佛Phật 遺Di 教Giáo 經Kinh 論Luận 疏Sớ 節Tiết 要Yếu

宋Tống 淨Tịnh 源Nguyên 述Thuật

佛Phật 遺di 教giáo 經kinh 論luận 疏sớ/sơ 節tiết 要yếu (# 并tinh 序tự )# 。 跡tích 十thập 。

宋tống 晉tấn 水thủy 沙Sa 門Môn 。 淨tịnh 源nguyên 述thuật 。

夫phu 化hóa 制chế 互hỗ 陳trần 戒giới 定định 齊tề 舉cử 莫mạc 大đại 乎hồ 遺di 教giáo 經kinh 焉yên 推thôi 徵trưng 解giải 釋thích 開khai 誘dụ 行hành 業nghiệp 莫mạc 深thâm 於ư 馬mã 鳴minh 論luận 矣hĩ 然nhiên 則tắc 論luận 主chủ 發phát 揮huy 遺di 教giáo 亦diệc 猶do 龍long 樹thụ 啟khải 明minh 大đại 品phẩm 歟# 彼bỉ 則tắc 融dung 有hữu 而nhi 即tức 空không 此thử 乃nãi 扶phù 律luật 以dĩ 詮thuyên 定định 是thị 故cố 中trung 夜dạ 三tam 唱xướng 圓viên 戒giới 珠châu 以dĩ 嚴nghiêm 身thân 上thượng 士sĩ 七thất 科khoa 滋tư 法pháp 乳nhũ 而nhi 延diên 命mạng 既ký 而nhi 寡quả 尤vưu 寡quả 悔hối 二Nhị 乘Thừa 由do 是thị 而nhi 功công 成thành 即tức 事sự 即tức 心tâm 三tam 賢hiền 於ư 斯tư 而nhi 果quả 滿mãn 非phi 夫phu 至chí 聖thánh 最tối 後hậu 垂thùy 範phạm 。 者giả 則tắc 安an 能năng 至chí 於ư 茲tư 乎hồ 在tại 昔tích 羅la 什thập 法Pháp 師sư 既ký 翻phiên 于vu 經kinh 而nhi 真Chân 諦Đế 三tam 藏tạng 續tục 譯dịch 于vu 論luận 故cố 得đắc 有hữu 唐đường 太thái 宗tông 降giáng/hàng 乎hồ 勑# 命mạng 永vĩnh 懷hoài 聖thánh 教giáo 用dụng 思tư 弘hoằng 闡xiển 而nhi 辭từ 林lâm 載tái 之chi 昭chiêu 昭chiêu 然nhiên 若nhược 懸huyền 日nhật 月nguyệt 於ư 太thái 清thanh 令linh 萬vạn 物vật 之chi 咸hàm 覩đổ 也dã 至chí 若nhược 昔tích 賢hiền 通thông 經kinh 雖tuy 具cụ 章chương 門môn 而nhi 綿miên 歷lịch 歲tuế 時thời 罕# 有hữu 傳truyền 者giả 近cận 世thế 孤cô 山sơn 尊tôn 者giả 仰ngưỡng 經kinh 述thuật 疏sớ/sơ 多đa 遵tuân 台thai 教giáo 遂toại 使sử 輿dư 宗tông 思tư 而nhi 不bất 學học 抑ức 又hựu 真chân 悟ngộ 律luật 師sư 以dĩ 論luận 注chú 經kinh 雖tuy 不bất 忘vong 本bổn 而nhi 皆giai 存tồn 梵Phạn 語ngữ 闕khuyết 譯dịch 華hoa 言ngôn 淨tịnh 源nguyên 久cửu 慨khái 斯tư 文văn 流lưu 芳phương 未vị 備bị 於ư 是thị 翻phiên 經kinh 論luận 之chi 格cách 訓huấn 集tập 諸chư 家gia 之chi 奧áo 辭từ 庶thứ 乎hồ 後hậu 裔duệ 皆giai 受thọ 其kỳ 賜tứ 耳nhĩ 。

(# 二nhị 別biệt 釋thích 經kinh 文văn 二nhị 初sơ 釋thích 名danh 題đề 二nhị 解giải 文văn 義nghĩa 今kim 初sơ )# 。

佛Phật 遺di 教giáo 經kinh 。

(# 經kinh 題đề 有hữu 通thông 別biệt 二nhị 名danh 佛Phật 遺di 教giáo 別biệt 名danh 也dã 經kinh 即tức 通thông 名danh 耳nhĩ 梵Phạn 語ngữ 具cụ 云vân 佛Phật 陀Đà 此thử 翻phiên 覺giác 者giả 謂vị 覺giác 了liễu 性tánh 相tướng 之chi 者giả 然nhiên 具cụ 三tam 義nghĩa 一nhất 自tự 覺giác 覺giác 知tri 自tự 心tâm 本bổn 無vô 生sanh 滅diệt 。 二nhị 覺giác 他tha 覺giác 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 不bất 是thị 如như 三tam 覺giác 滿mãn 二nhị 覺giác 理lý 圓viên 稱xưng 之chi 為vi 滿mãn 若nhược 凖# 起khởi 信tín 亦diệc 彰chương 三tam 義nghĩa 一nhất 始thỉ 覺giác 即tức 能năng 證chứng 智trí 二nhị 本bổn 覺giác 即tức 所sở 證chứng 理lý 三tam 究cứu 竟cánh 覺giác 即tức 智trí 與dữ 理lý 冥minh 始thỉ 本bổn 不bất 二nhị 也dã 又hựu 佛Phật 地địa 論luận 第đệ 一nhất 說thuyết 佛Phật 有hữu 其kỳ 十thập 義nghĩa 恐khủng 繁phồn 不bất 引dẫn 遺di 教giáo 者giả 謂vị 遺di 留lưu 教giáo 誡giới 勗úc 彼bỉ 羣quần 機cơ 也dã 教giáo 者giả 俲# 也dã 使sử 眾chúng 生sanh 俲# 之chi 耳nhĩ 經kinh 者giả 梵Phạn 語ngữ 修tu 多đa 羅la 古cổ 譯dịch 為vi 契Khế 經Kinh 正chánh 翻phiên 為vi 線tuyến 此thử 方phương 不bất 貴quý 線tuyến 稱xưng 故cố 存tồn 於ư 經kinh 故cố 佛Phật 地địa 論luận 云vân 能năng 貫quán 能năng 攝nhiếp 故cố 名danh 為vi 經kinh 以dĩ 佛Phật 遺di 教giáo 貫quán 穿xuyên 所sở 應ưng 說thuyết 義nghĩa 攝nhiếp 持trì 所sở 化hóa 眾chúng 生sanh 。 故cố 亦diệc 名danh 佛Phật 垂thùy 涅Niết 槃Bàn 略lược 說thuyết 教giáo 誡giới 經kinh 然nhiên 上thượng 正chánh 題đề 人nhân 法pháp 齊tề 舉cử 以dĩ 標tiêu 美mỹ 號hiệu 今kim 茲tư 別biệt 名danh 亦diệc 爾nhĩ 但đãn 廣quảng 略lược 有hữu 異dị 梵Phạm 音âm 涅Niết 槃Bàn 秦tần 言ngôn 滅diệt 度độ 義nghĩa 翻phiên 圓viên 寂tịch 考khảo 諸chư 唯duy 識thức 有hữu 其kỳ 四tứ 種chủng 。 一nhất 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 涅Niết 槃Bàn 二nhị 有Hữu 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 三tam 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 四tứ 無vô 住trụ 涅Niết 槃Bàn 若nhược 乃nãi 一nhất 徃# 分phần/phân 文văn 摘trích 字tự 申thân 義nghĩa 亦diệc 具cụ 二nhị 種chủng 謂vị 佛Phật 說thuyết 教giáo 誡giới 道đạo 洽hiệp 德đức 施thí 即tức 有hữu 餘dư 也dã 而nhi 垂thùy 涅Niết 槃Bàn 身thân 灰hôi 智trí 滅diệt 即tức 無vô 餘dư 也dã )# 。

姚Diêu 秦Tần 三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 。 鳩Cưu 摩Ma 羅La 什Thập 譯dịch 。

(# 姚Diêu 秦Tần 即tức 後hậu 秦tần 姓tánh 姚diêu 名danh 興hưng 具cụ 云vân 鳩Cưu 摩Ma 羅La 什Thập 。 婆bà 此thử 云vân 童đồng 壽thọ 以dĩ 童đồng 子tử 之chi 年niên 有hữu 壽thọ 者giả 之chi 智trí 耳nhĩ 其kỳ 翻phiên 宣tuyên 經kinh 論luận 宏hoành 功công 茂mậu 德đức 傳truyền 文văn 敘tự 之chi 詳tường 矣hĩ 譯dịch 者giả 周chu 禮lễ 秋thu 官quan 司ty 寇khấu 云vân 北bắc 方phương 掌chưởng 語ngữ 之chi 官quan 曰viết 譯dịch 二nhị 解giải 文văn 義nghĩa 依y 吾ngô 祖tổ 馬mã 鳴minh 論luận 文văn 大đại 科khoa 有hữu 七thất 初sơ 序tự 分phần/phân 二nhị 修tu 習tập 世thế 間gian 。 功công 德đức 分phần/phân 三tam 成thành 就tựu 出xuất 世thế 間gian 大đại 人nhân 功công 德đức 分phần/phân 四tứ 顯hiển 示thị 畢tất 竟cánh 甚thậm 深thâm 功công 德đức 。 分phần/phân 五ngũ 顯hiển 示thị 入nhập 證chứng 決quyết 定định 分phần/phân 六lục 分phần 別biệt 未vị 入nhập 上thượng 上thượng 證chứng 為vi 斷đoạn 疑nghi 分phần/phân 七thất 離ly 種chủng 種chủng 自tự 性tánh 。 清thanh 淨tịnh 無vô 我ngã 分phần/phân 然nhiên 諸chư 經kinh 文văn 多đa 明minh 三tam 分phần/phân 初sơ 序tự 分phần/phân 二nhị 正chánh 宗tông 三tam 流lưu 通thông 而nhi 序tự 分phần/phân 有hữu 證chứng 信tín 發phát 起khởi 之chi 殊thù 今kim 經kinh 但đãn 有hữu 發phát 起khởi 正chánh 宗tông 而nhi 無vô 證chứng 信tín 流lưu 通thông 例lệ 如như 般Bát 若Nhã 心tâm 經kinh 義nghĩa 歸quy 一nhất 揆quỹ 抑ức 又hựu 今kim 所sở 述thuật 注chú 翻phiên 梵Phạm 從tùng 華hoa 發phát 辭từ 中trung 義nghĩa 則tắc 多đa 錄lục 孤cô 山sơn 疏sớ/sơ 文văn 若nhược 夫phu 譯dịch 摩ma 訶ha 衍diễn 此thử 云vân 大Đại 乘Thừa 則tắc 遵tuân 起khởi 信tín 論luận 旨chỉ 其kỳ 或hoặc 辨biện 注chú 懸huyền 科khoa 引dẫn 文văn 託thác 證chứng 則tắc 略lược 為vi 改cải 易dị 至chí 于vu 判phán 教giáo 被bị 機cơ 復phục 引dẫn 祖tổ 訓huấn 為vi 其kỳ 正chánh 教giáo 量lượng 耳nhĩ 初sơ 序tự 分phần/phân 有hữu 六lục 初sơ 法Pháp 師sư 成thành 就tựu 畢tất 竟cánh 功công 德đức )# 。

釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 佛Phật 。

(# 釋Thích 迦Ca 此thử 翻phiên 能năng 仁nhân 姓tánh 也dã 牟Mâu 尼Ni 此thử 翻phiên 寂tịch 默mặc 字tự 也dã 故cố 馬mã 鳴minh 論luận 云vân 能năng 仁nhân 以dĩ 家gia 姓tánh 尊tôn 貴quý 即tức 別biệt 相tướng 也dã 寂tịch 默mặc 以dĩ 自tự 體thể 清thanh 淨tịnh 即tức 總tổng 相tương/tướng 也dã 若nhược 總tổng 若nhược 別biệt 。 唯duy 佛Phật 兼kiêm 之chi 即tức 十thập 號hiệu 之chi 一nhất 也dã 然nhiên 則tắc 能năng 仁nhân 約ước 事sự 為vi 別biệt 寂tịch 默mặc 約ước 理lý 為vi 總tổng 佛Phật 該cai 總tổng 別biệt 而nhi 理lý 事sự 融dung 通thông 其kỳ 唯duy 大đại 覺giác 乎hồ 是thị 則tắc 以dĩ 大đại 覺giác 為vi 大đại 法Pháp 師sư 。 矣hĩ 二nhị 開khai 法Pháp 門môn 成thành 就tựu 畢tất 竟cánh 功công 德đức )# 。

初sơ 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。

(# 佛Phật 初sơ 成thành 道Đạo 於ư 鹿Lộc 野Dã 苑Uyển 三tam 轉chuyển 四Tứ 諦Đế 法Pháp 輪luân 。 法pháp 即tức 軌quỹ 持trì 輪luân 者giả 如như 帝đế 王vương 輪luân 從tùng 喻dụ 得đắc 名danh 若nhược 約ước 法pháp 說thuyết 圓viên 摧tồi 障chướng 惱não 名danh 轉chuyển 法Pháp 輪luân 俱câu 舍xá 論luận 亦diệc 名danh 梵Phạm 輪luân 如Như 來Lai 大đại 梵Phạm 之chi 所sở 轉chuyển 故cố 大đại 疏sớ/sơ 云vân 流lưu 演diễn 圓viên 通thông 名danh 之chi 為vi 輪luân 自tự 我ngã 之chi 彼bỉ 故cố 名danh 為vi 轉chuyển )# 。

度độ 阿A 若Nhã 憍Kiều 陳Trần 如Như 。

(# 陳trần 如như 翻phiên 火hỏa 器khí 姓tánh 也dã 阿a 若nhược 翻phiên 無vô 知tri 名danh 也dã 然nhiên 四tứ 十thập 二nhị 章chương 經kinh 為vì 憍Kiều 陳Trần 如Như 。 等đẳng 五ngũ 人nhân 一nhất 陳trần 如như 二nhị 頞át 陛bệ 三tam 跋bạt 提đề 四tứ 十Thập 力Lực 迦Ca 葉Diếp 五ngũ 摩ma 訶ha 拘câu 利lợi 今kim 但đãn 標tiêu 上thượng 首thủ 以dĩ 攝nhiếp 餘dư 四tứ 然nhiên 此thử 法Pháp 門môn 成thành 就tựu 則tắc 初sơ 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 最tối 後hậu 說thuyết 法Pháp 。 後hậu 弟đệ 子tử 成thành 就tựu 則tắc 陳trần 如như 跋bạt 陀đà 而nhi 聖thánh 智trí 之chi 巧xảo 隔cách 句cú 配phối 義nghĩa 三tam 弟đệ 子tử 成thành 就tựu 畢tất 竟cánh 功công 德đức )# 。

最tối 後hậu 說thuyết 法Pháp 。

(# 本bổn 論luận 約ước 白bạch 淨tịnh 法pháp 二nhị 種chủng 釋thích 之chi 此thử 句cú 則tắc 涅Niết 槃Bàn 白bạch 淨tịnh 法pháp 上thượng 句cú 初sơ 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 則tắc 道Đạo 場Tràng 曰viết 淨tịnh 法pháp )# 。

度độ 須Tu 跋Bạt 陀Đà 羅La 。

(# 此thử 云vân 好hảo/hiếu 賢hiền 或hoặc 云vân 善thiện 賢hiền 外ngoại 道đạo 名danh 也dã 住trú 鳩Cưu 尸Thi 那Na 城Thành 。 年niên 一nhất 百bách 二nhị 十thập 聞văn 佛Phật 涅Niết 槃Bàn 方phương 徃# 佛Phật 所sở 聞văn 八bát 聖thánh 道Đạo 心tâm 意ý 開khai 明minh 遂toại 得đắc 初sơ 果quả 乃nãi 從tùng 佛Phật 出xuất 家gia 。 又hựu 為vi 廣quảng 說thuyết 四Tứ 諦Đế 。 即tức 成thành 羅La 漢Hán 。 四tứ 大đại 總tổng 相tương/tướng 成thành 就tựu 畢tất 竟cánh 功công 德đức )# 。

所sở 應ưng 度độ 者giả 。 皆giai 已dĩ 度độ 訖ngật 。

(# 謂vị 中trung 間gian 所sở 度độ 其kỳ 人nhân 無vô 量lượng 故cố 科khoa 為vi 大đại 總tổng 相tương/tướng 也dã 五ngũ 因nhân 果quả 自tự 相tương/tướng 成thành 就tựu 畢tất 竟cánh 功công 德đức )# 。

於ư 婆bà 羅la 雙song 樹thụ 間gian 。

(# 因nhân 詣nghệ 雙song 樹thụ 然nhiên 後hậu 示thị 滅diệt 故cố 論luận 云vân 因nhân 自tự 相tương/tướng 也dã 娑sa 羅la 此thử 翻phiên 堅kiên 固cố 言ngôn 雙song 樹thụ 者giả 上thượng 枝chi 相tương/tướng 合hợp 下hạ 根căn 相tướng 連liên 一nhất 榮vinh 一nhất 枯khô 相tương/tướng 合hợp 似tự 連liên 理lý 榮vinh 枯khô 似tự 交giao 讓nhượng 其kỳ 華hoa 如như 芙phù 蕖cừ 果quả 大đại 如như 瓶bình 其kỳ 甘cam 如như 蜜mật 準chuẩn 涅Niết 槃Bàn 經kinh 則tắc 四tứ 方phương 各các 雙song 即tức 表biểu 四tứ 德đức 以dĩ 破phá 八bát 倒đảo 若nhược 依y 三tam 卷quyển 經kinh 文văn 似tự 唯duy 一nhất 雙song 以dĩ 破phá 斷đoạn 常thường 此thử 亦diệc 大đại 小tiểu 二nhị 機cơ 所sở 見kiến 各các 別biệt )# 。

將tương 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。

(# 將tương 入nhập 是thị 因nhân 涅Niết 槃Bàn 是thị 果quả 故cố 論luận 云vân 因nhân 共cộng 果quả 自tự 相tương/tướng 也dã 上thượng 明minh 雙song 樹thụ 若nhược 表biểu 四tứ 德đức 即tức 無vô 住trụ 涅Niết 槃Bàn 今kim 文văn 即tức 捨xả 有hữu 餘dư 入nhập 無vô 餘dư 也dã )# 。

是thị 時thời 中trung 夜dạ 。

(# 成thành 就tựu 二nhị 種chủng 。 中trung 道đạo 故cố 論luận 云vân 總tổng 自tự 相tương/tướng 也dã 一nhất 者giả 正chánh 覺giác 中trung 道đạo 二nhị 者giả 離ly 正chánh 覺giác 中trung 道đạo 故cố 知tri 中trung 夜dạ 入nhập 滅diệt 表biểu 離ly 斷đoạn 常thường 二nhị 邊biên 矣hĩ )# 。

寂tịch 然nhiên 無vô 聲thanh 。

(# 既ký 離ly 正chánh 覺giác 中trung 道đạo 故cố 論luận 云vân 果quả 自tự 相tương/tướng 也dã 寂tịch 然nhiên 者giả 自tự 性tánh 離ly 念niệm 也dã 無vô 聲thanh 者giả 自tự 性tánh 無vô 說thuyết 也dã 即tức 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 涅Niết 槃Bàn 心tâm 言ngôn 同đồng 及cập 亦diệc 是thị 本bổn 論luận 自tự 性tánh 無vô 說thuyết 離ly 念niệm 涅Niết 槃Bàn 果quả 耳nhĩ 六lục 分phần 別biệt 總tổng 相tương/tướng 成thành 就tựu 畢tất 竟cánh 功công 德đức )# 。

