Lăng Già Kinh Thông Nghĩa – Quyển 0002

楞Lăng 伽Già 經Kinh 通Thông 義Nghĩa
Quyển 0002
宋Tống 善Thiện 月Nguyệt 述Thuật

楞Lăng 伽Già 阿A 跋Bạt 多Đa 羅La 寶Bảo 經Kinh 通Thông 義Nghĩa 卷quyển 第đệ 二nhị

一Nhất 切Thiết 佛Phật 語Ngữ 心Tâm 品Phẩm 第đệ 一nhất 之chi 一nhất (# 餘dư )#

復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 有hữu 五ngũ 無vô 間gián 種chủng 性tánh 云vân 何hà 為vi 五ngũ 。 謂vị 聲Thanh 聞Văn 乘Thừa 。 無vô 間gian 種chủng 性tánh 緣Duyên 覺Giác 乘thừa 無vô 間gian 種chủng 性tánh 如Như 來Lai 乘thừa 無vô 間gian 種chủng 性tánh 不bất 定định 種chủng 性tánh 各các 別biệt 種chủng 性tánh 云vân 何hà 知tri 聲Thanh 聞Văn 乘thừa 無vô 間gian 種chủng 性tánh 若nhược 聞văn 說thuyết 得đắc 陰ấm 界giới 入nhập 自tự 共cộng 相tương 斷đoạn 知tri 時thời 舉cử 身thân 毛mao 孔khổng 。 熈# 怡di 欣hân 悅duyệt 及cập 樂nhạo/nhạc/lạc 脩tu 相tương/tướng 智trí 不bất 脩tu 緣duyên 起khởi 發phát 悟ngộ 之chi 相tướng 是thị 名danh 聲Thanh 聞Văn 乘Thừa 。 無vô 間gian 種chủng 性tánh 聲Thanh 聞Văn 無vô 間gian 見kiến 第đệ 八bát 地địa 起khởi 煩phiền 惱não 斷đoạn 習tập 煩phiền 惱não 不bất 斷đoạn 不bất 度độ 不bất 思tư 議nghị 變biến 易dị 死tử 。 度độ 分phân 段đoạn 死tử 正chánh 師sư 子tử 吼hống 。 我ngã 生sanh 已dĩ 盡tận 。 梵Phạm 行hạnh 已dĩ 立lập 。 不bất 受thọ 後hậu 有hữu 。 如như 實thật 知tri 脩tu 習tập 人nhân 無vô 我ngã 乃nãi 至chí 得đắc 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 覺giác 大đại 慧tuệ 各các 別biệt 無vô 間gian 者giả 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 。 壽thọ 命mạng 長trưởng 養dưỡng 士sĩ 夫phu 彼bỉ 諸chư 眾chúng 生sanh 。 作tác 如như 是thị 覺giác 求cầu 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 復phục 有hữu 異dị 外ngoại 道đạo 說thuyết 悉tất 由do 作tác 者giả 見kiến 一nhất 切thiết 性tánh 已dĩ 言ngôn 此thử 是thị 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 作tác 如như 是thị 覺giác 法pháp 無vô 我ngã 見kiến 非phi 分phần/phân 彼bỉ 無vô 解giải 脫thoát 。 大đại 慧tuệ 此thử 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 乘thừa 無vô 間gian 外ngoại 道đạo 種chủng 性tánh 。 不bất 出xuất 出xuất 覺giác 為vi 轉chuyển 彼bỉ 惡ác 見kiến 故cố 應ưng 當đương 脩tu 學học 。

凡phàm 言ngôn 種chủng 性tánh 差sai 別biệt 。 者giả 其kỳ 初sơ 本bổn 一nhất 由do 種chủng 習tập 異dị 而nhi 有hữu 內nội 外ngoại 大đại 小tiểu 。 定định 及cập 不bất 定định 此thử 經Kinh 所sở 以dĩ 明minh 種chủng 性tánh 有hữu 五ngũ 通thông 標tiêu 無vô 間gian 而nhi 三tam 名danh 之chi 謂vị 其kỳ 種chủng 性tánh 純thuần 一nhất 無vô 間gian 雜tạp 故cố 餘dư 則tắc 不bất 定định 也dã 云vân 何hà 知tri 聲Thanh 聞Văn 下hạ 徵trưng 釋thích 也dã 若nhược 聞văn 說thuyết 得đắc 陰ấm 界giới 入nhập 自tự 共cộng 相tương 斷đoạn 知tri 時thời 者giả 謂vị 聲Thanh 聞Văn 以dĩ 厭yếm 苦khổ 心tâm 聞văn 於ư 苦Khổ 諦Đế 推thôi 果quả 由do 因nhân 斷đoạn 集tập 知tri 苦khổ 正chánh 爾nhĩ 之chi 時thời 適thích 彼bỉ 願nguyện 故cố 舉cử 身thân 怡di 悅duyệt 及cập 樂nhạo/nhạc/lạc 脩tu 相tương/tướng 智trí 即tức 樂nhạo/nhạc/lạc 滅diệt 脩tu 道Đạo 也dã 對đối 彼bỉ 緣Duyên 覺Giác 觀quán 因nhân 緣duyên 觀quán 發phát 悟ngộ 無vô 生sanh 則tắc 四Tứ 諦Đế 者giả 特đặc 相tương/tướng 智trí 爾nhĩ 文văn 已dĩ 通thông 結kết 聲Thanh 聞Văn 而nhi 次thứ 分phần/phân 二nhị 種chủng 曰viết 無vô 間gian 種chủng 性tánh 等đẳng 見kiến 第đệ 八bát 地địa 從tùng 後hậu 言ngôn 也dã 或hoặc 可khả 約ước 通thông 三tam 乘thừa 說thuyết 以dĩ 性tánh 地địa 無vô 間gian 三tam 昧muội 入nhập 八bát 人nhân 地địa 亦diệc 曰viết 第đệ 八bát 地địa 如như 般Bát 若Nhã 所sở 指chỉ (# 八bát 人nhân 地địa 名danh 相tướng 如như 別biệt 釋thích )# 乃nãi 斷đoạn 見kiến 之chi 始thỉ 言ngôn 起khởi 煩phiền 惱não 斷đoạn 者giả 謂vị 現hiện 起khởi 見kiến 思tư 煩phiền 惱não 斷đoạn 也dã 習tập 煩phiền 惱não 不bất 斷đoạn 者giả 約ước 大đại 判phán 也dã 正chánh 師sư 子tử 吼hống 。 者giả 當đương 分phần/phân 說thuyết 也dã 謂vị 至chí 八bát 地địa 時thời 自tự 見kiến 如như 是thị 。 以dĩ 無vô 畏úy 說thuyết 言ngôn 我ngã 生sanh 已dĩ 盡tận 。 義nghĩa 該cai 苦khổ 集tập 二nhị 諦đế 梵Phạm 行hạnh 已dĩ 立lập 。 不bất 受thọ 後hậu 有hữu 。 即tức 道đạo 滅diệt 二nhị 諦đế 皆giai 實thật 不bất 虗hư 故cố 曰viết 如như 實thật 知tri 脩tu 習tập 人nhân 無vô 我ngã 乃nãi 至chí 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。 覺giác 言ngôn 其kỳ 始thỉ 終chung 也dã 各các 別biệt 無vô 間gian 者giả 此thử 以dĩ 不bất 異dị 外ngoại 道đạo 而nhi 言ngôn 無vô 間gian 故cố 列liệt 在tại 其kỳ 後hậu 今kim 擢trạc 於ư 此thử 以dĩ 類loại 同đồng 言ngôn 也dã 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 。 等đẳng 具cụ 該cai 十thập 六lục 略lược 唯duy 我ngã 人nhân 知tri 見kiến 實thật 生sanh 死tử 根căn 本bổn 。 而nhi 彼bỉ 外ngoại 道đạo 反phản 執chấp 是thị 覺giác 以dĩ 求cầu 涅Niết 槃Bàn 復phục 有hữu 計kế 一nhất 切thiết 法pháp 悉tất 由do 作tác 者giả 亦diệc 我ngã 見kiến 之chi 一nhất 故cố 見kiến 作tác 者giả 是thị 見kiến 一nhất 切thiết 性tánh 以dĩ 是thị 為vi 涅Niết 槃Bàn 然nhiên 以dĩ 求cầu 涅Niết 槃Bàn 之chi 心tâm 與dữ 之chi 亦diệc 同đồng 聲Thanh 聞Văn 以dĩ 於ư 法pháp 無vô 我ngã 解giải 脫thoát 非phi 分phần/phân 奪đoạt 之chi 實thật 則tắc 外ngoại 道đạo 故cố 曰viết 無vô 間gian 外ngoại 道đạo 種chủng 性tánh 。 所sở 謂vị 附phụ 佛Phật 法Pháp 外ngoại 道đạo 也dã 雖tuy 欲dục 出xuất 離ly 實thật 不bất 能năng 動động 出xuất 三tam 界giới 故cố 。 曰viết 不bất 出xuất 出xuất 覺giác 與dữ 夫phu 度độ 分phần 段đoạn 死tử 者giả 。 異dị 矣hĩ 此thử 本bổn 聲Thanh 聞Văn 外ngoại 道đạo 而nhi 亦diệc 勸khuyến 學học 者giả 為vi 轉chuyển 彼bỉ 惡ác 見kiến 故cố 先tiên 同đồng 後hậu 異dị 化hóa 道đạo 則tắc 然nhiên 如như 佛Phật 因Nhân 地Địa 亦diệc 學học 二nhị 仙tiên 是thị 也dã 以dĩ 劣liệt 況huống 勝thắng 於ư 餘dư 勸khuyến 學học 則tắc 略lược 之chi 也dã (# 一nhất )# 。

大đại 慧tuệ 緣Duyên 覺Giác 乘thừa 無vô 間gian 種chủng 性tánh 者giả 若nhược 聞văn 說thuyết 各các 別biệt 緣duyên 無vô 間gian 舉cử 身thân 毛mao 豎thụ 悲bi 泣khấp 流lưu 淚lệ 。 不bất 相tương 近cận 緣duyên 所sở 有hữu 不bất 著trước 種chủng 種chủng 自tự 身thân 種chủng 種chủng 神thần 通thông 。 若nhược 離ly 若nhược 合hợp 種chủng 種chủng 變biến 化hóa 。 聞văn 說thuyết 是thị 時thời 。 其kỳ 心tâm 隨tùy 入nhập 若nhược 知tri 彼bỉ 緣Duyên 覺Giác 乘thừa 無vô 間gian 種chủng 性tánh 已dĩ 隨tùy 順thuận 為vi 說thuyết 緣Duyên 覺Giác 。 之chi 乘thừa 是thị 名danh 緣Duyên 覺Giác 。 乘thừa 無vô 間gian 種chủng 性tánh 相tương/tướng 大đại 慧tuệ 彼bỉ 如Như 來Lai 乘thừa 無vô 間gian 種chủng 性tánh 有hữu 四tứ 種chủng 謂vị 自tự 性tánh 法pháp 無vô 間gian 種chủng 性tánh 離ly 自tự 性tánh 法pháp 無vô 間gian 種chủng 性tánh 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 無vô 間gian 種chủng 性tánh 外ngoại 剎sát 殊thù 勝thắng 無vô 間gian 種chủng 性tánh 大đại 慧tuệ 若nhược 聞văn 此thử 四tứ 事sự 一nhất 一nhất 說thuyết 時thời 及cập 說thuyết 自tự 心tâm 現hiện 身thân 財tài 建kiến 立lập 不bất 思tư 議nghị 境cảnh 界giới 時thời 心tâm 不bất 驚kinh 怖bố 。 者giả 是thị 名danh 如Như 來Lai 。 乘thừa 無vô 間gian 種chủng 性tánh 相tương/tướng 大đại 慧tuệ 不bất 定định 種chủng 性tánh 者giả 謂vị 說thuyết 彼bỉ 三tam 種chủng 時thời 隨tùy 說thuyết 而nhi 入nhập 隨tùy 彼bỉ 而nhi 成thành 。

緣Duyên 覺Giác 種chủng 性tánh 言ngôn 各các 別biệt 緣duyên 無vô 間gian 者giả 即tức 彼bỉ 聞văn 觀quán 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 三tam 道đạo 等đẳng 別biệt 而nhi 悟ngộ 無vô 生sanh 亦diệc 適thích 願nguyện 故cố 悲bi 感cảm 交giao 集tập 與dữ 前tiền 悲bi 喜hỷ 異dị 者giả 凡phàm 感cảm 之chi 極cực 悲bi 深thâm 於ư 喜hỷ 故cố 於ư 緣Duyên 覺Giác 言ngôn 之chi 而nhi 樂nhạo 獨độc 善thiện 寂tịch 。 脩tu 遠viễn 離ly 行hành 故cố 曰viết 不bất 相tương 近cận 緣duyên 言ngôn 其kỳ 根căn 性tánh 則tắc 有hữu 麟lân 喻dụ 部bộ 行hành 說thuyết 法Pháp 神thần 通thông 。 等đẳng 別biệt 今kim 從tùng 得đắc 通thông 者giả 說thuyết 故cố 曰viết 種chủng 種chủng 自tự 身thân 等đẳng 若nhược 離ly 若nhược 合hợp 即tức 彼bỉ 身thân 通thông 變biến 現hiện 不bất 一nhất 故cố 也dã 其kỳ 心tâm 隨tùy 入nhập 者giả 此thử 以dĩ 投đầu 機cơ 為vi 入nhập 亦diệc 兼kiêm 於ư 證chứng 也dã 知tri 而nhi 為vi 說thuyết 則tắc 又hựu 據cứ 說thuyết 法Pháp 者giả 言ngôn 之chi 文văn 見kiến 此thử 中trung 實thật 通thông 餘dư 四tứ 彼bỉ 如Như 來Lai 乘thừa 無vô 間gian 種chủng 性tánh 有hữu 四tứ 種chủng 者giả 。 不bất 出xuất 脩tu 性tánh 境cảnh 智trí 依y 正chánh 之chi 別biệt 以dĩ 此thử 四tứ 法Pháp 。 能năng 成thành 機cơ 緣duyên 佛Phật 乘thừa 種chủng 性tánh 故cố 也dã 謂vị 自tự 性tánh 法pháp 則tắc 如Như 來Lai 藏tạng 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 此thử 性tánh 德đức 也dã 離ly 自tự 性tánh 法pháp 或hoặc 作tác 自tự 相tương/tướng 法pháp 謂vị 其kỳ 性tánh 相tướng 俱câu 離ly 今kim 兩lưỡng 存tồn 之chi 性tánh 雖tuy 本bổn 離ly 離ly 實thật 約ước 修tu 即tức 修tu 德đức 也dã 合hợp 前tiền 性tánh 德đức 皆giai 所sở 契khế 境cảnh 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 則tắc 契khế 境cảnh 之chi 智trí 也dã 境cảnh 智trí 冥minh 契khế 能năng 感cảm 依y 正chánh 剎sát 塵trần 皆giai 不bất 思tư 議nghị 。 是thị 為vi 外ngoại 剎sát 殊thù 勝thắng 若nhược 聞văn 下hạ 正chánh 結kết 成thành 也dã 謂vị 若nhược 聞văn 是thị 四tứ 法pháp 則tắc 知tri 佛Phật 法Pháp 玅# 及cập 說thuyết 自tự 心tâm 現hiện 身thân 財tài 建kiến 立lập 皆giai 不bất 思tư 議nghị 。 即tức 心tâm 及cập 眾chúng 生sanh 法pháp 玅# 如như 是thị 解giải 了liễu 則tắc 圓viên 機cơ 斯tư 立lập 故cố 心tâm 不bất 驚kinh 怖bố 。 也dã 苟cẩu 非phi 其kỳ 人nhân 便tiện 須tu 退thoái 屈khuất 豈khởi 能năng 聞văn 深thâm 不bất 怖bố 聞văn 廣quảng 不bất 疑nghi 聞văn 非phi 深thâm 非phi 廣quảng 意ý 而nhi 有hữu 勇dũng 。 哉tai 不bất 言ngôn 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 即tức 佛Phật 之chi 種chủng 性tánh 因nhân 果quả 異dị 爾nhĩ 無vô 別biệt 有hữu 也dã 不bất 定định 種chủng 性tánh 雖tuy 不bất 定định 三tam 而nhi 卒thốt 歸quy 於ư 三tam 故cố 曰viết 說thuyết 彼bỉ 三tam 種chủng 時thời 隨tùy 說thuyết 而nhi 入nhập 等đẳng 是thị 亦diệc 以dĩ 投đầu 機cơ 為vi 入nhập 而nhi 終chung 得đắc 成thành 就tựu 也dã 言ngôn 三tam 種chủng 者giả 或hoặc 言ngôn 除trừ 佛Phật 種chủng 性tánh 今kim 謂vị 不bất 定định 對đối 定định 則tắc 合hợp 各các 別biệt 以dĩ 屬thuộc 聲Thanh 聞Văn 對đối 彼bỉ 成thành 三tam 若nhược 必tất 除trừ 佛Phật 豈khởi 成thành 不bất 定định 乎hồ 但đãn 不bất 同đồng 元nguyên 自tự 有hữu 性tánh 成thành 不bất 定định 爾nhĩ (# 二nhị )# 。

大đại 慧tuệ 此thử 是thị 初sơ 治trị 地địa 者giả 謂vị 種chủng 性tánh 建kiến 立lập 為vi 超siêu 入nhập 無vô 所sở 有hữu 。 地địa 故cố 作tác 是thị 建kiến 立lập 彼bỉ 自tự 覺giác 藏tạng 者giả 自tự 煩phiền 惱não 習tập 淨tịnh 見kiến 法pháp 無vô 我ngã 得đắc 三tam 昧muội 樂lạc 。 住trụ 聲Thanh 聞Văn 當đương 得đắc 如Như 來Lai 。 最tối 勝thắng 之chi 身thân 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

須tu 陀đà 槃bàn 那na 果quả 往vãng 來lai 及cập 不bất 還hoàn 逮đãi 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。 是thị 等đẳng 心tâm 惑hoặc 亂loạn 三tam 乘thừa 與dữ 一Nhất 乘Thừa 非phi 乘thừa 我ngã 所sở 說thuyết 愚ngu 夫phu 少thiểu 智trí 慧tuệ 諸chư 聖thánh 遠viễn 離ly 寂tịch 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 法Pháp 。 門môn 遠viễn 離ly 於ư 二nhị 教giáo 住trụ 於ư 無vô 所sở 有hữu 。 何hà 建kiến 立lập 三tam 乘thừa 。 諸chư 禪thiền 無vô 量lượng 等đẳng 。 無vô 色sắc 三Tam 摩Ma 提Đề 受thọ 想tưởng 悉tất 寂tịch 滅diệt 亦diệc 無vô 有hữu 心tâm 量lượng 。

此thử 雙song 結kết 上thượng 定định 不bất 定định 性tánh 。 為vi 二nhị 種chủng 根căn 性tánh 而nhi 立lập 初sơ 治trị 地địa 者giả 謂vị 若nhược 發phát 起khởi 初sơ 心tâm 修tu 治trị 地địa 業nghiệp 則tắc 為vi 說thuyết 上thượng 定định 種chủng 性tánh 建kiến 立lập 俾tỉ 隨tùy 根căn 修tu 入nhập 為vi 超siêu 入nhập 無vô 所sở 有hữu 。 地địa 者giả 則tắc 作tác 是thị 不bất 定định 種chủng 性tánh 建kiến 立lập 此thử 雖tuy 不bất 定định 高cao 下hạ 意ý 則tắc 從tùng 極cực 故cố 言ngôn 無vô 所sở 有hữu 。 地địa 大đại 品phẩm 所sở 謂vị 初sơ 阿a 後hậu 茶trà 過quá 茶trà 無vô 字tự 可khả 說thuyết 之chi 義nghĩa 即tức 如Như 來Lai 地địa 也dã 彼bỉ 自tự 覺giác 藏tạng 者giả 通thông 謂vị 諸chư 種chủng 性tánh 各các 有hữu 自tự 證chứng 法pháp 雖tuy 隨tùy 證chứng 淺thiển 深thâm 其kỳ 為vi 自tự 證chứng 覺giác 藏tạng 之chi 言ngôn 一nhất 也dã 故cố 曰viết 自tự 煩phiền 惱não 習tập 淨tịnh 等đẳng 自tự 謂vị 始thỉ 自tự 聲Thanh 聞Văn 種chủng 性tánh 。 以dĩ 煩phiền 惱não 習tập 淨tịnh 見kiến 法pháp 無vô 我ngã 得đắc 三tam 昧muội 樂lạc 。 住trụ 聲Thanh 聞Văn 乃nãi 至chí 佛Phật 乘thừa 種chủng 性tánh 則tắc 曰viết 當đương 得đắc 如Như 來Lai 。 最tối 勝thắng 之chi 身thân 皆giai 所sở 謂vị 自tự 覺giác 聖thánh 所sở 證chứng 境cảnh 界giới 也dã 或hoặc 據cứ 此thử 文văn 以dĩ 為vi 聲Thanh 聞Văn 當đương 得đắc 如Như 來Lai 。 最tối 勝thắng 身thân 謂vị 之chi 授thọ 聲Thanh 聞Văn 記ký 者giả 多đa 少thiểu 誤ngộ 哉tai 偈kệ 言ngôn 須tu 陀đà 槃bàn 那na 果quả 等đẳng 頌tụng 上thượng 聲Thanh 聞Văn 種chủng 性tánh 。 即tức 預dự 流lưu 等đẳng 四Tứ 果Quả 華hoa 梵Phạm 互hỗ 出xuất 其kỳ 名danh 惑hoặc 亂loạn 者giả 謂vị 聲Thanh 聞Văn 小tiểu 果quả 惑hoặc 於ư 生sanh 死tử 而nhi 以dĩ 空không 亂loạn 意ý 蓋cái 大đại 教giáo 貶biếm 斥xích 之chi 言ngôn 三tam 乘thừa 等đẳng 者giả 兼kiêm 非phi 乘thừa 各các 別biệt 種chủng 性tánh 則tắc 五ngũ 性tánh 義nghĩa 足túc 也dã 凡phàm 夫phu 少thiểu 智trí 慧tuệ 下hạ 別biệt 頌tụng 遣khiển 立lập 惟duy 其kỳ 凡phàm 愚ngu 少thiểu 智trí 故cố 設thiết 三tam 乘thừa 以dĩ 引dẫn 接tiếp 之chi 於ư 是thị 有hữu 上thượng 種chủng 性tánh 建kiến 立lập 而nhi 諸chư 聖thánh 以dĩ 遠viễn 離ly 寂tịch 滅diệt 故cố 說thuyết 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 門môn 以dĩ 究cứu 極cực 之chi 於ư 是thị 有hữu 非phi 建kiến 立lập 之chi 說thuyết 故cố 曰viết 何hà 建kiến 立lập 三tam 乘thừa 。 不bất 立lập 三tam 乘thừa 則tắc 五ngũ 性tánh 亦diệc 遣khiển 遠viễn 離ly 二nhị 教giáo 者giả 謂vị 三tam 乘thừa 一Nhất 乘Thừa 皆giai 離ly 則tắc 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 空không 。 而nhi 已dĩ 唐đường 譯dịch 曰viết 二nhị 取thủ 亦diệc 謂vị 是thị 也dã 諸chư 禪thiền 無vô 量lượng 等đẳng 。 況huống 釋thích 也dã 意ý 以dĩ 世thế 間gian 至chí 滅diệt 想tưởng 定định 尚thượng 心tâm 量lượng 都đô 盡tận 況huống 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 尚thượng 何hà 建kiến 立lập 三tam 乘thừa 。 之chi 有hữu 然nhiên 則tắc 長trường/trưởng 行hành 本bổn 立lập 五ngũ 性tánh 頌tụng 何hà 頓đốn 亡vong 邪tà 是thị 亦diệc 凡phàm 聖thánh 因nhân 果quả 自tự 漸tiệm 至chí 極cực 法pháp 爾nhĩ 然nhiên 也dã (# 三tam )# 。

○# 右hữu 第đệ 十thập 五ngũ 章chương 。

大đại 慧tuệ 彼bỉ 一nhất 闡xiển 提đề 非phi 一nhất 闡xiển 提đề 世Thế 間Gian 解Giải 脫thoát 誰thùy 轉chuyển 大đại 慧tuệ 一nhất 闡xiển 提đề 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 者giả 捨xả 一nhất 切thiết 善thiện 根căn 。 及cập 於ư 無vô 始thỉ 眾chúng 生sanh 發phát 願nguyện 云vân 何hà 捨xả 一nhất 切thiết 善thiện 根căn 。 謂vị 謗báng 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 。 及cập 作tác 惡ác 言ngôn 此thử 非phi 隨tùy 順thuận 修tu 多đa 羅la 毗Tỳ 尼Ni 解giải 脫thoát 之chi 說thuyết 捨xả 一nhất 切thiết 善thiện 根căn 。 故cố 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 二nhị 者giả 菩Bồ 薩Tát 本bổn 自tự 願nguyện 方phương 便tiện 故cố 非phi 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 大đại 慧tuệ 彼bỉ 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 名danh 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 法pháp 相tướng 此thử 亦diệc 到đáo 一nhất 闡xiển 提đề 趣thú 大đại 慧tuệ 白bạch 佛Phật 言ngôn 世Thế 尊Tôn 。 此thử 中trung 云vân 何hà 。 畢tất 竟cánh 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 佛Phật 告cáo 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 。 一nhất 闡xiển 提đề 者giả 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 本bổn 來lai 般Bát 涅Niết 槃Bàn 已dĩ 。 畢tất 竟cánh 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 而nhi 非phi 捨xả 一nhất 切thiết 善thiện 根căn 。 一nhất 闡xiển 提đề 也dã 大đại 慧tuệ 捨xả 一nhất 切thiết 善thiện 根căn 。 一nhất 闡xiển 提đề 者giả 復phục 以dĩ 如Như 來Lai 。 神thần 力lực 故cố 或hoặc 時thời 善thiện 根căn 生sanh 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 謂vị 如Như 來Lai 不bất 捨xả 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 故cố 。 以dĩ 是thị 故cố 菩Bồ 薩Tát 。 一nhất 闡xiển 提đề 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。

