教Giáo 相Tướng 樞Xu 要Yếu 鈔Sao
    Quyển 2
    日Nhật 本Bổn 釋Thích 高Cao 範Phạm 撰Soạn

    教giáo 相tương/tướng 樞xu 要yếu 鈔sao 下hạ

    第đệ 十thập 重trọng/trùng 下hạ

    又hựu 佛Phật 身thân 及cập 華hoa 座tòa 等đẳng 者giả 佛Phật 身thân 即tức 是thị 第đệ 八bát 像tượng 觀quán 等đẳng 者giả 等đẳng 取thủ 第đệ 九cửu 真chân 佛Phật 一nhất 法pháp 者giả 合hợp 地địa 華hoa 像tượng 真chân 而nhi 云vân 一nhất 法pháp 成thành 此thử 四tứ 觀quán 餘dư 觀quán 自tự 成thành 也dã 定định 善thiện 門môn 戶hộ 等đẳng 者giả 外ngoại 曰viết 門môn 內nội 曰viết 戶hộ 先tiên 入nhập 門môn 次thứ 至chí 戶hộ 後hậu 登đăng 堂đường 微vi 細tế 也dã 著trước 大đại 也dã 從tùng 小tiểu 至chí 大đại 。 皆giai 是thị 淺thiển 深thâm 次thứ 第đệ 義nghĩa 也dã 定định 善thiện 淺thiển 深thâm 次thứ 第đệ 有hữu 二nhị 一nhất 約ước 所sở 觀quán 境cảnh 假giả 依y 報báo 真chân 依y 報báo 通thông 依y 報báo 別biệt 依y 報báo 假giả 正chánh 報báo 真chân 正chánh 報báo 次thứ 第đệ 也dã 二nhị 約ước 所sở 得đắc 定định 一nhất 三tam 觀quán 以dĩ 未vị 至chí 中trung 間gian 。 四tứ 根căn 本bổn 六lục 地địa 為vi 依y 地địa 無vô 漏lậu 定định 非phi 門môn 戶hộ 詮thuyên 次thứ 十thập 三tam 觀quán 依y 有hữu 漏lậu 淨tịnh 定định 觀quán 極cực 樂lạc 依y 正chánh 故cố 未vị 至chí 初sơ 禪thiền 中trung 間gian 禪thiền 二nhị 三tam 四tứ 禪thiền 次thứ 第đệ 也dã 勸khuyến 持trì 滅diệt 罪tội 者giả 勸khuyến 謂vị 勸khuyến 進tấn 持trì 謂vị 憶ức 持trì 佛Phật 勸khuyến 阿A 難Nan 使sử 憶ức 持trì 之chi 故cố 云vân 勸khuyến 持trì 經Kinh 說thuyết 汝nhữ 持trì 佛Phật 語ngữ 。 即tức 此thử 義nghĩa 也dã 經kinh 說thuyết 若nhược 觀quán 是thị 地địa 者giả 。 除trừ 八bát 十thập 億ức 劫kiếp 。 生sanh 死tử 之chi 罪tội 。 是thị 滅diệt 罪tội 也dã 願nguyện 行hành 具cụ 足túc 往vãng 生sanh 業nghiệp 成thành 故cố 云vân 已dĩ 圓viên 西tây 方phương 寂tịch 靜tĩnh 等đẳng 者giả 如như 定định 記ký 一nhất 歸quy 去khứ 來lai 者giả 樂nhạo/nhạc/lạc 邦bang 文văn 類loại 云vân 幻huyễn 住trụ 居cư 士sĩ 擬nghĩ 淵uyên 明minh 歸quy 去khứ 來lai 歸quy 去khứ 來lai 兮hề 西tây 方phương 淨tịnh 土độ (# 云vân 云vân )# 今kim 歸quy 去khứ 來lai 摸mạc 淵uyên 明minh 辭từ 歟# 例lệ 如như 以dĩ 中trung 論luận 真Chân 如Như 廣quảng 大đại 法pháp 性tánh 深thâm 高cao 五ngũ 乗# 十thập 聖thánh 不bất 知tri 其kỳ 邊biên 文văn 摸mạc 序tự 題đề 餘dư 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 餘dư 饒nhiêu 也dã 此thử 約ước 能năng 化hóa 者giả 指chỉ 大đại 師sư 云vân 能năng 化hóa 善thiện 導đạo 彌di 陀đà 再tái 來lai 故cố 云vân 歸quy 無vô 疑nghi 努nỗ 力lực 等đẳng 者giả 努nỗ 勉miễn 也dã 力lực 勤cần 也dã 言ngôn 用dụng 力lực 勉miễn 勤cần 是thị 云vân 努nỗ 力lực 如như 云vân 勇dũng 猛mãnh 勤cần 精tinh 進tấn 我ngã 念niệm 等đẳng 者giả 初sơ 我ngã 流lưu 布bố 我ngã 後hậu 二nhị 我ngã 本bổn 覺giác 真chân 我ngã 也dã 釋thích 論luận 二nhị 云vân 於ư 出xuất 時thời 中trung 我ngã 來lai 依y 他tha 者giả 即tức 是thị 下hạ 轉chuyển 於ư 入nhập 時thời 中trung 他tha 來lai 依y 我ngã 者giả 即tức 是thị 上thượng 轉chuyển 又hựu 云vân 我ngã 謂vị 真Chân 如Như 本bổn 覺giác 來lai 謂vị 受thọ 熏huân 之chi 義nghĩa 矣hĩ 言ngôn 本bổn 覺giác 真chân 我ngã 受thọ 無vô 明minh 熏huân 本bổn 覺giác 自tự 體thể 依y 無vô 明minh 他tha 故cố 云vân 依y 他tha 無vô 明minh 妄vọng 法pháp 受thọ 真Chân 如Như 熏huân 無vô 明minh 他tha 相tương 依y 本bổn 覺giác 我ngã 故cố 云vân 依y 我ngã 清thanh 淨tịnh 依y 果quả 者giả 依y 報báo 淨tịnh 土độ 依y 報báo 淨tịnh 土độ 全toàn 一nhất 法Pháp 句cú 故cố 。 云vân 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 等đẳng 也dã 極cực 樂lạc 入nhập 一nhất 法pháp 句cú 等đẳng 者giả 大đại 師sư 釋thích 云vân 一nhất 到đáo 彌di 陀đà 安An 養Dưỡng 國Quốc 元nguyên 來lai 是thị 我ngã 法Pháp 王Vương 家gia 矣hĩ 今kim 修tu 淨tịnh 業nghiệp 往vãng 生sanh 淨tịnh 土độ 。 歸quy 於ư 本bổn 覺giác 本bổn 有hữu 故cố 鄉hương 故cố 云vân 歸quy 去khứ 來lai 亦diệc 云vân 我ngã 等đẳng 本bổn 有hữu 悟ngộ 也dã 般bát 舟chu 讃# 記ký 云vân 元nguyên 來lai 等đẳng 者giả 本bổn 覺giác 真chân 我ngã 名danh 之chi 為vi 我ngã 真Chân 如Như 之chi 城thành 名danh 法Pháp 王Vương 家gia 矣hĩ 三tam 不bất 成thành 等đẳng 者giả 出xuất 於ư 彌di 天thiên 淨tịnh 土độ 論luận 今kim 此thử 極cực 樂lạc 得đắc 生sanh 凡phàm 聖thánh 共cộng 見kiến 淨tịnh 土độ 一nhất 人nhân 而nhi 無vô 見kiến 穢uế 土thổ/độ 者giả 斯tư 乃nãi 唯duy 報báo 淨tịnh 上thượng 故cố 然nhiên 維duy 摩ma 經kinh 梵Phạm 主chủ 見kiến 此thử 界giới 於ư 淨tịnh 土độ 身thân 子tử 見kiến 此thử 界giới 於ư 穢uế 土thổ/độ 依y 此thử 兩lưỡng 人nhân 見kiến 異dị 彌di 天thiên 判phán 三tam 不bất 成thành 淨tịnh 穢uế 一nhất 塵trần 謂vị 之chi 一nhất 質chất 淨tịnh 穢uế 二nhị 塵trần 而nhi 求cầu 各các 別biệt 謂vị 之chi 異dị 質chất 淨tịnh 穢uế 之chi 中trung 揔# 無vô 四tứ 塵trần 謂vị 之chi 無vô 質chất 三tam 質chất 皆giai 錯thác 故cố 云vân 不bất 成thành 問vấn 淨tịnh 穢uế 二nhị 土thổ/độ 為vi 一nhất 塵trần 二nhị 見kiến [前-刖+合]# 維duy 摩ma 經Kinh 云vân 隨tùy 其kỳ 心tâm 淨tịnh 。 即tức 佛Phật 土độ 淨tịnh 。 言ngôn 淨tịnh 土độ 淨tịnh 心tâm 所sở 現hiện 穢uế 土thổ/độ 穢uế 心tâm 所sở 現hiện 故cố 淨tịnh 穢uế 土thổ/độ 非phi 是thị 一nhất 塵trần 論luận 云vân 一nhất 質chất 不bất 成thành 故cố 淨tịnh 穢uế 有hữu 虧khuy 盈doanh 矣hĩ 淨tịnh 穢uế 有hữu 虧khuy 盈doanh 者giả 梵Phạm 王Vương 見kiến 淨tịnh 即tức 淨tịnh 盈doanh 穢uế 虧khuy 身thân 子tử 見kiến 穢uế 即tức 穢uế 盈doanh 淨tịnh 虧khuy 兩lưỡng 人nhân 二nhị 心tâm 異dị 故cố 所sở 現hiện 土thổ/độ 有hữu 淨tịnh 穢uế 殊thù 何hà 云vân 一nhất 質chất 故cố 云vân 不bất 成thành 問vấn 淨tịnh 穢uế 二nhị 土thổ/độ 為vi 二nhị 塵trần 二nhị 見kiến [前-刖+合]# 安an 樂lạc 集tập 記ký 云vân 淨tịnh 穢uế 二nhị 心tâm 其kỳ 相tương/tướng 雖tuy 異dị 真Chân 如Như 本bổn 一nhất 淨tịnh 穢uế 二nhị 土thổ/độ 其kỳ 躰# 雖tuy 異dị 法pháp 性tánh 本bổn 淨tịnh 故cố 云vân 異dị 質chất 不bất 成thành 矣hĩ 此thử [前-刖+合]# 中trung 淨tịnh 穢uế 二nhị 土thổ/độ 其kỳ 體thể 雖tuy 異dị 者giả 穢uế 土thổ/độ 有hữu 漏lậu 四tứ 塵trần 為vi 體thể 淨tịnh 土độ 無vô 漏lậu 四tứ 塵trần 為vi 躰# 故cố 云vân 淨tịnh 穢uế 二nhị 土thổ/độ 其kỳ 體thể 雖tuy 異dị 楞lăng 嚴nghiêm 疏sớ/sơ 云vân 眾chúng 生sanh 穢uế 土thổ/độ 以dĩ 有hữu 漏lậu 識thức 為vi 體thể 諸chư 佛Phật 淨tịnh 土độ 。 以dĩ 無vô 漏lậu 智trí 。 為vi 體thể 即tức 此thử 義nghĩa 也dã 問vấn 淨tịnh 穢uế 二nhị 塵trần 應ưng 言ngôn 異dị 質chất 成thành 何hà 云vân 異dị 質chất 不bất 成thành 乎hồ [前-刖+合]# 第đệ 八bát 所sở 現hiện 二nhị 塵trần 異dị 質chất 真Chân 如Như 緣duyên 起khởi 二nhị 塵trần 非phi 異dị 質chất 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 相tương/tướng 宗tông 意ý 不bất 許hứa 真Chân 如Như 緣duyên 起khởi 故cố 淨tịnh 土độ 四tứ 塵trần 從tùng 無vô 漏lậu 種chủng 子tử 現hiện 行hành 穢uế 土thổ/độ 四tứ 塵trần 從tùng 有hữu 漏lậu 種chủng 子tử 現hiện 行hành 淨tịnh 穢uế 四tứ 塵trần 永vĩnh 是thị 各các 別biệt 是thị 云vân 異dị 質chất 惑hoặc 師sư 判phán 異dị 質chất 成thành 即tức 此thử 義nghĩa 也dã 然nhiên 性tánh 宗tông 意ý 雖tuy 淨tịnh 穢uế 相tương/tướng 漏lậu 無vô 漏lậu 異dị 真Chân 如Như 緣duyên 起khởi 成thành 淨tịnh 穢uế 故cố 淨tịnh 穢uế 一nhất 法pháp 故cố 安an 樂lạc 集tập 記ký 云vân 真Chân 如Như 緣duyên 起khởi 淨tịnh 穢uế 色sắc 質chất 是thị 故cố 淨tịnh 穢uế 全toàn 是thị 一nhất 法pháp 是thị 云vân 異dị 質chất 不bất 成thành (# 已dĩ 上thượng )# 。

    此thử 記ký 意ý 真Chân 如Như 緣duyên 起khởi 成thành 淨tịnh 穢uế 故cố 淨tịnh 穢uế 二nhị 塵trần 全toàn 是thị 一nhất 法pháp 也dã 但đãn 糅nhữu 鈔sao 十thập 七thất 有hữu 子tử 細tế 恐khủng 繁phồn 不bất 載tái 之chi 問vấn 淨tịnh 穢uế 中trung 全toàn 無vô 四tứ 塵trần 唯duy 依y 機cơ 妄vọng 為vi 見kiến 淨tịnh 見kiến 穢uế [前-刖+合]# 安an 樂lạc 集tập 記ký 云vân 真Chân 如Như 緣duyên 起khởi 四tứ 塵trần 各các 別biệt 故cố 云vân 無vô 質chất 不bất 成thành (# 云vân 云vân )# 問vấn 安an 樂lạc 集tập 記ký 以dĩ 淨tịnh 穢uế 一nhất 塵trần 為vi 一nhất 質chất 是thị 約ước 淨tịnh 穢uế 色sắc 相tướng 今kim 一nhất 質chất 執chấp 淨tịnh 穢uế 無vô 二nhị 是thị 約ước 真Chân 諦Đế 體thể 一nhất 事sự 相tướng 與dữ 理lý 性tánh 既ký 別biệt 云vân 何hà 會hội 之chi [前-刖+合]# 安an 樂lạc 集tập 記ký 三tam 不bất 成thành 與dữ 今kim 三tam 不bất 成thành 言ngôn 同đồng 意ý 別biệt 其kỳ 意ý 別biệt 者giả 所sở 難nạn/nan 意ý 也dã 異dị 質chất 執chấp 等đẳng 者giả 問vấn 感cảm 師sư 釋thích 以dĩ 同đồng 一nhất 處xứ 異dị 質chất 不bất 成thành 不bất 云vân 永vĩnh 異dị 處xứ 此thử 義nghĩa 可khả 云vân 非phi 異dị 質chất 執chấp 乎hồ [前-刖+合]# 此thử 求cầu 異dị 處xứ 與dữ 彼bỉ 同đồng 一nhất 處xứ 雖tuy 詞từ 異dị 意ý 全toàn 同đồng 彼bỉ 師sư 相tương/tướng 宗tông 故cố 執chấp 異dị 質chất 成thành 不bất 許hứa 真Chân 如Như 緣duyên 起khởi 淨tịnh 穢uế 一nhất 法pháp 雖tuy 釋thích 唯duy 是thị 一nhất 如như 攝nhiếp 相tương/tướng 歸quy 性tánh 門môn 義nghĩa 而nhi 不bất 關quan 性tánh 宗tông 也dã 今kim 所sở 言ngôn 一nhất 質chất 滯trệ 真Chân 諦Đế 體thể 一nhất 無vô 俗tục 諦đế 用dụng 二nhị 眼nhãn 異dị 質chất 泥nê 俗tục 諦đế 用dụng 二nhị 無vô 真Chân 諦Đế 躰# 一nhất 眼nhãn 故cố 共cộng 云vân 瞎hạt 漢hán 無vô 質chất 無vô 真chân 俗tục 兩lưỡng 眼nhãn 故cố 云vân 盲manh 漢hán 問vấn 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 說thuyết 眾chúng 生sanh 妄vọng 分phân 別biệt 有hữu 佛Phật 有hữu 世thế 界giới 若nhược 了liễu 真chân 法pháp 性tánh 無vô 佛Phật 無vô 世thế 界giới 見kiến 上thượng 無vô 淨tịnh 土độ 下hạ 無vô 穢uế 土thổ/độ 開khai 覺giác 法pháp 性tánh 爍thước 迦ca 羅la 眼nhãn 何hà 由do 云vân 盲manh 漢hán 乎hồ [前-刖+合]# 一nhất 質chất 異dị 質chất 是thị 許hứa 淨tịnh 穢uế 無vô 質chất 即tức 是thị 不bất 許hứa 淨tịnh 穢uế 不bất 見kiến 淨tịnh 穢uế 故cố 云vân 盲manh 漢hán 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 雖tuy 云vân 無vô 淨tịnh 穢uế 而nhi 不bất 廢phế 淨tịnh 穢uế 亦diệc 雖tuy 云vân 淨tịnh 穢uế 不bất 背bối/bội 無vô 淨tịnh 穢uế 實thật 際tế 理lý 地địa 不bất 受thọ 一nhất 塵trần 佛Phật 事sự 門môn 前tiền 不bất 捨xả 一nhất 法pháp 即tức 此thử 謂vị 也dã 然nhiên 眾chúng 生sanh 計kế 有hữu 佛Phật 有hữu 世thế 界giới 猶do 是thị 法pháp 執chấp 為vi 遣khiển 此thử 法pháp 執chấp 說thuyết 眾chúng 生sanh 妄vọng 分phân 別biệt 等đẳng 也dã 非phi 謂vị 無vô 淨tịnh 穢uế 上thượng 淨tịnh 穢uế 於ư 妄vọng 分phân 別biệt 也dã 縱túng/tung 起khởi 有hữu 見kiến 勿vật 起khởi 無vô 見kiến 况# 邪tà 見kiến 乎hồ 諸chư 佛Phật 說thuyết 法Pháp 。 等đẳng 者giả 維duy 摩ma 經kinh 文văn 也dã 不bất 壞hoại 假giả 名danh 俗tục 諦đế 而nhi 說thuyết 實thật 相tướng 真Chân 諦Đế 也dã 業nghiệp 力lực 所sở 隔cách 諸chư 佛Phật 所sở 搆câu 者giả 此thử 二nhị 句cú 下hạ 揔# 標tiêu 業nghiệp 力lực 所sở 隔cách 約ước 機cơ 情tình 邊biên 諸chư 佛Phật 所sở 搆câu 約ước 佛Phật 知tri 見kiến 雖tuy 在tại 當đương 處xứ 非phi 如như 一nhất 質chất 者giả 約ước 佛Phật 知tri 見kiến 雖tuy 在tại 當đương 處xứ 俗tục 諦đế 用dụng 二nhị 時thời 穢uế 土thổ/độ 眾chúng 生sanh 共cộng 業nghiệp 感cảm 淨tịnh 土độ 如Như 來Lai 別biệt 報báo 感cảm 故cố 云vân 非phi 如như 一nhất 質chất 十thập [一/力]# 億ức 剎sát 非phi 如như 異dị 質chất 者giả 約ước 機cơ 情tình 邊biên 雖tuy 十thập [一/力]# 億ức 真Chân 諦Đế 體thể 一nhất 時thời 淨tịnh 穢uế 二nhị 土thổ/độ 全toàn 是thị 一nhất 法pháp 故cố 云vân 非phi 如như 異dị 質chất 直trực 生sanh 當đương 處xứ 不bất 壞hoại 十thập [一/力]# 淨tịnh 名danh 方phương 丈trượng 王vương 質chất 半bán 日nhật 如như 次thứ 佛Phật 知tri 機cơ 情tình 也dã 問vấn 生sanh 當đương 處xứ 極cực 樂lạc 為vi 十thập [一/力]# 億ức 剎sát 假giả 說thuyết 何hà 云vân 不bất 壞hoại 等đẳng 耶da [前-刖+合]# 不bất 移di 東đông 西tây 直trực 生sanh 極cực 樂lạc 雖tuy 然nhiên 業nghiệp 力lực 所sở 隔cách 不bất 見kiến 淨tịnh 剎sát 故cố 云vân 不bất 壞hoại 等đẳng 王vương 質chất 等đẳng 者giả 述thuật 異dị 記ký 云vân 信tín 安an 郡quận 石thạch 室thất 中trung 晉tấn 時thời 撨# 者giả 王vương 質chất 逢phùng 二nhị 童đồng 子tử 棊kì 與dữ 質chất 一nhất 物vật 如như 棗táo 核hạch 食thực 之chi 不bất 飢cơ 置trí 斧phủ 於ư 座tòa 而nhi 觀quán 童đồng 子tử 曰viết 汝nhữ 斧phủ 柯kha 爛lạn 矣hĩ 質chất 歸quy 鄉hương 無vô 復phục 時thời 人nhân 矣hĩ 此thử 記ký 不bất 云vân 王vương 質chất 逢phùng 七thất 世thế 孫tôn 續tục 齊tề 諧hài 記ký 意ý 漢hán 明minh 帝đế 時thời 劉lưu 晨thần 阮# 肇triệu 二nhị 人nhân 入nhập 天thiên 台thai 山sơn 迷mê 路lộ 入nhập 仙tiên 家gia 住trụ 半bán 年niên 還hoàn 家gia 鄉hương 得đắc 七thất 代đại 子tử 孫tôn 矣hĩ 此thử 記ký 云vân 劉lưu 晨thần 阮# 肇triệu 逢phùng 七thất 世thế 孫tôn 具cụ 如như 蒙mông 求cầu 但đãn 劉lưu 阮# 居cư 仙tiên 半bán 年niên 而nhi 江giang 相tương/tướng 公công 文văn 作tác 半bán 日nhật 文văn 章chương 也dã 例lệ 如như 子tử 安an 死tử 後hậu 三tam 年niên 而nhi 蘇tô 然nhiên 云vân 千thiên 齡linh 雖tuy 延diên 促xúc 殊thù 共cộng 例lệ 文văn 章chương 王vương 質chất 云vân 逢phùng 七thất 世thế 孫tôn 有hữu 異dị 說thuyết 勘khám 之chi 搜sưu 玄huyền 即tức 冥minh 者giả 安an 樂lạc 集tập 云vân 搜sưu 原nguyên 則tắc 冥minh 群quần 疑nghi 論luận 云vân 搜sưu 玄huyền 即tức 冥minh 今kim 依y 玄huyền 本bổn 搜sưu 謂vị 搜sưu 求cầu 玄huyền 謂vị 幽u 玄huyền 冥minh 謂vị 冥minh 契khế 言ngôn 求cầu 幽u 玄huyền 理lý 淨tịnh 穢uế 二nhị 土thổ/độ 真Chân 如Như 緣duyên 起khởi 即tức 契khế 一nhất 理lý 故cố 云vân 搜sưu 玄huyền 即tức 冥minh 依y 正chánh 相tương/tướng 兼kiêm 者giả 一nhất 家gia 釋thích 別biệt 依y 報báo 論luận 主chủ 判phán 正chánh 報báo 座tòa 功công 德đức 即tức 此thử 義nghĩa 也dã 經kinh 有hữu 等đẳng 者giả 經kinh 說thuyết 汝nhữ 等đẳng 憶ức 持trì 。 此thử 是thị 勸khuyến 持trì 說thuyết 廣quảng 為vì 大đại 眾chúng 。 分phân 別biệt 解giải 說thuyết 。 是thị 勸khuyến 說thuyết 也dã 一nhất 家gia 釋thích 云vân 等đẳng 者giả 勸khuyến 持trì 勸khuyến 說thuyết 釋thích 觀quán 法pháp 深thâm 要yếu 今kim 所sở [周-口]# 也dã 急cấp 救cứu 等đẳng 如như 上thượng 三Tam 身Thân 觀quán 者giả 一nhất 佛Phật 二nhị 菩Bồ 薩Tát 謂vị 之chi 三Tam 身Thân 經Kinh 云vân 見kiến 一nhất 寳# 像tượng 座tòa 彼bỉ 華hoa 上thượng 觀Quán 世Thế 音Âm 菩Bồ 薩Tát 。 像tượng 座tòa 左tả 華hoa 座tòa 大Đại 勢Thế 至Chí 菩Bồ 薩Tát 。 像tượng 座tòa 右hữu 華hoa 座tòa 矣hĩ 多đa 身thân 觀quán 者giả 多đa 之chi 三Tam 身Thân 云vân 多đa 身thân 觀quán 經Kinh 云vân 一nhất 一nhất 樹thụ 下hạ 。 復phục 有hữu 三tam 蓮liên 華hoa 諸chư 蓮liên 華hoa 上thượng 。 各các 有hữu 一nhất 佛Phật 。 二nhị 菩Bồ 薩Tát 像tượng 。 遍biến 滿mãn 彼bỉ 國quốc (# 已dĩ 上thượng )# 。

