御Ngự 錄Lục 宗Tông 鏡Kính 大Đại 綱Cương
Quyển 0017
清Thanh 胤Dận 禎 錄Lục

御ngự 錄lục 宗tông 鏡kính 大đại 綱cương 卷quyển 十thập 七thất 。 疏sớ/sơ 七thất 。

問vấn 真Chân 如Như 一nhất 心tâm 平bình 等đẳng 。 法Pháp 界Giới 眾chúng 生sanh 。 不bất 了liễu 妄vọng 受thọ 沉trầm 淪luân 今kim 悟ngộ 此thử 宗tông 欲dục 入nhập 圓viên 覺giác 位vị 於ư 六Lục 度Độ 萬vạn 行hạnh 。 莊trang 嚴nghiêm 門môn 中trung 以dĩ 何hà 法pháp 助trợ 道đạo 保bảo 任nhậm 速tốc 得đắc 成thành 就tựu 。 答đáp 若nhược 論luận 莊trang 嚴nghiêm 無vô 非phi 福phước 智trí 二nhị 業nghiệp 於ư 六lục 波ba 羅la 密mật 中trung 前tiền 五ngũ 是thị 福phước 德đức 業nghiệp 後hậu 般Bát 若Nhã 是thị 智trí 慧tuệ 業nghiệp 前tiền 五ngũ 福phước 德đức 業nghiệp 中trung 唯duy 禪thiền 定định 一nhất 門môn 最tối 為vi 樞xu 要yếu 。

此thử 宗tông 鏡kính 所sở 集tập 禪thiền 定định 一nhất 門môn 唯duy 約ước 宗tông 說thuyết 於ư 諸chư 定định 中trung 。 而nhi 稱xưng 第đệ 一nhất 名danh 王vương 三tam 昧muội 總tổng 攝nhiếp 諸chư 門môn 囊nang 括quát 行hành 原nguyên 冠quan 戴đái 智trí 海hải 亦diệc 名danh 無vô 心tâm 定định 與dữ 道Đạo 相tương 應ứng 。 故cố 亦diệc 名danh 不bất 思tư 議nghị 。 定định 情tình 智trí 絕tuyệt 待đãi 故cố 亦diệc 名danh 真Chân 如Như 三tam 昧muội 萬vạn 行hạnh 根căn 本bổn 故cố 亦diệc 名danh 一Nhất 行Hành 三Tam 昧Muội 。 一nhất 念niệm 法Pháp 界Giới 故cố 亦diệc 名danh 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 常thường 不bất 傾khuynh 動động 故cố 。 亦diệc 名danh 法Pháp 性Tánh 三Tam 昧Muội 。 恆hằng 無vô 變biến 異dị 故cố 諸chư 佛Phật 智trí 光quang 明minh 。 海hải 無vô 量lượng 觀quán 行hành 皆giai 從tùng 此thử 生sanh 。 若nhược 不bất 體thể 此thử 理lý 非phi 佛Phật 智trí 故cố 以dĩ 此thử 佛Phật 智trí 證chứng 斯tư 本bổn 理lý 理lý 則tắc 不bất 待đãi 照chiếu 而nhi 自tự 了liễu 智trí 則tắc 必tất 資tư 理lý 而nhi 成thành 照chiếu 若nhược 本bổn 覺giác 性tánh 智trí 性tánh 自tự 了liễu 故cố 以dĩ 平Bình 等Đẳng 性Tánh 智Trí 。 了liễu 本bổn 性tánh 故cố 所sở 以dĩ 台thai 教giáo 云vân 若nhược 人nhân 欲dục 得đắc 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 相tướng 好hảo 威uy 儀nghi 。 說thuyết 法Pháp 音âm 聲thanh 。 十thập 方phương 無vô 畏úy 者giả 當đương 行hành 此thử 一Nhất 行Hành 三Tam 昧Muội 。 勤cần 行hành 不bất 懈giải 。 則tắc 能năng 得đắc 入nhập 。 如như 摩ma 尼ni 珠châu 。 隨tùy 磨ma 隨tùy 光quang 證chứng 不bất 思tư 議nghị 功công 德đức 。 一Nhất 行Hành 三Tam 昧Muội 者giả 。 繫hệ 緣duyên 法Pháp 界Giới 。 一nhất 念niệm 法Pháp 界Giới 信tín 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 是thị 佛Phật 法Pháp 。 無vô 前tiền 無vô 後hậu 。 無vô 復phục 際tế 畔bạn 住trụ 佛Phật 所sở 住trụ 。 如như 諸chư 佛Phật 住trụ 。 安an 處xử 寂tịch 滅diệt 。 法Pháp 界Giới 祕bí 密mật 藏tạng 中trung 則tắc 理lý 無vô 不bất 圓viên 事sự 無vô 不bất 足túc 故cố 稱xưng 祕bí 密mật 亦diệc 號hiệu 總tổng 持trì 究cứu 竟cánh 。 指chỉ 歸quy 自tự 他tha 俱câu 利lợi 。

故cố 須tu 先tiên 入nhập 宗tông 鏡kính 達đạt 一nhất 心tâm 萬vạn 行hạnh 根căn 本bổn 然nhiên 後hậu 福phước 智trí 莊trang 嚴nghiêm 。 則tắc 不bất 枉uổng 功công 程# 永vĩnh 無vô 退thoái 轉chuyển 。 得đắc 其kỳ 旨chỉ 則tắc 大đại 智trí 圓viên 明minh 得đắc 其kỳ 事sự 則tắc 大đại 用dụng 成thành 就tựu 如như 師sư 子tử 奮phấn 迅tấn 。 成thành 熟thục 法Pháp 界Giới 眾chúng 生sanh 。 猶do 象tượng 王vương 廻hồi 旋toàn 啟khải 發phát 十thập 方phương 含hàm 識thức 故cố 華hoa 嚴nghiêm 論luận 云vân 師Sư 子Tử 奮Phấn 迅Tấn 三Tam 昧Muội 。 者giả 於ư 十thập 方phương 世thế 界giới 。 普phổ 同đồng 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 想tưởng 念niệm 作tác 用dụng 而nhi 成thành 熟thục 之chi 。 大đại 用dụng 而nhi 無vô 作tác 是thị 奮phấn 迅tấn 義nghĩa 夫phu 入nhập 宗tông 鏡kính 萬vạn 事sự 周chu 圓viên 鏡kính 外ngoại 更cánh 無vô 一nhất 法pháp 可khả 得đắc 。 如như 遺di 教giáo 經Kinh 云vân 是thị 故cố 汝nhữ 等đẳng 。 當đương 好hảo 制chế 心tâm 。 制chế 之chi 一nhất 處xứ 。 無vô 事sự 不bất 辦biện 。

所sở 以dĩ 信tín 心tâm 銘minh 云vân 心tâm 若nhược 不bất 異dị 。 萬vạn 法pháp 一Nhất 如Như 。 眼nhãn 若nhược 不bất 睡thụy 。 諸chư 夢mộng 自tự 除trừ 。

故cố 知tri 一nhất 念niệm 纔tài 起khởi 五ngũ 陰ấm 俱câu 生sanh 。 微vi 識thức 未vị 亡vong 六lục 塵trần 不bất 滅diệt 若nhược 唯duy 識thức 之chi 義nghĩa 燈đăng 常thường 照chiếu 妄vọng 何hà 由do 生sanh 一nhất 心tâm 之chi 智trí 鏡kính 恆hằng 明minh 旨chỉ 終chung 不bất 昧muội 。

華hoa 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 以dĩ 離ly 垢cấu 心tâm 現hiện 見kiến 無vô 為vi 。 真Chân 如Như 法Pháp 界Giới 。 以dĩ 自tự 在tại 心tâm 現hiện 生sanh 三tam 界giới 為vi 教giáo 化hóa 彼bỉ 諸chư 眾chúng 生sanh 。 故cố 又hựu 經Kinh 云vân 依y 自tự 虛hư 妄vọng 染nhiễm 心tâm 眾chúng 生sanh 染nhiễm 依y 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 眾chúng 生sanh 淨tịnh 諸chư 法pháp 無vô 行hành 。 經Kinh 云vân 雖tuy 讚tán 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 而nhi 知tri 心tâm 性tánh 即tức 是thị 菩Bồ 提Đề 。 雖tuy 讚tán 大Đại 乘Thừa 經Kinh 。 而nhi 知tri 一nhất 切thiết 。 諸chư 法pháp 皆giai 是thị 大đại 相tương/tướng 雖tuy 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 而nhi 不bất 分phân 別biệt 。 阿A 羅La 漢Hán 辟Bích 支Chi 佛Phật 諸chư 佛Phật 雖tuy 讚tán 布bố 施thí 而nhi 通thông 達đạt 布bố 施thí 平bình 等đẳng 相tương/tướng 雖tuy 讚tán 持trì 戒giới 而nhi 了liễu 知tri 諸chư 法pháp 。 同đồng 是thị 戒giới 性tánh 雖tuy 讚tán 忍nhẫn 辱nhục 而nhi 知tri 諸chư 法pháp 無vô 生sanh 。 無vô 滅diệt 無vô 盡tận 相tương/tướng 雖tuy 讚tán 精tinh 進tấn 而nhi 知tri 諸chư 法pháp 不bất 發phát 不bất 行hành 相tương/tướng 雖tuy 種chủng 種chủng 讚tán 歎thán 。 禪thiền 定định 而nhi 知tri 一nhất 切thiết 。 法pháp 常thường 定định 相tương/tướng 雖tuy 種chủng 種chủng 讚tán 於ư 智trí 慧tuệ 。 而nhi 了liễu 智trí 慧tuệ 之chi 實thật 性tánh 雖tuy 說thuyết 貪tham 欲dục 之chi 過quá 而nhi 不bất 見kiến 法pháp 有hữu 可khả 貪tham 者giả 雖tuy 說thuyết 瞋sân 恚khuể 之chi 過quá 而nhi 不bất 見kiến 法pháp 有hữu 可khả 瞋sân 者giả 雖tuy 說thuyết 愚ngu 癡si 之chi 過quá 而nhi 知tri 諸chư 法pháp 無vô 癡si 無vô 礙ngại 雖tuy 示thị 眾chúng 生sanh 墮đọa 三tam 惡ác 道đạo 。 怖bố 畏úy 之chi 苦khổ 而nhi 不bất 得đắc 地địa 獄ngục 餓ngạ 鬼quỷ 畜súc 生sanh 。 之chi 相tướng 如như 是thị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 雖tuy 隨tùy 眾chúng 生sanh 。 所sở 能năng 信tín 解giải 。 以dĩ 方phương 便tiện 力lực 。 而nhi 為vi 說thuyết 而nhi 自tự 信tín 解giải 一nhất 相tương/tướng 之chi 法pháp 故cố 知tri 心tâm 外ngoại 無vô 法pháp 於ư 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 而nhi 不bất 動động 。 為vi 未vị 信tín 者giả 以dĩ 方phương 便tiện 力lực 。 雖tuy 說thuyết 種chủng 種chủng 道đạo 其kỳ 實thật 為vì 一Nhất 乘Thừa 。 所sở 以dĩ 般Bát 若Nhã 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 摩ma 訶ha 衍diễn 靡mĩ 不bất 運vận 載tái 思tư 益ích 明minh 解giải 諸chư 法pháp 是thị 菩Bồ 薩Tát 徧biến 行hành 華hoa 嚴nghiêm 入nhập 法Pháp 界Giới 不bất 動động 祇kỳ 園viên 淨tịnh 名danh 一nhất 念niệm 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 是thị 道đạo 塲# 故cố 知tri 一nhất 法pháp 周chu 備bị 無vô 事sự 不bất 該cai 可khả 謂vị 圓viên 滿mãn 菩Bồ 提Đề 。 成thành 就tựu 佛Phật 道Đạo 。 乃nãi 至chí 坐tọa 禪thiền 見kiến 境cảnh 諸chư 魔ma 事sự 起khởi 但đãn 了liễu 一nhất 心tâm 境cảnh 界giới 自tự 滅diệt 可khả 謂vị 降hàng 魔ma 妙diệu 術thuật 治trị 惑hoặc 靈linh 方phương 匪phỉ 用dụng 心tâm 神thần 安an 然nhiên 入nhập 道đạo 。