夫phu 一nhất 闡xiển 提đề 言ngôn 信tín 不bất 具cụ 極cực 惡ác 人nhân 也dã 現hiện 雖tuy 極cực 惡ác 性tánh 不bất 斷đoạn 善thiện 雖tuy 曰viết 闡xiển 提đề 而nhi 未vị 始thỉ 闡xiển 提đề 也dã 此thử 因nhân 上thượng 建kiến 立lập 種chủng 性tánh 彼bỉ 既ký 出xuất 五ngũ 者giả 之chi 外ngoại 合hợp 自tự 為vi 一nhất 性tánh 如như 五ngũ 性tánh 宗tông 列liệt 無vô 性tánh 種chủng 此thử 何hà 不bất 然nhiên 。 邪tà 故cố 特đặc 發phát 之chi 曰viết 彼bỉ 一nhất 闡xiển 提đề 非phi 一nhất 闡xiển 提đề 謂vị 非phi 定định 一nhất 闡xiển 提đề 若nhược 其kỳ 定định 者giả 永vĩnh 無vô 轉chuyển 脫thoát 之chi 理lý 故cố 曰viết 世Thế 間Gian 解Giải 脫thoát 誰thùy 轉chuyển 謂vị 世thế 必tất 無vô 闡xiển 提đề 轉chuyển 惡ác 為vi 善thiện 從tùng 解giải 脫thoát 之chi 道đạo 。 者giả 則tắc 又hựu 告cáo 之chi 曰viết 一nhất 闡xiển 提đề 有hữu 二nhị 種chủng 等đẳng 謂vị 一nhất 是thị 闡xiển 提đề 行hành 極cực 惡ác 者giả 一nhất 非phi 闡xiển 提đề 而nhi 趣thú 同đồng 闡xiển 提đề 即tức 本bổn 是thị 菩Bồ 薩Tát 為vì 眾chúng 生sanh 故cố 。 不bất 取thủ 涅Niết 槃Bàn 。 其kỳ 趣thú 同đồng 也dã 非phi 彼bỉ 實thật 行hạnh 故cố 其kỳ 事sự 不bất 同đồng 。 故cố 知tri 不bất 可khả 同đồng 日nhật 而nhi 語ngữ 然nhiên 彼bỉ 實thật 行hạnh 於ư 今kim 五ngũ 性tánh 亦diệc 屬thuộc 不bất 定định 種chủng 性tánh 可khả 也dã 若nhược 亦diệc 示thị 同đồng 類loại 攝nhiếp 引dẫn 彼bỉ 實thật 行hạnh 者giả 復phục 自tự 一nhất 途đồ 非phi 今kim 所sở 列liệt 徵trưng 釋thích 中trung 言ngôn 謗báng 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 。 及cập 作tác 惡ác 言ngôn 等đẳng 則tắc 人nhân 法pháp 俱câu 謗báng 安an 有hữu 善thiện 根căn 而nhi 不bất 斷đoạn 乎hồ 故cố 曰viết 捨xả 一nhất 切thiết 善thiện 根căn 。 教giáo 門môn 所sở 謂vị 斷đoạn 脩tu 善thiện 盡tận 是thị 也dã 二nhị 者giả 本bổn 自tự 願nguyện 方phương 便tiện 即tức 向hướng 於ư 無vô 始thỉ 眾chúng 生sanh 發phát 願nguyện 者giả 是thị 標tiêu 列liệt 互hỗ 略lược 爾nhĩ 非phi 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 等đẳng 正chánh 言ngôn 菩Bồ 薩Tát 闡xiển 提đề 願nguyện 待đãi 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 滅diệt 度độ 已dĩ 而nhi 後hậu 涅Niết 槃Bàn 是thị 終chung 亦diệc 涅Niết 槃Bàn 也dã 但đãn 彼bỉ 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 而nhi 未vị 嘗thường 涅Niết 槃Bàn 與dữ 畢tất 竟cánh 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 其kỳ 理lý 一nhất 也dã 故cố 曰viết 是thị 名danh 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 法pháp 相tướng 即tức 真chân 所sở 謂vị 涅Niết 槃Bàn 。 此thử 亦diệc 到đáo 一nhất 闡xiển 提đề 趣thú 者giả 言ngôn 其kỳ 不bất 涅Niết 槃Bàn 之chi 趣thú 同đồng 也dã 於ư 是thị 復phục 徵trưng 釋thích 其kỳ 所sở 以dĩ 不bất 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 則tắc 曰viết 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 等đẳng 義nghĩa 見kiến 上thượng 解giải 然nhiên 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 非phi 終chung 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 則tắc 有hữu 時thời 而nhi 涅Niết 槃Bàn 矣hĩ 又hựu 以dĩ 闡xiển 提đề 不bất 終chung 斷đoạn 善thiện 亦diệc 有hữu 時thời 而nhi 善thiện 生sanh 矣hĩ 故cố 曰viết 或hoặc 時thời 善thiện 根căn 生sanh 等đẳng 使sử 晉tấn 世thế 得đắc 此thử 文văn 則tắc 生sanh 公công 獨độc 見kiến 不bất 為vi 擯bấn 斥xích 是thị 殆đãi 與dữ 涅Niết 槃Bàn 大đại 本bổn 文văn 異dị 而nhi 理lý 同đồng 也dã 乃nãi 知tri 菩Bồ 薩Tát 設thiết 化hóa 理lý 無vô 一nhất 向hướng 闡xiển 提đề 根căn 性tánh 時thời 有hữu 變biến 通thông 而nhi 彼bỉ 以dĩ 闡xiển 提đề 無vô 有hữu 佛Phật 性tánh 台thai 宗tông 以dĩ 為vi 不bất 斷đoạn 性tánh 善thiện 權quyền 實thật 於ư 是thị 別biệt 矣hĩ 其kỳ 於ư 今kim 文văn 得đắc 失thất 又hựu 可khả 知tri 也dã 。

○# 右hữu 第đệ 十thập 六lục 章chương 。

復phục 次thứ 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 當đương 善thiện 三tam 自tự 性tánh 云vân 何hà 三tam 自tự 性tánh 謂vị 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 緣duyên 起khởi 自tự 性tánh 成thành 自tự 性tánh 大đại 慧tuệ 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 從tùng 相tương 生sanh 大đại 慧tuệ 白bạch 佛Phật 言ngôn 世Thế 尊Tôn 。 云vân 何hà 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 從tùng 相tương 生sanh 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 緣duyên 起khởi 自tự 性tánh 事sự 相tướng 相tương/tướng 行hành 顯hiển 現hiện 事sự 相tướng 相tương/tướng 計kế 著trước 有hữu 二nhị 種chủng 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 如Như 來Lai 應Ứng 供Cúng 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 之chi 所sở 建kiến 立lập 。 謂vị 名danh 相tướng 計kế 著trước 相tương 及cập 事sự 相tướng 計kế 著trước 相tương/tướng 名danh 相tướng 計kế 著trước 相tương/tướng 者giả 謂vị 內nội 外ngoại 法pháp 計kế 著trước 事sự 相tướng 計kế 著trước 相tương/tướng 者giả 謂vị 即tức 彼bỉ 如như 是thị 內nội 外ngoại 自tự 共cộng 相tương 計kế 著trước 是thị 名danh 二nhị 種chủng 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 相tướng 若nhược 依y 若nhược 緣duyên 生sanh 是thị 名danh 緣duyên 起khởi 云vân 何hà 成thành 自tự 性tánh 謂vị 離ly 名danh 相tướng 事sự 相tướng 妄vọng 想tưởng 聖thánh 智trí 所sở 得đắc 及cập 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 趣thú 所sở 行hành 境cảnh 界giới 。 是thị 名danh 成thành 自tự 性tánh 如Như 來Lai 藏tạng 心tâm 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

名danh 相tướng 覺giác 想tưởng 自tự 性tánh 二nhị 相tương/tướng 正chánh 智trí 如như 如như 是thị 則tắc 成thành 相tương/tướng 。

大đại 慧tuệ 是thị 名danh 觀quán 察sát 五ngũ 法pháp 自tự 性tánh 相tướng 經kinh 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 趣thú 所sở 行hành 境cảnh 界giới 。 汝nhữ 等đẳng 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 應ưng 當đương 脩tu 學học 。

分phân 別biệt 自tự 性tánh 固cố 此thử 經Kinh 要yếu 領lãnh 前tiền 章chương 既ký 略lược 明minh 之chi 而nhi 未vị 盡tận 也dã 故cố 復phục 於ư 此thử 委ủy 出xuất 而nhi 會hội 釋thích 之chi 標tiêu 列liệt 文văn 先tiên 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 從tùng 正chánh 為vi 次thứ 也dã 通thông 言ngôn 自tự 性tánh 者giả 就tựu 法pháp 三tam 種chủng 各các 有hữu 自tự 性tánh 若nhược 約ước 事sự 對đối 論luận 則tắc 前tiền 二nhị 迷mê 為vi 自tự 性tánh 後hậu 一nhất 悟ngộ 為vi 自tự 性tánh 又hựu 約ước 性tánh 相tướng 即tức 則tắc 互hỗ 相tương 為vi 性tánh 若nhược 唯duy 從tùng 理lý 則tắc 三tam 皆giai 無vô 性tánh 為vi 性tánh 顯hiển 迷mê 而nhi 非phi 迷mê 悟ngộ 而nhi 非phi 悟ngộ 也dã (# 云vân 云vân )# 釋thích 中trung 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 從tùng 相tương 生sanh 者giả 正chánh 言ngôn 從tùng 緣duyên 起khởi 相tương 生sanh 也dã 相tương/tướng 復phục 為vi 二nhị 謂vị 緣duyên 起khởi 自tự 性tánh 事sự 相tướng 相tương/tướng 行hành 顯hiển 現hiện 事sự 相tướng 相tương/tướng 如như 前tiền 依y 草thảo 木mộc 瓦ngõa 石thạch 。 作tác 種chủng 種chủng 幻huyễn 即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 通thông 言ngôn 事sự 相tướng 之chi 相tướng 故cố 云vân 相tương/tướng 相tương/tướng 而nhi 有hữu 能năng 所sở 即tức 前tiền 相tương/tướng 為vi 能năng 起khởi 後hậu 相tương/tướng 為vi 所sở 起khởi 若nhược 望vọng 後hậu 計kế 著trước 併tinh 名danh 緣duyên 起khởi 計kế 著trước 有hữu 二nhị 種chủng 者giả 正chánh 言ngôn 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 謂vị 名danh 相tướng 及cập 事sự 相tướng 還hoàn 不bất 異dị 前tiền 二nhị 相tương/tướng 於ư 是thị 各các 起khởi 計kế 著trước 則tắc 妄vọng 想tưởng 爾nhĩ 而nhi 曰viết 如Như 來Lai 所sở 建kiến 立lập 。 者giả 自tự 佛Phật 言ngôn 之chi 何hà 妄vọng 之chi 有hữu 但đãn 依y 眾chúng 生sanh 建kiến 立lập 於ư 妄vọng 令linh 其kỳ 了liễu 妄vọng 無vô 妄vọng 斯tư 立lập 妄vọng 之chi 意ý 也dã 名danh 相tướng 謂vị 內nội 外ngoại 法pháp 者giả 即tức 根căn 塵trần 等đẳng 諸chư 內nội 外ngoại 法pháp 皆giai 名danh 相tướng 也dã 即tức 彼bỉ 法pháp 上thượng 不bất 了liễu 性tánh 空không 起khởi 自tự 共cộng 相tương 者giả 則tắc 事sự 相tướng 也dã 若nhược 依y 若nhược 緣duyên 生sanh 者giả 正chánh 釋thích 緣duyên 起khởi 義nghĩa 謂vị 依y 緣duyên 而nhi 生sanh 得đắc 名danh 緣duyên 起khởi 相tương/tướng 義nghĩa 如như 上thượng 亦diệc 可khả 二nhị 義nghĩa 有hữu 能năng 有hữu 所sở 例lệ 前tiền 分phân 別biệt (# 云vân 云vân )# 凡phàm 世thế 出xuất 世thế 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 有hữu 。 不bất 從tùng 因nhân 緣duyên 。 生sanh 者giả 故cố 此thử 一nhất 法pháp 攝nhiếp 無vô 不bất 盡tận 大đại 論luận 所sở 謂vị 因nhân 緣duyên 。 所sở 生sanh 法pháp 是thị 也dã 成thành 自tự 性tánh 者giả 成thành 謂vị 圓viên 成thành 亦diệc 成thành 就tựu 義nghĩa 即tức 諸chư 佛Phật 聖thánh 人nhân 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 離ly 諸chư 妄vọng 想tưởng 。 唯duy 顯hiển 自tự 性tánh 故cố 無vô 不bất 圓viên 無vô 不bất 成thành 無vô 不bất 圓viên 如như 如như 也dã 無vô 不bất 成thành 正chánh 智trí 也dã 故cố 曰viết 聖thánh 智trí 所sở 得đắc 者giả 謂vị 正chánh 智trí 也dã 及cập 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 趣thú 所sở 行hành 境cảnh 界giới 。 者giả 謂vị 如như 如như 也dã 合hợp 上thượng 二nhị 法pháp 成thành 一nhất 自tự 性tánh 是thị 為vi 如Như 來Lai 。 藏tạng 心tâm 然nhiên 向hướng 明minh 五ngũ 法pháp 皆giai 離ly 使sử 正chánh 智trí 如như 如như 而nhi 可khả 離ly 者giả 則tắc 如Như 來Lai 藏tạng 亦diệc 須tu 離ly 邪tà 曰viết 惟duy 離ly 得đắc 名danh 如Như 來Lai 。 藏tạng 爾nhĩ 抑ức 離ly 不bất 離ly 但đãn 是thị 假giả 名danh 。 究cứu 言ngôn 其kỳ 實thật 初sơ 無vô 定định 法pháp 離ly 則tắc 皆giai 離ly 雖tuy 如Như 來Lai 藏tạng 心tâm 何hà 嘗thường 不bất 離ly 即tức 則tắc 皆giai 即tức 而nhi 名danh 相tướng 妄vọng 想tưởng 何hà 嘗thường 不bất 即tức 究cứu 竟cánh 離ly 不bất 離ly 在tại 此thử 不bất 在tại 彼bỉ 偈kệ 以dĩ 五ngũ 法Pháp 會hội 三tam 自tự 性tánh 覺giác 想tưởng 則tắc 妄vọng 想tưởng 也dã 異dị 其kỳ 名danh 爾nhĩ 結kết 勸khuyến 者giả 一nhất 經kinh 所sở 說thuyết 雖tuy 通thông 五ngũ 法pháp 勸khuyến 修tu 從tùng 極cực 乃nãi 唯duy 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 竝tịnh 如như 文văn 云vân 云vân 。

○# 右hữu 第đệ 十thập 七thất 章chương 。

復phục 次thứ 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 善thiện 觀quán 二nhị 種chủng 無vô 我ngã 相tương/tướng 云vân 何hà 二nhị 種chủng 。 無vô 我ngã 相tương 謂vị 人nhân 無vô 我ngã 及cập 法pháp 無vô 我ngã 云vân 何hà 人nhân 無vô 我ngã 謂vị 離ly 我ngã 我ngã 所sở 。 陰ấm 界giới 入nhập 聚tụ 無vô 知tri 業nghiệp 愛ái 生sanh 眼nhãn 色sắc 等đẳng 攝nhiếp 受thọ 計kế 著trước 生sanh 識thức 一nhất 切thiết 諸chư 根căn 。 自tự 心tâm 現hiện 器khí 身thân 藏tạng 自tự 妄vọng 想tưởng 相tương/tướng 施thi 設thiết 顯hiển 示thị 如như 河hà 流lưu 如như 種chủng 子tử 如như 燈đăng 如như 風phong 如như 雲vân 剎sát 那na 展triển 轉chuyển 壞hoại 躁táo 動động 如như 猨viên 猴hầu 樂nhạo/nhạc/lạc 不bất 淨tịnh 處xứ 如như 飛phi 蠅dăng 無vô 厭yếm 足túc 如như 風phong 火hỏa 無vô 始thỉ 虗hư 偽ngụy 習tập 氣khí 因nhân 如như 汲cấp 水thủy 輪luân 生sanh 死tử 趣thú 有hữu 輪luân 種chủng 種chủng 身thân 色sắc 如như 幻huyễn 術thuật 神thần 咒chú 機cơ 發phát 像tượng 起khởi 善thiện 彼bỉ 相tương 知tri 是thị 名danh 人nhân 無vô 我ngã 智trí 。

前tiền 五ngũ 法pháp 等đẳng 猶do 通thông 迷mê 悟ngộ 二nhị 無vô 我ngã 智trí 一nhất 向hướng 從tùng 悟ngộ 此thử 人nhân 法pháp 無vô 我ngã 。 所sở 以dĩ 後hậu 三tam 法pháp 而nhi 明minh 也dã 在tại 餘dư 文văn 則tắc 曰viết 生sanh 法pháp 空không 亦diệc 曰viết 人nhân 法pháp 空không 此thử 曰viết 無vô 我ngã 無vô 我ngã 亦diệc 空không 也dã 但đãn 凡phàm 夫phu 於ư 假giả 實thật 我ngã 見kiến 偏thiên 甚thậm 故cố 併tinh 以dĩ 無vô 我ngã 稱xưng 之chi 若nhược 達đạt 無vô 我ngã 則tắc 一nhất 切thiết 無vô 著trước 。 初sơ 釋thích 人nhân 無vô 我ngã 相tương 謂vị 離ly 我ngã 我ngã 所sở 。 者giả 我ngã 即tức 假giả 名danh 我ngã 所sở 則tắc 甚thậm 實thật 也dã 亦diệc 一nhất 我ngã 之chi 外ngoại 餘dư 皆giai 我ngã 所sở 夫phu 假giả 不bất 自tự 假giả 擥# 實thật 而nhi 有hữu 假giả 故cố 推thôi 人nhân 必tất 於ư 其kỳ 實thật 實thật 苟cẩu 無vô 有hữu 假giả 亡vong 矣hĩ 故cố 曰viết 陰ấm 界giới 入nhập 聚tụ 無vô 知tri 愛ái 業nghiệp 生sanh 是thị 一nhất 身thân 之chi 實thật 不bất 自tự 有hữu 也dã 又hựu 曰viết 眼nhãn 色sắc 等đẳng 攝nhiếp 受thọ 計kế 著trước 生sanh 識thức 是thị 識thức 心tâm 之chi 實thật 不bất 自tự 有hữu 也dã 然nhiên 則tắc 孰thục 有hữu 之chi 則tắc 曰viết 一nhất 切thiết 諸chư 根căn 。 自tự 心tâm 現hiện 謂vị 以dĩ 本bổn 言ngôn 之chi 皆giai 自tự 八bát 識thức 心tâm 現hiện 所sở 謂vị 八bát 識thức 心tâm 者giả 果quả 有hữu 實thật 邪tà 則tắc 又hựu 曰viết 器khí 身thân 藏tạng 等đẳng 器khí 身thân 即tức 前tiền 陰ấm 入nhập 之chi 身thân 有hữu 如như 於ư 器khí 藏tạng 即tức 自tự 心tâm 八bát 識thức 之chi 藏tạng 皆giai 自tự 妄vọng 想tưởng 相tương/tướng 施thi 設thiết 顯hiển 示thị 何hà 實thật 之chi 有hữu 故cố 有hữu 如như 河hà 流lưu 等đẳng 五ngũ 喻dụ 剎sát 那na 壞hoại 相tương/tướng 譬thí 諸chư 虗hư 妄vọng 相tương/tướng 躁táo 動động 等đẳng 三tam 亦diệc 虗hư 妄vọng 識thức 相tương/tướng 故cố 以dĩ 猿viên 猴hầu 等đẳng 譬thí 之chi 然nhiên 皆giai 無vô 始thỉ 虗hư 偽ngụy 習tập 氣khí 因nhân 則tắc 有hữu 生sanh 死tử 諸chư 趣thú 三tam 有hữu 輪luân 輪luân 轉chuyển 故cố 以dĩ 汲cấp 井tỉnh 輪luân 譬thí 之chi 種chủng 種chủng 身thân 色sắc 者giả 前tiền 譬thí 妄vọng 識thức 此thử 譬thí 幻huyễn 身thân 則tắc 如như 幻huyễn 術thuật 能năng 使sử 機cơ 發phát 神thần 咒chú 能năng 使sử 象tượng 起khởi 亦diệc 猶do 咒chú 能năng 起khởi 屍thi 之chi 類loại 如như 是thị 知tri 者giả 。 故cố 曰viết 善thiện 彼bỉ 相tương 知tri 謂vị 如như 彼bỉ 諸chư 譬thí 相tương/tướng 而nhi 知tri 則tắc 陰ấm 界giới 入nhập 法pháp 一nhất 出xuất 虗hư 妄vọng 其kỳ 本bổn 既ký 空không 假giả 從tùng 誰thùy 立lập 即tức 達đạt 人nhân 無vô 我ngã 矣hĩ (# 一nhất )# 。

云vân 何hà 法pháp 無vô 我ngã 智trí 謂vị 覺giác 陰ấm 界giới 入nhập 。 妄vọng 想tưởng 相tương/tướng 自tự 性tánh 如như 陰ấm 界giới 入nhập 離ly 我ngã 我ngã 所sở 。 陰ấm 界giới 入nhập 積tích 聚tụ 因nhân 業nghiệp 愛ái 繩thằng 縛phược 展triển 轉chuyển 相tương 緣duyên 。 生sanh 無vô 動động 搖dao 諸chư 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 。 離ly 自tự 共cộng 相tương 不bất 實thật 妄vọng 想tưởng 相tương/tướng 妄vọng 想tưởng 力lực 是thị 凡phàm 夫phù 生sanh 非phi 聖thánh 賢hiền 也dã 心tâm 意ý 識thức 五ngũ 法pháp 自tự 性tánh 離ly 故cố 。 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 當đương 善thiện 分phân 別biệt 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 我ngã 善thiện 法Pháp 無vô 我ngã 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 不bất 久cửu 當đương 得đắc 。 初Sơ 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 無vô 所sở 有hữu 觀quán 。 地địa 相tương/tướng 觀quán 察sát 開khai 覺giác 歡hoan 喜hỷ 次thứ 第đệ 漸tiệm 進tiến 超siêu 九cửu 地địa 相tương/tướng 得đắc 法Pháp 雲vân 地địa 於ư 彼bỉ 建kiến 立lập 無vô 量lượng 寶bảo 莊trang 嚴nghiêm 。 大đại 寶bảo 蓮liên 華hoa 。 王vương 像tượng 大đại 寶bảo 宮cung 殿điện 幻huyễn 自tự 性tánh 境cảnh 界giới 脩tu 習tập 生sanh 於ư 彼bỉ 而nhi 坐tọa 同đồng 一nhất 像tượng 類loại 諸chư 最tối 勝thắng 子tử 。 眷quyến 屬thuộc 圍vi 繞nhiễu 。 從tùng 一nhất 切thiết 佛Phật 剎sát 。 來lai 佛Phật 手thủ 灌quán 頂đảnh 如như 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 太thái 子tử 灌quán 頂đảnh 超siêu 佛Phật 子tử 地địa 到đáo 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 法pháp 趣thú 當đương 得đắc 如Như 來Lai 。 自tự 在tại 法Pháp 身thân 見kiến 法pháp 無vô 我ngã 故cố 是thị 名danh 法pháp 無vô 我ngã 相tướng 。 汝nhữ 等đẳng 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 應ưng 當đương 脩tu 學học (# 一nhất 本bổn 地địa 相tương/tướng 下hạ 有hữu 明minh 字tự )# 。

法pháp 無vô 我ngã 相tướng 。 直trực 從tùng 實thật 示thị 故cố 曰viết 覺giác 陰ấm 界giới 入nhập 。 妄vọng 想tưởng 相tương/tướng 自tự 性tánh 謂vị 若nhược 於ư 陰ấm 界giới 入nhập 。 覺giác 知tri 妄vọng 想tưởng 無vô 實thật 自tự 性tánh 非phi 有hữu 從tùng 實thật 計kế 我ngã 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 。 是thị 則tắc 法pháp 無vô 我ngã 矣hĩ 如như 陰ấm 界giới 入nhập 下hạ 例lệ 上thượng 人nhân 無vô 我ngã 觀quán 離ly 我ngã 我ngã 所sở 。 由do 陰ấm 界giới 入nhập 次thứ 第đệ 展triển 轉chuyển 相tương 緣duyên 。 生sanh 故cố 推thôi 其kỳ 自tự 性tánh 生sanh 即tức 無vô 生sanh 無vô 生sanh 故cố 無vô 動động 搖dao 則tắc 不bất 見kiến 有hữu 造tạo 作tác 云vân 為vi 之chi 相tướng 以dĩ 況huống 法pháp 無vô 我ngã 觀quán 亦diệc 本bổn 無vô 實thật 故cố 曰viết 諸chư 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 。 即tức 前tiền 所sở 覺giác 之chi 法pháp 。 離ly 自tự 共cộng 相tương 所sở 以dĩ 不bất 實thật 以dĩ 法pháp 之chi 無vô 實thật 知tri 我ngã 之chi 無vô 我ngã 由do 是thị 觀quán 之chi 。 二nhị 者giả 觀quán 相tương/tướng 未vị 始thỉ 不bất 相tương 由do 也dã 然nhiên 則tắc 言ngôn 妄vọng 想tưởng 相tương/tướng 妄vọng 想tưởng 力lực 如như 前tiền 愛ái 業nghiệp 繩thằng 縛phược 者giả 皆giai 凡phàm 夫phu 所sở 生sanh 非phi 聖thánh 賢hiền 也dã 聖thánh 賢hiền 則tắc 一nhất 切thiết 皆giai 離ly 。 尚thượng 何hà 妄vọng 想tưởng 相tương/tướng 力lực 之chi 有hữu 哉tai 故cố 曰viết 心tâm 意ý 識thức 五ngũ 法pháp 自tự 性tánh 離ly 故cố 。 所sở 謂vị 離ly 者giả 非phi 必tất 遠viễn 離ly 之chi 離ly 達đạt 其kỳ 性tánh 亡vong 爾nhĩ 結kết 勸khuyến 益ích 相tương/tướng 中trung 言ngôn 無vô 所sở 有hữu 。 觀quán 地địa 相tương/tướng 者giả 謂vị 以dĩ 無vô 所sở 有hữu 。 而nhi 觀quán 地địa 相tương/tướng 即tức 初Sơ 地Địa 無vô 生sanh 相tương/tướng 也dã 以dĩ 觀quán 察sát 故cố 開khai 覺giác 開khai 覺giác 故cố 歡hoan 喜hỷ 次thứ 第đệ 增tăng 進tiến 超siêu 九cửu 地địa 相tương/tướng 明minh 者giả 明minh 謂vị 力lực 明minh 等đẳng 諸chư 所sở 證chứng 法pháp 然nhiên 於ư 二nhị 無vô 我ngã 。 特đặc 結kết 法pháp 無vô 我ngã 益ích 者giả 在tại 菩Bồ 薩Tát 一nhất 時thời 而nhi 得đắc 故cố 從tùng 後hậu 結kết 爾nhĩ 既ký 曰viết 漸tiệm 進tiến 而nhi 又hựu 曰viết 超siêu 者giả 則tắc 升thăng 進tiến 之chi 義nghĩa 非phi 躐# 越việt 也dã 幻huyễn 自tự 性tánh 境cảnh 界giới 修tu 習tập 生sanh 者giả 凡phàm 是thị 果quả 用dụng 不bất 思tư 議nghị 事sự 。 悉tất 由do 之chi 建kiến 立lập 同đồng 一nhất 類loại 象tượng 謂vị 法Pháp 身thân 菩Bồ 薩Tát 餘dư 出xuất 灌quán 頂đảnh 事sự 如như 文văn (# 二nhị )# 。

○# 右hữu 第đệ 十thập 八bát 章chương 。

爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 復phục 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 建kiến 立lập 誹phỉ 謗báng 相tương/tướng 惟duy 願nguyện 說thuyết 之chi 。 令linh 我ngã 及cập 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 離ly 建kiến 立lập 誹phỉ 謗báng 二nhị 邊biên 惡ác 見kiến 疾tật 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 覺giác 已dĩ 離ly 常thường 建kiến 立lập 斷đoạn 誹phỉ 謗báng 見kiến 不bất 謗báng 正Chánh 法Pháp 。 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 受thọ 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 。 請thỉnh 已dĩ 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

建kiến 立lập 及cập 誹phỉ 謗báng 無vô 有hữu 彼bỉ 心tâm 量lượng 身thân 受thọ 用dụng 建kiến 立lập 及cập 心tâm 不bất 能năng 知tri 。 愚ngu 癡si 無vô 智trí 。 慧tuệ 建kiến 立lập 及cập 誹phỉ 謗báng 。

