憨 山Sơn 老Lão 人Nhân 夢Mộng 遊Du 集Tập
Quyển 0020
( 侍Thị 者Giả ) 福Phước 善Thiện 日Nhật 錄Lục ( 門Môn 人Nhân ) 通Thông 炯 編Biên 輯

憨# 山Sơn 老Lão 人Nhân 夢Mộng 遊Du 集Tập 卷quyển 第đệ 二nhị 十thập

侍thị 。 者giả 。 福phước 。 善thiện 。 日nhật 錄lục 。

門môn 。 人nhân 。 通thông 。 炯# 。 編biên 輯# 。

嶺lĩnh 南nam 弟đệ 子tử 。 劉lưu 起khởi 相tương/tướng 。 重trọng/trùng 校giáo 。

序tự 。

淨tịnh 土độ 指chỉ 歸quy 序tự

淨tịnh 土độ 指chỉ 歸quy 。 葢# 指chỉ 修tu 者giả 。 歸quy 於ư 淨tịnh 土độ 也dã 。 吾ngô 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 攝nhiếp 化hóa 羣quần 生sanh 。 所sở 說thuyết 法Pháp 門môn 。 方phương 便tiện 非phi 一nhất 。 而nhi 始thỉ 終chung 法Pháp 要yếu 。 有hữu 性tánh 相tướng 二nhị 宗tông 。 以dĩ 其kỳ 機cơ 有hữu 大đại 小tiểu 。 故cố 教giáo 有hữu 頓đốn 漸tiệm 之chi 設thiết 。 末mạt 後hậu 分phân 為vi 禪thiền 教giáo 二nhị 門môn 。 教giáo 則tắc 引dẫn 攝nhiếp 三tam 根căn 。 禪thiền 則tắc 頓đốn 悟ngộ 一nhất 心tâm 。 如như 一nhất 大Đại 藏Tạng 經Kinh 。 千thiên 七thất 百bách 公công 案án 。 其kỳ 來lai 尚thượng 矣hĩ 。 若nhược 淨tịnh 土độ 一nhất 門môn 。 普phổ 被bị 三tam 根căn 。 頓đốn 漸tiệm 齊tề 入nhập 。 無vô 機cơ 不bất 攝nhiếp 。 所sở 謂vị 橫hoạnh/hoành 超siêu 三tam 界giới 。 是thị 為vi 最tối 勝thắng 法Pháp 門môn 。 從tùng 上thượng 諸chư 祖tổ 。 悟ngộ 心tâm 之chi 士sĩ 。 未vị 有hữu 一nhất 人nhân 。 不bất 以dĩ 此thử 為vi 歸quy 宿túc 者giả 。 如như 龍long 樹thụ 馬mã 鳴minh 。 極cực 力lực 而nhi 稱xưng 揚dương 之chi 。 說thuyết 者giả 以dĩ 為vi 俯phủ 提đề 中trung 下hạ 。 非phi 知tri 淨tịnh 土độ 之chi 旨chỉ 者giả 何hà 耶da 。 良lương 以dĩ 十thập 方phương 世thế 界giới 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 依y 正chánh 二nhị 報báo 。 雖tuy 有hữu 勝thắng 劣liệt 淨tịnh 穢uế 之chi 殊thù 。 皆giai 從tùng 一nhất 心tâm 之chi 所sở 感cảm 變biến 。 故cố 云vân 。 心tâm 淨tịnh 則tắc 土thổ/độ 淨tịnh 。 所sở 謂vị 唯duy 心tâm 淨tịnh 土độ 。 是thị 則tắc 土thổ/độ 非phi 心tâm 外ngoại 。 淨tịnh 由do 一nhất 心tâm 。 苟cẩu 非phi 悟ngộ 心tâm 之chi 士sĩ 。 安an 可khả 以dĩ 淨tịnh 其kỳ 土thổ/độ 耶da 。 斯tư 則tắc 禪thiền 家gia 上thượng 上thượng 根căn 。 未vị 有hữu 不bất 歸quy 淨tịnh 土độ 者giả 此thử 也dã 。 中trung 下hạ 之chi 士sĩ 。 修tu 持trì 淨tịnh 戒giới 。 專chuyên 心tâm 注chú 念niệm 。 觀quán 念niệm 相tương 續tục 。 臨lâm 終chung 必tất 得đắc 往vãng 生sanh 。 雖tuy 有hữu 去khứ 來lai 之chi 相tướng 。 而nhi 彌di 陀đà 相tướng 好hảo 。 寶bảo 樹thụ 華hoa 臺đài 。 實thật 由do 自tự 心tâm 之chi 所sở 感cảm 現hiện 。 譬thí 若nhược 夢mộng 事sự 非phi 從tùng 外ngoại 來lai 。 至chí 若nhược 愚ngu 夫phu 愚ngu 婦phụ 。 但đãn 修tu 十Thập 善Thiện 。 精tinh 持trì 五Ngũ 戒Giới 。 專chuyên 心tâm 念niệm 佛Phật 。 臨lâm 終chung 必tất 得đắc 往vãng 生sanh 者giả 。 此thử 以dĩ 佛Phật 力lực 加gia 持trì 。 行hành 人nhân 念niệm 想tưởng 增tăng 勝thắng 。 此thử 以dĩ 勝thắng 想tưởng 。 彼bỉ 以dĩ 大đại 願nguyện 。 願nguyện 與dữ 念niệm 接tiếp 。 自tự 心tâm 與dữ 佛Phật 。 默mặc 爾nhĩ 相tương 應ứng 。 雖tuy 淨tịnh 土độ 之chi 境cảnh 未vị 現hiện 。 而nhi 往vãng 生sanh 之chi 功công 已dĩ 成thành 。 實thật 由do 自tự 心tâm 冥minh 感cảm 之chi 力lực 。 亦diệc 非phi 外ngoại 也dã 。 若nhược 十thập 惡ác 之chi 輩bối 。 臨lâm 終chung 業nghiệp 勝thắng 。 在tại 獄ngục 苦khổ 事sự 已dĩ 現hiện 在tại 前tiền 。 但đãn 為vi 苦khổ 逼bức 極cực 。 脫thoát 苦khổ 心tâm 切thiết 。 極cực 苦khổ 之chi 心tâm 而nhi 成thành 念niệm 力lực 。 極cực 盡tận 悔hối 心tâm 。 悔hối 心tâm 已dĩ 極cực 。 即tức 此thử 極cực 處xứ 。 全toàn 體thể 轉chuyển 變biến 。 一nhất 念niệm 與dữ 佛Phật 相tương 應ứng 。 故cố 佛Phật 力lực 加gia 持trì 。 應ưng 念niệm 現hiện 前tiền 。 化hóa 刀đao 山sơn 為vi 寶bảo 樹thụ 。 變biến 火hỏa 鑊hoạch 為vi 蓮liên 池trì 。 故cố 此thử 惡ác 輩bối 。 亦diệc 得đắc 往vãng 生sanh 。 然nhiên 此thử 淨tịnh 土độ 之chi 境cảnh 。 良lương 因nhân 自tự 心tâm 全toàn 體thể 轉chuyển 變biến 之chi 功công 。 實thật 非phi 外ngoại 得đắc 。 由do 是thị 觀quán 之chi 。 三tam 界giới 萬vạn 法pháp 。 未vị 有hữu 一nhất 法pháp 不bất 從tùng 心tâm 生sanh 。 淨tịnh 穢uế 之chi 境cảnh 。 未vị 有hữu 一nhất 境cảnh 不bất 從tùng 心tâm 現hiện 。 所sở 以dĩ 淨tịnh 土độ 一nhất 門môn 。 無vô 論luận 悟ngộ 與dữ 不bất 悟ngộ 。 上thượng 智trí 下hạ 愚ngu 之chi 士sĩ 。 但đãn 修tu 而nhi 必tất 得đắc 者giả 。 皆giai 由do 自tự 心tâm 。 斯tư 則tắc 唯duy 心tâm 淨tịnh 土độ 之chi 旨chỉ 。 皎hiệu 然nhiên 若nhược 眡# 白bạch 黑hắc 矣hĩ 。 以dĩ 佛Phật 體thể 如như 空không 。 自tự 心tâm 空không 淨tịnh 與dữ 佛Phật 冥minh 一nhất 。 惟duy 假giả 一nhất 念niệm 。 願nguyện 力lực 莊trang 嚴nghiêm 。 而nhi 淨tịnh 土độ 之chi 境cảnh 頓đốn 現hiện 。 不bất 借tá 功công 勛# 。 是thị 為vi 上thượng 上thượng 。 殊thù 非phi 淺thiển 智trí 薄bạc 信tín 者giả 可khả 到đáo 也dã 。 中trung 下hạ 之chi 士sĩ 。 依y 觀quán 念niệm 相tương 續tục 。 不bất 為vi 愛ái 緣duyên 業nghiệp 習tập 之chi 所sở 傾khuynh 奪đoạt 。 根căn 雖tuy 少thiểu 劣liệt 。 而nhi 志chí 實thật 上thượng 上thượng 。 且thả 修tu 之chi 惟duy 難nạn/nan 。 以dĩ 斷đoạn 愛ái 根căn 為vi 難nạn/nan 耳nhĩ 。 惡ác 輩bối 往vãng 生sanh 更cánh 難nan 。 雖tuy 云vân 帶đái 業nghiệp 。 亦diệc 由do 多đa 生sanh 夙túc 習tập 善thiện 根căn 內nội 熏huân 所sở 發phát 。 根căn 雖tuy 惡ác 劣liệt 。 即tức 一nhất 念niệm 勇dũng 猛mãnh 之chi 心tâm 。 超siêu 於ư 上thượng 上thượng 。 較giảo 彼bỉ 放phóng 下hạ 屠đồ 刀đao 。 便tiện 作tác 佛Phật 事sự 。 又hựu 差sai 勝thắng 矣hĩ 。 然nhiên 此thử 萬vạn 萬vạn 無vô 一nhất 。 世thế 人nhân 若nhược 必tất 待đãi 此thử 而nhi 求cầu 生sanh 。 謬mậu 矣hĩ 。 以dĩ 愚ngu 所sở 觀quán 。 根căn 無vô 大đại 小tiểu 。 究cứu 竟cánh 必tất 由do 向hướng 上thượng 一nhất 念niệm 。 而nhi 得đắc 成thành 就tựu 。 故cố 此thử 法Pháp 門môn 。 豈khởi 特đặc 權quyền 為vi 中trung 下hạ 而nhi 設thiết 耶da 。 貳nhị 師sư 將tướng 軍quân 愛ái 柏# 徐từ 公công 。 以dĩ 文văn 武võ 發phát 家gia 。 說thuyết 禮lễ 樂nhạo/nhạc/lạc 而nhi 敦đôn 詩thi 書thư 。 談đàm 兵binh 之chi 暇hạ 。 留lưu 心tâm 淨tịnh 土độ 法Pháp 門môn 。 所sở 謂vị 以dĩ 慈từ 用dụng 兵binh 者giả 也dã 。 纂toản 輯# 指chỉ 歸quy 一nhất 書thư 。 宗tông 於ư 十thập 六lục 觀quán 經kinh 。 以dĩ 至chí 發phát 明minh 難nạn/nan 問vấn 。 以dĩ 顯hiển 念niệm 佛Phật 本bổn 源nguyên 。 次thứ 引dẫn 蓮liên 宗tông 及cập 龍long 舒thư 諸chư 說thuyết 。 以dĩ 示thị 信tín 願nguyện 正chánh 行hạnh 。 次thứ 列liệt 遠viễn 公công 以dĩ 下hạ 二nhị 十thập 六lục 人nhân 。 以dĩ 為vi 實thật 證chứng 。 後hậu 開khai 勸khuyến 念niệm 。 以dĩ 至chí 發phát 揮huy 念niệm 佛Phật 之chi 義nghĩa 。 因nhân 果quả 畢tất 備bị 。 較giảo 前tiền 修tu 要yếu 門môn 。 盡tận 萃tụy 於ư 此thử 。 誠thành 所sở 謂vị 淨tịnh 土độ 之chi 指chỉ 南nam 矣hĩ 。 予# 謂vị 是thị 集tập 也dã 。 理lý 事sự 雙song 修tu 。 因nhân 果quả 並tịnh 顯hiển 。 觀quán 者giả 以dĩ 此thử 為vi 指chỉ 歸quy 。 則tắc 妙diệu 樂lạc 之chi 境cảnh 。 昭chiêu 昭chiêu 心tâm 目mục 之chi 閒gian/nhàn 。 不bất 必tất 求cầu 之chi 十thập 萬vạn 億ức 土thổ/độ 之chi 外ngoại 。 而nhi 受thọ 勝thắng 妙diệu 樂lạc 。 現hiện 諸chư 日nhật 用dụng 行hành 事sự 之chi 閒gian/nhàn 。 不bất 待đãi 報báo 謝tạ 神thần 超siêu 。 而nhi 後hậu 為vi 實thật 證chứng 也dã 。 是thị 書thư 之chi 利lợi 。 真chân 苦khổ 海hải 之chi 慈từ 航# 。 長trường 夜dạ 之chi 慧tuệ 炬cự 也dã 。 豈khởi 小tiểu 小tiểu 哉tai 。

刻khắc 瑜du 伽già 佛Phật 事sự 儀nghi 範phạm 序tự

吾ngô 佛Phật 設thiết 教giáo 。 以dĩ 一nhất 死tử 生sanh 之chi 理lý 。 通thông 幽u 明minh 之chi 故cố 。 達đạt 鬼quỷ 神thần 之chi 情tình 。 無vô 生sanh 不bất 度độ 。 無vô 苦khổ 不bất 拔bạt 。 故cố 曰viết 慈từ 悲bi 所sở 緣duyên 。 緣duyên 苦khổ 眾chúng 生sanh 。 非phi 眾chúng 生sanh 之chi 劇kịch 苦khổ 。 無vô 以dĩ 見kiến 慈từ 悲bi 之chi 廣quảng 大đại 。 此thử 瑜du 伽già 之chi 教giáo 有hữu 自tự 來lai 矣hĩ 。 梵Phạn 語ngữ 瑜du 伽già 。 此thử 云vân 相tương 應ứng 。 謂vị 心tâm 境cảnh 表biểu 裏lý 如như 一nhất 也dã 。 然nhiên 教giáo 有hữu 顯hiển 密mật 。 顯hiển 則tắc 直trực 指chỉ 。 眾chúng 生sanh 本bổn 元nguyên 心tâm 體thể 。 令linh 其kỳ 了liễu 悟ngộ 。 以dĩ 脫thoát 生sanh 死tử 之chi 縛phược 密mật 。 乃nãi 諸chư 佛Phật 心tâm 印ấn 。 是thị 為vi 神thần 咒chú 。 誦tụng 演diễn 則tắc 加gia 持trì 。 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 頓đốn 脫thoát 劇kịch 苦khổ 。 皆giai 度độ 生sanh 之chi 儀nghi 軌quỹ 也dã 。 真chân 言ngôn 本bổn 自tự 灌quán 頂đảnh 部bộ 中trung 。 其kỳ 所sở 以dĩ 拔bạt 幽u 冥minh 。 拯chửng 沈trầm 魄phách 始thỉ 於ư 。 阿A 難Nan 尊Tôn 者Giả 。 夜dạ 坐tọa 林lâm 中trung 。 見kiến 面diện 然nhiên 鬼quỷ 王vương 。 遂toại 啟khải 施thí 食thực 之chi 教giáo 。 至chí 於ư 咒chú 水thủy 咒chú 食thực 。 普phổ 濟tế 河hà 沙sa 。 皆giai 出xuất 自tự 西tây 域vực 神thần 僧Tăng 。 而nhi 流lưu 於ư 震chấn 旦đán 。 傳truyền 為vi 故cố 事sự 。 從tùng 不bất 空không 三tam 藏tạng 而nhi 宣tuyên 密mật 言ngôn 。 漸tiệm 至chí 於ư 梁lương 武võ 帝đế 。 因nhân 郗hi 氏thị 夫phu 人nhân 墮đọa 蟒mãng 身thân 求cầu 度độ 。 帝đế 請thỉnh 誌chí 公công 和hòa 尚thượng 。 集tập 諸chư 大đại 德đức 沙Sa 門Môn 。 纂toản 為vi 水thủy 陸lục 儀nghi 文văn 。 則tắc 通thông 三tam 界giới 幽u 顯hiển 靈linh 祇kỳ 。 靡mĩ 不bất 畢tất 申thân 其kỳ 情tình 。 自tự 此thử 僧Tăng 徒đồ 相tương/tướng 因nhân 。 為vi 瑜du 伽già 佛Phật 事sự 。 其kỳ 來lai 久cửu 矣hĩ 。 至chí 我ngã 。 聖thánh 祖tổ 。 制chế 以dĩ 禪thiền 講giảng 瑜du 伽già 三tam 科khoa 度độ 僧Tăng 。 以dĩ 楞lăng 伽già 金kim 剛cang 佛Phật 祖tổ 三tam 經kinh 。 以dĩ 試thí 禪thiền 講giảng 。 以dĩ 燄diệm 口khẩu 施thí 食thực 津tân 濟tế 疏sớ/sơ 文văn 。 以dĩ 試thí 瑜du 伽già 。 能năng 通thông 其kỳ 一nhất 。 方phương 許hứa 為vi 僧Tăng 。 今kim 南nam 都đô 之chi 天thiên 界giới 為vi 禪thiền 。 報báo 恩ân 為vi 講giảng 。 能năng 仁nhân 為vi 瑜du 伽già 。 遵tuân 國quốc 制chế 也dã 。 此thử 後hậu 流lưu 俗tục 漸tiệm 弊tệ 。 槩# 為vi 非phi 破phá 律luật 儀nghi 。 視thị 為vi 嬉hi 戲hí 然nhiên 。 深thâm 失thất 如Như 來Lai 度độ 生sanh 之chi 本bổn 懷hoài 。 即tức 其kỳ 疏sớ/sơ 意ý 。 達đạt 孝hiếu 子tử 慈từ 親thân 之chi 情tình 悃# 。 而nhi 祕bí 密mật 真chân 言ngôn 。 演diễn 諸chư 如Như 來Lai 之chi 心tâm 印ấn 。 一nhất 偈kệ 而nhi 變biến 地địa 獄ngục 為vi 淨tịnh 土độ 。 一nhất 語ngữ 而nhi 化hóa 鑊hoạch 湯thang 為vi 蓮liên 池trì 。 法Pháp 音âm 及cập 而nhi 罪tội 即tức 滅diệt 。 鐘chung 聲thanh 至chí 而nhi 苦khổ 遂toại 停đình 。 豈khởi 細tế 事sự 哉tai 。 失thất 其kỳ 旨chỉ 。 不bất 惟duy 無vô 益ích 。 而nhi 自tự 損tổn 之chi 。 莫mạc 之chi 省tỉnh 也dã 。 楚sở 僧Tăng 某mỗ 。 以dĩ 瑜du 伽già 發phát 足túc 。 嗣tự 參tham 雪tuyết 浪lãng 諸chư 大đại 講giảng 師sư 。 聽thính 習tập 經kinh 論luận 。 了liễu 如Như 來Lai 度độ 生sanh 之chi 意ý 。 及cập 歸quy 。 乃nãi 慨khái 其kỳ 流lưu 弊tệ 。 遂toại 本bổn 水thủy 陸lục 儀nghi 文văn 。 纂toản 集tập 科khoa 儀nghi 。 以dĩ 隨tùy 時thời 變biến 。 分phần/phân 條điều 析tích 理lý 。 章chương 章chương 不bất 紊# 。 使sử 有hữu 所sở 禱đảo 者giả 。 各các 據cứ 其kỳ 情tình 。 盡tận 其kỳ 誠thành 。 而nhi 沙Sa 門Môn 釋Thích 子tử 。 亦diệc 得đắc 展triển 悲bi 心tâm 。 披phi 誠thành 欵khoản 。 而nhi 不bất 失thất 其kỳ 本bổn 。 此thử 利lợi 他tha 之chi 勝thắng 益ích 。 集tập 成thành 。 公công 謝tạ 世thế 。 門môn 人nhân 某mỗ 。 善thiện 繼kế 公công 志chí 。 欲dục 刊# 行hành 以dĩ 廣quảng 其kỳ 傳truyền 。 使sử 為vi 佛Phật 事sự 者giả 。 無vô 紕# 繆mâu 黷# 神thần 之chi 愆khiên 。 有hữu 懇khẩn 切thiết 精tinh 誠thành 之chi 旨chỉ 。 令linh 世thế 之chi 孝hiếu 子tử 慈từ 親thân 。 各các 盡tận 心tâm 以dĩ 達đạt 神thần 明minh 。 其kỳ 功công 德đức 固cố 非phi 淺thiển 淺thiển 。 乞khất 予# 為vi 序tự 而nhi 傳truyền 之chi 。 予# 以dĩ 為vi 凡phàm 有hữu 益ích 於ư 利lợi 生sanh 者giả 。 皆giai 為vi 妙diệu 行hạnh 。 故cố 告cáo 以dĩ 瑜du 伽già 之chi 所sở 自tự 。 令linh 知tri 吾ngô 佛Phật 度độ 生sanh 之chi 遺di 意ý 也dã 。

