大Đại 乘Thừa 唯Duy 識Thức 論Luận
天Thiên 親Thân 菩Bồ 薩Tát 造Tạo 陳Trần 真Chân 諦Đế 譯Dịch
大Đại 乘Thừa 唯duy 識thức 論luận 序tự
唯duy 識thức 論luận 者giả 。 乃nãi 是thị 諸chư 佛Phật 。 甚thậm 深thâm 境cảnh 界giới 。 非phi 是thị 凡phàm 夫phu 。 二Nhị 乘Thừa 所sở 知tri 。 然nhiên 此thử 論luận 始thỉ 末mạt 明minh 三tam 種chủng 空không 。 何hà 者giả 為vi 三tam 。 一nhất 者giả 人nhân 無vô 我ngã 空không 。 二nhị 者giả 因nhân 緣duyên 法pháp 體thể 空không 。 三tam 者giả 真chân 歸quy 佛Phật 性tánh 空không 。 我ngã 空không 者giả 。 我ngã 本bổn 自tự 無vô 。 但đãn 凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 愚ngu 癡si 顛điên 倒đảo 。 於ư 五ngũ 陰ấm 中trung 。 妄vọng 計kế 為vi 有hữu 。 何hà 以dĩ 知tri 無vô 。 凡phàm 夫phu 依y 心tâm 識thức 。 妄vọng 想tưởng 分phân 別biệt 。 於ư 五ngũ 陰ấm 因Nhân 緣Duyên 法Pháp 中trung 。 見kiến 我ngã 為vi 有hữu 。 然nhiên 此thử 我ngã 相tương/tướng 於ư 五ngũ 陰ấm 中trung 。 實thật 不bất 可khả 得đắc 。 若nhược 爾nhĩ 般Bát 若Nhã 觀quán 此thử 五ngũ 陰ấm 。 中trung 一nhất 二nhị 離ly 二nhị 。 實thật 體thể 不bất 可khả 得đắc 猶do 如như 兔thố 角giác 。 若nhược 有hữu 此thử 我ngã 於ư 一nhất 中trung 住trụ 者giả 。 應ưng 於ư 一nhất 中trung 見kiến 。 應ưng 於ư 異dị 中trung 見kiến 。 應ưng 於ư 和hòa 合hợp 中trung 見kiến 。 云vân 何hà 一nhất 中trung 無vô 我ngã 者giả 。 以dĩ 有hữu 常thường 無vô 常thường 過quá 故cố 。 若nhược 有hữu 我ngã 與dữ 五ngũ 陰ấm 一nhất 者giả 。 五ngũ 陰ấm 無vô 常thường 。 我ngã 亦diệc 應ưng 無vô 常thường 。
復phục 有hữu 我ngã 若nhược 與dữ 陰ấm 一nhất 者giả 。 我ngã 是thị 常thường 故cố 陰ấm 亦diệc 應ưng 常thường 。 若nhược 我ngã 與dữ 陰ấm 二nhị 者giả 。 一nhất 邊biên 即tức 同đồng 前tiền 無vô 常thường 。 一nhất 邊biên 即tức 同đồng 前tiền 常thường 。 若nhược 離ly 二nhị 邊biên 者giả 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 離ly 於ư 二nhị 邊biên 。 別biệt 相tướng 不bất 可khả 得đắc 。 是thị 故cố 實thật 無vô 神thần 我ngã 。 如như 是thị 知tri 者giả 。 名danh 入nhập 人nhân 無vô 我ngã 空không 。 因nhân 緣duyên 法pháp 體thể 空không 者giả 。 謂vị 諸chư 色sắc 等đẳng 因nhân 緣duyên 法pháp 。 以dĩ 隨tùy 俗tục 因nhân 緣duyên 起khởi 。 云vân 何hà 隨tùy 俗tục 因nhân 緣duyên 起khởi 。 世thế 人nhân 見kiến 牛ngưu 起khởi 於ư 牛ngưu 想tưởng 不bất 起khởi 馬mã 想tưởng 。 見kiến 馬mã 起khởi 於ư 馬mã 想tưởng 不bất 起khởi 牛ngưu 想tưởng 。 色sắc 等đẳng 法pháp 中trung 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 見kiến 柱trụ 起khởi 柱trụ 想tưởng 不bất 起khởi 色sắc 想tưởng 。 見kiến 色sắc 起khởi 色sắc 想tưởng 不bất 起khởi 柱trụ 想tưởng 。 如như 薪tân 火hỏa 相tương 待đãi 無vô 實thật 。 以dĩ 離ly 於ư 薪tân 更cánh 無vô 實thật 火hỏa 。 以dĩ 離ly 於ư 火hỏa 更cánh 無vô 實thật 薪tân 。 於ư 薪tân 更cánh 無vô 實thật 火hỏa 。 以dĩ 離ly 於ư 火hỏa 更cánh 無vô 實thật 薪tân 。 於ư 薪tân 更cánh 無vô 實thật 火hỏa 能năng 作tác 薪tân 因nhân 。 以dĩ 離ly 於ư 火hỏa 更cánh 無vô 實thật 薪tân 能năng 作tác 火hỏa 因nhân 。 而nhi 見kiến 火hỏa 說thuyết 假giả 名danh 薪tân 。 見kiến 薪tân 說thuyết 假giả 名danh 火hỏa 。 以dĩ 相tương 待đãi 成thành 故cố 。 如như 是thị 能năng 成thành 所sở 成thành 。 而nhi 不bất 離ly 能năng 成thành 因nhân 。 而nhi 有hữu 所sở 成thành 。 不bất 離ly 所sở 成thành 因nhân 而nhi 有hữu 能năng 成thành 。 如như 彼bỉ 薪tân 火hỏa 能năng 成thành 所sở 成thành 亦diệc 實thật 無vô 。 是thị 名danh 因nhân 緣duyên 法pháp 體thể 空không 。 真Chân 如Như 法pháp 空không 者giả 。 所sở 謂vị 佛Phật 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 之chi 體thể 古cổ 今kim 一nhất 定định 。 故cố 經Kinh 云vân 佛Phật 性tánh 者giả 名danh 為vi 第đệ 一nhất 義nghĩa 空không 。 所sở 言ngôn 空không 者giả 體thể 無vô 萬vạn 相tương/tướng 故cố 。 言ngôn 其kỳ 空không 無vô 萬vạn 相tương/tướng 者giả 。 無vô 有hữu 世thế 間gian 。 色sắc 等đẳng 有hữu 為vi 法pháp 故cố 無vô 萬vạn 相tương/tướng 。 非phi 是thị 同đồng 於ư 無vô 性tánh 法pháp 。 以dĩ 其kỳ 真Chân 如Như 法pháp 體thể 。 是thị 故cố 經Kinh 云vân 。 去khứ 八Bát 解Giải 脫Thoát 者giả 。 名danh 不bất 空không 空không 。 是thị 故cố 不bất 同đồng 。 無vô 法pháp 空không 也dã 。 若nhược 如như 是thị 觀quán 。 是thị 名danh 解giải 真Chân 如Như 法pháp 空không 。 唯duy 識thức 論luận 言ngôn 唯duy 識thức 者giả 。 明minh 但đãn 有hữu 內nội 心tâm 無vô 色sắc 香hương 等đẳng 外ngoại 諸chư 境cảnh 界giới 。 何hà 以dĩ 得đắc 知tri 。 如như 人nhân 目mục 有hữu 膚phu 翳ế 妄vọng 見kiến 毛mao 輪luân 犍kiền 闥thát 婆bà 城thành 等đẳng 種chủng 種chủng 諸chư 色sắc 實thật 無vô 前tiền 境cảnh 界giới 。 但đãn 虛hư 妄vọng 見kiến 有hữu 如như 是thị 。 諸chư 眾chúng 生sanh 等đẳng 。 外ngoại 諸chư 境cảnh 界giới 。 故cố 言ngôn 唯duy 識thức 。 