    斯tư 乃nãi 群quần 生sanh 等đẳng 者giả 眾chúng 生sanh 障chướng 重trọng 不bất 堪kham 直trực 觀quán 廣quảng 大đại 身thân 量lượng 故cố 如Như 來Lai 先tiên 令linh 觀quán 形hình 像tượng 震chấn 響hưởng 者giả 觀quán 經kinh 雖tuy 無vô 說thuyết 法Pháp 之chi 文văn 而nhi 准chuẩn 大đại 經kinh 釋thích 說thuyết 法Pháp 義nghĩa 大đại 經Kinh 云vân 梵Phạm 聲thanh 猶do 雷lôi 震chấn 。 八bát 音âm 暢sướng 妙diệu 響hưởng 。 (# 已dĩ 上thượng )# 。

    釋thích 震chấn 響hưởng 經kinh 雷lôi 震chấn 八bát 音âm 中trung 深thâm 遠viễn 音âm 也dã 光quang 沾triêm 有hữu 識thức 者giả 沾triêm 益ích 也dã 言ngôn 有hữu 識thức 者giả 有hữu 緣duyên 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 攝nhiếp 取thủ 光quang 利lợi 益ích 有hữu 緣duyên 念niệm 佛Phật 行hành 人nhân 故cố 云vân 光quang 沾triêm 光quang 益ích 有hữu 緣duyên 意ý 全toàn 同đồng 也dã 彼bỉ 思tư 觀quán 佛Phật 等đẳng 者giả 問vấn 糅nhữu 鈔sao 云vân 發phát 起khởi 夫phu 人nhân 不bất 可khả 迷mê [前-刖+合]# 請thỉnh 自tự 說thuyết 旨chỉ 若nhược 尒# 者giả 夫phu 人nhân 何hà 思tư 佛Phật 本bổn 意ý 在tại 觀quán 佛Phật 攝nhiếp 取thủ 觀quán 身thân 別biệt 相tướng 一nhất 分phân 是thị 觀quán 佛Phật 光quang 始thỉ 終chung 耶da [前-刖+合]# 夫phu 人nhân 雖tuy 知tri 定định 善thiện [前-刖+合]# 請thỉnh 散tán 善thiện 自tự 開khai 定định 散tán 相tương 對đối 時thời 不bất 知tri 念niệm 佛Phật 勝thắng 故cố 云vân 彼bỉ 思tư 等đẳng 問vấn 定định 記ký 三tam 云vân 如như 實thật 觀quán 光quang 明minh 時thời 彼bỉ 佛Phật 光quang 明minh 。 唯duy 攝nhiếp 稱xưng 名danh 不bất 益ích 觀quán 行hành 故cố 觀quán 照chiếu 攝nhiếp 稱xưng 名danh 行hành 者giả 不bất 觀quán 照chiếu 攝nhiếp 觀quán 念niệm 行hành 者giả 若nhược 尒# 者giả 定định 觀quán 夫phu 人nhân 何hà 思tư 攝nhiếp 取thủ 觀quán 身thân 別biệt 相tướng 一nhất 分phần/phân 乎hồ [前-刖+合]# 記ký 意ý 釋thích 觀quán 察sát 成thành 念niệm 佛Phật 助trợ 業nghiệp 夫phu 人nhân 非phi 助trợ 正chánh 兼kiêm 行hành 機cơ 何hà 以dĩ 知tri 攝nhiếp 取thủ 益ích 乎hồ 觀quán 身thân 別biệt 相tướng 時thời 等đẳng 者giả 大đại 師sư 釋thích 云vân 明minh 觀quán 身thân 別biệt 相tướng 光quang 益ích 有hữu 緣duyên 即tức 有hữu 其kỳ 五ngũ 矣hĩ 一nhất 相tương/tướng 多đa 少thiểu 二nhị 好hảo/hiếu 多đa 少thiểu 三tam 光quang 多đa 少thiểu 四tứ 光quang 照chiếu 遠viễn 近cận 。 五ngũ 光quang 攝nhiếp 益ích 如như 是thị 於ư 佛Phật 身thân 觀quán 五ngũ 種chủng 別biệt 相tướng 故cố 云vân 觀quán 身thân 別biệt 相tướng 觀quán 身thân 別biệt 相tướng 第đệ 五ngũ 之chi 段đoạn 說thuyết 攝nhiếp 取thủ 益ích 故cố 云vân 込# 說thuyết 如như 無Vô 量Lượng 壽Thọ 。 經kinh 等đẳng 者giả 問vấn 釋thích 大đại 經Kinh 云vân 唯duy 明minh 專chuyên 念niệm 判phán 觀quán 經kinh 亦diệc 云vân 唯duy 標tiêu 專chuyên 念niệm 然nhiên 述thuật 小tiểu 經Kinh 云vân 專chuyên 念niệm 彌di 陀đà 不bất 置trí 唯duy 言ngôn 有hữu 何hà 意ý 乎hồ [前-刖+合]# 唯duy 識thức 疏sớ/sơ 云vân 唯duy 者giả 簡giản 持trì 也dã 矣hĩ 大đại 經kinh 觀quán 經kinh 雖tuy 說thuyết 諸chư 行hành 往vãng 生sanh 而nhi 非phi 本bổn 願nguyện 往vãng 生sanh 本bổn 願nguyện 往vãng 生sanh 唯duy 在tại 念niệm 佛Phật 以dĩ 此thử 義nghĩa 故cố 。 簡giản 去khứ 餘dư 行hành 持trì 取thủ 念niệm 佛Phật 故cố 云vân 唯duy 也dã 然nhiên 至chí 小tiểu 經kinh 念niệm 佛Phật 之chi 外ngoại 而nhi 可khả 簡giản 去khứ 更cánh 無vô 餘dư 行hành 故cố 不bất 言ngôn 唯duy 也dã 於ư 此thử 唯duy 標tiêu 亦diệc 有hữu 三tam 義nghĩa 者giả 第đệ 一nhất 廢phế 立lập 者giả 選tuyển 擇trạch 云vân 諸chư 行hành 為vi 廢phế 而nhi 說thuyết 念niệm 佛Phật 為vi 立lập 而nhi 說thuyết 矣hĩ 隨tùy 自tự 意ý 前tiền 廢phế 定định 散tán 行hành 唯duy 立lập 念niệm 佛Phật 故cố 云vân 癈phế 立lập 佛Phật 說thuyết 諸chư 行hành 定định 散tán 眾chúng 機cơ 樂nhạo 欲dục 異dị 故cố 佛Phật 對đối 其kỳ 機cơ 而nhi 說thuyết 定định 散tán 然nhiên 選tuyển 擇trạch 為vi 廢phế 而nhi 說thuyết 者giả 對đối 隨tùy 自tự 機cơ 顯hiển 本bổn 願nguyện 時thời 佛Phật 意ý 亦diệc 自tự 有hữu 廢phế 餘dư 意ý 故cố 云vân 為vi 廢phế 非phi 謂vị 如Như 來Lai 直trực 為vi 廢phế 說thuyết 定định 散tán 行hành 也dã 第đệ 二nhị 助trợ 正chánh 者giả 選tuyển 擇trạch 云vân 為vi 助trợ 念niệm 佛Phật 之chi 正chánh 業nghiệp 而nhi 說thuyết 諸chư 行hành 之chi 助trợ 業nghiệp 矣hĩ 助trợ 業nghiệp 有hữu 二nhị 四tứ 種chủng 助trợ 業nghiệp 純thuần 西tây 方phương 行hành 故cố 云vân 同đồng 類loại 助trợ 業nghiệp 三tam 輩bối 餘dư 行hành 雜tạp 行hành 而nhi 非phi 純thuần 西tây 方phương 行hành 故cố 云vân 異dị 類loại 助trợ 業nghiệp 第đệ 三tam 傍bàng 正chánh 者giả 選tuyển 擇trạch 云vân 雖tuy 說thuyết 念niệm 佛Phật 諸chư 行hành 二nhị 門môn 以dĩ 念niệm 佛Phật 而nhi 為vi 正chánh 以dĩ 諸chư 行hành 而nhi 為vi 傍bàng (# 已dĩ 上thượng )# 。

    若nhược 依y 善thiện 導đạo 以dĩ 初sơ 為vi 正chánh 者giả 大đại 師sư 廣quảng 釋thích 諸chư 行hành 往vãng 生sanh 是thị 傍bàng 正chánh 義nghĩa 前tiền 三tam 後hậu 一nhất 而nhi 為vi 助trợ 業nghiệp 是thị 助trợ 正chánh 義nghĩa 雖tuy 然nhiên 彌di 陀đà 本bổn 願nguyện 釋thích 尊tôn 隨tùy 自tự 唯duy 在tại 念niệm 佛Phật 故cố 以dĩ 廢phế 立lập 而nhi 為vi 正chánh 也dã 一nhất 心tâm 專chuyên 念niệm 。 等đẳng 釋thích 上thượng 來lai 雖tuy 說thuyết 等đẳng 文văn 即tức 此thử 義nghĩa 也dã 不bất 觀quán 相tương/tướng 皃# 者giả 文Văn 殊Thù 般Bát 若Nhã 經Kinh 云vân 不bất 觀quán 相tương/tướng 皃# 專chuyên 稱xưng 名danh 字tự 。 (# 云vân 云vân )# 斯tư 乃nãi 廢phế 觀quán 念niệm 勸khuyến 一Nhất 行Hành 三Tam 昧Muội 。 也dã 專chuyên 心tâm 念niệm 佛Phật 。 者giả 定định 說thuyết 三tam 有hữu 三tam 義nghĩa 中trung 第đệ 二nhị 義nghĩa 是thị 稱xưng 名danh 念niệm 佛Phật 今kim 所sở 用dụng 也dã 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 觀quán 。 念niệm 念niệm 佛Phật 第đệ 三tam 義nghĩa 通thông 觀quán 稱xưng 有hữu 三tam 義nghĩa 故cố 云vân 但đãn 有hữu 子tử 細tế 始thỉ 從tùng 教giáo 相tương/tướng 第đệ 十thập 重trọng/trùng 至chí 但đãn 有hữu 子tử 細tế 第đệ 十thập 重trọng/trùng 定định 善thiện 義nghĩa 相tương/tướng 傳truyền 竟cánh 自tự 下hạ 上thượng 來lai 十thập 重trọng/trùng 教giáo 相tương/tướng 釋thích 結kết 歸quy 信tín 一nhất 字tự 於ư 中trung 從tùng 初sơ 下hạ 至chí 開khai 故cố 也dã 初sơ 重trọng/trùng 散tán 善thiện 義nghĩa 也dã 此thử 二nhị 者giả 等đẳng 六lục 字tự 結kết 前tiền 生sanh 後hậu 從tùng 單đơn 信tín 大đại 信tín 下hạ 至chí 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 從tùng 第đệ 二nhị 重trọng/trùng 乃nãi 至chí 第đệ 八bát 重trọng/trùng 也dã 玄huyền 義nghĩa 七thất 門môn 故cố 乃nãi 至chí 第đệ 十thập 。 二nhị 等đẳng 十thập 一nhất 字tự 亦diệc 是thị 結kết 前tiền 生sanh 後hậu 從tùng 連liên 經kinh 至chí 現hiện 國quốc 也dã 第đệ 九cửu 重trọng/trùng 也dã 從tùng 於ư 淨tịnh 土độ 門môn 至chí 見kiến 也dã 第đệ 十thập 重trọng/trùng 也dã 如như 是thị 相tương/tướng 傳truyền 釋thích 下hạ 至chí 下hạ 結kết 釋thích 十thập 重trọng/trùng 大đại 事sự 信tín 一nhất 字tự 是thị 也dã 故cố 說thuyết 念niệm 佛Phật 化hóa 惡ác 人nhân 等đẳng 者giả 下hạ 上thượng 品phẩm 人nhân 經kinh 說thuyết 極cực 重trọng 惡ác 業nghiệp 。 故cố 臨lâm 命mạng 終chung 時thời 。 雖tuy 聞văn 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 首thủ 題đề 名danh 字tự 。 但đãn 除trừ 千thiên 劫kiếp 罪tội 一nhất 聲thanh 念niệm 佛Phật 滅diệt 五ngũ 百bách [一/力]# 劫kiếp 罪tội 故cố 云vân 望vọng 佛Phật 願nguyện 意ý 等đẳng 也dã 但đãn 有hữu 子tử 細tế 者giả 如như 今kim 所sở 判phán 以dĩ 汝nhữ 若nhược 不bất 能năng 。 念niệm 者giả 念niệm 判phán 觀quán 念niệm 念niệm 下hạ 云vân 觀quán 念niệm 廢phế 故cố 但đãn 經kinh 釋thích 意ý 不bất 能năng 念niệm 者giả 念niệm 稱xưng 名danh 念niệm 也dã 其kỳ 義nghĩa 曲khúc 如như 二nhị 藏tạng 頌tụng 義nghĩa 今kim 判phán 釋thích 甚thậm 違vi 經kinh 釋thích 意ý 故cố 云vân 但đãn 有hữu 子tử 細tế 問vấn 作tác 者giả 何hà 由do 違vi 經kinh 釋thích 意ý 乎hồ [前-刖+合]# 上thượng 云vân 說thuyết 念niệm 佛Phật 眾chúng 生sanh 。 攝nhiếp 取thủ 不bất 捨xả 。 時thời 自tự 有hữu 觀quán 佛Phật 為vi 傍bàng 意ý 有hữu 觀quán 佛Phật 為vi 助trợ 意ý 有hữu 觀quán 佛Phật 為vi 廢phế 意ý 上thượng 有hữu 觀quán 佛Phật 為vi 廢phế 意ý 今kim 廢phế 觀quán 佛Phật 驀# 直trực 顯hiển 言ngôn 故cố 說thuyết 汝nhữ 若nhược 不bất 能năng 。 念niệm 者giả 判phán 觀quán 念niệm 廢phế 也dã 又hựu 以dĩ 汝nhữ 若nhược 不bất 能năng 。 念niệm 者giả 念niệm 云vân 觀quán 念niệm 念niệm 云vân 觀quán 念niệm 念niệm 一nhất 義nghĩa 在tại 鎮trấn 西tây 宗tông 要yếu 四tứ 故cố (# 云vân 云vân )# 分phân 陀đà 利lợi 華hoa 。 者giả 此thử 云vân 白bạch 蓮liên 華hoa 華hoa 中trung 最tối 勝thắng 故cố 如Như 來Lai 說thuyết 。 喻dụ 念niệm 佛Phật 人nhân 大đại 師sư 此thử 華hoa 釋thích 五ngũ 種chủng 名danh 讃# 念niệm 佛Phật 人nhân 也dã 一nhất 代đại 教giáo 興hưng 等đẳng 者giả 從tùng 竊thiết 以dĩ 真Chân 如Như 下hạ 至chí 無vô 由do 顯hiển 照chiếu 明minh 佛Phật 出xuất 由do 致trí 從tùng 故cố 使sử 大đại 悲bi 下hạ 至chí 皆giai 蒙mông 解giải 脫thoát 。 明minh 一nhất 代đại 教giáo 興hưng 然nhiên 眾chúng 生sanh 下hạ 今kim 經kinh 緣duyên 起khởi 要yếu 門môn 等đẳng 如như 第đệ 二nhị 重trọng/trùng 七thất 門môn 等đẳng 者giả 此thử 段đoạn 標tiêu 從tùng 第đệ 二nhị 重trọng/trùng 第đệ 八bát 重trọng/trùng 故cố 七thất 門môn 玄huyền 義nghĩa 今kim 所sở [同-(一/口)+土]# 也dã 言ngôn 十thập 二nhị 門môn 玄huyền 義nghĩa 因nhân 七thất 門môn 玄huyền 義nghĩa 釋thích 出xuất 也dã 言ngôn 從tùng 麁thô 至chí 細tế 非phi 但đãn 序tự 題đề 一nhất 門môn 七thất 門môn 玄huyền 義nghĩa 十thập 二nhị 門môn 玄huyền 義nghĩa 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 (# 云vân 云vân )# 鵙# 草thảo 莖hành 者giả 戀luyến 約ước 束thú 證chứng 故cố 對đối 餘dư 人nhân 秘bí 不bất 言ngôn 之chi 隨tùy 自tự 意ý 亦diệc 對đối 隨tùy 他tha 人nhân 顯hiển 不bất 說thuyết 之chi 故cố 云vân 隱ẩn 置trí 亦diệc 云vân 密mật 意ý 自tự 非phi 大đại 師sư 自tự 解giải 佛Phật 願nguyện 妙diệu 德đức 孰thục 人nhân 悟ngộ 如Như 來Lai 密mật 意ý 鵙# 草thảo 莖hành 見kiến 乎hồ 四tứ 帖# 疏sớ/sơ 等đẳng 者giả 以dĩ 觀quán 經kinh 疏sớ/sơ 為vi 本bổn 配phối 教giáo 興hưng 教giáo 相tương/tướng 宗tông 旨chỉ 宗tông 義nghĩa 於ư 餘dư 四tứ 部bộ 問vấn 選tuyển 擇trạch 非phi 大đại 師sư 所sở 造tạo 何hà 今kim 引dẫn 之chi 乎hồ [前-刖+合]# 集tập 第đệ 一nhất 篇thiên 約ước 證chứng 教giáo 相tương/tướng 配phối 序tự 分phần/phân 義nghĩa 云vân 為vi 先tiên 也dã 觀quán 念niệm 法Pháp 門môn 宗tông 旨chỉ 為vi 先tiên 者giả 觀quán 念niệm 門môn 云vân 依y 觀quán 經kinh 明minh 觀quán 佛Phật 三tam 昧muội 。 法pháp 依y 般bát 舟chu 經kinh 明minh 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。 法pháp (# 已dĩ 上thượng )# 。

    是thị 於ư 文văn 初sơ 明minh 兩lưỡng 三tam 昧muội 故cố 云vân 為vi 先tiên 般bát 舟chu 讃# 一nhất 面diện 者giả 彼bỉ 讃# 首thủ 題đề 云vân 依y 觀quán 經kinh 等đẳng 明minh 般Bát 舟Chu 三Tam 昧Muội 。 矣hĩ 般Bát 舟Chu 三Tam 昧Muội 。 者giả 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。 異dị 名danh 也dã 故cố 云vân 宗tông 旨chỉ 為vi 先tiên 禮lễ 讃# 宗tông 義nghĩa 者giả 禮lễ 讃# 意ý 從tùng 二nhị 者giả 深thâm 心tâm 開khai 出xuất 三tam 心tâm 五ngũ 念niệm 四tứ 修tu 一Nhất 行Hành 三Tam 昧Muội 。 故cố 云vân 宗tông 義nghĩa 决# [前-刖+合]# 上thượng 云vân 禮lễ 讃# 前tiền 序tự 中trung [前-刖+合]# 定định 得đắc 往vãng 生sanh 問vấn 舉cử 三tam 心tâm 五ngũ 念niệm 四tứ 修tu 一Nhất 行Hành 三Tam 昧Muội 。 (# 已dĩ 上thượng )# 。

    此thử 定định 得đắc 往vãng 生sanh 問vấn 者giả 大đại 師sư 御ngự 意ý 二nhị 者giả 深thâm 心tâm 禮lễ 讃# 云vân 定định 得đắc 往vãng 生sanh 乃nãi 至chí 一nhất 念niệm 。 無vô 有hữu 疑nghi 心tâm 。 故cố 名danh 深thâm 心tâm 散tán 善thiện 義nghĩa 云vân 乗# 彼bỉ 願nguyện 力lực 定định 得đắc 往vãng 生sanh 又hựu 云vân 一nhất 心tâm 專chuyên 念niệm 。 彌di 陀đà 名danh 號hiệu 定định 得đắc 往vãng 生sanh 又hựu 云vân 定định 得đắc 往vãng 生sanh 必tất 無vô 疑nghi 也dã 。 (# 已dĩ 上thượng )# 。

    前tiền 後hậu 二nhị 心tâm 不bất 釋thích 定định 得đắc 往vãng 生sanh 也dã 辨biện 師sư 上thượng 人nhân 釋thích 禮lễ 讃# 前tiền 序tự 相tương/tướng 傳truyền 判phán 末mạt 代đại 念niệm 佛Phật 者giả 知tri 淨tịnh 土độ 一nhất 宗tông 之chi 義nghĩa 修tu 淨tịnh 土độ 一nhất 宗tông 之chi 行hành 故cố 云vân 禮lễ 讃# 宗tông 義nghĩa 為vi 先tiên 最tối 是thị 甚thậm 深thâm 秘bí 藏tạng 義nghĩa 也dã 法pháp 事sự 讃# 宗tông 義nghĩa 者giả 彼bỉ 讃# 釋thích 小tiểu 經kinh 念niệm 佛Phật 往vãng 生sanh 信tín 心tâm 難nạn/nan 立lập 故cố 於ư 此thử 經Kinh 有hữu 證chứng 誠thành 也dã 彌di 陀đà 經Kinh 云vân 汝nhữ 等đẳng 眾chúng 生sanh 。 當đương 信tín 是thị 稱xưng 讃# 不bất 可khả 思tư 議nghị 功công 德đức 。 一Nhất 切Thiết 諸Chư 佛Phật 所Sở 護Hộ 念Niệm 經Kinh 。 矣hĩ 法pháp 事sự 讃# 云vân 為vi 断# 凡phàm 夫phu 疑nghi 見kiến 執chấp 皆giai 舒thư 舌thiệt 相tướng 覆phú 三tam 千thiên 共cộng 證chứng 七thất 日nhật 稱xưng 名danh 號hiệu 又hựu 表biểu 釋Thích 迦Ca 言ngôn 說thuyết 真chân (# 已dĩ 上thượng )# 。

