Lăng Nghiêm Kinh Tinh Giải Bình Lâm – Quyển 0002

楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 精Tinh 解Giải 評Bình 林Lâm
Quyển 0002
明Minh 焦Tiêu 竑 纂Toản

新tân 刻khắc 三tam 續tục 玄huyền 言ngôn 釋thích 經kinh 精tinh 解giải 評bình 林lâm 卷quyển 之chi 二nhị 。 恕thứ 集tập 。

大đại 佛Phật 頂đảnh 如Như 來Lai 密mật 因nhân 脩tu 證chứng 了liễu 義nghĩa 諸chư 菩Bồ 薩Tát 萬vạn 行hạnh 。 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 。 第đệ 四tứ 。

爾nhĩ 時thời 富Phú 樓Lâu 那Na 彌Di 多Đa 羅La 尼Ni 子Tử 。 (# 至chí )# 次thứ 第đệ 遷thiên 流lưu 。 終chung 而nhi 復phục 始thỉ 。

(# 資tư 中trung 曰viết 。 從tùng 初sơ 至chí 第đệ 二nhị 卷quyển 。 破phá 心tâm 見kiến 二nhị 執chấp 。 以dĩ 顯hiển 人nhân 空không 。 從tùng 汝nhữ 猶do 未vị 明minh 。 一nhất 切thiết 浮phù 塵trần 。 至chí 第đệ 三tam 卷quyển 。 破phá 陰ấm 處xứ 界giới 等đẳng 。 以dĩ 顯hiển 法pháp 空không 。 故cố 知tri 前tiền 破phá 人nhân 法pháp 二nhị 執chấp 。 顯hiển 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 今kim 顯hiển 不bất 不bất 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 故cố 富phú 那na 有hữu 此thử 問vấn 也dã )# 。

長trường/trưởng 水thủy 曰viết 。 如Như 來Lai 藏tạng 心tâm 不bất 空không 不bất 有hữu 。 即tức 性tánh 即tức 相tương/tướng 。 名danh 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 是thị 佛Phật 所sở 證chứng 。 決quyết 定định 無vô 妄vọng 。 審thẩm 實thật 名danh 諦đế 。 然nhiên 清thanh 淨tịnh 則tắc 宜nghi 無vô 諸chư 相tướng 。 本bổn 然nhiên 則tắc 宜nghi 無vô 遷thiên 流lưu 。

又hựu 如Như 來Lai 說thuyết 。 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 。 (# 至chí )# 宣tuyên 流lưu 大đại 慈từ 。 開khai 我ngã 迷mê 雲vân 。

(# 真chân 際tế 曰viết 。 富phú 那na 首thủ 問vấn 。 何hà 生sanh 諸chư 相tướng 。 欲dục 得đắc 續tục 因nhân 。 以dĩ 斷đoạn 輪luân 迴hồi 也dã 此thử 問vấn 四tứ 大đại 各các 徧biến 。 云vân 何hà 相tương 容dung 。 欲dục 窮cùng 幻huyễn 相tương/tướng 也dã )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 二nhị 問vấn 皆giai 攝nhiếp 前tiền 四tứ 科khoa 七thất 大đại 之chi 文văn 起khởi 疑nghi 也dã 。 意ý 以dĩ 性tánh 相tướng 相tương 違vi 理lý 事sự 相tướng 礙ngại 。 實thật 常thường 情tình 疑nghi 滯trệ 。 故cố 致trí 此thử 問vấn 。

佛Phật 言ngôn 富phú 樓lâu 那na 如như 汝nhữ 所sở 言ngôn 。 (# 至chí )# 我ngã 常thường 聞văn 佛Phật 。 宣tuyên 說thuyết 斯tư 義nghĩa 。

(# 補bổ 註chú 曰viết 。 性tánh 覺giác 妙diệu 明minh 。 本bổn 覺giác 明minh 妙diệu 。 此thử 盖# 佛Phật 意ý 欲dục 顯hiển 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 由do 妄vọng 覺giác 生sanh 故cố 。 且thả 先tiên 標tiêu 真chân 覺giác 。 體thể 用dụng 互hỗ 顯hiển 而nhi 初sơ 無vô 能năng 所sở 者giả 。 以dĩ 立lập 本bổn 也dã 。 下hạ 文văn 乃nãi 舉cử 真chân 妄vọng 二nhị 覺giác 。 詰cật 其kỳ 所sở 解giải 。 方phương 便tiện 勾# 引dẫn 。 以dĩ 顯hiển 妄vọng 覺giác 耳nhĩ )# 。

孤cô 山sơn 曰viết 。 性tánh 覺giác 妙diệu 明minh 。 本bổn 覺giác 明minh 妙diệu 者giả 。 萬vạn 法pháp 體thể 用dụng 異dị 稱xưng 也dã 能năng 性tánh 一nhất 切thiết 曰viết 性tánh 覺giác 。 性tánh 覺giác 之chi 妙diệu 顯hiển 乎hồ 明minh 。 即tức 自tự 體thể 而nhi 出xuất 見kiến 於ư 萬vạn 法pháp 者giả 也dã 。 性tánh 之chi 所sở 本bổn 。 曰viết 本bổn 覺giác 。 本bổn 覺giác 之chi 明minh 。 藏tạng 乎hồ 妙diệu 。 即tức 自tự 用dụng 而nhi 反phản 冥minh 於ư 一nhất 真chân 者giả 也dã 。 了liễu 斯tư 二nhị 義nghĩa 。 則tắc 體thể 用dụng 一nhất 覺giác 。 物vật 我ngã 一nhất 妙diệu 。 無vô 復phục 諸chư 相tướng 之chi 異dị 矣hĩ 。

佛Phật 言ngôn 汝nhữ 稱xưng 覺giác 明minh 。 為vi 復phục 性tánh 明minh 。 (# 至chí )# 為vi 覺giác 不bất 明minh 。 稱xưng 為vi 明minh 覺giác 。

(# 溫ôn 陵lăng 曰viết 。 促xúc 舉cử 前tiền 義nghĩa 問vấn 之chi 。 定định 其kỳ 解giải 惑hoặc 也dã 。 夫phu 汝nhữ 所sở 謂vị 覺giác 。 所sở 謂vị 明minh 。 意ý 作tác 何hà 解giải )# 。

長trường/trưởng 水thủy 曰viết 。 為vi 復phục 性tánh 本bổn 自tự 明minh 。 靈linh 然nhiên 不bất 昧muội 。 故cố 稱xưng 之chi 為vi 覺giác 邪tà 。 為vi 復phục 性tánh 自tự 不bất 明minh 。 用dụng 心tâm 覺giác 之chi 。 故cố 稱xưng 之chi 為vi 明minh 覺giác 邪tà 。 靈linh 然nhiên 不bất 昧muội 者giả 真chân 覺giác 也dã 。 用dụng 心tâm 覺giác 之chi 者giả 妄vọng 覺giác 也dã 。

富phú 樓lâu 那na 言ngôn 若nhược 此thử 不bất 明minh 。 名danh 為vi 覺giác 者giả 。 則tắc 無vô 所sở 明minh 。

(# 補bổ 註chú 曰viết 。 上thượng 文văn 兼kiêm 舉cử 真chân 妄vọng 二nhị 覺giác 。 以dĩ 詰cật 富phú 那na 。 性tánh 明minh 者giả 真chân 覺giác 也dã 。 覺giác 不bất 明minh 者giả 妄vọng 覺giác 也dã 。 不bất 明minh 即tức 是thị 無vô 明minh 。 若nhược 謂vị 覺giác 了liễu 無vô 明minh 稱xưng 為vi 名danh 覺giác 。 則tắc 有hữu 能năng 覺giác 。 與dữ 所sở 明minh 矣hĩ 。 既ký 有hữu 能năng 所sở 。 非phi 妄vọng 而nhi 何hà )# 。

泐# 潭đàm 曰viết 。 富phú 那na 未vị 解giải 詰cật 意ý 。 乃nãi 以dĩ 覺giác 不phủ 。 明minh 者giả 為vi 是thị 。 故cố 此thử 答đáp 云vân 。 若nhược 此thử 不bất 明minh 。 名danh 為vi 覺giác 者giả 。 則tắc 無vô 所sở 明minh 。 意ý 謂vị 必tất 有hữu 所sở 明minh 。 方phương 名danh 為vi 覺giác 。 殊thù 不bất 知tri 纔tài 有hữu 所sở 明minh 。 即tức 墮đọa 明minh 覺giác 。 無vô 窮cùng 妄vọng 業nghiệp 。 由do 是thị 而nhi 生sanh 。 故cố 下hạ 文văn 云vân 。 覺giác 非phi 所sở 明minh 。 因nhân 明minh 立lập 所sở 。 所sở 既ký 妄vọng 立lập 。 生sanh 汝nhữ 妄vọng 能năng 。

佛Phật 言ngôn 若nhược 無vô 所sở 明minh 。 則tắc 無vô 明minh 覺giác 。 (# 至chí )# 無vô 明minh 又hựu 非phi 。 覺giác 湛trạm 明minh 性tánh 。

(# 一nhất 說thuyết 覺giác 離ly 能năng 所sở 。 故cố 有hữu 所sở 非phi 覺giác 。 照chiếu 了liễu 諸chư 相tướng 。 故cố 無vô 所sở 非phi 明minh 。 若nhược 果quả 非phi 明minh 。 又hựu 不bất 得đắc 謂vị 之chi 。 覺giác 湛trạm 明minh 性tánh 。 當đương 知tri 有hữu 所sở 無vô 所sở 。 是thị 明minh 非phi 明minh 。 皆giai 為vi 妄vọng 度độ 。 終chung 非phi 妙diệu 明minh 。 明minh 妙diệu 之chi 真chân 也dã 。 此thử 說thuyết 未vị 妥# )# 。

補bổ 註chú 曰viết 。 若nhược 無vô 所sở 明minh 。 則tắc 無vô 明minh 覺giác 者giả 。 如như 云vân 若nhược 得đắc 果quả 無vô 所sở 明minh 。 則tắc 無vô 明minh 覺giác 矣hĩ 。 豈khởi 不bất 幸hạnh 哉tai 。 盖# 明minh 覺giác 之chi 妄vọng 。 由do 所sở 明minh 起khởi 也dã 。

孤cô 山sơn 曰viết 。 有hữu 所sở 非phi 覺giác 者giả 。 若nhược 有hữu 所sở 明minh 。 則tắc 非phi 真chân 覺giác 。 以dĩ 真chân 覺giác 之chi 性tánh 離ly 能năng 所sở 故cố 。 無vô 所sở 非phi 明minh 者giả 。 若nhược 無vô 所sở 明minh 。 則tắc 無vô 妄vọng 明minh 。 以dĩ 因nhân 妄vọng 明minh 。 立lập 能năng 立lập 所sở 故cố 。 非phi 明minh 之chi 明minh 。 指chỉ 妄vọng 明minh 也dã 。 無vô 明minh 又hựu 非phi 。 覺giác 湛trạm 明minh 性tánh 者giả 。 無vô 明minh 即tức 妄vọng 明minh 也dã 。 以dĩ 無vô 覺giác 湛trạm 之chi 真chân 明minh 。 故cố 曰viết 無vô 明minh 。

性tánh 覺giác 必tất 明minh 。 妄vọng 為vi 明minh 覺giác 。

(# 一nhất 說thuyết 妙diệu 明minh 則tắc 真chân 。 必tất 明minh 則tắc 妄vọng 。 所sở 以dĩ 妄vọng 為vi 明minh 覺giác 未vị 妥# )# 。

吳ngô 興hưng 曰viết 。 本bổn 性tánh 之chi 覺giác 。 必tất 具cụ 湛trạm 明minh 之chi 性tánh 。 以dĩ 不bất 了liễu 故cố 。 妄vọng 為vi 能năng 明minh 之chi 明minh 所sở 覺giác 之chi 覺giác 。

覺giác 非phi 所sở 明minh 。 因nhân 明minh 立lập 所sở 。 所sở 既ký 妄vọng 立lập 。 生sanh 汝nhữ 妄vọng 能năng 。

(# 此thử 一nhất 節tiết 且thả 指chỉ 無vô 明minh 也dã 。 一nhất 說thuyết 真chân 覺giác 本bổn 無vô 能năng 所sở 。 因nhân 必tất 明minh 故cố 妄vọng 見kiến 有hữu 所sở 究cứu 竟cánh 。 以dĩ 必tất 明minh 為vi 惡ác 道đạo 非phi 也dã )# 。

吳ngô 興hưng 曰viết 。 性tánh 覺giác 之chi 體thể 。 本bổn 非phi 所sở 明minh 。 但đãn 因nhân 妄vọng 明minh 。 對đối 能năng 立lập 所sở 。 此thử 即tức 因nhân 惑hoặc 立lập 所sở 見kiến 之chi 相tướng 也dã 。 所sở 見kiến 之chi 相tướng 既ký 立lập 。 能năng 見kiến 之chi 相tướng 即tức 生sanh 。 能năng 所sở 同đồng 時thời 。 前tiền 後hậu 異dị 說thuyết 耳nhĩ 。

無vô 同đồng 異dị 中trung 。 熾sí 然nhiên 成thành 異dị 。 (# 至chí )# 因nhân 此thử 復phục 立lập 。 無vô 同đồng 無vô 異dị 。

(# 此thử 一nhất 節tiết 謂vị 因nhân 上thượng 無vô 明minh 。 而nhi 成thành 世thế 界giới 虛hư 空không 。 及cập 眾chúng 生sanh 也dã )# 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 此thử 明minh 所sở 立lập 境cảnh 界giới 。 後hậu 文văn 虛hư 空không 為vi 同đồng 。 世thế 界giới 為vi 異dị 者giả 。 顯hiển 示thị 其kỳ 相tương/tướng 也dã )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 能năng 所sở 既ký 立lập 。 心tâm 境cảnh 互hỗ 分phần/phân 。 故cố 無vô 同đồng 異dị 中trung 。 熾sí 然nhiên 成thành 異dị 。 即tức 轉chuyển 相tương/tướng 也dã 。 以dĩ 彼bỉ 熾sí 然nhiên 之chi 異dị 為vi 異dị 。 復phục 因nhân 異dị 相tướng 立lập 同đồng 。 又hựu 因nhân 其kỳ 有hữu 同đồng 有hữu 異dị 故cố 。 復phục 立lập 無vô 同đồng 無vô 異dị 。 一nhất 真chân 體thể 中trung 。 本bổn 無vô 是thị 事sự 。 皆giai 由do 能năng 所sở 對đối 待đãi 妄vọng 立lập 。

如như 是thị 擾nhiễu 亂loạn 。 相tương 待đãi 生sanh 勞lao 。 (# 至chí )# 由do 是thị 引dẫn 起khởi 。 塵trần 勞lao 煩phiền 惱não 。

(# 此thử 一nhất 節tiết 躡niếp 楞lăng 前tiền 義nghĩa 。 而nhi 且thả 隱ẩn 然nhiên 示thị 三tam 種chủng 之chi 情tình 狀trạng 也dã )# 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 覺giác 明minh 立lập 所sở 。 逐trục 起khởi 妄vọng 情tình 。 故cố 於ư 無vô 同đồng 異dị 之chi 真chân 空không 。 起khởi 熾sí 然nhiên 之chi 虛hư 妄vọng 。 既ký 有hữu 能năng 所sở 立lập 之chi 分phần 別biệt 。 復phục 立lập 無vô 同đồng 異dị 之chi 是thị 非phi 。 相tương/tướng 因nhân 擾nhiễu 亂loạn 。 而nhi 煩phiền 惱não 勞lao 塵trần 生sanh 矣hĩ )# 。

吳ngô 興hưng 曰viết 。 指chỉ 前tiền 因nhân 明minh 立lập 所sở 。 動động 雜tạp 真chân 性tánh 。 故cố 曰viết 擾nhiễu 亂loạn 。 所sở 既ký 妄vọng 立lập 。 生sanh 汝nhữ 妄vọng 能năng 。 即tức 相tương 待đãi 生sanh 勞lao 。 無vô 同đồng 異dị 中trung 。 熾sí 然nhiên 成thành 異dị 等đẳng 。 即tức 勞lao 久cửu 發phát 塵trần 。 自tự 相tương 渾hồn 濁trược 也dã 。 上thượng 言ngôn 勞lao 者giả 。 且thả 屬thuộc 無vô 明minh 。 下hạ 云vân 塵trần 勞lao 。 正chánh 謂vị 見kiến 思tư 煩phiền 惱não 塵trần 。 即tức 世thế 界giới 眾chúng 生sanh 。 由do 世thế 界giới 眾chúng 生sanh 。 而nhi 有hữu 業nghiệp 果quả 故cố 。 復phục 云vân 由do 是thị 引dẫn 起khởi 。 塵trần 勞lao 煩phiền 惱não 。

起khởi 為vi 世thế 界giới 。 靜tĩnh 成thành 虗hư 空không (# 至chí )# 彼bỉ 無vô 同đồng 異dị 。 真chân 有hữu 為vi 法pháp 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 此thử 一nhất 節tiết 乃nãi 牒điệp 合hợp 上thượng 異dị 同đồng 等đẳng 義nghĩa 。 而nhi 顯hiển 示thị 三tam 種chủng 之chi 名danh 相tướng 矣hĩ )# 。

吳ngô 興hưng 曰viết 。 妄vọng 覺giác 動động 。 則tắc 勞lao 擾nhiễu 發phát 塵trần 。 故cố 起khởi 為vi 世thế 界giới 。 妄vọng 覺giác 伏phục 。 則tắc 頑ngoan 然nhiên 冥minh 漠mạc 。 故cố 靜tĩnh 成thành 虗hư 空không 。 法Pháp 界Giới 一nhất 空không 。 曰viết 同đồng 情tình 器khí 。 萬vạn 殊thù 曰viết 異dị 。 此thử 乃nãi 於ư 無vô 同đồng 異dị 中trung 。 熾sí 然nhiên 成thành 異dị 。 故cố 曰viết 彼bỉ 無vô 同đồng 異dị 。 真chân 有hữu 為vi 法pháp 。

補bổ 註chú 曰viết 。 此thử 章chương 問vấn 答đáp 良lương 有hữu 以dĩ 焉yên 。 前tiền 佛Phật 舉cử 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 空không 見kiến 識thức 。 以dĩ 該cai 萬vạn 法pháp 。 則tắc 世thế 界giới 虗hư 空không 。 眾chúng 生sanh 業nghiệp 果quả 。 皆giai 在tại 其kỳ 中trung 矣hĩ 。 惟duy 其kỳ 談đàm 七thất 大đại 之chi 相tướng 。 則tắc 曰viết 如Như 來Lai 藏tạng 中trung 。 循tuần 業nghiệp 發phát 現hiện 。 談đàm 七thất 大đại 之chi 性tánh 。 則tắc 曰viết 周chu 徧biến 圓viên 融dung 。 本bổn 如Như 來Lai 藏tạng 。 富phú 那na 至chí 是thị 。 未vị 達đạt 其kỳ 循tuần 發phát 徧biến 融dung 之chi 義nghĩa 。 因nhân 此thử 二nhị 疑nghi 。 而nhi 興hưng 二nhị 問vấn 。 問vấn 清thanh 淨tịnh 本bổn 然nhiên 。 即tức 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 也dã 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 即tức 世thế 界giới 虗hư 空không 也dã 。 諸chư 有hữu 為vi 相tướng 。 即tức 眾chúng 生sanh 及cập 業nghiệp 果quả 也dã 。 以dĩ 其kỳ 未vị 達đạt 循tuần 發phát 之chi 義nghĩa 。 故cố 曰viết 云vân 何hà 忽hốt 生sanh 。 此thử 四tứ 字tự 為vi 要yếu 緊khẩn 問vấn 也dã 。 如Như 來Lai 遂toại 指chỉ 性tánh 覺giác 之chi 中trung 。 妄vọng 為vi 明minh 覺giác 者giả 喻dụ 之chi 。 而nhi 斷đoạn 之chi 曰viết 。 因nhân 明minh 立lập 所sở 。 此thử 四tứ 字tự 為vi 要yếu 緊khẩn 答đáp 也dã 。 盖# 明minh 即tức 妄vọng 明minh 妄vọng 明minh 。 即tức 無vô 明minh 也dã 。 所sở 即tức 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 諸chư 有hữu 為vi 相tướng 。 發phát 現hiện 之chi 由do 也dã 。 要yếu 而nhi 言ngôn 之chi 。 因nhân 明minh 立lập 所sở 者giả 。 即tức 是thị 因nhân 無vô 明minh 。 而nhi 生sanh 起khởi 世thế 界giới 虗hư 空không 。 眾chúng 生sanh 業nghiệp 果quả 也dã 。 然nhiên 則tắc 循tuần 業nghiệp 發phát 現hiện 之chi 疑nghi 。 云vân 何hà 忽hốt 生sanh 之chi 問vấn 。 一nhất 答đáp 俱câu 銷tiêu 。 不bất 勞lao 餘dư 說thuyết 立lập 。 所sở 以dĩ 後hậu 雖tuy 復phục 隱ẩn 顯hiển 發phát 揚dương 。 總tổng 別biệt 開khai 示thị 。 特đặc 不bất 過quá 鋪phô 陳trần 世thế 界giới 眾chúng 生sanh 。 業nghiệp 果quả 之chi 說thuyết 。 以dĩ 終chung 其kỳ 說thuyết 耳nhĩ 。 然nhiên 此thử 猶do 是thị 總tổng 顯hiển 。 自tự 覺giác 明minh 空không 昧muội 以dĩ 後hậu 。 始thỉ 別biệt 開khai 三tam 節tiết 。 詳tường 敘tự 三tam 種chủng 之chi 相tướng 續tục 。 詳tường 敘tự 既ký 終chung 。 復phục 云vân 如như 是thị 三tam 種chủng 。 顛điên 倒đảo 相tương 續tục 。 皆giai 是thị 覺giác 明minh 。 明minh 了liễu 知tri 性tánh 。 因nhân 了liễu 發phát 相tương 。 從tùng 妄vọng 見kiến 生sanh 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 諸chư 有hữu 為vi 相tướng 。 次thứ 第đệ 遷thiên 流lưu 。 因nhân 此thử 虗hư 妄vọng 。 終chung 而nhi 復phục 始thỉ 者giả 。 此thử 又hựu 總tổng 結kết 一nhất 章chương 答đáp 意ý 。 以dĩ 牒điệp 示thị 之chi 也dã 。 第đệ 二nhị 問vấn 答đáp 。 後hậu 文văn 別biệt 釋thích 。

覺giác 明minh 空không 昧muội 。 相tương 待đãi 成thành 搖dao 。 (# 至chí )# 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 世thế 界giới 相tương 續tục 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 四tứ 輪luân 持trì 世thế 。 其kỳ 實thật 土thổ/độ 輪luân 金kim 輪luân 水thủy 輪luân 風phong 輪luân 也dã 。 此thử 不bất 言ngôn 土thổ/độ 者giả 。 土thổ/độ 與dữ 金kim 同đồng 是thị 堅kiên 性tánh 俱câu 屬thuộc 也dã 。 大đại 故cố 此thử 但đãn 言ngôn 四tứ 大đại 則tắc 已dĩ 攝nhiếp 四tứ 輪luân 矣hĩ 。 然nhiên 此thử 四tứ 大đại 。 風phong 金kim 則tắc 由do 妄vọng 心tâm 而nhi 起khởi 。 水thủy 火hỏa 復phục 由do 風phong 金kim 而nhi 起khởi 。 或hoặc 曰viết 愛ái 心tâm 外ngoại 感cảm 於ư 水thủy 者giả 。 則tắc 違vi 經kinh 文văn 。 遞đệ 相tương 為vi 種chủng 者giả 。 如như 覺giác 明minh 空không 味vị 。 相tương 待đãi 成thành 搖dao 。 為vi 風phong 輪luân 種chủng 。 因nhân 搖dao 立lập 礙ngại 。 為vi 金kim 輪luân 種chủng 。 風phong 金kim 相tương 摩ma 。 為vi 火hỏa 大đại 種chủng 。 金kim 火hỏa 復phục 為vi 水thủy 大đại 種chủng 火hỏa 水thủy 又hựu 為vi 海hải 洲châu 種chủng 。 水thủy 土thổ/độ 復phục 為vi 草thảo 木mộc 種chủng 。 應ưng 了liễu 此thử 諸chư 妄vọng 法pháp 。 於ư 一nhất 真chân 性tánh 。 如như 空không 中trung 華hoa 。 華hoa 處xứ 空không 處xứ 本bổn 無vô 有hữu 異dị 。 故cố 觀quán 妄vọng 具cụ 惟duy 見kiến 真chân 具cụ 。 具cụ 無vô 具cụ 相tương/tướng 。 彼bỉ 此thử 誰thùy 名danh 。 世thế 界giới 相tương 續tục 。 既ký 然nhiên 下hạ 二nhị 相tương 續tục 。 其kỳ 旨chỉ 亦diệc 爾nhĩ )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 萬vạn 法pháp 自tự 五ngũ 行hành 變biến 化hóa 。 五ngũ 行hành 由do 妄vọng 覺giác 發phát 生sanh 。 故cố 世thế 界giới 起khởi 始thỉ 。 肇triệu 於ư 覺giác 明minh 。 而nhi 依y 乎hồ 風phong 金kim 水thủy 火hỏa 。 以dĩ 生sanh 成thành 萬vạn 物vật 也dã 。 真chân 覺giác 妙diệu 空không 。 本bổn 非phi 明minh 昧muội 。 由do 妄vọng 為vi 明minh 覺giác 。 遂toại 有hữu 昧muội 空không 。 明minh 昧muội 相tương/tướng 傾khuynh 。 則tắc 不bất 覺giác 心tâm 動động 故cố 曰viết 覺giác 明minh 。 空không 昧muội 相tương 待đãi 成thành 搖dao 。 故cố 有hữu 風phong 輪luân 世thế 界giới 。 最tối 下hạ 依y 風phong 輪luân 住trụ 。 故cố 曰viết 執chấp 持trì 世thế 界giới 。 因nhân 空không 生sanh 搖dao 等đẳng 者giả 。 因nhân 空không 昧muội 動động 念niệm 。 覺giác 明minh 堅kiên 執chấp 。 而nhi 立lập 礙ngại 感cảm 。 金kim 也dã 。 大đại 地địa 最tối 下hạ 。 依y 金kim 輪luân 起khởi 。 故cố 曰viết 保bảo 持trì 國quốc 土độ 。 堅kiên 覺giác 寶bảo 成thành 等đẳng 者giả 。 因nhân 堅kiên 覺giác 妄vọng 搖dao 。 觸xúc 起khởi 傾khuynh 惱não 而nhi 感cảm 。 火hỏa 也dã 。 內nội 外ngoại 二nhị 界giới 。 革cách 生sanh 為vi 熟thục 。 化hóa 有hữu 為vi 無vô 。 皆giai 火hỏa 大đại 所sở 變biến 。 故cố 曰viết 為vi 變biến 化hóa 性tánh 。 寶bảo 明minh 生sanh 潤nhuận 等đẳng 。 者giả 由do 堅kiên 覺giác 生sanh 識thức 。 而nhi 蒸chưng 以dĩ 煩phiền 惱não 。 積tích 情tình 發phát 愛ái 而nhi 感cảm 。 水thủy 也dã 。 世thế 界giới 居cư 大đại 海hải 內nội 。 故cố 曰viết 含hàm 十thập 方phương 界giới 。 火hỏa 騰đằng 水thủy 降giáng 等đẳng 者giả 。 妄vọng 覺giác 煩phiền 起khởi 。 妄vọng 識thức 橫hoạnh/hoành 流lưu 。 交giao 結kết 立lập 礙ngại 而nhi 感cảm 。 土thổ/độ 也dã 地địa 性tánh 堅kiên 礙ngại 。 故cố 曰viết 立lập 堅kiên 。 其kỳ 高cao 為vi 山sơn 。 其kỳ 深thâm 為vi 海hải 。 皆giai 土thổ/độ 也dã 。 水thủy 阜phụ 曰viết 洲châu 。 沙sa 汀# 曰viết 潬đán 。 諸chư 皆giai 肇triệu 於ư 妄vọng 覺giác 。 感cảm 於ư 五ngũ 行hành 。 故cố 曰viết 交giao 妄vọng 發phát 生sanh 。 遞đệ 相tương 為vi 種chủng 也dã 。 土thổ/độ 水thủy 生sanh 木mộc 。 木mộc 土thổ/độ 生sanh 金kim 。 金kim 木mộc 生sanh 火hỏa 。 火hỏa 金kim 生sanh 水thủy 。 水thủy 火hỏa 生sanh 土thổ/độ 。 世thế 界giới 初sơ 由do 覺giác 明minh 發phát 識thức 為vi 水thủy 。 空không 昧muội 結kết 色sắc 為vi 土thổ/độ 。 相tương 待đãi 成thành 搖dao 。 為vi 風phong 為vi 木mộc 。 即tức 土thổ/độ 水thủy 生sanh 木mộc 也dã 。 又hựu 因nhân 空không 昧muội 之chi 土thổ/độ 。 生sanh 搖dao 為vi 木mộc 。 而nhi 堅kiên 明minh 立lập 礙ngại 。 即tức 木mộc 土thổ/độ 生sanh 金kim 也dã 。 餘dư 文văn 甚thậm 明minh 。 土thổ/độ 由do 水thủy 火hỏa 所sở 生sanh 。 君quân 子tử 受thọ 父phụ 母mẫu 氣khí 分phần/phân 。 故cố 海hải 中trung 火hỏa 起khởi 。 潬đán 中trung 水thủy 注chú 也dã 。 五ngũ 行hành 以dĩ 我ngã 尅khắc 為vi 妻thê 夫phu 劣liệt 。 然nhiên 後hậu 陰âm 陽dương 和hòa 而nhi 生sanh 子tử 。 故cố 水thủy 劣liệt 火hỏa 為vi 山sơn 。 土thổ/độ 劣liệt 水thủy 為vi 木mộc 。 焰diễm 融dung 明minh 水thủy 火hỏa 氣khí 分phần/phân 。 燒thiêu 絞giảo 明minh 。 土thổ/độ 水thủy 氣khí 分phần/phân 也dã 。 此thử 世thế 界giới 相tương 續tục 之chi 由do 也dã 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 諸chư 有hữu 情tình 業nghiệp 增tăng 上thượng 力lực 。 先tiên 於ư 最tối 下hạ 。 依y 止chỉ 虛hư 空không 。 有hữu 風phong 輪luân 生sanh 。 風phong 輪luân 上thượng 次thứ 有hữu 水thủy 輪luân 。 水thủy 輪luân 上thượng 方phương 有hữu 金kim 諸chư 有hữu 情tình 業nghiệp 增tăng 上thượng 功công 。 起khởi 大đại 雲vân 雨vũ 。 澍chú 風phong 輪luân 上thượng 。 滴tích 如như 車xa 軸trục 。 積tích 水thủy 成thành 輪luân 。

復phục 有hữu 別biệt 風phong 。 搏bác 擊kích 此thử 水thủy 。 上thượng 結kết 成thành 金kim 。 此thử 與dữ 彼bỉ 異dị 者giả 。 彼bỉ 約ước 安an 立lập 世thế 界giới 自tự 下hạ 升thăng 上thượng 。 以dĩ 成thành 其kỳ 次thứ 。 此thử 約ước 生sanh 起khởi 世thế 界giới 。 由do 內nội 感cảm 外ngoại 。 以dĩ 成thành 其kỳ 次thứ 。 然nhiên 大đại 小tiểu 義nghĩa 別biệt 。 不bất 須tu 會hội 通thông )# 。

復phục 次thứ 富Phú 樓Lâu 那Na 。 明minh 妄vọng 非phi 他tha 。 (# 至chí )# 同đồng 業nghiệp 相tương 纏triền 。 合hợp 離ly 成thành 化hóa 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 今kim 但đãn 言ngôn 所sở 妄vọng 既ký 立lập 。 即tức 前tiền 文văn 云vân 。 因nhân 明minh 立lập 所sở 。 由do 妄vọng 明minh 之chi 性tánh 。 非phi 局cục 而nhi 局cục 。 故cố 曰viết 明minh 理lý 。 不bất 踰du 聽thính 不bất 出xuất 聲thanh 等đẳng 。 示thị 不bất 喻dụ 之chi 相tướng 也dã 。 下hạ 文văn 云vân 。 元nguyên 依y 一nhất 精tinh 明minh 。 分phân 成thành 六lục 和hòa 合hợp )# 。

吳ngô 興hưng 曰viết 。 明minh 妄vọng 即tức 妄vọng 明minh 也dã 。 非phi 他tha 者giả 。 言ngôn 此thử 妄vọng 明minh 之chi 體thể 。 更cánh 非phi 他tha 法pháp 所sở 成thành 。 全toàn 是thị 真chân 覺giác 。 起khởi 於ư 妄vọng 明minh 。 而nhi 為vi 過quá 咎cữu 。 覺giác 明minh 為vi 咎cữu 。 所sở 妄vọng 既ký 立lập 。 遂toại 成thành 隔cách 礙ngại 。 故cố 明minh 理lý 不bất 踰du 。 故cố 聽thính 見kiến 六lục 根căn 。 於ư 是thị 妄vọng 局cục 。 色sắc 香hương 六lục 塵trần 。 於ư 是thị 妄vọng 染nhiễm 。 覺giác 知tri 六lục 識thức 。 於ư 是thị 妄vọng 分phần/phân 。 根căn 塵trần 識thức 三tam 。 為vi 業nghiệp 性tánh 故cố 。 發phát 起khởi 妄vọng 業nghiệp 。 於ư 是thị 同đồng 業nghiệp 相tương 纏triền 。 合hợp 離ly 成thành 化hóa 。 此thử 六lục 道đạo 四tứ 生sanh 之chi 始thỉ 也dã 。 同đồng 業nghiệp 即tức 胎thai 卵noãn 類loại 。 因nhân 父phụ 母mẫu 己kỷ 三tam 者giả 業nghiệp 同đồng 故cố 。 相tương 纏triền 著trước 而nhi 有hữu 生sanh 。 合hợp 離ly 即tức 濕thấp 化hóa 類loại 。 不bất 由do 父phụ 母mẫu 。 但đãn 由do 己kỷ 業nghiệp 。 或hoặc 合hợp 濕thấp 而nhi 成thành 形hình 。 即tức 蠢xuẩn 蝡nhuyễn 也dã 。 或hoặc 離ly 異dị 而nhi 託thác 化hóa 。 如như 天thiên 獄ngục 鬼quỷ 等đẳng 類loại 也dã 。

見kiến 明minh 色sắc 發phát 。 明minh 見kiến 想tưởng 成thành 。 異dị 見kiến (# 至chí )# 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 眾chúng 生sanh 相tương 續tục 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 妄vọng 心tâm 見kiến 妄vọng 境cảnh 。 故cố 云vân 見kiến 明minh 色sắc 發phát 。 即tức 於ư 中trung 陰ấm 。 見kiến 其kỳ 父phụ 母mẫu 也dã 。 明minh 見kiến 想tưởng 成thành 者giả 。 依y 妄vọng 境cảnh 起khởi 惑hoặc 也dã 。 異dị 見kiến 謂vị 父phụ 是thị 所sở 增tăng 境cảnh 。 同đồng 想tưởng 謂vị 母mẫu 是thị 所sở 愛ái 境cảnh 。 女nữ 子tử 託thác 胎thai 。 反phản 此thử 流lưu 愛ái 為vi 種chủng 者giả 。 注chú 愛ái 於ư 母mẫu 。 識thức 託thác 其kỳ 中trung 。 故cố 涅Niết 槃Bàn 明minh 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 無vô 明minh 有hữu 二nhị 。 一nhất 潤nhuận 業nghiệp 無vô 明minh 。 謂vị 過quá 去khứ 煩phiền 惱não 也dã 。 二nhị 潤nhuận 生sanh 無vô 明minh 。 即tức 託thác 胎thai 時thời 。 於ư 父phụ 母mẫu 起khởi 憎tăng 愛ái 也dã 。 納nạp 想tưởng 為vi 胎thai 者giả 。 有hữu 福phước 之chi 人nhân 。 想tưởng 其kỳ 母mẫu 胎thai 。 如như 華hoa 林lâm 殿điện 堂đường 。 薄bạc 福phước 之chi 者giả 。 惟duy 棘cức 樹thụ 圊# 廁trắc 。 交giao 遘cấu 發phát 生sanh 。 謂vị 男nam 女nữ 會hội 合hợp 。 染nhiễm 心tâm 成thành 就tựu 。 吸hấp 引dẫn 同đồng 業nghiệp 。 謂vị 吸hấp 引dẫn 過quá 去khứ 同đồng 業nghiệp 而nhi 入nhập 胎thai 也dã )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 妄vọng 見kiến 所sở 明minh 。 而nhi 顯hiển 發phát 妄vọng 色sắc 。 曰viết 見kiến 明minh 色sắc 發phát 。 此thử 由do 心tâm 生sanh 境cảnh 也dã 。 因nhân 明minh 起khởi 見kiến 。 而nhi 因nhân 見kiến 生sanh 想tưởng 。 曰viết 明minh 見kiến 想tưởng 成thành 。 此thử 由do 境cảnh 生sanh 情tình 也dã 。 見kiến 異dị 則tắc 境cảnh 違vi 。 故cố 成thành 憎tăng 。 想tưởng 同đồng 則tắc 心tâm 順thuận 。 故cố 成thành 受thọ 。 三tam 受thọ 交giao 注chú 曰viết 流lưu 。 三tam 想tưởng 相tương/tướng 投đầu 曰viết 納nạp 。 受thọ 為vi 輪luân 迴hồi 根căn 本bổn 。 故cố 流lưu 受thọ 為vi 種chủng 。 想tưởng 為vi 傅phó/phụ 命mạng 之chi 媒môi 。 故cố 納nạp 想tưởng 成thành 胎thai 。 藉tạ 交giao 遘cấu 而nhi 發phát 生sanh 。 由do 同đồng 業nghiệp 而nhi 吸hấp 引dẫn 。 此thử 受thọ 生sanh 托thác 質chất 之chi 始thỉ 也dã 。 胎thai 中trung 五ngũ 位vị 。 七thất 日nhật 一nhất 變biến 。 羯yết 羅la 籃# 。 華hoa 言ngôn 凝ngưng 滑hoạt 。 初sơ 七thất 日nhật 之chi 相tướng 也dã 。 遏át 蒲bồ 曇đàm 云vân 皰pháo 。 二nhị 七thất 日nhật 之chi 相tướng 也dã 。 以dĩ 至chí 鉢bát 羅la 奢xa 佉khư 等đẳng 也dã 。 四tứ 生sanh 之chi 類loại 。 卵noãn 應ưng 於ư 想tưởng 。 胎thai 應ưng 於ư 情tình 。 濕thấp 應ưng 於ư 合hợp 。 化hóa 應ưng 於ư 離ly 。 故cố 曰viết 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 也dã 。 亂loạn 思tư 曰viết 想tưởng 。 結kết 愛ái 曰viết 情tình 。 氣khí 附phụ 曰viết 合hợp 。 合hợp 濕thấp 而nhi 生sanh 也dã 形hình 遁độn 曰viết 離ly 。 離ly 此thử 生sanh 彼bỉ 也dã 。 情tình 想tưởng 合hợp 離ly 。 有hữu 生sanh 皆giai 具cụ 。 此thử 以dĩ 多đa 分phần 言ngôn 耳nhĩ 。 卵noãn 生sanh 居cư 首thủ 者giả 。 想tưởng 念niệm 初sơ 動động 。 情tình 受thọ 後hậu 起khởi 。 又hựu 兼kiêm 胎thai 濕thấp 故cố 也dã 。 此thử 文văn 論luận 想tưởng 。 乃nãi 內nội 分phần/phân 染nhiễm 想tưởng 。 非phi 外ngoại 分phần/phân 淨tịnh 想tưởng 。 論luận 化hóa 。 乃nãi 轉chuyển 蛻thuế 業nghiệp 化hóa 。 非phi 意ý 生sanh 妙diệu 化hóa 也dã 。 情tình 想tưởng 合hợp 離ly 。 更cánh 相tương 變biến 易dị 者giả 。 或hoặc 情tình 變biến 為vi 想tưởng 。 合hợp 變biến 為vi 離ly 。 無vô 定định 業nghiệp 也dã 。 卵noãn 易dị 為vi 胎thai 。 濕thấp 易dị 為vi 化hóa 。 無vô 定định 質chất 也dã 。 故cố 所sở 受thọ 業nghiệp 報báo 。 或hoặc 升thăng 或hoặc 沉trầm 。 無vô 定định 趣thú 也dã 。 此thử 眾chúng 生sanh 相tương 續tục 之chi 由do 也dã 。

富phú 樓lâu 那na 想tưởng 愛ái 同đồng 結kết 。 (# 至chí )# 是thị 等đẳng 則tắc 以dĩ 。 盜đạo 貪tham 為vi 本bổn 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 欲dục 貪tham 通thông 乎hồ 四tứ 生sanh 。 今kim 正chánh 約ước 胎thai 生sanh 言ngôn 之chi 。 又hựu 胎thai 生sanh 復phục 通thông 。 今kim 多đa 就tựu 人nhân 倫luân 辨biện 之chi 。 以dĩ 其kỳ 易dị 見kiến 故cố 也dã 。 以dĩ 強cường/cưỡng 殺sát 弱nhược 。 因nhân 食thực 成thành 貪tham 。 不bất 滋tư 口khẩu 腹phúc 。 則tắc 屬thuộc 瞋sân 患hoạn 。 以dĩ 人nhân 食thực 羊dương 下hạ 。 問vấn 此thử 。 此thử 與dữ 殺sát 貪tham 何hà 異dị 。 答đáp 殺sát 貪tham 未vị 論luận 。 酬thù 償thường 先tiên 債trái 。 今kim 約ước 過quá 去khứ 。 於ư 身thân 命mạng 財tài 。 非phi 理lý 而nhi 取thủ 。 故cố 互hỗ 來lai 相tương 噉đạm 。 以dĩ 責trách 其kỳ 盜đạo 也dã )# 。

長trường/trưởng 水thủy 曰viết 。 父phụ 母mẫu 子tử 孫tôn 。 非phi 愛ái 不bất 聚tụ 。 非phi 欲dục 不bất 生sanh 。 胎thai 卵noãn 濕thấp 化hóa 。 以dĩ 弱nhược 遭tao 食thực 。 緣duyên 貪tham 起khởi 教giáo 。 不bất 與dữ 而nhi 取thủ 曰viết 盜đạo 。 又hựu 陰ấm 取thủ 曰viết 盜đạo 。 以dĩ 人nhân 食thực 羊dương 。 不bất 與dữ 取thủ 也dã 。 羊dương 死tử 為vi 人nhân 。 互hỗ 來lai 相tương 噉đạm 。 取thủ 也dã 世thế 間gian 相tương/tướng 噉đạm 。 陰ấm 取thủ 也dã 。 世thế 間gian 相tương/tướng 噉đạm 皆giai 盜đạo 貪tham 也dã 。 婬dâm 殺sát 盜đạo 三tam 。 為vi 業nghiệp 果quả 根căn 本bổn 。

汝nhữ 負phụ 我ngã 命mạng 。 我ngã 還hoàn 汝nhữ 債trái 。 (# 至chí )# 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 業nghiệp 果quả 相tương 續tục 。

(# 補bổ 註chú 曰viết 。 命mạng 債trái 二nhị 句cú 。 文văn 義nghĩa 互hỗ 見kiến 。 如như 云vân 汝nhữ 負phụ 我ngã 命mạng 。 汝nhữ 還hoàn 我ngã 命mạng 。 我ngã 負phụ 汝nhữ 債trái 。 愛ái 憐lân 二nhị 句cú 亦diệc 應ưng 互hỗ 見kiến 。 此thử 即tức 相tương 續tục 之chi 由do 也dã )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 上thượng 明minh 業nghiệp 果quả 之chi 本bổn 。 此thử 明minh 相tướng 續tục 之chi 由do 。 負phụ 債trái 殺sát 盜đạo 由do 也dã 。 愛ái 憐lân 欲dục 貪tham 由do 也dã 。 惟duy 殺sát 下hạ 結kết 顯hiển 也dã 。

富phú 樓lâu 那na 如như 是thị 三tam 種chủng 。 (# 至chí )# 因nhân 此thử 虗hư 妄vọng 。 終chung 而nhi 復phục 始thỉ 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 欲dục 存tồn 諸chư 境cảnh 。 愛ái 屬thuộc 乎hồ 心tâm 。 由do 有hữu 諸chư 欲dục 。 助trợ 愛ái 發phát 性tánh 。 故cố 能năng 令linh 死tử 生sanh 相tương 續tục )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 總tổng 牒điệp 前tiền 文văn 。 結kết 答đáp 世thế 界giới 眾chúng 生sanh 業nghiệp 果quả 。 皆giai 覺giác 明minh 為vi 咎cữu 也dã 。 覺giác 明minh 。 明minh 了liễu 知tri 性tánh 。 即tức 妄vọng 為vi 明minh 覺giác 者giả 也dã 。 了liễu 發phát 相tương/tướng 。 即tức 因nhân 明minh 立lập 所sở 者giả 也dã 。 妄vọng 見kiến 。 即tức 生sanh 汝nhữ 妄vọng 能năng 者giả 也dã 。 此thử 虗hư 妄vọng 指chỉ 覺giác 明minh 也dã 。 前tiền 問vấn 云vân 何hà 忽hốt 生sanh 。 大đại 地địa 至chí 終chung 而nhi 復phục 始thỉ 。 此thử 全toàn 牒điệp 其kỳ 辭từ 。 而nhi 指chỉ 覺giác 明minh 以dĩ 答đáp 也dã 。

富phú 樓lâu 那na 言ngôn 若nhược 此thử 妙diệu 覺giác 。 (# 至chí )# 有hữu 為vi 習tập 漏lậu 。 何hà 當đương 復phục 生sanh 。

(# 溫ôn 陵lăng 曰viết 。 眾chúng 生sanh 覺giác 體thể 。 與dữ 佛Phật 無vô 別biệt 。 無vô 端đoan 忽hốt 生sanh 。 諸chư 有hữu 為vi 相tướng 。 則tắc 如Như 來Lai 既ký 證chứng 空không 覺giác 。 何hà 時thời 復phục 生sanh 。 諸chư 有hữu 耶da 此thử 固cố 。 常thường 情tình 所sở 惑hoặc 。 故cố 富phú 樓lâu 那na 特đặc 反phản 難nạn/nan 也dã )# 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 無vô 狀trạng 猶do 言ngôn 無vô 故cố 也dã )# 。

資tư 中trung 曰viết 。 妙diệu 覺giác 指chỉ 無vô 真chân 妄vọng 之chi 體thể 也dã 。 本bổn 妙diệu 覺giác 明minh 。 依y 真chân 起khởi 妄vọng 者giả 也dã 。

佛Phật 告cáo 富Phú 樓Lâu 那Na 。 譬thí 如như 迷mê 人nhân 。 (# 至chí )# 覺giác 迷mê 迷mê 滅diệt 。 覺giác 不bất 生sanh 迷mê 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 眾chúng 生sanh 如Như 來Lai 之chi 迷mê 悟ngộ 。 習tập 漏lậu 前tiền 后hậu 之chi 有hữu 無vô 。 世thế 界giới 始thỉ 終chung 之chi 生sanh 滅diệt 。 清thanh 淨tịnh 忽hốt 生sanh 之chi 相tướng 反phản 。 良lương 由do 邪tà 疑nghi 為vi 絆bán 。 繆mâu 起khởi 惑hoặc 因nhân 。 故cố 邊biên 見kiến 斷đoạn 常thường 之chi 見kiến 。 突đột 然nhiên 而nhi 興hưng 。 此thử 覺giác 體thể 中trung 。 細tế 惑hoặc 不bất 可khả 不bất 問vấn )# 。

吳ngô 興hưng 曰viết 。 聚tụ 落lạc 村thôn 市thị 也dã 。 聚tụ 落lạc 喻dụ 性tánh 分phần/phân 。 南nam 北bắc 喻dụ 迷mê 倒đảo 。 然nhiên 南nam 北bắc 初sơ 不bất 易dị 。 則tắc 性tánh 分phần/phân 本bổn 無vô 倒đảo 。 故cố 曰viết 迷mê 本bổn 無vô 根căn 。 悟ngộ 非phi 生sanh 迷mê 。

補bổ 註chú 曰viết 。 昔tích 本bổn 無vô 迷mê 。 似tự 有hữu 迷mê 覺giác 。 謂vị 本bổn 無vô 有hữu 迷mê 。 亦diệc 無vô 有hữu 覺giác 。 覺giác 即tức 悟ngộ 也dã 。 然nhiên 今kim 既ký 因nhân 迷mê 而nhi 得đắc 悟ngộ 。 則tắc 似tự 有hữu 覺giác 迷mê 之chi 覺giác 矣hĩ 。 覺giác 乃nãi 始thỉ 覺giác 也dã 。 覺giác 至chí 。 始thỉ 本bổn 不bất 異dị 。 惟duy 一nhất 妙diệu 覺giác 。 則tắc 不bất 復phục 生sanh 迷mê 。 此thử 顯hiển 既ký 覺giác 不bất 迷mê 。

亦diệc 如như 翳ế 人nhân 。 見kiến 空không 中trung 華hoa 。 (# 至chí )# 何hà 當đương 更cánh 出xuất 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 。

(# 泐# 潭đàm 曰viết 。 迷mê 人nhân 既ký 悟ngộ 。 悟ngộ 不bất 生sanh 迷mê 。 凡phàm 等đẳng 譬thí 喻dụ 。 舉cử 究cứu 竟cánh 證chứng 。 覺giác 無vô 妄vọng 山sơn 河hà 也dã )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 翳ế 喻dụ 妄vọng 見kiến 。 華hoa 喻dụ 山sơn 河hà 。 空không 華hoa 滅diệt 地địa 喻dụ 。 妙diệu 空không 明minh 覺giác 。 佛Phật 言ngôn 下hạ 。 謂vị 既ký 了liễu 所sở 喻dụ 。 何hà 復phục 前tiền 疑nghi 。

又hựu 如như 金kim 鑛khoáng 雜tạp 於ư 精tinh 金kim 。 (# 至chí )# 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

(# 資tư 中trung 曰viết 。 既ký 已dĩ 成thành 金kim 。 不bất 復phục 為vi 鑛khoáng 。 如Như 來Lai 圓viên 覺giác 。 亦diệc 復phục 如như 是thị )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 金kim 喻dụ 菩Bồ 提Đề 果quả 覺giác 無vô 變biến 。 灰hôi 喻dụ 涅Niết 槃Bàn 果quả 德đức 無vô 生sanh 。 果quả 至chí 無vô 變biến 無vô 生sanh 。 則tắc 習tập 漏lậu 不bất 生sanh 。 可khả 知tri 矣hĩ 。 前tiền 以dĩ 聚tụ 落lạc 。 喻dụ 既ký 不bất 迷mê 。 復phục 以dĩ 空không 華hoa 。 喻dụ 妙diệu 空không 無vô 習tập 。 然nhiên 四tứ 喻dụ 之chi 意ý 。 前tiền 二nhị 明minh 習tập 本bổn 無vô 迷mê 。 迷mê 由do 妄vọng 起khởi 。 後hậu 金kim 灰hôi 二nhị 喻dụ 明minh 習tập 漏lậu 妄vọng 緣duyên 證chứng 乃nãi 永vĩnh 斷đoạn 。 若nhược 但đãn 。 舉cử 前tiền 二nhị 。 恐khủng 謂vị 妄vọng 不bất 妨phương 真chân 。 惑hoặc 能năng 自tự 滅diệt 。 成thành 撥bát 無vô 執chấp 。 但đãn 舉cử 後hậu 二nhị 。 恐khủng 謂vị 覺giác 本bổn 非phi 淨tịnh 。 性tánh 本bổn 有hữu 生sanh 成thành 雜tạp 染nhiễm 見kiến 。 所sở 以dĩ 四tứ 喻dụ 兼kiêm 舉cử 。 使sử 知tri 迷mê 悟ngộ 雖tuy 妄vọng 。 而nhi 不bất 廢phế 脩tu 證chứng 也dã 。

(# 補bổ 註chú 曰viết 。 此thử 卷quyển 之chi 初sơ 。 富phú 那na 有hữu 二nhị 問vấn 。 一nhất 問vấn 清thanh 淨tịnh 本bổn 然nhiên 。 何hà 生sanh 諸chư 相tướng 。 二nhị 問vấn 四tứ 大đại 各các 徧biến 。 云vân 何hà 相tương 容dung 。 此thử 下hạ 答đáp 第đệ 二nhị 問vấn 也dã )# 。

富phú 樓lâu 那na 又hựu 汝nhữ 問vấn 言ngôn 。 (# 至chí )# 而nhi 不bất 拒cự 彼bỉ 。 諸chư 相tướng 發phát 揮huy 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 譬thí 前tiền 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 本bổn 非phi 七thất 大đại 。 而nhi 不bất 拒cự 彼bỉ 。 七thất 大đại 發phát 生sanh )# 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 一nhất 切thiết 種chủng 種chủng 幻huyễn 化hóa 。 皆giai 生sanh 如Như 來Lai 。 圓viên 覺giác 妙diệu 心tâm 。 是thị 體thể 相tướng 雖tuy 空không 。 無vô 妨phương 幻huyễn 相tương/tướng )# 。

真chân 際tế 曰viết 。 虗hư 空không 非phi 諸chư 相tướng 。 而nhi 諸chư 相tướng 依y 空không 而nhi 發phát 。 真chân 體thể 非phi 四tứ 大đại 。 而nhi 四tứ 大đại 由do 真chân 而nhi 成thành 。 先tiên 非phi 水thủy 火hỏa 。 故cố 不bất 相tương 拒cự 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 富phú 樓lâu 那na (# 至chí )# 云vân 何hà 復phục 問vấn 。 不bất 相tương 容dung 者giả 。

(# 真chân 際tế 曰viết 。 謂vị 明minh 若nhược 生sanh 日nhật 。 則tắc 與dữ 目mục 同đồng 色sắc 。 不bất 應ưng 於ư 空không 。 更cánh 見kiến 圓viên 日nhật 。 明minh 若nhược 生sanh 空không 。 則tắc 中trung 霄tiêu 無vô 日nhật 。 其kỳ 空không 應ưng 明minh )# 。

(# 補bổ 註chú 曰viết 。 諸chư 相tướng 之chi 妄vọng 。 既ký 無vô 可khả 指chỉ 。 何hà 況huống 更cánh 詰cật 。 相tương 陵lăng 滅diệt 義nghĩa 。 是thị 猶do 邀yêu 空không 華hoa 。 而nhi 結kết 空không 果quả 也dã )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 所sở 以dĩ 下hạ 。 示thị 諸chư 相tướng 。 於ư 意ý 下hạ 。 明minh 相tướng 容dung 也dã 。 觀quán 相tướng 元nguyên 妄vọng 。 陵lăng 滅diệt 亦diệc 妄vọng 。 觀quán 性tánh 一nhất 真chân 。 無vô 不bất 容dung 者giả 。 隨tùy 處xứ 而nhi 發phát 。 故cố 曰viết 殊thù 方phương 。 彼bỉ 指chỉ 日nhật 雲vân 等đẳng 也dã 。

真chân 妙diệu 覺giác 明minh 。 亦diệc 如như 是thị (# 至chí )# 若nhược 俱câu 發phát 明minh 。 則tắc 有hữu 俱câu 現hiện 。

(# 資tư 中trung 曰viết 。 以dĩ 真Chân 如Như 不bất 守thủ 自tự 性tánh 。 隨tùy 緣duyên 所sở 現hiện 。 有hữu 種chủng 種chủng 相tướng )# 。

(# 溫ôn 陵lăng 曰viết 。 此thử 如như 虛hư 空không 非phi 相tướng 。 而nhi 不bất 拒cự 發phát 揮huy 也dã )# 。

泐# 潭đàm 曰viết 。 汝nhữ 以dĩ 空không 明minh 等đẳng 者giả 。 以dĩ 事sự 言ngôn 之chi 。 如như 鑿tạc 井tỉnh 出xuất 。 空không 照chiếu 燧toại 生sanh 火hỏa 是thị 也dã 。 以dĩ 業nghiệp 言ngôn 之chi 。 如như 起khởi 為vi 世thế 界giới 。 靜tĩnh 成thành 虗hư 空không 。 風phong 金kim 相tương 摩ma 。 故cố 有hữu 火hỏa 光quang 是thị 也dã 。 以dĩ 心tâm 言ngôn 之chi 。 妄vọng 起khởi 空không 見kiến 。 則tắc 有hữu 空không 現hiện 。 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 故cố 曰viết 各các 各các 發phát 明minh 。 則tắc 各các 各các 現hiện 。 各các 各các 謂vị 前tiền 後hậu 也dã 。 俱câu 謂vị 同đồng 時thời 也dã 。