若nhược 爾nhĩ 但đãn 應ưng 言ngôn 破phá 色sắc 。 不bất 應ưng 言ngôn 破phá 心tâm 。 此thử 亦diệc 有hữu 義nghĩa 。 心tâm 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 相tương 應ứng 心tâm 。 二nhị 者giả 不bất 相tương 應ứng 心tâm 。 相tương 應ứng 心tâm 者giả 。 謂vị 無vô 常thường 妄vọng 識thức 。 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 與dữ 煩phiền 惱não 結kết 使sử 相tương 應ứng 。 名danh 相tướng 應ưng 心tâm 。 不bất 相tương 應ứng 心tâm 者giả 。 所sở 謂vị 常thường 住trụ 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 古cổ 今kim 一nhất 相tương/tướng 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 今kim 言ngôn 破phá 心tâm 者giả 。 唯duy 破phá 妄vọng 識thức 煩phiền 惱não 相tương 應ứng 心tâm 。 不bất 破phá 佛Phật 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 故cố 得đắc 言ngôn 破phá 心tâm 也dã 。
大Đại 乘Thừa 唯duy 識thức 論luận 一nhất 卷quyển
天Thiên 親Thân 菩Bồ 薩Tát 造tạo
陳trần 天Thiên 竺Trúc 三tam 藏tạng 真Chân 諦Đế 譯dịch
修tu 道Đạo 不bất 共cộng 他tha 。 能năng 說thuyết 無vô 等đẳng 義nghĩa 。
頂đảnh 禮lễ 大Đại 乘Thừa 理lý 。 當đương 說thuyết 立lập 及cập 破phá 。
無vô 量lượng 佛Phật 所sở 修tu 。 除trừ 障chướng 及cập 根căn 本bổn 。
唯duy 識thức 自tự 性tánh 靜tĩnh 。 昧muội 劣liệt 人nhân 不bất 信tín 。
於ư 大Đại 乘Thừa 中trung 。 立lập 三tam 界giới 唯duy 有hữu 識thức 。 如như 經kinh 言ngôn 。 佛Phật 子tử 三tam 界giới 者giả 唯duy 有hữu 心tâm 。 心tâm 意ý 識thức 等đẳng 是thị 總tổng 名danh 。 應ưng 知tri 此thử 心tâm 有hữu 相tương 應ứng 法pháp 。 唯duy 言ngôn 者giả 為vi 除trừ 色sắc 塵trần 等đẳng 。
實thật 無vô 有hữu 外ngoại 塵trần 。 似tự 塵trần 識thức 生sanh 故cố 。
猶do 如như 瞖ế 眼nhãn 人nhân 。 見kiến 毛mao 二nhị 月nguyệt 等đẳng 。
大Đại 乘Thừa 中trung 立lập 義nghĩa 。 外ngoại 塵trần 實thật 無vô 所sở 有hữu 。 若nhược 爾nhĩ 云vân 何hà 。 見kiến 有hữu 外ngoại 塵trần 。 為vi 證chứng 此thử 義nghĩa 故cố 言ngôn 。 似tự 塵trần 識thức 生sanh 故cố 。 由do 識thức 似tự 塵trần 現hiện 故cố 。 眾chúng 生sanh 於ư 無vô 塵trần 中trung 見kiến 塵trần 。 為vi 顯hiển 此thử 識thức 故cố 立lập 斯tư 譬thí 如như 眼nhãn 有hữu 病bệnh 及cập 眼nhãn 根căn 亂loạn 。 於ư 無vô 物vật 中trung 識thức 似tự 二nhị 月nguyệt 及cập 鹿lộc 渴khát 等đẳng 而nhi 現hiện 。 唯duy 識thức 義nghĩa 亦diệc 如như 是thị 。 是thị 故cố 三tam 界giới 實thật 無vô 外ngoại 塵trần 。 識thức 轉chuyển 似tự 塵trần 顯hiển 。 三tam 性tánh 二nhị 諦đế 同đồng 無vô 性tánh 性tánh 。 名danh 非phi 安an 立lập 。
處xứ 時thời 悉tất 無vô 定định 。 無vô 相tướng 續tục 不bất 定định 。
作tác 事sự 悉tất 不bất 成thành 。 若nhược 唯duy 識thức 無vô 塵trần 。
此thử 偈kệ 欲dục 顯hiển 何hà 義nghĩa 。 若nhược 離ly 六lục 塵trần 。 色sắc 等đẳng 識thức 生sanh 不bất 從tùng 塵trần 生sanh 。 何hà 因nhân 此thử 識thức 有hữu 處xứ 得đắc 生sanh 。 非phi 一nhất 切thiết 處xứ 生sanh 。 於ư 此thử 處xứ 中trung 或hoặc 生sanh 不bất 生sanh 而nhi 不bất 恆hằng 生sanh 。 若nhược 眾chúng 人nhân 同đồng 在tại 一nhất 時thời 一nhất 處xứ 。 是thị 識thức 不bất 定định 相tương 續tục 生sanh 非phi 隨tùy 一nhất 人nhân 。 如như 人nhân 眼nhãn 有hữu 瞖ế 見kiến 毛mao 二nhị 月nguyệt 等đẳng 。 餘dư 人nhân 則tắc 不bất 見kiến 。
復phục 有hữu 何hà 因nhân 瞖ế 眼nhãn 人nhân 所sở 見kiến 髮phát 蠅dăng 等đẳng 塵trần 。 不bất 能năng 作tác 髮phát 蠅dăng 等đẳng 事sự 。 餘dư 塵trần 能năng 作tác 。 又hựu 夢mộng 中trung 所sở 得đắc 飲ẩm 食thực 衣y 服phục 。 毒độc 藥dược 刀đao 杖trượng 等đẳng 。 不bất 能năng 作tác 飲ẩm 食thực 等đẳng 事sự 。 餘dư 物vật 能năng 作tác 。 又hựu 乾càn 闥thát 婆bà 城thành 實thật 非phi 有hữu 。 不bất 能năng 作tác 城thành 事sự 。 餘dư 城thành 能năng 作tác 。 若nhược 同đồng 無vô 塵trần 。 是thị 四tứ 種chủng 義nghĩa 云vân 何hà 不bất 同đồng 。 是thị 故cố 離ly 塵trần 。 定định 處xứ 定định 時thời 不bất 定định 相tương 續tục 及cập 作tác 事sự 。 是thị 四tứ 義nghĩa 悉tất 不bất 成thành 。 非phi 不bất 成thành 。 定định 處xứ 等đẳng 義nghĩa 成thành 如như 夢mộng 。 云vân 何hà 夢mộng 中trung 。 離ly 諸chư 塵trần 有hữu 處xứ 。 或hoặc 見kiến 國quốc 園viên 男nam 女nữ 等đẳng 非phi 一nhất 切thiết 處xứ 。 或hoặc 是thị 處xứ 中trung 有hữu 時thời 見kiến 有hữu 時thời 不bất 見kiến 而nhi 不bất 恆hằng 見kiến 。 是thị 故cố 離ly 塵trần 。 定định 處xứ 定định 時thời 得đắc 成thành 立lập 。 如như 餓ngạ 鬼quỷ 續tục 不bất 定định 。 如như 餓ngạ 鬼quỷ 相tương 續tục 不bất 定định 得đắc 成thành 。 云vân 何hà 得đắc 成thành 。 一nhất 切thiết 同đồng 見kiến 膿nùng 河hà 等đẳng 。 膿nùng 遍biến 滿mãn 河hà 故cố 名danh 膿nùng 河hà 。 猶do 如như 酥tô 甕úng 。 餓ngạ 鬼quỷ 同đồng 業nghiệp 報báo 位vị 故cố 。 一nhất 切thiết 悉tất 見kiến 。 膿nùng 等đẳng 遍biến 滿mãn 河hà 中trung 非phi 一nhất 。 如như 見kiến 膿nùng 河hà 。 餘dư 糞phẩn 穢uế 等đẳng 河hà 亦diệc 爾nhĩ 。 或hoặc 見kiến 有hữu 人nhân 。 捉tróc 持trì 刀đao 杖trượng 。 遮già 護hộ 不bất 令linh 得đắc 近cận 。 如như 此thử 唯duy 識thức 相tương 續tục 不bất 定định 離ly 塵trần 得đắc 成thành 如như 夢mộng 害hại 作tác 事sự 。