為vì 諸chư 弟đệ 子tử 。

(# 上thượng 首thủ 眷quyến 屬thuộc 人nhân 位vị 差sai 別biệt 諸chư 者giả 不bất 一nhất 也dã 學học 居cư 師sư 後hậu 故cố 言ngôn 弟đệ 解giải 從tùng 師sư 生sanh 故cố 稱xưng 子tử )# 。

略lược 說thuyết 法Pháp 要yếu 。

(# 世thế 出xuất 世thế 間gian 法pháp 。 位vị 差sai 別biệt 下hạ 文văn 第đệ 二nhị 分phần 即tức 世thế 間gian 法pháp 從tùng 三tam 至chí 七thất 皆giai 出xuất 世thế 法pháp 序tự 分phần/phân 竟cánh 大đại 文văn 第đệ 二nhị 修tu 習tập 世thế 間gian 。 功công 德đức 文văn 三tam 初sơ 對đối 治trị 邪tà 業nghiệp 功công 德đức 二nhị 對đối 治trị 修tu 習tập 止chỉ 苦khổ 功công 德đức 三tam 對đối 治trị 修tu 習tập 滅diệt 苦khổ 惱não 功công 德đức 此thử 即tức 三tam 障chướng 也dã 若nhược 是thị 報báo 障chướng 餘dư 二nhị 如như 文văn 修tu 此thử 對đối 治trị 止chỉ 離ly 四tứ 趣thú 未vị 出xuất 三tam 界giới 。 故cố 總tổng 明minh 世thế 間gian 功công 德đức 也dã 初sơ 文văn 分phần/phân 四tứ 初sơ 依y 根căn 本bổn 清thanh 淨tịnh 戒giới )# 。

汝nhữ 等đẳng 比Bỉ 丘Khâu 。

(# 比Bỉ 丘Khâu 梵Phạn 語ngữ 此thử 含hàm 三tam 義nghĩa 一nhất 怖bố 魔ma 二nhị 乞khất 士sĩ 三tam 破phá 惡ác 論luận 云vân 此thử 脩tu 多đa 羅la 中trung 每mỗi 說thuyết 比Bỉ 丘Khâu 者giả 示thị 現hiện 遠viễn 離ly 相tướng 故cố 。 復phục 示thị 摩ma 訶ha 衍diễn 方phương 便tiện 道đạo 與dữ 二Nhị 乘Thừa 共cộng 故cố 又hựu 於ư 四tứ 眾chúng 亦diệc 同đồng 遠viễn 離ly 行hành 故cố 凖# 起khởi 信tín 論luận 摩ma 訶ha 衍diễn 此thử 翻phiên 大Đại 乘Thừa 大đại 即tức 體thể 相tướng 用dụng 三tam 大Đại 乘Thừa 也dã 即tức 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 乘thừa 法pháp 故cố 下hạ 經kinh 示thị 堪kham 忍nhẫn 道đạo 即tức 菩Bồ 薩Tát 所sở 乘thừa 若nhược 謂vị 今kim 經kinh 約ước 始thỉ 終chung 小tiểu 機cơ 所sở 見kiến 得đắc 析tích 空không 寂tịch 默mặc 屬thuộc 藏tạng 教giáo 者giả 恐khủng 失thất 馬mã 鳴minh 深thâm 旨chỉ 矣hĩ )# 。

於ư 我ngã 滅diệt 後hậu 。

(# 示thị 現hiện 遺di 教giáo 義nghĩa 故cố )# 。

當đương 尊tôn 重trọng 珍trân 敬kính 。 波Ba 羅La 提Đề 木Mộc 叉Xoa 。

(# 即tức 不bất 盡tận 滅diệt 法pháp 也dã 以dĩ 不bất 盡tận 法pháp 清thanh 淨tịnh 法Pháp 身thân 。 常thường 為vi 世thế 間gian 。 作tác 究cứu 竟cánh 度độ 故cố 令linh 尊tôn 重trọng 珍trân 敬kính 梵Phạn 語ngữ 波Ba 羅La 提Đề 木Mộc 叉Xoa 。 此thử 翻phiên 別biệt 別Biệt 解Giải 脫Thoát 亦diệc 云vân 處xứ 處xứ 解giải 脫thoát 謂vị 身thân 口khẩu 七thất 非phi 五ngũ 篇thiên 等đẳng 過quá 不bất 令linh 有hữu 犯phạm 故cố 得đắc 前tiền 名danh 戒giới 體thể 既ký 全toàn 克khắc 取thủ 聖thánh 果Quả 故cố 彰chương 後hậu 號hiệu 論luận 云vân 此thử 木mộc 叉xoa 亦diệc 是thị 毗Tỳ 尼Ni 相tương 順thuận 法pháp 故cố 復phục 是thị 諸chư 行hành 調điều 伏phục 義nghĩa 故cố 次thứ 示thị 解giải 脫thoát 得đắc 度độ 二nhị 種chủng 障chướng )# 。

如như 闇ám 遇ngộ 明minh 。

(# 度độ 有hữu 煩phiền 惱não 闇ám 障chướng 如như 盲manh 得đắc 眼nhãn )# 。

貧bần 人nhân 得đắc 寶bảo 。

(# 度độ 空không 無vô 善thiện 根căn 。 障chướng 如như 滿mãn 足túc 財tài 寶bảo )# 。

當đương 知tri 此thử 則tắc 是thị 汝nhữ 大đại 師sư 。

(# 示thị 現hiện 波Ba 羅La 提Đề 木Mộc 叉Xoa 。 是thị 修tu 行hành 大đại 師sư )# 。

若nhược 我ngã 住trụ 世thế 。 無vô 異dị 此thử 也dã 。

(# 示thị 住trụ 持trì 利lợi 益ích 。 人nhân 法pháp 相tướng 似tự 故cố 以dĩ 佛Phật 處xử 世thế 常thường 以dĩ 篇thiên 聚tụ 訓huấn 人nhân 此thử 法pháp 既ký 存tồn 則tắc 如như 佛Phật 在tại 此thử 則tắc 清thanh 淨tịnh 法Pháp 身thân 。 不bất 滅diệt 也dã 二nhị 方phương 便tiện 遠viễn 離ly 清thanh 淨tịnh 戒giới 論luận 云vân 護hộ 根căn 本bổn 淨tịnh 戒giới 此thử 護hộ 初sơ 文văn 依y 根căn 本bổn 義nghĩa 有hữu 其kỳ 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 不bất 同đồng 凡phàm 夫phu 增tăng 過quá 護hộ 二nhị 者giả 不bất 同đồng 外ngoại 道đạo 損tổn 智trí 護hộ 遮già 戒giới 雖tuy 多đa 今kim 約ước 喜hỷ 犯phạm 者giả 曲khúc 加gia 誡giới 勉miễn 能năng 止chỉ 此thử 惡ác 則tắc 名danh 清thanh 淨tịnh 令linh 初sơ 不bất 同đồng 凡phàm 夫phu 增tăng 過quá 護hộ )# 。

持trì 淨tịnh 戒giới 者giả 不bất 得đắc 。

(# 不bất 得đắc 兩lưỡng 字tự 貫quán 於ư 下hạ 文văn )# 。

販phán 。

(# 一nhất 方phương 便tiện 求cầu 利lợi 過quá )# 。

賣mại 。

(# 二nhị 現hiện 前tiền 求cầu 利lợi 過quá )# 。

貿mậu 易dị 。

(# 三tam 交giao 易dị 求cầu 利lợi 過quá 論luận 云vân 若nhược 依y 世thế 價giá 無vô 求cầu 利lợi 心tâm 不bất 犯phạm 貿mậu 易dị 謂vị 交giao 愽# 也dã 如như 以dĩ 衣y 易dị 衣y 以dĩ 衣y 易dị 鉢bát 等đẳng 薩tát 婆bà 多đa 論luận 以dĩ 四tứ 義nghĩa 制chế 之chi )# 。

安an 置trí 田điền 宅trạch 。

(# 四tứ 所sở 安an 業nghiệp 處xứ 求cầu 多đa 安an 隱ẩn 過quá 善thiện 見kiến 云vân 居cư 士sĩ 施thí 田điền 地địa 別biệt 人nhân 不bất 得đắc 用dụng 若nhược 供cúng 養dường 僧Tăng 者giả 。 得đắc 受thọ 若nhược 以dĩ 池trì 施thí 僧Tăng 供cung 給cấp 澣# 濯trạc 及cập 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 聽thính 飲ẩm 用dụng 者giả 隨tùy 意ý 得đắc 受thọ )# 。

畜súc 養dưỡng 人nhân 民dân 。

(# 五ngũ 眷quyến 屬thuộc 增tăng 過quá 此thử 示thị 外ngoại 眷quyến 屬thuộc 非phi 同đồng 意ý 者giả 何hà 故cố 不bất 但đãn 言ngôn 人nhân 而nhi 復phục 說thuyết 民dân 者giả 以dĩ 其kỳ 同đồng 在tại 人nhân 中trung 。 於ư 善thiện 法Pháp 不bất 了liễu 。 畜súc 之chi 生sanh 漏lậu 故cố 增tăng 一nhất 云vân 長trưởng 者giả 將tương 施thí 佛Phật 不bất 受thọ 若nhược 受thọ 者giả 漸tiệm 生sanh 重trọng 罪tội 僧Tăng 秖kỳ 云vân 若nhược 施thí 園viên 民dân 婦phụ 人nhân 不bất 應ưng 受thọ 若nhược 言ngôn 施thí 供cung 給cấp 僧Tăng 男nam 淨tịnh 人nhân 得đắc 受thọ 尼ni 僧Tăng 反phản 之chi )# 。

奴nô 婢tỳ 。

(# 六lục 難nạn/nan 生sanh 卑ty 下hạ 心tâm 過quá 日nhật 藏tạng 分phần/phân 云vân 於ư 我ngã 法Pháp 中trung 。 假giả 令linh 如như 法Pháp 始thỉ 從tùng 一nhất 人nhân 乃nãi 至chí 四tứ 人nhân 不bất 聽thính 受thọ 田điền 宅trạch 園viên 林lâm 車xa 馬mã 奴nô 婢tỳ 。 等đẳng 常thường 住trụ 物vật 若nhược 滿mãn 五ngũ 人nhân 乃nãi 得đắc 受thọ 之chi 大đại 集tập 亦diệc 同đồng )# 。

畜súc 生sanh 。

(# 七thất 養dưỡng 生sanh 求cầu 利lợi 過quá 四tứ 分phần/phân 律luật 云vân 比Bỉ 丘Khâu 畜súc 猫miêu 狗cẩu 乃nãi 至chí 眾chúng 鳥điểu 。 並tịnh 不bất 得đắc 畜súc 南nam 山sơn 云vân 今kim 有hữu 施thí 佛Phật 法Pháp 家gia 畜súc 生sanh 而nhi 知tri 事sự 有hữu 賣mại 者giả 並tịnh 不bất 合hợp 聖thánh 教giáo )# 。

一nhất 切thiết 種chủng 植thực 。

(# 八bát 多đa 事sự 增tăng 過quá 僧Tăng 秖kỳ 云vân 為vi 僧Tăng 管quản 理lý 者giả 別biệt 得đắc 人nhân 不bất 開khai 自tự 種chủng 教giáo 他tha 一nhất 切thiết 不bất 合hợp )# 。

及cập 諸chư 財tài 寶bảo 。

(# 九cửu 積tích 聚tụ 增tăng 過quá 若nhược 元nguyên 作tác 自tự 畜súc 之chi 意ý 不bất 合hợp 若nhược 擬nghĩ 淨tịnh 施thí 與dữ 他tha 依y 律luật 文văn 開khai 僧Tăng 祇kỳ 云vân 若nhược 病bệnh 人nhân 得đắc 者giả 令linh 淨tịnh 人nhân 畜súc 為vi 貿mậu 藥dược 故cố 又hựu 云vân 末Mạt 利Lợi 夫Phu 人Nhân 。 施thí 僧Tăng 布bố 薩tát 錢tiền 佛Phật 言ngôn 聽thính 受thọ 凖# 義nghĩa 付phó 他tha 善thiện 見kiến 云vân 若nhược 施thí 器khí 仗trượng 僧Tăng 應ưng 打đả 壞hoại 不bất 得đắc 賣mại 施thí 樂nhạc 器khí 者giả 不bất 得đắc 捉tróc 得đắc 賣mại )# 。

皆giai 當đương 遠viễn 離ly 。 如như 避tị 火hỏa 坑khanh 。

(# 文văn 雖tuy 在tại 前tiền 義nghĩa 則tắc 居cư 後hậu 故cố 論luận 主chủ 云vân 此thử 十thập 種chủng 增tăng 過quá 事sự 修tu 行hành 菩Bồ 薩Tát 。 宜nghi 速tốc 遠viễn 離ly 不bất 應ưng 親thân 近cận 。 避tị 大đại 火hỏa 聚tụ 相tương 似tự 法pháp 故cố )# 。

不bất 得đắc 斬trảm 伐phạt 草thảo 木mộc 。 墾khẩn 土thổ 掘quật 地địa 。

(# 十thập 不bất 類loại 威uy 儀nghi 及cập 損tổn 眾chúng 生sanh 過quá 外ngoại 人nhân 妄vọng 計kế 草thảo 木mộc 有hữu 命mạng 如Như 來Lai 順thuận 世thế 息tức 謗báng 不bất 得đắc 斬trảm 伐phạt 草thảo 木mộc 。 以dĩ 示thị 慈từ 心tâm 即tức 毗Tỳ 尼Ni 中trung 壞hoại 生sanh 種chủng 戒giới 墾khẩn 土thổ 掘quật 地địa 。 即tức 掘quật 地địa 戒giới 四tứ 分phần/phân 律luật 云vân 若nhược 野dã 火hỏa 來lai 近cận 寺tự 為vi 護hộ 住trú 處xứ 故cố 比Bỉ 丘Khâu 得đắc 剗sản 草thảo 掘quật 土thổ/độ 以dĩ 斷đoạn 火hỏa 故cố 薩tát 婆bà 多đa 論luận 不bất 掘quật 地địa 壞hoại 生sanh 凡phàm 有hữu 三tam 益ích 是thị 名danh 大đại 護hộ 有hữu 本bổn 云vân 不bất 得đắc 叅# 預dự 世thế 事sự 為vi 十thập 一nhất 過quá 者giả 文văn 既ký 在tại 復phục 今kim 所sở 不bất 依y 二nhị 不bất 同đồng 外ngoại 道đạo 損tổn 智trí 護hộ 謂vị 世thế 間gian 分phân 別biệt 見kiến 故cố 此thử 分phân 明minh 見kiến 有hữu 五ngũ 句cú 十thập 種chủng 文văn 二nhị 初sơ 行hành 法pháp 根căn 本bổn )# 。

合hợp 和hòa 湯thang 藥dược 。

(# 以dĩ 邪tà 心tâm 求cầu 利lợi 故cố 若nhược 學học 五ngũ 明minh 以dĩ 清thanh 於ư 物vật 如như 華hoa 嚴nghiêm 中trung 學học 醫y 方phương 明minh 謂vị 善thiện 方phương 藥dược 療liệu 治trị 眾chúng 病bệnh 。 即tức 五Ngũ 地Địa 菩Bồ 薩Tát 耳nhĩ )# 。

占chiêm 相tướng 吉cát 凶hung 。

(# 周chu 易dị 云vân 吉cát 凶hung 與dữ 民dân 同đồng 患hoạn 若nhược 依y 華hoa 嚴nghiêm 學học 工công 巧xảo 明minh 謂vị 占chiêm 相tướng 工công 業nghiệp 四tứ 前tiền 世thế 善thiện 惡ác 為vi 因nhân 感cảm 此thử 吉cát 凶hung 之chi 報báo )# 。

仰ngưỡng 觀quan 星tinh 宿tú 。

(# 同đồng 不bất 淨tịnh 活hoạt 命mạng 觀quan 視thị 星tinh 宿tú 也dã 宿túc 音âm 秀tú 謂vị 五ngũ 星tinh 二nhị 十thập 八bát 宿tú 等đẳng )# 。

推thôi 步bộ 盈doanh 虛hư 。

(# 步bộ 亦diệc 推thôi 也dã 周chu 易dị 云vân 天thiên 地địa 盈doanh 虛hư 與dữ 時thời 消tiêu 息tức )# 。

歷lịch 數số 筭# 計kế 。

(# 歷lịch 數số 列liệt 次thứ 也dã 尚thượng 書thư 洪hồng 範phạm 云vân 五ngũ 曰viết 歷lịch 數số 孔khổng 穎# 達đạt 正chánh 義nghĩa 謂vị 筭# 日nhật 月nguyệt 行hành 道Đạo 所sở 歷lịch 計kế 氣khí 朔sóc 早tảo 晚vãn 之chi 數số 所sở 以dĩ 為vi 一nhất 。 歲tuế 之chi 歷lịch )# 。

皆giai 所sở 不bất 應ưng 。

(# 總tổng 結kết 遮già 止chỉ 論luận 云vân 遮già 異dị 見kiến 也dã 夫phu 沙Sa 門Môn 者giả 。 志chí 求cầu 解giải 脫thoát 。 當đương 制chế 心tâm 一nhất 處xứ 。 豈khởi 得đắc 攻công 乎hồ 異dị 端đoan 損tổn 減giảm 正chánh 智trí 且thả 秦tần 緩hoãn 不bất 救cứu 膏cao 肓# 裨bì 竈táo 安an 知tri 天thiên 道đạo 世thế 間gian 方phương 術thuật 信tín 虛hư 誑cuống 矣hĩ 假giả 如như 法Pháp 門môn 之chi 慈từ 濟tế 一nhất 行hành 之chi 闡xiển 揚dương 則tắc 釋Thích 子tử 之chi 五ngũ 明minh 有hữu 裨bì 正chánh 化hóa 世thế 有hữu 內nội 昧muội 道đạo 要yếu 影ảnh 附phụ 高cao 蹤tung 惟duy 利lợi 是thị 求cầu 不bất 思tư 聖thánh 制chế 徃# 不bất 可khả 諫gián 來lai 者giả 可khả 追truy 昔tích 人nhân 以dĩ 此thử 行hành 法pháp 根căn 本bổn 注chú 為vi 懸huyền 科khoa 者giả 無vô 乃nãi 失thất 之chi 於ư 近cận 乎hồ 有hữu 謂vị 其kỳ 行hành 法pháp 根căn 本bổn 即tức 是thị 前tiền 文văn 依y 根căn 本bổn 清thanh 淨tịnh 。 戒giới 者giả 此thử 又hựu 失thất 之chi 於ư 遠viễn 矣hĩ 且thả 馬mã 鳴minh 謂vị 此thử 修Tu 多Đa 羅La 。 中trung 建kiến 立lập 菩Bồ 薩Tát 所sở 修tu 行hành 。 法pháp 有hữu 七thất 分phần 所sở 修tu 行hành 法Pháp 。 既ký 通thông 一nhất 經kinh 故cố 凖# 近cận 文văn 科khoa 此thử 五ngũ 句cú 如như 謂vị 未vị 然nhiên 吾ngô 從tùng 論luận 也dã 二nhị 行hành 處xứ 根căn 本bổn 三tam 初sơ 身thân 處xứ 木mộc 叉xoa )# 。