    此thử 法pháp 事sự 讃# 雖tuy 非phi 文văn 初sơ 從tùng 於ư 多đa 分phần 言ngôn 為vi 先tiên 也dã 星tinh 斗đẩu 柄bính 者giả 北bắc 斗đẩu 七thất 星tinh 。 一nhất 貪tham [彳*良]# 星tinh 二nhị 巨cự 文văn 星tinh 三tam 祿lộc 存tồn 星tinh 四tứ 文văn 曲khúc 星tinh 五ngũ 廉liêm 貞trinh 星tinh 六lục 武võ 曲khúc 星tinh 七thất 破phá 軍quân 星tinh 也dã 天thiên 文văn 志chí 云vân 一nhất 至chí 四tứ 為vi 魁khôi 五ngũ 至chí 七thất 為vi 杓chước 矣hĩ 說thuyết 文văn 曰viết 謂vị 斗đẩu 杓chước 為vi 魁khôi 柄bính 矣hĩ 貪tham 臣thần 祿lộc 文văn 四tứ 星tinh 謂vị 之chi 魁khôi 廉liêm 武võ 破phá 三tam 星tinh 謂vị 之chi 杓chước 杓chước 標tiêu 也dã 言ngôn 北bắc 斗đẩu 七thất 星tinh 。 善thiện 示thị 吉cát 凶hung 能năng 標tiêu 時thời 節tiết 故cố 云vân 斗đẩu 杓chước 亦diệc 云vân 斗đẩu 柄bính 言ngôn 異dị 意ý 同đồng 西tây 都đô 賦phú 云vân 正chánh 月nguyệt 建kiến 寅# 北bắc 斗đẩu 柄bính 夕tịch 則tắc 指chỉ 寅# 曉hiểu 則tắc 指chỉ 午ngọ 矣hĩ 斗đẩu 柄bính 正chánh 月nguyệt 戌tuất 時thời 指chỉ 寅# 方phương 十thập 二nhị 月nguyệt 戌tuất 時thời 指chỉ 丑sửu 方phương 一nhất 夜dạ 從tùng 寅# 指chỉ 午ngọ 如như 此thử 七thất 星tinh 運vận 行hành 是thị 譬thí 五ngũ 部bộ 順thuận 逆nghịch 也dã 散tán 善thiện 義nghĩa 揔# 等đẳng 者giả 散tán 善thiện 義nghĩa 揔# 猶do 如như 大đại 網võng 三tam 卷quyển 之chi 別biệt 又hựu 若nhược 網võng 目mục 舉cử 於ư 大đại 網võng 網võng 自tự 動động 故cố 十thập 重trọng/trùng 大đại 事sự 歸quy 信tín 一nhất 字tự 也dã 問vấn 深thâm 心tâm 即tức 名danh 宗tông 義nghĩa 乎hồ [前-刖+合]# 深thâm 心tâm 能năng 開khai 宗tông 義nghĩa 所sở 開khai 也dã 問vấn 隨tùy 自tự 意ý 時thời 宗tông 旨chỉ 宗tông 義nghĩa 差sai 別biệt 如như 何hà [前-刖+合]# 念niệm 佛Phật 即tức 是thị 一nhất 經kinh 要yếu 行hành 是thị 名danh 宗tông 旨chỉ 從tùng 深thâm 信tín 心tâm 開khai 出xuất 念niệm 佛Phật 是thị 名danh 宗tông 義nghĩa 也dã 李# 君quân 等đẳng 者giả 前tiền 漢hán 李# 廣quảng 事sự 文văn 帝đế 景cảnh 帝đế 武võ 帝đế 三tam 代đại 今kim 古cổ 事sự 武võ 帝đế 時thời 也dã 廣quảng 出xuất 獵liệp 見kiến 草thảo 中trung 石thạch 以dĩ 為vi 虎hổ 而nhi 射xạ 之chi 中trung 石thạch 沒một 鏃# 視thị 之chi 石thạch 也dã 復phục 更cánh 射xạ 之chi 不bất 能năng 入nhập 石thạch 矣hĩ 今kim 云vân 李# 君quân 稱xưng 美mỹ 詞từ 歟# 具cụ 如như 史sử 記ký 王vương 覇phách 等đẳng 者giả 後hậu 漢hán 王vương 霸# 從tùng 光quang 武võ 征chinh 王vương 郎lang 聞văn 即tức 丘khâu 在tại 後hậu 從tùng 者giả 皆giai 恐khủng 至chí 滹# 沱# 河hà 候hậu 吏lại 還hoàn 白bạch 河hà 水thủy 流lưu 凘# 無vô 舩# 不bất 可khả 濟tế 令linh 覇phách 往vãng 視thị 覇phách 恐khủng 驚kinh 眾chúng 還hoàn 詭quỷ 曰viết 氷băng 堅kiên 可khả 渡độ 前tiền 至chí 河hà 河hà 氷băng 亦diệc 合hợp 乃nãi 令linh 覇phách 護hộ 渡độ 未vị 畢tất 數số 騎kỵ 氷băng 解giải 上thượng 曰viết 王vương 覇phách 權quyền 以dĩ 濟tế 事sự 殆đãi 天thiên 瑞thụy 也dã 具cụ 如như 蒙mông 求cầu 此thử 二nhị 譬thí 見kiến 虎hổ 不bất 疑nghi 聞văn 氷băng 不bất 疑nghi 是thị 今kim 所sở 用dụng 也dã 一nhất 家gia 釋thích 云vân 等đẳng 者giả 散tán 善thiện 義nghĩa 釋thích 今kim 信tín 順thuận 二nhị 尊tôn 之chi 意ý 玄huyền 義nghĩa 判phán 今kim 乗# 二nhị 尊tôn 教giáo 廣quảng 開khai 淨tịnh 土độ 門môn 今kim 信tín 順thuận 二nhị 尊tôn 意ý 與dữ 廣quảng 開khai 淨tịnh 土độ 門môn 二nhị 文văn 引dẫn 合hợp 釋thích 也dã 今kim 信tín 順thuận 今kim 乗# 二nhị 尊tôn 意ý 二nhị 尊tôn 教giáo 詞từ 異dị 意ý 同đồng 故cố 淨tịnh 土độ 檀đàn 林lâm 等đẳng 者giả 華hoa 嚴nghiêm 智trí 論luận 以dĩ 信tín 心tâm 譬thí 手thủ 故cố 一nhất 家gia 釋thích 淨tịnh 信tín 心tâm 手thủ 安an 樂lạc 集tập 以dĩ 旃chiên 檀đàn 喻dụ 念niệm 佛Phật 若nhược 人nhân 入nhập 檀đàn 林lâm 無vô 手thủ 何hà 攀phàn 枝chi 今kim 遇ngộ 念niệm 佛Phật 法pháp 如như 入nhập 旃chiên 檀đàn 林lâm 若nhược 無vô 信tín 心tâm 手thủ 空không 歸quy 於ư 三tam 塗đồ 故cố 云vân 無vô 手thủ 愁sầu 矣hĩ 。

    三tam 重trọng/trùng 玄huyền 義nghĩa 下hạ

    亂loạn 切thiết 紙chỉ 者giả 乱# 對đối 次thứ 第đệ 詞từ 也dã 如như 大đại 經kinh 說thuyết 隨tùy 色sắc 次thứ 第đệ 。 而nhi 不bất 雜tạp 乱# 十thập 重trọng/trùng 教giáo 相tương/tướng 四tứ 帖# 疏sớ/sơ 次thứ 第đệ 也dã 但đãn 以dĩ 散tán 善thiện 義nghĩa 為vi 初sơ 重trọng/trùng 宗tông 義nghĩa 本bổn 據cứ 故cố 第đệ 二nhị 重trọng/trùng 已dĩ 下hạ 玄huyền 義nghĩa 七thất 門môn 序tự 分phần/phân 義nghĩa 定định 善thiện 義nghĩa 次thứ 第đệ 也dã 然nhiên 玄huyền 義nghĩa 法pháp 事sự 讃# 乃nãi 至chí 往vãng 生sanh 要yếu 集tập 八bát 部bộ 各các 別biệt 書thư 而nhi 非phi 一nhất 部bộ 次thứ 第đệ 文văn 故cố 對đối 十thập 重trọng/trùng 次thứ 第đệ 而nhi 言ngôn 亂loạn 也dã 言ngôn 切thiết 紙chỉ 者giả 怜# 後hậu 代đại 之chi 廢phế 忘vong 書thư 口khẩu 傳truyền 於ư 紙chỉ 上thượng 謂vị 之chi 切thiết 紙chỉ 故cố 切thiết 紙chỉ 義nghĩa 通thông 於ư 三tam 六lục 言ngôn 局cục 八bát 通thông 也dã 是thị 最tối 初sơ 重trọng/trùng 者giả 此thử 書thư 本bổn 是thị 十thập 八bát 通thông 別biệt 紙chỉ 也dã 學học 者giả 為vi 令linh 易dị 見kiến 近cận 為vi 帖# 書thư 依y 之chi 前tiền 後hậu 雜tạp 亂loạn 不bất 正chánh 若nhược 欲dục 書thư 寫tả 可khả 書thư 五ngũ 部bộ 次thứ 第đệ 依y 明minh 法pháp 事sự 讃# 記ký 五ngũ 部bộ 次thứ 第đệ 三tam 重trọng/trùng 玄huyền 義nghĩa 法pháp 事sự 讃# 觀quán 念niệm 法Pháp 門môn 般bát 舟chu 讃# 次thứ 第đệ 論luận 註chú 已dĩ 下hạ 作tác 者giả 次thứ 第đệ 也dã 玄huyền 義nghĩa 名danh 義nghĩa 如như 玄huyền 記ký 一nhất 糅nhữu 鈔sao 一nhất 皆giai 是thị 門môn 前tiền 者giả 始thỉ 從tùng 如như 是thị 我ngã 聞văn 。 終chung 至chí 禮lễ 佛Phật 而nhi 退thoái 。 文văn 文văn 句cú 句cú 。 細tế 釋thích 義nghĩa 理lý 謂vị 之chi 文văn 句cú 謂vị 之chi 文văn 中trung 㧾# 而nhi 言ngôn 之chi 三tam 重trọng/trùng 玄huyền 義nghĩa 皆giai 是thị 文văn 前tiền 於ư 從tùng 如như 是thị 我ngã 聞văn 。 已dĩ 前tiền 粗thô 顯hiển 一nhất 經kinh 大đại 旨chỉ 故cố 問vấn 第đệ 三tam 依y 文văn 釋thích 義nghĩa 與dữ 然nhiên 後hậu 依y 文văn 釋thích 義nghĩa 同đồng 異dị 云vân 何hà [前-刖+合]# 異dị 也dã 釋thích 先tiên 作tác 七thất 門môn 料liệu 簡giản 已dĩ 云vân 然nhiên 後hậu 依y 文văn 釋thích 義nghĩa 故cố 然nhiên 後hậu 依y 文văn 釋thích 義nghĩa 指chỉ 序tự 分phần/phân 義nghĩa 已dĩ 下hạ 三tam 卷quyển 第đệ 三tam 依y 文văn 釋thích 義nghĩa 於ư 玄huyền 義nghĩa 七thất 門môn 中trung 以dĩ 義nghĩa 且thả 云vân 依y 文văn 釋thích 義nghĩa 也dã 畧lược 依y 文văn 釋thích 義nghĩa 言ngôn 者giả 標tiêu 列liệt 釋thích 第đệ 三tam 依y 文văn 釋thích 義nghĩa 并tinh 辨biện 宗tông 旨chỉ 不bất 同đồng 教giáo 之chi 大đại 小tiểu 顯hiển 二nhị 門môn 玄huyền 義nghĩa 至chí 正chánh 釋thích 判phán 三tam 辨biện 釋thích 宗tông 旨chỉ 不bất 同đồng 教giáo 之chi 大đại 小tiểu 顯hiển 七thất 門môn 玄huyền 義nghĩa 故cố 云vân 畧lược 依y 文văn 釋thích 義nghĩa 言ngôn 開khai 出xuất 六lục 段đoạn 者giả 初sơ 諸chư 師sư 解giải 門môn 第đệ 二nhị 道Đạo 理lý 來lai 破phá 門môn 第đệ 三tam 九cửu 品phẩm 返phản 對đối 門môn 第đệ 四tứ 出xuất 文văn 顯hiển 證chứng 門môn 第đệ 五ngũ 別biệt 時thời 意ý 門môn 第đệ 六lục 二nhị 乗# 不bất 生sanh 門môn 也dã 於ư 此thử 子tử 段đoạn 置trí 第đệ 字tự 者giả 問vấn 六lục 段đoạn 最tối 初sơ 云vân 初sơ 言ngôn 諸chư 師sư 解giải 不bất 云vân 第đệ 一nhất 何hà 云vân 於ư 子tử 段đoạn 置trí 第đệ 字tự 乎hồ [前-刖+合]# 釋thích 第đệ 二nhị 第đệ 三tam 。 乃nãi 至chí 第đệ 六lục 。 故cố 初sơ 言ngôn 之chi 詞từ 自tự 顯hiển 第đệ 一nhất 也dã 十thập 一nhất 門môn 義nghĩa 等đẳng 者giả 上thượng 上thượng 品phẩm 前tiền 中trung 上thượng 品phẩm 前tiền 下hạ 上thượng 品phẩm 前tiền 於ư 此thử 三tam 處xứ 判phán 文văn 前tiền 㧾# 料liệu 簡giản 即tức 為vi 十thập 一nhất 門môn 等đẳng 於ư 從tùng 九cửu 品phẩm 文văn 中trung 已dĩ 前tiền 釋thích 十thập 一nhất 門môn 義nghĩa 故cố 文văn 句cú 中trung 玄huyền 義nghĩa 也dã 。

    法pháp 事sự 讃# 下hạ

    揔# 勸khuyến 等đẳng 者giả 三tam 界giới 無vô 安an 。 雖tuy 皆giai 可khả 猒# 而nhi 人nhân 天thiên 中trung 暫tạm 有hữu 少thiểu 樂lạc 雖tuy 有hữu 少thiểu 樂lạc 八bát 苦khổ 逼bức 身thân 墮đọa 惡ác 趣thú 苦khổ 不bất 夂# 是thị 故cố 㧾# 勸khuyến 一nhất 切thiết 行hành 人nhân 。 令linh 猒# 之chi 徵trưng 詰cật 者giả 徵trưng 責trách 也dã 詰cật 問vấn 也dã 指chỉ 經kinh 舎# 利lợi 弗phất 於ư 汝nhữ 意ý 云vân 何hà 。 等đẳng 也dã 以dĩ 發phát 願nguyện 心tâm 令linh 知tri 等đẳng 者giả 問vấn 法pháp 事sự 讃# 記ký 判phán 持trì 心tâm 不bất 散tán 於ư 起khởi 行hành 何hà 今kim 云vân 以dĩ 發phát 願nguyện 心tâm 令linh 知tri 有hữu 念niệm 佛Phật 行hành 哉tai [前-刖+合]# 是thị 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 義nghĩa 如như 記ký 一nhất 義nghĩa 云vân 口khẩu 决# 鈔sao 云vân 六lục 時thời 強cường/cưỡng 發phát 願nguyện 等đẳng 者giả 指chỉ 經kinh 三tam 世thế 發phát 願nguyện 發phát 願nguyện 強cường/cưỡng 持trì 心tâm 不bất 散tán 如như 念niệm 佛Phật 誦tụng 經Kinh 業nghiệp 道đạo 亦diệc 成thành 也dã (# 已dĩ 上thượng )# 。

    斯tư 乃nãi 以dĩ 發phát 願nguyện 強cường/cưỡng 下hạ 句cú 云vân 持trì 心tâm 不bất 散tán 也dã 業nghiệp 成thành 之chi 言ngôn 以dĩ 除trừ 障chướng 故cố 者giả 或hoặc 云vân 成thành 業nghiệp 或hoặc 云vân 業nghiệp 成thành 其kỳ 義nghĩa 大đại 異dị 也dã 成thành 業nghiệp 者giả 約ước 念niệm 佛Phật 法pháp 體thể 言ngôn 三tam 心tâm 具cụ 足túc 念niệm 佛Phật 。 不bất 論luận 罪tội 障chướng 滅diệt 不bất 滅diệt 悉tất 成thành 往vãng 生sanh 業nghiệp 故cố 云vân 成thành 業nghiệp 業nghiệp 成thành 者giả 約ước 罪tội 障chướng 滅diệt 盡tận 故cố 云vân 業nghiệp 成thành 之chi 言ngôn 等đẳng 往vãng 生sanh 業nghiệp 障chướng 悉tất 盡tận 等đẳng 者giả 問vấn 以dĩ 業nghiệp 障chướng 滅diệt 盡tận 名danh 業nghiệp 成thành 其kỳ 證chứng 如như 何hà [前-刖+合]# 散tán 記ký 三tam 云vân 問vấn 寳# 王vương 論luận 云vân 一nhất 念niệm 弥# 陀đà 佛Phật 即tức 滅diệt 無vô 量lượng 罪tội 。 (# 已dĩ 上thượng )# 。

    若nhược 尒# 初sơ 念niệm 時thời 所sở 有hữu 多đa 劫kiếp 罪tội 皆giai 悉tất 可khả 滅diệt 盡tận 何hà 及cập 十thập 念niệm 漸tiệm 次thứ 除trừ 盡tận [前-刖+合]# 眾chúng 生sanh 業nghiệp 成thành 未vị 必tất 一nhất 准chuẩn 或hoặc 一nhất 念niệm 等đẳng 或hoặc 十thập 念niệm 滿mãn 以dĩ 根căn 別biệt 故cố 今kim 說thuyết 其kỳ 一nhất 故cố 云vân 滿mãn 十thập (# 已dĩ 上thượng )# 。

    問vấn 難nạn/nan 初sơ 念niệm 可khả 滅diệt 盡tận [前-刖+合]# 會hội 眾chúng 生sanh 業nghiệp 成thành 未vị 必tất 一nhất 准chuẩn 以dĩ 業nghiệp 障chướng 滅diệt 盡tận 名danh 業nghiệp 成thành 分phân 明minh 也dã 問vấn 業nghiệp 成thành 通thông 平bình 生sanh 乎hồ [前-刖+合]# 尒# 也dã 註chú 記ký 三tam 以dĩ 今kim 讃# 文văn 為vi 平bình 生sanh 業nghiệp 成thành 證chứng 也dã 問vấn 此thử 義nghĩa 不bất 審thẩm 大đại 悲bi 芬phân 陀đà 利lợi 經Kinh 云vân 彼bỉ 見kiến 我ngã 已dĩ 。 除trừ 諸chư 障chướng 礙ngại 。 矣hĩ 珍trân 海hải 引dẫn 此thử 文văn 云vân 往vãng 生sanh 業nghiệp 障chướng 未vị 盡tận 之chi 前tiền 佛Phật 先tiên 進tiến 來lai 豈khởi 不bất 恃thị 哉tai (# 已dĩ 上thượng )# 。

    明minh 知tri 業nghiệp 障chướng 滅diệt 盡tận 在tại 佛Phật 迎nghênh 時thời 若nhược 以dĩ 業nghiệp 障chướng 滅diệt 盡tận 名danh 業nghiệp 成thành 同đồng 他tha 流lưu [一/力]# 機cơ 臨lâm 終chung 成thành 若nhược 業nghiệp 成thành 通thông 平bình 生sanh 不bất 可khả # 業nghiệp 障chướng 滅diệt 盡tận 尒# 者giả 如như 何hà [前-刖+合]# 機cơ 不bất 一nhất 准chuẩn 上thượng 機cơ 平bình 生sanh 業nghiệp 成thành 命mạng 終chung 感cảm 佛Phật 迎nghênh 今kim 讃# 釋thích 業nghiệp 成thành 見kiến 佛Phật 華hoa 臺đài 即tức 此thử 義nghĩa 也dã 下hạ 機cơ 臨lâm 終chung 業nghiệp 成thành 所sở 難nạn/nan 經kinh 釋thích 偏thiên 約ước 下hạ 機cơ 滯trệ 此thử 經Kinh 釋thích 業nghiệp 障chướng 滅diệt 盡tận 言ngôn 局cục 臨lâm 終chung 失thất 卻khước 名danh 號hiệu 滅diệt 罪tội 功công 德đức 如Như 來Lai 說thuyết 乃nãi 至chí 一nhất 念niệm 。 無vô 上thượng 功công 德đức 。 大đại 師sư 釋thích 一nhất 聲thanh 稱xưng 念niệm 罪tội 皆giai 除trừ 若nhược 有hữu 上thượng 機cơ 如như 說thuyết 修tu 行hành 。 或hoặc 一nhất 念niệm 或hoặc 多đa 念niệm 可khả 業nghiệp 障chướng 滅diệt 盡tận 豈khởi 局cục 佛Phật 迎nghênh 時thời 乎hồ 雖tuy 有hữu 難nan 易dị 勝thắng 劣liệt 願nguyện 非phi 願nguyện 等đẳng 差sai 諸chư 行hành 業nghiệp 成thành 猶do 通thông 平bình 生sanh 况# 念niệm 佛Phật 乎hồ 非phi 是thị 言ngôn 得đắc 不bất 退thoái 轉chuyển 。 位vị 等đẳng 者giả 初sơ 住trụ 已dĩ 上thượng 位vị 不bất 退thoái 初Sơ 地Địa 已dĩ 上thượng 行hành 不bất 退thoái 八bát 地địa 已dĩ 上thượng 念niệm 不bất 退thoái 也dã 未vị 断# 凡phàm 夫phu 何hà 由do 得đắc 不bất 退thoái 位vị 順thuận 次thứ 生sanh 可khả 成thành 佛Phật 人nhân 故cố 具cụ 三tam 不bất 退thoái 德đức 也dã 然nhiên 師sư 上thượng 人nhân 法pháp 語ngữ 等đẳng 者giả 然nhiên 阿a 上thượng 人nhân 也dã 問vấn 業nghiệp 事sự 成thành 辦biện 人nhân 有hữu 永vĩnh 退thoái 乎hồ [前-刖+合]# 尒# 也dã 口khẩu 决# 鈔sao 舉cử 先tiên 哲triết 二nhị 義nghĩa 鈔sao 主chủ 有hữu 評bình 判phán 酉dậu 願nguyện 一nhất 義nghĩa 云vân 鎮trấn 西tây 宗tông 要yếu 見kiến 聞văn 云vân 深thâm 心tâm 之chi 中trung 深thâm 者giả 雖tuy 遇ngộ 退thoái 緣duyên 而nhi 不bất 可khả 退thoái 矣hĩ 况# 業nghiệp 成thành 之chi 人nhân 乎hồ 然nhiên 平bình 生sanh 業nghiệp 成thành 機cơ 大đại 師sư 或hoặc 釋thích 心tâm 無vô 間gian 或hoặc 述thuật 強cường/cưỡng 發phát 願nguyện 此thử 豈khởi 不bất 深thâm 乎hồ 尒# 者giả 業nghiệp 道đạo 成thành 辦biện 者giả 一nhất 向hướng 不bất 可khả 退thoái 但đãn 今kim 大đại 旨chỉ 不bất 可khả 退thoái 者giả 凡phàm 夫phu 地địa 故cố 設thiết 有hữu 劣liệt 弱nhược 機cơ 雖tuy 退thoái 其kỳ 心tâm 應ưng 是thị 暫tạm 退thoái 故cố 云vân 大đại 旨chỉ 等đẳng 然nhiên 而nhi 無vô 未vị 退thoái 是thị 異dị 業nghiệp 未vị 成thành 三tam 心tâm 具cụ 行hành 者giả 實thật 有hữu 少thiểu 分phần 永vĩnh 退thoái 者giả 故cố 云vân 自tự 三tam 心tâm 強cường/cưỡng (# 云vân 云vân )# 盛thịnh 蓮liên 一nhất 義nghĩa 云vân 實thật 可khả 有hữu 少thiểu 分phần 退thoái 凡phàm 夫phu 所sở 行hành 故cố 爰viên 以dĩ 要yếu 集tập 鈔sao 云vân 先tiên 師sư 云vân 雖tuy 業nghiệp 道đạo 成thành 凡phàm 夫phu 故cố 許hứa 有hữu 少thiểu 分phần 退thoái 矣hĩ 今kim 佐tá 介giới 自tự 筆bút 狀trạng 云vân 業nghiệp 成thành 者giả 大đại 旨chỉ 不bất 可khả 退thoái 自tự 三tam 心tâm 強cường/cưỡng 故cố 矣hĩ 大đại 旨chỉ 言ngôn 聞văn 有hữu 少thiểu 分phần 退thoái 但đãn 三tam 心tâm 與dữ 業nghiệp 成thành 強cường 弱nhược 異dị 故cố 雖tuy 同đồng 許hứa 少thiểu 分phần 退thoái 業nghiệp 成thành 之chi 上thượng 退thoái 者giả 希hy 於ư 三tam 心tâm 退thoái (# 已dĩ 上thượng )# 。

