大Đại 乘Thừa 阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 雜Tạp 集Tập 論Luận
Quyển 16
安An 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 糅Nhữu 唐Đường 玄Huyền 奘Tráng 譯Dịch
大Đại 乘Thừa 阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 雜Tạp 集Tập 論Luận 卷quyển 第đệ 十thập 六lục
安an 慧tuệ 菩Bồ 薩Tát 糅nhữu 釋thích 上thượng 集tập 論luận
大đại 唐đường 三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 。
決Quyết 擇Trạch 分Phần/phân 中Trung 論Luận 品Phẩm 第đệ 四tứ 之chi 二nhị
實thật 自tự 性tánh 者giả 。 謂vị 諸chư 法pháp 實thật 有hữu 性tánh 。 假giả 自tự 性tánh 者giả 。 謂vị 諸chư 法pháp 假giả 有hữu 性tánh 。 世thế 俗tục 自tự 性tánh 者giả 。 謂vị 諸chư 法pháp 世thế 俗tục 有hữu 性tánh 。 勝thắng 義nghĩa 自tự 性tánh 者giả 。 謂vị 諸chư 法pháp 勝thắng 義nghĩa 有hữu 性tánh 。 生sanh 因nhân 者giả 。 謂vị 因nhân 等đẳng 四tứ 緣duyên 。 成thành 因nhân 者giả 。 謂vị 三tam 量lượng 。 一nhất 現hiện 量lượng 二nhị 比tỉ 量lượng 三tam 聲thanh 量lượng 。 轉chuyển 因nhân 者giả 。 謂vị 順thuận 緣duyên 起khởi 。 還hoàn 因nhân 者giả 。 謂vị 逆nghịch 緣duyên 起khởi 。 有hữu 相tương/tướng 境cảnh 者giả 。 謂vị 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 識thức 所sở 緣duyên 色sắc 等đẳng 五ngũ 境cảnh 。 由do 緣duyên 此thử 所sở 生sanh 唯duy 有hữu 無vô 分phân 別biệt 相tướng 故cố 。 有hữu 分phân 別biệt 境cảnh 者giả 。 謂vị 意ý 識thức 所sở 緣duyên 境cảnh 。 由do 緣duyên 此thử 境cảnh 有hữu 。 分phân 別biệt 生sanh 故cố 。 對đối 治trị 境cảnh 者giả 。 謂vị 緣duyên 此thử 境cảnh 棄khí 捨xả 雜tạp 染nhiễm 。 由do 能năng 對đối 治trị 故cố 。 安an 住trụ 境cảnh 者giả 。 謂vị 緣duyên 此thử 境cảnh 能năng 生sanh 聖thánh 天thiên 梵Phạm 住trụ 。 由do 眾chúng 聖thánh 所sở 住trụ 故cố 。 增tăng 益ích 境cảnh 者giả 。 謂vị 緣duyên 此thử 境cảnh 能năng 轉chuyển 勝thắng 進tiến 。 是thị 增tăng 勝thắng 因nhân 故cố 。 損tổn 減giảm 境cảnh 者giả 。 謂vị 緣duyên 此thử 境cảnh 能năng 入nhập 無vô 想tưởng 定định 滅diệt 盡tận 定định 。 是thị 損tổn 減giảm 心tâm 心tâm 法pháp 因nhân 故cố 。 自tự 在tại 境cảnh 者giả 。 謂vị 緣duyên 此thử 境cảnh 發phát 神thần 通thông 等đẳng 勝thắng 品phẩm 功công 德đức 。 是thị 自tự 在tại 因nhân 故cố 。 分phân 析tích 行hành 相tương/tướng 者giả 。 謂vị 種chủng 種chủng 品phẩm 類loại 。 分phân 析tích 諸chư 法pháp 。 如như 有hữu 色sắc 無vô 色sắc 。 有hữu 見kiến 無vô 見kiến 。 如như 是thị 等đẳng 。 差sai 別biệt 行hành 相tương/tướng 者giả 。 謂vị 諸chư 法pháp 差sai 別biệt 義nghĩa 。 如như 一nhất 信tín 相tương/tướng 或hoặc 名danh 心tâm 淨tịnh 。 或hoặc 名danh 憙hí 樂lạc 。 或hoặc 名danh 忍nhẫn 可khả 。 如như 是thị 等đẳng 。 正chánh 解giải 行hành 相tương/tướng 者giả 。 謂vị 以dĩ 種chủng 種chủng 行hành 相tướng 。 正chánh 解giải 所sở 緣duyên 境cảnh 。 如như 了liễu 別biệt 行hành 相tương/tướng 名danh 識thức 。 取thủ 像tượng 行hành 相tương/tướng 名danh 想tưởng 。 領lãnh 納nạp 行hành 相tương/tướng 名danh 受thọ 。 如như 是thị 等đẳng 。 觀quán 察sát 行hành 相tương/tướng 者giả 。 謂vị 十thập 六lục 行hành 。 即tức 無vô 常thường 等đẳng 四tứ 因nhân 等đẳng 四tứ 滅diệt 等đẳng 四tứ 道đạo 等đẳng 四tứ 。 或hoặc 世thế 俗tục 六lục 行hành 。 謂vị 麁thô 行hành 障chướng 行hành 苦khổ 行hạnh 靜tĩnh 行hành 妙diệu 行hạnh 離ly 行hành 。 作tác 隨tùy 作tác 行hành 相tương/tướng 者giả 。 謂vị 作tác 所sở 作tác 已dĩ 復phục 更cánh 隨tùy 作tác 。 如như 由do 此thử 行hành 善thiện 守thủ 護hộ 已dĩ 。 復phục 更cánh 起khởi 餘dư 隨tùy 守thủ 護hộ 行hành 。 自tự 類loại 等đẳng 無vô 間gian 者giả 。 謂vị 貪tham 無vô 間gian 還hoàn 復phục 生sanh 貪tham 。 瞋sân 等đẳng 亦diệc 爾nhĩ 。 各các 別biệt 種chủng 類loại 等đẳng 無vô 間gian 生sanh 故cố 。 異dị 類loại 等đẳng 無vô 間gian 者giả 。 謂vị 貪tham 無vô 間gian 瞋sân 等đẳng 生sanh 。 欲dục 界giới 無vô 間gian 色sắc 界giới 生sanh 。 色sắc 界giới 無vô 間gian 無vô 色sắc 界giới 生sanh 。 如như 是thị 等đẳng 。 三Tam 摩Ma 鉢Bát 底Để 。 等đẳng 無vô 間gian 者giả 。 謂vị 三Tam 摩Ma 鉢Bát 底Để 。 無vô 間gian 相tương 生sanh 。 如như 欲dục 界giới 善thiện 無vô 間gian 。 入nhập 初sơ 靜tĩnh 慮lự 。 初sơ 靜tĩnh 慮lự 無vô 間gian 還hoàn 生sanh 欲dục 界giới 。 如như 是thị 於ư 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 等đẳng 及cập 無vô 色sắc 定định 如như 理lý 應ưng 知tri 。 退thoái 等đẳng 無vô 間gian 者giả 。 謂vị 從tùng 靜tĩnh 慮lự 等đẳng 退thoái 時thời 無vô 間gian 所sở 生sanh 起khởi 。 生sanh 等đẳng 無vô 間gian 者giả 。 謂vị 受thọ 生sanh 時thời 無vô 間gian 所sở 生sanh 。 如như 從tùng 欲dục 界giới 無vô 間gian 生sanh 色sắc 界giới 等đẳng 。 隣lân 次thứ 等đẳng 無vô 間gian 者giả 。 謂vị 諸chư 心tâm 心tâm 法pháp 無vô 間gian 次thứ 第đệ 生sanh 。 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 心tâm 無vô 斷đoạn 絕tuyệt 故cố 。 隔cách 越việt 等đẳng 無vô 間gian 者giả 。 謂vị 起khởi 滅diệt 定định 等đẳng 時thời 。 前tiền 生sanh 心tâm 心tâm 法pháp 望vọng 後hậu 生sanh 心tâm 心tâm 法pháp 。 中trung 間gian 隔cách 越việt 故cố 。 起khởi 等đẳng 無vô 間gian 者giả 。 謂vị 若nhược 此thử 法pháp 無vô 間gian 彼bỉ 法pháp 次thứ 第đệ 生sanh 。 滅diệt 等đẳng 無vô 間gian 者giả 。 謂vị 此thử 法pháp 無vô 間gian 彼bỉ 法pháp 次thứ 第đệ 滅diệt 。 如như 心tâm 心tâm 法pháp 無vô 間gian 滅diệt 已dĩ 。 或hoặc 入nhập 滅diệt 盡tận 定định 。 或hoặc 入nhập 無vô 想tưởng 定định 等đẳng 。 或hoặc 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 界giới 。 取thủ 增tăng 上thượng 者giả 。 謂vị 眼nhãn 等đẳng 根căn 望vọng 能năng 取thủ 境cảnh 界giới 。 有hữu 增tăng 上thượng 力lực 故cố 。 生sanh 增tăng 上thượng 者giả 。 謂vị 男nam 女nữ 根căn 望vọng 生sanh 胎thai 孕dựng 。 有hữu 增tăng 上thượng 力lực 故cố 。 住trụ 增tăng 上thượng 者giả 。 謂vị 命mạng 根căn 望vọng 身thân 等đẳng 住trụ 。 有hữu 增tăng 上thượng 力lực 故cố 。 受thọ 用dụng 雜tạp 染nhiễm 增tăng 上thượng 者giả 。 謂vị 五ngũ 受thọ 根căn 望vọng 所sở 受thọ 用dụng 。 有hữu 增tăng 上thượng 力lực 故cố 。 又hựu 為vi 貪tham 等đẳng 所sở 隨tùy 眠miên 故cố 。 謂vị 樂nhạo/nhạc/lạc 貪tham 所sở 隨tùy 眠miên 。 苦khổ 瞋sân 所sở 隨tùy 眠miên 。 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 。 癡si 所sở 隨tùy 眠miên 。 清thanh 淨tịnh 增tăng 上thượng 者giả 。 謂vị 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 未vị 知tri 欲dục 知tri 等đẳng 三tam 根căn 望vọng 世thế 出xuất 世thế 清thanh 淨tịnh 法pháp 。 有hữu 增tăng 上thượng 力lực 故cố 。 田điền 增tăng 上thượng 者giả 。 謂vị 共cộng 業nghiệp 望vọng 器khí 世thế 間gian 生sanh 。 有hữu 增tăng 上thượng 力lực 故cố 。 執chấp 受thọ 增tăng 上thượng 者giả 。 謂vị 四tứ 大đại 種chủng 望vọng 所sở 造tạo 色sắc 。
