MỞ LỚN CON ĐƯỜNG
    Hòa thượng Thích Thái Hòa

     

    Vô Thường Và Nhân Duyên Hội Đủ

    Ở giữa đời này không một ai có khả năng chống lại vô thường, tại sao? Vì tự bản thân của người chống lại vô thường hơn cả sự vô thường nữa thì làm sao mà chống?

    Vô thường không phải chỉ là chân lý tất yếu cho tất cả chúng ta mà còn cho tất cả mọi sự hiện hữu. Vì vậy, chỉ có những kẻ vô minh, tà kiến mới chống lại vô thường.

    Những bậc có trí trong đời do nhận ra được lý vô thường nơi mọi sự hiện hữu, để tu tập và chuyển hóa những ác nghiệp trở thành thiện nghiệp, chuyển hóa đời sống khổ đau trở thành nếp sống lành mạnh, an hòa.

    Vô thường là sự sống, không có vô thường, ta không bao giờ có sự sống. Chống lại vô thường là chống lại quy luật phát triển của mọi sự hiện hữu và phát triển của sự sống.

    Ta biết đời vô thường là ta biết quy luật sinh thành, biến đổi và ẩn diệt của mọi sự hiện hữu hay toàn thể sự sống, để ta tạo cho ta những nhân duyên tốt đẹp, nhằm vận dụng quy luật vô thường ấy, khiến chúng dẫn sinh cho ta những kết quả tốt đẹp.

    Nhờ thấy và biết vô thường của mọi sự hiện hữu không phải chỉ trong từng chu kỳ mà chúng biến đổi trong từng khoảnh khắc qua những tác động của nhân duyên, khiến cho trong đời sống của ta, những gì cần làm là ta nỗ lực làm ngay mà không có hẹn.

    Nếu nhân duyên hội đủ cho những hành động tốt đẹp của ta, mà ta không ra tay hành động kịp thời hay đúng lúc, thì thời điểm ấy sẽ đi qua và ta sẽ ân hận.

    Thấy và biết vô thường không phải để chống lại nó, vì không một ai có thể, nhưng thấy và biết vô thường là để không làm những gì không cần thiết mà chỉ nói và làm những gì cần thiết cho những tác nhân tốt đẹp. Khiến cho những gì tốt đẹp của những tác nhân ấy tồn tại và biến chuyển liên tục trong dòng chảy vô thường để tạo thành những kết quả đồng loại tốt đẹp đúng như những hành động của chính nó.

    Vì vậy, không một ai có thể chống lại quy luật vô thường, nhưng ta có quyền thấy và biết quy luật ấy một cách tường tận, đồng thời có quyền vận dụng quy luật vô thường ấy, vào trong đời sống nhân quả của chính ta, và đời sống của ta có thể thăng hoa một cách tốt đẹp theo ý muốn, trong quy luật vô thường với sự tác động liên hệ giữa nhân và quả. Nhân cao quí sẽ sinh khởi cho ta kết quả an lành.

    Nhân cao quí, chính là phát khởi tâm bồ đề, do tâm ấy được phát khởi và được nuôi dưỡng liên tục bởi các hạnh nguyện từ bi, chúng sẽ dẫn sinh cho ta những kết quả cao thượng.

    Nếu không có vô thường, nhân không thể nào sinh khởi được quả. Nhân mà sinh được quả là nhờ có vô thường vậy. Vô thường không phải là đoạn diệt. Vô thường là sự chuyển biến liên tục, không gián đoạn, giữa nhân và quả, giữa quả và nhân.

    Vì vậy, ta gieo nhân gì, ta sẽ gặt quả ấy, khi các duyên của chúng hội đủ.