Đại Tạng Nhất Lãm – Quyển 1

大Đại 藏Tạng 一Nhất 覽Lãm
Quyển 1
明Minh 陳Trần 實Thật 編Biên 姚Diêu 舜Thuấn 漁Ngư 重Trọng 輯

重trọng/trùng 刻khắc 大đại 藏tạng 一nhất 覽lãm 序tự

佛Phật 法Pháp 自tự 漢hán 入nhập 中trung 土thổ/độ 初sơ 僅cận 四tứ 十thập 二nhị 章chương 魏ngụy 晉tấn 及cập 唐đường 西tây 使sử 幾kỷ 遣khiển 東đông 譯dịch 無vô 筭# 由do 宋tống 至chí 元nguyên 宗tông 門môn 之chi 詮thuyên 著trước 與dữ 儒nho 彥ngạn 之chi 參tham 觀quán 日nhật 多đa

皇hoàng 明minh 啟khải 運vận 彙vị 為vi 大đại 藏tạng 曰viết 經kinh 曰viết 律luật 曰viết 論luận 五ngũ 千thiên 餘dư 卷quyển 卷quyển 帙# 浩hạo 繁phồn 窮cùng 年niên 莫mạc 竟cánh 即tức 耆kỳ 宿túc 檢kiểm 閱duyệt 難nạn/nan 周chu 何hà 況huống 初Sơ 地Địa 雖tuy 名danh 剎sát 尊tôn 藏tạng 不bất 易dị 何hà 論luận 僻tích 所sở 則tắc 一nhất 覽lãm 之chi 編biên 陳trần 居cư 士sĩ 實thật 之chi 心tâm 良lương 勤cần 矣hĩ 夫phu 亦diệc 舉cử 要yếu 鉤câu 玄huyền 上thượng 根căn 循tuần 之chi 而nhi 窺khuy 大đại 全toàn 勝thắng 果quả 妙diệu 因nhân 中trung 人nhân 聞văn 之chi 而nhi 信tín 心tâm 勃bột 起khởi 也dã 凡phàm 為vi 卷quyển 十thập 分phần/phân 八bát 門môn 六lục 十thập 品phẩm 系hệ 以dĩ 因nhân 緣duyên 一nhất 千thiên 一nhất 百bách 八bát 十thập 一nhất 則tắc 八bát 門môn 次thứ 第đệ 相tương/tướng 承thừa 而nhi 善thiện 惡ác 獨độc 多đa 無vô 非phi 以dĩ 果quả 報báo 提đề 醒tỉnh 眾chúng 生sanh 之chi 愚ngu 濁trược 品phẩm 始thỉ 于vu 先tiên 王vương 終chung 于vu 流lưu 通thông 則tắc 又hựu 以dĩ 宣tuyên 揚dương 敷phu 布bố 使sử 人nhân 共cộng 得đắc 睹đổ 聞văn 受thọ 持trì 為vi 報báo 恩ân 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 蓋cái 有hữu 世thế 界giới 必tất 有hữu 眾chúng 生sanh 有hữu 眾chúng 生sanh 乃nãi 成thành 世thế 界giới 而nhi 有hữu 眾chúng 生sanh 。 又hựu 因nhân 壞hoại 世thế 界giới 何hà 也dã 眾chúng 生sanh 性tánh 皆giai 是thị 佛Phật 性tánh 眾chúng 生sanh 性tánh 不bất 昧muội 即tức 能năng 見kiến 佛Phật 。 故cố 知tri 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 皆giai 心tâm 所sở 造tạo 天thiên 人nhân 流lưu 轉chuyển 終chung 歸quy 有hữu 漏lậu 而nhi 必tất 求cầu 所sở 以dĩ 安an 身thân 立lập 命mạng 之chi 處xứ 眾chúng 生sanh 性tánh 昧muội 即tức 不bất 見kiến 佛Phật 上thượng 智trí 以dĩ 畢tất 世thế 為vi 完hoàn 修tu 以dĩ 不bất 朽hủ 為vi 後hậu 世thế 名danh 畢tất 竟cánh 從tùng 名danh 心tâm 起khởi 念niệm 于vu 真chân 性tánh 何hà 涉thiệp 濟tế 惡ác 不bất 才tài 者giả 遂toại 以dĩ 恣tứ 睢# 為vi 適thích 性tánh 禍họa 淫dâm 為vi 不bất 必tất 然nhiên 逞sính 欲dục 任nhậm 情tình 苟cẩu 逃đào 于vu 目mục 前tiền 之chi 罪tội 譴khiển 謂vị 兇hung 暴bạo 為vi 得đắc 計kế 當đương 世thế 之chi 非phi 笑tiếu 萬vạn 年niên 之chi 罵mạ 詈lị 俱câu 不bất 復phục 顧cố 執chấp 此thử 惑hoặc 見kiến 一nhất 夫phu 自tự 用dụng 萬vạn 夫phu 受thọ 其kỳ 慘thảm 毒độc 矣hĩ 不bất 有hữu 佛Phật 法Pháp 以dĩ 報báo 應ứng 之chi 禍họa 福phước 千thiên 劫kiếp 萬vạn 劫kiếp 。 不bất 得đắc 消tiêu 磨ma 者giả 喚hoán 回hồi 醉túy 夢mộng 何hà 所sở 底để 止chỉ 哉tai 茲tư 編biên 一nhất 千thiên 餘dư 則tắc 因nhân 緣duyên 獨độc 於ư 此thử 表biểu 揚dương 不bất 已dĩ 意ý 在tại 斯tư 乎hồ 意ý 在tại 斯tư 乎hồ 世thế 人nhân 高cao 明minh 者giả 少thiểu 而nhi 卑ty 暗ám 者giả 多đa 慈từ 祥tường 者giả 固cố 不bất 乏phạp 人nhân 而nhi 殘tàn 忍nhẫn 者giả 尤vưu 眾chúng 欲dục 引dẫn 之chi 於ư 性tánh 命mạng 必tất 先tiên 引dẫn 之chi 於ư 趨xu 向hướng 欲dục 引dẫn 之chi 于vu 向hướng 善thiện 而nhi 去khứ 惡ác 必tất 先tiên 引dẫn 之chi 于vu 懼cụ 禍họa 而nhi 求cầu 福phước 因nhân 果quả 不bất 爽sảng 于vu 窮cùng 劫kiếp 現hiện 在tại 可khả 知tri 。 懺sám 悔hối 可khả 消tiêu 于vu 無vô 始thỉ 當đương 下hạ 何hà 難nạn/nan 茲tư 編biên 流lưu 通thông 世thế 間gian 俾tỉ 管quản 窺khuy 之chi 下hạ 士sĩ 寡quả 陋lậu 之chi 村thôn 巷hạng 凶hung 頑ngoan 之chi 結kết 習tập 皆giai 得đắc 領lãnh 其kỳ 梗# 概khái 沃ốc 其kỳ 清thanh 冷lãnh 作tác 大đại 懽# 喜hỷ 開khai 大đại 方phương 便tiện 。 所sở 誘dụ 化hóa 林lâm 林lâm 總tổng 總tổng 者giả 豈khởi 鮮tiên 淺thiển 哉tai 廣quảng 辯biện 姚diêu 居cư 士sĩ 余dư 外ngoại 家gia 尊tôn 行hành 也dã 少thiểu 負phụ 才tài 名danh 晚vãn 耽đam 禪thiền 悅duyệt 好hiếu 行hành 其kỳ 德đức 于vu 所sở 不bất 知tri 尤vưu 加gia 意ý 檀đàn 施thí 留lưu 心tâm 貝bối 葉diệp 與dữ 其kỳ 子tử 茂mậu 才tài 君quân 復phục 等đẳng 共cộng 尊tôn 三Tam 寶Bảo 三tam 塔tháp 大Đại 士Sĩ 殿điện 倡xướng 眾chúng 鳩cưu 工công 重trọng/trùng 刻khắc 楞lăng 伽già 楞lăng 嚴nghiêm 諸chư 經kinh 而nhi 于vu 茲tư 編biên 念niệm 舊cựu 刻khắc 之chi 漫mạn 漶# 特đặc 捐quyên 貲ti 剞# 劂# 親thân 自tự 校giáo 訂# 自tự 抒trữ 妙diệu 解giải 作tác 跋bạt 而nhi 令linh 不bất 佞nịnh 為vi 之chi 序tự 余dư 媿quý 無vô 樂nhạo/nhạc/lạc 天thiên 子tử 瞻chiêm 之chi 見kiến 地địa 聊liêu 即tức 一nhất 覽lãm 之chi 條điều 貫quán 論luận 次thứ 若nhược 此thử 惟duy 大đại 善Thiện 知Tri 識Thức 。 開khai 其kỳ 固cố 陋lậu 云vân 。

萬vạn 曆lịch 甲giáp 寅# 孟# 冬đông 翰hàn 林lâm 院viện 侍thị 讀đọc 學học 士sĩ 秀tú 水thủy 陳trần 懿# 典điển 書thư 于vu 學học 圃phố 軒hiên

大đại 藏tạng 一nhất 覽lãm 目mục 錄lục

-# 第đệ 一nhất 卷quyển

-# 先tiên 王vương 品phẩm

因Nhân 地Địa 品phẩm

-# 示thị 生sanh 品phẩm

-# 出xuất 家gia 品phẩm

成thành 道Đạo 品phẩm

-# 度độ 生sanh 品phẩm

-# 入nhập 滅diệt 品phẩm

常thường 住trụ 品phẩm

-# 原nguyên 道Đạo 品Phẩm

-# 教giáo 興hưng 品phẩm

-# 優ưu 劣liệt 品phẩm

-# 究cứu 竟cánh 品phẩm

-# 釋thích 疑nghi 品phẩm

-# 證chứng 驗nghiệm 品phẩm

-# 托thác 胎thai 品phẩm

-# 五ngũ 蘊uẩn 品phẩm

-# 煩phiền 惱não 品phẩm

-# 第đệ 二nhị 卷quyển

三Tam 歸Quy 品phẩm

十Thập 善Thiện 品phẩm

布bố 施thí 品phẩm

-# 第đệ 三tam 卷quyển

-# 持trì 戒giới 品phẩm

-# 忍nhẫn 辱nhục 品phẩm

精tinh 進tấn 品phẩm

-# 禪thiền 定định 品phẩm

般Bát 若Nhã 品phẩm

-# 第đệ 四tứ 卷quyển

-# 方phương 便tiện 品phẩm

-# 造tạo 像tượng 品phẩm

-# 事sự 親thân 品phẩm

-# 雜tạp 緣duyên 品phẩm

-# 十thập 惡ác 品phẩm

-# 第đệ 五ngũ 卷quyển

-# 懺sám 悔hối 品phẩm

-# 臨lâm 終chung 品phẩm

報báo 應ứng 品phẩm

-# 第đệ 六lục 卷quyển

賢Hiền 劫Kiếp 品phẩm

-# 諸chư 天thiên 品phẩm

-# 四tứ 洲châu 品phẩm

-# 有hữu 情tình 品phẩm

-# 地địa 獄ngục 品phẩm

-# 三tam 災tai 品phẩm

-# 劫kiếp 量lượng 品phẩm

大Đại 千Thiên 品phẩm

-# 第đệ 七thất 卷quyển

-# 四tứ 眾chúng 品phẩm

-# 入nhập 道Đạo 品Phẩm

聲Thanh 聞Văn 品phẩm

緣Duyên 覺Giác 品phẩm

菩Bồ 薩Tát 品phẩm

-# 等đẳng 覺giác 品phẩm

-# 第đệ 八bát 卷quyển

法Pháp 身thân 品phẩm

相tướng 好hảo 品phẩm

-# 神thần 足túc 品phẩm

-# 十thập 號hiệu 品phẩm

-# 第đệ 九cửu 卷quyển

-# 教giáo 相tương/tướng 品phẩm

-# 持trì 誦tụng 品phẩm

-# 唐đường 梵Phạm 品phẩm

-# 第đệ 十thập 卷quyển

-# 宗tông 眼nhãn 品phẩm

-# 正chánh 傳truyền 品phẩm

-# 傍bàng 出xuất 品phẩm

-# 分phần/phân 派phái 品phẩm

-# 散tán 聖thánh 品phẩm

-# 流lưu 通thông 品phẩm

大đại 藏tạng 一nhất 覽lãm 目mục 錄lục (# 畢tất )#

大đại 藏tạng 一nhất 覽lãm 第đệ 一nhất 卷quyển

寧ninh 德đức 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 陳trần 。 實thật 謹cẩn 編biên 。

