御Ngự 錄Lục 宗Tông 鏡Kính 大Đại 綱Cương
Quyển 0016
清Thanh 胤Dận 禎 錄Lục
御ngự 錄lục 宗tông 鏡kính 大đại 綱cương 卷quyển 十thập 六lục 。 疏sớ/sơ 六lục 。
夫phu 言ngôn 一nhất 覺giác 一nhất 切thiết 覺giác 云vân 可khả 教giáo 中trung 分phần/phân 其kỳ 多đa 種chủng 答đáp 覺giác 體thể 是thị 一nhất 隨tùy 用dụng 分phần/phân 多đa 用dụng 有hữu 淺thiển 深thâm 覺giác 無vô 前tiền 後hậu 如như 瓔anh 珞lạc 經Kinh 云vân 妙diệu 覺giác 方phương 稱xưng 寂tịch 照chiếu 等đẳng 覺giác 照chiếu 寂tịch 又hựu 覺giác 有hữu 三tam 義nghĩa 一nhất 覺giác 察sát 如như 睡thụy 夢mộng 覺giác 亦diệc 如như 人nhân 覺giác 賊tặc 賊tặc 無vô 能năng 為vi 妄vọng 即tức 賊tặc 也dã 二nhị 覺giác 照chiếu 即tức 照chiếu 理lý 事sự 也dã 亦diệc 如như 蓮liên 華hoa 。 開khai 照chiếu 見kiến 自tự 心tâm 一nhất 真chân 法Pháp 界Giới 恆Hằng 沙sa 性tánh 德đức 如như 其kỳ 勝thắng 義nghĩa 覺giác 諸chư 法pháp 故cố 三tam 妙diệu 覺giác 即tức 上thượng 二nhị 覺giác 離ly 覺giác 所sở 覺giác 故cố 為vi 妙diệu 耳nhĩ 非phi 更cánh 別biệt 覺giác 故cố 經Kinh 云vân 無vô 有hữu 佛Phật 涅Niết 槃Bàn 遠viễn 離ly 覺giác 所sở 覺giác 又hựu 覺giác 性tánh 無vô 覺giác 即tức 根căn 本bổn 智trí 覺giác 相tương/tướng 歷lịch 然nhiên 即tức 後hậu 得đắc 智trí 問vấn 既ký 云vân 真Chân 如Như 一nhất 心tâm 古cổ 今kim 不bất 易dị 因nhân 何hà 而nhi 有hữu 眾chúng 生sanh 。 相tương 續tục 答đáp 平bình 等đẳng 真chân 法Pháp 界Giới 。 無vô 佛Phật 無vô 眾chúng 生sanh 隨tùy 於ư 染nhiễm 淨tịnh 緣duyên 遂toại 成thành 十thập 法Pháp 界Giới 以dĩ 真chân 心tâm 隨tùy 緣duyên 不bất 守thủ 自tự 性tánh 只chỉ 為vì 眾chúng 生sanh 不bất 自tự 知tri 無vô 性tánh 之chi 性tánh 故cố 但đãn 隨tùy 染nhiễm 緣duyên 成thành 凡phàm 隨tùy 淨tịnh 緣duyên 成thành 聖thánh 如như 虛hư 谷cốc 響hưởng 任nhậm 緣duyên 所sở 發phát 又hựu 如như 太thái 虛hư 忽hốt 雲vân 明minh 鏡kính 忽hốt 塵trần 求cầu 一nhất 念niệm 最tối 初sơ 起khởi 處xứ 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 故cố 號hiệu 無vô 始thỉ 無vô 明minh 。
問vấn 凡phàm 所sở 施thi 為vi 。 皆giai 是thị 自tự 心tâm 者giả 云vân 何hà 殺sát 生sanh 。 而nhi 得đắc 殺sát 罪tội 答đáp 皆giai 是thị 依y 於ư 自tự 心tâm 分phân 別biệt 強cường/cưỡng 執chấp 善thiện 惡ác 之chi 因nhân 妄vọng 受thọ 苦khổ 樂lạc 之chi 果quả 若nhược 究cứu 三tam 輪luân 之chi 體thể (# 一nhất 能năng 殺sát 二nhị 所sở 殺sát 三tam 殺sát 相tương/tướng )# 能năng 殺sát 所sở 殺sát 本bổn 空không 是thị 以dĩ 文Văn 殊Thù 執chấp 劍kiếm 於ư 瞿Cù 曇Đàm 鴦ương 崛quật 持trì 刀đao 於ư 釋Thích 氏thị 終chung 不bất 見kiến 生sanh 見kiến 殺sát 執chấp 自tự 執chấp 他tha 妄vọng 受thọ 輪luân 迴hồi 酬thù 還hoàn 罪tội 報báo 識thức 論luận 問vấn 云vân 若nhược 彼bỉ 三tam 界giới 唯duy 是thị 內nội 心tâm 無vô 有hữu 身thân 口khẩu 外ngoại 境cảnh 者giả 何hà 故cố 屠đồ 獵liệp 師sư 等đẳng 。 殺sát 害hại 猪trư 羊dương 等đẳng 得đắc 殺sát 生sanh 罪tội 偈kệ 答đáp 云vân 死tử 依y 於ư 他tha 心tâm 亦diệc 有hữu 依y 自tự 心tâm 依y 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。 破phá 失thất 自tự 心tâm 識thức 釋thích 曰viết 如như 人nhân 依y 鬼quỷ 毗tỳ 舍xá 闍xà 等đẳng 是thị 故cố 失thất 心tâm 或hoặc 依y 自tự 心tâm 是thị 故cố 失thất 心tâm 或hoặc 有hữu 憶ức 念niệm 愛ái 不bất 愛ái 事sự 是thị 故cố 失thất 心tâm 或hoặc 有hữu 夢mộng 見kiến 鬼quỷ 著trước 失thất 心tâm 或hoặc 有hữu 聖thánh 人nhân 神thần 通thông 轉chuyển 變biến 前tiền 人nhân 失thất 心tâm 如như 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 夜dạ 蹋đạp 。
問vấn 若nhược 心tâm 虛hư 境cảnh 寂tịch 理lý 實thật 無vô 差sai 現hiện 對đối 根căn 塵trần 事sự 相tướng 違vi 反phản 如như 何hà 明minh 徹triệt 境cảnh 智trí 一nhất 如như 答đáp 一nhất 期kỳ 根căn 境cảnh 俗tục 有hữu 真chân 無vô 畢tất 竟cánh 自tự 他tha 皆giai 無vô 所sở 得đắc 。 又hựu 若nhược 定định 執chấp 真chân 有hữu 俗tục 無vô 則tắc 成thành 增tăng 减# 二nhị 謗báng 但đãn 二nhị 諦đế 雙song 會hội 圓viên 了liễu 一nhất 心tâm 如như 般Bát 若Nhã 經Kinh 云vân 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 。 知tri 無vô 見kiến 如như 幻huyễn 人nhân 無vô 受thọ 無vô 覺giác 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 行hành 為vi 行hành 般Bát 若Nhã 波ba 羅la 密mật 釋thích 曰viết 若nhược 行hành 般Bát 若Nhã 者giả 則tắc 是thị 直trực 了liễu 一nhất 心tâm 智trí 性tánh 了liễu 色sắc 無vô 形hình 非phi 眼nhãn 境cảnh 界giới 。 乃nãi 至chí 達đạt 法pháp 體thể 寂tịch 非phi 意ý 所sở 知tri 但đãn 是thị 隨tùy 心tâm 暫tạm 現hiện 還hoàn 隨tùy 心tâm 滅diệt 故cố 云vân 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 知tri 無vô 見kiến 。 大đại 智Trí 度Độ 論luận 云vân 相tương/tướng 不bất 能năng 知tri 無vô 相tướng 譬thí 如như 刀đao 雖tuy 利lợi 不bất 能năng 破phá 空không 無vô 相tướng 不bất 能năng 知tri 相tương/tướng 者giả 有hữu 人nhân 言ngôn 內nội 智trí 慧tuệ 無vô 定định 相tương/tướng 外ngoại 所sở 緣duyên 法pháp 有hữu 定định 相tương/tướng 心tâm 隨tùy 緣duyên 而nhi 生sanh 是thị 故cố 說thuyết 無vô 相tướng 不bất 應ưng 知tri 相tương/tướng 譬thí 如như 無vô 刀đao 雖tuy 有hữu 物vật 無vô 刀đao 可khả 斫chước 是thị 知tri 若nhược 心tâm 有hữu 境cảnh 無vô 亦diệc 不bất 知tri 見kiến 若nhược 心tâm 無vô 境cảnh 有hữu 亦diệc 不bất 知tri 見kiến 若nhược 心tâm 境cảnh 俱câu 有hữu 各các 無vô 自tự 性tánh 各các 既ký 不bất 知tri 合hợp 豈khởi 成thành 見kiến 若nhược 心tâm 境cảnh 俱câu 無vô 亦diệc 不bất 知tri 見kiến 有hữu 尚thượng 不bất 知tri 無vô 豈khởi 成thành 見kiến 則tắc 心tâm 境cảnh 俱câu 空không 萬vạn 有hữu 咸hàm 寂tịch 如như 是thị 則tắc 尚thượng 無vô 一nhất 法pháp 冥minh 合hợp 相tương 順thuận 寧ninh 有hữu 根căn 境cảnh 對đối 待đãi 而nhi 作tác 相tương 違vi 者giả 乎hồ 如như 一nhất 切thiết 差sai 別biệt 違vi 順thuận 之chi 境cảnh 皆giai 是thị 一nhất 心tâm 。 之chi 量lượng 無vô 有hữu 障chướng 礙ngại 。 亦diệc 無vô 解giải 脫thoát 。 譬thí 如như 水thủy 不bất 洗tẩy 水thủy 火hỏa 不bất 滅diệt 火hỏa 何hà 者giả 以dĩ 一nhất 體thể 故cố 不bất 相tương 陵lăng 滅diệt 。 若nhược 有hữu 異dị 法pháp 方phương 成thành 對đối 治trị 如như 今kim 但đãn 先tiên 得đắc 旨chỉ 自tự 合hợp 真Chân 如Như 故cố 經Kinh 云vân 法pháp 隨tùy 於ư 如như 。 無vô 所sở 隨tùy 故cố 。 若nhược 有hữu 所sở 隨tùy 則tắc 有hữu 能năng 隨tùy 之chi 別biệt 既ký 無vô 所sở 隨tùy 亦diệc 無vô 能năng 隨tùy 故cố 則tắc 法pháp 外ngoại 無vô 如như 如như 外ngoại 無vô 法pháp 華hoa 嚴nghiêm 疏sớ/sơ 云vân 以dĩ 如như 為vi 佛Phật 則tắc 無vô 境cảnh 非phi 如như 者giả 金kim 剛cang 經Kinh 云vân 如Như 來Lai 者giả 即tức 諸chư 法pháp 如như 義nghĩa 。 既ký 以dĩ 如như 為vi 佛Phật 一nhất 切thiết 法pháp 皆giai 如như 也dã 何hà 法pháp 非phi 佛Phật 耶da 若nhược 信tín 一nhất 如như 此thử 是thị 開khai 悟ngộ 本bổn 法pháp 生sanh 決quyết 定định 解giải 入nhập 自tự 在tại 門môn 。