界giới 所sở 依y 者giả 。 謂vị 欲dục 界giới 等đẳng 所sở 攝nhiếp 身thân 。 趣thú 所sở 依y 者giả 。 謂vị 五ngũ 趣thú 所sở 攝nhiếp 身thân 。 洲châu 渚chử 所sở 依y 者giả 。 謂vị 贍Thiệm 部Bộ 洲Châu 等đẳng 。 村thôn 田điền 所sở 依y 者giả 。 謂vị 若nhược 依y 此thử 村thôn 田điền 而nhi 有hữu 即tức 用dụng 此thử 為vi 所sở 依y 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 所sở 依y 者giả 。 謂vị 若nhược 依y 此thử 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 而nhi 有hữu 即tức 用dụng 此thử 為vi 所sở 依y 。 無vô 病bệnh 所sở 依y 者giả 。 謂vị 若nhược 依y 無vô 病bệnh 而nhi 有hữu 即tức 用dụng 此thử 為vi 所sở 依y 。 尸thi 羅la 所sở 依y 者giả 。 謂vị 若nhược 依y 尸thi 羅la 而nhi 有hữu 即tức 用dụng 此thử 為vi 所sở 依y 。 莊trang 嚴nghiêm 所sở 依y 者giả 。 謂vị 若nhược 依y 彼bỉ 彼bỉ 沙Sa 門Môn 莊trang 嚴nghiêm 。 諸chư 功công 德đức 生sanh 。 即tức 用dụng 彼bỉ 為vi 所sở 依y 。 眾chúng 具cụ 依y 者giả 。 謂vị 四tứ 依y 即tức 衣y 服phục 等đẳng 。 善thiện 友hữu 依y 者giả 。 謂vị 若nhược 依y 此thử 善thiện 等đẳng 生sanh 起khởi 。 法pháp 依y 者giả 。 謂vị 契Khế 經Kinh 等đẳng 十thập 二nhị 分phần 教giáo 。 作tác 意ý 依y 者giả 。 謂vị 七thất 種chủng 作tác 意ý 即tức 了liễu 相tương/tướng 作tác 意ý 等đẳng 。 三Tam 摩Ma 鉢Bát 底Để 依y 者giả 。 謂vị 七thất 依y 定định 如như 經kinh 言ngôn 。 我ngã 說thuyết 依y 初sơ 靜tĩnh 慮lự 。 能năng 盡tận 諸chư 漏lậu 。 乃nãi 至chí 依y 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 亦diệc 爾nhĩ 。 界giới 攝nhiếp 者giả 。 謂vị 諸chư 界giới 種chủng 子tử 。 由do 此thử 能năng 攝nhiếp 種chủng 所sở 生sanh 法pháp 。 相tương/tướng 攝nhiếp 者giả 。 謂vị 諸chư 法pháp 自tự 相tướng 。 還hoàn 能năng 自tự 攝nhiếp 。 種chủng 類loại 攝nhiếp 者giả 。 謂vị 約ước 色sắc 種chủng 類loại 有hữu 十thập 色sắc 處xứ 色sắc 蘊uẩn 所sở 攝nhiếp 。 如như 是thị 等đẳng 。 分phần/phân 位vị 攝nhiếp 者giả 。 謂vị 順thuận 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 等đẳng 分phần/phân 位vị 所sở 攝nhiếp 。 助trợ 伴bạn 攝nhiếp 者giả 。 謂vị 色sắc 五ngũ 蘊uẩn 所sở 攝nhiếp 。 彼bỉ 眷quyến 屬thuộc 故cố 。 如như 是thị 等đẳng 。
時thời 攝nhiếp 者giả 。 謂vị 過quá 去khứ 等đẳng 攝nhiếp 過quá 去khứ 等đẳng 。 方phương 攝nhiếp 者giả 。 謂vị 於ư 此thử 方phương 所sở 。 有hữu 蘊uẩn 等đẳng 即tức 此thử 方phương 攝nhiếp 。 具cụ 分phần/phân 攝nhiếp 者giả 。 謂vị 欲dục 色sắc 無vô 色sắc 。 無vô 漏lậu 諸chư 色sắc 攝nhiếp 一nhất 切thiết 色sắc 。 一nhất 分phần/phân 攝nhiếp 者giả 。 謂vị 眼nhãn 根căn 攝nhiếp 色sắc 蘊uẩn 。 如như 是thị 等đẳng 。 更cánh 互hỗ 攝nhiếp 者giả 。 謂vị 蘊uẩn 界giới 處xứ 更cánh 互hỗ 相tương 攝nhiếp 。 勝thắng 義nghĩa 攝nhiếp 者giả 。 謂vị 諸chư 法pháp 無vô 常thường 。 苦khổ 不bất 淨tịnh 空không 無vô 我ngã 真Chân 如Như 所sở 攝nhiếp 。 他tha 性tánh 相tướng 應ưng 者giả 。 謂vị 與dữ 他tha 性tánh 相tướng 應ưng 非phi 己kỷ 性tánh 。 不bất 相tương 違vi 相tương 應ứng 者giả 。 謂vị 雖tuy 與dữ 他tha 性tánh 相tướng 應ưng 然nhiên 不bất 相tương 違vi 非phi 相tướng 違vi 。 如như 貪tham 與dữ 瞋sân 樂nhạo/nhạc/lạc 與dữ 苦khổ 。 如như 是thị 等đẳng 。 遍biến 行hành 相tương 應ứng 者giả 。 謂vị 觸xúc 受thọ 想tưởng 思tư 作tác 意ý 。 於ư 一nhất 切thiết 心tâm 。 無vô 明minh 我ngã 慢mạn 我ngã 愛ái 薩tát 迦ca 耶da 見kiến 。 此thử 四tứ 煩phiền 惱não 於ư 染nhiễm 污ô 意ý 。 不bất 遍biến 行hành 相tương 應ứng 者giả 。 謂vị 除trừ 遍biến 行hành 所sở 餘dư 貪tham 等đẳng 信tín 等đẳng 。 所sở 治trị 相tương 應ứng 者giả 。 謂vị 諸chư 煩phiền 惱não 。 更cánh 互hỗ 相tương 應ưng 。 能năng 治trị 相tương 應ứng 者giả 。 謂vị 對đối 治trị 道đạo 所sở 攝nhiếp 善thiện 法Pháp 更cánh 互hỗ 相tương 應ưng 。 曾tằng 習tập 相tương 應ứng 者giả 。 謂vị 除trừ 出xuất 世thế 間gian 及cập 出xuất 世thế 後hậu 所sở 得đắc 法Pháp 。 餘dư 相tương 應ứng 法pháp 。 未vị 曾tằng 習tập 相tương 應ứng 者giả 。 謂vị 前tiền 所sở 除trừ 諸chư 相tướng 應ưng 法pháp 。 下hạ 劣liệt 相tương 應ứng 者giả 。 謂vị 聲Thanh 聞Văn 獨Độc 覺Giác 。 乘thừa 所sở 攝nhiếp 諸chư 相tướng 應ưng 法pháp 。 廣quảng 大đại 相tương 應ứng 者giả 。 謂vị 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 有hữu 相tương 應ứng 法pháp 。 成thành 就tựu 雜tạp 染nhiễm 識thức 等đẳng 乃nãi 至chí 七thất 種chủng 清thanh 淨tịnh 。 已dĩ 說thuyết 其kỳ 相tương/tướng 。 不bất 復phục 重trùng 釋thích 。
八bát 何hà 詞từ 者giả 。 謂vị 何hà 誰thùy 信tín 。 何hà 所sở 信tín 。 用dụng 何hà 信tín 。 為vi 何hà 信tín 。 由do 何hà 信tín 。 何hà 之chi 信tín 。 於ư 何hà 信tín 。 幾kỷ 何hà 信tín 。 八bát 若nhược 詞từ 者giả 。 謂vị 若nhược 能năng 信tín 。 若nhược 所sở 信tín 。 若nhược 用dụng 信tín 。 若nhược 為vi 信tín 。 若nhược 由do 信tín 。 若nhược 彼bỉ 信tín 。 若nhược 於ư 信tín 。 若nhược 爾nhĩ 所sở 信tín 。 如như 是thị 等đẳng 無vô 量lượng 。 法Pháp 門môn 皆giai 有hữu 八bát 種chủng 。 不bất 畢tất 竟cánh 出xuất 離ly 者giả 。 謂vị 由do 世thế 間gian 道đạo 。 畢tất 竟cánh 出xuất 離ly 者giả 。 謂vị 由do 出xuất 世thế 間gian 道Đạo 。 前tiền 四tứ 易dị 解giải 故cố 不bất 重trọng/trùng 釋thích 。 相tương/tướng 甚thậm 深thâm 者giả 。 謂vị 三tam 自tự 性tánh 。 雜tạp 染nhiễm 甚thậm 深thâm 者giả 。 謂vị 真Chân 如Như 云vân 何hà 染nhiễm 而nhi 不bất 染nhiễm 。 清thanh 淨tịnh 甚thậm 深thâm 者giả 。 