KINH VĂN-THÙ-SƯ-LỢI VẤN

Hán dịch: Đời Lương, Tam tạng Tăng-già-bà-la, người nước Phù Nam
Việt dịch: Linh Sơn Pháp Bảo Đại Tạng Kinh

Phẩm 7: HỮU DƯ KHÍ

Bấy giờ, Bồ-tát Văn-thù-sư-lợi bạch Phật:

–Bạch Thế Tôn! Tất cả hàng Thanh văn, Duyên giác có còn phát khởi phiền não không? Nếu khởi thì có bao nhiêu phiền não?

Phật đáp:

–Vì chưa trọn vẹn nên gọi là khởi. Ví như khí hương. Nói về khí thì có đến hai mươi bốn thứ nghiệp khí: Khí kiến xứ, khí nhiễm, khí sắc nhiễm, khí hữu nhiễm, khí vô minh nhiễm, khí hành, khí thức xứ, khí danh sắc, khí sáu nhập, khí xúc, khí thọ, khí ái, khí thủ, khí hữu, khí sinh, khí lão, khí bệnh, khí tử, khí ưu, khí bi, khí khổ, khí não, khí mệt nhọc, khí nương tựa. Đấy gọi là hai mươi bốn thứ khí. Ngoài thân, khẩu, ý ra thì đây gọi là nghiệp khí. Đoạn kiến, thường kiến, gọi đó là khí kiến xứ. Tham chấp vào y bát… đấy gọi là khí nhiễm. Mười thứ sắc ý, gọi đó là khí sắc nhiễm. Vô sắc giới gọi đó là khí hữu nhiễm. Trí không thanh tịnh, trí bị chướng ngại, trí không biết khắp, gọi đó là khí vô minh. Nếu thân, khẩu, ý giác quán đến các thứ, gọi đó là khí hành. Nhớ tưởng đến tất cả sắc có khổ, có vui, không khổ, không vui, tưởng phân biệt như vậy, gọi là khí thức xứ. Cứng, ướt, nóng, nhẹ, động, tất cả đều có, gọi đó là khí danh sắc. Mắt nhìn sắc, tai nghe tiếng, mũi ngửi hương, lưỡi nếm vị, thân xúc chạm, ý đối với pháp, gọi đó là khí sáu nhập. Lạnh, nóng, cứng, ướt, đói, khát, ấm, trơn, đây gọi là khí xúc. Thọ nhận khổ, vui, không khổ, không vui, gọi đó là khí thọ. Họ, tên, đất, nước, dục giới, sắc giới, vô sắc giới, khổ não, đói khát… đối với những thứ ấy mà không biet đủ, thì gọi là khí ái. Dục thủ, kiến thủ, giới thủ, đây gọi là khí thủ. Dục hữu, sắc hữu, vô sắc hữu, gọi đó là khí hữu. Đời sau đối với khổ địa ắt sẽ sinh, gọi đó là khí sinh. Các căn bị suy hoại, gọi đó là khí lão. Các thứ bệnh hoạn gọi đó là khí bệnh. Tưởng Niết-bàn, tưởng chết, đây gọi là khí tử. Thân thể khô gầy, đây gọi là khí ưu. Kêu la, khóc lóc, đây gọi là khí bi. Thân thể bị phiền não, bức bách, gọi đó là khí khổ. Quá khổ, đây gọi là khí não. Thân tâm khốn đốn, gọi đó là khí mệt nhọc. Bị sợ hãi không có nơi nương tựa, gọi đó là khí nương tựa.

Này Bồ-tát Văn-thù-sư-lợi! Đấy gọi là hai mươi bốn thứ khí. Này Bồ-tát Văn-thù-sư-lợi! Chư Phật Thế Tôn không lấy sự quay về nương tựa vào khí, để làm chỗ quay về nương tựa. Vì sao? Vì chỉ có Đức Như Lai mới làm chỗ nương tựa cho chúng sinh. Tất cả chúng sinh không phải là nơi để quay về nương tựa. Đức Như Lai không có tướng, không lường xét, không tích tụ nhân, Thanh văn nghe pháp, Phật không nghe pháp. Vì sao? Vì không chỗ nào là không biết. Đức Phật liền nói kệ:

A-la-hán có khí
Là do có lỗi lầm
Chỉ có Phật vượt qua
Làm chỗ nương chúng sinh.