憨 山Sơn 老Lão 人Nhân 夢Mộng 遊Du 集Tập
Quyển 0018
( 侍Thị 者Giả ) 福Phước 善Thiện 日Nhật 錄Lục ( 門Môn 人Nhân ) 通Thông 炯 編Biên 輯
憨# 山Sơn 老Lão 人Nhân 夢Mộng 遊Du 集Tập 卷quyển 第đệ 十thập 八bát
侍thị 。 者giả 。 福phước 。 善thiện 。 日nhật 錄lục 。
門môn 。 人nhân 。 通thông 。 炯# 。 編biên 輯# 。
嶺lĩnh 南nam 弟đệ 子tử 。 劉lưu 起khởi 相tương/tướng 。 重trọng/trùng 較giảo 。
書thư 問vấn 。
與dữ 王vương 醒tỉnh 東đông 侍thị 御ngự
壬nhâm 子tử 冬đông 別biệt 後hậu 。 次thứ 年niên 大đại 病bệnh 。 幾kỷ 絕tuyệt 更cánh 生sanh 。 及cập 冬đông 。 即tức 度độ 嶺lĩnh 之chi 南nam 嶽nhạc 。 初sơ 有hữu 休hưu 老lão 意ý 。 因nhân 緣duyên 未vị 果quả 。 且thả 達đạt 師sư 有hữu 未vị 了liễu 公công 案án 。 至chí 丙bính 辰thần 夏hạ 。 即tức 有hữu 吳ngô 越việt 之chi 行hành 。 覓mịch 公công 音âm 問vấn 。 竟cánh 不bất 可khả 得đắc 。 先tiên 至chí 廬lư 山sơn 結kết 夏hạ 。 見kiến 其kỳ 幽u 勝thắng 。 遂toại 有hữu 終chung 焉yên 之chi 志chí 。 了liễu 達đạt 師sư 事sự 。 即tức 於ư 丁đinh 巳tị 五ngũ 月nguyệt 還hoàn 歸quy 匡khuông 廬lư 。 卜bốc 得đắc 山sơn 南nam 五ngũ 乳nhũ 峰phong 下hạ 。 一nhất 邱# 一nhất 壑hác 。 足túc 了liễu 餘dư 生sanh 。 其kỳ 結kết 搆câu 之chi 緣duyên 。 皆giai 賴lại 護hộ 法Pháp 。 今kim 幸hạnh 已dĩ 得đắc 安an 居cư 。 二nhị 十thập 年niên 所sở 慕mộ 。 垂thùy 老lão 始thỉ 遂toại 。 足túc 知tri 人nhân 生sanh 山sơn 林lâm 之chi 福phước 。 未vị 易dị 得đắc 也dã 。 去khứ 夏hạ 若nhược 公công 來lai 。 遠viễn 辱nhục 書thư 惠huệ 。 始thỉ 知tri 公công 內nội 艱gian 家gia 居cư 。 計kế 釋thích 服phục 在tại 邇nhĩ 。 入nhập 都đô 可khả 期kỳ 。 舟chu 過quá 落lạc 星tinh 。 舉cử 首thủ 雲vân 山sơn 一nhất 牛ngưu 鳴minh 地địa 。 佳giai 會hội 之chi 緣duyên 。 日nhật 夜dạ 望vọng 之chi 。 每mỗi 念niệm 嶺lĩnh 南nam 法pháp 道đạo 。 千thiên 年niên 以dĩ 來lai 。 老lão 朽hủ 雖tuy 未vị 大đại 振chấn 。 賴lại 公công 入nhập 社xã 。 諸chư 子tử 一nhất 時thời 之chi 盛thịnh 。 得đắc 馮bằng 龍long 二nhị 生sanh 表biểu 率suất 。 人nhân 人nhân 可khả 觀quán 。 嗟ta 哉tai 二nhị 子tử 繼kế 逝thệ 。 斯tư 道đạo 寥liêu 寥liêu 。 獨độc 恃thị 公công 荷hà 負phụ 之chi 力lực 。 奈nại 不bất 能năng 久cửu 與dữ 諸chư 子tử 周chu 旋toàn 。 散tán 而nhi 無vô 統thống 。 大đại 為vi 可khả 悲bi 。 不bất 意ý 興hưng 衰suy 之chi 速tốc 如như 此thử 。 惟duy 公công 天thiên 縱túng/tung 有hữu 餘dư 。 所sở 恨hận 法Pháp 門môn 未vị 能năng 深thâm 入nhập 。 則tắc 護hộ 法Pháp 有hữu 心tâm 。 而nhi 於ư 的đích 當đương 放phóng 捨xả 一nhất 著trước 。 似tự 未vị 打đả 破phá 。 故cố 於ư 世thế 法pháp 佛Phật 法Pháp 不bất 無vô 町# 畦huề 。 若nhược 得đắc 大đại 開khai 重trọng/trùng 門môn 。 內nội 外ngoại 洞đỗng 然nhiên 。 若nhược 揭yết 日nhật 月nguyệt 於ư 中trung 天thiên 。 則tắc 曹tào 溪khê 衣y 鉢bát 。 豈khởi 容dung 陳trần 腐hủ 。 若nhược 公công 大đại 力lực 量lượng 人nhân 。 不bất 發phát 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 之chi 心tâm 。 則tắc 大đại 重trọng/trùng 昏hôn 終chung 無vô 慧tuệ 炬cự 矣hĩ 。 老lão 朽hủ 老lão 矣hĩ 。 餘dư 日nhật 無vô 多đa 。 恆hằng 思tư 此thử 段đoạn 因nhân 緣duyên 。 深thâm 為vi 痛thống 悼điệu 。 公công 其kỳ 念niệm 及cập 此thử 乎hồ 。 修tu 六lục 閉bế 死tử 關quan 於ư 金kim 輪luân 峰phong 頂đảnh 。 甚thậm 為vi 有hữu 望vọng 。 若nhược 惺tinh 今kim 留lưu 山sơn 中trung 姑cô 為vi 打đả 葛cát 藤đằng 。 且thả 令linh 入nhập 智trí 慧tuệ 門môn 。 二nhị 子tử 異dị 日nhật 得đắc 公công 為vi 護hộ 法Pháp 。 大đại 弘hoằng 此thử 道đạo 。 則tắc 老lão 朽hủ 死tử 耳nhĩ 不bất 朽hủ 。 多đa 劫kiếp 之chi 緣duyên 。 亦diệc 不bất 虗hư 矣hĩ 。 他tha 復phục 何hà 言ngôn 。 萬vạn 里lý 如như 面diện 。 惟duy 公công 鑒giám 之chi 。
答đáp 陳trần 無vô 異dị 祠từ 部bộ
山sơn 居cư 與dữ 世thế 益ích 遠viễn 。 每mỗi 聞văn 時thời 事sự 驚kinh 心tâm 。 痛thống 徹triệt 五ngũ 內nội 。 不bất 意ý 一nhất 變biến 至chí 此thử 。 惟duy 。 沖# 主chủ 子tử 立lập 。 政chánh 出xuất 多đa 門môn 。 所sở 謂vị 醫y 多đa 脉mạch 亂loạn 。 無vô 怪quái 其kỳ 然nhiên 。 即tức 盧lô 扁# 亦diệc 當đương 束thúc 手thủ 。 為vi 之chi 奈nại 何hà 。 比tỉ 者giả 前tiền 車xa 已dĩ 覆phú 。 惟duy 今kim 只chỉ 當đương 慎thận 行hành 謹cẩn 守thủ 。 以dĩ 固cố 藩# 籬# 。 培bồi 養dưỡng 元nguyên 氣khí 為vi 上thượng 策sách 。 若nhược 拘câu 拘câu 破phá 器khí 而nhi 以dĩ 必tất 完hoàn 。 爽sảng 口khẩu 快khoái 意ý 為vi 尚thượng 。 所sở 謂vị 病bệnh 不bất 死tử 人nhân 。 而nhi 醫y 死tử 之chi 矣hĩ 。 此thử 外ngoại 更cánh 有hữu 何hà 術thuật 。 朝triều 廷đình 一nhất 時thời 固cố 多đa 君quân 子tử 。 縱túng/tung 能năng 執chấp 經kinh 按án 脉mạch 。 恐khủng 出xuất 奇kỳ 多đa 方phương 。 亦diệc 未vị 必tất 能năng 取thủ 捷tiệp 。 公công 釋thích 服phục 在tại 邇nhĩ 。 當đương 即tức 出xuất 補bổ 。 不bất 必tất 以dĩ 治trị 亂loạn 為vi 行hành 止chỉ 。 所sở 謂vị 大đại 火hỏa 所sở 燒thiêu 時thời 。 我ngã 此thử 土độ 安an 隱ẩn 。 世thế 事sự 如như 奕dịch 棋# 。 當đương 局cục 者giả 迷mê 。 若nhược 有hữu 明minh 眼nhãn 傍bàng 觀quan 。 即tức 指chỉ 點điểm 一nhất 著trước 。 率suất 收thu 全toàn 功công 。 又hựu 何hà 在tại 於ư 對đối 奕dịch 耶da 。 第đệ 不bất 宜nghi 攘nhương 臂tý 其kỳ 閒gian/nhàn 。 令linh 奕dịch 者giả 厭yếm 。 此thử 吾ngô 佛Phật 所sở 說thuyết 。 貴quý 善thiện 巧xảo 方phương 便tiện 行hành 耳nhĩ 。 如như 何hà 如như 何hà 。 承thừa 示thị 孤cô 明minh 時thời 復phục 透thấu 現hiện 。 第đệ 承thừa 當đương 不bất 勇dũng 。 若nhược 言ngôn 透thấu 現hiện 。 乃nãi 自tự 知tri 之chi 明minh 。 若nhược 云vân 承thừa 當đương 不bất 勇dũng 。 乃nãi 自tự 信tín 不bất 及cập 耳nhĩ 。 然nhiên 透thấu 現hiện 乃nãi 念niệm 念niệm 透thấu 現hiện 。 豈khởi 但đãn 時thời 復phục 。 第đệ 看khán 破phá 透thấu 現hiện 處xứ 本bổn 無vô 一nhất 物vật 。 則tắc 念niệm 念niệm 現hiện 前tiền 者giả 。 即tức 本bổn 來lai 面diện 目mục 。 如như 此thử 念niệm 念niệm 著trước 力lực 。 念niệm 念niệm 無vô 生sanh 。 全toàn 體thể 出xuất 現hiện 。 又hựu 何hà 有hữu 承thừa 當đương 不bất 承thừa 當đương 耶da 。 以dĩ 當đương 人nhân 一nhất 念niệm 自tự 信tín 不bất 及cập 。 故cố 起khởi 將tương 謂vị 別biệt 有hữu 之chi 心tâm 。 所sở 以dĩ 當đương 面diện 錯thác 過quá 。 卻khước 道đạo 承thừa 當đương 不bất 勇dũng 。 此thử 病bệnh 在tại 別biệt 求cầu 之chi 心tâm 。 凡phàm 向hướng 道đạo 者giả 。 皆giai 以dĩ 此thử 誤ngộ 。 公công 直trực 就tựu 一nhất 念niệm 現hiện 前tiền 處xứ 看khán 破phá 無vô 生sanh 。 無vô 生sanh 則tắc 本bổn 來lai 無vô 物vật 。 是thị 則tắc 遠viễn 從tùng 無vô 始thỉ 。 一nhất 念niệm 未vị 移di 。 從tùng 今kim 而nhi 後hậu 。 只chỉ 此thử 一nhất 念niệm 。 更cánh 何hà 別biệt 求cầu 。 既ký 唯duy 此thử 一nhất 念niệm 。 更cánh 教giáo 誰thùy 承thừa 當đương 耶da 。 六lục 祖tổ 云vân 。 若nhược 論luận 此thử 事sự 。 輪luân 刀đao 上thượng 陣trận 。 亦diệc 可khả 做tố 得đắc 。 願nguyện 公công 諦đế 信tín 此thử 心tâm 。 看khán 破phá 念niệm 念niệm 現hiện 前tiền 處xứ 。 則tắc 念niệm 念niệm 精tinh 進tấn 。 如như 此thử 。 則tắc 一nhất 切thiết 處xứ 無vô 非phi 大đại 解giải 脫thoát 場tràng 。 又hựu 何hà 有hữu 治trị 亂loạn 之chi 分phần 耶da 。 因nhân 對đối 晤# 時thời 難nạn/nan 。 不bất 覺giác 漏lậu 逗đậu 。
答đáp 曹tào 能năng 始thỉ 廉liêm 憲hiến
山sơn 野dã 早tảo 慕mộ 匡khuông 廬lư 之chi 勝thắng 。 垂thùy 老lão 方phương 投đầu 往vãng 。 丙bính 辰thần 歲tuế 一nhất 登đăng 此thử 山sơn 。 則tắc 知tri 有hữu 大đại 宰tể 官quan 知tri 識thức 。 為vi 護hộ 法Pháp 幢tràng 。 及cập 閱duyệt 龍long 藏tạng 募mộ 疏sớ/sơ 。 則tắc 心tâm 折chiết 於ư 摩ma 詰cật 。 有hữu 斷đoạn 取thủ 大Đại 千Thiên 之chi 神thần 力lực 也dã 。 比tỉ 即tức 誅tru 茅mao 五ngũ 乳nhũ 。 為vi 休hưu 老lão 計kế 。 乃nãi 峰phong 下hạ 倚ỷ 天thiên 際tế 七thất 賢hiền 。 而nhi 望vọng 雲vân 中trung 五ngũ 老lão 。 居cư 然nhiên 眉mi 睫tiệp 。 為vi 我ngã 山sơn 門môn 護hộ 法Pháp 矣hĩ 。 藏tạng 公công 為vi 道Đạo 場Tràng 拮# 据# 。 足túc 無vô 停đình 影ảnh 。 喜hỷ 無vô 知tri 厭yếm 。 且thả 尊tôn 慈từ 有hữu 大đại 願nguyện 力lực 。 將tương 建kiến 法pháp 筵diên 。 此thử 為vi 匡khuông 廬lư 曠khoáng 大đại 因nhân 緣duyên 。 惟duy 是thị 必tất 仗trượng 法Pháp 身thân 親thân 臨lâm 此thử 中trung 。 乃nãi 可khả 振chấn 大đại 法Pháp 鼓cổ 。 否phủ/bĩ 則tắc 以dĩ 一nhất 糞phẩn 埽# 頭đầu 陀đà 。 安an 能năng 施thí 無vô 畏úy 。 於ư 十thập 方phương 雲vân 來lai 海hải 眾chúng 乎hồ 。 此thử 廣quảng 大đại 心tâm 中trung 。 必tất 能năng 建kiến 是thị 希hy 有hữu 之chi 事sự 也dã 。
答đáp 徐từ 明minh 衡hành 司ty 馬mã
日nhật 承thừa 枉uổng 顧cố 荒hoang 山sơn 。 一nhất 見kiến 慧tuệ 光quang 獨độc 露lộ 。 表biểu 裏lý 洞đỗng 然nhiên 。 如như 冰băng 壺hồ 玉ngọc 鑑giám 。 自tự 是thị 般Bát 若Nhã 中trung 人nhân 。 非phi 一nhất 世thế 二nhị 世thế 善thiện 根căn 熏huân 修tu 者giả 。 及cập 聞văn 眇miễu 論luận 所sở 吐thổ 。 一nhất 片phiến 金kim 剛cang 心tâm 地địa 。 發phát 為vi 忠trung 肝can 義nghĩa 膽đảm 。 但đãn 有hữu 忠trung 君quân 愛ái 國quốc 一nhất 念niệm 。 不bất 復phục 知tri 有hữu 身thân 家gia 計kế 。 真chân 乘thừa 願nguyện 力lực 而nhi 來lai 。 救cứu 苦khổ 眾chúng 生sanh 。 誠thành 現hiện 宰tể 官quan 而nhi 作tác 佛Phật 事sự 者giả 也dã 。 遠viễn 惠huệ 德đức 音âm 。 知tri 法pháp 體thể 多đa 病bệnh 。 且thả 云vân 心tâm 強cường/cưỡng 骨cốt 弱nhược 。 此thử 在tại 有hữu 漏lậu 形hình 骸hài 。 本bổn 來lai 浮phù 脆thúy 。 理lý 固cố 然nhiên 也dã 。 顧cố 此thử 血huyết 肉nhục 之chi 軀khu 。 原nguyên 是thị 妄vọng 想tưởng 凝ngưng 結kết 。 念niệm 念niệm 熏huân 蒸chưng 。 故cố 少thiểu 乖quai 調điều 攝nhiếp 。 則tắc 大đại 不bất 知tri 恩ân 。 況huống 外ngoại 慾dục 薄bạc [飢-几+蜀]# 。 增tăng 益ích 病bệnh 本bổn 。 唯duy 佛Phật 一nhất 人nhân 。 純thuần 一nhất 以dĩ 金kim 剛cang 心tâm 地địa 。 念niệm 念niệm 熏huân 變biến 。 故cố 令linh 此thử 身thân 全toàn 成thành 堅kiên 固cố 。 舍xá 利lợi 得đắc 不bất 壞hoại 耳nhĩ 。 嘗thường 聞văn 聖thánh 道Đạo 之chi 真chân 以dĩ 治trị 身thân 。 其kỳ 土thổ/độ 苴# 以dĩ 為vi 天thiên 下hạ 國quốc 家gia 。 此thử 乃nãi 本bổn 末mạt 之chi 論luận 。 惟duy 今kim 志chí 欲dục 利lợi 人nhân 。 先tiên 立lập 其kỳ 本bổn 。 在tại 所sở 養dưỡng 堅kiên 固cố 深thâm 厚hậu 。 而nhi 後hậu 忘vong 身thân 從tùng 事sự 。 老lão 子tử 云vân 。 後hậu 其kỳ 身thân 而nhi 身thân 先tiên 。 外ngoại 其kỳ 身thân 而nhi 身thân 存tồn 。 必tất 有hữu 道đạo 矣hĩ 。 惟duy 座tòa 下hạ 志chí 大đại 願nguyện 大đại 。 必tất 心tâm 大đại 身thân 細tế 而nhi 後hậu 可khả 。 此thử 在tại 中trung 有hữu 所sở 守thủ 。 而nhi 外ngoại 以dĩ 事sự 試thí 之chi 。 則tắc 漸tiệm 入nhập 佳giai 境cảnh 。 譬thí 如như 架# 閣các 。 必tất 先tiên 因nhân 其kỳ 基cơ 耳nhĩ 。 愚ngu 意ý 願nguyện 座tòa 下hạ 從tùng 今kim 發phát 心tâm 。 單đơn 持trì 一nhất 咒chú 。 或hoặc 準chuẩn 提đề 。 或hoặc 金kim 剛cang 穢uế 迹tích 。 含hàm 之chi 於ư 心tâm 。 二nhị 六lục 時thời 中trung 。 念niệm 念niệm 不bất 忘vong 。 久cửu 之chi 發phát 強cường/cưỡng 剛cang 毅nghị 之chi 氣khí 。 自tự 然nhiên 熏huân 發phát 。 不bất 待đãi 強cường/cưỡng 而nhi 自tự 強cường 矣hĩ 。 知tri 高cao 明minh 信tín 心tâm 篤đốc 厚hậu 。 故cố 敢cảm 妄vọng 談đàm 。
