西Tây 方Phương 合Hợp 論Luận 標Tiêu 註Chú
Quyển 0008
明Minh 明Minh 教Giáo 標Tiêu 註Chú
西tây 方phương 合hợp 論luận 卷quyển 之chi 八bát
第đệ 八bát 見kiến 網võng 門môn
夫phu 一nhất 切thiết 迷mê 情tình 依y 諸chư 見kiến 起khởi 履lý 之chi 則tắc 為vi 稠trù 林lâm 溺nịch 之chi 則tắc 為vi 熱nhiệt 海hải 如như 蠶tằm 作tác 繭kiển 。 即tức 住trú 處xứ 為vi 受thọ 縛phược 之chi 因nhân 似tự 蛾nga 赴phó 燈đăng 依y 光quang 明minh 作tác 喪táng 生sanh 之chi 本bổn 故cố 先tiên 達đạt 云vân 行hành 起khởi 解giải 絕tuyệt 所sở 以dĩ 將tương 趨xu 聖thánh 室thất 先tiên 入nhập 普phổ 賢hiền 之chi 門môn 欲dục 修tu 正chánh 因nhân 首thủ 割cát 邪tà 見kiến 之chi 網võng 今kim 約ước 諸chư 家gia 負phụ 墮đọa 略lược 分phần/phân 十thập 則tắc 無vô 法pháp 可khả 捨xả 是thị 見kiến 必tất 訶ha 拋phao 家gia 蕩đãng 子tử 慣quán 憐lân 羈ki 旅lữ 之chi 人nhân 落lạc 第đệ 寒hàn 生sanh 備bị 識thức 窮cùng 途đồ 之chi 苦khổ 幸hạnh 順thuận 佛Phật 言ngôn 莫mạc 依y 魔ma 教giáo 。
-# 一nhất 斷đoạn 滅diệt 墮đọa
-# 二nhị 怯khiếp 劣liệt 墮đọa
-# 三tam 隨tùy 語ngữ 墮đọa
-# 四tứ 狂cuồng 恣tứ 墮đọa
-# 五ngũ 支chi 離ly 墮đọa
-# 六lục 癡si 空không 墮đọa
-# 七thất 隨tùy 緣duyên 墮đọa
-# 八bát 唯duy 心tâm 墮đọa
-# 九cửu 頓đốn 悟ngộ 墮đọa
-# 十thập 圓viên 實thật 墮đọa
一nhất 斷đoạn 滅diệt 墮đọa 者giả
有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 諸chư 儒nho 生sanh 滯trệ 現hiện 在tại 身thân 疑nghi 未vị 來lai 斷đoạn 滅diệt 二nhị 新tân 發phát 意ý 學học 人nhân 執chấp 空không 相tướng 疑nghi 一nhất 切thiết 斷đoạn 滅diệt 此thử 等đẳng 尚thượng 不bất 信tín 有hữu 生sanh 云vân 何hà 信tín 往vãng 生sanh 及cập 淨tịnh 土độ 等đẳng 事sự 今kim 為vi 略lược 釋thích 一nhất 釋thích 儒nho 生sanh 等đẳng 者giả 楞lăng 嚴nghiêm 經kinh 佛Phật 告cáo 波Ba 斯Tư 匿Nặc 王Vương 。 汝nhữ 今kim 自tự 傷thương 。 髮phát 白bạch 面diện 皺trứu 。 其kỳ 面diện 必tất 定định 。 皺trứu 於ư 童đồng 年niên 。 則tắc 汝nhữ 今kim 時thời 。 觀quán 此thử 恆Hằng 河Hà 與dữ 昔tích 童đồng 時thời 。 觀quan 河hà 之chi 見kiến 。 有hữu 童đồng 耄mạo 不bất 王vương 言ngôn 不phủ 也dã 佛Phật 言ngôn 大đại 王vương 汝nhữ 面diện 雖tuy 皺trứu 。 而nhi 此thử 見kiến 精tinh 。 性tánh 未vị 曾tằng 皺trứu 。 皺trứu 者giả 為vi 變biến 。 不bất 皺trứu 非phi 變biến 。 變biến 者giả 受thọ 滅diệt 。 彼bỉ 不bất 變biến 者giả 。 元nguyên 無vô 生sanh 滅diệt 。 云vân 何hà 於ư 中trung 。 受thọ 汝nhữ 生sanh 死tử 。 而nhi 言ngôn 此thử 身thân 死tử 後hậu 全toàn 滅diệt 。 智Trí 度Độ 論luận 問vấn 曰viết 人nhân 死tử 歸quy 滅diệt 滅diệt 有hữu 三tam 種chủng 一nhất 者giả 火hỏa 燒thiêu 為vi 灰hôi 二nhị 者giả 蟲trùng 食thực 為vi 糞phẩn 三tam 者giả 終chung 歸quy 於ư 土thổ/độ 今kim 但đãn 見kiến 其kỳ 滅diệt 不bất 見kiến 更cánh 有hữu 出xuất 者giả 受thọ 于vu 後hậu 身thân 以dĩ 不bất 見kiến 故cố 。 則tắc 知tri 為vi 無vô 答đáp 曰viết 若nhược 謂vị 身thân 滅diệt 便tiện 無vô 者giả 云vân 何hà 有hữu 眾chúng 生sanh 先tiên 世thế 所sở 習tập 憂ưu 喜hỷ 怖bố 畏úy 等đẳng 如như 小tiểu 兒nhi 生sanh 時thời 或hoặc 啼đề 或hoặc 笑tiếu 先tiên 習tập 憂ưu 喜hỷ 故cố 今kim 無vô 人nhân 教giáo 而nhi 憂ưu 喜hỷ 續tục 生sanh 又hựu 如như 犢độc 子tử 生sanh 知tri 趣thú 乳nhũ 豬trư 羊dương 之chi 屬thuộc 其kỳ 生sanh 未vị 幾kỷ 便tiện 知tri 有hữu 牝tẫn 牡# 之chi 合hợp 子tử 同đồng 父phụ 母mẫu 好hảo 醜xú 貧bần 富phú 聰thông 明minh 闇ám 鈍độn 各các 各các 不bất 同đồng 。 若nhược 無vô 先tiên 世thế 因nhân 緣duyên 。 者giả 不bất 應ưng 有hữu 異dị 如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 。 因nhân 緣duyên 知tri 有hữu 後hậu 世thế 。 又hựu 汝nhữ 先tiên 言ngôn 不bất 見kiến 別biệt 有hữu 去khứ 者giả 人nhân 身thân 中trung 非phi 獨độc 眼nhãn 根căn 能năng 見kiến 身thân 中trung 六lục 情tình 各các 有hữu 所sở 知tri 有hữu 法pháp 可khả 聞văn 可khả 嗅khứu 可khả 味vị 可khả 觸xúc 可khả 知tri 者giả 可khả 聞văn 法Pháp 尚thượng 不bất 可khả 見kiến 何hà 況huống 可khả 知tri 者giả 有hữu 生sanh 有hữu 死tử 。 法pháp 亦diệc 可khả 見kiến 亦diệc 可khả 知tri 汝nhữ 肉nhục 眼nhãn 故cố 不bất 見kiến 天thiên 眼nhãn 者giả 了liễu 了liễu 能năng 見kiến 如như 見kiến 人nhân 從tùng 一nhất 房phòng 出xuất 入nhập 一nhất 房phòng 捨xả 此thử 身thân 至chí 後hậu 身thân 亦diệc 如như 是thị 。 若nhược 肉nhục 眼nhãn 能năng 見kiến 者giả 何hà 用dụng 求cầu 天thiên 眼nhãn 若nhược 爾nhĩ 者giả 天thiên 眼nhãn 肉nhục 眼nhãn 愚ngu 聖thánh 無vô 異dị 汝nhữ 以dĩ (# 猶do 與dữ 也dã )# 畜súc 生sanh 同đồng 見kiến 何hà 能năng 見kiến 後hậu 世thế 可khả 知tri 者giả 如như 人nhân 死tử 生sanh 雖tuy 無vô 來lai 去khứ 者giả 而nhi 煩phiền 惱não 不bất 盡tận 故cố 于vu 身thân 情tình 意ý 相tương 續tục 更cánh 生sanh 身thân 情tình 意ý 身thân 情tình 意ý 造tạo 業nghiệp 亦diệc 不bất 至chí 後hậu 世thế 。 而nhi 從tùng 是thị 因nhân 緣duyên 。 更cánh 生sanh 受thọ 後hậu 世thế 果quả 報báo 。 譬thí 如như 乳nhũ 中trung 著trước 毒độc 乳nhũ 變biến 為vi 酪lạc 酪lạc 變biến 為vi 酥tô 乳nhũ 非phi 酪lạc 酥tô 酪lạc 酥tô 非phi 乳nhũ 乳nhũ 酪lạc 雖tuy 變biến 而nhi 皆giai 有hữu 毒độc 此thử 身thân 亦diệc 如như 是thị 。 今kim 世thế 五ngũ 眾chúng (# 即tức 五ngũ 陰ấm )# 因nhân 緣duyên 故cố 更cánh 生sanh 後hậu 世thế 五ngũ 眾chúng 行hành 業nghiệp 相tương 續tục 不bất 異dị 故cố 而nhi 受thọ 果quả 報báo 。 又hựu 如như 冬đông 木mộc 雖tuy 未vị 有hữu 華hoa 葉diệp 果quả 實thật 。 得đắc 時thời 節tiết 會hội 則tắc 次thứ 第đệ 而nhi 出xuất 于vu 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 知tri 有hữu 死tử 生sanh 復phục 次thứ 現hiện 世thế 有hữu 知tri 宿túc 命mạng 者giả 如như 人nhân 夢mộng 行hành 疲bì 極cực 睡thụy 臥ngọa 覺giác 已dĩ 憶ức 所sở 經kinh 由do 又hựu 一nhất 切thiết 聖thánh 人nhân 。 內nội 外ngoại 經kinh 書thư 皆giai 說thuyết 後hậu 世thế 復phục 次thứ 現hiện 世thế 不bất 善thiện 法Pháp 動động 發phát 過quá 重trọng/trùng 生sanh 瞋sân 恚khuể 嫉tật 妬đố 。 疑nghi 悔hối 內nội 惱não 故cố 身thân 則tắc 枯khô 悴tụy 顏nhan 色sắc 不bất 悅duyệt 惡ác 不bất 善thiện 法pháp 。 受thọ 害hại 如như 是thị 何hà 況huống 起khởi 身thân 業nghiệp 口khẩu 業nghiệp 。 若nhược 生sanh 善thiện 法Pháp 淨tịnh 信tín 業nghiệp 因nhân 緣duyên 心tâm 清thanh 淨tịnh 得đắc 如như 實thật 智trí 慧tuệ 。 心tâm 則tắc 歡hoan 悅duyệt 身thân 得đắc 輕khinh 輭nhuyễn 顏nhan 色sắc 和hòa 悅duyệt 。 以dĩ 有hữu 苦khổ 樂lạc 因nhân 緣duyên 故cố 有hữu 善thiện 不bất 善thiện 今kim 定định 有hữu 善thiện 不bất 善thiện 故cố 當đương 知tri 必tất 有hữu 。 後hậu 世thế 但đãn 眾chúng 生sanh 肉nhục 眼nhãn 不bất 見kiến 智trí 慧tuệ 薄bạc 故cố 而nhi 生sanh 邪tà 疑nghi 雖tuy 修tu 福phước 事sự 所sở 作tác 淺thiển 薄bạc 譬thí 如như 藥dược 師sư 為vi 王vương 療liệu 病bệnh 王vương 密mật 為vi 起khởi 宅trạch 而nhi 藥dược 師sư 不bất 知tri 既ký 歸quy 見kiến 之chi 乃nãi 悔hối 不bất 加gia 意ý 盡tận 力lực 治trị 王vương 復phục 次thứ 聖thánh 人nhân 說thuyết 今kim 現hiện 在tại 事sự 。 