法Pháp 華Hoa 十Thập 妙Diệu 不Bất 二Nhị 門Môn 示Thị 珠Châu 指Chỉ
Quyển 0001
宋Tống 源Nguyên 清Thanh 述Thuật
法Pháp 華Hoa 十Thập 妙Diệu 不Bất 二Nhị 門Môn 示Thị 珠Châu 指Chỉ 卷quyển 上thượng
丹đan 丘khâu 沙Sa 門Môn 。 源nguyên 清thanh 。 述thuật 。
法Pháp 王Vương 髻kế 珠châu 靈linh 山sơn 解giải 賜tứ 智trí 者giả 得đắc 已dĩ 轉chuyển 示thị 餘dư 人nhân 人nhân 有hữu 不bất 見kiến 者giả 。 荊kinh 溪khê 師sư 指chỉ 之chi 令linh 見kiến 猶do 有hữu 不bất 能năng 隨tùy 指chỉ 而nhi 觀quán 者giả 故cố 余dư 今kim 復phục 指chỉ 其kỳ 指chỉ 焉yên 。
初sơ 釋thích 題đề
法pháp 華hoa 十thập 妙diệu 不bất 二nhị 門môn (# 出xuất 釋thích 籤# 第đệ 六lục 卷quyển 蓋cái 然nhiên 師sư 搜sưu 括quát 十thập 妙diệu 大đại 旨chỉ 直trực 申thân 開khai 顯hiển 一nhất 理lý 示thị 所sở 詮thuyên 極cực 致trí 故cố 自tự 立lập 此thử 名danh 耳nhĩ )# 初sơ 七thất 字tự 題đề 荊kinh 溪khê 禪thiền 師sư 依y 玄huyền 示thị 立lập 下hạ 注chú 三tam 十thập 二nhị 字tự 後hậu 錄lục 出xuất 人nhân 示thị 文văn 辨biện 意ý 也dã 。
初sơ 略lược 釋thích 法pháp 華hoa 者giả 所sở 宗tông 之chi 經kinh 也dã 具cụ 云vân 妙diệu 法Pháp (# 法pháp 也dã )# 蓮liên 華hoa (# 喻dụ 也dã )# 經kinh 今kim 略lược 云vân 爾nhĩ 如như 玄huyền 義nghĩa 備bị 解giải 十thập 妙diệu 者giả 標tiêu 今kim 所sở 依y 乃nãi 迹tích 中trung 十thập 妙diệu 也dã 不bất 二nhị 門môn 者giả 自tự 今kim 所sở 述thuật 謂vị 法pháp 體thể 圓viên 妙diệu 之chi 門môn 也dã 有hữu 本bổn 題đề 妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 。 本bổn 迹tích 十thập 妙diệu 不bất 二nhị 門môn 或hoặc 法pháp 華hoa 本bổn 迹tích 不bất 二nhị 門môn 或hoặc 本bổn 迹tích 十thập 妙diệu 不bất 二nhị 門môn 或hoặc 但đãn 稱xưng 本bổn 迹tích 者giả 並tịnh 後hậu 人nhân 增tăng 損tổn 今kim 所sở 不bất 用dụng (# 下hạ 問vấn 答đáp 疑nghi 中trung 辨biện 之chi )# 。
二nhị 廣quảng 釋thích 分phần/phân 三tam 章chương 一nhất 示thị 不bất 二nhị 唯duy 心tâm 實thật 相tướng 二nhị 示thị 迷mê 悟ngộ 法Pháp 界Giới 緣duyên 起khởi 三tam 問vấn 答đáp 決quyết 疑nghi 。
初sơ 示thị 不bất 二nhị 唯duy 心tâm 實thật 相tướng 者giả 即tức 示thị 今kim 經kinh 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 眾chúng 生sanh 一nhất 念niệm 心tâm 服phục 真chân 佛Phật 知tri 見kiến 也dã 諸chư 佛Phật 出xuất 世thế 。 唯duy 為vì 此thử 事sự 故cố 。 欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 。 了liễu 十thập 法Pháp 界Giới 皆giai 是thị 自tự 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 知tri 體thể 妙diệu 圓viên 覺giác 性tánh 耳nhĩ 夫phu 十thập 法Pháp 界Giới 者giả 全toàn 即tức 一nhất 念niệm 非phi 謂vị 前tiền 後hậu 相tương 生sanh 非phi 謂vị 色sắc 含hàm 內nội 外ngoại 一nhất 一nhất 諸chư 法pháp 當đương 體thể 真Chân 如Như 豈khởi 是thị 能năng 知tri 所sở 知tri 知tri 性tánh 即tức 體thể 一nhất 切thiết 法pháp 趣thú 色sắc 是thị 趣thú 不bất 過quá 色sắc 即tức 法Pháp 界Giới 法Pháp 界Giới 唯duy 心tâm 一nhất 切thiết 法pháp 趣thú 香hương 乃nãi 至chí 相tương/tướng 性tánh 體thể 力lực 作tác 因nhân 緣duyên 果quả 報báo 。 本bổn 末mạt 究cứu 竟cánh 等đẳng 皆giai 即tức 法Pháp 界Giới 一nhất 一nhất 法Pháp 界Giới 法pháp 即tức 一nhất 念niệm 真Chân 如Như 妙diệu 體thể 又hựu 此thử 一nhất 念niệm 體thể 常thường 虗hư 寂tịch 非phi 念niệm 趣thú 為vi 明minh 非phi 無vô 念niệm 為vi 靜tĩnh 念niệm 即tức 無vô 念niệm 當đương 體thể 叵phả 得đắc 諸chư 法pháp 本bổn 來lai 常thường 寂tịch 滅diệt 相tướng 。 更cánh 無vô 能năng 知tri 異dị 彼bỉ 諸chư 法pháp 全toàn 諸chư 法pháp 而nhi 一nhất 念niệm 而nhi 無vô 無vô 相tướng 無vô 相tướng 。 之chi 相tướng 是thị 真chân 實thật 譬thí 摩ma 尼ni 珠châu 珠châu 體thể 圓viên 淨tịnh 全toàn 珠châu 非phi 色sắc 是thị 瑩oánh 徹triệt 空không 全toàn 瑩oánh 徹triệt 空không 是thị 摩ma 尼ni 色sắc 隨tùy 意ý 能năng 雨vũ 。 種chủng 種chủng 眾chúng 寶bảo 。 寶bảo 非phi 內nội 有hữu 亦diệc 非phi 外ngoại 來lai 是thị 珠châu 體thể 妙diệu 具cụ 一nhất 切thiết 寶bảo 故cố 玄huyền 義nghĩa 云vân 舒thư 之chi 充sung 滿mãn 法Pháp 界Giới 。 不bất 知tri 從tùng 何hà 而nhi 來lai 。 卷quyển 之chi 莫mạc 知tri 所sở 有hữu 不bất 知tri 從tùng 何hà 而nhi 去khứ 當đương 知tri 諸chư 法pháp 。 不bất 二nhị 唯duy 心tâm 唯duy 心tâm 無vô 相tướng 具cụ 一nhất 切thiết 相tương/tướng 故cố 此thử 十thập 門môn 十thập 門môn 之chi 法pháp 皆giai 名danh 不bất 二nhị 一nhất 一nhất 諸chư 法pháp 當đương 體thể 通thông 入nhập 名danh 之chi 曰viết 門môn 若nhược 一nhất 法pháp 入nhập 此thử 一nhất 法pháp 外ngoại 更cánh 無vô 九cửu 門môn 之chi 法pháp 為vi 異dị 並tịnh 我ngã 一nhất 念niệm 清thanh 淨tịnh 靈linh 知tri 譬thí 一nhất 圓viên 珠châu 具cụ 有hữu 十thập 竅khiếu 無vô 非phi 一nhất 珠châu 若nhược 一nhất 竅khiếu 入nhập 盡tận 一nhất 圓viên 珠châu 無vô 非phi 此thử 竅khiếu 所sở 入nhập 珠châu 體thể 余dư 竅khiếu 雖tuy 珠châu 珠châu 體thể 一nhất 也dã 是thị 故cố 十thập 門môn 門môn 門môn 通thông 入nhập 色sắc 心tâm 乃nãi 至chí 受thọ 潤nhuận 咸hàm 然nhiên 使sử 十thập 妙diệu 始thỉ 終chung 理lý 一nhất (# 此thử 下hạ 示thị 六lục 即tức 不bất 二nhị 珠châu 文văn 云vân 一nhất 一nhất 門môn 下hạ 以dĩ 六lục 即tức 撿kiểm 之chi 總tổng 述thuật 於ư 此thử )# 佛Phật 於ư 諸chư 大Đại 乘Thừa 經Kinh 中trung 處xứ 處xứ 宣tuyên 告cáo 言ngôn 心tâm 佛Phật 眾chúng 生sanh 三tam 無vô 差sai 別biệt 煩phiền 惱não 性tánh 中trung 具cụ 如Như 來Lai 智trí 如Như 來Lai 服phục 德đức 相tướng 備bị 足túc 。 無vô 所sở 減giảm 少thiểu 。 佛Phật 界giới 眾chúng 生sanh 界giới 一nhất 界giới 無vô 別biệt 界giới 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 皆giai 如như 也dã 。 一nhất 切thiết 法pháp 趣thú 色sắc 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 。 是thị 趣thú 不bất 過quá 色sắc 等đẳng 皆giai 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 有hữu 佛Phật 性tánh 。 譬thí 如như 力lực 士sĩ 。 額ngạch 珠châu 圓viên 明minh 在tại 體thể 乃nãi 理lý 即tức 佛Phật 不bất 二nhị 心tâm 珠châu 也dã (# 此thử 是thị 性tánh 德đức 下hạ 五ngũ 修tu 德đức )# 又hựu 於ư 諸chư 過quá 去khứ 佛Phật 。 若nhược 有hữu 聞văn 一nhất 句cú 無vô 一nhất 不bất 成thành 佛Phật 。 若nhược 佛Phật 在tại 世thế 。 滅diệt 度độ 後hậu 得đắc 聞văn 是thị 經Kinh 。 一nhất 句cú 乃nãi 至chí 一nhất 念niệm 。 隨tùy 喜hỷ 皆giai 與dữ 授thọ 菩Bồ 薩Tát 記ký 。 大đại 通thông 佛Phật 所sở 為vi 說thuyết 是thị 經Kinh 。 譬thí 如như 以dĩ 無vô 價giá 寶bảo 珠châu 。 繫hệ 著trước 內nội 衣y 裏lý 。 此thử 乃nãi 名danh 字tự 即tức 佛Phật 不bất 二nhị 心tâm 珠châu 也dã (# 曾tằng 從tùng 經kinh 中trung 及cập 從tùng 善thiện 知tri 識thức 。 所sở 聞văn 佛Phật 名danh 字tự 故cố 云vân 名danh 字tự 即tức 佛Phật )# 又hựu 修tu 攝nhiếp 其kỳ 心tâm 。 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 空không 。 如như 實thật 相tướng 學học 大Đại 乘Thừa 者giả 。 雖tuy 有hữu 肉nhục 眼nhãn 名danh 為vi 佛Phật 眼nhãn 欲dục 得đắc 一nhất 切thiết 法pháp 。 當đương 學học 般Bát 若Nhã 譬thí 如như 得đắc 如như 意ý 珠châu 。 此thử 乃nãi 觀quán 行hành 即tức 佛Phật 不bất 二nhị 心tâm 珠châu 也dã (# 此thử 有hữu 五ngũ 品phẩm 位vị 一nhất 一nhất 念niệm 信tín 解giải 。 即tức 圓viên 一nhất 心tâm 三tam 諦đế 也dã 二nhị 兼kiêm 能năng 受thọ 持trì 大Đại 乘Thừa 。 經kinh 解giải 典điển 三tam 復phục 廣quảng 為vì 眾chúng 生sanh 說thuyết 。 法pháp 〔# 正chánh 〕# 四tứ 能năng 說thuyết 法Pháp 兼kiêm 行hành 六Lục 度Độ 五ngũ 事sự 理lý 心tâm 融dung 正chánh 行hạnh 六Lục 度Độ 五ngũ 位vị 俱câu 修tu 圓viên 行hành 同đồng 名danh 觀quán 行hành 即tức 佛Phật )# 又hựu 持trì 是thị 經Kinh 者giả 。 得đắc 六lục 根căn 清thanh 淨tịnh 。 下hạ 至chí 阿A 鼻Tỳ 上thượng 至chí 有Hữu 頂Đảnh 。 及cập 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 菩Bồ 薩Tát 諸chư 佛Phật 。 色sắc 像tượng 皆giai 身thân 中trung 現hiện 唯duy 獨độc 自tự 明minh 了liễu 。 餘dư 人nhân 所sở 不bất 見kiến 。 譬thí 如như 示thị 以dĩ 所sở 繫hệ 珠châu 。 其kỳ 心tâm 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 此thử 即tức 相tương 似tự 即tức 佛Phật 不bất 二nhị 心tâm 珠châu 也dã (# 開khai 顯hiển 聲Thanh 聞Văn 案án 位vị 與dữ 六lục 根căn 淨tịnh 位vị 同đồng 故cố 用dụng 領lãnh 解giải 珠châu 也dã 若nhược 進tiến 入nhập 者giả 即tức 同đồng 分phần/phân 真chân 非phi 此thử 位vị 也dã 此thử 有hữu 十thập 倍bội 心tâm 位vị 至chí 第đệ 七thất 心tâm 是thị 正chánh 六lục 根căn 淨tịnh 位vị 十thập 位vị 俱câu 似tự 分phần/phân 真chân 同đồng 名danh 相tướng 似tự 即tức 佛Phật )# 又hựu 初sơ 發phát 心tâm 。 時thời 更cánh 成thành 正chánh 覺giác 從tùng 佛Phật 口khẩu 生sanh 。 從tùng 法Pháp 化hóa 生sanh 。 得đắc 佛Phật 法Pháp 分phần 。 龍long 女nữ 獻hiến 珠châu 南nam 方phương 作tác 佛Phật 此thử 乃nãi 分phần/phân 真chân 即tức 佛Phật 不bất 二nhị 心tâm 珠châu 也dã (# 獻hiến 珠châu 表biểu 得đắc 圓viên 解giải 開khai 佛Phật 知tri 見kiến 。 非phi 舉cử 譬thí 也dã 此thử 有hữu 四tứ 十thập 一nhất 位vị 皆giai 破phá 無vô 明minh 證chứng 實thật 相tướng 而nhi 智trí 用dụng 不bất 無vô 優ưu 劣liệt 十thập 住trụ 名danh 開khai 十thập 行hành 名danh 示thị 十thập 迴hồi 向hướng 名danh 悟ngộ 十Thập 地Địa 等đẳng 覺giác 名danh 入nhập 四tứ 十thập 一nhất 位vị 本bổn 末mạt 究cứu 竟cánh 同đồng 名danh 分phần/phân 真chân 即tức 位vị )# 又hựu 過quá 荼đồ 無vô 字tự 名danh 上thượng 士sĩ 唯duy 佛Phật 與dữ 佛Phật 。 乃nãi 能năng 究cứu 盡tận 。 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 獨độc 王vương 頂đảnh 上thượng 。 有hữu 此thử 一nhất 珠châu 。 此thử 究cứu 竟cánh 即tức 佛Phật 不bất 二nhị 心tâm 珠châu 也dã (# 此thử 唯duy 妙diệu 覺giác 位vị 耳nhĩ 上thượng 況huống 引dẫn 諸chư 經kinh 明minh 六lục 即tức 之chi 文văn 不bất 出xuất 經kinh 自tự 嫌hiềm 繁phồn 故cố 也dã )# 諸chư 經kinh 所sở 明minh 六lục 即tức 之chi 位vị 自tự 凡phàm 極cực 聖thánh 一nhất 一nhất 皆giai 即tức 始thỉ 終chung 不bất 二nhị 無vô 非phi 一nhất 念niệm 清thanh 淨tịnh 摩ma 尼ni 一nhất 念niệm 外ngoại 無vô 生sanh 佛Phật 生sanh 佛Phật 外ngoại 無vô 我ngã 心tâm 故cố 。 金kim 剛cang 錍bề 云vân 阿A 鼻Tỳ 依y 正chánh 全toàn 處xứ 極cực 聖thánh 之chi 自tự 心tâm 毗tỳ 盧lô 身thân 土thổ/độ 不bất 逾du 凡phàm 下hạ 之chi 一nhất 念niệm 示thị 不bất 二nhị 唯duy 心tâm 實thật 相tướng 已dĩ 。
