妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 玄Huyền 義Nghĩa 釋Thích 籤 ( 第Đệ 卷Quyển 第Đệ 卷Quyển )
Quyển 0001
隋Tùy 智Trí 顗 說Thuyết 灌Quán 頂Đảnh 記Ký 唐Đường 湛Trạm 然Nhiên 釋Thích
妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 。 玄huyền 義nghĩa 釋thích 籤# 卷quyển 第đệ 四tứ 。 祿lộc 四tứ 。
隋tùy 天thiên 台thai 智trí 者giả 大đại 師sư 說thuyết
門môn 人nhân 灌quán 頂đảnh 記ký
唐đường 天thiên 台thai 沙Sa 門Môn 湛trạm 然nhiên 釋thích
○# 七thất 得đắc 用dụng 不bất 得đắc 用dụng 者giả 得đắc 謂vị 自tự 證chứng 用dụng 利lợi 他tha 也dã 於ư 中trung 為vi 二nhị 先tiên 標tiêu 。
七thất 明minh 得đắc 用dụng 不bất 得đắc 用dụng 者giả 。
○# 次thứ 釋thích 釋thích 中trung 又hựu 二nhị 初sơ 舉cử 極cực 果quả 。
夫phu 四tứ 悉tất 檀đàn 獨độc 有hữu 如Như 來Lai 究cứu 竟cánh 具cụ 得đắc 微vi 妙diệu 能năng 用dụng 。
○# 次thứ 舉cử 因nhân 人nhân 因nhân 人nhân 中trung 二nhị 先tiên 標tiêu 列liệt 四tứ 句cú 。
下hạ 地địa 已dĩ 去khứ 得đắc 用dụng 不bất 同đồng 凡phàm 有hữu 四tứ 句cú 不bất 得đắc 不bất 用dụng 得đắc 而nhi 不bất 用dụng 不bất 得đắc 而nhi 用dụng 亦diệc 得đắc 亦diệc 用dụng 。
○# 次thứ 解giải 釋thích 釋thích 中trung 凡phàm 夫phu 及cập 四tứ 教giáo 不bất 同đồng 。
凡phàm 夫phu 外ngoại 道đạo 苦khổ 集tập 流lưu 轉chuyển 尚thượng 不bất 能năng 知tri 。 四tứ 悉tất 檀đàn 名danh 字tự 誰thùy 論luận 其kỳ 得đắc 既ký 其kỳ 不bất 得đắc 云vân 何hà 能năng 用dụng 也dã 。
○# 初sơ 藏tạng 通thông 兩lưỡng 教giáo 各các 分phần/phân 二Nhị 乘Thừa 與dữ 菩Bồ 薩Tát 別biệt 釋thích 初sơ 三tam 藏tạng 二Nhị 乘Thừa 中trung 先tiên 聲Thanh 聞Văn 次thứ 支chi 佛Phật 初sơ 聲Thanh 聞Văn 中trung 二nhị 初sơ 明minh 得đắc 而nhi 不bất 能năng 用dụng 。 次thứ 假giả 令linh 下hạ 明minh 用dụng 而nhi 不bất 當đương 同đồng 不bất 能năng 用dụng 。
若nhược 三tam 藏tạng 教giáo 二Nhị 乘Thừa 殷ân 勤cần 自tự 行hành 者giả 知tri 苦khổ 斷đoạn 集tập 。 修tu 道Đạo 證chứng 滅diệt 入nhập 真chân 亦diệc 名danh 為vi 得đắc 不bất 度độ 眾chúng 生sanh 故cố 不bất 能năng 用dụng 。
初sơ 文văn 可khả 解giải 。
○# 次thứ 文văn 具cụ 明minh 不bất 能năng 用dụng 四tứ 悉tất 之chi 相tướng 能năng 稱xưng 機cơ 故cố 方phương 名danh 能năng 用dụng 聲Thanh 聞Văn 借tá 使sử 欲dục 利lợi 於ư 他tha 而nhi 差sai 機cơ 故cố 不bất 能năng 用dụng 故cố 云vân 假giả 令linh 於ư 中trung 初sơ 舉cử 滿mãn 願nguyện 通thông 明minh 差sai 機cơ 。
假giả 令linh 用dụng 者giả 差sai 機cơ 不bất 當đương 故cố 淨tịnh 名danh 訶ha 滿mãn 願nguyện 云vân 不bất 知tri 人nhân 根căn 不bất 應ưng 說thuyết 法Pháp 。 無vô 以dĩ 穢uế 食thực 。 置trí 於ư 寶bảo 器khí 。
○# 次thứ 如như 富phú 樓lâu 那na 下hạ 約ước 四tứ 悉tất 一nhất 一nhất 皆giai 先tiên 出xuất 人nhân 次thứ 結kết 不bất 能năng 用dụng 。
如như 富phú 樓lâu 那na 九cửu 旬tuần 化hóa 外ngoại 道đạo 反phản 被bị 蚩xi 笑tiếu 文Văn 殊Thù 暫tạm 往vãng 師sư 徒đồ 皆giai 伏phục 此thử 是thị 不bất 知tri 樂nhạo 欲dục 不bất 能năng 用dụng 世thế 界giới 悉tất 檀đàn 也dã 如như 身thân 子tử 教giáo 二nhị 弟đệ 子tử 善thiện 根căn 不bất 發phát 更cánh 生sanh 邪tà 疑nghi 此thử 不bất 能năng 用dụng 為vi 人nhân 悉tất 檀đàn 也dã 如như 五ngũ 百bách 羅La 漢Hán 。 為vi 迦ca 絺hy 那na 說thuyết 四Tứ 諦Đế 都đô 無vô 利lợi 益ích 。 佛Phật 為vi 說thuyết 不bất 淨tịnh 觀quán 。 即tức 得đắc 破phá 惡ác 此thử 不bất 能năng 用dụng 對đối 治trị 悉tất 檀đàn 也dã 如như 身thân 子tử 不bất 度độ 福phước 增tăng 大đại 醫y 不bất 治trị 小tiểu 醫y 拱củng 手thủ 五ngũ 百bách 皆giai 不bất 度độ 佛Phật 度độ 即tức 得đắc 羅La 漢Hán 。 此thử 不bất 能năng 用dụng 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 悉tất 檀đàn 也dã 。
初sơ 文văn 云vân 如như 富phú 樓lâu 那na 九cửu 旬tuần 化hóa 外ngoại 道đạo 如như 止Chỉ 觀Quán 第đệ 六lục 記ký 身thân 子tử 差sai 機cơ 如như 止Chỉ 觀Quán 第đệ 七thất 記ký 迦ca 絺hy 那na 如như 止Chỉ 觀Quán 第đệ 九cửu 記ký 如như 身thân 子tử 不bất 度độ 福phước 增tăng 者giả 論luận 云vân 此thử 比Bỉ 丘Khâu 宿túc 生sanh 為vi 魚ngư 身thân 長trường 七thất 百bách 由do 旬tuần 。 宿túc 曾tằng 聞văn 法Pháp 雖tuy 墮đọa 魚ngư 中trung 宿túc 種chúng 猶do 在tại 時thời 有hữu 商thương 主chủ 。 將tương 諸chư 商thương 人nhân 。 入nhập 海hải 採thải 寶bảo 。 忽hốt 見kiến 流lưu 急cấp 船thuyền 向hướng 白bạch 山sơn 兼kiêm 見kiến 三tam 日nhật 並tịnh 現hiện 即tức 白bạch 海hải 師sư 海hải 師sư 曰viết 禍họa 哉tai 非phi 三tam 日nhật 也dã 二nhị 是thị 魚ngư 目mục 一nhất 是thị 天thiên 日nhật 白bạch 山sơn 者giả 魚ngư 齒xỉ 也dã 必tất 入nhập 魚ngư 腹phúc 船thuyền 中trung 諸chư 人nhân 各các 稱xưng 所sở 事sự 中trung 有hữu 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 。 稱xưng 南nam 謨mô 佛Phật 魚ngư 聞văn 佛Phật 名danh 。 即tức 自tự 念niệm 言ngôn 。 此thử 佛Phật 弟đệ 子tử 我ngã 昔tích 亦diệc 佛Phật 弟đệ 子tử 即tức 忍nhẫn 死tử 合hợp 口khẩu 水thủy 流lưu 便tiện 退thoái 魚ngư 因nhân 捨xả 命mạng 風phong 吹xuy 屍thi 上thượng 岸ngạn 神thần 生sanh 值trị 佛Phật 身thân 子tử 及cập 五ngũ 百bách 皆giai 不bất 度độ 佛Phật 度độ 得đắc 果quả 佛Phật 令linh 按án 行hành 海hải 畔bạn 見kiến 骨cốt 山sơn 高cao 七thất 千thiên 由do 旬tuần 。 山sơn 北bắc 日nhật 所sở 不bất 照chiếu 。 迴hồi 來lai 白bạch 佛Phật 佛Phật 言ngôn 是thị 汝nhữ 身thân 骨cốt 問vấn 曰viết 魚ngư 身thân 長trường 七thất 百bách 由do 旬tuần 。 所sở 見kiến 骨cốt 山sơn 高cao 七thất 千thiên 由do 旬tuần 。 何hà 故cố 身thân 小tiểu 而nhi 骨cốt 山sơn 大đại 耶da 答đáp 或hoặc 恐khủng 字tự 悞ngộ 應ưng 是thị 七thất 十thập 耳nhĩ 大đại 醫y 等đẳng 者giả 身thân 子tử 為vi 大đại 醫y 五ngũ 百bách 為vi 小tiểu 醫y 。
(# △# 次thứ 支chi 佛Phật )# 。
支chi 佛Phật 亦diệc 然nhiên 是thị 名danh 得đắc 而nhi 不bất 用dụng 也dã 。
支chi 佛Phật 亦diệc 然nhiên 者giả 據cứ 理lý 既ký 不bất 知tri 機cơ 明minh 知tri 不bất 能năng 用dụng 四tứ 雖tuy 有hữu 部bộ 行hành 但đãn 是thị 悲bi 心tâm 如như 身thân 子tử 云vân 我ngã 非phi 知tri 機cơ 但đãn 憐lân 愍mẫn 故cố 而nhi 為vi 說thuyết 法Pháp 。 可khả 以dĩ 比tỉ 聲Thanh 聞Văn 知tri 也dã 。
次thứ 明minh 三tam 藏tạng 教giáo 菩Bồ 薩Tát 者giả 雖tuy 知tri 苦khổ 集tập 修tu 道Đạo 止chỉ 伏phục 結kết 惑hoặc 未vị 有hữu 滅diệt 證chứng 但đãn 得đắc 三tam 悉tất 檀đàn 雖tuy 未vị 得đắc 一nhất 而nhi 能năng 用dụng 四tứ 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 如như 病bệnh 導đạo 師sư 具cụ 足túc 船thuyền 栰phạt 身thân 在tại 此thử 岸ngạn 而nhi 度độ 人nhân 彼bỉ 岸ngạn 常thường 以dĩ 化hóa 人nhân 為vi 事sự 自tự 未vị 得đắc 度độ 。 先tiên 度độ 人nhân 是thị 為vi 不bất 得đắc 而nhi 用dụng 。
次thứ 明minh 三tam 藏tạng 菩Bồ 薩Tát 未vị 得đắc 滅Diệt 諦Đế 名danh 未vị 得đắc 一nhất 具cụ 能năng 用dụng 四tứ 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 下hạ 釋thích 不bất 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 稱xưng 病bệnh 導đạo 師sư 。
通thông 教giáo 二Nhị 乘Thừa 體thể 門môn 雖tuy 巧xảo 得đắc 而nhi 不bất 用dụng 與dữ 三tam 藏tạng 同đồng 也dã 通thông 教giáo 菩Bồ 薩Tát 初sơ 心tâm 至chí 六lục 地địa 亦diệc 得đắc 亦diệc 用dụng 用dụng 而nhi 未vị 巧xảo 七thất 地địa 入nhập 假giả 其kỳ 用dụng 則tắc 勝thắng 也dã 。
通thông 教giáo 菩Bồ 薩Tát 六lục 地địa 未vị 巧xảo 者giả 與dữ 羅La 漢Hán 齊tề 雖tuy 亦diệc 說thuyết 法Pháp 不bất 能năng 稱xưng 機cơ 故cố 云vân 未vị 巧xảo 。
若nhược 別biệt 教giáo 十thập 住trụ 但đãn 得đắc 析tích 法pháp 體thể 法pháp 兩lưỡng 種chủng 四tứ 悉tất 檀đàn 而nhi 未vị 能năng 用dụng 。 十thập 行hành 方phương 能năng 用dụng 十thập 迴hồi 向hướng 進tiến 得đắc 相tương 似tự 四tứ 悉tất 檀đàn 亦diệc 能năng 相tương 似tự 用dụng 登đăng 地địa 分phần/phân 真chân 得đắc 亦diệc 分phần/phân 真chân 用dụng 。
別biệt 教giáo 十thập 向hướng 既ký 進tiến 脩tu 中trung 道đạo 故cố 相tương 似tự 中trung 道đạo 其kỳ 用dụng 勝thắng 前tiền 登đăng 地địa 已dĩ 去khứ 任nhậm 運vận 真chân 應ưng 。
圓viên 教giáo 五ngũ 品phẩm 弟đệ 子tử 未vị 能năng 得đắc 用dụng 六lục 根căn 清thanh 淨tịnh 。 相tương 似tự 得đắc 用dụng 初sơ 住trụ 分phần/phân 真chân 得đắc 用dụng 也dã 唯duy 佛Phật 究cứu 竟cánh 得đắc 究cứu 竟cánh 用dụng 。
○# 八bát 明minh 權quyền 實thật 者giả 先tiên 標tiêu 。
八bát 明minh 四tứ 悉tất 檀đàn 權quyền 實thật 者giả 。
○# 次thứ 釋thích 釋thích 中trung 二nhị 先tiên 正chánh 釋thích 次thứ 料liệu 簡giản 先tiên 正chánh 釋thích 中trung 二nhị 初sơ 重trọng/trùng 指chỉ 前tiền 對đối 諦đế 。
四Tứ 諦Đế 各các 辨biện 四tứ 悉tất 檀đàn 者giả 此thử 通thông 途đồ 說thuyết 耳nhĩ 。
未vị 判phán 權quyền 實thật 故cố 云vân 通thông 途đồ 。
○# 次thứ 正chánh 釋thích 中trung 二nhị 初sơ 四tứ 教giáo 次thứ 五ngũ 味vị 初sơ 文văn 自tự 四tứ 初sơ 三tam 藏tạng 中trung 又hựu 四tứ 初sơ 引dẫn 論luận 總tổng 判phán 。
釋thích 論luận 云vân 諸chư 經kinh 多đa 說thuyết 三tam 悉tất 檀đàn 不bất 說thuyết 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 者giả 。 此thử 指chỉ 三tam 藏tạng 。
言ngôn 釋thích 論luận 云vân 諸chư 經kinh 多đa 說thuyết 三tam 悉tất 檀đàn 等đẳng 者giả 此thử 是thị 大đại 小tiểu 相tương 對đối 而nhi 說thuyết 即tức 指chỉ 三tam 藏tạng 經kinh 為vi 諸chư 經kinh 般Bát 若Nhã 為vi 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 各các 有hữu 其kỳ 意ý 。
○# 次thứ 三tam 藏tạng 下hạ 示thị 教giáo 觀quán 體thể 。
三tam 藏tạng 多đa 說thuyết 因nhân 緣duyên 生sanh 生sanh 事sự 相tướng 滅diệt 色sắc 取thủ 空không 少thiểu 說thuyết 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。
非phi 無vô 空không 理lý 但đãn 非phi 即tức 空không 故cố 云vân 少thiểu 耳nhĩ 。
○# 三tam 就tựu 三tam 藏tạng 菩Bồ 薩Tát 下hạ 且thả 許hứa 當đương 教giáo 以dĩ 論luận 三tam 四tứ 。
就tựu 三tam 藏tạng 菩Bồ 薩Tát 但đãn 約ước 三tam 悉tất 檀đàn 明minh 四tứ 若nhược 就tựu 佛Phật 即tức 具cụ 四tứ 。
言ngôn 約ước 三tam 悉tất 以dĩ 明minh 四tứ 者giả 非phi 但đãn 無vô 中trung 道đạo 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 亦diệc 無vô 真Chân 諦Đế 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 且thả 據cứ 緣duyên 真chân 伏phục 惑hoặc 邊biên 說thuyết 立lập 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 名danh 耳nhĩ 故cố 云vân 約ước 三Tam 明Minh 四tứ 又hựu 明minh 四tứ 者giả 能năng 為vì 他tha 說thuyết 。 四tứ 故cố 云vân 明minh 四tứ 自tự 行hành 但đãn 得đắc 三tam 耳nhĩ 。
○# 四tứ 雖tuy 爾nhĩ 下hạ 正chánh 判phán 屬thuộc 權quyền 。
雖tuy 爾nhĩ 終chung 是thị 拙chuyết 度độ 權quyền 逗đậu 小tiểu 機cơ 也dã 。
○# 次thứ 通thông 教giáo 中trung 亦diệc 四tứ 初sơ 形hình 前tiền 立lập 名danh 。