節tiết 身thân 。

(# 儉kiệm 絕tuyệt 他tha 求cầu 勤cần 捨xả 放phóng 逸dật )# 。

時thời 食thực 。

(# 離ly 非phi 時thời 食thực 於ư 食thực 知tri 止chỉ 足túc 也dã )# 。

清thanh 淨tịnh 自tự 活hoạt 。

(# 不bất 相tương 追truy 求cầu 遠viễn 離ly 四tứ 邪tà )# 。

不bất 得đắc 叅# 預dự 世thế 事sự 。

(# 自tự 性tánh 止chỉ 多đa 事sự 故cố )# 。

通thông 致trí 使sứ 命mạng 。

(# 自tự 性tánh 不bất 作tác 輕khinh 賤tiện 事sự 故cố 夫phu 出xuất 家gia 者giả 。 無vô 為vi 無vô 欲dục 。 孤cô 高cao 自tự 守thủ 若nhược 為vi 使sử 命mạng 則tắc 降giáng/hàng 志chí 辱nhục 身thân 廢phế 亂loạn 正chánh 業nghiệp 易dị 曰viết 不bất 事sự 王vương 侯hầu 高cao 尚thượng 其kỳ 事sự 况# 乎hồ 形hình 服phục 超siêu 世thế 而nhi 甘cam 為vi 賤tiện 役dịch 良lương 用dụng 慨khái 然nhiên 律luật 開khai 為vi 父phụ 母mẫu 等đẳng 馳trì 書thư 徃# 反phản 一nhất 切thiết 不bất 犯phạm 。 二nhị 口khẩu 處xứ 木mộc 叉xoa )# 。

咒chú 術thuật 仙tiên 藥dược 。

(# 依y 邪tà 法pháp 語ngữ 有hữu 二nhị 一nhất 咒chú 術thuật 依y 邪tà 術thuật 惱não 亂loạn 眾chúng 生sanh 。 語ngữ 二nhị 仙tiên 藥dược 依y 邪tà 藥dược 作tác 世thế 辯biện 不bất 正chánh 語ngữ )# 。

結kết 好hảo 貴quý 人nhân 。 親thân 厚hậu 媟tiết 慢mạn 。 皆giai 不bất 應ưng 作tác 。

(# 依y 邪tà 人nhân 語ngữ 有hữu 二nhị 一nhất 與dữ 族tộc 姓tánh 同đồng 好hảo/hiếu 多đa 作tác 鄙bỉ 媟tiết 語ngữ 二nhị 親thân 近cận 族tộc 姓tánh 多đa 作tác 我ngã 慢mạn 語ngữ 貴quý 人nhân 謂vị 族tộc 姓tánh 權quyền 豪hào 也dã 媟tiết 狎hiệp 也dã 郭quách 璞# 云vân 相tương 親thân 狎hiệp 也dã 三tam 意ý 處xứ 木mộc 叉xoa )# 。

當đương 自tự 端đoan 心tâm 。

(# 無vô 見kiến 他tha 過quá 也dã 見kiến 他tha 過quá 則tắc 不bất 能năng 自tự 淨tịnh 其kỳ 心tâm )# 。

正chánh 念niệm 求cầu 度độ 。

(# 勿vật 得đắc 邪tà 思tư 也dã 起khởi 邪tà 思tư 則tắc 無vô 由do 超siêu 度độ 下hạ 地địa )# 。

不bất 得đắc 包bao 藏tàng 瑕hà 疵tỳ 。

(# 起khởi 嗔sân 毒độc 故cố 有hữu 過quá 不bất 甘cam 發phát 露lộ )# 。

顯hiển 異dị 惑hoặc 眾chúng 。

(# 起khởi 癡si 毒độc 故cố 現hiện 己kỷ 勝thắng 行hành 令linh 他tha 不bất 正chánh 解giải )# 。

於ư 四tứ 供cúng 養dường 。 知tri 量lương 知tri 足túc 。 趣thú 得đắc 供cúng 事sự 。 不bất 應ưng 畜súc 積tích 。

(# 起khởi 貪tham 毒độc 故cố 於ư 供cung 不bất 知tri 止chỉ 足túc 。 瑕hà 過quá 也dã 疵tỳ 病bệnh 也dã 顯hiển 異dị 惑hoặc 眾chúng 。 不bất 出xuất 五ngũ 邪tà 王vương 制chế 曰viết 疑nghi 眾chúng 者giả 殺sát 毗Tỳ 尼Ni 云vân 得đắc 聖thánh 者giả 夷di 四tứ 供cúng 養dường 者giả 謂vị 飲ẩm 食thực 衣y 服phục 。 臥ngọa 具cụ 湯thang 藥dược 。 趣thú 得đắc 供cúng 事sự 。 者giả 知tri 節tiết 量lượng 知tri 止chỉ 足túc 不bất 求cầu 豐phong 厚hậu 故cố 無vô 畜súc 積tích 五ngũ 百bách 問vấn 論luận 昔tích 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 。 多đa 乞khất 積tích 聚tụ 既ký 不bất 為vi 福phước 又hựu 弗phất 行hành 道Đạo 命mạng 終chung 作tác 肉nhục 駱lạc 駞# 山sơn 廣quảng 數sổ 十thập 里lý 適thích 值trị 凶hung 年niên 國quốc 人nhân 日nhật 取thủ 食thực 之chi 隨tùy 割cát 隨tùy 生sanh 俄nga 而nhi 隣lân 國quốc 取thủ 之chi 即tức 大đại 喚hoán 問vấn 其kỳ 故cố 答đáp 曰viết 吾ngô 本bổn 道Đạo 人Nhân 也dã 為vi 貪tham 財tài 不bất 施thí 負phụ 此thử 國quốc 人nhân 物vật 多đa 矣hĩ 故cố 以dĩ 肉nhục 償thường 之chi 。 我ngã 不bất 負phụ 卿khanh 也dã 或hoặc 曰viết 性tánh 重trọng/trùng 之chi 戒giới 都đô 無vô 教giáo 誨hối 者giả 何hà 耶da 答đáp 曰viết 向hướng 佛Phật 總tổng 勸khuyến 當đương 尊tôn 重trọng 木mộc 叉xoa 則tắc 包bao 乎hồ 五ngũ 篇thiên 輕khinh 重trọng 性tánh 遮già 無vô 所sở 遺di 也dã 若nhược 唯duy 勗úc 重trọng/trùng 則tắc 將tương 犯phạm 輕khinh 今kim 輕khinh 尚thượng 囑chúc 重trọng/trùng 可khả 知tri 矣hĩ 大đại 為vi 之chi 坊phường 民dân 猶do 踰du 之chi 豈khởi 得đắc 唯duy 約ước 性tánh 重trọng/trùng 乎hồ 三tam 結kết 示thị 二nhị 戒giới 能năng 生sanh 定định 慧tuệ 三tam 初sơ 別biệt 結kết 方phương 便tiện 遠viễn 離ly 戒giới )# 。

此thử 則tắc 略lược 說thuyết 。 持trì 戒giới 之chi 相tướng 。

(# 前tiền 遠viễn 離ly 戒giới 據cứ 佛Phật 滅diệt 後hậu 人nhân 喜hỷ 犯phạm 者giả 略lược 示thị 其kỳ 相tương/tướng 故cố 不bất 廣quảng 說thuyết 也dã 二nhị 通thông 示thị 二nhị 戒giới 為vi 解giải 脫thoát 因nhân )# 。

戒giới 是thị 正chánh 順thuận 。

(# 正chánh 以dĩ 揀giản 邪tà 順thuận 不bất 違vi 理lý 則tắc 是thị 逆nghịch 生sanh 死tử 流lưu 。 順thuận 涅Niết 槃Bàn 流lưu 也dã )# 。

解giải 脫thoát 之chi 本bổn 。

(# 有hữu 餘dư 無vô 餘dư 二nhị 種chủng 解giải 脫thoát 以dĩ 戒giới 為vi 基cơ 故cố 云vân 之chi 本bổn )# 。

故cố 名danh 波Ba 羅La 提Đề 木Mộc 叉Xoa 。

(# 牒điệp 名danh 證chứng 義nghĩa 以dĩ 木mộc 叉xoa 翻phiên 解giải 脫thoát 故cố 此thử 顯hiển 戒giới 名danh 木mộc 叉xoa 從tùng 果quả 立lập 稱xưng 也dã 三tam 正chánh 明minh 二nhị 戒giới 能năng 生sanh 定định 慧tuệ )# 。

依y 因nhân 此thử 戒giới 得đắc 生sanh 諸chư 禪thiền 定định 。 及cập 滅diệt 苦khổ 智trí 慧tuệ 。

(# 四tứ 禪thiền 八bát 定định 由do 戒giới 而nhi 生sanh 也dã 戒giới 出xuất 三tam 塗đồ 定định 出xuất 六lục 欲dục 慧tuệ 出xuất 三tam 界giới 故cố 。 滅diệt 苦khổ 果quả 也dã 四tứ 別biệt 伸thân 五ngũ 勸khuyến 修tu 戒giới 利lợi 益ích )# 。

是thị 故cố 比Bỉ 丘Khâu 。 當đương 持trì 淨tịnh 戒giới 。

(# 一nhất 勸khuyến 不bất 失thất 自tự 體thể )# 。

勿vật 令linh 毀hủy 缺khuyết 。

(# 二nhị 勸khuyến 不bất 捨xả 方phương 便tiện )# 。

若nhược 人nhân 能năng 持trì 淨tịnh 戒giới 。 是thị 則tắc 能năng 有hữu 善thiện 法Pháp 。

(# 三tam 勸khuyến 遠viễn 離ly 諸chư 過quá 身thân 語ngữ 意ý 業nghiệp 。 常thường 集tập 功công 德đức )# 。

若nhược 無vô 淨tịnh 戒giới 。 諸chư 善thiện 功công 德đức 。 皆giai 不bất 得đắc 生sanh 。

(# 四tứ 勸khuyến 知tri 多đa 過quá 惡ác 者giả 於ư 三tam 業nghiệp 中trung 一nhất 切thiết 時thời 不bất 生sanh 功công 德đức )# 。

是thị 以dĩ 當đương 知tri 。 戒giới 為vi 第đệ 一nhất 安an 隱ẩn 。 功công 德đức 住trú 處xứ 。

(# 五ngũ 顯hiển 示thị 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 修tu 戒giới 中trung 有hữu 如như 是thị 得đắc 失thất 者giả 我ngã 當đương 住trụ 安an 隱ẩn 處xứ 不bất 住trụ 不bất 安an 隱ẩn 處xứ 此thử 正chánh 示thị 現hiện 勸khuyến 修tu 利lợi 益ích 勝thắng 義nghĩa 也dã 二nhị 對đối 治trị 修tu 習tập 止chỉ 苦khổ 功công 德đức 三tam 初sơ 根căn 欲dục 放phóng 逸dật 苦khổ 對đối 治trị 二nhị 初sơ 根căn 放phóng 逸dật 文văn 三tam 此thử 三tam 生sanh 起khởi 者giả 雖tuy 住trụ 淨tịnh 戒giới 若nhược 不bất 攝nhiếp 念niệm 戒giới 不bất 堅kiên 固cố 攝nhiếp 念niệm 治trị 障chướng 由do 智trí 裁tài 擇trạch 初sơ 戒giới 護hộ )# 。

汝nhữ 等đẳng 比Bỉ 丘Khâu 。 已dĩ 能năng 住trụ 戒giới 。

(# 亦diệc 是thị 躡niếp 前tiền 起khởi 後hậu 二nhị 念niệm 護hộ 三tam 初sơ 牧mục 牛ngưu 喻dụ 二nhị 初sơ 法pháp )# 。

當đương 制chế 五ngũ 根căn 。

(# 各các 能năng 生sanh 識thức 故cố 並tịnh 名danh 根căn 而nhi 不bất 言ngôn 意ý 者giả 論luận 云vân 示thị 現hiện 色sắc 非phi 色sắc 別biệt 故cố )# 。

勿vật 令linh 放phóng 逸dật 。 入nhập 於ư 五ngũ 欲dục 。

(# 應ưng 知tri 色sắc 如như 熱nhiệt 金kim 聲thanh 如như 毒độc 鼓cổ 香hương 如như 惡ác 風phong 味vị 如như 沸phí 蜜mật 觸xúc 如như 虺hủy 蛇xà 皆giai 不bất 可khả 著trước 著trước 則tắc 傷thương 害hại 故cố 勿vật 令linh 放phóng 逸dật 。 也dã 二nhị 喻dụ )# 。

譬thí 如như 牧mục 牛ngưu 之chi 人nhân 。

(# 牛ngưu 喻dụ 五ngũ 根căn 人nhân 喻dụ 比Bỉ 丘Khâu )# 。

執chấp 杖trượng 視thị 之chi 。 不bất 令linh 縱túng 逸dật 。 犯phạm 人nhân 苗miêu 稼giá 。

(# 執chấp 杖trượng 喻dụ 攝nhiếp 念niệm 苗miêu 稼giá 喻dụ 三tam 昧muội 方phương 便tiện 。 及cập 正chánh 受thọ 功công 德đức 五ngũ 欲dục 不bất 起khởi 正chánh 念niệm 成thành 就tựu 如như 不bất 犯phạm 苗miêu 稼giá 也dã 二nhị 惡ác 馬mã 喻dụ 二nhị 初sơ 法pháp )# 。

若nhược 縱túng 五ngũ 根căn 。 非phi 唯duy 五ngũ 欲dục 。

(# 若nhược 不bất 攝nhiếp 守thủ 五ngũ 根căn 非phi 獨độc 起khởi 欲dục 妨phương 道đạo )# 。

將tương 無vô 涯nhai 畔bạn 。 不bất 可khả 制chế 也dã 。

(# 起khởi 欲dục 妨phương 道đạo 將tương 沉trầm 苦khổ 海hải 而nhi 無vô 涯nhai 畔bạn 既ký 失thất 戒giới 念niệm 對đối 治trị 甚thậm 難nan 故cố 不bất 可khả 制chế 也dã 。 故cố 須tu 防phòng 萌manh 杜đỗ 漸tiệm 勿vật 令linh 動động 心tâm 二nhị 喻dụ )# 。

亦diệc 如như 惡ác 馬mã 。

(# 喻dụ 五ngũ 根căn )# 。

不bất 以dĩ 轡bí 制chế 。

(# 喻dụ 無vô 正chánh 念niệm )# 。

將tương 當đương 牽khiên 人nhân 。 墜trụy 於ư 坑khanh 陷hãm 。

(# 喻dụ 沉trầm 惡ác 道đạo 三tam 劫kiếp 賊tặc 喻dụ 二nhị 初sơ 喻dụ )# 。

如như 被bị 劫kiếp 害hại 。 苦khổ 止chỉ 一nhất 世thế 。

(# 澄trừng 照chiếu 戒giới 疏sớ/sơ 云vân 公công 白bạch 而nhi 取thủ 曰viết 劫kiếp 後hậu 法pháp )# 。

五ngũ 根căn 賊tặc 禍họa 。 殃ương 及cập 累lũy 世thế 。

(# 招chiêu 殃ương 累lụy 世thế 苦khổ 又hựu 過quá 之chi )# 。

為vì 害hại 甚thậm 重trọng 。 不bất 可khả 不bất 慎thận 。

(# 勸khuyến 慎thận 五ngũ 根căn 誡giới 勿vật 起khởi 欲dục 三tam 智trí 護hộ )# 。

是thị 故cố 智trí 者giả 。 制chế 而nhi 不bất 隨tùy 。

(# 有hữu 智trí 之chi 人nhân 。 故cố 名danh 智trí 者giả 夫phu 有hữu 智trí 則tắc 能năng 裁tài 斷đoạn 是thị 非phi 分phân 別biệt 利lợi 害hại 既ký 知tri 戒giới 念niệm 是thị 利lợi 而nhi 非phi 害hại 故cố 制chế 而nhi 不bất 隨tùy )# 。

持trì 之chi 如như 賊tặc 。 不bất 令linh 縱túng 逸dật 。

(# 既ký 知tri 根căn 欲dục 是thị 害hại 而nhi 非phi 利lợi 故cố 持trì 之chi 如như 賊tặc 。 論luận 云vân 此thử 是thị 重trọng 障chướng 故cố 不bất 令linh 縱túng/tung 下hạ 示thị 輕khinh 障chướng )# 。

假giả 令linh 縱túng 之chi 。

(# 謂vị 細tế 相tương/tướng 習tập 障chướng 縱túng/tung 有hữu 根căn 欲dục 不bất 作tác 意ý 起khởi 也dã )# 。

皆giai 亦diệc 不bất 久cửu 。

(# 勢thế 無vô 自tự 立lập 故cố )# 。

見kiến 其kỳ 磨ma 滅diệt 。

(# 云vân 何hà 立lập 見kiến 示thị 現hiện 依y 見kiến 時thời 說thuyết 故cố 譬thí 之chi 無vô 常thường 必tất 歸quy 磨ma 滅diệt 。 二nhị 欲dục 放phóng 逸dật 苦khổ 對đối 治trị 四tứ 初sơ 標tiêu 由do 心tâm )# 。

此thử 五ngũ 根căn 者giả 。 心tâm 為vi 其kỳ 主chủ 。

(# 五ngũ 根căn 起khởi 欲dục 皆giai 是thị 自tự 心tâm 若nhược 本bổn 無vô 心tâm 五ngũ 塵trần 寧ninh 染nhiễm 則tắc 知tri 心tâm 王vương 而nhi 為vi 主chủ 也dã 二nhị 勸khuyến 勤cần 遮già )# 。

是thị 故cố 汝nhữ 等đẳng 。 當đương 好hảo 制chế 心tâm 。

(# 既ký 知tri 五ngũ 欲dục 悉tất 由do 心tâm 故cố 故cố 勸khuyến 防phòng 制chế 瑞thụy 應ứng 經Kinh 云vân 得đắc 一nhất 心tâm 則tắc 萬vạn 邪tà 滅diệt 矣hĩ 。 二nhị 示thị 障chướng 法pháp 三tam 初sơ 心tâm 性tánh 差sai 別biệt 障chướng )# 。

心tâm 之chi 可khả 畏úy 。

(# 招chiêu 感cảm 生sanh 死tử 無vô 解giải 脫thoát 期kỳ 。 既ký 皆giai 由do 心tâm 安an 得đắc 不bất 畏úy )# 。

甚thậm 於ư 毒độc 蛇xà 。

(# 喻dụ 嗔sân 心tâm 對đối 違vi 境cảnh )# 。

惡ác 獸thú 。

(# 喻dụ 癡si 心tâm 對đối 中trung 庸dong 境cảnh )# 。

怨oán 賊tặc 。

(# 喻dụ 貪tham 心tâm 對đối 順thuận 境cảnh 三tam 毒độc 為vi 害hại 過quá 彼bỉ 蛇xà 等đẳng 故cố 云vân 甚thậm 於ư )# 。

大đại 火hỏa 越việt 逸dật 。 未vị 足túc 喻dụ 也dã 。

(# 大đại 火hỏa 徧biến 燒thiêu 以dĩ 喻dụ 等đẳng 分phần/phân 等đẳng 分phân 越việt 逸dật 亦diệc 過quá 大đại 火hỏa 故cố 未vị 足túc 喻dụ 矣hĩ 二nhị 輕khinh 動động 不bất 調điều 障chướng )# 。

動động 轉chuyển 輕khinh 躁táo 。

(# 識thức 徧biến 諸chư 根căn 動động 無vô 暫tạm 停đình )# 。

但đãn 觀quán 於ư 蜜mật 。 不bất 見kiến 深thâm 坑khanh 。

(# 喻dụ 心tâm 有hữu 暟# 不bất 見kiến 未vị 來lai 百bách 喻dụ 經Kinh 云vân 昔tích 有hữu 貪tham 夫phu 於ư 野dã 求cầu 蜜mật 既ký 得đắc 一nhất 樹thụ 舉cử 足túc 前tiền 進tiến 欲dục 取thủ 蜂phong 蜜mật 不bất 覺giác 草thảo 覆phú 深thâm 井tỉnh 因nhân 跌trật 足túc 而nhi 亡vong )# 。