答đáp 王vương 東đông 里lý 明minh 府phủ
別biệt 後hậu 。 恆hằng 如như 霜sương 天thiên 月nguyệt 夜dạ 。 對đối 談đàm 時thời 也dã 。 此thử 景cảnh 此thử 時thời 。 都đô 在tại 睡thụy 夢mộng 中trung 。 誰thùy 能năng 醒tỉnh 真chân 。 與dữ 世thế 外ngoại 人nhân 。 茗mính 碗oản 爐lô 香hương 。 說thuyết 無vô 生sanh 話thoại 也dã 。 承thừa 諭dụ 近cận 日nhật 閱duyệt 楞lăng 伽già 有hữu 會hội 心tâm 處xứ 。 甚thậm 喜hỷ 。 以dĩ 此thử 經Kinh 。 離ly 文văn 字tự 相tướng 。 離ly 心tâm 緣duyên 相tương/tướng 。 唯duy 忘vong 言ngôn 妙diệu 契khế 。 方phương 有hữu 入nhập 處xứ 。 從tùng 此thử 不bất 疑nghi 。 當đương 有hữu 深thâm 證chứng 也dã 。 別biệt 論luận 一nhất 照chiếu 即tức 覺giác 。 亦diệc 能năng 轉chuyển 境cảnh 。 言ngôn 打đả 成thành 一nhất 片phiến 。 則tắc 猶do 隔cách 鐵thiết 圍vi 。 此thử 當đương 自tự 知tri 。 不bất 成thành 一nhất 片phiến 。 過quá 在tại 何hà 處xứ 。 以dĩ 古cổ 人nhân 一nhất 片phiến 之chi 說thuyết 。 不bất 是thị 小tiểu 事sự 。 從tùng 初sơ 發phát 心tâm 參tham 禪thiền 。 即tức 將tương 一nhất 則tắc 公công 案án 作tác 話thoại 頭đầu 。 如như 趙triệu 州châu 狗cẩu 子tử 無vô 佛Phật 性tánh 。 萬vạn 法pháp 歸quy 一nhất 。 一nhất 歸quy 何hà 處xứ 等đẳng 語ngữ 。 以dĩ 此thử 橫hoạnh/hoành 在tại 胸hung 中trung 。 塞tắc 斷đoạn 意ý 根căn 。 再tái 不bất 放phóng 行hành 。 著trước 實thật 疑nghi 情tình 。 晝trú 夜dạ 咬giảo 定định 牙nha 關quan 。 一nhất 念niệm 不bất 捨xả 。 久cửu 纔tài 純thuần 熟thục 。 方phương 即tức 打đả 成thành 一nhất 片phiến 。 動động 即tức 十thập 年niên 五ngũ 年niên 。 此thử 是thị 話thoại 頭đầu 成thành 片phiến 。 未vị 是thị 悟ngộ 成thành 一nhất 片phiến 也dã 。 知tri 公công 雖tuy 諦đế 信tín 此thử 事sự 。 已dĩ 有hữu 解giải 會hội 處xứ 。 但đãn 未vị 下hạ 死tử 工công 夫phu 。 如như 古cổ 人nhân 參tham 話thoại 頭đầu 。 雖tuy 會hội 得đắc 此thử 道Đạo 理lý 。 猶do 在tại 光quang 影ảnh 門môn 頭đầu 。 其kỳ 生sanh 滅diệt 心tâm 。 未vị 曾tằng 暫tạm 歇hiết 一nhất 念niệm 。 故cố 閒gian/nhàn 時thời 無vô 事sự 。 見kiến 有hữu 道Đạo 理lý 。 及cập 對đối 境cảnh 遇ngộ 緣duyên 。 便tiện 被bị 奪đoạt 轉chuyển 去khứ 。 是thị 知tri 此thử 事sự 。 不bất 是thị 以dĩ 知tri 見kiến 道Đạo 理lý 。 當đương 得đắc 實thật 用dụng 也dã 。 又hựu 云vân 。 作tác 一nhất 合hợp 相tương/tướng 觀quán 。 以dĩ 見kiến 破phá 見kiến 。 以dĩ 相tương 離ly 相tương/tướng 。 以dĩ 識thức 去khứ 識thức 。 以dĩ 執chấp 破phá 執chấp 。 此thử 言ngôn 固cố 有hữu 理lý 在tại 。 但đãn 一nhất 合hợp 相tương/tướng 。 不bất 以dĩ 兩lưỡng 頭đầu 湊thấu 泊bạc 可khả 入nhập 者giả 。 以dĩ 心tâm 境cảnh 兩lưỡng 忘vong 。 正chánh 是thị 悟ngộ 到đáo 一nhất 片phiến 處xứ 。 不bất 見kiến 有hữu 少thiểu 法pháp 當đương 情tình 作tác 礙ngại 。 頭đầu 頭đầu 消tiêu 歸quy 。 法pháp 法pháp 顯hiển 露lộ 。 如như 此thử 方phương 可khả 入nhập 一nhất 合hợp 相tương/tướng 。 今kim 若nhược 以dĩ 見kiến 識thức 相tương 破phá 。 正chánh 如như 油du 入nhập 麫# 。 何hà 能năng 破phá 得đắc 。 況huống 見kiến 識thức 乃nãi 病bệnh 根căn 。 非phi 破phá 敵địch 之chi 具cụ 。 如như 此thử 作tác 觀quán 。 似tự 有hữu 淆# 譌# 。 若nhược 依y 經kinh 教giáo 中trung 入nhập 。 必tất 如như 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 六lục 喻dụ 。 即tức 一nhất 觀quán 純thuần 熟thục 。 自tự 有hữu 十thập 分phần/phân 相tương 應ứng 。 若nhược 從tùng 楞lăng 伽già 入nhập 。 但đãn 於ư 靜tĩnh 坐tọa 。 能năng 見kiến 自tự 心tâm 妄vọng 想tưởng 流lưu 注chú 。 方phương 是thị 工công 夫phu 入nhập 頭đầu 。 又hựu 云vân 。 妄vọng 想tưởng 無vô 性tánh 一nhất 語ngữ 中trung 得đắc 力lực 。 便tiện 念niệm 念niệm 消tiêu 歸quy 。 若nhược 宗tông 門môn 中trung 參tham 。 只chỉ 依y 六lục 祖tổ 不bất 思tư 善thiện 不bất 思tư 惡ác 。 那na 箇cá 是thị 上thượng 座tòa 。 本bổn 來lai 面diện 目mục 。 此thử 最tối 真chân 切thiết 。 日nhật 用dụng 做tố 工công 夫phu 。 如như 此thử 時thời 時thời 不bất 忘vong 。 不bất 必tất 求cầu 一nhất 合hợp 相tương/tướng 。 忽hốt 一nhất 念niệm 相tương 應ứng 。 則tắc 忽hốt 然nhiên 墮đọa 入nhập 一nhất 合hợp 中trung 矣hĩ 。 惟duy 今kim 願nguyện 公công 不bất 必tất 求cầu 一nhất 合hợp 相tương/tướng 。 亦diệc 不bất 必tất 怕phạ 境cảnh 轉chuyển 。 但đãn 時thời 時thời 隨tùy 心tâm 抱bão 一nhất 則tắc 話thoại 頭đầu 。 日nhật 用dụng 中trung 單đơn 看khán 一nhất 念niệm 起khởi 處xứ 。 當đương 下hạ 咬giảo 斷đoạn 。 便tiện 消tiêu 得đắc 去khứ 。 若nhược 妄vọng 想tưởng 消tiêu 得đắc 。 便tiện 不bất 被bị 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 轉chuyển 。 若nhược 八bát 識thức 迸bính 破phá 。 大đại 徹triệt 一nhất 番phiên 。 則tắc 無vô 境cảnh 可khả 轉chuyển 矣hĩ 。 無vô 境cảnh 可khả 轉chuyển 。 則tắc 心tâm 境cảnh 一nhất 如như 。 此thử 真chân 一nhất 合hợp 相tương/tướng 也dã 。
又hựu
東đông 行hành 。 幸hạnh 見kiến 公công 真chân 正Chánh 道Đạo 人nhân 。 可khả 謂vị 不bất 虗hư 往vãng 矣hĩ 。 山sơn 野dã 老lão 年niên 棲tê 息tức 青thanh 山sơn 白bạch 雲vân 之chi 中trung 。 與dữ 世thế 日nhật 遠viễn 。 公công 利lợi 生sanh 之chi 願nguyện 正chánh 弘hoằng 。 晤# 言ngôn 未vị 有hữu 日nhật 也dã 。 喜hỷ 公công 進tiến 道đạo 工công 夫phu 甚thậm 銳duệ 。 誠thành 一nhất 日nhật 千thiên 里lý 。 但đãn 趨xu 修tu 固cố 易dị 。 而nhi 忘vong 功công 絕tuyệt 證chứng 為vi 難nạn/nan 。 以dĩ 耽đam 著trước 玄huyền 妙diệu 。 靜tĩnh 沈trầm 窠khòa 臼cữu 。 久cửu 之chi 。 不bất 覺giác 墮đọa 落lạc 知tri 見kiến 魔ma 網võng 。 此thử 從tùng 古cổ 學học 道Đạo 之chi 難nạn/nan 過quá 一nhất 關quan 也dã 。 若nhược 透thấu 過quá 此thử 關quan 。 是thị 為vi 百bách 尺xích 竿can/cán 頭đầu 進tiến 一nhất 步bộ 。 到đáo 此thử 一nhất 味vị 平bình 常thường 。 更cánh 無vô 甚thậm 奇kỳ 特đặc 。 所sở 謂vị 依y 然nhiên 只chỉ 是thị 舊cựu 時thời 人nhân 。 不bất 是thị 舊cựu 時thời 行hành 履lý 處xứ 。 如như 此thử 。 則tắc 通thông 身thân 毛mao 孔khổng 。 渾hồn 放phóng 光quang 明minh 。 決quyết 不bất 是thị 思tư 量lượng 境cảnh 界giới 。 決quyết 不bất 坐tọa 光quang 影ảnh 門môn 頭đầu 。 此thử 處xứ 只chỉ 貴quý 步bộ 步bộ 埽# 除trừ 。 自tự 然nhiên 得đắc 到đáo 大đại 休hưu 歇hiết 耳nhĩ 。
又hựu
奉phụng 手thủ 教giáo 。 辱nhục 法pháp 愛ái 惓# 惓# 。 心tâm 神thần 契khế 會hội 。 不bất 隔cách 絲ti 毫hào 。 光quang 明minh 藏tạng 中trung 。 本bổn 非phi 形hình 骸hài 可khả 隔cách 。 信tín 非phi 虗hư 語ngữ 。 委ủy 悉tất 近cận 日nhật 工công 夫phu 。 日nhật 見kiến 平bình 貼# 。 已dĩ 蹈đạo 省tỉnh 力lực 安an 樂lạc 之chi 境cảnh 。 足túc 徵trưng 大đại 精tinh 進tấn 力lực 。 所sở 云vân 。 舊cựu 時thời 鼻tị 孔khổng 一nhất 毫hào 著trước 不bất 得đắc 。 正chánh 是thị 得đắc 力lực 處xứ 。 但đãn 就tựu 中trung 一nhất 毫hào 著trước 不bất 得đắc 處xứ 。 更cánh 有hữu 誵# 譌# 在tại 。 直trực 須tu 透thấu 過quá 。 古cổ 人nhân 謂vị 有hữu 佛Phật 處xứ 不bất 得đắc 住trụ 。 無vô 佛Phật 處xứ 急cấp 走tẩu 過quá 。 正chánh 恐khủng 坐tọa 在tại 無vô 事sự 甲giáp 裏lý 。 若nhược 不bất 勘khám 破phá 。 將tương 來lai 轉chuyển 身thân 更cánh 難nan 。 豈khởi 不bất 見kiến 雲vân 門môn 道đạo 。 有hữu 二nhị 種chủng 光quang 不bất 透thấu 脫thoát 。 一nhất 切thiết 處xứ 不bất 明minh 。 面diện 前tiền 有hữu 物vật 是thị 一nhất 。 透thấu 得đắc 一nhất 切thiết 法pháp 空không 。 隱ẩn 隱ẩn 似tự 的đích 有hữu 個cá 物vật 相tương 似tự 。 亦diệc 是thị 光quang 不bất 透thấu 。 法Pháp 身thân 亦diệc 有hữu 兩lưỡng 般ban 病bệnh 。 得đắc 到đáo 法Pháp 身thân 邊biên 。 法pháp 執chấp 不bất 忘vong 。 己kỷ 見kiến 猶do 存tồn 是thị 一nhất 。 直trực 饒nhiêu 透thấu 得đắc 。 放phóng 過quá 即tức 不bất 可khả 。 子tử 細tế 檢kiểm 點điểm 將tương 來lai 。 有hữu 甚thậm 麼ma 氣khí 息tức 。 亦diệc 是thị 病bệnh 。 古cổ 人nhân 初sơ 以dĩ 見kiến 道đạo 為vi 難nạn/nan 。 及cập 乎hồ 見kiến 道đạo 。 而nhi 法pháp 執chấp 最tối 難nạn/nan 遣khiển 。 多đa 墮đọa 在tại 此thử 。 所sở 謂vị 認nhận 著trước 依y 然nhiên 還hoàn 不bất 是thị 。 此thử 中trung 工công 夫phu 。 雖tuy 無vô 著trước 精tinh 彩thải 處xứ 。 而nhi 捨xả 法pháp 見kiến 一nhất 著trước 。 不bất 可khả 不bất 知tri 也dã 。 高cao 明minh 以dĩ 為vi 何hà 如như 。 昔tích 從tùng 念niệm 念niệm 捨xả 去khứ 。 捨xả 到đáo 無vô 可khả 捨xả 。 亦diệc 不bất 坐tọa 在tại 無vô 可khả 捨xả 邊biên 。 自tự 然nhiên 不bất 被bị 見kiến 縳truyện 。 則tắc 通thông 身thân 如như 大đại 火hỏa 聚tụ 矣hĩ 。
與dữ 鮑# 中trung 素tố 儀nghi 部bộ