摩ma 訶ha 衍diễn 論luận 釋thích 云vân 若nhược 真chân 若nhược 偽ngụy 唯duy 自tự 妄vọng 心tâm 現hiện 量lượng 境cảnh 界giới 無vô 有hữu 其kỳ 實thật 無vô 所sở 著trước 故cố 。 又hựu 若nhược 真chân 若nhược 偽ngụy 皆giai 一nhất 真Chân 如Như 皆giai 一nhất 法Pháp 身thân 。 無vô 有hữu 別biệt 異dị 。 不bất 斷đoạn 除trừ 故cố 是thị 以dĩ 但đãn 了liễu 一nhất 心tâm 不bất 忘vong 正chánh 念niệm 。 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 自tự 然nhiên 消tiêu 滅diệt 。 可khả 謂vị 應ưng 念niệm 斷đoạn 除trừ 豈khởi 勞lao 功công 行hành 此thử 乃nãi 西tây 來lai 的đích 旨chỉ 諸chư 佛Phật 正chánh 宗tông 圓viên 信tín 圓viên 修tu 不bất 同đồng 權quyền 漸tiệm 。

若nhược 有hữu 人nhân 不bất 信tín 。 此thử 宗tông 鏡kính 正chánh 義nghĩa 反phản 墮đọa 邪tà 思tư 徇# 假giả 執chấp 權quyền 而nhi 迷mê 真chân 實thật 如như 金kim 易dị 鍮thâu 石thạch 鳳phượng 換hoán 山sơn 雞kê 如như 此thử 愚ngu 盲manh 過quá 在tại 無vô 眼nhãn 若nhược 能năng 如như 是thị 信tín 。 解giải 乃nãi 為vi 真chân 發phát 菩Bồ 提Đề 之chi 者giả 以dĩ 是thị 一nhất 心tâm 菩Bồ 提Đề 萬vạn 行hạnh 之chi 本bổn 既ký 能năng 通thông 達đạt 法pháp 爾nhĩ 利lợi 他tha 運vận 同đồng 體thể 之chi 大đại 悲bi 豈khởi 存tồn 能năng 所sở 以dĩ 無vô 得đắc 之chi 方phương 便tiện 誰thùy 立lập 自tự 他tha 。

問vấn 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 頌tụng 云vân 禪thiền 定định 持trì 心tâm 常thường 一nhất 緣duyên 智trí 慧tuệ 了liễu 境cảnh 同đồng 三tam 昧muội 云vân 何hà 悟ngộ 入nhập 一nhất 心tâm 能năng 令linh 根căn 境cảnh 悉tất 成thành 三tam 昧muội 答đáp 內nội 外ngoại 一nhất 切thiết 。 境cảnh 界giới 皆giai 從tùng 真Chân 如Như 一nhất 心tâm 而nhi 起khởi 真chân 心tâm 不bất 動động 故cố 稱xưng 為vi 三tam 昧muội 王vương 以dĩ 統thống 御ngự 一nhất 切thiết 萬vạn 法pháp 。 萬vạn 行hạnh 故cố 得đắc 稱xưng 為vi 王vương 無vô 有hữu 一nhất 法pháp 。 不bất 從tùng 一nhất 心tâm 真Chân 如Như 三tam 昧muội 起khởi 此thử 是thị 一nhất 切thiết 三tam 昧muội 。 根căn 本bổn 了liễu 此thử 根căn 本bổn 則tắc 從tùng 本bổn 所sở 現hiện 念niệm 念niệm 塵trần 塵trần 盡tận 成thành 三tam 昧muội 以dĩ 本bổn 末mạt 無vô 異dị 故cố 。

首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 三Tam 昧Muội 。 經Kinh 云vân 問vấn 現hiện 意ý 天thiên 子tử 菩Bồ 薩Tát 當đương 修tu 。 何hà 法pháp 得đắc 是thị 三tam 昧muội 。 天thiên 子tử 答đáp 欲dục 得đắc 三tam 昧muội 。 當đương 行hành 凡phàm 法pháp 若nhược 見kiến 凡phàm 法pháp 不bất 合hợp 不bất 散tán 。 是thị 名danh 修tu 行hành 楞lăng 嚴nghiêm 三tam 昧muội 又hựu 問vấn 諸chư 佛Phật 法Pháp 中trung 。 有hữu 合hợp 散tán 耶da 天thiên 子tử 曰viết 凡phàm 法pháp 尚thượng 無vô 合hợp 散tán 况# 佛Phật 法Pháp 耶da 云vân 何hà 修tu 習tập 。 若nhược 見kiến 凡phàm 法pháp 佛Phật 法Pháp 不bất 二nhị 是thị 名danh 修tu 習tập 。 是thị 以dĩ 了liễu 一nhất 心tâm 成thành 現hiện 之chi 門môn 則tắc 無vô 修tu 而nhi 修tu 達đạt 萬vạn 法pháp 具cụ 足túc 之chi 體thể 乃nãi 不bất 習tập 而nhi 習tập 出xuất 入nhập 無vô 際tế 心tâm 境cảnh 一nhất 如như 即tức 於ư 一nhất 切thiết 。 差sai 別biệt 法pháp 中trung 念niệm 念niệm 入nhập 念niệm 念niệm 起khởi 故cố 。

不bất 唯duy 根căn 境cảnh 盡tận 成thành 三tam 昧muội 萬vạn 法pháp 咸hàm 作tác 智trí 門môn 承thừa 此thử 宗tông 鏡kính 之chi 光quang 可khả 謂vị 盡tận 善thiện 盡tận 美mỹ 何hà 者giả 體thể 含hàm 虛hư 寂tịch 不bất 能năng 讚tán 其kỳ 美mỹ 理lý 絕tuyệt 見kiến 聞văn 不bất 能năng 書thư 其kỳ 過quá 降giáng/hàng 茲tư 已dĩ 下hạ 皆giai 墮đọa 形hình 名danh 則tắc 難nạn/nan 逃đào 毀hủy 讚tán 矣hĩ 。

問vấn 欲dục 淨tịnh 其kỳ 土thổ/độ 當đương 淨tịnh 其kỳ 心tâm 。 則tắc 心tâm 外ngoại 有hữu 土thổ/độ 何hà 成thành 自tự 淨tịnh 答đáp 至chí 極cực 法Pháp 身thân 常thường 寂tịch 光quang 土thổ/độ 離ly 身thân 無vô 土thổ/độ 離ly 土thổ/độ 無vô 身thân 依y 報báo 是thị 心tâm 之chi 相tướng 正chánh 報báo 是thị 心tâm 之chi 體thể 體thể 相tướng 無vô 礙ngại 依y 正chánh 本bổn 同đồng 所sở 以dĩ 攝nhiếp 境cảnh 歸quy 心tâm 真chân 空không 觀quán 中trung 則tắc 攝nhiếp 相tương/tướng 歸quy 體thể 顯hiển 出xuất 法Pháp 身thân 從tùng 心tâm 現hiện 境cảnh 妙diệu 有hữu 觀quán 中trung 則tắc 依y 體thể 起khởi 用dụng 修tu 成thành 報báo 身thân 若nhược 心tâm 境cảnh 祕bí 密mật 圓viên 融dung 觀quán 中trung 則tắc 心tâm 境cảnh 交giao 參tham 依y 正chánh 無vô 礙ngại 心tâm 謂vị 無vô 礙ngại 心tâm 諸chư 佛Phật 證chứng 之chi 以dĩ 成thành 法Pháp 身thân 境cảnh 謂vị 無vô 礙ngại 境cảnh 諸chư 佛Phật 證chứng 之chi 以dĩ 成thành 淨tịnh 土độ 如như 淨tịnh 名danh 疏sớ/sơ 中trung 明minh 四tứ 種chủng 境cảnh 界giới 一nhất 因nhân 緣duyên 境cảnh 二nhị 空không 境cảnh 三tam 假giả 境cảnh 四tứ 中trung 道đạo 境cảnh 境cảnh 是thị 心tâm 所sở 依y 住trụ 即tức 是thị 土thổ/độ 也dã 。

行hành 人nhân 當đương 知tri 一nhất 切thiết 。 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 。 根căn 本bổn 從tùng 此thử 而nhi 起khởi 。 又hựu 凡phàm 聖thánh 共cộng 居cư 同đồng 一nhất 妙diệu 土độ 真chân 俗tục 所sở 依y 唯duy 一nhất 法Pháp 身thân 所sở 依y 不bất 二nhị 能năng 依y 自tự 殊thù 所sở 既ký 不bất 殊thù 能năng 亦diệc 何hà 別biệt 無vô 始thỉ 妄vọng 習tập 謂vị 依y 正chánh 殊thù 若nhược 能năng 一nhất 切thiết 皆giai 融dung 豈khởi 有hữu 身thân 土thổ/độ 別biệt 見kiến 如như 此thử 觀quán 心tâm 實thật 真chân 淨tịnh 土độ 是thị 真chân 了liễu 義nghĩa 。 若nhược 離ly 此thử 者giả 多đa 是thị 執chấp 文văn 隨tùy 語ngữ 生sanh 見kiến 義nghĩa 海hải 云vân 塵trần 毛mao 剎sát 海hải 是thị 依y 佛Phật 身thân 智trí 慧tuệ 光quang 明minh 。 是thị 正chánh 今kim 此thử 塵trần 是thị 佛Phật 智trí 現hiện 舉cử 體thể 全toàn 是thị 佛Phật 智trí 是thị 故cố 光quang 明minh 中trung 見kiến 佛Phật 剎sát 等đẳng 又hựu 剎sát 海hải 塵trần 等đẳng 全toàn 以dĩ 佛Phật 法Pháp 界giới 如như 如như 為vi 塵trần 體thể 是thị 故cố 塵trần 中trung 現hiện 一nhất 切thiết 佛Phật 事sự 。 當đương 知tri 依y 即tức 正chánh 正chánh 即tức 依y 乃nãi 至chí 一nhất 事sự 一nhất 法pháp 一nhất 毛mao 一nhất 塵trần 。 各các 各các 如như 是thị 。 合hợp 佛Phật 依y 正chánh 也dã 故cố 知tri 萬vạn 像tượng 繁phồn 興hưng 唯duy 一nhất 致trí 矣hĩ 。

