大Đại 乘Thừa 起Khởi 信Tín 論Luận
Quyển 1
馬Mã 鳴Minh 菩Bồ 薩Tát 造Tạo 唐Đường 實Thật 叉Xoa 難Nan 陀Đà 譯Dịch
新tân 譯dịch 大Đại 乘Thừa 起khởi 信tín 論luận 序tự
夫phu 聲thanh 同đồng 則tắc 應ưng 道đạo 合hợp 自tự 隣lân 。 是thị 以dĩ 法pháp 雄hùng 命mạng 宗tông 賴lại 宣tuyên 揚dương 乎hồ 法pháp 子tử 。 素tố 王vương 垂thùy 範phạm 假giả 傳truyền 述thuật 乎hồ 素tố 臣thần 。 蓋cái 德đức 必tất 不bất 孤cô 聖thánh 無vô 虛hư 應ưng 矣hĩ 。 起khởi 信tín 論luận 者giả 。 大Đại 乘Thừa 之chi 祕bí 典điển 也dã 。 佛Phật 滅diệt 度độ 後hậu 。 五ngũ 百bách 餘dư 年niên 。 有hữu 馬mã 鳴minh 菩Bồ 薩Tát 。 出xuất 興hưng 于vu 世thế 。
時thời 稱xưng 四tứ 日nhật 道đạo 王vương 五ngũ 天thiên 。 轉chuyển 不bất 退thoái 輪luân 。 建kiến 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 銘minh 總tổng 持trì 之chi 智trí 印ấn 。 宅trạch 畢tất 竟cánh 之chi 真chân 空không 。 受thọ 波ba 奢xa 付phó 囑chúc 。 蒙mông 釋thích 尊tôn 遠viễn 記ký 。 善thiện 說thuyết 法Pháp 要yếu 。 大đại 啟khải 迷mê 津tân 。 欲dục 使sử 群quần 生sanh 殖thực 不bất 壞hoại 之chi 信tín 根căn 。 下hạ 難nan 思tư 之chi 佛Phật 種chủng 。 故cố 造tạo 斯tư 論luận 。 其kỳ 為vi 論luận 也dã 。 示thị 無vô 價giá 寶bảo 。 詮thuyên 最Tối 上Thượng 乘Thừa 。 演diễn 恆Hằng 沙sa 之chi 法Pháp 門môn 。 惟duy 在tại 方phương 寸thốn 。 開khai 諸chư 佛Phật 之chi 祕bí 藏tạng 。 本bổn 自tự 一nhất 心tâm 。 遣khiển 執chấp 而nhi 不bất 喪táng 其kỳ 真chân 。 存tồn 修tu 而nhi 亦diệc 忘vong 其kỳ 相tương/tướng 。 少thiểu 文văn 而nhi 攝nhiếp 多đa 義nghĩa 。 假giả 名danh 而nhi 會hội 深thâm 旨chỉ 。 落lạc 落lạc 焉yên 晈hiểu 智trí 月nguyệt 於ư 淨tịnh 天thiên 。 滔thao 滔thao 焉yên 注chú 禪thiền 河hà 於ư 性tánh 海hải 。 返phản 迷mê 歸quy 極cực 。 莫mạc 不bất 由do 之chi 。 此thử 論luận 東đông 傳truyền 總tổng 經kinh 二nhị 譯dịch 。 初sơ 本bổn 即tức 西tây 印ấn 度độ 三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 。 波ba 羅la 末mạt 陀đà 此thử 云vân 真Chân 諦Đế 。 以dĩ 梁lương 武võ 帝đế 承thừa 聖thánh 三tam 年niên 歲tuế 次thứ 癸quý 酉dậu 九cửu 月nguyệt 十thập 日nhật 。 於ư 衡hành 州châu 始thỉ 興hưng 郡quận 建kiến 興hưng 寺tự 。 共cộng 揚dương 州châu 沙Sa 門Môn 智trí 愷# 所sở 譯dịch 。 此thử 本bổn 即tức 于vu 闐điền 國quốc 三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 。 實Thật 叉Xoa 難Nan 陀Đà 。 齎tê 梵Phạm 文văn 至chí 此thử 。 又hựu 於ư 西tây 京kinh 慈từ 恩ân 塔tháp 內nội 。 獲hoạch 舊cựu 梵Phạm 本bổn 。 與dữ 義nghĩa 學học 沙Sa 門Môn 荊kinh 州châu 弘hoằng 景cảnh 崇sùng 福phước 法Pháp 藏tạng 等đẳng 。 以dĩ 大đại 周chu 聖thánh 曆lịch 三tam 年niên 歲tuế 次thứ 癸quý 亥hợi 十thập 月nguyệt 壬nhâm 午ngọ 朔sóc 八bát 日nhật 己kỷ 丑sửu 。 於ư 授thọ 記ký 寺tự 。 與dữ 花hoa 嚴nghiêm 經kinh 相tương 次thứ 而nhi 譯dịch 。 沙Sa 門Môn 復phục 禮lễ 筆bút 受thọ 。 開khai 為vi 兩lưỡng 卷quyển 。 然nhiên 與dữ 舊cựu 翻phiên 時thời 有hữu 出xuất 沒một 。 蓋cái 譯dịch 者giả 之chi 意ý 。 又hựu 梵Phạm 文văn 非phi 一nhất 也dã 。 夫phu 理lý 幽u 則tắc 信tín 難nạn/nan 道đạo 尊tôn 則tắc 魔ma 盛thịnh 。 況huống 當đương 劫kiếp 濁trược 尤vưu 更cánh 倍bội 增tăng 。 故cố 使sử 偏thiên 見kiến 之chi 流lưu 。 執chấp 成thành 唯duy 識thức 誹phỉ 毀hủy 此thử 論luận 。 真chân 妄vọng 互hỗ 熏huân 。 既ký 形hình 於ư 言ngôn 遂toại 彰chương 時thời 聽thính 。 方Phương 等Đẳng 甘cam 露lộ 翻phiên 為vi 毒độc 藥dược 。 故cố 經Kinh 云vân 。 唯duy 佛Phật 與dữ 佛Phật 。 乃nãi 能năng 究cứu 盡tận 。 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 豈khởi 可khả 輒triếp 以dĩ 凡phàm 心tâm 貶biếm 量lượng 聖thánh 旨chỉ 。 夫phu 真Chân 如Như 者giả 。 物vật 之chi 性tánh 也dã 。 備bị 難nan 思tư 之chi 業nghiệp 用dụng 。 蘊uẩn 不bất 空không 之chi 勝thắng 德đức 。 內nội 熏huân 妄vọng 法pháp 令linh 起khởi 厭yếm 求cầu 。 故cố 勝thắng 鬘man 經Kinh 云vân 。 由do 有hữu 如Như 來Lai 藏tạng 。 令linh 厭yếm 生sanh 死tử 苦khổ 。 樂nhạo 求cầu 涅Niết 槃Bàn 。 又hựu 經Kinh 云vân 。 闡xiển 提đề 之chi 人nhân 。 未vị 來lai 以dĩ 佛Phật 性tánh 力lực 故cố 。 善thiện 根căn 還hoàn 生sanh 。 如như 彼bỉ 淨tịnh 珠châu 。 能năng 清thanh 濁trược 水thủy 。 是thị 勝thắng 義nghĩa 之chi 常thường 善thiện 。 異dị 太thái 虛hư 之chi 無vô 記ký 。 故cố 經Kinh 云vân 。 佛Phật 性tánh 常thường 故cố 非phi 三tam 世thế 攝nhiếp 。 虛hư 空không 無vô 故cố 非phi 三tam 世thế 攝nhiếp 。 豈khởi 執chấp 事sự 空không 以dĩ 齊tề 真chân 理lý 。 夫phu 論luận 妄vọng 者giả 。 依y 理lý 故cố 迷mê 真chân 性tánh 。 隨tùy 流lưu 為vi 妄vọng 漂phiêu 動động 。 故cố 經Kinh 云vân 。 隨tùy 其kỳ 流lưu 處xứ 。 有hữu 種chủng 種chủng 味vị 。 又hựu 楞lăng 伽già 經Kinh 云vân 。 如Như 來Lai 藏tạng 為vi 無vô 始thỉ 虛hư 偽ngụy 惡ác 習tập 所sở 熏huân 。 名danh 為vi 識thức 藏tạng 。 密mật 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 佛Phật 說thuyết 如Như 來Lai 藏tạng 。 以dĩ 為vi 阿a 賴lại 耶da 。 惡ác 慧tuệ 不bất 能năng 知tri 。 藏tạng 即tức 賴lại 耶da 識thức 。 雖tuy 在tại 纏triền 而nhi 體thể 淨tịnh 。 不bất 變biến 性tánh 而nhi 成thành 迷mê 。 故cố 經Kinh 云vân 。 然nhiên 藥dược 真chân 味vị 停đình 留lưu 在tại 山sơn 。 猶do 如như 滿mãn 月nguyệt 。 又hựu 云vân 。 雖tuy 處xứ 五ngũ 道đạo 受thọ 別biệt 異dị 身thân 。 而nhi 此thử 佛Phật 性tánh 常thường 恆hằng 不bất 變biến 。 若nhược 言ngôn 真chân 不bất 熏huân 妄vọng 妄vọng 不bất 熏huân 真chân 。 真chân 妄vọng 兩lưỡng 殊thù 豈khởi 會hội 中trung 道đạo 。 故cố 梁lương 攝nhiếp 論luận 云vân 。 智trí 慧tuệ 極cực 盲manh 暗ám 。 謂vị 真chân 俗tục 別biệt 執chấp 。 今kim 則tắc 真chân 為vi 妄vọng 體thể 。 妄vọng 假giả 真chân 成thành 性tánh 相tướng 俱câu 融dung 一nhất 異dị 雙song 遣khiển 。 故cố 密mật 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 如Như 來Lai 清thanh 淨tịnh 藏tạng 。 世thế 間gian 阿a 賴lại 耶da 。 如như 金kim 與dữ 指chỉ 環hoàn 。 展triển 轉chuyển 無vô 差sai 別biệt 。 聖thánh 教giáo 明minh 白bạch 。 何hà 所sở 致trí 疑nghi 。 良lương 由do 滯trệ 相tương/tướng 而nhi 乖quai 真chân 。 尋tầm 末mạt 而nhi 棄khí 本bổn 。 言ngôn 越việt 規quy 矩củ 動động 成thành 戲hí 論luận 。 自tự 貽# 聖thánh 責trách 深thâm 可khả 悲bi 哉tai 。 余dư 少thiếu 小tiểu 以dĩ 來lai 。 專chuyên 心tâm 斯tư 論luận 。 翫ngoạn 味vị 不bất 已dĩ 。 諷phúng 誦tụng 忘vong 疲bì 。 課khóa 拙chuyết 傳truyền 揚dương 二nhị 十thập 餘dư 遍biến 。 雖tuy 未vị 究cứu 深thâm 旨chỉ 。 而nhi 麁thô 識thức 文văn 意ý 。 以dĩ 為vi 大Đại 乘Thừa 。 明minh 鏡kính 莫mạc 過quá 於ư 此thử 。 幸hạnh 希hy 宗tông 心tâm 之chi 士sĩ 。
時thời 覽lãm 斯tư 文văn 。 庶thứ 日nhật 進tiến 有hữu 功công 。 聊liêu 為vi 序tự 引dẫn 云vân 爾nhĩ 。
大Đại 乘Thừa 起Khởi 信Tín 論Luận 卷quyển 上thượng
馬mã 鳴minh 菩Bồ 薩Tát 造tạo