真chân 淨tịnh 界giới 中trung 尚thượng 不bất 當đương 無vô 況huống 得đắc 言ngôn 有hữu 則tắc 本bổn 非phi 有hữu 無vô 也dã 然nhiên 則tắc 法pháp 爾nhĩ 有hữu 無vô 者giả 二nhị 諦đế 也dã 謂vị 有hữu 謂vị 無vô 。 者giả 二nhị 見kiến 也dã 以dĩ 二nhị 諦đế 則tắc 理lý 不bất 相tương 傾khuynh 性tánh 乎hồ 一nhất 而nhi 應ưng 乎hồ 二nhị 也dã 以dĩ 二nhị 見kiến 則tắc 事sự 有hữu 相tương/tướng 奪đoạt 執chấp 其kỳ 偏thiên 而nhi 不bất 得đắc 其kỳ 全toàn 也dã 此thử 大đại 慧tuệ 所sở 以dĩ 咨tư 建kiến 立lập 誹phỉ 謗báng 相tương/tướng 於ư 世Thế 尊Tôn 意ý 令linh 菩Bồ 薩Tát 離ly 彼bỉ 二nhị 見kiến 。 而nhi 達đạt 乎hồ 正Chánh 道Đạo 也dã 故cố 曰viết 云vân 云vân 言ngôn 離ly 常thường 建kiến 立lập 斷đoạn 誹phỉ 謗báng 見kiến 者giả 謂vị 常thường 即tức 建kiến 立lập 斷đoạn 即tức 誹phỉ 謗báng 因nhân 是thị 則tắc 又hựu 有hữu 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 單đơn 複phức 具cụ 足túc 無vô 言ngôn 等đẳng 見kiến 率suất 以dĩ 二nhị 見kiến 為vi 本bổn 皆giai 非phi 正Chánh 法Pháp 謂vị 實thật 則tắc 謗báng 幾kỷ 何hà 所sở 見kiến 而nhi 得đắc 不bất 謗báng 正Chánh 法Pháp 。 哉tai 宜nghi 審thẩm 思tư 之chi 偈kệ 言ngôn 建kiến 立lập 及cập 誹phỉ 謗báng 無vô 有hữu 彼bỉ 心tâm 量lượng 者giả 正chánh 言ngôn 建kiến 謗báng 皆giai 心tâm 量lượng 也dã 真chân 寂tịch 性tánh 中trung 本bổn 無vô 彼bỉ 心tâm 量lượng 之chi 實thật 如Như 來Lai 從tùng 本bổn 直trực 截tiệt 指chỉ 示thị 意ý 令linh 凡phàm 迷mê 了liễu 本bổn 無vô 有hữu 一nhất 切thiết 。 邪tà 見kiến 如như 是thị 而nhi 離ly 身thân 受thọ 用dụng 建kiến 立lập 及cập 心tâm 此thử 言ngôn 諸chư 法pháp 正chánh 是thị 二nhị 見kiến 所sở 起khởi 處xứ 彼bỉ 亦diệc 不bất 自tự 謂vị 其kỳ 有hữu 無vô 故cố 不bất 能năng 知tri 然nhiên 於ư 無vô 定định 法pháp 中trung 而nhi 起khởi 定định 見kiến 教giáo 門môn 所sở 謂vị 諸chư 法pháp 。 何hà 曾tằng 自tự 謂vị 同đồng 異dị 一nhất 切thiết 由do 心tâm 分phân 別biệt 乃nãi 知tri 其kỳ 為vi 愚ngu 無vô 知tri 者giả 然nhiên 則tắc 本bổn 無vô 一nhất 法pháp 者giả 真Chân 諦Đế 也dã 諸chư 法pháp 宛uyển 然nhiên 者giả 俗tục 諦đế 也dã 智trí 者giả 得đắc 一nhất 真chân 俗tục 兩lưỡng 行hành 愚ngu 者giả 不bất 達đạt 墮đọa 二nhị 見kiến 論luận 諦đế 之chi 與dữ 見kiến 反phản 覆phúc 一nhất 間gian 耳nhĩ (# 一nhất )# 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 於ư 此thử 偈kệ 義nghĩa 復phục 重trùng 顯hiển 示thị 告cáo 大đại 慧tuệ 言ngôn 有hữu 四tứ 種chủng 非phi 有hữu 有hữu 建kiến 立lập 云vân 何hà 為vi 四tứ 。 謂vị 非phi 有hữu 相tương/tướng 建kiến 立lập 非phi 有hữu 見kiến 建kiến 立lập 非phi 有hữu 因nhân 建kiến 立lập 非phi 有hữu 性tánh 建kiến 立lập 是thị 名danh 四tứ 種chủng 建kiến 立lập 又hựu 誹phỉ 謗báng 者giả 謂vị 於ư 彼bỉ 所sở 立lập 無vô 所sở 得đắc 觀quán 察sát 非phi 分phần/phân 而nhi 起khởi 誹phỉ 謗báng 。 是thị 名danh 建kiến 立lập 誹phỉ 謗báng 相tương/tướng 復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 云vân 何hà 非phi 有hữu 相tương/tướng 建kiến 立lập 相tương 謂vị 陰ấm 界giới 入nhập 非phi 有hữu 自tự 共cộng 相tương 而nhi 起khởi 計kế 著trước 此thử 如như 是thị 此thử 不bất 異dị 是thị 名danh 非phi 有hữu 相tương/tướng 建kiến 立lập 相tương/tướng 此thử 非phi 有hữu 相tương/tướng 建kiến 立lập 妄vọng 想tưởng 無vô 始thỉ 虗hư 偽ngụy 過quá 種chủng 種chủng 習tập 氣khí 計kế 著trước 生sanh 大đại 慧tuệ 非phi 有hữu 見kiến 建kiến 立lập 相tương/tướng 者giả 若nhược 彼bỉ 如như 是thị 陰ấm 界giới 入nhập 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 。 壽thọ 命mạng 長trưởng 養dưỡng 士sĩ 夫phu 見kiến 建kiến 立lập 是thị 名danh 非phi 有hữu 見kiến 建kiến 立lập 相tương/tướng 大đại 慧tuệ 非phi 有hữu 因nhân 建kiến 立lập 相tương/tướng 者giả 謂vị 初sơ 識thức 無vô 因nhân 生sanh 後hậu 不bất 實thật 如như 幻huyễn 本bổn 不bất 生sanh 眼nhãn 色sắc 明minh 界giới 念niệm 前tiền 生sanh 生sanh 已dĩ 實thật 已dĩ 還hoàn 壞hoại 是thị 名danh 非phi 有hữu 因nhân 建kiến 立lập 相tương/tướng 大đại 慧tuệ 非phi 有hữu 性tánh 建kiến 立lập 相tương/tướng 者giả 謂vị 虗hư 空không 滅diệt 般bát 涅Niết 槃Bàn 非phi 作tác 計kế 著trước 性tánh 建kiến 立lập 此thử 離ly 性tánh 非phi 性tánh 一nhất 切thiết 法pháp 如như 。 兔thố 馬mã 等đẳng 角giác 如như 垂thùy 髮phát 現hiện 離ly 有hữu 非phi 有hữu 是thị 名danh 非phi 有hữu 性tánh 建kiến 立lập 相tương/tướng 建kiến 立lập 及cập 誹phỉ 謗báng 愚ngu 夫phu 妄vọng 想tưởng 不bất 善thiện 觀quan 察sát 。 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 非phi 聖thánh 賢hiền 也dã 是thị 故cố 離ly 建kiến 立lập 誹phỉ 謗báng 惡ác 見kiến 應ưng 當đương 脩tu 學học 。

通thông 言ngôn 建kiến 立lập 乃nãi 有hữu 多đa 種chủng 反phản 是thị 而nhi 言ngôn 未vị 免miễn 誹phỉ 謗báng 因nhân 復phục 示thị 其kỳ 相tương/tướng 略lược 唯duy 相tương 見kiến 因nhân 性tánh 通thông 言ngôn 非phi 有hữu 有hữu 建kiến 立lập 者giả 謂vị 本bổn 非phi 有hữu 強cường/cưỡng 作tác 有hữu 見kiến 則tắc 已dĩ 明minh 其kỳ 非phi 矣hĩ 又hựu 誹phỉ 謗báng 下hạ 示thị 謗báng 相tương/tướng 者giả 謂vị 於ư 彼bỉ 建kiến 立lập 以dĩ 有hữu 觀quán 之chi 而nhi 不bất 得đắc 則tắc 無vô 所sở 有hữu 。 是thị 為vi 觀quán 察sát 非phi 分phần/phân 故cố 起khởi 誹phỉ 謗báng 見kiến 也dã 釋thích 中trung 言ngôn 相tương/tướng 建kiến 立lập 者giả 謂vị 陰ấm 界giới 入nhập 本bổn 非phi 自tự 共cộng 相tương 而nhi 起khởi 計kế 著trước 曰viết 此thử 如như 是thị 此thử 不bất 異dị 如như 是thị 則tắc 自tự 相tương/tướng 不bất 異dị 則tắc 共cộng 相tương 是thị 即tức 於ư 彼bỉ 非phi 有hữu 起khởi 有hữu 相tương 見kiến 且thả 曰viết 從tùng 無vô 始thỉ 虗hư 偽ngụy 過quá 習tập 氣khí 生sanh 者giả 以dĩ 是thị 知tri 其kỳ 為vi 妄vọng 見kiến 也dã 後hậu 三tam 例lệ 然nhiên 見kiến 謂vị 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 。 等đẳng 見kiến 還hoàn 於ư 實thật 法pháp 上thượng 起khởi 故cố 曰viết 若nhược 彼bỉ 如như 是thị 陰ấm 界giới 入nhập 等đẳng 亦diệc 是thị 例lệ 上thượng 實thật 法pháp 言ngôn 之chi 因nhân 建kiến 立lập 相tương/tướng 言ngôn 初sơ 識thức 無vô 因nhân 生sanh 者giả 謂vị 或hoặc 計kế 有hữu 因nhân 或hoặc 計kế 無vô 因nhân 皆giai 其kỳ 相tương/tướng 也dã 故cố 直trực 據cứ 彼bỉ 計kế 非phi 之chi 曰viết 若nhược 言ngôn 最tối 初sơ 識thức 念niệm 無vô 因nhân 而nhi 生sanh 後hậu 則tắc 不bất 實thật 如như 幻huyễn 如như 幻huyễn 豈khởi 有hữu 生sanh 乎hồ 若nhược 眼nhãn 等đẳng 四tứ 緣duyên 之chi 前tiền 有hữu 一nhất 念niệm 因nhân 生sanh 者giả 後hậu 則tắc 生sanh 已dĩ 實thật 實thật 已dĩ 還hoàn 壞hoại 此thử 為vi 生sanh 滅diệt 故cố 皆giai 非phi 也dã 性tánh 建kiến 立lập 者giả 謂vị 虗hư 空không 滅diệt 等đẳng 即tức 彼bỉ 外ngoại 道đạo 以dĩ 今kim 三tam 無vô 為vi 法pháp 為vi 非phi 作tác 計kế 著trước 性tánh 建kiến 立lập 者giả 因nhân 以dĩ 理lý 正chánh 之chi 曰viết 此thử 離ly 性tánh 非phi 性tánh 謂vị 無vô 為vi 之chi 法Pháp 。 雖tuy 是thị 於ư 空không 非phi 同đồng 一nhất 切thiết 法pháp 。 如như 兔thố 馬mã 角giác 之chi 無vô 亦diệc 非phi 如như 垂thùy 髮phát 現hiện 之chi 有hữu 故cố 曰viết 離ly 有hữu 非phi 有hữu 安an 得đắc 以dĩ 為vi 非phi 作tác 而nhi 計kế 為vi 性tánh 邪tà 又hựu 曰viết 建kiến 立lập 及cập 誹phỉ 謗báng 等đẳng 總tổng 結kết 斥xích 也dã 由do 不bất 善thiện 觀quán 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 本bổn 非phi 有hữu 無vô 而nhi 計kế 著trước 有hữu 無vô 非phi 賢hiền 聖thánh 也dã 故cố 勸khuyến 離ly 二nhị 見kiến 如như 是thị 而nhi 脩tu 學học 也dã (# 二nhị )# 。

○# 右hữu 第đệ 十thập 九cửu 章chương 。

復phục 次thứ 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 善thiện 知tri 心tâm 意ý 意ý 識thức 。 五ngũ 法pháp 自tự 性tánh 二nhị 無vô 我ngã 相tương/tướng 趣thú 究cứu 竟cánh 為vi 安an 眾chúng 生sanh 故cố 。 作tác 種chủng 種chủng 類loại 像tượng 如như 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 處xứ 依y 於ư 緣duyên 起khởi 譬thí 如như 眾chúng 色sắc 。 如như 意ý 寶bảo 珠châu 。 普phổ 現hiện 一nhất 切thiết 。 諸chư 佛Phật 剎sát 土độ 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 大đại 眾chúng 集tập 會hội 。 悉tất 於ư 其kỳ 中trung 聽thính 受thọ 佛Phật 法Pháp 。 所sở 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 。 如như 幻huyễn 如như 夢mộng 。 光quang 影ảnh 水thủy 月nguyệt 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 離ly 生sanh 滅diệt 斷đoạn 常thường 及cập 離ly 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 之chi 法pháp 得đắc 百bách 千thiên 三tam 昧muội 。 乃nãi 至chí 百bách 千thiên 。 億ức 那na 由do 他tha 三tam 昧muội 。 得đắc 三tam 昧muội 已dĩ 。 遊du 諸chư 佛Phật 剎sát 。 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。 生sanh 諸chư 天thiên 宮cung 。 宣tuyên 揚dương 三Tam 寶Bảo 示thị 現hiện 佛Phật 身thân 。 聲Thanh 聞Văn 菩Bồ 薩Tát 。 大đại 眾chúng 圍vi 繞nhiễu 。 以dĩ 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 度độ 脫thoát 眾chúng 生sanh 。 分phân 別biệt 演diễn 說thuyết 。 外ngoại 性tánh 無vô 性tánh 悉tất 令linh 遠viễn 離ly 有hữu 無vô 等đẳng 見kiến 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

心tâm 量lượng 世thế 間gian 佛Phật 子tử 觀quán 察sát 種chủng 類loại 之chi 身thân 離ly 所sở 作tác 行hành 得đắc 力lực 神thần 通thông 自tự 在tại 成thành 就tựu 。

以dĩ 先tiên 覺giác 覺giác 後hậu 覺giác 者giả 仁nhân 人nhân 之chi 心tâm 也dã 自tự 度độ 而nhi 後hậu 度độ 眾chúng 生sanh 。 者giả 菩Bồ 薩Tát 之chi 謂vị 也dã 。 此thử 既ký 印ấn 述thuật 菩Bồ 薩Tát 善thiện 知tri 八bát 識thức 等đẳng 趣thú 可khả 至chí 究cứu 竟cánh 安an 樂lạc 。 之chi 地địa 故cố 復phục 誡giới 諸chư 菩Bồ 薩Tát 還hoàn 以dĩ 此thử 道đạo 而nhi 用dụng 化hóa 他tha 究cứu 竟cánh 為vi 安an 眾chúng 生sanh 故cố 。 現hiện 種chủng 種chủng 類loại 像tượng 則tắc 自tự 行hành 化hóa 他tha 其kỳ 道đạo 備bị 矣hĩ 而nhi 曰viết 如như 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 處xứ 依y 於ư 緣duyên 起khởi 者giả 以dĩ 況huống 菩Bồ 薩Tát 遇ngộ 有hữu 機cơ 緣duyên 處xứ 必tất 起khởi 應ứng 化hóa 亦diệc 猶do 凡phàm 夫phu 妄vọng 想tưởng 之chi 於ư 緣duyên 起khởi 也dã 又hựu 曰viết 譬thí 如như 眾chúng 色sắc 。 如như 意ý 寶bảo 珠châu 。 者giả 譬thí 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 一nhất 身thân 一nhất 切thiết 身thân 普phổ 現hiện 一nhất 切thiết 。 諸chư 佛Phật 剎sát 土độ 。 亦diệc 猶do 寶bảo 珠châu 光quang 影ảnh 徧biến 攝nhiếp 一nhất 切thiết 各các 當đương 其kỳ 義nghĩa 故cố 兩lưỡng 譬thí 之chi 隨tùy 色sắc 而nhi 現hiện 本bổn 如như 摩ma 尼ni 今kim 或hoặc 通thông 用dụng 豈khởi 有hữu 如như 意ý 而nhi 不bất 能năng 隨tùy 現hiện 耶da 而nhi 必tất 於ư 佛Phật 剎sát 聽thính 受thọ 經Kinh 法Pháp 。 者giả 蓋cái 菩Bồ 薩Tát 自tự 他tha 猶do 居cư 因Nhân 地Địa 非phi 承thừa 事sự 諸chư 佛Phật 。 聞văn 法Pháp 悟ngộ 心tâm 未vị 足túc 以dĩ 得đắc 諸chư 三tam 昧muội 。 故cố 前tiền 云vân 作tác 種chủng 種chủng 類loại 象tượng 後hậu 云vân 示thị 現hiện 佛Phật 身thân 。 即tức 菩Bồ 薩Tát 因nhân 化hóa 既ký 成thành 終chung 以dĩ 果quả 化hóa 法pháp 應ưng 爾nhĩ 也dã 以dĩ 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 度độ 眾chúng 生sanh 等đẳng 。 者giả 明minh 復phục 宗tông 設thiết 化hóa 也dã 夫phu 以dĩ 唯duy 心tâm 而nhi 度độ 生sanh 則tắc 無vô 生sanh 不bất 度độ 以dĩ 離ly 性tánh 而nhi 說thuyết 法Pháp 則tắc 是thị 見kiến 皆giai 離ly 故cố 知tri 菩Bồ 薩Tát 自tự 他tha 始thỉ 終chung 皆giai 本bổn 於ư 是thị 偈kệ 言ngôn 心tâm 量lượng 世thế 間gian 者giả 謂vị 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 觀quán 諸chư 世thế 間gian 。 有hữu 可khả 化hóa 者giả 現hiện 種chủng 類loại 身thân 而nhi 普phổ 應ưng 之chi 然nhiên 皆giai 出xuất 於ư 無vô 緣duyên 慈từ 力lực 故cố 離ly 所sở 作tác 行hành 亦diệc 由do 得đắc 如Như 幻Huyễn 三Tam 昧Muội 。 力lực 等đẳng 建kiến 立lập 成thành 就tựu 也dã 。

○# 右hữu 第đệ 二nhị 十thập 章chương 。

爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 復phục 請thỉnh 佛Phật 言ngôn 惟duy 願nguyện 世Thế 尊Tôn 。 為vì 我ngã 等đẳng 說thuyết 。 一nhất 切thiết 法pháp 空không 。 無vô 生sanh 無vô 二nhị 離ly 自tự 性tánh 相tướng 我ngã 等đẳng 及cập 餘dư 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 眾chúng 覺giác 悟ngộ 是thị 空không 無vô 生sanh 無vô 二nhị 離ly 自tự 性tánh 相tướng 已dĩ 離ly 有hữu 無vô 妄vọng 想tưởng 疾tật 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 告cáo 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 言ngôn 諦đế 聽thính 諦đế 聽thính 。 善thiện 思tư 念niệm 之chi 。 今kim 當đương 為vì 汝nhữ 。 廣quảng 分phân 別biệt 說thuyết 。 大đại 慧tuệ 白bạch 佛Phật 言ngôn 善thiện 哉tai 世Thế 尊Tôn 。 唯dụy 然nhiên 受thọ 教giáo 。 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 空không 空không 者giả 即tức 是thị 妄vọng 想tưởng 。 自tự 性tánh 處xứ 大đại 慧tuệ 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 計kế 著trước 者giả 說thuyết 空không 無vô 生sanh 無vô 二nhị 離ly 自tự 性tánh 相tướng 。

一nhất 言ngôn 於ư 空không 不bất 得đắc 不bất 盡tận 空không 之chi 理lý 苟cẩu 不bất 盡tận 諸chư 理lý 往vãng 往vãng 墮đọa 斷đoạn 見kiến 滯trệ 偏thiên 空không 者giả 有hữu 之chi 起khởi 二nhị 見kiến 著trước 空không 相tướng 而nhi 不bất 能năng 自tự 出xuất 。 者giả 有hữu 之chi 故cố 有hữu 所sở 謂vị 空không 無vô 生sanh 無vô 二nhị 離ly 自tự 性tánh 相tướng 之chi 請thỉnh 所sở 以dĩ 盡tận 其kỳ 理lý 極cực 其kỳ 病bệnh 也dã 如Như 來Lai 告cáo 之chi 以dĩ 空không 空không 者giả 即tức 是thị 妄vọng 想tưởng 。 自tự 性tánh 處xứ 又hựu 曰viết 為vi 妄vọng 想tưởng 計kế 著trước 者giả 說thuyết 空không 是thị 兩lưỡng 者giả 相tương/tướng 與dữ 交giao 際tế 故cố 不bất 達đạt 於ư 空không 即tức 妄vọng 想tưởng 斯tư 起khởi 妄vọng 想tưởng 之chi 極cực 乃nãi 會hội 於ư 空không 空không 與dữ 妄vọng 想tưởng 出xuất 入nhập 而nhi 已dĩ 矣hĩ 此thử 則tắc 如Như 來Lai 答đáp 大đại 慧tuệ 之chi 旨chỉ 也dã 而nhi 言ngôn 空không 空không 者giả 領lãnh 上thượng 空không 無vô 生sanh 等đẳng 即tức 空không 之chi 又hựu 空không 無vô 生sanh 無vô 二nhị 離ly 自tự 性tánh 相tướng 一nhất 言ngôn 盡tận 之chi 矣hĩ 夫phu 既ký 妄vọng 想tưởng 容dung 自tự 空không 而nhi 起khởi 此thử 空không 所sở 以dĩ 當đương 盡tận 其kỳ 理lý 不bất 盡tận 其kỳ 理lý 則tắc 空không 復phục 為vi 病bệnh 苟cẩu 惟duy 妄vọng 想tưởng 盡tận 處xứ 而nhi 會hội 於ư 空không 則tắc 又hựu 不bất 得đắc 不bất 極cực 其kỳ 病bệnh 不bất 極cực 其kỳ 病bệnh 則tắc 所sở 會hội 之chi 空không 必tất 偏thiên 故cố 二nhị 者giả 常thường 相tương/tướng 須tu 而nhi 明minh 斯tư 得đắc 矣hĩ 抑ức 若nhược 妄vọng 想tưởng 起khởi 自tự 於ư 空không 則tắc 妄vọng 想tưởng 本bổn 虗hư 若nhược 知tri 如Như 來Lai 為vi 治trị 妄vọng 故cố 說thuyết 空không 則tắc 法pháp 復phục 何hà 有hữu 夫phu 如như 是thị 則tắc 空không 之chi 說thuyết 過quá 半bán 矣hĩ (# 一nhất )# 。

大đại 慧tuệ 彼bỉ 略lược 說thuyết 七thất 種chủng 空không 謂vị 相tương/tướng 空không 性tánh 自tự 性tánh 空không 行hành 空không 無vô 行hành 空không 一nhất 切thiết 法pháp 離ly 言ngôn 說thuyết 空không 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 聖thánh 智trí 大đại 空không 彼bỉ 彼bỉ 空không 云vân 何hà 相tướng 。 空không 謂vị 一nhất 切thiết 性tánh 自tự 共cộng 相tương 空không 觀quán 展triển 轉chuyển 積tích 聚tụ 故cố 分phân 別biệt 無vô 性tánh 自tự 共cộng 相tương 不bất 生sanh 自tự 他tha 俱câu 性tánh 無vô 性tánh 故cố 相tương/tướng 不bất 住trụ 是thị 故cố 說thuyết 一nhất 切thiết 性tánh 相tướng 空không 是thị 名danh 相tướng 空không 云vân 何hà 性tánh 自tự 性tánh 空không 謂vị 自tự 己kỷ 性tánh 自tự 性tánh 不bất 生sanh 是thị 名danh 一nhất 切thiết 法pháp 。 性tánh 自tự 性tánh 空không 是thị 故cố 說thuyết 性tánh 自tự 性tánh 空không 云vân 何hà 行hành 空không 謂vị 陰ấm 離ly 我ngã 我ngã 所sở 。 因nhân 所sở 成thành 所sở 作tác 業nghiệp 方phương 便tiện 生sanh 是thị 名danh 行hành 空không 大đại 慧tuệ 即tức 此thử 如như 是thị 行hành 空không 展triển 轉chuyển 緣duyên 起khởi 自tự 性tánh 無vô 性tánh 是thị 名danh 無vô 行hành 。 空không 云vân 何hà 一nhất 切thiết 法pháp 。 離ly 言ngôn 說thuyết 空không 謂vị 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 無vô 言ngôn 說thuyết 故cố 一nhất 切thiết 法pháp 。 離ly 言ngôn 說thuyết 是thị 名danh 一nhất 切thiết 法pháp 。 離ly 言ngôn 說thuyết 空không 云vân 何hà 一nhất 切thiết 法pháp 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 聖thánh 智trí 大đại 空không 謂vị 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 一nhất 切thiết 見kiến 過quá 習tập 氣khí 空không 是thị 名danh 一nhất 切thiết 法pháp 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 聖thánh 智trí 大đại 空không 云vân 何hà 彼bỉ 彼bỉ 空không 謂vị 於ư 彼bỉ 無vô 彼bỉ 空không 是thị 名danh 彼bỉ 彼bỉ 空không 大đại 慧tuệ 譬thí 如như 庶thứ 子tử 母mẫu 舍xá 無vô 象tượng 馬mã 牛ngưu 羊dương 。 等đẳng 非phi 無vô 比Bỉ 丘Khâu 眾chúng 而nhi 說thuyết 彼bỉ 空không 非phi 舍xá 舍xá 性tánh 空không 亦diệc 非phi 比Bỉ 丘Khâu 。 比Bỉ 丘Khâu 性tánh 空không 非phi 餘dư 處xứ 無vô 象tượng 馬mã 是thị 名danh 一nhất 切thiết 法pháp 。 自tự 相tương/tướng 彼bỉ 於ư 彼bỉ 無vô 彼bỉ 是thị 名danh 彼bỉ 彼bỉ 空không 是thị 名danh 七thất 種chủng 。 空không 彼bỉ 彼bỉ 空không 者giả 是thị 空không 最tối 麤thô 。 汝nhữ 當đương 遠viễn 離ly 。

空không 有hữu 廣quảng 略lược 故cố 諸chư 經kinh 教giáo 說thuyết 空không 義nghĩa 不bất 一nhất 於ư 是thị 復phục 略lược 陳trần 七thất 種chủng 空không 謂vị 相tương/tướng 性tánh 等đẳng 相tương 謂vị 一nhất 切thiết 性tánh 自tự 共cộng 相tương 以dĩ 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 空không 故cố 曰viết 觀quán 展triển 轉chuyển 積tích 聚tụ 故cố 即tức 陰ấm 界giới 入nhập 法pháp 互hỗ 論luận 開khai 合hợp 展triển 轉chuyển 觀quán 之chi 了liễu 無vô 積tích 聚tụ 仍nhưng 一nhất 一nhất 分phân 別biệt 。 求cầu 之chi 無vô 性tánh 故cố 自tự 共cộng 相tương 不bất 生sanh 不bất 生sanh 即tức 空không 此thử 性tánh 空không 也dã 又hựu 以dĩ 自tự 他tha 俱câu 性tánh 推thôi 之chi 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 不bất 住trụ 自tự 他tha 俱câu 相tương/tướng 即tức 相tương/tướng 空không 也dã 自tự 性tánh 空không 者giả 謂vị 自tự 己kỷ 性tánh 不bất 生sanh 是thị 以dĩ 不bất 生sanh 為vi 空không 又hựu 曰viết 一nhất 切thiết 法pháp 性tánh 。 自tự 性tánh 空không 則tắc 自tự 別biệt 及cập 通thông 故cố 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 不bất 生sanh 也dã 前tiền 已dĩ 空không 性tánh 此thử 復phục 言ngôn 自tự 性tánh 空không 者giả 前tiền 則tắc 推thôi 撿kiểm 入nhập 空không 故cố 性tánh 相tướng 俱câu 相tương/tướng 此thử 則tắc 本bổn 自tự 二nhị 空không 故cố 性tánh 相tướng 俱câu 性tánh 真chân 此thử 揀giản 之chi 區khu 以dĩ 別biệt 矣hĩ 行hành 空không 言ngôn 陰ấm 離ly 我ngã 我ngã 所sở 。 者giả 陰ấm 本bổn 我ngã 所sở 而nhi 性tánh 本bổn 離ly 故cố 從tùng 陰ấm 成thành 我ngã 從tùng 我ngã 起khởi 行hành 無vô 不bất 皆giai 空không 故cố 曰viết 因nhân 所sở 成thành 所sở 作tác 業nghiệp 方phương 便tiện 生sanh 謂vị 所sở 成thành 即tức 我ngã 所sở 作tác 業nghiệp 。 即tức 行hành 從tùng 陰ấm 本bổn 離ly 是thị 即tức 行hành 空không 無vô 行hành 空không 者giả 謂vị 不bất 離ly 前tiền 所sở 作tác 行hành 了liễu 展triển 轉chuyển 緣duyên 起khởi 無vô 自tự 性tánh 可khả 得đắc 則tắc 行hành 而nhi 無vô 行hành 故cố 無vô 行hành 亦diệc 空không 離ly 言ngôn 說thuyết 。 空không 者giả 凡phàm 言ngôn 說thuyết 出xuất 於ư 妄vọng 想tưởng 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 無vô 性tánh 故cố 亦diệc 無vô 言ngôn 說thuyết 。 若nhược 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 性tánh 則tắc 言ngôn 說thuyết 自tự 離ly 是thị 即tức 離ly 言ngôn 說thuyết 空không 也dã 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 聖thánh 智trí 大đại 空không 者giả 夫phu 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 本bổn 不bất 當đương 空không 而nhi 能năng 空không 彼bỉ 見kiến 過quá 習tập 氣khí 從tùng 所sở 空không 得đắc 名danh 所sở 既ký 空không 矣hĩ 豈khởi 能năng 空không 者giả 不bất 空không 即tức 畢tất 竟cánh 空không 也dã 彼bỉ 彼bỉ 空không 者giả 正chánh 謂vị 外ngoại 道đạo 所sở 計kế 之chi 空không 對đối 自tự 言ngôn 之chi 但đãn 空không 於ư 彼bỉ 而nhi 不bất 自tự 空không 故cố 曰viết 於ư 彼bỉ 無vô 彼bỉ 空không 所sở 以dĩ 墮đọa 斷đoạn 無vô 者giả 正chánh 為vi 不bất 自tự 空không 故cố 若nhược 彼bỉ 己kỷ 皆giai 空không 則tắc 墮đọa 者giả 復phục 誰thùy 乎hồ 故cố 以dĩ 庶thứ 子tử 母mẫu 舍xá 事sự 非phi 之chi 意ý 言ngôn 雖tuy 無vô 象tượng 馬mã 而nhi 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 眾chúng 無vô 象tượng 馬mã 則tắc 猶do 無vô 彼bỉ 物vật 之chi 空không 而nhi 非phi 無vô 比Bỉ 丘Khâu 則tắc 猶do 不bất 能năng 自tự 空không 又hựu 曰viết 非phi 舍xá 舍xá 性tánh 空không 等đẳng 則tắc 又hựu 縱túng/tung 斥xích 之chi 謂vị 縱túng/tung 以dĩ 一nhất 舍xá 為vi 空không 而nhi 餘dư 舍xá 未vị 必tất 盡tận 空không 若nhược 以dĩ 此thử 雖tuy 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 而nhi 比Bỉ 丘Khâu 性tánh 空không 者giả 而nhi 未vị 必tất 一nhất 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 。 皆giai 空không 若nhược 以dĩ 此thử 無vô 象tượng 馬mã 為vi 空không 而nhi 餘dư 處xứ 非phi 無vô 是thị 皆giai 以dĩ 彼bỉ 彼bỉ 折chiết 之chi 則tắc 能năng 所sở 彼bỉ 此thử 諸chư 相tướng 宛uyển 然nhiên 故cố 曰viết 是thị 名danh 一nhất 切thiết 法pháp 。 自tự 相tương/tướng 非phi 謂vị 空không 也dã 故cố 結kết 斥xích 之chi 曰viết 彼bỉ 於ư 彼bỉ 無vô 彼bỉ 等đẳng 初sơ 彼bỉ 字tự 謂vị 外ngoại 人nhân 但đãn 於ư 彼bỉ 無vô 彼bỉ 而nhi 不bất 能năng 無vô 此thử 又hựu 曰viết 彼bỉ 彼bỉ 空không 者giả 是thị 空không 最tối 麤thô 即tức 其kỳ 斥xích 外ngoại 計kế 可khả 知tri 矣hĩ (# 二nhị )# 。