黃hoàng 山sơn 白bạch 岳nhạc 。 久cửu 在tại 鴻hồng 濛# 。 何hà 緣duyên 山sơn 靈linh 現hiện 瑞thụy 。 感cảm 大đại 護hộ 法Pháp 。 使sử 蒼thương 巖nham 翠thúy 壁bích 。 一nhất 旦đán 幻huyễn 出xuất 梵Phạm 宇vũ 珠châu 宮cung 。 致trí 黃hoàng 金kim 妙diệu 相tướng 。 從tùng 空không 而nhi 來lai 。 貝bối 葉diệp 真chân 詮thuyên 。 自tự 天thiên 而nhi 降giáng 。 頓đốn 令linh 無vô 佛Phật 之chi 國quốc 土thổ/độ 。 涌dũng 出xuất 華hoa 藏tạng 之chi 莊trang 嚴nghiêm 。 攝nhiếp 化hóa 無vô 量lượng 人nhân 天thiên 。 同đồng 入nhập 極Cực 樂Lạc 世Thế 界Giới 。 如như 此thử 妙diệu 用dụng 。 全toàn 在tại 尊tôn 慈từ 一nhất 念niệm 真chân 心tâm 流lưu 出xuất 。 其kỳ 功công 德đức 利lợi 益ích 。 豈khởi 小tiểu 小tiểu 哉tai 。 山sơn 野dã 欽khâm 聞văn 遙diêu 空không 讚tán 歎thán 。 第đệ 恨hận 衰suy 老lão 。 無vô 能năng 一nhất 瞻chiêm 禮lễ 耳nhĩ 。 頃khoảnh 卜bốc 匡khuông 廬lư 一nhất 壑hác 。 以dĩ 送tống 餘dư 年niên 。 幸hạnh 陳trần 赤xích 石thạch 公công 作tác 山sơn 門môn 檀đàn 越việt 。 將tương 邀yêu 海hải 內nội 高cao 賢hiền 。 重trọng/trùng 刻khắc 蓮liên 花hoa 之chi 漏lậu 。 書thư 來lai 云vân 。 荷hà 長trưởng 者giả 為vi 祗chi 園viên 首thủ 唱xướng 。 念niệm 匡khuông 廬lư 名danh 勝thắng 。 得đắc 高cao 賢hiền 擊kích 節tiết 。 嵒# 壑hác 生sanh 光quang 。 第đệ 山sơn 野dã 有hữu 愧quý 遠viễn 公công 。 不bất 堪kham 作tác 東đông 林lâm 社xã 主chủ 耳nhĩ 。
又hựu
新tân 歲tuế 承thừa 使sứ 者giả 遠viễn 至chí 。 辱nhục 慈từ 念niệm 惓# 惓# 。 欲dục 山sơn 僧Tăng 一nhất 行hành 。 以dĩ 結kết 法Pháp 喜hỷ 之chi 緣duyên 。 初sơ 心tâm 欣hân 然nhiên 。 前tiền 已dĩ 具cụ 悉tất 。 頃khoảnh 得đắc 汪uông 司ty 馬mã 公công 書thư 云vân 。 遼liêu 警cảnh 甚thậm 急cấp 。 昨tạc 二nhị 月nguyệt 廿# 日nhật 出xuất 師sư 。 四tứ 路lộ 大đại 將tướng 。 已dĩ 喪táng 其kỳ 三tam 。 八bát 九cửu 萬vạn 生sanh 靈linh 。 一nhất 旦đán 虀# 粉phấn 。 大đại 可khả 寒hàn 心tâm 。 止chỉ 留lưu 李# 將tướng 軍quân 一nhất 路lộ 。 遼liêu 極cực 難nạn/nan 支chi 。 恐khủng 其kỳ 長trường/trưởng 驅khu 。 大đại 可khả 憂ưu 也dã 。 廟miếu 堂đường 紛phân 紜vân 。 無vô 畫họa 一nhất 之chi 策sách 。 徵trưng 兵binh 轉chuyển 饟# 。 急cấp 於ư 星tinh 火hỏa 。 此thử 何hà 時thời 也dã 。 吾ngô 徒đồ 山sơn 林lâm 所sở 賴lại 太thái 平bình 。 念niệm 此thử 人nhân 心tâm 洶# 洶# 之chi 時thời 。 屏bính 迹tích 傾khuynh 誠thành 誦tụng 祝chúc 之chi 不bất 暇hạ 。 又hựu 安an 敢cảm 輕khinh 事sự 遨ngao 遊du 乎hồ 。 此thử 其kỳ 一nhất 也dã 。 且thả 聞văn 京kinh 師sư 震chấn 動động 。 南nam 北bắc 禁cấm 僧Tăng 。 而nhi 遊du 食thực 之chi 徒đồ 。 無vô 措thố 足túc 地địa 。 儻thảng 聞văn 山sơn 野dã 所sở 至chí 。 望vọng 風phong 而nhi 趨xu 。 難nạn/nan 必tất 其kỳ 不bất 來lai 。 恐khủng 地địa 方phương 不bất 便tiện 。 此thử 其kỳ 二nhị 也dã 。 始thỉ 以dĩ 一nhất 行hành 為vi 快khoái 。 嗣tự 有hữu 一nhất 事sự 可khả 虞ngu 。 故cố 不bất 敢cảm 輕khinh 進tiến 。 特đặc 此thử 奉phụng 啟khải 。 伏phục 乞khất 慈từ 諒# 。 姑cô 徐từ 圖đồ 之chi 。 以dĩ 竢# 後hậu 期kỳ 。
又hựu
承thừa 示thị 近cận 來lai 做tố 工công 夫phu 。 於ư 本bổn 地địa 漸tiệm 有hữu 入nhập 處xứ 。 欲dục 得đắc 祕bí 密mật 一nhất 語ngữ 。 以dĩ 為vi 捷tiệp 徑kính 。 原nguyên 夫phu 此thử 事sự 本bổn 來lai 無vô 密mật 不bất 密mật 。 但đãn 在tại 當đương 人nhân 一nhất 念niệm 上thượng 做tố 。 即tức 看khán 話thoại 頭đầu 一nhất 著trước 。 亦diệc 是thị 不bất 得đắc 已dĩ 而nhi 用dụng 之chi 。 但đãn 要yếu 一nhất 識thức 破phá 日nhật 用dụng 現hiện 前tiền 知tri 覺giác 之chi 心tâm 。 盡tận 是thị 妄vọng 想tưởng 用dụng 事sự 。 縱túng/tung 有hữu 道Đạo 理lý 玄huyền 妙diệu 之chi 知tri 見kiến 。 盡tận 是thị 識thức 神thần 影ảnh 子tử 。 皆giai 心tâm 意ý 識thức 邊biên 事sự 。 總tổng 之chi 不bất 曾tằng 了liễu 知tri 離ly 心tâm 意ý 識thức 一nhất 著trước 。 故cố 凡phàm 舉cử 心tâm 動động 念niệm 。 都đô 落lạc 妄vọng 想tưởng 窠khòa 臼cữu 耳nhĩ 。 所sở 以dĩ 佛Phật 云vân 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 由do 不bất 知tri 。 常thường 住trụ 真chân 心tâm 。 用dụng 諸chư 妄vọng 想tưởng 。 此thử 想tưởng 不bất 真chân 。 故cố 有hữu 輪luân 轉chuyển 。 此thử 即tức 馬mã 鳴minh 所sở 言ngôn 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 從tùng 本bổn 以dĩ 來lai 。 未vị 曾tằng 離ly 念niệm 。 是thị 知tri 眾chúng 生sanh 日nhật 用dụng 。 種chủng 種chủng 妄vọng 想tưởng 。 究cứu 竟cánh 只chỉ 是thị 一nhất 妄vọng 念niệm 耳nhĩ 。 然nhiên 此thử 一nhất 念niệm 。 即tức 是thị 最tối 初sơ 起khởi 迷mê 之chi 源nguyên 。 從tùng 無vô 始thỉ 至chí 今kim 。 但đãn 只chỉ 是thị 此thử 一nhất 念niệm 。 更cánh 無vô 第đệ 二nhị 。 即tức 心tâm 意ý 識thức 。 總tổng 屬thuộc 一nhất 念niệm 上thượng 起khởi 。 惟duy 今kim 做tố 工công 夫phu 。 能năng 將tương 此thử 一nhất 念niệm 看khán 破phá 。 則tắc 一nhất 切thiết 妄vọng 想tưởng 情tình 慮lự 。 當đương 下hạ 冰băng 清thanh 矣hĩ 。 此thử 所sở 謂vị 離ly 念niệm 相tương/tướng 者giả 。 等đẳng 虗hư 空không 界giới 。 然nhiên 因nhân 眾chúng 生sanh 。 祗chi 見kiến 得đắc 心tâm 中trung 妄vọng 念niệm 。 紛phân 紛phân 紜vân 紜vân 。 如như 此thử 之chi 多đa 。 其kỳ 實thật 不bất 知tri 只chỉ 是thị 一nhất 念niệm 。 今kim 無vô 奈nại 離ly 念niệm 紛phân 紜vân 。 故cố 古cổ 人nhân 教giáo 人nhân 。 提đề 一nhất 話thoại 頭đầu 做tố 工công 夫phu 。 究cứu 之chi 即tức 話thoại 頭đầu 亦diệc 是thị 妄vọng 念niệm 。 以dĩ 但đãn 將tương 此thử 一nhất 念niệm 話thoại 頭đầu 。 堵đổ 截tiệt 雜tạp 念niệm 。 歸quy 之chi 於ư 一nhất 。 若nhược 窮cùng 究cứu 此thử 一nhất 念niệm 深thâm 深thâm 覰# 之chi 。 覰# 來lai 覰# 去khứ 。 原nguyên 無vô 起khởi 處xứ 。 本bổn 自tự 無vô 生sanh 。 若nhược 一nhất 旦đán 了liễu 悟ngộ 一nhất 念niệm 無vô 生sanh 。 則tắc 永vĩnh 劫kiếp 情tình 根căn 。 當đương 下hạ 頓đốn 脫thoát 。 此thử 名danh 為vi 悟ngộ 。 非phi 是thị 別biệt 有hữu 玄huyền 妙diệu 可khả 悟ngộ 也dã 。 惟duy 今kim 老lão 居cư 士sĩ 。 做tố 工công 夫phu 提đề 話thoại 頭đầu 著trước 力lực 處xứ 。 只chỉ 看khán 此thử 一nhất 念niệm 著trước 力lực 。 深thâm 深thâm 追truy 究cứu 。 忽hốt 然nhiên 看khán 見kiến 此thử 一nhất 念niệm 。 本bổn 無vô 生sanh 處xứ 。 若nhược 了liễu 得đắc 一nhất 念niệm 無vô 生sanh 。 則tắc 從tùng 此thử 一nhất 切thiết 。 念niệm 念niệm 皆giai 無vô 生sanh 矣hĩ 。 此thử 六lục 祖tổ 所sở 謂vị 無vô 住trụ 生sanh 心tâm 也dã 。 若nhược 求cầu 玄huyền 妙diệu 。 便tiện 是thị 有hữu 住trụ 矣hĩ 。 如như 此thử 直trực 捷tiệp 處xứ 。 最tối 為vi 有hữu 力lực 。 不bất 在tại 多đa 求cầu 知tri 見kiến 。 此thử 中trung 一nhất 字tự 用dụng 不bất 著trước 。 只chỉ 是thị 先tiên 要yếu 將tương 胸hung 中trung 一nhất 切thiết 妄vọng 想tưởng 知tri 見kiến 。 一nhất 齊tề 放phóng 下hạ 。 放phóng 得đắc 心tâm 中trung 空không 空không 地địa 。 灑sái 灑sái 落lạc 落lạc 一nhất [糸*系]# 不bất 留lưu 。 看khán 他tha 一nhất 念niệm 起khởi 處xứ 。 便tiện 著trước 力lực 追truy 究cứu 。 如như 此thử 是thị 為vi 單đơn 刀đao 直trực 入nhập 。 更cánh 不bất 容dung 思tư 前tiền 算toán 後hậu 。 種chủng 種chủng 計kế 較giảo 。 纔tài 有hữu 思tư 算toán 。 遠viễn 之chi 遠viễn 矣hĩ 。 老lão 居cư 士sĩ 有hữu 志chí 此thử 事sự 。 試thí 如như 此thử 下hạ 手thủ 何hà 如như 。
答đáp 錢tiền 受thọ 之chi 太thái 史sử
山sơn 野dã 深thâm 愧quý 破phá 器khí 。 有hữu 玷điếm 法Pháp 門môn 。 況huống 復phục 久cửu 沈trầm 瘴chướng 海hải 。 甘cam 填điền 溝câu 壑hác 。 不bất 謂vị 天thiên 賜tứ 餘dư 生sanh 。 尚thượng 有hữu 今kim 日nhật 。 向hướng 以dĩ 衰suy 殘tàn 多đa 病bệnh 。 將tương 匿nặc 影ảnh 窮cùng 山sơn 。 適thích 以dĩ 雙song 徑kính 有hữu 未vị 了liễu 因nhân 緣duyên 。 義nghĩa 干can 生sanh 死tử 。 不bất 得đắc 少thiểu 此thử 一nhất 行hành 。 故cố 踉lương 蹌# 而nhi 來lai 。 雖tuy 不bất 敢cảm 言ngôn 善thiện 財tài 南nam 詢tuân 。 且thả 幸hạnh 得đắc 以dĩ 徧biến 參tham 知tri 識thức 。 久cửu 嚮hướng 居cư 士sĩ 為vi 當đương 代đại 裴# 楊dương 。 法Pháp 門môn 保bảo 障chướng 。 且thả 知tri 慈từ 念niệm 慇ân 懃cần 。 準chuẩn 擬nghĩ 一nhất 詣nghệ 丈trượng 室thất 。 昨tạc 云vân 慈từ 航# 曾tằng 待đãi 於ư 錫tích 山sơn 。 當đương 面diện 錯thác 過quá 。 大đại 為vi 悵trướng 然nhiên 。 適thích 辱nhục 慈từ 音âm 遠viễn 及cập 。 法pháp 供cung 種chủng 種chủng 。 捧phủng 誦tụng 再tái 三tam 。 彌di 感cảm 情tình 至chí 。 益ích 令linh 妄vọng 想tưởng 飛phi 越việt 。 足túc 不bất 容dung 緩hoãn 。 但đãn 雨vũ 雪tuyết 連liên 綿miên 。 少thiểu 晴tình 出xuất 山sơn 。 尚thượng 有hữu 雲vân 棲tê 一nhất 行hành 。 湖hồ 上thượng 無vô 多đa 留lưu 連liên 。 歸quy 次thứ 吳ngô 門môn 。 必tất 入nhập 毗tỳ 耶da 之chi 室thất 。 先tiên 此thử 致trí 謝tạ 不bất 宣tuyên 。
又hựu
山sơn 野dã 居cư 常thường 。 恆hằng 憂ưu 法Pháp 門môn 寥liêu 落lạc 。 即tức 外ngoại 護hộ 金kim 湯thang 。 難nan 得đắc 真chân 寔thật 荷hà 擔đảm 之chi 人nhân 。 昨tạc 幸hạnh 見kiến 居cư 士sĩ 。 大đại 慰úy 夙túc 心tâm 。 現hiện 宰tể 官quan 身thân 。 竪thụ 正Chánh 法Pháp 幢tràng 斯tư 時thời 大đại 有hữu 望vọng 焉yên 。 若nhược 山sơn 野dã 朽hủ 株chu 。 為vi 法Pháp 門môn 棄khí 物vật 。 承thừa 法pháp 愛ái 之chi 深thâm 。 自tự 信tín 夙túc 緣duyên 。 虞ngu 山sơn 之chi 會hội 。 匆# 匆# 未vị 盡tận 所sở 懷hoài 。 辱nhục 聯liên 舟chu 遠viễn 送tống 。 更cánh 感cảm 惓# 惓# 。 別biệt 後hậu 。 仲trọng 夏hạ 望vọng 後hậu 抵để 匡khuông 山sơn 。 卜bốc 居cư 山sơn 南nam 七thất 賢hiền 五ngũ 乳nhũ 之chi 閒gian/nhàn 。 誅tru 茅mao 數số 椽chuyên 。 聊liêu 爾nhĩ 棲tê 息tức 。 前tiền 寄ký 八bát 行hành 時thời 。 尚thượng 未vị 得đắc 定định 止chỉ 也dã 。 一nhất 向hướng 老lão 病bệnh 相tương/tướng 侵xâm 。 幻huyễn 軀khu 故cố 有hữu 溼thấp 疾tật 作tác 楚sở 。 冬đông 來lai 方phương 覺giác 小tiểu 可khả 。 護hộ 法Pháp 編biên 時thời 對đối 披phi 讀đọc 。 諸chư 老lão 塔tháp 銘minh 。 言ngôn 言ngôn 指chỉ 歸quy 向hướng 上thượng 一nhất 路lộ 。 得đắc 宗tông 門môn 正chánh 眼nhãn 。 我ngã 明minh 法pháp 運vận 大đại 開khai 。 賴lại 有hữu 此thử 為vi 衡hành 鑑giám 。 若nhược 刻khắc 施thí 流lưu 通thông 。 利lợi 法pháp 不bất 淺thiển 。 其kỳ 稿# 。 竢# 明minh 春xuân 當đương 專chuyên 持trì 上thượng 。
又hựu