謂vị 即tức 真Chân 如Như 云vân 何hà 淨tịnh 而nhi 不bất 淨tịnh 。 緣duyên 起khởi 甚thậm 深thâm 者giả 。 謂vị 無vô 有hữu 法pháp 於ư 所sở 生sanh 起khởi 有hữu 實thật 作tác 用dụng 。 然nhiên 彼bỉ 諸chư 法pháp 。 種chủng 種chủng 生sanh 起khởi 。 如như 是thị 等đẳng 又hựu 實thật 無vô 我ngã 似tự 我ngã 顯hiển 現hiện 。 業nghiệp 甚thậm 深thâm 者giả 。 謂vị 有hữu 業nghiệp 有hữu 果quả 報báo 而nhi 。 作tác 者giả 不bất 可khả 得đắc 。 智trí 甚thậm 深thâm 者giả 。 謂vị 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 云vân 何hà 此thử 智trí 。 無vô 有hữu 分phân 別biệt 。 而nhi 能năng 分phân 明minh 觀quán 真Chân 如Như 性tánh 。 生sanh 甚thậm 深thâm 者giả 。 謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 由do 業nghiệp 煩phiền 惱não 力lực 而nhi 。 示thị 現hiện 受thọ 生sanh 。 菩Bồ 提Đề 甚thậm 深thâm 者giả 。 謂vị 於ư 無vô 漏lậu 界giới 中trung 諸chư 佛Phật 菩Bồ 提Đề 。 不bất 可khả 建kiến 立lập 。 一nhất 性tánh 無vô 量lượng 相tương 續tục 所sở 證chứng 故cố 。 不bất 可khả 建kiến 立lập 種chủng 種chủng 性tánh 。 所sở 依y 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 諸chư 佛Phật 甚thậm 深thâm 者giả 。 謂vị 於ư 一nhất 大đại 集tập 會hội 中trung 。 有hữu 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 諸chư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 種chủng 種chủng 身thân 種chủng 種chủng 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。 然nhiên 不bất 謂vị 有hữu 自tự 他tha 差sai 別biệt 。 又hựu 化hóa 身thân 佛Phật 不bất 住trụ 佛Phật 相tương/tướng 。 而nhi 能năng 造tạo 作tác 種chủng 種chủng 佛Phật 事sự 。 教giáo 甚thậm 深thâm 者giả 。 謂vị 於ư 大Đại 乘Thừa 教giáo 中trung 有hữu 種chủng 種chủng 祕bí 密mật 意ý 樂lạc 差sai 別biệt 。 三tam 解giải 脫thoát 門môn 。 及cập 一nhất 切thiết 法pháp 。 欲dục 為vi 根căn 本bổn 等đẳng 。 已dĩ 說thuyết 其kỳ 相tương/tướng 。 不bất 復phục 重trùng 釋thích 。
任nhậm 持trì 方phương 便tiện 者giả 。 謂vị 於ư 資tư 糧lương 。 所sở 有hữu 方phương 便tiện 。 瑜du 伽già 方phương 便tiện 者giả 。 謂vị 奢xa 摩ma 他tha 。 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。 相tương/tướng 方phương 便tiện 者giả 。 謂vị 於ư 止chỉ 舉cử 捨xả 相tương/tướng 中trung 。 所sở 有hữu 方phương 便tiện 。 決quyết 擇trạch 方phương 便tiện 者giả 。 謂vị 於ư 順thuận 決quyết 擇trạch 分phần/phân 中trung 。 所sở 有hữu 方phương 便tiện 。 隔cách 越việt 方phương 便tiện 者giả 。 謂vị 即tức 任nhậm 持trì 方phương 便tiện 。 隣lân 次thứ 方phương 便tiện 者giả 謂vị 即tức 決quyết 擇trạch 方phương 便tiện 。 隣lân 次thứ 隔cách 越việt 方phương 便tiện 者giả 。 謂vị 即tức 瑜du 伽già 及cập 相tương/tướng 二nhị 種chủng 方phương 便tiện 。 於ư 順thuận 決quyết 擇trạch 分phần/phân 中trung 名danh 隣lân 次thứ 於ư 任nhậm 持trì 方phương 便tiện 中trung 名danh 隔cách 越việt 。 去khứ 聖thánh 道Đạo 遠viễn 故cố 。 通thông 達đạt 修tu 圓viên 證chứng 。 餘dư 處xứ 已dĩ 說thuyết 故cố 不bất 重trọng/trùng 釋thích 。 智trí 究cứu 竟cánh 者giả 。 謂vị 盡tận 無vô 生sanh 智trí 。 斷đoạn 究cứu 竟cánh 者giả 。 謂vị 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 無vô 餘dư 永vĩnh 斷đoạn 。 畢tất 竟cánh 究cứu 竟cánh 者giả 。 謂vị 由do 出xuất 世thế 間gian 道Đạo 。 不bất 畢tất 竟cánh 究cứu 竟cánh 者giả 。 謂vị 由do 世thế 間gian 道đạo 。 下hạ 劣liệt 究cứu 竟cánh 者giả 。 謂vị 聲Thanh 聞Văn 獨Độc 覺Giác 。 廣quảng 大đại 究cứu 竟cánh 者giả 。 謂vị 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 菩Bồ 薩Tát 究cứu 竟cánh 者giả 。 謂vị 於ư 最tối 後hậu 位vị 。 諸chư 佛Phật 究cứu 竟cánh 者giả 。 謂vị 無vô 障chướng 智trí 生sanh 時thời 。 猶do 如như 百bách 千thiên 俱câu 胝chi 。 等đẳng 日nhật 一nhất 時thời 出xuất 現hiện 。 二nhị 十thập 種chủng 引dẫn 發phát 前tiền 已dĩ 廣quảng 說thuyết 。 攝nhiếp 決quyết 擇trạch 者giả 。 謂vị 由do 十thập 處xứ 攝nhiếp 諸chư 決quyết 擇trạch 。 何hà 等đẳng 十thập 處xứ 。 謂vị 成thành 所sở 作tác 決quyết 擇trạch 。 趣thú 入nhập 決quyết 擇trạch 。 勝thắng 解giải 決quyết 擇trạch 。 道Đạo 理lý 決quyết 擇trạch 。 論luận 決quyết 擇trạch 。 通thông 達đạt 決quyết 擇trạch 。 清thanh 淨tịnh 決quyết 擇trạch 。 引dẫn 發phát 決quyết 擇trạch 。 句cú 差sai 別biệt 決quyết 擇trạch 。 不bất 由do 功công 用dụng 暫tạm 作tác 意ý 時thời 一nhất 切thiết 義nghĩa 成thành 決quyết 擇trạch 。 成thành 所sở 作tác 決quyết 擇trạch 者giả 。 謂vị 能năng 決quyết 擇trạch 成thành 辦biện 世thế 間gian 種chủng 種chủng 。 養dưỡng 命mạng 方phương 便tiện 等đẳng 。 趣thú 入nhập 決quyết 擇trạch 者giả 。 謂vị 能năng 觀quán 察sát 我ngã 於ư 三tam 乘thừa 當đương 入nhập 何hà 乘thừa 。 云vân 何hà 令linh 他tha 亦diệc 得đắc 趣thú 入nhập 。 勝thắng 解giải 決quyết 擇trạch 者giả 。 謂vị 由do 聞văn 慧tuệ 如như 所sở 聞văn 教giáo 起khởi 勝thắng 信tín 解giải 。 道Đạo 理lý 決quyết 擇trạch 者giả 。 謂vị 由do 思tư 慧tuệ 稱xưng 量lượng 前tiền 後hậu 所sở 說thuyết 意ý 趣thú 。 論luận 決quyết 擇trạch 者giả 。 謂vị 如như 所sở 聞văn 思tư 建kiến 立lập 問vấn 論luận 道Đạo 理lý 。 為vi 令linh 展triển 轉chuyển 。 受thọ 用dụng 法Pháp 樂lạc 。 通thông 達đạt 決quyết 擇trạch 者giả 。 謂vị 見kiến 道đạo 能năng 通thông 達đạt 諦đế 理lý 故cố 。 清thanh 淨tịnh 決quyết 擇trạch 者giả 。 謂vị 修tu 道Đạo 以dĩ 能năng 無vô 餘dư 淨tịnh 諸chư 煩phiền 惱não 故cố 。 引dẫn 發phát 決quyết 擇trạch 者giả 。 謂vị 勝thắng 進tiến 道đạo 以dĩ 能năng 引dẫn 發phát 。 勝thắng 功công 德đức 故cố 。 句cú 差sai 別biệt 決quyết 擇trạch 者giả 。 謂vị 以dĩ 二nhị 三tam 四tứ 句cú 等đẳng 差sai 別biệt 引dẫn 發phát 門môn 。 演diễn 說thuyết 無vô 邊biên 。 法pháp 義nghĩa 差sai 別biệt 故cố 。 不bất 由do 功công 用dụng 暫tạm 作tác 意ý 時thời 一nhất 切thiết 義nghĩa 成thành 決quyết 擇trạch 者giả 。 謂vị 如Như 來Lai 智trí 。 離ly 先tiên 功công 用dụng 。 於ư 一nhất 切thiết 義nghĩa 。 暫tạm 作tác 意ý 時thời 。 無vô 著trước 無vô 礙ngại 。 智trí 見kiến 轉chuyển 故cố 。