問vấn 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 本bổn 無vô 垢cấu 染nhiễm 云vân 何hà 說thuyết 斷đoạn 惑hoặc 之chi 義nghĩa 答đáp 有hữu 二nhị 種chủng 心tâm 。 一nhất 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 二nhị 離ly 垢cấu 清thanh 淨tịnh 。 心tâm 以dĩ 自tự 性tánh 心tâm 雖tuy 本bổn 清thanh 淨tịnh 以dĩ 客khách 塵trần 不bất 染nhiễm 而nhi 染nhiễm 修tu 諸chư 對đối 治trị 得đắc 成thành 離ly 垢cấu 未vị 必tất 有hữu 垢cấu 可khả 離ly 以dĩ 自tự 性tánh 離ly 故cố 。 此thử 即tức 不bất 斷đoạn 而nhi 斷đoạn 雖tuy 有hữu 能năng 斷đoạn 而nhi 無vô 所sở 斷đoạn 。 此thử 是thị 圓viên 斷đoạn 惑hoặc 義nghĩa 如như 古cổ 師sư 云vân 斷đoạn 惑hoặc 相tương/tướng 者giả 要yếu 性tánh 相tướng 無vô 礙ngại 由do 能năng 斷đoạn 無vô 性tánh 方phương 為vi 能năng 斷đoạn 所sở 斷đoạn 本bổn 空không 方phương 成thành 所sở 斷đoạn 若nhược 定định 有hữu 者giả 則tắc 墮đọa 於ư 常thường 不bất 可khả 斷đoạn 故cố 若nhược 定định 無vô 者giả 則tắc 墮đọa 於ư 斷đoạn 失thất 聖thánh 智trí 故cố 中trung 論luận 偈kệ 云vân 能năng 說thuyết 是thị 因nhân 緣duyên 。 善thiện 滅diệt 諸chư 戲hí 論luận 。 拙chuyết 度độ 為vi 不bất 善thiện 滅diệt 巧xảo 度độ 為vi 善thiện 滅diệt 也dã 善thiện 滅diệt 者giả 不bất 斷đoạn 斷đoạn 不bất 善thiện 滅diệt 者giả 是thị 定định 斷đoạn 也dã 又hựu 若nhược 依y 頓đốn 教giáo 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 本bổn 來lai 自tự 離ly 不bất 可khả 說thuyết 即tức 與dữ 不bất 即tức 。

故cố 知tri 但đãn 了liễu 真chân 心tâm 無vô 惑hoặc 可khả 斷đoạn 設thiết 有hữu 餘dư 習tập 還hoàn 以dĩ 一nhất 心tâm 佛Phật 知tri 見kiến 而nhi 治trị 之chi 不bất 入nhập 此thử 宗tông 皆giai 成thành 權quyền 漸tiệm 以dĩ 此thử 懺sám 罪tội 何hà 罪tội 不bất 消tiêu 除trừ 三tam 毒độc 根căn 如như 翻phiên 大đại 地địa 以dĩ 此thử 發phát 行hạnh 何hà 行hành 不bất 成thành 徹triệt 十Thập 地Địa 源nguyên 似tự 窮cùng 海hải 底để 遊du 行hành 奮phấn 迅tấn 猶do 師sư 子tử 之chi 王vương 自tự 在tại 翱cao 翔tường 若nhược 金kim 翅sí 之chi 鳥điểu 。 問vấn 唯duy 一nhất 真chân 心tâm 入nhập 平bình 等đẳng 際tế 云vân 何hà 學học 者giả 證chứng 有hữu 差sai 殊thù 答đáp 此thử 於ư 能năng 證chứng 智trí 見kiến 有hữu 淺thiển 深thâm 向hướng 無vô 為vi 法pháp 自tự 生sanh 差sai 別biệt 涅Niết 槃Bàn 疏sớ/sơ 云vân 佛Phật 性tánh 如như 世thế 間gian 道đạo 有hữu 未vị 行hành 者giả 有hữu 欲dục 行hành 者giả 有hữu 正chánh 行hạnh 者giả 有hữu 已dĩ 行hành 者giả 雖tuy 有hữu 未vị 行hành 等đẳng 不bất 同đồng 不bất 可khả 言ngôn 道Đạo 。 有hữu 二nhị 佛Phật 性tánh 亦diệc 爾nhĩ 有hữu 未vị 見kiến 欲dục 見kiến 正chánh 見kiến 已dĩ 見kiến 雖tuy 見kiến 不bất 同đồng 理lý 無vô 有hữu 二nhị 。

問vấn 三tam 界giới 五ngũ 趣thú 。 即tức 唯duy 一nhất 心tâm 云vân 何hà 而nhi 有hữu 。 迷mê 悟ngộ 不bất 同đồng 。 凡phàm 聖thánh 昇thăng 降giáng/hàng 答đáp 只chỉ 為vì 因nhân 心tâm 故cố 迷mê 因nhân 心tâm 故cố 悟ngộ 又hựu 因nhân 悟ngộ 成thành 聖thánh 因nhân 迷mê 作tác 凡phàm 凡phàm 聖thánh 但đãn 因nhân 迷mê 悟ngộ 得đắc 名danh 名danh 亦diệc 本bổn 空không 唯duy 有hữu 真chân 心tâm 湛trạm 然nhiên 不bất 動động 。 但đãn 於ư 一nhất 真chân 心tâm 上thượng 妄vọng 執chấp 人nhân 法pháp 二nhị 我ngã 所sở 以dĩ 似tự 迷mê 又hựu 因nhân 了liễu 人nhân 法pháp 二nhị 空không 所sở 以dĩ 似tự 悟ngộ 古cổ 德đức 云vân 覺giác 非phi 始thỉ 終chung 以dĩ 迷mê 故cố 執chấp 我ngã 以dĩ 悟ngộ 故cố 見kiến 性tánh 如như 闇ám 中trung 迷mê 杌ngột 為vi 鬼quỷ 至chí 明minh 杌ngột 有hữu 鬼quỷ 無vô 迷mê 杌ngột 為vi 鬼quỷ 見kiến 杌ngột 非phi 新tân 有hữu 了liễu 鬼quỷ 本bổn 無vô 悟ngộ 鬼quỷ 非phi 始thỉ 無vô 既ký 唯duy 得đắc 杌ngột 不bất 得đắc 鬼quỷ 者giả 故cố 知tri 鬼quỷ 不bất 新tân 無vô 杌ngột 非phi 新tân 有hữu 無vô 取thủ 捨xả 也dã 既ký 二nhị 念niệm 不bất 生sanh 即tức 為vi 實thật 觀quán 。

是thị 則tắc 迷mê 無vô 所sở 迷mê 悟ngộ 無vô 所sở 悟ngộ 迷mê 則tắc 以dĩ 真chân 為vi 妄vọng 悟ngộ 則tắc 以dĩ 妄vọng 為vi 真Chân 如Như 夜dạ 見kiến 杌ngột 為vi 人nhân 畫họa 見kiến 人nhân 為vi 杌ngột 一nhất 物vật 未vị 嘗thường 異dị 二nhị 見kiến 自tự 成thành 差sai 既ký 知tri 迷mê 悟ngộ 空không 真chân 妄vọng 亦diệc 何hà 有hữu 問vấn 若nhược 無vô 迷mê 悟ngộ 平bình 等đẳng 一nhất 心tâm 云vân 何hà 斷đoạn 惑hoặc 證chứng 果Quả 遲trì 速tốc 不bất 等đẳng 答đáp 雖tuy 了liễu 一nhất 心tâm 本bổn 末mạt 平bình 等đẳng 以dĩ 妄vọng 習tập 眾chúng 生sanh 界giới 中trung 。 差sai 別biệt 種chủng 子tử 不bất 熏huân 而nhi 熏huân 無vô 始thỉ 堅kiên 牢lao 卒tuất 難nan 除trừ 遣khiển 至chí 十Thập 地Địa 位vị 猶do 有hữu 色sắc 心tâm 二nhị 習tập 若nhược 不bất 勇dũng 猛mãnh 精tinh 進tấn 。 念niệm 念niệm 常thường 以dĩ 佛Phật 知tri 見kiến 治trị 之chi 無vô 由do 得đắc 淨tịnh 。

所sở 以dĩ 寶bảo 積tích 經Kinh 云vân 譬thí 如như 繫hệ 綵thải 帛bạch 在tại 頭đầu 上thượng 火hỏa 來lai 燒thiêu 綵thải 帛bạch 無vô 暇hạ 救cứu 帛bạch 救cứu 頭đầu 是thị 急cấp 故cố 外ngoại 書thư 勸khuyến 學học 尚thượng 云vân 輕khinh 尺xích 璧bích 而nhi 重trọng/trùng 寸thốn 陰ấm 況huống 學học 般Bát 若Nhã 求cầu 出xuất 生sanh 死tử 。 法pháp 豈khởi 可khả 暫tạm 忘vong 乎hồ 。

