Thủ Lăng Nghiêm Kinh Nghĩa Hải – Quyển 0024

Chuẩn
Leave a comment

首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 義Nghĩa 海Hải
Quyển 0024
唐Đường 懷Hoài 迪證Chứng 釋Thích 宋Tống 咸Hàm 輝Huy 排Bài 經Kinh 入Nhập 注Chú

首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 。義Nghĩa 海Hải 卷quyển 第đệ 二nhị 十thập 四tứ 。經kinh 八bát 之chi 三tam )#

(# 凡phàm 遇ngộ 圓viên 相tương/tướng 即tức 是thị 標tiêu 辭từ 與dữ 疏sớ/sơ 同đồng 其kỳ 上thượng 文văn )# 。

阿A 難Nan 此thử 等đẳng 皆giai 是thị 。彼bỉ 諸chư 眾chúng 生sanh 。自tự 業nghiệp 所sở 感cảm 。造tạo 十thập 習tập 因nhân 。受thọ 六lục 交giao 報báo 。

(# 疏sớ/sơ 由do 乎hồ 情tình 想tưởng 妄vọng 集tập 諸chư 業nghiệp 隨tùy 業nghiệp 善thiện 惡ác 或hoặc 升thăng 或hoặc 墜trụy 故cố 云vân 自tự 業nghiệp 所sở 感cảm 。十thập 習tập 因nhân 者giả 別biệt 指chỉ 惡ác 業nghiệp 即tức 由do 十thập 使sử 煩phiền 惱não 於ư 六lục 根căn 門môn 發phát 識thức 造tạo 業nghiệp 洎kịp 受thọ 其kỳ 報báo 從tùng 六lục 根căn 出xuất 。報báo 與dữ 業nghiệp 交giao 故cố 云vân 交giao 報báo 同đồng 受thọ 地địa 獄ngục 即tức 引dẫn 業nghiệp 招chiêu 六lục 根căn 別biệt 受thọ 即tức 滿mãn 業nghiệp 致trí 俱câu 是thị 眾chúng 生sanh 妄vọng 情tình 習tập 造tạo 耳nhĩ )# 。

云vân 何hà 十thập 因nhân 。

(# 緫# 徵trưng 也dã 發phát 業nghiệp 有hữu 二nhị 一nhất 正chánh 發phát 即tức 無vô 明minh 二nhị 助trợ 發phát 即tức 餘dư 惑hoặc 俱câu 分phân 別biệt 也dã 今kim 此thử 十thập 因nhân 除trừ 淫dâm 習tập 是thị 所sở 發phát 之chi 業nghiệp 餘dư 九cửu 皆giai 是thị 能năng 發phát 之chi 惑hoặc 惑hoặc 有hữu 根căn 隨tùy 下hạ 文văn 自tự 指chỉ 此thử 下hạ 十thập 段đoạn 文văn 皆giai 有hữu 三tam )# 。

阿A 難Nan 一nhất 者giả 淫dâm 習tập 交giao 接tiếp 發phát 於ư 相tương 磨ma 。研nghiên 磨ma 不bất 休hưu 。如như 是thị 故cố 有hữu 。大đại 猛mãnh 火hỏa 光quang 。於ư 中trung 發phát 動động 。如như 人nhân 以dĩ 手thủ 。自tự 相tương 摩ma 觸xúc 。煖noãn 相tướng 現hiện 前tiền 。

(# 一nhất 由do 因nhân 致trí 果quả 此thử 即tức 是thị 所sở 發phát 業nghiệp 也dã 具cụ 足túc 貪tham 癡si 生sanh 死tử 輪luân 回hồi 斯tư 為vi 其kỳ 本bổn 內nội 境cảnh 外ngoại 境cảnh 互hỗ 相tương 偶ngẫu 合hợp 故cố 云vân 交giao 接tiếp 內nội 外ngoại 相tướng 發phát 遂toại 成thành 欲dục 火hỏa 喻dụ 顯hiển 可khả 知tri )# 。

二nhị 習tập 相tương 然nhiên 。故cố 有hữu 鐵thiết 牀sàng 。銅đồng 柱trụ 諸chư 事sự 。

(# 二nhị 正chánh 感cảm 果quả 相tương/tướng 根căn 境cảnh 兩lưỡng 具cụ 故cố 云vân 二nhị 習tập 能năng 觸xúc 所sở 觸xúc 皆giai 是thị 我ngã 心tâm 。互hỗ 相tương 熏huân 習tập 結kết 成thành 淫dâm 業nghiệp 以dĩ 於ư 欲dục 境cảnh 起khởi 顛điên 倒đảo 心tâm 。生sanh 自tự 他tha 樂lạc 想tưởng 因nhân 此thử 業nghiệp 種chủng 後hậu 感cảm 其kỳ 報báo 從tùng 其kỳ 能năng 觸xúc 現hiện 地địa 獄ngục 身thân 以dĩ 其kỳ 所sở 觸xúc 現hiện 諸chư 苦khổ 具cụ 皆giai 是thị 自tự 業nghiệp 所sở 熏huân 分phần/phân 其kỳ 二nhị 習tập 自tự 相tương/tướng 刑hình 害hại 耳nhĩ 他tha 皆giai 倣# 此thử )# 。

是thị 故cố 十thập 方phương 。一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。色sắc 目mục 行hành 淫dâm 同đồng 名danh 欲Dục 火Hỏa 。菩Bồ 薩Tát 見kiến 欲dục 。如như 避tị 火hỏa 坑khanh 。

(# 三tam 結kết 示thị 遇ngộ 名danh 火hỏa 能năng 變biến 壞hoại 一nhất 切thiết 世thế 間gian 欲dục 。能năng 破phá 滅diệt 出xuất 世thế 善thiện 法Pháp 。是thị 故cố 行hành 者giả 。應ưng 當đương 遠viễn 離ly 。 ○# 解giải 一nhất 者giả 下hạ 能năng 習tập 之chi 因nhân 也dã 如như 是thị 下hạ 所sở 習tập 之chi 報báo 也dã 如như 人nhân 下hạ 喻dụ 前tiền 二nhị 事sự 二nhị 習tập 下hạ 明minh 因nhân 受thọ 報báo 是thị 故cố 下hạ 顯hiển 習tập 過quá 患hoạn 他tha 皆giai 倣# 此thử )# 。

二nhị 者giả 貪tham 習tập 交giao 計kế 。發phát 於ư 相tương 吸hấp 。吸hấp 攬lãm 不bất 止chỉ 。如như 是thị 故cố 有hữu 。積tích 寒hàn 堅kiên 冰băng 。於ư 中trung 凍đống 冽liệt 。如như 人nhân 以dĩ 口khẩu 。吸hấp 縮súc 風phong 氣khí 。有hữu 冷lãnh 觸xúc 生sanh 。

(# 疏sớ/sơ 由do 因nhân 致trí 果quả 也dã 貪tham 即tức 是thị 愛ái 根căn 本bổn 之chi 數số 正chánh 能năng 潤nhuận 生sanh 於ư 有hữu 有hữu 具cụ 染nhiễm 著trước 為vi 性tánh 由do 愛ái 著trước 故cố 種chủng 種chủng 計kế 校giáo 求cầu 取thủ 前tiền 境cảnh 故cố 云vân 交giao 計kế 相tương/tướng 吸hấp 也dã 貪tham 取thủ 不bất 止chỉ 如như 水thủy 結kết 冰băng 堅kiên 住trụ 不bất 散tán 遂toại 成thành 凍đống 冽liệt 此thử 釋thích 貪tham 久cửu 成thành 業nghiệp ○# 以dĩ 致trí 果quả 也dã 喻dụ 文văn 可khả 見kiến )# 。

二nhị 習tập 相tương 陵lăng 。故cố 有hữu 吒tra 吒tra 。波ba 波ba 羅la 羅la 青thanh 赤xích 白bạch 蓮liên 。寒hàn 冰băng 等đẳng 事sự 。

(# 正chánh 顯hiển 果quả 相tương/tướng 也dã 由do 因nhân 感cảm 果quả 由do 內nội 感cảm 外ngoại 吒tra 波ba 羅la 等đẳng 忍nhẫn 寒hàn 聲thanh 也dã 即tức 八bát 寒hàn 地địa 獄ngục 俱câu 舍xá 云vân 頞át 部bộ 陀đà 者giả 此thử 云vân 疱pháo 尼ni 剌lạt 部bộ 陀đà 此thử 云vân 疱pháo 裂liệt 此thử 二nhị 從tùng 相tương/tướng 阿a 哳# 吒tra 唬# 唬# 婆bà 嚯# 嚯# 婆bà 此thử 二nhị 從tùng 聲thanh 鬱uất 鉢bát 羅la 等đẳng 三tam 即tức 青thanh 白bạch 紅hồng 蓮liên 此thử 三tam 從tùng 色sắc 以dĩ 寒hàn 之chi 彌di 甚thậm 身thân 色sắc 如như 之chi 相tướng 陵lăng 侵xâm 陵lăng 也dã )# 。

是thị 故cố 十thập 方phương 。一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。色sắc 目mục 多đa 求cầu 。同đồng 名danh 貪Tham 水Thủy 。菩Bồ 薩Tát 見kiến 貪tham 。如như 避tị 瘴chướng 海hải 。

(# 結kết 示thị 過quá 名danh 貪tham 能năng 滋tư 潤nhuận 滋tư 長trưởng 惡ác 法pháp 如như 今kim 之chi 有hữu 泉tuyền 飲ẩm 之chi 則tắc 貪tham 也dã 復phục 能năng 損tổn 害hại 法Pháp 身thân 慧tuệ 命mạng 如như 有hữu 瘴chướng 之chi 海hải )# 。

三tam 者giả 慢mạn 習tập 交giao 陵lăng 。發phát 於ư 相tương 恃thị 。馳trì 流lưu 不bất 息tức 。如như 是thị 故cố 有hữu 。騰đằng 逸dật 奔bôn 波ba 。積tích 波ba 為vi 水thủy 。如như 人nhân 口khẩu 舌thiệt 。自tự 相tương/tướng 緜# 味vị 。因nhân 而nhi 水thủy 發phát 。

二nhị 習tập 相tương 鼓cổ 。故cố 有hữu 血huyết 河hà 。灰hôi 河hà 熱nhiệt 沙sa 毒độc 海hải 融dung 銅đồng 。灌quán 吞thôn 諸chư 事sự 。是thị 故cố 十thập 方phương 。一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。色sắc 目mục 我ngã 慢mạn 。名danh 飲Ẩm 癡Si 水Thủy 。菩Bồ 薩Tát 見kiến 慢mạn 。如như 避tị 巨cự 溺nịch 。

(# 三tam 段đoạn 如như 前tiền 恃thị 己kỷ 陵lăng 他tha 高cao 舉cử 為vi 性tánh 故cố 名danh 為vi 慢mạn 今kim 云vân 交giao 陵lăng 相tương/tướng 恃thị 馳trì 騁sính 流lưu 逸dật 慢mạn 之chi 相tướng 也dã 血huyết 河hà 等đẳng 事sự 皆giai 所sở 感cảm 報báo 由do 內nội 致trí 外ngoại 因nhân 果quả 相tương 稱xứng 耳nhĩ 餘dư 之chi 迷mê 倒đảo 故cố 名danh 癡si 水thủy 西tây 園viên 有hữu 之chi 巨cự 溺nịch 可khả 知tri ○# 解giải 孤cô 山sơn 曰viết 或hoặc 云vân 西tây 土thổ 有hữu 水thủy 飲ẩm 之chi 則tắc 癡si 如như 此thử 方phương 之chi 貪tham 泉tuyền 也dã )# 。

四tứ 者giả 瞋sân 習tập 交giao 衝xung 。發phát 於ư 相tương 忤ngỗ 。忤ngỗ 結kết 不bất 息tức 。心tâm 熱nhiệt 發phát 火hỏa 。鑄chú 氣khí 為vi 金kim 。如như 是thị 故cố 有hữu 。刀đao 山sơn 鐵thiết 橛quyết 劒kiếm 樹thụ 劒kiếm 輪luân 斧phủ 鉞việt 鎗thương 鋸cứ 如như 人nhân 銜hàm 冤oan 。殺sát 氣khí 飛phi 動động 。

二nhị 習tập 相tương 擊kích 。故cố 有hữu 宮cung 割cát 。斬trảm 斫chước 剉tỏa 刺thứ 搥trùy 擊kích 諸chư 事sự 。

是thị 故cố 十thập 方phương 。一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。色sắc 目mục 瞋sân 恚khuể 。名danh 利lợi 刀đao 劒kiếm 菩Bồ 薩Tát 見kiến 瞋sân 。如như 避tị 誅tru 戮lục 。

(# 疏sớ/sơ 於ư 諸chư 苦khổ 具cụ 增tăng 恚khuể 身thân 心tâm 熱nhiệt 惱não 居cư 懷hoài 性tánh 不bất 安an 隱ẩn 已dĩ 上thượng 皆giai 根căn 本bổn 惑hoặc 攝nhiếp 互hỗ 相tương 衡hành 忤ngỗ 結kết 成thành 熱nhiệt 惱não 熱nhiệt 惱não 不bất 息tức 氣khí 忿phẫn 成thành 堅kiên 故cố 感cảm 金kim 石thạch 等đẳng 事sự 橛quyết 繫hệ 罪tội 人nhân # 也dã 宮cung 割cát 秦tần 之chi 五ngũ 刑hình 之chi 二nhị 也dã 斬trảm 斫chước 判phán 皆giai 新tân 之chi 死tử 刑hình 刺thứ 即tức 古cổ 刑hình 之chi 墨mặc 也dã 今kim 流lưu 罪tội 有hữu 之chi 搥trùy 擊kích 皆giai 新tân 刑hình 之chi 笞si 杖trượng 類loại 也dã 如như 劫kiếp 未vị 時thời 人nhân 起khởi 猛mãnh 利lợi 瞋sân 心tâm 所sở 執chấp 草thảo 木mộc 皆giai 成thành 刀đao 劒kiếm 非phi 內nội 心tâm 之chi 所sở 感cảm 乎hồ ○# 解giải 宮cung 割cát 五ngũ 刑hình 之chi 一nhất 也dã 鄭trịnh 玄huyền 云vân 官quan 謂vị 男nam 子tử 割cát 去khứ 其kỳ 勢thế )# 。

五ngũ 者giả 詐trá 習tập 交giao 誘dụ 。發phát 於ư 相tương 調điều 。引dẫn 起khởi 不bất 住trụ 。如như 是thị 故cố 有hữu 。繩thằng 木mộc 絞giảo 校giáo 。如như 水thủy 浸tẩm 田điền 。草thảo 木mộc 生sanh 長trưởng 。

二nhị 習tập 相tương 延diên 。故cố 有hữu 杻nữu 械giới 。枷già 鎻# 鞭tiên 杖trượng 。撾qua 棒bổng 諸chư 事sự 。

是thị 故cố 十thập 方phương 。一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。色sắc 目mục 姦gian 偽ngụy 同đồng 名danh 讒Sàm 賊Tặc 。菩Bồ 薩Tát 見kiến 詐trá 。如như 畏úy 犲cái 狼lang 。

(# 疏sớ/sơ 詐trá 謂vị 謟siểm 曲khúc 罔võng 冒mạo 於ư 他tha 矯kiểu 設thiết 異dị 儀nghi 險hiểm 曲khúc 為vi 性tánh 或hoặc 取thủ 他tha 意ý 或hoặc 藏tạng 己kỷ 失thất 不bất 任nhậm 師sư 友hữu 正chánh 教giáo 誨hối 故cố 此thử 隨tùy 數số 也dã 今kim 云vân 發phát 於ư 相tương 調điều 。引dẫn 起khởi 不bất 住trụ 。正chánh 是thị 此thử 也dã 姧gian 詐trá 多đa 端đoan 惑hoặc 亂loạn 良lương 善thiện 矯kiểu 設thiết 方phương 便tiện 遞đệ 相tương 誘dụ 引dẫn 故cố 云vân 交giao 誘dụ 繩thằng 木mộc 絞giảo 校giáo 。所sở 感cảm 苦khổ 具cụ 也dã 長trường/trưởng 惡ác 滋tư 蔓mạn 如như 水thủy 浸tẩm 田điền 。犲cái 狗cẩu 足túc 羣quần 行hành 舌thiệt 有hữu 逆nghịch 刺thứ 狼lang 銳duệ 首thủ 白bạch 頰giáp 大đại 尾vĩ 長trường/trưởng 胡hồ 似tự 犬khuyển 也dã 姧gian 偽ngụy 敗bại 正chánh 猶do 如như 讒sàm 賊tặc ○# 解giải 校giáo 枷già 也dã 易dị 云vân 屨lũ 校giáo 滅diệt 趾chỉ 荷hà 校giáo 滅diệt 耳nhĩ )# 。

六lục 者giả 誑cuống 習tập 交giao 欺khi 。發phát 於ư 相tương 罔võng 。誣vu 罔võng 不bất 止chỉ 。飛phi 心tâm 造tạo 姧gian 如như 是thị 故cố 有hữu 。塵trần 土thổ 屎thỉ 尿niệu 。穢uế 汙ô 不bất 淨tịnh 如như 塵trần 隨tùy 風phong 。各các 無vô 所sở 見kiến 。

二nhị 習tập 相tương 加gia 。故cố 有hữu 沒một 溺nịch 。騰đằng 擲trịch 飛phi 墜trụy 。漂phiêu 淪luân 諸chư 事sự 。