譬thí 如như 狂cuồng 象tượng 無vô 鉤câu 。

(# 喻dụ 心tâm 起khởi 三tam 毒độc 也dã 涅Niết 槃Bàn 經kinh 以dĩ 醉túy 象tượng 狂cuồng 逸dật 如như 貪tham 恚khuể 愚ngu 癡si 。 醉túy 故cố 多đa 造tạo 惡ác 業nghiệp )# 。

猿viên 猴hầu 得đắc 樹thụ 。

(# 喻dụ 根căn 起khởi 五ngũ 欲dục 也dã 有hữu 說thuyết 譬thí 如như 一nhất 猴hầu 現hiện 於ư 五ngũ 窗song 心tâm 猴hầu 亦diệc 爾nhĩ 徧biến 彼bỉ 五ngũ 根căn )# 。

騰đằng 躍dược 踔xước 躑trịch 。 難nan 可khả 禁cấm 制chế 。

(# 騰đằng 躍dược 釋thích 上thượng 狂cuồng 象tượng 踔xước 躑trịch 釋thích 上thượng 猿viên 猴hầu 踔xước 丑sửu 教giáo 切thiết 切thiết 韻vận 曰viết 猿viên 跳khiêu 也dã )# 。

當đương 急cấp 挫tỏa 之chi 。

(# 示thị 其kỳ 抑ức 入nhập 無vô 動động 處xứ 故cố )# 。

無vô 令linh 放phóng 逸dật 。

(# 令linh 其kỳ 攝nhiếp 入nhập 調điều 伏phục 聚tụ 故cố 三tam 失thất 諸chư 功công 德đức 障chướng )# 。

縱túng 此thử 心tâm 者giả 。 喪táng 人nhân 善thiện 事sự 。

(# 由do 不bất 制chế 伏phục 則tắc 世thế 出xuất 世thế 善thiện 。 悉tất 皆giai 喪táng 滅diệt 四tứ 修tu 三tam 昧muội )# 。

制chế 之chi 一nhất 處xứ 。

(# 無vô 二nhị 念niệm 三tam 昧muội 翻phiên 斷đoạn 心tâm 性tánh 差sai 別biệt 障chướng 一nhất 處xứ 謂vị 心tâm 也dã 是thị 故cố 制chế 之chi 於ư 心tâm 則tắc 四tứ 分phần/phân 差sai 別biệt 自tự 然nhiên 休hưu 息tức 也dã )# 。

無vô 事sự 不bất 辦biện 。

(# 起khởi 多đa 功công 德đức 三tam 昧muội 。 翻phiên 斷đoạn 失thất 諸chư 功công 德đức 。 障chướng 文văn 小tiểu 不bất 次thứ 若nhược 依y 論luận 在tại 後hậu 今kim 順thuận 經kinh 文văn 居cư 中trung )# 。

是thị 故cố 比Bỉ 丘Khâu 。 當đương 勤cần 精tinh 進tấn 。 折chiết 伏phục 汝nhữ 心tâm 。

(# 調điều 柔nhu 不Bất 動Động 三Tam 昧Muội 。 翻phiên 斷đoạn 輕khinh 動động 不bất 調điều 障chướng 既ký 知tri 制chế 心tâm 之chi 益ích 是thị 故cố 精tinh 進tấn 折chiết 伏phục 不bất 令linh 動động 轉chuyển 輕khinh 躁táo 。 也dã 二nhị 多đa 食thực 苦khổ 對đối 治trị 三tam 初sơ 示thị 平bình 等đẳng )# 。

汝nhữ 等đẳng 比Bỉ 丘Khâu 。 受thọ 諸chư 飲ẩm 食thực 。 當đương 如như 服phục 藥dược 。

(# 藥dược 取thủ 療liệu 病bệnh 不bất 分phân 善thiện 惡ác 以dĩ 飲ẩm 食thực 為vi 藥dược 除trừ 飢cơ 渴khát 之chi 病bệnh 亦diệc 然nhiên )# 。

於ư 好hảo 於ư 惡ác 。 勿vật 生sanh 增tăng 減giảm 。

(# 不bất 應ưng 於ư 好hảo/hiếu 食thực 增tăng 心tâm 貪tham 著trước 於ư 惡ác 食thực 減giảm 心tâm 猒# 棄khí )# 。

取thủ 得đắc 支chi 身thân 以dĩ 除trừ 飢cơ 渴khát 。

(# 意ý 在tại 除trừ 飢cơ 渴khát 不bất 取thủ 珍trân 昊hạo 也dã 二nhị 誡giới 多đa 求cầu 二nhị 初sơ 喻dụ )# 。

如như 蜂phong 。

(# 喻dụ 諸chư 比Bỉ 丘Khâu )# 。

採thải 華hoa 。

(# 喻dụ 受thọ 供cúng 養dường )# 。

但đãn 取thủ 其kỳ 味vị 。

(# 喻dụ 除trừ 飢cơ 渴khát 之chi 惱não )# 。

不bất 損tổn 色sắc 香hương 。

(# 喻dụ 不bất 懷hoài 善thiện 心tâm 二nhị 合hợp )# 。

比Bỉ 丘Khâu 亦diệc 爾nhĩ 。 受thọ 人nhân 供cúng 養dường 。 趣thú 自tự 除trừ 惱não 。 無vô 得đắc 多đa 求cầu 。 壞hoại 其kỳ 善thiện 心tâm 。

(# 多đa 求cầu 長trường/trưởng 貪tham 故cố 壞hoại 其kỳ 善thiện 也dã 三tam 勸khuyến 籌trù 量lượng )# 。

譬thí 如như 智trí 者giả 。 籌trù 量lượng 牛ngưu 力lực 。 所sở 堪kham 多đa 少thiểu 。 不bất 令linh 過quá 分phần 。 以dĩ 竭kiệt 其kỳ 力lực 。

(# 牛ngưu 能năng 負phụ 重trọng 若nhược 所sở 負phụ 過quá 分phần/phân 則tắc 竭kiệt 其kỳ 力lực 比Bỉ 丘Khâu 受thọ 施thí 。 多đa 求cầu 美mỹ 食thực 則tắc 敗bại 其kỳ 道đạo 二nhị 懈giải 怠đãi 睡thụy 眠miên 苦khổ 對đối 治trị 論luận 云vân 懈giải 怠đãi 者giả 心tâm 懶lãn 墯# 故cố 睡thụy 眠miên 者giả 身thân 悶muộn 重trọng/trùng 故cố 此thử 二nhị 相tương 順thuận 共cộng 成thành 一nhất 苦khổ 然nhiên 起khởi 睡thụy 眠miên 乃nãi 有hữu 三tam 種chủng 一nhất 從tùng 食thực 起khởi 二nhị 從tùng 時thời 節tiết 起khởi 三tam 從tùng 心tâm 起khởi 前tiền 二nhị 是thị 阿A 羅La 漢Hán 。 眠miên 以dĩ 彼bỉ 不bất 從tùng 心tâm 生sanh 故cố 無vô 所sở 蓋cái 故cố 文văn 二nhị 初sơ 合hợp 釋thích 前tiền 二nhị 睡thụy 眠miên )# 。

汝nhữ 等đẳng 比Bỉ 丘Khâu 。 晝trú 則tắc 勤cần 心tâm 。 修tu 習tập 善thiện 法Pháp 。 無vô 令linh 失thất 時thời 。

(# 對đối 治trị 從tùng 食thực 起khởi 睡thụy 眠miên )# 。

初sơ 夜dạ 後hậu 夜dạ 。 亦diệc 勿vật 有hữu 廢phế 。 中trung 夜dạ 誦tụng 經Kinh 。 以dĩ 自tự 消tiêu 息tức 。

(# 對đối 治trị 從tùng 時thời 節tiết 起khởi 睡thụy 眠miên )# 。

無vô 以dĩ 睡thụy 眠miên 因nhân 緣duyên 。 令linh 一nhất 生sanh 空không 過quá 。 無vô 所sở 得đắc 也dã 。

(# 總tổng 結kết 前tiền 過quá 上thượng 二nhị 皆giai 以dĩ 精tinh 進tấn 。 勤cần 策sách 為vi 能năng 治trị 也dã 智Trí 度Độ 論luận 云vân 眠miên 如như 大đại 闇ám 無vô 所sở 見kiến 日nhật 月nguyệt 欺khi 誑cuống 奪đoạt 人nhân 明minh 是thị 故cố 宰tể 子tử 晝trú 寢tẩm 仲trọng 尼ni 貽# 朽hủ 木mộc 之chi 責trách 那na 律luật 假giả 寐mị 能năng 仁nhân 興hưng 蚌# 蛤# 之chi 譏cơ 眠miên 之chi 廢phế 學học 妨phương 道đạo 其kỳ 過quá 大đại 矣hĩ 二nhị 離ly 辨biện 後hậu 一nhất 睡thụy 眠miên 論luận 云vân 自tự 餘dư 修tu 多đa 羅la 示thị 現hiện 第đệ 三tam 從tùng 心tâm 起khởi 睡thụy 眠miên 有hữu 二nhị 種chủng 對đối 治trị 一nhất 觀quán 察sát 對đối 治trị 二nhị 淨tịnh 戒giới 對đối 治trị 或hoặc 曰viết 前tiền 二nhị 睡thụy 眠miên 唯duy 一nhất 精tinh 進tấn 以dĩ 為vi 能năng 治trị 今kim 茲tư 一nhất 種chủng 能năng 治trị 具cụ 二nhị 何hà 耶da 答đáp 夫phu 障chướng 有hữu 輕khinh 重trọng 則tắc 治trị 有hữu 一nhất 多đa 前tiền 二nhị 睡thụy 眠miên 從tùng 食thực 從tùng 時thời 則tắc 所sở 治trị 障chướng 輕khinh 故cố 以dĩ 精tinh 進tấn 通thông 而nhi 治trị 之chi 今kim 從tùng 心tâm 起khởi 者giả 所sở 治trị 障chướng 重trọng 故cố 以dĩ 觀quán 察sát 淨tịnh 戒giới 約ước 法pháp 引dẫn 喻dụ 一nhất 一nhất 別biệt 治trị 耳nhĩ 今kim 初sơ 觀quán 察sát 對đối 治trị )# 。

當đương 念niệm 無vô 常thường 。 之chi 火hỏa 燒thiêu 諸chư 世thế 間gian 。

(# 無vô 常thường 有hữu 二nhị 一nhất 麤thô 二nhị 細tế 一nhất 期kỳ 生sanh 滅diệt 為vi 麤thô 念niệm 念niệm 生sanh 滅diệt 。 為vi 細tế 論luận 云vân 觀quán 諸chư 生sanh 滅diệt 。 壞hoại 五ngũ 陰ấm 故cố 世thế 間gian 亦diệc 二nhị 謂vị 三tam 界giới 是thị 器khí 世thế 間gian 六lục 道đạo 是thị 有hữu 情tình 世thế 間gian 而nhi 此thử 依y 正chánh 悉tất 是thị 速tốc 朽hủ 如như 為vi 火hỏa 燒thiêu 又hựu 仁nhân 王vương 經Kinh 云vân 劫kiếp 火hỏa 洞đỗng 然nhiên 大Đại 千Thiên 俱câu 壞hoại 馬mã 鳴minh 頌tụng 無vô 常thường 經Kinh 云vân 未vị 曾tằng 有hữu 一nhất 事sự 。 不bất 被bị 無vô 常thường 吞thôn )# 。

早tảo 求cầu 自tự 度độ 。 勿vật 睡thụy 眠miên 也dã 。

(# 示thị 求cầu 禪thiền 定định 智trí 慧tuệ 。 度độ 所sở 度độ 故cố )# 。

諸chư 煩phiền 惱não 賊tặc 。 常thường 伺tứ 殺sát 人nhân 。 甚thậm 於ư 怨oán 家gia 。 安an 可khả 睡thụy 眠miên 。 不bất 自tự 警cảnh 寤ngụ 。

(# 三tam 毒độc 煩phiền 惱não 。 殺sát 人nhân 法Pháp 身thân 慧tuệ 命mạng 論luận 云vân 觀quán 陰ấm 界giới 入nhập 等đẳng 常thường 害hại 故cố 是thị 中trung 可khả 畏úy 求cầu 自tự 正chánh 覺giác 故cố 二nhị 淨tịnh 戒giới 對đối 治trị 二nhị 初sơ 正chánh 明minh 對đối 治trị 二nhị 初sơ 明minh 有hữu 對đối 治trị 二nhị 初sơ 示thị 煩phiền 惱não 可khả 畏úy )# 。

煩phiền 惱não 毒độc 蛇xà 。 睡thụy 在tại 汝nhữ 心tâm 。 譬thí 如như 黑hắc 蚖ngoan 。 在tại 汝nhữ 室thất 睡thụy 。

(# 煩phiền 惱não 毒độc 害hại 已dĩ 自tự 名danh 蛇xà 更cánh 舉cử 黑hắc 蚖ngoan 喻dụ 之chi 可khả 畏úy 惑hoặc 在tại 心tâm 睡thụy 起khởi 必tất 害hại 慧tuệ 蚖ngoan 在tại 室thất 睡thụy 起khởi 必tất 害hại 人nhân 二nhị 勸khuyến 淨tịnh 戒giới 斷đoạn 除trừ )# 。

當đương 以dĩ 持trì 戒giới 之chi 鉤câu 。 早tảo 併tinh 除trừ 之chi 。

(# 持trì 戒giới 去khứ 惑hoặc 如như 鉤câu 出xuất 蛇xà 此thử 言ngôn 定định 共cộng 戒giới 也dã 論luận 云vân 禪thiền 定định 相tương 應ứng 心tâm 戒giới 故cố 四tứ 分phần/phân 律luật 云vân 云vân 何hà 為vi 學học 為vi 調điều 三tam 毒độc 故cố )# 。

睡thụy 蛇xà 既ký 出xuất 。 乃nãi 可khả 安an 眠miên 。

(# 上thượng 句cú 明minh 斷đoạn 惑hoặc 下hạ 句cú 示thị 已dĩ 辦biện 總tổng 而nhi 示thị 之chi 以dĩ 戒giới 外ngoại 防phòng 以dĩ 定định 內nội 靜tĩnh 故cố 能năng 發phát 慧tuệ 斷đoạn 惑hoặc 也dã 若nhược 乃nãi 外ngoại 衒huyễn 持trì 相tương/tướng 內nội 無vô 定định 慧tuệ 我ngã 慢mạn 自tự 高cao 戒giới 取thủ 斯tư 起khởi 更cánh 引dẫn 黑hắc 蚖ngoan 以dĩ 歸quy 心tâm 室thất 不bất 知tri 其kỳ 可khả 也dã 智trí 者giả 思tư 之chi 誡giới 之chi 二nhị 明minh 無vô 對đối 治trị )# 。

不bất 出xuất 而nhi 眠miên 。 是thị 無vô 慚tàm 人nhân 也dã 。

(# 不bất 能năng 對đối 治trị 煩phiền 惱não 。 而nhi 懈giải 怠đãi 安an 眠miên 此thử 則tắc 不bất 恥sỉ 愚ngu 迷mê 名danh 無vô 慚tàm 人nhân 也dã 二nhị 示thị 對đối 治trị 法pháp 二nhị 初sơ 正chánh 明minh 勝thắng 法Pháp )# 。

慚tàm 恥sỉ 之chi 服phục 。 於ư 諸chư 莊trang 嚴nghiêm 。 最tối 為vi 第đệ 一nhất 。 慚tàm 如như 鐵thiết 鉤câu 。 能năng 制chế 人nhân 非phi 法pháp 。

(# 慚tàm 恥sỉ 二nhị 字tự 依y 經kinh 論luận 合hợp 釋thích 涅Niết 槃Bàn 云vân 慚tàm 者giả 內nội 自tự 羞tu 恥sỉ 瑜du 伽già 云vân 內nội 生sanh 羞tu 恥sỉ 為vi 慚tàm 當đương 知tri 既ký 懷hoài 慚tàm 恥sỉ 則tắc 策sách 勤cần 三tam 業nghiệp 不bất 暇hạ 寧ninh 居cư 而nhi 能năng 三tam 學học 是thị 修tu 速tốc 階giai 賢hiền 聖thánh 故cố 比tỉ 夫phu 戒giới 定định 莊trang 嚴nghiêm 為vi 第đệ 一nhất 也dã 。 而nhi 能năng 制chế 禦ngữ 非phi 法pháp 如như 鉤câu 制chế 象tượng 二nhị 勸khuyến 修tu 勝thắng 法Pháp 二nhị 初sơ 正chánh 示thị 勸khuyến 修tu 二nhị 初sơ 勸khuyến 其kỳ 常thường 修tu )# 。

是thị 故cố 比Bỉ 丘Khâu 。 常thường 當đương 慚tàm 恥sỉ 。 無vô 得đắc 暫tạm 替thế 。

(# 是thị 勝thắng 莊trang 嚴nghiêm 故cố 勸khuyến 常thường 修tu 二nhị 遠viễn 離ly 致trí 損tổn )# 。

若nhược 離ly 慚tàm 恥sỉ 。 則tắc 失thất 諸chư 功công 德đức 。

(# 若nhược 離ly 慚tàm 恥sỉ 。 則tắc 不bất 能năng 持trì 戒giới 。 戒giới 不bất 淨tịnh 故cố 定định 不bất 成thành 定định 不bất 成thành 故cố 慧tuệ 不bất 發phát 三tam 者giả 俱câu 無vô 則tắc 世thế 間gian 出xuất 世thế 間gian 。 功công 德đức 從tùng 何hà 生sanh 耶da 故cố 失thất 功công 德đức 耳nhĩ 二nhị 有hữu 無vô 得đắc 失thất )# 。

有hữu 愧quý 之chi 人nhân 。 則tắc 有hữu 善thiện 法Pháp 。 若nhược 無vô 愧quý 者giả 。 與dữ 諸chư 禽cầm 獸thú 無vô 相tướng 異dị 也dã 。

(# 涅Niết 槃Bàn 云vân 愧quý 者giả 發phát 露lộ 向hướng 人nhân 。 瑜du 伽già 云vân 外ngoại 生sanh 羞tu 恥sỉ 為vi 愧quý 涅Niết 槃Bàn 又hựu 謂vị 無vô 慚tàm 愧quý 者giả 。 不bất 名danh 為vi 人nhân 即tức 與dữ 飛phi 禽cầm 走tẩu 獸thú 。 無vô 相tướng 異dị 也dã 三tam 對đối 治trị 修tu 習tập 滅diệt 煩phiền 惱não 功công 德đức 三tam 初sơ 對đối 治trị 瞋sân 恚khuể 煩phiền 惱não 三tam 初sơ 示thị 堪kham 忍nhẫn 道đạo 二nhị 初sơ 堪kham 忍nhẫn 則tắc 三tam 業nghiệp 清thanh 淨tịnh )# 。

汝nhữ 等đẳng 比Bỉ 丘Khâu 。 若nhược 有hữu 人nhân 來lai 。 節tiết 節tiết 支chi 解giải 。 當đương 自tự 攝nhiếp 心tâm 。 無vô 令linh 瞋sân 恨hận 。

(# 論luận 云vân 修tu 行hành 菩Bồ 薩Tát 。 住trụ 堪kham 忍nhẫn 地địa 中trung 能năng 忍nhẫn 種chủng 種chủng 諸chư 苦khổ 。 惱não 故cố 支chi 解giải 無vô 瞋sân 身thân 意ý 淨tịnh 也dã )# 。