若nhược 通thông 教giáo 四Tứ 諦Đế 明minh 四tứ 悉tất 檀đàn 體thể 法pháp 即tức 真chân 其kỳ 門môn 則tắc 巧xảo 。
○# 次thứ 故cố 下hạ 引dẫn 論luận 證chứng 巧xảo 。
故cố 釋thích 論luận 云vân 今kim 欲dục 說thuyết 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 悉tất 檀đàn 故cố 說thuyết 摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 經kinh 。
且thả 約ước 即tức 空không 明minh 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。
○# 三tam 就tựu 佛Phật 下hạ 當đương 教giáo 判phán 得đắc 。
就tựu 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 皆giai 得đắc 有hữu 四tứ 。
○# 四tứ 而nhi 約ước 下hạ 正chánh 判phán 屬thuộc 權quyền 。
而nhi 約ước 方phương 便tiện 真Chân 諦Đế 以dĩ 明minh 悉tất 檀đàn 猶do 屬thuộc 權quyền 也dã 。
○# 次thứ 別biệt 教giáo 中trung 三tam 初sơ 形hình 前tiền 。
若nhược 別biệt 教giáo 四Tứ 諦Đế 明minh 四tứ 悉tất 檀đàn 約ước 於ư 中trung 道đạo 此thử 意ý 則tắc 深thâm 。
○# 次thứ 而nhi 猶do 下hạ 望vọng 後hậu 。
而nhi 猶do 是thị 歷lịch 別biệt 別biệt 相tướng 未vị 融dung 。
○# 三tam 教giáo 道đạo 下hạ 正chánh 判phán 屬thuộc 權quyền 。
教giáo 道đạo 是thị 權quyền 此thử 則tắc 非phi 妙diệu 。
○# 次thứ 圓viên 教giáo 中trung 二nhị 初sơ 亦diệc 形hình 前tiền 。
今kim 圓viên 教giáo 四Tứ 諦Đế 明minh 四tứ 悉tất 檀đàn 其kỳ 相tương/tướng 圓viên 融dung 最tối 實thật 之chi 說thuyết 。
○# 次thứ 故cố 四tứ 悉tất 下hạ 正chánh 判phán 是thị 妙diệu 。
故cố 四tứ 悉tất 檀đàn 是thị 實thật 是thị 妙diệu 。
(# △# 次thứ 五ngũ 味vị )# 。
若nhược 用dụng 此thử 權quyền 實thật 約ước 五ngũ 味vị 教giáo 者giả 乳nhũ 教giáo 則tắc 有hữu 四tứ 權quyền 四tứ 實thật 酪lạc 教giáo 但đãn 有hữu 四tứ 權quyền 生sanh 酥tô 則tắc 有hữu 十thập 二nhị 權quyền 四tứ 實thật 熟thục 酥tô 則tắc 有hữu 八bát 權quyền 四tứ 實thật 涅Niết 槃Bàn 十thập 二nhị 權quyền 四tứ 實thật 法pháp 華hoa 四tứ 種chủng 俱câu 實thật (# 云vân 云vân )# 。
次thứ 約ước 五ngũ 味vị 中trung 可khả 見kiến 。
○# 次thứ 料liệu 簡giản 中trung 五ngũ 重trùng 問vấn 答đáp 。
(# △# 初sơ 一nhất 問vấn 答đáp )# 。
問vấn 三tam 藏tạng 菩Bồ 薩Tát 雖tuy 得đắc 四tứ 悉tất 檀đàn 望vọng 通thông 教giáo 但đãn 成thành 三tam 悉tất 檀đàn 今kim 通thông 教giáo 望vọng 別biệt 教giáo 云vân 何hà 答đáp 有hữu 二nhị 義nghĩa 當đương 通thông 是thị 得đắc 四tứ 望vọng 別biệt 但đãn 得đắc 三tam 。
初sơ 問vấn 中trung 云vân 菩Bồ 薩Tát 雖tuy 得đắc 四tứ 此thử 亦diệc 約ước 三tam 論luận 四tứ 如như 前tiền 答đáp 中trung 通thông 教giáo 既ký 無vô 中trung 道đạo 義nghĩa 當đương 無vô 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。
(# △# 二nhị 一nhất 問vấn 答đáp )# 。
問vấn 別biệt 教giáo 望vọng 圓viên 亦diệc 爾nhĩ 不bất 答đáp 不bất 例lệ 圓viên 別biệt 證chứng 道đạo 同đồng 故cố 。
(# △# 三tam 一nhất 問vấn 答đáp )# 。
竝tịnh 曰viết 三tam 藏tạng 通thông 教giáo 俱câu 證chứng 真Chân 諦Đế 亦diệc 應ưng 俱câu 得đắc 四tứ 答đáp 三tam 藏tạng 真Chân 諦Đế 雖tuy 同đồng 菩Bồ 薩Tát 不bất 斷đoạn 惑hoặc 故cố 闕khuyết 一nhất 圓viên 別biệt 俱câu 斷đoạn 惑hoặc 是thị 故cố 俱câu 四tứ 。
三tam 藏tạng 菩Bồ 薩Tát 不bất 斷đoạn 惑hoặc 者giả 若nhược 以dĩ 二Nhị 乘Thừa 望vọng 通thông 即tức 同đồng 得đắc 四tứ 。
(# △# 四tứ 一nhất 問vấn 答đáp )# 。
又hựu 竝tịnh 三tam 藏tạng 通thông 等đẳng 雖tuy 四tứ 而nhi 三tam 可khả 是thị 權quyền 別biệt 教giáo 四tứ 而nhi 不bất 三tam 應ưng 非phi 是thị 權quyền 答đáp 三tam 藏tạng 通thông 教giáo 教giáo 證chứng 俱câu 是thị 權quyền 故cố 但đãn 三tam 無vô 四tứ 別biệt 教giáo 教giáo 道đạo 權quyền 證chứng 道đạo 實thật 從tùng 證chứng 則tắc 四tứ 從tùng 教giáo 則tắc 權quyền 。
言ngôn 從tùng 證chứng 則tắc 四tứ 從tùng 教giáo 則tắc 權quyền 而nhi 不bất 云vân 從tùng 教giáo 則tắc 三tam 者giả 教giáo 道đạo 證chứng 道đạo 俱câu 說thuyết 有hữu 四tứ 但đãn 權quyền 實thật 不bất 同đồng 故cố 不bất 云vân 三tam 。
(# △# 五ngũ 一nhất 問vấn 答đáp )# 。
又hựu 竝tịnh 證chứng 道đạo 有hữu 四tứ 教giáo 道đạo 應ưng 三tam 答đáp 若nhược 取thủ 地địa 前tiền 為vi 教giáo 道đạo 應ưng 如như 所sở 問vấn (# 云vân 云vân )# 。
若nhược 取thủ 地địa 前tiền 為vi 教giáo 道đạo 者giả 既ký 有hữu 若nhược 取thủ 之chi 言ngôn 當đương 知tri 初Sơ 地Địa 以dĩ 去khứ 仍nhưng 有hữu 教giáo 道đạo 之chi 義nghĩa 具cụ 如như 止Chỉ 觀Quán 第đệ 三tam 記ký 。
○# 九cửu 開khai 顯hiển 中trung 二nhị 初sơ 標tiêu 。
九cửu 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 者giả 。
○# 次thứ 釋thích 釋thích 中trung 二nhị 初sơ 正chánh 開khai 次thứ 料liệu 簡giản 初sơ 正chánh 開khai 中trung 二nhị 初sơ 明minh 施thí 開khai 之chi 意ý 次thứ 正chánh 約ước 前tiền 四tứ 時thời 論luận 開khai 以dĩ 會hội 法pháp 華hoa 初sơ 文văn 又hựu 三tam 初sơ 通thông 明minh 諸chư 法pháp 本bổn 實thật 次thứ 大đại 悲bi 下hạ 施thí 權quyền 三tam 今kim 開khai 下hạ 顯hiển 實thật 。
一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 莫mạc 不bất 皆giai 妙diệu 一nhất 色sắc 一nhất 香hương 無vô 非phi 中trung 道đạo 眾chúng 生sanh 情tình 隔cách 於ư 妙diệu 耳nhĩ 。
初sơ 文văn 者giả 法pháp 既ký 本bổn 妙diệu 麤thô 由do 物vật 情tình 故cố 知tri 但đãn 開khai 其kỳ 情tình 理lý 自tự 復phục 本bổn 。
○# 施thí 權quyền 中trung 二nhị 初sơ 正chánh 施thí 。
大đại 悲bi 順thuận 物vật 不bất 與dữ 世thế 諍tranh 是thị 故cố 明minh 諸chư 權quyền 實thật 不bất 同đồng 。
○# 次thứ 無vô 量lượng 義nghĩa 下hạ 引dẫn 證chứng 。
故cố 無vô 量lượng 義nghĩa 云vân 四tứ 十thập 餘dư 年niên 。 三Tam 法Pháp 四Tứ 果Quả 。 二nhị 道đạo 不bất 合hợp 。
○# 三tam 今kim 開khai 下hạ 正chánh 開khai 開khai 中trung 又hựu 二nhị 初sơ 約ước 法pháp 通thông 開khai 明minh 施thí 化hóa 本bổn 意ý 。
今kim 開khai 方phương 便tiện 門môn 。 示thị 真chân 實thật 相tướng 。 唯duy 以dĩ 一nhất 大đại 事sự 因nhân 緣duyên 。 但đãn 說thuyết 無vô 上thượng 道Đạo 。 開khai 佛Phật 知tri 見kiến 。 悉tất 使sử 得đắc 入nhập 究cứu 竟cánh 實thật 相tướng 。
○# 次thứ 除trừ 滅diệt 下hạ 寄ký 二Nhị 乘Thừa 難nạn/nan 開khai 以dĩ 明minh 開khai 相tương/tướng 。
除trừ 滅diệt 化hóa 城thành 即tức 是thị 決quyết 麤thô 皆giai 至chí 寶bảo 所sở 即tức 是thị 入nhập 妙diệu 。
麤thô 既ký 即tức 是thị 妙diệu 化hóa 城thành 即tức 是thị 寶bảo 所sở 故cố 也dã 。
○# 次thứ 若nhược 乳nhũ 下hạ 正chánh 約ước 四tứ 時thời 明minh 開khai 又hựu 二nhị 初sơ 正chánh 開khai 次thứ 方Phương 等Đẳng 下hạ 明minh 開khai 分phân 齊tề 。
若nhược 乳nhũ 教giáo 四tứ 妙diệu 與dữ 今kim 妙diệu 不bất 殊thù 唯duy 決quyết 其kỳ 四tứ 權quyền 入nhập 今kim 之chi 妙diệu 是thị 故cố 文văn 云vân 菩Bồ 薩Tát 聞văn 是thị 法Pháp 。 疑nghi 網võng 皆giai 已dĩ 除trừ 。 即tức 此thử 意ý 也dã 決quyết 酪lạc 教giáo 四tứ 權quyền 生sanh 酥tô 十thập 二nhị 權quyền 熟thục 酥tô 八bát 權quyền 皆giai 得đắc 入nhập 妙diệu 故cố 文văn 云vân 千thiên 二nhị 百bách 羅La 漢Hán 。 悉tất 亦diệc 當đương 作tác 佛Phật 。 又hựu 云vân 決quyết 了liễu 聲Thanh 聞Văn 法Pháp 。 是thị 眾chúng 經Kinh 之chi 王vương 。 聞văn 已dĩ 諦đế 思tư 惟duy 。 得đắc 近cận 無vô 上thượng 道Đạo 。
乳nhũ 及cập 二nhị 酥tô 中trung 別biệt 教giáo 四tứ 悉tất 雖tuy 有hữu 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 並tịnh 約ước 教giáo 道đạo 故cố 云vân 唯duy 決quyết 四tứ 權quyền 生sanh 酥tô 十thập 二nhị 權quyền 熟thục 酥tô 八bát 權quyền 皆giai 得đắc 入nhập 妙diệu 生sanh 熟thục 酥tô 中trung 決quyết 權quyền 引dẫn 證chứng 但đãn 云vân 千thiên 二nhị 百bách 羅La 漢Hán 。 及cập 決quyết 了liễu 聲Thanh 聞Văn 法Pháp 。 者giả 前tiền 證chứng 乳nhũ 教giáo 已dĩ 引dẫn 菩Bồ 薩Tát 菩Bồ 薩Tát 。 義nghĩa 同đồng 不bất 繁phồn 文văn 故cố 不bất 重trọng/trùng 引dẫn 之chi 既ký 云vân 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 除trừ 疑nghi 網võng 驗nghiệm 知tri 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 須tu 會hội 三tam 。
(# △# 次thứ 明minh 開khai 分phân 齊tề )# 。
方Phương 等Đẳng 般Bát 若Nhã 所sở 論luận 妙diệu 者giả 亦diệc 與dữ 今kim 妙diệu 不bất 殊thù 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 其kỳ 意ý 在tại 此thử 。
方Phương 等Đẳng 般Bát 若Nhã 至chí 在tại 此thử 者giả 開khai 分phân 齊tề 中trung 亦diệc 應ưng 云vân 華hoa 嚴nghiêm 文văn 無vô 者giả 畧lược 驗nghiệm 彼bỉ 三tam 部bộ 圓viên 教giáo 無vô 殊thù 法pháp 華hoa 之chi 圓viên 判phán 頓đốn 獨độc 在tại 華hoa 嚴nghiêm 信tín 是thị 妄vọng 生sanh 疣vưu 贅# 況huống 法pháp 本bổn 妙diệu 隔cách 在tại 物vật 情tình 法pháp 華hoa 已dĩ 開khai 翻phiên 降giáng/hàng 為vi 漸tiệm 十thập 如như 實thật 境cảnh 妙diệu 卻khước 為vi 麤thô 佛Phật 之chi 知tri 見kiến 。 貶biếm 歸quy 菩Bồ 薩Tát 藥dược 王vương 十thập 譬thí 歎thán 教giáo 聖thánh 說thuyết 成thành 虛hư 法Pháp 師sư 三tam 世thế 校giảo 量lượng 通thông 為vi 不bất 實thật 分phân 身thân 佛Phật 集tập 寶bảo 塔tháp 涌dũng 空không 徒đồ 屈khuất 來lai 儀nghi 證chứng 斯tư 漸tiệm 教giáo 同đồng 異dị 之chi 相tướng 不bất 可khả 具cụ 論luận 一nhất 家gia 教giáo 門môn 足túc 堪kham 搜sưu 檢kiểm 如như 何hà 獨độc 異dị 黜truất 茲tư 妙diệu 經kinh 。
問vấn 曰viết 決quyết 諸chư 權quyền 悉tất 檀đàn 同đồng 成thành 妙diệu 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 為vi 當đương 爾nhĩ 不phủ 。
次thứ 料liệu 簡giản 中trung 問vấn 決quyết 諸chư 權quyền 悉tất 檀đàn 至chí 不bất 爾nhĩ 者giả 問vấn 意ý 者giả 若nhược 決quyết 麤thô 入nhập 妙diệu 為vi 決quyết 諸chư 麤thô 四tứ 悉tất 同đồng 入nhập 妙diệu 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 悉tất 為vi 自tự 決quyết 世thế 界giới 入nhập 世thế 界giới 乃nãi 至chí 決quyết 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 入nhập 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 耶da 云vân 不bất 爾nhĩ 者giả 若nhược 不bất 如như 此thử 為vi 如như 後hậu 意ý 耶da 亦diệc 有hữu 本bổn 云vân 為vi 當đương 爾nhĩ 不bất 恐khủng 人nhân 悞ngộ 改cải 耳nhĩ 。
答đáp 決quyết 權quyền 入nhập 妙diệu 自tự 在tại 無vô 礙ngại 。 假giả 令linh 妙diệu 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 不bất 隔cách 於ư 三tam 三tam 不bất 隔cách 一nhất 一nhất 三tam 自tự 在tại 今kim 且thả 作tác 一nhất 種chủng 解giải 釋thích 也dã 。
答đáp 意ý 者giả 二nhị 意ý 俱câu 通thông 故cố 云vân 自tự 在tại 言ngôn 假giả 令linh 者giả 如như 初sơ 問vấn 意ý 縱túng/tung 令linh 盡tận 入nhập 妙diệu 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 妙diệu 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 既ký 不bất 隔cách 三tam 與dữ 第đệ 二nhị 義nghĩa 亦diệc 何hà 別biệt 故cố 云vân 一nhất 三tam 自tự 在tại 今kim 文văn 且thả 作tác 一nhất 種chủng 解giải 者giả 順thuận 第đệ 二nhị 意ý 對đối 開khai 五ngũ 章chương 名danh 義nghĩa 順thuận 故cố 若nhược 唯duy 入nhập 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 但đãn 得đắc 對đối 體thể 餘dư 義nghĩa 則tắc 闕khuyết 。
