憨 山Sơn 老Lão 人Nhân 夢Mộng 遊Du 集Tập
Quyển 0016
( 侍Thị 者Giả ) 福Phước 善Thiện 日Nhật 錄Lục ( 門Môn 人Nhân ) 通Thông 炯 編Biên 輯

憨# 山Sơn 老Lão 人Nhân 夢Mộng 遊Du 集Tập 卷quyển 第đệ 十thập 六lục

侍thị 。 者giả 。 福phước 。 善thiện 。 日nhật 錄lục 。

門môn 。 人nhân 。 通thông 。 炯# 。 編biên 輯# 。

嶺lĩnh 南nam 弟đệ 子tử 。 劉lưu 起khởi 相tương/tướng 。 重trọng/trùng 校giáo 。

書thư 問vấn 。

與dữ 周chu 海hải 門môn 觀quán 察sát

頭đầu 陀đà 蒙mông 以dĩ 甘cam 露lộ 見kiến 灑sái 。 清thanh 涼lương 心tâm 骨cốt 。 頓đốn 啟khải 沈trầm 疴# 。 此thử 段đoạn 因nhân 緣duyên 。 實thật 非phi 淺thiển 淺thiển 。 別biệt 後hậu 之chi 懷hoài 。 大đại 似tự 空không 生sanh 晏# 坐tọa 石thạch 室thất 時thời 。 見kiến 法Pháp 身thân 不bất 離ly 心tâm 目mục 間gian 也dã 。 嘗thường 謂vị 個cá 中trung 事sự 。 須tu 是thị 個cá 中trung 人nhân 。 嶺lĩnh 南nam 法pháp 道đạo 久cửu 湮nhân 。 幸hạnh 得đắc 大đại 悲bi 手thủ 眼nhãn 。 一nhất 發phát 揚dương 之chi 。 使sử 闡xiển 提đề 之chi 輩bối 。 頓đốn 發phát 無vô 上thượng 善thiện 根căn 。 比tỉ 雖tuy 入nhập 室thất 者giả 希hy 。 而nhi 知tri 有hữu 者giả 眾chúng 。 歸quy 依y 者giả 日nhật 益ích 漸tiệm 隹chuy 。 如như 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 。 與dữ 曹tào 溪khê 諸chư 僧Tăng 。 最tối 難nan 調điều 伏phục 。 近cận 來lai 回hồi 心tâm 信tín 向hướng 者giả 。 蓋cái 已dĩ 十thập 之chi 二nhị 三tam 矣hĩ 。 惟duy 此thử 一nhất 段đoạn 真chân 風phong 。 皆giai 從tùng 大đại 光quang 明minh 藏tạng 中trung 流lưu 出xuất 。 足túc 證chứng 居cư 士sĩ 此thử 番phiên 宦# 遊du 。 實thật 是thị 龍long 天thiên 推thôi 出xuất 。 乘thừa 大đại 願nguyện 輪luân 而nhi 行hành 也dã 。 曹tào 溪khê 志chí 今kim 始thỉ 刻khắc 完hoàn 。 幸hạnh 垂thùy 一nhất 語ngữ 。 置trí 之chi 篇thiên 首thủ 。 發phát 揮huy 六lục 祖tổ 光quang 明minh 。 點điểm 開khai 人nhân 天thiên 眼nhãn 目mục 。 庶thứ 不bất 負phụ 此thử 嘉gia 會hội 也dã 。

又hựu

柯kha 孝hiếu 廉liêm 於ư 五ngũ 月nguyệt 省tỉnh 中trung 相tương 見kiến 。 如như 再tái 生sanh 人nhân 。 此thử 君quân 根căn 性tánh 猛mãnh 利lợi 。 能năng 於ư 憂ưu 愁sầu 疾tật 病bệnh 關quan 頭đầu 。 頓đốn 然nhiên 打đả 破phá 生sanh 死tử 窠khòa 窟quật 。 真chân 豪hào 傑kiệt 士sĩ 。 憶ức 居cư 士sĩ 云vân 。 人nhân 人nhân 皆giai 上thượng 根căn 。 第đệ 無vô 大đại 爐lô 鞴# 耳nhĩ 。 此thử 君quân 非phi 座tòa 下hạ 。 何hà 能năng 一nhất 開khai 發phát 如như 此thử 。 非phi 上thượng 根căn 又hựu 何hà 能năng 猛mãnh 勇dũng 如như 此thử 。 將tương 來lai 海hải 表biểu 。 正Chánh 法Pháp 命mạng 脉mạch 。 實thật 賴lại 此thử 君quân 。 願nguyện 佛Phật 力lực 加gia 持trì 以dĩ 色sắc 力lực 康khang 強cường/cưỡng 。 不bất 患hoạn 不bất 如như 古cổ 人nhân 。 山sơn 野dã 年niên 來lai 說thuyết 法Pháp 。 如như 與dữ 木mộc 人nhân 聽thính 。 方phương 外ngoại 弟đệ 子tử 中trung 。 近cận 得đắc 一nhất 二nhị 人nhân 。 稍sảo 可khả 鉗kiềm 錘chùy 。 俗tục 諦đế 中trung 一nhất 時thời 信tín 向hướng 。 而nhi 真chân 履lý 實thật 踐tiễn 者giả 。 獨độc 順thuận 德đức 馮bằng 生sanh 昌xương 歷lịch 。 此thử 子tử 少thiếu 年niên 。 靈linh 根căn 頗phả 深thâm 。 鄉hương 黨đảng 一nhất 時thời 歸quy 重trọng/trùng 。 無vô 問vấn 老lão 少thiếu 。 及cập 門môn 者giả 咸hàm 師sư 事sự 之chi 。 其kỳ 真chân 誠thành 動động 物vật 。 故cố 孚phu 教giáo 如như 此thử 。 觀quán 此thử 子tử 決quyết 志chí 。 則tắc 將tương 來lai 不bất 退thoái 。 可khả 起khởi 江giang 門môn 之chi 續tục 。 斯tư 蓋cái 嶺lĩnh 表biểu 法pháp 道đạo 機cơ 緣duyên 。 運vận 轉chuyển 之chi 會hội 也dã 。 近cận 聞văn 與dữ 陶đào 石thạch 簣quỹ 太thái 史sử 遊du 。 此thử 公công 氷băng 雪tuyết 心tâm 腸tràng 。 非phi 一nhất 世thế 清thanh 淨tịnh 戒giới 中trung 來lai 。 與dữ 山sơn 僧Tăng 相tương/tướng 會hội 時thời 。 惜tích 機cơ 緣duyên 未vị 深thâm 耳nhĩ 。 若nhược 得đắc 周chu 旋toàn 。 更cánh 大đại 快khoái 事sự 。 屠đồ 長trường/trưởng 卿khanh 近cận 與dữ 德đức 園viên 同đồng 志chí 。 亦diệc 當đương 時thời 導đạo 引dẫn 。 入nhập 此thử 向hướng 上thượng 一nhất 路lộ 也dã 。 鄭trịnh 崑# 崖nhai 中trung 丞thừa 公công 。 蓋cái 真chân 為vi 生sanh 死tử 人nhân 。 近cận 在tại 林lâm 下hạ 。 深thâm 知tri 愜# 懷hoài 。 第đệ 與dữ 山sơn 僧Tăng 會hội 時thời 。 此thử 向hướng 上thượng 一nhất 竅khiếu 。 尚thượng 未vị 開khai 發phát 。 居cư 士sĩ 能năng 以dĩ 此thử 事sự 。 委ủy 曲khúc 通thông 問vấn 相tương/tướng 慰úy 。 足túc 荷hà 慈từ 悲bi 不bất 淺thiển 也dã 。 此thử 中trung 法pháp 緣duyên 漸tiệm 開khai 。 弟đệ 子tử 中trung 受thọ 化hóa 之chi 機cơ 。 前tiền 書thư 已dĩ 具cụ 聞văn 之chi 。 尚thượng 有hữu 二nhị 三tam 。 未vị 成thành 熟thục 者giả 。 儻thảng 天thiên 假giả 之chi 以dĩ 三tam 年niên 。 或hoặc 稍sảo 有hữu 可khả 成thành 就tựu 者giả 。 足túc 以dĩ 不bất 負phụ 此thử 行hành 。 諸chư 佛Phật 所sở 護hộ 。 如Như 來Lai 所sở 使sử 。 併tinh 法Pháp 門môn 知tri 己kỷ 所sở 望vọng 耳nhĩ 。

答đáp 任nhậm 養dưỡng 弘hoằng 觀quán 察sát

此thử 段đoạn 工công 夫phu 。 只chỉ 在tại 急cấp 流lưu 中trung 。 石thạch 火hỏa 電điện 光quang 裏lý 。 手thủ 親thân 眼nhãn 快khoái 。 方phương 是thị 大đại 力lực 量lượng 耳nhĩ 。 承thừa 示thị 此thử 中trung 。 得đắc 大đại 清thanh 涼lương 安an 隱ẩn 。 便tiện 是thị 頓đốn 證chứng 菩Bồ 提Đề 之chi 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 也dã 。 第đệ 恐khủng 照chiếu 力lực 不bất 堅kiên 。 被bị 他tha 流lưu 轉chuyển 。 而nhi 不bất 覺giác 知tri 。 若nhược 覺giác 知tri 。 則tắc 雲vân 散tán 雨vũ 收thu 。 光quang 風phong 霽tễ 月nguyệt 。 其kỳ 樂nhạo/nhạc/lạc 自tự 不bất 可khả 喻dụ 矣hĩ 。

與dữ 祝chúc 惺tinh 存tồn 觀quán 察sát (# 名danh 以dĩ 豳# )#

我ngã 聞văn 佛Phật 說thuyết 。 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 法pháp 。 如như 夢mộng 幻huyễn 泡bào 影ảnh 。 憶ức 昔tích 奉phụng 教giáo 周chu 旋toàn 。 今kim 則tắc 恍hoảng 忽hốt 如như 夢mộng 。 別biệt 後hậu 曹tào 溪khê 如như 命mạng 。 種chủng 種chủng 皆giai 如như 幻huyễn 事sự 。 今kim 則tắc 視thị 之chi 如như 泡bào 。 然nhiên 妄vọng 想tưởng 心tâm 中trung 。 但đãn 如như 影ảnh 耳nhĩ 。 惟duy 大đại 智trí 觀quán 之chi 。 豈khởi 外ngoại 此thử 耶da 。 曹tào 溪khê 中trung 興hưng 。 一nhất 段đoạn 因nhân 緣duyên 。 秋thu 毫hào 皆giai 出xuất 。 慈Từ 心Tâm 三Tam 昧Muội 。 即tức 山sơn 野dã 無vô 量lượng 苦khổ 心tâm 。 總tổng 皆giai 悲bi 願nguyện 攝nhiếp 持trì 。 功công 雖tuy 未vị 竟cánh 。 而nhi 大đại 概khái 規quy 模mô 。 聊liêu 為vi 中trung 興hưng 祖tổ 道đạo 一nhất 代đại 事sự 業nghiệp 。 在tại 山sơn 野dã 固cố 不bất 足túc 錄lục 。 惟duy 尊tôn 慈từ 一nhất 段đoạn 護hộ 法Pháp 光quang 明minh 。 終chung 不bất 可khả 泯mẫn 。 茲tư 弟đệ 子tử 輩bối 。 手thủ 錄lục 一nhất 往vãng 實thật 事sự 。 列liệt 為vi 十thập 款# 。 敢cảm 乞khất 法Pháp 施thí 為vi 文văn 。 作tác 金kim 剛cang 幢tràng 。 當đương 與dữ 六lục 祖tổ 法Pháp 身thân 。 相tương/tướng 與dữ 無vô 窮cùng 。 實thật 千thiên 載tái 之chi 下hạ 。 中trung 興hưng 一nhất 大đại 事sự 因nhân 緣duyên 。 惟duy 願nguyện 出xuất 廣quảng 長trường 舌thiệt 。 徧biến 覆phú 大Đại 千Thiên 。 令linh 見kiến 聞văn 者giả 。 普phổ 入nhập 大đại 光quang 明minh 藏tạng 也dã 。

與dữ 丁đinh 右hữu 武võ 大đại 參tham (# 字tự 覺giác 非phi )#

公công 與dữ 山sơn 野dã 。 此thử 段đoạn 因nhân 緣duyên 。 固cố 自tự 大đại 奇kỳ 。 海hải 內nội 識thức 者giả 。 亦diệc 莫mạc 不bất 稱xưng 奇kỳ 。 良lương 由do 我ngã 輩bối 。 皆giai 墮đọa 世thế 出xuất 世thế 閒gian/nhàn 二nhị 種chủng 知tri 見kiến 。 我ngã 慢mạn 大đại 障chướng 。 習tập 氣khí 種chủng 子tử 。 覆phú 蔽tế 本bổn 有hữu 。 智trí 慧tuệ 光quang 明minh 。 公công 墮đọa 此thử 故cố 鍛đoán 羽vũ 中trung 途đồ 。 不bất 展triển 搏bác 風phong 之chi 翼dực 。 山sơn 野dã 墮đọa 此thử 故cố 法Pháp 幢tràng 中trung 折chiết 。 不bất 克khắc 振chấn 佛Phật 祖tổ 家gia 聲thanh 。 賴lại 諸chư 佛Phật 廣quảng 大đại 真chân 慈từ 。 不bất 思tư 議nghị 神thần 力lực 。 同đồng 以dĩ 迅tấn 疾tật 法pháp 雷lôi 。 而nhi 擊kích 破phá 之chi 。 彼bỉ 此thử 人nhân 事sự 不bất 同đồng 。 而nhi 所sở 遭tao 爐lô 鞴# 同đồng 。 既ký 而nhi 所sở 投đầu 苦khổ 趣thú 同đồng 。 且thả 竟cánh 以dĩ 性tánh 命mạng 相tương 依y 同đồng 。 豈khởi 不bất 欲dục 出xuất 生sanh 死tử 同đồng 。 證chứng 菩Bồ 提Đề 同đồng 耶da 。 故cố 共cộng 將tương 一nhất 篾miệt 束thúc 之chi 。 一nhất 齊tề 拋phao 擲trịch 東đông 洋dương 大đại 海hải 。 直trực 欲dục 吾ngô 輩bối 。 頓đốn 將tương 歷lịch 劫kiếp 粗thô 浮phù 習tập 氣khí 。 人nhân 我ngã 是thị 非phi 。 恩ân 怨oán 得đắc 失thất 。 種chủng 種chủng 垢cấu 濁trược 。 一nhất 洗tẩy 殆đãi 盡tận 耳nhĩ 。 不bất 然nhiên 。 何hà 其kỳ 同đồng 死tử 同đồng 生sanh 。 亦diệc 至chí 於ư 此thử 耶da 。 嘗thường 謂vị 此thử 則tắc 公công 案án 。 古cổ 人nhân 難nan 調điều 伏phục 者giả 。 都đô 用dụng 此thử 一nhất 機cơ 。 如như 昌xương 黎lê 東đông 坡# 。 吾ngô 門môn 覺giác 範phạm 諸chư 老lão 。 皆giai 是thị 物vật 也dã 。 若nhược 昌xương 黎lê 之chi 固cố 執chấp 。 非phi 大đại 顛điên 不bất 化hóa 。 東đông 坡# 之chi 我ngã 慢mạn 。 非phi 儋# 耳nhĩ 不bất 消tiêu 。 覺giác 範phạm 之chi 見kiến 習tập 。 非phi 瓊# 崖nhai 不bất 泯mẫn 。 然nhiên 此thử 數số 公công 。 陶đào 冶dã 皆giai 同đồng 。 而nhi 所sở 遇ngộ 不bất 同đồng 。 故cố 不bất 稱xưng 千thiên 古cổ 奇kỳ 事sự 。 惟duy 公công 固cố 非phi 昌xương 黎lê 。 而nhi 山sơn 野dã 竊thiết 不bất 敢cảm 望vọng 崖nhai 顛điên 老lão 。 山sơn 野dã 雖tuy 有hữu 愧quý 覺giác 範phạm 。 而nhi 公công 不bất 讓nhượng 東đông 坡# 。 即tức 其kỳ 今kim 日nhật 因nhân 緣duyên 。 大đại 越việt 前tiền 修tu 。 真chân 千thiên 載tái 一nhất 時thời 。 慶khánh 幸hạnh 多đa 矣hĩ 。 若nhược 公công 無vô 禪thiền 喜hỷ 見kiến 志chí 。 山sơn 僧Tăng 無vô 楞lăng 伽già 印ấn 心tâm 。 仍nhưng 循tuần 故cố 道đạo 而nhi 歸quy 。 豈khởi 不bất 負phụ 此thử 良lương 緣duyên 。 有hữu 孤cô 天thiên 造tạo 耶da 。 所sở 以dĩ 同đồng 處xứ 經kinh 年niên 。 不bất 敢cảm 以dĩ 此thử 向hướng 上thượng 一nhất 著trước 。 略lược 露lộ 微vi 芒mang 者giả 。 以dĩ 公công 之chi 上thượng 根căn 利lợi 器khí 。 自tự 可khả 一nhất 超siêu 直trực 入nhập 。 正chánh 如như 涅Niết 槃Bàn 會hội 上thượng 。 廣quảng 額ngạch 屠đồ 兒nhi 。 放phóng 下hạ 屠đồ 刀đao 。 便tiện 作tác 佛Phật 事sự 。 殊thù 非phi 區khu 區khu 者giả 比tỉ 。 蓋cái 入nhập 道Đạo 因nhân 緣duyên 。 固cố 自tự 有hữu 時thời 節tiết 耳nhĩ 。 不bất 意ý 遽cự 爾nhĩ 言ngôn 別biệt 。 真chân 念niệm 百bách 劫kiếp 難nan 逢phùng 。 今kim 幸hạnh 相tương 值trị 。 豈khởi 肯khẳng 輕khinh 易dị 放phóng 過quá 。 故cố 山sơn 野dã 不bất 自tự 知tri 固cố 陋lậu 。 而nhi 於ư 風phong 波ba 之chi 末mạt 。 若nhược 冀ký 承thừa 歡hoan 喜hỷ 。 一nhất 決quyết 死tử 生sanh 。 無vô 三tam 水thủy 之chi 猛mãnh 省tỉnh 。 回hồi 淇# 之chi 堅kiên 誓thệ 。 山sơn 野dã 定định 不bất 捨xả 跬# 步bộ 。 必tất 追truy 至chí 曹tào 溪khê 原nguyên 頭đầu 。 水thủy 窮cùng 山sơn 盡tận 。 大đại 休hưu 大đại 歇hiết 而nhi 後hậu 已dĩ 也dã 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 惟duy 公công 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 信tín 山sơn 野dã 之chi 心tâm 。 以dĩ 骨cốt 肉nhục 待đãi 山sơn 野dã 之chi 身thân 。 海hải 內nội 知tri 己kỷ 。 皆giai 以dĩ 出xuất 世thế 奇kỳ 公công 與dữ 山sơn 野dã 之chi 遇ngộ 。 苟cẩu 山sơn 野dã 不bất 以dĩ 此thử 段đoạn 。 大đại 事sự 因nhân 緣duyên 。 剜oan 心tâm 摘trích 膽đảm 以dĩ 呈trình 公công 。 又hựu 何hà 以dĩ 慰úy 知tri 己kỷ 之chi 望vọng 。 報báo 公công 非phi 常thường 之chi 愛ái 哉tai 。 公công 不bất 以dĩ 荷hà 擔đảm 如Như 來Lai 。 為vì 己kỷ 躬cung 真chân 切thiết 事sự 。 亦diệc 非phi 所sở 以dĩ 愛ái 山sơn 野dã 酬thù 知tri 己kỷ 也dã 。 此thử 段đoạn 工công 夫phu 。 萬vạn 萬vạn 不bất 難nan 。 惟duy 公công 真chân 心tâm 本bổn 體thể 。 般Bát 若Nhã 光quang 明minh 。 堂đường 堂đường 獨độc 露lộ 。 所sở 以dĩ 胸hung 包bao 星tinh 象tượng 。 氣khí 蓋cái 乾can/kiền/càn 坤# 。 直trực 以dĩ 粗thô 浮phù 瞋sân 慢mạn 習tập 氣khí 。