問vấn 既ký 但đãn 唯duy 心tâm 無vô 有hữu 萬vạn 法pháp 目mục 前tiền 差sai 別biệt 從tùng 何hà 建kiến 立lập 答đáp 萬vạn 法pháp 但đãn 名danh 實thật 無vô 體thể 相tướng 因nhân 名danh 立lập 相tương/tướng 相tướng 狀trạng 元nguyên 空không 因nhân 相tương/tướng 施thí 名danh 名danh 字tự 本bổn 寂tịch 唯duy 想tưởng 建kiến 立lập 名danh 相tướng 俱câu 虛hư 反phản 窮cùng 想tưởng 原nguyên 亦diệc 但đãn 名danh 字tự 既ký 無vô 想tưởng 體thể 分phân 別biệt 則tắc 空không 故cố 知tri 萬vạn 法pháp 。 出xuất 自tự 無vô 名danh 萬vạn 名danh 生sanh 於ư 無vô 相tướng 名danh 不bất 當đương 相tương 相tương/tướng 不bất 當đương 名danh 彼bỉ 此thử 無vô 依y 萬vạn 法pháp 何hà 在tại 相tương 待đãi 之chi 名danh 既ký 寂tịch 分phân 別biệt 之chi 想tưởng 。 俄nga 空không 如như 幻huyễn 之chi 境cảnh 冥minh 真chân 所sở 執chấp 之chi 情tình 合hợp 覺giác 密mật 嚴nghiêm 經kinh 頌tụng 云vân 世thế 間gian 種chủng 種chủng 。 法pháp 一nhất 切thiết 唯duy 有hữu 名danh 但đãn 想tưởng 所sở 安an 立lập 離ly 名danh 無vô 別biệt 義nghĩa 。
又hựu 頌tụng 云vân 如như 見kiến 杌ngột 為vi 人nhân 見kiến 人nhân 以dĩ 為vi 杌ngột 人nhân 杌ngột 二nhị 分phần 別biệt 但đãn 有hữu 於ư 名danh 字tự 諸chư 大đại 和hòa 合hợp 中trung 分phân 別biệt 以dĩ 為vi 色sắc 若nhược 離ly 於ư 諸chư 大đại 色sắc 性tánh 即tức 無vô 有hữu 問vấn 若nhược 以dĩ 唯duy 識thức 為vi 宗tông 則tắc 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 唯duy 是thị 一nhất 識thức 。 萬vạn 法pháp 皆giai 決quyết 定định 空không 耶da 答đáp 以dĩ 唯duy 識thức 故cố 則tắc 有hữu 世thế 俗tục 諦đế 既ký 有hữu 世thế 俗tục 則tắc 有hữu 似tự 塵trần 識thức 幻huyễn 相tương/tướng 不bất 無vô 以dĩ 無vô 實thật 不bất 可khả 得đắc 。 故cố 稱xưng 空không 耳nhĩ 不bất 可khả 起khởi 蛇xà 足túc 鹽diêm 香hương 決quyết 定định 斷đoạn 空không 之chi 見kiến 如như 密mật 嚴nghiêm 經kinh 偈kệ 云vân 瓶bình 等đẳng 眾chúng 境cảnh 界giới 悉tất 以dĩ 心tâm 為vi 體thể 非phi 瓶bình 似tự 瓶bình 現hiện 是thị 故cố 說thuyết 為vi 。 空không 世thế 間gian 所sở 有hữu 。 色sắc 諸chư 天thiên 宮cung 殿điện 。 等đẳng 皆giai 是thị 阿a 賴lại 耶da 變biến 異dị 而nhi 可khả 見kiến 眾chúng 生sanh 身thân 所sở 有hữu 從tùng 頭đầu 至chí 手thủ 足túc 頓đốn 生sanh 及cập 漸tiệm 次thứ 無vô 非phi 阿a 賴lại 耶da 習tập 氣khí 濁trược 於ư 心tâm 凡phàm 愚ngu 不bất 能năng 了liễu 此thử 性tánh 非phi 是thị 有hữu 亦diệc 復phục 非phi 是thị 。 空không 如như 人nhân 以dĩ 諸chư 物vật 擊kích 破phá 於ư 瓶bình 等đẳng 物vật 體thể 若nhược 是thị 空không 即tức 無vô 能năng 所sở 破phá 譬thí 如như 須Tu 彌Di 。 量lượng 我ngã 見kiến 未vị 為vi 惡ác 憍kiêu 慢mạn 而nhi 著trước 空không 此thử 惡ác 過quá 於ư 彼bỉ 又hựu 經Kinh 云vân 寧ninh 可khả 執chấp 有hữu 如như 須Tu 彌Di 不bất 可khả 執chấp 空không 如như 芥giới 子tử 大đại 。 般bát 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 解giải 脫thoát 者giả 名danh 不bất 空không 空không 空không 空không 者giả 名danh 無vô 所sở 有hữu 。 無vô 所sở 有hữu 者giả 。 即tức 是thị 外ngoại 道đạo 尼ni 乾kiền 子tử 等đẳng 。 所sở 計kế 解giải 脫thoát 而nhi 是thị 尼ni 乾can/kiền/càn 實thật 無vô 解giải 脫thoát 故cố 名danh 空không 空không 真chân 解giải 脫thoát 者giả 。 則tắc 不bất 如như 是thị 。 故cố 不bất 空không 空không 不bất 空không 空không 者giả 即tức 真chân 解giải 脫thoát 真chân 解giải 脫thoát 者giả 。 即tức 是thị 如Như 來Lai 。 又hựu 解giải 脫thoát 者giả 名danh 曰viết 不bất 空không 如như 水thủy 酒tửu 酪lạc 酥tô 蜜mật 等đẳng 瓶bình 雖tuy 無vô 水thủy 酒tửu 酪lạc 酥tô 蜜mật 時thời 猶do 故cố 得đắc 名danh 為vi 水thủy 等đẳng 瓶bình 如như 是thị 瓶bình 等đẳng 不bất 可khả 說thuyết 空không 及cập 以dĩ 不bất 空không 若nhược 言ngôn 空không 者giả 則tắc 不bất 得đắc 有hữu 色sắc 香hương 味vị 。 觸xúc 若nhược 言ngôn 不bất 空không 而nhi 復phục 無vô 有hữu 水thủy 酒tửu 等đẳng 實thật 解giải 脫thoát 亦diệc 爾nhĩ 不bất 可khả 說thuyết 色sắc 。 及cập 以dĩ 非phi 色sắc 不bất 可khả 說thuyết 。 空không 及cập 以dĩ 不bất 空không 若nhược 言ngôn 空không 者giả 則tắc 不bất 得đắc 有hữu 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 若nhược 言ngôn 不bất 空không 誰thùy 受thọ 是thị 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 者giả 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 不bất 可khả 說thuyết 空không 及cập 以dĩ 不bất 空không 空không 者giả 謂vị 無vô 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。 及cập 諸chư 煩phiền 惱não 。 一nhất 切thiết 苦khổ 一nhất 切thiết 相tương/tướng 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 行hành 。 如như 瓶bình 無vô 酪lạc 則tắc 名danh 為vi 空không 不bất 空không 者giả 謂vị 真chân 實thật 善thiện 色sắc 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 不bất 動động 不bất 變biến 。 猶do 如như 彼bỉ 瓶bình 色sắc 香hương 味vị 觸xúc 。 故cố 名danh 不bất 空không 是thị 故cố 解giải 脫thoát 喻dụ 如như 彼bỉ 瓶bình 彼bỉ 瓶bình 遇ngộ 緣duyên 則tắc 有hữu 破phá 壞hoại 解giải 脫thoát 不bất 爾nhĩ 不bất 可khả 破phá 壞hoại 。 不bất 可khả 破phá 壞hoại 。 即tức 真chân 解giải 脫thoát 真chân 解giải 脫thoát 者giả 。 即tức 是thị 如Như 來Lai 。 問vấn 經Kinh 云vân 五ngũ 陰ấm 即tức 世thế 間gian 者giả 一nhất 陰ấm 名danh 色sắc 四tứ 陰ấm 名danh 心tâm 云vân 何hà 說thuyết 內nội 外ngoại 種chủng 種chủng 世thế 間gian 皆giai 從tùng 心tâm 出xuất 答đáp 種chủng 種chủng 五ngũ 陰ấm 皆giai 從tùng 心tâm 起khởi 從tùng 心tâm 現hiện 相tướng 名danh 之chi 曰viết 色sắc 經kinh 偈kệ 云vân 一nhất 切thiết 世thế 間gian 中trung 。 但đãn 有hữu 名danh 與dữ 色sắc 若nhược 欲dục 如như 實thật 觀quán 但đãn 當đương 觀quán 名danh 色sắc 色sắc 即tức [(冰-水+〡)*ㄆ]# 盡tận 無vô 情tình 國quốc 土độ 名danh 即tức [(冰-水+〡)*ㄆ]# 盡tận 有hữu 識thức 世thế 間gian 五ngũ 陰ấm 即tức 世thế 間gian 故cố 若nhược 了liễu 五ngũ 陰ấm 俱câu 空không 則tắc 是thị 出xuất 世thế 間gian 。 是thị 知tri 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 皆giai 從tùng 心tâm 起khởi 何hà 者giả 若nhược 意ý 地địa 起khởi 貪tham 嗔sân 心tâm 攬lãm 三tam 塗đồ 五ngũ 陰ấm 罪tội 苦khổ 眾chúng 生sanh 。 發phát 現hiện 意ý 地địa 修tu 戒giới 善thiện 心tâm 攬lãm 人nhân 天thiên 五ngũ 陰ấm 受thọ 樂lạc 眾chúng 生sanh 發phát 現hiện 意ý 地địa 證chứng 人nhân 空không 心tâm 攬lãm 無vô 漏lậu 五ngũ 陰ấm 真chân 聖thánh 眾chúng 生sanh 發phát 現hiện 意ý 地địa 立lập 弘hoằng 誓thệ 心tâm 。 攬lãm 慈từ 悲bi 五ngũ 陰ấm 大Đại 士Sĩ 眾chúng 生sanh 發phát 現hiện 意ý 地địa 運vận 平bình 等đẳng 心tâm 攬lãm 常thường 住trụ 五ngũ 陰ấm 尊tôn 極cực 眾chúng 生sanh 發phát 現hiện 今kim 所sở 以dĩ 置trí 前tiền 四tứ 陰ấm 但đãn 觀quán 識thức 陰ấm 如như 伐phạt 樹thụ 除trừ 根căn 灸# 病bệnh 得đắc 穴huyệt 則tắc 生sanh 死tử 之chi 苦khổ 。 芽nha 永vĩnh 絕tuyệt 煩phiền 惱não 之chi 沉trầm 痾# 不bất 生sanh 又hựu 若nhược 毗tỳ 藍lam 之chi 風phong 卷quyển 羣quần 疑nghi 而nhi 淨tịnh 盡tận 猶do 劫kiếp 燒thiêu 之chi 火hỏa 蕩đãng 異dị 執chấp 而nhi 無vô 餘dư 所sở 以dĩ 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 凡phàm 聖thánh 同đồng 居cư 之chi 處xứ 無vô 不bất 悉tất 是thị 自tự 心tâm 如như 此thử 悟ngộ 入nhập 名danh 住trụ 真chân 阿a 蘭lan 若nhã 正chánh 修tu 行hành 處xứ 。 非phi 論luận 小tiểu 大đại 之chi 隱ẩn 不bất 墮đọa 喧huyên 靜tĩnh 之chi 觀quán 所sở 以dĩ 古cổ 德đức 云vân 處xứ 眾chúng 不bất 見kiến 諠huyên 譁hoa 獨độc 自tự 亦diệc 無vô 寂tịch 寞mịch 何hà 故cố 不bất 喧huyên 寂tịch 以dĩ 但đãn 了liễu 一nhất 心tâm 故cố 。