亦diệc 當đương 護hộ 口khẩu 。 勿vật 出xuất 惡ác 言ngôn 。

(# 口khẩu 業nghiệp 淨tịnh 也dã 然nhiên 此thử 一nhất 唱xướng 經kinh 若nhược 例lệ 金kim 剛cang 論luận 即tức 十thập 八bát 住trụ 中trung 第đệ 十thập 三tam 忍nhẫn 苦khổ 住trụ 當đương 信tín 行hành 地địa 也dã 起khởi 信tín 亦diệc 云vân 如như 二Nhị 乘Thừa 觀quán 智trí 初sơ 發phát 意ý 菩Bồ 薩Tát 。 等đẳng 彼bỉ 疏sớ/sơ 釋thích 云vân 三tam 賢hiền 菩Bồ 薩Tát 與dữ 二Nhị 乘Thừa 同đồng 故cố 本bổn 論luận 云vân 復phục 示thị 摩ma 訶ha 衍diễn 方phương 便tiện 道đạo 與dữ 二Nhị 乘Thừa 共cộng 故cố 則tắc 知tri 此thử 經Kinh 化hóa 身thân 所sở 說thuyết 攝nhiếp 地địa 前tiền 菩Bồ 薩Tát 梵Phạm 網võng 報báo 身thân 所sở 演diễn 攝nhiếp 地địa 上thượng 聖thánh 人nhân 故cố 華hoa 嚴nghiêm 疏sớ/sơ 云vân 梵Phạm 網võng 即tức 舍xá 那na 坐tọa 千thiên 葉diệp 華hoa 攝nhiếp 離ly 垢cấu 地địa 戒Giới 波Ba 羅La 蜜Mật 。 耳nhĩ 昔tích 人nhân 以dĩ 遺di 教giáo 是thị 藏tạng 通thông 菩Bồ 薩Tát 同đồng 稟bẩm 者giả 頗phả 叶# 馬mã 鳴minh 奧áo 義nghĩa 若nhược 謂vị 梵Phạm 網võng 是thị 別biệt 圓viên 菩Bồ 薩Tát 自tự 稟bẩm 者giả 似tự 違vi 清thanh 涼lương 深thâm 文văn 矣hĩ 二nhị 不bất 忍nhẫn 則tắc 妨phương 失thất 道Đạo 德đức )# 。

若nhược 縱túng 恚khuể 心tâm 。 則tắc 自tự 妨phương 道Đạo 。 失thất 功công 德đức 利lợi 。

(# 若nhược 縱túng/tung 瞋sân 者giả 則tắc 自tự 妨phương 己kỷ 道đạo 失thất 化hóa 利lợi 他tha 二nhị 校giảo 量lượng 最tối 勝thắng )# 。

忍nhẫn 之chi 為vi 德đức 。 持trì 戒giới 苦khổ 行hạnh 。 所sở 不bất 能năng 及cập 。

(# 謂vị 第đệ 二nhị 地địa 持trì 戒giới 苦khổ 行hạnh 。 校giảo 量lượng 第đệ 三tam 地địa 忍nhẫn 辱nhục 之chi 德đức 。 所sở 不bất 能năng 及cập 。 三tam 約ước 能năng 不bất 能năng 勸khuyến 誡giới 二nhị 初sơ 舉cử 能năng 忍nhẫn 興hưng 勸khuyến )# 。

能năng 行hành 忍nhẫn 者giả 。 乃nãi 可khả 名danh 為vi 。 有Hữu 力Lực 大Đại 人Nhân 。

(# 夫phu 犯phạm 而nhi 不bất 校giáo 世thế 稱xưng 君quân 子tử 是thị 故cố 行hành 三tam 種chủng 忍nhẫn 悉tất 名danh 大đại 人nhân 二nhị 約ước 不bất 能năng 伸thân 誡giới 三tam 初sơ 明minh 不bất 忍nhẫn 成thành 愚ngu )# 。

若nhược 其kỳ 不bất 能năng 。 歡hoan 喜hỷ 忍nhẫn 受thọ 。 惡ác 罵mạ 之chi 毒độc 。 如như 飲ẩm 甘cam 露lộ 者giả 。 不bất 名danh 入Nhập 道Đạo 智Trí 慧Tuệ 人Nhân 也dã 。

(# 甘cam 露lộ 是thị 諸chư 天thiên 長trường 生sanh 之chi 藥dược 忍nhẫn 力lực 既ký 成thành 則tắc 益ích 法Pháp 身thân 延diên 慧tuệ 命mạng 故cố 以dĩ 忍nhẫn 受thọ 惡ác 罵mạ 喻dụ 飲ẩm 甘cam 露lộ 不bất 由do 彼bỉ 辱nhục 寧ninh 顯hiển 我ngã 忍nhẫn 豬trư 揩khai 金kim 山sơn 喻dụ 意ý 可khả 識thức 苟cẩu 不bất 如như 是thị 則tắc 無vô 證chứng 道đạo 智trí 慧tuệ 名danh 凡phàm 夫phu 愚ngu 人nhân 。 二nhị 示thị 瞋sân 恚khuể 過quá 患hoạn 二nhị 初sơ 徵trưng 釋thích 過quá 患hoạn )# 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。

(# 上thượng 徵trưng 下hạ 釋thích )# 。

瞋sân 恚khuể 之chi 害hại 。 則tắc 破phá 諸chư 善thiện 法Pháp 。

(# 華hoa 嚴nghiêm 云vân 一nhất 念niệm 瞋sân 心tâm 起khởi 百bách 萬vạn 障chướng 門môn 開khai 論luận 云vân 善thiện 法Pháp 者giả 自tự 利lợi 智trí 慧tuệ 相tương/tướng 故cố )# 。

壞hoại 好hảo 名danh 聞văn 。

(# 利lợi 他tha 善thiện 法Pháp 名danh 稱xưng 功công 德đức 故cố )# 。

今kim 世thế 後hậu 世thế 。 人nhân 不bất 喜hỷ 見kiến 。

(# 自tự 他tha 世thế 無vô 可khả 樂lạc 果quả 報báo 故cố 二nhị 誡giới 令linh 防phòng 護hộ )# 。

當đương 知tri 瞋sân 心tâm 。 甚thậm 於ư 猛mãnh 火hỏa 。 常thường 當đương 防phòng 護hộ 。 無vô 令linh 得đắc 入nhập 。 劫kiếp 功công 德đức 賊tặc 。 無vô 過quá 瞋sân 恚khuể 。

(# 論luận 云vân 護hộ 自tự 善thiện 法Pháp 如như 防phòng 火hỏa 護hộ 利lợi 他tha 功công 德đức 如như 妨phương 賊tặc 三tam 對đối 白bạch 衣y 校giảo 量lượng 二nhị 初sơ 白bạch 衣y 無vô 對đối 治trị 法pháp 故cố 容dung 起khởi )# 。

白bạch 衣y 受thọ 欲dục 。 非phi 行hành 道Đạo 人Nhân 。 無vô 法pháp 自tự 制chế 。 瞋sân 猶do 可khả 恕thứ 。

(# 恕thứ 者giả 聲thanh 類loại 日nhật 以dĩ 心tâm 度độ 物vật 也dã 既ký 受thọ 著trước 五ngũ 欲dục 復phục 無vô 白bạch 淨tịnh 對đối 治trị 之chi 法pháp 容dung 可khả 起khởi 瞋sân 出xuất 家gia 反phản 是thị 不bất 應ưng 瞋sân 也dã 二nhị 出xuất 家gia 有hữu 對đối 治trị 法pháp 不bất 應ưng 起khởi 二nhị 初sơ 法pháp )# 。

出xuất 家gia 行hành 道Đạo 。 無vô 欲dục 之chi 人nhân 。 而nhi 懷hoài 瞋sân 恚khuể 。 甚thậm 不bất 可khả 也dã 。

(# 二nhị 喻dụ )# 。

譬thí 如như 清thanh 冷lãnh 雲vân 中trung 。

(# 喻dụ 行hành 道Đạo 無vô 欲dục )# 。

霹phích 靂lịch 起khởi 火hỏa 。

(# 喻dụ 懷hoài 瞋sân 恚khuể 郭quách 璞# 云vân 雷lôi 之chi 急cấp 激kích 者giả 謂vị 霹phích 靂lịch )# 。

非phi 所sở 應ưng 也dã 。

(# 論luận 云vân 示thị 道đạo 分phần/phân 中trung 不bất 應ưng 有hữu 故cố 二nhị 對đối 治trị 貢cống 高cao 煩phiền 惱não 二nhị 初sơ 正chánh 設thiết 對đối 治trị )# 。

汝nhữ 等đẳng 比Bỉ 丘Khâu 。

(# 夫phu 在tại 家gia 人nhân 憑bằng 乎hồ 容dung 儀nghi 以dĩ 傲ngạo 於ư 物vật 所sở 以dĩ 冠quan 冕# 嚴nghiêm 其kỳ 首thủ 劒kiếm 珮bội 飾sức 其kỳ 身thân 朱chu 紫tử 煥hoán 其kỳ 服phục 僮đồng 僕bộc 供cung 其kỳ 役dịch 帑# 藏tàng 積tích 其kỳ 財tài 尚thượng 須tu 富phú 而nhi 無vô 驕kiêu 卑ty 以dĩ 自tự 牧mục 我ngã 今kim 躍dược 出xuất 四tứ 民dân 期kỳ 臻trăn 聖thánh 果Quả 毀hủy 其kỳ 形hình 壞hoại 其kỳ 服phục 狀trạng 非phi 驕kiêu 慢mạn 耳nhĩ )# 。

當đương 自tự 摩ma 頭đầu 。

(# 反phản 手thủ 摩ma 頭đầu 知tri 無vô 冠quan 冕# 之chi 嚴nghiêm )# 。

已dĩ 捨xả 飾sức 好hảo 。

(# 自tự 身thân 已dĩ 捨xả 劒kiếm 珮bội 之chi 飾sức )# 。

著trước 壞hoại 色sắc 衣y 。

(# 反phản 顧cố 壞hoại 服phục 絕tuyệt 朱chu 紫tử 之chi 華hoa 彩thải )# 。

執chấp 持trì 應ứng 器khí 。

(# 應ứng 器khí 親thân 持trì 無vô 僮đồng 僕bộc 之chi 供cung 役dịch )# 。

以dĩ 乞khất 自tự 活hoạt 。

(# 以dĩ 乞khất 食thực 養dưỡng 命mạng 無vô 帑# 藏tạng 之chi 積tích 財tài 上thượng 五ngũ 句cú 明minh 不bất 應ưng 起khởi 慢mạn )# 。

自tự 見kiến 如như 是thị 。

(# 此thử 一nhất 句cú 明minh 智trí 慧tuệ 成thành 就tựu 。 常thường 自tự 觀quán 察sát 。 故cố 後hậu 一nhất 句cú 明minh 慢mạn 起khởi 應ưng 治trị )# 。

若nhược 起khởi 憍kiêu 慢mạn 。 當đương 疾tật 滅diệt 之chi 。

(# 憍kiêu 慢mạn 設thiết 起khởi 宜nghi 疾tật 思tư 惟duy 以dĩ 止chỉ 妄vọng 心tâm 故cố 當đương 滅diệt 之chi 非phi 正chánh 色sắc 聞văn 色sắc 故cố 名danh 壞hoại 色sắc 四tứ 分phần/phân 云vân 壞hoại 色sắc 青thanh 黑hắc 木mộc 蘭lan 也dã 應ứng 器khí 謂vị 鉢bát 也dã 應ưng 法pháp 之chi 器khí 故cố 名danh 應ứng 器khí 憍kiêu 慢mạn 者giả 自tự 舉cử 曰viết 憍kiêu 陵lăng 他tha 曰viết 慢mạn 俱câu 舍xá 云vân 慢mạn 對đối 他tha 心tâm 起khởi 憍kiêu 由do 染nhiễm 自tự 法pháp 二nhị 校giảo 量lượng 不bất 應ưng )# 。

增tăng 長trưởng 憍kiêu 慢mạn 。 尚thượng 非phi 世thế 俗tục 。 白bạch 衣y 所sở 宜nghi 。

(# 易dị 曰viết 人nhân 道đạo 惡ác 盈doanh 而nhi 好hảo/hiếu 謙khiêm 老lão 子tử 云vân 柔nhu 弱nhược 者giả 生sanh 剛cang 強cường 者giả 死tử 故cố 知tri 憍kiêu 慢mạn 非phi 世thế 俗tục 所sở 宜nghi )# 。

何hà 況huống 出xuất 家gia 。 入nhập 道Đạo 之chi 人nhân 。 為vì 解giải 脫thoát 故cố 。 自tự 降hàng 其kỳ 身thân 。 而nhi 行hành 乞khất 也dã 。

(# 摩ma 頭đầu 等đẳng 五ngũ 悉tất 是thị 降giáng/hàng 身thân 舉cử 要yếu 而nhi 言ngôn 指chỉ 歸quy 行hành 乞khất 三tam 對đối 治trị 謟siểm 曲khúc 煩phiền 惱não 二nhị 初sơ 舉cử 過quá 設thiết 治trị 二nhị 初sơ 舉cử 過quá 患hoạn )# 。

汝nhữ 等đẳng 比Bỉ 丘Khâu 。 謟siểm 曲khúc 之chi 心tâm 。 與dữ 道Đạo 相tương 違vi 。

(# 希hy 其kỳ 意ý 而nhi 道đạo 其kỳ 言ngôn 曰viết 謟siểm 是thị 故cố 其kỳ 言ngôn 謟siểm 者giả 其kỳ 心tâm 必tất 曲khúc 道đạo 尚thượng 質chất 直trực 故cố 與dữ 相tương 違vi 二nhị 設thiết 對đối 治trị )# 。

是thị 故cố 宜nghi 應ưng 。 質chất 直trực 其kỳ 心tâm 。

(# 守thủ 心tâm 質chất 直trực 則tắc 謟siểm 曲khúc 不bất 起khởi 楞lăng 嚴nghiêm 亦diệc 云vân 出xuất 離ly 生sanh 死tử 。 皆giai 以dĩ 直trực 心tâm 。 二nhị 誡giới 謟siểm 勸khuyến 直trực 二nhị 初sơ 誡giới 謟siểm 曲khúc )# 。

當đương 知tri 謟siểm 曲khúc 但đãn 為vi 欺khi 誑cuống 。 入nhập 道Đạo 之chi 人nhân 。 則tắc 無vô 是thị 處xứ 。

(# 道đạo 務vụ 質chất 直trực 以dĩ 曲khúc 入nhập 道đạo 則tắc 無vô 所sở 詣nghệ 二nhị 勸khuyến 質chất 直trực )# 。

是thị 故cố 汝nhữ 等đẳng 。 宜nghi 當đương 端đoan 心tâm 。 以dĩ 質chất 直trực 為vi 本bổn 。

(# 正Chánh 道Đạo 名danh 直trực 離ly 邊biên 觀quán 中trung 捨xả 事sự 求cầu 理lý 悉tất 名danh 謟siểm 曲khúc 三tam 成thành 就tựu 出xuất 世thế 間gian 大đại 人nhân 功công 德đức 謂vị 三tam 乘thừa 聖thánh 人nhân 由do 覺giác 知tri 此thử 八bát 而nhi 得đắc 成thành 道Đạo 。 故cố 名danh 此thử 八bát 為vi 出xuất 世thế 大đại 人nhân 也dã 文văn 八bát 初sơ 無vô 求cầu 功công 德đức 五ngũ 初sơ 知tri 覺giác 障chướng 相tương/tướng )# 。

汝nhữ 等đẳng 比Bỉ 丘Khâu 。 當đương 知tri 多đa 欲dục 之chi 人nhân 。 多đa 求cầu 利lợi 故cố 。 苦khổ 惱não 亦diệc 多đa 。

(# 多đa 欲dục 煩phiền 惱não 障chướng 也dã 多đa 求cầu 業nghiệp 障chướng 也dã 若nhược 惱não 亦diệc 多đa 報báo 障chướng 也dã 二nhị 知tri 覺giác 治trị 相tương/tướng )# 。

少thiểu 欲dục 之chi 人nhân 。 無vô 求cầu 無vô 欲dục 。 則tắc 無vô 此thử 患hoạn 。

(# 遠viễn 離ly 三tam 種chủng 。 妄vọng 相tương/tướng 也dã 無vô 求cầu 故cố 無vô 業nghiệp 無vô 欲dục 故cố 無vô 惑hoặc 無vô 患hoạn 故cố 無vô 苦khổ 三tam 知tri 覺giác 因nhân 果quả 習tập 起khởi 相tương/tướng )# 。

直trực 爾nhĩ 少thiểu 欲dục 。 尚thượng 應ưng 修tu 習tập 何hà 況huống 少thiểu 欲dục 。 能năng 生sanh 諸chư 功công 德đức 。

(# 直trực 爾nhĩ 少thiểu 欲dục 。 已dĩ 得đắc 心tâm 安an 況huống 因nhân 少thiểu 欲dục 忍nhẫn 獲hoạch 聖thánh 果Quả 誰thùy 聞văn 此thử 利lợi 而nhi 不bất 修tu 習tập 除trừ 彼bỉ 不bất 肖tiếu 人nhân 。 盲manh 瞑minh 無vô 智trí 者giả 四tứ 知tri 覺giác 無vô 諸chư 障chướng 畢tất 竟cánh 相tương/tướng )# 。

少thiểu 欲dục 之chi 人nhân 。 則tắc 無vô 謟siểm 曲khúc 。

(# 無vô 惑hoặc 也dã )# 。

以dĩ 求cầu 人nhân 意ý 。

(# 無vô 業nghiệp 也dã )# 。

亦diệc 復phục 不bất 為vị 。 諸chư 根căn 所sở 牽khiên 。

(# 無vô 苦khổ 也dã 眼nhãn 根căn 牽khiên 人nhân 受thọ 色sắc 乃nãi 至chí 身thân 根căn 牽khiên 人nhân 受thọ 觸xúc 五ngũ 知tri 覺giác 畢tất 竟cánh 成thành 就tựu 相tương/tướng )# 。

行hành 少thiểu 欲dục 者giả 。 心tâm 則tắc 坦thản 然nhiên 。

(# 法Pháp 身thân 顯hiển 矣hĩ )# 。

無vô 所sở 憂ưu 畏úy 。

(# 般Bát 若Nhã 發phát 矣hĩ )# 。

觸xúc 事sự 有hữu 餘dư 。 常thường 無vô 不bất 足túc 。

(# 解giải 脫thoát 成thành 矣hĩ )# 。

有hữu 少thiểu 欲dục 者giả 。 則tắc 有hữu 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 名danh 少thiểu 欲dục 。

(# 三tam 法pháp 具cụ 足túc 名danh 大Đại 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 論luận 云vân 般Bát 若Nhã 等đẳng 三tam 種chủng 功công 德đức 果quả 成thành 就tựu 故cố 又hựu 心tâm 坦thản 然nhiên 者giả 離ly 謟siểm 誑cuống 也dã 無vô 憂ưu 畏úy 者giả 不bất 他tha 求cầu 也dã 觸xúc 事sự 有hữu 餘dư 。 者giả 臥ngọa 覺giác 一nhất 榻tháp 之chi 寬khoan 覆phú 覺giác 一nhất 衾khâm 之chi 溫ôn 食thực 覺giác 一nhất 餐xan 之chi 飽bão 處xứ 覺giác 容dung 膝tất 之chi 安an 斯tư 皆giai 有hữu 餘dư 故cố 常thường 無vô 不bất 足túc 。 既ký 心tâm 無vô 他tha 想tưởng 。 則tắc 涅Niết 槃Bàn 不bất 求cầu 而nhi 自tự 至chí 矣hĩ 二nhị 知tri 足túc 功công 德đức 三tam 初sơ 對đối 治trị 苦khổ 因nhân 果quả )# 。

汝nhữ 等đẳng 比Bỉ 丘Khâu 。 若nhược 欲dục 脫thoát 諸chư 苦khổ 惱não 。 當đương 觀quán 知tri 足túc 。