向hướng 致trí 楞lăng 伽già 筆bút 記ký 。 此thử 經Kinh 的đích 為vi 心tâm 宗tông 正chánh 脉mạch 。 未vị 審thẩm 曾tằng 留lưu 意ý 否phủ/bĩ 。 近cận 來lai 東đông 南nam 衲nạp 子tử 中trung 。 參tham 究cứu 向hướng 上thượng 者giả 多đa 。 苦khổ 無vô 明minh 眼nhãn 宗tông 匠tượng 指chỉ 示thị 。 都đô 落lạc 光quang 影ảnh 門môn 頭đầu 掉trạo 弄lộng 識thức 神thần 。 被bị 冬đông 瓜qua 印ấn 子tử 印ấn 壞hoại 。 又hựu 不bất 肯khẳng 親thân 近cận 教giáo 乘thừa 。 求cầu 真chân 正chánh 知tri 見kiến 。 實thật 為vi 難nan 得đắc 。 宰tể 官quan 中trung 向hướng 三tam 十thập 年niên 來lai 。 護hộ 法Pháp 大đại 心tâm 者giả 不bất 少thiểu 。 而nhi 求cầu 真chân 真chân 潛tiềm 心tâm 本bổn 地địa 功công 夫phu 者giả 。 亦diệc 不bất 多đa 得đắc 。 大đại 段đoạn 士sĩ 大đại 夫phu 太thái 煞sát 聰thông 明minh 。 無vô 論luận 若nhược 禪thiền 若nhược 教giáo 。 一nhất 狀trạng 領lãnh 過quá 。 從tùng 前tiền 目mục 中trung 播bá 大đại 名danh 者giả 。 可khả 槩# 見kiến 矣hĩ 。 此thử 時thời 不bất 但đãn 世thế 諦đế 。 即tức 法Pháp 門môn 中trung 更cánh 難nan 。 言ngôn 之chi 為vi 可khả 流lưu 涕thế 。 方phương 今kim 世thế 道đạo 澆kiêu 漓# 。 法Pháp 門môn 寥liêu 落lạc 之chi 秋thu 。 非phi 大đại 力lực 量lượng 人nhân 出xuất 。 誰thùy 為vi 匡khuông 持trì 。 嘗thường 謂vị 匡khuông 世thế 道đạo 在tại 正chánh 人nhân 心tâm 。 護hộ 法Pháp 門môn 在tại 正chánh 知tri 見kiến 。 然nhiên 正chánh 人nhân 心tâm 。 必tất 以dĩ 正chánh 知tri 見kiến 為vi 本bổn 。 所sở 謂vị 不bất 偏thiên 不bất 黨đảng 。 王vương 道đạo 蕩đãng 蕩đãng 。 非phi 至chí 公công 無vô 我ngã 之chi 心tâm 。 何hà 由do 一nhất 羣quần 情tình 而nhi 定định 眾chúng 志chí 哉tai 。 然nhiên 無vô 我ngã 之chi 學học 。 必tất 從tùng 法pháp 中trung 參tham 究cứu 功công 夫phu 。 將tương 身thân 心tâm 世thế 界giới 大đại 破phá 一nhất 番phiên 。 揭yết 露lộ 本bổn 有hữu 大đại 光quang 明minh 藏tạng 。 方phương 能năng 觀quán 身thân 世thế 如như 空không 花hoa 泡bào 影ảnh 。 視thị 功công 名danh 如như 。 夢mộng 幻huyễn 水thủy 月nguyệt 。 自tự 然nhiên 齊tề 生sanh 死tử 。 一nhất 是thị 非phi 。 超siêu 毀hủy 譽dự 。 如như 此thử 。 方phương 敢cảm 言ngôn 視thị 天thiên 下hạ 為vi 一nhất 家gia 。 視thị 羣quần 生sanh 為vi 一nhất 身thân 。 廓khuếch 然nhiên 大đại 公công 。 斯tư 則tắc 人nhân 心tâm 自tự 正chánh 。 世thế 道đạo 可khả 湻# 。 而nhi 致trí 君quân 澤trạch 民dân 之chi 效hiệu 。 無vô 越việt 於ư 此thử 矣hĩ 。 諦đế 觀quán 宋tống 濂# 溪khê 之chi 學học 。 實thật 出xuất 於ư 此thử 。 故cố 能năng 羽vũ 翼dực 。 聖thánh 祖tổ 。 開khai 萬vạn 世thế 太thái 平bình 之chi 業nghiệp 。 讀đọc 護hộ 法Pháp 編biên 。 未vị 嘗thường 不bất 撫phủ 卷quyển 而nhi 歎thán 也dã 。 季quý 世thế 末mạt 習tập 。 大đại 有hữu 不bất 可khả 挽vãn 者giả 。 必tất 若nhược 人nhân 。 然nhiên 後hậu 可khả 言ngôn 太thái 平bình 之chi 治trị 。 且thả 天thiên 道đạo 運vận 而nhi 不bất 息tức 。 豈khởi 斯tư 世thế 而nhi 絕tuyệt 無vô 斯tư 人nhân 哉tai 。 山sơn 野dã 自tự 愧quý 為vi 法Pháp 門môn 棄khí 物vật 。 生sanh 無vô 補bổ 於ư 世thế 。 而nhi 憂ưu 法pháp 之chi 心tâm 。 如như 出xuất 諸chư 己kỷ 。 故cố 所sở 望vọng 於ư 居cư 士sĩ 者giả 。 重trọng/trùng 且thả 大đại 。 切thiết 願nguyện 乘thừa 時thời 深thâm 畜súc 厚hậu 養dưỡng 。 以dĩ 胥# 。 天thiên 眷quyến 。 其kỳ 於ư 。 社xã 稷tắc 蒼thương 生sanh 。 引dẫn 領lãnh 翹kiều 足túc 極cực 矣hĩ 。 安an 忍nhẫn 不bất 發phát 深thâm 心tâm 重trọng 願nguyện 乎hồ 。 護hộ 法Pháp 編biên 。 文văn 章chương 不bất 必tất 重trọng/trùng 加gia 批# 點điểm 。 但đãn 就tựu 諸chư 祖tổ 塔tháp 銘minh 開khai 正chánh 眼nhãn 處xứ 。 略lược 發phát 一nhất 二nhị 。 則tắc 已dĩ 為vi 贅# 。 幸hạnh 蚤tảo 刻khắc 之chi 為vi 望vọng 。 近cận 拙chuyết 述thuật 楞lăng 嚴nghiêm 通thông 議nghị 。 先tiên 已dĩ 令linh 致trí 覧# 。 此thử 經Kinh 廣quảng 博bác 。 包bao 含hàm 一nhất 代đại 聖thánh 教giáo 。 迷mê 悟ngộ 因nhân 果quả 。 理lý 無vô 不bất 徹triệt 。 向hướng 來lai 解giải 者giả 。 未vị 盡tận 發phát 揮huy 。 山sơn 野dã 此thử 作tác 。 大đại 非phi 故cố 轍triệt 。 似tự 更cánh 易dị 入nhập 。 其kỳ 法pháp 華hoa 通thông 義nghĩa 。 亦diệc 盡tận 翻phiên 舊cựu 案án 。 不bất 知tri 法pháp 華hoa 。 則tắc 不bất 知tri 如Như 來Lai 。 救cứu 世thế 之chi 苦khổ 心tâm 。 不bất 知tri 楞lăng 嚴nghiêm 。 則tắc 不bất 知tri 修tu 心tâm 迷mê 悟ngộ 之chi 關quan 鍵kiện 。 不bất 知tri 楞lăng 伽già 。 則tắc 不bất 辨biện 知tri 見kiến 邪tà 正chánh 之chi 是thị 非phi 。 此thử 三tam 經kinh 者giả 。 居cư 士sĩ 宜nghi 深thâm 心tâm 究cứu 之chi 。 他tha 日nhật 更cánh 有hữu 請thỉnh 焉yên 。
又hựu
護hộ 法Pháp 錄lục 。 即tức 禪thiền 宗tông 之chi 傳truyền 燈đăng 也dã 。 其kỳ 所sở 重trọng/trùng 。 在tại 具cụ 宗tông 門môn 法Pháp 眼nhãn 。 觀quán 其kỳ 人nhân 。 則tắc 根căn 器khí 師sư 資tư 。 悟ngộ 門môn 操thao 行hành 建kiến 立lập 。 至chí 若nhược 末mạt 後hậu 一nhất 著trước 。 尤vưu 所sở 取thủ 大đại 。 今kim 於ư 毫hào 端đoan 通thông 身thân 寫tả 出xuất 。 不bất 獨độc 文văn 章chương 之chi 妙diệu 。 其kỳ 於ư 護hộ 法Pháp 深thâm 心tâm 。 無vô 字tự 不bất 從tùng 實thật 際tế 流lưu 出xuất 。 其kỳ 於ư 教giáo 法pháp 來lai 源nguyên 。 顯hiển 密mật 授thọ 受thọ 。 詳tường 盡tận 無vô 遺di 。 此thử 古cổ 今kim 絕tuyệt 唱xướng 一nhất 書thư 。 非phi 他tha 掇xuyết 拾thập 之chi 比tỉ 。 今kim 但đãn 就tựu 宗tông 門môn 諸chư 大đại 老lão 塔tháp 銘minh 中trung 者giả 。 以dĩ 正chánh 見kiến 正chánh 行hạnh 為vi 主chủ 。 如như 居cư 士sĩ 之chi 見kiến 者giả 大đại 同đồng 。 亦diệc 不bất 敢cảm 更cánh 增tăng 染nhiễm 污ô 。 其kỳ 於ư 碑bi 記ký 序tự 文văn 。 特đặc 文văn 章chương 耳nhĩ 。 則tắc 不bất 必tất 也dã 。 今kim 以dĩ 後hậu 寄ký 底để 本bổn 覆phú 上thượng 。 若nhược 早tảo 刻khắc 一nhất 日nhật 。 則tắc 法Pháp 門môn 早tảo 受thọ 一nhất 日nhật 之chi 惠huệ 也dã 。 山sơn 僧Tăng 向hướng 讀đọc 。 高cao 皇hoàng 文văn 集tập 。 有hữu 關quan 佛Phật 教giáo 。 及cập 諸chư 經kinh 序tự 文văn 。 并tinh 南nam 京kinh 天thiên 界giới 報báo 恩ân 靈linh 谷cốc 能năng 仁nhân 雞kê 鳴minh 。 五ngũ 放phóng 建kiến 寺tự 中trung 。 各các 有hữu 。 欽khâm 錄lục 。 簿bộ 中trung 所sở 載tái 要yếu 緊khẩn 事sự 蹟# 。 意ý 要yếu 集tập 成thành 一nhất 書thư 。 以dĩ 見kiến 。 聖thánh 祖tổ 護hộ 法Pháp 之chi 心tâm 。 若nhược 同đồng 此thử 錄lục 共cộng 成thành 一nhất 部bộ 。 足túc 見kiến 昭chiêu 代đại 開khai 國quốc 君quân 臣thần 一nhất 體thể 。 亦diệc 古cổ 今kim 所sở 未vị 有hữu 也dã 。 惟duy 居cư 士sĩ 乘thừa 此thử 留lưu 意ý 一nhất 尋tầm 。 最tối 為vi 勝thắng 事sự 。 實thật 山sơn 僧Tăng 所sở 至chí 願nguyện 也dã 。
又hựu
辱nhục 手thủ 教giáo 委ủy 悉tất 近cận 況huống 。 且thả 述thuật 眉mi 公công 札# 中trung 末mạt 後hậu 句cú 。 此thử 山sơn 野dã 久cửu 所sở 切thiết 心tâm 。 不bất 待đãi 今kim 也dã 。 養dưỡng 老lão 社xã 。 葢# 自tự 慧tuệ 誠thành 首thủ 座tòa 願nguyện 力lực 。 山sơn 野dã 贊tán 歎thán 。 願nguyện 捨xả 所sở 居cư 而nhi 已dĩ 。 此thử 何hà 時thời 也dã 。 求cầu 安an 且thả 不bất 暇hạ 。 又hựu 何hà 以dĩ 多đa 事sự 自tự 擾nhiễu 乎hồ 。 況huống 年niên 來lai 衰suy 病bệnh 日nhật 至chí 。 足túc 有hữu 濕thấp 疾tật 。 行hành 履lý 多đa 艱gian 。 山sơn 居cư 草thảo 草thảo 。 聊liêu 爾nhĩ 棲tê 息tức 。 且thả 懼cụ 餘dư 日nhật 無vô 多đa 。 生sanh 死tử 心tâm 切thiết 。 閉bế 關quan 絕tuyệt 緣duyên 。 單đơn 提đề 一nhất 念niệm 。 待đãi 死tử 而nhi 已dĩ 。 昨tạc 於ư 中trung 秋thu 。 業nghiệp 已dĩ 從tùng 事sự 。 念niệm 二nhị 十thập 餘dư 年niên 。 苦khổ 海hải 風phong 波ba 。 青thanh 山sơn 白bạch 雲vân 。
時thời 在tại 夢mộng 想tưởng 。 今kim 幸hạnh 一nhất 旦đán 遂toại 之chi 。 又hựu 肯khẳng 作tác 等đẳng 閒gian/nhàn 看khán 耶da 。 今kim 關quan 中trung 一nhất 切thiết 禪thiền 道đạo 佛Phật 法Pháp 。 束thúc 之chi 高cao 閣các 。 一nhất 味vị 守thủ 拙chuyết 。 每mỗi 想tưởng 古cổ 人nhân 有hữu 晝trú 夜dạ 彌di 陀đà 十thập 萬vạn 聲thanh 。 今kim 愧quý 衰suy 老lão 。 色sắc 力lực 不bất 充sung 。 自tự 試thí 常thường 能năng 強cường/cưỡng 半bán 。 特đặc 効hiệu 遠viễn 公công 。 六lục 時thời 蓮liên 漏lậu 。 以dĩ 香hương 代đại 花hoa 。 數sổ 月nguyệt 以dĩ 來lai 。 身thân 心tâm 自tự 臻trăn 極cực 樂lạc 。 知tri 垂thùy 念niệm 之chi 深thâm 。 故cố 敢cảm 以dĩ 告cáo 。
又hựu
侍thị 者giả 回hồi 。 得đắc 法Pháp 音âm 。 知tri 近cận 日nhật 心tâm 地địa 脫thoát 灑sái 。 此thử 非phi 真chân 實thật 工công 夫phu 不bất 易dị 得đắc 也dã 。 甚thậm 慰úy 甚thậm 慰úy 。 承thừa 示thị 不bất 二nhị 法Pháp 門môn 之chi 要yếu 。 無vô 越việt 高cao 座tòa 一nhất 機cơ 。 非phi 特đặc 一nhất 法pháp 而nhi 已dĩ 。 心tâm 法pháp 序tự 。 誠thành 孟# 浪lãng 之chi 談đàm 。 辱nhục 大đại 手thủ 改cải 正chánh 。 頓đốn 成thành 佳giai 語ngữ 。 真chân 還hoàn 丹đan 點điểm 化hóa 之chi 工công 。 非phi 敢cảm 言ngôn 必tất 傳truyền 。 但đãn 存tồn 一nhất 種chủng 法Pháp 門môn 耳nhĩ 。 承thừa 念niệm 國quốc 事sự 艱gian 難nan 。 無vô 肯khẳng 出xuất 死tử 力lực 者giả 。 此thử 言ngôn 固cố 然nhiên 。 但đãn 觀quán 從tùng 古cổ 捨xả 身thân 為vi 國quốc 之chi 人nhân 。 非phi 臨lâm 時thời 偶ngẫu 爾nhĩ 而nhi 發phát 。 葢# 此thử 等đẳng 人nhân 品phẩm 。 有hữu 多đa 因nhân 緣duyên 。 非phi 容dung 易dị 可khả 擬nghĩ 也dã 。 一nhất 則tắc 當đương 眾chúng 生sanh 大đại 難nạn/nan 之chi 時thời 。 自tự 有hữu 一nhất 類loại 大Đại 悲Bi 菩Bồ 薩Tát 。 發phát 願nguyện 而nhi 來lai 。 至chí 其kỳ 作tác 用dụng 皆giai 神thần 通thông 發phát 。 現hiện 。 非phi 妄vọng 想tưởng 思tư 慮lự 計kế 較giảo 中trung 來lai 。 無vô 論luận 在tại 昔tích 。 即tức 如như 我ngã 。 聖thánh 祖tổ 同đồng 時thời 英anh 雄hùng 。 皆giai 其kỳ 人nhân 也dã 。 二nhị 則tắc 天thiên 生sanh 應ưng 運vận 。 匡khuông 扶phù 世thế 道đạo 之chi 人nhân 。 內nội 稟bẩm 般Bát 若Nhã 靈linh 根căn 。 外ngoại 操thao 應ưng 變biến 之chi 具cụ 。 先tiên 有hữu 其kỳ 本bổn 。 及cập 臨lâm 時thời 運vận 用dụng 。 如như 探thám 囊nang 中trung 。 百bách 發phát 百bách 中trung 。 此thử 留lưu 侯hầu 諸chư 葛cát 。 與dữ 平bình 原nguyên 忠trung 定định 諸chư 公công 。 即tức 其kỳ 人nhân 也dã 。 三tam 則tắc 亦diệc 自tự 般Bát 若Nhã 願nguyện 力lực 中trung 來lai 。 負phụ 多đa 生sanh 忠trung 義nghĩa 果quả 敢cảm 習tập 氣khí 。 