhi 問vấn 。 此thử 是thị 。

為vi 明minh 解giải 未vị 見kiến 之chi 問vấn

（# 二nhị ）# 為vi 已dĩ 見kiến 令linh 他tha 合hợp 流lưu 之chi 問vấn 者giả 云vân 何hà 。 原nguyên 來lai 已dĩ 知tri 〔# 某mỗ 物vật 〕# 之chi 特đặc 相tương/tướng 。 見kiến 。 考khảo 量lượng 。 度độ 知tri 。 明minh 暸# 。 辨biện 知tri 之chi 時thời 。 為vi 以dĩ 〔# 此thử 〕# 與dữ 他tha 之chi 諸chư 賢hiền 者giả 〔# 之chi 說thuyết 〕# 令linh 之chi 合hợp 流lưu 而nhi 問vấn 。 此thử 是thị 已dĩ 見kiến 令linh 他tha 合hợp 流lưu 之chi 問vấn 。

（# 三tam ）# 為vi 斷đoạn 疑nghi 念niệm 之chi 問vấn 者giả 云vân 何hà 。 原nguyên 來lai 〔# 對đối 就tựu 某mỗ 事sự 〕# 。

如như 斯tư 耶da 。 不bất 然nhiên 耶da 。 為vi 何hà 耶da 。 云vân 何hà 耶da 。

之chi 疑nghi 念niệm 所sở 襲tập 。 生sanh 疑nghi 惑hoặc 之chi 時thời 。 彼bỉ 為vi 斷đoạn 此thử 疑nghi 念niệm 而nhi 問vấn 。 此thử 是thị 為vi 斷đoạn 疑nghi 念niệm 之chi 問vấn 。 有hữu 此thử 等đẳng 之chi 三tam 問vấn 。

更cánh 有hữu （# 一nhất ）# 人nhân 問vấn （# 二nhị ）# 非phi 人nhân 問vấn （# 三tam ）# 化hóa 人nhân 問vấn 之chi 三tam 問vấn 。

[P.340]# （# 一nhất ）# 人nhân 問vấn 者giả 云vân 何hà 。 是thị 人nhân 近cận 於ư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 而nhi 問vấn 。 〔# 即tức 〕# 比Bỉ 丘Khâu 問vấn 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 問vấn 。 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 問vấn 。 優Ưu 婆Bà 夷Di 問vấn 。 王vương 問vấn 。 剎sát 帝đế 利lợi 問vấn 。 婆Bà 羅La 門Môn 問vấn 。 毘tỳ 舍xá 問vấn 。 首thủ 陀đà 問vấn 。 在tại 家gia 者giả 問vấn 。 出xuất 家gia 者giả 問vấn 。 此thử 是thị 。

人nhân 問vấn

（# 二nhị ）# 非phi 人nhân 問vấn 者giả 云vân 何hà 。 是thị 非phi 人nhân 近cận 於ư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 而nhi 問vấn 。 〔# 即tức 〕# 龍long 問vấn 。 金kim 翅sí 鳥điểu 問vấn 。 夜dạ 叉xoa 問vấn 。 阿a 修tu 羅la 問vấn 。 犍kiền 闥thát 婆bà 問vấn 。 大đại 王vương 問vấn 。 帝Đế 釋Thích 問vấn 。 梵Phạm 天Thiên 問vấn 。 天thiên 神thần 問vấn 。 此thử 是thị 非phi 人nhân 問vấn 。

（# 三tam ）# 化hóa 人nhân 問vấn 者giả 云vân 何hà 。 世Thế 尊Tôn 〔# 自tự 〕# 有hữu 四tứ 肢chi 五ngũ 體thể 。 化hóa 作tác 諸chư 根căn 完hoàn 具cụ 。 意ý 所sở 成thành 之chi 色sắc 〔# 身thân 〕# 。 其kỳ 化hóa 人nhân 近cận 於ư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 而nhi 問vấn 。 世Thế 尊Tôn 回hồi 答đáp 彼bỉ 。 此thử 是thị 化hóa 人nhân 問vấn 。 有hữu 此thử 等đẳng 之chi 三tam 問vấn 。

更cánh 有hữu （# 一nhất ）# 過quá 去khứ 問vấn 。 （# 二nhị ）# 未vị 來lai 問vấn 。 （# 三tam ）# 兩lưỡng 義nghĩa 問vấn 之chi 三tam 問vấn 。

更cánh 有hữu （# 一nhất ）# 現hiện 世thế 義nghĩa 問vấn 。 （# 二nhị ）# 來lai 世thế 義nghĩa 問vấn 。 （# 三tam ）# 兩lưỡng 義nghĩa 問vấn 之chi 三tam 問vấn 。

更cánh 有hữu （# 一nhất ）# 無vô 罪tội 義nghĩa 問vấn 。 （# 二nhị ）# 無vô 煩phiền 惱não 義nghĩa 問vấn 。 （# 三tam ）# 淨tịnh 白bạch 義nghĩa 問vấn 之chi 三tam 問vấn 。

更cánh 有hữu （# 一nhất ）# 過quá 去khứ 問vấn 。 （# 二nhị ）# 未vị 來lai 問vấn 。 （# 三tam ）# 現hiện 在tại 問vấn 之chi 三tam 問vấn 。

更cánh 有hữu （# 一nhất ）# 內nội 問vấn 。 （# 二nhị ）# 外ngoại 問vấn 。 （# 三tam ）# 內nội 外ngoại 問vấn 之chi 三tam 問vấn 。

更cánh 有hữu （# 一nhất ）# 善thiện 問vấn 。 （# 二nhị ）# 不bất 善thiện 問vấn 。 （# 三tam ）# 無vô 記ký 問vấn 之chi 三tam 問vấn 。

更cánh 有hữu （# 一nhất ）# 蘊uẩn 問vấn 。 （# 二nhị ）# 界giới 問vấn 。 （# 三tam ）# 處xứ 問vấn 之chi 三tam 問vấn 。

更cánh 有hữu （# 一nhất ）# 念niệm 處xứ 問vấn 。 （# 二nhị ）# 正chánh 勤cần 問vấn 。 （# 三tam ）# 神thần 足túc 問vấn 之chi 三tam 問vấn 。

[P.341]# 更cánh 有hữu （# 一nhất ）# 根căn 問vấn 。 （# 二nhị ）# 力lực 問vấn 。 （# 三tam ）# 覺giác 支chi 問vấn 之chi 三tam 問vấn 。

更cánh 有hữu （# 一nhất ）# 道đạo 問vấn 。 （# 二nhị ）# 果quả 問vấn 。 （# 三tam ）# 涅Niết 槃Bàn 問vấn 之chi 三tam 問vấn 。

我ngã 問vấn 尊tôn 師sư

者giả 。 我ngã 向hướng 尊tôn 師sư 問vấn 。 向hướng 尊tôn 師sư 乞khất 。 向hướng 尊tôn 師sư 求cầu 。 向hướng 尊tôn 師sư 信tín 樂nhạo 。 請thỉnh 對đối 我ngã 說thuyết 。 此thử 是thị 。

我ngã 問vấn 尊tôn 師sư

日nhật 種chủng

者giả 。 是thị 太thái 陽dương 。 太thái 陽dương 之chi 姓tánh 是thị 瞿Cù 曇Đàm 。 世Thế 尊Tôn 之chi 姓tánh 亦diệc 是thị 瞿Cù 曇Đàm 。 世Thế 尊Tôn 是thị 太thái 陽dương 與dữ 姓tánh 為vi 親thân 戚thích 故cố 是thị 日nhật 種chủng 〔# 太thái 陽dương 之chi 親thân 戚thích 〕# 。 故cố 佛Phật 是thị 日nhật 種chủng 。 此thử 是thị 。

我ngã 問vấn 尊tôn 師sư 日nhật 種chủng

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

遠viễn 離ly 。 寂tịch 句cú 於ư 大đại 仙tiên 。

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 遠viễn 離ly 者giả 。 是thị （# 一nhất ）# 身thân 遠viễn 離ly 。 （# 二nhị ）# 心tâm 遠viễn 離ly 。 （# 三tam ）# 依y 遠viễn 離ly 之chi 三tam 遠viễn 離ly 。

（# 一nhất ）# 身thân 遠viễn 離ly 者giả 云vân 何hà 。 於ư 此thử 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 。 遠viễn 離ly 臥ngọa 座tòa 所sở 。 〔# 即tức 〕# 以dĩ 身thân 遠viễn 離ly 住trụ 於ư 阿a 練luyện 若nhã 。 樹thụ 下hạ 。 山sơn 岳nhạc 。 溪khê 谷cốc 。 山sơn 窟quật 。 塚trủng 墓mộ 。 森sâm 林lâm 。 露lộ 地địa 。 親thân 於ư 藁# 積tích 。 彼bỉ 獨độc 行hành 。 獨độc 住trụ 。 獨độc 坐tọa 。 獨độc 臥ngọa 。 獨độc 入nhập 村thôn 行hành 乞khất 。 獨độc 由do 行hành 乞khất 歸quy 。 獨độc 密mật 坐tọa 禪thiền 。 獨độc 經kinh 行hành 。 獨độc 行hành 。 住trụ 。 動động 作tác 。 作tác 為vi 。 護hộ 持trì 。 維duy 持trì 。 此thử 是thị 身thân 遠viễn 離ly 。

（# 二nhị ）# 心tâm 遠viễn 離ly 者giả 云vân 何hà 。 入nhập 定định 於ư 初sơ 禪thiền 者giả 之chi 心tâm 。 遠viễn 離ly 諸chư 蓋cái 。 入nhập 定định 於ư 第đệ 二nhị 禪thiền 者giả 之chi 心tâm 遠viễn 離ly 尋tầm 。 伺tứ 。 入nhập 定định 於ư 第đệ 三tam 禪thiền 者giả 。 之chi 心tâm 遠viễn 離ly 喜hỷ 。 入nhập 定định 於ư 第đệ 四tứ 禪thiền 。 者giả 之chi 心tâm 遠viễn 離ly 苦khổ 樂lạc 。 入nhập 定định 於ư 空không 無vô 邊biên 者giả 之chi 心tâm 遠viễn 離ly 色sắc 想tưởng 。 有hữu 對đối 想tưởng 。 種chủng 種chủng 想tưởng 。 入nhập 定định 於ư 識Thức 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 者giả 之chi 心tâm 遠viễn 離ly 空Không 無Vô 邊Biên 處Xứ 想tưởng 。 入nhập 定định 於ư 無vô 所sở 有hữu 。 處xử 者giả 之chi 心tâm 遠viễn 離ly 識thức 無vô 邊biên 處xứ 想tưởng 。 入nhập 定định 於ư 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 定định 者giả 之chi 心tâm 遠viễn 離ly 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 想tưởng 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 之chi 心tâm 遠viễn 離ly 有hữu 身thân 見kiến 。 疑nghi 。 戒giới 禁cấm 取thủ 。 見kiến 隨tùy 眠miên 。 疑nghi 隨tùy 眠miên 及cập 其kỳ 一nhất 起khởi 之chi 諸chư 煩phiền 惱não 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 之chi 心tâm 遠viễn 離ly 麤thô 之chi 欲dục 貪tham 結kết 。 瞋sân 恚khuể 結kết 。 麤thô 欲dục 貪tham 隨tùy 眠miên 。 瞋sân 恚khuể 隨tùy 眠miên 及cập 其kỳ 一nhất 起khởi 之chi 諸chư 煩phiền 惱não 。 阿A 那Na 含Hàm 之chi 心tâm 遠viễn 離ly 微vi 俱câu 之chi 欲dục 貪tham 結kết 。 瞋sân 恚khuể 結kết 。 微vi 俱câu 之chi 欲dục 貪tham 隨tùy 眠miên 。 瞋sân 恚khuể 隨tùy 眠miên 及cập 其kỳ 一nhất 起khởi 之chi 諸chư 煩phiền 惱não 。 阿A 羅La 漢Hán 之chi 心tâm 遠viễn 離ly 色sắc 貪tham 。 無vô 色sắc 貪tham 。 慢mạn 。 掉trạo 舉cử 。 無vô 明minh 。 慢mạn 隨tùy 眠miên 。 有hữu 貪tham 隨tùy 眠miên 。 無vô 明minh 隨tùy 眠miên 及cập 其kỳ 一nhất 起khởi 之chi 諸chư 煩phiền 惱não 及cập 外ngoại 之chi 一nhất 切thiết 相tương/tướng 。 此thử 是thị 心tâm 遠viễn 離ly 。

（# 三tam ）# 依y 遠viễn 離ly 者giả 云vân 何hà 。 以dĩ 煩phiền 惱não 。 蘊uẩn 。 行hành 言ngôn 依y 。 不bất 死tử 。 涅Niết 槃Bàn 言ngôn 依y 遠viễn 離ly 。 即tức 所sở 有hữu 彼bỉ 一nhất 切thiết 行hành 之chi 止chỉ 。 一nhất 切thiết 依y 之chi 捨xả 遣khiển 。 渴khát 愛ái 之chi 盡tận 滅diệt 。 離ly 貪tham 。 滅diệt 也dã 。 此thử 是thị 依y 遠viễn 離ly 。

而nhi 且thả 引dẫn 退thoái 身thân 令linh 樂nhạo/nhạc/lạc 出xuất 離ly 之chi 人nhân 人nhân 是thị 身thân 遠viễn 離ly 。 於ư 心tâm 徧biến 淨tịnh 而nhi 達đạt 第đệ 一nhất 淨tịnh 白bạch 之chi 人nhân 人nhân 是thị 心tâm 遠viễn 離ly 。 無vô 依y 。 離ly 行hành 之chi 人nhân 人nhân 是thị 依y 遠viễn 離ly 。

寂tịch 者giả 。 是thị 由do 一nhất 方phương 面diện 。 寂tịch 。 寂tịch 句cú 是thị 同đồng 一nhất 。 此thử 是thị 不bất 死tử 。 涅Niết 槃Bàn 。 即tức 所sở 有hữu 之chi 一nhất 切thiết 行hành 之chi 止chỉ 。 一nhất 切thiết 依y 之chi 捨xả 遣khiển 。 渴khát 愛ái 之chi 盡tận 滅diệt 。 離ly 貪tham 。 滅diệt 。 涅Niết 槃Bàn 也dã 。

即tức 世Thế 尊Tôn 如như 斯tư 說thuyết 。

此thử 是thị 寂tịch 句cú 。 此thử 是thị 勝thắng 妙diệu 句cú 。 即tức 一nhất 切thiết 行hành 之chi 止chỉ 。 一nhất 切thiết 依y 之chi 捨xả 遣khiển 。 渴khát 愛ái 之chi 盡tận 滅diệt 。 離ly 貪tham 。 滅diệt 。 涅Niết 槃Bàn 。

或hoặc 又hựu 由do 他tha 方phương 面diện 。 〔# 寂tịch 句cú 〕# 者giả 。 是thị 所sở 有hữu 寂tịch 之chi 得đắc 達đạt 。 寂tịch 之chi 觸xúc 達đạt 。 使sử 寂tịch 之chi 作tác 證chứng 。 所sở 至chí 之chi [P.343]# 諸chư 法pháp 。 所sở 謂vị 四Tứ 念Niệm 處Xứ 。 四tứ 正chánh 勤cần 。 四Tứ 神Thần 足Túc 。 五ngũ 根căn 。 五Ngũ 力Lực 。 七thất 覺giác 支chi 。 八Bát 支Chi 聖Thánh 道Đạo 也dã 。 此thử 等đẳng 言ngôn 是thị 寂tịch 句cú 。 救cứu 護hộ 所sở 句cú 。 避tị 難nạn/nan 所sở 句cú 。 歸quy 依y 所sở 句cú 。 無vô 畏úy 句cú 。 無vô 死tử 句cú 。 不bất 死tử 句cú 。 涅Niết 槃Bàn 句cú 。

大đại 仙tiên

者giả 。 世Thế 尊Tôn 是thị 大đại 仙tiên （# 大đại 求cầu 者giả ）# 。 〔# 即tức 〕# 求cầu 大đại 戒giới 蘊uẩn 。 覓mịch 求cầu 。 徧biến 求cầu 。 故cố 大đại 仙tiên 。 求cầu 。 覓mịch 求cầu 。 徧biến 求cầu 大đại 定định 蘊uẩn 。 大đại 慧tuệ 蘊uẩn 。 大đại 解giải 脫thoát 蘊uẩn 。 大đại 解giải 脫thoát 智trí 見kiến 。 蘊uẩn 故cố 大đại 仙tiên 。 求cầu 。 覓mịch 求cầu 。 徧biến 求cầu 大đại 闇ám 身thân 之chi 摧tồi 破phá 。 大đại 顛điên 倒đảo 之chi 破phá 壞hoại 。 大đại 愛ái 箭tiễn 之chi 拔bạt 除trừ 。 大đại 見kiến 葛cát 藤đằng 之chi 開khai 解giải 。 大đại 慢mạn 幢tràng 之chi 撤triệt 去khứ 。 大đại 行hành 作tác 之chi 寂tịch 滅diệt 。 大đại 暴bạo 流lưu 之chi 度độ 越việt 。 大đại 重trọng 擔đảm 之chi 放phóng 下hạ 。 大đại 輪luân 迴hồi 輪luân 轉chuyển 之chi 斷đoạn 絕tuyệt 。 大đại 熱nhiệt 苦khổ 之chi 消tiêu 滅diệt 。 大đại 熱nhiệt 惱não 之chi 安an 息tức 。 大đại 法Pháp 幢tràng 之chi 舉cử 揚dương 故cố 是thị 大đại 仙tiên 。 求cầu 。 覓mịch 求cầu 。 徧biến 求cầu 大đại 念niệm 處xứ 。 大đại 正chánh 勤cần 。 大đại 神thần 足túc 。 大đại 根căn 。 大đại 力lực 。 大đại 覺giác 支chi 。 大đại 八Bát 支Chi 聖Thánh 道Đạo 。 大đại 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 不bất 死tử 。 涅Niết 槃Bàn 故cố 是thị 大đại 仙tiên 。 又hựu 由do 有hữu 大đại 權quyền 勢thế 有hữu 情tình 。

佛Phật 是thị 何hà 處xứ 耶da 。

世Thế 尊Tôn 是thị 何hà 處xứ 耶da 。

天Thiên 中Trung 天Thiên 是thị 何hà 處xứ 耶da 。

人nhân 牛ngưu 王vương 是thị 何hà 處xứ 耶da 。

而nhi 被bị 求cầu 。 覓mịch 求cầu 。 徧biến 求cầu 故cố 是thị 世Thế 尊Tôn 。 此thử 成thành 為vi 。

世Thế 尊Tôn 遠viễn 離ly 與dữ 寂tịch 句cú

也dã 。

云vân 何hà 見kiến 而nhi 比Bỉ 丘Khâu 寂tịch 滅diệt 耶da 。

云vân 何hà 見kiến

者giả 。 是thị 觀quán 。 考khảo 量lượng 度độ 知tri 。 辨biện 知tri 。 令linh 明minh 暸# 。 令linh 自tự 己kỷ 之chi 貪tham 消tiêu 滅diệt 耶da 。 令linh 瞋sân 消tiêu 滅diệt 耶da 。 令linh 癡si 消tiêu 滅diệt 耶da 。 忿phẫn 。 恨hận 。 覆phú 。 惱não 。 嫉tật 。 慳san 。 諂siểm 。 誑cuống 。 強cường/cưỡng 情tình 。 激kích 情tình 。 慢mạn 。 過quá 慢mạn 。 憍kiêu 。 放phóng 逸dật 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 一nhất 切thiết 惡ác 行hành 。 一nhất 切thiết 不bất 安an 。 一nhất 切thiết 熱nhiệt 惱não 。 一nhất 切thiết 熱nhiệt 苦khổ 。 一nhất 切thiết 不bất 善thiện 行hành 令linh 寂tịch 。 令linh 寂tịch 滅diệt 。 令linh 消tiêu 滅diệt 。 令linh 安an 息tức 耶da 。 比Bỉ 丘Khâu 者giả 。 是thị 善thiện 凡phàm 夫phu 比Bỉ 丘Khâu 。 又hựu 是thị 有hữu 學học 比Bỉ 丘Khâu 。 此thử 。

云vân 何hà 而nhi 比Bỉ 丘Khâu 寂tịch 滅diệt 耶da

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

世thế 間gian 何hà 物vật 不bất 取thủ 著trước

者giả 。 是thị 由do 四tứ 取thủ 。 而nhi 不bất 取thủ 著trước 。 不bất 執chấp 。 不bất 執chấp 受thọ 。 不bất 住trụ 著trước 。

於ư 世thế 間gian

者giả 。 是thị 惡ác 趣thú 世thế 間gian 。 人nhân 世thế 間gian 。 天thiên 世thế 間gian 。 蘊uẩn 世thế 間gian 。 界giới 世thế 間gian 。 處xử 世thế 間gian 。

何hà 物vật

者giả 。 是thị 如như 何hà 亦diệc 成thành 為vi 色sắc 。 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 。 此thử 是thị 。

於ư 世thế 間gian 何hà 物vật 。 亦diệc 不bất 取thủ 著trước

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。 故cố 彼bỉ 之chi 化hóa 人nhân 言ngôn 。

日nhật 種chủng 大đại 仙tiên 我ngã 尊tôn 師sư 。 敬kính 問vấn 遠viễn 離ly 與dữ 寂tịch 句cú 。

比Bỉ 丘Khâu 世thế 間gian 云vân 何hà 見kiến 。 寂tịch 滅diệt 何hà 物vật 不bất 取thủ 著trước 。

二nhị

世Thế 尊Tôn 宣tuyên 示thị 。

障chướng 礙ngại 之chi 根căn 本bổn 。 乃nãi 是thị 我ngã 慢mạn 也dã 。

以dĩ 真chân 慧tuệ 滅diệt 之chi 。 內nội 有hữu 諸chư 渴khát 愛ái 。

為vi 調điều 伏phục 其kỳ 等đẳng 。 常thường 應ưng 學học 有hữu 念niệm 。

（# 九cửu 一nhất 六lục ）#

世Thế 尊Tôn 宣tuyên 示thị 障chướng 礙ngại 之chi 根căn 本bổn 是thị 我ngã 慢mạn 悉tất 以dĩ 真chân 慧tuệ 絕tuyệt 滅diệt 之chi

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 障chướng 礙ngại 者giả 。 即tức 是thị 障chướng 礙ngại 也dã 。 〔# 此thử 〕# 有hữu （# 一nhất ）# 愛ái 障chướng 礙ngại （# 二nhị ）# 見kiến 障chướng 礙ngại 。

[P.345]# （# 一nhất ）# 愛ái 障chướng 礙ngại 之chi 根căn 本bổn 者giả 云vân 何hà 。 無vô 明minh 是thị 〔# 愛ái 障chướng 礙ngại 之chi 〕# 根căn 本bổn 。 不bất 如như 理lý 作tác 意ý 是thị 根căn 本bổn 。 我ngã 慢mạn 是thị 根căn 本bổn 。 無vô 慚tàm 是thị 根căn 本bổn 。 無vô 愧quý 是thị 根căn 本bổn 。 掉trạo 舉cử 是thị 根căn 本bổn 。 此thử 是thị 。

愛ái 障chướng 礙ngại 之chi 根căn 本bổn

（# 二nhị ）# 見kiến 障chướng 礙ngại 之chi 根căn 本bổn 者giả 云vân 何hà 。 無vô 明minh 是thị 〔# 見kiến 障chướng 礙ngại 之chi 〕# 根căn 本bổn 。 不bất 如như 理lý 作tác 意ý 是thị 根căn 本bổn 。 我ngã 慢mạn 是thị 根căn 本bổn 。 無vô 慚tàm 是thị 根căn 本bổn 。 無vô 愧quý 是thị 根căn 本bổn 。 掉trạo 舉cử 是thị 根căn 本bổn 。 此thử 是thị 。

見kiến 障chướng 礙ngại 之chi 根căn 本bổn

世Thế 尊Tôn 者giả 。 是thị 尊tôn 重trọng 之chi 同đồng 義nghĩa 語ngữ 。 又hựu 貪tham 之chi 破phá 壞hoại 者giả 故cố 是thị 世Thế 尊Tôn 。 瞋sân 之chi 破phá 壞hoại 者giả 故cố 是thị 世Thế 尊Tôn 。 癡si 之chi 破phá 壞hoại 者giả 故cố 是thị 世Thế 尊Tôn 。 見kiến 之chi 破phá 壞hoại 者giả 故cố 是thị 世Thế 尊Tôn 。 棘cức 之chi 破phá 壞hoại 者giả 故cố 是thị 世Thế 尊Tôn 。 煩phiền 惱não 之chi 破phá 壞hoại 故cố 是thị 世Thế 尊Tôn 。 頒ban 法Pháp 寶bảo 。 頒ban 與dữ 。 頒ban 布bố 者giả 故cố 是thị 世Thế 尊Tôn 。 諸chư 有hữu 之chi 終chung 熄# 者giả 故cố 是thị 世Thế 尊Tôn 。 修tu 習tập 身thân 。 修tu 習tập 戒giới 。 修tu 習tập 心tâm 。 修tu 習tập 慧tuệ 故cố 是thị 世Thế 尊Tôn 。 或hoặc 世Thế 尊Tôn 是thị 於ư 阿a 練luyện 若nhã 。 森sâm 林lâm 之chi 邊biên 鄙bỉ 而nhi 無vô （# 人nhân ）# 聲thanh 。 無vô 〔# 騷# 〕# 音âm 。 無vô 人nhân 人nhân 之chi 光quang 景cảnh 。 應ưng 隱ẩn 人nhân 而nhi 住trụ 。 於ư 禪thiền 思tư 而nhi 用dụng 適thích 當đương 之chi 臥ngọa 坐tọa 所sở 故cố 是thị 世Thế 尊Tôn 。 又hựu 世Thế 尊Tôn 用dụng 衣y 服phục 。 食thực 物vật 。 臥ngọa 坐tọa 所sở 。 病bệnh 者giả 之chi 資tư 具cụ 藥dược 品phẩm 故cố 為vi 世Thế 尊Tôn 。 又hựu 世Thế 尊Tôn 用dụng 義nghĩa 味vị 。 法Pháp 味vị 。 解giải 脫thoát 味vị 。 增tăng 上thượng 戒giới 。 增tăng 上thượng 心tâm 。 增tăng 上thượng 慧tuệ 故cố 是thị 世Thế 尊Tôn 。 又hựu 世Thế 尊Tôn 用dụng 四tứ 禪thiền 。 四tứ 無vô 量lượng 。 四tứ 無vô 色sắc 定định 。 故cố 是thị 世Thế 尊Tôn 。 又hựu 世Thế 尊Tôn 用dụng 八bát 解giải 脫thoát 。 八bát 勝thắng 處xứ 。 九cửu 次thứ 第đệ 定định 。 故cố 是thị 世Thế 尊Tôn 。 又hựu 世Thế 尊Tôn 用dụng 十thập 想tưởng 修tu 習tập 。 十thập 徧biến 定định 。 安an 般ban 念niệm [P.346]# 定định 。 不bất 淨tịnh 定định 故cố 是thị 世Thế 尊Tôn 。 又hựu 世Thế 尊Tôn 用dụng 四tứ 念niệm 處xứ 。 四tứ 正chánh 勤cần 。 四Tứ 神Thần 足Túc 。 五ngũ 根căn 。 五Ngũ 力Lực 。 七thất 覺giác 支chi 。 八Bát 支Chi 聖Thánh 道Đạo 。 故cố 是thị 世Thế 尊Tôn 。 又hựu 世Thế 尊Tôn 用dụng 十Thập 如Như 來Lai 力Lực 。 四Tứ 無Vô 畏Úy 。 四tứ 無vô 礙ngại 解giải 。 六lục 神thần 通thông 。 六lục 佛Phật 法Pháp 故cố 是thị 世Thế 尊Tôn 。 世Thế 尊Tôn 之chi 此thử 名danh 。 非phi 由do 母mẫu 所sở 作tác 。 非phi 由do 父phụ 所sở 作tác 。 非phi 由do 兄huynh 弟đệ 所sở 作tác 。 非phi 由do 姊tỷ 妹muội 所sở 作tác 。 非phi 由do 朋bằng 友hữu 。 同đồng 僚liêu 所sở 作tác 。 非phi 由do 親thân 戚thích 。 緣duyên 者giả 所sở 作tác 。 非phi 由do 沙Sa 門Môn 。 婆Bà 羅La 門Môn 所sở 作tác 。 非phi 由do 天thiên 神thần 所sở 作tác 。 云vân 此thử 世Thế 尊Tôn 之chi 名danh 。 是thị 在tại 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 。 解giải 脫thoát 之chi 後hậu 與dữ 一nhất 切thiết 知tri 智trí 之chi 獲hoạch 得đắc 作tác 證chứng 共cộng 同đồng 施thi 設thiết 者giả 。 此thử 是thị 世Thế 尊Tôn 。 宣tuyên 示thị 障chướng 礙ngại 者giả 之chi 根căn 本bổn 。

我ngã 慢mạn 皆giai 以dĩ 真chân 慧tuệ 絕tuyệt 滅diệt 之chi

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 真chân 慧tuệ 者giả 慧tuệ 也dã 。 即tức 所sở 有hữu 慧tuệ 。 知tri 解giải 乃nãi 至chí （# 一nhất 〇# 七thất 頁# 參tham 照chiếu ）# 不bất 癡si 。 擇trạch 法pháp 。 成thành 為vi 正chánh 見kiến 。 我ngã 慢mạn 者giả 。

於ư 色sắc 中trung 有hữu 我ngã

之chi 慢mạn 。

有hữu 我ngã

之chi 欲dục 。

有hữu 我ngã

之chi 隨tùy 眠miên 。

於ư 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 中trung 有hữu 我ngã 。

之chi 慢mạn 。

有hữu 我ngã

之chi 欲dục 。

有hữu 我ngã

之chi 隨tùy 眠miên 。

世Thế 尊Tôn 宣tuyên 示thị 障chướng 礙ngại 之chi 根căn 本bổn 是thị 我ngã 慢mạn 皆giai 以dĩ 真chân 慧tuệ 絕tuyệt 滅diệt 之chi

者giả 。 障chướng 礙ngại 之chi 根căn 本bổn 是thị 我ngã 慢mạn 。 以dĩ 一nhất 切thiết 之chi 真chân 慧tuệ 令linh 遮già 滅diệt 。 令linh 絕tuyệt 滅diệt 。 滅diệt 之chi 。 令linh 寂tịch 滅diệt 。 令linh 滅diệt 沒một 。 令linh 安an 息tức 。 此thử 是thị 。

世Thế 尊Tôn 宣tuyên 示thị 障chướng 礙ngại 之chi 根căn 本bổn 是thị 我ngã 慢mạn 皆giai 以dĩ 真chân 慧tuệ 絕tuyệt 滅diệt 之chi

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

內nội 所sở 有hữu 諸chư 渴khát 愛ái

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 所sở 有hữu 者giả 。 是thị 普phổ 徧biến 。 一nhất 切thiết 。 無vô 殘tàn 。 無vô 餘dư 也dã 。 此thử 之chi 所sở 有hữu 者giả 。 是thị 徧biến 取thủ 之chi 語ngữ 。 渴khát 愛ái 者giả 。 是thị 色sắc 愛ái 乃nãi 至chí 法pháp 愛ái 。 所sở 謂vị 。

於ư 內nội 有hữu

者giả 。 是thị 彼bỉ 渴khát 愛ái 於ư 內nội 等đẳng 起khởi 故cố 是thị 於ư 內nội 有hữu 。 或hoặc 又hựu 於ư 內nội 有hữu 者giả 是thị 心tâm 。 即tức 心tâm 意ý 。 意ý 所sở 。 心tâm 臟tạng 。 淨tịnh 白bạch 〔# 心tâm 〕# 。 意ý 。 意ý 處xứ 。 意ý 根căn 。 識thức 。 識thức 蘊uẩn 〔# 觸xúc 等đẳng 之chi 法pháp 〕# 隨tùy 順thuận 意ý 識thức 界giới 。 渴khát 愛ái 是thị 與dữ 心tâm 意ý 俱câu 起khởi 。 俱câu 生sanh 。 相tương/tướng 合hợp 。 相tương 應ứng 。 同đồng 時thời 起khởi 。 同đồng 時thời 滅diệt 。 以dĩ 所sở 依y 一nhất 。 所sở 緣duyên 一nhất 。 此thử 是thị 。

於ư 內nội 有hữu 所sở 有hữu 諸chư 渴khát 愛ái

也dã 。

為vi 調điều 伏phục 其kỳ 等đẳng 。 常thường 應ưng 學học 有hữu 念niệm 。

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 常thường 者giả 。 是thị 時thời 在tại 常thường 。 於ư 一nhất 切thiết 之chi 際tế 。 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 於ư 常thường 時thời 。 於ư 恆hằng 時thời 。 引dẫn 續tục 。 不bất 絕tuyệt 。 次thứ 第đệ 如như 水thủy 波ba 生sanh 之chi 〔# 無vô 間gián 斷đoạn 〕# 。 於ư 無vô 間gian 。 相tương 續tục 。 相tương 接tiếp 。 於ư 食thực 前tiền 。 於ư 食thực 後hậu 。 於ư 初sơ 夜dạ 。 於ư 中trung 夜dạ 。 於ư 後hậu 夜dạ 。 於ư 新tân 月nguyệt 。 於ư 滿mãn 月nguyệt 。 於ư 雨vũ 季quý 。 於ư 冬đông 季quý 。 於ư 夏hạ 季quý 。 於ư 青thanh 年niên 期kỳ 。 於ư 中trung 年niên 期kỳ 。 於ư 老lão 年niên 期kỳ 。

有hữu 念niệm 者giả 。 是thị 由do 四tứ 原nguyên 因nhân 而nhi 有hữu 念niệm 。 〔# 即tức 〕# （# 一nhất ）# 對đối 身thân 修tu 習tập 身thân 隨tùy 觀quán 念niệm 處xứ 而nhi 有hữu 念niệm 。 （# 二nhị ）# 受thọ 。 （# 三tam ）# 心tâm 。 （# 四tứ ）# 對đối 法pháp 修tu 習tập 〔# 受thọ 。 心tâm 〕# 法pháp 隨tùy 觀quán 念niệm 處xứ 而nhi 有hữu 念niệm 。 又hựu 由do 他tha 之chi 四tứ 原nguyên 因nhân 亦diệc 有hữu 念niệm 。 〔# 即tức 〕# （# 一nhất ）# 由do 不bất 念niệm 之chi 四tứ 避tị 而nhi 有hữu 念niệm 。 （# 二nhị ）# 以dĩ 念niệm 行hành 應ưng 行hành 諸chư 法pháp 故cố 而nhi 有hữu 念niệm 。 （# 三tam ）# （# 以dĩ 念niệm ）# 害hại 破phá 念niệm 之chi 對đối 治trị 諸chư 法pháp 故cố 而nhi 有hữu 念niệm 。 （# 四tứ ）# 不bất 忘vong 失thất 念niệm 因nhân 之chi 諸chư 法pháp 故cố 而nhi 有hữu 念niệm 。 又hựu 由do 他tha 之chi 四tứ 原nguyên 因nhân 亦diệc 有hữu 念niệm 。 〔# 即tức 〕# （# 一nhất ）# 具cụ 備bị 念niệm 故cố 而nhi 有hữu 念niệm 。 （# 二nhị ）# 以dĩ 念niệm 能năng 自tự 在tại 故cố 而nhi 有hữu 念niệm 。 （# 三tam ）# 練luyện 達đạt 於ư 念niệm 故cố 而nhi 有hữu 念niệm 。 （# 四tứ ）# 由do 念niệm 不bất 退thoái 轉chuyển 故cố 而nhi 有hữu 念niệm 。 又hựu 由do 他tha 之chi 四tứ 原nguyên 因nhân 亦diệc 有hữu 念niệm 。 〔# 即tức 〕# （# 一nhất ）# 自tự 性tánh 存tồn 在tại 之chi 故cố 而nhi 有hữu 念niệm 。 （# 二nhị ）# 寂tịch 靜tĩnh 之chi 故cố 而nhi 有hữu 念niệm 。 （# 三tam ）# 寂tịch 止chỉ 之chi 故cố 而nhi 有hữu 念niệm 。 （# 四tứ ）# 具cụ 備bị 善thiện 人nhân 法pháp 故cố 而nhi 有hữu 念niệm 。 由do 佛Phật 隨tùy 念niệm 而nhi 有hữu 念niệm 。 由do 法pháp 隨tùy 念niệm 而nhi 有hữu 念niệm 。 由do 僧Tăng 隨tùy 念niệm 而nhi 有hữu 念niệm 。 由do 戒giới 隨tùy 念niệm 而nhi 有hữu 念niệm 。 由do 捨xả 隨tùy 念niệm 而nhi 有hữu 念niệm 。 由do 天thiên 隨tùy 念niệm 而nhi 有hữu 念niệm 。 由do 安an 般ban 念niệm 而nhi 有hữu 念niệm 。 由do 死tử 念niệm 而nhi 有hữu 念niệm 。 由do 身thân 至chí 念niệm 而nhi 有hữu 念niệm 。 由do 寂tịch 止chỉ 隨tùy 念niệm 而nhi 有hữu 念niệm 。 所sở 有hữu 念niệm 。 隨tùy 念niệm 。 現hiện 念niệm 。 念niệm 。 憶ức 念niệm 。 憶ức 持trì 。 沈trầm 潛tiềm 。 不bất 忘vong 失thất 。 念niệm 。 念niệm 根căn 。 念niệm 力lực 。 正chánh 念niệm 。 念niệm 覺giác 支chi 。 一nhất 行hành 道Đạo （# 一Nhất 乘Thừa 道Đạo ）# 此thử 被bị 言ngôn 為vi 念niệm 。 具cụ 此thử 念niệm 。 正chánh 具cụ 。 達đạt 。 正chánh 達đạt 。 成thành 。 正chánh 成thành 具cụ 備bị 者giả 謂vị 有hữu 念niệm 。