(# 論luận 云vân 是thị 中trung 苦khổ 惱não 者giả 示thị 現hiện 煩phiền 惱não 過quá 從tùng 苦khổ 生sanh 故cố 遠viễn 離ly 他tha 境cảnh 界giới 事sự 故cố 二nhị 復phục 說thuyết 清thanh 淨tịnh 因nhân 果quả )# 。

知tri 足túc 之chi 法pháp 。 即tức 是thị 富phú 樂lạc 。 安an 隱ẩn 之chi 處xứ 。

(# 論luận 云vân 成thành 就tựu 對đối 治trị 法pháp 故cố 。 於ư 自tự 事sự 中trung 遠viễn 離ly 故cố 三tam 示thị 現hiện 三tam 種chủng 差sai 別biệt 。 三tam 初sơ 於ư 二nhị 處xứ 受thọ 用dụng 差sai 別biệt )# 。

知tri 足túc 之chi 人nhân 。 雖tuy 臥ngọa 地địa 上thượng 。 猶do 為vi 安an 樂lạc 。

(# 得đắc 臥ngọa 平bình 地địa 且thả 勝thắng 牢lao 獄ngục 所sở 以dĩ 安an 樂lạc )# 。

不bất 知tri 足túc 者giả 。 雖tuy 處xứ 天thiên 堂đường 。 亦diệc 不bất 稱xưng 意ý 。

(# 既ký 處xứ 金kim 屋ốc 更cánh 羨tiện 瑤dao 臺đài 故cố 不bất 稱xưng 意ý 二nhị 於ư 二nhị 事sự 受thọ 用dụng 差sai 別biệt )# 。

不bất 知tri 足túc 者giả 。 雖tuy 富phú 而nhi 貧bần 。

(# 若nhược 王vương 戎nhung 之chi 牙nha 籌trù 每mỗi 計kế 其kỳ 產sản 業nghiệp )# 。

知tri 足túc 之chi 人nhân 。 雖tuy 貧bần 而nhi 富phú 。

(# 如như 顏nhan 溯# 之chi 陋lậu 巷hạng 不bất 改cải 其kỳ 樂nhạo/nhạc/lạc 夫phu 不bất 知tri 足túc 者giả 。 恨hận 珍trân 寶bảo 之chi 未vị 多đa 嫌hiềm 土thổ/độ 田điền 之chi 未vị 廣quảng 鄙bỉ 楝# 宇vũ 之chi 未vị 麗lệ 凡phàm 有hữu 施thí 為vi 心tâm 常thường 不bất 足túc 非phi 貧bần 而nhi 何hà 知tri 足túc 之chi 人nhân 。 雖tuy 服phục 絺hy 綌# 而nhi 有hữu 狐hồ 狢# 之chi 溫ôn 雖tuy 食thực 蓁# 糗# 而nhi 有hữu 膏cao 窠khòa 之chi 美mỹ 雖tuy 居cư 蓬bồng 箄# 而nhi 有hữu 廈hạ 屋ốc 之chi 安an 夫phu 何hà 故cố 然nhiên 知tri 足túc 故cố 也dã 涅Niết 槃Bàn 云vân 知tri 足túc 第đệ 一nhất 富phú 。 斯tư 之chi 謂vị 矣hĩ 三tam 於ư 二nhị 法pháp 中trung 無vô 自tự 利lợi 有hữu 自tự 他tha 利lợi 差sai 別biệt )# 。

不bất 知tri 足túc 者giả 。 常thường 為vị 五ngũ 欲dục 所sở 牽khiên 。

(# 愛ái 色sắc 貪tham 聲thanh 不bất 知tri 其kỳ 止chỉ 既ký 無vô 自tự 利lợi 何hà 能năng 愍mẫn 他tha )# 。

為vi 知tri 足túc 者giả 。 之chi 所sở 憐lân 愍mẫn 。 是thị 名danh 知tri 足túc 。

(# 知tri 足túc 者giả 有hữu 二nhị 利lợi 一nhất 不bất 為vi 五ngũ 欲dục 所sở 牽khiên 是thị 自tự 利lợi 二nhị 能năng 愍mẫn 他tha 是thị 利lợi 他tha 心tâm 既ký 憐lân 愍mẫn 必tất 當đương 教giáo 誨hối 老lão 子tử 云vân 不bất 善thiện 人nhân 者giả 善thiện 人nhân 之chi 資tư 三tam 遠viễn 離ly 功công 德đức 三tam 初sơ 自tự 性tánh 遠viễn 離ly 門môn 體thể 出xuất 故cố 有hữu 四tứ 對đối 治trị )# 。

汝nhữ 等đẳng 比Bỉ 丘Khâu 。 欲dục 求cầu 寂tịch 靜tĩnh 。 無vô 為vi 安an 樂lạc 。

(# 治trị 我ngã 相tương/tướng 執chấp 著trước 障chướng 即tức 三tam 三tam 昧muội 也dã 寂tịch 靜tĩnh 者giả 示thị 法pháp 無vô 我ngã 空không 故cố 無vô 為vi 者giả 無vô 相tướng 空không 故cố 安an 樂lạc 者giả 無vô 取thủ 捨xả 願nguyện 空không 故cố )# 。

當đương 離ly 憒hội 閙náo 。

(# 治trị 我ngã 所sở 障chướng 五ngũ 眾chúng 亂loạn 起khởi 無vô 次thứ 第đệ 故cố 眾chúng 即tức 我ngã 所sở 也dã 故cố 下hạ 文văn 云vân 當đương 捨xả 己kỷ 眾chúng 他tha 眾chúng 。 由do 眾chúng 故cố 憒hội 閙náo )# 。

獨độc 處xử 閑nhàn 居cư 。

(# 治trị 彼bỉ 二nhị 無vô 相tướng 障chướng 即tức 修tu 三tam 三tam 昧muội 也dã 然nhiên 忘vong 懷hoài 去khứ 來lai 者giả 市thị 朝triêu 亦diệc 江giang 湖hồ 睠# 情tình 生sanh 死tử 者giả 山sơn 林lâm 猶do 桎trất 梏cốc 今kim 誡giới 初sơ 心tâm 宜nghi 求cầu 閑nhàn 靜tĩnh 則tắc 觀quán 道đạo 易dị 成thành 耳nhĩ )# 。

靜tĩnh 處xứ 之chi 人nhân 。 帝Đế 釋Thích 諸chư 天thiên 。 所sở 共cộng 敬kính 重trọng 。

(# 治trị 無vô 為vi 首thủ 功công 德đức 障chướng 靜tĩnh 處xứ 是thị 可khả 重trọng/trùng 法pháp 於ư 諸chư 善thiện 法Pháp 。 為vi 其kỳ 首thủ 故cố 能năng 為vi 帝Đế 釋Thích 諸chư 天thiên 。 所sở 敬kính 重trọng 也dã 帝Đế 釋Thích 具cụ 云vân 釋Thích 迦Ca 因nhân 陀đà 羅la 此thử 云vân 能năng 主chủ 言ngôn 其kỳ 能năng 為vi 天thiên 主chủ 居cư 須Tu 彌Di 山Sơn 之chi 頂đảnh 欲dục 界giới 第đệ 二nhị 天thiên 也dã 二nhị 修tu 習tập 遠viễn 離ly 門môn 方phương 便tiện 出xuất 故cố )# 。

是thị 故cố 當đương 捨xả 。 己kỷ 眾chúng 他tha 眾chúng 。

(# 眾chúng 即tức 四tứ 人nhân 已dĩ 上thượng 己kỷ 眾chúng 謂vị 自tự 己kỷ 弟đệ 子tử 及cập 同đồng 學học 也dã 他tha 眾chúng 可khả 知tri 捨xả 之chi 則tắc 是thị 離ly 我ngã 我ngã 所sở 。 不bất 復phục 集tập 生sanh 故cố )# 。

空không 閑nhàn 獨độc 處xứ 。

(# 方phương 便tiện 慧tuệ 成thành 就tựu 如như 法Pháp 而nhi 住trụ 也dã )# 。

思tư 滅diệt 苦khổ 本bổn 。

(# 善thiện 擇trạch 智trí 成thành 就tựu 遠viễn 離ly 起khởi 因nhân 也dã 法pháp 華hoa 云vân 諸chư 苦khổ 所sở 因nhân 。 貪tham 欲dục 為vi 本bổn 。 三tam 受thọ 用dụng 諸chư 見kiến 門môn 常thường 縛phược 故cố 二nhị 初sơ 自tự 他tha 心tâm 境cảnh 相tướng 惱não )# 。

若nhược 樂nhạo 眾chúng 者giả 。

(# 即tức 自tự 他tha 眾chúng 是thị 能năng 惱não 境cảnh )# 。

則tắc 受thọ 眾chúng 惱não 。

(# 即tức 所sở 惱não 心tâm 心tâm 既ký 受thọ 惱não 則tắc 諸chư 見kiến 集tập 生sanh 生sanh 已dĩ 自tự 害hại 故cố 次thứ 以dĩ 大đại 樹thụ 況huống 之chi )# 。

譬thí 如như 大đại 樹thụ 。

(# 喻dụ 於ư 己kỷ 心tâm )# 。

眾chúng 鳥điểu 集tập 之chi 。

(# 喻dụ 自tự 他tha 眾chúng )# 。

則tắc 有hữu 枯khô 折chiết 之chi 患hoạn 。

(# 喻dụ 諸chư 見kiến 集tập 生sanh 二nhị 復phục 示thị 無vô 出xuất 離ly 相tương/tướng )# 。

世thế 間gian 縛phược 著trước 。 沒một 於ư 眾chúng 苦khổ 。

(# 煩phiền 惱não 業nghiệp 染nhiễm 生sanh 也dã )# 。

譬thí 如như 老lão 象tượng 。

(# 喻dụ 於ư 縛phược 著trước )# 。

溺nịch 泥nê 。

(# 喻dụ 沒một 眾chúng 苦khổ )# 。

不bất 能năng 自tự 出xuất 。 是thị 名danh 遠viễn 離ly 。

(# 象tượng 故cố 身thân 重trọng 縛phược 著trước 厚hậu 也dã 老lão 故cố 溺nịch 泥nê 觀quán 智trí 微vi 也dã 所sở 以dĩ 溺nịch 眾chúng 苦khổ 泥nê 不bất 能năng 升thăng 出xuất 四tứ 不bất 疲bì 倦quyện 功công 德đức 二nhị 初sơ 就tựu 法pháp 明minh 不bất 退thoái )# 。

汝nhữ 等đẳng 比Bỉ 丘Khâu 。 若nhược 勤cần 精tinh 進tấn 。 則tắc 事sự 無vô 難nạn 者giả 。

(# 既ký 無vô 疲bì 倦quyện 則tắc 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 行hành 善thiện 能năng 趣thú 入nhập 豈khởi 同đồng 外ngoại 道đạo 無vô 益ích 苦khổ 行hạnh 乎hồ 二nhị 約ước 喻dụ 顯hiển 精tinh 怠đãi 二nhị 初sơ 精tinh 進tấn 比tỉ 小tiểu 水thủy 長trường 流lưu )# 。

是thị 故cố 汝nhữ 等đẳng 。 當đương 勤cần 精tinh 進tấn 。

(# 以dĩ 成thành 就tựu 不bất 退thoái 轉chuyển 。 故cố 勸khuyến 修tu 習tập 長trưởng 養dưỡng )# 。

譬thí 如như 小tiểu 水thủy 長trường 流lưu 。 則tắc 能năng 穿xuyên 石thạch 。

(# 由do 精tinh 勤cần 匪phỉ 間gian 如như 水thủy 不bất 絕tuyệt 則tắc 穿xuyên 石thạch 也dã 二nhị 懈giải 怠đãi 況huống 鑽toàn 火hỏa 數sổ 息tức )# 。

若nhược 行hành 者giả 之chi 心tâm 。 數sác 數sác 懈giải 廢phế 。

(# 謂vị 不bất 精tinh 進tấn 。 念niệm 處xứ 退thoái 失thất 不bất 成thành 就tựu 心tâm 慧tuệ 故cố )# 。

譬thí 如như 鑽toàn 火hỏa 。 未vị 熱nhiệt 而nhi 息tức 。 雖tuy 欲dục 得đắc 火hỏa 。 火hỏa 難nan 可khả 得đắc 。 是thị 名danh 精tinh 進tấn 。

(# 聖thánh 道Đạo 如như 火hỏa 能năng 燒thiêu 惑hoặc 薪tân 煖noãn 頂đảnh 已dĩ 前tiền 皆giai 名danh 未vị 熱nhiệt 已dĩ 熱nhiệt 而nhi 息tức 火hỏa 尚thượng 不bất 生sanh 未vị 熱nhiệt 數sổ 息tức 雖tuy 經kinh 年niên 劫kiếp 終chung 無vô 得đắc 理lý 此thử 說thuyết 懈giải 怠đãi 過quá 也dã 華hoa 嚴nghiêm 頌tụng 云vân 如như 鑽toàn 燧toại 求cầu 火hỏa 未vị 出xuất 而nhi 數sổ 息tức 火hỏa 勢thế 隨tùy 止chỉ 滅diệt 懈giải 怠đãi 者giả 亦diệc 然nhiên 彼bỉ 疏sớ/sơ 約ước 三tam 慧tuệ 以dĩ 辨biện 懈giải 怠đãi 約ước 聞văn 則tắc 聽thính 習tập 數sổ 息tức 明minh 解giải 不bất 生sanh 約ước 思tư 則tắc 決quyết 擇trạch 數sổ 息tức 真chân 智trí 不bất 生sanh 約ước 修tu 則tắc 定định 慧tuệ 數sổ 息tức 聖thánh 道Đạo 不bất 生sanh 禪thiền 宗tông 六lục 相tương/tướng 共cộng 傳truyền 斯tư 喻dụ 願nguyện 諸chư 學học 者giả 銘minh 心tâm 書thư 紳# 五ngũ 不bất 忘vong 念niệm 功công 德đức 二nhị 初sơ 明minh 不bất 忘vong 念niệm 二nhị 初sơ 明minh 行hành 中trung 最tối 勝thắng )# 。

汝nhữ 等đẳng 比Bỉ 丘Khâu 。

(# 下hạ 文văn 略lược 舉cử 三tam 行hành )# 。

求cầu 善Thiện 知Tri 識Thức 。

(# 求cầu 聞văn 法Pháp 行hành 善Thiện 知Tri 識Thức 。 通thông 三tam 種chủng 一nhất 教giáo 授thọ 善Thiện 知Tri 識Thức 二nhị 同đồng 行hành 善Thiện 知Tri 識Thức 。 三tam 外ngoại 護hộ 善Thiện 知Tri 識Thức 今kim 謂vị 求cầu 教giáo 授thọ 也dã 聞văn 名danh 欽khâm 德đức 曰viết 知tri 覩đổ 形hình 敬kính 奉phụng 曰viết 識thức )# 。

求cầu 善thiện 護hộ 。

(# 內nội 善thiện 思tư 惟duy 行hành 。 如như 聞văn 而nhi 思tư 守thủ 護hộ 不bất 失thất 也dã )# 。

助trợ 。

(# 如như 法Pháp 修tu 行hành 。 行hành 也dã 謂vị 如như 思tư 而nhi 修tu 即tức 是thị 以dĩ 行hành 助trợ 解giải 求cầu 善thiện 助trợ 也dã )# 。

無vô 如như 不bất 忘vong 念niệm 。

(# 結kết 為vi 最tối 勝thắng 不bất 忘vong 正chánh 念niệm 。 於ư 三tam 行hành 中trung 。 為vi 首thủ 為vi 勝thắng 故cố 云vân 無vô 如như 不bất 忘vong 念niệm 。 者giả 上thượng 之chi 三tam 行hành 亦diệc 名danh 三tam 慧tuệ 慧tuệ 以dĩ 照chiếu 了liễu 為vi 義nghĩa 行hành 以dĩ 進tiến 趣thú 為vi 義nghĩa 照chiếu 了liễu 進tiến 趣thú 悉tất 由do 不bất 忘vong 念niệm 也dã 無vô 聞văn 慧tuệ 如như 覆phú 器khí 不bất 能năng 受thọ 水thủy 無vô 思tư 慧tuệ 如như 漏lậu 器khí 雖tuy 受thọ 而nhi 失thất 無vô 修tu 慧tuệ 如như 穢uế 器khí 雖tuy 不bất 漏lậu 失thất 穢uế 不bất 可khả 用dụng 以dĩ 不bất 忘vong 念niệm 則tắc 既ký 仰ngưỡng 且thả 完hoàn 而nhi 復phục 清thanh 淨tịnh 也dã 故cố 涅Niết 槃Bàn 云vân 四tứ 法pháp 是thị 涅Niết 槃Bàn 近cận 因nhân 一nhất 近cận 善Thiện 知Tri 識Thức 。 二nhị 聽thính 聞văn 正Chánh 法Pháp 。 三tam 思tư 惟duy 其kỳ 義nghĩa 。 四tứ 如như 說thuyết 修tu 行hành 。 若nhược 言ngôn 苦khổ 行hạnh 是thị 涅Niết 槃Bàn 因nhân 者giả 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 今kim 合hợp 初sơ 二nhị 故cố 三tam 也dã 二nhị 明minh 能năng 遮già 重trọng/trùng 怨oán )# 。

若nhược 有hữu 不bất 忘vong 念niệm 者giả 。 諸chư 煩phiền 惱não 賊tặc 。 則tắc 不bất 能năng 入nhập 。

(# 以dĩ 常thường 念niệm 正Chánh 道Đạo 故cố 則tắc 煩phiền 惱não 怨oán 賊tặc 不bất 能năng 入nhập 心tâm 害hại 三tam 種chủng 善thiện 根căn 也dã 二nhị 辨biện 勸khuyến 修tu )# 。

是thị 故cố 汝nhữ 等đẳng 。 常thường 當đương 攝nhiếp 念niệm 在tại 心tâm 。

(# 令linh 初sơ 念niệm 處xứ 成thành 就tựu 也dã 三tam 示thị 得đắc 失thất 二nhị 初sơ 失thất 念niệm 成thành 就tựu 多đa 過quá )# 。

若nhược 失thất 念niệm 者giả 。 則tắc 失thất 諸chư 功công 德đức 。

(# 失thất 念niệm 謂vị 有hữu 始thỉ 無vô 終chung 。 也dã 無vô 終chung 則tắc 失thất 三tam 慧tuệ 慧tuệ 失thất 則tắc 聖thánh 果Quả 無vô 由do 可khả 階giai 耳nhĩ 二nhị 得đắc 念niệm 成thành 就tựu 多đa 功công )# 。

若nhược 念niệm 力lực 堅kiên 強cường 。

(# 謂vị 不bất 忘vong 念niệm 也dã )# 。

雖tuy 入nhập 五ngũ 欲dục 賊tặc 中trung 。 不bất 為vị 所sở 害hại 。

(# 上thượng 法pháp 下hạ 喻dụ )# 。

譬thí 如như 著trước 鎧khải 入nhập 陣trận 。 則tắc 無vô 所sở 畏úy 。 是thị 名danh 不bất 忘vong 念niệm 。

(# 鎧khải 喻dụ 念niệm 刀đao 陣trận 喻dụ 五ngũ 欲dục 鎧khải 甲giáp 也dã 六lục 禪thiền 定định 功công 德đức 。 三tam 初sơ 明minh 定định 二nhị 初sơ 攝nhiếp 念niệm 能năng 生sanh )# 。

汝nhữ 等đẳng 比Bỉ 丘Khâu 。 若nhược 攝nhiếp 心tâm 者giả 。 心tâm 則tắc 在tại 定định 。

(# 謂vị 八bát 種chủng 禪thiền 定định 因nhân 攝nhiếp 念niệm 生sanh 故cố 二nhị 定định 成thành 有hữu 用dụng )# 。