秀tú 水thủy 居cư 士sĩ 姚diêu 舜thuấn 漁ngư 重trọng/trùng 緝tập

第đệ 一nhất 門môn

首thủ 標tiêu 大đại 覺giác 先tiên 容dung 。 俯phủ 為vi 眾chúng 生sanh 作tác 則tắc 。

先tiên 王vương 品phẩm

混hỗn 沌# 天thiên 地địa 以dĩ 開khai 端đoan 。 乃nãi 祖tổ 始thỉ 王vương 之chi 統thống 御ngự 。

釋Thích 迦Ca 譜# 云vân 。 劫kiếp 初sơ 天thiên 地địa 。 大đại 水thủy 彌di 滿mãn 。 風phong 吹xuy 漸tiệm 減giảm 。 次thứ 第đệ 結kết 沫mạt 。 化hóa 為vi 天thiên 宮cung 。 乃nãi 至chí 山sơn 嶽nhạc 。 平bình 陸lục 成thành 洲châu 。 深thâm 堰yển 成thành 海hải 。 從tùng 上thượng 至chí 下hạ 。 依y 舊cựu 建kiến 立lập 。 光quang 音âm 天thiên 人nhân 乃nãi 飛phi 下hạ 來lai 。 各các 有hữu 身thân 光quang 。 飛phi 行hành 自tự 在tại 。 地địa 味vị 香hương 甘cam 。 因nhân 食thực 彼bỉ 故cố 。 體thể 重trọng/trùng 光quang 滅diệt 。 復phục 飛phi 不bất 起khởi 。 日nhật 月nguyệt 始thỉ 生sanh 。 乃nãi 分phần/phân 晝trú 夜dạ 。 因nhân 貪tham 食thực 故cố 。 地địa 味vị 遂toại 滅diệt 。 復phục 生sanh 婆bà 羅la 。 婆bà 羅la 滅diệt 故cố 。 復phục 生sanh 粳canh 米mễ 。 長trường/trưởng 四tứ 寸thốn 半bán 。 朝triêu 割cát 暮mộ 生sanh 。 因nhân 食thực 米mễ 故cố 。 方phương 分phần/phân 男nam 形hình 女nữ 相tương/tướng 。 後hậu 貪tham 積tích 聚tụ 割cát 不bất 復phục 生sanh (# 機cơ 心tâm 一nhất 動động 則tắc 物vật 離ly 其kỳ 真chân 。 嘗thường 聞văn 東đông 萊# 力lực 租tô 而nhi 海hải 魚ngư 不bất 出xuất 。 合hợp 浦# 貪tham 珠châu 而nhi 璣ky 蚌# 遠viễn 移di 。 以dĩ 近cận 代đại 方phương 古cổ 。 粳canh 米mễ 不bất 生sanh 未vị 足túc 為vi 異dị )# 後hậu 相tương/tướng 侵xâm 盜đạo 。 無vô 能năng 決quyết 者giả 。 議nghị 立lập 一nhất 智trí 者giả 三tam 摩ma 多đa 。 為vi 平bình 等đẳng 王vương 。 賞thưởng 善thiện 罰phạt 惡ác 。 眾chúng 共cộng 給cấp 之chi 。 (# 彩thải 字tự 函hàm 第đệ 一nhất 卷quyển )# 。 ○# (# 混hỗn 沌# 詳tường 見kiến 三tam 災tai 劫kiếp 量lượng 二nhị 品phẩm )# 。

起khởi 世thế 因nhân 本bổn 經Kinh 云vân 。 是thị 平bình 等đẳng 王vương 。 子tử 孫tôn 相tương 承thừa 。 三tam 十thập 三tam 世thế 善thiện 思tư 王vương 。 後hậu 乃nãi 證chứng 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 之chi 位vị 。 王vương 四tứ 天thiên 下hạ 。 直trực 至chí 師Sư 子Tử 頰Giáp 王Vương 。 凡phàm 一nhất 百bách 卅# 一nhất 萬vạn 五ngũ 十thập 六lục 王vương 。 師sư 子tử 頰giáp 生sanh 四tứ 子tử 。 一nhất 名danh 淨Tịnh 飯Phạn 。 二nhị 名danh 白Bạch 飯Phạn 。 三tam 名danh 斛Hộc 飯Phạn 。 四tứ 名danh 甘Cam 露Lộ 飯Phạn 。 淨Tịnh 飯Phạn 王Vương 生sanh 二nhị 子tử 。 一nhất 名danh 悉Tất 達Đạt 多Đa 。 一nhất 名danh 難nạn/nan 阤đà 。 白Bạch 飯Phạn 二nhị 子tử 。 一nhất 名danh 帝Đế 沙Sa 。 一nhất 名danh 難Nan 提Đề 迦ca 。 斛Hộc 飯Phạn 二nhị 子tử 。 一nhất 名danh 阿a 尼ni 婁lâu 馱đà 。 一nhất 名danh 跋bạt 提đề 梨lê 迦ca 。 甘Cam 露Lộ 飯Phạn 二nhị 子tử 。 一nhất 名danh 阿A 難Nan 阤đà 。 一nhất 名danh 提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa 。 且thả 悉tất 達đạt 多đa (# 世Thế 尊Tôn 小tiểu 名danh )# 一nhất 子tử 。 名danh 羅La 睺Hầu 羅La 。 (# 映ánh 字tự 函hàm 第đệ 十thập 卷quyển )# 。

釋Thích 迦Ca 譜# 云vân 。 昔tích 王vương 遜tốn 位vị 與dữ 弟đệ 。 從tùng 學học 於ư 婆Bà 羅La 門Môn 。 姓tánh 曰viết 瞿Cù 曇Đàm 。 而nhi 受thọ 之chi 言ngôn 。 當đương 解giải 王vương 衣y 。 如như 吾ngô 所sở 服phục 。 受thọ 瞿Cù 曇Đàm 姓tánh 。 謂vị 小tiểu 瞿Cù 曇Đàm 。 既ký 入nhập 深thâm 山sơn 。 形hình 殊thù 服phục 異dị 。 無vô 能năng 識thức 者giả 。 於ư 甘cam 蔗giá 園viên 以dĩ 為vi 精tinh 舍xá (# 淨tịnh 飯phạn 遠viễn 祖tổ 。 捨xả 國quốc 修tu 行hành 受thọ 瞿Cù 曇Đàm 姓tánh 。 故cố 曰viết 瞿Cù 曇Đàm 氏thị 。 居cư 甘cam 蔗giá 園viên 。 故cố 稱xưng 甘Cam 蔗Giá 之chi 苗miêu 裔duệ 。 )# 因nhân 賊tặc 由do 此thử 。 以dĩ 陷hãm 其kỳ 縱túng/tung 。 盜đạo 法pháp 論luận 之chi 。 木mộc 貫quán 其kỳ 身thân 。 立lập 以dĩ 為vi 標tiêu 。 血huyết 流lưu 於ư 地địa 。 是thị 大đại 瞿Cù 曇Đàm 。 天thiên 眼nhãn 見kiến 之chi 。 神thần 足túc 飛phi 來lai 。 我ngã 子tử 何hà 罪tội 。 酷khốc 乃nãi 爾nhĩ 乎hồ 。 取thủ 土thổ/độ 中trung 血huyết 。 以dĩ 泥nê 團đoàn 之chi 。 持trì 還hoàn 精tinh 舍xá 。 左tả 血huyết 著trước 於ư 左tả 器khí 之chi 中trung 。 其kỳ 右hữu 亦diệc 然nhiên 。 大đại 瞿Cù 曇Đàm 咒chú 願nguyện 曰viết 。 是thị 道Đạo 士sĩ 。 若nhược 志chí 誠thành 。 當đương 使sử 血huyết 化hóa 為vi 人nhân 。 卻khước 後hậu 十thập 月nguyệt 。 左tả 即tức 成thành 男nam 。 右hữu 即tức 成thành 女nữ 。 於ư 是thị 姓tánh 瞿Cù 曇Đàm 氏thị 。

又hựu 懿# 摩ma 王vương 有hữu 四tứ 太thái 子tử 。 因nhân 擯bấn 雪Tuyết 山Sơn 。 不bất 數số 年niên 間gian 。 歸quy 德đức 如như 市thị 。 鬱uất 為vi 強cường/cưỡng 國quốc 。 懿# 摩ma 嘆thán 曰viết 。 此thử 真chân 釋Thích 子tử (# 釋thích 義nghĩa 齊tề 言ngôn 能năng 也dã 。 因nhân 能năng 命mạng 氏thị )# 。 ○# (# 彩thải 字tự 函hàm 第đệ 一nhất 卷quyển )# 。

因Nhân 地Địa 品phẩm

遠viễn 窮cùng 三tam 大đại 僧Tăng 袛# 因nhân 。 最tối 後hậu 一nhất 生sanh 居cư 補bổ 處xứ 。

毗tỳ 婆bà 沙sa 論luận 云vân 。 過quá 去khứ 久cửu 遠viễn 。 人nhân 百bách 壽thọ 時thời 。 有hữu 佛Phật 名danh 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 。 母mẫu 名danh 摩Ma 耶Da 。 父phụ 名danh 淨tịnh 飯phạn 。 子tử 名danh 羅la 怙hộ 。 侍thị 者giả 名danh 阿A 難Nan 阤đà 。

佛Phật 告cáo 侍thị 者giả 。

吾ngô 今kim 背bối/bội 疾tật 。 汝nhữ 往vãng 廣quảng 熾sí 陶đào 師sư 之chi 家gia 。 求cầu 胡hồ 麻ma 油du 。 為vi 吾ngô 塗đồ 洗tẩy 。 廣quảng 熾sí 歡hoan 喜hỷ 辦biện 油du 。 自tự 往vãng 為vi 佛Phật 塗đồ 洗tẩy 。 釋thích 然nhiên 除trừ 愈dũ 。 軟nhuyễn 音âm 慰úy 諭dụ 。 廣quảng 熾sí 踊dũng 躍dược 。 即tức 發phát 願nguyện 言ngôn 。 願nguyện 我ngã 未vị 來lai 。 當đương 得đắc 作tác 佛Phật 。 名danh 號hiệu 眷quyến 屬thuộc 。

時thời 處xứ 弟đệ 子tử 。 如như 今kim 世Thế 尊Tôn 。 等đẳng 無vô 有hữu 異dị 。 當đương 知tri 彼bỉ 陶đào 師sư 者giả 。 即tức 我ngã 釋Thích 迦Ca 。 由do 本bổn 願nguyện 故cố 。 今kim 名danh 號hiệu 等đẳng 。 如như 昔tích 不bất 異dị 。 最tối 初sơ 逢phùng 事sự 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 等đẳng 。 七thất 萬vạn 五ngũ 千thiên 佛Phật 。 是thị 名danh 初sơ 劫kiếp 。 阿a 僧tăng 企xí 耶da 滿mãn 。 從tùng 此thử 以dĩ 後hậu 。 乃nãi 至chí 逢phùng 事sự 。 然Nhiên 燈Đăng 如Như 來Lai 。 七thất 萬vạn 七thất 千thiên 佛Phật 。 是thị 名danh 第đệ 二nhị 劫kiếp 。 阿a 僧tăng 企xí 耶da 滿mãn 。 復phục 從tùng 此thử 後hậu 。 乃nãi 至chí 逢phùng 事sự 勝thắng 觀quán 如Như 來Lai 。 是thị 名danh 第đệ 三tam 劫kiếp 。 阿a 僧tăng 企xí 耶da 滿mãn 。 此thử 後hậu 復phục 經kinh 九cửu 十thập 一nhất 劫kiếp 。 修tu 妙diệu 相tướng 業nghiệp 。 直trực 至chí 逢phùng 事sự 。 迦Ca 葉Diếp 波Ba 佛Phật 。 方phương 得đắc 圓viên 滿mãn (# 心tâm 字tự 函hàm 第đệ 七thất 卷quyển )# 。

過quá 現hiện 因nhân 果quả 經Kinh 云vân 。 至chí 普phổ 光quang 佛Phật (# 乃nãi 然nhiên 燈đăng 之chi 異dị 名danh )# 。 出xuất 興hưng 于vu 世thế 。

爾nhĩ 時thời 善Thiện 慧Tuệ 仙Tiên 人Nhân 。 因nhân 與dữ 五ngũ 百bách 外ngoại 道đạo 。 論luận 議nghị 破phá 其kỳ 異dị 見kiến 。

時thời 五ngũ 百bách 人nhân 。 求cầu 為vi 弟đệ 子tử 。 各các 以dĩ 銀ngân 錢tiền 一nhất 枚mai 上thượng 之chi 。 善thiện 慧tuệ 聞văn 佛Phật 出xuất 興hưng 。 令linh 燈đăng 照chiếu 王vương 。 迎nghênh 請thỉnh 供cúng 養dường 。 擊kích 鼓cổ 唱xướng 令lệnh 。 國quốc 內nội 名danh 花hoa 。 皆giai 不bất 得đắc 買mãi 。 悉tất 以dĩ 輪Luân 王Vương 。 善Thiện 慧Tuệ 聞văn 已dĩ 。 心tâm 大đại 懊áo 惱não 。 欲dục 訪phỏng 花hoa 所sở 。 忽hốt 遇ngộ 瞿cù 夷di 。 持trì 花hoa 七thất 莖hành 。 畏úy 王vương 制chế 令lệnh 。 藏tàng 著trước 瓶bình 中trung 。 善Thiện 慧Tuệ 至chí 誠thành 感cảm 花hoa 。 踊dũng 上thượng 。 追truy 呼hô 就tựu 買mãi 。 此thử 女nữ 答đáp 言ngôn 。 當đương 送tống 內nội 宮cung 。 欲dục 以dĩ 上thượng 佛Phật 。 不bất 可khả 得đắc 也dã 。 善thiện 慧tuệ 告cáo 言ngôn 。 五ngũ 百bách 銀ngân 錢tiền 。 雇cố 五ngũ 莖hành 花hoa 。 瞿cù 夷di 問vấn 曰viết 。 欲dục 花hoa 何hà 用dụng 。 善thiện 慧tuệ 答đáp 言ngôn 。 欲dục 以dĩ 獻hiến 佛Phật 。 瞿cù 夷di 又hựu 問vấn 。 獻hiến 佛Phật 何hà 為vi 。 善thiện 慧tuệ 答đáp 曰viết 。 為vì 欲dục 成thành 就tựu 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 度độ 脫thoát 眾chúng 生sanh 。 瞿cù 夷di 念niệm 言ngôn 。 今kim 此thử 男nam 子tử 。 乃nãi 爾nhĩ 志chí 誠thành 。 不bất 惜tích 錢tiền 寶bảo 。 即tức 語ngữ 之chi 曰viết 。 我ngã 今kim 當đương 以dĩ 。 此thử 花hoa 相tương 與dữ 。 願nguyện 我ngã 生sanh 生sanh 。 常thường 為vi 君quân 妻thê 。 善thiện 慧tuệ 答đáp 言ngôn 。 我ngã 修tu 梵Phạm 行hạnh 。 求cầu 無vô 為vi 道Đạo 。 不bất 得đắc 相tương 許hứa 。 生sanh 死tử 之chi 緣duyên 。 瞿cù 夷di 即tức 言ngôn 。 不bất 從tùng 我ngã 願nguyện 。 花hoa 不bất 可khả 得đắc 。 善thiện 慧tuệ 又hựu 曰viết 。 汝nhữ 若nhược 決quyết 定định 。 不bất 與dữ 我ngã 花hoa 。 當đương 從tùng 汝nhữ 願nguyện 。 我ngã 好hiếu 布bố 施thí 。 不bất 逆nghịch 人nhân 意ý 。 若nhược 使sử 有hữu 來lai 。 從tùng 我ngã 求cầu 乞khất 。 頭đầu 目mục 髓tủy 腦não 。 及cập 與dữ 妻thê 子tử 。 汝nhữ 莫mạc 生sanh 礙ngại 。 壞hoại 吾ngô 施thí 心tâm 。 瞿cù 夷di 答đáp 言ngôn 。 敬kính 從tùng 來lai 命mạng 。 今kim 我ngã 女nữ 弱nhược 。 不bất 能năng 得đắc 前tiền 。 併tinh 寄ký 二nhị 花hoa 。 以dĩ 獻hiến 於ư 佛Phật 。 使sử 我ngã 生sanh 生sanh 。 不bất 失thất 此thử 願nguyện 。 好hảo 醜xú 不bất 離ly 。 必tất 置trí 心tâm 中trung 。 令linh 佛Phật 知tri 之chi 。