云vân 何hà 俱câu 現hiện 。 富phú 樓lâu 那na (# 至chí )# 宛uyển 轉chuyển 虗hư 妄vọng 。 無vô 可khả 憑bằng 據cứ 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 日nhật 喻dụ 真chân 性tánh 。 水thủy 喻dụ 妄vọng 心tâm 。 水thủy 中trung 之chi 日nhật 喻dụ 妄vọng 境cảnh 。 兩lưỡng 人nhân 喻dụ 妄vọng 業nghiệp 。 各các 行hành 則tắc 循tuần 業nghiệp 俱câu 發phát 。 隨tùy 去khứ 則tắc 妄vọng 境cảnh 俱câu 現hiện 。 同đồng 觀quán 是thị 一nhất 。 知tri 二nhị 是thị 虛hư 。 各các 行hành 既ký 二nhị 。 驗nghiệm 一nhất 是thị 妄vọng 。 故cố 云vân 宛uyển 轉chuyển 虛hư 妄vọng )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 釋thích 俱câu 現hiện 之chi 相tướng 也dã 。 日nhật 影ảnh 隨tùy 人nhân 不bất 一nhất 。 如như 七thất 大đại 隨tùy 緣duyên 成thành 。 異dị 先tiên 無vô 準chuẩn 的đích 。 不bất 應ưng 詰cật 難nạn/nan 。

富phú 樓lâu 那na 汝nhữ 以dĩ 色sắc 空không 。 (# 至chí )# 故cố 發phát 勞lao 。 有hữu 世thế 間gian 相tướng 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 色sắc 攝nhiếp 四tứ 。 大đại 對đối 空không 成thành 五ngũ 。 前tiền 滿mãn 慈từ 問vấn 。 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 。 本bổn 性tánh 圓viên 融dung 。 疑nghi 水thủy 火hỏa 性tánh 。 不bất 相tương 陵lăng 滅diệt 。 即tức 相tương/tướng 傾khuynh 也dã 。 虛hư 空không 大đại 地địa 不bất 合hợp 相tương/tướng 。 容dung 即tức 相tương/tướng 奪đoạt 也dã )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 迷mê 失thất 真chân 體thể 。 分phân 別biệt 緣duyên 影ảnh 。 名danh 背bội 覺giác 合hợp 塵trần 。 了liễu 相tương/tướng 元nguyên 妄vọng 。 觀quán 性tánh 元nguyên 真chân 。 名danh 滅diệt 塵trần 合hợp 覺giác 。

我ngã 以dĩ 妙diệu 明minh 。 不bất 滅diệt 不bất 生sanh 。 (# 至chí )# 故cố 發phát 真Chân 如Như 。 妙diệu 覺giác 明minh 性tánh 。

(# 資tư 中trung 曰viết 。 色sắc 空không 世thế 間gian 妄vọng 相tương/tướng 也dã 。 妙diệu 明minh 真chân 加gia 妙diệu 性tánh 也dã 。 皆giai 如Như 來Lai 藏tạng 所sở 現hiện 。 元nguyên 一nhất 圓viên 融dung 。 特đặc 由do 眾chúng 生sanh 。 背bội 真chân 合hợp 妄vọng 。 故cố 局cục 促xúc 世thế 相tương/tướng 之chi 中trung 。 諸chư 佛Phật 滅diệt 妄vọng 合hợp 真chân 。 故cố 妙diệu 得đắc 真Chân 如Như 之chi 用dụng 。 所sở 以dĩ 一nhất 多đa 互hỗ 應ưng 。 小tiểu 大đại 相tương 容dung 。 現hiện 寶bảo 剎sát 於ư 毛mao 端đoan 。 轉chuyển 法Pháp 輪luân 於ư 塵trần 裏lý 。 事sự 事sự 無vô 礙ngại 。 法pháp 法pháp 如như 如như 。 盖# 由do 觀quán 相tương 見kiến 妄vọng 。 無vô 可khả 指chỉ 陳trần 。 觀quán 性tánh 元nguyên 真chân 。 故cố 無vô 不bất 容dung 者giả )# 。

吳ngô 興hưng 曰viết 。 妙diệu 明minh 謂vị 寂tịch 照chiếu 之chi 智trí 。 不bất 滅diệt 不bất 生sanh 。 謂vị 智trí 體thể 真chân 常thường 。 此thử 皆giai 能năng 合hợp 如Như 來Lai 藏tạng 。 即tức 所sở 合hợp 也dã 。 而nhi 如Như 來Lai 藏tạng 。 牒điệp 所sở 合hợp 之chi 理lý 惟duy 妙diệu 覺giác 明minh 。 牒điệp 能năng 合hợp 之chi 智trí 。 圓viên 照chiếu 法Pháp 界Giới 。 示thị 鑑giám 物vật 之chi 用dụng 。 以dĩ 譬thí 言ngôn 之chi 。 如Như 來Lai 藏tạng 如như 鏡kính 之chi 體thể 。 妙diệu 覺giác 明minh 如như 鏡kính 之chi 光quang 。 圓viên 照chiếu 法Pháp 界Giới 。 如như 鑑giám 現hiện 像tượng 。 雖tuy 三tam 而nhi 一nhất 。 雖tuy 一nhất 而nhi 三tam 。 一nhất 為vi 量lượng 等đẳng 。 皆giai 顯hiển 此thử 義nghĩa 也dã 。 一nhất 為vi 無vô 量lượng 。 無vô 量lượng 為vi 一nhất 。 小tiểu 中trung 現hiện 大đại 。 大đại 中trung 現hiện 小tiểu 者giả 。 總tổng 別biệt 四tứ 義nghĩa 。 不bất 動động 下hạ 。 別biệt 示thị 其kỳ 相tương/tướng 。 不bất 動động 道Đạo 場Tràng 。 徧biến 十thập 方phương 界giới 者giả 。 一nhất 為vi 無vô 量lượng 也dã 。 身thân 含hàm 十thập 方phương 。 無vô 盡tận 虗hư 空không 者giả 。 無vô 量lượng 為vi 一nhất 也dã 。 於ư 一nhất 毛mao 端đoan 。 現hiện 寶bảo 王vương 剎sát 。 坐tọa 微vi 塵trần 裏lý 。 轉chuyển 大đại 法Pháp 輪luân 者giả 。 小tiểu 中trung 現hiện 大đại 也dã 。 毛mao 端đoan 現hiện 剎sát 。 即tức 正chánh 中trung 現hiện 。 依y 塵trần 裏lý 轉chuyển 輪luân 。 即tức 依y 中trung 現hiện 正chánh 也dã 。 滅diệt 塵trần 合hợp 覺giác 等đẳng 者giả 。 總tổng 結kết 前tiền 義nghĩa 也dã 。

而nhi 如Như 來Lai 藏tạng 。 本bổn 妙diệu 圓viên 心tâm 。 (# 至chí )# 非phi 常thường 非phi 樂nhạo/nhạc/lạc 非phi 我ngã 非phi 淨tịnh 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 非phi 心tâm 至chí 非phi 意ý 識thức 界giới 。 總tổng 非phi 六lục 凡phàm 界giới 也dã 。 非phi 明minh 無vô 明minh 等đẳng 。 非phi 緣Duyên 覺Giác 界giới 也dã 。 非phi 苦khổ 非phi 集tập 等đẳng 。 非phi 聲Thanh 聞Văn 界giới 也dã 。 非phi 知tri 非phi 得đắc 者giả 。 非phi 二Nhị 乘Thừa 理lý 智trí 得đắc 即tức 理lý 也dã 。 非phi 檀đàn 那na 等đẳng 。 非phi 菩Bồ 薩Tát 界giới 。 先tiên 非phi 能năng 趣thú 行hành 。 非phi 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 者giả 。 總tổng 非phi 所sở 趣thú 理lý 也dã 。 非phi 怛đát 闥thát 阿a 竭kiệt 。 下hạ 非phi 佛Phật 界giới 。 先tiên 非phi 能năng 證chứng 人nhân 。 三tam 號hiệu 是thị 也dã 。 次thứ 非phi 所sở 證chứng 法pháp 。 涅Niết 槃Bàn 四tứ 德đức 是thị 也dã 。 怛đát 闥thát 阿a 竭kiệt 云vân 。 如Như 來Lai 。 阿a 羅la 訶ha 云vân 應Ứng 供Cúng 。 三Tam 耶Da 三Tam 菩Bồ 。 云vân 正chánh 徧biến 知tri 。 即tức 十thập 號hiệu 之chi 三tam 也dã 。 涅Niết 槃Bàn 是thị 總tổng 。 四tứ 德đức 是thị 別biệt )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 雖tuy 滅diệt 塵trần 發phát 真chân 。 於ư 一nhất 多đa 小tiểu 大đại 。 能năng 一nhất 切thiết 如như 。 而nhi 本bổn 妙diệu 圓viên 體thể 。 初sơ 無vô 變biến 異dị 。 故cố 非phi 心tâm 非phi 空không 。 乃nãi 至chí 非phi 世thế 出xuất 世thế 法Pháp 也dã 。 非phi 心tâm 至chí 非phi 火hỏa 。 謂vị 非phi 七thất 大đại 五ngũ 陰ấm 也dã 。 心tâm 即tức 識thức 大đại 。 而nhi 攝nhiếp 五ngũ 陰ấm 也dã 。 非phi 眼nhãn 非phi 耳nhĩ 至chí 非phi 意ý 識thức 界giới 。 謂vị 非phi 十thập 八bát 界giới 。 亦diệc 攝nhiếp 十thập 二nhị 處xứ 。 此thử 上thượng 為vi 世thế 間gian 法pháp 也dã 。 非phi 明minh 無vô 明minh 。 至chí 非phi 老lão 死tử 盡tận 。 謂vị 非phi 緣Duyên 覺Giác 法Pháp 也dã 。 緣Duyên 覺Giác 觀quán 十thập 二nhị 緣duyên 。 有hữu 生sanh 起khởi 相tương/tướng 。 有hữu 脩tu 斷đoạn 相tương/tướng 。 此thử 兼kiêm 舉cử 之chi 。 自tự 緣Duyên 覺Giác 至chí 涅Niết 槃Bàn 。 皆giai 為vì 出xuất 世thế 法Pháp 也dã 。

以dĩ 是thị 俱câu 非phi 。 世thế 出xuất 世thế 故cố 。

(# 溫ôn 陵lăng 曰viết 。 結kết 上thượng 起khởi 下hạ 也dã )# 。

孤cô 山sơn 曰viết 。 世thế 結kết 六lục 凡phàm 也dã 。 出xuất 世thế 結kết 四tứ 聖thánh 也dã 。 藏tạng 理lý 即tức 空không 無vô 有hữu 十thập 界giới 。 故cố 並tịnh 非phi 之chi 。

即tức 如Như 來Lai 藏tạng 。 元nguyên 明minh 心tâm 妙diệu 。 (# 至chí )# 即tức 常thường 即tức 樂nhạo/nhạc/lạc 即tức 我ngã 即tức 淨tịnh 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 上thượng 文văn 俱câu 非phi 。 約ước 真Chân 諦Đế 。 示thị 如Như 來Lai 藏tạng 。 此thử 文văn 俱câu 即tức 約ước 俗tục 諦đế 。 示thị 如Như 來Lai 藏tạng 。 以dĩ 藏tạng 理lý 即tức 無vô 而nhi 有hữu 。 十thập 界giới 宛uyển 無vô 故cố 也dã )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 體thể 雖tuy 無vô 變biến 。 用dụng 乃nãi 如như 如như 故cố 。 即tức 心tâm 即tức 法pháp 。 即tức 法pháp 即tức 心tâm 也dã 。

以dĩ 是thị 俱câu 即tức 。 世thế 出xuất 世thế 故cố 。 (# 至chí )# 離ly 即tức 離ly 非phi 。 是thị 即tức 非phi 即tức 。

(# 資tư 中trung 曰viết 。 且thả 法Pháp 界Giới 一nhất 如như 。 本bổn 無vô 名danh 相tướng 。 因nhân 迷mê 有hữu 妄vọng 。 對đối 妄vọng 說thuyết 真chân 上thượng 妄vọng 相tướng 形hình 。 名danh 言ngôn 不bất 息tức 。 隨tùy 名danh 執chấp 相tướng 。 顛điên 倒đảo 何hà 窮cùng 。 是thị 故cố 因nhân 言ngôn 遣khiển 言ngôn 。 以dĩ 至chí 無vô 遣khiển 初sơ 且thả 以dĩ 非phi 遣khiển 相tương/tướng 。 次thứ 乃nãi 以dĩ 即tức 遣khiển 非phi 。 終chung 帶đái 名danh 言ngôn 。 未vị 極cực 一nhất 真chân 之chi 旨chỉ 。 離ly 即tức 非phi 即tức 。 無vô 非phi 不bất 非phi 。 言ngôn 語ngữ 道đạo 斷đoạn 。 心tâm 行hành 處xứ 滅diệt 。 方phương 顯hiển 一nhất 真chân 法Pháp 界Giới 如Như 來Lai 藏tạng )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 既ký 非phi 而nhi 即tức 。 即tức 即tức 而nhi 非phi 。 妙diệu 絕tuyệt 心tâm 言ngôn 。 不bất 容dung 測trắc 度độ 矣hĩ 。 此thử 文văn 似tự 乎hồ 矯kiểu 亂loạn 。 而nhi 各các 有hữu 所sở 主chủ 。 初sơ 曰viết 本bổn 妙diệu 圓viên 心tâm 。 自tự 體thể 言ngôn 也dã 。 次thứ 曰viết 元nguyên 明minh 心tâm 妙diệu 。 自tự 用dụng 言ngôn 也dã 。 終chung 曰viết 妙diệu 明minh 心tâm 元nguyên 。 合hợp 體thể 用dụng 言ngôn 之chi 也dã 。 本bổn 妙diệu 圓viên 心tâm 。 是thị 本bổn 非phi 末mạt 。 是thị 圓viên 非phi 徧biến 。 是thị 心tâm 非phi 物vật 。 乃nãi 真chân 淨tịnh 妙diệu 體thể 。 故cố 非phi 一nhất 切thiết 法pháp 也dã 。 元nguyên 明minh 心tâm 妙diệu 。 是thị 元nguyên 非phi 本bổn 。 是thị 明minh 非phi 體thể 。 乃nãi 如như 如như 之chi 妙diệu 用dụng 。 故cố 即tức 一nhất 切thiết 法pháp 也dã 。 妙diệu 明minh 心tâm 元nguyên 。 是thị 妙diệu 之chi 明minh 。 是thị 心tâm 之chi 元nguyên 。 徼# 妙diệu 並tịnh 觀quán 。 故cố 離ly 即tức 離ly 非phi 。 是thị 即tức 非phi 即tức 。 妙diệu 造tạo 乎hồ 此thử 。 則tắc 體thể 用dụng 圓viên 泯mẫn 。 情tình 塵trần 斯tư 絕tuyệt 。 而nhi 藏tạng 心tâm 妙diệu 姓tánh 。 廓khuếch 無vô 瑕hà 玷điếm 矣hĩ 。

長trường/trưởng 水thủy 曰viết 。 本bổn 妙diệu 圓viên 心tâm 。 非phi 心tâm 非phi 空không 等đẳng 。 約ước 非phi 相tướng 以dĩ 明minh 真Chân 諦Đế 也dã 。 元nguyên 明minh 心tâm 妙diệu 。 即tức 心tâm 即tức 空không 等đẳng 。 約ước 即tức 相tương/tướng 以dĩ 明minh 俗tục 諦đế 也dã 。 妙diệu 明minh 心tâm 元nguyên 。 離ly 即tức 離ly 非phi 。 是thị 即tức 非phi 即tức 者giả 。 約ước 遮già 照chiếu 以dĩ 明minh 中trung 道Đạo 諦Đế 也dã 。 此thử 約ước 二nhị 門môn 不bất 二nhị 。 惟duy 是thị 一nhất 心tâm 。 雙song 遮già 真chân 俗tục 。 故cố 曰viết 離ly 即tức 離ly 非phi 。 雙song 照chiếu 真chân 俗tục 。 故cố 曰viết 是thị 即tức 非phi 即tức 。 三tam 諦đế 一nhất 體thể 。 故cố 皆giai 云vân 即tức 如Như 來Lai 藏tạng 。

(# 補bổ 註chú 曰viết 。 是thị 即tức 非phi 即tức 者giả 。 加gia 云vân 不bất 離ly 即tức 不bất 離ly 非phi 也dã )# 。

如như 何hà 世thế 間gian 。 三tam 有hữu 眾chúng 生sanh 。 (# 至chí )# 用dụng 世thế 語ngữ 言ngôn 。 入nhập 佛Phật 知tri 見kiến 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 但đãn 斥xích 凡phàm 小tiểu 。 不bất 言ngôn 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 對đối 滿mãn 慈từ 。 是thị 二Nhị 乘Thừa 故cố 。 其kỳ 實thật 偏thiên 教giáo 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 不bất 能năng 測trắc 。 法pháp 華hoa 云vân 。 不bất 退thoái 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 亦diệc 所sở 不bất 能năng 知tri )# 。

泐# 潭đàm 曰viết 。 結kết 妙diệu 絕tuyệt 心tâm 言ngôn 。 責trách 其kỳ 妄vọng 度độ 。 盖# 為vi 擬nghĩ 心tâm 動động 念niệm 。 即tức 乖quai 法pháp 體thể 也dã 。

譬thí 如như 琴cầm 瑟sắt 箜không 篌hầu 。 琵tỳ 琶bà (# 至chí )# 愛ái 念niệm 小Tiểu 乘Thừa 。 得đắc 少thiểu 為vi 足túc 。

(# 長trường/trưởng 水thủy 曰viết 。 琴cầm 等đẳng 喻dụ 眾chúng 生sanh 。 妙diệu 音âm 喻dụ 藏tạng 性tánh 。 妙diệu 指chỉ 喻dụ 實thật 智trí 。 發phát 喻dụ 起khởi 用dụng 。 汝nhữ 與dữ 眾chúng 生sanh 。 合hợp 前tiền 琴cầm 等đẳng 。 寶bảo 覺giác 真chân 心tâm 。 合hợp 前tiền 妙diệu 音âm 。 按án 指chỉ 即tức 智trí 契khế 於ư 理lý 。 發phát 光quang 即tức 大đại 用dụng 現hiện 前tiền 。 汝nhữ 暫tạm 舉cử 心tâm 等đẳng 。 合hợp 前tiền 無vô 妙diệu 指chỉ 也dã )# 。

(# 資tư 中trung 曰viết 。 海hải 印ấn 者giả 。 大đại 集tập 云vân 。 閻Diêm 浮Phù 所sở 有hữu 色sắc 像tượng 大đại 海hải 皆giai 有hữu 印ấn 文văn 。 此thử 喻dụ 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 。 性tánh 海hải 普phổ 現hiện 一nhất 切thiết 。 世thế 間gian 之chi 相tướng 也dã )# 。

真chân 際tế 曰viết 。 琴cầm 音âm 雖tuy 具cụ 。 非phi 指chỉ 不bất 發phát 。 人nhân 心tâm 雖tuy 圓viên 。 非phi 師sư 不bất 悟ngộ 。 前tiền 之chi 多đa 方phương 。 顯hiển 如Như 來Lai 藏tạng 。 即tức 佛Phật 之chi 按án 指chỉ 也dã 。 身thân 心tâm 萬vạn 法pháp 。 當đương 處xứ 照chiếu 然nhiên 。 即tức 海hải 印ấn 發phát 光quang 也dã 。 而nhi 富phú 那na 等đẳng 隨tùy 語ngữ 生sanh 解giải 。 疑nghi 慮lự 紛phân 紜vân 。 是thị 塵trần 勞lao 先tiên 起khởi 也dã 。 此thử 由do 不bất 求cầu 無vô 上thượng 覺giác 道đạo 。 愛ái 念niệm 小Tiểu 乘Thừa 之chi 咎cữu 也dã 。 今kim 夫phu 宗tông 師sư 扣khấu 擊kích 。 直trực 下hạ 歷lịch 然nhiên 。 學học 者giả 因nhân 之chi 。 競cạnh 生sanh 狂cuồng 解giải 。 皆giai 由do 情tình 塵trần 易dị 起khởi 。 故cố 動động 涉thiệp 疑nghi 妄vọng 。 使sử 知tri 無vô 上thượng 覺giác 道Đạo 。 則tắc 一nhất 唱xướng 一nhất 酬thù 。 足túc 以dĩ 廓khuếch 清thanh 天thiên 地địa 。 何hà 復phục 塵trần 勞lao 之chi 有hữu 。 閻Diêm 浮Phù 萬vạn 像tượng 。 皆giai 現hiện 海hải 中trung 。 故cố 名danh 海hải 印ấn 。

富phú 樓lâu 那na 言ngôn 我ngã 與dữ 如Như 來Lai 。 (# 至chí )# 自tự 蔽tế 妙diệu 明minh 此thử 淪luân 溺nịch 。

(# 補bổ 註chú 曰viết 。 近cận 則tắc 躡niếp 上thượng 。 遠viễn 則tắc 躡niếp 前tiền 。 盖# 前tiền 文văn 未vị 達đạt 循tuần 業nghiệp 發phát 現hiện 。 之chi 義nghĩa 遂toại 有hữu 云vân 何hà 忽hốt 生sanh 之chi 問vấn 。 如Như 來Lai 乃nãi 以dĩ 妄vọng 為vi 明minh 覺giác 因nhân 。 明minh 立lập 所sở 等đẳng 答đáp 之chi 。 富phú 那na 既ký 知tri 其kỳ 妄vọng 。 但đãn 未vị 知tri 何hà 因nhân 有hữu 妄vọng 。 故cố 有hữu 此thử 問vấn 也dã )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 躡niếp 上thượng 各các 各các 圓viên 滿mãn 。 之chi 言ngôn 發phát 問vấn 也dã 。 既ký 悟ngộ 無vô 二nhị 益ích 顯hiển 妄vọng 淪luân 。 而nhi 不bất 知tri 妄vọng 之chi 所sở 。 由do 故cố 請thỉnh 窮cùng 其kỳ 因nhân 。

佛Phật 告cáo 富Phú 樓Lâu 那Na 。 汝nhữ 雖tuy 除trừ 疑nghi 。 (# 至chí )# 是thị 人nhân 心tâm 狂cuồng 。 更cánh 無vô 他tha 故cố 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 照chiếu 鏡kính 喻dụ 妄vọng 心tâm 推thôi 畫họa 分phân 別biệt 愛ái 。 鏡kính 中trung 頭đầu 喻dụ 取thủ 著trước 妄vọng 境cảnh 妄vọng 事sự 易dị 着trước 如như 。 眉mi 目mục 可khả 見kiến 。 真chân 理lý 難nan 知tri 。 如như 瞋sân 責trách 己kỷ 頭đầu 。 等đẳng 背bối/bội 悟ngộ 向hướng 迷mê 。 如như 無vô 狀trạng 狂cuồng 走tẩu 也dã 。 四tứ 趣thú 則tắc 背bối/bội 善thiện 向hướng 惡ác 。 人nhân 天thiên 則tắc 背bối/bội 苦khổ 向hướng 樂nhạo/nhạc/lạc 。 二Nhị 乘Thừa 則tắc 皆giai 有hữu 向hướng 空không 。 菩Bồ 薩Tát 則tắc 背bối/bội 邊biên 向hướng 中trung 。 悉tất 名danh 狂cuồng 走tẩu 心tâm 。 狂cuồng 者giả 。 喻dụ 九cửu 界giới 取thủ 舍xá 悉tất 由do 妄vọng 心tâm )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 演Diễn 若Nhã 達Đạt 多Đa 。 云vân 祠từ 授thọ 從tùng 神thần 乞khất 得đắc 故cố 也dã 。 愛ái 鏡kính 中trung 頭đầu 。 責trách 己kỷ 狂cuồng 走tẩu 。 喻dụ 因nhân 執chấp 影ảnh 明minh 。 遂toại 迷mê 本bổn 真chân 。 妄vọng 隨tùy 流lưu 轉chuyển 。

補bổ 註chú 曰viết 。 引dẫn 達đạt 多đa 照chiếu 鏡kính 為ví 喻dụ 。 而nhi 言ngôn 其kỳ 無vô 故cố 狂cuồng 走tẩu 。 使sử 知tri 狂cuồng 走tẩu 無vô 故cố 。 則tắc 知tri 妄vọng 元nguyên 無vô 因nhân 矣hĩ 。

佛Phật 言ngôn 妙diệu 覺giác 明minh 圓viên 。 本bổn 圓viên 明minh 妙diệu 。 (# 至chí )# 妄vọng 性tánh 如như 是thị 。 因nhân 何hà 為vi 在tại 。

(# 資tư 中trung 曰viết 。 自tự 諸chư 妄vọng 想tưởng 。 展triển 轉chuyển 相tương 因nhân 者giả 。 如như 初sơ 一nhất 人nhân 忽hốt 然nhiên 妄vọng 說thuyết 遞đệ 遞đệ 相tương 承thừa 。 乃nãi 至chí 多đa 人nhân 。 及cập 推thôi 其kỳ 本bổn 。 了liễu 無vô 所sở 實thật )# 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 猶do 如như 昨tạc 夢mộng 。 所sở 謂vị 寤ngụ 人nhân 說thuyết 夢mộng 中trung 事sự 也dã )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 妙diệu 覺giác 明minh 圓viên 。 指chỉ 我ngã 與dữ 如Như 來Lai 。 無vô 二nhị 圓viên 滿mãn 者giả 。 本bổn 圓viên 明minh 妙diệu 。 言ngôn 本bổn 無vô 虧khuy 欠khiếm 。 本bổn 無vô 迷mê 妄vọng 。 此thử 人nhân 人nhân 本bổn 來lai 面diện 目mục 也dã 。 柰nại 何hà 以dĩ 妄vọng 二nhị 之chi 虧khuy 之chi 。 遂toại 分phần/phân 物vật 我ngã 。 強cường/cưỡng 起khởi 憎tăng 愛ái 。 諸chư 妄vọng 相tương/tướng 因nhân 。 迷mê 輪luân 不bất 返phản 。 識thức 迷mê 下hạ 。 因nhân 富phú 那na 自tự 恨hận 。 昔tích 遭tao 妄vọng 想tưởng 。 而nhi 稱xưng 世Thế 尊Tôn 諸chư 妄vọng 。 圓viên 滅diệt 似tự 謂vị 迷mê 有hữu 所sở 因nhân 。 妄vọng 有hữu 可khả 滅diệt 。 故cố 告cáo 以dĩ 此thử 。 如như 彼bỉ 城thành 中trung 下hạ 。 牒điệp 喻dụ 重trọng/trùng 顯hiển 。 令linh 了liễu 妄vọng 無vô 因nhân 。 無vô 可khả 滅diệt 者giả 。

汝nhữ 但đãn 不bất 隨tùy 。 分phân 別biệt 世thế 間gian 。 業nghiệp 果quả (# 至chí )# 何hà 藉tạ 劬cù 勞lao 。 肯khẳng 綮khính/khể 脩tu 證chứng 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 三tam 緣duyên 即tức 業nghiệp 果quả 中trung 殺sát 盜đạo 婬dâm 也dã 。 三tam 因nhân 即tức 殺sát 等đẳng 三tam 種chủng 貪tham 也dã 。 即tức 指chỉ 此thử 因nhân 。 名danh 為vi 狂cuồng 性tánh 也dã 。 補bổ 注chú 曰viết 。 汝nhữ 但đãn 不bất 隨tùy 。 分phân 別biệt 世thế 間gian 業nghiệp 果quả 。 眾chúng 生sanh 三tam 眾chúng 相tướng 續tục 。 三tam 緣duyên 斷đoạn 故cố 。 三tam 因nhân 不bất 生sanh 者giả 。 三tam 緣duyên 三tam 因nhân 。 即tức 指chỉ 三tam 種chủng 相tương 續tục 。 之chi 因nhân 緣duyên 也dã 。 相tương 續tục 因nhân 緣duyên 。 即tức 無vô 明minh 能năng 所sở 等đẳng 也dã 。 無vô 明minh 能năng 所sở 。 即tức 微vi 細tế 惑hoặc 結kết 也dã 。 即tức 肯khẳng 綮khính/khể 之chi 所sở 喻dụ 也dã 。 此thử 之chi 因nhân 緣duyên 既ký 斷đoạn 。 則tắc 菩Bồ 提Đề 心tâm 得đắc 矣hĩ )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 世thế 間gian 業nghiệp 果quả 眾chúng 生sanh 。 皆giai 妙diệu 心tâm 影ảnh 明minh 。 如như 鏡kính 中trung 頭đầu 。 分phân 別biệt 則tắc 妄vọng 。 故cố 不bất 隨tùy 分phân 別biệt 。 則tắc 狂cuồng 性tánh 自tự 歇hiết 也dã 。 以dĩ 世thế 間gian 業nghiệp 果quả 眾chúng 生sanh 。 為vi 三tam 緣duyên 者giả 。 妄vọng 心tâm 緣duyên 之chi 而nhi 起khởi 也dã 。 以dĩ 殺sát 盜đạo 淫dâm 為vi 三tam 因nhân 者giả 。 妄vọng 心tâm 因nhân 之chi 而nhi 有hữu 也dã 。 所sở 謂vị 自tự 諸chư 妄vọng 想tưởng 。 展triển 轉chuyển 相tương 因nhân 。 故cố 斷đoạn 而nhi 不bất 生sanh 。 則tắc 狂cuồng 性tánh 自tự 歇hiết 也dã 。 歇hiết 即tức 菩Bồ 提Đề 等đẳng 者giả 。 所sở 謂vị 但đãn 離ly 妄vọng 緣duyên 即tức 如như 如như 佛Phật 。 骨cốt 間gian 肉nhục 曰viết 肯khẳng 。 內nội 結kết 處xứ 曰viết 綮khính/khể 。 莊trang 子tử 技kỹ 經kinh 肯khẳng 綮khính/khể 之chi 未vị 嘗thường 。 今kim 以dĩ 肯khẳng 綮khính/khể 。 譬thí 微vi 細tế 惑hoặc 結kết 。 盖# 劬cù 勞lao 脩tu 證chứng 。 只chỉ 為vì 妄vọng 惑hoặc 。 妄vọng 因nhân 既ký 息tức 。 惑hoặc 結kết 自tự 除trừ 。 故cố 不bất 勞lao 肯khẳng 綮khính/khể 脩tu 證chứng 也dã 。

譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 於ư 自tự 衣y 中trung 。 (# 至chí )# 方phương 悟ngộ 神thần 珠châu 。 非phi 從tùng 外ngoại 得đắc 。

(# 溫ôn 陵lăng 曰viết 。 得đắc 珠châu 之chi 喻dụ 。 亦diệc 喻dụ 妄vọng 息tức 真chân 現hiện 。 不bất 勞lao 修tu 證chứng 也dã )# 。

吳ngô 興hưng 曰viết 。 衣y 喻dụ 五ngũ 陰ấm 。 珠châu 喻dụ 藏tạng 性tánh 。 由do 無vô 明minh 故cố 不bất 覺giác 。 乏phạp 妙diệu 用dụng 故cố 窮cùng 露lộ 。 佛Phật 界giới 如như 本bổn 國quốc 。 九cửu 界giới 如như 他tha 方phương 。 求cầu 人nhân 天thiên 樂nhạo/nhạc/lạc 。 取thủ 偏thiên 小tiểu 益ích 。 猶do 乞khất 食thực 馳trì 走tẩu 。 妄vọng 情tình 暫tạm 失thất 。 真chân 性tánh 本bổn 圓viên 。 猶do 雖tuy 貧bần 珠châu 在tại 。 佛Phật 如như 智trí 者giả 。 教giáo 如như 示thị 珠châu 。 證chứng 理lý 起khởi 用dụng 。 則tắc 致trí 大đại 饒nhiêu 富phú 。 方phương 知tri 真chân 性tánh 。 不bất 從tùng 外ngoại 得đắc 。

即tức 時thời 阿A 難Nan 。 在tại 大đại 眾chúng 中trung 。 (# 至chí )# 我ngã 從tùng 因nhân 緣duyên 。 心tâm 得đắc 開khai 悟ngộ 。

(# 泐# 潭đàm 曰viết 。 富phú 那na 之chi 後hậu 。 復phục 以dĩ 阿A 難Nan 問vấn 難nạn/nan 者giả 。 諸chư 法pháp 既ký 明minh 。 則tắc 進tiến 脩tu 無vô 滯trệ 。 將tương 示thị 脩tu 證chứng 之chi 門môn 故cố 。 又hựu 以dĩ 當đương 機cơ 之chi 人nhân 發phát 起khởi 人nhân )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 遞đệ 躡niếp 上thượng 文văn 起khởi 難nạn/nan 。 為vi 後hậu 學học 決quyết 疑nghi 也dã 。 上thượng 稱xưng 緣duyên 斷đoạn 而nhi 因nhân 不bất 生sanh 。 斯tư 正chánh 因nhân 緣duyên 之chi 義nghĩa 。 何hà 前tiền 言ngôn 頓đốn 棄khí 邪tà 。 今kim 棄khí 因nhân 緣duyên 。 則tắc 外ngoại 道đạo 自tự 然nhiên 之chi 說thuyết 為vi 當đương 也dã 。

佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 即tức 如như 城thành 中trung 。 (# 至chí )# 因nhân 緣duyên 自tự 然nhiên 。 理lý 窮cùng 於ư 是thị 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 迷mê 頭đầu 認nhận 影ảnh 。 皆giai 由do 狂cuồng 性tánh 因nhân 緣duyên 。 若nhược 影ảnh 滅diệt 憤phẫn 亡vong 。 則tắc 本bổn 性tánh 菩Bồ 提Đề 。 豈khởi 從tùng 外ngoại 得đắc )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 狂cuồng 因nhân 既ký 滅diệt 。 則tắc 自tự 然nhiên 性tánh 出xuất 。 不bất 狂cuồng 之chi 前tiền 。 二nhị 皆giai 本bổn 無vô 。 由do 是thị 觀quán 之chi 。 凡phàm 所sở 謂vị 因nhân 緣duyên 自tự 然nhiên 。 本bổn 皆giai 不bất 有hữu 。 悉tất 因nhân 狂cuồng 妄vọng 而nhi 立lập 。 故cố 曰viết 理lý 窮cùng 於ư 是thị 。

阿A 難Nan 演Diễn 若Nhã 達Đạt 多Đa 。 頭đầu 本bổn 自tự 然nhiên 。 (# 至chí )# 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 怖bố 頭đầu 狂cuồng 走tẩu 。

(# 溫ôn 陵lăng 曰viết 。 此thử 以dĩ 因nhân 緣duyên 破phá 自tự 然nhiên 也dã )# 。

泐# 潭đàm 曰viết 。 自tự 然nhiên 者giả 本bổn 自tự 天thiên 然nhiên 。 不bất 假giả 因nhân 緣duyên 也dã 。 若nhược 本bổn 自tự 然nhiên 。 則tắc 或hoặc 狂cuồng 不bất 狂cuồng 無vô 所sở 然nhiên 。 而nhi 非phi 自tự 矣hĩ 。 夫phu 何hà 又hựu 假giả 照chiếu 鏡kính 因nhân 緣duyên 而nhi 後hậu 狂cuồng 走tẩu 。 此thử 自tự 然nhiên 之chi 計kế 墮đọa 矣hĩ 。

若nhược 自tự 然nhiên 頭đầu 。 因nhân 緣duyên 故cố 狂cuồng 。 (# 至chí )# 曾tằng 無vô 變biến 易dị 。 何hà 藉tạ 因nhân 緣duyên 。

(# 補bổ 註chú 曰viết 。 達đạt 多đa 不bất 見kiến 己kỷ 頭đầu 。 將tương 謂vị 失thất 其kỳ 頭đầu 矣hĩ 。 故cố 狂cuồng 走tẩu 。 今kim 頭đầu 本bổn 在tại 。 初sơ 不bất 曾tằng 因nhân 照chiếu 鏡kính 而nhi 失thất 。 又hựu 況huống 他tha 。 又hựu 照chiếu 鏡kính 亦diệc 不bất 曾tằng 狂cuồng 然nhiên 則tắc 汝nhữ 自tự 然nhiên 狂cuồng 非phi 關quan 因nhân 緣duyên 矣hĩ )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 此thử 以dĩ 自tự 然nhiên 破phá 因nhân 緣duyên 也dã 。 若nhược 本bổn 自tự 不bất 狂cuồng 。 假giả 因nhân 緣duyên 故cố 狂cuồng 。 則tắc 本bổn 自tự 不bất 失thất 。 盍# 假giả 因nhân 緣duyên 故cố 失thất 。 頭đầu 既ký 不bất 失thất 。 特đặc 由do 狂cuồng 妄vọng 。 則tắc 因nhân 緣duyên 之chi 計kế 墯# 矣hĩ 。

本bổn 狂cuồng 自tự 然nhiên 。 本bổn 有hữu 狂cuồng 怖bố 。 (# 至chí )# 頭đầu 本bổn 無vô 妄vọng 。 何hà 為vi 狂cuồng 走tẩu 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 此thử 破phá 因nhân 緣duyên 自tự 然nhiên 。 之chi 說thuyết 也dã )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 若nhược 狂cuồng 怖bố 本bổn 於ư 自tự 然nhiên 。 則tắc 是thị 本bổn 有hữu 狂cuồng 怖bố 。 然nhiên 既ký 無vô 所sở 潛tiềm 非phi 本bổn 狂cuồng 矣hĩ 。 若nhược 狂cuồng 怖bố 不bất 本bổn 於ư 自tự 然nhiên 。 則tắc 頭đầu 本bổn 無vô 妄vọng 。 何hà 為vi 狂cuồng 走tẩu 。 非phi 本bổn 不bất 狂cuồng 矣hĩ 。 既ký 非phi 本bổn 狂cuồng 。 非phi 不bất 本bổn 狂cuồng 。 足túc 知tri 自tự 然nhiên 因nhân 緣duyên 之chi 說thuyết 皆giai 妄vọng 立lập 矣hĩ 。

若nhược 悟ngộ 本bổn 頭đầu 。 識thức 知tri 狂cuồng 走tẩu 。 (# 至chí )# 此thử 句cú 方phương 名danh 。 無vô 戲hí 論luận 法pháp 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 若nhược 悟ngộ 本bổn 真chân 。 則tắc 知tri 諸chư 妄vọng 了liễu 不bất 相tương 關quan 。 真chân 見kiến 性tánh 人nhân 。 一nhất 切thiết 妄vọng 緣duyên 豁hoát 然nhiên 蕩đãng 絕tuyệt 。 得đắc 大đại 解giải 脫thoát 。 者giả 以dĩ 此thử )# 。

(# 資tư 中trung 曰viết 。 前tiền 文văn 佛Phật 說thuyết 緣duyên 斷đoạn 狂cuồng 歇hiết 。 歇hiết 即tức 菩Bồ 提Đề 。 阿A 難Nan 疑nghi 菩Bồ 提Đề 從tùng 因nhân 緣duyên 得đắc 。 若nhược 棄khí 因nhân 緣duyên 即tức 屬thuộc 自tự 然nhiên 。 故cố 佛Phật 重trọng/trùng 舉cử 狂cuồng 喻dụ 。 反phản 覆phúc 破phá 之chi 。 而nhi 復phục □# □# 。 若nhược 悟ngộ 本bổn 頭đầu 。 識thức 知tri 狂cuồng 走tẩu 。 因nhân 緣duyên 自tự 然nhiên 。 俱câu 為vi 戲hí 論luận 。 是thị 故cố 我ngã 言ngôn 。 三tam 緣duyên 斷đoạn 故cố 。 即tức 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 如như 云vân 戲hí 論luận 斷đoạn 故cố 即tức 菩Bồ 提Đề 心tâm 也dã 。 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 生sanh 下hạ 。 復phục 與dữ 詳tường 示thị 無vô 戲hí 論luận 法pháp )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 菩Bồ 提Đề 心tâm 中trung 。 本bổn 無vô 生sanh 滅diệt 。 亦diệc 無vô 自tự 然nhiên 。 若nhược 謂vị 菩Bồ 提Đề 心tâm 生sanh 。 生sanh 滅diệt 心tâm 滅diệt 。 此thử 但đãn 生sanh 滅diệt 。 非phi 菩Bồ 提Đề 也dã 。 若nhược 謂vị 滅diệt 生sanh 俱câu 盡tận 。 無vô 功công 用dụng 道đạo 。 有hữu 自tự 然nhiên 者giả 。 因nhân 是thị 則tắc 明minh 自tự 然nhiên 心tâm 生sanh 。 生sanh 滅diệt 心tâm 滅diệt 。 此thử 亦diệc 生sanh 滅diệt 。 非phi 菩Bồ 提Đề 也dã 。 而nhi 又hựu 反phản 指chỉ 。 無vô 生sanh 滅diệt 者giả 。 名danh 為vi 自Tự 然Nhiên 。 皆giai 則tắc 戲hí 論luận 。 譬thí 如như 因nhân 有hữu 雜tạp 和hòa 。 故cố 說thuyết 和hòa 合hợp 。 而nhi 又hựu 反phản 指chỉ 非phi 和hòa 合hợp 也dã 。 稱xưng 本bổn 然nhiên 性tánh 。 皆giai 是thị 對đối 待đãi 妄vọng 立lập 戲hí 論luận 之chi 法pháp 。 直trực 使sử 然nhiên 與dữ 非phi 然nhiên 。 合hợp 與dữ 非phi 合hợp 。 一nhất 切thiết 遠viễn 離ly 。 亦diệc 無vô 遠viễn 離ly 之chi 心tâm 。 乃nãi 真chân 無vô 功công 用dụng 道đạo 。 無vô 戲hí 論luận 法pháp 也dã 。

菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 尚thượng 在tại 遙diêu 遠viễn 。 (# 至chí )# 如như 恆Hằng 河Hà 沙sa 只chỉ 益ích 戲hí 論luận 。

泐# 潭đàm 曰viết 。 至chí 此thử 乃nãi 責trách 其kỳ 妄vọng 計kế 戲hí 論luận 。 戲hí 論luận 未vị 斷đoạn 。 即tức 狂cuồng 心tâm 未vị 歇hiết 。 難nạn/nan 契khế 菩Bồ 提Đề 。 故cố 云vân 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 尚thượng 在tại 遙diêu 遠viễn 。 苟cẩu 非phi 歷lịch 劫kiếp 修tu 證chứng 。 雖tuy 持trì 多đa 經kinh 妙diệu 理lý 。 只chỉ 益ích 戲hí 論luận 也dã 。

(# 補bổ 註chú 曰viết 。 此thử 責trách 阿A 難Nan 之chi 妄vọng 計kế 也dã )# 。

汝nhữ 雖tuy 談đàm 說thuyết 。 因nhân 緣duyên 自tự 然nhiên 。 (# 至chí )# 遠viễn 離ly 世thế 間gian 。 憎tăng 愛ái 二nhị 苦khổ 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 令linh 汝nhữ 解giải 脫thoát 。 得đắc 離ly 婬dâm 室thất 也dã 。 孤cô 山sơn 曰viết 。 脩tu 無vô 漏lậu 業nghiệp 者giả 圓viên 脩tu 止Chỉ 觀Quán 。 則tắc 不bất 漏lậu 落lạc 二nhị 種chủng 生sanh 死tử 。 亦diệc 不bất 漏lậu 失thất 三tam 諦đế 義nghĩa 。 理lý 無vô 漏lậu 既ký 深thâm 。 憎tăng 受thọ 非phi 淺thiển 。 捨xả 妄vọng 即tức 真chân 。 去khứ 事sự 就tựu 理lý 。 悉tất 名danh 憎tăng 愛ái )# 。

泐# 潭đàm 曰viết 。 因nhân 緣duyên 自tự 然nhiên 。 有hữu 益ích 於ư 辨biện 。 無vô 益ích 於ư 道Đạo 。 多đa 聞văn 第đệ 一nhất 。 有hữu 益ích 於ư 名danh 。 無vô 益ích 於ư 實thật 。 故cố 雖tuy 積tích 劫kiếp 熏huân 持trì 。 不bất 如như 一nhất 日nhật 。 修tu 無vô 漏lậu 業nghiệp 。 無vô 漏lậu 業nghiệp 者giả 。 首thủ 楞lăng 真chân 定định 也dã 。 得đắc 此thử 定định 者giả 。 永vĩnh 滅diệt 諸chư 漏lậu 。 故cố 離ly 憎tăng 愛ái 苦khổ 。

如như 摩Ma 登Đăng 伽Già 。 宿túc 為vi 婬dâm 女nữ 。 (# 至chí )# 如như 何hà 自tự 欺khi 。 尚thượng 留lưu 觀quán 聽thính 。

(# 資tư 中trung 曰viết 。 以dĩ 智trí 遣khiển 情tình 。 还# 沉trầm 欲dục 海hải 。 以dĩ 滅diệt 滅diệt 滅diệt 。 復phục 滯trệ 功công 能năng 。 乃nãi 至chí 遣khiển 無vô 可khả 遣khiển 。 道đạo 合hợp 無vô 功công 。 則tắc 體thể 訂# 理lý 窮cùng 。 还# 源nguyên 之chi 至chí )# 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 依y 諸chư 師sư 以dĩ 解giải 行hành 分phần/phân 經kinh 前tiền 開khai 解giải 竟cánh 。 後hậu 示thị 行hành 也dã 。 然nhiên 則tắc 上thượng 根căn 利lợi 器khí 。 隨tùy 聞văn 獲hoạch 證chứng 。 楞lăng 嚴nghiêm 大đại 體thể 亦diệc 已dĩ 備bị 矣hĩ 。 其kỳ 有hữu 中trung 下hạ 之chi 器khí 。 更cánh 俟sĩ 談đàm 行hành 。 思tư 而nhi 脩tu 之chi 。 故cố 假giả 阿A 難Nan 等đẳng 請thỉnh 入nhập 華hoa 屋ốc 。 於ư 是thị 廣quảng 示thị 三Tam 摩Ma 提Đề 路lộ )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 如như 摩Ma 登Đăng 伽Già 下hạ 。 明minh 熏huân 無vô 漏lậu 業nghiệp 之chi 速tốc 效hiệu 也dã 。 宿túc 因nhân 即tức 歷lịch 世thế 貪tham 愛ái 苦khổ 因nhân 也dã 。 出xuất 纏triền 登đăng 伽già 也dã 。 授thọ 記ký 耶da 輸du 也dã 。 如như 何hà 下hạ 。 結kết 責trách 阿A 難Nan 。 令linh 捨xả 苦khổ 本bổn 。 脩tu 無vô 漏lậu 道Đạo 。 無vô 以dĩ 貪tham 愛ái 存tồn 於ư 心tâm 目mục 也dã 。 自tự 初sơ 決quyết 擇trạch 真chân 妄vọng 。 發phát 明minh 覺giác 性tánh 。 乃nãi 至chí 深thâm 窮cùng 萬vạn 法pháp 。 決quyết 通thông 疑nghi 滯trệ 。 使sử 其kỳ 信tín 解giải 。 真chân 正chánh 為vi 因Nhân 地Địa 心tâm 。 因nhân 心tâm 既ký 真chân 。 斯tư 可khả 圓viên 成thành 果quả 地địa 脩tu 證chứng 故cố 。 前tiền 經kinh 為vi 見kiến 道đạo 分phần/phân 者giả 止chỉ 此thử 。 下hạ 文văn 別biệt 起khởi 。 為vi 修tu 道Đạo 分phần/phân 也dã 。 盖# 雖tuy 見kiến 性tánh 真chân 。 非phi 脩tu 莫mạc 證chứng 。 故cố 即tức 前tiền 了liễu 義nghĩa 。 示thị 脩tu 行hành 門môn 。

阿A 難Nan 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 聞văn 佛Phật 示thị 誨hối 。 (# 至chí )# 引dẫn 諸chư 沉trầm 冥minh 。 出xuất 於ư 苦khổ 海hải 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 疑nghi 惑hoặc 銷tiêu 除trừ 。 心tâm 悟ngộ 實thật 相tướng 者giả 。 第đệ 三tam 卷quyển 末mạt 。 說thuyết 偈kệ 述thuật 益ích 若nhược 作tác 證chứng 悟ngộ 。 此thử 則tắc 增tăng 道đạo 也dã 。 設thiết 作tác 解giải 悟ngộ 。 今kim 豈khởi 無vô 證chứng 乎hồ 。 故cố 知tri 請thỉnh 行hành 權quyền 為vi 發phát 起khởi 耳nhĩ )# 。

吳ngô 興hưng 曰viết 。 惑hoặc 銷tiêu 心tâm 悟ngộ 。 身thân 意ý 輕khinh 安an 。 謝tạ 發phát 明minh 覺giác 性tánh 決quyết 通thông 疑nghi 滯trệ 之chi 益ích 也dã 。 多đa 方phương 誨hối 示thị 。 為vi 無vô 上thượng 大đại 悲bi 。 洗tẩy 我ngã 塵trần 垢cấu 。 為vi 清thanh 淨tịnh 寶bảo 王vương 。

世Thế 尊Tôn 我ngã 今kim 。 雖tuy 承thừa 如như 是thị 法Pháp 音âm 。 (# 至chí )# 得đắc 陀đà 羅la 尼ni 。 入nhập 佛Phật 知tri 見kiến 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 法pháp 華hoa 明minh 三tam 陀đà 羅la 尼ni 。 即tức 空không 假giả 中trung 三tam 義nghĩa 也dã 。 今kim 請thỉnh 一nhất 心tâm 三tam 觀quán 攝nhiếp 伏phục 想tưởng 行hành 門môn 。 欲dục 入nhập 初sơ 住trụ 三tam 智trí 。 一nhất 時thời 開khai 發phát 。 故cố 云vân 佛Phật 知tri 見kiến )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 失thất 性tánh 如như 旅lữ 泊bạc 。 見kiến 性tánh 如như 華hoa 屋ốc 。 見kiến 性tánh 不bất 脩tu 。 如như 獲hoạch 屋ốc 不bất 入nhập 。 故cố 請thỉnh 如Như 來Lai 本bổn 發phát 心tâm 路lộ 。 冀ký 入nhập 佛Phật 知tri 見kiến 也dã 。 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 圓viên 果quả 也dã 。 本bổn 發phát 心tâm 路lộ 。 圓viên 因nhân 也dã 。 既ký 已dĩ 見kiến 性tánh 。 又hựu 求cầu 入nhập 佛Phật 知tri 見kiến 者giả 。 見kiến 方phương 開khai 示thị 。 脩tu 乃nãi 悟ngộ 入nhập 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 哀ai 愍mẫn 會hội 中trung 。 (# 至chí )# 由do 是thị 始thỉ 終chung 。 無vô 壞hoại 滅diệt 故cố 。

(# 長trường/trưởng 水thủy 曰viết 。 妙diệu 三tam 摩ma 提đề 。 即tức 首thủ 楞lăng 正chánh 定định 。 二nhị 决# 定định 義nghĩa 。 即tức 因nhân 心tâm 業nghiệp 本bổn 也dã )# 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 空không 離ly 中trung 。 皆giai 名danh 生sanh 滅diệt 中trung 即tức 空không 假giả 。 是thị 謂vị 佛Phật 乘thừa 。 法pháp 華hoa 明minh 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 不bất 退thoái 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 測trắc 佛Phật 智trí 。 良lương 决# 於ư 此thử 法pháp 皆giai 變biến 滅diệt 。 喻dụ 妄vọng 體thể 無vô 常thường 。 空không 無vô 爛lạn 壞hoại 。 喻dụ 真chân 性tánh 常thường 住trụ )# 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 先tiên 示thị 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 生sanh 滅diệt 地địa 以dĩ 為vi 初sơ 心tâm 發phát 覺giác 之chi 本bổn 。 不bất 滅diệt 不bất 生sanh 。 合hợp 如Như 來Lai 藏tạng 為vi 同đồng 。 以dĩ 生sanh 滅diệt 心tâm 。 求cầu 常thường 住trụ 果quả 。 為vi 異dị )# 。

真chân 際tế 曰viết 。 汝nhữ 當đương 照chiếu 明minh 諸chư 器khí 下hạ 。 使sử 先tiên 審thẩm 有hữu 為vi 法pháp 。 無vô 非phi 幻huyễn 妄vọng 。 例lệ 名danh 己kỷ 身thân 。 即tức 幻huyễn 妄vọng 本bổn 。 唯duy 湛trạm 圓viên 真chân 體thể 。 終chung 無vô 滅diệt 壞hoại 。 是thị 為vi 真chân 基cơ 也dã 。 妄vọng 體thể 無vô 常thường 。 終chung 從tùng 變biến 滅diệt 。 真chân 性tánh 常thường 住trụ 。 安an 有hữu 壞hoại 闌lan 。

則tắc 汝nhữ 身thân 中trung 。 堅kiên 相tướng 為vi 地địa 。 (# 至chí )# 汝nhữ 濁trược 五ngũ 重trọng 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 由do 此thử 四tứ 纏triền 。 至chí 五ngũ 疊điệp 渾hồn 濁trược 者giả 。 四tứ 大đại 纏triền 縛phược 。 總tổng 成thành 五ngũ 陰ấm 也dã 。 以dĩ 四tứ 大đại 成thành 五ngũ 根căn 。 而nhi 心tâm 王vương 居cư 中trung 。 能năng 令linh 眼nhãn 視thị 耳nhĩ 聽thính 。 鼻tị 舌thiệt 身thân 覺giác 心tâm 意ý 。 則tắc 察sát 因nhân 隨tùy 色sắc 聲thanh 。 而nhi 有hữu 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 。 故cố 成thành 五ngũ 陰ấm 色sắc 為vi 識thức 為vi 終chung 。 五ngũ 陰ấm 翳ế 彼bỉ 湛trạm 。 圓viên 故cố 有hữu 劫kiếp 等đẳng 五ngũ 重trọng/trùng 渾hồn 濁trược 也dã )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 四tứ 大đại 假giả 幻huyễn 妄vọng 之chi 身thân 。 縛phược 性tánh 為vi 纏triền 。 五ngũ 疊điệp 織chức 見kiến 覺giác 之chi 妄vọng 。 汩# 湛trạm 為vi 濁trược 。 纏triền 為vi 生sanh 死tử 根căn 本bổn 。 濁trược 為vi 惑hoặc 業nghiệp 根căn 本bổn 。 故cố 應ưng 審thẩm 明minh 。 譬thí 如như 清thanh 水thủy 。 清thanh 水thủy 覺giác 湛trạm 明minh 性tánh 也dã 。 塵trần 沙sa 煩phiền 惱não 惑hoặc 業nghiệp 也dã 。 性tánh 不bất 相tương 循tuần 。 真chân 妄vọng 染nhiễm 淨tịnh 異dị 也dã 。 世thế 間gian 人nhân 非phi 出xuất 世thế 智trí 也dã 。 故cố 起khởi 惑hoặc 汩# 湛trạm 。 使sử 性tánh 渾hồn 濁trược 。

(# 興hưng 福phước 曰viết 。 清thanh 水thủy 喻dụ 圓viên 湛trạm 妙diệu 心tâm 。 塵trần 土thổ/độ 灰hôi 沙sa 喻dụ 五ngũ 陰ấm 生sanh 法pháp 五ngũ 疊điệp 亂loạn 真chân 。 故cố 以dĩ 五ngũ 陰ấm 為vi 獨độc )# 。

阿A 難Nan 汝nhữ 見kiến 虗hư 空không 徧biến 十thập 方phương 界giới 。 (# 至chí )# 是thị 第đệ 一nhất 重trọng 。 名danh 為vi 劫kiếp 濁trược 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 此thử 濁trược 依y 於ư 色sắc 陰ấm 。 夫phu 四tứ 大đại 五ngũ 根căn 五ngũ 塵trần 。 同đồng 名danh 色sắc 陰ấm 。 今kim 以dĩ 眼nhãn 根căn 見kiến 空không 塵trần 。 而nhi 說thuyết 者giả 以dĩ 渾hồn 濁trược 義nghĩa 顯hiển 故cố 。 何hà 故cố 名danh 劫kiếp 濁trược 邪tà 。 以dĩ 成thành 住trụ 壞hoại 空không 四tứ 。 皆giai 名danh 劫kiếp 故cố 。 指chỉ 見kiến 空không 名danh 為vi 劫kiếp 濁trược )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 覺giác 非phi 空không 色sắc 。 由do 一nhất 念niệm 不bất 覺giác 妄vọng 見kiến 空không 相tướng 。 以dĩ 生sanh 發phát 遍biến 迷mê 。 故cố 空không 見kiến 不bất 分phân 。 以dĩ 不bất 分phân 故cố 有hữu 空không 無vô 體thể 。 為vi 雜tạp 於ư 見kiến 也dã 。 有hữu 見kiến 無vô 覺giác 。 為vi 雜tạp 於ư 空không 也dã 。 此thử 起khởi 明minh 初sơ 起khởi 混hỗn 茫mang 之chi 相tướng 也dã 。 故cố 為vi 第đệ 一nhất 重trọng/trùng 。 涅Niết 槃Bàn 名danh 無vô 織chức 。 織chức 者giả 兩lưỡng 物vật 相tương 涉thiệp 。 經kinh 緯# 造tạo 作tác 之chi 義nghĩa 。 涅Niết 槃Bàn 之chi 體thể 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 不bất 涉thiệp 眾chúng 緣duyên 。 離ly 編biên 織chức 故cố 。 今kim 以dĩ 無vô 空không 之chi 體thể 。 織chức 無vô 覺giác 之chi 見kiến 。 以dĩ 無vô 覺giác 之chi 見kiến 。 織chức 無vô 空không 之chi 體thể 。 乃nãi 妄vọng 見kiến 空không 而nhi 兩lưỡng 無vô 其kỳ 實thật 。 即tức 土thổ 失thất 留lưu 礙ngại 者giả 。 不bất 渾hồn 濁trược 真chân 性tánh 乎hồ 。