心tâm 在tại 定định 故cố 。 能năng 知tri 世thế 間gian 。 生sanh 滅diệt 法pháp 相tướng 。

(# 禪thiền 定định 成thành 就tựu 。 則tắc 有hữu 果quả 用dụng 故cố 能năng 知tri 生sanh 滅diệt 法pháp 相tướng 。 如như 升thăng 太thái 虛hư 下hạ 見kiến 萬vạn 象tượng 二nhị 勸khuyến 修tu )# 。

是thị 故cố 汝nhữ 等đẳng 。 常thường 當đương 精tinh 勤cần 。 修tu 習tập 諸chư 定định 。

(# 精tinh 勤cần 對đối 治trị 懈giải 怠đãi 無vô 修tu 習tập 方phương 便tiện 障chướng 也dã 是thị 中trung 懈giải 怠đãi 有hữu 三tam 種chủng 一nhất 不bất 安an 隱ẩn 懈giải 怠đãi 二nhị 無vô 味vị 懈giải 怠đãi 三tam 不bất 知tri 恐khủng 怖bố 懈giải 怠đãi 云vân 何hà 修tu 習tập 。 一nhất 一nhất 對đối 治trị 。 示thị 現hiện 精tinh 勤cần 修tu 習tập 。 節tiết 量lượng 食thực 臥ngọa 及cập 調điều 阿a 那na 波ba 那na 。 故cố 精tinh 勤cần 修tu 習tập 。 覺giác 知tri 諸chư 定định 有hữu 通thông 慧tuệ 功công 德đức 及cập 盡tận 苦khổ 原nguyên 故cố 大đại 希hy 有hữu 事sự 故cố 。 精tinh 勤cần 修tu 習tập 。 觀quán 察sát 生sanh 老lão 病bệnh 死tử 苦khổ 。 及cập 四tứ 惡ác 趣thú 苦khổ 我ngã 未vị 能năng 離ly 故cố 即tức 精tinh 進tấn 對đối 治trị 也dã 三tam 成thành 就tựu 三tam 初sơ 法pháp )# 。

若nhược 得đắc 定định 者giả 。 心tâm 則tắc 不bất 散tán 。

(# 功công 德đức 成thành 就tựu 。 無vô 所sở 對đối 治trị 也dã 二nhị 喻dụ )# 。

譬thí 如như 惜tích 水thủy 之chi 家gia 。 善thiện 治trị 隄đê 塘đường 。

(# 喻dụ 治trị 隄đê 塘đường 則tắc 能năng 積tích 水thủy 隄đê 限hạn 也dã 積tích 土thổ/độ 為vi 封phong 限hạn 也dã 三tam 合hợp )# 。

行hành 者giả 亦diệc 爾nhĩ 。 為vì 智trí 慧tuệ 水thủy 故cố 。

(# 合hợp 惜tích 水thủy )# 。

善thiện 修tu 禪thiền 定định 。

(# 合hợp 隄đê 塘đường )# 。

令linh 不bất 漏lậu 失thất 。

(# 謂vị 心tâm 不bất 散tán )# 。

是thị 名danh 為vi 定Định 。

(# 論luận 云vân 示thị 善thiện 修tu 功công 德đức 上thượng 上thượng 增tăng 長trưởng 故cố 由do 禪thiền 發phát 智trí 則tắc 知tri 世thế 間gian 生sanh 滅diệt 法pháp 。 相tương/tướng 故cố 七thất 智trí 慧tuệ 功công 德đức 。 二nhị 初sơ 正chánh 明minh 智trí 慧tuệ 破phá 障chướng 二nhị 初sơ 約ước 有hữu 慧tuệ 顯hiển 是thị 三tam 初sơ 能năng 破phá 理lý 事sự 二nhị 障chướng )# 。

汝nhữ 等đẳng 比Bỉ 丘Khâu 。 若nhược 有hữu 智trí 慧tuệ 。 則tắc 無vô 貪tham 著trước 。

(# 貪tham 著trước 有hữu 二nhị 一nhất 於ư 真chân 實thật 義nghĩa 處xứ 生sanh 著trước 名danh 理lý 障chướng 也dã 二nhị 於ư 世thế 間gian 事sự 處xứ 生sanh 著trước 名danh 事sự 障chướng 也dã 若nhược 有hữu 智trí 慧tuệ 。 則tắc 二nhị 著trước 不bất 起khởi 名danh 破phá 障chướng 也dã 二nhị 難nan 得đắc 常thường 令linh 防phòng 護hộ )# 。

常thường 自tự 省tỉnh 察sát 。 不bất 令linh 有hữu 失thất 。

(# 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 常thường 修tu 心tâm 慧tuệ 故cố 三Tam 明Minh 其kỳ 難nạn 得đắc 能năng 得đắc )# 。

是thị 則tắc 於ư 我ngã 法Pháp 中trung 。 能năng 得đắc 解giải 脫thoát 。

(# 即tức 於ư 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 處xử 遠viễn 離ly 貪tham 著trước 。 故cố 得đắc 解giải 脫thoát 二nhị 明minh 無vô 慧tuệ 斥xích 非phi )# 。

若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 既ký 非phi 道Đạo 人Nhân 。 又hựu 非phi 白bạch 衣y 。 無vô 所sở 名danh 也dã 。

(# 心tâm 無vô 智trí 慧tuệ 。 故cố 非phi 道Đạo 人Nhân 形hình 已dĩ 削tước 染nhiễm 故cố 非phi 白bạch 衣y 兩lưỡng 端đoan 不bất 攝nhiếp 故cố 無vô 所sở 名danh 二nhị 喻dụ 顯hiển 四tứ 種chủng 功công 德đức 。 二nhị 初sơ 正chánh 明minh 二nhị 初sơ 喻dụ 四tứ 初sơ 喻dụ 聞văn )# 。

實thật 智trí 慧tuệ 者giả 。 則tắc 是thị 度độ 老lão 病bệnh 死tử 海hải 。 堅kiên 牢lao 船thuyền 也dã 。

(# 此thử 三tam 深thâm 廣quảng 沒một 溺nịch 眾chúng 生sanh 故cố 如như 海hải 也dã 聞văn 法Pháp 起khởi 信tín 如như 得đắc 牢lao 船thuyền 必tất 假giả 思tư 慧tuệ 為vi 帆phàm 檣# 便tiện 風phong 方phương 有hữu 所sở 到đáo 苟cẩu 無vô 此thử 二nhị 船thuyền 雖tuy 堅kiên 牢lao 但đãn 在tại 此thử 岸ngạn 二nhị 喻dụ 思tư )# 。

亦diệc 是thị 無vô 明minh 黑hắc 暗ám 。 大đại 明minh 燈đăng 也dã 。

(# 聞văn 而nhi 不bất 思tư 則tắc 於ư 道đạo 黑hắc 暗ám 故cố 以dĩ 思tư 慧tuệ 喻dụ 明minh 燈đăng 也dã 三tam 喻dụ 修tu )# 。

一nhất 切thiết 病bệnh 者giả 。 之chi 良lương 藥dược 也dã 。

(# 藥dược 以dĩ 治trị 病bệnh 如như 修tu 慧tuệ 能năng 動động 惑hoặc 四tứ 喻dụ 證chứng )# 。

伐phạt 煩phiền 惱não 樹thụ 。 之chi 利lợi 斧phủ 也dã 。

(# 以dĩ 智trí 斷đoạn 惑hoặc 乃nãi 證chứng 聖thánh 果Quả 斷đoạn 惑hoặc 之chi 智trí 喻dụ 之chi 利lợi 斧phủ 二nhị 合hợp )# 。

是thị 故cố 汝nhữ 等đẳng 。 當đương 以dĩ 聞văn 思tư 修tu 慧tuệ 。 而nhi 自tự 增tăng 益ích 。

(# 即tức 證chứng 果Quả 也dã 二nhị 結kết 照chiếu 覺giác 功công 能năng )# 。

若nhược 人nhân 有hữu 智trí 慧tuệ 之chi 照chiếu 。 雖tuy 是thị 肉nhục 眼nhãn 。 而nhi 是thị 明minh 見kiến 人nhân 也dã 。 是thị 名danh 智trí 慧tuệ 。

(# 四tứ 種chủng 修tu 學học 功công 德đức 於ư 分phần/phân 內nội 處xứ 而nhi 有hữu 照chiếu 覺giác 名danh 明minh 見kiến 人nhân 八bát 畢tất 竟cánh 功công 德đức 二nhị 初sơ 正chánh 明minh 戲hí 論luận )# 。

汝nhữ 等đẳng 比Bỉ 丘Khâu 。 若nhược 種chủng 種chủng 戲hí 論luận 。 其kỳ 心tâm 則tắc 亂loạn 。

(# 戲hí 論luận 有hữu 二nhị 一nhất 於ư 真chân 實thật 理lý 生sanh 戲hí 論luận 二nhị 於ư 世thế 間gian 事sự 生sanh 戲hí 論luận 於ư 真chân 實thật 理lý 起khởi 四tứ 句cú 執chấp 是thị 一nhất 非phi 諸chư 名danh 戲hí 論luận 當đương 知tri 心tâm 之chi 自tự 性tánh 。 離ly 四tứ 句cú 故cố 故cố 起khởi 定định 執chấp 則tắc 撓nạo 其kỳ 性tánh 故cố 云vân 其kỳ 心tâm 則tắc 亂loạn 。 求cầu 那na 跋bạt 摩ma 云vân 諸chư 論luận 各các 異dị 端đoan 修tu 行hành 理lý 無vô 二nhị 執chấp 者giả 有hữu 是thị 非phi 達đạt 者giả 無vô 違vi 諍tranh 於ư 法pháp 戲hí 論luận 尚thượng 已dĩ 不bất 可khả 況huống 為vi 世thế 間gian 詼# 諧hài 嘲# 謔hước 耶da )# 。

雖tuy 復phục 出xuất 家gia 。 猶do 未vị 得đắc 脫thoát 。

(# 形hình 雖tuy 離ly 俗tục 心tâm 未vị 證chứng 理lý 由do 乎hồ 二nhị 種chủng 戲hí 論luận 所sở 亂loạn 也dã 二nhị 勸khuyến 修tu 遠viễn 離ly 二nhị 初sơ 有hữu 對đối 相tương 遠viễn 離ly )# 。

是thị 故cố 比Bỉ 丘Khâu 。 當đương 急cấp 捨xả 離ly 。 亂loạn 心tâm 戲hí 論luận 。

(# 有hữu 彼bỉ 彼bỉ 功công 德đức 相tương/tướng 也dã 二nhị 無vô 對đối 相tương 遠viễn 離ly )# 。

若nhược 汝nhữ 欲dục 得đắc 。 寂tịch 滅diệt 樂lạc 者giả 。 唯duy 當đương 善thiện 滅diệt 。 戲hí 論luận 之chi 患hoạn 。

(# 無vô 彼bỉ 彼bỉ 功công 德đức 相tương/tướng 也dã )# 。

是thị 名danh 不Bất 戲Hí 論Luận 。

(# 示thị 現hiện 行hành 成thành 就tựu 體thể 性tánh 異dị 故cố 四tứ 顯hiển 示thị 畢tất 竟cánh 甚thậm 深thâm 功công 德đức 。 分phần/phân 二nhị 初sơ 略lược 明minh 二nhị 初sơ 菩Bồ 薩Tát 常thường 修tu 功công 德đức )# 。

汝nhữ 等đẳng 比Bỉ 丘Khâu 。 於ư 諸chư 功công 德đức 。

(# 指chỉ 上thượng 所sở 說thuyết )# 。

常thường 當đương 一nhất 心tâm 。

(# 無vô 間gián 斷đoạn 故cố 。 制chế 之chi 一nhất 處xứ 。 即tức 是thị 於ư 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 心tâm 修tu 也dã )# 。

捨xả 諸chư 放phóng 逸dật 。 如như 離ly 怨oán 賊tặc 。

(# 遠viễn 離ly 一nhất 心tâm 相tương 違vi 行hành 如như 怨oán 故cố 二nhị 如Như 來Lai 說thuyết 法Pháp 功công 德đức )# 。

大đại 悲bi 世Thế 尊Tôn 。 所sở 說thuyết 利lợi 益ích 。 皆giai 已dĩ 究cứu 竟cánh 。

(# 始thỉ 說thuyết 度độ 陳trần 如như 終chung 說thuyết 度độ 須tu 跋bạt 故cố 利lợi 益ích 究cứu 竟cánh 耳nhĩ 二nhị 廣quảng 釋thích 二nhị 初sơ 常thường 修tu 功công 德đức 示thị 七thất 種chủng 修tu 相tương/tướng )# 。

汝nhữ 等đẳng 但đãn 當đương 。 勤cần 而nhi 行hành 之chi 。

(# 示thị 現hiện 常thường 修tu )# 。

若nhược 於ư 山sơn 間gian 。 若nhược 空không 澤trạch 中trung 。 若nhược 在tại 樹thụ 下hạ 。 閑nhàn 處xứ 靜tĩnh 室thất 。

(# 示thị 無vô 事sự 處xứ 凡phàm 有hữu 五ngũ 處xứ 皆giai 遠viễn 憒hội 閙náo )# 。

念niệm 所sở 受thọ 法Pháp 。

(# 示thị 修tu 真chân 實thật 無vô 二nhị 念niệm 法pháp 故cố )# 。

勿vật 令linh 忘vong 失thất 。

(# 令linh 修tu 現hiện 前tiền 故cố )# 。

常thường 當đương 自tự 勉miễn 。 精tinh 進tấn 修tu 之chi 。

(# 以dĩ 方phương 便tiện 修tu )# 。

無vô 為vi 空không 死tử 。

(# 於ư 相tương 似tự 法pháp 。 處xử 蘇tô 息tức 遠viễn 離ly 上thượng 上thượng 心tâm 故cố 此thử 謂vị 受thọ 著trước 內nội 凡phàm 故cố 於ư 一nhất 生sanh 不bất 能năng 入nhập 聖thánh 名danh 為vi 空không 死tử 此thử 誡giới 頂đảnh 墮đọa 人nhân 也dã )# 。

後hậu 致trí 有hữu 悔hối 。

(# 於ư 晚vãn 時thời 自tự 知tri 有hữu 餘dư 悔hối 不bất 及cập 事sự 故cố 謂vị 臨lâm 終chung 方phương 悔hối 者giả 也dã 先tiên 民dân 有hữu 言ngôn 臨lâm 死tử 修tu 善thiện 於ư 計kế 已dĩ 晚vãn 智trí 者giả 云vân 有hữu 鄴# 洛lạc 禪thiền 師sư 名danh 播bá 河hà 海hải 住trụ 則tắc 四tứ 方phương 雲vân 仰ngưỡng 動động 則tắc 百bách 千thiên 成thành 羣quần 般bát 般bát 轟oanh 轟oanh 於ư 世thế 有hữu 何hà 利lợi 益ích 。 臨lâm 終chung 皆giai 悔hối 二nhị 說thuyết 法Pháp 功công 德đức )# 。

我ngã 如như 良lương 醫y 。 知tri 病bệnh 說thuyết 藥dược 。

(# 良lương 藥dược 喻dụ 說thuyết 法Pháp 能năng 破phá 惡ác )# 。

服phục 與dữ 不bất 服phục 。 非phi 醫y 咎cữu 也dã 。 又hựu 如như 善thiện 導đạo 。 導đạo 人nhân 善thiện 道đạo 。

(# 善thiện 導đạo 喻dụ 說thuyết 法Pháp 能năng 生sanh 善thiện )# 。

聞văn 之chi 不bất 行hành 。 非phi 導đạo 過quá 也dã 。

(# 不bất 受thọ 由do 機cơ 非phi 佛Phật 過quá 失thất 五ngũ 顯hiển 示thị 入nhập 證chứng 決quyết 定định 分phần/phân 三tam 初sơ 方phương 便tiện 顯hiển 發phát 門môn )# 。

汝nhữ 等đẳng 若nhược 於ư 。 苦khổ 等đẳng 四Tứ 諦Đế 。 有hữu 所sở 疑nghi 者giả 。 可khả 疾tật 問vấn 之chi 。 無vô 得đắc 懷hoài 疑nghi 。 不bất 求cầu 決quyết 也dã 。

(# 四Tứ 諦Đế 是thị 行hành 者giả 常thường 觀quán 察sát 及cập 依y 之chi 起khởi 行hành 故cố 勸khuyến 問vấn 也dã 苦khổ 則tắc 八bát 事sự 遷thiên 迫bách 集tập 則tắc 惑hoặc 業nghiệp 牽khiên 報báo 滅diệt 則tắc 二nhị 脫thoát 離ly 縛phược 道đạo 則tắc 三tam 學học 能năng 通thông 於ư 此thử 有hữu 疑nghi 何hà 能năng 觀quán 察sát 起khởi 行hành 耶da 佛Phật 今kim 垂thùy 滅diệt 故cố 勸khuyến 疾tật 問vấn 二nhị 法Pháp 輪luân 成thành 就tựu 門môn )# 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 如như 是thị 三tam 唱xướng 。

(# 示thị 現hiện 法Pháp 輪luân 滿mãn 足túc 成thành 就tựu 。 三tam 轉chuyển 實thật 法pháp 故cố )# 。

人nhân 無vô 問vấn 者giả 。

(# 示thị 現hiện 證chứng 法pháp 滿mãn 足túc 成thành 就tựu )# 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 眾chúng 無vô 疑nghi 故cố 。

(# 示thị 現hiện 斷đoạn 功công 德đức 滿mãn 足túc 。 成thành 就tựu 三tam 分phân 別biệt 說thuyết 法Pháp 。 門môn 彼bỉ 眾chúng 上thượng 首thủ 知tri 大đại 眾chúng 心tâm 。 行hành 成thành 就tựu 決quyết 定định 復phục 了liễu 知tri 所sở 證chứng 實thật 義nghĩa 故cố 分phân 別biệt 彼bỉ 彼bỉ 事sự 以dĩ 答đáp 如Như 來Lai 故cố 文văn 二nhị 初sơ 經kinh 家gia 敘tự )# 。

時thời 阿a 㝹nậu 樓lâu 馱đà 觀quán 察sát 眾chúng 心tâm 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。

(# 阿a 㝹nậu 樓lâu 馱đà 亦diệc 云vân 阿a 那na 律luật 亦diệc 阿a 泥nê 樓lâu 豆đậu 亦diệc 阿A 難Nan 律luật 陀đà 皆giai 一nhất 也dã 此thử 翻phiên 無vô 貧bần 亦diệc 翻phiên 無vô 滅diệt 亦diệc 云vân 如như 意ý 昔tích 施thí 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 一nhất 食thực 獲hoạch 九cửu 十thập 一nhất 劫kiếp 。 徃# 來lai 人nhân 天thiên 常thường 受thọ 福phước 樂lạc 于vu 今kim 不bất 滅diệt 。 所sở 求cầu 如như 意ý 。 以dĩ 茲tư 三tam 義nghĩa 故cố 有hữu 異dị 翻phiên 時thời 為vi 眾chúng 首thủ 故cố 觀quán 察sát 白bạch 佛Phật 也dã 二nhị 正chánh 分phân 別biệt 二nhị 初sơ 佛Phật 說thuyết 無vô 異dị )# 。