問vấn 立lập 識thức 方phương 成thành 唯duy 識thức 義nghĩa 云vân 何hà 境cảnh 識thức 俱câu 遣khiển 答đáp 顯hiển 識thức 論luận 云vân 立lập 唯duy 識thức 乃nãi 一nhất 往vãng 遣khiển 境cảnh 留lưu 心tâm 究cứu 竟cánh 為vi 論luận 遣khiển 境cảnh 為vi 欲dục 空không 心tâm 是thị 其kỳ 正chánh 意ý 是thị 故cố 境cảnh 識thức 俱câu 泯mẫn 即tức 是thị 實thật 性tánh 。 實thật 性tánh 即tức 是thị 阿a 摩ma 羅la 識thức 所sở 以dĩ 唯duy 識thức 論luận 亦diệc 名danh 破phá 色sắc 心tâm 論luận 。
入nhập 楞lăng 伽già 經Kinh 云vân 但đãn 不bất 取thủ 諸chư 境cảnh 名danh 為vi 識thức 滅diệt 實thật 不bất 滅diệt 識thức 何hà 者giả 以dĩ 境cảnh 本bổn 空không 從tùng 識thức 變biến 故cố 以dĩ 識thức 無vô 體thể 不bất 須tu 滅diệt 故cố 是thị 以dĩ 識thức 心tâm 無vô 體thể 隨tùy 境cảnh 有hữu 無vô 見kiến 空không 生sanh 空không 見kiến 色sắc 生sanh 色sắc 事sự 來lai 即tức 起khởi 事sự 去khứ 還hoàn 無vô 又hựu 事sự 上thượng 無vô 事sự 本bổn 全toàn 是thị 心tâm 念niệm 起khởi 塵trần 生sanh 念niệm 寂tịch 塵trần 滅diệt 如như 起khởi 信tín 論luận 云vân 以dĩ 一nhất 切thiết 色sắc 法pháp 。 本bổn 來lai 是thị 心tâm 實thật 無vô 外ngoại 色sắc 然nhiên 既ký 無vô 外ngoại 色sắc 亦diệc 無vô 外ngoại 空không 空không 尚thượng 是thị 無vô 色sắc 焉yên 能năng 有hữu 又hựu 云vân 若nhược 無vô 色sắc 者giả 則tắc 無vô 虛hư 空không 之chi 相tướng 疏sớ/sơ 釋thích 云vân 本bổn 以dĩ 待đãi 色sắc 為vi 空không 今kim 既ký 唯duy 心tâm 無vô 色sắc 何hà 得đắc 更cánh 有hữu 於ư 空không 也dã 故cố 知tri 萬vạn 法pháp 。 皆giai 相tương 待đãi 而nhi 有hữu 若nhược 入nhập 宗tông 鏡kính 自tự 然nhiên 諸chư 法pháp 絕tuyệt 待đãi 歸quy 本bổn 真chân 心tâm 故cố 論luận 云vân 所sở 謂vị 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 唯duy 心tâm 妄vọng 起khởi 若nhược 心tâm 離ly 於ư 妄vọng 動động 則tắc 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 滅diệt 。 唯duy 一nhất 真chân 心tâm 無vô 所sở 不bất 徧biến 。
問vấn 既ký 唯duy 一nhất 真chân 心tâm 教giáo 中trung 云vân 何hà 復phục 說thuyết 。 諸chư 法pháp 如như 幻huyễn 。 答đáp 了liễu 境cảnh 是thị 心tâm 萬vạn 法pháp 奚hề 有hữu 以dĩ 依y 心tâm 所sở 起khởi 無vô 有hữu 定định 體thể 皆giai 如như 幻huyễn 化hóa 。 畢tất 竟cánh 寂tịch 滅diệt 。 寶bảo 積tích 經Kinh 云vân 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 告cáo 幻huyễn 師sư 言ngôn 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 及cập 諸chư 資tư 具cụ 。 皆giai 是thị 幻huyễn 化hóa 。 謂vị 由do 於ư 業nghiệp 之chi 所sở 幻huyễn 故cố 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 眾chúng 。 亦diệc 是thị 幻huyễn 化hóa 謂vị 由do 於ư 法pháp 之chi 所sở 幻huyễn 故cố 我ngã 身thân 亦diệc 幻huyễn 智trí 所sở 幻huyễn 故cố 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 。 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 亦diệc 皆giai 是thị 幻huyễn 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 共cộng 所sở 幻huyễn 故cố 凡phàm 所sở 有hữu 法pháp 。 無vô 非phi 是thị 幻huyễn 因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 。 之chi 所sở 幻huyễn 故cố 又hựu 教giáo 中trung 總tổng 明minh 十thập 喻dụ 如như 幻huyễn 如như 化hóa 。 如như 夢mộng 如như 影ảnh 。 等đẳng 此thử 是thị 諸chư 佛Phật 。 密mật 意ý 破phá 眾chúng 生sanh 執chấp 世thế 相tương/tướng 為vi 實thật 起khởi 於ư 常thường 見kiến 。 世thế 間gian 共cộng 知tri 幻huyễn 夢mộng 等đẳng 法pháp 是thị 空không 則tắc 不bất 信tín 人nhân 法pháp 心tâm 境cảnh 等đẳng 如như 幻huyễn 夢mộng 亦diệc 空không 所sở 以dĩ 將tương 所sở 信tín 之chi 虛hư 破phá 所sở 信tín 之chi 實thật 令linh 所sở 信tín 之chi 實thật 同đồng 所sở 信tín 之chi 虛hư 然nhiên 後hậu 乃nãi 頓đốn 悟ngộ 真chân 宗tông 徧biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 心tâm 內nội 心tâm 外ngoại 決quyết 定định 無vô 有hữu 實thật 法pháp 。 建kiến 立lập 大đại 莊trang 嚴nghiêm 論luận 云vân 我ngã 昔tích 曾tằng 聞văn 。 有hữu 一nhất 幻huyễn 師sư 有hữu 信tín 樂nhạo 心tâm 。 至chí 耆kỳ 闍xà 山sơn 為vi 僧Tăng 設thiết 會hội 供cúng 養dường 已dĩ 訖ngật 。 幻huyễn 尸thi 陀đà 羅la 木mộc 作tác 一nhất 女nữ 人nhân 端đoan 正chánh 奇kỳ 特đặc 在tại 大đại 眾chúng 前tiền 。 抱bão 捉tróc 此thử 女nữ 而nhi 鳴minh 咂táp 之chi 共cộng 為vi 欲dục 事sự 。 時thời 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 見kiến 此thử 事sự 已dĩ 。 咸hàm 皆giai 嫌hiềm 忿phẫn 而nhi 作tác 是thị 言ngôn 。 此thử 無vô 慙tàm 人nhân 所sở 為vi 鄙bỉ 褻tiết 知tri 其kỳ 如như 是thị 不bất 受thọ 其kỳ 供cung 時thời 彼bỉ 幻huyễn 師sư 既ký 行hành 欲dục 已dĩ 聞văn 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 譏cơ 訶ha 嫌hiềm 責trách 即tức 便tiện 以dĩ 刀đao 。 斫chước 刺thứ 是thị 女nữ 分phân 解giải 支chi 節tiết 挑thiêu 目mục 截tiệt 鼻tị 種chủng 種chủng 苦khổ 毒độc 而nhi 殺sát 此thử 女nữ 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 等đẳng 。 又hựu 見kiến 此thử 事sự 倍bội 復phục 嫌hiềm 忿phẫn 我ngã 等đẳng 若nhược 當đương 。 知tri 汝nhữ 如như 是thị 寧ninh 飲ẩm 毒độc 藥dược 不bất 受thọ 其kỳ 供cung 乃nãi 至chí 爾nhĩ 時thời 。 幻huyễn 師sư 即tức 捉tróc 尸thi 陀đà 羅la 木mộc 用dụng 示thị 眾chúng 僧Tăng 合hợp 掌chưởng 白bạch 言ngôn 。 我ngã 向hướng 所sở 作tác 即tức 是thị 此thử 木mộc 於ư 彼bỉ 木mộc 中trung 有hữu 何hà 欲dục 殺sát 欲dục 安an 眾chúng 僧Tăng 身thân 故cố 設thiết 此thử 飲ẩm 食thực 欲dục 令linh 眾chúng 僧Tăng 心tâm 安an 故cố 為vi 此thử 幻huyễn 耳nhĩ 願nguyện 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 聽thính 。 我ngã 所sở 說thuyết 豈khởi 可khả 不bất 聞văn 。 佛Phật 於ư 修Tu 多Đa 羅La 中trung 說thuyết 。 一nhất 切thiết 法pháp 猶do 如như 幻huyễn 化hóa 。 我ngã 今kim 為vì 欲dục 。 成thành 彼bỉ 語ngữ 故cố 故cố 作tác 斯tư 幻huyễn 如như 斯tư 幻huyễn 身thân 無vô 壽thọ 無vô 命mạng 。 識thức 之chi 幻huyễn 師sư 運vận 轉chuyển 機cơ 關quan 令linh 其kỳ 視thị 眴thuấn/huyễn 俯phủ 仰ngưỡng 顧cố 盻# 行hành 步bộ 進tiến 止chỉ 。 或hoặc 語ngữ 或hoặc 笑tiếu 以dĩ 此thử 事sự 故cố 。 深thâm 知tri 此thử 身thân 真chân 實thật 無vô 我ngã 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 頌tụng 云vân 世thế 間gian 種chủng 種chủng 。 法pháp 一nhất 切thiết 皆giai 如như 。 幻huyễn 若nhược 能năng 如như 是thị 知tri 。 其kỳ 心tâm 無vô 所sở 動động 諸chư 業nghiệp 從tùng 心tâm 生sanh 故cố 說thuyết 心tâm 如như 幻huyễn 若nhược 離ly 此thử 分phân 別biệt 普phổ 滅diệt 諸chư 有hữu 趣thú 譬thí 如như 工công 幻huyễn 師sư 普phổ 現hiện 諸chư 色sắc 像tượng 。 徒đồ 令linh 眾chúng 貪tham 樂nhạo/nhạc/lạc 畢tất 竟cánh 無vô 所sở 得đắc 。 世thế 間gian 亦diệc 如như 是thị 。 一nhất 切thiết 皆giai 如như 。 幻huyễn 無vô 性tánh 亦diệc 無vô 生sanh 。 示thị 現hiện 有hữu 種chủng 種chủng 度độ 脫thoát 諸chư 眾chúng 生sanh 。 令linh 知tri 法pháp 如như 幻huyễn 眾chúng 生sanh 。 不bất 異dị 幻huyễn 了liễu 幻huyễn 無vô 眾chúng 生sanh 眾chúng 生sanh 及cập 國quốc 土độ 三tam 世thế 所sở 有hữu 。 法pháp 如như 是thị 悉tất 無vô 餘dư 一nhất 切thiết 。 