如như 夢mộng 離ly 男nam 女nữ 交giao 會hội 。 出xuất 不bất 淨tịnh 為vi 相tương/tướng 夢mộng 害hại 得đắc 成thành 作tác 事sự 亦diệc 爾nhĩ 。 如như 此thử 喻dụ 各các 各các 譬thí 處xứ 時thời 定định 等đẳng 四tứ 義nghĩa 得đắc 成thành 。
復phục 次thứ 如như 地địa 獄ngục 一nhất 切thiết 由do 地địa 獄ngục 譬thí 四tứ 。 義nghĩa 得đắc 成thành 立lập 。 云vân 何hà 得đắc 成thành 。 見kiến 獄ngục 卒tốt 及cập 共cộng 受thọ 逼bức 害hại 。 如như 地địa 獄ngục 中trung 。 諸chư 受thọ 罪tội 人nhân 見kiến 獄ngục 卒tốt 等đẳng 定định 處xứ 定định 時thời 見kiến 狗cẩu 烏ô 山sơn 等đẳng 來lai 平bình 等đẳng 見kiến 非phi 一nhất 。 受thọ 逼bức 害hại 亦diệc 爾nhĩ 。 實thật 無vô 獄ngục 卒tốt 等đẳng 。 由do 同đồng 業nghiệp 報báo 增tăng 上thượng 緣duyên 故cố 。 餘dư 處xứ 亦diệc 如như 是thị 。 由do 此thử 通thông 譬thí 四tứ 義nghĩa 得đắc 成thành 。 何hà 故cố 獄ngục 卒tốt 狗cẩu 烏ô 等đẳng 不bất 許hứa 是thị 實thật 眾chúng 生sanh 無vô 道Đạo 理lý 故cố 是thị 獄ngục 卒tốt 不bất 成thành 地địa 獄ngục 道đạo 受thọ 罪tội 人nhân 故cố 如như 地địa 獄ngục 苦khổ 。 不bất 能năng 受thọ 故cố 。 若nhược 彼bỉ 地địa 獄ngục 人nhân 。 更cánh 互hỗ 相tương 害hại 。 云vân 何hà 得đắc 分phân 別biệt 此thử 是thị 地địa 獄ngục 。 人nhân 彼bỉ 是thị 獄ngục 卒tốt 。 若nhược 同đồng 形hình 貌mạo 力lực 量lượng 無vô 更cánh 互hỗ 相tương 怖bố 畏úy 義nghĩa 。 於ư 赤xích 鐵thiết 地địa 火hỏa 焰diễm 恆hằng 起khởi 。 彼bỉ 自tự 不bất 能năng 忍nhẫn 受thọ 燒thiêu 燃nhiên 苦khổ 。 云vân 何hà 於ư 中trung 。 能năng 逼bức 害hại 他tha 。 彼bỉ 非phi 地địa 獄ngục 人nhân 。 云vân 何hà 得đắc 生sanh 地địa 獄ngục 中trung 。 云vân 何hà 畜súc 生sanh 。 得đắc 生sanh 天thiên 上thượng 。 如như 是thị 地địa 獄ngục 。 畜súc 生sanh 及cập 餓ngạ 鬼quỷ 別biệt 類loại 等đẳng 生sanh 地địa 獄ngục 中trung 。 名danh 為vi 獄ngục 卒tốt 。 是thị 事sự 不bất 然nhiên 。
如như 畜súc 生sanh 生sanh 天thiên 。 地địa 獄ngục 無vô 雜tạp 道đạo 。
地địa 獄ngục 中trung 苦khổ 報báo 。 由do 彼bỉ 不bất 能năng 受thọ 。
若nhược 畜súc 生sanh 生sanh 天thiên 由do 雜tạp 業nghiệp 能năng 感cảm 起khởi 世thế 界giới 樂nhạo/nhạc/lạc 。 生sanh 中trung 受thọ 天thiên 樂lạc 報báo 。 獄ngục 卒tốt 等đẳng 不bất 爾nhĩ 。 不bất 受thọ 地địa 獄ngục 苦khổ 報báo 故cố 。 是thị 故cố 畜súc 生sanh 及cập 餓ngạ 鬼quỷ 。 無vô 道Đạo 理lý 得đắc 生sanh 地địa 獄ngục 中trung 。
由do 罪tội 人nhân 業nghiệp 故cố 。 似tự 獄ngục 卒tốt 等đẳng 生sanh 。
若nhược 許hứa 彼bỉ 變biến 異dị 。 於ư 識thức 何hà 不bất 許hứa 。
由do 地địa 獄ngục 人nhân 業nghiệp 報báo 故cố 。 四tứ 大đại 別biệt 類loại 生sanh 獄ngục 卒tốt 等đẳng 種chủng 種chủng 差sai 別biệt 。 顯hiển 現hiện 色sắc 形hình 量lượng 異dị 。 說thuyết 名danh 獄ngục 卒tốt 等đẳng 。 變biến 異dị 亦diệc 爾nhĩ 。 或hoặc 顯hiển 現hiện 動động 搖dao 手thủ 足túc 等đẳng 。 生sanh 彼bỉ 怖bố 畏úy 作tác 殺sát 害hại 事sự 。 或hoặc 有hữu 兩lưỡng 山sơn 相tương 似tự 羺# 羊dương 乍sạ 合hợp 乍sạ 離ly 。 鐵thiết 樹thụ 林lâm 中trung 鐵thiết 樹thụ 利lợi 刺thứ 或hoặc 低đê 或hoặc 竪thụ 彼bỉ 言ngôn 不bất 無vô 此thử 事sự 。 何hà 故cố 不bất 許hứa 由do 識thức 起khởi 業nghiệp 識thức 有hữu 變biến 異dị 。 而nhi 說thuyết 是thị 四tứ 大đại 有hữu 此thử 變biến 異dị 。
復phục 次thứ 。
業nghiệp 熏huân 習tập 識thức 內nội 。 執chấp 果quả 生sanh 於ư 外ngoại 。
何hà 因nhân 熏huân 習tập 處xứ 。 於ư 中trung 不bất 說thuyết 果quả 。
是thị 罪tội 人nhân 業nghiệp 。 於ư 地địa 獄ngục 中trung 。 能năng 見kiến 如như 此thử 等đẳng 事sự 。 四tứ 大đại 聚tụ 及cập 其kỳ 變biến 異dị 。 此thử 業nghiệp 熏huân 習tập 在tại 地địa 獄ngục 人nhân 識thức 相tương 續tục 中trung 。 不bất 在tại 餘dư 處xứ 。 此thử 熏huân 習tập 處xứ 是thị 識thức 變biến 異dị 似tự 獄ngục 卒tốt 等đẳng 。 是thị 業nghiệp 果quả 報báo 而nhi 不bất 許hứa 在tại 本bổn 處xứ 。 非phi 熏huân 習tập 處xứ 而nhi 許hứa 業nghiệp 果quả 生sanh 。 何hà 因nhân 作tác 如như 此thử 執chấp 。 阿a 含hàm 是thị 因nhân 。 若nhược 但đãn 識thức 似tự 色sắc 等đẳng 塵trần 生sanh 無vô 色sắc 等đẳng 外ngoại 塵trần 。 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 不bất 應ưng 說thuyết 實thật 有hữu 色sắc 等đẳng 諸chư 入nhập 。 此thử 阿a 含hàm 非phi 因nhân 。 以dĩ 非phi 阿a 含hàm 意ý 故cố 。
色sắc 等đẳng 入nhập 有hữu 教giáo 。 為vi 化hóa 執chấp 我ngã 人nhân 。
由do 隨tùy 別biệt 意ý 說thuyết 。 如như 說thuyết 化hóa 生sanh 生sanh 。
