LUẬN ĐẠI THỪA NHỊ THẬP TỤNG
Tác giả: Bồ-tát Long Thọ
Hán dịch: Đời Triệu Tống, Đại sư Thi Hộ
Việt dịch: Linh Sơn Pháp Bảo Đại Tạng Kinh

 

Quy mạng tánh bất khả tư nghị
Chư Phật trí chân thật không chấp
Các pháp phi ngôn, phi vô ngôn
Phật xót thương nên khéo diễn nói.
Không sinh nghĩa đệ nhất
Tùy chuyển mà vô tánh
Phật – chúng sinh một tướng
Bình đẳng như hư không.
Bờ đây – kia không sinh
Tự tánh duyên nơi sinh
Các hành kia đều không
Trí hành Nhất thiết trí.
Tánh chân như không nhiễm
Tịch tĩnh không hai loại
Tự tánh tánh các pháp
Như hình ảnh không khác.
Tâm phàm phu phân biệt
Ngã không thật chấp ngã
Nên khởi các phiền não
Cùng những khổ lạc xả.
Thế gian già bệnh chết
Là khổ chẳng đáng yêu
Theo các nghiệp đọa vào
Đây thật không có vui.
Cõi trời vui thắng diệu
Địa ngục khổ vô cùng
Cảnh giới đều không thật
Thường xoay vòng sáu nẻo.
Chúng sinh vọng phân biệt
Lửa phiền não đốt cháy
Đọa vào cõi địa ngục
Như lửa dữ cháy rừng.
Chúng sinh vốn như huyễn
Lại chấp cảnh giới huyễn
Lấy huyễn tạo nên đạo
Không biết từ duyên sinh.
Như họa sư thế gian
Họa thành tướng Dạ-xoa
Tự họa mình tự sợ
Đây gọi người không trí.
Chúng sinh tự khởi nhiễm
Tạo nhân luân hồi kia
Tạo rồi sợ đọa lạc
Không trí, không giải thoát.
Chúng sinh tâm hư vọng
Khởi nghi hoặc cấu nhiễm
Không tánh chấp có tánh
Chịu khổ trong cực khổ.
Phật thấy không người cứu
Liền khởi ý xót thương
Nên phát tâm Bồ-đề
Rộng tu hạnh Bồ-đề.
Đạt quả trí vô thượng
Liền quán sát thế gian
Bị phân biệt ràng buộc
Nên theo mọi lợi ích.
Từ sinh và đã sinh
Đều nêu nghĩa chân chánh
Sau quán thế gian không
Lìa phần đầu – giữa – cuối.
Quán sinh tử Niết-bàn
Cả hai đều vô ngã
Không nhiễm cũng không hoại
Vốn thanh tịnh vắng lặng.
Các cảnh giới trong mộng
Tỉnh rồi đều không thấy
Người trí tỉnh giấc si
Cũng không thấy sinh tử.
Người ngu bị che lấp
Rơi vào biển sinh tử
Không sinh nói có sinh
Khởi phân biệt thế gian.
Nếu phân biệt có sinh
Chúng sinh không như lý
Ở trong pháp sinh tử
Khởi tưởng ngã thường lạc.
Tất cả đấy do tâm
An lập tướng huyễn hóa
Tạo nghiệp thiện, bất thiện
Cảm sinh thiện bất thiện.
Khổ diệt nơi cõi tâm
Liền diệt tất cả pháp
Là các pháp vô ngã
Các pháp đều thành tịnh.
Phật diễn nói rộng pháp thế gian
Khéo biết chính là vô minh duyên
Nếu thường không khởi tâm phân biệt
Tất cả chúng sinh chốn nào sinh.
Ở trong pháp tánh của các pháp
Thật cầu chút pháp không thể được
Như đời huyễn sư tạo sự huyễn
Người trí cần phải biết như vậy.
Trong biển cả sinh tử luân hồi
Nước phiền não tràn ngập chúng sinh
Nếu không nhờ Đại thừa chuyển vận
Cuối cùng làm sao đến bờ kia.