Kinh Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn Phật
    (Đại Bát nhã Ba La Mật đa Kinh)
    Hán dịch: Tam Tạng Pháp Sư Huyền Trang
    Việt dịch: Phật Tử Bùi Đức Huề và Phật Tử Bùi Anh Tuấn dịch năm 2015

     

    Kinh Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn Phật, quyển thứ bảy mươi.

    Thứ mười phần mười tám Phẩm Không đâu được phần đầu.

    Xá Lợi Phất ! Do bản tính năm Mắt Rỗng. Nếu bản tính Pháp Rỗng, liền không thể làm ra như sinh, như mất, như dừng ở, như khác. Do vì duyên này. Như cuối cùng không sinh, liền không có tên là năm Mắt.

    Xá Lợi Phất ! Do bản tính sáu Thần thông Rỗng. Nếu bản tính Pháp Rỗng, liền không thể làm ra như sinh, như mất, như dừng ở, như khác. Do vì duyên này. Như cuối cùng không sinh, liền không có tên là sáu Thần thông.

    Xá Lợi Phất ! Do bản tính mười Lực của Phật Rỗng. Nếu bản tính Pháp Rỗng, liền không thể làm ra như sinh, như mất, như dừng ở, như khác. Do vì duyên này. Như cuối cùng không sinh, liền không có tên là mười Lực của Phật.

    Xá Lợi Phất ! Do bản tính bốn Không đâu sợ, bốn Hiểu không trở ngại, Từ lớn nhất, Bi lớn nhất, Vui lớn nhất, Bố thí lớn nhất, mười tám không cùng Pháp Phật Rỗng. Nếu bản tính Pháp Rỗng, liền không thể làm ra như sinh, như mất, như dừng ở, như khác. Do vì duyên này. Như cuối cùng không sinh, liền không có tên là bốn Không đâu sợ thậm chí mười tám không cùng Pháp Phật.

    Xá Lợi Phất ! Do bản tính Tất cả Trí tuệ Rỗng. Nếu bản tính Pháp Rỗng, liền không thể làm ra như sinh, như mất, như dừng ở, như khác. Do vì duyên này. Như cuối cùng không sinh, liền không có tên là Tất cả Trí tuệ.

    Xá Lợi Phất ! Do bản tính Trí tuệ của tất cả hình tướng Rỗng. Nếu bản tính Pháp Rỗng, liền không thể làm ra như sinh, như mất, như dừng ở, như khác. Do vì duyên này. Như cuối cùng không sinh, liền không có tên là Trí tuệ của tất cả hình tướng.

    Xá Lợi Phất ! Do bản tính Pháp không quên mất Rỗng. Nếu bản tính Pháp Rỗng, liền không thể làm ra như sinh, như mất, như dừng ở, như khác. Do vì duyên này. Như cuối cùng không sinh, liền không có tên là Pháp không quên mất.

    Xá Lợi Phất ! Do bản tính thường dừng ở tính vứt bỏ Rỗng. Nếu bản tính Pháp Rỗng, liền không thể làm ra như sinh, như mất, như dừng ở, như khác. Do vì duyên này. Như cuối cùng không sinh, liền không có tên là thường dừng ở tính vứt bỏ.

    Xá Lợi Phất ! Do bản tính tất cả môn Đà La Ni Rỗng. Nếu bản tính Pháp Rỗng, liền không thể làm ra như sinh, như mất, như dừng ở, như khác. Do vì duyên này. Như cuối cùng không sinh, liền không có tên là tất cả môn Đà La Ni.

    Xá Lợi Phất ! Do bản tính tất cả môn Tam muội Rỗng. Nếu bản tính Pháp Rỗng, liền không thể làm ra như sinh, như mất, như dừng ở, như khác. Do vì duyên này. Như cuối cùng không sinh, liền không có tên là tất cả môn Tam muội.

    Xá Lợi Phất ! Do bản tính Bậc Vui Nhất Rỗng. Nếu bản tính Pháp Rỗng, liền không thể làm ra như sinh, như mất, như dừng ở, như khác. Do vì duyên này. Như cuối cùng không sinh, liền không có tên là Bậc Vui Nhất.

    Xá Lợi Phất ! Do bản tính Bậc Rời Bẩn, Bậc Phát Sáng, Bậc Tuệ Sáng, Bậc Khó Được Nhất, Bậc Hiện Ra, Bậc Đi Xa, Bậc Không Động, Bậc Tuệ Thiện, Bậc Mây Pháp Rỗng. Nếu bản tính Pháp Rỗng, liền không thể làm ra như sinh, như mất, như dừng ở, như khác. Do vì duyên này. Như cuối cùng không sinh, liền không có tên là Bậc Rời Bẩn thậm chí Bậc Mây Pháp.

    Xá Lợi Phất ! Do bản tính Bậc Sinh khác Rỗng. Nếu bản tính Pháp Rỗng, liền không thể làm ra như sinh, như mất, như dừng ở, như khác. Do vì duyên này. Như cuối cùng không sinh, liền không có tên là Bậc Sinh khác.

    Xá Lợi Phất ! Do bản tính Bậc Tính loài, Bậc Thứ tám, Bậc Thấy đủ, Bậc Mỏng, Bậc Rời ham muốn, Bậc Đã đủ, Bậc Duyên Giác, Bậc Bồ Tát, Bậc Như Lai Rỗng. Nếu bản tính Pháp Rỗng, liền không thể làm ra như sinh, như mất, như dừng ở, như khác. Do vì duyên này. Như cuối cùng không sinh, liền không có tên là Bậc Tính loài thậm chí Bậc Như Lai.

    Xá Lợi Phất ! Do bản tính Bậc Thanh Văn Rỗng. Nếu bản tính Pháp Rỗng, liền không thể làm ra như sinh, như mất, như dừng ở, như khác. Do vì duyên này. Như cuối cùng không sinh, liền không có tên là Bậc Thanh Văn.

    Xá Lợi Phất ! Do bản tính Bậc Duyên Giác, Bậc Phật Rỗng. Nếu bản tính Pháp Rỗng, liền không thể làm ra như sinh, như mất, như dừng ở, như khác. Do vì duyên này. Như cuối cùng không sinh, liền không có tên là Bậc Duyên Giác, Bậc Phật.

    Xá Lợi Phất ! Do duyên này cho nên tôi làm nói như thế. Nếu Cuối cùng không sinh, liền không có tên là các Sắc thân. Pháp không sinh Rỗng, cho nên không thể nói.