二nhị 示thị 迷mê 悟ngộ 法Pháp 界Giới 緣duyên 起khởi 者giả 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 一nhất 念niệm 本bổn 具cụ 十thập 界giới 諸chư 法pháp 清thanh 淨tịnh 。 圓viên 湛trạm 迷mê 來lai 無vô 始thỉ 故cố 曰viết 本bổn 迷mê 淨tịnh 名danh 云vân 從tùng 無vô 住trụ 本bổn 。 立lập 一nhất 切thiết 法pháp 。 (# 此thử 指chỉ 眾chúng 生sanh 無vô 始thỉ 恆hằng 造tạo 非phi 謂vị 中trung 間gian 忽hốt 然nhiên 而nhi 造tạo 名danh 之chi 為vi 立lập 也dã 今kim 舉cử 此thử 兩lưỡng 句cú 為vi 下hạ 清thanh 淨tịnh 緣duyên 起khởi 張trương 本bổn )# 無vô 住trụ 本bổn 者giả 即tức 一nhất 念niệm 常thường 虗hư 寂tịch 體thể 本bổn 性tánh 叵phả 得đắc 無vô 所sở 依y 止chỉ 。 稱xưng 無vô 住trụ 本bổn 無vô 住trụ 即tức 本bổn (# 淨tịnh 名danh 疏sớ/sơ 云vân 法pháp 性tánh 即tức 無vô 明minh 故cố 法pháp 性tánh 無vô 住trụ 無vô 明minh 。 即tức 法pháp 性tánh 故cố 無vô 明minh 無vô 明minh 今kim 但đãn 直trực 示thị 體thể 耳nhĩ )# 是thị 無vô 住trụ 本bổn 具cụ 一nhất 切thiết 法pháp 。 故cố 稱xưng 法pháp 性tánh 由do 性tánh 本bổn 具cụ 緣duyên 能năng 生sanh 之chi 染nhiễm 緣duyên 能năng 生sanh 染nhiễm 法pháp 淨tịnh 緣duyên 能năng 生sanh 淨tịnh 法pháp 譬thí 火hỏa 水thủy 珠châu 向hướng 日nhật 生sanh 火hỏa 向hướng 月nguyệt 生sanh 水thủy 只chỉ 一nhất 圓viên 珠châu 具cụ 水thủy 火hỏa 性tánh 日nhật 月nguyệt 之chi 緣duyên 而nhi 能năng 生sanh 之chi 一nhất 念niệm 心tâm 性tánh 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 (# 上thượng 法pháp 譬thí 雙song 明minh 染nhiễm 淨tịnh 下hạ 先tiên 明minh 染nhiễm 後hậu 明minh 淨tịnh )# 如như 諸chư 眾chúng 生sanh 。 無vô 始thỉ 時thời 來lai 。 一nhất 向hướng 不bất 覺giác 恆hằng 為vi 染nhiễm 緣duyên (# 謂vị 無vô 明minh 業nghiệp 緣duyên 也dã )# 或hoặc 造tạo 諸chư 業nghiệp 相tương/tướng 備bị 受thọ 苦khổ 報báo 。 故cố 有hữu 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 。 色sắc 香hương 味vị 觸xúc 。 三tam 界giới 依y 正chánh 等đẳng 法pháp 大đại 論luận 云vân 三tam 界giới 無vô 別biệt 法pháp 唯duy 是thị 一nhất 心tâm 作tác 以dĩ 顛điên 倒đảo 故cố 。 不bất 知tri 唯duy 心tâm 隨tùy 緣duyên 反phản 造tạo 謂vị 是thị 他tha 物vật 而nhi 起khởi 愛ái 恚khuể 攀phàn 緣duyên 厭yếm 離ly 馳trì 騁sính 流lưu 轉chuyển 六lục 趣thú 四tứ 生sanh 。 十thập 生sanh 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 修tu 環hoàn 不bất 息tức 涅Niết 槃Bàn 中trung 譬thí 如như 春xuân 池trì 王vương 時thời 遊du 翫ngoạn 忽hốt 遺di 明minh 珠châu 於ư 彼bỉ 池trì 內nội 。 眾chúng 人nhân 聞văn 之chi 。 俱câu 入nhập 池trì 中trung 各các 執chấp 瓦ngõa 礫lịch 謂vị 得đắc 寶bảo 珠châu (# 經kinh 前tiền 方phương 便tiện 三tam 修tu )# 此thử 喻dụ 諸chư 忘vong 因nhân 果quả 也dã 淨tịnh 名danh 欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 。 達đạt 本bổn 唯duy 心tâm 真chân 無vô 住trụ 體thể 即tức 了liễu 顛điên 倒đảo 所sở 造tạo 諸chư 法pháp 無vô 非phi 唯duy 心tâm 故cố 云vân 從tùng 無vô 住trụ 本bổn 。 立lập 一nhất 切thiết 法pháp 。 (# 上thượng 染nhiễm 緣duyên 也dã )# 若nhược 諸chư 眾chúng 生sanh 。 無vô 始thỉ 時thời 來lai 。 或hoặc 遇ngộ 淨tịnh 緣duyên (# 教giáo 行hành 緣duyên 也dã )# 即tức 得đắc 成thành 佛Phật 。 經Kinh 云vân 諸chư 佛Phật 兩Lưỡng 足Túc 尊Tôn 。 知tri 法pháp 常thường 無vô 性tánh 。 佛Phật 種chủng 從tùng 緣duyên 起khởi 。 是thị 故cố 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 。 常thường 無vô 性tánh 者giả 即tức 無vô 住trụ 本bổn 真chân 佛Phật 性tánh 種chủng 此thử 有hữu 三tam 因nhân 佛Phật 性tánh 即tức 種chủng 也dã 一nhất 正chánh 因nhân 性tánh 即tức 眾chúng 生sanh 如như 當đương 體thể 清thanh 淨tịnh 是thị 毗tỳ 廬lư 性tánh 名danh 法Pháp 身thân 種chủng (# 即tức 前tiền 苦khổ 報báo )# 二nhị 了liễu 因nhân 性tánh 即tức 貪tham 恚khuể 癡si 性tánh 本bổn 明minh 了liễu 是thị 般Bát 若Nhã 性tánh 名danh 報báo 身thân 種chủng (# 即tức 前tiền 癡si 惑hoặc )# 三tam 緣duyên 因nhân 性tánh 即tức 六lục 趣thú 業nghiệp 性tánh 不bất 可khả 得đắc 。 是thị 解giải 脫thoát 性tánh 名danh 應ưng 身thân 種chủng (# 即tức 前tiền 業nghiệp 相tương/tướng )# 譬thí 如như 摩ma 尼ni 唯duy 一nhất 圓viên 體thể (# 喻dụ 法Pháp 身thân 也dã )# 金kim 珠châu 瑩oánh 徹triệt (# 喻dụ 般Bát 若Nhã 也dã )# 其kỳ 一nhất 切thiết 寶bảo (# 喻dụ 解giải 脫thoát 也dã )# 是thị 三tam 一nhất 相tương/tướng 非phi 同đồng 非phi 異dị 。 從tùng 緣duyên 起khởi 者giả 謂vị 此thử 三tam 因nhân 性tánh 種chủng 俱câu 從tùng 教giáo 行hành 緣duyên 起khởi 經Kinh 云vân 若nhược 有hữu 聞văn 一nhất 句cú 無vô 一nhất 不bất 成thành 佛Phật 。 即tức 教giáo 緣duyên 起khởi 若nhược 善thiện 男nam 子tử 。 能năng 於ư 此thử 經Kinh 。 一nhất 念niệm 隨tùy 喜hỷ 乃nãi 至chí 深thâm 心tâm 信tín 解giải 。 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 解giải 說thuyết 。 書thư 寫tả 為vì 令linh 眾chúng 生sanh 。 開khai 示thị 悟ngộ 入nhập 。 佛Phật 之chi 知tri 見kiến 。 究cứu 竟cánh 一nhất 切thiết 。 種chủng 智trí 是thị 名danh 智trí 慧tuệ 。 莊trang 嚴nghiêm 般Bát 若Nhã 種chủng (# 翻phiên 前tiền 癡si 惑hoặc )# 經Kinh 云vân 低đê 頭đầu 舉cử 手thủ 畫họa 地địa 聚tụ 沙sa 皆giai 成thành 佛Phật 道Đạo 。 即tức 行hành 緣duyên 起khởi 經Kinh 云vân 若nhược 善thiện 男nam 子tử 。 住trụ 忍nhẫn 辱nhục 起khởi 柔nhu 和hòa 善thiện 順thuận 。 而nhi 不bất 卒thốt 暴bạo 。 心tâm 亦diệc 不bất 驚kinh 。 佛Phật 子tử 住trụ 是thị 地địa 即tức 是thị 佛Phật 受thọ 用dụng 行hành 此thử 諸chư 道đạo 已dĩ 。 來lai 世thế 得đắc 作tác 佛Phật 。 是thị 名danh 福phước 德đức 。 莊trang 嚴nghiêm 顯hiển 解giải 脫thoát (# 翻phiên 前tiền 業nghiệp 相tương/tướng )# 經Kinh 云vân 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 是thị 吾ngô 子tử 。 凡phàm 有hữu 心tâm 者giả 皆giai 得đắc 作tác 佛Phật 我ngã 心tâm 自tự 空không 。 罪tội 福phước 無vô 主chủ 。 應ưng 觀quán 法Pháp 界Giới 一nhất 切thiết 唯duy 心tâm 破phá 心tâm 微vi 塵trần 出xuất 大Đại 千Thiên 經Kinh 卷quyển 如như 其kỳ 所sở 得đắc 法Pháp 。 定định 慧tuệ 力lực 莊trang 嚴nghiêm 。 等đẳng 即tức 正chánh 因nhân 種chủng 是thị 所sở 莊trang 嚴nghiêm 真chân 法Pháp 身thân 也dã (# 翻phiên 前tiền 苦khổ 報báo )# 此thử 乃nãi 一Nhất 乘Thừa 教giáo 行hành 起khởi 三tam 因nhân 性tánh 德đức 佛Phật 種chủng 故cố 云vân 佛Phật 種chủng 從tùng 緣duyên 起khởi 。 是thị 故cố 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 。 然nhiên 則tắc 能năng 覺giác 之chi 智trí 自tự 有hữu 深thâm 淺thiển 如như 涅Niết 槃Bàn 重trọng/trùng 四tứ 教giáo 觀quán 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 凡phàm 有hữu 四Tứ 智Trí 下hạ 智trí 覺giác 不bất 見kiến 佛Phật 性tánh 得đắc 聲Thanh 聞Văn 菩Bồ 提Đề 。 中trung 智trí 觀quán 不bất 見kiến 佛Phật 性tánh 得đắc 緣Duyên 覺Giác 菩Bồ 提Đề 。 上thượng 智trí 觀quán 見kiến 不bất 了liễu 了liễu 得đắc 菩Bồ 薩Tát 菩Bồ 提Đề 。 上thượng 上thượng 智trí 觀quán 即tức 見kiến 佛Phật 性tánh 。 得đắc 佛Phật 菩Bồ 提Đề 。 (# 四Tứ 智Trí 對đối 四tứ 教giáo 如như 玄huyền 義nghĩa )# 譬thí 如như 雜tạp 色sắc 裹khỏa 摩ma 尼ni 珠châu 光quang 。 隨tùy 色sắc 變biến 遂toại 玄huyền 黃hoàng 之chi 色sắc 隨tùy 落lạc 二Nhị 乘Thừa 緣duyên 所sở 見kiến 之chi 光quang 悲bi 其kỳ 本bổn 體thể 如Như 來Lai 於ư 涅Niết 槃Bàn 會hội 上thượng 慇ân 懃cần 顧cố 命mệnh 令linh 其kỳ 深thâm 觀quán 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 咸hàm 見kiến 佛Phật 性tánh 佛Phật 性tánh 名danh 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 空không 空không 名danh 中trung 道đạo 中trung 道đạo 名danh 佛Phật 佛Phật 名danh 涅Niết 槃Bàn (# 此thử 下hạ 翻phiên 前tiền 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 。 色sắc 香hương 味vị 觸xúc 。 三tam 界giới 依y 正chánh )# 涅Niết 槃Bàn 即tức 常thường (# 真chân 法Pháp 界Giới 性tánh 地địa 真chân 空không 元nguyên 我ngã 相tương/tướng 色sắc )# 樂nhạo/nhạc/lạc (# 真chân 法Pháp 界Giới 性tánh 火hỏa 真chân 空không 。 無vô 相tướng 觸xúc )# 我ngã (# 真chân 法Pháp 界Giới 性tánh 風phong 真chân 空không 。 無vô 相tướng 味vị )# 淨tịnh (# 真chân 法Pháp 界Giới 性tánh 水thủy 真chân 空không 。 無vô 相tướng 香hương )# 毗tỳ 盧lô 身thân 土thổ/độ (# 一nhất 體thể 依y 正chánh )# 三tam 德đức 秘bí 藏tạng 故cố 云vân 安an 置trí 諸chư 子tử 秘bí 密mật 藏tạng 中trung 我ngã 亦diệc 不bất 久cửu 。 自tự 住trụ 其kỳ 中trung 淨tịnh 名danh 云vân 從tùng 無vô 住trụ 本bổn 。 立lập 一nhất 切thiết 法pháp 。 實thật 此thử 意ý 也dã 若nhược 能năng 如như 是thị 。 深thâm 觀quán 見kiến 真chân 佛Phật 性tánh 秘bí 密mật 藏tạng 者giả 是thị 十thập 法Pháp 界Giới 相tương/tướng 性tánh 體thể 等đẳng 本bổn 無vô 減giảm 增tăng 應ưng 知tri 三tam 際tế 無vô 際tế 不bất 離ly 一nhất 念niệm 之chi 心tâm 十thập 界giới 界giới 如như 常thường 湛trạm 真Chân 如Như 之chi 性tánh 故cố 經Kinh 云vân 是thị 法Pháp 住trụ 法Pháp 位vị 。 世thế 間gian 相tướng 常thường 住trụ 。 示thị 迷mê 悟ngộ 法Pháp 界Giới 緣duyên 起khởi 已dĩ 。
三tam 問vấn 答đáp 決quyết 疑nghi 者giả
問vấn 心tâm 佛Phật 眾chúng 生sanh 三tam 無vô 差sai 別biệt 為vi 心tâm 與dữ 生sanh 佛Phật 異dị 故cố 云vân 三tam 為vi 因nhân 果quả 異dị 故cố 云vân 三tam 耶da 。