實thật 可khả 信tín 故cố 說thuyết 後hậu 世thế 事sự 亦diệc 皆giai 可khả 信tín 如như 人nhân 夜dạ 行hành 險hiểm 道đạo 導đạo 師sư 授thọ 手thủ 知tri 可khả 信tín 故cố 則tắc 便tiện 隨tùy 逐trục 比tỉ 智trí 及cập 聖thánh 人nhân 語ngữ 可khả 知tri 定định 有hữu 後hậu 世thế 汝nhữ 以dĩ 肉nhục 眼nhãn 重trọng 罪tội 比tỉ 智trí 薄bạc 故cố 又hựu 無vô 天thiên 眼nhãn 既ký 自tự 無vô 智trí 又hựu 不bất 信tín 聖thánh 語ngữ 云vân 何hà 得đắc 知tri 。 (# 智trí 論luận 止chỉ 此thử )# 身thân 後hậu 如như 宣tuyên 聖thánh 言ngôn 費phí 隱ẩn 則tắc 言ngôn 鬼quỷ 神thần 德đức 盛thịnh 明minh 明minh 說thuyết 道Đạo 武võ 周chu 達đạt 孝hiếu 唯duy 在tại 識thức 鬼quỷ 神thần 之chi 情tình 狀trạng 事sự 死tử 如như 事sự 生sanh 處xứ 而nhi 考khảo 亭đình 先tiên 生sanh 曲khúc 為vi 解giải 說thuyết 歸quy 之chi 二nhị 氣khí 何hà 其kỳ 敢cảm 于vu 誣vu 先tiên 聖thánh 疑nghi 後hậu 來lai 耶da 且thả 稗bại 官quan 野dã 史sử 不bất 足túc 論luận 如như 彭# 生sanh 為vi 豕thỉ 伯bá 有hữu 為vi 厲lệ 劉lưu 聰thông 為vi 遮già 須tu 國quốc 王vương 蔣tưởng 濟tế 之chi 子tử 乞khất 官quan 于vu 泰thái 山sơn 令linh 則tắc 正chánh 史sử 也dã 玄huyền 鳥điểu 生sanh 商thương 帝đế 武võ 肇triệu 周chu 則tắc 正chánh 經kinh 也dã 雀tước 化hóa 蛤# 田điền 鼠thử 化hóa 鴽# 鷹ưng 化hóa 鳩cưu 則tắc 正chánh 令linh 也dã 一nhất 微vi 塵trần 識thức 所sở 知tri 幾kỷ 何hà 擬nghĩ 欲dục 蛙# 嫌hiềm 海hải 量lượng 螢huỳnh 掩yểm 日nhật 光quang 侮vũ 聖thánh 褻tiết 天thiên 當đương 得đắc 何hà 罪tội 又hựu 談đàm 者giả (# 指chỉ 儒nho 生sanh 輩bối )# 恆hằng 言ngôn 非phi 人nhân 所sở 經kinh 歷lịch 及cập 道Đạo 理lý 不bất 可khả 信tín 者giả 即tức 不bất 足túc 憑bằng 如như 日nhật 月nguyệt 度độ 數số 及cập 五ngũ 星tinh 往vãng 來lai 非phi 人nhân 所sở 得đắc 經kinh 歷lịch 也dã 天thiên 不bất 來lai 此thử 人nhân 亦diệc 不bất 往vãng 彼bỉ 。 何hà 以dĩ 推thôi 測trắc 皆giai 驗nghiệm 又hựu 天thiên 何hà 為vi 高cao 地địa 何hà 為vi 卑ty 風phong 何hà 為vi 起khởi 雲vân 何hà 為vi 行hành 春xuân 何hà 為vi 生sanh 秋thu 何hà 為vi 殺sát 此thử 有hữu 何hà 道Đạo 理lý 可khả 憑bằng 胎thai 中trung 之chi 根căn 無vô 知tri 而nhi 轉chuyển 字tự 母mẫu 之chi 乳nhũ 無vô 因nhân 而nhi 出xuất 此thử 有hữu 何hà 道Đạo 理lý 可khả 憑bằng 微vi 而nhi 至chí 于vu 一nhất 毛mao 一nhất 塵trần 。 一nhất 草thảo 一nhất 木mộc 若nhược 有hữu 毫hào 頭đầu 許hứa 道Đạo 理lý 可khả 憑bằng 幸hạnh 為vi 指chỉ 出xuất 不bất 過quá 常thường 見kiến 故cố 則tắc 常thường 之chi 此thử 常thường 見kiến 者giả 亦diệc 復phục 無vô 理lý 是thị 故cố 不bất 應ưng 。 以dĩ 不bất 見kiến 故cố 。 而nhi 疑nghi 往vãng 生sanh 二nhị 釋thích 學học 道Đạo (# 言ngôn 學học 道Đạo 即tức 勝thắng 儒nho 生sanh 未vị 學học 道Đạo 也dã )# 執chấp 空không 相tướng 者giả 論luận 曰viết 學học 人nhân 聞văn 說thuyết 空không 于vu 生sanh 死tử 業nghiệp 因nhân 緣duyên 中trung 生sanh 疑nghi (# 三tam 句cú 俱câu 牒điệp 其kỳ 語ngữ )# 若nhược 一nhất 切thiết 法pháp 。 畢tất 竟cánh 空không 無vô 來lai 無vô 去khứ 。 無vô 出xuất 無vô 入nhập 。 (# 下hạ 正chánh 破phá 之chi 當đương 云vân 諸chư 法pháp 若nhược 果quả 空không 則tắc 云vân 何hà 云vân 云vân )# 云vân 何hà 死tử 而nhi 有hữu 生sanh 現hiện 在tại 眼nhãn 見kiến 法pháp 尚thượng 不bất 應ưng 有hữu 何hà 況huống 死tử 後hậu 復phục 生sanh 餘dư 處xứ 不bất 知tri 佛Phật 法Pháp 。 中trung 諸chư 法pháp 畢tất 竟cánh 空không 。 而nhi 亦diệc 不bất 斷đoạn 滅diệt 生sanh 死tử 。 雖tuy 相tương 續tục 亦diệc 不bất 是thị 常thường 無vô 量lượng 阿a 僧Tăng 祗chi 劫kiếp 業nghiệp 因nhân 緣duyên 雖tuy 過quá 去khứ 亦diệc 能năng 生sanh 果quả 報báo 而nhi 不bất 滅diệt 是thị 為vi 微vi 妙diệu 。 難nan 知tri 若nhược 諸chư 法pháp 都đô 空không 佛Phật 不bất 應ưng 說thuyết 往vãng 生sanh 何hà 有hữu 智trí 者giả 。 前tiền 後hậu 相tương 違vi 若nhược 生sanh 死tử 相tướng 實thật 有hữu 云vân 何hà 言ngôn 諸chư 法pháp 畢tất 竟cánh 空không 。 但đãn 為vi 除trừ 諸chư 法pháp 中trung 愛ái 善thiện 邪tà 見kiến 顛điên 倒đảo 。 故cố 說thuyết 畢tất 竟cánh 空không 不bất 為vi 破phá 後hậu 身thân 又hựu 為vi 遮già 罪tội 業nghiệp 因nhân 緣duyên 故cố 。 說thuyết 種chủng 種chủng 往vãng 生sanh 佛Phật 法Pháp 不bất 著trước 有hữu 不bất 著trước 無vô 有hữu 無vô 亦diệc 不bất 著trước 非phi 有hữu 無vô 亦diệc 不bất 著trước 不bất 著trước 亦diệc 不bất 著trước 如như 是thị 人nhân 則tắc 不bất 容dung 難nạn/nan 如như 以dĩ 刀đao 斫chước 空không 則tắc 無vô 所sở 傷thương 是thị 為vi 畢tất 竟cánh 空không 。 相tương/tướng 畢tất 竟cánh 空không 不bất 遮già 生sanh 死tử 業nghiệp 因nhân 緣duyên 是thị 故cố 說thuyết 往vãng 生sanh 此thử 疑nghi 甚thậm 淺thiển 少thiểu 有hữu 知tri 者giả 皆giai 能năng 斷đoạn 之chi 以dĩ 世thế 間gian 人nhân 。 作tác 此thử 見kiến 最tối 多đa 故cố 首thủ 破phá 之chi 為vi 是thị 求cầu 往vãng 生sanh 者giả 之chi 第đệ 一nhất 障chướng 難nạn 故cố 。
二nhị 怯khiếp 劣liệt 墮đọa 者giả
一nhất 疑nghi 結kết 習tập 濃nồng 厚hậu 二nhị 疑nghi 念niệm 力lực 輕khinh 微vi 三tam 疑nghi 萬vạn 憶ức 剎sát 遠viễn 一nhất 疑nghi 結kết 習tập 濃nồng 厚hậu 者giả 凡phàm 夫phu 但đãn 知tri 業nghiệp 力lực 不bất 知tri 業nghiệp 性tánh 空không 故cố 所sở 以dĩ 若nhược 眾chúng 生sanh 業nghiệp 性tánh 實thật 者giả 盡tận 虗hư 空không 界giới 亦diệc 無vô 容dung 受thọ 處xứ 如như 黑hắc 雲vân 障chướng 空không 風phong 至chí 則tắc 滅diệt 若nhược 雲vân 實thật 者giả 吹xuy 亦diệc 不bất 去khứ 虗hư 空không 喻dụ 性tánh 黑hắc 雲vân 喻dụ 業nghiệp 念niệm 佛Phật 喻dụ 風phong 又hựu 則tắc 業nghiệp 性tánh 即tức 是thị 法pháp 性tánh 力lực 用dụng 至chí 大đại 以dĩ 結kết 使sử 故cố 。 神thần 力lực 不bất 現hiện 如như 烏Ô 芻Sô 瑟Sắt 摩Ma 。 聞văn 空không 王vương 佛Phật 說thuyết 多đa 婬dâm 人nhân 成thành 猛mãnh 火hỏa 聚tụ 。 卻khước 後hậu 徧biến 觀quán 四tứ 支chi 百bách 骸hài 諸chư 冷lãnh 煖noãn 氣khí 。 神thần 光quang 內nội 凝ngưng 。 化hóa 多đa 婬dâm 心tâm 。 成thành 智trí 慧tuệ 火hỏa 。 夫phu 同đồng 一nhất 熱nhiệt 惱não 方phương 其kỳ 婬dâm 成thành 大đại 火hỏa 聚tụ 及cập 其kỳ 離ly 成thành 大đại 寶bảo 燄diệm 若nhược 婬dâm 性tánh 實thật 者giả 云vân 何hà 是thị 中trung 。 而nhi 得đắc 三tam 昧muội 是thị 故cố 迷mê 成thành 則tắc 處xứ 胎thai 獄ngục 念niệm 成thành 即tức 入nhập 蓮liên 胞bào 以dĩ 胎thai 性tánh 即tức 是thị 化hóa 性tánh 非phi 從tùng 外ngoại 來lai 如như 濁trược 水thủy 中trung 清thanh 非phi 外ngoại 來lai 故cố 二nhị 疑nghi 念niệm 力lực 輕khinh 微vi 者giả 眾chúng 生sanh 愚ngu 昧muội 信tín 有hữu 形hình 之chi 行hành 業nghiệp 大đại 不bất 信tín 無vô 形hình 之chi 念niệm 力lực 尤vưu 大đại 何hà 故cố 念niệm 力lực 是thị 行hành 業nghiệp 根căn 一nhất 切thiết 事sự 業nghiệp 。 