時thời 時thời 發phát 現hiện 。 自tự 障chướng 妙diệu 明minh 。 故cố 吐thổ 盡tận 肝can 膽đảm 。 而nhi 人nhân 或hoặc 不bất 見kiến 信tín 。 費phí 盡tận 慈từ 悲bi 。 而nhi 人nhân 或hoặc 不bất 知tri 感cảm 。 公công 諦đế 思tư 此thử 外ngoại 。 更cánh 有hữu 何hà 事sự 愧quý 於ư 人nhân 哉tai 。 吾ngô 佛Phật 有hữu 言ngôn 。 一nhất 念niệm 瞋sân 心tâm 起khởi 。 百bách 萬vạn 障chướng 門môn 開khai 。 此thử 普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 。 利lợi 生sanh 之chi 大đại 忌kỵ 。 以dĩ 瞋sân 與dữ 慈từ 悲bi 。 不bất 兩lưỡng 立lập 耳nhĩ 。 唯duy 今kim 但đãn 願nguyện 消tiêu 得đắc 一nhất 分phần/phân 習tập 氣khí 。 便tiện 露lộ 十thập 分phần/phân 光quang 明minh 。 除trừ 得đắc 一nhất 分phần/phân 瞋sân 慢mạn 。 便tiện 立lập 百bách 分phần 功công 德đức 。 古cổ 人nhân 所sở 謂vị 。 不bất 用dụng 求cầu 真chân 。 惟duy 須tu 息tức 見kiến 。 又hựu 云vân 。 不bất 必tất 別biệt 求cầu 。 放phóng 下hạ 便tiện 是thị 。 又hựu 云vân 。 看khán 得đắc 破phá 。 佛Phật 也dã 做tố 。 永vĩnh 嘉gia 云vân 。 從tùng 他tha 謗báng 。 任nhậm 地địa 非phi 。 把bả 火hỏa 燒thiêu 天thiên 徒đồ 自tự 疲bì 。 我ngã 聞văn 恰kháp 似tự 飲ẩm 甘cam 露lộ 。 消tiêu 融dung 頓đốn 入nhập 不bất 思tư 議nghị 。 於ư 此thử 足túc 見kiến 。 古cổ 人nhân 無vô 他tha 長trường/trưởng 。 只chỉ 是thị 肯khẳng 將tương 胸hung 中trung 不bất 可khả 人nhân 意ý 的đích 事sự 。 一nhất 齊tề 放phóng 得đắc 下hạ 。 只chỉ 是thị 人nhân 所sở 不bất 堪kham 忍nhẫn 處xứ 。 自tự 己kỷ 忍nhẫn 得đắc 過quá 。 始thỉ 也dã 生sanh 忍nhẫn 。 若nhược 忍nhẫn 至chí 無vô 生sanh 。 則tắc 頓đốn 登đăng 佛Phật 地địa 。 又hựu 有hữu 何hà 微vi 妙diệu 伎kỹ 倆lưỡng 。 以dĩ 塗đồ 人nhân 之chi 耳nhĩ 目mục 哉tai 。 前tiền 曾tằng 有hữu 聯liên 云vân 。 念niệm 頭đầu 起khởi 處xứ 即tức 看khán 破phá 。 事sự 未vị 至chí 時thời 莫mạc 妄vọng 生sanh 。 此thử 言ngôn 雖tuy 小tiểu 。 可khả 以dĩ 喻dụ 大đại 。 此thử 後hậu 願nguyện 公công 。 第đệ 一nhất 入nhập 忍nhẫn 辱nhục 法Pháp 門môn 。 做tố 省tỉnh 心tâm 工công 夫phu 。 作tác 放phóng 下hạ 事sự 業nghiệp 。 回hồi 視thị 從tùng 前tiền 半bán 生sanh 行hành 脚cước 。 都đô 是thị 夢mộng 事sự 。 一nhất 口khẩu 吐thổ 盡tận 。 不bất 留lưu 絲ti 毫hào 。 赤xích 力lực 力lực # 跳khiêu 。 打đả 起khởi 精tinh 神thần 。 踢# 翻phiên 窠khòa 窟quật 。 揭yết 出xuất 斬trảm 新tân 日nhật 月nguyệt 。 別biệt 立lập 生sanh 涯nhai 。 如như 此thử 方phương 始thỉ 。 是thị 大đại 丈trượng 夫phu 。 蓋cái 天thiên 蓋cái 地địa 。 不bất 負phụ 生sanh 平bình 之chi 氣khí 象tượng 。 自tự 有hữu 天thiên 龍long 拱củng 手thủ 。 魍vọng 魎lượng 潛tiềm 踪# 。 此thử 正chánh 修tu 天thiên 爵tước 。 則tắc 人nhân 爵tước 自tự 至chí 。 以dĩ 此thử 較giảo 之chi 。 虗hư 浮phù 想tưởng 相tương/tướng 。 與dữ 作tác 真chân 實thật 不bất 朽hủ 之chi 功công 德đức 者giả 。 蓋cái 霄tiêu 壤nhưỡng 矣hĩ 。 如như 是thị 可khả 名danh 覺giác 非phi 居cư 士sĩ 。 孟# 浪lãng 極cực 此thử 。 高cao 明minh 以dĩ 為vi 何hà 如như 。 儻thảng 知tri 己kỷ 不bất 以dĩ 為vi 欺khi 。 則tắc 芝chi 蘭lan 不bất 足túc 比tỉ 其kỳ 契khế 。 金kim 石thạch 不bất 足túc 方phương 其kỳ 盟minh 。 是thị 乃nãi 金kim 剛cang 種chủng 子tử 。 歷lịch 劫kiếp 不bất 磨ma 。 願nguyện 與dữ 公công 生sanh 生sanh 世thế 世thế 。 同đồng 為vi 出xuất 世thế 津tân 梁lương 。 共cộng 作tác 慈từ 悲bi 眷quyến 屬thuộc 。 度độ 盡tận 眾chúng 生sanh 。 而nhi 不bất 相tương 捨xả 離ly 也dã 。 山sơn 野dã 今kim 日nhật 之chi 言ngôn 。 方phương 畢tất 露lộ 肝can 膽đảm 。 痛thống 絕tuyệt 常thường 情tình 。 出xuất 世thế 之chi 盟minh 。 訂# 之chi 於ư 此thử 。 若nhược 果quả 見kiến 信tín 。 乞khất 將tương 從tùng 前tiền 與dữ 公công 札# 子tử 。 一nhất 火hỏa 燒thiêu 盡tận 。 不bất 餘dư 一nhất 字tự 。 則tắc 百bách 念niệm 成thành 灰hôi 。 請thỉnh 從tùng 今kim 以dĩ 去khứ 。 凡phàm 與dữ 公công 書thư 。 非phi 藥dược 石thạch 不bất 發phát 。 字tự 字tự 願nguyện 效hiệu 吾ngô 佛Phật 真chân 語ngữ 實thật 語ngữ 。 不bất 妄vọng 不bất 綺ỷ 之chi 戒giới 。 公công 之chi 所sở 教giáo 。 但đãn 願nguyện 以dĩ 別biệt 後hậu 日nhật 用dụng 工công 夫phu 。 省tỉnh 力lực 費phí 力lực 處xứ 。 易dị 過quá 難nạn/nan 過quá 處xứ 。 互hỗ 相tương 激kích 揚dương 。 以dĩ 成thành 一nhất 代đại 偉# 績# 。 願nguyện 公công 先tiên 向hướng 生sanh 死tử 關quan 頭đầu 。 作tác 一nhất 關quan 吏lại 耳nhĩ 。 此thử 關quan 一nhất 透thấu 。 則tắc 可khả 掉trạo 臂tý 遊du 戲hí 。 戈qua 戟kích 場tràng 中trung 。 是thị 非phi 堆đôi 裏lý 。 處xứ 處xứ 頭đầu 頭đầu 。 放phóng 光quang 動động 地địa 。 現hiện 宰tể 官quan 身thân 。 作tác 大đại 佛Phật 事sự 。 如như 是thị 可khả 稱xưng 出xuất 世Thế 雄Hùng 猛mãnh 丈trượng 夫phu 。 殆đãi 非phi 古cổ 今kim 世thế 諦đế 豪hào 傑kiệt 。 可khả 比tỉ 萬vạn 一nhất 也dã 。 別biệt 離ly 不bất 遠viễn 。 生sanh 死tử 情tình 長trường/trưởng 。 悵trướng 望vọng 各các 天thiên 。 葛cát 藤đằng 徧biến 地địa 。 願nguyện 慧tuệ 劍kiếm 一nhất 揮huy 。 不bất 留lưu 毫hào 髮phát 。 惟duy 高cao 明minh 努nỗ 力lực 圖đồ 之chi 。

又hựu

別biệt 後hậu 日nhật 復phục 一nhất 日nhật 。 杳# 無vô 音âm 問vấn 。 去khứ 人nhân 滋tư 遠viễn 。 思tư 人nhân 滋tư 深thâm 。 每mỗi 見kiến 惟duy 吾ngô 。 未vị 嘗thường 不bất 驚kinh 吒tra 相tương 問vấn 。 以dĩ 何hà 因nhân 緣duyên 。 而nhi 消tiêu 息tức 頓đốn 斷đoạn 如như 此thử 。 忽hốt 得đắc 手thủ 書thư 。 雲vân 中trung 冉nhiễm 冉nhiễm 而nhi 至chí 。 開khai 函hàm 恍hoảng 見kiến 顏nhan 色sắc 。 且thả 字tự 字tự 皆giai 從tùng 真chân 心tâm 實thật 際tế 流lưu 出xuất 。 悲bi 喜hỷ 交giao 集tập 。 及cập 觀quán 照chiếu 心tâm 時thời 現hiện 。 行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 不bất 離ly 。 者giả 個cá 數số 語ngữ 。 不bất 覺giác 喜hỷ 心tâm 倒đảo 劇kịch 。 不bất 謂vị 於ư 今kim 。 忽hốt 然nhiên 得đắc 聞văn 。 希hy 有hữu 之chi 法Pháp 也dã 。 嘗thường 謂vị 此thử 道đạo 在tại 人nhân 。 本bổn 自tự 具cụ 足túc 。 根căn 不bất 論luận 利lợi 鈍độn 。 悟ngộ 不bất 拘câu 遲trì 速tốc 。 只chỉ 在tại 當đương 人nhân 自tự 信tín 自tự 肯khẳng 耳nhĩ 。 所sở 謂vị 一nhất 念niệm 回hồi 光quang 。 便tiện 同đồng 本bổn 有hữu 。 豈khởi 向hướng 他tha 覓mịch 。 第đệ 開khai 發phát 自tự 有hữu 時thời 節tiết 因nhân 緣duyên 。 向hướng 所sở 得đắc 三tam 吳ngô 諸chư 故cố 人nhân 書thư 。 企xí 望vọng 居cư 士sĩ 。 頓đốn 入nhập 此thử 道đạo 。 以dĩ 同đồng 體thể 念niệm 切thiết 。 故cố 有hữu 許hứa 多đa 擔đảm 憂ưu 。 似tự 乎hồ 居cư 士sĩ 習tập 氣khí 偏thiên 勝thắng 。 於ư 此thử 為vi 難nạn/nan 。 獨độc 山sơn 野dã 觀quán 居cư 士sĩ 脫thoát 體thể 瑩oánh 徹triệt 。 如như 駭hãi 雞kê 犀# 枕chẩm 。 即tức 有hữu 所sở 偏thiên 。 皆giai 屬thuộc 客khách 邪tà 所sở 感cảm 。 非phi 本bổn 然nhiên 也dã 。 以dĩ 入nhập 道đạo 如như 一nhất 鏃# 破phá 三tam 關quan 耳nhĩ 。 但đãn 肯khẳng 心tâm 一nhất 發phát 。 則tắc 真chân 有hữu 一nhất 夫phu 當đương 關quan 。 萬vạn 夫phu 莫mạc 當đương 之chi 勢thế 。 又hựu 何hà 敢cảm 較giảo 其kỳ 遲trì 速tốc 。 分phần/phân 其kỳ 利lợi 鈍độn 乎hồ 。 是thị 則tắc 為vi 居cư 士sĩ 憂ưu 者giả 。 如như 為vi 郊giao 邯# 鄲# 之chi 步bộ 者giả 。 憂ưu 其kỳ 不bất 成thành 武võ 耳nhĩ 。 從tùng 古cổ 自tự 有hữu 出xuất 格cách 沒một 量lượng 漢hán 。 安an 可khả 與dữ 尋tầm 常thường 比tỉ 耶da 。 大đại 概khái 此thử 事sự 。 直trực 是thị 貴quý 在tại 勇dũng 猛mãnh 。 一nhất 踏đạp 到đáo 底để 。 若nhược 習tập 氣khí 忽hốt 發phát 。 但đãn 猛mãnh 的đích 一nhất 拶# 。 如như 霸# 王vương 之chi 力lực 。 拔bạt 山sơn 舉cử 鼎đỉnh 。 一nhất 齊tề 用dụng 盡tận 。 又hựu 如như 一nhất 聲thanh 叱sất 吒tra 。 千thiên 人nhân 皆giai 廢phế 。 如như 此thử 又hựu 何hà 患hoạn 習tập 氣khí 不bất 能năng 消tiêu 磨ma 。 纔tài 有hữu 一nhất 毫hào 不bất 能năng 消tiêu 磨ma 之chi 念niệm 。 便tiện 墮đọa 怯khiếp 弱nhược 。 就tựu 覺giác 不bất 丈trượng 夫phu 氣khí 矣hĩ 。 此thử 事sự 端đoan 在tại 關quan 心tâm 愛ái 憎tăng 。 最tối 難nạn/nan 打đả 破phá 處xứ 。 著trước 力lực 一nhất 椎chùy 。 若nhược 此thử 處xứ 一nhất 破phá 。 則tắc 百bách 千thiên 萬vạn 種chủng 關quan 棙# 子tử 。 一nhất 時thời 齊tề 破phá 。 若nhược 難nạn 處xứ 不bất 破phá 。 縱túng/tung 將tương 百bách 千thiên 萬vạn 種chủng 佛Phật 法Pháp 。 知tri 見kiến 道Đạo 理lý 。 一nhất 口khẩu 吸hấp 盡tận 。 都đô 無vô 半bán 點điểm 實thật 用dụng 。 世thế 出xuất 世thế 閒gian/nhàn 。 通thông 無vô 利lợi 益ích 。