○# 若nhược 決quyết 下hạ 用dụng 第đệ 二nhị 意ý 一nhất 一nhất 別biệt 對đối 初sơ 世thế 界giới 中trung 二nhị 初sơ 正chánh 會hội 次thứ 亦diệc 是thị 下hạ 示thị 相tương/tướng 會hội 入nhập 。
若nhược 決quyết 諸chư 權quyền 世thế 界giới 悉tất 檀đàn 為vi 妙diệu 世thế 界giới 悉tất 檀đàn 者giả 即tức 是thị 對đối 於ư 釋thích 名danh 妙diệu 也dã 。
世thế 界giới 秖kỳ 是thị 諸chư 法pháp 決quyết 彼bỉ 諸chư 麤thô 同đồng 入nhập 此thử 妙diệu 故cố 成thành 妙diệu 名danh 。
○# 次thứ 示thị 相tương/tướng 會hội 入nhập 中trung 二nhị 初sơ 約ước 法pháp 說thuyết 周chu 意ý 次thứ 譬thí 說thuyết 周chu 意ý 。
亦diệc 是thị 九cửu 法Pháp 界Giới 十thập 如như 是thị 性tánh 相tướng 之chi 名danh 同đồng 成thành 佛Phật 法Pháp 界Giới 性tánh 相tướng 。 攝nhiếp 一nhất 切thiết 名danh 也dã 。
初sơ 法pháp 說thuyết 中trung 七thất 方phương 便tiện 同đồng 成thành 佛Phật 乘thừa 。
亦diệc 是thị 會hội 天thiên 性tánh 定định 父phụ 子tử 更canh 與dữ 作tác 字tự 。 名danh 之chi 為vi 兒nhi 。 我ngã 實thật 汝nhữ 父phụ 。 汝nhữ 實thật 我ngã 子tử 也dã 。
譬thí 說thuyết 中trung 二Nhị 乘Thừa 之chi 名danh 同đồng 稱xưng 菩Bồ 薩Tát 汝nhữ 等đẳng 所sở 行hành 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 所sở 行hành 既ký 成thành 菩Bồ 薩Tát 之chi 道Đạo 。 行hành 人nhân 豈khởi 獨độc 猶do 名danh 二Nhị 乘Thừa 。
若nhược 決quyết 諸chư 權quyền 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 悉tất 檀đàn 為vi 妙diệu 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 悉tất 檀đàn 者giả 即tức 對đối 經kinh 體thể 妙diệu 也dã 即tức 是thị 開khai 佛Phật 知tri 見kiến 。 示thị 真chân 實thật 相tướng 。 引dẫn 至chí 寶bảo 所sở 也dã 。
次thứ 決quyết 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 以dĩ 四tứ 悉tất 義nghĩa 隨tùy 於ư 五ngũ 章chương 故cố 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 居cư 次thứ 佛Phật 所sở 知tri 見kiến 及cập 所sở 至chí 寶bảo 所sở 並tịnh 屬thuộc 理lý 故cố 。
若nhược 決quyết 諸chư 權quyền 為vi 人nhân 悉tất 檀đàn 為vi 妙diệu 為vi 人nhân 悉tất 檀đàn 者giả 即tức 是thị 對đối 宗tông 妙diệu 也dã 如như 此thử 經Kinh 云vân 各các 賜tứ 諸chư 子tử 等đẳng 一nhất 大đại 車xa 也dã 。
次thứ 會hội 為vi 人nhân 中trung 引dẫn 證chứng 云vân 大đại 車xa 者giả 車xa 方phương 為vi 因nhân 道Đạo 場Tràng 為vi 果quả 。
若nhược 決quyết 諸chư 權quyền 對đối 治trị 悉tất 檀đàn 入nhập 妙diệu 對đối 治trị 悉tất 檀đàn 者giả 即tức 是thị 對đối 用dụng 妙diệu 也dã 文văn 云vân 以dĩ 此thử 寶bảo 珠châu 用dụng 貿mậu 所sở 須tu 又hựu 云vân 如như 此thử 良lương 藥dược 今kim 留lưu 在tại 此thử 。 可khả 用dụng 服phục 之chi 勿vật 憂ưu 不bất 差sai 經Kinh 云vân 正chánh 直trực 捨xả 方phương 便tiện 。 但đãn 說thuyết 無vô 上thượng 道Đạo 。 動động 執chấp 生sanh 疑nghi 佛Phật 當đương 為vi 除trừ 斷đoạn 。 令linh 盡tận 無vô 有hữu 餘dư 。 又hựu 云vân 我ngã 已dĩ 得đắc 漏lậu 盡tận 。 聞văn 亦diệc 除trừ 憂ưu 惱não 也dã 。
次thứ 會hội 對đối 治trị 中trung 引dẫn 證chứng 云vân 以dĩ 此thử 寶bảo 珠châu 用dụng 貿mậu 所sở 須tu 者giả 方phương 便tiện 教giáo 中trung 法pháp 有hữu 限hạn 量lượng 非phi 即tức 非phi 妙diệu 是thị 故cố 艱gian 難nan 如như 勤cần 力lực 求cầu 索sách 。 實thật 理lý 無vô 竭kiệt 疑nghi 盡tận 信tín 全toàn 如như 寶bảo 珠châu 無vô 價giá 貿mậu 物vật 無vô 盡tận 究cứu 除trừ 貧bần 苦khổ 莫mạc 若nhược 如như 意ý 此thử 良lương 藥dược 等đẳng 思tư 之chi 可khả 知tri 是thị 故cố 貿mậu 麤thô 病bệnh 差sai 並tịnh 是thị 對đối 治trị 之chi 別biệt 名danh 。
若nhược 是thị 分phân 別biệt 諸chư 權quyền 四tứ 悉tất 檀đàn 同đồng 異dị 決quyết 入nhập 此thử 經Kinh 妙diệu 悉tất 檀đàn 中trung 不bất 復phục 見kiến 同đồng 異dị 昔tích 所sở 未vị 曾tằng 說thuyết 今kim 皆giai 當đương 得đắc 聞văn 。 即tức 是thị 妙diệu 不bất 同đồng 異dị 即tức 對đối 教giáo 相tương/tướng 妙diệu 也dã 即tức 如như 文văn 云vân 雖tuy 示thị 種chủng 種chủng 道đạo 。 其kỳ 實thật 為vì 一Nhất 乘Thừa 。 雖tuy 分phân 別biệt 諸chư 同đồng 異dị 為vi 顯hiển 不bất 同đồng 異dị 說thuyết 無vô 分phân 別biệt 法Pháp 也dã 。
此thử 中trung 判phán 教giáo 以dĩ 辨biện 同đồng 異dị 本bổn 顯hiển 於ư 同đồng 故cố 本bổn 迹tích 二nhị 門môn 爾nhĩ 前tiền 未vị 說thuyết 因nhân 茲tư 開khai 廢phế 莫mạc 不bất 咸hàm 聞văn 。
○# 十thập 通thông 經kinh 者giả 又hựu 二nhị 初sơ 問vấn 。
十thập 通thông 經kinh 者giả 問vấn 今kim 以dĩ 四tứ 悉tất 檀đàn 通thông 此thử 經Kinh 此thử 經Kinh 何hà 文văn 明minh 四tứ 悉tất 檀đàn 耶da 。
○# 次thứ 答đáp 答đáp 中trung 二nhị 先tiên 總tổng 舉cử 。
答đáp 文văn 中trung 處xứ 處xứ 皆giai 有hữu 。 此thử 意ý 不bất 能năng 具cụ 引dẫn 今kim 略lược 引dẫn 迹tích 本bổn 兩lưỡng 文văn 。
○# 次thứ 別biệt 釋thích 釋thích 中trung 先tiên 釋thích 次thứ 結kết 釋thích 中trung 二nhị 先tiên 迹tích 次thứ 本bổn 迹tích 中trung 二nhị 先tiên 列liệt 經kinh 次thứ 釋thích 本bổn 文văn 亦diệc 然nhiên 。
方phương 便tiện 品phẩm 云vân 知tri 眾chúng 生sanh 諸chư 行hạnh 。 深thâm 心tâm 之chi 所sở 念niệm 。 過quá 去khứ 所sở 習tập 業nghiệp 。 欲dục 性tánh 精tinh 進tấn 力lực 。 及cập 諸chư 根căn 利lợi 鈍độn 。 以dĩ 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。 譬thí 喻dụ 亦diệc 言ngôn 辭từ 。 隨tùy 應ứng 方phương 便tiện 說thuyết 。 此thử 豈khởi 非phi 是thị 四tứ 悉tất 檀đàn 之chi 語ngữ 耶da 。
(# △# 次thứ 釋thích )# 。
欲dục 者giả 即tức 是thị 樂nhạo 欲dục 世thế 界giới 悉tất 檀đàn 也dã 性tánh 者giả 是thị 智trí 慧tuệ 性tánh 為vi 人nhân 悉tất 檀đàn 也dã 精tinh 進tấn 力lực 即tức 是thị 破phá 惡ác 對đối 治trị 悉tất 檀đàn 也dã 諸chư 根căn 利lợi 鈍độn 。 即tức 是thị 兩lưỡng 人nhân 得đắc 悟ngộ 不bất 同đồng 即tức 是thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 悉tất 檀đàn 也dã 。
(# △# 次thứ 本bổn 中trung 先tiên 列liệt 經kinh )# 。
又hựu 壽thọ 量lượng 品phẩm 云vân 如Như 來Lai 明minh 見kiến 。 無vô 有hữu 錯thác 謬mậu 。 以dĩ 諸chư 眾chúng 生sanh 。 有hữu 種chủng 種chủng 性tánh 。 種chủng 種chủng 欲dục 種chủng 種chủng 行hành 種chủng 種chủng 憶ức 想tưởng 分phân 別biệt 故cố 。 欲dục 令linh 生sanh 諸chư 善thiện 根căn 。 以dĩ 若nhược 干can 因nhân 緣duyên 。 譬thí 喻dụ 言ngôn 辭từ 。 種chủng 種chủng 說thuyết 法Pháp 。 所sở 作tác 佛Phật 事sự 。 未vị 曾tằng 暫tạm 廢phế 。
(# △# 次thứ 釋thích )# 。
種chủng 種chủng 性tánh 者giả 即tức 是thị 為vi 人nhân 種chủng 種chủng 欲dục 者giả 即tức 是thị 世thế 界giới 種chủng 種chủng 行hành 者giả 即tức 是thị 對đối 治trị 種chủng 種chủng 憶ức 想tưởng 分phân 別biệt 。 即tức 是thị 推thôi 理lý 轉chuyển 邪tà 憶ức 想tưởng 得đắc 見kiến 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。
迹tích 之chi 與dữ 本bổn 俱câu 以dĩ 性tánh 為vi 生sanh 善thiện 善thiện 性tánh 在tại 往vãng 故cố 也dã 俱câu 以dĩ 進tiến 力lực 及cập 行hành 為vi 對đối 治trị 並tịnh 舉cử 能năng 治trị 行hành 也dã 根căn 舉cử 能năng 悟ngộ 之chi 人nhân 想tưởng 舉cử 能năng 見kiến 之chi 心tâm 此thử 少thiểu 異dị 耳nhĩ 故cố 同đồng 有hữu 四tứ 悉tất 。
○# 兩lưỡng 處xứ 下hạ 結kết 。
兩lưỡng 處xứ 明minh 文văn 四tứ 義nghĩa 具cụ 足túc 而nhi 皆giai 言ngôn 為vì 眾chúng 生sanh 說thuyết 法Pháp 。 豈khởi 非phi 四tứ 悉tất 檀đàn 設thiết 教giáo 之chi 明minh 證chứng 也dã 。
(# △# 七thất 番phiên 共cộng 解giải 竟cánh )# 。
可khả 知tri 。
○# 次thứ 第đệ 二nhị 別biệt 解giải 者giả 初sơ 重trọng/trùng 略lược 標tiêu 五ngũ 章chương 前tiền 已dĩ 列liệt 竟cánh 今kim 於ư 五ngũ 中trung 初sơ 廣quảng 釋thích 名danh 中trung 二nhị 初sơ 開khai 章chương 。
第đệ 二nhị 別biệt 解giải 五ngũ 章chương 初sơ 釋thích 名danh 為vi 四tứ 一nhất 判phán 通thông 別biệt 二nhị 定định 前tiền 後hậu 三tam 出xuất 舊cựu 四tứ 正chánh 解giải 。
○# 次thứ 解giải 釋thích 釋thích 中trung 自tự 四tứ 初sơ 釋thích 初sơ 門môn 中trung 為vi 三tam 初sơ 於ư 今kim 經kinh 自tự 立lập 次thứ 立lập 此thử 下hạ 明minh 立lập 名danh 意ý 三tam 問vấn 下hạ 料liệu 簡giản 。
妙diệu 法Pháp 蓮liên 華hoa 名danh 異dị 眾chúng 典điển 別biệt 也dã 俱câu 稱xưng 為vi 經kinh 通thông 也dã 。
初sơ 文văn 者giả 雖tuy 在tại 今kim 經kinh 與dữ 他tha 對đối 辨biện 不bất 無vô 通thông 別biệt 若nhược 妙diệu 法Pháp 蓮liên 華hoa 名danh 之chi 與dữ 義nghĩa 俱câu 異dị 他tha 經kinh 經kinh 之chi 一nhất 字tự 名danh 與dữ 他tha 同đồng 義nghĩa 與dữ 他tha 異dị 今kim 從tùng 名danh 通thông 故cố 云vân 通thông 耳nhĩ 。
○# 次thứ 立lập 名danh 意ý 者giả 以dĩ 何hà 緣duyên 故cố 。 立lập 此thử 經Kinh 名danh 名danh 既ký 該cai 乎hồ 一nhất 部bộ 一nhất 部bộ 意ý 不bất 逾du 三tam 故cố 名danh 既ký 通thông 別biệt 不bất 同đồng 三tam 意ý 亦diệc 隨tùy 名danh 通thông 別biệt 故cố 釋thích 此thử 三tam 意ý 麤thô 妙diệu 甄chân 分phần/phân 教giáo 行hành 理lý 殊thù 通thông 別biệt 異dị 轍triệt 今kim 釋thích 此thử 三tam 又hựu 為vi 四tứ 意ý 初sơ 標tiêu 次thứ 列liệt 三tam 釋thích 四tứ 結kết 。
(# △# 立lập 此thử 下hạ 標tiêu 謂vị 教giáo 下hạ 列liệt )# 。
立lập 此thử 二nhị 名danh 凡phàm 約ước 三tam 意ý 謂vị 教giáo 行hành 理lý 。
初sơ 二nhị 如như 文văn 。
○# 三tam 釋thích 中trung 二nhị 先tiên 通thông 解giải 通thông 別biệt 次thứ 別biệt 解giải 通thông 別biệt 通thông 謂vị 通thông 於ư 諸chư 經kinh 教giáo 行hành 及cập 理lý 別biệt 謂vị 別biệt 在tại 圓viên 詮thuyên 之chi 教giáo 初sơ 通thông 釋thích 中trung 二nhị 先tiên 略lược 次thứ 廣quảng 。
從tùng 緣duyên 故cố 教giáo 別biệt 從tùng 說thuyết 故cố 教giáo 通thông 從tùng 能năng 契khế 故cố 行hành 別biệt 從tùng 所sở 契khế 故cố 行hành 通thông 理lý 從tùng 名danh 故cố 別biệt 名danh 從tùng 理lý 故cố 通thông 略lược 說thuyết 竟cánh 。
初sơ 略lược 者giả 一nhất 代đại 聖thánh 教giáo 諸chư 名danh 之chi 下hạ 無vô 不bất 具cụ 此thử 教giáo 行hành 理lý 三tam 無vô 不bất 以dĩ 別biệt 而nhi 契khế 於ư 通thông 無vô 不bất 以dĩ 通thông 而nhi 應ưng 於ư 別biệt 故cố 此thử 三tam 中trung 通thông 攝nhiếp 佛Phật 法Pháp 故cố 教giáo 則tắc 機cơ 應ưng 相tương 對đối 行hành 則tắc 因nhân 果quả 相tương 對đối 理lý 則tắc 名danh 實thật 相tướng 對đối 亦diệc 是thị 事sự 理lý 相tương 對đối 若nhược 無vô 此thử 三tam 雙song 通thông 別biệt 虛hư 設thiết 。
○# 次thứ 廣quảng 釋thích 中trung 自tự 三tam 初sơ 約ước 教giáo 中trung 二nhị 釋thích 結kết 釋thích 中trung 二nhị 初sơ 明minh 別biệt 。
夫phu 教giáo 本bổn 應ứng 機cơ 機cơ 冝# 不bất 同đồng 故cố 部bộ 部bộ 別biệt 異dị 。
○# 次thứ 金kim 口khẩu 下hạ 通thông 。