非phi 念niệm 不bất 成thành 如như 人nhân 造tạo 罪tội 無vô 心tâm 造tạo 者giả 重trọng/trùng 得đắc 輕khinh 報báo 有hữu 心tâm 造tạo 者giả 反phản 是thị 以dĩ 念niệm 力lực 重trọng/trùng 故cố 如như 人nhân 無vô 記ký 時thời 流lưu 俗tục 鄙bỉ 事sự 耳nhĩ 提đề 面diện 囑chúc 亦diệc 復phục 不bất 記ký 若nhược 心tâm 在tại 者giả 種chủng 種chủng 難nạn/nan 記ký 之chi 事sự 一nhất 入nhập 耳nhĩ 根căn 終chung 身thân 憶ức 持trì 不bất 忘vong 。 以dĩ 念niệm 力lực 堅kiên 固cố 蘇tô 子tử 瞻chiêm 曰viết 佛Phật 以dĩ 大đại 圓viên 覺giác 。 充sung 滿mãn 十thập 方phương 界giới 。 我ngã 以dĩ 顛điên 倒đảo 想tưởng 。 出xuất 沒một 生sanh 死tử 中trung 云vân 何hà 以dĩ 一nhất 念niệm 得đắc 往vãng 生sanh 淨tịnh 土độ 。 我ngã 造tạo 無vô 始thỉ 業nghiệp 本bổn 從tùng 一nhất 念niệm 生sanh 既ký 從tùng 一nhất 念niệm 生sanh 還hoàn 從tùng 一nhất 念niệm 滅diệt 生sanh 滅diệt 滅diệt 盡tận 處xứ 則tắc 我ngã 與dữ 佛Phật 同đồng 如như 投đầu 水thủy 海hải 中trung 如như 風phong 中trung 鼓cổ 囊nang 雖tuy 有hữu 大đại 聖thánh 智trí 。 亦diệc 不bất 能năng 分phân 別biệt 。 淨tịnh 土độ 決quyết 云vân 人nhân 之chi 念niệm 頭đầu 所sở 係hệ 最tối 急cấp 如như 水thủy 之chi 必tất 赴phó 海hải 如như 火hỏa 之chi 必tất 炎diễm 上thượng 如như 利lợi 刃nhận 之chi 必tất 傷thương 如như 毒độc 藥dược 之chi 必tất 殺sát 無vô 空không 過quá 者giả 。 念niệm 佛Phật 之chi 念niệm 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 如như 婬dâm 男nam 子tử 婬dâm 念niệm 堅kiên 故cố 化hóa 為vi 猛mãnh 燄diệm 延diên 燒thiêu 神thần 廟miếu 又hựu 如như 月Nguyệt 光Quang 童Đồng 子Tử 。 觀quán 想tưởng 水thủy 故cố 弟đệ 子tử 窺khuy 屋ốc 唯duy 見kiến 清thanh 水thủy 。 又hựu 如như 僧Tăng 清thanh 辯biện 與dữ 外ngoại 道đạo 論luận 。 議nghị 外ngoại 道đạo 堅kiên 執chấp 己kỷ 見kiến 忽hốt 化hóa 為vi 石thạch 清thanh 辯biện 猶do 書thư 目mục (# 書thư 所sở 論luận 之chi 條điều 目mục )# 于vu 石thạch 上thượng 明minh 日nhật 往vãng 視thị 之chi 亦diệc 有hữu 答đáp 辭từ 久cửu 之chi 忽hốt 自tự 破phá 碎toái 而nhi 吼hống 聲thanh 于vu 空không 中trung 是thị 等đẳng 皆giai 以dĩ 。 念niệm 力lực 堅kiên 猛mãnh 無vô 因nhân 變biến 化hóa 云vân 何hà 念niệm 佛Phật 而nhi 佛Phật 不bất 現hiện 當đương 知tri 念niệm 力lực 是thị 一nhất 切thiết 法pháp 。 中trung 之chi 王vương 如như 摩ma 訶ha 郍# 伽già 大đại 力lực 勇dũng 士sĩ 怒nộ 時thời 額ngạch 上thượng 必tất 生sanh 瘡sang 瘡sang 若nhược 未vị 合hợp 遍biến 閣các 浮phù 提đề 人nhân 無vô 敵địch 者giả 故cố 三tam 疑nghi 億ức 萬vạn 剎sát 遠viễn 者giả 凡phàm 夫phu 執chấp 定định 十thập 萬vạn 億ức 剎sát 。 意ý 謂vị 快khoái 馬mã 疾tật 帆phàm 日nhật 不bất 千thiên 里lý 云vân 何hà 剎sát 那na 得đắc 生sanh 彼bỉ 處xứ 。 不bất 思tư 國quốc 土độ 遠viễn 近cận 者giả 從tùng 分phân 段đoạn 身thân 計kế 度độ 生sanh 從tùng 肉nhục 眼nhãn 生sanh 此thử 往vãng 生sanh 者giả 為vi 是thị 分phân 段đoạn 身thân 耶da 為vi 是thị 周chu 徧biến 含hàm 容dung 之chi 心tâm 耶da 若nhược 分phân 段đoạn 身thân 者giả 身thân 是thị 頑ngoan 質chất 云vân 何hà 得đắc 生sanh 若nhược 心tâm 生sanh 者giả 。 心tâm 周chu 沙sa 界giới 淨tịnh 土độ 原nguyên 在tại 心tâm 中trung 焉yên 有hữu 往vãng 來lai 如như 人nhân 在tại 長trường/trưởng 安an 思tư 鄉hương 或hoặc 閩# 或hoặc 滇# 隨tùy 念niệm 即tức 至chí 。 豈khởi 有hữu 程# 途đồ 又hựu 如như 人nhân 夢mộng 。 時thời 身thân 雖tuy 在tại 床sàng 而nhi 心tâm 意ý 識thức 遍biến 至chí 他tha 方phương 無vô 功công 居cư 士sĩ 曰viết 極cực 樂lạc 去khứ 此thử 十thập 萬vạn 億ức 剎sát 。 凡phàm 夫phu 命mạng 終chung 頃khoảnh 刻khắc 即tức 至chí 者giả 葢# 自tự 心tâm 本bổn 妙diệu 耳nhĩ 故cố 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 汝nhữ 猶do 未vị 明minh 。 一nhất 切thiết 浮phù 塵trần 。 諸chư 幻huyễn 化hóa 相tướng 。 當đương 處xứ 出xuất 生sanh 。 隨tùy 處xứ 滅diệt 盡tận 。 因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 。 虗hư 妄vọng 有hữu 在tại 因nhân 緣duyên 別biệt 離ly 。 虗hư 妄vọng 名danh 滅diệt 以dĩ 此thử 推thôi 之chi 。 當đương 命mạng 終chung 時thời 。 染nhiễm 濁trược 緣duyên 離ly 故cố 娑sa 婆bà 當đương 處xứ 幻huyễn 滅diệt 清thanh 淨tịnh 緣duyên 合hợp 故cố 極cực 樂lạc 當đương 處xứ 幻huyễn 生sanh 此thử 滅diệt 彼bỉ 生sanh 。 間gian 不bất 容dung 髮phát 亦diệc 何hà 頃khoảnh 刻khắc 之chi 可khả 論luận 往vãng 余dư 鄉hương 有hữu 人nhân 能năng 致trí 乩# 仙tiên 乩# 仙tiên 者giả 即tức 其kỳ 兄huynh 也dã 後hậu 赴phó 選tuyển 京kinh 師sư 余dư 兄huynh 等đẳng 有hữu 所sở 卜bốc 其kỳ 人nhân 虞ngu 地địa 遠viễn 不bất 能năng 赴phó 不bất 得đắc 已dĩ 書thư 符phù 宣tuyên 詞từ 少thiểu 頃khoảnh 即tức 至chí 此thử 等đẳng 是thị 業nghiệp 繫hệ 尚thượng 如như 是thị 速tốc 疾tật 。 何hà 況huống 不bất 思tư 議nghị 念niệm 力lực 仗trượng 阿A 彌Di 陀Đà 本bổn 願nguyện 功công 德đức 。 順thuận 水thủy 張trương 帆phàm 有hữu 何hà 障chướng 難nạn 是thị 故cố 念niệm 佛Phật 之chi 人nhân 。 應ưng 當đương 遣khiển 此thử 三tam 疑nghi 若nhược 不bất 遣khiển 者giả 是thị 真chân 結kết 習tập 濃nồng 厚hậu 是thị 真chân 念niệm 力lực 輕khinh 微vi 是thị 真chân 十thập 萬vạn 程# 遠viễn 如như 人nhân 欲dục 出xuất 門môn 而nhi 自tự 扄# 其kỳ 籥# 是thị 自tự 不bất 欲dục 出xuất 非phi 無vô 門môn 過quá 。
三tam 隨tùy 語ngữ 墮đọa 者giả
六lục 祖tổ 言ngôn 東đông 方phương 人nhân 造tạo 罪tội 。 念niệm 佛Phật 求cầu 生sanh 西tây 方phương 。 西tây 方phương 人nhân 造tạo 罪tội 。 念niệm 佛Phật 求cầu 生sanh 何hà 國quốc 。 龐# 居cư 士sĩ 云vân 事sự 上thượng 說thuyết 佛Phật 國quốc 此thử 去khứ 十thập 萬vạn 里lý 大đại 海hải 渺# 無vô 邊biên 動động 即tức 黑hắc 風phong 起khởi 因nhân 此thử 一nhất 輩bối 無vô 知tri 傳truyền 虗hư 接tiếp 響hưởng 謂vị 淨tịnh 土độ 不bất 足túc 修tu 自tự 障chướng 障chướng 他tha 深thâm 可khả 憐lân 憫mẫn 夫phu 論luận 宗tông 門môn 提đề 唱xướng 尚thượng 不bất 言ngôn 有hữu 佛Phật 何hà 況huống 佛Phật 國quốc 為vi 欲dục 破phá 相tương/tướng 明minh 心tâm 是thị 非phi 俱câu 划# 如như 吹xuy 毛mao 利lợi 刃nhận 執chấp 則tắc 傷thương 手thủ 金kim 剛cang 栗lật 棘cức 豈khởi 是thị 家gia 常thường 茶trà 飯phạn 且thả 宗tông 門môn 中trung 此thử 等đẳng 語ngữ 句cú 甚thậm 多đa 若nhược 一nhất 一nhất 執chấp 之chi 釋Thích 迦Ca 老lão 子tử 出xuất 世thế 將tương 真chân 以dĩ 飼tự 雲vân 門môn 狗cẩu 子tử 乎hồ 又hựu 古cổ 德đức 云vân 如như 何hà 是thị 佛Phật 乾can/kiền/càn 屎thỉ 橛quyết 果quả 爾nhĩ 則tắc 凡phàm 見kiến 糞phẩn 車xa 糞phẩn 擔đảm 溷hỗn 廁trắc 應ưng 當đương 一nhất 一nhất 禮lễ 拜bái 供cúng 養dường 。 彌di 陀đà 疏sớ/sơ 鈔sao 曰viết 西tây 方phương 去khứ 此thử 。 十thập 萬vạn 億ức 土thổ/độ 壇đàn 經kinh 言ngôn 十thập 萬vạn 八bát 千thiên 。 者giả 是thị 錯thác 以dĩ 五ngũ 天Thiên 竺Trúc 等đẳng 為vi 極cực 樂lạc 也dã 此thử 語ngữ 近cận 是thị 為vi 六lục 祖tổ 未vị 閱duyệt 大đại 藏tạng 聞văn 人nhân 說thuyết 西tây 方phương 即tức 以dĩ 為vi 五ngũ 天Thiên 竺Trúc 者giả 有hữu 之chi 教giáo 中trung 分phân 明minh 言ngôn 極Cực 樂Lạc 國Quốc 三tam 毒độc 不bất 生sanh 得đắc 不bất 退thoái 轉chuyển 。 今kim 言ngôn 西tây 方phương 造tạo 罪tội 求cầu 生sanh 何hà 土thổ/độ 此thử 亦diệc 一nhất 證chứng 也dã 然nhiên 宗tông 門môn 中trung 此thử 等đẳng 一nhất 期kỳ 之chi 語ngữ 最tối 多đa 亦diệc 不bất 足túc 辯biện 噫# 學học 人nhân 果quả 能năng 頓đốn 悟ngộ 頓đốn 修tu 。 解giải 行hành 相tương 應ứng 如như 六lục 祖tổ 投đầu 金kim 漢hán 水thủy 遊du 戲hí 生sanh 死tử 中trung 如như 龐# 老lão 雖tuy 不bất 求cầu 生sanh 亦diệc 何hà 害hại 于vu 生sanh 哉tai 。
