妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 玄Huyền 義Nghĩa 釋Thích 籤 ( 第Đệ 卷Quyển 第Đệ 卷Quyển )
Quyển 0029
隋Tùy 智Trí 顗 說Thuyết 灌Quán 頂Đảnh 記Ký 唐Đường 湛Trạm 然Nhiên 釋Thích
妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 。 玄huyền 義nghĩa 釋thích 籤# 卷quyển 。 第đệ 三tam 十thập 二nhị 。 車xa 二nhị 。
隋tùy 天thiên 台thai 智trí 者giả 大đại 師sư 說thuyết
門môn 人nhân 灌quán 頂đảnh 記ký
唐đường 天thiên 台thai 沙Sa 門Môn 湛trạm 然nhiên 釋thích
○# 第đệ 四tứ 明minh 入nhập 實thật 相tướng 門môn 中trung 為vi 二nhị 初sơ 明minh 來lai 意ý 次thứ 正chánh 開khai 章chương 解giải 釋thích 初sơ 文văn 二nhị 初sơ 正chánh 明minh 來lai 意ý 。
第đệ 四tứ 明minh 入nhập 實thật 相tướng 門môn 者giả 夫phu 實thật 相tướng 幽u 微vi 其kỳ 理lý 淵uyên 奧áo 如như 登đăng 絕tuyệt 壑hác 必tất 假giả 飛phi 梯thê 欲dục 契khế 真chân 源nguyên 要yếu 因nhân 教giáo 行hành 故cố 以dĩ 教giáo 行hành 為vi 門môn 。
○# 次thứ 下hạ 文văn 下hạ 引dẫn 證chứng 又hựu 三tam 初sơ 證chứng 教giáo 門môn 。
下hạ 文văn 云vân 以dĩ 佛Phật 教giáo 門môn 。 出xuất 三tam 界giới 苦khổ 。
○# 次thứ 佛Phật 子tử 下hạ 明minh 行hành 門môn 功công 能năng 。
佛Phật 子tử 行hành 道Đạo 已dĩ 。 來lai 世thế 得đắc 作tác 佛Phật 。
教giáo 能năng 通thông 行hành 使sử 行hành 入nhập 理lý 故cố 云vân 成thành 佛Phật 此thử 中trung 具cụ 明minh 十thập 六lục 皆giai 為vi 實thật 門môn 文văn 中trung 雖tuy 無vô 開khai 廢phế 等đẳng 文văn 意ý 在tại 第đệ 九cửu 卷quyển 故cố 此thử 不bất 論luận 。
○# 三tam 結kết 名danh 。
門môn 名danh 能năng 通thông 。 此thử 之chi 謂vị 也dã 。
(# △# 次thứ 正chánh 開khai 章chương 解giải 釋thích )# 。
○# 次thứ 釋thích 中trung 二nhị 列liệt 。
略lược 為vi 四tứ 意ý 一nhất 略lược 示thị 門môn 相tương/tướng 二nhị 示thị 入nhập 門môn 觀quán 三tam 示thị 麤thô 妙diệu 四tứ 示thị 開khai 顯hiển 。
○# 釋thích 初sơ 明minh 門môn 相tương/tướng 中trung 乃nãi 至chí 歷lịch 四tứ 教giáo 教giáo 教giáo 之chi 中trung 皆giai 初sơ 先tiên 明minh 用dụng 門môn 之chi 意ý 及cập 引dẫn 教giáo 證chứng 是thị 故cố 不bất 同đồng 。 止Chỉ 觀Quán 中trung 文văn 止Chỉ 觀Quán 但đãn 為vi 令linh 知tri 諸chư 教giáo 四tứ 門môn 皆giai 破phá 見kiến 思tư 此thử 為vi 並tịnh 堪kham 入nhập 於ư 實thật 相tướng 於ư 中trung 為vi 二nhị 初sơ 緫# 釋thích 次thứ 歷lịch 教giáo 別biệt 釋thích 初sơ 文văn 五ngũ 初sơ 釋thích 門môn 名danh 謂vị 能năng 通thông 也dã 次thứ 大đại 論luận 下hạ 緫# 示thị 四tứ 相tương/tướng 三tam 又hựu 云vân 下hạ 明minh 功công 能năng 四tứ 又hựu 云vân 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 下hạ 明minh 門môn 中trung 得đắc 失thất 五ngũ 若nhược 以dĩ 下hạ 辨biện 教giáo 行hành 不bất 同đồng 。
示thị 門môn 相tương/tướng 者giả 夫phu 佛Phật 法Pháp 不bất 可khả 宣tuyên 示thị 赴phó 緣duyên 說thuyết 者giả 必tất 以dĩ 四tứ 句cú 詮thuyên 理lý 能năng 通thông 行hành 人nhân 入nhập 真chân 實thật 地địa 。
大đại 論luận 云vân 於ư 如như 是thị 法Pháp 。 說thuyết 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 悉tất 檀đàn 所sở 謂vị 一nhất 切thiết 。 實thật 一nhất 切thiết 不bất 實thật 一nhất 切thiết 亦diệc 實thật 亦diệc 不bất 實thật 一nhất 切thiết 非phi 實thật 非phi 不bất 實thật 。 如như 是thị 皆giai 名danh 諸chư 法pháp 之chi 實thật 。 相tương/tướng 實thật 相tướng 尚thượng 非phi 是thị 一nhất 那na 得đắc 言ngôn 四tứ 當đương 知tri 四tứ 是thị 入nhập 實thật 相tướng 門môn 耳nhĩ 。
初sơ 二nhị 如như 文văn 。
○# 三tam 功công 能năng 中trung 二nhị 初sơ 明minh 能năng 攝nhiếp 根căn 性tánh 功công 能năng 。
又hựu 云vân 四tứ 門môn 入nhập 清thanh 涼lương 池trì 是thị 門môn 無vô 礙ngại 非phi 唯duy 利lợi 者giả 得đắc 入nhập 鈍độn 者giả 亦diệc 入nhập 非phi 唯duy 定định 者giả 散tán 心tâm 專chuyên 志chí 精tinh 進tấn 者giả 亦diệc 得đắc 入nhập 。
○# 次thứ 又hựu 云vân 下hạ 有hữu 能năng 通thông 至chí 實thật 相tướng 功công 能năng 。
又hựu 云vân 般Bát 若Nhã 有hữu 四tứ 種chủng 相tương/tướng 所sở 謂vị 有hữu 相tướng 無vô 相tướng 。 乃nãi 至chí 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 相tương/tướng 般Bát 若Nhã 尚thượng 非phi 一nhất 相tương/tướng 云vân 何hà 四tứ 相tương 當đương 知tri 亦diệc 是thị 入nhập 般Bát 若Nhã 門môn 也dã 。
既ký 云vân 入nhập 般Bát 若Nhã 門môn 般Bát 若Nhã 即tức 是thị 所sở 入nhập 之chi 理lý 理lý 謂vị 實thật 相tướng 般Bát 若Nhã 亦diệc 得đắc 是thị 種chủng 智trí 般Bát 若Nhã 。
又hựu 云vân 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 譬thí 如như 大đại 火hỏa 。 燄diệm 四tứ 邊biên 不bất 可khả 取thủ 邪tà 見kiến 火hỏa 燒thiêu 故cố 若nhược 不bất 觸xúc 火hỏa 溫ôn 身thân 熟thục 食thực 若nhược 觸xúc 火hỏa 者giả 火hỏa 則tắc 燒thiêu 身thân 身thân 既ký 被bị 燒thiêu 溫ôn 食thực 無vô 用dụng 四tứ 門môn 本bổn 通thông 般Bát 若Nhã 除trừ 煩phiền 惱não 辦biện 大đại 事sự 若nhược 取thủ 著trước 者giả 則tắc 成thành 邪tà 見kiến 。 燒thiêu 於ư 法Pháp 身thân 法Pháp 身thân 既ký 燒thiêu 四tứ 門môn 通thông 何hà 等đẳng 若nhược 不bất 觸xúc 火hỏa 門môn 則tắc 能năng 通thông 也dã 。
四tứ 得đắc 失thất 者giả 此thử 並tịnh 通thông 論luận 四tứ 教giáo 四tứ 門môn 悉tất 有hữu 得đắc 失thất 故cố 也dã 。
○# 五ngũ 教giáo 行hành 者giả 行hành 秖kỳ 是thị 觀quán 於ư 中trung 又hựu 二nhị 初sơ 通thông 立lập 教giáo 行hành 二nhị 門môn 。
若nhược 以dĩ 佛Phật 教giáo 為vi 門môn 者giả 教giáo 略lược 為vi 四tứ (# 云vân 云vân )# 若nhược 於ư 一nhất 教giáo 以dĩ 四tứ 句cú 詮thuyên 理lý 即tức 是thị 四tứ 門môn 四tứ 四tứ 合hợp 為vi 十thập 六lục 門môn 若nhược 以dĩ 行hành 為vi 門môn 者giả 稟bẩm 教giáo 修tu 觀quán 因nhân 思tư 得đắc 入nhập 即tức 以dĩ 行hành 為vi 門môn 。
○# 次thứ 藉tạ 教giáo 下hạ 明minh 根căn 性tánh 悟ngộ 入nhập 不bất 同đồng 又hựu 五ngũ 初sơ 明minh 一nhất 向hướng 根căn 性tánh 。
藉tạ 教giáo 發phát 真chân 則tắc 以dĩ 教giáo 為vi 門môn 若nhược 初sơ 聞văn 教giáo 如như 快khoái 馬mã 見kiến 鞭tiên 影ảnh 即tức 入nhập 正chánh 路lộ 者giả 不bất 須tu 修tu 觀quán 若nhược 初sơ 修tu 觀quán 如như 夜dạ 見kiến 電điện 光quang 即tức 得đắc 見kiến 道đạo 。 者giả 不bất 更cánh 須tu 教giáo 並tịnh 是thị 徃# 昔tích 善thiện 根căn 習tập 熟thục 今kim 於ư 教giáo 門môn 得đắc 通thông 名danh 為vi 信tín 行hành 。 於ư 觀quán 門môn 得đắc 通thông 名danh 法pháp 行hành 。
○# 次thứ 若nhược 聞văn 下hạ 明minh 回hồi 轉chuyển 根căn 性tánh 。
若nhược 聞văn 不bất 即tức 悟ngộ 應ưng 須tu 修tu 觀quán 於ư 觀quán 悟ngộ 者giả 轉chuyển 成thành 法pháp 行hành 若nhược 修tu 觀quán 不bất 悟ngộ 更cánh 須tu 聽thính 法Pháp 聽thính 法Pháp 得đắc 悟ngộ 轉chuyển 名danh 信tín 行hành 教giáo 即tức 為vi 觀quán 門môn 觀quán 即tức 為vi 教giáo 門môn 。
○# 三tam 聞văn 教giáo 下hạ 相tương/tướng 資tư 根căn 性tánh 。
聞văn 教giáo 而nhi 觀quán 觀quán 教giáo 而nhi 聞văn 教giáo 觀quán 相tương/tướng 資tư 則tắc 通thông 入nhập 成thành 門môn 。
○# 四tứ 教giáo 觀quán 合hợp 下hạ 明minh 門môn 數số 。
教giáo 觀quán 合hợp 論luận 則tắc 有hữu 三tam 十thập 二nhị 。 門môn 此thử 語ngữ 其kỳ 大đại 數số 耳nhĩ 細tế 尋tầm 於ư 門môn 實thật 有hữu 無vô 量lượng 。 五ngũ 百bách 身thân 因nhân 三tam 十thập 二nhị 不bất 二nhị 門môn 善thiện 財tài 遊du 法Pháp 界Giới 值trị 無vô 量lượng 知tri 識thức 說thuyết 無vô 量lượng 教giáo 門môn 無vô 量lượng 觀quán 行hành 如như 喜hỷ 見kiến 城thành 千thiên 二nhị 百bách 門môn 實thật 相tướng 法pháp 城thành 豈khởi 唯duy 一nhất 轍triệt 。
○# 五ngũ 經Kinh 云vân 下hạ 明minh 門môn 意ý 。
經Kinh 云vân 說thuyết 種chủng 種chủng 法Pháp 。 門môn 宣tuyên 示thị 於ư 佛Phật 道Đạo 。
(# △# 次thứ 歷lịch 教giáo 別biệt 釋thích )# 。
○# 次thứ 正chánh 釋thích 中trung 四tứ 四tứ 十thập 六lục 相tương/tướng 別biệt 不bất 同đồng 。
