玄Huyền 沙Sa 師Sư 備Bị 禪Thiền 師Sư 語Ngữ 錄Lục
Quyển 0003
明Minh 林Lâm 弘Hoằng 衍Diễn 編Biên 次Thứ

玄huyền 沙sa 語ngữ 錄lục 卷quyển 之chi 下hạ

罽kế 賓tân 國quốc 王vương 詣nghệ 師Sư 子Tử 尊Tôn 者Giả 前tiền 。 斬trảm 之chi 。 出xuất 白bạch 乳nhũ 。 王vương 臂tý 自tự 落lạc 。

師sư 云vân 。 大đại 小tiểu 師Sư 子Tử 尊Tôn 者Giả 。 不bất 能năng 與dữ 頭đầu 作tác 主chủ 。

玄huyền 覺giác 云vân 。 玄huyền 沙sa 恁nhẫm 麼ma 道đạo 。 要yếu 人nhân 作tác 主chủ 。 不bất 要yếu 人nhân 作tác 主chủ 。 若nhược 也dã 要yếu 人nhân 作tác 主chủ 。 蘊uẩn 即tức 不bất 空không 。 若nhược 不bất 要yếu 人nhân 作tác 主chủ 。 玄huyền 沙sa 恁nhẫm 麼ma 道đạo 。 意ý 在tại 什thập 麼ma 處xứ 。 試thí 斷đoạn 看khán 。

青thanh 原nguyên 令linh 石thạch 頭đầu 馳trì 書thư 呈trình 南nam 嶽nhạc 大đại 慧tuệ 云vân 。 回hồi 日nhật 與dữ 子tử 個cá 鈯# 斧phủ 子tử 住trụ 山sơn 去khứ 。 石thạch 頭đầu 到đáo 後hậu 。 便tiện 問vấn 。 不bất 慕mộ 諸chư 聖thánh 。 不bất 重trọng/trùng 己kỷ 靈linh 時thời 如như 何hà 。 慧tuệ 云vân 。 子tử 問vấn 太thái 高cao 生sanh 。 何hà 不bất 向hướng 下hạ 問vấn 將tương 來lai 。 頭đầu 云vân 。 寧ninh 可khả 永vĩnh 劫kiếp 受thọ 沉trầm 淪luân 。 不bất 於ư 諸chư 聖thánh 求cầu 解giải 脫thoát 。 便tiện 歸quy 。 青thanh 原nguyên 問vấn 。 子tử 返phản 何hà 速tốc 。 書thư 信tín 達đạt 不phủ 。 頭đầu 曰viết 。 信tín 亦diệc 不bất 通thông 。 書thư 亦diệc 不bất 達đạt 。 乃nãi 舉cử 前tiền 話thoại 。 復phục 云vân 。 去khứ 日nhật 蒙mông 和hòa 尚thượng 許hứa 鈯# 斧phủ 子tử 。 而nhi 今kim 便tiện 請thỉnh 。 師sư 垂thùy 下hạ 一nhất 足túc 。 石thạch 頭đầu 便tiện 作tác 禮lễ 。

師sư 云vân 。 大đại 小tiểu 石thạch 頭đầu 被bị 大đại 慧tuệ 推thôi 倒đảo 。 至chí 今kim 起khởi 不bất 得đắc 。

灌quán 溪khê 因nhân 僧Tăng 問vấn 。 久cửu 嚮hướng 灌quán 溪khê 。 到đáo 來lai 只chỉ 見kiến 漚âu 麻ma 池trì 。 溪khê 云vân 。 汝nhữ 只chỉ 見kiến 漚âu 麻ma 池trì 。 要yếu 且thả 不bất 見kiến 灌quán 溪khê 。 僧Tăng 云vân 。 如như 何hà 是thị 灌quán 溪khê 。 溪khê 云vân 。 劈phách 箭tiễn 急cấp 。