是thị 故cố 十thập 方phương 。一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。色sắc 目mục 欺khi 誑cuống 。同đồng 名danh 劫Kiếp 殺Sát 。菩Bồ 薩Tát 見kiến 誑cuống 。如như 踐tiễn 虵xà 虺hủy 。

(# 疏sớ/sơ 此thử 亦diệc 隨tùy 數số 誑cuống 謂vị 矯kiểu 誑cuống 心tâm 懷hoài 異dị 謀mưu 多đa 現hiện 不bất 實thật 矯kiểu 現hiện 有hữu 德đức 詭quỷ 詐trá 為vi 性tánh 邪tà 命mạng 為vi 業nghiệp 今kim 云vân 交giao 欺khi 欺khi 即tức 誑cuống 也dã 誣vu 罔võng 即tức 是thị 現hiện 邪tà 命mạng 事sự 以dĩ 誘dụ 利lợi 譽dự 也dã 塵trần 土thổ 屎thỉ 尿niệu 。皆giai 苦khổ 具cụ 也dã 刀đao 兵binh 劫kiếp 時thời 。人nhân 互hỗ 殺sát 害hại 故cố 云vân 劫kiếp 殺sát 虺hủy 蝮phúc 虺hủy 也dã 博bác 三tam 寸thốn 首thủ 如như 擘phách ○# 解giải 郭quách 璞# 云vân 有hữu 一nhất 種chủng 虵xà 名danh 為vi 蝮phúc 虺hủy )# 。

七thất 者giả 怨oán 習tập 交giao 嫌hiềm 。發phát 于vu 銜hàm 恨hận 如như 是thị 故cố 有hữu 。飛phi 石thạch 投đầu 礰lịch 匣hạp 貯trữ 車xa 檻hạm 甕úng 盛thịnh 囊nang 幞# 如như 陰ấm 毒độc 人nhân 。懷hoài 抱bão 畜súc 惡ác 。

二nhị 習tập 相tương 吞thôn 。故cố 有hữu 投đầu 擲trịch 。擒cầm 捉tróc 擊kích 射xạ 挽vãn 撮toát 諸chư 事sự 。

是thị 故cố 十thập 方phương 。一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。色sắc 目mục 怨oán 家gia 。名danh 違Vi 害Hại 鬼Quỷ 。菩Bồ 薩Tát 見kiến 怨oán 。如như 飲ẩm 鴆chậm 酒tửu 。

(# 疏sớ/sơ 怨oán 即tức 恨hận 也dã 由do 忿phẫn 為vi 先tiên 懷hoài 惡ác 不bất 捨xả 結kết 怨oán 為vi 性tánh 不bất 能năng 舍xá 忍nhẫn 常thường 熱nhiệt 惱não 故cố 囊nang 幞# 等đẳng 已dĩ 上thượng 皆giai 拘câu 繫hệ 罪tội 人nhân 之chi 具cụ 有hữu 作tác 撲phác 字tự 之chi 悞ngộ 也dã 挽vãn 撮toát 皆giai 牽khiên 繫hệ 罪tội 人nhân 也dã 有hữu 作tác 拋phao 亦diệc 字tự 之chi 悞ngộ 也dã 如như 違vi 害hại 鬼quỷ 常thường 伺tứ 取thủ 人nhân 鴆chậm 酒tửu 鴆chậm 鳥điểu 名danh 也dã 翼dực 毛mao 劃hoạch 酒tửu 酒tửu 能năng 殺sát 人nhân ○# 解giải 囊nang 幞# 囊nang 貯trữ 而nhi 幞# 殺sát 之chi 史sử 記ký 秦tần 始thỉ 皇hoàng 囊nang 幞# 兩lưỡng 弟đệ 酖# 酒tửu 杜đỗ 預dự 云vân 酖# 鳥điểu 名danh 其kỳ 羽vũ 有hữu 毒độc 以dĩ [書-曰+皿]# 酒tửu 飲ẩm 之chi 則tắc 死tử )# 。

八bát 者giả 見kiến 習tập 交giao 明minh 。如như 薩tát 迦ca 耶da 。見kiến 戒giới 禁cấm 取thủ 。邪tà 悟ngộ 諸chư 業nghiệp 。發phát 於ư 違vi 拒cự 。出xuất 生sanh 相tương/tướng 返phản 如như 是thị 故cố 有hữu 。王vương 使sử 主chủ 吏lại 。證chứng 執chấp 文văn 籍tịch 。如như 行hành 路lộ 人nhân 。來lai 徃# 相tương 見kiến 。

二nhị 習tập 相tương 交giao 。故cố 有hữu 勘khám 問vấn 。權quyền 詐trá 考khảo 訊tấn 推thôi 鞫# 察sát 訪phỏng 披phi 究cứu 照chiếu 明minh 善thiện 惡ác 童đồng 子tử 。手thủ 執chấp 文văn 簿bộ 。辭từ 辯biện 諸chư 事sự 。

是thị 故cố 十thập 方phương 。一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。色sắc 目mục 惡ác 見kiến 。同đồng 名danh 見Kiến 坑Khanh 。菩Bồ 薩Tát 見kiến 諸chư 。虛hư 妄vọng 遍biến 執chấp 如như 入nhập 毒độc 壑hác 。

(# 疏sớ/sơ 見kiến 謂vị 惡ác 見kiến 於ư 諸chư 諦đế 理lý 顛điên 倒đảo 推thôi 度độ 染nhiễm 慧tuệ 為vi 性tánh 能năng 障chướng 善thiện 見kiến 招chiêu 苦khổ 為vi 業nghiệp 此thử 見kiến 行hành 相tương/tướng 差sai 別biệt 有hữu 五ngũ 一nhất 身thân 見kiến 執chấp 我ngã 我ngã 所sở 二nhị 邊biên 見kiến 執chấp 斷đoạn 執chấp 常thường 三tam 邪tà 見kiến 謗báng 無vô 因nhân 果quả 。四tứ 見kiến 取thủ 謂vị 於ư 諸chư 見kiến 及cập 所sở 依y 蘊uẩn 執chấp 為vi 最tối 勝thắng 能năng 得đắc 清thanh 淨tịnh 一nhất 切thiết 闘# 諍tranh 所sở 依y 為vi 業nghiệp 五Ngũ 戒Giới 禁cấm 取thủ 謂vị 於ư 隨tùy 順thuận 諸chư 見kiến 戒giới 禁cấm 及cập 所sở 依y 蘊uẩn 執chấp 為vi 最tối 勝thắng 能năng 得đắc 清thanh 淨tịnh 無vô 利lợi 勤cần 苦khổ 所sở 依y 為vi 業nghiệp 此thử 之chi 見kiến 習tập 各các 執chấp 己kỷ 解giải 互hỗ 相tương 是thị 非phi 。故cố 感cảm 王vương 使sử 主chủ 吏lại 。等đẳng 事sự 權quyền 詐trá 者giả 設thiết 方phương 便tiện 以dĩ 取thủ 情tình 也dã 照chiếu 明minh 引dẫn 他tha 事sự 以dĩ 照chiếu 證chứng 也dã ○# 解giải 薩tát 迦ca 耶da 即tức 身thân 見kiến 謂vị 執chấp 身thân 有hữu 我ngã 戒giới 禁cấm 取thủ 謂vị 非phi 因nhân 計kế 因nhân 如như 持trì 牛ngưu 狗cẩu 等đẳng 戒giới 為vi 生sanh 天thiên 因nhân 此thử 於ư 五ngũ 利lợi 使sử 中trung 略lược 舉cử 其kỳ 二nhị 也dã 邪tà 悟ngộ 諸chư 業nghiệp 。即tức 緫# 收thu 餘dư 見kiến )# 。

九cửu 者giả 枉uổng 習tập 交giao 加gia 。發phát 於ư 誣vu 謗báng 。如như 是thị 故cố 有hữu 。合hợp 山sơn 合hợp 石thạch 碾niễn 磑ngại 耕canh 磨ma 如như 讒sàm 賊tặc 人nhân 。逼bức 枉uổng 良lương 善thiện 。

二nhị 習tập 相tương 排bài 。故cố 有hữu 壓áp 捺nại 搥trùy 按án 蹙túc/xúc 漉lộc 。衡hành 度độ 諸chư 事sự 。

是thị 故cố 十thập 方phương 。一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。色sắc 目mục 怨oán 謗báng 。同đồng 名danh 讒Sàm 虎Hổ 。菩Bồ 薩Tát 見kiến 枉uổng 。如như 遭tao 礔# 礰lịch 。

(# 疏sớ/sơ 枉uổng 則tắc 逼bức 壓áp 良lương 善thiện 損tổn 惱não 於ư 他tha 心tâm 無vô 悲bi 愍mẫn 。害hại 所sở 攝nhiếp 也dã 既ký 以dĩ 枉uổng 壓áp 良lương 善thiện 抑ức 捺nại 無vô 辜cô 令linh 稱xưng 有hữu 罪tội 故cố 感cảm 合hợp 山sơn 等đẳng 事sự 蹙túc/xúc 謂vị 逼bức 迫bách 漉lộc 謂vị 振chấn 動động 衡hành 權quyền 衡hành 也dã 度độ 丈trượng 天thiên 也dã 諱húy 能năng 害hại 善thiện 虎hổ 能năng 食thực 人nhân ○# 解giải 權quyền 衡hành 尺xích 度độ 以dĩ 定định 輕khinh 重trọng 長trường 短đoản 獄ngục 王vương 前tiền 有hữu 之chi )# 。

十thập 者giả 訟tụng 習tập 交giao 諠huyên 。發phát 於ư 藏tàng 覆phú 。如như 是thị 故cố 有hữu 。鑒giám 見kiến 照chiếu 燭chúc 如như 於ư 日nhật 中trung 。不bất 能năng 藏tàng 影ảnh 。

故cố 有hữu 惡ác 友hữu 。業nghiệp 鏡kính 火hỏa 珠châu 。披phi 露lộ 宿túc 業nghiệp 。對đối 驗nghiệm 諸chư 事sự 。

是thị 故cố 十thập 方phương 。一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。色sắc 目mục 覆phú 藏tàng 。同đồng 名danh 陰Ấm 賊Tặc 。菩Bồ 薩Tát 觀quán 覆phú 。如như 戴đái 高cao 山sơn 。履lý 於ư 巨cự 海hải 。

(# 疏sớ/sơ 此thử 是thị 覆phú 習tập 而nhi 言ngôn 訟tụng 者giả 由do 覆phú 發phát 訟tụng 故cố 所sở 言ngôn 覆phú 者giả 於ư 自tự 作tác 罪tội 恐khủng 失thất 利lợi 譽dự 隱ẩn 藏tàng 為vi 性tánh 悔hối 惱não 為vi 業nghiệp 謂vị 覆phú 罪tội 者giả 後hậu 必tất 悔hối 惱não 不bất 安an 隱ẩn 故cố 己kỷ 既ký 有hữu 罪tội 不bất 能năng 自tự 發phát 遂toại 招chiêu 他tha 訟tụng 此thử 訟tụng 即tức 是thị 惱não 之chi 一nhất 法pháp 忿phẫn 恨hận 為vi 先tiên 追truy 觸xúc 暴bạo 熱nhiệt 佷hận 戾lệ 為vi 性tánh 蛆thư 螫thích 為vi 業nghiệp 謂vị 追truy 徃# 惡ác 觸xúc 現hiện 違vi 緣duyên 心tâm 便tiện 佷hận 戾lệ 多đa 發phát 嚚ngân 暴bạo 因nhân 鄙bỉ 麤thô 言ngôn 蛆thư 螫thích 他tha 故cố 乃nãi 名danh 為vi 訟tụng 此thử 覆phú 彼bỉ 訟tụng 二nhị 習tập 相tương/tướng 發phát 故cố 感cảm 惡ác 友hữu 業nghiệp 鏡kính 等đẳng 事sự 覆phú 藏tàng 過quá 惡ác 自tự 知tri 而nhi 已dĩ 如như 於ư 陰ấm 賊tặc 不bất 懼cụ 當đương 苦khổ 必tất 墮đọa 惡ác 道đạo 。如như 戴đái 山sơn 履lý 海hải 也dã ○# 解giải 影ảnh 字tự 下hạ 應ưng 云vân 二nhị 習tập 相tương 爭tranh 或hoặc 闕khuyết 或hoặc 略lược 耳nhĩ )# 。

云vân 何hà 六lục 報báo 。阿A 難Nan 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。六lục 識thức 造tạo 業nghiệp 。所sở 招chiêu 惡ác 報báo 。從tùng 六lục 根căn 出xuất 。

(# 疏sớ/sơ 造tạo 業nghiệp 既ký 從tùng 六lục 根căn 而nhi 出xuất 受thọ 報báo 還hoàn 歸quy 六lục 根căn 因nhân 與dữ 果quả 交giao 故cố 云vân 交giao 報báo 文văn 下hạ 一nhất 根căn 受thọ 報báo 備bị 歷lịch 六lục 根căn 根căn 根căn 皆giai 爾nhĩ 故cố 云vân 交giao 報báo 此thử 云vân 六lục 識thức 造tạo 業nghiệp 。者giả 且thả 據cứ 緫# 相tương/tướng 業nghiệp 者giả 招chiêu 感cảm 為vi 義nghĩa 然nhiên 通thông 緫# 別biệt 若nhược 能năng 為vi 引dẫn 業nghiệp 善thiện 不bất 善thiện 思tư 招chiêu 感cảm 當đương 來lai 第đệ 八bát 無vô 記ký 果quả 者giả 即tức 緫# 報báo 業nghiệp 若nhược 為vi 滿mãn 業nghiệp 三tam 性tánh 恩ân 種chủng 招chiêu 感cảm 當đương 來lai 苦khổ 樂lạc 等đẳng 果quả 者giả 名danh 別biệt 報báo 業nghiệp 其kỳ 第đệ 六lục 識thức 通thông 造tạo 緫# 別biệt 報báo 業nghiệp 者giả 前tiền 五ngũ 識thức 但đãn 為vi 助trợ 發phát 別biệt 報báo 不bất 能năng 發phát 緫# 以dĩ 強cường 盛thịnh 隨tùy 轉chuyển 差sai 別biệt 故cố 從tùng 六lục 根căn 出xuất 。者giả 六lục 根căn 是thị 彼bỉ 造tạo 業nghiệp 具cụ 故cố 造tạo 既ký 從tùng 根căn 受thọ 亦diệc 根căn 受thọ 故cố 從tùng 根căn 出xuất ○# 解giải 私tư 謂vị 造tạo 業nghiệp 招chiêu 報báo 根căn 識thức 必tất 俱câu 今kim 以dĩ 識thức 為vi 業nghiệp 而nhi 報báo 從tùng 根căn 者giả 蓋cái 業nghiệp 並tịnh 由do 心tâm 報báo 多đa 約ước 色sắc 故cố 也dã 所sở 名danh 六lục 交giao 報báo 者giả 璿# 師sư 云vân 因nhân 與dữ 果quả 交giao 今kim 則tắc 不bất 爾nhĩ 但đãn 是thị 果quả 時thời 六lục 根căn 與dữ 惡ác 報báo 相tương 涉thiệp 也dã )# 。

云vân 何hà 惡ác 報báo 。從tùng 六lục 根căn 出xuất 。一nhất 者giả 見kiến 報báo 。招chiêu 引dẫn 惡ác 果quả 。此thử 見kiến 業nghiệp 交giao 。則tắc 臨lâm 終chung 時thời 。先tiên 見kiến 猛mãnh 火hỏa 。滿mãn 十thập 方phương 界giới 。亡vong 者giả 神thần 識thức 。飛phi 墜trụy 乘thừa 煙yên 。入nhập 無Vô 間Gián 獄Ngục 。發phát 明minh 二nhị 相tướng 。

(# 疏sớ/sơ 眼nhãn 根căn 造tạo 罪tội 是thị 見kiến 業nghiệp 臨lâm 終chung 見kiến 境cảnh 是thị 報báo 與dữ 業nghiệp 交giao 以dĩ 眼nhãn 根căn 取thủ 色sắc 色sắc 能năng 後hậu 心tâm 造tạo 種chủng 種chủng 業nghiệp 。 ○# 故cố 見kiến 猛mãnh 火hỏa 滿mãn 十thập 方phương 界giới 。神thần 識thức 隨tùy 火hỏa 人nhân 獄ngục 受thọ 報báo )# 。

一nhất 者giả 明minh 見kiến 。則tắc 能năng 遍biến 見kiến 。種chủng 種chủng 惡ác 物vật 。生sanh 無vô 量lượng 畏úy 。二nhị 者giả 暗ám 見kiến 。寂tịch 然nhiên 不bất 見kiến 。生sanh 無vô 量lượng 恐khủng 。如như 是thị 見kiến 火hỏa 。燒thiêu 聽thính 能năng 為vi 鑊hoạch 湯thang 。洋dương 銅đồng 燒thiêu 息tức 能năng 為vi 黑hắc 煙yên 。紫tử 燄diệm 燒thiêu 味vị 能năng 為vi 燋tiều 丸hoàn 鐵thiết 糜mi 燒thiêu 觸xúc 能năng 為vi 熱nhiệt 灰hôi 。鑪lư 炭thán 燒thiêu 心tâm 能năng 生sanh 星tinh 火hỏa 迸bính 灑sái 。煽phiến 鼓cổ 空không 界giới 。