汝nhữ 身thân 現hiện 摶đoàn 。 四tứ 大đại 為vi 體thể 。 (# 至chí )# 是thị 第đệ 二nhị 重trọng 。 名danh 為vi 見kiến 濁trược 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 真chân 性tánh 廓khuếch 湛trạm 。 本bổn 無vô 見kiến 覺giác 。 由do 四tứ 大đại 摶đoàn 結kết 。 以dĩ 成thành 根căn 隔cách 故cố 見kiến 覺giác 生sanh 。 而nhi 廓khuếch 湛trạm 壅ủng 四tứ 大đại 旋toàn 。 而nhi 覺giác 知tri 生sanh 。 是thị 謂vị 相tương/tướng 織chức )# 。

孤cô 山sơn 曰viết 。 此thử 濁trược 依y 於ư 受thọ 陰ấm 。 夫phu 領lãnh 納nạp 所sở 緣duyên 。 名danh 之chi 為vi 受thọ 。 而nhi 有hữu 六lục 種chủng 。 謂vị 六lục 觸xúc 因nhân 緣duyên 生sanh 於ư 六lục 受thọ 。 六lục 受thọ 為vi 四tứ 大đại 所sở 壅ủng 。 故cố 令linh 留lưu 礙ngại 。 所sở 以dĩ 見kiến 不bất 超siêu 色sắc 。 聞văn 不bất 出xuất 聲thanh 。 四tứ 大đại 為vi 六lục 受thọ 所sở 旋toàn 。 故cố 令linh 覺giác 知tri 也dã 。 二nhị 法pháp 交giao 織chức 。 妄vọng 為vi 受thọ 陰ấm 。 以dĩ 其kỳ 見kiến 境cảnh 領lãnh 納nạp 渾hồn 濁trược 真chân 性tánh 。 故cố 名danh 見kiến 濁trược 。

又hựu 汝nhữ 心tâm 中trung 。 憶ức 識thức 誦tụng 習tập 。 (# 至chí )# 是thị 第đệ 三tam 重trọng 。 名danh 煩phiền 惱não 濁trược 。

(# 長trường/trưởng 水thủy 曰viết 。 憶ức 過quá 去khứ 境cảnh 。 識thức 現hiện 在tại 塵trần 。 誦tụng 習tập 未vị 來lai 境cảnh 界giới )# 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 智trí 識thức 誦tụng 。 習tập 即tức 智trí 及cập 相tương 續tục 。 執chấp 取thủ 計kế 名danh 之chi 事sự 也dã 。 由do 是thị 於ư 性tánh 之chi 內nội 分phần/phân 。 發phát 六lục 知tri 根căn 。 容dung 之chi 外ngoại 分phần/phân 。 現hiện 六lục 塵trần 境cảnh 。 根căn 境cảnh 煩phiền 搆câu 。 以dĩ 惱não 湛trạm 性tánh 。 名danh 煩phiền 惱não 濁trược )# 。

孤cô 山sơn 曰viết 。 此thử 濁trược 依y 於ư 想tưởng 陰ấm 。 能năng 取thủ 所sở 領lãnh 之chi 緣duyên 。 相tương/tướng 名danh 為vi 想tưởng 。 而nhi 有hữu 六lục 種chủng 。 謂vị 取thủ 所sở 領lãnh 六lục 塵trần 之chi 相tướng 。 為vi 六lục 想tưởng 也dã 。 性tánh 發phát 如như 見kiến 。 謂vị 能năng 取thủ 六lục 想tưởng 。 容dung 現hiện 六lục 塵trần 。 謂vị 所sở 取thủ 六lục 塵trần 之chi 相tướng 也dã 。 以dĩ 此thử 相tương/tướng 織chức 。 妄vọng 成thành 想tưởng 陰ấm 。 既ký 取thủ 著trước 所sở 領lãnh 。 則tắc 擾nhiễu 亂loạn 甚thậm 前tiền 。 既ký 渾hồn 真chân 性tánh 。 故cố 名danh 煩phiền 惱não 濁trược 。

又hựu 汝nhữ 朝triêu 夕tịch 。 生sanh 滅diệt 不bất 停đình 。 知tri 見kiến (# 至chí )# 是thị 第đệ 四tứ 重trọng 。 名danh 眾chúng 生sanh 濁trược 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 此thử 濁trược 依y 於ư 行hành 陰ấm 造tạo 作tác 之chi 心tâm 。 能năng 趣thú 於ư 界giới 。 名danh 為vi 行hàng 行hàng 有hữu 六lục 種chủng 。 大đại 品phẩm 經kinh 中trung 。 說thuyết 為vi 六lục 思tư 。 思tư 即tức 是thị 業nghiệp 。 謂vị 於ư 六lục 想tưởng 之chi 後hậu 。 各các 起khởi 不bất 善thiện 業nghiệp 。 善thiện 業nghiệp 無vô 動động 業nghiệp 也dã )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 生sanh 滅diệt 不bất 停đình 為vi 行hành 。 行hành 相tương/tướng 遷thiên 流lưu 。 故cố 曰viết 業nghiệp 運vận 。 妄vọng 想tưởng 知tri 見kiến 。 即tức 行hành 陰ấm 體thể 。 諸chư 行hành 無vô 常thường 。 故cố 國quốc 土độ 每mỗi 迁# 。 隨tùy 趣thú 受thọ 生sanh 。 此thử 所sở 以dĩ 為vì 眾chúng 生sanh 也dã 。

汝nhữ 等đẳng 見kiến 聞văn 。 元nguyên 無vô 異dị 性tánh 。 (# 至chí )# 是thị 第đệ 五ngũ 重trọng 。 名danh 為vi 命mạng 濁trược 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 見kiến 聞văn 自tự 湛trạm 圓viên 而nhi 分phần/phân 。 故cố 元nguyên 無vô 異dị 姓tánh 。 眾chúng 塵trần 隔cách 圓viên 融dung 之chi 體thể 。 故cố 無vô 端đoan 成thành 異dị 。 自tự 性tánh 觀quán 。 之chi 同đồng 一nhất 真chân 常thường 。 故cố 曰viết 相tương/tướng 。 知tri 自tự 用dụng 觀quán 之chi 。 互hỗ 起khởi 生sanh 滅diệt 。 故cố 曰viết 相tương 背bội )# 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 五ngũ 濁trược 從tùng 細tế 至chí 麤thô 有hữu 生sanh 皆giai 具cụ 。 所sở 謂vị 生sanh 死tử 根căn 本bổn 。 虛hư 妄vọng 滅diệt 生sanh 者giả )# 。

孤cô 山sơn 曰viết 。 此thử 濁trược 依y 於ư 識thức 。 陰ấm 了liễu 別biệt 所sở 緣duyên 之chi 境cảnh 。 名danh 為vi 識thức 。 識thức 有hữu 六lục 種chủng 。 即tức 是thị 六lục 識thức 也dã 。 元nguyên 無vô 異dị 姓tánh 者giả 。 了liễu 別biệt 之chi 心tâm 。 惟duy 一nhất 故cố 。 眾chúng 城thành 隔cách 越việt 者giả 。 六lục 塵trần 不bất 同đồng 故cố 。 牽khiên 生sanh 六lục 識thức 。 故cố 云vân 無vô 狀trạng 異dị 生sanh 。 性tánh 中trung 相tương 知tri 。 釋thích 上thượng 元nguyên 無vô 異dị 性tánh 也dã 。 用dụng 中trung 相tương 背bội 。 釋thích 上thượng 無vô 狀trạng 異dị 生sanh 也dã 。 眼nhãn 不bất 別biệt 聲thanh 。 耳nhĩ 不bất 別biệt 色sắc 。 是thị 相tương 背bội 也dã 。 同đồng 異dị 失thất 準chuẩn 者giả 。 適thích 言ngôn 其kỳ 同đồng 。 則tắc 用dụng 相tương 背bội 適thích 言ngôn 其kỳ 異dị 。 則tắc 性tánh 相tướng 知tri 。 故cố 無vô 定định 準chuẩn 。 以dĩ 此thử 交giao 織chức 妄vọng 成thành 識thức 陰ấm 識thức 住trụ 命mạng 。 存tồn 識thức 去khứ 命mạng 謝tạ 渾hồn 濁trược 真chân 性tánh 。 故cố 名danh 命mạng 濁trược 。

阿A 難Nan 汝nhữ 今kim 欲dục 令linh 。 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 (# 至chí )# 皆giai 合hợp 涅Niết 槃Bàn 。 清thanh 淨tịnh 妙diệu 德đức 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 以dĩ 圓viên 湛trạm 之chi 性tánh 。 旋toàn 虛hư 妄vọng 之chi 心tâm 。 斯tư 盖# 脩tu 三tam 止Chỉ 觀Quán 。 照chiếu 二nhị 諦đế 境cảnh 。 伏phục 斷đoạn 生sanh 滅diệt 。 證chứng 無vô 生sanh 滅diệt 也dã 。 伏phục 還hoàn 下hạ 因nhân 該cai 十thập 信tín 。 然nhiên 後hậu 下hạ 果quả 通thông 分phần/phân 滿mãn 。 靜tĩnh 器khí 即tức 止Chỉ 觀Quán 之chi 心tâm 也dã 。 信tín 前tiền 猶do 淺thiển 。 入nhập 信tín 漸tiệm 深thâm 。 沙sa 土thổ 自tự 沉trầm 。 麤thô 垢cấu 先tiên 落lạc 也dã 。 清thanh 水thủy 現hiện 前tiền 。 三tam 諦đế 似tự 顯hiển 也dã )# 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 眾chúng 生sanh 之chi 心tâm 。 本bổn 來lai 清thanh 淨tịnh 。 如như 水thủy 之chi 清thanh 。 但đãn 為vi 客khách 塵trần 所sở 染nhiễm 。 故cố 濁trược 耳nhĩ 。 故cố 曰viết 此thử 若nhược 無vô 染nhiễm 雜tạp 。 一nhất 切thiết 應ưng 自tự 脫thoát 。 此thử 若nhược 無vô 清thanh 淨tịnh 。 功công 用dụng 應ưng 無vô 果quả 。 非phi 染nhiễm 非phi 不bất 染nhiễm 。 非phi 淨tịnh 非phi 不bất 淨tịnh 。 心tâm 性tánh 本bổn 淨tịnh 故cố 客khách 塵trần 煩phiền 惱não 染nhiễm )# 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 一nhất 切thiết 變biến 現hiện 。 即tức 隨tùy 机cơ 所sở 感cảm 。 十thập 界giới 現hiện 形hình 也dã 俱câu 是thị 淨tịnh 用dụng 。 故cố 云vân 不bất 為vị 煩phiền 惱não 。 即tức 用dụng 是thị 體thể 。 故cố 云vân 皆giai 合hợp 涅Niết 槃Bàn )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 六lục 受thọ 用dụng 根căn 也dã 。 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 涅Niết 槃Bàn 妙diệu 德đức 也dã 。 生sanh 死tử 根căn 本bổn 。 五ngũ 濁trược 業nghiệp 用dụng 也dã 。 夫phu 欲dục 反phản 妄vọng 契khế 真chân 。 先tiên 當đương 擇trạch 去khứ 生sanh 死tử 妄vọng 本bổn 。 依y 不bất 生sanh 滅diệt 。 圓viên 湛trạm 之chi 性tánh 。 以dĩ 成thành 其kỳ 功công 。 如như 澄trừng 濁trược 水thủy 。 必tất 於ư 靜tĩnh 器khí 。 以dĩ 湛trạm 旋toàn 其kỳ 虗hư 妄vọng 。 使sử 伏phục 還hoàn 元nguyên 覺giác 。 如như 以dĩ 靜tĩnh 沉trầm 其kỳ 沙sa 土thổ/độ 。 使sử 清thanh 水thủy 現hiện 前tiền 也dã 。 此thử 則tắc 初sơ 伏phục 客khách 塵trần 煩phiền 惱não 而nhi 已dĩ 。 盖# 方phương 旋toàn 之chi 使sử 伏phục 。 非phi 真chân 無vô 生sanh 滅diệt 性tánh 也dã 。 及cập 得đắc 其kỳ 本bổn 元nguyên 真chân 明minh 之chi 覺giác 。 無vô 生sanh 滅diệt 性tánh 。 則tắc 無vô 明minh 之chi 根căn 本bổn 永vĩnh 斷đoạn 。 而nhi 覺giác 湛trạm 明minh 相tướng 。 於ư 是thị 精tinh 純thuần 。 一nhất 切thiết 變biến 現hiện 。 不bất 為vị 煩phiền 惱não 。 如như 去khứ 泥nê 純thuần 水thủy 。 一nhất 任nhậm 攪giảo 淘đào 。 無vô 復phục 汩# 濁trược 。 乃nãi 可khả 為vi 因Nhân 地Địa 心tâm 也dã 。 因nhân 心tâm 如như 此thử 。 則tắc 果quả 地địa 修tu 證chứng 。 無vô 有hữu 不bất 圓viên 。 涅Niết 槃Bàn 妙diệu 德đức 無vô 有hữu 不bất 合hợp 。 故cố 因nhân 心tâm 不bất 可khả 不bất 審thẩm 也dã 。

第đệ 二nhị 義nghĩa 者giả 。 汝nhữ 等đẳng 必tất 欲dục 。 (# 至chí )# 云vân 何hà 降hàng 伏phục 。 取thủ 如Như 來Lai 位vị 。

(# 補bổ 註chú 曰viết 。 初sơ 義nghĩa 審thẩm 因Nhân 地Địa 發phát 心tâm 。 故cố 指chỉ 五ngũ 濁trược 業nghiệp 用dụng 。 為vi 生sanh 死tử 根căn 本bổn 。 即tức 虛hư 妄vọng 滅diệt 生sanh 者giả 也dã 。 令linh 其kỳ 擇trạch 之chi 旋toàn 之chi 。 而nhi 依y 圓viên 湛trạm 。 不bất 生sanh 滅diệt 性tánh 。 以dĩ 成thành 其kỳ 功công 也dã 。 次thứ 承thừa 令linh 審thẩm 。 煩phiền 惱não 根căn 本bổn 。 兼kiêm 含hàm 選tuyển 擇trạch 圓viên 根căn 之chi 意ý 。 故cố 下hạ 即tức 指chỉ 六lục 根căn 媒môi 賊tặc 劫kiếp 家gia 。 為vi 煩phiền 惱não 根căn 本bổn 。 而nhi 繼kế 以dĩ 世thế 界giới 相tương 涉thiệp 之chi 義nghĩa 。 備bị 顯hiển 六lục 根căn 。 功công 德đức 數số 量lượng 。 定định 其kỳ 優ưu 劣liệt 。 次thứ 第đệ 發phát 揚dương 。 令linh 知tri 所sở 擇trạch 耳nhĩ )# 。

泐# 潭đàm 曰viết 。 無vô 明minh 發phát 業nghiệp 。 愛ái 取thủ 潤nhuận 生sanh 。 六lục 識thức 能năng 作tác 。 梨lê 耶da 能năng 受thọ 。 潛tiềm 為vi 煩phiền 惱não 根căn 本bổn 。 發phát 為vi 虗hư 妄vọng 根căn 塵trần 。 知tri 之chi 乃nãi 可khả 降hàng 伏phục 。 降giáng/hàng 之chi 乃nãi 可khả 取thủ 果quả 。 發phát 業nghiệp 潤nhuận 生sanh 。 指chỉ 煩phiền 惱não 也dã 。 誰thùy 作tác 誰thùy 受thọ 。 推thôi 根căn 本bổn 也dã 。 意ý 顯hiển 六lục 根căn 。 自tự 作tác 自tự 受thọ 。

阿A 難Nan 汝nhữ 觀quán 世thế 間gian 。 解giải 結kết 之chi 人nhân 。 (# 至chí )# 於ư 器khí 世thế 間gian 。 不bất 能năng 超siêu 越việt 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 外ngoại 之chi 六lục 塵trần 。 內nội 之chi 六lục 識thức 。 皆giai 由do 眼nhãn 等đẳng 。 引dẫn 發phát 和hòa 合hợp 。 故cố 云vân 六lục 為vi 賊tặc 媒môi 。 所sở 起khởi 煩phiền 惱não 。 害hại 如Như 來Lai 藏tạng 。 故cố 云vân 自tự 劫kiếp 家gia 寶bảo 。 由do 六lục 根căn 所sở 。 起khởi 煩phiền 惱não 故cố 。 發phát 業nghiệp 潤nhuận 生sanh 。 乃nãi 有hữu 無vô 始thỉ 眾chúng 生sanh 世thế 界giới 等đẳng )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 汝nhữ 觀quán 下hạ 。 釋thích 上thượng 須tu 知tri 其kỳ 處xứ 也dã 。 引dẫn 空không 義nghĩa 者giả 。 謂vị 除trừ 無vô 結kết 則tắc 無vô 解giải 。 而nhi 孰thục 能năng 無vô 結kết 哉tai 。 則tắc 汝nhữ 下hạ 。 示thị 虗hư 妄vọng 根căn 塵trần 顛điên 倒đảo 也dã 。 眼nhãn 等đẳng 六lục 媒môi 妄vọng 根căn 也dã 。 媒môi 引dẫn 六lục 賊tặc 妄vọng 塵trần 也dã 。 自tự 劫kiếp 真chân 性tánh 顛điên 倒đảo 也dã 。

阿A 難Nan 云vân 何hà 名danh 為vi 眾chúng 。 生sanh 世thế 界giới (# 至chí )# 。 各các 各các 功công 德đức 有hữu 千thiên 二nhị 百bách 。

(# 資tư 中trung 曰viết 。 此thử 據cứ 六lục 根căn 了liễu 別biệt 之chi 性tánh 是thị 同đồng 。 故cố 云vân 各các 各các 功công 德đức 有hữu 千thiên 二nhị 百bách 下hạ 。 對đối 六lục 塵trần 了liễu 別biệt 之chi 用dụng 有hữu 異dị 。 所sở 以dĩ 功công 德đức 全toàn 關quan 不bất 等đẳng 。 前tiền 文văn 云vân 。 性tánh 中trung 相tương 知tri 用dụng 中trung 相tương/tướng 。 皆giai 不bất 其kỳ 然nhiên 乎hồ 。 慤# 師sư 約ước 三tam 世thế 四tứ 方phương 。 具cụ 有hữu 五ngũ 根căn 。 五ngũ 塵trần 成thành 百bách 二nhị 十thập 一nhất 。 一nhất 根căn 塵trần 熏huân 成thành 十thập 類loại 。 眾chúng 生sanh 為vi 千thiên 二nhị 百bách 。 沇# 公công 非phi 之chi 。 節tiết 公công 是thị 之chi 。 而nhi 敏mẫn 又hựu 謂vị 。 十thập 二nhị 中trung 一nhất 一nhất 皆giai 具cụ 十Thập 善Thiện 。 成thành 百bách 二nhị 十thập 。 一nhất 一nhất 善thiện 中trung 。 具cụ 十thập 如như 是thị 成thành 千thiên 二nhị 百bách 。 然nhiên 佛Phật 旨chỉ 難nan 測trắc 。 人nhân 情tình 異dị 端đoan 。 亦diệc 無vô 的đích 據cứ 。 誰thùy 為vi 至chí 當đương 。 至chí 於ư 資tư 中trung 孤cô 山sơn 長trường/trưởng 水thủy 。 但đãn 合hợp 數số 而nhi 已dĩ 。 皆giai 變biến 疊điệp 不bất 同đồng 。 余dư 雖tuy 別biệt 解giải 。 亦diệc 未vị 敢cảm 配phối 其kỳ 法pháp 相tướng 。 來lai 哲triết 無vô 黨đảng 。 惟duy 善thiện 是thị 從tùng )# 。

(# 補bổ 註chú 曰viết 。 上thượng 下hạ 無vô 位vị 者giả 。 指chỉ 著trước 上thượng 下hạ 。 皆giai 是thị 四tứ 方phương 之chi 上thượng 下hạ 也dã 。 除trừ 此thử 別biệt 無vô 上thượng 下hạ 。 故cố 曰viết 無vô 位vị 。 中trung 無vô 定định 方phương 者giả 。 謂vị 四tứ 隅ngung 之chi 中trung 也dã 。 隅ngung 以dĩ 兩lưỡng 方phương 交giao 接tiếp 而nhi 得đắc 名danh 。 既ký 一nhất 偶ngẫu 而nhi 屬thuộc 兩lưỡng 方phương 。 故cố 曰viết 無vô 定định 方phương 也dã )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 眾chúng 生sanh 世thế 界giới 。 亦diệc 具cụ 四tứ 方phương 。 即tức 左tả 右hữu 前tiền 後hậu 是thị 也dã 。 世thế 者giả 。 三tam 際tế 迭điệt 遷thiên 。 界giới 者giả 。 各các 從tùng 定định 位vị 。 界giới 位vị 有hữu 十thập 。 世thế 數số 有hữu 三tam 。 一nhất 身thân 所sở 具cụ 。 理lý 自tự 互hỗ 涉thiệp 。 故cố 曰viết 身thân 中trung 貿mậu 遷thiên 。 世thế 界giới 相tương 涉thiệp 。 界giới 方phương 雖tuy 十thập 。 常thường 數số 惟duy 四tứ 。 三tam 四tứ 互hỗ 涉thiệp 。 故cố 曰viết 宛uyển 轉chuyển 三tam 世thế 流lưu 變biến 。 故cố 有hữu 三tam 疊điệp 。 自tự 一nhất 疊điệp 十thập 。 十thập 疊điệp 百bách 。 百bách 疊điệp 千thiên 。 成thành 千thiên 二nhị 百bách 。 六lục 根căn 各các 具cụ 。 然nhiên 此thử 權quyền 依y 世thế 論luận 。 以dĩ 顯hiển 妙diệu 用dụng 大đại 略lược 耳nhĩ 。 若nhược 夫phu 六lục 解giải 一nhất 亡vong 。 互hỗ 用dụng 圓viên 照chiếu 。 則tắc 何hà 數số 量lượng 所sở 及cập 哉tai 。

吳ngô 興hưng 曰viết 。 此thử 約ước 十thập 二nhị 遷thiên 流lưu 變biến 易dị 。 共cộng 成thành 三tam 重trọng/trùng 也dã 。 一nhất 十thập 百bách 千thiên 者giả 。 通thông 舉cử 增tăng 數số 之chi 法pháp 耳nhĩ 。 謂vị 增tăng 一nhất 為vi 十thập 。 增tăng 十thập 為vi 百bách 等đẳng 。 今kim 且thả 以dĩ 方phương 涉thiệp 世thế 。 明minh 三tam 疊điệp 者giả 。 第đệ 一nhất 約ước 四tứ 方phương 。 各các 論luận 三tam 世thế 。 共cộng 成thành 十thập 二nhị 也dã 。 第đệ 二nhị 於ư 東đông 方phương 三tam 世thế 。 變biến 一nhất 為vi 十thập 。 成thành 三tam 十thập 。 南nam 西tây 北bắc 方phương 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 四tứ 方phương 各các 三tam 十thập 。 成thành 一nhất 百bách 二nhị 十thập 也dã 。 第đệ 三tam 於ư 東đông 方phương 三tam 十thập 。 變biến 十thập 為vi 百bách 。 成thành 三tam 百bách 。 三tam 方phương 亦diệc 爾nhĩ 。 四tứ 方phương 各các 三tam 百bách 。 成thành 一nhất 千thiên 二nhị 百bách 也dã 。 以dĩ 世thế 涉thiệp 方phương 。 其kỳ 例lệ 可khả 解giải 。 斯tư 盖# 如Như 來Lai 只chỉ 指chỉ 凡phàm 夫phu 六lục 根căn 根căn 塵trần 相tương/tướng 織chức 。 世thế 界giới 相tương 涉thiệp 。 從tùng 麤thô 至chí 細tế 。 且thả 至chí 三tam 疊điệp 。 以dĩ 彰chương 厥quyết 德đức 。 大đại 意ý 令linh 知tri 現hiện 前tiền 。 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 剎sát 那na 剎sát 那na 。 皆giai 涉thiệp 方phương 世thế 麤thô 細tế 之chi 相tướng 也dã 。

阿A 難Nan 汝nhữ 復phục 於ư 中trung 。 克khắc 定định 優ưu 劣liệt 。 (# 至chí )# 當đương 知tri 眼nhãn 惟duy 。 八bát 百bách 功công 德đức 。

(# 資tư 中trung 曰viết 。 四tứ 方phương 各các 二nhị 百bách 。 四tứ 隅ngung 各các 一nhất 百bách 。 今kim 眼nhãn 所sở 見kiến 。 前tiền 及cập 左tả 右hữu 。 三tam 方phương 已dĩ 成thành 六lục 百bách 。 併tinh 前tiền 二nhị 隅ngung 二nhị 百bách 。 共cộng 成thành 八bát 百bách 惟duy 後hậu 方phương 二nhị 百bách 及cập 後hậu 二nhị 隅ngung 二nhị 百bách 不bất 見kiến 。 故cố 云vân 三tam 分phân 之chi 二nhị 也dã )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 先tiên 顯hiển 織chức 妄vọng 。 欲dục 明minh 根căn 結kết 之chi 始thỉ 。 次thứ 辨biện 優ưu 劣liệt 。 欲dục 明minh 耳nhĩ 根căn 圓viên 通thông 。 使sử 知tri 所sở 選tuyển 也dã 。

如như 耳nhĩ 周chu 聽thính 。 十thập 方phương 無vô 遺di 。 (# 至chí )# 圓viên 滿mãn 。 一nhất 千thiên 二nhị 百bách 功công 德đức 。

(# 泐# 潭đàm 曰viết 。 前tiền 言ngôn 六lục 根căn 了liễu 別biệt 之chi 性tánh 同đồng 。 所sở 以dĩ 功công 德đức 各các 千thiên 二nhị 百bách 此thử 言ngôn 六lục 塵trần 了liễu 別biệt 之chi 性tánh 異dị 。 所sở 以dĩ 功công 德đức 全toàn 闕khuyết 不bất 等đẳng )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 能năng 周chu 聽thính 故cố 功công 全toàn 也dã 。 動động 若nhược 等đẳng 者giả 。 隨tùy 彼bỉ 之chi 動động 。 則tắc 似tự 有hữu 近cận 遠viễn 。 在tại 我ngã 之chi 靜tĩnh 。 則tắc 周chu 聰thông 無vô 邊biên 。

如như 鼻tị 齅khứu 通thông 出xuất 入nhập 息tức 。 (# 至chí )# 當đương 知tri 鼻tị 惟duy 。 八bát 百bách 功công 德đức 。

(# 長trường/trưởng 水thủy 曰viết 。 出xuất 入nhập 中trung 交giao 。 共cộng 成thành 三tam 分phần/phân 。 一nhất 分phần/phân 四tứ 百bách 。 闕khuyết 於ư 中trung 交giao 。 故cố 惟duy 八bát 百bách )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 出xuất 能năng 取thủ 香hương 。 入nhập 能năng 聞văn 香hương 。 出xuất 入nhập 之chi 中trung 無vô 能năng 。 故cố 闕khuyết 中trung 交giao 。

如như 舌thiệt 宣tuyên 揚dương 。 盡tận 諸chư 世thế 間gian 。 (# 至chí )# 圓viên 滿mãn 。 一nhất 千thiên 二nhị 百bách 功công 德đức 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 取thủ 去khứ 言ngôn 說thuyết 。 不bất 論luận 嘗thường 味vị 。 若nhược 取thủ 嘗thường 味vị 。 其kỳ 功công 則tắc 劣liệt 。 以dĩ 合hợp 中trung 知tri 故cố )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 世thế 出xuất 世thế 智trí 。 所sở 知tri 之chi 境cảnh 。 惟duy 舌thiệt 詮thuyên 顯hiển 。 其kỳ 言ngôn 雖tuy 局cục 。 其kỳ 理lý 不bất 窮cùng 。

如như 身thân 覺giác 觸xúc 。 識thức 於ư 違vi 順thuận 。 (# 至chí )# 當đương 知tri 身thân 惟duy 。 八bát 百bách 功công 德đức 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 離ly 一nhất 合hợp 雙song 者giả 。 離ly 中trung 不bất 知tri 。 是thị 闕khuyết 一nhất 分phần/phân 。 合hợp 待đãi 能năng 覺giác 有hữu 違vi 有hữu 順thuận 。 故cố 具cụ 二nhị 分phần )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 離ly 闕khuyết 一nhất 分phần/phân 。 合hợp 全toàn 二nhị 分phần 。 曰viết 離ly 一nhất 合hợp 雙song 。

如như 意ý 默mặc 容dung 。 十thập 方phương 三tam 世thế 。 (# 至chí )# 圓viên 滿mãn 。 一nhất 千thiên 二nhị 百bách 功công 德đức 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 曰viết 意ý 根căn 了liễu 境cảnh 通thông 於ư 三tam 世thế 。 謂vị 過quá 去khứ 現hiện 在tại 。 未vị 來lai 也dã )# 。

真chân 際tế 曰viết 。 意ý 識thức 獨độc 生sanh 。 徧biến 緣duyên 諸chư 法pháp 。 故cố 云vân 默mặc 容dung 。

阿A 難Nan 汝nhữ 今kim 欲dục 逆nghịch 。 生sanh 死tử (# 至chí )# 與dữ 不bất 圓viên 根căn 。 日nhật 劫kiếp 相tương 倍bội 。

(# 真chân 際tế 曰viết 。 眼nhãn 耳nhĩ 以dĩ 離ly 中trung 取thủ 境cảnh 。 鼻tị 等đẳng 以dĩ 合hợp 中trung 知tri 法pháp 。 離ly 則tắc 境cảnh 遠viễn 為vi 深thâm 。 合hợp 則tắc 境cảnh 近cận 為vi 淺thiển )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 流lưu 根căn 即tức 妙diệu 湛trạm 。 不bất 動động 者giả 也dã 。 決quyết 之chi 而nhi 出xuất 。 流lưu 逸dật 奔bôn 境cảnh 。 名danh 生sanh 死tử 流lưu 。 逆nghịch 之chi 而nhi 入nhập 。 反phản 流lưu 全toàn 一nhất 。 名danh 不bất 生sanh 滅diệt 。 六lục 受thọ 用dụng 根căn 。 即tức 上thượng 所sở 明minh 者giả 。 循tuần 圓viên 則tắc 合hợp 性tánh 而nhi 深thâm 。 不bất 圓viên 則tắc 離ly 性tánh 而nhi 淺thiển 。 深thâm 淺thiển 相tương/tướng 遼liêu 。 故cố 遲trì 速tốc 之chi 功công 。 日nhật 劫kiếp 相tương 倍bội 。 夫phu 欲dục 速tốc 返phản 。 須tu 擇trạch 圓viên 根căn 也dã 。

我ngã 今kim 備bị 顯hiển 。 六lục 湛trạm 圓viên 明minh 。 (# 至chí )# 彼bỉ 六lục 知tri 根căn 。 一nhất 時thời 清thanh 淨tịnh 。

(# 溫ôn 陵lăng 曰viết 。 得đắc 圓viên 自tự 在tại 慧tuệ 。 則tắc 十thập 八bát 界giới 無vô 非phi 圓viên 通thông 。 然nhiên 下hạ 劣liệt 初sơ 机cơ 未vị 去khứ 圓viên 。 且thả 自tự 一nhất 門môn 而nhi 入nhập 。 一nhất 根căn 無vô 妄vọng 。 則tắc 六lục 皆giai 清thanh 淨tịnh 。 不bất 惟duy 悟ngộ 十thập 八bát 界giới 。 塵trần 塵trần 剎sát 剎sát 皆giai 圓viên 通thông 矣hĩ )# 。

吳ngô 興hưng 曰viết 。 六lục 湛trạm 圓viên 明minh 等đẳng 。 指chỉ 六lục 根căn 。 妄vọng 明minh 功công 德đức 。 全toàn 是thị 真chân 明minh 。 本bổn 性tánh 所sở 具cụ 。 由do 真chân 具cụ 故cố 。 所sở 以dĩ 妄vọng 具cụ 。

阿A 難Nan 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn (# 至chí )# 生sanh 住trụ 異dị 滅diệt 。 分phân 劑tề 頭đầu 數số 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 見kiến 諦Đế 所sở 斷đoạn 之chi 惑hoặc 。 即tức 八bát 十thập 八bát 使sử 也dã 。 脩tu 道Đạo 所sở 斷đoạn 之chi 惑hoặc 。 即tức 八bát 十thập 一nhất 思tư 也dã 。 生sanh 住trụ 異dị 滅diệt 。 即tức 同đồng 體thể 無vô 明minh 也dã 。 分phân 劑tề 頭đầu 數số 。 謂vị 初sơ 住trụ 以dĩ 上thượng 至chí 于vu 妙diệu 覺giác 。 四tứ 十thập 二nhị 品phẩm 也dã 。 虛hư 習tập 猶do 云vân 妄vọng 惑hoặc 也dã )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 湛trạm 圓viên 因nhân 惑hoặc 而nhi 分phần/phân 。 一nhất 六lục 因nhân 惑hoặc 而nhi 生sanh 。 故cố 將tương 告cáo 一nhất 六lục 之chi 義nghĩa 。 先tiên 與dữ 辨biện 惑hoặc 之chi 。 小Tiểu 乘Thừa 見kiến 道đạo 門môn 。 斷đoạn 三tam 界giới 嗔sân 癡si 等đẳng 十thập 分phân 別biệt 惑hoặc 。 乃nãi 證chứng 初Sơ 果Quả 。 故cố 曰viết 已dĩ 得đắc 陀đà 洹hoàn 已dĩ 滅diệt 見kiến 惑hoặc 。 修tu 道Đạo 門môn 。 斷đoạn 三tam 界giới 貪tham 嗔sân 癡si 慢mạn 。 四tứ 俱câu 生sanh 惑hoặc 。 亦diệc 曰viết 思tư 惑hoặc 。 此thử 乃nãi 根căn 中trung 累lũy/lụy/luy 生sanh 。 無vô 始thỉ 虗hư 習tập 。 三tam 果quả 乃nãi 斷đoạn 。 所sở 以dĩ 阿A 難Nan 未vị 知tri 也dã 。 況huống 此thử 根căn 中trung 。 更cánh 有hữu 生sanh 住trụ 異dị 滅diệt 。 諸chư 微vi 細tế 惑hoặc 。 共cộng 分phân 劑tề 頭đầu 數số 。 盡tận 此thử 惑hoặc 六lục 。 湛trạm 乃nãi 圓viên 。

(# 又hựu 非phi 阿A 難Nan 所sở 知tri 者giả 斷đoạn )# 。

今kim 汝nhữ 且thả 觀quán 。 現hiện 前tiền 六lục 根căn 。 (# 至chí )# 雖tuy 得đắc 六lục 銷tiêu 。 猶do 未vị 亡vong 一nhất 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 云vân 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 名danh 為vi 入Nhập 流Lưu 。 而nhi 無vô 所sở 入nhập 。 不bất 入nhập 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 。 此thử 即tức 六lục 銷tiêu 也dã 。 猶do 未vị 亡vong 一nhất 。 者giả 執chấp 有hữu 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 以dĩ 小Tiểu 乘Thừa 所sở 證chứng 也dã 。 是thị 無vô 明minh 故cố )# 。

(# 資tư 中trung 曰viết 。 不bất 因nhân 六lục 塵trần 所sở 造tạo 新tân 業nghiệp 。 名danh 得đắc 六lục 銷tiêu 。 尚thượng 迷mê 六lục 根căn 而nhi 為vi 一nhất 體thể 。 故cố 未vị 亡vong )# 。

泐# 潭đàm 曰viết 。 耳nhĩ 不bất 見kiến 。 足túc 無vô 語ngữ 。 不bất 可khả 以dĩ 為vi 一nhất 也dã 。 耳nhĩ 聞văn 法Pháp 而nhi 身thân 口khẩu 同đồng 。 不bất 可khả 以dĩ 無vô 六lục 也dã 。 既ký 無vô 定định 趣thú 。 則tắc 一nhất 六lục 之chi 義nghĩa 。 非phi 本bổn 元nguyên 有hữu 由do 顛điên 倒đảo 生sanh 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 已dĩ 斷đoạn 麤thô 惑hoặc 。 不bất 入nhập 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 。 是thị 得đắc 六lục 銷tiêu 。 而nhi 尚thượng 滯trệ 法pháp 。 執chấp 是thị 未vị 亡vong 一nhất 也dã 。 以dĩ 後hậu 文văn 證chứng 之chi 。 此thử 乃nãi 方phương 得đắc 人nhân 空không 。 而nhi 未vị 能năng 成thành 法Pháp 解giải 脫thoát 。 至chí 俱câu 空không 不bất 生sanh 。 乃nãi 亡vong 一nhất 矣hĩ 。 然nhiên 小Tiểu 乘Thừa 必tất 銷tiêu 六lục 。 然nhiên 後hậu 亡vong 一nhất 。 大Đại 乘Thừa 直trực 亡vong 一nhất 。 使sử 六lục 自tự 消tiêu 。 叔thúc 世thế 窮cùng 道đạo 。 雖tuy 曰viết 得đắc 妙diệu 。 竟cánh 涉thiệp 離ly 微vi 。 求cầu 其kỳ 真chân 能năng 亡vong 一nhất 者giả 。 不bất 可khả 多đa 得đắc 。 覆phú 尋tầm 聖thánh 言ngôn 。 深thâm 有hữu 所sở 發phát 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 沇# 師sư 所sở 解giải 一nhất 體thể 之chi 義nghĩa 。 異dị 乎hồ 涅Niết 槃Bàn 。 但đãn 一nhất 義nghĩa 未vị 明minh 耳nhĩ 。 應ưng 知tri 下hạ 文văn 見kiến 精tinh 乃nãi 至chí 。 知tri 精tinh 元nguyên 是thị 一nhất 體thể )# 。

如như 太thái 虗hư 空không 參tham 合hợp 群quần 器khí 。 (# 至chí )# 六lục 文văn 用dụng 根căn 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

(# 資tư 中trung 曰viết 。 太thái 虛hư 空không 下hạ 。 喻dụ 一nhất 六lục 義nghĩa 生sanh 。 彼bỉ 太thái 虛hư 空không 下hạ 。 喻dụ 本bổn 非phi 一nhất 六lục 。 例lệ 合hợp 後hậu 文văn 。 由do 明minh 暗ám 等đẳng 。 至chí 見kiến 精tinh 暎ánh 色sắc 結kết 色sắc 成thành 根căn 等đẳng 。 即tức 一nhất 六lục 義nghĩa 生sanh 也dã 。 汝nhữ 但đãn 不bất 循tuần 下hạ 。 至chí 隨tùy 拔bạt 一nhất 根căn 。 五ngũ 粘niêm 圓viên 脫thoát 。 即tức 本bổn 非phi 一nhất 六lục 也dã 。 即tức 正chánh 釋thích 阿A 難Nan 一nhất 入nhập 六lục 淨tịnh 之chi 疑nghi 也dã )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 虗hư 空không 本bổn 非phi 同đồng 異dị 。 喻dụ 圓viên 湛trạm 本bổn 非phi 一nhất 六lục 合hợp 器khí 除trừ 器khí 喻dụ 一nhất 六lục 義nghĩa 生sanh 之chi 由do 也dã 。 知tri 虗hư 空không 之chi 同đồng 異dị 。 是thị 非phi 子tử 無vô 所sở 立lập 。 則tắc 一nhất 六lục 併tinh 亡vong 。 而nhi 圓viên 湛trạm 不bất 分phân 矣hĩ 。 一nhất 六lục 既ký 無vô 。 而nhi 現hiện 有hữu 六lục 根căn 者giả 。 由do 粘niêm 湛trạm 妄vọng 發phát 耳nhĩ 。 故cố 下hạ 原nguyên 其kỳ 妄vọng 發phát 之chi 源nguyên 以dĩ 示thị 之chi 。

由do 明minh 暗ám 等đẳng 。 二nhị 種chủng 相tướng 形hình 。 (# 至chí )# 浮phù 根căn 四tứ 塵trần 。 流lưu 逸dật 奔bôn 色sắc 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 粘niêm 湛trạm 發phát 見kiến 者giả 。 由do 明minh 暗ám 等đẳng 塵trần 染nhiễm 。 起khởi 淨tịnh 性tánh 也dã 他tha 皆giai 放phóng 此thử )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 見kiến 精tinh 眼nhãn 識thức 也dã 。 色sắc 眼nhãn 塵trần 也dã 。 二nhị 者giả 妄vọng 結kết 。 以dĩ 成thành 眼nhãn 根căn 。 此thử 根căn 之chi 元nguyên 。 攪giảo 四tứ 大đại 而nhi 成thành 體thể 。 以dĩ 未vị 奔bôn 境cảnh 。 故cố 名danh 清thanh 淨tịnh 。 方phương 是thị 之chi 時thời 。 如như 葡bồ 萄đào 而nhi 已dĩ 。 盖# 體thể 雖tuy 具cụ 而nhi 識thức 未vị 流lưu 。 所sở 謂vị 但đãn 如như 鏡kính 中trung 。 無vô 別biệt 所sở 知tri 者giả 。 是thị 也dã 。 及cập 乎hồ 流lưu 逸dật 奔bôn 境cảnh 則tắc 染nhiễm 。 故cố 轉chuyển 名danh 浮phù 根căn 四tứ 塵trần 。 而nhi 不bất 名danh 清thanh 淨tịnh 四tứ 大đại 。

由do 動động 靜tĩnh 等đẳng 。 二nhị 種chủng 相tương 擊kích 。 (# 至chí )# 浮phù 根căn 四tứ 塵trần 。 流lưu 逸dật 奔bôn 法pháp 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 新tân 卷quyển 葉diệp 有hữu 竅khiếu 而nhi 已dĩ )# 。

(# 真chân 際tế 曰viết 。 外ngoại 拔bạt 六lục 根căn 。 內nội 冥minh 真chân 性tánh 。 使sử 聞văn 見kiến 合hợp 而nhi 為vi 一nhất 圓viên 湛trạm 。 開khai 而nhi 徧biến 應ưng 。 則tắc 諸chư 根căn 互hỗ 用dụng 。 虛hư 妄vọng 全toàn 消tiêu 。 所sở 謂vị 非phi 汝nhữ 六lục 根căn 互hỗ 用dụng 。 開khai 合hợp 則tắc 此thử 妄vọng 想tưởng 。 無vô 時thời 得đắc 義nghĩa 。 在tại 斷đoạn 惑hoặc 滅diệt 。 乃nãi 知tri 拔bạt 根căn 。 義nghĩa 在tại 斷đoạn 感cảm )# 。

(# 資tư 中trung 曰viết 。 常thường 性tánh 為vi 恬điềm 。 奔bôn 味vị 為vi 變biến 。 初sơ 生sanh 之chi 月nguyệt 。 偃yển 然nhiên 舌thiệt 相tướng 。 如như 之chi 皆giai 喻dụ 無vô 情tình 之chi 物vật 者giả 。 明minh 體thể 雖tuy 具cụ 。 而nhi 識thức 未vị 流lưu 也dã )# 。

(# 長trường/trưởng 水thủy 曰viết 。 覺giác 精tinh 身thân 識thức 也dã 。 腰yêu 鼓cổ 顙tảng 徒đồ 有hữu 觸xúc 體thể 。 未vị 有hữu 觸xúc 用dụng 。 喻dụ 清thanh 淨tịnh 根căn 元nguyên 也dã 。 顙tảng 喻dụ 根căn 元nguyên 。 則tắc 鼓cổ 喻dụ 浮phù 根căn 。 元nguyên 因nhân 浮phù 根căn 。 然nhiên 後hậu 流lưu 如như 顙tảng 。 因nhân 成thành 鼓cổ 。 然nhiên 後hậu 觸xúc )# 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 暗ám 室thất 之chi 見kiến 。 亦diệc 有hữu 體thể 而nhi 已dĩ 。 識thức 未vị 流lưu 也dã )# 。

孤cô 山sơn 曰viết 。 粘niêm 湛trạm 發phát 知tri 者giả 。 妄vọng 慮lự 知tri 也dã 。 根căn 元nguyên 下hạ 。 此thử 眼nhãn 肉nhục 團đoàn 。 心tâm 根căn 為vi 慮lự 知tri 之chi 所sở 託thác 也dã 。 故cố 勝thắng 義nghĩa 根căn 還hoàn 是thị 。 清thanh 淨tịnh 四tứ 大đại 。 如như 幽u 室thất 見kiến 。 即tức 浮phù 塵trần 根căn 為vi 意ý 託thác 附phụ 。 如như 處xứ 幽u 室thất 。 正Chánh 法Pháp 念niệm 經Kinh 云vân 。 如như 蓮liên 華hoa 開khai 合hợp 者giả 。 是thị 也dã 。

阿A 難Nan 如như 是thị 六lục 根căn 。 由do 彼bỉ 覺giác 明minh 。 (# 至chí )# 無vô 滅diệt 無vô 生sanh 。 了liễu 知tri 安an 寄ký 。

(# 溫ôn 陵lăng 曰viết 。 是thị 以dĩ 汝nhữ 今kim 。 下hạ 擇trạch 上thượng 因nhân 妄vọng 發phát 故cố 。 六lục 皆giai 虛hư 妄vọng 。 苦khổ 離ly 六lục 塵trần 。 悉tất 無vô 自tự 體thể )# 。

孤cô 山sơn 曰viết 。 由do 彼bỉ 覺giác 明minh 真chân 明minh 也dã 。 有hữu 明minh 明minh 覺giác 妄vọng 明minh 也dã 。 迷mê 彼bỉ 真chân 明minh 。 故cố 云vân 失thất 彼bỉ 精tinh 了liễu 。 成thành 此thử 妄vọng 明minh 。 故cố 云vân 粘niêm 妄vọng 發phát 光quang 。

汝nhữ 但đãn 不bất 循tuần 。 動động 靜tĩnh 合hợp 離ly 恬điềm 變biến (# 至chí )# 由do 是thị 六lục 根căn 。 互hỗ 相tương 為vi 用dụng 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 寄ký 二nhị 種chủng 根căn 。 覺giác 明minh 開khai 發phát 。 故cố 千thiên 二nhị 百bách 功công 德đức 。 根căn 根căn 互hỗ 用dụng 也dã )# 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 用dụng 有hữu 真chân 似tự 。 似tự 如như 法Pháp 華hoa 真Chân 如Như 華hoa 嚴nghiêm )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 彼bỉ 十thập 二nhị 相tương/tướng 能năng 粘niêm 六lục 根căn 。 障chướng 湛trạm 明minh 故cố 。 拔bạt 一nhất 根căn 而nhi 本bổn 明minh 發phát 。 本bổn 明minh 一nhất 發phát 。 則tắc 妄vọng 粘niêm 皆giai 脫thoát 而nhi 圓viên 矣hĩ 。 粘niêm 妄vọng 則tắc 由do 前tiền 塵trần 循tuần 浮phù 根căn 。 故cố 成thành 隔cách 礙ngại 。 脫thoát 粘niêm 則tắc 不bất 由do 不bất 循tuần 。 特đặc 寄ký 根căn 而nhi 已dĩ 。 故cố 能năng 互hỗ 用dụng 。

阿A 難Nan 汝nhữ 豈khởi 不bất 知tri 。 今kim 此thử 會hội 中trung 。 (# 至chí )# 圓viên 明minh 了liễu 知tri 。 不bất 因nhân 心tâm 念niệm 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 引dẫn 證chứng 拔bạt 根căn 之chi 用dụng 。 兼kiêm 舉cử 六lục 人nhân 。 以dĩ 明minh 六lục 妄vọng 皆giai 能năng 圓viên 拔bạt 。 則tắc 真chân 精tinh 可khả 純thuần 而nhi 獨độc 照chiếu 。 所sở 謂vị 一nhất 耳nhĩ 目mục 之chi 所sở 知tri 。 而nhi 心tâm 未vị 嘗thường 死tử 者giả )# 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 殑Căng 伽Già 河hà 名danh 。 此thử 云vân 天thiên 堂đường 來lai 。 以dĩ 其kỳ 自tự 雪Tuyết 山Sơn 頂đảnh 無vô 熱nhiệt 惱não 池trì 。 流lưu 出xuất 故cố 也dã 。 那na 律luật 等đẳng 六lục 人nhân 。 或hoặc 是thị 凡phàm 夫phu 業nghiệp 報báo 。 或hoặc 是thị 小tiểu 聖thánh 脩tu 得đắc 。 斯tư 皆giai 妄vọng 力lực 。 尚thượng 不bất 依y 根căn 。 何hà 況huống 圓viên 脫thoát 。 豈khởi 無vô 互hỗ 用dụng )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 那na 律luật 尊tôn 者giả 。 因nhân 精tinh 進tấn 失thất 明minh 而nhi 能năng 見kiến 。 賢hiền 喜hỷ 龍long 王vương 。 無vô 耳nhĩ 能năng 听# 。 恆Hằng 河Hà 之chi 神thần 。 無vô 鼻tị 聞văn 香hương 。 驕kiêu 梵Phạm 受thọ 牛ngưu 哨# 報báo 。 故cố 曰viết 異dị 舌thiệt 。 舜Thuấn 若Nhã 多Đa 神Thần 。 主chủ 空không 神thần 也dã 。 其kỳ 質chất 如như 風phong 。 而nhi 能năng 覺giác 觸xúc 。 修tu 滅diệt 盡tận 定định 。 得đắc 空không 寂tịch 者giả 。 意ý 根căn 斯tư 滅diệt 。 如như 大đại 迦Ca 葉Diếp 。 雖tuy 滅diệt 意ý 根căn 。 而nhi 能năng 了liễu 知tri 。

阿A 難Nan 今kim 汝nhữ 諸chư 根căn 。 若nhược 圓viên 拔bạt 已dĩ 。 (# 至chí )# 云vân 何hà 覺giác 明minh 。 不bất 成thành 圓viên 妙diệu 。

(# 資tư 中trung 曰viết 。 失thất 彼bỉ 精tinh 了liễu 。 由do 塵trần 起khởi 見kiến 。 則tắc 根căn 境cảnh 成thành 礙ngại 。 故cố 脫thoát 粘niêm 圓viên 拔bạt 。 真chân 光quang 瑩oánh 發phát 。 則tắc 浮phù 塵trần 幻huyễn 相tương/tướng 。 如như 湯thang 消tiêu 氷băng 。 成thành 一nhất 圓viên 融dung 。 清thanh 淨tịnh 寶bảo 覺giác 。 真chân 智trí 如như 湯thang 。 妄vọng 念niệm 如như 水thủy 。 聚tụ 見kiến 於ư 眼nhãn 。 則tắc 圓viên 明minh 。 有hữu 見kiến 之chi 時thời 也dã 。 急cấp 合hợp 而nhi 暗ám 。 則tắc 暗ám 成thành 無vô 見kiến 之chi 時thời 也dã 。 六lục 根căn 頭đầu 足túc 既ký 黯ảm 。 然nhiên 無vô 見kiến 而nhi 觸xúc 之chi 。 一nhất 一nhất 能năng 辨biện 。 同đồng 於ư 明minh 時thời 。 由do 是thị 騐# 之chi 。 不bất 明minh 自tự 發phát 。 暗ám 不bất 能năng 昏hôn 者giả 。 人nhân 人nhân 具cụ 有hữu 。 但đãn 脫thoát 粘niêm 消tiêu 塵trần 。 自tự 成thành 圓viên 妙diệu 矣hĩ )# 。

吳ngô 興hưng 曰viết 。 真chân 智trí 如như 湯thang 。 妄vọng 境cảnh 如như 冰băng 。 了liễu 妄vọng 即tức 真chân 。 化hóa 成thành 知tri 覺giác 。 前tiền 明minh 知tri 覺giác 不bất 由do 於ư 根căn 。 故cố 舉cử 那na 律luật 無vô 目mục 能năng 見kiến 等đẳng 。 今kim 示thị 真chân 覺giác 。 不bất 假giả 於ư 緣duyên 。 故cố 指chỉ 世thế 人nhân 暗ám 中trung 有hữu 辨biện 也dã 。 彼bỉ 人nhân 即tức 指chỉ 合hợp 眼nhãn 之chi 人nhân 循tuần 體thể 。 謂vị 繞nhiễu 他tha 人nhân 之chi 體thể 。 知tri 覺giác 是thị 同đồng 。 言ngôn 暗ám 中trung 知tri 覺giác 與dữ 明minh 中trung 所sở 見kiến 不bất 殊thù 。 凡phàm 夫phu 尚thượng 有hữu 不bất 假giả 明minh 緣duyên 而nhi 能năng 有hữu 辨biện 。 況huống 聖thánh 人nhân 真chân 覺giác 何hà 藉tạ 緣duyên 發phát 乎hồ 。 緣duyên 見kiến 下hạ 指chỉ 妄vọng 。 不bất 明minh 下hạ 顯hiển 。 真chân 略lược 示thị 明minh 暗ám 。 諸chư 緣duyên 例lệ 爾nhĩ 。

阿A 難Nan 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn (# 至chí )# 欲dục 獲hoạch 如Như 來Lai 。 七thất 常thường 住trụ 果quả 。

(# 楞lăng 伽già 經kinh 曰viết 。 分phân 別biệt 是thị 識thức 。 無vô 分phân 別biệt 是thị 智trí 。 有hữu 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 有hữu 不bất 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 寶bảo 積tích 經kinh 曰viết 。 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 離ly 不bất 解giải 脫thoát 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 不bất 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 具cụ 河hà 沙sa 佛Phật 不bất 思tư 議nghị 法pháp 。 空không 不bất 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 隨tùy 為vi 色sắc 空không 。 普phổ 應ưng 一nhất 切thiết 。 後hậu 二nhị 隨tùy 用dụng 得đắc 名danh 。 獨độc 空không 如Như 來Lai 藏tạng 為vi 其kỳ 體thể 。 故cố 為vi 果quả 號hiệu )# 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 菩Bồ 提Đề 正chánh 覺giác 性tánh 也dã 。 涅Niết 槃Bàn 斷đoạn 德đức 體thể 也dã 由do 無vô 變biến 異dị 名danh 真Chân 如Như 。 為vi 覺giác 本bổn 體thể 名danh 佛Phật 性tánh 。 體thể 本bổn 清thanh 淨tịnh 。 名danh 菴am 摩ma 羅la 。 煩phiền 惱não 不bất 居cư 。 名danh 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 清thanh 淨tịnh 顯hiển 照chiếu 。 名danh 大đại 圓viên 鏡kính 。 皆giai 果quả 上thượng 妙diệu 德đức 。 ○# 菩Bồ 提Đề 常thường 覺giác 。 涅Niết 槃Bàn 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 。 真Chân 如Như 常thường 然nhiên 。 伏phục 性tánh 常thường 知tri 。 菴am 羅la 常thường 淨tịnh 。 空không 藏tạng 常thường 虛hư 。 鏡kính 智trí 常thường 明minh 。 皆giai 法pháp 上thượng 真chân 體thể )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 離ly 幻huyễn 復phục 真chân 。 常thường 住trụ 不bất 壞hoại 。 名danh 常thường 住trụ 果quả 。 而nhi 見kiến 听# 六lục 用dụng 。 離ly 塵trần 無vô 體thể 。 是thị 斷đoạn 滅diệt 法pháp 。 依y 斷đoạn 滅diệt 因nhân 。 求cầu 常thường 住trụ 果quả 。 烏ô 得đắc 相tương 應ứng 邪tà 。 此thử 誤ngộ 認nhận 緣duyên 塵trần 。 迷mê 失thất 常thường 性tánh 也dã 。 由do 失thất 常thường 性tánh 故cố 。 難nạn/nan 契khế 常thường 果quả 。 實thật 脩tu 證chứng 大đại 患hoạn 故cố 。 須tu 難nạn/nan 明minh 也dã 。 諸chư 佛Phật 所sở 得đắc 曰viết 菩Bồ 提Đề 。 寂tịch 靜tĩnh 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 曰viết 涅Niết 槃Bàn 。 不bất 妄vọng 不bất 變biến 曰viết 真Chân 如Như 。 離ly 過quá 絕tuyệt 非phi 曰viết 佛Phật 性tánh 。 分phân 別biệt 一nhất 切thiết 。 而nhi 無vô 染nhiễm 著trước 。 曰viết 菴am 摩ma 羅la 識thức 。 一nhất 法pháp 不bất 立lập 。 煩phiền 惱não 蕩đãng 盡tận 。 曰viết 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 洞đỗng 照chiếu 萬vạn 法pháp 。 而nhi 無vô 分phân 別biệt 。 曰viết 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 。 菴am 摩ma 羅la 此thử 云vân 無vô 垢cấu 。 即tức 第đệ 九cửu 白bạch 淨tịnh 識thức 也dã 。 此thử 已dĩ 成thành 智trí 。 而nhi 名danh 識thức 者giả 。 以dĩ 能năng 分phân 別biệt 故cố 。

世Thế 尊Tôn 若nhược 離ly 明minh 暗ám 。 見kiến 畢tất 竟cánh 空không 。 (# 至chí )# 惟duy 埀thùy 大đại 慈từ 開khai 我ngã 蒙mông 恡lận 。

(# 溫ôn 陵lăng 曰viết 。 復phục 揣đoàn 六lục 用dụng 疑nghi 若nhược 斷đoạn 滅diệt 而nhi 反phản 以dĩ 佛Phật 說thuyết 湛trạm 常thường 為vi 不bất 誠thành 。 而nhi 近cận 乎hồ 戲hí 論luận 。 不bất 得đắc 為vi 真chân 實thật 語ngữ 者giả )# 。

