清Thanh 淨Tịnh 道Đạo 論Luận ( 第Đệ 卷Quyển 第Đệ 卷Quyển )
Quyển 0002
佛Phật 音Âm 撰Soạn 悟Ngộ 醒Tỉnh 譯Dịch
[P.481]# 第đệ 十thập 五ngũ 品phẩm 。 處xử 。 界giới 之chi 解giải 釋thích 。
一nhất 。 〔# 慧tuệ 地địa 之chi 二nhị 。 十thập 二nhị 處xứ 之chi 解giải 釋thích 〕# 。
處xứ
是thị 眼nhãn 處xứ 。 色sắc 處xứ 。 耳nhĩ 處xứ 。 聲thanh 處xứ 。 鼻tị 處xứ 。 香hương 處xứ 。 舌thiệt 處xứ 。 味vị 處xứ 。 身thân 處xứ 。 觸xúc 處xứ 。 意ý 處xứ 。 法pháp 處xứ 之chi 十thập 二nhị 處xứ 。 其kỳ 〔# 十thập 二nhị 處xứ 〕# 。
〔# 一nhất 〕# 義nghĩa 。 〔# 二nhị 〕# 相tương/tướng 。 〔# 三tam 〕# 限hạn 量lượng 。 〔# 四tứ 〕# 順thuận 序tự 。 〔# 五ngũ 〕# 簡giản 略lược 。 詳tường 細tế 。
又hựu 〔# 六lục 〕# 當đương 知tri 由do 所sở 見kiến 之chi 決quyết 定định 說thuyết 。
其kỳ 中trung 。 〔# 一nhất 〕# 。
〔# 由do 義nghĩa 〕# 。
先tiên 說thuyết 各các 別biệt 。 見kiến 故cố 為vi 。
眼nhãn
〔# 見kiến 者giả 〕# 以dĩ 味vị 色sắc 而nhi 且thả 辦biện 知tri 為vi 義nghĩa 。 令linh 明minh 顯hiển 〔# 自tự 己kỷ 〕# 故cố 為vi 。
色sắc
〔# 令linh 明minh 顯hiển 者giả 〕# 是thị 令linh 變biến 化hóa 〔# 顏nhan 面diện 或hoặc 身thân 體thể 之chi 〕# 色sắc 者giả 。 〔# 由do 此thử 〕# 謂vị 顯hiển 示thị 存tồn 在tại 於ư 心tâm 之chi 義nghĩa 。 聞văn 故cố 為vi 。
耳nhĩ
令linh 發phát 音âm 故cố 為vi 。
聲thanh
〔# 令linh 發phát 音âm 者giả 〕# 是thị 使sử 發phát 聲thanh 之chi 義nghĩa 。 嗅khứu 故cố 為vi 。
鼻tị
開khai 顯hiển 故cố 為vi 。
香hương
〔# 開khai 顯hiển 〕# 是thị 開khai 陳trần 自tự 己kỷ 事sự 之chi 義nghĩa 。 〔# 保bảo 持trì 〕# 命mạng 稱xưng 〔# 食thực 味vị 〕# 故cố 為vi 。
舌thiệt
有hữu 情tình 嗜thị 好hảo/hiếu 此thử 故cố 為vi 。
味vị
〔# 嗜thị 好hảo/hiếu 〕# 是thị 味vị 之chi 義nghĩa 。 所sở 嫌hiềm 惡ác 諸chư 有hữu 漏lậu 之chi 來lai 處xứ 故cố 為vi 。
身thân
來lai 處xứ 是thị 生sanh 起khởi 之chi 處xứ 所sở 。 所sở 觸xúc 故cố 為vi 。
觸xúc
思tư 考khảo 故cố 為vi 。
意ý
保bảo 持trì 自tự 己kỷ 之chi 相tướng 故cố 為vi 。
法pháp
其kỳ 次thứ 。 一nhất 般ban 言ngôn 〔# 處xứ 之chi 義nghĩa 〕# 。 （# 一nhất ）# 努nỗ 力lực 故cố 。 （# 二nhị ）# 伸thân 來lai 者giả 故cố 。 （# 三tam ）# 擴# 展triển 導đạo 者giả 故cố 當đương 知tri 為vi 。
處xứ
即tức （# 一nhất ）# 於ư 眼nhãn 色sắc 等đẳng 各các 各các 之chi 門môn 。 所sở 緣duyên 。 心tâm 。 心tâm 所sở 法pháp 乃nãi 由do 各các 自tự 之chi 感cảm 受thọ 等đẳng 作tác 用dụng 而nhi 緊khẩn 張trương 。 發phát 奮phấn 。 努nỗ 力lực 。 精tinh 進tấn 故cố 言ngôn 〔# 。
努nỗ 力lực 故cố 為vi 處xứ
〕# 。 （# 二nhị ）# 又hựu 此thử 等đẳng 〔# 十thập 二nhị 處xứ 〕# 來lai 〔# 此thử 〕# 處xứ 伸thân 展triển 擴# 大đại 彼bỉ 等đẳng 〔# 心tâm 。 心tâm 所sở 〕# 法pháp 故cố 言ngôn 〔# 。
伸thân 來lai 故cố 為vi 處xứ
〕# 。 （# 三tam ）# 又hựu 〔# 十thập 二nhị 處xứ 〕# 於ư 此thử 無vô 始thỉ 輪luân 迴hồi 中trung 。 只chỉ 要yếu 轉chuyển 起khởi 極cực 擴# 輪luân 迴hồi 而nhi 不bất 減giảm 退thoái 。 因nhân 為vi 導đạo 起khởi 〔# 輪luân 迴hồi 之chi 苦khổ 。 〕# 故cố 言ngôn 〔# 。
擴# 展triển 導đạo 者giả 故cố [P.482]# 為vi 處xứ
〕# 。 斯tư 一nhất 切thiết 之chi 此thử 等đẳng 〔# 十thập 二nhị 處xứ 〕# 法pháp 努nỗ 力lực 故cố 。 伸thân 來lai 者giả 。 擴# 展triển 導đạo 者giả 故cố 言ngôn 為vi 處xứ 。 處xử 。
又hựu （# 一nhất ）# 依y 住trú 處xứ 之chi 義nghĩa 。 （# 二nhị ）# 依y 鑛khoáng 山sơn 之chi 義nghĩa 。 （# 三tam ）# 會hội 合hợp 處xứ 之chi 義nghĩa 。 （# 四tứ ）# 產sản 地địa 之chi 義nghĩa 。 （# 五ngũ ）# 依y 原nguyên 因nhân 之chi 義nghĩa 而nhi 可khả 知tri 為vi 處xứ 。 即tức （# 一nhất ）# 於ư 世thế 間gian 如như 自Tự 在Tại 天Thiên 處xứ 。 世thế 天thiên 處xứ 時thời 。 是thị 以dĩ 。
住trú 處xứ
言ngôn 為vi 處xứ 。 （# 二nhị ）# 如như 言ngôn 金kim 處xứ 。 銀ngân 處xứ 時thời 。 是thị 以dĩ 。
鑛khoáng 山sơn
言ngôn 為vi 處xứ 。 （# 三tam ）# 次thứ 於ư 〔# 佛Phật 〕# 教giáo 。
若nhược 有hữu 悅duyệt 意ý 處xứ 者giả 。 諸chư 鳥điểu 共cộng 棲tê 其kỳ 處xứ 。
如như 此thử 時thời 以dĩ
會hội 合hợp 處xứ
言ngôn 為vi 〔# 處xứ 〕# 。 （# 四tứ ）# 如như 言ngôn 。
南nam 路lộ 為vi 牛ngưu 之chi 處xứ 。
時thời 以dĩ 。
產sản 地địa
言ngôn 為vi 〔# 處xứ 〕# 。 （# 五ngũ ）# 如như 言ngôn 。