大đại 慧tuệ 不bất 自tự 生sanh 非phi 不bất 生sanh 除trừ 住trụ 三tam 昧muội 是thị 名danh 無vô 生sanh 離ly 自tự 性tánh 即tức 是thị 無vô 生sanh 離ly 自tự 性tánh 剎sát 那na 相tương 續tục 。 流lưu 注chú 及cập 異dị 性tánh 現hiện 一nhất 切thiết 性tánh 離ly 。 自tự 性tánh 是thị 故cố 一nhất 切thiết 。 性tánh 離ly 自tự 性tánh 云vân 何hà 無vô 二nhị 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 。 如như 陰ấm 熱nhiệt 如như 長trường 短đoản 如như 黑hắc 白bạch 大đại 慧tuệ 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 二nhị 。 非phi 於ư 涅Niết 槃Bàn 彼bỉ 生sanh 死tử 非phi 於ư 生sanh 死tử 彼bỉ 涅Niết 槃Bàn 異dị 相tướng 因nhân 有hữu 性tánh 故cố 是thị 名danh 無vô 二nhị 如như 涅Niết 槃Bàn 生sanh 死tử 。 一nhất 切thiết 法Pháp 亦diệc 如như 是thị 。 是thị 故cố 空không 無vô 生sanh 無vô 二nhị 離ly 自tự 性tánh 相tướng 應ưng 當đương 修tu 學học 。 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

我ngã 常thường 說thuyết 空không 法pháp 遠viễn 離ly 於ư 斷đoạn 常thường 。 生sanh 死tử 如như 幻huyễn 夢mộng 而nhi 彼bỉ 業nghiệp 不bất 壞hoại 虗hư 空không 及cập 涅Niết 槃Bàn 滅diệt 二nhị 亦diệc 如như 是thị 愚ngu 夫phu 作tác 妄vọng 想tưởng 諸chư 聖thánh 離ly 有hữu 無vô 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 復phục 告cáo 。 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 言ngôn 大đại 慧tuệ 空không 無vô 生sanh 無vô 二nhị 離ly 自tự 性tánh 相tướng 普phổ 入nhập 諸chư 佛Phật 。 一nhất 切thiết 修Tu 多Đa 羅La 。 凡phàm 所sở 有hữu 經kinh 悉tất 說thuyết 此thử 義nghĩa 諸chư 修tu 多đa 羅la 悉tất 隨tùy 眾chúng 生sanh 希hy 望vọng 心tâm 故cố 為vi 分phân 別biệt 。 說thuyết 顯hiển 示thị 其kỳ 義nghĩa 。 而nhi 非phi 真chân 實thật 。 在tại 於ư 言ngôn 說thuyết 如như 鹿lộc 渴khát 想tưởng 誑cuống 惑hoặc 群quần 鹿lộc 鹿lộc 於ư 彼bỉ 相tương/tướng 計kế 著trước 水thủy 性tánh 而nhi 彼bỉ 無vô 水thủy 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 修tu 多đa 羅la 所sở 說thuyết 諸chư 法Pháp 。 為vi 令linh 愚ngu 夫phu 發phát 歡hoan 喜hỷ 故cố 非phi 實thật 聖thánh 智trí 在tại 於ư 言ngôn 說thuyết 是thị 故cố 當đương 依y 於ư 義nghĩa 莫mạc 著trước 言ngôn 說thuyết 。

已dĩ 明minh 一nhất 切thiết 法pháp 空không 。 此thử 復phục 別biệt 醻# 無vô 生sanh 等đẳng 義nghĩa 皆giai 所sở 以dĩ 申thân 明minh 空không 理lý 亦diệc 可khả 四tứ 義nghĩa 互hỗ 相tương 發phát 明minh 亦diệc 文văn 之chi 旨chỉ 也dã 不bất 自tự 生sanh 等đẳng 究cứu 言ngôn 應ưng 如như 大đại 論luận 偈kệ 諸chư 法pháp 不bất 自tự 生sanh 亦diệc 不bất 從tùng 它# 生sanh 不bất 生sanh 不bất 無vô 因nhân 是thị 故cố 說thuyết 無vô 生sanh 今kim 通thông 總tổng 云vân 不bất 自tự 生sanh 非phi 不bất 生sanh 者giả 謂vị 非phi 一nhất 向hướng 不bất 生sanh 也dã 以dĩ 理lý 言ngôn 之chi 無vô 生sanh 而nhi 無vô 所sở 不bất 生sanh 永vĩnh 嘉gia 云vân 若nhược 實thật 無vô 生sanh 無vô 不bất 生sanh 。 然nhiên 則tắc 云vân 無vô 生sanh 者giả 約ước 住trụ 三tam 昧muội 云vân 爾nhĩ 故cố 曰viết 除trừ 住trụ 三tam 昧muội 次thứ 釋thích 離ly 自tự 性tánh 義nghĩa 。 還hoàn 約ước 無vô 生sanh 言ngôn 之chi 故cố 曰viết 離ly 自tự 性tánh 即tức 是thị 無vô 生sanh 離ly 自tự 性tánh 言ngôn 剎sát 那na 相tương 續tục 。 流lưu 注chú 者giả 心tâm 也dã 及cập 異dị 性tánh 現hiện 等đẳng 法pháp 也dã 謂vị 心tâm 變biến 異dị 故cố 則tắc 有hữu 異dị 性tánh 所sở 現hiện 一nhất 切thiết 法pháp 亦diệc 皆giai 離ly 性tánh 云vân 何hà 無vô 二nhị 者giả 追truy 釋thích 不bất 二nhị 義nghĩa 文văn 先tiên 約ước 事sự 示thị 二nhị 相tương/tướng 故cố 曰viết 一nhất 切thiết 法pháp 如như 。 陰ấm (# 平bình 呼hô )# 熱nhiệt 等đẳng 則tắc 事sự 之chi 不bất 得đắc 不bất 異dị 也dã 又hựu 曰viết 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 二nhị 。 則tắc 理lý 之chi 不bất 得đắc 不bất 一nhất 也dã 以dĩ 其kỳ 理lý 一nhất 融dung 彼bỉ 事sự 異dị 則tắc 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 二nhị 無vô 二nhị 即tức 空không 非phi 於ư 涅Niết 槃Bàn 彼bỉ 生sanh 死tử 等đẳng 彼bỉ 亦diệc 外ngoại 義nghĩa 非phi 同đồng 凡phàm 外ngoại 以dĩ 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 互hỗ 相tương 彼bỉ 異dị 而nhi 謂vị 有hữu 外ngoại 相tướng 因nhân 則tắc 各các 有hữu 性tánh 也dã 故cố 言ngôn 無vô 二nhị 以dĩ 一nhất 之chi 結kết 例lệ 勸khuyến 修tu 云vân 云vân 偈kệ 初sơ 總tổng 頌tụng 空không 離ly 斷đoạn 常thường 所sở 謂vị 無vô 生sanh 離ly 自tự 性tánh 等đẳng 亦diệc 無vô 不bất 皆giai 離ly 次thứ 明minh 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 各các 離ly 斷đoạn 常thường 則tắc 生sanh 死tử 以dĩ 如như 幻huyễn 故cố 。 不bất 常thường 彼bỉ 業nghiệp 不bất 壞hoại 故cố 不bất 斷đoạn 涅Niết 槃Bàn 亦diệc 以dĩ 如như 幻huyễn 故cố 。 不bất 常thường 非phi 同đồng 灰hôi 滅diệt 故cố 不bất 斷đoạn 文văn 言ngôn 涅Niết 槃Bàn 而nhi 及cập 虗hư 空không 者giả 即tức 三tam 無vô 為vi 法pháp 也dã 以dĩ 生sanh 死tử 不bất 斷đoạn 。 不bất 常thường 故cố 即tức 是thị 涅Niết 槃Bàn 。 以dĩ 涅Niết 槃Bàn 不bất 斷đoạn 不bất 常thường 。 故cố 不bất 外ngoại 生sanh 死tử 而nhi 愚ngu 者giả 以dĩ 妄vọng 想tưởng 故cố 作tác 斷đoạn 常thường 見kiến 諸chư 聖thánh 以dĩ 離ly 有hữu 無vô 故cố 則tắc 無vô 二nhị 法pháp 之chi 異dị 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 下hạ 總tổng 言ngôn 空không 無vô 生sanh 等đẳng 為vi 一nhất 切thiết 大đại 教giáo 之chi 詮thuyên 旨chỉ 故cố 曰viết 普phổ 入nhập 一nhất 切thiết 。 修tu 多đa 羅la 但đãn 以dĩ 此thử 義nghĩa 印ấn 定định 其kỳ 說thuyết 則tắc 邪tà 正chánh 不bất 謬mậu 非phi 此thử 則tắc 外ngoại 道đạo 說thuyết 矣hĩ 又hựu 曰viết 隨tùy 眾chúng 生sanh 希hy 望vọng 心tâm 故cố 者giả 謂vị 雖tuy 隨tùy 宜nghi 以dĩ 言ngôn 說thuyết 顯hiển 示thị 空không 等đẳng 而nhi 非phi 真chân 實thật 。 在tại 於ư 言ngôn 說thuyết 若nhược 苟cẩu 執chấp 之chi 不bất 唯duy 亡vong 理lý 亦diệc 失thất 言ngôn 教giáo 故cố 此thử 誡giới 之chi 令linh 離ly 言ngôn 說thuyết 離ly 何hà 所sở 離ly 無vô 著trước 而nhi 已dĩ 文văn 字tự 性tánh 離ly 。 其kỳ 謂vị 是thị 歟# 如như 摽phiếu/phiêu 月nguyệt 指chỉ 斯tư 得đắc 之chi 矣hĩ 。

○# (# 三tam )# 右hữu 第đệ 二nhị 十thập 一nhất 章chương 。

楞Lăng 伽Già 阿A 跋Bạt 多Đa 羅La 寶Bảo 經Kinh 卷quyển 第đệ 一nhất 竟cánh

楞Lăng 伽Già 阿A 跋Bạt 多Đa 羅La 寶Bảo 經Kinh 卷quyển 第đệ 二nhị

一Nhất 切Thiết 佛Phật 語Ngữ 心Tâm 品Phẩm 第đệ 一nhất 之chi 二nhị

爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 世Thế 尊Tôn 。 世Thế 尊Tôn 修tu 多đa 羅la 說thuyết 如Như 來Lai 藏tạng 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 轉chuyển 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 入nhập 於ư 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 身thân 中trung 。 如như 大đại 價giá 寶bảo 垢cấu 衣y 所sở 纏triền 。 如Như 來Lai 之chi 藏tạng 。 常thường 住trụ 不bất 變biến 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 而nhi 陰ấm 界giới 入nhập 垢cấu 衣y 所sở 纏triền 。 貪tham 欲dục 恚khuể 癡si 。 不bất 實thật 妄vọng 想tưởng 塵trần 勞lao 所sở 汙ô 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 之chi 所sở 演diễn 說thuyết 。 云vân 何hà 世Thế 尊Tôn 。 同đồng 外ngoại 道đạo 說thuyết 。 我ngã 言ngôn 有hữu 如Như 來Lai 藏tạng 。 耶da 世Thế 尊Tôn 外ngoại 道đạo 亦diệc 說thuyết 有hữu 常thường 作tác 者giả 離ly 於ư 求cầu 那na 周chu 遍biến 不bất 滅diệt 世Thế 尊Tôn 彼bỉ 說thuyết 有hữu 我ngã 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 我ngã 說thuyết 如Như 來Lai 藏tạng 。 不bất 同đồng 外ngoại 道đạo 所sở 說thuyết 。 之chi 我ngã 大đại 慧tuệ 有hữu 時thời 空không 無vô 相tướng 無vô 願nguyện 。 如như 實thật 際tế 法pháp 性tánh 法Pháp 身thân 涅Niết 槃Bàn 離ly 自tự 性tánh 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 本bổn 來lai 寂tịch 靜tĩnh 。 自tự 性tánh 涅Niết 槃Bàn 。 如như 是thị 等đẳng 句cú 說thuyết 如Như 來Lai 藏tạng 。 已dĩ 如Như 來Lai 應Ứng 供Cúng 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 為vi 斷đoạn 愚ngu 夫phu 畏úy 無vô 我ngã 句cú 故cố 說thuyết 離ly 妄vọng 想tưởng 無vô 所sở 有hữu 。 境cảnh 界giới 如Như 來Lai 藏tạng 門môn 大đại 慧tuệ 未vị 來lai 現hiện 在tại 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 不bất 應ưng 作tác 我ngã 見kiến 計kế 著trước 譬thí 如như 陶đào 家gia 。 於ư 一nhất 泥nê 聚tụ 以dĩ 人nhân 工công 水thủy 木mộc 輪luân 繩thằng 方phương 便tiện 作tác 種chủng 種chủng 器khí 如Như 來Lai 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 於ư 法pháp 無vô 我ngã 離ly 一nhất 切thiết 。 妄vọng 想tưởng 相tương/tướng 以dĩ 種chủng 種chủng 智trí 慧tuệ 。 善thiện 巧xảo 方phương 便tiện 。 或hoặc 說thuyết 如Như 來Lai 藏tạng 。 或hoặc 說thuyết 無vô 我ngã 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 說thuyết 如Như 來Lai 藏tạng 。 不bất 同đồng 外ngoại 道đạo 所sở 說thuyết 。 之chi 我ngã 是thị 名danh 說thuyết 如Như 來Lai 藏tạng 。 開khai 引dẫn 計kế 我ngã 諸chư 外ngoại 道đạo 故cố 說thuyết 如Như 來Lai 藏tạng 。 令linh 離ly 不bất 實thật 我ngã 見kiến 妄vọng 想tưởng 。 入nhập 三tam 解giải 脫thoát 。 門môn 境cảnh 界giới 希hy 望vọng 疾tật 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 。 應Ứng 供Cúng 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 如Như 來Lai 之chi 藏tạng 。 若nhược 不bất 如như 是thị 。 則tắc 同đồng 外ngoại 道đạo 是thị 故cố 大đại 慧tuệ 為vi 離ly 外ngoại 道đạo 見kiến 故cố 當đương 依y 無vô 我ngã 如Như 來Lai 之chi 藏tạng 。 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

人nhân 相tương 續tục 陰ấm 緣duyên 與dữ 微vi 塵trần 勝thắng 自tự 在tại 作tác 心tâm 量lượng 妄vọng 想tưởng 。

言ngôn 有hữu 似tự 而nhi 實thật 非phi 說thuyết 有hữu 異dị 而nhi 本bổn 同đồng 是thị 不bất 可khả 不bất 辨biện 也dã 苟cẩu 不bất 甄chân 明minh 邪tà 將tương 濫lạm 正chánh 故cố 大đại 慧tuệ 以dĩ 佛Phật 說thuyết 如Như 來Lai 。 藏tạng 在tại 纏triền 不bất 變biến 有hữu 同đồng 外ngoại 道đạo 所sở 計kế 神thần 我ngã 為vi 問vấn 文văn 先tiên 述thuật 佛Phật 說thuyết 云vân 如Như 來Lai 藏tạng 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 者giả 夫phu 藏tạng 體thể 本bổn 空không 未vị 始thỉ 染nhiễm 汙ô 名danh 曰viết 清Thanh 淨Tịnh 。 蓋cái 生sanh 佛Phật 所sở 同đồng 如Như 來Lai 顯hiển 之chi 則tắc 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 全toàn 體thể 發phát 現hiện 眾chúng 生sanh 性tánh 之chi 則tắc 陰ấm 界giới 入nhập 纏triền 常thường 住trụ 不bất 變biến 。 此thử 示thị 因nhân 果quả 不bất 二nhị 則tắc 曰viết 轉chuyển 入nhập 其kỳ 實thật 當đương 體thể 全toàn 是thị 非phi 謂vị 實thật 有hữu 轉chuyển 入nhập 之chi 相tướng 亦diệc 猶do 經kinh 曰viết 佛Phật 法Pháp 界giới 身thân 入nhập 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 心tâm 想tưởng 中trung 是thị 也dã 如như 大đại 價giá 寶bảo 等đẳng 譬thí 合hợp 可khả 知tri 云vân 何hà 世Thế 尊Tôn 。 下hạ 正chánh 結kết 問vấn 也dã 言ngôn 外ngoại 道đạo 亦diệc 說thuyết 有hữu 常thường 作tác 者giả 即tức 彼bỉ 計kế 神thần 我ngã 有hữu 常thường 是thị 為vi 作tác 者giả 離ly 於ư 所sở 依y 陰ấm 入nhập 等đẳng 緣duyên 而nhi 有hữu 我ngã 性tánh 周chu 徧biến 故cố 曰viết 離ly 於ư 求cầu 那na 周chu 徧biến 不bất 滅diệt 將tương 以dĩ 此thử 同đồng 如Như 來Lai 藏tạng 者giả 。 答đáp 中trung 先tiên 約ước 法pháp 判phán 異dị 言ngôn 我ngã 說thuyết 如Như 來Lai 藏tạng 。 本bổn 無vô 我ngã 相tương/tướng 但đãn 為vi 顯hiển 德đức 破phá 妄vọng 說thuyết 我ngã 與dữ 無vô 我ngã 不bất 同đồng 外ngoại 道đạo 定định 計kế 之chi 我ngã 故cố 曰viết 有hữu 時thời 空không 無vô 相tướng 無vô 願nguyện 。 等đẳng 謂vị 或hoặc 有hữu 時thời 以dĩ 如như 是thị 句cú 義nghĩa 於ư 法pháp 無vô 我ngã 中trung 說thuyết 如Như 來Lai 藏tạng 。 是thị 我ngã 具cụ 顯hiển 眾chúng 德đức 即tức 真chân 我ngã 義nghĩa 同đồng 出xuất 異dị 名danh 亦diệc 相tương/tướng 為vi 名danh 實thật 又hựu 為vi 愚ngu 夫phu 著trước 我ngã 畏úy 無vô 我ngã 句cú 斷đoạn 彼bỉ 見kiến 故cố 說thuyết 離ly 妄vọng 想tưởng 無vô 所sở 有hữu 。 境cảnh 界giới 即tức 說thuyết 如Như 來Lai 。 藏tạng 是thị 無vô 我ngã 義nghĩa 。 然nhiên 皆giai 能năng 通thông 名danh 言ngôn 則tắc 門môn 義nghĩa 而nhi 已dĩ 故cố 曰viết 如Như 來Lai 。 藏tạng 門môn 非phi 謂vị 如Như 來Lai 偏thiên 在tại 於ư 我ngã 故cố 不bất 應ưng 作tác 我ngã 見kiến 計kế 著trước 是thị 知tri 邪tà 正chánh 在tại 實thật 不bất 在tại 名danh 次thứ 引dẫn 譬thí 結kết 顯hiển 則tắc 曰viết 譬thí 如như 陶đào 家gia 。 於ư 一nhất 泥nê 聚tụ 等đẳng 夫phu 泥nê 聚tụ 一nhất 也dã 本bổn 無vô 定định 器khí 以dĩ 作tác 工công 方phương 便tiện 故cố 種chủng 種chủng 之chi 器khí 。 形hình 喻dụ 法pháp 無vô 我ngã 亦diệc 一nhất 也dã 本bổn 無vô 定định 名danh 以dĩ 智trí 慧tuệ 巧xảo 便tiện 故cố 種chủng 種chủng 之chi 名danh 立lập 如như 前tiền 空không 無vô 相tướng 無vô 願nguyện 。 以dĩ 至chí 自tự 性tánh 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 也dã 故cố 結kết 顯hiển 云vân 或hoặc 說thuyết 如Như 來Lai 藏tạng 。 或hoặc 說thuyết 無vô 我ngã 等đẳng 夫phu 對đối 如Như 來Lai 藏tạng 以dĩ 言ngôn 無vô 我ngã 則tắc 如Như 來Lai 藏tạng 為vi 我ngã 矣hĩ 既ký 曰viết 或hoặc 說thuyết 無vô 我ngã 是thị 亦diệc 即tức 我ngã 為vi 無vô 我ngã 矣hĩ 然nhiên 則tắc 說thuyết 以dĩ 為vi 我ngã 者giả 為vi 開khai 引dẫn 計kế 我ngã 諸chư 外ngoại 道đạo 令linh 因nhân 妄vọng 我ngã 達đạt 真chân 我ngã 故cố 說thuyết 以dĩ 為vi 無vô 我ngã 者giả 令linh 離ly 不bất 實thật 我ngã 見kiến 妄vọng 想tưởng 。 入nhập 三tam 脫thoát 門môn 。 故cố 本bổn 未vị 始thỉ 有hữu 定định 說thuyết 也dã 亦diệc 可khả 作tác 四tứ 句cú 分phân 別biệt 謂vị 無vô 我ngã 破phá 我ngã 等đẳng (# 云vân 云vân )# 又hựu 曰viết 希hy 望vọng 疾tật 得đắc 等đẳng 者giả 復phục 宗tông 結kết 示thị 也dã 謂vị 其kỳ 說thuyết 雖tuy 通thông 若nhược 離ly 外ngoại 見kiến 。 當đương 依y 無vô 我ngã 如Như 來Lai 之chi 藏tạng 。 故cố 知tri 藏tạng 名danh 實thật 通thông 二nhị 義nghĩa 不bất 同đồng 外ngoại 道đạo 所sở 計kế 之chi 我ngã 偈kệ 言ngôn 人nhân 相tương 續tục 陰ấm 者giả 正chánh 謂vị 外ngoại 道đạo 計kế 我ngã 之chi 本bổn 不bất 出xuất 五ngũ 陰ấm 而nhi 人nhân 亦diệc 我ngã 也dã 緣duyên 與dữ 微vi 塵trần 皆giai 外ngoại 道đạo 計kế 能năng 造tạo 者giả 然nhiên 不bất 離ly 心tâm 量lượng 妄vọng 想tưởng 所sở 以dĩ 非phi 也dã 。

○# 右hữu 第đệ 一nhất 章chương 。

爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 觀quán 未vị 來lai 眾chúng 生sanh 。 復phục 請thỉnh 世Thế 尊Tôn 。 惟duy 願nguyện 為vì 說thuyết 。 脩tu 行hành 無vô 間gian 如như 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 脩tu 行hành 者giả 大đại 方phương 便tiện 佛Phật 告cáo 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 成thành 就tựu 四tứ 法Pháp 。 得đắc 脩tu 行hành 者giả 大đại 方phương 便tiện 云vân 何hà 為vi 四tứ 。 謂vị 善thiện 分phân 別biệt 。 自tự 心tâm 現hiện 觀quán 外ngoại 性tánh 非phi 性tánh 離ly 生sanh 滅diệt 住trụ 見kiến 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 善thiện 樂lạc 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 成thành 就tựu 四tứ 法Pháp 。 得đắc 脩tu 行hành 者giả 大đại 方phương 便tiện 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 善thiện 分phân 別biệt 自tự 心tâm 現hiện 謂vị 如như 是thị 觀quán 三tam 界giới 。 唯duy 心tâm 分phân 齊tề 離ly 我ngã 我ngã 所sở 。 無vô 動động 搖dao 離ly 去khứ 來lai 無vô 始thỉ 虗hư 偽ngụy 習tập 氣khí 所sở 熏huân 三tam 界giới 種chủng 種chủng 色sắc 行hành 。 繫hệ 縛phược 身thân 財tài 建kiến 立lập 妄vọng 想tưởng 隨tùy 入nhập 現hiện 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 善thiện 分phân 別biệt 自tự 心tâm 現hiện 。

志chí 大Đại 道Đạo 者giả 宜nghi 有hữu 大đại 脩tu 行hành 期kỳ 大đại 果quả 者giả 要yếu 有hữu 大đại 方phương 便tiện 。 苟cẩu 脩tu 行hành 而nhi 不bất 得đắc 方phương 便tiện 雖tuy 欲dục 成thành 道Đạo 果Quả 。 難nạn/nan 矣hĩ 大đại 慧tuệ 既ký 聞văn 疾tật 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 又hựu 觀quán 後hậu 世thế 有hữu 入nhập 道đạo 之chi 機cơ 故cố 請thỉnh 脩tu 行hành 無vô 間gian 之chi 法pháp 言ngôn 無vô 間gian 者giả 謂vị 無vô 間gián 斷đoạn 間gian 雜tạp 也dã 無vô 間gian 雜tạp 則tắc 精tinh 無vô 間gián 斷đoạn 則tắc 進tiến 既ký 精tinh 且thả 進tiến 何hà 行hành 而nhi 不bất 得đắc 哉tai 答đáp 中trung 言ngôn 成thành 就tựu 四tứ 法Pháp 。 得đắc 脩tu 行hành 者giả 大đại 方phương 便tiện 謂vị 方phương 便tiện 則tắc 善thiện 巧xảo 異dị 稱xưng 或hoặc 對đối 實thật 慧tuệ 或hoặc 前tiền 正chánh 觀quán 皆giai 方phương 便tiện 也dã 抑ức 方phương 便tiện 多đa 門môn 今kim 此thử 四tứ 法pháp 是thị 方phương 便tiện 之chi 大đại 者giả 故cố 與dữ 餘dư 異dị 而nhi 特đặc 明minh 此thử 四tứ 者giả 不bất 出xuất 脩tu 性tánh 因nhân 果quả 故cố 善thiện 性tánh 乃nãi 所sở 以dĩ 善thiện 修tu 善thiện 因nhân 乃nãi 所sở 以dĩ 善thiện 果quả 至chí 果quả 善thiện 矣hĩ 則tắc 無vô 不bất 皆giai 善thiện 此thử 四tứ 所sở 以dĩ 為vi 次thứ 也dã 初sơ 善thiện 分phân 別biệt 自tự 心tâm 現hiện 謂vị 如như 是thị 觀quán 三tam 界giới 。 唯duy 心tâm 分phân 齊tề 者giả 即tức 三tam 界giới 為vi 所sở 觀quán 以dĩ 唯duy 心tâm 為vi 分phân 齊tề 夫phu 三tam 界giới 本bổn 無vô 。 唯duy 一nhất 妄vọng 想tưởng 妄vọng 想tưởng 無vô 相tướng 不bất 出xuất 自tự 心tâm 故cố 唯duy 心tâm 分phân 齊tề 即tức 自tự 心tâm 之chi 分phần 齊tề 也dã 了liễu 心tâm 外ngoại 無vô 法pháp 故cố 離ly 我ngã 我ngã 所sở 。 唯duy 一nhất 如như 相tương/tướng 故cố 求cầu 動động 搖dao 去khứ 來lai 者giả 不bất 可khả 得đắc 尚thượng 何hà 妄vọng 現hiện 之chi 有hữu 但đãn 由do 無vô 始thỉ 妄vọng 習tập 熏huân 故cố 三tam 界giới 色sắc 行hành 等đẳng 妄vọng 想tưởng 隨tùy 入nhập 自tự 心tâm 發phát 現hiện 言ngôn 色sắc 行hành 則tắc 略lược 舉cử 二nhị 陰ấm 由do 陰ấm 故cố 繫hệ 縛phược 身thân 財tài 則tắc 兼kiêm 語ngữ 受thọ 用dụng 由do 身thân 故cố 建kiến 立lập 苟cẩu 知tri 諸chư 法pháp 一nhất 出xuất 妄vọng 熏huân 還hoàn 依y 自tự 心tâm 而nhi 現hiện 自tự 心tâm 本bổn 寂tịch 復phục 何hà 事sự 哉tai 如như 是thị 分phân 別biệt 。 斯tư 為vi 善thiện 矣hĩ (# 一nhất )# 。

