thập đại tự
Phật Quang Đại Từ Điển
(十大寺) I. Thập Đại Tự. Chỉ cho 10 ngôi chùa do vua Thái tông ban sắc xây dựng để truy điệu các tướng sĩ thương vong ở những nơi có kịch chiến xảy ra trong cuộc tranh đấu thống nhất Trung quốc, kiến lập triều đại nhà Đường. Đó là: 1. Chùa Chiêu nhân: Ở U châu (Bắc bình, Hà bắc), là nơi phá dẹp Tiết cử; Chu tử xa soạn bia. 2. Chùa Chiêu giác: Ở Lạc châu (Lạc dương, Hà nam), là nơi đánh phá Vương doãn, Ngu thế nam soạn bia. 3. Chùa Hoằng tế: Ở Phần châu (Phần dương, Sơn tây), là nơi đánh dẹp Lưu vũ chu; Lí bách dược soạn bia. 4. Chùa Từ vân: Ở Tấn châu (Lâm phần, Sơn tây), là nơi đánh dẹp Tống kim cương; Chử toại lương soạn bia. 5. Chùa Phổ tế: Ở Cử châu (Lâm nghi, Sơn đông), là nơi đánh dẹp Tống lão sinh; Hứa kính tông soạn bia. 6. Chùa Đẳng từ: Ở Trịnh châu (huyện Trịnh, Hà nam), là nơi đánh dẹp Đậu kiến đức; Nhan sư cổ soạn bia. 7. Chùa Chiêu phúc: Ở Lạc châu (Lạc dương, Hà nam), là nơi đánh dẹp Lưu hắc thát; Sầm bản văn soạn bia. Trong 10 chùa thì chỉ có 7 chùa nói trên là thấy ghi trong Đại đường nội điển lục quyển 5 và Phật tổ thống kỉ quyển 39, 3 chùa còn lại thì không thấy nói đến. Có lẽ hợp với 3 chùa Thái nguyên, Hưng thánh và Nghĩa hưng ở Thái nguyên là nơi khởi nghĩa mà gọi chung là Thập đại tự. II. Thập Đại Tự. Chỉ cho 10 ngôi chùa được xây dựng vào khoảng năm Diên lịch (782-806) đời Hoàn vũ Thiên hoàng ở Nhật bản. Đó là các chùa: Đông đại, Hưng phúc, Nguyên hưng, Đại an, Dược sư, Tây đại, Pháp long, Hoằng hưng, Tứ thiên vương và Sùng phúc. Trong 10 chùa này thì 7 ngôi được xây cất tại Kyoto, 3 ngôi còn lại thì ở các nơi khác.