    Khi đó Cụ Thọ Thiện Hiện lại trả lời Xá Lợi Phất nói rằng :

    Như Tôn Giả nói duyên ra sao, cho nên tôi nói có thể dùng Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn cuối cùng không sinh ra sao. Dạy bảo truyền dạy các Bồ Tát Bồ Tát lớn cuối cùng không sinh như vậy ?

    Xá Lợi Phất ! Cuối cùng không sinh tức là Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn tức là Cuối cùng không sinh. Cớ là sao ? Cuối cùng không sinh và Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn do không có hai, không có hai phần.

    Xá Lợi Phất ! Cuối cùng không sinh tức là Bồ Tát Bồ Tát lớn. Bồ Tát Bồ Tát lớn tức là Cuối cùng không sinh. Cớ là sao ? Cuối cùng không sinh và Bồ Tát Bồ Tát lớn do không có hai, không có hai phần.

    Xá Lợi Phất ! Do duyên này cho nên tôi làm nói như thế. Bản thân có thể dùng Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn cuối cùng không sinh ra sao. Dạy bảo truyền dạy các Bồ Tát Bồ Tát lớn cuối cùng không sinh ?

    Khi đó Cụ Thọ Thiện Hiện lại trả lời Xá Lợi Phất nói rằng : Như Tôn Giả nói duyên ra sao, cho nên tôi nói rời Cuối cùng không sinh ra sao. Cũng không có Bồ Tát Bồ Tát lớn hay thực hành Bình Đẳng Chính Đẳng Bồ Đề đó.

    Xá Lợi Phất ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Không thấy Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn khác cuối cùng không sinh. Cũng không thấy Bồ Tát Bồ Tát lớn khác cuối cùng không sinh. Cớ là sao ? Nếu Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Hoặc Bồ Tát Bồ Tát lớn với Cuối cùng không sinh do không có hai, không có hai phần.

    Xá Lợi Phất ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Không thấy Sắc thân khác cuối cùng không sinh. Cũng không thấy Nhận, Tưởng nhớ, Làm, Biết khác cuối cùng không sinh. Cớ là sao ? Sắc thân thậm chí Biết với Cuối cùng không sinh do không có hai, không có hai phần.

    Xá Lợi Phất ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Không thấy nơi Mắt khác cuối cùng không sinh. Cũng không thấy Tai, Mũi, Lưỡi, Thân, Ý khác cuối cùng không sinh. Cớ là sao ? Nơi Mắt thậm chí nơi Ý với Cuối cùng không sinh do không có hai, không có hai phần.

    Xá Lợi Phất ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Cũng không thấy nơi Sắc thân khác cuối cùng không sinh. Cũng không thấy nơi Tiếng nói, Hương, Vị, Xúc chạm, Pháp khác cuối cùng không sinh. Cớ là sao ? Nơi Sắc thân thậm chí nơi Pháp với Cuối cùng không sinh do không có hai, không có hai phần.

    Xá Lợi Phất ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Cũng không thấy cảnh giới Mắt khác cuối cùng không sinh. Cũng không thấy Cõi Sắc thân, cảnh biết của Mắt và chạm biết của Mắt, các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Mắt khác cuối cùng không sinh. Cớ là sao ? Cảnh giới Mắt thậm chí các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Mắt với Cuối cùng không sinh do không có hai, không có hai phần.

    Xá Lợi Phất ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Cũng không thấy cảnh giới Tai khác cuối cùng không sinh. Cũng không thấy cảnh giới Tiếng nói, cảnh biết của Tai và chạm biết của Tai, các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Tai khác cuối cùng không sinh. Cớ là sao ?  Cảnh giới Tai thậm chí các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Tai với Cuối cùng không sinh do không có hai, không có hai phần.

    Xá Lợi Phất ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Cũng không thấy cảnh giới Mũi khác cuối cùng không sinh. Cũng không thấy cảnh giới Hương, cảnh biết của Mũi và chạm biết của Mũi, các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Mũi khác cuối cùng không sinh. Cớ là sao ? Cảnh giới Mũi thậm chí các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Mũi với Cuối cùng không sinh do không có hai, không có hai phần.

    Xá Lợi Phất ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Cũng không thấy cảnh giới Lưỡi khác cuối cùng không sinh. Cũng không thấy cảnh giới mùi Vị, cảnh biết của Lưỡi và chạm biết của Lưỡi, các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Lưỡi khác cuối cùng không sinh. Cớ là sao ? Cảnh giới Lưỡi thậm chí các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Lưỡi với Cuối cùng không sinh do không có hai, không có hai phần.

    Xá Lợi Phất ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Cũng không thấy Cảnh giới Thân khác cuối cùng không sinh. Cũng không thấy cảnh giới Xúc chạm, cảnh biết của Thân và chạm biết của Thân, các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Thân khác cuối cùng không sinh. Cớ là sao ? Cảnh giới Thân thậm chí các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Thân với Cuối cùng không sinh do không có hai, không có hai phần.

    Xá Lợi Phất ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Cũng không thấy cảnh giới Ý khác cuối cùng không sinh. Cũng không thấy Cõi Pháp, cảnh biết của Ý và chạm biết của Ý, các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Ý khác cuối cùng không sinh. Cớ là sao ? Cảnh giới Ý thậm chí các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Ý với Cuối cùng không sinh do không có hai, không có hai phần.

    Xá Lợi Phất ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Cũng không thấy Cõi Đất khác cuối cùng không sinh. Cũng không thấy Cõi Nước, Lửa, Gió, Rỗng, Biết khác cuối cùng không sinh. Cớ là sao ? Cõi Đất thậm chí Cõi biết với Cuối cùng không sinh do không có hai, không có hai phần.

    Xá Lợi Phất ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Cũng không thấy Khổ Chân lý bậc Thánh khác cuối cùng không sinh. Cũng không thấy Tập hợp khổ, mất khổ, Đạo mất Khổ Chân lý bậc Thánh khác cuối cùng không sinh. Cớ là sao ? Khổ Chân lý bậc Thánh thậm chí Đạo mất Khổ Chân lý bậc Thánh với Cuối cùng không sinh do không có hai, không có hai phần.