答đáp 夫phu 佛Phật 名danh 真chân 觀quán 生sanh 名danh 不bất 覺giác 心tâm 即tức 生sanh 佛Phật 之chi 心tâm 非phi 離ly 生sanh 佛Phật 外ngoại 別biệt 有hữu 心tâm 但đãn 心tâm 為vi 生sanh 佛Phật 之chi 本bổn 經kinh 示thị 本bổn 末mạt 因nhân 果quả 不bất 二nhị 故cố 云vân 三tam 無vô 差sai 別biệt 如như 諸chư 子tử 義nghĩa 經kinh 論luận 備bị 說thuyết 今kim 依y 本bổn 宗tông 略lược 示thị 因nhân 果quả 玄huyền 義nghĩa 中trung 釋thích 法pháp 有hữu 三tam 謂vị 心tâm 佛Phật 眾chúng 生sanh 若nhược 定định 其kỳ 因nhân 果quả 則tắc 心tâm 法pháp 定định 在tại 因nhân 佛Phật 法Pháp 定định 在tại 因nhân 佛Phật 法Pháp 定định 在tại 果quả 眾chúng 生sanh 法pháp 一nhất 往vãng 義nghĩa 通thông 因nhân 果quả 心tâm 定định 因nhân 者giả 心tâm 非phi 因nhân 果quả 約ước 能năng 造tạo 諸chư 法pháp 判phán 為vi 因nhân 也dã 何hà 者giả 如như 華hoa 嚴nghiêm 云vân 一nhất 切thiết 唯duy 心tâm 造tạo 心tâm 造tạo 諸chư 如Như 來Lai 等đẳng 。 豈khởi 非phi 十thập 法Pháp 界Giới 法pháp 皆giai 由do 心tâm 造tạo 因nhân 能năng 致trí 果quả 故cố 云vân 定định 因nhân 也dã 佛Phật 定định 果quả 者giả 由do 覺giác 自tự 心tâm 研nghiên 修tu 究cứu 竟cánh 名danh 佛Phật 故cố 云vân 定định 果quả 也dã 眾chúng 生sanh 一nhất 往vãng 義nghĩa 通thông 因nhân 果quả 者giả 由do 無vô 始thỉ 本bổn 迷mê 不bất 覺giác 自tự 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 知tri 體thể 恆hằng 逐trục 妄vọng 緣duyên 造tạo 諸chư 妄vọng 業nghiệp 名danh 妄vọng 因nhân 受thọ 諸chư 妄vọng 報báo 名danh 妄vọng 果quả 故cố 云vân 一nhất 往vãng 義nghĩa 通thông 因nhân 果quả 也dã 若nhược 二nhị 往vãng 而nhi 望vọng 佛Phật 真chân 果quả 但đãn 是thị 於ư 因nhân 為vi 斯tư 義nghĩa 故cố 佛Phật 亦diệc 唯duy 心tâm 因nhân 果quả 不bất 二nhị 故cố 云vân 無vô 差sai 也dã 。
問vấn 若nhược 眾chúng 生sanh 無vô 始thỉ 本bổn 迷mê 必tất 與dữ 佛Phật 異dị 佛Phật 還hoàn 從tùng 迷mê 覺giác 乎hồ 若nhược 不bất 從tùng 迷mê 覺giác 斯tư 有hữu 自tự 然nhiên 佛Phật 與dữ 眾chúng 生sanh 異dị 若nhược 必tất 從tùng 迷mê 覺giác 假giả 如như 無vô 始thỉ 諸chư 佛Phật 未vị 覺giác 之chi 前tiền 誰thùy 為vi 其kỳ 設thiết 教giáo 為vi 乘thừa 種chủng 緣duyên 若nhược 云vân 由do 心tâm 本bổn 具cụ 佛Phật 之chi 智trí 眼nhãn 能năng 自tự 覺giác 者giả 如như 諸chư 眾chúng 生sanh 。 減giảm 具cụ 覺giác 性tánh 何hà 不bất 皆giai 自tự 能năng 覺giác 而nhi 云vân 須tu 乘thừa 種chủng 緣duyên 耶da 又hựu 無vô 始thỉ 既ký 無vô 其kỳ 際tế 孰thục 能năng 窮cùng 之chi 總tổng 斯tư 眾chúng 疑nghi 請thỉnh 為vi 開khai 決quyết 。
答đáp 此thử 由do 諸chư 佛Phật 境cảnh 界giới 。 非phi 凡phàm 所sở 測trắc 然nhiên 經Kinh 云vân 學học 大Đại 乘Thừa 者giả 。 雖tuy 有hữu 肉nhục 眼nhãn 名danh 為vi 佛Phật 眼nhãn 能năng 知tri 如Như 來Lai 。 秘bí 密mật 藏tạng 故cố 今kim 依y 了liễu 義nghĩa 教giáo 亦diệc 可khả 比tỉ 知tri 若nhược 欲dục 達đạt 無vô 始thỉ 本bổn 際tế 者giả 即tức 一nhất 念niệm 是thị 也dã 何hà 者giả 小tiểu 般Bát 若Nhã 云vân 過quá 去khứ 心tâm 不bất 可khả 得đắc 。 現hiện 在tại 心tâm 不bất 可khả 得đắc 。 未vị 來lai 心tâm 不bất 可khả 得đắc 。 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 即tức 無vô 住trụ 本bổn 無vô 住trụ 即tức 無vô 始thỉ 也dã 雖tuy 不bất 可khả 得đắc 。 而nhi 一nhất 念niệm 知tri 性tánh 常thường 靈linh 常thường 寂tịch 故cố 李# 逸dật 人nhân 云vân 十thập 世thế 古cổ 今kim 始thỉ 終chung 不bất 移di 於ư 當đương 念niệm 知tri 者giả 大đại 師sư 云vân 三tam 十thập 相tương/tướng 即tức 一nhất 念niệm 是thị 若nhược 了liễu 一nhất 念niệm 無vô 始thỉ 何hà 疑nghi 既ký 許hứa 眾chúng 生sanh 本bổn 是thị 佛Phật 之chi 智trí 眼nhãn 設thiết 爾nhĩ 無vô 始thỉ 一nhất 佛Phật 自tự 覺giác 亦diệc 何hà 乖quai 也dã 如như 支chi 佛Phật 在tại 凡phàm 尚thượng 能năng 自tự 覺giác 因nhân 緣duyên 遷thiên 謝tạ 以dĩ 證chứng 聖thánh 道Đạo 況huống 諸chư 佛Phật 乎hồ 且thả 十thập 方phương 世thế 界giới 。 眾chúng 生sanh 根căn 性tánh 。 利lợi 鈍độn 不bất 等đẳng 設thiết 無vô 始thỉ 來lai 有hữu 一nhất 利lợi 智trí 之chi 者giả 自tự 能năng 覺giác 了liễu 諸chư 法pháp 。 唯duy 止chỉ 頓đốn 修tu 成thành 佛Phật 豈khởi 非phi 諸chư 法pháp 即tức 是thị 真chân 教giáo 如như 經Kinh 云vân 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 皆giai 摩ma 訶ha 衍diễn 治trị 生sanh 產sản 業nghiệp 即tức 是thị 實thật 相tướng 。 一nhất 色sắc 一nhất 香hương 無vô 非phi 中trung 道đạo 又hựu 如như 諸chư 佛Phật 國quốc 土độ 。 備bị 用dụng 六lục 塵trần 為vi 經kinh 見kiến 色sắc 聞văn 聲thanh 覺giác 觸xúc 皆giai 獲hoạch 悟ngộ 道đạo 是thị 以dĩ 玄huyền 義nghĩa 解giải 經kinh 一nhất 字tự 遍biến 歷lịch 六lục 塵trần 諸chư 法pháp 一nhất 一nhất 塵trần 塵trần 即tức 真chân 法Pháp 界Giới 妙diệu 經kinh 故cố 結kết 歎thán 云vân 如như 此thử 解giải 字tự 手thủ 不bất 執chấp 卷quyển 常thường 是thị 讀đọc 經kinh 口khẩu 無vô 言ngôn 聲thanh 遍biến 誦tụng 眾chúng 典điển 佛Phật 不bất 說thuyết 法Pháp 恆hằng 聞văn 梵Phạm 音âm 心tâm 不bất 思tư 惟duy 普phổ 照chiếu 法Pháp 界Giới 。 豈khởi 非phi 遍biến 了liễu 諸chư 法pháp 一nhất 切thiết 。 唯duy 心tâm 由do 心tâm 本bổn 具cụ 破phá 心tâm 微vi 塵trần 出xuất 大Đại 千Thiên 經Kinh 卷quyển 胎thai 經Kinh 云vân 法pháp 性tánh 如như 大đại 海hải 不bất 說thuyết 有hữu 是thị 非phi 凡phàm 夫phu 賢hiền 聖thánh 人nhân 平bình 等đẳng 無vô 高cao 下hạ 唯duy 在tại 心tâm 垢cấu 滅diệt 取thủ 證chứng 如như 反phản 掌chưởng 若nhược 爾nhĩ 何hà 妨phương 無vô 始thỉ 一nhất 佛Phật 自tự 覺giác 展triển 轉chuyển 化hóa 他tha 其kỳ 根căn 鈍độn 者giả 不bất 能năng 自tự 覺giác 。 良lương 由do 無vô 始thỉ 躭đam 染nhiễm 諸chư 法pháp 恆hằng 處xứ 生sanh 死tử 積tích 造tạo 諸chư 業nghiệp 癡si 惑hoặc 重trọng/trùng 故cố 也dã 是thị 以dĩ 諸chư 佛Phật 與dữ 大đại 慈từ 悲bi 設thiết 諸chư 方phương 便tiện 。 木mộc 牛ngưu 楊dương 葉diệp 化hóa 城thành 寶bảo 所sở 與dữ 作tác 教giáo 行hành 因nhân 緣duyên 耳nhĩ 法pháp 華hoa 記ký 云vân 若nhược 遠viễn 推thôi 無vô 始thỉ 有hữu 佛Phật 恐khủng 墮đọa 無vô 窮cùng 之chi 過quá 且thả 信tín 過quá 去khứ 必tất 有hữu 一nhất 佛Phật 自tự 然nhiên 悟ngộ 道đạo 譬thí 如như 群quần 盲manh 欲dục 過quá 險hiểm 道đạo 中trung 有hữu 一nhất 盲manh 眼nhãn 忽hốt 開khai 明minh 導đạo 彼bỉ 群quần 盲manh 過quá 重trọng/trùng 險hiểm 處xứ 有hữu 不bất 隨tùy 者giả 墮đọa 重trọng/trùng 險hiểm 中trung 誰thùy 之chi 過quá 矣hĩ 如Như 來Lai 設thiết 教giáo 導đạo 彼bỉ 群quần 盲manh 於ư 之chi 可khả 解giải 。
問vấn 眾chúng 生sanh 無vô 始thỉ 為vi 一nhất 念niệm 本bổn 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 不bất 覺giác 稱xưng 迷mê 為vi 一nhất 念niệm 本bổn 妄vọng 故cố 稱xưng 迷mê 乎hồ 又hựu 諸chư 經kinh 論luận 多đa 云vân 眾chúng 生sanh 從tùng 真chân 起khởi 妄vọng 如như 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 覺giác 海hải 性tánh 澄trừng 圓viên 。 圓viên 澄trừng 覺giác 元nguyên 妙diệu 。 元nguyên 明minh 照chiếu 生sanh 所sở 。 所sở 立lập 性tánh 亡vong 迷mê 妄vọng 有hữu 虗hư 空không 依y 空không 立lập 世thế 界giới 。 等đẳng 淨tịnh 名danh 云vân 從tùng 無vô 住trụ 本bổn 。 立lập 一nhất 切thiết 法pháp 。 起khởi 信tín 云vân 從tùng 真Chân 如Như 門môn 不bất 變biến 隨tùy 緣duyên 故cố 有hữu 生sanh 滅diệt 等đẳng 相tướng 。 豈khởi 非phi 皆giai 云vân 從tùng 真chân 起khởi 妄vọng 耶da 若nhược 爾nhĩ 則tắc 妄vọng 起khởi 有hữu 始thỉ 何hà 謂vị 無vô 始thỉ 本bổn 妄vọng 乎hồ 又hựu 本bổn 既ký 是thị 真chân 真chân 何hà 起khởi 妄vọng 仍nhưng 須tu 息tức 妄vọng 歸quy 真chân 者giả 乎hồ 。
答đáp 此thử 乃nãi 是thị 佛Phật 起khởi 緣duyên 之chi 說thuyết 不bất 可khả 定định 執chấp 是thị 真chân 是thị 妄vọng 何hà 者giả 佛Phật 欲dục 示thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 令linh 其kỳ 了liễu 妄vọng 即tức 真chân 故cố 云vân 從tùng 真chân 起khởi 妄vọng 耳nhĩ 若nhược 佛Phật 出xuất 世thế 。 便tiện 直trực 云vân 諸chư 法pháp 從tùng 本bổn 來lai 。 常thường 自tự 寂tịch 滅diệt 相tướng 。 是thị 法Pháp 住trụ 法Pháp 位vị 。 世thế 間gian 相tướng 常thường 住trụ 。 而nhi 化hóa 眾chúng 生sanh 。 何hà 由do 可khả 解giải 如như 云vân 我ngã 若nhược 讀đọc 佛Phật 乘thừa 眾chúng 生sanh 沒một 在tại 苦khổ 。 豈khởi 非phi 不bất 堪kham 聞văn 是thị 法pháp 以dĩ 方phương 便tiện 力lực 故cố 。 隨tùy 順thuận 眾chúng 生sanh 說thuyết 。 如như 玄huyền 義nghĩa 有hữu 三tam 種chủng 意ý 語ngữ 一nhất 隨tùy 佛Phật 自tự 意ý 語ngữ 說thuyết 圓viên 頓đốn 乘thừa 直trực 云vân 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 唯duy 心tâm 法Pháp 界Giới 非phi 真chân 非phi 妄vọng 眾chúng 生sanh 無vô 始thỉ 不bất 能năng 自tự 覺giác 。 稱xưng 之chi 為vi 妄vọng 華hoa 嚴nghiêm 云vân 應ưng 觀quán 法Pháp 界Giới 性tánh 一nhất 切thiết 唯duy 心tâm 造tạo 輔phụ 行hành 云vân 眾chúng 生sanh 無vô 始thỉ 但đãn 著trước 諸chư 法pháp 為vi 彼bỉ 流lưu 轉chuyển 而nhi 不bất 了liễu 諸chư 法pháp 之chi 性tánh 。 豈khởi 非phi 眾chúng 生sanh 不bất 了liễu 唯duy 心tâm 為vị 彼bỉ 所sở 轉chuyển 。 菩Bồ 薩Tát 造tạo 論luận 亦diệc 申thân 佛Phật 此thử 意ý 二nhị 隨tùy 自tự 他tha 意ý 語ngữ 赴phó 緣duyên 亦diệc 相tương/tướng 種chủng 種chủng 差sai 別biệt 。 乃nãi 說thuyết 八bát 九cửu 等đẳng 識thức 分phân 別biệt 染nhiễm 淨tịnh 迷mê 悟ngộ 逈huýnh 殊thù 修tu 證chứng 行hành 位vị 因nhân 果quả 碩# 異dị 菩Bồ 薩Tát 造tạo 諸chư 論luận 亦diệc 申thân 佛Phật 此thử 意ý 或hoặc 有hữu 學học 此thử 經Kinh 論luận 不bất 體thể 是thị 佛Phật 赴phó 緣duyên 之chi 說thuyết 偏thiên 多đa 執chấp 諍tranh 或hoặc 謂vị 眾chúng 生sanh 根căn 身thân 器khí 世thế 間gian 等đẳng 定định 須tu 從tùng 八bát 識thức 種chủng 子tử 熏huân 發phát 識thức 種chủng 等đẳng 故cố 智trí 者giả 大đại 師sư 判phán 屬thuộc 方phương 便tiện 不bất 了liễu 義nghĩa 說thuyết 。 廣quảng 破phá 同đồng 外ngoại 道đạo 冥minh 初sơ 生sanh 覺giác 等đẳng 過quá 也dã 三tam 隨tùy 他tha 意ý 語ngữ 唯duy 說thuyết 小Tiểu 乘Thừa 四tứ 阿a 含hàm 等đẳng 法pháp 是thị 也dã 如như 諸chư 賢hiền 聖thánh 亦diệc 造tạo 諸chư 論luận 申thân 佛Phật 此thử 意ý 此thử 三tam 意ý 語ngữ 並tịnh 法pháp 華hoa 前tiền 赴phó 緣duyên 之chi 說thuyết 乃nãi 至chí 法pháp 華hoa 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 皆giai 真chân 實thật 相tướng 咸hàm 令linh 眾chúng 生sanh 開khai 佛Phật 知tri 見kiến 。 唯duy 一nhất 佛Phật 乘Thừa 。 隨tùy 自tự 意ý 語ngữ 無vô 彼bỉ 兼kiêm 但đãn 對đối 帶đái 等đẳng 法pháp 備bị 在tại 玄huyền 義nghĩa 止Chỉ 觀Quán 一nhất 一nhất 簡giản 偏thiên 示thị 圓viên 可khả 識thức 。
問vấn 前tiền 示thị 唯duy 心tâm 實thật 相tướng 始thỉ 自tự 凡phàm 夫phu 終chung 于vu 妙diệu 覺giác 減giảm 即tức 不bất 二nhị 之chi 性tánh 為vi 只chỉ 觀quán 唯duy 心tâm 便tiện 入nhập 上thượng 位vị 為vi 更cánh 假giả 修tu 戒giới 定định 慧tuệ 耶da 。