如như 佛Phật 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。 有hữu 化hóa 生sanh 眾chúng 生sanh 。 由do 別biệt 意ý 故cố 說thuyết 。 幻huyễn 相tương 續tục 不bất 斷đoạn 。 乃nãi 至chí 來lai 生sanh 。
復phục 次thứ 佛Phật 說thuyết 。
無vô 眾chúng 生sanh 及cập 我ngã 。 但đãn 法pháp 有hữu 因nhân 果quả 。
由do 此thử 別biệt 說thuyết 知tri 是thị 別biệt 教giáo 。 佛Phật 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。 色sắc 等đẳng 諸chư 入nhập 亦diệc 如như 是thị 。 為vi 度độ 宜nghi 聞văn 說thuyết 入nhập 眾chúng 生sanh 。 此thử 說thuyết 依y 教giáo 意ý 。 別biệt 教giáo 意ý 云vân 何hà 。
識thức 自tự 種chủng 子tử 生sanh 。 顯hiển 現hiện 起khởi 似tự 塵trần 。
為vi 成thành 內nội 外ngoại 入nhập 。 故cố 佛Phật 說thuyết 此thử 二nhị 。
此thử 偈kệ 欲dục 顯hiển 何hà 義nghĩa 。 似tự 塵trần 識thức 從tùng 自tự 種chủng 子tử 勝thắng 類loại 變biến 異dị 生sanh 。 是thị 種chủng 子tử 及cập 似tự 塵trần 。 顯hiển 現hiện 為vi 似tự 色sắc 識thức 生sanh 方phương 便tiện 門môn 故cố 。 佛Phật 世Thế 尊Tôn 次thứ 第đệ 說thuyết 。 眼nhãn 入nhập 色sắc 入nhập 乃nãi 至chí 似tự 觸xúc 識thức 。 從tùng 自tự 種chủng 子tử 至chí 變biến 異dị 差sai 別biệt 生sanh 。 是thị 種chủng 子tử 及cập 似tự 觸xúc 。 顯hiển 現hiện 為vi 觸xúc 識thức 生sanh 方phương 便tiện 門môn 故cố 佛Phật 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。 為vi 身thân 入nhập 及cập 觸xúc 入nhập 若nhược 約ước 此thử 義nghĩa 說thuyết 入nhập 。 有hữu 何hà 利lợi 益ích 。
若nhược 他tha 依y 此thử 教giáo 。 得đắc 入nhập 人nhân 無vô 我ngã 。
由do 別biệt 教giáo 能năng 除trừ 。 分phân 別biệt 入nhập 法pháp 空không 。
若nhược 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 由do 此thử 義nghĩa 說thuyết 諸chư 入nhập 。 受thọ 化hóa 弟đệ 子tử 得đắc 入nhập 人nhân 空không 。 從tùng 唯duy 六lục 雙song 但đãn 六lục 識thức 生sanh 。 無vô 一nhất 法pháp 為vi 見kiến 者giả 乃nãi 至chí 為vi 觸xúc 者giả 。 若nhược 知tri 此thử 義nghĩa 說thuyết 人nhân 空không 。 所sở 化hóa 弟đệ 子tử 。 得đắc 入nhập 人nhân 我ngã 空không 。 由do 別biệt 說thuyết 者giả 。 由do 說thuyết 唯duy 識thức 教giáo 。 得đắc 入nhập 法pháp 我ngã 空không 。 云vân 何hà 得đắc 入nhập 法pháp 空không 。 一nhất 切thiết 法pháp 唯duy 識thức 生sanh 似tự 色sắc 塵trần 等đẳng 。 無vô 有hữu 一nhất 法pháp 。 色sắc 等đẳng 為vi 相tương/tướng 。 若nhược 知tri 如như 此thử 得đắc 入nhập 法pháp 空không 。 若nhược 一nhất 切thiết 法pháp 一nhất 向hướng 無vô 。 是thị 唯duy 識thức 亦diệc 應ưng 無vô 。 云vân 何hà 得đắc 成thành 立lập 。 非phi 一nhất 切thiết 法pháp 一nhất 向hướng 無vô 。 說thuyết 為vi 法pháp 空không 。 非phi 知tri 此thử 義nghĩa 名danh 入nhập 法pháp 空không 。 若nhược 爾nhĩ 云vân 何hà 。 得đắc 入nhập 法pháp 空không 。 由do 除trừ 分phân 別biệt 性tánh 相tướng 故cố 。 得đắc 入nhập 法pháp 空không 。 如như 凡phàm 夫phu 分phân 別biệt 所sở 有hữu 法pháp 相tướng 。 由do 此thử 法pháp 相tướng 一nhất 切thiết 法pháp 空không 無vô 所sở 有hữu 。 是thị 名danh 法pháp 空không 。 不bất 由do 不bất 可khả 言ngôn 體thể 。 諸chư 佛Phật 境cảnh 界giới 。 說thuyết 諸chư 法pháp 空không 。 如như 此thử 唯duy 識thức 由do 別biệt 識thức 所sở 分phân 別biệt 體thể 無vô 所sở 有hữu 故cố 空không 。 若nhược 入nhập 此thử 理lý 得đắc 成thành 立lập 唯duy 識thức 入nhập 法pháp 我ngã 空không 。 不bất 由do 撥bát 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 。 若nhược 不bất 如như 此thử 別biệt 識thức 應ưng 成thành 別biệt 識thức 境cảnh 。 唯duy 識thức 義nghĩa 則tắc 不bất 成thành 。 識thức 塵trần 實thật 有hữu 故cố 。 此thử 云vân 何hà 可khả 信tín 由do 此thử 義nghĩa 。 佛Phật 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。 色sắc 等đẳng 入nhập 是thị 有hữu 不bất 由do 實thật 有hữu 。 色sắc 等đẳng 入nhập 為vi 眼nhãn 識thức 等đẳng 境cảnh 界giới 。 由do 如như 此thử 理lý 是thị 義nghĩa 可khả 信tín 。
外ngoại 塵trần 與dữ 隣lân 虛hư 。 不bất 一nhất 亦diệc 不bất 異dị 。
彼bỉ 聚tụ 亦diệc 非phi 塵trần 。 隣lân 虛hư 不bất 成thành 故cố 。
此thử 偈kệ 欲dục 顯hiển 何hà 義nghĩa 。 是thị 色sắc 等đẳng 入nhập 各các 各các 是thị 眼nhãn 識thức 等đẳng 境cảnh 。 為vi 當đương 與dữ 隣lân 虛hư 一nhất 如như 有hữu 分phần/phân 色sắc 鞞bệ 世thế 師sư 所sở 執chấp 。 為vi 當đương 不bất 一nhất 由do 隣lân 虛hư 各các 別biệt 故cố 。 為vi 當đương 是thị 隣lân 虛hư 聚tụ 。 色sắc 入nhập 與dữ 隣lân 虛hư 成thành 一nhất 作tác 眼nhãn 識thức 境cảnh 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 是thị 有hữu 分phần/phân 色sắc 於ư 分phần/phân 中trung 不bất 可khả 見kiến 異dị 體thể 故cố 。 亦diệc 非phi 多đa 隣lân 虛hư 各các 各các 。 不bất 可khả 見kiến 故cố 。 亦diệc 非phi 多đa 隣lân 虛hư 聚tụ 集tập 成thành 塵trần 。 由do 隣lân 虛hư 不bất 成thành 一nhất 物vật 故cố 。 云vân 何hà 不bất 成thành 。