從tùng 有hữu 處xứ 。 於ư 其kỳ 處xứ 必tất 得đắc 證chứng 之chi 能năng 力lực 。
時thời 以dĩ 。
原nguyên 因nhân
言ngôn 為vi 〔# 處xứ 〕# 。
而nhi 且thả （# 一nhất ）# 。 各các 各các 之chi 心tâm 。 心tâm 所sở 法pháp 是thị 住trụ 於ư 眼nhãn 等đẳng 。 依y 存tồn 於ư 此thử 故cố 。 眼nhãn 等đẳng 是thị 彼bỉ 等đẳng 〔# 心tâm 。 心tâm 所sở 〕# 之chi 住trú 處xứ 。 （# 二nhị ）# 又hựu 彼bỉ 等đẳng 〔# 心tâm 。 心tâm 所sở 法pháp 〕# 是thị 散tán 在tại 於ư 眼nhãn 等đẳng 。 依y 止chỉ 此thử 。 以dĩ 此thử 為vi 所sở 緣duyên 故cố 。 眼nhãn 等đẳng 是thị 彼bỉ 等đẳng 〔# 心tâm 。 心tâm 所sở 法pháp 〕# 之chi 鑛khoáng 山sơn 。 （# 三tam ）# 又hựu 眼nhãn 等đẳng 由do 基cơ （# 所sở 依y ）# 。 〔# 認nhận 識thức 之chi 〕# 門môn 。 所sở 緣duyên 。 於ư 各các 各các 之chi 處xứ 而nhi 〔# 心tâm 。 心tâm 所sở 法pháp 〕# 集tập 合hợp 故cố 。 是thị 〔# 彼bỉ 等đẳng 之chi 〕# 會hội 合hợp 處xứ 。 （# 四tứ ）# 又hựu 眼nhãn 等đẳng 是thị 〔# 心tâm 。 心tâm 所sở 法pháp 〕# 依y 止chỉ 此thử 。 因nhân 以dĩ 〔# 此thử 〕# 為vi 所sở 緣duyên 而nhi 於ư 此thử 始thỉ 生sanh 起khởi 故cố 。 為vi 彼bỉ 等đẳng 之chi 產sản 地địa 。 （# 五ngũ ）# 又hựu 眼nhãn 等đẳng 。 非phi 此thử 者giả 而nhi 無vô 〔# 心tâm 。 心tâm 所sở 法pháp 〕# 故cố 。 為vi 彼bỉ 等đẳng 〔# 心tâm 。 心tâm 所sở 法pháp 〕# 之chi 原nguyên 因nhân 。 斯tư 為vi 無vô 處xứ 之chi 義nghĩa 。 鑛khoáng 山sơn 之chi 義nghĩa 。 會hội 合hợp 處xứ 之chi 義nghĩa 。 產sản 地địa 之chi 義nghĩa 。 原nguyên 因nhân 之chi 義nghĩa 。 依y 此thử 等đẳng 諸chư 理lý 由do 。 言ngôn 此thử 等đẳng 之chi 是thị 處xứ 。 處xử 。 故cố 由do 如như 上thượng 述thuật 之chi 義nghĩa 。 眼nhãn 而nhi 且thả 是thị 處xứ 故cố 為vi 眼nhãn 處xứ 乃nãi 至chí 法pháp 而nhi 且thả 是thị 處xứ 故cố 為vi 法pháp 處xứ 。 當đương 知tri 如như 斯tư 先tiên 由do 此thử 〔# 十thập 二nhị 處xứ 之chi 〕# 義nghĩa 為vi 決quyết 定định 說thuyết 。
〔# 二nhị 〕#
由do 相tương/tướng
於ư 此thử 當đương 知tri 由do 眼nhãn 等đẳng 之chi 相tướng 有hữu 決quyết 定định 說thuyết 。 然nhiên 。 彼bỉ 等đẳng 之chi 相tướng 。 當đương 知tri 同đồng 於ư 蘊uẩn 之chi 解giải 釋thích 已dĩ 述thuật 。
〔# 三tam 〕#
由do 限hạn 量lượng
依y 數số 量lượng 言ngôn 之chi 。 言ngôn 眼nhãn 等đẳng 亦diệc 不bất 外ngoại 於ư 法pháp 。 然nhiên 者giả 。 不bất 以dĩ 〔# 眼nhãn 等đẳng 〕# 言ngôn 為vi 法pháp 處xứ 。 何hà 故cố 說thuyết 十thập 二nhị 處xứ 耶da 。 〔# 曰viết 。
〕# 六lục 識thức 生sanh 起khởi 之chi 門môn 與dữ 所sở 緣duyên 之chi 差sai 別biệt （# 確xác 定định ）# 故cố 。 於ư 此thử 六lục 識thức 。 身thân 之chi 門môn 及cập 由do 所sở 緣duyên 之chi 差sai 別biệt 故cố 。 因nhân 有hữu 此thử 之chi 差sai 別biệt 而nhi 說thuyết 十thập 二nhị 。 然nhiên 。 於ư 眼nhãn 識thức 路lộ 所sở 攝nhiếp 之chi 識thức 身thân 。 唯duy 眼nhãn 處xứ 是thị 〔# 其kỳ 〕# 生sanh 起khởi 之chi 門môn 。 唯duy 色sắc 處xứ 為vi 〔# 其kỳ 〕# 所sở 緣duyên 也dã 。 其kỳ 餘dư 之chi 處xứ 是thị 對đối 其kỳ 餘dư 〔# 之chi 識thức 身thân 〕# 亦diệc 同đồng 樣# 。 又hựu 於ư 第đệ 六lục 〔# 意ý 識thức 身thân 〕# 稱xưng 為vi 有hữu 分phần/phân 意ý 。 唯duy 意ý 處xứ 之chi 一nhất 分phân 為vi 〔# 其kỳ 〕# 生sanh 起khởi 之chi 門môn 。 唯duy 不Bất 共Cộng 之chi 法Pháp 。 處xử 為vi 〔# 其kỳ 〕# 所sở 緣duyên 。 此thử 六lục 識thức 身thân 生sanh 起khởi 之chi 門môn 與dữ 所sở 緣duyên 之chi 差sai 別biệt 故cố 而nhi 說thuyết 十thập 二nhị 。 當đương 知tri 如như 斯tư 由do 〔# 十thập 二nhị 處xứ 之chi 〕# 限hạn 量lượng 為vi 決quyết 定định 說thuyết 。
〔# 四tứ 〕#
由do 順thuận 序tự 。
於ư 前tiền 述thuật 生sanh 起khởi 之chi 順thuận 序tự 等đẳng 中trung 。 唯duy 適thích 當đương 於ư 說thuyết 示thị 之chi 順thuận 序tự 。 即tức 於ư 〔# 眼nhãn 等đẳng 之chi 六lục 〕# 內nội 處xứ 。 有hữu 見kiến 有hữu 對đối 〔# 之chi 色sắc 〕# 為vi 境cảnh 故cố 。 眼nhãn 處xứ 是thị 很# 明minh 顯hiển 於ư 最tối 初sơ 所sở 說thuyết 示thị 。 由do 此thử 〔# 說thuyết 示thị 〕# 無vô 見kiến 有hữu 對đối 〔# 色sắc 〕# 為vi 境cảnh 之chi 耳nhĩ 處xứ 等đẳng 。 其kỳ 次thứ 為vi 眼nhãn 處xứ 等đẳng 之chi 〔# 活hoạt 動động 〕# 範phạm 圍vi 故cố 。 對đối 應ưng 於ư 各các 各các 〔# 之chi 內nội 六lục 處xứ 〕# 。 於ư 次thứ 次thứ 〔# 說thuyết 示thị 〕# 於ư 外ngoại 之chi 色sắc 處xứ 等đẳng 。 又hựu 為vi 識thức 生sanh 起khởi 原nguyên 因nhân 之chi 差sai 別biệt （# 確xác 定định ）# 。 亦diệc 當đương 知tri 有hữu 此thử 等đẳng 〔# 十thập 二nhị 處xứ 〕# 之chi 順thuận 序tự 。 即tức 依y 世Thế 尊Tôn 如như 次thứ 說thuyết 。