    Xá Lợi Phất ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Cũng không thấy Ngu tối khác cuối cùng không sinh. Cũng không thấy Làm, Biết, Sắc thân giả, sáu Nơi, Xúc chạm, Nhận, Yêu, Lấy, Có, Sinh, Già, Chết, Buồn than, Khổ, Lo buồn khác cuối cùng không sinh. Cớ là sao ? Ngu tối thậm chí Già, Chết, Buồn than, Khổ, Lo buồn với Cuối cùng không sinh do không có hai, không có hai phần.

    Xá Lợi Phất ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Cũng không thấy Rỗng bên trong khác cuối cùng không sinh. Cũng không thấy Rỗng bên ngoài, Rỗng bên trong ngoài, Rỗng của trống rỗng, Rỗng lớn nhất, Rỗng của nghĩa tốt, Rỗng của Có làm, Rỗng của Không có làm, Rỗng của thành quả, Rỗng của không giới hạn, Rỗng của tan rời, Rỗng của không biến đổi, Rỗng của bản tính, Rỗng của tự tướng, Rỗng của cùng hình tướng, Rỗng của tất cả Pháp, Rỗng của không thể được, Rỗng của không tính, Rỗng của Tự tính, Rỗng của tự tính không có tính khác cuối cùng không sinh. Cớ là sao ? Rỗng bên trong thậm chí Rỗng của tự tính không có tính với Cuối cùng không sinh do không có hai, không có hai phần.

    Xá Lợi Phất ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Cũng không thấy Nhiều Bố thí tới Niết Bàn khác cuối cùng không sinh. Cũng không thấy Nhiều Giới hạnh sạch, yên Nhịn, Tinh tiến, nghĩ Tĩnh lặng, Trí tuệ tới Niết Bàn khác cuối cùng không sinh. Cớ là sao ? Nhiều Bố thí thậm chí Trí tuệ tới Niết Bàn với Cuối cùng không sinh do không có hai, không có hai phần.

    Xá Lợi Phất ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Cũng không thấy Bốn nghĩ Tĩnh lặng khác cuối cùng không sinh. Cũng không thấy bốn Vô lượng, bốn Định Không có Sắc thân khác cuối cùng không sinh. Cớ là sao ? Bốn nghĩ Tĩnh lặng, bốn Vô lượng, bốn Định Không có Sắc thân với Cuối cùng không sinh do không có hai, không có hai phần.

    Xá Lợi Phất ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Cũng không thấy tám Giải thoát khác cuối cùng không sinh. Cũng không thấy tám nơi tốt, chín Định tiếp theo, mười khắp nơi khác cuối cùng không sinh. Cớ là sao ? Tám Giải thoát thậm chí mười khắp nơi với Cuối cùng không sinh do không có hai, không có hai phần.

    Xá Lợi Phất ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Cũng không thấy Bốn dừng ở nghĩ nhớ khác cuối cùng không sinh. Cũng không thấy bốn cắt đứt đúng, bốn Thần biến, năm Căn, năm Lực, bảy loại nhánh hiểu, tám nhánh Đạo Thánh khác cuối cùng không sinh. Cớ là sao ? Bốn dừng ở nghĩ nhớ thậm chí tám nhánh Đạo Thánh với Cuối cùng không sinh do không có hai, không có hai phần.

    Xá Lợi Phất ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Cũng không thấy môn Giải thoát Rỗng khác cuối cùng không sinh. Cũng không thấy môn Giải thoát không có hình tướng, không có nguyện khác cuối cùng không sinh. Cớ là sao ? Môn Giải thoát Rỗng, môn Giải thoát không có hình tướng, không có nguyện với Cuối cùng không sinh do không có hai, không có hai phần.

    Xá Lợi Phất ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Cũng không thấy năm Mắt khác cuối cùng không sinh. Cũng không thấy sáu Thần thông khác cuối cùng không sinh. Cớ là sao ? Năm Mắt, sáu Thần thông với Cuối cùng không sinh do không có hai, không có hai phần.

    Xá Lợi Phất ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Cũng không thấy mười Lực của Phật khác cuối cùng không sinh. Cũng không thấy bốn Không đâu sợ, bốn Hiểu không trở ngại, Từ lớn nhất, Bi lớn nhất, Vui lớn nhất, Bố thí lớn nhất, mười tám không cùng Pháp Phật khác cuối cùng không sinh. Cớ là sao ? Mười Lực của Phật thậm chí mười tám không cùng Pháp Phật với Cuối cùng không sinh do không có hai, không có hai phần.

    Xá Lợi Phất ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Cũng không thấy Tất cả Trí tuệ khác cuối cùng không sinh. Cũng không thấy Trí tuệ của hình tướng Đạo, Trí tuệ của tất cả hình tướng khác cuối cùng không sinh. Cớ là sao ? Tất cả Trí tuệ, Trí tuệ của hình tướng Đạo, Trí tuệ của tất cả hình tướng với Cuối cùng không sinh do không có hai, không có hai phần.

    Xá Lợi Phất ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Cũng không thấy Pháp không quên mất khác cuối cùng không sinh. Cũng không thấy thường dừng ở tính vứt bỏ khác cuối cùng không sinh. Cớ là sao ? Pháp không quên mất, thường dừng ở tính vứt bỏ với Cuối cùng không sinh do không có hai, không có hai phần.

    Xá Lợi Phất ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Cũng không thấy tất cả môn Đà La Ni khác cuối cùng không sinh. Cũng không thấy tất cả môn Tam muội khác cuối cùng không sinh. Cớ là sao ? Tất cả môn Đà La Ni, tất cả môn Tam muội với Cuối cùng không sinh do không có hai, không có hai phần.

    Xá Lợi Phất ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Cũng không thấy Bậc Vui Nhất khác cuối cùng không sinh. Cũng không thấy Bậc Rời Bẩn, Bậc Phát Sáng, Bậc Tuệ Sáng, Bậc Khó Được Nhất, Bậc Hiện Ra, Bậc Đi Xa, Bậc Không Động, Bậc Tuệ Thiện, Bậc Mây Pháp khác cuối cùng không sinh. Cớ là sao ? Bậc Vui Nhất thậm chí Bậc Mây Pháp với Cuối cùng không sinh do không có hai, không có hai phần.