一nhất 時thời 六lục 共cộng 聚tụ 。 隣lân 虛hư 成thành 六lục 方phương 。
若nhược 六lục 同đồng 一nhất 處xứ 。 聚tụ 量lượng 如như 隣lân 虛hư 。
有hữu 六lục 隣lân 虛hư 從tùng 六lục 方phương 來lai 。 與dữ 一nhất 隣lân 虛hư 共cộng 聚tụ 。 是thị 一nhất 隣lân 虛hư 不bất 成thành 一nhất 物vật 。 有hữu 六lục 方phương 分phần/phân 故cố 。 是thị 一nhất 隣lân 虛hư 處xứ 他tha 方phương 隣lân 虛hư 不bất 得đắc 住trụ 故cố 。 若nhược 一nhất 隣lân 虛hư 處xứ 即tức 是thị 六lục 處xứ 。 一nhất 切thiết 同đồng 一nhất 處xứ 故cố 。 則tắc 一nhất 切thiết 聚tụ 物vật 量lượng 同đồng 隣lân 虛hư 。 更cánh 互hỗ 不bất 相tương 過quá 故cố 。 如như 隣lân 虛hư 量lượng 聚tụ 亦diệc 不bất 應ưng 可khả 見kiến 。 若nhược 汝nhữ 言ngôn 隣lân 虛hư 不bất 得đắc 聚tụ 集tập 無vô 方phương 分phần/phân 故cố 。 此thử 過quá 失thất 不bất 得đắc 起khởi 。 是thị 隣lân 虛hư 聚tụ 。 更cánh 互hỗ 相tương 應ưng 。 罽kế 賓tân 國quốc 毘tỳ 婆bà 沙sa 師sư 。 作tác 如như 此thử 說thuyết 。 則tắc 應ưng 問vấn 之chi 。 如như 汝nhữ 所sở 說thuyết 。 隣lân 虛hư 聚tụ 物vật 。 此thử 聚tụ 不bất 異dị 隣lân 虛hư 。
若nhược 隣lân 虛hư 不bất 合hợp 。 聚tụ 中trung 誰thùy 和hòa 合hợp 。
復phục 次thứ 無vô 方phương 分phần/phân 。 隣lân 虛hư 聚tụ 不bất 成thành 。
若nhược 隣lân 虛hư 無vô 和hòa 合hợp 。 於ư 聚tụ 中trung 此thử 和hòa 合hợp 屬thuộc 何hà 法pháp 。 若nhược 汝nhữ 言ngôn 隣lân 虛hư 更cánh 互hỗ 得đắc 和hòa 合hợp 。 此thử 義nghĩa 不bất 然nhiên 。
何hà 以dĩ 故cố 。 隣lân 虛hư 無vô 方phương 分phần/phân 故cố 。 若nhược 和hòa 合hợp 不bất 成thành 。 何hà 況huống 有hữu 假giả 名danh 聚tụ 。 應ưng 如như 此thử 說thuyết 。 聚tụ 有hữu 方phương 分phần/phân 。 若nhược 和hòa 合hợp 義nghĩa 不bất 可khả 立lập 。 無vô 方phương 分phần/phân 隣lân 虛hư 云vân 何hà 和hòa 合hợp 得đắc 成thành 。 是thị 故cố 隣lân 虛hư 不bất 成thành 一nhất 物vật 。 隣lân 虛hư 和hòa 合hợp 。 若nhược 可khả 然nhiên 若nhược 不bất 可khả 然nhiên 。 今kim 所sở 不bất 論luận 。
若nhược 物vật 有hữu 方phương 分phần/phân 。 不bất 應ưng 成thành 一nhất 物vật 。
隣lân 虛hư 東đông 方phương 分phần/phân 異dị 餘dư 五ngũ 方phương 。 乃nãi 至chí 下hạ 方phương 分phần/phân 亦diệc 如như 是thị 。 若nhược 分phần/phân 有hữu 異dị 隣lân 虛hư 取thủ 分phân 為vi 體thể 。 云vân 何hà 得đắc 成thành 。 一nhất 物vật 影ảnh 障chướng 復phục 云vân 何hà 。
若nhược 一nhất 隣lân 虛hư 無vô 有hữu 方phương 分phần/phân 。 日nhật 正chánh 出xuất 時thời 云vân 何hà 一nhất 邊biên 有hữu 影ảnh 。 何hà 故cố 作tác 如như 此thử 問vấn 。 是thị 隣lân 虛hư 無vô 有hữu 別biệt 分phần/phân 正chánh 為vi 日nhật 所sở 照chiếu 。
復phục 次thứ 此thử 隣lân 虛hư 與dữ 彼bỉ 隣lân 虛hư 若nhược 並tịnh 無vô 方phương 分phần/phân 。 云vân 何hà 相tương/tướng 障chướng 。
何hà 以dĩ 故cố 。 此thử 隣lân 虛hư 無vô 有hữu 餘dư 分phần/phân 。 是thị 處xứ 相tương/tướng 合hợp 他tha 來lai 則tắc 障chướng 。 若nhược 無vô 有hữu 障chướng 一nhất 切thiết 六lục 方phương 隣lân 虛hư 同đồng 一nhất 處xứ 故cố 。 則tắc 一nhất 切thiết 聚tụ 同đồng 隣lân 虛hư 量lượng 。 此thử 義nghĩa 已dĩ 如như 前tiền 說thuyết 。 是thị 影ảnh 及cập 障chướng 。 屬thuộc 聚tụ 不bất 屬thuộc 隣lân 虛hư 。 云vân 何hà 不bất 許hứa 此thử 義nghĩa 。 汝nhữ 今kim 許hứa 聚tụ 是thị 有hữu 異dị 隣lân 虛hư 不phủ 。 故cố 說thuyết 影ảnh 障chướng 屬thuộc 聚tụ 耶da 不phủ 也dã 。 若nhược 同đồng 則tắc 無vô 二nhị 。 若nhược 聚tụ 不bất 異dị 隣lân 虛hư 。 此thử 影ảnh 及cập 障chướng 則tắc 不bất 屬thuộc 聚tụ 。
何hà 以dĩ 故cố 。 但đãn 形hình 相tướng 分phân 別biệt 謂vị 之chi 為vi 聚tụ 。 何hà 用dụng 作tác 此thử 思tư 量lượng 。 是thị 色sắc 等đẳng 諸chư 塵trần 體thể 相tướng 未vị 破phá 。 何hà 者giả 為vi 其kỳ 體thể 。 眼nhãn 等đẳng 境cảnh 界giới 及cập 青thanh 等đẳng 類loại 此thử 義nghĩa 即tức 應ưng 共cộng 思tư 量lượng 。 此thử 眼nhãn 等đẳng 境cảnh 界giới 及cập 青thanh 等đẳng 類loại 。 汝nhữ 執chấp 為vi 塵trần 體thể 。 為vi 是thị 多đa 物vật 為vi 。 是thị 一nhất 物vật 若nhược 爾nhĩ 有hữu 何hà 失thất 。 若nhược 多đa 者giả 其kỳ 失thất 如như 前tiền 。 若nhược 一nhất 者giả 亦diệc 有hữu 過quá 。 如như 偈kệ 言ngôn 。
若nhược 一nhất 無vô 次thứ 行hành 。 俱câu 無vô 已dĩ 未vị 得đắc 。
及cập 別biệt 類loại 多đa 事sự 。 亦diệc 無vô 細tế 難nan 見kiến 。
若nhược 一nhất 切thiết 青thanh 黃hoàng 等đẳng 無vô 有hữu 隔cách 別biệt 。 是thị 眼nhãn 境cảnh 界giới 執chấp 為vi 一nhất 物vật 。 於ư 地địa 則tắc 無vô 次thứ 第đệ 行hành 。 若nhược 一nhất 下hạ 足túc 應ưng 遍biến 行hành 一nhất 切thiết 。 此thử 間gian 已dĩ 得đắc 彼bỉ 處xứ 未vị 得đắc 。 於ư 一nhất 時thời 中trung 。 此thử 二nhị 不bất 成thành 。
何hà 以dĩ 故cố 。 一nhất 時thời 中trung 一nhất 物vật 不bất 應ưng 有hữu 已dĩ 得đắc 未vị 得đắc 。 不bất 應ưng 有hữu 多đa 別biệt 類loại 如như 象tượng 馬mã 等đẳng 軍quân 。 亦diệc 不bất 應ưng 有hữu 多đa 別biệt 事sự 。