緣duyên 眼nhãn 與dữ 色sắc 而nhi 眼nhãn 識thức 生sanh 起khởi 乃nãi 至chí 緣duyên 意ý 與dữ 法pháp 而nhi 意ý 識thức 生sanh 起khởi 。
當đương 知tri 如như 斯tư 由do 此thử 〔# 十thập 二nhị 處xứ 之chi 〕# 順thuận 序tự 為vi 決quyết 定định 說thuyết 。
〔# 五ngũ 〕#
由do 簡giản 略lược 。 詳tường 細tế 。
簡giản 略lược 言ngôn 之chi 。 意ý 處xứ 與dữ 法pháp 處xứ 一nhất 分phân 是thị 名danh 〔# 所sở 攝nhiếp 〕# 。 其kỳ 餘dư 諸chư 處xứ 是thị 色sắc 所sở 攝nhiếp 故cố 。 十thập 二nhị 處xứ 唯duy 為vi 名danh 。 色sắc 。 次thứ 詳tường 細tế 言ngôn 之chi 。 先tiên 於ư 內nội 。 眼nhãn 處xứ 若nhược 由do 種chủng 〔# 類loại 〕# 唯duy 是thị 眼nhãn 淨tịnh 。 然nhiên 。 若nhược 由do 〔# 善thiện 惡ác 等đẳng 作tác 業nghiệp 之chi 〕# 緣duyên 。 〔# 地địa 獄ngục 乃nãi 至chí 天thiên 界giới 之chi 五ngũ 〕# 趣thú 。 〔# 象tượng 。 馬mã 又hựu 剎sát 帝đế 利lợi 。 婆Bà 羅La 門Môn 等đẳng 。 之chi 〕# 部bộ 類loại 。 〔# 凡phàm 聖thánh 等đẳng 〕# 人nhân 之chi 差sai 別biệt 。 於ư 無vô 數số 所sở 區khu 別biệt 。 耳nhĩ 處xứ 等đẳng 之chi 四tứ 亦diệc 同đồng 樣# 。 意ý 處xứ 由do 善thiện 。 不bất 善thiện 。 異dị 熟thục 。 唯duy 作tác 識thức 之chi 差sai 別biệt 而nhi 區khu 別biệt 為vi 八bát 十thập 九cửu 。 又hựu 〔# 展triển 開khai 出xuất 世thế 間gian 〕# 區khu 別biệt 為vi 百bách 二nhị 十thập 一nhất 。 又hựu 由do 〔# 眼nhãn 等đẳng 之chi 〕# 基cơ （# 所sở 依y ）# 。 〔# 若nhược 遲trì 通thông 行hành 等đẳng 〕# 行hành 道Đạo 之chi 差sai 別biệt 而nhi 區khu 別biệt 為vi 無vô 數số 。 色sắc 。 聲thanh 。 香hương 。 味vị 處xứ 是thị 〔# 青thanh 黃hoàng 等đẳng 之chi 〕# 異dị 分phần/phân 。 〔# 善thiện 惡ác 等đẳng 作tác 業nghiệp 〕# 緣duyên 等đẳng 之chi 差sai 別biệt 故cố 而nhi 區khu 別biệt 為vi 無vô 數số 。 觸xúc 處xứ 是thị 地địa 界giới 。 [P.484]# 火hỏa 界giới 。 風phong 界giới 區khu 別biệt 為vi 三tam 。 由do 緣duyên 等đẳng 之chi 差sai 別biệt 故cố 區khu 別biệt 為vi 多đa 數số 。 法pháp 處xứ 是thị 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 蘊uẩn 。 細tế 色sắc 。 涅Niết 槃Bàn 。 〔# 其kỳ 等đẳng 苦khổ 樂lạc 等đẳng 之chi 〕# 自tự 性tánh 。 有hữu 〔# 眼nhãn 觸xúc 所sở 生sanh 。 耳nhĩ 觸xúc 所sở 生sanh 等đẳng 之chi 〕# 種chủng 種chủng 性tánh 之chi 差sai 別biệt 故cố 區khu 別biệt 為vi 多đa 數số 。 當đương 知tri 如như 斯tư 由do 簡giản 略lược 。 詳tường 細tế 為vi 決quyết 定định 說thuyết 。
〔# 六lục 〕#
由do 所sở 見kiến
於ư 此thử 當đương 見kiến 一nhất 切thiết 之chi 有hữu 為vi 處xứ 是thị 不bất 來lai 。 不bất 去khứ 。 然nhiên 。 彼bỉ 等đẳng 〔# 有hữu 為vi 處xứ 〕# 於ư 生sanh 起khởi 以dĩ 前tiền 不bất 由do 何hà 處xứ 來lai 。 衰suy 滅diệt 以dĩ 後hậu 亦diệc 不bất 往vãng 何hà 處xứ 。 〔# 有hữu 為vi 處xứ 〕# 於ư 生sanh 起khởi 以dĩ 前tiền 未vị 獲hoạch 得đắc 自tự 性tánh 。 於ư 衰suy 滅diệt 以dĩ 後hậu 自tự 性tánh 完hoàn 全toàn 破phá 壞hoại 。 於ư 前tiền 際tế 與dữ 後hậu 際tế 之chi 中trung 間gian 。 由do 依y 屬thuộc 於ư 緣duyên 而nhi 作tác 用dụng 。 不bất 自tự 在tại 而nhi 轉chuyển 起khởi 。 故cố 當đương 見kiến 〔# 有hữu 為vi 處xứ 〕# 是thị 不bất 來lai 。 不bất 去khứ 。
於ư 當đương 見kiến 〔# 有hữu 為vi 處xứ 〕# 是thị 同đồng 樣# 無vô 努nỗ 力lực 。 無vô 營doanh 務vụ 。 然nhiên 。 眼nhãn 色sắc 等đẳng 不bất 思tư 念niệm 。
嗚ô 呼hô 。 實thật 由do 我ngã 等đẳng 之chi 和hòa 合hợp 而nhi 識thức 當đương 生sanh 起khởi 。
又hựu 彼bỉ 等đẳng 〔# 有hữu 為vi 處xứ 〕# 為vi 〔# 認nhận 識thức 之chi 〕# 門môn 。 為vi 基cơ （# 所sở 依y ）# 。 又hựu 為vi 所sở 緣duyên 。 為vi 識thức 之chi 生sanh 起khởi 而nhi 無vô 努nỗ 力lực 。 無vô 營doanh 務vụ 也dã 。 眼nhãn 。 色sắc 等đẳng 之chi 和hòa 合hợp 時thời 。 眼nhãn 識thức 等đẳng 之chi 發phát 生sanh 。 不bất 過quá 是thị 此thử 法pháp 性tánh （# 本bổn 然nhiên 之chi 性tánh ）# 而nhi 已dĩ 。 故cố 見kiến 〔# 有hữu 為vi 處xứ 〕# 是thị 無vô 努nỗ 力lực 。 無vô 營doanh 務vụ 。