問vấn 真chân 心tâm 是thị 一nhất 字tự 之chi 王vương 般Bát 若Nhã 之chi 母mẫu 云vân 何hà 論luận 說thuyết 諸chư 佛Phật 常thường 依y 二nhị 諦đế 說thuyết 法Pháp 答đáp 若nhược 約ước 正chánh 宗tông 心tâm 智trí 路lộ 絕tuyệt 若nhược 離ly 二nhị 諦đế 斷đoạn 方phương 便tiện 門môn 以dĩ 真chân 心tâm 是thị 自tự 證chứng 法pháp 有hữu 何hà 文văn 字tự 凡phàm 能năng 詮thuyên 教giáo 無vô 非phi 假giả 名danh 故cố 云vân 依y 二nhị 諦đế 說thuyết 法Pháp 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 經kinh 偈kệ 云vân 因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 義nghĩa 。 是thị 義nghĩa 滅diệt 非phi 生sanh 。 滅diệt 諸chư 生sanh 滅diệt 義nghĩa 。 是thị 義nghĩa 生sanh 非phi 滅diệt 。 論luận 釋thích 云vân 此thử 四tứ 句cú 義nghĩa 有hữu 總tổng 別biệt 別biệt 則tắc 明minh 二nhị 門môn 義nghĩa 總tổng 則tắc 顯hiển 一nhất 心tâm 法pháp 如như 是thị 一nhất 心tâm 二nhị 門môn 之chi 內nội 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 無vô 。 所sở 不bất 攝nhiếp 前tiền 二nhị 融dung 俗tục 為vi 真chân 顯hiển 平bình 等đẳng 義nghĩa 後hậu 二nhị 融dung 真chân 為vi 俗tục 顯hiển 差sai 別biệt 門môn 總tổng 而nhi 言ngôn 之chi 。 真chân 俗tục 無vô 二nhị 而nhi 不bất 守thủ 一nhất 由do 無vô 二nhị 故cố 則tắc 是thị 一nhất 心tâm 不bất 守thủ 一nhất 故cố 舉cử 體thể 為vi 二nhị 又hựu 真chân 俗tục 無vô 二nhị 一nhất 實thật 之chi 法pháp 諸chư 佛Phật 所sở 歸quy 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 。 明minh 無vô 量lượng 法pháp 及cập 一nhất 切thiết 行hành 莫mạc 不bất 歸quy 入nhập 如Như 來Lai 藏tạng 。 中trung 無vô 邊biên 教giáo 法pháp 所sở 詮thuyên 義nghĩa 相tương/tướng 更cánh 無vô 異dị 起khởi 唯duy 一nhất 實thật 義nghĩa 所sở 言ngôn 實thật 者giả 是thị 自tự 心tâm 之chi 性tánh 除trừ 此thử 之chi 外ngoại 皆giai 是thị 虛hư 幻huyễn 智Trí 度Độ 論luận 云vân 除trừ 一nhất 實thật 相tướng 外ngoại 其kỳ 餘dư 盡tận 成thành 魔ma 事sự 法pháp 華hoa 經Kinh 云vân 唯duy 此thử 一nhất 事sự 實thật 。 餘dư 二nhị 即tức 非phi 真chân 凡phàm 經kinh 論luận 大đại 意ý 並tịnh 是thị 顯hiển 宗tông 破phá 執chấp 獨độc 標tiêu 心tâm 性tánh 若nhược 通thông 達đạt 者giả 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 即tức 心tâm 自tự 性tánh 心tâm 外ngoại 無vô 法pháp 性tánh 無vô 不bất 包bao 猶do 若nhược 虛hư 空không 。 徧biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 則tắc 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 無vô 非phi 實thật 相tướng 故cố 知tri 諸chư 義nghĩa 但đãn 一nhất 念niệm 心tâm 一nhất 理lý 應ưng 一nhất 切thiết 名danh 以dĩ 理lý 外ngoại 無vô 名danh 故cố 一nhất 切thiết 名danh 即tức 一nhất 理lý 以dĩ 名danh 外ngoại 無vô 理lý 故cố 則tắc 是thị 無vô 名danh 之chi 真chân 名danh 無vô 理lý 之chi 真chân 理lý 是thị 以dĩ 一nhất 心tâm 二nhị 諦đế 體thể 用dụng 周chu 足túc 本bổn 約ước 真chân 論luận 俗tục 從tùng 一nhất 起khởi 多đa 還hoàn 約ước 俗tục 論luận 真chân 從tùng 多đa 會hội 一nhất 如như 如như 意ý 珠châu 。 珠châu 以dĩ 譬thí 真chân 用dụng 以dĩ 譬thí 俗tục 即tức 珠châu 是thị 用dụng 即tức 用dụng 是thị 珠châu 不bất 二nhị 而nhi 二nhị 分phần 真chân 俗tục 耳nhĩ 起khởi 信tín 論luận 明minh 一nhất 心tâm 二nhị 門môn 心tâm 真Chân 如Như 門môn 者giả 是thị 體thể 以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 生sanh 無vô 滅diệt 本bổn 來lai 寂tịch 。 靜tĩnh 唯duy 是thị 一nhất 心tâm 如như 是thị 。 名danh 為vi 心tâm 真Chân 如Như 門môn 楞lăng 伽già 經Kinh 云vân 寂tịch 滅diệt 者giả 名danh 為vi 一nhất 心tâm 心tâm 生sanh 滅diệt 門môn 者giả 是thị 用dụng 此thử 一nhất 心tâm 體thể 有hữu 本bổn 覺giác 而nhi 隨tùy 無vô 明minh 動động 作tác 生sanh 滅diệt 故cố 於ư 此thử 門môn 如Như 來Lai 之chi 性tánh 。 隱ẩn 而nhi 不bất 顯hiển 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 。 楞lăng 伽già 經Kinh 云vân 一nhất 心tâm 者giả 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 。 又hựu 云vân 如Như 來Lai 藏tạng 者giả 。 是thị 善thiện 不bất 善thiện 因nhân 此thử 二nhị 門môn 約ước 體thể 用dụng 分phần/phân 二nhị 若nhược 以dĩ 全toàn 體thể 之chi 用dụng 用dụng 不bất 離ly 體thể 全toàn 用dụng 之chi 體thể 體thể 不bất 離ly 用dụng 還hoàn 念niệm 其kỳ 一nhất 以dĩ 一nhất 心tâm 染nhiễm 淨tịnh 其kỳ 性tánh 無vô 二nhị 。 真chân 妄vọng 二nhị 門môn 不bất 得đắc 有hữu 異dị 故cố 名danh 為vi 一nhất 此thử 無vô 二nhị 處xứ 諸chư 法pháp 中trung 實thật 不bất 同đồng 虛hư 空không 性tánh 。 自tự 神thần 解giải 故cố 名danh 為vi 心tâm 既ký 無vô 有hữu 二nhị 何hà 得đắc 有hữu 一nhất 一nhất 無vô 所sở 有hữu 就tựu 誰thùy 曰viết 心tâm 如như 是thị 道Đạo 理lý 離ly 言ngôn 絕tuyệt 慮lự 不bất 知tri 何hà 以dĩ 言ngôn 之chi 。 強cường/cưỡng 為vi 一nhất 心tâm 也dã 問vấn 摩ma 訶ha 衍diễn 論luận 云vân 一nhất 即tức 是thị 心tâm 心tâm 即tức 是thị 一nhất 無vô 一nhất 別biệt 心tâm 無vô 心tâm 別biệt 一nhất 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 平bình 等đẳng 一nhất 味vị 。 一nhất 相tướng 無vô 相tướng 。 作tác 一nhất 種chủng 光quang 明minh 心tâm 地địa 之chi 海hải 者giả 云vân 何hà 復phục 說thuyết 。 同đồng 相tương/tướng 異dị 相tướng 答đáp 若nhược 同đồng 若nhược 異dị 。 俱câu 一nhất 心tâm 作tác 故cố 如như 海hải 涌dũng 千thiên 波ba 千thiên 波ba 即tức 海hải 以dĩ 眾chúng 生sanh 差sai 別biệt 性tánh 故cố 不bất 能năng 同đồng 種chủng 以dĩ 如Như 來Lai 平bình 等đẳng 。 性tánh 故cố 不bất 能năng 異dị 種chủng 眾chúng 生sanh 雖tuy 差sai 別biệt 不bất 能năng 自tự 異dị 如Như 來Lai 雖tuy 平bình 等đẳng 不bất 能năng 自tự 同đồng 不bất 能năng 自tự 異dị 故cố 即tức 異dị 無vô 異dị 也dã 不bất 能năng 自tự 同đồng 故cố 即tức 同đồng 非phi 同đồng 也dã 摩ma 訶ha 衍diễn 論luận 云vân 同đồng 相tương/tướng 者giả 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 唯duy 一nhất 真Chân 如Như 異dị 相tướng 者giả 唯duy 一nhất 真Chân 如Như 作tác 一nhất 切thiết 法pháp 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 論luận 云vân 平bình 等đẳng 一nhất 味vị 。 故cố 聖thánh 人nhân 所sở 不bất 能năng 異dị 也dã 有hữu 通thông 有hữu 別biệt 故cố 聖thánh 人nhân 所sở 不bất 能năng 同đồng 也dã 不bất 能năng 同đồng 者giả 即tức 同đồng 於ư 異dị 不bất 能năng 異dị 者giả 即tức 異dị 於ư 同đồng 又hựu 不bất 可khả 說thuyết 異dị 故cố 可khả 得đắc 說thuyết 是thị 同đồng 不bất 可khả 說thuyết 同đồng 故cố 可khả 得đắc 說thuyết 是thị 異dị 耳nhĩ 說thuyết 與dữ 不bất 說thuyết 無vô 二nhị 無vô 別biệt 。 也dã 又hựu 云vân 依y 甚thậm 深thâm 教giáo 如như 言ngôn 取thủ 義nghĩa 者giả 有hữu 二nhị 種chủng 失thất 一nhất 者giả 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 動động 靜tĩnh 無vô 二nhị 便tiện 謂vị 是thị 一nhất 一nhất 實thật 一nhất 心tâm 由do 是thị 撥bát 無vô 二nhị 諦Đế 道Đạo 理lý 二nhị 者giả 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 空không 有hữu 二nhị 門môn 計kế 有hữu 二nhị 法pháp 法pháp 無vô 一nhất 實thật 由do 是thị 誹phỉ 謗báng 無vô 二nhị 中trung 道đạo 又hựu 云vân 如như 是thị 一nhất 心tâm 通thông 為vi 一nhất 切thiết 染nhiễm 淨tịnh 諸chư 法pháp 之chi 所sở 依y 。 止chỉ 故cố 即tức 是thị 諸chư 法pháp 根căn 本bổn 。 本bổn 來lai 靜tĩnh 門môn 恆Hằng 沙sa 功công 德đức 無vô 所sở 不bất 備bị 謂vị 一nhất 切thiết 是thị 隨tùy 緣duyên 動động 門môn 恆Hằng 沙sa 染nhiễm 法pháp 無vô 所sở 不bất 具cụ 然nhiên 舉cử 染nhiễm 法pháp 以dĩ 望vọng 心tâm 體thể 不bất 能năng 徧biến 通thông 所sở 以dĩ 經Kinh 云vân 若nhược 離ly 若nhược 脫thoát 若nhược 舉cử 心tâm 體thể 望vọng 諸chư 淨tịnh 法pháp 無vô 所sở 不bất 徧biến 故cố 經Kinh 云vân 於ư 世thế 法pháp 中trung 。 不bất 離ly 不bất 脫thoát 。 總tổng 明minh 一nhất 心tâm 通thông 於ư 動động 靜tĩnh 為vi 染nhiễm 淨tịnh 所sở 依y 別biệt 顯hiển 動động 門môn 染nhiễm 法pháp 所sở 依y 別biệt 顯hiển 靜tĩnh 門môn 淨tịnh 法pháp 所sở 依y 亦diệc 如như 起khởi 信tín 於ư 一nhất 心tâm 立lập 真Chân 如Như 生sanh 滅diệt 二nhị 門môn 若nhược 卷quyển 若nhược 舒thư 或hoặc 總tổng 或hoặc 別biệt 皆giai 是thị 一nhất 心tâm 。 之chi 體thể 用dụng 如như 日nhật 月nguyệt 之chi 光quang 明minh 。 似tự 江giang 河hà 之chi 波ba 浪lãng 真chân 心tâm 無vô 寄ký 不bất 落lạc 言ngôn 思tư 但đãn 約ước 世thế 諦đế 隨tùy 緣duyên 門môn 中trung 分phần/phân 其kỳ 二nhị 義nghĩa 以dĩ 真chân 心tâm 不bất 守thủ 性tánh 故cố 隨tùy 緣duyên 成thành 異dị 即tức 成thành 異dị 門môn 以dĩ 隨tùy 緣duyên 時thời 不bất 失thất 自tự 性tánh 故cố 隨tùy 緣duyên 不bất 變biến 即tức 成thành 同đồng 門môn 雖tuy 立lập 同đồng 異dị 常thường 冥minh 一nhất 際tế 。