    Xá Lợi Phất ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Cũng không thấy Bậc Sinh khác khác cuối cùng không sinh. Cũng không thấy Bậc Tính loài, Bậc Thứ tám, Bậc Thấy đủ, Bậc Mỏng, Bậc Rời ham muốn, Bậc Đã đủ, Bậc Duyên Giác, Bậc Bồ Tát, Bậc Như Lai khác cuối cùng không sinh. Cớ là sao ? Bậc Sinh khác thậm chí Bậc Như Lai với Cuối cùng không sinh do không có hai, không có hai phần.

    Xá Lợi Phất ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Cũng không thấy Bậc Thanh Văn khác cuối cùng không sinh. Cũng không thấy Bậc Duyên Giác, Bậc Phật khác cuối cùng không sinh. Cớ là sao ? Bậc Thanh Văn, Bậc Duyên Giác, Bậc Phật với Cuối cùng không sinh do không có hai, không có hai phần.

    Xá Lợi Phất ! Do duyên này cho nên tôi làm nói như thế. Rời Cuối cùng không sinh cũng không có Bồ Tát có thể thực hành Bình Đẳng Chính Đẳng Bồ Đề.

    Khi đó Cụ Thọ Thiện Hiện lại trả lời Xá Lợi Phất nói rằng : Như Tôn Giả nói duyên ra sao cho nên nói, nếu Bồ Tát Bồ Tát lớn nghe làm nói như thế. Tâm họ không hoảng, không hãi, không lo, không chìm, không nổi cũng không buồn hối hận. Nên biết Bồ Tát Bồ Tát lớn đó hay thực hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn đó ?

    Xá Lợi Phất ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Không thấy các Pháp có hiểu có dùng. Thấy tất cả Pháp như việc ảo, như cảnh mơ mộng, như hình tượng, như tiếng vang, như ảnh quang sáng, như ánh sáng, như hoa trong Rỗng, như tìm thành trì hương, như việc biến hóa, đều có thực sai. Nghe nói bản tính các Pháp đều Rỗng, tâm sâu vui mừng.

    Xá Lợi Phất ! Do duyên này cho nên tôi làm nói như thế. Nếu Bồ Tát Bồ Tát lớn nghe làm nói như thế. Tâm họ không hoảng, không hãi, không lo, không chìm, không nổi cũng không buồn hối hận. Nên biết Bồ Tát Bồ Tát lớn đó hay thực hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn.

     

    Thứ nhất phần mười chín Phẩm Quan sát hạnh phần đầu.

    Khi đó Cụ Thọ Thiện Hiện báo cáo Phật nói rằng :