又hựu 內nội 〔# 之chi 六lục 〕# 處xứ 。 是thị 無vô 常thường 恆hằng 。 淨tịnh 。 樂nhạo/nhạc/lạc 。 我ngã 之chi 狀trạng 態thái 故cố 。 如như 見kiến 無vô 人nhân 之chi 村thôn 。 外ngoại 〔# 六lục 〕# 處xứ 是thị 害hại 內nội 〔# 之chi 六lục 處xứ 〕# 故cố 如như 見kiến 賊tặc 害hại 村thôn 。 然nhiên 。 如như 次thứ 所sở 說thuyết 。
諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 眼nhãn 是thị 依y 可khả 意ý 。 不bất 可khả 意ý 之chi 諸chư 色sắc 而nhi 所sở 害hại 云vân 云vân 。
又hựu 視thị 內nội 〔# 六lục 處xứ 〕# 如như 〔# 蛇xà 。 鰐# 。 鳥điểu 。 雞kê 。 野dã 干can 。 猿viên 之chi 〕# 六lục 動động 物vật 。 〔# 視thị 〕# 外ngoại 〔# 六lục 處xứ 〕# 是thị 彼bỉ 等đẳng 〔# 六lục 動động 物vật 之chi 活hoạt 動động 〕# 範phạm 圍vi 。 當đương 知tri 如như 斯tư 此thử 〔# 十thập 二nhị 處xứ 之chi 〕# 所sở 見kiến 為vi 決quyết 定định 說thuyết 。
以dĩ 上thượng 是thị 先tiên 詳tường 論luận 〔# 十thập 二nhị 處xứ 之chi 〕# 門môn 。
二nhị 。 〔# 慧tuệ 地địa 之chi 三tam 。 十thập 八bát 界giới 之chi 解giải 釋thích 〕# 。
其kỳ 次thứ 。 之chi 後hậu 〔# 所sở 舉cử 之chi 〕# 。
界giới
是thị 眼nhãn 界giới 。 色sắc 界giới 。 眼nhãn 識thức 界giới 。 耳nhĩ 界giới 。 聲thanh 界giới 。 耳nhĩ 識thức 界giới 。 鼻tị 界giới 。 香hương 界giới 。 鼻tị 識thức 界giới 。 舌thiệt 界giới 。 味vị 界giới 。 舌thiệt 識thức 界giới 。 身thân 界giới 。 觸xúc 界giới 。 身thân 識thức 界giới 。 意ý 界giới 。 法Pháp 界Giới 。 意ý 識thức 界giới 之chi 十thập 八bát 界giới 。 此thử 〔# 十thập 八bát 界giới 〕# 。
〔# 一nhất 〕# 由do 義nghĩa 。 〔# 二nhị 〕# 由do 相tương/tướng 等đẳng 。 〔# 二nhị 〕# 由do 順thuận 序tự 。 〔# 四tứ 〕# 限hạn 量lượng 。 〔# 五ngũ 〕# 數số 。
〔# 六lục 〕# 由do 緣duyên 。 〔# 七thất 〕# 又hựu 當đương 知tri 由do 所sở 見kiến 為vi 決quyết 定định 說thuyết 。
其kỳ 中trung 。 〔# 一nhất 〕# 。
由do 義nghĩa 。
見kiến 故cố 為vi 眼nhãn 。 令linh 明minh 顯hiển 〔# 自tự 己kỷ 〕# 故cố 為vi 色sắc 。 眼nhãn 之chi 識thức 為vi 眼nhãn 識thức 。 由do 如như [P.485]# 斯tư 等đẳng 方phương 法pháp 。 當đương 知tri 先tiên 由do 眼nhãn 等đẳng 〔# 十thập 八bát 界giới 〕# 各các 別biệt 義nghĩa 之chi 決quyết 定định 說thuyết 。 其kỳ 次thứ 〔# 十thập 八bát 界giới 之chi 義nghĩa 〕# 以dĩ 一nhất 般ban 而nhi 言ngôn 。 （# 一nhất ）# 用dụng 意ý 故cố 。 （# 二nhị ）# 持trì 故cố 。 （# 三tam ）# 賦phú 與dữ 故cố 。 （# 四tứ ）# 由do 此thử 所sở 用dụng 意ý 故cố 。 又hựu （# 五ngũ ）# 於ư 此thử 令linh 保bảo 持trì 故cố 為vi 界giới 。 即tức （# 一nhất ）# 如như 金kim 銀ngân 等đẳng 之chi 界giới （# 要yếu 素tố ）# 〔# 生sanh 〕# 金kim 銀ngân 等đẳng 。 世thế 間gian （# 有hữu 漏lậu ）# 之chi 諸chư 界giới 。 由do 其kỳ 因nhân 而nhi 使sử 差sai 別biệt 。
用dụng 意ý
（# 與dữ ）# 多đa 種chủng 類loại 。 輪luân 迴hồi 之chi 苦khổ 。 （# 二nhị ）# 如như 運vận 貨hóa 人nhân 而nhi 〔# 持trì 〕# 貨hóa 。 由do 諸chư 有hữu 情tình 而nhi 。
持trì
〔# 界giới 〕# 。 〔# 持trì 是thị 〕# 持trì 運vận 之chi 義nghĩa 。 （# 三tam ）# 此thử 等đẳng 〔# 世thế 間gian 有hữu 漏lậu 之chi 界giới 〕# 為vi 不bất 自tự 在tại 故cố 唯duy 。
賦phú 與dữ
苦khổ 。 （# 四tứ ）# 以dĩ 此thử 等đẳng 〔# 世thế 間gian 之chi 界giới 〕# 為vi 原nguyên 因nhân 。 諸chư 有hữu 情tình 依y 此thử 〔# 原nguyên 因nhân 〕# 。
所sở 用dụng 意ý
（# 與dữ ）# 輪luân 迴hồi 之chi 苦khổ 。 （# 五ngũ ）# 又hựu 彼bỉ 所sở 用dụng 意ý 之chi 〔# 苦khổ 〕# 。 唯duy 。
保bảo 持trì
於ư 此thử 等đẳng 〔# 世thế 間gian 之chi 界giới 〕# 中trung 。 〔# 保bảo 持trì 是thị 〕# 置trí 義nghĩa 。 此thử 眼nhãn 等đẳng 一nhất 一nhất 之chi 法pháp 由do 生sanh 而nhi 與dữ 。 依y 得đắc 等đẳng 之chi 義nghĩa 言ngôn 為vi 界giới 。
又hựu （# 一nhất ）# 如như 諸chư 外ngoại 學học 之chi 〔# 說thuyết 〕# 我ngã 是thị 無vô 自tự 性tánh 。 但đãn 此thử 等đẳng 〔# 十thập 八bát 界giới 〕# 而nhi 非phi 如như 此thử 。 卻khước 此thử 等đẳng 。
保bảo 持trì
自tự 己kỷ 之chi
自tự 性tánh
故cố 為vi 界giới 。 （# 二nhị ）# 又hựu 如như 於ư 世thế 間gian 〔# 含hàm 有hữu 〕# 種chủng 種chủng 黃hoàng 色sắc 之chi 雄hùng 黃hoàng 或hoặc 赤xích 砒# 石thạch 等đẳng 岩# 石thạch 之chi 成thành 分phần/phân 言ngôn 為vi 界giới 。 此thử 等đẳng 〔# 十thập 八bát 〕# 界giới 亦diệc 是thị 界giới （# 成thành 分phần/phân ）# 。 然nhiên 。 此thử 等đẳng 是thị 種chủng 種chủng 。