金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 經Kinh 云vân 無Vô 住Trụ 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。 尊tôn 者giả 我ngã 從tùng 無vô 本bổn 來lai 。 今kim 至chí 無vô 本bổn 所sở 。 佛Phật 言ngôn 汝nhữ 本bổn 不bất 從tùng 來lai 。 今kim 亦diệc 不bất 至chí 所sở 汝nhữ 得đắc 本bổn 利lợi 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 乃nãi 至chí 色sắc 無vô 處xứ 所sở 。 清thanh 淨tịnh 無vô 名danh 。 不bất 入nhập 於ư 內nội 。 眼nhãn 無vô 處xứ 所sở 。 清thanh 淨tịnh 無vô 見kiến 。 不bất 出xuất 於ư 外ngoại 。 心tâm 無vô 處xứ 所sở 。 清thanh 淨tịnh 無vô 上thượng 無vô 有hữu 起khởi 處xứ 。 清thanh 淨tịnh 無vô 動động 。 無vô 有hữu 緣duyên 別biệt 。 性tánh 皆giai 空không 寂tịch 。 乃nãi 至chí 如như 彼bỉ 心tâm 王vương 本bổn 無vô 住trú 處xứ 。 凡phàm 夫phu 之chi 心tâm 。 妄vọng 分phân 別biệt 見kiến 。 如như 如như 之chi 體thể 本bổn 不bất 有hữu 無vô 。 有hữu 無vô 之chi 相tướng 。 見kiến 唯duy 心tâm 識thức 。 云vân 何hà 無vô 本bổn 以dĩ 無vô 住trụ 故cố 。 有hữu 本bổn 則tắc 有hữu 住trụ 無vô 住trụ 則tắc 無vô 本bổn 明minh 知tri 眾chúng 生sanh 業nghiệp 趣thú 去khứ 來lai 諸chư 聖thánh 淨tịnh 界giới 動động 止chỉ 來lai 是thị 心tâm 來lai 去khứ 是thị 心tâm 去khứ 動động 是thị 心tâm 動động 止chỉ 是thị 心tâm 止chỉ 畢tất 竟cánh 無vô 有hữu 。 去khứ 來lai 動động 止chỉ 而nhi 可khả 得đắc 不bất 離ly 法Pháp 界Giới 。 故cố 則tắc 未vị 有hữu 一nhất 法pháp 非phi 心tâm 所sở 標tiêu 是thị 以dĩ 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 化hóa 善Thiện 財Tài 童Đồng 子Tử 。 現hiện 三Tam 千Thiên 世Thế 界Giới 。 滿mãn 中trung 臺đài 觀quán 善thiện 財tài 觀quán 之chi 忽hốt 然nhiên 不bất 現hiện 。 世thế 界giới 皆giai 空không 問vấn 世thế 界giới 來lai 去khứ 之chi 處xứ 文Văn 殊Thù 答đáp 言ngôn 從tùng 來lai 處xứ 來lai 卻khước 歸quy 去khứ 處xứ 去khứ 即tức 是thị 清thanh 淨tịnh 法Pháp 界Giới 。 中trung 來lai 卻khước 歸quy 清thanh 淨tịnh 法Pháp 界Giới 。 中trung 去khứ 故cố 知tri 諸chư 法pháp 所sở 生sanh 。 唯duy 心tâm 所sở 現hiện 。 生sanh 滅diệt 去khứ 來lai 。 皆giai 如Như 來Lai 藏tạng 。 斯tư 乃nãi 窮cùng 迹tích 達đạt 本bổn 見kiến 法pháp 明minh 宗tông 矣hĩ 。

問vấn 楞lăng 伽già 經Kinh 云vân 佛Phật 語ngữ 心tâm 為vi 宗tông 既ký 立lập 一nhất 心tâm 為vi 宗tông 云vân 何hà 復phục 云vân 無vô 心tâm 是thị 道đạo 答đáp 心tâm 為vi 宗tông 者giả 是thị 真chân 實thật 心tâm 此thử 心tâm 不bất 是thị 有hữu 無vô 無vô 住trụ 無vô 依y 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 有hữu 佛Phật 無vô 佛Phật 。 性tánh 相tướng 常thường 住trụ 。 為vi 一nhất 切thiết 萬vạn 物vật 。 之chi 性tánh 猶do 如như 虛hư 空không 。 體thể 非phi 一nhất 切thiết 而nhi 能năng 現hiện 一nhất 切thiết 。 只chỉ 為vì 眾chúng 生sanh 不bất 了liễu 此thử 常thường 住trụ 真chân 心tâm 。 以dĩ 真chân 心tâm 無vô 性tánh 不bất 覺giác 而nhi 起khởi 妄vọng 識thức 之chi 心tâm 遂toại 遺di 此thử 真chân 心tâm 妙diệu 性tánh 逐trục 妄vọng 輪luân 廻hồi 於ư 畢tất 竟cánh 同đồng 中trung 。 成thành 究cứu 竟cánh 異dị 一nhất 向hướng 執chấp 此thử 妄vọng 心tâm 能năng 緣duyên 塵trần 徇# 物vật 背bối/bội 道đạo 違vi 真chân 則tắc 是thị 令linh 息tức 其kỳ 緣duyên 慮lự 妄vọng 心tâm 若nhược 不bất 起khởi 妄vọng 心tâm 則tắc 能năng 順thuận 覺giác 所sở 以dĩ 云vân 無vô 心tâm 是thị 道đạo 亦diệc 云vân 冥minh 心tâm 合hợp 道đạo 又hựu 即tức 心tâm 無vô 心tâm 常thường 順thuận 本bổn 覺giác 豈khởi 必tất 滅diệt 心tâm 取thủ 證chứng 卻khước 成thành 背bối/bội 道đạo 然nhiên 雖tuy 即tức 心tâm 無vô 心tâm 又hựu 不bất 可khả 故cố 起khởi 此thử 妄vọng 識thức 心tâm 對đối 境cảnh 而nhi 生sanh 無vô 體thể 可khả 得đắc 如như 海hải 上thượng 波ba 隨tùy 風phong 斷đoạn 續tục 境cảnh 界giới 妄vọng 風phong 不bất 起khởi 分phân 別biệt 。 識thức 浪lãng 不bất 生sanh 心tâm 尚thượng 不bất 有hữu 能năng 依y 枝chi 末mạt 一nhất 切thiết 萬vạn 法pháp 。 寧ninh 是thị 實thật 耶da 故cố 云vân 千thiên 端đoan 萬vạn 累lũy/lụy/luy 何hà 能năng 縛phược 故cố 知tri 但đãn 了liễu 一nhất 念niệm 空không 諸chư 塵trần 自tự 然nhiên 破phá 所sở 依y 既ký 不bất 有hữu 能năng 依y 何hà 得đắc 生sanh 如như 源nguyên 盡tận 流lưu 乾can/kiền/càn 根căn 危nguy 葉diệp 謝tạ 。

若nhược 能năng 人nhân 法pháp 俱câu 空không 即tức 顯hiển 一nhất 心tâm 妙diệu 理lý 但đãn 以dĩ 心tâm 塵trần 相tương 對đối 萬vạn 法pháp 縱tung 橫hoành 境cảnh 智trí 一nhất 如như 千thiên 差sai 頓đốn 寂tịch 如như 是thị 方phương 能năng 豁hoát 悟ngộ 本bổn 覺giác 靈linh 智trí 真chân 心tâm 無vô 住trụ 無vô 依y 。 徧biến 周chu 法Pháp 界Giới 。 廣quảng 百bách 論luận 云vân 經kinh 言ngôn 無vô 有hữu 少thiểu 法pháp 。 自tự 性tánh 可khả 得đắc 唯duy 有hữu 能năng 造tạo 能năng 造tạo 即tức 是thị 心tâm 及cập 心tâm 法pháp 又hựu 云vân 三tam 界giới 唯duy 心tâm 。 如như 是thị 等đẳng 經Kinh 。 其kỳ 數số 無vô 量lượng 。 是thị 故cố 諸chư 法pháp 。 唯duy 識thức 理lý 成thành 豈khởi 不bất 决# 定định 執chấp 一nhất 切thiết 法pháp 實thật 唯duy 有hữu 識thức 者giả 亦diệc 成thành 顛điên 倒đảo 境cảnh 既ký 無vô 識thức 云vân 何hà 有hữu 經kinh 言ngôn 唯duy 識thức 者giả 為vi 令linh 觀quán 識thức 捨xả 彼bỉ 外ngoại 塵trần 既ký 捨xả 外ngoại 塵trần 妄vọng 心tâm 隨tùy 息tức 妄vọng 心tâm 息tức 故cố 證chứng 會hội 中trung 道đạo 故cố 經kinh 偈kệ 言ngôn 未vị 達đạt 境cảnh 唯duy 心tâm 起khởi 種chủng 種chủng 分phân 別biệt 。 達đạt 境cảnh 唯duy 心tâm 已dĩ 分phân 別biệt 則tắc 不bất 生sanh 顯hiển 識thức 論luận 問vấn 境cảnh 識thức 俱câu 遣khiển 何hà 識thức 所sở 成thành 答đáp 境cảnh 識thức 俱câu 泯mẫn 即tức 是thị 實thật 性tánh 。 實thật 性tánh 即tức 是thị 阿a 摩ma 羅la 識thức 。

問vấn 若nhược 爾nhĩ 心tâm 境cảnh 都đô 無vô 差sai 別biệt 何hà 故cố 乃nãi 說thuyết 唯duy 有hữu 識thức 耶da 答đáp 為vi 遣khiển 外ngoại 道đạo 等đẳng 心tâm 心tâm 所sở 外ngoại 執chấp 實thật 有hữu 境cảnh 故cố 假giả 說thuyết 唯duy 有hữu 識thức 非phi 唯duy 識thức 言ngôn 便tiện 有hữu 實thật 識thức 論luận 云vân 為vi 遣khiển 妄vọng 執chấp 心tâm 心tâm 所sở 外ngoại 實thật 有hữu 境cảnh 故cố 說thuyết 唯duy 有hữu 識thức 若nhược 執chấp 唯duy 識thức 真chân 實thật 有hữu 者giả 如như 執chấp 外ngoại 境cảnh 亦diệc 是thị 法pháp 執chấp 若nhược 法pháp 執chấp 不bất 生sanh 即tức 入nhập 真chân 空không 矣hĩ 。