時thời 燈Đăng 照Chiếu 王Vương 。 領lãnh 諸chư 官quan 庶thứ 。 持trì 妙diệu 香hương 花hoa 。 種chủng 種chủng 供cúng 具cụ 。 出xuất 城thành 迎nghênh 佛Phật 。 王vương 臣thần 禮lễ 敬kính 。 散tán 獻hiến 名danh 花hoa 。 花hoa 悉tất 墮đọa 地địa 。 善thiện 慧tuệ 見kiến 諸chư 人nhân 眾chúng 。 供cúng 養dường 畢tất 已dĩ 。 諦đế 觀quán 如Như 來Lai 。 相tướng 好hảo 之chi 容dung 。 欲dục 滿mãn 種chủng 智Trí 度Độ 眾chúng 生sanh 。 故cố 。 即tức 散tán 五ngũ 花hoa 。 皆giai 住trụ 空không 中trung 。 化hóa 成thành 花hoa 臺đài 。 後hậu 散tán 二nhị 莖hành 。 亦diệc 止chỉ 於ư 空không 。

爾nhĩ 時thời 王vương 民dân 。 龍long 天thiên 八bát 部bộ 。 見kiến 此thử 奇kỳ 特đặc 。 歎thán 未vị 曾tằng 有hữu 。 於ư 是thị 普Phổ 光Quang 如Như 來Lai 讚tán 曰viết 。 善thiện 哉tai 汝nhữ 以dĩ 是thị 行hành 。 過quá 僧Tăng 祗chi 劫kiếp 。 當đương 得đắc 成thành 佛Phật 。 號hiệu 曰viết 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 。 既ký 授thọ 記ký 已dĩ 。 佛Phật 經Kinh 行hành 處xứ 。 而nhi 地địa 濁trược 濕thấp 。 善thiện 慧tuệ 即tức 脫thoát 所sở 著trước 。 鹿lộc 皮bì 之chi 衣y 。 以dĩ 用dụng 布bố 地địa 。 解giải 髮phát 覆phú 之chi 。 佛Phật 踐tiễn 而nhi 度độ 。 復phục 記ký 之chi 曰viết 。 汝nhữ 後hậu 得đắc 佛Phật 。 當đương 於ư 五ngũ 濁trược 惡ác 世thế 。 度độ 諸chư 天thiên 人nhân 。 不bất 以dĩ 為vi 難nan 。 必tất 如như 我ngã 也dã 。 是thị 時thời 善Thiện 慧Tuệ 。 投đầu 佛Phật 出xuất 家gia 。 白bạch 言ngôn 世Thế 尊Tôn 。 我ngã 昨tạc 得đắc 此thử 五ngũ 種chủng 奇kỳ 夢mộng 。 一nhất 者giả 夢mộng 臥ngọa 大đại 海hải 。 二nhị 者giả 夢mộng 枕chẩm 須Tu 彌Di 。 三tam 者giả 夢mộng 諸chư 眾chúng 生sanh 。 入nhập 我ngã 身thân 內nội 。 四tứ 者giả 夢mộng 手thủ 執chấp 日nhật 。 五ngũ 者giả 夢mộng 手thủ 執chấp 月nguyệt 。 唯duy 願nguyện 世Thế 尊Tôn 為vì 我ngã 解giải 說thuyết 。 普phổ 光quang 答đáp 言ngôn 。 夢mộng 臥ngọa 海hải 者giả 。 汝nhữ 在tại 生sanh 死tử 大đại 海hải 之chi 中trung 。 夢mộng 枕chẩm 須Tu 彌Di 者giả 。 出xuất 於ư 生sanh 死tử 。 夢mộng 諸chư 眾chúng 生sanh 。 入nhập 身thân 內nội 者giả 。 為vi 彼bỉ 作tác 歸quy 依y 處xứ 。 夢mộng 執chấp 日nhật 者giả 。 智trí 光quang 普phổ 照chiếu 。 夢mộng 執chấp 月nguyệt 者giả 。 清thanh 涼lương 度độ 生sanh 令linh 離ly 熱nhiệt 惱não 。 此thử 夢mộng 因nhân 緣duyên 。 是thị 汝nhữ 將tương 來lai 。 成thành 佛Phật 之chi 相tướng 。 善Thiện 慧Tuệ 聞văn 已dĩ 。 不bất 勝thắng 踊dũng 躍dược 。 後hậu 至chí 普Phổ 光Quang 如Như 來Lai 入nhập 滅diệt 。 善Thiện 慧Tuệ 比Bỉ 丘Khâu 。 護hộ 持trì 正Chánh 法Pháp 。 滿mãn 二nhị 萬vạn 歲tuế 。 度độ 生sanh 莫mạc 計kế 。 命mạng 終chung 上thượng 生sanh 。 為vì 四Tứ 天Thiên 王Vương 。 化hóa 諸chư 天thiên 眾chúng 。 盡tận 彼bỉ 天thiên 壽thọ 。 下hạ 生sanh 人nhân 間gian 。 為vi 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 。 王vương 四tứ 天thiên 下hạ 。 七thất 寶bảo 具cụ 足túc 。 一nhất 金kim 輪luân 寶bảo 。 二nhị 白bạch 象tượng 寶bảo 。 三tam 紺cám 馬mã 寶bảo 。 四tứ 神thần 珠châu 寶bảo 。 五ngũ 玉ngọc 女nữ 寶bảo 。 六lục 主chủ 藏tạng 臣thần 寶bảo 。 七thất 主chủ 兵binh 臣thần 寶bảo 。 千thiên 子tử 具cụ 足túc 。 皆giai 悉tất 勇dũng 健kiện 。 能năng 伏phục 怨oán 敵địch 。 十Thập 善Thiện 化hóa 民dân 。 於ư 此thử 壽thọ 終chung 。 上thượng 生sanh 忉Đao 利Lợi 。 為vi 彼bỉ 天thiên 主chủ 。 壽thọ 終chung 。 下hạ 生sanh 復phục 為vi 輪Luân 王Vương 。 又hựu 昇thăng 梵Phạm 天Thiên 。 上thượng 作tác 天thiên 帝đế 。 下hạ 為vi 聖thánh 主chủ 。 各các 三tam 十thập 六lục 反phản 。 終chung 而nhi 復phục 始thỉ 。 其kỳ 間gian 或hoặc 為vi 仙tiên 人nhân 。 或hoặc 為vi 外ngoại 道đạo 六lục 師sư 。 或hoặc 為vi 婆Bà 羅La 門Môn 。 或hoặc 為vi 小tiểu 王vương 。 如như 是thị 變biến 現hiện 。 不bất 可khả 稱xưng 數số 。 (# 辭từ 字tự 函hàm )# 。

釋Thích 迦Ca 譜# 云vân 。 善thiện 慧tuệ 菩Bồ 薩Tát 。 功công 行hành 滿mãn 足túc 。 位vị 登đăng 十Thập 地Địa 。 生sanh 兜Đâu 率Suất 天Thiên 。 一Nhất 生Sanh 補Bổ 處Xứ 。 名danh 聖Thánh 善Thiện 白Bạch 。 為vi 諸chư 天thiên 師sư 。 隨tùy 應ứng 說thuyết 法Pháp 。 期kỳ 運vận 將tương 至chí 。 當đương 下hạ 作tác 佛Phật 。 現hiện 五ngũ 種chủng 瑞thụy 。 一nhất 者giả 放phóng 大đại 光quang 明minh 。 普phổ 照chiếu 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 二nhị 者giả 大đại 地địa 十thập 八bát 相tương 動động 。 三tam 者giả 魔ma 宮cung 隱ẩn 蔽tế 。 四tứ 者giả 日nhật 月nguyệt 無vô 光quang 。 五ngũ 者giả 八bát 部bộ 悉tất 皆giai 震chấn 動động 。 告cáo 諸chư 天thiên 子tử 。 當đương 知tri 我ngã 於ư 。 無vô 量lượng 劫kiếp 來lai 。 唯duy 此thử 一nhất 生sanh 。 正chánh 是thị 度độ 脫thoát 眾chúng 生sanh 之chi 時thời 。 我ngã 當đương 應ưng 下hạ 生sanh 閻Diêm 浮Phù 提đề 。 其kỳ 諸chư 天thiên 子tử 。 咸hàm 共cộng 議nghị 言ngôn 。 當đương 使sử 菩Bồ 薩Tát 。 現hiện 生sanh 何hà 種chủng 。 或hoặc 有hữu 說thuyết 言ngôn 。 維duy 提đề 種chủng 摩Ma 竭Kiệt 國Quốc 。 其kỳ 母mẫu 雖tuy 正chánh 。 其kỳ 父phụ 不bất 真chân 。 拘Câu 薩Tát 大Đại 國Quốc 。 父phụ 母mẫu 宗tông 族tộc 。 皆giai 不bất 真chân 正chánh 。 和hòa 沙sa 國quốc 土độ 。 受thọ 他tha 節tiết 度độ 。 維Duy 耶Da 離Ly 國Quốc 。 喜hỷ 諍tranh 不bất 和hòa 。 鏺# 樹thụ 國quốc 風phong 。 舉cử 動động 虛hư 妄vọng 。 餘dư 國quốc 邊biên 地địa 佛Phật 之chi 至chí 尊tôn 。 皆giai 不bất 應ưng 生sanh 。 唯duy 有hữu 維duy 羅la 衛vệ 國quốc 。 乃nãi 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 之chi 中trung 。 人nhân 民dân 滋tư 茂mậu 。 植thực 種chủng 德đức 本bổn 。 其kỳ 淨Tịnh 飯Phạn 王Vương 。 種chủng 族tộc 第đệ 一nhất 。 性tánh 行hành 仁nhân 賢hiền 。 夫phu 人nhân 貞trinh 良lương 。 猶do 天thiên 玉ngọc 女nữ 。 護hộ 身thân 口khẩu 意ý 。 前tiền 五ngũ 百bách 世thế 。 為vi 菩Bồ 薩Tát 母mẫu 。 應ưng 可khả 降giáng 神thần 。 受thọ 彼bỉ 胞bào 胎thai 。

示thị 生sanh 品phẩm

爰viên 從tùng 兜Đâu 率Suất 降giáng/hàng 來lai 儀nghi 。 慶khánh 誕đản 毗tỳ 嵐lam 示thị 色sắc 相tướng 。

菩Bồ 薩Tát 問vấn 諸chư 天thiên 子tử 。 以dĩ 何hà 形hình 貌mạo 。 降giáng 神thần 母mẫu 胎thai 。 或hoặc 言ngôn 。 儒nho 童đồng 形hình 。 或hoặc 言ngôn 。 日nhật 月nguyệt 王vương 形hình 。 或hoặc 言ngôn 。 白bạch 象tượng 形hình 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 世thế 有hữu 三tam 獸thú 。 一nhất 兔thố 。 二nhị 馬mã 。 三tam 象tượng 。 兔thố 之chi 渡độ 水thủy 。 趣thú 自tự 渡độ 耳nhĩ 。 馬mã 雖tuy 差sai 猛mãnh 。 猶do 故cố 不bất 知tri 水thủy 之chi 淺thiển 深thâm 。 白bạch 象tượng 之chi 渡độ 。 盡tận 其kỳ 源nguyên 底để 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 其kỳ 猶do 兔thố 馬mã 。 雖tuy 度độ 生sanh 死tử 。 不bất 達đạt 法pháp 本bổn 。 菩Bồ 薩Tát 大Đại 乘Thừa 。 譬thí 如như 白bạch 象tượng 。 解giải 暢sướng 三tam 界giới 。 十Thập 二Nhị 緣Duyên 起Khởi 。 了liễu 之chi 本bổn 無vô 。 一nhất 切thiết 莫mạc 不bất 蒙mông 濟tế 。 春xuân 末mạt 夏hạ 初sơ 。 不bất 寒hàn 不bất 暑thử 。 適thích 在tại 時thời 宜nghi 。 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 四tứ 月nguyệt 八bát 日nhật 。 化hóa 乘thừa 白bạch 象tượng 。 冠quan 日nhật 之chi 精tinh 。 因nhân 母mẫu 晝trú 寢tẩm 。 以dĩ 示thị 其kỳ 夢mộng 。 從tùng 右hữu 脅hiếp 入nhập 。 夫phu 人nhân 夢mộng 寤ngụ 。 自tự 知tri 身thân 重trọng 。 天thiên 獻hiến 飲ẩm 食thực 。 自tự 然nhiên 而nhi 至chí 。 不bất 復phục 樂nhạo 於ư 。 人nhân 間gian 之chi 味vị 。 菩Bồ 薩Tát 在tại 胎thai 。 母mẫu 無vô 妨phương 礙ngại 。 晨thần 朝triêu 為vi 色sắc 界giới 天thiên 說thuyết 法Pháp 。 日nhật 中trung 為vi 欲dục 界giới 天thiên 說thuyết 法Pháp 。 晡bô 時thời 為vi 諸chư 鬼quỷ 神thần 說thuyết 法Pháp 。 於ư 夜dạ 三tam 時thời 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 成thành 熟thục 利lợi 益ích 。 無vô 量lượng 眾chúng 生sanh 。 於ư 是thị 兜Đâu 率Suất 天thiên 眾chúng 念niệm 言ngôn 。 菩Bồ 薩Tát 已dĩ 託thác 淨Tịnh 飯Phạn 王Vương 宮cung 。 我ngã 等đẳng 亦diệc 當đương 。 下hạ 生sanh 人nhân 間gian 。 菩Bồ 薩Tát 成thành 佛Phật 。 我ngã 得đắc 聞văn 法Pháp 。 即tức 便tiện 託thác 於ư 諸chư 國quốc 王vương 臣thần 。 或hoặc 婆Bà 羅La 門Môn 。 長trưởng 者giả 居cư 士sĩ 等đẳng 家gia 。 凡phàm 九cửu 十thập 九cửu 億ức 。 菩Bồ 薩Tát 住trú 胎thai 。 十thập 月nguyệt 滿mãn 足túc 。 四tứ 月nguyệt 八bát 日nhật 。 夫phu 人nhân 將tương 諸chư 綵thải 女nữ 。 遊du 藍lam 毗Tỳ 尼Ni 園viên 。 攀phàn 無vô 憂ưu 樹thụ 。 于vu 時thời 樹thụ 下hạ 。 忽hốt 出xuất 蓮liên 華hoa 。 大đại 如như 車xa 輪luân 。 菩Bồ 薩Tát 化hóa 從tùng 夫phu 人nhân 右hữu 脅hiếp 而nhi 生sanh 。 墮đọa 彼bỉ 華hoa 上thượng 。 自tự 行hành 七thất 步bộ 。 舉cử 其kỳ 右hữu 手thủ 。 作tác 師sư 子tử 吼hống 。 天thiên 上thượng 天thiên 下hạ 。 唯duy 我ngã 獨độc 尊tôn 。