答đáp 只chỉ 觀quán 不bất 二nhị 即tức 修tu 戒giới 定định 慧tuệ 。 也dã 如như 涅Niết 槃Bàn 云vân 能năng 觀quán 心tâm 性tánh 名danh 為vi 上thượng 定định 無vô 所sở 犯phạm 即tức 戒giới 能năng 觀quán 妙diệu 智trí 即tức 慧tuệ 此thử 名danh 如Như 來Lai 。 行hành 一nhất 行hành 具cụ 一nhất 切thiết 行hành 。 矣hĩ (# 廣quảng 如như 玄huyền 義nghĩa 圓viên 五ngũ 行hành 中trung )# 。
問vấn 圓viên 修tu 不bất 二nhị 得đắc 入nhập 上thượng 位vị 為vi 一nhất 生sanh 辦biện 為vi 多đa 生sanh 辦biện 若nhược 多đa 生sanh 辦biện 與dữ 漸tiệm 何hà 別biệt 若nhược 一nhất 生sanh 辦biện 聞văn 不bất 二nhị 者giả 其kỳ 眾chúng 辦biện 者giả 誰thùy 歟# 。
答đáp 人nhân 有hữu 三tam 種chủng 一nhất 根căn 性tánh 極cực 利lợi 惑hoặc 障chướng 稍sảo 輕khinh 宿túc 殖thực 敢cảm 厚hậu 志chí 願nguyện 堅kiên 固cố 。 纔tài 聞văn 即tức 解giải 頓đốn 獲hoạch 證chứng 入nhập 此thử 只chỉ 用dụng 世thế 界giới 即tức 悟ngộ 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 也dã 二nhị 根căn 性tánh 亦diệc 利lợi 惑hoặc 障chướng 亦diệc 輕khinh 宿túc 殖thực 未vị 多đa 志chí 願nguyện 猶do 弱nhược 纔tài 聞văn 即tức 解giải 如như 聞văn 思tư 修tu 當đương 觀quán 一nhất 念niệm 即tức 空không 假giả 中trung 方phương 獲hoạch 證chứng 入nhập 此thử 至chí 為vi 人nhân 而nhi 悟ngộ 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 也dã 三tam 根căn 性tánh 雖tuy 利lợi 惑hoặc 障chướng 頗phả 重trọng/trùng 宿túc 殖thực 尤vưu 薄bạc 志chí 願nguyện 都đô 無vô 以dĩ 根căn 利lợi 故cố 因nhân 聞văn 得đắc 解giải 以dĩ 惡ác 強cường/cưỡng 故cố 觸xúc 境cảnh 隨tùy 緣duyên 深thâm 修tu 理lý 事sự 種chủng 種chủng 調điều 練luyện 方phương 獲hoạch 證chứng 入nhập 此thử 備bị 用dụng 對đối 治trị 而nhi 悟ngộ 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 也dã (# 此thử 第đệ 三tam 人nhân 具cụ 四tứ 悉tất 也dã 然nhiên 四tứ 悉tất 不bất 必tất 定định 須tu 次thứ 第đệ 隨tùy 機cơ 宜nghi 聞văn 即tức 用dụng 耳nhĩ )# 故cố 醫y 子tử 喻dụ 及cập 金Kim 光Quang 明Minh 中trung 。 流lưu 水thủy 除trừ 病bệnh 有hữu 直trực 聞văn 其kỳ 言ngôn 即tức 除trừ 差sái 者giả 有hữu 授thọ 與dữ 妙diệu 藥dược 方phương 除trừ 差sái 者giả 明minh 其kỳ 意ý 也dã 三tam 人nhân 雖tuy 殊thù 並tịnh 是thị 圓viên 頓đốn 根căn 性tánh 證chứng 入nhập 五ngũ 品phẩm 十thập 信tín 等đẳng 位vị (# 南nam 岳nhạc 天thiên 台thai 等đẳng 者giả 高cao 僧Tăng 輩bối 是thị )# 經Kinh 云vân 息tức 心tâm 達đạt 本bổn 源nguyên 。 故cố 號hiệu 為vi 沙Sa 門Môn 。 論luận 云vân 如như 是thị 尊tôn 妙diệu 人nhân 即tức 能năng 見kiến 般Bát 若Nhã 是thị 其kỳ 人nhân 也dã 餘dư 癡si 鈍độn 者giả 毒độc 氣khí 深thâm 入nhập 。 聞văn 不bất 能năng 解giải 。 設thiết 解giải 斥xích 言ngôn 乃nãi 作tác 毒độc 皷cổ 之chi 因nhân 繫hệ 之chi 緣duyên 耳nhĩ 。
問vấn 既ký 用dụng 方phương 便tiện 殊thù 調điều 練luyện 則tắc 是thị 歷lịch 車xa 何hà 謂vị 唯duy 心tâm 不bất 二nhị 觀quán 耶da 。
答đáp 只chỉ 為vì 諸chư 法pháp 本bổn 唯duy 心tâm 是thị 故cố 世thế 間gian 。 相tương/tướng 常thường 住trụ 舉cử 足túc 七thất 足túc 道Đạo 場Tràng 何hà 虗hư 慮lự 歷lịch 事sự 不bất 開khai 悟ngộ 者giả 哉tai 。
問vấn 如như 云vân 無vô 始thỉ 來lai 迷mê 遇ngộ 染nhiễm 淨tịnh 緣duyên 熏huân 習tập 差sai 別biệt 致trí 有hữu 十thập 界giới 之chi 殊thù 者giả 則tắc 是thị 界giới 因nhân 迷mê 有hữu 何hà 謂vị 世thế 間gian 相tướng 常thường 住trụ 耶da 。
答đáp 假giả 使sử 十thập 界giới 因nhân 迷mê 悟ngộ 立lập 本bổn 既ký 唯duy 心tâm 何hà 妨phương 常thường 住trụ 如như 色sắc 相tướng 成thành 壞hoại 豈khởi 令linh 虗hư 空không 亦diệc 隨tùy 色sắc 成thành 壞hoại 耶da 況huống 十thập 法Pháp 界Giới 性tánh 本bổn 如như 如như 全toàn 真chân 叵phả 得đắc 之chi 相tướng 即tức 真chân 實thật 相tướng 本bổn 相tương/tướng 常thường 住trụ 何hà 始thỉ 終chung 之chi 有hữu 乎hồ 。
問vấn 善thiện 惡ác 事sự 殊thù 迷mê 悟ngộ 緣duyên 別biệt 莫mạc 無vô 始thỉ 染nhiễm 緣duyên 本bổn 有hữu 無vô 淨tịnh 緣duyên 續tục 有hữu 乎hồ 。
答đáp 二nhị 性tánh 既ký 本bổn 常thường 二nhị 緣duyên 皆giai 本bổn 有hữu 迷mê 則tắc 本bổn 俱câu 迷mê 悟ngộ 緣duyên 有hữu 前tiền 後hậu 耳nhĩ 。
問vấn 迷mê 必tất 斷đoạn 善thiện 悟ngộ 必tất 斷đoạn 惡ác 耶da 。
答đáp 闡xiển 提đề 不bất 斷đoạn 性tánh 善thiện 而nhi 斷đoạn 修tu 善thiện 由do 斷đoạn 修tu 善thiện 唯duy 有hữu 修tu 惡ác 莊trang 嚴nghiêm 故cố 恆hằng 處xứ 惡ác 趣thú 由do 不bất 斷đoạn 性tánh 善thiện 或hoặc 遇ngộ 淨tịnh 緣duyên 性tánh 善thiện 得đắc 發phát 能năng 至chí 菩Bồ 提Đề 。 佛Phật 不bất 斷đoạn 性tánh 惡ác 而nhi 斷đoạn 修tu 惡ác 由do 斷đoạn 修tu 惡ác 唯duy 有hữu 善thiện 莊trang 嚴nghiêm 。 故cố 住trụ 無vô 上thượng 道Đạo 。 由do 不bất 斷đoạn 性tánh 惡ác 能năng 起khởi 餘dư 法Pháp 界Giới 身thân 應ưng 諸chư 惡ác 趣thú 以dĩ 覺giác 了liễu 故cố 諸chư 惡ác 不bất 生sanh 猶do 出xuất 鑛khoáng 金kim 不bất 重trọng 為vi 鑛khoáng 。 矣hĩ (# 備bị 如như 觀quán 音âm 玄huyền 義nghĩa )# 。
問vấn 若nhược 斷đoạn 事sự 惡ác 即tức 是thị 壞hoại 滅diệt 諸chư 相tướng 何hà 謂vị 不bất 滅diệt 癡si 愛ái 。 起khởi 於ư 明minh 脫thoát 。
答đáp 圓viên 中trung 論luận 斷đoạn 不bất 斷đoạn 而nhi 斷đoạn 既ký 覺giác 諸chư 法pháp 本bổn 唯duy 我ngã 只chỉ 種chủng 種chủng 眾chúng 惡ác 皆giai 三tam 昧muội 門môn 豈khởi 更cánh 有hữu 法pháp 名danh 為vi 惡ác 耶da 。
問vấn 若nhược 爾nhĩ 只chỉ 應ưng 一nhất 斷đoạn 何hà 故cố 六lục 即tức 伏phục 斷đoạn 有hữu 異dị 。
答đáp 譬thí 如như 渾hồn 水thủy 濁trược 源nguyên 深thâm 遠viễn 狂cuồng 風phong 鼓cổ 激kích 魚ngư 龍long 出xuất 沒một 卒tuất 難nan 可khả 清thanh 應ưng 久cửu 澄trừng 渟# 萬vạn 像tượng 乃nãi 現hiện 斷đoạn 惡ác 亦diệc 爾nhĩ 雖tuy 頓đốn 了liễu 煩phiền 惱não 濁trược 水thủy 性tánh 本bổn 菩Bồ 提Đề 清thanh 水thủy 而nhi 無vô 始thỉ 本bổn 習tập 惡ác 源nguyên 深thâm 遠viễn 必tất 須tu 止chỉ 妄vọng 想tưởng 風phong 息tức 覺giác 觀quán 魚ngư 龍long 真chân 法pháp 性tánh 水thủy 方phương 澄trừng 百bách 千thiên 三tam 昧muội 。 方phương 現hiện 故cố 初sơ 心tâm 人nhân 須tu 了liễu 妄vọng 念niệm 並tịnh 真chân 我ngã 心tâm 清thanh 淨tịnh 知tri 體thể 雖tuy 諸chư 宿túc 習tập 馳trì 騁sính [言*廣]# 繁phồn 常thường 了liễu 是thị 心tâm 恆hằng 起khởi 現hiện 一nhất 旦đán 俄nga 澄trừng 名danh 根căn 清thanh 淨tịnh 復phục 體thể 知tri 性tánh 徹triệt 源nguyên 明minh 名danh 破phá 無vô 明minh (# 遲trì 疾tật 如như 前tiền 三tam 種chủng 人nhân 也dã )# 當đương 知tri 圓viên 人nhân 了liễu 惡ác 即tức 善thiện 實thật 無vô 所sở 斷đoạn 而nhi 論luận 斷đoạn 耳nhĩ 如như 央ương 堀# 摩ma 羅la 遇ngộ 惡ác 緣duyên 時thời 恣tứ 行hành 殺sát 害hại 稱xưng 惡ác 人nhân 後hậu 遇ngộ 佛Phật 時thời 聞văn 實thật 際tế 法pháp 頓đốn 悟ngộ 唯duy 心tâm 成thành 大đại 菩Bồ 薩Tát 和hòa 須tu 密mật 多đa 女nữ 示thị 行hành 惡ác 法pháp 乃nãi 至chí 諸chư 善Thiện 知Tri 識Thức 。 示thị 作tác 大đại 坑khanh 刀đao 山sơn 。 劒kiếm 樹thụ 等đẳng 減giảm 即tức 妙diệu 三tam 昧muội 門môn 。 此thử 皆giai 深thâm 達đạt 罪tội 福phước 無vô 性tánh 入nhập 善thiện 惡ác 不bất 二nhị 法Pháp 門môn 。 得đắc 是thị 妙diệu 用dụng 矣hĩ 。
問vấn 淨tịnh 名danh 從tùng 無vô 住trụ 本bổn 。 立lập 一nhất 切thiết 法pháp 。 與dữ 楞lăng 嚴nghiêm 中trung 覺giác 海hải 性tánh 澄trừng 圓viên 。 乃nãi 至chí 知tri 覺giác 眾chúng 生sanh 同đồng 乎hồ 。
答đáp 此thử 但đãn 逆nghịch 順thuận 之chi 殊thù 何hà 者giả 楞lăng 嚴nghiêm 中trung 因nhân 佛Phật 為vì 阿A 難Nan 。 示thị 一nhất 切thiết 法pháp 地địa 水thủy 風phong 周chu 遍biến 法Pháp 界Giới 。 本bổn 如Như 來Lai 藏tạng 。 是thị 汝nhữ 真chân 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 覺giác 性tánh 於ư 是thị 富phú 樓lâu 那na 乃nãi 問vấn 佛Phật 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 本bổn 。 既ký 真Chân 如Như 來lai 藏tạng 云vân 何hà 忽hốt 生sanh 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 等đẳng 耶da 時thời 佛Phật 廣quảng 為vì 富phú 樓lâu 那na 顯hiển 示thị 性tánh 覺giác 妙diệu 明minh 。 本bổn 覺giác 明minh 妙diệu 。 由do 諸chư 眾chúng 生sanh 。 無vô 始thỉ 不bất 覺giác 因nhân 妄vọng 生sanh 所sở 則tắc 有hữu 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 眾chúng 生sanh 之chi 異dị 及cập 廣quảng 辨biện 器khí 世thế 間gian 并tinh 十thập 二nhị 類loại 生sanh 。 復phục 命mạng 諸chư 弟đệ 子tử 等đẳng 。 各các 說thuyết 覺giác 因nhân 俱câu 陳trần 本bổn 解giải 成thành 二nhị 十thập 五ngũ 圓viên 通thông 於ư 後hậu 釋Thích 迦Ca 及cập 十thập 方phương 佛Phật 。 互hỗ 放phóng 光quang 明minh 灌quán 頂đảnh 普phổ 及cập 大đại 會hội 減giảm 令linh 十thập 方phương 成thành 七thất 寶bảo 色sắc 。 唯duy 一nhất 世thế 界giới 復phục 命mạng 文Văn 殊Thù 觀quán 是thị 二nhị 十thập 五ngũ 圓viên 通thông 法Pháp 門môn 。 文Văn 殊Thù 即tức 於ư 佛Phật 前tiền 。 說thuyết 偈kệ 頌tụng 出xuất 如Như 來Lai 所sở 示thị 富phú 樓lâu 那na 無vô 始thỉ 迷mê 真chân 覺giác 性tánh 逐trục 妄vọng 緣duyên 生sanh 則tắc 有hữu 山sơn 河hà 等đẳng 相tương/tướng 故cố 云vân 覺giác 海hải 性tánh 澄trừng 圓viên 。 等đẳng 及cập 頌tụng 二nhị 十thập 五ngũ 圓viên 通thông 唯duy 向hướng 取thủ 觀quán 音âm 是thị 真chân 似tự 不bất 二nhị 圓viên 通thông 之chi 門môn 豈khởi 非phi 先tiên 亦diệc 示thị 其kỳ 迷mê 真chân 起khởi 妄vọng 修tu 業nghiệp 發phát 現hiện 則tắc 有hữu 妄vọng 法pháp 泊bạc 乎hồ 各các 說thuyết 圓viên 通thông 方phương 是thị 了liễu 妄vọng 即tức 真chân 復phục 如Như 來Lai 藏tạng 之chi 意ý 也dã 如như 淨tịnh 名danh 中trung 因nhân 其kỳ 示thị 疾tật 佛Phật 遣khiển 文Văn 殊Thù 。
問vấn 其kỳ 疾tật 源nguyên 淨tịnh 名danh 。
答đáp 其kỳ 疾tật 本bổn 由do 妄vọng 所sở 生sanh 推thôi 妄vọng 返phản 真chân 至chí 無vô 住trụ 本bổn 豈khởi 非phi 從tùng 妄vọng 逆nghịch 推thôi 歸quy 真chân 無vô 住trụ 示thị 妄vọng 即tức 真chân 明minh 矣hĩ 當đương 知tri 二nhị 經kinh 俱câu 顯hiển 諸chư 法pháp 本bổn 真chân 法Pháp 界Giới 圓viên 常thường 經kinh 體thể 俱câu 二nhị 經kinh 同đồng 方Phương 等Đẳng 部bộ 猶do 是thị 對đối 少thiểu 明minh 大đại 簡giản 於ư 三tam 乘thừa 所sở 說thuyết 非phi 究cứu 竟cánh 耳nhĩ 。
問vấn 諸chư 法pháp 既ký 本bổn 真chân 覺giác 藏tạng 皆giai 即tức 不bất 二nhị 應ưng 如như 淨tịnh 名danh 默mặc 然nhiên 是thị 為vi 真chân 入nhập 。 今kim 之chi 顯hiển 說thuyết 莫mạc 非phi 真chân 入nhập 乎hồ 。