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn, khi quan sát các Pháp. Với Sắc thân không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì Sắc thân. Với Nhận, Tưởng nhớ, Làm, Biết không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì Nhận, Tưởng nhớ, Làm, Biết.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn, khi quan sát các Pháp. Với nơi Mắt không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì nơi Mắt. Với nơi Tai, Mũi, Lưỡi, Thân, Ý không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì nơi Tai, Mũi, Lưỡi, Thân, Ý.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn, khi quan sát các Pháp. Với nơi Sắc thân không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì nơi Sắc thân. Với Tiếng nói, Hương, Vị, Xúc chạm, Pháp không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì Tiếng nói, Hương, Vị, Xúc chạm, Pháp.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn, khi quan sát các Pháp. Với cảnh giới Mắt không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì cảnh giới Mắt. Với Cõi Sắc thân, cảnh biết của Mắt và chạm biết của Mắt, các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Mắt không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì Cõi Sắc thân thậm chí các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Mắt.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn, khi quan sát các Pháp. Với cảnh giới Tai không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì cảnh giới Tai. Với cảnh giới Tiếng nói, cảnh biết của Tai và chạm biết của Tai, các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Tai không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì cảnh giới Tiếng nói thậm chí các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Tai.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn, khi quan sát các Pháp. Với cảnh giới Mũi không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì cảnh giới Mũi. Với cảnh giới Hương, cảnh biết của Mũi và chạm biết của Mũi, các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Mũi không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì cảnh giới Hương thậm chí các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Mũi.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn, khi quan sát các Pháp. Với cảnh giới Lưỡi không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì cảnh giới Lưỡi. Với cảnh giới mùi Vị, cảnh biết của Lưỡi và chạm biết của Lưỡi, các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Lưỡi không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì cảnh giới mùi Vị thậm chí các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Lưỡi.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn, khi quan sát các Pháp. Với cảnh giới Thân không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì cảnh giới Thân. Với cảnh giới Xúc chạm, cảnh biết của Thân và chạm biết của Thân, các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Thân không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì cảnh giới Xúc chạm thậm chí các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Thân.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn, khi quan sát các Pháp. Với cảnh giới Ý không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì cảnh giới Ý. Với Cõi Pháp, cảnh biết của Ý và chạm biết của Ý, các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Ý không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì Cõi Pháp thậm chí các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Ý.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn, khi quan sát các Pháp. Với Cõi Đất không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì Cõi Đất. Với Cõi Nước, Lửa, Gió, Rỗng, Biết không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì Cõi Nước, Lửa, Gió, Rỗng, Biết.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn, khi quan sát các Pháp. Với Khổ Chân lý bậc Thánh không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì Khổ Chân lý bậc Thánh. Với Tập hợp khổ, mất khổ, Đạo mất Khổ Chân lý bậc Thánh không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì Tập hợp khổ, mất khổ, Đạo mất Khổ Chân lý bậc Thánh.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn, khi quan sát các Pháp. Với Ngu tối không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì Ngu tối. Với Làm, Biết, Sắc thân giả, sáu Nơi, Xúc chạm, Nhận, Yêu, Lấy, Có, Sinh, Già, Chết, Buồn than, Khổ, Lo buồn không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì Làm thậm chí Già, Chết, Buồn than, Khổ, Lo buồn.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn, khi quan sát các Pháp. Với Rỗng bên trong không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì Rỗng bên trong. Với Rỗng bên ngoài, Rỗng bên trong ngoài, Rỗng của trống rỗng, Rỗng lớn nhất, Rỗng của nghĩa tốt, Rỗng của Có làm, Rỗng của Không có làm, Rỗng của thành quả, Rỗng của không giới hạn, Rỗng của tan rời, Rỗng của không biến đổi, Rỗng của bản tính, Rỗng của tự tướng, Rỗng của cùng hình tướng, Rỗng của tất cả Pháp, Rỗng của không thể được, Rỗng của không tính, Rỗng của Tự tính, Rỗng của tự tính không có tính không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì Rỗng bên ngoài thậm chí Rỗng của tự tính không có tính.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn, khi quan sát các Pháp. Với Nhiều Bố thí tới Niết Bàn không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì Nhiều Bố thí tới Niết Bàn. Với Nhiều Giới hạnh sạch, yên Nhịn, Tinh tiến, nghĩ Tĩnh lặng, Trí tuệ tới Niết Bàn không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì Nhiều Giới hạnh sạch, yên Nhịn, Tinh tiến, nghĩ Tĩnh lặng, Trí tuệ tới Niết Bàn.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn, khi quan sát các Pháp. Với bốn nghĩ Tĩnh lặng không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì bốn nghĩ Tĩnh lặng. Với bốn Vô lượng, bốn Định Không có Sắc thân không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì bốn Vô lượng, bốn Định Không có Sắc thân.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn, khi quan sát các Pháp. Với tám Giải thoát không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì tám Giải thoát. Với tám nơi tốt, chín Định tiếp theo, mười khắp nơi không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì tám nơi tốt, chín Định tiếp theo, mười khắp nơi.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn, khi quan sát các Pháp. Với bốn dừng ở nghĩ nhớ không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì bốn dừng ở nghĩ nhớ. Với bốn cắt đứt đúng, bốn Thần biến, năm Căn, năm Lực, bảy loại nhánh hiểu, tám nhánh Đạo Thánh không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì bốn cắt đứt đúng thậm chí tám nhánh Đạo Thánh.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn, khi quan sát các Pháp. Với môn Giải thoát Rỗng không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì môn Giải thoát Rỗng. Với môn Giải thoát không có hình tướng, không có nguyện không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì môn Giải thoát không có hình tướng, không có nguyện.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn, khi quan sát các Pháp. Với năm Mắt không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì năm Mắt. Với sáu Thần thông không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì sáu Thần thông.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn, khi quan sát các Pháp. Với mười Lực của Phật không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì mười Lực của Phật. Với bốn Không đâu sợ, bốn Hiểu không trở ngại, Từ lớn nhất, Bi lớn nhất, Vui lớn nhất, Bố thí lớn nhất, mười tám không cùng Pháp Phật không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì bốn Không đâu sợ thậm chí mười tám không cùng Pháp Phật.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn, khi quan sát các Pháp. Với Chân Như không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì Chân Như. Với Cõi Pháp, tính Pháp, tính không ảo vọng, tính không biến đổi, tính Bình đẳng, tính rời sinh, yên định Pháp, dừng ở Pháp, thực tế, Cõi khoảng không, Cõi không nghĩ bàn không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì Cõi Pháp thậm chí Cõi không nghĩ bàn.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn, khi quan sát các Pháp. Với Bình Đẳng Chính Đẳng Bồ Đề không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì Bình Đẳng Chính Đẳng Bồ Đề. Với Tất cả Trí tuệ, Trí tuệ của hình tướng Đạo, Trí tuệ của tất cả hình tướng không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì Tất cả Trí tuệ, Trí tuệ của hình tướng Đạo, Trí tuệ của tất cả hình tướng.