    鈔sao 主chủ 評bình 判phán 云vân 二nhị 義nghĩa 共cộng 當đương 流lưu 先tiên 哲triết 所sở 存tồn 雖tuy 俱câu 不bất 可khả 取thủ 。 捨xả 但đãn 聞văn 勝thắng 願nguyện 寺tự 之chi 處xứ 者giả 後hậu 義nghĩa 意ý 也dã 雖tuy 同đồng 少thiểu 分phần 退thoái 依y 業nghiệp 成thành 不bất 成thành 亦diệc 可khả 有hữu 多đa 少thiểu 一nhất 向hướng 不bất 退thoái 義nghĩa 宜nghi 斟châm [酉*夕]# 凡phàm 夫phu 所sở 行hành 故cố (# 云vân 云vân )# 又hựu 决# 疑nghi 鈔sao 引dẫn 淨tịnh 業nghiệp 先tiên 成thành 之chi 者giả 釋thích 義nghĩa 通thông 永vĩnh 退thoái 業nghiệp 成thành 永vĩnh 退thoái 少thiểu 分phần 何hà 無vô 之chi 乎hồ 探thám 要yếu 記ký 五ngũ 云vân 信tín 知tri 雖tuy 成thành 往vãng 生sanh 勝thắng 業nghiệp 若nhược 值trị 違vi 緣duyên 故cố 作tác 罪tội 障chướng 抑ức 所sở 成thành 業nghiệp 不bất 得đắc 往vãng 生sanh (# 云vân 云vân )# 問vấn 證chứng 誠thành 經kinh 無vô 假giả 說thuyết 若nhược 尒# 者giả 三tam 心tâm 業nghiệp 成thành 共cộng 不bất 可khả 少thiểu 分phần 。 退thoái 說thuyết 是thị 諸chư 人nhân 等đẳng 。 皆giai 得đắc 不bất 退thoái 。 故cố [前-刖+合]# 皆giai 字tự 有hữu 二nhị 意ý 如như 說thuyết 皆giai 是thị 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 。 皆giai 悉tất 義nghĩa 也dã 彼bỉ 界giới 一nhất 人nhân 無vô 退thoái 者giả 故cố 如như 說thuyết 皆giai 是thị 大đại 阿A 羅La 漢Hán 。 皆giai 多đa 義nghĩa 也dã 如Như 來Lai 在tại 世thế 。 阿A 難Nan 有hữu 學học 而nhi 非phi 阿A 羅La 漢Hán 。 故cố 今kim 皆giai 得đắc 不bất 退thoái 。 多đa 之chi 義nghĩa 也dã 至chí 如như 華hoa 嚴nghiêm 等đẳng 者giả 華hoa 嚴nghiêm 所sở 說thuyết 別biệt 教giáo 一nhất 乗# 一nhất 乗# 之chi 中trung 至chí 極cực 所sở 談đàm 故cố 云vân 極cực 唱xướng 云vân 高cao 山sơn 頓đốn 大đại 之chi 法pháp 一nhất 極cực 唱xướng 高cao 即tức 此thử 義nghĩa 也dã 華hoa 嚴nghiêm 法pháp 華hoa 共cộng 是thị 一nhất 機cơ 一nhất 緣duyên 得đắc 度độ 非phi 是thị 諸chư 人nhân 平bình 等đẳng 普phổ 益ích 華hoa 嚴nghiêm 所sở 談đàm 三tam 生sanh 成thành 佛Phật 法pháp 華hoa 所sở 說thuyết 漸tiệm 漸tiệm 成thành 佛Phật 非phi 是thị 順thuận 次thứ 成thành 佛Phật 授thọ 記ký 彌di 陀đà 經kinh 說thuyết 是thị 諸chư 人nhân 等đẳng 。 皆giai 得đắc 不bất 退thoái 。 此thử 是thị 諸chư 人nhân 平bình 等đẳng 普phổ 益ích 順thuận 次thứ 皆giai 得đắc 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 即tức 是thị 一nhất 生sanh 成thành 佛Phật 授thọ 記ký 誠thành 是thị 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 功công 德đức 也dã 約ước 法pháp 體thể 具cụ 德đức 等đẳng 者giả 三tam 心tâm 具cụ 足túc 念niệm 佛Phật 。 有hữu 必tất 生sanh 德đức 是thị 名danh 法pháp 體thể 具cụ 德đức 故cố 不bất 論luận 罪tội 滅diệt 不bất 滅diệt 皆giai 云vân 不bất 退thoái 轉chuyển 也dã 。 無vô 邊biên 等đẳng 者giả 靈linh 芝chi 小tiểu 經kinh 義nghĩa 疏sớ/sơ 文văn 也dã 無vô 漏lậu [一/力]# 德đức 攝nhiếp 在tại 名danh 號hiệu 名danh 為vi 聖thánh 德đức 唱xướng 之chi 功công 德đức 熏huân 習tập 藏tạng 識thức 是thị 則tắc 名danh 為vi 。 攬lãm 入nhập 識thức 心tâm 熏huân 習tập 功công 德đức 不bất 散tán 不bất 失thất 為vi 成thành 佛Phật 因nhân 。 故cố 云vân 永vĩnh 種chủng 頓đốn 除trừ 重trọng 罪tội 滅diệt 罪tội 功công 也dã 獲hoạch 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 生sanh 善thiện 德đức 也dã 至chí 誠thành 心tâm 者giả 第đệ 一nhất 心tâm 往vãng 生sanh 大đại 願nguyện 第đệ 三tam 心tâm 舉cử 前tiền 後hậu 顯hiển 中trung 間gian 此thử 是thị 約ước 三tam 心tâm 必tất 生sanh 德đức 判phán 不bất 退thoái 轉chuyển 也dã 。 凡phàm 夫phu 實thật 我ngã 等đẳng 者giả 實thật 我ngã 人nhân 執chấp 實thật 法pháp 法pháp 執chấp 我ngã 法pháp 二nhị 執chấp 體thể 性tánh 都đô 無vô 而nhi 非phi 實thật 有hữu 故cố 云vân 虚# 妄vọng 虚# 偽ngụy 聞văn 持trì 記ký 者giả 此thử 文văn 靈linh 芝chi 小tiểu 經kinh 義nghĩa 疏sớ/sơ 文văn 也dã 靈linh 芝chi 弟đệ 子tử 戒giới 度độ 造tạo 義nghĩa 疏sớ/sơ 末mạt 書thư 是thị 云vân 聞văn 持trì 記ký 也dã 具cụ 縛phược 凡phàm 愚ngu 者giả 注chú 十thập 疑nghi 云vân 縛phược 謂vị 煩phiền 惱não 能năng 纏triền 縛phược 人nhân 凡phàm 夫phu 具cụ 有hữu 故cố 名danh 具cụ 縛phược 凡phàm 夫phu (# 已dĩ 上thượng )# 。

    屠đồ 沽cô 下hạ 類loại 等đẳng 者giả 韻vận 會hội 云vân 屠đồ 刳khô 也dã 殺sát 也dã 又hựu 云vân 酤cô 一nhất 宿túc 酒tửu 也dã 造tạo 之chi 一nhất 夜dạ 而nhi 熟thục 又hựu 賣mại 酒tửu 通thông 作tác 沽cô (# 已dĩ 上thượng )# 。

    尸thi 子tử 云vân 屠đồ 者giả 割cát 肉nhục 知tri 牛ngưu 之chi 長trường/trưởng 少thiểu 沽cô 者giả 知tri 酒tửu 之chi 多đa 少thiểu 也dã (# 已dĩ 上thượng )# 。

    屠đồ 者giả 割cát 肉nhục 賣mại 之chi 助trợ 身thân 沽cô 者giả 造tạo 酒tửu 沽cô 之chi 資tư 命mạng 是thị 至chí 卑ty 賤tiện 故cố 名danh 下hạ 類loại 未vị 断# 凡phàm 愚ngu 不bất 經kinh 地địa 位vị 直trực 入nhập 佛Phật 地địa 故cố 云vân 超siêu 越việt 成thành 佛Phật 不bất 勞lao 等đẳng 者giả 勞lao 謂vị 功công 也dã 凡phàm 於ư 此thử 界giới 修tu [一/力]# 善thiện 因nhân 得đắc 成thành 佛Phật 果quả 是thị 名danh 為vi 勞lao 往vãng 生sanh 淨tịnh 土độ 。 不bất 假giả 功công 勞lao 任nhậm 運vận 成thành 佛Phật 故cố 云vân 不bất 勞lao 還hoàn 來lai 苦khổ 界giới 作tác 津tân 梁lương 者giả 津tân 梁lương 也dã 梁lương 水thủy 橋kiều 也dã 詩thi 造tạo 舟chu 為vi 梁lương 今kim 浮phù 橋kiều 也dã 還hoàn 來lai 苦khổ 界giới 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 渡độ 生sanh 死tử 河hà 。 至chí 涅Niết 槃Bàn 岸ngạn 。 如như 世thế 浮phù 橋kiều 故cố 云vân 津tân 梁lương 浮phù 橋kiều 今kim 舟chu 橋kiều 也dã 。

    觀quán 念niệm 法Pháp 門môn 下hạ

    非phi 離ly 色sắc 光quang 等đẳng 者giả 問vấn 色sắc 光quang 遍biến 照chiếu 十thập 方phương 世thế 界giới 。 念niệm 不bất 念niệm 者giả 情tình 非phi 情tình 等đẳng 心tâm 光quang 唯duy 攝nhiếp 念niệm 佛Phật 行hành 者giả 何hà 今kim 云vân 離ly 色sắc 光quang 無vô 心tâm 光quang 耶da [前-刖+合]# 記ký 意ý 顯hiển 光quang 體thể 無vô 二nhị 。 例lệ 非phi 如như 日nhật 光quang 外ngoại 有hữu 月nguyệt 光quang 色sắc 光quang 之chi 上thượng 副phó 於ư 佛Phật 意ý 而nhi 名danh 心tâm 光quang 其kỳ 佛Phật 意ý 者giả 即tức 是thị 護hộ 念niệm 護hộ 念niệm 不bất 捨xả 故cố 名danh 攝nhiếp 取thủ 今kim 文văn 云vân 彼bỉ 佛Phật 心tâm 光quang 常thường 照chiếu 是thị 人nhân 攝nhiếp 護hộ 不bất 捨xả 即tức 此thử 義nghĩa 也dã 心tâm 緣duyên 法Pháp 界Giới 照chiếu 慈từ 光quang 者giả 十thập 二nhị 十thập 八bát 兩lưỡng 願nguyện 上thượng 益ích 照chiếu 念niệm 佛Phật 人nhân 蒙mông 光quang 觸xúc 者giả 塵trần 勞lao 滅diệt 者giả 第đệ 三tam 十thập 三tam 觸xúc 光quang 柔nhu 軟nhuyễn 益ích 滅diệt 罪tội 由do 故cố 云vân 塵trần 勞lao 滅diệt 名danh 體thể 等đẳng 者giả 名danh 謂vị 第đệ 十thập 八bát 名danh 號hiệu 體thể 謂vị 第đệ 九cửu 觀quán 佛Phật 體thể 義nghĩa 謂vị 第đệ 十thập 二nhị 光quang 明minh 由do 謂vị 三tam 十thập 三tam 願nguyện 益ích 體thể 上thượng 所sở 備bị 德đức 義nghĩa 謂vị 之chi 義nghĩa 義nghĩa 上thượng 所sở 施thí 德đức 用dụng 謂vị 之chi 用dụng 此thử 體thể 義nghĩa 用dụng 三tam 悉tất 依y 名danh 顯hiển 之chi 故cố 稱xưng 名danh 號hiệu 無vô 何hà 佛Phật 光quang 照chiếu 念niệm 佛Phật 行hành 者giả 故cố 論luận 云vân 稱xưng 彼bỉ 如Như 來Lai 名danh 。 等đẳng 問vấn 稱xưng 彼bỉ 如Như 來Lai 名danh 。 者giả 念niệm 佛Phật 名danh 也dã 光quang 明minh 智trí 相tướng 。 者giả 念niệm 佛Phật 義nghĩa 也dã 名danh 義nghĩa 具cụ 足túc 有hữu 不bất 捨xả 益ích 論luận 主chủ 名danh 義nghĩa 一nhất 家gia 心tâm 光quang 全toàn 是thị 同đồng 何hà 云vân 大đại 師sư 作tác 今kim 一nhất 重trọng/trùng 勝thắng 心tâm 光quang 釋thích 哉tai [前-刖+合]# 論luận 主chủ 判phán 名danh 體thể 義nghĩa 用dụng 不bất 離ly 故cố 無vô 何hà 佛Phật 光quang 照chiếu 名danh 號hiệu 行hành 者giả 一nhất 家gia 彼bỉ 佛Phật 本bổn 發phát 光quang 明minh 名danh 號hiệu 。 之chi 願nguyện 酬thù 此thử 兩lưỡng 願nguyện 相tướng 好hảo 光quang 明minh 。 唯duy 悟ngộ 照chiếu 念niệm 佛Phật 行hành 者giả 思tư 召triệu 佛Phật 意ý 釋thích 彼bỉ 佛Phật 心tâm 光quang 等đẳng 故cố 云vân 一nhất 重trọng/trùng 勝thắng 也dã 悟ngộ 兩lưỡng 願nguyện 佛Phật 意ý 故cố 云vân 大đại 師sư 十thập 德đức 中trung 第đệ 一nhất 等đẳng 也dã 別biệt 發phát 等đẳng 第đệ 十thập 八bát 願nguyện 相tướng 好hảo 等đẳng 第đệ 十thập 二nhị 願nguyện 唯duy 稱xưng 念niệm 等đẳng 兩lưỡng 願nguyện 上thượng 佛Phật 意ý 也dã 但đãn 今kim 大đại 師sư 十thập 德đức 所sở 出xuất 未vị 勘khám 之chi 布bố 薩tát 式thức 舉cử 大đại 師sư 十thập 二nhị 德đức 中trung 第đệ 一nhất 本bổn 地địa 高cao 廣quảng 德đức 而nhi 非phi 自tự 解giải 佛Phật 願nguyện 德đức 又hựu 彌di 陀đà 本bổn 願nguyện 義nghĩa 疏sớ/sơ 并tinh 一nhất 乗# 戒giới 儀nghi 廣quảng 本bổn 上thượng 下hạ 雖tuy 云vân 上thượng 人nhân 作tác 一nhất 分phần/phân 不bất 相tương 似tự 大đại 師sư 高cao 判phán 祖tổ 師sư 解giải 釋thích 學học 者giả 應ưng 知tri 唯duy 觀quán 色sắc 身thân 力lực 何hà 輙triếp 知tri 佛Phật 實thật 心tâm 者giả 若nhược 依y 相tương/tướng 宗tông 佛Phật 實thật 心tâm 者giả 在tại 自tự 受thọ 用dụng 身thân 。 他tha 受thọ 用dụng 變biến 化hóa 二nhị 身thân 唯duy 假giả 現hiện 心tâm 心tâm 所sở 而nhi 無vô 實thật 心tâm 今kim 就tựu 第đệ 九cửu 觀quán 佛Phật 他tha 受thọ 用dụng 報báo 身thân 論luận 實thật 心tâm 相tương/tướng 分phần/phân 記ký 主chủ 之chi 意ý 見kiến 佛Phật 心tâm 者giả 約ước 相tương/tướng 分phần/phân 心tâm 內nội 心tâm 慈từ 悲bi 顯hiển 於ư 色sắc 相tướng 見kiến 相tương 知tri 心tâm 名danh 相tướng 分phần/phân 心tâm 鈔sao 主chủ 一nhất 義nghĩa 許hứa 事sự 相tướng 觀quán 直trực 證chứng 無vô 生sanh 盍# 觀quán 色sắc 身thân 見kiến 佛Phật 實thật 心tâm 乎hồ 平bình 等đẳng 寂tịch 滅diệt 等đẳng 者giả 寂tịch 滅diệt 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 之chi 義nghĩa 雖tuy 通thông 因nhân 果quả 今kim 寂tịch 滅diệt 者giả 佛Phật 果Quả 所sở 證chứng 實thật 智trí 之chi 前tiền 無vô 是thị 非phi [差-工+匕]# 無vô 向hướng 背bối/bội 別biệt 故cố 云vân 平bình 等đẳng 常thường 平bình 等đẳng 實thật 智trí 常thường 差sai 別biệt 權quyền 智trí 也dã 不bất 觀quán 佛Phật 身thân 正chánh 見kiến 佛Phật 心tâm 者giả 不bất 觀quán 佛Phật 身thân 非phi 是thị 知tri 見kiến 於ư 相tương/tướng 分phần/phân 心tâm 亦diệc 非phi 心tâm 開khai 知tri 見kiến 佛Phật 心tâm 唯duy 依y 一nhất 家gia 大đại 師sư 恩ân 力lực 正chánh 見kiến 佛Phật 心tâm 其kỳ 佛Phật 心tâm 者giả 慈từ 悲bi 心tâm 是thị 其kỳ 慈từ 悲bi 者giả 無vô 取thủ 捨xả 上thượng 攝nhiếp 取thủ 不bất 捨xả 。 也dã 影ảnh 現hiện 等đẳng 者giả 定định 中trung 所sở 現hiện 佛Phật 非phi 本bổn 質chất 故cố 云vân 影ảnh 現hiện 居cư 在tại 如như 要yếu 集tập 靈linh 芝chi 釋thích 觀quán 行hành 之chi 時thời 佛Phật 現hiện 心tâm 中trung 若nhược 不bất 觀quán 時thời 佛Phật 亦diệc 不bất 現hiện 故cố 云vân 有hữu 時thời 口khẩu 稱xưng 之chi 時thời 不bất 口khẩu 稱xưng 時thời 彼bỉ 佛Phật 心tâm 光quang 常thường 照chiếu 是thị 人nhân 故cố 云vân 無vô 間gian 也dã 。

    同đồng 觀quán 念niệm 法Pháp 門môn 中trung 四tứ 事sự 助trợ 歡hoan 喜hỷ 。 者giả 飲ẩm 食thực 衣y 服phục 。 臥ngọa 具cụ 湯thang 藥dược 。 以dĩ 此thử 四tứ 事sự 。 行hành 者giả 供cúng 養dường 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 也dã 皆giai 得đắc 成thành 佛Phật 。 等đẳng 之chi 等đẳng 者giả 等đẳng 取thủ 現hiện 在tại 未vị 來lai 。 諸chư 佛Phật 也dã 加gia 阿A 彌Di 陀Đà 三tam 字tự 者giả 大đại 師sư 加gia 三tam 字tự 也dã 十thập 住trụ 論luận 中trung 等đẳng 者giả 止Chỉ 觀Quán 二nhị 引dẫn 十thập 住trụ 毘tỳ 婆bà 娑sa 云vân 佛Phật 眼nhãn 佛Phật 父phụ 無vô 生sanh 大đại 悲bi 母mẫu 一nhất 切thiết 諸chư 如Như 來Lai 。 從tùng 是thị 二nhị 法pháp 生sanh 矣hĩ 妙diệu 玄huyền 六lục 云vân 十thập 住trụ 毘tỳ 婆bà 娑sa 云vân 般Bát 舟Chu 三Tam 昧Muội 。 父phụ 大đại 悲bi 無vô 生sanh 母mẫu 一nhất 切thiết 諸chư 如Như 來Lai 。 從tùng 此thử 二nhị 法pháp 生sanh (# 已dĩ 上thượng )# 。

    今kim 所sở 引dẫn 文văn 全toàn 同đồng 止Chỉ 觀Quán 但đãn 脫thoát 第đệ 一nhất 句cú 四tứ 字tự 第đệ 二nhị 句cú 生sanh 一nhất 字tự 多đa 第đệ 三tam 句cú 脫thoát 諸chư 一nhất 字tự 引dẫn 文văn 不bất 正chánh 故cố 義nghĩa 不bất 分phân 明minh 斯tư 乃nãi 可khả 書thư 寫tả 錯thác 取thủ 要yếu 言ngôn 之chi 。 實thật 智trí 即tức 父phụ 權quyền 智trí 是thị 母mẫu 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 從tùng 二nhị 智trí 生sanh 今kim 引dẫn 之chi 意ý 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 念niệm 佛Phật 成thành 覺giác 約ước 有hữu 緣duyên 一nhất 機cơ 說thuyết 其kỳ 實thật 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 從tùng 二nhị 智trí 生sanh 也dã 有hữu 云vân 加gia 等đẳng 者giả 般bát 舟chu 經kinh 之chi 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。 是thị 通thông 諸chư 佛Phật 然nhiên 加gia 三tam 字tự 諸chư 佛Phật 功công 德đức 。 彌di 陀đà 功công 德đức 全toàn 是thị 平bình 等đẳng 故cố 。 加gia 三tam 字tự 斯tư 乃nãi 攝nhiếp 論luận 四tứ 意ý 趣thú 中trung 平bình 等đẳng 意ý 趣thú 也dã 有hữu 云vân 念niệm 過quá 去khứ 彌di 陀đà 者giả 非phi 但đãn 十thập 劫kiếp 已dĩ 前tiền 故cố 言ngôn 過quá 去khứ 彌di 陀đà 㧾# 而nhi 以dĩ 已dĩ 滅diệt 佛Phật 言ngôn 過quá 去khứ 佛Phật 也dã 楞lăng 嚴nghiêm 勢thế 至chí 章chương 云vân 我ngã 憶ức 往vãng 昔tích 。 恆Hằng 河Hà 沙sa 劫kiếp 有hữu 佛Phật 出xuất 世thế 。 名danh 無Vô 量Lượng 光Quang 。 (# 云vân 云vân )# 無vô 量lượng 光quang 者giả 即tức 彌di 陀đà 也dã 恆Hằng 河Hà 沙sa 劫kiếp 已dĩ 前tiền 出xuất 世thế 而nhi 入nhập 滅diệt 度độ 故cố 云vân 過quá 去khứ 彌di 陀đà 也dã 有hữu 云vân 念niệm 本bổn 地địa 彌di 陀đà 者giả 法pháp 華hoa 云vân 我ngã 成thành 佛Phật 已dĩ 來lai 。 甚thậm 大đại 夂# 遠viễn 矣hĩ 是thị 說thuyết 釋Thích 迦Ca 本bổn 地địa 夂# 成thành 也dã 靈linh 芝chi 判phán 彌di 陀đà 本bổn 地địa 夂# 成thành 義nghĩa 十thập 劫kiếp 屬thuộc 赴phó 機cơ 記ký 主chủ 破phá 之chi 云vân 本bổn 地địa 夂# 成thành 在tại 法pháp 華hoa 中trung 非phi 今kim 所sở 談đàm 若nhược 約ước 佛Phật 意ý 非phi 適thích 今kim 也dã 。 矣hĩ 問vấn 法pháp 華hoa 玄huyền 二nhị 云vân 本bổn 自tự 有hữu 之chi 非phi 適thích 今kim 也dã 。 矣hĩ 准chuẩn 之chi 實thật 十thập 劫kiếp 而nhi 無vô 彌di 陀đà 夂# 成thành 義nghĩa 何hà 由do 記ký 主chủ 云vân 若nhược 約ước 佛Phật 意ý 非phi 適thích 今kim 也dã 。 乎hồ [前-刖+合]# 推thôi 記ký 主chủ 意ý 大đại 通thông 佛Phật 時thời 彌di 陀đà 第đệ 九cửu 王vương 子tử 。 釋Thích 迦Ca 第đệ 十thập 六lục 王vương 子tử 。 然nhiên 從tùng 大đại 通thông 佛Phật 於ư 塵trần 劫kiếp 已dĩ 前tiền 釋Thích 迦Ca 實thật 成thành 道Đạo 彌di 陀đà 何hà 不bất 然nhiên 法pháp 華hoa 玄huyền 七thất 云vân 若nhược 十thập 六lục 王vương 子tử 。 在tại 大đại 通thông 佛Phật 時thời 弘hoằng 經kinh 結kết 緣duyên 皆giai 是thị 中trung 間gian 所sở 作tác 。 非phi 本bổn 因nhân 也dã (# 已dĩ 上thượng )# 。