師sư 云vân 。 更cánh 學học 三tam 十thập 年niên 來lai 會hội 禪thiền 。

魯lỗ 祖tổ 見kiến 僧Tăng 來lai 便tiện 面diện 壁bích 。 南nam 泉tuyền 聞văn 。 乃nãi 云vân 。 我ngã 尋tầm 常thường 向hướng 僧Tăng 道đạo 。 佛Phật 未vị 出xuất 世thế 時thời 會hội 取thủ 。 尚thượng 不bất 得đắc 一nhất 個cá 半bán 個cá 。 他tha 恁nhẫm 地địa 。 驢lư 年niên 去khứ 。 羅la 山sơn 閑nhàn 云vân 。 陳trần 老lão 師sư 若nhược 見kiến 。 背bội 上thượng 與dữ 五ngũ 火hỏa 抄sao 。

師sư 云vân 。 我ngã 當đương 時thời 若nhược 見kiến 。 也dã 與dữ 五ngũ 火hỏa 抄sao 。

雲vân 居cư 錫tích 云vân 。 羅la 山sơn 。 玄huyền 沙sa 總tổng 與dữ 麼ma 道đạo 。 為vi 復phục 一nhất 般ban 。 為vi 復phục 別biệt 有hữu 道Đạo 理lý 。 若nhược 擇trạch 得đắc 出xuất 。 許hứa 上thượng 座tòa 佛Phật 法Pháp 有hữu 去khứ 處xứ 。

太thái 原nguyên 孚phu 到đáo 投đầu 子tử 。 子tử 云vân 。 久cửu 嚮hướng 太thái 原nguyên 孚phu 上thượng 座tòa 。 莫mạc 便tiện 是thị 麼ma 。 孚phu 作tác 掌chưởng 勢thế 。 子tử 云vân 。 老lão 僧Tăng 招chiêu 得đắc 。 孚phu 便tiện 出xuất 。 子tử 云vân 。 且thả 聽thính 諸chư 方phương 斷đoạn 看khán 。 孚phu 便tiện 回hồi 首thủ 。 子tử 便tiện 打đả 。

師sư 云vân 。 莫mạc 是thị 投đầu 子tử 招chiêu 得đắc 麼ma 。

溈# 山sơn 問vấn 仰ngưỡng 山sơn 。 甚thậm 處xứ 來lai 。 仰ngưỡng 山sơn 云vân 。 田điền 中trung 來lai 。 溈# 山sơn 云vân 。 田điền 中trung 多đa 少thiểu 人nhân 。 仰ngưỡng 山sơn 插sáp 鍬# 。 叉xoa 手thủ 而nhi 立lập 。 溈# 云vân 。 今kim 日nhật 南nam 山sơn 有hữu 人nhân 割cát 茆mao 。 仰ngưỡng 拽duệ 鍬# 而nhi 去khứ 。

師sư 云vân 。 我ngã 若nhược 見kiến 。 即tức 踏đạp 倒đảo 鍬# 子tử 。

有hữu 人nhân 問vấn 鏡kính 清thanh 怤# 云vân 。 插sáp 鍬# 意ý 旨chỉ 何hà 如như 。

云vân 。 狗cẩu 啣# 赦xá 書thư 。 諸chư 侯hầu 避tị 道đạo 。

又hựu 問vấn 。 玄huyền 沙sa 踏đạp 倒đảo 鍬# 意ý 如như 何hà 。

云vân 。 不bất 柰nại 船thuyền 何hà 。 打đả 破phá 戽# 斗đẩu 。

荷hà 澤trạch 到đáo 思tư 和hòa 尚thượng 處xứ 。 問vấn 。 什thập 麼ma 處xứ 來lai 。 澤trạch 云vân 。 曹tào 溪khê 。 思tư 云vân 。 曹tào 溪khê 意ý 旨chỉ 如như 何hà 。 澤trạch 振chấn 身thân 而nhi 立lập 。 思tư 曰viết 。 猶do 帶đái 瓦ngõa 礫lịch 在tại 。 澤trạch 云vân 。 和hòa 尚thượng 此thử 間gian 莫mạc 有hữu 真chân 金kim 與dữ 人nhân 不phủ 。 思tư 云vân 。 設thiết 有hữu 。 與dữ 汝nhữ 向hướng 什thập 麼ma 著trước 。

師sư 云vân 。 果quả 然nhiên 。

雲vân 居cư 錫tích 云vân 。 只chỉ 如như 玄huyền 沙sa 道Đạo 果Quả 然nhiên 。 是thị 真chân 金kim 。 是thị 瓦ngõa 礫lịch 。