今kim 且thả 約ước 四tứ 教giáo 明minh 十thập 六lục 門môn 相tương/tướng 。
○# 初sơ 三tam 藏tạng 四tứ 門môn 中trung 二nhị 標tiêu 。
三tam 藏tạng 四tứ 門môn 者giả 。
○# 釋thích 釋thích 中trung 四tứ 別biệt 初sơ 有hữu 門môn 為vi 二nhị 先tiên 明minh 門môn 中trung 四Tứ 諦Đế 次thứ 此thử 是thị 下hạ 明minh 申thân 門môn 之chi 論luận 初sơ 文văn 又hựu 二nhị 先tiên 苦khổ 集tập 次thứ 滅diệt 道đạo 初sơ 文văn 又hựu 二nhị 初sơ 破phá 邪tà 。
初sơ 明minh 有hữu 門môn 謂vị 生sanh 死tử 法pháp 本bổn 非phi 世thế 性tánh 微vi 塵trần 父phụ 母mẫu 所sở 作tác 。
○# 次thứ 乃nãi 是thị 下hạ 立lập 正chánh 又hựu 二nhị 初sơ 略lược 舉cử 煩phiền 惱não 及cập 業nghiệp 。
乃nãi 是thị 無vô 明minh 。 正chánh 因nhân 緣duyên 法pháp 出xuất 生sanh 諸chư 行hành 。
○# 次thứ 煩phiền 惱não 下hạ 明minh 三tam 道đạo 結kết 成thành 有hữu 門môn 。
煩phiền 惱não 業nghiệp 苦khổ 三tam 道đạo 悉tất 皆giai 是thị 有hữu 。
苦khổ 道đạo 即tức 苦Khổ 諦Đế 餘dư 二nhị 即tức 集tập 。
○# 次thứ 一nhất 切thiết 有hữu 下hạ 明minh 道đạo 滅diệt 又hựu 二nhị 先tiên 道đạo 次thứ 滅diệt 初sơ 道Đạo 諦Đế 又hựu 三tam 初sơ 明minh 門môn 觀quán 。
一nhất 切thiết 有hữu 為vi 。 無vô 常thường 苦khổ 空không 無vô 我ngã 。
○# 次thứ 能năng 發phát 下hạ 明minh 門môn 中trung 功công 能năng 。
能năng 發phát 得đắc 煗noãn 頂đảnh 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 發phát 真chân 無vô 漏lậu 因nhân 用dụng 真chân 修tu 道Đạo 。
○# 三tam 此thử 則tắc 下hạ 結kết 門môn 。
此thử 則tắc 道Đạo 諦Đế 亦diệc 是thị 有hữu 。
○# 次thứ 子tử 果quả 下hạ 滅Diệt 諦Đế 又hựu 三tam 初sơ 正chánh 明minh 滅diệt 次thứ 引dẫn 證chứng 三tam 此thử 則tắc 下hạ 結kết 門môn 。
子tử 果quả 既ký 斷đoạn 得đắc 有hữu 餘dư 。 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。
(# △# 次thứ 引dẫn 證chứng )# 。
故cố 大đại 集tập 云vân 甚thậm 深thâm 之chi 理lý 不bất 可khả 說thuyết 第đệ 一nhất 實thật 義nghĩa 無vô 聲thanh 字tự 陳trần 如như 比Bỉ 丘Khâu 於ư 諸chư 法pháp 獲hoạch 得đắc 真chân 實thật 之chi 知tri 見kiến 。
引dẫn 證chứng 中trung 以dĩ 真chân 實thật 證chứng 有hữu 。
(# △# 三tam 結kết 門môn )# 。
此thử 則tắc 因nhân 滅diệt 會hội 真chân 真chân 亦diệc 是thị 有hữu 。
(# △# 次thứ 明minh 申thân 門môn 之chi 論luận )# 。
此thử 是thị 諸chư 阿a 毗tỳ 曇đàm 論luận 之chi 所sở 申thân 見kiến 有hữu 得đắc 道Đạo 即tức 有hữu 門môn 也dã 。
○# 次thứ 空không 門môn 中trung 三tam 先tiên 正chánh 明minh 四Tứ 諦Đế 次thứ 故cố 須Tu 菩Bồ 提Đề 下hạ 引dẫn 證chứng 三tam 恐khủng 下hạ 明minh 申thân 門môn 之chi 論luận 初sơ 文văn 又hựu 二nhị 先tiên 四Tứ 諦Đế 次thứ 發phát 真chân 下hạ 功công 能năng 初sơ 又hựu 二nhị 先tiên 苦khổ 集tập 次thứ 三tam 假giả 下hạ 道đạo 滅diệt 。
二nhị 空không 門môn 者giả 即tức 是thị 彼bỉ 教giáo 析tích 正chánh 因nhân 緣duyên 無vô 明minh 老lão 死tử 。 苦khổ 集tập 二nhị 諦đế 三tam 假giả 浮phù 虛hư 破phá 假giả 實thật 悉tất 入nhập 空không 平bình 等đẳng 。
此thử 門môn 不bất 言ngôn 破phá 邪tà 者giả 破phá 邪tà 之chi 用dụng 事sự 在tại 有hữu 門môn 無vô 明minh 與dữ 老lão 死tử 略lược 標tiêu 二nhị 諦đế 三tam 假giả 是thị 道Đạo 諦Đế 之chi 觀quán 入nhập 空không 是thị 滅Diệt 諦Đế 大đại 意ý 。
○# 次thứ 功công 能năng 中trung 二nhị 先tiên 明minh 功công 能năng 。
發phát 真chân 無vô 漏lậu 。
○# 次thứ 因nhân 空không 下hạ 結kết 門môn 。
因nhân 空không 見kiến 真chân 空không 即tức 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 之chi 門môn 也dã 。
○# 次thứ 引dẫn 證chứng 中trung 二nhị 先tiên 正chánh 引dẫn 。
故cố 須Tu 菩Bồ 提Đề 在tại 石thạch 室thất 觀quán 生sanh 滅diệt 無vô 常thường 入nhập 空không 。
○# 次thứ 因nhân 空không 下hạ 結kết 門môn 。
因nhân 空không 得đắc 道Đạo 見kiến 佛Phật 法Pháp 身thân 。
(# △# 三Tam 明Minh 申thân 門môn 之chi 論luận )# 。
恐khủng 此thử 是thị 成thành 實thật 論luận 之chi 所sở 申thân 也dã 。
○# 亦diệc 空không 亦diệc 有hữu 門môn 略lược 云vân 正chánh 因nhân 緣duyên 即tức 是thị 略lược 舉cử 四Tứ 諦Đế 之chi 相tướng 於ư 中trung 為vi 四tứ 先tiên 略lược 明minh 四Tứ 諦Đế 。
三Tam 明Minh 有hữu 空không 門môn 者giả 即tức 是thị 彼bỉ 教giáo 明minh 正chánh 因nhân 緣duyên 生sanh 滅diệt 。
○# 次thứ 略lược 結kết 門môn 。
亦diệc 有hữu 亦diệc 空không 。
諦đế 相tướng 不bất 殊thù 故cố 略lược 而nhi 不bất 辨biện 。
○# 三tam 若nhược 稟bẩm 下hạ 明minh 門môn 功công 能năng 能năng 有hữu 所sở 通thông 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 也dã 。
若nhược 稟bẩm 此thử 教giáo 能năng 破phá 偏thiên 執chấp 有hữu 無vô 之chi 見kiến 見kiến 因nhân 緣duyên 有hữu 空không 發phát 真chân 無vô 漏lậu 因nhân 有hữu 無vô 見kiến 真chân 有hữu 無vô 即tức 是thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 之chi 門môn 也dã 。
○# 四tứ 此thử 是thị 下hạ 門môn 中trung 通thông 門môn 之chi 論luận 。
此thử 是thị 迦ca 旃chiên 延diên 因nhân 門môn 入nhập 道đạo 故cố 作tác 昆côn 勒lặc 論luận 還hoàn 申thân 此thử 門môn 也dã 。
○# 次thứ 第đệ 四tứ 門môn 中trung 分phần/phân 文văn 不bất 殊thù 三tam 門môn 加gia [后-口+十]# 第đệ 四tứ 門môn 中trung 異dị 解giải 有hữu 人nhân 云vân 已dĩ 去khứ 是thị 也dã 。
四tứ 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 門môn 者giả 即tức 是thị 彼bỉ 教giáo 明minh 正chánh 因nhân 緣duyên 生sanh 滅diệt 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 之chi 理lý 若nhược 稟bẩm 此thử 教giáo 能năng 破phá 有hữu 無vô 邊biên 邪tà 執chấp 見kiến 見kiến 因nhân 緣duyên 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 發phát 真chân 無vô 漏lậu 因nhân 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 見kiến 真chân 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 即tức 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 之chi 門môn 也dã 惡ác 口khẩu 車Xa 匿Nặc 因nhân 此thử 入nhập 道đạo 未vị 見kiến 論luận 來lai 有hữu 人nhân 言ngôn 犢độc 子tử 阿a 毗tỳ 曇đàm 申thân 此thử 意ý 彼bỉ 論luận 明minh 我ngã 在tại 第đệ 五ngũ 不bất 可khả 說thuyết 藏tạng 中trung 我ngã 非phi 三tam 世thế 故cố 。 非phi 有hữu 我ngã 非phi 無vô 為vi 故cố 。 非phi 無vô 我ngã 此thử 恐khủng 未vị 可khả 定định 用dụng 也dã 。
○# 次thứ 通thông 教giáo 四tứ 門môn 中trung 二nhị 初sơ 緫# 次thứ 別biệt 初sơ 又hựu 二nhị 初sơ 明minh 衍diễn 門môn 所sở 通thông 長trường 遠viễn 。
二nhị 明minh 通thông 教giáo 四tứ 門môn 相tương/tướng 者giả 此thử 是thị 摩Ma 訶Ha 衍Diên 。 門môn 通thông 通thông 通thông 別biệt 不bất 可khả 偏thiên 取thủ 。
○# 次thứ 今kim 下hạ 與dữ 三tam 藏tạng 辨biện 異dị 又hựu 二nhị 初sơ 體thể 析tích 不bất 同đồng 。
今kim 約ước 通thông 通thông 論luận 四tứ 門môn 者giả 上thượng 三tam 藏tạng 四tứ 門môn 皆giai 滅diệt 色sắc 入nhập 空không 如như 析tích 實thật 人nhân 頭đầu 等đẳng 六lục 分phần 求cầu 人nhân 不bất 得đắc 故cố 名danh 為vi 空không 通thông 教giáo 四tứ 門môn 皆giai 即tức 色sắc 是thị 空không 。 如như 觀quán 鏡kính 像tượng 。 六lục 分phần 即tức 空không 不bất 待đãi 析tích 盡tận 為vi 空không 大đại 論luận 云vân 佛Phật 告cáo 比Bỉ 丘Khâu 。 觀quán 空không 即tức 疊điệp 觀quán 疊điệp 即tức 空không 此thử 是thị 體thể 門môn 異dị 析tích 門môn 也dã 。
○# 次thứ 三tam 藏tạng 下hạ 明minh 觀quán 生sanh 法pháp 二nhị 空không 不bất 同đồng 又hựu 二nhị 初sơ 正chánh 明minh 二nhị 空không 不bất 同đồng 次thứ 有hữu 人nhân 云vân 下hạ 破phá 古cổ 釋thích 疑nghi 。
三tam 藏tạng 觀quán 生sanh 空không 得đắc 道Đạo 三tam 藏tạng 觀quán 生sanh 空không 得đắc 道Đạo 已dĩ 又hựu 更cánh 觀quán 法pháp 空không 生sanh 法pháp 二nhị 境cảnh 不bất 融dung 今kim 通thông 門môn 生sanh 空không 即tức 法pháp 空không 法pháp 空không 即tức 生sanh 空không 無vô 二nhị 無vô 別biệt 。 大đại 品phẩm 云vân 色sắc 性tánh 如như 我ngã 性tánh 我ngã 性tánh 如như 色sắc 性tánh 此thử 二nhị 。 皆giai 如như 幻huyễn 化hóa 。