大đại 周chu 于vu 闐điền 三tam 藏tạng 。 實Thật 叉Xoa 難Nan 陀Đà 奉phụng 。 制chế 譯dịch 。
歸quy 命mạng 盡tận 十thập 方phương 。 普phổ 作tác 大đại 饒nhiêu 益ích 。
智trí 無vô 限hạn 自tự 在tại 。 救cứu 護hộ 世thế 間gian 尊tôn 。
及cập 彼bỉ 體thể 相tướng 海hải 。 無vô 我ngã 句cú 義nghĩa 法pháp 。
無vô 邊biên 德đức 藏tạng 僧Tăng 。 勤cần 求cầu 正chánh 覺giác 者giả 。
為vi 欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 。 除trừ 疑nghi 去khứ 邪tà 執chấp 。
起khởi 信tín 紹thiệu 佛Phật 種chủng 。 故cố 我ngã 造tạo 此thử 論luận 。
論luận 曰viết 。 為vì 欲dục 發phát 起khởi 。 大Đại 乘Thừa 淨tịnh 信tín 。 斷đoạn 諸chư 眾chúng 生sanh 。 疑nghi 暗ám 邪tà 執chấp 。 令linh 佛Phật 種chủng 性tánh 相tướng 續tục 不bất 斷đoạn 故cố 造tạo 此thử 論luận 。 有hữu 法pháp 能năng 生sanh 大Đại 乘Thừa 信tín 根căn 。 是thị 故cố 應ưng 說thuyết 。 說thuyết 有hữu 五ngũ 分phần/phân 一nhất 作tác 因nhân 。 二nhị 立lập 義nghĩa 。 三tam 解giải 釋thích 。 四tứ 修tu 信tín 。 五ngũ 利lợi 益ích 此thử 中trung 作tác 因nhân 有hữu 八bát 一nhất 總tổng 相tương/tướng 。 為vì 令linh 眾chúng 生sanh 。 離ly 苦khổ 得đắc 樂lạc 。 不bất 為vi 貪tham 求cầu 利lợi 養dưỡng 等đẳng 故cố 。 二nhị 為vi 顯hiển 如Như 來Lai 根căn 本bổn 實thật 義nghĩa 。 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 生sanh 正chánh 解giải 故cố 。 三tam 為vi 令linh 善thiện 根căn 成thành 熟thục 。 眾chúng 生sanh 不bất 退thoái 信tín 心tâm 。 於ư 大Đại 乘Thừa 法Pháp 。 有hữu 堪kham 任nhậm 故cố 。 四tứ 為vi 令linh 善thiện 根căn 微vi 少thiểu 眾chúng 生sanh 。 發phát 起khởi 信tín 心tâm 。 至chí 不bất 退thoái 故cố 。 五ngũ 為vì 令linh 眾chúng 生sanh 。 消tiêu 除trừ 業nghiệp 障chướng 。 調điều 伏phục 自tự 心tâm 離ly 三tam 毒độc 故cố 。 六lục 為vì 令linh 眾chúng 生sanh 。 修tu 正chánh 止Chỉ 觀Quán 。 對đối 治trị 凡phàm 小tiểu 過quá 失thất 心tâm 故cố 。 七thất 為vì 令linh 眾chúng 生sanh 。 於ư 大Đại 乘Thừa 法Pháp 。 如như 理lý 思tư 惟duy 。 得đắc 生sanh 佛Phật 前tiền 究cứu 竟cánh 不bất 退thoái 。 大Đại 乘Thừa 信tín 故cố 。 八bát 為vi 顯hiển 信tín 樂nhạo 大Đại 乘Thừa 利lợi 益ích 。 勸khuyến 諸chư 含hàm 識thức 令linh 歸quy 向hướng 故cố 。 此thử 諸chư 句cú 義nghĩa 大Đại 乘Thừa 經Kinh 中trung 雖tuy 已dĩ 具cụ 有hữu 。 然nhiên 由do 所sở 化hóa 根căn 欲dục 不bất 同đồng 待đãi 悟ngộ 緣duyên 別biệt 。 是thị 故cố 造tạo 論luận 。 此thử 復phục 云vân 何hà 。 謂vị 如Như 來Lai 在tại 世thế 。 所sở 化hóa 利lợi 根căn 。 佛Phật 色sắc 心tâm 勝thắng 。 一nhất 音âm 開khai 演diễn 無vô 邊biên 義nghĩa 味vị 故cố 不bất 須tu 論luận 。 佛Phật 涅Niết 槃Bàn 後hậu 。 或hoặc 有hữu 能năng 以dĩ 自tự 力lực 少thiểu 見kiến 於ư 經kinh 而nhi 解giải 多đa 義nghĩa 。
復phục 有hữu 能năng 以dĩ 自tự 力lực 廣quảng 見kiến 諸chư 經kinh 乃nãi 生sanh 正chánh 解giải 。 或hoặc 有hữu 自tự 無vô 智trí 力lực 因nhân 他tha 廣quảng 論luận 而nhi 得đắc 解giải 義nghĩa 。 亦diệc 有hữu 自tự 無vô 智trí 力lực 怖bố 於ư 廣quảng 說thuyết 樂nhạo 聞văn 略lược 論luận 攝nhiếp 廣quảng 大đại 義nghĩa 。 而nhi 正chánh 修tu 行hành 。 我ngã 今kim 為vì 彼bỉ 。 最tối 後hậu 人nhân 故cố 。 略lược 攝nhiếp 如Như 來Lai 最tối 勝thắng 。 甚thậm 深thâm 無vô 邊biên 之chi 義nghĩa 。 而nhi 造tạo 此thử 論luận 。
云vân 何hà 立lập 義nghĩa 分phần/phân 。 謂vị 摩ma 訶ha 衍diễn 。 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 有hữu 法pháp 及cập 法pháp 。 言ngôn 有hữu 法pháp 者giả 。 謂vị 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 心tâm 。 是thị 心tâm 則tắc 攝nhiếp 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 出xuất 世thế 間gian 法Pháp 。 依y 此thử 顯hiển 示thị 摩Ma 訶Ha 衍Diên 義nghĩa 。 以dĩ 此thử 心tâm 真Chân 如Như 相tương/tướng 。 即tức 示thị 大Đại 乘Thừa 體thể 故cố 。 此thử 心tâm 生sanh 滅diệt 因nhân 緣duyên 相tương/tướng 。 能năng 顯hiển 示thị 大Đại 乘Thừa 體thể 相tướng 用dụng 故cố 。 所sở 言ngôn 法pháp 者giả 。 略lược 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 體thể 大đại 。 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 。 真Chân 如Như 在tại 染nhiễm 在tại 淨tịnh 性tánh 恆hằng 平bình 等đẳng 。 無vô 增tăng 無vô 減giảm 。 無vô 別biệt 異dị 故cố 。 二nhị 者giả 相tương/tướng 大đại 。 謂vị 如Như 來Lai 藏tạng 本bổn 求cầu 具cụ 足túc 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 性tánh 功công 德đức 故cố 。 三tam 者giả 用dụng 大đại 。 能năng 生sanh 一nhất 切thiết 。 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 善thiện 因nhân 果quả 故cố 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 本bổn 所sở 乘thừa 故cố 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 皆giai 乘thừa 於ư 此thử 入nhập 佛Phật 地địa 故cố 。
云vân 何hà 解giải 釋thích 分phần/phân 。 此thử 有hữu 三tam 種chủng 。 所sở 謂vị 顯hiển 示thị 實thật 義nghĩa 故cố 。 對đối 治trị 邪tà 執chấp 故cố 。 分phân 別biệt 修tu 行hành 。 正Chánh 道Đạo 相tương/tướng 故cố 。 此thử 中trung 顯hiển 示thị 實thật 義nghĩa 者giả 。 依y 於ư 一nhất 心tâm 有hữu 二nhị 種chủng 門môn 。 所sở 謂vị 心tâm 真Chân 如Như 門môn 。 心tâm 生sanh 滅diệt 門môn 。 此thử 二nhị 種chủng 門môn 各các 。 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 。 以dĩ 此thử 展triển 轉chuyển 。 不bất 相tương 離ly 故cố 。 心tâm 真Chân 如Như 者giả 。 即tức 是thị 一nhất 法Pháp 界Giới 大đại 總tổng 相tương/tướng 法Pháp 門môn 體thể 。 以dĩ 心tâm 本bổn 性tánh 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 相tương/tướng 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 皆giai 由do 妄vọng 念niệm 。 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 。 若nhược 離ly 妄vọng 念niệm 則tắc 無vô 境cảnh 界giới 。 差sai 別biệt 之chi 相tướng 。 是thị 故cố 諸chư 法pháp 。 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 性tánh 離ly 語ngữ 言ngôn 。 一nhất 切thiết 文văn 字tự 。 不bất 能năng 顯hiển 說thuyết 。 離ly 心tâm 攀phàn 緣duyên 無vô 有hữu 諸chư 相tướng 。 究cứu 竟cánh 平bình 等đẳng 永vĩnh 無vô 變biến 異dị 。 不bất 可khả 破phá 壞hoại 。 唯duy 是thị 一nhất 心tâm 說thuyết 名danh 真Chân 如Như 。 以dĩ 真Chân 如Như 故cố 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 不bất 可khả 言ngôn 說thuyết 。 不bất 可khả 分phân 別biệt 。 一nhất 切thiết 言ngôn 說thuyết 。 唯duy 假giả 非phi 實thật 。 但đãn 隨tùy 妄vọng 念niệm 。 無vô 所sở 有hữu 故cố 。 言ngôn 真Chân 如Như 者giả 。 此thử 亦diệc 無vô 相tướng 。 但đãn 是thị 一nhất 切thiết 言ngôn 說thuyết 。 中trung 極cực 以dĩ 言ngôn 遣khiển 言ngôn 。 非phi 其kỳ 體thể 性tánh 有hữu 少thiểu 可khả 遣khiển 有hữu 少thiểu 可khả 立lập 問vấn 曰viết 。 若nhược 如như 是thị 者giả 。 眾chúng 生sanh 云vân 何hà 隨tùy 順thuận 悟ngộ 入nhập 。