皆giai 如như 幻huyễn 幻huyễn 作tác 男nam 女nữ 。 形hình 及cập 象tượng 馬mã 牛ngưu 羊dương 。 屋ốc 宅trạch 池trì 泉tuyền 類loại 園viên 林lâm 華hoa 果quả 等đẳng 幻huyễn 物vật 無vô 覺giác 知tri 亦diệc 無vô 有hữu 住trú 處xứ 。 畢tất 竟cánh 寂tịch 滅diệt 。 相tương/tướng 但đãn 隨tùy 分phân 別biệt 現hiện 菩Bồ 薩Tát 能năng 如như 是thị 。 普phổ 見kiến 諸chư 世thế 間gian 有hữu 無vô 一nhất 切thiết 。 法pháp 了liễu 達đạt 悉tất 如như 幻huyễn 眾chúng 生sanh 。 及cập 國quốc 土độ 種chủng 種chủng 業nghiệp 所sở 造tạo 入nhập 於ư 如như 幻huyễn 際tế 於ư 彼bỉ 無vô 依y 着trước 如như 是thị 得đắc 善thiện 巧xảo 寂tịch 滅diệt 無vô 戲hí 論luận 。 住trụ 於ư 無vô 礙ngại 地địa 普phổ 現hiện 大đại 威uy 力lực 又hựu 入nhập 法Pháp 界Giới 。 品phẩm 時thời 童đồng 子tử 童đồng 女nữ 。 告cáo 善Thiện 財Tài 言ngôn 。 善thiện 男nam 子tử 我ngã 等đẳng 證chứng 得đắc 。 菩Bồ 薩Tát 解giải 脫thoát 。 名danh 為vi 幻Huyễn 住Trụ 。 得đắc 此thử 解giải 脫thoát 。 故cố 見kiến 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 皆giai 幻huyễn 住trụ 因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 故cố 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 皆giai 幻huyễn 住trụ 。 業nghiệp 煩phiền 惱não 所sở 起khởi 故cố 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 皆giai 幻huyễn 住trụ 無vô 明minh 有hữu 愛ái 等đẳng 。 展triển 轉chuyển 緣duyên 生sanh 故cố 。 一nhất 切thiết 法pháp 皆giai 幻huyễn 住trụ 。 我ngã 見kiến 等đẳng 種chủng 種chủng 幻huyễn 緣duyên 所sở 生sanh 故cố 一nhất 切thiết 三tam 世thế 。 皆giai 幻huyễn 住trụ 我ngã 見kiến 等đẳng 顛điên 倒đảo 智trí 所sở 生sanh 故cố 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 生sanh 滅diệt 老lão 死tử 憂ưu 悲bi 苦khổ 。 惱não 皆giai 幻huyễn 住trụ 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 所sở 生sanh 故cố 。 一nhất 切thiết 國quốc 土thổ 皆giai 幻huyễn 住trụ 。 想tưởng 倒đảo 心tâm 倒đảo 。 見kiến 倒đảo 無vô 明minh 所sở 現hiện 故cố 。 一nhất 切thiết 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 皆giai 幻huyễn 住trụ 智trí 斷đoạn 分phân 別biệt 所sở 成thành 故cố 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 皆giai 幻huyễn 住trụ 。 能năng 自tự 調điều 伏phục 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 諸chư 行hạnh 願nguyện 法pháp 之chi 所sở 成thành 故cố 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 會hội 。 變biến 化hóa 調điều 伏phục 。 諸chư 所sở 施thi 為vi 皆giai 幻huyễn 住trụ 。 願nguyện 智trí 幻huyễn 所sở 成thành 故cố 善thiện 男nam 子tử 。 幻huyễn 境cảnh 自tự 性tánh 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。
是thị 以dĩ 凡phàm 夫phu 盲manh 無vô 慧tuệ 目mục 。 妄vọng 取thủ 前tiền 塵trần 男nam 女nữ 等đẳng 相tướng 。 如như 幻huyễn 化hóa 法pháp 但đãn 誑cuống 心tâm 眼nhãn 都đô 無vô 實thật 事sự 皆giai 業nghiệp 識thức 心tâm 動động 起khởi 見kiến 現hiện 相tướng 意ý 識thức 分phân 別biệt 強cường/cưỡng 立lập 我ngã 人nhân 自tự 他tha 差sai 別biệt 若nhược 能năng 識thức 幻huyễn 方phương 悟ngộ 前tiền 非phi 終chung 不bất 於ư 空không 而nhi 興hưng 造tạo 作tác 又hựu 此thử 幻huyễn 法pháp 人nhân 多đa 錯thác 解giải 執chấp 一nhất 切thiết 法pháp 如như 幻huyễn 。 如như 化hóa 便tiện 作tác 空không 無vô 之chi 見kiến 如như 方Phương 廣Quảng 外ngoại 道đạo 立lập 空không 無vô 為vi 宗tông 不bất 知tri 實thật 義nghĩa 故cố 華hoa 嚴nghiêm 論luận 云vân 了liễu 如như 幻huyễn 法pháp 是thị 堅kiên 固cố 義nghĩa 言ngôn 堅kiên 固cố 者giả 即tức 是thị 常thường 住trụ 。 義nghĩa 豈khởi 可khả 作tác 空không 無vô 之chi 解giải 故cố 知tri 此thử 幻huyễn 即tức 真chân 幻huyễn 不bất 可khả 得đắc 無vô 幻huyễn 之chi 幻huyễn 名danh 為vi 幻huyễn 法pháp 絕tuyệt 見kiến 之chi 見kiến 方phương 名danh 見kiến 幻huyễn 問vấn 諸chư 法pháp 不bất 真chân 各các 無vô 自tự 性tánh 剎sát 那na 變biến 異dị 故cố 稱xưng 為vi 幻huyễn 佛Phật 身thân 常thường 住trụ 豈khởi 稱xưng 幻huyễn 耶da 答đáp 諸chư 佛Phật 畧lược 有hữu 二nhị 身thân 一nhất 真chân 實thật 身thân 二nhị 方phương 便tiện 身thân 以dĩ 眾chúng 生sanh 有hữu 不bất 見kiến 如Như 來Lai 。 真chân 實thật 身thân 故cố 示thị 方phương 便tiện 身thân 令linh 入nhập 真chân 實thật 若nhược 悟ngộ 入nhập 時thời 即tức 方phương 便tiện 身thân 是thị 常thường 住trụ 體thể 了liễu 幻huyễn 。 不bất 可khả 得đắc 故cố 。
所sở 以dĩ 鴦ương 崛quật 魔ma 羅la 經kinh 偈kệ 云vân 如Như 來Lai 所sở 變biến 化hóa 。 眾chúng 生sanh 悉tất 不bất 知tri 。 如Như 來Lai 所sở 作tác 幻huyễn 。 眾chúng 幻huyễn 中trung 之chi 王vương 。 大đại 身thân 方phương 便tiện 身thân 。 是thị 則tắc 為vi 如Như 來Lai 。 問vấn 一nhất 切thiết 法pháp 如như 幻huyễn 。 云vân 何hà 有hữu 垢cấu 淨tịnh 能năng 所sở 對đối 治trị 答đáp 只chỉ 為vì 如như 幻huyễn 故cố 垢cấu 淨tịnh 不bất 定định 由do 心tâm 迴hồi 轉chuyển 凡phàm 聖thánh 法pháp 生sanh 故cố 思tư 益ích 經Kinh 云vân 垢cấu 法pháp 說thuyết 淨tịnh 見kiến 垢cấu 實thật 性tánh 。 故cố 淨tịnh 法pháp 說thuyết 垢cấu 貪tham 著trước 淨tịnh 相tương/tướng 故cố 又hựu 莊trang 嚴nghiêm 經kinh 論luận 云vân 問vấn 若nhược 諸chư 法pháp 同đồng 如như 幻huyễn 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 一nhất 為vi 能năng 治trị 一nhất 為vi 所sở 治trị 偈kệ 答đáp 云vân 譬thí 如như 強cường/cưỡng 幻huyễn 王vương 令linh 餘dư 幻huyễn 王vương 退thoái 如như 是thị 清thanh 淨tịnh 。 法pháp 能năng 令linh 染nhiễm 法pháp 盡tận 。
所sở 以dĩ 圓viên 覺giác 經Kinh 云vân 善thiện 男nam 子tử 此thử 虛hư 妄vọng 心tâm 。 若nhược 無vô 六lục 塵trần 。 則tắc 不bất 能năng 有hữu 。 四tứ 大đại 分phân 解giải 。 無vô 塵trần 可khả 得đắc 。 於ư 中trung 緣duyên 塵trần 。 各các 歸quy 散tán 滅diệt 。 畢tất 竟cánh 無vô 有hữu 。 緣duyên 心tâm 可khả 見kiến 。 善thiện 男nam 子tử 彼bỉ 諸chư 眾chúng 生sanh 。 幻huyễn 身thân 滅diệt 故cố 。 幻huyễn 心tâm 亦diệc 滅diệt 。 幻huyễn 心tâm 滅diệt 故cố 。 幻huyễn 塵trần 亦diệc 滅diệt 。 幻huyễn 塵trần 滅diệt 故cố 。 幻huyễn 滅diệt 亦diệc 滅diệt 。 幻huyễn 滅diệt 滅diệt 故cố 。 非phi 幻huyễn 不bất 滅diệt 。 譬thí 如như 磨ma 鏡kính 。 垢cấu 盡tận 明minh 現hiện 。 善thiện 男nam 子tử 當đương 知tri 。 身thân 心tâm 皆giai 為vi 幻huyễn 垢cấu 。 垢cấu 相tướng 永vĩnh 滅diệt 。 十thập 方phương 清thanh 淨tịnh 。 善thiện 男nam 子tử 譬thí 如như 清thanh 淨tịnh 。 摩ma 尼ni 寶bảo 珠châu 。 映ánh 於ư 五ngũ 色sắc 。 隨tùy 方phương 各các 現hiện 。 諸chư 愚ngu 癡si 者giả 。 見kiến 彼bỉ 摩ma 尼ni 。 實thật 有hữu 五ngũ 色sắc 。 善thiện 男nam 子tử 圓viên 覺giác 淨tịnh 性tánh 。 現hiện 於ư 身thân 心tâm 。 隨tùy 類loại 各các 應ứng 。 彼bỉ 愚ngu 癡si 者giả 。 說thuyết 淨tịnh 圓viên 覺giác 。 實thật 有hữu 如như 是thị 。 身thân 心tâm 自tự 相tướng 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 由do 此thử 不bất 能năng 。 遠viễn 於ư 幻huyễn 化hóa 。 釋thích 曰viết 珠châu 中trung 無vô 五ngũ 方phương 之chi 色sắc 因nhân 光quang 所sở 映ánh 性tánh 中trung 無vô 五ngũ 趣thú 之chi 身thân 隨tùy 業nghiệp 而nhi 現hiện 迷mê 珠châu 者giả 執chấp 珠châu 中trung 實thật 色sắc 昧muội 性tánh 者giả 認nhận 性tánh 內nội 虛hư 身thân 法pháp 喻dụ 皎hiệu 然nhiên 真chân 偽ngụy 可khả 驗nghiệm 。