智trí 。 所sở 知tri 之chi 成thành 分phần/phân 。
（# 三tam ）# 或hoặc 如như 稱xưng 身thân 體thể 成thành 集tập 合hợp 體thể 之chi 成thành 分phần/phân 膏cao 。 血huyết 等đẳng 判phán 別biệt 於ư 互hỗ 相tương 相tương/tướng 異dị 之chi 相tướng 時thời 。 如như 〔# 其kỳ 等đẳng 〕# 有hữu 界giới 之chi 名danh 稱xưng 。 稱xưng 五ngũ 蘊uẩn 為vi 身thân 體thể 之chi 成thành 分phần/phân 。 當đương 知tri 此thử 等đẳng 。 〔# 十thập 八bát 界giới 〕# 有hữu 界giới 之chi 名danh 稱xưng 。 然nhiên 。 此thử 等đẳng 眼nhãn 等đẳng 於ư 互hỗ 相tương 。
使sử 判phán 別biệt 相tướng 異dị 之chi 相tướng
（# 四tứ ）# 又hựu 界giới 。 此thử 是thị 。
無vô 生sanh 命mạng
之chi 同đồng 義nghĩa 語ngữ 。 即tức 世Thế 尊Tôn 〔# 所sở 說thuyết 示thị 〕# 。
比Bỉ 丘Khâu 。 人nhân 是thị 依y 此thử 六lục 界giới 而nhi 成thành 。
等đẳng 。 為vi 令linh 斷đoạn 除trừ 生sanh 命mạng 之chi 想tưởng 而nhi 說thuyết 示thị 界giới 。 故cố 依y 如như 上thượng 述thuật 之chi 義nghĩa 。 眼nhãn 而nhi 且thả 是thị 界giới 〔# 故cố 〕# 為vi 眼nhãn 界giới 。 乃nãi 至chí 意ý 識thức 。 而nhi 且thả 是thị 界giới 〔# 故cố 〕# 為vi 意ý 識thức 界giới 。 當đương 知tri 斯tư 先tiên 依y 〔# 十thập 八bát 界giới 〕# 義nghĩa 之chi 決quyết 定định 說thuyết 。
〔# 二nhị 〕#
由do 相tương/tướng 等đẳng
於ư 此thử 當đương 知tri 依y 眼nhãn 等đẳng 之chi 相tướng 等đẳng 之chi 決quyết 定định 說thuyết 。 然nhiên 。 其kỳ 彼bỉ 等đẳng 之chi 相tướng 。 當đương 知tri 同đồng 已dĩ 說thuyết 蘊uẩn 之chi 解giải 釋thích 。
〔# 三tam 〕#
由do 順thuận 序tự
於ư 前tiền 說thuyết 生sanh 起khởi 之chi 順thuận 序tự 等đẳng 中trung 。 唯duy 適thích 合hợp 說thuyết 示thị 之chi 順thuận 序tự 。 此thử 於ư 順thuận 次thứ 差sai 別biệt （# 確xác 定định ）# 是thị 依y 因nhân 。 果quả 之chi 〔# 順thuận 序tự 〕# 而nhi 說thuyết 。 即tức 眼nhãn 界giới 與dữ 色sắc 界giới 之chi 二nhị 是thị 因nhân 。 而nhi 眼nhãn 識thức 界giới 是thị 果quả 。 其kỳ 他tha 一nhất 切thiết 情tình 形hình 亦diệc 如như 此thử 。
[P.486]# 〔# 四tứ 〕#
由do 限hạn 量lượng
若nhược 由do 數số 量lượng 言ngôn 之chi 。 有hữu 人nhân 說thuyết 。
於ư 經kinh 或hoặc 論luận 之chi 種chủng 種chủng 處xứ 。 如như 謂vị 光quang 明minh 界giới 。 淨tịnh 界giới 。 空Không 無Vô 邊Biên 處Xứ 界giới 。 識Thức 無Vô 邊Biên 處Xứ 界giới 。 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 界giới 。 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 界giới 。 想tưởng 受thọ 滅diệt 界giới 。 欲dục 界giới 。 恚khuể 界giới 。 害hại 界giới 。 出xuất 離ly 界giới 。 無vô 恚khuể 界giới 。 無vô 害hại 界giới 。 樂nhạo/nhạc/lạc 界giới 。 苦khổ 界giới 。 喜hỷ 界giới 。 憂ưu 界giới 。 捨xả 界giới 。 無vô 明minh 界giới 。 勵lệ 界giới 。 勤cần 界giới 。 勇dũng 勤cần 界giới 。 劣liệt 界giới 。 中trung 界giới 。 勝thắng 界giới 。 地địa 界giới 。 水thủy 界giới 。 火hỏa 界giới 。 風phong 界giới 。 空không 界giới 。 識thức 界giới 。 有hữu 為vi 界giới 。 無vô 為vi 界giới 。 多đa 界giới 。 種chủng 種chủng 界giới 世thế 間gian 。 〔# 又hựu 〕# 說thuyết 示thị 其kỳ 他tha 之chi 界giới 。 若nhược 如như 是thị 〔# 界giới 於ư 〕# 此thử 等đẳng 一nhất 切thiết 無vô 甄chân 別biệt 。 而nhi 何hà 故cố 唯duy 言ngôn 十thập 八bát 作tác 如như 斯tư 甄chân 別biệt 耶da 。
〔# 然nhiên 〕# 存tồn 在tại 之chi 某mỗ 一nhất 切thiết 界giới 。 其kỳ 自tự 性tánh 上thượng 內nội 含hàm 〔# 十thập 八bát 界giới 。 故cố 足túc 為vi 十thập 八bát 〕# 。
即tức
光quang 明minh 界giới
是thị 不bất 過quá 於ư 色sắc 界giới 。 又hựu 。
淨tịnh 界giới
是thị 關quan 聯liên 於ư 色sắc 等đẳng 。 為vi 何hà 故cố 。 〔# 於ư 色sắc 〕# 有hữu 淨tịnh 相tương/tướng 故cố 。 即tức 淨tịnh 相tương/tướng 是thị 淨tịnh 界giới 。 離ly 此thử 色sắc 等đẳng 而nhi 不bất 存tồn 在tại 。 又hựu 善thiện 異dị 熟thục 〔# 識thức 〕# 之chi 所sở 緣duyên 。 唯duy 色sắc 等đẳng 為vi 淨tịnh 界giới 故cố 。 其kỳ 色sắc 即tức 是thị 〔# 此thử 淨tịnh 界giới 〕# 。
於ư
空Không 無Vô 邊Biên 處Xứ 界giới
等đẳng 。 心tâm 是thị 意ý 識thức 界giới 。 餘dư 之chi 〔# 心tâm 所sở 法pháp 〕# 是thị 法Pháp 界Giới 。 其kỳ 次thứ 。