四tứ 狂cuồng 恣tứ 墮đọa 者giả
有hữu 等đẳng 魔ma 民dân 專chuyên 進tiến 狂cuồng 慧tuệ 不bất 肯khẳng 持trì 戒giới 修tu 行hành 妄vọng 引dẫn 經kinh 中trung 相tương 似tự 語ngữ 言ngôn 如như 煩phiền 惱não 即tức 菩Bồ 提Đề 。 婬dâm 怒nộ 癡si 即tức 梵Phạm 行hạnh 之chi 髏lâu 隨tùy 語ngữ 生sanh 解giải 隨tùy 解giải 發phát 毒độc 果quả 如như 彼bỉ 說thuyết 迦ca 文văn 悟ngộ 道đạo 應ưng 親thân 寶bảo 女nữ 阿A 難Nan 婬dâm 舍xá 何hà 須tu 提đề [將/女]# 六lục 祖tổ 初sơ 隨tùy 獵liệp 人nhân 尚thượng 未vị 受thọ 戒giới 何hà 苦khổ 但đãn 食thực 肉nhục 邊biên 菜thái 也dã 經Kinh 云vân 尚thượng 無vô 不bất 殺sát 。 不bất 盜đạo 不bất 淫dâm 何hà 況huống 更cánh 有hữu 殺sát 盜đạo 婬dâm 事sự 。 豈khởi 有hữu 聞văn 人nhân 呵ha 沉trầm 水thủy 香hương 便tiện 謂vị 應ưng 住trụ 坑khanh 廁trắc 者giả 也dã 昔tích 五ngũ 天thiên 有hữu 僧Tăng 達đạt 磨ma 達đạt 者giả 有hữu 辯biện 慧tuệ 師sư 事sự 師Sư 子Tử 尊Tôn 者Giả 。 尊tôn 者giả 知tri 其kỳ 悟ngộ 解giải 對đối 眾chúng 稱xưng 之chi 至chí 傳truyền 法pháp 嗣tự 祖tổ 則tắc 以dĩ 授thọ 婆bà 舍xá 斯tư 多đa 磨ma 達đạt 心tâm 恨hận 之chi 曰viết 尊tôn 者giả 盖# 知tri 我ngã 之chi 深thâm 何hà 故cố 嗣tự 位vị 不bất 以dĩ 見kiến 授thọ 一nhất 日nhật 獨độc 行hành 度độ 水thủy 有hữu 女nữ 子tử 浣hoán 露lộ 其kỳ 足túc 磨ma 達đạt 念niệm 曰viết 此thử 脛hĩnh 白bạch 晢# 乃nãi 爾nhĩ 尊tôn 者giả 忽hốt 在tại 旁bàng 曰viết 今kim 日nhật 之chi 心tâm 可khả 授thọ 祖tổ 位vị 乎hồ 磨ma 達đạt 于vu 是thị 攝nhiếp 念niệm 禮lễ 足túc 求cầu 哀ai 即tức 一nhất 婬dâm 戒giới 餘dư 行hành 可khả 例lệ 般Bát 若Nhã 經kinh 曰viết 罪tội 不bất 罪tội 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 應ưng 具cụ 足túc 尸Thi 羅La 波Ba 羅La 蜜Mật 。 釋thích 云vân 罪tội 不bất 罪tội 不bất 可khả 得đắc 者giả 。 非phi 為vi 邪tà 見kiến 粗thô 心tâm 言ngôn 不bất 可khả 得đắc 菩Bồ 薩Tát 深thâm 入nhập 諸chư 法Pháp 。 相tương/tướng 行hành 空không 三tam 昧muội 。 慧tuệ 眼nhãn 觀quán 故cố 罪tội 不bất 可khả 得đắc 罪tội 無vô 故cố 不bất 罪tội 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 。 若nhược 人nhân 貪tham 著trước 無vô 罪tội 見kiến 破phá 戒giới 罪tội 人nhân 則tắc 輕khinh 慢mạn 見kiến 持trì 戒giới 善thiện 人nhân 。 則tắc 愛ái 敬kính 如như 是thị 持trì 戒giới 。 是thị 名danh 起khởi 罪tội 因nhân 緣duyên 不bất 名danh 具cụ 足túc 。 故cố 知tri 住trụ 戒giới 即tức 破phá 何hà 況huống 棄khí 毀hủy 戒giới 執chấp 亦diệc 戒giới 始thỉ 名danh 持trì 戒giới 諸chư 大đại 經kinh 言ngôn 梵Phạm 行hạnh 不bất 可khả 得đắc 等đẳng 。 皆giai 即tức 此thử 義nghĩa 永vĩnh 明minh 曰viết 帶đái 習tập 尚thượng 被bị 境cảnh 牽khiên 現hiện 行hành 豈khởi 逃đào 緣duyên 縛phược 猶do 醉túy 象tượng 無vô 鈎câu 癡si 猿viên 得đắc 樹thụ 奔bôn 波ba 乍sạ 擁ủng 生sanh 鳥điểu 被bị 籠lung 是thị 故cố 菩Bồ 薩Tát 。 稟bẩm 戒giới 為vi 師sư 常thường 懷hoài 大đại 懼cụ 又hựu 曰viết 末mạt 代đại 宗tông 門môn 中trung 學học 大Đại 乘Thừa 人nhân 。 多đa 輕khinh 戒giới 律luật 所sở 以dĩ 大đại 涅Niết 槃Bàn 經kinh 扶phù 律luật 談đàm 常thường (# 真chân 常thường )# 則tắc 乘thừa 戒giới 俱câu 急cấp 故cố 號hiệu 此thử 經Kinh 為vi 續tục 常thường 住trụ 命mạng 之chi 重trọng/trùng 寶bảo 何hà 以dĩ 故cố 若nhược 無vô 此thử 教giáo 但đãn 取thủ 口khẩu 解giải 脫thoát 全toàn 不bất 修tu 行hành 則tắc 乘thừa 戒giới 俱câu 失thất 故cố 乘thừa 謂vị 悟ngộ 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 戒giới 謂vị 止chỉ 一nhất 切thiết 黑hắc 業nghiệp 祖tổ 師sư 于vu 此thử 分phần/phân 四tứ 料liệu 簡giản 一nhất 戒giới 急cấp 乘thừa 緩hoãn 以dĩ 戒giới 急cấp 故cố 生sanh 人nhân 天thiên 中trung 。 如như 箭tiễn 射xạ 空không 力lực 盡tận 還hoàn 墜trụy 以dĩ 乘thừa 緩hoãn 故cố 雖tuy 聞văn 大đại 法pháp 如như 聾lung 若nhược 啞á 二Nhị 乘Thừa 急cấp 戒giới 緩hoãn 以dĩ 戒giới 緩hoãn 故cố 生sanh 惡ác 趣thú 中trung 。 以dĩ 乘thừa 急cấp 故cố 常thường 聞văn 大đại 法pháp 如như 華hoa 嚴nghiêm 會hội 上thượng 八bát 部bộ 鬼quỷ 神thần 。 是thị 也dã 三tam 乘thừa 戒giới 俱câu 急cấp 則tắc 生sanh 人nhân 天thiên 中trung 。 而nhi 常thường 聞văn 大đại 法pháp 四tứ 乘thừa 戒giới 俱câu 緩hoãn 則tắc 墮đọa 三tam 惡ác 道đạo 。 而nhi 永vĩnh 不bất 聞văn 法Pháp 。 是thị 故cố 乘thừa 戒giới 二nhị 法pháp 如như 車xa 二nhị 輪luân 廢phế 一nhất 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 龍long 樹thụ 曰viết 破phá 戒giới 之chi 人nhân 。 如như 清thanh 凉# 地địa 而nhi 有hữu 毒độc 蛇xà 不bất 中trung 澡táo 浴dục 其kỳ 家gia 如như 塚trủng 人nhân 所sở 不bất 到đáo 。 失thất 諸chư 功công 德đức 。 譬thí 如như 枯khô 樹thụ 如như 田điền 被bị 雹bạc 不bất 可khả 依y 仰ngưỡng 如như 大đại 病bệnh 人nhân 人nhân 不bất 欲dục 近cận 譬thí 如như 吐thổ 食thực 不bất 可khả 更cánh 噉đạm 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 苦khổ 口khẩu 呵ha 責trách 曾tằng 許hứa 人nhân 破phá 戒giới 不bất 是thị 故cố 千thiên 日nhật 學học 解giải 不bất 如như 一nhất 日nhật 。 持trì 戒giới 何hà 得đắc 貪tham 悟ngộ 道đạo 之chi 虗hư 名danh 受thọ 泥nê 犁lê 之chi 實thật 禍họa 欺khi 己kỷ 誑cuống 人nhân 枉uổng 遭tao 王vương 難nạn 夫phu 狂cuồng 吠phệ 之chi 人nhân 無vô 所sở 不bất 破phá 今kim 獨độc 言ngôn 戒giới 者giả 以dĩ 邪tà 見kiến 惡ác 火hỏa 首thủ 燒thiêu 戒giới 寶bảo 故cố 又hựu 則tắc 戒giới 是thị 淨tịnh 業nghiệp 之chi 基cơ 一nhất 切thiết 白bạch 法Pháp 由do 戒giới 生sanh 故cố 。
五ngũ 支chi 離ly 墮đọa 者giả
多đa 有hữu 法Pháp 師sư 。 涉thiệp 獵liệp 教giáo 典điển 記ký 注chú 章chương 句cú 執chấp 法Pháp 身thân 之chi 假giả 名danh 析tích 名danh 相tướng 之chi 分phần 齊tề 東đông 緝tập 西tây 補bổ 竟cánh 月nguyệt 窮cùng 年niên 弄lộng 比tỉ 盧lô 之chi 畫họa 面diện 坐tọa 法Pháp 界Giới 之chi 排bài 場tràng 貢cống 高cao 我ngã 慢mạn 得đắc 少thiểu 為vi 足túc 。 聞văn 人nhân 念niệm 佛Phật 則tắc 曰viết 此thử 小Tiểu 乘Thừa 中trung 攝nhiếp 妄vọng 想tưởng 之chi 一nhất 法pháp 或hoặc 云vân 教giáo 海hải 義nghĩa 深thâm 爾nhĩ 輩bối 鈍độn 根căn 念niệm 此thử 亦diệc 可khả 或hoặc 云vân 此thử 三tam 藏tạng 中trung 為vi 某mỗ 藏tạng 攝nhiếp 或hoặc 云vân 此thử 屬thuộc 何hà 教giáo 似tự 坊phường 上thượng 小tiểu 兒nhi 鬬đấu 曲khúc 以dĩ 多đa 為vi 勝thắng 各các 爭tranh 己kỷ 見kiến 無vô 實thật 行hạnh 履lý 如như 長trường/trưởng # 梵Phạm 志Chí 以dĩ 論luận 議nghị 力lực 摧tồi 伏phục 諸chư 師sư 搪đường 揬đột 蹴xúc 蹋đạp 無vô 能năng 制chế 者giả 。 