論luận 軌quỹ 決quyết 擇trạch 者giả 略lược 有hữu 七thất 種chủng 。 一nhất 論luận 體thể 。 二nhị 論luận 處xứ 。 三tam 論luận 依y 。 四tứ 論luận 莊trang 嚴nghiêm 。 五ngũ 論luận 負phụ 。 六lục 論luận 出xuất 離ly 。 七thất 論luận 多đa 所sở 作tác 法pháp 。 於ư 此thử 七thất 門môn 方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 。 名danh 論luận 軌quỹ 決quyết 擇trạch 。
論luận 體thể 者giả 復phục 有hữu 六lục 種chủng 。 一nhất 言ngôn 論luận 。 二nhị 尚thượng 論luận 。 三tam 諍tranh 論luận 。 四tứ 毀hủy 論luận 。 五ngũ 順thuận 論luận 。 六lục 教giáo 論luận 。 言ngôn 論luận 者giả 。 謂vị 一nhất 切thiết 世thế 間gian 語ngữ 言ngôn 。 尚thượng 論luận 者giả 。 謂vị 諸chư 世thế 間gian 所sở 隨tùy 聞văn 論luận 。 世thế 智trí 所sở 尚thượng 故cố 。 諍tranh 論luận 者giả 。 謂vị 互hỗ 相tương 違vi 。 反phản 所sở 立lập 言ngôn 論luận 。 毀hủy 論luận 者giả 。 謂vị 更cánh 相tương 憤phẫn 怒nộ 。 發phát 麁thô 惡ác 言ngôn 。 順thuận 論luận 者giả 。 謂vị 隨tùy 順thuận 清thanh 淨tịnh 。 智trí 見kiến 所sở 有hữu 決quyết 擇trạch 言ngôn 論luận 。 教giáo 論luận 者giả 。 謂vị 教giáo 導đạo 有hữu 情tình 心tâm 未vị 定định 者giả 令linh 其kỳ 心tâm 定định 。 心tâm 已dĩ 定định 者giả 。 令linh 得đắc 解giải 脫thoát 。 所sở 有hữu 言ngôn 論luận 。 論luận 處xứ 者giả 。 或hoặc 於ư 王vương 家gia 。 或hoặc 於ư 執chấp 理lý 家gia 。 或hoặc 對đối 淳thuần 質chất 堪kham 為vi 量lượng 者giả 。 或hoặc 對đối 善thiện 伴bạn 。 或hoặc 對đối 善thiện 解giải 法pháp 義nghĩa 沙Sa 門Môn 婆Bà 羅La 門Môn 等đẳng 。 而nhi 起khởi 論luận 端đoan 。 於ư 王vương 家gia 者giả 。 謂vị 若nhược 於ư 是thị 處xứ 。 王vương 自tự 降giáng/hàng 臨lâm 。 執chấp 理lý 家gia 者giả 。 謂vị 若nhược 是thị 處xứ 處xứ 斷đoạn 王vương 事sự 。 淳thuần 質chất 堪kham 為vi 量lượng 者giả 。 謂vị 商thương 人nhân 等đẳng 。 善thiện 伴bạn 者giả 。 謂vị 於ư 伴bạn 侶lữ 中trung 立lập 論luận 者giả 。 敵địch 論luận 者giả 不bất 越việt 其kỳ 言ngôn 。 善thiện 解giải 法pháp 義nghĩa 沙Sa 門Môn 婆Bà 羅La 門Môn 等đẳng 者giả 。 謂vị 於ư 彼bỉ 彼bỉ 論luận 中trung 善thiện 通thông 達đạt 文văn 義nghĩa 。 論luận 依y 者giả 。 謂vị 依y 此thử 立lập 論luận 。 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 所sở 成thành 立lập 二nhị 能năng 成thành 立lập 。 所sở 成thành 立lập 有hữu 二nhị 。 一nhất 自tự 性tánh 二nhị 差sai 別biệt 。 能năng 成thành 立lập 有hữu 八bát 種chủng 。 一nhất 立lập 宗tông 二nhị 立lập 因nhân 三tam 立lập 喻dụ 四tứ 合hợp 五ngũ 結kết 六lục 現hiện 量lượng 七thất 比tỉ 量lượng 八bát 聖thánh 教giáo 量lượng 所sở 成thành 立lập 。 自tự 性tánh 者giả 。 謂vị 我ngã 自tự 性tánh 法pháp 自tự 性tánh 。 若nhược 有hữu 若nhược 無vô 所sở 成thành 立lập 。
差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 我ngã 差sai 別biệt 法pháp 差sai 別biệt 。 若nhược 一nhất 切thiết 遍biến 若nhược 非phi 一nhất 切thiết 遍biến 。 若nhược 常thường 若nhược 無vô 常thường 。 若nhược 有hữu 色sắc 若nhược 無vô 色sắc 。 如như 是thị 等đẳng 無vô 量lượng 差sai 別biệt 。
立lập 宗tông 者giả 。 謂vị 以dĩ 所sở 應ưng 成thành 自tự 所sở 許hứa 義nghĩa 。 宣tuyên 示thị 於ư 他tha 令linh 彼bỉ 解giải 了liễu 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 若nhược 不bất 言ngôn 以dĩ 所sở 應ưng 成thành 者giả 自tự 宗tông 已dĩ 成thành 而nhi 說thuyết 示thị 他tha 應ưng 名danh 立lập 宗tông 。 若nhược 不bất 言ngôn 自tự 所sở 許hứa 義nghĩa 者giả 。 說thuyết 示thị 他tha 宗tông 所sở 應ưng 成thành 義nghĩa 應ưng 名danh 立lập 宗tông 。 若nhược 不bất 言ngôn 他tha 者giả 。 獨độc 唱xướng 此thử 言ngôn 應ưng 名danh 立lập 宗tông 。 若nhược 不bất 言ngôn 宣tuyên 示thị 者giả 。 以dĩ 身thân 表biểu 示thị 此thử 義nghĩa 應ưng 名danh 立lập 宗tông 。 若nhược 不bất 言ngôn 令linh 他tha 解giải 了liễu 者giả 。 聽thính 者giả 未vị 解giải 此thử 義nghĩa 應ưng 名danh 立lập 宗tông 。 若nhược 如như 所sở 安an 立lập 無vô 一nhất 切thiết 過quá 量lượng 故cố 。 建kiến 立lập 我ngã 法pháp 自tự 性tánh 。 若nhược 有hữu 若nhược 無vô 。 我ngã 法pháp 差sai 別biệt 遍biến 不bất 遍biến 等đẳng 具cụ 足túc 前tiền 相tương/tướng 。 是thị 名danh 立lập 宗tông 。
立lập 因nhân 者giả 。 謂vị 即tức 於ư 所sở 成thành 未vị 顯hiển 了liễu 義nghĩa 。 正chánh 說thuyết 現hiện 量lượng 可khả 得đắc 不bất 可khả 得đắc 等đẳng 。 信tín 解giải 之chi 相tướng 。 信tín 解giải 相tương/tướng 者giả 。 是thị 信tín 解giải 因nhân 義nghĩa 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 由do 正chánh 宣tuyên 說thuyết 現hiện 量lượng 可khả 得đắc 不bất 可khả 得đắc 等đẳng 相tương/tướng 故cố 。 於ư 所sở 應ưng 成thành 未vị 顯hiển 了liễu 義nghĩa 信tín 解giải 得đắc 生sanh 。 是thị 故cố 正chánh 說thuyết 彼bỉ 相tương/tướng 名danh 立lập 因nhân 。 現hiện 量lượng 可khả 得đắc 。 不bất 可khả 得đắc 者giả 。 謂vị 依y 自tự 體thể 及cập 相tướng 貌mạo 說thuyết 。
立lập 喻dụ 者giả 。 謂vị 以dĩ 所sở 見kiến 邊biên 與dữ 未vị 所sở 見kiến 邊biên 和hòa 會hội 正chánh 說thuyết 。 所sở 見kiến 邊biên 者giả 。 謂vị 已dĩ 顯hiển 了liễu 分phần/phân 。 未vị 所sở 見kiến 邊biên 者giả 。 謂vị 未vị 顯hiển 了liễu 分phần/phân 。 以dĩ 顯hiển 了liễu 分phần/phân 顯hiển 未vị 了liễu 分phần/phân 令linh 義nghĩa 平bình 等đẳng 。 所sở 有hữu 正chánh 說thuyết 名danh 立lập 喻dụ 。
合hợp 者giả 。 為vi 引dẫn 所sở 餘dư 此thử 種chủng 類loại 義nghĩa 。 令linh 就tựu 此thử 法pháp 正chánh 說thuyết 理lý 趣thú 。 謂vị 由do 三tam 分phần/phân 成thành 立lập 如như 前tiền 所sở 成thành 義nghĩa 已dĩ 。 復phục 為vi 成thành 立lập 餘dư 此thử 種chủng 類loại 所sở 成thành 義nghĩa 故cố 。 遂toại 引dẫn 彼bỉ 義nghĩa 令linh 就tựu 此thử 法pháp 。 正chánh 說thuyết 道Đạo 理lý 是thị 名danh 合hợp 。