學học 者giả 。 於ư 學học 有hữu （# 一nhất ）# 。 增tăng 上thượng 戒giới 學học 。 （# 二nhị ）# 增tăng 上thượng 心tâm 學học 。 （# 三tam ）# 增tăng 上thượng 慧tuệ 學học 之chi 三tam 學học 。

[P.348]# （# 一nhất ）# 增tăng 上thượng 戒giới 學học 者giả 云vân 何hà 。 於ư 此thử 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 。 具cụ 戒giới 。 住trụ 於ư 防phòng 護hộ 別Biệt 解Giải 脫Thoát 律luật 儀nghi 。 具cụ 足túc 正chánh 行hạnh 與dữ 行hành 處xứ 。 於ư 微vi 量lượng 之chi 罪tội 亦diệc 起khởi 怖bố 畏úy 。 受thọ 持trì 而nhi 學học 諸chư 之chi 學học 處xứ 。 小tiểu 戒giới 蘊uẩn 。 大đại 戒giới 蘊uẩn 。 戒giới 。 住trụ 立lập 。 初sơ 行hành 。 自tự 制chế 。 律luật 儀nghi 。 諸chư 善thiện 法Pháp 得đắc 達đạt 之chi 首thủ 先tiên 。 最tối 先tiên 。 此thử 是thị 增tăng 上thượng 戒giới 學học 。

（# 二nhị ）# 增tăng 上thượng 心tâm 學học 者giả 云vân 何hà 。 於ư 此thử 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 。 離ly 諸chư 欲dục 。 離ly 諸chư 不bất 善thiện 法pháp 。 有hữu 尋tầm 有hữu 伺tứ 。 由do 離ly 生sanh 喜hỷ 。 樂nhạo/nhạc/lạc 。 具cụ 足túc 初sơ 禪thiền 而nhi 住trụ 。 尋tầm 。 伺tứ 止chỉ 息tức 故cố 。 內nội 之chi 淨tịnh 。 心tâm 專chuyên 一nhất 性tánh 。 無vô 尋tầm 無vô 伺tứ 。 由do 定định 生sanh 喜hỷ 。 樂nhạc 具cụ 足túc 第đệ 二nhị 禪thiền 而nhi 住trụ 。 喜hỷ 之chi 捨xả 離ly 故cố 。 有hữu 捨xả 而nhi 住trụ 。 有hữu 念niệm 有hữu 正chánh 知tri 而nhi 以dĩ 身thân 受thọ 樂lạc 。 彼bỉ 諸chư 聖Thánh 者giả 說thuyết 。

有hữu 捨xả 有hữu 念niệm 而nhi 樂nhạo/nhạc/lạc 住trụ

具cụ 足túc 第đệ 三tam 禪thiền 而nhi 住trụ 。 捨xả 斷đoạn 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 。 捨xả 斷đoạn 苦khổ 故cố 。 曾tằng 滅diệt 沒một 喜hỷ 。 憂ưu 故cố 。 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 。 由do 捨xả 念niệm 之chi 徧biến 淨tịnh 具cụ 足túc 第đệ 四tứ 禪thiền 而nhi 住trụ 。 此thử 是thị 增tăng 上thượng 心tâm 學học 。

（# 三tam ）# 增tăng 上thượng 慧tuệ 學học 者giả 云vân 何hà 。 於ư 此thử 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 。 具cụ 慧tuệ 。 關quan 生sanh 滅diệt 有hữu 聖thánh 決quyết 擇trạch 。 具cụ 備bị 至chí 正chánh 苦khổ 盡tận 滅diệt 慧tuệ 。 彼bỉ 如như 實thật 知tri 。 解giải 此thử 是thị 苦khổ 。 如như 實thật 知tri 解giải 此thử 苦khổ 之chi 集tập 。 如như 實thật 知tri 解giải 此thử 苦khổ 之chi 滅diệt 。 如như 實thật 知tri 解giải 此thử 至chí 苦khổ 滅diệt 之chi 道đạo 。 如như 實thật 知tri 解giải 此thử 是thị 漏lậu 。 如như 實thật 知tri 解giải 此thử 是thị 漏lậu 之chi 集tập 。 如như 實thật 知tri 解giải 此thử 成thành 為vi 漏lậu 之chi 滅diệt 。 如như 實thật 知tri 解giải 此thử 是thị 至chí 漏lậu 滅diệt 之chi 道đạo 。 此thử 是thị 增tăng 上thượng 慧tuệ 學học 。

為vi 調điều 伏phục 彼bỉ 等đẳng 常thường 應ưng 學học 有hữu 念niệm

者giả 。 為vi 調điều 伏phục 其kỳ 等đẳng 諸chư 渴khát 愛ái 。 為vi 折chiết 伏phục 。 為vi 捨xả 斷đoạn 。 為vi 寂tịch 滅diệt 。 為vi 捨xả 遣khiển 。 為vi 安an 息tức 亦diệc 應ưng 學học 。 增tăng 上thượng 戒giới 學học 。 亦diệc 應ưng 學học 增tăng 上thượng 心tâm 學học 。 亦diệc 應ưng 學học 增tăng 上thượng 慧tuệ 學học 。 應ưng 學học 顧cố 念niệm 此thử [P.349]# 等đẳng 三tam 學học 。 應ưng 知tri 而nhi 學học 。 應ưng 觀quán 而nhi 學học 。 應ưng 觀quán 察sát 而nhi 學học 。 應ưng 於ư 心tâm 決quyết 意ý 而nhi 學học 。 應ưng 以dĩ 信tín 信tín 解giải 而nhi 學học 。 應ưng 勵lệ 精tinh 進tấn 而nhi 學học 。 應ưng 令linh 現hiện 起khởi 念niệm 而nhi 學học 。 應ưng 等đẳng 持trì 心tâm 而nhi 學học 。 應ưng 以dĩ 慧tuệ 了liễu 知tri 而nhi 學học 。 應ưng 知tri 通thông 知tri 通thông 而nhi 學học 。 應ưng 以dĩ 徧biến 知tri 徧biến 知tri 而nhi 學học 。 應ưng 以dĩ 捨xả 斷đoạn 捨xả 斷đoạn 而nhi 學học 。 應ưng 以dĩ 修tu 習tập 修tu 習tập 而nhi 學học 。 應ưng 以dĩ 作tác 證chứng 作tác 證chứng 而nhi 學học 。 應ưng 行hành 。 應ưng 修tu 行hành 。 應ưng 正chánh 行hạnh 。 應ưng 受thọ 持trì 而nhi 行hành 。 此thử 是thị 。

為vi 調điều 伏phục 其kỳ 等đẳng 常thường 應ưng 學học 有hữu 念niệm

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。 故cố 世Thế 尊Tôn 宣tuyên 示thị 。

世Thế 尊Tôn 宣tuyên 示thị 。

障chướng 礙ngại 之chi 根căn 本bổn 。 乃nãi 是thị 我ngã 慢mạn 也dã 。

以dĩ 真chân 慧tuệ 滅diệt 之chi 。 內nội 有hữu 諸chư 渴khát 愛ái 。

為vi 調điều 伏phục 其kỳ 等đẳng 。 常thường 應ưng 學học 有hữu 念niệm 。

三tam

所sở 有hữu 內nội 與dữ 外ngoại 。 〔# 皆giai 欲dục 〕# 知tri 通thông 法pháp 。

不bất 可khả 為vi 強cường/cưỡng 慢mạn 。 善thiện 人nhân 不bất 說thuyết 寂tịch 。

（# 九cửu 一nhất 七thất ）#

內nội 之chi 知tri 通thông 所sở 有hữu 法pháp

者giả 。 是thị 亦diệc 所sở 有hữu 法pháp 善thiện 法Pháp 。 亦diệc 是thị 無vô 記ký 法pháp 。 知tri 自tự 己kỷ 之chi 德đức 。 自tự 己kỷ 之chi 德đức 者giả 云vân 何hà 。 亦diệc 有hữu 由do 高cao 貴quý 家gia 。 而nhi 出xuất 家gia 者giả 。 亦diệc 有hữu 由do 大đại 家gia 。 而nhi 出xuất 家gia 者giả 。 亦diệc 有hữu 由do 大đại 財tài 產sản 家gia 。 富phú 豪hào 家gia 而nhi 出xuất 家gia 者giả 。 彼bỉ 之chi 親thân 戚thích 無vô 論luận 在tại 家gia 者giả 出xuất 家gia 者giả 亦diệc 皆giai 是thị 有hữu 名danh 者giả 。 亦diệc 有hữu 得đắc 衣y 服phục 。 食thực 物vật 。 臥ngọa 坐tọa 所sở 。 病bệnh 者giả 之chi 資tư 具cụ 藥dược 品phẩm 者giả 。 亦diệc 有hữu 經kinh 師sư 。 亦diệc 有hữu 持trì 律luật 師sư 。 亦diệc 有hữu 說thuyết 法Pháp 師sư 。 亦diệc 有hữu 阿a 練luyện 若nhã 住trụ 者giả 。 亦diệc 有hữu 常thường 乞khất 食thực 者giả 。 亦diệc 有hữu 糞phẩn 掃tảo 衣y 者giả 。 亦diệc 有hữu 但đãn 三tam 衣y 者giả 。 亦diệc 有hữu 次thứ 第đệ 乞khất 食thực 者giả 。 亦diệc 有hữu 時thời 後hậu 不bất 食thực 者giả 。 亦diệc 有hữu 常thường 坐tọa 不bất 臥ngọa 者giả 。 亦diệc 有hữu 隨tùy 處xứ 住trụ 者giả 。 亦diệc 有hữu 得đắc 初sơ 禪thiền 者giả 。 亦diệc 有hữu 得đắc 二nhị 禪thiền 者giả 。 亦diệc 有hữu 得đắc 三tam 禪thiền 者giả 。 亦diệc [P.350]# 有hữu 得đắc 四tứ 禪thiền 者giả 。 亦diệc 有hữu 得đắc 空Không 無Vô 邊Biên 處Xứ 定Định 者giả 。 亦diệc 有hữu 得đắc 識Thức 無Vô 邊Biên 處Xứ 定Định 者giả 。 亦diệc 有hữu 得đắc 無vô 所sở 有hữu 處xứ 定định 者giả 。 亦diệc 有hữu 得đắc 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 定định 者giả 。 此thử 等đẳng 謂vị 自tự 己kỷ 之chi 德đức 。 知tri 自tự 己kỷ 所sở 有hữu 之chi 德đức 。 了liễu 知tri 。 識thức 知tri 。 別biệt 知tri 。 通thông 達đạt 也dã 。 此thử 是thị 。

知tri 通thông 所sở 有hữu 之chi 法Pháp

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

內nội 或hoặc 外ngoại

者giả 。 是thị 為vi 和hòa 尚thượng 又hựu 阿a 闍xà 梨lê 於ư 彼bỉ 等đẳng 有hữu 諸chư 德đức 。 此thử 是thị 。

內nội 或hoặc 外ngoại

由do 此thử 不bất 可khả 為vi 強cường/cưỡng 慢mạn

是thị 自tự 己kỷ 之chi 德đức 或hoặc 由do 他tha 人nhân 之chi 德đức 不bất 可khả 為vi 強cường/cưỡng 慢mạn 。 不bất 可khả 為vi 強cường/cưỡng 情tình 。 不bất 可khả 為vi 慢mạn 。 不bất 可khả 為vi 高cao 貢cống 。 不bất 可khả 為vi 高cao 舉cử 。 不bất 可khả 由do 彼bỉ 而nhi 生sanh 慢mạn 。 不bất 可khả 由do 彼bỉ 而nhi 傲ngạo 。 不bất 可khả 為vi 傲ngạo 慢mạn 。 不bất 可khả 為vi 得đắc 得đắc 。 此thử 是thị 。

由do 此thử 不bất 可khả 為vi 強cường/cưỡng 慢mạn

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

諸chư 善thiện 人nhân 不bất 說thuyết 寂tịch

者giả 。 是thị 諸chư 善thiện 之chi 人nhân 。 真Chân 人Nhân 。 善thiện 人nhân 。 佛Phật 。 佛Phật 弟đệ 子tử 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 不bất 說thuyết 。

彼bỉ 是thị 寂tịch

不bất 宣tuyên 說thuyết 。 不bất 言ngôn 。 不bất 示thị 。 不bất 施thi 設thiết 。 不bất 確xác 立lập 。 不bất 開khai 顯hiển 。 不bất 分phân 別biệt 。 不bất 顯hiển 示thị 。 不bất 說thuyết 明minh 。 此thử 是thị 。

諸chư 善thiện 人nhân 不bất 說thuyết 寂tịch

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。 故cố 世Thế 尊Tôn 宣tuyên 示thị 。

所sở 有hữu 內nội 與dữ 外ngoại 。 〔# 皆giai 欲dục 〕# 知tri 通thông 法pháp 。

不bất 可khả 為vi 強cường/cưỡng 慢mạn 。 善thiện 人nhân 不bất 說thuyết 寂tịch 。

四tứ

由do 其kỳ 〔# 慢mạn 〕# 為vi 。

勝thắng

不bất 可khả 以dĩ 為vi 思tư 。

雖tuy 劣liệt 或hoặc 等đẳng 同đồng 。 不bất 可khả 以dĩ 為vi 思tư 。

種chủng 種chủng 類loại 〔# 勝thắng 德đức 〕# 。 〔# 自tự 己kỷ 應ưng 〕# 具cụ 備bị 。

自tự 己kỷ 妄vọng 分phân 別biệt 。 〔# 分phân 別biệt 〕# 不bất 可khả 在tại 。

（# 九cửu 一nhất 八bát ）#

由do 其kỳ 慢mạn 為vi 勝thắng 。 不bất 可khả 以dĩ 為vi 思tư 。

者giả 。 由do 出xuất 生sanh 。 姓tánh 別biệt 。 家gia 世thế 。 麗lệ 容dung 。 財tài 富phú 。 〔# 吠phệ 陀đà 之chi 〕# [P.351]# 誦tụng 學học 。 事sự 業nghiệp 。 技kỹ 術thuật 。 學học 術thuật 。 博bác 識thức 。 辯biện 舌thiệt 又hựu 任nhậm 何hà 之chi 根căn 據cứ 不bất 可khả 生sanh 。

我ngã 是thị 勝thắng

之chi 慢mạn 。 此thử 是thị 。

由do 其kỳ 慢mạn 為vi 勝thắng 不bất 可khả 以dĩ 為vi 思tư

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

雖tuy 劣liệt 或hoặc 等đẳng 同đồng 。 不bất 〔# 可khả 以dĩ 為vi 思tư 〕# 。

由do 出xuất 生sanh 。 姓tánh 別biệt 乃nãi 至chí 任nhậm 何hà 之chi 根căn 據cứ 。 不bất 可khả 生sanh 。

我ngã 是thị 劣liệt

之chi 慢mạn 。 由do 出xuất 生sanh 。 姓tánh 別biệt 。 家gia 世thế 。 麗lệ 容dung 。 財tài 富phú 。 誦tụng 學học 。 事sự 業nghiệp 。 技kỹ 術thuật 。 學học 術thuật 。 博bác 識thức 。 辯biện 舌thiệt 。 又hựu 由do 任nhậm 何hà 之chi 根căn 據cứ 。 不bất 可khả 生sanh 。

我ngã 是thị 等đẳng 同đồng

之chi 慢mạn 。 此thử 是thị 。

雖tuy 劣liệt 或hoặc 等đẳng 同đồng 不bất 〔# 可khả 以dĩ 為vi 思tư 〕#

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

具cụ 備bị 種chủng 種chủng 類loại

者giả 。 是thị 具cụ 。 備bị 。 周chu 備bị 多đa 種chủng 之chi 種chủng 類loại 。 此thử 是thị 。

具cụ 種chủng 種chủng 之chi 類loại

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

自tự 己kỷ 不bất 可khả 妄vọng 分phân 別biệt

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 自tự 己kỷ 者giả 。 是thị 自tự 我ngã 。 不bất 可khả 計kế 度độ 。 分phân 別biệt 自tự 我ngã 。 陷hãm 入nhập 分phân 別biệt 。 此thử 是thị 。

自tự 己kỷ 妄vọng 分phân 別biệt 不bất 可khả 在tại

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。 故cố 世Thế 尊Tôn 宣tuyên 示thị 。

由do 其kỳ 慢mạn 為vi 勝thắng 。 不bất 可khả 以dĩ 為vi 思tư 。

雖tuy 劣liệt 或hoặc 等đẳng 同đồng 。 不bất 可khả 以dĩ 為vi 思tư 。

種chủng 種chủng 類loại 〔# 勝thắng 德đức 。 自tự 己kỷ 應ưng 〕# 具cụ 備bị 。

自tự 己kỷ 妄vọng 分phân 別biệt 。 〔# 分phân 別biệt 〕# 不bất 可khả 在tại 。

五ngũ

內nội 在tại 應ưng 成thành 為vi 寂tịch 靜tĩnh 。 比Bỉ 丘Khâu 由do 他tha 不bất 求cầu 寂tịch 。

內nội 在tại 能năng 成thành 寂tịch 靜tĩnh 者giả 。 無vô 我ngã 何hà 將tương 有hữu 非phi 我ngã 。

（# 九cửu 一nhất 九cửu ）#

內nội 在tại 應ưng 成thành 為vi 寂tịch 靜tĩnh

者giả 。 應ưng 令linh 寂tịch 內nội 之chi 貪tham 。 應ưng 令linh 寂tịch 靜tĩnh 。 應ưng 令linh 寂tịch 瞋sân 。 應ưng 令linh 寂tịch 靜tĩnh 。 應ưng 令linh 寂tịch 癡si 。 應ưng 令linh 寂tịch 忿phẫn 。 恨hận 。 覆phú 。 惱não 。 嫉tật 。 慳san 。 諂siểm 。 誑cuống 。 強cường/cưỡng 情tình 。 激kích 情tình 。 慢mạn 。 過quá 慢mạn 。 憍kiêu 。 放phóng [P.352]# 逸dật 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 一nhất 切thiết 惡ác 行hành 。 一nhất 切thiết 不bất 安an 。 一nhất 切thiết 熱nhiệt 惱não 。 一nhất 切thiết 熱nhiệt 苦khổ 。 一nhất 切thiết 不bất 善thiện 行hành 。 應ưng 令linh 寂tịch 靜tĩnh 。 此thử 是thị 。

內nội 在tại 應ưng 成thành 為vi 寂tịch 靜tĩnh

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

比Bỉ 丘Khâu 由do 他tha 不bất 求cầu 寂tịch

者giả 。 是thị 由do 念niệm 處xứ 以dĩ 外ngoại 。 正chánh 勤cần 以dĩ 外ngoại 。 神thần 足túc 以dĩ 外ngoại 。 根căn 以dĩ 外ngoại 。 力lực 以dĩ 外ngoại 。 覺giác 支chi 以dĩ 外ngoại 。 八Bát 支Chi 聖Thánh 道Đạo 以dĩ 外ngoại 。 他tha 之chi 不bất 淨tịnh 道đạo 。 邪tà 行hành 道đạo 。 不bất 出xuất 路lộ 而nhi 不bất 可khả 求cầu 寂tịch 。 寂tịch 靜tĩnh 。 寂tịch 滅diệt 。 消tiêu 滅diệt 。 安an 息tức 。 不bất 可khả 覓mịch 求cầu 。 不bất 可khả 徧biến 求cầu 。 此thử 是thị 。

比Bỉ 丘Khâu 不bất 由do 他tha 求cầu 寂tịch

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

內nội 在tại 能năng 成thành 寂tịch 靜tĩnh 者giả

是thị 令linh 寂tịch 靜tĩnh 內nội 之chi 貪tham 者giả 。 令linh 寂tịch 靜tĩnh 瞋sân 者giả 乃nãi 至chí 令linh 寂tịch 一nhất 切thiết 不bất 善thiện 行hành 。 令linh 寂tịch 靜tĩnh 。 令linh 寂tịch 滅diệt 。 令linh 消tiêu 滅diệt 。 令linh 安an 息tức 者giả 。 此thử 是thị 。

內nội 在tại 能năng 成thành 寂tịch 靜tĩnh 者giả 。

無vô 我ngã 何hà 將tương 有hữu 非phi 我ngã

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 無vô 有hữu 者giả 。 是thị 否phủ/bĩ 定định 。 〔# 無vô 有hữu 我ngã 〕# 者giả 。 是thị 無vô 有hữu 常thường 見kiến 。 〔# 無vô 有hữu 〕# 非phi 我ngã 者giả 。 是thị 無vô 有hữu 斷đoạn 見kiến 。 無vô 有hữu 執chấp 我ngã 者giả 。 謂vị 無vô 有hữu 非phi 我ngã 可khả 脫thoát 者giả 。 無vô 所sở 執chấp 者giả 則tắc 無vô 脫thoát 者giả 。 無vô 所sở 脫thoát 者giả 則tắc 無vô 所sở 執chấp 。 阿A 羅La 漢Hán 超siêu 越việt 執chấp 。 脫thoát 。 離ly 越việt 增tăng 。 減giảm 。 彼bỉ 〔# 梵Phạm 行hạnh 〕# 已dĩ 成thành 。 〔# 所sở 作tác 〕# 已dĩ 辨biện 乃nãi 至chí 於ư 彼bỉ 無vô 再tái 有hữu 。 此thử 是thị 。

無vô 我ngã 何hà 將tương 有hữu 非phi 我ngã

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。 故cố 世Thế 尊Tôn 宣tuyên 示thị 。

內nội 在tại 應ưng 成thành 為vi 寂tịch 靜tĩnh 。 比Bỉ 丘Khâu 由do 他tha 不bất 求cầu 寂tịch 。

內nội 在tại 能năng 成thành 寂tịch 靜tĩnh 者giả 。 無vô 我ngã 何hà 將tương 有hữu 非phi 我ngã 。

[P.353]# 六lục

譬thí 如như 海hải 洋dương 之chi 中trung 央ương 。 波ba 浪lãng 不bất 生sanh 使sử 靜tĩnh 止chỉ 。

如như 斯tư 靜tĩnh 止chỉ 不bất 為vi 動động 。 比Bỉ 丘Khâu 到đáo 處xứ 不bất 增tăng 盛thịnh 。

（# 九cửu 二nhị 〇# ）#

譬thí 如như 海hải 洋dương 之chi 中trung 央ương 。 波ba 浪lãng 不bất 生sanh 使sử 靜tĩnh 止chỉ 。

者giả 。 海hải 洋dương 是thị 上thượng 下hạ 有hữu 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 由do 旬tuần 之chi 深thâm 。 下hạ 方phương 四tứ 萬vạn 由do 旬tuần 之chi 水thủy 為vi 魚ngư 鼈miết 而nhi 動động 。 上thượng 方phương 四tứ 萬vạn 由do 旬tuần 之chi 水thủy 為vi 風phong 而nhi 動động 。 中trung 央ương 四tứ 千thiên 由do 旬tuần 。 之chi 水thủy 不bất 動động 。 不bất 振chấn 動động 。 不bất 動động 搖dao 。 不bất 震chấn 。 不bất 震chấn 動động 。 不bất 震chấn 搖dao 。 不bất 搖dao 。 不bất 衝xung 突đột 。 不bất 動động 搖dao 。 不bất 動động 轉chuyển 。 不bất 動động 亂loạn 。 寂tịch 滅diệt 。 於ư 其kỳ 處xứ 波ba 浪lãng 不bất 生sanh 。 海hải 洋dương 是thị 靜tĩnh 止chỉ 。 如như 斯tư 譬thí 喻dụ 。

海hải 洋dương 之chi 中trung 央ương 不bất 生sanh 波ba 浪lãng 如như 靜tĩnh 止chỉ

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。 或hoặc 又hựu 於ư 七thất 山sơn 之chi 中trung 間gian 有hữu 西tây 擅thiện 達đạt 羅la 海hải 。 其kỳ 處xứ 之chi 水thủy 不bất 動động 。 不bất 振chấn 動động 。 不bất 動động 搖dao 。 不bất 震chấn 。 不bất 震chấn 動động 。 不bất 震chấn 搖dao 。 不bất 搖dao 。 不bất 衝xung 突đột 。 不bất 動động 搖dao 。 不bất 動động 轉chuyển 。 不bất 動động 亂loạn 。 寂tịch 滅diệt 。 於ư 其kỳ 處xứ 不bất 生sanh 波ba 浪lãng 。 海hải 為vi 靜tĩnh 止chỉ 。 如như 斯tư 。

譬thí 如như 海hải 洋dương 之chi 中trung 央ương 。 波ba 浪lãng 不bất 生sanh 使sử 靜tĩnh 止chỉ 。

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

如như 斯tư 靜tĩnh 止chỉ 不bất 為vi 動động

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。

如như 斯tư

者giả 。 是thị 以dĩ 譬thí 喻dụ 對đối 照chiếu 事sự 實thật 之chi 句cú 。 靜tĩnh 止chỉ 者giả 。 於ư 利lợi 得đắc 亦diệc 不bất 動động 。 不bất 利lợi 得đắc 亦diệc 不bất 動động 。 名danh 聲thanh 亦diệc 不bất 動động 。 不bất 名danh 聲thanh 亦diệc 不bất 動động 。 賞thưởng 讚tán 亦diệc 不bất 動động 。 毀hủy 訾tí 亦diệc 不bất 動động 。 樂nhạo/nhạc/lạc 亦diệc 不bất 動động 。 苦khổ 亦diệc 不bất 動động 。 不bất 怖bố 動động 。 不bất 動động 搖dao 。 不bất 震chấn 。 不bất 震chấn 動động 。 不bất 震chấn 駭hãi 也dã 。 此thử 是thị 。

如như 斯tư 靜tĩnh 止chỉ 不bất 為vi 動động

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

不bất 可khả 不bất 成thành 不bất 動động

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。

動động

者giả 。 是thị 渴khát 愛ái 。 即tức 所sở 有hữu 貪tham 。 染nhiễm 貪tham 乃nãi 至chí （# 八bát 頁# 參tham 照chiếu ）# 貪tham 欲dục 。 貪tham 。 不bất 善thiện 根căn 。 捨xả 斷đoạn 此thử 之chi 動động 貪tham 。 正Chánh 斷Đoạn 。 令linh 寂tịch 滅diệt 。 令linh 安an 息tức 。 令linh 不bất 得đắc 生sanh 起khởi 。 以dĩ 智trí 火hỏa 燒thiêu 之chi 者giả 。 此thử 言ngôn 為vi 。

不bất 動động 。

〔# 彼bỉ 〕# 為vi 捨xả 斷đoạn 動động 故cố 是thị 不bất 動động 。 彼bỉ 於ư 利lợi 得đắc 亦diệc 不bất 動động 。 [P.354]# 於ư 不bất 利lợi 得đắc 亦diệc 不bất 動động 。 於ư 名danh 聲thanh 亦diệc 不bất 動động 。 於ư 不bất 名danh 聲thanh 亦diệc 不bất 動động 。 於ư 賞thưởng 讚tán 亦diệc 不bất 動động 。 於ư 顯hiển 訾tí 亦diệc 不bất 動động 。 於ư 樂nhạo/nhạc/lạc 亦diệc 不bất 動động 。 於ư 苦khổ 亦diệc 不bất 動động 。 不bất 動động 。 不bất 怖bố 動động 。 不bất 動động 搖dao 。 不bất 震chấn 。 不bất 震chấn 動động 。 不bất 震chấn 駭hãi 。 此thử 。

如như 斯tư 靜tĩnh 止chỉ 不bất 可khả 不bất 成thành 不bất 動động

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

比Bỉ 丘Khâu 到đáo 處xứ 不bất 增tăng 盛thịnh

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 增tăng 盛thịnh 者giả 。 是thị 貪tham 增tăng 盛thịnh 。 瞋sân 增tăng 盛thịnh 。 癡si 增tăng 盛thịnh 。 慢mạn 增tăng 盛thịnh 。 見kiến 增tăng 盛thịnh 。 煩phiền 惱não 增tăng 盛thịnh 。 業nghiệp 增tăng 盛thịnh 之chi 七thất 增tăng 盛thịnh 。 不bất 可khả 為vi 其kỳ 增tăng 盛thịnh 。 不bất 可khả 生sanh 。 不bất 可khả 令linh 發phát 生sanh 。 不bất 可khả 起khởi 。 不bất 可khả 令linh 生sanh 起khởi 。

到đáo 處xứ

者giả 。 是thị 於ư 任nhậm 何hà 處xứ 。 於ư 任nhậm 何hà 。 於ư 何hà 處xứ 所sở 。 於ư 內nội 於ư 外ngoại 。 於ư 內nội 外ngoại 亦diệc 〔# 增tăng 益ích 〕# 。 此thử 是thị 。

比Bỉ 丘Khâu 到đáo 處xứ 不bất 增tăng 盛thịnh

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。 故cố 世Thế 尊Tôn 宣tuyên 示thị 。

譬thí 如như 海hải 洋dương 之chi 中trung 央ương 。 波ba 浪lãng 不bất 生sanh 為vi 靜tĩnh 止chỉ 。

如như 斯tư 靜tĩnh 止chỉ 不bất 為vi 動động 。 比Bỉ 丘Khâu 到đáo 處xứ 不bất 增tăng 盛thịnh 。

七thất

明minh 眼nhãn 者giả 自tự 內nội 證chứng 法pháp 。 請thỉnh 述thuật 危nguy 難nạn/nan 之chi 調điều 伏phục 。

諸chư 賢hiền 善thiện 者giả 說thuyết 行hành 道Đạo 。 說thuyết 定định 亦diệc 說thuyết 別Biệt 解Giải 脫Thoát 。

（# 九cửu 二nhị 一nhất ）#

明minh 眼nhãn 者giả 請thỉnh 說thuyết

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 請thỉnh 說thuyết 者giả 。 是thị 請thỉnh 述thuật 。 宣tuyên 說thuyết 。 告cáo 。 示thị 。 施thi 設thiết 。 確xác 立lập 。 開khai 顯hiển 。 分phân 別biệt 。 顯hiển 示thị 。 明minh 。 說thuyết 明minh 。 此thử 是thị 請thỉnh 說thuyết 〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。 明minh 眼nhãn 者giả 。 是thị 世Thế 尊Tôn 由do 五ngũ 眼nhãn 為vi 明minh 眼nhãn 者giả 。 （# 即tức ）# （# 一nhất ）# 依y 肉nhục 眼nhãn 之chi 明minh 眼nhãn 者giả 。 （# 二nhị ）# 依y 天thiên 眼nhãn 之chi 明minh 眼nhãn 者giả 。 （# 三tam ）# 依y 慧tuệ 眼nhãn 之chi 明minh 眼nhãn 者giả 。 （# 四tứ ）# 依y 佛Phật 眼nhãn 之chi 明minh 眼nhãn 者giả 。 （# 五ngũ ）# 依y 普phổ 眼nhãn 之chi 明minh 眼nhãn 者giả 。

[P.355]# （# 一nhất ）# 世Thế 尊Tôn 依y 肉nhục 眼nhãn 之chi 明minh 眼nhãn 者giả 云vân 何hà 。 世Thế 尊Tôn 之chi 肉nhục 眼nhãn 存tồn 在tại 青thanh 色sắc 。 黃hoàng 色sắc 。 赤xích 色sắc 。 黑hắc 色sắc 。 白bạch 色sắc 之chi 五ngũ 色sắc 。 於ư 是thị 有hữu 青thanh 眼nhãn 毛mao 如như 烏ô 摩ma 羅la 華hoa 。 美mỹ 麗lệ 〔# 似tự 〕# 紺cám 碧bích 。 彼bỉ 眼nhãn 毛mao 之chi 根căn 元nguyên 黃hoàng 如như 羯yết 尼ni 迦ca 華hoa 。 美mỹ 麗lệ 正chánh 黃hoàng 之chi 黃hoàng 金kim 色sắc 。 世Thế 尊Tôn 兩lưỡng 方phương 之chi 眼nhãn 球# 是thị 赤xích 如như 赤xích 色sắc 甲giáp 蟲trùng 。 美mỹ 麗lệ 深thâm 紅hồng 。 〔# 其kỳ 〕# 之chi 中trung 央ương 黑hắc 如như 濡nhu 潤nhuận 之chi 木mộc 槵# 子tử 。 美mỹ 麗lệ 而nhi 不bất 粗thô 。 潤nhuận 濕thấp 之chi 漆tất 黑hắc 。 其kỳ 深thâm 奧áo 是thị 白bạch 如như 明minh 星tinh （# 太thái 白bạch 金kim 星tinh ）# 。 美mỹ 麗lệ 淨tịnh 白bạch 。 白bạch 。 白bạch 銀ngân 也dã 。 屬thuộc 於ư 世Thế 尊Tôn 身thân 體thể 。 由do 宿túc 世thế 之chi 善thiện 行hành 業nghiệp 以dĩ 生sanh 起khởi 彼bỉ 之chi 自tự 然nhiên 之chi 肉nhục 眼nhãn 。 無vô 論luận 日nhật 中trung 夜dạ 中trung 普phổ 見kiến 一nhất 由do 旬tuần 遠viễn 近cận 。 雖tuy 具cụ 備bị 四tứ 肢chi 於ư 黑hắc 闇ám 中trung 亦diệc 〔# 普phổ 見kiến 一nhất 由do 旬tuần 〕# 。 〔# 即tức 〕# 太thái 陽dương 沒một 。 黑hắc 分phân 之chi 布bố 薩tát 時thời 。 於ư 鬱uất 茂mậu 之chi 密mật 林lâm 中trung 。 現hiện 大đại 非phi 時thời 雨vũ 雲vân 。 如như 是thị 具cụ 備bị 四tứ 支chi 於ư 黑hắc 闇ám 中trung 亦diệc 普phổ 見kiến 一nhất 由do 旬tuần 。 對đối 於ư 見kiến 色sắc 。 彼bỉ 之chi 屋ốc 頂đảnh 。 門môn 扉# 。 壁bích 柵# 。 山sơn 岳nhạc 。 林lâm 藪tẩu 。 蔓mạn 藤đằng 。 不bất 成thành 障chướng 礙ngại 。 雖tuy 一nhất 粒lạp 胡hồ 麻ma 示thị 置trí 投đầu 於ư 〔# 數số 百bách 萬vạn 粒lạp 〕# 胡hồ 麻ma 貨hóa 中trung 。 亦diệc 可khả 將tương 其kỳ 胡hồ 麻ma 粒lạp 取thủ 出xuất 。 如như 斯tư 世Thế 尊Tôn 之chi 肉nhục 眼nhãn 原nguyên 來lai 徧biến 淨tịnh 。 如như 斯tư 。