後hậu 至chí 佛Phật 所sở 作tác 是thị 念niệm 一nhất 切thiết 論luận 可khả 破phá 一nhất 切thiết 執chấp 可khả 轉chuyển 是thị 中trung 何hà 者giả 是thị 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 何hà 者giả 是thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 何hà 者giả 性tánh 何hà 者giả 相tương/tướng 不bất 顛điên 倒đảo (# 何hà 者giả 性tánh 相tướng 不bất 顛điên 倒đảo )# 作tác 是thị 思tư 惟duy 已dĩ 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 瞿Cù 曇Đàm 我ngã 一nhất 切thiết 法pháp 不bất 受thọ 。 佛Phật 問vấn 梵Phạm 志Chí 爾nhĩ 一nhất 切thiết 法pháp 不bất 受thọ 。 是thị 見kiến 受thọ 不bất 梵Phạm 志Chí 答đáp 言ngôn 瞿Cù 曇Đàm 一nhất 切thiết 法pháp 不bất 受thọ 。 是thị 見kiến 亦diệc 不bất 受thọ 佛Phật 語ngữ 。 梵Phạm 志Chí 汝nhữ 不bất 受thọ 一nhất 切thiết 。 法pháp 是thị 見kiến 亦diệc 不bất 受thọ 則tắc 無vô 所sở 受thọ 與dữ 眾chúng 人nhân 無vô 異dị 何hà 用dụng 貢cống 高cao 而nhi 生sanh 憍kiêu 慢mạn 。 如như 是thị 梵Phạm 志Chí 。 不bất 得đắc 答đáp 自tự 是thị 服phục 膺ưng 是thị 故cố 當đương 知tri 。 饑cơ 兒nhi 過quá 屠đồ 門môn 大đại 嚼tước 止chỉ 益ích 饞sàm 心tâm 無vô 救cứu 枵# 腹phúc 昔tích 在tại 江giang 南nam 有hữu 一nhất 靈linh 俐# 座tòa 主chủ 為vi 余dư 辨biện 析tích 惟duy 識thức 及cập 示thị 所sở 得đắc 教giáo 中trung 奧áo 義nghĩa 于vu 諸chư 名danh 流lưu 注chú 疏sớ/sơ 多đa 肆tứ 評bình 駁bác 余dư 問vấn 曰viết 是thị 可khả 敵địch 得đắc 生sanh 死tử 不bất 僧Tăng 傲ngạo 然nhiên 曰viết 有hữu 何hà 生sanh 死tử 可khả 敵địch 余dư 曰viết 是thị 即tức 是thị 但đãn 恐khủng 閻diêm 羅la 殿điện 前tiền 無vô 譯dịch 字tự 生sanh 不bất 會hội 座tòa 主chủ 語ngữ 言ngôn 三tam 昧muội 也dã 此thử 雖tuy 一nhất 時thời 戲hí 笑tiếu 亦diệc 大đại 中trung 講giảng 席tịch 之chi 病bệnh 奉phụng 勸khuyến 少thiếu 年niên 開Khai 士Sĩ 長trường/trưởng 篇thiên 短đoản 章chương 牽khiên 藤đằng 引dẫn 蔓mạn 口khẩu 誦tụng 心tâm 憶ức 腦não 昏hôn 眼nhãn 眯# 究cứu 其kỳ 效hiệu 驗nghiệm 不bất 過quá 上thượng 幾kỷ 迴hồi 座tòa 講giảng 幾kỷ 期kỳ 經kinh 受thọ 幾kỷ 個cá 瞎hạt 漢hán 禮lễ 拜bái 若nhược 無vô 真chân 實thật 功công 行hành 唯duy 添# 業nghiệp 債trái 何hà 若nhược 一nhất 聲thanh 阿a 彌di 直trực 登đăng 不bất 退thoái 事sự 一nhất 功công 百bách 如như 曇đàm 謨mô 最tối 講giảng 涅Niết 槃Bàn 華hoa 嚴nghiêm 領lãnh 眾chúng 千thiên 人nhân 為vi 閻diêm 羅la 所sở 呵ha 云vân 講giảng 經kinh 者giả 心tâm 懷hoài 彼bỉ 我ngã 以dĩ 驕kiêu 凌lăng 物vật 比Bỉ 丘Khâu 中trung 第đệ 一nhất 麤thô 行hành 即tức 押áp 付phó 司ty 可khả 為vi 明minh 戒giới 然nhiên 有hữu 義nghĩa 解giải 高cao 流lưu 因nhân 參tham 教giáo 典điển 悟ngộ 此thử 西tây 方phương 不bất 思tư 議nghị 大đại 事sự 以dĩ 此thử 自tự 利lợi 利lợi 他tha 。 轉chuyển 益ích 未vị 來lai 燃nhiên 長trường 夜dạ 炬cự 功công 德đức 無vô 量lượng 。 又hựu 何hà 必tất 懲# 噎ế 廢phế 食thực 見kiến 蹶quyết 停đình 驂# 哉tai 。
六lục 癡si 空không 墮đọa 者giả
學học 道Đạo 之chi 人nhân 。 稍sảo 窺khuy 法pháp 空không 聞văn 人nhân 念niệm 佛Phật 即tức 曰viết 法pháp 離ly 名danh 字tự 若nhược 狥# 假giả 名danh 轉chuyển 益ích 虗hư 妄vọng 何hà 故cố 文văn 言ngôn 尚thượng 空không 何hà 況huống 名danh 號hiệu 答đáp 法pháp 句cú 經kinh 曰viết 佛Phật 告cáo 寶Bảo 明Minh 菩Bồ 薩Tát 。 汝nhữ 且thả 觀quán 是thị 。 諸chư 佛Phật 名danh 字tự 。 若nhược 是thị 有hữu 說thuyết 食thực 與dữ 人nhân 應ưng 得đắc 充sung 饑cơ 若nhược 名danh 字tự 無vô 者giả 定Định 光Quang 如Như 來Lai 。 不bất 授thọ 我ngã 記ký 。 及cập 于vu 汝nhữ 名danh 如như 無vô 授thọ 者giả 我ngã 不bất 應ưng 得đắc 佛Phật 當đương 知tri 名danh 字tự 。 其kỳ 已dĩ 久cửu 如như 。 以dĩ 我ngã 如như 故cố 備bị 顯hiển 諸chư 法pháp 名danh 字tự 性tánh 空không 不bất 在tại 有hữu 無vô 。 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 曰viết 譬thí 如như 諸chư 法pháp 不bất 分phân 別biệt 自tự 性tánh (# 無vô 有hữu 分phân 別biệt 。 之chi 體thể 性tánh )# 不bất 分phân 別biệt 音âm 聲thanh (# 亦diệc 無vô 分phân 別biệt 。 之chi 音âm 聲thanh )# 而nhi 自tự 性tánh 不bất 捨xả 名danh 字tự 不bất 滅diệt 羣quần 疑nghi 論luận 曰viết 若nhược 言ngôn 名danh 字tự 無vô 用dụng 不bất 能năng 詮thuyên 諸chư 法pháp 體thể 亦diệc 應ưng 喚hoán 水thủy 火hỏa 來lai 故cố 知tri 筌thuyên 蹄đề 不bất 空không 魚ngư 兔thố 斯tư 得đắc 稱xưng 斯tư 弘hoằng 名danh 生sanh 實thật 淨tịnh 土độ 何hà 得đắc 言ngôn 虗hư 天thiên 台thai 智trí 者giả 曰viết 世thế 間gian 有hữu 空không 行hành 人nhân 執chấp 其kỳ 癡si 空không 不bất 與dữ 修tu 多đa 羅la 合hợp 聞văn 此thử 觀quán 心tâm 而nhi 作tác 難nạn/nan 言ngôn 觀quán 心tâm 是thị 法Pháp 身thân (# 即tức 指chỉ 法Pháp 身thân )# 等đẳng 應ưng 觸xúc 處xứ 平bình 等đẳng 何hà 故cố 經Kinh 像tượng 生sanh 敬kính 紙chỉ 木mộc 生sanh 慢mạn 敬kính 慢mạn 異dị 故cố 則tắc 非phi 平bình 等đẳng 。 非phi 平bình 等đẳng 故cố 法Pháp 身thân 義nghĩa 不bất 成thành 答đáp 我ngã 以dĩ 凡phàm 夫phu 位vị 中trung 觀quán 如như 是thị 相tương/tướng (# 指chỉ 經Kinh 像tượng )# 耳nhĩ 為vi 欲dục 開khai 顯hiển 此thử 實thật 相tướng 恭cung 敬kính 經Kinh 像tượng 令linh 慧tuệ 不bất 縛phược 使sử 無vô 量lượng 人nhân 。 崇sùng 善thiện 去khứ 惡ác 令linh 方phương 便tiện 不bất 縛phược 豈khởi 與dữ 汝nhữ 同đồng 耶da 上thượng 都đô 儀nghi 曰viết 夫phu 皈quy 命mạng 三Tam 寶Bảo 者giả 要yếu 指chỉ 方phương 立lập 相tương/tướng 住trụ 心tâm 取thủ 境cảnh 不bất 明minh 無vô 相tướng 離ly 念niệm 也dã 佛Phật 懸huyền 知tri 凡phàm 夫phu 繫hệ 心tâm 尚thượng 乃nãi 不bất 得đắc 況huống 離ly 相tương/tướng 耶da 如như 無vô 術thuật (# 道đạo 路lộ 也dã )# 通thông 人nhân 居cư 空không 造tạo 舍xá 也dã 法pháp 華hoa 經kinh 曰viết 汝nhữ 證chứng 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 十Thập 力Lực 等đẳng 佛Phật 法Pháp 。 具cụ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 乃nãi 是thị 真chân 實thật 滅diệt 。 南nam 泉tuyền 大đại 師sư 曰viết 微vi 妙diệu 淨tịnh 法Pháp 身thân 。 具cụ 相tướng 三tam 十thập 二nhị 。 祗chi 是thị 不bất 許hứa 分phần/phân 劑tề 心tâm 量lượng 若nhược 無vô 如như 是thị 心tâm 一nhất 切thiết 行hành 處xứ 。 乃nãi 至chí 彈đàn 指chỉ 合hợp 掌chưởng 皆giai 是thị 正chánh 因nhân 百bách 丈trượng 和hòa 尚thượng 曰viết 行hành 道Đạo 禮lễ 拜bái 慈từ 悲bi 喜hỷ 捨xả 。 沙Sa 門Môn 本bổn 事sự 宛uyển 然nhiên 依y 佛Phật 勑# 祗chi 是thị 不bất 許hứa 執chấp 著trước 淨tịnh 土độ 指chỉ 歸quy 曰viết 圓viên 頓đốn 行hành 人nhân 語ngữ 默mặc 動động 靜tĩnh 皆giai 遵tuân 聖thánh 教giáo 盡tận 合hợp 佛Phật 心tâm 若nhược 以dĩ 念niệm 佛Phật 生sanh 心tâm 動động 念niệm 成thành 妄vọng 想tưởng 者giả 則tắc 息tức 心tâm 無vô 念niệm 亦diệc 成thành 妄vọng 想tưởng 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 。 云vân 縱túng 滅diệt 一nhất 切thiết 。 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 內nội 守thủ 幽u 閒gian 。 猶do 為vi 法pháp 塵trần 。 分phân 別biệt 影ảnh 事sự 。 