千thiên 佛Phật 懺sám 序tự

原nguyên 夫phu 心tâm 佛Phật 眾chúng 生sanh 。 三tam 無vô 差sai 別biệt 。 故cố 眾chúng 生sanh 日nhật 用dụng 現hiện 行hành 。 無vô 明minh 煩phiền 惱não 。 即tức 諸chư 佛Phật 之chi 根căn 本bổn 實thật 智trí 。 所sở 謂vị 諸chư 佛Phật 。 心tâm 內nội 眾chúng 生sanh 。

時thời 時thời 成thành 道Đạo 。 眾chúng 生sanh 心tâm 內nội 諸chư 佛Phật 。 念niệm 念niệm 證chứng 真chân 。 斯tư 則tắc 眾chúng 生sanh 與dữ 佛Phật 。 不bất 隔cách 一nhất 毫hào 。 但đãn 以dĩ 無vô 明minh 深thâm 厚hậu 。 不bất 自tự 覺giác 知tri 。 逐trục 妄vọng 迷mê 真chân 。 起khởi 惑hoặc 造tạo 業nghiệp 。 長trường/trưởng 淪luân 生sanh 死tử 而nhi 不bất 能năng 返phản 。 誠thành 可khả 哀ai 哉tai 。 我ngã 世Thế 尊Tôn 捨xả 自tự 法Pháp 樂lạc 。 現hiện 身thân 三tam 界giới 。 與dữ 民dân 同đồng 患hoạn 。 而nhi 度độ 脫thoát 之chi 。 四tứ 十thập 九cửu 年niên 。 所sở 說thuyết 諸chư 法Pháp 。 具cụ 有hữu 種chủng 種chủng 無vô 量lượng 。 方phương 便tiện 法Pháp 門môn 。 皆giai 為vi 眾chúng 生sanh 。 出xuất 苦khổ 之chi 具cụ 耳nhĩ 。 菩Bồ 薩Tát 修tu 行hành 。 不bất 出xuất 自tự 利lợi 利lợi 他tha 。 二nhị 種chủng 行hành 門môn 。 利lợi 他tha 之chi 行hành 至chí 廣quảng 。 而nhi 自tự 利lợi 之chi 行hành 最tối 捷tiệp 。 無vô 非phi 了liễu 達đạt 自tự 心tâm 。 以dĩ 為vi 要yếu 妙diệu 。 至chí 若nhược 了liễu 心tâm 之chi 行hành 。 有hữu 頓đốn 有hữu 漸tiệm 。 頓đốn 則tắc 無vô 踰du 參tham 禪thiền 。 漸tiệm 則tắc 不bất 出xuất 止Chỉ 觀Quán 。 即tức 此thử 二nhị 行hành 。 若nhược 上thượng 根căn 利lợi 智trí 。 業nghiệp 輕khinh 惑hoặc 薄bạc 者giả 。 自tự 可khả 直trực 入nhập 。 中trung 下hạ 之chi 士sĩ 。 積tích 劫kiếp 生sanh 死tử 業nghiệp 重trọng 罪tội 深thâm 。 即tức 有hữu 志chí 出xuất 苦khổ 。 而nhi 為vi 惑hoặc 業nghiệp 之chi 所sở 障chướng 者giả 。 必tất 積tích 懺sám 悔hối 之chi 功công 。 消tiêu 惡ác 業nghiệp 障chướng 。 方phương 可khả 得đắc 入nhập 。 是thị 知tri 懺sám 悔hối 一nhất 行hành 。 最tối 為vi 修tu 行hành 出xuất 苦khổ 第đệ 一nhất 法Pháp 門môn 。 無vô 論luận 上thượng 中trung 下hạ 根căn 。 未vị 有hữu 不bất 從tùng 此thử 為vi 發phát 軔# 者giả 也dã 。 即tức 如như 華hoa 嚴nghiêm 圓viên 頓đốn 法Pháp 門môn 。 普phổ 賢hiền 為vi 法Pháp 界Giới 導đạo 師sư 。 而nhi 所sở 修tu 十thập 願nguyện 。 必tất 首thủ 以dĩ 禮lễ 敬kính 諸chư 佛Phật 。 次thứ 重trọng/trùng 懺sám 悔hối 業nghiệp 障chướng 。 楞lăng 嚴nghiêm 為vi 顯hiển 密mật 圓viên 宗tông 。 而nhi 必tất 先tiên 以dĩ 建kiến 立lập 壇đàn 場tràng 。 禮lễ 十thập 方phương 佛Phật 。 勤cần 求cầu 懺sám 悔hối 。 懺sám 至chí 罪tội 滅diệt 慧tuệ 生sanh 。 諸chư 佛Phật 現hiện 身thân 。 感cảm 應ứng 道đạo 交giao 。 可khả 許hứa 入nhập 道đạo 。 法pháp 華hoa 為vi 實thật 相tướng 大Đại 乘Thừa 。 天thiên 台thai 釋thích 以dĩ 百bách 界giới 千thiên 如như 。 具cụ 德đức 圓viên 宗tông 。 列liệt 為vi 止Chỉ 觀Quán 。 而nhi 必tất 精tinh 嚴nghiêm 懺sám 法pháp 。 以dĩ 踐tiễn 真chân 修tu 。 宗tông 門môn 永vĩnh 明minh 禪thiền 師sư 。 親thân 證chứng 法Pháp 界Giới 圓viên 融dung 。 而nhi 時thời 禮lễ 法pháp 華hoa 懺sám 儀nghi 。 終chung 身thân 不bất 懈giải 。 是thị 知tri 懺sám 悔hối 一nhất 門môn 。 最tối 為vi 末Mạt 法Pháp 入nhập 道đạo 之chi 第đệ 一nhất 行hành 也dã 。 嘗thường 聞văn 釋Thích 迦Ca 本bổn 師sư 。 因nhân 聞văn 五ngũ 十thập 三tam 佛Phật 名danh 字tự 。 發phát 心tâm 修tu 行hành 。 得đắc 成thành 佛Phật 果quả 。 展triển 轉chuyển 開khai 示thị 。 得đắc 三tam 千thiên 人nhân 。 一nhất 一nhất 皆giai 得đắc 。 成thành 無vô 上thượng 道Đạo 。 所sở 以dĩ 稱xưng 三tam 千thiên 諸chư 佛Phật 是thị 也dã 。 其kỳ 有hữu 已dĩ 成thành 未vị 成thành 。 而nhi 名danh 號hiệu 具cụ 彰chương 藏tạng 典điển 。 愧quý 未vị 盡tận 探thám 其kỳ 始thỉ 末mạt 因nhân 緣duyên 。 近cận 世thế 之chi 禮lễ 。 千thiên 佛Phật 名danh 者giả 。 但đãn 有hữu 佛Phật 號hiệu 。 而nhi 無vô 披phi 露lộ 之chi 文văn 。 梁lương 朝triêu 一nhất 懺sám 。 自tự 昔tích 流lưu 傳truyền 。 陳trần 情tình 之chi 文văn 雖tuy 備bị 。 而nhi 三tam 千thiên 佛Phật 號hiệu 未vị 圓viên 。 嘗thường 謂vị 末Mạt 法Pháp 眾chúng 生sanh 。 罪tội 深thâm 業nghiệp 重trọng 。 如như 世thế 人nhân 犯phạm 法pháp 。 投đầu 託thác 王vương 家gia 。 亦diệc 可khả 獲hoạch 免miễn 。 地địa 獄ngục 眾chúng 生sanh 以dĩ 苦khổ 逼bức 。 一nhất 稱xưng 佛Phật 名danh 。 得đắc 生sanh 淨tịnh 土độ 。 何hà 況huống 現hiện 前tiền 禮lễ 敬kính 。 諸chư 佛Phật 以dĩ 同đồng 體thể 大đại 悲bi 。 感cảm 應ứng 加gia 庇tí 。 故cố 其kỳ 出xuất 苦khổ 之chi 要yếu 。 無vô 越việt 懺sám 悔hối 一nhất 門môn 矣hĩ 。 吳ngô 門môn 某mỗ 所sở 集tập 千thiên 佛Phật 懺sám 法pháp 。 祖tổ 梁lương 朝triêu 之chi 舊cựu 章chương 。 增tăng 未vị 列liệt 之chi 佛Phật 號hiệu 。 采thải 教giáo 中trung 之chi 成thành 言ngôn 。 敘tự 披phi 露lộ 之chi 情tình 悃# 。 始thỉ 終chung 條điều 貫quán 。 如như 出xuất 一nhất 轍triệt 。 述thuật 而nhi 不bất 作tác 。 無vô 胸hung 臆ức 之chi 論luận 。 觀quán 其kỳ 利lợi 濟tế 之chi 心tâm 。 良lương 亦diệc 勤cần 矣hĩ 。 閒gian/nhàn 有hữu 議nghị 其kỳ 非phi 者giả 。 皆giai 未vị 原nguyên 述thuật 者giả 之chi 心tâm 。 亦diệc 未vị 信tín 夫phu 自tự 心tâm 者giả 也dã 。 苟cẩu 信tín 自tự 心tâm 是thị 佛Phật 。 為vi 恆Hằng 沙sa 業nghiệp 垢cấu 。 之chi 所sở 障chướng 蔽tế 。 則tắc 禮lễ 恆Hằng 沙sa 之chi 佛Phật 以dĩ 消tiêu 之chi 。 未vị 見kiến 其kỳ 多đa 。 法pháp 本bổn 是thị 心tâm 。 則tắc 何hà 法pháp 而nhi 非phi 妙diệu 行hạnh 耶da 。 幸hạnh 無vô 以dĩ 佛Phật 多đa 而nhi 生sanh 疲bì 厭yếm 也dã 。 三tam 千thiên 諸chư 佛Phật 。 皆giai 吾ngô 本bổn 師sư 開khai 導đạo 。 法Pháp 味vị 既ký 同đồng 。 而nhi 同đồng 一nhất 禮lễ 敬kính 。 則tắc 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 身thân 入nhập 我ngã 性tánh 。 我ngã 性tánh 同đồng 共cộng 如Như 來Lai 合hợp 。 如như 鏡kính 交giao 光quang 。 互hỗ 相tương 攝nhiếp 入nhập 。 實thật 借tá 多đa 佛Phật 之chi 慈từ 光quang 。 消tiêu 我ngã 多đa 生sanh 之chi 積tích 罪tội 。 又hựu 奚hề 止chỉ 赫hách 日nhật 消tiêu 霜sương 露lộ 哉tai 。 十thập 日nhật 並tịnh 出xuất 。 大đại 地địa 焚phần 燒thiêu 。 三tam 千thiên 佛Phật 現hiện 。 罪tội 垢cấu 頓đốn 滅diệt 。 不bất 待đãi 求cầu 證chứng 。 而nhi 必tất 信tín 無vô 疑nghi 矣hĩ 。 觀quán 者giả 但đãn 自tự 求cầu 出xuất 苦khổ 之chi 心tâm 真chân 。 信tín 禮lễ 佛Phật 滅diệt 罪tội 之chi 功công 大đại 。 而nhi 不bất 必tất 計kế 作tác 者giả 之chi 與dữ 否phủ/bĩ 也dã 。 特đặc 序tự 之chi 。 以dĩ 為vi 真chân 修tu 者giả 勸khuyến 。