剛cang 方phương 中trung 正chánh 。 確xác 乎hồ 不bất 可khả 拔bạt 者giả 。 勘khám 定định 大đại 事sự 。 堅kiên 持trì 不bất 易dị 。 如như 文văn 信tín 國quốc 。 明minh 之chi 孝hiếu 孺nhụ 諸chư 公công 。 生sanh 性tánh 一nhất 定định 而nhi 不bất 可khả 奪đoạt 者giả 。 即tức 其kỳ 人nhân 也dã 。 方phương 今kim 目mục 中trung 天thiên 下hạ 人nhân 物vật 。 有hữu 一nhất 於ư 此thử 者giả 乎hồ 。 觀quán 其kỳ 發phát 言ngôn 議nghị 論luận 。 有hữu 能năng 一nhất 定định 戡# 亂loạn 扶phù 危nguy 之chi 識thức 見kiến 者giả 乎hồ 。 無vô 其kỳ 本bổn 而nhi 欲dục 責trách 其kỳ 寔thật 。 豈khởi 非phi 過quá 耶da 。 故cố 古cổ 之chi 忠trung 臣thần 。 有hữu 一nhất 定định 之chi 材tài 操thao 。 有hữu 必tất 可khả 為vi 之chi 具cụ 。 不bất 用dụng 則tắc 已dĩ 。 用dụng 必tất 見kiến 效hiệu 。 即tức 如như 當đương 世thế 才tài 具cụ 兩lưỡng 全toàn 者giả 。 誰thùy 其kỳ 人nhân 哉tai 。 故cố 古cổ 之chi 建kiến 不bất 拔bạt 之chi 功công 者giả 。 皆giai 預dự 定định 於ư 胸hung 中trung 。 如như 范phạm 蠡lễ 子tử 房phòng 武võ 侯hầu 。 進tiến 退thoái 裕# 如như 。 豈khởi 以dĩ 空không 談đàm 為vi 寔thật 事sự 哉tai 。 即tức 如như 東đông 坡# 亦diệc 文văn 章chương 氣khí 節tiết 耳nhĩ 。 惟duy 今kim 居cư 士sĩ 。 乃nãi 一nhất 時thời 所sở 屬thuộc 望vọng 者giả 。 第đệ 自tự 揣đoàn 其kỳ 具cụ 。 孰thục 與dữ 於ư 諸chư 公công 耶da 。 其kỳ 所sở 存tồn 者giả 。 特đặc 一nhất 片phiến 赤xích 心tâm 耳nhĩ 。 苟cẩu 材tài 具cụ 不bất 充sung 。 何hà 敢cảm 言ngôn 天thiên 下hạ 大đại 事sự 哉tai 。 此thử 山sơn 野dã 向hướng 者giả 。 切thiết 切thiết 望vọng 居cư 士sĩ 深thâm 所sở 養dưỡng 者giả 此thử 耳nhĩ 。 以dĩ 老lão 朽hủ 觀quán 居cư 士sĩ 之chi 心tâm 。 審thẩm 處xứ 諸chư 公công 可khả 為vi 之chi 事sự 業nghiệp 。 志chí 能năng 為vi 之chi 。 至chí 若nhược 戡# 亂loạn 扶phù 危nguy 。 操thao 何hà 術thuật 以dĩ 為vi 之chi 。 是thị 豈khởi 旋toàn 旋toàn 從tùng 中trung 煅# 煉luyện 而nhi 能năng 者giả 耶da 。 即tức 今kim 之chi 事sự 。 特đặc 細tế 故cố 耳nhĩ 。 更cánh 有hữu 大đại 於ư 此thử 者giả 在tại 。 惟duy 願nguyện 居cư 士sĩ 當đương 早tảo 畜súc 其kỳ 具cụ 。 幸hạnh 無vô 以dĩ 軀khu 命mạng 付phó 之chi 。 為vi 全toàn 策sách 也dã 。 天thiên 下hạ 皆giai 迷mê 。 豈khởi 一nhất 呼hô 能năng 覺giác 。 以dĩ 知tri 居cư 士sĩ 將tương 有hữu 出xuất 山sơn 之chi 意ý 。 故cố 特đặc 遣khiển 訊tấn 。 幸hạnh 緩hoãn 前tiền 綏tuy 。 操thao 具cụ 待đãi 時thời 。 天thiên 必tất 有hữu 意ý 。 成thành 就tựu 大đại 業nghiệp 。 萬vạn 勿vật 輕khinh 脫thoát 。 若nhược 素tố 養dưỡng 已dĩ 就tựu 。 相tương/tướng 時thời 而nhi 出xuất 。 一nhất 見kiến 便tiện 為vi 。 如như 蒼thương 鷹ưng 拏noa 兔thố 。 不bất 留lưu 影ảnh 迹tích 。 方phương 是thị 大đại 手thủ 作tác 略lược 。 豈khởi 為vi 以dĩ 顏nhan 面diện 從tùng 人nhân 。 而nhi 以dĩ 軀khu 命mạng 付phó 之chi 為vi 得đắc 耶da 。 高cao 明minh 以dĩ 為vi 何hà 如như 。
又hựu
自tự 得đắc 居cư 士sĩ 去khứ 秋thu 出xuất 山sơn 手thủ 書thư 。 云vân 養dưỡng 身thân 有hữu 待đãi 數số 語ngữ 。 極cực 慰úy 鄙bỉ 懷hoài 。 不bất 意ý 國quốc 運vận 多đa 故cố 。 外ngoại 患hoạn 內nội 憂ưu 。 朝triêu 野dã 惶hoàng 惶hoàng 。 冲# 聖thánh 孑kiết 立lập 。 鉅# 肩kiên 為vi 難nạn/nan 。 幸hạnh 一nhất 時thời 夔# 龍long 濟tế 濟tế 。 上thượng 賴lại 祖tổ 宗tông 之chi 靈linh 。 下hạ 慰úy 蒼thương 生sanh 之chi 望vọng 。 如như 居cư 士sĩ 正chánh 宜nghi 堅kiên 秉bỉnh 願nguyện 力lực 。 以dĩ 負phụ 荷hà 為vi 心tâm 。 障chướng 回hồi 狂cuồng 瀾lan 。 切thiết 不bất 可khả 以dĩ 慷khảng 慨khái 意ý 氣khí 為vi 任nhậm 。 又hựu 難nan 以dĩ 隨tùy 時thời 上thượng 下hạ 。 為vi 善thiện 權quyền 方phương 便tiện 也dã 。 此thử 山sơn 林lâm 蔬# 筍duẩn 心tâm 腸tràng 。 在tại 大đại 光quang 明minh 藏tạng 中trung 。 必tất 有hữu 以dĩ 寢tẩm 處xứ 也dã 。 所sở 謂vị 大Đại 道Đạo 之chi 妙diệu 。 難nan 以dĩ 言ngôn 傳truyền 耳nhĩ 。 山sơn 野dã 年niên 來lai 衰suy 病bệnh 日nhật 作tác 。 意ý 非phi 久cửu 處xứ 人nhân 世thế 者giả 。 此thử 生sanh 無vô 復phục 再tái 晤# 之chi 時thời 矣hĩ 。 言ngôn 之chi 悲bi 酸toan 。 山sơn 野dã 所sở 悲bi 。 不bất 獨độc 時thời 事sự 。 即tức 法pháp 道đạo 寥liêu 寥liêu 。 目mục 中trung 所sở 賴lại 護hộ 法Pháp 之chi 心tâm 。 如như 居cư 士sĩ 者giả 。 指chỉ 不bất 再tái 屈khuất 。 豈khởi 特đặc 金kim 剛cang 幢tràng 耶da 。 山sơn 野dã 嶺lĩnh 南nam 之chi 行hành 。 所sở 得đắc 印ấn 心tâm 弟đệ 子tử 一nhất 人nhân 。 為vi 馮bằng 昌xương 歷lịch 者giả 。 即tức 四tứ 先tiên 生sanh 逸dật 書thư 之chi 一nhất 也dã 。 惜tích 乎hồ 早tảo 逝thệ (# 書thư 尾vĩ 闕khuyết 數số 行hành )# 。
與dữ 徐từ 清thanh 之chi 中trung 翰hàn
承thừa 委ủy 悉tất 近cận 況huống 。 深thâm 慰úy 惓# 惓# 之chi 念niệm 。 聖thánh 人nhân 云vân 。 歲tuế 寒hàn 然nhiên 後hậu 知tri 松tùng 柏# 。 丈trượng 夫phu 處xử 世thế 。 以dĩ 多đa 難nạn/nan 成thành 其kỳ 志chí 。 居cư 士sĩ 經kinh 歷lịch 此thử 番phiên 過quá 。 則tắc 骨cốt 剛cang 氣khí 柔nhu 。 心tâm 強cường 力lực 健kiện 。 以dĩ 成thành 福phước 壽thọ 之chi 晚vãn 操thao 。 是thị 則tắc 彼bỉ 困khốn 橫hoạnh/hoành 者giả 。 皆giai 天thiên 之chi 所sở 以dĩ 造tạo 就tựu 。 皆giai 我ngã 善Thiện 知Tri 識Thức 也dã 。 如như 是thị 則tắc 慶khánh 且thả 有hữu 餘dư 。 又hựu 何hà 有hữu 以dĩ 芥giới 蒂# 乎hồ 。 語ngữ 云vân 。 人nhân 有hữu 可khả 忘vong 不bất 可khả 忘vong 。 然nhiên 有hữu 德đức 於ư 我ngã 者giả 不bất 可khả 忘vong 。 有hữu 怨oán 於ư 我ngã 者giả 可khả 忘vong 。 況huống 人nhân 生sanh 福phước 祿lộc 。 秋thu 毫hào 皆giai 前tiền 定định 。 其kỳ 損tổn 益ích 非phi 彼bỉ 。 皆giai 我ngã 之chi 固cố 有hữu 也dã 。 此thử 後hậu 正chánh 宜nghi 精tinh 持trì 道Đạo 力lực 。 遠viễn 無vô 益ích 之chi 友hữu 。 省tỉnh 無vô 益ích 之chi 費phí 。 凡phàm 所sở 舉cử 念niệm 。 但đãn 作tác 未vị 來lai 之chi 福phước 為vi 心tâm 。 此thử 誠thành 沒một 量lượng 大đại 人nhân 也dã 。 何hà 如như 何hà 如như 。
復phục 段đoạn 幻huyễn 然nhiên 給cấp 諫gián
連liên 奉phụng 手thủ 書thư 。 具cụ 見kiến 老lão 居cư 士sĩ 憂ưu 國quốc 憂ưu 民dân 。 及cập 憂ưu 法Pháp 門môn 之chi 心tâm 。 且thả 辱nhục 問vấn 慮lự 於ư 山sơn 僧Tăng 者giả 。 情tình 何hà 至chí 也dã 。 山sơn 僧Tăng 人nhân 雖tuy 草thảo 木mộc 。 素tố 抱bão 懷hoài 出xuất 世thế 願nguyện 。 為vi 法Pháp 王Vương 之chi 忠trung 臣thần 。 慈từ 父phụ 之chi 孝hiếu 子tử 。 此thử 非phi 虗hư 談đàm 。 蓋cái 有hữu 所sở 試thí 。 至chí 若nhược 奉phụng 佛Phật 定định 業nghiệp 之chi 訓huấn 。 生sanh 平bình 蓋cái 有hữu 年niên 矣hĩ 。 今kim 不bất 幸hạnh 垂thùy 老lão 。 眼nhãn 見kiến 世thế 亂loạn 。 此thử 乃nãi 舉cử 遭tao 劫kiếp 數số 。 即tức 完hoàn 業nghiệp 安an 可khả 逃đào 哉tai 。 顧cố 逃đào 之chi 而nhi 不bất 得đắc 者giả 。 乃nãi 名danh 定định 業nghiệp 。 若nhược 可khả 逃đào 而nhi 不bất 逃đào 。 乃nãi 愚ngu 癡si 。 況huống 不bất 以dĩ 法Pháp 門môn 為vi 重trọng/trùng 。 而nhi 固cố 守thủ 愚ngu 癡si 。 豈khởi 智trí 耶da 。 屢lũ 接tiếp 明minh 誨hối 。 深thâm 感cảm 護hộ 法Pháp 盛thịnh 心tâm 。 非phi 特đặc 為vi 山sơn 僧Tăng 一nhất 人nhân 也dã 。 然nhiên 所sở 教giáo 者giả 。 若nhược 一nhất 聞văn 亂loạn 。 即tức 推thôi 倒đảo 禪thiền 牀sàng 。 喝hát 散tán 大đại 眾chúng 。 遂toại 抽trừu 身thân 而nhi 去khứ 。 此thử 蒼thương 皇hoàng 失thất 措thố 。 似tự 非phi 智trí 者giả 所sở 宜nghi 有hữu 。 山sơn 僧Tăng 不bất 能năng 。 一nhất 也dã 。 若nhược 云vân 。 一nhất 鉢bát 孤cô 遊du 。 固cố 是thị 高cao 傑kiệt 。 但đãn 山sơn 僧Tăng 年niên 近cận 八bát 十thập 。 有hữu 愧quý 趙triệu 州châu 。 二nhị 不bất 能năng 也dã 。 若nhược 云vân 。 秋thu 月nguyệt 為vi 養dưỡng 老lão 可khả 歸quy 。 即tức 可khả 逃đào 名danh 。 聞văn 秋thu 月nguyệt 山sơn 場tràng 數sổ 十thập 里lý 。 果quả 木mộc 養dưỡng 生sanh 之chi 物vật 滋tư 設thiết 。 且thả 恐khủng 力lực 不bất 能năng 守thủ 。 乃nãi 投đầu 獻hiến 於ư 王vương 府phủ 。 求cầu 遍biến 於ư 宰tể 官quan 。 彼bỉ 既ký 好hảo/hiếu 名danh 如như 此thử 。 豈khởi 避tị 名danh 之chi 所sở 宜nghi 耶da 。 若nhược 往vãng 則tắc 彼bỉ 以dĩ 我ngã 為vi 奇kỳ 貨hóa 。 且thả 老lão 牸tự 不bất 字tự 。 此thử 四tứ 不bất 能năng 也dã 。 然nhiên 近cận 名danh 為vi 避tị 名danh 。 我ngã 到đáo 人nhân 到đáo 。 如như 靈linh 龜quy 曳duệ 尾vĩ 。 此thử 五ngũ 不bất 能năng 也dã 。 老lão 居cư 士sĩ 之chi 愛ái 我ngã 憂ưu 我ngã 。 固cố 切thiết 且thả 深thâm 。 在tại 山sơn 僧Tăng 有hữu 不bất 能năng 奉phụng 教giáo 者giả 五ngũ 。 故cố 趦# 趄# 不bất 能năng 自tự 決quyết 耳nhĩ 。 前tiền 云vân 曹tào 溪khê 亦diệc 不bất 可khả 隱ẩn 。 若nhược 以dĩ 地địa 言ngôn 之chi 。 誠thành 不bất 可khả 隱ẩn 。 若nhược 以dĩ 理lý 揆quỹ 之chi 。 此thử 老lão 居cư 士sĩ 所sở 未vị 知tri 也dã 。 然nhiên 云vân 不bất 可khả 隱ẩn 者giả 。 以dĩ 海hải 寇khấu 為vi 憂ưu 。 然nhiên 曹tào 溪khê 去khứ 海hải 將tương 千thiên 里lý 。 揚dương [馬*凡]# 不bất 至chí 。 此thử 無vô 憂ưu 者giả 一nhất 也dã 。 然nhiên 山sơn 雖tuy 不bất 深thâm 。 而nhi 地địa 處xứ 偏thiên 安an 。 即tức 天thiên 下hạ 大đại 亂loạn 。 乃nãi 不bất 必tất 爭tranh 者giả 。 此thử 無vô 憂ưu 者giả 二nhị 也dã 。 然nhiên 道Đạo 場Tràng 今kim 已dĩ 千thiên 年niên 。 屢lũ 經kinh 更cánh 代đại 。 大đại 亂loạn 不bất 過quá 唐đường 之chi 五ngũ 季quý 。 而nhi 黃hoàng 巢sào 最tối 慘thảm 。 且thả 親thân 兵binh 至chí 此thử 。 感cảm 六lục 祖tổ 之chi 靈linh 。 捨xả 營doanh 地địa 為vi 供cung 贍thiệm 田điền 。 至chí 今kim 為vi 黃hoàng 巢sào 莊trang 。 是thị 以dĩ 魔ma 王vương 為vi 護hộ 法Pháp 。 無vô 憂ưu 者giả 三tam 也dã 。 且thả 祖tổ 庭đình 禪thiền 堂đường 。 乃nãi 山sơn 僧Tăng 所sở 興hưng 之chi 叢tùng 林lâm 。 生sanh 平bình 功công 業nghiệp 。 惟duy 存tồn 此thử 一nhất 事sự 。 色sắc 色sắc 皆giai 我ngã 之chi 固cố 有hữu 。 往vãng 如như 歸quy 家gia 。 不bất 勞lao 遠viễn 遯độn 終chung 南nam 。 此thử 無vô 憂ưu 者giả 四tứ 也dã 。 且thả 曹tào 溪khê 之chi 兒nhi 孫tôn 。 皆giai 山sơn 僧Tăng 作tác 養dưỡng 之chi 弟đệ 子tử 。 今kim 彼bỉ 思tư 我ngã 如như 慈từ 父phụ 。 往vãng 則tắc 如như 父phụ 視thị 子tử 。 不bất 必tất 投đầu 人nhân 。 此thử 無vô 憂ưu 者giả 五ngũ 也dã 。 然nhiên 所sở 養dưỡng 贍thiệm 。 