結kết 者giả 。 謂vị 到đáo 究cứu 竟cánh 趣thú 所sở 有hữu 正chánh 說thuyết 。 由do 此thử 道Đạo 理lý 。 極cực 善thiện 成thành 就tựu 。 是thị 故cố 此thử 事sự 決quyết 定định 無vô 異dị 。 結kết 會hội 究cứu 竟cánh 。 是thị 名danh 結kết 。 已dĩ 說thuyết 立lập 宗tông 等đẳng 相tương/tướng 。 今kim 當đương 就tựu 事sự 略lược 顯hiển 。 如như 無vô 我ngã 論luận 者giả 。 即tức 於ư 此thử 事sự 對đối 我ngã 論luận 者giả 先tiên 說thuyết 。 諸chư 法pháp 無vô 我ngã 。 此thử 言ngôn 是thị 立lập 宗tông 。 次thứ 說thuyết 若nhược 於ư 蘊uẩn 施thi 設thiết 四tứ 過quá 可khả 得đắc 故cố 。 此thử 言ngôn 是thị 立lập 因nhân 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 若nhược 於ư 諸chư 蘊uẩn 施thi 設thiết 實thật 我ngã 者giả 。 此thử 所sở 計kế 我ngã 為vi 即tức 蘊uẩn 相tương/tướng 。 為vi 於ư 蘊uẩn 中trung 。 為vi 於ư 餘dư 處xứ 。 為vi 不bất 屬thuộc 蘊uẩn 而nhi 施thi 設thiết 耶da 。 若nhược 即tức 蘊uẩn 相tương/tướng 而nhi 施thi 設thiết 者giả 。 蘊uẩn 不bất 自tự 在tại 從tùng 眾chúng 緣duyên 生sanh 。 是thị 生sanh 滅diệt 法pháp 。 若nhược 即tức 彼bỉ 相tương/tướng 我ngã 不bất 成thành 就tựu 是thị 名danh 初sơ 過quá 。 若nhược 於ư 蘊uẩn 中trung 而nhi 施thi 設thiết 者giả 所sở 依y 諸chư 蘊uẩn 既ký 是thị 無vô 常thường 。 能năng 依y 之chi 我ngã 亦diệc 應ưng 無vô 常thường 是thị 第đệ 二nhị 過quá 。 若nhược 離ly 蘊uẩn 於ư 餘dư 處xứ 施thi 設thiết 者giả 。 我ngã 無vô 所sở 因nhân 我ngã 亦diệc 無vô 用dụng 。 是thị 第đệ 三tam 過quá 。 若nhược 不bất 屬thuộc 蘊uẩn 而nhi 施thi 設thiết 者giả 。 我ngã 應ưng 獨độc 存tồn 自tự 性tánh 解giải 脫thoát 。 更cánh 求cầu 解giải 脫thoát 。 唐đường 捐quyên 其kỳ 功công 。 是thị 第đệ 四tứ 過quá 。 次thứ 說thuyết 如như 於ư 現hiện 在tại 施thi 設thiết 過quá 去khứ 。 此thử 言ngôn 是thị 立lập 喻dụ 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 若nhược 同đồng 現hiện 在tại 相tương/tướng 施thi 設thiết 實thật 有hữu 過quá 去khứ 者giả 。 此thử 所sở 計kế 過quá 去khứ 為vi 即tức 現hiện 在tại 相tương/tướng 。 為vi 於ư 現hiện 在tại 中trung 。 為vi 於ư 餘dư 處xứ 。 為vi 不bất 待đãi 現hiện 在tại 而nhi 施thi 設thiết 耶da 。 若nhược 即tức 現hiện 在tại 相tương/tướng 而nhi 施thi 設thiết 者giả 。 已dĩ 生sanh 未vị 滅diệt 是thị 現hiện 在tại 相tương/tướng 。 過quá 去khứ 法pháp 體thể 亦diệc 應ưng 已dĩ 生sanh 未vị 滅diệt 為vi 相tương/tướng 。 是thị 初sơ 過quá 。 若nhược 於ư 現hiện 在tại 中trung 施thi 設thiết 者giả 。 於ư 未vị 滅diệt 中trung 施thi 設thiết 滅diệt 體thể 不bất 相tương 應ứng 故cố 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 是thị 第đệ 二nhị 過quá 。 若nhược 離ly 現hiện 在tại 於ư 餘dư 處xứ 施thi 設thiết 者giả 。 除trừ 現hiện 在tại 外ngoại 餘dư 實thật 有hữu 為vi 事sự 少thiểu 分phần 。 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 。 云vân 何hà 於ư 彼bỉ 施thi 設thiết 。 是thị 第đệ 三tam 過quá 。 若nhược 不bất 待đãi 現hiện 在tại 而nhi 施thi 設thiết 者giả 。 亦diệc 應ưng 施thi 設thiết 無vô 為vi 。 為vi 過quá 去khứ 世thế 。 是thị 第đệ 四tứ 過quá 。 然nhiên 過quá 去khứ 世thế 相tương/tướng 滅diệt 壞hoại 故cố 。 無vô 相tướng 義nghĩa 成thành 。 若nhược 同đồng 現hiện 在tại 施thi 設thiết 即tức 成thành 四tứ 過quá 。 是thị 故cố 過quá 去khứ 相tương/tướng 不phủ 。 成thành 就tựu 諸chư 法Pháp 。 無vô 我ngã 亦diệc 爾nhĩ 。 若nhược 於ư 蘊uẩn 施thi 設thiết 即tức 四tứ 過quá 可khả 得đắc 故cố 無vô 我ngã 義nghĩa 成thành 。 次thứ 說thuyết 如như 是thị 遮già 破phá 我ngã 顛điên 倒đảo 已dĩ 。 即tức 由do 此thử 道Đạo 理lý 。 常thường 等đẳng 亦diệc 無vô 。 此thử 言ngôn 是thị 合hợp 。 後hậu 說thuyết 由do 此thử 道Đạo 理lý 。 是thị 故cố 五ngũ 蘊uẩn 皆giai 是thị 無vô 常thường 。 乃nãi 至chí 無vô 我ngã 。 此thử 言ngôn 是thị 結kết 。
現hiện 量lượng 者giả 。 謂vị 自tự 正chánh 明minh 了liễu 無vô 迷mê 亂loạn 義nghĩa 。 自tự 正chánh 義nghĩa 言ngôn 顯hiển 自tự 正chánh 取thủ 義nghĩa 。 如như 由do 眼nhãn 正chánh 取thủ 色sắc 等đẳng 。 此thử 言ngôn 為vi 簡giản 世thế 間gian 現hiện 所sở 得đắc 瓶bình 等đẳng 事sự 共cộng 許hứa 為vi 現hiện 量lượng 所sở 得đắc 性tánh 。 由do 彼bỉ 是thị 假giả 故cố 非phi 。 現hiện 量lượng 所sở 得đắc 。 明minh 了liễu 言ngôn 為vi 簡giản 由do 有hữu 障chướng 等đẳng 不bất 可khả 得đắc 因nhân 故cố 。 不bất 現hiện 前tiền 境cảnh 。 無vô 迷mê 亂loạn 言ngôn 為vi 簡giản 旋toàn 火hỏa 為vi 輪luân 幻huyễn 陽dương 焰diễm 等đẳng 。
比tỉ 量lượng 者giả 。 謂vị 現hiện 餘dư 信tín 解giải 。 此thử 云vân 何hà 。 謂vị 除trừ 現hiện 量lượng 所sở 得đắc 。 餘dư 不bất 現hiện 事sự 決quyết 定định 俱câu 轉chuyển 。 先tiên 見kiến 成thành 就tựu 今kim 現hiện 見kiến 彼bỉ 一nhất 分phần/phân 時thời 。 於ư 所sở 餘dư 分phần/phân 正chánh 信tín 解giải 生sanh 。 謂vị 彼bỉ 於ư 此thử 決quyết 定định 當đương 有hữu 由do 俱câu 轉chuyển 故cố 。 如như 遠viễn 見kiến 烟yên 知tri 彼bỉ 有hữu 火hỏa 。 是thị 名danh 現hiện 量lượng 為vi 先tiên 比tỉ 量lượng 。
聖thánh 教giáo 量lượng 者giả 。 謂vị 不bất 違vi 二nhị 量lượng 之chi 教giáo 。 此thử 云vân 何hà 。 謂vị 所sở 有hữu 教giáo 現hiện 量lượng 比tỉ 量lượng 皆giai 不bất 相tương 違vi 決quyết 無vô 移di 轉chuyển 定định 可khả 信tín 受thọ 。 故cố 名danh 聖thánh 教giáo 量lượng 。
論luận 莊trang 嚴nghiêm 者giả 。 謂vị 依y 論luận 正chánh 理lý 而nhi 發phát 論luận 端đoan 深thâm 為vi 善thiện 美mỹ 。 名danh 論luận 莊trang 嚴nghiêm 。 此thử 復phục 六lục 種chủng 。 一nhất 善thiện 自tự 他tha 宗tông 。 二nhị 言ngôn 音âm 圓viên 滿mãn 。 三tam 無vô 畏úy 。 四tứ 辯biện 才tài 。 五ngũ 敦đôn 肅túc 。 六lục 應Ứng 供Cúng 。 善thiện 自tự 他tha 宗tông 者giả 。 謂vị 於ư 自tự 宗tông 他tha 宗tông 若nhược 文văn 若nhược 義nghĩa 前tiền 後hậu 無vô 間gian 淳thuần 熟thục 明minh 解giải 。 言ngôn 音âm 圓viên 滿mãn 者giả 。 謂vị 善thiện 解giải 聲thanh 論luận 方phương 起khởi 論luận 端đoan 。 離ly 當đương 所sở 說thuyết 言ngôn 音âm 過quá 失thất 。 所sở 發phát 言ngôn 音âm 無vô 雜tạp 亂loạn 等đẳng 。 無vô 畏úy 者giả 。 謂vị 處xứ 大đại 眾chúng 雖tuy 為vi 無vô 量lượng 僻tích 執chấp 英anh 俊# 結kết 謀mưu 圍vi 繞nhiễu 。 所sở 發phát 言ngôn 詞từ 坦thản 然nhiên 無vô 畏úy 。 辯biện 才tài 者giả 謂vị 言ngôn 詞từ 無vô 滯trệ 。 敦đôn 肅túc 者giả 。 謂vị 言ngôn 無vô 卒thốt 暴bạo 。 觀quán 敵địch 論luận 者giả 。 言ngôn 詞từ 究cứu 竟cánh 方phương 乃nãi 發phát 言ngôn 。 應Ứng 供Cúng 者giả 。 謂vị 立lập 性tánh 賢hiền 和hòa 發phát 言ngôn 溫ôn 善thiện 。 方phương 便tiện 隨tùy 順thuận 。 敵địch 論luận 者giả 心tâm 。