問vấn 入nhập 此thử 宗tông 門môn 云vân 何hà 了liễu 一nhất 切thiết 法pháp 。 如như 化hóa 答đáp 以dĩ 萬vạn 法pháp 無vô 體thể 名danh 相tướng 本bổn 空không 無vô 而nhi 忽hốt 有hữu 名danh 之chi 曰viết 化hóa 。
大đại 智Trí 度Độ 論luận 問vấn 云vân 若nhược 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 空không 如như 化hóa 何hà 以dĩ 故cố 有hữu 種chủng 種chủng 。 說thuyết 法Pháp 別biệt 異dị 答đáp 曰viết 如như 佛Phật 所sở 化hóa 。 及cập 餘dư 人nhân 所sở 化hóa 雖tuy 不bất 實thật 而nhi 有hữu 種chủng 種chủng 。 形hình 像tượng 別biệt 異dị 夢mộng 中trung 所sở 見kiến 。 種chủng 種chủng 亦diệc 如như 是thị 人nhân 見kiến 夢mộng 中trung 好hảo 惡ác 事sự 有hữu 生sanh 喜hỷ 者giả 有hữu 生sanh 怖bố 者giả 如như 鏡kính 中trung 像tượng 。 雖tuy 無vô 實thật 事sự 而nhi 隨tùy 本bổn 形hình 像tượng 有hữu 好hảo 醜xú 諸chư 法pháp 亦diệc 如như 是thị 。 雖tuy 空không 而nhi 各các 各các 有hữu 因nhân 。 緣duyên 如như 佛Phật 經Kinh 中trung 說thuyết 於ư 是thị 化hóa 法pháp 中trung 有hữu 聲Thanh 聞Văn 變biến 化hóa 。 有hữu 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 變biến 化hóa 有hữu 菩Bồ 薩Tát 變biến 化hóa 。 有hữu 佛Phật 變biến 化hóa 有hữu 煩phiền 惱não 變biến 化hóa 有hữu 業nghiệp 變biến 化hóa 又hựu 云vân 如như 化hóa 者giả 化hóa 主chủ 無vô 定định 物vật 但đãn 以dĩ 心tâm 生sanh 便tiện 有hữu 所sở 作tác 皆giai 無vô 有hữu 實thật 人nhân 身thân 亦diệc 如như 是thị 。 本bổn 無vô 所sở 因nhân 但đãn 從tùng 先tiên 世thế 心tâm 生sanh 今kim 世thế 身thân 皆giai 無vô 有hữu 實thật 以dĩ 是thị 故cố 諸chư 法pháp 如như 化hóa 。
故cố 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 從tùng 心tâm 生sanh 悉tất 如như 幻huyễn 化hóa 。 雖tuy 幻huyễn 化hóa 不bất 實thật 亦diệc 可khả 作tác 善thiện 惡ác 之chi 因nhân 緣duyên 受thọ 昇thăng 沉trầm 之chi 報báo 應ứng 不bất 可khả 生sanh 於ư 斷đoạn 見kiến 但đãn 了liễu 體thể 虛hư 莫mạc 生sanh 取thủ 捨xả 。
以dĩ 眾chúng 生sanh 無vô 性tánh 即tức 空không 故cố 在tại 凡phàm 不bất 凡phàm 以dĩ 法Pháp 身thân 隨tùy 緣duyên 故cố 處xứ 聖thánh 非phi 聖thánh 又hựu 以dĩ 眾chúng 生sanh 緣duyên 成thành 似tự 有hữu 故cố 聖thánh 不bất 是thị 凡phàm 以dĩ 法Pháp 身thân 常thường 住trụ 不bất 變biến 。 故cố 凡phàm 不bất 是thị 聖thánh 則tắc 真chân 俗tục 一nhất 際tế 染nhiễm 淨tịnh 恆hằng 分phần/phân 凡phàm 聖thánh 兩lưỡng 途đồ 生sanh 佛Phật 無vô 異dị 如như 是thị 鎔dong 融dung 方phương 明minh 一nhất 心tâm 佛Phật 性tánh 。
十Thập 地Địa 經Kinh 云vân 眾chúng 生sanh 身thân 中trung 。 有hữu 金kim 剛cang 佛Phật 性tánh 猶do 如như 日nhật 輪luân 。 佛Phật 者giả 是thị 覺giác 人nhân 有hữu 靈linh 知tri 之chi 覺giác 今kim 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 空không 。 與dữ 之chi 為vi 性tánh 故cố 名danh 佛Phật 性tánh 非phi 情tình 無vô 覺giác 但đãn 持trì 自tự 體thể 得đắc 稱xưng 為vi 法pháp 今kim 真chân 性tánh 與dữ 之chi 為vi 性tánh 故cố 名danh 法pháp 性tánh 故cố 云vân 假giả 說thuyết 能năng 所sở 而nhi 實thật 無vô 差sai 云vân 何hà 無vô 差sai 同đồng 一nhất 性tánh 故cố 問vấn 夫phu 言ngôn 佛Phật 性tánh 境cảnh 智trí 俱câu [(冰-水+〡)*ㄆ]# 云vân 何hà 教giáo 中trung 云vân 在tại 有hữu 情tình 數số 中trung 稱xưng 佛Phật 性tánh 在tại 無vô 情tình 數số 中trung 稱xưng 法pháp 性tánh 答đáp 在tại 心tâm 稱xưng 佛Phật 性tánh 在tại 境cảnh 稱xưng 法pháp 性tánh 從tùng 緣duyên 雖tuy 別biệt 能năng 所sở 似tự 分phần/phân 約ước 性tánh 本bổn 同đồng 一nhất 體thể 無vô 異dị 。 如như 瓶bình 貯trữ 醍đề 醐hồ 隨tùy 諸chư 器khí 而nhi 不bất 等đẳng 猶do 水thủy 分phần/phân 江giang 海hải 逐trục 流lưu 處xứ 而nhi 得đắc 名danh 一nhất 味vị 真chân 心tâm 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 凡phàm 聖thánh 境cảnh 智trí 一nhất 際tế 無vô 差sai 所sở 以dĩ 法Pháp 王Vương 經Kinh 云vân 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 一nhất 心tâm 佛Phật 性tánh 平bình 等đẳng 等đẳng 諸chư 法pháp 故cố 只chỉ 為vì 真chân 心tâm 不bất 守thủ 自tự 性tánh 隨tùy 緣duyên 轉chuyển 動động 於ư 轉chuyển 動động 處xứ 立lập 其kỳ 異dị 名danh 古cổ 德đức 云vân 譬thí 如như 珠châu 向hướng 月nguyệt 出xuất 水thủy 向hướng 日nhật 出xuất 火hỏa 一nhất 珠châu 未vị 曾tằng 異dị 而nhi 得đắc 水thủy 火hỏa 之chi 名danh 以dĩ 珠châu 體thể 是thị 一nhất 能năng 應ưng 二nhị 緣duyên 且thả 如như 月nguyệt 為vi 水thủy 緣duyên 時thời 月nguyệt 中trung 未vị 曾tằng 無vô 火hỏa 性tánh 日nhật 為vi 火hỏa 緣duyên 時thời 日nhật 中trung 未vị 曾tằng 無vô 水thủy 性tánh 何hà 以dĩ 故cố 二nhị 性tánh 相tướng 冥minh 故cố 但đãn 緣duyên 水thủy 火hỏa 事sự 有hữu 優ưu 劣liệt 故cố 。 使sử 二nhị 性tánh 冥minh 伏phục 不bất 現hiện 各các 從tùng 自tự 體thể 得đắc 水thủy 火hỏa 名danh 非phi 全toàn 無vô 性tánh 真Chân 如Như 一nhất 心tâm 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 在tại 有hữu 情tình 中trung 名danh 佛Phật 性tánh 在tại 無vô 情tình 中trung 名danh 法pháp 性tánh 一nhất 如như 未vị 曾tằng 異dị 而nhi 得đắc 法Pháp 佛Phật 之chi 名danh 以dĩ 真Chân 如Như 體thể 一nhất 能năng 應ưng 二nhị 緣duyên 且thả 如như 有hữu 情tình 正chánh 為vi 佛Phật 緣duyên 時thời 有hữu 情tình 未vị 曾tằng 無vô 法pháp 性tánh 無vô 情tình 正chánh 為vi 法pháp 緣duyên 時thời 無vô 情tình 未vị 曾tằng 無vô 佛Phật 性tánh 何hà 以dĩ 故cố 二nhị 性tánh 相tướng 冥minh 故cố 但đãn 由do 色sắc 心tâm 事sự 有hữu 優ưu 劣liệt 故cố 。 二nhị 性tánh 冥minh 伏phục 不bất 現hiện 各các 從tùng 自tự 體thể 得đắc 法Pháp 佛Phật 名danh 非phi 全toàn 無vô 性tánh 。
清thanh 涼lương 記ký 云vân 法pháp 性tánh 即tức 佛Phật 性tánh 者giả 以dĩ 境cảnh 因nhân 心tâm 變biến 境cảnh 不bất 異dị 心tâm 心tâm 若nhược 有hữu 性tánh 境cảnh 寧ninh 非phi 有hữu 况# 心tâm 與dữ 境cảnh 皆giai 即tức 真chân 性tánh 真chân 性tánh 。 不bất 二nhị 心tâm 境cảnh 豈khởi 乖quai 若nhược 以dĩ 性tánh 從tùng 相tương/tướng 不bất 妨phương 內nội 外ngoại 若nhược 以dĩ 外ngoại 境cảnh 而nhi 例lệ 於ư 心tâm 令linh 有hữu 覺giác 知tri 修tu 行hành 作tác 佛Phật 即tức 是thị 邪tà 見kiến 外ngoại 道đạo 。 之chi 法pháp 故cố 須tu 常thường 照chiếu 不bất 即tức 不bất 離ly 。 不bất 一nhất 不bất 異dị 。 無vô 所sở 惑hoặc 矣hĩ 故cố 知tri 佛Phật 性tánh 非phi 內nội 非phi 外ngoại 。 隨tùy 物vật 迷mê 悟ngộ 強cưỡng 說thuyết 昇thăng 沉trầm 又hựu 今kim 為vi 遮già 妄vọng 執chấp 一nhất 切thiết 無vô 情tình 。 有hữu 佛Phật 性tánh 義nghĩa 就tựu 計kế 此thử 義nghĩa 自tự 有hữu 淺thiển 深thâm 若nhược 謂vị 精tinh 神thần 化hóa 為vi 。 土thổ 木mộc 金kim 石thạch 。 梟kiêu 獍# 負phụ 塊khối 以dĩ 成thành 於ư 子tử 情tình 變biến 非phi 情tình 非phi 情tình 變biến 情tình 斯tư 為vi 邪tà 見kiến 不bất 異dị 外ngoại 道đạo 眾chúng 生sanh 計kế 生sanh 草thảo 木mộc 有hữu 命mạng 故cố 不bất 可khả 也dã 若nhược 說thuyết 無vô 情tình 同đồng 一nhất 性tánh 故cố 則tắc 稍sảo 近cận 宗tông 亦diệc 須tu 得đắc 意ý 彼bỉ 本bổn 立lập 意ý 約ước 於ư 真Chân 如Như 自tự 體thể 徧biến 故cố 真chân 實thật 之chi 性tánh 無vô 有hữu 二nhị 故cố 今kim 直trực 顯hiển 正chánh 義nghĩa 謂vị 性tánh 與dữ 相tương/tướng 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 情tình 與dữ 非phi 情tình 亦diệc 非phi 一nhất 異dị 。