不bất 但đãn 舊cựu 日nhật 之chi 檀đàn 越việt 。 即tức 現hiện 在tại 之chi 山sơn 田điền 可khả 耕canh 。 蔬# 菓quả 可khả 食thực 。 不bất 必tất 遠viễn 求cầu 於ư 世thế 。 亦diệc 不bất 必tất 待đãi 他tha 人nhân 。 此thử 無vô 憂ưu 者giả 六lục 也dã 。 且thả 六lục 祖tổ 道đạo 骨cốt 如như 生sanh 。 乃nãi 法Pháp 身thân 常thường 住trụ 。 若nhược 依y 此thử 中trung 。 則tắc 與dữ 法pháp 相tướng 依y 為vi 命mạng 。 若nhược 法Pháp 身thân 壞hoại 而nhi 眾chúng 生sanh 乃nãi 死tử 。 此thử 無vô 憂ưu 者giả 七thất 也dã 。 聞văn 之chi 忠trung 者giả 以dĩ 身thân 殉# 國quốc 。 若nhược 死tử 於ư 封phong 疆cương 。 則tắc 死tử 且thả 不bất 朽hủ 。 今kim 山sơn 僧Tăng 願nguyện 為vi 法Pháp 王Vương 之chi 忠trung 臣thần 。 以dĩ 佛Phật 祖tổ 慧tuệ 命mạng 為vi 重trọng/trùng 。 若nhược 在tại 匡khuông 山sơn 。 真chân 非phi 逸dật 老lão 之chi 地địa 。 即tức 守thủ 定định 業nghiệp 。 亦diệc 死tử 之chi 無vô 益ích 。 若nhược 於ư 曹tào 溪khê 。 以dĩ 一nhất 日nhật 之chi 暇hạ 。 開khai 導đạo 來lai 學học 。 以dĩ 續tục 慧tuệ 命mạng 。 使sử 佛Phật 法Pháp 不bất 斷đoạn 。 山sơn 僧Tăng 於ư 此thử 。 縱túng/tung 遇ngộ 大đại 亂loạn 。 即tức 定định 業nghiệp 難nạn/nan 逃đào 。 死tử 且thả 不bất 朽hủ 。 政chánh 若nhược 以dĩ 身thân 殉# 國quốc 者giả 。 死tử 於ư 封phong 疆cương 。 則tắc 死tử 亦diệc 得đắc 其kỳ 所sở 矣hĩ 。 可khả 不bất 幸hạnh 哉tai 。 況huống 遠viễn 五ngũ 可khả 憂ưu 。 而nhi 得đắc 七thất 無vô 憂ưu 。 抑ức 乃nãi 取thủ 之chi 於ư 固cố 有hữu 。 又hựu 何hà 憚đạn 而nhi 不bất 為vi 耶da 。 彼bỉ 中trung 方phương 伯bá 監giám 司ty 。 已dĩ 三tam 致trí 書thư 。 請thỉnh 回hồi 山sơn 三tam 年niên 矣hĩ 。 今kim 本bổn 府phủ 具cụ 書thư 出xuất 帖# 。 差sai 僧Tăng 來lai 請thỉnh 。 坐tọa 守thủ 於ư 此thử 。 山sơn 僧Tăng 情tình 不bất 得đắc 已dĩ 。 應ưng 命mạng 而nhi 往vãng 。 誠thành 恐khủng 老lão 居cư 士sĩ 聞văn 之chi 。 以dĩ 我ngã 有hữu 違vi 大đại 教giáo 。 故cố 敢cảm 一nhất 一nhất 備bị 陳trần 。 奉phụng 慰úy 護hộ 法Pháp 之chi 深thâm 心tâm 。 萬vạn 萬vạn 不bất 必tất 以dĩ 流lưu 言ngôn 悚tủng 聽thính 也dã 。 惟duy 心tâm 諒# 之chi 。
答đáp 袁viên 滄thương 孺nhụ 使sử 君quân
屢lũ 承thừa 手thủ 書thư 。 知tri 歸quy 心tâm 淨tịnh 土độ 。 決quyết 定định 無vô 疑nghi 。 不bất 疑nghi 則tắc 決quyết 定định 信tín 矣hĩ 。 幸hạnh 甚thậm 幸hạnh 甚thậm 。 且thả 云vân 。 但đãn 於ư 天thiên 如như 淨tịnh 土độ 遠viễn 近cận 。 如như 想tưởng 天Thiên 竺Trúc 之chi 喻dụ 未vị 決quyết 。 然nhiên 此thử 喻dụ 原nguyên 不bất 親thân 切thiết 。 至chí 引dẫn 夢mộng 喻dụ 最tối 切thiết 。 且thả 又hựu 未vị 分phân 別biệt 淨tịnh 穢uế 之chi 想tưởng 。 所sở 以dĩ 於ư 唯duy 心tâm 之chi 旨chỉ 不bất 明minh 耳nhĩ 。 惟duy 佛Phật 說thuyết 諸chư 法pháp 如như 夢mộng 幻huyễn 。 又hựu 云vân 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 猶do 如như 昨tạc 夢mộng 。 又hựu 云vân 。 淨tịnh 穢uế 隨tùy 心tâm 。 又hựu 云vân 。 晝trú 為vi 想tưởng 心tâm 。 夜dạ 形hình 諸chư 夢mộng 。 故cố 以dĩ 夢mộng 喻dụ 唯duy 心tâm 之chi 旨chỉ 。 請thỉnh 試thí 言ngôn 之chi 。 然nhiên 想tưởng 有hữu 染nhiễm 淨tịnh 。 皆giai 生sanh 死tử 本bổn 。 故cố 曰viết 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 惟duy 想tưởng 所sở 持trì 。 然nhiên 參tham 禪thiền 要yếu 離ly 想tưởng 。 而nhi 淨tịnh 土độ 要yếu 顓# 想tưởng 。 葢# 以dĩ 想tưởng 除trừ 想tưởng 。 乃nãi 博bác 換hoán 法pháp 耳nhĩ 。 以dĩ 眾chúng 生sanh 日nhật 用dụng 念niệm 念niệm 染nhiễm 想tưởng 。 但đãn 造tạo 生sanh 死tử 苦khổ 業nghiệp 。 今kim 要yếu 出xuất 苦khổ 。 故cố 念niệm 念niệm 淨tịnh 想tưởng 。 想tưởng 佛Phật 淨tịnh 土độ 。 淨tịnh 想tưởng 勝thắng 。 則tắc 染nhiễm 想tưởng 消tiêu 。 染nhiễm 想tưởng 消tiêu 。 則tắc 淨tịnh 想tưởng 純thuần 。 淨tịnh 想tưởng 純thuần 。 則tắc 變biến 穢uế 土thổ/độ 而nhi 為vi 淨tịnh 土độ 矣hĩ 。 如như 人nhân 想tưởng 淫dâm 。 則tắc 夢mộng 有hữu 欲dục 事sự 。 然nhiên 欲dục 事sự 雖tuy 假giả 。 在tại 夢mộng 不bất 無vô 即tức 以dĩ 為vi 真chân 。 若nhược 人nhân 白bạch 日nhật 專chuyên 想tưởng 淨tịnh 土độ 。 則tắc 夜dạ 夢mộng 化hóa 臺đài 寶bảo 地địa 。 極cực 樂lạc 境cảnh 界giới 。 受thọ 用dụng 自tự 在tại 。 即tức 為vi 實thật 事sự 。 此thử 則tắc 淨tịnh 土độ 但đãn 在tại 夢mộng 覺giác 之chi 分phần 。 豈khởi 有hữu 近cận 遠viễn 之chi 實thật 哉tai 。 所sở 以dĩ 佛Phật 說thuyết 唯duy 心tâm 淨tịnh 土độ 者giả 。 專chuyên 在tại 一nhất 念niệm 淨tịnh 想tưởng 所sở 感cảm 變biến 耳nhĩ 。 故cố 曰viết 。 想tưởng 澄trừng 成thành 國quốc 土độ 。 然nhiên 娑sa 婆bà 穢uế 土thổ/độ 。 全toàn 是thị 眾chúng 生sanh 染nhiễm 想tưởng 感cảm 結kết 。 純thuần 一nhất 穢uế 惡ác 。 而nhi 蠡lễ 髻kế 梵Phạm 王Vương 見kiến 之chi 。 純thuần 一nhất 淨tịnh 土độ 。 正chánh 如như 恆Hằng 河Hà 。 人nhân 見kiến 之chi 是thị 。 清thanh 冷lãnh 之chi 水thủy 。 餓ngạ 鬼quỷ 見kiến 之chi 而nhi 為vi 火hỏa 。 是thị 以dĩ 二Nhị 乘Thừa 人nhân 見kiến 娑sa 婆bà 是thị 穢uế 土thổ/độ 。 深thâm 生sanh 厭yếm 患hoạn 。 以dĩ 不bất 了liễu 即tức 穢uế 是thị 淨tịnh 。 故cố 佛Phật 於ư 法pháp 華hoa 會hội 上thượng 。 三tam 變biến 娑sa 婆bà 而nhi 為vi 淨tịnh 土độ 。 要yếu 指chỉ 目mục 前tiền 日nhật 用dụng 行hành 履lý 。 步bộ 步bộ 頭đầu 頭đầu 。 皆giai 是thị 淨tịnh 土độ 。 如như 此thử 。 豈khởi 有hữu 十thập 萬vạn 億ức 之chi 遙diêu 耶da 。 然nhiên 經kinh 說thuyết 十thập 萬vạn 億ức 者giả 。 乃nãi 佛Phật 指chỉ 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 。 娑sa 婆bà 之chi 西tây 。 越việt 十thập 萬vạn 億ức 佛Phật 土thổ/độ 。 有hữu 極Cực 樂Lạc 國Quốc 。 乃nãi 阿a 彌di 佛Phật 所sở 居cư 實thật 報báo 土thổ/độ 。 令linh 人nhân 知tri 所sở 歸quy 向hướng 耳nhĩ 。 若nhược 言ngôn 唯duy 心tâm 。 即tức 華hoa 藏tạng 亦diệc 是thị 唯duy 心tâm 。 況huống 極cực 樂lạc 耶da 。 請thỉnh 以dĩ 近cận 喻dụ 唯duy 心tâm 之chi 旨chỉ 。 山sơn 野dã 少thiếu 年niên 聽thính 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 。 聞văn 五ngũ 臺đài 山sơn 萬vạn 年niên 冰băng 雪tuyết 。 因nhân 而nhi 切thiết 切thiết 想tưởng 住trụ 此thử 山sơn 。 因nhân 而nhi 日nhật 夜dạ 想tưởng 之chi 。 久cửu 久cửu 但đãn 見kiến 目mục 前tiền 。 一nhất 座tòa 雪Tuyết 山Sơn 。 經kinh 行hành 坐tọa 臥ngọa 。 皆giai 在tại 此thử 中trung 。 縱túng/tung 經kinh 閙náo 市thị 。 亦diệc 不bất 見kiến 一nhất 人nhân 。 但đãn 在tại 雪Tuyết 山Sơn 中trung 行hành 。 及cập 後hậu 到đáo 五ngũ 臺đài 。 儼nghiễm 如như 昔tích 所sở 想tưởng 。 以dĩ 此thử 觀quán 之chi 。 則tắc 淨tịnh 土độ 遠viễn 近cận 可khả 知tri 矣hĩ 。 然nhiên 五ngũ 臺đài 尚thượng 要yếu 身thân 到đáo 。 而nhi 淨tịnh 土độ 只chỉ 要yếu 心tâm 到đáo 。 若nhược 是thị 專chuyên 心tâm 念niệm 佛Phật 。 念niệm 念niệm 觀quán 想tưởng 淨tịnh 土độ 境cảnh 界giới 。 久cửu 久cửu 純thuần 熟thục 。 則tắc 現hiện 前tiền 日nhật 用dụng 。 步bộ 步bộ 頭đầu 頭đầu 。 如như 在tại 淨tịnh 土độ 中trung 。 坐tọa 臥ngọa 經kinh 行hành 。 即tức 耳nhĩ 聞văn 一nhất 切thiết 音âm 聲thanh 。 皆giai 是thị 念niệm 佛Phật 之chi 聲thanh 矣hĩ 。 如như 此thử 念niệm 到đáo 命mạng 終chung 時thời 。 則tắc 一nhất 切thiết 世thế 閒gian/nhàn 雜tạp 念niệm 。 都đô 不bất 現hiện 前tiền 。 惟duy 有hữu 一nhất 念niệm 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 則tắc 精tinh 進tấn 不bất 亂loạn 。 目mục 前tiền 但đãn 見kiến 淨tịnh 土độ 境cảnh 界giới 。 或hoặc 蓮liên 花hoa 現hiện 前tiền 。 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 與dữ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 親thân 來lai 接tiếp 引dẫn 。 神thần 識thức 安an 然nhiên 。 直trực 隨tùy 佛Phật 往vãng 生sanh 。 當đương 下hạ 便tiện 登đăng 極Cực 樂Lạc 國Quốc 。 如như 前tiền 夢mộng 境cảnh 無vô 異dị 。 如như 此thử 。 豈khởi 有hữu 十thập 萬vạn 億ức 國quốc 之chi 遠viễn 耶da 。 此thử 所sở 謂vị 生sanh 則tắc 決quyết 定định 生sanh 。 去khứ 則tắc 實thật 不bất 去khứ 。 乃nãi 是thị 真chân 真chân 實thật 實thật 地địa 。 非phi 是thị 說thuyết 道Đạo 理lý 也dã 。 只chỉ 是thị 要yếu 一nhất 念niệm 淨tịnh 想tưởng 純thuần 熟thục 。 博bác 換hoán 得đắc 過quá 穢uế 想tưởng 。 則tắc 自tự 然nhiên 變biến 穢uế 邦bang 而nhi 成thành 淨tịnh 土độ 矣hĩ 。 然nhiên 生sanh 淨tịnh 土độ 如như 夢mộng 之chi 說thuyết 。 不bất 是thị 譬thí 喻dụ 。 乃nãi 是thị 實thật 話thoại 。 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 修tu 行hành 。 乃nãi 至chí 七Thất 地Địa 以dĩ 前tiền 。 皆giai 未vị 破phá 無vô 明minh 之chi 夢mộng 。 一nhất 向hướng 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 成thành 就tựu 淨tịnh 土độ 。 皆giai 是thị 夢mộng 中trung 佛Phật 事sự 。 故cố 八Bát 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 如như 夢mộng 渡độ 河hà 。 猶do 未vị 存tồn 覺giác 。 直trực 至chí 於ư 佛Phật 。 方phương 稱xưng 大đại 覺giác 。 此thử 乃nãi 明minh 言ngôn 。 具cụ 載tái 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 。 明minh 明minh 證chứng 據cứ 。 只chỉ 是thị 從tùng 來lai 說thuyết 者giả 。 未vị 曾tằng 拈niêm 著trước 。 老lão 居cư 士sĩ 於ư 此thử 會hội 得đắc 。 則tắc 淨tịnh 土độ 遠viễn 近cận 。 一nhất 切thiết 疑nghi 。 淨tịnh 盡tận 無vô 餘dư 矣hĩ 。 然nhiên 念niệm 佛Phật 法Pháp 門môn 。 彌di 陀đà 經Kinh 中trung 所sở 說thuyết 。 只chỉ 是thị 一nhất 心tâm 不bất 亂loạn 。 是thị 究cứu 竟cánh 語ngữ 。 其kỳ 實thật 此thử 語ngữ 亦diệc 不bất 易dị 到đáo 。 老lão 居cư 士sĩ 自tự 心tâm 試thí 驗nghiệm 。 生sanh 淨tịnh 土độ 準chuẩn 不bất 準chuẩn 。 只chỉ 在tại 一nhất 念niệm 亂loạn 不bất 亂loạn 上thượng 看khán 。 則tắc 默mặc 然nhiên 自tự 信tín 。 如như 人nhân 飲ẩm 水thủy 。 自tự 然nhiên 精tinh 進tấn 矣hĩ 。 來lai 云vân 久cửu 在tại 台thai 宗tông 。 今kim 要yếu 淨tịnh 土độ 台thai 宗tông 。 三tam 觀quán 和hòa 會hội 。 此thử 事sự 妙diệu 宗tông 疏sớ/sơ 最tối 是thị 分phân 明minh 。 台thai 宗tông 家gia 事sự 所sở 云vân 。 觀quán 雖tuy 十thập 六lục 。 言ngôn 佛Phật 便tiện 周chu 。 是thị 以dĩ 觀quán 佛Phật 為vi 總tổng 觀quán 也dã 。 即tức 此thử 觀quán 佛Phật 念niệm 佛Phật 。 則tắc 念niệm 存tồn 三tam 觀quán 矣hĩ 。 謂vị 正chánh 當đương 念niệm 佛Phật 觀quán 時thời 。 要yếu 將tương 身thân 心tâm 內nội 外ngoại 。 一nhất 齊tề 放phóng 下hạ 。 絲ti 毫hào 不bất 存tồn 。 心tâm 地địa 如như 空không 。 不bất 見kiến 一nhất 法pháp 。 即tức 是thị 空không 觀quán 。 即tức 於ư 此thử 空không 心tâm 中trung 。 提đề 一nhất 聲thanh 佛Phật 。 隨tùy 舉cử 念niệm 處xứ 。 即tức 觀quán 佛Phật 像tượng 。 如như 觀quán 目mục 前tiền 。 歷lịch 歷lịch 分phân 明minh 不bất 昧muội 。 即tức 是thị 假giả 觀quán 。 然nhiên 於ư 正chánh 觀quán 念niệm 時thời 。 返phản 照chiếu 能năng 觀quán 能năng 念niệm 心tâm 體thể 。 空không 空không 寂tịch 寂tịch 。 當đương 空không 寂tịch 中trung 。 又hựu 觀quán 念niệm 不bất 忘vong 。 如như 此thử 不bất 忘vong 不bất 著trước 。 一nhất 心tâm 靈linh 然nhiên 。 即tức 中trung 道đạo 觀quán 。 然nhiên 此thử 三tam 觀quán 。 不bất 用dụng 安an 排bài 。 但đãn 只chỉ 舉cử 念niệm 。 則tắc 三tam 觀quán 一nhất 心tâm 。 一nhất 念niệm 具cụ 足túc 。 此thử 中trung 又hựu 不bất 可khả 將tương 昔tích 日nhật 安an 排bài 三tam 觀quán 。 措thố 心tâm 則tắc 不bất 妙diệu 矣hĩ 。 請thỉnh 試thí 於ư 此thử 著trước 力lực 何hà 如như 。