初sơ 文văn 中trung 云vân 生sanh 法pháp 二nhị 空không 者giả 見kiến 惑hoặc 若nhược 破phá 得đắc 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 名danh 得đắc 生sanh 空không 後hậu 進tiến 斷đoạn 思tư 方phương 得đắc 法Pháp 空không 。
(# △# 次thứ 破phá 古cổ 釋thích 疑nghi )# 。
○# 次thứ 文văn 三tam 先tiên 破phá 古cổ 。
有hữu 人nhân 言ngôn 三tam 藏tạng 破phá 計kế 實thật 性tánh 約ước 實thật 法pháp 求cầu 我ngã 不bất 得đắc 但đãn 是thị 觀quán 性tánh 空không 大Đại 乘Thừa 明minh 相tướng 自tự 性tánh 是thị 空không 不bất 須tu 撿kiểm 己kỷ 為vi 空không 此thử 乃nãi 一nhất 徃# 之chi 言ngôn 。
○# 次thứ 大đại 品phẩm 下hạ 釋thích 。
大đại 品phẩm 云vân 常thường 性tánh 空không 無vô 不bất 性tánh 空không 時thời 曉hiểu 了liễu 諸chư 法pháp 。 如như 幻huyễn 化hóa 水thủy 月nguyệt 鏡kính 像tượng 豈khởi 止chỉ 相tương/tướng 空không 而nhi 已dĩ 。
○# 三tam 引dẫn 論luận 重trọng/trùng 立lập 門môn 又hựu 三tam 初sơ 略lược 緫# 立lập 。
秖kỳ 約ước 此thử 幻huyễn 化hóa 即tức 判phán 四tứ 門môn 。
○# 次thứ 論luận 云vân 下hạ 正chánh 引dẫn 論luận 立lập 。
論luận 云vân 一nhất 切thiết 實thật 一nhất 切thiết 不bất 實thật 一nhất 切thiết 亦diệc 實thật 亦diệc 不bất 實thật 一nhất 切thiết 。 非phi 實thật 非phi 不bất 實thật 。
○# 三tam 佛Phật 於ư 下hạ 明minh 四tứ 門môn 通thông 意ý 。
佛Phật 於ư 此thử 四tứ 句cú 廣quảng 說thuyết 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 悉tất 檀đàn 。
○# 次thứ 別biệt 釋thích 中trung 四tứ 先tiên 釋thích 次thứ 結kết 三tam 若nhược 三tam 乘thừa 下hạ 明minh 根căn 性tánh 不bất 同đồng 四tứ 故cố 青thanh 目mục 下hạ 引dẫn 證chứng 初sơ 文văn 自tự 四tứ 初sơ 有hữu 門môn 者giả 為vi 二nhị 初sơ 正chánh 釋thích 次thứ 如như 鏡kính 像tượng 下hạ 結kết 門môn 。
一nhất 切thiết 實thật 為vi 有hữu 門môn 者giả 若nhược 業nghiệp 若nhược 果quả 善thiện 惡ác 等đẳng 法pháp 乃nãi 至chí 涅Niết 槃Bàn 皆giai 幻huyễn 化hóa 。
初sơ 中trung 略lược 舉cử 三tam 諦đế 略lược 無vô 道Đạo 諦Đế 故cố 云vân 乃nãi 至chí 也dã 初sơ 業nghiệp 是thị 集tập 若nhược 果quả 是thị 苦khổ 涅Niết 槃Bàn 是thị 滅diệt 知tri 法pháp 幻huyễn 是thị 道Đạo 法Pháp 還hoàn 屬thuộc 於ư 因nhân 果quả 二nhị 義nghĩa 。
(# △# 次thứ 結kết 門môn )# 。
譬thí 鏡kính 中trung 像tượng 雖tuy 無vô 實thật 性tánh 而nhi 有hữu 幻huyễn 化hóa 頭đầu 等đẳng 六lục 分phần 為vi 有hữu 門môn 也dã 。
○# 次thứ 空không 門môn 中trung 二nhị 先tiên 釋thích 次thứ 如như 鏡kính 下hạ 結kết 門môn 。
諸chư 法pháp 既ký 如như 幻huyễn 化hóa 幻huyễn 化hóa 本bổn 自tự 無vô 實thật 無vô 實thật 故cố 空không 乃nãi 至chí 涅Niết 槃Bàn 。 亦diệc 如như 幻huyễn 化hóa 。 如như 鏡kính 中trung 像tượng 。 假giả 有hữu 形hình 色sắc 求cầu 不bất 可khả 得đắc 。 是thị 為vi 空không 門môn 。
大đại 意ý 如như 前tiền 此thử 中trung 文văn 略lược 。
(# △# 三tam 有hữu 空không 門môn )# 。
諸chư 法pháp 既ký 如như 幻huyễn 故cố 名danh 為vi 有hữu 。 幻huyễn 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 名danh 為vi 空không 如như 鏡kính 中trung 像tượng 。 見kiến 而nhi 不bất 可khả 見kiến 。 不bất 可khả 見kiến 而nhi 見kiến 是thị 亦diệc 空không 亦diệc 有hữu 門môn 。
(# △# 四tứ 非phi 有hữu 非phi 空không 門môn )# 。
幻huyễn 有hữu 尚thượng 不bất 可khả 得đắc 。 況huống 復phục 幻huyễn 空không 而nhi 當đương 可khả 得đắc 即tức 是thị 兩lưỡng 捨xả 為vi 門môn 。
三tam 四tứ 二nhị 門môn 例lệ 前tiền 可khả 見kiến 。
(# △# 次thứ 結kết )# 。
是thị 通thông 教giáo 即tức 空không 之chi 四tứ 門môn 也dã 。
(# △# 三Tam 明Minh 根căn 性tánh 不bất 同đồng )# 。
若nhược 三tam 乘thừa 共cộng 稟bẩm 而nhi 根căn 性tánh 不bất 同đồng 各các 於ư 四tứ 句cú 入nhập 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 故cố 此thử 四tứ 句cú 皆giai 名danh 為vi 門môn 。
(# △# 四tứ 引dẫn 證chứng )# 。
故cố 青thanh 目mục 注chú 論luận 云vân 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 有hữu 三tam 種chủng 今kim 是thị 三tam 乘thừa 人nhân 同đồng 入nhập 此thử 門môn 見kiến 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 者giả 。 是thị 即tức 空không 之chi 一nhất 種chủng 也dã 。
○# 別biệt 教giáo 門môn 中trung 為vi 五ngũ 初sơ 緫# 依y 教giáo 建kiến 立lập 次thứ 所sở 言ngôn 下hạ 釋thích 名danh 立lập 相tương/tướng 辨biện 異dị 三tam 此thử 意ý 下hạ 別biệt 依y 教giáo 立lập 門môn 四tứ 判phán 功công 能năng 五ngũ 判phán 圓viên 別biệt 初sơ 文văn 又hựu 二nhị 初sơ 依y 中trung 論luận 第đệ 三tam 句cú 。
三Tam 明Minh 別biệt 教giáo 四tứ 門môn 者giả 若nhược 用dụng 中trung 論luận 偈kệ 亦diệc 名danh 為vi 假giả 名danh 也dã 。
○# 次thứ 而nhi 辨biện 下hạ 明minh 亦diệc 用dụng 大đại 論luận 一nhất 切thiết 實thật 等đẳng 四tứ 句cú 。
而nhi 辨biện 四tứ 門môn 者giả 即tức 如như 大đại 論luận 四tứ 句cú 亦diệc 是thị 此thử 四tứ 句cú 意ý 。
故cố 初sơ 文văn 所sở 引dẫn 今kim 且thả 從tùng 別biệt 通thông 於ư 四tứ 教giáo 。
(# △# 次thứ 釋thích 名danh 互hỗ 相tương 辨biện 異dị )# 。
所sở 言ngôn 別biệt 者giả 下hạ 異dị 藏tạng 通thông 有hữu 七thất 義nghĩa 故cố 別biệt 上thượng 異dị 圓viên 教giáo 又hựu 歷lịch 別biệt 入nhập 中trung 故cố 言ngôn 別biệt 。
言ngôn 七thất 別biệt 者giả 準chuẩn 四tứ 教giáo 本bổn 應ưng 有hữu 八bát 別biệt 謂vị 教giáo 理lý 智trí 斷đoạn 行hành 位vị 因nhân 果quả 今kim 不bất 取thủ 教giáo 者giả 謂vị 一nhất 教giáo 之chi 下hạ 有hữu 此thử 七thất 故cố 故cố 不bất 論luận 教giáo 。
○# 別biệt 依y 教giáo 立lập 門môn 中trung 二nhị 初sơ 緫# 明minh 門môn 相tương 次thứ 別biệt 釋thích 。
此thử 意ý 正chánh 出xuất 大đại 經kinh 但đãn 多đa 散tán 說thuyết 今kim 約ước 乳nhũ 等đẳng 喻dụ 即tức 顯hiển 別biệt 四tứ 門môn 也dã 。
初sơ 明minh 當đương 教giáo 四tứ 門môn 多đa 依y 大đại 經kinh 。
○# 別biệt 釋thích 中trung 四tứ 。
文văn 云vân 佛Phật 性tánh 如như 乳nhũ 有hữu 酪lạc 石thạch 中trung 有hữu 金kim 力lực 士sĩ 額ngạch 珠châu 即tức 是thị 有hữu 門môn 若nhược 明minh 石thạch 無vô 金kim 性tánh 乳nhũ 無vô 酪lạc 性tánh 眾chúng 生sanh 佛Phật 性tánh 。 猶do 如như 虛hư 空không 。 大đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 空không 迦Ca 毗Tỳ 羅La 城Thành 。 空không 即tức 是thị 空không 門môn 又hựu 云vân 佛Phật 性tánh 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 云vân 何hà 為vi 有hữu 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 悉tất 皆giai 有hữu 故cố 云vân 何hà 為vi 無vô 從tùng 善thiện 方phương 便tiện 而nhi 得đắc 見kiến 故cố 又hựu 譬thí 乳nhũ 中trung 亦diệc 有hữu 酪lạc 性tánh 亦diệc 無vô 酪lạc 性tánh 即tức 是thị 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 門môn 也dã 若nhược 明minh 佛Phật 性tánh 即tức 是thị 中trung 道đạo 雙song 非phi 兩lưỡng 遣khiển 又hựu 譬thí 乳nhũ 中trung 非phi 有hữu 酪lạc 性tánh 非phi 無vô 酪lạc 性tánh 即tức 是thị 非phi 空không 非phi 有hữu 門môn 。
初sơ 從tùng 文văn 云vân 下hạ 有hữu 門môn 中trung 言ngôn 乳nhũ 中trung 酪lạc 性tánh 者giả 大đại 經kinh 出xuất 處xứ 非phi 一nhất 今kim 應ưng 約ước 乳nhũ 略lược 出xuất 相tướng 狀trạng 從tùng 緣duyên 故cố 有hữu 無vô 性tánh 故cố 無vô 兩lưỡng 存tồn 即tức 第đệ 三tam 雙song 非phi 即tức 第đệ 四tứ 細tế 對đối 佛Phật 性tánh 由do 緣duyên 修tu 顯hiển 以dĩ 合hợp 乳nhũ 譬thí 對đối 於ư 四tứ 門môn 其kỳ 意ý 則tắc 顯hiển 石thạch 中trung 有hữu 金kim 具cụ 如như 止Chỉ 觀Quán 第đệ 六lục 記ký 佛Phật 藏tạng 十thập 喻dụ 為vi 有hữu 力lực 士sĩ 額ngạch 珠châu 如như 止Chỉ 觀Quán 第đệ 三tam 記ký 此thử 別biệt 四tứ 門môn 亦diệc 約ước 略lược 示thị 相tương/tướng 不bất 暇hạ 委ủy 悉tất 若nhược 委ủy 論luận 者giả 應ưng 如như 三tam 藏tạng 有hữu 門môn 中trung 具cụ 明minh 諦đế 相tướng 引dẫn 證chứng 及cập 得đắc 益ích 之chi 人nhân 功công 能năng 辨biện 異dị 等đẳng 。