大đại 耳nhĩ 三tam 藏tạng 云vân 。 得đắc 他tha 心tâm 通thông 。 肅túc 宗tông 命mạng 忠trung 國quốc 師sư 試thí 驗nghiệm 三tam 藏tạng 。 纔tài 見kiến 。 師sư 云vân 。 汝nhữ 得đắc 他tha 心tâm 通thông 耶da 。 藏tạng 云vân 。 不bất 敢cảm 。 師sư 云vân 。 汝nhữ 道đạo 老lão 僧Tăng 即tức 今kim 在tại 什thập 麼ma 處xứ 。 藏tạng 云vân 。 和hòa 尚thượng 是thị 一nhất 國quốc 之chi 師sư 。 何hà 得đắc 在tại 西tây 川xuyên 看khán 競cạnh 渡độ 。 師sư 良lương 久cửu 。 再tái 問vấn 。 汝nhữ 道đạo 老lão 僧Tăng 即tức 今kim 在tại 什thập 麼ma 處xứ 。 藏tạng 云vân 。 和hòa 尚thượng 是thị 一nhất 國quốc 之chi 師sư 。 何hà 得đắc 向hướng 天thiên 津tân 橋kiều 上thượng 看khán 弄lộng 猢# 猻# 。 至chí 第đệ 三tam 次thứ 問vấn 。 三tam 藏tạng 良lương 久cửu 罔võng 知tri 去khứ 處xứ 。 師sư 叱sất 云vân 。 這giá 野dã 狐hồ 精tinh 。 他tha 心tâm 通thông 在tại 什thập 麼ma 處xứ 。 藏tạng 無vô 對đối 。

師sư 徵trưng 云vân 。 汝nhữ 道đạo 前tiền 兩lưỡng 度độ 還hoàn 見kiến 麼ma 。

忠trung 國quốc 師sư 一nhất 日nhật 喚hoán 侍thị 者giả 。 侍thị 者giả 應ưng 諾nặc 。 如như 是thị 三tam 喚hoán 三tam 應ưng 。 師sư 曰viết 。 將tương 謂vị 吾ngô 孤cô 負phụ 汝nhữ 。 卻khước 是thị 汝nhữ 孤cô 負phụ 吾ngô 。

師sư 云vân 。 卻khước 是thị 侍thị 者giả 會hội 。

報báo 慈từ 問vấn 僧Tăng 云vân 。 甚thậm 處xứ 是thị 侍thị 者giả 會hội 處xứ 。

僧Tăng 云vân 。 若nhược 不bất 會hội 。 爭tranh 解giải 與dữ 麼ma 應ưng 。

慈từ 云vân 。 汝nhữ 少thiểu 會hội 在tại 。 又hựu 云vân 。 若nhược 于vu 此thử 見kiến 得đắc 。 便tiện 識thức 玄huyền 沙sa 。

雲vân 居cư 錫tích 云vân 。 且thả 道đạo 侍thị 者giả 會hội 不bất 會hội 。 若nhược 道đạo 會hội 。 國quốc 師sư 又hựu 道đạo 孤cô 負phụ 吾ngô 。 若nhược 道đạo 不bất 會hội 。 玄huyền 沙sa 又hựu 道đạo 卻khước 是thị 侍thị 者giả 會hội 。 且thả 作tác 麼ma 生sanh 商thương 量lượng 。

香hương 嚴nghiêm 問vấn 僧Tăng 。 甚thậm 處xứ 來lai 。 僧Tăng 云vân 。 溈# 山sơn 來lai 。 嚴nghiêm 問vấn 。 和hòa 尚thượng 近cận 日nhật 有hữu 何hà 言ngôn 句cú 。 僧Tăng 云vân 。 有hữu 人nhân 問vấn 。 如như 何hà 是thị 西tây 來lai 意ý 。 竪thụ 起khởi 拂phất 子tử 。 嚴nghiêm 乃nãi 云vân 。 彼bỉ 中trung 兄huynh 弟đệ 作tác 麼ma 生sanh 會hội 。 僧Tăng 云vân 。 彼bỉ 中trung 商thương 量lượng 道đạo 。 即tức 色sắc 明minh 心tâm 。 附phụ 物vật 顯hiển 理lý 。 嚴nghiêm 云vân 。 會hội 便tiện 會hội 。 不bất 會hội 。 著trước 甚thậm 麼ma 死tử 急cấp 。 僧Tăng 卻khước 問vấn 嚴nghiêm 。 師sư 意ý 如như 何hà 。 嚴nghiêm 還hoàn 舉cử 拂phất 子tử 。