楞lăng 嚴nghiêm 接tiếp 光quang 錄lục 序tự

如Như 來Lai 始thỉ 從tùng 鹿lộc 苑uyển 。 終chung 至chí 雙song 林lâm 。 四tứ 十thập 九cửu 年niên 所sở 說thuyết 一nhất 代đại 時thời 教giáo 。 無vô 非phi 開khai 示thị 此thử 心tâm 之chi 指chỉ 。 以dĩ 眾chúng 生sanh 惑hoặc 有hữu 厚hậu 薄bạc 。 根căn 有hữu 利lợi 鈍độn 。 故cố 設thiết 三tam 乘thừa 之chi 漸tiệm 次thứ 。 以dĩ 十Thập 善Thiện 而nhi 免miễn 三tam 途đồ 之chi 苦khổ 以dĩ 明minh 有hữu 。 以dĩ 諦đế 緣duyên 而nhi 拔bạt 三tam 界giới 生sanh 死tử 。 之chi 纏triền 以dĩ 明minh 定định 。 以dĩ 三tam 觀quán 而nhi 破phá 定định 有hữu 之chi 執chấp 以dĩ 明minh 中trung 。 然nhiên 雖tuy 巧xảo 設thiết 多đa 方phương 。 必tất 以dĩ 頓đốn 證chứng 法Pháp 界Giới 一nhất 心tâm 為vi 極cực 則tắc 。 故cố 以dĩ 楞lăng 嚴nghiêm 大đại 定định 。 為vi 究cứu 竟cánh 圓viên 滿mãn 歸quy 趣thú 。 此thử 我ngã 本bổn 師sư 出xuất 世thế 。 一nhất 大đại 事sự 因nhân 緣duyên 。 始thỉ 終chung 之chi 化hóa 法pháp 也dã 。 是thị 知tri 三tam 觀quán 之chi 設thiết 。 散tán 在tại 五ngũ 時thời 。 而nhi 教giáo 海hải 汪uông 洋dương 。 末Mạt 法Pháp 行hành 人nhân 難nạn/nan 究cứu 其kỳ 趣thú 。 若nhược 夫phu 廓khuếch 法Pháp 界Giới 一nhất 心tâm 。 攝nhiếp 一nhất 代đại 時thời 教giáo 。 揭yết 三tam 觀quán 妙diệu 門môn 。 顯hiển 一nhất 心tâm 之chi 旨chỉ 。 無vô 尚thượng 此thử 大đại 佛Phật 頂đảnh 首thủ 楞lăng 嚴nghiêm 一nhất 經kinh 矣hĩ 。 大đại 哉tai 頂Đảnh 法Pháp 。 真chân 頓đốn 證chứng 一nhất 心tâm 之chi 懸huyền 鑑giám 也dã 。 以dĩ 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 之chi 廣quảng 演diễn 。 而nhi 收thu 於ư 十thập 軸trục 之chi 文văn 。 詳tường 十thập 法Pháp 界Giới 之chi 因nhân 果quả 。 而nhi 敷phu 陳trần 於ư 六lục 萬vạn 餘dư 言ngôn 之chi 內nội 。 以dĩ 無vô 量lượng 行hành 海hải 。 攝nhiếp 歸quy 三tam 觀quán 妙diệu 門môn 。 以dĩ 曠khoáng 劫kiếp 難nạn/nan 成thành 之chi 佛Phật 。 而nhi 圓viên 滿mãn 於ư 首thủ 楞lăng 嚴nghiêm 一nhất 定định 。 可khả 謂vị 至chí 簡giản 至chí 要yếu 。 最tối 深thâm 最tối 奧áo 。 之chi 法Pháp 門môn 也dã 。 此thử 經Kinh 自tự 入nhập 震chấn 旦đán 。 古cổ 今kim 解giải 者giả 。 不bất 啻# 數sổ 十thập 家gia 。 雖tuy 知tri 見kiến 不bất 一nhất 。 而nhi 各các 有hữu 所sở 長trường/trưởng 。 或hoặc 尅khắc 文văn 言ngôn 。 而nhi 昧muội 其kỳ 通thông 途đồ 。 或hoặc 尚thượng 理lý 觀quán 。 而nhi 略lược 其kỳ 文văn 言ngôn 。 要yếu 之chi 無vô 非phi 欲dục 明minh 佛Phật 意ý 。 惟duy 佛Phật 智trí 海hải 。 十Thập 地Địa 望vọng 洋dương 。 況huống 居cư 有hữu 漏lậu 乎hồ 。 故cố 探thám 教giáo 者giả 如như 飲ẩm 海hải 。 魚ngư 龍long 蟁văn 蚋nhuế 。 亦diệc 各các 盡tận 己kỷ 量lượng 。 豈khởi 能năng 盡tận 海hải 水thủy 耶da 。 然nhiên 一nhất 滴tích 已dĩ 具cụ 百bách 川xuyên 之chi 味vị 矣hĩ 。 予# 逸dật 老lão 匡khuông 山sơn 。 閉bế 關quan 枯khô 坐tọa 。 四tứ 一nhất 授thọ 公công 。 以dĩ 所sở 著trước 楞lăng 嚴nghiêm 接tiếp 光quang 錄lục 見kiến 示thị 。 且thả 欲dục 予# 一nhất 言ngôn 以dĩ 弁# 。 愧quý 予# 老lão 矣hĩ 。 目mục 已dĩ 憒hội 憒hội 。 智trí 乏phạp 藻tảo 鑑giám 。 思tư 不bất 關quan 微vi 。 安an 能năng 發phát 其kỳ 幽u 奧áo 。 勉miễn 力lực 一nhất 閱duyệt 。 則tắc 見kiến 其kỳ 提đề 掇xuyết 首thủ 尾vĩ 。 指chỉ 點điểm 血huyết 脉mạch 。 批# 導đạo 文văn 字tự 。 如như 遊du 刃nhận 焉yên 。 以dĩ 公công 廓khuếch 達đạt 之chi 才tài 。 縱tung 橫hoành 之chi 筆bút 。 脫thoát 落lạc 畦huề 徑kính 。 似tự 不bất 拘câu 拘câu 矩củ 矱# 。 若nhược 以dĩ 楔tiết 出xuất 楔tiết 。 亦diệc 從tùng 前tiền 所sở 無vô 。 愚ngu 謂vị 有hữu 便tiện 上thượng 智trí 圓viên 機cơ 。 恐khủng 淺thiển 識thức 者giả 。 重trọng/trùng 增tăng 瞖ế 膜mô 也dã 。 是thị 在tại 觀quán 者giả 。 別biệt 具cụ 超siêu 方phương 之chi 眼nhãn 。 獨độc 得đắc 於ư 文văn 字tự 之chi 外ngoại 。 由do 此thử 悟ngộ 入nhập 。 實thật 非phi 小tiểu 緣duyên 。 倘thảng 一nhất 言ngôn 有hữu 當đương 。 如như 食thực 金kim 剛cang 。 功công 德đức 又hựu 可khả 思tư 議nghị 耶da 。

重Trọng/trùng 刻Khắc 六Lục 祖Tổ 壇Đàn 經Kinh 序Tự

世Thế 尊Tôn 說thuyết 法Pháp 。 四tứ 十thập 九cửu 年niên 。 乃nãi 云vân 未vị 說thuyết 一nhất 字tự 。 末mạt 後hậu 拈niêm 花hoa 。 迦Ca 葉Diếp 破phá 顏nhan 微vi 笑tiếu 。 於ư 是thị 有hữu 教giáo 外ngoại 別biệt 傳truyền 之chi 旨chỉ 。 西tây 天thiên 四tứ 七thất 。 祖tổ 祖tổ 相tương/tướng 傳truyền 。 是thị 為vi 心tâm 印ấn 。 達đạt 摩ma 東đông 來lai 。 直trực 指chỉ 一nhất 心tâm 。 不bất 立lập 文văn 字tự 。 六lục 傳truyền 至chí 曹tào 溪khê 。 衣y 鉢bát 乃nãi 止chỉ 。 以dĩ 其kỳ 信tín 心tâm 者giả 眾chúng 矣hĩ 。 六lục 祖tổ 得đắc 黃hoàng 梅mai 心tâm 印ấn 。 以dĩ 悟ngộ 本bổn 來lai 無vô 一nhất 物vật 。 遂toại 為vi 的đích 骨cốt 子tử 。 開khai 法pháp 於ư 曹tào 溪khê 。 以dĩ 無vô 說thuyết 而nhi 說thuyết 。 門môn 人nhân 吠phệ 聲thanh 逐trục 塊khối 。 緝tập 之chi 曰viết 壇đàn 經kinh 。 其kỳ 所sở 指chỉ 示thị 。 雖tuy 般Bát 若Nhã 一nhất 心tâm 。 心tâm 外ngoại 無vô 法pháp 。 則tắc 口khẩu 說thuyết 者giả 。 如như 天thiên 鼓cổ 音âm 。 空không 谷cốc 響hưởng 耳nhĩ 。 豈khởi 實thật 法pháp 哉tai 。 余dư 蒙mông 。 恩ân 於ư 嶺lĩnh 外ngoại 。 幸hạnh 作tác 六lục 祖tổ 奴nô 郎lang 。 聊liêu 為vi 料liệu 理lý 廢phế 墜trụy 之chi 緒tự 。 因nhân 見kiến 經kinh 本bổn 數số 刻khắc 。 多đa 有hữu 改cải 竄thoán 不bất 一nhất 。 葢# 以dĩ 後hậu 世thế 聰thông 明minh 君quân 子tử 。 將tương 謂vị 老lão 盧lô 本bổn 賣mại 柴sài 漢hán 。 目mục 不bất 識thức 丁đinh 。 怪quái 其kỳ 所sở 說thuyết 無vô 文văn 彩thải 。 故cố 妄vọng 易dị 之chi 耳nhĩ 。 嗟ta 乎hồ 。 大đại 音âm 希hy 聲thanh 。 至chí 文văn 無vô 文văn 。 況huống 闡xiển 無vô 言ngôn 之chi 道đạo 。 假giả 舌thiệt 相tướng 以dĩ 宣tuyên 。 嗚ô 乎hồ 。 夫phu 水thủy 流lưu 風phong 動động 。 皆giai 演diễn 圓viên 音âm 。 又hựu 何hà 文văn 之chi 有hữu 。 予# 偶ngẫu 得đắc 古cổ 本bổn 。 乃nãi 為vi 勘khám 訂# 。 其kỳ 所sở 記ký 參tham 差sai 者giả 。 復phục 為vi 整chỉnh 齊tề 。 分phân 為vi 十thập 品phẩm 。 以dĩ 雅nhã 稱xưng 經kinh 名danh 也dã 。 刻khắc 於ư 山sơn 中trung 。 適thích 大đại 將tướng 軍quân 張trương 君quân 樂nhạo/nhạc/lạc 齊tề 。 先tiên 開khai 府phủ 於ư 粵# 閒gian/nhàn 。 訪phỏng 予# 於ư 山sơn 中trung 。 嘗thường 以dĩ 此thử 經Kinh 贈tặng 之chi 。 別biệt 十thập 年niên 。 公công 歸quy 林lâm 下hạ 。 予# 過quá 錢tiền 塘đường 。 公công 一nhất 見kiến 。 歡hoan 若nhược 更cánh 生sanh 。 談đàm 及cập 此thử 經Kinh 。 已dĩ 重trọng/trùng 刻khắc 行hành 。 感cảm 公công 力lực 能năng 荷hà 法pháp 。 乃nãi 序tự 之chi 。 以dĩ 見kiến 公công 為vi 禪thiền 將tướng 軍quân 。 其kỳ 有hữu 以dĩ 發phát 見kiến 聞văn 之chi 勇dũng 猛mãnh 於ư 此thử 事sự 者giả 勸khuyến 。

刻Khắc 法Pháp 寶Bảo 壇Đàn 經Kinh 序Tự (# 東Đông 海Hải 遺Di 稿# )#

或hoặc 謂vị 吾ngô 佛Phật 四tứ 十thập 九cửu 年niên 。 末mạt 後hậu 拈niêm 花hoa 。 且thả 道đạo 未vị 談đàm 一nhất 字tự 。 達đạt 摩ma 西tây 來lai 。 直trực 指chỉ 人nhân 心tâm 。 見kiến 性tánh 成thành 佛Phật 。 不bất 立lập 文văn 字tự 。 目mục 為vi 單đơn 傳truyền 。 此thử 經Kinh 豈khởi 非phi 文văn 字tự 乎hồ 。 然nhiên 殊thù 不bất 知tri 此thử 事sự 。 人nhân 人nhân 本bổn 來lai 具cụ 足túc 。 不bất 欠khiếm 一nhất 法pháp 。 不bất 立lập 一nhất 法pháp 。 既ký 本bổn 具cụ 足túc 。 是thị 則tắc 佛Phật 未vị 出xuất 世thế 。 塵trần 塵trần 剎sát 剎sát 。 未vị 嘗thường 不bất 熾sí 然nhiên 常thường 說thuyết 。 祖tổ 未vị 西tây 來lai 。 物vật 物vật 頭đầu 頭đầu 。 未vị 嘗thường 不bất 分phân 明minh 直trực 指chỉ 。 如như 是thị 觀quán 之chi 。 世Thế 尊Tôn 終chung 日nhật 直trực 指chỉ 。 達đạt 摩ma 九cửu 年niên 說thuyết 法Pháp 。 又hựu 何hà 有hữu 教giáo 內nội 教giáo 外ngoại 。 單đơn 傳truyền 雙song 傳truyền 耶da 。 若nhược 人nhân 頓đốn 見kiến 自tự 心tâm 者giả 。 則tắc 說thuyết 與dữ 不bất 說thuyết 。 皆giai 戲hí 論luận 矣hĩ 。 此thử 壇đàn 經kinh 者giả 。 人nhân 人nhân 皆giai 知tri 出xuất 於ư 曹tào 溪khê 。 而nhi 不bất 知tri 曹tào 溪khê 出xuất 於ư 人nhân 人nhân 自tự 性tánh 。 人nhân 人nhân 皆giai 知tri 經kinh 為vi 文văn 字tự 。 而nhi 不bất 知tri 文văn 字tự 直trực 指chỉ 自tự 心tâm 。 心tâm 外ngoại 無vô 法pháp 。 法pháp 外ngoại 無vô 心tâm 。 一nhất 味vị 平bình 等đẳng 。 原nguyên 無vô 纖tiêm 毫hào 迴hồi 避tị 處xứ 。 悲bi 哉tai 人nhân 者giả 。 覿# 面diện 不bất 知tri 。 知tri 則tắc 諦đế 信tín 不bất 疑nghi 。 本bổn 來lai 無vô 事sự 。 無vô 事sự 則tắc 又hựu 何hà 計kế 佛Phật 祖tổ 出xuất 世thế 不bất 出xuất 世thế 。 說thuyết 法Pháp 不bất 說thuyết 耶da 。 是thị 則tắc 此thử 刻khắc 。 刻khắc 空không 中trung 鳥điểu 迹tích 耳nhĩ 。

因nhân 明minh 入nhập 正chánh 理lý 論luận 寐mị 言ngôn 序tự

原nguyên 夫phu 一nhất 切thiết 法Pháp 界Giới 。 統thống 惟duy 一nhất 真chân 。 了liễu 然nhiên 而nhi 無vô 諸chư 相tướng 也dã 。 由do 迷mê 之chi 而nhi 成thành 色sắc 心tâm 。 執chấp 之chi 而nhi 為vi 我ngã 法pháp 。 依y 佗tha 妄vọng 起khởi 。 種chủng 種chủng 徧biến 計kế 。 有hữu 無vô 之chi 見kiến 橫hoạnh 生sanh 。 圓viên 成thành 之chi 性tánh 昧muội 矣hĩ 。 故cố 我ngã 世Thế 尊Tôn 。 特đặc 說thuyết 三tam 界giới 惟duy 心tâm 。 萬vạn 法pháp 惟duy 識thức 。 以dĩ 直trực 示thị 之chi 。 是thị 為vi 宗tông 極cực 。 大đại 若nhược 標tiêu 月nguyệt 之chi 指chỉ 耳nhĩ 。 迨đãi 自tự 金kim 輪luân 掩yểm 耀diệu 。 玉ngọc 毫hào 收thu 彩thải 。 不bất 百bách 年niên 間gian 。 依y 然nhiên 邪tà 見kiến 參tham 天thiên 。 性tánh 相tướng 割cát 據cứ 。 爰viên 有hữu 應Ứng 真Chân 大Đại 士Sĩ 。 龍long 樹thụ 陳trần 那na 諸chư 師sư 蹶quyết 起khởi 。 拔bạt 幟xí 立lập 論luận 。 摧tồi 邪tà 顯hiển 正chánh 。 其kỳ 猶do 建kiến 瓴# 之chi 勢thế 。 以dĩ 大đại 破phá 之chi 。 既ký 而nhi 商thương 竭kiệt 羅la 主chủ 。 撮toát 略lược 諸chư 論luận 要yếu 義nghĩa 。 提đề 挈# 綱cương 維duy 。 名danh 曰viết 因nhân 明minh 入nhập 正chánh 理lý 論luận 。 覈# 實thật 邪tà 正chánh 。 量lượng 定định 因nhân 果quả 。 三tam 支chi 綺ỷ 互hỗ 。 一nhất 性tánh 圓viên 成thành 。 務vụ 使sử 離ly 過quá 絕tuyệt 非phi 。 因nhân 是thị 以dĩ 明minh 正chánh 宗tông 之chi 楷# 式thức 。 可khả 謂vị 法Pháp 界Giới 之chi 關quan 鑰thược 。 實thật 相tướng 之chi 神thần 符phù 也dã 。 得đắc 之chi 可khả 以dĩ 闢tịch 幽u 扄# 。 佩bội 之chi 可khả 以dĩ 禦ngữ 大đại 敵địch 。 諸chư 法pháp 空không 座tòa 。 非phi 此thử 不bất 足túc 以dĩ 據cứ 之chi 。 慨khái 夫phu 東đông 西tây 異dị 路lộ 。 南nam 北bắc 殊thù 涂# 。 且thả 文văn 略lược 義nghĩa 深thâm 。 即tức 匠tượng 石thạch 斫chước 額ngạch 。 嗟ta 乎hồ 。 斯tư 人nhân 望vọng 洋dương 之chi 歎thán 久cửu 矣hĩ 。 吾ngô 法pháp 兄huynh 雪tuyết 浪lãng 恩ân 公công 按án 轡bí 先tiên 登đăng 。 蘊uẩn 樸phác 愚ngu 公công 從tùng 而nhi 步bộ 武võ 。 萬vạn 歷lịch 庚canh 寅# 秋thu 。 公công 挂quải 錫tích 薊# 門môn 。 一nhất 夕tịch 感cảm 夢mộng 金kim 人nhân 名danh 七thất 。 銀ngân 人nhân 勝thắng 十thập 。 告cáo 以dĩ 遇ngộ 田điền 分phần/phân 介giới 。 身thân 有hữu 官quan 而nhi 註chú 焉yên 。 覺giác 即tức 探thám 即tức 金kim 勝thắng 二nhị 論luận 。 深thâm 窮cùng 力lực 究cứu 。 既ký 而nhi 果quả 遇ngộ 界giới 公công 新tân 解giải 。 值trị 虞ngu 公công 長trường/trưởng 孺nhụ 。 激kích 發phát 矢thỉ 心tâm 。 遂toại 倚ỷ 雙song 林lâm 而nhi 搆câu 思tư 。 斯tư 兩lưỡng 月nguyệt 而nhi 述thuật 成thành 。 宛uyển 與dữ 夢mộng 符phù 。 詔chiếu 曰viết 寐mị 言ngôn 。 葢# 識thức 夢mộng 也dã 。 噫# 。 徵trưng 夫phu 那na 蘭lan 紀kỷ 歲tuế 。 睹đổ 史sử 質chất 疑nghi 。 由do 是thị 觀quán 之chi 。 愚ngu 公công 豈khởi 無vô 謂vị 哉tai 。 余dư 來lai 自tự 海hải 上thượng 。 公công 脫thoát 稿# 示thị 予# 。 予# 雖tuy 不bất 敏mẫn 。 不bất 能năng 洞đỗng 見kiến 玄huyền 微vi 。 彈đàn 花hoa 摘trích 實thật 。 至chí 謂vị 異dị 品phẩm 無vô 其kỳ 所sở 立lập 。 遮già 實thật 自tự 相tương/tướng 相tương 違vi 。 改cải 品phẩm 以dĩ 釋thích 是thị 非phi 。 番phiên 我ngã 以dĩ 明minh 集tập 聚tụ 。 斯tư 皆giai 出xuất 過quá 深thâm 潛tiềm 。 良lương 是thị 寤ngụ 其kỳ 幽u 寐mị 。 然nhiên 因nhân 正chánh 因nhân 。 不bất 待đãi 全toàn 提đề 緣duyên 了liễu 。 思tư 已dĩ 過quá 半bán 。 語ngữ 固cố 有hữu 之chi 。 因nhân 修tu 者giả 易dị 。 草thảo 剏# 者giả 難nạn/nan 。 且thả 夫phu 託thác 鷄kê 鳴minh 而nhi 過quá 關quan 。 假giả 弄lộng 丸hoàn 而nhi 破phá 敵địch 者giả 。 談đàm 何hà 容dung 易dị 。 觀quán 者giả 若nhược 因nhân 是thị 以dĩ 明minh 宗tông 。 由do 指chỉ 而nhi 見kiến 月nguyệt 。 直trực 欲dục 睹đổ 纖tiêm 塵trần 而nhi 知tri 大đại 地địa 。 闚khuy 一nhất 隙khích 以dĩ 見kiến 太thái 虗hư 。 則tắc 於ư 法Pháp 界Giới 之chi 功công 。 匪phỉ 直trực 排bài 布bố 之chi 方phương 也dã 。 即tức 隱ẩn 几kỉ 據cứ 梧# 。 將tương 仰ngưỡng 天thiên 而nhi 歎thán 。 豈khởi 可khả 以dĩ 呻thân 吟ngâm 沈trầm 酣# 者giả 較giảo 哉tai 。