即tức 時thời 如Như 來Lai 。 勑# 羅la 睺hầu 羅la (# 至chí )# 音âm 響hưởng 雙song 絕tuyệt 。 則tắc 名danh 無vô 聞văn 。

(# 溫ôn 陵lăng 曰viết 。 此thử 但đãn 無vô 聲thanh 。 非phi 謂vị 無vô 聞văn 。 必tất 再tái 擊kích 疊điệp 問vấn 者giả 。 欲dục 令linh 審thẩm 辨biện 而nhi 有hữu 悟ngộ 也dã )# 。

如Như 來Lai 又hựu 勑# 羅la 睺hầu 擊kích 鐘chung (# 至chí )# 音âm 響hưởng 雙song 絕tuyệt 。 則tắc 名danh 無vô 聲thanh 。

(# 溫ôn 陵lăng 曰viết 。 上thượng 答đáp 為vi 倒đảo 。 此thử 答đáp 為vi 正chánh 。 盖# 聲thanh 有hữu 生sanh 滅diệt 。 聞văn 性tánh 常thường 在tại 迷mê 情tình 不bất 了liễu 。 以dĩ 聞văn 同đồng 聲thanh 。 是thị 以dĩ 常thường 為vi 斷đoạn 也dã )# 。

佛Phật 言ngôn 阿A 難Nan 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 (# 至chí )# 令linh 汝nhữ 聞văn 性tánh 。 為vi 有hữu 為vi 無vô 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 前tiền 阿A 難Nan 通thông 疑nghi 六lục 根căn 。 離ly 塵trần 無vô 體thể 。 云vân 何hà 將tương 此thử 。 斷đoạn 滅diệt 為vi 因nhân 。 欲dục 獲hoạch 常thường 果quả 。 如Như 來Lai 所sở 以dĩ 。 別biệt 顯hiển 聞văn 性tánh 為vi 常thường 者giả 。 誠thành 欲dục 發phát 耳nhĩ 根căn 圓viên 通thông 之chi 機cơ 也dã )# 。

(# 資tư 中trung 曰viết 。 欲dục 表biểu 圓viên 根căn 。 正chánh 修tu 方phương 便tiện 。 故cố 扣khấu 鐘chung 驗nghiệm 聞văn 。 以dĩ 顯hiển 耳nhĩ 根căn 常thường 住trụ 。 為vi 一nhất 門môn 深thâm 入nhập 之chi 本bổn 。 聞văn 無vô 生sanh 滅diệt 境cảnh 有hữu 生sanh 滅diệt 故cố 聲Thanh 聞Văn 各các 問vấn 。 令linh 審thẩm 辨biện 也dã )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 聲thanh 塵trần 或hoặc 有hữu 或hoặc 無vô 。 聞văn 性tánh 未vị 嘗thường 有hữu 無vô 。 所sở 謂vị 聲thanh 無vô 亦diệc 無vô 滅diệt 。 聲thanh 有hữu 亦diệc 非phi 生sanh 。 此thử 即tức 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 真chân 常thường 性tánh 也dã 。 夫phu 知tri 無vô 者giả 。 亦diệc 因nhân 聞văn 根căn 。 不bất 可khả 謂vị 無vô 聲thanh 則tắc 無vô 聞văn 也dã 。 是thị 故cố 阿A 難Nan 下hạ 。 牒điệp 上thượng 顯hiển 常thường 也dã 。

汝nhữ 尚thượng 顛điên 倒đảo 。 惑hoặc 聲thanh 為vi 聞văn 。 (# 至chí )# 此thử 性tánh 云vân 何hà 。 為vi 汝nhữ 銷tiêu 滅diệt 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 所sở 舉cử 寐mị 事sự 。 □# 妄vọng 識thức 至chí 昏hôn 。 而nhi 真chân 性tánh 不bất 昧muội 也dã 。 復phục 恐khủng 惑hoặc 者giả 謂vị 。 寐mị 雖tuy 不bất 昏hôn 。 死tử 豈khởi 不bất 滅diệt 邪tà 。 故cố 重trọng/trùng 示thị 云vân 。 縱túng 汝nhữ 形hình 銷tiêu 。 性tánh 非phi 遷thiên 改cải )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 此thử 騐# 勞lao 生sanh 雖tuy 在tại 倒đảo 妄vọng 。 生sanh 死tử 常thường 性tánh 不bất 昏hôn 不bất 滅diệt 也dã 。

以dĩ 諸chư 眾chúng 生sanh 。 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 (# 至chí )# 云vân 何hà 不bất 成thành 。 無vô 上thượng 知tri 覺giác 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 通thông 別biệt 二nhị 惑hoặc 。 俱câu 名danh 塵trần 垢cấu 。 真chân 似tự 所sở 證chứng 。 皆giai 號hiệu 法Pháp 眼nhãn 。 此thử 眼nhãn 具cụ 五ngũ 方phương 。 曰viết 清thanh 明minh )# 。

泐# 潭đàm 曰viết 。 不bất 悟ngộ 性tánh 常thường 故cố 。 逐trục 諸chư 生sanh 滅diệt 。 能năng 守thủ 常thường 性tánh 。 常thường 果quả 可khả 冀ký 矣hĩ 。 前tiền 令linh 審thẩm 擇trạch 常thường 性tánh 。 為vi 因Nhân 地Địa 心tâm 。 而nhi 阿A 難Nan 牒điệp 難nạn/nan 故cố 此thử 結kết 告cáo 也dã 。 常thường 光quang 現hiện 前tiền 。 根căn 塵trần 銷tiêu 落lạc 者giả 。 謂vị 得đắc 其kỳ 常thường 心tâm 。 則tắc 妄vọng 塵trần 自tự 滅diệt 。 妄vọng 塵trần 既ký 滅diệt 。 法Pháp 眼nhãn 自tự 明minh 。 以dĩ 此thử 為vi 因nhân 。 則tắc 七thất 常thường 住trụ 果quả 。 於ư 是thị 可khả 獲hoạch 。 故cố 曰viết 云vân 何hà 不bất 成thành 。 無vô 上thượng 知tri 覺giác 。

大đại 佛Phật 頂đảnh 如Như 來Lai 密mật 因nhân 脩tu 證chứng 了liễu 義nghĩa 諸chư 菩Bồ 薩Tát 萬vạn 行hạnh 。 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 。 第đệ 五ngũ 。

阿A 難Nan 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn (# 至chí )# 得đắc 免miễn 輪luân 迴hồi 。 不bất 落lạc 三tam 有hữu 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 阿A 難Nan 言ngôn 俱câu 生sanh 滅diệt 者giả 。 以dĩ 無vô 明minh 果quả 相tương/tướng 言ngôn 之chi 。 佛Phật 以dĩ 立lập 知tri 見kiến 為vi 本bổn 。 以dĩ 無vô 明minh 因nhân 相tương/tướng 言ngôn 之chi 。 知tri 見kiến 謂vị 增tăng 損tổn 諸chư 还# 等đẳng 見kiến )# 。

(# 補bổ 註chú 曰viết 。 世thế 之chi 瘧ngược 病bệnh 。 隔cách 日nhật 而nhi 發phát 。 為vi 其kỳ 病bệnh 根căn 未vị 除trừ 故cố 爾nhĩ 。 喻dụ 有Hữu 學Học 聲Thanh 聞Văn 。 通thông 惑hoặc 雖tuy 破phá 。 而nhi 別biệt 惑hoặc 病bệnh 根căn 未vị 除trừ 也dã )# 。

携huề 李# 曰viết 。 前tiền 第đệ 二nhị 義nghĩa 門môn 。 令linh 審thẩm 業nghiệp 。 云vân 不bất 見kiến 所sở 結kết 。 云vân 何hà 如như 解giải 。 故cố 此thử 牒điệp 而nhi 請thỉnh 。 諸chư 無vô 明minh 通thông 根căn 本bổn 枝chi 末mạt 也dã 。 始thỉ 無vô 所sở 始thỉ 。 故cố 名danh 無vô 始thỉ 。 俱câu 滅diệt 俱câu 生sanh 者giả 。 積tích 迷mê 不bất 覺giác 。 而nhi 為vi 生sanh 住trụ 異dị 滅diệt 。 妄vọng 相tương/tướng 所sở 遷thiên 。 根căn 本bổn 之chi 惑hoặc 。 方phương 能năng 暫tạm 伏phục 。 旋toàn 復phục 旋toàn 發phát 。 未vị 能năng 永vĩnh 斷đoạn 。 故cố 如như 隔cách 日nhật 瘧ngược 。 由do 不bất 知tri 結kết 解giải 真chân 要yếu 故cố 也dã 。 同đồng 體thể 無vô 明minh 品phẩm 數số 至chí 多đa 。 又hựu 迷mê 境cảnh 不bất 一nhất 。 故cố 曰viết 諸chư 生sanh 滅diệt 去khứ 來lai 。 常thường 在tại 妄vọng 中trung 。 故cố 曰viết 俱câu 無vô 明minh 。 即tức 愚ngu 癡si 也dã 。 俱câu 舍xá 以dĩ 瘧ngược 為vi 無vô 明minh 故cố 。 唯duy 識thức 以dĩ 愚ngu 為vi 無vô 明minh 故cố 。 婆bà 娑sa 以dĩ 不bất 達đạt 不bất 解giải 不bất 了liễu 為vi 無vô 明minh 故cố 。 身thân 心tâm 結kết 惑hoặc 。 實thật 未vị 來lai 若nhược 難nạn/nan 之chi 本bổn 。 解giải 結kết 之chi 元nguyên 。 實thật 免miễn 。 脫thoát 輪luân 迴hồi 之chi 要yếu 。 此thử 阿A 難Nan 之chi 所sở 以dĩ 復phục 請thỉnh 也dã 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 將tương 明minh 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 圓viên 明minh 顯hiển 德đức 故cố 。 問vấn 。 解giải 結kết 因nhân 緣duyên 。 而nhi 為vi 此thử 經Kinh 發phát 起khởi 。 所sở 結kết 之chi 元nguyên 。 即tức 無vô 明minh 根căn 本bổn 也dã 。 此thử 無vô 明minh 根căn 本bổn 。 乃nãi 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 中trung 所sở 治trị 之chi 惑hoặc )# 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 以dĩ 閻Diêm 浮Phù 檀Đàn 。 (# 至chí )# 亦diệc 汝nhữ 六lục 根căn 。 更cánh 非phi 他tha 物vật 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 各các 放phóng 寶bảo 光quang 。 表biểu 同đồng 破phá 無vô 明minh 也dã )# 。

(# 泐# 潭đàm 曰viết 。 生sanh 死tử 結kết 根căn 。 安an 樂lạc 妙diệu 常thường 者giả 。 顯hiển 無vô 二nhị 之chi 體thể 也dã )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 先tiên 摩ma 其kỳ 頂đảnh 者giả 。 表biểu 無vô 上thượng 開khai 示thị 也dã 。 六lục 震chấn 者giả 。 動động 起khởi 踊dũng 吼hống 震chấn 繫hệ 。 表biểu 破phá 六lục 根căn 妄vọng 結kết 也dã 。 諸chư 佛Phật 頂đảnh 光quang 灌quán 釋Thích 迦Ca 頂đảnh 者giả 。 示thị 同đồng 發phát 明minh 無vô 上thượng 頂Đảnh 法Pháp 。 異dị 口khẩu 同đồng 告cáo 者giả 。 示thị 諸chư 佛Phật 脫thoát 生sanh 死tử 證chứng 菩Bồ 提Đề 。 皆giai 由do 斯tư 要yếu 也dã 。 俱câu 生sanh 即tức 根căn 本bổn 無vô 明minh 也dã 。 生sanh 死tử 妙diệu 常thường 同đồng 因nhân 六lục 根căn 者giả 。 知tri 見kiến 立lập 知tri 。 故cố 輪luân 生sanh 死tử 。 知tri 見kiến 無vô 見kiến 。 即tức 證chứng 妙diệu 常thường 。 如như 下hạ 所sở 明minh 。

阿A 難Nan 雖tuy 聞văn 如như 是thị 法Pháp 音âm 。 (# 至chí )# 云vân 何hà 是thị 中trung 。 更cánh 客khách 他tha 物vật 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 根căn 塵trần 識thức 三tam 攝nhiếp 十thập 八bát 界giới 。 本bổn 如Như 來Lai 藏tạng 。 妙diệu 真Chân 如Như 性tánh 。 故cố 曰viết 同đồng 源nguyên 。 凡phàm 夫phu 迷mê 真chân 故cố 縛phược 。 聖thánh 人nhân 悟ngộ 真chân 故cố 脫thoát 。 迷mê 悟ngộ 雖tuy 殊thù 。 始thỉ 終chung 理lý 一nhất 故cố 。 曰viết 無vô 二nhị 同đồng 源nguyên 。 必tất 兼kiêm 識thức 性tánh 虗hư 妄vọng 必tất 具cụ 根căn 塵trần 。 文văn 綺ỷ 互hỗ 也dã )# 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 塵trần 相tương 通thông 指chỉ 。 六lục 境cảnh 知tri 見kiến 。 略lược 示thị 二nhị 根căn 。 根căn 境cảnh 對đối 論luận 。 攝nhiếp 十thập 二nhị 處xứ 。 斯tư 皆giai 兩lưỡng 法pháp 相tướng 涉thiệp 。 內nội 無vô 實thật 性tánh 。 故cố 喻dụ 若nhược 交giao 蘆lô )# 。

泐# 潭đàm 曰viết 。 根căn 塵trần 相tương/tướng 因nhân 而nhi 有hữu 。 故cố 曰viết 同đồng 源nguyên 縛phược 脫thoát 。 由do 此thử 而nhi 起khởi 。 故cố 曰viết 無vô 二nhị 。 夢mộng 識thức 無vô 初sơ 。 故cố 譬thí 空không 華hoa 。 物vật 境cảnh 成thành 有hữu 。 故cố 由do 塵trần 發phát 。 知tri 因nhân 根căn 有hữu 相tướng 。 此thử 根căn 塵trần 識thức 。 譬thí 如như 束thúc 蘆lô 互hỗ 相tương 依y 倚ỷ 。 雖tuy 粗thô 有hữu 相tương/tướng 。 其kỳ 體thể 全toàn 空không 。 故cố 曰viết 相tương 見kiến 無vô 性tánh 。 同đồng 於ư 交giao 蘆lô 。 既ký 無vô 自tự 性tánh 。 則tắc 隨tùy 緣duyên 轉chuyển 變biến 。 故cố 於ư 知tri 見kiến 立lập 識thức 知tri 之chi 心tâm 。 則tắc 結kết 為vi 無vô 明minh 之chi 本bổn 。 於ư 知tri 見kiến 無vô 見kiến 覺giác 之chi 妄vọng 。 則tắc 解giải 為vi 涅Niết 槃Bàn 真chân 淨tịnh 。 既ký 曰viết 真chân 淨tịnh 。 豈khởi 容dung 立lập 知tri 。 故cố 曰viết 云vân 何hà 是thị 中trung 。 更cánh 容dung 他tha 物vật 。 此thử 總tổng 示thị 妄vọng 結kết 依y 根căn 塵trần 識thức 起khởi 。 但đãn 妄vọng 識thức 不bất 立lập 。 則tắc 妄vọng 結kết 自tự 解giải 。 是thị 為vi 解giải 結kết 真chân 要yếu 。 所sở 以dĩ 學học 道Đạo 。 務vụ 去khứ 識thức 情tình 也dã 。

(# 真chân 際tế 曰viết 。 知tri 見kiến 立lập 知tri 。 示thị 無vô 明minh 本bổn 始thỉ 也dã 。 知tri 見kiến 無vô 見kiến 。 明minh 解giải 結kết 之chi 門môn 也dã 。 靈linh 知tri 性tánh 見kiến 。 本bổn 六lục 用dụng 之chi 菩Bồ 提Đề 。 體thể 本bổn 真chân 淨tịnh 。 故cố 中trung 不bất 容dung 也dã )# 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 (# 至chí )# 無vô 起khởi 滅diệt 。 不bất 實thật 如như 空không 華hoa 。

(# 無vô 為vi 下hạ 頌tụng 。 識thức 性tánh 虗hư 妄vọng 。 猶do 如như 空không 華hoa 。 上thượng 言ngôn 如như 幻huyễn 助trợ 成thành 空không 義nghĩa 耳nhĩ 。 今kim 云vân 。 空không 華hoa 正chánh 顯hiển 虗hư 妄vọng 也dã 。 且thả 識thức 性tánh 是thị 有hữu 為vi 起khởi 滅diệt 之chi 法pháp 。 真chân 性tánh 反phản 此thử 。 故cố 曰viết 無vô 。 為vi 無vô 起khởi 滅diệt 。 既ký 云vân 虗hư 妄vọng 。 即tức 是thị 不bất 實thật 。 故cố 喻dụ 如như 空không 華hoa 。 舊cựu 以dĩ 前tiền 二nhị 句cú 破phá 有hữu 為vi 。 後hậu 二nhị 句cú 破phá 無vô 為vi 。 出xuất 掌chưởng 珍trân 論luận )# 。

吳ngô 興hưng 曰viết 。 真chân 性tánh 即tức 根căn 塵trần 之chi 源nguyên 也dã 。 有hữu 為vi 即tức 縛phược 脫thoát 之chi 相tướng 也dã 。 若nhược 真chân 性tánh 在tại 迷mê 。 能năng 生sanh 九cửu 界giới 根căn 塵trần 之chi 相tướng 。 名danh 之chi 為vi 縛phược 。 若nhược 真chân 性tánh 出xuất 纏triền 。 能năng 起khởi 十thập 界giới 根căn 塵trần 之chi 用dụng 。 號hiệu 之chi 為vi 脫thoát 。 此thử 縛phược 與dữ 脫thoát 。 皆giai 即tức 真chân 而nhi 俗tục 。 故cố 曰viết 有hữu 為vi 。 亦diệc 即tức 俗tục 而nhi 真chân 。 故cố 曰viết 空không 也dã 。 緣duyên 生sanh 故cố 如như 幻huyễn 。 釋thích 成thành 有hữu 空không 義nghĩa 也dã 。 有hữu 為vi 之chi 法pháp 。 皆giai 從tùng 緣duyên 生sanh 。 凡phàm 夫phu 以dĩ 惑hoặc 業nghiệp 為vi 緣duyên 。 聖thánh 人nhân 以dĩ 機cơ 感cảm 為vi 緣duyên 。 二nhị 緣duyên 所sở 生sanh 。 俱câu 是thị 假giả 名danh 。 故cố 云vân 如như 幻huyễn 。 此thử 頌tụng 根căn 塵trần 同đồng 源nguyên 。 縛phược 脫thoát 無vô 二nhị 也dã 。

言ngôn 妄vọng 顯hiển 諸chư 真chân 。 (# 至chí )# 中trung 間gian 無vô 實thật 性tánh 。 是thị 故cố 若nhược 交giao 蘆lô 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 前tiền 長trường/trưởng 行hành 但đãn 破phá 於ư 妄vọng 。 今kim 復phục 恐khủng 捨xả 妄vọng 取thủ 真chân 。 故cố 重trọng/trùng 遣khiển 之chi )# 。

(# 泐# 潭đàm 曰viết 。 淨tịnh 名danh 云vân 。 有hữu 為vi 無vô 為vi 二nhị 。 若nhược 離ly 一nhất 切thiết 數số 。 心tâm 如như 空không 虛hư 。 以dĩ 清thanh 淨tịnh 慧tuệ 。 無vô 所sở 礙ngại 者giả 。 是thị 為vi 入nhập 不bất 二nhị 法Pháp 門môn 。 即tức 此thử 意ý 也dã )# 。

携huề 李# 曰viết 。 起khởi 滅diệt 之chi 法pháp 皆giai 無vô 。 則tắc 妄vọng 識thức 元nguyên 。 無vô 此thử 頌tụng 識thức 性tánh 虗hư 妄vọng 。 猶do 如như 空không 華hoa 也dã 。 妄vọng 法pháp 既ký 無vô 。 真chân 亦diệc 不bất 立lập 。 若nhược 言ngôn 妄vọng 顯hiển 真chân 。 真chân 還hoàn 同đồng 妄vọng 。 真chân 與dữ 非phi 真chân 。 尚thượng 猶do 雙song 非phi 。 見kiến 與dữ 所sở 見kiến 。 云vân 何hà 復phục 存tồn 。 當đương 知tri 俱câu 無vô 實thật 體thể 。 若nhược 交giao 蘆lô 耳nhĩ 。 此thử 頌tụng 相tương 見kiến 無vô 性tánh 。 同đồng 於ư 交giao 蘆lô 也dã 。

孤cô 山sơn 曰viết 。 諸chư 之chi 也dã 。 語ngữ 助trợ 耳nhĩ 。 言ngôn 根căn 塵trần 虗hư 妄vọng 。 則tắc 顯hiển 涅Niết 槃Bàn 真chân 實thật 。 對đối 妄vọng 說thuyết 曰viết 真chân 。 待đãi 對đối 不bất 絕tuyệt 。 真chân 亦diệc 成thành 妄vọng 。 故cố 云vân 二nhị 妄vọng 。 猶do 非phi 能năng 遣khiển 也dã 。 真chân 非phi 真chân 所sở 遣khiển 也dã 。 非phi 真chân 即tức 妄vọng 見kiến 。 即tức 是thị 根căn 所sở 見kiến 。 即tức 境cảnh 對đối 妄vọng 說thuyết 。 真chân 猶do 皆giai 遣khiển 蕩đãng 。 云vân 何hà 更cánh 有hữu 。 妄vọng 中trung 根căn 境cảnh 乎hồ 。 中trung 間gian 謂vị 根căn 境cảnh 二nhị 法pháp 體thể 中trung 無vô 性tánh 也dã 。

結kết 解giải 同đồng 所sở 因nhân 。 聖thánh 凡phàm 無vô 二nhị 路lộ 。 (# 至chí )# 即tức 無vô 明minh 。 發phát 明minh 便tiện 解giải 脫thoát 。

(# 長trường/trưởng 水thủy 曰viết 。 淨tịnh 名danh 云vân 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 為vi 二nhị 。 若nhược 見kiến 生sanh 死tử 性tánh 。 則tắc 無vô 生sanh 死tử 。 無vô 縛phược 無vô 脫thoát 。 是thị 為vi 入nhập 不bất 二nhị 法Pháp 門môn )# 。

吳ngô 興hưng 曰viết 。 欲dục 明minh 解giải 結kết 。 泛phiếm 舉cử 所sở 因nhân 。 所sở 因nhân 者giả 。 六lục 根căn 也dã 。 前tiền 諸chư 佛Phật 同đồng 告cáo 云vân 。 汝nhữ 欲dục 識thức 知tri 。 生sanh 死tử 結kết 根căn 。 乃nãi 至chí 速tốc 證chứng 。 安an 樂lạc 解giải 脫thoát 。 惟duy 汝nhữ 六lục 根căn 。 更cánh 非phi 他tha 物vật 。 似tự 同đồng 此thử 義nghĩa 。

孤cô 山sơn 曰viết 。 汝nhữ 觀quán 下hạ 。 重trọng/trùng 牒điệp 前tiền 喻dụ 。 令linh 審thẩm 觀quán 也dã 。 言ngôn 空không 則tắc 蘆lô 有hữu 外ngoại 相tướng 。 言ngôn 有hữu 則tắc 蘆lô 中trung 本bổn 空không 。 以dĩ 喻dụ 根căn 境cảnh 妄vọng 執chấp 似tự 有hữu 其kỳ 體thể 元nguyên 空không 。 迷mê 晦hối 下hạ 。 頌tụng 知tri 見kiến 立lập 知tri 。 及cập 知tri 見kiến 無vô 見kiến 等đẳng 。

解giải 結kết 因nhân 次thứ 第đệ 。 六lục 解giải 一nhất 亦diệc 亡vong 。 根căn 選tuyển 擇trạch 圓viên 通thông 。 入nhập 流lưu 成thành 正chánh 覺giác 。

(# 溫ôn 陵lăng 曰viết 。 躡niếp 前tiền 結kết 解giải 解giải 之chi 義nghĩa 。 起khởi 後hậu 圓viên 通thông 之chi 文văn 也dã )# 。

孤cô 山sơn 曰viết 。 六lục 解giải 則tắc 根căn 拔bạt 。 一nhất 亡vong 則tắc 湛trạm 圓viên 。 選tuyển 得đắc 圓viên 根căn 。 則tắc 入nhập 聖thánh 流lưu 。 證chứng 聖thánh 果Quả 矣hĩ 。

陀đà 那na 微vi 細tế 識thức 。 習tập 氣khí 成thành 暴bạo 流lưu 。 真chân 非phi 真chân 恐khủng 迷mê 。 我ngã 常thường 不bất 開khai 演diễn 。

(# 深thâm 密mật 經kinh 曰viết 。 阿a 陀đà 那na 識thức 甚thậm 微vi 細tế 。 一nhất 切thiết 種chủng 子tử 成thành 暴bạo 流lưu 。 我ngã 於ư 凡phàm 愚ngu 不bất 開khai 演diễn 。 恐khủng 彼bỉ 分phân 別biệt 執chấp 為vi 我ngã 。 即tức 此thử 識thức 也dã 。 暴bạo 流lưu 即tức 生sanh 滅diệt 性tánh 。 從tùng 習tập 所sở 生sanh 。 由do 此thử 識thức 性tánh 。 全toàn 離ly 取thủ 舍xá 。 但đãn 是thị 自tự 心tâm )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 陀đà 那na 下hạ 。 頌tụng 根căn 結kết 初sơ 起khởi 之chi 由do 也dã 。 陀đà 那na 此thử 翻phiên 執chấp 持trì 。 執chấp 持trì 種chủng 子tử 。 發phát 起khởi 現hiện 行hành 。 即tức 第đệ 八bát 梨lê 耶da 。 含hàm 藏tạng 種chủng 子tử 為vi 習tập 氣khí 。 積tích 生sanh 識thức 浪lãng 為vi 暴bạo 流lưu 。 湛trạm 由do 是thị 分phần/phân 。 結kết 由do 是thị 起khởi 也dã 。 此thử 識thức 依y 真Chân 如Như 合hợp 生sanh 滅diệt 。 雜tạp 乎hồ 真chân 妄vọng 之chi 間gian 。 故cố 曰viết 真chân 非phi 真chân 也dã 。 若nhược 以dĩ 為vi 真chân 。 恐khủng 迷mê 妄vọng 習tập 而nhi 自tự 誤ngộ 。 以dĩ 為vi 非phi 真chân 。 恐khủng 迷mê 自tự 性tánh 而nhi 外ngoại 求cầu 。 故cố 權quyền 小tiểu 教giáo 中trung 皆giai 不bất 開khai 演diễn 也dã 。

自tự 心tâm 取thủ 自tự 心tâm 。 非phi 幻huyễn 成thành 幻huyễn 法pháp 。 (# 至chí )# 尚thượng 不bất 生sanh 。 幻huyễn 法pháp 云vân 何hà 立lập 。

(# 資tư 中trung 曰viết 。 此thử 頌tụng 解giải 結kết 入nhập 圓viên 之chi 要yếu 也dã )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 惟duy 心tâm 所sở 現hiện 。 而nhi 於ư 中trung 取thủ 著trước 。 妄vọng 成thành 根căn 結kết 。 是thị 自tự 心tâm 取thủ 自tự 心tâm 。 非phi 幻huyễn 成thành 幻huyễn 法pháp 也dã 。 由do 妄vọng 取thủ 故cố 。 有hữu 幻huyễn 非phi 幻huyễn 。 若nhược 不bất 妄vọng 取thủ 。 非phi 幻huyễn 亦diệc 無vô 。 非phi 幻huyễn 尚thượng 無vô 。 幻huyễn 法pháp 何hà 有hữu 。 幻huyễn 法pháp 不bất 立lập 。 則tắc 根căn 塵trần 頓đốn 淨tịnh 。 圓viên 通thông 現hiện 前tiền 矣hĩ 。

是thị 名danh 妙diệu 蓮liên 華hoa 。 金kim 剛cang 王vương 寶bảo 覺giác 。 (# 至chí )# 一nhất 路lộ 涅Niết 槃Bàn 門môn 。 (# 偈kệ 文văn 止chỉ 此thử )# 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 彈đàn 指chỉ 超siêu 無Vô 學Học 。 顯hiển 三tam 止chỉ 之chi 功công 也dã 。 若nhược 入nhập 地địa 住trụ 。 則tắc 超siêu 小Tiểu 乘Thừa 阿A 羅La 漢Hán 位vị 。 縱túng/tung 入nhập 相tương 似tự 。 亦diệc 超siêu 無Vô 學Học 。 以dĩ 同đồng 除trừ 四tứ 住trụ 。 此thử 處xứ 為vi 齊tề 。 若nhược 伏phục 無vô 明minh 。 三tam 藏tạng 則tắc 劣liệt 。 又hựu 縱túng/tung 在tại 觀quán 行hành 。 亦diệc 起khởi 無Vô 學Học 。 如như 太thái 子tử 處xứ 胎thai 。 貴quý 壓áp 群quần 臣thần 。 頻tần 伽già 在tại 鷇# 。 聲thanh 逾du 眾chúng 鳥điểu )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 此thử 結kết 頌tụng 也dã 。 此thử 之chi 法Pháp 門môn 。 於ư 淨tịnh 不bất 著trước 。 於ư 染nhiễm 不bất 汙ô 。 名danh 妙diệu 蓮liên 華hoa 。 根căn 境cảnh 結kết 惑hoặc 。 擬nghĩ 之chi 則tắc 銷tiêu 。 名danh 金kim 剛cang 王vương 覺giác 。 即tức 為vi 無vô 為vi 。 亡vong 情tình 絕tuyệt 解giải 。 名danh 如như 幻huyễn 正chánh 受thọ 。 依y 此thử 修tu 進tiến 。 一nhất 彈đàn 指chỉ 間gian 。 可khả 超siêu 無Vô 學Học 。 而nhi 入nhập 圓viên 位vị 也dã 。 阿a 毗tỳ 達đạt 磨ma 。 云vân 無vô 比tỉ 法pháp 。 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 迥huýnh 出xuất 生sanh 死tử 。 速tốc 證chứng 寂tịch 常thường 。 莫mạc 不bất 由do 斯tư 。 故cố 曰viết 十thập 方phương 薄Bạc 伽Già 梵Phạm 。 一nhất 路lộ 涅Niết 槃Bàn 門môn 。 薄bạc 伽già 尊tôn 號hiệu 。 具cụ 六lục 義nghĩa 。 謂vị 自tự 在tại 。 熾sí 盛thịnh 端đoan 嚴nghiêm 。 名danh 稱xưng 。 吉cát 祥tường 。 尊tôn 貴quý 。

於ư 是thị 阿A 難Nan 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 (# 至chí )# 施thí 以dĩ 法Pháp 音âm 。 洗tẩy 滌địch 沉trầm 垢cấu 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 祇kỳ 夜dạ 云vân 應ưng 頌tụng 。 又hựu 云vân 重trọng/trùng 頌tụng 。 即tức 頌tụng 上thượng 長trường/trưởng 行hành 也dã 。 伽già 陀đà 云vân 諷phúng 頌tụng 。 亦diệc 略lược 云vân 偈kệ )# 。

(# 長trường/trưởng 水thủy 曰viết 。 由do 前tiền 偈kệ 云vân 。 解giải 結kết 因nhân 次thứ 第đệ 。 六lục 解giải 一nhất 亦diệc 亡vong 。 故cố 此thử 疑nghi 之chi )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 不bất 因nhân 長trường/trưởng 行hành 。 但đãn 諷phúng 美mỹ 而nhi 頌tụng 之chi 。 二nhị 頌tụng 合hợp 明minh 。 故cố 云vân 雜tạp 糅nhữu 精tinh 瑩oánh 。 此thử 指chỉ 能năng 詮thuyên 也dã 。 妙diệu 理lý 精tinh 徹triệt 。 此thử 謂vị 所sở 詮thuyên 也dã 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 無vô 遮già 大đại 悲bi 。 言ngôn 其kỳ 愽# 濟tế 也dã 。 性tánh 淨tịnh 妙diệu 常thường 。 真chân 實thật 法Pháp 句cú 。 則tắc 真chân 妄vọng 兩lưỡng 忘vong 。 稱xưng 性tánh 之chi 談đàm 也dã 。 沉trầm 垢cấu 。 微vi 細tế 結kết 惑hoặc 也dã 。

即tức 時thời 如Như 來Lai 。 於ư 師sư 子tử 座tòa 。 (# 至chí )# 次thứ 第đệ 酬thù 佛Phật 此thử 名danh 為vi 結kết 。

(# 補bổ 註chú 曰viết 。 由do 阿A 難Nan 未vị 達đạt 。 六lục 解giải 一nhất 亡vong 。 舒thư 結kết 倫luân 次thứ 。 故cố 如Như 來Lai 示thị 一nhất 巾cân 成thành 六lục 結kết 。 令linh 悟ngộ 六lục 解giải 則tắc 一nhất 亡vong 。 示thị 綰oản 結kết 之chi 有hữu 次thứ 第đệ 。 令linh 悟ngộ 舒thư 結kết 之chi 。 有hữu 倫luân 次thứ 也dã )# 。

(# 資tư 中trung 曰viết 。 巾cân 喻dụ 真chân 體thể 無vô 二nhị 。 結kết 喻dụ 六lục 用dụng 妄vọng □# 。 故cố 以dĩ 六lục 也dã )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 涅Niết 槃Bàn 僧Tăng 裏lý 衣y 也dã 。 僧tăng 伽già 梨lê 大đại 衣y 也dã 。 劫kiếp 波ba 羅la 云vân 時thời 分phần/phân 。 即tức 夜dạ 摩ma 天thiên 所sở 獻hiến 巾cân 也dã 。 綰oản 縈oanh 結kết 也dã 。 巾cân 喻dụ 一nhất 性tánh 。 綰oản 喻dụ 妄vọng 動động 。 結kết 喻dụ 六lục 妄vọng 。 一nhất 一nhất 詳tường 問vấn 者giả 。 使sử 悞ngộ 凡phàm 所sở 妄vọng 動động 。 皆giai 為vi 結kết 業nghiệp 也dã 。

佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 我ngã 初sơ 綰oản 巾cân 。 (# 至chí )# 畢tất 竟cánh 同đồng 中trung 。 生sanh 畢tất 竟cánh 異dị 。

(# 補bổ 註chú 曰viết 。 此thử 節tiết 謂vị 六lục 結kết 若nhược 存tồn 。 則tắc 倫luân 次thứ 不bất 容dung 雜tạp 亂loạn 。 下hạ 節tiết 言ngôn 六lục 結kết 若nhược 解giải 。 則tắc 一nhất 六lục 俱câu 亡vong )# 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 同đồng 謂vị 一nhất 真chân 之chi 性tánh 。 理lý 本bổn 無vô 差sai 。 辟tịch 巾cân 之chi 體thể 也dã 。 異dị 謂vị 六lục 根căn 之chi 精tinh 。 事sự 用dụng 有hữu 別biệt 。 如như 巾cân 之chi 結kết 也dã )# 。

泐# 潭đàm 曰viết 。 一nhất 真Chân 如Như 體thể 。 無vô 異dị 無vô 同đồng 。 六lục 妄vọng 結kết 根căn 。 確xác 然nhiên 異dị 執chấp 。

佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 汝nhữ 必tất 嫌hiềm 此thử 。 六lục 結kết (# 至chí )# 六lục 解giải 一nhất 亡vong 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 六lục 根căn 之chi 精tinh 。 元nguyên 是thị 一nhất 真chân 之chi 性tánh 。 以dĩ 隨tùy 緣duyên 故cố 。 在tại 眼nhãn 曰viết 見kiến 精tinh 。 在tại 耳nhĩ 曰viết 聽thính 精tinh 等đẳng 。 此thử 皆giai 如như 第đệ 二nhị 月nguyệt 。 揑niết 所sở 成thành 故cố 。 若nhược 能năng 隨tùy 根căn 脫thoát 粘niêm 內nội 。 伏phục 六lục 既ký 融dung 。 一nhất 一nhất 亦diệc 斯tư 亡vong 。 如như 解giải 結kết 已dĩ 。 巾cân 亦diệc 無vô 用dụng )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 不bất 成thành 謂vị 是thị 非phi 鋒phong 起khởi 。 不bất 成thành 一nhất 體thể 也dã 。 願nguyện 樂nhạo 一nhất 成thành 。 莫mạc 非phi 解giải 除trừ 。 結kết 惑hoặc 不bất 生sanh 。 則tắc 同đồng 異dị 圓viên 泯mẫn 。 故cố 曰viết 尚thượng 不bất 名danh 一nhất 。 六lục 云vân 何hà 成thành 。

由do 汝nhữ 無vô 始thỉ 。 心tâm 性tánh 狂cuồng 亂loạn 。 (# 至chí )# 皆giai 即tức 狂cuồng 勞lao 。 顛điên 倒đảo 華hoa 相tướng 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 知tri 見kiến 發phát 妄vọng 。 此thử 屬thuộc 能năng 見kiến 。 之chi 相tướng 。 勞lao 見kiến 發phát 塵trần 。 即tức 對đối 所sở 見kiến 之chi 境cảnh 。 惟duy 妄vọng 與dữ 勞lao 。 五ngũ 住trụ 備bị 矣hĩ 。 如như 勞lao 目mục 精tinh 下hạ 。 雙song 喻dụ 其kỳ 義nghĩa 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 下hạ 。 示thị 塵trần 勞lao 之chi 相tướng 。 狂cuồng 華hoa 謂vị 無vô 而nhi 妄vọng 有hữu )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 前tiền 明minh 所sở 結kết 惑hoặc 業nghiệp 之chi 理lý 。 此thử 明minh 能năng 結kết 狂cuồng 妄vọng 之chi 心tâm 也dã 。 狂cuồng 心tâm 之chi 結kết 妄vọng 境cảnh 。 如như 勞lao 目mục 之chi 見kiến 狂cuồng 華hoa 。 故cố 曰viết 皆giai 即tức 狂cuồng 勞lao 。

阿A 難Nan 言ngôn 此thử 勞lao 同đồng 結kết 。 (# 至chí )# 若nhược 欲dục 除trừ 結kết 。 當đương 於ư 結kết 心tâm 。

(# 補bổ 註chú 曰viết 。 上thượng 節tiết 心tâm 性tánh 狂cuồng 亂loạn 等đẳng 。 示thị 其kỳ 根căn 結kết 之chi 由do 。 展triển 轉chuyển 虛hư 妄vọng 此thử 節tiết 掣xiết 巾cân 等đẳng 。 示thị 其kỳ 解giải 結kết 之chi 方phương 也dã )# 。

(# 真chân 際tế 曰viết 。 左tả 右hữu 喻dụ 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 二nhị 邊biên 。 行hành 人nhân 執chấp 而nhi 不bất 結kết 。 故cố 如như 雙song 結kết 。 結kết 心tâm 者giả 喻dụ 觀quán 中trung 道đạo 。 則tắc 二nhị 邊biên 俱câu 解giải )# 。

吳ngô 興hưng 曰viết 。 左tả 右hữu 牽khiên 掣xiết 。 俱câu 不bất 能năng 解giải 。 喻dụ 觀quán 二nhị 邊biên 。 皆giai 不bất 能năng 破phá 根căn 本bổn 無vô 明minh 。 凡phàm 夫phu 外ngoại 道đạo 。 以dĩ 斷đoạn 常thường 為vi 二nhị 邊biên 。 二Nhị 乘Thừa 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 空không 有hữu 為vi 二nhị 邊biên 。 雖tuy 曰viết 伏phục 斷đoạn 。 猶do 存tồn 巾cân 結kết 。 若nhược 欲dục 除trừ 結kết 。 當đương 於ư 結kết 心tâm 者giả 。 知tri 見kiến 立lập 知tri 。 即tức 名danh 為vi 結kết 。 觀quán 知tri 中trung 道đạo 。 是thị 謂vị 結kết 心tâm 。 結kết 不bất 離ly 巾cân 。 解giải 之chi 則tắc 一nhất 。 知tri 不bất 異dị 道đạo 。 亡vong 之chi 則tắc 中trung 。

阿A 難Nan 我ngã 說thuyết 佛Phật 法Pháp 從tùng 因nhân 緣duyên (# 至chí )# 諸chư 妄vọng 銷tiêu 亡vong 。 不bất 真chân 何hà 待đãi 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 既ký 令linh 解giải 結kết 。 當đương 於ư 結kết 心tâm 。 欲dục 使sử 選tuyển 根căn 。 而nhi 脩tu 圓viên 行hành 。 故cố 示thị 佛Phật 法Pháp 從tùng 因nhân 緣duyên 生sanh 。 反phản 顯hiển 若nhược 無vô 因nhân 緣duyên 。 佛Phật 法Pháp 無vô 由do 而nhi 生sanh 也dã 。 如như 前tiền 文văn 云vân 。 辟tịch 如như 琴cầm 瑟sắt 。 雖tuy 有hữu 妙diệu 音âm 。 若nhược 無vô 妙diệu 指chỉ 。 終chung 不bất 能năng 發phát 。 是thị 則tắc 圓viên 脩tu 定định 慧tuệ 。 是thị 今kim 因nhân 緣duyên 。 若nhược 三tam 藏tạng 中trung 。 事sự 六Lục 度Độ 等đẳng 皆giai 是thị 世thế 間gian 。 和hòa 合hợp 麤thô 相tương/tướng )# 。

(# 泐# 潭đàm 曰viết 。 知tri 因nhân 從tùng 緣duyên 出xuất 。 至chí 雨vũ 滴tích 皆giai 知tri 。 此thử 明minh 如Như 來Lai 覺giác 法pháp 皆giai 盡tận 證chứng 。 其kỳ 所sở 說thuyết 皆giai 誡giới 諦đế 語ngữ 。 選tuyển 擇trạch 六lục 根căn 者giả 。 前tiền 文văn 云vân 。 若nhược 能năng 於ư 此thử 。 悟ngộ 圓viên 通thông 根căn 。 與dữ 不bất 圓viên 根căn 。 日nhật 劫kiếp 相tương 倍bội 。 故cố 令linh 選tuyển 擇trạch )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 令linh 依y 出xuất 世thế 正chánh 智trí 。 審thẩm 擇trạch 根căn 結kết 本bổn 因nhân 而nhi 解giải 之chi 也dã 。 若nhược 得đắc 正chánh 智trí 。 不bất 惟duy 能năng 知tri 根căn 結kết 本bổn 因nhân 。 雖tuy 沙sa 界giới 萬vạn 類loại 。 皆giai 了liễu 元nguyên 由do 矣hĩ 。 世thế 謂vị 六lục 凡phàm 出xuất 世thế 。 謂vị 四tứ 聖thánh 知tri 此thử 。 十thập 界giới 皆giai 因nhân 於ư 心tâm 。 隨tùy 無vô 明minh 之chi 染nhiễm 緣duyên 。 則tắc 出xuất 九cửu 界giới 。 隨tùy 教giáo 行hành 之chi 淨tịnh 緣duyên 。 則tắc 出xuất 佛Phật 界giới 。 故cố 法pháp 華hoa 云vân 。 佛Phật 種chủng 從tùng 緣duyên 起khởi 。 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 亦diệc 有hữu 因nhân 緣duyên 因nhân 滅diệt 。 無vô 明minh 則tắc 得đắc 熾sí 然nhiên 。 三tam 菩Bồ 提Đề 燈đăng 佛Phật 有hữu 權quyền 實thật 二nhị 智trí 。 實thật 智trí 冥minh 理lý 。 權quyền 智trí 鑑giám 物vật 。 發phát 明minh 世thế 出xuất 世thế 法Pháp 。 乃nãi 至chí 知tri 其kỳ 種chủng 種chủng 元nguyên 由do 者giả 。 皆giai 權quyền 智trí 所sở 鑑giám 也dã 。 既ký 於ư 情tình 無vô 情tình 。 照chiếu 了liễu 不bất 昧muội 。 顯hiển 今kim 所sở 說thuyết 解giải 結kết 之chi 法pháp 。 及cập 選tuyển 根căn 之chi 義nghĩa 。 悉tất 是thị 鑑giám 物vật 宜nghi 然nhiên 。 固cố 無vô 差sai 謬mậu 矣hĩ 。

阿A 難Nan 吾ngô 今kim 問vấn 汝nhữ 。 此thử 劫kiếp 波ba 羅la 巾cân 。 (# 至chí )# 則tắc 結kết 解giải 時thời 。 云vân 何hà 同đồng 除trừ 。

(# 資tư 中trung 曰viết 。 此thử 示thị 六lục 不bất 頓đốn 解giải 必tất 由do 其kỳ 序tự 。 慤# 師sư 云vân 。 意ý 明minh 六lục 根căn 不bất 可khả 齊tề 觀quán 。 但đãn 依y 一nhất 根căn 入nhập 證chứng 。 自tự 然nhiên 六lục 斯tư 會hội 經kinh 意ý 焉yên )# 。

吳ngô 興hưng 曰viết 。 綰oản 巾cân 成thành 結kết 。 雖tuy 有hữu 次thứ 第đệ 。 粘niêm 湛trạm 成thành 根căn 。 必tất 無vô 倫luân 緒tự 。 故cố 不bất 可khả 以dĩ 喻dụ 而nhi 難nạn/nan 於ư 法pháp 也dã 。 盖# 言ngôn 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 六lục 用dụng 差sai 別biệt 。 如như 次thứ 第đệ 綰oản 生sanh 也dã 。 選tuyển 擇trạch 六lục 根căn 。 隨tùy 於ư 一nhất 根căn 發phát 觀quán 。 如như 次thứ 第đệ 而nhi 解giải 也dã 。

佛Phật 言ngôn 六lục 根căn 解giải 除trừ 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 (# 至chí )# 從tùng 三tam 摩ma 地địa 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 小Tiểu 乘Thừa 析tích 觀quán 。 乃nãi 是thị 作tác 意ý 。 先tiên 破phá 人nhân 執chấp 。 次thứ 破phá 法pháp 執chấp 。 然nhiên 后hậu 會hội 入nhập 。 空không 平bình 等đẳng 理lý 。 大Đại 乘Thừa 體thể 觀quán 。 人nhân 法pháp 無vô 殊thù 。 空không 非phi 前tiền 後hậu 。 今kim 言ngôn 此thử 根căn 初sơ 解giải 。 先tiên 得đắc 人nhân 空không 者giả 。 亦diệc 猶do 前tiền 文văn 。 如như 澄trừng 濁trược 水thủy 。 沙sa 土thổ 自tự 沉trầm 。 盖# 任nhậm 運vận 而nhi 然nhiên 也dã )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 了liễu 煩phiền 惱não 結kết 。 皆giai 由do 著trước 我ngã 。 則tắc 於ư 我ngã 無vô 著trước 。 離ly 煩phiền 惱não 障chướng 。 是thị 得đắc 人nhân 空không 也dã 。 了liễu 所sở 知tri 結kết 。 皆giai 由do 著trước 法pháp 。 則tắc 於ư 法pháp 無vô 著trước 。 離ly 所sở 知tri 障chướng 。 是thị 得đắc 法Pháp 空không 。 名danh 法pháp 解giải 脫thoát 。 人nhân 法pháp 雙song 解giải 。 是thị 名danh 俱câu 空không 。 而nhi 俱câu 空không 亦diệc 泯mẫn 。 心tâm 無vô 所sở 起khởi 。 是thị 從tùng 正chánh 受thọ 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 也dã 。 觀quán 音âm 初sơ 於ư 聞văn 中trung 。 入nhập 流lưu 亡vong 所sở 。 動động 靜tĩnh 二nhị 相tướng 。 了liễu 然nhiên 不bất 生sanh 。 即tức 先tiên 得đắc 人nhân 空không 也dã 。 如như 是thị 漸tiệm 增tăng 。 聞văn 所sở 聞văn 盡tận 。 盡tận 聞văn 不bất 住trụ 。 覺giác 所sở 覺giác 空không 。 即tức 成thành 法Pháp 解giải 脫thoát 也dã 。 空không 覺giác 極cực 圓viên 。 空không 所sở 空không 滅diệt 。 即tức 俱câu 空không 不bất 生sanh 也dã 。 生sanh 滅diệt 既ký 滅diệt 。 寂tịch 滅diệt 即tức 現hiện 前tiền 。 即tức 得đắc 無vô 生sanh 忍nhẫn 也dã 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 如như 是thị 三tam 空không 。 皆giai 以dĩ 中trung 道đạo 而nhi 為vi 觀quán 體thể 。 苟cẩu 非phi 此thử 者giả 。 何hà 異dị 解giải 巾cân 左tả 右hữu 牽khiên 掣xiết 乎hồ )# 。

阿A 難Nan 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 白bạch 佛Phật 言ngôn (# 至chí )# 惟duy 垂thùy 大đại 悲bi 。 慧tuệ 我ngã 秘bí 嚴nghiêm 。

(# 長trường/trưởng 水thủy 曰viết 。 此thử 阿A 難Nan 問vấn 詞từ )# 。

(# 真chân 際tế 曰viết 。 二nhị 十thập 五ngũ 聖thánh 於ư 根căn 塵trần 七thất 大đại 。 各các 悟ngộ 圓viên 通thông 。 是thị 知tri 本bổn 根căn 冥minh 乎hồ 萬vạn 法pháp 也dã 。 佛Phật 不bất 顯hiển 說thuyết 。 而nhi 因nhân 眾chúng 敷phu 陳trần 。 是thị 謂vị 冥minh 授thọ 也dã 。 退thoái 藏tạng 密mật 機cơ 。 即tức 息tức 慮lự 凝ngưng 心tâm 也dã )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 慧tuệ 覺giác 圓viên 通thông 。 存tồn 乎hồ 一nhất 心tâm 。 已dĩ 蒙mông 開khai 示thị 。 故cố 身thân 心tâm 皎hiệu 然nhiên 。 圓viên 通thông 本bổn 根căn 。 冥minh 乎hồ 萬vạn 法pháp 。 猶do 未vị 通thông 達đạt 。 故cố 冀ký 佛Phật 冥minh 授thọ 也dã 。 密mật 言ngôn 即tức 發phát 明minh 慧tuệ 覺giác 之chi 言ngôn 也dã 。 秘bí 嚴nghiêm 即tức 圓viên 通thông 本bổn 根căn 祕bí 要yếu 也dã 。 慧tuệ 覺giác 圓viên 通thông 。 我ngã 固cố 有hữu 之chi 。 故cố 雖tuy 因nhân 密mật 言ngôn 。 還hoàn 同đồng 本bổn 悟ngộ 。 若nhược 不bất 開khai 秘bí 嚴nghiêm 。 則tắc 與dữ 未vị 聞văn 無vô 異dị 。 故cố 別biệt 求cầu 開khai 示thị 也dã 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 普phổ 告cáo 眾chúng 中trung 。 (# 至chí )# 從tùng 何hà 方phương 便tiện 。 入nhập 三tam 摩ma 地địa 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 五ngũ 陰ấm 六lục 入nhập 十thập 八bát 界giới 。 本bổn 如Như 來Lai 藏tạng 。 妙diệu 真Chân 如Như 性tánh 。 佛Phật 欲dục 題đề 菩Bồ 薩Tát 萬vạn 行hạnh 。 故cố 寄ký 選tuyển 根căn 。 令linh 二nhị 十thập 五ngũ 聖thánh 開khai 眾chúng 妙diệu 中trung 門môn 。 究cứu 竟cánh 圓viên 通thông 真chân 實thật 。 革cách 小Tiểu 乘Thừa 於ư 後hậu 心tâm 。 根căn 大đại 衍diễn 於ư 初sơ 會hội 。 又hựu 曰viết 。 此thử 下hạ 二nhị 十thập 五ngũ 聖thánh 。 觀quán 十thập 八bát 界giới 。 及cập 以dĩ 七thất 大đại 。 乃nãi 是thị 開khai 合hợp 之chi 殊thù 耳nhĩ )# 。

泐# 潭đàm 曰viết 。 圓viên 通thông 二nhị 十thập 五ngũ 門môn 。 即tức 十thập 八bát 界giới 七thất 大đại 也dã 。 七thất 大đại 自tự 十thập 八bát 界giới 開khai 故cố 。 此thử 不bất 言ngôn 夫phu 根căn 器khí 萬vạn 法pháp 。 惟duy 十thập 八bát 界giới 七thất 大đại 攝nhiếp 盡tận 。 故cố 此thử 備bị 陳trần 。 欲dục 令linh 行hành 人nhân 於ư 根căn 身thân 器khí 界giới 種chủng 種chủng 法pháp 上thượng 。 顛điên 沛# 造tạo 次thứ 。 得đắc 真chân 圓viên 通thông 。 無vô 少thiểu 滯trệ 也dã 。

憍kiêu 陳trần 那na 五ngũ 比Bỉ 丘Khâu 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 (# 至chí )# 如như 我ngã 所sở 證chứng 。 音âm 聲thanh 為vi 上thượng 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 從tùng 於ư 音âm 塵trần 默mặc 悟ngộ 圓viên 理lý 。 此thử 依y 內nội 證chứng 。 故cố 名danh 曰viết 密mật 。 即tức 如như 如như 智trí 證chứng 境cảnh 自tự 性tánh 也dã 。 一nhất 塵trần 密mật 證chứng 。 諸chư 塵trần 圓viên 契khế 。 故cố 曰viết 圓viên 通thông )# 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 妙diệu 音âm 密mật 圓viên 者giả 。 密mật 悟ngộ 圓viên 理lý 也dã )# 。

孤cô 山sơn 曰viết 。 阿A 若Nhã 多Đa 因nhân 聲thanh 圓viên 悟ngộ 。 故cố 曰viết 妙diệu 音âm 密mật 圓viên 。 下hạ 云vân 妙diệu 色sắc 密mật 圓viên 。 妙diệu 香hương 密mật 圓viên 。 因nhân 味vị 覺giác 明minh 。 妙diệu 觸xúc 宣tuyên 明minh 。 妙diệu 法Pháp 開khai 明minh 。 又hựu 意ý 同đồng 此thử 二nhị 十thập 五ngũ 門môn 。 初sơ 標tiêu 聲thanh 塵trần 者giả 。 先tiên 此thử 方phương 教giáo 體thể 也dã 。 雞kê 園viên 無vô 憂ưu 王vương 造tạo 以dĩ 迎nghênh 佛Phật 也dã 。

吳ngô 興hưng 曰viết 。 如Như 來Lai 說thuyết 法Pháp 。 初sơ 中trung 後hậu 妙diệu 。 豈khởi 彼bỉ 妙diệu 名danh 。 便tiện 同đồng 法pháp 華hoa 之chi 妙diệu 乎hồ 。 只chỉ 如như 下hạ 文văn 說thuyết 。 緣Duyên 覺Giác 聲Thanh 聞Văn 。 云vân 勝thắng 妙diệu 現hiện 圓viên 。 及cập 勝thắng 性tánh 現hiện 圓viên 。 又hựu 說thuyết 大đại 梵Phạm 善thiện 見kiến 。 身thân 心tâm 妙diệu 圓viên 。 及cập 妙diệu 見kiến 圓viên 澄trừng 。 豈khởi 此thử 妙diệu 圓viên 亦diệc 同đồng 圓viên 覺giác 妙diệu 明minh 之chi 性tánh 乎hồ 。 應ưng 知tri 如Như 來Lai 。 先tiên 令linh 諸chư 聖thánh 。 次thứ 第đệ 說thuyết 竟cánh 。 後hậu 告cáo 文Văn 殊Thù 言ngôn 。 此thử 二nhị 十thập 五ngũ 無Vô 學Học 。 諸chư 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 阿A 羅La 漢Hán 。 各các 說thuyết 最tối 初sơ 。 成thành 道Đạo 方phương 便tiện 。 皆giai 言ngôn 脩tu 習tập 。 真chân 實thật 圓viên 通thông 。 彼bỉ 等đẳng 脩tu 行hành 。 實thật 無vô 優ưu 劣liệt 。 前tiền 後hậu 差sai 別biệt 。 斯tư 則tắc 開khai 權quyền 會hội 實thật 之chi 正chánh 文văn 。

優Ưu 波Ba 尼Ni 沙Sa 陀Đà 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 (# 至chí )# 如như 我ngã 所sở 證chứng 。 色sắc 因nhân 為vi 上thượng 。

(# 南nam 嶽nhạc 師sư 曰viết 。 觀quán 五ngũ 陰ấm 理lý 性tánh 。 名danh 性tánh 念niệm 處xứ 。 故cố 雜tạp 心tâm 論luận 偈kệ 云vân 。 是thị 身thân 不bất 淨tịnh 相tương/tướng 。 真chân 實thật 性tánh 常thường 定định 。 諸chư 受thọ 及cập 心tâm 法pháp 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 說thuyết 。 以dĩ 從tùng 不bất 淨tịnh 。 白bạch 骨cốt 微vi 塵trần 。 歸quy 於ư 虗hư 空không 者giả 。 由do 多đa 貪tham 欲dục 。 脩tu 對đối 治trị 法pháp 。 成thành 就tựu 九cửu 想tưởng 。 發phát 真chân 破phá 惑hoặc 。 即tức 壞hoại 法pháp 羅La 漢Hán 也dã 。 九cửu 想tưởng 成thành 時thời 。 得đắc 慧tuệ 解giải 脫thoát 。 於ư 諸chư 色sắc 相tướng 。 發phát 明minh 無vô 漏lậu 。 故cố 云vân 妙diệu 色sắc 密mật 圓viên )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 優Ưu 波Ba 尼Ni 沙Sa 陀Đà 。 此thử 翻phiên 近cận 少thiểu 。 亦diệc 云vân 塵trần 性tánh 。 謂vị 微vi 塵trần 是thị 色sắc 之chi 少thiểu 分phần 也dã 。 因nhân 塵trần 悟ngộ 解giải 。 故cố 得đắc 此thử 名danh 。 昔tích 多đa 貪tham 欲dục 。 佛Phật 令linh 作tác 不bất 淨tịnh 觀quán 。