云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 善thiện 觀quán 外ngoại 性tánh 非phi 性tánh 謂vị 燄diệm 夢mộng 等đẳng 一nhất 切thiết 性tánh 無vô 始thỉ 虗hư 偽ngụy 妄vọng 想tưởng 習tập 因nhân 觀quán 一nhất 切thiết 性tánh 自tự 性tánh 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 作tác 如như 是thị 善thiện 觀quán 外ngoại 性tánh 非phi 性tánh 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 善thiện 觀quán 外ngoại 性tánh 非phi 性tánh 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 善thiện 離ly 生sanh 住trụ 滅diệt 見kiến 謂vị 如như 幻huyễn 夢mộng 一nhất 切thiết 性tánh 自tự 他tha 俱câu 性tánh 不bất 生sanh 隨tùy 入nhập 自tự 心tâm 分phân 齊tề 故cố 見kiến 外ngoại 性tánh 非phi 性tánh 見kiến 識thức 不bất 生sanh 及cập 緣duyên 不bất 積tích 聚tụ 見kiến 妄vọng 想tưởng 緣duyên 生sanh 於ư 三tam 界giới 內nội 外ngoại 一nhất 切thiết 。 法pháp 不bất 可khả 得đắc 。 見kiến 離ly 自tự 性tánh 生sanh 見kiến 悉tất 滅diệt 知tri 如như 幻huyễn 等đẳng 諸chư 法pháp 自tự 性tánh 。 得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 已dĩ 離ly 生sanh 住trụ 滅diệt 見kiến 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 善thiện 分phân 別biệt 離ly 生sanh 住trụ 滅diệt 見kiến 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 善thiện 樂lạc 謂vị 得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 住trụ 第đệ 八bát 菩Bồ 薩Tát 。 地địa 得đắc 離ly 心tâm 意ý 意ý 識thức 。 五ngũ 法pháp 自tự 性tánh 二nhị 無vô 我ngã 相tương/tướng 得đắc 意ý 生sanh 身thân 。 世Thế 尊Tôn 意ý 生sanh 身thân 者giả 何hà 因nhân 緣duyên 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 意ý 生sanh 身thân 者giả 譬thí 如như 意ý 去khứ 迅tấn 疾tật 無vô 礙ngại 。 故cố 名danh 意ý 生sanh 譬thí 如như 意ý 去khứ 石thạch 譬thí 無vô 礙ngại 於ư 彼bỉ 異dị 方phương 無vô 量lượng 由do 延diên 因nhân 先tiên 所sở 見kiến 憶ức 念niệm 不bất 忘vong 。 自tự 心tâm 流lưu 注chú 不bất 絕tuyệt 於ư 身thân 無vô 障chướng 礙ngại 。 生sanh 大đại 慧tuệ 如như 是thị 意ý 生sanh 。 身thân 得đắc 一nhất 時thời 俱câu 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 意ý 生sanh 身thân 如Như 幻Huyễn 三Tam 昧Muội 。 力lực 自tự 在tại 神thần 通thông 。 妙diệu 相tướng 莊trang 嚴nghiêm 聖thánh 種chủng 類loại 身thân 一nhất 時thời 俱câu 生sanh 。 猶do 如như 意ý 生sanh 無vô 有hữu 障chướng 礙ngại 。 隨tùy 所sở 憶ức 念niệm 本bổn 願nguyện 境cảnh 界giới 為vì 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 善thiện 樂lạc 如như 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 住trụ 第đệ 八bát 菩Bồ 薩Tát 。 地địa 轉chuyển 捨xả 心tâm 意ý 意ý 識thức 。 五ngũ 法pháp 自tự 性tánh 二nhị 無vô 我ngã 相tương/tướng 身thân 及cập 得đắc 意ý 生sanh 身thân 。 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 善thiện 樂lạc 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 成thành 就tựu 四tứ 法Pháp 。 得đắc 修tu 行hành 者giả 大đại 方phương 便tiện 。 當đương 如như 是thị 學học 。

既ký 了liễu 自tự 心tâm 復phục 何hà 外ngoại 性tánh 而nhi 曰viết 觀quán 外ngoại 性tánh 非phi 性tánh 者giả 了liễu 無vô 內nội 外ngoại 趣thú 外ngoại 觀quán 爾nhĩ 謂vị 炎diễm 夢mộng 等đẳng 一nhất 切thiết 性tánh 本bổn 於ư 無vô 始thỉ 妄vọng 習tập 為vi 因nhân 故cố 不bất 實thật 如như 幻huyễn 夢mộng 等đẳng 。 今kim 稱xưng 性tánh 而nhi 觀quán 故cố 觀quán 一nhất 切thiết 性tánh 自tự 性tánh 即tức 是thị 非phi 性tánh 則tắc 不bất 自tự 生sanh 等đẳng 無vô 生sanh 觀quán 也dã 離ly 生sanh 住trụ 滅diệt 見kiến 中trung 謂vị 如như 幻huyễn 夢mộng 等đẳng 。 疊điệp 上thượng 也dã 見kiến 識thức 不bất 生sanh 下hạ 正chánh 示thị 離ly 見kiến 謂vị 由do 前tiền 觀quán 故cố 內nội 見kiến 識thức 不bất 生sanh 外ngoại 緣duyên 塵trần 不bất 積tích 聚tụ 一nhất 一nhất 求cầu 實thật 性tánh 不bất 可khả 得đắc 。 故cố 曰viết 不bất 生sanh 不bất 生sanh 而nhi 生sanh 以dĩ 妄vọng 想tưởng 緣duyên 生sanh 於ư 三tam 界giới 內nội 外ngoại 諸chư 法pháp 均quân 地địa 一nhất 理lý 故cố 皆giai 不bất 可khả 得đắc 。 則tắc 離ly 性tánh 而nhi 已dĩ 見kiến 性tánh 離ly 者giả 見kiến 亦diệc 自tự 離ly 緣duyên 生sanh 與dữ 見kiến 皆giai 悉tất 寂tịch 滅diệt 。 故cố 曰viết 生sanh 見kiến 悉tất 滅diệt 如như 是thị 證chứng 知tri 。 諸chư 法pháp 自tự 性tánh 。 即tức 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 無vô 生sanh 則tắc 無vô 滅diệt 故cố 生sanh 住trụ 滅diệt 見kiến 無vô 不bất 離ly 也dã 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 善thiện 樂lạc 者giả 即tức 住trụ 第đệ 八Bát 地Địa 。 所sở 得đắc 法Pháp 樂nhạo/nhạc/lạc 按án 台thai 宗tông 明minh 位vị 至chí 八bát 地địa 始thỉ 得đắc 無vô 生sanh 多đa 是thị 通thông 乘thừa 或hoặc 別biệt 圓viên 教giáo 道đạo 之chi 說thuyết 又hựu 此thử 四tứ 法pháp 悉tất 明minh 幻huyễn 化hóa 故cố 知tri 通thông 乘thừa 兼kiêm 於ư 別biệt 圓viên 此thử 其kỳ 二nhị 也dã 不bất 言ngôn 所sở 樂lạc 而nhi 言ngôn 離ly 心tâm 意ý 意ý 識thức 。 等đẳng 者giả 是thị 以dĩ 離ly 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 非phi 別biệt 有hữu 所sở 樂lạc 也dã 謂vị 一nhất 念niệm 轉chuyển 捨xả 如như 是thị 等đẳng 法Pháp 。 凡phàm 對đối 治trị 門môn 能năng 所sở 悉tất 離ly 則tắc 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 於ư 是thị 而nhi 得đắc 故cố 知tri 證chứng 處xứ 只chỉ 在tại 離ly 處xứ 離ly 斯tư 得đắc 矣hĩ 若nhược 夫phu 圓viên 照chiếu 法Pháp 界Giới 。 不bất 見kiến 有hữu 一nhất 法pháp 可khả 得đắc 。 者giả 其kỳ 為vi 聖thánh 智trí 善thiện 樂lạc 當đương 何hà 所sở 云vân 而nhi 獨độc 言ngôn 得đắc 意ý 生sanh 身thân 。 者giả 起khởi 化hóa 之chi 本bổn 也dã 亦diệc 捨xả 意ý 而nhi 後hậu 得đắc 意ý 之chi 用dụng 譬thí 凡phàm 三tam 義nghĩa 謂vị 迅tấn 疾tật 義nghĩa 無vô 礙ngại 義nghĩa 憶ức 先tiên 所sở 見kiến 義nghĩa 如như 文văn 云vân 云vân 自tự 心tâm 流lưu 注chú 不bất 絕tuyệt 者giả 意ý 也dã 於ư 身thân 無vô 障chướng 礙ngại 。 生sanh 者giả 生sanh 也dã 謂vị 意ý 去khứ 時thời 身thân 必tất 得đắc 生sanh 唯duy 聖thánh 及cập 得đắc 通thông 者giả 能năng 之chi 若nhược 約ước 凡phàm 論luận 意ý 到đáo 未vị 必tất 身thân 到đáo 言ngôn 得đắc 一nhất 時thời 俱câu 者giả 結kết 上thượng 意ý 生sanh 無vô 有hữu 前tiền 後hậu 也dã 菩Bồ 薩Tát 意ý 生sanh 下hạ 再tái 提đề 法pháp 合hợp 謂vị 如Như 幻Huyễn 三Tam 昧Muội 。 自tự 在tại 神thần 通thông 。 猶do 能năng 生sanh 之chi 意ý 也dã 妙diệu 相tướng 莊trang 嚴nghiêm 聖thánh 種chủng 類loại 身thân 猶do 所sở 生sanh 之chi 身thân 。 也dã 亦diệc 一nhất 時thời 俱câu 故cố 無vô 前tiền 後hậu 猶do 如như 意ý 生sanh 等đẳng 正chánh 合hợp 可khả 知tri 兼kiêm 言ngôn 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 得đắc 是thị 樂nhạo/nhạc/lạc 相tương/tướng 也dã 同đồng 異dị 之chi 相tướng 後hậu 當đương 更cánh 明minh 若nhược 台thai 宗tông 明minh 義nghĩa 則tắc 真chân 似tự 不bất 同đồng 佛Phật 意ý 隨tùy 宜nghi 初sơ 無vô 定định 在tại 此thử 為vi 釋thích 經kinh 非phi 專chuyên 判phán 教giáo 得đắc 以dĩ 置trí 之chi (# 二nhị )# 。

○# 右hữu 第đệ 二nhị 章chương 。

爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 復phục 請thỉnh 世Thế 尊Tôn 。 惟duy 願nguyện 為vì 說thuyết 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 緣duyên 因nhân 之chi 相tướng 以dĩ 覺giác 緣duyên 因nhân 相tương/tướng 故cố 我ngã 及cập 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 離ly 一nhất 切thiết 性tánh 有hữu 無vô 妄vọng 見kiến 無vô 妄vọng 想tưởng 見kiến 漸tiệm 次thứ 俱câu 生sanh 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 一nhất 切thiết 法pháp 二nhị 種chủng 緣duyên 相tương 謂vị 外ngoại 及cập 內nội 外ngoại 緣duyên 者giả 謂vị 泥nê 團đoàn 柱trụ 輪luân 繩thằng 水thủy 木mộc 人nhân 工công 諸chư 方phương 便tiện 緣duyên 有hữu 瓶bình 生sanh 如như 泥nê 瓶bình 縷lũ 疊điệp 草thảo 席tịch 種chủng 牙nha 酪lạc 酥tô 等đẳng 方phương 便tiện 緣duyên 生sanh 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 是thị 名danh 外ngoại 緣duyên 前tiền 後hậu 轉chuyển 生sanh 云vân 何hà 內nội 緣duyên 謂vị 無vô 明minh 愛ái 業nghiệp 等đẳng 法pháp 得đắc 緣duyên 名danh 從tùng 彼bỉ 生sanh 陰ấm 界giới 入nhập 法pháp 得đắc 緣duyên 所sở 起khởi 名danh 彼bỉ 無vô 差sai 別biệt 而nhi 愚ngu 夫phu 妄vọng 想tưởng 是thị 名danh 內nội 緣duyên 法pháp 大đại 慧tuệ 彼bỉ 因nhân 者giả 有hữu 六lục 種chủng 謂vị 當đương 有hữu 因nhân 相tương 續tục 因nhân 相tương/tướng 因nhân 作tác 因nhân 顯hiển 示thị 因nhân 待đãi 因nhân 當đương 有hữu 因nhân 者giả 作tác 因nhân 已dĩ 內nội 外ngoại 法pháp 生sanh 相tương 續tục 因nhân 者giả 作tác 攀phàn 緣duyên 已dĩ 內nội 外ngoại 法pháp 生sanh 陰ấm 種chủng 子tử 等đẳng 相tương/tướng 因nhân 者giả 作tác 無vô 間gian 相tương/tướng 相tương 續tục 生sanh 作tác 因nhân 者giả 作tác 增tăng 上thượng 事sự 如như 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 。 顯hiển 示thị 因nhân 者giả 妄vọng 想tưởng 事sự 生sanh 已dĩ 相tương/tướng 現hiện 作tác 所sở 作tác 如như 燈đăng 照chiếu 色sắc 等đẳng 待đãi 因nhân 者giả 滅diệt 時thời 作tác 相tương 續tục 斷đoạn 不bất 妄vọng 想tưởng 性tánh 生sanh 。

夫phu 因nhân 緣duyên 之chi 說thuyết 蓋cái 佛Phật 教giáo 生sanh 法pháp 之chi 正chánh 本bổn 亦diệc 攝nhiếp 一nhất 切thiết 世thế 出xuất 世thế 間gian 法pháp 。 以dĩ 義nghĩa 則tắc 有hữu 親thân 疎sơ 以dĩ 法pháp 則tắc 必tất 相tương 濟tế 未vị 有hữu 有hữu 因nhân 而nhi 無vô 緣duyên 未vị 有hữu 有hữu 緣duyên 而nhi 無vô 因nhân 離ly 是thị 而nhi 能năng 成thành 事sự 者giả 。 無vô 之chi 即tức 是thị 而nhi 求cầu 實thật 法pháp 者giả 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 。 此thử 因nhân 緣duyên 所sở 以dĩ 成thành 事sự 而nhi 成thành 理lý 也dã 如như 前tiền 四tứ 法pháp 方phương 便tiện 莫mạc 非phi 因nhân 緣duyên 者giả 亦diệc 曰viết 緣duyên 因nhân 義nghĩa 有hữu 前tiền 後hậu 爾nhĩ 故cố 大đại 慧tuệ 復phục 請thỉnh 說thuyết 緣duyên 因nhân 相tương/tướng 但đãn 了liễu 諸chư 法pháp 因nhân 緣duyên 。 所sở 成thành 則tắc 有hữu 無vô 妄vọng 想tưởng 一nhất 切thiết 皆giai 離ly 。 亦diệc 離ly 漸tiệm 次thứ 俱câu 見kiến 故cố 曰viết 無vô 妄vọng 想tưởng 見kiến 漸tiệm 次thứ 俱câu 生sanh 義nghĩa 如như 後hậu 明minh 釋thích 中trung 言ngôn 二nhị 種chủng 緣duyên 相tương/tướng 者giả 外ngoại 緣duyên 謂vị 借tá 事sự 明minh 義nghĩa 如như 泥nê 團đoàn 等đẳng 內nội 緣duyên 則tắc 的đích 指chỉ 無vô 明minh 愛ái 業nghiệp 此thử 直trực 以dĩ 緣duyên 為vi 能năng 成thành 以dĩ 緣duyên 所sở 起khởi 法pháp 為vi 所sở 成thành 如như 以dĩ 諸chư 方phương 便tiện 。 緣duyên 而nhi 有hữu 瓶bình 生sanh 即tức 瓶bình 是thị 所sở 成thành 例lệ 陰ấm 界giới 入nhập 等đẳng 是thị 所sở 成thành 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 餘dư 縷lũ 氎điệp 等đẳng 例lệ 之chi 可khả 見kiến 言ngôn 前tiền 後hậu 轉chuyển 生sanh 者giả 一nhất 往vãng 約ước 事sự 云vân 爾nhĩ 據cứ 後hậu 則tắc 曰viết 彼bỉ 無vô 差sai 別biệt 謂vị 無vô 俱câu 生sanh 漸tiệm 次thứ 差sai 別biệt 。 亦diệc 為vi 下hạ 俱câu 遣khiển 張trương 本bổn 次thứ 明minh 彼bỉ 因nhân 有hữu 六lục 種chủng 者giả 謂vị 彼bỉ 緣duyên 之chi 因nhân 對đối 前tiền 應ưng 論luận 親thân 疎sơ 之chi 義nghĩa 言ngôn 當đương 有hữu 因nhân 即tức 以dĩ 一nhất 念niệm 為vi 因nhân 而nhi 有hữu 根căn 境cảnh 內nội 外ngoại 法pháp 生sanh 從tùng 果quả 名danh 因nhân 故cố 曰viết 當đương 有hữu 相tương 續tục 因nhân 者giả 謂vị 於ư 前tiền 根căn 境cảnh 作tác 攀phàn 緣duyên 已dĩ 隨tùy 善thiện 惡ác 業nghiệp 。 續tục 生sanh 後hậu 陰ấm 種chủng 子tử 等đẳng 果quả 復phục 為vi 因nhân 相tương/tướng 因nhân 者giả 惟duy 作tác 之chi 無vô 間gian 則tắc 有hữu 善thiện 惡ác 相tướng 相tương 續tục 生sanh 作tác 因nhân 者giả 於ư 因nhân 上thượng 作tác 因nhân 如như 輪Luân 王Vương 已dĩ 勝thắng 而nhi 更cánh 作tác 增tăng 上thượng 事sự 顯hiển 示thị 因nhân 者giả 凡phàm 妄vọng 想tưởng 事sự 生sanh 必tất 有hữu 相tương/tướng 現hiện 於ư 作tác 所sở 作tác 中trung 如như 燈đăng 照chiếu 色sắc 顯hiển 然nhiên 可khả 見kiến 待đãi 因nhân 者giả 即tức 妄vọng 不bất 妄vọng 相tương 待đãi 生sanh 謂vị 妄vọng 想tưởng 滅diệt 時thời 不bất 妄vọng 想tưởng 性tánh 作tác 妄vọng 想tưởng 相tương 續tục 時thời 不bất 妄vọng 想tưởng 則tắc 斷đoạn 故cố 曰viết 滅diệt 時thời 作tác 相tương 續tục 斷đoạn 以dĩ 妄vọng 待đãi 不bất 妄vọng 義nghĩa 當đương 不bất 妄vọng 想tưởng 性tánh 生sanh 也dã (# 一nhất )# 。

大đại 慧tuệ 彼bỉ 自tự 妄vọng 想tưởng 相tương/tướng 愚ngu 夫phu 不bất 漸tiệm 次thứ 生sanh 不bất 俱câu 生sanh 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 若nhược 復phục 俱câu 生sanh 者giả 作tác 所sở 作tác 無vô 分phân 別biệt 不bất 得đắc 因nhân 相tương/tướng 故cố 若nhược 漸tiệm 次thứ 生sanh 者giả 不bất 得đắc 相tương/tướng 我ngã 故cố 漸tiệm 次thứ 生sanh 不bất 生sanh 如như 不bất 生sanh 子tử 無vô 父phụ 名danh 大đại 慧tuệ 漸tiệm 次thứ 生sanh 相tương 續tục 方phương 便tiện 不bất 然nhiên 但đãn 妄vọng 想tưởng 耳nhĩ 因nhân 攀phàn 緣duyên 次thứ 第đệ 增tăng 上thượng 緣duyên 等đẳng 生sanh 所sở 生sanh 故cố 大đại 慧tuệ 漸tiệm 次thứ 生sanh 不bất 生sanh 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 計kế 著trước 相tương/tướng 故cố 漸tiệm 次thứ 俱câu 不bất 生sanh 自tự 心tâm 現hiện 受thọ 用dụng 故cố 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 。 外ngoại 性tánh 非phi 性tánh 大đại 慧tuệ 漸tiệm 次thứ 俱câu 不bất 生sanh 除trừ 自tự 心tâm 現hiện 不bất 覺giác 妄vọng 想tưởng 故cố 相tương 生sanh 是thị 故cố 因nhân 緣duyên 作tác 事sự 方phương 便tiện 相tương 當đương 離ly 漸tiệm 次thứ 俱câu 見kiến 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

一nhất 切thiết 都đô 無vô 。 生sanh 亦diệc 無vô 因nhân 緣duyên 。 滅diệt 於ư 彼bỉ 生sanh 滅diệt 中trung 而nhi 起khởi 因nhân 緣duyên 想tưởng 非phi 遮già 滅diệt 復phục 生sanh 相tương 續tục 因nhân 緣duyên 起khởi 唯duy 為vi 斷đoạn 凡phàm 愚ngu 癡si 惑hoặc 妄vọng 想tưởng 緣duyên 有hữu 無vô 緣duyên 起khởi 法pháp 是thị 悉tất 無vô 有hữu thọ 生sanh 習tập 氣khí 所sở 迷mê 轉chuyển 從tùng 是thị 三tam 有hữu 現hiện 真chân 實thật 無vô 生sanh 緣duyên 亦diệc 復phục 無vô 有hữu 。 滅diệt 觀quán 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 。 猶do 如như 虗hư 空không 華hoa 攝nhiếp 受thọ 及cập 所sở 攝nhiếp 捨xả 離ly 惑hoặc 亂loạn 見kiến 非phi 已dĩ 生sanh 當đương 生sanh 。 亦diệc 復phục 無vô 因nhân 緣duyên 一nhất 切thiết 無vô 所sở 有hữu 。 斯tư 皆giai 是thị 言ngôn 說thuyết 。

次thứ 破phá 因nhân 緣duyên 非phi 二nhị 種chủng 生sanh 相tương/tướng 言ngôn 彼bỉ 自tự 妄vọng 想tưởng 相tương/tướng 愚ngu 夫phu 者giả 謂vị 於ư 彼bỉ 因nhân 緣duyên 見kiến 漸tiệm 次thứ 俱câu 生sanh 相tương/tướng 者giả 皆giai 自tự 妄vọng 想tưởng 之chi 所sở 分phân 別biệt 亦diệc 為vi 愚ngu 夫phu 作tác 妄vọng 想tưởng 相tương/tướng 文văn 特đặc 倒đảo 言ngôn 爾nhĩ 其kỳ 實thật 俱câu 不bất 當đương 二nhị 種chủng 生sanh 故cố 徵trưng 覈# 曰viết 若nhược 俱câu 生sanh 者giả 作tác 所sở 作tác 無vô 分phân 別biệt 則tắc 因nhân 與dữ 果quả 混hỗn 不bất 得đắc 因nhân 相tương/tướng 別biệt 故cố 若nhược 漸tiệm 次thứ 生sanh 者giả 應ưng 有hữu 先tiên 後hậu 是thị 得đắc 相tương/tướng 於ư 愚ngu 夫phu 而nhi 不bất 得đắc 相tương/tướng 於ư 我ngã 謂vị 於ư 如Như 來Lai 。 不bất 見kiến 有hữu 前tiền 後hậu 念niệm 相tương 待đãi 可khả 得đắc 若nhược 作tác 平bình 呼hô 則tắc 是thị 不bất 得đắc 相tương/tướng 彼bỉ 我ngã 義nghĩa 故cố 起khởi 後hậu 父phụ 子tử 譬thí 云vân 如như 不bất 生sanh 子tử 無vô 父phụ 名danh 是thị 猶do 後hậu 念niệm 未vị 生sanh 不bất 名danh 前tiền 念niệm 反phản 顯hiển 前tiền 念niệm 若nhược 滅diệt 亦diệc 無vô 後hậu 念niệm 可khả 續tục 以dĩ 例lệ 父phụ 子tử 其kỳ 義nghĩa 如như 之chi 故cố 曰viết 漸tiệm 次thứ 相tương 續tục 方phương 便tiện 不bất 然nhiên 不bất 然nhiên 者giả 非phi 義nghĩa 也dã 但đãn 妄vọng 想tưởng 謂vị 生sanh 耳nhĩ 亦diệc 以dĩ 妄vọng 想tưởng 依y 四tứ 緣duyên 故cố 見kiến 有hữu 漸tiệm 次thứ 生sanh 相tương/tướng (# 四tứ 緣duyên 名danh 義nghĩa 如như 別biệt )# 由do 是thị 覈# 之chi 則tắc 不bất 見kiến 有hữu 生sanh 相tương/tướng 可khả 得đắc 故cố 正chánh 結kết 示thị 曰viết 漸tiệm 次thứ 生sanh 不bất 生sanh 等đẳng 然nhiên 則tắc 有hữu 二nhị 生sanh 相tương/tướng 者giả 一nhất 依y 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 計kế 著trước 相tương/tướng 故cố 漸tiệm 次thứ 生sanh 一nhất 依y 自tự 心tâm 現hiện 受thọ 用dụng 故cố 俱câu 生sanh 謂vị 以dĩ 自tự 心tâm 所sở 現hiện 諸chư 法pháp 言ngôn 之chi 雖tuy 若nhược 一nhất 時thời 俱câu 生sanh 。 然nhiên 以dĩ 自tự 共cộng 相tương 推thôi 外ngoại 性tánh 非phi 性tánh 不bất 可khả 得đắc 。 則tắc 二nhị 俱câu 不bất 生sanh 又hựu 曰viết 除trừ 自tự 心tâm 現hiện 不bất 覺giác 妄vọng 想tưởng 故cố 相tương 生sanh 者giả 還hoàn 結kết 歸quy 上thượng 二nhị 義nghĩa 而nhi 已dĩ 理lý 而nhi 言ngôn 之chi 性tánh 本bổn 不bất 生sanh 則tắc 法pháp 無vô 自tự 相tương/tướng 法pháp 無vô 自tự 相tương/tướng 則tắc 於ư 事sự 無vô 著trước 自tự 然nhiên 不bất 壞hoại 世thế 諦đế 而nhi 契khế 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 也dã 於ư 是thị 總tổng 觀quán 離ly 見kiến 云vân 云vân 偈kệ 言ngôn 一nhất 切thiết 都đô 無vô 。 生sanh 者giả 謂vị 漸tiệm 次thứ 及cập 俱câu 俱câu 不bất 生sanh 也dã 生sanh 尚thượng 不bất 可khả 得đắc 。 況huống 得đắc 有hữu 因nhân 緣duyên 滅diệt 乎hồ 況huống 於ư 彼bỉ 生sanh 滅diệt 中trung 而nhi 得đắc 起khởi 因nhân 緣duyên 想tưởng 乎hồ 作tác 是thị 遺di 者giả 非phi 謂vị 遮già 彼bỉ 生sanh 滅diệt 因nhân 緣duyên 。 以dĩ 世thế 諦đế 言ngôn 之chi 不bất 少thiểu 一nhất 法pháp 併tinh 遣khiển 則tắc 斷đoạn 滅diệt 矣hĩ 唯duy 為vi 斷đoạn 彼bỉ 凡phàm 愚ngu 妄vọng 緣duyên 故cố 作tác 是thị 說thuyết 。 然nhiên 則tắc 緣duyên 何hà 所sở 斷đoạn 寄ký 緣duyên 以dĩ 斷đoạn 想tưởng 故cố 曰viết 有hữu 無vô 緣duyên 起khởi 法pháp 是thị 悉tất 無vô 有hữu 生sanh 但đãn 以dĩ 習tập 惑hoặc 迷mê 轉chuyển 見kiến 有hữu 三tam 界giới 而nhi 真chân 寂tịch 性tánh 中trung 本bổn 無vô 生sanh 滅diệt 。 故cố 以dĩ 無vô 生sanh 而nhi 觀quán 有hữu 為vi 悉tất 如như 空không 華hoa 於ư 攝nhiếp 所sở 攝nhiếp 境cảnh 不bất 見kiến 有hữu 無vô 。 惑hoặc 亂loạn 等đẳng 相tương/tướng 則tắc 已dĩ 生sanh 當đương 生sanh 。 等đẳng 一nhất 切thiết 無vô 有hữu 。 凡phàm 是thị 皆giai 假giả 名danh 言ngôn 說thuyết 。 耳nhĩ (# 二nhị )# 。