論luận 負phụ 者giả 。 謂vị 捨xả 言ngôn 言ngôn 屈khuất 言ngôn 過quá 。 由do 此thử 三tam 種chủng 諸chư 立lập 論luận 者giả 墮đọa 在tại 負phụ 處xứ 受thọ 他tha 屈khuất 伏phục 。 捨xả 言ngôn 者giả 。 謂vị 自tự 發phát 言ngôn 稱xưng 己kỷ 論luận 失thất 。 稱xưng 他tha 論luận 德đức 。 謂vị 我ngã 不bất 善thiện 汝nhữ 為vi 善thiện 等đẳng 。 言ngôn 屈khuất 者giả 。 謂vị 假giả 託thác 餘dư 事sự 方phương 便tiện 而nhi 退thoái 。 或hoặc 說thuyết 外ngoại 事sự 而nhi 捨xả 本bổn 宗tông 。 或hoặc 現hiện 忿phẫn 怒nộ 憍kiêu 慢mạn 覆phú 藏tàng 等đẳng 。 如như 經kinh 廣quảng 說thuyết 。 假giả 託thác 餘dư 事sự 方phương 便tiện 退thoái 者giả 。 謂vị 託thác 餘dư 事sự 亂loạn 所sở 說thuyết 義nghĩa 。 如như 經kinh 說thuyết 。 長trưởng 老lão 闡xiển 鐸đạc 迦ca 與dữ 諸chư 外ngoại 道đạo 共cộng 論luận 。 或hoặc 毀hủy 已dĩ 立lập 宗tông 。 或hoặc 立lập 宗tông 已dĩ 毀hủy 。 言ngôn 過quá 者giả 略lược 有hữu 九cửu 種chủng 。 一nhất 雜tạp 亂loạn 。 二nhị 麁thô 獷quánh 。 三tam 不bất 辯biện 了liễu 。 四tứ 無vô 限hạn 量lượng 。 五ngũ 非phi 義nghĩa 相tương 應ứng 。 六lục 不bất 應ứng 時thời 。 七thất 不bất 決quyết 定định 。 八bát 不bất 顯hiển 了liễu 。 九cửu 不bất 相tương 續tục 。 雜tạp 亂loạn 者giả 。 謂vị 捨xả 所sở 論luận 事sự 廣quảng 說thuyết 異dị 言ngôn 。 麁thô 獷quánh 者giả 。 謂vị 憤phẫn 發phát 卒thốt 暴bạo 言ngôn 詞từ 躁táo 急cấp 。 不bất 辯biện 了liễu 者giả 。 謂vị 所sở 說thuyết 法Pháp 義nghĩa 。 眾chúng 及cập 敵địch 論luận 所sở 不bất 領lãnh 悟ngộ 。 無vô 限hạn 量lượng 者giả 。 謂vị 言ngôn 詞từ 重trùng 疊điệp 。 所sở 說thuyết 義nghĩa 理lý 。 或hoặc 增tăng 或hoặc 減giảm 。 非phi 義nghĩa 相tương 應ứng 者giả 。 略lược 有hữu 五ngũ 種chủng 。 一nhất 無vô 義nghĩa 。 二nhị 違vi 義nghĩa 。 三tam 損tổn 理lý 。 四tứ 與dữ 所sở 成thành 等đẳng 。 五ngũ 招chiêu 集tập 過quá 難nạn/nan 義nghĩa 。 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 義nghĩa 不bất 相tương 應ứng 故cố 。 不bất 決quyết 定định 故cố 。 能năng 成thành 道Đạo 理lý 。 復phục 須tu 成thành 故cố 。 一nhất 切thiết 言ngôn 論luận 非phi 理lý 非phi 諦đế 所sở 隨tùy 逐trục 故cố 。 不bất 應ứng 時thời 者giả 。 謂vị 所sở 應ưng 說thuyết 前tiền 後hậu 不bất 次thứ 。 不bất 決quyết 定định 者giả 。 謂vị 立lập 已dĩ 復phục 毀hủy 。 毀hủy 而nhi 復phục 立lập 。 速tốc 疾tật 轉chuyển 換hoán 。 難nan 可khả 了liễu 知tri 。 不bất 顯hiển 了liễu 者giả 。 謂vị 越việt 闡xiển 陀đà 論luận 相tương/tướng 不bất 領lãnh 而nhi 答đáp 。 或hoặc 典điển 或hoặc 俗tục 言ngôn 詞từ 雜tạp 亂loạn 。 不bất 相tương 續tục 者giả 。 謂vị 於ư 中trung 間gian 言ngôn 詞từ 斷đoạn 絕tuyệt 。
論luận 出xuất 離ly 者giả 。 謂vị 觀quán 察sát 德đức 失thất 令linh 論luận 出xuất 離ly 。 或hoặc 復phục 不bất 作tác 。 恐khủng 墮đọa 負phụ 處xứ 故cố 不bất 興hưng 論luận 。 設thiết 復phục 興hưng 起khởi 能năng 善thiện 究cứu 竟cánh 。 又hựu 若nhược 知tri 敵địch 論luận 非phi 法Pháp 器khí 。
時thời 眾chúng 無vô 德đức 自tự 無vô 善thiện 巧xảo 不bất 應ưng 興hưng 論luận 。 若nhược 知tri 敵địch 論luận 是thị 法Pháp 器khí 。
時thời 眾chúng 有hữu 德đức 自tự 有hữu 善thiện 巧xảo 方phương 可khả 興hưng 論luận 。 敵địch 論luận 非phi 法Pháp 器khí 者giả 。 謂vị 彼bỉ 不bất 能năng 出xuất 不bất 善thiện 處xứ 。 安an 置trí 善thiện 處xứ 。
時thời 眾chúng 無vô 德đức 者giả 。 謂vị 不bất 淳thuần 質chất 樂nhạo/nhạc/lạc 僻tích 執chấp 有hữu 偏thiên 黨đảng 等đẳng 。 自tự 無vô 善thiện 巧xảo 者giả 。 謂vị 於ư 論luận 體thể 乃nãi 至chí 論luận 莊trang 嚴nghiêm 中trung 不bất 善thiện 通thông 達đạt 。 與dữ 此thử 相tương 違vi 名danh 敵địch 論luận 者giả 是thị 法Pháp 器khí 等đẳng 。
論luận 多đa 所sở 作tác 法pháp 者giả 。 謂vị 略lược 有hữu 三tam 種chủng 。 將tương 興hưng 論luận 端đoan 定định 所sở 須tu 法pháp 。 何hà 等đẳng 為vi 三tam 。
一nhất 善thiện 達đạt 自tự 他tha 宗tông 。 由do 此thử 堪kham 能năng 遍biến 興hưng 談đàm 論luận 遍biến 於ư 言ngôn 事sự 而nhi 興hưng 論luận 故cố 。 二nhị 無vô 畏úy 。 由do 此thử 堪kham 能năng 處xứ 一nhất 切thiết 眾chúng 而nhi 興hưng 論luận 端đoan 。 三tam 辯biện 才tài 。 由do 此thử 堪kham 能năng 於ư 諸chư 問vấn 難nạn/nan 皆giai 善thiện 辯biện 答đáp 。
復phục 次thứ 若nhược 欲dục 。 自tự 求cầu 利lợi 益ích 安an 樂lạc 。 於ư 諸chư 論luận 軌quỹ 應ưng 善thiện 通thông 達đạt 。 不bất 應ưng 與dữ 他tha 而nhi 興hưng 諍tranh 論luận 。 如như 薄Bạc 伽Già 梵Phạm 。 於ư 大Đại 乘Thừa 阿a 毘tỳ 達đạt 磨ma 經kinh 中trung 。 說thuyết 如như 是thị 言ngôn 。 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 欲dục 勤cần 精tinh 進tấn 修tu 諸chư 善thiện 品phẩm 。 欲dục 行hành 貞trinh 實thật 。 法Pháp 隨tùy 法Pháp 行hành 。 欲dục 善thiện 攝nhiếp 益ích 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 欲dục 得đắc 速tốc 證chứng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 者giả 。 當đương 正chánh 觀quán 察sát 。 十thập 二nhị 處xứ 法pháp 。 不bất 應ưng 與dữ 他tha 。 共cộng 興hưng 諍tranh 論luận 。 何hà 等đẳng 十thập 二nhị 。 一nhất 者giả 宣tuyên 說thuyết 證chứng 無vô 上thượng 義nghĩa 。 微vi 妙diệu 法Pháp 時thời 。 其kỳ 信tín 解giải 者giả 。 甚thậm 為vi 難nan 得đắc 。 二nhị 者giả 作tác 受thọ 教giáo 心tâm 而nhi 請thỉnh 問vấn 者giả 。 甚thậm 為vi 難nan 得đắc 。 三tam 者giả 時thời 眾chúng 賢hiền 善thiện 觀quán 察sát 德đức 失thất 。 甚thậm 為vi 難nan 得đắc 。 四tứ 者giả 凡phàm 所sở 興hưng 論luận 能năng 離ly 六lục 失thất 。 甚thậm 為vi 難nan 得đắc 。 何hà 等đẳng 為vi 六lục 。