世Thế 尊Tôn 是thị 由do 肉nhục 眼nhãn 明minh 眼nhãn 者giả

（# 二nhị ）# 世Thế 尊Tôn 是thị 由do 天thiên 眼nhãn 之chi 明minh 眼nhãn 者giả 如như 何hà 。 世Thế 尊Tôn 是thị 以dĩ 超siêu 人nhân 之chi 眼nhãn 。 以dĩ 清thanh 淨tịnh 之chi 天thiên 眼nhãn 見kiến 諸chư 有hữu 情tình 之chi 死tử 。 生sanh 。 知tri 隨tùy 諸chư 有hữu 情tình 。 之chi 業nghiệp 趣thú 於ư 劣liệt 。 勝thắng 。 美mỹ 。 醜xú 。 幸hạnh 。 不bất 幸hạnh 〔# 趣thú 〕# 。 〔# 即tức 〕# 。

汝nhữ 等đẳng 。 此thử 等đẳng 之chi 有hữu 情tình 。 是thị 具cụ 身thân 惡ác 行hành 。 具cụ 語ngữ 惡ác 行hành 。 具cụ 意ý 惡ác 行hành 。 誹phỉ 謗báng 諸chư 聖thánh 者giả 。 有hữu 邪tà 見kiến 。 取thủ 得đắc 邪tà 見kiến 業nghiệp 。 [P.356]# 彼bỉ 等đẳng 身thân 壞hoại 死tử 後hậu 。 生sanh 於ư 苦khổ 界giới 。 惡ác 趣thú 。 墮đọa 處xứ 。 地địa 獄ngục 。 或hoặc 又hựu 汝nhữ 等đẳng 。 此thử 等đẳng 之chi 有hữu 情tình 。 具cụ 身thân 善thiện 行hành 。 具cụ 語ngữ 善thiện 行hành 。 具cụ 意ý 善thiện 行hành 。 不bất 誹phỉ 謗báng 諸chư 聖thánh 者giả 。 有hữu 正chánh 行hạnh 。 取thủ 得đắc 正chánh 見kiến 業nghiệp 。 彼bỉ 等đẳng 身thân 壞hoại 死tử 後hậu 。 生sanh 於ư 善thiện 趣thú 。 天thiên 界giới 。

如như 斯tư 超siêu 人nhân 之chi 眼nhãn 。 以dĩ 清thanh 淨tịnh 天thiên 眼nhãn 。 見kiến 諸chư 有hữu 情tình 之chi 死tử 。 生sanh 。 知tri 隨tùy 諸chư 有hữu 情tình 。 之chi 業nghiệp 趣thú 於ư 劣liệt 。 勝thắng 。 美mỹ 。 醜xú 。 幸hạnh 。 不bất 幸hạnh 〔# 趣thú 〕# 。 又hựu 世Thế 尊Tôn 若nhược 願nguyện 望vọng 者giả 。 亦diệc 見kiến 一nhất 世thế 界giới 。 亦diệc 見kiến 二nhị 世thế 界giới 。 亦diệc 見kiến 三tam 世thế 界giới 。 亦diệc 見kiến 四tứ 世thế 界giới 。 亦diệc 見kiến 五ngũ 世thế 界giới 。 亦diệc 見kiến 十thập 世thế 界giới 。 亦diệc 見kiến 二nhị 十thập 世thế 界giới 。 亦diệc 見kiến 三tam 十thập 世thế 界giới 。 亦diệc 見kiến 四tứ 十thập 世thế 界giới 。 亦diệc 見kiến 五ngũ 十thập 世thế 界giới 。 亦diệc 見kiến 一nhất 小tiểu 千thiên 世thế 界giới 。 亦diệc 見kiến 二nhị 中trung 千thiên 世thế 界giới 。 亦diệc 見kiến 三tam 千thiên 〔# 大Đại 千Thiên 〕# 世thế 界giới 。 或hoặc 又hựu 可khả 見kiến 〔# 其kỳ 他tha 〕# 有hữu 限hạn 之chi 物vật 。 如như 斯tư 世Thế 尊Tôn 之chi 天thiên 眼nhãn 是thị 徧biến 淨tịnh 。 如như 斯tư 。

世Thế 尊Tôn 是thị 由do 天thiên 眼nhãn 之chi 明minh 眼nhãn 者giả 。

（# 三tam ）# 世Thế 尊Tôn 是thị 由do 慧tuệ 眼nhãn 之chi 明minh 眼nhãn 者giả 云vân 何hà 。 世Thế 尊Tôn 是thị 大đại 慧tuệ 者giả 。 博bác 慧tuệ 者giả 。 疾tật 慧tuệ 者giả 。 速tốc 慧tuệ 者giả 。 利lợi 慧tuệ 者giả 。 擇trạch 慧tuệ 者giả 。 於ư 巧xảo 慧tuệ 分phân 別biệt 有hữu 明minh 了liễu 智trí 。 證chứng 得đắc 無vô 礙ngại 解giải 。 達đạt 四Tứ 無Vô 畏Úy 。 十Thập 力Lực 之chi 保bảo 持trì 者giả 。 人nhân 牡# 牛ngưu 。 人nhân 師sư 子tử 。 人nhân 龍long 。 人nhân 良lương 馬mã 。 人nhân 軛ách 獸thú 。 無vô 邊biên 智trí 者giả 。 無vô 邊biên 威uy 力lực 者giả 。 無vô 邊biên 名danh 聲thanh 者giả 。 富phú 者giả 。 大đại 財tài 者giả 。 有hữu 財tài 者giả 。 指chỉ 導đạo 者giả 。 調điều 伏phục 者giả 。 教giáo 導đạo 者giả 。 令linh 知tri 者giả 。 令linh 解giải 者giả 。 令linh 觀quán 者giả 。 令linh 欣hân 樂nhạo 者giả 。 彼bỉ 世Thế 尊Tôn 實thật 是thị 。 未vị 起khởi 道đạo 之chi 令linh 起khởi 者giả 。 未vị 生sanh 道đạo 之chi 令linh 生sanh 者giả 。 未vị 說thuyết 道Đạo 之chi 宣tuyên 說thuyết 者giả 。 知tri 道đạo 者giả 。 解giải 道đạo 者giả 。 達đạt 道đạo 者giả 。 又hựu 現hiện 今kim 隨tùy 從tùng 於ư 道đạo 之chi 彼bỉ 諸chư 弟đệ 子tử 。 是thị 倣# 傚# 〔# 世Thế 尊Tôn 〕# 具cụ 備bị 〔# 諸chư 德đức 〕# 而nhi 住trụ 。 [P.357]# 彼bỉ 世Thế 尊Tôn 實thật 是thị 。 知tri 應ưng 知tri 者giả 。 見kiến 應ưng 見kiến 者giả 。 於ư 眼nhãn 。 於ư 智trí 。 於ư 法pháp 。 於ư 梵Phạm 天Thiên 。 為vi 告cáo 示thị 者giả 。 告cáo 說thuyết 者giả 。 義nghĩa 之chi 將tương 來lai 者giả 。 不bất 死tử 之chi 施thí 與dữ 者giả 。 為vi 法pháp 主chủ 。 如Như 來Lai 也dã 。 於ư 彼bỉ 世Thế 尊Tôn 。 由do 慧tuệ 無vô 有hữu 不bất 知tri 者giả 。 不bất 見kiến 者giả 。 不bất 解giải 者giả 。 不bất 作tác 證chứng 者giả 。 不bất 觸xúc 者giả 。 經kinh 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 乃nãi 由do 一nhất 切thiết 行hành 相tướng 。 現hiện 來lai 佛Phật 世Thế 尊Tôn 之chi 智trí 門môn 。 若nhược 有hữu 所sở 有hữu 應ưng 知tri 。 應ưng 知tri 處xứ 所sở 者giả 。 彼bỉ 無vô 論luận 自tự 義nghĩa 。 他tha 義nghĩa 。 俱câu 義nghĩa 。 現hiện 世thế 之chi 義nghĩa 。 來lai 世thế 之chi 義nghĩa 。 明minh 白bạch 之chi 義nghĩa 。 甚thậm 深thâm 之chi 義nghĩa 。 隱ẩn 密mật 之chi 義nghĩa 。 覆phú 蔽tế 之chi 義nghĩa 。 未vị 了liễu 之chi 義nghĩa 。 已dĩ 了liễu 之chi 義nghĩa 。 無vô 罪tội 之chi 義nghĩa 。 無vô 煩phiền 惱não 之chi 義nghĩa 。 淨tịnh 白bạch 之chi 義nghĩa 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 彼bỉ 之chi 一nhất 切thiết 作tác 用dụng 於ư 佛Phật 智trí 之chi 中trung 。 一nhất 切thiết 之chi 身thân 業nghiệp 是thị 隨tùy 佛Phật 世Thế 尊Tôn 智trí 而nhi 起khởi 。 一nhất 切thiết 之chi 語ngữ 業nghiệp 是thị 隨tùy 〔# 佛Phật 〕# 智trí 而nhi 起khởi 。 一nhất 切thiết 之chi 意ý 。 業nghiệp 是thị 隨tùy 佛Phật 智trí 而nhi 起khởi 。 關quan 於ư 過quá 去khứ 佛Phật 。 世Thế 尊Tôn 有hữu 無vô 障chướng 害hại 智trí 。 關quan 於ư 未vị 來lai 佛Phật 。 世Thế 尊Tôn 有hữu 無vô 障chướng 害hại 智trí 。 關quan 於ư 現hiện 在tại 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 有hữu 無vô 障chướng 害hại 智trí 。 應ưng 知tri 有hữu 限hạn 之chi 物vật 皆giai 是thị 佛Phật 智trí 。 只chỉ 要yếu 有hữu 〔# 佛Phật 〕# 智trí 則tắc 盡tận 知tri 一nhất 切thiết 者giả 。 〔# 佛Phật 〕# 智trí 是thị 以dĩ 限hạn 界giới 應ưng 知tri 者giả 。 應ưng 知tri 者giả 以dĩ 限hạn 界giới 〔# 佛Phật 〕# 智trí 。 超siêu 越việt 應ưng 知tri 者giả 無vô 佛Phật 智trí 之chi 作tác 用dụng 。 超siêu 〔# 佛Phật 〕# 智trí 無vô 應ưng 知tri 之chi 義nghĩa 。 彼bỉ 等đẳng 〔# 與dữ 智trí 可khả 知tri 之chi 〕# 諸chư 法pháp 相tướng 互hỗ 於ư 〔# 同đồng 一nhất 〕# 限hạn 界giới 。 譬thí 如như 於ư 函hàm 與dữ 蓋cái 二nhị 者giả 。 函hàm 對đối 蓋cái 無vô 餘dư 。 蓋cái 對đối 函hàm 無vô 餘dư 。 相tương/tướng 互hỗ 於ư 〔# 同đồng 一nhất 〕# 限hạn 界giới 。 如như 斯tư 於ư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 應ưng 知tri 者giả 與dữ 智trí 是thị 相tương/tướng 互hỗ 於ư 〔# 同đồng 一nhất 〕# [P.358]# 限hạn 界giới 。 只chỉ 要yếu 是thị 可khả 知tri 者giả 皆giai 是thị 〔# 佛Phật 〕# 智trí 。 只chỉ 要yếu 有hữu 佛Phật 智trí 之chi 知tri 者giả 。 佛Phật 智trí 以dĩ 限hạn 界giới 所sở 知tri 。 所sở 知tri 以dĩ 限hạn 界giới 佛Phật 智trí 。 超siêu 越việt 所sở 知tri 者giả 無vô 佛Phật 智trí 之chi 作tác 用dụng 。 超siêu 越việt 佛Phật 智trí 無vô 所sở 知tri 者giả 。 彼bỉ 等đẳng 諸chư 法pháp 。 於ư 同đồng 一nhất 限hạn 界giới 。 佛Phật 世Thế 尊Tôn 之chi 。 智trí 作tác 用dụng 於ư 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 是thị 關quan 係hệ 於ư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 之chi 〔# 意ý 門môn 〕# 轉chuyển 〔# 心tâm 〕# 。 關quan 係hệ 於ư 意ý 欲dục （# 速tốc 行hành 心tâm ）# 。 關quan 係hệ 於ư 作tác 意ý 。 關quan 係hệ 於ư 心tâm 之chi 生sanh 起khởi 。 是thị 對đối 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 佛Phật 世Thế 尊Tôn 智trí 之chi 作tác 用dụng 。 世Thế 尊Tôn 知tri 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 之chi 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。 知tri 隨tùy 眠miên 。 知tri 所sở 作tác 。 知tri 信tín 解giải 。 了liễu 知tri 小tiểu 塵trần 垢cấu 。 大đại 塵trần 垢cấu 。 利lợi 根căn 。 鈍độn 根căn 。 善thiện 行hành 相tương/tướng 。 惡ác 行hành 相tương/tướng 。 易dị 教giáo 化hóa 。 難nạn/nan 教giáo 化hóa 。 能năng 。 不bất 能năng 之chi 有hữu 情tình 。 含hàm 天thiên 。 魔ma 。 梵Phạm 天Thiên 世thế 界giới 。 及cập 含hàm 沙Sa 門Môn 。 婆Bà 羅La 門Môn 。 含hàm 天thiên 。 人nhân 之chi 人nhân 人nhân 是thị 活hoạt 動động 於ư 佛Phật 智trí 之chi 中trung 。 譬thí 如như 如như 何hà 之chi 魚ngư 。 龜quy 乃nãi 至chí 吞thôn 舟chu 之chi 大đại 魚ngư 止chỉ 。 亦diệc 活hoạt 動động 於ư 。 大đại 海hải 之chi 中trung 。 如như 斯tư 含hàm 天thiên 。 魔ma 。 梵Phạm 天Thiên 之chi 世thế 界giới 。 含hàm 沙Sa 門Môn 。 婆Bà 羅La 門Môn 。 含hàm 天thiên 。 人nhân 之chi 人nhân 人nhân 是thị 活hoạt 動động 於ư 佛Phật 智trí 之chi 中trung 。 譬thí 如như 如như 何hà 之chi 鳥điểu 乃nãi 至chí 金kim 翅sí 鳥điểu 止chỉ 。 亦diệc 活hoạt 動động 於ư 虛hư 空không 之chi 方phương 域vực 。 如như 斯tư 等đẳng 同đồng 舍Xá 利Lợi 弗Phất 有hữu 慧tuệ 之chi 人nhân 。 人nhân 皆giai 是thị 活hoạt 動động 於ư 佛Phật 智trí 之chi 方phương 域vực 。 佛Phật 智trí 是thị 徧biến 滿mãn 天thiên 。 人nhân 之chi 慧tuệ 。 而nhi 勝thắng 於ư 〔# 彼bỉ 〕# 。 所sở 有hữu 賢hiền 剎sát 帝đế 利lợi 。 賢hiền 婆Bà 羅La 門Môn 。 賢hiền 居cư 士sĩ 。 賢hiền 沙Sa 門Môn 之chi 為vi 聰thông 敏mẫn 而nhi 長trường/trưởng 於ư 議nghị 論luận 。 亦diệc 為vi 射xạ 貫quán 毛mao 髮phát 程# 度độ 之chi 〔# 練luyện 達đạt 〕# 。 以dĩ 慧tuệ 解giải 能năng 行hành 摧tồi 破phá 他tha 之chi 諸chư 惡ác 見kiến 之chi 人nhân 人nhân 。 近cận 於ư 如Như 來Lai 頻tần 為vi 質chất 問vấn 。 質chất 問vấn 隱ẩn 密mật 覆phú 蔽tế 〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。 彼bỉ 等đẳng 之chi 質chất 問vấn 由do 世Thế 尊Tôn 之chi 解giải 說thuyết 。 為vi 之chi 解giải 答đáp 。 而nhi 說thuyết 示thị 〔# 其kỳ 解giải 答đáp 〕# 之chi [P.359]# 理lý 由do 。 至chí 彼bỉ 等đẳng 歸quy 投đầu 於ư 世Thế 尊Tôn 。 如như 斯tư 於ư 此thử 。 世Thế 尊Tôn 由do 所sở 謂vị 慧tuệ 而nhi 極cực 耀diệu 。 如như 斯tư 。

世Thế 尊Tôn 是thị 由do 慧tuệ 眼nhãn 之chi 明minh 眼nhãn 者giả

（# 四tứ ）# 世Thế 尊Tôn 由do 佛Phật 眼nhãn 之chi 明minh 眼nhãn 者giả 云vân 何hà 。 世Thế 尊Tôn 以dĩ 佛Phật 眼nhãn 眺# 望vọng 世thế 間gian 。 〔# 見kiến 〕# 諸chư 有hữu 情tình 之chi 小tiểu 塵trần 垢cấu 。 大đại 塵trần 垢cấu 。 利lợi 根căn 。 鈍độn 根căn 。 善thiện 行hành 相tương/tướng 。 惡ác 行hành 相tương/tướng 。 易dị 教giáo 化hóa 。 難nạn/nan 教giáo 化hóa 。 或hoặc 又hựu 見kiến 見kiến 來lai 世thế 罪tội 之chi 怖bố 畏úy 而nhi 住trụ 者giả 。 譬thí 如như 於ư 青thanh 蓮liên 之chi 池trì 。 紅hồng 蓮liên 之chi 池trì 。 白bạch 蓮liên 之chi 池trì 。 一nhất 部bộ 之chi 青thanh 蓮liên 。 紅hồng 蓮liên 。 白bạch 蓮liên 生sanh 於ư 水thủy 中trung 。 生sanh 長trưởng 於ư 水thủy 中trung 。 由do 未vị 出xuất 水thủy 面diện 而nhi 沒một 育dục 於ư 水thủy 中trung 。 一nhất 部bộ 之chi 青thanh 蓮liên 。 紅hồng 蓮liên 。 白bạch 蓮liên 生sanh 於ư 水thủy 中trung 。 生sanh 長trưởng 於ư 水thủy 中trung 。 在tại 於ư 水thủy 面diện 。 一nhất 部bộ 之chi 青thanh 蓮liên 。 紅hồng 蓮liên 。 白bạch 蓮liên 生sanh 於ư 水thủy 中trung 。 生sanh 長trưởng 於ư 水thủy 中trung 。 出xuất 於ư 水thủy 不bất 染nhiễm 著trước 於ư 水thủy 。 如như 斯tư 。 世Thế 尊Tôn 以dĩ 佛Phật 眼nhãn 眺# 望vọng 世thế 間gian 。 〔# 見kiến 〕# 諸chư 有hữu 情tình 之chi 小tiểu 塵trần 垢cấu 。 大đại 塵trần 垢cấu 。 利lợi 根căn 。 鈍độn 根căn 。 善thiện 行hành 相tương/tướng 。 惡ác 行hành 相tương/tướng 。 易dị 教giáo 化hóa 。 難nạn/nan 教giáo 化hóa 。 或hoặc 又hựu 見kiến 見kiến 來lai 世thế 罪tội 之chi 怖bố 畏úy 而nhi 住trụ 者giả 。 世Thế 尊Tôn 知tri 。

此thử 者giả 是thị 貪tham 行hành 者giả 。 此thử 是thị 瞋sân 行hành 者giả 。 此thử 是thị 癡si 行hành 者giả 。 此thử 是thị 尋tầm 行hành 者giả 。 此thử 是thị 信tín 行hành 者giả 。 此thử 是thị 智trí 行hành 者giả 。

世Thế 尊Tôn 向hướng 貪tham 行hành 者giả 說thuyết 不bất 淨tịnh 說thuyết 。 世Thế 尊Tôn 向hướng 瞋sân 行hành 者giả 告cáo 以dĩ 慈từ 修tu 習tập 。 世Thế 尊Tôn 向hướng 癡si 行hành 者giả 則tắc 總tổng 說thuyết 〔# 聖thánh 典điển 〕# 與dữ 徧biến 問vấn 〔# 義nghĩa 疏sớ/sơ 〕# 。

時thời 而nhi 令linh 聽thính 法Pháp 。

時thời 而nhi 為vi 令linh 語ngữ 法pháp 而nhi 使sử 與dữ 師sư 共cộng 住trú 。 世Thế 尊Tôn 於ư 尋tầm 行hành 者giả 告cáo 以dĩ 安an 般ban 念niệm （# 數sổ 息tức 觀quán ）# 。 世Thế 尊Tôn 於ư 信tín 行hành 之chi 者giả 應ưng 信tín 樂nhạo 相tương/tướng 。 〔# 即tức 〕# 告cáo 以dĩ 佛Phật 之chi 善thiện 覺giác 性tánh 。 法pháp 之chi 善thiện 法Pháp 性tánh 。 僧Tăng 之chi 善thiện 行hành 道Đạo 及cập 自tự 己kỷ 之chi 戒giới 。 世Thế 尊Tôn 於ư 智trí 行hành 者giả 告cáo 以dĩ 無vô 常thường 相tương/tướng 。 苦khổ 相tương/tướng 。 無vô 我ngã 相tương/tướng 之chi 〔# 如như 〕# 觀quán （# 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na ）# 之chi 相tướng 。

譬thí 如như 立lập 於ư 山sơn 巔điên 者giả 。 普phổ 見kiến 下hạ 界giới 諸chư 人nhân 人nhân 。

去khứ 愁sầu 如như 彼bỉ 善thiện 慧tuệ 者giả 。 昇thăng 法pháp 所sở 成thành 之chi 殿điện 堂đường 。

打đả 敗bại 生sanh 老lão 沈trầm 憂ưu 愁sầu 。 瞰# 視thị 〔# 世thế 間gian 〕# 之chi 人nhân 人nhân 。

如như 斯tư 是thị

世Thế 尊Tôn 由do 佛Phật 眼nhãn 之chi 明minh 眼nhãn 者giả

（# 五ngũ ）# 世Thế 尊Tôn 是thị 由do 普phổ 眼nhãn 之chi 明minh 眼nhãn 者giả 云vân 何hà 。 普phổ 眼nhãn 者giả 。 是thị 一nhất 切thiết 知tri 智trí 也dã 。 世Thế 尊Tôn 具cụ 一nhất 切thiết 知tri 智trí 。 正chánh 具cụ 。 達đạt 。 成thành 。 正chánh 成thành 。 具cụ 備bị 。

彼bỉ 不bất 能năng 見kiến 者giả 。 此thử 世thế 無vô 何hà 物vật 。

又hựu 不bất 能năng 識thức 者giả 。 亦diệc 無vô 不bất 可khả 知tri 。

可khả 能năng 知tri 之chi 者giả 。 此thử 一nhất 切thiết 知tri 通thông 。

如Như 來Lai 如như 斯tư 故cố 。 是thị 為vi 普phổ 眼nhãn 者giả 。

如như 斯tư

世Thế 尊Tôn 是thị 由do 普phổ 眼nhãn 之chi 明minh 眼nhãn 者giả

此thử 。

明minh 眼nhãn 者giả 。 請thỉnh 說thuyết 。

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

自tự 內nội 證chứng 之chi 法pháp 危nguy 難nạn/nan 之chi 調điều 伏phục

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 自tự 內nội 證chứng 之chi 法pháp 者giả 。 是thị 抄sao 襲tập 。 不bất 由do 於ư 傳truyền 說thuyết 。 不bất 由do 於ư 傳truyền 承thừa 。 不bất 由do 於ư 藏tạng 〔# 經kinh 〕# 之chi 說thuyết 。 不bất 由do 於ư 思tư 擇trạch 。 不bất 由do 於ư 推thôi 論luận 。 不bất 由do 於ư 行hành 相tương/tướng 之chi 審thẩm 思tư 。 不bất 由do 於ư 見kiến 。 省tỉnh 思tư 。 忍nhẫn 。 由do 自tự 己kỷ 之chi 知tri 通thông 。 自tự 我ngã 現hiện 見kiến 之chi 法pháp 。 此thử 是thị 。

自tự 內nội 證chứng 之chi 法pháp 。

危nguy 難nạn/nan 之chi 調điều 伏phục

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 危nguy 難nạn/nan 者giả 。 是thị （# 一nhất ）# 顯hiển 現hiện 之chi 危nguy 難nạn/nan 與dữ （# 二nhị ）# 隱ẩn 密mật 危nguy 難nạn/nan 之chi 二nhị 危nguy 難nạn/nan 。

[P.361]# （# 一nhất ）# 顯hiển 現hiện 之chi 危nguy 難nạn/nan 者giả 云vân 何hà 。 〔# 應ưng 有hữu 〕# 獅sư 子tử 。 虎hổ 。 豹báo 。 熊hùng 。 鬣liệp 狗cẩu 。 狼lang 。 野dã 牛ngưu 。 象tượng 。 蛇xà 。 蠍yết 。 百bách 足túc 。 又hựu 盜đạo 賊tặc 。 既ký 遂toại 未vị 遂toại 之chi 兇hung 暴bạo 者giả 。 眼nhãn 病bệnh 。 耳nhĩ 病bệnh 。 鼻tị 病bệnh 。 舌thiệt 病bệnh 。 身thân 病bệnh 。 頭đầu 病bệnh 。 外ngoại 耳nhĩ 病bệnh 。 口khẩu 腔# 病bệnh 。 齒xỉ 病bệnh 。 咳khái 。 喘suyễn 息tức 。 外ngoại 鼻tị 病bệnh 。 熱nhiệt 病bệnh 。 老lão 。 腹phúc 病bệnh 。 氣khí 絕tuyệt 。 赤xích 痢lỵ 。 腹phúc 痛thống 。 虎hổ 列liệt 剌lạt 。 癩lại 。 癰ung 。 疱pháo 瘡sang 。 肺phế 病bệnh 。 癲điên 癇# 。 輪luân 癬tiển 。 疥giới 癬tiển 。 風phong 癬tiển 。 抓trảo 傷thương 。 皸# 裂liệt 。 出xuất 血huyết 。 糖đường 尿niệu 病bệnh 。 痔trĩ 疾tật 。 疙# 瘩# 。 潰hội 瘍# 。 膽đảm 汁trấp 等đẳng 起khởi 病bệnh 。 痰đàm 等đẳng 起khởi 病bệnh 。 風phong 等đẳng 起khởi 病bệnh 。 〔# 膽đảm 汁trấp 。 痰đàm 。 風phong 之chi 〕# 集tập 合hợp 病bệnh 。 氣khí 候hậu 變biến 化hóa 所sở 生sanh 病bệnh 。 不bất 等đẳng 姿tư 勢thế 所sở 生sanh 病bệnh 。 傷thương 害hại 所sở 生sanh 病bệnh 。 業nghiệp 報báo 所sở 生sanh 病bệnh 。 寒hàn 。 暑thử 。 飢cơ 。 渴khát 。 大đại 便tiện 。 小tiểu 便tiện 。 虻manh 。 蚊văn 。 風phong 。 炎diễm 熱nhiệt 。 與dữ 爬# 行hành 類loại （# 蛇xà ）# 之chi 接tiếp 觸xúc 。 此thử 等đẳng 謂vị 顯hiển 現hiện 之chi 危nguy 難nạn/nan 。

（# 二nhị ）# 隱ẩn 密mật 之chi 危nguy 難nạn/nan 者giả 云vân 何hà 。 是thị 身thân 惡ác 行hành 。 語ngữ 惡ác 行hành 。 意ý 惡ác 行hành 。 欲dục 貪tham 蓋cái 。 瞋sân 恚khuể 蓋cái 。 昏hôn 沈trầm 睡thụy 眠miên 蓋cái 。 掉trạo 舉cử 惡ác 作tác 蓋cái 。 疑nghi 蓋cái 。 貪tham 。 瞋sân 。 癡si 。 忿phẫn 。 恨hận 。 覆phú 。 惱não 。 嫉tật 。 慳san 。 諂siểm 。 誑cuống 。 強cường/cưỡng 情tình 。 激kích 情tình 。 慢mạn 。 過quá 慢mạn 。 憍kiêu 。 放phóng 逸dật 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 一nhất 切thiết 惡ác 行hành 。 一nhất 切thiết 不bất 安an 。 一nhất 切thiết 熱nhiệt 惱não 。 一nhất 切thiết 熱nhiệt 苦khổ 。 一nhất 切thiết 不bất 苦khổ 行hạnh 。 此thử 等đẳng 謂vị 隱ẩn 密mật 之chi 危nguy 難nạn/nan 。

危nguy 難nạn/nan

者giả 。 是thị 由do 何hà 之chi 義nghĩa 為vi 危nguy 難nạn/nan 耶da 。 （# 一nhất ）# 征chinh 服phục 之chi 故cố 是thị 危nguy 難nạn/nan 。 （# 二nhị ）# 至chí 於ư 〔# 善thiện 法Pháp 〕# 之chi 減giảm 退thoái 故cố 是thị 危nguy 難nạn/nan 。 （# 三tam ）# 其kỳ 處xứ 為vi 〔# 不bất 善thiện 法Pháp 〕# 之chi 依y 所sở 故cố 是thị 危nguy 難nạn/nan 。

（# 一nhất ）# 征chinh 服phục 之chi 故cố 是thị 危nguy 難nạn/nan 者giả 云vân 何hà 。 彼bỉ 等đẳng 危nguy 難nạn/nan 是thị 征chinh 。 征chinh 服phục 。 打đả 勝thắng 。 蹂# 躪# 。 奪đoạt 取thủ 。 粉phấn 粹túy 彼bỉ 人nhân 。 如như 斯tư 征chinh 服phục 之chi 故cố 是thị 危nguy 難nạn/nan 。

（# 二nhị ）# 至chí 減giảm 退thoái 之chi 故cố 是thị 危nguy 難nạn/nan 者giả 云vân 何hà 。 彼bỉ 等đẳng 危nguy 難nạn/nan 是thị 至chí 諸chư 善thiện 法Pháp 之chi 減giảm 退thoái 。 消tiêu 滅diệt 。 諸chư 善thiện 法Pháp 如như 何hà 耶da 。 是thị 正chánh 之chi 行hành 道Đạo 。 隨tùy 順thuận 之chi 行hành 道đạo 。 無vô 害hại 敵địch 之chi 行hành 道Đạo 。 隨tùy 義nghĩa 之chi 行hành 道Đạo 。 法pháp 隨tùy 法pháp 之chi 行hành 道Đạo 。 諸chư 戒giới [P.362]# 之chi 完hoàn 成thành 。 諸chư 根căn 門môn 之chi 守thủ 護hộ 。 對đối 食thực 之chi 知tri 量lương 。 向hướng 警cảnh 寤ngụ 之chi 努nỗ 力lực 。 向hướng 念niệm 。 正chánh 知tri 。 四tứ 念niệm 處xứ 修tu 習tập 之chi 努nỗ 力lực 。 向hướng 四tứ 正chánh 勤cần 〔# 修tu 習tập 之chi 努nỗ 力lực 〕# 。 向hướng 四Tứ 神Thần 足Túc 〔# 修tu 習tập 之chi 努nỗ 力lực 〕# 。 向hướng 五ngũ 根căn 〔# 修tu 習tập 之chi 努nỗ 力lực 〕# 。 向hướng 五Ngũ 力Lực 〔# 修tu 習tập 之chi 努nỗ 力lực 〕# 。 向hướng 七thất 覺giác 支chi 〔# 修tu 習tập 之chi 努nỗ 力lực 〕# 。 向hướng 八Bát 支Chi 聖Thánh 道Đạo 。 修tu 習tập 之chi 努nỗ 力lực 。 至chí 此thử 等đẳng 諸chư 善thiện 法Pháp 之chi 減giảm 退thoái 。 消tiêu 滅diệt 。 如như 斯tư 是thị 。

至chí 減giảm 退thoái 故cố 之chi 危nguy 難nạn/nan

（# 三tam ）# 其kỳ 處xứ 為vi 依y 所sở 故cố 是thị 危nguy 難nạn/nan 者giả 云vân 何hà 。 於ư 其kỳ 處xứ 此thử 等đẳng 之chi 惡ác 不bất 善thiện 法pháp 。 生sanh 起khởi 而nhi 依y 止chỉ 自tự 體thể 。 譬thí 如như 於ư 洞đỗng 穴huyệt 。 以dĩ 依y 所sở 洞đỗng 穴huyệt 之chi 生sanh 物vật 而nhi 橫hoạnh/hoành 臥ngọa 。 於ư 水thủy 中trung 依y 所sở 於ư 水thủy 之chi 生sanh 物vật 而nhi 生sanh 存tồn 。 於ư 林lâm 中trung 依y 所sở 於ư 林lâm 之chi 生sanh 物vật 而nhi 生sanh 存tồn 。 於ư 樹thụ 上thượng 依y 所sở 於ư 樹thụ 之chi 生sanh 物vật 而nhi 生sanh 存tồn 。 如như 斯tư 於ư 其kỳ 處xứ 之chi 諸chư 不bất 善thiện 法pháp 。 生sanh 起khởi 而nhi 依y 止chỉ 自tự 體thể 。 如như 斯tư 。

其kỳ 處xứ 為vi 依y 所sở 故cố 是thị 危nguy 難nạn/nan 。

即tức 世Thế 尊Tôn 如như 斯tư 說thuyết 。

諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 與dữ 內nội 住trụ 者giả 〔# 煩phiền 惱não 〕# 共cộng 。 與dữ 現hiện 行hành 者giả 〔# 煩phiền 惱não 〕# 共cộng 之chi 比Bỉ 丘Khâu 是thị 苦khổ 而nhi 非phi 樂nhạo/nhạc/lạc 住trụ 。 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 與dữ 內nội 住trụ 者giả 共cộng 。 與dữ 現hiện 行hành 者giả 共cộng 之chi 比Bỉ 丘Khâu 是thị 苦khổ 而nhi 非phi 樂nhạo/nhạc/lạc 住trụ 云vân 何hà 。 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 於ư 此thử 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 。 以dĩ 眼nhãn 見kiến 色sắc 後hậu 。 憶ức 念niệm 思tư 惟duy 。 當đương 結kết 縛phược 而nhi 生sanh 起khởi 。 惡ác 不bất 善thiện 法pháp 。 其kỳ 等đẳng 之chi 惡ác 不bất 善thiện 法pháp 。 住trụ 彼bỉ 之chi 內nội 。 隨tùy 住trụ 也dã 。 故cố 言ngôn 〔# 彼bỉ 〕# 與dữ 內nội 住trụ 者giả 共cộng 。 彼bỉ 等đẳng 惡ác 不bất 善thiện 法pháp 。 對đối 彼bỉ 現hiện 行hành 。 故cố 言ngôn 〔# 彼bỉ 〕# 與dữ 現hiện 行hành 者giả 共cộng 。 更cánh 又hựu 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 。 以dĩ 耳nhĩ 聞văn 聲thanh 之chi 後hậu 。 以dĩ 鼻tị 嗅khứu 香hương 之chi 後hậu 。 以dĩ 舌thiệt 嘗thường 味vị 之chi 後hậu 。 [P.363]# 以dĩ 身thân 觸xúc 所sở 觸xúc 之chi 後hậu 。 以dĩ 意ý 識thức 法pháp 之chi 後hậu 。 憶ức 念niệm 思tư 惟duy 。 當đương 結kết 縛phược 而nhi 生sanh 起khởi 。 惡ác 不bất 善thiện 法pháp 。 其kỳ 等đẳng 之chi 惡ác 不bất 善thiện 法pháp 。 住trụ 彼bỉ 之chi 內nội 。 隨tùy 住trụ 也dã 。 故cố 言ngôn 〔# 彼bỉ 〕# 與dữ 內nội 住trụ 者giả 共cộng 。 彼bỉ 等đẳng 惡ác 不bất 善thiện 法pháp 。 於ư 彼bỉ 現hiện 行hành 。 故cố 言ngôn 〔# 彼bỉ 〕# 與dữ 現hiện 行hành 者giả 共cộng 。 如như 斯tư 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 與dữ 內nội 住trụ 者giả 共cộng 。 與dữ 現hiện 行hành 者giả 共cộng 之chi 比Bỉ 丘Khâu 是thị 苦khổ 而nhi 非phi 樂nhạo/nhạc/lạc 住trụ 。

如như 斯tư 亦diệc 。

其kỳ 處xứ 為vi 依y 所sở 故cố 是thị 危nguy 難nạn/nan 。

又hựu 世Thế 尊Tôn 已dĩ 如như 斯tư 說thuyết 。

諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 此thử 等đẳng 三tam 是thị 內nội 垢cấu 。 內nội 不bất 友hữu 。 內nội 敵địch 。 內nội 殺sát 戮lục 者giả 。 內nội 反phản 敵địch 者giả 。 三tam 者giả 云vân 何hà 。 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 貪tham 是thị 內nội 垢cấu 。 內nội 不bất 友hữu 。 內nội 敵địch 。 內nội 殺sát 戮lục 者giả 。 內nội 反phản 敵địch 者giả 。 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 瞋sân 是thị 內nội 垢cấu 。 內nội 不bất 友hữu 。 內nội 敵địch 。 內nội 殺sát 戮lục 者giả 。 內nội 反phản 敵địch 者giả 。 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 癡si 是thị 內nội 垢cấu 。 內nội 不bất 友hữu 。 內nội 敵địch 。 內nội 殺sát 戮lục 者giả 。 內nội 反phản 敵địch 者giả 。 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 此thử 等đẳng 三tam 是thị 內nội 垢cấu 。 內nội 不bất 友hữu 。 內nội 敵địch 。 內nội 殺sát 戮lục 者giả 。 內nội 反phản 敵địch 者giả 。