想tưởng 受thọ 滅diệt 界giới
若nhược 依y 自tự 性tánh 是thị 非phi 有hữu 。 不bất 外ngoại 是thị 此thử 〔# 意ý 識thức 界giới 與dữ 法Pháp 界Giới 〕# 之chi 二nhị 界giới 滅diệt 。
欲dục 界giới
不bất 外ngoại 其kỳ 法Pháp 界Giới 。 所sở 謂vị 。
其kỳ 中trung 。 欲dục 界giới 者giả 云vân 何hà 。 關quan 係hệ 於ư 離ly 之chi 思tư 擇trạch 。 尋tầm 求cầu 乃nãi 至chí 邪tà 思tư 惟duy 。
或hoặc 又hựu 〔# 欲dục 界giới 〕# 是thị 十thập 八bát 界giới 。 所sở 謂vị 。
下hạ 是thị 以dĩ 無Vô 間Gián 地Địa 獄Ngục 為vi 終chung 邊biên 。 上thượng 是thị 以dĩ 他Tha 化Hóa 自Tự 在Tại 天Thiên 為vi 終chung 邊biên 。 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 行hành 作tác 於ư 此thử 中trung 。 所sở 攝nhiếp 於ư 此thử 中trung 之chi 蘊uẩn 。 界giới 。 處xử 。 色sắc 。 受thọ 。 想tưởng 。 行hành 。 識thức 。 此thử 皆giai 言ngôn 為vi 欲dục 界giới 。
出xuất 離ly 界giới
不bất 外ngoại 於ư 法Pháp 界Giới 。 又hựu 言ngôn 。
一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。 是thị 出xuất 離ly 界giới 。
故cố 亦diệc 有hữu 意ý 識thức 界giới 。
恚khuể 。 害hại 。 無vô 恚khuể 。 無vô 害hại 。 樂nhạo/nhạc/lạc 。 苦khổ 。 喜hỷ 。 憂ưu 。 捨xả 。 無vô 明minh 。 勵lệ 。 勤cần 。 勇dũng 勤cần 界giới 。
不bất 外ngoại 於ư 法Pháp 界Giới 。
劣liệt 。 中trung 。 勝thắng 界giới 。
不bất 外ngoại 是thị 十thập 八bát 界giới 。 然nhiên 。 劣liệt 之chi 眼nhãn 等đẳng 是thị 劣liệt 界giới 。 中trung 。 勝thắng 之chi 〔# 眼nhãn 等đẳng 〕# 是thị 中trung 〔# 界giới 〕# 及cập 勝thắng 界giới 。 其kỳ 次thứ 。 依y 阿a 毘tỳ 達đạt 磨ma 之chi 說thuyết 。 不bất 善thiện 之chi 法pháp 。 界giới 及cập 意ý 識thức 界giới 是thị 劣liệt 界giới 。 世thế 間gian （# 有hữu 漏lậu ）# 之chi 善thiện 。 無vô 記ký 之chi 眼nhãn 界giới 等đẳng 皆giai 為vi 中trung 界giới 。 又hựu 出xuất 世thế 間gian 之chi 法pháp 。 界giới 及cập 意ý 識thức 界giới 是thị 勝thắng 界giới 。
地địa 。 火hỏa 。 風phong 界giới 。
不bất 外ngoại 是thị 觸xúc 界giới 。
水thủy 界giới 及cập 空không 界giới
不bất 外ngoại 是thị 法Pháp 界Giới 。
識thức 界giới
不bất 外ngoại 是thị 簡giản 略lược 眼nhãn 識thức 界giới 等đẳng 之chi 七thất 界giới 。
十thập 七thất 界giới 與dữ 法Pháp 界Giới 之chi 部bộ 分phân 是thị
有hữu 為vi 界giới
又hựu
無vô 為vi 界giới
不bất 外ngoại 是thị 法Pháp 界Giới 之chi 一nhất 部bộ 分phần/phân 。 其kỳ 次thứ 。
多đa 界giới 。 種chủng 種chủng 界giới 世thế 間gian 。
不bất 外ngoại 區khu 別biệt 為vi 十thập 八bát 界giới 。
如như 斯tư 。 存tồn 在tại 之chi 一nhất 切thiết 界giới 。 在tại 自tự 性tánh 上thượng 內nội 含hàm 於ư 〔# 十thập 八bát 界giới 〕# 。 故cố 唯duy 說thuyết 十thập 八bát 界giới 。 然nhiên 。 以dĩ 識thức 知tri 為vi 自tự 性tánh 。 所sở 想tưởng 識thức 為vi 命mạng 之chi 諸chư 有hữu 情tình 存tồn 在tại 。 世Thế 尊Tôn 於ư 彼bỉ 。 等đẳng 依y 眼nhãn 〔# 識thức 界giới 〕# 。 耳nhĩ 〔# 識thức 界giới 〕# 。 鼻tị 〔# 識thức 界giới 〕# 。 舌thiệt 〔# 識thức 界giới 〕# 。 身thân 〔# 識thức 界giới 〕# 。 意ý 界giới 。 意ý 識thức 界giới 之chi 差sai 別biệt 。 其kỳ 〔# 識thức 之chi 〕# 多đa 及cập 〔# 識thức 〕# 是thị 依y 屬thuộc 眼nhãn 。 色sắc 等đẳng 之chi 緣duyên 而nhi 作tác 用dụng 。 故cố 明minh 示thị 為vi 無vô 常thường 。 長trường 時thời 〔# 彼bỉ 等đẳng 有hữu 情tình 。 〕# 抱bão 懷hoài 欲dục 使sử 斷đoạn 滅diệt 命mạng 想tưởng 而nhi 說thuyết 十thập 八bát 界giới 。 更cánh 從tùng 所sở 化hóa 〔# 諸chư 弟đệ 子tử 之chi 〕# 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 而nhi 成thành 如như 斯tư 之chi 〔# 十thập 八bát 〕# 。 由do 此thử 不bất 太thái 過quá 簡giản 略lược 不bất 太thái 過quá 詳tường 細tế 而nhi 說thuyết 示thị 。 由do 所sở 教giáo 化hóa 諸chư 有hữu 情tình 。 之chi 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 而nhi 唯duy 說thuyết 明minh 十thập 八bát 。
即tức 受thọ 彼bỉ 〔# 世Thế 尊Tôn 〕# 正Chánh 法Pháp 光quang 所sở 分phần/phân 判phán 。
所sở 化hóa 有hữu 情tình 。 心tâm 中trung 之chi 闇ám 剎sát 那na 消tiêu 滅diệt 。
依y 斯tư 各các 各các 之chi 簡giản 略lược 詳tường 細tế 之chi 方phương 法pháp 。