何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 病bệnh 根căn 未vị 拔bạt 。 猶do 如như 鼠thử 毒độc 。 遇ngộ 雷lôi 便tiện 發phát 。 若nhược 病bệnh 根căn 發phát 。 任nhậm 作tác 多đa 少thiểu 功công 名danh 事sự 。 種chủng 種chủng 伎kỹ 倆lưỡng 。 都đô 是thị 病bệnh 行hành 。 大đại 非phi 雄hùng 猛mãnh 丈trượng 夫phu 行hành 也dã 。 既ký 行hành 非phi 丈trượng 夫phu 。 又hựu 何hà 以dĩ 稱xưng 丈trượng 夫phu 。 負phụ 超siêu 世thế 之chi 量lượng 哉tai 。 竊thiết 歎thán 居cư 士sĩ 。 人nhân 品phẩm 才tài 華hoa 。 功công 名danh 事sự 業nghiệp 。 天thiên 資tư 學học 問vấn 。 件# 件# 過quá 人nhân 。 若nhược 病bệnh 根căn 不bất 拔bạt 。 但đãn 能năng 陵lăng 轢lịch 一nhất 世thế 。 不bất 能năng 陵lăng 轢lịch 千thiên 古cổ 。 若nhược 肯khẳng 將tương 生sanh 平bình 所sở 負phụ 聰thông 明minh 力lực 量lượng 。 一nhất 齊tề 收thu 束thúc 。 聚tụ 精tinh 會hội 神thần 。 攢toàn 簇# 於ư 此thử 。 一nhất 大đại 事sự 因nhân 緣duyên 上thượng 。 一nhất 旦đán 打đả 破phá 。 則tắc 將tương 從tùng 前tiền 萬vạn 劫kiếp 千thiên 生sanh 。 種chủng 種chủng 恩ân 怨oán 榮vinh 辱nhục 。 是thị 非phi 得đắc 失thất 。 煩phiền 惱não 業nghiệp 障chướng 。 一nhất 齊tề 化hóa 成thành 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 光quang 明minh 種chủng 子tử 矣hĩ 。 從tùng 此thử 一nhất 番phiên 出xuất 頭đầu 來lai 。 凡phàm 有hữu 所sở 作tác 所sở 為vi 。 纖tiêm 毫hào 事sự 業nghiệp 。 皆giai 從tùng 此thử 段đoạn 光quang 明minh 種chủng 子tử 中trung 發phát 揮huy 。 事sự 事sự 法pháp 法pháp 。 皆giai 成thành 不bất 朽hủ 。 此thử 吾ngô 釋Thích 迦Ca 老lão 子tử 。 棄khí 捨xả 王vương 宮cung 。 割cát 斷đoạn 恩ân 愛ái 。 雪Tuyết 山Sơn 六lục 年niên 苦khổ 行hạnh 。 博bác 得đắc 底để 。 在tại 居cư 士sĩ 一nhất 旦đán 席tịch 捲quyển 而nhi 囊nang 裹khỏa 之chi 。 豈khởi 非phi 一nhất 大đại 雄hùng 猛mãnh 丈trượng 夫phu 哉tai 。 常thường 笑tiếu 勾# 踐tiễn 以dĩ 會hội 稽khể 之chi 恥sỉ 。 乃nãi 二nhị 十thập 餘dư 年niên 。 臥ngọa 薪tân 嘗thường 膽đảm 。 其kỳ 志chí 止chỉ 於ư 吞thôn 吳ngô 而nhi 已dĩ 。 何hà 其kỳ 陋lậu 哉tai 。 山sơn 野dã 每mỗi 謂vị 。 煩phiền 惱não 之chi 賊tặc 。 歷lịch 劫kiếp 侵xâm 吾ngô 正chánh 信tín 。 不bất 止chỉ 一nhất 吳ngô 。 以dĩ 之chi 隳huy 法pháp 淨tịnh 土độ 。 破phá 涅Niết 槃Bàn 城thành 。 置trí 身thân 苦khổ 海hải 。 漂phiêu 流lưu 無vô 涯nhai 。 不bất 止chỉ 會hội 稽khể 之chi 恥sỉ 。 吾ngô 人nhân 苟cẩu 能năng 切thiết 齒xỉ 。 立lập 勾# 踐tiễn 之chi 志chí 。 以dĩ 復phục 歷lịch 劫kiếp 生sanh 死tử 之chi 讎thù 。 正chánh 不bất 必tất 二nhị 十thập 年niên 之chi 功công 也dã 。 以dĩ 彼bỉ 為vi 之chi 在tại 人nhân 。 而nhi 此thử 為vi 之chi 在tại 我ngã 。 既ký 為vi 之chi 在tại 我ngã 。 又hựu 何hà 憚đạn 而nhi 不bất 為vi 耶da 。

又hựu

承thừa 示thị 當đương 此thử 逆nghịch 境cảnh 。 大đại 得đắc 受thọ 用dụng 。 極cực 為vi 歡hoan 喜hỷ 。 大đại 段đoạn 於ư 逆nghịch 境cảnh 中trung 。 得đắc 大đại 受thọ 用dụng 。 皆giai 大đại 丈trượng 夫phu 之chi 能năng 事sự 。 特đặc 家gia 常thường 過quá 活hoạt 耳nhĩ 。 無vô 甚thậm 奇kỳ 特đặc 處xứ 。 只chỉ 是thị 日nhật 用dụng 現hiện 前tiền 。 順thuận 境cảnh 熟thục 習tập 慣quán 便tiện 處xứ 。 不bất 覺giác 發phát 現hiện 。 被bị 他tha 瞞man 過quá 。 此thử 處xứ 為vi 難nạn/nan 耳nhĩ 。 且thả 如như 目mục 前tiền 。 無vô 論luận 大đại 小tiểu 不bất 如như 意ý 事sự 。 此thử 逆nghịch 境cảnh 也dã 。 觸xúc 著trước 便tiện 怒nộ 。 即tức 被bị 他tha 觸xúc 動động 。 動động 則tắc 有hữu 苦khổ 。 便tiện 不bất 受thọ 用dụng 。 此thử 正chánh 是thị 熟thục 處xứ 難nan 忘vong 耳nhĩ 。 生sanh 死tử 機cơ 關quan 。 只chỉ 在tại 此thử 一nhất 轉chuyển 處xứ 。 此thử 處xứ 轉chuyển 得đắc 過quá 。 立lập 地địa 便tiện 是thị 聖thánh 人nhân 。 若nhược 轉chuyển 不bất 過quá 。 依y 然nhiên 墮đọa 在tại 煩phiền 惱não 窠khòa 窟quật 裏lý 。 此thử 急cấp 流lưu 處xứ 。 一nhất 撥bát 轉chuyển 關quan 棙# 子tử 。 便tiện 是thị 撥bát 天thiên 關quan 之chi 力lực 量lượng 。 非phi 居cư 士sĩ 大đại 力lực 量lượng 人nhân 。 金kim 剛cang 心tâm 地địa 。 斷đoạn 難nạn/nan 施thí 展triển 。 古cổ 人nhân 所sở 謂vị 佛Phật 法Pháp 無vô 多đa 子tử 。 正chánh 此thử 謂vị 也dã 。 大đại 概khái 煩phiền 惱não 處xứ 。 得đắc 受thọ 用dụng 快khoái 活hoạt 。 方phương 為vi 真chân 受thọ 用dụng 耳nhĩ 。 居cư 士sĩ 生sanh 平bình 煩phiền 惱não 極cực 大đại 。 而nhi 快khoái 活hoạt 處xứ 亦diệc 大đại 。 即tức 今kim 若nhược 能năng 將tương 煩phiền 惱não 窠khòa 窟quật 。 一nhất 椎chùy 打đả 得đắc 粉phấn 碎toái 。 全toàn 身thân 跳khiêu 入nhập 快khoái 活hoạt 場tràng 中trung 。 回hồi 視thị 百bách 劫kiếp 千thiên 生sanh 。 習tập 氣khí 影ảnh 子tử 。 一nhất 口khẩu 唾thóa 盡tận 。 此thử 真chân 是thị 天thiên 上thượng 天thiên 下hạ 。 第đệ 一nhất 自tự 在tại 沒một 量lượng 大đại 快khoái 活hoạt 人nhân 也dã 。 居cư 士sĩ 能năng 以dĩ 此thử 為vi 孟# 浪lãng 否phủ/bĩ 乎hồ 。 今kim 日nhật 完hoàn 滿mãn 道Đạo 場Tràng 。 目mục 前tiền 無vô 量lượng 快khoái 活hoạt 事sự 。 恨hận 不bất 得đắc 與dữ 居cư 士sĩ 共cộng 之chi 。 聊liêu 以dĩ 此thử 報báo 平bình 安an 耳nhĩ 。

又hựu

貧bần 道đạo 此thử 萬vạn 里lý 之chi 行hành 。 仰ngưỡng 仗trượng 諸chư 佛Phật 慈từ 力lực 。 聖Thánh 主Chủ 弘hoằng 恩ân 。 坐tọa 此thử 瘴chướng 鄉hương 。 得đắc 了liễu 此thử 一nhất 段đoạn 大đại 事sự 。 真chân 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 劫kiếp 。 最tối 上thượng 因nhân 緣duyên 也dã 。 惟duy 念niệm 居cư 士sĩ 。 與dữ 貧bần 道đạo 同đồng 此thử 甘cam 苦khổ 。 豈khởi 不bất 能năng 同đồng 此thử 法Pháp 味vị 乎hồ 。 諺ngạn 云vân 。 日nhật 出xuất 事sự 還hoàn 生sanh 。 塵trần 海hải 茫mang 茫mang 。 終chung 無vô 究cứu 竟cánh 。 得đắc 偷thâu 閒gian/nhàn 處xứ 且thả 偷thâu 閒gian/nhàn 。 念niệm 此thử 丈trượng 夫phu 之chi 軀khu 。 撑# 拄trụ 乾can/kiền/càn 坤# 。 除trừ 卻khước 世thế 閒gian/nhàn 事sự 。 更cánh 有hữu 出xuất 世thế 閒gian/nhàn 無vô 窮cùng 樂nhạo/nhạc/lạc 地địa 。 豈khởi 可khả 以dĩ 目mục 前tiền 幻huyễn 化hóa 。 世thế 閒gian/nhàn 妄vọng 想tưởng 。 便tiện 為vi 究cứu 竟cánh 乎hồ 。 居cư 士sĩ 別biệt 來lai 二nhị 載tái 。 想tưởng 於ư 看khán 破phá 處xứ 。 脚cước 跟cân 一nhất 步bộ 。 必tất 能năng 漸tiệm 入nhập 佳giai 境cảnh 矣hĩ 。 居cư 士sĩ 金kim 剛cang 心tâm 中trung 。 一nhất 咳khái 唾thóa 耳nhĩ 。 何hà 如như 。

與dữ 湯thang 海hải 若nhược 祠từ 部bộ

長trường/trưởng 干can 一nhất 別biệt 。 眨# 眼nhãn 十thập 年niên 。 舍xá 利lợi 身thân 光quang 。 居cư 然nhiên 在tại 目mục 。 即tức 種chủng 種chủng 幻huyễn 化hóa 之chi 緣duyên 。 皆giai 屬thuộc 空không 華hoa 佛Phật 事sự 耳nhĩ 。 山sơn 僧Tăng 坐tọa 此thử 瘴chướng 鄉hương 。 賴lại 三Tam 寶Bảo 真chân 慈từ 攝nhiếp 受thọ 之chi 力lực 。 無vô 諸chư 煩phiền 惱não 。 且thả 以dĩ 法pháp 緣duyên 消tiêu 磨ma 歲tuế 月nguyệt 。 刁điêu 斗đẩu 不bất 異dị 折chiết 脚cước 鐺# 耳nhĩ 。 無vô 奈nại 歷lịch 生sanh 文văn 言ngôn 習tập 氣khí 。 橫hoạnh/hoành 發phát 於ư 無vô 事sự 甲giáp 裏lý 。 千thiên 日nhật 之chi 期kỳ 。 除trừ 奔bôn 走tẩu 行hành 伍# 供cung 役dịch 之chi 暇hạ 。 諸chư 著trước 述thuật 。 不bất 下hạ 數sổ 十thập 萬vạn 言ngôn 。 雖tuy 無vô 補bổ 於ư 至chí 道đạo 。 聊liêu 見kiến 區khu 區khu 一nhất 念niệm 孤cô 光quang 。 不bất 昧muội 於ư 羅la 剎sát 鬼quỷ 國quốc 耳nhĩ 。 諒# 知tri 我ngã 者giả 。 不bất 以dĩ 此thử 為vi 迂# 也dã 。

與dữ 劉lưu 存tồn 赤xích

吾ngô 人nhân 多đa 生sanh 積tích 劫kiếp 。 五ngũ 欲dục 淤ứ 泥nê 。 七thất 情tình 業nghiệp 火hỏa 。 深thâm 而nhi 且thả 熾sí 。 豪hào 傑kiệt 之chi 士sĩ 。 靡mĩ 不bất 為vi 其kỳ 陷hãm 溺nịch 燒thiêu 煑chử 。 求cầu 一nhất 念niệm 回hồi 心tâm 。 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 況huống 望vọng 其kỳ 生sanh 遠viễn 離ly 心tâm 。 求cầu 出xuất 苦khổ 道đạo 。 專chuyên 念niệm 栖tê 心tâm 於ư 淨tịnh 土độ 乎hồ 。 此thử 又hựu 不bất 獨độc 蓮liên 出xuất 淤ứ 泥nê 。 而nhi 又hựu 根căn 從tùng 火hỏa 發phát 也dã 。 何hà 喜hỷ 如như 之chi 。 吾ngô 人nhân 欲dục 出xuất 生sanh 死tử 者giả 。 要yếu 知tri 生sanh 死tử 之chi 根căn 。 欲dục 求cầu 淨tịnh 土độ 之chi 本bổn 。 殊thù 不bất 知tri 淨tịnh 土độ 之chi 本bổn 。 即tức 生sanh 死tử 之chi 根căn 也dã 。 是thị 在tại 此thử 心tâm 一nhất 念niệm 轉chuyển 變biến 之chi 閒gian/nhàn 。 不bất 遺di 餘dư 力lực 耳nhĩ 。 願nguyện 公công 諦đế 於ư 日nhật 用dụng 現hiện 前tiền 境cảnh 界giới 。 妻thê 子tử 團đoàn 圞# 之chi 際tế 。 朋bằng 友hữu 交giao 接tiếp 之chi 閒gian/nhàn 。 義nghĩa 利lợi 交giao 攻công 之chi 處xứ 。 喜hỷ 怒nộ 未vị 發phát 之chi 前tiền 。 預dự 先tiên 著trước 眼nhãn 覰# 定định 。 真chân 真chân 實thật 實thật 。 諦đế 諦đế 當đương 當đương 。 要yếu 見kiến 如như 何hà 是thị 生sanh 死tử 根căn 。 即tức 當đương 極cực 力lực 拔bạt 之chi 。 然nhiên 而nhi 吾ngô 心tâm 本bổn 淨tịnh 。 其kỳ 所sở 以dĩ 穢uế 濁trược 者giả 。 實thật 此thử 根căn 株chu 之chi 弊tệ 垢cấu 也dã 。 苟cẩu 能năng 力lực 拔bạt 其kỳ 根căn 。 則tắc 淨tịnh 土độ 不bất 求cầu 至chí 而nhi 自tự 至chí 矣hĩ 。 所sở 謂vị 一nhất 根căn 既ký 返phản 原nguyên 。 六lục 根căn 成thành 解giải 脫thoát 者giả 。 正chánh 此thử 謂vị 也dã 。 若nhược 於ư 根căn 本bổn 一nhất 念niệm 覰# 透thấu 。 則tắc 日nhật 用dụng 頭đầu 頭đầu 。 無vô 非phi 解giải 脫thoát 之chi 場tràng 。 盡tận 歸quy 極cực 樂lạc 之chi 境cảnh 。 斯tư 實thật 身thân 雖tuy 未vị 到đáo 蓮liên 華hoa 內nội 。 先tiên 送tống 心tâm 歸quy 極cực 樂lạc 天thiên 矣hĩ 。