貪tham 生sanh 不bất 義nghĩa 者giả 。 貪tham 心tâm 使sử 動động 亂loạn 。

怖bố 畏úy 由do 內nội 生sanh 。 人nhân 不bất 覺giác 其kỳ 事sự 。

貪tham 者giả 不bất 知tri 義nghĩa 。 貪tham 者giả 不bất 見kiến 法pháp 。

貪tham 征chinh 人nhân 之chi 故cố 。

時thời 黑hắc 暗ám 闇ám 冥minh

瞋sân 生sanh 不bất 義nghĩa 者giả 。 瞋sân 心tâm 使sử 動động 亂loạn 。

怖bố 畏úy 由do 內nội 生sanh 。 人nhân 不bất 覺giác 其kỳ 事sự 。

瞋sân 者giả 不bất 知tri 義nghĩa 。 忿phẫn 征chinh 人nhân 之chi 故cố 。

[P.364]# 時thời 黑hắc 暗ám 闇ám 冥minh 。 癡si 生sanh 不bất 義nghĩa 者giả 。

癡si 心tâm 使sử 動động 亂loạn 。 怖bố 畏úy 由do 內nội 生sanh 。

人nhân 不bất 覺giác 其kỳ 事sự 。 癡si 者giả 不bất 知tri 義nghĩa 。

癡si 者giả 不bất 見kiến 法pháp 。 癡si 征chinh 人nhân 之chi 故cố 。

時thời 黑hắc 暗ám 闇ám 冥minh

如như 斯tư 亦diệc

其kỳ 處xứ 為vi 依y 所sở 故cố 是thị 危nguy 難nạn/nan 。

又hựu 世Thế 尊Tôn 如như 斯tư 說thuyết 。

大đại 王vương 。 於ư 人nhân 有hữu 三tam 法pháp 之chi 生sanh 起khởi 。 於ư 內nội 生sanh 起khởi 而nhi 致trí 不bất 利lợi 益ích 。 苦khổ 。 不bất 樂nhạo 住trụ 。 三tam 者giả 云vân 何hà 。

大đại 王vương 。 於ư 人nhân 有hữu 貪tham 之chi 生sanh 起khởi 。 於ư 內nội 生sanh 起khởi 而nhi 致trí 不bất 利lợi 益ích 。 苦khổ 。 不bất 樂nhạo 住trụ 。

大đại 王vương 。 於ư 人nhân 有hữu 瞋sân 之chi 生sanh 起khởi 。 於ư 內nội 生sanh 起khởi 而nhi 致trí 不bất 利lợi 益ích 。 苦khổ 。 不bất 樂nhạo 住trụ 。

大đại 王vương 。 於ư 人nhân 有hữu 癡si 之chi 生sanh 起khởi 。 於ư 內nội 生sanh 起khởi 而nhi 致trí 不bất 利lợi 益ích 。 苦khổ 。 不bất 樂nhạo 住trụ 。

大đại 王vương 。 於ư 人nhân 有hữu 此thử 等đẳng 三tam 法pháp 之chi 生sanh 起khởi 。 於ư 內nội 生sanh 起khởi 而nhi 致trí 不bất 利lợi 益ích 。 苦khổ 。 不bất 樂nhạo 住trụ 。

自tự 己kỷ 之chi 〔# 心tâm 〕# 中trung 。 生sanh 起khởi 貪tham 瞋sân 癡si 。

有hữu 惡ác 心tâm 害hại 人nhân 。 如như 竹trúc 枯khô 自tự 果quả 。

如như 斯tư 亦diệc

其kỳ 處xứ 為vi 依y 所sở 故cố 是thị 危nguy 難nạn/nan 。

又hựu 世Thế 尊Tôn 如như 斯tư 說thuyết 。

貪tham 瞋sân 此thử 處xứ 身thân 體thể 固cố 。 樂nhạo/nhạc/lạc 不bất 樂nhạo 身thân 毛mao 豎thụ 立lập 生sanh 。

此thử 由do 〔# 身thân 體thể 〕# 之chi 等đẳng 起khởi 。 諸chư 〔# 不bất 善thiện 〕# 尋tầm 〔# 善thiện 〕# 意ý 。

宛uyển 如như 童đồng 子tử 等đẳng 〔# 放phóng 〕# 鳥điểu 。 童đồng 子tử 如như 是thị 之chi 放phóng 棄khí 。

如như 斯tư 亦diệc

其kỳ 處xứ 為vi 依y 所sở 故cố 是thị 危nguy 難nạn/nan 。

危nguy 難nạn/nan 之chi 調điều 伏phục

者giả 。 是thị 危nguy 難nạn/nan 之chi 調điều 伏phục 。 危nguy 難nạn/nan 之chi 捨xả 斷đoạn 。 危nguy 難nạn/nan 之chi 寂tịch 滅diệt 。 危nguy 難nạn/nan 之chi 捨xả 遣khiển 。 危nguy 難nạn/nan 之chi 安an 息tức 。 不bất 死tử 。 涅Niết 槃Bàn 。 此thử 是thị 。

自tự 內nội 證chứng 之chi 法pháp 。 危nguy 難nạn/nan 之chi 調điều 伏phục 。

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

賢hiền 善thiện 者giả 。 請thỉnh 說thuyết 行hành 道Đạo 。

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 請thỉnh 說thuyết 行hành 道Đạo 者giả 。 是thị 說thuyết 正chánh 行hạnh 道đạo 。 隨tùy 順thuận 之chi 行hành 道đạo 。 無vô 害hại 敵địch 之chi 行hành 道Đạo 。 隨tùy 義nghĩa 之chi 行hành 道Đạo 。 法pháp 隨tùy 法pháp 之chi 行hành 道Đạo 。 諸chư 戒giới 之chi 完hoàn 成thành 。 諸chư 根căn 門môn 之chi 守thủ 護hộ 。 對đối 食thực 知tri 量lương 。 向hướng 警cảnh 寤ngụ 之chi 努nỗ 力lực 。 念niệm 。 正chánh 知tri 。 四tứ 念niệm 處xứ 。 四tứ 正chánh 勤cần 。 四Tứ 神Thần 足Túc 。 五ngũ 根căn 。 五Ngũ 力Lực 。 七thất 覺giác 支chi 。 八Bát 支Chi 聖Thánh 道Đạo 。 涅Niết 槃Bàn 及cập 至chí 涅Niết 槃Bàn 之chi 行hành 道Đạo 而nhi 告cáo 。 示thị 。 施thi 設thiết 。 確xác 立lập 。 開khai 顯hiển 。 分phân 別biệt 。 顯hiển 示thị 。 說thuyết 明minh 。 此thử 是thị 。

說thuyết 行hành 道Đạo

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。 賢hiền 善thiện 者giả 。 是thị 其kỳ 化hóa 人nhân 稱xưng 呼hô 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 或hoặc 又hựu 。

尊tôn 師sư 告cáo 法pháp 。 示thị 。 施thi 設thiết 。 確xác 立lập 。 開khai 顯hiển 。 分phân 別biệt 。 顯hiển 示thị 。 所sở 說thuyết 明minh 皆giai 是thị 善thiện 妙diệu 。 賢hiền 善thiện 。 善thiện 巧xảo 。 無vô 罪tội 而nhi 習tập 行hành 者giả 。

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。 此thử 。

善thiện 賢hiền 者giả 。 請thỉnh 說thuyết 行hành 道Đạo 。

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

以dĩ 定định 亦diệc 以dĩ 別Biệt 解Giải 脫Thoát

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 別Biệt 解Giải 脫Thoát 者giả 。 是thị 戒giới 。 住trụ 立lập 。 初sơ 行hành 。 自tự 制chế 。 律luật 儀nghi 。 諸chư 善thiện 法Pháp 成thành 就tựu 之chi 首thủ 。 先tiên 首thủ 也dã 。 定định 者giả 。 是thị 所sở 有hữu 心tâm 之chi 止chỉ 住trụ 。 住trụ 立lập 。 確xác 立lập 。 均quân 衡hành 。 不bất 散tán 亂loạn 。 不bất 亂loạn 意ý 。 止chỉ 。 定định 根căn 。 定định 力lực 。 正chánh 定định 。 此thử 是thị 。

以dĩ 別Biệt 解Giải 脫Thoát 亦diệc 定định 。

故cố 彼bỉ 化hóa 人nhân 言ngôn 曰viết 。

明minh 眠miên 者giả 自tự 內nội 證chứng 法pháp 。 諸chư 述thuật 危nguy 難nạn/nan 之chi 調điều 伏phục 。

諸chư 賢hiền 善thiện 者giả 說thuyết 行hành 道Đạo 。 說thuyết 定định 亦diệc 說thuyết 別Biệt 解Giải 脫Thoát 。

八bát

以dĩ 眼nhãn 不bất 可khả 動động 貪tham 〔# 念niệm 〕# 。 卑ty 俗tục 之chi 論luận 應ưng 掩yểm 耳nhĩ 。

又hựu 亦diệc 不bất 可khả 貪tham 求cầu 味vị 。 世thế 間gian 何hà 物vật 我ngã 不bất 執chấp 。

（# 九cửu 二nhị 二nhị ）#

以dĩ 眼nhãn 不bất 可khả 動động 貪tham 〔# 念niệm 〕#

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 眼nhãn 之chi 動động 貪tham 者giả 云vân 何hà 。 於ư 此thử 處xứ 某mỗ 者giả 具cụ 以dĩ 眼nhãn 動động 貪tham 〔# 念niệm 〕# 。 〔# 即tức 〕# 謂vị 。

見kiến 未vị 見kiến 之chi 物vật 。 超siêu 越việt 已dĩ 見kiến 之chi 物vật 。

為vi 見kiến 色sắc 由do 庭đình 園viên 向hướng 庭đình 園viên 。 由do 花hoa 園viên 向hướng 花hoa 園viên 。 由do 村thôn 向hướng 村thôn 。 由do 街nhai 向hướng 街nhai 。 由do 市thị 向hướng 市thị 。 由do 國quốc 向hướng 國quốc 。 由do 地địa 方phương 向hướng 地địa 方phương 。 長trường/trưởng 途đồ 之chi 旅lữ 行hành 。 無vô 目mục 的đích 之chi 旅lữ 行hành 而nhi 住trụ 。 如như 斯tư 是thị 。

眼nhãn 之chi 動động 貪tham

或hoặc 又hựu 〔# 行hành 乞khất 村thôn 落lạc 〕# 入nhập 家gia 家gia 之chi 間gian 。 行hành 於ư 街nhai 路lộ 。 不bất 防phòng 護hộ 〔# 眼nhãn 根căn 〕# 而nhi 行hành 。 〔# 即tức 〕# 眺# 望vọng 象tượng 〔# 兵binh 〕# 。 眺# 望vọng 馬mã 〔# 兵binh 〕# 。 眺# 望vọng 車xa 兵binh 。 眺# 望vọng 步bộ （# 兵binh ）# 。 眺# 望vọng 女nữ 。 眺# 望vọng 男nam 。 眺# 望vọng 男nam 兒nhi 。 眺# 望vọng 女nữ 兒nhi 。 眺# 望vọng 店điếm 內nội 。 眺# 望vọng 家gia 之chi 入nhập 口khẩu 。 眺# 望vọng 上thượng 。 眺# 望vọng 下hạ 。 左tả 顧cố 右hữu 眄miện 而nhi 行hành 。 如như 斯tư 亦diệc 是thị 。

眼nhãn 之chi 動động 貪tham 。

或hoặc 又hựu 以dĩ 眼nhãn 見kiến 色sắc 已dĩ 。 取thủ 相tương/tướng 。 取thủ 細tế 相tương/tướng 。 不bất 防phòng 護hộ 此thử 眼nhãn 根căn 者giả 而nhi 住trụ 。 應ưng 為vi 貪tham 憂ưu 諸chư 惡ác 不bất 善thiện 法pháp 所sở 侵xâm 。 彼bỉ 因nhân 不bất 防phòng 護hộ 彼bỉ 眼nhãn 根căn 而nhi 行hành 道Đạo 。 不bất 護hộ 眼nhãn 根căn 。 至chí 無vô 眼nhãn 根căn 之chi 律luật 儀nghi 。 如như 斯tư 亦diệc 是thị 。

眼nhãn 之chi 動động 貪tham 。

又hựu 譬thí 如như 有hữu 一nhất 部bộ 應ưng 尊tôn 敬kính 之chi 沙Sa 門Môn 。 婆Bà 羅La 門Môn 。 不bất 斷đoạn 享hưởng 信tín 施thí 之chi 食thực 。 彼bỉ 等đẳng 例lệ 如như 耽đam 住trụ 於ư 觀quán 覽lãm 舞vũ 蹈đạo 。 歌ca 謠# 。 音âm 樂nhạc 。 幻huyễn 術thuật 。 說thuyết 相tương 生sanh 。 手thủ 鈴linh 樂nhạo/nhạc/lạc 。 鐃nao 鈸bạt 樂nhạo/nhạc/lạc 。 銅đồng 羅la 樂nhạo/nhạc/lạc 。 奇kỳ 術thuật 。 鐵thiết 丸hoàn 戲hí 。 竹trúc 棒bổng 戲hí 。 練luyện 武võ 戲hí 。 輕khinh 業nghiệp 。 象tượng 。 鬥đấu 象tượng 。 鬥đấu 馬mã 。 鬥đấu 水thủy 牛ngưu 。 鬥đấu 牡# 牛ngưu 。 鬥đấu 牝tẫn 牛ngưu 。 鬥đấu 牡# 山sơn 羊dương 。 鬥đấu 牡# 羊dương 。 鬥đấu 鷄kê 。 鬥đấu 鶉# 。 鬥đấu 杖trượng 。 鬥đấu 拳quyền 。 角giác 力lực 。 模mô 擬nghĩ 戰chiến 。 [P.367]# 兵binh 列liệt 。 兵binh 團đoàn 。 閱duyệt 兵binh 等đẳng 。 如như 斯tư 亦diệc 是thị 。

眼nhãn 之chi 動động 貪tham 。

眼nhãn 之chi 不bất 動động 貪tham 者giả 云vân 何hà 。 於ư 此thử 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 。 〔# 行hành 乞khất 村thôn 落lạc 之chi 〕# 入nhập 於ư 家gia 家gia 之chi 間gian 。 於ư 街nhai 路lộ 行hành 。 防phòng 護hộ 〔# 眼nhãn 根căn 〕# 。 不bất 眺# 望vọng 象tượng 〔# 兵binh 〕# 。 不bất 眺# 望vọng 馬mã 〔# 兵binh 〕# 。 不bất 眺# 望vọng 車xa 〔# 兵binh 〕# 。 不bất 眺# 望vọng 步bộ 〔# 兵binh 〕# 。 不bất 眺# 望vọng 女nữ 。 不bất 眺# 望vọng 男nam 。 不bất 眺# 望vọng 男nam 兒nhi 。 不bất 眺# 望vọng 女nữ 兒nhi 。 不bất 眺# 望vọng 店điếm 內nội 。 不bất 眺# 望vọng 家gia 之chi 入nhập 口khẩu 。 不bất 眺# 望vọng 上thượng 。 不bất 眺# 望vọng 下hạ 。 不bất 左tả 顧cố 右hữu 眄miện 而nhi 行hành 。 如như 斯tư 是thị 。

眼nhãn 之chi 不bất 動động 貪tham 。

或hoặc 又hựu 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 。 以dĩ 眼nhãn 見kiến 色sắc 已dĩ 。 無vô 取thủ 相tương/tướng 。 無vô 取thủ 細tế 相tương/tướng 。 不bất 妨phương 護hộ 此thử 之chi 眼nhãn 根căn 而nhi 住trụ 者giả 。 應ưng 為vi 貪tham 憂ưu 諸chư 惡ác 不bất 善thiện 法pháp 所sở 侵xâm 故cố 。 為vi 彼bỉ 眼nhãn 根căn 之chi 防phòng 護hộ 。 彼bỉ 行hành 道Đạo 。 護hộ 眼nhãn 根căn 。 至chí 眼nhãn 根căn 之chi 律luật 儀nghi 。 如như 斯tư 亦diệc 是thị 。

眼nhãn 之chi 不bất 動động 貪tham

又hựu 譬thí 如như 有hữu 一nhất 部bộ 可khả 尊tôn 敬kính 之chi 沙Sa 門Môn 。 婆Bà 羅La 門Môn 。 享hưởng 信tín 施thí 之chi 食thực 。 例lệ 如như 彼bỉ 等đẳng 不bất 耽đam 住trụ 於ư 觀quán 覽lãm 舞vũ 蹈đạo 。 歌ca 謠# 。 音âm 樂nhạc 。 幻huyễn 術thuật 。 說thuyết 相tương 生sanh 乃nãi 至chí 閱duyệt 兵binh 等đẳng 。 由do 如như 斯tư 物vật 觀quán 覽lãm 之chi 離ly 去khứ 。 如như 斯tư 亦diệc 是thị 。

眼nhãn 之chi 不bất 動động 貪tham 。

以dĩ 眼nhãn 不bất 可khả 動động 貪tham 〔# 念niệm 〕#

者giả 。 是thị 應ưng 捨xả 斷đoạn 。 應ưng 除trừ 去khứ 。 應ưng 滅diệt 除trừ 。 應ưng 令linh 滅diệt 。 由do 眼nhãn 之chi 動động 貪tham 遠viễn 離ly 。 離ly 去khứ 。 出xuất 離ly 。 棄khí 遣khiển 。 離ly 脫thoát 。 離ly 縛phược 。 應ưng 住trụ 不bất 限hạn 定định 之chi 心tâm 。 此thử 是thị 。

以dĩ 眼nhãn 不bất 可khả 動động 貪tham 〔# 念niệm 〕#

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

卑ty 俗tục 之chi 論luận 應ưng 掩yểm 耳nhĩ

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。

卑ty 俗tục 之chi 論luận

者giả 。 是thị 三tam 十thập 二nhị 之chi 無vô 用dụng 論luận 。 即tức 王vương 論luận 。 賊tặc 論luận 。 大đại 臣thần 論luận 。 軍quân 論luận 。 怖bố 畏úy 論luận 。 戰chiến 爭tranh 論luận 。 食thực 物vật 論luận 。 飲ẩm 物vật 論luận 。 衣y 服phục 論luận 。 乘thừa 物vật 論luận 。 牀sàng 臥ngọa [P.368]# 論luận 。 華hoa 鬘man 論luận 。 香hương 論luận 。 親thân 戚thích 論luận 。 村thôn 論luận 。 街nhai 論luận 。 市thị 論luận 。 地địa 方phương 論luận 。 女nữ 論luận 。 男nam 論luận 。 英anh 雄hùng 論luận 。 道đạo 傍bàng 論luận 。 井tỉnh 邊biên 論luận 。 先tiên 亡vong 論luận 。 種chủng 種chủng 論luận 。 俗tục 哲triết 學học 。 宇vũ 宙trụ 發phát 生sanh 論luận 。 有hữu 無vô 論luận 等đẳng 。 此thử 是thị 。

卑ty 俗tục 之chi 論luận

應ưng 掩yểm 耳nhĩ

者giả 。 是thị 由do 卑ty 俗tục 論luận 應ưng 掩yểm 耳nhĩ 。 應ưng 蓋cái 。 應ưng 蓋cái 覆phú 。 應ưng 護hộ 。 應ưng 守thủ 。 應ưng 閉bế 。 應ưng 遮già 斷đoạn 。 此thử 是thị 。

卑ty 俗tục 之chi 論luận 應ưng 掩yểm 耳nhĩ

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

又hựu 亦diệc 不bất 可khả 貪tham 求cầu 味vị

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。

味vị

者giả 。 是thị 根căn 味vị 。 幹cán 味vị 。 皮bì 味vị 。 葉diệp 味vị 。 華hoa 味vị 。 果quả 味vị 。 酸toan 。 甘cam 。 苦khổ 。 辛tân 。 鹹hàm 。 鹼# 。 收thu 斂liểm 〔# 味vị 〕# 。 澀sáp 〔# 味vị 〕# 。 美mỹ 〔# 味vị 〕# 。 不bất 味vị 。 冷lãnh 。 熱nhiệt 。 貪tham 求cầu 味vị 之chi 一nhất 部bộ 沙Sa 門Môn 。 婆Bà 羅La 門Môn 。 彼bỉ 等đẳng 以dĩ 舌thiệt 端đoan 不bất 斷đoạn 徧biến 求cầu 最tối 高cao 之chi 味vị 而nhi 彷phảng 徨# 。 彼bỉ 等đẳng 得đắc 酸toan 味vị 。 〔# 飽bão 於ư 彼bỉ 〕# 而nhi 徧biến 求cầu 不bất 成thành 酸toan 〔# 味vị 〕# 。 得đắc 不bất 成thành 酸toan 而nhi 徧biến 求cầu 酸toan 乃nãi 至chí 得đắc 冷lãnh 而nhi 徧biến 求cầu 熱nhiệt 。 得đắc 熱nhiệt 而nhi 徧biến 求cầu 冷lãnh 。 彼bỉ 等đẳng 以dĩ 所sở 得đắc 之chi 各các 各các 物vật 為vi 不bất 滿mãn 足túc 。 更cánh 徧biến 求cầu 他tha 之chi 物vật 。 貪tham 可khả 意ý 之chi 諸chư 味vị 。 貪tham 求cầu 。 貪tham 覓mịch 。 昏hôn 迷mê 。 縛phược 著trước 。 懸huyền 。 懸huyền 著trước 。 礙ngại 著trước 。 捨xả 斷đoạn 此thử 之chi 味vị 愛ái 。 正Chánh 斷Đoạn 乃nãi 至chí 以dĩ 智trí 。 火hỏa 所sở 燒thiêu 者giả 。 如như 理lý 省tỉnh 察sát 。 不bất 為vi 戲hí 。 不bất 為vi 憍kiêu 慢mạn 。 不bất 為vi 裝trang 飾sức 。 不bất 為vi 莊trang 嚴nghiêm 。 為vi 存tồn 續tục 此thử 身thân 體thể 。 為vi 維duy 持trì 。 為vi 止chỉ 害hại 。 是thị 。

〔# 如như 斯tư 我ngã 無vô 舊cựu 之chi 苦khổ 痛thống 。 不bất 生sanh 新tân 之chi 苦khổ 痛thống 。 又hựu 於ư 我ngã 存tồn 命mạng 與dữ 無vô 罪tội 〕# 。 安an 樂lạc 而nhi 住trụ 。

於ư 攝nhiếp 益ích 梵Phạm 行hạnh 之chi 限hạn 內nội 受thọ 用dụng 食thực 物vật 。 譬thí 如như 於ư 植thực 林lâm 之chi 限hạn 度độ 焚phần 燒thiêu 林lâm 藪tẩu 。 或hoặc 又hựu 譬thí 如như 於ư 運vận 貨hóa 物vật 之chi 限hạn 度độ 注chú 油du 於ư 車xa 軸trục 。 或hoặc 又hựu 譬thí 如như 於ư 度độ 難nạn/nan 所sở （# 沙sa 漠mạc ）# 之chi 限hạn 度độ 。 〔# 殺sát 〕# 子tử 而nhi 食thực 其kỳ 肉nhục 。 如như 斯tư 比Bỉ 丘Khâu 如như 理lý 省tỉnh 察sát 。 不bất 為vi 戲hí 乃nãi 至chí 為vi 無vô 罪tội 與dữ 安an 樂lạc 住trụ 〔# 於ư 攝nhiếp 益ích 梵Phạm 行hạnh 之chi 限hạn 度độ 〕# 受thọ 用dụng 食thực 物vật 。 〔# 彼bỉ 〕# 捨xả 斷đoạn 味vị 愛ái 。 除trừ 去khứ 。 滅diệt 除trừ 。 應ưng 令linh 之chi 滅diệt 無vô 。 為vi 由do 味vị 愛ái 遠viễn 離ly 。 離ly 去khứ 。 出xuất 離ly 。 棄khí 遣khiển 。 離ly 脫thoát 。 離ly 縛phược 。 應ưng 以dĩ 不bất 限hạn 定định 之chi 心tâm 而nhi 住trụ 。 此thử 是thị 。

又hựu 亦diệc 不bất 可khả 貪tham 求cầu 味vị

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

世thế 間gian 何hà 物vật 我ngã 不bất 執chấp

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 我ngã 執chấp 者giả 。 是thị 愛ái 我ngã 執chấp 與dữ 見kiến 我ngã 執chấp 之chi 二nhị 我ngã 執chấp 乃nãi 至chí （# 二nhị 五ngũ 五ngũ 頁# 參tham 照chiếu ）# 此thử 是thị 愛ái 我ngã 執chấp 乃nãi 至chí 此thử 是thị 見kiến 我ngã 執chấp 。 捨xả 斷đoạn 愛ái 我ngã 執chấp 。 捨xả 遣khiển 見kiến 我ngã 執chấp 。 我ngã 不bất 執chấp 眼nhãn 。 不bất 執chấp 。 不bất 執chấp 取thủ 。 不bất 住trụ 著trước 耳nhĩ 。 鼻tị 。 舌thiệt 。 身thân 。 色sắc 。 聲thanh 。 香hương 。 味vị 。 觸xúc 。 施thí 主chủ 家gia 。 眾chúng 。 住trụ 居cư 。 利lợi 得đắc 。 名danh 聲thanh 。 賞thưởng 讚tán 。 樂nhạo/nhạc/lạc 。 衣y 服phục 。 食thực 物vật 。 臥ngọa 坐tọa 所sở 。 病bệnh 者giả 之chi 資tư 具cụ 藥dược 品phẩm 。 欲dục 界giới 。 色sắc 界giới 。 無vô 色sắc 界giới 。 欲dục 有hữu 。 色sắc 有hữu 。 無vô 色sắc 有hữu 。 想tưởng 有hữu 。 無vô 想tưởng 有hữu 。 非phi 想tưởng 非phi 非phi 想tưởng 有hữu 。 一nhất 蘊uẩn 有hữu 。 四tứ 蘊uẩn 有hữu 。 五ngũ 蘊uẩn 有hữu 。 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 。 見kiến 聞văn 覺giác 識thức 之chi 諸chư 法pháp 。 我ngã 不bất 執chấp 。 不bất 執chấp 。 不bất 執chấp 取thủ 。 不bất 住trụ 著trước 。

何hà 物vật

者giả 。 是thị 任nhậm 何hà 可khả 成thành 色sắc 。 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 之chi 物vật 。 於ư 世thế 間gian 者giả 。 是thị 惡ác 趣thú 世thế 間gian 乃nãi 至chí （# 八bát 頁# 參tham 照chiếu ）# 而nhi 於ư 處xử 世thế 間gian 。 此thử 是thị 。

世thế 間gian 何hà 物vật 我ngã 不bất 執chấp

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。 故cố 世Thế 尊Tôn 宣tuyên 示thị 。

以dĩ 眼nhãn 不bất 可khả 動động 貪tham 〔# 念niệm 〕# 。 卑ty 俗tục 之chi 論luận 應ưng 掩yểm 耳nhĩ 。

又hựu 亦diệc 不bất 可khả 貪tham 求cầu 味vị 。 世thế 間gian 何hà 物vật 我ngã 不bất 執chấp 。

九cửu

當đương 以dĩ 病bệnh 觸xúc 所sở 觸xúc 時thời 。 比Bỉ 丘Khâu 決quyết 不bất 可khả 悲bi 泣khấp 。

又hựu 亦diệc 不bất 可khả 熱nhiệt 望vọng 有hữu 。 對đối 諸chư 恐khủng 怖bố 不bất 震chấn 駭hãi 。

（# 九cửu 二nhị 三tam ）#

當đương 以dĩ 病bệnh 觸xúc 所sở 觸xúc 時thời

者giả 。 是thị 所sở 觸xúc 於ư 病bệnh 觸xúc 。 所sở 襲tập 。 所sở 圍vi 。 於ư 具cụ 〔# 病bệnh 觸xúc 〕# 時thời 。 〔# 即tức 〕# 所sở 觸xúc 於ư 眼nhãn 病bệnh 。 所sở 襲tập 。 所sở 圍vi 。 使sử 具cụ 時thời 。 是thị 耳nhĩ 病bệnh 。 鼻tị 病bệnh 。 舌thiệt 病bệnh 。 身thân 病bệnh 。 頭đầu 病bệnh 。 外ngoại 耳nhĩ 病bệnh 。 口khẩu 腔# 病bệnh 。 齒xỉ 病bệnh 。 咳khái 。 喘suyễn 息tức 。 外ngoại 鼻tị 病bệnh 。 熱nhiệt 病bệnh 。 老lão 腹phúc 病bệnh 。 氣khí 絕tuyệt 。 赤xích 痢lỵ 。 腹phúc 痛thống 。 虎hổ 列liệt 剌lạt 。 癩lại 。 瘖âm 。 疱pháo 瘡sang 。 肺phế 病bệnh 。 癲điên 癇# 。 輪luân 癬tiển 。 疥giới 癬tiển 。 風phong 癬tiển 。 抓trảo 傷thương 。 皸# 裂liệt 。 出xuất 血huyết 。 糖đường 尿niệu 病bệnh 。 痔trĩ 疾tật 。 疙# 瘩# 。 潰hội 瘍# 。 膽đảm 汁trấp 等đẳng 起khởi 病bệnh 。 痰đàm 等đẳng 起khởi 病bệnh 。 風phong 等đẳng 起khởi 病bệnh 〔# 膽đảm 汁trấp 痰đàm 風phong 之chi 〕# 集tập 合hợp 病bệnh 。 氣khí 候hậu 變biến 化hóa 所sở 生sanh 病bệnh 。 不bất 等đẳng 姿tư 勢thế 所sở 生sanh 病bệnh 。 傷thương 害hại 所sở 生sanh 病bệnh 。 業nghiệp 報báo 所sở 生sanh 病bệnh 。 寒hàn 。 暑thử 。 飢cơ 。 渴khát 。 大đại 便tiện 。 小tiểu 便tiện 。 虻manh 。 蚊văn 。 風phong 。 炎diễm 熱nhiệt 。 爬# 行hành 類loại （# 蛇xà ）# 之chi 接tiếp 觸xúc 而nhi 觸xúc 。 所sở 襲tập 。 所sở 圍vi 。 具cụ 此thử 之chi 時thời 。 此thử 是thị 。

當đương 以dĩ 病bệnh 觸xúc 所sở 觸xúc 時thời

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

比Bỉ 丘Khâu 決quyết 不bất 可khả 悲bi 泣khấp

者giả 。 是thị 不bất 可khả 哭khốc 。 悲bi 哭khốc 。 涕thế 哭khốc 。 悲bi 泣khấp 。 哭khốc 歎thán 。 悲bi 歎thán 。 泣khấp 言ngôn 。 涕thế 泣khấp 。 號hào 泣khấp 。 哭khốc 泣khấp 。 慟đỗng 哭khốc 不bất 可khả 生sanh 。 不bất 可khả 發phát 生sanh 。 不bất 可khả 起khởi 。 不bất 可khả 生sanh 起khởi 。

決quyết

者giả 。 是thị 決quyết 定định 。 無vô 論luận 對đối 何hà 處xứ 。 雖tuy 在tại 內nội 。 雖tuy 在tại 外ngoại 。 雖tuy 在tại 內nội 外ngoại 。 此thử 是thị 。

比Bỉ 丘Khâu 決quyết 不bất 可khả 悲bi 泣khấp

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

又hựu 亦diệc 不bất 可khả 熱nhiệt 望vọng 有hữu

者giả 。 是thị 不bất 可khả 熱nhiệt 望vọng 欲dục 有hữu 。 不bất 可khả 熱nhiệt 望vọng 色sắc 有hữu 。 不bất 可khả 熱nhiệt 望vọng 無vô 色sắc 有hữu 。 不bất 可khả 切thiết 望vọng 。 不bất 可khả 翹kiều 望vọng 。 此thử 是thị 。

又hựu 亦diệc 不bất 可khả 熱nhiệt 望vọng 有hữu

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

對đối 諸chư 恐khủng 怖bố 不bất 震chấn 駭hãi

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 恐khủng 怖bố 者giả 。 是thị 如như 由do 一nhất 方phương 面diện 。 怖bố 畏úy 。 恐khủng 怖bố 亦diệc 同đồng 一nhất 。 即tức 世Thế 尊Tôn 如như 此thử 說thuyết 示thị 。

今kim 此thử 之chi 怖bố 畏úy 。 恐khủng 怖bố 非phi 來lai 耶da 。

〔# 此thử 之chi 怖bố 畏úy 恐khủng 怖bố 〕# 者giả 。 是thị 言ngôn 外ngoại 所sở 緣duyên 之chi 獅sư 子tử 。 虎hổ 。 豹báo 。 熊hùng 。 鬣liệp 狗cẩu 。 狼lang 。 野dã 牛ngưu 。 象tượng 。 蛇xà 。 蠍yết 。 百bách 足túc 。 盜đạo 賊tặc 又hựu 既ký 遂toại 未vị 遂toại 之chi 兇hung 暴bạo 者giả 。 又hựu 由do 他tha 之chi 方phương 面diện 。 怖bố 畏úy 者giả 。 是thị 內nội 心tâm 等đẳng 起khởi 之chi 怖bố 畏úy 。 可khả 怖bố 畏úy 。 身thân 硬ngạnh 直trực 。 身thân 毛mao 豎thụ 立lập 。 心tâm 之chi 悚tủng 懼cụ 。 駭hãi 怖bố 。 生sanh 之chi 怖bố 畏úy 。 老lão 之chi 怖bố 畏úy 。 病bệnh 之chi 怖bố 畏úy 。 死tử 之chi 怖bố 畏úy 。 王vương 之chi 怖bố 畏úy 。 賊tặc 之chi 怖bố 畏úy 。 火hỏa 之chi 怖bố 畏úy 。 水thủy 之chi 怖bố 畏úy 。 自tự 責trách 之chi 怖bố 畏úy 。 他tha 責trách 之chi 怖bố 畏úy 。 刑hình 罰phạt 之chi 怖bố 畏úy 。 惡ác 趣thú 之chi 怖bố 畏úy 。 波ba 浪lãng 之chi 怖bố 畏úy 。 蛟giao 龍long 之chi 怖bố 畏úy 。 旋toàn 流lưu 之chi 怖bố 畏úy 。 鰐# 魚ngư 之chi 怖bố 畏úy 。 生sanh 活hoạt 之chi 怖bố 畏úy 。 污ô 名danh 之chi 怖bố 畏úy 。 於ư 眾chúng 中trung 怯khiếp 懦# 之chi 怖bố 畏úy 。 可khả 怖bố 畏úy 。 身thân 硬ngạnh 直trực 。 身thân 毛mao 豎thụ 立lập 。 心tâm 之chi 悚tủng 懼cụ 駭hãi 怖bố 。

對đối 諸chư 恐khủng 怖bố 不bất 震chấn 駭hãi

者giả 。 雖tuy 是thị 見kiến 又hựu 聞văn 諸chư 恐khủng 怖bố 亦diệc 不bất 可khả 怖bố 動động 。 不bất 可khả 悚tủng 怖bố 。 不bất 可khả 震chấn 駭hãi 。 不bất 可khả 駭hãi 。 不bất 可khả 駭hãi 怖bố 。 不bất 可khả 戰chiến 駭hãi 。 不bất 可khả 怖bố 畏úy 。 不bất 可khả 陷hãm 於ư 戰chiến 慄lật 。 無vô 恐khủng 怖bố 。 身thân 無vô 硬ngạnh 直trực 。 無vô 駭hãi 怖bố 。 不bất 可khả 逃đào 走tẩu 。 捨xả 斷đoạn 怖bố 畏úy 恐khủng 怖bố 。 應ưng 除trừ 去khứ 身thân 毛mao 豎thụ 立lập 而nhi 住trụ 。 此thử 是thị 。

對đối 諸chư 恐khủng 怖bố 不bất 震chấn 駭hãi

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。 故cố 世Thế 尊Tôn 宣tuyên 示thị 。