師sư 云vân 。 只chỉ 這giá 香hương 嚴nghiêm 脚cước 跟cân 相tương/tướng 未vị 點điểm 地địa 在tại 。

雲vân 居cư 錫tích 云vân 。 什thập 麼ma 處xứ 是thị 香hương 嚴nghiêm 脚cước 跟cân 未vị 點điểm 地địa 在tại 。

僧Tăng 問vấn 香hương 嚴nghiêm 。 如như 何hà 是thị 道đạo 。 嚴nghiêm 曰viết 。 枯khô 木mộc 裏lý 龍long 吟ngâm 。 僧Tăng 曰viết 。 學học 人nhân 不bất 會hội 。 嚴nghiêm 曰viết 。 髑độc 髏lâu 裏lý 眼nhãn 睛tình 。

師sư 別biệt 云vân 。 龍long 藏tạng 枯khô 木mộc 。

俱câu 胝chi 將tương 順thuận 世thế 。 謂vị 眾chúng 曰viết 。 吾ngô 得đắc 天thiên 龍long 一nhất 指chỉ 頭đầu 禪thiền 。 一nhất 生sanh 用dụng 不bất 盡tận 。 言ngôn 訖ngật 示thị 滅diệt 。

師sư 曰viết 。 我ngã 當đương 時thời 若nhược 見kiến 。 抝# 折chiết 指chỉ 頭đầu 。

玄huyền 覺giác 云vân 。 且thả 道đạo 玄huyền 沙sa 恁nhẫm 麼ma 道đạo 。 意ý 作tác 麼ma 生sanh 。

雲vân 居cư 錫tích 云vân 。 只chỉ 如như 玄huyền 沙sa 恁nhẫm 麼ma 道đạo 。 肯khẳng 伊y 不bất 肯khẳng 伊y 。 若nhược 肯khẳng 伊y 。 何hà 言ngôn 抝# 折chiết 指chỉ 頭đầu 。 若nhược 不bất 肯khẳng 。 俱câu 胝chi 過quá 在tại 什thập 麼ma 處xứ 。

忠trung 國quốc 師sư 因nhân 同đồng 肅túc 宗tông 到đáo 官quan 前tiền 。 乃nãi 指chỉ 石thạch 師sư 子tử 云vân 。 陛bệ 下hạ 。 這giá 石thạch 師sư 子tử 奇kỳ 特đặc 。 下hạ 取thủ 一nhất 轉chuyển 語ngữ 。 帝đế 曰viết 。 朕trẫm 下hạ 語ngữ 不bất 得đắc 。 請thỉnh 師sư 下hạ 語ngữ 。 師sư 曰viết 。 山sơn 僧Tăng 罪tội 過quá 。 後hậu 躭đam 源nguyên 問vấn 忠trung 國quốc 師sư 。 皇hoàng 帝đế 還hoàn 會hội 麼ma 。 師sư 云vân 。 皇hoàng 帝đế 會hội 且thả 置trí 。 汝nhữ 作tác 麼ma 生sanh 會hội 。

師sư 云vân 。 大đại 小tiểu 國quốc 師sư 被bị 侍thị 者giả 勘khám 破phá 。

雲vân 巖nham 一nhất 日nhật 掃tảo 地địa 次thứ 。 道đạo 吾ngô 云vân 。 太thái 區khu 區khu 生sanh 。 巖nham 曰viết 。 須tu 知tri 有hữu 不bất 區khu 區khu 者giả 。 吾ngô 云vân 。 恁nhẫm 麼ma 則tắc 有hữu 第đệ 二nhị 月nguyệt 也dã 。 巖nham 竪thụ 起khởi 掃tảo 箒trửu 云vân 。 這giá 個cá 是thị 第đệ 幾kỷ 月nguyệt 。 吾ngô 休hưu 去khứ 。