(# △# 四tứ 判phán 功công 能năng )# 。
別biệt 教giáo 菩Bồ 薩Tát 稟bẩm 此thử 四tứ 門môn 之chi 教giáo 因nhân 見kiến 佛Phật 性tánh 住trụ 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 此thử 四tứ 句cú 即tức 是thị 別biệt 教giáo 之chi 四tứ 門môn 。
(# △# 五ngũ 判phán 圓viên 別biệt )# 。
一nhất 徃# 用dụng 擬nghĩ 別biệt 門môn 經kinh 文văn 或hoặc 時thời 為vi 圓viên 門môn 此thử 義nghĩa 在tại 下hạ 料liệu 簡giản (# 云vân 云vân )# 。
○# 次thứ 圓viên 教giáo 四tứ 門môn 。
圓viên 教giáo 四tứ 門môn 相tương/tướng 者giả 此thử 門môn 明minh 入nhập 佛Phật 性tánh 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 一nhất 徃# 與dữ 別biệt 門môn 名danh 義nghĩa 是thị 同đồng 細tế 尋tầm 意ý 趣thú 別biệt 有hữu 多đa 途đồ 分phân 別biệt 同đồng 異dị 在tại 下hạ 委ủy 論luận (# 云vân 云vân )# 。
指chỉ 在tại 第đệ 九cửu 卷quyển 論luận 之chi 。
○# 次thứ 示thị 入nhập 門môn 觀quán 者giả 亦diệc 有hữu 一nhất 十thập 六lục 門môn 入nhập 觀quán 不bất 同đồng 文văn 自tự 為vi 二nhị 。
二nhị 示thị 入nhập 門môn 觀quán 即tức 為vi 二nhị 先tiên 略lược 示thị 入nhập 門môn 處xứ 二nhị 略lược 示thị 入nhập 門môn 觀quán 。
處xứ 論luận 所sở 通thông 觀quán 論luận 能năng 入nhập 。
○# 初sơ 文văn 又hựu 二nhị 先tiên 釋thích 次thứ 料liệu 簡giản 初sơ 文văn 二nhị 初sơ 略lược 立lập 所sở 通thông 偏thiên 圓viên 二nhị 理lý 。
略lược 示thị 入nhập 門môn 處xứ 者giả 能năng 通thông 教giáo 門môn 大đại 為vi 十thập 六lục 所sở 通thông 之chi 理lý 但đãn 是thị 偏thiên 圓viên 兩lưỡng 真chân 前tiền 八bát 門môn 同đồng 入nhập 偏thiên 真chân 後hậu 八bát 門môn 同đồng 入nhập 圓viên 真chân 。
○# 次thứ 何hà 故cố 下hạ 以dĩ 理lý 問vấn 門môn 。
何hà 故cố 偏thiên 真chân 理lý 一nhất 門môn 八bát 耶da 。
問vấn 中trung 雖tuy 但đãn 舉cử 一nhất 偏thiên 真chân 為vi 問vấn 意ý 則tắc 通thông 於ư 圓viên 真chân 故cố 後hậu 釋thích 圓viên 真chân 不bất 復phục 更cánh 問vấn 但đãn 直trực 列liệt 而nhi 已dĩ 。
○# 次thứ 三tam 藏tạng 下hạ 釋thích 先tiên 釋thích 所sở 通thông 偏thiên 真chân 八bát 門môn 中trung 二nhị 先tiên 法pháp 。
三tam 藏tạng 四tứ 門môn 紆hu 迴hồi 隘ải 陋lậu 名danh 為vi 拙chuyết 度độ 通thông 教giáo 四tứ 門môn 是thị 摩Ma 訶Ha 衍Diên 。 寬khoan 直trực 巧xảo 度độ 門môn 有hữu 巧xảo 拙chuyết 之chi 殊thù 能năng 通thông 為vi 八bát 真chân 理lý 無vô 二nhị 所sở 通thông 唯duy 一nhất 。
○# 次thứ 譬thí 。
譬thí 如như 州châu 城thành 開khai 四tứ 靣# 門môn 四tứ 靣# 偏thiên 門môn 以dĩ 譬thí 三tam 藏tạng 四tứ 靣# 直trực 門môn 以dĩ 譬thí 通thông 教giáo 偏thiên 直trực 既ký 殊thù 能năng 通thông 為vi 八bát 使sử 君quân 是thị 一nhất 所sở 通thông 不bất 二nhị 也dã 。
○# 次thứ 別biệt 教giáo 下hạ 釋thích 所sở 通thông 圓viên 真chân 亦diệc 有hữu 八bát 門môn 者giả 意ý 亦diệc 同đồng 前tiền 。
別biệt 教giáo 四tứ 門môn 偏thiên 而nhi 未vị 融dung 圓viên 四tứ 門môn 圓viên 而nhi 且thả 融dung 偏thiên 圓viên 既ký 殊thù 能năng 通thông 為vi 八bát 圓viên 真chân 不bất 二nhị 所sở 通thông 唯duy 一nhất 。
譬thí 如như 帝đế 城thành 開khai 四tứ 靣# 門môn 四tứ 靣# 偏thiên 門môn 以dĩ 譬thí 別biệt 教giáo 四tứ 靣# 直trực 門môn 以dĩ 譬thí 圓viên 教giáo 偏thiên 直trực 既ký 殊thù 能năng 通thông 為vi 八bát 帝đế 尊tôn 不bất 二nhị 所sở 通thông 唯duy 一nhất (# 云vân 云vân )# 。
(# △# 次thứ 料liệu 簡giản 二nhị 初sơ 一nhất 問vấn 答đáp )# 。
問vấn 小Tiểu 乘Thừa 一nhất 種chủng 四tứ 門môn 摩ma 訶ha 衍diễn 何hà 故cố 三tam 種chủng 四tứ 門môn 答đáp 小Tiểu 乘Thừa 淺thiển 近cận 一nhất 生sanh 斷đoạn 結kết 喻dụ 如như 小tiểu 家gia 大Đại 乘Thừa 深thâm 遠viễn 通thông 處xứ 則tắc 長trường/trưởng 譬thí 如như 大đại 家gia 須tu 千thiên 門môn 萬vạn 戶hộ 也dã 三tam 四tứ 何hà 足túc 為vi 多đa 耶da 。
次thứ 料liệu 簡giản 中trung 先tiên 問vấn 意ý 者giả 衍diễn 應ưng 通thông 圓viên 門môn 但đãn 應ưng 八bát 何hà 故cố 十thập 二nhị 答đáp 中trung 有hữu 譬thí 有hữu 合hợp 如như 文văn 。
(# △# 次thứ 一nhất 問vấn 答đáp )# 。
問vấn 摩ma 訶ha 衍diễn 門môn 那na 得đắc 三tam 人nhân 見kiến 真chân 答đáp 此thử 門môn 正chánh 意ý 通thông 大đại 傍bàng 通thông 於ư 小tiểu 譬thí 如như 王vương 國quốc 有hữu 通thông 門môn 別biệt 門môn 別biệt 門môn 通thông 朝triêu 士sĩ 通thông 門môn 通thông 朝triêu 市thị 不bất 可khả 以dĩ 民dân 庶thứ 登đăng 踐tiễn 謂vị 為vi 民dân 門môn 摩ma 訶ha 衍diễn 通thông 門môn 亦diệc 如như 是thị 正chánh 通thông 實thật 相tướng 傍bàng 通thông 真Chân 諦Đế 故cố 三tam 乘thừa 灰hôi 斷đoạn 兼kiêm 由do 此thử 門môn 不bất 可khả 以dĩ 兼kiêm 通thông 偏thiên 真chân 而nhi 名danh 小Tiểu 乘Thừa 門môn 也dã 。
○# 二nhị 示thị 入nhập 門môn 觀quán 者giả 具cụ 足túc 應ưng 如như 。 止Chỉ 觀Quán 第đệ 五ngũ 至chí 第đệ 七thất 末mạt 止Chỉ 觀Quán 但đãn 明minh 圓viên 教giáo 空không 門môn 餘dư 之chi 三tam 門môn 略lược 而nhi 不bất 說thuyết 乃nãi 至chí 三tam 教giáo 一nhất 十thập 二nhị 門môn 門môn 門môn 並tịnh 應ưng 明minh 其kỳ 相tướng 狀trạng 但đãn 此thử 中trung 文văn 意ý 在tại 教giáo 相tương/tướng 故cố 觀quán 法pháp 存tồn 略lược 於ư 中trung 初sơ 三tam 藏tạng 四tứ 門môn 初sơ 有hữu 門môn 中trung 二nhị 先tiên 立lập 信tín 法pháp 兩lưỡng 行hành 。
二nhị 略lược 示thị 入nhập 門môn 觀quán 者giả 先tiên 明minh 三tam 藏tạng 有hữu 門môn 觀quán 彼bỉ 有hữu 門môn 中trung 具cụ 於ư 信tín 法pháp 信tín 行hành 聞văn 說thuyết 即tức 悟ngộ 此thử 心tâm 疾tật 利lợi 得đắc 道Đạo 方phương 法pháp 難nan 可khả 示thị 人nhân 。
○# 次thứ 於ư 法pháp 行hành 即tức 立lập 觀quán 法pháp 於ư 中trung 又hựu 三tam 初sơ 列liệt 。
且thả 約ước 法pháp 行hành 觀quán 門môn 即tức 為vi 十thập 意ý 一nhất 識thức 所sở 觀quán 境cảnh 二nhị 真chân 正chánh 發phát 心tâm 三tam 遵tuân 修tu 定định 慧tuệ 四tứ 能năng 破phá 法pháp 遍biến 五ngũ 善thiện 知tri 通thông 知tri 塞tắc 六lục 善thiện 用dụng 道Đạo 品Phẩm 七thất 善thiện 用dụng 對đối 治trị 八bát 善thiện 知tri 次thứ 位vị 九cửu 善thiện 能năng 安an 忍nhẫn 十thập 者giả 法pháp 愛ái 不bất 生sanh 。
○# 次thứ 稱xưng 歎thán 以dĩ [后-口+十]# 舊cựu 。
阿a 毗tỳ 曇đàm 中trung 具cụ 此thử 十thập 意ý 其kỳ 文văn 閒gian/nhàn 散tán 論luận 師sư 設thiết 欲dục 行hành 道Đạo 不bất 知tri 依y 何hà 而nhi 修tu 如như 惑hoặc 岐kỳ 路lộ 莫mạc 識thức 所sở 從tùng 今kim 撮toát 其kỳ 要yếu 意ý 通thông 冠quan 始thỉ 終chung 則tắc 識thức 有hữu 門môn 入nhập 道đạo 之chi 觀quán 也dã 。
○# 三tam 正chánh 釋thích 為vi 三tam 初sơ 正chánh 釋thích 十thập 觀quán 次thứ 重trọng/trùng 指chỉ 本bổn 論luận 三tam 五ngũ 百bách 下hạ 破phá 計kế 正chánh 釋thích 中trung 十thập 初sơ 明minh 正chánh 境cảnh 中trung 五ngũ 初sơ 略lược 立lập 次thứ 若nhược 謂vị 下hạ 簡giản 邪tà 濫lạm 三tam 故cố 大đại 論luận 下hạ 正chánh 出xuất 正chánh 境cảnh 之chi 相tướng 四tứ 如như 阿a 毗tỳ 曇đàm 下hạ 指chỉ 論luận 五ngũ 是thị 名danh 下hạ 結kết 顯hiển 正chánh 辨biện 異dị 。
一nhất 明minh 所sở 觀quán 境cảnh 者giả 即tức 是thị 識thức 正chánh 無vô 明minh 因nhân 緣duyên 。 生sanh 一nhất 切thiết 法pháp 也dã 。
初sơ 如như 文văn 。
○# 次thứ 文văn 二nhị 先tiên 明minh 邪tà 次thứ 明minh 濫lạm 初sơ 又hựu 二nhị 先tiên 列liệt 邪tà 境cảnh 次thứ 緫# 非phi 初sơ 又hựu 二nhị 初sơ 邪tà 因nhân 。
若nhược 謂vị 世thế 間gian 苦khổ 樂lạc 。 之chi 法pháp 從tùng 毗tỳ 紐nữu 天thiên 生sanh 或hoặc 言ngôn 從tùng 世thế 性tánh 生sanh 微vi 塵trần 生sanh 皆giai 邪tà 因nhân 緣duyên 生sanh 。
○# 次thứ 無vô 因nhân 。
若nhược 言ngôn 自tự 然nhiên 法pháp 爾nhĩ 無vô 誰thùy 作tác 者giả 此thử 無vô 因nhân 緣duyên 生sanh 。
(# △# 次thứ 總tổng 非phi )# 。