與dữ 鄭trịnh 金kim 吾ngô

貧bần 道đạo 下hạ 劣liệt 無vô 似tự 。 第đệ 一nhất 朽hủ 株chu 耳nhĩ 。 昨tạc 者giả 雷lôi 霆đình 震chấn 驚kinh 時thời 。 望vọng 者giả 如như 傍bàng 劫kiếp 火hỏa 。 乃nãi 承thừa 座tòa 下hạ 。 橫hoạnh/hoành 放phóng 身thân 心tâm 。 攘nhương 臂tý 而nhi 援viện 之chi 。 種chủng 種chủng 方phương 便tiện 救cứu 濟tế 。 志chí 在tại 必tất 生sanh 而nhi 後hậu 已dĩ 。 不bất 減giảm 長trưởng 者giả 之chi 於ư 火hỏa 宅trạch 諸chư 子tử 也dã 。 別biệt 來lai 兀ngột 坐tọa 瘴chướng 鄉hương 。 每mỗi 生sanh 疲bì 厭yếm 。 則tắc 興hưng 懷hoài 座tòa 下hạ 。 不bất 覺giác 頓đốn 增tăng 無vô 量lượng 勇dũng 猛mãnh 度độ 生sanh 之chi 願nguyện 。 今kim 蒙mông 。 聖thánh 恩ân 。 所sở 賜tứ 餘dư 年niên 。 即tức 其kỳ 所sở 說thuyết 之chi 法Pháp 。 所sở 利lợi 之chi 生sanh 。 皆giai 出xuất 於ư 座tòa 下hạ 之chi 。 金kim 剛cang 心tâm 地địa 。 行hạnh 願nguyện 無vô 窮cùng 。 而nhi 功công 德đức 亦diệc 無vô 盡tận 矣hĩ 。 下hạ 劣liệt 走tẩu 入nhập 瘴chướng 鄉hương 。 瞬thuấn 息tức 千thiên 餘dư 日nhật 。 愧quý 有hữu 漏lậu 之chi 因nhân 。 不bất 足túc 以dĩ 酬thù 無vô 相tướng 之chi 施thí 。 願nguyện 以dĩ 法pháp 謝tạ 。 謹cẩn 持trì 近cận 來lai 。 所sở 作tác 佛Phật 事sự 。 法pháp 言ngôn 數số 種chủng 。 奉phụng 慰úy 慈từ 念niệm 。 以dĩ 報báo 知tri 己kỷ 。 更cánh 試thí 省tỉnh 覧# 。 聊liêu 見kiến 空không 中trung 鳥điểu 迹tích 。 以dĩ 尋tầm 道Đạo 人Nhân 行hành 脚cước 事sự 。 不bất 離ly 車xa 塵trần 馬mã 足túc 閒gian/nhàn 也dã 。

與dữ 何hà 金kim 吾ngô

嘗thường 憶ức 古cổ 人nhân 白bạch 頭đầu 如như 新tân 。 傾khuynh 蓋cái 如như 故cố 。 與dữ 夫phu 不bất 言ngôn 而nhi 道đạo 自tự 存tồn 者giả 有hữu 之chi 。 至chí 若nhược 當đương 患hoạn 難nạn 死tử 生sanh 之chi 際tế 。 睇thê 盼phán 於ư 縲luy 絏# 桎trất 梏cốc 。 不bất 言ngôn 而nhi 心tâm 識thức 者giả 。 蓋cái 亦diệc 希hy 矣hĩ 。 何hà 者giả 。 人nhân 易dị 感cảm 於ư 心tâm 知tri 。 恩ân 難nạn/nan 施thí 於ư 不bất 報báo 耳nhĩ 。 往vãng 者giả 山sơn 野dã 以dĩ 無vô 狀trạng 。 上thượng 干can 。 宸# 怒nộ 。 下hạ 鎮trấn 撫phủ 鞫# 時thời 。 雷lôi 霆đình 在tại 上thượng 。 鼎đỉnh 鑊hoạch 在tại 前tiền 。 即tức 昭chiêu 昭chiêu 耿# 耿# 之chi 懷hoài 。 無vô 容dung 見kiến 白bạch 。 執chấp 事sự 奉phụng 。 節tiết 監giám 刑hình 。 且thả 低đê 回hồi 猶do 豫dự 於ư 捶chúy 楚sở 之chi 閒gian/nhàn 。 藉tạ 令linh 形hình 如như 金kim 石thạch 。 豈khởi 能năng 當đương 其kỳ 爐lô 韛bị 耳nhĩ 。 幸hạnh 賴lại 足túc 下hạ 一nhất 言ngôn 而nhi 決quyết 之chi 。 真chân 若nhược 灑sái 霈# 雨vũ 於ư 烈liệt 焰diễm 。 投đầu 甘cam 露lộ 於ư 枯khô 腸tràng 。 頓đốn 令linh 五ngũ 內nội 清thanh 涼lương 。 躍dược 然nhiên 生sanh 色sắc 。 亦diệc 不bất 自tự 知tri 。 在tại 刀đao 鋸cứ 閒gian/nhàn 也dã 。 在tại 。 朝triều 廷đình 三tam 尺xích 之chi 法pháp 。 未vị 少thiểu 假giả 藉tạ 。 第đệ 側trắc 觀quán 足túc 下hạ 。 不bất 忍nhẫn 之chi 心tâm 。 油du 然nhiên 現hiện 於ư 眉mi 睫tiệp 。 蓋cái 已dĩ 深thâm 知tri 足túc 下hạ 為vi 仁nhân 人nhân 君quân 子tử 矣hĩ 。 徒đồ 銘minh 感cảm 於ư 心tâm 。 然nhiên 不bất 知tri 足túc 下hạ 為vi 誰thùy 氏thị 也dã 。 山sơn 野dã 深thâm 入nhập 瘴chướng 鄉hương 。 當đương 饑cơ 饉cận 之chi 餘dư 。 濵# 九cửu 死tử 之chi 際tế 。 念niệm 足túc 下hạ 高cao 義nghĩa 。 未vị 嘗thường 去khứ 懷hoài 。 頃khoảnh 值trị 貴quý 僚liêu 友hữu 詢tuân 之chi 。 始thỉ 知tri 足túc 下hạ 為vi 何hà 君quân 也dã 。 謹cẩn 修tu 尺xích 素tố 。 用dụng 布bố 懷hoài 德đức 之chi 私tư 。

答đáp 鄭trịnh 崑# 崖nhai 開khai 府phủ

遠viễn 蒙mông 白bạch 毫hào 東đông 照chiếu 。 萬vạn 八bát 千thiên 土độ 。 光quang 中trung 苦khổ 行hạnh 頭đầu 陀đà 。 儼nghiễm 如như 面diện 禮lễ 慈từ 容dung 。 親thân 聞văn 妙diệu 義nghĩa 。 復phục 荷hà 甘cam 露lộ 見kiến 灑sái 。 塵trần 習tập 頓đốn 空không 。 踴dũng 躍dược 之chi 懷hoài 。 非phi 言ngôn 可khả 喻dụ 。 貧bần 道đạo 聞văn 菩Bồ 薩Tát 妙diệu 行hạnh 。 妙diệu 在tại 歷lịch 境cảnh 驗nghiệm 心tâm 。 煩phiền 惱não 空không 處xứ 。 不bất 用dụng 別biệt 求cầu 般Bát 若Nhã 。 諸chư 塵trần 透thấu 處xứ 。 即tức 此thử 便tiện 是thị 玄huyền 門môn 。 伏phục 誦tụng 實thật 際tế 一nhất 語ngữ 。 真chân 瞖ế 目mục 之chi 金kim 篦bề 也dã 。 親thân 承thừa 有hữu 願nguyện 。 接tiếp 足túc 無vô 時thời 。 妄vọng 情tình 依y 依y 。 益ích 增tăng 傾khuynh 倒đảo 。 惟duy 真chân 慈từ 攝nhiếp 受thọ 。 不bất 捨xả 有hữu 緣duyên 。 風phong 便tiện 更cánh 希hy 遙diêu 垂thùy 一nhất 手thủ 。 是thị 所sở 欽khâm 渴khát 。

又hựu

五ngũ 羊dương 久cửu 稱xưng 蔑miệt 戾lệ 。 所sở 居cư 壘lũy 壁bích 。 非phi 蘭lan 若nhã 也dã 。 貧bần 道đạo 仗trượng 。 聖thánh 慈từ 。 以dĩ 萬vạn 里lý 為vi 調điều 伏phục 。 兢căng 兢căng 執chấp 役dịch 爐lô 錘chùy 閒gian/nhàn 。 且thả 幸hạnh 以dĩ 毒độc 除trừ 毒độc 。 其kỳ 於ư 狹hiệp 劣liệt 習tập 氣khí 。 似tự 漸tiệm 銷tiêu 鎔dong 。 誠thành 如như 飲ẩm 水thủy 。 然nhiên 終chung 似tự 陸lục 魚ngư 溥phổ 沫mạt 耳nhĩ 。 嶺lĩnh 南nam 曹tào 溪khê 。 乃nãi 六lục 祖tổ 演diễn 化hóa 地địa 。 禪thiền 門môn 洙# 泗# 。 肉nhục 身thân 在tại 也dã 。 貧bần 道đạo 竊thiết 願nguyện 持trì 一nhất 培bồi 土thổ/độ 。 以dĩ 徼# 靈linh 於ư 寂tịch 光quang 。 潛tiềm 消tiêu 舊cựu 業nghiệp 。 初sơ 不bất 敢cảm 放phóng 捨xả 身thân 心tâm 。 第đệ 恐khủng 失thất 伍# 。

時thời 復phục 往vãng 來lai 行hành 閒gian/nhàn 。 今kim 賴lại 當đương 台thai 寬khoan 假giả 。 似tự 可khả 息tức 肩kiên 。 頃khoảnh 乞khất 食thực 凌lăng 江giang 。 忽hốt 奉phụng 瑤dao 函hàm 。 自tự 天thiên 而nhi 下hạ 。 如như 天thiên 鼓cổ 音âm 。 三tam 復phục 慈từ 旨chỉ 。 真chân 無vô 邊biên 大đại 悲bi 。 不bất 捨xả 有hữu 緣duyên 於ư 微vi 塵trần 毛mao 孔khổng 耳nhĩ 。 獵liệp 隱ẩn 一nhất 語ngữ 。 誠thành 痛thống 處xứ 劄# 錐trùy 。 感cảm 激kích 熏huân 心tâm 。 頂đảnh 謝tạ 無vô 量lượng 。 承thừa 示thị 隨tùy 處xứ 安an 心tâm 。 此thử 正chánh 塵trần 塵trần 解giải 脫thoát 。 願nguyện 善thiện 調điều 伏phục 。 以dĩ 廣quảng 舟chu 航# 。 是thị 所sở 至chí 望vọng 。

答đáp 葛cát 自tự 修tu

承thừa 示thị 。 自tự 幼ấu 即tức 知tri 自tự 問vấn 心tâm 是thị 何hà 物vật 。 將tương 謂vị 肉nhục 團đoàn 是thị 心tâm 。 死tử 後hậu 身thân 尚thượng 在tại 。 如như 何hà 不bất 靈linh 。 於ư 此thử 覓mịch 心tâm 不bất 得đắc 數số 語ngữ 。 不bất 覺giác 驚kinh 歎thán 不bất 已dĩ 。 以dĩ 山sơn 野dã 自tự 入nhập 法pháp 向hướng 道đạo 。 入nhập 山sơn 修tu 行hành 以dĩ 來lai 。 今kim 已dĩ 三tam 十thập 餘dư 年niên 。 所sở 閱duyệt 海hải 內nội 緇# 白bạch 中trung 。 初sơ 心tâm 向hướng 道đạo 者giả 。 蓋cái 未vị 見kiến 有hữu 此thử 。 等đẳng 發phát 覺giác 初sơ 心tâm 也dã 。 良lương 以dĩ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 佛Phật 性tánh 是thị 同đồng 。 但đãn 以dĩ 宿túc 習tập 般Bát 若Nhã 緣duyên 分phần/phân 。 淺thiển 深thâm 不bất 一nhất 。 及cập 多đa 生sanh 所sở 近cận 。 知tri 識thức 聞văn 熏huân 種chủng 子tử 。 邪tà 正chánh 頓đốn 漸tiệm 之chi 不bất 同đồng 。 故cố 入nhập 道đạo 之chi 志chí 。 有hữu 邪tà 正chánh 誠thành 偽ngụy 遲trì 速tốc 之chi 不bất 等đẳng 耳nhĩ 。 足túc 下hạ 所sở 言ngôn 。 皆giai 多đa 生sanh 親thân 近cận 真chân 正chánh 知tri 識thức 。 聞văn 熏huân 無vô 上thượng 般Bát 若Nhã 種chủng 子tử 。 習tập 氣khí 內nội 發phát 。 故cố 自tự 幼ấu 不bất 覺giác 失thất 口khẩu 吐thổ 露lộ 。 且thả 此thử 種chủng 子tử 根căn 深thâm 。 故cố 切thiết 切thiết 橫hoạnh/hoành 在tại 胸hung 中trung 。 扼ách 塞tắc 不bất 能năng 暫tạm 捨xả 。 是thị 以dĩ 吞thôn 不bất 下hạ 。 吐thổ 不bất 出xuất 。 大đại 似tự 一nhất 物vật 梗# 概khái 於ư 中trung 。 只chỉ 是thị 覓mịch 不bất 得đắc 耳nhĩ 。 由do 把bả 作tác 一nhất 物vật 。 卻khước 覓mịch 不bất 得đắc 。 生sanh 平bình 思tư 慮lự 。 不bất 能năng 自tự 信tín 自tự 決quyết 。 但đãn 逢phùng 人nhân 即tức 向hướng 他tha 尋tầm 覓mịch 。 見kiến 指chỉ 點điểm 虗hư 空không 。 便tiện 只chỉ 當đương 虗hư 空không 會hội 。 及cập 聞văn 一nhất 喝hát 。 又hựu 作tác 一nhất 喝hát 會hội 。 且thả 虗hư 空không 是thị 色sắc 。 一nhất 喝hát 是thị 聲thanh 。 由do 多đa 生sanh 在tại 聲thanh 色sắc 裏lý 。 流lưu 轉chuyển 習tập 熟thục 。 所sở 以dĩ 今kim 又hựu 被bị 他tha 流lưu 轉chuyển 將tương 去khứ 。 所sở 以dĩ 被bị 他tha 流lưu 轉chuyển 者giả 。 只chỉ 是thị 將tương 此thử 心tâm 當đương 作tác 一nhất 物vật 。 把bả 聲thanh 色sắc 當đương 作tác 聲thanh 色sắc 。 所sở 以dĩ 日nhật 用dụng 見kiến 色sắc 聞văn 聲thanh 便tiện 與dữ 心tâm 作tác 冤oan 對đối 耳nhĩ 。 此thử 正chánh 謂vị 含hàm 元nguyên 殿điện 裏lý 覓mịch 長trường/trưởng 安an 。 如như 何hà 能năng 得đắc 脫thoát 樊phàn 籠lung 哉tai 。 豈khởi 不bất 見kiến 古cổ 人nhân 道đạo 。 喚hoán 作tác 一nhất 物vật 即tức 不bất 中trung 。 又hựu 云vân 。 切thiết 忌kỵ 從tùng 他tha 覓mịch 。 迢điều 迢điều 與dữ 我ngã 疎sơ 。 又hựu 云vân 。 見kiến 色sắc 非phi 關quan 色sắc 。 聞văn 聲thanh 不bất 是thị 聲thanh 。 又hựu 云vân 。 聲thanh 處xứ 全toàn 聞văn 。 見kiến 外ngoại 無vô 法pháp 。 此thử 等đẳng 言ngôn 句cú 。 雖tuy 能năng 令linh 人nhân 死tử 。 亦diệc 能năng 令linh 人nhân 活hoạt 。 大đại 概khái 生sanh 者giả 令linh 死tử 。 死tử 者giả 令linh 活hoạt 耳nhĩ 。 足túc 下hạ 自tự 謂vị 覓mịch 。 心tâm 不bất 可khả 得đắc 。 此thử 等đẳng 最tối 是thị 親thân 切thiết 處xứ 。 如như 何hà 不bất 信tín 自tự 心tâm 。 反phản 更cánh 別biệt 生sanh 種chủng 種chủng 思tư 慮lự 而nhi 他tha 求cầu 耶da 。 豈khởi 不bất 見kiến 達đạt 磨ma 面diện 壁bích 時thời 。 二nhị 祖tổ 神thần 光quang 曰viết 。 我ngã 心tâm 未vị 寧ninh 。 乞khất 師sư 安an 心tâm 。 磨ma 云vân 。 將tương 心tâm 來lai 。 與dữ 汝nhữ 安an 。 光quang 良lương 久cửu 云vân 。 覓mịch 心tâm 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 磨ma 云vân 與dữ 汝nhữ 安an 心tâm 竟cánh 。 自tự 此thử 以dĩ 後hậu 。 此thử 語ngữ 流lưu 布bố 人nhân 間gian 。 謂vị 之chi 單đơn 傳truyền 直trực 指chỉ 。 六lục 祖tổ 以dĩ 下hạ 。 南nam 岳nhạc 青thanh 原nguyên 。 以dĩ 至chí 五ngũ 家gia 千thiên 七thất 百bách 則tắc 。 普phổ 天thiên 匝táp 地địa 。 說thuyết 禪thiền 說thuyết 道Đạo 。 了liễu 生sanh 死tử 者giả 。 不bất 可khả 稱xưng 計kế 。 是thị 皆giai 從tùng 神thần 光quang 覓mịch 心tâm 。 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 一nhất 語ngữ 而nhi 來lai 。 足túc 下hạ 必tất 謂vị 心tâm 是thị 一nhất 物vật 。 可khả 向hướng 人nhân 覓mịch 。 而nhi 師sư 資tư 亦diệc 可khả 授thọ 手thủ 者giả 。 且thả 看khán 達đạt 磨ma 將tương 甚thậm 麼ma 物vật 。 親thân 手thủ 遞đệ 與dữ 神thần 先tiên 。 又hựu 親thân 手thủ 接tiếp 得đắc 個cá 甚thậm 麼ma 來lai 。 且thả 人nhân 觀quán 光quang 。 覓mịch 心tâm 了liễu 不bất 可khả 得đắc 一nhất 語ngữ 。 與dữ 足túc 下hạ 語ngữ 一nhất 樣# 。 如như 何hà 神thần 光quang 便tiện 是thị 。 而nhi 足túc 下hạ 不bất 信tín 。 若nhược 謂vị 足túc 下hạ 。 志chí 與dữ 神thần 光quang 有hữu 二nhị 。 則tắc 眾chúng 生sanh 佛Phật 性tánh 有hữu 二nhị 。 若nhược 與dữ 神thần 光quang 無vô 二nhị 。 如như 何hà 神thần 光quang 不bất 疑nghi 。 而nhi 足túc 下hạ 更cánh 疑nghi 。 若nhược 謂vị 即tức 此thử 不bất 可khả 得đắc 者giả 。 就tựu 便tiện 是thị 悟ngộ 。 如như 何hà 神thần 光quang 一nhất 悟ngộ 永vĩnh 悟ngộ 。 而nhi 足túc 下hạ 聞văn 喝hát 之chi 後hậu 。 既ký 云vân 。 疑nghi 團đoàn 不bất 知tri 向hướng 何hà 處xứ 去khứ 。 何hà 以dĩ 今kim 日nhật 於ư 祖tổ 師sư 公công 案án 上thượng 又hựu 不bất 通thông 。 而nhi 文văn 字tự 又hựu 作tác 障chướng 礙ngại 耶da 。 但đãn 看khán 過quá 在tại 甚thậm 麼ma 處xứ 。 且thả 當đương 正chánh 聞văn 無vô 念niệm 喝hát 時thời 。 如như 何hà 得đắc 疑nghi 團đoàn 頓đốn 去khứ 。 見kiến 個cá 甚thậm 麼ma 。 便tiện 得đắc 瀟tiêu 灑sái 。 今kim 日nhật 為vi 何hà 又hựu 不bất 灑sái 落lạc 。 即tức 看khán 不bất 灑sái 落lạc 處xứ 。 是thị 誰thùy 拘câu 縛phược 。 文văn 機cơ 不bất 通thông 處xứ 是thị 誰thùy 障chướng 礙ngại 。 足túc 下hạ 但đãn 著trước 力lực 。 就tựu 在tại 痛thống 處xứ 下hạ 錐trùy 。 錐trùy 到đáo 沒một 下hạ 落lạc 處xứ 。 忽hốt 然nhiên 親thân 眼nhãn 看khán 破phá 。 方phương 信tín 此thử 心tâm 不bất 是thị 物vật 。 不bất 假giả 外ngoại 求cầu 。 始thỉ 知tri 從tùng 前tiền 錯thác 。 錯thác 到đáo 底để 。 不bất 錯thác 。 不bất 錯thác 到đáo 底để 。 如như 此thử 時thời 節tiết 。 方phương 信tín 山sơn 僧Tăng 今kim 日nhật 之chi 言ngôn 。 大đại 似tự 揚dương 聲thanh 止chỉ 響hưởng 。 畫họa 蛇xà 添# 足túc 也dã 。 語ngữ 不bất 及cập 意ý 。 信tín 筆bút 草thảo 草thảo 。 不bất 覺giác 葛cát 藤đằng 遍biến 地địa 。 足túc 下hạ 覧# 過quá 。 即tức 唾thóa 卻khước 燒thiêu 卻khước 。 又hựu 不bất 可khả 留lưu 與dữ 後hậu 人nhân 。 作tác 話thoại 把bả 。 起khởi 疑nghi 團đoàn 也dã 。