時thời 四Tứ 天Thiên 王Vương 。 即tức 以dĩ 天thiên 繒tăng 。 接tiếp 太thái 子tử 身thân 。 置trí 寶bảo 机cơ 上thượng 。 帝Đế 釋Thích 執chấp 蓋cái 。 梵Phạm 王Vương 持trì 拂phất 。 左tả 右hữu 侍thị 立lập 。 九cửu 龍long 空không 中trung 。 吐thổ 清thanh 淨tịnh 水thủy 。 一nhất 溫ôn 一nhất 涼lương 。 灌quán 太thái 子tử 身thân 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 八bát 十thập 種chủng 好hảo 。 放phóng 大đại 光quang 明minh 。 普phổ 照chiếu 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 天thiên 龍long 八bát 部bộ 。 滿mãn 虛hư 空không 中trung 。 作tác 天thiên 伎kỹ 樂nhạc 。 雨vũ 妙diệu 香hương 花hoa 。 瓔anh 珞lạc 天thiên 衣y 。 不bất 可khả 稱xưng 數số 。 所sở 感cảm 瑞thụy 應ứng 。 (# 三tam 十thập 有hữu 四tứ 。 繁phồn 不bất 能năng 錄lục )# 群quần 生sanh 普phổ 利lợi 。 地địa 獄ngục 停đình 酸toan 。 同đồng 日nhật 八bát 大đại 國quốc 王vương 。 皆giai 生sanh 太thái 子tử 。 諸chư 釋Thích 種chủng 姓tánh 。 生sanh 五ngũ 百bách 男nam 。 國quốc 中trung 居cư 士sĩ 長trưởng 者giả 。 亦diệc 悉tất 生sanh 男nam 。 及cập 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 廄# 馬mã 生sanh 駒câu 。 宮cung 中trung 五ngũ 百bách 伏phục 藏tạng 發phát 現hiện 。 又hựu 諸chư 大đại 商thương 採thải 寶bảo 俱câu 還hoàn 。 即tức 名danh 太thái 子tử 。 為vi 悉tất 達đạt 多đa (# 漢hán 言ngôn 頓đốn 吉cát )# 。 適thích 生sanh 七thất 日nhật 。 其kỳ 母mẫu 摩Ma 耶Da 夫Phu 人Nhân 命mạng 終chung 。 以dĩ 懷hoài 天thiên 師sư 。 功công 福phước 大đại 故cố 。 上thượng 生sanh 忉Đao 利Lợi 。 封phong 受thọ 自tự 然nhiên 。 太thái 子tử 自tự 知tri 。 福phước 德đức 威uy 重trọng 。 無vô 有hữu 女nữ 人nhân 。 堪kham 受thọ 禮lễ 者giả 。 故cố 因nhân 將tương 終chung 。 托thác 之chi 而nhi 生sanh 。

爾nhĩ 時thời 姨di 母mẫu 。 摩Ma 訶Ha 波Ba 闍Xà 波Ba 提Đề 。 乳nhũ 養dưỡng 太thái 子tử 。 如như 母mẫu 無vô 異dị 。 召triệu 諸chư 婆Bà 羅La 門Môn 。 占chiêm 太thái 子tử 相tương/tướng 。 嘆thán 未vị 曾tằng 有hữu 。 若nhược 當đương 出xuất 家gia 。 成thành 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 若nhược 在tại 家gia 者giả 。 為vi 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 。 王vương 聞văn 此thử 語ngữ 。 心tâm 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 婆Bà 羅La 門Môn 又hựu 白bạch 王vương 言ngôn 。 有hữu 一nhất 梵Phạm 仙tiên 。 名danh 阿A 私Tư 陀Đà 。 具cụ 足túc 五ngũ 通thông 。 在tại 於ư 香Hương 山Sơn 。 彼bỉ 之chi 善thiện 相tương/tướng 。 可khả 決quyết 王vương 疑nghi 。 王vương 纔tài 作tác 念niệm 。 彼bỉ 便tiện 遙diêu 知tri 。 騰đằng 虛hư 而nhi 來lai 。 既ký 見kiến 太thái 子tử 。 忽hốt 然nhiên 悲bi 泣khấp 。 王vương 大đại 憂ưu 怖bố 。 問vấn 仙tiên 人nhân 言ngôn 。 子tử 何hà 不bất 祥tường 。 仙tiên 人nhân 答đáp 曰viết 。 太thái 子tử 具cụ 足túc 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 在tại 家gia 為vi 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 。 出xuất 家gia 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 轉chuyển 大đại 法Pháp 輪luân 。 我ngã 今kim 年niên 已dĩ 百bách 二nhị 十thập 歲tuế 。 不bất 久cửu 命mạng 終chung 。 不bất 聞văn 說thuyết 法Pháp 。 故cố 自tự 悲bi 耳nhĩ 。 太thái 子tử 漸tiệm 長trường/trưởng 。 因nhân 王vương 嚴nghiêm 駕giá 。 抱bão 謁yết 於ư 大Đại 自Tự 在Tại 天Thiên 廟miếu 。

時thời 諸chư 神thần 象tượng 。 悉tất 能năng 起khởi 拜bái 太thái 子tử 之chi 足túc 。 父phụ 王vương 驚kinh 嘆thán 。 我ngã 子tử 於ư 天thiên 神thần 中trung 。 最tối 尊tôn 最tối 勝thắng 。 宜nghi 字tự 天Thiên 中Trung 天Thiên 。 年niên 及cập 七thất 歲tuế 。 當đương 修tu 學học 時thời 。 遍biến 訪phỏng 國quốc 中trung 。 聰thông 明minh 婆Bà 羅La 門Môn 。 名danh 曰viết 選tuyển 友hữu 。 為vi 太thái 子tử 師sư 。 太thái 子tử 問vấn 曰viết 。 以dĩ 何hà 書thư 典điển 。 而nhi 相tương 教giáo 乎hồ 。 其kỳ 師sư 答đáp 曰viết 。 梵Phạm 佉khư 留lưu 書thư 。 太thái 子tử 曰viết 。 其kỳ 異dị 書thư 者giả 。 六lục 十thập 有hữu 四tứ 。 今kim 師sư 何hà 言ngôn 止chỉ 有hữu 二nhị 種chủng 。 師sư 問vấn 。 何hà 名danh 。

答đáp 曰viết 。

梵Phạm 書thư (# 婆Bà 羅La 門Môn 書thư )# 。 佉khư 留lưu 書thư (# 驢lư 脣thần 仙tiên 書thư )# 。 龍long 鬼quỷ 書thư 。 犍kiền 沓đạp 和hòa 書thư (# 香hương 神thần 書thư )# 。 阿a 須tu 倫luân 書thư 。 (# 阿a 修tu 羅la 書thư 。 多đa 不bất 盡tận 錄lục 。 略lược 舉cử 四tứ 五ngũ )# 。 書thư 缺khuyết 二nhị 字tự 。 太thái 子tử 問vấn 師sư 。 師sư 不bất 能năng 答đáp 。 反phản 而nhi 問vấn 之chi 。 此thử 阿a 字tự 者giả 。 不bất 可khả 壞hoại 義nghĩa 。 亦diệc 是thị 無vô 二nhị 。 正chánh 真chân 道Đạo 義nghĩa 。

爾nhĩ 時thời 選tuyển 友hữu 。 深thâm 生sanh 慚tàm 愧quý 。 而nhi 白bạch 王vương 言ngôn 。 太thái 子tử 乃nãi 天Thiên 人Nhân 師Sư 。 我ngã 安an 可khả 教giáo 耶da 。 凡phàm 諸chư 伎kỹ 藝nghệ 。 典điển 籍tịch 筭# 射xạ 。 天thiên 文văn 地địa 理lý 。 太thái 子tử 悉tất 皆giai 。 自tự 然nhiên 知tri 之chi 。 年niên 既ký 長trưởng 成thành 。 王vương 敕sắc 太thái 子tử 。 與dữ 難nạn/nan 阤đà 調Điều 達Đạt 。 五ngũ 百bách 童đồng 子tử 。 又hựu 復phục 擊kích 鼓cổ 。 唱xướng 令linh 萬vạn 姓tánh 。 有hữu 勇dũng 力lực 者giả 。 定định 日nhật 集tập 於ư 戲hí 場tràng 捔giác 射xạ 。 至chí 期kỳ 調Điều 達Đạt 領lãnh 眾chúng 。 先tiên 出xuất 。 有hữu 象tượng 當đương 門môn 以dĩ 手thủ 擗# 倒đảo 。 次thứ 是thị 難nạn/nan 阤đà 見kiến 象tượng 礙ngại 路lộ 。 即tức 以dĩ 足túc 指chỉ 。 挑thiêu 著trước 路lộ 傍bàng 。 太thái 子tử 念niệm 言ngôn 。 今kim 正chánh 現hiện 力lực 之chi 時thời 。 即tức 便tiện 執chấp 象tượng 擲trịch 於ư 空không 中trung 。 還hoàn 以dĩ 手thủ 接tiếp 。 不bất 令linh 傷thương 損tổn 。 眾chúng 咸hàm 嘆thán 服phục 。 既ký 至chí 園viên 已dĩ 。 摽phiếu/phiêu 鼓cổ 射xạ 之chi 。 調Điều 達Đạt 豎thụ 四tứ 十thập 里lý 鼓cổ 。 不bất 能năng 得đắc 過quá 。 難nạn/nan 阤đà 豎thụ 六lục 十thập 里lý 鼓cổ 亦diệc 莫mạc 越việt 。 爾nhĩ 。 太thái 子tử 豎thụ 百bách 里lý 鼓cổ 弓cung 力lực 乏phạp 折chiết 。 乃nãi 取thủ 祖tổ 王vương 鎮trấn 庫khố 之chi 弓cung 。 古cổ 今kim 無vô 能năng 張trương 者giả 。 太thái 子tử 既ký 挽vãn 聲thanh 震chấn 于vu 城thành 。 箭tiễn 中trung 鼓cổ 已dĩ 。 沒một 入nhập 于vu 地địa 。 泉tuyền 水thủy 涌dũng 出xuất 。 復phục 透thấu 鐵thiết 圍vi 之chi 山sơn 。 大Đại 千Thiên 剎Sát 土Độ 。 六lục 反phản 震chấn 動động 。 大đại 眾chúng 悚tủng 然nhiên 。 怪quái 未vị 曾tằng 有hữu 。 太thái 子tử 年niên 及cập 十thập 七thất 。 王vương 為vi 娉phinh 妃phi 。 耶da 輸du 阤đà 羅la 。 端đoan 正chánh 第đệ 一nhất 。 禮lễ 義nghĩa 備bị 舉cử 。 即tức 是thị 宿túc 命mạng 賣mại 花hoa 女nữ 也dã 。 太thái 子tử 雖tuy 納nạp 。 殊thù 無vô 俗tục 意ý 。 久cửu 而nhi 不bất 接tiếp 。 於ư 靜tĩnh 夜dạ 中trung 。 但đãn 修tu 禪thiền 觀quán 。

出xuất 家gia 品phẩm

四tứ 門môn 遊du 觀quan 忽hốt 警cảnh 悟ngộ 。 中trung 夜dạ 逾du 城thành 驟sậu 出xuất 家gia 。

太thái 子tử 在tại 宮cung 。 日nhật 久cửu 前tiền 白bạch 王vương 言ngôn 。 欲dục 出xuất 遊du 觀quan 。 王vương 敕sắc 整chỉnh 治trị 衢cù 道đạo 。 皆giai 令linh 清thanh 淨tịnh 。 并tinh 諸chư 官quan 屬thuộc 。 導đạo 從tùng 太thái 子tử 。 出xuất 城thành 東đông 門môn 。 觀quan 者giả 如như 雲vân 。