金kim 口khẩu 梵Phạm 聲thanh 通thông 是thị 佛Phật 說thuyết 。
○# 次thứ 故cố 通thông 下hạ 結kết 也dã 。
故cố 通thông 別biệt 二nhị 名danh 也dã 。
○# 次thứ 約ước 行hành 中trung 亦diệc 二nhị 釋thích 結kết 釋thích 中trung 初sơ 別biệt 次thứ 大đại 論luận 下hạ 引dẫn 小tiểu 以dĩ 例lệ 初sơ 別biệt 中trung 又hựu 二nhị 先tiên 立lập 次thứ 引dẫn 證chứng 並tịnh 是thị 約ước 通thông 論luận 別biệt 且thả 從tùng 別biệt 以dĩ 明minh 別biệt 如như 云vân 法Pháp 寶bảo 即tức 通thông 種chủng 種chủng 故cố 別biệt 。
約ước 行hành 者giả 泥Nê 洹Hoàn 真chân 法Pháp 寶bảo 眾chúng 生sanh 以dĩ 種chủng 種chủng 門môn 入nhập 。
○# 次thứ 引dẫn 證chứng 中trung 先tiên 寄ký 小tiểu 各các 說thuyết 即tức 別biệt 俱câu 正chánh 故cố 通thông 。
如như 五ngũ 百bách 比Bỉ 丘Khâu 。 各các 說thuyết 身thân 因nhân 佛Phật 言ngôn 無vô 非phi 正chánh 說thuyết 。
言ngôn 各các 說thuyết 身thân 因nhân 者giả 涅Niết 槃Bàn 三tam 十thập 二nhị 釋thích 隨tùy 自tự 意ý 語ngữ 中trung 云vân 如như 五ngũ 百bách 比Bỉ 丘Khâu 。 問vấn 身thân 子tử 云vân 佛Phật 說thuyết 身thân 因nhân 何hà 者giả 是thị 耶da 。 身thân 子tử 答đáp 云vân 汝nhữ 等đẳng 亦diệc 各các 得đắc 正chánh 解giải 脫thoát 。 自tự 應ưng 知tri 之chi 何hà 緣duyên 方phương 更cánh 作tác 如như 是thị 問vấn 。 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 言ngôn 我ngã 等đẳng 未vị 得đắc 正chánh 解giải 脫thoát 。 時thời 意ý 謂vị 無vô 明minh 即tức 是thị 身thân 因nhân 作tác 是thị 觀quán 時thời 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 有hữu 說thuyết 愛ái 有hữu 說thuyết 行hành 乃nãi 至chí 飲ẩm 食thực 。 五ngũ 欲dục 如như 是thị 五ngũ 百bách 各các 各các 說thuyết 已dĩ 。 所sở 解giải 已dĩ 共cộng 往vãng 佛Phật 所sở 。 稽khể 首thủ 右hữu 遶nhiễu 而nhi 坐tọa 各các 說thuyết 己kỷ 解giải 身thân 子tử 曰viết 誰thùy 為vi 正chánh 說thuyết 佛Phật 言ngôn 無vô 非phi 正chánh 說thuyết 。
○# 次thứ 寄ký 大đại 中trung 各các 入nhập 故cố 別biệt 不bất 二nhị 故cố 通thông 。
三tam 十thập 二nhị 菩Bồ 薩Tát 各các 入nhập 不bất 二nhị 法Pháp 門môn 。 文Văn 殊Thù 稱xưng 善thiện 。
三tam 十thập 二nhị 菩Bồ 薩Tát 入nhập 不bất 二nhị 法Pháp 門môn 。 者giả 既ký 有hữu 能năng 入nhập 之chi 門môn 門môn 皆giai 趣thú 理lý 準chuẩn 例lệ 五ngũ 百bách 三tam 十thập 二nhị 亦diệc 無vô 非phi 正chánh 說thuyết 此thử 舉cử 大đại 小tiểu 兩lưỡng 乘thừa 能năng 趣thú 之chi 行hành 。
(# △# 次thứ 引dẫn 小tiểu 為vi 例lệ )# 。
大đại 論luận 明minh 阿a 那na 波ba 那na 。 皆giai 是thị 摩Ma 訶Ha 衍Diên 。 以dĩ 不bất 可khả 得đắc 故cố 。
次thứ 例lệ 中trung 不bất 可khả 得đắc 即tức 是thị 理lý 也dã 舉cử 劣liệt 況huống 勝thắng 觀quán 息tức 尚thượng 即tức 是thị 理lý 況huống 大đại 小tiểu 兩lưỡng 乘thừa 能năng 趣thú 之chi 行hành 。
○# 當đương 知tri 下hạ 結kết 又hựu 二nhị 先tiên 結kết 。
當đương 知tri 從tùng 行hành 則tắc 別biệt 所sở 契khế 則tắc 同đồng 。
○# 次thứ 引dẫn 證chứng 。
求cầu 那na 跋bạt 摩ma 云vân 諸chư 論luận 各các 異dị 端đoan 修tu 行hành 理lý 無vô 二nhị (# 云vân 云vân )# 。
○# 次thứ 理lý 中trung 三tam 初sơ 立lập 次thứ 引dẫn 證chứng 三tam 結kết 。
約ước 理lý 者giả 理lý 則tắc 不bất 二nhị 名danh 字tự 非phi 一nhất 。
初sơ 文văn 不bất 二nhị 故cố 通thông 非phi 一nhất 故cố 別biệt 。
○# 證chứng 中trung 二nhị 文văn 例lệ 立lập 可khả 知tri 。
智Trí 度Độ 云vân 般Bát 若Nhã 是thị 一nhất 法pháp 佛Phật 說thuyết 種chủng 種chủng 名danh 大đại 經Kinh 云vân 解giải 脫thoát 亦diệc 爾nhĩ 多đa 諸chư 名danh 字tự 如như 天Thiên 帝Đế 釋Thích 。 有hữu 千thiên 種chủng 名danh 。
先tiên 引dẫn 大đại 論luận 次thứ 引dẫn 大đại 經kinh 中trung 云vân 解giải 脫thoát 亦diệc 爾nhĩ 多đa 諸chư 名danh 字tự 者giả 大đại 師sư 在tại 靈linh 石thạch 寺tự 一nhất 夏hạ 講giảng 百bách 句cú 解giải 脫thoát 每mỗi 於ư 一nhất 句cú 作tác 百bách 句cú 解giải 釋thích 是thị 則tắc 解giải 脫thoát 。 有hữu 萬vạn 名danh 字tự 如như 天Thiên 帝Đế 釋Thích 。 有hữu 千thiên 種chủng 名danh 者giả 亦diệc 名danh 憍Kiều 尸Thi 迦Ca 。 亦diệc 名danh 婆bà 蹉sa 婆bà 亦diệc 名danh 婆bà 佉khư 婆bà 亦diệc 名danh 因Nhân 陀Đà 羅La 。 亦diệc 名danh 千thiên 眼nhãn 天thiên 亦diệc 名danh 舍xá 脂chi 夫phu 亦diệc 名danh 金kim 剛cang 寶bảo 頂đảnh 亦diệc 名danh 寶bảo 幢tràng 等đẳng 。
○# 名danh 異dị 下hạ 結kết 名danh 異dị 故cố 別biệt 體thể 一nhất 故cố 通thông 。
名danh 異dị 故cố 別biệt 理lý 一nhất 故cố 通thông 。
(# △# 次thứ 別biệt 解giải 通thông 別biệt )# 。
今kim 稱xưng 妙diệu 法Pháp 之chi 經kinh 即tức 是thị 教giáo 之chi 通thông 別biệt 各các 賜tứ 諸chư 子tử 等đẳng 一nhất 大đại 車xa 。 乘thừa 是thị 寶bảo 乘thừa 直trực 至chí 道Đạo 場Tràng 。 即tức 行hành 之chi 通thông 別biệt 或hoặc 言ngôn 實thật 相tướng 或hoặc 言ngôn 佛Phật 知tri 見kiến 大Đại 乘Thừa 家gia 業nghiệp 一nhất 地địa 實thật 事sự 寶bảo 所sở 繫hệ 珠châu 平bình 等đẳng 大đại 慧tuệ 。 等đẳng 即tức 是thị 理lý 之chi 通thông 別biệt 。
別biệt 中trung 云vân 今kim 稱xưng 等đẳng 者giả 妙diệu 法Pháp 是thị 別biệt 異dị 餘dư 經kinh 故cố 經kinh 即tức 是thị 通thông 通thông 名danh 經kinh 故cố 故cố 知tri 今kim 經kinh 通thông 別biệt 始thỉ 自tự 如như 是thị 終chung 乎hồ 而nhi 退thoái 莫mạc 非phi 佛Phật 說thuyết 俱câu 是thị 妙diệu 法Pháp 從tùng 始thỉ 至chí 終chung 。 咸hàm 別biệt 並tịnh 通thông 於ư 此thử 教giáo 通thông 別biệt 中trung 詮thuyên 於ư 行hành 理lý 通thông 別biệt 故cố 知tri 本bổn 迹tích 無vô 非phi 因nhân 果quả 及cập 名danh 實thật 故cố 不bất 可khả 徧biến 引dẫn 故cố 略lược 示thị 方phương 隅ngung 粗thô 引dẫn 譬thí 喻dụ 以dĩ 示thị 行hành 之chi 通thông 別biệt 及cập 方phương 便tiện 中trung 實thật 相tướng 等đẳng 為vi 理lý 通thông 別biệt 譬thí 喻dụ 中trung 者giả 諸chư 子tử 習tập 因nhân 不bất 同đồng 即tức 是thị 行hành 別biệt 等đẳng 賜tứ 大đại 車xa 直trực 至chí 道Đạo 場Tràng 。 即tức 是thị 行hành 通thông 大đại 車xa 是thị 所sở 乘thừa 通thông 理lý 道Đạo 場Tràng 是thị 所sở 契khế 實thật 相tướng 乃nãi 至chí 大đại 慧tuệ 之chi 名danh 亦diệc 是thị 名danh 別biệt 一nhất 一nhất 別biệt 名danh 咸hàm 從tùng 理lý 立lập 即tức 是thị 理lý 通thông 此thử 是thị 今kim 經kinh 理lý 之chi 通thông 別biệt 具cụ 如như 下hạ 釋thích 中trung 更cánh 廣quảng 明minh 之chi 。
○# 四tứ 約ước 此thử 下hạ 結kết 。
約ước 此thử 三tam 義nghĩa 故cố 立lập 兩lưỡng 名danh 也dã 。
○# 次thứ 料liệu 簡giản 中trung 先tiên 問vấn 次thứ 答đáp 。
問vấn 教giáo 主chủ 不bất 同đồng 設thiết 教giáo 亦diệc 異dị 云vân 何hà 而nhi 言ngôn 。 金kim 口khẩu 梵Phạm 聲thanh 名danh 為vi 教giáo 通thông 。
問vấn 中trung 所sở 以dĩ 但đãn 問vấn 教giáo 者giả 教giáo 行hành 理lý 三tam 展triển 轉chuyển 互hỗ 通thông 教giáo 既ký 居cư 初sơ 但đãn 從tùng 教giáo 問vấn 餘dư 之chi 二nhị 種chủng 憑bằng 教giáo 自tự 顯hiển 初sơ 廣quảng 略lược 二nhị 解giải 泛phiếm 通thông 諸chư 教giáo 是thị 故cố 通thông 以dĩ 一nhất 佛Phật 為vi 通thông 今kim 即tức 離ly 為vi 四tứ 佛Phật 不bất 同đồng 佛Phật 佛Phật 自tự 有hữu 諸chư 門môn 教giáo 別biệt 故cố 云vân 教giáo 主chủ 不bất 同đồng 設thiết 教giáo 亦diệc 異dị 云vân 何hà 下hạ 難nạn/nan 者giả 以dĩ 前tiền 通thông 途đồ 難nạn/nan 今kim 四tứ 別biệt 。
○# 次thứ 答đáp 中trung 意ý 者giả 即tức 具cụ 當đương 分phần/phân 跨khóa 節tiết 兩lưỡng 義nghĩa 應ưng 知tri 兩lưỡng 義nghĩa 即tức 與dữ 待đãi 絕tuyệt 二nhị 妙diệu 不bất 殊thù 又hựu 前tiền 二nhị 釋thích 亦diệc 具cụ 二nhị 義nghĩa 何hà 者giả 若nhược 依y 施thí 權quyền 即tức 當đương 分phần/phân 義nghĩa 若nhược 據cứ 佛Phật 意ý 即tức 跨khóa 節tiết 義nghĩa 雖tuy 具cụ 二nhị 義nghĩa 不bất 談đàm 其kỳ 意ý 而nhi 以dĩ 此thử 意ý 泛phiếm 釋thích 復phục 未vị 甄chân 衡hành 二nhị 途đồ 其kỳ 意ý 似tự 通thông 而nhi 未vị 灼chước 然nhiên 開khai 顯hiển 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 故cố 須tu 分phần/phân 於ư 二nhị 義nghĩa 而nhi 答đáp 當đương 分phần/phân 通thông 於ư 一nhất 代đại 於ư 今kim 便tiện 成thành 相tương 待đãi 跨khóa 節tiết 唯duy 在tại 今kim 經kinh 佛Phật 意ý 非phi 適thích 今kim 也dã 。 釋thích 此thử 二nhị 義nghĩa 先tiên 標tiêu 。
答đáp 此thử 有hữu 兩lưỡng 義nghĩa 。
○# 次thứ 列liệt 。
(# △# 妙diệu 樂lạc 云vân 當đương 分phần/phân 二nhị 字tự 皆giai 去khứ 聲thanh 讀đọc )# 。
一nhất 當đương 分phần/phân 二nhị 跨khóa 節tiết 。
○# 三tam 釋thích 釋thích 中trung 先tiên 當đương 分phần/phân 次thứ 跨khóa 節tiết 一nhất 一nhất 皆giai 約ước 教giáo 行hành 理lý 三tam 初sơ 當đương 分phần/phân 者giả 順thuận 前tiền 問vấn 意ý 為vi 顯hiển 跨khóa 節tiết 以dĩ 當đương 分phần/phân 難nạn/nan 四tứ 教giáo 當đương 分phần/phân 皆giai 具cụ 三tam 意ý 於ư 中trung 先tiên 正chánh 釋thích 次thứ 融dung 會hội 不bất 可khả 即tức 具cụ 故cố 與dữ 後hậu 義nghĩa 俱câu 立lập 難nan 易dị 初sơ 文văn 三tam 藏tạng 廣quảng 餘dư 三tam 例lệ 初sơ 三tam 藏tạng 中trung 三tam 初sơ 正chánh 釋thích 相tương 次thứ 經kinh 言ngôn 下hạ 引dẫn 證chứng 三tam 此thử 則tắc 下hạ 明minh 當đương 分phần/phân 意ý 。
當đương 分phần/phân 者giả 如như 三tam 藏tạng 佛Phật 赴phó 種chủng 種chủng 緣duyên 說thuyết 種chủng 種chủng 教giáo 緣duyên 異dị 故cố 教giáo 別biệt 主chủ 一nhất 故cố 教giáo 通thông 依y 此thử 教giáo 行hành 有hữu 能năng 契khế 所sở 契khế 種chủng 種chủng 名danh 理lý 理lý 無vô 種chủng 種chủng 。
初sơ 文văn 可khả 見kiến 。
經kinh 言ngôn 即tức 脫thoát 瓔anh 珞lạc 。 著trước 弊tệ 垢cấu 衣y 。 語ngữ 言ngôn 勤cần 作tác 勿vật 復phục 餘dư 去khứ 。 并tinh 加gia 汝nhữ 價giá 及cập 塗đồ 足túc 油du 。
引dẫn 證chứng 中trung 言ngôn 即tức 脫thoát 瓔anh 珞lạc 。 等đẳng 者giả 報báo 身thân 四tứ 十thập 一nhất 地địa 戒giới 定định 慧tuệ 陀đà 羅la 尼ni 以dĩ 為vi 瓔anh 珞lạc 。 寂tịch 滅diệt 忍nhẫn 為vi 柔nhu 輭nhuyễn 上thượng 服phục 大đại 小tiểu 相tương/tướng 海hải 為vi 嚴nghiêm 飾sức 之chi 具cụ 。 丈trượng 六lục 相tướng 好hảo 為vi 麤thô 生sanh 空không 法pháp 空không 為vi 弊tệ 現hiện 有hữu 煩phiền 惱não 有hữu 為vi 有hữu 漏lậu 。 為vi 塵trần 土thổ 坌bộn 身thân 。 實thật 無vô 生sanh 死tử 煩phiền 惱não 。 似tự 有hữu 生sanh 死tử 煩phiền 惱não 。 為vi 狀trạng 有hữu 所sở 畏úy 。 如như 成thành 論luận 無vô 畏úy 品phẩm 云vân 如như 經Kinh 云vân 善thiện 來lai 比Bỉ 丘Khâu 。 隨tùy 順thuận 我ngã 法pháp 我ngã 則tắc 歡hoan 喜hỷ 。 者giả 此thử 似tự 有hữu 貪tham 如như 語ngữ 調Điều 達Đạt 汝nhữ 為vi 癡si 人nhân 食thực 人nhân 涕thế 唾thóa 此thử 似tự 有hữu 瞋sân 自tự 言ngôn 我ngã 是thị 人nhân 中trung 師sư 子tử 。 此thử 似tự 有hữu 慢mạn 善thiện 持trì 我ngã 法pháp 如như 擎kình 油du 鉢bát 。 又hựu 如như 語ngứ 調Điều 達Đạt 言ngôn 。 我ngã 尚thượng 不bất 以dĩ 法pháp 付phó 舍Xá 利Lợi 弗Phất 等đẳng 。 況huống 當đương 與dữ 汝nhữ 此thử 似tự 有hữu 見kiến 也dã 文văn 中trung 但đãn 略lược 舉cử 垢cấu 衣y 一nhất 句cú 耳nhĩ 語ngữ 言ngôn 勤cần 作tác 等đẳng 者giả 即tức 是thị 小Tiểu 乘Thừa 七thất 科khoa 道Đạo 品Phẩm 即tức 除trừ 見kiến 思tư 糞phẩn 之chi 法Pháp 器khí 也dã 語ngữ 言ngôn 即tức 念niệm 處xứ 勤cần 作tác 即tức 正chánh 勤cần 咄đốt 男nam 子tử 等đẳng 即tức 如như 意ý 好hảo 自tự 安an 意ý 。 即tức 五ngũ 根căn 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 等đẳng 即tức 五Ngũ 力Lực 更canh 與dữ 作tác 字tự 。 即tức 八bát 正chánh 雖tuy 忻hãn 此thử 遇ngộ 即tức 七thất 覺giác 當đương 加gia 汝nhữ 價giá 。 即tức 煗noãn 法pháp 不bất 能năng 發phát 真Chân 如Như 意ý 能năng 發phát 故cố 云vân 加gia 價giá 今kim 文văn 甚thậm 略lược 言ngôn 塗đồ 足túc 油du 者giả 下hạ 偈kệ 文văn 中trung 得đắc 如như 意ý 足túc 。 觀quán 如như 油du 塗đồ 足túc 則tắc 能năng 履lý 水thủy 能năng 得đắc 神thần 通thông 。 又hựu 油du 能năng 除trừ 風phong 如như 定định 除trừ 亂loạn 廣quảng 如như 信tín 解giải 品phẩm 疏sớ/sơ 釋thích 此thử 則tắc 唯duy 譬thí 三tam 藏tạng 說thuyết 教giáo 行hành 理lý 可khả 知tri 。