    爰viên 知tri 二nhị 佛Phật 共cộng 是thị 夂# 成thành 如Như 來Lai 雖tuy 然nhiên 機cơ 宜nghi 不bất 同đồng 經kinh 教giáo 亦diệc 別biệt 法pháp 華hoa 演diễn 說thuyết 釋Thích 迦Ca 夂# 成thành 利lợi 益ích 上thượng 機cơ 淨tịnh 經kinh 不bất 說thuyết 彌di 陀đà 夂# 成thành 唯duy 說thuyết 十thập 劫kiếp 濟tế 度độ 下hạ 機cơ 說thuyết 與dữ 不bất 說thuyết 是thị 在tại 機cơ 情tình 故cố 云vân 若nhược 約ước 等đẳng 問vấn 記ký 主chủ 意ý 約ước 佛Phật 意ý 非phi 無vô 彌di 陀đà 夂# 成thành 義nghĩa 尒# 者giả 何hà 破phá 靈linh 芝chi 義nghĩa 耶da [前-刖+合]# 靈linh 芝chi 依y 彌di 陀đà 夂# 成thành 義nghĩa 以dĩ 十thập 劫kiếp 文văn 屬thuộc 赴phó 機cơ 說thuyết 故cố 破phá 之chi 也dã 或hoặc 赴phó 機cơ 或hoặc 常thường 演diễn 此thử 等đẳng 之chi 義nghĩa 皆giai 依y 法pháp 華hoa 楞lăng 嚴nghiêm 等đẳng 說thuyết 會hội 十thập 劫kiếp 文văn 故cố 違vi 經kinh 意ý 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 小tiểu 經kinh 十thập 劫kiếp 若nhược 屬thuộc 方phương 便tiện 赴phó 機cơ 之chi 說thuyết 於ư 方phương 便tiện 經kinh 豈khởi 有hữu 證chứng 誠thành 既ký 證chứng 誠thành 經kinh 說thuyết 十thập 劫kiếp 故cố 實thật 之chi 十thập 劫kiếp 而nhi 非phi 赴phó 機cơ 亦diệc 非phi 常thường 演diễn 當đương 流lưu 之chi 意ý 偏thiên 依y 淨tịnh 經kinh 定định 實thật 十thập 劫kiếp 他tha 經kinh 異dị 說thuyết 不bất 須tu 和hòa 會hội 有hữu 云vân 延diên 促xúc 劫kiếp 智trí 者giả 法pháp 華hoa 玄huyền 七thất 云vân 佛Phật 有hữu 延diên 促xúc 劫kiếp 智trí 能năng 演diễn 七thất 日nhật 為vi 無vô 量lượng 劫kiếp (# 已dĩ 上thượng )# 。

    促xúc 無vô 量lượng 劫kiếp 亦diệc 為vi 七thất 日nhật 延diên 促xúc 劫kiếp 智trí 言ngôn 彌di 陀đà 成thành 道Đạo 雖tuy 無vô 量lượng 劫kiếp 促xúc 說thuyết 十thập 劫kiếp 是thị 名danh 延diên 促xúc 劫kiếp 智trí 有hữu 云vân 四tứ 義nghĩa 學học 者giả 自tự 情tình 也dã 眾chúng 生sanh 得đắc 脫thoát 等đẳng 者giả 大đại 師sư 釋thích 云vân 佛Phật 教giáo 多đa 門môn 八bát [一/力]# 四tứ 正chánh 為vi 眾chúng 生sanh 機cơ 不bất 同đồng (# 已dĩ 上thượng )# 。

    諸chư 佛Phật 無vô 量lượng 德đức 。 名danh 等đẳng 者giả 無vô 量lượng 德đức 無vô 量lượng 名danh 此thử 有hữu 揔# 別biệt 揔# 者giả 論luận 註chú 云vân 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 德đức 有hữu 無vô 量lượng 德đức 。 無vô 量lượng 故cố 德đức 號hiệu 無vô 量lượng (# 已dĩ 上thượng )# 。

    別biệt 者giả 阿A 彌Di 陀Đà 此thử 翻phiên 無vô 量lượng 同đồng 名danh 異dị 體thể 阿A 彌Di 陀Đà 多đa 用dụng 欽khâm 云vân 今kim 世thế 傳truyền 三tam 十thập 六lục [一/力]# 億ức 一nhất 十thập 一nhất [一/力]# 九cửu 千thiên 五ngũ 百bách 同đồng 名danh 阿A 彌Di 陀Đà (# 已dĩ 上thượng )# 。

    餘dư 無vô 量lượng 佛Phật 不bất 成thành 主chủ 宰tể 此thử 尊tôn 獨độc 成thành 無vô 量lượng 佛Phật 主chủ 也dã 成thành 道Đạo 已dĩ 後hậu 下hạ 無vô 量lượng 無vô 洩duệ 物vật 故cố 云vân 離ly 事sự 無vô 亦diệc 云vân 三tam 昧muội 出xuất 楞lăng 伽già 經Kinh 云vân 等đẳng 者giả 立lập 器khí 世thế 間gian 眾chúng 生sanh 。 世thế 間gian 名danh 目mục 之chi 時thời 以dĩ 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 雖tuy 名danh 眾chúng 生sanh 今kim 眾chúng 生sanh 外ngoại 說thuyết 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 故cố 。 眾chúng 生sanh 者giả 六lục 道đạo 眾chúng 生sanh 。 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 者giả 等đẳng 取thủ 二nhị 乗# 十thập 方phương 佛Phật 剎sát 。 亦diệc 通thông 淨tịnh 穢uế 是thị 則tắc 十thập 界giới 依y 正chánh 二nhị 報báo 問vấn 極cực 樂lạc 無vô 為vi [泥-匕+工]# 洹hoàn 境cảnh 何hà 由do 楞lăng 伽già 說thuyết 九cửu 界giới 迷mê 徒đồ 穢uế 土thổ/độ 不bất 淨tịnh 從tùng 極cực 樂lạc 出xuất 耶da [前-刖+合]# 十thập 界giới 依y 正chánh 唯duy 心tâm 所sở 現hiện 。 其kỳ 唯duy 心tâm 理lý 與dữ 極cực 樂lạc 之chi 入nhập 一nhất 法pháp 句cú 無vô 二nhị 無vô 別biệt 。 以dĩ 此thử 義nghĩa 故cố 。 說thuyết 極cực 樂lạc 出xuất 今kim 案án 此thử 義nghĩa [利-禾+(光-兀+天)]# 三tam 昧muội 出xuất 是thị 約ước 去khứ 行hành 說thuyết 極cực 樂lạc 出xuất 即tức 約ước 所sở 永vĩnh 約ước 去khứ 行hành 無vô 量lượng 佛Phật 主chủ 宰tể 故cố 約ước 所sở 求cầu 極cực 樂lạc 法Pháp 王Vương 家gia 故cố 若nhược 約ước 等đẳng 者giả 十thập 方phương 佛Phật 剎sát 。 所sở 有hữu 三Tam 身Thân 。 豈khởi 限hạn 十thập 劫kiếp 成thành 覺giác 已dĩ 來lai 故cố 云vân 若nhược 約ước 等đẳng 問vấn 法pháp 事sự 讃# 記ký 若nhược 約ước 等đẳng 與dữ 今kim 若nhược 約ước 等đẳng 為vi 同đồng 為vi 異dị 。 [前-刖+合]# 異dị 也dã 若nhược 約ước 佛Phật 意ý 有hữu 彌di 陀đà 夂# 成thành 義nghĩa 斯tư 乃nãi 記ký 意ý 也dã 若nhược 約ước 佛Phật 意ý 十thập 劫kiếp 已dĩ 前tiền 諸chư 佛Phật 從tùng 極cực 樂lạc 出xuất 故cố 可khả 云vân 念niệm 無vô 量lượng 佛Phật 。 此thử 是thị 今kim 意ý 也dã 老lão 邁mại 耆kỳ 舊cựu 者giả 邁mại 老lão 也dã 耆kỳ 老lão 也dã 舊cựu 老lão 宿túc 也dã 夂# 賞thưởng 者giả 賞thưởng 之chi 言ngôn 尚thượng 尚thượng 其kỳ 功công 也dã 十thập 方phương 三tam 世thế 。 已dĩ 下hạ 如như 第đệ 三tam 重trọng/trùng 輞võng 輪luân 者giả 輪luân 也dã 轂cốc 車xa 中trung 之chi 容dung 軸trục 者giả 也dã 。

    般bát 舟chu 讃# 下hạ

    般bát 舟chu 讃# 云vân 等đẳng 者giả 淨tịnh 土độ 莊trang 嚴nghiêm 說thuyết 不bất 能năng 盡tận 。 故cố 云vân 無vô 有hữu 盡tận 依y 論luận 註chú 意ý 十thập 方phương 生sanh 者giả 一nhất 時thời 一nhất 日nhật 之chi 頃khoảnh 筭# 數số 無vô 極cực 其kỳ 數số 故cố 曰viết 無vô 窮cùng 十thập 劫kiếp 已dĩ 來lai 盡tận 未vị 來lai 際tế 。 雖tuy 生sanh 者giả 多đa 國quốc 土thổ 廣quảng 大đại 。 而nhi 不bất 迫bách 窄# 故cố 云vân 不bất 相tương 妨phương 俱câu 舎# 云vân 等đẳng 者giả 取thủ 有hữu 情tình 界giới 廣quảng 博bác 也dã 分phần/phân 虚# 空không 量lượng 者giả 若nhược 依y 大đại 乗# 智trí 論luận 判phán 如như 恆Hằng 河Hà 沙sa 穢uế 土thổ/độ 若nhược 依y 小tiểu 乗# 此thử 三Tam 千Thiên 界Giới 外ngoại 雖tuy 明minh 他tha 三Tam 千Thiên 界Giới 是thị 少thiểu 分phần 故cố 云vân 分phần/phân 虚# 空không 量lượng 弘hoằng 决# 云vân 等đẳng 者giả 眾chúng 生sanh 界giới 理lý 與dữ 佛Phật 界giới 理lý 無vô 二nhị 無vô 別biệt 。 故cố 云vân 理lý 等đẳng 言ngôn 種chủng 類loại 者giả 生sanh 界giới 生sanh 數số 佛Phật 界giới 佛Phật 數số 若nhược 人nhân 成thành 覺giác 佛Phật 界giới 佛Phật 數số 即tức 是thị 不bất 增tăng 生sanh 界giới 生sanh 數số 亦diệc 是thị 不bất 减# 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 以dĩ 理lý 等đẳng 故cố 種chủng 類loại 亦diệc 等đẳng 勿vật 執chấp 等đẳng 者giả 禁cấm 增tăng 减# 執chấp 弘hoằng 决# 二nhị 云vân 生sanh 之chi 與dữ 佛Phật 無vô 復phục 界giới 別biệt 數số 量lượng 之chi 異dị 以dĩ 理lý 等đẳng 故cố 種chủng 類loại 亦diệc 等đẳng 矣hĩ 教giáo 時thời 義nghĩa 云vân 等đẳng 者giả 九cửu 界giới 眾chúng 生sanh 迷mê 一nhất 理lý 故cố 見kiến 多đa 眾chúng 生sanh 故cố 。 云vân 成thành 多đa 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 覺giác 一nhất 理lý 故cố 十thập 界giới 一nhất 佛Phật 故cố 云vân 會hội 成thành 大đại 般Bát 若Nhã 有hữu 飛phi 鳥điểu 之chi 譬thí 者giả 未vị 勘khám 之chi 起khởi 信tín 論luận 義nghĩa 記ký 上thượng 云vân 况# 眾chúng 生sanh 界giới 如như 虚# 空không 界giới 設thiết 如như 一nhất 鳥điểu 飛phi 於ư 虚# 空không 從tùng 西tây 向hướng 東đông 逕kính 百bách 千thiên 年niên 終chung 不bất 得đắc 說thuyết 東đông 近cận 而nhi 西tây 遠viễn 何hà 以dĩ 故cố 以dĩ 虚# 空không 無vô 分phân 齊tề 故cố (# 云vân 云vân )# 此thử 是thị 生sanh 界giới 不bất 减# 譬thí 也dã 大đại 般Bát 若Nhã 譬thí 亦diệc 應ưng 此thử 義nghĩa [前-刖+合]# 云vân 云vân 者giả 韻vận 會hội 云vân 雲vân 本bổn 作tác 云vân 云vân 云vân 者giả 眾chúng 語ngữ 也dã 矣hĩ 大đại 經Kinh 云vân 等đẳng 者giả 但đãn 取thủ 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 詞từ 也dã 又hựu 止Chỉ 觀Quán 二nhị 云vân 諸chư 佛Phật 界giới 量lượng 不bất 可khả 思tư 議nghị 眾chúng 生sanh 。 界giới 量lượng 亦diệc 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 (# 已dĩ 上thượng )# 。

    此thử 是thị 不bất 增tăng 不bất 减# 義nghĩa 也dã 言ngôn 共cộng 以dĩ 不bất 思tư 議nghị 。 一nhất 法pháp 為vi 體thể 故cố 生sanh 佛Phật 二nhị 界giới 不bất 增tăng 不bất 减# 也dã 五ngũ 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 者giả 論luận 註chú 云vân 一nhất 者giả 眾chúng 生sanh 多đa 少thiểu 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 二nhị 者giả 業nghiệp 力lực 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 三tam 者giả 龍long 力lực 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 四tứ 者giả 禪thiền 定định 力lực 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 五ngũ 者giả 佛Phật 法Pháp 力lực 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 (# 已dĩ 上thượng )# 。

    迷mê 多đa 覺giác 一nhất 等đẳng 者giả 是thị 上thượng 所sở 引dẫn 教giáo 時thời 義nghĩa 意ý 迷mê 覺giác 相tương/tướng 異dị 故cố 云vân 非phi 一nhất 迷mê 覺giác 性tánh 一nhất 故cố 云vân 非phi 異dị 覺giác 一nhất 佛Phật 上thượng 等đẳng 者giả 覺giác 一nhất 是thị 如như 水thủy 迷mê 多đa 即tức 如như 波ba 一nhất 水thủy 故cố 非phi 多đa [一/力]# 波ba 故cố 非phi 少thiểu 雖tuy 迷mê 迷mê 等đẳng 者giả 九cửu 界giới 迷mê 迷mê 元nguyên 來lai 不bất 動động 法pháp 性tánh 一nhất 理lý 何hà 云vân 多đa 生sanh 佛Phật 界giới 悟ngộ 悟ngộ 普phổ 該cai 含hàm 識thức 性tánh 具cụ 眾chúng 生sanh 豈khởi 云vân 一nhất 佛Phật 斯tư 乃nãi 迷mê 悟ngộ 不bất 二nhị 義nghĩa 也dã 一nhất 佛Phật 身thân 中trung 等đẳng 者giả 生sanh 佛Phật 本bổn 來lai 具cụ 十thập 界giới 故cố 眾chúng 生sanh 即tức 是thị 一nhất 佛Phật 一nhất 佛Phật 即tức 是thị 眾chúng 生sanh 。 往vãng 生sanh 十thập 因nhân 云vân 心tâm 性tánh 一nhất 味vị 迷mê 悟ngộ 不bất 二nhị 佛Phật 心tâm 中trung 眾chúng 生sanh 。 迷mê 迷mê 無vô 所sở 迷mê 眾chúng 生sanh 心tâm 中trung 。 佛Phật 悟ngộ 悟ngộ 無vô 所sở 悟ngộ (# 已dĩ 上thượng )# 。

    元nguyên 備bị 等đẳng 者giả 一nhất 多đa 兩lưỡng 彩thải 元nguyên 是thị 一nhất 賽tái 故cố 不bất 增tăng 不bất 减# 經Kinh 云vân 眾chúng 生sanh 即tức 法Pháp 身thân 法Pháp 身thân 即tức 眾chúng 生sanh 眾chúng 生sanh 法Pháp 身thân 義nghĩa 一nhất 名danh 異dị 。 (# 已dĩ 上thượng )# 。

    一nhất 度độ 覺giác 轉chuyển 等đẳng 者giả 問vấn 楞lăng 嚴nghiêm 經kinh 說thuyết 覺giác 不bất 生sanh 迷mê 。 同đồng 疏sớ/sơ 釋thích 悟ngộ 不bất 再tái 迷mê 今kim 判phán 覺giác 轉chuyển 佛Phật 不bất 再tái 還hoàn 生sanh 死tử 迷mê 悟ngộ 隔cách 別biệt 全toàn 以dĩ 同đồng 何hà 云vân 小tiểu 乗# 權quyền 門môn 所sở 談đàm 若nhược 亦diệc 實thật 教giáo 意ý 可khả 云vân 覺giác 悟ngộ 佛Phật 再tái 還hoàn 生sanh 死tử 乎hồ [前-刖+合]# 乳nhũ 水thủy 雖tuy 混hỗn 鵝nga 鴨áp 能năng 知tri 權quyền 小tiểu 意ý 談đàm 生sanh 死tử 外ngoại 有hữu 涅Niết 槃Bàn 故cố 云vân 佛Phật 不bất 再tái 還hoàn 生sanh 死tử 實thật 教giáo 意ý 體thể 達đạt 生sanh 死tử 即tức 涅Niết 槃Bàn 是thị 真chân 出xuất 離ly 生sanh 死tử 。 也dã 論luận 註chú 云vân 十thập 方phương 無vô 㝵# 人nhân 一nhất 道đạo 出xuất 生sanh 死tử 謂vị 知tri 生sanh 死tử 即tức 是thị 涅Niết 槃Bàn 。 無vô 㝵# 相tương/tướng 也dã (# 已dĩ 上thượng )# 。

    然nhiên 難nạn/nan 生sanh 死tử 還hoàn 不bất 還hoàn 猶do 是thị 生sanh 死tử 實thật 有hữu 見kiến 也dã 不bất 見kiến 云vân 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 猶do 如như 作tác 夢mộng 但đãn 至chí 迷mê 悟ngộ 隔cách 別biệt 全toàn 同đồng 難nạn/nan 權quyền 小tiểu 意ý 但đãn 執chấp 迷mê 悟ngộ 而nhi 二nhị 不bất 知tri 迷mê 悟ngộ 不bất 二nhị 其kỳ 迷mê 悟ngộ 有hữu 知tri 不bất 知tri 知tri 生sanh 死tử 即tức 涅Niết 槃Bàn 謂vị 之chi 悟ngộ 不bất 知tri 生sanh 死tử 。 即tức 涅Niết 槃Bàn 謂vị 之chi 迷mê 依y 迷mê 悟ngộ 相tương/tướng 異dị 說thuyết 覺giác 不bất 生sanh 迷mê 。 因nhân 迷mê 悟ngộ 性tánh 一nhất 談đàm 生sanh 死tử 即tức 涅Niết 槃Bàn 一nhất 悟ngộ 生sanh 死tử 即tức 涅Niết 槃Bàn 後hậu 不bất 再tái 迷mê 生sanh 死tử 外ngoại 有hữu 涅Niết 槃Bàn 故cố 經kinh 說thuyết 覺giác 不bất 生sanh 迷mê 。 疏sớ/sơ 釋thích 悟ngộ 不bất 再tái 迷mê 也dã 問vấn 相tương/tướng 宗tông 意ý 談đàm 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 無vô 差sai 別biệt 何hà 云vân 生sanh 死tử 外ngoại 有hữu 涅Niết 槃Bàn 耶da [前-刖+合]# 彼bỉ 宗tông 意ý 不bất 許hứa 真Chân 如Như 緣duyên 起khởi 故cố 生sanh 死tử 以dĩ 有hữu 為vi 有hữu 漏lậu 。 第đệ 八bát 識thức 為vi 體thể 涅Niết 槃Bàn 以dĩ 無vô 為vi 真Chân 如Như 。 凝ngưng 然nhiên 理lý 為vi 體thể 五ngũ 地địa 已dĩ 上thượng 菩Bồ 薩Tát 依y 觀quán 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 無vô 差sai 別biệt 雖tuy 不bất 同đồng 二nhị 乗# 猒# 苦khổ 欣hân 滅diệt 其kỳ 體thể 永vĩnh 別biệt 故cố 生sanh 死tử 外ngoại 涅Niết 槃Bàn 也dã 不bất 改cải 體thể 相tướng 者giả 譬thí 如như 一nhất 金kim 作tác [一/力]# 器khí 不bất 失thất 金kim 體thể 雖tuy 言ngôn 迷mê 迷mê 不bất 失thất 本bổn 來lai 法pháp 性tánh 性tánh 體thể 故cố 云vân 不bất 改cải 不bất 轉chuyển 幽u 旨chỉ 者giả 雖tuy 言ngôn 悟ngộ 悟ngộ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 。 [糸*系]# 毫hào 不bất 易dị 故cố 云vân 不bất 轉chuyển 不bất 知tri 此thử 理lý 等đẳng 者giả 迷mê 時thời 本bổn 來lai 不bất 改cải 悟ngộ 時thời 本bổn 來lai 不bất 轉chuyển 何hà 由do 起khởi 迷mê 悟ngộ 差sai 別biệt 生sanh 佛Phật 增tăng 减# 執chấp 乎hồ 佛Phật 慧tuệ 者giả 如như 上thượng 一nhất 切thiết 等đẳng 者giả 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 。 無vô 不bất 成thành 者giả 故cố 云vân 權quyền 者giả 圓viên 覺giác 經Kinh 云vân 始thỉ 知tri 眾chúng 生sanh 。 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 猶do 如như 作tác 夢mộng (# 已dĩ 上thượng )# 。

    眾chúng 生sanh 無vô 始thỉ 等đẳng 者giả 法pháp 性tánh 不bất 增tăng 不bất 减# 故cố 生sanh 死tử 無vô 始thỉ 無vô 終chung 。 也dã 具cụ 如như 糅nhữu 鈔sao 空không 華hoa 圓viên 影ảnh 者giả 空không 華hoa 如như 常thường 楞lăng 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 如như 世thế 間gian 人nhân 。 目mục 有hữu 赤xích 眚sảnh 。 夜dạ 見kiến 燈đăng 光quang 。 別biệt 有hữu 圓viên 影ảnh 。 五ngũ 色sắc 重trùng 疊điệp 。 (# 已dĩ 上thượng )# 。