無vô 因nhân 緣duyên 生sanh 是thị 破phá 因nhân 不bất 破phá 果quả 邪tà 因nhân 緣duyên 亦diệc 是thị 破phá 正chánh 因nhân 果quả 是thị 等đẳng 悉tất 非phi 正chánh 因nhân 緣duyên 境cảnh 所sở 不bất 應ưng 觀quán 。
○# 次thứ 明minh 濫lạm 中trung 二nhị 初sơ 略lược [后-口+十]# 。
數số 存tồn 隣lân 虛hư 論luận 破phá 隣lân 虛hư 此thử 與dữ 邪tà 無vô 相tướng 濫lạm 殆đãi 非phi 正chánh 因nhân 緣duyên 境cảnh 。
○# 次thứ 何hà 者giả 下hạ 釋thích 濫lạm 意ý 又hựu 二nhị 先tiên 正chánh 釋thích 。
何hà 者giả 隣lân 虛hư 有hữu 無vô 未vị 免miễn 二nhị 見kiến 猶do 是thị 無vô 明minh 顛điên 倒đảo 倒đảo 故cố 是thị 集tập 集tập 故cố 感cảm 麤thô 細tế 等đẳng 色sắc 。
○# 次thứ [后-口+十]# 結kết 。
無vô 明minh 顛điên 倒đảo 既ký 其kỳ 不bất 實thật 所sở 感cảm 苦khổ 果quả 報báo 那na 得đắc 定định 計kế 有hữu 無vô 。
(# △# 三tam 正chánh 出xuất 正chánh 境cảnh 之chi 相tướng )# 。
故cố 大đại 論luận 云vân 色sắc 若nhược 麤thô 若nhược 細tế 緫# 而nhi 觀quán 之chi 無vô 常thường 無vô 我ngã 。 無vô 我ngã 故cố 無vô 主chủ 若nhược 麤thô 若nhược 細tế 若nhược 因nhân 若nhược 緣duyên 。 若nhược 苦khổ 若nhược 集tập 若nhược 依y 若nhược 正chánh 皆giai 無vô 常thường 無vô 主chủ 悉tất 是thị 無vô 明minh 顛điên 倒đảo 所sở 作tác 。
(# △# 四tứ 指chỉ 論luận )# 。
如như 阿a 毗tỳ 曇đàm 門môn 廣quảng 說thuyết 。
(# △# 五ngũ 結kết 顯hiển 正chánh 辨biện 異dị )# 。
是thị 名danh 識thức 正chánh 因nhân 緣duyên 所sở 觀quán 之chi 境cảnh 不bất 同đồng 外ngoại 道đạo 邪tà 無vô 因nhân 緣duyên 也dã 。
○# 次thứ 明minh 發phát 心tâm 中trung 三tam 初sơ 重trọng/trùng 明minh 境cảnh 次thứ 欲dục 休hưu 下hạ 明minh 能năng 發phát 心tâm 三tam 其kỳ 心tâm 下hạ 簡giản 邪tà 。
二nhị 發phát 心tâm 真chân 正chánh 者giả 既ký 識thức 無vô 明minh 顛điên 倒đảo 流lưu 轉chuyển 行hành 識thức 乃nãi 至chí 老lão 死tử 。 如như 旋toàn 火hỏa 輪luân 。 欲dục 休hưu 息tức 結kết 業nghiệp 正chánh 求cầu 涅Niết 槃Bàn 發phát 二Nhị 乘Thừa 心tâm 出xuất 離ly 見kiến 愛ái 不bất 要yếu 名danh 利lợi 但đãn 破phá 諸chư 有hữu 不bất 增tăng 長trưởng 苦khổ 集tập 唯duy 志chí 無vô 餘dư 其kỳ 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 不bất 雜tạp 不bất 偽ngụy 此thử 心tâm 正chánh 真chân 名danh 正chánh 發phát 心tâm 不bất 同đồng 外ngoại 道đạo 天thiên 魔ma 也dã 。
此thử 中trung 所sở 以dĩ 不bất 辨biện 菩Bồ 薩Tát 心tâm 而nhi 獨độc 語ngữ 二Nhị 乘Thừa 心tâm 者giả 以dĩ 二Nhị 乘Thừa 偏thiên 於ư 一nhất 門môn 從tùng 門môn 義nghĩa 便tiện 故cố 耳nhĩ 非phi 無vô 菩Bồ 薩Tát 。 但đãn 菩Bồ 薩Tát 四tứ 門môn 徧biến 學học 觀quán 同đồng 二Nhị 乘Thừa 復phục 未vị 斷đoạn 惑hoặc 故cố 不bất 論luận 之chi 一nhất 門môn 既ký 爾nhĩ 餘dư 門môn 準chuẩn 知tri 。
○# 次thứ 明minh 安an 心tâm 中trung 六lục 初sơ 緫# 明minh 不bất 安an 次thứ 為vi 修tu 下hạ 略lược 明minh 治trị 法pháp 三tam 又hựu 定định 下hạ 依y 德đức 立lập 名danh 四tứ 行hành 者giả 下hạ 正chánh 明minh 用dụng 治trị 五ngũ 是thị 名danh 下hạ 結kết 功công 能năng 六lục 不bất 同đồng 下hạ 簡giản [后-口+十]# 邪tà 偽ngụy 。
三tam 遵tuân 修tu 定định 慧tuệ 者giả 行hành 人nhân 既ký 誓thệ 求cầu 出xuất 有hữu 依y 波Ba 羅La 提Đề 木Mộc 叉Xoa 。 住trụ 修tu 道Đạo 但đãn 罪tội 障chướng 紛phân 馳trì 心tâm 不bất 得đắc 安an 道đạo 何hà 由do 剋khắc 。
為vi 修tu 四Tứ 念Niệm 處Xứ 。 學học 五ngũ 停đình 心tâm 破phá 五ngũ 種chủng 障chướng 五ngũ 停đình 事sự 觀quán 即tức 是thị 定định 定định 生sanh 念niệm 處xứ 即tức 慧tuệ 慧tuệ 定định 均quân 停đình 故cố 名danh 安an 心tâm 。
初sơ 二nhị 如như 文văn 。
○# 三tam 依y 德đức 立lập 名danh 中trung 四tứ 初sơ 略lược 出xuất 法pháp 名danh 人nhân 。
又hựu 定định 慧tuệ 調điều 適thích 故cố 名danh 停đình 心tâm 若nhược 無vô 定định 慧tuệ 若nhược 單đơn 定định 慧tuệ 若nhược 不bất 均quân 調điều 定định 慧tuệ 皆giai 不bất 名danh 賢hiền 人nhân 。
○# 次thứ 舉cử 世thế 賢hiền 為vi 例lệ 。
如như 世thế 間gian 賢hiền 人nhân 智trí 德đức 具cụ 足túc 智trí 則tắc 靡mĩ 所sở 不bất 閑nhàn 德đức 則tắc 美mỹ 行hành 無vô 缺khuyết 許hứa 由do 巢sào 父phụ 乃nãi 可khả 稱xưng 賢hiền 。
○# 三tam 若nhược 多đa 下hạ 非phi 賢hiền 。
若nhược 多đa 智trí 寡quả 德đức 名danh 狂cuồng 人nhân 多đa 德đức 寡quả 智trí 名danh 癡si 人nhân 狂cuồng 癡si 皆giai 非phi 賢hiền 也dã 。
○# 四tứ 賢hiền 名danh 下hạ 結kết 得đắc 名danh 。
賢hiền 名danh 賢hiền 能năng 亦diệc 名danh 賢hiền 善thiện 善thiện 故cố 有hữu 德đức 能năng 故cố 有hữu 智trí 智trí 德đức 具cụ 足túc 故cố 稱xưng 賢hiền 人nhân 。
○# 四tứ 正chánh 明minh 用dụng 治trị 中trung 二nhị 先tiên 重trọng/trùng 緫# 舉cử 。
行hành 者giả 亦diệc 爾nhĩ 。 修tu 四Tứ 念Niệm 處Xứ 。 慧tuệ 學học 五ngũ 停đình 心tâm 定định 。 定định 慧tuệ 具cụ 足túc 。
○# 次thứ 云vân 何hà 下hạ 別biệt 明minh 文văn 自tự 為vi 五ngũ 。
云vân 何hà 數sổ 息tức 具cụ 足túc 定định 慧tuệ 。 制chế 諸chư 覺giác 散tán 從tùng 一nhất 至chí 十thập 。 知tri 息tức 及cập 數số 無vô 常thường 生sanh 滅diệt 念niệm 念niệm 不bất 停đình 。 又hựu 若nhược 觀quán 不bất 淨tịnh 當đương 深thâm 猒# 穢uế 惡ác 能năng 觀quán 所sở 觀quán 無vô 常thường 生sanh 滅diệt 速tốc 朽hủ 虛hư 誑cuống 誑cuống 諸chư 眾chúng 生sanh 猒# 觀quán 起khởi 恚khuể 須tu 慈từ 定định 相tương 應ứng 見kiến 他tha 得đắc 樂lạc 。 亦diệc 知tri 此thử 定định 及cập 彼bỉ 樂nhạo/nhạc/lạc 相tương/tướng 無vô 常thường 生sanh 滅diệt 因nhân 緣duyên 。 觀quán 時thời 橫hoạnh/hoành 觀quán 四tứ 生sanh 悉tất 是thị 因nhân 緣duyên 生sanh 。 法pháp 豎thụ 觀quán 三tam 界giới 亦diệc 是thị 因nhân 緣duyên 生sanh 。 法pháp 從tùng 緣duyên 生sanh 者giả 。 悉tất 是thị 無vô 常thường 。 無vô 我ngã 諸chư 障chướng 起khởi 者giả 應ưng 須tu 念niệm 佛Phật 亦diệc 如như 是thị 。
(# △# 五ngũ 結kết 功công 能năng )# 。
是thị 名danh 五ngũ 停đình 具cụ 修tu 定định 慧tuệ 有hữu 定định 故cố 不bất 狂cuồng 有hữu 慧tuệ 故cố 不bất 愚ngu 依y 此thử 安an 心tâm 為vi 眾chúng 行hành 基cơ 址# 發phát 生sanh 煗noãn 頂đảnh 入nhập 苦khổ 忍nhẫn 真chân 明minh 隣lân 聖thánh 為vi 賢hiền 義nghĩa 在tại 於ư 此thử 。
(# △# 六lục 簡giản 邪tà 偽ngụy )# 。
不bất 同đồng 外ngoại 道đạo 不bất 知tri 鑽toàn 搖dao 漿tương 猶do 難nan 得đắc 況huống 復phục 酪lạc 酥tô 等đẳng 也dã 。
○# 四tứ 明minh 破phá 法pháp 徧biến 又hựu 五ngũ 初sơ 立lập 二nhị 根căn 性tánh 次thứ 佛Phật 初sơ 下hạ 引dẫn 佛Phật 化hóa 儀nghi 明minh 觀quán 功công 能năng 三tam 今kim 阿a 下hạ 救cứu 彼bỉ 論luận 師sư 悞ngộ 被bị 他tha 破phá 四tứ 故cố 五ngũ 百bách 下hạ 引dẫn 人nhân 證chứng 正chánh 五ngũ 當đương 知tri 下hạ 結kết 正chánh 斥xích 邪tà 初sơ 文văn 二nhị 初sơ 正chánh 立lập 次thứ 破phá 見kiến 下hạ 指chỉ 教giáo 可khả 憑bằng 。
四tứ 破phá 法pháp 遍biến 成thành 見kiến 有hữu 得đắc 道Đạo 其kỳ 安an 心tâm 定định 慧tuệ 若nhược 五ngũ 停đình 心tâm 後hậu 修tu 共cộng 念niệm 處xứ 時thời 帶đái 不bất 淨tịnh 等đẳng 遍biến 破phá 諸chư 法pháp 事sự 理lý 悉tất 成thành 若nhược 五ngũ 停đình 心tâm 後hậu 單đơn 修tu 性tánh 念niệm 處xứ 時thời 一nhất 向hướng 理lý 觀quán 以dĩ 無vô 常thường 之chi 慧tuệ 遍biến 破phá 諸chư 見kiến 。
初sơ 文văn 即tức 慧tuệ 俱câu 二nhị 種chủng 初sơ 心tâm 不bất 同đồng 之chi 相tướng 也dã 。
○# 次thứ 正chánh 指chỉ 教giáo 。
破phá 見kiến 之chi 觀quán 如như 中trung 論luận 下hạ 兩lưỡng 品phẩm 所sở 明minh 也dã 。
佛Phật 初sơ 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 不bất 說thuyết 餘dư 法pháp 但đãn 明minh 無vô 常thường 遍biến 破phá 一nhất 切thiết 外ngoại 道đạo 。 若nhược 有hữu 若nhược 無vô 。 乃nãi 至chí 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 神thần 及cập 世thế 間gian 常thường 無vô 常thường 等đẳng 六lục 十thập 二nhị 見kiến 。 使sử 得đắc 清thanh 淨tịnh 。