(# △# 三Tam 明Minh 當đương 分phần/phân 意ý )# 。
此thử 則tắc 身thân 口khẩu 行hành 理lý 齊tề 分phần/phân 而nhi 說thuyết 不bất 得đắc 作tác 餘dư 解giải 也dã 。
(# △# 二nhị 三tam 教giáo 例lệ )# 。
通thông 別biệt 圓viên 等đẳng 教giáo 行hành 理lý 當đương 分phần/phân 亦diệc 爾nhĩ 。
次thứ 三tam 教giáo 例lệ 中trung 云vân 通thông 別biệt 圓viên 等đẳng 亦diệc 爾nhĩ 者giả 具cụ 如như 下hạ 本bổn 門môn 果quả 妙diệu 中trung 釋thích 四tứ 種chủng 身thân 相tướng 不bất 同đồng 。
(# △# 次thứ 融dung 會hội )# 。
斯tư 義nghĩa 易dị 解giải 而nhi 理lý 難nạn/nan 融dung (# 云vân 云vân )# 。
融dung 會hội 可khả 知tri 。
○# 次thứ 跨khóa 節tiết 中trung 四tứ 先tiên [后-口+十]# 當đương 分phần/phân 次thứ 若nhược 開khai 下hạ 立lập 跨khóa 節tiết 相tương/tướng 三tam 如như 此thử 下hạ 結kết 意ý 四tứ 作tác 如như 此thử 下hạ 融dung 會hội 初sơ 文văn 又hựu 二nhị 初sơ 正chánh 斥xích 。
二nhị 跨khóa 節tiết 者giả 何hà 處xứ 別biệt 有hữu 四tứ 教giáo 主chủ 各các 各các 身thân 各các 各các 口khẩu 各các 各các 說thuyết 。
○# 次thứ 秖kỳ 隱ẩn 下hạ 明minh 當đương 分phần/phân 意ý 立lập 當đương 分phần/phân 者giả 以dĩ 施thí 權quyền 竟cánh 權quyền 實thật 相tướng 對đối 故cố 有hữu 四tứ 主chủ 各các 各các 不bất 同đồng 。 故cố 明minh 意ý 者giả 無vô 別biệt 當đương 分phần/phân 秖kỳ 是thị 隱ẩn 實thật 施thí 權quyền 且thả 云vân 當đương 分phần/phân 。
秪# 隱ẩn 其kỳ 無vô 量lượng 。 功công 德đức 莊trang 嚴nghiêm 。 之chi 身thân 現hiện 為vi 丈trượng 六lục 紫tử 金kim 輝huy 不bất 說thuyết 甘cam 恬điềm 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 之chi 味vị 說thuyết 於ư 鹹hàm 酢tạc 無vô 常thường 辛tân 辣lạt 棄khí 王vương 者giả 服phục 飾sức 執chấp 持trì 糞phẩn 器khí 。 名danh 為vi 方phương 便tiện 。
初sơ 至chí 金kim 輝huy 現hiện 當đương 分phân 身thân 也dã 不bất 說thuyết 下hạ 說thuyết 當đương 分phần/phân 法pháp 也dã 略lược 語ngữ 身thân 法pháp 餘dư 二nhị 略lược 無vô 不bất 說thuyết 甘cam 甜điềm 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 之chi 味vị 說thuyết 於ư 鹹hàm 酢tạc 無vô 常thường 辛tân 辣lạt 者giả 大đại 經kinh 第đệ 四tứ 云vân 苦khổ 為vi 酢tạc 味vị 無vô 常thường 鹹hàm 味vị 無vô 我ngã 苦khổ 味vị 樂nhạo/nhạc/lạc 為vi 甜điềm 味vị 我ngã 為vi 辛tân 味vị 常thường 為vi 淡đạm 味vị 煩phiền 惱não 為vi 薪tân 智trí 慧tuệ 為vi 火hỏa 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 成thành 涅Niết 槃Bàn 食thực 彼bỉ 破phá 三tam 脩tu 故cố 但đãn 三tam 味vị 勝thắng 劣liệt 相tương 對đối 故cố 成thành 六lục 味vị 故cố 略lược 不bất 說thuyết 淨tịnh 及cập 不bất 淨tịnh 。 今kim 文văn 從tùng 劣liệt 故cố 云vân 不bất 說thuyết 甘cam 甜điềm 等đẳng 也dã 棄khí 王vương 者giả 服phục 飾sức 重trọng/trùng 語ngữ 隱ẩn 妙diệu 現hiện 麤thô 亦diệc 與dữ 前tiền 隱ẩn 功công 德đức 現hiện 丈trượng 六lục 意ý 同đồng 如như 窮cùng 子tử 見kiến 父phụ 。 豪hào 貴quý 尊tôn 嚴nghiêm 。 等đẳng 無vô 量lượng 功công 德đức 。 莊trang 嚴nghiêm 瓔anh 珞lạc 。 為vi 王vương 者giả 服phục 飾sức 當đương 知tri 秪# 是thị 一nhất 種chủng 身thân 口khẩu 行hành 理lý 更cánh 無vô 別biệt 途đồ 今kim 棄khí 此thử 服phục 飾sức 即tức 當đương 分phần/phân 義nghĩa 施thí 權quyền 意ý 也dã 言ngôn 糞phẩn 器khí 者giả 生sanh 滅diệt 道Đạo 品Phẩm 。
若nhược 開khai 方phương 便tiện 門môn 。 示thị 真chân 實thật 相tướng 。 即tức 向hướng 身thân 是thị 圓viên 常thường 之chi 身thân 向hướng 法pháp 是thị 圓viên 法pháp 向hướng 行hành 向hướng 理lý 皆giai 即tức 真chân 實thật 。
若nhược 開khai 方phương 便tiện 下hạ 正chánh 明minh 跨khóa 節tiết 相tương/tướng 此thử 句cú 總tổng 開khai 即tức 向hướng 身thân 向hướng 法pháp 向hướng 行hành 等đẳng 者giả 指chỉ 前tiền 方phương 便tiện 身thân 口khẩu 行hành 理lý 等đẳng 也dã 。
○# 三tam 結kết 意ý 中trung 歷lịch 三tam 意ý 結kết 。
如như 此thử 通thông 是thị 一nhất 音âm 之chi 教giáo 而nhi 小tiểu 大đại 差sai 別biệt 能năng 契khế 有hữu 長trường 短đoản 所sở 契khế 唯duy 一nhất 極cực 種chủng 種chủng 名danh 名danh 一nhất 究cứu 竟cánh 唯duy 一nhất 究cứu 竟cánh 應ưng 於ư 眾chúng 名danh 。
初sơ 言ngôn 通thông 是thị 一nhất 音âm 之chi 教giáo 而nhi 小tiểu 大đại 差sai 別biệt 者giả 今kim 此thử 是thị 法pháp 華hoa 跨khóa 節tiết 一nhất 音âm 不bất 同đồng 小Tiểu 乘Thừa 當đương 分phần/phân 一nhất 音âm 具cụ 如như 止Chỉ 觀Quán 第đệ 一nhất 記ký 故cố 依y 婆bà 沙sa 但đãn 三tam 藏tạng 佛Phật 一nhất 音âm 耳nhĩ 凖# 例lệ 通thông 別biệt 皆giai 應ưng 有hữu 當đương 分phần/phân 一nhất 音âm 。
作tác 如như 此thử 論luận 教giáo 行hành 理lý 通thông 別biệt 者giả 相tương/tướng 則tắc 難nan 解giải 理lý 則tắc 易dị 明minh (# 云vân 云vân )# 。
前tiền 當đương 分phần/phân 義nghĩa 中trung 分phần/phân 四tứ 教giáo 主chủ 各các 有hữu 所sở 說thuyết 所sở 行hành 理lý 體thể 故cố 義nghĩa 易dị 解giải 理lý 無vô 種chủng 種chủng 何hà 故cố 四tứ 教giáo 各các 有hữu 所sở 詮thuyên 所sở 詮thuyên 異dị 故cố 理lý 不bất 應ưng 異dị 故cố 云vân 難nạn/nan 融dung 跨khóa 節tiết 義nghĩa 中trung 不bất 分phân 四tứ 教giáo 各các 別biệt 詮thuyên 理lý 故cố 云vân 易dị 明minh 諸chư 經kinh 所sở 說thuyết 因nhân 果quả 。 各các 別biệt 今kim 越việt 彼bỉ 別biệt 義nghĩa 唯duy 論luận 一nhất 理lý 故cố 相tương/tướng 難nan 解giải 若nhược 二nhị 義nghĩa 相tương/tướng 成thành 則tắc 理lý 相tương/tướng 俱câu 易dị 若nhược 二nhị 義nghĩa 隔cách 越việt 則tắc 二nhị 俱câu 難nạn/nan 明minh 是thị 故cố 二nhị 義nghĩa 相tương/tướng 須tu 當đương 分phần/phân 乃nãi 成thành 今kim 經kinh 相tương 待đãi 義nghĩa 邊biên 跨khóa 節tiết 乃nãi 成thành 今kim 經kinh 開khai 權quyền 義nghĩa 邊biên 又hựu 若nhược 方Phương 等Đẳng 般Bát 若Nhã 及cập 華hoa 嚴nghiêm 等đẳng 當đương 分phần/phân 義nghĩa 者giả 仍nhưng 是thị 施thí 權quyền 若nhược 來lai 至chí 法pháp 華hoa 當đương 分phần/phân 義nghĩa 邊biên 成thành 判phán 權quyền 實thật 判phán 已dĩ 即tức 廢phế 廢phế 已dĩ 即tức 開khai 開khai 廢phế 相tương/tướng 即tức 不bất 可khả 異dị 時thời 。
○# 二nhị 定định 妙diệu 法Pháp 先tiên 後hậu 中trung 四tứ 初sơ 標tiêu 次thứ 若nhược 從tùng 義nghĩa 下hạ 辨biện 先tiên 後hậu 三tam 從tùng 今kim 題đề 下hạ 正chánh 明minh 今kim 意ý 四tứ 雖tuy 復phục 下hạ 融dung 通thông 二nhị 途đồ 。
二nhị 定định 妙diệu 法Pháp 前tiền 後hậu 者giả 。
初sơ 如như 文văn 。
○# 次thứ 文văn 者giả 從tùng 義nghĩa 從tùng 名danh 各các 有hữu 其kỳ 致trí 從tùng 義nghĩa 中trung 先tiên 立lập 。
若nhược 從tùng 義nghĩa 便tiện 應ưng 先tiên 明minh 法pháp 卻khước 論luận 其kỳ 妙diệu 。
○# 次thứ 引dẫn 證chứng 。
下hạ 文văn 云vân 我ngã 法Pháp 妙diệu 難nan 思tư 。
○# 從tùng 名danh 中trung 亦diệc 先tiên 立lập 。
若nhược 從tùng 名danh 便tiện 應ưng 先tiên 妙diệu 次thứ 法pháp 。
○# 次thứ 引dẫn 事sự 事sự 中trung 二nhị 先tiên 證chứng 從tùng 名danh 。
如như 欲dục 美mỹ 彼bỉ 稱xưng 為vi 好hảo/hiếu 人nhân 。
○# 次thứ 篤đốc 論luận 下hạ 復phục 順thuận 從tùng 義nghĩa 。
篤đốc 論luận 無vô 人nhân 何hà 所sở 稱xưng 好hảo/hiếu 必tất 應ưng 先tiên 人nhân 後hậu 好hảo/hiếu 。
言ngôn 篤đốc 者giả 爾nhĩ 雅nhã 云vân 固cố 也dã 老lão 子tử 云vân 守thủ 靜tĩnh 曰viết 篤đốc 篤đốc 貞trinh 正chánh 也dã 。
今kim 題đề 從tùng 名danh 便tiện 故cố 先tiên 妙diệu 後hậu 法pháp 解giải 釋thích 義nghĩa 便tiện 故cố 先tiên 法pháp 後hậu 妙diệu 。
三Tam 明Minh 今kim 意ý 者giả 應ưng 知tri 題đề 名danh 須tu 從tùng 名danh 便tiện 故cố 先tiên 妙diệu 次thứ 法pháp 已dĩ 如như 題đề 中trung 今kim 欲dục 解giải 義nghĩa 故cố 須tu 從tùng 義nghĩa 所sở 以dĩ 下hạ 正chánh 釋thích 中trung 先tiên 法pháp 次thứ 妙diệu 。
雖tuy 復phục 前tiền 後hậu 亦diệc 不bất 相tương 乖quai (# 云vân 云vân )# 。
四tứ 融dung 通thông 者giả 秖kỳ 緣duyên 前tiền 後hậu 無vô 乖quai 故cố 解giải 釋thích 中trung 則tắc 從tùng 義nghĩa 便tiện 故cố 知tri 前tiền 後hậu 並tịnh 不bất 乖quai 理lý 。
○# 舊cựu 解giải 中trung 二nhị 初sơ 出xuất 諸chư 師sư 次thứ 今kim 家gia 難nạn/nan 。
三tam 出xuất 舊cựu 解giải 舊cựu 解giải 甚thậm 多đa 略lược 出xuất 四tứ 家gia 道Đạo 場Tràng 觀quán 云vân 應ưng 物vật 說thuyết 三tam 三tam 非phi 真chân 實thật 終chung 歸quy 其kỳ 一nhất 謂vị 之chi 無vô 上thượng 無vô 上thượng 。 故cố 妙diệu 也dã 引dẫn 經Kinh 云vân 是thị 乘thừa 微vi 妙diệu 。 清thanh 淨tịnh 第đệ 一nhất 。 於ư 諸chư 世thế 間gian 。 為vi 無vô 有hữu 上thượng 。 又hựu 云vân 寄ký 言ngôn 譚đàm 於ư 象tượng 外ngoại 而nhi 其kỳ 體thể 絕tuyệt 精tinh 麤thô 所sở 以dĩ 稱xưng 妙diệu 又hựu 引dẫn 經kinh 是thị 法Pháp 不bất 可khả 示thị 。 言ngôn 辭từ 相tướng 寂tịch 滅diệt 。 會hội 稽khể 基cơ 云vân 妙diệu 者giả 表biểu 同đồng 之chi 稱xưng 也dã 昔tích 三tam 因nhân 異dị 趣thú 三tam 果quả 殊thù 別biệt 不bất 得đắc 稱xưng 妙diệu 北bắc 地địa 師sư 云vân 理lý 則tắc 非phi 三tam 三tam 教giáo 為vi 麤thô 非phi 三tam 之chi 旨chỉ 為vi 妙diệu 此thử 意ý 同đồng 而nhi 辭từ 弱nhược 。