答đáp 曰viết 。
若nhược 知tri 雖tuy 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 。 而nhi 無vô 能năng 說thuyết 所sở 說thuyết 。 雖tuy 念niệm 一nhất 切thiết 法pháp 。 而nhi 無vô 能năng 念niệm 所sở 念niệm 。
爾nhĩ 時thời 隨tùy 順thuận 妄vọng 念niệm 都đô 盡tận 名danh 為vi 悟ngộ 入nhập 。
復phục 次thứ 真Chân 如Như 者giả 。 依y 言ngôn 說thuyết 建kiến 立lập 有hữu 二nhị 種chủng 別biệt 。 一nhất 真chân 實thật 空không 。 究cứu 竟cánh 遠viễn 離ly 不bất 實thật 之chi 相tướng 。 顯hiển 實thật 體thể 故cố 。 二nhị 真chân 實thật 不bất 空không 。 本bổn 性tánh 具cụ 足túc 無vô 邊biên 功công 德đức 。 有hữu 自tự 體thể 故cố 。
復phục 次thứ 真chân 實thật 空không 者giả 。 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 一nhất 切thiết 染nhiễm 法pháp 。 不bất 相tương 應ứng 故cố 。 離ly 一nhất 切thiết 法pháp 差sai 別biệt 相tương/tướng 故cố 。 無vô 有hữu 虛hư 妄vọng 。 分phân 別biệt 心tâm 故cố 。 應ưng 知tri 真Chân 如Như 非phi 有hữu 。 相tương/tướng 非phi 無vô 相tướng 。 非phi 有hữu 無vô 相tướng 非phi 非phi 有hữu 無vô 相tướng 非phi 一nhất 相tương/tướng 非phi 異dị 相tướng 。 非phi 一nhất 異dị 相tướng 非phi 非phi 一nhất 異dị 相tướng 。 略lược 說thuyết 以dĩ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 妄vọng 分phân 別biệt 心tâm 所sở 不bất 能năng 觸xúc 故cố 立lập 為vi 空không 。 據cứ 實thật 道Đạo 理lý 。 妄vọng 念niệm 非phi 有hữu 。 空không 性tánh 亦diệc 空không 。 以dĩ 所sở 遮già 是thị 無vô 。 能năng 遮già 亦diệc 無vô 故cố 。 言ngôn 真chân 實thật 不bất 空không 者giả 。 由do 妄vọng 念niệm 空không 無vô 故cố 。 即tức 顯hiển 真chân 心tâm 常thường 恆hằng 不bất 變biến 淨tịnh 法pháp 圓viên 滿mãn 故cố 名danh 不bất 空không 。 亦diệc 無vô 不bất 空không 相tướng 。 以dĩ 非phi 妄vọng 念niệm 心tâm 所sở 行hành 故cố 。 唯duy 離ly 念niệm 智trí 之chi 所sở 證chứng 故cố 。
心tâm 生sanh 滅diệt 門môn 者giả 。 謂vị 依y 如Như 來Lai 藏tạng 。 有hữu 生sanh 滅diệt 心tâm 轉chuyển 。 不bất 生sanh 滅diệt 與dữ 生sanh 滅diệt 和hòa 合hợp 。 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 名danh 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 此thử 識thức 有hữu 二nhị 種chủng 義nghĩa 。 謂vị 能năng 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 。 能năng 生sanh 一nhất 切thiết 法pháp 。
復phục 有hữu 二nhị 種chủng 義nghĩa 。 一nhất 者giả 覺giác 義nghĩa 。 二nhị 者giả 不bất 覺giác 義nghĩa 。 言ngôn 覺giác 義nghĩa 者giả 。 謂vị 心tâm 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 性tánh 。 離ly 一nhất 切thiết 妄vọng 念niệm 相tương/tướng 。 離ly 一nhất 切thiết 妄vọng 念niệm 相tương/tướng 故cố 。 等đẳng 虛hư 空không 界giới 。 無vô 所sở 不bất 遍biến 。 法Pháp 界Giới 一nhất 相tướng 。 即tức 是thị 一nhất 切thiết 。 如Như 來Lai 平bình 等đẳng 法Pháp 身thân 。 依y 此thử 法Pháp 身thân 。 說thuyết 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 為vi 本bổn 覺giác 。 以dĩ 待đãi 始thỉ 覺giác 立lập 為vi 本bổn 覺giác 。 然nhiên 始thỉ 覺giác 時thời 即tức 是thị 本bổn 覺giác 。 無vô 別biệt 覺giác 起khởi 立lập 。 始thỉ 覺giác 者giả 。 謂vị 依y 本bổn 覺giác 有hữu 不bất 覺giác 。 依y 不bất 覺giác 說thuyết 有hữu 始thỉ 覺giác 。 又hựu 以dĩ 覺giác 心tâm 源nguyên 故cố 名danh 究cứu 竟cánh 覺giác 。 不bất 覺giác 心tâm 源nguyên 故cố 非phi 究cứu 竟cánh 覺giác 。 如như 凡phàm 夫phu 人nhân 。 前tiền 念niệm 不bất 覺giác 起khởi 於ư 煩phiền 惱não 。 後hậu 念niệm 制chế 伏phục 令linh 不bất 更cánh 生sanh 。 此thử 雖tuy 名danh 覺giác 即tức 是thị 不bất 覺giác 。 如như 二Nhị 乘Thừa 人nhân 及cập 。 初sơ 業nghiệp 菩Bồ 薩Tát 。 覺giác 有hữu 念niệm 無vô 念niệm 。 體thể 相tướng 別biệt 異dị 。 以dĩ 捨xả 麁thô 分phân 別biệt 故cố 。 名danh 相tướng 似tự 覺giác 。 如như 法Pháp 身thân 菩Bồ 薩Tát 。 覺giác 念niệm 無vô 念niệm 皆giai 無vô 有hữu 相tương/tướng 。 捨xả 中trung 品phẩm 分phân 別biệt 故cố 。 名danh 隨tùy 分phần/phân 覺giác 。 若nhược 超siêu 過quá 菩Bồ 薩Tát 地địa 究cứu 竟cánh 道đạo 滿mãn 足túc 。 一nhất 念niệm 相tương 應ứng 。 覺giác 心tâm 初sơ 起khởi 。 始thỉ 名danh 為vi 覺giác 。 遠viễn 離ly 覺giác 相tương/tướng 微vi 細tế 分phân 別biệt 究cứu 竟cánh 永vĩnh 盡tận 。 心tâm 根căn 本bổn 性tánh 常thường 住trụ 現hiện 前tiền 。 是thị 為vi 如Như 來Lai 。 名danh 究cứu 竟cánh 覺giác 。 是thị 故cố 經kinh 說thuyết 。 若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 。 能năng 觀quán 一nhất 切thiết 妄vọng 念niệm 無vô 相tướng 。 則tắc 為vi 證chứng 得đắc 如Như 來Lai 智trí 慧tuệ 。 又hựu 言ngôn 心tâm 初sơ 起khởi 者giả 。 但đãn 隨tùy 俗tục 說thuyết 。 求cầu 其kỳ 初sơ 相tương/tướng 。 終chung 不bất 可khả 得đắc 。 心tâm 尚thượng 無vô 有hữu 何hà 況huống 有hữu 初sơ 。 是thị 故cố 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 不bất 名danh 為vi 覺giác 。 以dĩ 無vô 始thỉ 來lai 恆hằng 有hữu 無vô 明minh 妄vọng 念niệm 相tương 續tục 未vị 曾tằng 離ly 故cố 。 若nhược 妄vọng 念niệm 息tức 。 即tức 知tri 心tâm 相tương 生sanh 住trụ 異dị 滅diệt 皆giai 悉tất 無vô 相tướng 。 以dĩ 於ư 一nhất 心tâm 前tiền 後hậu 同đồng 時thời 皆giai 不bất 相tương 應ứng 。 無vô 自tự 性tánh 故cố 。 如như 是thị 知tri 已dĩ 。 則tắc 知tri 始thỉ 覺giác 不bất 可khả 得đắc 。 以dĩ 不bất 異dị 本bổn 覺giác 故cố 。
復phục 次thứ 本bổn 覺giác 隨tùy 染nhiễm 。 分phân 別biệt 生sanh 二nhị 種chủng 差sai 別biệt 相tương/tướng 。 一nhất 淨tịnh 智trí 相tương/tướng 。 二nhị 不bất 思tư 議nghị 用dụng 相tương/tướng 。 淨tịnh 智trí 相tương/tướng 者giả 。 謂vị 依y 法pháp 熏huân 習tập 。 如như 實thật 修tu 行hành 。 功công 行hành 滿mãn 足túc 。 破phá 和hòa 合hợp 識thức 滅diệt 轉chuyển 識thức 相tương/tướng 。 顯hiển 現hiện 法Pháp 身thân 清thanh 淨tịnh 智trí 故cố 。 一nhất 切thiết 心tâm 識thức 相tương/tướng 即tức 是thị 無vô 明minh 相tương/tướng 。 與dữ 本bổn 覺giác 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 非phi 是thị 可khả 壞hoại 非phi 不bất 可khả 壞hoại 。 如như 海hải 水thủy 與dữ 波ba 。 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 波ba 因nhân 風phong 動động 非phi 水thủy 性tánh 動động 。 若nhược 風phong 止chỉ 時thời 波ba 動động 即tức 滅diệt 非phi 水thủy 性tánh 滅diệt 。 眾chúng 生sanh 亦diệc 爾nhĩ 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 因nhân 無vô 明minh 風phong 動động 起khởi 識thức 波ba 浪lãng 。 如như 是thị 三tam 事sự 。 皆giai 無vô 形hình 相tướng 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 然nhiên 性tánh 淨tịnh 心tâm 是thị 動động 識thức 本bổn 。 無vô 明minh 滅diệt 時thời 動động 識thức 隨tùy 滅diệt 。 智trí 性tánh 不bất 壞hoại 。 不bất 思tư 議nghị 用dụng 相tương/tướng 者giả 。 依y 於ư 淨tịnh 智trí 。 能năng 起khởi 一nhất 切thiết 勝thắng 妙diệu 境cảnh 界giới 。 常thường 無vô 斷đoạn 絕tuyệt 。 謂vị 如Như 來Lai 身thân 具cụ 足túc 無vô 量lượng 。 增tăng 上thượng 功công 德đức 。 隨tùy 眾chúng 生sanh 根căn 。 示thị 現hiện 成thành 就tựu 無vô 量lượng 利lợi 益ích 。