    和hòa 光quang 同đồng 塵trần 始thỉ 者giả 老lão 子tử 云vân 和hòa 其kỳ 光quang 同đồng 其kỳ 塵trần 矣hĩ 止Chỉ 觀Quán 云vân 和hòa 光quang 同đồng 塵trần 結kết 緣duyên 始thỉ 八bát 相tương/tướng 成thành 道Đạo 利lợi 物vật 終chung 矣hĩ 止Chỉ 觀Quán 意ý 和hòa 佛Phật 身thân 光quang 同đồng 眾chúng 生sanh 塵trần 能năng 同đồng 權quyền 者giả 所sở 同đồng 實thật 者giả 今kim 意ý 不bất 然nhiên 權quyền 者giả 之chi 外ngoại 無vô 實thật 者giả 故cố 和hòa 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 。 光quang 同đồng 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 塵trần 能năng 同đồng 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 。 如như 水thủy 所sở 同đồng 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 如như 。 波ba 水thủy 以dĩ 為vi 波ba 旦đán 云vân 同đồng 塵trần 言ngôn 和hòa 本bổn 來lai 成thành 佛Phật 。 光quang 成thành 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 塵trần 是thị 云vân 和hòa 光quang 同đồng 塵trần 始thỉ 也dã 生sanh 性tánh 等đẳng 者giả 釋thích 籤# 二nhị 云vân 不bất 可khả 得đắc 即tức 是thị 理lý 也dã 矣hĩ 生sanh 謂vị 眾chúng 生sanh 性tánh 謂vị 體thể 性tánh 眾chúng 生sanh 體thể 性tánh 實thật 不bất 可khả 得đắc 。 實thật 相tướng 無vô 相tướng 故cố 云vân 無vô 生sanh 生sanh 生sanh 等đẳng 者giả 千thiên 生sanh [一/力]# 生sanh 皆giai 歸quy 無vô 生sanh 無vô 生sanh 一nhất 理lý 無vô 增tăng 减# 故cố 無vô 生sanh 而nhi 生sanh 故cố 實thật 等đẳng 者giả 無vô 生sanh 之chi 人nhân 以dĩ 無vô 生sanh 解giải 而nhi 得đắc 往vãng 生sanh 。 是thị 則tắc 真chân 實thật 往vãng 生sanh 義nghĩa 也dã 穢uế 土thổ/độ 生sanh 性tánh 等đẳng 者giả 淨tịnh 穢uế 眾chúng 生sanh 共cộng 是thị 無vô 相tướng 迷mê 覺giác 雖tuy 異dị 無vô 相tướng 一nhất 理lý 無vô 多đa 少thiểu 故cố 無vô 增tăng 减# 故cố 無vô 生sanh 之chi 物vật 等đẳng 者giả 問vấn 淨tịnh 穢uế 共cộng 是thị 無vô 生sanh 何hà 由do 願nguyện 生sanh 乎hồ [前-刖+合]# 開khai 悟ngộ 無vô 生sanh 深thâm 位vị 菩Bồ 薩Tát 為vi 早tảo 作tác 佛Phật 願nguyện 生sanh 况# 無vô 生sanh 觀quán 解giải 人nhân 乎hồ 穢uế 土thổ/độ 假giả 名danh 等đẳng 者giả 非phi 凡phàm 夫phu 所sở 見kiến 實thật 有hữu 人nhân 非phi 實thật 有hữu 人nhân 名danh 假giả 名danh 人nhân 論luận 註chú 云vân 因nhân 緣duyên 義nghĩa 故cố 假giả 名danh 生sanh 矣hĩ 因nhân 緣duyên 生sanh 故cố 。 而nhi 無vô 自tự 性tánh 無vô 自tự 性tánh 處xứ 生sanh 性tánh 不bất 可khả 得đắc 。 也dã 不bất 得đắc 一nhất 等đẳng 者giả 穢uế 土thổ/độ 修tu 觀quán 因nhân 淨tịnh 土độ 往vãng 生sanh 果quả 因nhân 果quả 既ký 是thị 別biệt 故cố 云vân 不bất 得đắc 一nhất 以dĩ 穢uế 土thổ/độ 修tu 因nhân 相tương 續tục 往vãng 生sanh 果quả 若nhược 是thị 異dị 何hà 由do 以dĩ 因nhân 續tục 於ư 果quả 故cố 云vân 不bất 得đắc 異dị 彼bỉ 下hạ 品phẩm 生sanh 人nhân 等đẳng 者giả 法pháp 性tánh 無vô 生sanh 。 觀quán 解giải 之chi 人nhân 當đương 上thượng 品phẩm 生sanh 今kim 舉cử 最tối 下hạ 云vân 下hạ 品phẩm 生sanh 其kỳ 實thật 中trung 下hạ 六lục 品phẩm 皆giai 不bất 知tri 法pháp 性tánh 無vô 生sanh 。 也dã 言ngôn 見kiến 生sanh 者giả 見kiến 實thật 有hữu 義nghĩa 亦diệc 是thị 執chấp 義nghĩa 以dĩ 實thật 有hữu 見kiến 執chấp 生sanh 極cực 樂lạc 故cố 云vân 見kiến 生sanh 見kiến 生sanh 之chi 火hỏa 等đẳng 者giả 譬thí 如như 氷băng 上thượng 燒thiêu 火hỏa 火hỏa 猛mãnh 氷băng 解giải 氷băng 解giải 火hỏa 滅diệt 故cố 見kiến 生sanh 火hỏa 自tự 然nhiên 滅diệt 時thời 混hỗn 同đồng 無vô 生sanh 智trí 水thủy 也dã 是thị 雖tuy 見kiến 生sanh 無vô 生sanh 往vãng 生sanh 非phi 見kiến 生sanh 即tức 無vô 生sanh 義nghĩa 故cố 屬thuộc 一nhất 往vãng 也dã 以dĩ 情tình 超siêu 入nhập 等đẳng 者giả 不bất 改cải 實thật 我ngã 實thật 法pháp 執chấp 情tình 直trực 入nhập 佛Phật 地địa 故cố 云vân 超siêu 入nhập 十thập 方Phương 等Đẳng 者giả 楞lăng 嚴nghiêm 經kinh 文văn 也dã 薄bạc 伽già 梵Phạm 有hữu 六lục 義nghĩa 今kim 畧lược 之chi 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 能năng 破phá 煩phiền 惱não 。 名danh 婆Bà 伽Già 婆Bà 。 矣hĩ 薄bạc 加gia 梵Phạm 婆bà 伽già 婆bà 梵Phạm 音âm 楚sở 夏hạ 耳nhĩ 是thị 則tắc 諸chư 佛Phật 。 通thông 號hiệu 也dã 即tức 是thị 涅Niết 槃Bàn 。 門môn 一nhất 路lộ 涅Niết 槃Bàn 門môn 。 引dẫn 合hợp 之chi 意ý 從tùng 佛Phật 意ý 方phương 見kiến 之chi 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 唯duy 此thử 一nhất 路lộ 更cánh 無vô 異dị 路lộ 。 我ngã 等đẳng 行hành 處xứ 全toàn 是thị 諸chư 佛Phật 行hành 。 處xử 也dã 唯duy 佛Phật 等đẳng 者giả 獨độc 猶do 但đãn 閑nhàn 法pháp 也dã 言ngôn 彼bỉ 界giới 唯duy 一nhất 佛Phật 乗# 而nhi 但đãn 有hữu 清thanh 淨tịnh 法Pháp 故cố 。 云vân 唯duy 佛Phật 一nhất 道đạo 獨độc 清thanh 閑nhàn 論luận 註chú 云vân 同đồng 一nhất 念niệm 佛Phật 無vô 別biệt 道đạo 故cố 矣hĩ 一nhất 切thiết 等đẳng 者giả 是thị 六lục 十thập 華hoa 嚴nghiêm 第đệ 六lục 文văn 引dẫn 論luận 註chú 極cực 解giải 脫thoát 道đạo 名danh 無vô 㝵# 人nhân 即tức 是thị 佛Phật 果Quả 引dẫn 此thử 二nhị 文văn 唯duy 佛Phật 一nhất 道đạo 無vô 㝵# 人nhân 故cố 更cánh 無vô 餘dư 乗# 故cố 我ngã 等đẳng 願nguyện 處xứ 全toàn 諸chư 佛Phật 解giải 脫thoát 。 也dã 上thượng 來lai 釋thích 見kiến 生sanh 當đương 體thể 無vô 生sanh 行hạnh 願nguyện 自tự 下hạ 明minh 往vãng 生sanh 已dĩ 後hậu 得đắc 益ích 故cố 云vân 何hà 况# 等đẳng 也dã 。

    論luận 註chú 下hạ

    一nhất 應ứng 化hóa 道đạo 者giả 佛Phật 於ư 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 說thuyết 十Thập 地Địa 位vị 階giai 應ưng 一nhất 途đồ 漸tiệm 機cơ 化hóa 道đạo 也dã 此thử 經Kinh 位vị 不bất 經kinh 位vị 者giả 論luận 註chú 有hữu 二nhị 番phiên 問vấn [前-刖+合]# 初sơ 問vấn 曰viết 案án 十Thập 地Địa 經kinh 問vấn [前-刖+合]# 偏thiên 明minh 經kinh 劫kiếp 經kinh 位vị 後hậu 問vấn [前-刖+合]# 中trung 始thỉ 明minh 經kinh 劫kiếp 經kinh 位vị 終chung 引dẫn 一Nhất 生Sanh 補Bổ 處Xứ 。 願nguyện 明minh 不bất 經kinh 劫kiếp 不bất 經kinh 位vị 也dã 上thượng 教giáo 門môn 者giả 初Sơ 地Địa 七Thất 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 即tức 時thời 不bất 能năng 證chứng 得đắc 。 八bát 地địa 已dĩ 上thượng 寂tịch 滅diệt 平bình 等đẳng 經kinh 劫kiếp 經kinh 位vị 故cố 云vân 教giáo 門môn 下hạ 實thật 義nghĩa 者giả 正chánh 依y 願nguyện 力lực 速tốc 疾tật 至chí 一Nhất 生Sanh 補Bổ 處Xứ 。 位vị 故cố 云vân 實thật 義nghĩa 此thử 是thị 本bổn 願nguyện 真chân 實thật 利lợi 益ích 故cố 云vân 實thật 義nghĩa 非phi 是thị 四tứ 義nghĩa 中trung 實thật 義nghĩa 也dã 上thượng 下hạ 共cộng 實thật 義nghĩa 者giả 上thượng 經kinh 劫kiếp 經kinh 位vị 約ước 本bổn 願nguyện 所sở 除trừ 別biệt 意ý 樂nhạo 菩Bồ 薩Tát 。 是thị 亦diệc 本bổn 願nguyện 利lợi 益ích 故cố 云vân 實thật 義nghĩa 依y 淨tịnh 土độ 不bất 共cộng 德đức 等đẳng 者giả 意ý 樂nhạo 菩Bồ 薩Tát 。 為vì 眾chúng 生sanh 故cố 。 經kinh 歷lịch 多đa 劫kiếp 。 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 不bất 進tiến 上thượng 位vị 雖tuy 然nhiên 淨tịnh 土độ 德đức 義nghĩa 身thân 居cư 下hạ 位vị 得đắc 上thượng 位vị 德đức 是thị 故cố 七thất 地địa 已dĩ 前tiền 菩Bồ 薩Tát 得đắc 八bát 九cửu 十Thập 地Địa 德đức 也dã 即tức 悟ngộ 等đẳng 者giả 上thượng 上thượng 品phẩm 人nhân 生sanh 彼bỉ 土độ 已dĩ 即tức 時thời 得đắc 初Sơ 地Địa 無vô 生sanh 也dã 觀quán 經Kinh 云vân 聞văn 已dĩ 即tức 悟ngộ 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 矣hĩ 言ngôn 經kinh 宿túc 者giả 上thượng 中trung 品phẩm 華hoa 合hợp 經kinh 一nhất 夜dạ 名danh 曰viết 宿túc 也dã 經Kinh 云vân 如như 大đại 寳# 華hoa 經kinh 宿túc 則tắc 開khai 。 矣hĩ 上thượng 中trung 品phẩm 人nhân 經kinh 一nhất 小tiểu 劫kiếp 。 登đăng 初Sơ 地Địa 位vị 經Kinh 云vân 經kinh 一nhất 小tiểu 劫kiếp 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 矣hĩ 上thượng 下hạ 品phẩm 人nhân 經kinh 三tam 小tiểu 劫kiếp 。 登đăng 初Sơ 地Địa 位vị 經Kinh 云vân 經kinh 三tam 小tiểu 劫kiếp 。 住trụ 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 。 (# 已dĩ 上thượng )# 。

    彼bỉ 地địa 前tiền 得đắc 益ích 者giả 上thượng 上thượng 初Sơ 地Địa 上thượng 中trung 上thượng 下hạ 地địa 前tiền 然nhiên 言ngôn 地địa 前tiền 得đắc 益ích 言ngôn 揔# 意ý 別biệt 地địa 前tiền 言ngôn 雖tuy 似tự 通thông 三tam 品phẩm 意ý 局cục 上thượng 中trung 上thượng 下hạ 二nhị 品phẩm 也dã 地địa 前tiền 有hữu 長trường 短đoản 者giả 上thượng 上thượng 即tức 悟ngộ 短đoản 之chi 中trung 短đoản 上thượng 中trung 一nhất 劫kiếp 長trường/trưởng 之chi 中trung 短đoản 上thượng 下hạ 三tam 劫kiếp 長trường/trưởng 之chi 中trung 長trường/trưởng 即tức 悟ngộ 無vô 生sanh 位vị 在tại 初Sơ 地Địa 然nhiên 言ngôn 地địa 前tiền 長trường 短đoản 亦diệc 是thị 言ngôn 揔# 意ý 別biệt 也dã 一nhất 上thượng 者giả 指chỉ 上thượng 三tam 重trọng/trùng 中trung 初sơ 重trọng/trùng 二nhị 重trọng/trùng 云vân 上thượng 也dã 今kim 第đệ 三tam 重trọng/trùng 二nhị 意ý 者giả 一nhất 自tự 國quốc 菩Bồ 薩Tát 速tốc 至chí 補bổ 處xứ 也dã 一nhất 彼bỉ 處xứ 不bất 退thoái 已dĩ 下hạ 新tân 生sanh 凡phàm 夫phu 明minh 速tốc 至chí 補bổ 處xứ 也dã 但đãn 今kim 文văn 等đẳng 者giả 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 。 此thử 云vân 不bất 退thoái 轉chuyển 今kim 論luận 文văn 以dĩ 三tam 不bất 退thoái 中trung 初Sơ 地Địa 已dĩ 上thượng 行hành 不bất 退thoái 同đồng 八bát 地địa 已dĩ 上thượng 寂tịch 滅diệt 平bình 等đẳng 而nhi 更cánh 不bất 取thủ 地địa 前tiền 凡phàm 夫phu 故cố 云vân 但đãn 今kim 文văn 所sở 言ngôn 今kim 文văn 者giả 論luận 云vân 即tức 見kiến 彼bỉ 佛Phật 。 未vị 證chứng 淨tịnh 心tâm 菩Bồ 薩Tát 。 畢tất 竟cánh 得đắc 證chứng 平bình 等đẳng 法Pháp 。 身thân 與dữ 淨tịnh 心tâm 菩bồ [薩-產+(辛/工)]# 與dữ 上thượng 地địa 諸chư 菩bồ [薩-產+(辛/工)]# 畢tất 竟cánh 同đồng 得đắc 。 寂tịch 滅diệt 平bình 等đẳng 故cố 。 (# 已dĩ 上thượng )# 。

    一Nhất 生Sanh 補Bổ 處Xứ 。 名danh 亦diệc 可khả 然nhiên 者giả 眾chúng 生sanh 生sanh 者giả 。 皆giai 不bất 退thoái 故cố 雖tuy 可khả 說thuyết 眾chúng 生sanh 生sanh 者giả 。 皆giai 是thị 一Nhất 生Sanh 補Bổ 處Xứ 。 少thiểu 分phần 有hữu 別biệt 意ý 樂nhạo 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 至chí 補bổ 處xứ 故cố 說thuyết 多đa 有hữu 也dã 設thiết 釋thích 者giả 上thượng 三tam 重trọng/trùng 中trung 初sơ 云vân 設thiết 雖tuy 於ư 地địa 等đẳng 是thị 也dã 况# 釋thích 者giả 三tam 重trọng/trùng 中trung 第đệ 二nhị 云vân 况# 彼bỉ 親thân 生sanh 等đẳng 是thị 也dã 非phi 謂vị 今kim 論luận 等đẳng 者giả 安an 樂lạc 集tập 云vân 十thập 方phương 人nhân 天thiên 生sanh 彼bỉ 國quốc 者giả 。 等đẳng 是thị 明minh 不bất 虚# 作tác 住trụ 持trì 通thông 凡phàm 夫phu 也dã 或hoặc 可khả 本bổn 願nguyện 所sở 除trừ 者giả 問vấn 一Nhất 生Sanh 補Bổ 處Xứ 。 願nguyện 為vi 地địa 上thượng 菩Bồ 薩Tát 誓thệ 之chi 觀quán 經kinh 一nhất 三tam 劫kiếp 地địa 前tiền 也dã 何hà 云vân 本bổn 願nguyện 所sở 除trừ 乎hồ [前-刖+合]# 一Nhất 生Sanh 補Bổ 處Xứ 。 願nguyện 之chi 利lợi 益ích 通thông 凡phàm 夫phu 故cố 意ý 樂nhạo 菩Bồ 薩Tát 。 可khả 通thông 地địa 前tiền 又hựu 西tây 河hà 釋thích 云vân 等đẳng 者giả 補bổ 處xứ 願nguyện 云vân 地địa 上thượng 本bổn 願nguyện 然nhiên 今kim 文văn 釋thích 其kỳ 有hữu 眾chúng 生sanh 。 令linh 通thông 凡phàm 夫phu 故cố 置trí 又hựu 隔cách 也dã 彼bỉ 師sư 本bổn 涅Niết 槃Bàn 宗tông 故cố 依y 佛Phật 性tánh 內nội 熏huân 釋thích 有hữu 願nguyện 成thành 佛Phật 心tâm 願nguyện 成thành 佛Phật 心tâm 者giả 即tức 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 也dã 論luận 註chú 云vân 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 即tức 是thị 願nguyện 作tác 佛Phật 心tâm (# 云vân 云vân )# 大đại 經Kinh 云vân 等đẳng 者giả 一Nhất 生Sanh 補Bổ 處Xứ 。 願nguyện 取thủ 意ý 也dã 倫luân 次thứ 第đệ 義nghĩa 三tam 賢hiền 十Thập 地Địa 位vị 階giai 次thứ 第đệ 是thị 云vân 常thường 倫luân 若nhược 生sanh 淨tịnh 土độ 不bất 經kinh 三tam 賢hiền 十Thập 地Địa 次thứ 位vị 速tốc 至chí 等đẳng 覺giác 故cố 云vân 超siêu 出xuất 至chí 成thành 已dĩ 下hạ 明minh 至chí 佛Phật 位vị 迴hồi 迂# 迴hồi 義nghĩa 復phục 房phòng 六lục 切thiết 往vãng 來lai 為vi 復phục 後hậu 分phần/phân 教giáo 意ý 等Đẳng 覺Giác 菩Bồ 薩Tát 。 有hữu 入nhập 重trọng/trùng 玄huyền 門môn 倒đảo 修tu 凡phàm 事sự 迂# 迴hồi 道đạo 往vãng 來lai 難nạn/nan 若nhược 生sanh 彼bỉ 國quốc 非phi 但đãn 速tốc 疾tật 到đáo 等đẳng 覺giác 位vị 至chí 成thành 佛Phật 道Đạo 。 亦diệc 是thị 速tốc 疾tật 故cố 云vân 更cánh 無vô 迴hồi 復phục 之chi 難nạn/nan 八bát 地địa 已dĩ 上thượng 等đẳng 者giả 起khởi 信tín 論luận 以dĩ 初Sơ 地Địa 名danh 淨tịnh 心tâm 地địa 證chứng 真Chân 如Như 故cố 今kim 意ý 不bất 尒# 七thất 地địa 已dĩ 前tiền 名danh 未vị 證chứng 淨tịnh 功công 用dụng 位vị 故cố 八Bát 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 名danh 為vi 淨tịnh 心tâm 無vô 功công 用dụng 。 故cố 七thất 地địa 已dĩ 還hoàn 已dĩ 下hạ 明minh 不bất 從tùng 一nhất 地Địa 至chí 一nhất 地Địa 。 取thủ 要yếu 言ngôn 之chi 。 言ngôn 七thất 地địa 已dĩ 前tiền 八bát 九cửu 十Thập 地Địa 未vị 證chứng 證chứng 淨tịnh 下hạ 地địa 上thượng 地địa 詞từ 聞văn 雖tuy 似tự 有hữu 淺thiển 深thâm 異dị 意ý 唯duy 一nhất 等đẳng 覺giác 以dĩ 云vân 同đồng 得đắc 寂tịch 滅diệt 忍nhẫn 故cố 所sở 言ngôn 寂tịch 滅diệt 忍nhẫn 下hạ 品phẩm 寂tịch 滅diệt 忍nhẫn 即tức 第đệ 十Thập 地Địa 也dã 仁nhân 王vương 經kinh 意ý 等Đẳng 覺Giác 菩Bồ 薩Tát 。 攝nhiếp 第đệ 十Thập 地Địa 而nhi 不bất 別biệt 立lập 彼bỉ 經kinh 說thuyết 妙diệu 覺giác 云vân 三tam 十thập 生sanh 盡tận 等đẳng 大đại 覺giác 說thuyết 第đệ 十Thập 地Địa 云vân 二nhị 十thập 九cửu 生sanh 求cầu 已dĩ 度độ 餘dư 有hữu 一nhất 生sanh 彼bỉ 經kinh 第đệ 十Thập 地Địa 當đương 等đẳng 覺giác 一Nhất 生Sanh 補Bổ 處Xứ 。 文văn 理lý 顯hiển 然nhiên 也dã 問vấn 註chú 釋thích 等đẳng 者giả 生sanh 彼bỉ 國quốc 土độ 。 見kiến 彌di 陀đà 佛Phật 七thất 地địa 已dĩ 前tiền 菩Bồ 薩Tát 得đắc 證chứng 八bát 地địa 已dĩ 上thượng 平bình 等đẳng 法Pháp 身thân 。 故cố 云vân 身thân 等đẳng 同đồng 得đắc 寂tịch 滅diệt 平bình 等đẳng 之chi 法pháp 。 故cố 云vân 法pháp 等đẳng 問vấn 意ý 論luận 註chú 判phán 龍long 樹thụ 天thiên 親thân 願nguyện 生sanh 為vi 得đắc 身thân 等đẳng 法pháp 等đẳng 不bất 取thủ 凡phàm 夫phu 何hà 攝nhiếp 凡phàm 夫phu 乎hồ 也dã [前-刖+合]# 可khả 知tri 未vị 證chứng 淨tịnh 心tâm 親thân 當đương 等đẳng 者giả 問vấn 龍long 樹thụ 初Sơ 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 故cố 親thân 當đương 未vị 證chứng 淨tịnh 心tâm 天thiên 親thân 內nội 凡phàm 位vị 何hà 云vân 未vị 證chứng 淨tịnh 心tâm 乎hồ [前-刖+合]# 撲phác 楊dương 云vân 位vị 居cư 明minh 得đắc 道Đạo 隣lân 極cực 喜hỷ (# 已dĩ 上thượng )# 。

    從tùng 隣lân 近cận 義nghĩa 令linh 一nhất 同đồng 也dã 弘hoằng 决# 云vân 天thiên 親thân 龍long 樹thụ 內nội 鑑giám 冷lãnh 然nhiên (# 已dĩ 上thượng )# 。

    安an 樂lạc 集tập 下hạ

    無vô 漏lậu 相tương/tướng 者giả 一nhất 義nghĩa 云vân 從tùng 彼bỉ 佛Phật 清thanh 淨tịnh 無vô 漏lậu 。 心tâm 修tu 起khởi 淨tịnh 土độ 佛Phật 心tâm 無vô 漏lậu 所sở 現hiện 淨tịnh 土độ 亦diệc 是thị 無vô 漏lậu 故cố 名danh 無vô 漏lậu 相tương/tướng 一nhất 義nghĩa 云vân 彼bỉ 佛Phật 證chứng 得đắc 於ư 本bổn 來lai 無vô 漏lậu 。 性tánh 功công 德đức 本bổn 有hữu 無vô 漏lậu 性tánh 德đức 全toàn 成thành 莊trang 嚴nghiêm 淨tịnh 土độ 故cố 云vân 無vô 漏lậu 相tương/tướng 鸞loan 師sư 判phán 性tánh 是thị 本bổn 義nghĩa 即tức 此thử 謂vị 也dã 楞lăng 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 一nhất 一nhất 皆giai 是thị 。 清thanh 淨tịnh 無vô 漏lậu 。 一nhất 真chân 無vô 為vi 。 性tánh 本bổn 然nhiên 故cố 。 (# 已dĩ 上thượng )# 。

    取thủ 相tương/tướng 者giả 取thủ 是thị 執chấp 義nghĩa 也dã 㣘# 執chấp 也dã 塵trần 累lụy 者giả 煩phiền 惱não 也dã 累lũy/lụy/luy 力lực 佳giai 切thiết 繫hệ 也dã 忻hãn 淨tịnh 者giả 欣hân 通thông 作tác 忻hãn 愛ái 佛Phật 功công 德đức 等đẳng 者giả 法pháp 事sự 讃# 云vân 不bất 貪tham 淨tịnh 土độ 無vô 生sanh 解giải 脫thoát 。 障chướng (# 已dĩ 上thượng )# 。

    既ký 以dĩ 不bất 貪tham 淨tịnh 土độ 為vi 解giải 脫thoát 障chướng 貪tham 欣hân 淨tịnh 土độ 出xuất 離ly 要yếu 道đạo 也dã 愛ái 小tiểu 乗# 涅Niết 槃Bàn 等đẳng 者giả 對đối 大đại 乗# 且thả 名danh 不bất 善thiện 愛ái 也dã 法pháp 既ký 本bổn 妙diệu 者giả 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 無vô 非phi 中trung 道đạo 故cố 云vân 本bổn 妙diệu 治trị 生sanh 等đẳng 者giả 法pháp 華hoa 玄huyền 一nhất 云vân 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 治trị 生sanh 產sản 業nghiệp 皆giai 與dữ 實thật 相tướng 。 不bất 相tương 違vi 背bội 。 一nhất 色sắc 一nhất 香hương 無vô 非phi 中trung 道đạo (# 已dĩ 上thượng )# 。

    釋thích 籤# 云vân 資tư 生sanh 產sản 業nghiệp 意ý 全toàn 同đồng 為vi 資tư 生sanh 身thân 賈cổ 人nhân 買mãi 賣mại 農nông 夫phu 耕canh 晨thần 謂vị 之chi 治trị 生sanh 產sản 業nghiệp 真Chân 諦Đế 體thể 一nhất 等đẳng 者giả 安an 樂lạc 集tập 記ký 云vân 搜sưu 原nguyên 則tắc 冥minh 者giả 真Chân 如Như 緣duyên 起khởi 成thành 淨tịnh 穢uế 故cố 淨tịnh 穢uế 全toàn 一nhất (# 已dĩ 上thượng )# 。