時thời 淨Tịnh 居Cư 天thiên 。 化hóa 作tác 老lão 人nhân 。 頭đầu 白bạch 背bối 傴ủ 。 拄trụ 杖trượng 羸luy 步bộ 。 太thái 子tử 問vấn 從tùng 者giả 言ngôn 。 此thử 何hà 人nhân 也dã 。

答đáp 曰viết 。

老lão 人nhân 。

又hựu 問vấn 。

何hà 謂vị 老lão 人nhân 。

答đáp 曰viết 。

昔tích 乃nãi 兒nhi 童đồng 。 次thứ 第đệ 遷thiên 變biến 形hình 枯khô 色sắc 衰suy 。 餘dư 命mạng 無vô 幾kỷ 。 故cố 謂vị 為vi 老lão 。 太thái 子tử 又hựu 問vấn 。 唯duy 此thử 一nhất 老lão 。 一nhất 切thiết 皆giai 然nhiên 。 從tùng 者giả 答đáp 言ngôn 。 人nhân 人nhân 悉tất 爾nhĩ 。 太thái 子tử 聞văn 已dĩ 。 生sanh 大đại 苦khổ 惱não 。 我ngã 雖tuy 富phú 貴quý 。 豈khởi 免miễn 此thử 耶da 。 還hoàn 宮cung 不bất 樂lạc 。 王vương 亦diệc 憂ưu 惱não 。 復phục 遊du 南nam 門môn 。 王vương 敕sắc 嚴nghiêm 潔khiết 衢cù 陌mạch 。 百bá 官quan 擁ủng 從tùng 。

時thời 淨Tịnh 居Cư 天thiên 。 復phục 化hóa 病bệnh 人nhân 。 肉nhục 消tiêu 骨cốt 露lộ 。 喘suyễn 息tức 呻thân 吟ngâm 。 不bất 能năng 自tự 持trì 。 兩lưỡng 人nhân 扶phù 腋dịch 。 在tại 於ư 路lộ 傍bàng 。 太thái 子tử 乃nãi 問vấn 。 此thử 何hà 人nhân 也dã 。 從tùng 者giả 答đáp 曰viết 。 此thử 病bệnh 人nhân 乎hồ 。

又hựu 問vấn 。

何hà 謂vị 為vi 病bệnh 。

答đáp 曰viết 。

病bệnh 者giả 百bách 節tiết 疼đông 痛thống 。 氣khí 力lực 虛hư 微vi 。

復phục 問vấn 。

此thử 人nhân 獨độc 爾nhĩ 。 餘dư 皆giai 然nhiên 耶da 。

答đáp 曰viết 。

貴quý 賤tiện 悉tất 爾nhĩ 。 太thái 子tử 嘆thán 曰viết 。 云vân 何hà 世thế 人nhân 。 耽đam 樂lạc 不bất 畏úy 。 還hoàn 宮cung 憂ưu 惱não 。 王vương 聞văn 轉chuyển 愁sầu 。 問vấn 群quần 臣thần 言ngôn 。 太thái 子tử 初sơ 出xuất 東đông 門môn 。 逢phùng 見kiến 老lão 人nhân 不bất 樂lạc 。 今kim 出xuất 南nam 門môn 。 再tái 敕sắc 卿khanh 等đẳng 。 淨tịnh 治trị 道đạo 路lộ 。 云vân 何hà 病bệnh 人nhân 。 又hựu 令linh 見kiến 之chi 。 群quần 臣thần 奏tấu 對đối 。 奉phụng 王vương 嚴nghiêm 命mạng 。 無vô 不bất 檢kiểm 察sát 。 不bất 知tri 病bệnh 人nhân 。 所sở 從tùng 來lai 處xứ 。 非phi 臣thần 之chi 罪tội 。 王vương 聞văn 婆Bà 羅La 門Môn 。 子tử 優ưu 阤đà 夷di 。 極cực 有hữu 智trí 辯biện 。 召triệu 而nhi 語ngữ 曰viết 。 太thái 子tử 不bất 樂nhạo 在tại 世thế 。 恐khủng 其kỳ 出xuất 家gia 。 汝nhữ 可khả 為vi 友hữu 。 善thiện 而nhi 誘dụ 之chi 。 太thái 子tử 復phục 求cầu 出xuất 遊du 。 王vương 不bất 忍nhẫn 拒cự 。 敕sắc 嚴nghiêm 道đạo 路lộ 。 乃nãi 至chí 園viên 林lâm 。 香hương 華hoa 幡phan 蓋cái 。 數sổ 倍bội 於ư 前tiền 。 若nhược 有hữu 不bất 祥tường 。 遠viễn 驅khu 逐trục 之chi 。

爾nhĩ 時thời 太thái 子tử 。 與dữ 優ưu 阤đà 夷di 百bách 僚liêu 萬vạn 眾chúng 。 出xuất 城thành 西tây 門môn 。 淨Tịnh 居Cư 天thiên 子tử 念niệm 言ngôn 。 先tiên 現hiện 老lão 病bệnh 。 舉cử 眾chúng 皆giai 見kiến 。 王vương 責trách 從tùng 者giả 。 枉uổng 及cập 無vô 辜cô 。 今kim 化hóa 死tử 人nhân 。 眷quyến 屬thuộc 圍vi 遶nhiễu 。 號hào 哭khốc 送tống 之chi 。 唯duy 令linh 太thái 子tử 。 與dữ 優ưu 阤đà 夷di 。 二nhị 人nhân 獨độc 見kiến 。 太thái 子tử 問vấn 。 此thử 何hà 人nhân 。 優ưu 阤đà 夷di 以dĩ 王vương 嚴nghiêm 敕sắc 。 即tức 不bất 敢cảm 答đáp 。 淨tịnh 居cư 天thiên 力lực 。 使sử 不bất 覺giác 言ngôn 。 稱xưng 死tử 人nhân 也dã 。 風phong 刀đao 解giải 形hình 。 神thần 識thức 去khứ 矣hĩ 。 四tứ 體thể 諸chư 根căn 。 無vô 復phục 所sở 知tri 。 誠thành 可khả 哀ai 也dã 。 太thái 子tử 又hựu 問vấn 優ưu 阤đà 夷di 言ngôn 。 餘dư 人nhân 爾nhĩ 不phủ 。

答đáp 曰viết 。

世thế 人nhân 皆giai 爾nhĩ 。 無vô 一nhất 免miễn 者giả 。 今kim 獻hiến 誠thành 言ngôn 。 願nguyện 不bất 見kiến 責trách 。 古cổ 今kim 諸chư 王vương 。 愛ái 欲dục 樂lạc 已dĩ 。 然nhiên 後hậu 出xuất 家gia 。 太thái 子tử 云vân 何hà 。 永vĩnh 絕tuyệt 不bất 顧cố 。 無vô 有hữu 棄khí 國quốc 。 而nhi 學học 道Đạo 者giả 。 唯duy 願nguyện 太thái 子tử 。 受thọ 於ư 五ngũ 欲dục 。 令linh 有hữu 子tử 息tức 。 不bất 絕tuyệt 王vương 嗣tự 。 太thái 子tử 答đáp 言ngôn 。 誠thành 如như 所sở 說thuyết 。 但đãn 我ngã 不bất 言ngôn 。 五ngũ 欲dục 無vô 樂lạc 。 以dĩ 畏úy 老lão 病bệnh 。 生sanh 死tử 之chi 苦khổ 。 故cố 於ư 五ngũ 欲dục 。 不bất 取thủ 愛ái 著trước 。 汝nhữ 言ngôn 古cổ 者giả 諸chư 王vương 。 先tiên 經kinh 五ngũ 欲dục 。 然nhiên 後hậu 出xuất 家gia 。 此thử 諸chư 王vương 等đẳng 。 今kim 在tại 何hà 許hứa 。 以dĩ 愛ái 欲dục 故cố 。 或hoặc 在tại 地địa 獄ngục 。 或hoặc 在tại 餓ngạ 鬼quỷ 。 或hoặc 在tại 畜súc 生sanh 。 或hoặc 在tại 人nhân 天thiên 。 以dĩ 有hữu 如như 是thị 。 輪luân 轉chuyển 苦khổ 故cố 。 我ngã 欲dục 離ly 此thử 。 汝nhữ 今kim 云vân 何hà 。 令linh 我ngã 受thọ 之chi 。

時thời 優ưu 阤đà 夷di 雖tuy 竭kiệt 言ngôn 辯biện 。 勉miễn 於ư 太thái 子tử 。 終chung 不bất 能năng 回hồi 。 即tức 便tiện 還hoàn 宮cung 。 彌di 加gia 憂ưu 慼thích 。 王vương 問vấn 其kỳ 詳tường 。 優ưu 阤đà 夷di 言ngôn 。 出xuất 城thành 不bất 遠viễn 。 逢phùng 見kiến 死tử 人nhân 。 殊thù 不bất 知tri 其kỳ 自tự 何hà 而nhi 來lai 。 問vấn 諸chư 吏lại 從tùng 。 皆giai 言ngôn 不bất 見kiến 。 王vương 知tri 天thiên 力lực 。 非phi 臣thần 之chi 咎cữu 。 復phục 遊du 北bắc 門môn 。 淨Tịnh 居Cư 天thiên 子tử 。 化hóa 作tác 比Bỉ 丘Khâu 。 於ư 太thái 子tử 前tiền 。 太thái 子tử 問vấn 曰viết 。 汝nhữ 何hà 等đẳng 人nhân 。

答đáp 曰viết 。

比Bỉ 丘Khâu 。 世thế 間gian 無vô 常thường 。 我ngã 修tu 聖thánh 道Đạo 。 超siêu 於ư 彼bỉ 岸ngạn 。 作tác 是thị 答đáp 已dĩ 。 騰đằng 虛hư 而nhi 去khứ 。 太thái 子tử 念niệm 言ngôn 。 先tiên 見kiến 老lão 病bệnh 死tử 苦khổ 。 為vi 之chi 所sở 恐khủng 。 今kim 遇ngộ 比Bỉ 丘Khâu 啟khải 悟ngộ 我ngã 心tâm 。 不bất 勝thắng 欣hân 悅duyệt 。 王vương 聞văn 懊áo 惱não 。 太thái 子tử 決quyết 定định 。 捨xả 家gia 學học 道Đạo 。 敕sắc 輸du 阤đà 羅la 。 勿vật 離ly 太thái 子tử 。 復phục 增tăng 妓kỹ 女nữ 。 以dĩ 娛ngu 樂lạc 之chi 。

復phục 次thứ 太thái 子tử 。 前tiền 白bạch 父phụ 王vương 。 恩ân 愛ái 必tất 離ly 。 聽thính 我ngã 出xuất 家gia 。 王vương 泣khấp 不bất 許hứa 。 太thái 子tử 復phục 言ngôn 。 王vương 能năng 與dữ 此thử 四tứ 願nguyện 。 即tức 不bất 出xuất 家gia 。 一nhất 者giả 不bất 老lão 。 二nhị 者giả 無vô 病bệnh 。 三tam 者giả 不bất 死tử 。 四tứ 者giả 不bất 別biệt 。 王vương 答đáp 。 此thử 願nguyện 世thế 誰thùy 得đắc 之chi 。 相tướng 師sư 奏tấu 王vương 。 太thái 子tử 若nhược 不bất 出xuất 家gia 。 七thất 日nhật 之chi 後hậu 。 得đắc 輪Luân 王Vương 位vị 。 七thất 寶bảo 自tự 至chí 。 王vương 生sanh 歡hoan 喜hỷ 即tức 敕sắc 群quần 臣thần 。 日nhật 夜dạ 嚴nghiêm 備bị 。 城thành 門môn 開khai 閉bế 。 聞văn 四tứ 十thập 里lý 。 復phục 敕sắc 耶da 輸du 阤đà 羅la 。 倍bội 加gia 防phòng 察sát 。 王vương 告cáo 太thái 子tử 。 國quốc 今kim 無vô 嗣tự 。 宜nghi 生sanh 一nhất 子tử 。 卻khước 聽thính 出xuất 家gia 。 太thái 子tử 即tức 指chỉ 輸du 阤đà 羅la 腹phúc 。 便tiện 覺giác 有hữu 娠thần 。 然nhiên 後hậu 羅la 睺hầu 從tùng 天thiên 變biến 沒một 化hóa 生sanh 。 不bất 由do 父phụ 母mẫu 。 合hợp 會hội 而nhi 育dục 。 太thái 子tử 是thị 年niên 十thập 九cửu 出xuất 家gia 。