次thứ 引dẫn 佛Phật 化hóa 儀nghi 中trung 言ngôn 六lục 十thập 二nhị 見kiến 。 如như 止Chỉ 觀Quán 第đệ 二nhị 第đệ 五ngũ 記ký 世thế 間gian 即tức 是thị 國quốc 土độ 及cập 五ngũ 陰ấm 也dã 神thần 即tức 神thần 我ngã 計kế 此thử 神thần 我ngã 與dữ 陰ấm 即tức 離ly 等đẳng 。
(# △# 三tam 救cứu 彼bỉ 論luận 師sư 悞ngộ 被bị 他tha 破phá )# 。
今kim 阿a 毗tỳ 曇đàm 師sư 受thọ 他tha 破phá 云vân 無vô 常thường 是thị 小Tiểu 乘Thừa 常thường 是thị 大Đại 乘Thừa 常thường 得đắc 破phá 無vô 常thường 無vô 常thường 不bất 得đắc 破phá 常thường 若nhược 得đắc 前tiền 意ý 此thử 不bất 應ưng 然nhiên 未vị 得đắc 道Đạo 。 前tiền 執chấp 心tâm 所sở 計kế 常thường 無vô 常thường 亦diệc 常thường 亦diệc 無vô 常thường 。 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 。 等đẳng 法pháp 塵trần 對đối 意ý 根căn 而nhi 生sanh 諸chư 見kiến 見kiến 從tùng 緣duyên 生sanh 從tùng 緣duyên 生sanh 者giả 。 悉tất 是thị 無vô 常thường 。 云vân 何hà 外ngoại 道đạo 有hữu 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 如như 是thị 四tứ 倒đảo 悉tất 用dụng 無vô 常thường 破phá 之chi 。
故cố 五ngũ 百bách 比Bỉ 丘Khâu 。 語ngữ 達đạt 兜đâu 言ngôn 但đãn 修tu 無vô 常thường 可khả 以dĩ 得đắc 道Đạo 。 可khả 以dĩ 得đắc 通thông 如như 六lục 羣quần 比Bỉ 丘Khâu 為vì 他tha 說thuyết 法Pháp 。 純thuần 說thuyết 無vô 常thường 。
四tứ 引dẫn 人nhân 中trung 云vân 五ngũ 百bách 語ngữ 達đạt 兜đâu 者giả 調Điều 達Đạt 從tùng 於ư 五ngũ 百bách 學học 通thông 皆giai 悉tất 不bất 教giáo 但đãn 云vân 但đãn 修tu 無vô 常thường 可khả 以dĩ 得đắc 通thông 可khả 以dĩ 得đắc 道Đạo 。 後hậu 時thời 有hữu 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 。 名danh 曰viết 修tu 陀đà 不bất 知tri 因nhân 通thông 而nhi 起khởi 逆nghịch 罪tội 依y 世thế 間gian 禪thiền 教giáo 其kỳ 通thông 法pháp 六lục 群quần 雖tuy 復phục 麤thô 獷quánh 凢# 所sở 說thuyết 法Pháp 不bất 違vi 聖thánh 旨chỉ 乃nãi 至chí 不bất 違vi 佛Phật 之chi 所sở 制chế 。
(# △# 五ngũ 結kết 正chánh [后-口+十]# 邪tà )# 。
當đương 知tri 見kiến 無vô 深thâm 淺thiển 悉tất 為vị 無vô 常thường 。 所sở 破phá 不bất 同đồng 舊cựu 醫y 純thuần 用dụng 乳nhũ 藥dược 也dã 。
○# 識thức 通thông 塞tắc 中trung 四tứ 初sơ 略lược 示thị 通thông 塞tắc 意ý 次thứ 若nhược 有hữu 見kiến 下hạ 示thị 通thông 塞tắc 法pháp 三tam 若nhược 不bất 下hạ 斥xích 失thất 以dĩ 示thị 通thông 塞tắc 之chi 觀quán 四tứ 如như 是thị 下hạ 結kết 正chánh 辨biện 非phi 。
五ngũ 知tri 通thông 塞tắc 者giả 前tiền 雖tuy 遍biến 破phá 諸chư 見kiến 之chi 過quá 未vị 見kiến 其kỳ 德đức 過quá 即tức 是thị 塞tắc 德đức 即tức 是thị 通thông 。
初sơ 如như 文văn 。
若nhược 有hữu 見kiến 中trung 八bát 十thập 八bát 使sử 乃nãi 至chí 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 不bất 可khả 說thuyết 見kiến 中trung 八bát 十thập 八bát 使sử 悉tất 從tùng 緣duyên 生sanh 名danh 之chi 為vi 塞tắc 塞tắc 故cố 須tu 破phá 復phục 識thức 其kỳ 通thông 者giả 所sở 謂vị 有hữu 見kiến 中trung 道đạo 滅diệt 乃nãi 至chí 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 不bất 可khả 說thuyết 見kiến 中trung 道đạo 滅diệt 如như 是thị 道đạo 滅diệt 從tùng 因nhân 緣duyên 生sanh 。 名danh 之chi 為vi 通thông 通thông 何hà 須tu 破phá 。
次thứ 文văn 中trung 言ngôn 八bát 十thập 八bát 使sứ 者giả 具cụ 如như 止Chỉ 觀Quán 第đệ 五ngũ 記ký 。
(# △# 三tam 斥xích 失thất 以dĩ 示thị 通thông 塞tắc 之chi 觀quán )# 。
若nhược 不bất 識thức 諸chư 見kiến 謂vị 是thị 事sự 實thật 餘dư 妄vọng 語ngữ 執chấp 見kiến 成thành 業nghiệp 愛ái 潤nhuận 感cảm 果quả 豈khởi 非phi 塞tắc 耶da 能năng 於ư 諸chư 見kiến 一nhất 一nhất 皆giai 知tri 無vô 常thường 顛điên 倒đảo 不bất 生sanh 。 計kế 著trước 不bất 執chấp 則tắc 無vô 業nghiệp 無vô 業nghiệp 則tắc 無vô 果quả 。
(# △# 四tứ 結kết 正chánh 辨biện 非phi )# 。
如như 是thị 達đạt 者giả 則tắc 有hữu 道đạo 滅diệt 豈khởi 不bất 名danh 通thông 不bất 同đồng 外ngoại 道đạo 如như 蟲trùng 食thực 木mộc 是thị 蟲trùng 不bất 知tri 是thị 字tự 非phi 字tự 也dã 。
餘dư 並tịnh 如như 文văn 。
○# 次thứ 道Đạo 品Phẩm 中trung 七thất 初sơ 略lược 明minh 須tu 道Đạo 品Phẩm 意ý 。
六lục 善thiện 修tu 道Đạo 品phẩm 者giả 豈khởi 唯duy 識thức 此thử 通thông 塞tắc 而nhi 已dĩ 當đương 修tu 道Đạo 品phẩm 進tiến 諸chư 法Pháp 門môn 。
○# 次thứ 正chánh 明minh 道Đạo 品Phẩm 。
謂vị 觀quán 此thử 有hữu 見kiến 乃nãi 至chí 不bất 可khả 。 說thuyết 見kiến 皆giai 依y 於ư 色sắc 汙ô 穢uế 不bất 淨tịnh 即tức 身thân 念niệm 處xứ 若nhược 受thọ 有hữu 受thọ 乃nãi 至chí 受thọ 不bất 可khả 說thuyết 受thọ 皆giai 依y 三tam 受thọ 受thọ 即tức 是thị 苦khổ 名danh 受thọ 念niệm 處xứ 。 觀quán 於ư 諸chư 見kiến 所sở 起khởi 想tưởng 行hành 悉tất 是thị 無vô 我ngã 。 名danh 法pháp 念niệm 處xứ 。 觀quán 諸chư 見kiến 之chi 心tâm 念niệm 念niệm 無vô 常thường 。 名danh 心tâm 念niệm 處xứ 。 觀quán 此thử 四tứ 觀quán 名danh 有hữu 為vi 法pháp 中trung 得đắc 正chánh 憶ức 念niệm 得đắc 是thị 念niệm 故cố 四tứ 倒đảo 則tắc 伏phục 是thị 名danh 念niệm 處xứ 勤cần 修tu 四tứ 觀quán 名danh 四tứ 正chánh 勤cần 定định 心tâm 中trung 修tu 名danh 四tứ 如như 意ý 五ngũ 善thiện 根căn 生sanh 故cố 。 名danh 五ngũ 根căn 五ngũ 根căn 增tăng 長trưởng 。 遮già 諸chư 惡ác 法pháp 故cố 。 名danh 五Ngũ 力Lực 定định 慧tuệ 調điều 停đình 名danh 七thất 覺giác 分phần/phân 安an 隱ẩn 道đạo 中trung 行hành 名danh 八bát 正Chánh 道Đạo 。
○# 三tam 今kim 非phi 下hạ 簡giản 示thị 。
今kim 非phi 約ước 位vị 道Đạo 品Phẩm 但đãn 就tựu 通thông 修tu 論luận 三tam 十thập 七thất 耳nhĩ 。
○# 四tứ 若nhược 一nhất 下hạ 略lược 例lệ 。
若nhược 一nhất 停đình 心tâm 門môn 作tác 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 餘dư 停đình 心tâm 亦diệc 如như 是thị 。
○# 五ngũ 示thị 教giáo 門môn 。
阿a 毗tỳ 曇đàm 道Đạo 諦Đế 中trung 應ưng 廣quảng 分phân 別biệt (# 云vân 云vân )# 。
○# 六lục 此thử 三tam 十thập 七thất 下hạ 明minh 道Đạo 品Phẩm 後hậu 三tam 空không 門môn 。
此thử 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 是thị 行hành 道Đạo 法pháp 將tương 至chí 涅Niết 槃Bàn 城thành 有hữu 三tam 門môn 所sở 謂vị 苦khổ 下hạ 二nhị 行hành 為vi 空không 解giải 脫thoát 門môn 。 集tập 道đạo 各các 四tứ 苦khổ 下hạ 有hữu 二nhị 是thị 無vô 作tác 解giải 脫thoát 門môn 滅diệt 下hạ 有hữu 四tứ 是thị 無vô 相tướng 解giải 脫thoát 門môn 。 若nhược 涅Niết 槃Bàn 門môn 開khai 即tức 得đắc 入nhập 也dã 。
○# 七thất 故cố 佛Phật 下hạ 辨biện 正chánh 簡giản 邪tà 。
故cố 佛Phật 於ư 須Tu 跋Bạt 陀Đà 羅La 。 經kinh 中trung 決quyết 定định 師sư 子tử 吼hống 唯duy 我ngã 法Pháp 中trung 。 有hữu 八bát 正Chánh 道Đạo 外ngoại 道đạo 法pháp 中trung 尚thượng 無vô 一nhất 道đạo 何hà 況huống 八bát 道đạo 耶da 。
○# 對đối 治trị 中trung 三tam 初sơ 明minh 須tu 助trợ 道Đạo 意ý 。
七thất 善thiện 修tu 對đối 治trị 者giả 若nhược 利lợi 人nhân 即tức 入nhập 若nhược 不bất 入nhập 者giả 當đương 修tu 助trợ 道đạo 故cố 論luận 云vân 十thập 二nhị 禪thiền 等đẳng 悉tất 是thị 助trợ 開khai 門môn 法pháp 正chánh 慧tuệ 既ký 弱nhược 遮già 障chướng 得đắc 起khởi 修tu 助trợ 道đạo 為vi 援viện 。
○# 次thứ 論luận 云vân 下hạ 示thị 對đối 治trị 相tương/tướng 。
論luận 云vân 貪tham 欲dục 起khởi 教giáo 修tu 不bất 淨tịnh 背bối/bội 捨xả 等đẳng 緣duyên 中trung 不bất 自tự 在tại 當đương 教giáo 勝thắng 處xứ 緣duyên 中trung 不bất 廣quảng 普phổ 當đương 教giáo 一nhất 切thiết 處xứ 若nhược 少thiểu 福phước 德đức 當đương 教giáo 無vô 量lượng 。 心tâm 若nhược 欲dục 出xuất 色sắc 當đương 教giáo 四tứ 空không 。
○# 三tam 如như 是thị 等đẳng 下hạ 顯hiển 正chánh 辨biện 非phi 。
如như 是thị 等đẳng 悉tất 是thị 助trợ 道đạo 助trợ 開khai 門môn 法pháp 不bất 同đồng 外ngoại 道đạo 於ư 根căn 本bổn 禪thiền 起khởi 愛ái 見kiến 慢mạn 也dã 。
○# 次thứ 位vị 中trung 三tam 初sơ 明minh 須tu 次thứ 位vị 意ý 。