明minh 暗ám 二nhị 塵trần 。是thị 眼nhãn 所sở 取thủ 明minh 可khả 辨biện 別biệt 故cố 見kiến 惡ác 相tướng 暗ám 無vô 分phân 別biệt 但đãn 生sanh 恐khủng 懼cụ 如như 是thị 下hạ 徧biến 歷lịch 六lục 根căn 然nhiên 有hữu 旁bàng 正chánh 正chánh 由do 眼nhãn 根căn 發phát 識thức 造tạo 業nghiệp 故cố 先tiên 歷lịch 眼nhãn 今kim 此thử 不bất 明minh 文văn 略lược 故cố 耳nhĩ 下hạ 文văn 即tức 具cụ 此thử 中trung 以dĩ 火hỏa 為vi 苦khổ 具cụ 主chủ 及cập 歷lịch 餘dư 根căn 隨tùy 根căn 轉chuyển 變biến 為vi 不bất 可khả 意ý 境cảnh 也dã ○# 解giải 一nhất 者giả 下hạ 標tiêu 示thị 臨lâm 終chung 下hạ 釋thích 相tương/tướng 先tiên 見kiến 猛mãnh 火hỏa 。等đẳng 即tức 現hiện 報báo 也dã 亡vong 者giả 神thần 識thức 。等đẳng 即tức 生sanh 報báo 也dã 發phát 明minh 下hạ 就tựu 眼nhãn 根căn 明minh 二nhị 相tương/tướng 如như 是thị 下hạ 對đối 諸chư 根căn 明minh 交giao 報báo 他tha 皆giai 倣# 此thử 然nhiên 一nhất 根căn 惡ác 報báo 而nhi 五ngũ 根căn 遍biến 受thọ 者giả 難nan 可khả 了liễu 知tri 。理lý 而nhi 推thôi 之chi 必tất 由do 六lục 識thức 造tạo 業nghiệp 。之chi 時thời 性tánh 中trung 相tương 知tri 。用dụng 中trung 相tương 背bội 。從tùng 業nghiệp 招chiêu 報báo 法pháp 爾nhĩ 如như 斯tư 以dĩ 相tương 知tri 故cố 六lục 報báo 互hỗ 通thông 以dĩ 相tương 背bội 故cố 諸chư 相tướng 差sai 別biệt 唯duy 識thức 發phát 現hiện 信tín 其kỳ 不bất 誣vu 問vấn 下hạ 五ngũ 報báo 中trung 悉tất 有hữu 當đương 根căn 受thọ 報báo 之chi 相tướng 今kim 眼nhãn 根căn 見kiến 火hỏa 後hậu 便tiện 云vân 燒thiêu 聽thính 者giả 何hà 耶da 答đáp 以dĩ 燒thiêu 見kiến 易dị 明minh 故cố 況huống 下hạ 黑hắc 煙yên 紫tử 燄diệm 星tinh 火hỏa 迸bính 灑sái 等đẳng 皆giai 眼nhãn 根căn 所sở 交giao 之chi 報báo 故cố 不bất 別biệt 云vân )# 。

二nhị 者giả 聞văn 報báo 。招chiêu 引dẫn 惡ác 果quả 。此thử 聞văn 業nghiệp 交giao 。則tắc 臨lâm 終chung 時thời 。先tiên 見kiến 波ba 濤đào 。沒một 溺nịch 天thiên 地địa 。亡vong 者giả 神thần 識thức 。降giáng 注chú 乘thừa 流lưu 。入nhập 無Vô 間Gián 獄Ngục 。發phát 明minh 二nhị 相tướng 。

(# 疏sớ/sơ 聲thanh 能năng 鼓cổ 動động 心tâm 海hải 如như 波ba 如như 濤đào 取thủ 此thử 造tạo 業nghiệp 故cố 臨lâm 終chung 時thời 先tiên 見kiến 此thử 也dã 降giáng/hàng 注chú 下hạ 流lưu 也dã )# 。

一nhất 者giả 開khai 聽thính 。聽thính 種chủng 種chủng 閙náo 精tinh 神thần 愗mậu 亂loạn 。二nhị 者giả 閇bế 聽thính 寂tịch 無vô 所sở 聞văn 。幽u 魄phách 沉trầm 沒một 。如như 是thị 聞văn 波ba 。注chú 聞văn 則tắc 能năng 為vi 責trách 為vi 詰cật 。注chú 見kiến 則tắc 能năng 為vi 雷lôi 為vi 吼hống 。為vi 惡ác 毒độc 氣khí 。注chú 息tức 則tắc 能năng 為vi 雨vũ 為vi 霧vụ 。灑sái 諸chư 毒độc 蟲trùng 。周chu 滿mãn 身thân 體thể 。注chú 味vị 則tắc 能năng 為vi 膿nùng 為vi 血huyết 。種chủng 種chủng 雜tạp 穢uế 。注chú 觸xúc 則tắc 能năng 為vi 畜súc 為vi 鬼quỷ 。為vi 糞phẩn 為vi 尿niệu 。注chú 意ý 則tắc 能năng 為vi 電điện 為vi 雹bạc 。摧tồi 碎toái 心tâm 魄phách 。

(# 耳nhĩ 根căn 所sở 取thủ 動động 靜tĩnh 二nhị 境cảnh 造tạo 種chủng 種chủng 業nghiệp 。今kim 受thọ 其kỳ 報báo 。亦diệc 緣duyên 此thử 二nhị 開khai 即tức 動động 也dã 閉bế 即tức 靜tĩnh 也dã 如như 是thị 下hạ 歷lịch 根căn 別biệt 受thọ 此thử 文văn 之chi 中trung 以dĩ 根căn 對đối 境cảnh 有hữu 所sở 參tham 差sai 將tương 恐khủng 梵Phạm 文văn 回hồi 互hỗ 譯dịch 者giả 隨tùy 而nhi 弗phất 審thẩm 如như 雷lôi 吼hống 毒độc 氣khí 非phi 眼nhãn 所sở 取thủ 雨vũ 霧vụ 毒độc 蟲trùng 非phi 鼻tị 家gia 境cảnh 餘dư 文văn 則tắc 順thuận 有hữu 智trí 自tự 詳tường ○# 解giải 上thượng 云vân 見kiến 火hỏa 此thử 云vân 聞văn 波ba 諸chư 說thuyết 弗phất 明minh 今kim 以dĩ 近cận 義nghĩa 詳tường 之chi 如như 易dị 云vân 离# 為vi 目mục 為vi 火hỏa 坎khảm 為vi 耳nhĩ 為vi 水thủy 正chánh 恐khủng 見kiến 聞văn 本bổn 乎hồ 水thủy 火hỏa 之chi 性tánh 故cố 發phát 燒thiêu 注chú 之chi 相tướng 也dã 又hựu 其kỳ 聞văn 波ba 所sở 注chú 諸chư 根căn 循tuần 業nghiệp 各các 變biến 難nan 盡tận 銷tiêu 會hội 如như 注chú 見kiến 則tắc 能năng 為vi 雷lôi 為vi 吼hống 。等đẳng 似tự 非phi 眼nhãn 根căn 所sở 入nhập 之chi 相tướng 乃nãi 至chí 下hạ 文văn 多đa 此thử 義nghĩa 例lệ 聖thánh 言ngôn 叵phả 測trắc 惟duy 愽# 通thông 君quân 子tử 昭chiêu 示thị 來lai 者giả )# 。

三tam 者giả 齅khứu 報báo 。招chiêu 引dẫn 惡ác 果quả 。此thử 齅khứu 業nghiệp 交giao 。則tắc 臨lâm 終chung 時thời 。先tiên 見kiến 毒độc 氣khí 。充sung 塞tắc 遠viễn 近cận 。亡vong 者giả 神thần 識thức 。從tùng 地địa 踊dũng 出xuất 。入nhập 無Vô 間Gián 獄Ngục 。發phát 明minh 二nhị 相tướng 。

(# 疏sớ/sơ 鼻tị 根căn 造tạo 罪tội 貪tham 齅khứu 諸chư 香hương 眾chúng 生sanh 身thân 分phần 。及cập 男nam 女nữ 等đẳng 香hương 作tác 種chủng 種chủng 業nghiệp 。故cố 招chiêu 毒độc 氣khí 以dĩ 受thọ 其kỳ 報báo )# 。

一nhất 者giả 通thông 聞văn 。被bị 諸chư 惡ác 氣khí 。熏huân 極cực 心tâm 擾nhiễu 。二nhị 者giả 塞tắc 聞văn 。氣khí 掩yểm 不bất 通thông 。悶muộn 絕tuyệt 於ư 地địa 。如như 是thị 齅khứu 氣khí 。衝xung 息tức 則tắc 能năng 為vi 質chất 為vi 履lý 。衝xung 見kiến 則tắc 能năng 為vi 火hỏa 為vi 炬cự 。衝xung 聽thính 則tắc 能năng 為vi 沒một 為vi 溺nịch 。為vi 洋dương 為vi 沸phí 衝xung 味vị 則tắc 能năng 為vi 餒nỗi 為vi 爽sảng 。衝xung 觸xúc 則tắc 能năng 為vi 綻trán 為vi 爛lạn 。為vi 大đại 肉nhục 山sơn 。有hữu 百bách 千thiên 眼nhãn 。無vô 量lượng 咂táp 食thực 。衝xung 思tư 則tắc 能năng 為vi 灰hôi 為vi 瘴chướng 。為vi 飛phi 砂sa 礰lịch 。擊kích 碎toái 身thân 體thể 。

(# 通thông 塞tắc 是thị 彼bỉ 鼻tị 所sở 取thủ 境cảnh 依y 此thử 造tạo 業nghiệp 依y 此thử 受thọ 苦khổ 故cố 有hữu 二nhị 相tương/tướng 如như 是thị 下hạ 歷lịch 根căn 別biệt 受thọ 為vi 質chất 為vi 履lý 者giả 質chất 礙ngại 也dã 履lý 猶do 通thông 也dã 為vi 餒nỗi 為vi 爽sảng 者giả 魚ngư 敗bại 為vi 餒nỗi 爽sảng 乖quai 差sai 也dã 餘dư 文văn 可khả 知tri ○# 解giải 孤cô 山sơn 曰viết 質chất 應ưng 作tác 躓chí 廣quảng 雅nhã 云vân 躓chí 蹋đạp 也dã 通thông 俗tục 文văn 云vân 事sự 不bất 利lợi 曰viết 躓chí 羹# 敗bại 曰viết 爽sảng )# 。

四tứ 者giả 味vị 報báo 。招chiêu 引dẫn 惡ác 果quả 。此thử 味vị 業nghiệp 交giao 。則tắc 臨lâm 終chung 時thời 。先tiên 見kiến 鐵thiết 網võng 。猛mãnh 燄diệm 熾sí 烈liệt 。周chu 覆phú 世thế 界giới 。亡vong 者giả 神thần 識thức 。下hạ 透thấu 挂quải 網võng 倒đảo 懸huyền 其kỳ 頭đầu 。入nhập 無Vô 間Gián 獄Ngục 。發phát 明minh 二nhị 相tướng 。

(# 疏sớ/sơ 舌thiệt 根căn 作tác 罪tội 其kỳ 罪tội 最tối 廣quảng 一nhất 貪tham 味vị 為vi 罪tội 殺sát 戮lục 必tất 多đa 二nhị 發phát 語ngữ 造tạo 業nghiệp 其kỳ 罪tội 又hựu 廣quảng 以dĩ 妄vọng 言ngôn 綺ỷ 語ngữ 。兩lưỡng 舌thiệt 惡ác 口khẩu 。比tỉ 於ư 餘dư 根căn 此thử 最tối 廣quảng 博bác 故cố 感cảm 鐵thiết 網võng 周chu 覆phú 世thế 界giới 也dã )# 。

一nhất 者giả 吸hấp 氣khí 。結kết 成thành 寒hàn 冰băng 。凍đống 裂liệt 身thân 肉nhục 二nhị 者giả 吐thổ 氣khí 。飛phi 為vi 猛mãnh 火hỏa 。燋tiều 爛lạn 骨cốt 髓tủy 如như 是thị 嘗thường 味vị 歷lịch 嘗thường 則tắc 能năng 為vi 承thừa 為vi 忍nhẫn 。歷lịch 見kiến 則tắc 能năng 為vi 然nhiên 金kim 石thạch 。歷lịch 聽thính 則tắc 能năng 為vi 利lợi 兵binh 刃nhận 。歷lịch 息tức 則tắc 能năng 為vi 大đại 鐵thiết 籠lung 。彌di 覆phú 國quốc 土độ 。歷lịch 觸xúc 則tắc 能năng 為vi 弓cung 為vi 箭tiễn 。為vi 弩nỗ 為vi 射xạ 。歷lịch 思tư 則tắc 能năng 為vi 飛phi 熱nhiệt 鐵thiết 。從tùng 空không 雨vũ 下hạ 。

(# 吸hấp 氣khí 則tắc 取thủ 味vị 所sở 招chiêu 吐thổ 氣khí 則tắc 發phát 語ngữ 所sở 致trí 如như 是thị 下hạ 歷lịch 根căn 別biệt 受thọ 為vi 承thừa 為vi 忍nhẫn 者giả 承thừa 領lãnh 忍nhẫn 受thọ 一nhất 切thiết 。惡ác 味vị 造tạo 業nghiệp 之chi 時thời 凡phàm 是thị 舌thiệt 根căn 受thọ 食thực 知tri 味vị 然nhiên 後hậu 始thỉ 益ích 諸chư 根căn 大đại 種chủng 舌thiệt 不bất 領lãnh 味vị 諸chư 根căn 不bất 益ích 受thọ 報báo 亦diệc 然nhiên ○# 解giải 凖# 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 云vân 見kiến 聞văn 齅khứu 此thử 應ưng 云vân 嘗thường 報báo 言ngôn 味vị 報báo 者giả 從tùng 所sở 嘗thường 為vi 名danh 也dã 貪tham 味vị 則tắc 網võng 捕bộ 燒thiêu 野dã 以dĩ 取thủ 禽cầm 獸thú 故cố 見kiến 鐵thiết 網võng 猛mãnh 燄diệm 之chi 相tướng 為vi 承thừa 為vi 忍nhẫn 謂vị 發phát 言ngôn 承thừa 領lãnh 忍nhẫn 聲thanh 甘cam 受thọ 也dã )# 。

五ngũ 者giả 觸xúc 報báo 。招chiêu 引dẫn 惡ác 果quả 。此thử 觸xúc 業nghiệp 交giao 。則tắc 臨lâm 終chung 時thời 。先tiên 見kiến 大đại 山sơn 。四tứ 面diện 來lai 合hợp 。無vô 復phục 出xuất 路lộ 。亡vong 者giả 神thần 識thức 。見kiến 大đại 鐵thiết 城thành 。火hỏa 虵xà 火hỏa 狗cẩu 虎hổ 狼lang 師sư 子tử 。牛ngưu 頭đầu 獄ngục 卒tốt 。馬mã 頭đầu 羅la 剎sát 。手thủ 執chấp 鎗thương 稍sảo 驅khu 入nhập 城thành 門môn 。向hướng 無Vô 間Gián 獄Ngục 。發phát 明minh 二nhị 相tướng 。

(# 疏sớ/sơ 身thân 根căn 為vi 罪tội 名danh 因nhân 男nam 女nữ 淫dâm 愛ái 等đẳng 觸xúc 貪tham 著trước 細tế 滑hoạt 隨tùy 時thời 冷lãnh 熱nhiệt 故cố 受thọ 合hợp 山sơn 等đẳng 事sự )# 。

一nhất 者giả 合hợp 觸xúc 。合hợp 山sơn 逼bức 體thể 。骨cốt 肉nhục 血huyết 潰hội 。二nhị 者giả 離ly 觸xúc 。刀đao 劒kiếm 觸xúc 身thân 心tâm 肝can 屠đồ 裂liệt 。如như 是thị 合hợp 觸xúc 。歷lịch 觸xúc 則tắc 能năng 為vi 道đạo 為vi 觀quán 為vi 廳thính 為vi 案án 。歷lịch 見kiến 則tắc 能năng 為vi 燒thiêu 為vi 爇nhiệt 。歷lịch 聽thính 則tắc 能năng 為vi 撞chàng 為vi 擊kích 。為vi 剚chí 為vi 射xạ 。歷lịch 息tức 則tắc 能năng 為vi 括quát 為vi 袋đại 。為vi 考khảo 為vi 縛phược 。歷lịch 嘗thường 則tắc 能năng 為vi 耕canh 為vi 鉗kiềm 。為vi 斬trảm 為vi 截tiệt 。歷lịch 思tư 則tắc 能năng 為vi 墜trụy 為vi 飛phi 。為vi 煎tiễn 為vi 炙chích 。

(# 身thân 之chi 所sở 取thủ 唯duy 合hợp 與dữ 離ly 從tùng 之chi 造tạo 罪tội 感cảm 果quả 亦diệc 爾nhĩ 如như 是thị 下hạ 歷lịch 根căn 別biệt 受thọ 道đạo 觀quán 廳thính 案án 皆giai 治trị 罪tội 處xứ 也dã 餘dư 文văn 可khả 解giải ○# 解giải 合hợp 山sơn 刀đao 劒kiếm 並tịnh 由do 貪tham 著trước 男nam 女nữ 身thân 分phần/phân 而nhi 感cảm 也dã 道đạo 謂vị 趣thú 獄ngục 之chi 路lộ 觀quán 謂vị 獄ngục 王vương 之chi 闕khuyết 廳thính 案án 皆giai 獄ngục 吏lại 之chi 所sở 有hữu 也dã 倳# 插sáp 刃nhận 也dã 漢hán 書thư 作tác 事sự 李# 奇kỳ 曰viết 東đông 方phương 人nhân 以dĩ 物vật 臿# 地địa 中trung 為vi 事sự )# 。

