OAN GIA
Tỳ kheo Thích Trí Siêu

 

Oan gia

Qua câu chuyện của Patachara, chúng ta thấy hoàn cảnh của nàng thật đáng thương. Tuy nàng không làm gì xấu ác trong kiếp hiện tại nhưng trong kiếp quá khứ xa xưa, nàng đã tạo tội giết người và thề độc. Do ác nghiệp đó mà kiếp này tất cả những người thân yêu của nàng đều bị chết thảm.

Còn chuyện của Liên Hoa Sắc, đây là một chuyện tình trớ trêu, đầy đau khổ, loạn luân có một không hai. Khi dụ dỗ đàn ông, phá hoại gia cang kẻ khác, cô đâu có biết vợ con người ta bị đau khổ chừng nào?  Nhân quả đưa đẩy khiến con gái của cô trở lại dụ dỗ người tình của cô, để cô hiểu được sự đau khổ của việc mất người yêu ra sao?

Oan gia là gì?

Oan có nghĩa là oan ức. Gia có nghĩa là người. Oan gia tiếng Anh là karmic creditor. Karmic là tĩnh từ của chữ karma (nghiệp), creditor là chủ nợ. Oan gia là người có vấn đề oan trái, có nợ ân oán với mình từ nhiều kiếp trước, nay trở lại để thanh toán nợ nần.

Nợ ân oán chung quy có hai loại: nợ tình và nợ tiền.

Nợ tình là ân oán về tình cảm yêu ghét, lợi dụng hay phụ bạc tình yêu. Nợ tiền là ân oán về tiền của, tài sản, như lừa đảo, cướp giựt, bóc lột, hoặc vay nợ rồi không trả.

Trong đời sống hàng ngày, con người chỉ chạy theo Tình và Tiền. Từ sáng đến tối chúng ta làm cái gì?  Sáng sớm lo đi làm kiếm tiền. Trong lúc đi kiếm tiền thì không thể nào tránh khỏi đụng chạm gây nghiệp với mọi người. Vào sở làm thì ghét người này, thương người kia. Về nhà gặp cha mẹ, anh em, vợ chồng cũng không tránh khỏi thương ghét, ai làm vừa ý mình thì ưa, ai làm trái ý mình thì ghét. Khi vừa ý, thương mến thì giúp đỡ nhau nên sinh ra ân. Ngược lại, khi trái ý, chống đối thì ghét nhau, chửi nhau, đánh nhau, sinh ra oán.

Những sự mang ơn hay thù oán này đều được ghi lại và cất giữ trong Tàng thức hay A lại da thức (Alaya vijnana), không bao giờ mất mặc dù trải qua nhiều kiếp luân hồi. Bởi vậy, trong kiếp này, nhiều lúc mới gặp một người nào đó, tự nhiên ta cảm thấy dễ mến mặc dù họ chưa nói gì hết. Hoặc có người vừa nhìn thấy mặt là ta thấy ghét mặc dù họ chưa làm gì mình cả. Tại sao vậy? Bởi vì trong A lại da thức nó biết mà ý thức chưa biết. Ý thức là khả năng suy nghĩ, phân biệt, nhận thức. A lại da thức nó biết người này nhiều đời trước đã từng giết nó, chửi nó, hoặc đã thương yêu, giúp đỡ nó. Vì nó biết cho nên tự động nó thích hoặc ghét trong khi ý thức của ta chưa kịp suy nghĩ. Và từ đó những sự ân oán trong A lại da thức sẽ hoạt động trở lại. Nếu đời trước mang ơn thì tìm cách đền đáp, nếu có oán hận thì tìm cách trả thù. Đó chính là ý nghĩa của oan gia.