世Thế 尊Tôn 月nguyệt 可khả 令linh 熱nhiệt 。 日nhật 可khả 令linh 冷lãnh 。

(# 先tiên 以dĩ 喻dụ 顯hiển 也dã 月nguyệt 是thị 太thái 陰ấm 精tinh 故cố 冷lãnh 曰viết 是thị 太thái 陽dương 精tinh 故cố 熱nhiệt 而nhi 性tánh 不bất 可khả 易dị 世thế 皆giai 知tri 之chi 今kim 云vân 可khả 熱nhiệt 可khả 冷lãnh 者giả 日nhật 月nguyệt 寧ninh 易dị 其kỳ 性tánh 佛Phật 言ngôn 終chung 無vô 變biến 異dị 也dã )# 。

佛Phật 說thuyết 四Tứ 諦Đế 。 不bất 可khả 令linh 異dị 。 佛Phật 說thuyết 苦Khổ 諦Đế 實thật 苦khổ 。 不bất 可khả 令linh 樂lạc 。

(# 苦khổ 樂lạc 各các 實thật 不bất 變biến 異dị 故cố )# 。

集tập 真chân 是thị 因nhân 。 更cánh 無vô 異dị 因nhân 。

(# 集tập 因nhân 定định 招chiêu 苦khổ 果quả 終chung 非phi 道đạo 因nhân 所sở 招chiêu 也dã 論luận 云vân 示thị 苦khổ 滅diệt 各các 自tự 因nhân 故cố )# 。

苦khổ 若nhược 滅diệt 者giả 。 即tức 是thị 因nhân 滅diệt 。

(# 斷đoạn 集tập 因nhân 也dã 又hựu 因nhân 滅diệt 是thị 有Hữu 餘Dư 涅Niết 槃Bàn )# 。

因nhân 滅diệt 故cố 果quả 滅diệt 。

(# 後hậu 有hữu 田điền 中trung 不bất 生sanh 是thị 滅diệt 苦khổ 果quả 也dã 又hựu 果quả 滅diệt 是thị 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn )# 。

滅diệt 苦khổ 之chi 道đạo 。 實thật 是thị 真chân 道Đạo 。 更cánh 無vô 餘dư 道đạo 。

(# 餘dư 道đạo 非phi 真chân 不bất 能năng 趣thú 滅diệt 也dã 二nhị 比Bỉ 丘Khâu 無vô 疑nghi )# 。

世Thế 尊Tôn 。 是thị 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 於ư 四Tứ 諦Đế 中trung 。 決quyết 定định 無vô 疑nghi 。

(# 決quyết 定định 者giả 苦khổ 樂lạc 因nhân 果quả 入nhập 行hành 決quyết 定định 故cố 無vô 疑nghi 者giả 無vô 異dị 無vô 餘dư 義nghĩa 故cố 六lục 分phần 別biệt 未vị 入nhập 上thượng 上thượng 證chứng 為vi 斷đoạn 疑nghi 分phần/phân 文văn 三tam 初sơ 顯hiển 示thị 未vị 入nhập 上thượng 上thượng 法pháp 二nhị 初sơ 約ước 未vị 辦biện 二nhị 初sơ 見kiến 滅diệt 懷hoài 悲bi )# 。

於ư 此thử 眾chúng 中trung 。 所sở 作tác 未vị 辦biện 者giả 。 見kiến 佛Phật 滅diệt 度độ 。 當đương 有hữu 悲bi 感cảm 。

(# 未vị 辦biện 即tức 內nội 外ngoại 凡phàm 及cập 前tiền 三tam 果quả 也dã 前tiền 三tam 果quả 殘tàn 思tư 在tại 故cố 則tắc 有hữu 悲bi 感cảm 二nhị 聞văn 法Pháp 得đắc 度độ )# 。

若nhược 有hữu 初sơ 入nhập 法Pháp 者giả 。

(# 即tức 前tiền 所sở 作tác 未vị 辦biện 人nhân 也dã 望vọng 極cực 果quả 人nhân 通thông 名danh 初sơ 入nhập )# 。

聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 即tức 皆giai 得đắc 度độ 。

(# 得đắc 度độ 有hữu 二nhị 謂vị 從tùng 凡phàm 入nhập 聖thánh 從tùng 聖thánh 至chí 極cực 皆giai 名danh 得đắc 度độ )# 。

譬thí 如như 夜dạ 見kiến 電điện 光quang 。 即tức 得đắc 見kiến 道đạo 。

(# 復phục 以dĩ 譬thí 喻dụ 示thị 現hiện 見kiến 道đạo 速tốc 疾tật 決quyết 定định 義nghĩa 也dã 二nhị 約ước 已dĩ 辦biện )# 。

若nhược 所sở 作tác 已dĩ 辦biện 。 已dĩ 度độ 苦khổ 海hải 者giả 。

(# 無Vô 學Học 位vị 人nhân 已dĩ 盡tận 見kiến 思tư 出xuất 三tam 界giới 苦khổ )# 。

但đãn 作tác 是thị 念niệm 。 世Thế 尊Tôn 滅diệt 度độ 。 一nhất 何hà 疾tật 哉tai 。

(# 於ư 小Tiểu 乘Thừa 中trung 雖tuy 名danh 已dĩ 辦biện 其kỳ 實thật 所sở 知tri 障chướng 全toàn 在tại 故cố 見kiến 佛Phật 速tốc 滅diệt 由do 不bất 了liễu 生sanh 本bổn 不bất 生sanh 滅diệt 。 亦diệc 無vô 滅diệt 生sanh 滅diệt 即tức 非phi 生sanh 。 滅diệt 故cố 二nhị 為vi 斷đoạn 彼bỉ 彼bỉ 疑nghi 二nhị 初sơ 經kinh 家gia 敘tự )# 。

阿a 㝹nậu 樓lâu 馱đà 雖tuy 說thuyết 是thị 語ngữ 眾chúng 中trung 皆giai 悉tất 了liễu 達đạt 。 四Tứ 聖Thánh 諦Đế 義nghĩa 。

(# 聖thánh 者giả 正chánh 也dã 無vô 漏lậu 正Chánh 法Pháp 得đắc 在tại 心tâm 故cố 諦đế 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 者giả 諦đế 實thật 二nhị 者giả 審thẩm 諦đế 釋thích 此thử 二nhị 義nghĩa 如như 四tứ 聖Thánh 諦Đế 品phẩm )# 。

世Thế 尊Tôn 欲dục 令linh 。 此thử 諸chư 大đại 眾chúng 。 皆giai 得đắc 堅kiên 固cố 。 以dĩ 大đại 悲bi 心tâm 。 復phục 為vì 眾chúng 說thuyết 。

(# 託thác 高cao 勗úc 下hạ 寄ký 現hiện 訓huấn 未vị 也dã 論luận 云vân 如Như 來Lai 悲bi 心tâm 淳thuần 至chí 故cố 不bất 護hộ 上thượng 上thượng 法pháp 也dã 二nhị 正Chánh 斷Đoạn 疑nghi 六lục 初sơ 自tự 他tha 俱câu 滅diệt )# 。

汝nhữ 等đẳng 比Bỉ 丘Khâu 。 勿vật 懷hoài 悲bi 惱não 。 若nhược 我ngã 住trụ 世thế 一nhất 劫kiếp 。 會hội 亦diệc 當đương 滅diệt 。

(# 住trụ 世thế 雖tuy 久cửu 時thời 會hội 亦diệc 滅diệt )# 。

會hội 而nhi 不bất 離ly 。 終chung 不bất 可khả 得đắc 。

(# 上thượng 明minh 自tự 滅diệt 此thử 言ngôn 他tha 滅diệt 豈khởi 唯duy 我ngã 然nhiên 一nhất 切thiết 皆giai 爾nhĩ 。 會hội 聚tụ 也dã 既ký 有hữu 聚tụ 會hội 必tất 歸quy 離ly 散tán 聚tụ 散tán 有hữu 二nhị 一nhất 師sư 資tư 聚tụ 散tán 二nhị 五ngũ 陰ấm 聚tụ 散tán 是thị 則tắc 一nhất 切thiết 皆giai 無vô 常thường 。 也dã 二nhị 法Pháp 門môn 常thường 住trụ )# 。

自tự 利lợi 。

(# 修tu 因nhân 得đắc 果quả )# 。

利lợi 人nhân 。

(# 說thuyết 法Pháp 化hóa 他tha )# 。

法Pháp 皆giai 具cụ 足túc 。

(# 至chí 聖thánh 流lưu 慈từ 宣tuyên 說thuyết 法Pháp 門môn 。 無vô 不bất 具cụ 足túc 。 此thử 法pháp 常thường 在tại 世thế 間gian 。 眾chúng 生sanh 自tự 可khả 修tu 學học 不bất 須tu 我ngã 住trụ 也dã 三tam 利lợi 他tha 事sự 畢tất )# 。

若nhược 我ngã 久cửu 住trụ 。 更cánh 無vô 所sở 益ích 。

(# 法pháp 既ký 具cụ 足túc 我ngã 住trụ 何hà 為vi 四tứ 總tổng 顯hiển 已dĩ 度độ )# 。

應ưng 可khả 度độ 者giả 。 若nhược 天thiên 上thượng 人nhân 間gian 。 皆giai 悉tất 已dĩ 度độ 。

(# 於ư 彼bỉ 彼bỉ 眾chúng 自tự 利lợi 事sự 訖ngật 則tắc 是thị 令linh 彼bỉ 彼bỉ 天thiên 人nhân 修tu 因nhân 得đắc 果quả 也dã 五ngũ 示thị 得đắc 因nhân 緣duyên )# 。

其kỳ 未vị 度độ 者giả 。 皆giai 亦diệc 已dĩ 作tác 。 得đắc 度độ 因nhân 緣duyên 。

(# 其kỳ 未vị 修tu 習tập 者giả 依y 不bất 滅diệt 法Pháp 門môn 能năng 作tác 得đắc 度độ 因nhân 緣duyên 。 則tắc 是thị 已dĩ 為vi 下hạ 種chủng 未vị 來lai 熟thục 脫thoát 法Pháp 門môn 在tại 世thế 可khả 修tu 學học 故cố 六lục 因nhân 果quả 住trụ 持trì 二nhị 初sơ 對đối 因nhân )# 。

自tự 今kim 已dĩ 後hậu 。 我ngã 諸chư 弟đệ 子tử 。 展triển 轉chuyển 行hành 之chi 。

(# 因nhân 分phần/phân 住trụ 持trì 不bất 壞hoại 滅diệt 後hậu 弟đệ 子tử 常thường 依y 修tu 習tập 展triển 轉chuyển 傳truyền 授thọ 不bất 斷đoạn 絕tuyệt 也dã 。 二nhị 對đối 果quả )# 。

則tắc 是thị 如Như 來Lai 。 法Pháp 身thân 常thường 在tại 。 而nhi 不bất 滅diệt 也dã 。

(# 果quả 分phần/phân 住trụ 持trì 不bất 壞hoại 以dĩ 弟đệ 子tử 所sở 行hành 之chi 法Pháp 。 不bất 斷đoạn 絕tuyệt 即tức 是thị 如Như 來Lai 。 五ngũ 分phần 法Pháp 身thân 。 常thường 在tại 世thế 也dã 三tam 重trùng 說thuyết 有hữu 為vi 無vô 常thường 。 相tương/tướng 二nhị 初sơ 正chánh 示thị 有hữu 為vi 三tam 初sơ 無vô 常thường 求cầu 脫thoát )# 。

是thị 故cố 當đương 知tri 。 世thế 皆giai 無vô 常thường 。 會hội 必tất 有hữu 離ly 。 勿vật 懷hoài 憂ưu 惱não 。

(# 論luận 云vân 示thị 現hiện 於ư 此thử 處xứ 勸khuyến 修tu 世thế 間gian 生sanh 猒# 離ly 行hành 故cố )# 。

世thế 相tướng 如như 是thị 。 當đương 勤cần 精tinh 進tấn 。 早tảo 求cầu 解giải 脫thoát 。

(# 於ư 有hữu 為vi 相tướng 。 中trung 得đắc 解giải 脫thoát 故cố 。 二nhị 以dĩ 智trí 滅diệt 癡si )# 。

以dĩ 智trí 慧tuệ 明minh 。 滅diệt 諸chư 癡si 暗ám 。

(# 復phục 示thị 如như 實thật 觀quán 滅diệt 我ngã 我ngã 所sở 見kiến 。 根căn 本bổn 故cố 三tam 觀quán 身thân 不bất 實thật )# 。

世thế 實thật 危nguy 脆thúy 。 無vô 堅kiên 牢lao 者giả 。

(# 陰ấm 等đẳng 諸chư 法pháp 悉tất 皆giai 虛hư 妄vọng 二nhị 引dẫn 己kỷ 作tác 證chứng 二nhị 初sơ 略lược 示thị 已dĩ )# 。

我ngã 今kim 得đắc 滅diệt 。 如như 除trừ 惡ác 病bệnh 。

(# 陰ấm 身thân 如như 惡ác 病bệnh 得đắc 滅diệt 如như 病bệnh 差sai 二nhị 廣quảng 辨biện 患hoạn 相tương/tướng )# 。

此thử 是thị 應ưng 捨xả 罪tội 惡ác 之chi 物vật 。 假giả 名danh 為vi 身thân 。 沒một 在tại 老lão 病bệnh 生sanh 死tử 大đại 海hải 。

(# 論luận 云vân 復phục 示thị 可khả 猒# 患hoạn 相tương/tướng )# 。

唯duy 有hữu 智trí 者giả 。 得đắc 除trừ 滅diệt 之chi 。 如như 殺sát 怨oán 賊tặc 。 而nhi 得đắc 歡hoan 喜hỷ 。

(# 唯duy 有hữu 智trí 人nhân 能năng 猒# 能năng 喜hỷ 七thất 離ly 種chủng 種chủng 自tự 性tánh 。 清thanh 淨tịnh 無vô 我ngã 分phần/phân 二nhị 初sơ 對đối 治trị 自tự 性tánh 障chướng 三tam 初sơ 正chánh 明minh 實thật 慧tuệ )# 。

汝nhữ 等đẳng 比Bỉ 丘Khâu 。 常thường 當đương 一nhất 心tâm 。

(# 知tri 五ngũ 陰ấm 法pháp 中trung 種chủng 種chủng 妄vọng 相tương/tướng 悉tất 從tùng 心tâm 起khởi 故cố 以dĩ 心tâm 為vi 主chủ 。 則tắc 令linh 制chế 之chi 一nhất 處xứ 。 也dã 二nhị 勸khuyến 勤cần 修tu 習tập )# 。

勤cần 求cầu 出xuất 道đạo 。

(# 以dĩ 一nhất 心tâm 如như 實thật 慧tuệ 難nan 可khả 得đắc 故cố 勸khuyến 令linh 精tinh 進tấn 三tam 三tam 界giới 無vô 常thường )# 。

一nhất 切thiết 世thế 間gian 。

(# 總tổng 標tiêu 三tam 界giới )# 。

動động 不bất 動động 法pháp 。

(# 動động 即tức 欲dục 界giới 不bất 動động 即tức 色sắc 無vô 色sắc 界giới )# 。

皆giai 是thị 敗bại 壞hoại 。 不bất 安an 之chi 相tướng 。

(# 結kết 指chỉ 無vô 常thường 二nhị 明minh 清thanh 淨tịnh 無vô 我ngã 即tức 是thị 於ư 甚thậm 深thâm 寂tịch 滅diệt 法pháp 中trung 寂tịch 滅diệt 故cố 文văn 三tam 初sơ 勸khuyến 止chỉ 三tam 業nghiệp )# 。

汝nhữ 等đẳng 且thả 止chỉ 。 勿vật 得đắc 復phục 語ngữ 。

(# 靜tĩnh 口khẩu 業nghiệp 也dã 口khẩu 業nghiệp 靜tĩnh 故cố 則tắc 意ý 亦diệc 靜tĩnh 也dã 論luận 云vân 示thị 三tam 業nghiệp 無vô 動động 是thị 寂tịch 滅diệt 無vô 我ngã 相tương 應ứng 器khí 故cố 二nhị 示thị 將tương 歸quy 滅diệt )# 。

時thời 將tương 欲dục 過quá 。

(# 已dĩ 當đương 中trung 夜dạ 所sở 以dĩ 不bất 過quá 表biểu 中trung 道đạo 也dã 中trung 道đạo 二nhị 種chủng 如như 前tiền 說thuyết 今kim 顯hiển 表biểu 離ly 斷đoạn 常thường 之chi 中trung 亦diệc 密mật 表biểu 佛Phật 性tánh 中trung 也dã )# 。

我ngã 欲dục 滅diệt 度độ 。

(# 我ngã 有hữu 三tam 種chủng 一nhất 見kiến 二nhị 慢mạn 三tam 名danh 字tự 如Như 來Lai 見kiến 慢mạn 已dĩ 盡tận 隨tùy 順thuận 世thế 間gian 。 名danh 字tự 稱xưng 我ngã 今kim 當đương 灰hôi 滅diệt 假giả 身thân 則tắc 名danh 字tự 亦diệc 無vô 即tức 是thị 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 真chân 無vô 我ngã 法pháp 也dã 三tam 正chánh 顯hiển 遺di 訓huấn )# 。

是thị 我ngã 最tối 後hậu 。 之chi 所sở 教giáo 誨hối 。

(# 小Tiểu 乘Thừa 訓huấn 世thế 凡phàm 五ngũ 十thập 年niên 今kim 將tương 涅Niết 槃Bàn 更cánh 略lược 教giáo 誡giới 故cố 云vân 最tối 後hậu 論luận 云vân 於ư 住trụ 持trì 法Pháp 中trung 勝thắng 以dĩ 其kỳ 遺di 教giáo 故cố 也dã )# 。

佛Phật 遺Di 教Giáo 經Kinh 論Luận 疏Sớ/sơ 節Tiết 要Yếu

音âm 釋thích

販phán

(# 方phương 願nguyện 切thiết 買mãi 賤tiện 賣mại 貴quý 也dã )# 。

貿mậu

(# 莫mạc 候hậu 切thiết 易dị 財tài 也dã )# 。

墾khẩn

(# 口khẩu 佷hận 切thiết 用dụng 力lực 反phản 土thổ/độ 也dã )# 。

媟tiết

(# 私tư 列liệt 切thiết 嬻# 也dã )# 。

瑕hà 疵tỳ

(# 何hà 加gia 切thiết 過quá 也dã 才tài 支chi 切thiết 病bệnh 也dã )# 。

蚖ngoan

(# 吾ngô 官quan 切thiết 毒độc 蛇xà 也dã )# 。

絺hy 綌#

(# 絺hy 抽trừu 遲trì 切thiết 綌# 乞khất 逆nghịch 切thiết 絺hy 綌# 葛cát 布bố 也dã 細tế 曰viết 絺hy 粗thô 曰viết 綌# )# 。

狐hồ 狢#

(# 狢# 曷hạt 各các 切thiết 狐hồ 狢# 並tịnh 獸thú 名danh )# 。

藜# 糗#

(# 藜# 憐lân 題đề 切thiết 落lạc 帚trửu 也dã 初sơ 生sanh 可khả 食thực 糗# 丘khâu 救cứu 切thiết 熬ngao 米mễ 麥mạch 也dã )# 。

憒hội 閙náo

(# 憒hội 古cổ 對đối 切thiết 心tâm 亂loạn 也dã 閙náo 女nữ 教giáo 切thiết 不bất 安an 靜tĩnh 也dã )# 。

睠#

(# 古cổ 倦quyện 切thiết 顧cố 戀luyến 也dã )# 。

詼# 諧hài

(# 詼# 枯khô 回hồi 切thiết 謔hước 也dã 諧hài 雄hùng 皆giai 切thiết 調điều 也dã )# 。

嘲# 謔hước

(# 嘲# 陟trắc 交giao 切thiết 謔hước 迄hất 卻khước 切thiết 嘲# 謔hước 調điều 戱# 也dã )# 。

脆thúy

(# 此thử 芮# 切thiết 易dị 斷đoạn 也dã )# 。