故cố 起khởi 信tín 論luận 問vấn 云vân 若nhược 諸chư 佛Phật 法Pháp 身thân 。 離ly 於ư 色sắc 相tướng 者giả 云vân 何hà 能năng 現hiện 。 種chủng 種chủng 色sắc 相tướng 。 答đáp 曰viết 即tức 此thử 法Pháp 身thân 。 是thị 色sắc 體thể 故cố 能năng 現hiện 於ư 色sắc 所sở 謂vị 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 色sắc 心tâm 不bất 二nhị 以dĩ 色sắc 性tánh 即tức 智trí 故cố 色sắc 體thể 無vô 形hình 說thuyết 名danh 智trí 身thân 以dĩ 智trí 性tánh 即tức 色sắc 故cố 說thuyết 名danh 法Pháp 身thân 徧biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 今kim 取thủ 二nhị 性tánh 相tướng 即tức 互hỗ 融dung 之chi 義nghĩa 說thuyết 耳nhĩ 百bách 門môn 義nghĩa 海hải 云vân 謂vị 覺giác 塵trần 及cập 一nhất 切thiết 法pháp 。 從tùng 緣duyên 無vô 性tánh 名danh 為vi 佛Phật 性tánh 經Kinh 云vân 三tam 世thế 佛Phật 種chủng 以dĩ 無vô 性tánh 為vi 性tánh 一nhất 切thiết 處xứ 隨tùy 了liễu 無vô 性tánh 即tức 為vi 佛Phật 性tánh 不bất 以dĩ 有hữu 情tình 故cố 有hữu 不bất 以dĩ 無vô 情tình 故cố 無vô 今kim 獨độc 言ngôn 有hữu 情tình 者giả 徧biến 世thế 勸khuyến 人nhân 了liễu 性tánh 常thường 於ư 一nhất 毛mao 一nhất 毫hào 之chi 處xứ 明minh 見kiến 一nhất 切thiết 理lý 事sự 無vô 非phi 如Như 來Lai 性tánh 是thị 開khai 如Như 來Lai 性tánh 起khởi 功công 德đức 名danh 為vi 佛Phật 性tánh 是thị 知tri 六lục 道đạo 四tứ 生sanh 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 情tình 與dữ 非phi 情tình 皆giai 同đồng 一nhất 性tánh 如như 世Thế 尊Tôn 最tối 後hậu 垂thùy 示thị 應ưng 盡tận 還hoàn 原nguyên 品phẩm 三tam 告cáo 之chi 文văn 經Kinh 云vân 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 如như 是thị 逆nghịch 順thuận 。 入nhập 諸chư 禪thiền 已dĩ 普phổ 告cáo 大đại 眾chúng 。 我ngã 以dĩ 甚thậm 深thâm 般Bát 若Nhã 徧biến 觀quán 三tam 界giới 一nhất 切thiết 。 六lục 道đạo 諸chư 山sơn 大đại 海hải 。 大đại 地địa 含hàm 生sanh 如như 是thị 三tam 界giới 。 根căn 本bổn 性tánh 離ly 畢tất 竟cánh 寂tịch 滅diệt 。 同đồng 虛hư 空không 相tướng 無vô 名danh 無vô 識thức 永vĩnh 斷đoạn 諸chư 有hữu 本bổn 來lai 平bình 等đẳng 無vô 高cao 下hạ 想tưởng 無vô 見kiến 無vô 聞văn 。 無vô 覺giác 無vô 知tri 。 不bất 可khả 繫hệ 縛phược 不bất 可khả 解giải 脫thoát 無vô 眾chúng 生sanh 無vô 壽thọ 命mạng 不bất 生sanh 不bất 起khởi 。 不bất 盡tận 不bất 滅diệt 。 非phi 世thế 間gian 非phi 非phi 世thế 間gian 。 涅Niết 槃Bàn 生sanh 死tử 。 皆giai 不bất 可khả 得đắc 。 二nhị 際tế 平bình 等đẳng 等đẳng 諸chư 法pháp 故cố 閒nhàn 居cư 靜tĩnh 住trụ 無vô 所sở 施thí 為vi 。 究cứu 竟cánh 安an 置trí 必tất 不bất 可khả 得đắc 。 從tùng 無vô 住trụ 法pháp 法pháp 性tánh 施thí 為vì 斷đoạn 一nhất 切thiết 。 相tương/tướng 一nhất 無vô 所sở 有hữu 法pháp 。 相tương/tướng 如như 是thị 其kỳ 知tri 是thị 者giả 。 名danh 出xuất 世thế 人nhân 是thị 事sự 不bất 知tri 名danh 生sanh 死tử 始thỉ 汝nhữ 等đẳng 大đại 眾chúng 。 應ưng 斷đoạn 無vô 明minh 滅diệt 生sanh 死tử 始thỉ 又hựu 復phục 告cáo 大đại 眾chúng 。 我ngã 以dĩ 摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 。 徧biến 觀quán 三tam 界giới 有hữu 情tình 無vô 情tình 。 一nhất 切thiết 人nhân 法pháp 悉tất 皆giai 究cứu 竟cánh 無vô 繫hệ 縛phược 者giả 無vô 解giải 脫thoát 者giả 。 無vô 主chủ 無vô 依y 。 不bất 可khả 攝nhiếp 持trì 不phủ 。 出xuất 三tam 界giới 不bất 入nhập 諸chư 有hữu 本bổn 來lai 清thanh 淨tịnh 。 無vô 垢cấu 無vô 煩phiền 惱não 。 與dữ 虛hư 空không 等đẳng 。 不bất 平bình 等đẳng 非phi 不bất 平bình 等đẳng 。 盡tận 諸chư 動động 念niệm 思tư 想tưởng 心tâm 息tức 如như 是thị 法pháp 相tướng 。 名danh 大đại 涅Niết 槃Bàn 真chân 見kiến 此thử 法pháp 名danh 為vi 。 解giải 脫thoát 凡phàm 夫phu 不bất 知tri 名danh 曰viết 無Vô 明Minh 。 作tác 是thị 語ngữ 已dĩ 。 復phục 入nhập 超siêu 禪thiền 從tùng 初sơ 禪thiền 出xuất 乃nãi 至chí 入nhập 滅diệt 。 盡tận 定định 從tùng 滅diệt 盡tận 定định 出xuất 乃nãi 至chí 入nhập 初sơ 禪thiền 如như 是thị 逆nghịch 順thuận 。 入nhập 超siêu 禪thiền 已dĩ 復phục 告cáo 大đại 眾chúng 。 我ngã 以dĩ 佛Phật 眼nhãn 。 徧biến 觀quán 三tam 界giới 一nhất 切thiết 。 諸chư 法pháp 無vô 明minh 。 本bổn 際tế 性tánh 本bổn 解giải 脫thoát 於ư 十thập 方phương 求cầu 了liễu 不bất 能năng 得đắc 。 根căn 本bổn 無vô 故cố 所sở 因nhân 枝chi 葉diệp 皆giai 悉tất 解giải 脫thoát 。 無vô 明minh 解giải 脫thoát 故cố 。 乃nãi 至chí 老lão 死tử 。 皆giai 得đắc 解giải 脫thoát 。 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 我ngã 今kim 安an 住trụ 常thường 寂tịch 滅diệt 光quang 名danh 大đại 涅Niết 槃Bàn 如như 上thượng 真chân 實thật 慈từ 父phụ 廣quảng 大đại 悲bi 心tâm 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 三tam 告cáo 之chi 文văn 或hoặc 有hữu 偶ngẫu 斯tư 教giáo 者giả 可khả 以dĩ 析tích 骨cốt 為vi 筆bút 。 剝bác 皮bì 為vi [糸*氐]# 刺thứ 血huyết 為vi 墨mặc 。 而nhi 書thư 寫tả 之chi 不bất 可khả 頃khoảnh 刻khắc 暫tạm 忘vong 剎sát 那na 失thất 照chiếu 且thả 如như 第đệ 一nhất 文văn 云vân 徧biến 觀quán 三tam 界giới 一nhất 切thiết 。 六lục 道đạo 諸chư 山sơn 大đại 海hải 。 大đại 地địa 含hàm 生sanh 如như 是thị 三tam 界giới 。 根căn 本bổn 性tánh 離ly 畢tất 竟cánh 寂tịch 滅diệt 。 第đệ 二nhị 文văn 云vân 徧biến 觀quán 三tam 界giới 有hữu 情tình 無vô 情tình 。 一nhất 切thiết 人nhân 法pháp 悉tất 皆giai 究cứu 竟cánh 第đệ 三tam 文văn 云vân 徧biến 觀quán 三tam 界giới 一nhất 切thiết 。 諸chư 法pháp 無vô 明minh 。 本bổn 性tánh 性tánh 本bổn 解giải 脫thoát 是thị 以dĩ 徧biến 法Pháp 界Giới 內nội 盡tận 十thập 方phương 中trung 若nhược 有hữu 情tình 若nhược 無vô 情tình 若nhược 有hữu 性tánh 若nhược 無vô 性tánh 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 草thảo 芥giới 人nhân 畜súc 。 不bất 在tại 三tam 界giới 。 不bất 出xuất 三tam 界giới 不bất 隨tùy 生sanh 死tử 不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 皆giai 同đồng 真Chân 如Như 一nhất 心tâm 妙diệu 性tánh 如như 是thị 信tín 解giải 。 頓đốn 入nhập 一Nhất 乘Thừa 更cánh 無vô 祕bí 文văn 能năng 出xuất 斯tư 旨chỉ 離ly 此thử 有hữu 說thuyết 皆giai 是thị 權quyền 施thí 誘dụ 引dẫn 提đề 擕# 咸hàm 歸quy 宗tông 鏡kính 。