六lục 者giả 思tư 報báo 招chiêu 引dẫn 惡ác 果quả 。此thử 思tư 業nghiệp 交giao 。則tắc 臨lâm 終chung 時thời 。先tiên 見kiến 惡ác 風phong 。吹xuy 壞hoại 國quốc 土độ 。亡vong 者giả 神thần 識thức 。被bị 吹xuy 上thượng 空không 。旋toàn 落lạc 乘thừa 風phong 。墮đọa 無Vô 間Gián 獄Ngục 。發phát 明minh 二nhị 相tướng 。

(# 疏sớ/sơ 思tư 是thị 意ý 業nghiệp 無vô 質chất 迅tấn 疾tật 猶do 如như 於ư 風phong 故cố 招chiêu 此thử 報báo )# 。

一nhất 者giả 不bất 覺giác 。迷mê 極cực 則tắc 荒hoang 。奔bôn 走tẩu 不bất 息tức 二nhị 者giả 不bất 迷mê 。覺giác 知tri 則tắc 苦khổ 。無vô 量lượng 煎tiễn 燒thiêu 。痛thống 深thâm 難nan 忍nhẫn 。如như 是thị 邪tà 思tư 。結kết 思tư 則tắc 能năng 為vi 方phương 為vi 所sở 。結kết 見kiến 則tắc 能năng 為vi 鑒giám 為vi 證chứng 結kết 聽thính 則tắc 能năng 為vi 大đại 合hợp 石thạch 。為vi 冰băng 為vi 霜sương 。為vi 土thổ 為vi 霧vụ 。結kết 息tức 則tắc 能năng 為vi 大đại 火hỏa 車xa 。火hỏa 船thuyền 火hỏa 檻hạm 。結kết 嘗thường 則tắc 能năng 為vi 大đại 呌khiếu 喚hoán 為vi 悔hối 為vi 泣khấp 。結kết 觸xúc 則tắc 能năng 為vi 大đại 為vi 小tiểu 。為vi 一nhất 日nhật 中trung 萬vạn 生sanh 萬vạn 死tử 。為vi 偃yển 為vi 仰ngưỡng 。

(# 意ý 之chi 所sở 緣duyên 生sanh 滅diệt 二nhị 塵trần 。復phục 能năng 隨tùy 五ngũ 明minh 了liễu 取thủ 境cảnh 不bất 覺giác 則tắc 荒hoang 獨độc 散tán 所sở 感cảm 不bất 迷mê 覺giác 苦khổ 明minh 了liễu 所sở 致trí 皆giai 是thị 邪tà 思tư 造tạo 業nghiệp 故cố 爾nhĩ 如như 是thị 下hạ 歷lịch 根căn 別biệt 受thọ 方phương 所sở 受thọ 苦khổ 處xứ 也dã 鑒giám 證chứng 證chứng 據cứ 先tiên 罪tội 也dã 此thử 一nhất 根căn 受thọ 報báo 備bị 歷lịch 餘dư 張trương 然nhiên 根căn 對đối 苦khổ 具cụ 有hữu 差sai 有hữu 當đương 不bất 必tất 一nhất 一nhất 根căn 境cảnh 相tướng 順thuận 學học 者giả 隨tùy 文văn 銷tiêu 遣khiển 不bất 可khả 凝ngưng 滯trệ ○# 解giải 真chân 際tế 曰viết 意ý 思tư 生sanh 滅diệt 迅tấn 疾tật 故cố 先tiên 感cảm 業nghiệp 風phong 也dã 私tư 謂vị 智trí 論luận 明minh 四tứ 大đại 以dĩ 具cụ 微vi 多đa 者giả 則tắc 劣liệt 具cụ 微vi 少thiểu 者giả 則tắc 勝thắng 風phong 無vô 色sắc 香hương 味vị 三tam 但đãn 有hữu 觸xúc 微vi 故cố 勝thắng 地địa 水thủy 火hỏa 也dã 心tâm 無vô 四tứ 微vi 其kỳ 力lực 又hựu 勝thắng 今kim 見kiến 惡ác 風phong 吹xuy 壞hoại 國quốc 土độ 。豈khởi 非phi 因nhân 最tối 勝thắng 之chi 業nghiệp 感cảm 最tối 勝thắng 之chi 報báo 乎hồ 若nhược 言ngôn 意ý 業nghiệp 無vô 質chất 如như 風phong 風phong 有hữu 觸xúc 微vi 非phi 無vô 質chất 也dã 又hựu 若nhược 意ý 思tư 生sanh 滅diệt 迅tấn 疾tật 五ngũ 識thức 皆giai 然nhiên 今kim 據cứ 力lực 論luận 似tự 合hợp 經kinh 意ý )# 。

阿A 難Nan 是thị 名danh 地địa 獄ngục 十thập 因nhân 六lục 果quả 皆giai 是thị 眾chúng 生sanh 。迷mê 妄vọng 所sở 造tạo 。

(# 疏sớ/sơ 虛hư 妄vọng 造tạo 業nghiệp 虛hư 妄vọng 受thọ 報báo 皆giai 如như 空không 華hoa 。然nhiên 於ư 因nhân 果quả 未vị 嘗thường 乖quai 失thất )# 。

若nhược 諸chư 眾chúng 生sanh 。惡ác 業nghiệp 同đồng 造tạo 。入nhập 阿A 鼻Tỳ 獄Ngục 。受thọ 無vô 量lượng 苦khổ 。經kinh 無vô 量lượng 劫kiếp 。

(# 六lục 根căn 十thập 因nhân 具cụ 足túc 同đồng 造tạo 諸chư 業nghiệp 入nhập 阿A 鼻Tỳ 獄Ngục 。即tức 大đại 無vô 間gian 具cụ 足túc 五ngũ 事sự 也dã )# 。

六lục 根căn 各các 造tạo 。及cập 彼bỉ 所sở 作tác 。兼kiêm 境cảnh 兼kiêm 根căn 。是thị 人nhân 則tắc 入nhập 。八bát 無Vô 間Gián 獄Ngục 。

(# 如như 第đệ 六lục 識thức 同đồng 彼bỉ 眼nhãn 識thức 唯duy 取thủ 自tự 境cảnh 兼kiêm 根căn 而nhi 作tác 不bất 涉thiệp 餘dư 根căn 不bất 具cụ 十thập 因nhân 此thử 則tắc 六lục 根căn 具cụ 造tạo 唯duy 造tạo 時thời 不bất 兼kiêm 餘dư 根căn 入nhập 八bát 熱nhiệt 獄ngục 次thứ 輕khinh 於ư 前tiền 也dã ○# 解giải 私tư 謂vị 此thử 亦diệc 六lục 根căn 具cụ 造tạo 十thập 因nhân 但đãn 前tiền 後hậu 異dị 時thời 故cố 云vân 各các 耳nhĩ 如như 一nhất 根căn 對đối 境cảnh 必tất 與dữ 意ý 識thức 同đồng 起khởi 是thị 名danh 各các 造tạo 若nhược 加gia 二nhị 三tam 等đẳng 則tắc 名danh 兼kiêm 境cảnh 兼kiêm 根căn 。也dã 八bát 無Vô 間Gián 獄Ngục 。者giả 應ưng 同đồng 前tiền 獄ngục 既ký 非phi 經kinh 無vô 量lượng 劫kiếp 。故cố 知tri 此thử 罪tội 次thứ 重trọng/trùng 於ư 前tiền 復phục 恐khủng 通thông 舉cử 八bát 獄ngục 以dĩ 輕khinh 從tùng 重trọng/trùng 緫# 云vân 無vô 間gian 是thị 則tắc 十thập 因nhân 或hoặc 不bất 具cụ 者giả 當đương 墮đọa 前tiền 七thất 也dã )# 。

身thân 口khẩu 意ý 三tam 。作tác 殺sát 盜đạo 淫dâm 是thị 人nhân 則tắc 入nhập 。十thập 八bát 地địa 獄ngục 。

(# 疏sớ/sơ 身thân 口khẩu 意ý 六lục 根căn 之chi 三tam 也dã 殺sát 盜đạo 淫dâm 十thập 因nhân 之chi 三tam 也dã 如như 身thân 具cụ 作tác 殺sát 等đẳng 三tam 罪tội 口khẩu 意ý 不bất 作tác 又hựu 輕khinh 於ư 前tiền 入nhập 十thập 八bát 獄ngục ○# 解giải 十thập 惡ác 業nghiệp 中trung 。唯duy 犯phạm 殺sát 盜đạo 淫dâm 罪tội 雖tuy 云vân 口khẩu 意ý 蓋cái 助trợ 成thành 身thân 業nghiệp 也dã 十thập 八bát 泥nê 犁lê 。經Kinh 云vân 火hỏa 獄ngục 有hữu 八bát 寒hàn 獄ngục 有hữu 十thập 火hỏa 在tại 地địa 下hạ 寒hàn 在tại 天thiên 際tế )# 。

三tam 業nghiệp 不bất 兼kiêm 。中trung 間gian 或hoặc 為vi 。一nhất 殺sát 一nhất 盜đạo 。是thị 人nhân 則tắc 入nhập 。三tam 十thập 六lục 地địa 獄ngục 。

(# 疏sớ/sơ 如như 身thân 獨độc 造tạo 殺sát 等đẳng 一nhất 業nghiệp 不bất 兼kiêm 餘dư 罪tội 入nhập 三tam 十thập 六lục 獄ngục 又hựu 輕khinh 於ư 前tiền ○# 解giải 上thượng 明minh 具cụ 三tam 必tất 含hàm 複phức 義nghĩa 今kim 云vân 不bất 兼kiêm 兼kiêm 即tức 復phục 也dã 亦diệc 合hợp 云vân 一nhất 淫dâm 但đãn 是thị 文văn 略lược 耳nhĩ 三tam 十thập 六lục 獄ngục 并tinh 下hạ 一nhất 百bách 八bát 獄ngục 未vị 詳tường 名danh 數số )# 。

見kiến 見kiến 一nhất 根căn 。單đơn 犯phạm 一nhất 業nghiệp 。是thị 人nhân 則tắc 入nhập 。一nhất 百bách 八bát 地địa 獄ngục 。

(# 疏sớ/sơ 此thử 獨độc 一nhất 根căn 只chỉ 犯phạm 一nhất 殺sát 又hựu 輕khinh 於ư 前tiền 入nhập 一nhất 百bách 八bát 獄ngục 如như 意ý 中trung 邪tà 思tư 或hoặc 不bất 正chánh 見kiến 未vị 形hình 身thân 口khẩu 或hoặc 口khẩu 處xứ 殺sát 人nhân 身thân 心tâm 無vô 記ký 此thử 等đẳng 並tịnh 輕khinh 言ngôn 見kiến 見kiến 者giả 見kiến 只chỉ 見kiến 之chi 一nhất 根căn 不bất 兼kiêm 餘dư 根căn 故cố 云vân 見kiến 見kiến ○# 標tiêu 上thượng 見kiến 作tác 現hiện 呼hô ○# 解giải 能năng 見kiến 所sở 見kiến 單đơn 境cảnh 單đơn 根căn 於ư 殺sát 盜đạo 淫dâm 單đơn 犯phạm 一nhất 業nghiệp 。故cố 罪tội 從tùng 輕khinh 然nhiên 經kinh 文văn 甚thậm 略lược 罪tội 相tương/tướng 多đa 品phẩm 如như 身thân 業nghiệp 三tam 罪tội 各các 有hữu 根căn 本bổn 方phương 便tiện 不bất 同đồng 豈khởi 可khả 一nhất 例lệ 判phán 入nhập 地địa 獄ngục 今kim 應ưng 且thả 約ước 根căn 本bổn 示thị 之chi 其kỳ 諸chư 方phương 便tiện 若nhược 同đồng 此thử 獄ngục 必tất 有hữu 劫kiếp 數số 長trường 短đoản 差sai 別biệt 。

由do 是thị 眾chúng 生sanh 。別biệt 作tác 別biệt 造tạo 。於ư 世thế 界giới 中trung 。入nhập 同đồng 分phân 地địa 。妄vọng 想tưởng 發phát 生sanh 。非phi 本bổn 來lai 有hữu 。

(# 疏sớ/sơ 謂vị 由do 不bất 斷đoạn 三tam 業nghiệp 。各các 各các 有hữu 私tư 。故cố 云vân 別biệt 造tạo 因nhân 各các 各các 私tư 。眾chúng 私tư 同đồng 分phần 。故cố 云vân 入nhập 同đồng 分phân 地địa 。謂vị 同đồng 業nghiệp 共cộng 感cảm 無vô 差sai 別biệt 同đồng 分phân 別biệt 業nghiệp 各các 感cảm 差sai 別biệt 同đồng 分phần/phân 故cố 前tiền 文văn 云vân 眾chúng 同đồng 分phần 中trung 。兼kiêm 有hữu 元nguyên 地địa 。也dã 皆giai 由do 妄vọng 想tưởng 發phát 起khởi 故cố 非phi 本bổn 有hữu ○# 標tiêu 此thử 答đáp 前tiền 問vấn 此thử 道đạo 為vi 復phục 。本bổn 來lai 自tự 有hữu 。為vì 是thị 眾chúng 生sanh 。妄vọng 習tập 生sanh 起khởi 。此thử 妄vọng 也dã ○# 解giải 上thượng 文văn 五ngũ 節tiết 惡ác 業nghiệp 不bất 同đồng 即tức 別biệt 作tác 造tạo 也dã 所sở 感cảm 獄ngục 報báo 各các 從tùng 其kỳ 類loại 。即tức 入nhập 同đồng 分phân 地địa 。也dã 妄vọng 想tưởng 發phát 生sanh 。等đẳng 並tịnh 詶thù 阿A 難Nan 前tiền 所sở 疑nghi 問vấn )# 。

復phục 次thứ 阿A 難Nan 。是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。非phi 破phá 律luật 儀nghi 。犯phạm 菩Bồ 薩Tát 戒giới 。毀hủy 佛Phật 涅Niết 槃Bàn 。諸chư 餘dư 雜tạp 業nghiệp 。歷lịch 劫kiếp 燒thiêu 然nhiên 。後hậu 還hoàn 罪tội 畢tất 。受thọ 諸chư 鬼quỷ 形hình 。

(# 疏sớ/sơ 非phi 破phá 律luật 儀nghi 。者giả 謗báng 無vô 戒giới 律luật 也dã 犯phạm 菩Bồ 薩Tát 戒giới 。者giả 輕khinh 重trọng 不bất 禁cấm 也dã 毀hủy 佛Phật 涅Niết 槃Bàn 。者giả 不bất 信tín 因nhân 果quả 。此thử 皆giai 斷đoạn 善thiện 根căn 也dã 餘dư 業nghiệp 可khả 知tri 地địa 獄ngục 久cửu 治trị 故cố 云vân 歷lịch 劫kiếp 燒thiêu 然nhiên 。更cánh 受thọ 餘dư 類loại 故cố 入nhập 鬼quỷ 趣thú 鬼quỷ 趣thú 十thập 類loại 由do 前tiền 十thập 因nhân 十thập 因nhân 正chánh 報báo 已dĩ 在tại 前tiền 文văn 極cực 苦khổ 相tương 對đối 非phi 是thị 輕khinh 受thọ 故cố 云vân 後hậu 還hoàn 罪tội 畢tất 。受thọ 諸chư 鬼quỷ 形hình 。 ○# 解giải 資tư 中trung 曰viết 由do 前tiền 十thập 因nhân 餘dư 報báo 不bất 同đồng 故cố 下hạ 鬼quỷ 趣thú 分phần/phân 成thành 十thập 類loại 貪tham 物vật 盜đạo 習tập 貪tham 色sắc 淫dâm 習tập 貪tham 惑hoặc 詐trá 習tập 貪tham 恨hận 怨oán 習tập 貪tham 憶ức 瞋sân 習tập 貪tham 慠ngạo 慢mạn 習tập 貪tham 罔võng 誑cuống 習tập 貪tham 明minh 見kiến 習tập 貪tham 成thành 枉uổng 習tập 貪tham 黨đảng 訟tụng 習tập )# 。

若nhược 於ư 本bổn 因nhân 。貪tham 物vật 為vi 罪tội 。是thị 人nhân 罪tội 畢tất 。遇ngộ 物vật 成thành 形hình 。名danh 為vi 怪quái 鬼quỷ 。

(# 疏sớ/sơ 此thử 即tức 貪tham 習tập 為vi 因nhân 也dã 於ư 物vật 生sanh 貪tham 非phi 理lý 而nhi 取thủ 餘dư 報báo 在tại 鬼quỷ 還hoàn 托thác 於ư 物vật 即tức 金kim 銀ngân 草thảo 木mộc 精tinh 怪quái 其kỳ 類loại 非phi 一nhất 故cố 名danh 怪quái 鬼quỷ 正chánh 受thọ 苦khổ 報báo 在tại 寒hàn 冰băng 獄ngục )# 。

貪tham 色sắc 為vi 罪tội 。是thị 人nhân 罪tội 畢tất 。遇ngộ 風phong 成thành 形hình 。名danh 為vi 魃bạt 鬼quỷ 。

(# 即tức 前tiền 淫dâm 習tập 為vi 因nhân 也dã 色sắc 能năng 動động 亂loạn 身thân 心tâm 如như 風phong 鼓cổ 物vật 報báo 招chiêu 鬼quỷ 質chất 還hoàn 復phục 託thác 風phong 風phong 質chất 元nguyên 虛hư 因nhân 習tập 所sở 致trí 因nhân 果quả 相tương 對đối 豈khởi 徒đồ 其kỳ 然nhiên )# 。

貪tham 惑hoặc 為vi 罪tội 。是thị 人nhân 罪tội 畢tất 。遇ngộ 畜súc 成thành 形hình 。名danh 為vi 魅mị 鬼quỷ 。