答đáp 顯hiển 默mặc 雖tuy 殊thù 所sở 入nhập 無vô 異dị 智trí 者giả 大đại 師sư 云vân 諸chư 菩Bồ 薩Tát 從tùng 化hóa 他tha 故cố 以dĩ 言ngôn 說thuyết 入nhập 文Văn 殊Thù 兼kiêm 自tự 行hành 化hóa 他tha 作tác 故cố 以dĩ 言ngôn 示thị 無vô 言ngôn 入nhập 淨tịnh 名danh 唯duy 自tự 行hành 故cố 不bất 以dĩ 言ngôn 說thuyết 不bất 以dĩ 言ngôn 示thị 無vô 言ngôn 但đãn 默mặc 然nhiên 而nhi 入nhập 是thị 以dĩ 文Văn 殊Thù 歎thán 為vi 真chân 入nhập 亦diệc 如như 楞lăng 伽già 中trung 大đại 慧tuệ 問vấn 佛Phật 如như 世Thế 尊Tôn 言ngôn 。 始thỉ 從tùng 得đắc 道Đạo 經kinh 至chí 涅Niết 槃Bàn 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 不bất 說thuyết 一nhất 字tự 世Thế 尊Tôn 依y 何hà 密mật 語ngữ 作tác 如như 是thị 言ngôn 。 佛Phật 答đáp 我ngã 依y 二nhị 密mật 語ngữ 一nhất 自tự 證chứng 法pháp 二nhị 本bổn 住trụ 法pháp 自tự 證chứng 法pháp 者giả 如như 被bị 如Như 來Lai 所sở 得đắc 。 我ngã 亦diệc 得đắc 之chi 。 本bổn 住trụ 法pháp 者giả 本bổn 有hữu 法Pháp 界Giới 常thường 住trụ 。 如như 道đạo 趣thú 城thành 城thành 由do 道đạo 至chí (# 云vân 云vân )# 是thị 則tắc 常thường 住trụ 法Pháp 界Giới 。 唯duy 心tâm 無vô 住trụ 名danh 本bổn 住trụ 也dã 覺giác 此thử 唯duy 心tâm 契khế 常thường 合hợp 道đạo 名danh 自tự 證chứng 也dã 故cố 知tri 自tự 證chứng 修tu 本bổn 住trụ 約ước 證chứng 亦diệc 與dữ 楞lăng 嚴nghiêm 意ý 同đồng 本bổn 覺giác 明minh 妙diệu 。 即tức 自tự 證chứng 也dã 性tánh 覺giác 妙diệu 明minh 。 即tức 本bổn 住trụ 也dã 亦diệc 是thị 金Kim 光Quang 明Minh 。 中trung 明minh 如Như 來Lai 所sở 盡tận 之chi 性tánh 性tánh 即tức 性tánh 也dã 如Như 來Lai 即tức 修tu 也dã 今kim 經Kinh 云vân 世thế 間gian 相tướng 常thường 住trụ 。 道Đạo 場Tràng 得đắc 知tri 已dĩ 是thị 法pháp 不bất 行hành 示thị 此thử 不bất 可khả 示thị 等đẳng 並tịnh 明minh 修tu 性tánh 不bất 二nhị 皆giai 與dữ 淨tịnh 名danh 所sở 入nhập 意ý 同đồng 若nhược 顯hiển 若nhược 默mặc 者giả 乃nãi 示thị 自tự 行hành 化hóa 他tha 故cố 爾nhĩ 。
問vấn 此thử 與dữ 止Chỉ 觀Quán 同đồng 乎hồ 。
答đáp 天thiên 台thai 止Chỉ 觀Quán 有hữu 三tam 謂vị 漸tiệm 次thứ 不bất 定định 圓viên 頓đốn (# 漸tiệm 次thứ 者giả 亦diệc 解giải 圓viên 理lý 但đãn 是thị 行hành 漸tiệm 謂vị 次thứ 第đệ 修tu 於ư 四tứ 禪thiền 八bát 定định 〔# 現hiện 〕# 練luyện 熏huân 修tu 及cập 修tu 九cửu 種chủng 大đại 禪thiền 等đẳng 不bất 從tùng 圓viên 發phát 故cố 名danh 漸tiệm 次thứ 不bất 定định 者giả 亦diệc 依y 漸tiệm 門môn 而nhi 修tu 發phát 不bất 從tùng 圓viên 發phát 頓đốn 或hoặc 發phát 漸tiệm 或hoặc 前tiền 後hậu 互hỗ 發phát 故cố 名danh 不bất 定định 由do 宿túc 習tập 漸tiệm 頓đốn 種chủng 熟thục 故cố 爾nhĩ 此thử 又hựu 不bất 同đồng 圓viên 發phát 中trung 十thập 境cảnh 自tự 是thị 煩phiền 惱não 等đẳng 互hỗ 發phát 之chi 相tướng 耳nhĩ )# 此thử 不bất 二nhị 門môn 唯duy 與dữ 圓viên 頓đốn 意ý 同đồng 故cố 文văn 云vân 故cố 撮toát 十thập 妙diệu 為vi 觀quán 法pháp 大đại 體thể 乃nãi 至chí 彼bỉ 此thử 照chiếu 著trước 法pháp 華hoa 行hành 成thành 法pháp 華hoa 行hành 者giả 即tức 圓viên 頓đốn 止Chỉ 觀Quán 也dã 止Chỉ 觀Quán 云vân 依y 修tu 多đa 羅la 以dĩ 開khai 妙diệu 解giải 圓viên 修tu 一nhất 心tâm 三tam 觀quán 若nhược 根căn 利lợi 者giả 聞văn 名danh 即tức 入nhập 快khoái 馬mã 見kiến 鞭tiên 影ảnh 即tức 著trước 正chánh 路lộ 若nhược 障chướng 重trọng 者giả 。 因nhân 觀quán 唯duy 心tâm 宿túc 習tập 遂toại 動động 諸chư 境cảnh 互hỗ 發phát 智trí 者giả 大đại 師sư 為vi 令linh 其kỳ 一nhất 一nhất 體thể 達đạt 無vô 非phi 唯duy 心tâm 安an 心tâm 實thật 相tướng 定định 慧tuệ 故cố 論luận 文văn 廣quảng 明minh 四tứ 三tam 昧muội 為vi 行hành 門môn 十thập 境cảnh 十thập 乘thừa 為vi 觀quán 法pháp (# 四tứ 三tam 昧muội 者giả 一nhất 常thường 行hành 二nhị 常thường 坐tọa 三tam 半bán 行hành 半bán 坐tọa 四tứ 非phi 行hành 非phi 坐tọa 此thử 第đệ 四tứ 亦diệc 名danh 隨tùy 自tự 意ý 即tức 通thông 於ư 善thiện 惡ác 舉cử 動động 常thường 三tam 昧muội 非phi 專chuyên 一nhất 事sự 四tứ 種chủng 俱câu 稱xưng 三tam 昧muội 者giả 三tam 此thử 言ngôn 正chánh 昧muội 此thử 云vân 定định 又hựu 三tam 之chi 言ngôn 明minh 味vị 之chi 言ngôn 靜tĩnh 明minh 是thị 觀quán 體thể 靜tĩnh 是thị 止chỉ 體thể 即tức 妙diệu 定định 妙diệu 慧tuệ 也dã )# 是thị 四tứ 三tam 昧muội 隨tùy 彼bỉ 事sự 用dụng 而nhi 得đắc 四tứ 名danh 皆giai 是thị 一Nhất 行Hành 三Tam 昧Muội 。 耳nhĩ 對đối 境cảnh 乘thừa 無vô 非phi 一nhất 心tâm 三tam 觀quán 不bất 二nhị 法Pháp 門môn 。 故cố 言ngôn 與dữ 此thử 同đồng 也dã 。
問vấn 若nhược 爾nhĩ 止Chỉ 觀Quán 一nhất 論luận 唯duy 圓viên 頓đốn 行hành 圭# 峰phong 何hà 故cố 判phán 云vân 天thiên 台thai 解giải 難nạn/nan 宿túc 圓viên 妙diệu 而nhi 趣thú 不bất 門môn 戶hộ 猶do 是thị 前tiền 諸chư 入nhập 禪thiền 定định 耶da 。
答đáp 如như 圭# 峰phong 所sở 言ngôn 應ưng 是thị 略lược 曾tằng 披phi 覧# 漸tiệm 次thứ 止Chỉ 觀Quán 耳nhĩ 脫thoát 或hoặc 曾tằng 覩đổ 圓viên 頓đốn 止Chỉ 觀Quán 必tất 不bất 細tế 詳tường 起khởi 盡tận 研nghiên 究cứu 大đại 意ý 暗ám 今kim 家gia 全toàn 約ước 法pháp 華hoa 開khai 顯hiển 明minh 佛Phật 知tri 見kiến 唯duy 觀quán 一nhất 念niệm 即tức 空không 假giả 中trung 無vô 相tướng 定định 慧tuệ 之chi 旨chỉ 故cố 茲tư 謬mậu 判phán 何hà 者giả 論luận 中trung 廣quảng 明minh 二nhị 十thập 五ngũ 方phương 便tiện 及cập 正chánh 修tu 中trung 備bị 列liệt 十thập 境cảnh 互hỗ 發phát 於ư 禪thiền 定định 境cảnh 列liệt 四tứ 禪thiền 八bát 定định 等đẳng 者giả 一nhất 一nhất 各các 有hữu 。 其kỳ 致trí 如như 方phương 便tiện 中trung 咸hàm 約ước 開khai 顯hiển 俾tỉ 一nhất 止chỉ 一nhất 作tác 無vô 非phi 實thật 相tướng 一nhất 一nhất 方phương 便tiện 並tịnh 真chân 法Pháp 界Giới 唯duy 心tâm 妙diệu 行hạnh 泊bạc 列liệt 諸chư 境cảnh 恐khủng 行hành 人nhân 因nhân 修tu 唯duy 心tâm 妙diệu 觀quán 而nhi 有hữu 宿túc 習tập 發phát 動động 不bất 識thức 其kỳ 相tương 謂vị 是thị 聖thánh 法pháp (# 如như 比Bỉ 丘Khâu 得đắc 四tứ 禪thiền 謂vị 得đắc 四Tứ 果Quả 之chi 類loại 是thị 也dã )# 智trí 者giả 大đại 師sư 乃nãi 歷lịch 於ư 煩phiền 惱não 業nghiệp 魔ma 禪thiền 見kiến 等đẳng 諸chư 境cảnh 一nhất 一nhất 示thị 之chi 。 使sử 行hành 人nhân 識thức 其kỳ 所sở 發phát 之chi 相tướng 隨tùy 而nhi 體thể 達đạt 無vô 非phi 真chân 佛Phật 法Pháp 界giới 唯duy 心tâm 法Pháp 門môn 遂toại 委ủy 細tế 明minh 之chi (# 論luận 文văn 見kiến 在tại 尋tầm 之chi 可khả 見kiến )# 若nhược 如như 圭# 峰phong 所sở 判phán 即tức 是thị 都đô 不bất 許hứa 師sư 曠khoáng 說thuyết 鄭trịnh 衛vệ 之chi 音âm 伯bá 樂nhạo/nhạc/lạc 話thoại 駑nô 駘# 之chi 狀trạng 也dã 若nhược 然nhiên 者giả 圭# 峰phong 禪thiền 詮thuyên 亦diệc 應ưng 不bất 合hợp 談đàm 諸chư 禪thiền 行hành 相tương/tướng 唯duy 得đắc 論luận 於ư 無vô 念niệm 之chi 宗tông 耳nhĩ 既ký 說thuyết 諸chư 禪thiền 行hành 相tương/tướng 亦diệc 莫mạc 令linh 圓viên 頓đốn 禪thiền 詮thuyên 成thành 漸tiệm 次thứ 行hành 相tương/tướng 門môn 戶hộ 耶da 又hựu 況huống 禪thiền 詮thuyên 既ký 無vô 開khai 顯hiển 之chi 意ý 望vọng 今kim 止Chỉ 觀Quán 幾kỷ 許hứa 遠viễn 矣hĩ 。
問vấn 此thử 與dữ 金kim 錍bề 及cập 止Chỉ 觀Quán 大đại 意ý 同đồng 乎hồ 。
答đáp 金kim 錍bề 宗tông 於ư 涅Niết 槃Bàn 常thường 住trụ 荊kinh 溪khê 為vi 破phá 世thế 人nhân 執chấp 有hữu 外ngoại 色sắc 非phi 佛Phật 性tánh 義nghĩa 備bị 引dẫn 本bổn 經kinh 詰cật 難nạn/nan 研nghiên 竅khiếu 復phục 說thuyết 設thiết 三tam 十thập 六lục 門môn 然nhiên 後hậu 總tổng 申thân 一nhất 答đáp 顯hiển 示thị 毗tỳ 盧lô 藏tạng 性tánh 心tâm 佛Phật 眾chúng 生sanh 三tam 無vô 差sai 別biệt 與dữ 此thử 不bất 異dị 也dã 大đại 意ý 特đặc 為vi 李# 華hoa 撮toát 止Chỉ 觀Quán 樞xu 要yếu 直trực 示thị 不bất 思tư 議nghị 。 即tức 此thử 唯duy 心tâm 也dã 。
問vấn 前tiền 章chương 所sở 明minh 六lục 即tức 之chi 位vị 經kinh 文văn 雖tuy 備bị 而nhi 名danh 義nghĩa 猶do 昧muội 既ký 云vân 唯duy 心tâm 法Pháp 界Giới 而nhi 眾chúng 生sanh 可khả 自tự 知tri 即tức 乎hồ 。
答đáp 法Pháp 界Giới 性tánh 德đức 尚thượng 無vô 生sanh 佛Phật 之chi 名danh 誰thùy 復phục 論luận 即tức 與dữ 不bất 即tức 應ưng 知tri 即tức 者giả 乃nãi 諸chư 佛Phật 知tri 眾chúng 生sanh 。 心tâm 本bổn 來lai 是thị 佛Phật 日nhật 用dụng 不bất 知tri 故cố 方phương 便tiện 示thị 言ngôn 即tức 耳nhĩ 況huống 六lục 即tức 之chi 名danh 獨độc 是thị 天thiên 台thai 依y 法pháp 華hoa 諸chư 大Đại 乘Thừa 所sở 立lập 以dĩ 顯hiển 圓viên 位vị 修tu 性tánh 始thỉ 終chung 不bất 二nhị 而nhi 二nhị 二nhị 而nhi 不bất 二nhị 之chi 因nhân 果quả 耳nhĩ 故cố 荊kinh 溪khê 禪thiền 師sư 以dĩ 六lục 句cú 對đối 成thành 三tam 義nghĩa 釋thích 之chi 一nhất 曰viết 理lý 同đồng 故cố 即tức 者giả 即tức 之chi 一nhất 字tự 直trực 指chỉ 當đương 體thể 即tức 是thị 如như 指chỉ 波ba 即tức 水thủy 也dã 故cố 十thập 六lục 觀quán 云vân 是thị 心tâm 是thị 佛Phật 。 又hựu 見kiến 佛Phật 三tam 昧muội 云vân 如như 實thật 觀quán 眾chúng 生sanh 即tức 是thị 佛Phật 此thử 理lý 即tức 性tánh 德đức 佛Phật 也dã 事sự 異dị 故cố 六lục 者giả 六lục 之chi 一nhất 字tự 顯hiển 修tu 性tánh 因nhân 果quả 事sự 殊thù 如như 指chỉ 水thủy 即tức 波ba 也dã 故cố 金kim 光quang 明minh 云vân 如Như 來Lai 遊du 於ư 無vô 量lượng 。 甚thậm 深thâm 法Pháp 性tánh 。 過quá 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 行hành 清thanh 淨tịnh 。 二nhị 曰viết 初sơ 後hậu 俱câu 是thị 故cố 即tức 者giả 謂vị 六lục 位vị 皆giai 即tức 佛Phật 也dã 如như 涅Niết 槃Bàn 云vân 發phát 心tâm 畢tất 竟cánh 二nhị 不bất 別biệt 始thỉ 終chung 不bất 濫lạm 故cố 六lục 者giả 謂vị 聖thánh 凡phàm 力lực 用dụng 天thiên 地địa 懸huyền 隔cách 。 如như 十thập 六lục 觀quán 云vân 凡phàm 夫phu 心tâm 想tưởng 羸luy 劣liệt 。 未vị 得đắc 天thiên 眼nhãn 。 不bất 能năng 遠viễn 觀quán 。 淨tịnh 名danh 云vân 有hữu 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 得đắc 真chân 天thiên 眼nhãn 。 不bất 以dĩ 二nhị 相tướng 。 見kiến 諸chư 佛Phật 土độ 。 三tam 曰viết 但đãn 理lý 故cố 不bất 即tức 者giả 謂vị 不bất 即tức 修tu 德đức 果quả 事sự 也dã 如như 今kim 經Kinh 云vân 壽thọ 命mạng 無vô 量lượng 。 久cửu 修tu 業nghiệp 所sở 得đắc 。 理lý 是thị 故cố 不bất 離ly 者giả 謂vị 不bất 離ly 性tánh 德đức 因nhân 理lý 也dã 如như 涅Niết 槃Bàn 云vân 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 有hữu 佛Phật 性tánh 。 華hoa 嚴nghiêm 云vân 法Pháp 身thân 流lưu 轉chuyển 五ngũ 道đạo 。 名danh 為vi 眾chúng 生sanh 。 (# 三tam 釋thích 語ngữ 異dị 其kỳ 意ý 大đại 同đồng 今kim 欲dục 令linh 調điều 了liễu 修tu 性tánh 故cố 備bị 述thuật 三tam 義nghĩa 仍nhưng 引dẫn 經kinh 證chứng 之chi )# 智trí 者giả 大đại 師sư 立lập 此thử 六lục 即tức 二nhị 而nhi 不bất 二nhị 使sử 稟bẩm 權quyền 教giáo 佛Phật 在tại 果quả 者giả 即tức 信tín 自tự 心tâm 是thị 佛Phật 免miễn 耻sỉ 躬cung 不bất 建kiến 之chi 非phi 不bất 二nhị 而nhi 二nhị 使sử 學học 大Đại 乘Thừa 。 暗ám 證chứng 謂vị 齊tề 極cực 聖thánh 者giả 即tức 識thức 次thứ 位vị 免miễn 墮đọa 增tăng 上thượng 慢mạn 之chi 咎cữu 也dã 。