復phục 次thứ 覺giác 相tương/tướng 有hữu 四tứ 種chủng 大đại 義nghĩa 。 清thanh 淨tịnh 如như 虛hư 空không 明minh 鏡kính 。 一nhất 真chân 實thật 空không 大đại 義nghĩa 如như 虛hư 空không 明minh 鏡kính 。 謂vị 一nhất 切thiết 心tâm 境cảnh 界giới 相tương 及cập 覺giác 相tương/tướng 皆giai 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 二nhị 真chân 實thật 不bất 空không 大đại 義nghĩa 如như 虛hư 空không 明minh 鏡kính 。 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 。 圓viên 滿mãn 成thành 就tựu 。 無vô 能năng 壞hoại 性tánh 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 境cảnh 界giới 之chi 相tướng 皆giai 於ư 中trung 現hiện 。 不bất 出xuất 不bất 入nhập 。 不bất 滅diệt 不bất 壞hoại 。 常thường 住trụ 一nhất 心tâm 。 一nhất 切thiết 染nhiễm 法pháp 。 所sở 不bất 能năng 染nhiễm 。 智trí 體thể 具cụ 足túc 無vô 邊biên 無vô 漏lậu 功công 德đức 為vi 因nhân 。 熏huân 習tập 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 心tâm 故cố 。 三tam 真chân 實thật 不bất 空không 離ly 障chướng 大đại 義nghĩa 如như 虛hư 空không 明minh 鏡kính 。 謂vị 煩phiền 惱não 所sở 知tri 二nhị 障chướng 永vĩnh 斷đoạn 和hòa 合hợp 識thức 滅diệt 。 本bổn 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 常thường 安an 住trụ 故cố 。 四tứ 真chân 實thật 不bất 空không 示thị 現hiện 大đại 義nghĩa 如như 虛hư 空không 明minh 鏡kính 。 謂vị 依y 離ly 障chướng 法pháp 。 隨tùy 所sở 應ứng 化hóa 。 現hiện 如Như 來Lai 等đẳng 種chủng 種chủng 色sắc 聲thanh 。 令linh 彼bỉ 修tu 行hành 諸chư 善thiện 根căn 故cố 。
不bất 覺giác 義nghĩa 者giả 。 謂vị 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 不bất 如như 實thật 知tri 。 真chân 法pháp 一nhất 故cố 。 不bất 覺giác 心tâm 起khởi 而nhi 有hữu 妄vọng 念niệm 。 然nhiên 彼bỉ 妄vọng 念niệm 自tự 無vô 實thật 相tướng 。 不bất 離ly 本bổn 覺giác 。 猶do 如như 迷mê 人nhân 。 依y 方phương 故cố 迷mê 。 迷mê 無vô 自tự 相tương/tướng 不bất 離ly 於ư 方phương 。 眾chúng 生sanh 亦diệc 爾nhĩ 。 依y 於ư 覺giác 故cố 而nhi 有hữu 不bất 覺giác 妄vọng 念niệm 迷mê 生sanh 。 然nhiên 彼bỉ 不bất 覺giác 自tự 無vô 實thật 相tướng 。 不bất 離ly 本bổn 覺giác 。 復phục 待đãi 不bất 覺giác 以dĩ 說thuyết 真chân 覺giác 。 不bất 覺giác 既ký 無vô 真chân 覺giác 亦diệc 遣khiển 。
復phục 次thứ 依y 於ư 覺giác 故cố 而nhi 有hữu 不bất 覺giác 生sanh 三tam 種chủng 相tương/tướng 。 不bất 相tương 捨xả 離ly 。 一nhất 無vô 明minh 業nghiệp 相tương/tướng 。 以dĩ 依y 不bất 覺giác 心tâm 動động 為vi 業nghiệp 。 覺giác 則tắc 不bất 動động 。 動động 則tắc 有hữu 苦khổ 。 果quả 不bất 離ly 因nhân 故cố 。 二nhị 能năng 見kiến 相tương/tướng 。 以dĩ 依y 心tâm 動động 能năng 見kiến 境cảnh 界giới 。 不bất 動động 則tắc 無vô 見kiến 。 三tam 境cảnh 界giới 相tương/tướng 。 以dĩ 依y 能năng 見kiến 妄vọng 境cảnh 相tướng 現hiện 。 離ly 見kiến 則tắc 無vô 境cảnh 。 以dĩ 有hữu 虛hư 妄vọng 境cảnh 界giới 緣duyên 故cố 。 復phục 生sanh 六lục 種chủng 相tương/tướng 。 一nhất 智trí 相tương/tướng 。 謂vị 緣duyên 境cảnh 界giới 生sanh 愛ái 非phi 愛ái 心tâm 。 二nhị 相tương 續tục 相tương/tướng 。 謂vị 依y 於ư 智trí 苦khổ 樂lạc 覺giác 念niệm 相tương 應ứng 不bất 斷đoạn 。 三tam 執chấp 著trước 相tương/tướng 。 謂vị 依y 苦khổ 樂lạc 覺giác 念niệm 相tương 續tục 而nhi 生sanh 執chấp 著trước 。 四tứ 執chấp 名danh 等đẳng 相tương/tướng 。 謂vị 依y 執chấp 著trước 分phân 別biệt 名danh 等đẳng 諸chư 安an 立lập 相tương/tướng 。 五ngũ 起khởi 業nghiệp 相tương/tướng 。 謂vị 依y 執chấp 名danh 等đẳng 起khởi 於ư 種chủng 種chủng 諸chư 差sai 別biệt 業nghiệp 。 六lục 業nghiệp 繫hệ 苦khổ 相tương/tướng 。 謂vị 依y 業nghiệp 受thọ 苦khổ 。 不bất 得đắc 自tự 在tại 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 一nhất 切thiết 染nhiễm 法pháp 悉tất 無vô 有hữu 相tương/tướng 。 皆giai 因nhân 無vô 明minh 而nhi 生sanh 起khởi 故cố 。
復phục 次thứ 覺giác 與dữ 不bất 覺giác 。 有hữu 二nhị 種chủng 相tướng 。 一nhất 同đồng 相tương/tướng 二nhị 異dị 相tướng 。 言ngôn 同đồng 相tương/tướng 者giả 。 如như 種chủng 種chủng 瓦ngõa 器khí 皆giai 同đồng 土thổ/độ 相tương/tướng 。 如như 是thị 無vô 漏lậu 無vô 明minh 種chủng 種chủng 幻huyễn 用dụng 。 皆giai 同đồng 真chân 相tương/tướng 。 是thị 故cố 佛Phật 說thuyết 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 無vô 。 始thỉ 已dĩ 來lai 常thường 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 菩Bồ 提Đề 非phi 可khả 修tu 相tương/tướng 。 非phi 可khả 生sanh 相tương/tướng 。 畢tất 竟cánh 無vô 得đắc 。 無vô 有hữu 色sắc 相tướng 而nhi 可khả 得đắc 見kiến 。 見kiến 色sắc 相tướng 者giả 當đương 知tri 皆giai 是thị 。 隨tùy 染nhiễm 幻huyễn 用dụng 。 非phi 是thị 智trí 色sắc 不bất 空không 之chi 相tướng 。 以dĩ 智trí 相tướng 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 廣quảng 如như 彼bỉ 說thuyết 。 言ngôn 異dị 相tướng 者giả 。 如như 種chủng 種chủng 瓦ngõa 器khí 。 各các 各các 不bất 同đồng 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。 無vô 漏lậu 無vô 明minh 種chủng 種chủng 幻huyễn 用dụng 相tương/tướng 差sai 別biệt 故cố 。
復phục 次thứ 生sanh 滅diệt 因nhân 緣duyên 者giả 。 謂vị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 依y 心tâm 意ý 識thức 轉chuyển 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 以dĩ 依y 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 有hữu 無vô 明minh 不bất 覺giác 起khởi 。 能năng 見kiến 能năng 現hiện 能năng 取thủ 境cảnh 界giới 分phân 別biệt 相tương 續tục 。 說thuyết 名danh 為vi 意ý 。 此thử 意ý 復phục 。 有hữu 五ngũ 種chủng 異dị 名danh 。 一nhất 名danh 業nghiệp 識thức 。 謂vị 無vô 明minh 力lực 不bất 覺giác 心tâm 動động 。 二nhị 名danh 轉chuyển 識thức 。 謂vị 依y 動động 心tâm 能năng 見kiến 境cảnh 相tướng 。 三tam 名danh 現hiện 識thức 。 謂vị 現hiện 一nhất 切thiết 諸chư 境cảnh 界giới 相tương/tướng 。 猶do 如như 明minh 鏡kính 。 現hiện 眾chúng 色sắc 像tượng 。 現hiện 識thức 亦diệc 爾nhĩ 。 如như 其kỳ 五ngũ 境cảnh 對đối 至chí 即tức 現hiện 。 無vô 有hữu 前tiền 後hậu 不bất 由do 功công 力lực 。 四tứ 名danh 智trí 識thức 。 謂vị 分phân 別biệt 染nhiễm 淨tịnh 諸chư 差sai 別biệt 法pháp 。 五ngũ 名danh 相tướng 續tục 識thức 。 謂vị 恆hằng 作tác 意ý 相tương 應ứng 不bất 斷đoạn 。 