(# 即tức 前tiền 詐trá 習tập 為vi 因nhân 也dã 因nhân 成thành 詐trá 偽ngụy 惑hoặc 正chánh 憑bằng 虛hư 託thác 附phụ 畜súc 生sanh 便tiện 成thành 鬼quỷ 質chất 即tức 狐hồ 狸li 猪trư 犬khuyển 有hữu 異dị 靈linh 者giả 其kỳ 類loại 非phi 一nhất 故cố 云vân 遇ngộ 畜súc 成thành 形hình 。魅mị 即tức 現hiện 美mỹ 形hình 以dĩ 惑hoặc 人nhân 也dã )# 。

貪tham 恨hận 為vi 罪tội 。是thị 人nhân 罪tội 畢tất 。遇ngộ 蟲trùng 成thành 形hình 。名danh 蠱cổ 毒độc 鬼quỷ 。

(# 即tức 前tiền 怨oán 習tập 為vi 因nhân 也dã 由do 忿phẫn 為vi 先tiên 懷hoài 惡ác 不bất 捨xả 結kết 怨oán 在tại 意ý 熱nhiệt 惱não 居cư 懷hoài 受thọ 餘dư 報báo 時thời 亦diệc 假giả 毒độc 類loại 即tức 虵xà 虺hủy 毒độc 蟲trùng 有hữu 靈linh 者giả 成thành 蠱cổ 毒độc 鬼quỷ )# 。

貪tham 憶ức 為vi 罪tội 。是thị 人nhân 罪tội 畢tất 。遇ngộ 衰suy 成thành 形hình 。名danh 為vi 癘lệ 鬼quỷ 。

(# 即tức 前tiền 瞋sân 習tập 為vi 因nhân 也dã 於ư 苦khổ 苦khổ 具cụ 憎tăng 恚khuể 居cư 懷hoài 或hoặc 因nhân 妬đố 忌kỵ 生sanh 瞋sân 瞋sân 恚khuể 不bất 捨xả 名danh 為vi 貪tham 憶ức 洎kịp 受thọ 鬼quỷ 報báo 遇ngộ 災tai 衰suy 處xứ 便tiện 入nhập 其kỳ 身thân 名danh 為vi 癘lệ 鬼quỷ 。即tức 毒độc 癘lệ 傷thương 寒hàn 傳truyền 屍thi 骨cốt 蒸chưng 之chi 類loại 皆giai 此thử 鬼quỷ 作tác 也dã )# 。

貪tham 慠ngạo 為vi 罪tội 是thị 人nhân 罪tội 畢tất 。遇ngộ 氣khí 成thành 形hình 。名danh 為vi 餓ngạ 鬼quỷ 。

(# 即tức 前tiền 慢mạn 習tập 為vi 因nhân 也dã 慢mạn 以dĩ 凌lăng 人nhân 慠ngạo 物vật 高cao 舉cử 自tự 強cường 洎kịp 報báo 鬼quỷ 倫luân 遇ngộ 氣khí 為vi 質chất 內nội 無vô 實thật 德đức 空không 腹phúc 高cao 心tâm 飢cơ 餓ngạ 所sở 困khốn 故cố 名danh 餓ngạ 鬼quỷ )# 。

貪tham 罔võng 為vi 罪tội 。是thị 人nhân 罪tội 畢tất 。遇ngộ 幽u 為vi 形hình 。名danh 為vi 魘yểm 鬼quỷ 。

(# 即tức 前tiền 誑cuống 習tập 為vi 因nhân 也dã 為vi 獲hoạch 利lợi 譽dự 多đa 懷hoài 異dị 謀mưu 矯kiểu 現hiện 有hữu 德đức 罔võng 冒mạo 於ư 他tha 令linh 他tha 暗ám 昧muội 不bất 曉hiểu 己kỷ 事sự 洎kịp 受thọ 鬼quỷ 形hình 憑bằng 幽u 託thác 暗ám 魘yểm 惑hoặc 寐mị 者giả 故cố 名danh 魘yểm 鬼quỷ )# 。

貪tham 明minh 為vi 罪tội 。是thị 人nhân 罪tội 畢tất 。遇ngộ 精tinh 為vi 形hình 。名danh 魍vọng 魎lượng 鬼quỷ 。

(# 即tức 見kiến 習tập 為vi 因nhân 也dã 執chấp 見kiến 異dị 生sanh 各các 自tự 明minh 悟ngộ 出xuất 生sanh 相tương/tướng 返phản 發phát 於ư 違vi 拒cự 。及cập 招chiêu 鬼quỷ 道đạo 遇ngộ 精tinh 明minh 處xứ 以dĩ 為vi 其kỳ 形hình 即tức 日nhật 月nguyệt 精tinh 魄phách 山sơn 澤trạch 明minh 靈linh 有hữu 精tinh 耀diệu 者giả 以dĩ 託thác 其kỳ 質chất 言ngôn 魍vọng 魎lượng 者giả 木mộc 石thạch 變biến 怪quái 也dã )# 。

貪tham 成thành 為vi 罪tội 。是thị 人nhân 罪tội 畢tất 。遇ngộ 明minh 為vi 形hình 。名danh 伇# 使sử 鬼quỷ 。

(# 即tức 前tiền 枉uổng 習tập 為vi 因nhân 也dã 枉uổng 押áp 成thành 褫sỉ 憑bằng 虛hư 構# 架# 勞lao 心tâm 伇# 思tư 撓nạo 害hại 無vô 辜cô 使sử 成thành 有hữu 罪tội 遇ngộ 明minh 顯hiển 境cảnh 託thác 以dĩ 成thành 形hình 非phi 幽u 暗ám 類loại 也dã 走tẩu 使sử 戰chiến 陣trận 擔đảm 沙sa 負phụ 石thạch 。之chi 徒đồ 故cố 云vân 伇# 使sử )# 。

貪tham 黨đảng 為vi 罪tội 。是thị 人nhân 罪tội 畢tất 。遇ngộ 人nhân 為vi 形hình 。名danh 傳truyền 送tống 鬼quỷ 。

(# 即tức 訟tụng 習tập 為vi 因nhân 也dã 黨đảng 己kỷ 覆phú 罪tội 為vi 他tha 所sở 訟tụng 報báo 在tại 鬼quỷ 類loại 託thác 質chất 於ư 人nhân 如như 世thế 有hữu 童đồng 子tử 師sư 。及cập 巫# 机cơ 之chi 類loại 皆giai 名danh 神thần 道đạo 傳truyền 送tống 凶hung 吉cát 禍họa 福phước 之chi 言ngôn 名danh 傳truyền 送tống 鬼quỷ 。此thử 上thượng 鬼quỷ 類loại 其kỳ 數số 實thật 繁phồn 考khảo 果quả 徵trưng 因nhân 不bất 過quá 此thử 十thập ○# 解giải 私tư 謂vị 魃bạt 鬼quỷ 敏mẫn 師sư 改cải 作tác 袄# 斥xích 魃bạt 為vi 非phi 徧biến 尋tầm 古cổ 本bổn 皆giai 無vô 袄# 字tự 況huống 想tưởng 陰ấm 魔ma 中trung 亦diệc 云vân 魃bạt 鬼quỷ 何hà 必tất 改cải 作tác 蠱cổ 者giả 左tả 傳truyền 云vân 血huyết 蟲trùng 為vi 蠱cổ 說thuyết 文văn 云vân 腹phúc 中trung 蟲trùng 也dã 魍vọng 魎lượng 或hoặc 作tác 蝄# 蜽# 家gia 語ngữ 云vân 木mộc 石thạch 之chi 怪quái 曰viết 夔# 魍vọng 魎lượng 資tư 中trung 具cụ 約ước 十thập 因nhân 對đối 辨biện 十thập 類loại 諸chư 師sư 所sở 釋thích 或hoặc 異dị 或hoặc 同đồng 然nhiên 鬼quỷ 道đạo 難nạn/nan 明minh 止chỉ 可khả 略lược 知tri 報báo 相tương/tướng 恐khủng 傷thương 臆ức 說thuyết 此thử 不bất 備bị 解giải )# 。

阿A 難Nan 是thị 人nhân 皆giai 以dĩ 純thuần 情tình 墜trụy 落lạc 。業nghiệp 火hỏa 燒thiêu 乾can 。上thượng 出xuất 為vi 鬼quỷ 。此thử 等đẳng 皆giai 是thị 。自tự 妄vọng 想tưởng 業nghiệp 。之chi 所sở 招chiêu 引dẫn 。若nhược 悟ngộ 菩Bồ 提Đề 。則tắc 妙diệu 圓viên 明minh 。本bổn 無vô 所sở 有hữu 。

(# 疏sớ/sơ 十thập 因nhân 六lục 報báo 皆giai 是thị 純thuần 情tình 所sở 為vi 情tình 既ký 下hạ 沉trầm 故cố 墜trụy 地địa 獄ngục 地địa 獄ngục 治trị 久cửu 情tình 盡tận 上thượng 升thăng 故cố 曰viết 業nghiệp 火hỏa 燒thiêu 乾can 。上thượng 出xuất 為vi 鬼quỷ 。鬼quỷ 心tâm 輕khinh 懆# 業nghiệp 火hỏa 所sở 餘dư 自tự 妄vọng 業nghiệp 招chiêu 非phi 他tha 所sở 得đắc 菩Bồ 提Đề 心tâm 中trung 。皆giai 如như 空không 華hoa 。耳nhĩ ○# 標tiêu 如Như 來Lai 藏tạng 中trung 。本bổn 無vô 所sở 有hữu 。

復phục 次thứ 阿A 難Nan 。鬼quỷ 業nghiệp 既ký 盡tận 。則tắc 情tình 與dữ 想tưởng 。二nhị 俱câu 成thành 空không 。方phương 於ư 世thế 間gian 。與dữ 元nguyên 負phụ 人nhân 。怨oán 對đối 相tương 值trị 身thân 為vi 畜súc 生sanh 。酬thù 其kỳ 宿túc 債trái 。

(# 疏sớ/sơ 地địa 獄ngục 治trị 情tình 鬼quỷ 中trung 治trị 想tưởng 情tình 想tưởng 既ký 盡tận 故cố 云vân 成thành 空không 然nhiên 所sở 空không 者giả 即tức 依y 情tình 想tưởng 所sở 發phát 之chi 業nghiệp 也dã 二nhị 道đạo 之chi 業nghiệp 既ký 亡vong 卻khước 為vi 畜súc 生sanh 酬thù 其kỳ 宿túc 債trái 。駝đà 驢lư 牛ngưu 馬mã 身thân 命mạng 償thường 他tha 若nhược 在tại 餘dư 類loại 隨tùy 應ứng 受thọ 對đối ○# 解giải 情tình 即tức 地địa 獄ngục 之chi 純thuần 情tình 想tưởng 即tức 鬼quỷ 趣thú 之chi 妄vọng 想tưởng 此thử 想tưởng 亦diệc 情tình 非phi 前tiền 文văn 外ngoại 分phân 之chi 想tưởng 也dã )# 。

物vật 怪quái 之chi 鬼quỷ 。物vật 銷tiêu 報báo 盡tận 。生sanh 於ư 世thế 間gian 。多đa 為vi 梟kiêu 類loại 。

(# 疏sớ/sơ 貪tham 習tập 為vi 怪quái 鬼quỷ 報báo 盡tận 作tác 梟kiêu 倫luân 梟kiêu 土thổ 梟kiêu 也dã 附phụ 塊khối 為vi 兒nhi 。貪tham 物vật 所sở 致trí 一nhất 切thiết 怪quái 異dị 者giả 皆giai 此thử 類loại 攝nhiếp )# 。

風phong 魃bạt 之chi 鬼quỷ 。風phong 銷tiêu 報báo 盡tận 。生sanh 於ư 世thế 間gian 。多đa 為vi 咎cữu 徵trưng 。一nhất 切thiết 異dị 類loại 。

(# 淫dâm 習tập 為vi 因nhân 報báo 招chiêu 鬼quỷ 魃bạt 旁bàng 為vi 畜súc 生sanh 。受thọ 咎cữu 徵trưng 也dã 咎cữu 過quá 惡ác 也dã 徵trưng 應ưng 驗nghiệm 也dã 惡ác 行hành 所sở 招chiêu 將tương 有hữu 災tai 異dị 先tiên 有hữu 此thử 應ưng 如như 羣quần 雀tước 眾chúng 鼠thử 荒hoang 儉kiệm 之chi 徵trưng # 鴹# 水thủy 災tai 鶴hạc 舞vũ 多đa 旱hạn 其kỳ 類loại 非phi 一nhất )# 。

畜súc 魅mị 之chi 鬼quỷ 。畜súc 死tử 報báo 盡tận 。生sanh 於ư 世thế 間gian 。多đa 為vi 狐hồ 類loại 。

(# 詐trá 因nhân 之chi 報báo 為vi 鬼quỷ 成thành 魅mị 所sở 依y 既ký 盡tận 畜súc 受thọ 孤cô 身thân )# 。

蠱cổ 毒độc 之chi 鬼quỷ 蠱cổ 滅diệt 報báo 盡tận 。生sanh 於ư 世thế 間gian 。多đa 為vi 毒độc 類loại 。

(# 怨oán 習tập 之chi 報báo 鬼quỷ 作tác 蠱cổ 毒độc 畜súc 為vi 毒độc 類loại 即tức 蚖ngoan 虵xà 蝮phúc 蝎hạt 之chi 類loại )# 。

衰suy 癘lệ 之chi 鬼quỷ 。衰suy 窮cùng 報báo 盡tận 。生sanh 於ư 世thế 間gian 。多đa 為vi 蛔hồi 類loại 。

(# 瞋sân 習tập 之chi 因nhân 鬼quỷ 為vi 衰suy 癘lệ 託thác 災tai 附phụ 禍họa 便tiện 入nhập 身thân 中trung 轉chuyển 受thọ 畜súc 形hình 還hoàn 託thác 身thân 內nội 為vi 蛔hồi 蟯nhiêu 也dã )# 。

受thọ 氣khí 之chi 鬼quỷ 。氣khí 銷tiêu 報báo 盡tận 。生sanh 於ư 世thế 間gian 。多đa 為vi 食thực 類loại 。

(# 餓ngạ 鬼quỷ 附phụ 氣khí 慢mạn 習tập 是thị 因nhân 鬼quỷ 受thọ 飢cơ 虛hư 畜súc 充sung 他tha 飽bão 故cố 為vi 食thực 類loại 即tức 世thế 間gian 可khả 食thực 之chi 畜súc 也dã )# 。

綿miên 幽u 之chi 鬼quỷ 。幽u 銷tiêu 報báo 盡tận 。生sanh 於ư 世thế 間gian 。多đa 為vi 服phục 類loại 。

宿túc 因nhân 誑cuống 習tập 鬼quỷ 為vi 魘yểm 暗ám 幽u 默mặc 既ký 銷tiêu 畜súc 為vi 服phục 類loại 即tức 駝đà 驢lư 牛ngưu 馬mã 蚕# 蠒# 之chi 類loại 為vi 人nhân 服phục 用dụng 也dã 緜# 即tức 綿miên 密mật 不bất 明minh 露lộ 也dã )# 。

和hòa 精tinh 之chi 鬼quỷ 。和hòa 銷tiêu 報báo 盡tận 。生sanh 於ư 世thế 間gian 。多đa 為vi 應ứng 類loại 。

(# 因nhân 為vi 見kiến 習tập 鬼quỷ 作tác 魍vọng 魎lượng 精tinh 耀diệu 之chi 物vật 既ký 盡tận 為vi 畜súc 便tiện 成thành 應ưng 類loại 即tức 應ưng 四tứ 時thời 節tiết 序tự 來lai 而nhi 復phục 鳴minh 者giả 言ngôn 和hòa 者giả 雜tạp 也dã 雜tạp 精tinh 明minh 處xứ 而nhi 成thành 鬼quỷ 也dã )# 。

明minh 靈linh 之chi 鬼quỷ 。明minh 滅diệt 報báo 盡tận 。生sanh 於ư 世thế 間gian 。多đa 為vi 休hưu 徵trưng 。一nhất 切thiết 諸chư 類loại 。

(# 即tức 前tiền 枉uổng 習tập 鬼quỷ 託thác 明minh 生sanh 為vi 伇# 使sử 類loại 鬼quỷ 道đạo 業nghiệp 盡tận 畜súc 報báo 休hưu 徵trưng 休hưu 美mỹ 也dã 休hưu 祥tường 將tương 至chí 預dự 有hữu 此thử 徵trưng 由do 他tha 美mỹ 行hành 之chi 所sở 招chiêu 也dã 即tức 麟lân 鳳phượng 之chi 類loại 也dã )# 。

依y 人nhân 之chi 鬼quỷ 。人nhân 亡vong 報báo 盡tận 。生sanh 於ư 世thế 間gian 。多đa 為vi 循tuần 類loại 。