當đương 以dĩ 觸xúc 病bệnh 所sở 觸xúc 時thời 。 比Bỉ 丘Khâu 決quyết 不bất 可khả 悲bi 泣khấp 。

又hựu 亦diệc 不bất 可khả 熱nhiệt 望vọng 有hữu 。 對đối 諸chư 恐khủng 怖bố 不bất 震chấn 駭hãi 。

一nhất 〇#

食thực 物vật 與dữ 飲ẩm 物vật 。 噉đạm 食thực 與dữ 衣y 服phục 。

已dĩ 得đắc 不bất 貯trữ 藏tạng 。 不bất 得đắc 無vô 懼cụ 怖bố 。

（# 九cửu 二nhị 四tứ ）#

食thực 物vật 與dữ 飲ẩm 物vật 噉đạm 食thực 與dữ 衣y 服phục

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。

食thực 物vật

者giả 。 是thị 飯phạn 。 酸toan 粥chúc 。 麥mạch 粉phấn 。 魚ngư 。 肉nhục 。 飲ẩm 物vật 者giả 。 是thị 八bát 種chủng 飲ẩm 物vật 。 〔# 即tức 〕# 菴am 婆bà 果quả 之chi 飲ẩm 物vật 。 閻Diêm 浮Phù 果quả 之chi 飲ẩm 物vật 。 有hữu 種chủng 蕉tiêu 〔# 蔲# 蔲# 〕# 之chi 飲ẩm 物vật 。 無vô 種chủng 蕉tiêu 〔# 香hương 蕉tiêu 〕# 之chi 飲ẩm 物vật 。 蜜mật 之chi 飲ẩm 物vật 。 葡bồ 萄đào 之chi 飲ẩm 物vật 。 蓮liên 根căn 之chi 飲ẩm 物vật 。 麤thô 澀sáp 果quả 之chi 飲ẩm 物vật 。 更cánh 有hữu 八bát 種chủng 之chi 飲ẩm 物vật 。 （# 即tức ）# 俱câu 舍xá 菴am 婆bà 果quả 之chi 飲ẩm 物vật 。 棗táo 果quả 之chi 飲ẩm 物vật 。 酥tô 之chi 飲ẩm 物vật 。 油du 之chi 飲ẩm 物vật 。 粥chúc 之chi 飲ẩm 物vật 。 牛ngưu 乳nhũ 之chi 飲ẩm 物vật 。 味vị 之chi 飲ẩm 物vật 。 噉đạm 食thực 者giả 。 是thị 麥mạch 粉phấn 之chi 噉đạm 食thực 。 菓quả 子tử 之chi 噉đạm 食thực 。 根căn 之chi 噉đạm 食thực 。 樹thụ 皮bì 之chi 噉đạm 食thực 。 葉diệp 之chi 噉đạm 食thực 。 花hoa 之chi 噉đạm 食thực 。 果quả 實thật 之chi 噉đạm 食thực 。 衣y 服phục 者giả 。 是thị 六lục 種chủng 衣y 。 〔# 即tức 〕# 亞# 麻ma 。 綿miên 。 絹quyên 。 毛mao 。 麻ma 。 苧# 。 麻ma 之chi 〔# 衣y 〕# 。 此thử 是thị 。

食thực 物vật 與dữ 飲ẩm 物vật 。 噉đạm 食thực 與dữ 衣y 服phục 。

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

已dĩ 得đắc 不bất 貯trữ 藏tạng

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 已dĩ 得đắc 者giả 。 是thị 獲hoạch 。 得đắc 達đạt 。 獲hoạch 得đắc 。 〔# 即tức 〕# 不bất 由do 詭quỷ 詐trá 。 不bất 由do 虛hư 談đàm 。 不bất 由do 現hiện 相tướng 。 不bất 由do 激kích 磨ma 。 不bất 由do 葉diệp 之chi 施thí 與dữ 。 不bất 由do 果quả 之chi 施thí 與dữ 。 不bất 由do 沐mộc 浴dục 水thủy 之chi 施thí 與dữ 。 不bất 由do 洗tẩy 粉phấn 之chi 施thí 與dữ 。 不bất 由do 以dĩ 利lợi 成thành 利lợi 。 不bất 由do 木mộc 之chi 施thí 與dữ 。 不bất 由do 竹trúc 之chi 施thí 與dữ 。 不bất 由do 浴dục 土thổ/độ （# 石thạch 鹼# ）# 之chi 施thí 與dữ 。 不bất 由do 楊dương 枝chi 之chi 施thí 與dữ 。 不bất 由do 口khẩu 漱thấu 水thủy 之chi 施thí 與dữ 。 不bất 由do 諂siểm 諛du 。 不bất 由do 胡hồ 亂loạn 之chi 語ngữ 。 不bất 由do 採thải 取thủ 奉phụng 承thừa 之chi 語ngữ 。 不bất 由do 蔭ấm 口khẩu 。 不bất 由do 家gia 相tương/tướng 學học 。 不bất 由do 賤tiện 劣liệt 學học 。 不bất 由do 手thủ 足túc 判phán 斷đoạn 學học 。 不bất 由do 占chiêm 星tinh 學học 。 不bất 由do 通thông 使sử 。 不bất 由do 遣khiển 使sứ 。 不bất 由do 走tẩu 使sử 。 不bất 由do 醫y 業nghiệp 。 不bất 由do 普phổ 請thỉnh 。 不bất 由do 食thực 物vật 之chi 贈tặng 答đáp 。 不bất 由do 施thí 物vật 之chi 贈tặng 答đáp 。 如như 法Pháp 正chánh 當đương 得đắc 已dĩ 。 而nhi 護hộ 而nhi 得đắc 達đạt 。 獲hoạch 得đắc 。 此thử 是thị 。

已dĩ 得đắc

不bất 貯trữ 藏tạng

者giả 。 是thị 不bất 可khả 食thực 物vật 之chi 貯trữ 藏tạng 。 飲ẩm 物vật 之chi 貯trữ 藏tạng 。 衣y 服phục 之chi 貯trữ 藏tạng 。 乘thừa 駕giá 之chi 貯trữ 藏tạng 。 臥ngọa 牀sàng 之chi 貯trữ 藏tạng 。 香hương 之chi 貯trữ 藏tạng 。 食thực 味vị 之chi 貯trữ 藏tạng 。 不bất 可khả 生sanh 。 不bất 可khả 發phát 生sanh 。 不bất 可khả 起khởi 。 不bất 可khả 生sanh 起khởi 。 此thử 是thị 。

已dĩ 得đắc 不bất 貯trữ 藏tạng

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

彼bỉ 等đẳng 不bất 得đắc 亦diệc 無vô 懼cụ 怖bố

者giả 。 是thị 。

我ngã 不bất 得đắc 食thực 物vật

我ngã 不bất 得đắc 飲ẩm 物vật

我ngã 不bất 得đắc 衣y 物vật

我ngã [P.373]# 不bất 得đắc 施thí 主chủ 家gia

我ngã 不bất 得đắc 眾chúng

我ngã 不bất 得đắc 住trụ 居cư

我ngã 不bất 得đắc 利lợi 得đắc

我ngã 不bất 得đắc 名danh 聲thanh

我ngã 不bất 得đắc 賞thưởng 識thức

我ngã 不bất 得đắc 樂lạc

我ngã 不bất 得đắc 衣y 服phục

我ngã 不bất 得đắc 食thực 物vật

我ngã 不bất 得đắc 臥ngọa 坐tọa 所sở

我ngã 不bất 得đắc 病bệnh 者giả 資tư 具cụ 藥dược 品phẩm

我ngã 不bất 得đắc 看khán 病bệnh 者giả

我ngã 不bất 被bị 認nhận 為vi 存tồn 在tại

不bất 可khả 怖bố 。 不bất 可khả 駭hãi 怖bố 。 不bất 可khả 懼cụ 怖bố 。 不bất 可khả 怖bố 畏úy 。 不bất 可khả 陷hãm 於ư 戰chiến 慄lật 。 無vô 恐khủng 怖bố 。 身thân 無vô 硬ngạnh 直trực 。 無vô 駭hãi 怖bố 。 不bất 可khả 逃đào 走tẩu 。 捨xả 斷đoạn 怖bố 畏úy 恐khủng 怖bố 。 應ưng 去khứ 除trừ 身thân 毛mao 豎thụ 立lập 而nhi 住trụ 。 此thử 是thị 。

彼bỉ 等đẳng 不bất 得đắc 亦diệc 不bất 懼cụ 怖bố

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。 故cố 世Thế 尊Tôn 宣tuyên 示thị 。

食thực 物vật 與dữ 飲ẩm 物vật 。 噉đạm 食thực 與dữ 衣y 服phục 。

已dĩ 得đắc 不bất 貯trữ 藏tạng 。 不bất 得đắc 不bất 懼cụ 怖bố 。

一nhất 一nhất

靜tĩnh 慮lự 者giả 不bất 可khả 彷phảng 徨# 。 離ly 惡ác 作tác 不bất 為vi 放phóng 逸dật 。

更cánh 無vô 聲thanh 於ư 臥ngọa 坐tọa 所sở 。 比Bỉ 丘Khâu 應ưng 為vi 如như 是thị 住trụ 。

（# 九cửu 二nhị 五ngũ ）#

靜tĩnh 慮lự 者giả 不bất 可khả 彷phảng 徨#

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 靜tĩnh 慮lự 者giả 。 是thị 由do 初sơ 禪thiền 靜tĩnh 慮lự 者giả 。 由do 第đệ 二nhị 禪thiền 靜tĩnh 慮lự 者giả 。 由do 第đệ 三tam 禪thiền 靜tĩnh 慮lự 者giả 。 由do 第đệ 四tứ 禪thiền 靜tĩnh 慮lự 者giả 。 由do 有hữu 尋tầm 有hữu 伺tứ 。 禪thiền 靜tĩnh 慮lự 者giả 。 由do 無vô 尋tầm 唯duy 伺tứ 禪thiền 靜tĩnh 慮lự 者giả 。 由do 無vô 尋tầm 無vô 伺tứ 。 禪thiền 靜tĩnh 慮lự 者giả 。 由do 有hữu 喜hỷ 禪thiền 靜tĩnh 慮lự 者giả 。 由do 無vô 喜hỷ 禪thiền 靜tĩnh 慮lự 者giả 。 由do 喜hỷ 俱câu 禪thiền 靜tĩnh 慮lự 者giả 。 由do 可khả 意ý 俱câu 禪thiền 靜tĩnh 慮lự 者giả 。 由do 樂nhạo/nhạc/lạc 俱câu 禪thiền 靜tĩnh 慮lự 者giả 。 由do 捨xả 俱câu 禪thiền 靜tĩnh 慮lự 者giả 。 由do 無vô 相tướng 禪thiền 靜tĩnh 慮lự 者giả 。 由do 無vô 願nguyện 禪thiền 靜tĩnh 慮lự 者giả 。 由do 世thế 間gian 禪thiền 靜tĩnh 慮lự 者giả 。 由do 出xuất 世thế 間gian 禪thiền 靜tĩnh 慮lự 者giả 。 樂nhạo/nhạc/lạc 禪thiền 。 專chuyên 注chú 一nhất 境cảnh 。 成thành 為vi 重trọng/trùng 最tối 上thượng 善thiện 。 此thử 是thị 靜tĩnh 慮lự 者giả 。

不bất 可khả 彷phảng 徨#

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 彷phảng 徨# 者giả 云vân 何hà 耶da 。 於ư 此thử 處xứ 某mỗ 者giả 彷phảng 徨# 。 具cụ 備bị 彷phảng 徨# 性tánh 。 〔# 即tức 〕# 由do 庭đình 園viên 向hướng 庭đình 園viên 。 由do 花hoa 園viên 向hướng 花hoa 園viên 。 由do 村thôn 向hướng 村thôn 。 由do 街nhai 向hướng 街nhai 。 由do 市thị 向hướng 市thị 。 由do 國quốc 向hướng 國quốc 。 由do 地địa 方phương 向hướng 地địa 方phương 。 長trường/trưởng 途đồ 旅lữ 行hành 。 住trụ 耽đam 於ư 無vô 目mục 的đích 地địa 之chi 旅lữ 行hành 。 如như 斯tư 是thị 彷phảng 徨# 。 或hoặc 又hựu 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 於ư 僧Tăng 伽già 藍lam 之chi 中trung 而nhi 具cụ 備bị 彷phảng 徨# 性tánh 。 無vô 目mục 的đích 。 無vô 理lý 由do 。 掉trạo 舉cử 。 心tâm 不bất 為vi 寂tịch 滅diệt 。 由do 僧Tăng 房phòng 行hành 於ư 僧Tăng 房phòng 。 由do 精tinh 舍xá 行hành 於ư 精tinh 舍xá 。 由do 片phiến 屋ốc 頂đảnh 家gia 行hành 於ư 片phiến 屋ốc 頂đảnh 家gia 。 由do 台thai 觀quán 行hành 於ư 台thai 觀quán 。 由do 平bình 屋ốc 行hành 於ư 平bình 屋ốc 。 由do 山sơn 窟quật 行hành 於ư 山sơn 窟quật 。 由do 洞đỗng 穴huyệt 行hành 於ư 洞đỗng 穴huyệt 。 由do 小tiểu 屋ốc 行hành 於ư 小tiểu 屋ốc 。 由do 重trùng 閣các 行hành 於ư 重trùng 閣các 。 由do 樓lâu 房phòng 行hành 於ư 樓lâu 房phòng 。 由do 圓viên 屋ốc 行hành 於ư 圓viên 屋ốc 。 由do 寶bảo 庫khố 行hành 於ư 寶bảo 庫khố 。 由do 集tập 會hội 所sở 行hành 於ư 集tập 會hội 所sở 。 由do 假giả 屋ốc 行hành 於ư 假giả 屋ốc 。 由do 樹thụ 下hạ 行hành 於ư 樹thụ 下hạ 。 或hoặc 又hựu 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 行hành 於ư 坐tọa 處xứ 。 其kỳ 處xứ 〔# 比Bỉ 丘Khâu 〕# 唯duy 一nhất 人nhân 居cư 。 〔# 自tự 加gia 〕# 為vi 第đệ 二nhị 人nhân 。 二nhị 人nhân 居cư 為vi 第đệ 三tam 人nhân 。 三tam 人nhân 居cư 為vi 第đệ 四tứ 人nhân 而nhi 在tại 於ư 其kỳ 處xứ 為vi 諸chư 多đa 之chi 綺ỷ 語ngữ 。 所sở 謂vị 王vương 論luận 。 賊tặc 論luận 。 大đại 臣thần 論luận 。 軍quân 論luận 。 怖bố 畏úy 論luận 。 戰chiến 爭tranh 論luận 。 食thực 物vật 論luận 。 飲ẩm 物vật 論luận 。 衣y 服phục 論luận 。 乘thừa 物vật 論luận 。 牀sàng 臥ngọa 論luận 。 華hoa 鬘man 論luận 。 香hương 論luận 。 親thân 戚thích 論luận 。 村thôn 論luận 。 街nhai 論luận 。 市thị 論luận 。 地địa 方phương 論luận 。 女nữ 論luận 。 男nam 論luận 。 英anh 雄hùng 論luận 。 道đạo 傍bàng 論luận 。 井tỉnh 邊biên 論luận 。 先tiên 亡vong 論luận 。 種chủng 種chủng 論luận 。 俗tục 哲triết 學học 。 宇vũ 宙trụ 發phát 生sanh 論luận 。 有hữu 無vô 論luận 等đẳng 。 如như 斯tư 是thị 。

彷phảng 徨#

不bất 可khả [P.375]# 彷phảng 徨#

者giả 。 是thị 應ưng 捨xả 斷đoạn 彷phảng 徨# 。 應ưng 除trừ 去khứ 。 應ưng 滅diệt 除trừ 。 應ưng 令linh 滅diệt 無vô 。 遠viễn 離ly 彷phảng 徨# 。 離ly 。 離ly 去khứ 。 出xuất 離ly 。 棄khí 遣khiển 。 離ly 脫thoát 。 離ly 縛phược 。 應ưng 以dĩ 不bất 限hạn 定định 之chi 心tâm 而nhi 住trụ 。 應ưng 行hành 。 應ưng 正chánh 行hạnh 。 應ưng 動động 作tác 。 應ưng 行hành 動động 。 應ưng 護hộ 持trì 。 應ưng 持trì 續tục 。 應ưng 令linh 喜hỷ 獨độc 坐tọa 。 樂nhạo/nhạc/lạc 獨độc 坐tọa 。 彼bỉ 勤cần 勵lệ 於ư 內nội 心tâm 之chi 止chỉ （# 奢xa 摩ma 他tha ）# 。 不bất 輕khinh 視thị 禪thiền 。 具cụ 備bị 觀quán （# 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na ）# 。 常thường 赴phó 於ư 空không 閑nhàn 處xứ 。 為vi 靜tĩnh 慮lự 者giả 。 樂nhạo/nhạc/lạc 禪thiền 。 專chuyên 注chú 一nhất 境cảnh 。 應ưng 重trọng/trùng 最tối 上thượng 義nghĩa 者giả 。 此thử 是thị 。

靜tĩnh 慮lự 者giả 不bất 可khả 彷phảng 徨#

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

離ly 惡ác 作tác 不bất 成thành 放phóng 逸dật

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 惡ác 作tác 者giả 。 是thị 手thủ 之chi 惡ác 作tác 亦diệc 為vi 惡ác 作tác 。 足túc 之chi 惡ác 作tác 亦diệc 為vi 惡ác 作tác 。 手thủ 足túc 之chi 惡ác 作tác 亦diệc 為vi 惡ác 作tác 。 想tưởng 不bất 許hứa 為vi 許hứa 可khả 。 想tưởng 許hứa 可khả 而nhi 不bất 許hứa 。 想tưởng 有hữu 罪tội 為vi 無vô 罪tội 。 想tưởng 無vô 罪tội 為vi 有hữu 罪tội 。 如như 斯tư 之chi 惡ác 。 作tác （# 後hậu 悔hối ）# 。 追truy 悔hối 。 追truy 悔hối 性tánh 。 心tâm 之chi 後hậu 悔hối 。 意ý 悔hối 恨hận 。 此thử 謂vị 之chi 惡ác 作tác 。 又hựu 由do 作tác 。 不bất 作tác 之chi 二nhị 原nguyên 因nhân 而nhi 惡ác 作tác 。 心tâm 之chi 後hậu 悔hối 。 起khởi 意ý 悔hối 恨hận 。 作tác 不bất 作tác 之chi 故cố 而nhi 惡ác 作tác 。 心tâm 之chi 後hậu 悔hối 。 起khởi 意ý 悔hối 恨hận 者giả 如như 何hà 。 乃nãi 。

我ngã 作tác 身thân 惡ác 行hành 。 我ngã 不bất 作tác 身thân 善thiện 行hành 。

是thị 惡ác 作tác 。 心tâm 之chi 後hậu 悔hối 。 起khởi 意ý 悔hối 恨hận 。

我ngã 作tác 語ngữ 惡ác 行hành

我ngã 作tác 意ý 惡ác 行hành

我ngã 作tác 殺sát 生sanh 。 我ngã 不bất 作tác 離ly 殺sát 生sanh 是thị 惡ác 作tác 乃nãi 至chí 起khởi 意ý 悔hối 恨hận 。

我ngã 作tác 偷thâu 盜đạo

我ngã 作tác 邪tà 欲dục 行hành

我ngã 作tác 妄vọng 語ngữ

我ngã 作tác 兩lưỡng 舌thiệt

我ngã 作tác 惡ác 口khẩu

我ngã 作tác 綺ỷ 語ngữ

我ngã 作tác 貪tham 欲dục

我ngã 作tác 瞋sân 恚khuể

我ngã 作tác 邪tà 見kiến 。 我ngã 已dĩ 不bất 作tác 正chánh 見kiến 。

而nhi 惡ác 作tác 。 心tâm 之chi 後hậu 悔hối 。 起khởi 意ý 悔hối 恨hận 。 如như 斯tư 。

作tác 不bất 作tác 之chi 故cố 惡ác 作tác 。 心tâm 之chi 後hậu 悔hối 。 起khởi 意ý 之chi 悔hối 恨hận 。

或hoặc 又hựu 。

我ngã 不bất 完hoàn 成thành 諸chư 戒giới

。

我ngã 不bất 守thủ 護hộ 諸chư 根căn 之chi 門môn

我ngã 於ư 食thực 不bất 知tri 量lương

我ngã 不bất 勵lệ 警cảnh 寤ngụ

我ngã 不bất 具cụ 備bị 念niệm 。 正chánh 知tri 。

我ngã 不bất 修tu 習tập 四tứ 念niệm 處xứ

我ngã 不bất 修tu 習tập 四tứ 正chánh 勤cần

我ngã 不bất 修tu 習tập 四Tứ 神Thần 足Túc

我ngã 不bất 修tu 習tập 五Ngũ 根Căn

我ngã 不bất 修tu 習tập 五Ngũ 力Lực

我ngã 不bất 修tu 習tập 七thất 覺giác 支chi

我ngã 不bất 修tu 習tập 。 八Bát 支Chi 聖Thánh 道Đạo

我ngã 不bất 徧biến 知tri 苦khổ

我ngã 不bất 捨xả 斷đoạn 集tập

我ngã 不bất 修tu 習tập 道đạo

我ngã 不bất 作tác 證chứng 滅diệt

而nhi 惡ác 作tác 。 心tâm 之chi 後hậu 悔hối 。 起khởi 悔hối 恨hận 意ý 。

離ly 惡ác 作tác

者giả 。 是thị 應ưng 遠viễn 惡ác 作tác 。 應ưng 離ly 。 捨xả 斷đoạn 惡ác 作tác 。 除trừ 去khứ 。 滅diệt 除trừ 。 應ưng 令linh 滅diệt 無vô 。 遠viễn 離ly 惡ác 作tác 。 離ly 。 離ly 去khứ 。 出xuất 離ly 。 棄khí 遣khiển 。 離ly 脫thoát 。 為vi 離ly 縛phược 。 應ưng 以dĩ 不bất 限hạn 定định 之chi 心tâm 而nhi 住trụ 。 此thử 是thị 。

離ly 惡ác 作tác

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

不bất 成thành 放phóng 逸dật

者giả 。 是thị 如như 恭cung 敬kính 作tác 諸chư 種chủng 善thiện 法Pháp 。 常thường 作tác 。 堅kiên 住trụ 而nhi 作tác 。 不bất 為vi 萎nuy 縮súc 行hành 。 不bất 放phóng 棄khí 行hành 之chi 欲dục 。 不bất 放phóng 棄khí 責trách 任nhậm 。

於ư 任nhậm 何hà 時thời 我ngã 未vị 完hoàn 成thành 之chi 戒giới 蘊uẩn 應ưng 令linh 完hoàn 成thành 耶da 。 又hựu 如như 既ký 完hoàn 成thành 之chi 戒giới 蘊uẩn 於ư 此thử 以dĩ 慧tuệ 應ưng 令linh 助trợ 長trường/trưởng 耶da 。

對đối 諸chư 種chủng 善thiện 法Pháp 於ư 此thử 所sở 有hữu 欲dục 。 精tinh 進tấn 。 勇dũng 猛mãnh 。 努nỗ 力lực 。 力lực 勢thế 。 不bất 退thoái 。 念niệm 。 正chánh 知tri 。 熱nhiệt 心tâm 。 精tinh 勤cần 。 決quyết 意ý 。 勤cần 勵lệ 。 有hữu 不bất 放phóng 逸dật 。

任nhậm 何hà 時thời 我ngã 未vị 完hoàn 成thành 之chi 定định 蘊uẩn 。 慧tuệ 蘊uẩn 。 解giải 脫thoát 蘊uẩn 。 解giải 脫thoát 智trí 見kiến 蘊uẩn 。 應ưng 令linh 完hoàn 成thành 耶da 。

又hựu

任nhậm 何hà 時thời 我ngã 應ưng 徧biến 知tri 未vị 徧biến 知tri 苦khổ 耶da 。 應ưng 捨xả 斷đoạn 未vị 捨xả 斷đoạn 之chi 煩phiền 惱não 耶da 。 應ưng 修tu 習tập 未vị 修tu 習tập 之chi 道đạo 耶da 。 應ưng 作tác 證chứng 未vị 作tác 證chứng 之chi 滅diệt 耶da 。

而nhi 對đối 諸chư 善thiện 法Pháp 於ư 此thử 所sở 有hữu 欲dục 。 精tinh 進tấn 。 勇dũng 猛mãnh 。 努nỗ 力lực 。 力lực 勢thế 。 不bất 退thoái 。 念niệm 。 正chánh 知tri 。 熱nhiệt 心tâm 。 精tinh 勤cần 。 決quyết 意ý 。 勤cần 勵lệ 。 有hữu 不bất 放phóng 逸dật 。 此thử 是thị 。

離ly 惡ác 作tác 不bất 成thành 放phóng 逸dật

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

更cánh 無vô 聲thanh 於ư 坐tọa 臥ngọa 所sở 。 比Bỉ 丘Khâu 應ưng 為vi 如như 是thị 住trụ 。

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。

更cánh

者giả 。 是thị 此thử 句cú 之chi 接tiếp 續tục 〔# 句cú 之chi 相tướng 合hợp 。 句cú 之chi 圓viên 滿mãn 。 字tự 之chi 合hợp 體thể 。 文văn 之chi 接tiếp 著trước 。 句cú 之chi 次thứ 第đệ 〕# 。

坐tọa 所sở

者giả 。 是thị 坐tọa 處xứ 。 〔# 即tức 〕# 牀sàng 。 椅# 子tử 。 座tòa 蒲bồ 團đoàn 。 蓆# 。 皮bì 革cách 。 草thảo 蓐nhục 。 柴sài 蓐nhục 。 蒿hao 蓐nhục 。

臥ngọa 所sở

者giả 。 是thị 臥ngọa 坐tọa 所sở 。 〔# 即tức 〕# 是thị 精tinh 舍xá 。 片phiến 屋ốc 頂đảnh 家gia 。 台thai 觀quán 。 平bình 屋ốc 。 洞đỗng 窟quật 。 此thử 是thị 。

坐tọa 臥ngọa 所sở

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

更cánh 無vô 聲thanh 於ư 坐tọa 臥ngọa 所sở 。 比Bỉ 丘Khâu 應ưng 為vi 如như 是thị 住trụ 。

者giả 。 是thị 無vô 人nhân 聲thanh 。 無vô 騷# 音âm 。 無vô 人nhân 人nhân 之chi 景cảnh 象tượng 。 應ưng 隱ẩn 人nhân 而nhi 住trụ 。 行hành 禪thiền 思tư 適thích 當đương 臥ngọa 坐tọa 所sở 。 應ưng 住trụ 。 應ưng 動động 作tác 。 應ưng 行hành 動động 。 應ưng 護hộ 持trì 。 應ưng 持trì 續tục 。 應ưng 維duy 持trì 。 此thử 是thị 。

更cánh 無vô 聲thanh 於ư 坐tọa 臥ngọa 所sở 。 比Bỉ 丘Khâu 應ưng 為vi 如như 是thị 住trụ 。

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。 故cố 世Thế 尊Tôn 宣tuyên 示thị 。

靜tĩnh 思tư 者giả 不bất 可khả 彷phảng 徨# 。 離ly 惡ác 作tác 不bất 為vi 放phóng 逸dật 。

更cánh 無vô 聲thanh 於ư 坐tọa 臥ngọa 所sở 。 比Bỉ 丘Khâu 應ưng 為vi 如như 是thị 住trụ 。

一nhất 二nhị

不bất 可khả 屢lũ 屢lũ 為vi 睡thụy 眠miên 。 應ưng 行hành 警cảnh 寤ngụ 為vi 熱nhiệt 心tâm 。

諂siểm 笑tiếu 戲hí 婬dâm 與dữ 瞢măng 憒hội 。 及cập 與dữ 嚴nghiêm 飾sức 應ưng 捨xả 斷đoạn 。

（# 九cửu 二nhị 六lục ）#

不bất 可khả 屢lũ 屢lũ 為vi 睡thụy 眠miên

晝trú 夜dạ 為vi 六lục 分phần 。 五ngũ 分phần/phân 應ưng 為vi 警cảnh 寤ngụ 。 一nhất 分phần/phân 應ưng 睡thụy 眼nhãn 。 此thử 是thị 。

不bất 可khả 屢lũ 屢lũ 為vi 睡thụy 眠miên

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

應ưng 行hành 警cảnh 寤ngụ 為vi 熱nhiệt 心tâm

者giả 。 於ư 此thử 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 。 晝trú 依y 經kinh 行hành 與dữ 坐tọa 禪thiền 而nhi 由do 諸chư 障chướng 法pháp 令linh 心tâm 徧biến 淨tịnh 。 於ư 初sơ 夜dạ 由do 經kinh 行hành 與dữ 坐tọa 禪thiền 依y 諸chư 障chướng 法pháp 令linh 心tâm 徧biến 淨tịnh 。 於ư 中trung 夜dạ 右hữu 脇hiếp 為vi 下hạ 。 如như 獅sư 子tử 臥ngọa 脚cước 與dữ 脚cước 重trùng 疊điệp 。 有hữu 念niệm 有hữu 正chánh 知tri 而nhi 作tác 意ý 起khởi 想tưởng 已dĩ 而nhi 臥ngọa 。 於ư 後hậu 夜dạ 起khởi 。 而nhi 依y 經kinh 行hành 與dữ 坐tọa 禪thiền 而nhi 由do 諸chư 障chướng 法pháp 令linh 心tâm 徧biến 淨tịnh 。 應ưng 行hành 警cảnh 寤ngụ 者giả 。 是thị 應ưng 行hành 警cảnh 寤ngụ 。 應ưng 行hành 修tu 。 應ưng 常thường 習tập 。 此thử 是thị 。

應ưng 行hành 警cảnh 寤ngụ

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

為vi 熱nhiệt 心tâm

者giả 。 是thị 熱nhiệt 心tâm 精tinh 進tấn 。 即tức 是thị 所sở 有hữu 心tâm 之chi 勤cần 精tinh 進tấn 。 勇dũng 勤cần 。 發phát 勤cần 。 精tinh 勤cần 。 精tinh 進tấn 。 勇dũng 猛mãnh 。 努nỗ 力lực 。 力lực 勢thế 。 堅kiên 固cố 。 緊khẩn 張trương 發phát 勤cần 。 不bất 棄khí 欲dục 。 不bất 棄khí 重trọng 擔đảm 。 重trọng 擔đảm 堅kiên 持trì 。 精tinh 進tấn 。 精tinh 進tấn 根căn 。 精tinh 進tấn 力lực 。 正chánh 精tinh 進tấn 。 言ngôn 。

成thành 為vi 熱nhiệt 心tâm 者giả

者giả 具cụ 此thử 之chi 熱nhiệt 心tâm 。 正chánh 具cụ 。 達đạt 。 正chánh 達đạt 。 成thành 。 正chánh 成thành 。 為vi 具cụ 備bị 者giả 。 此thử 是thị 。

應ưng 行hành 警cảnh 寤ngụ 為vi 熱nhiệt 心tâm

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

諂siểm 。 笑tiếu 。 戲hí 。 婬dâm 與dữ 瞢măng 憒hội 。 及cập 與dữ 嚴nghiêm 飾sức 應ưng 捨xả 斷đoạn 。

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 瞢măng 憒hội 者giả 。 是thị 所sở 有hữu 瞢măng 憒hội 。 倦quyện 怠đãi 。 瞢măng 憒hội 性tánh 。 瞢măng 憒hội 意ý 。 懶lãn 惰nọa 。 怠đãi 惰nọa 。 懶lãn 惰nọa 性tánh 。 此thử 是thị 。

瞢măng 憒hội

諂siểm

者giả 。 是thị 欺khi 瞞man 行hành 言ngôn 為vi 諂siểm 。 於ư 此thử 處xứ 某mỗ 者giả 以dĩ 。 身thân 行hành 惡ác 行hành 。 以dĩ 語ngữ 行hành 惡ác 行hành 。 以dĩ 意ý 行hành 惡ác 行hành 。 為vi 隱ẩn 蔽tế 而nhi 願nguyện 惡ác 欲dục 。 〔# 即tức 〕# 思tư 惟duy 。

我ngã 願nguyện 勿vật 知tri 惡ác 行hành

我ngã 勿vật 知tri 惡ác 行hành

言ngôn 。

我ngã 勿vật 知tri 〔# 惡ác 行hành 〕#

而nhi 語ngữ 〔# 隱ẩn 蔽tế 之chi 〕# 語ngữ 。 言ngôn 。

我ngã 勿vật 知tri 〔# 惡ác 行hành 〕#

以dĩ 身thân 努nỗ 力lực 。 如như 斯tư 所sở 有hữu 諂siểm 。 諂siểm 曲khúc 。 誇khoa 大đại 。 欺khi 瞞man 。 偽ngụy 善thiện 。 虛hư 偽ngụy 。 蔽tế 惡ác 。 詭quỷ 詐trá 。 詐trá 欺khi 。 隱ẩn 匿nặc 。 隱ẩn 蔽tế 。 不bất 明minh 示thị 。 不bất 顯hiển 示thị 。 隱ẩn 閉bế 。 惡ác 行hành 為vi 。 此thử 言ngôn 為vi 諂siểm 。

笑tiếu

者giả 。 此thử 處xứ 某mỗ 者giả 現hiện 齒xỉ 極cực 笑tiếu 。 即tức 世Thế 尊Tôn 如như 斯tư 說thuyết 。

諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 於ư 聖thánh 者giả 之chi 律luật 現hiện 齒xỉ 極cực 笑tiếu 者giả 。 此thử 是thị 兒nhi 童đồng 之chi 所sở 作tác 。

戲hí

者giả 。 是thị （# 一nhất ）# 身thân 戲hí （# 二nhị ）# 語ngữ 戲hí 之chi 二nhị 戲hí 。

（# 一nhất ）# 身thân 戲hí 者giả 云vân 何hà 。 〔# 人nhân 人nhân 〕# 以dĩ 象tượng 戲hí 。 以dĩ 馬mã 戲hí 。 以dĩ 車xa 戲hí 。 以dĩ 弓cung 戲hí 。 以dĩ 八bát 條điều 盤bàn 碁kì 戲hí 。 以dĩ 十thập 條điều 盤bàn 碁kì 戲hí 。 以dĩ 無vô 盤bàn 碁kì 戲hí 。 以dĩ 蹴xúc 石thạch 戲hí 。 以dĩ 拔bạt 取thủ 戲hí 。 以dĩ 投đầu 骰# 子tử 戲hí 。 以dĩ 棒bổng 打đả 戲hí 。 以dĩ 筆bút 手thủ 遊du 戲hí 。 以dĩ 骰# 子tử 戲hí 。 以dĩ 葉diệp 笛địch 戲hí 。 以dĩ 玩ngoạn 具cụ 鋤# 戲hí 。 以dĩ 倒đảo 立lập 戲hí 。 以dĩ 風phong 車xa 戲hí 。 以dĩ 玩ngoạn 具cụ 枡# 戲hí 。 以dĩ 玩ngoạn 具cụ 弓cung 戲hí 。 以dĩ 文văn 字tự 判phán 戲hí 。 以dĩ 意ý 志chí 判phán 戲hí 。 以dĩ 倣# 傚# 殘tàn 障chướng 者giả 戲hí 。 此thử 是thị 。

身thân 戲hí

（# 二nhị ）# 語ngữ 戲hí 者giả 云vân 何hà 。 是thị 口khẩu 太thái 鼓cổ 。 口khẩu 阿a 蘭lan 巴ba 達đạt 。 口khẩu 典điển 底để 瑪mã 笳# 。 口khẩu 瓦ngõa 利lợi 瑪mã 笳# 。 口khẩu 貝bối 魯lỗ 拉lạp 笳# 。 口khẩu 達đạt 茲tư 達đạt 利lợi 笳# 。 舞vũ 戲hí 。 舞vũ 蹈đạo 。 詩thi 歌ca 。 戲hí 言ngôn 。 此thử 是thị 語ngữ 戲hí 。

婬dâm 法pháp 者giả 。 是thị 所sở 有hữu 不bất 妙diệu 法Pháp 。 野dã 卑ty 法pháp 。 賤tiện 劣liệt 法pháp 。 麤thô 惡ác 。 穢uế 污ô 。 密mật 事sự 而nhi 為vi 二nhị 人nhân 所sở 成thành 就tựu 者giả 。 由do 何hà 被bị 言ngôn 為vi 婬dâm 法pháp 耶da 。

