SỐNG ĐẠO GIỮA ĐỜI THƯỜNG
Hòa thượng Thích Thánh Nghiêm
Việt dịch: Thích Nữ Viên Thắng

11. Không chấp nhận thiệt thòi vô lí

Chúng ta muốn giúp đỡ người khác, không thể chỉ dựa vào nhiệt tình làm tiên phong, mà còn có rất nhiều việc phải suy xét rõ ràng.

Nghĩ cho mình, cũng chưa chắc là biểu hiện lòng ích kỉ; nhưng trong tình thế bốc đồng thì không nên chịu thiệt thòi vô lí.

Khi tôi ở Thiền tự Đông Sơ, nước Mỹ từng gặp một vụ án li hôn, đó là vị nữ bác sĩ nha khoa ở nước Mỹ li hôn một mình. Khi cô đi du lịch ở Đại lục Trung Quốc gặp một tài xế taxi. Vị tài xế này mong cô con gái 15 tuổi được du học ở nước ngoài, vì tự mình không đủ khả năng kinh tế. Vị bác sĩ đồng ý nhận nuôi cô bé này. Thế là, cô bé theo vị bác sĩ về Mỹ. Thật sự, cô bé được cơ hội học tập rất tốt như mong muốn. Nhưng chẳng được bao lâu, cô bé đến Thiền tự Đông Sơ cầu cứu. Bởi vì, cha nuôi quấy rối cô bé đã lâu khỏang nửa năm. Mặc dù, Thiền tự Đông Sơ cũng là một tổ chức đoàn thể xã hội, nhưng chúng tôi không thể tùy tiện nhận thanh thiếu niên trốn nhà, vẫn phải theo qui định của pháp luật, xử lí tình huống này. Tôi liên lạc cơ quan phục vụ thanh thiếu niên nước Mỹ, để người trong cơ quan đứng ra bảo lãnh cô bé. Sau đó, họ vẫn quan tâm theo dõi và hướng dẫn cho cô bé.

Tôi thường nhắc nhở mọi người, chúng ta muốn giúp đỡ người khác, không thể chỉ dựa vào nhiệt tình làm tiên phong, mà còn có rất nhiều việc phải suy xét rõ ràng. Đặc biệt là trong xã hội pháp trị, chưa trải qua trình tự pháp luật nhất định thì cá nhân hoặc đoàn thể đều không được tùy ý tiếp nhận trẻ em; nếu không thì phạm pháp luật. Vậy người bình thường chúng ta phải làm thế nào để giúp các trẻ em bị hại? Có hai việc:

1. Chúng ta giúp đỡ các em giống như cơ quan phục vụ, cần phải bảo vệ mỗi trẻ em đều có nơi tị nạn.

2. Kêu gọi mọi người quan tâm đến vấn đề này.

Vì thế, ngoài suy xét năng lực của mình và tính hợp pháp, an toàn cho mình cũng là vấn đề cần phải suy xét.

Cũng có người hỏi: “Thưa Thầy! Khi con đi qua đường, nhìn thấy một kẻ lang thang đi khập khiễng, vừa dơ bẩn vừa hôi hám. Vậy con có nên đến dắt anh ta không?” Nếu như bạn là một người nữ thì phải suy nghĩ kĩ.

Còn có một tình huống, bạn cầm dù đi trong mưa to, nhìn thấy một người đi đường bị mưa ướt hết. Vậy bạn có nên mời người đó đi chung dù với bạn không? Nếu như đối phương là một chàng trai, mà bạn là một thiếu nữ xinh đẹp thì hành động của bạn dễ làm cho chàng trai hiểu lầm. Nếu như đối phương người già, trẻ em yếu đuối thì chẳng ngại gì. Nhưng nếu chiếc dù của bạn quá nhỏ, che cho mình không đủ lúc mưa to thì làm sao giúp người khác? Cho nên, nghĩ cho mình, cũng chưa chắc là biểu hiện lòng ích kỉ; nhưng trong tình thế bốc đồng thì không nên chịu thiệt thòi vô lí.