任nhậm 持trì 過quá 去khứ 善thiện 惡ác 等đẳng 業nghiệp 。 令linh 無vô 失thất 壞hoại 。 成thành 熟thục 現hiện 未vị 苦khổ 樂lạc 等đẳng 報báo 使sử 無vô 違vi 越việt 。 已dĩ 曾tằng 經kinh 事sự 忽hốt 然nhiên 憶ức 念niệm 。 未vị 曾tằng 經kinh 事sự 。 妄vọng 生sanh 分phân 別biệt 。 是thị 故cố 三tam 界giới 一nhất 切thiết 。 皆giai 以dĩ 心tâm 為vi 自tự 性tánh 。 離ly 心tâm 則tắc 無vô 六lục 塵trần 境cảnh 界giới 何hà 以dĩ 故cố 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 以dĩ 心tâm 為vi 主chủ 。 從tùng 妄vọng 念niệm 起khởi 。 凡phàm 所sở 分phân 別biệt 皆giai 分phân 別biệt 自tự 心tâm 。 心tâm 不bất 見kiến 心tâm 。 無vô 相tướng 可khả 得đắc 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 境cảnh 界giới 之chi 相tướng 。 皆giai 依y 眾chúng 生sanh 無vô 明minh 。 妄vọng 念niệm 而nhi 得đắc 建kiến 立lập 。 如như 鏡kính 中trung 像tượng 。 無vô 體thể 可khả 得đắc 。 唯duy 從tùng 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 心tâm 轉chuyển 心tâm 生sanh 則tắc 。 種chủng 種chủng 法pháp 生sanh 。 心tâm 滅diệt 則tắc 種chủng 種chủng 法pháp 滅diệt 故cố 。 言ngôn 意ý 識thức 者giả 。 謂vị 一nhất 切thiết 凡phàm 夫phu 。 依y 相tương 續tục 識thức 執chấp 我ngã 我ngã 所sở 。 種chủng 種chủng 妄vọng 取thủ 六lục 種chủng 境cảnh 界giới 。 亦diệc 名danh 分phân 離ly 識thức 。 亦diệc 名danh 分phân 別biệt 事sự 識thức 。 以dĩ 依y 見kiến 愛ái 等đẳng 熏huân 而nhi 增tăng 長trưởng 故cố 。 無vô 始thỉ 無vô 明minh 熏huân 所sở 起khởi 識thức 。 非phi 諸chư 凡phàm 夫phu 。 二Nhị 乘Thừa 智trí 慧tuệ 之chi 所sở 能năng 知tri 。 解Giải 行Hành 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 始thỉ 學học 觀quán 察sát 。 法Pháp 身thân 菩Bồ 薩Tát 能năng 少thiểu 分phần 知tri 。 至chí 究cứu 竟cánh 地địa 猶do 未vị 知tri 盡tận 。 唯duy 有hữu 如Như 來Lai 。 能năng 總tổng 明minh 了liễu 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 以dĩ 其kỳ 心tâm 性tánh 。 本bổn 來lai 清thanh 淨tịnh 。 無vô 明minh 力lực 故cố 染nhiễm 心tâm 相tương/tướng 現hiện 雖tuy 有hữu 染nhiễm 心tâm 而nhi 常thường 明minh 潔khiết 無vô 有hữu 改cải 變biến 。 復phục 以dĩ 本bổn 性tánh 。 無vô 分phân 別biệt 故cố 。 雖tuy 復phục 遍biến 生sanh 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 而nhi 無vô 變biến 易dị 。 以dĩ 不bất 覺giác 一Nhất 法Pháp 界Giới 故cố 不bất 相tương 應ứng 。 無vô 明minh 分phân 別biệt 起khởi 生sanh 諸chư 染nhiễm 心tâm 。 如như 是thị 之chi 義nghĩa 。 甚thậm 深thâm 難nan 測trắc 。 唯duy 佛Phật 能năng 知tri 。 非phi 餘dư 所sở 了liễu 。 此thử 所sở 生sanh 染nhiễm 心tâm 有hữu 六lục 種chủng 別biệt 。 一nhất 執chấp 相tướng 應ưng 染nhiễm 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 及cập 信tín 相tương 應ứng 地địa 諸chư 菩Bồ 薩Tát 能năng 遠viễn 離ly 。 二nhị 不bất 斷đoạn 相tương 應ứng 染nhiễm 。 信tín 地địa 菩Bồ 薩Tát 勤cần 修tu 力lực 能năng 少thiểu 分phần 離ly 。 至chí 淨tịnh 心tâm 地địa 。 永vĩnh 盡tận 無vô 餘dư 。 三tam 分phân 別biệt 智trí 相tương 應ứng 染nhiễm 。 從tùng 具cụ 戒giới 地địa 乃nãi 至chí 具cụ 慧tuệ 地địa 能năng 少thiểu 分phần 離ly 。 至chí 無vô 相tướng 行hành 地địa 方phương 得đắc 永vĩnh 盡tận 。 四tứ 現hiện 色sắc 不bất 相tương 應ứng 染nhiễm 。 此thử 色sắc 自tự 在tại 地địa 之chi 所sở 除trừ 滅diệt 。 五ngũ 見kiến 心tâm 不bất 相tương 應ứng 染nhiễm 。 此thử 心tâm 自tự 在tại 地địa 之chi 所sở 除trừ 滅diệt 。 六lục 根căn 本bổn 業nghiệp 不bất 相tương 應ứng 染nhiễm 。 此thử 從tùng 菩Bồ 薩Tát 。 究cứu 竟cánh 地địa 入nhập 如Như 來Lai 地địa 。 之chi 所sở 除trừ 滅diệt 。 不bất 覺giác 一nhất 法Pháp 界Giới 者giả 。 始thỉ 從tùng 信tín 地địa 觀quán 察sát 起khởi 行hành 。 至chí 淨tịnh 心tâm 地địa 能năng 少thiểu 分phần 離ly 。 入nhập 如Như 來Lai 地địa 。 方phương 得đắc 永vĩnh 盡tận 。 相tương 應ứng 義nghĩa 者giả 。 心tâm 分phân 別biệt 異dị 。 染nhiễm 淨tịnh 分phân 別biệt 異dị 。 知tri 相tương/tướng 緣duyên 相tương/tướng 同đồng 。 不bất 相tương 應ứng 義nghĩa 。 者giả 即tức 心tâm 不bất 覺giác 常thường 無vô 別biệt 異dị 。 知tri 相tương/tướng 緣duyên 相tương/tướng 不bất 同đồng 。 染nhiễm 心tâm 者giả 。 是thị 煩phiền 惱não 障chướng 。 能năng 障chướng 真Chân 如Như 根căn 本bổn 智trí 故cố 無vô 明minh 者giả 。 是thị 所sở 知tri 障chướng 。 能năng 障chướng 世thế 間gian 業nghiệp 自tự 在tại 智trí 故cố 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 以dĩ 依y 染nhiễm 心tâm 。 執chấp 著trước 無vô 量lượng 能năng 取thủ 所sở 取thủ 。 虛hư 妄vọng 境cảnh 界giới 。 違vi 一nhất 切thiết 法pháp 平bình 等đẳng 之chi 性tánh 。 一nhất 切thiết 法pháp 性tánh 平bình 等đẳng 。 寂tịch 滅diệt 無vô 有hữu 生sanh 相tương/tướng 。 無vô 明minh 不bất 覺giác 妄vọng 與dữ 覺giác 違vi 。 是thị 故cố 於ư 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 種chủng 種chủng 境cảnh 界giới 。 差sai 別biệt 業nghiệp 用dụng 。 皆giai 悉tất 不bất 能năng 。 如như 實thật 而nhi 知tri 。
復phục 次thứ 分phân 別biệt 心tâm 生sanh 滅diệt 相tương/tướng 者giả 。 有hữu 二nhị 種chủng 別biệt 。 一nhất 麁thô 謂vị 相tương 應ứng 心tâm 。 二nhị 細tế 謂vị 不bất 相tương 應ứng 心tâm 。 麁thô 中trung 之chi 麁thô 凡phàm 夫phu 智trí 境cảnh 。 麁thô 中trung 之chi 細tế 及cập 細tế 中trung 之chi 麁thô 菩Bồ 薩Tát 智trí 境cảnh 。 此thử 二nhị 種chủng 相tương/tướng 。 皆giai 由do 無vô 明minh 。 熏huân 習tập 力lực 起khởi 。 然nhiên 依y 因nhân 依y 緣duyên 。 因nhân 是thị 不bất 覺giác 緣duyên 是thị 妄vọng 境cảnh 。 因nhân 滅diệt 則tắc 緣duyên 滅diệt 。 緣duyên 滅diệt 故cố 相tương 應ứng 心tâm 滅diệt 。 因nhân 滅diệt 故cố 不bất 相tương 應ứng 心tâm 滅diệt 。 問vấn 若nhược 心tâm 滅diệt 者giả 。 云vân 何hà 相tương 續tục 。 若nhược 相tương 續tục 者giả 云vân 何hà 言ngôn 滅diệt 答đáp 實thật 然nhiên 。 今kim 言ngôn 滅diệt 者giả 。 但đãn 心tâm 相tương/tướng 滅diệt 非phi 心tâm 體thể 滅diệt 。 如như 水thủy 因nhân 風phong 而nhi 有hữu 動động 相tương/tướng 。 以dĩ 風phong 滅diệt 故cố 動động 相tương/tướng 即tức 滅diệt 。 非phi 水thủy 體thể 滅diệt 。 若nhược 水thủy 滅diệt 者giả 動động 相tương 應ứng 斷đoạn 。 以dĩ 無vô 所sở 依y 。 無vô 能năng 依y 故cố 。 以dĩ 水thủy 體thể 不bất 滅diệt 動động 相tương/tướng 相tương 續tục 。 眾chúng 生sanh 亦diệc 爾nhĩ 。 以dĩ 無vô 明minh 力lực 。 令linh 其kỳ 心tâm 動động 。 無vô 明minh 滅diệt 故cố 。 動động 相tương/tướng 即tức 滅diệt 。 非phi 心tâm 體thể 滅diệt 。 若nhược 心tâm 滅diệt 者giả 。 則tắc 眾chúng 生sanh 斷đoạn 。 以dĩ 無vô 所sở 依y 。 無vô 能năng 依y 故cố 。 以dĩ 心tâm 體thể 不bất 滅diệt 心tâm 動động 相tương 續tục 。