問vấn 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 有hữu 佛Phật 性tánh 者giả 云vân 何hà 不bất 免miễn 沉trầm 淪luân 答đáp 眾chúng 生sanh 雖tuy 具cụ 正chánh 因nhân 而nhi 無vô 緣duyên 了liễu 所sở 以dĩ 圓viên 覺giác 經Kinh 云vân 未vị 出xuất 輪luân 迴hồi 。 而nhi 辯biện 圓viên 覺giác 彼bỉ 圓viên 覺giác 性tánh 。 即tức 同đồng 流lưu 轉chuyển 。 若nhược 免miễn 輪luân 迴hồi 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 故cố 先tiên 德đức 頌tụng 云vân 圓viên 成thành 沉trầm 識thức 海hải 流lưu 轉chuyển 若nhược 飄phiêu 蓬bồng 是thị 以dĩ 真Chân 如Như 本bổn 覺giác 不bất 守thủ 自tự 性tánh 以dĩ 無vô 性tánh 故cố 。 但đãn 隨tùy 緣duyên 轉chuyển 如như 云vân 法Pháp 身thân 流lưu 轉chuyển 五ngũ 道đạo 。 故cố 號hiệu 眾chúng 生sanh 應ưng 須tu 以dĩ 善thiện 巧xảo 方phương 便tiện 。 發phát 之chi 以dĩ 智trí 照chiếu 助trợ 之chi 以dĩ 良lương 緣duyên 了liễu 了liễu 見kiến 時thời 方phương 逃đào 境cảnh 縛phược 如như 起khởi 信tín 鈔sao 云vân 且thả 夫phu 真chân 之chi 與dữ 妄vọng 皆giai 依y 一nhất 法Pháp 界Giới 心tâm 所sở 說thuyết 葢# 以dĩ 此thử 心tâm 本bổn 來lai 有hữu 體thể 有hữu 用dụng 即tức 用dụng 之chi 體thể 則tắc 蕩đãng 然nhiên 空không 寂tịch 即tức 體thể 之chi 用dụng 則tắc 了liễu 然nhiên 覺giác 知tri 以dĩ 無vô 始thỉ 時thời 來lai 。 迷mê 故cố 於ư 空không 寂tịch 之chi 處xứ 確xác 然nhiên 根căn 身thân 塵trần 境cảnh 於ư 覺giác 知tri 之chi 處xứ 則tắc 紛phân 然nhiên 分phân 別biệt 緣duyên 念niệm 故cố 肇triệu 論luận 云vân 法Pháp 身thân 隱ẩn 於ư 形hình 㲉xác 之chi 中trung 真chân 智trí 隱ẩn 於ư 緣duyên 慮lự 之chi 內nội 然nhiên 其kỳ 形hình 㲉xác 緣duyên 慮lự 元nguyên 來lai 體thể 空không 空không 寂tịch 覺giác 知tri 元nguyên 來lai 不bất 變biến 不bất 變biến 之chi 真chân 元nguyên 來lai 隨tùy 緣duyên 體thể 空không 之chi 妄vọng 元nguyên 來lai 成thành 事sự 非phi 因nhân 造tạo 作tác 法pháp 爾nhĩ 如như 斯tư 。
大đại 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 佛Phật 告cáo 善thiện 男nam 子tử 。 如như 汝nhữ 所sở 言ngôn 。 若nhược 一nhất 闡xiển 提đề 有hữu 佛Phật 性tánh 者giả 云vân 何hà 不bất 遮già 地địa 獄ngục 之chi 罪tội 。 善thiện 男nam 子tử 一nhất 闡xiển 提đề 中trung 無vô 有hữu 佛Phật 性tánh 善thiện 男nam 子tử 譬thí 如như 有hữu 王vương 。 聞văn 箜không 篌hầu 音âm 其kỳ 聲thanh 清thanh 妙diệu 心tâm 即tức 耽đam 著trước 喜hỷ 樂lạc 愛ái 念niệm 情tình 無vô 捨xả 離ly 。 即tức 告cáo 大đại 臣thần 。 如như 是thị 妙diệu 音âm 。 從tùng 何hà 處xứ 出xuất 大đại 臣thần 答đáp 言ngôn 如như 是thị 妙diệu 音âm 。 從tùng 箜không 篌hầu 出xuất 王vương 復phục 語ngứ 言ngôn 持trì 是thị 聲thanh 來lai 爾nhĩ 時thời 大đại 臣thần 。 持trì 箜không 篌hầu 置trí 於ư 王vương 前tiền 而nhi 作tác 是thị 言ngôn 。 大đại 王vương 當đương 知tri 此thử 。 即tức 是thị 聲thanh 王vương 語ngữ 箜không 篌hầu 出xuất 聲thanh 出xuất 聲thanh 而nhi 箜không 篌hầu 聲thanh 亦diệc 不bất 出xuất 爾nhĩ 時thời 大đại 王vương 。 即tức 斷đoạn 其kỳ 弦huyền 聲thanh 亦diệc 不bất 出xuất 取thủ 其kỳ 皮bì 木mộc 悉tất 皆giai 拆# 裂liệt 推thôi 求cầu 其kỳ 聲thanh 了liễu 不bất 能năng 得đắc 。 爾nhĩ 時thời 大đại 王vương 。 即tức 嗔sân 大đại 臣thần 云vân 何hà 。 乃nãi 作tác 如như 是thị 妄vọng 語ngữ 大đại 臣thần 白bạch 王vương 。 夫phu 取thủ 聲thanh 者giả 法pháp 不bất 如như 是thị 應ưng 以dĩ 眾chúng 緣duyên 善thiện 巧xảo 方phương 便tiện 。 聲thanh 乃nãi 出xuất 耳nhĩ 眾chúng 生sanh 佛Phật 性tánh 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 無vô 有hữu 住trụ 處xứ 。 以dĩ 善thiện 方phương 便tiện 。 故cố 得đắc 可khả 見kiến 以dĩ 可khả 見kiến 故cố 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 一nhất 闡xiển 提đề 輩bối 不bất 見kiến 佛Phật 性tánh 云vân 何hà 能năng 遮già 三tam 惡ác 道đạo 罪tội 善thiện 男nam 子tử 若nhược 一nhất 闡xiển 提đề 信tín 有hữu 佛Phật 性tánh 當đương 知tri 是thị 人nhân 。 不bất 至chí 三tam 惡ác 是thị 亦diệc 不bất 名danh 一nhất 闡xiển 提đề 。 也dã 以dĩ 不bất 自tự 信tín 有hữu 佛Phật 性tánh 故cố 即tức 墮đọa 三tam 惡ác 故cố 名danh 一nhất 闡xiển 提đề 。 是thị 知tri 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 雖tuy 有hữu 正chánh 因nhân 。 不bất 得đắc 了liễu 緣duyên 枉uổng 沉trầm 生sanh 死tử 為vi 不bất 知tri 故cố 甘cam 稱xưng 下hạ 凡phàm 為vi 不bất 聞văn 故cố 不bất 親thân 善thiện 友hữu 。 常thường 迷mê 智trí 眼nhãn 豈khởi 有hữu 了liễu 因nhân 恆hằng 習tập 惡ác 緣duyên 何hà 成thành 善thiện 本bổn 今kim 為vi 未vị 聞văn 者giả 廣quảng 搜sưu 祕bí 藏tạng 發phát 起khởi 信tín 心tâm 。 為vi 未vị 知tri 者giả 直trực 指chỉ 心tâm 原nguyên 了liễu 然nhiên 無vô 滯trệ 為vi 已dĩ 聞văn 者giả 智trí 慧tuệ 開khai 發phát 萬vạn 善thiện 資tư 熏huân 為vi 已dĩ 知tri 者giả 一nhất 向hướng 保bảo 任nhậm 理lý 行hành 成thành 就tựu 有hữu 斯tư 深thâm 益ích 豈khởi 厭yếm 文văn 繁phồn 普phổ 望vọng 後hậu 賢hiền 廣quảng 垂thùy 傳truyền 授thọ 問vấn 佛Phật 性tánh 若nhược 定định 有hữu 無vô 即tức 成thành 斷đoạn 常thường 之chi 見kiến 如như 何hà 體thể 會hội 理lý 合hợp 正chánh 因nhân 答đáp 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 能năng 契khế 一Nhất 乘Thừa 之chi 門môn 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 不bất 謗báng 三tam 因nhân 之chi 性tánh (# 正chánh 因nhân 緣duyên 因nhân 了liễu 因nhân )# 如như 大đại 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 佛Phật 言ngôn 善thiện 男nam 子tử 若nhược 有hữu 說thuyết 言ngôn 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 定định 有hữu 佛Phật 性tánh 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 不bất 作tác 不bất 生sanh 煩phiền 惱não 。 因nhân 緣duyên 故cố 不bất 可khả 見kiến 。 當đương 知tri 是thị 人nhân 。 謗báng 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 。 若nhược 有hữu 說thuyết 言ngôn 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 都đô 無vô 佛Phật 性tánh 猶do 如như 兔thố 角giác 從tùng 方phương 便tiện 生sanh 。 本bổn 無vô 今kim 有hữu 。 已dĩ 有hữu 還hoàn 無vô 當đương 知tri 是thị 人nhân 。 謗báng 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 。 若nhược 有hữu 說thuyết 言ngôn 。 眾chúng 生sanh 非phi 有hữu 如như 虛hư 空không 非phi 無vô 如như 兔thố 角giác 何hà 以dĩ 故cố 虛hư 空không 常thường 故cố 兔thố 角giác 無vô 故cố 是thị 故cố 得đắc 言ngôn 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 有hữu 破phá 兔thố 角giác 無vô 破phá 虛hư 空không 如như 是thị 。 說thuyết 者giả 不bất 謗báng 三Tam 寶Bảo 。
問vấn 佛Phật 性tánh 於ư 五ngũ 眼nhãn 中trung 何hà 眼nhãn 能năng 見kiến 答đáp 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 佛Phật 眼nhãn 見kiến 故cố 而nhi 得đắc 明minh 了liễu 以dĩ 佛Phật 眼nhãn 見kiến 。 一nhất 切thiết 美mỹ 惡ác 差sai 別biệt 等đẳng 事sự 悉tất 皆giai 不bất 動động 為vi 見kiến 性tánh 故cố 維duy 摩ma 經Kinh 云vân 善thiện 能năng 分phân 別biệt 。 諸chư 法pháp 相tướng 於ư 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 而nhi 不bất 動động 。 此thử 是thị 心tâm 鑒giám 無vô 礙ngại 為vi 眼nhãn 非phi 取thủ 根căn 塵trần 所sở 對đối 是thị 以dĩ 肉nhục 眼nhãn 見kiến 。 麤thô 天thiên 眼nhãn 觀quán 細tế 慧tuệ 眼nhãn 明minh 空không 法Pháp 眼nhãn 辯biện 有hữu 佛Phật 眼nhãn 觀quán 不bất 二nhị 相tương/tướng 一nhất 實thật 之chi 理lý 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 離ly 世thế 間gian 品phẩm 說thuyết 十thập 眼nhãn 所sở 謂vị 肉nhục 眼nhãn 見kiến 一nhất 切thiết 色sắc 。 故cố 天thiên 眼nhãn 見kiến 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 心tâm 故cố 慧tuệ 眼nhãn 見kiến 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 諸chư 根căn 境cảnh 界giới 。 故cố 法Pháp 眼nhãn 見kiến 一nhất 切thiết 法pháp 。 實thật 相tướng 故cố 佛Phật 眼nhãn 見kiến 如Như 來Lai 十Thập 力Lực 。 故cố 智trí 眼nhãn 見kiến 諸chư 法pháp 故cố 光quang 明minh 眼nhãn 見kiến 佛Phật 光quang 明minh 。 