ổ xà diễn na quốc

Phật Quang Đại Từ Điển

(鄔闍衍那國) Ổ xà diễn na, Phạm:Ujayana. Pàli: Ujjenì. Cũng gọi Ưu thiền ni quốc, Ôn thệ ni quốc, Uất chi quốc. Tên 1 nước xưa nằm về phía tây nam nước Ma yết đà, Trung Ấn độ, cũng là tên 1 đô thành, là thủ phủ của nước A bàn đề (Phạm,Pàli: Avanti) tại Ấn độ cổ đại, ở phía bắc núi Tần xà da (Phạm: Vindhya), tương đương với vùng Malwa, phía bắc sông Nerbuddha hiện nay. Cứ theo Đại đường tây vực kí quyển 11 thì nước này chu vi hơn 6.000 dặm, đô thành chu vi hơn 30 dặm, dân cư đông đúc, nhà cửa san sát và giàu có. Có vài mươi ngôi chùa với hơn 300 vị tăng, học cả Đại thừa lẫn Tiểu thừa. Các vị đệ tử Phật như ngài Ca chiên diên, tỉ khưu ni Liên hoa sắc và các vị Tam tạng Chân đế, Nguyệt bà Thủ na… đều là công dân nước này. Cũng có thuyết cho rằng đây chính là thôn Ti đề tả (Pàli: Vedisa-nagara) ở thời đại vua A dục. Khi chưa lên ngôi, A dục đã từng cai trị xứ này, kết hôn với con gái của 1 trưởng giả, sinh được 2 con, về sau đều xuất gia và là những người khai sáng nền Phật giáo Tích lan: Đó chính là ngài Ma hi đà và tỉ khưu ni Tăng già mật đa. [X. Thiện kiến luật tì bà sa Q.2; luận Ngũ phần Q.4, Tục cao tăng truyện Q.1].