長trường/trưởng 水thủy 曰viết 。 因nhân 觀quán 色sắc 塵trần 。 本bổn 如Như 來Lai 藏tạng 。 故cố 曰viết 悟ngộ 諸chư 色sắc 性tánh 。

吳ngô 興hưng 曰viết 。 不bất 然nhiên 。 既ký 云vân 觀quán 佛Phật 最tối 初sơ 成thành 道Đạo 。 正chánh 是thị 小Tiểu 乘Thừa 無vô 漏lậu 行hành 法pháp 。 言ngôn 悟ngộ 諸chư 色sắc 性tánh 者giả 。 斯tư 乃nãi 聲Thanh 聞Văn 悟ngộ 性tánh 念niệm 處xứ 也dã 。

香Hương 嚴Nghiêm 童Đồng 子Tử 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 (# 至chí )# 如như 我ngã 所sở 證chứng 。 香hương 嚴nghiêm 為vi 上thượng 。

携huề 李# 曰viết 。 非phi 木mộc 則tắc 不bất 住trụ 有hữu 。 非phi 空không 則tắc 不bất 住trụ 無vô 。 有hữu 無vô 俱câu 非phi 。 中trung 道đạo 顯hiển 矣hĩ 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 宴yến 安an 息tức 也dã 。 晦hối 冥minh 寂tịch 也dã 。 清thanh 靜tĩnh 之chi 室thất 。 謂vị 之chi 清thanh 齋trai )# 。

(# 資tư 中trung 曰viết 。 非phi 木mộc 等đẳng 者giả 。 觀quán 性tánh 空không 也dã )# 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 凡phàm 言ngôn 性tánh 空không 。 必tất 推thôi 四tứ 性tánh 。 今kim 當đương 以dĩ 木mộc 為vi 自tự 。 烟yên 火hỏa 為vi 他tha 和hòa 合hợp 為vi 共cộng 。 空không 為vi 無vô 因nhân 。 此thử 似tự 衍diễn 門môn 觀quán 幻huyễn 有hữu 即tức 空không 之chi 相tướng 。 下hạ 諸chư 聲Thanh 聞Văn 亦diệc 多đa 是thị 小Tiểu 乘Thừa 。 觀quán 實thật 有hữu 滅diệt 空không 之chi 義nghĩa 小tiểu 衍diễn 雖tuy 殊thù 。 所sở 證chứng 圓viên 通thông 。 同đồng 一nhất 真Chân 諦Đế 耳nhĩ )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 偏thiên 觀quán 有hữu 為vi 。 而nhi 因nhân 香hương 圓viên 悟ngộ 。 得đắc 童đồng 真chân 位vị 。 故cố 名danh 童đồng 子tử 。 辭từ 佛Phật 宴yến 悔hối 者giả 。 宴yến 坐tọa 晦hối 迹tích 。 齋trai 心tâm 作tác 觀quán 也dã 。 木mộc 烟yên 皆giai 非phi 。 去khứ 來lai 不bất 有hữu 。 意ý 無vô 所sở 緣duyên 。 故cố 由do 是thị 意ý 銷tiêu 。 而nhi 發phát 明minh 無vô 漏lậu 。 塵trần 氣khí 滅diệt 故cố 。 妙diệu 香hương 密mật 圓viên 也dã 。

藥Dược 王Vương 藥Dược 上Thượng 二nhị 法Pháp 王Vương 子Tử 。 (# 至chí )# 如như 我ngã 所sở 證chứng 。 味vị 因nhân 為vi 上thượng 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 由do 事sự 佛Phật 故cố 。 必tất 聞văn 正Chánh 法Pháp 。 即tức 於ư 味vị 性tánh 。 了liễu 生sanh 無vô 生sanh 空không 有hữu 。 謂vị 味vị 塵trần 也dã 。 身thân 心tâm 謂vị 舌thiệt 識thức 也dã 。 以dĩ 味vị 從tùng 合hợp 中trung 知tri 。 故cố 相tương 對đối 言ngôn 之chi 。 味vị 非phi 空không 故cố 。 非phi 離ly 身thân 心tâm 。 味vị 非phi 有hữu 故cố 。 非phi 即tức 身thân 心tâm 。 中trung 道đạo 之chi 性tánh 。 於ư 是thị 乎hồ 顯hiển )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 善thiện 救cứu 功công 成thành 。 堪kham 紹thiệu 佛Phật 位vị 。 名danh 法pháp 正chánh 子tử 。 曠khoáng 劫kiếp 為vi 醫y 。 常thường 善thiện 救cứu 人nhân 也dã 。 言ngôn 分phân 別biệt 味vị 因nhân 者giả 。 謂vị 了liễu 知tri 味vị 性tánh 。 而nhi 發phát 明minh 非phi 空không 有hữu 離ly 。 即tức 之chi 圓viên 因nhân 。 乃nãi 指chỉ 圓viên 通thông 本bổn 根căn 。 非phi 謂vị 因nhân 之chi 悟ngộ 入nhập 也dã 。 前tiền 言ngôn 色sắc 因nhân 。 後hậu 言ngôn 水thủy 因nhân 法pháp 因nhân 同đồng 此thử 。 若nhược 酢tạc 等đẳng 六lục 味vị 也dã 。 眾chúng 味vị 共cộng 成thành 。 名danh 和hòa 合hợp 味vị 。 直trực 爾nhĩ 采thải 用dụng 。 名danh 俱câu 生sanh 味vị 。 修tu 煉luyện 炮bào 炙chích 。 名danh 變biến 異dị 味vị 。

跋Bạt 陀Đà 婆Bà 羅La 。 并tinh 其kỳ 同đồng 伴bạn (# 至chí )# 如như 我ngã 所sở 證chứng 。 觸xúc 因nhân 為vi 上thượng 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 水thủy 因nhân 謂vị 所sở 觸xúc 之chi 因nhân 也dã 。 塵trần 體thể 即tức 能năng 觸xúc 之chi 緣duyên 也dã 。 塵trần 既ký 無vô 染nhiễm 。 體thể 亦diệc 常thường 淨tịnh 。 能năng 所sở 如như 幻huyễn 。 二nhị 邊biên 俱câu 空không 。 故cố 中trung 間gian 覺giác 觸xúc 之chi 心tâm 。 安an 然nhiên 契khế 性tánh 矣hĩ )# 。

(# 泐# 潭đàm 曰viết 。 觸xúc 具cụ 三tam 和hòa 。 金kim 翻phiên 為vi 三tam 德đức 。 秘bí 藏tạng 故cố 名danh 妙diệu )# 。

孤cô 山sơn 曰viết 。 跋Bạt 陀Đà 婆Bà 羅La 。 此thử 云vân 賢hiền 守thủ 。 亦diệc 云vân 賢Hiền 護Hộ 。 自tự 守thủ 護hộ 賢hiền 德đức 。 亦diệc 守thủ 護hộ 眾chúng 生sanh 。 洗tẩy 塵trần 洗tẩy 體thể 。 及cập 塵trần 體thể 之chi 中trung 。 少thiểu 有hữu 所sở 得đắc 。 皆giai 妄vọng 觸xúc 妄vọng 覺giác 。 故cố 得đắc 無vô 所sở 有hữu 。 則tắc 妙diệu 觸xúc 宣tuyên 明minh 。 成thành 佛Phật 真chân 子tử 。 名danh 佛Phật 子tử 住trụ 。 以dĩ 善thiện 能năng 守thủ 護hộ 。 令linh 妄vọng 不bất 起khởi 。 令linh 覺giác 不bất 動động 。 故cố 名danh 賢Hiền 護Hộ 。

摩Ma 訶Ha 迦Ca 葉Diếp 。 及cập 紫tử 金kim 光quang (# 至chí )# 知tri 我ngã 所sở 證chứng 法Pháp 因nhân 為vi 上thượng 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 頭đầu 陀đà 有hữu 十thập 二nhị 行hành 。 以dĩ 紫tử 金kim 塗đồ 佛Phật 。 感cảm 報báo 如như 此thử 。 因nhân 深thâm 果quả 茂mậu 。 其kỳ 理lý 宜nghi 然nhiên )# 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 脩tu 於ư 滅diệt 盡tận 者giả 。 即tức 九cửu 次thứ 第đệ 定định 。 中trung 第đệ 九cửu 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 也dã )# 。

(# 長trường/trưởng 水thủy 曰viết 。 紫tử 金kim 光quang 尼ni 。 在tại 家gia 時thời 婦phụ 也dã )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 摩ma 呵ha 迦Ca 葉Diếp 大đại 飲ẩm 光quang 也dã 。 其kỳ 身thân 金kim 色sắc 。 光quang 吐thổ 日nhật 月nguyệt 。 因nhân 觀quán 塵trần 變biến 。 悟ngộ 法pháp 空không 寂tịch 。 遂toại 脩tu 滅diệt 盡tận 定định 。 以dĩ 滅diệt 意ý 根căn 。 不bất 緣duyên 法pháp 塵trần 。 得đắc 無vô 生sanh 滅diệt 。 故cố 超siêu 百bách 千thiên 劫kiếp 。 如như 彈đàn 指chỉ 頃khoảnh 。 于vu 今kim 於ư 雞kê 足túc 山sơn 待đãi 彌Di 勒Lặc 。 乃nãi 入nhập 此thử 定định 也dã 。 頭đầu 陀đà 新tân 云vân 杜đỗ 多đa 。 此thử 翻phiên 抖đẩu 擻tẩu 。 以dĩ 能năng 抖đẩu 擻tẩu 法pháp 塵trần 為vi 號hiệu 。

(# 補bổ 註chú 曰viết 。 紫tử 金kim 光quang 既ký 。 同đồng 時thời 發phát 心tâm 。 則tắc 非phi 一nhất 世thế 眷quyến 屬thuộc 也dã )# 。

阿A 那Na 律Luật 陀Đà 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 (# 至chí )# 旋toàn 見kiến 循tuần 元nguyên 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 阿a 含hàm 云vân 。 脩tu 禪thiền 蓋cái 總tổng 略lược 而nhi 示thị 。 今kim 云vân 。 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 則tắc 別biệt 顯hiển 其kỳ 名danh 。 非phi 謂vị 金kim 剛cang 惟duy 喻dụ 大đại 定định 。 如như 阿A 難Nan 入nhập 電điện 光quang 三tam 昧muội 。 斷đoạn 最tối 後hậu 思tư 惑hoặc 。 亦diệc 名danh 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 此thử 喻dụ 小Tiểu 乘Thừa 無vô 漏lậu 之chi 智trí 耳nhĩ )# 。

長trường/trưởng 水thủy 曰viết 。 那na 律luật 即tức 阿a 㝹nậu 樓lâu 駄đà 。 此thử 云vân 無vô 貧bần 。 亦diệc 云vân 如như 意ý 。 乃nãi 白bạch 飯phạn 王vương 子tử 也dã 。 過quá 去khứ 世thế 以dĩ 一nhất 食thực 。 施thí 辟Bích 支Chi 。 感cảm 九cửu 十thập 一nhất 劫kiếp 。 受thọ 如như 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。

孤cô 山sơn 曰viết 。 增Tăng 一Nhất 阿A 含Hàm 云vân 。 佛Phật 在tại 給Cấp 孤Cô 園Viên 。 為vì 眾chúng 說thuyết 法Pháp 。 那na 律luật 於ư 中trung 眼nhãn 睡thụy 。 佛Phật 說thuyết 偈kệ 呵ha 曰viết 。 咄đốt 咄đốt 何hà 為vi 睡thụy 。 螺loa 螄# 蚌# 蛤# 精tinh 。 一nhất 睡thụy 一nhất 千thiên 年niên 。 不bất 聞văn 佛Phật 名danh 字tự 。 那na 律luật 於ư 是thị 達đạt 曉hiểu 不bất 眠miên 。 眼nhãn 根căn 便tiện 失thất 。 因nhân 是thị 脩tu 禪thiền 。 得đắc 四tứ 大đại 淨tịnh 色sắc 。 半bán 頭đầu 而nhi 見kiến 觀quán 三Tam 千Thiên 界Giới 。 猶do 如như 掌chưởng 果quả 。 今kim 云vân 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 觀quán 見kiến 十thập 方phương 。 精tinh 真chân 洞đỗng 然nhiên 。 而nhi 與dữ 昔tích 異dị 者giả 。 此thử 經Kinh 開khai 顯hiển 。 故cố 約ước 內nội 秘bí 。 以dĩ 談đàm 昔tích 引dẫn 物vật 機cơ 。 乃nãi 約ước 現hiện 小tiểu 而nhi 說thuyết 。

(# 資tư 中trung 曰viết 。 掌chưởng 果quả 之chi 辟tịch 既ký 齊tề 。 精tinh 真chân 之chi 言ngôn 何hà 別biệt 。 下hạ 文văn 明minh 善thiện 現hiện 天thiên 尚thượng 云vân 。 精tinh 真chân 現hiện 前tiền 。 陶đào 鑄chú 無vô 礙ngại 。 況huống 今kim 羅La 漢Hán 發phát 真chân 無vô 漏lậu 。 豈khởi 不bất 得đắc 云vân 精tinh 真chân 洞đỗng 然nhiên 邪tà 。 旋toàn 見kiến 循tuần 元nguyên 者giả 。 旋toàn 大Đại 千Thiên 之chi 見kiến 。 循tuần 真chân 空không 之chi 元nguyên 。 見kiến 盡tận 元nguyên 明minh 。 圓viên 通thông 著trước 矣hĩ )# 。

周chu 利lợi 槃bàn 特đặc 迦ca 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 (# 至chí )# 反phản 息tức 循tuần 空không 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。

(# 長trường/trưởng 水thủy 曰viết 。 特đặc 迦ca 亦diệc 云vân 蛇xà 奴nô 。 於ư 路lộ 所sở 生sanh 。 過quá 去khứ 為vi 大đại 法Pháp 師sư 。 秘bí 吝lận 佛Phật 法Pháp 。 不bất 肯khẳng 教giáo 人nhân 。 後hậu 感cảm 愚ngu 鈍độn 。 以dĩ 宿túc 善thiện 故cố 。 遇ngộ 佛Phật 出xuất 家gia 。 五ngũ 百bách 比Bỉ 丘Khâu 。 同đồng 教giáo 一nhất 偈kệ 。 經kinh 九cửu 十thập 日nhật 不bất 成thành 。 佛Phật 令linh 數sổ 息tức 攝nhiếp 心tâm 。 因nhân 而nhi 了liễu 悟ngộ )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 槃bàn 特đặc 此thử 云vân 斷đoạn 道đạo 。 即tức 誦tụng 帚trửu 比Bỉ 丘Khâu 也dã 。 宿túc 以dĩ 恡lận 法pháp 。 報báo 性tánh 散tán 鈍độn 。 佛Phật 令linh 數sổ 息tức 攝nhiếp 心tâm 。 因nhân 而nhi 了liễu 悞ngộ 生sanh 住trụ 異dị 滅diệt 。 諸chư 行hành 無vô 常thường 。 故cố 反phản 生sanh 滅diệt 息tức 。 循tuần 無vô 生sanh 空không 。 而nhi 得đắc 圓viên 證chứng 。

憍kiêu 梵Phạm 鉢bát 提đề 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 (# 至chí )# 還hoàn 味vị 旋toàn 知tri 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 了liễu 味vị 無vô 味vị 。 名danh 為vi 一nhất 味vị 。 雖tuy 舉cử 味vị 塵trần 。 蓋cái 顯hiển 於ư 舌thiệt 。 故cố 即tức 云vân 。 觀quán 水thủy 之chi 知tri 。 能năng 知tri 乃nãi 舌thiệt 耳nhĩ 。 非phi 體thể 舌thiệt 也dã 。 非phi 物vật 味vị 也dã 。 內nội 脫thoát 身thân 心tâm 。 即tức 正chánh 報báo 解giải 脫thoát 。 外ngoại 遺di 世thế 界giới 。 即tức 依y 報báo 解giải 脫thoát 也dã )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 憍kiêu 梵Phạm 體thể 提đề 此thử 云vân 牛ngưu 呞tư 。 佛Phật 為vi 遮già 謗báng 。 賜tứ 之chi 數sổ 珠châu 。 令linh 常thường 念niệm 佛Phật 。 是thị 謂vị 一nhất 味vị 。 心tâm 地địa 法Pháp 門môn 。 能năng 滅diệt 心tâm 緣duyên 。 得đắc 入nhập 正chánh 受thọ 。 亦diệc 因nhân 教giáo 觀quán 舌thiệt 根căn 。 常thường 味vị 入nhập 道đạo 。 觀quán 舌thiệt 之chi 知tri 。 不bất 從tùng 體thể 生sanh 。 以dĩ 迷mê 淪luân 有hữu 漏lậu 。 由do 心tâm 緣duyên 不bất 斷đoạn 故cố 。 滅diệt 心tâm 絕tuyệt 緣duyên 。 即tức 超siêu 諸chư 漏lậu 。 遺di 器khí 界giới 也dã 。 不bất 著trước 塵trần 味vị 。 不bất 隨tùy 妄vọng 知tri 。 是thị 謂vị 還hoàn 味vị 旋toàn 知tri 。

畢Tất 陵Lăng 伽Già 婆Bà 蹉Sa 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 (# 至chí )# 純thuần 覺giác 遺di 身thân 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 知tri 即tức 覺giác 也dã 。 刺thứ 傷thương 足túc 時thời 。 雖tuy 有hữu 能năng 覺giác 之chi 。 心tâm 覺giác 於ư 所sở 覺giác 之chi 痛thống 。 反phản 觀quán 覺giác 心tâm 。 本bổn 自tự 清thanh 淨tịnh 。 無vô 有hữu 能năng 所sở 。 所sở 覺giác 屬thuộc 身thân 識thức 能năng 覺giác 屬thuộc 意ý 識thức 。 由do 身thân 識thức 生sanh 已dĩ 。 次thứ 起khởi 意ý 識thức 。 分phân 別biệt 前tiền 法pháp 。 故cố 曰viết 雙song 覺giác 。 即tức 上thượng 文văn 云vân 。 我ngã 念niệm 有hữu 知tri 。 知tri 此thử 深thâm 痛thống 也dã 。 覺giác 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 即tức 是thị 純thuần 覺giác 。 無vô 痛thống 痛thống 覺giác 。 故cố 曰viết 遺di 身thân )# 。

(# 補bổ 註chú 曰viết 。 無vô 痛thống 痛thống 覺giác 者giả 。 即tức 是thị 無vô 所sở 覺giác 。 復phục 無vô 能năng 覺giác 也dã )# 。

携huề 李# 曰viết 。 畢Tất 陵Lăng 伽Già 婆Bà 蹉Sa 。 此thử 云vân 餘dư 習tập 。 多đa 慢mạn 習tập 也dã 。 不bất 可khả 樂nhạo 事sự 。 一nhất 切thiết 苦khổ 事sự 也dã 。 思tư 不bất 可khả 樂lạc 法pháp 。 而nhi 觸xúc 不bất 可khả 樂nhạo 事sự 。 因nhân 而nhi 正chánh 觀quán 為vi 有hữu 知tri 。 故cố 知tri 此thử 深thâm 痛thống 雖tuy 。 覺giác 有hữu 知tri 之chi 心tâm 。 能năng 覺giác 深thâm 痛thống 。 反phản 覺giác 清thanh 淨tịnh 之chi 心tâm 。 曾tằng 無vô 痛thống 覺giác 。 然nhiên 此thử 存tồn 雙song 覺giác 。 其kỳ 覺giác 未vị 純thuần 。 故cố 又hựu 思tư 而nhi 進tiến 之chi 。 至chí 於ư 身thân 觸xúc 皆giai 亡vong 。 故cố 諸chư 漏lậu 虗hư 盡tận 。 知tri 痛thống 俱câu 寂tịch 。 故cố 純thuần 覺giác 遺di 身thân 也dã 。

須Tu 菩Bồ 提Đề 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 (# 至chí )# 旋toàn 法pháp 歸quy 無vô 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。

(# 資tư 中trung 曰viết 。 以dĩ 聲Thanh 聞Văn 人nhân 所sở 得đắc 宿túc 命mạng 。 能năng 知tri 八bát 萬vạn 劫kiếp 事sự 。 今kim 逆nghịch 談đàm 所sở 見kiến 。 謂vị 之chi 無vô 礙ngại 也dã 。 雖tuy 云vân 在tại 胎thai 知tri 空không 。 乃nãi 至chí 令linh 他tha 證chứng 性tánh 。 猶do 未vị 斷đoạn 結kết 使sử 。 故cố 蒙mông 佛Phật 開khai 發phát 。 方phương 成thành 無Vô 學Học 。 若nhược 爾nhĩ 性tánh 覺giác 真chân 空không 。 乃nãi 至chí 下hạ 文văn 。 深thâm 達đạt 實thật 相tướng 。 皆giai 就tựu 小tiểu 宗tông 。 分phân 別biệt 無vô 咎cữu )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 曠khoáng 劫kiếp 解giải 空không 。 非phi 唯duy 一nhất 世thế 。 了liễu 身thân 空không 寂tịch 。 故cố 心tâm 得đắc 無vô 礙ngại 。 洞đỗng 達đạt 宿túc 命mạng 。 了liễu 境cảnh 空không 寂tịch 。 故cố 十thập 方phương 成thành 空không 。 自tự 覺giác 覺giác 他tha 。 故cố 亦diệc 令linh 眾chúng 生sanh 。 證chứng 得đắc 空không 性tánh 。 然nhiên 此thử 唯duy 小Tiểu 乘Thừa 所sở 證chứng 之chi 空không 。 於ư 性tánh 覺giác 真chân 空không 。 猶do 未vị 圓viên 明minh 。 故cố 逮đãi 今kim 發phát 明minh 。 性tánh 覺giác 真chân 空không 。 乃nãi 能năng 頓đốn 入nhập 寶bảo 明minh 妙diệu 性tánh 。 真chân 空không 之chi 海hải 。 離ly 二Nhị 乘Thừa 見kiến 。 而nhi 同đồng 佛Phật 知tri 見kiến 也dã 。 諸chư 相tướng 入nhập 非phi 。 能năng 所sở 皆giai 盡tận 。 盖# 融dung 於ư 寶bảo 明minh 空không 海hải 也dã 。 旋toàn 諸chư 有hữu 法pháp 。 復phục 歸quy 至chí 無vô 。 盖# 歸quy 於ư 。 寶bảo 明minh 空không 。 海hải 也dã 。

(# 資tư 中trung 曰viết 。 初sơ 以dĩ 單đơn 空không 。 空không 於ư 諸chư 相tướng 。 故cố 云vân 諸chư 相tướng 入nhập 非phi 。 次thứ 以dĩ 重trọng/trùng 空không 。 空không 其kỳ 空không 相tướng 。 故cố 云vân 非phi 所sở 非phi 盡tận )# 。

舍Xá 利Lợi 弗Phất 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 (# 至chí )# 光quang 極cực 知tri 見kiến 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 四Tứ 諦Đế 之chi 境cảnh 也dã 。 種chủng 種chủng 變biến 化hóa 。 生sanh 滅diệt 之chi 相tướng 也dã )# 。

長trường/trưởng 山sơn 曰viết 。 心tâm 見kiến 眼nhãn 識thức 也dã 。 識thức 清thanh 淨tịnh 故cố 。 種chủng 種chủng 通thông 利lợi 。 心tâm 無vô 際tế 故cố 。 見kiến 覺giác 圓viên 明minh 。 心tâm 見kiến 發phát 光quang 。 光quang 極cực 知tri 見kiến 者giả 。 由do 心tâm 見kiến 發phát 明minh 。 而nhi 圓viên 照chiếu 萬vạn 法pháp 也dã 。 迦Ca 葉Diếp 兄huynh 弟đệ 。 即tức 優Ưu 樓Lâu 頻Tần 螺Loa 。 等đẳng 或hoặc 云vân 遇ngộ 馬mã 說thuyết 偈kệ 。 彼bỉ 乃nãi 小Tiểu 乘Thừa 因nhân 緣duyên 。 非phi 圓viên 通thông 所sở 取thủ 。 身thân 子tử 智trí 慧tuệ 第đệ 一nhất 。 聲thanh 德đức 居cư 長trường/trưởng 。 故cố 稱xưng 長trưởng 子tử 。

普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 (# 至chí )# 分phân 別biệt 自tự 在tại 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。

(# 溫ôn 陵lăng 曰viết 。 凡phàm 具cụ 大đại 根căn 。 脩tu 菩Bồ 薩Tát 行hành 。 皆giai 名danh 普Phổ 賢Hiền 之chi 行hạnh 。 心tâm 聞văn 耳nhĩ 識thức 也dã 。 分phân 別biệt 眾chúng 生sanh 知tri 見kiến 者giả 。 擇trạch 普phổ 賢hiền 行hành 。 而nhi 成thành 就tựu 之chi 也dã )# 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 心tâm 聞văn 發phát 明minh 內nội 證chứng 也dã 。 分phân 別biệt 自tự 在tại 。 外ngoại 用dụng 也dã )# 。

携huề 李# 曰viết 。 行hành 彌di 法Pháp 界Giới 曰viết 普phổ 。 位vị 鄰lân 極cực 聖thánh 曰viết 賢hiền 。 此thử 非phi 地địa 前tiền 之chi 賢hiền 。 乃nãi 是thị 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 居cư 眾chúng 佛Phật 之chi 頂đảnh 。 名danh 之chi 為vi 賢hiền 。

孫Tôn 陀Đà 羅La 難Nan 陀Đà 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 (# 至chí )# 明minh 圓viên 滅diệt 漏lậu 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 數sổ 息tức 所sở 以dĩ 發phát 識thức 。 觀quán 息tức 所sở 以dĩ 駐trú 識thức )# 。

孤cô 山sơn 曰viết 。 孫tôn 陀đà 羅la 。 云vân 好hảo/hiếu 愛ái 。 妻thê 名danh 也dã 。 難Nan 陀Đà 云vân 豔diễm 喜hỷ 。 佛Phật 親thân 弟đệ 也dã 。 前tiền 數sổ 息tức 依y 根căn 。 所sở 以dĩ 攝nhiếp 心tâm 。 此thử 觀quán 白bạch 依y 識thức 。 所sở 以dĩ 駐trú 心tâm 也dã 。 息tức 由do 風phong 火hỏa 而nhi 起khởi 。 鼓cổ 煩phiền 惱não 濁trược 故cố 。 其kỳ 狀trạng 如như 煙yên 。 昧muội 者giả 不bất 覺giác 。 唯duy 諦đế 觀quán 能năng 見kiến 六lục 爻hào 。 見kiến 火hỏa 燒thiêu 息tức 。 能năng 為vi 黑hắc 煙yên 紫tử 焰diễm 。 皆giai 煩phiền 濁trược 所sở 發phát 也dã 。 爭tranh 觀quán 發phát 明minh 。 則tắc 煩phiền 濁trược 漸tiệm 消tiêu 。 故cố 內nội 明minh 外ngoại 虗hư 。 而nhi 煙yên 消tiêu 成thành 白bạch 。 及cập 乎hồ 漏lậu 盡tận 。 無vô 復phục 煩phiền 惱não 。 內nội 瑩oánh 發phát 光quang 。 故cố 出xuất 入nhập 息tức 。 化hóa 為vi 光quang 明minh 也dã 。 銷tiêu 息tức 即tức 銷tiêu 煙yên 成thành 白bạch 。 □# 滅diệt 漏lậu 即tức 心tâm 開khai 漏lậu 盡tận 也dã 。 皆giai 鼻tị 識thức 發phát 明minh 。

富Phú 樓Lâu 那Na 彌Di 多Đa 羅La 尼Ni 子Tử 。 (# 至chí )# 消tiêu 滅diệt 諸chư 漏lậu 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 宣tuyên 說thuyết 下hạ 指chỉ 小Tiểu 乘Thừa 法pháp 。 如như 是thị 下hạ 示thị 大Đại 乘Thừa 義nghĩa 。 始thỉ 阿a 含hàm 。 終chung 般Bát 若Nhã 。 故cố 云vân 乃nãi 至chí 。 增tăng 一nhất 稱xưng 滿mãn 慈từ 子tử 說thuyết 法Pháp 。 最tối 為vi 第đệ 一nhất 。 大đại 品phẩm 中trung 轉chuyển 教giáo 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 。 即tức 其kỳ 相tương/tướng 也dã 。 追truy 敘tự 得đắc 道Đạo 。 若nhược 權quyền 若nhược 實thật 。 如như 前tiền 辨biện 之chi )# 。

真chân 際tế 曰viết 。 說thuyết 法Pháp 第đệ 一nhất 。 辨biện 才tài 無vô 礙ngại 。 因nhân 以dĩ 降hàng 魔ma 滅diệt 漏lậu 。 皆giai 舌thiệt 識thức 力lực 也dã 。 苦khổ 空không 實thật 相tướng 者giả 。 世thế 間gian 諸chư 法pháp 。 一nhất 切thiết 無vô 常thường 。 一nhất 切thiết 皆giai 苦khổ 。 一nhất 切thiết 皆giai 空không 。 而nhi 中trung 有hữu 真chân 常thường 。 不bất 苦khổ 不bất 空không 。 如như 涅Niết 槃Bàn 四tứ 德đức 。 即tức 實thật 相tướng 也dã 。 佛Phật 以dĩ 身thân 口khẩu 意ý 三tam 輪luân 。 應ưng 物vật 無vô 滯trệ 。 音âm 聲thanh 即tức 口khẩu 輪luân 也dã 。

優ưu 波ba 離ly 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 (# 至chí )# 一nhất 切thiết 通thông 利lợi 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 優ưu 波ba 離ly 此thử 云vân 上thượng 首thủ 。 以dĩ 其kỳ 持trì 律luật 為vi 眾chúng 綱cương 紀kỷ 故cố )# 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 依y 身thân 有hữu 識thức 故cố 。 先tiên 執chấp 身thân 。 次thứ 執chấp 心tâm )# 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 執chấp 身thân 及cập 心tâm 。 從tùng 麤thô 至chí 細tế 。 以dĩ 防phòng 身thân 識thức 之chi 微vi 也dã 。 身thân 識thức 既ký 滅diệt 。 真chân 智trí 現hiện 前tiền 。 斯tư 所sở 謂vị 戒giới 淨tịnh 有hữu 智trí 慧tuệ 。 便tiện 得đắc 第đệ 一nhất 道đạo )# 。

真chân 際tế 曰viết 。 優ưu 波ba 離ly 云vân 近cận 執chấp 。 謂vị 親thân 近cận 執chấp 待đãi 於ư 佛Phật 也dã 。 言ngôn 親thân 隨tùy 親thân 觀quán 。 乃nãi 至chí 脫thoát 欲dục 承thừa 教giáo 。 皆giai 明minh 身thân 識thức 欽khâm 承thừa 也dã 。 行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 律luật 儀nghi 。 各các 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 。 對đối 三tam 聚tụ 成thành 三tam 千thiên 。 復phục 以dĩ 三tam 千thiên 配phối 身thân 口khẩu 七thất 支chi 。 復phục 配phối 四tứ 分phần/phân 煩phiền 惱não 。 成thành 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 性tánh 業nghiệp 即tức 殺sát 盜đạo 婬dâm 等đẳng 。 根căn 於ư 性tánh 者giả 。 遮già 業nghiệp 即tức 支chi 末mạt 愆khiên 失thất 。 因nhân 過quá 遮già 上thượng 者giả 。 戒giới 律luật 為vi 眾chúng 紀kỷ 綱cương 。 親thân 印ấn 我ngã 心tâm 。 言ngôn 眾chúng 所sở 印ấn 可khả 也dã 。 我ngã 以dĩ 執chấp 身thân 等đẳng 者giả 。 言ngôn 由do 持trì 戒giới 。 故cố 身thân 與dữ 身thân 識thức 。 無vô 不bất 圓viên 通thông 也dã 。 律luật 中trung 得đắc 度độ 。 波ba 離ly 第đệ 一nhất 。 僧Tăng 中trung 得đắc 度độ 。 憍kiêu 陳trần 最tối 初sơ 。 故cố 今kim 堂đường 置trí 憍kiêu 陳trần 。 壇đàn 置trí 波ba 離ly 。 各các 立lập 本bổn 也dã 。

大Đại 目Mục 揵Kiền 連Liên 。 即tức 座tòa 起khởi (# 至chí )# 久cửu 成thành 清thanh 瑩oánh 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 意ý 為vi 諸chư 法pháp 生sanh 因nhân 。 萬vạn 法pháp 緣duyên 此thử 以dĩ 通thông 。 故cố 聞văn 內nội 緣duyên 。 頓đốn 發phát 神thần 通thông )# 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 神thần 名danh 天thiên 心tâm 。 通thông 名danh 慧tuệ 性tánh 。 而nhi 此thử 心tâm 性tánh 。 即tức 意ý 識thức 發phát 明minh 也dã 。 大Đại 乘Thừa 發phát 如Như 來Lai 藏tạng 。 小Tiểu 乘Thừa 發phát 根căn 本bổn 禪thiền 。 六lục 神thần 通thông 中trung 。 漏lậu 盡tận 通thông 。 是thị 其kỳ 內nội 證chứng 。 餘dư 之chi 五ngũ 通thông 。 皆giai 屬thuộc 外ngoại 用dụng )# 。

孤cô 山sơn 曰viết 。 優Ưu 樓Lâu 頻Tần 螺Loa 。 此thử 云vân 木mộc 瓜qua 癃lung 。 胸hung 前tiền 有hữu 癃lung 。 如như 木mộc 瓜qua 故cố 。 伽già 耶da 山sơn 名danh 。 即tức 象tượng 頭đầu 山sơn 也dã 。 亦diệc 云vân 成thành 。 城thành 近cận 此thử 山sơn 故cố 。 那na 提đề 河hà 名danh 。 一nhất 兄huynh 二nhị 弟đệ 。 故cố 身thân 子tử 云vân 。 逢phùng 迦Ca 葉Diếp 波Ba 兄huynh 弟đệ 。 即tức 其kỳ 人nhân 也dã 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 因nhân 緣duyên 深thâm 義nghĩa 。 謂vị 非phi 世thế 間gian 和hòa 合hợp 麤thô 相tương/tướng 。 乃nãi 發phát 明minh 世thế 出xuất 世thế 法Pháp 。 故cố 因nhân 之chi 發phát 心tâm 。 得đắc 大đại 通thông 達đạt 。 神thần 通thông 如như 意ý 也dã 。 旋toàn 湛trạm 者giả 。 旋toàn 意ý 識thức 而nhi 復phục 妙diệu 湛trạm 。 故cố 久cửu 成thành 清thanh 瑩oánh 。 通thông 力lực 圓viên 明minh 。 清thanh 淨tịnh 自tự 在tại 也dã 。

烏Ô 芻Sô 瑟Sắt 摩Ma 。 於ư 如Như 來Lai 前tiền 。 (# 至chí )# 登đăng 無vô 上thượng 覺giác 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。

(# 資tư 中trung 曰viết 。 法Pháp 門môn 精tinh 麤thô 無vô 二nhị 。 故cố 塵trần 勞lao 欲dục 火hỏa 。 俱câu 證chứng 圓viên 通thông )# 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 徧biến 觀quán 四tứ 大đại 。 皆giai 是thị 觸xúc 塵trần 之chi 境cảnh 。 百bách 骸hài 四tứ 支chi 地địa 也dã 。 諸chư 冷lãnh 暖noãn 氣khí 即tức 水thủy 火hỏa 風phong 也dã 。 三tam 昧muội 既ký 著trước 。 故cố 曰viết 神thần 光quang 內nội 凝ngưng 。 以dĩ 多đa 欲dục 人nhân 火hỏa 大đại 偏thiên 盛thịnh 。 故cố 變biến 婬dâm 火hỏa 而nhi 成thành 智trí 火hỏa 。 成thành 阿A 羅La 漢Hán 下hạ 。 謂vị 成thành 小tiểu 果quả 。 後hậu 發phát 大đại 願nguyện 。 將tương 非phi 普phổ 現hiện 色sắc 身thân 。 以dĩ 執chấp 金kim 剛cang 神thần 。 輔phụ 佛Phật 揚dương 化hóa 者giả 乎hồ )# 。

携huề 李# 曰viết 。 烏Ô 芻Sô 瑟Sắt 摩Ma 云vân 火hỏa 頭đầu 。 即tức 火hỏa 頭đầu 金kim 剛cang 也dã 。 多đa 婬dâm 之chi 人nhân 。 本bổn 由do 煖noãn 觸xúc 迫bách 發phát 。 生sanh 為vi 欲dục 火hỏa 。 死tử 為vi 業nghiệp 火hỏa 。 業nghiệp 力lực 增tăng 熾sí 。 故cố 成thành 猛mãnh 火hỏa 聚tụ 也dã 。 徧biến 觀quán 煖noãn 氣khí 者giả 。 令linh 悟ngộ 火hỏa 大đại 無vô 礙ngại 流lưu 通thông 也dã 。 諸chư 礙ngại 既ký 消tiêu 。 故cố 神thần 光quang 內nội 凝ngưng 。 成thành 智trí 慧tuệ 火hỏa 。 發phát 於ư 頭đầu 上thượng 。 故cố 名danh 火hỏa 頭đầu 。 生sanh 大đại 寶bảo 燄diệm 。 即tức 火Hỏa 光Quang 三Tam 昧Muội 也dã 。

持Trì 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 (# 至chí )# 成thành 無vô 上thượng 道Đạo 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。

(# 長trường/trưởng 水thủy 曰viết 。 微vi 塵trần 性tánh 體thể 不bất 相tương 觸xúc 。 同đồng 於ư 空không 也dã 。 故cố 悟ngộ 此thử 實thật 性tánh 。 而nhi 刀đao 兵binh 無vô 所sở 觸xúc )# 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 身thân 界giới 微vi 塵trần 乃nãi 至chí 刀đao 兵binh 者giả 。 以dĩ 此thử 皆giai 是thị 地địa 大đại 所sở 造tạo 之chi 色sắc 。 即tức 因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 法pháp 也dã 。 微vi 塵trần 無vô 差sai 空không 也dã 。 自tự 性tánh 不bất 觸xúc 中trung 也dã 。 三tam 諦đế 具cụ 足túc 。 非phi 如Như 來Lai 藏tạng 乎hồ 。 悟ngộ 無vô 生sanh 等đẳng 。 由do 分phần/phân 證chứng 法Pháp 身thân 。 而nhi 權quyền 取thủ 小tiểu 果quả 。 故cố 以dĩ 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 簡giản 之chi 。 初sơ 自tự 度độ 後hậu 化hóa 他tha 。 是thị 謂vị 迴hồi 心tâm 也dã )# 。

泐# 潭đàm 曰viết 。 平bình 險hiểm 防phòng 損tổn 。 代đại 人nhân 濟tế 牛ngưu 。 無vô 彼bỉ 我ngã 相tướng 。 表biểu 善thiện 平bình 心tâm 地địa 。 無vô 有hữu 高cao 下hạ 也dã 。 毗tỳ 舍xá 浮phù 。 此thử 云vân 遍biến 一nhất 切thiết 自tự 在tại 。 亦diệc 由do 平bình 心tâm 。 故cố 一nhất 切thiết 自tự 在tại 也dã 。 我ngã 即tức 心tâm 開khai 下hạ 。 皆giai 依y 地địa 大đại 圓viên 悟ngộ 也dã 。 身thân 界giới 二nhị 塵trần 。 本bổn 如Như 來Lai 藏tạng 。 虗hư 妄vọng 發phát 上thượng 。 故cố 不bất 相tương 摩ma 觸xúc 。 了liễu 本bổn 虗hư 妄vọng 。 即tức 悟ngộ 無vô 生sanh 矣hĩ 。 妙diệu 蓮liên 花hoa 。 佛Phật 知tri 見kiến 地địa 。 即tức 諸chư 佛Phật 心tâm 地địa 法Pháp 門môn 也dã 。 行hành 實thật 圓viên 契khế 。 染nhiễm 淨tịnh 兩lưỡng 忘vong 。 名danh 妙diệu 學học 華hoa 。 逈huýnh 出xuất 三tam 乘thừa 。 深thâm 造tạo 一nhất 實thật 。 名danh 佛Phật 知tri 見kiến 地địa 。 持trì 地địa 所sở 持trì 。 在tại 此thử 而nhi 已dĩ 。 故cố 得đắc 身thân 界giới 塵trần 消tiêu 無vô 上thượng 智trí 圓viên 也dã 。

月Nguyệt 光Quang 童Đồng 子Tử 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 (# 至chí )# 圓viên 滿mãn 菩Bồ 提Đề 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。

(# 資tư 中trung 曰viết 。 準chuẩn 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 。 華hoa 藏tạng 海hải 中trung 。 有hữu 大đại 蓮liên 華hoa 。 其kỳ 蓮liên 華hoa 中trung 。 有hữu 諸chư 香hương 水thủy 。 一nhất 一nhất 香hương 水thủy 海hải 為vi 諸chư 佛Phật 剎sát 世thế 界giới 之chi 種chủng 。 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 在tại 香hương 水thủy 中trung 。 故cố 云vân 浮phù 幢tràng 王vương 剎sát 。 華hoa 藏tạng 二nhị 十thập 重trọng/trùng 。 累lũy/lụy/luy 高cao 如như 幢tràng 。 最tối 為vi 高cao 大đại 。 故cố 稱xưng 王vương 。 今kim 觀quán 身thân 水thủy 。 與dữ 彼bỉ 海hải 同đồng 。 故cố 曰viết 浮phù 幢tràng 王vương 剎sát 。 諸chư 香hương 水thủy 海hải 也dã 。 初sơ 成thành 此thử 觀quán 。 但đãn 見kiến 其kỳ 水thủy 者giả 。 此thử 定định 果quả 色sắc 。 隨tùy 心tâm 所sở 變biến 。 如như 十thập 徧biến 處xứ 。 入nhập 定định 則tắc 有hữu 。 出xuất 定định 則tắc 無vô 。 不bất 同đồng 業nghiệp 果quả 色sắc 。 共cộng 業nghiệp 同đồng 感cảm 。 不bất 造tạo 世thế 業nghiệp 。 方phương 得đắc 清thanh 淨tịnh 。 十thập 徧biến 處xứ 者giả 。 青thanh 黃hoàng 赤xích 白bạch 。 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 空không 識thức 。 此thử 十thập 一nhất 切thiết 處xứ 皆giai 有hữu 。 如như 作tác 青thanh 想tưởng 。 則tắc 一nhất 切thiết 處xứ 皆giai 青thanh 也dã )# 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。 久cửu 離ly 病bệnh 緣duyên 等đẳng 。 按án 智trí 論luận 明minh 。 諸chư 聖thánh 人nhân 皆giai 有hữu 身thân 苦khổ 。 如như 舍Xá 利Lợi 弗Phất 風phong 病bệnh 。 畢tất 陵lăng 伽già 眼nhãn 痛thống 等đẳng 。 今kim 言ngôn 已dĩ 得đắc 羅La 漢Hán 。 久cửu 離ly 病bệnh 緣duyên 。 實thật 難nạn/nan 銷tiêu 會hội 。 此thử 蓋cái 過quá 去khứ 曾tằng 取thủ 小tiểu 果quả 。 既ký 無vô 見kiến 思tư 惑hoặc 業nghiệp 之chi 事sự 。 是thị 離ly 分phân 段đoạn 病bệnh 苦khổ 之chi 緣duyên )# 。

(# 資tư 中trung 曰viết 。 方phương 得đắc 亡vong 身thân 等đẳng 。 初sơ 證chứng 法Pháp 身thân 分phần/phân 。 亡vong 變biến 易dị 之chi 身thân 。 身thân 中trung 水thủy 性tánh 。 與dữ 香hương 水thủy 海hải 性tánh 同đồng 。 合hợp 真Chân 如Như 空không 藏tạng 之chi 性tánh )# 。

(# 泐# 潭đàm 曰viết 。 初sơ 成thành 水thủy 觀quán 。 復phục 。 逢phùng 無vô 量lượng 。 乃nãi 得đắc 亡vong 身thân 。 以dĩ 明minh 聖thánh 道Đạo 長trường 遠viễn 乃nãi 可khả )# 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 漢hán 州châu 綿miên 竹trúc 縣huyện 水thủy 觀quán 和hòa 尚thượng 。 迹tích 同đồng 月nguyệt 光quang 佛Phật 陀Đà 。 本bổn 傳truyền 云vân 。 師sư 入nhập 火hỏa 光quang 定định 。 其kỳ 室thất 如như 焚phần 。 亦diệc 此thử 類loại 也dã )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 月nguyệt 太thái 陰ấm 。 水thủy 精tinh 也dã 。 昔tích 師sư 水thủy 天thiên 。 修tu 習tập 水thủy 觀quán 。 水thủy 性tánh 圓viên 明minh 。 故cố 號hiệu 月Nguyệt 光Quang 。 修tu 習tập 水thủy 精tinh 。 謂vị 觀quán 水thủy 精tinh 性tánh 也dã 。 水thủy 性tánh 無vô 奪đoạt 者giả 。 內nội 之chi 津tân 血huyết 。 外ngoại 之chi 剎sát 海hải 。 水thủy 相tương/tướng 雖tuy 異dị 。 而nhi 性tánh 不bất 相tương 奪đoạt 。 此thử 即tức 因nhân 水thủy 悟ngộ 圓viên 也dã 。 浮phù 幢tràng 王vương 剎sát 者giả 。 世thế 界giới 海hải 外ngoại 。 諸chư 香hương 水thủy 海hải 通thông 號hiệu 也dã 。 我ngã 於ư 是thị 時thời 。 至chí 身thân 質chất 如như 初sơ 。 敘tự 作tác 觀quán 之chi 緣duyên 也dã 。 但đãn 見kiến 其kỳ 水thủy 。 謂vị 專chuyên 於ư 一nhất 觀quán 。 未vị 融dung 四tứ 大đại 。 故cố 未vị 得đắc 無vô 身thân 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 於ư 恆Hằng 河Hà 岸ngạn 入nhập 定định 。 遭tao 怨oán 害hại 之chi 鬼quỷ 所sở 擊kích 。 而nhi 出xuất 定định 頭đầu 痛thống 。 亦diệc 未vị 得đắc 無vô 身thân 故cố 也dã 。 山sơn 海hải 自tự 在tại 通thông 王vương 。 即tức 於ư 地địa 水thủy 諸chư 大đại 。 得đắc 妙diệu 圓viên 通thông 者giả 也dã 。 月nguyệt 光quang 至chí 此thử 。 乃nãi 融dung 四tứ 大đại 。 故cố 方phương 得đắc 無vô 身thân 。 而nhi 性tánh 合hợp 真chân 空không 。 初sơ 由do 水thủy 性tánh 。 一nhất 味vị 流lưu 通thông 耳nhĩ 。

琉Lưu 璃Ly 光Quang 法Pháp 王Vương 子Tử 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 (# 至chí )# 傳truyền 一nhất 妙diệu 心tâm 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。

(# 溫ôn 陵lăng 曰viết 。 因nhân 風phong 大đại 圓viên 悟ngộ 。 身thân 心tâm 發phát 光quang 。 洞đỗng 徹triệt 無vô 礙ngại 。 號hiệu 琉lưu 璃ly 光quang 無vô 量lượng 聲thanh 佛Phật 。 亦diệc 依y 風phong 大đại 。 開khai 示thị 菩Bồ 薩Tát 。 使sử 知tri 本bổn 覺giác 無vô 動động 。 而nhi 身thân 界giới 之chi 動động 。 皆giai 風phong 力lực 所sở 轉chuyển 。 琉lưu 璃ly 光quang 。 因nhân 是thị 觀quán 界giới 。 觀quán 世thế 。 觀quán 身thân 觀quán 心tâm 。 遷thiên 流lưu 運vận 止chỉ 。 悉tất 惟duy 風phong 力lực 。 故cố 曰viết 諸chư 動động 無vô 二nhị 。 由do 是thị 覺giác 了liễu 大Đại 千Thiên 群quần 動động 。 皆giai 即tức 狂cuồng 勞lao 。 猶do 百bách 蚊văn 蚋nhuế 鼓cổ 於ư 方phương 寸thốn 耳nhĩ 。 既ký 了liễu 狂cuồng 勞lao 。 乃nãi 見kiến 不bất 動động 佛Phật 也dã 。 東đông 為vi 群quần 動động 之chi 本bổn 。 而nhi 佛Phật 號hiệu 不bất 動động 。 乃nãi 即tức 動động 而nhi 靜tĩnh 者giả 也dã 。 能năng 即tức 動động 而nhi 靜tĩnh 。 故cố 身thân 心tâm 無vô 礙ngại 也dã 。 傳truyền 一nhất 妙diệu 心tâm 者giả 。 知tri 風phong 力lực 無vô 依y 。 萬vạn 動động 皆giai 妄vọng 。 而nhi 獨độc 證chứng 無vô 動động 本bổn 覺giác 也dã )# 。

吳ngô 興hưng 曰viết 。 界giới 為vi 方phương 位vị 。 故cố 安an 立lập 。 世thế 為vi 遷thiên 流lưu 。 故cố 動động 時thời 。

時thời 即tức 過quá 現hiện 未vị 也dã 。

孤cô 山sơn 曰viết 。 逢phùng 佛Phật 未vị 幾kỷ 者giả 。 未vị 多đa 也dã 。

虗hư 空không 藏tạng 菩Bồ 薩Tát 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 (# 至chí )# 妙diệu 力lực 圓viên 明minh 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 因nhân 觀quán 四tứ 大đại 色sắc 質chất 。 即tức 有hữu 無vô 邊biên 法Pháp 身thân 。 為vi 顯hiển 此thử 身thân 徧biến 融dung 一nhất 切thiết 。 故cố 執chấp 寶bảo 珠châu 照chiếu 十thập 方Phương 等Đẳng 。 而nhi 表biểu 示thị 之chi 。 既ký 以dĩ 珠châu 表biểu 色sắc 。 復phục 以dĩ 鏡kính 表biểu 心tâm 。 色sắc 從tùng 心tâm 造tạo 。 全toàn 體thể 是thị 心tâm 。 故cố 放phóng 寶bảo 光quang 灌quán 十thập 方Phương 等Đẳng 。 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 清thanh 淨tịnh 妙diệu 法Pháp 身thân 。 湛trạm 然nhiên 應ưng 一nhất 切thiết 。 身thân 同đồng 虗hư 空không 法pháp 也dã 。 身thân 入nhập 塵trần 國quốc 應ưng 也dã 。 說thuyết 三tam 乘thừa 法Pháp 為vi 佛Phật 事sự 。 稱xưng 四tứ 悉tất 機cơ 為vi 隨tùy 順thuận )# 。

真chân 際tế 曰viết 。 因nhân 證chứng 空không 性tánh 。 故cố 性tánh 中trung 所sở 有hữu 一nhất 切thiết 皆giai 空không 。 身thân 與dữ 剎sát 海hải 。 涉thiệp 入nhập 無vô 礙ngại 。 號hiệu 虗hư 空không 藏tạng 。 定định 光quang 即tức 然nhiên 燈đăng 佛Phật 也dã 。 於ư 定định 光quang 所sở 得đắc 無vô 邊biên 身thân 者giả 。 法Pháp 身thân 如như 空không 。 無vô 有hữu 邊biên 際tế 。 必tất 假giả 心tâm 燈đăng 寂tịch 照chiếu 。 而nhi 後hậu 發phát 明minh 也dã 。 執chấp 四tứ 寶bảo 珠châu 等đẳng 者giả 。 由do 觀quán 四tứ 大đại 無vô 依y 。 妙diệu 力lực 圓viên 明minh 。 而nhi 照chiếu 了liễu 法Pháp 界Giới 。 一nhất 切thiết 皆giai 空không 。 所sở 謂vị 虗hư 空không 無vô 二nhị 。 佛Phật 國quốc 本bổn 同đồng 也dã 。 又hựu 於ư 自tự 心tâm 。 現hiện 大đại 圓viên 鏡kính 等đẳng 者giả 。 亦diệc 由do 四tứ 大đại 無vô 依y 。 妙diệu 力lực 圓viên 明minh 。 於ư 圓viên 洞đỗng 心tâm 。 內nội 瑩oánh 發phát 光quang 。 而nhi 交giao 徹triệt 融dung 攝nhiếp 也dã 。 幢tràng 王vương 剎sát 。 即tức 華hoa 嚴nghiêm 法Pháp 界Giới 剎sát 名danh 。

彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 (# 至chí )# 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 求cầu 世thế 名danh 心tâm 。 歇hiết 滅diệt 無vô 有hữu 者giả 。 相tương 似tự 位vị 也dã 。 得đắc 成thành 無vô 上thượng 。 妙diệu 圓viên 識thức 心tâm 三tam 昧muội 者giả 。 分phần/phân 真chân 位vị 也dã )# 。

(# 真chân 際tế 曰viết 。 識thức 性tánh 不bất 守thủ 。 如như 如như 而nhi 外ngoại 分phân 別biệt 名danh 相tướng 。 是thị 遊du 族tộc 姓tánh 而nhi 求cầu 名danh 也dã )# 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 盡tận 空không 者giả 。 謂vị 盡tận 虗hư 空không 界giới 所sở 有hữu 佛Phật 國quốc 等đẳng 。 惟duy 心tâm 所sở 現hiện 也dã 。 若nhược 以dĩ 四tứ 土thổ/độ 言ngôn 之chi 。 心tâm 即tức 寂tịch 光quang 。 變biến 化hóa 即tức 實thật 報báo 方phương 便tiện 同đồng 居cư 也dã 。 淨tịnh 穢uế 但đãn 是thị 三tam 土thổ/độ 之chi 相tướng 。 互hỗ 有hữu 起khởi 滅diệt 。 故cố 云vân 有hữu 無vô 流lưu 出xuất 如Như 來Lai 者giả 。 從tùng 法Pháp 身thân 識thức 性tánh 。 流lưu 出xuất 報báo 應ứng 佛Phật 身thân 也dã )# 。

携huề 李# 曰viết 。 彌Di 勒Lặc 此thử 云vân 慈Từ 氏Thị 。 為vi 慈từ 隆long 即tức 世thế 。 非phi 臻trăn 後hậu 劫kiếp 。 愍mẫn 物vật 迷mê 識thức 。 故cố 示thị 跅# 發phát 明minh 也dã 。 心tâm 重trọng 世thế 名danh 。 好hiếu 遊du 族tộc 姓tánh 者giả 。 迷mê 識thức 著trước 境cảnh 。 故cố 外ngoại 慕mộ 妄vọng 求cầu 也dã 。 從tùng 燈đăng 明minh 教giáo 。 而nhi 明minh 心tâm 頓đốn 歇hiết 者giả 。 了liễu 識thức 依y 智trí 。 則tắc 迷mê 妄vọng 自tự 除trừ 也dã 。 然nhiên 燈đăng 佛Phật 現hiện 。 乃nãi 成thành 妙diệu 圓viên 者giả 。 迷mê 妄vọng 既ký 除trừ 。 心tâm 燈đăng 即tức 現hiện 。 心tâm 燈đăng 既ký 現hiện 。 則tắc 萬vạn 境cảnh 妙diệu 圓viên 矣hĩ 。 得đắc 是thị 妙diệu 圓viên 。 三tam 昧muội 遂toại 了liễu 。 三tam 界giới 唯duy 心tâm 。 萬vạn 法pháp 唯duy 識thức 。 於ư 盡tận 空không 。 如Như 來Lai 皆giai 我ngã 心tâm 。 變biến 國quốc 土độ 淨tịnh 穢uế 。 亦diệc 我ngã 心tâm 變biến 。 無vô 量lượng 佛Phật 性tánh 。 從tùng 此thử 發phát 揮huy 。 是thị 謂vị 流lưu 出xuất 。