（# 婬dâm 法pháp ）# 有hữu 貪tham 。 有hữu 染nhiễm 貪tham 。 有hữu （# 煩phiền 惱não ）# 之chi 流lưu 漏lậu 。 有hữu 纏triền 結kết 。 成thành 為vi 善thiện 心tâm 被bị 奪đoạt （# 煩phiền 惱não ）# 之chi 同đồng 似tự 二nhị 人nhân 之chi 行hành 法pháp 。 由do 何hà 而nhi 言ngôn 為vi 婬dâm 法pháp 。 〔# 婬dâm 法pháp 〕# 者giả 。 有hữu 貪tham 。 有hữu 貪tham 染nhiễm 。 有hữu 〔# 煩phiền 惱não 〕# 之chi 流lưu 漏lậu 。 有hữu 纏triền 結kết 。 被bị 奪đoạt 善thiện 心tâm 為vi 〔# 煩phiền 惱não 〕# 同đồng 似tự 二nhị 人nhân 之chi 〔# 行hành 〕# 法pháp 。 由do 此thử 言ngôn 婬dâm 法pháp 。 譬thí 如như 二nhị 人nhân 。 之chi 爭tranh 鬥đấu 者giả 言ngôn 為vi 婬dâm 者giả 。 二nhị 人nhân 之chi 口khẩu 論luận 者giả 言ngôn 為vi 婬dâm 者giả 。 二nhị 人nhân 之chi 議nghị 論luận 者giả 言ngôn 為vi 婬dâm 者giả 。 二nhị 人nhân 之chi 異dị 諍tranh 者giả 言ngôn 為vi 婬dâm 者giả 。 二nhị 人nhân 之chi 諍tranh 論luận 者giả 言ngôn 為vi 婬dâm 者giả 。 二nhị 人nhân 之chi 論luận 議nghị 者giả 言ngôn 為vi 婬dâm 者giả 。 二nhị 人nhân 之chi 談đàm 論luận 者giả 言ngôn 為vi [P.380]# 婬dâm 者giả 。 如như 斯tư 〔# 婬dâm 法pháp 〕# 有hữu 貪tham 。 有hữu 染nhiễm 貪tham 。 有hữu 流lưu 漏lậu 。 有hữu 纏triền 結kết 。 心tâm 被bị 奪đoạt 同đồng 似tự 二nhị 人nhân 之chi 〔# 行hành 〕# 法pháp 。 由do 此thử 而nhi 言ngôn 為vi 婬dâm 法pháp 。

嚴nghiêm 飾sức 者giả 。 是thị 二nhị 嚴nghiêm 飾sức 。 （# 一nhất ）# 有hữu 在tại 家gia 者giả 之chi 嚴nghiêm 飾sức 。 （# 二nhị ）# 有hữu 出xuất 家gia 者giả 之chi 嚴nghiêm 飾sức 。

（# 一nhất ）# 在tại 家gia 者giả 之chi 嚴nghiêm 飾sức 者giả 云vân 何hà 。 是thị 髮phát 鬚tu 。 華hoa 鬘man 。 薰huân 香hương 。 塗đồ 料liệu 。 瓔anh 珞lạc 。 飾sức 物vật 。 美mỹ 衣y 裝trang 。 纏triền 頭đầu 襟khâm 。 塗đồ 香hương 。 按án 摩ma 。 沐mộc 浴dục 。 洗tẩy 髮phát 劑tề 。 鏡kính 。 眼nhãn 藥dược 。 華hoa 鬘man 。 塗đồ 油du 。 白bạch 粉phấn 。 口khẩu 紅hồng 。 腕oản 環hoàn 。 髮phát 飾sức 。 杖trượng 。 棒bổng 。 劍kiếm 。 傘tản 蓋cái 。 有hữu 彩thải 色sắc 之chi 履lý 物vật 。 髻kế 。 寶bảo 珠châu 。 扇thiên/phiến 。 長trường 短đoản 之chi 白bạch 衣y 等đẳng 。 此thử 是thị 。

在tại 家gia 者giả 之chi 嚴nghiêm 飾sức 。

（# 二nhị ）# 出xuất 家gia 者giả 之chi 嚴nghiêm 飾sức 者giả 云vân 何hà 。 是thị 美mỹ 飾sức 之chi 衣y 服phục 。 美mỹ 飾sức 之chi 鉢bát 。 或hoặc 此thử 污ô 穢uế 身thân 外ngoại 部bộ 諸chư 資tư 具cụ 之chi 美mỹ 飾sức 。 嚴nghiêm 飾sức 。 奢xa 侈xỉ 。 驕kiêu 奢xa 。 貪tham 求cầu 。 貪tham 求cầu 性tánh 。 浮phù 薄bạc 。 輕khinh 佻# 。 此thử 是thị 。

出xuất 家gia 者giả 之chi 嚴nghiêm 飾sức 。

諂siểm 。 笑tiếu 。 戲hí 。 婬dâm 與dữ 瞢măng 憒hội 。 及cập 與dữ 嚴nghiêm 飾sức 應ưng 捨xả 斷đoạn 。

者giả 。 是thị 瞢măng 憒hội 。 諂siểm 。 笑tiếu 。 戲hí 。 婬dâm 法pháp 。 嚴nghiêm 飾sức 與dữ 附phụ 隨tùy 品phẩm 。 附phụ 屬thuộc 品phẩm 。 含hàm 資tư 具cụ 。 應ưng 捨xả 斷đoạn 。 應ưng 除trừ 去khứ 。 應ưng 滅diệt 除trừ 。 應ưng 令linh 滅diệt 無vô 。 此thử 是thị 。

瞢măng 憒hội 。 諂siểm 。 笑tiếu 。 戲hí 。 婬dâm 。 嚴nghiêm 飾sức 應ưng 捨xả 斷đoạn 。

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。 故cố 世Thế 尊Tôn 宣tuyên 示thị 。

不bất 可khả 屢lũ 屢lũ 為vi 睡thụy 眠miên 。 應ưng 行hành 警cảnh 寤ngụ 為vi 熱nhiệt 心tâm 。

諂siểm 笑tiếu 戲hí 婬dâm 與dữ 瞢măng 憒hội 。 及cập 與dữ 嚴nghiêm 飾sức 應ưng 捨xả 斷đoạn 。

[P.381]# 一nhất 三tam

魔ma 法pháp 占chiêm 夢mộng 或hoặc 占chiêm 相tướng 。 又hựu 為vi 占chiêm 星tinh 不bất 可khả 行hành 。

占chiêm 鳥điểu 獸thú 聲thanh 懷hoài 妊nhâm 術thuật 。 治trị 療liệu 弟đệ 子tử 不bất 可khả 習tập 。

（# 九cửu 二nhị 七thất ）#

魔ma 法pháp 占chiêm 夢mộng 或hoặc 占chiêm 相tướng 。 又hựu 為vi 占chiêm 星tinh 不bất 可khả 行hành 。

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 魔ma 術thuật 師sư 是thị 行hành 魔ma 法pháp 。 〔# 即tức 〕# 都đô 市thị 頻tần 臨lâm 危nguy 險hiểm 時thời 。 又hựu 戰chiến 爭tranh 勃bột 發phát 時thời 。 敵địch 者giả 在tại 敵địch 軍quân 中trung 令linh 生sanh 疫dịch 病bệnh 。 令linh 生sanh 災tai 厄ách 。 令linh 生sanh 疾tật 病bệnh 。 令linh 起khởi 激kích 病bệnh 。 令linh 起khởi 虎hổ 列liệt 剌lạt 。 令linh 起khởi 熱nhiệt 病bệnh 。 令linh 起khởi 赤xích 痢lỵ 。 如như 斯tư 魔ma 術thuật 師sư 行hành 此thử 魔ma 法pháp 。 占chiêm 夢mộng 者giả 行hành 占chiêm 夢mộng 。 〔# 即tức 〕# 。

晨thần 早tảo 時thời 見kiến 夢mộng 者giả 斯tư 有hữu 報báo 果quả 。 正chánh 午ngọ 時thời 見kiến 夢mộng 者giả 斯tư 有hữu 報báo 果quả 。 傍bàng 晚vãn 時thời 見kiến 夢mộng 者giả 斯tư 有hữu 報báo 果quả 。 於ư 初sơ 夜dạ 。 於ư 中trung 夜dạ 。 於ư 後hậu 夜dạ 〔# 見kiến 夢mộng 者giả 斯tư 有hữu 報báo 果quả 。 〕# 右hữu 脇hiếp 於ư 下hạ 而nhi 臥ngọa 者giả 。 左tả 脇hiếp 於ư 下hạ 而nhi 臥ngọa 者giả 。 仰ngưỡng 臥ngọa 者giả 。 伏phục 臥ngọa 者giả 。 於ư 〔# 夢mộng 〕# 中trung 見kiến 月nguyệt 者giả 。 見kiến 太thái 陽dương 者giả 。 見kiến 大đại 海hải 者giả 。 見kiến 須Tu 彌Di 山Sơn 王Vương 者giả 。 見kiến 象tượng 者giả 。 見kiến 馬mã 者giả 。 見kiến 車xa 者giả 。 見kiến 步bộ 行hành 者giả 。 見kiến 軍quân 隊đội 者giả 。 見kiến 美mỹ 庭đình 園viên 者giả 。 見kiến 美mỹ 林lâm 者giả 。 見kiến 美mỹ 土thổ/độ 地địa 者giả 。 見kiến 美mỹ 蓮liên 池trì 者giả 斯tư 有hữu 果quả 報báo 。

如như 斯tư 占chiêm 夢mộng 者giả 所sở 占chiêm 夢mộng 。 占chiêm 相tướng 者giả 行hành 。

占chiêm 相tướng

〔# 即tức 判phán 〕# 寶bảo 珠châu 之chi 相tướng 。 杖trượng 之chi 相tướng 。 衣y 服phục 之chi 相tướng 。 刀đao 之chi 相tướng 。 矢thỉ 之chi 相tướng 。 弓cung 之chi 相tướng 。 武võ 器khí 之chi 相tướng 。 女nữ 之chi 相tướng 。 男nam 之chi 相tướng 。 女nữ 兒nhi 之chi 相tướng 。 男nam 兒nhi 之chi 相tướng 。 下hạ 婢tỳ 之chi 相tướng 。 下hạ 僕bộc 之chi 相tướng 。 象tượng 之chi 相tướng 。 馬mã 之chi 相tướng 。 水thủy 牛ngưu 之chi 相tướng 。 牡# 牛ngưu 之chi 相tướng 。 [P.382]# 牝tẫn 牛ngưu 之chi 相tướng 。 牡# 山sơn 羊dương 之chi 相tướng 。 牡# 羊dương 之chi 相tướng 。 鷄kê 之chi 相tướng 。 鶉# 之chi 相tướng 。 大đại 蜥# 蜴# 之chi 相tướng 。 耳nhĩ 飾sức 之chi 相tướng 。 龜quy 之chi 相tướng 。 鹿lộc 之chi 相tướng 等đẳng 。 如như 斯tư 占chiêm 相tướng 者giả 行hành 占chiêm 相tướng 。 占chiêm 星tinh 者giả 行hành 占chiêm 星tinh 。 〔# 即tức 〕# 對đối 。 二nhị 十thập 八bát 宿tú 。

此thử 星tinh 之chi 時thời 應ưng 入nhập 家gia 。 此thử 星tinh 之chi 時thời 應ưng 結kết 棟đống 飾sức 。 此thử 星tinh 之chi 時thời 應ưng 結kết 婚hôn 。 此thử 星tinh 之chi 時thời 應ưng 初sơ 扇thiên/phiến 。 此thử 星tinh 之chi 時thời 應ưng 住trụ 家gia 。

如như 斯tư 占chiêm 星tinh 者giả 行hành 占chiêm 星tinh 。

魔ma 法pháp 占chiêm 夢mộng 或hoặc 占chiêm 相tướng 。 又hựu 為vi 占chiêm 星tinh 不bất 可khả 行hành 。

魔ma 法pháp 不bất 可khả 行hành 占chiêm 夢mộng 。 占chiêm 相tướng 。 占chiêm 星tinh 。 不bất 可khả 行hành 。 不bất 可khả 正chánh 行hạnh 。 不bất 可khả 受thọ 持trì 而nhi 行hành 。 或hoặc 又hựu 不bất 可khả 取thủ 〔# 具cụ 等đẳng 〕# 。 不bất 可khả 把bả 取thủ 。 不bất 可khả 持trì 。 不bất 可khả 把bả 持trì 。 不bất 可khả 觀quán 察sát 。 不bất 可khả 行hành 。 此thử 是thị 。

魔ma 法pháp 占chiêm 夢mộng 或hoặc 占chiêm 相tướng 。 又hựu 為vi 占chiêm 星tinh 不bất 可khả 行hành 。

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

占chiêm 〔# 鳥điểu 獸thú 〕# 聲thanh 懷hoài 姙nhâm 術thuật 。 我ngã 〔# 弟đệ 子tử 〕# 治trị 療liệu 不bất 可khả 習tập 。

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 占chiêm 聲thanh 者giả 。 是thị 獸thú 輪luân 。 獸thú 輪luân 者giả 是thị 判phán 獸thú 輪luân 。 〔# 即tức 〕# 知tri 鳥điểu 或hoặc 四tứ 足túc 獸thú 之chi 鳴minh 吼hống 〔# 聲thanh 之chi 意ý 味vị 〕# 。 如như 斯tư 。 獸thú 輪luân 者giả 是thị 判phán 獸thú 輪luân 。 懷hoài 姙nhâm 術thuật 者giả 是thị 令linh 懷hoài 姙nhâm 。 由do 二nhị 原nguyên 因nhân 而nhi 不bất 懷hoài 姙nhâm 。 〔# 即tức 〕# 寄ký 生sanh 蟲trùng 與dữ 〔# 身thân 內nội 之chi 〕# 風phong 之chi 動động 亂loạn 而nhi 成thành 。 為vi 驅khu 除trừ 寄ký 生sanh 蟲trùng 與dữ 〔# 身thân 內nội 〕# 風phong 之chi 動động 亂loạn 。 〔# 懷hoài 姙nhâm 術thuật 者giả 〕# 令linh 服phục 湯thang 藥dược 。 如như 斯tư 。 懷hoài 姙nhâm 術thuật 者giả 令linh 之chi 懷hoài 姙nhâm 。 治trị 療liệu 者giả 。 是thị 眼nhãn 科khoa 。 外ngoại 科khoa 。 治trị 身thân （# 內nội 科khoa ）# 。 精tinh 神thần 病bệnh 科khoa 。 小tiểu 兒nhi 科khoa 之chi 五ngũ 治trị 療liệu 也dã 。

我ngã 弟đệ 子tử

（# 信tín 奉phụng 者giả ）# 者giả 。 是thị 佛Phật 之chi 信tín 奉phụng 者giả 。 法pháp 之chi 信tín 奉phụng 者giả 。 僧Tăng 之chi 信tín 奉phụng 者giả 。 彼bỉ 信tín 奉phụng 世Thế 尊Tôn 為vì 我ngã 。 〔# 而nhi [P.383]# 信tín 奉phụng 〕# 。 世Thế 尊Tôn 攝nhiếp 取thủ 彼bỉ 之chi 人nhân 。 即tức 世Thế 尊Tôn 如như 斯tư 說thuyết 。

諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。

是thị 行hành 詭quỷ 詐trá 。 強cường/cưỡng 情tình 。 虛hư 談đàm 。 婬dâm 猥ổi 。 高cao 貢cống 。 不bất 等đẳng 持trì 所sở 有hữu 之chi 比Bỉ 丘Khâu 。 此thử 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 彼bỉ 等đẳng 非phi 我ngã 之chi 信tín 奉phụng 者giả 。 彼bỉ 等đẳng 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 是thị 由do 此thử 法pháp 。 律luật 而nhi 離ly 去khứ 。 彼bỉ 等đẳng 於ư 此thử 法pháp 。 律luật 之chi 中trung 無vô 至chí 增tăng 大đại 。 增tăng 進tiến 。 廣quảng 大đại 。 然nhiên 而nhi 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 不bất 詭quỷ 詐trá 。 不bất 虛hư 談đàm 。 賢hiền 善thiện 。 不bất 強cường/cưỡng 情tình 。 善thiện 等đẳng 持trì 所sở 有hữu 之chi 比Bỉ 丘Khâu 。 此thử 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 彼bỉ 等đẳng 是thị 我ngã 之chi 信tín 奉phụng 者giả 。 彼bỉ 等đẳng 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 是thị 。 不bất 由do 此thử 法pháp 。 律luật 而nhi 離ly 去khứ 。 彼bỉ 等đẳng 於ư 此thử 法pháp 。 律luật 之chi 中trung 。 至chí 於ư 增tăng 大đại 。 增tăng 進tiến 。 廣quảng 大đại 。

詭quỷ 詐trá 強cường/cưỡng 情tình 與dữ 虛hư 談đàm 。 婬dâm 猥ổi 高cao 貢cống 不bất 等đẳng 持trì 。

彼bỉ 等đẳng 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 者giả 說thuyết 。 於ư 法pháp 之chi 中trung 無vô 增tăng 進tiến 。

賢hiền 善thiện 不bất 詭quỷ 詐trá 虛hư 談đàm 。 不bất 強cường/cưỡng 情tình 而nhi 善thiện 等đẳng 持trì 。

彼bỉ 等đẳng 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 者giả 說thuyết 。 於ư 法pháp 之chi 中trung 實thật 增tăng 進tiến 。

占chiêm 聲thanh 或hoặc 懷hoài 姙nhâm 術thuật 或hoặc 治trị 療liệu 我ngã 〔# 弟đệ 子tử 〕# 不bất 可khả 習tập

者giả 。 是thị 占chiêm 聲thanh 或hoặc 懷hoài 姙nhâm 術thuật 或hoặc 治trị 療liệu 。 我ngã 〔# 弟đệ 子tử 〕# 不bất 可khả 習tập 。 不bất 可khả 習tập 行hành 。 不bất 可khả 常thường 習tập 。 不bất 可khả 行hành 。 不bất 可khả 正chánh 行hạnh 。 不bất 可khả 受thọ 持trì 。 不bất 可khả 動động 作tác 。 或hoặc 又hựu 〔# 其kỳ 等đẳng 〕# 不bất 可khả 取thủ 。 不bất 可khả 把bả 取thủ 。 不bất 可khả 持trì 。 不bất 可khả 把bả 持trì 。 不bất 可khả 觀quán 察sát 。 不bất 可khả 行hành 。 此thử 是thị 。

占chiêm 聲thanh 或hoặc 懷hoài 姙nhâm 術thuật 或hoặc 治trị 療liệu 我ngã 〔# 弟đệ 子tử 〕# 不bất 可khả 習tập

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。 故cố 世Thế 尊Tôn 宣tuyên 示thị 。

魔ma 法pháp 占chiêm 夢mộng 或hoặc 占chiêm 相tướng 。 又hựu 為vi 占chiêm 星tinh 不bất 可khả 行hành 。

占chiêm 鳥điểu 獸thú 聲thanh 懷hoài 姙nhâm 術thuật 。 治trị 療liệu 弟đệ 子tử 不bất 可khả 習tập 。

[P.384]# 一nhất 四tứ

被bị 毀hủy 訾tí 不bất 可khả 悚tủng 怖bố 。 賞thưởng 讚tán 比Bỉ 丘Khâu 勿vật 高cao 舉cử 。

貪tham 與dữ 貪tham 婪# 及cập 慳san 悋lận 。 忿phẫn 與dữ 兩lưỡng 舌thiệt 應ưng 除trừ 卻khước 。

（# 九cửu 二nhị 八bát ）#

被bị 毀hủy 訾tí 不bất 可khả 悚tủng 怖bố

於ư 此thử 處xứ 某mỗ 者giả 出xuất 生sanh 。 姓tánh 氏thị 。 家gia 世thế 。 麗lệ 容dung 。 財tài 。 誦tụng 學học 。 事sự 業nghiệp 。 技kỹ 術thuật 。 學học 術thuật 。 博bác 識thức 。 辯biện 舌thiệt 。 又hựu 由do 任nhậm 何hà 根căn 據cứ 毀hủy 訾tí 比Bỉ 丘Khâu 。 叱sất 責trách 。 誹phỉ 謗báng 。 〔# 比Bỉ 丘Khâu 〕# 被bị 毀hủy 訾tí 。 被bị 叱sất 責trách 。 被bị 誹phỉ 謗báng 。 為vi 〔# 其kỳ 〕# 毀hủy 訾tí 。 叱sất 責trách 。 誹phỉ 謗báng 不bất 可khả 怖bố 動động 。 不bất 可khả 悚tủng 怖bố 。 不bất 可khả 震chấn 駭hãi 。 不bất 可khả 駭hãi 。 不bất 可khả 駭hãi 怖bố 。 不bất 可khả 戰chiến 駭hãi 。 不bất 可khả 怖bố 畏úy 。 不bất 可khả 陷hãm 於ư 戰chiến 慄lật 。 無vô 恐khủng 怖bố 。 身thân 無vô 硬ngạnh 直trực 。 無vô 駭hãi 怖bố 不bất 可khả 逃đào 走tẩu 。 捨xả 斷đoạn 怖bố 畏úy 恐khủng 怖bố 。 應ưng 除trừ 去khứ 身thân 毛mao 豎thụ 立lập 而nhi 住trụ 。 此thử 是thị 。

被bị 毀hủy 訾tí 不bất 可khả 悚tủng 怖bố

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

賞thưởng 讚tán 比Bỉ 丘Khâu 不bất 可khả 高cao 舉cử

者giả 。 於ư 此thử 處xứ 某mỗ 者giả 出xuất 生sanh 乃nãi 至chí 又hựu 由do 任nhậm 何hà 之chi 根căn 據cứ 賞thưởng 讚tán 比Bỉ 丘Khâu 。 讚tán 嘆thán 。 稱xưng 譽dự 。 讚tán 說thuyết 。 〔# 比Bỉ 丘Khâu 〕# 被bị 賞thưởng 讚tán 。 被bị 讚tán 嘆thán 。 被bị 稱xưng 譽dự 。 被bị 讚tán 說thuyết 。 由do 〔# 其kỳ 〕# 賞thưởng 讚tán 。 讚tán 嘆thán 。 稱xưng 譽dự 。 讚tán 說thuyết 不bất 可khả 為vi 高cao 慢mạn 。 不bất 可khả 高cao 舉cử 。 不bất 可khả 慢mạn 。 不bất 可khả 強cường/cưỡng 〔# 慢mạn 〕# 。 由do 此thử 不bất 可khả 生sanh 慢mạn 。 不bất 可khả 為vi 結kết 縛phược 。 由do 此thử 不bất 可khả 傲ngạo 。 不bất 可khả 傲ngạo 慢mạn 。 不bất 可khả 得đắc 意ý 而nhi 然nhiên 。 此thử 是thị 。

比Bỉ 丘Khâu 被bị 賞thưởng 讚tán 勿vật 高cao 舉cử

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

貪tham 與dữ 貪tham 婪# 及cập 慳san 。 忿phẫn 。 兩lưỡng 舌thiệt 應ưng 除trừ 卻khước 。

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。

貪tham

者giả 。 是thị 所sở 有hữu 之chi 貪tham 。 貪tham 婪# 。 貪tham 婪# 性tánh 。 染nhiễm 貪tham 。 染nhiễm 愛ái 。 染nhiễm 愛ái 性tánh 。 貪tham 欲dục 。 貪tham 。 不bất 善thiện 根căn 。

慳san

者giả 。 是thị 住trú 處xứ 慳san 之chi 五ngũ 慳san 乃nãi 至chí （# 本bổn 卷quyển 三tam 頁# 參tham 照chiếu ）# 把bả 持trì 言ngôn 慳san 。 忿phẫn 者giả 。 是thị 所sở 有hữu 心tâm 之chi 瞋sân 害hại 。 瞋sân 恨hận 。 瞋sân 恚khuể 。 違vi 逆nghịch 。 [P.385]# 怒nộ 。 激kích 怒nộ 。 大đại 激kích 怒nộ 。 瞋sân 。 激kích 瞋sân 。 大đại 激kích 瞋sân 。 心tâm 之chi 恚khuể 。 意ý 之chi 激kích 瞋sân 。 忿phẫn 。 忿phẫn 怒nộ 。 忿phẫn 怒nộ 性tánh 。 瞋sân 。 瞋sân 怒nộ 。 瞋sân 怒nộ 性tánh 。 恚khuể 。 恚khuể 怒nộ 。 恚khuể 怒nộ 性tánh 。 違vi 背bội 。 違vi 逆nghịch 。 憤phẫn 怒nộ 。 憤phẫn 慨khái 。 心tâm 之chi 不bất 適thích 意ý 。 兩lưỡng 舌thiệt 者giả 。 於ư 此thử 處xứ 某mỗ 者giả 行hành 兩lưỡng 舌thiệt 語ngữ 。 〔# 即tức 〕# 由do 此thử 處xứ 聞văn 而nhi 為vi 分phân 裂liệt 此thử 處xứ 人nhân 人nhân 之chi 間gian 於ư 彼bỉ 處xứ 而nhi 話thoại 。 又hựu 由do 彼bỉ 處xứ 聞văn 而nhi 為vi 分phân 裂liệt 此thử 處xứ 人nhân 人nhân 之chi 間gian 於ư 此thử 處xứ 而nhi 話thoại 。 如như 斯tư 令linh 和hòa 合hợp 人nhân 人nhân 之chi 分phần 裂liệt 。 助trợ 長trường/trưởng 分phân 裂liệt 人nhân 人nhân 之chi 分phần 裂liệt 。 樂nhạo/nhạc/lạc 不bất 和hòa 。 喜hỷ 不bất 和hòa 。 歡hoan 不bất 和hòa 。 語ngữ 不bất 和hòa 語ngữ 。 此thử 謂vị 之chi 兩lưỡng 舌thiệt 。 又hựu 由do 二nhị 原nguyên 因nhân 為vi 兩lưỡng 舌thiệt 。 〔# 即tức 〕# （# 一nhất ）# 欲dục 被bị 愛ái 。 又hựu （# 二nhị ）# 意ý 圖đồ 分phân 裂liệt 。

（# 一nhất ）# 欲dục 被bị 愛ái 而nhi 行hành 兩lưỡng 舌thiệt 者giả 云vân 何hà 。

我ngã 是thị 此thử 人nhân 之chi 所sở 愛ái 。 所sở 適thích 意ý 。 所sở 信tín 賴lại 。 所sở 親thân 密mật 。 為vi 朋bằng 友hữu 。

如như 斯tư 欲dục 被bị 愛ái 而nhi 行hành 兩lưỡng 舌thiệt 。

（# 二nhị ）# 意ý 圖đồ 分phân 裂liệt 而nhi 行hành 兩lưỡng 舌thiệt 者giả 云vân 何hà 。

如như 何hà 者giả 此thử 等đẳng 之chi 人nhân 人nhân 相tương/tướng 分phần/phân 。 相tương 離ly 。 不bất 和hòa 。 將tương 為vi 二nhị 者giả 。 將tương 成thành 二nhị 分phần 。 將tương 成thành 二nhị 黨đảng 。 將tương 分phân 裂liệt 不bất 和hòa 合hợp 。 苦khổ 而nhi 不bất 樂nhạo 住trụ 。

如như 斯tư 是thị 為vi 欲dục 分phân 裂liệt 而nhi 行hành 兩lưỡng 舌thiệt 。

貪tham 及cập 慳san 。 忿phẫn 。 兩lưỡng 舌thiệt 應ưng 除trừ 卻khước 。

者giả 。 是thị 貪tham 。 慳san 。 忿phẫn 。 兩lưỡng 舌thiệt 應ưng 除trừ 卻khước 。 應ưng 捨xả 斷đoạn 。 應ưng 除trừ 去khứ 。 應ưng 滅diệt 除trừ 。 應ưng 使sử 之chi 滅diệt 無vô 。 此thử 是thị 。

貪tham 及cập 慳san 。 忿phẫn 。 兩lưỡng 舌thiệt 應ưng 除trừ 卻khước 。

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。 故cố 世Thế 尊Tôn 宣tuyên 示thị 。

被bị 毀hủy 訾tí 不bất 可khả 悚tủng 怖bố 。 賞thưởng 讚tán 比Bỉ 丘Khâu 勿vật 高cao 舉cử 。

貪tham 與dữ 貪tham 婪# 及cập 慳san 悋lận 。 忿phẫn 與dữ 兩lưỡng 舌thiệt 應ưng 除trừ 卻khước 。

一nhất 五ngũ

不bất 可khả 從tùng 事sự 於ư 交giao 易dị 。 比Bỉ 丘Khâu 決quyết 不bất 可khả 誹phỉ 謗báng 。

又hựu 不bất 可khả 親thân 著trước 於ư 村thôn 。 人nhân 欲dục 利lợi 得đắc 勿vật 虛hư 談đàm 。

（# 九cửu 二nhị 九cửu ）#

不bất 可khả 從tùng 事sự 於ư 交giao 易dị

者giả 。 於ư 律luật 中trung 。 所sở 禁cấm 止chỉ 之chi 交giao 易dị 〔# 買mãi 賣mại 〕# 非phi 此thử 處xứ 之chi 意ý 義nghĩa 。

從tùng 事sự 交giao 易dị 者giả 云vân 何hà 。 是thị 五ngũ 〔# 資tư 具cụ 〕# 及cập 鉢bát 。 或hoặc 衣y 服phục 或hoặc 欺khi 瞞man 某mỗ 等đẳng 之chi 資tư 具cụ 。 或hoặc 冀ký 求cầu 增tăng 加gia 而nhi 與dữ 〔# 他tha 比Bỉ 丘Khâu 〕# 交giao 換hoán 。 如như 斯tư 是thị 從tùng 事sự 交giao 易dị 。 不bất 從tùng 事sự 交giao 易dị 者giả 云vân 何hà 。 五ngũ 〔# 資tư 具cụ 〕# 及cập 鉢bát 或hoặc 衣y 服phục 或hoặc 無vô 欺khi 瞞man 某mỗ 等đẳng 之chi 資tư 具cụ 之chi 事sự 。 或hoặc 無vô 冀ký 求cầu 增tăng 加gia 之chi 交giao 換hoán 。 如như 斯tư 是thị 非phi 從tùng 事sự 交giao 易dị 。

不bất 可khả 從tùng 事sự 於ư 交giao 易dị

者giả 。 是thị 不bất 可khả 從tùng 事sự 於ư 交giao 易dị 。 不bất 可khả 營doanh 。 應ưng 捨xả 斷đoạn 交giao 易dị 。 應ưng 除trừ 去khứ 。 應ưng 滅diệt 除trừ 。 應ưng 令linh 滅diệt 無vô 。 遠viễn 交giao 易dị 。 離ly 。 離ly 去khứ 。 出xuất 離ly 。 棄khí 遣khiển 。 離ly 脫thoát 。 離ly 縛phược 。 應ưng 以dĩ 不bất 限hạn 定định 之chi 心tâm 而nhi 住trụ 。 此thử 是thị 。

不bất 可khả 從tùng 事sự 於ư 交giao 易dị

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

比Bỉ 丘Khâu 決quyết 不bất 可khả 誹phỉ 謗báng

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 行hành 誹phỉ 謗báng 之chi 煩phiền 惱não 者giả 云vân 何hà 。 於ư 某mỗ 沙Sa 門Môn 。 婆Bà 羅La 門Môn 有hữu 神thần 變biến 。 有hữu 天thiên 眼nhãn 。 有hữu 知tri 他tha 心tâm 。 彼bỉ 等đẳng 於ư 遠viễn 雖tuy 然nhiên 得đắc 見kiến 。 雖tuy 於ư 近cận 不bất 能năng 見kiến 〔# 他tha 〕# 。 以dĩ 心tâm 知tri 解giải 〔# 他tha 人nhân 之chi 〕# 心tâm 。 又hựu 於ư 天thiên 神thần 而nhi 有hữu 神thần 變biến 。 有hữu 天thiên 眼nhãn 。 有hữu 知tri 他tha 心tâm 。 彼bỉ 等đẳng 雖tuy 然nhiên 於ư 遠viễn 得đắc 見kiến 。 雖tuy 於ư 近cận 不bất 能năng 見kiến 〔# 他tha 〕# 。 以dĩ 心tâm 知tri 解giải 〔# 他tha 人nhân 之chi 〕# 心tâm 。 彼bỉ 等đẳng 由do 麤thô 煩phiền 惱não 。 中trung 煩phiền 惱não 。 又hựu 細tế 煩phiền 惱não 而nhi 行hành 他tha 之chi 誹phỉ 謗báng 。

麤thô 煩phiền 惱não 者giả 云vân 何hà 。 是thị 身thân 惡ác 行hành 。 語ngữ 惡ác 行hành 。 意ý 惡ác 行hành 也dã 。 此thử 等đẳng 言ngôn 麤thô 之chi 煩phiền 惱não 。

中trung 煩phiền 惱não 者giả 云vân 何hà 。 是thị 欲dục 尋tầm 。 恚khuể 尋tầm 。 害hại 尋tầm 。 此thử 等đẳng 言ngôn 中trung 之chi 煩phiền 惱não 。

細tế 煩phiền 惱não 者giả 云vân 何hà 。 是thị 親thân 里lý 尋tầm 。 國quốc 土độ 尋tầm 。 不bất 死tử 尋tầm 。 關quan 係hệ 於ư 他tha 人nhân 之chi 憐lân 愍mẫn 尋tầm 。 關quan 係hệ 於ư 利lợi 得đắc 恭cung 敬kính 讚tán 歎thán 尋tầm 。 關quan 係hệ 於ư 不bất 輕khinh 賤tiện 尋tầm 。 此thử 等đẳng 言ngôn 細tế 之chi 煩phiền 惱não 。 彼bỉ 等đẳng 由do 麤thô 煩phiền 惱não 。 中trung 煩phiền 惱não 。 細tế 煩phiền 惱não 而nhi 行hành 誹phỉ 謗báng 。

不bất 可khả 誹phỉ 謗báng

者giả 。 是thị 不bất 可khả 作tác 誹phỉ 謗báng 諸chư 煩phiền 惱não 。 不bất 可khả 生sanh 。 不bất 可khả 令linh 發phát 生sanh 。 不bất 可khả 起khởi 。 不bất 可khả 令linh 生sanh 起khởi 。 捨xả 斷đoạn 行hành 誹phỉ 謗báng 之chi 諸chư 煩phiền 惱não 。 應ưng 除trừ 去khứ 。 應ưng 滅diệt 除trừ 。 應ưng 令linh 滅diệt 無vô 。 遠viễn 去khứ 誹phỉ 謗báng 諸chư 煩phiền 惱não 。 離ly 。 離ly 去khứ 。 出xuất 離ly 。 棄khí 遣khiển 。 離ly 脫thoát 。 離ly 縛phược 。 應ưng 以dĩ 不bất 限hạn 定định 之chi 心tâm 而nhi 住trụ 。 決quyết 者giả 。 決quyết 定định 也dã 。 無vô 論luận 關quan 於ư 何hà 。 雖tuy 於ư 何hà 處xứ 。 於ư 內nội 。 於ư 外ngoại 。 於ư 內nội 外ngoại 。 此thử 是thị 。

比Bỉ 丘Khâu 決quyết 不bất 可khả 誹phỉ 謗báng

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

又hựu 不bất 可khả 親thân 著trước 於ư 村thôn

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 著trước 於ư 村thôn 者giả 云vân 何hà 。 於ư 此thử 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 。 於ư 村thôn 與dữ 諸chư 在tại 家gia 者giả 於ư 交giao 際tế 而nhi 住trụ 。 共cộng 喜hỷ 。 共cộng 悲bi 。 彼bỉ 等đẳng 幸hạnh 福phước 時thời 。 〔# 己kỷ 〕# 亦diệc 幸hạnh 福phước 。 彼bỉ 等đẳng 不bất 幸hạnh 時thời 。 〔# 己kỷ 〕# 亦diệc 不bất 幸hạnh 。 於ư 彼bỉ 等đẳng 應ưng 行hành 事sự 業nghiệp 時thời 自tự 行hành 奔bôn 走tẩu 。 如như 斯tư 是thị 。

