SỐ 1576/1
LUẬN ĐẠI THỪA NHỊ THẬP TỤNG
Tác giả: Bồ tát Long Thọ
Hán dịch: Đời Triệu Tống, Đại sư Thi Hộ
Việt dịch: Cư sĩ Nguyên Huệ
Quy mạng tánh không thể nghĩ bàn
Chư Phật, trí chân thật không chấp
Các pháp phi ngôn, phi vô ngôn
Phật từ bi nên khéo diễn nói.
Đệ nhất nghĩa không sinh
Tùy chuyển mà không tánh
Phật, chúng sinh một tướng
Bình đẳng như hư không.
Bờ đây, kia không sinh
Tự tánh duyên nơi sinh
Các hành kia đều không
Trí hành Nhất thiết trí.
Tánh chân như không nhiễm
Tịch tĩnh không hai loại
Tự tánh, tánh các pháp
Như hình ảnh không khác.
Phàm phu tâm phân biệt
Ngã không thật, chấp ngã
Nên khởi các phiền não
Cùng những khổ lạc xả.
Thế gian già bệnh chết
Là khổ chẳng đáng yêu
Theo các nghiệp rơi đọa
Đây thật không có vui.
Nẻo trời vui thắng diệu
Địa ngục khổ dữ lớn
Cảnh giới đều không thật
Sáu nẻo thường luân chuyển.
Chúng sinh vọng phân biệt
Lửa phiền não đốt cháy
Đọa các nẻo địa ngục v.v…
Như lửa dữ đốt rừng.
Chúng sinh vốn như huyễn
Lại chấp cảnh giới huyễn
Lấy huyễn tạo nên đạo
Không biết từ duyên sinh.
Như họa sư thế gian
Họa thành tướng Dạ-xoa
Tự họa, mình tự sợ
Đây gọi kẻ không trí.
Chúng sinh tự khởi nhiễm
Tạo nhân luân hồi kia
Tạo rồi sợ đọa lạc
Không trí, không giải thoát.
Chúng sinh tâm hư vọng
Khởi nghi hoặc cấu nhiễm
Không tánh chấp có tánh
Thọ khổ trong cực khổ.
Phật thấy không người cứu
Nên khởi ý xót thương
Tức phát tâm Bồ-đề
Rộng tu hạnh giác ngộ.
Đạt quả trí vô thượng
Liền quán xét thế gian
Bị phân biệt trói buộc
Nên tạo mọi lợi ích.
Từ sinh và đã sinh
Đều nêu nghĩa chân chánh
Sau quán thế gian không
Lìa phần đầu, giữa, cuối.
Quán sinh tử Niết-bàn
Cả hai đều vô ngã
Không nhiễm, cũng không hoại
Vốn thanh tịnh, thường tịch.
Các cảnh giới trong mộng
Tỉnh rồi đều thấy không
Người trí tỉnh giấc si
Cũng không thấy sinh tử.
Kẻ ngu bị che lấp
Rơi rớt biển sinh tử
Không sinh cho có sinh
Khởi phân biệt thế gian.
Nếu phân biệt có sinh
Chúng sinh không như lý
Ở trong pháp sinh tử
Khởi tưởng ngã thường lạc.
Tất cả đấy do tâm
An lập tướng huyễn hóa
Tạo nghiệp thiện, bất thiện
Cảm sinh thiện bất thiện.
Nơi tâm chuyển nếu diệt
Tức diệt tất cả pháp
Là các pháp vô ngã
Các pháp đều thanh tịnh.
Phật nêu giảng rộng pháp thế gian
Nên biết tức là duyên vô minh
Nếu thường không khởi tâm phân biệt
Tất cả chúng sinh chốn nào sinh?
Ở trong pháp tánh các pháp kia
Thật cầu chút pháp không thể được
Như đời, huyễn sư tạo sự huyễn
Người trí cần phải biết như vậy.
Trong biển lớn sinh tử luân hồi
Nước phiền não tràn ngập chúng sinh
Nếu không nhờ Đại thừa vận chuyển
Rốt ráo làm sao đến bờ giác.
HẾT