問vấn 文văn 初sơ 解giải 題đề 云vân 後hậu 人nhân 增tăng 損tổn 其kỳ 題đề 今kim 皆giai 不bất 用dụng 者giả 只chỉ 如như 稱xưng 本bổn 迹tích 不bất 二nhị 門môn 復phục 有hữu 何hà 過quá 文văn 云vân 本bổn 迹tích 雖tuy 殊thù 不bất 思tư 議nghị 一nhất 又hựu 云vân 若nhược 解giải 迹tích 妙diệu 本bổn 妙diệu 非phi 遙diêu 應ưng 知tri 但đãn 是thị 離ly 合hợp 異dị 耳nhĩ 又hựu 發phát 端đoan 云vân 然nhiên 此thử 迹tích 門môn 談đàm 其kỳ 因nhân 果quả 等đẳng 既ký 言ngôn 迹tích 必tất 對đối 本bổn 其kỳ 文văn 炳bỉnh 者giả 著trước 何hà 不bất 用dụng 之chi 。
答đáp 名danh 不bất 正chánh 則tắc 義nghĩa 不bất 顯hiển 是thị 不bất 顯hiển 則tắc 解giải 不bất 生sanh 解giải 不bất 生sanh 則tắc 修tu 證chứng 無vô 所sở 措thố 手thủ 足túc 矣hĩ 故cố 先tiên 須tu 正chánh 其kỳ 名danh 所sở 以dĩ 佛Phật 說thuyết 一nhất 經kinh 諸chư 聖thánh 必tất 問vấn 此thử 經Kinh 當đương 何hà 名danh 。 為vi 令linh 世thế 諦đế 不bất 亂loạn 顯hiển 呂lữ 有hữu 歸quy 也dã 如như 稱xưng 為vi 本bổn 迹tích 不bất 二nhị 門môn 者giả 且thả 夫phu 不bất 二nhị 之chi 名danh 為vi 約ước 何hà 法pháp 而nhi 立lập 若nhược 如như 所sở 引dẫn 本bổn 迹tích 雖tuy 殊thù 之chi 文văn 中trung 應ưng 云vân 本bổn 與dữ 迹tích 為vi 二nhị 本bổn 迹tích 雖tuy 殊thù 不bất 思tư 議nghị 一nhất 為vi 不bất 二nhị 此thử 則tắc 可khả 名danh 本bổn 迹tích 不bất 二nhị 也dã 今kim 文văn 中trung 自tự 敘tự 例lệ 云vân 若nhược 解giải 迹tích 妙diệu 本bổn 妙diệu 非phi 遙diêu 乃nãi 明minh 二nhị 門môn 雖tuy 古cổ 今kim 化hóa 事sự 權quyền 實thật 之chi 殊thù 而nhi 十thập 妙diệu 但đãn 因nhân 果quả 開khai 合hợp 之chi 異dị (# 開khai 合hợp 之chi 相tướng 文văn 中trung 自tự 解giải )# 故cố 結kết 云vân 本bổn 迹tích 雖tuy 殊thù 不bất 思tư 議nghị 一nhất 豈khởi 得đắc 以dĩ 結kết 例lệ 之chi 語ngữ 使sử 為vi 一nhất 文văn 立lập 名danh 之chi 大đại 意ý 耶da 又hựu 若nhược 言ngôn 本bổn 迹tích 雖tuy 各các 十thập 妙diệu 只chỉ 為vì 因nhân 果quả 不bất 二nhị 理lý 一nhất 無vô 殊thù 從tùng 其kỳ 大đại 綱cương 開khai 迹tích 十thập 妙diệu 即tức 本bổn 十thập 妙diệu 故cố 得đắc 題đề 為vi 本bổn 迹tích 本bổn 二nhị 者giả 此thử 更cánh 為vi 不bất 可khả 若nhược 然nhiên 者giả 則tắc 智trí 者giả 大đại 師sư 徒đồ 張trương 名danh 義nghĩa 申thân 佛Phật 久cửu 成thành 之chi 本bổn 限hạn 指chỉ 聞văn 壽thọ 增tăng 道đạo 損tổn 生sanh 之chi 益ích 使sử 顯hiển 本bổn 之chi 妙diệu 翻phiên 成thành 繁phồn 剩thặng 之chi 文văn 且thả 夫phu 開khai 迹tích 顯hiển 本bổn 意ý 則tắc 不bất 然nhiên 但đãn 是thị 開khai 其kỳ 所sở 述thuật 執chấp 近cận 之chi 情tình 耳nhĩ 令linh 達đạt 久cửu 證chứng 之chi 實thật 不bất 滯trệ 迹tích 化hóa 之chi 權quyền 開khai 已dĩ 本bổn 迹tích 成thành 實thật 故cố 云vân 即tức 迹tích 而nhi 本bổn 六lục 番phiên 權quyền 實thật 皆giai 不bất 思tư 議nghị 。 一nhất 也dã 豈khởi 因nhân 開khai 迹tích 便tiện 令linh 本bổn 妙diệu 設thiết 其kỳ 化hóa 事sự 乎hồ 況huống 本bổn 門môn 總tổng 別biệt 總tổng 十thập 六lục 番phiên 明minh 本bổn 迹tích 之chi 殊thù 復phục 一nhất 一nhất 番phiên 結kết 為vi 不bất 思tư 議nghị 一nhất 此thử 豈khởi 非phi 本bổn 中trung 一nhất 十thập 六lục 番phiên 不bất 二nhị 門môn 何hà 關quan 迹tích 十thập 不bất 二nhị 名danh 義nghĩa 耶da 又hựu 若nhược 云vân 但đãn 了liễu 一nhất 法pháp 不bất 二nhị 。 尚thượng 収thâu 五ngũ 章chương 罄khánh 盡tận 而nhi 本bổn 迹tích 何hà 得đắc 堅kiên 謂vị 非phi 者giả 今kim 之chi 所sở 論luận 非phi 謂vị 不bất 許hứa 不bất 二nhị 不bất 攝nhiếp 本bổn 迹tích 之chi 理lý 但đãn 論luận 正chánh 明minh 不bất 二nhị 之chi 文văn 文văn 無vô 本bổn 迹tích 不bất 二nhị 之chi 義nghĩa 若nhược 然nhiên 者giả 何hà 意ý 解giải 方phương 便tiện 品phẩm 中trung 古cổ 人nhân 判phán 題đề 從tùng 昔tích 縣huyện 額ngạch 牒điệp 州châu 惑hoặc 亂loạn 行hành 人nhân 之chi 過quá 乎hồ 況huống 本bổn 門môn 一nhất 一nhất 法pháp 相tướng 名danh 義nghĩa 稍sảo 殊thù 豈khởi 可khả 以dĩ 迹tích 十thập 妙diệu 不bất 二nhị 便tiện 作tác 本bổn 事sự 而nhi 說thuyết 以dĩ 為vi 不bất 二nhị 乎hồ 如như 今kim 十thập 不bất 二nhị 之chi 名danh 但đãn 依y 十thập 妙diệu 而nhi 立lập 易dị 其kỳ 名danh 目mục 或hoặc 合hợp 或hoặc 開khai 非phi 謂vị 一nhất 門môn 對đối 於ư 一nhất 妙diệu 當đương 知tri 十thập 門môn 都đô 収thâu 十thập 妙diệu 自tự 他tha 因nhân 果quả 罄khánh 無vô 不bất 盡tận 矣hĩ 是thị 以dĩ 荊kinh 溪khê 禪thiền 師sư 於ư 文văn 自tự 立lập 其kỳ 題đề 云vân 法pháp 既ký 教giáo 部bộ 咸hàm 開khai 成thành 妙diệu 故cố 此thử 十thập 門môn 不bất 二nhị 為vi 目mục 法pháp 之chi 教giáo 部bộ 即tức 法pháp 華hoa 也dã 十thập 門môn 即tức 依y 十thập 妙diệu 所sở 立lập 之chi 門môn 也dã 不bất 二nhị 即tức 正chánh 因nhân 所sở 述thuật 法pháp 體thể 也dã 其kỳ 意ý 煖noãn 然nhiên 可khả 解giải 何hà 得đắc 輙triếp 違vi 宗tông 師sư 所sở 立lập 之chi 文văn 擅thiện 題đề 本bổn 迹tích 不bất 二nhị 之chi 稱xưng 況huống 本bổn 迹tích 乃nãi 是thị 古cổ 今kim 分phần/phân 節tiết 經kinh 文văn 科khoa 目mục 耳nhĩ 非phi 是thị 經Kinh 論luận 顯hiển 要yếu 法pháp 相tướng 之chi 名danh 豈khởi 得đắc 立lập 為vi 十thập 妙diệu 不bất 二nhị 之chi 題đề 也dã 又hựu 若nhược 云vân 本bổn 迹tích 正chánh 是thị 今kim 家gia 判phán 經kinh 之chi 鈴linh 鍵kiện 如như 玄huyền 義nghĩa 序tự 云vân 玄huyền 意ý 述thuật 於ư 文văn 心tâm 文văn 心tâm 莫mạc 過quá 本bổn 迹tích 正chánh 以dĩ 本bổn 迹tích 為vi 要yếu 故cố 得đắc 立lập 為vi 不bất 二nhị 題đề 者giả 今kim 謂vị 智trí 者giả 大đại 師sư 豈khởi 不bất 知tri 本bổn 迹tích 之chi 名danh 為vi 要yếu 何hà 不bất 於ư 諸chư 部bộ 文văn 首thủ 立lập 為vi 總tổng 題đề 云vân 法pháp 華hoa 本bổn 迹tích 玄huyền 義nghĩa 本bổn 迹tích 文văn 句cú 等đẳng 乎hồ 文văn 心tâm 之chi 語ngữ 自tự 是thị 章chương 安an 禪thiền 師sư 以dĩ 蓮liên 華hoa 喻dụ 於ư 本bổn 迹tích 施thí 垂thùy 開khai 癈phế 六lục 番phiên 合hợp 喻dụ 得đắc 於ư 經kinh 旨chỉ 故cố 云vân 爾nhĩ 此thử 意ý 正chánh 在tại 分phần/phân 節tiết 經kinh 文văn 故cố 經Kinh 云vân 仰ngưỡng 觀quan 斯tư 旨chỉ 眾chúng 義nghĩa 冷lãnh 然nhiên 何hà 關quan 今kim 之chi 十thập 不bất 二nhị 門môn 歟# 又hựu 引dẫn 發phát 端đoan 然nhiên 此thử 迹tích 門môn 之chi 言ngôn 故cố 立lập 為vi 本bổn 迹tích 不bất 二nhị 者giả 益ích 知tri 不bất 曉hiểu 其kỳ 意ý 只chỉ 為vì 發phát 端đoan 云vân 然nhiên 此thử 迹tích 門môn 所sở 以dĩ 不bất 可khả 題đề 為vi 本bổn 迹tích (# 思tư 文văn )# 又hựu 若nhược 云vân 不bất 二nhị 正chánh 是thị 心tâm 觀quán 何hà 妨phương 觀quán 心tâm 本bổn 迹tích 以dĩ 為vi 題đề 者giả 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 況huống 約ước 文văn 附phụ 事sự 之chi 觀quán 非phi 此thử 歒địch 對đối 不bất 二nhị 之chi 旨chỉ 此thử 唯duy 心tâm 外ngoại 更cánh 何hà 所sở 觀quán 或hoặc 曰viết 圓viên 解giải 之chi 者giả 無vô 所sở 不bất 通thông 。 滯trệ 名danh 之chi 徒đồ 即tức 執chấp 文văn 字tự 可khả 不bất 聞văn 解giải 則tắc 文văn 文văn 解giải 脫thoát 執chấp 則tắc 字tự 字tự 瘡sang 疣vưu 若nhược 題đề 本bổn 迹tích 不bất 二nhị 但đãn 知tri 圓viên 神thần 體thể 會hội 其kỳ 意ý 何hà 必tất 桎trất 梏cốc 於ư 其kỳ 名danh 義nghĩa 乎hồ 今kim 謂vị 此thử 等đẳng 人nhân 所sở 說thuyết 不bất 應ưng 受thọ 若nhược 言ngôn 亡vong 相tương/tướng 何hà 本bổn 迹tích 而nhi 可khả 論luận 若nhược 就tựu 談đàm 詮thuyên 豈khởi 立lập 名danh 而nhi 無vô 召triệu 故cố 文văn 句cú 云vân 傳truyền 詮thuyên 若nhược 謬mậu 則tắc 文văn 不bất 如như 文văn 不bất 如như 則tắc 理lý 不bất 是thị 普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 。 授thọ 與dữ 持trì 經Kinh 人nhân 一nhất 句cú 一nhất 偈kệ 。 令linh 其kỳ 通thông 利lợi 。 大đại 辨biện 天thiên 女nữ 益ích 說thuyết 法Pháp 者giả 辨biện 才tài 莊trang 嚴nghiêm 次thứ 第đệ 。 何hà 不bất 但đãn 會hội 其kỳ 意ý 任nhậm 意ý 失thất 於ư 句cú 偈kệ 次thứ 第đệ 乎hồ 若nhược 謂vị 圓viên 解giải 之chi 人nhân 不bất 須tu 苦khổ 執chấp 名danh 者giả 亦diệc 應ưng 可khả 題đề 為vi 真chân 應ưng 不bất 二nhị 權quyền 實thật 不bất 二nhị 體thể 用dụng 不bất 二nhị 待đãi 絕tuyệt 空không 假giả 真chân 俗tục 等đẳng 不bất 二nhị 又hựu 何hà 必tất 獨độc 在tại 於ư 本bổn 迹tích 乎hồ 全toàn 今kim 所sở 論luận 者giả 。 但đãn 正chánh 宗tông 師sư 之chi 所sở 立lập 豈khởi 強cường/cưỡng 搆câu 於ư 是thị 非phi 儻thảng 修tu 理lý 以dĩ 求cầu 索sách 必tất 無vô 矛mâu 楯thuẫn 或hoặc 隨tùy 情tình 而nhi 文văn 過quá 任nhậm 自tự 縱tung 橫hoành 。
問vấn 荊kinh 溪khê 禪thiền 師sư 立lập 此thử 十thập 不bất 二nhị 門môn 為vi 偈kệ 然nhiên 而nhi 作tác 為vi 別biệt 有hữu 由do 致trí 。
答đáp 玄huyền 義nghĩa 中trung 廣quảng 明minh 迹tích 門môn 十thập 妙diệu 待đãi 絕tuyệt 六lục 十thập 重trọng/trùng 妙diệu 果Quả 妙diệu 畢tất 復phục 以dĩ 六lục 十thập 番phiên 權quyền 實thật 絕tuyệt 結kết 上thượng 諸chư 妙diệu 然nhiên 後hậu 云vân 若nhược 悟ngộ 理lý 者giả 理lý 即tức 非phi 權quyền 非phi 實thật 不bất 見kiến 一nhất 法pháp 。 空không 拳quyền 誑cuống 小tiểu 兒nhi 說thuyết 權quyền 說thuyết 實thật 為vi 兼kiêm 理lý 則tắc 非phi 權quyền 非phi 實thật 是thị 故cố 為vi 妙diệu 釋thích 籤# 解giải 上thượng 六lục 十thập 重trọng/trùng 妙diệu 并tinh 權quyền 實thật 說thuyết 至chí 此thử 乃nãi 解giải 云vân 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 亡vong 泯mẫn 不bất 二nhị 故cố 更cánh 約ước 悟ngộ 開khai 前tiền 十thập 妙diệu 權quyền 實thật 圓viên 一nhất 理lý 心tâm 性tánh 乃nãi 識thức 前tiền 來lai 若nhược 妙diệu 若nhược 麤thô 若nhược 開khai 若nhược 施thí 空không 拳quyền 成thành 實thật 因nhân 茲tư 復phục 立lập 大đại 音âm (# 老lão 子tử 云vân 大đại 音âm 希hy 聲thanh )# 顯hiển 悟ngộ 誰thùy 少thiểu 之chi 說thuyết 咸hàm 堪kham 被bị 圓viên 從tùng 此thử 便tiện 入nhập 不bất 二nhị 門môn 玄huyền 然nhiên 此thử 迹tích 門môn 等đẳng 也dã 豈khởi 非phi 是thị 見kiến 玄huyền 義nghĩa 結kết 文văn 唯duy 指chỉ 悟ngộ 理lý 為vi 妙diệu 由do 是thị 搜sưu 括quát 十thập 妙diệu 大đại 旨chỉ 示thị 其kỳ 不bất 二nhị 以dĩ 為vi 證chứng 入nhập 之chi 門môn 乎hồ 文văn 云vân 故cố 撮toát 十thập 妙diệu 為vi 觀quán 法pháp 大đại 體thể 者giả 此thử 乃nãi 正chánh 述thuật 作tác 者giả 之chi 意ý 也dã 問vấn 答đáp 決quyết 疑nghi 已dĩ 初sơ 釋thích 題đề 訖ngật 。