與dữ 胡hồ 順thuận 菴am 中trung 丞thừa

法pháp 駕giá 東đông 歸quy 之chi 計kế 。 知tri 公công 肝can 膽đảm 。 決quyết 無vô 遺di 策sách 。 斯tư 亦diệc 下hạ 願nguyện 耳nhĩ 。 但đãn 人nhân 生sanh 福phước 祿lộc 。 皆giai 自tự 前tiền 世thế 預dự 定định 。 豈khởi 可khả 以dĩ 人nhân 勝thắng 天thiên 。 萬vạn 一nhất 不bất 能năng 如như 此thử 。 又hựu 豈khởi 可khả 坐tọa 待đãi 解giải 脫thoát 。 方phương 能năng 進tiến 道đạo 。 即tức 今kim 外ngoại 居cư 軒hiên 冕# 。 內nội 蘊uẩn 佛Phật 心tâm 。 至chí 若nhược 遇ngộ 物vật 臨lâm 機cơ 。 興hưng 慈từ 運vận 悲bi 。 所sở 謂vị 觸xúc 目mục 皆giai 是thị 成thành 佛Phật 種chủng 子tử 。 無vô 盡tận 福phước 田điền 。 但đãn 能năng 稍sảo 加gia 留lưu 神thần 。 即tức 一nhất 日nhật 之chi 閒gian/nhàn 。 所sở 作tác 功công 德đức 。 尤vưu 較giảo 區khu 區khu 千thiên 萬vạn 什thập 倍bội 。 且thả 公công 權quyền 如như 天thiên 地địa 。 生sanh 殺sát 所sở 在tại 。 善thiện 惡ác 之chi 機cơ 。 諒# 能năng 明minh 察sát 。 而nhi 幾kỷ 微vi 之chi 間gian 。 所sở 係hệ 極cực 大đại 。 運vận 籌trù 安an 攘nhương 之chi 略lược 。 在tại 公công 大đại 智trí 之chi 中trung 。 猶do 一nhất [必*頁]# 耳nhĩ 。 但đãn 以dĩ 慈từ 為vi 根căn 。 以dĩ 悲bi 濟tế 物vật 。 廣quảng 行hành 方phương 便tiện 。 安an 然nhiên 取thủ 乎hồ 大đại 定định 之chi 中trung 。 如như 此thử 即tức 是thị 現hiện 宰tể 官quan 身thân 。 而nhi 作tác 佛Phật 事sự 。 豈khởi 可khả 與dữ 為vi 一nhất 身thân 之chi 榮vinh 者giả 。 同đồng 年niên 而nhi 語ngữ 耶da 。 藉tạ 斯tư 梏cốc 桎trất 。 轉chuyển 為vi 濟tế 勝thắng 之chi 具cụ 矣hĩ 。 又hựu 何hà 汲cấp 汲cấp 。 卻khước 跡tích 逃đào 形hình 。 而nhi 坐tọa 馳trì 日nhật 月nguyệt 也dã 。 千thiên 里lý 之chi 思tư 。 無vô 以dĩ 為vi 獻hiến 。 此thử 腐hủ 言ngôn 。 用dụng 發phát 公công 一nhất 唾thóa 。 何hà 如như 。

又hựu

山sơn 野dã 生sanh 平bình 。 以dĩ 直trực 了liễu 生sanh 死tử 為vi 念niệm 。 二nhị 十thập 餘dư 年niên 。 若nhược 志chí 山sơn 林lâm 。 即tức 不bất 能năng 徹triệt 證chứng 。 上thượng 齊tề 古cổ 人nhân 。 至chí 若nhược 生sanh 死tử 關quan 頭đầu 。 良lương 以dĩ 自tự 信tín 。 一nhất 切thiết 魔ma 冤oan 。 皆giai 究cứu 竟cánh 菩Bồ 提Đề 。 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 果Quả 。 其kỳ 佗tha 禍họa 患hoạn 得đắc 失thất 。 是thị 非phi 毀hủy 譽dự 。 付phó 之chi 自tự 然nhiên 。 又hựu 何hà 攖# 寧ninh 。 故cố 自tự 罹li 難nan 以dĩ 來lai 。 一nhất 念niệm 清thanh 凉# 心tâm 地địa 。 未vị 嘗thường 暫tạm 移di 。 從tùng 去khứ 冬đông 十thập 月nguyệt 。 於ư 濟tế 城thành 馬mã 首thủ 南nam 向hướng 。 徹triệt 骨cốt 氷băng 雪tuyết 。 於ư 臘lạp 月nguyệt 至chí 白bạch 下hạ 。 迎nghênh 老lão 母mẫu 於ư 江giang 上thượng 。 歡hoan 然nhiên 作tác 別biệt 。 八bát 日nhật 即tức 揚dương 帆phàm 而nhi 西tây 也dã 。 所sở 賴lại 情tình 枯khô 智trí 竭kiệt 。 幻huyễn 影ảnh 全toàn 消tiêu 。 明minh 鏡kính 止chỉ 水thủy 。 聊liêu 以dĩ 自tự 適thích 。 此thử 段đoạn 因nhân 緣duyên 。 從tùng 大đại 冶dã 爐lô 中trung 煅# 煉luyện 將tương 來lai 。 幸hạnh 無vô 為vi 我ngã 縈oanh 抱bão 。 但đãn 願nguyện 靜tĩnh 養dưỡng 天thiên 和hòa 。 以dĩ 胥# 至chí 樂nhạo/nhạc/lạc 。 儻thảng 天thiên 假giả 生sanh 還hoàn 。 尚thượng 圖đồ 了liễu 未vị 盡tận 因nhân 緣duyên 。 相tương/tướng 伴bạn 餘dư 年niên 也dã 。

又hựu

貧bần 道đạo 自tự 涉thiệp 難nan 以dĩ 來lai 。 實thật 濵# 九cửu 死tử 。 直trực 今kim 正chánh 眼nhãn 覰# 之chi 。 然nhiên 未vị 見kiến 纖tiêm 毫hào 動động 靜tĩnh 相tương/tướng 。 即tức 萬vạn 里lý 相tương/tướng 懸huyền 。 其kỳ 實thật 不bất 離ly 跬# 步bộ 也dã 。 念niệm 與dữ 居cư 士sĩ 忘vong 形hình 半bán 生sanh 。 諒# 能năng 入nhập 此thử 法Pháp 門môn 久cửu 矣hĩ 。 豈khởi 復phục 效hiệu 常thường 情tình 。 馳trì 去khứ 來lai 想tưởng 。 栩# 栩# 然nhiên 作tác 夢mộng 中trung 悲bi 酸toan 耶da 。 貧bần 道đạo 此thử 段đoạn 因nhân 緣duyên 。 不bất 獨độc 超siêu 三tam 十thập 年niên 行hành 脚cước 。 適thích 足túc 以dĩ 超siêu 曠khoáng 劫kiếp 修tu 行hành 。 雷lôi 陽dương 炎diễm 蒸chưng 如như 火hỏa 鑊hoạch 。 瘴chướng 癘lệ 死tử 者giả 。 澤trạch 若nhược 沃ốc 焦tiêu 。 貧bần 道đạo 兀ngột 坐tọa 。 尸Thi 陀Đà 林Lâm 中trung 。 飲ẩm 瘴chướng 烟yên 如như 灌quán 甘cam 露lộ 。 忍nhẫn 饑cơ 虗hư 若nhược 飽bão 醍đề 醐hồ 。 苟cẩu 非phi 智trí 竭kiệt 情tình 枯khô 。 何hà 以dĩ 消tiêu 受thọ 。 近cận 得đắc 大đại 將tướng 軍quân 為vi 護hộ 法Pháp 。 已dĩ 借tá 一nhất 枝chi 於ư 會hội 城thành 壘lũy 壁bích 間gian 。 荷hà 戈qua 之chi 暇hạ 。 閉bế 門môn 枯khô 坐tọa 。 諸chư 緣duyên 頓đốn 斷đoạn 。 唯duy 披phi 閱duyệt 楞lăng 伽già 。 究cứu 西tây 來lai 心tâm 印ấn 。 了liễu 未vị 了liễu 公công 案án 。 福phước 善thiện 金kim 剛cang 心tâm 。 已dĩ 化hóa 作tác 光quang 明minh 幢tràng 。 可khả 不bất 忝thiểm 門môn 牆tường 。 古cổ 人nhân 嘗thường 謂vị 祖tổ 禰nể 不bất 了liễu 。 殃ương 及cập 兒nhi 孫tôn 。 貧bần 道đạo 所sở 幸hạnh 。 不bất 墮đọa 此thử 語ngữ 矣hĩ 。 佛Phật 謂vị 以dĩ 七thất 寶bảo 施thí 滿mãn 恆Hằng 沙sa 。 不bất 如như 持trì 此thử 經Kinh 四tứ 句cú 。 知tri 居cư 士sĩ 不bất 忘vong 貧bần 子tử 。 敢cảm 此thử 以dĩ 慰úy 。 其kỳ 他tha 復phục 何hà 所sở 云vân 。

又hựu

山sơn 野dã 坐tọa 蠻# 烟yên 瘴chướng 霧vụ 中trung 。 且thả 喜hỷ 生sanh 緣duyên 日nhật 薄bạc 。 道đạo 緣duyên 日nhật 厚hậu 。 形hình 骸hài 愈dũ 苦khổ 。 心tâm 地địa 愈dũ 樂nhạo/nhạc/lạc 。 是thị 則tắc 何hà 地địa 而nhi 非phi 。 君quân 恩ân 。 何hà 莫mạc 而nhi 非phi 佛Phật 力lực 耶da 。 此thử 可khả 與dữ 知tri 己kỷ 者giả 道đạo 。 難nạn/nan 與dữ 俗tục 人nhân 言ngôn 也dã 。 不bất 審thẩm 法pháp 體thể 何hà 如như 。 摩ma 詰cật 有hữu 言ngôn 。 欲dục 知tri 除trừ 老lão 病bệnh 。 惟duy 有hữu 學học 無vô 生sanh 。 況huống 百bách 歲tuế 光quang 陰ấm 如như 撚nhiên 指chỉ 。 能năng 幾kỷ 何hà 哉tai 。 居cư 士sĩ 春xuân 秋thu 日nhật 高cao 。 前tiền 景cảnh 日nhật 窄# 。 從tùng 來lai 濁trược 世thế 滋tư 味vị 。 備bị 嘗thường 殆đãi 盡tận 。 諺ngạn 云vân 。 到đáo 底để 鹽diêm 如như 此thử 鹹hàm 。 醋thố 如như 此thử 酸toan 。 到đáo 了liễu 作tác 何hà 究cứu 竟cánh 。 古cổ 人nhân 云vân 。 來lai 時thời 儘# 好hảo/hiếu 。 只chỉ 恐khủng 去khứ 時thời 不bất 如Như 來Lai 時thời 。 此thử 非phi 虗hư 語ngữ 。 居cư 士sĩ 諦đế 思tư 。 從tùng 前tiền 功công 名danh 事sự 業nghiệp 。 與dữ 夫phu 兒nhi 女nữ 計kế 。 皆giai 是thị 他tha 家gia 活hoạt 計kế 。 如như 何hà 是thị 自tự 家gia 活hoạt 計kế 耶da 。 若nhược 一nhất 念niệm 猛mãnh 省tỉnh 至chí 此thử 。 不bất 覺giác 失thất 聲thanh 。 自tự 然nhiên 著trước 急cấp 。 打đả 整chỉnh 自tự 己kỷ 脚cước 跟cân 下hạ 生sanh 死tử 大đại 事sự 。 若nhược 不bất 著trước 急cấp 打đả 整chỉnh 。 還hoàn 是thị 不bất 曾tằng 猛mãnh 省tỉnh 。 不bất 猛mãnh 省tỉnh 一nhất 下hạ 。 又hựu 大đại 非phi 居cư 士sĩ 。 此thử 等đẳng 豪hào 傑kiệt 丈trượng 夫phu 事sự 。 山sơn 野dã 二nhị 十thập 年niên 前tiền 。 即tức 證chứng 居cư 士sĩ 言ngôn 此thử 一nhất 著trước 。 故cố 不bất 惜tích 身thân 命mạng 。 願nguyện 與dữ 之chi 遊du 。 然nhiên 雖tuy 半bán 積tích 陰ấm 功công 半bán 養dưỡng 身thân 。 混hỗn 到đáo 今kim 日nhật 。 就tựu 中trung 一nhất 點điểm 赤xích 心tâm 。 大đại 似tự 張trương 良lương 始thỉ 終chung 為vi 韓# 之chi 意ý 。 與dữ 居cư 士sĩ 相tương/tướng 與dữ 談đàm 笑tiếu 十thập 餘dư 年niên 。 只chỉ 是thị 虗hư 華hoa 境cảnh 界giới 。 人nhân 情tình 佛Phật 事sự 而nhi 已dĩ 。 其kỳ 實thật 未vị 曾tằng 打đả 破phá 肝can 膽đảm 。 然nhiên 與dữ 居cư 士sĩ 一nhất 寸thốn 心tâm 腸tràng 。 炯# 然nhiên 相tương 照chiếu 。 亦diệc 未vị 嘗thường 不bất 知tri 山sơn 野dã 此thử 段đoạn 衷# 曲khúc 。 將tương 期kỳ 白bạch 首thủ 同đồng 歸quy 。 共cộng 了liễu 此thử 事sự 。 豈khởi 其kỳ 一nhất 旦đán 分phần/phân 崩băng 離ly 析tích 。 亦diệc 至chí 於ư 此thử 。 即tức 此thử 可khả 以dĩ 觀quán 生sanh 死tử 矣hĩ 。 況huống 今kim 同đồng 在tại 乾can/kiền/càn 坤# 之chi 內nội 。 縱túng/tung 隔cách 萬vạn 里lý 。 天thiên 眼nhãn 看khán 來lai 。 猶do 比tỉ 隣lân 耳nhĩ 。 不bất 能năng 一nhất 承thừa 顏nhan 接tiếp 色sắc 。 歡hoan 如như 昔tích 日nhật 。 何hà 況huống 生sanh 死tử 長trường/trưởng 途đồ 。 一nhất 別biệt 杳# 冥minh 。 相tương 逢phùng 何hà 日nhật 。 儻thảng 山sơn 野dã 不bất 能năng 生sanh 還hoàn 。 是thị 與dữ 居cư 士sĩ 長trường/trưởng 別biệt 。 再tái 出xuất 頭đầu 來lai 。 不bất 知tri 可khả 能năng 如như 今kim 生sanh 今kim 日nhật 也dã 。 興hưng 言ngôn 及cập 此thử 。 大đại 可khả 悲bi 酸toan 。 山sơn 野dã 受thọ 居cư 士sĩ 知tri 己kỷ 之chi 義nghĩa 。 非phi 此thử 不bất 足túc 以dĩ 報báo 居cư 士sĩ 。 信tín 山sơn 野dã 不bất 至chí 此thử 地địa 。 又hựu 非phi 所sở 以dĩ 答đáp 知tri 己kỷ 也dã 。