初sơ 文văn 中trung 前tiền 三tam 師sư 大đại 師sư 不bất 破phá 者giả 以dĩ 下hạ 文văn 云vân 餘dư 者giả 望vọng 風phong 故cố 也dã 若nhược 欲dục 薄bạc 知tri 得đắc 失thất 者giả 例lệ 光quang 宅trạch 意ý 破phá 無vô 非phi 不bất 遣khiển 如như 道Đạo 場Tràng 觀quán 云vân 三tam 非phi 真chân 實thật 不bất 知tri 何hà 教giáo 之chi 三tam 為vi 非phi 真chân 實thật 既ký 不bất 知tri 三tam 外ngoại 別biệt 有hữu 菩Bồ 薩Tát 歸quy 一nhất 與dữ 無vô 上thượng 顯hiển 妙diệu 未vị 彰chương 若nhược 引dẫn 今kim 經kinh 以dĩ 證chứng 妙diệu 者giả 理lý 稍sảo 可khả 然nhiên 其kỳ 如như 所sở 證chứng 無vô 妙diệu 可khả 論luận 餘dư 皆giai 不bất 了liễu 無vô 上thượng 故cố 妙diệu 者giả 引dẫn 經kinh 是thị 乘thừa 微vi 妙diệu 。 清thanh 淨tịnh 第đệ 一nhất 。 具cụ 足túc 應ưng 云vân 於ư 諸chư 世thế 間gian 。 為vi 無vô 有hữu 上thượng 。 有hữu 本bổn 無vô 第đệ 三tam 句cú 并tinh 前tiền 二nhị 句cú 方phương 可khả 證chứng 無vô 上thượng 故cố 妙diệu 也dã 又hựu 云vân 寄ký 言ngôn 談đàm 於ư 像tượng 外ngoại 等đẳng 者giả 意ý 云vân 妙diệu 理lý 無vô 形hình 言ngôn 談đàm 託thác 像tượng 寄ký 有hữu 形hình 言ngôn 以dĩ 談đàm 像tượng 表biểu 像tượng 表biểu 為vi 妙diệu 有hữu 形hình 為vi 麤thô 但đãn 像tượng 表biểu 之chi 理lý 精tinh 麤thô 是thị 亡vong 亡vong 精tinh 麤thô 故cố 故cố 名danh 為vi 妙diệu 亦diệc 不bất 知tri 像tượng 表biểu 絕tuyệt 精tinh 絕tuyệt 麤thô 為vi 何hà 所sở 詣nghệ 引dẫn 經kinh 文văn 證chứng 義nghĩa 亦diệc 如như 前tiền 會hội 稽khể 基cơ 即tức 法pháp 華hoa 寺tự 基cơ 也dã 言ngôn 表biểu 同đồng 者giả 不bất 知tri 昔tích 何hà 教giáo 三tam 為vi 異dị 表biểu 會hội 何hà 教giáo 令linh 同đồng 亦diệc 不bất 知tri 指chỉ 何hà 為vi 昔tích 三tam 因nhân 故cố 亦diệc 令linh 妙diệu 不bất 成thành 北bắc 地địa 師sư 三tam 意ý 趣thú 亦diệc 爾nhĩ 三tam 師sư 之chi 三tam 並tịnh 不bất 出xuất 光quang 宅trạch 之chi 見kiến 故cố 云vân 望vọng 風phong 如như 順thuận 風phong 破phá 陣trận 陣trận 首thủ 既ký 破phá 餘dư 者giả 望vọng 風phong 。
○# 次thứ 光quang 宅trạch 師sư 者giả 所sở 感cảm 天thiên 華hoa 志chí 公công 尚thượng 云vân 嚙giảo 蚤tảo 武võ 帝đế 欲dục 請thỉnh 雨vũ 問vấn 志chí 公công 志chí 公công 云vân 雲vân 能năng 致trí 雨vũ 便tiện 請thỉnh 雲vân 公công 講giảng 法Pháp 華hoa 經kinh 至chí 其kỳ 雨vũ 普phổ 等đẳng 。 四tứ 方phương 俱câu 下hạ 。 降giáng 雨vũ 便tiện 足túc 又hựu 雲vân 法Pháp 師sư 未vị 生sanh 之chi 前tiền 有hữu 人nhân 於ư 水thủy 中trung 得đắc 法Pháp 華hoa 疏sớ/sơ 題đề 云vân 寄ký 與dữ 雲vân 法Pháp 師sư 廣quảng 如như 別biệt 傳truyền 感cảm 應ứng 若nhược 斯tư 猶do 不bất 稱xưng 理lý 況huống 他tha 人nhân 乎hồ 驗nghiệm 靈linh 山sơn 親thân 承thừa 理lý 無vô 差sai 忒thất 然nhiên 三tam 師sư 稍sảo 同đồng 光quang 宅trạch 而nhi 不bất 及cập 光quang 宅trạch 菩Bồ 薩Tát 用dụng 三tam 僧Tăng 祇kỳ 故cố 知tri 光quang 宅trạch 有hữu 三tam 可khả 會hội 但đãn 無vô 一nhất 可khả 歸quy 無vô 一nhất 可khả 歸quy 故cố 破phá 不bất 成thành 妙diệu 指chỉ 昔tích 通thông 漫mạn 故cố 破phá 麤thô 非phi 麤thô 所sở 以dĩ 招chiêu 於ư 二nhị 十thập 四tứ 難nạn/nan 良lương 有hữu 以dĩ 也dã 於ư 中trung 先tiên 總tổng 立lập 。
光quang 宅trạch 雲vân 云vân 妙diệu 者giả 一Nhất 乘Thừa 因nhân 果quả 法pháp 也dã 待đãi 昔tích 因nhân 果quả 各các 有hữu 三tam 麤thô 今kim 教giáo 因nhân 果quả 各các 有hữu 三tam 妙diệu 。
○# 次thứ 廣quảng 釋thích 釋thích 中trung 先tiên 釋thích 昔tích 日nhật 因nhân 果quả 各các 有hữu 三tam 麤thô 次thứ 釋thích 今kim 日nhật 因nhân 果quả 各các 有hữu 三tam 妙diệu 初sơ 文văn 者giả 先tiên 因nhân 次thứ 果quả 初sơ 因nhân 中trung 先tiên 標tiêu 次thứ 釋thích 次thứ 結kết 。
昔tích 因nhân 果quả 麤thô 者giả 因nhân 體thể 狹hiệp 因nhân 位vị 下hạ 因nhân 用dụng 短đoản 。
初sơ 如như 文văn 。
聲Thanh 聞Văn 修tu 四Tứ 諦Đế 支chi 佛Phật 修tu 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 菩Bồ 薩Tát 修tu 六Lục 度Độ 三tam 因nhân 差sai 別biệt 不bất 得đắc 相tương/tướng [(冰-水+〡)*ㄆ]# 因nhân 體thể 是thị 狹hiệp 昔tích 第đệ 九cửu 無vô 礙ngại 道đạo 中trung 行hành 名danh 菩Bồ 薩Tát 伏phục 道đạo 不bất 斷đoạn 未vị 出xuất 三tam 界giới 。 故cố 名danh 因nhân 位vị 下hạ 第đệ 九cửu 無vô 礙ngại 止chỉ 伏phục 四tứ 住trụ 不bất 伏phục 無vô 明minh 故cố 言ngôn 用dụng 短đoản 。
釋thích 中trung 體thể 則tắc 具cụ 列liệt 三tam 乘thừa 位vị 用dụng 則tắc 但đãn 舉cử 菩Bồ 薩Tát 者giả 舉cử 勝thắng 兼kiêm 劣liệt 以dĩ 三tam 祇kỳ 菩Bồ 薩Tát 不bất 斷đoạn 惑hoặc 因nhân 與dữ 二Nhị 乘Thừa 凡phàm 位vị 似tự 同đồng 故cố 名danh 因nhân 同đồng 並tịnh 是thị 初sơ 明minh 諦đế 等đẳng 為vi 體thể 位vị 中trung 言ngôn 第đệ 九cửu 無vô 礙ngại 者giả 三tam 祇kỳ 之chi 內nội 伏phục 惑hoặc 時thời 長trường/trưởng 乃nãi 至chí 非phi 想tưởng 。 第đệ 九cửu 品phẩm 並tịnh 伏phục 而nhi 未vị 斷đoạn 位vị 未vị 出xuất 界giới 況huống 復phục 變biến 易dị 故cố 名danh 為vi 下hạ 用dụng 短đoản 可khả 知tri 當đương 知tri 二Nhị 乘Thừa 位vị 用dụng 下hạ 短đoản 比tỉ 此thử 可khả 知tri 。
(# △# 三tam 結kết )# 。
是thị 為vi 昔tích 因nhân 三tam 義nghĩa 故cố 麤thô 也dã 。
○# 昔tích 果quả 三tam 義nghĩa 者giả 初sơ 標tiêu 列liệt 次thứ 釋thích 後hậu 結kết 。
昔tích 果quả 麤thô 者giả 體thể 狹hiệp 位vị 下hạ 用dụng 短đoản 。
(# △# 次thứ 釋thích )# 。
有hữu 餘dư 無vô 餘dư 眾chúng 德đức 不bất 備bị 故cố 言ngôn 體thể 狹hiệp 位vị 在tại 化hóa 城thành 不bất 出xuất 變biến 易dị 故cố 言ngôn 位vị 下hạ 第đệ 九cửu 解giải 脫thoát 。 止chỉ 除trừ 四tứ 住trụ 不bất 破phá 無vô 明minh 又hựu 八bát 十thập 年niên 壽thọ 前tiền 不bất 過quá 恆Hằng 沙sa 後hậu 不bất 倍bội 上thượng 數số 是thị 故cố 用dụng 短đoản 。
釋thích 中trung 體thể 者giả 縱túng/tung 至chí 佛Phật 果Quả 亦diệc 但đãn 有hữu 餘dư 無vô 餘dư 故cố 與dữ 二Nhị 乘Thừa 其kỳ 體thể 是thị 狹hiệp 佛Phật 果Quả 亦diệc 同đồng 位vị 在tại 化hóa 城thành 佛Phật 果Quả 亦diệc 同đồng 止chỉ 除trừ 四tứ 住trụ 又hựu 下hạ 重trọng/trùng 釋thích 用dụng 耳nhĩ 八bát 十thập 等đẳng 者giả 以dĩ 壽thọ 量lượng 意ý 用dụng 斥xích 昔tích 果quả 本bổn 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 時thời 。 所sở 成thành 壽thọ 命mạng 。 為vi 前tiền 過quá 恆Hằng 沙sa 今kim 猶do 未vị 盡tận 。 復phục 倍bội 上thượng 數số 。 名danh 之chi 為vi 後hậu 八bát 十thập 年niên 佛Phật 無vô 此thử 壽thọ 故cố 故cố 名danh 為vi 短đoản 。
(# △# 三tam 結kết )# 。
是thị 為vi 昔tích 果quả 三tam 義nghĩa 故cố 麤thô 。
○# 次thứ 明minh 今kim 因nhân 果quả 各các 三tam 義nghĩa 者giả 為vi 二nhị 先tiên 釋thích 次thứ 結kết 釋thích 中trung 二nhị 先tiên 因nhân 次thứ 果quả 因nhân 中trung 三tam 列liệt 釋thích 結kết 。
今kim 因nhân 體thể 廣quảng 位vị 高cao 用dụng 長trưởng 者giả 。
(# △# 次thứ 釋thích )# 。
會hội 三tam 為vi 一nhất 收thu 束thúc 萬vạn 善thiện 故cố 言ngôn 體thể 廣quảng 不bất 止chỉ 界giới 內nội 無vô 礙ngại 道đạo 中trung 行hành 出xuất 於ư 界giới 外ngoại 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 故cố 言ngôn 位vị 高cao 無vô 礙ngại 伏phục 惑hoặc 不bất 止chỉ 四tứ 住trụ 進tiến 伏phục 無vô 明minh 故cố 用dụng 長trường/trưởng 。
釋thích 中trung 言ngôn 界giới 外ngoại 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 者giả 。 若nhược 自tự 行hành 者giả 必tất 在tại 界giới 外ngoại 若nhược 兼kiêm 化hóa 物vật 則tắc 。 自tự 在tại 受thọ 生sanh 。
(# △# 三tam 結kết )# 。
今kim 因nhân 三tam 義nghĩa 妙diệu 也dã 。
○# 次thứ 果quả 中trung 亦diệc 先tiên 標tiêu 列liệt 次thứ 釋thích 三tam 結kết 。
今kim 果quả 三tam 義nghĩa 妙diệu 者giả 體thể 廣quảng 位vị 高cao 用dụng 長trường/trưởng 。
(# △# 次thứ 釋thích )# 。
體thể 備bị 萬vạn 德đức 眾chúng 善thiện 普phổ 會hội 。 故cố 言ngôn 體thể 廣quảng 位vị 至chí 寶bảo 所sở 故cố 言ngôn 位vị 高cao 斷đoạn 五ngũ 住trụ 惑hoặc 神thần 通thông 延diên 壽thọ 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 故cố 言ngôn 用dụng 長trường/trưởng 。
言ngôn 神thần 通thông 者giả 在tại 因nhân 則tắc 以dĩ 伏phục 斷đoạn 為vi 用dụng 在tại 果quả 則tắc 以dĩ 利lợi 物vật 為vi 用dụng 光quang 宅trạch 意ý 以dĩ 壽thọ 量lượng 品phẩm 為vi 神thần 通thông 延diên 壽thọ 。 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。
(# △# 三tam 結kết )# 。
今kim 果quả 三tam 義nghĩa 故cố 妙diệu 。
○# 即tức 是thị 下hạ 總tổng 結kết 。
即tức 是thị 一Nhất 乘Thừa 。 因nhân 果quả 之chi 法pháp 妙diệu 也dã 。
○# 次thứ 今kim 古cổ 下hạ 破phá 中trung 三tam 先tiên 舉cử 難nạn/nan 例lệ 易dị 次thứ 因nhân 體thể 下hạ 正chánh 破phá 三tam 彼bỉ 作tác 下hạ 結kết 成thành 難nạn/nan 勢thế 。
今kim 古cổ 諸chư 釋thích 世thế 以dĩ 光quang 宅trạch 為vi 長trường/trưởng 觀quán 南nam 方phương 釋thích 大Đại 乘Thừa 多đa 承thừa 肇triệu 什thập 肇triệu 什thập 多đa 附phụ 通thông 意ý 光quang 宅trạch 釋thích 妙diệu 寧ninh 得đắc 遠viễn 乎hồ 今kim 先tiên 難nạn/nan 光quang 宅trạch 餘dư 者giả 望vọng 風phong (# 云vân 云vân )# 。
初sơ 文văn 中trung 南nam 方phương 者giả 南nam 朝triêu 即tức 江giang 東đông 是thị 舊cựu 總tổng 云vân 南nam 朝triêu 後hậu 分phần/phân 兩lưỡng 道đạo 故cố 云vân 江giang 東đông 承thừa 肇triệu 什thập 者giả 取thủ 語ngữ 便tiện 耳nhĩ 關quan 中trung 四tứ 子tử 即tức 生sanh 肇triệu 融dung 叡duệ 後hậu 人nhân 承thừa 用dụng 四tứ 子tử 之chi 義nghĩa 故cố 時thời 人nhân 語ngữ 曰viết 生sanh 肇triệu 發phát 天thiên 真chân 若nhược 以dĩ 今kim 意ý 望vọng 之chi 多đa 附phụ 於ư 通thông 不bất 必tất 全toàn 是thị 故cố 云vân 多đa 附phụ 附phụ 謂vị 附phụ 近cận 光quang 宅trạch 亦diệc 附phụ 近cận 肇triệu 什thập 故cố 云vân 寧ninh 遠viễn 時thời 人nhân 以dĩ 為vi 光quang 宅trạch 得đắc 旨chỉ 故cố 抑ức 云vân 不bất 遠viễn 先tiên 破phá 得đắc 旨chỉ 之chi 難nạn/nan 餘dư 易dị 自tự 啟khải 。
○# 次thứ 正chánh 破phá 中trung 二nhị 先tiên 因nhân 次thứ 果quả 因nhân 中trung 三tam 重trọng/trùng 謂vị 體thể 位vị 用dụng 一nhất 一nhất 各các 以dĩ 。 四tứ 一nhất 難nạn/nan 之chi 初sơ 破phá 因nhân 體thể 中trung 先tiên 通thông 責trách 光quang 宅trạch 昔tích 言ngôn 通thông 漫mạn 復phục 泛phiếm 許hứa 之chi 故cố 云vân 可khả 然nhiên 。
因nhân 體thể 廣quảng 狹hiệp 四tứ 難nạn/nan 者giả 若nhược 謂vị 昔tích 因nhân 體thể 狹hiệp 為vi 麤thô 指chỉ 何hà 為vi 昔tích 若nhược 指chỉ 三tam 藏tạng 等đẳng 可khả 然nhiên 若nhược 指chỉ 法pháp 華hoa 已dĩ 前tiền 皆giai 稱xưng 為vi 昔tích 。 此thử 不bất 應ưng 爾nhĩ 。
○# 何hà 者giả 下hạ 正chánh 破phá 中trung 三tam 初sơ 舉cử 昔tích 有hữu 四tứ 一nhất 次thứ 舉cử 今kim 無vô 四tứ 一nhất 三tam 結kết 難nạn/nan 初sơ 昔tích 中trung 二nhị 先tiên 列liệt 次thứ 結kết 。
何hà 者giả 般Bát 若Nhã 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 摩ma 訶ha 衍diễn 靡mĩ 不bất 運vận 載tái 思tư 益ích 明minh 解giải 諸chư 法pháp 相tướng 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 徧biến 行hành 華hoa 嚴nghiêm 入nhập 法Pháp 界Giới 不bất 動động 祇Kỳ 洹Hoàn 淨tịnh 名danh 一nhất 念niệm 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 是thị 為vi 坐tọa 道Đạo 場Tràng 。
初sơ 文văn 者giả 般Bát 若Nhã 舉cử 乘thừa 乘thừa 即tức 是thị 教giáo 故cố 云vân 運vận 載tái 既ký 言ngôn 一nhất 切thiết 靡mĩ 不bất 徧biến 行hành 及cập 法Pháp 界Giới 等đẳng 。 當đương 知tri 體thể 廣quảng 般Bát 若Nhã 有hữu 教giáo 一nhất 思tư 益ích 有hữu 行hành 一nhất 華hoa 嚴nghiêm 有hữu 人nhân 一nhất 淨tịnh 名danh 有hữu 理lý 一nhất 。