大Đại 勢Thế 至Chí 法Pháp 王Vương 子Tử 。 與dữ 其kỳ 同đồng 倫luân 。 (# 至chí )# 得đắc 三tam 摩ma 地địa 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 母mẫu 憶ức 子tử 。 如như 人nhân 專chuyên 憶ức 。 子tử 逃đào 逝thệ 。 如như 人nhân 專chuyên 忘vong 。 問vấn 。 前tiền 云vân 逢phùng 不bất 逢phùng 等đẳng 。 此thử 何hà 但đãn 云vân 。 雖tuy 憶ức 何hà 為vi 。 答đáp 縱túng/tung 得đắc 逢phùng 見kiến 。 不bất 蒙mông 法pháp 利lợi 。 與dữ 逃đào 逝thệ 無vô 異dị 。 舍Xá 衛Vệ 九cửu 億ức 家gia 。 不bất 其kỳ 然nhiên 乎hồ 。 入nhập 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 者giả 。 以dĩ 證chứng 驗nghiệm 脩tu 。 則tắc 念niệm 佛Phật 之chi 心tâm 。 不bất 可khả 單đơn 約ước 事sự 相tướng 而nhi 解giải 。 念niệm 存tồn 三tam 觀quán 。 佛Phật 具cụ 三Tam 身Thân 。 心tâm 破phá 三tam 惑hoặc 。 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 位vị 方phương 可khả 入nhập 焉yên 。 資tư 中trung 引dẫn 觀quán 經kinh 是thị 心tâm 是thị 佛Phật 等đẳng 釋thích 之chi 。 斯tư 亦diệc 大đại 要yếu 也dã 。 淨tịnh 土độ 者giả 。 別biệt 指chỉ 極cực 樂lạc 及cập 寂tịch 光quang 也dã 。 都đô 攝nhiếp 六lục 根căn 者giả 。 念niệm 屬thuộc 意ý 根căn 。 意ý 根căn 若nhược 淨tịnh 。 諸chư 根căn 自tự 攝nhiếp 。 故cố 無vô 選tuyển 擇trạch 也dã )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 觀quán 經Kinh 云vân 。 以dĩ 智trí 慧tuệ 光quang 。 普phổ 照chiếu 一nhất 切thiết 。 令linh 離ly 三tam 途đồ 。 得đắc 無vô 上thượng 力lực 。 名danh 大Đại 勢Thế 至Chí 。 又hựu 云vân 。 夫phu 念niệm 佛Phật 者giả 。 不bất 得đắc 一nhất 彈đàn 指chỉ 頃khoảnh 。 念niệm 世thế 五ngũ 欲dục 。 是thị 謂vị 繫hệ 念niệm 。 辟tịch 如như 有hữu 人nhân 下hạ 。 示thị 必tất 須tu 繫hệ 念niệm 。 然nhiên 後hậu 相tương 應ứng 。 不bất 專chuyên 念niệm 佛Phật 。 則tắc 雖tuy 逢phùng 不bất 逢phùng 。 雖tuy 見kiến 不bất 見kiến 。 染nhiễm 香hương 則tắc 襲tập 香hương 。 念niệm 佛Phật 則tắc 見kiến 佛Phật 。 故cố 以dĩ 念niệm 佛Phật 妙diệu 熏huân 。 名danh 香Hương 光Quang 莊Trang 嚴Nghiêm 也dã 。

大đại 佛Phật 頂đảnh 如Như 來Lai 密mật 因nhân 脩tu 證chứng 了liễu 義nghĩa 諸chư 菩Bồ 薩Tát 萬vạn 行hạnh 。 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 。 第đệ 六lục 。

爾nhĩ 時thời 觀Quán 世Thế 音Âm 菩Bồ 薩Tát 。 (# 至chí )# 從tùng 聞văn 思tư 脩tu 。 入nhập 三tam 摩ma 地địa 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 準chuẩn 下hạ 文văn 云vân 。 由do 我ngã 不bất 自tự 觀quán 音âm 。 以dĩ 觀quán 觀quán 者giả 。 令linh 彼bỉ 十thập 方phương 。 苦khổ 惱não 眾chúng 生sanh 。 觀quán 其kỳ 音âm 聲thanh 。 即tức 得đắc 解giải 脫thoát 。 此thử 亦diệc 同đồng 於ư 法pháp 華hoa 釋thích 名danh 之chi 意ý 也dã 。 教giáo 即tức 世thế 音âm 。 聞văn 即tức 耳nhĩ 根căn 。 皆giai 所sở 觀quán 之chi 境cảnh 也dã 。 思tư 脩tu 皆giai 能năng 觀quán 之chi 觀quán 也dã 。 然nhiên 則tắc 觀quán 由do 境cảnh 入nhập 。 境cảnh 實thật 徧biến 通thông 。 而nhi 特đặc 取thủ 音âm 聞văn 者giả 。 乃nãi 逗đậu 機cơ 之chi 要yếu 也dã )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 觀quán 音âm 者giả 。 觀quán 世thế 言ngôn 音âm 。 圓viên 悟ngộ 圓viên 應ưng 之chi 號hiệu 也dã 。 於ư 音âm 言ngôn 觀quán 者giả 。 以dĩ 觀quán 智trí 照chiếu 之chi 。 不bất 以dĩ 耳nhĩ 識thức 聞văn 之chi 也dã 。 所sở 師sư 之chi 佛Phật 亦diệc 名danh 觀quán 音âm 者giả 。 因nhân 果quả 相tương/tướng 符phù 。 古cổ 今kim 一nhất 道đạo 也dã 。 達đạt 耳nhĩ 之chi 謂vị 聞văn 。 著trước 心tâm 之chi 謂vị 思tư 。 治trị 習tập 之chi 謂vị 修tu 。 三tam 者giả 圓viên 明minh 。 是thị 名danh 三tam 慧tuệ 。

初sơ 於ư 聞văn 中trung 。 入nhập 流lưu 亡vong 所sở 。 (# 至chí )# 生sanh 滅diệt 既ký 滅diệt 。 寂tịch 滅diệt 現hiện 前tiền 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 舊cựu 約ước 三tam 慧tuệ 次thứ 第đệ 銷tiêu 之chi 。 今kim 則tắc 不bất 爾nhĩ 。 節tiết 文văn 為vi 四tứ 。 一nhất 亡vong 前tiền 塵trần 。 即tức 初sơ 於ư 聞văn 中trung 。 至chí 了liễu 然nhiên 不bất 生sanh 也dã 。 入nhập 流lưu 亡vong 所sở 者giả 。 流lưu 謂vị 法pháp 性tánh 。 所sở 謂vị 音âm 塵trần 入nhập 之chi 與dữ 亡vong 。 通thông 乎hồ 觀quán 行hành 相tương 似tự 之chi 位vị 也dã 。 所sở 入nhập 法pháp 性tánh 。 體thể 既ký 常thường 寂tịch 。 是thị 則tắc 前tiền 塵trần 本bổn 自tự 不bất 動động 。 今kim 亦diệc 無vô 靜tĩnh 。 故cố 云vân 二nhị 相tương/tướng 了liễu 然nhiên 不bất 生sanh 也dã 。 二nhị 盡tận 內nội 根căn 。 即tức 如như 是thị 漸tiệm 增tăng 。 聞văn 所sở 聞văn 盡tận 也dã 。 前tiền 塵trần 易dị 亡vong 。 內nội 根căn 難nan 盡tận 。 以dĩ 由do 亡vong 智trí 。 有hữu 疎sơ 有hữu 親thân 。 故cố 云vân 漸tiệm 增tăng 也dã 。 聞văn 所sở 聞văn 盡tận 。 謂vị 能năng 聞văn 所sở 聞văn 之chi 根căn 。 亦diệc 復phục 不bất 生sanh 也dã 。 此thử 乃nãi 舉cử 所sở 顯hiển 能năng 也dã 。 下hạ 覺giác 所sở 覺giác 空không 。 及cập 空không 所sở 空không 滅diệt 。 例lệ 亦diệc 如như 之chi )# 。

泐# 潭đàm 曰viết 。 釋thích 從tùng 三tam 慧tuệ 。 入nhập 圓viên 通thông 也dã 。 入nhập 流lưu 亡vong 所sở 者giả 。 不bất 隨tùy 聲thanh 塵trần 。 頓đốn 入nhập 法pháp 流lưu 。 而nhi 亡vong 其kỳ 所sở 入nhập 也dã 。 音âm 聲thanh 之chi 性tánh 。 由do 動động 靜tĩnh 顯hiển 。 故cố 所sở 入nhập 既ký 寂tịch 。 則tắc 動động 靜tĩnh 不bất 生sanh 。 此thử 聞văn 慧tuệ 也dã 。 既ký 達đạt 乎hồ 耳nhĩ 。 復phục 著trước 於ư 心tâm 。 如như 水thủy 之chi 漸tiệm 。 如như 土thổ/độ 之chi 增tăng 。 使sử 能năng 聞văn 所sở 聞văn 。 情tình 境cảnh 俱câu 泯mẫn 。 而nhi 盡tận 聞văn 之chi 心tâm 。 亦diệc 復phục 不bất 住trụ 。 以dĩ 合hợp 真chân 覺giác 。 此thử 思tư 慧tuệ 也dã 。 既ký 著trước 於ư 心tâm 。 還hoàn 以dĩ 治trị 習tập 。 使sử 能năng 覺giác 所sở 覺giác 。 皆giai 合hợp 妙diệu 空không 。 則tắc 空không 覺giác 不bất 二nhị 。 是thị 謂vị 極cực 圓viên 。 能năng 空không 所sở 空không 亦diệc 復phục 不bất 立lập 。 乃nãi 為vi 盡tận 道đạo 。 此thử 脩tu 慧tuệ 也dã 。 夫phu 然nhiên 後hậu 生sanh 滅diệt 滅diệt 生sanh 。 情tình 境cảnh 俱câu 盡tận 。 而nhi 真chân 寂tịch 真chân 滅diệt 圓viên 通thông 之chi 體thể 。 於ư 是thị 現hiện 前tiền 。 即tức 所sở 謂vị 入nhập 三tam 摩ma 地địa 也dã 。 以dĩ 圓viên 覺giác 配phối 之chi 。 入nhập 流lưu 亡vong 所sở 等đẳng 。 即tức 應ưng 當đương 遠viễn 離ly 。 幻huyễn 妄vọng 境cảnh 界giới 也dã 。 如như 是thị 漸tiệm 增tăng 等đẳng 。 即tức 心tâm 如như 幻huyễn 者giả 。 亦diệc 復phục 遠viễn 離ly 也dã 。 覺giác 所sở 覺giác 空không 。 即tức 遠viễn 離ly 為vi 幻huyễn 。 亦diệc 復phục 遠viễn 離ly 也dã 。 空không 所sở 空không 滅diệt 。 即tức 離ly 遠viễn 為vi 幻huyễn 。 亦diệc 復phục 遠viễn 離ly 也dã 。 生sanh 滅diệt 既ký 滅diệt 。 則tắc 得đắc 無vô 所sở 離ly 。 即tức 除trừ 諸chư 幻huyễn 也dã 。 寂tịch 滅diệt 現hiện 前tiền 。 即tức 譬thí 如như 磨ma 鏡kính 。 垢cấu 盡tận 明minh 現hiện 也dã 。 造tạo 至chí 於ư 此thử 。 則tắc 圓viên 通thông 之chi 體thể 極cực 矣hĩ 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 三tam 空không 觀quán 智trí 。 即tức 盡tận 聞văn 不bất 住trụ 。 覺giác 所sở 覺giác 空không 也dã 。 上thượng 句cú 遣khiển 前tiền 盡tận 相tương/tướng 。 下hạ 句cú 正chánh 空không 觀quán 智trí 。 覺giác 謂vị 覺giác 照chiếu 。 即tức 智trí 體thể 也dã 。 四tứ 滅Diệt 諦Đế 理lý 。 即tức 空không 覺giác 極cực 圓viên 。 空không 所sở 空không 滅diệt 也dã 。 上thượng 句cú 顯hiển 重trọng/trùng 空không 之chi 智trí 。 下hạ 正chánh 滅diệt 重trọng/trùng 空không 之chi 理lý 。

(# 蘇tô 子tử 由do 曰viết 。 初sơ 於ư 聞văn 中trung 一nhất 節tiết 。 是thị 一nhất 彈đàn 指chỉ 間gian 。 遍biến 歷lịch 三tam 空không 。 即tức 與dữ 諸chư 佛Phật 無vô 異dị 矣hĩ )# 。

忽hốt 然nhiên 超siêu 越việt 。 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 (# 至chí )# 與dữ 諸chư 眾chúng 生sanh 。 同đồng 一nhất 悲bi 仰ngưỡng 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 當đương 知tri 眾chúng 生sanh 由do 悲bi 故cố 。 能năng 感cảm 拔bạt 苦khổ 之chi 力lực 。 菩Bồ 薩Tát 由do 慈từ 故cố 。 能năng 應ưng 仰ngưỡng 樂nhạo/nhạc/lạc 之chi 機cơ 。 感cảm 應ứng 常thường 冥minh 。 與dữ 拔bạt 常thường 顯hiển 。 若nhược 曉hiểu 斯tư 旨chỉ 。 則tắc 下hạ 文văn 三tam 十thập 二nhị 應ứng 。 乃nãi 至chí 四tứ 不bất 思tư 議nghị 。 無vô 忘vong 其kỳ 本bổn 乎hồ )# 。

吳ngô 興hưng 曰viết 。 上thượng 云vân 慈từ 力lực 者giả 。 慈từ 既ký 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 。 必tất 能năng 拔bạt 苦khổ 。 應ưng 以dĩ 力lực 字tự 。 兼kiêm 於ư 悲bi 義nghĩa 也dã 。 下hạ 云vân 悲bi 仰ngưỡng 者giả 。 悲bi 謂vị 悲bi 苦khổ 。 仰ngưỡng 謂vị 仰ngưỡng 樂nhạo/nhạc/lạc 。 此thử 非phi 屬thuộc 應ưng 。 盖# 言ngôn 其kỳ 機cơ 也dã 。 是thị 故cố 厭yếm 患hoạn 苦khổ 道đạo 。 則tắc 以dĩ 悲bi 為vi 機cơ 。 欣hân 慕mộ 樂nhạo 果quả 。 則tắc 以dĩ 仰ngưỡng 為vi 感cảm 。 菩Bồ 薩Tát 所sở 證chứng 。 圓viên 通thông 之chi 理lý 。 徧biến 在tại 眾chúng 生sanh 悲bi 仰ngưỡng 之chi 中trung 。 故cố 曰viết 與dữ 也dã 同đồng 也dã 。

世Thế 尊Tôn 蒙mông 彼bỉ 如Như 來Lai 。 (# 至chí )# 令linh 我ngã 身thân 成thành 。 三tam 十thập 二nhị 應ứng 。 入nhập 諸chư 國quốc 土độ 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 幻huyễn 喻dụ 三tam 慧tuệ 體thể 不bất 可khả 得đắc 。 金kim 剛cang 喻dụ 摧tồi 堅kiên 之chi 能năng 也dã )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 幻huyễn 人nhân 作tác 為vi 。 本bổn 於ư 無vô 作tác 故cố 。 此thử 言ngôn 如Như 幻Huyễn 三Tam 昧Muội 。 後hậu 言ngôn 無vô 作tác 妙diệu 力lực 。 此thử 之chi 三tam 昧muội 。 始thỉ 從tùng 熏huân 習tập 。 訖ngật 無vô 修tu 證chứng 。 皆giai 以dĩ 決quyết 定định 智trí 斷đoạn 。 究cứu 竟cánh 堅kiên 固cố 。 而nhi 為vi 正chánh 受thọ 。 三tam 十thập 二nhị 應ứng 者giả 。 現hiện 十thập 法Pháp 界Giới 身thân 。 圓viên 應ưng 群quần 機cơ 。 開khai 之chi 有hữu 三tam 十thập 二nhị 。 惟duy 四tứ 聖thánh 六lục 凡phàm 。 攝nhiếp 盡tận 群quần 類loại 也dã 。

世Thế 尊Tôn 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 入nhập 三tam 摩ma 地địa 。 (# 至chí )# 而nhi 為vi 說thuyết 法Pháp 。 令linh 其kỳ 解giải 脫thoát 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 菩Bồ 薩Tát 別biệt 圓viên 機cơ 也dã 。 若nhược 入nhập 相tương 似tự 三tam 摩ma 地địa 。 進tiến 修tu 中trung 道đạo 無vô 漏lậu 。 則tắc 分phần/phân 真chân 勝thắng 解giải 現hiện 圓viên 。 乃nãi 至chí 若nhược 進tiến 修tu 金kim 剛cang 無vô 漏lậu 。 則tắc 究cứu 〔# 意ý 〕# 。 勝thắng 解giải 現hiện 圓viên 。 大Đại 士Sĩ 皆giai 現hiện 佛Phật 身thân 。 為vi 說thuyết 頓đốn 法pháp 。 令linh 得đắc 分phần/phân 真chân 究cứu 〔# 境cảnh 〕# 解giải 脫thoát )# 。

真chân 際tế 曰viết 。 修tu 正chánh 定định 。 取thủ 正chánh 果quả 曰viết 。 進tiến 修tu 無vô 漏lậu 。 境cảnh 智trí 兩lưỡng 忘vong 。 情tình 解giải 俱câu 泯mẫn 。 名danh 勝thắng 解giải 現hiện 圓viên 。 斯tư 可khả 以dĩ 得đắc 佛Phật 。 故cố 現hiện 佛Phật 身thân 。 為vi 說thuyết 果quả 法pháp 也dã 。

若nhược 諸chư 有Hữu 學Học 。 寂tịch 靜tĩnh 妙diệu 明minh 。 (# 至chí )# 而nhi 為vi 說thuyết 法Pháp 。 令linh 其kỳ 解giải 脫thoát 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 有hữu 學học 小tiểu 聲Thanh 聞Văn 也dã 。 明minh 能năng 妙diệu 萬vạn 物vật 。 以dĩ 明minh 自tự 性tánh 。 故cố 曰viết 勝thắng 妙diệu )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 獨Độc 覺Giác 者giả 。 出xuất 無vô 佛Phật 世thế 。 觀quán 物vật 變biến 易dị 。 自tự 覺giác 無vô 生sanh 。 故cố 號hiệu 獨Độc 覺Giác 。 樂nhạo 獨độc 善thiện 寂tịch 。 求cầu 自tự 然nhiên 慧tuệ 。 故cố 曰viết 寂tịch 靜tĩnh 妙diệu 明minh 。 緣Duyên 覺Giác 者giả 。 稟bẩm 佛Phật 之chi 教giáo 。 觀quán 緣duyên 悟ngộ 道đạo 也dã 。 知tri 迷mê 勝thắng 性tánh 由do 十thập 二nhị 緣duyên 。 於ư 是thị 斷đoạn 之chi 。 自tự 無vô 明minh 滅diệt 。 至chí 憂ưu 悲bi 苦khổ 惱não 滅diệt 。 則tắc 緣duyên 斷đoạn 而nhi 勝thắng 性tánh 現hiện 矣hĩ 。 性tánh 因nhân 緣duyên 斷đoạn 而nhi 現hiện 。 故cố 曰viết 緣duyên 斷đoạn 勝thắng 性tánh 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 由do 觀quán 緣duyên 悟ngộ 道đạo 。 名danh 緣Duyên 覺Giác 乘thừa 。 携huề 李# 曰viết 。 勝thắng 妙diệu 現hiện 圓viên 者giả 。 各các 約ước 自tự 乘thừa 理lý 智trí 。 將tương 欲dục 現hiện 前tiền 得đắc 此thử 名danh )# 。

若nhược 諸chư 有Hữu 學Học 。 得đắc 四Tứ 諦Đế 空không 。 (# 至chí )# 而nhi 為vi 說thuyết 法Pháp 。 令linh 其kỳ 解giải 脫thoát 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 三tam 果quả 已dĩ 前tiền 賢hiền 聖thánh 位vị 。 俱câu 屬thuộc 有hữu 學học 。 見kiến 道đạo 一nhất 十thập 六lục 心tâm 。 斷đoạn 四Tứ 諦Đế 下hạ 惑hoặc 。 證chứng 生sanh 空không 理lý 。 故cố 曰viết 得đắc 四Tứ 諦Đế 空không 。 初sơ 果quả 後hậu 進tiến 。 斷đoạn 三tam 界giới 八bát 十thập 一nhất 品phẩm 俱câu 生sanh 。 皆giai 證chứng 一nhất 分phần/phân 。 擇trạch 滅diệt 無vô 為vi 。 故cố 云vân 修tu 道Đạo 入nhập 滅diệt )# 。

携huề 李# 曰viết 。 斷đoạn 四Tứ 諦Đế 下hạ 麤thô 惑hoặc 。 名danh 得đắc 四Tứ 諦Đế 空không 。 依y 道Đạo 諦Đế 修tu 。 而nhi 證chứng 滅Diệt 諦Đế 果quả 。 名danh 修tu 道Đạo 入nhập 滅diệt 。 此thử 未vị 能năng 妙diệu 物vật 。 獨độc 證chứng 空không 性tánh 。 故cố 曰viết 勝thắng 性tánh 現hiện 圓viên 也dã 。 四tứ 聖thánh 不bất 舉cử 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 兼kiêm 在tại 佛Phật 位vị 。

若nhược 諸chư 眾chúng 生sanh 。 欲dục 心tâm 明minh 悟ngộ 。 (# 至chí )# 而nhi 為vi 說thuyết 法Pháp 。 令linh 其kỳ 成thành 就tựu 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 梵Phạm 王Vương 即tức 色sắc 天thiên 主chủ 。 名danh 為vi 尸thi 棄khí 。 此thử 云vân 頂đảnh 髻kế 。 今kim 言ngôn 梵Phạm 者giả 。 應ưng 是thị 初sơ 禪thiền 之chi 頂đảnh 。 以dĩ 有hữu 覺giác 觀quán 語ngữ 言ngôn 之chi 法pháp 。 得đắc 為vi 千thiên 界giới 之chi 主chủ 說thuyết 法Pháp 者giả 。 如như 金kim 光quang 明minh 云vân 。 大Đại 梵Phạm 天Thiên 王Vương 。 說thuyết 出xuất 欲dục 論luận 。 帝Đế 釋Thích 即tức 欲dục 界giới 第đệ 二nhị 天thiên 主chủ 說thuyết 法Pháp 。 謂vị 十Thập 善Thiện 也dã 。 自tự 在tại 天thiên 是thị 欲dục 界giới 頂đảnh 天thiên 。 具cụ 云vân 婆bà 舍xá 跋bạt 提đề 。 此thử 云vân 他Tha 化Hóa 自Tự 在Tại 。 假giả 他tha 所sở 作tác 。 以dĩ 成thành 己kỷ 樂nhạo/nhạc/lạc 。 即tức 魔ma 王vương 也dã 。 大đại 自tự 在tại 即tức 色sắc 頂đảnh 。 摩Ma 醯Hê 首Thủ 羅La 天Thiên 。 大đại 論luận 云vân 。 三tam 目mục 八bát 臂tý 。 騎kỵ 白bạch 牛ngưu 執chấp 白bạch 拂phất 者giả 。 是thị 也dã )# 。

泐# 潭đàm 曰viết 。 梵Phạm 天Thiên 超siêu 出xuất 欲dục 界giới 。 故cố 心tâm 能năng 明minh 悟ngộ 。 不bất 犯phạm 欲dục 塵trần 。 身thân 根căn 清thanh 淨tịnh 。 即tức 得đắc 生sanh 彼bỉ 也dã 。 帝Đế 釋Thích 為vì 忉Đao 利Lợi 天Thiên 主chủ 。 統thống 三Tam 十Thập 三Tam 天Thiên 。 解giải 脫thoát 令linh 離ly 欲dục 塵trần 也dã 。 自tự 在tại 遊du 行hành 。 名danh 自tự 在tại 天thiên 。 即tức 欲dục 頂đảnh 他tha 化hóa 也dã 。 飛phi 行hành 虗hư 空không 。 名danh 大Đại 自Tự 在Tại 天Thiên 。 即tức 色sắc 頂đảnh 摩ma 醯hê 也dã 。 初sơ 舉cử 梵Phạm 王Vương 至chí 此thử 。 乃nãi 自tự 欲dục 天thiên 色sắc 天thiên 。 而nhi 超siêu 至chí 色sắc 頂đảnh 。 意ý 兼kiêm 無vô 色sắc 。 以dĩ 明minh 無vô 剎sát 不bất 現hiện 也dã 。

若nhược 諸chư 眾chúng 生sanh 。 愛ái 統thống 鬼quỷ 神thần 。 (# 至chí )# 而nhi 為vi 說thuyết 法Pháp 。 令linh 其kỳ 成thành 就tựu 。

(# 溫ôn 陵lăng 曰viết 。 上thượng 舉cử 正chánh 統thống 。 此thử 舉cử 臣thần 輔phụ 也dã )# 。

孤cô 山sơn 曰viết 。 天thiên 將tướng 軍quân 。 為vi 帝Đế 釋Thích 上thượng 將tương 。 統thống 領lãnh 鬼quỷ 神thần 。 四Tứ 天Thiên 王Vương 。 臣thần 於ư 帝Đế 釋Thích 。 統thống 領lãnh 世thế 界giới 。 四tứ 天thiên 太thái 子tử 。 即tức 那na 吒tra 之chi 類loại 。 能năng 驅khu 鬼quỷ 神thần 者giả 也dã 。

若nhược 有hữu 諸chư 天thiên 。 樂nhạo 出xuất 天thiên 倫luân 。 (# 至chí )# 而nhi 為vi 說thuyết 法Pháp 。 令linh 其kỳ 成thành 就tựu 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 藥dược 义# 此thử 云vân 輕khinh 捷tiệp 。 乾càn 闥thát 婆bà 此thử 云vân 香hương 陰ấm 。 新tân 翻phiên 尋tầm 香hương 行hành 。 帝Đế 釋Thích 樂nhạo/nhạc/lạc 神thần 也dã 。 阿a 修tu 羅la 云vân 。 無vô 端đoan 正chánh 。 以dĩ 女nữ 美mỹ 而nhi 男nam 醜xú 故cố 從tùng 男nam 彰chương 名danh 。 新tân 翻phiên 非phi 天thiên 。 以dĩ 諂siểm 詐trá 無vô 天thiên 行hành 故cố 。 準chuẩn 普phổ 門môn 品phẩm 〔# 入nhập 〕# 部bộ 。 此thử 闕khuyết 迦ca 樓lâu 羅la 。 即tức 金kim 翅sí 鳥điểu 也dã 。 緊khẩn 那na 羅la 。 形hình 似tự 人nhân 。 而nhi 顯hiển 有hữu 角giác 。 因nhân 呼hô 為vi 疑nghi 神thần 。 天thiên 帝đế 絲ti 竹trúc 樂nhạo/nhạc/lạc 神thần 也dã 。 小tiểu 劣liệt 乾càn 闥thát 婆bà 。 新tân 云vân 歌ca 神thần 。 摩ma 呼hô 羅la 伽già 。 什thập 師sư 云vân 地địa 龍long 。 肇triệu 公công 云vân 大đại 蟒mãng 腹phúc 行hành 也dã )# 。

(# 長trường/trưởng 水thủy 曰viết 。 有hữu 形hình 如như 休hưu 咎cữu 精tinh 明minh 等đẳng 。 無vô 形hình 如như 空không 散tán 銷tiêu 沈trầm 等đẳng 。 有hữu 想tưởng 如như 神thần 精tinh 靈linh 等đẳng 。 無vô 想tưởng 如như 精tinh 神thần 。 化hóa 為vi 土thổ 木mộc 金kim 石thạch 等đẳng 。 皆giai 非phi 人nhân 也dã )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 此thử 天thiên 龍long 八bát 部bộ 等đẳng 類loại 。 樂nhạo 人nhân 修tu 人nhân 者giả 。 此thử 類loại 似tự 人nhân 而nhi 非phi 。 故cố 樂nhạo 生sanh 人nhân 道đạo 。 諸chư 非phi 人nhân 。 指chỉ 有hữu 形hình 無vô 形hình 。 有hữu 想tưởng 無vô 想tưởng 。 即tức 休hưu 咎cữu 精tinh 明minh 。 空không 散tán 消tiêu 沉trầm 類loại 也dã 。 六lục 凡phàm 不bất 舉cử 獄ngục 鬼quỷ 畜súc 者giả 。 此thử 類loại 方phương 沉trầm 幽u 昏hôn 。 未vị 能năng 聞văn 法Pháp 。 則tắc 以dĩ 施thí 無vô 畏úy 力lực 拔bạt 之chi 。

是thị 名danh 妙diệu 淨tịnh 三tam 十thập 二nhị 應ứng 。 (# 至chí )# 無vô 作tác 妙diệu 力lực 。 自tự 在tại 成thành 就tựu 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 三tam 十thập 二nhị 應ứng 。 比tỉ 普phổ 門môn 品phẩm 。 雖tuy 互hỗ 有hữu 出xuất 沒một 。 大đại 體thể 是thị 同đồng 。 總tổng 而nhi 言ngôn 之chi 。 無vô 越việt 十thập 界giới 。 於ư 十thập 界giới 中trung 。 兩lưỡng 經kinh 俱câu 無vô 菩Bồ 薩Tát 并tinh 地địa 獄ngục 身thân 者giả 。 聖thánh 言ngôn 之chi 略lược 耳nhĩ )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 迹tích 示thị 同đồng 類loại 。 心tâm 絕tuyệt 愛ái 見kiến 。 名danh 妙diệu 淨tịnh 。 依y 無vô 作tác 智trí 。 起khởi 大đại 神thần 用dụng 。 名danh 妙diệu 力lực 。 無vô 作tác 無vô 為vi 。 隨tùy 緣duyên 泛phiếm 應ưng 。 名danh 自tự 在tại 成thành 就tựu 。

世Thế 尊Tôn 我ngã 復phục 以dĩ 此thử 。 聞văn 熏huân 聞văn 脩tu (# 至chí )# 獲hoạch 十thập 四tứ 種chủng 。 無vô 畏úy 功công 德đức 。

(# 溫ôn 陵lăng 曰viết 。 由do 我ngã 不bất 自tự 觀quán 音âm 。 而nhi 彼bỉ 獲hoạch 脫thoát 苦khổ 。 由do 我ngã 知tri 見kiến 旋toàn 復phục 。 而nhi 彼bỉ 能năng 不bất 燒thiêu 。 故cố 曰viết 於ư 我ngã 身thân 心tâm 。 獲hoạch 無vô 畏úy 德đức )# 。

一nhất 者giả 由do 我ngã 不bất 自tự 觀quán 音âm 。 (# 至chí )# 施thí 無vô 畏úy 力lực 。 福phước 備bị 眾chúng 生sanh 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 聖thánh 人nhân 無vô 已dĩ 。 惟duy 物vật 是thị 利lợi 。 故cố 以dĩ 觀quán 音âm 之chi 智trí 。 加gia 彼bỉ 觀quán 聲thanh 之chi 機cơ 。 於ư 苦khổ 得đắc 脫thoát 。 不bất 旋toàn 踵chủng 矣hĩ 。 三tam 者giả 於ư 聽thính 言ngôn 觀quán 。 猶do 音âm 言ngôn 觀quán 也dã )# 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 涉thiệp 入nhập 世thế 間gian 。 不bất 壞hoại 世thế 界giới 。 即tức 方phương 便tiện 智trí 。 方phương 便tiện 屬thuộc 權quyền 。 權quyền 能năng 幹cán 事sự 。 故cố 生sanh 於ư 男nam 也dã 。 立lập 大đại 圓viên 鏡kính 。 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 即tức 屬thuộc 實thật 智trí 。 實thật 智trí 詣nghệ 理lý 。 理lý 能năng 含hàm 育dục 。 故cố 生sanh 於ư 女nữ 也dã 。 如như 淨tịnh 名danh 云vân 。 智Trí 度Độ 菩Bồ 薩Tát 母mẫu 。 方phương 便tiện 以dĩ 為vi 父phụ 。 即tức 其kỳ 義nghĩa 焉yên )# 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 圓viên 通thông 本bổn 根căn 。 妙diệu 含hàm 彼bỉ 我ngã 無vô 二nhị 。 故cố 令linh 持trì 我ngã 名danh 福phước 等đẳng 於ư 彼bỉ 。 當đương 法Pháp 界Giới 一nhất 多đa 平bình 等đẳng 。 通thông 則tắc 一nhất 身thân 多đa 身thân 。 他tha 方phương 此thử 界giới 。 一nhất 福phước 德đức 一nhất 知tri 脩tu 習tập 。 得đắc 真chân 圓viên 無vô 。 復phục 涯nhai 名danh 物vật 。 各các 各các 圓viên 遍biến 異dị 也dã )# 。

(# 補bổ 註chú 曰viết 。 溫ôn 陵lăng 之chi 解giải 觀quán 聲thanh 在tại 應ưng 。 吳ngô 興hưng 之chi 解giải 。 觀quán 聲thanh 在tại 機cơ 。 二nhị 說thuyết 不bất 可khả 偏thiên 廢phế 。 故cố 互hỗ 存tồn 之chi )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 不bất 自tự 觀quán 音âm 者giả 。 不bất 隨tùy 聲thanh 塵trần 所sở 起khởi 知tri 見kiến 也dã 。 以dĩ 觀quán 觀quán 者giả 。 謂vị 旋toàn 倒đảo 聞văn 機cơ 。 反phản 照chiếu 自tự 性tánh 也dã 。 不bất 起khởi 知tri 見kiến 。 則tắc 無vô 所sở 妄vọng 。 反phản 照chiếu 自tự 性tánh 。 則tắc 一nhất 切thiết 真chân 寂tịch 。 無vô 復phục 苦khổ 惱não 可khả 得đắc 。 此thử 則tắc 真chân 觀quán 。 淨tịnh 觀quán 。 大đại 智trí 慧tuệ 觀quán 。 能năng 破phá 癡si 暗ám 。 能năng 伏phục 灾# 難nạn/nan 。 一nhất 也dã 。 內nội 外ngoại 四tứ 大đại 。 常thường 相tương 交giao 感cảm 。 見kiến 覺giác 屬thuộc 火hỏa 。 聞văn 聽thính 屬thuộc 水thủy 。 故cố 見kiến 業nghiệp 交giao 則tắc 見kiến 猛mãnh 火hỏa 。 聞văn 業nghiệp 交giao 則tắc 見kiến 波ba 濤đào 。 今kim 知tri 見kiến 旋toàn 復phục 。 則tắc 無vô 見kiến 業nghiệp 。 觀quán 聽thính 旋toàn 復phục 。 則tắc 無vô 聞văn 業nghiệp 。 二nhị 也dã 。 三tam 也dã 。 妄vọng 想tưởng 滅diệt 則tắc 。 心tâm 無vô 殺sát 害hại 。 四tứ 也dã 。 熏huân 於ư 妄vọng 聞văn 。 成thành 真chân 聞văn 性tánh 。 一nhất 根căn 既ký 圓viên 。 則tắc 六lục 根căn 銷tiêu 復phục 。 同đồng 於ư 聲thanh 聽thính 。 無vô 復phục 形hình 礙ngại 。 五ngũ 也dã 。 聞văn 熏huân 精tinh 明minh 。 爍thước 彼bỉ 幽u 暗ám 。 六lục 也dã 。 音âm 性tánh 圓viên 銷tiêu 。 則tắc 內nội 無vô 所sở 繫hệ 。 觀quán 聽thính 返phản 入nhập 。 則tắc 外ngoại 無vô 所sở 累lũy/lụy/luy 。 七thất 也dã 。 音âm 聞văn 兩lưỡng 立lập 。 則tắc 物vật 我ngã 成thành 敵địch 。 今kim 滅diệt 音âm 圓viên 聞văn 。 則tắc 內nội 外ngoại 無vô 待đãi 。 八bát 也dã 。 眾chúng 生sanh 以dĩ 欲dục 習tập 合hợp 塵trần 。 故cố 為vi 色sắc 劫kiếp 。 能năng 以dĩ 金kim 則tắc 三tam 昧muội 。 熏huân 聞văn 成thành 性tánh 。 遂toại 能năng 離ly 塵trần 。 成thành 性tánh 則tắc 欲dục 愛ái 乾can 枯khô 。 離ly 塵trần 則tắc 根căn 境cảnh 不bất 偶ngẫu 。 九cửu 也dã 。 瞋sân 由do 違vi 情tình 而nhi 起khởi 。 對đối 境cảnh 而nhi 生sanh 。 音âm 性tánh 純thuần 淨tịnh 。 無vô 復phục 妄vọng 塵trần 。 故cố 圓viên 融dung 無vô 違vi 。 無vô 能năng 所sở 對đối 。 十thập 也dã 。 癡si 由do 妄vọng 塵trần 所sở 蔽tế 。 無vô 明minh 所sở 覆phú 。 銷tiêu 塵trần 則tắc 無vô 蔽tế 。 旋toàn 明minh 則tắc 無vô 覆phú 。 故cố 外ngoại 之chi 法Pháp 界Giới 。 內nội 之chi 身thân 心tâm 。 凝ngưng 瑩oánh 朗lãng 徹triệt 。 十thập 一nhất 也dã 。 融dung 形hình 則tắc 礙ngại 滅diệt 。 復phục 聞văn 則tắc 性tánh 真chân 。 故cố 涉thiệp 入nhập 世thế 間gian 。 而nhi 無vô 動động 無vô 壞hoại 。 能năng 徧biến 十thập 方phương 。 供cung 微vi 塵trần 佛Phật 。 稟bẩm 承thừa 其kỳ 法pháp 。 各các 為vi 法pháp 子tử 。 供cung 佛Phật 足túc 福phước 。 稟bẩm 法pháp 足túc 慧tuệ 。 而nhi 能năng 紹thiệu 繼kế 法Pháp 王Vương 。 有hữu 男nam 子tử 之chi 道đạo 。 十thập 二nhị 也dã 。 六lục 根căn 圓viên 通thông 下hạ 。 謂vị 圓viên 故cố 無vô 二nhị 。 通thông 故cố 含hàm 界giới 。 明minh 照chiếu 則tắc 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 之chi 質chất 也dã 。 含hàm 界giới 則tắc 空không 如Như 來Lai 藏tạng 之chi 體thể 也dã 。 具cụ 此thử 故cố 能năng 承thừa 順thuận 法Pháp 門môn 。 受thọ 領lãnh 無vô 失thất 。 承thừa 順thuận 即tức 坤# 儀nghi 柔nhu 德đức 。 受thọ 領lãnh 即tức 閨# 門môn 能năng 事sự 。 有hữu 女nữ 之chi 道đạo 。 十thập 三tam 也dã 。 法pháp 華hoa 亦diệc 有hữu 此thử 之chi 較giảo 量lượng 。 及cập 觀quán 今kim 經kinh 。 方phương 曉hiểu 彼bỉ 意ý 。 盖# 此thử 方phương 眾chúng 生sanh 耳nhĩ 根căn 利lợi 。 故cố 受thọ 道đạo 者giả 多đa 。 所sở 以dĩ 觀quán 音âm 化hóa 勝thắng 。 餘dư 根căn 鈍độn 。 故cố 受thọ 道đạo 者giả 少thiểu 。 所sở 以dĩ 諸chư 聖thánh 化hóa 劣liệt 。 是thị 知tri 行hành 位vị 雖tuy 齊tề 。 對đối 機cơ 有hữu 異dị 。 總tổng 彼bỉ 恆Hằng 河Hà 沙sa 數số 。 但đãn 敵địch 觀quán 音âm 一nhất 人nhân 。 故cố 使sử 特đặc 名danh 二nhị 福phước 正chánh 等đẳng 。 據cứ 此thử 所sở 說thuyết 。 已dĩ 自tự 密mật 簡giản 耳nhĩ 根căn 圓viên 通thông 。 為vi 未vị 曉hiểu 者giả 。 更cánh 俟sĩ 文Văn 殊Thù 詳tường 擇trạch 。 百bách 億ức 日nhật 月nguyệt 者giả 。 百bách 億ức 剎sát 土độ 也dã 。 是thị 名danh 下hạ 總tổng 結kết 也dã 。 十thập 四tứ 。

世Thế 尊Tôn 我ngã 又hựu 獲hoạch 是thị 圓viên 通thông 。 (# 至chí )# 四tứ 不bất 思tư 議nghị 。 無vô 作tác 妙diệu 德đức 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 現hiện 眾chúng 多đa 容dung 。 誦tụng 一nhất 一nhất 咒chú 。 攝nhiếp 化hóa 眾chúng 生sanh 。 圓viên 應ưng 所sở 求cầu 。 理lý 出xuất 於ư 無vô 為vi 。 神thần 應ưng 於ư 不bất 測trắc 。 名danh 不bất 思tư 議nghị 。 無vô 作tác 妙diệu 德đức 。

一nhất 者giả 由do 我ngã 初sơ 獲hoạch 。 妙diệu 妙diệu 聞văn 心tâm 。 (# 至chí )# 救cứu 護hộ 眾chúng 生sanh 。 得đắc 大đại 自tự 在tại 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 然nhiên 前tiền 則tắc 現hiện 形hình 應ưng 求cầu 獨độc 。 此thử 名danh 不bất 思tư 議nghị 者giả 。 前tiền 則tắc 略lược 顯hiển 。 此thử 復phục 深thâm 明minh 。 如như 於ư 一nhất 身thân 現hiện 八bát 萬vạn 首thủ 臂tý 。 固cố 莫mạc 得đắc 而nhi 思tư 議nghị 也dã )# 。

(# 補bổ 註chú 曰viết 。 從tùng 真chân 妙diệu 圓viên 。 重trùng 發phát 真chân 妙diệu 。 曰viết 妙diệu 妙diệu 聞văn 心tâm 。 旋toàn 聞văn 脫thoát 聲thanh 。 獨độc 返phản 真chân 源nguyên 。 曰viết 心tâm 精tinh 遺di 聞văn 。 由do 獲hoạch 妙diệu 遺di 聞văn 。 故cố 眾chúng 塵trần 不bất 隔cách 一nhất 覺giác 圓viên 融dung 。 而nhi 應ưng 現hiện 無vô 滯trệ )# 。

(# 或hoặc 曰viết 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 特đặc 表biểu 法pháp 耳nhĩ 。 一nhất 身thân 何hà 所sở 施thí 乎hồ 。 是thị 特đặc 以dĩ 有hữu 思tư 惟duy 心tâm 。 測trắc 度độ 菩Bồ 薩Tát 圓viên 通thông 境cảnh 界giới 也dã 。 夫phu 身thân 含hàm 十thập 虗hư 。 毛mao 端đoan 現hiện 剎sát 。 彼bỉ 空không 與dữ 剎sát 。 又hựu 不bất 啻# 如như 首thủ 臂tý 而nhi 已dĩ 。 彼bỉ 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 首thủ 臂tý 。 猶do 人nhân 之chi 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 毛mao 孔khổng 耳nhĩ 。 未vị 足túc 異dị 也dã 。 聖thánh 人nhân 之chi 言ngôn 。 即tức 事sự 即tức 理lý 。 既ký 曰viết 不bất 思tư 議nghị 德đức 。 無vô 以dĩ 限hạn 意ý 。 思tư 之chi 議nghị 之chi 爍thước 迦ca 羅la 。 云vân 金kim 剛cang 堅kiên 固cố 不bất 壞hoại 也dã 。 母mẫu 陀đà 羅la 云vân 印ấn 。 各các 有hữu 妙diệu 印ấn 也dã 。 清thanh 淨tịnh 寶bảo 目mục 。 離ly 塵trần 合hợp 覺giác 也dã 。 慈từ 以dĩ 攝nhiếp 化hóa 。 威uy 以dĩ 折chiết 伏phục 。 定định 以dĩ 復phục 湛trạm 。 慧tuệ 以dĩ 開khai 覺giác 。 通thông 指chỉ 眾chúng 多đa 妙diệu 容dung 也dã )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 言ngôn 初sơ 獲hoạch 者giả 。 指chỉ 本bổn 因nhân 也dã 。 首thủ 為vi 六lục 用dụng 之chi 總tổng 。 辟tịch 表biểu 提đề 接tiếp 之chi 悲bi 。 目mục 表biểu 照chiếu 了liễu 之chi 智trí 。 各các 依y 本bổn 數số 充sung 之chi 。 以dĩ 至chí 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 者giả 。 表biểu 依y 根căn 本bổn 六lục 用dụng 。 根căn 本bổn 智trí 悲bi 。 而nhi 汎# 應ưng 塵trần 勞lao 。 得đắc 大đại 自tự 在tại 。 此thử 十thập 一nhất 地địa 等đẳng 覺giác 妙diệu 行hạnh 也dã 。 華hoa 嚴nghiêm 十Thập 地Địa 已dĩ 前tiền 。 猶do 依y 本bổn 智trí 。 長trưởng 養dưỡng 大đại 悲bi 。 至chí 十thập 一nhất 地địa 。 長trưởng 養dưỡng 功công 終chung 。 純thuần 是thị 大đại 悲bi 。 為vi 法Pháp 界Giới 體thể 。 與dữ 智trí 圓viên 現hiện 。 故cố 觀quán 音âm 手thủ 眼nhãn 。 通thông 身thân 徧biến 身thân 。 而nhi 以dĩ 大đại 悲bi 稱xưng 也dã 。

二nhị 者giả 由do 我ngã 聞văn 思tư 。 脫thoát 出xuất 六lục 塵trần 。 (# 至chí )# 捨xả 身thân 珍trân 寶bảo 。 求cầu 我ngã 哀ai 愍mẫn 。

(# 長trường/trưởng 水thủy 曰viết 。 密mật 部bộ 神thần 咒chú 。 多đa 觀quán 音âm 所sở 作tác 。 能năng 安an 樂lạc 眾chúng 生sanh 。 名danh 施thí 無vô 畏úy )# 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 以dĩ 聞văn 思tư 慧tuệ 。 脫thoát 塵trần 不bất 礙ngại 。 故cố 現hiện 形hình 誦tụng 咒chú 。 神thần 變biến 妙diệu 力lực 。 一nhất 一nhất 無vô 礙ngại 。 是thị 謂vị 妙diệu 能năng )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 本bổn 根căn 清thanh 淨tịnh 。 則tắc 一nhất 切thiết 無vô 著trước 。 故cố 能năng 令linh 眾chúng 生sanh 。 捨xả 諸chư 慳san 著trước 也dã 。 求cầu 我ngã 哀ai 愍mẫn 者giả 。 哀ai 愍mẫn 受thọ 之chi 。 而nhi 為vi 施thi 作tác 佛Phật 事sự 也dã 。

四tứ 者giả 我ngã 得đắc 佛Phật 心tâm 。 證chứng 於ư 究cứu 竟cánh 。 (# 至chí )# 求cầu 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 得đắc 大đại 涅Niết 槃Bàn 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 此thử 四tứ 不bất 思tư 議nghị 。 前tiền 二nhị 屬thuộc 應ưng 。 後hậu 二nhị 對đối 機cơ 。 應ưng 中trung 備bị 顯hiển 形hình 聲thanh 二nhị 益ích 。 初sơ 文văn 雖tuy 云vân 說thuyết 咒chú 。 而nhi 正chánh 示thị 形hình 益ích 。 即tức 應ưng 身thân 功công 用dụng 也dã 。 次thứ 文văn 雖tuy 復phục 現hiện 形hình 。 而nhi 正chánh 示thị 聲thanh 益ích 。 即tức 名danh 稱xưng 普phổ 聞văn 也dã )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 得đắc 佛Phật 心tâm 證chứng 。 慧tuệ 足túc 也dã 。 珍trân 寶bảo 供cúng 養dường 。 福phước 足túc 也dã 。 福phước 慧tuệ 兩lưỡng 足túc 。 故cố 傍bàng 及cập 眾chúng 生sanh 。 使sử 彼bỉ 所sở 求cầu 如như 願nguyện 也dã 。

佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 我ngã 從tùng 耳nhĩ 門môn 。 (# 至chí )# 故cố 觀quán 音âm 名danh 。 徧biến 十thập 方phương 界giới 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 按án 觀quán 音âm 三tam 昧muội 經kinh 及cập 大đại 悲bi 經kinh 。 並tịnh 云vân 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 過quá 去khứ 。 久cửu 已dĩ 成thành 佛Phật 。 號hiệu 正Chánh 法Pháp 明minh 。 又hựu 悲bi 華hoa 經kinh 說thuyết 。 往vãng 昔tích 寶Bảo 藏Tạng 如Như 來Lai 。 授thọ 不bất 瞬thuấn 太thái 子tử 記ký 。 名danh 觀Quán 世Thế 音Âm 。 然nhiên 則tắc 悲bi 華hoa 與dữ 今kim 經kinh 。 皆giai 覆phú 本bổn 垂thùy 跡tích 之chi 名danh 耳nhĩ 。 今kim 得đắc 圓viên 通thông 。 即tức 太thái 子tử 後hậu 身thân 也dã )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 初sơ 於ư 聞văn 中trung 。 入nhập 流lưu 亡vong 所sở 。 是thị 從tùng 耳nhĩ 門môn 得đắc 圓viên 照chiếu 也dã 。 由do 得đắc 圓viên 照chiếu 。 故cố 隨tùy 緣duyên 應ứng 化hóa 。 得đắc 大đại 自tự 在tại 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 於ư 師sư 子tử 座tòa 。 (# 至chí )# 梵Phạm 唄bối 詠vịnh 歌ca 。 自tự 然nhiên 敷phu 奏tấu 。

(# 溫ôn 陵lăng 曰viết 。 前tiền 說thuyết 圓viên 通thông 之chi 法pháp 。 此thử 顯hiển 圓viên 通thông 之chi 瑞thụy 。 而nhi 應ưng 之chi 也dã )# 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 寶bảo 光quang 交giao 照chiếu 。 表biểu 自tự 他tha 之chi 理lý 互hỗ 融dung 。 林lâm 木mộc 演diễn 音âm 。 顯hiển 依y 正chánh 之chi 性tánh 不bất 二nhị 。 印ấn 前tiền 所sở 證chứng 。 盡tận 契khế 佛Phật 心tâm )# 。

泐# 潭đàm 曰viết 。 諸chư 佛Phật 五ngũ 體thể 。 同đồng 放phóng 寶bảo 光quang 者giả 。 表biểu 證chứng 性tánh 明minh 極cực 。 則tắc 寶bảo 覺giác 圓viên 融dung 。 全toàn 體thể 發phát 現hiện 也dã 。 互hỗ 相tương 灌quán 頂đảnh 者giả 。 頂đảnh 為vi 圓viên 極cực 之chi 相tướng 。 表biểu 諸chư 佛Phật 證chứng 性tánh 圓viên 極cực 若nhược 此thử 。 會hội 中trung 菩Bồ 薩Tát 羅La 漢Hán 。 即tức 二nhị 十thập 四tứ 聖thánh 之chi 儔trù 。 佛Phật 光quang 亦diệc 灌quán 其kỳ 頂đảnh 者giả 。 印ấn 其kỳ 脩tu 證chứng 。 等đẳng 無vô 優ưu 劣liệt 也dã 。 林lâm 木mộc 池trì 沼chiểu 。 皆giai 演diễn 法Pháp 音âm 。 交giao 光quang 相tướng 羅la 者giả 。 圓viên 通thông 既ký 現hiện 前tiền 。 則tắc 一nhất 切thiết 聲thanh 是thị 佛Phật 聲thanh 。 一nhất 切thiết 色sắc 是thị 佛Phật 色sắc 。 無vô 非phi 悟ngộ 入nhập 之chi 處xứ 。 無vô 非phi 圓viên 通thông 之chi 理lý 也dã 。 大đại 眾chúng 普phổ 獲hoạch 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 者giả 。 因nhân 此thử 皆giai 能năng 破phá 惑hoặc 障chướng 。 悟ngộ 圓viên 通thông 也dã 。 天thiên 雨vũ 寶bảo 華hoa 。 空không 現hiện 寶bảo 色sắc 。 地địa 隱ẩn 山sơn 河hà 。 界giới 含hàm 塵trần 剎sát 。 表biểu 證chứng 圓viên 通thông 性tánh 。 則tắc 無vô 作tác 妙diệu 行hạnh 。 自tự 然nhiên 分phần/phân 披phi 。 寶bảo 明minh 空không 覺giác 。 自tự 然nhiên 發phát 現hiện 。 有hữu 為vi 習tập 漏lậu 。 當đương 不bất 復phục 生sanh 。 眾chúng 塵trần 廓khuếch 然nhiên 。 無vô 復phục 隔cách 越việt 也dã 。 梵Phạm 唄bối 詠vịnh 歌ca 。 自tự 然nhiên 敷phu 奏tấu 者giả 。 能năng 使sử 法Pháp 界Giới 永vĩnh 離ly 眾chúng 苦khổ 。 常thường 得đắc 妙diệu 樂lạc 也dã 。 聖thánh 人nhân 所sở 演diễn 。 圓viên 通thông 法Pháp 門môn 。 奧áo 旨chỉ 妙diệu 利lợi 。 詳tường 悉tất 若nhược 此thử 。 故cố 眾chúng 瑞thụy 詳tường 而nhi 應ưng 之chi 。

於ư 是thị 如Như 來Lai 。 告cáo 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 (# 至chí )# 實thật 無vô 優ưu 劣liệt 。 前tiền 後hậu 差sai 別biệt 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 夫phu 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 元nguyên 無vô 異dị 乘thừa 。 以dĩ 根căn 有hữu 利lợi 鈍độn 故cố 。 教giáo 分phần/phân 大đại 小tiểu 。 約ước 三tam 諦đế 言ngôn 之chi 。 則tắc 小tiểu 教giáo 所sở 詮thuyên 者giả 真chân 也dã 。 大đại 教giáo 所sở 詮thuyên 者giả 中trung 也dã 。 而nhi 此thử 真chân 中trung 。 徧biến 在tại 一nhất 切thiết 俗tục 諦đế 之chi 上thượng 。 即tức 前tiền 所sở 悟ngộ 十thập 八bát 界giới 。 及cập 七thất 大đại 也dã )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 三tam 諦đế 具cụ 足túc 。 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 。 俗tục 諦đế 不bất 空không 。 真chân 中trung 俱câu 空không 。 故cố 二nhị 十thập 五ngũ 聖thánh 中trung 。 凡phàm 聲Thanh 聞Văn 所sở 證chứng 。 或hoặc 析tích 俗tục 見kiến 真chân 。 或hoặc 體thể 俗tục 見kiến 真chân 。 皆giai 分phần/phân 入nhập 空không 藏tạng 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 所sở 證chứng 。 或hoặc 離ly 俗tục 顯hiển 中trung 。 或hoặc 即tức 俗tục 顯hiển 中trung 。 皆giai 全toàn 入nhập 空không 藏tạng 也dã 。 今kim 以dĩ 藏tạng 性tánh 融dung 會hội 。 全toàn 分phần/phân 無vô 差sai 。 即tức 同đồng 法pháp 華hoa 。 開khai 方phương 便tiện 門môn 。 示thị 真chân 實thật 相tướng 。 決quyết 了liễu 聲Thanh 聞Văn 法Pháp 。 是thị 諸chư 經Kinh 之chi 王vương 。

我ngã 今kim 欲dục 令linh 。 阿A 難Nan 開khai 悟ngộ 。 (# 至chí )# 何hà 方phương 便tiện 門môn 。 得đắc 易dị 成thành 就tựu 。

(# 資tư 中trung 曰viết 。 歸quy 元nguyên 證chứng 性tánh 。 雖tuy 無vô 差sai 別biệt 。 隨tùy 方phương 應ứng 機cơ 。 自tự 有hữu 難nan 易dị 。 故cố 須tu 假giả 大đại 智trí 選tuyển 擇trạch )# 。

吳ngô 興hưng 曰viết 。 上thượng 從tùng 證chứng 性tánh 。 會hội 同đồng 圓viên 通thông 。 今kim 為vi 逗đậu 根căn 。 令linh 簡giản 方phương 便tiện 。 性tánh 如như 華hoa 屋ốc 。 根căn 如như 入nhập 門môn 。 若nhược 得đắc 其kỳ 門môn 。 方phương 受thọ 其kỳ 賜tứ 。 世thế 人nhân 以dĩ 解giải 為vi 證chứng 。 請thỉnh 思tư 最tối 初sơ 入nhập 通thông 方phương 便tiện 。 與dữ 二nhị 十thập 五ngũ 聖thánh 。 孰thục 為vi 其kỳ 倫luân 乎hồ 。

文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 法Pháp 王Vương 子Tử 。 奉phụng 佛Phật 慈từ 旨chỉ 。 說thuyết 偈kệ 對đối 佛Phật 。 (# 此thử 下hạ 皆giai 偈kệ 文văn 也dã )# 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 文Văn 殊Thù 既ký 與dữ 觀quán 音âm 同đồng 證chứng 。 故cố 奉phụng 慈từ 旨chỉ 如như 自tự 來lai 矣hĩ )# 。

吳ngô 興hưng 曰viết 。 此thử 下hạ 欲dục 簡giản 圓viên 通thông 。 先tiên 明minh 覺giác 性tánh 。 次thứ 辨biện 迷mê 妄vọng 。 後hậu 示thị 歸quy 元nguyên 。 於ư 歸quy 元nguyên 中trung 。 選tuyển 耳nhĩ 根căn 為vi 易dị 。

覺giác 海hải 性tánh 澄trừng 圓viên 。 圓viên 澄trừng 覺giác 元nguyên 妙diệu 。

(# 溫ôn 陵lăng 曰viết 。 此thử 人nhân 人nhân 本bổn 來lai 圓viên 通thông 者giả 也dã )# 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 此thử 類loại 前tiền 文văn 。 性tánh 覺giác 妙diệu 明minh 。 本bổn 覺giác 明minh 妙diệu 。 但đãn 法pháp 喻dụ 相tương/tướng 參tham 耳nhĩ )# 。

吳ngô 興hưng 曰viết 。 真chân 覺giác 之chi 性tánh 。 辟tịch 如như 大đại 海hải 。 澄trừng 湛trạm 圓viên 融dung 。 皆giai 喻dụ 寂tịch 而nhi 常thường 照chiếu 也dã 。 復phục 牒điệp 圓viên 澄trừng 所sở 喻dụ 之chi 覺giác 。 示thị 其kỳ 本bổn 來lai 照chiếu 而nhi 常thường 寂tịch 。 故cố 曰viết 元nguyên 妙diệu 。