時thời 至chí 。 二nhị 月nguyệt 八bát 夜dạ 。 諸chư 天thiên 下hạ 來lai 。 太thái 子tử 之chi 前tiền 。 頭đầu 面diện 禮lễ 足túc 。 白bạch 太thái 子tử 言ngôn 。 無vô 量lượng 劫kiếp 來lai 。 勤cần 苦khổ 修tu 行hành 。 令linh 之chi 成thành 熟thục 。 出xuất 家gia 是thị 宜nghi 。 太thái 子tử 答đáp 言ngôn 。 王vương 敕sắc 內nội 外ngoại 官quan 屬thuộc 。 防phòng 衛vệ 嚴nghiêm 密mật 。 欲dục 出xuất 無vô 從tùng 。 諸chư 天thiên 白bạch 言ngôn 。 我ngã 等đẳng 方phương 便tiện 。 使sử 無vô 知tri 者giả 。 太thái 子tử 即tức 敕sắc 車Xa 匿Nặc 被bị 犍kiền 陟trắc 來lai 。 四tứ 天thiên 天thiên 王vương 。 捧phủng 馬mã 四tứ 足túc 。 并tinh 接tiếp 車Xa 匿Nặc 。 帝Đế 釋Thích 執chấp 蓋cái 。 北bắc 門môn 自tự 開khai 。 不bất 使sử 有hữu 聲thanh 。 出xuất 城thành 既ký 畢tất 。 天thiên 忽hốt 不bất 現hiện 。 太thái 子tử 至chí 於ư 跋bạt 伽già 仙tiên 林lâm 。 作tác 師sư 子tử 吼hống 。 過quá 去khứ 諸chư 佛Phật 。 為vì 求cầu 菩Bồ 提Đề 。 捨xả 棄khí 飾sức 好hảo 。 剃thế 除trừ 鬚tu 髮phát 。 我ngã 今kim 亦diệc 爾nhĩ 。 便tiện 脫thoát 寶bảo 冠quan 。 與dữ 瓔anh 珞lạc 等đẳng 。 分phân 付phó 車Xa 匿Nặc 回hồi 上thượng 父phụ 王vương 。 即tức 以dĩ 利lợi 劍kiếm 。 自tự 剃thế 鬚tu 髮phát 。 帝Đế 釋Thích 接tiếp 髮phát 上thượng 天thiên 建kiến 塔tháp 。 次thứ 淨tịnh 居cư 天thiên 。 化hóa 作tác 獵liệp 師sư 。 身thân 披phi 袈ca 裟sa 。 太thái 子tử 以dĩ 七thất 寶bảo 衣y 貿mậu 之chi 而nhi 著trước 。 車Xa 匿Nặc 大đại 哭khốc 。 犍kiền 陟trắc 悲bi 鳴minh 。 緣duyên 路lộ 而nhi 歸quy 。 父phụ 王vương 姨di 母mẫu 。 及cập 輸du 阤đà 羅la 等đẳng 。 不bất 見kiến 太thái 子tử 。 哀ai 號hào 悶muộn 絕tuyệt 。 舉cử 國quốc 悲bi 慕mộ 。 於ư 是thị 淨tịnh 飯phạn 王vương 。 即tức 選tuyển 國quốc 中trung 豪hào 賢hiền 。 多đa 子tử 孫tôn 者giả 五ngũ 人nhân 。 各các 遣khiển 一nhất 子tử 。 憍Kiều 陳Trần 如Như 等đẳng 。 追truy 侍thị 太thái 子tử 。 太thái 子tử 前tiền 詣nghệ 彼bỉ 仙tiên 住trú 處xứ 。 見kiến 其kỳ 或hoặc 以dĩ 草thảo 葉diệp 為vi 衣y 者giả 。 或hoặc 以dĩ 樹thụ 皮bì 為vi 服phục 者giả 。 或hoặc 食thực 草thảo 木mộc 花hoa 果quả 。 或hoặc 事sự 水thủy 火hỏa 日nhật 月nguyệt 。 或hoặc 倒đảo 荊kinh 棘cức 之chi 上thượng 。 或hoặc 臥ngọa 水thủy 火hỏa 之chi 前tiền 。 或hoặc 一nhất 日nhật 一nhất 食thực 。 或hoặc 二nhị 日nhật 一nhất 食thực 。 苦khổ 行hạnh 如như 此thử 。 太thái 子tử 問vấn 言ngôn 。 欲dục 求cầu 何hà 果quả 。 仙tiên 人nhân 答đáp 言ngôn 。 為vì 欲dục 生sanh 天thiên 。 太thái 子tử 又hựu 問vấn 。 諸chư 天thiên 雖tuy 樂lạc 。 福phước 盡tận 輪luân 回hồi 。 終chung 為vi 苦khổ 聚tụ 。 云vân 何hà 修tu 諸chư 苦khổ 因nhân 。 以dĩ 求cầu 苦khổ 報báo 。 皆giai 非phi 解giải 脫thoát 。 真chân 正chánh 之chi 道Đạo 。 辭từ 而nhi 別biệt 往vãng 。 涉thiệp 山sơn 踰du 谷cốc 。 憍Kiều 陳Trần 如Như 等đẳng 。 相tương 從tùng 既ký 久cửu 。 不bất 柰nại 其kỳ 艱gian 。 言ngôn 。 此thử 狂cuồng 人nhân 。 行hành 不bất 擇trạch 路lộ 。 奚hề 可khả 隨tùy 之chi 。 設thiết 委ủy 而nhi 還hoàn 。 王vương 滅diệt 吾ngô 家gia 。 不bất 如như 止chỉ 此thử 。 精tinh 苦khổ 修tu 行hành 。 太thái 子tử 次thứ 第đệ 前tiền 詣nghệ 阿A 羅La 邏La 。 迦Ca 蘭Lan 仙Tiên 人Nhân 所sở 。 詰cật 其kỳ 所sở 斷đoạn 生sanh 老lão 病bệnh 死tử 之chi 法pháp 。 仙tiên 人nhân 答đáp 言ngôn 。 眾chúng 生sanh 之chi 始thỉ 。 始thỉ 於ư 冥minh 初sơ 。 冥minh 初sơ 起khởi 於ư 我ngã 慢mạn 。 我ngã 慢mạn 生sanh 於ư 癡si 心tâm 。 癡si 心tâm 生sanh 於ư 染nhiễm 愛ái 。 染nhiễm 愛ái 生sanh 於ư 五ngũ 微vi 塵trần 氣khí 。 五ngũ 微vi 塵trần 氣khí 。 生sanh 於ư 五ngũ 大đại 。 五ngũ 大đại 生sanh 於ư 。 貪tham 欲dục 瞋sân 恚khuể 。 及cập 諸chư 煩phiền 惱não 。 於ư 是thị 流lưu 轉chuyển 。 生sanh 老lão 病bệnh 死tử 。 憂ưu 悲bi 苦khổ 惱não 。 太thái 子tử 復phục 問vấn 。 已dĩ 知tri 所sở 說thuyết 。 生sanh 死tử 根căn 本bổn 。 復phục 何hà 方phương 便tiện 。 而nhi 能năng 斷đoạn 之chi 。 仙tiên 人nhân 答đáp 言ngôn 。 若nhược 欲dục 斷đoạn 者giả 。 修tu 習tập 禪thiền 定định 。 離ly 欲dục 惡ác 不bất 善thiện 法pháp 。 有hữu 覺giác 有hữu 觀quán 。 得đắc 初sơ 禪thiền 。 除trừ 覺giác 觀quán 定định 。 生sanh 入nhập 喜hỷ 心tâm 。 得đắc 第đệ 二nhị 禪thiền 。 捨xả 喜hỷ 心tâm 。 得đắc 正chánh 念niệm 。 具cụ 根căn 樂nhạo/nhạc/lạc 。 得đắc 第đệ 三tam 禪thiền 。 除trừ 苦khổ 樂lạc 。 得đắc 淨tịnh 念niệm 。 入nhập 捨xả 根căn 。 得đắc 第đệ 四tứ 禪thiền 。 獲hoạch 無vô 想tưởng 報báo 。 離ly 色sắc 想tưởng 。 入nhập 空không 處xứ 。 滅diệt 有hữu 對đối 想tưởng 。 入nhập 識thức 處xứ 。 滅diệt 無vô 量lượng 想tưởng 。 識thức 唯duy 觀quán 識thức 。 入nhập 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 離ly 於ư 種chủng 種chủng 相tương/tướng 。 入nhập 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 斯tư 處xứ 名danh 為vi 。 究cứu 竟cánh 解giải 脫thoát 。 是thị 諸chư 學học 者giả 。 之chi 彼bỉ 岸ngạn 也dã 。 太thái 子tử 思tư 惟duy 。 其kỳ 所sở 知tri 見kiến 。 非phi 究cứu 竟cánh 處xứ 。 問vấn 曰viết 。 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 為vi 有hữu 我ngã 也dã 。 為vi 無vô 我ngã 也dã 。 若nhược 言ngôn 無vô 我ngã 。 不bất 應ưng 言ngôn 。 非phi 想tưởng 非phi 非phi 想tưởng 。 若nhược 言ngôn 有hữu 我ngã 。 我ngã 為vi 有hữu 知tri 。 我ngã 為vi 無vô 知tri 。 我ngã 若nhược 無vô 知tri 。 則tắc 同đồng 木mộc 石thạch 。 我ngã 若nhược 有hữu 知tri 。 則tắc 有hữu 攀phàn 緣duyên 。 既ký 有hữu 攀phàn 緣duyên 。 則tắc 有hữu 染nhiễm 著trước 。 以dĩ 染nhiễm 著trước 故cố 。 則tắc 非phi 解giải 脫thoát 。 汝nhữ 盡tận 麤thô 結kết 。 猶do 細tế 結kết 在tại 。 非phi 度độ 彼bỉ 岸ngạn 。 若nhược 能năng 除trừ 我ngã 。 及cập 以dĩ 我ngã 想tưởng 。 一nhất 切thiết 盡tận 捨xả 。 是thị 則tắc 名danh 為vi 。 真chân 解giải 脫thoát 也dã 。 太thái 子tử 調điều 伏phục 是thị 二nhị 仙tiên 已dĩ 。 求cầu 勝thắng 法Pháp 故cố 。 遂toại 復phục 前tiền 進tiến 。

成thành 道Đạo 品phẩm

六lục 載tái 雪Tuyết 山Sơn 修tu 苦khổ 行hạnh 。 一nhất 朝triêu 道đạo 樹thụ 悟ngộ 明minh 星tinh 。

太thái 子tử 次thứ 至chí 。 苦khổ 行hạnh 林lâm 中trung 。 尼Ni 連Liên 河Hà 側trắc 安an 禪thiền 靜tĩnh 坐tọa 守thủ 戒giới 。 日nhật 食thực 一nhất 麻ma 一nhất 米mễ 。 乃nãi 至chí 七thất 日nhật 。 食thực 一nhất 麻ma 米mễ 。 設thiết 有hữu 乞khất 者giả 。 亦diệc 以dĩ 施thí 之chi 。 苦khổ 行hạnh 六lục 年niên 。 瘦sấu 若nhược 枯khô 木mộc 。 我ngã 若nhược 以dĩ 此thử 羸luy 身thân 。 而nhi 取thủ 道Đạo 者giả 。 彼bỉ 諸chư 外ngoại 道đạo 。 當đương 言ngôn 自tự 餓ngạ 。 是thị 涅Niết 槃Bàn 因nhân 。 我ngã 當đương 受thọ 食thực 。 然nhiên 後hậu 成thành 道Đạo 。 既ký 作tác 是thị 念niệm 。 淨Tịnh 居Cư 天thiên 子tử 下hạ 來lai 。 勸khuyến 彼bỉ 林lâm 外ngoại 牧mục 女nữ 。 難nạn/nan 阤đà 波ba 羅la 。 令linh 取thủ 乳nhũ 糜mi 。 供cúng 養dường 太thái 子tử 。 受thọ 食thực 已dĩ 竟cánh 。 身thân 體thể 光quang 悅duyệt 。 堪kham 受thọ 菩Bồ 提Đề 。 觀quán 過quá 去khứ 佛Phật 。 以dĩ 草thảo 為vi 座tòa 。 帝Đế 釋Thích 化hóa 作tác 凡phàm 人nhân 。 持trì 草thảo 以dĩ 奉phụng 。 太thái 子tử 問vấn 言ngôn 。 汝nhữ 名danh 何hà 等đẳng 。

答đáp 曰viết 。

吉cát 祥tường 。 太thái 子tử 喜hỷ 曰viết 。 我ngã 破phá 不bất 吉cát 。 以dĩ 成thành 吉cát 祥tường 。 坐tọa 彼bỉ 草thảo 褥nhục 。 閻diêm 浮phù 樹thụ 下hạ 。 觀quán 樹thụ 思tư 惟duy 。 感cảm 天thiên 動động 地địa 。 演diễn 大đại 光quang 明minh 。 覆phú 蔽tế 魔ma 宮cung 。 波Ba 旬Tuần 恐khủng 怖bố 。 令linh 彼bỉ 四tứ 女nữ 往vãng 詣nghệ 太thái 子tử 。 萬vạn 端đoan 妖yêu 婬dâm 惑hoặc 之chi 不bất 動động 。 波Ba 旬Tuần 復phục 將tương 八bát 十thập 億ức 眾chúng 。 故cố 來lai 惱não 壞hoại 。 而nhi 作tác 是thị 言ngôn 。 若nhược 不bất 起khởi 去khứ 。 擲trịch 汝nhữ 海hải 中trung 。 太thái 子tử 答đáp 曰viết 。 汝nhữ 先tiên 動động 我ngã 淨tịnh 瓶bình 。 然nhiên 後hậu 可khả 能năng 擲trịch 我ngã 。 八bát 十thập 億ức 眾chúng 盡tận 力lực 。 不bất 能năng 令linh 瓶bình 少thiểu 動động 。 乃nãi 至chí 種chủng 種chủng 作tác 威uy 。 若nhược 抱bão 石thạch 者giả 。 不bất 能năng 勝thắng 舉cử 。 設thiết 能năng 舉cử 者giả 。 復phục 不bất 能năng 下hạ 。 飛phi 刀đao 舞vũ 劍kiếm 。 停đình 於ư 空không 中trung 。 雷lôi 電điện 雹bạc 雨vũ 。 成thành 五ngũ 色sắc 花hoa 。 群quần 魔ma 力lực 盡tận 。 無vô 復phục 能năng 為vi 。 太thái 子tử 是thị 年niên (# 三tam 十thập )# 歲tuế (# 十thập 二nhị )# 月nguyệt 八bát 夜dạ 。 結kết 解giải 漏lậu 盡tận 。 生sanh 死tử 已dĩ 斷đoạn 。 明minh 星tinh 出xuất 時thời 。 霍hoắc 然nhiên 大đại 悟ngộ 。 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 普phổ 觀quán 三tam 界giới 。 無vô 有hữu 一nhất 樂lạc 。 是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 何hà 因nhân 緣duyên 。 而nhi 有hữu 老lão 死tử 。 即tức 知tri 老lão 死tử 。 以dĩ 生sanh 為vi 本bổn 。 若nhược 離ly 於ư 生sanh 。 則tắc 無vô 老lão 死tử 。 從tùng 因nhân 緣duyên 生sanh 。 因nhân 於ư 欲dục 有hữu 。 色sắc 有hữu 無vô 色sắc 有hữu 業nghiệp 生sanh 。 又hựu 觀quán 三tam 有hữu 業nghiệp 。 從tùng 四tứ 取thủ 生sanh 。 取thủ 從tùng 愛ái 生sanh 。 愛ái 從tùng 受thọ 生sanh 。 受thọ 從tùng 觸xúc 生sanh 。 觸xúc 從tùng 六lục 入nhập 生sanh 。 六lục 入nhập 從tùng 名danh 色sắc 生sanh 。 名danh 色sắc 從tùng 識thức 生sanh 。 識thức 從tùng 行hành 生sanh 。 行hành 從tùng 無vô 明minh 生sanh 。 若nhược 滅diệt 無vô 明minh 。 則tắc 行hành 滅diệt 。 行hành 。 滅diệt 則tắc 識thức 滅diệt 。 識thức 滅diệt 則tắc 名danh 色sắc 滅diệt 。 乃nãi 至chí 老lão 死tử 。 憂ưu 悲bi 苦khổ 惱não 滅diệt 。 如như 是thị 逆nghịch 順thuận 。 觀quán 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 具cụ 足túc 三tam 十thập 。 七thất 助trợ 道Đạo 品Phẩm 。 一nhất 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。 十thập 神thần 通thông 力lực 。 于vu 時thời 大đại 地địa 。 十thập 八bát 相tương 動động 。 天thiên 作tác 伎kỹ 樂nhạc 散tán 花hoa 燒thiêu 香hương 。 龍long 天thiên 八bát 部bộ 。 所sở 設thiết 供cúng 養dường 。 充sung 塞tắc 虛hư 空không 。 如Như 來Lai 於ư 七thất 日nhật 中trung 思tư 惟duy 。 我ngã 所sở 得đắc 法Pháp 。 甚thậm 深thâm 難nan 解giải 。 唯duy 佛Phật 與dữ 佛Phật 。 乃nãi 能năng 知tri 之chi 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 為vi 於ư 貪tham 欲dục 瞋sân 恚khuể 愚ngu 癡si 。 邪tà 見kiến 之chi 所sở 覆phú 障chướng 。 無vô 有hữu 智trí 慧tuệ 。 云vân 何hà 能năng 解giải 。 我ngã 所sở 得đắc 法Pháp 。 我ngã 今kim 若nhược 為vi 轉chuyển 法Pháp 輪luân 者giả 。 彼bỉ 必tất 迷mê 惑hoặc 。 不bất 能năng 信tín 受thọ 。 而nhi 生sanh 誹phỉ 謗báng 。 當đương 墮đọa 惡ác 道đạo 。 我ngã 寧ninh 默mặc 然nhiên 。 入nhập 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。