著trước 於ư 村thôn 。

或hoặc 又hựu 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 於ư 晨thần 早tảo 時thời 著trước 衣y 。 持trì 鉢bát 。 衣y 入nhập 村thôn 又hựu 於ư 街nhai 而nhi 行hành 乞khất 。 不bất 護hộ 身thân 。 不bất 護hộ 語ngữ 。 不bất 令linh 現hiện 起khởi 念niệm 。 不bất 護hộ 心tâm 。 不bất 防phòng 護hộ 諸chư 根căn 。 彼bỉ 著trước 於ư 此thử 處xứ 彼bỉ 處xứ 。 執chấp 於ư 此thử 處xứ 彼bỉ 處xứ 。 縛phược 於ư 此thử 處xứ 彼bỉ 處xứ 。 而nhi 墮đọa 於ư 。 不bất 幸hạnh 毀hủy 失thất 。 如như 斯tư 是thị 。

著trước 於ư 村thôn 。

不bất 著trước 於ư 村thôn 者giả 云vân 何hà 。 於ư 此thử 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 。 不bất 交giao 際tế 諸chư 在tại 家gia 者giả 而nhi 住trụ 。 不bất 共cộng 喜hỷ 。 不bất 共cộng 悲bi 。 彼bỉ 等đẳng 幸hạnh 福phước 時thời 〔# 己kỷ 〕# 亦diệc 不bất 為vi 幸hạnh 福phước 。 彼bỉ 等đẳng 不bất 幸hạnh 時thời 〔# 己kỷ 〕# 亦diệc 不bất 為vi 不bất 幸hạnh 。 彼bỉ 等đẳng 有hữu 應ưng 行hành 諸chư 事sự 業nghiệp 時thời 。 自tự 己kỷ 無vô 奔bôn 走tẩu 。 如như 斯tư 是thị 。

不bất 著trước 於ư 村thôn 。

或hoặc 又hựu 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 於ư 晨thần 早tảo 時thời 著trước 衣y 。 持trì 鉢bát 。 衣y 入nhập 村thôn 又hựu 於ư 街nhai 而nhi 行hành 乞khất 。 護hộ 身thân 。 護hộ 語ngữ 。 護hộ 心tâm 。 令linh 現hiện 起khởi 念niệm 。 防phòng 護hộ 諸chư 根căn 。 彼bỉ 不bất 著trước 於ư 此thử 處xứ 彼bỉ 處xứ 。 不bất 執chấp 於ư 此thử 處xứ 彼bỉ 處xứ 。 不bất 縛phược 於ư 此thử 處xứ 彼bỉ 處xứ 。 於ư 此thử 處xứ 彼bỉ 處xứ 無vô 墮đọa 於ư 不bất 幸hạnh 毀hủy 失thất 。 如như 斯tư 是thị 。

不bất 著trước 於ư 村thôn 。

又hựu 不bất 可khả 親thân 著trước 於ư 村thôn

者giả 。 於ư 村thôn 不bất 可khả 著trước 。 不bất 可khả 執chấp 。 不bất 可khả 令linh 被bị 縛phược 。 不bất 可khả 令linh 被bị 繫hệ 縛phược 。 不bất 貪tham 求cầu 。 不bất 貪tham 覓mịch 。 不bất 昏hôn 迷mê 。 不bất 縛phược 著trước 。 應ưng 離ly 貪tham 求cầu 乃nãi 至chí （# 前tiền 卷quyển 六lục 一nhất 頁# 參tham 照chiếu ）# 應ưng 自tự 住trụ 於ư 梵Phạm 。 此thử 是thị 。

又hựu 不bất 可khả 親thân 著trước 於ư 村thôn

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

人nhân 欲dục 利lợi 得đắc 勿vật 虛hư 談đàm

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。

虛hư 談đàm

者giả 云vân 何hà 。 依y 止chỉ 於ư 利lợi 得đắc 。 恭cung 敬kính 。 名danh 聲thanh 。 有hữu 惡ác 欲dục 而nhi 敗bại 於ư 欲dục 。 有hữu 眼nhãn 〔# 貪tham 〕# 食thực 味vị 。 重trọng/trùng 世thế 間gian 法pháp 者giả 。 對đối 他tha 之chi 人nhân 人nhân 無vô 問vấn 虛hư 談đàm 。 虛hư 談đàm 。 極cực 虛hư 談đàm 。 讚tán 虛hư 談đàm 。 極cực 讚tán 虛hư 談đàm 。 纏triền 絡lạc 語ngữ 。 極cực 纏triền 絡lạc 語ngữ 。 舉cử 揚dương 語ngữ 。 極cực 舉cử 揚dương 語ngữ 。 追truy 從tùng 。 諂siểm 諛du 。 荒hoang 唐đường 語ngữ 。 取thủ 奉phụng 承thừa 語ngữ 。 蔭ấm 口khẩu 語ngữ 。 其kỳ 時thời 。 行hành 〔# 詐trá 〕# 而nhi 。 柔nhu 軟nhuyễn 之chi 語ngữ 。 行hành 親thân 密mật 之chi 語ngữ 。 行hành 慈từ 愛ái 之chi 語ngữ 。 行hành 不bất 粗thô 暴bạo 之chi 語ngữ 。 此thử 是thị 虛hư 談đàm 。 又hựu 由do 二nhị 方phương 面diện 向hướng 人nhân 人nhân 虛hư 談đàm 。 （# 即tức ）# （# 一nhất ）# 貶biếm 下hạ 自tự 己kỷ 高cao 揚dương 他tha 人nhân 向hướng 人nhân 人nhân 行hành 虛hư 談đàm 。 又hựu （# 二nhị ）# 高cao 揚dương 自tự 己kỷ 貶biếm 下hạ 他tha 人nhân 向hướng 人nhân 人nhân 行hành 虛hư 談đàm 。

（# 一nhất ）# 貶biếm 下hạ 自tự 己kỷ 高cao 揚dương 他tha 人nhân 向hướng 人nhân 人nhân 行hành 虛hư 談đàm 者giả 云vân 何hà 。 言ngôn 。

卿khanh 等đẳng 是thị 我ngã 之chi 大đại 繞nhiễu 益ích 者giả 。 我ngã 依y 卿khanh 等đẳng 。 他tha 之chi 人nhân 人nhân 亦diệc 與dữ 我ngã 又hựu 作tác 思tư 惟duy 得đắc 受thọ 衣y 服phục 食thực 物vật 。 臥ngọa 坐tọa 所sở 。 病bệnh 者giả 之chi 資tư 具cụ 藥dược 品phẩm 。 依y 卿khanh 等đẳng 與dữ 卿khanh 等đẳng 相tương/tướng 識thức 〔# 以dĩ 來lai 〕# 。 嘗thường 父phụ 母mẫu 授thọ 與dữ 我ngã 之chi 名danh 〔# 今kim 〕# 已dĩ 消tiêu 失thất 。 我ngã 由do 卿khanh 等đẳng 而nhi 知tri 。

某mỗ 氏thị （# 貴quý 氏thị ）# 之chi 被bị 護hộ 者giả

某mỗ 女nữ （# 貴quý 女nữ ）# 之chi 被bị 護hộ 者giả

之chi 稱xưng 名danh

是thị 貶biếm 下hạ 自tự 己kỷ 高cao 揚dương 他tha 人nhân 而nhi 向hướng 人nhân 人nhân 行hành 虛hư 談đàm 。

（# 二nhị ）# 高cao 揚dương 自tự 己kỷ 貶biếm 下hạ 他tha 人nhân 向hướng 人nhân 人nhân 行hành 虛hư 談đàm 者giả 如như 何hà 。 言ngôn 。

我ngã 是thị 卿khanh 等đẳng 之chi 大đại 饒nhiêu 益ích 者giả 。 卿khanh 等đẳng 由do 我ngã 而nhi 歸quy 依y 佛Phật 。 歸quy 依y 法pháp 。 歸quy 依y 僧Tăng 。 離ly 殺sát 生sanh 。 離ly 偷thâu 盜đạo 。 離ly 邪tà 欲dục 行hành 。 離ly 妄vọng 語ngữ 。 離ly 榖cốc 酒tửu 。 果quả 酒tửu 等đẳng 放phóng 逸dật 原nguyên 因nhân 。 我ngã 授thọ 卿khanh 等đẳng 總tổng 說thuyết （# 聖thánh 典điển ）# 。 授thọ 徧biến 問vấn （# 義nghĩa 疏sớ/sơ ）# 。 說thuyết 布bố 薩tát 。 決quyết 心tâm 新tân 業nghiệp 。 然nhiên 卿khanh 等đẳng 棄khí 我ngã 而nhi 恭cung 敬kính 他tha 之chi 人nhân 人nhân 。 尊tôn 重trọng 。 尊tôn 敬kính 。 奉phụng 事sự 。 敬kính 重trọng 。

如như 斯tư 是thị

高cao 揚dương 自tự 己kỷ 貶biếm 下hạ 他tha 人nhân 向hướng [P.389]# 人nhân 人nhân 行hành 虛hư 談đàm

人nhân 欲dục 利lợi 得đắc 勿vật 虛hư 談đàm

者giả 。 是thị 利lợi 得đắc 為vi 因nhân 。 利lợi 得đắc 為vi 原nguyên 因nhân 。 為vi 令linh 生sanh 起khởi 利lợi 得đắc 。 徧biến 求cầu 利lợi 得đắc 。 不bất 可khả 而nhi 向hướng 人nhân 人nhân 虛hư 談đàm 。 應ưng 捨xả 斷đoạn 虛hư 談đàm 。 應ưng 除trừ 去khứ 。 應ưng 滅diệt 除trừ 。 應ưng 令linh 滅diệt 無vô 。 遠viễn 去khứ 虛hư 談đàm 。 離ly 。 離ly 去khứ 。 出xuất 離ly 。 棄khí 遣khiển 。 離ly 脫thoát 。 離ly 縛phược 。 應ưng 以dĩ 無vô 限hạn 定định 之chi 心tâm 而nhi 住trụ 。 此thử 是thị 。

人nhân 欲dục 利lợi 得đắc 勿vật 虛hư 談đàm

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。 故cố 世Thế 尊Tôn 已dĩ 宣tuyên 示thị 。

不bất 可khả 從tùng 事sự 於ư 交giao 易dị 。 比Bỉ 丘Khâu 決quyết 不bất 可khả 誹phỉ 謗báng 。

不bất 可khả 親thân 著trước 又hựu 於ư 村thôn 。 人nhân 欲dục 利lợi 得đắc 勿vật 虛hư 談đàm 。

一nhất 六lục

比Bỉ 丘Khâu 不bất 可khả 成thành 誇khoa 大đại 。 〔# 受thọ 施thí 〕# 勿vật 語ngữ 策sách 劃hoạch 語ngữ 。

三tam 業nghiệp 傲ngạo 慢mạn 不bất 可khả 學học 。 異dị 執chấp 之chi 論luận 不bất 可khả 論luận 。

（# 九cửu 三tam 〇# ）#

所sở 謂vị 。

比Bỉ 丘Khâu 不bất 可khả 成thành 誇khoa 大đại

於ư 此thử 處xứ 某mỗ 者giả 誇khoa 大đại 。 誇khoa 言ngôn 。 〔# 即tức 〕# 彼bỉ 誇khoa 。

我ngã 戒giới 具cụ 足túc

我ngã 務vụ 具cụ 足túc

我ngã 戒giới 。 務vụ 具cụ 足túc 。

又hựu 出xuất 生sanh 。 姓tánh 氏thị 。 家gia 世thế 。 麗lệ 容dung 。 財tài 。 事sự 業nghiệp 。 技kỹ 術thuật 。 學học 術thuật 。 博bác 識thức 。 辯biện 舌thiệt 。 又hựu 由do 某mỗ 種chủng 之chi 根căn 據cứ 而nhi 〔# 誇khoa 〕# 。 誇khoa 言ngôn 。

由do 高cao 貴quý 家gia 出xuất 家gia

由do 大đại 家gia 出xuất 家gia

由do 大đại 財tài 產sản 家gia 出xuất 家gia

由do 富phú 豪hào 家gia 出xuất 家gia

是thị 經Kinh 師sư

是thị 持trì 律luật 師sư

是thị 說thuyết 法Pháp 師sư

是thị 阿a 練luyện 若nhã 住trụ 者giả

乃nãi 至chí （# 一nhất 二nhị 三tam ～# 一nhất 二nhị 四tứ 頁# 參tham 照chiếu ）#

得đắc 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 定Định

如như 斯tư 不bất 可khả 跨khóa 言ngôn 。 應ưng 捨xả 斷đoạn 誇khoa 言ngôn 。 應ưng 除trừ 去khứ 。 應ưng 滅diệt 除trừ 。 應ưng 使sử 滅diệt 無vô 。 為vi 遠viễn 離ly 誇khoa 言ngôn 。 離ly 。 離ly 去khứ 。 出xuất 離ly 。 棄khí 遣khiển 。 離ly 脫thoát 。 離ly 縛phược 。 應ưng 以dĩ 不bất 限hạn 定định 之chi 心tâm 而nhi 住trụ 。 此thử 是thị 。

比Bỉ 丘Khâu 不bất 可khả 成thành 誇khoa 大đại

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

受thọ 施thí 勿vật 語ngữ 策sách 劃hoạch 語ngữ

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 策sách 劃hoạch 語ngữ 者giả 云vân 何hà 。 於ư 此thử 處xứ 某mỗ 者giả 語ngữ 策sách 劃hoạch 衣y 服phục 受thọ 施thí 之chi 語ngữ 。 語ngữ 策sách 劃hoạch 食thực 物vật 受thọ 施thí 之chi 語ngữ 。 語ngữ 策sách 劃hoạch 臥ngọa 坐tọa 所sở 〔# 受thọ 施thí 之chi 〕# 語ngữ 。 語ngữ 策sách 劃hoạch 病bệnh 者giả 資tư 具cụ 藥dược 品phẩm 〔# 受thọ 施thí 之chi 〕# 語ngữ 。 此thử 是thị 。

策sách 劃hoạch 語ngữ

或hoặc 又hựu 為vi 衣y 服phục 。 為vi 食thực 物vật 。 為vi 臥ngọa 坐tọa 所sở 。 為vi 病bệnh 者giả 之chi 資tư 具cụ 藥dược 品phẩm 。 亦diệc 語ngữ 真chân 實thật 。 亦diệc 語ngữ 虛hư 妄vọng 。 亦diệc 語ngữ 兩lưỡng 舌thiệt 。 亦diệc 語ngữ 不bất 兩lưỡng 舌thiệt 。 亦diệc 語ngữ 惡ác 口khẩu 。 亦diệc 語ngữ 不bất 惡ác 口khẩu 。 亦diệc 語ngữ 綺ỷ 語ngữ 。 亦diệc 語ngữ 不bất 綺ỷ 語ngữ 。 亦diệc 語ngữ 真chân 慧tuệ 語ngữ 。 此thử 亦diệc 是thị 。

策sách 劃hoạch 語ngữ

或hoặc 又hựu 有hữu 信tín 樂nhạo 心tâm 。 向hướng 他tha 之chi 諸chư 人nhân 說thuyết 示thị 法pháp 。

然nhiên 。 當đương 聽thính 我ngã 法pháp 。 聽thính 後hậu 。 當đương 信tín 樂nhạo 法pháp 。 如như 信tín 樂nhạo 者giả 。 當đương 向hướng 我ngã 行hành 信tín 樂nhạo 行hành 相tương/tướng （# 應ưng 行hành 信tín 施thí ）# 。

此thử 亦diệc 是thị

策sách 劃hoạch 語ngữ

不bất 可khả 語ngữ 策sách 劃hoạch 語ngữ

於ư 說thuyết 法Pháp 之chi 語ngữ 亦diệc 不bất 可khả 含hàm 。 〔# 受thọ 施thí 〕# 策sách 劃hoạch 語ngữ 。 不bất 可khả 說thuyết 。 不bất 可khả 話thoại 。 不bất 可khả 說thuyết 明minh 。 不bất 可khả 言ngôn 說thuyết 。 應ưng 捨xả 斷đoạn 策sách 劃hoạch 語ngữ 。 應ưng 除trừ 去khứ 。 應ưng 滅diệt 除trừ 。 應ưng 令linh 滅diệt 無vô 。 為vi 遠viễn 離ly 策sách 劃hoạch 語ngữ 。 離ly 。 離ly 去khứ 。 出xuất 離ly 。 棄khí 遣khiển 。 離ly 脫thoát 。 離ly 縛phược 。 應ưng 以dĩ 不bất 限hạn 定định 心tâm 而nhi 住trụ 。 此thử 是thị 。

不bất 可khả 語ngữ 策sách 劃hoạch 語ngữ

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

三tam 業nghiệp 傲ngạo 慢mạn 不bất 可khả 學học

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 傲ngạo 慢mạn 者giả 。 是thị （# 一nhất ）# 身thân 傲ngạo 慢mạn 。 （# 二nhị ）# 語ngữ 傲ngạo 慢mạn 。 （# 三tam ）# 意ý 傲ngạo 慢mạn 之chi 三tam 傲ngạo 慢mạn 。

（# 一nhất ）# 身thân 傲ngạo 慢mạn 者giả 云vân 何hà 。 於ư 此thử 處xứ 某mỗ 者giả （# 1# ）# 雖tuy 於ư 僧Tăng 伽già 中trung 亦diệc 示thị 身thân 傲ngạo 慢mạn 。 （# 2# ）# 雖tuy 於ư 眾chúng 中trung 亦diệc 示thị 身thân 傲ngạo 慢mạn 。 （# 3# ）# 雖tuy 於ư 食thực 堂đường 中trung 亦diệc 示thị 身thân 傲ngạo 慢mạn 。 （# 4# ）# 雖tuy 於ư 暖noãn 房phòng 中trung 亦diệc 示thị 身thân 傲ngạo 慢mạn 。 （# 5# ）# 雖tuy 於ư 水thủy 浴dục 塲# 亦diệc 示thị 身thân 傲ngạo 慢mạn （# 6# ）# 雖tuy 入nhập 村thôn 行hành 乞khất 之chi 家gia 家gia 間gian 亦diệc 示thị 身thân 傲ngạo 慢mạn 。 （# 7# ）# 雖tuy 入nhập 家gia 家gia 之chi 間gian 亦diệc 示thị 身thân 傲ngạo 慢mạn 。

（# 1# ）# 於ư 僧Tăng 伽già 中trung 示thị 身thân 傲ngạo 慢mạn 者giả 云vân 何hà 。 於ư 此thử 處xứ 某mỗ 者giả 於ư 僧Tăng 伽già 中trung 行hành 動động 不bất 謹cẩn 慎thận 。 衝xung 當đương 諸chư 長trưởng 老lão 比Bỉ 丘Khâu 而nhi 立lập 。 衝xung 當đương 而nhi 坐tọa 。 立lập 於ư 前tiền 。 坐tọa 於ư 前tiền 。 坐tọa 於ư 高cao 座tòa 。 被bị 衣y 至chí 頭đầu 而nhi 坐tọa 。 忽hốt 然nhiên 起khởi 立lập 講giảng 話thoại 。 肱# 亂loạn 動động 而nhi 講giảng 話thoại 。 如như 斯tư 是thị 於ư 僧Tăng 伽già 中trung 示thị 身thân 傲ngạo 慢mạn 。

（# 2# ）# 於ư 眾chúng 中trung 示thị 身thân 傲ngạo 慢mạn 者giả 云vân 何hà 。 於ư 此thử 處xứ 某mỗ 者giả 於ư 眾chúng 中trung 行hành 動động 不bất 謹cẩn 慎thận 。 諸chư 長trưởng 老lão 比Bỉ 丘Khâu 。 無vô 履lý 經kinh 行hành 而nhi 自tự 己kỷ 則tắc 著trước 履lý 經kinh 行hành 。 彼bỉ 等đẳng 於ư 低đê 經kinh 行hành 處xứ 經kinh 行hành 。 而nhi 自tự 己kỷ 高cao 經kinh 行hành 處xứ 經kinh 行hành 。 彼bỉ 等đẳng 經kinh 行hành 地địa 上thượng 。 而nhi 自tự 己kỷ 經kinh 行hành 經kinh 行hành 處xứ 。 於ư 彼bỉ 等đẳng 前tiền 立lập 衝xung 當đương 。 坐tọa 衝xung 當đương 。 立lập 於ư 前tiền 。 坐tọa 於ư 前tiền 。 坐tọa 高cao 座tòa 。 被bị 衣y 至chí 頭đầu 而nhi 坐tọa 。 忽hốt 然nhiên 起khởi 立lập 講giảng 話thoại 。 肱# 亂loạn 動động 而nhi 講giảng 話thoại 。 如như 斯tư 是thị 於ư 眾chúng 中trung 示thị 身thân 傲ngạo 慢mạn 。

（# 3# ）# 於ư 食thực 堂đường 中trung 示thị 身thân 傲ngạo 慢mạn 者giả 云vân 何hà 。 於ư 此thử 處xứ 某mỗ 者giả 於ư 食thực 堂đường 中trung 行hành 動động 不bất 謹cẩn 慎thận 。 侵xâm 害hại 諸chư 長trưởng 老lão 比Bỉ 丘Khâu 而nhi 坐tọa 。 由do 座tòa 拒cự 外ngoại 諸chư 。 新tân 學học 比Bỉ 丘Khâu 。 衝xung 當đương 諸chư 長trưởng 老lão 比Bỉ 丘Khâu 而nhi 立lập 。 衝xung 當đương 而nhi 坐tọa 。 立lập 於ư 前tiền 。 坐tọa 於ư 前tiền 。 坐tọa 於ư 高cao 座tòa 。 被bị 衣y 至chí 頭đầu 而nhi 坐tọa 。 忽hốt 然nhiên 立lập 而nhi 講giảng 話thoại 。 肱# 亂loạn 動động 而nhi 講giảng 話thoại 。 如như 斯tư 是thị 於ư 食thực 堂đường 中trung 示thị 身thân 傲ngạo 慢mạn 。

（# 4# ）# 於ư 暖noãn 房phòng 中trung 示thị 身thân 傲ngạo 慢mạn 者giả 云vân 何hà 。 於ư 此thử 處xứ 某mỗ 者giả 於ư 暖noãn 房phòng 中trung 動động 作tác 不bất 謹cẩn 慎thận 。 衝xung 當đương 諸chư 長trưởng 老lão 比Bỉ 丘Khâu 而nhi 立lập 。 衝xung 當đương 而nhi 坐tọa 。 立lập 於ư 前tiền 。 坐tọa 於ư 前tiền 。 坐tọa 於ư 高cao 座tòa 。 無vô 諮tư 問vấn 諸chư 長trưởng 老lão 比Bỉ 丘Khâu 而nhi 燒thiêu 薪tân 。 閉bế 戶hộ 肱# 亂loạn 動động 而nhi 講giảng 話thoại 。 如như 斯tư 是thị 於ư 暖noãn 房phòng 中trung 示thị 身thân 傲ngạo 慢mạn 。

（# 5# ）# 於ư 水thủy 浴dục 塲# 示thị 身thân 傲ngạo 慢mạn 者giả 云vân 何hà 。 於ư 此thử 處xứ 某mỗ 者giả 於ư 水thủy 浴dục 塲# 行hành 動động 不bất 謹cẩn 慎thận 。 衝xung 當đương 諸chư 長trưởng 老lão 比Bỉ 丘Khâu 而nhi 下hạ 行hành 。 下hạ 行hành 於ư 前tiền 。 衝xung 當đương 而nhi 浴dục 。 前tiền 而nhi 浴dục 。 衝xung 當đương 而nhi 上thượng 。 前tiền 而nhi 上thượng 。 如như 斯tư 是thị 於ư 水thủy 浴dục 塲# 示thị 身thân 傲ngạo 慢mạn 。

（# 6# ）# 入nhập 村thôn 行hành 乞khất 之chi 家gia 家gia 間gian 示thị 身thân 傲ngạo 慢mạn 者giả 云vân 何hà 。 於ư 此thử 處xứ 某mỗ 者giả 入nhập 於ư 村thôn 行hành 乞khất 之chi 家gia 家gia 間gian 。 行hành 動động 不bất 謹cẩn 慎thận 。 衝xung 當đương 諸chư 長trưởng 老lão 比Bỉ 丘Khâu 而nhi 行hành 。 行hành 於ư 前tiền 。 出xuất 而nhi 亦diệc 行hành 於ư 諸chư 長trưởng 老lão 。 比Bỉ 丘Khâu 之chi 前tiền 。 如như 斯tư 是thị 入nhập 於ư [P.392]# 家gia 家gia 之chi 間gian 示thị 身thân 傲ngạo 慢mạn 。

（# 7# ）# 入nhập 家gia 家gia 之chi 間gian 示thị 身thân 傲ngạo 慢mạn 者giả 云vân 何hà 。 於ư 此thử 處xứ 某mỗ 者giả 入nhập 家gia 家gia 之chi 間gian 。 雖tuy 由do 〔# 在tại 家gia 之chi 人nhân 〕# 言ngôn 。

尊tôn 師sư 。 請thỉnh 勿vật 入nhập 。

而nhi 亦diệc 入nhập 家gia 中trung 。 雖tuy 言ngôn 。

尊tôn 師sư 。 請thỉnh 勿vật 立lập 。

而nhi 亦diệc 立lập 。 雖tuy 言ngôn 。

尊tôn 師sư 。 請thỉnh 勿vật 坐tọa 。

而nhi 亦diệc 坐tọa 。 雖tuy 無vô 餘dư 地địa 之chi 處xứ 亦diệc 入nhập 。 無vô 餘dư 地địa 之chi 處xứ 亦diệc 坐tọa 。 主chủ 婦phụ 。 良lương 家gia 之chi 女nữ 。 少thiểu 女nữ 之chi 坐tọa 。 良lương 家gia 之chi 祕bí 密mật 關quan 閉bế 之chi 內nội 室thất 。 亦diệc 突đột 然nhiên 入nhập 其kỳ 處xứ 。 觸xúc 擊kích 幼ấu 子tử 之chi 頭đầu 。 如như 斯tư 是thị 入nhập 家gia 家gia 之chi 間gian 示thị 身thân 傲ngạo 慢mạn 。

（# 二nhị ）# 語ngữ 傲ngạo 慢mạn 者giả 云vân 何hà 。 於ư 此thử 處xứ 某mỗ 者giả （# 1# ）# 雖tuy 於ư 僧Tăng 伽già 中trung 亦diệc 示thị 語ngữ 傲ngạo 慢mạn 。 （# 2# ）# 雖tuy 於ư 眾chúng 中trung 亦diệc 示thị 語ngữ 傲ngạo 慢mạn 。 （# 3# ）# 雖tuy 入nhập 家gia 家gia 之chi 間gian 亦diệc 示thị 語ngữ 傲ngạo 慢mạn 。

（# 1# ）# 於ư 僧Tăng 伽già 中trung 示thị 語ngữ 傲ngạo 慢mạn 者giả 云vân 何hà 。 於ư 此thử 處xứ 某mỗ 者giả 於ư 僧Tăng 伽già 中trung 行hành 動động 不bất 謹cẩn 慎thận 。 不bất 諮tư 問vấn 諸chư 長trưởng 老lão 比Bỉ 丘Khâu 而nhi 語ngữ 法pháp 。 問vấn 答đáp 。 〔# 於ư 布bố 薩tát 日nhật 〕# 誦tụng 波Ba 羅La 提Đề 木Mộc 叉Xoa 。 （# 戒giới 條điều ）# 。 立lập 而nhi 講giảng 話thoại 。 肱# 亂loạn 動động 而nhi 講giảng 話thoại 。 如như 斯tư 是thị 於ư 僧Tăng 伽già 中trung 。

示thị 語ngữ 傲ngạo 慢mạn 。

（# 2# ）# 於ư 眾chúng 中trung 示thị 語ngữ 傲ngạo 慢mạn 者giả 云vân 何hà 。 於ư 此thử 處xứ 某mỗ 者giả 於ư 眾chúng 中trung 行hành 動động 不bất 謹cẩn 慎thận 。 不bất 諮tư 問vấn 諸chư 長trưởng 老lão 比Bỉ 丘Khâu 而nhi 語ngữ 法pháp 。 問vấn 答đáp 。 忽hốt 然nhiên 立lập 起khởi 講giảng 話thoại 。 肱# 亂loạn 動động 而nhi 講giảng 話thoại 。 對đối 來lai 〔# 僧Tăng 〕# 園viên 。 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 。 優Ưu 婆Bà 夷Di 語ngữ 法pháp 。 問vấn 答đáp 。 忽hốt 然nhiên 起khởi 立lập 講giảng 話thoại 。 肱# 亂loạn 動động 而nhi 講giảng 話thoại 。 如như 斯tư 是thị 於ư 眾chúng 中trung 示thị 語ngữ 傲ngạo 慢mạn 。

（# 3# ）# 入nhập 家gia 家gia 之chi 間gian 示thị 語ngữ 傲ngạo 慢mạn 者giả 云vân 何hà 。 於ư 此thử 處xứ 某mỗ 者giả 入nhập 家gia 家gia 之chi 間gian 。 向hướng 婦phụ 人nhân 。 少thiểu 女nữ 如như 斯tư 言ngôn 。

某mỗ 名danh 。 某mỗ 姓tánh 。 有hữu 何hà 耶da 。 有hữu 粥chúc 耶da 。 有hữu 食thực 物vật 耶da 。 有hữu 噉đạm 食thực 耶da 。

我ngã 等đẳng 不bất 飲ẩm 何hà 物vật 。 不bất 食thực 何hà 物vật 。 不bất 噉đạm 何hà 物vật 。

又hựu

有hữu 何hà 物vật 耶da 。 與dữ 我ngã 何hà 物vật 耶da 。

作tác 種chủng 種chủng 之chi 語ngữ 。 如như 斯tư 是thị 。

入nhập 家gia 家gia 之chi 間gian 示thị 語ngữ 傲ngạo 慢mạn

此thử 是thị 語ngữ 傲ngạo 慢mạn 。

（# 三tam ）# 心tâm 傲ngạo 慢mạn 者giả 云vân 何hà 。 於ư 此thử 處xứ 某mỗ 者giả 非phi 由do 高cao 貴quý 之chi 家gia 出xuất 家gia 。 而nhi 自tự 己kỷ 見kiến 為vi 等đẳng 於ư 高cao 貴quý 家gia 之chi 出xuất 家gia 者giả 。 非phi 由do 大đại 家gia 之chi 出xuất 家gia 。 自tự 己kỷ 見kiến 為vi 自tự 己kỷ 等đẳng 於ư 由do 大đại 家gia 之chi 出xuất 家gia 者giả 。 非phi 由do 大đại 財tài 產sản 家gia 之chi 出xuất 家gia 。 自tự 己kỷ 見kiến 為vi 等đẳng 於ư 由do 大đại 財tài 產sản 家gia 之chi 出xuất 家gia 者giả 。 非phi 由do 富phú 豪hào 家gia 之chi 出xuất 家gia 。 自tự 己kỷ 見kiến 為vi 等đẳng 於ư 由do 富phú 豪hào 家gia 之chi 出xuất 家gia 者giả 。 非phi 是thị 經Kinh 師sư 。 自tự 己kỷ 見kiến 為vi 與dữ 經kinh 師sư 等đẳng 。 非phi 是thị 持trì 律luật 師sư 。 非phi 是thị 說thuyết 法Pháp 師sư 。 非phi 是thị 住trụ 阿a 練luyện 若nhã 。 非phi 是thị 常thường 乞khất 食thực 者giả 。 非phi 是thị 糞phẩn 掃tảo 衣y 者giả 。 非phi 是thị 但đãn 三tam 衣y 者giả 。 非phi 是thị 次thứ 第đệ 乞khất 食thực 者giả 。 非phi 是thị 時thời 後hậu 不bất 食thực 者giả 。 非phi 是thị 常thường 坐tọa 不bất 臥ngọa 者giả 。 非phi 是thị 隨tùy 處xứ 住trụ 者giả 。 自tự 己kỷ 見kiến 為vi 等đẳng 於ư 隨tùy 處xứ 住trụ 者giả 〔# 等đẳng 〕# 。 非phi 得đắc 初sơ 禪thiền 者giả 。 自tự 己kỷ 見kiến 為vi 等đẳng 於ư 得đắc 初sơ 禪thiền 者giả 。 非phi 得đắc 第đệ 二nhị 禪thiền 者giả 。 非phi 得đắc 第đệ 三tam 禪thiền 者giả 。 非phi 得đắc 第đệ 四tứ 禪thiền 者giả 。 非phi 得đắc 空Không 無Vô 邊Biên 處Xứ 定Định 者giả 。 非phi 得đắc 識Thức 無Vô 邊Biên 處Xứ 定Định 者giả 。 非phi 得đắc 無vô 所sở 有hữu 處xứ 定định 者giả 。 非phi 得đắc 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 定định 者giả 。 自tự 己kỷ 見kiến 為vi 等đẳng 於ư 得đắc 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 定định 者giả 〔# 等đẳng 〕# 。 此thử 是thị 心tâm 傲ngạo 慢mạn 。

不bất 可khả 學học 傲ngạo 慢mạn

者giả 。 是thị 不bất 可khả 學học 傲ngạo 慢mạn 。 不bất 可khả 行hành 。 不bất 可khả 正chánh 行hạnh 。 不bất 可khả 行hành 受thọ 持trì 。 應ưng 捨xả 斷đoạn 傲ngạo 慢mạn 。 應ưng 除trừ 去khứ 。 應ưng 滅diệt 除trừ 。 應ưng 令linh 之chi 滅diệt 無vô 。 為vi 遠viễn 去khứ 傲ngạo 慢mạn 。 離ly 。 離ly 去khứ 。 出xuất 離ly 。 棄khí 遣khiển 。 離ly 脫thoát 。 離ly 縛phược 。 應ưng 以dĩ 不bất 限hạn 定định 之chi 心tâm 而nhi 住trụ 。 此thử 是thị 。

不bất 可khả 學học 傲ngạo 慢mạn

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

異dị 執chấp 之chi 論luận 不bất 可khả 論luận

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 異dị 執chấp 之chi 論luận 者giả 云vân 何hà 。 於ư 此thử 處xứ 某mỗ 者giả 如như 論luận 。

汝nhữ 不bất 了liễu 知tri 此thử 之chi 法pháp 與dữ 律luật 乃nãi 至chí （# 四tứ 五ngũ 頁# 參tham 照chiếu ）# 若nhược 能năng 者giả 須tu 顯hiển 論luận 之chi 。

即tức 世Thế 尊Tôn 已dĩ 如như 斯tư 說thuyết 。

目mục 犍kiền 連liên 。 有hữu 異dị 執chấp 之chi 論luận 時thời 。 期kỳ 待đãi 多đa 辯biện 。 有hữu 多đa 辯biện 時thời 。 有hữu 掉trạo 舉cử 。 於ư 有hữu 掉trạo 舉cử 者giả 有hữu 不bất 律luật 儀nghi 。 不bất 律luật 儀nghi 之chi 心tâm 遠viễn 離ly 定định 。

異dị 執chấp 之chi 論luận 不bất 可khả 論luận

者giả 。 異dị 執chấp 之chi 論luận 不bất 可khả 論luận 。 不bất 可khả 話thoại 。 不bất 可khả 說thuyết 。 不bất 可khả 言ngôn 說thuyết 。 應ưng 捨xả 斷đoạn 異dị 執chấp 之chi 論luận 。 應ưng 除trừ 去khứ 。 應ưng 滅diệt 除trừ 。 應ưng 令linh 之chi 滅diệt 無vô 。 為vi 遠viễn 去khứ 異dị 執chấp 之chi 論luận 。 離ly 。 離ly 去khứ 。 出xuất 離ly 。 棄khí 遣khiển 。 離ly 脫thoát 。 離ly 縛phược 。 應ưng 以dĩ 不bất 限hạn 定định 之chi 心tâm 而nhi 住trụ 。 此thử 是thị 。

異dị 執chấp 之chi 論luận 不bất 可khả 論luận

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。 故cố 世Thế 尊Tôn 已dĩ 宣tuyên 示thị 。

比Bỉ 丘Khâu 不bất 可khả 成thành 誇khoa 大đại 。 〔# 受thọ 施thí 〕# 勿vật 語ngữ 策sách 劃hoạch 語ngữ 。

三tam 業nghiệp 傲ngạo 慢mạn 不bất 可khả 學học 。 異dị 執chấp 之chi 論luận 不bất 可khả 論luận 。

一nhất 七thất

勿vật 為vi 妄vọng 言ngôn 所sở 誘dụ 導đạo 。 勿vật 為vi 誑cuống 〔# 言ngôn 〕# 有hữu 正chánh 知tri 。