第đệ 二nhị 解giải 文văn 先tiên 平bình 書thư 本bổn 文văn (# 此thử 文văn 已dĩ 求cầu 多đa 古cổ 本bổn 釋thích 籤# 抹mạt 勘khám 開khai 即tức 仍nhưng 與dữ 諸chư 傳truyền 教giáo 碩# 德đức 評bình 定định 訖ngật 今kim 世thế 有hữu 別biệt 行hành 之chi 本bổn 其kỳ 間gian 二nhị 十thập 餘dư 字tự 不bất 同đồng 蓋cái 三tam 寫tả 成thành 就tựu 耳nhĩ 覽lãm 者giả 未vị 審thẩm 請thỉnh 徵trưng 古cổ 本bổn 釋thích 籤# 對đối 之chi 無vô 致trí 多đa 惑hoặc )# 後hậu 分phần/phân 科khoa 備bị 解giải (# 全toàn 在tại 下hạ 卷quyển )# 。
然nhiên 此thử 迹tích 門môn 談đàm 其kỳ 因nhân 果quả 及cập 以dĩ 自tự 他tha 使sử 一nhất 代đại 教giáo 門môn 融dung 通thông 入nhập 妙diệu 故cố 凡phàm 諸chư 義nghĩa 釋thích 皆giai 約ước 四tứ 教giáo 及cập 以dĩ 五ngũ 味vị 意ý 在tại 開khai 教giáo 悉tất 入nhập 醍đề 醐hồ 觀quán 心tâm 乃nãi 是thị 教giáo 行hành 樞xu 機cơ 仍nhưng 且thả 略lược 照chiếu 寄ký 在tại 諸chư 說thuyết 或hoặc 存tồn 或hoặc 沒một 非phi 部bộ 正chánh 意ý 故cố 縱túng/tung 有hữu 施thi 設thiết 託thác 事sự 附phụ 法pháp 或hoặc 辨biện 十thập 觀quán 列liệt 名danh 而nhi 已dĩ 所sở 明minh 理lý 境cảnh 智trí 行hành 位vị 法pháp 能năng 化hóa 所sở 化hóa 意ý 在tại 能năng 詮thuyên 詮thuyên 中trung 咸hàm 妙diệu 為vi 辨biện 詮thuyên 內nội 始thỉ 末mạt 自tự 他tha 故cố 具cụ 演diễn 十thập 妙diệu 搜sưu 括quát 一nhất 化hóa 出xuất 世thế 大đại 意ý 罄khánh 無vô 不bất 盡tận 故cố 不bất 可khả 不bất 了liễu 十thập 妙diệu 大đại 綱cương 故cố 撮toát 十thập 妙diệu 為vi 觀quán 法pháp 大đại 體thể 若nhược 解giải 迹tích 妙diệu 本bổn 妙diệu 非phi 遙diêu 應ưng 知tri 但đãn 是thị 離ly 合hợp 異dị 耳nhĩ 因nhân 果quả 義nghĩa 一nhất 自tự 他tha 何hà 殊thù 故cố 下hạ 文văn 云vân 本bổn 迹tích 雖tuy 殊thù 不bất 思tư 議nghị 一nhất 況huống 體thể 宗tông 用dụng 祇kỳ 是thị 自tự 他tha 因nhân 果quả 故cố 況huống 後hậu 教giáo 相tương/tướng 祇kỳ 是thị 分phân 別biệt 前tiền 之chi 四tứ 章chương 使sử 前tiền 四tứ 章chương 與dữ 諸chư 文văn 永vĩnh 異dị 若nhược 曉hiểu 斯tư 旨chỉ 則tắc 教giáo 有hữu 歸quy 一nhất 期kỳ 縱tung 橫hoành 不bất 出xuất 一nhất 念niệm 三tam 千thiên 世thế 間gian 即tức 空không 假giả 中trung 理lý 境cảnh 乃nãi 至chí 利lợi 益ích 咸hàm 爾nhĩ 則tắc 止Chỉ 觀Quán 十thập 乘thừa 成thành 今kim 自tự 行hành 因nhân 果quả 起khởi 教giáo 一nhất 章chương 成thành 今kim 化hóa 佗tha 能năng 所sở 則tắc 彼bỉ 此thử 照chiếu 著trước 法pháp 華hoa 行hành 成thành 使sử 功công 不bất 唐đường 捐quyên 。 所sở 詮thuyên 可khả 識thức 故cố 更cánh 以dĩ 十thập 門môn 収thâu 攝nhiếp 十thập 妙diệu 何hà 者giả 為vi 實thật 施thí 權quyền 則tắc 不bất 二nhị 而nhi 二nhị 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 則tắc 二nhị 而nhi 不bất 二nhị 法pháp 既ký 教giáo 部bộ 咸hàm 開khai 成thành 妙diệu 故cố 此thử 十thập 門môn 不bất 二nhị 為vi 目mục 一nhất 一nhất 門môn 下hạ 以dĩ 六lục 即tức 撿kiểm 之chi 本bổn 文văn 已dĩ 廣quảng 引dẫn 誠thành 證chứng 此thử 下hạ 但đãn 直trực 申thân 一nhất 理lý 使sử 一nhất 部bộ 經kinh 旨chỉ 晈hiểu 在tại 目mục 前tiền 一nhất 者giả 色sắc 心tâm 不bất 二nhị 門môn 二nhị 者giả 內nội 外ngoại 不bất 二nhị 門môn 三tam 者giả 修tu 恠# 不bất 二nhị 門môn 四tứ 者giả 因nhân 果quả 不bất 二nhị 門môn 五ngũ 者giả 染nhiễm 淨tịnh 不bất 二nhị 門môn 六lục 者giả 依y 正chánh 不bất 二nhị 門môn 七thất 者giả 自tự 佗tha 不bất 二nhị 門môn 八bát 者giả 三tam 業nghiệp 不bất 二nhị 門môn 九cửu 者giả 權quyền 實thật 不bất 二nhị 門môn 十thập 者giả 受thọ 潤nhuận 不bất 二nhị 門môn 是thị 中trung 第đệ 一nhất 從tùng 境cảnh 妙diệu 立lập 名danh 第đệ 二nhị 第đệ 三tam 。 從tùng 智trí 行hành 立lập 名danh 第đệ 四tứ 從tùng 位vị 法pháp 立lập 名danh 第đệ 五ngũ 第đệ 六lục 第đệ 七thất 從tùng 感cảm 應ứng 神thần 通thông 立lập 名danh 第đệ 八bát 第đệ 九cửu 從tùng 說thuyết 法Pháp 立lập 名danh 第đệ 十thập 從tùng 眷quyến 屬thuộc 利lợi 益ích 立lập 名danh 一nhất 色sắc 心tâm 不bất 二nhị 門môn 者giả 且thả 十thập 如như 境cảnh 乃nãi 至chí 無vô 諦đế 一nhất 一nhất 皆giai 有hữu 。 總tổng 別biệt 二nhị 意ý 總tổng 在tại 一nhất 念niệm 別biệt 分phần/phân 色sắc 心tâm 何hà 者giả 初sơ 十thập 如như 中trung 相tương/tướng 唯duy 在tại 色sắc 性tánh 唯duy 在tại 心tâm 體thể 力lực 作tác 緣duyên 義nghĩa 兼kiêm 心tâm 色sắc 因nhân 果quả 唯duy 心tâm 報báo 唯duy 約ước 色sắc 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 苦khổ 業nghiệp 兩lưỡng 兼kiêm 或hoặc 唯duy 在tại 心tâm 四Tứ 諦Đế 則tắc 三tam 兼kiêm 色sắc 心tâm 滅diệt 唯duy 在tại 心tâm 二nhị 諦đế 三tam 諦đế 皆giai 俗tục 具cụ 色sắc 心tâm 真chân 中trung 唯duy 心tâm 一nhất 實thật 及cập 無vô 准chuẩn 此thử 可khả 見kiến 既ký 知tri 別biệt 已dĩ 攝nhiếp 別biệt 入nhập 總tổng 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 無vô 。 非phi 心tâm 性tánh 一nhất 性tánh 無vô 性tánh 三tam 千thiên 宛uyển 然nhiên 當đương 知tri 心tâm 之chi 色sắc 心tâm 即tức 心tâm 名danh 變biến 變biến 名danh 為vi 造tạo 造tạo 謂vị 體thể 同đồng 是thị 則tắc 非phi 色sắc 非phi 心tâm 。 而nhi 色sắc 而nhi 心tâm 唯duy 色sắc 唯duy 心tâm 良lương 由do 於ư 此thử 故cố 。 知tri 但đãn 識thức 一nhất 念niệm 偏thiên 見kiến 己kỷ 佗tha 佗tha 生sanh 佗tha 佛Phật 尚thượng 與dữ 心tâm 同đồng 況huống 己kỷ 生sanh 佛Phật 寧ninh 乖quai 一nhất 念niệm 故cố 彼bỉ 彼bỉ 境cảnh 法pháp 著trước 而nhi 不bất 差sai 。 二nhị 內nội 外ngoại 不bất 二nhị 門môn 者giả 凡phàm 所sở 觀quán 境cảnh 不bất 出xuất 內nội 外ngoại 外ngoại 謂vị 詫# 彼bỉ 依y 正chánh 色sắc 心tâm 即tức 空không 即tức 中trung 空không 中trung 妙diệu 故cố 心tâm 色sắc 體thể 絕tuyệt 唯duy 一nhất 實thật 性tánh 無vô 空không 假giả 中trung 色sắc 心tâm 宛uyển 然nhiên 豁hoát 同đồng 真chân 淨tịnh 無vô 復phục 眾chúng 生sanh 七thất 方phương 便tiện 意ý 不bất 見kiến 國quốc 土độ 淨tịnh 穢uế 差sai 品phẩm 而nhi 帝đế 納nạp 依y 正chánh 終chung 日nhật 炳bỉnh 然nhiên 所sở 言ngôn 內nội 者giả 先tiên 了liễu 外ngoại 色sắc 心tâm 一nhất 念niệm 無vô 念niệm 唯duy 內nội 體thể 三tam 千thiên 即tức 空không 假giả 中trung 是thị 則tắc 外ngoại 法pháp 全toàn 為vi 心tâm 性tánh 心tâm 性tánh 無vô 外ngoại 攝nhiếp 無vô 不bất 周chu 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 界giới 有hữu 情tình 性tánh 體thể 無vô 殊thù 一nhất 切thiết 咸hàm 偏thiên 誰thùy 云vân 內nội 外ngoại 色sắc 心tâm 己kỷ 他tha 是thị 即tức 用dụng 色sắc 心tâm 不bất 二nhị 門môn 成thành 。 三tam 修tu 性tánh 不bất 二nhị 門môn 者giả 性tánh 德đức 祇kỳ 是thị 界giới 如như 一nhất 念niệm 此thử 內nội 界giới 如như 三tam 法pháp 具cụ 足túc 性tánh 雖tuy 本bổn 爾nhĩ 藉tạ 知tri 曰viết 修tu 由do 修tu 照chiếu 性tánh 由do 性tánh 發phát 修tu 在tại 性tánh 則tắc 全toàn 修tu 成thành 性tánh 起khởi 修tu 則tắc 全toàn 性tánh 成thành 修tu 性tánh 無vô 所sở 移di 修tu 常thường 宛uyển 爾nhĩ 修tu 又hựu 二nhị 種chủng 順thuận 修tu 逆nghịch 修tu 順thuận 謂vị 了liễu 性tánh 為vi 行hành 逆nghịch 謂vị 背bối/bội 性tánh 成thành 迷mê 迷mê 了liễu 二nhị 心tâm 心tâm 雖tuy 不bất 二nhị 逆nghịch 順thuận 二nhị 性tánh 性tánh 事sự 恆hằng 殊thù 可khả 由do 事sự 不bất 移di 心tâm 則tắc 令linh 迷mê 修tu 成thành 了liễu 故cố 須tu 一nhất 期kỳ 迷mê 了liễu 照chiếu 性tánh 成thành 修tu 見kiến 性tánh 修tu 心tâm 二nhị 修tu 俱câu 泯mẫn 又hựu 曉hiểu 順thuận 修tu 對đối 性tánh 有hữu 離ly 有hữu 合hợp 離ly 謂vị 修tu 性tánh 各các 三tam 合hợp 謂vị 修tu 二nhị 性tánh 一nhất 修tu 二nhị 各các 三tam 共cộng 發phát 性tánh 三tam 是thị 則tắc 修tu 雖tuy 具cụ 九cửu 九cửu 祇kỳ 是thị 三tam 為vi 對đối 性tánh 明minh 修tu 故cố 合hợp 修tu 為vi 二nhị 二nhị 與dữ 一nhất 性tánh 如như 水thủy 為vi 波ba 二nhị 亦diệc 無vô 二nhị 亦diệc 如như 波ba 水thủy 應ưng 知tri 性tánh 指chỉ 三tam 障chướng 是thị 故cố 具cụ 三tam 修tu 從tùng 性tánh 成thành 成thành 三tam 法pháp 爾nhĩ 達đạt 無vô 修tu 性tánh 唯duy 一nhất 妙diệu 乘thừa 無vô 所sở 分phân 別biệt 。 法Pháp 界Giới 洞đỗng 朗lãng 此thử 申thân 內nội 外ngoại 不bất 二nhị 門môn 成thành 。 四tứ 因nhân 果quả 不bất 二nhị 門môn 者giả 眾chúng 生sanh 心tâm 因nhân 既ký 具cụ 三tam 軌quỹ 此thử 因nhân 成thành 果quả 名danh 三tam 涅Niết 槃Bàn 因nhân 果quả 。 無vô 殊thù 始thỉ 終chung 理lý 一nhất 若nhược 爾nhĩ 因nhân 德đức 已dĩ 具cụ 何hà 不bất 住trụ 因nhân 但đãn 由do 迷mê 因nhân 各các 自tự 謂vị 實thật 若nhược 了liễu 迷mê 性tánh 實thật 唯duy 住trụ 因nhân 故cố 久cửu 研nghiên 此thử 因nhân 因nhân 顯hiển 名danh 果quả 只chỉ 緣duyên 因nhân 果quả 理lý 一nhất 用dụng 此thử 一nhất 理lý 為vi 因nhân 理lý 顯hiển 無vô 復phục 果quả 名danh 豈khởi 可khả 仍nhưng 存tồn 因nhân 號hiệu 因nhân 果quả 既ký 泯mẫn 理lý 性tánh 自tự 亡vong 祇kỳ 由do 亡vong 智trí 親thân 疎sơ 致trí 使sử 迷mê 成thành 厚hậu 薄bạc 迷mê 厚hậu 薄bạc 故cố 強cường/cưỡng 分phần/phân 三tam 惑hoặc 義nghĩa 開khai 六lục 即tức 名danh 智trí 淺thiển 深thâm 故cố 如như 夢mộng 勤cần 加gia 功công 空không 名danh 惑hoặc 絕tuyệt 幻huyễn 因nhân 既ký 滿mãn 鏡kính 像tượng 果quả 圓viên 空không 像tượng 雖tuy 即tức 義nghĩa 同đồng 而nhi 空không 虗hư 像tượng 實thật 像tượng 實thật 故cố 稱xưng 理lý 本bổn 有hữu 空không 虗hư 故cố 迷mê 轉chuyển 性tánh 成thành 是thị 則tắc 不bất 二nhị 而nhi 二nhị 立lập 因nhân 果quả 殊thù 二nhị 而nhi 不bất 二nhị 始thỉ 終chung 體thể 一nhất 若nhược 謂vị 因nhân 異dị 果quả 因nhân 亦diệc 非phi 因nhân 曉hiểu 果quả 從tùng 因nhân 因nhân 方phương 克khắc 果quả 所sở 以dĩ 三tam 千thiên 在tại 理lý 同đồng 名danh 無vô 明minh 三tam 千thiên 果quả 成thành 咸hàm 稱xưng 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 三tam 千thiên 無vô 改cải 無vô 明minh 即tức 明minh 三Tam 身Thân 並tịnh 常thường 俱câu 體thể 俱câu 用dụng 此thử 以dĩ 修tu 性tánh 不bất 二nhị 門môn 成thành 。