師sư 代đại 云vân 。 正chánh 是thị 第đệ 二nhị 月nguyệt 。

長trường/trưởng 慶khánh 問vấn 云vân 。 被bị 他tha 倒đảo 轉chuyển 掃tảo 箒trửu 攔lan 面diện 摵# 。 又hựu 作tác 麼ma 生sanh 。 師sư 休hưu 去khứ 。

溈# 山sơn 云vân 。 道đạo 吾ngô 平bình 地địa 生sanh 堆đôi 。 雲vân 巖nham 因nhân 行hành 掉trạo 臂tý 。 玄huyền 沙sa 道đạo 正chánh 是thị 第đệ 二nhị 月nguyệt 。 面diện 皮bì 厚hậu 多đa 少thiểu 。 且thả 道đạo 雲vân 巖nham 竪thụ 起khởi 掃tảo 箒trửu 。 意ý 作tác 麼ma 生sanh 。 十thập 分phần/phân 好hảo/hiếu 個cá 金kim 剛cang 鑽toàn 。 攤# 向hướng 門môn 前tiền 賣mại 與dữ 誰thùy 。

泉tuyền 州châu 王vương 延diên 彬# 因nhân 入nhập 佛Phật 殿điện 。 指chỉ 鉢bát 盂vu 問vấn 殿điện 主chủ 。 這giá 個cá 是thị 什thập 麼ma 鉢bát 。 主chủ 云vân 。 藥dược 師sư 鉢bát 。 彬# 云vân 。 只chỉ 聞văn 有hữu 降giáng/hàng 龍long 鉢bát 。 主chủ 云vân 。 待đãi 有hữu 龍long 即tức 降giáng/hàng 。 彬# 云vân 。 忽hốt 遇ngộ 拏noa 雲vân 攫quặc 浪lãng 來lai 。 又hựu 作tác 麼ma 生sanh 。 主chủ 云vân 。 他tha 亦diệc 不bất 顧cố 。 彬# 云vân 。 話thoại 墮đọa 也dã 。

師sư 云vân 。 盡tận 汝nhữ 神thần 力lực 。 走tẩu 向hướng 什thập 麼ma 處xứ 去khứ 。

師sư 形hình 短đoản 小tiểu 。 精tinh 神thần 可khả 掬cúc 。 應ứng 機cơ 接tiếp 物vật 僅cận 三tam 十thập 載tái 。 致trí 青thanh 原nguyên 。 石thạch 頭đầu 之chi 濬# 流lưu 轉chuyển 導đạo 來lai 際tế 。 所sở 說thuyết 法Pháp 要yếu 。 有hữu 大đại 小tiểu 錄lục 行hành 世thế 。 得đắc 法Pháp 弟đệ 子tử 。 羅La 漢Hán 琛# 。 天thiên 龍long 真chân 。 國quốc 泰thái 瑫# 。 臥ngọa 龍long 球# 。 僊tiên 宗tông 符phù 。 昇thăng 出xuất 希hy 。 螺loa 峰phong 奧áo 。 大đại 章chương 如như 庵am 主chủ 。 蓮liên 華hoa 興hưng 。 南nam 臺đài 誠thành 。 睡thụy 龍long 和hòa 尚thượng 。 天thiên 台thai 德đức 國quốc 清thanh 靜tĩnh 上thượng 座tòa 。

師sư 嘗thường 問vấn 羅La 漢Hán 曰viết 。 三tam 界giới 惟duy 心tâm 。 汝nhữ 作tác 麼ma 生sanh 會hội 。

羅La 漢Hán 指chỉ 椅# 子tử 曰viết 。 和hòa 尚thượng 喚hoán 這giá 個cá 作tác 什thập 麼ma 。

師sư 曰viết 。 椅# 子tử 。

曰viết 。 和hòa 尚thượng 不bất 會hội 三tam 界giới 惟duy 心tâm 。

師sư 曰viết 。 我ngã 喚hoán 這giá 個cá 作tác 竹trúc 木mộc 。 汝nhữ 喚hoán 作tác 什thập 麼ma 。

曰viết 。 桂quế 琛# 亦diệc 喚hoán 作tác 竹trúc 木mộc 。

師sư 曰viết 。 盡tận 大đại 地địa 覔# 一nhất 個cá 會hội 佛Phật 法Pháp 底để 人nhân 不bất 可khả 得đắc 。 琛# 自tự 爾nhĩ 愈dũ 加gia 激kích 勵lệ 。