問vấn 論luận 云vân 唯duy 是thị 一nhất 心tâm 故cố 名danh 真Chân 如Như 者giả 真chân 則tắc 無vô 偽ngụy 如như 則tắc 不bất 變biến 妙diệu 色sắc 湛trạm 然nhiên 不bất 空không 之chi 性tánh 云vân 何hà 經kinh 中trung 復phục 說thuyết 心tâm 空không 則tắc 一nhất 切thiết 法pháp 。 空không 答đáp 夫phu 言ngôn 空không 者giả 說thuyết 世thế 間gian 一nhất 切thiết 。 妄vọng 心tâm 染nhiễm 法pháp 是thị 空không 以dĩ 徧biến 計kế 情tình 執chấp 無vô 道Đạo 理lý 故cố 若nhược 出xuất 世thế 佛Phật 法Pháp 真chân 心tâm 則tắc 不bất 空không 以dĩ 有hữu 道Đạo 理lý 故cố 起khởi 信tín 論luận 云vân 真Chân 如Như 有hữu 二nhị 一nhất 如như 實thật 空không 以dĩ 能năng 究cứu 竟cánh 顯hiển 實thật 故cố 二nhị 如như 實thật 不bất 空không 以dĩ 有hữu 自tự 體thể 具cụ 足túc 無vô 漏lậu 性tánh 功công 德đức 故cố 所sở 言ngôn 空không 者giả 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 一nhất 切thiết 染nhiễm 法pháp 不bất 相tương 應ứng 故cố 。 謂vị 離ly 一nhất 切thiết 。 法pháp 差sai 別biệt 之chi 相tướng 。 以dĩ 無vô 虛hư 妄vọng 心tâm 念niệm 故cố 當đương 知tri 真Chân 如Như 自tự 性tánh 非phi 有hữu 無vô 。 一nhất 異dị 等đẳng 相tương/tướng 乃nãi 至chí 總tổng 說thuyết 依y 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 有hữu 妄vọng 心tâm 念niệm 念niệm 分phân 別biệt 皆giai 不bất 相tương 應ứng 故cố 。 說thuyết 為vi 空không 若nhược 離ly 妄vọng 心tâm 實thật 無vô 可khả 空không 故cố 所sở 言ngôn 不bất 空không 者giả 以dĩ 顯hiển 法pháp 體thể 空không 無vô 妄vọng 故cố 即tức 是thị 真chân 心tâm 常thường 恆hằng 不bất 變biến 淨tịnh 法pháp 滿mãn 足túc 則tắc 名danh 不bất 空không 清thanh 涼lương 記ký 釋thích 云vân 不bất 與dữ 妄vọng 合hợp 則tắc 名danh 為vi 空không 性tánh 具cụ 萬vạn 德đức 即tức 名danh 不bất 空không 。

若nhược 了liễu 妄vọng 空không 真chân 覺giác 頓đốn 現hiện 如như 雲vân 開khai 月nguyệt 朗lãng 塵trần 去khứ 鏡kính 明minh 見kiến 性tánh 之chi 時thời 故cố 云vân 發phát 得đắc 非phi 是thị 修tu 成thành 三Tam 身Thân 滿mãn 日nhật 亦diệc 云vân 萬vạn 行hạnh 引dẫn 出xuất 不bất 從tùng 外ngoại 來lai 。 皆giai 約ước 一nhất 心tâm 本bổn 有hữu 具cụ 足túc 故cố 知tri 不bất 空không 之chi 空không 體thể 含hàm 萬vạn 德đức 不bất 有hữu 之chi 有hữu 理lý 合hợp 圓viên 宗tông 空không 有hữu 相tương/tướng 成thành 無vô 諸chư 障chướng 礙ngại 。 若nhược 離ly 空không 之chi 有hữu 有hữu 則tắc 是thị 常thường 若nhược 離ly 有hữu 之chi 空không 空không 則tắc 成thành 斷đoạn 今kim 有hữu 無vô 齊tề 行hành 不bất 違vi 一nhất 旨chỉ 是thị 以dĩ 智trí 能năng 達đạt 有hữu 慧tuệ 能năng 觀quán 空không 菩Bồ 薩Tát 不bất 盡tận 有hữu 為vi 。 不bất 住trụ 無vô 為vi 。 盡tận 有hữu 則tắc 智trí 業nghiệp 不bất 成thành 住trụ 無vô 則tắc 慧tuệ 心tâm 不bất 朗lãng 若nhược 空không 即tức 有hữu 有hữu 即tức 空không 乃nãi 至chí 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 互hỗ 相tương 即tức 也dã 既ký 互hỗ 相tương 即tức 則tắc 畢tất 竟cánh 無vô 一nhất 異dị 空không 有hữu 等đẳng 法pháp 於ư 心tâm 外ngoại 發phát 現hiện 設thiết 有hữu 發phát 現hiện 皆giai 是thị 自tự 心tâm 相tương/tướng 分phần/phân 不bất 同đồng 凡phàm 小tiểu 不bất 知tri 取thủ 而nhi 執chấp 有hữu 捨xả 而nhi 沈trầm 空không 若nhược 入nhập 此thử 一nhất 心tâm 中trung 道đạo 之chi 門môn 能năng 成thành 萬vạn 行hạnh 。 方phương 便tiện 之chi 道Đạo 。

問vấn 若nhược 心tâm 外ngoại 無vô 法pháp 唯duy 是thị 一nhất 心tâm 者giả 於ư 外ngoại 則tắc 無vô 善thiện 惡ác 業nghiệp 果quả 。 苦khổ 樂lạc 報báo 應ứng 何hà 成thành 佛Phật 法pháp 翻phiên 墮đọa 羣quần 邪tà 答đáp 若nhược 了liễu 一nhất 心tâm 有hữu 無vô 見kiến 絕tuyệt 境cảnh 智trí 雙song 寂tịch 契khế 彼bỉ 性tánh 空không 根căn 塵trần 兩lưỡng 亡vong 內nội 外ngoại 解giải 脫thoát 亦diệc 常thường 照chiếu 內nội 外ngoại 脫thoát 於ư 無vô 知tri 空không 尚thượng 不bất 存tồn 妄vọng 從tùng 何hà 起khởi 所sở 現hiện 外ngoại 諸chư 苦khổ 樂lạc 境cảnh 。 界giới 如như 鏡kính 中trung 像tượng 。 以dĩ 自tự 心tâm 為vi 明minh 鏡kính 還hoàn 照chiếu 自tự 之chi 業nghiệp 影ảnh 古cổ 德đức 云vân 以dĩ 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 而nhi 為vi 明minh 鏡kính 隨tùy 業nghiệp 緣duyên 質chất 現hiện 果quả 影ảnh 像tượng 夫phu 業nghiệp 通thông 性tánh 及cập 相tương 謂vị 此thử 業nghiệp 體thể 以dĩ 無vô 性tánh 之chi 法pháp 而nhi 為vi 其kỳ 性tánh 以dĩ 不bất 失thất 業nghiệp 果quả 。 之chi 相tướng 而nhi 為vi 其kỳ 相tương/tướng 由do 無vô 性tánh 故cố 能năng 成thành 業nghiệp 果quả 由do 不bất 壞hoại 相tương/tướng 方phương 顯hiển 真chân 空không 何hà 者giả 若nhược 有hữu 性tánh 則tắc 善thiện 惡ác 業nghiệp 定định 不bất 可khả 改cải 移di 無vô 有hữu 苦khổ 樂lạc 。 果quả 報báo 若nhược 壞hoại 業nghiệp 相tương/tướng 則tắc 成thành 斷đoạn 滅diệt 以dĩ 一nhất 切thiết 因nhân 果quả 。 從tùng 自tự 心tâm 生sanh 。 心tâm 外ngoại 實thật 無vô 善thiện 惡ác 業nghiệp 可khả 得đắc 以dĩ 業nghiệp 無vô 自tự 性tánh 但đãn 由do 心tâm 起khởi 故cố 所sở 以dĩ 如như 影ảnh 。 如như 幻huyễn 無vô 有hữu 定định 相tướng 。 又hựu 以dĩ 業nghiệp 無vô 自tự 性tánh 故cố 。 不bất 落lạc 有hữu 以dĩ 不bất 壞hoại 業nghiệp 果quả 故cố 不bất 墮đọa 無vô 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 則tắc 一nhất 心tâm 中trung 理lý 問vấn 雖tuy 然nhiên 心tâm 即tức 是thị 業nghiệp 業nghiệp 即tức 是thị 心tâm 既ký 從tùng 心tâm 生sanh 還hoàn 從tùng 心tâm 受thọ 如như 何hà 現hiện 今kim 消tiêu 其kỳ 虛hư 妄vọng 業nghiệp 報báo 答đáp 但đãn 了liễu 無vô 作tác 自tự 然nhiên 業nghiệp 空không 所sở 以dĩ 云vân 若nhược 了liễu 無vô 作tác 惡ác 業nghiệp 一nhất 生sanh 成thành 佛Phật 又hựu 云vân 雖tuy 有hữu 作tác 業nghiệp 而nhi 無vô 作tác 者giả 即tức 是thị 如Như 來Lai 。 祕bí 密mật 之chi 教giáo 。 又hựu 凡phàm 作tác 業nghiệp 悉tất 是thị 自tự 心tâm 橫hoạnh/hoành 計kế 外ngoại 法pháp 還hoàn 自tự 對đối 治trị 妄vọng 取thủ 成thành 業nghiệp 若nhược 了liễu 心tâm 不bất 取thủ 境cảnh 自tự 不bất 生sanh 無vô 法pháp 牽khiên 情tình 云vân 何hà 成thành 業nghiệp 義nghĩa 海hải 云vân 除trừ 業nghiệp 報báo 者giả 為vi 塵trần 上thượng 不bất 了liễu 自tự 心tâm 謂vị 心tâm 外ngoại 有hữu 法pháp 即tức 生sanh 憎tăng 愛ái 從tùng 貪tham 業nghiệp 成thành 報báo 然nhiên 此thử 業nghiệp 報báo 由do 心tâm 迷mê 塵trần 妄vọng 計kế 而nhi 生sanh 但đãn 似tự 有hữu 顯hiển 現hiện 皆giai 無vô 真chân 實thật 迷mê 者giả 為vi 塵trần 相tương/tướng 有hữu 所sở 從tùng 來lai 。 而nhi 復phục 去khứ 是thị 迷mê 今kim 了liễu 塵trần 相tương/tướng 無vô 體thể 是thị 悟ngộ 迷mê 本bổn 無vô 從tùng 來lai 。 悟ngộ 亦diệc 無vô 所sở 去khứ 。 何hà 以dĩ 故cố 以dĩ 妄vọng 心tâm 為vi 有hữu 本bổn 無vô 體thể 故cố 如như 繩thằng 上thượng 蛇xà 本bổn 無vô 從tùng 來lai 。 亦diệc 無vô 所sở 去khứ 。 何hà 以dĩ 故cố 蛇xà 上thượng 妄vọng 心tâm 橫hoạnh/hoành 計kế 為vi 有hữu 本bổn 無vô 體thể 故cố 若nhược 計kế 有hữu 來lai 處xứ 去khứ 處xứ 還hoàn 是thị 迷mê 了liễu 無vô 去khứ 來lai 是thị 悟ngộ 悟ngộ 之chi 與dữ 迷mê 相tương 待đãi 安an 立lập 非phi 是thị 先tiên 有hữu 淨tịnh 心tâm 後hậu 有hữu 無vô 明minh 此thử 非phi 二nhị 物vật 不bất 可khả 兩lưỡng 解giải 但đãn 了liễu 妄vọng 無vô 妄vọng 即tức 為vi 淨tịnh 心tâm 終chung 無vô 先tiên 淨tịnh 心tâm 而nhi 後hậu 有hữu 無vô 明minh 故cố 。 知tri 迷mê 悟ngộ 唯duy 只chỉ 一nhất 心tâm 如như 手thủ 反phản 覆phúc 但đãn 是thị 一nhất 手thủ 如như 是thị 深thâm 達đạt 業nghiệp 影ảnh 自tự 消tiêu 從tùng 心tâm 所sở 生sanh 。 皆giai 無vô 真chân 實thật 如như 夢mộng 心tâm 不bất 實thật 夢mộng 事sự 亦diệc 虛hư 世thế 間gian 共cộng 知tri 可khả 深thâm 信tín 受thọ 是thị 以dĩ 善thiện 惡ác 之chi 業nghiệp 。 理lý 皆giai 性tánh 空không 不bất 壞hoại 緣duyên 生sanh 恆hằng 冥minh 妙diệu 旨chỉ 量lượng 云vân 正chánh 業nghiệp 是thị 有hữu 法pháp 定định 即tức 有hữu 即tức 空không 故cố 是thị 宗tông 因nhân 云vân 即tức 緣duyên 成thành 即tức 無vô 性tánh 故cố 同đồng 喻dụ 云vân 如như 幻huyễn 幻huyễn 法pháp 術thuật 等đẳng 生sanh 即tức 有hữu 不bất 礙ngại 虛hư 正chánh 業nghiệp 從tùng 緣duyên 生sanh 空không 有hữu 不bất 相tương 礙ngại 故cố 知tri 萬vạn 法pháp 。 從tùng 徧biến 計kế 情tình 生sanh 但đãn 有hữu 虛hư 名danh 都đô 無vô 實thật 義nghĩa 。 如như 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 。 云vân 妙diệu 覺giác 湛trạm 然nhiên 。 周chu 徧biến 法Pháp 界Giới 含hàm 吐thổ 十thập 虛hư 。 寧ninh 有hữu 方phương 所sở 。 循tuần 業nghiệp 發phát 現hiện 。 世thế 間gian 無vô 知tri 。 惑hoặc 為vi 因nhân 緣duyên 及cập 自tự 然nhiên 性tánh 。 皆giai 是thị 識thức 心tâm 分phân 別biệt 計kế 度độ 。 但đãn 有hữu 言ngôn 說thuyết 。 都đô 無vô 實thật 義nghĩa 。 含hàm 吐thổ 十thập 虛hư 。 者giả 含hàm 即tức 一nhất 真chân 不bất 動động 在tại 如Như 來Lai 藏tạng 中trung 。 吐thổ 即tức 依y 妄vọng 分phân 別biệt 乃nãi 隨tùy 處xứ 發phát 現hiện 但đãn 有hữu 纖tiêm 塵trần 發phát 現hiện 之chi 處xứ 皆giai 是thị 自tự 心tâm 生sanh 從tùng 分phân 別biệt 有hữu 若nhược 知tri 發phát 處xứ 虛hư 妄vọng 則tắc 頓đốn 悟ngộ 真chân 空không 真chân 空không 現hiện 前tiền 豈khởi 存tồn 言ngôn 說thuyết 問vấn 真chân 心tâm 不bất 動động 三tam 際tế 靡mĩ 遷thiên 云vân 何hà 說thuyết 心tâm 流lưu 轉chuyển 又hựu 云vân 絕tuyệt 流lưu 轉chuyển 義nghĩa 答đáp 所sở 云vân 隨tùy 流lưu 返phản 流lưu 皆giai 約ước 眾chúng 生sanh 緣duyên 慮lự 之chi 心tâm 妄vọng 稱xưng 流lưu 轉chuyển 其kỳ 體thể 常thường 寂tịch 但đãn 不bất 見kiến 一nhất 念niệm 起khởi 處xứ 即tức 是thị 不bất 流lưu 未vị 必tất 有hữu 念niệm 可khả 斷đoạn 智trí 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 言ngôn 。 云vân 何hà 斷đoạn 流lưu 轉chuyển 。 以dĩ 於ư 過quá 去khứ 心tâm 。 不bất 起khởi 未vị 來lai 識thức 。 不bất 行hành 現hiện 在tại 意ý 。 不bất 動động 不bất 住trụ 。 不bất 思tư 惟duy 不bất 覺giác 不bất 分phân 別biệt 故cố 。 知tri 以dĩ 境cảnh 對đối 境cảnh 將tương 心tâm 治trị 心tâm 狗cẩu 逐trục 塊khối 而nhi 逾du 多đa 人nhân 避tị 影ảnh 而nhi 徒đồ 乏phạp 若nhược 能năng 知tri 身thân 是thị 影ảnh 捨xả 塊khối 就tựu 人nhân 則tắc 影ảnh 滅diệt 迹tích 沈trầm 安an 然nhiên 履lý 道đạo 故cố 知tri 萬vạn 動động 皆giai 搖dao 悉tất 成thành 魔ma 業nghiệp 若nhược 知tri 心tâm 不bất 動động 則tắc 不bất 隨tùy 流lưu 方phương 入nhập 宗tông 鏡kính 之chi 中trung 永vĩnh 超siêu 魔ma 幻huyễn 。