此thử 〔# 世Thế 尊Tôn 為vi 有hữu 情tình 〕# 以dĩ 明minh 示thị 此thử 法pháp 。
如như 斯tư 由do 此thử 〔# 十thập 八bát 界giới 之chi 〕# 限hạn 量lượng 之chi 決quyết 定định 說thuyết 應ưng 當đương 知tri 。
[P.488]# 〔# 五ngũ 〕#
由do 數số
先tiên 述thuật 眼nhãn 界giới 若nhược 依y 種chủng 。 由do 眼nhãn 淨tịnh 而nhi 為vi 一nhất 法pháp 而nhi 數số 。 耳nhĩ 。 鼻tị 。 舌thiệt 。 身thân 。 色sắc 。 聲thanh 。 香hương 。 味vị 界giới 亦diệc 同đồng 樣# 依y 耳nhĩ 淨tịnh 等đẳng 〔# 為vi 一nhất 法pháp 而nhi 數số 〕# 。 其kỳ 次thứ 觸xúc 界giới 是thị 依y 地địa 。 火hỏa 。 風phong 為vi 三tam 法pháp 而nhi 數số 。 眼nhãn 識thức 界giới 依y 善thiện 。 不bất 善thiện 異dị 熟thục 為vi 二nhị 法pháp 而nhi 數số 。 耳nhĩ 。 鼻tị 。 舌thiệt 。 身thân 識thức 界giới 亦diệc 同đồng 樣# 。 其kỳ 次thứ 意ý 界giới 是thị 依y 五ngũ 門môn 轉chuyển 之chi 善thiện 。 不bất 善thiện 異dị 熟thục 及cập 領lãnh 受thọ 〔# 唯duy 作tác 〕# 為vi 三tam 法pháp 而nhi 〔# 數số 〕# 。 法Pháp 界Giới 是thị 依y 三tam 無vô 色sắc 蘊uẩn 。 十thập 六lục 之chi 細tế 色sắc 。 無vô 為vi 界giới 為vi 二nhị 十thập 法pháp 而nhi 〔# 數số 〕# 。 意ý 識thức 界giới 是thị 依y 其kỳ 餘dư 之chi 善thiện 。 不bất 善thiện 。 無vô 記ký 之chi 識thức 為vi 七thất 十thập 六lục 法pháp 而nhi 〔# 數số 〕# 。 當đương 知tri 如như 斯tư 由do 此thử 〔# 十thập 八bát 界giới 〕# 數số 之chi 決quyết 定định 說thuyết 。
〔# 六lục 〕#
由do 緣duyên
於ư 此thử 先tiên 述thuật 眼nhãn 界giới 。 是thị 對đối 眼nhãn 識thức 界giới 而nhi 依y 不bất 相tương 應ứng 。 前tiền 生sanh 。 有hữu 。 不bất 離ly 去khứ 。 依y 止chỉ 。 根căn 緣duyên 之chi 六lục 緣duyên 為vi 緣duyên 。 色sắc 界giới 是thị 〔# 對đối 於ư 眼nhãn 識thức 界giới 〕# 而nhi 依y 前tiền 生sanh 。 有hữu 。 不bất 離ly 去khứ 。 所sở 緣duyên 緣duyên 之chi 四tứ 緣duyên 為vi 緣duyên 。 耳nhĩ 界giới 。 聲thanh 界giới 等đẳng 對đối 於ư 耳nhĩ 識thức 界giới 。 等đẳng 亦diệc 如như 是thị 。
其kỳ 次thứ 。 對đối 〔# 眼nhãn 識thức 等đẳng 之chi 〕# 五ngũ 。 〔# 令linh 生sanh 起khởi 〕# 彼bỉ 等đẳng 〔# 五ngũ 門môn 〕# 轉chuyển 向hướng 之chi 意ý 界giới 是thị 依y 無vô 間gian 。 等đẳng 無vô 間gian 。 非phi 有hữu 。 離ly 去khứ 。 親thân 依y 之chi 五ngũ 緣duyên 為vi 緣duyên 。 彼bỉ 等đẳng 〔# 前tiền 〕# 五ngũ 〔# 識thức 〕# 又hựu 對đối 領lãnh 受thọ 意ý 界giới 而nhi 〔# 依y 五ngũ 緣duyên 為vi 緣duyên 〕# 。 領lãnh 受thọ 意ý 界giới 同đồng 樣# 對đối 推thôi 度độ 意ý 識thức 界giới 。 其kỳ 〔# 推thôi 度độ 意ý 識thức 界giới 〕# 是thị 對đối 於ư 確xác 定định 意ý 識thức 界giới 。 確xác 定định 意ý 識thức 界giới 是thị 對đối 於ư 速tốc 行hành 意ý 識thức 界giới 〔# 依y 五ngũ 緣duyên 為vi 緣duyên 〕# 。 其kỳ 次thứ 速tốc 行hành 意ý 識thức 界giới 對đối 各các 其kỳ 後hậu 之chi 速tốc 行hành 意ý 識thức 界giới 。 依y 其kỳ 等đẳng 〔# 無vô 間gian 。 等đẳng 無vô 間gian 。 非phi 有hữu 。 離ly 去khứ 。 親thân 依y 之chi 〕# 五ngũ 〔# 緣duyên 〕# 及cập 習tập 行hành 緣duyên 之chi 六lục 緣duyên 為vi 緣duyên 。 以dĩ 上thượng 是thị 五ngũ 門môn 〔# 作tác 用dụng 〕# 之chi 道Đạo 理lý 。
其kỳ 次thứ 。 於ư 意ý 門môn 〔# 作tác 用dụng 〕# 。 有hữu 分phần/phân 意ý 識thức 界giới 是thị 對đối 於ư 〔# 意ý 門môn 〕# 轉chuyển 向hướng 意ý 識thức 界giới 。 〔# 意ý 門môn 〕# 轉chuyển 向hướng 意ý 識thức 界giới 是thị 對đối 於ư 速tốc 行hành 意ý 識thức 界giới 。 依y 前tiền 〔# 述thuật 〕# 之chi 五ngũ 緣duyên 為vi 緣duyên 。
其kỳ 次thứ 。 法Pháp 界Giới 〔# 之chi 心tâm 所sở 法pháp 〕# 是thị 對đối 於ư 七thất 識thức 界giới 而nhi 依y 俱câu 生sanh 。 互hỗ 相tương 。 依y 止chỉ 。 相tương 應ứng 。 有hữu 。 不bất 離ly 去khứ 等đẳng 種chủng 種chủng 為vi 緣duyên 。 其kỳ 次thứ 眼nhãn 界giới 等đẳng 與dữ 一nhất 部bộ 分phần/phân 法Pháp 界Giới 〔# 之chi 細tế 色sắc 。 涅Niết 槃Bàn 等đẳng 〕# 。 對đối 於ư 一nhất 部bộ 分phần/phân 意ý 識thức 界giới 而nhi 依y 所sở 緣duyên 緣duyên 等đẳng 為vi 緣duyên 。 對đối 於ư 眼nhãn 識thức 界giới 等đẳng 。 眼nhãn 界giới 。 色sắc 等đẳng 不bất 僅cận 是thị 為vi 〔# 生sanh 起khởi 之chi 〕# 緣duyên 。 亦diệc 以dĩ 光quang 明minh 。 等đẳng 〔# 為vi 緣duyên 〕# 。 故cố 往vãng 昔tích 之chi 諸chư 阿a 闍xà 梨lê 言ngôn 。