故cố 出xuất 生sanh 死tử 眼nhãn 見kiến 涅Niết 槃Bàn 故cố 無vô 礙ngại 眼nhãn 所sở 見kiến 無vô 障chướng 故cố 一Nhất 切Thiết 智Trí 眼nhãn 。 見kiến 普phổ 門môn 法Pháp 界Giới 故cố 又hựu 慧tuệ 眼nhãn 所sở 見kiến 無vô 法pháp 可khả 見kiến 故cố 名danh 為vi 見kiến 者giả 見kiến 法pháp 空không 故cố 名danh 為vi 慧tuệ 眼nhãn 非phi 獨độc 慧tuệ 眼nhãn 五ngũ 眼nhãn 亦diệc 爾nhĩ 如như 是thị 五ngũ 眼nhãn 照chiếu 如như 千thiên 日nhật 十thập 方phương 之chi 中trung 無vô 處xứ 不bất 見kiến 於ư 一nhất 切thiết 。 處xử 地địa 平bình 如như 掌chưởng 。 無vô 諸chư 穢uế 惡ác 。 若nhược 有hữu 可khả 見kiến 即tức 是thị 生sanh 盲manh 何hà 以dĩ 故cố 無vô 所sở 有hữu 故cố 。 當đương 知tri 無vô 空không 色sắc 空không 俱câu 遣khiển 又hựu 見kiến 一nhất 切thiết 塵trần 全toàn 是thị 眼nhãn 更cánh 不bất 可khả 見kiến 。 聞văn 一nhất 切thiết 聲thanh 。 全toàn 是thị 耳nhĩ 不bất 復phục 更cánh 聞văn 所sở 以dĩ 云vân 一nhất 切thiết 聲thanh 是thị 佛Phật 聲thanh 一nhất 切thiết 色sắc 是thị 佛Phật 色sắc 又hựu 云vân 離ly 心tâm 之chi 外ngoại 更cánh 無vô 一nhất 法pháp 縱túng/tung 見kiến 內nội 外ngoại 但đãn 是thị 自tự 心tâm 所sở 現hiện 無vô 別biệt 內nội 外ngoại 此thử 無vô 過quá 也dã 乃nãi 至chí 若nhược 了liễu 塵trần 時thời 塵trần 全toàn 是thị 知tri 也dã 終chung 不bất 以dĩ 知tri 知tri 於ư 塵trần 即tức 有hữu 所sở 知tri 也dã 若nhược 知tri 於ư 無vô 知tri 不bất 異dị 知tri 也dã 今kim 塵trần 即tức 知tri 不bất 復phục 更cánh 以dĩ 知tri 及cập 不bất 知tri 知tri 於ư 無vô 知tri 但đãn 無vô 能năng 所sở 之chi 知tri 非phi 無vô 知tri 也dã 此thử 方phương 顯hiển 無vô 知tri 也dã 經Kinh 云vân 顯hiển 現hiện 一nhất 切thiết 。 法pháp 各các 各các 不bất 相tương 知tri 。 見kiến 亦diệc 如như 是thị 又hựu 聞văn 者giả 圓viên 教giáo 明minh 我ngã 我ngã 即tức 聞văn 故cố 能năng 聞văn 所sở 聞văn 皆giai 法Pháp 界Giới 故cố 故cố 使sử 我ngã 外ngoại 更cánh 無vô 別biệt 聞văn 是thị 以dĩ 若nhược 見kiến 。 若nhược 聞văn 若nhược 知tri 若nhược 覺giác 皆giai 一nhất 心tâm 故cố 華hoa 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 所sở 見kiến 不bất 可khả 見kiến 所sở 聞văn 不bất 可khả 聞văn 所sở 知tri 不bất 可khả 知tri 一nhất 。 心tâm 不bất 思tư 議nghị 。
無vô 有hữu 一nhất 法pháp 。 在tại 於ư 心tâm 外ngoại 亦diệc 無vô 一nhất 心tâm 在tại 於ư 法pháp 外ngoại 心tâm 與dữ 法Pháp 界Giới 同đồng 體thể 照chiếu 明minh 故cố 覺giác 一nhất 切thiết 又hựu 此thử 心tâm 性tánh 是thị 真chân 實thật 了liễu 知tri 義nghĩa 徧biến 照chiếu 法Pháp 界Giới 義nghĩa 以dĩ 本bổn 有hữu 為vi 所sở 照chiếu 以dĩ 浮phù 眼nhãn 智trí 明minh 為vi 能năng 照chiếu 如như 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 見kiến 性tánh 肉nhục 眼nhãn 即tức 名danh 佛Phật 眼nhãn 又hựu 明minh 二nhị 種chủng 見kiến 佛Phật 性tánh 一nhất 相tướng 貌mạo 見kiến 二nhị 了liễu 了liễu 見kiến 相tướng 貌mạo 見kiến 者giả 謂vị 登đăng 地địa 菩Bồ 薩Tát 方phương 便tiện 。 權quyền 智trí 識thức 變biến 似tự 空không 名danh 相tướng 貌mạo 見kiến 了liễu 了liễu 見kiến 者giả 謂vị 地địa 上thượng 菩Bồ 薩Tát 根căn 本bổn 正chánh 智trí 親thân 證chứng 真chân 理lý 不bất 變biến 相tương/tướng 緣duyên 名danh 了liễu 了liễu 見kiến 即tức 是thị 親thân 證chứng 相tướng 貌mạo 見kiến 者giả 比tỉ 量lượng 知tri 了liễu 了liễu 見kiến 者giả 現hiện 量lượng 得đắc 問vấn 既ký 云vân 佛Phật 眼nhãn 能năng 觀quán 佛Phật 性tánh 如như 何hà 教giáo 中trung 又hựu 言ngôn 我ngã 以dĩ 五ngũ 眼nhãn 不bất 見kiến 三tam 聚tụ 眾chúng 生sanh 狂cuồng 愚ngu 無vô 目mục 而nhi 言ngôn 見kiến 耶da 答đáp 若nhược 約ước 實thật 相tướng 體thể 性tánh 徧biến 法Pháp 界Giới 以dĩ 實thật 相tướng 無vô 相tướng 故cố 則tắc 不bất 可khả 見kiến 。 若nhược 論luận 照chiếu 用dụng 相tương/tướng 徧biến 法Pháp 界Giới 以dĩ 無vô 相tướng 之chi 相tướng 。 亦diệc 可khả 得đắc 見kiến 又hựu 五ngũ 眼nhãn 圓viên 照chiếu 三tam 諦đế 之chi 理lý 諸chư 境cảnh 分phân 明minh 雖tuy 云vân 洞đỗng 鑒giám 未vị 必tất 是thị 有hữu 雖tuy 云vân 不bất 見kiến 未vị 必tất 是thị 無vô 斯tư 乃nãi 無vô 相tướng 之chi 相tướng 。 不bất 觀quán 之chi 觀quán 當đương 知tri 相tương/tướng 中trung 無vô 相tướng 只chỉ 勿vật 相tương/tướng 觀quán 中trung 無vô 觀quán 只chỉ 勿vật 觀quán 體thể 萬vạn 物vật 而nhi 自tự 虛hư 同đồng 一nhất 道Đạo 之chi 清thanh 淨tịnh 。 豈khởi 同đồng 執chấp 實thật 隨tùy 塵trần 作tác 能năng 所sở 斷đoạn 常thường 之chi 見kiến 耶da 問vấn 夫phu 佛Phật 眼nhãn 者giả 皆giai 是thị 圓viên 修tu 圓viên 證chứng 方phương 具cụ 十Thập 住Trụ 菩Bồ 薩Tát 。 尚thượng 未vị 分phân 明minh 而nhi 無vô 明minh 煩phiền 惱não 。 凡phàm 夫phu 尚thượng 未vị 得đắc 天thiên 眼nhãn 。 云vân 何hà 得đắc 同đồng 佛Phật 眼nhãn 答đáp 如Như 來Lai 五ngũ 眼nhãn 眾chúng 生sanh 悉tất 具cụ 非phi 待đãi 證chứng 聖thánh 方phương 有hữu 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 若nhược 學học 大Đại 乘Thừa 。 人nhân 雖tuy 是thị 肉nhục 眼nhãn 。 而nhi 名danh 佛Phật 眼nhãn 二Nhị 乘Thừa 雖tuy 具cụ 天thiên 眼nhãn 不bất 名danh 佛Phật 眼nhãn 又hựu 云vân 見kiến 如Như 來Lai 性tánh 者giả 雖tuy 有hữu 煩phiền 惱não 。 如như 無vô 煩phiền 惱não 。 若nhược 實thật 明minh 宗tông 見kiến 性tánh 即tức 肉nhục 眼nhãn 而nhi 明minh 佛Phật 眼nhãn 以dĩ 智trí 照chiếu 為vi 眼nhãn 故cố 台thai 教giáo 約ước 五ngũ 品phẩm 初sơ 位vị 中trung 以dĩ 凡phàm 夫phu 心tâm 。 同đồng 佛Phật 所sở 知tri 用dụng 所sở 生sanh 眼nhãn 齊tề 如Như 來Lai 見kiến 若nhược 論luận 明minh 昧muội 淺thiển 深thâm 即tức 落lạc 修tu 證chứng 今kim 直trực 論luận 見kiến 性tánh 即tức 無vô 前tiền 後hậu 如như 止Chỉ 觀Quán 釋thích 鴦ương 崛quật 經Kinh 云vân 了liễu 了liễu 分phân 明minh 。 見kiến 者giả 照chiếu 實thật 為vi 了liễu 了liễu 照chiếu 權quyền 為vi 分phân 明minh 三tam 智trí 一nhất 心tâm 中trung 五ngũ 眼nhãn 具cụ 足túc 。 圓viên 照chiếu 名danh 為vi 了liễu 了liễu 見kiến 佛Phật 性tánh 也dã 佛Phật 眼nhãn 一nhất 心tâm 中trung 得đắc 名danh 了liễu 了liễu 見kiến 。
又hựu 若nhược 論luận 差sai 別biệt 者giả 則tắc 諸chư 天thiên 是thị 報báo 得đắc 二Nhị 乘Thừa 是thị 修tu 得đắc 我ngã 此thử 宗tông 門môn 非phi 報báo 非phi 修tu 是thị 發phát 得đắc 五ngũ 眼nhãn 以dĩ 本bổn 圓viên 具cụ 故cố 若nhược 悟ngộ 修tu 佛Phật 乘thừa 人nhân 雖tuy 具cụ 煩phiền 惱não 。 性tánh 能năng 知tri 如Như 來Lai 。 祕bí 密mật 之chi 藏tạng 。 即tức 肉nhục 眼nhãn 而nhi 名danh 佛Phật 眼nhãn 二Nhị 乘Thừa 人nhân 雖tuy 證chứng 滅diệt 修tu 道Đạo 。 具cụ 漏lậu 盡tận 通thông 即tức 天thiên 眼nhãn 而nhi 為vi 瞖ế 眼nhãn 所sở 以dĩ 志chí 公công 云vân 大Đại 士Sĩ 肉nhục 眼nhãn 圓viên 通thông 二Nhị 乘Thừa 天thiên 眼nhãn 有hữu 瞖ế 融dung 大đại 師sư 云vân 不bất 取thủ 天thiên 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 通thông 造tạo 事sự 外ngoại 道đạo 唯duy 取thủ 入nhập 理lý 凡phàm 夫phu 耳nhĩ 。
御ngự 錄lục 宗tông 鏡kính 大đại 綱cương 卷quyển 十thập 六lục
音âm 釋thích
鴦ương 崛quật
(# 上thượng 音âm 央ương 下hạ 音âm 倔# 尊tôn 者giả 名danh )# 。
蹋đạp
(# 音âm 踏đạp )# 。
[褻-坴+幸]#
(# 先tiên 結kết 切thiết )# 。
梟kiêu
(# 堅kiên 堯# 切thiết 不bất 孝hiếu 鳥điểu )# 。
獍#
(# 音âm 敬kính 食thực 父phụ 獸thú )# 。