○# 昔tích 因nhân 如như 此thử 下hạ 結kết 。
昔tích 因nhân 如như 此thử 無vô 所sở 不bất [(冰-水+〡)*ㄆ]# 若nhược 為vi 是thị 狹hiệp 。
○# 若nhược 言ngôn 下hạ 責trách 今kim 經kinh 無vô 四tứ 一nhất 又hựu 二nhị 先tiên 列liệt 次thứ 釋thích 。
若nhược 言ngôn 今kim 因nhân 體thể 廣quảng 那na 忽hốt 言ngôn 法pháp 華hoa 明minh 一Nhất 乘Thừa 是thị 了liễu 不bất 明minh 佛Phật 性tánh 是thị 不bất 了liễu 那na 復phục 言ngôn 法pháp 華hoa 明minh 緣duyên 因nhân 是thị 滿mãn 不bất 明minh 了liễu 因nhân 是thị 不bất 滿mãn 那na 復phục 言ngôn 前tiền 過quá 恆Hằng 沙sa 後hậu 倍bội 上thượng 數số 猶do 是thị 無vô 常thường 因nhân 既ký 以dĩ 無vô 常thường 因nhân 那na 得đắc 常thường 果quả 因nhân 果quả 俱câu 無vô 常thường 此thử 無vô 常thường 人nhân 那na 見kiến 佛Phật 性tánh 。
列liệt 中trung 並tịnh 是thị 光quang 宅trạch 疏sớ/sơ 意ý 下hạ 去khứ 例lệ 知tri 。
(# △# 次thứ 釋thích )# 。
非phi 了liễu 義nghĩa 故cố 體thể 不bất [(冰-水+〡)*ㄆ]# 行hành 一nhất 非phi 滿mãn 字tự 故cố 體thể 不bất [(冰-水+〡)*ㄆ]# 教giáo 一nhất 非phi 常thường 住trụ 故cố 體thể 不bất [(冰-水+〡)*ㄆ]# 人nhân 一nhất 不bất 見kiến 佛Phật 性tánh 故cố 體thể 不bất [(冰-水+〡)*ㄆ]# 理lý 一nhất 。
○# 當đương 知tri 下hạ 難nạn/nan 勢thế 。
(# △# 三tam 結kết 難nạn/nan )# 。
當đương 知tri 今kim 因nhân 狹hiệp 中trung 之chi 狹hiệp 狹hiệp 則tắc 是thị 麤thô 昔tích 體thể 既ký 廣quảng 昔tích 還hoàn 是thị 妙diệu 。
還hoàn 以dĩ 彼bỉ 義nghĩa 而nhi 難nạn/nan 於ư 彼bỉ 。
○# 次thứ 難nạn/nan 位vị 中trung 四tứ 先tiên 來lai 意ý 次thứ 標tiêu 三tam 釋thích 四tứ 結kết 。
此thử 一nhất 難nạn/nan 已dĩ 知tri 麤thô 妙diệu 薳# 復phục 具cụ 作tác 後hậu 難nạn/nan 耳nhĩ 。
因nhân 位vị 高cao 下hạ 四tứ 難nạn/nan 者giả 。
初sơ 二nhị 可khả 知tri 。
○# 釋thích 中trung 亦diệc 二nhị 先tiên 昔tích 次thứ 今kim 昔tích 中trung 亦diệc 先tiên 釋thích 次thứ 結kết 。
般Bát 若Nhã 是thị 無vô 上thượng 明minh 。 咒chú 無vô 等đẳng 等đẳng 明minh 咒chú 上thượng 人nhân 應ưng 求cầu 上thượng 法pháp 因nhân 教giáo 則tắc 不bất 下hạ 大đại 論luận 云vân 菩Bồ 薩Tát 出xuất 三tam 界giới 外ngoại 。 受thọ 法pháp 性tánh 身thân 行hành 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 因nhân 位vị 則tắc 不bất 下hạ 淨tịnh 名danh 歎thán 菩Bồ 薩Tát 德đức 近cận 無vô 等đẳng 等đẳng 。 佛Phật 自tự 在tại 慧tuệ 。 十thập 方phương 作tác 魔ma 王vương 者giả 。 皆giai 是thị 住trụ 不bất 可khả 思tư 議nghị 解giải 脫thoát 。 則tắc 因nhân 人nhân 不bất 下hạ 淨tịnh 名danh 云vân 雖tuy 成thành 佛Phật 道đạo 轉chuyển 法Pháp 輪luân 而nhi 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 又hựu 云vân 諸chư 佛Phật 祕bí 藏tạng 。 無vô 不bất 得đắc 入nhập 。 則tắc 見kiến 理lý 不bất 下hạ 。
釋thích 中trung 初sơ 文văn 云vân 無vô 上thượng 是thị 法pháp 舉cử 法pháp 取thủ 人nhân 言ngôn 般Bát 若Nhã 是thị 無vô 上thượng 明minh 。 咒chú 者giả 大đại 論luận 問vấn 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。 何hà 故cố 以dĩ 般Bát 若Nhã 為vi 無vô 上thượng 明minh 咒chú 答đáp 諸chư 外ngoại 道đạo 聖thánh 人nhân 有hữu 種chủng 種chủng 咒chú 術thuật 利lợi 益ích 人nhân 民dân 。 誦tụng 是thị 咒chú 者giả 能năng 隨tùy 意ý 所sở 欲dục 。 使sử 諸chư 鬼quỷ 神thần 諸chư 仙tiên 有hữu 咒chú 得đắc 大đại 名danh 聲thanh 人nhân 民dân 歸quy 伏phục 貴quý 是thị 咒chú 故cố 故cố 名danh 般Bát 若Nhã 以dĩ 之chi 為vi 咒chú 帝Đế 釋Thích 白bạch 佛Phật 是thị 般Bát 若Nhã 咒chú 常thường 與dữ 眾chúng 生sanh 。 道Đạo 德đức 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 餘dư 諸chư 咒chú 術thuật 能năng 增tăng 長trưởng 惡ác 般Bát 若Nhã 神thần 咒chú 能năng 滅diệt 諸chư 禪thiền 涅Niết 槃Bàn 之chi 著trước 何hà 況huống 貪tham 等đẳng 是thị 故cố 名danh 為vi 。 大đại 明minh 咒chú 也dã 無vô 上thượng 明minh 者giả 大đại 或hoặc 有hữu 上thượng 故cố 次thứ 名danh 無vô 上thượng 無vô 等đẳng 。 等đẳng 者giả 等đẳng 此thử 無vô 等đẳng 名danh 無vô 等đẳng 等đẳng 。 皆giai 破phá 無vô 明minh 故cố 並tịnh 云vân 明minh 又hựu 外ngoại 道đạo 有hữu 咒chú 能năng 知tri 他tha 心tâm 。 有hữu 咒chú 能năng 飛phi 變biến 有hữu 咒chú 能năng 住trụ 壽thọ 於ư 諸chư 咒chú 中trung 般Bát 若Nhã 出xuất 過quá 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 故cố 云vân 無vô 等đẳng 又hựu 諸chư 佛Phật 於ư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 中trung 。 無vô 等đẳng 故cố 般Bát 若Nhã 名danh 無vô 等đẳng 又hựu 無vô 等đẳng 等đẳng 者giả 。 妙diệu 覺giác 位vị 也dã 無vô 能năng 等đẳng 此thử 無vô 等đẳng 之chi 位vị 故cố 云vân 無vô 等đẳng 等đẳng 故cố 。 淨tịnh 名danh 中trung 所sở 歎thán 菩Bồ 薩Tát 皆giai 是thị 等đẳng 覺giác 位vị 隣lân 妙diệu 覺giác 故cố 云vân 近cận 無vô 等đẳng 等đẳng 。 佛Phật 自tự 在tại 慧tuệ 。 此thử 咒chú 無vô 上thượng 義nghĩa 同đồng 妙diệu 覺giác 故cố 云vân 無vô 等đẳng 等đẳng 是thị 為vi 咒chú 義nghĩa 無vô 等đẳng 等đẳng 故cố 。 也dã 次thứ 引dẫn 大đại 論luận 中trung 應ưng 云vân 因nhân 行hành 而nhi 言ngôn 位vị 者giả 恐khủng 悞ngộ 受thọ 法pháp 性tánh 身thân 行hành 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 如như 前tiền 釋thích 引dẫn 淨tịnh 名danh 中trung 近cận 無vô 等đẳng 等đẳng 。 者giả 佛Phật 名danh 無vô 等đẳng 無vô 等đẳng 中trung 最tối 故cố 云vân 等đẳng 等đẳng 等đẳng 覺giác 近cận 之chi 舉cử 彼bỉ 所sở 近cận 故cố 云vân 佛Phật 自tự 在tại 慧tuệ 。 十thập 方phương 魔ma 王vương 者giả 不bất 思tư 議nghị 品phẩm 文văn 入nhập 地địa 菩Bồ 薩Tát 能năng 作tác 。 魔ma 王vương 魔ma 王vương 不bất 盡tận 是thị 彼bỉ 入nhập 地địa 菩Bồ 薩Tát 故cố 但đãn 云vân 多đa 以dĩ 實thật 行hạnh 者giả 不bất 能năng 惱não 於ư 深thâm 位vị 菩Bồ 薩Tát 故cố 云vân 非phi 驢lư 所sở 堪kham 。 所sở 以dĩ 今kim 云vân 皆giai 是thị 等đẳng 也dã 次thứ 淨tịnh 名danh 文văn 者giả 初sơ 住trụ 八bát 相tương/tướng 未vị 是thị 極cực 位vị 故cố 名danh 為vi 雖tuy 是thị 故cố 仍nhưng 須tu 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 自tự 行hành 化hóa 他tha 以dĩ 進tiến 後hậu 位vị 此thử 由do 初sơ 住trụ 見kiến 理lý 故cố 也dã 故cố 舉cử 理lý 以dĩ 顯hiển 德đức 祕bí 藏tạng 正chánh 當đương 所sở 見kiến 之chi 理lý 。
○# 如như 是thị 下hạ 結kết 。
如như 是thị 因nhân 位vị 四tứ 一nhất 皆giai 高cao 云vân 何hà 言ngôn 麤thô 。
(# △# 次thứ 今kim )# 。
若nhược 言ngôn 今kim 因nhân 位vị 高cao 者giả 教giáo 那na 忽hốt 是thị 第đệ 四tứ 時thời 位vị 那na 忽hốt 住trụ 無vô 礙ngại 道đạo 伏phục 無vô 明minh 人nhân 那na 忽hốt 是thị 生sanh 死tử 身thân 非phi 法pháp 性tánh 身thân 理lý 那na 忽hốt 無vô 常thường 不bất 見kiến 佛Phật 性tánh 。
次thứ 若nhược 言ngôn 下hạ 明minh 今kim 經kinh 中trung 亦diệc 應ưng 云vân 行hành 亦diệc 但đãn 云vân 位vị 者giả 應ưng 是thị 以dĩ 位vị 顯hiển 行hành 前tiền 文văn 亦diệc 然nhiên 。
○# 當đương 知tri 下hạ 結kết 。
當đương 知tri 今kim 因nhân 皆giai 無vô 四tứ 一nhất 其kỳ 位vị 下hạ 而nhi 麤thô 昔tích 因nhân 具cụ 四tứ 一nhất 高cao 而nhi 妙diệu 。
○# 次thứ 明minh 用dụng 中trung 三tam 謂vị 標tiêu 釋thích 結kết 。
因nhân 用dụng 長trường 短đoản 四tứ 難nạn/nan 者giả 。
○# 釋thích 中trung 二nhị 先tiên 昔tích 次thứ 今kim 先tiên 昔tích 者giả 又hựu 二nhị 釋thích 結kết 初sơ 教giáo 。
釋thích 論luận 云vân 處xứ 處xứ 說thuyết 破phá 無vô 明minh 三tam 昧muội 是thị 教giáo 用dụng 長trường/trưởng 。
是thị 事sự 不bất 知tri 名danh 為vi 無vô 明minh 。 佛Phật 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 明minh 無vô 明minh 無vô 二nhị 若nhược 知tri 無vô 明minh 不bất 可khả 得đắc 亦diệc 無vô 無vô 明minh 是thị 為vi 入nhập 不bất 二nhị 法Pháp 門môn 。 是thị 則tắc 行hành 長trường/trưởng 。
次thứ 明minh 行hành 長trường/trưởng 中trung 初sơ 云vân 無vô 明minh 舉cử 失thất 顯hiển 得đắc 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 正chánh 明minh 能năng 知tri 之chi 行hành 一nhất 切thiết 法pháp 。 即tức 兼kiêm 舉cử 所sở 觀quán 以dĩ 顯hiển 能năng 觀quán 明minh 無vô 明minh 下hạ 出xuất 觀quán 相tương/tướng 若nhược 知tri 下hạ 釋thích 觀quán 相tương/tướng 是thị 為vi 下hạ 結kết 觀quán 相tương/tướng 者giả 並tịnh 是thị 中trung 道đạo 觀quán 故cố 亦diệc 應ưng 合hợp 有hữu 用dụng 字tự 但đãn 是thị 文văn 略lược 。
又hựu 一nhất 日nhật 行hành 般Bát 若Nhã 如như 日nhật 照chiếu 世thế 。 勝thắng 螢huỳnh 火hỏa 蟲trùng 若nhược 人nhân 入nhập 薝chiêm 蔔bặc 林lâm 不bất 嗅khứu 餘dư 香hương 。 誰thùy 復phục 樂nhạo/nhạc/lạc 二Nhị 乘Thừa 功công 德đức 座tòa 不bất 須tu 禮lễ 華hoa 不bất 著trước 身thân 皆giai 是thị 阿a 惟duy 越việt 類loại 則tắc 人nhân 用dụng 長trường/trưởng 。
次thứ 明minh 人nhân 一nhất 中trung 云vân 一nhất 日nhật 等đẳng 者giả 並tịnh 是thị 斥xích 奪đoạt 之chi 辭từ 舉cử 能năng 奪đoạt 所sở 以dĩ 明minh 人nhân 勝thắng 初sơ 云vân 一nhất 日nhật 行hành 般Bát 若Nhã 如như 日nhật 照chiếu 世thế 。 等đẳng 者giả 大đại 品phẩm 習tập 應ưng 品phẩm 云vân 菩Bồ 薩Tát 行hành 般Bát 若Nhã 一nhất 日nhật 出xuất 過quá 二Nhị 乘Thừa 之chi 上thượng 二Nhị 乘Thừa 如như 螢huỳnh 火hỏa 蟲trùng 不bất 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 力lực 能năng 照chiếu 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 普phổ 令linh 大đại 明minh 。 二Nhị 乘Thừa 亦diệc 爾nhĩ 不bất 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 行hành 六Lục 度Độ 乃nãi 至chí 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 照chiếu 世thế 洞đỗng 照chiếu 法Pháp 界Giới 如như 照chiếu 三tam 千thiên 故cố 云vân 如như 日nhật 照chiếu 世thế 。 故cố 勝thắng 二Nhị 乘Thừa 一Nhất 切Thiết 智Trí 光quang 。 拙chuyết 度độ 菩Bồ 薩Tát 尚thượng 未vị 見kiến 空không 故cố 如như 螢huỳnh 火hỏa 若nhược 入nhập 薝chiêm 蔔bặc 等đẳng 者giả 若nhược 入nhập 淨tịnh 名danh 常Thường 寂Tịch 光Quang 。 土thổ/độ 之chi 室thất 故cố 唯duy 聞văn 諸chư 佛Phật 法Pháp 界Giới 。 萬vạn 德đức 之chi 香hương 尚thượng 不bất 嗅khứu 地địa 前tiền 教giáo 道đạo 之chi 香hương 豈khởi 樂nhạo/nhạc/lạc 拙chuyết 度độ 小tiểu 行hành 功công 德đức 故cố 法Pháp 身thân 菩Bồ 薩Tát 立lập 種chủng 智trí 之chi 身thân 如như 實thật 相tướng 之chi 座tòa 不bất 假giả 燈đăng 王vương 之chi 威uy 見kiến 思tư 塵trần 沙sa 諸chư 習tập 先tiên 盡tận 故cố 分phân 段đoạn 方phương 便tiện 二nhị 土thổ/độ 五ngũ 塵trần 不bất 能năng 染nhiễm 於ư 實thật 報báo 法Pháp 身thân 故cố 知tri 此thử 等đẳng 皆giai 是thị 。 法Pháp 身thân 念niệm 不bất 退thoái 類loại 故cố 云vân 阿a 越việt 。
色sắc 無vô 邊biên 故cố 般Bát 若Nhã 亦diệc 無vô 邊biên 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 。 無vô 邊biên 故cố 般Bát 若Nhã 亦diệc 無vô 邊biên 是thị 則tắc 理lý 長trường/trưởng 。