臥ngọa 龍long 問vấn 師sư 。 如như 何hà 是thị 第đệ 一nhất 月nguyệt 。

師sư 曰viết 。 用dụng 汝nhữ 個cá 月nguyệt 作tác 麼ma 。 龍long 從tùng 此thử 悟ngộ 入nhập 。

師sư 嘗thường 謂vị 如như 庵am 主chủ 曰viết 。 子tử 禪thiền 已dĩ 逸dật 格cách 則tắc 。 他tha 時thời 要yếu 一nhất 人nhân 侍thị 立lập 於ư 後hậu 也dã 無vô 。 如như 自tự 此thử 不bất 務vụ 聚tụ 徒đồ 。 不bất 畜súc 童đồng 侍thị 。 隱ẩn 于vu 小tiểu 界giới 山sơn 。 刳khô 大đại 朽hủ 杉# 為vi 庵am 。 容dung 身thân 而nhi 已dĩ 。

靜tĩnh 上thượng 座tòa 始thỉ 聞văn 師sư 示thị 眾chúng 云vân 。 汝nhữ 諸chư 人nhân 但đãn 能năng 一nhất 生sanh 如như 喪táng 考khảo 妣# 。 吾ngô 保bảo 汝nhữ 究cứu 得đắc 徹triệt 去khứ 。

靜tĩnh 乃nãi 躡niếp 前tiền 語ngữ 而nhi 問vấn 曰viết 。 只chỉ 如như 教giáo 中trung 道đạo 。 不bất 得đắc 以dĩ 所sở 知tri 心tâm 。 測trắc 度độ 如Như 來Lai 。 無vô 上thượng 知tri 見kiến 。 又hựu 作tác 麼ma 生sanh 。

師sư 曰viết 。 汝nhữ 道đạo 究cứu 得đắc 徹triệt 底để 。 所sở 知tri 心tâm 還hoàn 測trắc 度độ 得đắc 知tri 否phủ/bĩ 。 靜tĩnh 自tự 此thử 信tín 入nhập 。

梁lương 開khai 平bình 二nhị 年niên 戊# 辰thần 十thập 一nhất 月nguyệt 二nhị 十thập 七thất 日nhật 。 師sư 示thị 疾tật 而nhi 終chung 。 先tiên 時thời 閩# 帥súy 王vương 氏thị 遣khiển 子tử 問vấn 疾tật 。 仍nhưng 密mật 請thỉnh 繼kế 座tòa 者giả 誰thùy 。 師sư 曰viết 。 球# 子tử 得đắc 。

王vương 氏thị 默mặc 領lãnh 遺di 旨chỉ 。 又hựu 問vấn 鼓cổ 山sơn 曰viết 。 臥ngọa 龍long 法pháp 席tịch 。 孰thục 當đương 其kỳ 任nhậm 。

鼓cổ 山sơn 舉cử 城thành 下hạ 具cụ 道Đạo 眼nhãn 者giả 十thập 有hữu 一nhất 人nhân 。 王vương 氏thị 亦diệc 識thức 之chi 。 至chí 開khai 堂đường 日nhật 。 官quan 僚liêu 。 僧Tăng 侶lữ 雲vân 集tập 法pháp 筵diên 。 王vương 氏thị 忽hốt 問vấn 眾chúng 曰viết 。 誰thùy 是thị 球# 上thượng 座tòa 。 於ư 是thị 眾chúng 目mục 屬thuộc 球# 。 王vương 氏thị 便tiện 請thỉnh 上thượng 堂đường 。

師sư 壽thọ 七thất 十thập 有hữu 四tứ 。 臘lạp 四tứ 十thập 有hữu 四tứ 。 閩# 帥súy 為vi 樹thụ 塔tháp 。 今kim 塔tháp 院viện 存tồn 。