二nhị 十thập 五ngũ 圓viên 通thông 圖đồ 序tự (# 為vi 王vương 憲hiến 長trường/trưởng 弘hoằng 臺đài 題đề )#

毗tỳ 盧lô 遮già 那na 以dĩ 法Pháp 界Giới 為vi 身thân 。 則tắc 根căn 根căn 塵trần 塵trần 。 皆giai 徧biến 法Pháp 界Giới 。 於ư 身thân 舉cử 一nhất 毛mao 孔khổng 。 徧biến 則tắc 毛mao 毛mao 皆giai 徧biến 。 在tại 境cảnh 則tắc 拈niêm 一nhất 微vi 塵trần 。 徧biến 則tắc 塵trần 塵trần 皆giai 徧biến 。 於ư 心tâm 則tắc 念niệm 包bao 十thập 世thế 。 古cổ 今kim 劫kiếp 念niệm 同đồng 時thời 。 則tắc 念niệm 念niệm 皆giai 徧biến 。 如như 是thị 。 則tắc 無vô 一nhất 法pháp 而nhi 非phi 圓viên 通thông 。 又hựu 何hà 根căn 塵trần 識thức 界giới 七thất 大đại 之chi 限hạn 量lượng 可khả 局cục 乎hồ 。 惟duy 此thử 乃nãi 普phổ 眼nhãn 大đại 。 人nhân 之chi 境cảnh 界giới 。 豈khởi 劣liệt 解giải 者giả 可khả 能năng 入nhập 哉tai 。 是thị 以dĩ 楞lăng 嚴nghiêm 會hội 上thượng 。 世Thế 尊Tôn 特đặc 借tá 二nhị 十thập 五ngũ 大Đại 士Sĩ 。 普phổ 為vi 諸chư 人nhân 傍bàng 通thông 一nhất 綫tuyến 。 大đại 似tự 含hàm 元nguyên 殿điện 裏lý 指chỉ 長trường/trưởng 安an 。 葢# 曲khúc 為vi 鈍độn 根căn 拈niêm 弄lộng 耳nhĩ 。 雖tuy 是thị 門môn 門môn 有hữu 路lộ 。 處xứ 處xứ 皆giai 通thông 。 正chánh 眼nhãn 看khán 來lai 。 未vị 免miễn 瞖ế 目mục 生sanh 花hoa 。 居cư 士sĩ 一nhất 齊tề 折chiết 合hợp 。 卷quyển 舒thư 自tự 在tại 。 若nhược 放phóng 行hành 。 則tắc 山sơn 河hà 大đại 墜trụy 。 鱗lân 介giới 羽vũ 毛mao 。 同đồng 放phóng 光quang 明minh 。 若nhược 把bả 住trụ 。 則tắc 二nhị 十thập 五ngũ 人nhân 。 不bất 免miễn 向hướng 弘hoằng 臺đài 居cư 士sĩ 手thủ 中trung 乞khất 命mạng 。 如như 是thị 。 縱túng/tung 饒nhiêu 觀quán 音âm 大Đại 士Sĩ 。 善thiện 入nhập 圓viên 通thông 。 不bất 免miễn 拖tha 泥nê 帶đái 水thủy 也dã 。 亦diệc 一nhất 場tràng 敗bại 闕khuyết 。 仔tử 細tế 簡giản 點điểm 將tương 來lai 。 畢tất 竟cánh 有hữu 甚thậm 氣khí 息tức 。 明minh 眼nhãn 人nhân 自tự 能năng 看khán 取thủ 。

刻khắc 十thập 無vô 盡tận 藏tạng 品phẩm 序tự

毗tỳ 盧lô 遮già 那na 法Pháp 界Giới 為vi 身thân 。 以dĩ 華hoa 嚴nghiêm 莊trang 嚴nghiêm 而nhi 為vi 報báo 境cảnh 。 由do 往vãng 昔tích 因nhân 中trung 。 稱xưng 法Pháp 界Giới 心tâm 而nhi 修tu 。 稱xưng 為vi 藏tạng 者giả 。 以dĩ 此thử 心tâm 在tại 眾chúng 生sanh 名danh 為vi 藏tạng 識thức 。 在tại 佛Phật 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 心tâm 。 故cố 在tại 依y 果quả 。 名danh 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 。 葢# 藏tạng 者giả 。 含hàm 攝nhiếp 有hữu 餘dư 之chi 義nghĩa 。 如như 王vương 家gia 寶bảo 藏tạng 。 無vô 物vật 不bất 有hữu 。 應ứng 用dụng 無vô 盡tận 。 是thị 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 修tu 行hành 。 名danh 無Vô 盡Tận 藏Tạng 。 以dĩ 即tức 心tâm 妙diệu 行hạnh 。 而nhi 為vi 功công 德đức 法Pháp 財tài 。 充sung 滿mãn 心tâm 量lượng 。 名danh 無Vô 盡Tận 藏Tạng 行hành 。 惟duy 此thử 華hoa 嚴nghiêm 所sở 宗tông 法Pháp 界Giới 心tâm 體thể 。 而nhi 以dĩ 妙diệu 行hạnh 為vi 莊trang 嚴nghiêm 。 圓viên 滿mãn 具cụ 足túc 。 故cố 名danh 為vi 佛Phật 。 然nhiên 所sở 修tu 因nhân 行hành 。 有hữu 十thập 住trụ 十thập 行hành 十thập 向hướng 十Thập 地Địa 之chi 別biệt 。 此thử 品phẩm 當đương 十thập 行hành 滿mãn 心tâm 。 將tương 趣thú 十thập 向hướng 。 故cố 修tu 此thử 十thập 無vô 盡tận 藏tạng 行hành 。 蘊uẩn 積tích 一nhất 心tâm 。 即tức 回hồi 向hướng 三tam 處xứ 。 謂vị 眾chúng 生sanh 菩Bồ 提Đề 。 及cập 以dĩ 實thật 際tế 。 積tích 行hành 以dĩ 成thành 藏tạng 。 行hành 散tán 而nhi 果quả 成thành 。 故cố 趣thú 佛Phật 地địa 。 住trụ 行hành 如như 積tích 。 回hồi 向hướng 如như 散tán 。 所sở 謂vị 積tích 而nhi 能năng 散tán 。 由do 散tán 以dĩ 成thành 德đức 。 譬thí 夫phu 聖thánh 人nhân 。 損tổn 有hữu 餘dư 以dĩ 奉phụng 天thiên 下hạ 。 盛thịnh 治trị 之chi 事sự 也dã 。 故cố 曰viết 。 有hữu 之chi 以dĩ 為vi 利lợi 。 無vô 之chi 以dĩ 為vi 用dụng 。 是thị 以dĩ 吾ngô 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 以dĩ 盡tận 法Pháp 界Giới 之chi 法Pháp 藏tạng 。 濟tế 偁# 自tự 性tánh 之chi 眾chúng 生sanh 。 資tư 以dĩ 莊trang 嚴nghiêm 唯duy 心tâm 之chi 果quả 報báo 。 觀quán 夫phu 華hoa 藏tạng 莊trang 嚴nghiêm 之chi 妙diệu 事sự 。 豈khởi 向hướng 心tâm 外ngoại 求cầu 之chi 哉tai 。 第đệ 以dĩ 眾chúng 生sanh 狹hiệp 陋lậu 自tự 私tư 。 不bất 能năng 擴# 自tự 心tâm 之chi 量lượng 耳nhĩ 。 予# 掩yểm 關quan 靈linh 湖hồ 之chi 曇đàm 花hoa 精tinh 舍xá 。 門môn 人nhân 觀quán 衡hành 。 遠viễn 來lai 相tương/tướng 訊tấn 。 見kiến 予# 批# 閱duyệt 此thử 品phẩm 。 歡hoan 喜hỷ 稽khể 首thủ 。 而nhi 讚tán 歎thán 曰viết 。 大đại 哉tai 妙diệu 行hạnh 。 普phổ 照chiếu 迷mê 方phương 。 誠thành 如như 慧tuệ 日nhật 之chi 朗lãng 重trọng/trùng 昏hôn 也dã 。 請thỉnh 序tự 之chi 。 刻khắc 以dĩ 別biệt 行hành 。 予# 喜hỷ 作tác 法Pháp 施thí 。 願nguyện 見kiến 聞văn 隨tùy 喜hỷ 者giả 。 即tức 此thử 以dĩ 見kiến 自tự 心tâm 無vô 盡tận 之chi 妙diệu 行hạnh 。 苟cẩu 信tín 而nhi 持trì 之chi 。 則tắc 華hoa 藏tạng 莊trang 嚴nghiêm 。 步bộ 步bộ 可khả 登đăng 。 而nhi 佛Phật 果Quả 菩Bồ 提Đề 。 念niệm 念niệm 可khả 證chứng 。 其kỳ 狹hiệp 陋lậu 自tự 私tư 之chi 習tập 。 亦diệc 將tương 化hóa 為vi 無vô 盡tận 功công 德đức 藏tạng 矣hĩ 。 詎cự 不bất 成thành 一nhất 大đại 事sự 因nhân 緣duyên 哉tai 。

重trọng/trùng 興hưng 青thanh 原nguyên 山sơn 七thất 祖tổ 道Đạo 場Tràng 序tự

佛Phật 法Pháp 託thác 之chi 像tượng 教giáo 。 禪thiền 道đạo 寄ký 之chi 祖tổ 庭đình 。 故cố 瞻chiêm 梵Phạm 剎sát 而nhi 三Tam 寶Bảo 現hiện 前tiền 。 指chỉ 道Đạo 場Tràng 而nhi 慧tuệ 燈đăng 發phát 燄diệm 。 葢# 由do 道đạo 假giả 人nhân 弘hoằng 。 事sự 因nhân 理lý 顯hiển 。 是thị 以dĩ 諸chư 祖tổ 法pháp 崛quật 之chi 不bất 可khả 泯mẫn 者giả 。 若nhược 人nhân 身thân 之chi 血huyết 脉mạch 。 不bất 可khả 一nhất 息tức 閒gian/nhàn 也dã 。 任nhậm 道đạo 君quân 子tử 。 可khả 不bất 為vi 之chi 留lưu 心tâm 哉tai 。 惟duy 禪thiền 宗tông 鼻tị 祖tổ 西tây 來lai 。 直trực 指chỉ 最tối 上thượng 一Nhất 乘Thừa 。 令linh 人nhân 當đương 下hạ 成thành 佛Phật 。 此thử 道đạo 六lục 傳truyền 於ư 曹tào 溪khê 。 而nhi 青thanh 原nguyên 南nam 岳nhạc 為vi 的đích 骨cốt 子tử 。 兩lưỡng 人nhân 執chấp 幟xí 。 大đại 盛thịnh 於ư 江giang 西tây 湖hồ 南nam 。 其kỳ 下hạ 五ngũ 燈đăng 分phần/phân 燄diệm 。 皆giai 以dĩ 二nhị 老lão 為vi 燧toại 人nhân 。 此thử 道đạo 昭chiêu 昭chiêu 。 如như 中trung 天thiên 日nhật 月nguyệt 。 千thiên 百bách 年niên 來lai 。 闇ám 然nhiên 而nhi 愈dũ 章chương 者giả 。 是thị 知tri 茲tư 山sơn 。 為vi 人nhân 心tâm 世thế 道đạo 所sở 關quan 最tối 重trọng 。 予# 少thiếu 年niên 曾tằng 禮lễ 七thất 祖tổ 。 見kiến 其kỳ 僧Tăng 非phi 拔bạt 俗tục 。 寺tự 委ủy 荒hoang 榛# 。 惟duy 諸chư 賢hiền 祠từ 宇vũ 。 尊tôn 祀tự 其kỳ 中trung 。