如như 虛Hư 空Không 藏Tạng 所sở 問vấn 經Kinh 云vân 菩Bồ 薩Tát 守thủ 護hộ 於ư 心tâm 不bất 令linh 間gian 隙khích 若nhược 心tâm 無vô 間gian 隙khích 則tắc 諸chư 相tướng 圓viên 滿mãn 。 以dĩ 相tương/tướng 圓viên 滿mãn 故cố 則tắc 空không 性tánh 圓viên 滿mãn 是thị 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 超siêu 魔ma 法Pháp 門môn 乃nãi 至chí 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 菩Bồ 薩Tát 。 曰viết 仁nhân 者giả 汝nhữ 等đẳng 所sở 說thuyết 悉tất 是thị 魔ma 境cảnh 何hà 以dĩ 故cố 施thi 設thiết 文văn 字tự 皆giai 為vi 魔ma 業nghiệp 乃nãi 至chí 佛Phật 語ngữ 猶do 為vi 魔ma 業nghiệp 無vô 有hữu 言ngôn 說thuyết 。 離ly 諸chư 文văn 字tự 。 魔ma 無vô 能năng 為vi 若nhược 無vô 施thi 設thiết 即tức 無vô 我ngã 見kiến 。 及cập 文văn 字tự 見kiến 以dĩ 無vô 我ngã 故cố 。 則tắc 於ư 諸chư 法pháp 。 無vô 有hữu 損tổn 益ích 如như 是thị 入nhập 者giả 。 則tắc 超siêu 魔ma 境cảnh 是thị 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 超siêu 魔ma 法Pháp 門môn 大Đại 乘Thừa 千thiên 鉢bát 大đại 教giáo 王vương 經Kinh 云vân 佛Phật 言ngôn 諸chư 天thiên 魔ma 幻huyễn 惑hoặc 種chủng 種chủng 相tướng 貌mạo 。 障chướng 修tu 學học 人nhân 心tâm 眼nhãn 聖thánh 道Đạo 乃nãi 至chí 令linh 見kiến 一nhất 切thiết 幻huyễn 相tương/tướng 前tiền 後hậu 生sanh 死tử 之chi 事sự 善thiện 惡ác 諸chư 相tướng 魔ma 作tác 幻huyễn 惑hoặc 非phi 關quan 正chánh 智trí 唯duy 心tâm 所sở 變biến 莫mạc 取thủ 外ngoại 緣duyên 修tu 學học 行hành 人nhân 必tất 不bất 得đắc 於ư 夢mộng 境cảnh 界giới 及cập 現hiện 眼nhãn 前tiền 取thủ 相tương/tướng 執chấp 著trước 動động 轉chuyển 人nhân 心tâm 恐khủng 畏úy 怕phạ 怖bố 則tắc 被bị 天thiên 魔ma 鬼quỷ 神thần 之chi 所sở 障chướng 礙ngại 行hành 人nhân 正chánh 見kiến 須tu 常thường 諦đế 觀quán 心tâm 性tánh 見kiến 性tánh 寂tịch 靜tĩnh 心tâm 性tánh 無vô 物vật 是thị 相tương/tướng 莫mạc 取thủ 則tắc 無vô 境cảnh 界giới 妄vọng 想tưởng 因nhân 緣duyên 。 是thị 故cố 行hành 人nhân 。 勤cần 行hành 精tinh 進tấn 。 實thật 勿vật 退thoái 轉chuyển 懈giải 怠đãi 嬾lãn 惰nọa 。 則tắc 得đắc 速tốc 證chứng 無Vô 上Thượng 正Chánh 等Đẳng 菩Bồ 提Đề 。