爾nhĩ 時thời 大Đại 梵Phạm 。 天thiên 主chủ 禮lễ 足túc 圍vi 繞nhiễu 。 白bạch 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 。 久cửu 住trụ 生sanh 死tử 。 捨xả 於ư 國quốc 城thành 妻thê 子tử 。 頭đầu 目mục 髓tủy 腦não 。 為vì 求cầu 法Pháp 故cố 。 今kim 日nhật 法pháp 海hải 已dĩ 滿mãn 。 法Pháp 幢tràng 已dĩ 立lập 。 開khai 導đạo 正chánh 時thời 。 云vân 何hà 涅Niết 槃Bàn 。 三tam 請thỉnh 說thuyết 法Pháp 。

度độ 生sanh 品phẩm

○# 初sơ 自tự 鹿lộc 苑uyển 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 ○# 後hậu 止chỉ 娑sa 羅la 遺di 後hậu 囑chúc 。

是thị 時thời 世Thế 尊Tôn 。 乃nãi 受thọ 其kỳ 請thỉnh 。 即tức 詣nghệ 波Ba 羅La 柰Nại 國Quốc 。 鹿Lộc 野Dã 苑Uyển 中trung 。 初sơ 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 世Thế 尊Tôn 思tư 惟duy 。 我ngã 開khai 甘cam 露lộ 法Pháp 門môn 。 誰thùy 應ưng 在tại 先tiên 。 而nhi 得đắc 聞văn 者giả 。 阿a 羅la 邏la 與dữ 伽già 蘭lan 二nhị 仙tiên 。 聰thông 慧tuệ 易dị 悟ngộ 。 知tri 其kỳ 各các 於ư 。 昨tạc 夜dạ 命mạng 終chung 。 世Thế 尊Tôn 復phục 念niệm 。 憍Kiều 陳Trần 如Như 等đẳng 五ngũ 人nhân 。 悉tất 皆giai 聰thông 明minh 。 又hựu 夙túc 有hữu 願nguyện 。 先tiên 應ưng 度độ 之chi 。 觀quán 根căn 受thọ 道đạo 。 世thế 有hữu 八bát 苦khổ 。 謂vị 五ngũ 盛thịnh 陰ấm 苦khổ 。 生sanh 苦khổ 。 老lão 苦khổ 。 病bệnh 苦khổ 。 死tử 苦khổ 。 愛ái 別biệt 離ly 苦khổ 。 怨oán 憎tăng 會hội 苦khổ 。 求cầu 不bất 得đắc 苦khổ 。 如như 是thị 諸chư 苦khổ 。 由do 我ngã 為vi 本bổn 。 應ưng 當đương 知tri 苦khổ 。 斷đoạn 集tập 證chứng 滅diệt 修tu 道Đạo 。 若nhược 人nhân 不bất 知tri 。 四Tứ 聖Thánh 諦Đế 者giả 。 不bất 得đắc 解giải 脫thoát 。 當đương 三tam 轉chuyển 四Tứ 諦Đế 。 十Thập 二Nhị 行Hạnh 法Pháp 輪Luân 。

時thời 有hữu 五ngũ 百bách 商thương 人nhân 。 二nhị 為vi 首thủ 者giả 。 一nhất 名danh 提Đề 謂Vị 。 一nhất 名danh 波ba 利lợi 。 經kinh 過quá 曠khoáng 野dã 。 天thiên 神thần 語ngứ 之chi 。 有hữu 佛Phật 興hưng 世thế 。 汝nhữ 宜nghi 先tiên 供cung 。 即tức 以dĩ 蜜mật 麨xiểu 上thượng 之chi 。 則tắc 四Tứ 天Thiên 王Vương 亦diệc 各các 持trì 缽bát 。 奉phụng 以dĩ 盛thịnh 食thực 。 佛Phật 皆giai 受thọ 之chi 。 累lũy 置trí 掌chưởng 上thượng 。 按án 合hợp 成thành 一nhất 。 為vi 應Ứng 供Cúng 器khí 。

時thời 憍Kiều 陳Trần 如Như 等đẳng 五ngũ 人nhân 。 投đầu 佛Phật 出xuất 家gia 。 世Thế 尊Tôn 喚hoán 言ngôn 。 善thiện 來lai 比Bỉ 丘Khâu 。 鬚tu 髮phát 自tự 落lạc 。 袈ca 裟sa 著trước 身thân 。 即tức 成thành 沙Sa 門Môn 。 佛Phật 問vấn 。 汝nhữ 知tri 色sắc 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 。 為vi 是thị 常thường 。 為vi 無vô 常thường 也dã 。 為vi 是thị 苦khổ 。 為vi 非phi 苦khổ 也dã 。 為vi 是thị 空không 。 為vi 非phi 空không 也dã 。 為vi 有hữu 我ngã 為vi 非phi 我ngã 也dã 。 五ngũ 比Bỉ 丘Khâu 眾chúng 。 聞văn 五ngũ 陰ấm 法pháp 。 漏lậu 盡tận 意ý 解giải 。 成thành 阿A 羅La 漢Hán 果quả 。 即tức 便tiện 答đáp 言ngôn 。 色sắc 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 。 實thật 是thị 無vô 常thường 。 苦khổ 空không 無vô 我ngã 。 諸chư 天thiên 踊dũng 躍dược 。 展triển 轉chuyển 唱xướng 言ngôn 。 如Như 來Lai 今kim 日nhật 。 鹿Lộc 野Dã 苑Uyển 中trung 。 轉chuyển 大đại 法Pháp 輪luân 。 於ư 是thị 世thế 間gian 。 始thỉ 有hữu 三Tam 寶Bảo 。 如Như 來Lai 大đại 聖thánh 。 是thị 為vi 佛Phật 寶bảo 。 四Tứ 諦Đế 法Pháp 輪luân 。 是thị 為vi 法Pháp 寶bảo 。 五ngũ 阿A 羅La 漢Hán 。 是thị 為vi 僧Tăng 寶bảo 。 為vì 諸chư 天thiên 人nhân 。 第đệ 一nhất 福phước 田điền 。 次thứ 度độ 耶da 舍xá 等đẳng 比Bỉ 丘Khâu 五ngũ 十thập 人nhân 。

佛Phật 告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 眾chúng 。

宜nghi 各các 遊du 方phương 。 度độ 諸chư 眾chúng 生sanh 。 我ngã 今kim 獨độc 往vãng 摩Ma 竭Kiệt 提Đề 國Quốc 。 彼bỉ 國quốc 優Ưu 樓Lâu 頻Tần 螺Loa 迦Ca 葉Diếp 兄huynh 弟đệ 。 學học 於ư 仙tiên 道Đạo 。 王vương 臣thần 歸quy 信tín 。 佛Phật 至chí 彼bỉ 住trụ 。 日nhật 暮mộ 求cầu 宿túc 。 迦Ca 葉Diếp 答đáp 言ngôn 。 石thạch 室thất 潔khiết 淨tịnh 。 可khả 得đắc 相tương 容dung 。 內nội 事sự 火hỏa 龍long 。 其kỳ 性tánh 暴bạo 惡ác 。 恐khủng 相tương/tướng 害hại 。 爾nhĩ 。

佛Phật 言ngôn 。

但đãn 借tá 。 龍long 惡ác 不bất 妨phương 。 迦Ca 葉Diếp 答đáp 言ngôn 。 宜nghi 自tự 隨tùy 意ý 。 佛Phật 入nhập 室thất 中trung 。 結kết 跏già 趺phu 坐tọa 。 惡ác 龍long 吐thổ 火hỏa 。 發phát 燄diệm 衝xung 天thiên 。 石thạch 室thất 洞đỗng 鎔dong 。 世Thế 尊Tôn 即tức 入nhập 。 火Hỏa 光Quang 三Tam 昧Muội 。 龍long 反phản 遭tao 火hỏa 。 藏tạng 身thân 無vô 地địa 。 輒triếp 投đầu 佛Phật 缽bát 。 迦Ca 葉Diếp 師sư 徒đồ 。 以dĩ 謂vị 佛Phật 遭tao 毒độc 龍long 所sở 害hại 。 翌# 朝triêu 往vãng 看khán 。

佛Phật 言ngôn 。

我ngã 內nội 清thanh 涼lương 。 終chung 不bất 為vì 彼bỉ 。 外ngoại 火hỏa 之chi 焚phần 。 君quân 所sở 事sự 龍long 。 今kim 降giáng/hàng 缽bát 中trung 。 迦Ca 葉Diếp 歎thán 服phục 。 未vị 曾tằng 有hữu 也dã 。 復phục 言ngôn 。 雖tuy 則tắc 沙Sa 門Môn 神thần 通thông 。 不bất 如như 我ngã 道đạo 真chân 。 世Thế 尊Tôn 住trụ 此thử 。 第đệ 二nhị 夜dạ 。 四Tứ 天Thiên 王Vương 眾chúng 。 第đệ 三tam 夜dạ 。 帝Đế 釋Thích 眾chúng 。 第đệ 四tứ 夜dạ 。 大đại 梵Phạm 眾chúng 。 各các 下hạ 聽thính 法Pháp 。 身thân 光quang 洞đỗng 耀diệu 。 迦Ca 葉Diếp 問vấn 佛Phật 。 夜dạ 夜dạ 光quang 現hiện 。 汝nhữ 事sự 火hỏa 耶da 。

佛Phật 言ngôn 。

不phủ 也dã 。 諸chư 天thiên 每mỗi 夜dạ 下hạ 來lai 聞văn 法Pháp 。 是thị 其kỳ 身thân 光quang 。 迦Ca 葉Diếp 又hựu 言ngôn 。 雖tuy 沙Sa 門Môn 神thần 妙diệu 。 不bất 如như 我ngã 道đạo 真chân 。 迦Ca 葉Diếp 晨thần 朝triêu 。 燒thiêu 火hỏa 不bất 然nhiên 。 怪quái 其kỳ 所sở 以dĩ 。 即tức 往vãng 白bạch 佛Phật 。 佛Phật 令linh 歸quy 去khứ 。 見kiến 火hỏa 已dĩ 然nhiên 。 事sự 畢tất 滅diệt 之chi 又hựu 不bất 能năng 滅diệt 。 復phục 至chí 白bạch 佛Phật 。 佛Phật 令linh 歸quy 去khứ 。 見kiến 火hỏa 已dĩ 息tức 。 次thứ 早tảo 劈phách 薪tân 。 斧phủ 莫mạc 能năng 舉cử 。 次thứ 斧phủ 既ký 舉cử 。 又hựu 莫mạc 能năng 下hạ 。 皆giai 至chí 佛Phật 所sở 。 乃nãi 舉cử 乃nãi 下hạ 。 迦Ca 葉Diếp 請thỉnh 佛Phật 歸quy 家gia 供cúng 養dường 。