八bát 善thiện 識thức 次thứ 位vị 者giả 雖tuy 修tu 如như 此thử 正chánh 助trợ 等đẳng 法pháp 不bất 得đắc 即tức 言ngôn 我ngã 是thị 聖thánh 人nhân 叨# 濫lạm 真chân 似tự 。 不bất 識thức 賢hiền 聖thánh 。
○# 次thứ 今kim 明minh 下hạ 略lược 辨biện 位vị 及cập 功công 能năng 。
今kim 明minh 識thức 真chân 似tự 階giai 差sai 自tự 知tri 非phi 聖thánh 增tăng 上thượng 之chi 慢mạn 則tắc 不bất 得đắc 生sanh 。
○# 三tam 不bất 同đồng 下hạ 辨biện 非phi 。
不bất 同đồng 外ngoại 道đạo 戒giới 取thủ 見kiến 取thủ 計kế 生sanh 死tử 法pháp 以dĩ 為vi 涅Niết 槃Bàn 也dã 。
○# 安an 忍nhẫn 中trung 四tứ 初sơ 正chánh 明minh 轉chuyển 外ngoại 凢# 入nhập 內nội 凢# 。
九cửu 善thiện 修tu 安an 忍nhẫn 別biệt 相tướng 念niệm 處xứ 力lực 弱nhược 未vị 甚thậm 通thông 泰thái 轉chuyển 修tu 緫# 相tương/tướng 念niệm 處xứ 或hoặc 緫# 一nhất 緫# 二nhị 乃nãi 至chí 緫# 四tứ 是thị 時thời 應ưng 須tu 安an 忍nhẫn 使sử 諦đế 觀quán 成thành 就tựu 轉chuyển 入nhập 煗noãn 法pháp 似tự 道đạo 烟yên 生sanh 。
○# 次thứ 引dẫn 證chứng 。
大đại 經Kinh 云vân 煗noãn 雖tuy 有hữu 漏lậu 有hữu 為vi 還hoàn 能năng 破phá 壞hoại 有hữu 漏lậu 有hữu 為vi 我ngã 弟đệ 子tử 有hữu 外ngoại 道đạo 則tắc 無vô 。
○# 三tam 又hựu 若nhược 下hạ 明minh 須tu 意ý 。
又hựu 若nhược 安an 忍nhẫn 即tức 成thành 頂Đảnh 法Pháp 頂Đảnh 法Pháp 成thành 名danh 忍nhẫn 到đáo 彼bỉ 邊biên 如như 其kỳ 不bất 忍nhẫn 則tắc 退thoái 還hoàn 此thử 邊biên 故cố 云vân 頂Đảnh 法Pháp 退thoái 為vi 五ngũ 逆nghịch 煗noãn 法pháp 退thoái 為vi 闡xiển 提đề 是thị 故cố 此thử 中trung 。 善thiện 須tu 安an 忍nhẫn 內nội 外ngoại 諸chư 障chướng 。
○# 四tứ 不bất 同đồng 下hạ 辨biện 非phi 。
不bất 同đồng 外ngoại 道đạo 不bất 能năng 安an 忍nhẫn 細tế 微vi 遮già 法pháp 也dã 。
○# 無vô 法pháp 愛ái 中trung 三tam 初sơ 明minh 須tu 無vô 法pháp 愛ái 意ý 。
十thập 法pháp 愛ái 不bất 生sanh 者giả 上thượng 來lai 既ký 得đắc 四tứ 善thiện 根căn 生sanh 若nhược 起khởi 法pháp 愛ái 雖tuy 不bất 退thoái 為vi 五ngũ 逆nghịch 闡xiển 提đề 而nhi 不bất 得đắc 入nhập 見kiến 諦Đế 。
○# 次thứ 是thị 則tắc 下hạ 正chánh 明minh 觀quán 法pháp 。
是thị 則tắc 三tam 番phiên 縮súc 觀quán 進tiến 成thành 上thượng 忍nhẫn 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 發phát 苦khổ 忍nhẫn 真chân 明minh 十thập 六lục 剎sát 那na 得đắc 成thành 初sơ 果quả 或hoặc 成thành 超siêu 果quả 或hoặc 重trọng/trùng 用dụng 觀quán 斷đoạn 五ngũ 下hạ 五ngũ 上thượng 。 得đắc 成thành 無Vô 學Học 。
○# 三tam 若nhược 利lợi 下hạ 判phán 至chí 第đệ 十thập 之chi 人nhân 。
若nhược 利lợi 人nhân 用dụng 觀quán 節tiết 節tiết 得đắc 入nhập 若nhược 鈍độn 用dụng 觀quán 具cụ 來lai 至chí 十thập 。
(# △# 次thứ 重trọng/trùng 指chỉ 本bổn 論luận )# 。
阿a 毗tỳ 曇đàm 中trung 雖tuy 復phục 廣quảng 解giải 不bất 出xuất 十thập 意ý 。
(# △# 三tam 破phá 計kế )# 。
五ngũ 百bách 阿A 羅La 漢Hán 。 作tác 毗tỳ 婆bà 沙sa 正chánh 申thân 有hữu 門môn 得đắc 道Đạo 云vân 何hà 而nhi 言ngôn 。 是thị 調điều 心tâm 方phương 便tiện 四tứ 門môn 調điều 適thích 俱câu 能năng 得đắc 道Đạo 若nhược 生sanh 取thủ 著trước 俱câu 不bất 得đắc 道Đạo 若nhược 但đãn 云vân 見kiến 有hữu 得đắc 道Đạo 見kiến 空không 不bất 得đắc 道Đạo 云vân 何hà 異dị 於ư 外ngoại 人nhân 故cố 大đại 論luận 云vân 若nhược 不bất 得đắc 般Bát 若Nhã 方phương 便tiện 則tắc 墮đọa 有hữu 無vô 今kim 以dĩ 十thập 法pháp 為vi 方phương 便tiện 直trực 入nhập 真chân 門môn 永vĩnh 異dị 外ngoại 道đạo 也dã 是thị 為vi 有hữu 門môn 入nhập 真chân 之chi 觀quán 也dã 。
(# △# 次thứ 三tam 門môn 例lệ )# 。
餘dư 空không 門môn 亦diệc 空không 亦diệc 有hữu 門môn 非phi 空không 非phi 有hữu 。 門môn 入nhập 真chân 之chi 觀quán 始thỉ 終chung 方phương 便tiện 比tỉ 於ư 有hữu 門môn 各các 各các 不bất 同đồng 。 然nhiên 俱câu 會hội 偏thiên 真chân 斷đoạn 三tam 界giới 惑hoặc 更cánh 無vô 異dị 也dã 其kỳ 三tam 門môn 凖# 有hữu 例lệ 應ưng 十thập 觀quán 大đại 同đồng 小tiểu 異dị 可khả 以dĩ 意ý 得đắc 今kim 不bất 能năng 煩phiền 記ký (# 云vân 云vân )# 。
○# 通thông 教giáo 中trung 十thập 初sơ 是thị 境cảnh 。
次thứ 明minh 通thông 教giáo 有hữu 門môn 觀quán 者giả 例lệ 為vi 十thập 意ý 列liệt 名danh (# 云vân 云vân )# 體thể 解giải 諸chư 法pháp 。 皆giai 如như 幻huyễn 化hóa 。
○# 三tam 人nhân 下hạ 發phát 心tâm 。
三tam 人nhân 發phát 心tâm 雖tuy 同đồng 亦diệc 有hữu 小tiểu 異dị (# 云vân 云vân )# 。
○# 次thứ 破phá 古cổ 。
中trung 論luận 師sư 云vân 此thử 中trung 是thị 大Đại 乘Thừa 聲Thanh 聞Văn 今kim 言ngôn 非phi 也dã 經Kinh 云vân 欲dục 得đắc 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 當đương 學học 般Bát 若Nhã 論luận 云vân 聲Thanh 聞Văn 及cập 緣Duyên 覺Giác 。 解giải 脫thoát 涅Niết 槃Bàn 。 道đạo 皆giai 從tùng 般Bát 若Nhã 得đắc 經kinh 論luận 不bất 云vân 是thị 大đại 人nhân 師sư 謬mậu 耳nhĩ 。
雖tuy 知tri 定định 慧tuệ 不bất 可khả 得đắc 而nhi 安an 心tâm 二nhị 法pháp 以dĩ 幻huyễn 化hóa 之chi 慧tuệ 遍biến 破phá 四tứ 見kiến 六lục 十thập 二nhị 見kiến 。 及cập 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 知tri 幻huyễn 化hóa 中trung 苦khổ 集tập 名danh 為vi 塞tắc 知tri 幻huyễn 化hóa 中trung 道đạo 滅diệt 名danh 為vi 通thông 以dĩ 不bất 可khả 得đắc 。 心tâm 修tu 三tam 十thập 七thất 。 品phẩm 以dĩ 無vô 所sở 治trị 學học 諸chư 對đối 治trị 識thức 乾can/kiền/càn 慧tuệ 地địa 乃nãi 至chí 佛Phật 地Địa 。 幻huyễn 化hóa 之chi 慧tuệ 不bất 為vi 外ngoại 魔ma 所sở 動động 內nội 障chướng 所sở 退thoái 諸chư 法pháp 不bất 生sanh 。 而nhi 般Bát 若Nhã 生sanh 亦diệc 不bất 愛ái 著trước 即tức 得đắc 入nhập 真chân 若nhược 智trí 若nhược 斷đoạn 。 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 比tỉ 前tiền 為vi 巧xảo 凖# 作tác 可khả 知tri 不bất 復phục 委ủy 記ký 。
餘dư 如như 文văn 。
餘dư 三tam 門môn 十thập 意ý 大đại 同đồng 小tiểu 異dị 可khả 以dĩ 意ý 得đắc 亦diệc 不bất 煩phiền 記ký 文văn 也dã 。
○# 次thứ 別biệt 十thập 法pháp 有hữu 四tứ 門môn 於ư 中trung 初sơ 有hữu 門môn 十thập 中trung 初sơ 境cảnh 中trung 二nhị 初sơ 辨biện 非phi 顯hiển 正chánh 。
次thứ 明minh 別biệt 教giáo 有hữu 門môn 觀quán 即tức 為vi 十thập 意ý (# 云vân 云vân )# 一nhất 觀quán 境cảnh 者giả 超siêu 出xuất 凡phàm 夫phu 四tứ 見kiến 四tứ 門môn 外ngoại 亦diệc 非phi 二Nhị 乘Thừa 。 四tứ 門môn 法pháp 亦diệc 非phi 通thông 教giáo 四tứ 門môn 法pháp 諸chư 四tứ 門môn 法pháp 為vi 境cảnh 不bất 名danh 實thật 相tướng 非phi 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 如Như 來Lai 藏tạng 者giả 。 乃nãi 名danh 為vi 妙diệu 有hữu 有hữu 真chân 實thật 法pháp 。
○# 次thứ 結kết 功công 能năng 等đẳng 。
如như 此thử 妙diệu 有hữu 為vi 一nhất 切thiết 法pháp 而nhi 作tác 依y 持trì 從tùng 是thị 妙diệu 有hữu 出xuất 生sanh 諸chư 法pháp 是thị 為vi 所sở 觀quán 之chi 境cảnh 也dã 。
○# 次thứ 發phát 心tâm 中trung 四tứ 初sơ 明minh 所sở 緣duyên 境cảnh 次thứ 菩Bồ 薩Tát 下hạ 明minh 發phát 心tâm 三tam 思tư 益ích 下hạ 引dẫn 證chứng 誓thệ 相tương/tướng 四tứ 如như 是thị 下hạ 結kết 。
二nhị 明minh 發phát 心tâm 者giả 菩Bồ 薩Tát 深thâm 觀quán 實thật 相tướng 妙diệu 有hữu 不bất 為vi 生sanh 死tử 所sở 遷thiên 金kim 藏tạng 草thảo 穢uế 額ngạch 珠châu 鬪đấu 沒một 貧bần 窮cùng 孤cô 露lộ 。 甚thậm 可khả 愍mẫn 傷thương 。
初sơ 文văn 中trung 言ngôn 金kim 藏tạng 草thảo 穢uế 如như 前tiền 所sở 引dẫn 貧bần 女nữ 金kim 藏tạng 大đại 小tiểu 不bất 知tri 。
菩Bồ 薩Tát 為vi 此thử 起khởi 大đại 慈từ 悲bi 。 四Tứ 弘Hoằng 誓Thệ 願Nguyện 。
(# △# 三tam 引dẫn 證chứng 誓thệ 相tương/tướng )# 。
思tư 益ích 有hữu 三tam 十thập 二nhị 。 大đại 悲bi 華hoa 嚴nghiêm 云vân 不bất 為vi 一nhất 人nhân 一nhất 國quốc 一nhất 界giới 微vi 塵trần 人nhân 乃nãi 為vi 法Pháp 界Giới 。 眾chúng 生sanh 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。