元nguyên 明minh 照chiếu 生sanh 所sở 。 所sở 立lập 照chiếu 性tánh 亡vong 。 (# 至chí )# 知tri 覺giác 乃nãi 眾chúng 生sanh 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 元nguyên 明minh 照chiếu 即tức 上thượng 本bổn 明minh 之chi 性tánh 也dã )# 。

(# 真chân 際tế 曰viết 。 於ư 彼bỉ 元nguyên 明minh 性tánh 上thượng 。 妄vọng 生sanh 照chiếu 用dụng 。 而nhi 形hình 所sở 相tương/tướng 。 有hữu 相tương 當đương 情tình 。 無vô 相tướng 即tức 隱ẩn 。 故cố 照chiếu 性tánh 亡vong )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 從tùng 元nguyên 妙diệu 中trung 。 忽hốt 起khởi 妄vọng 明minh 。 曰viết 元nguyên 明minh 。 妄vọng 有hữu 所sở 照chiếu 。 曰viết 生sanh 所sở 。 所sở 謂vị 覺giác 非phi 所sở 明minh 。 因nhân 明minh 立lập 所sở 也dã 。 所sở 明minh 既ký 立lập 。 則tắc 照chiếu 性tánh 隱ẩn 矣hĩ 。 亡vong 非phi 無vô 也dã 。 入nhập 亡vong 而nhi 已dĩ 。 性tánh 真chân 既ký 隱ẩn 。 空không 覺giác 遂toại 分phần/phân 。 根căn 器khí 二nhị 界giới 。 遂toại 因nhân 迷mê 頑ngoan 。 妄vọng 想tưởng 安an 立lập 。 故cố 妄vọng 想tưởng 凝ngưng 結kết 。 則tắc 成thành 無vô 情tình 國quốc 土độ 。 妄vọng 識thức 知tri 覺giác 。 則tắc 成thành 有hữu 情tình 眾chúng 生sanh 。 則tắc 彼bỉ 澄trừng 妙diệu 者giả 。 遂toại 莫mạc 得đắc 而nhi 圓viên 。 莫mạc 得đắc 而nhi 通thông 矣hĩ 。

空không 生sanh 大đại 覺giác 中trung 。 如như 海hải 一nhất 漚âu 發phát 。 (# 至chí )# 況huống 復phục 諸chư 三tam 有hữu 。

(# 溫ôn 陵lăng 曰viết 。 牒điệp 上thượng 以dĩ 明minh 迷mê 澄trừng 圓viên 。 而nhi 成thành 根căn 器khí 。 融dung 根căn 器khí 則tắc 歸quy 澄trừng 圓viên 。 漚âu 滅diệt 下hạ 。 如như 云vân 一nhất 人nhân 。 發phát 真chân 歸quy 元nguyên 。 十thập 方phương 虗hư 空không 。 悉tất 皆giai 消tiêu 殞vẫn 等đẳng )# 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 有hữu 漏lậu 兼kiêm 有hữu 情tình 。 三tam 有hữu 含hàm 情tình 器khí )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 大đại 覺giác 海hải 中trung 。 本bổn 絕tuyệt 空không 有hữu 。 由do 迷mê 風phong 飄phiêu 。 鼓cổ 妄vọng 發phát 空không 漚âu 。 而nhi 諸chư 有hữu 生sanh 焉yên 。 迷mê 風phong 既ký 息tức 。 則tắc 空không 漚âu 亦diệc 滅diệt 。 所sở 依y 諸chư 有hữu 遂toại 不bất 可khả 得đắc 。 而nhi 空không 覺giác 圓viên 融dung 。 復phục 歸quy 元nguyên 妙diệu 矣hĩ 。 諸chư 三tam 有hữu 。 指chỉ 微vi 塵trần 國quốc 土độ 。 中trung 三tam 有hữu 也dã 。

歸quy 元nguyên 性tánh 無vô 二nhị 。 方phương 便tiện 有hữu 多đa 門môn 。 (# 至chí )# 遲trì 速tốc 不bất 同đồng 倫luân 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 觀quán 音âm 耳nhĩ 根căn 則tắc 順thuận 。 餘dư 聖thánh 諸chư 根căn 則tắc 逆nghịch 。 蓋cái 對đối 此thử 方phương 之chi 機cơ 說thuyết 也dã )# 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 此thử 揀giản 六lục 塵trần )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 二nhị 十thập 五ngũ 聖thánh 。 同đồng 一nhất 圓viên 通thông 。 所sở 謂vị 無vô 二nhị 。 所sở 謂vị 多đa 門môn 。 在tại 乎hồ 聖thánh 性tánh 。 逆nghịch 順thuận 皆giai 通thông 。 不bất 容dung 料liệu 揀giản 。 其kỳ 如như 初sơ 心tâm 。 遲trì 速tốc 異dị 宜nghi 。 故cố 須tu 選tuyển 擇trạch 也dã 。

色sắc 想tưởng 結kết 成thành 塵trần 。 精tinh 了liễu 不bất 能năng 徹triệt 。 (# 至chí )# 云vân 何hà 獲hoạch 圓viên 通thông 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 問vấn 。 陳trần 那na 悟ngộ 聲thanh 塵trần 。 與dữ 觀quán 音âm 耳nhĩ 根căn 。 其kỳ 義nghĩa 相tương/tướng 類loại 。 何hà 故cố 文Văn 殊Thù 簡giản 以dĩ 為vi 非phi 。 答đáp 。 聲thanh 是thị 佛Phật 語ngữ 。 根căn 乃nãi 自tự 心tâm 。 認nhận 塵trần 則tắc 著trước 他tha 語ngữ 言ngôn 。 觀quán 根căn 則tắc 了liễu 己kỷ 心tâm 性tánh 。 是thị 以dĩ 聞văn 聲thanh 亦diệc 為vi 所sở 簡giản )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 憍kiêu 陳trần 那na 。 大Đại 迦Ca 葉Diếp 等đẳng 。 各các 因nhân 六lục 塵trần 悟ngộ 圓viên 。 而nhi 此thử 皆giai 揀giản 去khứ 者giả 。 彼bỉ 所sở 謂vị 聖thánh 性tánh 無vô 不bất 通thông 。 此thử 所sở 謂vị 初sơ 心tâm 不bất 同đồng 倫luân 。 則tắc 凡phàm 所sở 不bất 取thủ 。 皆giai 以dĩ 不bất 宜nghi 初sơ 心tâm 。 意ý 取thủ 耳nhĩ 根căn 獨độc 宜nghi 也dã 。 今kim 揀giản 六lục 塵trần 。 以dĩ 色sắc 能năng 起khởi 想tưởng 結kết 塵trần 。 使sử 精tinh 性tánh 不bất 徹triệt 。 聲thanh 唯duy 局cục 名danh 句cú 味vị 。 不bất 該cai 不bất 徧biến 。 味vị 意ý 味vị 也dã 。 伊y 猶do 惟duy 也dã 。 香hương 味vị 觸xúc 如như 文văn 。 法pháp 塵trần 非phi 相tướng 。 獨độc 意ý 能năng 緣duyên 。 內nội 潛tiềm 意ý 根căn 。 故cố 稱xưng 內nội 塵trần 。

見kiến 性tánh 雖tuy 洞đỗng 然nhiên 。 明minh 前tiền 不bất 明minh 後hậu 。 (# 至chí )# 云vân 何hà 獲hoạch 圓viên 通thông 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 此thử 揀giản 六lục 根căn 。 舌thiệt 根căn 。 為vi 識thức 所sở 依y 。 亦diệc 名danh 舌thiệt 入nhập 。 今kim 文văn 語ngữ 倒đảo 。 但đãn 是thị 舌thiệt 入nhập 。 非phi 無vô 端đoan 耳nhĩ 。 內nội 身thân 外ngoại 物vật 能năng 所sở 相tương 觸xúc 。 方phương 有hữu 覺giác 觀quán 。 離ly 中trung 則tắc 無vô 。 故cố 云vân 各các 非phi 等đẳng 。 若nhược 謂vị 合hợp 中trung 有hữu 者giả 。 其kỳ 如như 物vật 非phi 體thể 。 知tri 成thành 敵địch 兩lưỡng 立lập 。 故cố 云vân 涯nhai 量lượng 等đẳng 。 湛trạm 了liễu 終chung 無vô 見kiến 。 如như 精tinh 了liễu 不bất 能năng 徹triệt 也dã 。 以dĩ 雜tạp 亂loạn 思tư 。 於ư 湛trạm 了liễu 性tánh 。 終chung 無vô 能năng 見kiến )# 。

真chân 際tế 曰viết 。 鼻tị 闕khuyết 中trung 交giao 。 故cố 云vân 支chi 離ly 。 舌thiệt 不bất 因nhân 味vị 而nhi 能năng 覺giác 了liễu 。 乃nãi 為vi 無vô 端đoan 。 身thân 與dữ 所sở 觸xúc 。 各các 成thành 涯nhai 異dị 。 冥minh 會hội 者giả 。 因nhân 觸xúc 知tri 身thân 也dã 。 亂loạn 思tư 動động 相tương/tướng 。 故cố 名danh 湛trạm 了liễu 。

識thức 見kiến 雜tạp 三tam 和hòa 。 詰cật 本bổn 稱xưng 非phi 相tướng 。 (# 至chí )# 云vân 何hà 獲hoạch 圓viên 通thông 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 此thử 揀giản 六lục 識thức 。 論luận 云vân 。 二nhị 和hòa 生sanh 識thức 。 謂vị 根căn 境cảnh 和hòa 合hợp 。 識thức 生sanh 其kỳ 中trung 。 今kim 言ngôn 三tam 和hòa 者giả 。 能năng 所sở 合hợp 說thuyết 也dã )# 。

(# 溫ôn 陵lăng 曰viết 。 三tam 者giả 和hòa 合hợp 。 窮cùng 之chi 本bổn 自tự 無vô 體thể 。 故cố 曰viết 非phi 相tướng 也dã 。 普phổ 賢hiền 用dụng 心tâm 聞văn 故cố 。 能năng 知tri 他tha 方phương 沙sa 界giới 外ngoại 事sự 。 此thử 由do 修tu 法Pháp 界Giới 行hành 大đại 因nhân 所sở 生sanh 。 非phi 初sơ 心tâm 能năng 入nhập 也dã 。 孫tôn 陀đà 散tán 亂loạn 。 佛Phật 欲dục 攝nhiếp 住trụ 其kỳ 心tâm 。 令linh 觀quán 鼻tị 端đoan 。 此thử 特đặc 權quyền 機cơ 而nhi 已dĩ 。 蓋cái 真chân 心tâm 無vô 住trụ 。 有hữu 住trụ 則tắc 妄vọng 矣hĩ )# 。

吳ngô 興hưng 曰viết 。 舌thiệt 識thức 開khai 悟ngộ 。 乃nãi 是thị 先tiên 曾tằng 成thành 就tựu 音âm 文văn 之chi 者giả 。 如như 富phú 樓lâu 那na 。 從tùng 曠khoáng 劫kiếp 來lai 。 辨biện 才tài 無vô 礙ngại 。 佛Phật 教giáo 說thuyết 法Pháp 。 成thành 阿A 羅La 漢Hán 。 豈khởi 非phi 開khai 悟ngộ 先tiên 成thành 者giả 邪tà 。 然nhiên 其kỳ 所sở 說thuyết 名danh 句cú 之chi 體thể 。 且thả 非phi 出xuất 世thế 。 無vô 漏lậu 之chi 法Pháp 。 斯tư 亦diệc 一nhất 非phi 含hàm 一nhất 切thiết 。 是thị 故cố 簡giản 之chi 。 問vấn 。 波ba 離ly 執chấp 身thân 。 次thứ 第đệ 執chấp 心tâm 。 俱câu 得đắc 通thông 利lợi 。 今kim 何hà 但đãn 云vân 束thúc 身thân 而nhi 已dĩ 。 答đáp 。 聲Thanh 聞Văn 執chấp 心tâm 。 亦diệc 防phòng 六lục 聚tụ 七thất 支chi 之chi 非phi 。 況huống 今kim 言ngôn 身thân 。 識thức 在tại 其kỳ 中trung 矣hĩ 。 目Mục 連Liên 神thần 通thông 。 由do 宿túc 習tập 所sở 得đắc 。 雖tuy 云vân 旋toàn 湛trạm 。 心tâm 光quang 發phát 宣tuyên 。 非phi 關quan 於ư 法pháp 。 分phân 別biệt 而nhi 現hiện 。 又hựu 小Tiểu 乘Thừa 神thần 通thông 。 皆giai 是thị 作tác 意ý 。 緣duyên 物vật 則tắc 有hữu 。 離ly 物vật 則tắc 無vô 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 法pháp 分phân 別biệt 即tức 意ý 識thức 也dã )# 。

若nhược 以dĩ 地địa 性tánh 觀quán 。 堅kiên 礙ngại 非phi 通thông 達đạt 。 (# 至chí )# 云vân 何hà 獲hoạch 圓viên 通thông 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 勢thế 至chí 念niệm 佛Phật 。 都đô 攝nhiếp 六lục 根căn 。 所sở 念niệm 之chi 境cảnh 。 必tất 通thông 三Tam 身Thân 。 然nhiên 其kỳ 母mẫu 子tử 相tương/tướng 憶ức 之chi 喻dụ 。 多đa 就tựu 應ưng 身thân 而nhi 說thuyết 。 是thị 故cố 指chỉ 同đồng 無vô 常thường 生sanh 滅diệt 。 豈khởi 以dĩ 此thử 因nhân 。 而nhi 感cảm 常thường 住trụ 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 之chi 果quả 乎hồ 。 已dĩ 上thượng 二nhị 十thập 四tứ 聖thánh 。 皆giai 由do 所sở 得đắc 。 圓viên 通thông 本bổn 根căn 。 非phi 此thử 土thổ/độ 當đương 根căn 。 乃nãi 為vi 所sở 簡giản 。 須tu 知tri 簡giản 性tánh 。 全toàn 是thị 簡giản 機cơ 。 豈khởi 文Văn 殊Thù 之chi 有hữu 慢mạn 心tâm 。 諸chư 聖thánh 之chi 有hữu 慚tàm 德đức 。 古cổ 謂vị 此thử 等đẳng 龍long 門môn 點điểm 額ngạch 。 寧ninh 不bất 長trường/trưởng 吁hu 者giả 鄙bỉ 哉tai )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 持trì 地địa 平bình 填điền 。 尚thượng 涉thiệp 有hữu 為vi 。 非phi 實thật 聖thánh 性tánh 。 月nguyệt 光quang 水thủy 觀quán 。 未vị 離ly 想tưởng 念niệm 。 難nạn/nan 契khế 如như 如như 。 盖# 如như 如như 之chi 理lý 。 非phi 覺giác 觀quán 之chi 法pháp 故cố 也dã 。 烏Ô 芻Sô 瑟Sắt 摩Ma 。 聞văn 說thuyết 欲dục 火hỏa 。 而nhi 生sanh 厭yếm 離ly 。 是thị 厭yếm 有hữu 也dã 。 琉lưu 璃ly 光quang 觀quán 風phong 性tánh 動động 則tắc 與dữ 寂tịch 對đối 。 有hữu 對đối 非phi 覺giác 也dã 。 晦hối 昧muội 為vi 空không 。 故cố 云vân 昏hôn 鈍độn 。 彌Di 勒Lặc 惟duy 脩tu 識thức 觀quán 。 而nhi 所sở 觀quán 之chi 識thức 。 念niệm 念niệm 生sanh 滅diệt 。 存tồn 心tâm 觀quán 之chi 已dĩ 妄vọng 。 況huống 獲hoạch 圓viên 通thông 耶da 。

我ngã 今kim 白bạch 世Thế 尊Tôn 。 佛Phật 出xuất 娑Sa 婆Bà 界Giới 。 (# 至chí )# 實thật 以dĩ 聞văn 中trung 入nhập 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 教giáo 體thể 應ưng 具cụ 。 聲thanh 名danh 句cú 文văn 。 今kim 言ngôn 音âm 聞văn 者giả 。 以dĩ 聲thanh 是thị 實thật 法pháp 。 餘dư 三tam 是thị 假giả 。 攝nhiếp 假giả 從tùng 實thật 。 故cố 但đãn 云vân 音âm 。 音âm 即tức 所sở 聞văn 之chi 境cảnh 。 聞văn 即tức 能năng 聞văn 之chi 根căn 。 舉cử 所sở 顯hiển 能năng 。 而nhi 正chánh 示thị 聞văn 性tánh 。 故cố 云vân 欲dục 取thủ 等đẳng )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 聖thánh 人nhân 設thiết 教giáo 。 隨tùy 方phương 不bất 同đồng 。 或hoặc 有hữu 佛Phật 土độ 。 以dĩ 佛Phật 光quang 明minh 。 而nhi 作tác 佛Phật 事sự 。 或hoặc 有hữu 佛Phật 土độ 。 以dĩ 佛Phật 菩Bồ 提Đề 。 樹thụ 而nhi 作tác 佛Phật 事sự 。 乃nãi 至chí 或hoặc 以dĩ 。 園viên 林lâm 臺đài 觀quán 。 或hoặc 以dĩ 虗hư 空không 。 或hoặc 以dĩ 寂tịch 無vô 說thuyết 示thị 。 如như 香hương 積tích 佛Phật 國quốc 。 無vô 文văn 字tự 說thuyết 。 但đãn 以dĩ 眾chúng 香hương 。 令linh 諸chư 天thiên 人nhân 。 得đắc 入nhập 律luật 行hạnh 。 而nhi 此thử 方phương 教giáo 體thể 。 必tất 藉tạ 音âm 聞văn 。 欲dục 取thủ 正chánh 定định 。 必tất 由do 聞văn 入nhập 者giả 。 各các 隨tùy 機cơ 緣duyên 故cố 也dã 。 盖# 彼bỉ 諸chư 佛Phật 土độ 。 無vô 非phi 利lợi 智trí 。 故cố 機cơ 緣duyên 默mặc 契khế 。 出xuất 乎hồ 言ngôn 象tượng 。 而nhi 堪kham 忍nhẫn 眾chúng 生sanh 。 迷mê 本bổn 循tuần 聲thanh 。 昏hôn 惑hoặc 障chướng 重trọng 。 必tất 藉tạ 聞văn 熏huân 聞văn 修tu 。 以dĩ 銷tiêu 塵trần 除trừ 障chướng 。 然nhiên 後hậu 可khả 入nhập 。 然nhiên 以dĩ 聞văn 為vi 入nhập 者giả 。 特đặc 得đắc 其kỳ 門môn 而nhi 已dĩ 。 必tất 期kỳ 於ư 遺di 聞văn 反phản 聞văn 。 然nhiên 後hậu 為vi 至chí 也dã 。 夫phu 至chí 於ư 遺di 聞văn 反phản 聞văn 。 則tắc 佛Phật 光quang 明minh 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 乃nãi 至chí 寂tịch 無vô 說thuyết 示thị 處xứ 。 皆giai 可khả 入nhập 矣hĩ 。

離ly 苦khổ 得đắc 解giải 脫thoát 。 良lương 哉tai 觀Quán 世Thế 音Âm 。 (# 至chí )# 出xuất 世thế 獲hoạch 常thường 住trụ 。

(# 溫ôn 陵lăng 曰viết 。 初sơ 聯liên 總tổng 歎thán 觀quán 世thế 言ngôn 音âm 。 脫thoát 苦khổ 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 也dã 。 末mạt 聯liên 總tổng 歎thán 眾chúng 德đức 。 能năng 救cứu 世thế 間gian 苦khổ 。 能năng 與dữ 出xuất 世thế 樂lạc 也dã )# 。

(# 長trường/trưởng 水thủy 曰viết 。 此thử 嘆thán 觀quán 音âm 之chi 妙diệu )# 。

携huề 李# 曰viết 。 於ư 沙sa 劫kiếp 入nhập 塵trần 國quốc 。 歎thán 三tam 十thập 二nhị 應ứng 也dã 。 得đắc 自tự 在tại 施thí 無vô 畏úy 。 歎thán 四tứ 不bất 思tư 議nghị 。 十thập 四Tứ 無Vô 畏Úy 也dã 。 妙diệu 音âm 觀quán 音âm 。 歎thán 隨tùy 德đức 之chi 名danh 也dã 。 梵Phạm 音âm 潮triều 音âm 。 歎thán 隨tùy 名danh 之chi 實thật 也dã 。 以dĩ 說thuyết 法Pháp 不bất 滯trệ 為vi 妙diệu 音âm 。 尋tầm 聲thanh 救cứu 苦khổ 為vi 觀quán 音âm 。 音âm 性tánh 無vô 著trước 為vi 梵Phạm 音âm 。 應ưng 不bất 失thất 時thời 為vi 潮triều 音âm 。

我ngã 今kim 啟khải 如Như 來Lai 。 如như 觀Quán 音Âm 所sở 說thuyết 。 (# 至chí )# 是thị 則tắc 通thông 真chân 實thật 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 口khẩu 鼻tị 身thân 俱câu 合hợp 中trung 知tri 。 若nhược 將tương 身thân 以dĩ 合hợp 方phương 知tri 句cú 。 居cư 口khẩu 鼻tị 上thượng 。 其kỳ 義nghĩa 方phương 順thuận 。 蓋cái 語ngữ 倒đảo 耳nhĩ )# 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 觀quán 音âm 所sở 說thuyết 。 即tức 從tùng 耳nhĩ 門môn 圓viên 照chiếu 。 得đắc 真chân 圓viên 通thông 等đẳng 事sự 。 故cố 頌tụng 其kỳ 圓viên 照chiếu 真chân 體thể 。 隔cách 坦thản 。 下hạ 獨độc 取thủ 耳nhĩ 通thông 之chi 真chân )# 。

吳ngô 興hưng 曰viết 。 此thử 明minh 圓viên 通thông 且thả 寄ký 耳nhĩ 用dụng 。 以dĩ 顯hiển 聞văn 性tánh 異dị 於ư 五ngũ 根căn 也dã 。 用dụng 有hữu 時thời 方phương 遠viễn 近cận 之chi 量lượng 。 恐khủng 未vị 達đạt 者giả 。 謂vị 之chi 無vô 常thường 。 故cố 有hữu 下hạ 文văn 明minh 常thường 真chân 實thật 。

音âm 聲thanh 性tánh 動động 靜tĩnh 。 聞văn 中trung 為vi 有hữu 無vô 。 (# 至chí )# 身thân 心tâm 不bất 能năng 及cập 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 縱túng/tung 令linh 下hạ 顯hiển 常thường 性tánh 也dã 。 五ngũ 根căn 皆giai 待đãi 意ý 思tư 。 有hữu 無vô 不bất 常thường 。 惟duy 耳nhĩ 在tại 夢mộng 能năng 聞văn 杵xử 音âm 。 是thị 不bất 為vi 不bất 思tư 而nhi 無vô 也dã 。 其kỳ 為vi 覺giác 觀quán 乃nãi 出xuất 乎hồ 思tư 惟duy 。 勝thắng 餘dư 根căn 矣hĩ )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 動động 靜tĩnh 有hữu 無vô 。 皆giai 屬thuộc 聲thanh 塵trần 。 耳nhĩ 根căn 圓viên 離ly 。 不bất 隨tùy 生sanh 滅diệt 。 是thị 則tắc 常thường 性tánh 之chi 真chân 也dã 。 無vô 聲thanh 號hiệu 無vô 聞văn 。 指chỉ 阿A 難Nan 聞văn 鐘chung 事sự 也dã 。

今kim 此thử 娑Sa 婆Bà 國Quốc 。 聲thanh 論luận 得đắc 宣tuyên 明minh 。 (# 至chí )# 旋toàn 流lưu 獲hoạch 無vô 妄vọng 。

(# 補bổ 註chú 曰viết 。 佛Phật 命mạng 文Văn 殊Thù 。 於ư 二nhị 十thập 五ngũ 行hạnh 。 選tuyển 簡giản 當đương 根căn 。 使sử 阿A 難Nan 開khai 悟ngộ 。 文Văn 殊Thù 說thuyết 偈kệ 對đối 佛Phật 。 至chí 此thử 簡giản 根căn 既ký 舉cử 。 下hạ 乃nãi 宣tuyên 告cáo 阿A 難Nan 。 以dĩ 及cập 大đại 眾chúng 。 發phát 明minh 旋toàn 倒đảo 聞văn 機cơ 。 反phản 聞văn 自tự 性tánh 之chi 說thuyết 。 後hậu 至chí 誠thành 如như 佛Phật 世Thế 尊Tôn 下hạ 。 復phục 結kết 歸quy 對đối 佛Phật 之chi 辭từ 。 以dĩ 終chung 偈kệ 焉yên )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 聲thanh 論luận 者giả 。 依y 聲thanh 論luận 明minh 。 本bổn 聞văn 自tự 性tánh 。 以dĩ 覺giác 迷mê 本bổn 循tuần 聲thanh 。 妄vọng 取thủ 淪luân 替thế 者giả 。 如như 阿A 難Nan 者giả 。 徒đồ 事sự 強cường 記ký 。 誤ngộ 落lạc 邪tà 思tư 。 豈khởi 非phi 為vi 循tuần 聲thanh 之chi 所sở 流lưu 轉chuyển 邪tà 。 使sử 能năng 旋toàn 流lưu 返phản 聞văn 。 則tắc 無vô 妄vọng 淪luân 矣hĩ 。 娑sa 婆bà 學học 者giả 。 多đa 徒đồ 事sự 強cường 記ký 。 落lạc 邪tà 淪luân 妄vọng 。 不bất 知tri 返phản 本bổn 。 故cố 託thác 阿A 難Nan 以dĩ 警cảnh 之chi 。

阿A 難Nan 汝nhữ 諦đế 聽thính 。 我ngã 承thừa 佛Phật 威uy 力lực 。 (# 至chí )# 何hà 不bất 自tự 聞văn 聞văn 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 將tương 聞văn 等đẳng 。 謂vị 將tương 汝nhữ 循tuần 聲thanh 之chi 妄vọng 聞văn 。 以dĩ 持trì 諸chư 佛Phật 之chi 言ngôn 教giáo 。 何hà 不bất 反phản 聞văn 自tự 性tánh 。 以dĩ 求cầu 解giải 脫thoát 。 上thượng 聞văn 能năng 聞văn 之chi 智trí 。 下hạ 聞văn 所sở 觀quán 之chi 理lý )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 金kim 剛cang 如Như 幻Huyễn 三Tam 昧Muội 。 即tức 觀Quán 音Âm 如Như 來Lai 所sở 受thọ 。 如như 幻huyễn 聞văn 熏huân 聞văn 修tu 。 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 也dã 。 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 皆giai 從tùng 此thử 出xuất 。 故cố 名danh 佛Phật 母mẫu 。 佛Phật 佛Phật 。 謂vị 佛Phật 之chi 佛Phật 性tánh 也dã 。 聞văn 聞văn 謂vị 我ngã 之chi 聞văn 性tánh 也dã 。 阿A 難Nan 護hộ 持trì 諸chư 佛Phật 秘bí 藏tạng 。 而nhi 空không 畜súc 多đa 聞văn 。 不bất 能năng 反phản 悟ngộ 。 故cố 責trách 阿A 難Nan 空không 持trì 佛Phật 佛Phật 。 不bất 自tự 聞văn 聞văn 。 意ý 使sử 從tùng 聞văn 思tư 修tu 。 入nhập 三tam 摩ma 地địa 者giả 。 務vụ 在tại 反phản 聞văn 自tự 性tánh 也dã 。

聞văn 非phi 自tự 然nhiên 生sanh 。 因nhân 聲thanh 有hữu 名danh 字tự 。 (# 至chí )# 六lục 根căn 成thành 解giải 脫thoát 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 上thượng 既ký 警cảnh 其kỳ 自tự 聞văn 。 今kim 乃nãi 略lược 示thị 修tu 相tương/tướng 。 先tiên 指chỉ 妄vọng 聞văn 。 非phi 無vô 緣duyên 生sanh 。 生sanh 必tất 藉tạ 因nhân 。 因nhân 即tức 聲thanh 教giáo 。 當đương 以dĩ 三tam 慧tuệ 旋toàn 此thử 根căn 境cảnh 。 俱câu 令linh 脫thoát 粘niêm 。 所sở 脫thoát 既ký 銷tiêu 。 則tắc 能năng 脫thoát 之chi 慧tuệ 。 復phục 何hà 名danh 狀trạng )# 。

吳ngô 興hưng 曰viết 。 聞văn 耳nhĩ 根căn 也dã 。 聲thanh 耳nhĩ 境cảnh 也dã 。 根căn 因nhân 境cảnh 有hữu 。 皆giai 則tắc 妄vọng 塵trần 。 故cố 應ưng 旋toàn 而nhi 脫thoát 之chi 。 而nhi 無vô 能năng 脫thoát 者giả 。 斯tư 返phản 真chân 源nguyên 。 一nhất 源nguyên 返phản 真chân 。 六lục 皆giai 脫thoát 妄vọng 矣hĩ 。

見kiến 聞văn 如như 幻huyễn 翳ế 。 三tam 界giới 若nhược 空không 華hoa 。 (# 至chí )# 誰thùy 能năng 留lưu 汝nhữ 形hình 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 見kiến 聞văn 為vi 根căn 。 三tam 界giới 為vi 塵trần 。 聞văn 復phục 則tắc 翳ế 根căn 自tự 除trừ 。 塵trần 消tiêu 則tắc 覺giác 心tâm 本bổn 淨tịnh )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 見kiến 聞văn 幻huyễn 翳ế 。 通thông 指chỉ 妄vọng 根căn 也dã 。 三tam 界giới 空không 華hoa 。 通thông 指chỉ 妄vọng 境cảnh 也dã 。 以dĩ 皆giai 妄vọng 故cố 。 聞văn 復phục 則tắc 翳ế 除trừ 。 塵trần 銷tiêu 則tắc 覺giác 淨tịnh 。 所sở 以dĩ 一nhất 返phản 源nguyên 。 而nhi 六lục 解giải 脫thoát 也dã 。 淨tịnh 極cực 光quang 達đạt 。 寂tịch 照chiếu 含hàm 虗hư 。 根căn 解giải 脫thoát 也dã 。 卻khước 觀quán 世thế 間gian 。 猶do 如như 夢mộng 事sự 。 境cảnh 解giải 脫thoát 也dã 。 然nhiên 則tắc 摩ma 登đăng 正chánh 為vi 夢mộng 境cảnh 。 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 誰thùy 能năng 留lưu 汝nhữ 使sử 不bất 解giải 脫thoát 哉tai 。

如như 世thế 巧xảo 幻huyễn 師sư 。 作tác 諸chư 男nam 女nữ (# 至chí )# 。 諸chư 幻huyễn 成thành 無vô 性tánh 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 幻huyễn 師sư 〔# 辟tịch 〕# 真Chân 如Như 。 幻huyễn 作tác 〔# 辟tịch 〕# 隨tùy 緣duyên 。 真chân 妄vọng 和hòa 合hợp 。 變biến 成thành 六lục 根căn 。 如như 諸chư 男nam 女nữ 一nhất 機cơ 。 即tức 耳nhĩ 根căn 也dã 。 應ưng 以dĩ 旋toàn 聞văn 聲thanh 脫thoát 為vi 抽trừu )# 。

携huề 李# 曰viết 。 幻huyễn 師sư 妄vọng 性tánh 也dã 。 一nhất 機cơ 妄vọng 識thức 也dã 。 性tánh 由do 識thức 動động 。 故cố 息tức 機cơ 歸quy 寂tịch 。 則tắc 諸chư 幻huyễn 無vô 性tánh 。 而nhi 各các 解giải 脫thoát 也dã 。

六lục 根căn 亦diệc 如như 是thị 。 元nguyên 依y 一nhất 精tinh 明minh 。 (# 至chí )# 明minh 極cực 即tức 如Như 來Lai 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 一nhất 精tinh 明minh 合hợp 前tiền 幻huyễn 師sư 。 妄vọng 為vi 能năng 依y 。 真chân 為vi 所sở 依y 。 分phần/phân 成thành 等đẳng 合hợp 文văn 可khả 見kiến )# 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 塵trần 垢cấu 等đẳng 二nhị 句cú 。 登đăng 圓viên 初sơ 住trụ 。 餘dư 塵trần 等đẳng 二nhị 句cú 。 從tùng 分phần/phân 至chí 極cực )# 。

携huề 李# 曰viết 。 一nhất 精tinh 明minh 。 識thức 精tinh 也dã 。 六lục 根căn 因nhân 之chi 。 與dữ 塵trần 和hòa 合hợp 。 而nhi 幻huyễn 作tác 諸chư 妄vọng 。 故cố 一nhất 處xứ 休hưu 復phục 。 六lục 皆giai 不bất 成thành 。 而nhi 想tưởng 塵trần 識thức 垢cấu 。 應ưng 念niệm 消tiêu 亡vong 。 得đắc 妙diệu 圓viên 通thông 矣hĩ 。 細tế 惑hoặc 未vị 盡tận 。 曰viết 餘dư 塵trần 。 分phần/phân 證chứng 未vị 滿mãn 。 曰viết 餘dư 學học 。 惑hoặc 淨tịnh 明minh 極cực 。 即tức 如Như 來Lai 矣hĩ 。

大đại 眾chúng 及cập 阿A 難Nan 。 旋toàn 汝nhữ 倒đảo 聞văn 機cơ 。 (# 至chí )# 非phi 惟duy 觀quán 世thế 音âm 。

(# 真chân 際tế 曰viết 。 涅Niết 槃Bàn 門môn 者giả 。 出xuất 生sanh 死tử 。 證chứng 真chân 常thường 要yếu 道đạo 也dã 。 三tam 世thế 果quả 人nhân 莫mạc 不bất 由do 此thử 。 故cố 未vị 來lai 學học 人nhân 當đương 依y 是thị 法pháp )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 能năng 旋toàn 倒đảo 妄vọng 。 反phản 聞văn 自tự 性tánh 。 必tất 資tư 此thử 性tánh 。 成thành 無vô 上thượng 道Đạo 。 此thử 圓viên 通thông 法Pháp 門môn 實thật 効hiệu 也dã 。

誠thành 如như 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 詢tuân 我ngã 諸chư 方phương 便tiện 。 (# 至chí )# 淺thiển 深thâm 同đồng 說thuyết 法Pháp 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 如như 〔# 即tức 〕# 律luật 失thất 明minh 而nhi 旋toàn 見kiến 。 畢tất 陵lăng 觸xúc 刺thứ 而nhi 遺di 身thân 。 烏ô 芻sô 厭yếm 欲dục 而nhi 登đăng 覺giác 。 持trì 地địa 待đãi 佛Phật 而nhi 銷tiêu 塵trần 。 皆giai 即tức 己kỷ 事sự 而nhi 已dĩ )# 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 謂vị 此thử 方phương 所sở 有hữu 。 於ư 諸chư 方phương 便tiện 而nhi 得đắc 悟ngộ 者giả 。 由do 佛Phật 之chi 力lực 也dã 。 荀# 他tha 土thổ/độ 以dĩ 餘dư 根căn 為vi 利lợi 。 耳nhĩ 根căn 為vi 鈍độn 者giả 。 反phản 顯hiển 可khả 知tri )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 成thành 就tựu 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 涅Niết 槃Bàn 妙diệu 心tâm 。 惟duy 耳nhĩ 根căn 為vi 最tối 。 餘dư 則tắc 佛Phật 之chi 威uy 神thần 加gia 被bị 。 令linh 即tức 己kỷ 事sự 而nhi 捨xả 塵trần 勞lao 。 非phi 始thỉ 終chung 長trường/trưởng 脩tu 淺thiển 深thâm 同đồng 說thuyết 之chi 法pháp 也dã 。 欲dục 令linh 其kỳ 長trường/trưởng 修tu 同đồng 說thuyết 。 無vô 如như 觀quán 音âm 法Pháp 門môn 矣hĩ 。

頂đảnh 禮lễ 如Như 來Lai 藏tạng 。 無vô 漏lậu 不bất 思tư 議nghị 。 (# 至chí )# 真chân 實thật 心tâm 如như 是thị 。 (# 偈kệ 文văn 止chỉ 此thử )# 。

(# 長trường/trưởng 水thủy 曰viết 。 如Như 來Lai 藏tạng 即tức 一nhất 體thể 三Tam 寶Bảo 。 具cụ 足túc 無vô 漏lậu 性tánh 功công 德đức 故cố 。 真chân 實thật 心tâm 者giả 。 文Văn 殊Thù 指chỉ 已dĩ 選tuyển 圓viên 通thông 之chi 心tâm 也dã )# 。

泐# 潭đàm 曰viết 。 結kết 讚tán 聞văn 熏huân 三tam 時thời 。 真Chân 如Như 來lai 藏tạng 無vô 漏lậu 法Pháp 門môn 。 勸khuyến 使sử 未vị 來lai 依y 此thử 修tu 證chứng 。 可khả 超siêu 餘dư 三tam 昧muội 。 真chân 實thật 心tâm 要yếu 。 如như 是thị 而nhi 已dĩ 。

於ư 是thị 阿A 難Nan 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 (# 至chí )# 明minh 了liễu 其kỳ 家gia 。 所sở 歸quy 道đạo 路lộ 。

(# 長trường/trưởng 水thủy 曰viết 。 阿A 難Nan 等đẳng 方phương 悟ngộ 圓viên 通thông 。 從tùng 耳nhĩ 根căn 入nhập 。 猶do 未vị 有hữu 證chứng 。 故cố 云vân 明minh 了liễu 其kỳ 家gia 。 所sở 歸quy 道đạo 路lộ )# 。

吳ngô 興hưng 曰viết 。 第đệ 三tam 卷quyển 阿A 難Nan 偈kệ 云vân 。 銷tiêu 我ngã 億ức 劫kiếp 顛điên 倒đảo 想tưởng 。 不bất 歷lịch 僧tăng 祇kỳ 獲hoạch 法Pháp 身thân 。 洎kịp 第đệ 四tứ 卷quyển 。 請thỉnh 入nhập 華hoa 屋ốc 。 前tiền 云vân 。 聞văn 佛Phật 示thị 誨hối 。 疑nghi 惑hoặc 銷tiêu 除trừ 。 心tâm 悟ngộ 實thật 相tướng 。 至chí 第đệ 五ngũ 卷quyển 如Như 來Lai 偈kệ 後hậu 云vân 。 心tâm 目mục 開khai 明minh 。 歎thán 未vị 曾tằng 有hữu 。 及cập 請thỉnh 圓viên 通thông 。 又hựu 云vân 。 我ngã 等đẳng 今kim 日nhật 。 身thân 心tâm 皎hiệu 然nhiên 。 快khoái 得đắc 無vô 礙ngại 。 以dĩ 前tiền 兼kiêm 此thử 。 凡phàm 經kinh 五ngũ 番phiên 。 彰chương 灼chước 領lãnh 悟ngộ 。 圓viên 師sư 判phán 此thử 。 為vi 阿A 難Nan 增tăng 道đạo 。 理lý 必tất 然nhiên 矣hĩ 。 應ưng 知tri 經kinh 家gia 指chỉ 妙diệu 覺giác 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 為vi 家gia 。 真chân 修tu 耳nhĩ 根căn 圓viên 通thông 為vi 路lộ 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 慶khánh 喜hỷ 之chi 性tánh 。 幾kỷ 乎hồ 檮# 昧muội 也dã 。

阿A 難Nan 整chỉnh 衣y 服phục 。 於ư 大đại 眾chúng 中trung 。 (# 至chí )# 於ư 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 得đắc 無vô 退thoái 屈khuất 。

(# 溫ôn 陵lăng 曰viết 。 阿A 難Nan 將tương 以dĩ 是thị 法pháp 度độ 人nhân 。 恐khủng 末mạt 劫kiếp 多đa 難nạn/nan 。 邪tà 魔ma 妄vọng 作tác 易dị 退thoái 覺giác 心tâm 。 難nan 入nhập 正chánh 定định 。 故cố 請thỉnh 攝nhiếp 心tâm 遠viễn 魔ma 。 安an 立lập 道Đạo 場Tràng 。 清thanh 淨tịnh 軌quỹ 則tắc )# 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 於ư 大đại 眾chúng 中trung 。 (# 至chí )# 汝nhữ 今kim 諦đế 聽thính 。 當đương 為vì 汝nhữ 說thuyết 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 戒giới 定định 慧tuệ 學học 。 大đại 小tiểu 均quân 修tu 。 示thị 以dĩ 决# 定định 進tiến 脩tu 之chi 旨chỉ )# 。

阿A 難Nan 大đại 眾chúng 。 唯dụy 然nhiên 奉phụng 教giáo 。 (# 至chí )# 是thị 則tắc 名danh 為vi 。 三Tam 無Vô 漏Lậu 學Học 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 此thử 下hạ 別biệt 示thị 四tứ 重trọng/trùng 。 則tắc 十thập 戒giới 之chi 初sơ 。 婬dâm 盜đạo 妄vọng 四tứ 波ba 羅la 夷di 。 為vi 根căn 本bổn 重trọng 罪tội 。 所sở 謂vị 其kỳ 心tâm 不bất 婬dâm 。 其kỳ 心tâm 不bất 偷thâu 等đẳng 者giả 。 皆giai 使sử 無vô 思tư 犯phạm 也dã 。 攝nhiếp 持trì 軌quỹ 則tắc 。 莫mạc 尚thượng 乎hồ 此thử )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 三tam 藏tạng 之chi 中trung 。 毗tỳ 柰nại 耶da 律luật 藏tạng 也dã 。 此thử 大đại 小Tiểu 乘Thừa 戒giới 通thông 稱xưng 也dã 。 不bất 乘thừa 稟bẩm 法pháp 為vi 戒giới 。 粗thô 治trị 其kỳ 末mạt 。 大Đại 乘Thừa 攝nhiếp 心tâm 為vi 戒giới 。 細tế 絕tuyệt 其kỳ 本bổn 。 法Pháp 戒giới 則tắc 無vô 犯phạm 而nhi 已dĩ 。 心tâm 戒giới 則tắc 無vô 思tư 犯phạm 也dã 。 夫phu 能năng 攝nhiếp 心tâm 。 則tắc 定định 由do 是thị 生sanh 。 慧tuệ 由do 是thị 發phát 。 三tam 者giả 圓viên 明minh 。 則tắc 諸chư 漏lậu 永vĩnh 盡tận 。 故cố 名danh 三Tam 無Vô 漏Lậu 學Học 。

阿A 難Nan 云vân 何hà 攝nhiếp 心tâm 。 我ngã 名danh 為vi 戒giới 。 (# 至chí )# 各các 各các 自tự 謂vị 。 成thành 無vô 上thượng 道Đạo 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 能năng 持trì 則tắc 出xuất 纏triền 。 犯phạm 則tắc 落lạc 邪tà 魔ma 矣hĩ )# 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 犯phạm 四tứ 重trọng 禁cấm 。 罪tội 在tại 地địa 獄ngục 。 今kim 以dĩ 脩tu 禪thiền 之chi 功công 。 且thả 落lạc 魔ma 鬼quỷ 等đẳng 道đạo 。 若nhược 約ước 未vị 來lai 輪luân 轉chuyển 。 明minh 應ưng 備bị 歷lịch 三tam 途đồ )# 。

(# 行hành 簡giản 子tử 曰viết 。 此thử 合hợp 下hạ 二nhị 節tiết 。 示thị 眾chúng 生sanh 以dĩ 斷đoạn 婬dâm 修tu 禪thiền )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 眾chúng 生sanh 皆giai 因nhân 婬dâm 欲dục 。 而nhi 正chánh 性tánh 命mạng 。 故cố 纏triền 生sanh 死tử 。 若nhược 欲dục 愛ái 乾can 枯khô 。 則tắc 殘tàn 質chất 不bất 續tục 矣hĩ 。 魔ma 亦diệc 多đa 智trí 脩tu 禪thiền 。 為vi 不bất 斷đoạn 婬dâm 。 故cố 不bất 成thành 聖thánh 道Đạo 。 帶đái 婬dâm 修tu 禪thiền 。 必tất 落lạc 此thử 類loại 。

我ngã 滅diệt 度độ 後hậu 。 末Mạt 法Pháp 之chi 中trung 。 (# 至chí )# 第đệ 一nhất 決quyết 定định 。 清thanh 淨tịnh 明minh 誨hối 。

(# 資tư 中trung 曰viết 。 觀quán 阿A 難Nan 起khởi 教giáo 。 示thị 遭tao 邪tà 染nhiễm 。 而nhi 厥quyết 初sơ 發phát 心tâm 。 先tiên 厭yếm 欲dục 濁trược 。 至chí 於ư 三tam 漸tiệm 次thứ 中trung 。 一nhất 一nhất 首thủ 懲# 。 然nhiên 後hậu 身thân 心tâm 妙diệu 圓viên 。 獲hoạch 大đại 安an 隱ẩn 。 十thập 信tín 初sơ 心tâm 。 由do 欲dục 愛ái 乾can 枯khô 。 而nhi 慧tuệ 性tánh 圓viên 明minh 。 遂toại 階giai 等đẳng 妙diệu 。 世thế 人nhân 心tâm 不bất 流lưu 逸dật 。 澄trừng 瑩oánh 生sanh 明minh 。 漸tiệm 乎hồ 六lục 天thiên 。 是thị 故cố 真chân 修tu 內nội 攝nhiếp 。 必tất 先tiên 離ly 欲dục )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 諸chư 經Kinh 戒giới 殺sát 居cư 首thủ 。 為vi 設thiết 化hóa 以dĩ 慈từ 悲bi 為vi 本bổn 。 此thử 經Kinh 婬dâm 戒giới 居cư 首thủ 。 為vi 真chân 修tu 以dĩ 離ly 欲dục 為vi 本bổn 。 盖# 欲dục 氣khí 麤thô 濁trược 。 染nhiễm 汙ô 妙diệu 明minh 。 欲dục 習tập 狂cuồng 迷mê 。 易dị 失thất 正chánh 受thọ 。 續tục 生sanh 死tử 。 喪táng 真chân 常thường 。 莫mạc 甚thậm 於ư 此thử 。 故cố 須tu 首thủ 戒giới 。 而nhi 為vi 清thanh 淨tịnh 。 第đệ 一nhất 明minh 誨hối 也dã 。

是thị 故cố 阿A 難Nan 。 若nhược 不bất 斷đoạn 婬dâm 。 (# 至chí )# 不bất 如như 此thử 說thuyết 。 即tức 波Ba 旬Tuần 說thuyết 。

(# 長trường/trưởng 水thủy 曰viết 。 以dĩ 金kim 為vi 器khí 。 器khí 皆giai 金kim 。 以dĩ 土thổ/độ 為vi 器khí 。 器khí 皆giai 土thổ/độ 。 即tức 沙sa 石thạch 之chi 類loại )# 。

(# 溫ôn 陵lăng 曰viết 。 機cơ 者giả 婬dâm 心tâm 所sở 自tự 發phát 。 斷đoạn 性tánh 不bất 無vô 。 觸xúc 機cơ 則tắc 發phát 矣hĩ 。 波Ba 旬Tuần 魔ma 名danh )# 。

携huề 李# 曰viết 。 本bổn 質chất 不bất 美mỹ 。 求cầu 冀ký 謾man 勞lao 。

阿A 難Nan 又hựu 諸chư 世thế 界giới 。 六lục 道đạo 眾chúng 生sanh 。 (# 至chí )# 食thực 眾chúng 生sanh 肉nhục 。 名danh 為vi 釋Thích 子tử 。

(# 行hành 簡giản 子tử 曰viết 。 此thử 合hợp 下hạ 一nhất 節tiết 。 示thị 眾chúng 生sanh 以dĩ 斷đoạn 殺sát 修tu 禪thiền )# 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 五ngũ 淨tịnh 肉nhục 者giả 。 律luật 明minh 三tam 淨tịnh 。 不bất 見kiến 為vi 我ngã 殺sát 。 不bất 聞văn 為vi 我ngã 殺sát 。 不bất 疑nghi 為vi 我ngã 殺sát 。 今kim 言ngôn 五ngũ 者giả 。 加gia 自tự 死tử 鳥điểu 殘tàn 二nhị 也dã 。 涅Niết 槃Bàn 九cửu 種chủng 淨tịnh 肉nhục 。 即tức 於ư 三tam 淨tịnh 。 各các 開khai 正chánh 罪tội 。 及cập 前tiền 后hậu 方phương 便tiện 也dã )# 。

(# 溫ôn 陵lăng 曰viết 。 不bất 見kiến 不bất 聞văn 等đẳng 為vi 五ngũ 。 神thần 力lực 所sở 化hóa 。 本bổn 無vô 命mạng 根căn 名danh 淨tịnh 。 此thử 乃nãi 小Tiểu 乘Thừa 權quyền 宜nghi 。 若nhược 真chân 慈từ 真chân 脫thoát 。 皆giai 在tại 所sở 斷đoạn 。 婆Bà 羅La 門Môn 淨tịnh 行hạnh 通thông 稱xưng 也dã 。 西tây 方phương 四tứ 姓tánh 以dĩ 婆Bà 羅La 門Môn 為vi 上thượng 故cố 。 彼bỉ 五ngũ 天thiên 志chí 。 號hiệu 婆Bà 羅La 門Môn 國quốc 。 僧Tăng 亦diệc 號hiệu 為vì 婆Bà 羅La 門Môn 也dã )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 汝nhữ 負phụ 我ngã 命mạng 。 我ngã 還hoàn 汝nhữ 債trái 。 所sở 以dĩ 相tương 續tục 。 殺sát 心tâm 不bất 除trừ 下hạ 。 謂vị 帶đái 殺sát 修tu 禪thiền 。 必tất 墮đọa 神thần 類loại 。

孤cô 山sơn 曰viết 。 問vấn 。 諸chư 律luật 並tịnh 明minh 魚ngư 肉nhục 為vi 時thời 食thực 。 惟duy 楞lăng 伽già 涅Niết 槃Bàn 及cập 今kim 經kinh 。 悉tất 唱xướng 斷đoạn 肉nhục 。 何hà 邪tà 。 答đáp 。 說thuyết 法Pháp 被bị 機cơ 。 事sự 有hữu 頓đốn 漸tiệm 。 定định 慧tuệ 既ký 爾nhĩ 。 戒giới 律luật 亦diệc 然nhiên 。 故cố 梵Phạm 網võng 頓đốn 制chế 。 對đối 別biệt 圓viên 機cơ 。 久cửu 斷đoạn 食thực 肉nhục 。 但đãn 鹿lộc 苑uyển 以dĩ 來lai 。 毗Tỳ 尼Ni 漸tiệm 制chế 。 對đối 藏tạng 通thông 機cơ 。 故cố 開khai 三tam 淨tịnh 。 化hóa 道đạo 將tương 終chung 。 則tắc 収thâu 漸tiệm 歸quy 頓đốn 。 於ư 是thị 三tam 經kinh 俱câu 唱xướng 斷đoạn 肉nhục 。 楞lăng 伽già 且thả 制chế 藏tạng 通thông 菩Bồ 薩Tát 。 此thử 經Kinh 則tắc 兼kiêm 制chế 三tam 乘thừa 。 故cố 下hạ 云vân 。 清thanh 淨tịnh 比Bỉ 丘Khâu 。 及cập 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 蹋đạp 生sanh 草thảo 等đẳng 。 洎kịp 至chí 涅Niết 槃Bàn 。 更cánh 獨độc 制chế 聲Thanh 聞Văn 。 殷ân 勤cần 告cáo 示thị 矣hĩ 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 淨tịnh 肉nhục 又hựu 除trừ 人nhân 蛇xà 象tượng 馬mã 驢lư 狗cẩu 獅sư 子tử 孤cô 猪trư 獮# 猴hầu 十thập 種chủng 之chi 外ngoại 。 盖# 此thử 十thập 種chủng 。 縱túng/tung 不bất 見kiến 不bất 聞văn 。 而nhi 殺sát 亦diệc 不bất 可khả 食thực 也dã )# 。

汝nhữ 等đẳng 當đương 知tri 。 是thị 食thực 肉nhục 人nhân 。 (# 至chí )# 不bất 如như 此thử 說thuyết 。 即tức 波Ba 旬Tuần 說thuyết 。

(# 溫ôn 陵lăng 曰viết 。 修tu 禪thiền 避tị 罪tội 。 反phản 乃nãi 行hành 殺sát 。 塞tắc 耳nhĩ 避tị 人nhân 。 反phản 乃nãi 高cao 聲thanh 。 是thị 欲Dục 隱Ẩn 彌Di 露Lộ 也dã 。 不bất 故cố 蹋đạp 不bất 故cố 拔bạt 。 仁nhân 慈từ 之chi 至chí 。 猶do 及cập 草thảo 木mộc 。 况# 食thực 眾chúng 生sanh 肉nhục 耶da )# 。

阿A 難Nan 又hựu 復phục 世thế 界giới 。 六lục 道đạo 眾chúng 生sanh 。 (# 至chí )# 各các 各các 自tự 謂vị 。 成thành 無vô 上thượng 道Đạo 。

(# 溫ôn 陵lăng 曰viết 。 不bất 與dữ 而nhi 取thủ 。 皆giai 為vi 偷thâu 盜đạo 。 分phân 越việt 所sở 酬thù 。 猶do 徵trưng 其kỳ 剩thặng 。 况# 乃nãi 盜đạo 此thử 。 得đắc 無vô 反phản 徵trưng 。 此thử 〔# 前tiền 〕# 以dĩ 生sanh 死tử 相tương 續tục 也dã )# 。

携huề 李# 曰viết 。 邪tà 道đạo 奸gian 欺khi 。 故cố 偷thâu 者giả 必tất 落lạc 鬼quỷ 類loại 。

我ngã 滅diệt 度độ 後hậu 。 末Mạt 法Pháp 之chi 中trung 。 (# 至chí )# 無vô 量lượng 眾chúng 生sanh 。 墯# 無Vô 間Gián 獄Ngục 。

(# 肇triệu 法Pháp 師sư 云vân 。 乞khất 食thực 略lược 有hữu 四tứ 意ý 。 一nhất 為vi 福phước 利lợi 眾chúng 生sanh 。 二nhị 為vi 折chiết 伏phục 憍kiêu 慢mạn 。 三tam 為vi 知tri 身thân 有hữu 苦khổ 。 四tứ 為vi 除trừ 去khứ 滯trệ 着trước 。 今kim 經kinh 令linh 其kỳ 捨xả 貪tham 。 不bất 自tự 熟thục 食thực 。 即tức 徐từ 去khứ 滯trệ 着trước 也dã 。 成thành 菩Bồ 提Đề 道Đạo 。 即tức 衛vệ 護hộ 道Đạo 力lực 。 福phước 利lợi 眾chúng 生sanh 也dã 。 知tri 身thân 為vi 倘thảng 寄ký 。 知tri 世thế 為vi 旅lữ 泊bạc 。 無vô 事sự 畜súc 藏tạng 。 無vô 所sở 顧cố 戀luyến 。 皆giai 所sở 謂vị 循tuần 方phương 也dã 。 不bất 能năng 循tuần 方phương 。 而nhi 貪tham 饕thao 造tạo 業nghiệp 。 是thị 敗bại 法pháp 毀hủy 則tắc 。 故cố 號hiệu 賊tặc 人nhân )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 方phương 法pháp 也dã 。 僧Tăng 祇kỳ 律luật 云vân 。 乞khất 食thực 謂vị 之chi 分phần 衛vệ 。 謂vị 分phần/phân 施thí 眾chúng 僧Tăng 。 衛vệ 護hộ 道Đạo 力lực 。

汝nhữ 教giáo 世thế 人nhân 。 脩tu 三tam 摩ma 地địa (# 至chí )# 不bất 如như 此thử 說thuyết 。 即tức 波Ba 旬Tuần 說thuyết 。

(# 行hành 簡giản 子tử 曰viết 。 此thử 合hợp 上thượng 二nhị 節tiết 。 示thị 眾chúng 生sanh 以dĩ 斷đoạn 偷thâu 脩tu 禪thiền 也dã )# 。

行hành 簡giản 子tử 曰viết 。 此thử 下hạ 尚thượng 有hữu 大đại 妄vọng 語ngữ 戒giới 。 不bất 錄lục 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 初sơ 標tiêu 三tam 學học 。 而nhi 終chung 止chỉ 四tứ 戒giới 者giả 。 定định 慧tuệ 已dĩ 備bị 前tiền 文văn 也dã 。

大đại 佛Phật 頂đảnh 如Như 來Lai 密mật 因nhân 脩tu 證chứng 了liễu 義nghĩa 諸chư 菩Bồ 薩Tát 萬vạn 行hạnh 。 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 。 第đệ 七thất 。

阿A 難Nan 汝nhữ 問vấn 攝nhiếp 心tâm 。 我ngã 今kim 先tiên 說thuyết 。 (# 至chí )# 一nhất 切thiết 魔ma 事sự 。 云vân 何hà 發phát 生sanh 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 四tứ 律luật 為vi 本bổn 。 餘dư 戒giới 為vi 末mạt )# 。