若nhược 以dĩ 念niệm 佛Phật 著trước 有hữu 為vi 患hoạn 則tắc 執chấp 空không 之chi 人nhân 。 其kỳ 患hoạn 尤vưu 甚thậm 永vĩnh 嘉gia 云vân 豁hoát 達đạt 空không 撥bát 因nhân 果quả 。 漭# 漭# 蕩đãng 蕩đãng 招chiêu 殃ương 禍họa 若nhược 以dĩ 外ngoại 求cầu 他tha 佛Phật 為vi 未vị 達đạt 則tắc 內nội 執chấp 己kỷ 心tâm 不bất 達đạt 尤vưu 甚thậm 長trường/trưởng 沙sa 云vân 學học 道Đạo 之chi 人nhân 。 不bất 識thức 真chân 只chỉ 為vì 從tùng 來lai 認nhận 識thức 神thần 無vô 量lượng 劫kiếp 來lai 。 生sanh 死tử 本bổn 癡si 人nhân 喚hoán 作tác 本bổn 來lai 人nhân 若nhược 以dĩ 別biệt 求cầu 淨tịnh 土độ 為vi 徧biến 見kiến 則tắc 執chấp 目mục 前tiền 為vi 淨tịnh 土độ 者giả 其kỳ 失thất 尤vưu 甚thậm 楞lăng 嚴nghiêm 經kinh 說thuyết 落lạc 魔ma 道đạo 者giả 都đô 指chỉ 現hiện 前tiền 即tức 為vi 佛Phật 國quốc 。 無vô 別biệt 淨tịnh 居cư 。 及cập 金kim 色sắc 相tướng 。 口khẩu 中trung 好hảo 言ngôn 。 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 。 皆giai 為vi 淨tịnh 土độ 。 男nam 女nữ 二nhị 根căn 。 即tức 是thị 菩Bồ 提Đề 。 弟đệ 子tử 與dữ 師sư 。 俱câu 陷hãm 王vương 難nạn 。 迷mê 惑hoặc 無vô 知tri 。 墮đọa 無Vô 間Gián 獄Ngục 。 若nhược 以dĩ 執chấp 有hữu 修tu 證chứng 為vi 權quyền 說thuyết 者giả 執chấp 無vô 修tu 證chứng 墮đọa 落lạc 外ngoại 道đạo 。 其kỳ 禍họa 尤vưu 甚thậm 楞lăng 嚴nghiêm 經kinh 曰viết 若nhược 彼bỉ 定định 中trung 諸chư 善thiện 男nam 子tử 。 見kiến 色sắc 陰ấm 消tiêu 。 受thọ 陰ấm 明minh 白bạch 。 自tự 謂vị 已dĩ 足túc 。 則tắc 有hữu 一nhất 分phần 。 大đại 我ngã 慢mạn 魔ma 。 入nhập 其kỳ 心tâm 腑phủ 。 謂vị 三tam 祇kỳ 劫kiếp 一nhất 念niệm 能năng 越việt 。 心tâm 中trung 尚thượng 輕khinh 。 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 何hà 況huống 下hạ 位vị 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 不bất 禮lễ 塔tháp 廟miếu 。 摧tồi 毀hủy 經Kinh 像tượng 。 謂vị 檀đàn 越việt 言ngôn 。 此thử 是thị 金kim 銅đồng 。 是thị 土thổ/độ 木mộc 經kinh 是thị 樹thụ 葉diệp 。 或hoặc 是thị 疊điệp 華hoa 肉nhục 身thân 真chân 常thường 。 不bất 自tự 恭cung 敬kính 。 卻khước 崇sùng 土thổ/độ 木mộc 實thật 為vi 顛điên 倒đảo 。 疑nghi 悞ngộ 眾chúng 生sanh 入nhập 無Vô 間Gián 獄Ngục 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 執chấp 空không 破phá 相tương/tướng 皆giai 是thị 魔ma 屬thuộc 智Trí 度Độ 論luận 曰viết 譬thí 如như 田điền 舍xá 人nhân 初sơ 不bất 識thức 鹽diêm 見kiến 人nhân 以dĩ 鹽diêm 著trước 種chủng 種chủng 肉nhục 菜thái 中trung 而nhi 食thực 問vấn 言ngôn 何hà 以dĩ 故cố 爾nhĩ 。 語ngữ 言ngôn 此thử 鹽diêm 能năng 令linh 諸chư 物vật 味vị 美mỹ 故cố 其kỳ 人nhân 便tiện 念niệm 此thử 鹽diêm 能năng 令linh 諸chư 物vật 味vị 美mỹ 自tự 味vị 必tất 多đa 便tiện 空không 鈔sao 鹽diêm 滿mãn 口khẩu 食thực 之chi 鹹hàm 苦khổ 傷thương 口khẩu 而nhi 問vấn 言ngôn 汝nhữ 何hà 以dĩ 言ngôn 鹽diêm 能năng 作tác 美mỹ 人nhân 言ngôn 癡si 人nhân 此thử 當đương 籌trù 量lượng 多đa 少thiểu 。 和hòa 之chi 令linh 美mỹ 云vân 何hà 純thuần 食thực 無vô 智trí 人nhân 聞văn 空không 解giải 脫thoát 門môn 。 斷đoạn 諸chư 善thiện 根căn 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 思tư 之chi 思tư 之chi 。 任nhậm 爾nhĩ 一nhất 切thiết 空không 生sanh 死tử 空không 爭tranh 奈nại 閻diêm 羅la 大đại 王vương 空không 不bất 得đắc 何hà 。
七thất 隨tùy 緣duyên 墮đọa 者giả
謂vị 古cổ 人nhân 云vân 髓tủy 緣duyên 消tiêu 舊cựu 業nghiệp 任nhậm 運vận 著trước 衣y 掌chưởng 但đãn 順thuận 天thiên 真chân 萬vạn 行hạnh 自tự 圓viên 舉cử 足túc 下hạ 足túc 。 誰thùy 非phi 淨tịnh 業nghiệp 何hà 用dụng 種chủng 種chủng 作tác 為vi 答đáp 先tiên 德đức 問vấn 曰viết 即tức 心tâm 是thị 佛Phật 何hà 假giả 修tu 行hành 答đáp 祗chi 為vi 是thị 故cố 所sở 以dĩ 修tu 行hành 如như 鐵thiết 無vô 金kim 雖tuy 經kinh 鍛đoán 鍊luyện 不bất 成thành 金kim 用dụng 贒# 首thủ 國quốc 師sư 曰viết 今kim 佛Phật 之chi 三Tam 身Thân 十thập 波Ba 羅La 蜜Mật 。 乃nãi 至chí 菩Bồ 薩Tát 。 利lợi 他tha 等đẳng 行hành 並tịnh 依y 自tự 法pháp (# 自tự 心tâm 中trung 法pháp )# 融dung 轉chuyển 而nhi 行hành 由do 眾chúng 生sanh 心tâm 中trung 。 有hữu 真Chân 如Như 體thể 大đại 相tương/tướng 大đại 用dụng 大đại 今kim 日nhật 修tu 行hành 引dẫn 出xuất 法pháp 報báo 身thân 等đẳng 由do 眾chúng 生sanh 心tâm 中trung 。 有hữu 真Chân 如Như 法pháp 性tánh 。 自tự 無vô 慳san 貪tham 今kim 日nhật 修tu 行hành 順thuận 法pháp 性tánh 無vô 慳san 引dẫn 出xuất 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 等đẳng 涅Niết 槃Bàn 經kinh 佛Phật 告cáo 師Sư 子Tử 吼Hống 菩Bồ 薩Tát 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 有hữu 念niệm 心tâm 慧tuệ 心tâm 發phát 心tâm 勤cần 精tinh 進tấn 心tâm 。 信tín 心tâm 定định 心tâm 如như 是thị 等đẳng 法Pháp 。 雖tuy 念niệm 念niệm 滅diệt 猶do 故cố 相tương 似tự 相tương 續tục 。 不bất 斷đoạn 故cố 名danh 修tu 道Đạo 乃nãi 至chí 如như 燈đăng 雖tuy 念niệm 念niệm 滅diệt 而nhi 有hữu 光quang 明minh 。 除trừ 破phá 暗ám 冥minh 如như 眾chúng 生sanh 食thực 雖tuy 念niệm 念niệm 滅diệt 亦diệc 能năng 令linh 饑cơ 者giả 而nhi 得đắc 飽bão 滿mãn 。 譬thí 如như 上thượng 藥dược 雖tuy 念niệm 念niệm 滅diệt 亦diệc 能năng 愈dũ 病bệnh 日nhật 月nguyệt 光quang 明minh 。 雖tuy 念niệm 念niệm 滅diệt 亦diệc 能năng 增tăng 長trưởng 。 草thảo 木mộc 樹thụ 林lâm 寶bảo 積tích 經kinh 曰viết 若nhược 無vô 正chánh 修tu 者giả 猫miêu 兔thố 等đẳng 亦diệc 應ưng 成thành 佛Phật 牛ngưu 頭đầu 融dung 大đại 師sư 曰viết 若nhược 言ngôn 修tu 生sanh 則tắc 造tạo 作tác 非phi 真chân 若nhược 言ngôn 本bổn 有hữu 則tắc 萬vạn 行hạnh 虗hư 設thiết 長trưởng 者giả 論luận 曰viết 若nhược 一nhất 槩# 皆giai 平bình 則tắc 無vô 心tâm 修tu 道Đạo (# 猶do 言ngôn 不bất 必tất 用dụng 心tâm 修tu 道Đạo 然nhiên 寧ninh 有hữu 是thị 理lý 哉tai )# 應ưng 須tu 策sách 修tu 以dĩ 至chí 無vô 修tu 慈từ 愍mẫn 三tam 藏tạng 錄lục 曰viết 若nhược 言ngôn 世Thế 尊Tôn 說thuyết 諸chư 有hữu 為vi 定định 如như 空không 華hoa 如như 何hà 勑# 諸chư 弟đệ 子tử 勤cần 修tu 六Lục 度Độ 。 萬vạn 行hạnh 妙diệu 因nhân 當đương 證chứng 菩Bồ 提Đề 。 涅Niết 槃Bàn 之chi 果quả 豈khởi 有hữu 智trí 者giả 讚tán 乾càn 闥thát 婆bà 城thành 堅kiên 實thật 高cao 妙diệu 復phục 勸khuyến 諸chư 人nhân 以dĩ 兔thố 角giác 為vi 梯thê 而nhi 可khả 登đăng 陟trắc 乎hồ 由do 此thử 理lý 故cố 雖tuy 有hữu 漏lậu 修tu 習tập 是thị 實thật 是thị 正chánh 如như 達đạt 摩ma 對đối 梁lương 武võ 之chi 言ngôn 為vi 彼bỉ 貪tham 著trước 有hữu 為vi 因nhân 病bệnh 發phát 藥dược 何hà 得đắc 以dĩ 一nhất 期kỳ 之chi 語ngữ 廢phế 佛Phật 道Đạo 業nghiệp 且thả 諸chư 經kinh 中trung 所sở 謂vị 不bất 住trụ 。 相tương/tướng 戒giới 施thí 等đẳng 者giả 謂vị 有hữu 而nhi 不bất 住trụ 耳nhĩ 有hữu 而nhi 不bất 住trụ 故cố 作tác 而nhi 無vô 作tác 今kim 以dĩ 本bổn 無vô 為vi 不bất 住trụ 如như 下hạ 里lý 乞khất 兒nhi 向hướng 人nhân 言ngôn 吾ngô 不bất 以dĩ 富phú 貴quý 驕kiêu 人nhân 豈khởi 非phi 夢mộng 語ngữ 又hựu 復phục 執chấp 言ngôn 無vô 作tác 者giả 將tương 須tu 槁cảo 心tâm 枯khô 體thể 如như 鑄chú 金kim 像tượng 。 等đẳng 邪tà 抑ức 猶do 酬thù 酢tạc 應ứng 對đối 如như 常thường 人nhân 邪tà 若nhược 酬thù 酢tạc 應ứng 對đối 者giả 應ưng 非phi 無vô 作tác 若nhược 言ngôn 不bất 乖quai 無vô 作tác 者giả 觀quán 佛Phật 禮lễ 念niệm 本bổn 自tự 天thiên 真chân 豈khởi 應ưng 獨độc 乖quai 二nhị 義nghĩa 不bất 成thành 即tức 大đại 妄vọng 語ngữ 是thị 故cố 當đương 知tri 。 隨tùy 緣duyên 任nhậm 運vận (# 稱xưng 性tánh 而nhi 行hành 名danh 隨tùy 緣duyên 任nhậm 運vận )# 非phi 是thị 無vô 作tác 若nhược 無vô 作tác 是thị 隨tùy 緣duyên 者giả 蚓# 壤nhưỡng 蛙# 泥nê 亦diệc 是thị 隨tùy 緣duyên 何hà 不bất 成thành 佛Phật 錯thác 認nhận 祖tổ 機cơ 執chấp 礫lịch 為vi 玉ngọc 與dữ 市thị 井tỉnh 兒nhi 所sở 宗tông 之chi 無vô 為vi 教giáo 何hà 以dĩ 異dị 哉tai 。