時thời 則tắc 慨khái 然nhiên 歎thán 曰viết 。 諸chư 天thiên 奉phụng 佛Phật 。 諸chư 賢hiền 事sự 天thiên 。 然nhiên 各các 尊tôn 其kỳ 道Đạo 理lý 或hoặc 宜nghi 。 然nhiên 恐khủng 神thần 有hữu 所sở 未vị 妥# 也dã 。 徘bồi 徊hồi 而nhi 去khứ 。 閒gian/nhàn 嘗thường 與dữ 紫tử 柏# 禪thiền 師sư 言ngôn 。 謂vị 禪thiền 宗tông 寥liêu 落lạc 。 必tất 源nguyên 頭đầu 壅ủng 塞tắc 。 當đương 同đồng 疏sớ/sơ 導đạo 之chi 。 師sư 大đại 以dĩ 為vi 然nhiên 。 師sư 先tiên 候hậu 予# 於ư 匡khuông 山sơn 。 及cập 乙ất 未vị 。 予# 年niên 五ngũ 十thập 。 以dĩ 弘hoằng 法pháp 致trí 譴khiển 。 放phóng 於ư 嶺lĩnh 外ngoại 。 因nhân 得đắc 重trọng/trùng 濬# 曹tào 溪khê 之chi 原nguyên 。 以dĩ 為vi 禪thiền 道đạo 重trọng/trùng 興hưng 之chi 兆triệu 。 辛tân 苦khổ 八bát 年niên 。 而nhi 祖tổ 庭đình 始thỉ 開khai 。 功công 雖tuy 未vị 圓viên 。 中trung 興hưng 之chi 機cơ 已dĩ 見kiến 。 辛tân 亥hợi 秋thu 日nhật 。 安an 福phước 鄒# 匡khuông 明minh 子tử 尹# 氏thị 。 發phát 心tâm 重trọng/trùng 整chỉnh 青thanh 原nguyên 。 持trì 鄒# 給cấp 諫gián 公công 書thư 為vi 先tiên 談đàm 。 且thả 云vân 子tử 尹# 為vi 七thất 祖tổ 忠trung 臣thần 。 予# 聞văn 之chi 躍dược 然nhiên 。 乃nãi 先tiên 囑chúc 其kỳ 妥# 神thần 祠từ 為vi 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 是thị 時thời 因nhân 緣duyên 未vị 遇ngộ 遂toại 寢tẩm 。 越việt 癸quý 丑sửu 。 遂toại 之chi 南nam 岳nhạc 。 踐tiễn 金kim 簡giản 曾tằng 儀nghi 部bộ 約ước 。 公công 欲dục 振chấn 之chi 。 力lực 未vị 能năng 也dã 。 丙bính 辰thần 。 予# 弔điếu 紫tử 柏# 。 有hữu 吳ngô 越việt 之chi 行hành 。 至chí 雙song 徑kính 。 見kiến 禪thiền 道đạo 大đại 振chấn 。 參tham 究cứu 者giả 眾chúng 。 予# 歎thán 曰viết 。 此thử 曹tào 溪khê 一nhất 派phái 重trọng/trùng 衍diễn 也dã 。 丁đinh 巳tị 夏hạ 。 歸quy 匡khuông 山sơn 。 作tác 休hưu 老lão 計kế 。 見kiến 東đông 林lâm 蓮liên 社xã 重trọng/trùng 開khai 。 石thạch 門môn 禪thiền 期kỳ 已dĩ 結kết 。 予# 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 不bất 三tam 日nhật 。 而nhi 給cấp 練luyện 公công 書thư 亦diệc 至chí 。 云vân 大đại 修tu 青thanh 原nguyên 。 冀ký 得đắc 一nhất 指chỉ 點điểm 。 葢# 子tử 尹# 夙túc 心tâm 。 述thuật 予# 之chi 本bổn 願nguyện 。 其kỳ 祠từ 已dĩ 妥# 。 而nhi 首thủ 為vi 檀đàn 度độ 。 願nguyện 成thành 主chủ 佛Phật 者giả 。 則tắc 劉lưu 晉tấn 卿khanh 。 張trương 壽thọ 長trường/trưởng 。 郭quách 陵lăng 舄# 也dã 。 予# 乃nãi 浩hạo 然nhiên 歎thán 曰viết 。 六lục 祖tổ 有hữu 言ngôn 。 葉diệp 落lạc 歸quy 根căn 。 禪thiền 道đạo 自tự 曹tào 溪khê 一nhất 脉mạch 。 始thỉ 於ư 青thanh 原nguyên 。 而nhi 傳truyền 燈đăng 諸chư 祖tổ 。 至chí 中trung 峰phong 之chi 後hậu 漸tiệm 微vi 。 我ngã 國quốc 初sơ 不bất 多đa 見kiến 矣hĩ 。 予# 自tự 濬# 曹tào 溪khê 。 不bất 數số 年niên 。 而nhi 此thử 道đạo 復phục 振chấn 於ư 越việt 之chi 天thiên 目mục 雙song 徑kính 之chi 閒gian/nhàn 。 今kim 且thả 引dẫn 歸quy 匡khuông 山sơn 石thạch 門môn 。 適thích 青thanh 原nguyên 大đại 興hưng 。 千thiên 年niên 之chi 後hậu 。 復phục 見kiến 今kim 日nhật 。 豈khởi 非phi 應ưng 葉diệp 落lạc 歸quy 根căn 之chi 讖sấm 哉tai 。 惟duy 昔tích 盛thịnh 時thời 。 莫mạc 盛thịnh 於ư 西tây 江giang 馬mã 祖tổ 。 今kim 也dã 重trọng/trùng 振chấn 。 再tái 見kiến 於ư 青thanh 原nguyên 。 是thị 知tri 道đạo 運vận 旋toàn 轉chuyển 。 與dữ 造tạo 化hóa 同đồng 流lưu 。 信tín 夫phu 意ý 者giả 。 將tương 來lai 八bát 十thập 一nhất 人nhân 。 同đồng 出xuất 馬mã 駒câu 之chi 下hạ 者giả 。 是thị 有hữu 望vọng 於ư 今kim 日nhật 。 斯tư 役dịch 也dã 。 檀đàn 度độ 之chi 功công 。 任nhậm 之chi 者giả 眾chúng 。 不bất 俟sĩ 予# 言ngôn 。 故cố 特đặc 述thuật 禪thiền 道đạo 隆long 替thế 之chi 由do 。 以dĩ 告cáo 諸chư 同đồng 志chí 。 不bất 在tại 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 。 而nhi 在tại 光quang 輝huy 佛Phật 燈đăng 。 以dĩ 助trợ 堯# 天thiên 舜thuấn 日nhật 。 期kỳ 與dữ 斯tư 民dân 共cộng 享hưởng 無vô 為vi 之chi 化hóa 也dã 。 又hựu 豈khởi 可khả 以dĩ 尋tầm 常thường 建kiến 一nhất 剎sát 。 剏# 一nhất 宇vũ 。 為vi 佛Phật 事sự 者giả 。 同đồng 日nhật 而nhi 語ngữ 耶da 。 萬vạn 歷lịch 四tứ 十thập 五ngũ 年niên 。 仲trọng 夏hạ 十thập 日nhật 。

續tục 華hoa 岳nhạc 寺tự 法pháp 派phái 序tự

達đạt 摩ma 西tây 來lai 。 單đơn 傳truyền 直trực 指chỉ 。 以dĩ 心tâm 印ấn 心tâm 。 妙diệu 悟ngộ 者giả 為vi 的đích 骨cốt 兒nhi 孫tôn 。 原nguyên 無vô 名danh 字tự 。 及cập 六lục 傳truyền 曹tào 溪khê 。 下hạ 從tùng 南nam 岳nhạc 青thanh 原nguyên 。 道đạo 分phần/phân 兩lưỡng 派phái 。 以dĩ 各các 從tùng 授thọ 受thọ 。 亦diệc 不bất 拘câu 拘câu 。 及cập 五ngũ 宗tông 各các 立lập 門môn 庭đình 。 則tắc 稱xưng 某mỗ 宗tông 。 某mỗ 宗tông 者giả 。 但đãn 以dĩ 建kiến 立lập 宗tông 旨chỉ 。 命mạng 知tri 歸quy 趣thú 。 亦diệc 非phi 以dĩ 假giả 名danh 為vi 道đạo 脉mạch 也dã 。 自tự 後hậu 禪thiền 林lâm 日nhật 衰suy 。 師sư 資tư 口khẩu 耳nhĩ 。 天thiên 下hạ 叢tùng 林lâm 。 但đãn 於ư 開khai 山sơn 之chi 祖tổ 。 原nguyên 系hệ 某mỗ 宗tông 下hạ 。 各các 尊tôn 為vi 鼻tị 祖tổ 。 以dĩ 五ngũ 家gia 獨độc 臨lâm 濟tế 道đạo 徧biến 天thiên 下hạ 。 故cố 海hải 內nội 梵Phạm 剎sát 多đa 推thôi 之chi 。 特đặc 世thế 諦đế 流lưu 布bố 。 其kỳ 來lai 尚thượng 矣hĩ 。 衡hành 州châu 華hoa 藥dược 寺tự 。 本bổn 從tùng 臨lâm 濟tế 出xuất 。 以dĩ 重trọng/trùng 開khai 山sơn 僧Tăng 紹thiệu 秀tú 為vi 始thỉ 祖tổ 。 立lập 二nhị 十thập 字tự 。 曰viết 紹thiệu 宗tông 希hy 普phổ 導đạo 。 正chánh 克khắc 嗣tự 通thông 玄huyền 。 圓viên 明minh 真chân 性tánh 海hải 。 法pháp 衍diễn 復phục 崇sùng 源nguyên 。 今kim 已dĩ 盡tận 矣hĩ 。 適thích 予# 來lai 寓# 靈linh 湖hồ 。 且thả 將tương 東đông 遊du 。

時thời 寺tự 住trụ 持trì 等đẳng 。 領lãnh 大đại 眾chúng 焚phần 香hương 禮lễ 請thỉnh 。 立lập 其kỳ 派phái 。 予# 無vô 復phục 異dị 。 即tức 以dĩ 源nguyên 字tự 為vi 始thỉ 起khởi 。 續tục 四tứ 十thập 字tự 。 偈kệ 曰viết 。 源nguyên 自tự 曹tào 溪khê 濬# 。 燈đăng 從tùng 南nam 岳nhạc 傳truyền 。 廣quảng 開khai 清thanh 淨tịnh 理lý 。 妙diệu 悟ngộ 祖tổ 師sư 禪thiền 。 頓đốn 了liễu 唯duy 心tâm 旨chỉ 。 歸quy 依y 實thật 智trí 詮thuyên 。 西tây 來lai 微vi 密mật 意ý 。 福phước 慧tuệ 永vĩnh 無vô 邊biên 。 是thị 足túc 以dĩ 嗣tự 宗tông 風phong 乎hồ 。 特đặc 以dĩ 假giả 名danh 說thuyết 實thật 相tướng 。 令linh 不bất 昧muội 其kỳ 本bổn 源nguyên 耳nhĩ 。 後hậu 之chi 子tử 孫tôn 。 其kỳ 尊tôn 奉phụng 毋vô 忽hốt 。

南nam 岳nhạc 重trọng/trùng 興hưng 天thiên 台thai 寺tự 建kiến 諸chư 祖tổ 影ảnh 堂đường 序tự

昔tích 天thiên 台thai 智trí 者giả 大đại 師sư 。 誦tụng 法pháp 華hoa 經kinh 。 親thân 見kiến 靈linh 山sơn 一nhất 會hội 。 儼nghiễm 然nhiên 未vị 散tán 。 求cầu 證chứng 南nam 岳nhạc 思tư 大đại 師sư 。 師sư 曰viết 。 此thử 法Pháp 華Hoa 三Tam 昧Muội 也dã 。 於ư 是thị 智trí 者giả 乃nãi 著trước 止Chỉ 觀Quán 妙diệu 門môn 。 西tây 域vực 梵Phạm 師sư 曰viết 。 此thử 與dữ 西tây 域vực 。 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 。 大đại 旨chỉ 相tương/tướng 同đồng 。 大đại 師sư 聞văn 之chi 。 日nhật 夜dạ 西tây 望vọng 禮lễ 拜bái 。 一nhất 十thập 九cửu 年niên 。 願nguyện 見kiến 此thử 經Kinh 。 今kim 南nam 岳nhạc 天thiên 台thai 寺tự 。 即tức 智trí 者giả 大đại 師sư 拜bái 經kinh 處xứ 也dã 。 千thiên 有hữu 餘dư 年niên 。 拜bái 臺đài 現hiện 存tồn 。 曾tằng 儀nghi 部bộ 金kim 簡giản 。 欲dục 石thạch 刻khắc 楞lăng 嚴nghiêm 經kinh 於ư 臺đài 上thượng 。 以dĩ 滿mãn 智trí 者giả 之chi 望vọng 。 大đại 願nguyện 未vị 果quả 。 此thử 天thiên 台thai 一nhất 段đoạn 因nhân 緣duyên 也dã 。 予# 與dữ 曾tằng 公công 為vi 法Pháp 門môn 知tri 己kỷ 。 久cửu 期kỳ 終chung 老lão 南nam 岳nhạc 。 癸quý 丑sửu 冬đông 月nguyệt 。 長trường/trưởng 公công 扶phù 搖dao 。 攜huề 乃nãi 翁ông 書thư 。 迎nghênh 予# 往vãng 湖hồ 東đông 。 予# 應ưng 命mạng 至chí 。 則tắc 見kiến 諸chư 祖tổ 道đạo 影ảnh 八bát 十thập 八bát 軸trục 。 乃nãi 達đạt 觀quán 禪thiền 師sư 。 命mạng 丹đan 陽dương 弟đệ 子tử 賀hạ 知tri 忍nhẫn 。 資tư 請thỉnh 丁đinh 南nam 羽vũ 高cao 士sĩ 名danh 筆bút 也dã 。 有hữu 三tam 堂đường 。 其kỳ 二nhị 置trí 五ngũ 臺đài 峨# 嵋# 。 此thử 一nhất 專chuyên 為vi 南nam 岳nhạc 者giả 。 向hướng 久cửu 藏tạng 賀hạ 氏thị 。 庚canh 戌tuất 閒gian/nhàn 。 曾tằng 公công 遊du 南nam 海hải 。 道đạo 過quá 曲khúc 阿a 。 賀hạ 君quân 屬thuộc 其kỳ 請thỉnh 歸quy 南nam 岳nhạc 。 向hướng 以dĩ 山sơn 中trung 無vô 可khả 置trí 之chi 地địa 。 故cố 存tồn 湖hồ 東đông 。 予# 於ư 是thị 展triển 禮lễ 道đạo 容dung 。 如như 入nhập 諸chư 祖tổ 丈trượng 室thất 也dã 。 比tỉ 即tức 發phát 心tâm 。 願nguyện 建kiến 影ảnh 堂đường 以dĩ 奉phụng 之chi 。 乃nãi 為vi 募mộ 疏sớ/sơ 。 太thái 僕bộc 蔡thái 公công 槐# 亭đình 。 身thân 為vi 行hành 先tiên 。 願nguyện 竟cánh 未vị 果quả 。 丙bính 辰thần 。 東đông 遊du 吳ngô 越việt 。 隨tùy 投đầu 老lão 匡khuông 山sơn 。 越việt 六lục 年niên 辛tân 卯mão 。 弟đệ 子tử 如như 繹# 書thư 來lai 。 云vân 已dĩ 復phục 天thiên 台thai 。 欲dục 重trọng/trùng 興hưng 之chi 。 適thích 曾tằng 長trường/trưởng 公công 遵tuân 先tiên 人nhân 遺di 命mạng 。 以dĩ 祖tổ 影ảnh 送tống 入nhập 天thiên 台thai 供cúng 養dường 。 及cập 予# 前tiền 疏sớ/sơ 併tinh 付phó 之chi 。 予# 聞văn 而nhi 喜hỷ 曰viết 。 此thử 予# 末mạt 後hậu 未vị 了liễu 願nguyện 也dã 。 嗟ta 乎hồ 。 法pháp 緣duyên 與dữ 時thời 互hỗ 相tương 為vi 顯hiển 晦hối 。 亦diệc 運vận 而nhi 已dĩ 矣hĩ 。 惟duy 佛Phật 所sở 說thuyết 。 萬vạn 法pháp 統thống 乎hồ 一nhất 心tâm 。 故cố 有hữu 性tánh 相tướng 二nhị 宗tông 。 本bổn 乎hồ 一nhất 致trí 。 佛Phật 滅diệt 未vị 幾kỷ 。 而nhi 性tánh 相tướng 角giác 立lập 。 分phần/phân 河hà 飲ẩm 水thủy 。 從tùng 來lai 舊cựu 矣hĩ 。 無vô 論luận 西tây 域vực 。 即tức 此thử 土thổ/độ 。 教giáo 由do 天thiên 台thai 。 說thuyết 三tam 觀quán 以dĩ 明minh 一nhất 心tâm 。 禪thiền 自tự 拈niêm 花hoa 。 二nhị 十thập 八bát 傳truyền 。 達đạt 摩ma 東đông 來lai 為vi 鼻tị 祖tổ 。 五ngũ 宗tông 列liệt 派phái 。 各các 立lập 門môn 庭đình 。 互hỗ 相tương 詆# 訾tí 。 率suất 莫mạc 能năng 一nhất 。 今kim 也dã 。 諸chư 祖tổ 道đạo 影ảnh 。 畢tất 集tập 於ư 斯tư 。 即tức 楞lăng 嚴nghiêm 一nhất 經kinh 。 統thống 教giáo 禪thiền 而nhi 會hội 歸quy 一nhất 心tâm 。 此thử 二nhị 宗tông 之chi 究cứu 竟cánh 歸quy 趣thú 。 不bất 期kỳ 會hội 而nhi 自tự 會hội 矣hĩ 。 予# 居cư 湖hồ 東đông 。 欲dục 奉phụng 諸chư 祖tổ 而nhi 願nguyện 未vị 滿mãn 。 第đệ 著trước 楞lăng 嚴nghiêm 通thông 議nghị 。 以dĩ 發phát 明minh 佛Phật 祖tổ 向hướng 上thượng 一nhất 路lộ 。 會hội 三tam 觀quán 一nhất 心tâm 之chi 旨chỉ 。 以dĩ 暢sướng 智trí 者giả 未vị 見kiến 之chi 懷hoài 。 如như 繹# 今kim 得đắc 居cư 其kỳ 地địa 。 復phục 奉phụng 諸chư 祖tổ 於ư 其kỳ 中trung 。 不bất 但đãn 了liễu 余dư 未vị 了liễu 之chi 緣duyên 。 抑ức 滿mãn 智trí 者giả 未vị 盡tận 之chi 心tâm 也dã 。 幸hạnh 何hà 如như 哉tai 。 繹# 也dã 。 果quả 能năng 竭kiệt 力lực 忘vong 身thân 。 從tùng 事sự 於ư 此thử 。 予# 即tức 老lão 矣hĩ 。 尚thượng 能năng 坐tọa 拜bái 石thạch 。 演diễn 楞lăng 嚴nghiêm 。 代đại 我ngã 廣quảng 長trường 舌thiệt 相tướng 。 使sử 千thiên 峰phong 點điểm 首thủ 。 萬vạn 象tượng 低đê 眉mi 。 虗hư 空không 結kết 舌thiệt 。 異dị 幟xí 盡tận 降giáng/hàng 。 智trí 者giả 大đại 師sư 。 定định 側trắc 耳nhĩ 於ư 常thường 寂tịch 光quang 中trung 。 習tập 氣khí 猛mãnh 發phát 。 亦diệc 當đương 起khởi 舞vũ 於ư 蓮liên 花hoa 藏tạng 海hải 。 與dữ 諸chư 祖tổ 一nhất 時thời 謦khánh 欬khái 彈đàn 指chỉ 也dã 。 其kỳ 募mộ 疏sớ/sơ 已dĩ 有hữu 前tiền 作tác 。 故cố 但đãn 述thuật 道đạo 影ảnh 之chi 因nhân 緣duyên 。 併tinh 繹# 興hưng 建kiến 之chi 始thỉ 末mạt 。 告cáo 諸chư 檀đàn 越việt 。 以dĩ 為vi 開khai 導đạo 前tiền 茅mao 也dã 。 是thị 為vi 序tự 。