○# 右hữu 第đệ 三tam 章chương 。

爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 復phục 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 惟duy 願nguyện 為vì 說thuyết 。 言ngôn 說thuyết 妄vọng 想tưởng 相tương/tướng 心tâm 經kinh 世Thế 尊Tôn 我ngã 及cập 餘dư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 若nhược 善thiện 知tri 言ngôn 說thuyết 妄vọng 想tưởng 相tương/tướng 心tâm 經kinh 則tắc 能năng 通thông 達đạt 。 言ngôn 說thuyết 所sở 說thuyết 二nhị 種chủng 義nghĩa 疾tật 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 以dĩ 言ngôn 說thuyết 所sở 說thuyết 二nhị 種chủng 趣thú 淨tịnh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 諦đế 聽thính 諦đế 聽thính 。 善thiện 思tư 念niệm 之chi 。 當đương 為vì 汝nhữ 說thuyết 。 大đại 慧tuệ 白bạch 佛Phật 言ngôn 善thiện 哉tai 世Thế 尊Tôn 。 唯dụy 然nhiên 受thọ 教giáo 。 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 有hữu 四tứ 種chủng 言ngôn 說thuyết 妄vọng 想tưởng 相tương 謂vị 相tương/tướng 言ngôn 說thuyết 夢mộng 言ngôn 說thuyết 過quá 妄vọng 想tưởng 計kế 著trước 言ngôn 說thuyết 無vô 始thỉ 妄vọng 想tưởng 。 言ngôn 說thuyết 相tương/tướng 言ngôn 說thuyết 者giả 從tùng 自tự 妄vọng 想tưởng 色sắc 相tướng 計kế 著trước 生sanh 夢mộng 言ngôn 說thuyết 者giả 先tiên 所sở 經kinh 境cảnh 界giới 隨tùy 憶ức 念niệm 生sanh 從tùng 覺giác 已dĩ 境cảnh 界giới 無vô 性tánh 生sanh 過quá 妄vọng 想tưởng 計kế 著trước 言ngôn 說thuyết 者giả 先tiên 怨oán 所sở 作tác 業nghiệp 隨tùy 憶ức 念niệm 生sanh 無vô 始thỉ 妄vọng 想tưởng 。 言ngôn 說thuyết 者giả 無vô 始thỉ 虗hư 偽ngụy 計kế 著trước 過quá 自tự 種chủng 習tập 氣khí 生sanh 是thị 名danh 四tứ 種chủng 言ngôn 說thuyết 妄vọng 想tưởng 相tương/tướng 。

法pháp 本bổn 自tự 然nhiên 者giả 道đạo 以dĩ 之chi 全toàn 言ngôn 說thuyết 詮thuyên 示thị 者giả 理lý 以dĩ 之chi 虧khuy 夫phu 然nhiên 則tắc 聖thánh 人nhân 豈khởi 有hữu 意ý 於ư 言ngôn 說thuyết 哉tai 為vi 眾chúng 生sanh 迷mê 不bất 知tri 道đạo 不bất 得đắc 已dĩ 而nhi 有hữu 言ngôn 說thuyết 。 是thị 故cố 言ngôn 說thuyết 者giả 可khả 因nhân 之chi 而nhi 顯hiển 義nghĩa 不bất 應ưng 滯trệ 教giáo 而nhi 忘vong 理lý 不bất 幸hạnh 凡phàm 愚ngu 執chấp 著trước 因nhân 成thành 戲hí 論luận 反phản 蔽tế 於ư 道đạo 此thử 聖thánh 人nhân 所sở 以dĩ 尤vưu 謹cẩn 言ngôn 焉yên 大đại 慧tuệ 因nhân 向hướng 有hữu 斯tư 但đãn 言ngôn 說thuyết 之chi 語ngữ 則tắc 言ngôn 說thuyết 為vi 妄vọng 想tưởng 相tương/tướng 即tức 此thử 經Kinh 所sở 說thuyết 。 名danh 相tướng 妄vọng 想tưởng 顯hiển 示thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 心tâm 故cố 曰viết 妄vọng 想tưởng 相tương/tướng 心tâm 經kinh 大đại 慧tuệ 請thỉnh 意ý 既ký 以dĩ 言ngôn 說thuyết 相tương/tướng 說thuyết 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 則tắc 言ngôn 說thuyết 所sở 說thuyết 有hữu 義nghĩa 有hữu 趣thú 若nhược 善thiện 通thông 達đạt 可khả 以dĩ 得đắc 佛Phật 道Đạo 。 而nhi 淨tịnh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 垢cấu 染nhiễm 是thị 則tắc 言ngôn 說thuyết 妄vọng 想tưởng 非phi 復phục 妄vọng 想tưởng 也dã 若nhược 唯duy 妄vọng 想tưởng 則tắc 不bất 足túc 以dĩ 示thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 而nhi 以dĩ 之chi 名danh 經kinh 非phi 邪tà 此thử 其kỳ 進tiến 退thoái 可khả 疑nghi 者giả 答đáp 中trung 先tiên 區khu 別biệt 其kỳ 相tương 謂vị 言ngôn 說thuyết 妄vọng 想tưởng 者giả 非phi 道đạo 也dã 而nhi 說thuyết 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 心tâm 者giả 是thị 道đạo 也dã 苟cẩu 善thiện 義nghĩa 趣thú 去khứ 道đạo 不bất 遠viễn 。 亦diệc 淨tịnh 眾chúng 生sanh 妄vọng 念niệm 。 可khả 也dã 如như 執chấp 能năng 說thuyết 而nhi 失thất 所sở 說thuyết 雖tuy 說thuyết 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 心tâm 亦diệc 非phi 真chân 實thật 。 於ư 是thị 先tiên 明minh 言ngôn 說thuyết 妄vọng 想tưởng 相tương/tướng 凡phàm 四tứ 種chủng 相tương/tướng 言ngôn 說thuyết 者giả 從tùng 自tự 妄vọng 想tưởng 色sắc 相tướng 計kế 著trước 生sanh 如như 後hậu 依y 七thất 處xứ 和hòa 合hợp 出xuất 聲thanh 而nhi 生sanh 計kế 著trước 故cố 有hữu 言ngôn 說thuyết 相tương 次thứ 夢mộng 言ngôn 說thuyết 者giả 謂vị 憶ức 念niệm 先tiên 所sở 經kinh 境cảnh 界giới 後hậu 形hình 於ư 夢mộng 寐mị 因nhân 有hữu 言ngôn 說thuyết 覺giác 已dĩ 無vô 實thật 境cảnh 界giới 。 可khả 得đắc 故cố 曰viết 從tùng 覺giác 已dĩ 境cảnh 界giới 無vô 性tánh 生sanh 亦diệc 與dữ 未vị 夢mộng 時thời 一nhất 也dã 使sử 知tri 相tương/tướng 如như 夢mộng 夢mộng 如như 覺giác 則tắc 皆giai 無vô 性tánh 矣hĩ 後hậu 二nhị 言ngôn 說thuyết 一nhất 從tùng 先tiên 怨oán 所sở 作tác 業nghiệp 者giả 。 即tức 先tiên 有hữu 怨oán 之chi 人nhân 或hoặc 被bị 毀hủy 害hại 藏tạng 之chi 於ư 心tâm 後hậu 時thời 忽hốt 發phát 憤phẫn 恨hận 之chi 言ngôn 是thị 也dã 一nhất 從tùng 無vô 始thỉ 自tự 種chủng 習tập 氣khí 生sanh 猶do 今kim 汎# 汎# 口khẩu 業nghiệp 是thị 也dã 而nhi 特đặc 出xuất 此thử 四tứ 者giả 蓋cái 攝nhiếp 三tam 性tánh 義nghĩa 足túc 故cố 即tức 初sơ 二nhị 無vô 記ký 性tánh 後hậu 二nhị 屬thuộc 惡ác 性tánh 兼kiêm 前tiền 詮thuyên 示thị 善thiện 法Pháp 則tắc 三tam 性tánh 具cụ 矣hĩ (# 一nhất )# 。

爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 復phục 以dĩ 此thử 義nghĩa 勸khuyến 請thỉnh 世Thế 尊Tôn 。 惟duy 願nguyện 更cánh 說thuyết 言ngôn 說thuyết 妄vọng 想tưởng 所sở 現hiện 境cảnh 界giới 世Thế 尊Tôn 何hà 處xứ 何hà 故cố 云vân 何hà 何hà 因nhân 眾chúng 生sanh 妄vọng 想tưởng 。 言ngôn 說thuyết 生sanh 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 頭đầu 胷# 喉hầu 鼻tị 脣thần 舌thiệt 齗ngân 齒xỉ 和hòa 合hợp 出xuất 音âm 聲thanh 大đại 慧tuệ 白bạch 佛Phật 言ngôn 世Thế 尊Tôn 。 言ngôn 說thuyết 妄vọng 想tưởng 為vi 異dị 為vi 不bất 異dị 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 言ngôn 說thuyết 妄vọng 想tưởng 非phi 異dị 非phi 不bất 異dị 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 謂vị 彼bỉ 因nhân 生sanh 相tương/tướng 故cố 大đại 慧tuệ 若nhược 言ngôn 說thuyết 妄vọng 想tưởng 異dị 者giả 妄vọng 想tưởng 不bất 應ưng 是thị 因nhân 若nhược 不bất 異dị 者giả 語ngữ 不bất 顯hiển 義nghĩa 而nhi 有hữu 顯hiển 示thị 是thị 故cố 非phi 異dị 非phi 不bất 異dị 大đại 慧tuệ 復phục 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 為vi 言ngôn 說thuyết 即tức 是thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 為vi 所sở 說thuyết 者giả 是thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 非phi 言ngôn 說thuyết 是thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 亦diệc 非phi 所sở 說thuyết 是thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 謂vị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 聖thánh 樂nhạo/nhạc/lạc 言ngôn 說thuyết 所sở 入nhập 是thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 非phi 言ngôn 說thuyết 是thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 者giả 。 聖thánh 智trí 自tự 覺giác 所sở 得đắc 非phi 言ngôn 說thuyết 妄vọng 想tưởng 覺giác 境cảnh 界giới 是thị 故cố 言ngôn 說thuyết 妄vọng 想tưởng 不bất 顯hiển 示thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 言ngôn 說thuyết 者giả 生sanh 滅diệt 動động 搖dao 展triển 轉chuyển 因nhân 緣duyên 起khởi 若nhược 展triển 轉chuyển 因nhân 緣duyên 起khởi 者giả 彼bỉ 不bất 顯hiển 示thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 大đại 慧tuệ 自tự 佗tha 相tương/tướng 無vô 性tánh 故cố 言ngôn 說thuyết 相tương/tướng 不bất 顯hiển 示thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 隨tùy 入nhập 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 故cố 種chủng 種chủng 相tương/tướng 外ngoại 性tánh 非phi 性tánh 言ngôn 說thuyết 妄vọng 想tưởng 不bất 顯hiển 示thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 是thị 故cố 大đại 慧tuệ 當đương 離ly 言ngôn 說thuyết 諸chư 妄vọng 想tưởng 相tương/tướng 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

諸chư 性tánh 無vô 自tự 性tánh 亦diệc 復phục 無vô 言ngôn 說thuyết 甚thậm 深thâm 空không 空không 義nghĩa 愚ngu 夫phu 不bất 能năng 了liễu 一nhất 切thiết 性tánh 。 自tự 性tánh 言ngôn 說thuyết 法Pháp 如như 影ảnh 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 子tử 實thật 際tế 我ngã 所sở 說thuyết 。

次thứ 請thỉnh 言ngôn 說thuyết 所sở 現hiện 境cảnh 界giới 即tức 所sở 說thuyết 有hữu 善thiện 惡ác 事sự 理lý 等đẳng 境cảnh 界giới 也dã 如như 上thượng 明minh 四tứ 種chủng 言ngôn 說thuyết 事sự 中trung 善thiện 惡ác 則tắc 既ký 聞văn 之chi 矣hĩ 復phục 依y 此thử 義nghĩa 請thỉnh 說thuyết 妄vọng 想tưởng 及cập 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 之chi 境cảnh 界giới 凡phàm 疊điệp 四tứ 問vấn 謂vị 何hà 處xứ 等đẳng 初sơ 答đáp 何hà 處xứ 者giả 謂vị 由do 息tức 風phong 依y 頭đầu 等đẳng 七thất 處xứ 和hòa 合hợp 有hữu 聲thanh 既ký 依y 眾chúng 緣duyên 生sanh 則tắc 聲thanh 為vi 妄vọng 矣hĩ 因nhân 有hữu 第đệ 二nhị 為vi 異dị 不bất 異dị 。 何hà 故cố 之chi 問vấn 其kỳ 答đáp 則tắc 曰viết 謂vị 彼bỉ 因nhân 生sanh 相tương/tướng 故cố 即tức 以dĩ 彼bỉ 妄vọng 想tưởng 因nhân 生sanh 言ngôn 說thuyết 相tương/tướng 故cố 非phi 異dị 非phi 不bất 異dị 若nhược 異dị 則tắc 妄vọng 想tưởng 非phi 因nhân 若nhược 不bất 異dị 則tắc 言ngôn 說thuyết 非phi 相tướng 直trực 妄vọng 想tưởng 語ngữ 業nghiệp 爾nhĩ 不bất 能năng 顯hiển 義nghĩa 既ký 亦diệc 得đắc 有hữu 顯hiển 示thị 相tương/tướng 則tắc 不bất 同đồng 妄vọng 想tưởng 苟cẩu 不bất 可khả 以dĩ 同đồng 異dị 求cầu 實thật 即tức 非phi 異dị 非phi 不bất 異dị 則tắc 幾kỷ 於ư 真chân 故cố 復phục 起khởi 第đệ 三tam 問vấn 佛Phật 答đáp 言ngôn 說thuyết 所sở 說thuyết 皆giai 非phi 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 縱túng/tung 或hoặc 言ngôn 理lý 非phi 自tự 得đắc 之chi 玅# 則tắc 似tự 是thị 而nhi 非phi 唯duy 以dĩ 自tự 覺giác 聖thánh 樂nhạo/nhạc/lạc 言ngôn 說thuyết 所sở 入nhập 是thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 言ngôn 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 聖thánh 樂nhạo/nhạc/lạc 則tắc 聖thánh 智trí 所sở 覺giác 境cảnh 界giới 由do 言ngôn 說thuyết 入nhập 而nhi 入nhập 則tắc 非phi 言ngôn 說thuyết 故cố 非phi 妄vọng 想tưởng 覺giác 境cảnh 界giới 是thị 故cố 言ngôn 說thuyết 不bất 顯hiển 示thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 者giả 即tức 直trực 釋thích 何hà 因nhân 之chi 問vấn 其kỳ 說thuyết 有hữu 三tam 謂vị 一nhất 者giả 言ngôn 說thuyết 出xuất 於ư 生sanh 滅diệt 動động 搖dao 展triển 轉chuyển 緣duyên 起khởi 而nhi 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 則tắc 非phi 也dã 二nhị 者giả 自tự 他tha 相tương/tướng 無vô 性tánh 故cố 謂vị 唯duy 語ngữ 言ngôn 問vấn 答đáp 則tắc 自tự 他tha 相tương/tướng 而nhi 已dĩ 皆giai 非phi 實thật 性tánh 三tam 者giả 隨tùy 入nhập 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 故cố 謂vị 凡phàm 所sở 說thuyết 不bất 離ly 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 分phân 別biệt 自tự 性tánh 非phi 性tánh 。 則tắc 外ngoại 性tánh 亦diệc 非phi 皆giai 不bất 足túc 以dĩ 顯hiển 示thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 也dã 然nhiên 以dĩ 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 言ngôn 之chi 則tắc 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 自tự 性tánh 安an 有hữu 所sở 謂vị 外ngoại 性tánh 非phi 性tánh 耶da 亦diệc 一nhất 往vãng 對đối 妄vọng 示thị 爾nhĩ 其kỳ 實thật 一nhất 自tự 心tâm 之chi 外ngoại 凡phàm 所sở 有hữu 性tánh 皆giai 為vi 非phi 性tánh 正chánh 言ngôn 無vô 外ngoại 性tánh 可khả 得đắc 故cố 曰viết 外ngoại 性tánh 非phi 性tánh 後hậu 皆giai 例lệ 此thử 大đại 論luận 所sở 謂vị 除trừ 實thật 相tướng 外ngoại 餘dư 皆giai 魔ma 事sự 台thai 宗tông 謂vị 之chi 以dĩ 理lý 揀giản 情tình 其kỳ 旨chỉ 頗phả 類loại 焉yên 然nhiên 則tắc 言ngôn 說thuyết 若nhược 唯duy 妄vọng 想tưởng 應ưng 全toàn 不bất 說thuyết 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 心tâm 邪tà 曰viết 以dĩ 所sở 說thuyết 心tâm 非phi 無vô 其kỳ 理lý 唯duy 以dĩ 自tự 覺giác 聖thánh 樂nhạo/nhạc/lạc 奪đoạt 言ngôn 非phi 爾nhĩ 抑ức 以dĩ 所sở 說thuyết 從tùng 言ngôn 說thuyết 相tương/tướng 則tắc 非phi 若nhược 了liễu 言ngôn 說thuyết 性tánh 離ly 即tức 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 復phục 何hà 非phi 之chi 有hữu 故cố 曰viết 當đương 離ly 言ngôn 說thuyết 諸chư 妄vọng 想tưởng 相tương/tướng 故cố 知tri 但đãn 離ly 妄vọng 想tưởng 言ngôn 說thuyết 自tự 亡vong 當đương 體thể 性tánh 離ly 無vô 別biệt 有hữu 也dã 偈kệ 初sơ 四tứ 句cú 正chánh 言ngôn 諸chư 法pháp 無vô 自tự 性tánh 。 則tắc 言ngôn 說thuyết 非phi 言ngôn 說thuyết 即tức 性tánh 亡vong 處xứ 是thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 畢tất 竟cánh 空không 理lý 故cố 曰viết 甚thậm 深thâm 空không 空không 義nghĩa 蓋cái 反phản 上thượng 長trường/trưởng 行hành 亦diệc 成thành 顯hiển 後hậu 義nghĩa 後hậu 四tứ 句cú 者giả 謂vị 若nhược 一nhất 切thiết 法pháp 。 有hữu 自tự 性tánh 則tắc 言ngôn 說thuyết 亦diệc 非phi 如như 影ảnh 之chi 非phi 形hình 不bất 顯hiển 示thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 唯duy 聖thánh 智trí 所sở 得đắc 是thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 故cố 曰viết 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 子tử 等đẳng 則tắc 符phù 上thượng 文văn 也dã (# 二nhị )# 。

○# 右hữu 第đệ 四tứ 章chương 。

爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 復phục 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 惟duy 願nguyện 為vì 說thuyết 。 離ly 一nhất 異dị 俱câu 不bất 俱câu 有hữu 無vô 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 常thường 無vô 常thường 一nhất 切thiết 外ngoại 道đạo 。 所sở 不bất 行hành 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 所sở 行hành 。 離ly 妄vọng 想tưởng 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 。 入nhập 於ư 第đệ 一nhất 真chân 實thật 之chi 義nghĩa 。 諸chư 地địa 相tương 續tục 漸tiệm 次thứ 上thượng 上thượng 增tăng 進tiến 清thanh 淨tịnh 之chi 相tướng 。 隨tùy 入nhập 如Như 來Lai 地địa 。 相tương/tướng 無vô 開khai 發phát 本bổn 願nguyện 譬thí 如như 眾chúng 色sắc 。 魔ma 尼ni 境cảnh 界giới 無vô 邊biên 相tương/tướng 行hành 自tự 心tâm 現hiện 趣thú 部bộ 分phân 之chi 相tương/tướng 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 我ngã 及cập 餘dư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 離ly 如như 是thị 等đẳng 。 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 自tự 共cộng 相tương 見kiến 疾tật 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 令linh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 一nhất 切thiết 安an 樂lạc 。 具cụ 足túc 充sung 滿mãn 。

言ngôn 語ngữ 道đạo 斷đoạn 。 心tâm 行hành 處xứ 滅diệt 。 是thị 聖thánh 人nhân 自tự 到đáo 境cảnh 界giới 亦diệc 學học 者giả 契khế 悟ngộ 田điền 地địa 如như 向hướng 所sở 明minh 豈khởi 言ngôn 語ngữ 道đạo 斷đoạn 。 而nhi 不bất 心tâm 行hành 處xứ 滅diệt 。 哉tai 特đặc 是thị 大đại 慧tuệ 欲dục 究cứu 其kỳ 說thuyết 故cố 復phục 請thỉnh 說thuyết 離ly 四tứ 句cú 法pháp 先tiên 列liệt 離ly 四tứ 句cú 相tương/tướng 言ngôn 有hữu 無vô 者giả 立lập 本bổn 也dã 或hoặc 本bổn 無vô 之chi 餘dư 離ly 一nhất 異dị 等đẳng 解giải 者giả 作tác 三tam 番phiên 四tứ 句cú 釋thích 謂vị 一nhất 異dị 俱câu 不bất 俱câu (# 一nhất 異dị 四tứ 句cú )# 有hữu 無vô 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 (# 有hữu 無vô 四tứ 句cú )# 常thường 無vô 常thường (# 常thường 等đẳng 四tứ 句cú )# 次thứ 第đệ 漸tiệm 略lược 不bất 煩phiền 文văn 也dã 此thử 諸chư 四tứ 句cú 見kiến 各các 有hữu 宗tông 計kế 略lược 不bất 復phục 引dẫn (# 云vân 云vân )# 次thứ 正chánh 請thỉnh 中trung 初sơ 請thỉnh 因Nhân 地Địa 自tự 行hành 離ly 句cú 法pháp 則tắc 曰viết 一nhất 切thiết 外ngoại 道đạo 。 所sở 不bất 行hành 等đẳng 蓋cái 外ngoại 道đạo 者giả 正chánh 坐tọa 見kiến 中trung 極cực 至chí 無vô 言ngôn 亦diệc 不bất 出xuất 見kiến 故cố 離ly 見kiến 則tắc 非phi 彼bỉ 所sở 行hành 唯duy 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 所sở 行hành 。 則tắc 離ly 四tứ 句cú 絕tuyệt 百bách 非phi 。 以dĩ 無vô 所sở 行hành 而nhi 行hành 。 極cực 聖thánh 境cảnh 界giới 此thử 雖tuy 自tự 因nhân 亦diệc 至chí 於ư 果quả 言ngôn 離ly 妄vọng 想tưởng 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 。 者giả 惟duy 其kỳ 離ly 四tứ 句cú 故cố 不bất 見kiến 有hữu 自tự 共cộng 相tương 可khả 得đắc 則tắc 一nhất 切thiết 皆giai 離ly 。 而nhi 後hậu 入nhập 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 真chân 實thật 之chi 地địa 則tắc 初sơ 住trụ 也dã 歷lịch 於ư 諸chư 地địa 乃nãi 至chí 上thượng 上thượng 增tăng 進tiến 清thanh 淨tịnh 之chi 相tướng 。 金kim 光quang 明minh 所sở 謂vị 過quá 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 行hành 清thanh 淨tịnh 。 是thị 也dã 次thứ 請thỉnh 果quả 地địa 化hóa 他tha 四tứ 說thuyết 法Pháp 則tắc 曰viết 隨tùy 入nhập 如Như 來Lai 地địa 。 相tương/tướng 等đẳng 夫phu 自tự 行hành 既ký 以dĩ 一nhất 門môn 隨tùy 入nhập 自tự 證chứng 玅# 離ly 復phục 以dĩ 本bổn 願nguyện 無vô 說thuyết 而nhi 說thuyết 開khai 發phát 眾chúng 生sanh 而nhi 言ngôn 無vô 者giả 意ý 如như 向hướng 說thuyết 所sở 謂vị 自tự 行hành 既ký 離ly 四tứ 執chấp 化hóa 他tha 無vô 妨phương 四tứ 說thuyết 然nhiên 則tắc 四tứ 句cú 一nhất 也dã 但đãn 執chấp 之chi 為vi 四tứ 見kiến 入nhập 則tắc 為vi 四tứ 門môn 法pháp 無vô 向hướng 背bối/bội 人nhân 自tự 悟ngộ 迷mê 故cố 譬thí 之chi 如như 眾chúng 色sắc 摩ma 尼ni 所sở 現hiện 境cảnh 界giới 無vô 不bất 具cụ 顯hiển 無vô 邊biên 相tương/tướng 行hành 等đẳng 即tức 所sở 譬thí 法pháp 也dã 相tương 謂vị 地địa 相tương/tướng 行hành 即tức 所sở 修tu 之chi 行hành 。 雖tuy 則tắc 無vô 邊biên 皆giai 自tự 心tâm 現hiện 趣thú 彼bỉ 部bộ 分phân 之chi 相tương 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 有hữu 。 乃nãi 至chí 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 各các 有hữu 部bộ 類loại 分phần/phân 限hạn 凡phàm 如như 此thử 法pháp 皆giai 願nguyện 說thuyết 之chi 三tam 結kết 請thỉnh 中trung 亦diệc 雙song 結kết 自tự 他tha 法pháp 如như 文văn 云vân 云vân (# 一nhất )# 。

佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 。 汝nhữ 能năng 問vấn 我ngã 。 如như 是thị 之chi 義nghĩa 。 多đa 所sở 安an 樂lạc 。 多đa 所sở 饒nhiêu 益ích 。 哀ai 愍mẫn 一nhất 切thiết 。 諸chư 天thiên 世thế 人nhân 。 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 諦đế 聽thính 諦đế 聽thính 。 善thiện 思tư 念niệm 之chi 。 吾ngô 當đương 為vì 汝nhữ 。 分phân 別biệt 解giải 說thuyết 。 大đại 慧tuệ 白bạch 佛Phật 言ngôn 善thiện 哉tai 世Thế 尊Tôn 。 唯dụy 然nhiên 受thọ 教giáo 。 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 不bất 知tri 心tâm 量lượng 愚ngu 癡si 凡phàm 夫phu 。 取thủ 內nội 外ngoại 性tánh 依y 於ư 一nhất 異dị 俱câu 不bất 俱câu 有hữu 無vô 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 常thường 無vô 常thường 自tự 性tánh 習tập 因nhân 計kế 著trước 妄vọng 想tưởng 譬thí 如như 羣quần 鹿lộc 為vị 渴khát 所sở 逼bức 。 見kiến 春xuân 時thời 燄diệm 而nhi 作tác 水thủy 想tưởng 。 迷mê 亂loạn 馳trì 趣thú 不bất 知tri 非phi 水thủy 如như 是thị 愚ngu 夫phu 無vô 始thỉ 虗hư 偽ngụy 妄vọng 想tưởng 所sở 熏huân 習tập 三tam 毒độc 燒thiêu 心tâm 樂nhạo/nhạc/lạc 色sắc 境cảnh 界giới 見kiến 生sanh 住trụ 滅diệt 取thủ 內nội 外ngoại 性tánh 墮đọa 於ư 一nhất 異dị 俱câu 不bất 俱câu 有hữu 無vô 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 常thường 無vô 常thường 想tưởng 妄vọng 見kiến 攝nhiếp 受thọ 如như 揵kiền 闥thát 婆bà 城thành 凡phàm 愚ngu 無vô 智trí 。 而nhi 起khởi 城thành 想tưởng 無vô 始thỉ 習tập 氣khí 。 計kế 著trước 相tương/tướng 現hiện 彼bỉ 非phi 有hữu 城thành 非phi 無vô 城thành 如như 是thị 外ngoại 道đạo 。 無vô 始thỉ 虗hư 偽ngụy 習tập 氣khí 計kế 著trước 依y 於ư 一nhất 異dị 俱câu 不bất 俱câu 有hữu 無vô 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 常thường 無vô 常thường 見kiến 不bất 能năng 了liễu 知tri 。 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 夢mộng 見kiến 男nam 女nữ 象tượng 馬mã 車xa 步bộ 。 城thành 邑ấp 園viên 林lâm 山sơn 河hà 浴dục 池trì 種chủng 種chủng 莊trang 嚴nghiêm 。 自tự 身thân 入nhập 中trung 覺giác 已dĩ 憶ức 念niệm 。 大đại 慧tuệ 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如như 是thị 士sĩ 夫phu 。 於ư 前tiền 所sở 夢mộng 憶ức 念niệm 不bất 捨xả 為vi 黠hiệt 慧tuệ 不bất 大đại 慧tuệ 白bạch 佛Phật 言ngôn 不phủ 也dã 世Thế 尊Tôn 。 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 如như 是thị 凡phàm 夫phu 惡ác 見kiến 所sở 噬phệ 外ngoại 道đạo 智trí 慧tuệ 不bất 知tri 如như 夢mộng 自tự 心tâm 現hiện 性tánh 依y 於ư 一nhất 異dị 俱câu 不bất 俱câu 有hữu 無vô 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 常thường 無vô 常thường 見kiến 譬thí 如như 畫họa 像tượng 不bất 高cao 不bất 下hạ 。 而nhi 彼bỉ 凡phàm 愚ngu 作tác 高cao 下hạ 想tưởng 如như 是thị 未vị 來lai 。 外ngoại 道đạo 惡ác 見kiến 。 習tập 氣khí 充sung 滿mãn 依y 於ư 一nhất 異dị 俱câu 不bất 俱câu 有hữu 無vô 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 常thường 無vô 常thường 見kiến 自tự 壞hoại 壞hoại 他tha 餘dư 離ly 有hữu 無vô 無vô 生sanh 之chi 論luận 。 亦diệc 說thuyết 言ngôn 無vô 謗báng 因nhân 果quả 見kiến 拔bạt 善thiện 根căn 本bổn 壞hoại 清thanh 淨tịnh 因nhân 勝thắng 求cầu 者giả 當đương 遠viễn 離ly 去khứ 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 彼bỉ 墮đọa 自tự 他tha 俱câu 見kiến 有hữu 無vô 妄vọng 想tưởng 已dĩ 墮đọa 建kiến 立lập 誹phỉ 謗báng 以dĩ 是thị 惡ác 見kiến 當đương 墮đọa 地địa 獄ngục 。 譬thí 如như 翳ế 目mục 見kiến 有hữu 垂thùy 髮phát 謂vị 眾chúng 人nhân 言ngôn 。 汝nhữ 等đẳng 觀quán 此thử 而nhi 是thị 垂thùy 髮phát 畢tất 竟cánh 非phi 性tánh 非phi 無vô 性tánh 見kiến 不bất 見kiến 故cố 如như 是thị 外ngoại 道đạo 。 妄vọng 見kiến 希hy 望vọng 依y 於ư 一nhất 異dị 俱câu 不bất 俱câu 有hữu 無vô 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 常thường 無vô 常thường 見kiến 誹phỉ 謗báng 正Chánh 法Pháp 。 自tự 陷hãm 陷hãm 他tha 譬thí 如như 火hỏa 輪luân 非phi 輪luân 愚ngu 夫phu 輪luân 想tưởng 非phi 有hữu 智trí 者giả 如như 是thị 。 外ngoại 道đạo 惡ác 見kiến 。 希hy 望vọng 依y 於ư 一nhất 異dị 俱câu 不bất 俱câu 有hữu 無vô 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 常thường 無vô 常thường 想tưởng 一nhất 切thiết 性tánh 生sanh 譬thí 如như 水thủy 泡bào 似tự 摩ma 尼ni 珠châu 愚ngu 小tiểu 無vô 智trí 。 作tác 摩ma 尼ni 想tưởng 計kế 著trước 追truy 逐trục 而nhi 彼bỉ 水thủy 泡bào 非phi 摩ma 尼ni 非phi 非phi 摩ma 尼ni 取thủ 不bất 取thủ 故cố 如như 是thị 外ngoại 道đạo 。 惡ác 見kiến 妄vọng 想tưởng 習tập 氣khí 所sở 熏huân 於ư 無vô 所sở 有hữu 。 說thuyết 有hữu 生sanh 緣duyên 有hữu 者giả 言ngôn 滅diệt 。

答đáp 中trung 初sơ 總tổng 法pháp 說thuyết 言ngôn 不bất 知tri 心tâm 量lượng 愚ngu 癡si 凡phàm 夫phu 。 者giả 即tức 彼bỉ 凡phàm 夫phu 以dĩ 二nhị 事sự 故cố 。 計kế 四tứ 句cú 見kiến 一nhất 者giả 不bất 知tri 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 等đẳng 虗hư 空không 同đồng 法Pháp 界Giới 徧biến 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 。 非phi 心tâm 性tánh 而nhi 局cục 自tự 心tâm 於ư 陰ấm 身thân 內nội 故cố 見kiến 有hữu 外ngoại 法pháp 於ư 是thị 取thủ 內nội 外ngoại 性tánh 依y 於ư 同đồng 相tương/tướng 起khởi 一nhất 見kiến 依y 於ư 別biệt 相tướng 起khởi 異dị 見kiến 依y 於ư 兩lưỡng 間gian 而nhi 起khởi 俱câu 見kiến 離ly 是thị 三tam 外ngoại 起khởi 不bất 俱câu 見kiến 有hữu 無vô 常thường 無vô 常thường 例lệ 然nhiên (# 云vân 云vân )# 由do 是thị 因nhân 見kiến 成thành 執chấp 因nhân 執chấp 成thành 論luận 因nhân 論luận 而nhi 有hữu 是thị 非phi 因nhân 是thị 非phi 而nhi 有hữu 愛ái 惡ác 成thành 愛ái 見kiến 煩phiền 惱não 則tắc 生sanh 。 死tử 無vô 窮cùng 率suất 由do 於ư 此thử 可khả 不bất 原nguyên 其kỳ 所sở 自tự 乎hồ 二nhị 者giả 自tự 性tánh 習tập 因nhân 若nhược 唯duy 初sơ 義nghĩa 其kỳ 不bất 知tri 心tâm 量lượng 一nhất 也dã 何hà 有hữu 於ư 異dị 執chấp 哉tai 皆giai 由do 過quá 去khứ 習tập 因nhân 故cố 有hữu 則tắc 始thỉ 終chung 計kế 有hữu 無vô 則tắc 始thỉ 終chung 計kế 無vô 雙song 亦diệc 雙song 非phi 莫mạc 非phi 夙túc 習tập 所sở 薰huân 不bất 然nhiên 則tắc 悠du 悠du 凡phàm 夫phu 未vị 必tất 起khởi 見kiến 始thỉ 外ngoại 道đạo 也dã 次thứ 別biệt 譬thí 說thuyết 凡phàm 十thập 二nhị 喻dụ 文văn 各các 有hữu 法pháp 譬thí 合hợp 所sở 以dĩ 取thủ 譬thí 之chi 義nghĩa 不bất 無vô 同đồng 異dị 法pháp 有hữu 合hợp 不bất 合hợp 等đẳng 隨tùy 文văn 可khả 知tri 譬thí 如như 羣quần 鹿lộc 下hạ 譬thí 也dã 如như 是thị 愚ngu 夫phu 下hạ 法pháp 也dã 言ngôn 妄vọng 想tưởng 所sở 熏huân 習tập 者giả 即tức 自tự 性tánh 習tập 因nhân 義nghĩa 也dã 三tam 毒độc 燒thiêu 心tâm 者giả 合hợp 上thượng 譬thí 也dã 取thủ 內nội 外ngoại 性tánh 等đẳng 正chánh 合hợp 起khởi 見kiến 也dã 略lược 不bất 合hợp 初sơ 義nghĩa 後hậu 文văn 准chuẩn 知tri 揵kiền 城thành 譬thí 中trung 言ngôn 彼bỉ 非phi 有hữu 城thành 非phi 無vô 城thành 者giả 愚ngu 見kiến 謂vị 有hữu 其kỳ 實thật 本bổn 無vô 兼kiêm 而nhi 言ngôn 之chi 則tắc 俱câu 非phi 義nghĩa 不bất 能năng 了liễu 知tri 。 自tự 心tâm 境cảnh 界giới 者giả 兼kiêm 合hợp 初sơ 義nghĩa 也dã 夢mộng 喻dụ 中trung 加gia 憶ức 念niệm 不bất 捨xả 則tắc 非phi 慧tuệ 也dã 又hựu 曰viết 不bất 知tri 如như 夢mộng 自tự 心tâm 現hiện 性tánh 則tắc 知tri 夢mộng 性tánh 本bổn 非phi 有hữu 無vô 畫họa 象tượng 譬thí 中trung 言ngôn 餘dư 離ly 有hữu 無vô 無vô 生sanh 之chi 論luận 。 者giả 指chỉ 正chánh 教giáo 也dã 反phản 將tương 同đồng 己kỷ 見kiến 故cố 亦diệc 說thuyết 言ngôn 無vô 勝thắng 求cầu 謂vị 求cầu 勝thắng 法Pháp 者giả 當đương 離ly 此thử 惡ác 見kiến 言ngôn 墮đọa 自tự 他tha 俱câu 見kiến 等đẳng 而nhi 文văn 曰viết 墮đọa 建kiến 立lập 誹phỉ 謗báng 者giả 謂vị 有hữu 見kiến 者giả 從tùng 而nhi 建kiến 立lập 之chi 。 無vô 見kiến 者giả 從tùng 而nhi 誹phỉ 謗báng 之chi 。 仍nhưng 說thuyết 因nhân 見kiến 墮đọa 惡ác 使sử 彼bỉ 懼cụ 焉yên 垂thùy 髮phát 譬thí 中trung 言ngôn 非phi 性tánh 非phi 無vô 性tánh 見kiến 不bất 見kiến 故cố 者giả 謂vị 以dĩ 見kiến 故cố 非phi 無vô 性tánh 以dĩ 不bất 見kiến 故cố 。 非phi 有hữu 性tánh 餘dư 文văn 例lệ 知tri 水thủy 泡bào 譬thí 中trung 言ngôn 於ư 無vô 所sở 有hữu 。 說thuyết 有hữu 生sanh 者giả 文văn 見kiến 此thử 中trung 實thật 通thông 餘dư 譬thí 以dĩ 莫mạc 非phi 無vô 有hữu 說thuyết 有hữu 及cập 於ư 因nhân 緣duyên 有hữu 處xứ 則tắc 反phản 言ngôn 斷đoạn 滅diệt 皆giai 外ngoại 道đạo 倒đảo 見kiến 如như 此thử (# 二nhị )# 。

復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 有hữu 三tam 種chủng 量lượng 五ngũ 分phần/phân 論luận 各các 建kiến 立lập 已dĩ 得đắc 聖thánh 智trí 自tự 覺giác 離ly 二nhị 自tự 性tánh 事sự 而nhi 作tác 有hữu 性tánh 妄vọng 想tưởng 計kế 著trước 大đại 慧tuệ 心tâm 意ý 意ý 識thức 。 身thân 心tâm 轉chuyển 變biến 自tự 心tâm 現hiện 攝nhiếp 所sở 攝nhiếp 諸chư 妄vọng 想tưởng 斷đoạn 如Như 來Lai 地địa 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 修tu 行hành 者giả 不bất 於ư 彼bỉ 作tác 性tánh 非phi 性tánh 想tưởng 若nhược 復phục 修tu 行hành 者giả 如như 是thị 。 境cảnh 界giới 性tánh 非phi 性tánh 攝nhiếp 取thủ 相tương 生sanh 者giả 彼bỉ 即tức 取thủ 長trưởng 養dưỡng 及cập 取thủ 我ngã 人nhân 大đại 慧tuệ 若nhược 說thuyết 彼bỉ 性tánh 自tự 性tánh 自tự 共cộng 相tương 一nhất 切thiết 皆giai 是thị 。 化hóa 佛Phật 所sở 說thuyết 非phi 法pháp 佛Phật 說thuyết 又hựu 諸chư 言ngôn 說thuyết 悉tất 由do 愚ngu 夫phu 希hy 望vọng 見kiến 生sanh 不bất 為vi 別biệt 建kiến 立lập 趣thú 自tự 性tánh 法pháp 得đắc 聖thánh 智trí 自tự 覺giác 三tam 昧muội 樂nhạo/nhạc/lạc 住trụ 者giả 分phân 別biệt 顯hiển 示thị 。 譬thí 如như 水thủy 中trung 有hữu 樹thụ 影ảnh 現hiện 彼bỉ 非phi 影ảnh 非phi 非phi 影ảnh 非phi 樹thụ 形hình 非phi 非phi 樹thụ 形hình 如như 是thị 外ngoại 道đạo 。 見kiến 習tập 所sở 熏huân 妄vọng 想tưởng 計kế 著trước 依y 於ư 一nhất 異dị 俱câu 不bất 俱câu 有hữu 無vô 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 常thường 無vô 常thường 想tưởng 而nhi 不bất 能năng 知tri 。 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 譬thí 如như 明minh 鏡kính 。 隨tùy 緣duyên 顯hiển 現hiện 一nhất 切thiết 。 色sắc 像tượng 而nhi 無vô 妄vọng 想tưởng 。 彼bỉ 非phi 像tượng 非phi 非phi 像tượng 而nhi 見kiến 像tượng 非phi 像tượng 妄vọng 想tưởng 愚ngu 夫phu 而nhi 作tác 像tượng 想tưởng 如như 是thị 外ngoại 道đạo 。 惡ác 見kiến 自tự 心tâm 像tượng 現hiện 妄vọng 想tưởng 計kế 著trước 依y 於ư 一nhất 異dị 俱câu 不bất 俱câu 有hữu 無vô 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 常thường 無vô 常thường 見kiến 譬thí 如như 風phong 水thủy 和hòa 合hợp 出xuất 聲thanh 彼bỉ 非phi 性tánh 非phi 非phi 性tánh 如như 是thị 外ngoại 道đạo 。 惡ác 見kiến 妄vọng 想tưởng 依y 於ư 一nhất 異dị 俱câu 不bất 俱câu 有hữu 無vô 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 常thường 無vô 常thường 見kiến 譬thí 如như 大đại 地địa 。 無vô 艸thảo 木mộc 處xứ 熱nhiệt 燄diệm 川xuyên 流lưu 洪hồng 浪lãng 雲vân 湧dũng 彼bỉ 非phi 性tánh 非phi 非phi 性tánh 貪tham 無vô 貪tham 故cố 如như 是thị 愚ngu 夫phu 無vô 始thỉ 虗hư 偽ngụy 習tập 氣khí 所sở 熏huân 妄vọng 想tưởng 計kế 著trước 依y 生sanh 住trụ 滅diệt 一nhất 異dị 俱câu 不bất 俱câu 有hữu 無vô 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 常thường 無vô 常thường 緣duyên 自tự 住trụ 事sự 門môn 亦diệc 復phục 如như 彼bỉ 熱nhiệt 燄diệm 波ba 浪lãng 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 咒chú 術thuật 機cơ 發phát 以dĩ 非phi 眾chúng 生sanh 數số 毗tỳ 舍xá 闍xà 鬼quỷ 。 方phương 便tiện 合hợp 成thành 動động 搖dao 云vân 為vi 凡phàm 愚ngu 妄vọng 想tưởng 。 計kế 著trước 往vãng 來lai 如như 是thị 外ngoại 道đạo 。 惡ác 見kiến 希hy 望vọng 依y 於ư 一nhất 異dị 俱câu 不bất 俱câu 有hữu 無vô 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 常thường 無vô 常thường 見kiến 戲hí 論luận 計kế 著trước 不bất 實thật 建kiến 立lập 大đại 慧tuệ 是thị 故cố 欲dục 得đắc 。 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 事sự 當đương 離ly 生sanh 住trụ 滅diệt 一nhất 異dị 俱câu 不bất 俱câu 有hữu 無vô 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 常thường 無vô 常thường 等đẳng 惡ác 見kiến 妄vọng 想tưởng 。

於ư 此thử 譬thí 下hạ 通thông 斥xích 凡phàm 外ngoại 起khởi 見kiến 所sở 非phi 者giả 三tam 一nhất 乖quai 入nhập 道đạo 二nhị 墮đọa 我ngã 見kiến 三tam 同đồng 權quyền 說thuyết 故cố 曰viết 有hữu 三tam 種chủng 量lượng 五ngũ 分phần/phân 論luận (# 三tam 量lượng 五ngũ 分phần/phân 名danh 相tướng 如như 別biệt )# 即tức 懸huyền 敘tự 論luận 宗tông 雖tuy 各các 建kiến 立lập 而nhi 修tu 道Đạo 契khế 證chứng 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 離ly 二nhị 種chủng 自tự 性tánh 妄vọng 想tưởng 而nhi 彼bỉ 外ngoại 道đạo 作tác 有hữu 性tánh 妄vọng 想tưởng 計kế 著trước 則tắc 乖quai 於ư 入nhập 道đạo 一nhất 也dã 是thị 亦diệc 義nghĩa 當đương 釋thích 彼bỉ 伏phục 疑nghi (# 云vân 云vân )# 又hựu 曰viết 心tâm 意ý 意ý 識thức 。 身thân 心tâm 轉chuyển 變biến 者giả 謂vị 轉chuyển 變biến 則tắc 自tự 迷mê 之chi 悟ngộ 了liễu 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 自tự 心tâm 現hiện 則tắc 攝nhiếp 所sở 攝nhiếp 根căn 境cảnh 諸chư 妄vọng 想tưởng 斷đoạn 是thị 為vi 依y 如Như 來Lai 地địa 修tu 行hành 者giả 終chung 不bất 於ư 彼bỉ 境cảnh 界giới 起khởi 性tánh 非phi 性tánh 想tưởng 若nhược 復phục 異dị 是thị 於ư 如như 是thị 境cảnh 界giới 。 攝nhiếp 取thủ 性tánh 非phi 性tánh 有hữu 無vô 相tướng 生sanh 者giả 則tắc 為vi 取thủ 著trước 長trưởng 養dưỡng 我ngã 人nhân 雖tuy 曰viết 修tu 行hành 我ngã 人nhân 不bất 除trừ 皆giai 成thành 見kiến 愛ái 此thử 則tắc 墮đọa 於ư 我ngã 見kiến 二nhị 也dã 又hựu 曰viết 若nhược 說thuyết 彼bỉ 性tánh 自tự 性tánh 自tự 共cộng 相tương 者giả 謂vị 若nhược 但đãn 說thuyết 彼bỉ 諸chư 法pháp 自tự 性tánh 。 有hữu 自tự 共cộng 相tương 凡phàm 如như 此thử 說thuyết 皆giai 化hóa 佛Phật 說thuyết 而nhi 已dĩ 又hựu 諸chư 言ngôn 說thuyết 悉tất 由do 愚ngu 夫phu 等đẳng 者giả 則tắc 因nhân 取thủ 著trước 而nhi 有hữu 言ngôn 說thuyết 。 不bất 同đồng 此thử 經Kinh 建kiến 立lập 唯duy 明minh 一nhất 切thiết 法pháp 皆giai 趣thú 自tự 心tâm 非phi 為vi 得đắc 聖thánh 智trí 自tự 覺giác 三tam 昧muội 樂nhạo/nhạc/lạc 住trụ 者giả 真chân 實thật 分phân 別biệt 顯hiển 示thị 。 則tắc 同đồng 於ư 權quyền 說thuyết 三tam 也dã 凡phàm 闢tịch 邪tà 妄vọng 但đãn 以dĩ 是thị 三tam 說thuyết 考khảo 之chi 彼bỉ 無vô 所sở 逃đào 其kỳ 非phi 熱nhiệt 燄diệm 譬thí 中trung 言ngôn 依y 生sanh 住trụ 滅diệt 起khởi 見kiến 又hựu 曰viết 緣duyên 自tự 住trụ 事sự 門môn 者giả 以dĩ 今kim 言ngôn 之chi 總tổng 不bất 出xuất 於ư 自tự 他tha 內nội 外ngoại 生sanh 住trụ 滅diệt 境cảnh 依y 之chi 起khởi 見kiến 有hữu 如như 彼bỉ 熱nhiệt 燄diệm 者giả 但đãn 文văn 相tương/tướng 影ảnh 略lược 故cố 於ư 初sơ 文văn 唯duy 言ngôn 生sanh 住trụ 滅diệt 而nhi 不bất 言ngôn 是thị 他tha 境cảnh 次thứ 文văn 唯duy 言ngôn 自tự 住trụ 事sự 門môn 而nhi 不bất 言ngôn 生sanh 滅diệt 互hỗ 顯hiển 言ngôn 之chi 只chỉ 是thị 自tự 他tha 生sanh 滅diệt 事sự 門môn 也dã 據cứ 唐đường 譯dịch 云vân 於ư 聖thánh 智trí 自tự 證chứng 法Pháp 性tánh 。 門môn 中trung 見kiến 生sanh 住trụ 滅diệt 者giả 此thử 雖tuy 出xuất 譯dịch 家gia 容dung 有hữu 未vị 然nhiên 彼bỉ 徒đồ 見kiến 梵Phạm 本bổn 有hữu 自tự 住trụ 等đẳng 語ngữ 失thất 於ư 考khảo 究cứu 故cố 也dã 曾tằng 不bất 智trí 聖thánh 智trí 自tự 證chứng 法pháp 尚thượng 不bất 可khả 說thuyết 豈khởi 容dung 凡phàm 外ngoại 緣duyên 之chi 起khởi 見kiến 乎hồ 此thử 其kỳ 甚thậm 不bất 可khả 者giả 故cố 略lược 出xuất 之chi 是thị 故cố 欲dục 得đắc 。 下hạ 結kết 勸khuyến 夫phu 人nhân 孰thục 不bất 欲dục 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 而nhi 去khứ 惡ác 見kiến 妄vọng 想tưởng 哉tai 患hoạn 不bất 自tự 明minh 爾nhĩ 故cố 外ngoại 塵trần 情tình 習tập 得đắc 以dĩ 覆phú 蔽tế 此thử 既ký 告cáo 其kỳ 所sở 以dĩ 覆phú 者giả 蔽tế 者giả 之chi 如như 是thị 又hựu 患hoạn 不bất 自tự 離ly 若nhược 苟cẩu 知tri 而nhi 離ly 之chi 所sở 謂vị 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 何hà 患hoạn 乎hồ 不bất 得đắc 結kết 勸khuyến 之chi 要yếu 莫mạc 大đại 乎hồ 此thử 據cứ 文văn 合hợp 更cánh 酬thù 上thượng 四tứ 說thuyết 之chi 請thỉnh 而nhi 不bất 言ngôn 者giả 凡phàm 三tam 意ý 故cố 蓋cái 四tứ 說thuyết 者giả 果quả 上thượng 化hóa 他tha 之chi 事sự 而nhi 非phi 因Nhân 地Địa 所sở 知tri 之chi 要yếu 一nhất 也dã 抑ức 若nhược 自tự 行hành 離ly 句cú 忘vong 情tình 則tắc 化hóa 他tha 四tứ 說thuyết 任nhậm 運vận 而nhi 得đắc 二nhị 也dã 又hựu 以dĩ 法pháp 相tướng 言ngôn 之chi 四tứ 說thuyết 不bất 出xuất 四tứ 句cú 但đãn 執chấp 則tắc 四tứ 見kiến 確xác 爾nhĩ 入nhập 則tắc 四tứ 門môn 豁hoát 如như 即tức 逆nghịch 而nhi 順thuận 返phản 迷mê 而nhi 悟ngộ 說thuyết 在tại 其kỳ 中trung 三tam 也dã (# 三tam )# 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

幻huyễn 夢mộng 水thủy 樹thụ 影ảnh 垂thùy 髮phát 熱nhiệt 時thời 燄diệm 如như 是thị 觀quán 三tam 有hữu 究cứu 竟cánh 得đắc 解giải 脫thoát 。 譬thí 如như 鹿lộc 渴khát 想tưởng 動động 轉chuyển 迷mê 亂loạn 心tâm 鹿lộc 想tưởng 謂vị 為vi 水thủy 而nhi 實thật 無vô 水thủy 事sự 如như 是thị 識thức 種chủng 。 子tử 動động 轉chuyển 見kiến 境cảnh 界giới 愚ngu 夫phu 妄vọng 想tưởng 生sanh 如như 為vi 翳ế 所sở 翳ế 於ư 無vô 始thỉ 生sanh 死tử 。 計kế 著trước 攝nhiếp 受thọ 性tánh 如như 逆nghịch 楔tiết 出xuất 楔tiết 捨xả 離ly 貪tham 攝nhiếp 受thọ 如như 幻huyễn 咒chú 機cơ 發phát 浮phù 雲vân 夢mộng 電điện 光quang 觀quán 是thị 得đắc 解giải 脫thoát 永vĩnh 斷đoạn 三tam 相tương 續tục 於ư 彼bỉ 無vô 有hữu 。 作tác 猶do 如như 燄diệm 虗hư 空không 如như 是thị 知tri 諸chư 法pháp 則tắc 為vi 無vô 所sở 知tri 。 言ngôn 教giáo 唯duy 假giả 名danh 彼bỉ 亦diệc 無vô 有hữu 。 相tương/tướng 於ư 彼bỉ 起khởi 妄vọng 想tưởng 陰ấm 行hành 如như 垂thùy 髮phát 如như 畵họa 垂thùy 髮phát 幻huyễn 夢mộng 犍kiền 闥thát 婆bà 城thành 火hỏa 輪luân 熱nhiệt 時thời 燄diệm 無vô 而nhi 現hiện 眾chúng 生sanh 常thường 無vô 常thường 一nhất 異dị 俱câu 不bất 俱câu 亦diệc 然nhiên 無vô 始thỉ 過quá 相tương 續tục 愚ngu 夫phu 癡si 妄vọng 想tưởng 明minh 鏡kính 水thủy 淨tịnh 眼nhãn 摩ma 尼ni 玅# 寚# 珠châu 於ư 中trung 現hiện 眾chúng 色sắc 而nhi 實thật 無vô 所sở 有hữu 。 一nhất 切thiết 性tánh 顯hiển 現hiện 如như 晝trú 熱nhiệt 時thời 燄diệm 種chủng 種chủng 眾chúng 色sắc 現hiện 如như 夢mộng 無vô 所sở 有hữu 。

偈kệ 言ngôn 幻huyễn 夢mộng 水thủy 樹thụ 影ảnh 等đẳng 通thông 頌tụng 上thượng 文văn 但đãn 譬thí 有hữu 重trọng 複phức 文văn 相tương 交giao 互hỗ 頗phả 不bất 易dị 明minh 今kim 先tiên 疏sớ/sơ 之chi 即tức 頌tụng 上thượng 有hữu 重trọng 複phức 者giả 三tam 如như 翳ế 目mục 垂thùy 髮phát 及cập 夢mộng 喻dụ 凡phàm 四tứ 出xuất 之chi 熱nhiệt 燄diệm 幻huyễn 喻dụ 凡phàm 三tam 出xuất 之chi 陽dương 炎diễm 畫họa 象tượng 凡phàm 再tái 出xuất 之chi 單đơn 頌tụng 上thượng 者giả 四tứ 如như 犍kiền 城thành 等đẳng 缺khuyết 頌tụng 者giả 二nhị 如như 聲thanh 及cập 水thủy 泡bào 別biệt 出xuất 者giả 六lục 如như 楔tiết 如như 浮phù 雲vân 如như 電điện 如như 水thủy 如như 淨tịnh 眼nhãn 如như 摩ma 尼ni 皆giai 長trường/trưởng 行hành 所sở 無vô 次thứ 隨tùy 釋thích 者giả 偈kệ 初sơ 夢mộng 等đẳng 四tứ 譬thí 無vô 非phi 幼ấu 故cố 以dĩ 一nhất 幻huyễn 字tự 冠quan 之chi 然nhiên 長trường/trưởng 行hành 本bổn 明minh 凡phàm 外ngoại 起khởi 見kiến 今kim 以dĩ 譬thí 幻huyễn 觀quán 三tam 有hữu 者giả 亦diệc 相tương/tướng 成thành 顯hiển 爾nhĩ 惟duy 其kỳ 不bất 達đạt 幻huyễn 理lý 所sở 以dĩ 起khởi 四tứ 句cú 計kế 四tứ 見kiến 若nhược 亡vong 即tức 無vô 生sanh 幻huyễn 理lý 其kỳ 本bổn 一nhất 致trí 自tự 餘dư 法pháp 譬thí 文văn 有hữu 錯thác 雜tạp 及cập 別biệt 出xuất 者giả 政chánh 由do 所sở 譬thí 取thủ 與dữ 不bất 一nhất 互hỗ 相tương 助trợ 顯hiển 詳tường 之chi 可khả 知tri 如như 是thị 識thức 種chủng 。 子tử 等đẳng 合hợp 釋thích 上thượng 自tự 性tánh 習tập 因nhân 二nhị 義nghĩa 惟duy 其kỳ 不bất 知tri 心tâm 量lượng 故cố 見kiến 心tâm 外ngoại 境cảnh 界giới 如như 為vi 翳ế 所sở 翳ế 於ư 無vô 始thỉ 生sanh 死tử 。 等đẳng 即tức 次thứ 義nghĩa 也dã 楔tiết 本bổn 喻dụ 貪tham 貪tham 故cố 有hữu 生sanh 死tử 。 今kim 以dĩ 幻huyễn 法pháp 令linh 其kỳ 捨xả 離ly 是thị 逆nghịch 楔tiết 出xuất 楔tiết 也dã 斷đoạn 三tam 相tương 續tục 者giả 據cứ 後hậu 文văn 則tắc 三tam 毒độc 是thị 也dã 於ư 彼bỉ 無vô 有hữu 。 作tác 猶do 如như 炎diễm 虗hư 空không 者giả 謂vị 以dĩ 炎diễm 相tương/tướng 而nhi 知tri 諸chư 法pháp 則tắc 知tri 無vô 所sở 知tri 非phi 曰viết 無vô 知tri 知tri 自tự 無vô 知tri 也dã 言ngôn 教giáo 唯duy 假giả 名danh 者giả 謂vị 有hữu 無vô 等đẳng 四tứ 句cú 言ngôn 教giáo 本bổn 唯duy 假giả 名danh 無vô 有hữu 實thật 相tướng 。 惟duy 其kỳ 不bất 了liễu 故cố 起khởi 妄vọng 想tưởng 想tưởng 行hành 等đẳng 陰ấm 如như 垂thùy 髮phát 也dã 又hựu 如như 晝trú 垂thùy 髮phát 幻huyễn 等đẳng 凡phàm 疊điệp 七thất 喻dụ 以dĩ 明minh 本bổn 無vô 所sở 有hữu 。 而nhi 現hiện 眾chúng 生sanh 例lệ 常thường 無vô 常thường 等đẳng 亦diệc 爾nhĩ 並tịnh 頌tụng 上thượng 可khả 知tri 明minh 鏡kính 水thủy 淨tịnh 眼nhãn 等đẳng 總tổng 喻dụ 雖tuy 現hiện 眾chúng 色sắc 而nhi 無vô 所sở 有hữu 。 一nhất 切thiết 性tánh 顯hiển 現hiện 等đẳng 即tức 如như 晝trú 等đẳng 別biệt 喻dụ 色sắc 現hiện 如như 夢mộng 則tắc 無vô 所sở 有hữu 。 二nhị 者giả 互hỗ 顯hiển 結kết 一nhất 文văn 之chi 旨chỉ 也dã (# 四tứ )# 。