五ngũ 染nhiễm 淨tịnh 不bất 二nhị 門môn 者giả 若nhược 識thức 無vô 始thỉ 即tức 法pháp 性tánh 為vi 無vô 明minh 故cố 可khả 了liễu 今kim 即tức 無vô 明minh 為vi 法pháp 性tánh 法pháp 性tánh 之chi 無vô 明minh 徧biến 造tạo 諸chư 法pháp 名danh 之chi 為vi 染nhiễm 無vô 明minh 之chi 法pháp 性tánh 偏thiên 應ưng 眾chúng 緣duyên 號hiệu 之chi 為vi 淨tịnh 濁trược 水thủy 清thanh 水thủy 波ba 浮phù 無vô 殊thù 清thanh 濁trược 雖tuy 即tức 由do 緣duyên 而nhi 濁trược 成thành 本bổn 有hữu 濁trược 雖tuy 本bổn 有hữu 而nhi 全toàn 體thể 是thị 清thanh 以dĩ 二nhị 波ba 理lý 通thông 舉cử 體thể 是thị 用dụng 故cố 三tam 千thiên 因nhân 果quả 俱câu 名danh 緣duyên 起khởi 迷mê 悟ngộ 緣duyên 起khởi 不bất 離ly 剎sát 那na 剎sát 那na 。 情tình 常thường 緣duyên 起khởi 理lý 一nhất 一nhất 理lý 之chi 內nội 而nhi 分phần/phân 淨tịnh 穢uế 別biệt 則tắc 六lục 穢uế 四tứ 淨tịnh 通thông 則tắc 十thập 通thông 淨tịnh 穢uế 故cố 知tri 剎sát 那na 染nhiễm 體thể 悉tất 淨tịnh 三tam 千thiên 未vị 顯hiển 驗nghiệm 體thể 仍nhưng 迷mê 故cố 相tương 似tự 位vị 六lục 根căn 徧biến 照chiếu 分phần/phân 十thập 界giới 各các 具cụ 灼chước 然nhiên 豈khởi 六lục 根căn 淨tịnh 人nhân 謂vị 十thập 定định 十thập 分phần/phân 真chân 垂thùy 迹tích 十thập 界giới 亦diệc 然nhiên 乃nãi 由do 果quả 成thành 等đẳng 彼bỉ 百bách 界giới 故cố 須tu 初sơ 心tâm 而nhi 遮già 而nhi 照chiếu 照chiếu 故cố 三tam 千thiên 恆hằng 具cụ 遮già 故cố 法pháp 爾nhĩ 空không 中trung 終chung 日nhật 雙song 亡vong 終chung 日nhật 雙song 照chiếu 不bất 動động 此thử 念niệm 徧biến 應ưng 無vô 方phương 隨tùy 感cảm 而nhi 施thí 淨tịnh 穢uế 斯tư 泯mẫn 亡vong 淨tịnh 穢uế 故cố 以dĩ 空không 以dĩ 中trung 仍nhưng 由do 空không 中trung 轉chuyển 染nhiễm 為vi 淨tịnh 由do 了liễu 染nhiễm 淨tịnh 空không 中trung 自tự 亡vong 此thử 以dĩ 因nhân 果quả 不bất 二nhị 門môn 成thành 。 六lục 依y 正chánh 不bất 二nhị 門môn 者giả 已dĩ 證chứng 遮già 那na 一nhất 體thể 不bất 二nhị 良lương 由do 無vô 始thỉ 一nhất 念niệm 三tam 千thiên 以dĩ 三tam 千thiên 中trung 生sanh 陰ấm 二nhị 法pháp 為vi 正chánh 國quốc 土độ 一nhất 千thiên 屬thuộc 依y 依y 正chánh 既ký 居cư 一nhất 心tâm 一nhất 心tâm 豈khởi 分phần/phân 能năng 所sở 雖tuy 無vô 能năng 所sở 依y 正chánh 宛uyển 然nhiên 是thị 則tắc 理lý 性tánh 名danh 字tự 二nhị 行hành 已dĩ 有hữu 不bất 二nhị 依y 正chánh 之chi 相tướng 故cố 使sử 自tự 佗tha 因nhân 果quả 相tương/tướng 攝nhiếp 但đãn 眾chúng 生sanh 在tại 理lý 果quả 雖tuy 未vị 辨biện 一nhất 切thiết 莫mạc 非phi 遮già 那na 妙diệu 境cảnh 然nhiên 應ưng 復phục 了liễu 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 體thể 非phi 偏thiên 而nhi 偏thiên 眾chúng 生sanh 理lý 性tánh 非phi 局cục 而nhi 局cục 始thỉ 終chung 不bất 改cải 大đại 小tiểu 無vô 妨phương 因nhân 果quả 理lý 同đồng 依y 正chánh 何hà 別biệt 故cố 淨tịnh 穢uế 之chi 土thổ/độ 勝thắng 劣liệt 之chi 身thân 塵trần 身thân 與dữ 法Pháp 身thân 量lượng 同đồng 塵trần 國quốc 與dữ 寂tịch 光quang 無vô 異dị 是thị 則tắc 一nhất 一nhất 塵trần 剎sát 一nhất 切thiết 剎sát 一nhất 一nhất 塵trần 身thân 一nhất 切thiết 身thân 廣quảng 狡# 勝thắng 劣liệt 難nan 思tư 議nghị 淨tịnh 穢uế 方phương 所sở 無vô 窮cùng 盡tận 若nhược 非phi 三tam 千thiên 空không 假giả 中trung 安an 能năng 成thành 茲tư 自tự 在tại 用dụng 如như 是thị 方phương 知tri 生sanh 佛Phật 等đẳng 彼bỉ 此thử 事sự 理lý 互hỗ 相tương 収thâu 此thử 以dĩ 染nhiễm 淨tịnh 不bất 二nhị 門môn 成thành 。 七thất 自tự 他tha 不bất 二nhị 門môn 者giả 隨tùy 機cơ 利lợi 佗tha 事sự 乃nãi 憑bằng 本bổn 本bổn 謂vị 一nhất 性tánh 具cụ 足túc 自tự 他tha 方phương 至chí 果quả 位vị 自tự 即tức 益ích 佗tha 如như 理lý 性tánh 三tam 德đức 三tam 諦đế 三tam 千thiên 自tự 行hành 唯duy 在tại 空không 中trung 利lợi 他tha 三tam 千thiên 赴phó 物vật 物vật 機cơ 無vô 量lượng 不bất 出xuất 三tam 千thiên 能năng 應ưng 雖tuy 多đa 不bất 出xuất 十thập 界giới 十thập 界giới 轉chuyển 現hiện 不bất 出xuất 一nhất 念niệm 身thân 土thổ/độ 互hỗ 生sanh 不bất 出xuất 寂tịch 光quang 眾chúng 生sanh 由do 理lý 具cụ 三tam 千thiên 故cố 能năng 感cảm 諸chư 佛Phật 由do 三tam 千thiên 理lý 滿mãn 故cố 能năng 應ưng 應ưng 偏thiên 機cơ 偏thiên 欣hân 赴phó 不bất 差sai 不bất 然nhiên 豈khởi 能năng 如như 鏡kính 現hiện 像tượng 鏡kính 有hữu 現hiện 像tượng 之chi 理lý 形hình 有hữu 生sanh 像tượng 之chi 性tánh 若nhược 一nhất 形hình 對đối 不bất 能năng 現hiện 像tượng 則tắc 鏡kính 理lý 有hữu 窮cùng 形hình 事sự 未vị 通thông 若nhược 與dữ 鏡kính 隔cách 則tắc 容dung 有hữu 是thị 理lý 無vô 有hữu 形hình 體thể 而nhi 不bất 像tượng 者giả 若nhược 鏡kính 未vị 現hiện 像tượng 由do 塵trần 所sở 遮già 去khứ 塵trần 由do 人nhân 磨ma 像tượng 現hiện 非phi 關quan 磨ma 者giả 以dĩ 喻dụ 觀quán 法pháp 大đại 旨chỉ 可khả 知tri 應ưng 知tri 理lý 雖tuy 自tự 佗tha 具cụ 足túc 必tất 藉tạ 緣duyên 了liễu 為vi 利lợi 佗tha 功công 復phục 由do 緣duyên 了liễu 與dữ 性tánh 一nhất 合hợp 方phương 能năng 稱xưng 性tánh 施thi 設thiết 萬vạn 端đoan 則tắc 不bất 起khởi 自tự 性tánh 應ưng 無vô 方phương 所sở 此thử 由do 依y 正chánh 不bất 二nhị 門môn 成thành 。 八bát 三tam 業nghiệp 不bất 二nhị 門môn 者giả 於ư 化hóa 他tha 門môn 自tự 分phần/phân 三tam 密mật 隨tùy 順thuận 物vật 理lý 得đắc 名danh 不bất 同đồng 心tâm 輪luân 鑒giám 機cơ 二nhị 輪luân 設thiết 化hóa 現hiện 身thân 說thuyết 法Pháp 。 未vị 曾tằng 毫hào 差sai 在tại 身thân 分phần/phân 於ư 真chân 應ưng 在tại 法pháp 分phần/phân 於ư 權quyền 實thật 二nhị 身thân 若nhược 異dị 何hà 故cố 乃nãi 云vân 即tức 是thị 法Pháp 身thân 。 二nhị 說thuyết 若nhược 乖quai 何hà 故cố 乃nãi 云vân 皆giai 成thành 佛Phật 道Đạo 。 若nhược 唯duy 法Pháp 身thân 應ưng 無vô 垂thùy 世thế 若nhược 唯duy 佛Phật 道Đạo 誰thùy 施thí 三tam 乘thừa 身thân 尚thượng 無vô 身thân 說thuyết 必tất 非phi 說thuyết 身thân 口khẩu 平bình 等đẳng 等đẳng 彼bỉ 意ý 輪luân 心tâm 色sắc 一nhất 如như 不bất 謀mưu 而nhi 化hóa 常thường 冥minh 至chí 極cực 稱xưng 物vật 施thí 為vi 豈khởi 非phi 百bách 界giới 一nhất 念niệm 界giới 界giới 無vô 非phi 三tam 業nghiệp 界giới 尚thượng 一nhất 念niệm 三tam 業nghiệp 豈khởi 殊thù 果quả 用dụng 無vô 虧khuy 因nhân 必tất 稱xưng 果quả 若nhược 信tín 方phương 知tri 三tam 密mật 有hữu 本bổn 百bách 界giới 三tam 業nghiệp 俱câu 空không 假giả 中trung 故cố 使sử 稱xưng 宜nghi 偏thiên 赴phó 為vi 果quả 一nhất 一nhất 應ưng 色sắc 一nhất 一nhất 言ngôn 音âm 無vô 不bất 百bách 界giới 三tam 業nghiệp 自tự 具cụ 足túc 化hóa 復phục 作tác 化hóa 斯tư 之chi 謂vị 歟# 故cố 一nhất 念niệm 凡phàm 心tâm 已dĩ 有hữu 理lý 性tánh 三tam 密mật 相tương/tướng 海hải 一nhất 塵trần 報báo 色sắc 同đồng 在tại 本bổn 理lý 毗tỳ 盧lô 遮già 那na 方phương 乃nãi 名danh 為vi 三tam 無vô 差sai 別biệt 此thử 以dĩ 自tự 佗tha 不bất 二nhị 門môn 成thành 。
九cửu 權quyền 實thật 不bất 二nhị 門môn 者giả 平bình 等đẳng 大đại 慧tuệ 。 常thường 鑑giám 法Pháp 界Giới 亦diệc 由do 理lý 性tánh 九cửu 權quyền 一nhất 實thật 實thật 復phục 九cửu 界giới 權quyền 亦diệc 復phục 然nhiên 權quyền 實thật 相tướng 冥minh 百bách 界giới 一nhất 念niệm 不bất 可khả 分phân 別biệt 。 任nhậm 運vận 常thường 然nhiên 至chí 果quả 乃nãi 由do 契khế 本bổn 一nhất 理lý 非phi 權quyền 非phi 實thật 而nhi 權quyền 而nhi 實thật 此thử 即tức 如như 前tiền 心tâm 輪luân 自tự 在tại 致trí 令linh 身thân 口khẩu 赴phó 權quyền 實thật 機cơ 三tam 業nghiệp 一nhất 念niệm 無vô 乖quai 權quyền 實thật 不bất 動động 而nhi 施thí 豈khởi 應ưng 隔cách 異dị 對đối 說thuyết 即tức 以dĩ 權quyền 實thật 立lập 稱xưng 在tại 身thân 即tức 以dĩ 真chân 應ưng 為vi 名danh 三tam 業nghiệp 理lý 同đồng 權quyền 實thật 冥minh 合hợp 此thử 以dĩ 三tam 業nghiệp 不bất 二nhị 門môn 成thành 。 十thập 受thọ 潤nhuận 不bất 二nhị 門môn 者giả 物vật 理lý 本bổn 來lai 性tánh 具cụ 權quyền 實thật 無vô 始thỉ 熏huân 習tập 或hoặc 實thật 或hoặc 權quyền 權quyền 實thật 由do 熏huân 理lý 恆hằng 平bình 等đẳng 遇ngộ 時thời 成thành 習tập 行hạnh 願nguyện 所sở 資tư 若nhược 無vô 本bổn 因nhân 薰huân 亦diệc 徒đồ 設thiết 遇ngộ 薰huân 自tự 異dị 非phi 由do 性tánh 殊thù 性tánh 雖tuy 無vô 殊thù 必tất 籍tịch 幻huyễn 發phát 幻huyễn 機cơ 幻huyễn 感cảm 幻huyễn 應ưng 幻huyễn 赴phó 能năng 應ưng 所sở 化hóa 並tịnh 非phi 權quyền 實thật 然nhiên 由do 生sanh 具cụ 非phi 權quyền 非phi 實thật 成thành 權quyền 實thật 機cơ 佛Phật 亦diệc 果quả 具cụ 非phi 權quyền 非phi 實thật 為vi 權quyền 實thật 應ưng 物vật 機cơ 契khế 應ưng 身thân 土thổ/độ 無vô 偏thiên 同đồng 常thường 寂tịch 光quang 無vô 非phi 法Pháp 界Giới 故cố 知tri 三tam 千thiên 同đồng 在tại 心tâm 地địa 與dữ 佛Phật 心tâm 地địa 三tam 千thiên 不bất 殊thù 四tứ 微vi 體thể 同đồng 權quyền 實thật 益ích 等đẳng 此thử 以dĩ 權quyền 實thật 不bất 二nhị 門môn 成thành 。
是thị 故cố 十thập 門môn 十thập 門môn 通thông 入nhập 色sắc 心tâm 乃nãi 至chí 受thọ 潤nhuận 咸hàm 然nhiên 故cố 使sử 十thập 妙diệu 始thỉ 終chung 理lý 一nhất 始thỉ 境cảnh 本bổn 具cụ 三tam 依y 理lý 生sanh 解giải 故cố 名danh 為vi 智trí 智trí 解giải 導đạo 行hàng 行hàng 解giải 契khế 理lý 三tam 法pháp 相tướng 符phù 不bất 異dị 而nhi 假giả 立lập 淺thiển 深thâm 設thiết 位vị 簡giản 濫lạm 法pháp 祇kỳ 是thị 證chứng 彼bỉ 理lý 三tam 下hạ 之chi 五ngũ 章chương 三tam 法pháp 起khởi 用dụng 三tam 法pháp 既ký 是thị 一nhất 念niệm 三tam 千thiên 即tức 空không 假giả 中trung 成thành 故cố 有hữu 用dụng 若nhược 了liễu 一nhất 念niệm 十thập 方phương 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 之chi 法pháp 本bổn 迹tích 非phi 遙diêu 故cố 重trọng/trùng 述thuật 十thập 門môn 令linh 觀quán 行hành 可khả 識thức 首thủ 題đề 既ký 爾nhĩ 覽lãm 別biệt 為vi 總tổng 符phù 文văn 可khả 知tri 。
法Pháp 華Hoa 十Thập 妙Diệu 不Bất 二Nhị 門Môn 示Thị 珠Châu 指Chỉ 卷quyển 上thượng