焦tiêu 山sơn 法pháp 系hệ 序tự

傳truyền 燈đăng 所sở 載tái 諸chư 祖tổ 法pháp 系hệ 。 惟duy 以dĩ 心tâm 印ấn 相tương/tướng 傳truyền 。 原nguyên 不bất 以dĩ 假giả 名danh 為vi 實thật 法pháp 也dã 。 嗟ta 乎hồ 。 禪thiền 道đạo 下hạ 衰suy 。 真chân 源nguyên 漸tiệm 昧muội 。 自tự 達đạt 摩ma 西tây 來lai 。 六lục 傳truyền 曹tào 溪khê 。 一nhất 法pháp 不bất 立lập 。 及cập 五ngũ 宗tông 分phần/phân 派phái 。 葢# 以dĩ 門môn 庭đình 施thi 設thiết 不bất 同đồng 。 而nhi 宗tông 旨chỉ 不bất 異dị 。 及cập 宋tống 而nhi 元nguyên 。 燈đăng 燈đăng 相tương 續tục 。 至chí 我ngã 明minh 國quốc 初sơ 。 尚thượng 存tồn 典điển 型# 。 此thử 後hậu 宗tông 門môn 法pháp 系hệ 蔑miệt 如như 也dã 。 以dĩ 無vô 明minh 眼nhãn 宗tông 匠tượng 故cố 耳nhĩ 。 其kỳ 海hải 內nội 列liệt 剎sát 如như 雲vân 。 在tại 在tại 僧Tăng 徒đồ 。 皆giai 曰viết 本bổn 出xuất 某mỗ 宗tông 某mỗ 宗tông 。 但đãn 以dĩ 字tự 派phái 為vi 嫡đích 。 而nhi 未vị 聞văn 以dĩ 心tâm 印ấn 心tâm 。 由do 此thử 觀quán 法pháp 。 則tắc 大đại 可khả 悲bi 矣hĩ 。 舉cử 世thế 皆giai 然nhiên 。 豈khởi 止chỉ 一nhất 方phương 而nhi 已dĩ 耶da 。 況huống 佛Phật 制chế 四tứ 民dân 出xuất 家gia 。 同đồng 一nhất 釋thích 姓tánh 。 如như 眾chúng 流lưu 入nhập 海hải 。 今kim 推thôi 原nguyên 五ngũ 宗tông 真chân 傳truyền 。 則tắc 法Pháp 眼nhãn 早tảo 入nhập 高cao 麗lệ 。 溈# 仰ngưỡng 絕tuyệt 響hưởng 。 雲vân 門môn 在tại 宋tống 尚thượng 存tồn 。 而nhi 曹tào 洞đỗng 則tắc 少thiểu 林lâm 獨độc 擅thiện 。 方phương 今kim 天thiên 下hạ 僧Tăng 寺tự 。 法pháp 系hệ 多đa 稱xưng 臨lâm 濟tế 。 一nhất 派phái 盛thịnh 行hành 。 至chí 若nhược 正chánh 枝chi 旁bàng 出xuất 。 可khả 莫mạc 可khả 考khảo 。 葢# 隨tùy 人nhân 自tự 立lập 。 譬thí 夫phu 王vương 綱cương 失thất 紀kỷ 。 而nhi 僭# 者giả 橫hoạnh/hoành 出xuất 。 迷mê 方phương 者giả 眾chúng 。 誰thùy 得đắc 而nhi 正chánh 之chi 哉tai 。 京kinh 口khẩu 焦tiêu 山sơn 某mỗ 禪thiền 人nhân 。 遠viễn 來lai 匡khuông 山sơn 。 以dĩ 法pháp 系hệ 字tự 派phái 為vi 請thỉnh 。 且thả 云vân 。 茲tư 山sơn 十thập 葊# 。 原nguyên 自tự 始thỉ 祖tổ 覺giác 初sơ 祖tổ 心tâm 禪thiền 師sư 。 本bổn 臨lâm 濟tế 旁bàng 出xuất 。 為vi 賈cổ 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 近cận 代đại 兒nhi 孫tôn 。 皆giai 迷mê 其kỳ 源nguyên 。 禪thiền 人nhân 憂ưu 之chi 。 乃nãi 考khảo 十thập 葊# 先tiên 後hậu 之chi 次thứ 。 緝tập 為vi 譜# 系hệ 。 正chánh 名danh 分phần/phân 。 以dĩ 垂thùy 後hậu 裔duệ 。 然nhiên 雖tuy 假giả 名danh 。 是thị 亦diệc 因nhân 名danh 立lập 教giáo 。 儻thảng 亦diệc 賴lại 此thử 以dĩ 存tồn 僧Tăng 徒đồ 上thượng 下hạ 之chi 分phần 。 無vô 敢cảm 僭# 越việt 。 而nhi 不bất 至chí 於ư 蔑miệt 倫luân 犯phạm 義nghĩa 者giả 。 尤vưu 足túc 以dĩ 保bảo 我ngã 子tử 孫tôn 。 亦diệc 存tồn 羊dương 之chi 意ý 。 尚thượng 亦diệc 有hữu 利lợi 哉tai 。 其kỳ 先tiên 十thập 六lục 傳truyền 已dĩ 盡tận 。 故cố 為vi 續tục 其kỳ 三tam 十thập 二nhị 字tự 。 以dĩ 從tùng 俗tục 諦đế 。 若nhược 指chỉ 此thử 為vi 宗tông 。 則tắc 臨lâm 濟tế 自tự 謂vị 正Chánh 法Pháp 眼nhãn 藏tạng 。 早tảo 滅diệt 卻khước 矣hĩ 。

鼎đỉnh 湖hồ 山sơn 詩thi 後hậu 序tự

鼎đỉnh 湖hồ 山sơn 白bạch 雲vân 寺tự 。 其kỳ 來lai 久cửu 矣hĩ 。 昔tích 曹tào 溪khê 法pháp 道đạo 盛thịnh 時thời 。 出xuất 其kỳ 門môn 者giả 。 皆giai 洞đỗng 明minh 心tâm 印ấn 。 人nhân 天thiên 師sư 表biểu 。 志chí 常thường 禪thiền 師sư 。 乃nãi 與dữ 青thanh 原nguyên 南nam 岳nhạc 諸chư 老lão 。 同đồng 侍thị 巾cân 缾bình 者giả 。 二nhị 老lão 道đạo 化hóa 一nhất 方phương 。 常thường 師sư 遂toại 隱ẩn 此thử 山sơn 以dĩ 終chung 焉yên 。 梵Phạm 幢tràng 猶do 存tồn 。 靈linh 骨cốt 藏tạng 之chi 於ư 此thử 。 信tín 其kỳ 為vi 法Pháp 門môn 巢sào 許hứa 也dã 。 余dư 少thiểu 能năng 讀đọc 書thư 時thời 。 則tắc 知tri 有hữu 蒼thương 。 梧# 之chi 埜# 。 鼎đỉnh 湖hồ 乘thừa 龍long 之chi 故cố 事sự 。 將tương 為vi 好hảo/hiếu 事sự 者giả 寓# 言ngôn 高cao 舉cử 。 以dĩ 為vi 美mỹ 談đàm 。 及cập 丙bính 申thân 春xuân 。 蒙mông 。 恩ân 遣khiển 雷lôi 陽dương 。 又hựu 二nhị 年niên 。 戊# 戌tuất 。 冠quan 巾cân 說thuyết 法Pháp 於ư 五ngũ 羊dương 之chi 青thanh 門môn 戈qua 戟kích 場tràng 中trung 。

時thời 門môn 人nhân 寶bảo 貴quý 。 字tự 本bổn 淨tịnh 者giả 。 充sung 第đệ 一nhất 座tòa 。 會hội 罷bãi 。 作tác 禮lễ 云vân 。 且thả 將tương 隱ẩn 於ư 鼎đỉnh 湖hồ 。 余dư 驚kinh 喜hỷ 不bất 已dĩ 。 扣khấu 其kỳ 遺di 迹tích 。 則tắc 云vân 久cửu 廢phế 。 藩# 伯bá 王vương 公công 。 昔tích 為vi 郡quận 端đoan 州châu 時thời 。 命mạng 父phụ 老lão 重trọng/trùng 葺# 。 今kim 又hựu 圮bĩ 矣hĩ 。 余dư 因nhân 力lực 贊tán 貴quý 公công 以dĩ 居cư 之chi 。 且thả 囑chúc 其kỳ 死tử 心tâm 定định 志chí 。 以dĩ 盡tận 生sanh 平bình 。 若nhược 果quả 。 余dư 當đương 休hưu 老lão 焉yên 。 貴quý 公công 以dĩ 余dư 言ngôn 。 遂toại 忘vong 形hình 事sự 心tâm 。 以dĩ 常thường 公công 為vi 任nhậm 。 苦khổ 心tâm 勞lao 力lực 。 不bất 堪kham 其kỳ 憂ưu 者giả 。 又hựu 三tam 年niên 。 庚canh 子tử 。 余dư 入nhập 山sơn 。 禮lễ 常thường 公công 塔tháp 。 乃nãi 為vi 貴quý 公công 作tác 經kinh 始thỉ 計kế 。 定định 其kỳ 規quy 模mô 。 務vụ 在tại 妥# 神thần 靈linh 以dĩ 藏tạng 修tu 足túc 矣hĩ 。 不bất 期kỳ 年niên 。 而nhi 三Tam 寶Bảo 重trọng/trùng 成thành 。 佛Phật 像tượng 莊trang 嚴nghiêm 。 煥hoán 然nhiên 光quang 奕dịch 。 余dư 喜hỷ 而nhi 嘉gia 之chi 。 癸quý 卯mão 秋thu 日nhật 之chi 曹tào 溪khê 。 且thả 訂# 明minh 年niên 鼎đỉnh 湖hồ 結kết 夏hạ 之chi 盟minh 。 甲giáp 辰thần 季quý 春xuân 。 出xuất 山sơn 謁yết 制chế 府phủ 。 即tức 將tương 有hữu 雷lôi 陽dương 之chi 行hành 。 以dĩ 病bệnh 作tác 。 不bất 能năng 就tựu 道đạo 。 遂toại 維duy 舟chu 江giang 滸# 。 且thả 冀ký 避tị 暑thử 山sơn 中trung 。 俟sĩ 徂# 秋thu 而nhi 往vãng 。 不bất 日nhật 。 乃nãi 奉phụng 按án 臺đài 檄# 。 不bất 敢cảm 少thiểu 留lưu 。 悵trướng 望vọng 雲vân 山sơn 眉mi 睫tiệp 閒gian/nhàn 。 不bất 能năng 一nhất 至chí 。 豈khởi 非phi 緣duyên 哉tai 。 以dĩ 一nhất 至chí 而nhi 不bất 可khả 得đắc 。 以dĩ 此thử 觀quán 夫phu 常thường 住trụ 茲tư 山sơn 者giả 。 清thanh 涼lương 之chi 福phước 。 豈khởi 啻# 人nhân 天thiên 倍bội 萬vạn 劫kiếp 耶da 。 余dư 病bệnh 小tiểu 可khả 。 即tức 以dĩ 登đăng 途đồ 。 貴quý 公công 時thời 時thời 相tương/tướng 慰úy 舟chu 中trung 。 余dư 且thả 愧quý 見kiến 笑tiếu 於ư 山sơn 靈linh 。 而nhi 不bất 忍nhẫn 別biệt 。 遂toại 賦phú 詩thi 五ngũ 章chương 。 託thác 公công 以dĩ 謝tạ 。 且thả 問vấn 訊tấn 於ư 常thường 公công 。 異dị 日nhật 者giả 。 儻thảng 天thiên 假giả 之chi 緣duyên 。 吾ngô 當đương 為vi 公công 豎thụ 窣tốt 堵đổ 波ba 於ư 荒hoang 榛# 草thảo 莽mãng 中trung 也dã 。

徑kính 山sơn 志chí 序tự

域vực 內nội 名danh 山sơn 大đại 川xuyên 。 方phương 輿dư 載tái 籍tịch 。 志chí 之chi 詳tường 矣hĩ 。 及cập 佛Phật 法Pháp 入nhập 中trung 國quốc 。 則tắc 琳# 宮cung 梵Phạm 宇vũ 。 皆giai 託thác 迹tích 於ư 名danh 山sơn 勝thắng 地địa 者giả 。 在tại 在tại 星tinh 羅la 。 此thử 葢# 道đạo 脉mạch 潛tiềm 流lưu 。 殊thù 非phi 探thám 奇kỳ 仰ngưỡng 異dị 者giả 比tỉ 。 古cổ 稱xưng 方phương 志chí 為vi 野dã 史sử 。 而nhi 佛Phật 剎sát 之chi 志chí 。 則tắc 僧Tăng 史sử 也dã 。 維duy 雙song 徑kính 乃nãi 東đông 南nam 奇kỳ 勝thắng 。 自tự 國quốc 一nhất 開khai 山sơn 。 昔tích 稱xưng 法pháp 崛quật 。 以dĩ 其kỳ 山sơn 自tự 崑# 崙lôn 而nhi 東đông 走tẩu 。 雄hùng 峙trĩ 五ngũ 岳nhạc 。 而nhi 南nam 幹cán 自tự 衡hành 湘# 。 迤dĩ 邐lệ 數sổ 千thiên 里lý 。 直trực 聳tủng 黃hoàng 山sơn 白bạch 岳nhạc 。 而nhi 蜚# 涌dũng 二nhị 目mục 。 融dung 結kết 茲tư 山sơn 。 以dĩ 鍾chung 靈linh 秀tú 。 故cố 佛Phật 剎sát 始thỉ 剏# 唐đường 某mỗ 年niên 閒gian/nhàn 。 而nhi 歷lịch 宋tống 元nguyên 我ngã 明minh 。 上thượng 下hạ 千thiên 載tái 。 其kỳ 閒gian/nhàn 相tương 繼kế 。 雄hùng 長trường/trưởng 法Pháp 門môn 者giả 。 八bát 十thập 一nhất 人nhân 。 非phi 山sơn 川xuyên 蘊uẩn 結kết 之chi 厚hậu 。 何hà 能năng 若nhược 是thị 之chi 悠du 久cửu 耶da 。 國quốc 初sơ 尚thượng 不bất 乏phạp 人nhân 。 頃khoảnh 百bách 年niên 來lai 。 法Pháp 幢tràng 傾khuynh 圮bĩ 。 僧Tăng 徒đồ 寂tịch 寥liêu 。 萬vạn 歷lịch 己kỷ 丑sửu 閒gian/nhàn 。 達đạt 觀quán 禪thiền 師sư 蹶quyết 起khởi 。 立lập 宗tông 門môn 赤xích 幟xí 。

時thời 剏# 刻khắc 方phương 冊sách 大đại 藏tạng 。 初sơ 議nghị 五ngũ 臺đài 。 僧Tăng 徒đồ 往vãng 請thỉnh 者giả 。 蠒# 足túc 數sổ 千thiên 里lý 。 未vị 幾kỷ 遷thiên 於ư 山sơn 之chi 寂tịch 照chiếu 。 殿điện 宇vũ 亦diệc 因nhân 是thị 重trọng/trùng 新tân 。 乃nãi 法Pháp 輪luân 再tái 轉chuyển 之chi 機cơ 也dã 。 居cư 頃khoảnh 之chi 。 馮bằng 太thái 史sử 復phục 議nghị 啟khải 古cổ 化hóa 城thành 。 為vi 藏tạng 板bản 地địa 。 當đương 道đạo 藩# 臬# 諸chư 公công 。 深thâm 心tâm 恢khôi 復phục 。 達đạt 師sư 入nhập 滅diệt 。 弟đệ 子tử 澹đạm 居cư 鎧khải 公công 。 克khắc 荷hà 其kỳ 業nghiệp 。 而nhi 達đạt 師sư 竟cánh 得đắc 塔tháp 於ư 鵬# 摶đoàn 峰phong 下hạ 。 與dữ 大đại 慧tuệ 同đồng 條điều 。 是thị 豈khởi 小tiểu 緣duyên 哉tai 。 然nhiên 昔tích 之chi 住trụ 茲tư 山sơn 者giả 。 雖tuy 善thiện 舉cử 揚dương 宗tông 乘thừa 。 但đãn 引dẫn 法pháp 海hải 之chi 一nhất 滴tích 耳nhĩ 。 今kim 則tắc 全toàn 攝nhiếp 。 如Như 來Lai 藏tạng 海hải 。 而nhi 注chú 於ư 茲tư 。 為vi 法Pháp 門môn 之chi 全toàn 提đề 。 則tắc 因nhân 緣duyên 勝thắng 前tiền 萬vạn 萬vạn 矣hĩ 。 黃hoàng 貞trinh 甫phủ 有hữu 言ngôn 。 蕭tiêu 何hà 入nhập 關quan 。 子tử 女nữ 玉ngọc 帛bạch 。 秋thu 毫hào 無vô 犯phạm 。 惟duy 收thu 其kỳ 圖đồ 籍tịch 。 卒thốt 以dĩ 王vương 漢hán 。 今kim 大đại 藏tạng 。 乃nãi 法Pháp 界Giới 之chi 圖đồ 籍tịch 也dã 。 盡tận 收thu 於ư 此thử 。 而nhi 拓thác 法Pháp 王Vương 之chi 疆cương 土thổ/độ 者giả 。 必tất 大đại 賴lại 於ư 是thị 矣hĩ 。 非phi 此thử 山sơn 之chi 鍾chung 氣khí 博bác 厚hậu 。 又hựu 何hà 能năng 負phụ 重trọng 法pháp 哉tai 。 於ư 戲hí 。 因nhân 修tu 者giả 易dị 。 剏# 業nghiệp 者giả 難nạn/nan 。 今kim 中trung 興hưng 法Pháp 門môn 之chi 大đại 業nghiệp 。 非phi 圖đồ 籍tịch 班ban 班ban 。 後hậu 世thế 將tương 何hà 考khảo 焉yên 。 是thị 徑kính 山sơn 之chi 志chí 。 不bất 得đắc 不bất 作tác 。 非phi 徒đồ 紀kỷ 勝thắng 而nhi 已dĩ 。 故cố 重trọng/trùng 緝tập 之chi 。 以dĩ 便tiện 考khảo 覧# 。 而nhi 特đặc 為vi 之chi 序tự 。