(# 訟tụng 習tập 之chi 因nhân 鬼quỷ 招chiêu 傳truyền 送tống 人nhân 死tử 為vi 畜súc 報báo 在tại 黠hiệt 慧tuệ 故cố 云vân 循tuần 類loại 即tức 人nhân 所sở 畜súc 養dưỡng 循tuần 順thuận 之chi 類loại ○# 解giải 孤cô 山sơn 曰viết 梟kiêu 類loại 昔tích 為vi 鬼quỷ 則tắc 附phụ 物vật 為vi 質chất 今kim 為vi 禽cầm 則tắc 附phụ 塊khối 成thành 形hình 咎cữu 類loại 如như 鵂hưu 鶹lưu 鵩# 鳥điểu 出xuất 表biểu 凶hung 衰suy 為vi 其kỳ 禍họa 驗nghiệm 狐hồ 類loại 附phụ 畜súc 為vi 魅mị 死tử 受thọ 狐hồ 身thân 還hoàn 遭tao 鬼quỷ 附phụ 毒độc 類loại 即tức 虵xà 蝎hạt 之chi 屬thuộc 蛔hồi 類loại 即tức 身thân 內nội 蟯nhiêu 蛔hồi 食thực 類loại 謂vị 猪trư 羊dương 等đẳng 可khả 充sung 庖bào 者giả 服phục 類loại 謂vị 牛ngưu 馬mã 等đẳng 易dị 曰viết 服phục 牛ngưu 乘thừa 馬mã 負phụ 重trọng 致trí 遠viễn 應ưng 類loại 能năng 應ưng 節tiết 候hậu 即tức 社xã 燕yên 實thật 鴻hồng 司ty 晨thần 警cảnh 露lộ 者giả 也dã 休hưu 類loại 有hữu 道đạo 則tắc 現hiện 若nhược 麟lân 鳳phượng 等đẳng 循tuần 類loại 從tùng 人nhân 養dưỡng 育dục 如như 猫miêu 犬khuyển 等đẳng 十thập 並tịnh 云vân 多đa 者giả 取thủ 其kỳ 業nghiệp 因nhân 相tương/tướng 類loại 多đa 分phần 為vi 之chi 未vị 必tất 皆giai 爾nhĩ )# 。

阿A 難Nan 是thị 等đẳng 皆giai 以dĩ 業nghiệp 火hỏa 乾can 枯khô 。酬thù 其kỳ 宿túc 債trái 。傍bàng 為vi 畜súc 生sanh 此thử 等đẳng 亦diệc 皆giai 。自tự 虛hư 妄vọng 業nghiệp 。之chi 所sở 招chiêu 引dẫn 。若nhược 悟ngộ 菩Bồ 提Đề 。則tắc 此thử 妄vọng 緣duyên 。本bổn 無vô 所sở 有hữu 。

(# 疏sớ/sơ 獄ngục 鬼quỷ 二nhị 趣thú 業nghiệp 火hỏa 燒thiêu 畢tất 情tình 想tưởng 乾can 枯khô 今kim 為vi 畜súc 生sanh 。酬thù 償thường 餘dư 業nghiệp 故cố 云vân 旁bàng 為vi 妄vọng 想tưởng 故cố 有hữu 覺giác 性tánh 元nguyên 無vô 猶do 如như 圓viên 影ảnh 眚sảnh 病bệnh 故cố 見kiến )# 。

如như 汝nhữ 所sở 言ngôn 。寶Bảo 蓮Liên 香Hương 等đẳng 。及cập 瑠lưu 璃ly 王vương 善Thiện 星Tinh 比Bỉ 丘Khâu 。如như 是thị 惡ác 業nghiệp 。本bổn 自tự 發phát 明minh 。非phi 從tùng 天thiên 降giáng 。亦diệc 非phi 地địa 出xuất 。亦diệc 非phi 人nhân 與dữ 。自tự 妄vọng 所sở 招chiêu 。還hoàn 自tự 來lai 受thọ 。菩Bồ 提Đề 心tâm 中trung 。皆giai 為vi 浮phù 虛hư 。妄vọng 想tưởng 凝ngưng 結kết 。

(# 所sở 問vấn 三tam 緣duyên 是thị 彼bỉ 人nhân 等đẳng 各các 自tự 虛hư 妄vọng 造tạo 業nghiệp 發phát 生sanh 不bất 由do 他tha 有hữu 故cố 云vân 本bổn 自tự 非phi 天thiên 降giáng 等đẳng 妄vọng 造tạo 妄vọng 受thọ 覺giác 性tánh 之chi 中trung 。皆giai 如như 空không 華hoa 。

復phục 次thứ 阿A 難Nan 。從tùng 是thị 畜súc 生sanh 。酬thù 償thường 先tiên 債trái 。若nhược 彼bỉ 酬thù 者giả 。分phân 越việt 所sở 酬thù 。此thử 等đẳng 眾chúng 生sanh 。還hoàn 復phục 為vi 人nhân 。返phản 徵trưng 其kỳ 剩thặng 。

分phân 越việt 者giả 過quá 分phần/phân 也dã 不bất 依y 本bổn 分phân 越việt 過quá 而nhi 行hành 謂vị 非phi 理lý 苦khổ 伇# 不bất 問vấn 輕khinh 重trọng 或hoặc 晝trú 夜dạ 不bất 息tức 。食thực 噉đạm 無vô 度độ 如như 是thị 等đẳng 類loại 。悉tất 合hợp 返phản 徵trưng 其kỳ 剩thặng 今kim 有hữu 恃thị 尊tôn 貴quý 以dĩ 縱túng 恣tứ 倚ỷ 豪hào 勢thế 以dĩ 奢xa 侈xỉ 貪tham 其kỳ 力lực 而nhi 多đa 伇# 取thủ 其kỳ 味vị 而nhi 枉uổng 殺sát 不bất 捨xả 晨thần 暮mộ 罔võng 測trắc 勞lao 苦khổ 福phước 盡tận 徵trưng 剩thặng 其kỳ 宜nghi 者giả 哉tai ○# 解giải 分phân 越việt 所sở 酬thù 。謂vị 驅khu 伇# 則tắc 晝trú 夜dạ 不bất 息tức 。烹phanh 炮bào 則tắc 殺sát 害hại 過quá 分phần/phân 也dã )# 。

如như 彼bỉ 有hữu 力lực 。兼kiêm 有hữu 福phước 德đức 。則tắc 於ư 人nhân 中trung 。不bất 捨xả 人nhân 身thân 。酬thù 還hoàn 彼bỉ 力lực 。若nhược 無vô 福phước 者giả 。還hoàn 為vi 畜súc 生sanh 。償thường 彼bỉ 餘dư 直trực 。

(# 疏sớ/sơ 其kỳ 有hữu 修tu 善thiện 而nhi 崇sùng 福phước 者giả 只chỉ 於ư 人nhân 身thân 酬thù 彼bỉ 力lực 矣hĩ 今kim 見kiến 積tích 善thiện 之chi 家gia 財tài 物vật 多đa # 或hoặc 被bị 劫kiếp 盜đạo 或hoặc 被bị 欠khiếm 負phụ 或hoặc 橫hoạnh/hoành 遭tao 驅khu 伇# 或hoặc 枉uổng 受thọ 捶chúy 打đả 斯tư 皆giai 先tiên 業nghiệp 合hợp 捨xả 此thử 身thân 為vi 畜súc 酬thù 剩thặng 由do 樹thụ 福phước 德đức 人nhân 中trung 略lược 償thường 若nhược 成thành 畜súc 者giả 蓋cái 無vô 善thiện 矣hĩ ○# 標tiêu 分phân 越việt 者giả 謂vị 非phi 理lý 苦khổ 伇# 水thủy 草thảo 飲ẩm 食thực 不bất 時thời 與dữ 之chi ○# 解giải 如như 彼bỉ 有hữu 力lực 。謂vị 有hữu 修tu 定định 學học 慧tuệ 之chi 力lực 也dã 不bất 捨xả 人nhân 身thân 。則tắc 為vi 彼bỉ 奴nô 婢tỳ 或hoặc 遭tao 其kỳ 劫kiếp 殺sát 等đẳng )# 。

阿A 難Nan 當đương 知tri 。若nhược 用dụng 錢tiền 物vật 。或hoặc 伇# 其kỳ 力lực 償thường 足túc 自tự 停đình 。如như 於ư 中trung 間gian 殺sát 彼bỉ 身thân 命mạng 。或hoặc 食thực 其kỳ 肉nhục 。如như 是thị 乃nãi 至chí 。經kinh 微vi 塵trần 劫kiếp 。相tương 食thực 相tương 誅tru 。猶do 如như 轉chuyển 輪luân 。互hỗ 為vi 高cao 下hạ 。無vô 有hữu 休hưu 息tức 。除trừ 奢Xa 摩Ma 他Tha 。及cập 佛Phật 出xuất 世thế 。不bất 可khả 停đình 寢tẩm 。

(# 疏sớ/sơ 汝nhữ 負phụ 他tha 財tài 他tha 欠khiếm 汝nhữ 力lực 今kim 既ký 酬thù 償thường 償thường 足túc 自tự 止chỉ 世thế 養dưỡng 牛ngưu 馬mã 是thị 此thử 類loại 也dã 如như 故cố 殺sát 彼bỉ 食thực 其kỳ 身thân 肉nhục 斯tư 則tắc 翻phiên 成thành 殺sát 業nghiệp 身thân 身thân 相tướng 取thủ 命mạng 命mạng 相tương/tướng 酬thù 以dĩ 人nhân 食thực 羊dương 。羊dương 死tử 為vi 人nhân 。互hỗ 來lai 相tương/tướng 責trách 無vô 有hữu 休hưu 止chỉ 。以dĩ 諸chư 業nghiệp 中trung 殺sát 命mạng 最tối 重trọng 不bất 值trị 佛Phật 出xuất 修tu 奢Xa 摩Ma 他Tha 。必tất 不bất 能năng 息tức ○# 標tiêu 除trừ 修tu 行hành 止Chỉ 觀Quán 不bất 可khả 息tức 也dã ○# 解giải 私tư 謂vị 奢Xa 摩Ma 他Tha 及cập 佛Phật 出xuất 世thế 。此thử 約ước 修tu 定định 破phá 惑hoặc 見kiến 佛Phật 得đắc 道Đạo 方phương 免miễn 相tương/tướng 害hại 縱túng/tung 有hữu 宿túc 業nghiệp 所sở 作tác 不bất 亡vong 至chí 果quả 償thường 之chi 若nhược 幻huyễn 化hóa 之chi 非phi 實thật 也dã )# 。

汝nhữ 今kim 應ưng 知tri 。彼bỉ 梟kiêu 倫luân 者giả 。酬thù 足túc 復phục 形hình 。生sanh 人nhân 道đạo 中trung 。叅# 合hợp 頑ngoan 類loại 。

(# 疏sớ/sơ 因nhân 於ư 貪tham 物vật 鬼quỷ 託thác 怪quái 形hình 畜súc 在tại 土thổ 梟kiêu 附phụ 塊khối 而nhi 養dưỡng 今kim 歸quy 人nhân 趣thú 其kỳ 形hình 類loại 蒙mông 雖tuy 在tại 頑ngoan 嚚ngân 心tâm 忘vong 德đức 義nghĩa 蓋cái 因nhân 之chi 故cố 然nhiên 也dã 而nhi 言ngôn 叅# 合hợp 者giả 夫phu 人nhân 道đạo 受thọ 報báo 善thiện 因nhân 所sở 招chiêu 緫# 報báo 雖tuy 同đồng 滿mãn 業nghiệp 各các 異dị 故cố 分phần/phân 十thập 種chủng 今kim 此thử 從tùng 畜súc 來lai 者giả 乃nãi 是thị 餘dư 業nghiệp 旁bàng 受thọ 非phi 正chánh 善thiện 業nghiệp 所sở 招chiêu 然nhiên 亦diệc 順thuận 後hậu 業nghiệp 感cảm 由do 不bất 正chánh 故cố 故cố 言ngôn 叅# 合hợp 他tha 皆giai 倣# 此thử )# 。

彼bỉ 咎cữu 徵trưng 者giả 。酬thù 足túc 復phục 形hình 。生sanh 人nhân 道đạo 中trung 。叅# 合hợp 愚ngu 類loại 。

(# 始thỉ 因nhân 貪tham 欲dục 鬼quỷ 受thọ 魃bạt 形hình 上thượng 為vi 畜súc 生sanh 災tai 咎cữu 之chi 應ưng 業nghiệp 盡tận 復phục 本bổn 叅# 在tại 愚ngu 類loại 以dĩ 欲dục 多đa 者giả 不bất 習tập 別biệt 善thiện 但đãn 專chuyên 一nhất 境cảnh 由do 不bất 習tập 善thiện 故cố 招chiêu 愚ngu 鈍độn 頑ngoan 愚ngu 別biệt 者giả 頑ngoan 謂vị 知tri 善thiện 不bất 從tùng 同đồng 受thọ 教giáo 誨hối 愚ngu 謂vị 暝# 然nhiên 昬# 暗ám 識thức 鈍độn 難nạn/nan 明minh 有hữu 此thử 異dị 耳nhĩ )# 。

彼bỉ 狐hồ 倫luân 者giả 。酬thù 足túc 復phục 形hình 。生sanh 人nhân 道đạo 中trung 。叅# 於ư 佷hận 類loại 。

(# 因nhân 從tùng 詐trá 習tập 鬼quỷ 為vi 畜súc 魅mị 類loại 入nhập 旁bàng 生sanh 狐hồ 狸li 所sở 攝nhiếp 今kim 為vi 人nhân 趣thú 叅# 在tại 佷hận 戾lệ 自tự 用dụng 之chi 徒đồ 不bất 受thọ 諫gián 曉hiểu 也dã )# 。

彼bỉ 毒độc 倫luân 者giả 。酬thù 足túc 復phục 形hình 。生sanh 人nhân 道đạo 中trung 。叅# 合hợp 庸dong 類loại 。

(# 怨oán 習tập 是thị 因nhân 鬼quỷ 為vi 蠱cổ 毒độc 旁bàng 受thọ 畜súc 類loại 虵xà 蝎hạt 是thị 形hình 還hoàn 生sanh 人nhân 道đạo 。雜tạp 乎hồ 庸dong 類loại 即tức 庸dong 鄙bỉ 之chi 流lưu 性tánh 麤thô 率suất 者giả )# 。

彼bỉ 蛔hồi 倫luân 者giả 。酬thù 足túc 復phục 形hình 。生sanh 人nhân 道đạo 中trung 。叅# 合hợp 微vi 類loại 。

(# 瞋sân 習tập 為vi 因nhân 鬼quỷ 居cư 衰suy 癘lệ 蟯nhiêu 蛔hồi 受thọ 畜súc 微vi 末mạt 為vi 人nhân 即tức 不bất 為vi 人nhân 之chi 所sở 齒xỉ 緣duyên 者giả 也dã )# 。

彼bỉ 食thực 倫luân 者giả 。酬thù 足túc 復phục 形hình 。生sanh 人nhân 道đạo 中trung 。叅# 合hợp 柔nhu 類loại 。

(# 慢mạn 習tập 是thị 因nhân 鬼quỷ 招chiêu 飢cơ 餓ngạ 結kết 氣khí 而nhi 作tác 無vô 實thật 體thể 性tánh 。畜súc 受thọ 食thực 類loại 人nhân 為vi 柔nhu 弱nhược 蓋cái 因nhân 我ngã 慢mạn 貢cống 高cao 。反phản 招chiêu 柔nhu 怯khiếp 之chi 報báo )# 。

彼bỉ 服phục 倫luân 者giả 。酬thù 足túc 復phục 形hình 。生sanh 人nhân 道đạo 中trung 。叅# 合hợp 勞lao 類loại 。

(# 誑cuống 習tập 為vi 因nhân 鬼quỷ 從tùng 幽u 魘yểm 畜súc 為vi 服phục 用dụng 人nhân 受thọ 劬cù 勞lao 伇# 力lực 艱gian 辛tân 工công 巧xảo 之chi 屬thuộc )# 。

彼bỉ 應ứng 倫luân 者giả 。酬thù 足túc 復phục 形hình 。生sanh 人nhân 道đạo 中trung 。叅# 於ư 文văn 類loại 。

(# 因nhân 從tùng 見kiến 習tập 鬼quỷ 落lạc 和hòa 精tinh 魍vọng 魎lượng 報báo 終chung 畜súc 為vi 時thời 應ưng 叅# 於ư 人nhân 道đạo 微vi 有hữu 文văn 章chương 非phi 正chánh 習tập 因nhân 故cố 云vân 叅# 合hợp )# 。

彼bỉ 休hưu 徵trưng 者giả 。酬thù 足túc 復phục 形hình 。生sanh 人nhân 道đạo 中trung 。叅# 合hợp 明minh 類loại 。

(# 枉uổng 習tập 為vi 業nghiệp 鬼quỷ 受thọ 明minh 靈linh 驅khu 伇# 疾tật 馳trì 無vô 暫tạm 停đình 止chỉ 畜súc 招chiêu 休hưu 應ưng 人nhân 雜tạp 聦# 明minh 考khảo 果quả 從tùng 因nhân 必tất 無vô 差sai 忒thất )# 。

彼bỉ 諸chư 循tuần 倫luân 。酬thù 足túc 復phục 形hình 。生sanh 人nhân 道đạo 中trung 。叅# 於ư 達đạt 類loại 。

(# 因nhân 由do 訟tụng 習tập 鬼quỷ 作tác 依y 人nhân 傳truyền 附phụ 神thần 辭từ 發phát 顯hiển 禍họa 福phước 畜súc 招chiêu 馴# 黠hiệt 人nhân 達đạt 窮cùng 通thông 寵sủng 辱nhục 不bất 驚kinh 安an 然nhiên 自tự 得đắc 故cố 名danh 達đạt 類loại ○# 解giải 頑ngoan 如như 檮# 杌ngột 愚ngu 謂vị 顓# 蒙mông 佷hận 即tức 儱# 㑦# 不bất 調điều 庸dong 乃nãi 鄙bỉ 俗tục 無vô 識thức 微vi 同đồng 皂tạo 隸lệ 柔nhu 若nhược 脂chi 韋vi 農nông 工công 之chi 民dân 服phục 其kỳ 勞lao 也dã 藻tảo 翰hàn 之chi 士sĩ 主chủ 其kỳ 文văn 也dã 明minh 則tắc 於ư 事sự 聦# 察sát 達đạt 則tắc 與dữ 道đạo 窮cùng 通thông 資tư 中trung 復phục 以dĩ 本bổn 習tập 并tinh 鬼quỷ 畜súc 之chi 倫luân 解giải 此thử 十thập 類loại 事sự 非phi 顯hiển 要yếu 故cố 且thả 置trí 之chi )# 。