    俗tục 諦đế 用dụng 二nhị 等đẳng 者giả 楞lăng 嚴nghiêm 疏sớ/sơ 二nhị 云vân 眾chúng 土thổ/độ 穢uế 土thổ/độ 以dĩ 有hữu 漏lậu 識thức 為vi 體thể 煩phiền 惱não 造tạo 業nghiệp 所sở 共cộng 感cảm 故cố 諸chư 佛Phật 淨tịnh 土độ 。 以dĩ 無vô 漏lậu 智trí 。 為vi 體thể 真Chân 如Như 淨tịnh 用dụng 之chi 所sở 現hiện 故cố 經Kinh 云vân 唯duy 有hữu 等đẳng 者giả 大đại 集tập 月nguyệt 藏tạng 經kinh 取thủ 意ý 也dã 凡phàm 夫phu 智trí 淺thiển 等đẳng 者giả 凡phàm 夫phu 智trí 惠huệ 淺thiển 故cố 多đa 依y 有hữu 相tương/tướng 得đắc 往vãng 生sanh 也dã 無vô 相tướng 為vi 體thể 。 等đẳng 者giả 集tập 上thượng 云vân 知tri 無vô 相tướng 離ly 念niệm 為vi 體thể 而nhi 緣duyên 中trung 求cầu 往vãng 生sanh 者giả 多đa 應ưng 上thượng 軰# 生sanh 也dã (# 已dĩ 上thượng )# 。

    知tri 生sanh 即tức 無vô 生sanh 云vân 無vô 相tướng 為vi 體thể 。 緣duyên 者giả 所sở 緣duyên 境cảnh 即tức 二nhị 十thập 九cửu 句cú 莊trang 嚴nghiêm 也dã 求cầu 者giả 能năng 求cầu 心tâm 也dã 雖tuy 解giải 無vô 相tướng 緣duyên 依y 正chánh 莊trang 嚴nghiêm 事sự 求cầu 往vãng 生sanh 故cố 云vân 緣duyên 中trung 求cầu 往vãng 二nhị 諦đế 等đẳng 者giả 集tập 上thượng 云vân 理lý 雖tuy 無vô 生sanh 然nhiên 二nhị 諦Đế 道Đạo 理lý 非phi 無vô 緣duyên 求cầu 一nhất 切thiết 得đắc 往vãng 生sanh 也dã (# 已dĩ 上thượng )# 。

    問vấn 真Chân 諦Đế 前tiền 不bất 取thủ 相tương/tướng 緣duyên 求cầu 偏thiên 在tại 俗tục 諦đế 何hà 云vân 二nhị 諦Đế 道Đạo 理lý 非phi 無vô 緣duyên 求cầu 耶da [前-刖+合]# 淨tịnh 土độ 具cụ 二nhị 諦đế 入nhập 一nhất 法pháp 句cú 真Chân 諦Đế 理lý 二nhị 十thập 九cửu 句cú 俗tục 諦đế 事sự 上thượng 輩bối 生sanh 人nhân 同đồng 解giải 二nhị 諦đế 而nhi 得đắc 往vãng 生sanh 。 故cố 云vân 二nhị 諦Đế 道Đạo 理lý 非phi 無vô 緣duyên 求cầu 願nguyện 取thủ 等đẳng 者giả 集tập 上thượng 引dẫn 維duy 摩ma 經Kinh 云vân 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 如như 是thị 。 為vì 欲dục 成thành 就tựu 。 眾chúng 生sanh 故cố 願nguyện 取thủ 佛Phật 國quốc 。 願nguyện 取thủ 佛Phật 國quốc 者giả 。 非phi 於ư 空không 也dã 。 (# 已dĩ 上thượng )# 。

    菩Bồ 薩Tát 願nguyện 取thủ 佛Phật 國quốc 。 為vì 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 也dã 眾chúng 生sanh 願nguyện 取thủ 佛Phật 國quốc 。 為vi 得đắc 往vãng 生sanh 故cố 云vân 非phi 於ư 空không 也dã 矣hĩ 。

    群quần 疑nghi 論luận 下hạ

    靡mĩ 墜trụy 者giả 靡mĩ 無vô 也dã 墜trụy 猶do 缺khuyết 雜tạp 修tu 者giả 專chuyên 雜tạp 二nhị 修tu 名danh 義nghĩa 如như 選tuyển 擇trạch 集tập 并tinh 决# 疑nghi 鈔sao [一/力]# 不bất 一nhất 生sanh 者giả 釋thích 禮lễ 序tự 千thiên 中trung 無vô 一nhất 千thiên 無vô 一nhất 失thất 者giả 述thuật 禮lễ 序tự 十thập 即tức 十thập 生sanh 等đẳng 問vấn 今kim 論luận 不bất 釋thích 雜tạp 修tu 堪kham 能năng 機cơ 偏thiên 舉cử 不bất 堪kham 機cơ 釋thích [一/力]# 不bất 一nhất 生sanh 有hữu 何hà 意ý 也dã [前-刖+合]# 為vi 捨xả 雜tạp 修tu 令linh 行hành 專chuyên 修tu 偏thiên 作tác 奪đoạt 釋thích 也dã 此thử 經Kinh 下hạ 文văn 者giả 對đối 上thượng 文văn 之chi 詞từ 也dã 今kim 上thượng 下hạ 文văn 連liên 續tục 而nhi 明minh 其kỳ 義nghĩa 菩Bồ 薩Tát 處xử 胎thai 。 經kinh 第đệ 二nhị 云vân 欲dục 生sanh 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 國quốc 者giả 。 皆giai 染nhiễm 著trước 懈giải 慢mạn 國quốc 土độ 不bất 能năng 前tiền 進tiến 。 生sanh 阿A 彌Di 陀Đà 國quốc 。 億ức 千thiên [一/力]# 眾chúng 時thời 有hữu 一nhất 人nhân 。 能năng 生sanh 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 國quốc 。 何hà 以dĩ 故cố 皆giai 由do 懈giải 慢mạn 執chấp 心tâm 不bất 窂lao 固cố (# 已dĩ 上thượng )# 。

    文văn 中trung 一nhất 人nhân 能năng 生sanh 者giả 雜tạp 行hành 堪kham 能năng 機cơ 一nhất 家gia 釋thích 百bách 時thời 希hy 得đắc 一nhất 二nhị 等đẳng 即tức 此thử 義nghĩa 也dã 何hà 以dĩ 故cố 者giả 問vấn 也dã 皆giai 由do 下hạ [前-刖+合]# 也dã 問vấn 意ý 何hà 故cố 皆giai 生sanh 懈giải 慢mạn 不bất 生sanh 極cực 樂lạc 乎hồ 也dã [前-刖+合]# 皆giai 由do 懈giải 慢mạn 執chấp 心tâm 不bất 窂lao 固cố 故cố 是thị 知tri 者giả 知tri 善thiện 導đạo 釋thích 雜tạp 修tu 不bất 至chí 心tâm 者giả 符phù 合hợp 胎thai 經kinh 皆giai 由do 懈giải 慢mạn 執chấp 心tâm 不bất 窂lao 固cố 文văn 故cố 云vân 是thị 知tri 彼bỉ 論luận 云vân 正chánh 與dữ 處xứ 胎thai 經kinh 文văn 相tương 當đương 即tức 此thử 義nghĩa 也dã 雜tạp 修tu 之chi 者giả 為vi 執chấp 心tâm 等đẳng 者giả 問vấn 雜tạp 修tu 之chi 者giả 無vô 執chấp 心tâm 窂lao 固cố 人nhân 乎hồ [前-刖+合]# 雜tạp 修tu 之chi 機cơ 有hữu 其kỳ 二nhị 類loại 一nhất 謂vị 至chí 心tâm 即tức 生sanh 報báo 土thổ/độ 此thử 是thị 雜tạp 修tu 執chấp 心tâm 窂lao 固cố 二nhị 不bất 至chí 心tâm 即tức 生sanh 懈giải 慢mạn 此thử 是thị 執chấp 心tâm 不bất 窂lao 固cố 也dã 問vấn 雜tạp 修tu 有hữu 執chấp 心tâm 窂lao 固cố 人nhân 尒# 者giả 何hà 云vân 雜tạp 修tu 者giả 執chấp 心tâm 不bất 窂lao 固cố 乎hồ [前-刖+合]# 雜tạp 修tu 執chấp 心tâm 窂lao 固cố 人nhân 少thiểu 執chấp 心tâm 不bất 窂lao 固cố 之chi 者giả 多đa 故cố 約ước 多đa 分phần 云vân 雜tạp 修tu 者giả 執chấp 心tâm 不bất 窂lao 固cố 也dã 雜tạp 修tu 不bất 至chí 心tâm 有hữu 二nhị 類loại 一nhất 生sanh 懈giải 慢mạn 二nhị 留lưu 生sanh 死tử 今kim 留lưu 生sanh 死tử 人nhân 不bất 論luận 之chi 也dã 雜tạp 修tu 不bất 至chí 心tâm 義nghĩa 具cụ 如như 决# 疑nghi 鈔sao 直trực 牃# 懈giải 慢mạn 者giả 懈giải 怠đãi 也dã 慢mạn 怠đãi 也dã 慢mạn 與dữ 慢mạn 同đồng 師sư 資tư 者giả 師sư 弟đệ 義nghĩa 也dã 韻vận 府phủ 引dẫn 老lão 子tử 云vân 善thiện 人nhân 者giả 不bất 善thiện 人nhân 之chi 師sư 不bất 善thiện 人nhân 者giả 善thiện 人nhân 之chi 資tư 故cố 曰viết 師sư 資tư 矣hĩ 指chỉ 南nam 者giả 示thị 方phương 處xứ 義nghĩa 也dã 此thử 論luận 第đệ 二nhị 卷quyển 等đẳng 者giả 論luận 意ý 云vân 攝nhiếp 論luận 云vân 唯duy 願nguyện 別biệt 時thời 意ý 今kim 淨tịnh 土độ 論luận 明minh 五ngũ 念niệm 中trung 身thân 業nghiệp 禮lễ 拜bái 。 口khẩu 業nghiệp 念niệm 佛Phật 意ý 業nghiệp 觀quán 察sát 三tam 念niệm 門môn 行hành 作tác 願nguyện 迴hồi 向hướng 二nhị 念niệm 門môn 願nguyện 願nguyện 行hành 具cụ 足túc 决# 定định 往vãng 生sanh 豈khởi 是thị 別biệt 時thời 意ý 乎hồ 如như 是thị 會hội 釋thích 破phá 他tha 師sư 謬mậu 練luyện 磨ma 別biệt 義nghĩa 也dã 若nhược 約ước 父phụ 子tử 相tương/tướng 符phù 義nghĩa 感cảm 師sư 意ý 可khả 五ngũ 念niệm 皆giai 起khởi 行hành 也dã 五ngũ 正chánh 行hạnh 者giả 前tiền 後hậu 五ngũ 正chánh 行hạnh 詞từ 指chỉ 五ngũ 念niệm 門môn 也dã 符phù 合hợp 相tương/tướng 傳truyền 旨chỉ 者giả 指chỉ 下hạ 所sở 引dẫn 辨biện 師sư 義nghĩa 也dã 又hựu 高cao 祖tổ 上thượng 人nhân 云vân 等đẳng 者giả 上thượng 廢phế 餘dư 者giả 廢phế 一nhất 切thiết 行hành 唯duy 立lập 一nhất 行hành 今kim 空không 師sư 義nghĩa 五ngũ 念niệm 一Nhất 行Hành 三Tam 昧Muội 。 具cụ 德đức 一nhất 往vãng 言ngôn 表biểu 而nhi 似tự 有hữu 異dị 故cố 置trí 又hựu 隔cách 再tái 往vãng 造tạo 著trước 一nhất 行hành 之chi 上thượng 五ngũ 念niệm 門môn 故cố 念niệm 佛Phật 之chi 外ngoại 非phi 有hữu 五ngũ 念niệm 故cố 云vân 亦diệc 同đồng 千thiên 福phước 禪thiền 林lâm 吉cát 水thủy 等đẳng 者giả 感cảm 師sư 三tam 昧muội 發phát 得đắc 論luận 七thất 云vân 學học 念niệm 佛Phật 定định 令linh 聲thanh 不bất 絕tuyệt 。 遂toại 得đắc 三tam 昧muội 見kiến 佛Phật 聖thánh 眾chúng 映ánh 然nhiên 常thường 在tại 目mục 前tiền 諸chư 修tu 學học 者giả 。 唯duy 須tu 勵lệ 聲thanh 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。 易dị 成thành 子tử 若nhược 不bất 信tín 請thỉnh 試thí 學học 矣hĩ 觀quán 師sư 三tam 昧muội 發phát 得đắc 十thập 因nhân 云vân 予# 為vi 知tri 先tiên 賢hiền 獨độc 在tại 閑nhàn 室thất 勵lệ 聲thanh 念niệm 佛Phật 即tức 得đắc 一nhất 心tâm 敢cảm 以dĩ 不bất 亂loạn 誠thành 聖thánh 言ngôn 不bất 墮đọa 地địa 行hành 者giả 可khả 仰ngưỡng 信tín (# 已dĩ 上thượng )# 。

    空không 師sư 三tam 昧muội 發phát 得đắc 如như 上thượng 人nhân 傳truyền 第đệ 七thất 卷quyển 夢mộng 定định 親thân 聞văn 者giả 上thượng 人nhân 夢mộng 中trung 相tương/tướng 羕# 義nghĩa 也dã 光quang 明minh 千thiên 福phước 師sư 資tư 者giả 問vấn 大đại 師sư 所sở 造tạo 五ngũ 部bộ 中trung 禮lễ 讃# 放phóng 光quang 顯hiển 瑞thụy 然nhiên 此thử 別biệt 紙chỉ 不bất 釋thích 禮lễ 讃# 有hữu 何hà 意ý 也dã [前-刖+合]# 古cổ 來lai 傳truyền 云vân 禮lễ 讃# 奥# 旨chỉ 三tam 心tâm 五ngũ 念niệm 四tứ 修tu 在tại 結kết 歸quy 一Nhất 行Hành 三Tam 昧Muội 。 此thử 是thị 不bất 可khả 出xuất 口khẩu 外ngoại 故cố 不bất 可khả 題đề 筆bút 點điểm 故cố (# 云vân 云vân )# 私tư 云vân 今kim 此thử 論luận 文văn 群quần 疑nghi 一nhất 部bộ 七thất 卷quyển 眼nhãn 目mục 為vi 此thử 文văn 眼nhãn 目mục 故cố 釋thích 禮lễ 讃# 奥# 旨chỉ 故cố 釋thích 顯hiển 今kim 此thử 論luận 文văn 全toàn 是thị 禮lễ 讃# 別biệt 紙chỉ 故cố 不bất 別biệt 釋thích 也dã 所sở 以dĩ 知tri 者giả 。 上thượng 云vân 釋thích 顯hiển 師sư 資tư 禀# 承thừa 無vô 相tướng 違vi 今kim 亦diệc 云vân 師sư 資tư 無vô 異dị 下hạ 復phục 云vân 師sư 資tư 一nhất 轍triệt 故cố 今kim 論luận 云vân 等đẳng 者giả 論luận 第đệ 三tam 念niệm 佛Phật 五ngũ 勝thắng 中trung 第đệ 五ngũ 威uy 力lực 勝thắng 文văn 也dã 或hoặc 深thâm 或hoặc 淺thiển 者giả 無vô 相tướng 念niệm 佛Phật 名danh 之chi 為vi 深thâm 口khẩu 稱xưng 念niệm 佛Phật 號hiệu 之chi 為vi 淺thiển 今kim 此thử 淺thiển 深thâm 是thị 一nhất 往vãng 義nghĩa 再tái 往vãng 之chi 義nghĩa 如như 决# 疑nghi 鈔sao 第đệ 一nhất 此thử 皆giai 等đẳng 者giả 指chỉ 三tam 文văn 益ích 兆triệu 載tái 如như 大đại 經kinh 鈔sao 故cố 力lực 加gia 持trì 者giả 論luận 云vân 故cố 威uy 力lực 有hữu 二nhị 意ý 一nhất 論luận 云vân 威uy 力lực 勝thắng 不bất 名danh 故cố 威uy 力lực 勝thắng 故cố 字tự 承thừa 上thượng 起khởi 下hạ 之chi 語ngữ 而nhi 唯duy 是thị 果quả 上thượng 威uy 力lực 也dã 一nhất 今kim 判phán 兆triệu 載tái 永vĩnh 劫kiếp 。 故cố 力lực 加gia 持trì 故cố 者giả 舊cựu 也dã 指chỉ 因nhân 位vị 行hành 功công 果quả 上thượng 利lợi 益ích 依y 因nhân 行hành 力lực 故cố 加gia 持trì 如như 上thượng 師sư 資tư 一nhất 徹triệt 已dĩ 下hạ 釋thích 今kim 本bổn 文văn 也dã 韻vận 會hội 云vân 轍triệt 通thông 作tác 徹triệt 矣hĩ 金kim 口khẩu 者giả 弘hoằng 决# 云vân 金kim 口khẩu 者giả 此thử 是thị 如Như 來Lai 。 黃hoàng 金kim 色sắc 身thân 口khẩu 業nghiệp 所sở 起khởi 故cố 云vân 金kim 口khẩu 所sở 說thuyết (# 已dĩ 上thượng )# 。

    釋Thích 迦Ca 彌di 陀đà 等đẳng 者giả 散tán 善thiện 義nghĩa 云vân 决# 定định 依y 行hành 佛Phật 遣khiển 捨xả 者giả 即tức 捨xả 佛Phật 遣khiển 行hành 者giả 即tức 行hành 佛Phật 遣khiển 去khứ 處xứ 即tức 去khứ 。 是thị 名danh 隨tùy 順thuận 。 佛Phật 教giáo 隨tùy 順thuận 佛Phật 意ý 是thị 名danh 隨tùy 順thuận 。 佛Phật 願nguyện 是thị 名danh 真chân 佛Phật 弟đệ 子tử 。 (# 已dĩ 上thượng )# 。

    往vãng 生sanh 要yếu 集tập 下hạ

    此thử 序tự 從tùng 初sơ 至chí 不bất 歸quy 者giả 即tức 題đề 目mục 也dã 但đãn 顯hiển 密mật 已dĩ 下hạ 是thị 破phá 題đề 也dã 言ngôn 道đạo 俗tục 者giả 出xuất 家gia 名danh 道đạo 在tại 家gia 名danh 俗tục 貴quý 賤tiện 之chi 言ngôn 通thông 道đạo 俗tục 也dã 顯hiển 密mật 等đẳng 者giả 非phi 聖thánh 道Đạo 門môn 上thượng 極cực 樂lạc 教giáo 行hành 是thị 揔# 句cú 也dã 顯hiển 密mật 事sự 理lý 是thị 別biệt 句cú 也dã 言ngôn 指chỉ 上thượng 教giáo 下hạ 云vân 顯hiển 密mật 教giáo 法pháp 亦diệc 指chỉ 上thượng 行hành 下hạ 云vân 事sự 理lý 業nghiệp 因nhân 顯hiển 密mật 事sự 理lý 共cộng 淨tịnh 土độ 教giáo 行hành 也dã 為vi 此thử 土thổ/độ 入nhập 聖thánh 修tu 顯hiển 密mật 事sự 理lý 即tức 聖thánh 道Đạo 門môn 也dã 為vi 往vãng 生sanh 淨tịnh 土độ 。 行hành 顯hiển 密mật 事sự 理lý 是thị 淨tịnh 土độ 門môn 中trung 雜tạp 行hành 也dã 故cố 往vãng 生sanh 諸chư 業nghiệp 門môn 云vân 此thử 等đẳng 顯hiển 密mật 諸chư 大đại 乗# 中trung 皆giai 以dĩ 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 等đẳng 為vi 往vãng 生sanh 極cực 樂lạc 業nghiệp 也dã (# 已dĩ 上thượng )# 。

    頑ngoan 魯lỗ 者giả 愚ngu 鈍độn 義nghĩa 也dã 頑ngoan 愚ngu 也dã 魯lỗ 鈍độn 也dã 敢cảm 進tiến 也dã 忍nhẫn 也dã 私tư 云vân 者giả 此thử 語ngữ 在tại 五ngũ 箇cá 處xứ 皆giai 是thị 祖tổ 師sư 上thượng 人nhân 語ngữ 也dã 預dự 先tiên 也dã 第đệ 八bát 門môn 有hữu 三tam 重trọng/trùng 等đẳng 者giả 如như 下hạ 諸chư 行hành 不bất 尒# 等đẳng 者giả 往vãng 生sanh 諸chư 業nghiệp 門môn 雖tuy 明minh 諸chư 行hành 往vãng 生sanh 是thị 少thiểu 分phần 也dã 不bất 慇ân 懃cần 者giả 不bất 委ủy 義nghĩa 也dã 韻vận 會hội 云vân 慇ân 懃cần 委ủy 曲khúc 貌mạo 諸chư 行hành 往vãng 生sanh 隨tùy 機cơ 欲dục 故cố 少thiểu 分phần 明minh 之chi 故cố 云vân 無vô 勸khuyến 初sơ 心tâm 觀quán 行hành 等đẳng 者giả 十thập 信tín 已dĩ 前tiền 底để 下hạ 凢# 夫phu 是thị 名danh 初sơ 心tâm 極cực 初sơ 心tâm 機cơ 不bất 能năng 修tu 行hành 。 無vô 相tướng 理lý 觀quán 故cố 云vân 不bất 堪kham 一nhất 者giả 別biệt 相tướng 觀quán 等đẳng 者giả 要yếu 集tập 記ký 五ngũ 云vân 問vấn 此thử 三tam 種chủng 觀quán 名danh 義nghĩa 如như 何hà [前-刖+合]# 觀quán 於ư 佛Phật 身thân 。 一nhất 一nhất 別biệt 相tướng 名danh 別biệt 相tướng 觀quán 觀quán 佛Phật 揔# 相tương/tướng 色sắc 身thân 光quang 明minh 等đẳng 名danh 揔# 相tương/tướng 觀quán 畧lược 觀quán 依y 正chánh 二nhị 報báo 自tự 往vãng 生sanh 等đẳng 相tương/tướng 名danh 雜tạp 畧lược 觀quán 對đối 觀quán 四tứ 十thập 二nhị 重trọng/trùng 故cố 名danh 為vi 雜tạp 對đối 上thượng 揔# 別biệt 二nhị 相tương/tướng 廣quảng 觀quán 故cố 名danh 畧lược (# 已dĩ 上thượng )# 。