菩Bồ 提Đề 菴am 妙diệu 明minh 堂đường 序tự

余dư 坐tọa 菩Bồ 提Đề 菴am 。 新tân 搆câu 丈trượng 室thất 。 主chủ 人nhân 請thỉnh 堂đường 名danh 。 余dư 題đề 之chi 曰viết 妙diệu 明minh 。 大đại 眾chúng 請thỉnh 開khai 示thị 。 老lão 人nhân 意ý 取thủ 楞lăng 嚴nghiêm 經kinh 中trung 。 性tánh 覺giác 妙diệu 明minh 。 本bổn 覺giác 明minh 妙diệu 二nhị 語ngữ 也dã 。 以dĩ 滿mãn 慈từ 聞văn 前tiền 根căn 身thân 器khí 界giới 。 一nhất 一nhất 清thanh 淨tịnh 本bổn 然nhiên 。 因nhân 起khởi 疑nghi 曰viết 。 既ký 是thị 清thanh 淨tịnh 本bổn 然nhiên 。 云vân 何hà 忽hốt 生sanh 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 諸chư 有hữu 為vi 法pháp 邪tà 。 將tương 謂vị 清thanh 淨tịnh 界giới 中trung 。 不bất 容dung 生sanh 此thử 諸chư 物vật 也dã 。 世Thế 尊Tôn 到đáo 此thử 。 實thật 難nạn/nan 措thố 口khẩu 。 故cố 舉cử 尋tầm 常thường 所sở 說thuyết 。 性tánh 覺giác 妙diệu 明minh 。 本bổn 覺giác 明minh 妙diệu 二nhị 語ngữ 。 雙song 關quan 以dĩ 詰cật 之chi 。 然nhiên 上thượng 句cú 不bất 屬thuộc 迷mê 悟ngộ 。 天thiên 然nhiên 妙diệu 性tánh 本bổn 自tự 靈linh 者giả 。 故cố 云vân 性tánh 覺giác 妙diệu 明minh 。 下hạ 句cú 乃nãi 從tùng 迷mê 中trung 不bất 失thất 而nhi 修tu 成thành 者giả 。 故cố 云vân 本bổn 覺giác 明minh 妙diệu 。 謂vị 今kim 雖tuy 修tu 成thành 。 而nhi 不bất 從tùng 外ngoại 得đắc 。 是thị 各các 人nhân 本bổn 有hữu 之chi 覺giác 耳nhĩ 。 以dĩ 此thử 二nhị 語ngữ 詰cật 之chi 者giả 。 佛Phật 意ý 將tương 借tá 迷mê 悟ngộ 關quan 頭đầu 。 以dĩ 開khai 發phát 之chi 。 滿mãn 慈từ 果quả 認nhận 本bổn 覺giác 明minh 妙diệu 。 一nhất 語ngữ 為vi 得đắc 。 將tương 謂vị 性tánh 覺giác 本bổn 自tự 靈linh 妙diệu 而nhi 明minh 。 不bất 假giả 更cánh 明minh 者giả 。 斯tư 則tắc 但đãn 有hữu 能năng 明minh 之chi 明minh 。 則tắc 無vô 所sở 明minh 之chi 覺giác 耳nhĩ 。 意ý 在tại 有hữu 所sở 明minh 之chi 覺giác 。 乃nãi 恰kháp 當đương 耳nhĩ 。 殊thù 不bất 知tri 纔tài 有hữu 所sở 明minh 之chi 覺giác 。 則tắc 能năng 所sở 對đối 待đãi 無vô 窮cùng 妄vọng 法pháp 。 從tùng 此thử 而nhi 生sanh 矣hĩ 。 以dĩ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 生sanh 死tử 死tử 生sanh 。 法pháp 法pháp 皆giai 從tùng 清thanh 淨tịnh 界giới 中trung 。 無vô 故cố 強cường/cưỡng 起khởi 一nhất 念niệm 。 要yếu 明minh 其kỳ 覺giác 。 然nhiên 有hữu 明minh 有hữu 覺giác 。 能năng 所sở 宛uyển 然nhiên 。 故cố 向hướng 下hạ 發phát 明minh 能năng 所sở 之chi 妄vọng 法pháp 。 歷lịch 歷lịch 分phân 明minh 。 則tắc 深thâm 窮cùng 法pháp 性tánh 之chi 源nguyên 也dã 。 茲tư 葊# 名danh 菩Bồ 提Đề 。 梵Phạn 語ngữ 菩Bồ 提Đề 。 此thử 云vân 覺giác 。 以dĩ 人nhân 人nhân 皆giai 知tri 修tu 成thành 之chi 佛Phật 。 不bất 知tri 本bổn 有hữu 之chi 佛Phật 。 老lão 人nhân 意ý 在tại 真chân 修tu 。 先tiên 要yếu 了liễu 悟ngộ 不bất 迷mê 之chi 性tánh 。 故cố 雖tuy 修tu 萬vạn 行hạnh 。 不bất 落lạc 常thường 情tình 。 則tắc 是thị 不bất 離ly 當đương 處xứ 。 而nhi 頓đốn 證chứng 菩Bồ 提Đề 。 是thị 在tại 先tiên 悟ngộ 妙diệu 明minh 為vi 初sơ 心tâm 耳nhĩ 。 故cố 以dĩ 名danh 堂đường 。

五ngũ 臺đài 山sơn 觀quán 來lai 石thạch 金kim 蓮liên 社xã 序tự

清thanh 凉# 乃nãi 金kim 色sắc 界giới 。 文Văn 殊Thù 一nhất 萬vạn 眷quyến 屬thuộc 。 常thường 住trú 其kỳ 中trung 。 即tức 雜tạp 花hoa 所sở 載tái 。 東đông 北bắc 菩Bồ 薩Tát 住trú 處xứ 也dã 。 自tự 漢hán 開khai 山sơn 以dĩ 來lai 。 震chấn 旦đán 歸quy 依y 。 為vi 人nhân 閒gian/nhàn 淨tịnh 土độ 。 歲tuế 往vãng 復phục 者giả 。 百bách 千thiên 萬vạn 計kế 。 至chí 則tắc 蹈đạo 冰băng 躡niếp 雪tuyết 。 無vô 厭yếm 其kỳ 勞lao 。 非phi 真chân 慈từ 攝nhiếp 受thọ 。 何hà 二nhị 千thiên 年niên 來lai 。 歲tuế 無vô 虗hư 日nhật 。 其kỳ 山sơn 境cảnh 殊thù 勝thắng 。 名danh 花hoa 異dị 草thảo 。 閒gian/nhàn 錯thác 開khai 敷phu 。 如như 七thất 珍trân 布bố 地địa 。 金kim 蓮liên 茂mậu 發phát 。 妙diệu 麗lệ 相tương/tướng 鮮tiên 。 信tín 非phi 塵trần 寰# 有hữu 也dã 。 高cao 人nhân 勝thắng 士sĩ 。 栖tê 真chân 養dưỡng 道đạo 者giả 。 徧biến 滿mãn 山sơn 谷cốc 。 列liệt 剎sát 星tinh 羅la 。 鐘chung 鼓cổ 相tương/tướng 聞văn 。 梵Phạm 音âm 敷phu 奏tấu 。 與dữ 松tùng 響hưởng 泉tuyền 聲thanh 。 廣quảng 長trường 舌thiệt 相tướng 。 晝trú 夜dạ 無vô 閒gian/nhàn 。 豈khởi 非phi 人nhân 閒gian/nhàn 一nhất 真chân 淨tịnh 土độ 乎hồ 。 山sơn 中trung 在tại 在tại 叢tùng 林lâm 。 向hướng 無vô 以dĩ 社xã 名danh 。 社xã 自tự 普phổ 門môn 棲tê 賢hiền 始thỉ 。 近cận 有hữu 觀quán 來lai 石thạch 鏡kính 亭đình 山sơn 主chủ 。 結kết 金kim 蓮liên 社xã 。 葢# 由do 宰tể 官quan 李# 公công 所sở 剏# 。 公công 諱húy 茂mậu 春xuân 。 河hà 南nam 杞# 縣huyện 人nhân 。 初sơ 母mẫu 夢mộng 三tam 僧Tăng 入nhập 室thất 。 因nhân 叱sất 之chi 。 二nhị 僧Tăng 即tức 去khứ 。 惟duy 一nhất 不bất 行hành 。 乃nãi 曰viết 。 吾ngô 五ngũ 臺đài 僧Tăng 欲dục 結kết 緣duyên 耳nhĩ 。 是thị 夜dạ 即tức 生sanh 公công 。 公công 生sanh 而nhi 善thiện 嗁đề 。 母mẫu 時thời 呼hô 曰viết 。 爾nhĩ 僧Tăng 性tánh 也dã 。 至chí 七thất 歲tuế 。 猶do 常thường 嗁đề 不bất 樂lạc 。 母mẫu 每mỗi 以dĩ 僧Tăng 呼hô 之chi 即tức 止chỉ 。 公công 長trường/trưởng 而nhi 問vấn 母mẫu 。 母mẫu 言ngôn 其kỳ 初sơ 夢mộng 。 所sở 以dĩ 後hậu 登đăng 癸quý 未vị 進tiến 士sĩ 。 官quan 至chí 鴈nhạn 平bình 兵binh 憲hiến 。 因nhân 遊du 樓lâu 煩phiền 。 忽hốt 自tự 憶ức 往vãng 事sự 。 乃nãi 曰viết 。 遠viễn 公công 生sanh 於ư 此thử 。 而nhi 結kết 蓮liên 社xã 於ư 匡khuông 山sơn 。 我ngã 何hà 忘vong 其kỳ 故cố 鄉hương 耶da 。 遂toại 願nguyện 結kết 金kim 蓮liên 社xã 於ư 五ngũ 臺đài 。 先tiên 聞văn 妙diệu 峰phong 大đại 師sư 。 遂toại 往vãng 歸quy 依y 。 建kiến 靜tĩnh 室thất 於ư 靈linh 鷲thứu 以dĩ 寄ký 焉yên 。 既ký 而nhi 欲dục 自tự 為vi 念niệm 佛Phật 社xã 。 因nhân 五ngũ 臺đài 僧Tăng 幻huyễn 住trụ 談đàm 臺đài 山sơn 勝thắng 處xứ 。 言ngôn 觀quán 來lai 石thạch 主chủ 人nhân 鏡kính 亭đình 。 有hữu 苦khổ 行hạnh 。 公công 遂toại 歸quy 心tâm 。 即tức 捐quyên 貲ti 屬thuộc 修tu 蓮liên 社xã 。 效hiệu 匡khuông 山sơn 故cố 事sự 。 修tu 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。 余dư 有hữu 雙song 徑kính 之chi 行hành 。 鏡kính 公công 特đặc 訊tấn 於ư 山sơn 中trung 。 且thả 徵trưng 余dư 敘tự 其kỳ 事sự 。 余dư 喟vị 然nhiên 歎thán 曰viết 。 寥liêu 寥liêu 宇vũ 宙trụ 。 泛phiếm 泛phiếm 波ba 流lưu 。 往vãng 而nhi 不bất 返phản 者giả 眾chúng 矣hĩ 。 能năng 知tri 歸quy 宿túc 者giả 。 幾kỷ 何hà 人nhân 哉tai 。 淨tịnh 土độ 為vi 苦khổ 海hải 之chi 彼bỉ 岸ngạn 。 若nhược 夫phu 操thao 舟chu 揚dương [馬*凡]# 。 截tiệt 流lưu 而nhi 度độ 者giả 。 上thượng 下hạ 千thiên 餘dư 載tái 。 幾kỷ 何hà 人nhân 斯tư 。 遠viễn 公công 剏# 匡khuông 山sơn 蓮liên 社xã 。 先tiên 後hậu 集tập 者giả 。 約ước 一nhất 百bách 二nhị 十thập 三tam 人nhân 。 且thả 獨độc 稱xưng 十thập 八bát 高cao 賢hiền 。 現hiện 生sanh 西tây 方phương 。 遞đệ 相tương 接tiếp 引dẫn 。 此thử 自tự 道Đạo 法Pháp 東đông 來lai 。 第đệ 一nhất 勝thắng 事sự 。 李# 公công 興hưng 於ư 百bách 世thế 之chi 下hạ 。 抖đẩu 擻tẩu 濁trược 惡ác 。 揭yết 厲lệ 樂nhạo/nhạc/lạc 邦bang 。 非phi 具cụ 宿túc 世thế 根căn 力lực 。 現hiện 宰tể 官quan 身thân 。 何hà 以dĩ 有hữu 此thử 。 余dư 知tri 斯tư 社xã 之chi 興hưng 。 將tương 與dữ 一nhất 萬vạn 眷quyến 屬thuộc 。 同đồng 駕giá 慈từ 航# 。 揚dương [馬*凡]# 安an 流lưu 而nhi 徑kính 登đăng 彼bỉ 岸ngạn 。 又hựu 何hà 以dĩ 百bách 什thập 計kế 哉tai 。 是thị 在tại 長trường/trưởng 年niên 捩liệt 柁đả 。 不bất 惜tích 餘dư 力lực 耳nhĩ 。

重trọng/trùng 修tu 湖hồ 州châu 天thiên 聖thánh 寺tự 因nhân 緣duyên 序tự

雜tạp 花hoa 說thuyết 十thập 方phương 佛Phật 土độ 。 如như 帝đế 網võng 孔khổng 挂quải 於ư 虗hư 空không 。 成thành 者giả 住trụ 者giả 。 壞hoại 者giả 空không 者giả 。 俱câu 同đồng 一nhất 際tế 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 與dữ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 海hải 會hội 說thuyết 法Pháp 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 種chủng 種chủng 神thần 通thông 妙diệu 用dụng 。 處xứ 處xứ 同đồng 時thời 充sung 滿mãn 。 亦diệc 如như 網võng 珠châu 。 交giao 光quang 相tướng 羅la 。 彼bỉ 彼bỉ 無vô 雜tạp 。 亦diệc 無vô 障chướng 礙ngại 。 而nhi 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 於ư 一nhất 切thiết 佛Phật 。 心tâm 智trí 光quang 中trung 。 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 。 調điều 伏phục 眾chúng 生sanh 。 及cập 造tạo 十thập 惡ác 五ngũ 逆nghịch 。 三tam 界giới 六lục 道đạo 。 善thiện 惡ác 業nghiệp 行hành 。 而nhi 不bất 自tự 知tri 。 故cố 曰viết 。 佛Phật 境cảnh 界giới 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 眾chúng 生sanh 心tâm 行hành 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 今kim 於ư 湖hồ 之chi 天thiên 聖thánh 寺tự 。 具cụ 見kiến 之chi 矣hĩ 。 甲giáp 午ngọ 歲tuế 暮mộ 。 寺tự 僧Tăng 祖tổ 定định 。 訪phỏng 予# 京kinh 之chi 慈Từ 氏Thị 樓lâu 閣các 。 偶ngẫu 談đàm 寺tự 之chi 因nhân 緣duyên 。 則tắc 曰viết 。 其kỳ 殿điện 廣quảng 博bác 。 猶do 如như 空không 虗hư 。 莊trang 嚴nghiêm 密mật 緻trí 。 斗đẩu 栱củng 攢toàn 簇# 。 鱗lân 蹋đạp 重trùng 疊điệp 。 猶do 如như 羅la 網võng 。 此thử 其kỳ 作tác 者giả 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 一nhất 也dã 。 葢# 始thỉ 剏# 於ư 唐đường 。 其kỳ 原nguyên 先tiên 不bất 可khả 考khảo 。 歷lịch 宋tống 及cập 元nguyên 。 至chí 今kim 幾kỷ 千thiên 年niên 矣hĩ 。 而nhi 各các 道đạo 之chi 上thượng 。 梁lương 栱củng 之chi 閒gian/nhàn 。 絕tuyệt 無vô 纖tiêm 塵trần 。 故cố 名danh 之chi 曰viết 無vô 塵trần 殿điện 。 此thử 不bất 可khả 思tư 議nghị 二nhị 也dã 。 其kỳ 兩lưỡng 楹doanh 露lộ 柱trụ 。 雕điêu 木mộc 為vi 龍long 。 頭đầu 角giác 須tu 眉mi 。 爪trảo 牙nha 飛phi 動động 。 宛uyển 若nhược 生sanh 龍long 。 左tả 右hữu 升thăng 降giáng/hàng 。 嘗thường 遊du 戲hí 池trì 中trung 。 寺tự 僧Tăng 見kiến 而nhi 叱sất 之chi 。 其kỳ 龍long 歸quy 殿điện 。 而nhi 左tả 右hữu 錯thác 盤bàn 。 又hựu 名danh 之chi 曰viết 錯thác 盤bàn 龍long 殿điện 。 此thử 其kỳ 不bất 可khả 思tư 議nghị 三tam 也dã 。 其kỳ 殿điện 壁bích 縱tung 橫hoành 二nhị 丈trượng 有hữu 奇kỳ 。 向hướng 為vi 粉phấn 地địa 。 昔tích 趙triệu 孟# 頫# 讀đọc 書thư 其kỳ 中trung 。 而nhi 心tâm 悅duyệt 之chi 。 兩lưỡng 壁bích 畫họa 瀟tiêu 湘# 煙yên 雨vũ 圖đồ 二nhị 幅# 。 夫phu 人nhân 管quản 氏thị 。 畫họa 竹trúc 一nhất 幅# 。 前tiền 此thử 數số 百bách 年niên 。 豈khởi 無vô 丹đan 青thanh 妙diệu 筆bút 。 而nhi 必tất 待đãi 子tử 昂ngang 夫phu 婦phụ 。 點điểm 染nhiễm 其kỳ 中trung 。 將tương 為vi 今kim 之chi 存tồn 亡vong 舉cử 耶da 。 此thử 不bất 可khả 思tư 議nghị 四tứ 也dã 。 其kỳ 殿điện 中trung 之chi 佛Phật 。 乃nãi 以dĩ 銅đồng 錢tiền 累lũy/lụy/luy 砌# 成thành 形hình 。 此thử 固cố 成thành 者giả 之chi 心tâm 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 矣hĩ 。 明minh 嘉gia 靖tĩnh 閒gian/nhàn 。 有hữu 人nhân 毀hủy 其kỳ 佛Phật 者giả 。 剔dịch 筋cân 折chiết 骨cốt 。 坼sách 錢tiền 網võng 肉nhục 。 劈phách 羅La 漢Hán 燒thiêu 煑chử 而nhi 食thực 之chi 。 其kỳ 人nhân 竟cánh 感cảm 以dĩ 銕# 篦bề 搔tao 癢dạng 。 徧biến 身thân 皮bì 肉nhục 盡tận 脫thoát 見kiến 骨cốt 。 且thả 遭tao 刑hình 而nhi 死tử 。 然nhiên 世thế 人nhân 畏úy 神thần 而nhi 敬kính 佛Phật 。 雖tuy 顛điên 人nhân 醉túy 酒tửu 。 尚thượng 悚tủng 然nhiên 知tri 歸quy 。 而nhi 若nhược 人nhân 者giả 。 乃nãi 醢# 之chi 而nhi 甘cam 心tâm 焉yên 。 此thử 又hựu 壞hoại 者giả 之chi 心tâm 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 也dã 。 故cố 其kỳ 今kim 也dã 。 悽thê 然nhiên 草thảo 草thảo 。 寥liêu 落lạc 如như 空không 。 太thái 宰tể 五ngũ 臺đài 陸lục 公công 。 過quá 而nhi 慨khái 焉yên 。 即tức 與dữ 郡quận 宰tể 官quan 敬kính 葊# 許hứa 公công 。 繼kế 山sơn 沈trầm 公công 。 具cụ 區khu 馮bằng 公công 輩bối 。 發phát 願nguyện 修tu 復phục 。 命mạng 比Bỉ 丘Khâu 祖tổ 定định 為vi 倡xướng 導đạo 。 建kiến 立lập 之chi 初sơ 。 思tư 求cầu 所sở 以dĩ 剏# 業nghiệp 為vi 根căn 據cứ 者giả 。 是thị 夜dạ 。 大đại 風phong 折chiết 古cổ 桑tang 一nhất 株chu 。 旦đán 而nhi 發phát 之chi 。 根căn 柢# 得đắc 古cổ 負phụ 重trọng 斷đoạn 碑bi 。 披phi 而nhi 讀đọc 之chi 。 乃nãi 唐đường 中trung 和hòa 閒gian/nhàn 。 居cư 士sĩ 吳ngô 言ngôn 捨xả 宅trạch 為vi 寺tự 。 其kỳ 基cơ 廣quảng 九cửu 十thập 三tam 畮# 。