謂vị 執chấp 著trước 邪tà 宗tông 失thất 。 矯kiểu 亂loạn 語ngữ 失thất 。 所sở 作tác 語ngữ 言ngôn 不bất 應ứng 時thời 失thất 。 言ngôn 退thoái 屈khuất 失thất 。 麁thô 惡ác 語ngữ 失thất 。 心tâm 恚khuể 怒nộ 失thất 。 五ngũ 者giả 凡phàm 興hưng 論luận 時thời 不bất 懷hoài 獷quánh 毒độc 。 甚thậm 為vi 難nan 得đắc 。 六lục 者giả 凡phàm 興hưng 論luận 時thời 善thiện 護hộ 他tha 心tâm 。 甚thậm 為vi 難nan 得đắc 。 七thất 者giả 凡phàm 興hưng 論luận 時thời 善thiện 護hộ 定định 心tâm 。 甚thậm 為vi 難nan 得đắc 。 八bát 者giả 凡phàm 興hưng 論luận 時thời 欲dục 令linh 己kỷ 劣liệt 他tha 得đắc 勝thắng 心tâm 。 甚thậm 為vi 難nan 得đắc 。 九cửu 者giả 己kỷ 劣liệt 他tha 勝thắng 心tâm 不bất 煩phiền 惱não 。 甚thậm 為vi 難nan 得đắc 。 十thập 者giả 心tâm 已dĩ 煩phiền 惱não 得đắc 安an 隱ẩn 住trụ 。 甚thậm 為vi 難nan 得đắc 。 十thập 一nhất 者giả 既ký 不bất 安an 住trụ 常thường 修tu 善thiện 法Pháp 。 甚thậm 為vi 難nan 得đắc 。 十thập 二nhị 者giả 於ư 諸chư 善thiện 法Pháp 。 既ký 不bất 恆hằng 修tu 。 心tâm 未vị 得đắc 定định 能năng 速tốc 得đắc 定định 。 心tâm 已dĩ 得đắc 定định 。 能năng 速tốc 解giải 脫thoát 。 甚thậm 為vi 難nan 得đắc 。 於ư 此thử 經Kinh 中trung 。 已dĩ 說thuyết 欲dục 勤cần 精tinh 進tấn 。 修tu 諸chư 善thiện 品phẩm 。 何hà 故cố 復phục 言ngôn 。 欲dục 行hành 貞trinh 實thật 。 法Pháp 隨tùy 法Pháp 行hành 。 為vi 顯hiển 意ý 樂nhạo 清thanh 淨tịnh 故cố 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 不bất 為vì 利lợi 養dưỡng 。 恭cung 敬kính 等đẳng 事sự 修tu 聞văn 思tư 等đẳng 諸chư 善thiện 品phẩm 故cố 。 欲dục 善thiện 攝nhiếp 益ích 有hữu 情tình 者giả 。 為vi 別biệt 聲Thanh 聞Văn 等đẳng 行hành 。 由do 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 利lợi 他tha 行hành 為vi 勝thắng 故cố 。 如như 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 自tự 利lợi 利lợi 他tha 。 行hành 具cụ 足túc 已dĩ 。 速tốc 證chứng 無Vô 上Thượng 正Chánh 等Đẳng 菩Bồ 提Đề 。 又hựu 此thử 經Kinh 中trung 諸chư 句cú 義nghĩa 意ý 。 謂vị 興hưng 論luận 時thời 大Đại 乘Thừa 法Pháp 性tánh 無vô 上thượng 甚thậm 深thâm 。 若nhược 無vô 諍tranh 心tâm 解giải 尚thượng 為vi 難nạn/nan 。 況huống 為vi 諍tranh 競cạnh 。 凡phàm 興hưng 諍tranh 論luận 雖tuy 起khởi 請thỉnh 問vấn 。 無vô 心tâm 求cầu 解giải 但đãn 求cầu 過quá 失thất 。 又hựu 傍bàng 證chứng 者giả 心tâm 不bất 賢hiền 直trực 。 不bất 善thiện 宗tông 門môn 樂nhạo 著trước 僻tích 執chấp 。 凡phàm 所sở 言ngôn 論luận 多đa 具cụ 六lục 失thất 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 凡phàm 興hưng 論luận 時thời 或hoặc 有hữu 私tư 心tâm 執chấp 著trước 邪tà 宗tông 。 或hoặc 矯kiểu 方phương 便tiện 求cầu 他tha 誤ngộ 失thất 。 或hoặc 不bất 待đãi 言ngôn 竟cánh 便tiện 興hưng 亂loạn 語ngữ 。 或hoặc 敵địch 論luận 者giả 言ngôn 稱xưng 正chánh 理lý 反phản 相tương 誹phỉ 撥bát 。 或hoặc 作tác 麁thô 言ngôn 。 惱não 敵địch 論luận 者giả 及cập 時thời 眾chúng 心tâm 。 或hoặc 復phục 於ư 彼bỉ 自tự 懷hoài 恚khuể 怒nộ 。 多đa 具cụ 如như 是thị 六lục 種chủng 過quá 失thất 。 又hựu 興hưng 論luận 時thời 身thân 心tâm 寂tịch 靜tĩnh 。 甚thậm 為vi 難nan 得đắc 。 不bất 寂tịch 靜tĩnh 故cố 二nhị 事sự 難nạn/nan 成thành 。 謂vị 善thiện 護hộ 他tha 心tâm 善thiện 護hộ 自tự 心tâm 。 由do 此thử 令linh 他tha 。 心tâm 得đắc 淨tịnh 信tín 。 於ư 解giải 脫thoát 處xứ 正chánh 勤cần 方phương 便tiện 令linh 自tự 心tâm 定định 。 又hựu 興hưng 論luận 時thời 多đa 起khởi 此thử 心tâm 。 云vân 何hà 令linh 我ngã 得đắc 勝thắng 。 他tha 墮đọa 負phụ 處xứ 。 若nhược 不bất 遂toại 心tâm 。 即tức 懷hoài 熱nhiệt 惱não 。 由do 有hữu 此thử 故cố 。 不bất 安an 樂lạc 住trụ 。 由do 此thử 不bất 能năng 。 無vô 間gian 修tu 善thiện 。 是thị 故cố 於ư 彼bỉ 。 增tăng 上thượng 證chứng 法pháp 有hữu 未vị 得đắc 退thoái 。 祕bí 密mật 決quyết 擇trạch 者giả 。 謂vị 說thuyết 餘dư 義nghĩa 。 名danh 句cú 文văn 身thân 。 隱ẩn 密mật 轉chuyển 變biến 更cánh 顯hiển 餘dư 義nghĩa 。 如như 經kinh 言ngôn 。
逆nghịch 害hại 於ư 父phụ 母mẫu 。 王vương 及cập 二nhị 多đa 聞văn 。
誅tru 國quốc 及cập 隨tùy 行hành 。 是thị 人nhân 說thuyết 清thanh 淨tịnh 。
今kim 此thử 頌tụng 中trung 詮thuyên 表biểu 世thế 間gian 共cộng 可khả 極cực 重trọng 罪tội 惡ác 文văn 字tự 。 轉chuyển 變biến 密mật 顯hiển 餘dư 清thanh 淨tịnh 義nghĩa 。 何hà 等đẳng 世thế 間gian 共cộng 可khả 極cực 重trọng 罪tội 惡ác 。 謂vị 逆nghịch 害hại 尊tôn 人nhân 及cập 大đại 眾chúng 。 尊tôn 人nhân 有hữu 二nhị 。 一nhất 別biệt 二nhị 共cộng 。 共cộng 又hựu 二nhị 種chủng 。 一nhất 護hộ 世thế 間gian 。 二nhị 應ưng 供cúng 養dường 。 別biệt 亦diệc 二nhị 種chủng 。 謂vị 父phụ 及cập 母mẫu 。 護hộ 世thế 間gian 者giả 。 謂vị 王vương 應ưng 供cúng 養dường 者giả 。 謂vị 多đa 聞văn 梵Phạm 志Chí 世thế 間gian 共cộng 許hứa 最tối 清thanh 淨tịnh 故cố 。 若nhược 總tổng 殺sát 害hại 名danh 逆nghịch 尊tôn 人nhân 。 若nhược 誅tru 國quốc 人nhân 及cập 隨tùy 行hành 畜súc 生sanh 名danh 害hại 大đại 眾chúng 。 顯hiển 此thử 義nghĩa 者giả 名danh 詮thuyên 表biểu 世thế 間gian 共cộng 可khả 極cực 重trọng 罪tội 惡ác 文văn 字tự 。 云vân 何hà 轉chuyển 此thử 文văn 字tự 密mật 顯hiển 淨tịnh 義nghĩa 。 謂vị 逆nghịch 害hại 父phụ 母mẫu 等đẳng 言ngôn 。 轉chuyển 變biến 密mật 顯hiển 永vĩnh 斷đoạn 愛ái 等đẳng 餘dư 義nghĩa 故cố 。
所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 若nhược 愛ái 若nhược 業nghiệp 。 若nhược 有hữu 取thủ 識thức 。 戒giới 見kiến 二nhị 取thủ 。 眼nhãn 等đẳng 六lục 處xứ 。 及cập 所sở 行hành 境cảnh 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 名danh 母mẫu 父phụ 等đẳng 。 法pháp 相tướng 似tự 故cố 。 愛ái 為vi 發phát 因nhân 。 業nghiệp 為vi 生sanh 因nhân 。 由do 此thử 能năng 殖thực 習tập 氣khí 種chủng 子tử 類loại 世thế 間gian 父phụ 。 由do 此thử 二nhị 因nhân 令linh 有hữu 取thủ 識thức 流lưu 轉chuyển 不bất 絕tuyệt 。 於ư 流lưu 轉chuyển 時thời 雖tuy 求cầu 解giải 脫thoát 。 然nhiên 由do 二nhị 種chủng 非phi 方phương 便tiện 法pháp 障chướng 解giải 脫thoát 得đắc 。 謂vị 妄vọng 計kế 度độ 清thanh 淨tịnh 最tối 勝thắng 。 戒giới 見kiến 二nhị 取thủ 猶do 如như 世thế 間gian 。 多đa 聞văn 梵Phạm 志Chí 。 恆hằng 妄vọng 計kế 著trước 。 最tối 勝thắng 清thanh 淨tịnh 。 此thử 有hữu 取thủ 識thức 所sở 依y 所sở 緣duyên 六lục 處xứ 境cảnh 界giới 。 猶do 如như 世thế 間gian 。 國quốc 及cập 隨tùy 行hành 。 若nhược 能năng 永vĩnh 斷đoạn 。 如như 是thị 等đẳng 法Pháp 。 當đương 知tri 是thị 人nhân 。 最tối 為vi 清thanh 淨tịnh 。 又hựu 如như 經kinh 說thuyết 。
不bất 信tín 不bất 知tri 恩ân 。 斷đoạn 密mật 無vô 容dung 處xứ 。