問vấn 妄vọng 能năng 覆phú 真chân 全toàn 成thành 生sanh 死tử 真chân 能năng 奪đoạt 妄vọng 純thuần 現hiện 涅Niết 槃Bàn 真chân 妄vọng 若nhược 離ly 互hỗ 不bất 生sanh 起khởi 真chân 妄vọng 若nhược 合hợp 二nhị 諦đế 不bất 成thành 如như 何hà 會hội 通thông 一nhất 心tâm 妙diệu 理lý 答đáp 一nhất 心tâm 二nhị 諦đế 教giáo 理lý 所sở 歸quy 開khai 即tức 迷mê 真chân 合hợp 則tắc 壞hoại 俗tục 何hà 者giả 相tương 隨tùy 真chân 起khởi 即tức 相tương/tướng 而nhi 可khả 辯biện 真chân 原nguyên 覺giác 因nhân 妄vọng 生sanh 因nhân 妄vọng 而nhi 能năng 知tri 覺giác 體thể 無vô 妄vọng 則tắc 覺giác 不bất 自tự 立lập 無vô 真chân 則tắc 相tương/tướng 無vô 所sở 依y 真chân 妄vọng 相tương 和hòa 染nhiễm 淨tịnh 成thành 事sự 唯duy 真chân 不bất 立lập 無vô 妄vọng 而nhi 對đối 誰thùy 立lập 真chân 單đơn 妄vọng 不bất 成thành 無vô 真chân 而nhi 憑bằng 何hà 說thuyết 妄vọng 真chân 妄vọng 各các 無vô 自tự 體thể 名danh 相tướng 本bổn 同đồng 一nhất 原nguyên 是thị 則tắc 二nhị 諦đế 恆hằng 分phần/phân 一nhất 味vị 常thường 在tại 藏tạng 性tánh 不bất 動động 緣duyên 起khởi 萬vạn 差sai 故cố 知tri 實thật 無vô 一nhất 法pháp 而nhi 有hữu 自tự 體thể 獨độc 立lập 者giả 皆giai 從tùng 真chân 妄vọng 二nhị 法pháp 和hòa 合hợp 而nhi 起khởi 如như 起khởi 信tín 論luận 云vân 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 與dữ 生sanh 滅diệt 和hòa 合hợp 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 名danh 阿a 頼# 耶da 識thức 變biến 起khởi 根căn 身thân 器khí 世thế 間gian 等đẳng 釋thích 摩ma 訶ha 衍diễn 論luận 云vân 無vô 明minh 之chi 相tướng 不bất 離ly 覺giác 性tánh 非phi 可khả 壞hoại 非phi 不bất 可khả 壞hoại 猶do 如như 大đại 海hải 。 風phong 相tương/tướng 水thủy 相tương/tướng 不bất 相tương 捨xả 離ly 。 者giả 大đại 海hải 喻dụ 阿a 頼# 耶da 識thức 水thủy 喻dụ 本bổn 覺giác 心tâm 風phong 喻dụ 根căn 本bổn 無vô 明minh 不bất 覺giác 能năng 起khởi 動động 轉chuyển 慮lự 知tri 之chi 識thức 如như 彼bỉ 風phong 故cố 波ba 動động 者giả 喻dụ 諸chư 戲hí 論luận 識thức 遷thiên 流lưu 無vô 常thường 水thủy 相tương/tướng 風phong 相tương/tướng 不bất 相tương 捨xả 離ly 。 者giả 喻dụ 真chân 妄vọng 相tương/tướng 資tư 俱câu 行hành 合hợp 轉chuyển 謂vị 本bổn 覺giác 心tâm 不bất 自tự 起khởi 故cố 當đương 資tư 無vô 明minh 之chi 力lực 方phương 得đắc 而nhi 起khởi 根căn 本bổn 無vô 明minh 不bất 自tự 轉chuyển 故cố 要yếu 因nhân 真chân 心tâm 之chi 力lực 方phương 得đắc 而nhi 轉chuyển 如như 水thủy 不bất 自tự 作tác 波ba 當đương 因nhân 風phong 力lực 風phong 不bất 自tự 現hiện 動động 要yếu 資tư 水thủy 力lực 方phương 得đắc 現hiện 動động 相tương/tướng 經Kinh 云vân 煩phiền 惱não 大đại 海hải 。 中trung 有hữu 圓viên 滿mãn 如Như 來Lai 宣tuyên 說thuyết 。 實thật 相tướng 常thường 住trụ 之chi 理lý 本bổn 覺giác 實thật 性tánh 中trung 有hữu 無vô 明minh 眾chúng 生sanh 起khởi 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 煩phiền 惱não 之chi 波ba 。

問vấn 上thượng 說thuyết 真chân 心tâm 無vô 生sanh 妄vọng 念niệm 起khởi 滅diệt 如như 何hà 會hội 妄vọng 歸quy 真chân 入nhập 一Nhất 乘Thừa 平bình 等đẳng 之chi 道Đạo 。 答đáp 妄vọng 元nguyên 無vô 體thể 本bổn 自tự 全toàn 真chân 何hà 須tu 更cánh 會hội 今kim 為vi 情tình 見kiến 妄vọng 執chấp 之chi 人nhân 引dẫn 祖tổ 佛Phật 善thiện 巧xảo 洞đỗng 心tâm 原nguyên 之chi 智trí 搜sưu 經kinh 論luận 微vi 細tế 窮cùng 性tánh 海hải 之chi 詮thuyên 令linh 頓đốn 豁hoát 情tình 塵trần 便tiện 成thành 真chân 覺giác 如như 釋thích 摩ma 訶ha 衍diễn 論luận 云vân 一nhất 心tâm 真Chân 如Như 體thể 大đại 通thông 如như 五ngũ 人nhân 平bình 等đẳng 平bình 等đẳng 。 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 云vân 何hà 名danh 為vi 五ngũ 。 種chủng 假giả 人nhân 一nhất 者giả 凡phàm 夫phu 二nhị 者giả 聲Thanh 聞Văn 三tam 者giả 緣Duyên 覺Giác 四tứ 者giả 菩Bồ 薩Tát 五ngũ 者giả 如Như 來Lai 是thị 名danh 為vi 五ngũ 。 如như 是thị 五ngũ 名danh 人nhân 自tự 是thị 五ngũ 真chân 自tự 唯duy 一nhất 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 真Chân 如Như 自tự 體thể 無vô 有hữu 增tăng 減giảm 。 亦diệc 無vô 大đại 小tiểu 。 亦diệc 無vô 有hữu 無vô 亦diệc 無vô 中trung 邊biên 亦diệc 無vô 去khứ 來lai 。 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 一nhất 自tự 成thành 一nhất 同đồng 自tự 作tác 同đồng 厭yếm 異dị 捨xả 別biệt 唯duy 一nhất 真Chân 如Như 是thị 故cố 諸chư 法pháp 。 真Chân 如Như 一nhất 相tương/tướng 。

起khởi 信tín 論luận 云vân 心tâm 真Chân 如Như 者giả 即tức 是thị 一nhất 法Pháp 界Giới 大đại 總tổng 相tương/tướng 法Pháp 門môn 體thể 以dĩ 心tâm 本bổn 性tánh 不bất 生sanh 。 不bất 滅diệt 相tương/tướng 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 皆giai 由do 妄vọng 念niệm 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 。 若nhược 離ly 妄vọng 念niệm 則tắc 無vô 境cảnh 界giới 差sai 別biệt 之chi 相tướng 。 古cổ 釋thích 云vân 執chấp 者giả 問vấn 云vân 現hiện 見kiến 諸chư 法pháp 。 差sai 別biệt 遷thiên 流lưu 云vân 何hà 乃nãi 云vân 性tánh 無vô 生sanh 滅diệt 釋thích 云vân 差sai 別biệt 相tương/tướng 者giả 是thị 汝nhữ 徧biến 計kế 妄vọng 情tình 所sở 作tác 本bổn 來lai 無vô 實thật 如như 依y 病bệnh 眼nhãn 妄vọng 見kiến 空không 華hoa 故cố 云vân 皆giai 依y 妄vọng 念niệm 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 。 疑nghi 者giả 又hựu 云vân 以dĩ 何hà 得đắc 知tri 依y 妄vọng 念niệm 生sanh 釋thích 云vân 以dĩ 諸chư 聖thánh 人nhân 離ly 妄vọng 念niệm 故cố 盡tận 無vô 其kỳ 境cảnh 即tức 驗nghiệm 此thử 境cảnh 定định 從tùng 妄vọng 生sanh 又hựu 若nhược 此thử 境cảnh 非phi 妄vọng 定định 實thật 有hữu 者giả 聖thánh 人nhân 不bất 見kiến 應ưng 是thị 迷mê 倒đảo 凡phàm 夫phu 既ký 見kiến 應ưng 是thị 覺giác 悟ngộ 如như 不bất 見kiến 空không 華hoa 是thị 病bệnh 眼nhãn 返phản 結kết 準chuẩn 之chi 故cố 若nhược 離ly 於ư 念niệm 即tức 無vô 差sai 別biệt 。 也dã 所sở 執chấp 本bổn 空không 故cố 真chân 心tâm 不bất 動động 由do 此thử 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 皆giai 即tức 真Chân 如Như 斯tư 則tắc 會hội 妄vọng 顯hiển 真chân 可khả 絕tuyệt 疑nghi 矣hĩ 如như 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 。 云vân 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 我ngã 非phi 勅sắc 汝nhữ 執chấp 為vi 非phi 心tâm 。 但đãn 汝nhữ 於ư 心tâm 。 微vi 細tế 揣đoàn 摩ma 。 若nhược 離ly 前tiền 塵trần 。 有hữu 分phân 別biệt 性tánh 。 即tức 真chân 汝nhữ 心tâm 。 若nhược 分phân 別biệt 性tánh 。 離ly 塵trần 無vô 體thể 。 斯tư 則tắc 前tiền 塵trần 。 分phân 別biệt 影ảnh 事sự 。

故cố 知tri 對đối 俗tục 說thuyết 真chân 因nhân 虛hư 立lập 實thật 斥xích 差sai 別biệt 論luận 平bình 等đẳng 遣khiển 異dị 相tướng 建kiến 如như 如như 盡tận 是thị 對đối 待đãi 得đắc 名danh 破phá 執chấp 設thiết 教giáo 若nhược 能năng 真chân 俗tục 雙song 拂phất 空không 有hữu 俱câu 消tiêu 了liễu 邊biên 即tức 中trung 無vô 邊biên 可khả 離ly 達đạt 中trung 即tức 邊biên 無vô 中trung 可khả 存tồn 能năng 證chứng 之chi 智trí 既ký 亡vong 所sở 證chứng 之chi 理lý 亦diệc 寂tịch 方phương 超siêu 心tâm 量lượng 入nhập 絕tuyệt 待đãi 門môn 若nhược 有hữu 得đắc 無vô 得đắc 有hữu 生sanh 無vô 生sanh 。 盡tận 不bất 出xuất 於ư 心tâm 量lượng 楞lăng 伽già 經kinh 偈kệ 云vân 離ly 一nhất 切thiết 諸chư 見kiến 。 及cập 離ly 想tưởng 所sở 想tưởng 無vô 得đắc 亦diệc 無vô 生sanh 我ngã 說thuyết 為vi 心tâm 量lượng 非phi 性tánh 非phi 非phi 性tánh 性tánh 非phi 性tánh 悉tất 離ly 謂vị 彼bỉ 心tâm 解giải 脫thoát 我ngã 說thuyết 為vi 心tâm 量lượng 如như 如như 與dữ 空không 際tế 涅Niết 槃Bàn 及cập 法Pháp 界Giới 種chủng 種chủng 意ý 生sanh 身thân 我ngã 說thuyết 為vi 心tâm 量lượng 所sở 以dĩ 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 若nhược 有hữu 一nhất 法Pháp 。 過quá 涅Niết 槃Bàn 者giả 我ngã 亦diệc 說thuyết 如như 幻huyễn 如như 化hóa 。 以dĩ 涅Niết 槃Bàn 無vô 相tướng 若nhược 取thủ 於ư 相tương/tướng 即tức 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 非phi 真chân 涅Niết 槃Bàn 故cố 知tri 似tự 形hình 言ngôn 跡tích 瞥miết 生sanh 知tri 解giải 皆giai 是thị 心tâm 量lượng 所sở [(冰-水+〡)*ㄆ]# 若nhược 能năng 悟ngộ 心tâm 無vô 心tâm 了liễu 境cảnh 無vô 境cảnh 理lý 量lượng 雙song 消tiêu 方phương 入nhập 宗tông 鏡kính 。

御ngự 錄lục 宗tông 鏡kính 大đại 綱cương 卷quyển 十thập 七thất

音âm 釋thích

奮phấn

(# 方phương 問vấn 切thiết 音âm 糞phẩn )# 。

鍮thâu

(# 音âm 偷thâu 鍮thâu 石thạch )# 。

隙khích

(# 輕khinh 入nhập 聲thanh 空không 閒gian/nhàn 也dã )# 。

[娕*頁]#

(# 蘭lan 上thượng 聲thanh )# 。

揣đoàn

(# 楚sở 委ủy 切thiết )# 。