時thời 刺thứ 史sử 王vương 公công 。 表biểu 請thỉnh 額ngạch 為vi 景cảnh 清thanh 禪thiền 院viện 。 而nhi 天thiên 聖thánh 則tắc 宋tống 時thời 重trùng 建kiến 。 以dĩ 年niên 為vi 號hiệu 者giả 。 非phi 此thử 莫mạc 知tri 其kỳ 源nguyên 。 斯tư 則tắc 木mộc 石thạch 無vô 情tình 。 乃nãi 應ưng 緣duyên 而nhi 成thành 事sự 。 此thử 情tình 與dữ 無vô 情tình 。 感cảm 應ứng 道đạo 交giao 。 如như 水thủy 澄trừng 月nguyệt 現hiện 。 又hựu 大đại 不bất 可khả 思tư 議nghị 者giả 矣hĩ 。 由do 是thị 觀quán 之chi 。 其kỳ 佛Phật 土độ 成thành 住trụ 壞hoại 空không 。 業nghiệp 已dĩ 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 即tức 其kỳ 人nhân 而nhi 知tri 施thí 者giả 。 作tác 者giả 。 成thành 者giả 。 住trụ 者giả 。 莊trang 嚴nghiêm 者giả 。 破phá 壞hoại 者giả 。 善thiện 惡ác 心tâm 行hành 。 種chủng 種chủng 不bất 同đồng 。 今kim 一nhất 旦đán 炳bỉnh 然nhiên 齊tề 顯hiển 於ư 諸chư 佛Phật 大đại 智trí 光quang 中trung 。 如như 鏡kính 現hiện 像tượng 。 纖tiêm 毫hào 不bất 昧muội 。 因nhân 果quả 昭chiêu 著trước 。 總tổng 之chi 皆giai 不bất 可khả 思tư 議nghị 也dã 。 始thỉ 也dã 成thành 者giả 之chi 心tâm 。 固cố 不bất 知tri 有hữu 壞hoại 者giả 之chi 心tâm 。 而nhi 昔tích 壞hoại 者giả 之chi 心tâm 。 又hựu 安an 知tri 有hữu 今kim 日nhật 成thành 者giả 之chi 心tâm 。 斯tư 則tắc 成thành 者giả 壞hoại 之chi 因nhân 。 壞hoại 者giả 成thành 之chi 緣duyên 。 若nhược 即tức 境cảnh 觀quán 心tâm 。 正chánh 所sở 謂vị 交giao 光quang 相tướng 羅la 。 如như 寶bảo 珠châu 網võng 。 淨tịnh 穢uế 齊tề 現hiện 。 善thiện 惡ác 同đồng 彰chương 。 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 一nhất 際tế 平bình 等đẳng 耳nhĩ 。 況huống 佛Phật 境cảnh 如như 空không 無vô 所sở 依y 。 至chí 若nhược 因nhân 緣duyên 成thành 就tựu 。 如như 雲vân 起khởi 長trường/trưởng 空không 。 又hựu 豈khởi 可khả 得đắc 而nhi 思tư 議nghị 耶da 。 今kim 比Bỉ 丘Khâu 定định 者giả 。 苦khổ 心tâm 窮cùng 慮lự 。 欲dục 建kiến 空không 中trung 之chi 樓lâu 閣các 。 嚴nghiêm 象tượng 外ngoại 之chi 法Pháp 身thân 。 演diễn 無vô 字tự 之chi 真chân 經kinh 。 作tác 難nan 思tư 之chi 佛Phật 事sự 。 譬thí 若nhược 晴tình 空không 。 望vọng 彼bỉ 纖tiêm 雲vân 。 豈khởi 不bất 瞪trừng 目mục 成thành 勞lao 。 吾ngô 意ý 空không 花hoa 亂loạn 起khởi 。 必tất 瀰# 滿mãn 太thái 清thanh 。 滴tích 水thủy 為vi 巖nham 。 必tất 橫hoạnh/hoành 流lưu 大đại 地địa 。 是thị 將tương 見kiến 妙diệu 莊trang 嚴nghiêm 剎sát 。 建kiến 於ư 一nhất 毫hào 。 清thanh 淨tịnh 法Pháp 身thân 。 顯hiển 於ư 一nhất 念niệm 。 必tất 使sử 諸chư 佛Phật 讚tán 言ngôn 。 奇kỳ 哉tai 奇kỳ 哉tai 。 吾ngô 今kim 成thành 佛Phật 時thời 。 普phổ 見kiến 一nhất 切thiết 天thiên 人nhân 。 修tu 羅la 。 宰tể 官quan 。 長trưởng 者giả 。 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 。 優Ưu 婆Bà 夷Di 。 四tứ 眾chúng 人nhân 等đẳng 。 各các 各các 心tâm 中trung 。 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 轉chuyển 大đại 法Pháp 輪luân 。 使sử 一nhất 切thiết 見kiến 者giả 聞văn 者giả 。 皆giai 發phát 無vô 上thượng 。 菩Bồ 提Đề 之chi 心tâm 。 向hướng 之chi 成thành 者giả 住trụ 者giả 壞hoại 者giả 空không 者giả 。 一nhất 齊tề 同đồng 入nhập 蓮liên 花hoa 藏tạng 海hải 。 此thử 段đoạn 廣quảng 大đại 功công 德đức 因nhân 緣duyên 。 其kỳ 實thật 種chủng 種chủng 不bất 可khả 得đắc 而nhi 思tư 議nghị 也dã 。 海hải 印ấn 沙Sa 門Môn 。 聞văn 此thử 因nhân 緣duyên 。 歎thán 未vị 曾tằng 有hữu 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

諸chư 法pháp 空không 無vô 相tướng 。 畢tất 竟cánh 無vô 起khởi 滅diệt 。 但đãn 以dĩ 因nhân 緣duyên 故cố 。 成thành 壞hoại 各các 不bất 同đồng 。 佛Phật 身thân 如như 虗hư 空không 。 智trí 光quang 如như 滿mãn 月nguyệt 。 其kỳ 空không 徧biến 一nhất 切thiết 。 月nguyệt 光quang 與dữ 空không 等đẳng 。 不bất 擇trạch 淨tịnh 與dữ 穢uế 。 是thị 水thủy 皆giai 現hiện 影ảnh 。 豈khởi 待đãi 清thanh 淨tịnh 池trì 。 而nhi 後hậu 方phương 照chiếu 矚chú 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 心tâm 。 與dữ 佛Phật 智trí 無vô 二nhị 。 善thiện 惡ác 隨tùy 因nhân 緣duyên 。 業nghiệp 行hành 固cố 不bất 同đồng 。 一nhất 切thiết 佛Phật 境cảnh 界giới 。 生sanh 於ư 眾chúng 生sanh 心tâm 。 譬thí 如như 空không 中trung 花hoa 。 依y 空không 而nhi 出xuất 現hiện 。 初sơ 成thành 即tức 有hữu 壞hoại 。 本bổn 自tự 空không 中trung 生sanh 。 如như 何hà 今kim 日nhật 空không 。 不bất 能năng 成thành 勝thắng 事sự 。 天thiên 堂đường 及cập 地địa 獄ngục 。 貴quý 賤tiện 眾chúng 果quả 報báo 。 苦khổ 樂lạc 諸chư 受thọ 用dụng 。 無vô 不bất 從tùng 心tâm 造tạo 。 自tự 作tác 自tự 受thọ 用dụng 。 莊trang 嚴nghiêm 自tự 法Pháp 身thân 。 直trực 從tùng 有hữu 相tương/tướng 中trung 。 即tức 登đăng 常thường 住trụ 果quả 。 善thiện 哉tai 諸chư 佛Phật 子tử 。 決quyết 定định 信tín 自tự 心tâm 。 各các 捨xả 所sở 愛ái 珍trân 。 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 自tự 土thổ/độ 。 世thế 閒gian/nhàn 皆giai 是thị 苦khổ 。 無vô 常thường 復phục 無vô 我ngã 。 生sanh 無vô 一nhất 物vật 來lai 。 死tử 無vô 一nhất 文văn 去khứ 。 來lai 去khứ 本bổn 是thị 空không 。 如như 何hà 苦khổ 貪tham 著trước 。 遇ngộ 此thử 大đại 因nhân 緣duyên 。 而nhi 不bất 發phát 勇dũng 猛mãnh 。 一nhất 破phá 慳san 愛ái 根căn 。 頓đốn 成thành 無vô 上thượng 覺giác 。 凡phàm 是thị 有hữu 緣duyên 人nhân (# 缺khuyết 文văn )# 。

築trúc 三tam 潭đàm 護hộ 生sanh 隄đê 引dẫn

佛Phật 說thuyết 孝hiếu 名danh 為vi 戒giới 。 謂vị 孝hiếu 順thuận 父phụ 母mẫu 。 孝hiếu 順thuận 三Tam 寶Bảo 。 孝hiếu 順thuận 至chí 道Đạo 之chi 法Pháp 。 孝hiếu 順thuận 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 然nhiên 則tắc 奉phụng 佛Phật 戒giới 者giả 。 不bất 能năng 推thôi 及cập 眾chúng 生sanh 。 自tự 昔tích 隋tùy 天thiên 台thai 智trí 者giả 大đại 師sư 。 唐đường 惟duy 宣tuyên 律luật 師sư 。 宋tống 永vĩnh 明minh 大đại 師sư 。 至chí 我ngã 明minh 。 獨độc 雲vân 栖tê 大đại 師sư 而nhi 已dĩ 。 其kỳ 放phóng 生sanh 池trì 。 除trừ 城thành 中trung 上thượng 方phương 。 北bắc 園viên 。 其kỳ 外ngoại 則tắc 自tự 贖thục 萬vạn 工công 池trì 。 而nhi 弟đệ 子tử 居cư 士sĩ 虞ngu 德đức 園viên 。 同đồng 大đại 壑hác 法Pháp 師sư 。 濬# 西tây 湖hồ 三tam 潭đàm 。 其kỳ 廣quảng 大đại 之chi 心tâm 。 足túc 以dĩ 度độ 恆Hằng 沙sa 眾chúng 生sanh 矣hĩ 。 予# 至chí 湖hồ 心tâm 寺tự 。 知tri 舊cựu 有hữu 三tam 塔tháp 久cửu 廢phế 。 今kim 欲dục 重trùng 建kiến 。 與dữ 所sở 度độ 之chi 生sanh 。 作tác 光quang 明minh 幢tràng 。 昨tạc 偶ngẫu 有hữu 聚tụ 沙sa 之chi 夢mộng 。 已dĩ 有hữu 成thành 議nghị 矣hĩ 。 又hựu 觀quán 三tam 潭đàm 之chi 隄đê 甚thậm 單đơn 薄bạc 。 不bất 能năng 與dữ 所sở 放phóng 之chi 生sanh 。 作tác 金kim 湯thang 外ngoại 護hộ 。 恐khủng 春xuân 水thủy 一nhất 漂phiêu 。 則tắc 已dĩ 度độ 之chi 生sanh 。 尋tầm 復phục 漂phiêu 流lưu 苦khổ 海hải 矣hĩ 。 斯tư 則tắc 不bất 惟duy 虗hư 其kỳ 前tiền 功công 。 抑ức 終chung 不bất 能năng 收thu 其kỳ 後hậu 效hiệu 。 大đại 可khả 憂ưu 也dã 。 又hựu 且thả 聚tụ 沙sa 不bất 可khả 以dĩ 旦đán 夕tịch 計kế 。 正chánh 在tại 躊trù 躇trừ 。 偶ngẫu 至chí 長trường/trưởng 明minh 寺tự 。 會hội 湯thang 養dưỡng 惺tinh 居cư 士sĩ 。 乃nãi 雲vân 栖tê 之chi 內nội 親thân 也dã 。 言ngôn 及cập 無vô 子tử 。 將tương 求cầu 度độ 脫thoát 。 予# 歡hoan 喜hỷ 而nhi 策sách 之chi 曰viết 。 昔tích 佛Phật 無vô 子tử 。 以dĩ 視thị 三tam 界giới 眾chúng 生sanh 如như 一nhất 子tử 。 至chí 今kim 人nhân 人nhân 皆giai 稱xưng 為vi 慈từ 父phụ 。 居cư 士sĩ 何hà 不bất 以dĩ 念niệm 子tử 之chi 心tâm 念niệm 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 則tắc 將tương 來lai 慈từ 父phụ 之chi 稱xưng 。 充sung 滿mãn 十thập 方phương 世thế 界giới 矣hĩ 。 為vi 今kim 當đương 念niệm 已dĩ 度độ 之chi 生sanh 。 在tại 三tam 潭đàm 者giả 。 能năng 築trúc 保bảo 障chướng 以dĩ 防phòng 護hộ 之chi 。 使sử 其kỳ 中trung 眾chúng 生sanh 。 如như 極Cực 樂Lạc 國Quốc 。 則tắc 彼bỉ 現hiện 前tiền 皆giai 稱xưng 慈từ 父phụ 矣hĩ 。 又hựu 何hà 俟sĩ 於ư 將tương 來lai 乎hồ 。 願nguyện 居cư 士sĩ 一nhất 倡xướng 。 而nhi 願nguyện 為vi 慈từ 父phụ 者giả 眾chúng 矣hĩ 。 是thị 則tắc 天thiên 宮cung 淨tịnh 土độ 。 又hựu 何hà 捨xả 目mục 前tiền 而nhi 別biệt 求cầu 乎hồ 。 諸chư 有hữu 智trí 者giả 。 一nhất 聞văn 萬vạn 感cảm 。 不bất 俟sĩ 言ngôn 之chi 畢tất 矣hĩ 。 老lão 人nhân 大đại 有hữu 所sở 望vọng 焉yên 。

憨# 山Sơn 老Lão 人Nhân 夢Mộng 遊Du 集Tập 卷quyển 第đệ 二nhị 十thập