又hựu
知tri 老lão 居cư 士sĩ 。 為vì 己kỷ 躬cung 下hạ 一nhất 著trước 。 決quyết 志chí 甚thậm 急cấp 。 此thử 念niệm 生sanh 死tử 事sự 大đại 。 當đương 急cấp 時thời 也dã 。 但đãn 參tham 究cứu 工công 夫phu 。 一nhất 向hướng 都đô 說thuyết 。 提đề 公công 案án 話thoại 頭đầu 。 若nhược 大đại 慧tuệ 禪thiền 師sư 極cực 力lực 主chủ 張trương 。 是thị 知tri 從tùng 前tiền 禪thiền 門môn 悟ngộ 心tâm 者giả 。 皆giai 從tùng 提đề 話thoại 頭đầu 工công 夫phu 做tố 出xuất 。 但đãn 於ư 中trung 用dụng 心tâm 。 有hữu 多đa 不bất 同đồng 。 今kim 時thời 說thuyết 提đề 話thoại 頭đầu 更cánh 錯thác 。 用dụng 心tâm 甚thậm 遠viễn 。 以dĩ 祇kỳ 知tri 提đề 起khởi 。 不bất 知tri 放phóng 下hạ 為vi 要yếu 妙diệu 。 古cổ 人nhân 放phóng 下hạ 一nhất 著trước 。 最tối 為vi 入nhập 道đạo 要yếu 說thuyết 。 是thị 知tri 提đề 之chi 一nhất 字tự 。 乃nãi 是thị 放phóng 下hạ 處xứ 為vi 提đề 。 不bất 是thị 只chỉ 想tưởng 著trước 話thoại 頭đầu 為vi 提đề 也dã 。 馬mã 鳴minh 云vân 。 心tâm 體thể 離ly 念niệm 。 等đẳng 虗hư 空không 界giới 。 又hựu 云vân 離ly 念niệm 境cảnh 界giới 。 唯duy 證chứng 相tương 應ứng 。 以dĩ 心tâm 體thể 本bổn 來lai 離ly 念niệm 。 今kim 人nhân 不bất 知tri 離ly 念niệm 為vi 正chánh 念niệm 。 故cố 執chấp 持trì 提đề 起khởi 一nhất 心tâm 。 是thị 以dĩ 轉chuyển 增tăng 迷mê 悶muộn 耳nhĩ 。 何hà 以dĩ 放phóng 下hạ 處xứ 為vi 提đề 起khởi 。 只chỉ 如như 以dĩ 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 為vi 話thoại 頭đầu 。 當đương 未vị 提đề 佛Phật 時thời 。 先tiên 要yếu 將tương 外ngoại 境cảnh 放phóng 下hạ 。 次thứ 將tương 內nội 心tâm 一nhất 切thiết 妄vọng 想tưởng 。 一nhất 齊tề 放phóng 下hạ 。 次thứ 將tương 此thử 放phóng 下hạ 的đích 一nhất 念niệm 也dã 放phóng 下hạ 。 放phóng 到đáo 無vô 可khả 放phóng 處xứ 。 方phương 於ư 此thử 中trung 。 著trước 力lực 提đề 起khởi 一nhất 聲thanh 佛Phật 來lai 。 即tức 看khán 者giả 一nhất 聲thanh 佛Phật 。 從tùng 何hà 處xứ 來lai 。 今kim 落lạc 向hướng 何hà 處xứ 去khứ 。 把bả 定định 金kim 剛cang 眼nhãn 睛tình 。 一nhất 覰# 覰# 定định 。 覰# 到đáo 沒một 著trước 落lạc 處xứ 。 又hựu 提đề 又hựu 覰# 。 又hựu 追truy 到đáo 一nhất 念niệm 無vô 生sanh 處xứ 。 便tiện 見kiến 本bổn 來lai 面diện 目mục 也dã 。 初sơ 則tắc 用dụng 心tâm 覰# 追truy 。 追truy 到đáo 一nhất 念niệm 兩lưỡng 頭đầu 斷đoạn 處xứ 。 中trung 閒gian/nhàn 自tự 孤cô 。 更cánh 向hướng 此thử 孤cô 處xứ 。 快khoái 著trước 精tinh 彩thải 直trực 追truy 。 忽hốt 然nhiên 迸bính 裂liệt 疑nghi 團đoàn 。 則tắc 本bổn 來lai 面diện 目mục 自tự 現hiện 。 即tức 此thử 便tiện 是thị 一nhất 念niệm 真chân 無vô 生sanh 意ý 也dã 。 學học 人nhân 但đãn 得đắc 此thử 一nhất 念niệm 無vô 生sanh 現hiện 前tiền 。 則tắc 一nhất 切thiết 處xứ 得đắc 大đại 受thọ 用dụng 。 乃nãi 是thị 出xuất 生sanh 死tử 的đích 時thời 節tiết 也dã 。 近cận 世thế 不bất 知tri 向hướng 放phóng 下hạ 處xứ 。 求cầu 離ly 念niệm 一nhất 著trước 。 死tử 死tử 執chấp 定định 話thoại 頭đầu 。 故cố 返phản 增tăng 障chướng 礙ngại 。 加gia 之chi 更cánh 起khởi 種chủng 種chủng 思tư 想tưởng 。 先tiên 存tồn 玄huyền 妙diệu 知tri 見kiến 。 此thử 是thị 障chướng 道đạo 根căn 本bổn 。 即tức 老lão 居cư 士sĩ 參tham 究cứu 心tâm 雖tuy 切thiết 。 以dĩ 未vị 經kinh 說thuyết 破phá 放phóng 下hạ 一nhất 著trước 也dã 。 只chỉ 被bị 玄huyền 妙diệu 習tập 氣khí 影ảnh 子tử 作tác 障chướng 礙ngại 故cố 。 不bất 得đắc 受thọ 用dụng 耳nhĩ 。 百bách 千thiên 方phương 便tiện 。 惟duy 有hữu 放phóng 下hạ 一nhất 著trước 最tối 省tỉnh 力lực 。 當đương 此thử 省tỉnh 力lực 處xứ 做tố 。 則tắc 日nhật 用dụng 念niệm 念niệm 。 即tức 真chân 實thật 受thọ 用dụng 也dã 。 高cao 明minh 省tỉnh 之chi 。
與dữ 袁viên 公công 寥liêu
嘗thường 謂vị 自tự 古cổ 豪hào 傑kiệt 之chi 士sĩ 。 能năng 建kiến 大đại 功công 。 立lập 大đại 業nghiệp 者giả 。 皆giai 自tự 忍nhẫn 辱nhục 中trung 來lai 。 即tức 成thành 佛Phật 亦diệc 以dĩ 忍nhẫn 行hành 為vi 第đệ 一nhất 。 故cố 曰viết 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 一nhất 切thiết 聖thánh 賢hiền 。 未vị 有hữu 不bất 成thành 於ư 忍nhẫn 。 而nhi 敗bại 於ư 不bất 忍nhẫn 也dã 。 老lão 朽hủ 少thiếu 年niên 讀đọc 史sử 記ký 。 至chí 韓# 信tín 張trương 良lương 傳truyền 。 見kiến 其kỳ 人nhân 能năng 建kiến 大đại 業nghiệp 。 看khán 他tha 畢tất 竟cánh 。 從tùng 何hà 處xứ 來lai 。 因nhân 細tế 詳tường 其kỳ 行hành 事sự 。 忽hốt 於ư 淮hoài 陰ấm 市thị 上thượng 。 受thọ 惡ác 少thiểu 胯khóa 下hạ 之chi 辱nhục 。 信tín 熟thục 視thị 之chi 。 遂toại 出xuất 胯khóa 下hạ 。 於ư 此thử 見kiến 史sử 筆bút 下hạ 一nhất 熟thục 字tự 。 寫tả 盡tận 生sanh 平bình 學học 力lực 。 及cập 圯# 橋kiều 之chi 履lý 三tam 進tiến 。 老lão 人nhân 乃nãi 可khả 之chi 。 其kỳ 博bác 浪lãng 之chi 椎chùy 。 折chiết 於ư 一nhất 草thảo 履lý 。 是thị 知tri 古cổ 人nhân 得đắc 力lực 處xứ 。 老lão 朽hủ 生sanh 平bình 以dĩ 此thử 入nhập 佛Phật 法Pháp 。 故cố 前tiền 書thư 云vân 云vân 。 乃nãi 淮hoài 市thị 之chi 胯khóa 。 圯# 上thượng 之chi 履lý 耳nhĩ 。
與dữ 周chu 海hải 門môn 太thái 僕bộc
別biệt 來lai 忽hốt 忽hốt 二nhị 十thập 年niên 矣hĩ 。 音âm 問vấn 不bất 通thông 者giả 。 亦diệc 十thập 餘dư 年niên 。 精tinh 神thần 固cố 無vô 閒gian/nhàn 然nhiên 。 不bất 若nhược 承thừa 顏nhan 接tiếp 響hưởng 之chi 為vi 快khoái 也dã 。 去khứ 春xuân 之chi 雲vân 棲tê 。 準chuẩn 擬nghĩ 奉phụng 教giáo 於ư 湖hồ 上thượng 。 久cửu 候hậu 不bất 至chí 。 悵trướng 然nhiên 還hoàn 山sơn 。 貧bần 道đạo 天thiên 假giả 餘dư 生sanh 。 得đắc 待đãi 死tử 於ư 匡khuông 廬lư 。 深thâm 為vi 厚hậu 幸hạnh 。 念niệm 此thử 末Mạt 法Pháp 。 獨độc 老lão 居cư 士sĩ 一nhất 人nhân 為vi 光quang 明minh 幢tràng 。 貧bần 道đạo 老lão 矣hĩ 。 無vô 復phục 奉phụng 教giáo 之chi 日nhật 。 所sở 期kỳ 當đương 來lai 龍Long 華Hoa 三tam 會hội 耳nhĩ 。 貧bần 道đạo 荷hà 蒙mông 。 聖thánh 恩ân 。 假giả 以dĩ 萬vạn 里lý 之chi 行hành 。 於ư 法Pháp 門môn 無vô 補bổ 纖tiêm 毫hào 。 即tức 向hướng 上thượng 一nhất 著trước 。 亦diệc 不bất 堪kham 舉cử 似tự 向hướng 人nhân 。 所sở 幸hạnh 於ư 教giáo 眼nhãn 發phát 明minh 直trực 指chỉ 之chi 宗tông 。 若nhược 楞lăng 伽già 楞lăng 嚴nghiêm 法pháp 華hoa 三tam 經kinh 。 大đại 翻phiên 文văn 字tự 窠khòa 臼cữu 。 皆giai 已dĩ 梓# 行hành 。 託thác 汝nhữ 定định 請thỉnh 證chứng 。 惟duy 瑯# 琊gia 山sơn 中trung 野dã 狐hồ 潛tiềm 踪# 。 敢cảm 乞khất 金kim 剛cang 正chánh 眼nhãn 。 一nhất 為vi 照chiếu 破phá 暗ám 冥minh 。 又hựu 為vi 此thử 法pháp 大đại 助trợ 緣duyên 也dã 。
與dữ 賀hạ 圅# 伯bá 戶hộ 部bộ
山sơn 中trung 得đắc 奉phụng 手thủ 書thư 。 知tri 道đạo 味vị 日nhật 深thâm 。 世thế 情tình 日nhật 遠viễn 。 且thả 以dĩ 楞lăng 伽già 究cứu 心tâm 。 遊du 泳# 智trí 海hải 。 觀quán 察sát 流lưu 注chú 妄vọng 想tưởng 。 久cửu 之chi 澄trừng 徹triệt 淵uyên 源nguyên 。 是thị 則tắc 借tá 彼bỉ 逆nghịch 緣duyên 。 為vi 進tiến 道đạo 之chi 資tư 矣hĩ 。 所sở 不bất 足túc 者giả 。 苦khổ 無vô 明minh 眼nhãn 知tri 識thức 。 相tương/tướng 伴bạn 提đề 撕# 。 恐khủng 於ư 文văn 言ngôn 滯trệ 礙ngại 。 大đại 段đoạn 此thử 事sự 。 以dĩ 教giáo 印ấn 心tâm 。 如như 蜂phong 採thải 華hoa 。 但đãn 取thủ 其kỳ 味vị 。 不bất 損tổn 其kỳ 色sắc 。 故cố 凡phàm 有hữu 看khán 教giáo 典điển 。 及cập 古cổ 德đức 機cơ 緣duyên 。 會hội 心tâm 處xứ 領lãnh 略lược 。 不bất 會hội 則tắc 置trí 之chi 。 勿vật 自tự 穿xuyên 鑿tạc 。 久cửu 自tự 融dung 通thông 。 則tắc 言ngôn 言ngôn 冥minh 合hợp 真chân 心tâm 矣hĩ 。 政chánh 不bất 必tất 以dĩ 不bất 會hội 作tác 障chướng 礙ngại 也dã 。 公công 賦phú 性tánh 高cao 明minh 。 當đương 此thử 妙diệu 齡linh 。 精tinh 力lực 有hữu 餘dư 。 能năng 蚤tảo 收thu 攝nhiếp 如như 此thử 。 不bất 唯duy 蹈đạo 大đại 方phương 坦thản 途đồ 。 且thả 為vi 福phước 壽thọ 之chi 資tư 。 天thiên 之chi 所sở 以dĩ 成thành 公công 者giả 大đại 矣hĩ 。 幸hạnh 自tự 保bảo 愛ái 。 以dĩ 副phó 區khu 區khu 厚hậu 望vọng 。
答đáp 吳ngô 觀quán 我ngã 太thái 史sử
吳ngô 越việt 之chi 緣duyên 。 草thảo 草thảo 了liễu 事sự 。 以dĩ 不bất 耐nại 應ưng 接tiếp 故cố 。 即tức 歸quy 匡khuông 山sơn 。 而nhi 山sơn 中trung 安an 居cư 。 殊thù 未vị 易dị 就tựu 。 投đầu 閒gian/nhàn 入nhập 山sơn 。 而nhi 返phản 為vi 山sơn 累lũy/lụy/luy 。 衰suy 朽hủ 之chi 年niên 大đại 不bất 宜nghi 此thử 耳nhĩ 。 浮phù 渡độ 令linh 姪điệt 肩kiên 之chi 。 當đương 省tỉnh 老lão 居cư 士sĩ 之chi 憂ưu 。 喜hỷ 師sư 蟲trùng 已dĩ 淨tịnh 。 繼kế 者giả 果quả 得đắc 人nhân 乎hồ 。 法Pháp 門môn 寥liêu 落lạc 。 不bất 但đãn 明minh 眼nhãn 宗tông 匠tượng 難nạn/nan 求cầu 。 即tức 衲nạp 子tử 中trung 真chân 心tâm 實thật 行hạnh 者giả 。 亦diệc 不bất 易dị 見kiến 。 奈nại 何hà 法Pháp 門môn 澹đạm 泊bạc 至chí 此thử 。 老lão 居cư 士sĩ 淨tịnh 業nghiệp 精tinh 純thuần 。 法Pháp 味vị 日nhật 深thâm 。 心tâm 見kiến 發phát 光quang 。 當đương 洞đỗng 十thập 方phương 矣hĩ 。 儻thảng 有hữu 緣duyên 徐từ 會hội 一nhất 談đàm 。 亦diệc 此thử 生sanh 之chi 餘dư 幸hạnh 也dã 。