復phục 次thứ 以dĩ 四tứ 種chủng 法pháp 熏huân 習tập 義nghĩa 故cố 。 染nhiễm 淨tịnh 法pháp 起khởi 。 無vô 有hữu 斷đoạn 絕tuyệt 。 一nhất 淨tịnh 法pháp 。 謂vị 真Chân 如Như 二nhị 染nhiễm 因nhân 。 謂vị 無vô 明minh 。 三tam 妄vọng 心tâm 。 謂vị 業nghiệp 識thức 。 四tứ 妄vọng 境cảnh 謂vị 六lục 塵trần 。 熏huân 習tập 義nghĩa 者giả 。 如như 世thế 衣y 服phục 非phi 臭xú 非phi 香hương 。 隨tùy 以dĩ 物vật 熏huân 則tắc 有hữu 彼bỉ 氣khí 。 真Chân 如Như 淨tịnh 法pháp 性tánh 非phi 是thị 染nhiễm 。 無vô 明minh 熏huân 故cố 則tắc 有hữu 染nhiễm 相tướng 。 無vô 明minh 染nhiễm 法pháp 實thật 無vô 淨tịnh 業nghiệp 。 真Chân 如Như 熏huân 故cố 說thuyết 有hữu 淨tịnh 用dụng 。 云vân 何hà 熏huân 習tập 染nhiễm 法pháp 不bất 斷đoạn 。 所sở 謂vị 依y 真Chân 如Như 故cố 而nhi 起khởi 無vô 明minh 為vi 諸chư 染nhiễm 因nhân 。 然nhiên 此thử 無vô 明minh 即tức 熏huân 真Chân 如Như 。 既ký 熏huân 習tập 已dĩ 生sanh 妄vọng 念niệm 心tâm 。 此thử 妄vọng 念niệm 心tâm 復phục 熏huân 無vô 明minh 。 以dĩ 熏huân 習tập 故cố 不bất 覺giác 真chân 法pháp 。 以dĩ 不bất 覺giác 故cố 妄vọng 境cảnh 相tướng 現hiện 。 以dĩ 妄vọng 念niệm 心tâm 。 熏huân 習tập 力lực 故cố 。 生sanh 於ư 種chủng 種chủng 。 差sai 別biệt 執chấp 著trước 。 造tạo 種chủng 種chủng 業nghiệp 。 受thọ 身thân 心tâm 等đẳng 眾chúng 苦khổ 果quả 報báo 。 妄vọng 境cảnh 熏huân 義nghĩa 有hữu 二nhị 種chủng 別biệt 。 一nhất 增tăng 長trưởng 分phân 別biệt 熏huân 。 二nhị 增tăng 長trưởng 執chấp 取thủ 熏huân 。 妄vọng 心tâm 熏huân 義nghĩa 亦diệc 二nhị 種chủng 別biệt 。 一nhất 增tăng 長trưởng 根căn 本bổn 業nghiệp 識thức 熏huân 。 令linh 阿A 羅La 漢Hán 辟Bích 支Chi 佛Phật 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 受thọ 生sanh 滅diệt 苦khổ 。 二nhị 增tăng 長trưởng 分phân 別biệt 事sự 識thức 熏huân 。 令linh 諸chư 凡phàm 夫phu 。 受thọ 業nghiệp 繫hệ 苦khổ 。 無vô 明minh 熏huân 義nghĩa 亦diệc 二nhị 種chủng 別biệt 。 一nhất 根căn 本bổn 熏huân 。 成thành 就tựu 業nghiệp 識thức 義nghĩa 。 二nhị 見kiến 愛ái 熏huân 。 成thành 就tựu 分phân 別biệt 事sự 識thức 義nghĩa 。 云vân 何hà 熏huân 習tập 淨tịnh 法pháp 不bất 斷đoạn 。 謂vị 以dĩ 真Chân 如Như 熏huân 於ư 無vô 明minh 。 以dĩ 熏huân 習tập 因nhân 緣duyên 力lực 故cố 。 令linh 妄vọng 念niệm 心tâm 厭yếm 生sanh 死tử 苦khổ 。 求cầu 涅Niết 槃Bàn 樂nhạo/nhạc/lạc 。 以dĩ 此thử 妄vọng 心tâm 。 厭yếm 求cầu 因nhân 緣duyên 復phục 熏huân 真Chân 如Như 。 以dĩ 熏huân 習tập 故cố 則tắc 自tự 信tín 己kỷ 身thân 有hữu 真Chân 如Như 法pháp 。 本bổn 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 知tri 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 唯duy 心tâm 妄vọng 動động 。 畢tất 竟cánh 無vô 有hữu 。 以dĩ 能năng 如như 是thị 如như 實thật 知tri 故cố 。 修tu 遠viễn 離ly 法pháp 。 起khởi 於ư 種chủng 種chủng 諸chư 隨tùy 順thuận 行hành 。 無vô 所sở 分phân 別biệt 。 無vô 所sở 取thủ 著trước 。 經kinh 於ư 無vô 量lượng 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 慣quán 習tập 力lực 故cố 無vô 明minh 則tắc 滅diệt 。 無vô 明minh 滅diệt 故cố 。 心tâm 相tương/tướng 不bất 起khởi 。 心tâm 不bất 起khởi 故cố 。 境cảnh 界giới 相tương/tướng 滅diệt 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 染nhiễm 因nhân 染nhiễm 緣duyên 及cập 以dĩ 染nhiễm 果quả 。 心tâm 相tương/tướng 都đô 滅diệt 名danh 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。 成thành 就tựu 種chủng 種chủng 。 自tự 在tại 業nghiệp 用dụng 。 妄vọng 心tâm 熏huân 義nghĩa 有hữu 二nhị 種chủng 別biệt 。 一nhất 分phân 別biệt 事sự 識thức 熏huân 。 令linh 一nhất 切thiết 凡phàm 夫phu 。 二Nhị 乘Thừa 厭yếm 生sanh 死tử 苦khổ 。 隨tùy 已dĩ 堪kham 能năng 趣thú 無vô 上thượng 道Đạo 。 二nhị 意ý 熏huân 。 令linh 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 發phát 心tâm 勇dũng 猛mãnh 。 速tốc 疾tật 趣thú 入nhập 無vô 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 真Chân 如Như 熏huân 義nghĩa 亦diệc 二nhị 種chủng 別biệt 。 一nhất 體thể 熏huân 。 二nhị 用dụng 熏huân 。 體thể 熏huân 者giả 。 所sở 謂vị 真Chân 如Như 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 具cụ 足túc 一nhất 切thiết 。 無vô 量lượng 無vô 漏lậu 。 亦diệc 具cụ 難nan 思tư 勝thắng 境cảnh 界giới 用dụng 。 常thường 無vô 間gián 斷đoạn 。 熏huân 眾chúng 生sanh 心tâm 。 以dĩ 此thử 力lực 故cố 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 厭yếm 生sanh 死tử 苦khổ 。 求cầu 涅Niết 槃Bàn 樂nhạo/nhạc/lạc 自tự 信tín 己kỷ 身thân 有hữu 真chân 實thật 法pháp 。 發phát 心tâm 修tu 行hành 。 問vấn 若nhược 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 同đồng 有hữu 真Chân 如Như 等đẳng 皆giai 熏huân 習tập 。 云vân 何hà 而nhi 有hữu 。 信tín 不bất 信tín 者giả 。 從tùng 初sơ 發phát 意ý 。 乃nãi 至chí 涅Niết 槃Bàn 。 前tiền 後hậu 不bất 同đồng 無vô 量lượng 差sai 別biệt 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 悉tất 應ưng 齊tề 等đẳng 。 答đáp 雖tuy 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 等đẳng 有hữu 真Chân 如Như 。 然nhiên 無vô 始thỉ 來lai 無vô 明minh 厚hậu 薄bạc 無vô 量lượng 差sai 別biệt 過quá 恆Hằng 沙sa 數số 。 我ngã 見kiến 愛ái 等đẳng 纏triền 縛phược 煩phiền 惱não 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 唯duy 如Như 來Lai 智trí 之chi 所sở 能năng 知tri 。 故cố 令linh 信tín 等đẳng 。 前tiền 後hậu 差sai 別biệt 。 又hựu 諸chư 佛Phật 法Pháp 有hữu 因nhân 有hữu 緣duyên 。 因nhân 緣duyên 具cụ 足túc 事sự 乃nãi 成thành 辦biện 。 如như 木mộc 中trung 火hỏa 性tánh 。 是thị 火hỏa 正chánh 因nhân 若nhược 無vô 人nhân 知tri 或hoặc 有hữu 雖tuy 知tri 而nhi 不bất 施thi 功công 。 欲dục 令linh 出xuất 火hỏa 焚phần 燒thiêu 木mộc 者giả 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 眾chúng 生sanh 亦diệc 爾nhĩ 。 雖tuy 有hữu 真Chân 如Như 體thể 熏huân 因nhân 力lực 。 若nhược 不bất 遇ngộ 佛Phật 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 等đẳng 善Thiện 知Tri 識Thức 緣duyên 。 或hoặc 雖tuy 不bất 修tu 勝thắng 行hành 。 不bất 生sanh 智trí 慧tuệ 。 不bất 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 能năng 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 又hựu 復phục 雖tuy 有hữu 善Thiện 知Tri 識Thức 緣duyên 。 儻thảng 內nội 無vô 真Chân 如Như 熏huân 習tập 因nhân 力lực 。 必tất 亦diệc 不bất 能năng 厭yếm 生sanh 死tử 苦khổ 。 求cầu 涅Niết 槃Bàn 樂nhạo/nhạc/lạc 。 要yếu 因nhân 緣duyên 具cụ 足túc 。 乃nãi 能năng 如như 是thị 。 云vân 何hà 具cụ 足túc 。 謂vị 自tự 相tương 續tục 中trung 有hữu 熏huân 習tập 力lực 。 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 慈từ 悲bi 攝nhiếp 護hộ 。 乃nãi 能năng 厭yếm 生sanh 死tử 苦khổ 。 信tín 有hữu 涅Niết 槃Bàn 。 種chúng 諸chư 善thiện 根căn 。 