又hựu 由do 活hoạt 命mạng 由do 慧tuệ 力lực 。 由do 依y 與dữ 務vụ 勿vật 輕khinh 他tha 。

（# 九cửu 三tam 一nhất ）#

勿vật 為vi 妄vọng 言ngôn 所sở 誘dụ 導đạo

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 妄vọng 言ngôn 者giả 。 是thị 妄vọng 語ngữ 。 於ư 此thử 處xứ 某mỗ 者giả 於ư 集tập 會hội 中trung 。 又hựu 於ư 會hội 合hợp 中trung 。 又hựu 在tại 親thân 戚thích 間gian 。 又hựu 於ư 合hợp 作tác 社xã 員# 之chi 間gian 。 又hựu 於ư 法pháp 庭đình 之chi 中trung 。 被bị 帶đái 出xuất 作tác 證chứng 人nhân 。 被bị 問vấn 時thời 。

然nhiên 卿khanh 。 言ngôn 所sở 知tri 。

彼bỉ 不bất 知tri 而nhi 言ngôn 。

我ngã 知tri

我ngã 知tri 而nhi 言ngôn 。

我ngã 不bất 知tri

不bất 見kiến 而nhi 言ngôn 。

我ngã 見kiến

又hựu 見kiến 而nhi 言ngôn 。

我ngã 不bất 見kiến 。

如như 斯tư 為vi 自tự 己kỷ 。 又hựu 為vì 他tha 人nhân 。 又hựu 為vi 某mỗ 等đẳng 之chi 利lợi 益ích 語ngữ 。

故cố 意ý 之chi 妄vọng 語ngữ 。

此thử 言ngôn 為vi 妄vọng 言ngôn 。

又hựu 由do 三tam 行hành 相tương/tướng 而nhi 為vi 妄vọng 語ngữ 。 〔# 即tức 〕# （# 一nhất ）# 彼bỉ 豫dự 思tư 。

我ngã 有hữu 妄vọng 語ngữ

〔# 之chi 心tâm 〕# 。 （# 二nhị ）# 於ư 現hiện 有hữu 〔# 妄vọng 〕# 言ngôn 者giả 。

我ngã 於ư 現hiện 有hữu 妄vọng 言ngôn

〔# 之chi 心tâm 〕# 。 （# 三tam ）# 既ký 於ư 〔# 妄vọng 〕# 言ngôn 者giả 。

我ngã 有hữu 妄vọng 言ngôn

〔# 之chi 心tâm 〕# 。 由do 此thử 等đẳng 三tam 行hành 相tương/tướng 而nhi 有hữu 妄vọng 語ngữ 。 又hựu 由do 四tứ 行hành 相tương/tướng 。 五ngũ 行hành 相tương/tướng 。 六lục 行hành 相tương/tướng 。 七thất 行hành 相tương/tướng 。 八bát 行hành 相tương/tướng 而nhi 有hữu 妄vọng 語ngữ 。 即tức （# 一nhất ）# 彼bỉ 豫dự 思tư 。

我ngã 有hữu 妄vọng 語ngữ

〔# 之chi 心tâm 〕# 。 （# 二nhị ）# 於ư 現hiện 有hữu 妄vọng 言ngôn 者giả 。

我ngã 現hiện 有hữu 妄vọng 言ngôn

〔# 之chi 心tâm 〕# 。 （# 三tam ）# 既ký 〔# 妄vọng 〕# 言ngôn 者giả 。

我ngã 有hữu 妄vọng 言ngôn

〔# 之chi 心tâm 〕# 。 （# 四tứ ）# 〔# 自tự 己kỷ 之chi 〕# 見kiến 異dị 。 （# 五ngũ ）# 〔# 自tự 己kỷ 之chi 〕# 忍nhẫn 異dị 。 （# 六lục ）# 意ý 欲dục 異dị 。 （# 七thất ）# 想tưởng 異dị 。 （# 八bát ）# 實thật 態thái 異dị 而nhi 〔# 妄vọng 語ngữ 〕# 。 由do 此thử 等đẳng 八bát 行hành 相tương/tướng 而nhi 有hữu 妄vọng 語ngữ 。

勿vật 為vi 妄vọng 言ngôn 所sở 誘dụ 導đạo

者giả 。 勿vật 為vi 妄vọng 言ngôn 所sở 誘dụ 導đạo 。 應ưng 捨xả 斷đoạn 妄vọng 言ngôn 。 應ưng 除trừ 去khứ 。 應ưng 滅diệt 除trừ 。 應ưng 令linh 滅diệt 無vô 。 為vi 遠viễn 去khứ 妄vọng 言ngôn 。 離ly 。 離ly 去khứ 。 出xuất 離ly 。 棄khí 遣khiển 。 離ly 脫thoát 。 離ly 縛phược 。 應ưng 以dĩ 不bất 限hạn 定định 之chi 心tâm 而nhi 住trụ 。 此thử 是thị 。

勿vật 為vi 妄vọng 言ngôn 誘dụ 所sở 導đạo

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

勿vật 為vi 誑cuống 言ngôn 有hữu 正chánh 知tri

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 誑cuống 者giả 云vân 何hà 。 於ư 此thử 處xứ 某mỗ 者giả 是thị 誑cuống 惑hoặc 者giả 。 欺khi 誑cuống 者giả 。 彼bỉ 於ư 誑cuống 惑hoặc 。 誑cuống 惑hoặc 性tánh 。 誑cuống 。 誑cuống 暴bạo 。 誑cuống 亂loạn 。 假giả 佯dương 。 假giả 偽ngụy 。 此thử 是thị 誑cuống 。

勿vật 為vi 誑cuống 言ngôn 有hữu 正chánh 知tri

者giả 。 有hữu 正chánh 知tri 而nhi 不bất 可khả 為vi 誑cuống 。 不bất 可khả 生sanh 。 不bất 可khả 令linh 發phát 生sanh 。 不bất 可khả 起khởi 。 不bất 可khả 令linh 生sanh 起khởi 。 應ưng 捨xả 斷đoạn 誑cuống 。 應ưng 除trừ 去khứ 。 應ưng 滅diệt 除trừ 。 應ưng 令linh 滅diệt 無vô 。 為vi 遠viễn 去khứ 誑cuống 。 離ly 。 離ly 去khứ 。 出xuất 離ly 。 棄khí 遣khiển 。 離ly 脫thoát 。 離ly 縛phược 。 應ưng 以dĩ 不bất 限hạn 定định 之chi 心tâm 而nhi 住trụ 。 此thử 是thị 。

勿vật 為vi 誑cuống 言ngôn 有hữu 正chánh 知tri

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

又hựu 由do 活hoạt 命mạng 由do 慧tuệ 〔# 力lực 〕# 。 依y 戒giới 與dữ 務vụ 勿vật 輕khinh 他tha 。

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 又hựu 者giả 是thị 此thử 句cú 之chi 接tiếp 續tục 〔# 句cú 之chi 相tướng 合hợp 。 句cú 之chi 圓viên 滿mãn 。 字tự 之chi 合hợp 體thể 。 文văn 之chi 接tiếp 著trước 〕# 句cú 之chi 次thứ 第đệ 。 於ư 此thử 處xứ 某mỗ 者giả 且thả 自tự 己kỷ 以dĩ 麤thô 惡ác 〔# 食thực 物vật 〕# 為vi 活hoạt 命mạng （# 生sanh 活hoạt ）# 。 輕khinh 賤tiện 他tha 有hữu 以dĩ 美mỹ 味vị 〔# 食thực 物vật 〕# 為vi 活hoạt 命mạng 者giả 。 謂vị 。

又hựu 此thử 奢xa 侈xỉ 活hoạt 命mạng 者giả 何hà 以dĩ 。 一nhất 切thiết 之chi 物vật 。 例lệ 如như 根căn 種chủng 子tử 。 果quả 種chủng 子tử 。 節tiết 種chủng 子tử 。 枝chi 種chủng 子tử 而nhi 加gia 為vi 第đệ 。 五ngũ 種chủng 種chủng 子tử 。 恰kháp 似tự 由do 雷lôi 雨vũ 〔# 害hại 〕# 發phát 芽nha 之chi 同đồng 樣# 態thái 度độ 而nhi 食thực 之chi 耶da 。

彼bỉ 由do 麤thô 惡ác 〔# 食thực 物vật 〕# 為vi 活hoạt 命mạng 而nhi 輕khinh 賤tiện 依y 他tha 之chi 美mỹ 味vị 食thực 物vật 為vi 活hoạt 命mạng 者giả 。 於ư 此thử 處xứ 某mỗ 者giả 〔# 自tự 己kỷ 〕# 以dĩ 美mỹ 味vị 食thực 物vật 為vi 活hoạt 命mạng 。 輕khinh 賤tiện 他tha 之chi 以dĩ 麤thô 惡ác 食thực 物vật 為vi 活hoạt 命mạng 者giả 。 謂vị 。

此thử 無vô 福phước 。 無vô 權quyền 勢thế 者giả 。 何hà 以dĩ 不bất 得đắc 衣y 服phục 。 食thực 物vật 。 臥ngọa 坐tọa 所sở 。 病bệnh 者giả 之chi 資tư 具cụ 藥dược 品phẩm [P.396]# 耶da 。

彼bỉ 由do 彼bỉ 美mỹ 味vị 〔# 食thực 物vật 〕# 為vi 活hoạt 命mạng 。 而nhi 輕khinh 賤tiện 他tha 之chi 以dĩ 麤thô 惡ác 〔# 食thực 物vật 〕# 為vi 活hoạt 命mạng 者giả 。

於ư 此thử 處xứ 某mỗ 者giả 具cụ 足túc 慧tuệ 。 彼bỉ 被bị 問vấn 而nhi 答đáp 質chất 問vấn 。 思tư 念niệm 。

我ngã 是thị 具cụ 足túc 慧tuệ 。 然nhiên 此thử 等đẳng 他tha 之chi 諸chư 人nhân 是thị 不bất 具cụ 足túc 慧tuệ 。

彼bỉ 由do 慧tuệ 之chi 具cụ 足túc 而nhi 輕khinh 賤tiện 他tha 。 於ư 此thử 處xứ 某mỗ 者giả 具cụ 足túc 戒giới 。 防phòng 護hộ 別Biệt 解Giải 脫Thoát 律luật 儀nghi 而nhi 住trụ 。 具cụ 足túc 正chánh 行hạnh 與dữ 行hành 處xứ 。 雖tuy 對đối 微vi 量lượng 之chi 罪tội 亦diệc 起khởi 怖bố 畏úy 。 受thọ 持trì 諸chư 戒giới 學học 。 彼bỉ 思tư 念niệm 。

我ngã 是thị 具cụ 足túc 戒giới 。 然nhiên 此thử 等đẳng 他tha 之chi 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 是thị 惡ác 戒giới 者giả 。 惡ác 法pháp 者giả 。

彼bỉ 由do 戒giới 之chi 具cụ 足túc 而nhi 輕khinh 賤tiện 他tha 。 於ư 此thử 處xứ 某mỗ 者giả 具cụ 足túc 務vụ 。 是thị 阿a 練luyện 若nhã 住trụ 者giả 。 常thường 乞khất 食thực 者giả 。 糞phẩn 掃tảo 衣y 者giả 。 但đãn 三tam 衣y 者giả 。

時thời 後hậu 不bất 食thực 者giả 。 常thường 坐tọa 不bất 臥ngọa 者giả 。 又hựu 隨tùy 處xứ 住trụ 者giả 。 彼bỉ 思tư 念niệm 。

我ngã 具cụ 足túc 務vụ 。 然nhiên 此thử 等đẳng 他tha 之chi 諸chư 人nhân 不bất 具cụ 足túc 務vụ 。

彼bỉ 由do 務vụ 之chi 具cụ 足túc 而nhi 輕khinh 賤tiện 他tha 。

又hựu 由do 活hoạt 命mạng 由do 慧tuệ 力lực 。 由do 戒giới 與dữ 務vụ 勿vật 輕khinh 他tha 。

者giả 。 無vô 論luận 由do 麤thô 惡ác 〔# 食thực 物vật 〕# 而nhi 活hoạt 命mạng 。 由do 美mỹ 味vị 〔# 食thực 物vật 〕# 而nhi 活hoạt 命mạng 。 雖tuy 慧tuệ 之chi 具cụ 足túc 。 雖tuy 戒giới 之chi 具cụ 足túc 。 雖tuy 務vụ 之chi 具cụ 足túc 。 不bất 可khả 輕khinh 賤tiện 他tha 。 不bất 可khả 貶biếm 下hạ 。 由do 此thử 而nhi 不bất 可khả 生sanh 慢mạn 。 由do 此thử 不bất 可khả 傲ngạo 。 不bất 可khả 傲ngạo 慢mạn 。 不bất 可khả 得đắc 意ý 。 此thử 是thị 。

又hựu 由do 活hoạt 命mạng 由do 慧tuệ 〔# 力lực 〕# 。 由do 戒giới 與dữ 務vụ 勿vật 輕khinh 他tha 。

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。 故cố 世Thế 尊Tôn 宣tuyên 示thị 。

勿vật 為vi 妄vọng 言ngôn 所sở 誘dụ 導đạo 。 勿vật 為vi 誑cuống 言ngôn 有hữu 正chánh 知tri 。

又hựu 由do 活hoạt 命mạng 由do 慧tuệ 〔# 力lực 〕# 。 由do 戒giới 與dữ 務vụ 勿vật 輕khinh 他tha 。

一nhất 八bát

諸chư 沙Sa 門Môn 與dữ 廣quảng 言ngôn 者giả 。 雖tuy 聞văn 多đa 之chi 〔# 污ô 辱nhục 〕# 語ngữ 。

不bất 以dĩ 麤thô 語ngữ 為vi 返phản 言ngôn 。 諸chư 善thiện 人nhân （# 寂tịch 者giả ）# 不bất 敵địch 對đối 。

（# 九cửu 三tam 二nhị ）#

被bị 污ô 辱nhục 諸chư 沙Sa 門Môn 或hoặc 雖tuy 聞văn 廣quảng 言ngôn 者giả 之chi 多đa 〔# 污ô 辱nhục 〕# 語ngữ

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 被bị 污ô 辱nhục 者giả 。 是thị 被bị 污ô 辱nhục 。 被bị 惡ác 罵mạ 。 被bị 嘲# 弄lộng 。 被bị 侮vũ 蔑miệt 。 被bị 呵ha 責trách 。 被bị 誹phỉ 謗báng 。 諸chư 沙Sa 門Môn 者giả 。 是thị 所sở 有hữu 由do 此thử 佛Phật 教giáo 以dĩ 外ngoại 之chi 出xuất 家gia 者giả 。 廣quảng 言ngôn 者giả 是thị 剎sát 帝đế 利lợi 。 婆Bà 羅La 門Môn 。 毘tỳ 舍xá 。 首thủ 陀đà 。 在tại 家gia 者giả 。 出xuất 家gia 者giả 。 天thiên 及cập 人nhân 。 彼bỉ 等đẳng 以dĩ 不bất 喜hỷ 好hảo/hiếu 。 不bất 希hy 望vọng 。 不bất 可khả 意ý 諸chư 多đa 之chi 語ngữ 怒nộ 罵mạ 。 誹phỉ 謗báng 。 惱não 。 損tổn 惱não 。 令linh 苦khổ 。 令linh 惱não 苦khổ 。 害hại 。 傷thương 害hại 。 以dĩ 加gia 傷thương 害hại 。 聞văn 。 聽thính 。 把bả 持trì 。 保bảo 持trì 。 觀quán 察sát 彼bỉ 等đẳng 。 之chi 不bất 喜hỷ 好hảo/hiếu 。 不bất 希hy 望vọng 。 不bất 可khả 意ý 諸chư 多đa 之chi 語ngữ 。 此thử 。

被bị 污ô 辱nhục 諸chư 沙Sa 門Môn 或hoặc 雖tuy 聞văn 廣quảng 言ngôn 者giả 之chi 多đa 〔# 污ô 辱nhục 〕# 語ngữ

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

不bất 以dĩ 麤thô 〔# 語ngữ 〕# 返phản 言ngôn 彼bỉ 等đẳng

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。

以dĩ 麤thô 〔# 語ngữ 〕#

者giả 。 是thị 以dĩ 麤thô 語ngữ 。 麤thô 暴bạo 語ngữ 。

不bất 返phản 言ngôn

者giả 。 不bất 可khả 返phản 語ngữ 。 不bất 可khả 返phản 怒nộ 駡# 於ư 怒nộ 罵mạ 者giả 。 不bất 可khả 返phản 惱não 害hại 之chi 語ngữ 於ư 惱não 害hại 者giả 。 不bất 可khả 返phản 口khẩu 論luận 於ư 口khẩu 論luận 者giả 。 不bất 可khả 為vi 爭tranh 鬥đấu 。 不bất 可khả 口khẩu 論luận 。 不bất 可khả 異dị 執chấp 。 不bất 可khả 諍tranh 論luận 。 不bất 可khả 確xác 執chấp 。 應ưng 捨xả 斷đoạn 爭tranh 鬥đấu 。 口khẩu 論luận 。 異dị 執chấp 。 諍tranh 論luận 。 確xác 執chấp 。 應ưng 除trừ 去khứ 。 應ưng 滅diệt 除trừ 。 應ưng 令linh 滅diệt 無vô 。 為vi 遠viễn 去khứ 爭tranh 鬥đấu 。 口khẩu 論luận 。 異dị 執chấp 。 諍tranh 論luận 。 確xác 執chấp 。 離ly 。 離ly 去khứ 。 出xuất 離ly 。 棄khí 遣khiển 。 離ly 脫thoát 。 離ly 縛phược 。 應ưng 以dĩ 不bất 限hạn 定định 之chi 心tâm 而nhi 住trụ 。 此thử 是thị 。

不bất 以dĩ 麤thô 語ngữ 為vi 返phản 言ngôn

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

諸chư 多đa 善thiện 人nhân 不bất 敵địch 對đối

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 善thiện 人nhân （# 寂tịch 者giả ）# 者giả 。 是thị 貪tham 之chi 寂tịch 故cố 是thị 寂tịch 者giả 。 瞋sân 。 癡si 。 忿phẫn 。 恨hận 乃nãi 至chí （# 一nhất 〇# 五ngũ 頁# 參tham 照chiếu ）# 一nhất 切thiết 不bất 善thiện 。 行hành 之chi 寂tịch 故cố 。 寂tịch 滅diệt 故cố 。 燒thiêu 盡tận 故cố 。 消tiêu 滅diệt 故cố 。 離ly 去khứ 故cố 。 安an 息tức 故cố 。 是thị 寂tịch 者giả 。 寂tịch 靜tĩnh 者giả 。 寂tịch 滅diệt 者giả 。 消tiêu 滅diệt 者giả 。 安an 息tức 者giả 。 此thử 是thị 善thiện 人nhân （# 寂tịch 者giả ）# 。

諸chư 多đa 善thiện 人nhân 不bất 敵địch 對đối

者giả 。 是thị 諸chư 善thiện 人nhân 不bất 為vi 敵địch 對đối 。 對đối 抗kháng 。 反phản 擊kích 。 反phản 對đối 。 不bất 生sanh 。 不bất 令linh [P.398]# 發phát 生sanh 。 不bất 起khởi 。 不bất 令linh 生sanh 起khởi 。 此thử 是thị 。

諸chư 多đa 善thiện 人nhân 不bất 敵địch 對đối

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。 故cố 世Thế 尊Tôn 宣tuyên 示thị 。

諸chư 沙Sa 門Môn 與dữ 廣quảng 言ngôn 者giả 。 雖tuy 聞văn 多đa 之chi 污ô 〔# 辱nhục 〕# 。

不bất 以dĩ 麤thô 語ngữ 為vi 返phản 言ngôn 。 諸chư 多đa 善thiện 人nhân 不bất 敵địch 對đối 。

一nhất 九cửu

比Bỉ 丘Khâu 了liễu 知tri 此thử 之chi 法pháp 。 簡giản 擇trạch 而nhi 且thả 常thường 念niệm 學học 。

〔# 煩phiền 惱não 〕# 消tiêu 滅diệt 知tri 是thị 寂tịch 。 瞿Cù 曇Đàm 之chi 教giáo 勿vật 放phóng 逸dật 。

（# 九cửu 三tam 三tam ）#

了liễu 知tri 此thử 之chi 法pháp

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。

此thử 之chi

者giả 。 是thị 所sở 被bị 告cáo 。 被bị 示thị 。 施thi 設thiết 。 確xác 立lập 。 開khai 顯hiển 。 分phân 別biệt 。 顯hiển 示thị 。 說thuyết 明minh 。

了liễu 知tri 法pháp

者giả 。 是thị 知tri 。 考khảo 量lượng 。 廣quảng 知tri 。 辨biện 知tri 。 明minh 暸# 。 如như 斯tư 是thị 。

了liễu 知tri 此thử 之chi 法pháp

或hoặc 又hựu 正chánh 與dữ 邪tà 。 〔# 正chánh 〕# 路lộ 與dữ 邪tà 路lộ 。 有hữu 罪tội 與dữ 無vô 罪tội 。 劣liệt 與dữ 勝thắng 。 黑hắc 與dữ 白bạch 。 了liễu 知tri 識thức 者giả 所sở 叱sất 責trách 與dữ 識thức 者giả 所sở 賞thưởng 讚tán 之chi 法pháp 。 知tri 。 考khảo 量lượng 。 度độ 知tri 。 辨biện 知tri 。 明minh 暸# 。 如như 斯tư 亦diệc 是thị 。

了liễu 知tri 此thử 之chi 法pháp

或hoặc 又hựu 了liễu 知tri 正chánh 行hạnh 道đạo 。 隨tùy 順thuận 之chi 行hành 道đạo 。 無vô 害hại 敵địch 之chi 行hành 道Đạo 。 隨tùy 義nghĩa 之chi 行hành 道Đạo 。 法pháp 隨tùy 法pháp 之chi 行hành 道Đạo 。 諸chư 戒giới 之chi 完hoàn 成thành 。 諸chư 根căn 之chi 守thủ 護hộ 。 對đối 食thực 知tri 量lương 。 向hướng 警cảnh 寤ngụ 之chi 努nỗ 力lực 。 念niệm 正chánh 知tri 。 四tứ 念niệm 處xứ 。 四tứ 正chánh 勤cần 。 四Tứ 神Thần 足Túc 。 五ngũ 根căn 。 五Ngũ 力Lực 。 七thất 覺giác 支chi 。 八Bát 支Chi 聖Thánh 道Đạo 。 涅Niết 槃Bàn 。 至chí 涅Niết 槃Bàn 道Đạo 之chi 法pháp 。 而nhi 知tri 。 考khảo 量lượng 。 度độ 知tri 。 辨biện 知tri 。 明minh 暸# 。 如như 斯tư 亦diệc 是thị 。

了liễu 知tri 此thử 之chi 法pháp 。

比Bỉ 丘Khâu 簡giản 擇trạch 常thường 念niệm 學học

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。 簡giản 擇trạch 而nhi 且thả 者giả 。 是thị 且thả 簡giản 擇trạch 。 且thả 思tư 擇trạch 。 且thả 考khảo 量lượng 。 且thả 度độ 知tri 。 且thả 辨biện 知tri 。 且thả 為vi 明minh 暸# 。 〔# 即tức 〕# 一nhất 切thiết 行hành 是thị 無vô 常thường 乃nãi 至chí （# 二nhị 二nhị 頁# 參tham 照chiếu ）# 所sở 有hữu 集tập 之chi [P.399]# 法pháp 一nhất 切thiết 是thị 滅diệt 法pháp 。 而nhi 且thả 簡giản 擇trạch 。 思tư 擇trạch 。 考khảo 量lượng 。 度độ 知tri 。 辨biện 知tri 。 明minh 暸# 。 此thử 是thị 。

比Bỉ 丘Khâu 且thả 簡giản 擇trạch

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

常thường

者giả 。 是thị 常thường 。 一nhất 切thiết 塲# 合hợp 。 一nhất 切thiết 時thời 乃nãi 至chí （# 一nhất 二nhị 〇# 頁# 參tham 照chiếu ）# 是thị 為vi 老lão 年niên 期kỳ 。

有hữu 念niệm

者giả 。 是thị 由do 四tứ 行hành 相tương/tướng 而nhi 有hữu 念niệm 。 〔# 即tức 〕# 對đối 身thân 修tu 習tập 身thân 隨tùy 觀quán 念niệm 處xứ 乃nãi 至chí （# 一nhất 二nhị 一nhất 頁# 參tham 照chiếu ）# 。

者giả

謂vị 有hữu 念niệm 者giả 。

學học

者giả 。 是thị 學học 增tăng 上thượng 戒giới 學học 。 增tăng 上thượng 心tâm 學học 。 增tăng 上thượng 慧tuệ 學học 。 之chi 三tam 學học 乃nãi 至chí （# 一nhất 二nhị 一nhất 頁# 參tham 照chiếu ）# 此thử 是thị 。 增tăng 上thượng 慧tuệ 學học 。 應ưng 顧cố 念niệm 學học 此thử 等đẳng 三tam 學học 乃nãi 至chí （# 一nhất 二nhị 二nhị 頁# 參tham 照chiếu ）# 應ưng 學học 。 應ưng 行hành 。 應ưng 正chánh 行hạnh 。 應ưng 受thọ 持trì 而nhi 行hành 。 此thử 是thị 。

比Bỉ 丘Khâu 簡giản 擇trạch 且thả 常thường 念niệm 學học

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

〔# 煩phiền 惱não 〕# 消tiêu 滅diệt 知tri 是thị 寂tịch

者giả 知tri 貪tham 之chi 消tiêu 滅diệt 是thị 寂tịch 。 瞋sân 。 癡si 乃nãi 至chí （# 一nhất 〇# 五ngũ 頁# 參tham 照chiếu ）# 知tri 一nhất 切thiết 不bất 善thiện 。 行hành 之chi 消tiêu 滅diệt 是thị 寂tịch 。 而nhi 知tri 。 識thức 。 考khảo 量lượng 。 度độ 知tri 。 辨biện 知tri 。 明minh 暸# 。 此thử 是thị 。

煩phiền 惱não 消tiêu 滅diệt 知tri 是thị 寂tịch

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

瞿Cù 曇Đàm 之chi 教giáo 勿vật 放phóng 逸dật

者giả 。 於ư 瞿Cù 曇Đàm 之chi 教giáo 。 於ư 佛Phật 之chi 教giáo 。 於ư 勝thắng 者giả 之chi 教giáo 。 於ư 如Như 來Lai 之chi 教giáo 。 於ư 天thiên 之chi 教giáo 。 於ư 阿A 羅La 漢Hán 之chi 教giáo 。

勿vật 放phóng 逸dật

者giả 。 是thị 恭cung 敬kính 作tác 諸chư 善thiện 法Pháp 。 常thường 作tác 。 堅kiên 持trì 作tác 。 不bất 為vi 萎nuy 縮súc 行hành 。 不bất 放phóng 棄khí 〔# 將tương 行hành 之chi 〕# 欲dục 。 不bất 放phóng 棄khí 責trách 任nhậm 。 謂vị 。

我ngã 何hà 時thời 未vị 圓viên 滿mãn 戒giới 蘊uẩn 乃nãi 至chí 未vị 圓viên 滿mãn 定định 蘊uẩn 。 慧tuệ 蘊uẩn 。 解giải 脫thoát 蘊uẩn 。 解giải 脫thoát 智trí 見kiến 蘊uẩn 。 應ưng 以dĩ 圓viên 滿mãn 之chi 耶da 。 我ngã 何hà 時thời 應ưng 徧biến 知tri 未vị 徧biến 知tri 苦khổ 耶da 。 應ưng 捨xả 斷đoạn 未vị 捨xả 斷đoạn 之chi 煩phiền 惱não 耶da 。 應ưng 修tu 習tập 未vị 修tu 習tập 之chi 道đạo 耶da 。 應ưng 作tác 證chứng 未vị 作tác 證chứng 之chi 滅diệt 耶da 。

於ư 其kỳ 處xứ 對đối 諸chư 善thiện 法Pháp 而nhi 有hữu 所sở 有hữu 之chi 欲dục 。 精tinh 進tấn 。 勇dũng 猛mãnh 。 努nỗ 力lực 。 力lực 勢thế 。 不bất 退thoái 。 念niệm 。 正chánh 知tri 。 熱nhiệt 心tâm 。 精tinh 勤cần 。 決quyết 意ý 。 勤cần 勵lệ 。 不bất 放phóng 逸dật 。 此thử 是thị 。

瞿Cù 曇Đàm 之chi 教giáo 勿vật 放phóng 逸dật

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。 故cố 世Thế 尊Tôn 宣tuyên 示thị 。

比Bỉ 丘Khâu 了liễu 知tri 此thử 之chi 法pháp 。 簡giản 擇trạch 而nhi 且thả 常thường 念niệm 學học 。

煩phiền 惱não 消tiêu 滅diệt 知tri 是thị 寂tịch 。 瞿Cù 曇Đàm 之chi 教giáo 勿vật 放phóng 逸dật 。

[P.400]# 二nhị 〇#

彼bỉ 〔# 自tự 〕# 勝thắng 而nhi 不bất 勝thắng 〔# 他tha 〕# 。 自tự 內nội 證chứng 法pháp 不bất 傳truyền 聞văn 。

故cố 於ư 彼bỉ 之chi 世Thế 尊Tôn 教giáo 。 禮lễ 拜bái 隨tùy 學học 不bất 放phóng 逸dật 。

（# 九cửu 三tam 四tứ ）#

如như 此thử 世Thế 尊Tôn 。 〔# 宣tuyên 說thuyết 〕# 。

彼bỉ 〔# 自tự 〕# 勝thắng 而nhi 不bất 勝thắng 〔# 他tha 〕#

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。

勝thắng

者giả 。 是thị 色sắc 勝thắng 。 聲thanh 勝thắng 。 香hương 勝thắng 。 味vị 勝thắng 。 觸xúc 勝thắng 。 法pháp 勝thắng 。

不bất 勝thắng 〔# 他tha 〕#

者giả 。 是thị 對đối 任nhậm 何hà 之chi 煩phiền 惱não 亦diệc 不bất 勝thắng 。 蓋cái 〔# 彼bỉ 〕# 有hữu 雜tạp 染nhiễm 。 齎tê 再tái 有hữu 。 有hữu 不bất 安an 。 有hữu 苦khổ 報báo 。 於ư 未vị 來lai 當đương 勝thắng 齎tê 生sanh 老lão 死tử 諸chư 之chi 。 惡ác 不bất 善thiện 法pháp 。 此thử 是thị 。

彼bỉ 勝thắng 而nhi 不bất 能năng 勝thắng

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

自tự 內nội 證chứng 法pháp 不bất 傳truyền 聞văn

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。

自tự 內nội 證chứng 法pháp

者giả 。 是thị 不bất 受thọ 賣mại 。 不bất 傳truyền 說thuyết 。 不bất 傳truyền 承thừa 。 不bất 由do 藏tạng 經kinh 之chi 說thuyết 。 不bất 由do 思tư 擇trạch 。 不bất 由do 推thôi 論luận 。 不bất 由do 行hành 相tương/tướng 之chi 審thẩm 思tư 。 不bất 由do 見kiến 。 省tỉnh 。 思tư 。 忍nhẫn 。 乃nãi 自tự 己kỷ 自tự 知tri 通thông 自tự 令linh 現hiện 見kiến 之chi 法pháp 。

見kiến 。

者giả 。 是thị 彼bỉ 自tự 內nội 證chứng 之chi 法pháp 。 覩đổ 。 觀quán 。 通thông 達đạt 。 此thử 是thị 。

自tự 內nội 證chứng 法pháp 不bất 傳truyền 聞văn

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

故cố 於ư 彼bỉ 之chi 世Thế 尊Tôn 教giáo

〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。

故cố

者giả 。 是thị 是thị 故cố 。 是thị 於ư 其kỳ 理lý 由do 。 於ư 其kỳ 因nhân 。 於ư 其kỳ 緣duyên 。 於ư 其kỳ 因nhân 緣duyên 。

於ư 彼bỉ 世Thế 尊Tôn 之chi 教giáo

者giả 。 是thị 於ư 彼bỉ 世Thế 尊Tôn 之chi 教giáo 。 於ư 瞿Cù 曇Đàm 之chi 教giáo 。 於ư 勝thắng 者giả 之chi 教giáo 。 於ư 如Như 來Lai 之chi 教giáo 。 於ư 天thiên 之chi 教giáo 。 於ư 阿A 羅La 漢Hán 之chi 教giáo 。 此thử 是thị 。

故cố 於ư 彼bỉ 世Thế 尊Tôn 之chi 教giáo

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。

禮lễ 拜bái 隨tùy 學học 不bất 放phóng 逸dật 。

如như 此thử 世Thế 尊Tôn 。 〔# 宣tuyên 說thuyết 〕# 〔# 之chi 句cú 中trung 〕# 。

不bất 放phóng 逸dật

者giả 。 是thị 恭cung 敬kính 作tác 諸chư 善thiện 法Pháp 。 常thường 作tác 。 堅kiên 持trì 作tác 。 不bất 萎nuy 縮súc 行hành 。 不bất 放phóng 棄khí 〔# 將tương 行hành 之chi 〕# 欲dục 。 不bất 放phóng 棄khí 責trách 任nhậm 。

常thường

者giả 。 是thị 常thường 。 於ư 一nhất 切thiết 之chi 塲# 合hợp 乃nãi 至chí 老lão 年niên 期kỳ 。

禮lễ 拜bái

者giả 。 是thị 以dĩ 身thân 禮lễ 拜bái 。 以dĩ 語ngữ 禮lễ 拜bái 。 以dĩ 心tâm 禮lễ 拜bái 。 為vi 隨tùy 義nghĩa 之chi 行hành 道Đạo 而nhi 禮lễ 拜bái 。 為vi 法pháp 隨tùy 法pháp 之chi 行hành 道Đạo 而nhi 禮lễ 拜bái 。 而nhi 且thả 恭cung 敬kính 。 尊tôn 重trọng 。 尊tôn 敬kính 。 奉phụng 事sự 。 不bất [P.401]# 斷đoạn 敬kính 重trọng 。

隨tùy 學học

者giả 。 是thị 〔# 學học 〕# 。 增tăng 上thượng 戒giới 學học 。 增tăng 上thượng 心tâm 學học 。 增tăng 上thượng 慧tuệ 學học 。 之chi 三tam 學học 乃nãi 至chí （# 一nhất 二nhị 一nhất 頁# 以dĩ 下hạ 參tham 照chiếu ）# 此thử 是thị 。 增tăng 上thượng 慧tuệ 學học 。 應ưng 學học 顧cố 念niệm 此thử 等đẳng 三tam 學học 乃nãi 至chí （# 一nhất 二nhị 二nhị 頁# 參tham 照chiếu ）# 應ưng 學học 作tác 證chứng 應ưng 作tác 證chứng 。 應ưng 行hành 。 應ưng 正chánh 行hạnh 。 應ưng 行hành 受thọ 持trì 。

世Thế 尊Tôn 。

者giả 。 是thị 尊tôn 重trọng 之chi 同đồng 義nghĩa 語ngữ 乃nãi 至chí （# 一nhất 〇# 九cửu 頁# 以dĩ 下hạ 參tham 照chiếu ）# 此thử 世Thế 尊Tôn 之chi 謂vị 與dữ 作tác 證chứng 共cộng 施thi 設thiết 者giả 。 此thử 是thị 。

禮lễ 拜bái 隨tùy 學học 不bất 放phóng 逸dật 。 如như 斯tư 是thị 世Thế 尊Tôn 〔# 宣tuyên 說thuyết 〕# 。

〔# 之chi 義nghĩa 〕# 。 故cố 世Thế 尊Tôn 宣tuyên 示thị 。

彼bỉ 〔# 自tự 〕# 勝thắng 而nhi 不bất 勝thắng 〔# 他tha 〕# 。 自tự 內nội 證chứng 法pháp 不bất 傳truyền 聞văn 。

故cố 於ư 彼bỉ 世Thế 尊Tôn 之chi 教giáo 。 禮lễ 拜bái 隨tùy 學học 不bất 放phóng 逸dật 。

如như 斯tư 世Thế 尊Tôn 〔# 宣tuyên 說thuyết 〕# 。

第đệ 十thập 四tứ 。 迅tấn 速tốc 經kinh 之chi 義nghĩa 釋thích 畢tất 。