八bát 唯duy 心tâm 墮đọa 者giả
謂vị 自tự 性tánh 淨tịnh 土độ 即tức 俗tục 恆hằng 真chân 七thất 寶bảo 瓦ngõa 礫lịch 一nhất 道đạo 平bình 等đẳng 但đãn 淨tịnh 自tự 心tâm 何hà 須tu 分phân 別biệt 答đáp 汝nhữ 言ngôn 心tâm 淨tịnh 土độ 淨tịnh 不bất 須tu 分phân 別biệt 者giả 引dẫn 汝nhữ 入nhập 廁trắc 室thất 中trung 能năng 久cửu 住trụ 不bất 入nhập 死tử 屍thi 場tràng 穢uế 氣khí 熏huân 灼chước 不bất 掩yểm 鼻tị 不bất 與dữ 疥giới 癩lại 膿nùng 血huyết 之chi 人nhân 能năng 同đồng 應ứng 器khí 及cập 床sàng 褥nhục 不bất 若nhược 不bất 能năng 者giả 。 此thử 相tướng 即tức 是thị 。 厭yếm 五ngũ 濁trược 相tương/tướng 若nhược 居cư 住trụ 尚thượng 須tu 淨tịnh 室thất 同đồng 遊du 尚thượng 宜nghi 淨tịnh 侶lữ 者giả 此thử 相tướng 即tức 是thị 。 忻hãn 淨tịnh 土độ 相tương/tướng 忻hãn 厭yếm 熾sí 然nhiên 何hà 謂vị 平bình 等đẳng 。 縱túng/tung 汝nhữ 難nan 忍nhẫn 能năng 忍nhẫn 如như 上thượng 所sở 說thuyết 。 種chủng 種chủng 濁trược 穢uế 不bất 求cầu 遠viễn 離ly 。 則tắc 諸chư 蜣khương 蜋lang 鴉# 犬khuyển 亦diệc 能năng 親thân 近cận 此thử 。 種chủng 種chủng 物vật 豈khởi 皆giai 得đắc 道Đạo 脫thoát 汝nhữ 淨tịnh 穢uế 俱câu 離ly 依y 然nhiên 取thủ 捨xả 于vu 唯duy 心tâm 義nghĩa 亦diệc 不bất 相tương 應ứng 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 諸chư 佛Phật 以dĩ 唯duy 心tâm 故cố 忻hãn 厭yếm 出xuất 生sanh 以dĩ 唯duy 心tâm 故cố 說thuyết 名danh 平bình 等đẳng 以dĩ 唯duy 心tâm 故cố 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 。 若nhược 不bất 唯duy 心tâm 豈khởi 能năng 隨tùy 念niệm 若nhược 非phi 平bình 等đẳng 凡phàm 夫phu 無vô 分phần/phân 穢uế 尚thượng 不bất 捨xả 何hà 獨độc 捨xả 淨tịnh 捨xả 既ký 是thị 心tâm 取thủ 亦diệc 何hà 乖quai 皆giai 由do 不bất 了liễu 。 佛Phật 旨chỉ 致trí 斯tư 妄vọng 執chấp 但đãn 識thức 惟duy 心tâm 疑nghi 義nghĩa 斯tư 遣khiển 。
九cửu 頓đốn 悟ngộ 墮đọa 者giả
今kim 世thế 禪thiền 人nhân 皆giai 云vân 一nhất 超siêu 直trực 入nhập 不bất 落lạc 功công 勛# 尚thượng 不bất 求cầu 作tác 佛Phật 何hà 況huống 往vãng 生sanh 答đáp 言ngôn 不bất 求cầu 作tác 佛Phật 者giả 。 捨xả 身thân 之chi 後hậu 。 將tương 灰hôi 斷đoạn 永vĩnh 滅diệt 邪tà 抑ức 尚thượng 受thọ 後hậu 有hữu 邪tà 若nhược 受thọ 後hậu 有hữu 者giả 為vi 生sanh 淨tịnh 土độ 邪tà 為vi 生sanh 三tam 界giới 邪tà 若nhược 居cư 三tam 界giới 即tức 不bất 如như 淨tịnh 土độ 若nhược 淨tịnh 土độ 者giả 即tức 同đồng 往vãng 生sanh 又hựu 先tiên 德đức 曰viết 夫phu 善Thiện 知Tri 識Thức 。 者giả 雖tuy 明minh 見kiến 佛Phật 性tánh 與dữ 佛Phật 同đồng 等đẳng 若nhược 論luận 其kỳ 功công 未vị 齊tề 諸chư 聖thánh 須tu 從tùng 今kim 日nhật 步bộ 步bộ 資tư 熏huân 又hựu 云vân 未vị 悟ngộ 而nhi 修tu 非phi 真chân 修tu 也dã 唯duy 此thử 頓đốn 悟ngộ 漸tiệm 修tu 既ký 合hợp 佛Phật 乘thừa 不bất 違vi 圓viên 旨chỉ 如như 頓đốn 悟ngộ 頓đốn 修tu 。 亦diệc 是thị 多đa 生sanh 漸tiệm 修tu 今kim 生sanh 頓đốn 熟thục 此thử 在tại 當đương 人nhân 時thời 中trung 自tự 驗nghiệm 若nhược 所sở 言ngôn 如như 行hành 所sở 行hành 如như 言ngôn 。 量lượng 窮cùng 法Pháp 界Giới 之chi 邊biên 心tâm 合hợp 虗hư 空không 之chi 理lý 八bát 風phong 不bất 動động 三tam 受thọ 寂tịch 然nhiên 種chủng 現hiện 雙song 銷tiêu 根căn 隨tùy 俱câu 盡tận 譬thí 諸chư 無vô 病bệnh 不bất 應ưng 服phục 藥dược 如như 或hoặc 現hiện 行hành 未vị 斷đoạn 煩phiền 惱não 習tập 。 氣khí 又hựu 濃nồng 寓# 目mục 生sanh 情tình 觸xúc 塵trần 成thành 滯trệ 雖tuy 了liễu 無vô 生sanh 之chi 義nghĩa 其kỳ 力lực 未vị 充sung 。 不bất 可khả 執chấp 云vân 我ngã 已dĩ 悟ngộ 了liễu 煩phiền 惱não 性tánh 空không 若nhược 起khởi 心tâm 修tu 卻khước 為vi 顛điên 倒đảo 然nhiên 則tắc 煩phiền 惱não 性tánh 雖tuy 空không 能năng 令linh 受thọ 業nghiệp 業nghiệp 果quả 無vô 性tánh 亦diệc 作tác 苦khổ 因nhân 苦khổ 痛thống 雖tuy 虗hư 祗chi 麼ma 難nan 忍nhẫn 如như 遭tao 重trọng 病bệnh 病bệnh 亦diệc 全toàn 空không 何hà 求cầu 醫y 人nhân 徧biến 服phục 藥dược 餌nhị 祖tổ 師sư 云vân 將tương 虗hư 空không 之chi 心tâm 合hợp 虛hư 空không 之chi 理lý 亦diệc 無vô 虗hư 空không 之chi 量lượng 始thỉ 得đắc 報báo 不bất 相tương 酬thù 汾# 陽dương 無vô 業nghiệp 禪thiền 師sư 云vân 如như 今kim 天thiên 下hạ 解giải 禪thiền 解giải 道đạo 如như 河hà 沙sa 數số 說thuyết 佛Phật 說thuyết 心tâm 有hữu 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 。 纖tiêm 塵trần 不bất 盡tận 未vị 免miễn 輪luân 迴hồi 絲ti 念niệm 不bất 忘vong 盡tận 從tùng 淪luân 墜trụy 如như 斯tư 之chi 類loại 。 尚thượng 不bất 能năng 自tự 識thức 業nghiệp 果quả 妄vọng 言ngôn 自tự 利lợi 利lợi 他tha 。 自tự 謂vị 上thượng 流lưu 並tịnh 他tha 先tiên 德đức 但đãn 言ngôn 觸xúc 目mục 無vô 非phi 佛Phật 事sự 。 舉cử 足túc 盡tận 是thị 道Đạo 場Tràng 原nguyên 其kỳ 所sở 習tập 不bất 如như 一nhất 個cá 五Ngũ 戒Giới 十Thập 善Thiện 。 凡phàm 夫phu 觀quán 其kỳ 發phát 言ngôn 嫌hiềm 他tha 二Nhị 乘Thừa 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 且thả 醍đề 醐hồ 上thượng 味vị 為vi 世thế 所sở 珍trân 遇ngộ 斯tư 等đẳng 人nhân 翻phiên 成thành 毒độc 藥dược 假giả 使sử 才tài 並tịnh 馬mã 鳴minh 解giải 齊tề 龍long 樹thụ 只chỉ 是thị 一nhất 生sanh 兩lưỡng 生sanh 不bất 失thất 人nhân 身thân 臨lâm 命mạng 終chung 時thời 。 一nhất 毫hào 聖thánh 凡phàm 情tình 量lượng 不bất 盡tận 纖tiêm 塵trần 思tư 念niệm 未vị 忘vong 隨tùy 念niệm 受thọ 生sanh 輕khinh 重trọng 五ngũ 陰ấm 向hướng 驢lư 胎thai 馬mã 腹phúc 裏lý 托thác 質chất 鑊hoạch 湯thang 爐lô 炭thán 。 