與dữ 周chu 礪# 齋trai 太thái 史sử

向hướng 雖tuy 心tâm 竊thiết 嚮hướng 公công 雅nhã 量lượng 。 未vị 得đắc 深thâm 語ngữ 。 昨tạc 持trì 鉢bát 王vương 城thành 。 幸hạnh 接tiếp 公công 於ư 龍long 華hoa 樹thụ 下hạ 。 睹đổ 其kỳ 道đạo 念niệm 精tinh 真chân 。 喜hỷ 徹triệt 心tâm 府phủ 。 然nhiên 古cổ 人nhân 輕khinh 千thiên 金kim 而nhi 重trọng/trùng 一nhất 諾nặc 者giả 。 士sĩ 誠thành 貴quý 在tại 知tri 己kỷ 耳nhĩ 。 自tự 爾nhĩ 山sơn 僧Tăng 當đương 盡tận 命mạng 山sơn 海hải 。 無vô 復phục 他tha 慕mộ 。 賴lại 公công 法Pháp 眼nhãn 圓viên 明minh 。 何hà 當đương 復phục 咎cữu 瞶# 瞶# 者giả 。 私tư 念niệm 東đông 方phương 文văn 運vận 。 啟khải 自tự 我ngã 公công 。 而nhi 法pháp 運vận 。 或hoặc 當đương 屬thuộc 之chi 鄙bỉ 人nhân 耶da 。 世thế 出xuất 世thế 閒gian/nhàn 。 交giao 相tương/tướng 為vi 用dụng 。 是thị 亦diệc 兩lưỡng 閒gian/nhàn 奇kỳ 事sự 。 此thử 非phi 狂cuồng 言ngôn 。 實thật 所sở 望vọng 公công 以dĩ 道đạo 自tự 重trọng/trùng 者giả 如như 此thử 。

答đáp 周chu 子tử 寅# 伯bá 仲trọng

世thế 間gian 聚tụ 散tán 起khởi 止chỉ 。 成thành 住trụ 壞hoại 空không 。 有hữu 為vi 法pháp 中trung 。 理lý 合hợp 如như 此thử 。 何hà 足túc 為vi 悲bi 。 可khả 悲bi 者giả 。 長trường 夜dạ 冥minh 冥minh 中trung 。 失thất 此thử 慧tuệ 炬cự 。 使sử 諸chư 佛Phật 子tử 。 無vô 所sở 依y 歸quy 。 將tương 智trí 種chủng 靈linh 苗miêu 。 日nhật 為vi 五ngũ 欲dục 烈liệt 燄diệm 之chi 所sở 焦tiêu 枯khô 。 不bất 能năng 圓viên 成thành 勝thắng 果quả 耳nhĩ 。 惟duy 六lục 塵trần 蔽tế 乎hồ 性tánh 天thiên 。 愛ái 草thảo 荒hoang 乎hồ 心tâm 地địa 。 煩phiền 惱não 翳ế 功công 德đức 之chi 林lâm 。 貪tham 瞋sân 攻công 涅Niết 槃Bàn 之chi 宅trạch 。 伐phạt 之chi 以dĩ 酒tửu 色sắc 之chi 斧phủ 。 縱túng/tung 之chi 以dĩ 猿viên 馬mã 之chi 蹂# 。 將tương 日nhật 見kiến 荒hoang 蕪# 。 竟cánh 為vi 鹵lỗ 莾mãng 。 願nguyện 足túc 下hạ 心tâm 心tâm 念niệm 念niệm 。 以dĩ 此thử 自tự 悲bi 。 而nhi 滋tư 培bồi 耘vân 耨nậu 。 戒giới 勒lặc 提đề 防phòng 。 將tương 鮮tiên 敷phu 覺giác 華hoa 。 莊trang 嚴nghiêm 寶bảo 地địa 。 冀ký 普phổ 使sử 天thiên 人nhân 。 各các 懷hoài 智trí 種chủng 。 蠢xuẩn 蝡nhuyễn 翹kiều 蛸# 。 齊tề 登đăng 覺giác 岸ngạn 。 以dĩ 足túc 下hạ 不bất 獨độc 振chấn 家gia 聲thanh 於ư 永vĩnh 世thế 。 適thích 足túc 以dĩ 洗tẩy 法Pháp 門môn 今kim 日nhật 之chi 羞tu 。 非phi 此thử 何hà 以dĩ 望vọng 足túc 下hạ 伯bá 仲trọng 間gian 也dã 。 行hành 役dịch 萬vạn 里lý 。 足túc 下hạ 體thể 此thử 。 猶do 比tỉ 隣lân 耳nhĩ 。

與dữ 焦tiêu 從tùng 吾ngô 太thái 史sử

念niệm 此thử 末Mạt 法Pháp 寥liêu 寥liêu 。 龍long 天thiên 推thôi 公công 。 現hiện 宰tể 官quan 身thân 。 建kiến 大đại 法Pháp 幢tràng 。 以dĩ 作tác 當đương 代đại 人nhân 天thiên 眼nhãn 目mục 。 非phi 小tiểu 緣duyên 也dã 。 睽# 隔cách 多đa 年niên 。 昨tạc 樹thụ 下hạ 相tương 逢phùng 。 儼nghiễm 如như 異dị 世thế 。 人nhân 生sanh 悠du 悠du 。 夢mộng 幻huyễn 如như 此thử 。 且thả 瞻chiêm 道đạo 貌mạo 天thiên 形hình 。 誠thành 不bất 起khởi 滅diệt 定định 。 而nhi 現hiện 諸chư 威uy 儀nghi 者giả 。 自tự 非phi 心tâm 光quang 密mật 迴hồi 。 何hà 以dĩ 圓viên 照chiếu 如như 此thử 。 安an 可khả 以dĩ 音âm 聲thanh 色sắc 相tướng 耶da 。 歡hoan 喜hỷ 無vô 量lượng 。 某mỗ 愧quý 鈍độn 根căn 下hạ 劣liệt 。 二nhị 十thập 年niên 來lai 。 苦khổ 心tâm 山sơn 林lâm 。 猶do 坐tọa 竿can/cán 頭đầu 。 殊thù 無vô 放phóng 捨xả 之chi 地địa 。 然nhiên 大đại 事sự 因nhân 緣duyên 。 誠thành 不bất 易dị 易dị 。 別biệt 時thời 承thừa 教giáo 一nhất 語ngữ 。 感cảm 荷hà 無vô 涯nhai 。 歸quy 來lai 兀ngột 兀ngột 虗hư 巖nham 。 心tâm 心tâm 獨độc 照chiếu 。 敢cảm 負phụ 知tri 己kỷ 。

時thời 復phục 海hải 湛trạm 空không 澄trừng 。 法Pháp 身thân 頓đốn 現hiện 。 此thử 中trung 豈khởi 非phi 感cảm 應ứng 道đạo 交giao 耶da 。 閒gian/nhàn 披phi 老lão 莊trang 翼dực 。 乃nãi 集tập 諸chư 家gia 之chi 大đại 成thành 雖tuy 註chú 疏sớ/sơ 多đa 峻tuấn 。 乃nãi 人nhân 人nhân 老lão 莊trang 。 非phi 老lão 莊trang 老lão 莊trang 也dã 。 惟duy 公công 入nhập 此thử 三tam 昧muội 甚thậm 深thâm 。 何hà 不bất 徹triệt 底để 掀# 翻phiên 耶da 。 某mỗ 常thường 論luận 此thử 。 老lão 出xuất 無vô 佛Phật 世thế 。 竊thiết 且thả 以dĩ 類loại 辟Bích 支Chi 。 如như 莊trang 則tắc 法pháp 執chấp 未vị 忘vong 。 自tự 入nhập 遊du 戲hí 神thần 通thông 。 變biến 化hóa 多đa 端đoan 。 眩huyễn 人nhân 眼nhãn 目mục 。 自tự 非phi 把bả 臂tý 共cộng 行hành 。 鮮tiên 不bất 為vi 其kỳ 播bá 弄lộng 。 若nhược 覰# 破phá 底để 蘊uẩn 。 真chân 有hữu 別Biệt 解Giải 脫Thoát 門môn 。 此thử 老lão 萬vạn 世thế 之chi 下hạ 。 與dữ 公công 可khả 謂vị 旦đán 暮mộ 之chi 遇ngộ 也dã 。 某mỗ 昔tích 行hành 脚cước 中trung 。 嘗thường 以dĩ 二nhị 老lão 為vi 伴bạn 。

時thời 時thời 察sát 其kỳ 舉cử 動động 。 頗phả 有hữu 當đương 心tâm 者giả 。 但đãn 難nan 以dĩ 言ngôn 語ngữ 形hình 容dung 耳nhĩ 。 內nội 篇thiên 曾tằng 有hữu 數số 字tự 點điểm 掇xuyết 。 尚thượng 未vị 錄lục 出xuất 。 容dung 當đương 請thỉnh 正chánh 。

與dữ 楊dương 復phục 所sở 少thiểu 宰tể

讀đọc 曹tào 溪khê 通thông 志chí 序tự 。 言ngôn 言ngôn 皆giai 從tùng 大đại 慈từ 真chân 心tâm 流lưu 出xuất 。 比tỉ 見kiến 聞văn 者giả 。 莫mạc 不bất 大đại 生sanh 歡hoan 喜hỷ 。 況huống 千thiên 載tái 之chi 下hạ 。 不bất 知tri 喚hoán 醒tỉnh 多đa 少thiểu 夢mộng 中trung 人nhân 也dã 。 惟duy 我ngã 盧lô 祖tổ 。 大đại 寂tịch 定định 中trung 。 必tất 現hiện 熈# 怡di 合hợp 掌chưởng 讚tán 歎thán 耳nhĩ 。 黃hoàng 生sanh 來lai 。 復phục 接tiếp 法pháp 言ngôn 。 且thả 云vân 。 猶do 有hữu 所sở 未vị 安an 。 第đệ 揄du 揚dương 山sơn 野dã 者giả 。 似tự 已dĩ 太thái 過quá 。 惟duy 海hải 門môn 公công 。 為vi 入nhập 曹tào 溪khê 室thất 中trung 人nhân 。 敢cảm 徼# 一nhất 語ngữ 。 更cánh 增tăng 光quang 燄diệm 耳nhĩ 。

答đáp 載tái 給cấp 諫gián

承thừa 示thị 因nhân 果quả 之chi 說thuyết 。 了liễu 然nhiên 不bất 疑nghi 。 毫hào 髮phát 無vô 爽sảng 。 所sở 謂vị 影ảnh 響hưởng 耳nhĩ 。 但đãn 前tiền 知tri 惡ác 人nhân 之chi 說thuyết 。 此thử 理lý 最tối 幽u 而nhi 難nạn/nan 明minh 。 亦diệc 易dị 信tín 為vi 必tất 然nhiên 者giả 。 惟duy 聖thánh 人nhân 之chi 心tâm 。 洞đỗng 然nhiên 朗lãng 照chiếu 。 前tiền 觀quán 無vô 始thỉ 。 後hậu 觀quán 無vô 終chung 。 如như 大đại 圓viên 鏡kính 。 照chiếu 徹triệt 十thập 方phương 。 一nhất 切thiết 精tinh 麤thô 境cảnh 界giới 。 無vô 不bất 分phân 明minh 影ảnh 現hiện 。 雖tuy 八bát 萬vạn 劫kiếp 事sự 。 猶do 未vị 為vi 奇kỳ 。 況huống 數số 百bách 千thiên 萬vạn 年niên 乎hồ 。 所sở 言ngôn 善thiện 惡ác 之chi 人nhân 。 所sở 作tác 善thiện 惡ác 之chi 事sự 。 此thử 正chánh 因nhân 果quả 昭chiêu 然nhiên 而nhi 易dị 信tín 者giả 。 然nhiên 百bách 千thiên 年niên 後hậu 。 惡ác 人nhân 雖tuy 未vị 生sanh 。 而nhi 其kỳ 人nhân 惡ác 業nghiệp 。 固cố 已dĩ 造tạo 就tựu 於ư 多đa 生sanh 之chi 前tiền 。 冤oan 對đối 酬thù 償thường 。 固cố 已dĩ 分phân 明minh 定định 於ư 先tiên 世thế 矣hĩ 。 業nghiệp 因nhân 未vị 熟thục 。 惡ác 緣duyên 未vị 至chí 。 其kỳ 人nhân 雖tuy 在tại 十thập 方phương 世thế 界giới 。 輪luân 迴hồi 顛điên 倒đảo 之chi 中trung 。 不bất 自tự 覺giác 知tri 。 而nhi 聖thánh 人nhân 蚤tảo 已dĩ 照chiếu 見kiến 於ư 大đại 光quang 明minh 藏tạng 中trung 。 及cập 惡ác 緣duyên 一nhất 熟thục 。 冤oan 家gia 會hội 遇ngộ 。 惡ác 果quả 成thành 就tựu 。 即tức 惡ác 果quả 之chi 終chung 。 一nhất 如như 惡ác 因nhân 之chi 始thỉ 。 不bất 待đãi 生sanh 心tâm 動động 念niệm 。 自tự 然nhiên 了liễu 知tri 。 所sở 謂vị 觀quán 彼bỉ 久cửu 遠viễn 。 猶do 若nhược 今kim 日nhật 。 此thử 聖thánh 人nhân 真chân 常thường 之chi 心tâm 也dã 。 且thả 夫phu 因nhân 果quả 無vô 差sai 。 不bất 昧muội 分phần/phân 毫hào 。 所sở 謂vị 假giả 使sử 百bách 千thiên 劫kiếp 。 所sở 作tác 業nghiệp 不bất 亡vong 。 因nhân 緣duyên 會hội 遇ngộ 時thời 。 果quả 報báo 還hoàn 自tự 受thọ 。 此thử 必tất 然nhiên 之chi 理lý 也dã 。 明minh 公công 能năng 諦đế 信tín 於ư 此thử 乎hồ 。 由do 是thị 觀quán 之chi 。 不bất 善thiện 之chi 人nhân 。 非phi 天thiên 定định 也dã 。 乃nãi 自tự 作tác 耳nhĩ 。