緣duyên 眼nhãn 。 色sắc 。 光quang 明minh 。 作tác 意ý 而nhi 眼nhãn 識thức 生sanh 起khởi 。 緣duyên 耳nhĩ 。 聲thanh 。 空không 間gian 。 作tác 意ý 而nhi 耳nhĩ 識thức 生sanh 起khởi 。 緣duyên 鼻tị 。 香hương 。 風phong 。 作tác 意ý 而nhi 鼻tị 識thức 生sanh 起khởi 。 緣duyên 舌thiệt 。 味vị 。 水thủy 。 作tác 意ý 而nhi 舌thiệt 識thức 生sanh 起khởi 。 緣duyên 身thân 。 觸xúc 。 地địa 。 作tác 意ý 而nhi 身thân 識thức 生sanh 起khởi 。 緣duyên 有hữu 分phân 之chi 意ý 法pháp 。 作tác 意ý 而nhi 意ý 識thức 生sanh 起khởi 。
關quan 於ư 略lược 說thuyết 此thử 〔# 十thập 八bát 界giới 之chi 緣duyên 〕# 。 而nhi 詳tường 細tế 緣duyên 之chi 區khu 分phần/phân 。 當đương 於ư 緣duyên 起khởi 之chi 解giải 釋thích 中trung 明minh 示thị 之chi 。 應ưng 知tri 如như 斯tư 依y 此thử 〔# 十thập 八bát 界giới 〕# 緣duyên 之chi 決quyết 定định 說thuyết 。
〔# 七thất 〕#
由do 所sở 見kiến
於ư 此thử 當đương 由do 所sở 見kiến 而nhi 知tri 決quyết 定định 說thuyết 之chi 義nghĩa 。 即tức 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 。 界giới 分phân 為vi 前tiền 際tế 。 後hậu 際tế 而nhi 無vô 有hữu 常thường 恆hằng 。 淨tịnh 。 樂nhạo/nhạc/lạc 。 我ngã 之chi 性tánh 。 依y 屬thuộc 於ư 緣duyên 而nhi 作tác 用dụng 而nhi 可khả 見kiến 。
其kỳ 次thứ 。 〔# 對đối 十thập 八bát 界giới 〕# 各các 別biệt 而nhi 說thuyết 。 於ư 此thử 可khả 見kiến 。
眼nhãn 界giới
如như 大đại 鼓cổ 之chi 面diện 。
色sắc 界giới
如như 鼓cổ 槌chùy 。
眼nhãn 識thức
如như 〔# 大đại 鼓cổ 〕# 之chi 音âm 。 又hựu 〔# 可khả 見kiến 〕# 眼nhãn 界giới 如như 鏡kính 面diện 。 色sắc 界giới 如như 顏nhan 臉liệm 。 眼nhãn 識thức 界giới 如như 〔# 映ánh 於ư 鏡kính 〕# 之chi 顏nhan 相tương/tướng 。 或hoặc 又hựu 〔# 可khả 見kiến 〕# 眼nhãn 界giới 如như 甘cam 蔗giá 。 色sắc 界giới 如như 〔# 搾# 甘cam 蔗giá 〕# 機cơ 械giới 之chi 輪luân 軸trục 。 眼nhãn 識thức 界giới 如như 甘cam 蔗giá 汁trấp 。 又hựu 〔# 可khả 見kiến 〕# 眼nhãn 界giới 如như 下hạ 木mộc 燧toại 。 色sắc 界giới 如như 上thượng 木mộc 燧toại 。 眼nhãn 識thức 界giới 如như 〔# 其kỳ 所sở 生sanh 〕# 之chi 火hỏa 。
耳nhĩ 界giới 等đẳng
亦diệc 同đồng 樣# 。
其kỳ 次thứ 。
意ý 界giới
依y 從tùng 其kỳ 發phát 生sanh 。 對đối 於ư 眼nhãn 識thức 界giới 等đẳng 可khả 見kiến 如như 前tiền 衛vệ 者giả 。 隨tùy 從tùng 者giả 。
法Pháp 界Giới
之chi 受thọ 蘊uẩn 可khả 見kiến 如như 箭tiễn 。 如như 串xuyến 。 想tưởng 。 行hành 蘊uẩn 〔# 可khả 見kiến 〕# 由do 受thọ 之chi 箭tiễn 。 串xuyến 而nhi 受thọ 痛thống 苦khổ 。 或hoặc 凡phàm 夫phu 之chi 想tưởng 。 由do 意ý 欲dục 生sanh 苦khổ 故cố 如như 空không 拳quyền 。 把bả 取thủ 不bất 如như 實thật 之chi 相tướng 故cố 。 〔# 可khả 見kiến 〕# 如như 林lâm 之chi 鹿lộc 〔# 以dĩ 案án 山sơn 子tử 想tưởng 像tượng 為vi 人nhân 〕# 。 行hành 是thị 把bả 〔# 人nhân 〕# 投đầu 入nhập 於ư 結kết 生sanh 故cố 。 如như 〔# 人nhân 〕# 投đầu 於ư 火hỏa 坑khanh 中trung 。 隨tùy 結kết 而nhi 生sanh 苦khổ 故cố 。 如như 捕bộ 吏lại 追truy 蹤tung 賊tặc 。 持trì 一nhất 切thiết 之chi 不bất 利lợi 為vi 蘊uẩn 。 相tương 續tục 之chi 因nhân 。 如như 毒độc 樹thụ 之chi 種chủng 子tử 。 可khả 見kiến 〔# 法pháp 處xứ 所sở 攝nhiếp 之chi 〕# 色sắc 為vi 種chủng 種chủng 災tai 難nạn 之chi 相tướng （# 原nguyên 因nhân ）# 故cố 如như 剃thế 刀đao 之chi 〔# 旋toàn 〕# 輪luân 。 其kỳ 次thứ 可khả 見kiến 無vô 為vi 界giới 是thị 不bất 死tử 。 寂tịch 靜tĩnh 。 安an 穩ổn 。
何hà 以dĩ 故cố 。 為vi 對đối 治trị 持trì 一nhất 切thiết 之chi 不bất 利lợi 故cố 。
意ý 識thức 界giới
對đối 於ư 所sở 緣duyên 無vô 差sai 別biệt （# 確xác 定định ）# 故cố 如như 林lâm 野dã 之chi 猿viên 。 難nan 調điều 御ngự 故cố 如như 荒hoang 馬mã 。 〔# 任nhậm 意ý 〕# 落lạc 入nhập 所sở 欲dục 之chi 處xứ 故cố 。 如như 棒bổng 投đầu 於ư 空không 中trung 。 可khả 見kiến 貪tham 。 瞋sân 等đẳng 種chủng 種chủng 類loại 之chi 煩phiền 惱não 衣y 。 故cố 裝trang 飾sức 如như 舞vũ 女nữ 。
為vi 令linh 喜hỷ 悅duyệt 此thử 善thiện 人nhân 而nhi 造tạo 清thanh 淨tịnh 道đạo 〔# 論luận 〕# 。 解giải 釋thích 慧tuệ 修tu 習tập 及cập 論luận 中trung 之chi 處xứ 界giới 。 名danh 第đệ 十thập 五ngũ 。
品phẩm 。
Thanh Tịnh Đạo Luận Đệ Quyển Đệ Quyển – Quyển 0001