香山 ( 香hương 山sơn )
Phật Học Đại Từ Điển
NGHĨA TIẾNG HÁN
（地名）在無熱池之北，閻浮提洲之最高中心。漢所謂崑崙山也。俱舍論謂之香醉山。今地學家所謂脫蘭斯喜馬拉雅山也。觀佛三昧海經曰：「雪山有樹，名殃伽陀。其果甚大，其核甚小。推其本末，從香山來。以風力故，得至雪山。」俱舍論十一曰：「大雪山北，有香醉山。雪北香南，有大池水，出四大河。」西域記一曰：「贍部洲之中池者，阿耨婆答多池也，唐言無熱惱。在香山之南大雪山之北，周八百里矣。」南山戒疏一上曰：「四河本源香山所出。（中略）俗云崑崙者，經言香山。」梵Gandhamādana。
NGHĨA HÁN VIỆT
（ 地địa 名danh ） 在tại 無vô 熱nhiệt 池trì 之chi 北bắc 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 洲châu 之chi 最tối 高cao 中trung 心tâm 。 漢hán 所sở 謂vị 崑 崙lôn 山sơn 也dã 。 俱câu 舍xá 論luận 謂vị 之chi 香hương 醉túy 山sơn 。 今kim 地địa 學học 家gia 所sở 謂vị 脫thoát 蘭lan 斯tư 喜hỷ 馬mã 拉lạp 雅nhã 山sơn 也dã 。 觀Quán 佛Phật 三Tam 昧Muội 海Hải 。 經kinh 曰viết 雪Tuyết 山Sơn 。 有hữu 樹thụ ， 名danh 殃ương 伽già 陀đà 。 其kỳ 果quả 甚thậm 大đại ， 其kỳ 核hạch 甚thậm 小tiểu 。 推thôi 其kỳ 本bổn 末mạt 。 從tùng 香hương 山sơn 來lai 。 以dĩ 風phong 力lực 故cố 。 得đắc 至chí 雪Tuyết 山Sơn 。 」 俱câu 舍xá 論luận 十thập 一nhất 曰viết 。 大đại 雪Tuyết 山Sơn 北bắc ， 有hữu 香hương 醉túy 山sơn 。 雪tuyết 北bắc 香hương 南nam 有hữu 大đại 池trì 水thủy 。 出xuất 四tứ 大đại 河hà 。 」 西tây 域vực 記ký 一nhất 曰viết 贍Thiệm 部Bộ 洲Châu 。 之chi 中trung 池trì 者giả ， 阿a 耨nậu 婆bà 答đáp 多đa 池trì 也dã ， 唐đường 言ngôn 無vô 熱nhiệt 惱não 。 在tại 香hương 山sơn 之chi 南nam 大đại 雪Tuyết 山Sơn 之chi 北bắc ， 周chu 八bát 百bách 里lý 矣hĩ 。 」 南nam 山sơn 戒giới 疏sớ 一nhất 上thượng 曰viết ： 「 四tứ 河hà 本bổn 源nguyên 香hương 山sơn 所sở 出xuất 。 （ 中trung 略lược ） 俗tục 云vân 崑 崙lôn 者giả ， 經kinh 言ngôn 香hương 山sơn 。 」 梵Phạm Gandhamādana 。