恆hằng 食thực 人nhân 所sở 吐thổ 。 是thị 最tối 上thượng 丈trượng 夫phu 。
今kim 此thử 頌tụng 中trung 宣tuyên 說thuyết 世thế 間gian 極cực 下hạ 劣liệt 義nghĩa 。 所sở 有hữu 文văn 字tự 。 轉chuyển 變biến 密mật 顯hiển 餘dư 最tối 上thượng 義nghĩa 。 世thế 間gian 下hạ 劣liệt 凡phàm 有hữu 四tứ 種chủng 。 謂vị 意ý 業nghiệp 下hạ 劣liệt 身thân 業nghiệp 下hạ 劣liệt 語ngữ 業nghiệp 下hạ 劣liệt 受thọ 用dụng 下hạ 劣liệt 。 意ý 業nghiệp 下hạ 劣liệt 。 復phục 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 不bất 信tín 善thiện 生sanh 相tương 違vi 。 不bất 信tín 有hữu 後hậu 世thế 等đẳng 。 不bất 行hành 施thí 等đẳng 故cố 。 二nhị 不bất 知tri 恩ân 順thuận 生sanh 不bất 善thiện 。 不bất 顧cố 往vãng 恩ân 違vi 越việt 世thế 理lý 。 起khởi 害hại 母mẫu 等đẳng 所sở 有hữu 惡ác 行hành 故cố 。 身thân 業nghiệp 下hạ 劣liệt 者giả 。 謂vị 行hành 竊thiết 盜đạo 攻công 牆tường 密mật 處xứ 最tối 可khả 輕khinh 賤tiện 。 活hoạt 命mạng 業nghiệp 故cố 。 語ngữ 業nghiệp 下hạ 劣liệt 者giả 。 謂vị 妄vọng 語ngữ 等đẳng 最tối 可khả 輕khinh 賤tiện 。 於ư 善thiện 眾chúng 中trung 所sở 不bất 容dung 故cố 。 受thọ 用dụng 下hạ 劣liệt 者giả 。 謂vị 鬼quỷ 犬khuyển 鳥điểu 等đẳng 好hảo/hiếu 食thực 所sở 吐thổ 故cố 。 顯hiển 此thử 義nghĩa 者giả 名danh 說thuyết 世thế 間gian 極cực 下hạ 劣liệt 義nghĩa 文văn 字tự 。 云vân 何hà 轉chuyển 此thử 文văn 字tự 顯hiển 無vô 上thượng 義nghĩa 。 謂vị 不bất 信tín 等đẳng 言ngôn 轉chuyển 變biến 密mật 顯hiển 餘dư 勝thắng 義nghĩa 故cố 。 不bất 信tín 者giả 。 謂vị 解giải 脫thoát 智trí 見kiến 。 自tự 現hiện 證chứng 故cố 。 不bất 知tri 恩ân 者giả 。 謂vị 涅Niết 槃Bàn 智trí 。 有hữu 為vi 名danh 恩ân 。 無vô 為vi 非phi 恩ân 。 知tri 非phi 恩ân 故cố 。 名danh 不bất 知tri 恩ân 。 斷đoạn 密mật 者giả 。 謂vị 永vĩnh 斷đoạn 後hậu 有hữu 續tục 。 因nhân 煩phiền 惱não 故cố 。 無vô 容dung 處xứ 者giả 。 謂vị 於ư 當đương 來lai 諸chư 趣thú 苦khổ 處xứ 不bất 復phục 生sanh 故cố 。 食thực 吐thổ 者giả 。 謂vị 於ư 現hiện 法Pháp 中trung 。 雖tuy 假giả 資tư 具cụ 力lực 暫tạm 持trì 身thân 。 而nhi 於ư 命mạng 財tài 不bất 生sanh 欣hân 樂nhạo 故cố 。 若nhược 能năng 如như 是thị 。 是thị 最tối 上thượng 丈trượng 夫phu 。 又hựu 如như 經kinh 說thuyết 。
覺giác 不bất 堅kiên 為vi 堅kiên 。 善thiện 住trụ 於ư 顛điên 倒đảo 。
極cực 煩phiền 惱não 所sở 惱não 。 得đắc 最tối 上thượng 菩Bồ 提Đề 。
此thử 如như 前tiền 說thuyết 。 然nhiên 其kỳ 體thể 性tánh 。 謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 依y 三tam 摩ma 地địa 。 由do 見kiến 修tu 二nhị 道đạo 。 證chứng 大đại 菩Bồ 提Đề 。
又hựu 餘dư 經kinh 說thuyết 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 成thành 就tựu 五ngũ 法Pháp 。 施Thí 波Ba 羅La 蜜Mật 。 多đa 速tốc 得đắc 圓viên 滿mãn 。 何hà 等đẳng 為vi 五ngũ 。
一nhất 者giả 增tăng 益ích 慳san 悋lận 法pháp 性tánh 。 二nhị 者giả 於ư 施thí 有hữu 倦quyện 。 三tam 者giả 憎tăng 惡ác 乞khất 求cầu 。 四tứ 者giả 無vô 暫tạm 少thiểu 施thí 。 五ngũ 者giả 遠viễn 離ly 於ư 施thí 。 增tăng 益ích 慳san 悋lận 法pháp 性tánh 者giả 。 謂vị 由do 永vĩnh 斷đoạn 慳san 悋lận 隨tùy 眠miên 并tinh 彼bỉ 習tập 氣khí 。 證chứng 得đắc 彼bỉ 法pháp 性tánh 真Chân 如Như 轉chuyển 依y 故cố 。 於ư 施thí 有hữu 倦quyện 者giả 。 謂vị 為vi 修tu 施thí 誓thệ 受thọ 長trường 時thời 難nan 行hành 苦khổ 行hạnh 故cố 。 憎tăng 惡ác 乞khất 求cầu 者giả 。 謂vị 欲dục 其kỳ 自tự 取thủ 。 厭yếm 彼bỉ 乞khất 求cầu 故cố 。 無vô 暫tạm 少thiểu 施thí 者giả 。 謂vị 一nhất 切thiết 時thời 一nhất 切thiết 物vật 施thí 故cố 。 遠viễn 離ly 於ư 施thí 者giả 。 謂vị 常thường 遠viễn 離ly 期kỳ 報báo 施thí 等đẳng 故cố 。
又hựu 餘dư 經kinh 說thuyết 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 成thành 就tựu 五ngũ 法Pháp 。 名danh 梵Phạm 行hạnh 者giả 。 成thành 就tựu 第đệ 一nhất 清thanh 淨tịnh 梵Phạm 行hạnh 。 何hà 等đẳng 為vi 五ngũ 。
一nhất 者giả 常thường 求cầu 以dĩ 欲dục 離ly 欲dục 。 二nhị 者giả 捨xả 斷đoạn 欲dục 法pháp 。 三tam 者giả 欲dục 貪tham 已dĩ 生sanh 即tức 便tiện 堅kiên 執chấp 。 四tứ 者giả 怖bố 治trị 欲dục 法pháp 。 五ngũ 者giả 二nhị 二nhị 數số 會hội 。 成thành 就tựu 第đệ 一nhất 清thanh 淨tịnh 梵Phạm 行hạnh 者giả 。 謂vị 出xuất 世thế 間gian 道Đạo 。 常thường 求cầu 以dĩ 欲dục 離ly 欲dục 者giả 。 謂vị 即tức 以dĩ 此thử 如như 實thật 遍biến 智trí 永vĩnh 斷đoạn 彼bỉ 故cố 。 此thử 如như 實thật 遍biến 智trí 者giả 。 謂vị 能năng 通thông 達đạt 此thử 真Chân 如Như 智trí 。 捨xả 斷đoạn 欲dục 法pháp 者giả 。 謂vị 恆hằng 觀quán 察sát 捨xả 斷đoạn 非phi 梵Phạm 行hạnh 方phương 便tiện 。 欲dục 貪tham 已dĩ 生sanh 。 即tức 便tiện 堅kiên 執chấp 者giả 。 謂vị 於ư 內nội 欲dục 貪tham 已dĩ 生sanh 。 即tức 便tiện 堅kiên 執chấp 擯bấn 出xuất 於ư 外ngoại 。 怖bố 治trị 欲dục 法pháp 者giả 。 謂vị 說thuyết 欲dục 過quá 患hoạn 怖bố 諸chư 有hữu 情tình 。 立lập 對đối 治trị 道đạo 。 拔bạt 濟tế 一nhất 切thiết 。 二nhị 二nhị 數số 會hội 者giả 。 謂vị 於ư 染nhiễm 淨tịnh 因nhân 果quả 差sai 別biệt 。 四tứ 真Chân 諦Đế 中trung 。 以dĩ 世thế 出xuất 世thế 二nhị 道đạo 及cập 奢xa 摩ma 他tha 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 二nhị 道đạo 。 數sác 數sác 證chứng 會hội 故cố 。
何hà 故cố 此thử 論luận 名danh 為vi 大Đại 乘Thừa 。 阿a 毘tỳ 達đạt 磨ma 集tập 。 略lược 有hữu 三tam 義nghĩa 。 謂vị 等đẳng 所sở 集tập 故cố 。 遍biến 所sở 集tập 故cố 。 正chánh 所sở 集tập 故cố 。 由do 釋thích 詞từ 理lý 以dĩ 顯hiển 得đắc 名danh 故cố 為vi 此thử 問vấn 。 等đẳng 所sở 集tập 者giả 。 謂vị 證chứng 真chân 現hiện 觀quán 諸chư 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 共cộng 結kết 集tập 故cố 。 遍biến 所sở 集tập 者giả 。 謂vị 遍biến 攝nhiếp 一nhất 切thiết 大Đại 乘Thừa 。 阿a 毘tỳ 達đạt 磨ma 經kinh 中trung 諸chư 思tư 擇trạch 處xứ 故cố 。 正chánh 所sở 集tập 者giả 。 謂vị 由do 無vô 倒đảo 結kết 集tập 方phương 便tiện 。 乃nãi 至chí 證chứng 得đắc 。 佛Phật 菩Bồ 提Đề 故cố 。
大Đại 乘Thừa 阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 雜Tạp 集Tập 論Luận 卷quyển 第đệ 十thập 六lục