(# 真chân 際tế 曰viết 。 口khẩu 四tứ 即tức 妄vọng 言ngôn 綺ỷ 語ngữ 等đẳng 四tứ 也dã 。 然nhiên 則tắc 前tiền 妄vọng 語ngữ 謂vị 大đại 。 此thử 妄vọng 言ngôn 即tức 小tiểu 。 或hoặc 舉cử 總tổng 數số 耳nhĩ )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 內nội 攝nhiếp 為vi 要yếu 。 故cố 先tiên 說thuyết 妙diệu 門môn 。 先tiên 持trì 四tứ 律luật 。 四tứ 律luật 潔khiết 淨tịnh 。 則tắc 枝chi 葉diệp 不bất 生sanh 。 緣duyên 塵trần 不bất 偶ngẫu 。 而nhi 魔ma 事sự 潛tiềm 消tiêu 。 正chánh 定định 可khả 入nhập 矣hĩ 。 心tâm 三tam 即tức 意ý 三tam 。 備bị 舉cử 十thập 重trọng/trùng 也dã 。

且thả 汝nhữ 宿túc 世thế 與dữ 摩Ma 登Đăng 伽Già 。 (# 至chí )# 揚dương 于vu 順thuận 風phong 。 有hữu 何hà 艱gian 險hiểm 。

(# 溫ôn 陵lăng 曰viết 。 登đăng 加gia 婬dâm 質chất 。 猶do 能năng 速tốc 證chứng 。 聲Thanh 聞Văn 道đạo 器khí 。 固cố 易dị 冥minh 資tư 也dã 。 云vân 何hà 合hợp 作tác 何hà 况# )# 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 塵trần 〔# 辟tịch 〕# 宿túc 習tập 。 風phong 如như 神thần 咒chú 。 順thuận 風phong 揚dương 塵trần 。 散tán 之chi 則tắc 易dị 。 誦tụng 咒chú 除trừ 習tập 。 脫thoát 之chi 匪phỉ 難nạn/nan )# 。

吳ngô 興hưng 曰viết 。 愛ái 心tâm 永vĩnh 脫thoát 。 指chỉ 初sơ 聞văn 咒chú 。 得đắc 阿A 那Na 含Hàm 也dã 。 成thành 阿A 羅La 漢Hán 。 指chỉ 前tiền 文Văn 殊Thù 簡giản 圓viên 通thông 後hậu 也dã 。 若nhược 爾nhĩ 由do 聞văn 法Pháp 故cố 。 方phương 成thành 無Vô 學Học 。 何hà 謂vị 神thần 力lực 冥minh 資tư 邪tà 。 良lương 以dĩ 密mật 承thừa 咒chú 力lực 。 顯hiển 藉tạ 法Pháp 音âm 。 內nội 資tư 外ngoại 薰huân 乃nãi 能năng 速tốc 證chứng 。 若nhược 但đãn 因nhân 咒chú 而nhi 不bất 因nhân 法pháp 者giả 。 何hà 故cố 前tiền 云vân 。 性tánh 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 聞văn 說thuyết 偈kệ 已dĩ 。 成thành 阿A 羅La 漢Hán 。

阿A 難Nan 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn (# 至chí )# 合hợp 土thổ 成thành 泥nê 。 以dĩ 塗đồ 場tràng 地địa 。

(# 溫ôn 陵lăng 曰viết 。 請thỉnh 問vấn 結kết 壇đàn 軌quỹ 則tắc 之chi 詳tường 也dã 。 言ngôn 自tự 知tri 脩tu 證chứng 等đẳng 者giả 。 知tri 咒chú 力lực 冥minh 資tư 。 聖thánh 果Quả 可khả 期kỳ 也dã )# 。

(# 長trường/trưởng 水thủy 曰viết 。 雪Tuyết 山Sơn 牛ngưu 乳nhũ 。 純thuần 是thị 醍đề 醐hồ 。 所sở 有hữu 茹như 退thoái 。 最tối 為vi 香hương 潔khiết )# 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 壇đàn 為vi 建kiến 設thiết 之chi 基cơ 。 信tín 為vi 入nhập 道đạo 之chi 本bổn 。 雪Tuyết 山Sơn 白bạch 牛ngưu 。 取thủ 純thuần 淨tịnh 也dã )# 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 夫phu 欲dục 取thủ 如Như 來Lai 。 寂tịch 滅diệt 場tràng 地địa 。 必tất 本bổn 於ư 廣quảng 大đại 信tín 心tâm 。 而nhi 資tư 乎hồ 淨tịnh 智trí 妙diệu 善thiện 。 以dĩ 養dưỡng 成thành 純thuần 一nhất 大đại 根căn 。 充sung 實thật 遺di 餘dư 。 猶do 足túc 以dĩ 合hợp 法pháp 。 香hương 冠quan 十thập 度độ 。 故cố 可khả 以dĩ 嚴nghiêm 成thành 。 寂tịch 滅diệt 場tràng 地địa 。 上thượng 信tín 大đại 根căn 有hữu 不bất 可khả 得đắc 。 則tắc 求cầu 其kỳ 次thứ 焉yên 。 故cố 取thủ 中trung 中trung 信tín 心tâm 。 雖tuy 未vị 能năng 冠quan 乎hồ 。 十thập 度độ 萬vạn 行hạnh 。 而nhi 能năng 具cụ 之chi 者giả 。 亦diệc 可khả 以dĩ 嚴nghiêm 成thành )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 法Pháp 王Vương 法pháp 言ngôn 。 即tức 事sự 即tức 理lý 。 法pháp 不bất 孤cô 起khởi 。 事sự 不bất 唐đường 設thiết 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 一nhất 字tự 法Pháp 門môn 書thư 海hải 墨mặc 而nhi 不bất 盡tận 。 五ngũ 位vị 行hành 相tương/tướng 。 即tức 世thế 諦đế 以dĩ 彰chương 明minh 。 況huống 所sở 設thiết 施thí 。 必tất 有hữu 取thủ 像tượng 。 則tắc 此thử 壇đàn 場tràng 用dụng 度độ 。 無vô 非phi 表biểu 法pháp 也dã 。 山sơn 為vi 高cao 土thổ/độ 。 雪Tuyết 山Sơn 。 純thuần 淨tịnh 上thượng 信tín 也dã 。 大đại 力lực 白bạch 牛ngưu 。 純thuần 淨tịnh 大đại 根căn 也dã 。 香hương 草thảo 清thanh 水thủy 。 妙diệu 善thiện 淨tịnh 智trí 也dã 。 茹như 退thoái 充sung 實thật 。 遺di 餘dư 也dã 。 上thượng 旃chiên 檀đàn 為vi 十thập 香hương 之chi 首thủ 。 十thập 度độ 之chi 總tổng 。 萬vạn 行hạnh 之chi 冠quan 也dã 。 原nguyên 為vi 平bình 土thổ/độ 。 中trung 信tín 也dã 。 地địa 皮bì 未vị 淨tịnh 也dã 。 五ngũ 數số 之chi 中trung 。 黃hoàng 色sắc 之chi 中trung 。 取thủ 中trung 中trung 淨tịnh 信tín 也dã 。 十thập 香hương 十thập 波Ba 羅La 蜜Mật 法pháp 香hương 也dã 。 細tế 羅la 為vi 粉phấn 。 推thôi 之chi 以dĩ 為vi 微vi 妙diệu 萬vạn 行hạnh 也dã 。

方phương 圓viên 丈trượng 六lục 。 為vi 八bát 角giác 壇đàn 。 (# 至chí )# 水thủy 中trung 隨tùy 安an 。 所sở 有hữu 華hoa 葉diệp 。

(# 泐# 潭đàm 曰viết 。 八bát 角giác 丈trượng 六lục 之chi 制chế 。 表biểu 四Tứ 果Quả 四tứ 向hướng 由do 十thập 六lục 心tâm 見kiến 道đạo 也dã )# 。

(# 長trường/trưởng 水thủy 曰viết 。 壇đàn 者giả 除trừ 地địa 為vi 之chi 。 即tức 今kim 之chi 墠# 也dã )# 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 不bất 爾nhĩ 。 上thượng 言ngôn 場tràng 地địa 。 可khả 如như 其kỳ 墠# 。 今kim 既ký 名danh 壇đàn 。 必tất 須tu 起khởi 土thổ/độ 為vi 之chi 。 是thị 則tắc 先tiên 除trừ 地địa 為vi 場tràng 。 後hậu 別biệt 取thủ 黃hoàng 土thổ/độ 。 和hòa 香hương 為vi 泥nê 。 於ư 其kỳ 場tràng 上thượng 。 以dĩ 泥nê 塗đồ 起khởi 。 令linh 成thành 壇đàn 相tương/tướng 也dã )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 壇đàn 寂tịch 滅diệt 坦thản 實thật 之chi 體thể 也dã 。 體thể 具cụ 分phần/phân 正chánh 。 故cố 為vi 八bát 角giác 。 為vi 攝nhiếp 八bát 邪tà 。 故cố 方phương 丈trượng 六lục 。 壇đàn 心tâm 蓮liên 華hoa 。 中trung 道đạo 妙diệu 行hạnh 也dã 。 蓮liên 之chi 為vi 物vật 。 華hoa 實thật 同đồng 體thể 。 染nhiễm 淨tịnh 同đồng 源nguyên 。 表biểu 妙diệu 行hạnh 大đại 致trí 也dã 。 用dụng 金kim 銀ngân 銅đồng 木mộc 所sở 造tạo 者giả 。 表biểu 妙diệu 行hạnh 云vân 為vi 也dã 。 金kim 銀ngân 百bách 煉luyện 愈dũ 精tinh 而nhi 不bất 變biến 。 銅đồng 剛cang 而nhi 能năng 同đồng 義nghĩa 之chi 像tượng 也dã 。 木mộc 能năng 上thượng 草thảo 。 以dĩ 覆phú 其kỳ 下hạ 。 仁nhân 之chi 像tượng 也dã 。 鉢bát 為vi 應ứng 器khí 。 表biểu 隨tùy 量lượng 應ưng 物vật 也dã 。 露lộ 為vi 陰ấm 澤trạch 。 以dĩ 秋thu 降giáng/hàng 八bát 月nguyệt 。 秋thu 之chi 中trung 也dã 。 水thủy 中trung 花hoa 葉diệp 。 即tức 仁nhân 覆phú 之chi 行hành 。 隨tùy 澤trạch 所sở 施thí 。 此thử 又hựu 隨tùy 量lượng 應ưng 物vật 。 陰ấm 利lợi 潛tiềm 化hóa 之chi 表biểu 也dã 。

取thủ 八bát 圓viên 鏡kính 。 各các 安an 其kỳ 方phương 。 (# 至chí )# 純thuần 燒thiêu 沉trầm 水thủy 。 無vô 令linh 見kiến 火hỏa 。

(# 資tư 中trung 曰viết 。 鏡kính 外ngoại 即tức 正chánh 智trí 之chi 外ngoại 。 方phương 便tiện 建kiến 立lập 。 使sử 邪tà 正chánh 相tương/tướng 攝nhiếp 。 德đức 行hạnh 相tương/tướng 熏huân 。 庶thứ 久cửu 而nhi 相tương/tướng 化hóa 。 兩lưỡng 忘vong 邪tà 正chánh 也dã 。 純thuần 燒thiêu 沈trầm 水thủy 。 無vô 令linh 見kiến 火hỏa 者giả 。 反phản 德đức 藏tạng 用dụng 。 滅diệt 伏phục 覺giác 觀quán 。 然nhiên 後hậu 能năng 契khế 寂tịch 滅diệt 場tràng 地địa 也dã )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 圓viên 鏡kính 。 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 也dã 。 各các 安an 八bát 方phương 圍vi 繞nhiễu 華hoa 鉢bát 者giả 。 智trí 行hành 相tương 依y 。 隨tùy 方phương 圓viên 應ưng 也dã 。 鏡kính 外ngoại 蓮liên 華hoa 香hương 爐lô 各các 十thập 六lục 。 而nhi 間gian 設thiết 者giả 。 華hoa 表biểu 妙diệu 行hạnh 。 香hương 表biểu 妙diệu 德đức 也dã 。

每mỗi 以dĩ 食thực 時thời 。 若nhược 在tại 中trung 夜dạ 。 (# 至chí )# 燒thiêu 令linh 煙yên 盡tận 。 享hưởng 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。

(# 資tư 中trung 曰viết 。 藥dược 王vương 然nhiên 身thân 。 先tiên 服phục 兜đâu 樓lâu 婆bà 香hương 。 意ý □# □# □# 。 故cố 取thủ 沐mộc 炭thán )# 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 夫phu 居cư 寂tịch 滅diệt 場tràng 。 飡xan 采thải 禪thiền 悅duyệt 者giả 。 於ư 此thử 宜nghi 盡tận 心tâm 焉yên )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 佛Phật 以dĩ 日nhật 中trung 受thọ 食thực 。 故cố 每mỗi 以dĩ 日nhật 中trung 致trí 享hưởng 。 中trung 夜dạ 例lệ 日nhật 中trung 也dã 。 蜜mật 成thành 於ư 華hoa 。 表biểu 和hòa 融dung 法pháp 行hành 也dã 。 酥tô 成thành 於ư 乳nhũ 。 表biểu 和hòa 融dung 法Pháp 味vị 也dã 。 半bán 為vi 中trung 數số 。 三tam 為vi 成thành 數số 。 小tiểu 香hương 爐lô 。 方phương 寸thốn 覺giác 心tâm 也dã 。 以dĩ 香hương 沐mộc 炭thán 。 發phát 覺giác 之chi 法pháp 也dã 。 然nhiên 令linh 猛mãnh 熾sí 。 投đầu 酥tô 蜜mật 於ư 炎diễm 爐lô 燒thiêu 。 令linh 煙yên 盡tận 者giả 。 行hành 法pháp 既ký 成thành 。 不bất 可khả 終chung 滯trệ 。 當đương 於ư 覺giác 心tâm 。 勇dũng 猛mãnh 煅# 煉luyện 。 使sử 習tập 氣khí 併tinh 鑠thước 。 緣duyên 影ảnh 俱câu 亡vong 。 豁hoát 然nhiên 如như 所sở 謂vị 紅hồng 爐lô 點điểm 雪tuyết 者giả 。 然nhiên 後hậu 為vi 佛Phật 所sở 享hưởng 。

又hựu 取thủ 八bát 鏡kính 。 覆phú 懸huyền 虗hư 空không (# 至chí )# 使sử 其kỳ 形hình 影ảnh 。 重trùng 重trùng 相tương 涉thiệp 。

(# 真chân 際tế 曰viết 。 諸chư 佛Phật 眾chúng 生sanh 身thân 土thổ/độ 相tương/tướng 入nhập 。 不bất 勞lao 動động 步bộ 。 不bất 待đãi 擬nghĩ 心tâm 。 法pháp 法pháp 徧biến 周chu 。 事sự 事sự 無vô 礙ngại 。 舉cử 目mục 千thiên 聖thánh 齊tề 現hiện 。 觸xúc 處xứ 萬vạn 象tượng 昭chiêu 然nhiên 。 一nhất 花hoa 一nhất 香hương 。 徧biến 供cung 塵trần 剎sát 。 一nhất 行hành 一nhất 相tương/tướng 。 充sung 擴# 無vô 窮cùng 。 不bất 假giả 神thần 通thông 。 不bất 涉thiệp 情tình 謂vị 。 寂tịch 場tràng 法pháp 法pháp 。 本bổn 如như 是thị 也dã 。 密mật 因nhân 修tu 證chứng 。 妙diệu 極cực 於ư 此thử )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 壇đàn 中trung 之chi 鏡kính 。 混hỗn 物vật 而nhi 有hữu 依y 。 行hành 人nhân 之chi 智trí 也dã 。 空không 中trung 之chi 鏡kính 。 離ly 物vật 而nhi 無vô 依y 。 諸chư 佛Phật 之chi 智trí 也dã 。 混hỗn 物vật 有hữu 依y 者giả 。 方phương 能năng 照chiếu 物vật 。 未vị 能năng 照chiếu 已dĩ 。 必tất 得đắc 乎hồ 離ly 物vật 無vô 依y 住trụ 智trí 。 交giao 相tương/tướng 為vi 用dụng 。 然nhiên 後hậu 物vật 我ngã 互hỗ 照chiếu 。 心tâm 境cảnh 雙song 融dung 。

阿A 難Nan 若nhược 此thử 比Bỉ 丘Khâu 。 本bổn 受thọ 戒giới 師sư 。 (# 至chí )# 汝nhữ 問vấn 道Đạo 場Tràng 。 建kiến 立lập 如như 是thị 。

(# 溫ôn 陵lăng 曰viết 。 得đắc 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 者giả 。 謂vị 得đắc 入nhập 聖thánh 流lưu 。 非phi 指chỉ 小tiểu 果quả 也dã )# 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 壇đàn 法pháp 行hành 相tương/tướng 。 此thử 土thổ/độ 末mạt 世thế 行hành 之chi 惟duy 艱gian 。 然nhiên 所sở 誦tụng 咒chú 。 下hạ 文văn 亦diệc 許hứa 。 不bất 入nhập 道Đạo 場Tràng 。 故cố 使sử 有hữu 緣duyên 隨tùy 器khí 受thọ 益ích )# 。

孤cô 山sơn 曰viết 。 陀đà 洹hoàn 。 按án 位vị 即tức 圓viên 初sơ 信tín 。 若nhược 依y 涅Niết 槃Bàn 。 乃nãi 是thị 初sơ 入nhập 別biệt 圓viên 地địa 住trụ 也dã 。 苟cẩu 不bất 然nhiên 者giả 。 豈khởi 得đắc 自tự 知tri 成thành 佛Phật 不bất 謬mậu 邪tà 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 從tùng 第đệ 四tứ 卷quyển 中trung 。 請thỉnh 入nhập 華hoa 屋ốc 以dĩ 來lai 。 齊tề 此thử 通thông 名danh 修tu 道Đạo 分phần/phân 。 下hạ 文văn 別biệt 起khởi 。 名danh 證chứng 果Quả 分phần/phân 。 阿A 難Nan 於ư 證chứng 果Quả 分phần/phân 初sơ 。 獨độc 問vấn 修tu 證chứng 地địa 位vị 。 世Thế 尊Tôn 答đáp 文văn 。 首thủ 敘tự 十thập 二nhị 類loại 生sanh 。 而nhi 後hậu 明minh 五ngũ 十thập 七thất 位vị 者giả 。 意ý 使sử 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 依y 此thử 法Pháp 門môn 。 從tùng 凡phàm 入nhập 聖thánh 。 重trùng 重trùng 研nghiên 極cực 。 至chí 盡tận 妙diệu 覺giác 。 成thành 無vô 上thượng 道Đạo 而nhi 後hậu 已dĩ 。

阿A 難Nan 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 (# 至chí )# 云vân 何hà 名danh 為vi 。 等Đẳng 覺Giác 菩Bồ 薩Tát 。

(# 真chân 際tế 曰viết 。 言ngôn 四tứ 十thập 四tứ 心tâm 者giả 。 謂vị 十thập 住trụ 十thập 行hành 十thập 向hướng 四tứ 加gia 行hành 十Thập 地Địa 也dã 。 而nhi 下hạ 佛Phật 答đáp 之chi 文văn 。 有hữu 五ngũ 十thập 四tứ 心tâm 者giả 。 於ư 初sơ 住trụ 中trung 。 橫hoạnh/hoành 開khai 十thập 信tín 。 合hợp 之chi 祇kỳ 是thị 初sơ 住trụ 。 不bất 同đồng 餘dư 經kinh 似tự 位vị 十thập 信tín 。 則tắc 今kim 乾can/kiền/càn 慧tuệ 已dĩ 是thị 合hợp 餘dư 經kinh 十thập 信tín 。 立lập 其kỳ 總tổng 名danh 也dã )# 。

孤cô 山sơn 曰viết 。 阿A 難Nan 所sở 請thỉnh 。 斯tư 有hữu 二nhị 意ý 。 一nhất 者giả 既ký 受thọ 行hành 門môn 。 必tất 有hữu 位vị 次thứ 。 如như 得đắc 門môn 入nhập 宅trạch 。 須tu 知tri 堂đường 室thất 淺thiển 深thâm 。 是thị 故cố 請thỉnh 之chi 。 二nhị 者giả 經kinh 初sơ 。 佛Phật 語ngứ 阿A 難Nan 。 心tâm 言ngôn 直trực 故cố 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 終chung 始thỉ 地địa 位vị 。 中trung 間gian 永vĩnh 無vô 。 諸chư 委ủy 曲khúc 相tướng 。 前tiền 解giải 行hành 圓viên 融dung 。 則tắc 心tâm 言ngôn 直trực 矣hĩ 。 地địa 位vị 無vô 曲khúc 。 未vị 知tri 其kỳ 相tương/tướng 。 因nhân 此thử 請thỉnh 之chi 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 讚tán 阿A 難Nan 言ngôn 。 (# 至chí )# 斯tư 則tắc 如Như 來Lai 。 真chân 三tam 摩ma 地địa 。

(# 溫ôn 陵lăng 曰viết 。 生sanh 滅diệt 真chân 妄vọng 。 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 皆giai 所sở 謂vị 諸chư 名danh 相tướng 也dã 。 妙diệu 性tánh 之chi 中trung 。 本bổn 來lai 圓viên 雜tạp 。 由do 迷mê 妄vọng 相tương/tướng 因nhân 。 故cố 有hữu 脩tu 有hữu 證chứng 。 於ư 是thị 轉chuyển 不bất 覺giác 而nhi 依y 菩Bồ 提Đề 。 轉chuyển 生sanh 死tử 而nhi 依y 涅Niết 槃Bàn 。 名danh 二nhị 轉chuyển 依y 號hiệu )# 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 欲dục 修tu 正chánh 受thọ 。 先tiên 識thức 妄vọng 因nhân 。 故cố 說thuyết 二nhị 種chủng 顛điên 倒đảo 。 以dĩ 明minh 流lưu 轉chuyển 之chi 本bổn )# 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 前tiền 明minh 三tam 種chủng 相tương 續tục 。 此thử 明minh 二nhị 顛điên 倒đảo 因nhân 。 乃nãi 開khai 合hợp 言ngôn 之chi 。 下hạ 云vân 熏huân 以dĩ 成thành 業nghiệp 。 即tức 攝nhiếp 業nghiệp 果quả 。 但đãn 前tiền 明minh 生sanh 起khởi 之chi 相tướng 。 此thử 明minh 修tu 斷đoạn 之chi 要yếu 。 義nghĩa 同đồng 意ý 別biệt 也dã )# 。

吳ngô 興hưng 曰viết 。 前tiền 世thế 界giới 相tương 續tục 。 惟duy 在tại 依y 報báo 。 謂vị 四tứ 大đại 因nhân 起khởi 等đẳng 。 今kim 世thế 界giới 顛điên 倒đảo 。 盖# 指chỉ 正chánh 報báo 。 即tức 十thập 二nhị 類loại 生sanh 也dã 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 由do 前tiền 答đáp 富phú 樓lâu 那na 問vấn 。 云vân 何hà 忽hốt 生sanh 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 故cố 。 今kim 答đáp 阿A 難Nan 。 脩tu 三tam 摩ma 地địa 所sở 入nhập 地địa 位vị 故cố 。 何hà 則tắc 位vị 由do 悟ngộ 。 入nhập 悟ngộ 必tất 由do 迷mê 。 迷mê 之chi 為vi 凡phàm 。 悟ngộ 之chi 為vi 聖thánh 。 皆giai 正chánh 報báo 之chi 事sự 。 非phi 器khí 界giới 之chi 相tướng 。 故cố 異dị 前tiền 說thuyết 也dã 。 脩tu 三tam 摩ma 地địa 。 能năng 識thức 倒đảo 因nhân 。 乃nãi 能năng 斷đoạn 治trị 。 倒đảo 妄vọng 不bất 生sanh 。 則tắc 復phục 正chánh 性tánh 。 故cố 曰viết 斯tư 則tắc 如Như 來Lai 。 真chân 三tam 摩ma 地địa 。

阿A 難Nan 云vân 何hà 名danh 為vi 眾chúng 。 生sanh 顛điên 倒đảo (# 至chí )# 建kiến 立lập 世thế 界giới 。 及cập 諸chư 眾chúng 生sanh 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 本bổn 此thử 無vô 住trụ 者giả 。 住trụ 即tức 依y 也dã 。 推thôi 本bổn 至chí 末mạt 。 了liễu 無vô 所sở 依y 也dã 。 此thử 文văn 總tổng 示thị 二nhị 倒đảo 句cú 。 下hạ 別biệt 明minh 方phương 分phần/phân 兩lưỡng 相tương/tướng 。 今kim 單đơn 標tiêu 雙song 結kết 者giả 。 以dĩ 約ước 眾chúng 生sanh 。 說thuyết 世thế 界giới 故cố )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 性tánh 明minh 心tâm 。 指chỉ 真Chân 如Như 體thể 也dã 。 性tánh 明minh 圓viên 。 言ngôn 不bất 守thủ 自tự 性tánh 也dã 。 由do 其kỳ 不bất 守thủ 自tự 性tánh 故cố 。 因nhân 妄vọng 明minh 而nhi 發phát 妄vọng 性tánh 。 因nhân 妄vọng 性tánh 而nhi 生sanh 妄vọng 見kiến 。 於ư 是thị 從tùng 無vô 相tướng 真chân 。 成thành 有hữu 相tương/tướng 妄vọng 。 故cố 曰viết 從tùng 畢tất 竟cánh 無vô 。 成thành 究cứu 竟cánh 有hữu 。 然nhiên 此thử 能năng 有hữu 所sở 有hữu 。 能năng 住trụ 所sở 住trụ 。 悉tất 皆giai 非phi 因nhân 所sở 因nhân 。 悉tất 皆giai 無vô 根căn 本bổn 。 文văn 互hỗ 見kiến 也dã 。 本bổn 此thử 無vô 住trụ 。 建kiến 立lập 世thế 界giới 眾chúng 生sanh 。 則tắc 知tri 二nhị 者giả 無vô 因nhân 無vô 木mộc 。 全toàn 即tức 倒đảo 妄vọng 而nhi 已dĩ 。

迷mê 本bổn 圓viên 明minh 。 是thị 生sanh 覺giác 妄vọng (# 至chí )# 由do 是thị 故cố 有hữu 。 眾chúng 生sanh 顛điên 倒đảo 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 將tương 欲dục 復phục 真chân 等đẳng 。 此thử 舉cử 順thuận 修tu 。 況huống 顯hiển 逆nghịch 修tu 。 以dĩ 明minh 顛điên 倒đảo 之chi 相tướng 。 謂vị 若nhược 圓viên 觀quán 真chân 性tánh 。 欲dục 求cầu 於ư 復phục 。 斯tư 則tắc 已dĩ 非phi 真chân 真Chân 如Như 性tánh 。 何hà 者giả 。 以dĩ 除trừ 真Chân 如Như 外ngoại 。 凡phàm 有hữu 修tu 入nhập 。 皆giai 屬thuộc 於ư 權quyền 。 故cố 圓viên 覺giác 云vân 。 未vị 出xuất 輪luân 迴hồi 。 而nhi 辨biện 圓viên 覺giác 。 彼bỉ 圓viên 覺giác 性tánh 。 即tức 同đồng 流lưu 轉chuyển 。 順thuận 修tu 尚thượng 爾nhĩ 。 況huống 逆nghịch 脩tu 乎hồ )# 。

(# 長trường/trưởng 水thủy 曰viết 。 生sanh 滅diệt 。 婬dâm 欲dục 故cố 相tương 生sanh 。 殺sát 盜đạo 故cố 相tương/tướng 滅diệt )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 因nhân 迷mê 本bổn 性tánh 。 故cố 欲dục 復phục 真chân 。 然nhiên 希hy 欲dục 心tâm 生sanh 。 自tự 已dĩ 失thất 真chân 。 故cố 曰viết 欲dục 真chân 已dĩ 非phi 真chân 。 真Chân 如Như 性tánh 也dã 。 以dĩ 非phi 真chân 而nhi 求cầu 復phục 於ư 真chân 。 則tắc 宛uyển 轉chuyển 成thành 妄vọng 。 故cố 曰viết 宛uyển 成thành 非phi 相tướng 。 遂toại 使sử 生sanh 住trụ 心tâm 法pháp 。 百bách 非phi 競cạnh 發phát 。 展triển 轉chuyển 重trọng/trùng 感cảm 。 故cố 眾chúng 相tướng 競cạnh 生sanh 焉yên 。 無vô 而nhi 忽hốt 有hữu 曰viết 生sanh 。 生sanh 而nhi 暫tạm 停đình 曰viết 住trụ 。 緣duyên 慮lự 相tương 續tục 曰viết 心tâm 。 染nhiễm 淨tịnh 差sai 別biệt 曰viết 法pháp 。 眾chúng 生sanh 顛điên 倒đảo 。 由do 是thị 發phát 生sanh 也dã 。

阿A 難Nan 云vân 何hà 名danh 為vi 。 世thế 界giới 顛điên 倒đảo 。 (# 至chí )# 變biến 化hóa 眾chúng 生sanh 。 成thành 十thập 二nhị 類loại 。

(# 溫ôn 陵lăng 曰viết 。 承thừa 前tiền 此thử 有hữu 所sở 有hữu 。 非phi 因nhân 所sở 因nhân 。 以dĩ 明minh 之chi 。 有hữu 所sở 有hữu 故cố 有hữu 分phân 段đoạn 。 有hữu 分phân 段đoạn 故cố 有hữu 方phương 位vị 。 界giới 為vi 方phương 位vị 故cố 。 因nhân 此thử 界giới 立lập 也dã 。 無vô 所sở 因nhân 則tắc 無vô 所sở 住trụ 。 無vô 所sở 〔# 性tánh 〕# 則tắc 常thường 遷thiên 流lưu 。 世thế 為vi 遷thiên 流lưu 。 故cố 因nhân 此thử 世thế 成thành 也dã 。 以dĩ 世thế 涉thiệp 方phương 。 以dĩ 方phương 涉thiệp 世thế 。 俱câu 成thành 十thập 二nhị 。 所sở 以dĩ 眾chúng 生sanh 正chánh 報báo 。 因nhân 果quả 和hòa 合hợp 亦diệc 成thành 十thập 二nhị 。 故cố 涉thiệp 〔# 平bình 〕# 其kỳ 間gian 者giả 。 悉tất 從tùng 其kỳ 變biến 。 此thử 世thế 界giới 顛điên 倒đảo 。 之chi 由do 也dã )# 。

孤cô 山sơn 曰viết 。 從tùng 畢tất 竟cánh 無vô 。 成thành 究cứu 竟cánh 有hữu 。 故cố 有hữu 東đông 西tây 南nam 北bắc 之chi 分phần 段đoạn 。 指chỉ 此thử 分phân 段đoạn 。 名danh 之chi 為vi 界giới 。 然nhiên 其kỳ 所sở 有hữu 。 本bổn 無vô 其kỳ 因nhân 。 故cố 云vân 非phi 因nhân 所sở 因nhân 。 此thử 惟duy 妄vọng 住trụ 。 故cố 云vân 無vô 住trụ 所sở 住trụ 。 既ký 非phi 真chân 性tánh 常thường 住trụ 。 則tắc 有hữu 過quá 現hiện 未vị 來lai 。 遷thiên 流lưu 不bất 住trụ 。 三tam 世thế 成thành 矣hĩ 。 以dĩ 世thế 涉thiệp 方phương 。 以dĩ 方phương 涉thiệp 世thế 。 俱câu 成thành 十thập 二nhị 。 所sở 以dĩ 眾chúng 生sanh 正chánh 報báo 。 因nhân 果quả 和hòa 合hợp 。 亦diệc 成thành 十thập 二nhị 也dã 。

吳ngô 興hưng 曰viết 。 第đệ 四tứ 卷quyển 方phương 世thế 相tương 涉thiệp 。 加gia 流lưu 變biến 三tam 疊điệp 。 彼bỉ 對đối 依y 報báo 。 顯hiển 於ư 正chánh 報báo 六lục 根căn 功công 德đức 各các 千thiên 二nhị 百bách 也dã 。 此thử 中trung 相tương 涉thiệp 。 以dĩ 依y 從tùng 正chánh 明minh 。 世thế 界giới 顛điên 倒đảo 。 立lập 十thập 二nhị 類loại 生sanh 也dã 。 即tức 前tiền 云vân 功công 德đức 。 此thử 云vân 顛điên 倒đảo 。 古cổ 師sư 用dụng 此thử 釋thích 前tiền 三tam 疊điệp 者giả 。 其kỳ 可khả 順thuận 乎hồ 。

是thị 故cố 世thế 界giới 。 因nhân 動động 有hữu 聲thanh 。 (# 至chí )# 窮cùng 十thập 二nhị 變biến 。 為vi 一nhất 旋toàn 復phục 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 此thử 就tựu 聲thanh 塵trần 。 當đương 體thể 為vi 因nhân 。 從tùng 因nhân 聲thanh 有hữu 色sắc 。 至chí 因nhân 味vị 知tri 法pháp 。 則tắc 展triển 轉chuyển 相tương 因nhân 。 以dĩ 顯hiển 六lục 亂loạn 之chi 相tướng 也dã 。 最tối 後hậu 知tri 法pháp 者giả 。 知tri 即tức 意ý 根căn 。 法pháp 即tức 法pháp 塵trần 。 以dĩ 後hậu 例lệ 前tiền 。 則tắc 有hữu 聞văn 聲thanh 見kiến 色sắc 等đẳng 義nghĩa 。 况# 云vân 六lục 亂loạn 妄vọng 想tưởng 。 是thị 知tri 聞văn 覺giác 知tri 見kiến 。 皆giai 歸quy 妄vọng 想tưởng )# 。

孤cô 山sơn 曰viết 。 萬vạn 物vật 皆giai 從tùng 流lưu 動động 生sanh 形hình 。 動động 則tắc 有hữu 聲thanh 。 形hình 即tức 色sắc 也dã 。 故cố 曰viết 因nhân 動động 有hữu 聲thanh 。 因nhân 聲thanh 有hữu 色sắc 。 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 。 皆giai 相tương/tướng 因nhân 而nhi 具cụ 焉yên 。 由do 此thử 六lục 境cảnh 。 發phát 起khởi 六lục 情tình 。 名danh 六lục 亂loạn 妄vọng 想tưởng 。 正chánh 為vi 惑hoặc 業nghiệp 之chi 本bổn 。 故cố 名danh 業nghiệp 性tánh 。 十thập 二nhị 類loại 生sanh 。 因nhân 此thử 輪luân 轉chuyển 也dã 。 世thế 間gian 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 。 牒điệp 上thượng 六lục 亂loạn 妄vọng 想tưởng 之chi 類loại 也dã 。 謂vị 其kỳ 區khu 分phần/phân 既ký 各các 十thập 二nhị 。 窮cùng 變biến 亦diệc 各các 十thập 二nhị 。 故cố 六lục 亂loạn 妄vọng 形hình 。 自tự 無vô 明minh 緣duyên 行hành 。 而nhi 變biến 以dĩ 至chí 老lão 死tử 。 終chung 而nhi 復phục 始thỉ 。 故cố 曰viết 窮cùng 十thập 二nhị 變biến 。 為vi 一nhất 旋toàn 復phục 。

乘thừa 此thử 輪luân 轉chuyển 。 顛điên 倒đảo 相tướng 故cố 。 (# 至chí )# 若nhược 非phi 有hữu 想tưởng 。 若nhược 非phi 無vô 想tưởng 。

(# 泐# 潭đàm 曰viết 。 明minh 業nghiệp 惑hoặc 果quả 三tam 。 而nhi 卵noãn 生sanh 胎thai 生sanh 。 等đẳng 即tức 果quả 類loại 也dã )# 。

補bổ 註chú 曰viết 。 此thử 總tổng 標tiêu 也dã 。 由do 十thập 二nhị 區khu 分phần 。 窮cùng 變biến 旋toàn 復phục 。 故cố 輪luân 轉chuyển 顛điên 倒đảo 。 各các 具cụ 十thập 二nhị 。 而nhi 變biến 化hóa 眾chúng 生sanh 。 成thành 十thập 二nhị 類loại 也dã 。

阿A 難Nan 由do 因nhân 世thế 界giới 。 虗hư 妄vọng 輪luân 迴hồi (# 至chí )# 人nhân 畜súc 龍long 仙tiên 。 其kỳ 類loại 充sung 塞tắc 。

(# 吳ngô 興hưng 曰viết 。 依y 㲉xác 而nhi 起khởi 曰viết 卵noãn 生sanh 。 含hàm 藏tạng 而nhi 出xuất 曰viết 胎thai 生sanh 。 假giả 潤nhuận 而nhi 興hưng 曰viết 濕thấp 生sanh 。 無vô 而nhi 忽hốt 有hữu 曰viết 化hóa 生sanh 。 如như 是thị 四tứ 生sanh 。 由do 內nội 心tâm 思tư 業nghiệp 為vi 因nhân 。 外ngoại 㲉xác 胎thai 藏tạng 濕thấp 潤nhuận 為vi 緣duyên 。 藉tạ 緣duyên 多đa 少thiểu 而nhi 成thành 次thứ 第đệ 。 卵noãn 生sanh 具cụ 四tứ 。 所sở 以dĩ 先tiên 說thuyết 胎thai 生sanh 。 具cụ 三tam 濕thấp 生sanh 。 具cụ 二nhị 化hóa 生sanh 。 惟duy 一nhất 謂vị 思tư 業nghiệp 也dã 。 此thử 依y 瑜du 伽già 所sở 解giải )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 卵noãn 惟duy 想tưởng 生sanh 。 虗hư 妄vọng 即tức 想tưởng 也dã 。 想tưởng 體thể 輕khinh 舉cử 。 名danh 動động 顛điên 倒đảo 。 卵noãn 以dĩ 氣khí 交giao 。 名danh 和hòa 合hợp 氣khí 成thành 。 想tưởng 多đa 升thăng 沈trầm 。 名danh 飛phi 沈trầm 亂loạn 想tưởng 。 故cố 感cảm 魚ngư 鳥điểu 飛phi 沈trầm 之chi 類loại 也dã 。 十thập 二nhị 類loại 各các 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 者giả 。 各các 由do 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 煩phiền 惱não 感cảm 變biến 也dã 。 羯yết 邏la 藍lam 云vân 凝ngưng 滑hoạt 。 入nhập 胎thai 初sơ 位vị 。 胎thai 卵noãn 未vị 分phân 之chi 相tương/tướng 也dã 。 胎thai 因nhân 情tình 有hữu 。 雜tạp 染nhiễm 即tức 情tình 也dã 。 情tình 生sanh 於ư 愛ái 。 名danh 欲dục 顛điên 倒đảo 。 胎thai 以dĩ 精tinh 交giao 。 名danh 和hòa 合hợp 滋tư 成thành 。 情tình 有hữu 偏thiên 正chánh 。 名danh 橫hoạnh/hoành 竪thụ 亂loạn 想tưởng 。 故cố 感cảm 人nhân 畜súc 橫hoạnh/hoành 竪thụ 之chi 類loại 。 遏át 蒲bồ 曇đàm 云vân 皰pháo 。 即tức 胎thai 卵noãn 漸tiệm 分phân 之chi 相tương/tướng 也dã 。 虗hư 妄vọng 雜tạp 染nhiễm 。 執chấp 著trước 留lưu 礙ngại 等đẳng 。 有hữu 情tình 皆giai 具cụ 。 但đãn 隨tùy 偏thiên 重trọng 者giả 感cảm 類loại 耳nhĩ 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 依y 㲉xác 而nhi 起khởi 。 曰viết 卵noãn 生sanh 。 携huề 李# 曰viết 。 含hàm 藏tạng 而nhi 出xuất 。 曰viết 胎thai 生sanh )# 。

由do 因nhân 世thế 界giới 。 執chấp 著trước 輪luân 迴hồi 。 (# 至chí )# 含hàm 蠢xuẩn 蝡nhuyễn 動động 。 其kỳ 類loại 充sung 塞tắc 。

(# 泐# 潭đàm 曰viết 。 假giả 潤nhuận 而nhi 興hưng 曰viết 濕thấp 生sanh 。 蔽tế 尸thi 云vân 軟nhuyễn 肉nhục 。 濕thấp 生sanh 初sơ 相tương/tướng 也dã 。 既ký 不bất 入nhập 胎thai 。 故cố 無vô 前tiền 二nhị 位vị 矣hĩ 。 十thập 生sanh 皆giai 本bổn 於ư 婬dâm 欲dục 。 起khởi 於ư 情tình 想tưởng 。 以dĩ 迷mê 情tình 愈dũ 妄vọng 故cố 。 化hóa 理lý 愈dũ 乖quai 。 以dĩ 至chí 蕩đãng 為vi 空không 散tán 。 頑ngoan 為vi 木mộc 石thạch 。 妄vọng 末mạt 雖tuy 殊thù 。 妄vọng 本bổn 一nhất 也dã )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 濕thấp 以dĩ 合hợp 感cảm 。 執chấp 著trước 即tức 合hợp 也dã 。 合hợp 由do 愛ái 滯trệ 。 觸xúc 境cảnh 趨xu 附phụ 。 名danh 趣thú 顛điên 倒đảo 。 濕thấp 以dĩ 陽dương 生sanh 。 名danh 和hòa 合hợp 煖noãn 成thành 。 所sở 趣thú 無vô 定định 。 名danh 翻phiên 覆phú 亂loạn 想tưởng 。 故cố 感cảm 蠢xuẩn 蝡nhuyễn 翻phiên 覆phú 之chi 類loại 也dã 。

由do 因nhân 世thế 界giới 。 變biến 易dị 輪luân 迴hồi 。 (# 至chí )# 轉chuyển 蛻thuế 飛phi 行hành 。 其kỳ 類loại 充sung 塞tắc 。

(# 泐# 潭đàm 曰viết 。 無vô 而nhi 忽hốt 有hữu 曰viết 生sanh 。 羯yết 南nam 云vân 硬ngạnh 肉nhục 。 蛻thuế 即tức 成thành 體thể 。 軟nhuyễn 相tương/tướng 也dã 。 下hạ 皆giai 稱xưng 羯yết 南nam 者giả 。 諸chư 類loại 通thông 稱xưng 止chỉ 此thử 。 若nhược 第đệ 五ngũ 鉢bát 羅la 奢xa 佉khư 曰viết 成thành 形hình 。 則tắc 各các 隨tùy 狀trạng 貌mạo 。 非phi 通thông 稱xưng 也dã )# 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 無vô 而nhi 忽hốt 有hữu 之chi 化hóa 。 如như 蠐# 螬# 蟲trùng 脫thoát 換hoán 。 故cố 皮bì 欣hân 取thủ 新tân 質chất 。 意ý 欲dục 飛phi 騰đằng 。 故cố 云vân 轉chuyển 蛻thuế 飛phi 行hành 也dã )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 化hóa 以dĩ 離ly 應ứng 。 變biến 易dị 即tức 離ly 也dã 。 離ly 此thử 託thác 彼bỉ 。 名danh 假giả 顛điên 倒đảo 。 觸xúc 類loại 而nhi 變biến 。 名danh 和hòa 合hợp 觸xúc 成thành 。 轉chuyển 故cố 趣thú 新tân 。 名danh 新tân 故cố 亂loạn 想tưởng 。 故cố 感cảm 報báo 亦diệc 爾nhĩ 。 蛻thuế 脫thoát 故cố 趣thú 新tân 也dã 。 如như 虫trùng 為vi 蝶# 。 則tắc 轉chuyển 行hành 為vi 飛phi 。 如như 雀tước 為vi 蛤# 。 則tắc 蛻thuế 飛phi 為vi 潛tiềm 。 凡phàm 以dĩ 不bất 同đồng 形hình 而nhi 相tương/tướng 禪thiền 。 皆giai 轉chuyển 蛻thuế 也dã 。

由do 因nhân 世thế 界giới 。 留lưu 礙ngại 輪luân 迴hồi 。 (# 至chí )# 休hưu 咎cữu 精tinh 明minh 。 其kỳ 類loại 充sung 塞tắc 。

(# 溫ôn 陵lăng 曰viết 。 一nhất 切thiết 精tinh 明minh 神thần 物vật 。 皆giai 情tình 耀diệu 也dã 。 其kỳ 想tưởng 已dĩ 結kết 。 成thành 精tinh 耀diệu 故cố 。 但đãn 有hữu 色sắc 而nhi 已dĩ 。 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 八bát 十thập 神thần 皆giai 因nhân 留lưu 礙ngại 想tưởng 元nguyên 。 成thành 此thử 精tinh 耀diệu 。 此thử 雖tuy 至chí 精tinh 至chí 神thần 。 亦diệc 未vị 離ly 乎hồ 乘thừa 彼bỉ 輪luân 轉chuyển 顛điên 倒đảo 相tương/tướng 也dã )# 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 此thử 有hữu 色sắc 者giả 。 精tinh 耀diệu 留lưu 礙ngại 。 即tức 業nghiệp 果quả 之chi 色sắc 。 故cố 有hữu 休hưu 咎cữu 吉cát 凶hung 之chi 殊thù )# 。

資tư 中trung 曰viết 。 事sự 日nhật 月nguyệt 水thủy 火hỏa 。 和hòa 合hợp 光quang 明minh 。 堅kiên 執chấp 不bất 捨xả 。 障chướng 隔cách 不bất 通thông 。 名danh 為vi 留lưu 礙ngại 。 精tinh 明minh 顯hiển 著trứ 。 因nhân 此thử 受thọ 生sanh 。 故cố 名danh 色sắc 相tướng 。 星tinh 辰thần 日nhật 月nguyệt 吉cát 者giả 為vi 休hưu 。 凶hung 者giả 為vi 咎cữu 。 至chí 于vu 爝# 火hỏa 蚌# 珠châu 。 皆giai 是thị 此thử 類loại 。

由do 因nhân 世thế 界giới 。 銷tiêu 散tán 輪luân 迴hồi 。 (# 至chí )# 空không 散tán 銷tiêu 沉trầm 。 其kỳ 類loại 充sung 塞tắc 。

(# 資tư 中trung 曰viết 。 此thử 有hữu 想tưởng 無vô 色sắc 。 而nhi 不bất 成thành 業nghiệp 體thể 故cố 。 亦diệc 稱xưng 羯yết 南nam 。 又hựu 有hữu 惑hoặc 業nghiệp 昏hôn 重trọng/trùng 。 形hình 色sắc 銷tiêu 磨ma 。 體thể 合hợp 空không 昧muội 。 識thức 附phụ 陰ấm 隱ẩn 。 亦diệc 空không 散tán 銷tiêu 沉trầm 類loại 也dã )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 厭yếm 者giả 著trước 空không 。 滅diệt 身thân 歸quy 無vô 。 名danh 銷tiêu 散tán 輪luân 迴hồi 。 迷mê 漏lậu 無vô 聞văn 。 名danh 惑hoặc 顛điên 倒đảo 。 厭yếm 有hữu 歸quy 無vô 。 則tắc 依y 晦hối 昧muội 空không 故cố 。 和hòa 合hợp 暗ám 成thành 。 而nhi 名danh 陰ấm 隱ẩn 亂loạn 想tưởng 。 即tức 無vô 色sắc 界giới 外ngoại 道đạo 類loại 也dã 。

由do 因nhân 世thế 界giới 。 罔võng 象tượng 輪luân 迴hồi 。 (# 至chí )# 神thần 鬼quỷ 精tinh 靈linh 。 其kỳ 類loại 充sung 塞tắc 。

(# 溫ôn 陵lăng 曰viết 。 虗hư 妄vọng 失thất 真chân 。 邪tà 著trước 影ảnh 像tượng 。 無vô 所sở 託thác 相tương/tướng 。 從tùng 憶ức 想tưởng 生sanh 。 於ư 罔võng 象tượng 中trung 。 潛tiềm 結kết 貌mạo 狀trạng 。 其kỳ 神thần 不bất 明minh 。 而nhi 幽u 為vi 鬼quỷ 。 精tinh 不bất 全toàn 而nhi 散tán 為vi 靈linh 。 無vô 有hữu 實thật 色sắc 。 但đãn 有hữu 想tưởng 相tương/tướng )# 。

資tư 中trung 曰viết 。 蹈đạo 跡tích 附phụ 影ảnh 之chi 類loại 。 皆giai 從tùng 憶ức 想tưởng 所sở 生sanh 。 論luận 因nhân 或hoặc 如như 。 外ngoại 道đạo 凡phàm 夫phu 。 詞từ 禱đảo 神thần 明minh 。 託thác 附phụ 形hình 像tượng 。 終chung 身thân 奉phụng 事sự 。 志chí 慕mộ 靈linh 通thông 。 因nhân 果quả 相tương 酬thù 。 故cố 生sanh 其kỳ 類loại 。

由do 因nhân 世thế 界giới 。 愚ngu 鈍độn 輪luân 迴hồi 。 (# 至chí )# 化hóa 為vi 土thổ 木mộc 金kim 石thạch 。 其kỳ 類loại 充sung 塞tắc 。

(# 溫ôn 陵lăng 曰viết 。 不bất 了liễu 諦đế 理lý 。 則tắc 頑ngoan 冥minh 無vô 知tri 。 而nhi 精tinh 神thần 化hóa 為vi 。 土thổ 木mộc 金kim 石thạch 也dã )# 。

(# 携huề 李# 曰viết 。 知tri 精tinh 神thần 化hóa 為vi 。 土thổ 木mộc 金kim 石thạch 。 無vô 復phục 情tình 想tưởng 。 即tức 枯khô 槁cảo 也dã 。 如như 劫kiếp 毗tỳ 羅la 之chi 石thạch 。 燕yên 昭chiêu 墓mộ 之chi 木mộc 。 鄭trịnh 人nhân 緩hoãn 之chi 。 此thử 皆giai 精tinh 神thần 之chi 化hóa 也dã )# 。

資tư 中trung 曰viết 。 外ngoại 道đạo 計kế 無vô 情tình 有hữu 命mạng 。 金kim 石thạch 堅kiên 牢lao 。 或hoặc 習tập 定định 灰hôi 凝ngưng 。 思tư 專chuyên 枯khô 槁cảo 。 心tâm 隨tùy 境cảnh 變biến 。 遇ngộ 物vật 成thành 形hình 。 如như 華hoa 表biểu 生sanh 精tinh 黃hoàng 頭đầu 化hóa 石thạch 之chi 類loại 。 是thị 也dã 。

由do 因nhân 世thế 界giới 。 相tương 待đãi 輪luân 迴hồi 。 (# 至chí )# 以dĩ 鰕# 為vi 目mục 。 其kỳ 類loại 充sung 塞tắc 。

(# 溫ôn 陵lăng 曰viết 。 水thủy 母mẫu 之chi 類loại 。 以dĩ 水thủy 沫mạt 為vi 體thể 。 以dĩ 鰕# 為vi 目mục 。 本bổn 非phi 有hữu 色sắc 。 待đãi 物vật 成thành 色sắc 。 不bất 能năng 自tự 用dụng 。 待đãi 物vật 有hữu 用dụng 。 迷mê 失thất 天thiên 真chân 。 綿miên 著trước 浮phù 偽ngụy 。 彼bỉ 此thử 異dị 質chất 。 染nhiễm 緣duyên 相tương/tướng 合hợp 。 故cố 曰viết 因nhân 依y )# 。

資tư 中trung 曰viết 。 和hòa 合hợp 巧xảo 偽ngụy 。 改cải 故cố 作tác 新tân 。 或hoặc 假giả 託thác 因nhân 依y 。 遞đệ 為vi 形hình 勢thế 。 資tư 身thân 養dưỡng 命mạng 。 業nghiệp 果quả 相tương/tướng 循tuần 。 不bất 從tùng 自tự 類loại 受thọ 身thân 。 故cố 名danh 非phi 有hữu 色sắc 相tướng 等đẳng 。 有hữu 情tình 身thân 內nội 。 八bát 萬vạn 戶hộ 蟲trùng 。 並tịnh 是thị 此thử 類loại 。

由do 因nhân 世thế 界giới 。 相tương 引dẫn 輪luân 迴hồi 。 (# 至chí )# 咒chú 詛trớ 厭yếm 生sanh 。 其kỳ 類loại 充sung 塞tắc 。

(# 溫ôn 陵lăng 曰viết 。 邪tà 業nghiệp 相tương/tướng 引dẫn 。 使sử 性tánh 情tình 顛điên 倒đảo 。 而nhi 乘thừa 咒chú 託thác 識thức 。 不bất 由do 生sanh 理lý 妄vọng 隨tùy 呼hô 〔# 名danh 〕# 即tức 世thế 間gian 邪tà 術thuật 咒chú 詛trớ 。 精tinh 魅mị 厭yếm 物vật 。 因nhân 而nhi 有hữu 生sanh 者giả 也dã )# 。

資tư 中trung 曰viết 。 有hữu 一nhất 類loại 生sanh 。 因nhân 聲thanh 呼hô 名danh 。 引dẫn 發phát 性tánh 成thành 。 如như 蝦hà 蟆# 等đẳng 。 以dĩ 聲thanh 附phụ 卵noãn 。 論luận 因nhân 或hoặc 是thị 樂nhạo/nhạc/lạc 為vi 淫dâm 聲thanh 。 習tập 以dĩ 生sanh 著trước 。 從tùng 自tự 性tánh 類loại 。 不bất 假giả 他tha 成thành 。 名danh 非phi 無vô 色sắc 相tướng 。 藉tạ 聲thanh 誕đản 質chất 。 故cố 云vân 無vô 色sắc 。

由do 因nhân 世thế 界giới 。 合hợp 妄vọng 輪luân 迴hồi 。 (# 至chí )# 異dị 質chất 相tương 成thành 。 其kỳ 類loại 充sung 塞tắc 。

(# 溫ôn 陵lăng 曰viết 。 二nhị 妄vọng 相tương/tướng 合hợp 。 性tánh 情tình 罔võng 昧muội 。 異dị 質chất 相tương 成thành 。 生sanh 理lý 回hồi 互hỗ 。 如như 彼bỉ 蒲bồ 盧lô 。 本bổn 為vi 桑tang 蟲trùng 。 非phi 有hữu 蜂phong 想tưởng 。 而nhi 成thành 蜂phong 想tưởng )# 。

資tư 中trung 曰viết 。 誣vu 罔võng 取thủ 他tha 。 納nạp 為vì 己kỷ 有hữu 。 名danh 罔võng 顛điên 倒đảo 。 背bối/bội 親thân 向hướng 義nghĩa 。 寄ký 死tử 託thác 孤cô 。 忘vong 本bổn 蒸chưng 嘗thường 。 認nhận 彼bỉ 宗tông 嗣tự 。 是thị 其kỳ 因nhân 也dã 。

吳ngô 興hưng 曰viết 。 以dĩ 異dị 質chất 故cố 。 非phi 有hữu 想tưởng 相tướng 。 以dĩ 相tương/tướng 成thành 故cố 。 成thành 想tưởng 羯yết 南nam 。

由do 因nhân 世thế 界giới 。 怨oán 害hại 輪luân 迴hồi 。 (# 至chí )# 皆giai 遭tao 其kỳ 食thực 。 其kỳ 類loại 充sung 塞tắc 。

(# 孤cô 山sơn 曰viết 。 土thổ/độ 梟kiêu 破phá 鏡kính 。 孟# 康khang 曰viết 。 梟kiêu 鳥điểu 名danh 也dã 。 食thực 母mẫu 。 破phá 鏡kính 。 食thực 父phụ 。 黃hoàng 帝đế 欲dục 絕tuyệt 其kỳ 類loại 。 使sử 百bách 物vật 祠từ 用dụng 之chi 。 破phá 鏡kính 如như 貙# 而nhi 虎hổ 眼nhãn 。 今kim 云vân 鳥điểu 者giả 。 恐khủng 譯dịch 人nhân 誤ngộ 。 或hoặc 鳥điểu 字tự 合hợp 是thị 等đẳng 字tự 。 後hậu 人nhân 妄vọng 改cải 耳nhĩ )# 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 怨oán 害hại 相tương/tướng 酬thù 。 傷thương 殺sát 相tương 反phản 。 生sanh 理lý 恠# 誕đản 。 棄khí 絕tuyệt 倫luân 義nghĩa 。 故cố 感cảm 土thổ/độ 梟kiêu 之chi 類loại 。 因nhân 土thổ/độ 塊khối 毒độc 果quả 成thành 形hình 。 非phi 無vô 鳥điểu 想tưởng 。 而nhi 本bổn 無vô 想tưởng 也dã 。

資tư 中trung 曰viết 。 父phụ 母mẫu 有hữu 愛ái 。 名danh 非phi 無vô 想tưởng 相tướng 。 怨oán 無vô 有hữu 愛ái 。 故cố 云vân 無vô 想tưởng 。 問vấn 。 既ký 是thị 怨oán 對đối 。 無vô 感cảm 生sanh 緣duyên 。 何hà 得đắc 用dụng 附phụ 而nhi 生sanh 。 怨oán 中trung 有hữu 愛ái 。 答đáp 。 如như 畜súc 猪trư 羊dương 。 貪tham 殺sát 故cố 養dưỡng 。 豈khởi 非phi 怨oán 中trung 亦diệc 有hữu 愛ái 乎hồ 。

是thị 名danh 眾chúng 生sanh 。 十thập 二nhị 種chủng 類loại 。

溫ôn 陵lăng 曰viết 。 此thử 皆giai 不bất 了liễu 。 妙diệu 覺giác 明minh 心tâm 。 迷mê 陷hãm 情tình 欲dục 。 積tích 妄vọng 發phát 生sanh 。 望vọng 隨tùy 輪luân 轉chuyển 。 非phi 正chánh 修tu 行hành 。 莫mạc 能năng 免miễn 脫thoát 。 故cố 下hạ 文văn 示thị 以dĩ 除trừ 妄vọng 修tu 證chứng 之chi 法pháp 焉yên 。