與dữ 殷ân 參tham 軍quân

與dữ 足túc 下hạ 別biệt 來lai 。 忽hốt 忽hốt 兩lưỡng 歲tuế 。 聞văn 此thử 時thời 從tùng 征chinh 。 尚thượng 在tại 黎lê 中trung 。 蒸chưng 暑thử 已dĩ 過quá 。 玉ngọc 體thể 無vô 恙dạng 。 此thử 輩bối 非phi 黠hiệt 鼠thử 。 皆giai 天thiên 民dân 也dã 。 殺sát 戮lục 過quá 情tình 。 大đại 傷thương 和hòa 氣khí 。 知tri 足túc 下hạ 必tất 不bất 以dĩ 此thử 為vi 功công 高cao 也dã 。 昨tạc 鎮trấn 府phủ 標tiêu 總tổng 劉lưu 晴tình 海hải 去khứ 。 已dĩ 屬thuộc 之chi 再tái 三tam 矣hĩ 。 萬vạn 無vô 以dĩ 殺sát 為vi 功công 。 見kiến 時thời 當đương 浹# 洽hiệp 耳nhĩ 。 舊cựu 有hữu 望vọng 瓊# 海hải 拙chuyết 作tác 。 蓋cái 言ngôn 黎lê 乃nãi 太thái 古cổ 民dân 也dã 。 書thư 之chi 箑# 頭đầu 以dĩ 見kiến 意ý 。

答đáp 鄭trịnh 孝hiếu 廉liêm

頃khoảnh 辱nhục 書thư 來lai 。 乃nãi 知tri 潛tiềm 心tâm 此thử 道đạo 。 且thả 云vân 。 於ư 日nhật 用dụng 中trung 。 善thiện 念niệm 現hiện 前tiền 。 吾ngô 人nhân 性tánh 自tự 本bổn 善thiện 。 但đãn 為vi 塵trần 習tập 所sở 染nhiễm 。 故cố 蔽tế 其kỳ 靈linh 明minh 於ư 日nhật 用dụng 中trung 。 祇kỳ 用dụng 情tình 習tập 。 不bất 用dụng 性tánh 真chân 耳nhĩ 。 此thử 所sở 以dĩ 凡phàm 民dân 日nhật 用dụng 而nhi 不bất 知tri 。 知tri 則tắc 聖thánh 賢hiền 可khả 立lập 待đãi 也dã 。 公công 即tức 於ư 日nhật 用dụng 善thiện 念niệm 現hiện 前tiền 不bất 昧muội 處xứ 。 便tiện 是thị 本bổn 來lai 面diện 目mục 。 發phát 現hiện 時thời 也dã 。 若nhược 時thời 時thời 現hiện 前tiền 。 念niệm 念niệm 知tri 覺giác 。 覺giác 至chí 純thuần 善thiện 之chi 地địa 。 則tắc 性tánh 真chân 自tự 復phục 。 本bổn 體thể 光quang 明minh 。 自tự 然nhiên 披phi 露lộ 耳nhĩ 。

答đáp 鄒# 南nam 皐# 給cấp 諫gián

山sơn 野dã 向hướng 在tại 絕tuyệt 緣duyên 。 頃khoảnh 復phục 幻huyễn 病bệnh 相tương/tướng 仍nhưng 。 養dưỡng 疴# 深thâm 居cư 。 其kỳ 緣duyên 益ích 絕tuyệt 。 此thử 實thật 天thiên 賜tứ 為vi 閒gian/nhàn 人nhân 。 回hồi 視thị 塵trần 寰# 。 擾nhiễu 擾nhiễu 勞lao 生sanh 。 求cầu 無vô 事sự 人nhân 能năng 得đắc 幾kỷ 。 想tưởng 知tri 己kỷ 必tất 時thời 時thời 為vi 一nhất 鼓cổ 掌chưởng 也dã 。 賴lại 此thử 護hộ 法Pháp 。 得đắc 以dĩ 安an 禪thiền 寂tịch 靜tĩnh 於ư 楞lăng 伽già 三tam 昧muội 。 所sở 入nhập 益ích 深thâm 。 頃khoảnh 王vương 光quang 祿lộc 同đồng 丁đinh 大đại 參tham 。 赴phó 端đoan 州châu 制chế 府phủ 約ước 。 得đắc 書thư 云vân 。 大đại 有hữu 流lưu 言ngôn 於ư 制chế 府phủ 中trung 。 傷thương 山sơn 野dã 者giả 甚thậm 眾chúng 。 二nhị 公công 為vi 之chi 力lực 辯biện 。 幾kỷ 於ư 髮phát 豎thụ 眥tí 裂liệt 。 此thử 果quả 何hà 謂vị 哉tai 。 以dĩ 此thử 知tri 娑sa 婆bà 穢uế 土thổ/độ 。 土thổ 石thạch 諸chư 山sơn 。 難nạn/nan 與dữ 淨tịnh 土độ 地địa 平bình 如như 掌chưởng 。 同đồng 日nhật 語ngữ 也dã 。 向hướng 北bắc 來lai 徒đồ 輩bối 相tương 從tùng 者giả 。 以dĩ 無vô 門môn 托thác 鉢bát 。 今kim 盡tận 遣khiển 歸quy 。 惟duy 山sơn 野dã 單đơn 丁đinh 寄ký 此thử 旅lữ 泊bạc 。 尤vưu 為vi 輕khinh 快khoái 。 枯khô 木mộc 寒hàn 嵒# 。 不bất 減giảm 在tại 昔tích 。 非phi 此thử 無vô 以dĩ 破phá 炎diễm 蒸chưng 。 消tiêu 瘴chướng 毒độc 也dã 。

時thời 惟duy 國quốc 事sự 艱gian 難nan 。 蒼thương 生sanh 引dẫn 領lãnh 。 大đại 慈từ 悲bi 者giả 。 而nhi 津tân 梁lương 之chi 。 願nguyện 努nỗ 力lực 加gia 飡xan 。 為vi 國quốc 自tự 重trọng/trùng 。 為vi 道đạo 自tự 愛ái 。

又hựu

屢lũ 荷hà 手thủ 書thư 。 辱nhục 慈từ 念niệm 拳quyền 拳quyền 。 周chu 至chí 委ủy 悉tất 。 自tự 非phi 同đồng 體thể 大đại 悲bi 。 等đẳng 心tâm 愛ái 物vật 者giả 。 何hà 能năng 切thiết 切thiết 如như 此thử 。 山sơn 野dã 處xứ 此thử 患hoạn 難nạn 。 幸hạnh 得đắc 以dĩ 參tham 塵trần 中trung 知tri 識thức 。 兢căng 兢căng 自tự 持trì 。 所sở 入nhập 法Pháp 門môn 不bất 淺thiển 。 年niên 來lai 寂tịch 寞mịch 苦khổ 空không 。 不bất 減giảm 深thâm 山sơn 窮cùng 谷cốc 。 屏bính 絕tuyệt 諸chư 緣duyên 。 迹tích 不bất 入nhập 俗tục 。 城thành 中trung 知tri 己kỷ 。 獨độc 王vương 勛# 丞thừa 一nhất 人nhân 。 經kinh 年niên 不bất 三tam 過quá 其kỳ 門môn 。 所sở 幸hạnh 與dữ 右hữu 武võ 時thời 相tương/tướng 往vãng 來lai 。 真chân 天thiên 涯nhai 骨cốt 肉nhục 。 一nhất 食thực 不bất 忘vong 。 非phi 獨độc 道đạo 義nghĩa 相tương/tướng 裨bì 。 即tức 所sở 資tư 給cấp 。 亦diệc 損tổn 口khẩu 分phân 衛vệ 。 性tánh 命mạng 相tương 依y 。 此thử 段đoạn 因nhân 緣duyên 。 大đại 非phi 淺thiển 淺thiển 。 此thử 公công 肝can 膽đảm 照chiếu 人nhân 。 猶do 如như 秦tần 鏡kính 。 遇ngộ 物vật 應ứng 機cơ 。 洞đỗng 徹triệt 五ngũ 內nội 。 其kỳ 為vi 載tái 道đạo 。 最tối 稱xưng 上thượng 根căn 利lợi 器khí 。 此thử 番phiên 天thiên 德đức 陶đào 鑄chú 。 所sở 進tiến 益ích 大đại 非phi 尋tầm 常thường 。 異dị 日nhật 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 。 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 面diện 時thời 。 想tưởng 當đương 歡hoan 喜hỷ 無vô 量lượng 也dã 。

又hựu

粵# 中trung 自tự 庚canh 子tử 歲tuế 。 世thế 相tương/tướng 一nhất 變biến 。 日nhật 見kiến 險hiểm 詖# 。 苦khổ 海hải 波ba 濤đào 。 望vọng 無vô 涯nhai 際tế 。 貧bần 道đạo 隨tùy 風phong 漂phiêu 泊bạc 。 略lược 無vô 寧ninh 止chỉ 。 始thỉ 知tri 古cổ 人nhân 以dĩ 塵trần 中trung 作tác 主chủ 。 大đại 非phi 細tế 事sự 。 隨tùy 緣duyên 解giải 脫thoát 。 誠thành 不bất 易dị 得đắc 。 每mỗi 憶ức 別biệt 時thời 叮# 嚀# 之chi 言ngôn 。 及cập 接tiếp 來lai 教giáo 。 切thiết 切thiết 以dĩ 此thử 再tái 三tam 致trí 意ý 。 諺ngạn 語ngữ 有hữu 之chi 。 要yếu 知tri 山sơn 下hạ 路lộ 。 便tiện 問vấn 去khứ 來lai 人nhân 。 自tự 非phi 居cư 士sĩ 深thâm 入nhập 。 如Như 幻Huyễn 三Tam 昧Muội 。 何hà 能năng 徹triệt 法pháp 如như 此thử 。 嘗thường 聞văn 煩phiền 惱não 烈liệt 燄diệm 。 正chánh 是thị 聖thánh 賢hiền 爐lô 冶dã 。 種chủng 種chủng 執chấp 著trước 之chi 習tập 。 非phi 此thử 不bất 足túc 以dĩ 銷tiêu 鑠thước 之chi 。 苟cẩu 非phi 。 聖thánh 恩ân 。 何hà 以dĩ 臻trăn 此thử 。 久cửu 而nhi 愈dũ 見kiến 。 恩ân 大đại 難nạn/nan 酬thù 也dã 。 此thử 中trung 轉chuyển 塵trần 勞lao 為vi 佛Phật 事sự 。 更cánh 為vi 六lục 祖tổ 曹tào 溪khê 作tác 。 無vô 量lượng 功công 德đức 。 此thử 蓋cái 從tùng 真chân 切thiết 苦khổ 心tâm 中trung 來lai 。 較giảo 之chi 昔tích 日nhật 依y 無vô 憂ưu 樹thụ 。 喫khiết 大đại 家gia 飯phạn 者giả 。 實thật 霄tiêu 壤nhưỡng 矣hĩ 。 曹tào 溪khê 祖tổ 道đạo 源nguyên 頭đầu 。 雜tạp 穢uế 充sung 塞tắc 。 久cửu 為vi 魔ma 窟quật 。 今kim 已dĩ 灑sái 掃tảo 潔khiết 淨tịnh 。 尚thượng 有hữu 未vị 了liễu 公công 案án 。 奈nại 此thử 中trung 力lực 竭kiệt 。 正chánh 欲dục 遣khiển 致trí 尊tôn 慈từ 。 作tác 金kim 剛cang 幢tràng 。 適thích 辱nhục 使sứ 者giả 至chí 。 斯tư 豈khởi 祖tổ 意ý 攝nhiếp 受thọ 哉tai 。 敬kính 以dĩ 此thử 中trung 因nhân 緣duyên 。 述thuật 其kỳ 大đại 槩# 。 持trì 入nhập 慧tuệ 照chiếu 。 儻thảng 念niệm 末Mạt 法Pháp 。 斯tư 道đạo 寂tịch 寥liêu 。 望vọng 震chấn 天thiên 鼓cổ 音âm 聲thanh 。 普phổ 告cáo 有hữu 緣duyên 。 一nhất 覺giác 夢mộng 幻huyễn 耳nhĩ 。 何hà 如như 。

又hựu

憂ưu 患hoạn 人nhân 情tình 。 皆giai 本bổn 體thể 也dã 。 非phi 握ác 至Chí 真Chân 之chi 符phù 。 又hựu 何hà 能năng 轉chuyển 煩phiền 惱não 作tác 菩Bồ 提Đề 。 轉chuyển 生sanh 死tử 作tác 涅Niết 槃Bàn 。 惟duy 居cư 士sĩ 年niên 來lai 所sở 處xử 如như 此thử 。 足túc 知tri 大đại 有hữu 所sở 轉chuyển 矣hĩ 。 非phi 此thử 又hựu 何hà 以dĩ 消tiêu 遣khiển 哉tai 。 從tùng 來lai 學học 道Đạo 人nhân 。 皆giai 在tại 生sanh 死tử 關quan 頭đầu 。 掉trạo 臂tý 而nhi 過quá 。 前tiền 輩bối 不bất 能năng 盡tận 知tri 。 近cận 年niên 若nhược 羅la 近cận 溪khê 。 則tắc 其kỳ 人nhân 也dã 。 貧bần 道đạo 身thân 在tại 瘴chướng 鄉hương 。 心tâm 存tồn 左tả 右hữu 。 無vô 時thời 不bất 共cộng 周chu 旋toàn 。 是thị 故cố 居cư 士sĩ 。 種chủng 種chủng 三tam 昧muội 。 洞đỗng 然nhiên 無vô 隱ẩn 耳nhĩ 。 嶺lĩnh 南nam 自tự 曹tào 溪khê 偃yển 化hóa 。 大đại 顛điên 絕tuyệt 響hưởng 。 江giang 門môn 不bất 起khởi 。 比tỉ 得đắc 楊dương 復phục 老lão 。 大đại 樹thụ 性tánh 宗tông 之chi 幟xí 。 貧bần 道đạo 幸hạnh 坐tọa 其kỳ 地địa 。 歡hoan 喜hỷ 讚tán 歎thán 不bất 窮cùng 也dã 。 諸chư 生sanh 俗tục 習tập 。 稍sảo 稍sảo 破phá 執chấp 。 此thử 亦diệc 開khai 化hóa 之chi 基cơ 。 昨tạc 復phục 老lão 為vi 作tác 曹tào 溪khê 志chí 序tự 。 真chân 赤xích 心tâm 片phiến 片phiến 。 可khả 謂vị 舌thiệt 長trường/trưởng 拖tha 地địa 也dã 。 呈trình 上thượng 幸hạnh 覧# 。 為vi 此thử 羣quần 蒙mông 歡hoan 喜hỷ 耳nhĩ 。

與dữ 岳nhạc 石thạch [馬*凡]#

別biệt 來lai 兩lưỡng 奉phụng 手thủ 書thư 。 知tri 有hữu 鄒# 魯lỗ 之chi 閧# 。 嗟ta 夫phu 。 直trực 道đạo 既ký 不bất 容dung 於ư 朝triều 廷đình 。 復phục 見kiến 棄khí 於ư 鄉hương 里lý 。 世thế 道đạo 可khả 知tri 已dĩ 。 聞văn 避tị 地địa 會hội 城thành 。 亦diệc 非phi 久cửu 計kế 。 聞văn 之chi 菩Bồ 薩Tát 攝nhiếp 伏phục 眾chúng 生sanh 。 深thâm 入nhập 如Như 幻Huyễn 三Tam 昧Muội 。 原nguyên 非phi 實thật 法pháp 。 公công 久cửu 入nhập 此thử 法Pháp 門môn 。 幸hạnh 無vô 深thâm 搆câu 。 當đương 有hữu 排bài 解giải 者giả 。 一nhất 笑tiếu 而nhi 釋thích 可khả 也dã 。 山sơn 野dã 卜bốc 隱ẩn 匡khuông 山sơn 。 甚thậm 得đắc 其kỳ 宜nghi 。 但đãn 所sở 云vân 護hộ 法Pháp 者giả 。 荷hà 擔đảm 有hữu 心tâm 。 檀đàn 門môn 未vị 闢tịch 。 未vị 見kiến 拮# 据# 。 儻thảng 得đắc 文Văn 殊Thù 遙diêu 伸thân 右hữu 手thủ 。 則tắc 可khả 頓đốn 見kiến 樓lâu 閣các 門môn 開khai 也dã 。 公công 其kỳ 能năng 無vô 意ý 乎hồ 。

又hựu

往vãng 辱nhục 顧cố 視thị 司ty 城thành 獄ngục 中trung 。 不bất 減giảm 慶khánh 喜hỷ 之chi 問vấn 調Điều 達Đạt 於ư 鐵thiết 圍vi 也dã 。 是thị 時thời 以dĩ 醍đề 醐hồ 灌quán 口khẩu 。 甘cam 露lộ 灑sái 心tâm 。 竟cánh 作tác 兩lưỡng 閒gian/nhàn 奇kỳ 事sự 。 屈khuất 指chỉ 塵trần 寰# 。 豈khởi 能năng 再tái 見kiến 。 比tỉ 於ư 座tòa 中trung 。 覩đổ 金kim 剛cang 烈liệt 焰diễm 。 閃thiểm 爍thước 人nhân 目mục 。 別biệt 來lai 畢tất 竟cánh 忍nhẫn 俊# 不bất 禁cấm 。 蚤tảo 為vi 吐thổ 露lộ 。 不bất 識thức 邇nhĩ 於ư 寂tịch 滅diệt 海hải 中trung 。