復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 如Như 來Lai 說thuyết 法Pháp 。 離ly 如như 是thị 四tứ 句cú 謂vị 一nhất 異dị 俱câu 不bất 俱câu 有hữu 無vô 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 常thường 無vô 常thường 離ly 於ư 有hữu 無vô 建kiến 立lập 謗báng 謗báng 分phân 別biệt 結kết 集tập 真Chân 諦Đế 緣duyên 起khởi 道đạo 滅diệt 解giải 脫thoát 如Như 來Lai 說thuyết 法Pháp 。 以dĩ 是thị 為vi 首thủ 非phi 性tánh 非phi 自tự 在tại 非phi 無vô 因nhân 非phi 微vi 塵trần 非phi 時thời 非phi 自tự 性tánh 相tướng 續tục 而nhi 為vi 說thuyết 法Pháp 。 復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 為vi 淨tịnh 煩phiền 惱não 爾nhĩ 燄diệm 障chướng 故cố 譬thí 如như 商thương 主chủ 次thứ 第đệ 建kiến 立lập 百bách 八bát 句cú 無vô 所sở 有hữu 善thiện 分phân 別biệt 諸chư 乘thừa 。 及cập 諸chư 地địa 相tương/tướng 。

此thử 下hạ 通thông 示thị 正chánh 教giáo 離ly 四tứ 句cú 相tương/tướng 夫phu 既ký 因Nhân 地Địa 如như 是thị 修tu 道Đạo 場tràng 如như 是thị 證chứng 其kỳ 設thiết 教giáo 被bị 機cơ 亦diệc 必tất 稱xưng 是thị 故cố 始thỉ 則tắc 曰viết 我ngã 坐tọa 道Đạo 場Tràng 時thời 。 不bất 得đắc 一nhất 法pháp 。 實thật 空không 拳quyền 誑cuống 小tiểu 兒nhi 誘dụ 度độ 於ư 一nhất 切thiết 。 以dĩ 此thử 法pháp 也dã 終chung 則tắc 曰viết 生sanh 生sanh 不bất 可khả 說thuyết 乃nãi 至chí 不bất 生sanh 。 不bất 生sanh 不bất 可khả 說thuyết 此thử 經Kinh 則tắc 曰viết 於ư 是thị 兩lưỡng 中trung 間gian 未vị 嘗thường 說thuyết 一nhất 字tự 亦diệc 以dĩ 此thử 法Pháp 。 也dã 然nhiên 能năng 如như 是thị 而nhi 不bất 能năng 如như 彼bỉ 是thị 猶do 離ly 句cú 而nhi 未vị 離ly 非phi 句cú 則tắc 又hựu 曰viết 有hữu 因nhân 緣duyên 故cố 。 亦diệc 可khả 得đắc 說thuyết 然nhiên 亦diệc 不bất 妨phương 作tác 種chủng 種chủng 說thuyết 既ký 俱câu 可khả 俱câu 不bất 可khả 則tắc 無vô 在tại 無vô 不bất 在tại 。 始thỉ 曰viết 不bất 思tư 議nghị 無vô 方phương 之chi 說thuyết 已dĩ 離ly 四tứ 句cú 而nhi 又hựu 曰viết 離ly 於ư 有hữu 無vô 建kiến 立lập 謗báng 謗báng 者giả 總tổng 上thượng 諸chư 見kiến 不bất 出xuất 斷đoạn 常thường 騐# 前tiền 立lập 本bổn 之chi 說thuyết 信tín 矣hĩ 惟duy 其kỳ 離ly 四tứ 句cú 相tương/tướng 故cố 如như 是thị 分phân 別biệt 。 結kết 集tập 即tức 真Chân 諦Đế 之chi 緣duyên 起khởi 緣duyên 起khởi 之chi 言ngôn 該cai 於ư 苦khổ 集tập 通thông 言ngôn 四Tứ 諦Đế 皆giai 真Chân 諦Đế 也dã 如như 是thị 分phân 別biệt 。 道đạo 滅diệt 即tức 解giải 脫thoát 之chi 道đạo 。 滅diệt 亦diệc 兼kiêm 顯hiển 四Tứ 諦Đế 皆giai 解giải 脫thoát 相tướng 。 然nhiên 不bất 以dĩ 真Chân 諦Đế 。 而nhi 言ngôn 緣duyên 起khởi 則tắc 邪tà 不bất 以dĩ 道đạo 滅diệt 而nhi 言ngôn 解giải 脫thoát 則tắc 妄vọng 以dĩ 是thị 四Tứ 諦Đế 。 為vi 說thuyết 法Pháp 之chi 首thủ 則tắc 無vô 生sanh 離ly 性tánh 之chi 說thuyết 以dĩ 是thị 揀giản 異dị 邪tà 宗tông 則tắc 非phi 外ngoại 道đạo 性tánh 計kế 之chi 宗tông 故cố 曰viết 非phi 性tánh 非phi 自tự 在tại 等đẳng (# 性tánh 等đẳng 名danh 義nghĩa 如như 別biệt )# 復phục 次thứ 為vi 淨tịnh 煩phiền 惱não 爾nhĩ 炎diễm 障chướng 故cố 者giả 則tắc 又hựu 別biệt 顯hiển 此thử 經Kinh 為vi 淨tịnh 除trừ 二nhị 障chướng 故cố 亦diệc 以dĩ 離ly 句cú 無vô 生sanh 建kiến 立lập 諸chư 句cú 達đạt 無vô 所sở 有hữu 。 譬thí 如như 商thương 主chủ 能năng 示thị 能năng 導đạo 能năng 示thị 故cố 次thứ 第đệ 建kiến 立lập 百bách 八bát 句cú 義nghĩa 能năng 導đạo 故cố 卒thốt 令linh 至chí 無vô 所sở 有hữu 。 無vô 生sanh 之chi 地địa 至chí 於ư 分phân 別biệt 諸chư 乘thừa 。 及cập 諸chư 地địa 相tương/tướng 無vô 不bất 皆giai 善thiện 者giả 一nhất 以dĩ 此thử 理lý 也dã (# 五ngũ )# 。

○# 右hữu 第đệ 五ngũ 章chương 。

復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 有hữu 四tứ 種chủng 禪thiền 云vân 何hà 為vi 四tứ 。 謂vị 愚ngu 夫phu 所sở 行hành 禪thiền 觀quán 察sát 義nghĩa 禪thiền 攀phàn 緣duyên 如như 禪thiền 如Như 來Lai 禪thiền 云vân 何hà 愚ngu 夫phu 所sở 行hành 禪thiền 謂vị 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 外ngoại 道đạo 脩tu 行hành 者giả 觀quán 人nhân 無vô 我ngã 性tánh 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 。 骨cốt 璅tỏa 無vô 常thường 苦khổ 不bất 淨tịnh 。 相tương/tướng 計kế 著trước 為vi 首thủ 如như 是thị 相tương/tướng 不bất 異dị 觀quán 前tiền 後hậu 轉chuyển 進tiến 相tương/tướng 不bất 除trừ 滅diệt 是thị 名danh 愚ngu 夫phu 所sở 行hành 禪thiền 云vân 何hà 觀quán 察sát 。 義nghĩa 禪thiền 謂vị 人nhân 無vô 我ngã 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 。 外ngoại 道đạo 自tự 他tha 俱câu 無vô 性tánh 已dĩ 觀quán 法pháp 無vô 我ngã 。 彼bỉ 地địa 相tương/tướng 義nghĩa 漸tiệm 次thứ 增tăng 進tiến 。 是thị 名danh 觀quán 察sát 義nghĩa 禪thiền 云vân 何hà 攀phàn 緣duyên 如như 禪thiền 謂vị 妄vọng 想tưởng 二nhị 無vô 我ngã 妄vọng 想tưởng 如như 實thật 處xứ 不bất 生sanh 妄vọng 想tưởng 是thị 名danh 攀phàn 緣duyên 如như 禪thiền 云vân 何hà 如Như 來Lai 。 禪thiền 謂vị 入nhập 如Như 來Lai 地địa 。 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 相tương/tướng 三tam 種chủng 樂nhạo/nhạc/lạc 住trụ 成thành 辨biện 眾chúng 生sanh 不bất 思tư 議nghị 。 事sự 是thị 名danh 如Như 來Lai 。 禪thiền 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

愚ngu 夫phu 所sở 行hành 禪thiền 觀quán 察sát 相tương/tướng 義nghĩa 禪thiền 攀phàn 緣duyên 如như 實thật 禪thiền 如Như 來Lai 清thanh 淨tịnh 。 禪thiền 譬thí 如như 日nhật 月nguyệt 。 形hình 鉢bát 頭đầu 摩ma 深thâm 險hiểm 如như 虗hư 空không 火hỏa 盡tận 脩tu 行hành 者giả 觀quán 察sát 如như 是thị 種chủng 種chủng 。 相tương/tướng 外ngoại 道đạo 道đạo 通thông 禪thiền 亦diệc 復phục 墮đọa 聲Thanh 聞Văn 及cập 緣Duyên 覺Giác 。 境cảnh 界giới 捨xả 離ly 彼bỉ 一nhất 切thiết 則tắc 是thị 。 無vô 所sở 有hữu 一nhất 。 切thiết 剎sát 諸chư 佛Phật 以dĩ 不bất 思tư 議nghị 。 手thủ 一nhất 時thời 摩ma 其kỳ 頂đảnh 隨tùy 順thuận 入nhập 如như 相tương/tướng 。

理lý 非phi 禪thiền 不bất 契khế 化hóa 無vô 定định 不bất 成thành 向hướng 言ngôn 離ly 四tứ 句cú 則tắc 心tâm 行hành 處xứ 滅diệt 。 所sở 至chí 之chi 理lý 也dã 非phi 如Như 來Lai 禪thiền 曷hạt 能năng 至chí 之chi 哉tai 抑ức 成thành 辨biện 眾chúng 生sanh 則tắc 不bất 思tư 議nghị 事sự 。 如Như 來Lai 之chi 化hóa 也dã 。 非phi 首thủ 楞lăng 嚴nghiêm 曷hạt 能năng 建kiến 之chi 哉tai 故cố 次thứ 此thử 復phục 明minh 四tứ 種chủng 禪thiền 蓋cái 非phi 淺thiển 無vô 以dĩ 明minh 深thâm 故cố 兼kiêm 三tam 種chủng 言ngôn 之chi 言ngôn 愚ngu 夫phu 所sở 行hành 禪thiền 者giả 即tức 二Nhị 乘Thừa 外ngoại 道đạo 所sở 觀quán 人nhân 無vô 我ngã 性tánh 謂vị 其kỳ 不bất 能năng 了liễu 自tự 心tâm 量lượng 知tri 外ngoại 性tánh 非phi 性tánh 如như 實thật 而nhi 修tu 故cố 皆giai 得đắc 以dĩ 愚ngu 夫phu 斥xích 之chi 自tự 共cộng 相tương 義nghĩa 如như 前tiền 說thuyết 骨cốt 璅tỏa 即tức 小Tiểu 乘Thừa 繫hệ 心tâm 無vô 常thường 觀quán 白bạch 骨cốt 連liên 瑣tỏa 之chi 相tướng 對đối 治trị 計kế 著trước 是thị 觀quán 在tại 初sơ 為vi 方phương 便tiện 兼kiêm 修tu 為vi 助trợ 行hành 今kim 從tùng 初sơ 說thuyết 故cố 曰viết 為vi 首thủ 如như 是thị 相tương/tướng 不bất 異dị 觀quán 者giả 謂vị 定định 中trung 見kiến 相tương/tướng 與dữ 觀quán 不bất 異dị 則tắc 觀quán 成thành 之chi 相tướng 也dã 雖tuy 次thứ 第đệ 增tăng 進tiến 而nhi 想tưởng 心tâm 不bất 除trừ 故cố 非phi 上thượng 定định 觀quán 察sát 義nghĩa 禪thiền 謂vị 人nhân 無vô 我ngã 等đẳng 疊điệp 上thượng 所sở 離ly 也dã 外ngoại 道đạo 自tự 他tha 者giả 謂vị 彼bỉ 即tức 他tha 以dĩ 己kỷ 為vi 自tự 俱câu 了liễu 人nhân 無vô 我ngã 性tánh 已dĩ 即tức 偏thiên 教giáo 菩Bồ 薩Tát 觀quán 法pháp 無vô 我ngã 。 歷lịch 諸chư 地địa 相tương/tướng 義nghĩa 一nhất 一nhất 觀quán 察sát 。 次thứ 第đệ 增tăng 深thâm 不bất 退thoái 即tức 其kỳ 相tương/tướng 也dã 攀phàn 緣duyên 如như 禪thiền 對đối 上thượng 則tắc 圓viên 頓đốn 所sở 修tu 言ngôn 妄vọng 想tưởng 即tức 前tiền 凡phàm 夫phu 人nhân 法pháp 二nhị 執chấp 二nhị 無vô 我ngã 妄vọng 想tưởng 者giả 即tức 上thượng 二nhị 無vô 我ngã 觀quán 隨tùy 有hữu 所sở 緣duyên 未vị 忘vong 待đãi 對đối 及cập 有hữu 取thủ 舍xá 皆giai 為vi 妄vọng 想tưởng 而nhi 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 造tạo 境cảnh 即tức 中trung 無vô 不bất 真chân 實thật 。 心tâm 外ngoại 無vô 所sở 觀quán 故cố 曰viết 如như 實thật 處xứ 不bất 生sanh 妄vọng 想tưởng 亦diệc 於ư 彼bỉ 攀phàn 緣duyên 處xứ 了liễu 無vô 非phi 一nhất 如như 故cố 曰viết 攀phàn 緣duyên 如như 禪thiền 如Như 來Lai 禪thiền 者giả 則tắc 境cảnh 觀quán 妄vọng 想tưởng 及cập 以dĩ 如như 者giả 一nhất 切thiết 都đô 絕tuyệt 但đãn 曰viết 入nhập 如Như 來Lai 地địa 。 等đẳng 信tín 知tri 心tâm 行hành 處xứ 滅diệt 。 唯duy 一nhất 真Chân 如Như 是thị 如Như 來Lai 禪thiền 所sở 謂vị 念niệm 想tưởng 觀quán 已dĩ 除trừ 清thanh 淨tịnh 心tâm 常thường 一nhất 如như 是thị 尊tôn 玅# 人nhân 則tắc 能năng 見kiến 般Bát 若Nhã 者giả 庶thứ 幾kỷ 如Như 來Lai 禪thiền 乎hồ 三tam 種chủng 樂nhạo/nhạc/lạc 住trụ 者giả 還hoàn 只chỉ 是thị 向hướng 聖thánh 智trí 三tam 相tương/tướng 在tại 如Như 來Lai 言ngôn 之chi 即tức 大đại 寂tịch 定định 究cứu 竟cánh 三tam 智trí 契khế 三tam 諦đế 理lý 故cố 曰viết 三tam 種chủng 樂nhạo/nhạc/lạc 住trụ 前tiền 文văn 所sở 謂vị 若nhược 成thành 就tựu 此thử 三tam 相tương/tướng 能năng 到đáo 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 境cảnh 界giới 即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 偈kệ 初sơ 通thông 列liệt 四tứ 種chủng 禪thiền 次thứ 別biệt 出xuất 禪thiền 相tương/tướng 以dĩ 示thị 得đắc 失thất 譬thí 如như 日nhật 月nguyệt 。 形hình 者giả 謂vị 於ư 定định 心tâm 中trung 或hoặc 見kiến 如như 日nhật 月nguyệt 形hình 鉢bát 頭đầu 摩ma 或hoặc 云vân 海hải 有hữu 深thâm 嶮hiểm 之chi 狀trạng 或hoặc 如như 虗hư 空không 如như 火hỏa 盡tận 盡tận 或hoặc 作tác 燼tẫn 凡phàm 修tu 行hành 者giả 觀quán 察sát 如như 是thị 種chủng 種chủng 。 相tương/tướng 現hiện 不bất 應ưng 取thủ 著trước 著trước 則tắc 墮đọa 於ư 外ngoại 道đạo 是thị 邪tà 道đạo 所sở 通thông 之chi 禪thiền 及cập 墮đọa 二Nhị 乘Thừa 境cảnh 界giới 皆giai 由do 不bất 善thiện 安an 心tâm 實thật 際tế 或hoặc 想tưởng 心tâm 未vị 忘vong 故cố 悉tất 須tu 捨xả 離ly 不bất 見kiến 有hữu 一nhất 法pháp 可khả 得đắc 。 則tắc 境cảnh 界giới 無vô 所sở 有hữu 是thị 為vi 隨tùy 順thuận 入nhập 於ư 如như 相tương/tướng 即tức 後hậu 二nhị 種chủng 禪thiền 相tương/tướng 佛Phật 所sở 印ấn 可khả 。 故cố 以dĩ 摩ma 頂đảnh 示thị 之chi 故cố 知tri 但đãn 有hữu 一nhất 法pháp 現hiện 前tiền 皆giai 非phi 禪thiền 定định 之chi 正chánh 楞lăng 嚴nghiêm 所sở 謂vị 不bất 作tác 。 聖thánh 解giải 名danh 善thiện 境cảnh 界giới 。 若nhược 作tác 聖thánh 解giải 。 即tức 受thọ 羣quần 邪tà 斯tư 言ngôn 可khả 謂vị 法pháp 矣hĩ 。

○# 右hữu 第đệ 六lục 章chương 。

爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 復phục 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 般Bát 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 說thuyết 何hà 等đẳng 法Pháp 。 謂vị 為vi 涅Niết 槃Bàn 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 一nhất 切thiết 自tự 性tánh 習tập 氣khí 藏tạng 意ý 意ý 識thức 見kiến 習tập 轉chuyển 變biến 名danh 為vi 涅Niết 槃Bàn 。 諸chư 佛Phật 及cập 我ngã 涅Niết 槃Bàn 自tự 性tánh 。 空không 事sự 境cảnh 界giới 復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 涅Niết 槃Bàn 者giả 聖thánh 智trí 自tự 覺giác 境cảnh 界giới 離ly 斷đoạn 常thường 妄vọng 想tưởng 性tánh 非phi 性tánh 云vân 何hà 非phi 常thường 。 謂vị 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 。 妄vọng 想tưởng 斷đoạn 故cố 非phi 常thường 云vân 何hà 非phi 斷đoạn 謂vị 一nhất 切thiết 聖thánh 去khứ 來lai 現hiện 在tại 。 得đắc 自tự 覺giác 故cố 非phi 斷đoạn 大đại 慧tuệ 涅Niết 槃Bàn 不bất 壞hoại 不bất 死tử 若nhược 涅Niết 槃Bàn 死tử 者giả 復phục 應ưng 受thọ 生sanh 相tương 續tục 若nhược 壞hoại 者giả 應ưng 墮đọa 有hữu 為vi 相tương/tướng 是thị 故cố 涅Niết 槃Bàn 。 離ly 壞hoại 離ly 死tử 是thị 故cố 修tu 行hành 者giả 。 之chi 所sở 歸quy 依y 。 復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 涅Niết 槃Bàn 非phi 捨xả 非phi 得đắc 非phi 斷đoạn 非phi 常thường 。 非phi 一nhất 義nghĩa 非phi 種chủng 種chủng 義nghĩa 是thị 名danh 涅Niết 槃Bàn 。 復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 涅Niết 槃Bàn 者giả 覺giác 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 。 不bất 習tập 近cận 境cảnh 界giới 不bất 顛điên 倒đảo 見kiến 。 妄vọng 想tưởng 不bất 生sanh 。 彼bỉ 等đẳng 於ư 彼bỉ 。 作tác 涅Niết 槃Bàn 覺giác 復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 二nhị 種chủng 自tự 性tánh 相tướng 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 謂vị 言ngôn 說thuyết 自tự 性tánh 相tướng 計kế 著trước 事sự 自tự 性tánh 相tướng 計kế 著trước 言ngôn 說thuyết 自tự 性tánh 相tướng 計kế 著trước 者giả 從tùng 無vô 始thỉ 言ngôn 說thuyết 虗hư 偽ngụy 習tập 氣khí 計kế 著trước 生sanh 事sự 自tự 性tánh 相tướng 計kế 著trước 者giả 從tùng 不bất 覺giác 自tự 心tâm 現hiện 分phân 齊tề 生sanh 。

涅Niết 槃Bàn 有hữu 三tam 謂vị 外ngoại 道đạo 妄vọng 計kế 涅Niết 槃Bàn 二Nhị 乘Thừa 取thủ 證chứng 涅Niết 槃Bàn 如Như 來Lai 究cứu 竟cánh 安an 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 三tam 者giả 其kỳ 名danh 雖tuy 同đồng 而nhi 實thật 大đại 異dị 苟cẩu 不bất 以dĩ 法pháp 而nhi 正chánh 其kỳ 名danh 則tắc 如Như 來Lai 祕bí 藏tạng 。 將tương 與dữ 凡phàm 小tiểu 空không 妄vọng 混hỗn 其kỳ 可khả 不bất 辨biện 哉tai 故cố 大đại 慧tuệ 問vấn 之chi 所sở 以dĩ 。 考khảo 其kỳ 實thật 也dã 答đáp 中trung 先tiên 示thị 究Cứu 竟Cánh 涅Niết 槃Bàn 。 自tự 性tánh 謂vị 一nhất 切thiết 自tự 性tánh 習tập 氣khí 轉chuyển 即tức 九cửu 界giới 色sắc 法pháp 也dã 藏tạng 意ý 意ý 識thức 見kiến 習tập 轉chuyển 即tức 八bát 識thức 等đẳng 心tâm 法pháp 也dã 一nhất 切thiết 之chi 言ngôn 何hà 所sở 不bất 該cai 然nhiên 皆giai 無vô 始thỉ 妄vọng 想tưởng 。 所sở 熏huân 起khởi 故cố 通thông 曰viết 習tập 氣khí 此thử 二nhị 轉chuyển 變biến 至chí 於ư 無vô 轉chuyển 是thị 即tức 如Như 來Lai 。 所sở 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。 未vị 始thỉ 有hữu 一nhất 法pháp 而nhi 一nhất 切thiết 法pháp 咸hàm 趣thú 其kỳ 中trung 雖tuy 具cụ 足túc 眾chúng 玅# 而nhi 同đồng 歸quy 無vô 相tướng 故cố 曰viết 空không 事sự 境cảnh 界giới 謂vị 空không 所sở 有hữu 事sự 則tắc 一nhất 切thiết 法pháp 。 寂tịch 滅diệt 之chi 謂vị 也dã 夫phu 既ký 曰viết 寂tịch 滅diệt 則tắc 本bổn 無vô 生sanh 起khởi 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 即tức 涅Niết 槃Bàn 相tướng 。 尚thượng 何hà 轉chuyển 變biến 之chi 有hữu 邪tà 惟duy 其kỳ 轉chuyển 變biến 之chi 極cực 會hội 本bổn 寂tịch 滅diệt 此thử 二nhị 不bất 二nhị 方phương 名danh 圓viên 極cực 可khả 以dĩ 意ý 得đắc 也dã 復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 下hạ 次thứ 示thị 涅Niết 槃Bàn 離ly 非phi 謂vị 聖thánh 智trí 自tự 覺giác 境cảnh 界giới 離ly 斷đoạn 常thường 等đẳng 經kinh 自tự 釋thích 其kỳ 義nghĩa 如như 文văn 言ngôn 得đắc 自tự 覺giác 故cố 非phi 斷đoạn 者giả 謂vị 所sở 得đắc 覺giác 性tánh 三tam 際tế 不bất 遷thiên 故cố 非phi 斷đoạn 捨xả 或hoặc 作tác 斷đoạn 或hoặc 為vi 壞hoại 者giả 今kim 謂vị 反phản 得đắc 而nhi 言ngôn 正chánh 應ưng 云vân 捨xả 而nhi 又hựu 曰viết 非phi 斷đoạn 非phi 常thường 。 非phi 一nhất 義nghĩa 非phi 種chủng 種chủng 義nghĩa 者giả 即tức 通thông 結kết 上thượng 義nghĩa 云vân 非phi 斷đoạn 常thường 及cập 一nhất 異dị 等đẳng 愈dũ 彰chương 涅Niết 槃Bàn 究cứu 極cực 玄huyền 祕bí 但đãn 遮già 所sở 非phi 則tắc 涅Niết 槃Bàn 之chi 理lý 得đắc 矣hĩ 二Nhị 乘Thừa 涅Niết 槃Bàn 言ngôn 覺giác 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 。 者giả 惟duy 其kỳ 覺giác 自tự 共cộng 相tương 空không 無vô 自tự 性tánh 故cố 。 不bất 顛điên 倒đảo 見kiến 。 者giả 聲Thanh 聞Văn 也dã 不bất 習tập 近cận 境cảnh 界giới 故cố 妄vọng 想tưởng 不bất 生sanh 。 者giả 緣Duyên 覺Giác 也dã 文văn 間gian 言ngôn 爾nhĩ 以dĩ 其kỳ 於ư 不bất 生sanh 處xứ 作tác 想tưởng 故cố 與dữ 究Cứu 竟Cánh 涅Niết 槃Bàn 。 異dị 但đãn 簡giản 二Nhị 乘Thừa 外ngoại 計kế 可khả 知tri 亦diệc 如như 後hậu 簡giản 此thử 略lược 不bất 言ngôn 繼kế 此thử 言ngôn 二nhị 自tự 性tánh 者giả 承thừa 上thượng 一nhất 切thiết 自tự 性tánh 言ngôn 之chi 觀quán 其kỳ 所sở 從tùng 生sanh 則tắc 一nhất 切thiết 色sắc 法pháp 。 有hữu 名danh 有hữu 實thật 名danh 則tắc 從tùng 言ngôn 說thuyết 虗hư 偽ngụy 習tập 氣khí 生sanh 實thật 則tắc 從tùng 不bất 覺giác 自tự 心tâm 現hiện 分phân 齊tề 生sanh 既ký 皆giai 妄vọng 習tập 知tri 其kỳ 為vi 九cửu 界giới 法pháp 轉chuyển 即tức 涅Niết 槃Bàn 從tùng 而nhi 可khả 知tri 。

○# 若nhược 第đệ 七thất 章chương 。

楞Lăng 伽Già 阿A 跋Bạt 多Đa 羅La 寶Bảo 經Kinh 通Thông 義Nghĩa 卷quyển 第đệ 二nhị