何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 一nhất 物vật 處xứ 多đa 物vật 則tắc 在tại 其kỳ 中trung 。 此thử 彼bỉ 差sai 別biệt 云vân 何hà 得đắc 成thành 。
復phục 次thứ 云vân 何hà 。 為vi 一nhất 是thị 二nhị 所sở 至chí 中trung 間gian 則tắc 空không 。
復phục 次thứ 是thị 最tối 細tế 水thủy 蟲trùng 與dữ 大đại 同đồng 色sắc 。 無vô 不bất 可khả 見kiến 義nghĩa 。 若nhược 汝nhữ 由do 相tương/tướng 差sai 別biệt 色sắc 等đẳng 諸chư 塵trần 。 執chấp 有hữu 別biệt 物vật 不bất 由do 別biệt 義nghĩa 。 若nhược 爾nhĩ 決quyết 定định 約ước 隣lân 虛hư 別biệt 類loại 。 應ưng 分phân 別biệt 塵trần 差sai 別biệt 。 則tắc 隣lân 虛hư 不bất 成thành 一nhất 物vật 。 色sắc 等đẳng 五ngũ 塵trần 。 非phi 眼nhãn 等đẳng 境cảnh 界giới 。 是thị 故cố 唯duy 識thức 義nghĩa 得đắc 成thành 。 諸chư 塵trần 者giả 。 謂vị 識thức 及cập 識thức 法pháp 為vi 體thể 。 離ly 能năng 取thủ 所sở 取thủ 故cố 無vô 增tăng 。 立lập 正chánh 因nhân 果quả 故cố 不bất 減giảm 。 無vô 無vô 因nhân 及cập 不bất 平bình 等đẳng 因nhân 。 二nhị 空không 及cập 十Thập 二Nhị 緣Duyên 生Sanh 。 即tức 是thị 其kỳ 自tự 性tánh 。 如như 偈kệ 言ngôn 。 是thị 有hữu 是thị 無vô 由do 依y 諸chư 量lượng 可khả 決quyết 是thị 非phi 。 一nhất 切thiết 量lượng 中trung 證chứng 量lượng 最tối 勝thắng 。 若nhược 塵trần 實thật 無vô 如như 此thử 證chứng 智trí 。 云vân 何hà 得đắc 起khởi 。 所sở 謂vị 我ngã 證chứng 如như 此thử 。
證chứng 智trí 如như 夢mộng 中trung 。
如như 夢mộng 時thời 。 離ly 塵trần 見kiến 山sơn 樹thụ 等đẳng 色sắc 。 無vô 有hữu 外ngoại 塵trần 。 證chứng 智trí 亦diệc 如như 此thử 。
是thị 時thời 如như 證chứng 智trí 。 是thị 時thời 不bất 見kiến 塵trần 。
云vân 何hà 塵trần 可khả 證chứng 。
如như 汝nhữ 所sở 說thuyết 。 證chứng 智trí 起khởi 時thời 。 謂vị 我ngã 如như 此thử 證chứng 。 此thử 時thời 中trung 汝nhữ 不bất 得đắc 見kiến 塵trần 。 但đãn 意ý 識thức 分phân 別biệt 。 眼nhãn 識thức 已dĩ 滅diệt 故cố 。 是thị 塵trần 云vân 何hà 可khả 證chứng 若nhược 人nhân 說thuyết 剎sát 那na 滅diệt 。 此thử 人nhân 是thị 時thời 執chấp 色sắc 乃nãi 至chí 觸xúc 已dĩ 謝tạ 。 問vấn 若nhược 非phi 五ngũ 識thức 所sở 量lượng 。 意ý 不bất 能năng 憶ức 持trì 。 是thị 故cố 五ngũ 塵trần 決quyết 定định 是thị 五ngũ 識thức 所sở 量lượng 。 量lượng 者giả 是thị 名danh 見kiến 。 是thị 故cố 色sắc 等đẳng 六lục 塵trần 說thuyết 是thị 所sở 證chứng 。 答đáp 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 謂vị 先tiên 已dĩ 證chứng 塵trần 後hậu 方phương 憶ức 持trì 。
何hà 以dĩ 故cố 。
如như 說thuyết 似tự 塵trần 識thức 。
離ly 色sắc 等đẳng 六lục 塵trần 眼nhãn 等đẳng 六lục 識thức 。 似tự 六lục 塵trần 起khởi 。 此thử 義nghĩa 如như 前tiền 說thuyết 。
從tùng 此thử 生sanh 憶ức 持trì 。
從tùng 此thử 似tự 塵trần 識thức 有hữu 。 分phân 別biệt 意ý 識thức 。 與dữ 憶ức 持trì 相tương 應ứng 。 似tự 前tiền 所sở 起khởi 之chi 塵trần 後hậu 時thời 得đắc 生sanh 。 是thị 故cố 不bất 可khả 。 執chấp 由do 憶ức 持trì 起khởi 。 謂vị 先tiên 以dĩ 識thức 證chứng 塵trần 。 若nhược 如như 夢mộng 中trung 識thức 無vô 塵trần 得đắc 起khởi 覺giác 時thời 。 若nhược 爾nhĩ 如như 世thế 人nhân 自tự 知tri 夢mộng 識thức 無vô 塵trần 。 亦diệc 應ưng 自tự 知tri 覺giác 識thức 無vô 塵trần 。 既ký 無vô 此thử 事sự 。 故cố 知tri 覺giác 時thời 所sở 見kiến 塵trần 。 異dị 夢mộng 中trung 所sở 見kiến 。
復phục 次thứ 夢mộng 有hữu 更cánh 起khởi 義nghĩa 。 覺giác 時thời 則tắc 不bất 爾nhĩ 。 非phi 一nhất 切thiết 無vô 塵trần 。 答đáp 此thử 言ngôn 非phi 證chứng 。
夢mộng 見kiến 塵trần 非phi 有hữu 。 未vị 覺giác 不bất 能năng 知tri 。
如như 是thị 虛hư 妄vọng 。 分phân 別biệt 串xuyến 習tập 惛hôn 熟thục 。 世thế 人nhân 見kiến 非phi 實thật 塵trần 如như 夢mộng 所sở 見kiến 。 謂vị 為vi 實thật 有hữu 。 覺giác 則tắc 不bất 爾nhĩ 。 如như 實thật 能năng 解giải 夢mộng 塵trần 非phi 有hữu 。 如như 是thị 若nhược 觀quán 行hành 人nhân 。 修tu 出xuất 世thế 治trị 道đạo 得đắc 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 入nhập 非phi 安an 立lập 聖Thánh 諦Đế 見kiến 位vị 得đắc 覺giác 悟ngộ 。 是thị 時thời 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 後hậu 得đắc 清thanh 淨tịnh 世thế 智trí 。 如như 理lý 見kiến 六lục 塵trần 。 實thật 無vô 所sở 有hữu 。 此thử 義nghĩa 平bình 等đẳng 。 若nhược 由do 自tự 相tương 續tục 轉chuyển 異dị 勝thắng 故cố 。 眾chúng 生sanh 六lục 識thức 似tự 六lục 塵trần 起khởi 。 實thật 不bất 從tùng 塵trần 生sanh 者giả 。 由do 事sự 善thiện 惡ác 友hữu 聽thính 受thọ 正chánh 邪tà 二nhị 法pháp 。 眾chúng 生sanh 有hữu 正chánh 邪tà 二nhị 定định 。 云vân 何hà 得đắc 成thành 。 若nhược 所sở 親thân 近cận 及cập 說thuyết 實thật 無vô 。
更cánh 互hỗ 增tăng 上thượng 故cố 。 二nhị 識thức 正chánh 邪tà 定định 。