裏lý 燒thiêu 煑chử 從tùng 前tiền 記ký 持trì 憶ức 想tưởng 見kiến 解giải 一nhất 時thời 失thất 卻khước 依y 舊cựu 再tái 為vi 螻lâu 蟻nghĩ 從tùng 頭đầu 又hựu 作tác 蚊văn 虻manh 雖tuy 是thị 義nghĩa 因nhân 而nhi 招chiêu 惡ác 果quả 圓viên 悟ngộ 和hòa 尚thượng 曰viết 生sanh 死tử 之chi 際tế 處xứ 之chi 良lương 不bất 易dị 唯duy 大đại 達đạt 超siêu 證chứng 之chi 士sĩ 一nhất 徑kính 截tiệt 斷đoạn 則tắc 無vô 難nạn/nan 然nhiên 此thử 雖tuy 由do 自tự 己kỷ 根căn 力lực 亦diệc 假giả 方phương 便tiện 于vu 常thường 時thời 些# 小tiểu 境cảnh 界giới 轉chuyển 得đắc 行hành 打đả 得đắc 徹triệt 踐tiễn 履lý 將tương 去khứ 養dưỡng 得đắc 純thuần 熟thục 到đáo 緣duyên 謝tạ 之chi 時thời 自tự 然nhiên 無vô 性tánh 畏úy 是thị 故cố 古cổ 德đức 坐tọa 脫thoát 立lập 亡vong 行hành 化hóa 倒đảo 蛻thuế 能năng 得đắc 勇dũng 健kiện 皆giai 是thị 平bình 昔tích 淘đào 汰# 得đắc 淨tịnh 香hương 林lâm 四tứ 十thập 年niên 得đắc 成thành 一nhất 片phiến 湧dũng 泉tuyền 四tứ 十thập 年niên 尚thượng 有hữu 走tẩu 作tác 石thạch 霜sương 勸khuyến 人nhân 休hưu 去khứ 歇hiết 去khứ 古cổ 廟miếu 香hương 爐lô 去khứ 永vĩnh 嘉gia 云vân 體thể 即tức 無vô 生sanh 。 了liễu 本bổn 無vô 速tốc 。 盖# 兢căng 兢căng 業nghiệp 業nghiệp 念niệm 茲tư 在tại 茲tư 方phương 得đắc 無vô 礙ngại 自tự 在tại 。 既ký 捨xả 生sanh 之chi 後hậu 得đắc 意ý 生sanh 身thân 。 隨tùy 自tự 意ý 趣thú 後hậu 報báo 悉tất 以dĩ 理lý 遣khiển 不bất 由do 業nghiệp 牽khiên 所sở 謂vị 透thấu 脫thoát 生sanh 死tử 者giả 邪tà 當đương 知tri 諸chư 大đại 師sư 密mật 密mật 履lý 踐tiễn 祗chi 是thị 圖đồ 個cá 生sanh 死tử 好hảo/hiếu 處xứ 路lộ 雖tuy 不bất 同đồng 期kỳ 于vu 終chung 淨tịnh 一nhất 也dã 往vãng 有hữu 狂cuồng 僧Tăng 自tự 負phụ 見kiến 地địa 余dư 問vấn 之chi 曰viết 汝nhữ 信tín 得đắc 出xuất 家gia 不bất 信tín 得đắc 身thân 在tại 長trường/trưởng 安an 不bất 僧Tăng 愕ngạc 然nhiên 曰viết 惡ác 得đắc 不bất 信tín 余dư 曰viết 汝nhữ 夢mộng 中trung 或hoặc 夢mộng 未vị 出xuất 家gia 時thời 。 見kiến 父phụ 母mẫu 兄huynh 弟đệ 。 時thời 或hoặc 為vi 稚trĩ 子tử 嬉hi 戲hí 時thời 是thị 時thời 知tri 身thân 在tại 客khách 不bất 僧Tăng 曰viết 不bất 知tri 余dư 曰viết 論luận 汝nhữ 信tín 得đắc 出xuất 家gia 及cập 與dữ 行hành 脚cước 可khả 是thị 極cực 明minh 極cực 徹triệt 汝nhữ 見kiến 道đạo 明minh 白bạch 當đương 不bất 過quá 此thử 然nhiên 纔tài 到đáo 枕chẩm 上thượng 返phản 僧Tăng 為vi 俗tục 易dị 客khách 為vi 家gia 己kỷ 自tự 不bất 知tri 何hà 況huống 生sanh 死tử 長trường 夜dạ 。 靠# 汝nhữ 些# 子tử 見kiến 地địa 焉yên 能năng 保bảo 其kỳ 不bất 顛điên 倒đảo 也dã 時thời 僧Tăng 悚tủng 然nhiên 。
十thập 圓viên 寔thật 墮đọa 者giả
謂vị 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 一nhất 剎sát 一nhất 塵trần 具cụ 含hàm 無vô 量lượng 國quốc 土độ 。 本bổn 無vô 淨tịnh 穢uế 焉yên 有hữu 往vãng 來lai 故cố 長trưởng 者giả 言ngôn 西tây 方phương 淨tịnh 土độ 是thị 權quyền 非phi 實thật 以dĩ 情tình 存tồn 取thủ 舍xá 非phi 法Pháp 界Giới 如như 如như 之chi 體thể 故cố 答đáp 若nhược 約ước 真chân 論luận 則tắc 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 亦diệc 是thị 權quyền 立lập 何hà 獨độc 西tây 方phương 如như 論luận 中trung 言ngôn 理lý 智trí 無vô 邊biên 名danh 之chi 為vi 普phổ 知tri 隨tùy 根căn 益ích (# 知tri 隨tùy 人nhân 之chi 根căn 而nhi 受thọ 益ích 也dã )# 稱xưng 之chi 曰viết 賢hiền 是thị 普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 。 亦diệc 權quyền 也dã 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 是thị 自tự 心tâm 善thiện 簡giản 擇trạch 妙diệu 慧tuệ 覺giác 首thủ 目mục 首thủ 等đẳng 菩Bồ 薩Tát 是thị 隨tùy 信tín 心tâm 中trung 理lý 智trí 現hiện 前tiền 是thị 文Văn 殊Thù 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 亦diệc 權quyền 也dã 又hựu 如như 此thử 方phương 聖thánh 賢hiền 尼ni 父phụ 顏nhan 淵uyên 等đẳng 論luận 中trung 皆giai 云vân 此thử 是thị 表biểu 法pháp 本bổn 無vô 是thị 人nhân 是thị 一nhất 切thiết 賢hiền 聖thánh 。 皆giai 權quyền 也dã 今kim 試thí 定định 量lượng 文Văn 殊Thù 普phổ 賢hiền 及cập 與dữ 此thử 方phương 賢hiền 聖thánh 權quyền 邪tà 實thật 邪tà 若nhược 言ngôn 權quyền 則tắc 現hiện 有hữu 其kỳ 人nhân 及cập 諸chư 遺di 言ngôn 往vãng 行hành 若nhược 言ngôn 實thật 則tắc 是thị 長trưởng 者giả 誑cuống 凡phàm 滅diệt 聖thánh 犯phạm 大đại 妄vọng 語ngữ 于vu 此thử 辯biện 得đắc 西tây 方phương 亦diệc 入nhập 剎sát 塵trần 剎sát 塵trần 亦diệc 含hàm 西tây 方phương 豈khởi 有hữu 權quyền 實thật 又hựu 若nhược 論luận 中trung 云vân 蓮liên 華hoa 藏tạng 體thể 是thị 法Pháp 身thân 隨tùy 行hành 無vô 依y 住trụ 智trí 體thể 之chi 所sở 報báo 得đắc 宮cung 殿điện 總tổng 大đại 悲bi 含hàm 育dục 之chi 所sở 報báo 得đắc 樓lâu 閣các 即tức 是thị 智trí 照chiếu 觀quán 根căn 順thuận 悲bi 濟tế 物vật 之chi 所sở 報báo 得đắc 其kỳ 地địa 金kim 剛cang 。 平bình 等đẳng 自tự 性tánh 。 法Pháp 身thân 之chi 所sở 報báo 得đắc 摩ma 尼ni 莊trang 嚴nghiêm 法Pháp 身thân 戒giới 體thể 隨tùy 行hành 報báo 得đắc 金kim 剛cang 輪luân 圍vi 山sơn 大đại 悲bi 戒giới 防phòng 護hộ 之chi 業nghiệp 之chi 所sở 報báo 得đắc 眾chúng 華hoa 莊trang 嚴nghiêm 萬vạn 行hạnh 利lợi 生sanh 開khai 敷phu 之chi 所sở 報báo 得đắc 寶bảo 樹thụ 建kiến 行hành 利lợi 生sanh 覆phú 蔭ấm 含hàm 識thức 之chi 所sở 報báo 得đắc 但đãn 業nghiệp 不bất 相tương 應ứng 者giả 。 同đồng 住trụ 居cư 而nhi 不bất 見kiến 猶do 如như 霛# 神thần 及cập 諸chư 鬼quỷ 趣thú 與dữ 人nhân 同đồng 處xứ 人nhân 不bất 能năng 見kiến 若nhược 爾nhĩ 則tắc 所sở 謂vị 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 者giả 與dữ 汝nhữ 所sở 見kiến 之chi 剎sát 塵trần 同đồng 邪tà 異dị 邪tà 若nhược 云vân 同đồng 者giả 目Mục 連Liên 鶖thu 子tử 視thị 聽thính 尚thượng 隔cách 若nhược 云vân 異dị 者giả 何hà 名danh 一nhất 真chân 又hựu 如như 僧Tăng 靈linh 幹cán 志chí 奉phụng 華hoa 嚴nghiêm 作tác 華hoa 嚴nghiêm 觀quán 及cập 彌Di 勒Lặc 天thiên 宮cung 觀quán 至chí 于vu 疾tật 甚thậm 目mục 睛tình 上thượng 視thị 若nhược 有hữu 所sở 見kiến 。 童đồng 真chân 問vấn 之chi 答đáp 曰viết 向hướng 見kiến 童đồng 子tử 引dẫn 至chí 兜Đâu 率Suất 天Thiên 。 宮cung 而nhi 天thiên 樂nhạo/nhạc/lạc 非phi 久cửu 終chung 墮đọa 輪luân 迴hồi 蓮liên 花hoa 藏tạng 是thị 所sở 圖đồ 也dã 言ngôn 終chung 氣khí 絕tuyệt 須tu 臾du 復phục 甦tô 真chân 問vấn 何hà 所sở 見kiến 幹cán 曰viết 見kiến 夫phu 水thủy 遍biến 滿mãn 花hoa 如như 車xa 輪luân 而nhi 坐tọa 其kỳ 上thượng 。 所sở 願nguyện 足túc 矣hĩ 言ngôn 終chung 而nhi 逝thệ 故cố 清thanh 涼lương 國quốc 師sư 云vân 觀quán 行hành 則tắc 天thiên 童đồng 迎nghênh 而nhi 大đại 水thủy 瀰# 漫mạn 此thử 與dữ 西tây 方phương 往vãng 生sanh 為vi 同đồng 為vi 別biệt 是thị 故cố 當đương 知tri 。 漏lậu 巵chi 勺chước 海hải 螢huỳnh 火hỏa 焚phần 山sơn 徒đồ 益ích 疲bì 勞lao 諸chư 有hữu 智trí 者giả 。 不bất 應ưng 如như 是thị 分phân 別biệt 。
(# 謂vị 娑sa 婆bà 在tại 華hoa 藏tạng 十thập 三tam 層tằng 者giả 乃nãi 凡phàm 人nhân 之chi 報báo 土thổ/độ 非phi 佛Phật 之chi 淨tịnh 土độ 也dã 長trưởng 者giả 所sở 論luận 之chi 華hoa 藏tạng 與dữ 靈linh 幹cán 所sở 生sanh 之chi 華hoa 藏tạng 皆giai 是thị 佛Phật 之chi 報báo 土thổ/độ 凡phàm 人nhân 所sở 同đồng 住trụ 而nhi 不bất 見kiến 者giả 也dã )# 。
西tây 方phương 合hợp 論luận 卷quyển 之chi 八bát