    或hoặc 依y 歸quy 命mạng 想tưởng 等đẳng 者giả 今kim 此thử 三tam 想tưởng 隨tùy 時thời 隨tùy 人nhân 而nhi 可khả 相tương/tướng 替thế 故cố 云vân 或hoặc 依y 歸quy 命mạng 想tưởng 者giả 歸quy 依y 彼bỉ 佛Phật 言ngôn 南Nam 無mô 者giả 即tức 是thị 歸quy 命mạng 故cố 歸quy 命mạng 想tưởng 可khả 三tam 心tâm 也dã 辨biện 師sư 云vân 歸quy 命mạng 想tưởng 本bổn 尊tôn 向hướng 東đông 行hành 者giả 向hướng 佛Phật 歸quy 命mạng 也dã 矣hĩ 引dẫn 接tiếp 想tưởng 者giả 欲dục 預dự 來lai 迎nghênh 辨biện 師sư 云vân 引dẫn 接tiếp 想tưởng 本bổn 尊tôn 向hướng 西tây 行hành 者giả 隨tùy 佛Phật 後hậu 成thành 往vãng 想tưởng 矣hĩ 往vãng 生sanh 想tưởng 有hữu 二nhị 意ý 一nhất 云vân 往vãng 生sanh 想tưởng 者giả 欲dục 生sanh 淨tịnh 土độ 別biệt 時thời 念niệm 佛Phật 門môn 云vân 决# 定định 作tác 往vãng 生sanh 想tưởng 華hoa 臺đài 聖thánh 眾chúng 來lai 迎nghênh 接tiếp 想tưởng 矣hĩ 此thử 文văn 上thượng 六lục 字tự 往vãng 生sanh 想tưởng 下hạ 八bát 字tự 引dẫn 接tiếp 想tưởng 先tiên 來lai 迎nghênh 引dẫn 接tiếp 釋thích 往vãng 生sanh 想tưởng 故cố 欲dục 生sanh 義nghĩa 也dã 一nhất 云vân 往vãng 生sanh 想tưởng 者giả 生sanh 極cực 樂lạc 後hậu 可khả 誇khoa 快khoái 樂lạc 兼kiêm 想tưởng 像tượng 也dã 辨biện 師sư 云vân 故cố 上thượng 人nhân 往vãng 生sanh 想tưởng 似tự 普phổ 觀quán 故cố 難nan 及cập 我ngã 分phần/phân 源nguyên 空không 住trụ 引dẫn 接tiếp 想tưởng 矣hĩ 加gia 之chi 今kim 三tam 想tưởng 次thứ 第đệ 引dẫn 接tiếp 想tưởng 後hậu 釋thích 往vãng 生sanh 想tưởng 故cố 已dĩ 生sanh 義nghĩa 也dã 一nhất 心tâm 稱xưng 念niệm 者giả 但đãn 策sách 稱xưng 念niệm 無vô 他tha 想tưởng 間gian 名danh 為vi 一nhất 心tâm 明minh 種chủng 種chủng 觀quán 者giả 一nhất 義nghĩa 云vân 結kết 上thượng 別biệt 相tướng 等đẳng 三tam 觀quán 言ngôn 為vi 不bất 堪kham 觀quán 念niệm 機cơ 示thị 歸quy 命mạng 想tưởng 等đẳng 故cố 知tri 種chủng 種chủng 觀quán 者giả 上thượng 別biệt 相tướng 等đẳng 三tam 觀quán 也dã 一nhất 義nghĩa 云vân 明minh 種chủng 種chủng 觀quán 者giả 通thông 下hạ 稱xưng 念niệm 既ký 一nhất 心tâm 稱xưng 念niệm 下hạ 結kết 明minh 種chủng 種chủng 觀quán 知tri 稱xưng 念niệm 亦diệc 屬thuộc 觀quán 但đãn 至chí 不bất 堪kham 觀quán 念niệm 文văn 者giả 凡phàm 觀quán 之chi 言ngôn 所sở 望vọng 不bất 同đồng 不bất 堪kham 別biệt 相tướng 等đẳng 三tam 種chủng 觀quán 故cố 云vân 不bất 堪kham 稱xưng 名danh 意ý 地địa 三tam 想tưởng 云vân 觀quán 有hữu 何hà 妨phương 乎hồ 觀quán 念niệm 法Pháp 門môn 云vân 想tưởng 念niệm 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 等đẳng 即tức 其kỳ 證chứng 也dã 行hành 住trụ 座tòa 臥ngọa 語ngữ 默mặc 作tác 作tác 者giả 此thử 辭từ 在tại 止Chỉ 觀Quán 二nhị 四tứ 威uy 儀nghi 加gia 語ngữ 默mặc 是thị 云vân 六lục 作tác 辨biện 師sư 云vân 語ngữ 默mặc 念niệm 佛Phật 者giả 對đối 他tha 談đàm 時thời 我ngã 出xuất 聲thanh 間gian 心tâm 中trung 不bất 忘vong 云vân 語ngữ 念niệm 佛Phật 他tha 人nhân 語ngữ 時thời 我ngã 不bất 出xuất 聲thanh 口khẩu 中trung 稱xưng 念niệm 云vân 默mặc 念niệm 佛Phật 語ngữ 約ước 自tự 身thân 出xuất 聲thanh 默mặc 約ước 我ngã 不bất 出xuất 聲thanh 作tác 作tác 者giả 通thông 一nhất 切thiết 所sở 作tác 。 也dã 常thường 以dĩ 此thử 念niệm 在tại [月*匋]# 中trung 者giả 作tác 者giả 本bổn 意ý 唯duy 在tại 稱xưng 念niệm 故cố 云vân 在tại [月*匋]# 今kim 云vân 常thường 以dĩ 下hạ 云vân 常thường 存tồn 所sở 言ngôn 常thường 者giả 即tức 無vô 間gian 義nghĩa 此thử 指chỉ 四tứ 修tu 中trung 無vô 間gian 修tu 往vãng 生sanh 最tối 要yếu 出xuất 離ly 秘bí 術thuật 寤ngụ 寐mị 莫mạc 忘vong 者giả 將tương 睡thụy 眠miên 宜nghi 唱xướng 佛Phật 名danh 稱xưng 名danh 眠miên 人nhân 夢mộng 見kiến 勝thắng 相tương/tướng 亦diệc 心tâm 念niệm 矣hĩ 上thượng 諸chư 門môn 者giả 要yếu 集tập 上thượng 云vân 揔# 有hữu 十thập 門môn 分phân 為vi 三tam 卷quyển 一nhất 猒# 離ly 穢uế 土thổ/độ 二nhị 欣hân 求cầu 淨tịnh 土độ 三tam 極cực 樂lạc 證chứng 據cứ 四tứ 正chánh 修tu 念niệm 佛Phật 五ngũ 助trợ 念niệm 方phương 法pháp 六lục 別biệt [目*寺]# 念niệm 佛Phật 七thất 念niệm 佛Phật 利lợi 益ích 八bát 念niệm 佛Phật 證chứng 據cứ 九cửu 往vãng 生sanh 諸chư 業nghiệp 十thập 問vấn [前-刖+合]# 料liệu 簡giản (# 已dĩ 上thượng )# 。

    猒# 離ly 有hữu 七thất 者giả 六lục 道đạo 及cập 揔# 結kết 欣hân 求cầu 有hữu 十thập 者giả 聖thánh 眾chúng 來lai 迎nghênh 等đẳng 十thập 樂nhạo/nhạc/lạc 證chứng 據cứ 有hữu 二nhị 者giả 一nhất 對đối 十thập 方phương 勸khuyến 西tây 方phương 二nhị 對đối 兜Đâu 率Suất 勸khuyến 西tây 方phương 正chánh 修tu 有hữu 五ngũ 者giả 禮lễ 拜bái 等đẳng 五ngũ 念niệm 門môn 助trợ 念niệm 有hữu 七thất 者giả 一nhất 方phương 處xứ 供cúng 具cụ 二nhị 修tu 行hành 相tướng 貌mạo 三tam 對đối 治trị 懈giải 怠đãi 四tứ 止chỉ 惡ác 修tu 善thiện 五ngũ 懺sám 悔hối 眾chúng 罪tội 六lục 對đối 治trị 魔ma 事sự 七thất 揔# 結kết 要yếu 行hành 大đại 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 等đẳng 者giả 揔# 結kết 要yếu 行hành 而nhi 有hữu 七thất 法pháp 一nhất 菩Bồ 提Đề 心tâm 二nhị 護hộ 三tam 業nghiệp 三tam 深thâm 信tín 四tứ 至chí 誠thành 心tâm 五ngũ 常thường 無vô 間gian 六lục 念niệm 佛Phật 正chánh 業nghiệp 七thất 迴hồi 向hướng 心tâm 大đại 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 大đại 乗# 網võng 要yếu 故cố 三tam 輩bối 通thông 說thuyết 菩Bồ 提Đề 心tâm 要yếu 集tập 上thượng 引dẫn 安an 樂lạc 集tập 云vân 大đại 經Kinh 云vân 凡phàm 欲dục 往vãng 生sanh 淨tịnh 土độ 。 要yếu 須tu 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 為vi 源nguyên (# 云vân 云vân )# 以dĩ 斯tư 義nghĩa 故cố 。 為vi 往vãng 生sanh 要yếu 護hộ 三tam 業nghiệp 者giả 觀quán 佛Phật 三tam 昧muội 。 經kinh 說thuyết 持trì 戒giới 助trợ 念niệm 佛Phật 行hành 故cố 以dĩ 持trì 戒giới 為vi 往vãng 生sanh 要yếu 十thập 重trọng 四tứ 十thập 八bát 。 輕khinh 者giả 如như 梵Phạm 網võng 經kinh 問vấn 觀quán 察sát 中trung 等đẳng 者giả 上thượng 所sở 引dẫn 想tưởng 相tương/tướng 別biệt 相tướng 雜tạp 畧lược 等đẳng 觀quán 謂vị 之chi 觀quán 念niệm 行hành 住trụ 座tòa 臥ngọa 語ngữ 默mặc 作tác 作tác 謂vị 之chi 稱xưng 念niệm 助trợ 念niệm 意ý 者giả 助trợ 謂vị 能năng 助trợ 念niệm 謂vị 所sở 助trợ 上thượng 七thất 法pháp 中trung 第đệ 六lục 念niệm 佛Phật 所sở 助trợ 正chánh 業nghiệp 其kỳ 餘dư 六lục 法pháp 能năng 助trợ 助trợ 業nghiệp 故cố 云vân 助trợ 念niệm 問vấn 念niệm 佛Phật 等đẳng 者giả 今kim 問vấn 云vân 念niệm 佛Phật 自tự 滅diệt 罪tội 何hà 必tất 持trì 戒giới [前-刖+合]# 云vân 一nhất 心tâm 念niệm 如như 所sở 責trách 斯tư 乃nãi 於ư 七thất 法pháp 中trung 除trừ 持trì 戒giới 證chứng 也dã 爰viên 以dĩ 祖tổ 師sư 上thượng 人nhân 云vân 如như 說thuyết 念niệm 佛Phật 不bất 必tất 可khả 具cụ 持trì 戒giới 等đẳng 矣hĩ 所sở 言ngôn 持trì 戒giới 等đẳng 者giả 等đẳng 取thủ 菩Bồ 提Đề 心tâm 何hà 以dĩ 得đắc 知tri 作tác 願nguyện 門môn 云vân 大đại 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 雖tuy 有hữu 異dị 說thuyết 欣hân 淨tịnh 土độ 之chi 願nguyện 九cửu 品phẩm 皆giai 應ưng 具cụ 矣hĩ 此thử 是thị 除trừ 菩Bồ 提Đề 心tâm 證chứng 也dã 問vấn 於ư 七thất 法pháp 中trung 以dĩ 稱xưng 名danh 為vi 正chánh 者giả 三tam 心tâm 無vô 間gian 亦diệc 可khả 除trừ 之chi 乎hồ [前-刖+合]# 不bất 然nhiên 三tam 心tâm 無vô 間gian 念niệm 佛Phật 安an 心tâm 作tác 業nghiệp 故cố 必tất 可khả 具cụ 之chi 一nhất 占chiêm 察sát 經kinh 者giả 於ư 十thập 文văn 中trung 下hạ 九cửu 文văn 局cục 彌di 陀đà 今kim 此thử 文văn 揔# 通thông 諸chư 佛Phật 靈linh 芝chi 彌di 陀đà 經kinh 義nghĩa 疏sớ/sơ 引dẫn 此thử 文văn 畢tất 云vân 餘dư 諸chư 佛Phật 名danh 聞văn 持trì 尚thượng 尒# 况# 我ngã 彌di 陀đà 有hữu 本bổn 誓thệ 乎hồ 矣hĩ 要yếu 集tập 云vân 如như 上thượng 觀quán 察sát 者giả 。 觀quán 於ư 地Địa 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 法Pháp 身thân 及cập 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 身thân 與dữ 己kỷ 自tự 身thân 。 平bình 等đẳng 無vô 二nhị 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 功công 德đức 圓viên 滿mãn 。 (# 已dĩ 上thượng )# 。

    此thử 是thị 無vô 相tướng 念niệm 佛Phật 也dã 此thử 集tập 之chi 意ý 念niệm 佛Phật 語ngữ 通thông 有hữu 相tướng 無vô 相tướng 。 有hữu 相tương/tướng 為vi 正chánh 傍bàng 通thông 無vô 相tướng 四tứ 觀quán 經Kinh 云vân 等đẳng 者giả 第đệ 四tứ 六lục 七thất 八bát 畧lược 文văn 也dã 集tập 下hạ 云vân 四tứ 觀quán 經Kinh 云vân 極cực 重trọng 惡ác 人nhân 無vô 他tha 方phương 便tiện 唯duy 稱xưng 念niệm 佛Phật 得đắc 生sanh 極cực 樂lạc 矣hĩ 要yếu 集tập 記ký 云vân 問vấn 經kinh 無vô 此thử 文văn [前-刖+合]# 是thị 取thủ 意ý 文văn 最tối 叶# 經kinh 旨chỉ 有hữu 說thuyết 云vân 後hậu 一nhất 条# 御ngự 宇vũ 出xuất 離ly 無vô 疑nghi 往vãng 生sanh 指chỉ 掌chưởng 肝can 要yếu 明minh 文văn 可khả 擇trạch 進tiến 之chi 由do 勑# 諸chư 宗tông 之chi 處xứ 異dị 處xứ 同đồng 心tâm 而nhi 各các 進tiến 此thử 文văn 誠thành 有hữu 所sở 以dĩ 哉tai (# 已dĩ 上thượng )# 。

    八bát 般bát 舟chu 經Kinh 云vân 等đẳng 者giả 觀quán 念niệm 法Pháp 門môn 引dẫn 般Bát 舟Chu 三Tam 昧Muội 。 經Kinh 云vân 問vấn 持trì 何hà 法pháp 得đắc 生sanh 此thử 國quốc 。 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 報báo 言ngôn 欲dục 來lai 生sanh 者giả 。 當đương 念niệm 我ngã 名danh 。 莫mạc 有hữu 休hưu 息tức 。 即tức 得đắc 來lai 生sanh (# 已dĩ 上thượng )# 。

    斯tư 乃nãi 稱xưng 念niệm 也dã 但đãn 作tác 者giả 所sở 覽lãm 本bổn 參tham 差sai 集tập 云vân 八bát 般bát 舟chu 經Kinh 云vân 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 言ngôn 欲dục 來lai 生sanh 我ngã 國quốc 者giả 。 當đương 念niệm 我ngã 等đẳng 矣hĩ 今kim 師sư 意ý 通thông 觀quán 念niệm 歟# 唯duy 說thuyết 念niệm 我ngã 不bất 說thuyết 念niệm 我ngã 名danh 故cố 此thử 中trung 觀quán 經kinh 下hạ 下hạ 品phẩm 等đẳng 者giả 要yếu 集tập 記ký 云vân 問vấn 於ư 十thập 文văn 中trung 二nhị 三tam 四tứ 六lục 七thất 八bát 九cửu 文văn 唯duy 念niệm 名danh 號hiệu 何hà 限hạn 觀quán 經kinh 下hạ 下hạ 小tiểu 經kinh 皷cổ 音âm 聲thanh 經Kinh 云vân 念niệm 名danh 號hiệu [前-刖+合]# 實thật 可khả 然nhiên 但đãn 此thử 三tam 文văn 外ngoại 諸chư 師sư 異dị 解giải 文văn 但đãn 云vân 念niệm 無vô 名danh 號hiệu 言ngôn 故cố 且thả 除trừ 之chi 若nhược 依y 光quang 明minh 大đại 師sư 之chi 意ý 第đệ 五ngũ 文văn 證chứng 唯duy 在tại 觀quán 念niệm 往vãng 生sanh 論luận 文văn 可khả 通thông 觀quán 稱xưng 稱xưng 讃# 歎thán 故cố 其kỳ 餘dư 亡vong 文văn 一nhất 向hướng 稱xưng 名danh (# 已dĩ 上thượng )# 。

    其kỳ 餘dư 行hành 法pháp 因nhân 明minh 等đẳng 者giả 正chánh 依y 三tam 經kinh 傍bàng 依y 經kinh 說thuyết 諸chư 行hành 往vãng 生sanh 名danh 為vi 因nhân 明minh 諸chư 行hành 功công 能năng 普phổ 而nhi 因nhân 明minh 往vãng 生sanh 利lợi 故cố 言ngôn 直trực 辨biện 者giả 正chánh 依y 三tam 經kinh 傍bàng 依y 經kinh 說thuyết 念niệm 佛Phật 往vãng 生sanh 名danh 為vi 直trực 辨biện 安an 養dưỡng 正chánh 因nhân 佛Phật 本bổn 願nguyện 故cố 復phục 次thứ 眾chúng 生sanh 等đẳng 者giả 修tu 行hành 信tín 心tâm 分phần/phân 文văn 也dã 初sơ 學học 是thị 法Pháp 者giả 。 真Chân 如Như 三tam 昧muội 也dã 當đương 知tri 已dĩ 下hạ 為vi 不bất 堪kham 真Chân 如Như 三tam 昧muội 機cơ 正chánh 明minh 念niệm 佛Phật 往vãng 生sanh 因nhân 緣duyên 斯tư 乃nãi 今kim 所sở 用dụng 也dã 契Khế 經Kinh 多đa 以dĩ 等đẳng 者giả 問vấn 乍sạ 引dẫn 論luận 文văn 何hà 云vân 契Khế 經Kinh 多đa 以dĩ 念niệm 佛Phật 為vi 往vãng 生sanh 要yếu 乎hồ [前-刖+合]# 上thượng 難nạn/nan 諸chư 經kinh 所sở 說thuyết 隨tùy 機cơ 為vi 通thông 此thử 難nạn/nan 引dẫn 理lý 盡tận 論luận 今kim 論luận 通thông 依y 百bách 億ức 部bộ 經kinh 故cố 從tùng 本bổn 說thuyết 名danh 曰viết 契Khế 經Kinh 言ngôn 四tứ 依y 者giả 雖tuy 有hữu 三tam 說thuyết 今kim 依y 一nhất 說thuyết 初sơ 依y 地địa 前tiền 第đệ 二nhị 依y 是thị 初sơ 二nhị 三tam 地địa 第đệ 三tam 依y 即tức 四tứ 五ngũ 六lục 地địa 第đệ 四tứ 依y 七thất 八bát 九cửu 十thập 。 地địa 馬mã 鳴minh 論luận 主chủ 八Bát 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 故cố 云vân 四tứ 依y 言ngôn 理lý 盡tận 者giả 理lý 謂vị 道Đạo 理lý 盡tận 謂vị 窮cùng 盡tận 即tức 是thị 道Đạo 理lý 窮cùng 盡tận 義nghĩa 也dã 彌di 陀đà 自tự 說thuyết 行hành 即tức 文văn 云vân 者giả 此thử 下hạ 云vân 念niệm 佛Phật 自tự 說thuyết 言ngôn 當đương 念niệm 我ngã 名danh 。 號hiệu 是thị 不bất 正chánh 本bổn 云vân 佛Phật 自tự 既ký 言ngôn 當đương 念niệm 我ngã 乎hồ 即tức 正chánh 本bổn 也dã 諸chư 行hành 如Như 來Lai 隨tùy 機cơ 佛Phật 說thuyết 者giả 經kinh 藏tạng 隨tùy 機cơ 有hữu 設thiết 教giáo 故cố 念niệm 佛Phật 四tứ 依y 理lý 盡tận 論luận 說thuyết 者giả 論luận 藏tạng 正chánh 依y 法pháp 相tướng 說thuyết 實thật 義nghĩa 故cố 俱câu 舎# 論luận 云vân 素tố 怚# 覽lãm 言ngôn 因nhân 別biệt 意ý 趣thú 阿a 毘tỳ 達đạt 磨ma 依y 法pháp 相tướng 說thuyết (# 已dĩ 上thượng )# 。

    往vãng 生sanh 階giai 位vị 者giả 第đệ 十thập 問vấn [前-刖+合]# 料liệu 簡giản 門môn 有hữu 十thập 事sự 中trung 第đệ 二nhị 往vãng 生sanh 階giai 位vị 也dã 問vấn 他tha 力lực 往vãng 生sanh 未vị 法pháp 易dị 得đắc 之chi 法pháp 何hà 云vân 近cận 代đại 求cầu 者giả 千thiên [一/力]# 得đắc 者giả 無vô 一nhất 二nhị [前-刖+合]# 集tập 無vô 實thật 行hạnh 者giả 名danh 為vi 千thiên [一/力]# 近cận 代đại 實thật 行hạnh 設thiết 雖tuy 千thiên [一/力]# 而nhi 無vô 一nhất 失thất 故cố 禮lễ 讃# 云vân 十thập 即tức 十thập 生sanh 百bách 即tức 百bách 生sanh 設thiết 雖tuy 凡phàm 下hạ 三tam 心tâm 易dị 具cụ 往vãng 生sanh 何hà 難nạn/nan 斯tư 乃nãi 為vi 勸khuyến 安an 心tâm 舉cử 無vô 實thật 者giả 也dã 信tín 心tâm 不bất 深thâm 若nhược 存tồn 若nhược 亡vong 。 等đẳng 者giả 問vấn 其kỳ 相tương/tướng 如như 何hà [前-刖+合]# 初sơ 信tín 弱nhược 故cố 存tồn 亡vong 叵phả 定định 行hành 亦diệc 輭nhuyễn 弱nhược 如như 攝nhiếp 論luận 云vân 若nhược 人nhân 有hữu 信tín 。 心tâm 則tắc 於ư 善thiện 無vô 猒# 次thứ 信tín 不bất 一nhất 故cố 不bất 專chuyên 一nhất 行hành 業nghiệp 不bất 成thành 就tựu 後hậu 信tín 不bất 續tục 行hành 亦diệc 廢phế 退thoái 此thử 三tam 如như 次thứ 心tâm 弱nhược 多đa 境cảnh 時thời 少thiểu 也dã 安an 樂lạc 集tập 云vân 信tín 心tâm 不bất 淳thuần 今kim 集tập 云vân 信tín 心tâm 不bất 深thâm 淳thuần 猶do 深thâm 也dã 三tam 心tâm 者giả 信tín 心tâm 深thâm 信tín 心tâm 一nhất 信tín 心tâm 相tương 續tục 故cố 名danh 三tam 信tín 此thử 三tam 隨tùy 順thuận 彌di 陀đà 名danh 義nghĩa 故cố 云vân 相tương 應ứng 問vấn 此thử 三tam 心tâm 與dữ 至chí 誠thành 等đẳng 三tam 心tâm 同đồng 異dị 如như 何hà [前-刖+合]# 今kim 舉cử 信tín 心tâm 若nhược 能năng 具cụ 信tín 前tiền 後hậu 二nhị 心tâm 自tự 然nhiên 具cụ 足túc 。 故cố 今kim 三tam 信tín 即tức 至chí 誠thành 等đẳng 三tam 心tâm 也dã 其kỳ 證chứng 不bất 可khả 外ngoại 求cầu 云vân 若nhược 具cụ 三tam 心tâm 不bất 往vãng 生sanh 者giả 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 是thị 也dã 若nhược 欲dục 捨xả 專chuyên 等đẳng 者giả 專chuyên 謂vị 專chuyên 修tu 即tức 正chánh 行hạnh 也dã 雜tạp 謂vị 雜tạp 修tu 即tức 雜tạp 行hành 也dã 若nhược 捨xả 正chánh 行hạnh 修tu 雜tạp 行hành 者giả 百bách 中trung 一nhất 二nhị 千thiên 中trung 五ngũ 三tam 得đắc 往vãng 生sanh 也dã 百bách 時thời 者giả 時thời 中trung 也dã 言ngôn 如như 上thượng 者giả 等đẳng 者giả 問vấn 百bách 即tức 百bách 生sanh 往vãng 生sanh 唯duy 在tại 稱xưng 名danh 何hà 指chỉ 五ngũ 念niệm 門môn 乎hồ [前-刖+合]# 此thử 約ước 助trợ 正chánh 兼kiêm 行hành 之chi 機cơ 矣hĩ 。

    教giáo 相tương/tướng 樞xu 要yếu 鈔sao 下hạ

    寬khoan 永vĩnh 拾thập 九cửu 年niên (# 壬nhâm 午ngọ )# 正chánh 月nguyệt 吉cát 日nhật (# 京kinh )# 五ngũ 條điều 橋kiều 通thông 醍đề 醐hồ 町# 開khai 刊# 山sơn 田điền 理lý 兵binh 衛vệ

      ,