修tu 習tập 成thành 熟thục 。 以dĩ 是thị 復phục 值trị 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 示thị 教giáo 利lợi 喜hỷ 。 令linh 修tu 勝thắng 行hành 乃nãi 至chí 成thành 佛Phật 。 入nhập 于vu 涅Niết 槃Bàn 。 用dụng 熏huân 者giả 。 即tức 是thị 眾chúng 生sanh 。 外ngoại 緣duyên 之chi 力lực 。 有hữu 無vô 量lượng 義nghĩa 。 略lược 說thuyết 二nhị 種chủng 。 一nhất 差sai 別biệt 緣duyên 。 二nhị 平bình 等đẳng 緣duyên 。 差sai 別biệt 緣duyên 者giả 。 謂vị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 從tùng 初sơ 發phát 心tâm 。 乃nãi 至chí 成thành 佛Phật 。 蒙mông 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 諸chư 善Thiện 知Tri 識Thức 。 隨tùy 所sở 應ứng 化hóa 。 而nhi 為vì 現hiện 身thân 。 或hoặc 為vì 父phụ 母mẫu 。 或hoặc 為vì 妻thê 子tử 。 或hoặc 為vi 眷quyến 屬thuộc 或hoặc 為vi 僕bộc 使sử 。 或hoặc 為vi 知tri 友hữu 或hoặc 作tác 怨oán 家gia 。 或hoặc 復phục 示thị 現hiện 。 天thiên 王vương 等đẳng 形hình 。 或hoặc 以dĩ 四tứ 攝nhiếp 或hoặc 以dĩ 六Lục 度Độ 。 乃nãi 至chí 一nhất 切thiết 。 菩Bồ 提Đề 行hành 緣duyên 。 以dĩ 大đại 悲bi 柔nhu 軟nhuyễn 心tâm 廣quảng 大đại 福phước 智trí 藏tạng 。 熏huân 所sở 應ứng 化hóa 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 令linh 其kỳ 見kiến 聞văn 及cập 以dĩ 憶ức 念niệm 如Như 來Lai 等đẳng 形hình 。 增tăng 長trưởng 善thiện 根căn 。 此thử 緣duyên 有hữu 二nhị 。 一nhất 近cận 緣duyên 。 速tốc 得đắc 菩Bồ 提Đề 故cố 。 二nhị 遠viễn 緣duyên 。 久cửu 遠viễn 方phương 得đắc 故cố 。 此thử 二nhị 差sai 別biệt 復phục 各các 二nhị 種chủng 。 一nhất 增tăng 行hành 緣duyên 。 二nhị 入nhập 道đạo 緣duyên 。
平bình 等đẳng 緣duyên 者giả 。 謂vị 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 及cập 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 平bình 等đẳng 智trí 慧tuệ 平bình 等đẳng 志chí 願nguyện 。 普phổ 欲dục 拔bạt 濟tế 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 任nhậm 運vận 相tương 續tục 常thường 無vô 斷đoạn 絕tuyệt 。 以dĩ 此thử 智trí 願nguyện 熏huân 眾chúng 生sanh 故cố 。 令linh 其kỳ 憶ức 念niệm 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 或hoặc 見kiến 或hoặc 聞văn 。 而nhi 作tác 利lợi 益ích 。 入nhập 淨tịnh 三tam 昧muội 隨tùy 所sở 斷đoạn 障chướng 。 得đắc 無vô 礙ngại 眼nhãn 。 於ư 念niệm 念niệm 中trung 。 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 平bình 等đẳng 現hiện 見kiến 無vô 量lượng 諸chư 佛Phật 。 及cập 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 此thử 體thể 用dụng 熏huân 復phục 有hữu 二nhị 別biệt 。 一nhất 未vị 相tương 應ứng 。 二nhị 已dĩ 相tương 應ứng 。 未vị 相tương 應ứng 者giả 。 謂vị 凡phàm 夫phu 二Nhị 乘Thừa 。 初sơ 行hành 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 意ý 意ý 識thức 熏huân 。 唯duy 依y 信tín 力lực 修tu 行hành 。 未vị 得đắc 無vô 分phân 別biệt 心tâm 修tu 行hành 。 未vị 與dữ 真Chân 如Như 體thể 相tướng 應ưng 故cố 。 未vị 得đắc 自tự 在tại 業nghiệp 修tu 行hành 。 未vị 與dữ 真Chân 如Như 用dụng 相tương 應ứng 故cố 。 已dĩ 相tương 應ứng 者giả 。 謂vị 法Pháp 身thân 菩Bồ 薩Tát 得đắc 無vô 分phân 別biệt 心tâm 。 與dữ 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 自tự 體thể 相tướng 應ưng 故cố 。 得đắc 自tự 在tại 業nghiệp 與dữ 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 智trí 用dụng 相tương 應ứng 故cố 。 唯duy 依y 法pháp 力lực 任nhậm 運vận 修tu 行hành 。 熏huân 習tập 真Chân 如Như 滅diệt 無vô 明minh 故cố 。
復phục 次thứ 染nhiễm 熏huân 習tập 。 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 不bất 斷đoạn 成thành 佛Phật 乃nãi 斷đoạn 。 淨tịnh 熏huân 習tập 。 盡tận 於ư 未vị 來lai 。 畢tất 竟cánh 無vô 斷đoạn 。 以dĩ 真Chân 如Như 法pháp 熏huân 習tập 故cố 。 妄vọng 心tâm 則tắc 滅diệt 法Pháp 身thân 顯hiển 現hiện 。 用dụng 熏huân 習tập 起khởi 故cố 無vô 有hữu 斷đoạn 。
復phục 次thứ 真Chân 如Như 自tự 體thể 相tướng 者giả 。 一nhất 切thiết 凡phàm 夫phu 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 菩Bồ 薩Tát 諸chư 佛Phật 。 無vô 有hữu 增tăng 減giảm 。 非phi 前tiền 際tế 生sanh 非phi 後hậu 際tế 滅diệt 常thường 恆hằng 究cứu 竟cánh 。 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 本bổn 性tánh 具cụ 足túc 一nhất 切thiết 功công 德đức 。 謂vị 大đại 智trí 慧tuệ 光quang 明minh 義nghĩa 。 遍biến 照chiếu 法Pháp 界Giới 義nghĩa 。 如như 實thật 了liễu 知tri 義nghĩa 。 本bổn 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 義nghĩa 。 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 義nghĩa 。 寂tịch 靜tĩnh 不bất 變biến 自tự 在tại 義nghĩa 。 如như 是thị 等đẳng 過quá 恆Hằng 沙sa 數số 非phi 同đồng 非phi 異dị 。 不bất 思tư 議nghị 佛Phật 法Pháp 。 無vô 有hữu 斷đoạn 絕tuyệt 。 依y 此thử 義nghĩa 故cố 。 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 。 亦diệc 名danh 法Pháp 身thân 。
問vấn 上thượng 說thuyết 真Chân 如Như 。 離ly 一nhất 切thiết 相tướng 。 云vân 何hà 今kim 說thuyết 具cụ 足túc 一nhất 切thiết 。 諸chư 功công 德đức 相tướng 。
答đáp 雖tuy 實thật 具cụ 有hữu 。 一nhất 切thiết 功công 德đức 。 然nhiên 無vô 差sai 別biệt 相tương/tướng 。 彼bỉ 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 同đồng 一nhất 味vị 一nhất 真chân 。 離ly 分phân 別biệt 相tướng 。 無vô 二nhị 性tánh 故cố 。 以dĩ 依y 業nghiệp 識thức 等đẳng 生sanh 滅diệt 相tương/tướng 。 而nhi 立lập 彼bỉ 一nhất 切thiết 。 差sai 別biệt 之chi 相tướng 。 此thử 云vân 何hà 立lập 。 以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 。 本bổn 來lai 唯duy 心tâm 。 實thật 無vô 分phân 別biệt 。 以dĩ 不bất 覺giác 故cố 分phân 別biệt 心tâm 起khởi 見kiến 有hữu 境cảnh 界giới 。 名danh 為vi 無vô 明minh 。 心tâm 性tánh 本bổn 淨tịnh 無vô 明minh 不bất 起khởi 。 即tức 於ư 真Chân 如Như 立lập 大đại 智trí 慧tuệ 光quang 明minh 義nghĩa 。 若nhược 心tâm 性tánh 見kiến 境cảnh 則tắc 有hữu 。 不bất 見kiến 之chi 相tướng 。 心tâm 性tánh 無vô 見kiến 則tắc 無vô 不bất 見kiến 。 即tức 於ư 真Chân 如Như 立lập 遍biến 照chiếu 法Pháp 界Giới 義nghĩa 。 若nhược 心tâm 有hữu 動động 則tắc 非phi 真chân 了liễu 知tri 。 非phi 本bổn 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 非phi 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 非phi 寂tịch 靜tĩnh 。 是thị 變biến 異dị 不bất 自tự 在tại 。 由do 是thị 具cụ 起khởi 過quá 於ư 恆Hằng 沙sa 虛hư 妄vọng 雜tạp 染nhiễm 。 以dĩ 心tâm 性tánh 無vô 動động 故cố 即tức 立lập 真chân 實thật 了liễu 知tri 義nghĩa 。 乃nãi 至chí 過quá 於ư 恆Hằng 沙sa 清thanh 淨tịnh 功công 德đức 。 相tương/tướng 義nghĩa 若nhược 心tâm 有hữu 起khởi 見kiến 有hữu 餘dư 境cảnh 可khả 分phân 別biệt 求cầu 。 則tắc 於ư 內nội 法pháp 有hữu 所sở 不bất 足túc 。 以dĩ 無vô 邊biên 功công 德đức 。 即tức 一nhất 心tâm 自tự 性tánh 。 不bất 見kiến 有hữu 餘dư 法pháp 而nhi 可khả 更cánh 求cầu 。 是thị 故cố 滿mãn 足túc 過quá 於ư 恆Hằng 沙sa 非phi 異dị 非phi 一nhất 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 諸chư 佛Phật 之chi 法Pháp 。 無vô 有hữu 斷đoạn 絕tuyệt 。 故cố 說thuyết 真Chân 如Như 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 。 亦diệc 復phục 名danh 為vi 。 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 。