阿A 難Nan 是thị 等đẳng 皆giai 以dĩ 宿túc 債trái 酬thù 畢tất 復phục 形hình 人nhân 道đạo 。皆giai 無vô 始thỉ 來lai 。業nghiệp 計kế 顛điên 倒đảo 。相tương 生sanh 相tương 殺sát 。不bất 遇ngộ 如Như 來Lai 。不bất 聞văn 正Chánh 法Pháp 。於ư 塵trần 勞lao 中trung 。法pháp 爾nhĩ 輪luân 轉chuyển 。此thử 輩bối 名danh 為vi 。可khả 憐lân 愍mẫn 者giả 。

(# 疏sớ/sơ 獄ngục 鬼quỷ 畜súc 中trung 酬thù 償thường 先tiên 業nghiệp 三tam 塗đồ 報báo 盡tận 還hoàn 復phục 人nhân 身thân 順thuận 後hậu 善thiện 業nghiệp 所sở 招chiêu 隨tùy 別biệt 復phục 分phần/phân 十thập 類loại 如như 是thị 皆giai 為vi 顛điên 倒đảo 輪luân 轉chuyển 欲dục 息tức 顛điên 倒đảo 唯duy 戒giới 定định 慧tuệ 無vô 此thử 三tam 種chủng 不bất 息tức 輪luân 回hồi 佛Phật 若nhược 不bất 出xuất 誰thùy 說thuyết 此thử 法pháp 令linh 其kỳ 修tu 學học 。免miễn 輪luân 回hồi 耶da )# 。

阿A 難Nan 復phục 有hữu 從tùng 人nhân 。不bất 依y 正Chánh 覺Giác 。修tu 三tam 摩ma 地địa 。別biệt 修tu 妄vọng 念niệm 。存tồn 想tưởng 固cố 形hình 。遊du 於ư 山sơn 林lâm 。人nhân 不bất 及cập 處xứ 。有hữu 十thập 種chủng 仙tiên 。

不bất 依y 正Chánh 覺Giác 。者giả 三tam 乘thừa 行hành 法pháp 皆giai 佛Phật 所sở 教giáo 今kim 經kinh 尚thượng 斥xích 二nhị 乘thừa 云vân 不bất 識thức 生sanh 死tử 根căn 本bổn 。錯thác 亂loạn 修tu 習tập 。況huống 修tu 仙tiên 道đạo 耶da 存tồn 想tưởng 固cố 形hình 。者giả 存tồn 心tâm 在tại 於ư 長trường 生sanh 不bất 死tử 俾tỉ 此thử 形hình 骸hài 堅kiên 固cố 不bất 壞hoại 。也dã 所sở 修tu 妄vọng 念niệm 即tức 下hạ 十thập 種chủng 修tu 鍊luyện 之chi 法pháp 也dã 此thử 皆giai 有hữu 漏lậu 進tiến 不bất 如như 天thiên 退thoái 又hựu 勝thắng 人nhân 故cố 居cư 山sơn 林lâm 人nhân 不bất 及cập 處xứ 。名danh 為vi 仙tiên 趣thú 然nhiên 此thử 一nhất 趣thú 餘dư 經kinh 不bất 出xuất 以dĩ 緫# 報báo 同đồng 人nhân 故cố 今kim 經kinh 說thuyết 者giả 約ước 所sở 修tu 行hành 別biệt 故cố 人nhân 天thiên 二nhị 趣thú 所sở 不bất 攝nhiếp 故cố 此thử 皆giai 外ngoại 道đạo 類loại 收thu 然nhiên 亦diệc 禁cấm 防phòng 非phi 佛Phật 正chánh 戒giới 但đãn 禁cấm 麤thô 浮phù 即tức 戒giới 禁cấm 取thủ 也dã ○# 解giải 孤cô 山sơn 曰viết 釋thích 名danh 云vân 老lão 而nhi 不bất 死tử 曰viết 仙tiên 仙tiên 遷thiên 也dã 遷thiên 入nhập 山sơn 也dã 故cố 制chế 字tự 人nhân 傍bàng 山sơn 也dã 抱bão 朴phác 子tử 云vân 求cầu 仙tiên 者giả 要yếu 當đương 以dĩ 忠trung 孝hiếu 和hòa 順thuận 仁nhân 信tín 為vi 本bổn 若nhược 德đức 不bất 修tu 而nhi 但đãn 務vụ 方phương 術thuật 終chung 不bất 得đắc 長trường 生sanh 也dã )# 。

阿A 難Nan 彼bỉ 諸chư 眾chúng 生sanh 。堅kiên 固cố 服phục 餌nhị 。而nhi 不bất 休hưu 息tức 。食thực 道đạo 圓viên 成thành 。名danh 地Địa 行Hành 仙Tiên 。

(# 疏sớ/sơ 服phục 餌nhị 者giả 即tức 食thực 麻ma 仁nhân 草thảo 木mộc 之chi 實thật 存tồn 形hình 長trường 久cửu 一nhất 期kỳ 壽thọ 永vĩnh 輕khinh 舉cử 未vị 能năng 此thử 道đạo 若nhược 成thành 名danh 地Địa 行Hành 仙Tiên 也dã )# 。

堅kiên 固cố 草thảo 木mộc 。而nhi 不bất 休hưu 息tức 。藥dược 道đạo 圓viên 成thành 。名danh 飛Phi 行Hành 仙Tiên 。

(# 草thảo 木mộc 者giả 即tức 飡xan 松tùng 敢cảm 栢# 之chi 類loại 草thảo 木mộc 輕khinh 故cố 餌nhị 即tức 體thể 輕khinh 由do 是thị 飛phi 行hành 不bất 墜trụy 於ư 地địa )# 。

堅kiên 固cố 金kim 石thạch 。而nhi 不bất 休hưu 息tức 。化hóa 道đạo 圓viên 成thành 。名danh 游du 行hành 仙tiên 。

(# 金kim 石thạch 者giả 服phục 丹đan 砂sa 成thành 九cửu 轉chuyển 之chi 類loại 化hóa 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 能năng 化hóa 骨cốt 令linh 壽thọ 永vĩnh 體thể 堅kiên 二nhị 能năng 化hóa 物vật 俾tỉ 賤tiện 作tác 貴quý 此thử 道đạo 苟cẩu 成thành 遊du 戲hí 人nhân 間gian 濟tế 貧bần 恤tuất 苦khổ 得đắc 大đại 自tự 在tại 也dã )# 。

堅kiên 固cố 動động 止chỉ 。而nhi 不bất 休hưu 息tức 。氣khí 精tinh 圓viên 成thành 。名danh 空Không 行Hành 仙Tiên 。

(# 消tiêu 息tức 養dưỡng 和hòa 運vận 用dụng 榮vinh 衛vệ 神thần 氣khí 久cửu 著trước 能năng 履lý 虛hư 空không 功công 用dụng 既ký 成thành 身thân 堅kiên 壽thọ 永vĩnh 。名danh 空Không 行Hành 仙Tiên 。

堅kiên 固cố 津tân 液dịch 。而nhi 不bất 休hưu 息tức 。潤nhuận 德đức 圓viên 成thành 。名danh 天Thiên 行Hành 仙Tiên 。

(# 鼓cổ 天thiên 池trì 燕yên 津tân 液dịch 固cố 精tinh 華hoa 歲tuế 久cửu 功công 著trước 遂toại 成thành 潤nhuận 德đức 言ngôn 天thiên 行hành 者giả 此thử 非phi 六lục 欲dục 乃nãi 是thị 世thế 人nhân 謂vị 靈linh 仙tiên 居cư 處xứ 名danh 之chi 為vi 天thiên 如như 張trương 騫khiên 尋tầm 河hà 源nguyên 至chí 崑# 崙lôn 見kiến 天thiên 宮cung 之chi 類loại 或hoặc 所sở 行hành 不bất 交giao 欲dục 境cảnh 如như 天thiên 無vô 異dị 故cố 云vân 天thiên 行hành )# 。

堅kiên 固cố 精tinh 色sắc 。而nhi 不bất 休hưu 息tức 。吸hấp 粹túy 圓viên 成thành 。名danh 通Thông 行Hành 仙Tiên 。

(# 吞thôn 飲ẩm 日nhật 月nguyệt 精tinh 氣khí 作tác 意ý 存tồn 變biến 以dĩ 延diên 身thân 命mạng 由do 是thị 功công 久cửu 遂toại 有hữu 異dị 見kiến 通thông 以dĩ 物vật 精tinh 故cố 云vân 通thông 行hành )# 。

堅kiên 固cố 咒chú 禁cấm 而nhi 不bất 休hưu 息tức 。衍diễn 法pháp 圓viên 成thành 。名danh 道Đạo 行Hành 仙Tiên 。

(# 咒chú 禁cấm 正chánh 是thị 仙tiên 法pháp 道đạo 術thuật 以dĩ 此thử 持trì 身thân 延diên 而nhi 且thả 固cố 術thuật 力lực 成thành 就tựu 名danh 為vi 道Đạo 行hạnh 。

堅kiên 固cố 思tư 念niệm 。而nhi 不bất 休hưu 息tức 。思tư 憶ức 圓viên 成thành 。名danh 照Chiếu 行Hành 仙Tiên 。

(# 念niệm 緣duyên 前tiền 境cảnh 繫hệ 心tâm 不bất 忘vong 專chuyên 注chú 弗phất 移di 久cửu 而nhi 發phát 用dụng 照chiếu 明minh 境cảnh 界giới 咸hàm 悉tất 化hóa 源nguyên 如như 定định 發phát 慧tuệ 故cố 名danh 照chiếu 行hành )# 。

堅kiên 固cố 交giao 遘cấu 。而nhi 不bất 休hưu 息tức 。感cảm 應ứng 圓viên 成thành 。名danh 精Tinh 行Hành 仙Tiên 。

(# 世thế 有hữu 採thải 陰âm 陽dương 之chi 術thuật 名danh 為vi 交giao 遘cấu 久cửu 而nhi 功công 成thành 此thử 感cảm 彼bỉ 應ưng 吸hấp 彼bỉ 精tinh 氣khí 以dĩ 固cố 我ngã 身thân 故cố 名danh 精tinh 行hành )# 。

堅kiên 固cố 變biến 化hóa 。而nhi 不bất 休hưu 息tức 。覺giác 悟ngộ 圓viên 成thành 。名danh 絕Tuyệt 行Hành 仙Tiên 。

(# 存tồn 想tưởng 世thế 間gian 皆giai 成thành 變biến 化hóa 境cảnh 既ký 變biến 化hóa 心tâm 想tưởng 亦diệc 亡vong 猶do 如như 槁cảo 木mộc 有hữu 為vi 功công 用dụng 。暫tạm 得đắc 如như 是thị 。故cố 云vân 絕tuyệt 行hành 如như 上thượng 十thập 類loại 皆giai 云vân 行hành 者giả 曰viết 久cửu 成thành 功công 通thông 流lưu 故cố 也dã ○# 解giải 真chân 際tế 曰viết 地địa 行hành 者giả 以dĩ 服phục 餌nhị 丹đan 砂sa 存tồn 形hình 久cửu 固cố 道đạo 雖tuy 成thành 就tựu 身thân 不bất 能năng 飛phi 飛phi 行hành 者giả 餐xan 松tùng 噉đạm 栢# 閑nhàn 澹đạm 沖# 和hòa 體thể 既ký 輕khinh 清thanh 故cố 能năng 飛phi 舉cử 遊du 行hành 者giả 精tinh 窮cùng 變biến 化hóa 察sát 物vật 性tánh 元nguyên 點điểm 石thạch 為vi 金kim 恤tuất 貧bần 哀ai 苦khổ 遊du 於ư 人nhân 世thế 空không 行hành 者giả 運vận 用dụng 神thần 氣khí 想tưởng 化hóa 為vi 功công 其kỳ 德đức 圓viên 成thành 履lý 空không 自tự 在tại 天thiên 行hành 者giả 燕yên 津tân 固cố 質chất 攝nhiếp 術thuật 持trì 精tinh 欲dục 境cảnh 不bất 交giao 如như 天thiên 無vô 異dị 通thông 行hành 者giả 吸hấp 呼hô 日nhật 氣khí 潤nhuận 益ích 姿tư 容dung 吞thôn 彼bỉ 霞hà 光quang 將tương 延diên 世thế 表biểu 其kỳ 道đạo 玄huyền 著trước 故cố 曰viết 通thông 行hành 道Đạo 行hành 者giả 習tập 諸chư 咒chú 術thuật 禁cấm 彼bỉ 異dị 緣duyên 術thuật 力lực 既ký 成thành 流lưu 功công 益ích 物vật 照chiếu 行hành 者giả 用dụng 其kỳ 思tư 念niệm 審thẩm 度độ 境cảnh 心tâm 憶ức 想tưởng 功công 成thành 能năng 知tri 彼bỉ 境cảnh 即tức 世thế 間gian 他tha 心tâm 宿túc 住trụ 通thông 耳nhĩ 精tinh 行hành 者giả 運vận 心tâm 交giao 互hỗ 感cảm 赴phó 無vô 遺di 此thử 念niệm 彼bỉ 來lai 彼bỉ 念niệm 此thử 至chí 相tương 應ứng 妙diệu 極cực 故cố 曰viết 精tinh 行hành 絕tuyệt 行hành 者giả 物vật 境cảnh 之chi 上thượng 洞đỗng 了liễu 化hóa 源nguyên 窮cùng 克khắc 性tánh 情tình 覺giác 悟ngộ 無vô 惑hoặc 。也dã 孤cô 山sơn 曰viết 此thử 十thập 仙tiên 義nghĩa 未vị 能năng 頓đốn 異dị 且thả 依y 古cổ 釋thích )# 。

阿A 難Nan 是thị 等đẳng 皆giai 於ư 人nhân 中trung 鍊luyện 心tâm 不bất 修tu 正Chánh 覺Giác 。別biệt 得đắc 生sanh 理lý 。壽thọ 千thiên 萬vạn 歲tuế 。休hưu 止chỉ 深thâm 山sơn 。或hoặc 大đại 海hải 島đảo 。絕tuyệt 於ư 人nhân 境cảnh 。斯tư 亦diệc 輪luân 回hồi 妄vọng 想tưởng 流lưu 轉chuyển 。不bất 修tu 三tam 昧muội 。報báo 盡tận 還hoàn 來lai 。散tán 入nhập 諸chư 趣thú 。

(# 疏sớ/sơ 生sanh 理lý 謂vị 長trường 生sanh 之chi 理lý 即tức 上thượng 十thập 種chủng 修tu 鍊luyện 之chi 法pháp 也dã 言ngôn 人nhân 中trung 者giả 以dĩ 仙tiên 趣thú 無vô 別biệt 緫# 報báo 即tức 於ư 人nhân 身thân 緫# 報báo 果quả 上thượng 加gia 以dĩ 前tiền 來lai 十thập 種chủng 修tu 鍊luyện 轉chuyển 成thành 仙tiên 也dã 妄vọng 想tưởng 不bất 真chân 終chung 隨tùy 禁cấm 墜trụy ○# 標tiêu 人nhân 間gian 千thiên 萬vạn 歲tuế 未vị 及cập 四tứ 空không 天thiên 一nhất 晝trú 夜dạ 先tiên 聖thánh 云vân 饒nhiêu 經kinh 八bát 萬vạn 劫kiếp 終chung 是thị 落lạc 空không 亡vong 耳nhĩ ○# 解giải 私tư 謂vị 前tiền 文văn 情tình 少thiểu 想tưởng 多đa 。輕khinh 舉cử 飛phi 遠viễn 即tức 為vi 飛phi 仙tiên 。蓋cái 約ước 命mạng 終chung 隨tùy 業nghiệp 受thọ 生sanh 而nhi 說thuyết 下hạ 文văn 云vân 精tinh 研nghiên 七thất 趣thú 。皆giai 是thị 昏hôn 沉trầm 。諸chư 有hữu 為vi 相tướng 。妄vọng 想tưởng 受thọ 生sanh 。妄vọng 想tưởng 隨tùy 業nghiệp 。而nhi 云vân 仙tiên 趣thú 無vô 別biệt 緫# 報báo 者giả 此thử 義nghĩa 不bất 然nhiên 。況huống 復phục 今kim 云vân 深thâm 山sơn 海hải 島đảo 絕tuyệt 於ư 人nhân 境cảnh 。豈khởi 非phi 別biệt 乎hồ 應ưng 知tri 人nhân 中trung 鍊luyện 心tâm 者giả 非phi 止chỉ 服phục 餌nhị 養dưỡng 生sanh 而nhi 已dĩ 必tất 兼kiêm 戒giới 善thiện 方phương 曰viết 鍊luyện 心tâm 別biệt 得đắc 生sanh 理lý 。者giả 正chánh 由do 人nhân 中trung 之chi 業nghiệp 別biệt 感cảm 仙tiên 趣thú 之chi 報báo 也dã 以dĩ 其kỳ 業nghiệp 種chủng 之chi 性tánh 經kinh 生sanh 不bất 失thất 故cố 曰viết 生sanh 理lý 縱túng/tung 於ư 人nhân 間gian 現hiện 得đắc 長trường 生sanh 久cửu 視thị 之chi 理lý 其kỳ 數số 幾kỷ 何hà 。若nhược 生sanh 仙tiên 趣thú 則tắc 千thiên 萬vạn 歲tuế 信tín 有hữu 之chi 矣hĩ 如như 山sơn 海hải 經Kinh 云vân 崑# 崙lôn 之chi 山sơn 廣quảng 都đô 之chi 埜# 軒hiên 轅viên 之chi 丘khâu 不bất 死tử 之chi 國quốc 氣khí 不bất 寒hàn 暑thử 人nhân 皆giai 數sổ 千thiên 歲tuế 此thử 亦diệc 眾chúng 私tư 同đồng 分phần 。非phi 無vô 定định 處xứ 。若nhược 但đãn 固cố 形hình 而nhi 不bất 鍊luyện 心tâm 便tiện 希hy 千thiên 歲tuế 是thị 猶do 見kiến 夘# 而nhi 求cầu 時thời 夜dạ 太thái 早tảo 計kế 也dã 故cố 黃hoàng 帝đế 葬táng 于vu 嶠# 山sơn 老lão 子tử 瘞ế 于vu 槐# 里lý 劉lưu 安an 伏phục 鉞việt 而nhi 死tử 張trương 陵lăng 遭tao 蟒mãng 而nhi 終chung 世thế 稱xưng 神thần 仙tiên 者giả 不bất 亦diệc 惑hoặc 乎hồ )# 。