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn, khi quan sát các Pháp. Với Pháp không quên mất không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì Pháp không quên mất. Với thường dừng ở tính vứt bỏ không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì thường dừng ở tính vứt bỏ.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn, khi quan sát các Pháp. Với tất cả môn Đà La Ni không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì tất cả môn Đà La Ni. Với tất cả môn Tam muội không nhận, không lấy, không giữ, không nương nhờ. Cũng không làm ra vì tất cả môn Tam muội.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Không thấy Sắc thân. Cớ là sao ? Do tính Sắc thân Rỗng, cho nên không sinh mất. Không thấy Nhận, Tưởng nhớ, Làm, Biết. Cớ là sao ? Do tính Nhận, Tưởng nhớ, Làm, Biết Rỗng, cho nên không sinh mất.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Không thấy nơi Mắt. Cớ là sao ? Do tính nơi Mắt Rỗng, cho nên không sinh mất. Không thấy nơi Tai, Mũi, Lưỡi, Thân, Ý. Cớ là sao ? Do tính nơi Tai, Mũi, Lưỡi, Thân, Ý Rỗng, cho nên không sinh mất.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Không thấy nơi Sắc thân. Cớ là sao ? Do tính nơi Sắc thân Rỗng, cho nên không sinh mất. Không thấy nơi Tiếng nói, Hương, Vị, Xúc chạm, Pháp. Cớ là sao ? Do tính nơi Tiếng nói, Hương, Vị, Xúc chạm, Pháp Rỗng, cho nên không sinh mất.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Không thấy cảnh giới Mắt. Cớ là sao ? Do tính cảnh giới Mắt Rỗng, cho nên không sinh mất. Không thấy Cõi Sắc thân, cảnh biết của Mắt và chạm biết của Mắt, các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Mắt. Cớ là sao ? Do tính Cõi Sắc thân thậm chí các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Mắt Rỗng, cho nên không sinh mất.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Không thấy cảnh giới Tai. Cớ là sao ? Do tính cảnh giới Tai Rỗng, cho nên không sinh mất. Không thấy cảnh giới Tiếng nói, cảnh biết của Tai và chạm biết của Tai, các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Tai. Cớ là sao ? Do tính cảnh giới Tiếng nói thậm chí các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Tai Rỗng, cho nên không sinh mất.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Không thấy cảnh giới Mũi. Cớ là sao ? Do tính cảnh giới Mũi Rỗng, cho nên không sinh mất. Không thấy cảnh giới Hương, cảnh biết của Mũi và chạm biết của Mũi, các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Mũi.  Cớ là sao ? Do tính cảnh giới Hương thậm chí các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Mũi Rỗng, cho nên không sinh mất.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Không thấy cảnh giới Lưỡi. Cớ là sao ? Do tính cảnh giới Lưỡi Rỗng, cho nên không sinh mất. Không thấy cảnh giới mùi Vị, cảnh biết của Lưỡi và chạm biết của Lưỡi, các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Lưỡi. Cớ là sao ? Do tính cảnh giới mùi Vị thậm chí các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Lưỡi Rỗng, cho nên không sinh mất.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Không thấy cảnh giới Thân. Cớ là sao ? Do tính cảnh giới Thân Rỗng, cho nên không sinh mất. Không thấy cảnh giới Xúc chạm, cảnh biết của Thân và chạm biết của Thân, các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Thân. Cớ là sao ? Do tính cảnh giới Xúc chạm thậm chí các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Thân Rỗng, cho nên không sinh mất.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Không thấy cảnh giới Ý. Cớ là sao ? Do tính cảnh giới Ý Rỗng, cho nên không sinh mất. Không thấy Cõi Pháp, cảnh biết của Ý và chạm biết của Ý, các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Ý. Cớ là sao ? Do tính Cõi Pháp thậm chí các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Ý Rỗng, cho nên không sinh mất.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Không thấy Cõi Đất. Cớ là sao ? Do tính Cõi Đất Rỗng, cho nên không sinh mất. Không thấy Cõi Nước, Lửa, Gió, Rỗng, Biết. Cớ là sao ? Do tính Cõi Nước, Lửa, Gió, Rỗng, Biết Rỗng, cho nên không sinh mất.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Không thấy Khổ Chân lý bậc Thánh. Cớ là sao ? Do tính Khổ Chân lý bậc Thánh Rỗng, cho nên không sinh mất. Không thấy Tập hợp khổ, mất khổ, Đạo mất Khổ Chân lý bậc Thánh. Cớ là sao ? Do tính Tập hợp khổ, mất khổ, Đạo mất Khổ Chân lý bậc Thánh Rỗng, cho nên không sinh mất.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Không thấy Ngu tối. Cớ là sao ? Do tính Ngu tối Rỗng, cho nên không sinh mất. Không thấy Làm, Biết, Sắc thân giả, sáu Nơi, Xúc chạm, Nhận, Yêu, Lấy, Có, Sinh, Già, Chết, Buồn than, Khổ, Lo buồn. Cớ là sao ? Do tính Làm thậm chí Già, Chết, Buồn than, Khổ, Lo buồn Rỗng, cho nên không sinh mất.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Không thấy Rỗng bên trong. Cớ là sao ? Do tính Rỗng bên trong Rỗng, cho nên không sinh mất. Không thấy Rỗng bên ngoài, Rỗng bên trong ngoài, Rỗng của trống rỗng, Rỗng lớn nhất, Rỗng của nghĩa tốt, Rỗng của Có làm, Rỗng của Không có làm, Rỗng của thành quả, Rỗng của không giới hạn, Rỗng của tan rời, Rỗng của không biến đổi, Rỗng của bản tính, Rỗng của tự tướng, Rỗng của cùng hình tướng, Rỗng của tất cả Pháp, Rỗng của không thể được, Rỗng của không tính, Rỗng của Tự tính, Rỗng của tự tính không có tính. Cớ là sao ? Do tính Rỗng bên ngoài thậm chí Rỗng của tự tính không có tính Rỗng, cho nên không sinh mất.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Không thấy Nhiều Bố thí tới Niết Bàn. Cớ là sao ? Do tính Nhiều Bố thí tới Niết Bàn Rỗng, cho nên không sinh mất. Không thấy Nhiều Giới hạnh sạch, yên Nhịn, Tinh tiến, nghĩ Tĩnh lặng, Trí tuệ tới Niết Bàn. Cớ là sao ? Do tính Nhiều Giới hạnh sạch, yên Nhịn, Tinh tiến, nghĩ Tĩnh lặng, Trí tuệ tới Niết Bàn Rỗng, cho nên không sinh mất.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Không thấy bốn nghĩ Tĩnh lặng. Cớ là sao ? Do tính bốn nghĩ Tĩnh lặng Rỗng, cho nên không sinh mất. Không thấy bốn Vô lượng, bốn Định Không có Sắc thân. Cớ là sao ? Do tính bốn Vô lượng, bốn Định Không có Sắc thân Rỗng, cho nên không sinh mất.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Không thấy tám Giải thoát. Cớ là sao ? Do tính tám Giải thoát Rỗng, cho nên không sinh mất. Không thấy tám nơi tốt, chín Định tiếp theo, mười khắp nơi. Cớ là sao ? Do tính tám nơi tốt, chín Định tiếp theo, mười khắp nơi Rỗng, cho nên không sinh mất.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Không thấy bốn dừng ở nghĩ nhớ. Cớ là sao ? Do tính bốn dừng ở nghĩ nhớ Rỗng, cho nên không sinh mất. Không thấy bốn cắt đứt đúng, bốn Thần biến, năm Căn, năm Lực, bảy loại nhánh hiểu, tám nhánh Đạo Thánh. Cớ là sao ? Do tính bốn cắt đứt đúng thậm chí tám nhánh Đạo Thánh Rỗng, cho nên không sinh mất.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Không thấy môn Giải thoát Rỗng. Cớ là sao ? Do tính môn Giải thoát Rỗng Rỗng, cho nên không sinh mất. Không thấy môn Giải thoát không có hình tướng, không có nguyện. Cớ là sao ? Do tính môn Giải thoát không có hình tướng, không có nguyện Rỗng, cho nên không sinh mất.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Không thấy năm Mắt. Cớ là sao ? Do tính năm Mắt Rỗng, cho nên không sinh mất. Không thấy sáu Thần thông. Cớ là sao ? Do tính sáu Thần thông Rỗng, cho nên không sinh mất.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Không thấy mười Lực của Phật. Cớ là sao ? Do tính mười Lực của Phật Rỗng, cho nên không sinh mất. Không thấy bốn Không đâu sợ, bốn Hiểu không trở ngại, Từ lớn nhất, Bi lớn nhất, Vui lớn nhất, Bố thí lớn nhất, mười tám không cùng Pháp Phật. Cớ là sao ? Do tính bốn Không đâu sợ thậm chí mười tám không cùng Pháp Phật Rỗng, cho nên không sinh mất.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Không thấy Chân Như.Cớ là sao ? Do tính Chân Như Rỗng, cho nên không sinh mất. Không thấy Cõi Pháp, tính Pháp, tính không ảo vọng, tính không biến đổi, tính Bình đẳng, tính rời sinh, yên định Pháp, dừng ở Pháp, thực tế, Cõi khoảng không, Cõi không nghĩ bàn. Cớ là sao ? Do tính Cõi Pháp thậm chí Cõi không nghĩ bàn Rỗng, cho nên không sinh mất.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Không thấy Bình Đẳng Chính Đẳng Bồ Đề. Cớ là sao ? Do tính Bình Đẳng Chính Đẳng Bồ Đề Rỗng, cho nên không sinh mất. Không thấy Tất cả Trí tuệ, Trí tuệ của hình tướng Đạo, Trí tuệ của tất cả hình tướng.  Cớ là sao ? Do tính Tất cả Trí tuệ, Trí tuệ của hình tướng Đạo, Trí tuệ của tất cả hình tướng Rỗng, cho nên không sinh mất.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Không thấy Pháp không quên mất. Cớ là sao ? Do tính Pháp không quên mất Rỗng, cho nên không sinh mất. Không thấy thường dừng ở tính vứt bỏ. Cớ là sao ? Do tính thường dừng ở tính vứt bỏ Rỗng, cho nên không sinh mất.