一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 由do 更cánh 互hỗ 識thức 增tăng 上thượng 故cố 。 有hữu 二nhị 種chủng 識thức 定định 成thành 。 或hoặc 正chánh 定định 或hoặc 邪tà 定định 。 更cánh 互hỗ 者giả 。 自tự 他tha 共cộng 成thành 自tự 他tha 事sự 。 是thị 故cố 別biệt 識thức 相tương 續tục 勝thắng 能năng 故cố 。 別biệt 識thức 相tương 續tục 勝thắng 能năng 生sanh 。 不bất 從tùng 外ngoại 塵trần 起khởi 。 若nhược 如như 夢mộng 識thức 無vô 境cảnh 界giới 。 覺giác 識thức 亦diệc 如như 此thử 者giả 。 云vân 何hà 夢mộng 覺giác 二nhị 人nhân 。 行hành 善thiện 作tác 惡ác 愛ái 憎tăng 兩lưỡng 果quả 。 未vị 來lai 不bất 同đồng 。
夢mộng 識thức 由do 眠miên 壞hoại 。 未vị 來lai 果quả 不bất 同đồng 。
是thị 正chánh 因nhân 。 能năng 令linh 夢mộng 心tâm 。 無vô 有hữu 果quả 報báo 。 謂vị 惛hôn 睡thụy 所sở 壞hoại 故cố 。 心tâm 弱nhược 不bất 能năng 成thành 善thiện 惡ác 業nghiệp 。 問vấn 若nhược 一nhất 切thiết 唯duy 有hữu 識thức 。 則tắc 無vô 身thân 及cập 言ngôn 。 云vân 何hà 牛ngưu 羊dương 等đẳng 畜súc 生sanh 。 非phi 屠đồ 兒nhi 所sở 害hại 而nhi 死tử 。 若nhược 彼bỉ 死tử 非phi 屠đồ 兒nhi 所sở 作tác 。 屠đồ 兒nhi 云vân 何hà 得đắc 殺sát 生sanh 罪tội 。
答đáp 曰viết 。
由do 他tha 識thức 變biến 異dị 。 死tử 事sự 於ư 此thử 成thành 。
如như 他tha 失thất 心tâm 等đẳng 。 因nhân 鬼quỷ 等đẳng 心tâm 力lực 。
猶do 如như 鬼quỷ 神thần 等đẳng 心tâm 變biến 異dị 故cố 。 令linh 他tha 或hoặc 失thất 念niệm 。 或hoặc 得đắc 夢mộng 。 或hoặc 著trước 鬼quỷ 等đẳng 。 諸chư 變biến 異dị 得đắc 成thành 。
復phục 次thứ 有hữu 神thần 通thông 人nhân 心tâm 願nguyện 故cố 。 有hữu 如như 此thử 事sự 。 如như 娑sa 羅la 那na 王vương 等đẳng 得đắc 夢mộng 。 由do 大Đại 迦Ca 旃Chiên 延Diên 心tâm 願nguyện 故cố 。
復phục 次thứ 阿a 蘭lan 若nhã 仙tiên 人nhân 瞋sân 心tâm 故cố 。 毘tỳ 摩ma 質chất 多đa 。 羅la 王vương 見kiến 怖bố 畏úy 事sự 。 如như 是thị 由do 他tha 識thức 變biến 異dị 。 能năng 斷đoạn 他tha 命mạng 根căn 。 因nhân 此thử 事sự 故cố 。 同đồng 類loại 相tương 續tục 斷đoạn 說thuyết 名danh 為vi 死tử 。 此thử 義nghĩa 應ưng 知tri 。
復phục 次thứ 。
云vân 何hà 檀đàn 陀đà 林lâm 。 空không 寂tịch 由do 仙tiên 瞋sân 。
若nhược 由do 他tha 識thức 變biến 異dị 增tăng 上thượng 不bất 許hứa 眾chúng 生sanh 死tử 。
世Thế 尊Tôn 。 成thành 立lập 心tâm 重trọng 罰phạt 最tối 為vi 大đại 罪tội 。 問vấn 優ưu 婆bà 離ly 長trưởng 者giả 。 長trưởng 者giả 汝nhữ 曾tằng 聞văn 不phủ 。 云vân 何hà 檀đàn 陀đà 柯kha 林lâm 。 迦ca 陵lăng 伽già 林lâm 。 摩ma 登đăng 伽già 林lâm 。 空không 寂tịch 清thanh 淨tịnh 。 長trưởng 者giả 答đáp 言ngôn 。 瞿Cù 曇Đàm 。 曾tằng 聞văn 由do 仙tiên 人nhân 瞋sân 心tâm 。
心tâm 重trọng 罰phạt 大đại 罪tội 。 若nhược 爾nhĩ 云vân 何hà 成thành 。
若nhược 汝nhữ 執chấp 有hữu 諸chư 鬼quỷ 神thần 。 愛ái 敬kính 仙tiên 人nhân 故cố 。 殺sát 害hại 此thử 中trung 眾chúng 生sanh 。 不bất 由do 仙tiên 人nhân 瞋sân 心tâm 。 若nhược 爾nhĩ 云vân 何hà 。 由do 此thử 業nghiệp 心tâm 重trọng 罰phạt 大đại 罪tội 。 劇kịch 於ư 身thân 口khẩu 重trọng 罰phạt 。 由do 仙tiên 人nhân 瞋sân 心tâm 故cố 。 如như 是thị 多đa 眾chúng 生sanh 死tử 故cố 。 心tâm 重trọng 罰phạt 成thành 大đại 罪tội 。 若nhược 一nhất 切thiết 唯duy 識thức 。 他tha 心tâm 通thông 人nhân 為vi 知tri 他tha 心tâm 為vi 不bất 知tri 。 若nhược 爾nhĩ 有hữu 何hà 所sở 以dĩ 。 若nhược 不bất 知tri 云vân 何hà 。 得đắc 他tha 心tâm 通thông 。 若nhược 知tri 云vân 何hà 言ngôn 識thức 無vô 境cảnh 。
他tha 心tâm 通thông 人nhân 智trí 。 不bất 如như 境cảnh 云vân 何hà 。
如như 知tri 自tự 心tâm 故cố 。 不bất 知tri 如như 佛Phật 境cảnh 。
是thị 他tha 心tâm 智trí 境cảnh 云vân 何hà 不bất 如như 。 由do 無vô 智trí 故cố 。 如như 不bất 可khả 言ngôn 體thể 。 他tha 心tâm 則tắc 成thành 佛Phật 境cảnh 如như 此thử 不bất 能năng 知tri 故cố 。 此thử 二nhị 境cảnh 界giới 不bất 如như 非phi 是thị 如như 此thử 顯hiển 現hiện 故cố 。 能năng 取thủ 所sở 取thủ 分phân 別biệt 未vị 滅diệt 故cố 。 此thử 唯duy 識thức 理lý 無vô 窮cùng 。 簡giản 擇trạch 品phẩm 類loại 。 甚thậm 深thâm 無vô 底để 。
成thành 就tựu 唯duy 識thức 理lý 。 我ngã 造tạo 隨tùy 自tự 能năng 。
如như 理lý 及cập 如như 量lượng 。 難nan 思tư 佛Phật 等đẳng 境cảnh 。
我ngã 等đẳng 作tác 一nhất 切thiết 功công 用dụng 。 不bất 能năng 思tư 度độ 此thử 理lý 。 此thử 理lý 非phi 覺giác 觀quán 所sở 緣duyên 故cố 。 何hà 人nhân 能năng 遍biến 通thông 達đạt 此thử 境cảnh 。 是thị 佛Phật 境cảnh 界giới 。
何hà 以dĩ 故cố 。 諸chư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 知tri 無vô 礙ngại 故cố 。 如như 量lượng 如như 理lý 。 此thử 境cảnh 唯duy 佛Phật 所sở 見kiến 。
婆Bà 藪Tẩu 槃Bàn 豆Đậu 菩Bồ 薩Tát 造tạo 。 唯duy 識thức 論luận 竟cánh 。