阿A 難Nan 諸chư 世thế 間gian 人nhân 。不bất 求cầu 常thường 住trụ 。未vị 能năng 捨xả 諸chư 。妻thê 妾thiếp 恩ân 愛ái 。於ư 邪tà 淫dâm 中trung 心tâm 不bất 流lưu 逸dật 。澄trừng 鎣oánh 生sanh 明minh 命mạng 終chung 之chi 後hậu 。隣lân 於ư 日nhật 月nguyệt 如như 是thị 。一nhất 類loại 名danh 四Tứ 天Thiên 王Vương 天Thiên 。

(# 疏sớ/sơ 不bất 求cầu 常thường 住trụ 。即tức 不bất 修tu 正Chánh 覺Giác 。也dã 無vô 定định 力lực 故cố 不bất 能năng 捨xả 愛ái 有hữu 善thiện 戒giới 故cố 心tâm 不bất 流lưu 逸dật 。善thiện 根căn 力lực 故cố 。心tâm 澄trừng 身thân 明minh 此thử 則tắc 澄trừng 鎣oánh 欲dục 心tâm 發phát 生sanh 明minh 性tánh 此thử 人nhân 命mạng 終chung 。生sanh 須Tu 彌Di 半bán 隣lân 日nhật 月nguyệt 宮cung 所sở 有hữu 天thiên 眾chúng 皆giai 此thử 天thiên 管quản ○# 標tiêu 須Tu 彌Di 山Sơn 半bán 。腹phúc 出xuất 海hải 四tứ 萬vạn 由do 旬tuần 日nhật 月nguyệt 從tùng 四Tứ 天Thiên 王Vương 。宮cung 旋toàn 遶nhiễu 照chiếu 四tứ 天thiên 下hạ 。上thượng 有hữu 四tứ 萬vạn 由do 旬tuần 至chí 忉Đao 利Lợi 天Thiên 。 ○# 解giải 孤cô 山sơn 曰viết 邪tà 欲dục 心tâm 息tức 故cố 澄trừng 鎣oánh 戒giới 支chi 清thanh 淨tịnh 故cố 生sanh 明minh )# 。

於ư 己kỷ 妻thê 房phòng 。淫dâm 愛ái 微vi 薄bạc 。於ư 淨tịnh 居cư 時thời 。不bất 得đắc 全toàn 味vị 。命mạng 終chung 之chi 後hậu 。超siêu 日nhật 月nguyệt 明minh 。居cư 人nhân 間gian 頂đảnh 。如như 是thị 一nhất 類loại 。名danh 忉Đao 利Lợi 天Thiên 。

(# 疏sớ/sơ 欲dục 愛ái 漸tiệm 微vi 於ư 己kỷ 室thất 家gia 亦diệc 減giảm 愛ái 欲dục 故cố 無vô 全toàn 味vị 味vị 著trước 也dã 言ngôn 淨tịnh 居cư 者giả 不bất 由do 雜tạp 穢uế 揀giản 異dị 行hành 邪tà 也dã 超siêu 日nhật 月nguyệt 者giả 以dĩ 善thiện 增tăng 故cố 愛ái 心tâm 又hựu 減giảm 身thân 則tắc 又hựu 昇thăng 故cố 生sanh 忉Đao 利lợi 忉Đao 利lợi 此thử 云vân 三tam 十thập 三tam 帝Đế 釋Thích 居cư 處xứ 。也dã ○# 標tiêu 帝Đế 釋Thích 居cư 處xứ 。在tại 須Tu 彌Di 盧Lô 山Sơn 。頂đảnh 四tứ 角giác 都đô 有hữu 三tam 十thập 二nhị 。天thiên 唯duy 帝Đế 釋Thích 為vi 主chủ ○# 解giải 以dĩ 上thượng 二nhị 天thiên 皆giai 依y 須Tu 彌Di 名danh 地địa 居cư 天thiên 也dã )# 。

逢phùng 欲dục 暫tạm 交giao 。去khứ 無vô 思tư 憶ức 。於ư 人nhân 間gian 事sự 動động 少thiểu 靜tĩnh 多đa 。命mạng 終chung 之chi 後hậu 。於ư 虛hư 空không 中trung 。朗lãng 然nhiên 安an 住trụ 。日nhật 月nguyệt 光quang 明minh 。上thượng 照chiếu 不bất 及cập 。是thị 諸chư 人nhân 等đẳng 。自tự 有hữu 光quang 明minh 。如như 是thị 一nhất 類loại 。名danh 須Tu 燄Diệm 摩Ma 天Thiên 。

(# 疏sớ/sơ 未vị 離ly 欲dục 心tâm 逢phùng 境cảnh 暫tạm 遘cấu 漸tiệm 薄bạc 於ư 下hạ 故cố 云vân 去khứ 無vô 思tư 憶ức 。逢phùng 欲dục 猶do 交giao 故cố 云vân 動động 少thiểu 去khứ 無vô 思tư 憶ức 。故cố 云vân 靜tĩnh 多đa 斯tư 行hành 又hựu 增tăng 身thân 則tắc 又hựu 勝thắng 故cố 生sanh 時thời 分phần/phân 燄diệm 摩ma 云vân 時thời 分phần/phân 此thử 是thị 空không 居cư 初sơ 天thiên 也dã ○# 解giải 時thời 分phần/phân 天thiên 蓋cái 時thời 時thời 唱xướng 快khoái 樂lạc 故cố )# 。

一nhất 切thiết 時thời 靜tĩnh 。有hữu 應ứng 觸xúc 來lai 。未vị 能năng 違vi 戾lệ 。命mạng 終chung 之chi 後hậu 。上thượng 昇thăng 精tinh 微vi 。不bất 接tiếp 下hạ 界giới 。諸chư 人nhân 天thiên 境cảnh 。乃nãi 至chí 劫kiếp 壞hoại 。三tam 災tai 不bất 及cập 。如như 是thị 一nhất 類loại 。名danh 兜Đâu 率Suất 陀Đà 天Thiên 。

(# 疏sớ/sơ 行hành 勝thắng 於ư 前tiền 故cố 云vân 一nhất 切thiết 時thời 靜tĩnh 。應ưng 觸xúc 者giả 應ưng 謂vị 相tương 應ứng 觸xúc 即tức 欲dục 境cảnh 尚thượng 猶do 順thuận 而nhi 從tùng 之chi 故cố 云vân 未vị 能năng 違vi 戾lệ 。命mạng 終chung 漸tiệm 勝thắng 故cố 生sanh 此thử 天thiên 上thượng 升thăng 精tinh 微vi 等đẳng 者giả 即tức 約ước 一nhất 生sanh 福phước 處xứ 菩Bồ 薩Tát 所sở 居cư 器khí 說thuyết 以dĩ 同đồng 名danh 兜Đâu 率Suất 故cố 此thử 云vân 知tri 足túc ○# 標tiêu 此thử 天thiên 三tam 災tai 不bất 及cập 。若nhược 凡phàm 夫phu 福phước 感cảm 劫kiếp 火hỏa 能năng 壞hoại 之chi 也dã ○# 解giải 能năng 於ư 五ngũ 欲dục 知tri 止chỉ 足túc 故cố )# 。

我ngã 無vô 欲dục 心tâm 。應ứng 汝nhữ 行hành 事sự 。於ư 橫hoành 陳trần 時thời 。味vị 如như 嚼tước 蠟lạp 。命mạng 終chung 之chi 後hậu 。生sanh 越việt 化hóa 地địa 。如như 是thị 一nhất 類loại 。名danh 樂Lạc 變Biến 化Hóa 天Thiên 。

(# 疏sớ/sơ 無vô 心tâm 於ư 境cảnh 境cảnh 自tự 橫hoạnh/hoành 來lai 境cảnh 自tự 有hữu 心tâm 已dĩ 何hà 所sở 未vị 故cố 云vân 味vị 如như 嚼tước 蠟lạp 。等đẳng 以dĩ 樂nhạo/nhạc/lạc 變biến 化hóa 五ngũ 欲dục 之chi 境cảnh 而nhi 受thọ 用dụng 故cố ○# 標tiêu 下hạ 之chi 諸chư 天thiên 衣y 食thực 所sở 須tu 尚thượng 假giả 自tự 化hóa 此thử 天thiên 所sở 受thọ 用dụng 思tư 念niệm 即tức 生sanh )# 。

無vô 世thế 間gian 心tâm 。同đồng 世thế 行hành 事sự 。於ư 行hành 事sự 交giao 。了liễu 然nhiên 超siêu 越việt 。命mạng 終chung 之chi 後hậu 。遍biến 能năng 出xuất 超siêu 。化hóa 無vô 化hóa 境cảnh 。如như 是thị 一nhất 類loại 。名danh 他Tha 化Hóa 自Tự 在Tại 天Thiên 。

(# 疏sớ/sơ 行hành 事sự 交giao 者giả 此thử 亦diệc 橫hoạnh/hoành 陳trần 也dã 前tiền 雖tuy 亡vong 味vị 會hội 境cảnh 猶do 起khởi 欲dục 心tâm 此thử 則tắc 無vô 心tâm 故cố 云vân 了liễu 然nhiên 超siêu 越việt 。然nhiên 今kim 且thả 約ước 無vô 麤thô 相tương/tướng 說thuyết 豈khởi 亡vong 微vi 細tế 愛ái 欲dục 以dĩ 未vị 離ly 欲dục 界giới 故cố 化hóa 無vô 化hóa 者giả 化hóa 即tức 第đệ 五ngũ 天thiên 無vô 化hóa 即tức 下hạ 諸chư 天thiên 俱câu 舍xá 云vân 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 用dụng 他tha 所sở 變biến 化hóa 五ngũ 欲dục 境cảnh 故cố 以dĩ 有hữu 自tự 在tại 力lực 。遣khiển 他tha 變biến 化hóa 而nhi 受thọ 用dụng 之chi 故cố 云vân 他Tha 化Hóa 自Tự 在Tại 。上thượng 之chi 六lục 天thiên 皆giai 因nhân 欲dục 心tâm 漸tiệm 輕khinh 得đắc 報báo 漸tiệm 勝thắng 若nhược 情tình 欲dục 重trọng/trùng 者giả 必tất 不bất 生sanh 天thiên 俱câu 舍xá 頌tụng 云vân 六lục 受thọ 欲dục 交giao 抱bão 執chấp 手thủ 笑tiếu 視thị 既ký 亦diệc 明minh 受thọ 欲dục 輕khinh 相tương/tướng 也dã ○# 標tiêu 此thử 天thiên 所sở 須tu 受thọ 用dụng 不bất 思tư 而nhi 至chí ○# 解giải 化hóa 無vô 化hóa 境cảnh 。者giả 第đệ 五ngũ 天thiên 是thị 化hóa 境cảnh 下hạ 四tứ 天thiên 是thị 無vô 化hóa 境cảnh 以dĩ 上thượng 四tứ 天thiên 悉tất 是thị 空không 居cư 私tư 謂vị 凖# 天thiên 台thai 說thuyết 六Lục 欲Dục 天Thiên 業nghiệp 皆giai 以dĩ 十Thập 善Thiện 為vi 本bổn 若nhược 兼kiêm 護hộ 法Pháp 心tâm 是thị 四Tứ 天Thiên 王Vương 業nghiệp 若nhược 兼kiêm 慈từ 化hóa 人nhân 是thị 忉Đao 利Lợi 天Thiên 業nghiệp 若nhược 兼kiêm 不bất 惱não 眾chúng 生sanh 。善thiện 巧xảo 純thuần 熟thục 是thị 燄diệm 摩ma 天thiên 業nghiệp 若nhược 兼kiêm 修tu 禪thiền 定định 麤thô 住trụ 細tế 住trụ 是thị 兜Đâu 率Suất 天Thiên 業nghiệp 欲dục 界giới 定định 是thị 變biến 化hóa 天thiên 業nghiệp 未vị 到đáo 定định 是thị 他tha 化hóa 天thiên 業nghiệp 今kim 經kinh 止chỉ 約ước 欲dục 事sự 輕khinh 重trọng 而nhi 分phần/phân 六lục 天thiên 者giả 應ưng 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 是thị 阿A 難Nan 起khởi 教giáo 之chi 緣duyên 故cố 二nhị 是thị 欲dục 界giới 受thọ 生sanh 之chi 本bổn 故cố 意ý 令linh 持trì 戒giới 亦diệc 扶phù 律luật 之chi 微vi 旨chỉ 也dã )# 。

阿A 難Nan 如như 是thị 六lục 天thiên 。形hình 雖tuy 出xuất 動động 。心tâm 迹tích 尚thượng 交giao 自tự 此thử 已dĩ 還hoàn 。名danh 為vi 欲dục 界giới 。

(# 疏sớ/sơ 此thử 之chi 六lục 天thiên 身thân 有hữu 光quang 明minh 。飛phi 行hành 自tự 在tại 。壽thọ 命mạng 長trường 遠viễn 。漸tiệm 增tăng 漸tiệm 勝thắng 不bất 同đồng 下hạ 之chi 人nhân 趣thú 故cố 云vân 形hình 雖tuy 出xuất 動động 。又hựu 人nhân 趣thú 雜tạp 類loại 壽thọ 命mạng 短đoản 促xúc 。遷thiên 變biến 不bất 常thường 天thiên 之chi 福phước 命mạng 卒tuất 難nan 搖dao 動động 故cố 云vân 出xuất 動động 尚thượng 有hữu 欲dục 境cảnh 相tướng 違vi 故cố 云vân 心tâm 迹tích 尚thượng 交giao 若nhược 至chí 定định 地địa 永vĩnh 無vô 欲dục 對đối 矣hĩ ○# 解giải 形hình 雖tuy 出xuất 動động 。此thử 對đối 人nhân 仙tiên 二nhị 趣thú 得đắc 出xuất 動động 之chi 名danh 心tâm 迹tích 尚thượng 交giao 謂vị 欲dục 心tâm 事sự 迹tích 猶do 有hữu 交giao 合hợp 之chi 相tướng 故cố 俱câu 舍xá 頌tụng 曰viết 六lục 受thọ 欲dục 交giao 抱bão 執chấp 手thủ 笑tiếu 視thị 淫dâm 此thử 言ngôn 地địa 居cư 雨vũ 天thiên 則tắc 形hình 交giao 燄diệm 摩ma 則tắc 勾# 抱bão 兜Đâu 率Suất 則tắc 執chấp 手thủ 變biến 化hóa 則tắc 對đối 笑tiếu 他tha 化hóa 則tắc 相tương 視thị 須tu 知tri 彼bỉ 文văn 各các 據cứ 六lục 天thiên 受thọ 欲dục 而nhi 說thuyết 今kim 經kinh 秪# 就tựu 人nhân 中trung 辨biện 欲dục 事sự 輕khinh 重trọng 用dụng 顯hiển 六lục 天thiên 感cảm 報báo 不bất 同đồng 以dĩ 是thị 應ưng 作tác 四tứ 句cú 料liệu 揀giản 一nhất 形hình 交giao 心tâm 不bất 交giao 即tức 此thử 經Kinh 第đệ 六lục 亦diệc 通thông 第đệ 五ngũ 也dã 二nhị 心tâm 交giao 形hình 不bất 交giao 即tức 俱câu 舍xá 後hậu 二nhị 也dã 三tam 心tâm 形hình 俱câu 交giao 即tức 經kinh 與dữ 俱câu 舍xá 皆giai 前tiền 四tứ 也dã 曰viết 心tâm 形hình 俱câu 不bất 交giao 如như 初sơ 禪thiền 以dĩ 上thượng 也dã )# 。

首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 。義nghĩa 海hải 卷quyển 第đệ 二nhị 十thập 四tứ 。牧mục 四tứ 。

音âm 釋thích

攬lãm

(# 盧lô 敢cảm 切thiết )# 。

頞át

(# 阿a 葛cát 切thiết )# 。

嚯#

(# 許hứa 略lược 切thiết )# 。

忤ngỗ

(# 五ngũ 故cố 切thiết 逆nghịch 也dã )# 。

(# 王vương 伐phạt 切thiết 大đại 斧phủ 也dã )# 。

鎗thương