思tư 益ích 三tam 十thập 二nhị 大đại 悲bi 者giả 思tư 益ích 第đệ 二nhị 佛Phật 告cáo 思tư 益ích 梵Phạm 天Thiên 能năng 知tri 如Như 來Lai 。 五Ngũ 力Lực 說thuyết 法Pháp 是thị 菩Bồ 薩Tát 能năng 作tác 。 佛Phật 事sự 一nhất 說thuyết 二nhị 隨tùy 宜nghi 三tam 方phương 便tiện 四tứ 法Pháp 門môn 五ngũ 大đại 悲bi 前tiền 四tứ 如như 經kinh 大đại 悲bi 者giả 有hữu 三tam 十thập 二nhị 。 救cứu 護hộ 眾chúng 生sanh 。 一nhất 一nhất 大đại 悲bi 皆giai 為vi 眾chúng 生sanh 。 不bất 知tri 不bất 解giải 。 而nhi 起khởi 大đại 悲bi 。 如như 云vân 諸chư 法pháp 無vô 我ngã 。 眾chúng 生sanh 不bất 解giải 而nhi 起khởi 大đại 悲bi 。 無vô 眾chúng 生sanh 無vô 壽thọ 命mạng 無vô 人nhân 無vô 所sở 有hữu 無vô 住trụ 無vô 歸quy 等đẳng 。
(# △# 四tứ 結kết )# 。
如như 是thị 發phát 心tâm 。 有hữu 大đại 勢thế 力lực 。 如như 師sư 子tử 吼hống 。
(# △# 三Tam 明Minh 安an 心tâm )# 。
既ký 發phát 心tâm 已dĩ 。 安an 心tâm 進tiến 行hành 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 種chủng 種chủng 定định 慧tuệ 如như 是thị 時thời 中trung 。 宜nghi 應ưng 修tu 如như 是thị 定định 如như 是thị 時thời 中trung 。 宜nghi 應ưng 修tu 如như 是thị 慧tuệ 定định 愛ái 慧tuệ 策sách 安an 心tâm 修tu 道Đạo 依y 止chỉ 二nhị 法pháp 不bất 餘dư 依y 止chỉ 是thị 為vi 安an 心tâm 法pháp 也dã 。
(# △# 四tứ 破phá 法pháp 徧biến )# 。
還hoàn 以dĩ 妙diệu 有hữu 之chi 慧tuệ 遍biến 破phá 生sanh 死tử 一nhất 切thiết 諸chư 見kiến 。 六lục 十thập 二nhị 等đẳng 功công 德đức 黑hắc 闇ám 皆giai 悉tất 不bất 受thọ 。 遍biến 破phá 涅Niết 槃Bàn 沉trầm 空không 取thủ 證chứng 猶do 如như 大đại 樹thụ 不bất 宿túc 怨oán 鳥điểu 。
○# 次thứ 通thông 塞tắc 中trung 三tam 初sơ 緫# 標tiêu 。
於ư 一nhất 一nhất 法pháp 中trung 明minh 識thức 通thông 塞tắc 如như 雪Tuyết 山Sơn 中trung 。 備bị 有hữu 毒độc 草thảo 亦diệc 有hữu 藥dược 王vương 。
○# 次thứ 菩Bồ 薩Tát 下hạ 明minh 通thông 塞tắc 法pháp 。
菩Bồ 薩Tát 須tu 知tri 如như 此thử 心tâm 起khởi 即tức 是thị 六lục 道đạo 苦khổ 集tập 名danh 為vi 塞tắc 如như 是thị 心tâm 起khởi 即tức 是thị 二Nhị 乘Thừa 道đạo 滅diệt 名danh 為vi 通thông 又hựu 如như 是thị 心tâm 起khởi 是thị 二Nhị 乘Thừa 苦khổ 集tập 名danh 為vi 塞tắc 如như 是thị 心tâm 起khởi 是thị 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 滅diệt 名danh 為vi 通thông 如như 是thị 心tâm 起khởi 名danh 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 苦khổ 集tập 如như 是thị 心tâm 起khởi 名danh 佛Phật 道Đạo 滅diệt 。
○# 三tam 於ư 苦khổ 集tập 下hạ 明minh 通thông 塞tắc 觀quán 。
於ư 苦khổ 集tập 中trung 能năng 知tri 非phi 道đạo 通thông 達đạt 佛Phật 道Đạo 。 能năng 知tri 佛Phật 道Đạo 起khởi 於ư 壅ủng 塞tắc 了liễu 了liễu 無vô 滯trệ 是thị 為vi 識thức 通thông 塞tắc 。
○# 次thứ 道Đạo 品Phẩm 中trung 三tam 初sơ 緫# 標tiêu 。
善thiện 修tu 道Đạo 品phẩm 者giả 夫phu 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 寶bảo 炬cự 陀đà 羅la 尼ni 。
○# 次thứ 破phá 倒đảo 下hạ 正chánh 明minh 道Đạo 品Phẩm 。
破phá 倒đảo 念niệm 處xứ 勤cần 行hành 定định 心tâm 五ngũ 善thiện 根căn 生sanh 能năng 排bài 五ngũ 惡ác 定định 慧tuệ 調điều 適thích 安an 隱ẩn 道đạo 中trung 行hành 。
○# 三tam 離ly 十thập 相tương/tướng 下hạ 明minh 三tam 脫thoát 。
離ly 十thập 相tương/tướng 故cố 名danh 空không 三tam 昧muội 亦diệc 不bất 見kiến 空không 相tướng 名danh 無vô 相tướng 三tam 昧muội 。 不bất 作tác 願nguyện 求cầu 名danh 無Vô 作Tác 三Tam 昧Muội 。 是thị 行hành 道Đạo 法pháp 近cận 涅Niết 槃Bàn 門môn 。
十thập 相tương/tướng 者giả 大đại 經kinh 二nhị 十thập 三tam 云vân 色sắc 香hương 味vị 觸xúc 。 生sanh 住trụ 異dị 滅diệt 。 男nam 相tương/tướng 女nữ 相tương/tướng 俱câu 舍xá 文văn 同đồng 大đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 離ly 此thử 十thập 相tương/tướng 所sở 離ly 同đồng 小tiểu 約ước 能năng 觀quán 所sở 證chứng 以dĩ 簡giản 偏thiên 圓viên 。
○# 對đối 治trị 中trung 三tam 初sơ 緫# 標tiêu 次thứ 所sở 謂vị 下hạ 正chánh 明minh 治trị 相tương/tướng 三tam 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 下hạ 明minh 開khai 三tam 脫thoát 。
若nhược 修tu 諸chư 法pháp 對đối 治trị 之chi 門môn 所sở 謂vị 常thường 無vô 常thường 恆hằng 非phi 恆hằng 安an 非phi 安an 為vi 無vô 為vi 斷đoạn 不bất 斷đoạn 涅Niết 槃Bàn 非phi 涅Niết 槃Bàn 。 增tăng 上thượng 非phi 增tăng 上thượng 常thường 樂nhạo 觀quán 察sát 。 諸chư 對đối 治trị 門môn 助trợ 開khai 實thật 相tướng 也dã 。
若nhược 修tu 諸chư 法pháp 等đẳng 者giả 。 此thử 別biệt 教giáo 修tu 治trị 助trợ 開khai 實thật 相tướng 實thật 相tướng 既ký 在tại 初Sơ 地Địa 已dĩ 上thượng 治trị 法pháp 並tịnh 在tại 十thập 向hướng 已dĩ 前tiền 此thử 引dẫn 大đại 經kinh 列liệt 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 眾chúng 。 云vân 無vô 垢cấu 稱xưng 王vương 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 等đẳng 常thường 樂nhạo 觀quán 察sát 。 如như 是thị 諸chư 對đối 治trị 門môn 章chương 安an 解giải 云vân 味vị 俗tục 為vi 苦khổ 沈trầm 空không 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 沈trầm 空không 為vi 苦khổ 分phân 別biệt 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 常thường 我ngã 淨tịnh 等đẳng 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 乃nãi 簡giản 云vân 恆hằng 與dữ 常thường 云vân 何hà 異dị 不bất 從tùng 因nhân 緣duyên 。 為vi 常thường 始thỉ 終chung 不bất 異dị 為vi 恆hằng 餘dư 文văn 不bất 釋thích 準chuẩn 例lệ 應ưng 知tri 釋thích 名danh 辨biện 異dị 雖tuy 爾nhĩ 釋thích 義nghĩa 應ưng 從tùng 一nhất 例lệ 皆giai 以dĩ 空không 假giả 相tương 對đối 而nhi 釋thích 真chân 理lý 為vi 安an 果quả 為vi 增tăng 上thượng 。
○# 次thứ 位vị 中trung 二nhị 初sơ 正chánh 明minh 。
從tùng 初sơ 十thập 信tín 十thập 住trụ 十thập 行hành 十thập 迴hồi 向hướng 十Thập 地Địa 等đẳng 覺giác 妙diệu 覺giác 。
○# 次thứ 功công 能năng 。
聖thánh 位vị 深thâm 淺thiển 悉tất 知tri 無vô 謬mậu 終chung 不bất 謂vị 我ngã 叨# 極cực 上thượng 位vị 。
○# 安an 忍nhẫn 中trung 二nhị 初sơ 正chánh 安an 忍nhẫn 。
內nội 忍nhẫn 善thiện 惡ác 兩lưỡng 覺giác 違vi 從tùng 二nhị 賊tặc 外ngoại 忍nhẫn 八bát 風phong 。
○# 次thứ 以dĩ 忍nhẫn 下hạ 功công 能năng 。
以dĩ 忍nhẫn 力lực 故cố 不bất 為vi 傾khuynh 動động 。
○# 法pháp 愛ái 中trung 四tứ 初sơ 正chánh 明minh 離ly 愛ái 。
設thiết 證chứng 相tương 似tự 之chi 法pháp 法pháp 愛ái 不bất 起khởi 不bất 墮đọa 菩Bồ 薩Tát 頂đảnh 。
○# 次thứ 生sanh 名danh 下hạ 明minh 離ly 意ý 。
生sanh 名danh 法pháp 愛ái 無vô 是thị 愛ái 故cố 即tức 。 入nhập 菩Bồ 薩Tát 位vị 。
○# 三tam 破phá 無vô 明minh 下hạ 功công 能năng 。
破phá 無vô 明minh 穢uế 草thảo 顯hiển 出xuất 妙diệu 有hữu 金kim 藏tạng 得đắc 見kiến 佛Phật 性tánh 。 入nhập 於ư 實thật 相tướng 。
○# 四tứ 是thị 為vi 下hạ 結kết 。
是thị 為vi 有hữu 門môn 修tu 入nhập 實thật 觀quán 也dã 。
餘dư 空không 門môn 亦diệc 空không 亦diệc 有hữu 門môn 非phi 空không 非phi 有hữu 。 門môn 入nhập 實thật 之chi 觀quán 例lệ 亦diệc 為vi 十thập 諸chư 門môn 方phương 便tiện 雖tuy 各các 不bất 同đồng 俱câu 會hội 圓viên 真chân 理lý 無vô 差sai 二nhị 三tam 門môn 觀quán 法pháp 凖# 有hữu 可khả 知tri 不bất 復phục 委ủy 記ký (# 云vân 云vân )# 。
餘dư 門môn 準chuẩn 知tri 。
妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 。 玄huyền 義nghĩa 釋thích 籤# 卷quyển 。 第đệ 三tam 十thập 二nhị
音âm 釋thích 。
煗noãn
(# 乃nãi 管quản 切thiết 與dữ 煖noãn 同đồng )# 。
踐tiễn
(# 慈từ 演diễn 切thiết 踐tiễn 蹋đạp 也dã )# 。
鑽toàn
(# 祖tổ 官quan 切thiết 穿xuyên 也dã )# 。