復phục 次thứ 真Chân 如Như 用dụng 者giả 。 謂vị 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 在tại 因Nhân 地Địa 時thời 發phát 大đại 慈từ 悲bi 。 修tu 行hành 諸chư 度Độ 四tứ 攝nhiếp 等đẳng 行hành 。 觀quán 物vật 同đồng 已dĩ 普phổ 皆giai 救cứu 脫thoát 。 盡tận 未vị 來lai 際tế 。 不bất 限hạn 劫kiếp 數số 。 如như 實thật 了liễu 知tri 。 自tự 他tha 平bình 等đẳng 。 而nhi 亦diệc 不bất 取thủ 。 眾chúng 生sanh 之chi 相tướng 。 以dĩ 如như 是thị 大đại 方phương 便tiện 智trí 。 滅diệt 無vô 始thỉ 無vô 明minh 證chứng 本bổn 法Pháp 身thân 。 任nhậm 運vận 起khởi 於ư 不bất 思tư 議nghị 業nghiệp 。 種chủng 種chủng 自tự 在tại 。 差sai 別biệt 作tác 用dụng 。 周chu 遍biến 法Pháp 界Giới 。 與dữ 真Chân 如Như 等đẳng 。 而nhi 亦diệc 無vô 有hữu 用dụng 相tương/tướng 可khả 得đắc 。
何hà 以dĩ 故cố 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 唯duy 是thị 法Pháp 身thân 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 無vô 有hữu 世thế 諦đế 境cảnh 界giới 作tác 用dụng 。 但đãn 隨tùy 眾chúng 生sanh 。 見kiến 聞văn 等đẳng 故cố 。 而nhi 有hữu 種chủng 種chủng 。 作tác 用dụng 不bất 同đồng 。
此thử 用dụng 有hữu 二nhị 。 一nhất 依y 分phân 別biệt 事sự 識thức 。 謂vị 凡phàm 夫phu 二Nhị 乘Thừa 。 心tâm 所sở 見kiến 者giả 。 是thị 名danh 化hóa 身thân 。 此thử 人nhân 不bất 知tri 。 轉chuyển 識thức 影ảnh 現hiện 。 見kiến 從tùng 外ngoại 來lai 取thủ 色sắc 分phần/phân 限hạn 。 然nhiên 佛Phật 化hóa 身thân 。 無vô 有hữu 限hạn 量lượng 。 二nhị 依y 業nghiệp 識thức 。 謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 從tùng 初sơ 發phát 心tâm 。 乃nãi 至chí 菩Bồ 薩Tát 。 究cứu 竟cánh 地địa 心tâm 所sở 見kiến 者giả 名danh 受thọ 用dụng 身thân 。 身thân 有hữu 無vô 量lượng 色sắc 。 色sắc 有hữu 無vô 量lượng 相tướng 。 相tương/tướng 有hữu 無vô 量lượng 好hảo/hiếu 。 所sở 住trụ 依y 果quả 亦diệc 具cụ 無vô 量lượng 功công 德đức 莊trang 嚴nghiêm 。 隨tùy 所sở 應ưng 見kiến 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 無vô 際tế 無vô 斷đoạn 。 非phi 於ư 心tâm 外ngoại 如như 是thị 而nhi 見kiến 。 此thử 諸chư 功công 德đức 。 皆giai 因nhân 波Ba 羅La 蜜Mật 等đẳng 無vô 漏lậu 行hành 熏huân 及cập 不bất 思tư 議nghị 。 熏huân 之chi 所sở 成thành 就tựu 。 具cụ 無vô 邊biên 喜hỷ 樂lạc 功công 德đức 相tương/tướng 故cố 亦diệc 名danh 報báo 身thân 。 又hựu 凡phàm 夫phu 等đẳng 所sở 見kiến 是thị 其kỳ 麁thô 用dụng 。 隨tùy 六lục 趣thú 異dị 。 種chủng 種chủng 差sai 別biệt 。 無vô 有hữu 無vô 邊biên 功công 德đức 。 樂nhạo/nhạc/lạc 相tương/tướng 名danh 為vi 化hóa 身thân 。 初sơ 行hành 菩Bồ 薩Tát 。 見kiến 中trung 品phẩm 用dụng 。 以dĩ 深thâm 信tín 真Chân 如Như 故cố 得đắc 少thiểu 分phần 見kiến 。 知tri 如Như 來Lai 身thân 。 無vô 去khứ 無vô 來lai 。 無vô 有hữu 斷đoạn 絕tuyệt 。 唯duy 心tâm 影ảnh 現hiện 不bất 離ly 真Chân 如Như 。 然nhiên 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 猶do 未vị 能năng 離ly 微vi 細tế 分phân 別biệt 。 以dĩ 未vị 入nhập 法Pháp 身thân 位vị 故cố 。 淨tịnh 心tâm 菩Bồ 薩Tát 。 見kiến 微vi 細tế 用dụng 。 如như 是thị 轉chuyển 勝thắng 乃nãi 至chí 菩Bồ 薩Tát 。 究cứu 竟cánh 地địa 中trung 見kiến 之chi 方phương 盡tận 。 此thử 微vi 細tế 用dụng 是thị 受thọ 用dụng 身thân 。 以dĩ 有hữu 業nghiệp 識thức 見kiến 受thọ 用dụng 身thân 。 若nhược 離ly 業nghiệp 識thức 則tắc 無vô 可khả 見kiến 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 皆giai 是thị 法Pháp 身thân 。 無vô 有hữu 彼bỉ 此thử 。 差sai 別biệt 色sắc 相tướng 。 互hỗ 相tương 見kiến 故cố 。 問vấn 若nhược 佛Phật 法Pháp 身thân 無vô 有hữu 種chủng 種chủng 。 差sai 別biệt 色sắc 相tướng 。 云vân 何hà 能năng 現hiện 。 種chủng 種chủng 諸chư 色sắc 。
答đáp 以dĩ 法Pháp 身thân 是thị 色sắc 實thật 體thể 故cố 。 能năng 現hiện 種chủng 種chủng 色sắc 。 謂vị 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 色sắc 心tâm 無vô 二nhị 。 以dĩ 色sắc 本bổn 性tánh 即tức 心tâm 自tự 性tánh 。 說thuyết 名danh 智trí 身thân 。 以dĩ 心tâm 本bổn 性tánh 即tức 色sắc 自tự 性tánh 。 說thuyết 名danh 法Pháp 身thân 。 依y 於ư 法Pháp 身thân 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 所sở 現hiện 色sắc 身thân 。 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 無vô 有hữu 間gián 斷đoạn 。 十thập 方phương 菩Bồ 薩Tát 。 隨tùy 所sở 堪kham 任nhậm 。 隨tùy 所sở 願nguyện 樂nhạo 。 見kiến 無vô 量lượng 受thọ 用dụng 身thân 無vô 量lượng 莊trang 嚴nghiêm 。 土thổ/độ 各các 各các 差sai 別biệt 。 不bất 相tương 障chướng 礙ngại 。 無vô 有hữu 斷đoạn 絕tuyệt 。 此thử 所sở 現hiện 色sắc 身thân 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 心tâm 。 意ý 識thức 不bất 能năng 思tư 量lượng 。 以dĩ 是thị 真Chân 如Như 自tự 在tại 甚thậm 深thâm 用dụng 故cố 。
復phục 次thứ 為vì 令linh 眾chúng 生sanh 。 從tùng 心tâm 生sanh 滅diệt 門môn 入nhập 真Chân 如Như 門môn 故cố 。 令linh 觀quán 色sắc 等đẳng 相tương/tướng 。 皆giai 不bất 成thành 就tựu 。 云vân 何hà 不bất 成thành 就tựu 。 謂vị 分phân 析tích 麁thô 色sắc 漸tiệm 至chí 微vi 塵trần 。 復phục 以dĩ 方phương 分phân 析tích 此thử 微vi 塵trần 。 是thị 故cố 若nhược 麁thô 若nhược 細tế 。 一nhất 切thiết 諸chư 色sắc 。 唯duy 是thị 妄vọng 心tâm 分phân 別biệt 影ảnh 像tượng 。 實thật 無vô 所sở 有hữu 。 推thôi 求cầu 餘dư 蘊uẩn 漸tiệm 至chí 剎sát 那na 。 求cầu 此thử 剎sát 那na 相tương/tướng 。 別biệt 非phi 一nhất 無vô 為vi 之chi 法Pháp 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 離ly 於ư 法Pháp 界Giới 。 終chung 不bất 可khả 得đắc 。 如như 是thị 十thập 方phương 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 應ưng 知tri 悉tất 然nhiên 。 猶do 如như 迷mê 人nhân 。 謂vị 東đông 為vi 西tây 方phương 實thật 不bất 轉chuyển 。 眾chúng 生sanh 亦diệc 爾nhĩ 。 無vô 明minh 迷mê 故cố 謂vị 心tâm 為vi 動động 而nhi 實thật 不bất 動động 。 若nhược 知tri 動động 心tâm 即tức 不bất 生sanh 滅diệt 。 即tức 得đắc 入nhập 於ư 。 真Chân 如Như 之chi 門môn 。
大Đại 乘Thừa 起Khởi 信Tín 論Luận 卷quyển 上thượng