菩Bồ 提Đề 留lưu 支chi 法Pháp 師sư 。 先tiên 於ư 北bắc 翻phiên 出xuất 唯duy 識thức 論luận 。 慧tuệ 愷# 以dĩ 陳trần 天thiên 嘉gia 四tứ 年niên 歲tuế 次thứ 癸quý 未vị 。 正chánh 月nguyệt 十thập 六lục 日nhật 。 於ư 廣quảng 州châu 制chế 旨chỉ 寺tự 。 請thỉnh 三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 。 拘câu 羅la 那na 他tha 。 重trọng/trùng 譯dịch 此thử 論luận 。 行hành 翻phiên 行hành 講giảng 。 至chí 三tam 月nguyệt 五ngũ 日nhật 方phương 竟cánh 。 此thử 論luận 外ngoại 國quốc 本bổn 有hữu 義nghĩa 疏sớ/sơ 。 翻phiên 得đắc 兩lưỡng 卷quyển 。 三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 。 更cánh 釋thích 本bổn 文văn 。 慧tuệ 愷# 注chú 記ký 。 又hựu 得đắc 兩lưỡng 卷quyển 。 末mạt 有hữu 僧Tăng 忍Nhẫn 法Pháp 師sư 。 從tùng 晉tấn 安an 齎tê 舊cựu 本bổn 達đạt 番phiên 禺# 。 愷# 取thủ 新tân 文văn 對đối 讎thù 校giáo 舊cựu 本bổn 。 大đại 意ý 雖tuy 復phục 略lược 同đồng 。 偈kệ 語ngữ 有hữu 異dị 。 長trường/trưởng 行hành 解giải 釋thích 。 詞từ 繁phồn 義nghĩa 闕khuyết 。 論luận 初sơ 無vô 歸quy 敬kính 。 有hữu 識thức 君quân 子tử 宜nghi 善thiện 尋tầm 之chi 。 今kim 謹cẩn 別biệt 抄sao 偈kệ 文văn 。 安an 於ư 論luận 後hậu 。 庶thứ 披phi 閱duyệt 者giả 為vi 易dị 耳nhĩ 。 此thử 論luận 是thị 佛Phật 法Pháp 正chánh 義nghĩa 。 外ngoại 國quốc 盛thịnh 弘hoằng 。 沙Sa 門Môn 慧tuệ 愷# 記ký 。
修tu 道Đạo 不bất 共cộng 他tha 。 能năng 說thuyết 無vô 等đẳng 義nghĩa 。
頂đảnh 禮lễ 大Đại 乘Thừa 理lý 。 當đương 說thuyết 立lập 及cập 破phá 。
無vô 量lượng 佛Phật 所sở 修tu 。 除trừ 障chướng 及cập 根căn 本bổn 。
唯duy 識thức 自tự 性tánh 靜tĩnh 。 昧muội 劣liệt 人nhân 不bất 樂lạc 。
實thật 無vô 有hữu 外ngoại 塵trần 。 似tự 塵trần 識thức 生sanh 故cố 。
猶do 如như 瞖ế 眼nhãn 人nhân 。 見kiến 毛mao 兩lưỡng 月nguyệt 等đẳng 。
處xứ 時thời 悉tất 無vô 定định 。 無vô 相tướng 續tục 不bất 定định 。
作tác 事sự 悉tất 不bất 成thành 。 若nhược 唯duy 識thức 無vô 塵trần 。
定định 處xứ 等đẳng 義nghĩa 成thành 。 如như 夢mộng 如như 餓ngạ 鬼quỷ 。
續tục 不bất 定định 一nhất 切thiết 。 同đồng 見kiến 膿nùng 河hà 等đẳng 。
如như 夢mộng 害hại 作tác 事sự 。
復phục 次thứ 如như 地địa 獄ngục
一nhất 切thiết 見kiến 獄ngục 卒tốt 。 及cập 共cộng 受thọ 逼bức 害hại 。
如như 畜súc 生sanh 生sanh 天thiên 。 地địa 獄ngục 無vô 雜tạp 道đạo 。
地địa 獄ngục 中trung 苦khổ 報báo 。 由do 彼bỉ 不bất 能năng 受thọ 。
由do 罪tội 人nhân 業nghiệp 故cố 。 似tự 獄ngục 卒tốt 等đẳng 生sanh 。
若nhược 許hứa 彼bỉ 變biến 異dị 。 於ư 彼bỉ 何hà 不bất 許hứa 。
業nghiệp 熏huân 習tập 識thức 內nội 。 執chấp 果quả 生sanh 於ư 外ngoại 。
何hà 因nhân 熏huân 習tập 處xứ 。 於ư 中trung 不bất 說thuyết 果quả 。
色sắc 等đẳng 入nhập 有hữu 教giáo 。 為vi 化hóa 執chấp 我ngã 人nhân 。
由do 隨tùy 別biệt 意ý 說thuyết 。 如như 說thuyết 化hóa 生sanh 生sanh 。
識thức 自tự 種chủng 子tử 生sanh 。 顯hiển 現hiện 起khởi 似tự 塵trần 。
為vi 成thành 內nội 外ngoại 入nhập 。 故cố 佛Phật 說thuyết 此thử 二nhị 。
若nhược 他tha 依y 此thử 教giáo 。 得đắc 入nhập 人nhân 無vô 我ngã 。
由do 別biệt 教giáo 能năng 除trừ 。 分phân 別biệt 入nhập 法pháp 空không 。
外ngoại 塵trần 與dữ 隣lân 虛hư 。 不bất 一nhất 亦diệc 不bất 異dị 。
彼bỉ 聚tụ 亦diệc 非phi 塵trần 。 隣lân 虛hư 不bất 成thành 故cố 。
一nhất 時thời 六lục 共cộng 聚tụ 。 隣lân 虛hư 成thành 六lục 方phương 。
若nhược 六lục 同đồng 一nhất 處xứ 。 聚tụ 量lượng 如như 隣lân 虛hư 。
若nhược 隣lân 虛hư 不bất 合hợp 。 聚tụ 中trung 誰thùy 和hòa 合hợp 。
復phục 次thứ 無vô 方phương 分phần/phân 。 隣lân 虛hư 聚tụ 不bất 成thành 。
若nhược 物vật 有hữu 方phương 分phần/phân 。 不bất 應ưng 成thành 一nhất 物vật 。
影ảnh 障chướng 復phục 云vân 何hà 。 若nhược 同đồng 則tắc 無vô 二nhị 。
若nhược 一nhất 無vô 次thứ 行hành 。 俱câu 無vô 已dĩ 未vị 得đắc 。
及cập 別biệt 類loại 多đa 事sự 。 亦diệc 無vô 細tế 難nan 見kiến 。
證chứng 智trí 如như 夢mộng 中trung 。 是thị 時thời 如như 證chứng 智trí 。
是thị 時thời 不bất 見kiến 塵trần 。 云vân 何hà 塵trần 可khả 證chứng 。
如như 說thuyết 似tự 塵trần 識thức 。 從tùng 此thử 生sanh 憶ức 持trì 。
夢mộng 見kiến 塵trần 非phi 有hữu 。 未vị 覺giác 不bất 能năng 知tri 。
更cánh 互hỗ 增tăng 上thượng 故cố 。 二nhị 識thức 正chánh 邪tà 定định 。
夢mộng 識thức 由do 眠miên 壞hoại 。 未vị 來lai 果quả 不bất 同đồng 。
由do 他tha 識thức 變biến 異dị 。 死tử 事sự 於ư 此thử 成thành 。
如như 他tha 失thất 心tâm 等đẳng 。 因nhân 鬼quỷ 等đẳng 心tâm 力lực 。
云vân 何hà 檀đàn 陀đà 林lâm 。 空không 寂tịch 由do 仙tiên 瞋sân 。
心tâm 重trọng 罰phạt 大đại 罪tội 。 若nhược 爾nhĩ 云vân 何hà 成thành 。
他tha 心tâm 通thông 人nhân 智trí 。 不bất 如như 境cảnh 云vân 何hà 。
如như 知tri 自tự 心tâm 故cố 。 不bất 知tri 如như 佛Phật 境cảnh 。
成thành 就tựu 唯duy 識thức 理lý 。 我ngã 造tạo 隨tùy 自tự 能năng 。
如như 理lý 及cập 如như 量lượng 。 難nan 思tư 佛Phật 等đẳng 境cảnh 。
大Đại 乘Thừa 唯duy 識thức 論luận