理lý 一nhất 中trung 云vân 色sắc 無vô 邊biên 故cố 等đẳng 者giả 五ngũ 陰ấm 是thị 理lý 故cố 即tức 陰ấm 是thị 實thật 相tướng 般Bát 若Nhã 故cố 皆giai 無vô 邊biên 以dĩ 由do 理lý 故cố 令linh 法pháp 無vô 邊biên 。
○# 當đương 知tri 下hạ 結kết 。
當đương 知tri 昔tích 教giáo 行hành 人nhân 理lý 俱câu 長trường/trưởng 長trường/trưởng 故cố 是thị 妙diệu 。
○# 次thứ 若nhược 謂vị 下hạ 破phá 今kim 教giáo 無vô 四tứ 一nhất 故cố 麤thô 。
若nhược 謂vị 今kim 因nhân 用dụng 長trường/trưởng 那na 復phục 言ngôn 法pháp 華hoa 是thị 覆phú 相tương 教giáo 教giáo 則tắc 短đoản 行hành 覆phú 相tương/tướng 行hành 則tắc 短đoản 覆phú 相tương/tướng 不bất 明minh 佛Phật 性tánh 理lý 則tắc 短đoản 。
文văn 闕khuyết 人nhân 一nhất 以dĩ 行hành 兼kiêm 之chi 行hành 必tất 有hữu 人nhân 故cố 也dã 言ngôn 覆phú 相tương/tướng 者giả 覆phú 卻khước 常thường 住trụ 真chân 實thật 。 之chi 相tướng 而nhi 用dụng 於ư 權quyền 亦diệc 略lược 用dụng 字tự 如như 前tiền 可khả 知tri 。
(# △# 三tam 結kết )# 。
四tứ 一nhất 既ký 闕khuyết 今kim 短đoản 而nhi 麤thô 昔tích 用dụng 既ký 長trường/trưởng 長trường/trưởng 則tắc 是thị 妙diệu 。
○# 次thứ 果quả 體thể 廣quảng 狹hiệp 四tứ 難nạn/nan 者giả 亦diệc 標tiêu 釋thích 結kết 。
果quả 體thể 廣quảng 狹hiệp 四tứ 難nạn/nan 者giả 。
○# 釋thích 中trung 二nhị 先tiên 昔tích 次thứ 今kim 初sơ 又hựu 二nhị 初sơ 難nạn/nan 次thứ 結kết 。
若nhược 昔tích 果quả 體thể 是thị 有hữu 餘dư 無vô 餘dư 不bất 備bị 眾chúng 德đức 為vi 狹hiệp 為vi 麤thô 者giả 此thử 豈khởi 然nhiên 乎hồ 般Bát 若Nhã 是thị 佛Phật 母mẫu 十thập 方phương 佛Phật 皆giai 護hộ 淨tịnh 名danh 云vân 未vị 曾tằng 聞văn 此thử 。 實thật 相tướng 深thâm 經Kinh 。
初sơ 難nạn/nan 中trung 全toàn 具cụ 四tứ 一nhất 文văn 且thả 引dẫn 般Bát 若Nhã 淨tịnh 名danh 但đãn 是thị 理lý 一nhất 教giáo 一nhất 餘dư 二nhị 比tỉ 於ư 上thượng 下hạ 諸chư 文văn 類loại 之chi 可khả 知tri 故cố 略lược 不bất 說thuyết 。
(# △# 三tam 結kết )# 。
當đương 知tri 昔tích 果quả 體thể 備bị 眾chúng 德đức 也dã 。
○# 次thứ 從tùng 若nhược 謂vị 今kim 果quả 去khứ 難nạn/nan 今kim 經kinh 果quả 上thượng 四tứ 一nhất 不bất 成thành 初sơ 不bất 滿mãn 不bất 了liễu 教giáo 一nhất 不bất 成thành 。
若nhược 謂vị 今kim 果quả 體thể 廣quảng 應ưng 備bị 滿mãn 了liễu 何hà 故cố 復phục 言ngôn 。 亦diệc 滿mãn 不bất 滿mãn 亦diệc 了liễu 不bất 了liễu 。
光quang 宅trạch 疏sớ/sơ 中trung 云vân 明minh 一Nhất 乘Thừa 故cố 滿mãn 了liễu 不bất 明minh 佛Phật 性tánh 故cố 不bất 滿mãn 不bất 了liễu 。
○# 從tùng 何hà 故cố 復phục 言ngôn 。 去khứ 行hành 一nhất 不bất 成thành 。
何hà 故cố 復phục 言ngôn 。 佛Phật 果Quả 無vô 常thường 亦diệc 無vô 我ngã 樂nhạo/nhạc/lạc 淨tịnh 等đẳng 眾chúng 德đức 缺khuyết 然nhiên 廣quảng 義nghĩa 安an 在tại 。
○# 從tùng 若nhược 體thể 廣quảng 去khứ 人nhân 一nhất 不bất 成thành 。
若nhược 體thể 廣quảng 者giả 法Pháp 身thân 應ưng 徧biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 何hà 故cố 復phục 言ngôn 。 壽thọ 止chỉ 八bát 十thập 或hoặc 七thất 百bách 阿a 僧tăng 祇kỳ 。 灰hôi 斷đoạn 入nhập 滅diệt 去khứ 此thử 不bất 至chí 彼bỉ 耶da 。
此thử 等đẳng 並tịnh 是thị 光quang 宅trạch 疏sớ/sơ 意ý 言ngôn 七thất 百bách 阿a 僧tăng 祇kỳ 。 者giả 首thủ 楞lăng 嚴nghiêm 下hạ 卷quyển 堅kiên 首thủ 菩Bồ 薩Tát 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 佛Phật 壽thọ 幾kỷ 何hà 何hà 時thời 入nhập 滅diệt 佛Phật 告cáo 堅kiên 首thủ 東đông 方phương 去khứ 此thử 。 三tam 萬vạn 二nhị 千thiên 。 佛Phật 土độ 國quốc 名danh 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 號hiệu 照chiếu 明minh 莊trang 嚴nghiêm 自tự 在tại 王vương 十thập 號hiệu 具cụ 足túc 。 今kim 現hiện 說thuyết 法Pháp 。 如như 彼bỉ 佛Phật 所sở 有hữu 。 壽thọ 量lượng 我ngã 壽thọ 亦diệc 爾nhĩ 又hựu 問vấn 彼bỉ 佛Phật 壽thọ 命mạng 。 幾kỷ 何hà 佛Phật 言ngôn 汝nhữ 自tự 往vãng 問vấn 彼bỉ 自tự 當đương 答đáp 堅kiên 首thủ 承thừa 佛Phật 神thần 力lực 。 於ư 一nhất 念niệm 頃khoảnh 。 即tức 往vãng 彼bỉ 國quốc 。 頂đảnh 禮lễ 遶nhiễu 佛Phật 白bạch 佛Phật 言ngôn 世Thế 尊Tôn 。 壽thọ 命mạng 幾kỷ 何hà 幾kỷ 時thời 入nhập 滅diệt 彼bỉ 佛Phật 答đáp 言ngôn 如như 釋Thích 迦Ca 壽thọ 我ngã 亦diệc 如như 是thị 。 汝nhữ 欲dục 知tri 者giả 。 我ngã 壽thọ 七thất 百bách 阿a 僧tăng 祇kỳ 。 劫kiếp 釋Thích 迦Ca 亦diệc 爾nhĩ 堅kiên 首thủ 還hoàn 白bạch 佛Phật 竟cánh 阿A 難Nan 言ngôn 如như 我ngã 解giải 佛Phật 。 所sở 說thuyết 彼bỉ 佛Phật 是thị 釋Thích 迦Ca 異dị 名danh 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 汝nhữ 承thừa 佛Phật 力lực 乃nãi 如như 是thị 事sự 乃nãi 至chí 上thượng 方phương 。 有hữu 土thổ/độ 名danh 一nhất 燈đăng 明minh 等đẳng 並tịnh 釋Thích 迦Ca 分phân 身thân 。
○# 從tùng 若nhược 言ngôn 去khứ 理lý 一nhất 不bất 成thành 。
若nhược 言ngôn 體thể 廣quảng 應ưng 備bị 五ngũ 眼nhãn 見kiến 佛Phật 性tánh 。
言ngôn 應ưng 備bị 五ngũ 眼nhãn 見kiến 佛Phật 性tánh 者giả 據cứ 不bất 見kiến 佛Phật 性tánh 則tắc 無vô 佛Phật 眼nhãn 。
○# 當đương 知tri 下hạ 結kết 。
當đương 知tri 今kim 果quả 闕khuyết 於ư 四tứ 一nhất 狹hiệp 而nhi 是thị 麤thô 將tương 今kim 望vọng 昔tích 昔tích 還hoàn 是thị 妙diệu 。
○# 次thứ 果quả 位vị 中trung 亦diệc 三tam 標tiêu 釋thích 結kết 。
果quả 位vị 高cao 下hạ 四tứ 難nạn/nan 者giả 。
今kim 果quả 位vị 若nhược 高cao 設thiết 教giáo 何hà 得đắc 在tại 第đệ 五ngũ 教giáo 下hạ 行hành 那na 不bất 出xuất 無vô 常thường 人nhân 那na 不bất 出xuất 變biến 易dị 理lý 那na 不bất 窮cùng 祕bí 藏tạng 。
釋thích 中trung 亦diệc 應ưng 先tiên 舉cử 昔tích 有hữu 次thứ 斥xích 今kim 無vô 文văn 中trung 從tùng 略lược 直trực 舉cử 今kim 無vô 凖# 前tiền 諸chư 釋thích 驗nghiệm 知tri 昔tích 破phá 。
(# △# 三tam 結kết )# 。
當đương 知tri 今kim 果quả 之chi 位vị 闕khuyết 四tứ 一nhất 皆giai 下hạ 皆giai 麤thô 昔tích 果quả 位vị 具cụ 四tứ 一nhất 皆giai 高cao 皆giai 妙diệu 。
○# 次thứ 果quả 用dụng 中trung 亦diệc 三tam 標tiêu 釋thích 結kết 。
果quả 用dụng 長trường 短đoản 四tứ 難nạn/nan 者giả 。
○# 釋thích 中trung 亦diệc 不bất 出xuất 昔tích 直trực 舉cử 今kim 文văn 凖# 前tiền 可khả 知tri 於ư 中trung 二nhị 先tiên 正chánh 破phá 無vô 四tứ 一nhất 次thứ 廣quảng 破phá 神thần 通thông 初sơ 文văn 二nhị 先tiên 破phá 。
若nhược 今kim 果quả 用dụng 長trường/trưởng 教giáo 何hà 不bất 明minh 常thường 住trụ 行hành 何hà 不bất 頓đốn 破phá 無vô 明minh 人nhân 何hà 不bất 即tức 是thị 毗tỳ 盧lô 遮già 那na 理lý 何hà 不bất 即tức 是thị 祕bí 藏tạng 。
○# 次thứ 結kết 。
當đương 知tri 今kim 果quả 無vô 有hữu 妙diệu 法Pháp 豈khởi 非phi 麤thô 耶da (# 云vân 云vân )# 。
可khả 知tri 。
而nhi 復phục 言ngôn 神thần 通thông 延diên 壽thọ 是thị 何hà 神thần 通thông 若nhược 作tác 意ý 神thần 通thông 同đồng 彼bỉ 外ngoại 道đạo 若nhược 無vô 漏lậu 神thần 通thông 同đồng 彼bỉ 小Tiểu 乘Thừa 若nhược 實thật 相tướng 神thần 通thông 則tắc 非phi 延diên 非phi 不bất 延diên 能năng 延diên 能năng 不bất 延diên 能năng 延diên 何hà 止chỉ 延diên 壽thọ 而nhi 不bất 延diên 眼nhãn 令linh 見kiến 佛Phật 性tánh 何hà 不bất 延diên 舌thiệt 說thuyết 於ư 常thường 住trụ 眼nhãn 不bất 見kiến 性tánh 則tắc 知tri 非phi 實thật 相tướng 神thần 通thông 非phi 麤thô 何hà 謂vị 。
次thứ 破phá 神thần 通thông 中trung 云vân 何hà 止chỉ 延diên 壽thọ 而nhi 不bất 延diên 眼nhãn 奪đoạt 其kỳ 無vô 理lý 何hà 不bất 延diên 舌thiệt 奪đoạt 其kỳ 無vô 教giáo 亦diệc 應ưng 更cánh 云vân 何hà 不bất 延diên 智trí 知tri 於ư 常thường 住trụ 奪đoạt 其kỳ 無vô 行hành 何hà 不bất 延diên 身thân 令linh 契khế 法Pháp 身thân 奪đoạt 其kỳ 無vô 人nhân 文văn 無vô 者giả 略lược 眼nhãn 不bất 見kiến 性tánh 一nhất 句cú 略lược 牒điệp 無vô 理lý 具cụ 足túc 亦diệc 應ưng 盡tận 牒điệp 四tứ 句cú 。
○# 三tam 前tiền 一nhất 下hạ 總tổng 結kết 也dã 。
前tiền 一nhất 難nạn/nan 已dĩ 知tri 麤thô 後hậu 難nạn/nan 重trùng 來lai 耳nhĩ 。
○# 三tam 結kết 成thành 難nạn/nan 勢thế 者giả 又hựu 二nhị 先tiên 釋thích 。
彼bỉ 作tác 因nhân 果quả 六lục 種chủng 以dĩ 判phán 麤thô 妙diệu 又hựu 以dĩ 四tứ 一nhất 專chuyên 判phán 妙diệu 今kim 難nạn/nan 其kỳ 麤thô 皆giai 備bị 四tứ 一nhất 則tắc 昔tích 麤thô 非phi 麤thô 難nạn/nan 其kỳ 妙diệu 全toàn 無vô 四tứ 一nhất 則tắc 今kim 妙diệu 非phi 妙diệu 。
○# 次thứ 結kết 數số 又hựu 二nhị 先tiên 結kết 數số 次thứ 釋thích 今kim 意ý 。
於ư 其kỳ 一nhất 句cú 設thiết 四tứ 句cú 難nạn/nan 四tứ 六lục 二nhị 十thập 四tứ 耳nhĩ 。
初sơ 文văn 者giả 然nhiên 二nhị 十thập 四tứ 難nạn/nan 中trung 所sở 破phá 之chi 義nghĩa 並tịnh 在tại 光quang 宅trạch 疏sớ/sơ 中trung 今kim 直trực 引dẫn 來lai 為vi 難nạn/nan 而nhi 不bất 委ủy 悉tất 言ngôn 二nhị 十thập 四tứ 者giả 。 且thả 據cứ 相tương 對đối 今kim 昔tích 合hợp 論luận 故cố 二nhị 十thập 四tứ 若nhược 今kim 昔tích 別biệt 論luận 難nạn/nan 昔tích 因nhân 果quả 各các 三tam 合hợp 成thành 六lục 難nạn/nan 難nạn/nan 今kim 因nhân 果quả 亦diệc 成thành 六lục 難nạn/nan 合hợp 一nhất 十thập 二nhị 難nạn/nan 一nhất 一nhất 四tứ 番phiên 成thành 四tứ 十thập 八bát 又hựu 今kim 文văn 中trung 果quả 上thượng 三tam 義nghĩa 但đãn 難nạn/nan 今kim 位vị 及cập 用dụng 略lược 不bất 語ngữ 昔tích 則tắc 闕khuyết 二nhị 處xứ 四tứ 番phiên 現hiện 文văn 乃nãi 成thành 四tứ 十thập 番phiên 也dã 。
用dụng 彼bỉ 矛mâu 盾# 自tự 相tương 擊kích 故cố 不bất 盈doanh 不bất 縮súc 應ưng 爾nhĩ 許hứa 耳nhĩ 。
矛mâu 盾# 如như 止Chỉ 觀Quán 第đệ 五ngũ 記ký 今kim 還hoàn 以dĩ 彼bỉ 四tứ 一nhất 難nạn/nan 彼bỉ 妙diệu 成thành 麤thô 還hoàn 以dĩ 彼bỉ 昔tích 三tam 難nạn/nan 彼bỉ 麤thô 成thành 妙diệu 故cố 無vô 盈doanh 縮súc 。
妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 。 玄Huyền 義Nghĩa 釋Thích 籤# 卷quyển 第đệ 四tứ
音âm 釋thích 。
[蚩-一]#
(# 充sung 之chi 切thiết 笑tiếu 也dã )# 。
絺hy
(# 抽trừu 遲trì 切thiết )# 。
錯thác 謬mậu
(# 錯thác 七thất 各các 切thiết 乖quai 也dã 謬mậu 靡mĩ [ㄠ*刀]# 切thiết 誤ngộ 也dã )# 。
跨khóa
(# 苦khổ 化hóa 切thiết 越việt 也dã )# 。
弊tệ
(# 毗tỳ 祭tế 切thiết 衣y 敗bại 也dã )# 。
恬điềm
(# 徒đồ 兼kiêm 切thiết 安an 也dã )# 。
辣lạt
(# 郎lang 葛cát 切thiết 辛tân 也dã )# 。
逗đậu
(# 大đại 透thấu 切thiết 投đầu 合hợp 也dã )# 。
辣lạt
(# 盧lô 達đạt 切thiết 辛tân 味vị 也dã )# 。
酢tạc
(# 倉thương 故cố 切thiết )# 。
疣vưu 贅#
(# 疣vưu 羽vũ 求cầu 切thiết 贅# 之chi 芮# 切thiết 疣vưu 贅# 瘤# 也dã )# 。
甄chân
(# 之chi 人nhân 切thiết 明minh 也dã )# 。
跨khóa
(# 苦khổ 化hóa 切thiết )# 。
嚙giảo
(# 倪nghê 結kết 切thiết 噬phệ 也dã )# 。
薳#
(# 音âm 委ủy 遠viễn 也dã )# 。