    Thế Tôn ! Các Bồ Tát Bồ Tát lớn khi tu hành Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn. Không thấy tất cả môn Đà La Ni. Cớ là sao ? Do tính tất cả môn Đà La Ni Rỗng, cho nên không sinh mất. Không thấy tất cả môn Tam muội. Cớ là sao ? Do tính tất cả môn Tam muội Rỗng, cho nên không sinh mất.

    Thế Tôn ! Sắc thân không sinh, liền là Sắc thân sai. Nhận, Tưởng nhớ, Làm, Biết không sinh, liền là Nhận, Tưởng nhớ, Làm, Biết sai. Sở dĩ thế nào ? Sắc thân với Không sinh không có hai, không có hai phần. Nhận, Tưởng nhớ, Làm, Biết với Không sinh không có hai, không có hai phần. Cớ là sao ? Do Pháp không sinh một sai, hai sai, nhiều sai, khác sai. Vì thế Sắc thân không sinh, liền là Sắc thân sai. Nhận, Tưởng nhớ, Làm, Biết không sinh, liền là Nhận, Tưởng nhớ, Làm, Biết sai.

    Thế Tôn ! Nơi Mắt không sinh, liền là nơi Mắt sai. Nơi Tai, Mũi, Lưỡi, Thân, Ý không sinh, liền là nơi Tai, Mũi, Lưỡi, Thân, Ý sai. Sở dĩ thế nào ? Nơi Mắt với Không sinh không có hai, không có hai phần. Nơi Tai, Mũi, Lưỡi, Thân, Ý với Không sinh không có hai, không có hai phần. Cớ là sao ? Do Pháp không sinh một sai, hai sai, nhiều sai, khác sai. Vì thế nơi Mắt không sinh, liền là nơi Mắt sai. Nơi Tai, Mũi, Lưỡi, Thân, Ý không sinh, liền là nơi Tai, Mũi, Lưỡi, Thân, Ý sai.

    Thế Tôn ! Nơi Sắc thân không sinh, liền là nơi Sắc thân sai. Nơi Tiếng nói, Hương, Vị, Xúc chạm, Pháp không sinh, liền là nơi Tiếng nói, Hương, Vị, Xúc chạm, Pháp sai. Sở dĩ thế nào ? Nơi Sắc thân với Không sinh không có hai, không có hai phần. Nơi Tiếng nói, Hương, Vị, Xúc chạm, Pháp với Không sinh không có hai, không có hai phần. Cớ là sao ? Do Pháp không sinh một sai, hai sai, nhiều sai, khác sai. Vì thế nơi Sắc thân không sinh, liền là nơi Sắc thân sai. Nơi Tiếng nói, Hương, Vị, Xúc chạm, Pháp không sinh, liền là nơi Tiếng nói, Hương, Vị, Xúc chạm, Pháp sai.

    Thế Tôn ! Cảnh giới Mắt không sinh, liền là cảnh giới Mắt sai. Cõi Sắc thân, cảnh biết của Mắt và chạm biết của Mắt, các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Mắt không sinh, liền là Cõi Sắc thân thậm chí các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Mắt sai. Sở dĩ thế nào ? Cảnh giới Mắt với Không sinh không có hai, không có hai phần. Cõi Sắc thân thậm chí các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Mắt với Không sinh không có hai, không có hai phần. Cớ là sao ? Do Pháp không sinh một sai, hai sai, nhiều sai, khác sai. Vì thế cảnh giới Mắt không sinh, liền là cảnh giới Mắt sai. Cõi Sắc thân thậm chí các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Mắt không sinh, liền là Cõi Sắc thân thậm chí các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Mắt sai.

    Thế Tôn ! Cảnh giới Tai không sinh, liền là cảnh giới Tai sai. Cảnh giới Tiếng nói, cảnh biết của Tai và chạm biết của Tai, các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Tai không sinh, liền là cảnh giới Tiếng nói thậm chí các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Tai sai. Sở dĩ thế nào ? Cảnh giới Tai với Không sinh không có hai, không có hai phần. Cảnh giới Tiếng nói thậm chí các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Tai với Không sinh không có hai, không có hai phần. Cớ là sao ? Do Pháp không sinh một sai, hai sai, nhiều sai, khác sai. Vì thế cảnh giới Tai không sinh, liền là cảnh giới Tai sai. Cảnh giới Tiếng nói thậm chí các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Tai không sinh, liền là cảnh giới Tiếng nói thậm chí các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Tai sai.

    Thế Tôn ! Cảnh giới Mũi không sinh, liền là cảnh giới Mũi sai. Cảnh giới Hương, cảnh biết của Mũi và chạm biết của Mũi, các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Mũi không sinh, liền là cảnh giới Hương thậm chí các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Mũi sai. Sở dĩ thế nào ? Cảnh giới Mũi với Không sinh không có hai, không có hai phần. Cảnh giới Hương thậm chí các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Mũi với Không sinh không có hai, không có hai phần. Cớ là sao ? Do Pháp không sinh một sai, hai sai, nhiều sai, khác sai. Vì thế cảnh giới Mũi không sinh, liền là cảnh giới Mũi sai. Cảnh giới Hương thậm chí các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Mũi không sinh, liền là cảnh giới Hương thậm chí các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Mũi sai.