時thời 復phục 漚âu 生sanh 漚âu 滅diệt 否phủ/bĩ 。 貧bần 道đạo 走tẩu 入nhập 瘴chướng 鄉hương 。 所sở 賴lại 佛Phật 祖tổ 神thần 力lực 攝nhiếp 受thọ 。 以dĩ 車xa 塵trần 為vi 華hoa 座tòa 。 以dĩ 馬mã 捶chúy 為vi 拂phất 子tử 。

時thời 向hướng 羅la 剎sát 鬼quỷ 國quốc 。 談đàm 無vô 生sanh 話thoại 。 令linh 無vô 數số 髑độc 髓tủy 眼nhãn 開khai 。 光quang 破phá 黑hắc 暗ám 。 誠thành 不bất 自tự 知tri 為vi 業nghiệp 力lực 所sở 使sử 。 又hựu 不bất 知tri 為vi 願nguyện 力lực 所sở 致trí 耶da 。 諒# 知tri 我ngã 者giả 。 聞văn 之chi 必tất 資tư 一nhất 唾thóa 耳nhĩ 。

與dữ 虞ngu 德đức 園viên 吏lại 部bộ

遙diêu 望vọng 居cư 士sĩ 。 踞cứ 天thiên 目mục 之chi 師sư 子tử 。 叱sất 露lộ 地địa 之chi 白bạch 牛ngưu 。 遊du 戲hí 於ư 西tây 湖hồ 三tam 竺trúc 之chi 間gian 。 水thủy 足túc 草thảo 足túc 。 況huống 復phục 師sư 彌Di 勒Lặc 而nhi 弟đệ 無vô 著trước 。 聆linh 性tánh 戒giới 而nhi 覩đổ 華hoa 光quang 。 其kỳ 寂tịch 滅diệt 之chi 樂lạc 。 知tri 廣quảng 長trường 舌thiệt 相tướng 。 不bất 能năng 宣tuyên 其kỳ 萬vạn 一nhất 矣hĩ 。 若nhược 貧bần 道đạo 者giả 。 以dĩ 空không 華hoa 而nhi 邀yêu 空không 果quả 。 持trì 罪tội 藪tẩu 而nhi 入nhập 罪tội 鄉hương 。 雖tuy 於ư 法pháp 性tánh 無vô 虧khuy 。 第đệ 妄vọng 想tưởng 者giả 。 不bất 無vô 顛điên 倒đảo 見kiến 耳nhĩ 。 如như 居cư 士sĩ 以dĩ 法Pháp 眼nhãn 視thị 我ngã 者giả 。 能năng 幾kỷ 何hà 哉tai 。 覺giác 音âm 來lai 。 持trì 至chí 言ngôn 盈doanh 尺xích 。 深thâm 荷hà 慈từ 念niệm 之chi 至chí 。 覩đổ 護hộ 法Pháp 精tinh 心tâm 。 真chân 能năng 令linh 人nhân 毛mao 孔khổng 酸toan 澀sáp 。 嗟ta 此thử 末Mạt 法Pháp 。 佛Phật 性tánh 之chi 在tại 吾ngô 徒đồ 。 如như 神thần 珠châu 之chi 在tại 溷hỗn 廁trắc 。 不bất 獨độc 光quang 明minh 不bất 露lộ 。 抑ức 且thả 惡ác 氣khí 逼bức 人nhân 。 又hựu 豈khởi 直trực 作tác 夜dạ 合hợp 花hoa 美mỹ 人nhân 子tử 哉tai 。

與dữ 樊phàn 友hữu 軒hiên 侍thị 御ngự

先tiên 後hậu 接tiếp 手thủ 教giáo 累lũy/lụy/luy 帙# 。 具cụ 悉tất 起khởi 居cư 。 比tỉ 柯kha 君quân 來lai 。 更cánh 審thẩm 善thiện 安an 隱ẩn 樂nhạo/nhạc/lạc 。 此thử 中trung 三tam 昧muội 。 如như 人nhân 飲ẩm 水thủy 。 冷lãnh 煗noãn 自tự 知tri 。 柯kha 君quân 別biệt 經kinh 年niên 。 亦diệc 能năng 長trường/trưởng 進tiến 如như 此thử 。 足túc 見kiến 憂ưu 患hoạn 困khốn 阨# 。 皆giai 助trợ 道đạo 具cụ 耳nhĩ 。 座tòa 下hạ 瘴chướng 鄉hương 得đắc 此thử 良lương 友hữu 。 蓋cái 天thiên 緣duyên 也dã 。 楞lăng 伽già 新tân 疏sớ/sơ 因nhân 緣duyên 。 皆giai 從tùng 無vô 相tướng 心tâm 中trung 。 變biến 現hiện 功công 德đức 。 今kim 仗trượng 加gia 被bị 。 業nghiệp 已dĩ 苟cẩu 完hoàn 。 先tiên 致trí 一nhất 部bộ 求cầu 正chánh 。 諒# 靜tĩnh 裏lý 遊du 目mục 。 不bất 無vô 漏lậu 逗đậu 。 萬vạn 乞khất 指chỉ 摘trích 金kim 篦bề 。 更cánh 為vi 一nhất 大đại 法Pháp 施thí 也dã 。 聞văn 門môn 下hạ 諸chư 生sanh 日nhật 益ích 進tiến 。 我ngã 聞văn 如Như 來Lai 。 不bất 捨xả 一nhất 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 大đại 悲bi 為vi 首thủ 。 惟duy 瘴chướng 鄉hương 正chánh 座tòa 下hạ 悲bi 願nguyện 地địa 。 冀ký 無vô 倦quyện 津tân 梁lương 。 為vi 斯tư 道đạo 幸hạnh 。

與dữ 邢# 梅mai 陽dương 孝hiếu 廉liêm

江giang 州châu 為vi 匡khuông 山sơn 諸chư 祖tổ 近cận 寺tự 檀đàn 越việt 地địa 。 般Bát 若Nhã 種chủng 子tử 。 於ư 此thử 偏thiên 多đa 。 或hoặc 焦tiêu 之chi 者giả 眾chúng 。 獨độc 足túc 下hạ 抽trừu 芽nha 發phát 榦# 。 敷phu 華hoa 秀tú 實thật 傑kiệt 出xuất 前tiền 輩bối 。 此thử 非phi 願nguyện 力lực 之chi 深thâm 。 亦diệc 不bất 能năng 固cố 蔕# 如như 此thử 也dã 。 達đạt 師sư 往vãng 來lai 層tằng 雲vân 五ngũ 老lão 之chi 閒gian/nhàn 。 非phi 足túc 下hạ 同đồng 遊du 。 山sơn 靈linh 何hà 以dĩ 生sanh 色sắc 。 貧bần 道đạo 嚮hướng 慕mộ 久cửu 矣hĩ 。 恨hận 無vô 緣duyên 一nhất 把bả 臂tý 耳nhĩ 。

與dữ 瞿cù 洞đỗng 觀quán

中trung 甫phủ 文văn 卿khanh 二nhị 友hữu 入nhập 京kinh 。 妙diệu 師sư 已dĩ 至chí 。 法Pháp 喜hỷ 遊du 泳# 。 諒# 不bất 索sách 寞mịch 。 念niệm 茲tư 末Mạt 法Pháp 。 二nhị 諦đế 無vô 人nhân 。 惟duy 公công 現hiện 宰tể 官quan 身thân 。 主chủ 盟minh 斯tư 道đạo 。 可khả 謂vị 法Pháp 施thí 無vô 窮cùng 。 願nguyện 以dĩ 無vô 限hạn 大đại 悲bi 。 度độ 諸chư 未vị 度độ 。 令linh 其kỳ 見kiến 聞văn 獲hoạch 益ích 。 下hạ 智trí 種chủng 於ư 今kim 生sanh 。 證chứng 菩Bồ 提Đề 於ư 後hậu 世thế 。 是thị 時thời 回hồi 視thị 昔tích 因nhân 。 未vị 必tất 不bất 自tự 今kim 日nhật 始thỉ 也dã 。 前tiền 所sở 見kiến 諸chư 公công 。 皆giai 信tín 心tâm 真chân 切thiết 者giả 。 願nguyện 公công 時thời 以dĩ 法pháp 水thủy 。 溉cái 灌quán 靈linh 苗miêu 。 不bất 負phụ 其kỳ 夙túc 種chủng 耳nhĩ 。 是thị 須tu 以dĩ 幻huyễn 網võng 三tam 昧muội 。 普phổ 入nhập 其kỳ 身thân 。 以dĩ 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 善thiện 巧xảo 回hồi 轉chuyển 。 是thị 則tắc 非phi 公công 其kỳ 誰thùy 哉tai 。 鄙bỉ 人nhân 深thâm 知tri 滅diệt 裂liệt 。 有hữu 濫lạm 袈ca 裟sa 。 然nhiên 切thiết 不bất 敢cảm 增tăng 慢mạn 。 所sở 幸hạnh 辱nhục 在tại 心tâm 知tri 。 真chân 期kỳ 不bất 二nhị 。 慶khánh 慰úy 何hà 言ngôn 。 歸quy 來lai 諸chư 念niệm 皆giai 灰hôi 。 一nhất 心tâm 無vô 寄ký 。 日nhật 沈trầm 枯khô 寂tịch 。 臨lâm 別biệt 數số 語ngữ 。 實thật 自tự 圖đồ 之chi 。

時thời 方phương 火hỏa 宅trạch 燒thiêu 然nhiên 。 五ngũ 熱nhiệt 正chánh 燃nhiên 。 願nguyện 公công 為vi 道đạo 自tự 攝nhiếp 。 無vô 疲bì 津tân 濟tế 。 是thị 所sở 至chí 望vọng 。

又hựu

承thừa 慈từ 眼nhãn 相tương 視thị 。 供cung 以dĩ 五ngũ 燈đăng 會hội 元nguyên 。 即tức 公công 惠huệ 我ngã 三tam 昧muội 也dã 。 山sơn 僧Tăng 時thời 時thời 參tham 請thỉnh 。 深thâm 愧quý 鈍độn 根căn 下hạ 劣liệt 。 不bất 能năng 親thân 見kiến 古cổ 人nhân 。 然nhiên 亦diệc 略lược 領lãnh 剗sản 除trừ 。 知tri 見kiến 邊biên 事sự 。 恨hận 不bất 㘞# 地địa 一nhất 聲thanh 。 以dĩ 為vi 慶khánh 快khoái 生sanh 平bình 耳nhĩ 。 從tùng 此thử 拈niêm 轉chuyển 話thoại 頭đầu 。 他tha 日nhật 或hoặc 當đương 有hữu 報báo 知tri 己kỷ 。 豈khởi 敢cảm 有hữu 忘vong 因Nhân 地Địa 耶da 。 惟duy 公công 塵trần 塵trần 按án 指chỉ 。 海hải 印ấn 發phát 光quang 。 遇ngộ 物vật 舉cử 揚dương 。 無vô 非phi 佛Phật 事sự 。 但đãn 不bất 知tri 新tân 發phát 意ý 中trung 。 亦diệc 有hữu 堪kham 能năng 大đại 事sự 者giả 否phủ/bĩ 。 願nguyện 公công 不bất 違vi 本bổn 誓thệ 。 隨tùy 宜nghi 調điều 伏phục 。 令linh 種chủng 金kim 剛cang 種chủng 子tử 耳nhĩ 。 每mỗi 想tưởng 威uy 音âm 餘dư 賚lãi 。 智trí 勝thắng 遺di 塵trần 。 偶ngẫu 遇ngộ 靈linh 山sơn 一nhất 會hội 。 意ý 非phi 此thử 類loại 。 則tắc 如Như 來Lai 出xuất 世thế 。 誰thùy 為vi 當đương 機cơ 。 然nhiên 後hậu 之chi 視thị 今kim 。 亦diệc 猶do 今kim 之chi 視thị 昔tích 也dã 。 尊tôn 慈từ 以dĩ 為vi 何hà 如như 。 嘗thường 來lai 多đa 寶bảo 。 問vấn 訊tấn 世Thế 尊Tôn 。 無vô 多đa 憍kiêu 慢mạn 嫉tật 妒đố 眾chúng 生sanh 否phủ/bĩ 。 是thị 當đương 以dĩ 此thử 訊tấn 足túc 下hạ 。 願nguyện 時thời 時thời 為vi 道đạo 珍trân 護hộ 。

又hựu

龍long 華hoa 一nhất 別biệt 。 直trực 至chí 而nhi 今kim 。 回hồi 視thị 世thế 間gian 。 真chân 同đồng 夢mộng 事sự 。 思tư 晤# 語ngữ 印ấn 心tâm 。 如như 初sơ 會hội 者giả 。 豈khởi 能năng 再tái 得đắc 。 惟duy 居cư 士sĩ 利lợi 生sanh 之chi 願nguyện 日nhật 廣quảng 。 入nhập 理lý 之chi 門môn 益ích 深thâm 。 福phước 慧tuệ 兩lưỡng 足túc 。 自tự 他tha 俱câu 利lợi 之chi 行hành 。 直trực 進tiến 乎hồ 金kim 剛cang 心tâm 地địa 矣hĩ 。 山sơn 野dã 為vi 業nghiệp 風phong 飄phiêu 鼓cổ 。 一nhất 至chí 於ư 此thử 。 且thả 幸hạnh 如Như 幻Huyễn 三Tam 昧Muội 。 拔bạt 理lý 障chướng 之chi 坑khanh 。 此thử 荷hà 諸chư 佛Phật 神thần 力lực 。 為vi 之chi 勸khuyến 橋kiều 。 想tưởng 居cư 士sĩ 知tri 我ngã 者giả 。 必tất 大đại 為vi 之chi 慶khánh 快khoái 矣hĩ 。 丙bính 申thân 冬đông 被bị 放phóng 。 荷hà 策sách 南nam 來lai 時thời 。 於ư 都đô 門môn 別biệt 天thiên 池trì 居cư 士sĩ 。 前tiền 擬nghĩ 取thủ 道đạo 黃hoàng 岡# 。 入nhập 維duy 摩ma 之chi 室thất 。 不bất 意ý 路lộ 頭đầu 緣duyên 差sai 。 竟cánh 過quá 南nam 康khang 。 自tự 入nhập 瘴chướng 鄉hương 。 仗trượng 慈từ 被bị 。 頗phả 能năng 以dĩ 氷băng 雪tuyết 心tâm 腸tràng 。 飲ẩm 嵐lam 癘lệ 之chi 氣khí 。 比tỉ 及cập 三tam 年niên 。 可khả 免miễn 四tứ 大đại 增tăng 損tổn 耳nhĩ 。 曾tằng 憶ức 與dữ 居cư 士sĩ 夜dạ 談đàm 三tam 教giáo 之chi 宗tông 。 以dĩ 唯duy 識thức 證chứng 二nhị 氏thị 之chi 旨chỉ 。 辱nhục 心tâm 印ấn 相tương/tướng 可khả 是thị 時thời 還hoàn 海hải 上thượng 。 偶ngẫu 筆bút 之chi 成thành 書thư 。 曰viết 觀quán 老lão 莊trang 影ảnh 響hưởng 論luận 。 今kim 始thỉ 菑# 木mộc 。 楊dương 少thiểu 宰tể 稱xưng 千thiên 古cổ 定định 論luận 。 楞lăng 伽già 每mỗi 慨khái 讀đọc 不bất 能năng 句cú 。 鼻tị 祖tổ 指chỉ 此thử 為vi 心tâm 印ấn 。 而nhi 宗tông 教giáo 兩lưỡng 途đồ 。 竟cánh 為vi 眥tí 讎thù 。 山sơn 野dã 頃khoảnh 荷hà 。 聖thánh 恩ân 。 賜tứ 以dĩ 空không 閒gian/nhàn 之chi 地địa 。 深thâm 悲bi 無vô 以dĩ 贖thục 壞hoại 法pháp 之chi 愆khiên 。 荷hà 戈qua 之chi 暇hạ 。 力lực 究cứu 此thử 經Kinh 。 凡phàm 一nhất 言ngôn 有hữu 得đắc 。 遂toại 筆bút 以dĩ 記ký 之chi 。 不bất 覺giác 終chung 軸trục 。 謹cẩn 併tinh 前tiền 論luận 。 持trì 請thỉnh 法Pháp 眼nhãn 決quyết 擇trạch 。 儻thảng 其kỳ 不bất 謬mậu 。 則tắc 山sơn 野dã 不bất 獨độc 不bất 虗hư 此thử 行hành 。 實thật 以dĩ 不bất 虗hư 此thử 生sanh 矣hĩ 。 顧cố 此thử 乃nãi 文văn 言ngôn 之chi 末mạt 。 不bất 足túc 以dĩ 發phát 當đương 人nhân 之chi 性tánh 源nguyên 。 若nhược 夫phu 於ư 佛Phật 祖tổ 建kiến 立lập 門môn 頭đầu 。 曲khúc 唱xướng 傍bàng 通thông 。 聊liêu 可khả 以dĩ 引dẫn 一nhất 綫tuyến 耳nhĩ 。

憨# 山Sơn 老Lão 人Nhân 夢Mộng 遊Du 集Tập 卷quyển 第đệ 十thập 六lục