MỞ LỚN CON ĐƯỜNG
    Hòa thượng Thích Thái Hòa

     

    Với Ý Thức  Ta Cùng Hiện Hữu

    Cuộc sống của ta chỉ có giá trị, khi nào ta có ý thức rằng: “Ta đang hiện hữu”.

    Ta đang hiện hữu với những hình sắc và những yếu tố tạo nên nó; ta đang hiện hữu với những cảm giác và những yếu tố tạo nên nó; ta đang hiện hữu với những tri giác và những yếu tố tạo nên nó; ta đang hiện hữu với những chủng tử hay những ý niệm đang biểu hiện hay lặn chìm ở nơi dòng tâm và những yếu tố tạo nên nó và ta đang hiện hữu với những nhận thức và những yếu tố tạo nên nó.

    Và, ta lại ý thức rằng, trong tất cả những sự hiện hữu ấy, không có bất cứ sự hiện hữu nào là sự hiện hữu đơn thuần mà chúng hiện hữu trong sự hòa điệu của nhân duyên.

    Và vì vậy, không có bất cứ một cái tôi đơn thuần nào tự có và tồn tại trong mọi hình và mọi sắc, trong mọi cảm giác, trong mọi tri giác, trong mọi chủng tử hay mọi ý niệm vận hành của dòng tâm tư duy hay dòng tâm nhận thức.

    Và cũng không có bất cứ cái tôi nào hiện hữu với quá khứ đơn thuần để cho ta hoài niệm; cũng không có bất cứ một cái tôi nào hiện hữu đơn thuần ở tương lai để cho ta đuổi bắt và lại càng không có bất cứ một cái tôi nào hiện hữu đơn thuần trong hiện tại để cho ta bám víu vào mà an trú.

    Với ý thức như vậy, nên ta không đi kiếm tìm bất cứ một cái tôi nào trong quá khứ; không đuổi bắt theo với bất cứ một cái tôi nào trong tương lai và không bám víu với bất cứ cái tôi nào trong hiện tại.

    Ta thực sự có tự do, chỉ khi nào ta không bị trói buộc bởi bất cứ cái tôi nào và không bị bởi bất cứ cái tôi ảo tưởng nào điều khiển.

    Vì sao? Vì mọi cái tôi do những khát ái vẽ bày, do ý thức tác động, chúng chỉ hiện hữu như là những giấc mơ, bọt nước, sóng nắng và ảnh tượng.

    Ta hãy tập nhìn bàn tay ta mỗi ngày với cái nhìn lắng yên mọi ý tưởng, ta hãy tập nghe hơi thở vào và ra của ta với cái nghe lắng yên mọi ý tưởng, ta hãy thực tập xúc chạm với mọi đối tượng qua mắt, qua tai, qua mũi, qua lưỡi, qua thân và qua ý, bằng sự lắng yên mọi ý tưởng là tức khắc, ta có sự tự do ngay trong mọi sự tiếp xúc ấy.

    Bấy giờ, sự tự do đối với ta không còn là những tưởng tượng hay là những ước mơ mà là hiện thực.

    Nó hiện thực ngay nơi những tiếp xúc đối với vạn cảnh trong từng giây phút của chúng ta.

    Lời nói và hành động của ta thực sự chỉ có tự do, khi nào ta nói và làm không bị điều động bởi ngã tưởng.

    Lời nói và hành động của ta cũng chỉ đem lại an toàn cho ta và sự an lạc cho mọi người, chỉ khi nào ta nói và hành động không liên hệ đến nhân duyên chấp ngã.

    Và ta chỉ đạt tới hạnh phúc và bất tử khi nào ta biết rằng, ta hiện hữu là hiện với toàn thể và có mặt trong cùng một toàn thể linh hoạt, lặng yên và cực kỳ sống động.