又hựu
年niên 來lai 山sơn 居cư 。 雖tuy 與dữ 世thế 遠viễn 。 每mỗi 聞văn 東đông 西tây 多đa 警cảnh 。 不bất 無vô 驚kinh 心tâm 。 然nhiên 在tại 別biệt 報báo 。 固cố 有hữu 定định 業nghiệp 。 但đãn 眾chúng 生sanh 劫kiếp 難nạn/nan 。 苦khổ 不bất 忍nhẫn 聞văn 。 況huống 身thân 經kinh 塗đồ 炭thán 者giả 乎hồ 。 惟duy 老lão 居cư 士sĩ 心tâm 棲tê 淨tịnh 土độ 。 能năng 無vô 悲bi 憫mẫn 耶da 。 天thiên 造tạo 大đại 運vận 。 惟duy 我ngã 。 聖thánh 祖tổ 。 德đức 侔mâu 三tam 五ngũ 。 功công 超siêu 百bách 王vương 。 社xã 稷tắc 靈linh 長trường/trưởng 。 當đương 享hưởng 無vô 疆cương 。 但đãn 眾chúng 生sanh 業nghiệp 感cảm 。 自tự 不bất 能năng 免miễn 耳nhĩ 。 每mỗi 思tư 法Pháp 門môn 。 一nhất 旦đán 陵lăng 替thế 至chí 此thử 。 回hồi 望vọng 興hưng 盛thịnh 之chi 時thời 。 難nạn/nan 再tái 得đắc 也dã 。 切thiết 念niệm 華hoa 嚴nghiêm 一nhất 宗tông 。 為vi 吾ngô 佛Phật 根căn 本bổn 法Pháp 輪luân 。 清thanh 涼lương 為vi 此thử 方phương 著trước 作tác 之chi 祖tổ 。 其kỳ 疏sớ/sơ 精tinh 詳tường 。 真chân 萬vạn 世thế 宏hoành 規quy 。 但đãn 鈔sao 文văn 以dĩ 求cầu 全toàn 之chi 過quá 。 不bất 無vô 太thái 繁phồn 。 故cố 使sử 學học 者giả 望vọng 洋dương 而nhi 退thoái 。 士sĩ 大đại 夫phu 獨độc 喜hỷ 合hợp 論luận 明minh 爽sảng 。 率suất 皆giai 讎thù 視thị 。 而nhi 義nghĩa 學học 亦diệc 將tương 絕tuyệt 響hưởng 矣hĩ 。 嘗thường 謂vị 論luận 固cố 直trực 捷tiệp 。 唯duy 發phát 明minh 大đại 旨chỉ 。 至chí 於ư 精tinh 詳tường 文văn 義nghĩa 。 或hoặc 未vị 及cập 的đích 指chỉ 說thuyết 者giả 之chi 意ý 也dã 。 切thiết 慨khái 。 此thử 大đại 法pháp 失thất 傳truyền 。 其kỳ 如như 將tương 來lai 法Pháp 眼nhãn 何hà 。 不bất 但đãn 心tâm 遊du 法Pháp 界Giới 。 安an 於ư 理lý 觀quán 。 即tức 文văn 字tự 師sư 。 亦diệc 絕tuyệt 無vô 人nhân 矣hĩ 。 山sơn 野dã 自tự 少thiểu 留lưu 心tâm 。 於ư 此thử 法Pháp 門môn 。 今kim 嗟ta 老lão 矣hĩ 。 掩yểm 關quan 山sơn 中trung 。 注chú 意ý 研nghiên 窮cùng 。 欲dục 單đơn 觀quán 疏sớ/sơ 文văn 。 提đề 挈# 綱cương 要yếu 。 去khứ 繁phồn 取thủ 簡giản 。 務vụ 明minh 大đại 旨chỉ 。 在tại 不bất 失thất 作tác 者giả 之chi 意ý 。 既ký 去khứ 其kỳ 鈔sao 。 又hựu [利-禾+殳]# 其kỳ 科khoa 。 直trực 取thủ 發phát 明minh 本bổn 文văn 。 似tự 為vi 易dị 了liễu 。 雖tuy 不bất 能năng 如như 論luận 之chi 宏hoành 肆tứ 。 而nhi 因nhân 疏sớ/sơ 明minh 經kinh 。 適thích 有hữu 以dĩ 通thông 說thuyết 者giả 之chi 意ý 。 或hoặc 於ư 疏sớ/sơ 義nghĩa 不bất 續tục 者giả 。 閒gian/nhàn 亦diệc 出xuất 愚ngu 意ý 。 但đãn 取thủ 脉mạch 絡lạc 貫quán 通thông 。 亦diệc 不bất 敢cảm 附phụ 贅# 。 此thử 亦diệc 山sơn 野dã 老lão 年niên 。 作tác 懺sám 悔hối 地địa 。 且thả 為vi 來lai 者giả 申thân 法pháp 供cúng 養dường 耳nhĩ 。 前tiền 二nhị 年niên 因nhân 病bệnh 不bất 能năng 致trí 力lực 。 幸hạnh 今kim 年niên 無vô 恙dạng 。 其kỳ 功công 已dĩ 完hoàn 七thất 八bát 。 恨hận 不bất 能năng 與dữ 老lão 居cư 士sĩ 一nhất 面diện 證chứng 之chi 。 敢cảm 此thử 附phụ 聞văn 。 發phát 一nhất 歡hoan 喜hỷ 耳nhĩ 。
又hựu
辱nhục 示thị 朗lãng 公công 因nhân 緣duyên 。 山sơn 僧Tăng 向hướng 慕mộ 其kỳ 為vi 人nhân 。 惜tích 未vị 一nhất 見kiến 。 久cửu 聞văn 末mạt 後hậu 一nhất 著trước 。 心tâm 甚thậm 偉# 之chi 。 第đệ 未vị 知tri 始thỉ 末mạt 。 今kim 讀đọc 塔tháp 銘minh 行hành 實thật 諸chư 書thư 。 果quả 愈dũ 所sở 聞văn 。 辱nhục 命mạng 為vi 傳truyền 。 豈khởi 能năng 更canh 著trước 一nhất 語ngữ 。 然nhiên 法Pháp 門môn 之chi 誼# 。 固cố 不bất 敢cảm 辭từ 。 但đãn 就tựu 中trung 以dĩ 蘭lan 風phong 為vi 心tâm 印ấn 。 恐khủng 非phi 所sở 聞văn 。 山sơn 僧Tăng 昔tích 曾tằng 見kiến 其kỳ 人nhân 。 號hiệu 為vi 鐵thiết 㭰# 。 一nhất 時thời 皆giai 以dĩ 外ngoại 道đạo 稱xưng 之chi 。 宗tông 門môn 所sở 不bất 收thu 。 即tức 觀quán 機cơ 緣duyên 一nhất 語ngữ 。 未vị 為vi 超siêu 絕tuyệt 。 不bất 若nhược 法pháp 有hữu 所sở 住trụ 為vi 佳giai 。 然nhiên 此thử 亦diệc 非phi 可khả 以dĩ 盡tận 朗lãng 公công 之chi 生sanh 平bình 也dã 。 但đãn 遇ngộ 紫tử 柏# 之chi 事sự 。 為vi 法Pháp 門môn 一nhất 變biến 。 而nhi 晏# 然nhiên 不bất 動động 。 且thả 讚tán 紫tử 柏# 為vi 希hy 有hữu 。 以dĩ 此thử 一nhất 節tiết 。 乃nãi 朗lãng 公công 之chi 深thâm 心tâm 於ư 法Pháp 門môn 。 有hữu 王vương 蠋# 存tồn 齊tề 之chi 意ý 。 觀quán 末mạt 後hậu 踞cứ 華hoa 座tòa 而nhi 逝thệ 。 正chánh 與dữ 紫tử 柏# 一nhất 。 鼻tị 孔khổng 出xuất 氣khí 。 故cố 傳truyền 中trung 獨độc 歸quy 重trọng/trùng 於ư 此thử 。 即tức 朗lãng 公công 寂tịch 光quang 。 必tất 以dĩ 我ngã 為vi 知tri 己kỷ 也dã 。 然nhiên 傳truyền 志chí 不bất 朽hủ 。 須tu 有hữu 不bất 朽hủ 之chi 實thật 者giả 存tồn 。 老lão 居cư 士sĩ 其kỳ 然nhiên 之chi 乎hồ 。
答đáp 吳ngô 生sanh 白bạch 方phương 伯bá
曹tào 溪khê 僧Tăng 持trì 法Pháp 旨chỉ 至chí 。 拜bái 展triển 三tam 復phục 。 深thâm 荷hà 尊tôn 慈từ 。 所sở 以dĩ 念niệm 祖tổ 庭đình 法pháp 道đạo 。 愍mẫn 愚ngu 僧Tăng 而nhi 拯chửng 名danh 山sơn 者giả 。 心tâm 何hà 切thiết 至chí 也dã 。 讀đọc 之chi 不bất 覺giác 痛thống 徹triệt 五ngũ 內nội 。 念niệm 山sơn 僧Tăng 漂phiêu 零linh 苦khổ 海hải 。 二nhị 十thập 餘dư 年niên 。 今kim 幸hạnh 投đầu 老lão 匡khuông 山sơn 。 以dĩ 境cảnh 幽u 心tâm 寂tịch 。 諸chư 妄vọng 皆giai 息tức 。 無vô 復phục 他tha 念niệm 矣hĩ 。 令linh 仰ngưỡng 體thể 尊tôn 慈từ 。 以dĩ 祖tổ 庭đình 法pháp 道đạo 為vi 心tâm 。 誼# 不bất 容dung 己kỷ 。 但đãn 匡khuông 山sơn 道Đạo 場Tràng 。 迺nãi 諸chư 宰tể 官quan 檀đàn 越việt 。 特đặc 為vi 山sơn 僧Tăng 建kiến 立lập 。 為vi 逸dật 老lão 地địa 。 經kinh 營doanh 尚thượng 未vị 結kết 局cục 。 難nan 以dĩ 輕khinh 脫thoát 。 若nhược 安an 頓đốn 不bất 妥# 。 大đại 負phụ 一nhất 時thời 信tín 心tâm 。 有hữu 所sở 不bất 忍nhẫn 。 以dĩ 此thử 趦# 趄# 未vị 能năng 判phán 然nhiên 。 先tiên 遣khiển 報báo 命mạng 。 容dung 料liệu 理lý 得đắc 宜nghi 。 當đương 就tựu 道đạo 也dã 。
答đáp 李# 三tam 近cận
來lai 云vân 。 修tu 行hành 感cảm 賴lại 師sư 友hữu 。 自tự 古cổ 皆giai 然nhiên 。 要yếu 之chi 力lực 行hành 在tại 己kỷ 。 師sư 友hữu 但đãn 助trợ 發phát 耳nhĩ 。 至chí 若nhược 一nhất 鍼châm 一nhất 鎚chùy 。 即tức 能năng 透thấu 悟ngộ 者giả 。 此thử 非phi 師sư 友hữu 全toàn 力lực 。 乃nãi 本bổn 分phần/phân 功công 純thuần 。 遇ngộ 緣duyên 觸xúc 發phát 。 啐# 啄trác 同đồng 時thời 。 譬thí 之chi 鐘chung 鼓cổ 。 應ưng 擊kích 而nhi 鳴minh 。 若nhược 夫phu 木mộc 石thạch 。 則tắc 徒đồ 勞lao 耳nhĩ 。 若nhược 夫phu 靈linh 雲vân 見kiến 桃đào 花hoa 而nhi 悟ngộ 道đạo 。 香hương 巖nham 聞văn 擊kích 竹trúc 而nhi 明minh 心tâm 。 何hà 借tá 師sư 友hữu 哉tai 。 大đại 都đô 學học 道Đạo 人nhân 之chi 病bệnh 。 在tại 操thao 志chí 不bất 剛cang 。 次thứ 則tắc 我ngã 見kiến 堅kiên 固cố 。 有hữu 此thử 兩lưỡng 者giả 。 如như 病bệnh 者giả 忌kỵ 醫y 。 則tắc 盧lô 扁# 束thúc 手thủ 矣hĩ 。
答đáp 沈trầm 大đại 潔khiết
鄭trịnh 白bạch 生sanh 來lai 云vân 。 足túc 下hạ 有hữu 薙# 髮phát 之chi 志chí 。 鄙bỉ 意ý 未vị 敢cảm 必tất 然nhiên 。 不bất 意ý 果quả 能năng 勇dũng 決quyết 如như 此thử 。 然nhiên 請thỉnh 親thân 命mạng 許hứa 可khả 。 此thử 是thị 佛Phật 法Pháp 中trung 正chánh 義nghĩa 。 最tối 難nạn/nan 欣hân 許hứa 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 助trợ 成thành 也dã 。 覽lãm 來lai 問vấn 六lục 則tắc 。 惟duy 首thủ 二nhị 條điều 為vi 急cấp 。 餘dư 似tự 可khả 緩hoãn 。 力lực 疾tật 勉miễn 答đáp 。 未vị 審thẩm 能năng 決quyết 疑nghi 否phủ/bĩ 。 所sở 云vân 即tức 欲dục 回hồi 鄉hương 。 踐tiễn 拂phất 水thủy 之chi 約ước 。 此thử 雖tuy 護hộ 法Pháp 有hữu 地địa 。 第đệ 恐khủng 落lạc 窩# 臼cữu 禪thiền 耳nhĩ 。 足túc 下hạ 志chí 願nguyện 廣quảng 大đại 。 且thả 不bất 必tất 上thượng 來lai 古cổ 人nhân 。 但đãn 能năng 取thủ 法pháp 雲vân 栖tê 。 四tứ 十thập 年niên 如như 一nhất 日nhật 。 則tắc 末Mạt 法Pháp 望vọng 足túc 下hạ 。 又hựu 一nhất 大đại 光quang 明minh 幢tràng 也dã 。
答đáp 郭quách 千thiên 秋thu
承thừa 以dĩ 令linh 師sư 塔tháp 銘minh 見kiến 委ủy 。 愧quý 昏hôn 耄mạo 疎sơ 陋lậu 。 不bất 足túc 以dĩ 當đương 盛thịnh 意ý 。 但đãn 在tại 法Pháp 門môn 所sở 係hệ 甚thậm 重trọng 。 誠thành 不bất 敢cảm 不bất 申thân 讚tán 歎thán 。 又hựu 不bất 可khả 以dĩ 荒hoang 唐đường 謬mậu 悠du 之chi 言ngôn 取thủ 罪tội 。 以dĩ 塔tháp 銘minh 即tức 世thế 之chi 僧Tăng 史sử 。 取thủ 信tín 千thiên 載tái 之chi 下hạ 。 古cổ 之chi 僧Tăng 史sử 列liệt 傳truyền 。 則tắc 有hữu 禪thiền 師sư 。 以dĩ 六lục 祖tổ 之chi 下hạ 。 五ngũ 宗tông 血huyết 脉mạch 為vi 主chủ 。 有hữu 法Pháp 師sư 。 以dĩ 賢hiền 首thủ 清thanh 涼lương 天thiên 台thai 教giáo 觀quán 為vi 主chủ 。 有hữu 神thần 僧Tăng 。 以dĩ 佛Phật 圖đồ 澄trừng 諸chư 梵Phạm 師sư 異dị 行hành 為vi 主chủ 。 有hữu 高cao 僧Tăng 。 以dĩ 遠viễn 公công 支chi 公công 生sanh 公công 肇triệu 公công 高cao 操thao 為vi 主chủ 。 四tứ 科khoa 之chi 外ngoại 。 其kỳ 餘dư 建kiến 立lập 有hữu 為vi 功công 行hành 者giả 。 不bất 與dữ 也dã 。 令linh 師sư 清thanh 修tu 苦khổ 行hạnh 。 山sơn 野dã 仰ngưỡng 慕mộ 久cửu 矣hĩ 。 覧# 持trì 來lai 行hành 。 似tự 非phi 所sở 聞văn 。 不bất 敢cảm 以dĩ 虗hư 飾sức 有hữu 累lũy/lụy/luy 實thật 德đức 。 故cố 單đơn 取thủ 本bổn 色sắc 住trụ 山sơn 苦khổ 行hạnh 清thanh 節tiết 。 生sanh 平bình 以dĩ 念niệm 佛Phật 為vi 法Pháp 門môn 。 當đương 與dữ 遠viễn 公công 並tịnh 駕giá 。 宜nghi 在tại 高cao 僧Tăng 之chi 列liệt 。 乃nãi 敢cảm 略lược 載tái 其kỳ 正chánh 行hạnh 。 以dĩ 取thủ 信tín 為vi 主chủ 。 殆đãi 非phi 敢cảm 妄vọng 意ý 貶biếm 損tổn 。 惟duy 高cao 明minh 裁tài 之chi 。 儻thảng 不bất 可khả 采thải 。 不bất 刻khắc 可khả 也dã 。
憨# 山Sơn 老Lão 人Nhân 夢Mộng 遊Du 集Tập 卷quyển 第đệ 十thập 八bát