    Thế Tôn ! Cảnh giới Lưỡi không sinh, liền là cảnh giới Lưỡi sai. Cảnh giới mùi Vị, cảnh biết của Lưỡi và chạm biết của Lưỡi, các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Lưỡi không sinh, liền là cảnh giới mùi Vị thậm chí các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Lưỡi sai. Sở dĩ thế nào ? Cảnh giới Lưỡi với Không sinh không có hai, không có hai phần. Cảnh giới mùi Vị thậm chí các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Lưỡi với Không sinh không có hai, không có hai phần. Cớ là sao ? Do Pháp không sinh một sai, hai sai, nhiều sai, khác sai. Vì thế cảnh giới Lưỡi không sinh, liền là cảnh giới Lưỡi sai. Cảnh giới mùi Vị thậm chí các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Lưỡi không sinh, liền là cảnh giới mùi Vị thậm chí các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Lưỡi sai.

    Thế Tôn ! Cảnh giới Thân không sinh, liền là cảnh giới Thân sai. Cảnh giới Xúc chạm, cảnh biết của Thân và chạm biết của Thân, các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Thân không sinh, liền là cảnh giới Xúc chạm thậm chí các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Thân sai. Sở dĩ thế nào ? Cảnh giới Thân với Không sinh không có hai, không có hai phần. Cảnh giới Xúc chạm thậm chí các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Thân với Không sinh không có hai, không có hai phần. Cớ là sao ? Do Pháp không sinh một sai, hai sai, nhiều sai, khác sai. Vì thế cảnh giới Thân không sinh, liền là cảnh giới Thân sai. Cảnh giới Xúc chạm thậm chí các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Thân không sinh, liền là cảnh giới Xúc chạm thậm chí các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Thân sai.

    Thế Tôn ! Cảnh giới Ý không sinh, liền là cảnh giới Ý sai. Cõi Pháp, cảnh biết của Ý và chạm biết của Ý, các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Ý không sinh, liền là Cõi Pháp thậm chí các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Ý sai. Sở dĩ thế nào ? Cảnh giới Ý với Không sinh không có hai, không có hai phần. Cõi Pháp thậm chí các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Ý với Không sinh không có hai, không có hai phần. Cớ là sao ? Do Pháp không sinh một sai, hai sai, nhiều sai, khác sai. Vì thế cảnh giới Ý không sinh, liền là cảnh giới Ý sai. Cõi Pháp thậm chí các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Ý không sinh, liền là Cõi Pháp thậm chí các Nhận là Duyên sinh do chạm biết của Ý sai.

    Thế Tôn ! Cõi Đất không sinh, liền là Cõi Đất sai. Cõi Nước, Lửa, Gió, Rỗng, Biết không sinh, liền là Cõi Nước, Lửa, Gió, Rỗng, Biết sai. Sở dĩ thế nào ? Cõi Đất với Không sinh không có hai, không có hai phần. Cõi Nước, Lửa, Gió, Rỗng, Biết với Không sinh không có hai, không có hai phần. Cớ là sao ? Do Pháp không sinh một sai, hai sai, nhiều sai, khác sai. Vì thế Cõi Đất không sinh, liền là Cõi Đất sai. Cõi Nước, Lửa, Gió, Rỗng, Biết không sinh, liền là Cõi Nước, Lửa, Gió, Rỗng, Biết sai.

    Thế Tôn ! Khổ Chân lý bậc Thánh không sinh, liền là Khổ Chân lý bậc Thánh sai. Tập hợp khổ, mất khổ, Đạo mất Khổ Chân lý bậc Thánh không sinh, liền là Tập hợp khổ, mất khổ, Đạo mất Khổ Chân lý bậc Thánh sai. Sở dĩ thế nào ? Khổ Chân lý bậc Thánh với Không sinh không có hai, không có hai phần. Tập hợp khổ, mất khổ, Đạo mất Khổ Chân lý bậc Thánh với Không sinh không có hai, không có hai phần. Cớ là sao ? Do Pháp không sinh một sai, hai sai, nhiều sai, khác sai. Vì thế Khổ Chân lý bậc Thánh không sinh, liền là Khổ Chân lý bậc Thánh sai. Tập hợp khổ, mất khổ, Đạo mất Khổ Chân lý bậc Thánh không sinh, liền là Tập hợp khổ, mất khổ, Đạo mất Khổ Chân lý bậc Thánh sai.

    Thế Tôn ! Ngu tối không sinh, liền là Ngu tối sai. Làm, Biết, Sắc thân giả, sáu Nơi, Xúc chạm, Nhận, Yêu, Lấy, Có, Sinh, Già, Chết, Buồn than, Khổ, Lo buồn không sinh, liền là Làm thậm chí Già, Chết, Buồn than, Khổ, Lo buồn sai. Sở dĩ thế nào ? Ngu tối với Không sinh không có hai, không có hai phần. Làm thậm chí Già, Chết, Buồn than, Khổ, Lo buồn với Không sinh không có hai, không có hai phần. Cớ là sao ? Do Pháp không sinh một sai, hai sai, nhiều sai, khác sai. Vì thế Ngu tối không sinh, liền là Ngu tối sai. Làm thậm chí Già, Chết, Buồn than, Khổ, Lo buồn không sinh, liền là Làm thậm chí Già, Chết, Buồn than, Khổ, Lo buồn sai.

    Thế Tôn ! Rỗng bên trong không sinh, liền là Rỗng bên trong sai. Rỗng bên ngoài, Rỗng bên trong ngoài, Rỗng của trống rỗng, Rỗng lớn nhất, Rỗng của nghĩa tốt, Rỗng của Có làm, Rỗng của Không có làm, Rỗng của thành quả, Rỗng của không giới hạn, Rỗng của tan rời, Rỗng của không biến đổi, Rỗng của bản tính, Rỗng của tự tướng, Rỗng của cùng hình tướng, Rỗng của tất cả Pháp, Rỗng của không thể được, Rỗng của không tính, Rỗng của Tự tính, Rỗng của tự tính không có tính không sinh, liền là Rỗng bên ngoài thậm chí Rỗng của tự tính không có tính sai.  Sở dĩ thế nào ? Rỗng bên trong với Không sinh không có hai, không có hai phần. Rỗng bên ngoài thậm chí Rỗng của tự tính không có tính với Không sinh không có hai, không có hai phần. Cớ là sao ? Do Pháp không sinh một sai, hai sai, nhiều sai, khác sai. Vì thế Rỗng bên trong không sinh, liền là Rỗng bên trong sai. Rỗng bên ngoài thậm chí Rỗng của tự tính không có tính không sinh, liền là Rỗng bên ngoài thậm chí Rỗng của tự tính không có tính sai.

    Kinh Nhiều Trí tuệ tới Niết Bàn Phật, quyển thứ bảy mươi.