佛Phật 言ngôn 。

先tiên 去khứ 。 我ngã 隨tùy 後hậu 往vãng 。 迦Ca 葉Diếp 既ký 去khứ 。 佛Phật 趣thú 閻Diêm 浮Phù 提Đề 洲Châu 。 取thủ 果quả 持trì 來lai 。 迦Ca 葉Diếp 未vị 至chí 。 佛Phật 已dĩ 先tiên 到đáo 。 即tức 便tiện 問vấn 言ngôn 。 從tùng 何hà 道đạo 來lai 。 佛Phật 以dĩ 果quả 示thị 。 而nhi 語ngứ 之chi 曰viết 。 過quá 數sổ 萬vạn 踰du 闍xà 那na 。 取thủ 此thử 果quả 來lai 。 汝nhữ 可khả 噉đạm 之chi 。 然nhiên 後hậu 如như 是thị 三tam 請thỉnh 。 佛Phật 亦diệc 三tam 往vãng 。 餘dư 三tam 天thiên 下hạ 。 取thủ 彼bỉ 所sở 產sản 之chi 果quả 。 皆giai 於ư 先tiên 到đáo 。 此thử 等đẳng 神thần 變biến 。 凡phàm 十thập 八bát 種chủng 。 迦Ca 葉Diếp 各các 各các 強cưỡng 言ngôn 。 是thị 大đại 沙Sa 門Môn 。 神thần 則tắc 神thần 矣hĩ 。 不bất 如như 我ngã 道Đạo 真chân 也dã 。 佛Phật 語ngữ 迦Ca 葉Diếp 。 汝nhữ 非phi 阿A 羅La 漢Hán 道đạo 。 何hà 故cố 虛hư 妄vọng 。 起khởi 大đại 我ngã 慢mạn 。 於ư 是thị 迦Ca 葉Diếp 。 自tự 知tri 非phi 真chân 。 心tâm 怖bố 毛mao 豎thụ 。 見kiến 佛Phật 種chủng 種chủng 神thần 變biến 殊thù 勝thắng 。 即tức 與dữ 五ngũ 百bách 弟đệ 子tử 。 投đầu 佛Phật 出xuất 家gia 。 事sự 火hỏa 之chi 具cụ 。 悉tất 皆giai 捐quyên 棄khí 。 尼Ni 連Liên 禪Thiền 河Hà 。 是thị 故cố 迦Ca 葉Diếp 二nhị 弟đệ 。 一nhất 名danh 那Na 提Đề 迦Ca 葉Diếp 。 一nhất 名danh 伽già 闍xà 迦Ca 葉Diếp 。 各các 有hữu 弟đệ 子tử 。 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 。 居cư 於ư 下hạ 流lưu 。 忽hốt 見kiến 厥quyết 兄huynh 。 所sở 事sự 火hỏa 器khí 。 隨tùy 流lưu 而nhi 下hạ 。 必tất 不bất 祥tường 也dã 。 同đồng 奔bôn 兄huynh 所sở 。 見kiến 兄huynh 與dữ 其kỳ 眷quyến 屬thuộc 。 削tước 髮phát 披phi 緇# 。 愕ngạc 然nhiên 咨tư 兄huynh 。 既ký 大đại 羅La 漢Hán 。 聰thông 慧tuệ 過quá 人nhân 。 名danh 聞văn 十thập 方phương 。 莫mạc 不bất 宗tông 仰ngưỡng 。 何hà 捨xả 此thử 道đạo 。 還hoàn 從tùng 人nhân 學học 。 迦Ca 葉Diếp 答đáp 言ngôn 。 然nhiên 我ngã 所sở 學học 。 非phi 究cứu 竟cánh 法pháp 。 唯duy 佛Phật 所sở 說thuyết 。 能năng 盡tận 生sanh 死tử 。 既ký 遇ngộ 此thử 等đẳng 。 大đại 聖thánh 之chi 尊tôn 。 而nhi 不bất 師sư 彼bỉ 。 則tắc 是thị 無vô 眼nhãn 。 二nhị 弟đệ 啟khải 言ngôn 。 我ngã 等đẳng 亦diệc 願nguyện 。 隨tùy 兄huynh 同đồng 學học 。 並tịnh 領lãnh 弟đệ 子tử 。 投đầu 佛Phật 出xuất 家gia 。

復phục 次thứ 佛Phật 念niệm 。 瓶bình 沙sa 王vương 。 於ư 我ngã 有hữu 約ước 。 若nhược 成thành 道Đạo 者giả 。 願nguyện 先tiên 見kiến 度độ 。 即tức 與dữ 迦Ca 葉Diếp 。 千thiên 比Bỉ 丘Khâu 眾chúng 。 往vãng 王Vương 舍Xá 城Thành 。 住trụ 於ư 杖trượng 林lâm 。

時thời 瓶Bình 沙Sa 王Vương 嚴nghiêm 駕giá 。 百bá 官quan 導đạo 從tùng 。 千thiên 馬mã 萬vạn 騎kỵ 。 迎nghênh 佛Phật 入nhập 國quốc 。 頭đầu 面diện 禮lễ 足túc 。 安an 坐tọa 已dĩ 定định 。 觀quán 其kỳ 根căn 熟thục 。 即tức 為vi 說thuyết 法Pháp 。 大đại 王vương 當đương 知tri 。 此thử 五ngũ 陰ấm 身thân 。 以dĩ 識thức 為vi 本bổn 。 因nhân 於ư 識thức 故cố 。 而nhi 生sanh 意ý 根căn 。 以dĩ 意ý 根căn 故cố 。 而nhi 生sanh 於ư 色sắc 。 而nhi 此thử 色sắc 法pháp 。 生sanh 滅diệt 不bất 住trụ 。 如như 是thị 觀quán 者giả 。 則tắc 能năng 於ư 身thân 。 善thiện 知tri 無vô 常thường 。 如như 此thử 觀quán 身thân 。 不bất 取thủ 身thân 相tướng 。 即tức 能năng 離ly 我ngã 。 及cập 於ư 我ngã 所sở 。 若nhược 能năng 觀quán 色sắc 。 離ly 我ngã 我ngã 所sở 。 即tức 知tri 色sắc 生sanh 。 便tiện 是thị 苦khổ 生sanh 。 若nhược 知tri 色sắc 滅diệt 。 便tiện 是thị 苦khổ 滅diệt 。 如như 此thử 觀quán 者giả 。 名danh 為vi 解Giải 脫Thoát 。 不bất 作tác 斯tư 觀quán 。 是thị 名danh 為vi 縛phược 。 法pháp 本bổn 無vô 我ngã 。 及cập 以dĩ 我ngã 所sở 。 以dĩ 倒đảo 想tưởng 故cố 。 橫hoạnh 計kế 有hữu 我ngã 。 及cập 以dĩ 我ngã 所sở 。 無vô 有hữu 實thật 法pháp 。 若nhược 能năng 斷đoạn 此thử 。 倒đảo 惑hoặc 想tưởng 者giả 。 即tức 是thị 解giải 脫thoát 。 王vương 即tức 思tư 惟duy 。 若nhược 謂vị 眾chúng 生sanh 。 言ngôn 有hữu 我ngã 者giả 。 而nhi 名danh 為vi 縛phược 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 悉tất 無vô 我ngã 。 既ký 無vô 有hữu 我ngã 。 誰thùy 受thọ 果quả 報báo 。 佛Phật 知tri 彼bỉ 念niệm 。 即tức 語ngữ 之chi 曰viết 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 所sở 為vi 善thiện 惡ác 。 及cập 受thọ 果quả 報báo 。 皆giai 非phi 我ngã 造tạo 。 亦diệc 非phi 我ngã 受thọ 。 而nhi 今kim 見kiến 有hữu 造tạo 作tác 善thiện 惡ác 。 受thọ 果quả 報báo 者giả 。 當đương 為vì 王vương 說thuyết 。 但đãn 以dĩ 情tình 塵trần 識thức 合hợp 。 於ư 境cảnh 生sanh 染nhiễm 。 累lụy 想tưởng 滋tư 繁phồn 。 以dĩ 是thị 緣duyên 故cố 。 馳trì 流lưu 生sanh 死tử 。 備bị 受thọ 苦khổ 報báo 。 若nhược 是thị 於ư 境cảnh 無vô 染nhiễm 。 息tức 其kỳ 累lụy 想tưởng 。 即tức 得đắc 解giải 脫thoát 。 以dĩ 情tình 塵trần 識thức 。 三tam 事sự 因nhân 緣duyên 。 共cộng 起khởi 善thiện 惡ác 。 及cập 受thọ 果quả 報báo 。 更cánh 無vô 別biệt 我ngã 。 譬thí 如như 鑽toàn 火hỏa 。 因nhân 手thủ 轉chuyển 燧toại 。 得đắc 有hữu 火hỏa 生sanh 。 然nhiên 彼bỉ 火hỏa 性tánh 。 不bất 從tùng 手thủ 生sanh 。 及cập 以dĩ 燧toại 出xuất 。 亦diệc 復phục 不bất 離ly 。 手thủ 及cập 燧toại 鑽toàn 。 彼bỉ 情tình 塵trần 識thức 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 王vương 又hựu 思tư 惟duy 。 若nhược 以dĩ 情tình 塵trần 識thức 和hòa 合hợp 故cố 。 而nhi 有hữu 善thiện 惡ác 。 受thọ 果quả 報báo 者giả 。 便tiện 為vi 常thường 合hợp 。 不bất 應ưng 離ly 絕tuyệt 。 若nhược 不bất 常thường 合hợp 。 是thị 即tức 為vi 斷đoạn 。 佛Phật 知tri 王vương 念niệm 。 即tức 便tiện 答đáp 言ngôn 。 此thử 情tình 塵trần 識thức 。 不bất 常thường 不bất 斷đoạn 。

何hà 以dĩ 故cố 。 合hợp 故cố 不bất 斷đoạn 。 離ly 故cố 不bất 常thường 。 譬thí 如như 緣duyên 於ư 地địa 水thủy 。 因nhân 彼bỉ 種chủng 子tử 。 而nhi 生sanh 芽nha 葉diệp 。 種chủng 子tử 既ký 謝tạ 。 不bất 得đắc 名danh 常thường 。 生sanh 芽nha 葉diệp 故cố 。 不bất 得đắc 名danh 斷đoạn 。 離ly 於ư 斷đoạn 常thường 。 故cố 名danh 中Trung 道Đạo 。 三tam 事sự 因nhân 緣duyên 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 王vương 聞văn 法Pháp 已dĩ 。 心tâm 開khai 意ý 解giải 。 與dữ 八bát 萬vạn 那na 由do 他tha 婆Bà 羅La 門Môn 大đại 臣thần 。 九cửu 十thập 六lục 萬vạn 。 那na 由do 他tha 諸chư 天thiên 。 各các 遠viễn 塵trần 離ly 垢cấu 。 得đắc 法Pháp 眼nhãn 淨tịnh 。 有hữu 長trưởng 者giả 迦ca 陵lăng 。 見kiến 佛Phật 入nhập 國quốc 。 君quân 民dân 敬kính 奉phụng 。 未vị 有hữu 精tinh 舍xá 。 即tức 捨xả 竹trúc 園viên 。 王vương 起khởi 堂đường 殿điện 。 種chủng 種chủng 嚴nghiêm 麗lệ 。 請thỉnh 佛Phật 安an 居cư 。 領lãnh 比Bỉ 丘Khâu 眾chúng 。 無vô 量lượng 天thiên 人nhân 。 前tiền 後hậu 圍vi 繞nhiễu 。 入nhập 王Vương 舍Xá 城Thành 。 佛Phật 蹈đạo 門môn 閫khổn 。 城thành 中trung 樂nhạc 器khí 。 不bất 鼓cổ 自tự 鳴minh 。 門môn 狹hiệp 更cánh 廣quảng 。 門môn 下hạ 更cánh 高cao 。 一nhất 切thiết 丘khâu 墟khư 。 悉tất 皆giai 平bình 坦thản 。 臭xú 穢uế 塵trần 垢cấu 。 自tự 然nhiên 香hương 淨tịnh 。 聾lung 者giả 得đắc 聽thính 。 啞á 者giả 能năng 言ngôn 。 盲manh 者giả 得đắc 視thị 。 狂cuồng 者giả 得đắc 正chánh 。 病bệnh 者giả 皆giai 愈dũ 。 枯khô 木mộc 發phát 花hoa 。 腐hủ 草thảo 榮vinh 秀tú 。 涸hạc 池trì 增tăng 瀾lan 。 香hương 風phong 清thanh 靡mĩ 。 鳳phượng 鳥điểu 翔tường 集tập 。 出xuất 和hòa 雅nhã 音âm 。 種chủng 種chủng 祥tường 瑞thụy 。 彼bỉ 城thành 中trung 有hữu 二nhị 婆Bà 羅La 門Môn 。 根căn 利lợi 聰thông 明minh 。 一nhất 名danh 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 一nhất 名danh 目mục 犍kiền 連liên 。 二nhị 為vi 親thân 友hữu 。 各các 百bách 弟đệ 子tử 。 國quốc 人nhân 宗tông 仰ngưỡng 。 因nhân 阿a 捨xả 婆bà 耆kỳ 比Bỉ 丘Khâu 持trì 缽bát 入nhập 村thôn 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 忽hốt 逢phùng 於ư 路lộ 。 見kiến 其kỳ 威uy 儀nghi 庠tường 序tự 。 問vấn 師sư 於ư 誰thùy 。 演diễn 說thuyết 何hà 法Pháp 。 婆bà 耆kỳ 答đáp 言ngôn 。 我ngã 大đại 師sư 者giả 。 天thiên 人nhân 之chi 尊tôn 。 智trí 慧tuệ 神thần 通thông 。 無vô 能năng 與dữ 等đẳng 。 我ngã 既ký 年niên 幼ấu 。 學học 道Đạo 日nhật 淺thiển 。 豈khởi 解giải 宣tuyên 說thuyết 。 如Như 來Lai 妙diệu 法Pháp 。 但đãn 以dĩ 所sở 知tri 。 即tức 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 本bổn 。 從tùng 緣duyên 悉tất 本bổn 無vô 。 若nhược 能năng 反phản 本bổn 源nguyên 。 乃nãi 名danh 曰viết 沙Sa 門Môn 。

舍Xá 利Lợi 弗Phất 聞văn 說thuyết 此thử 偈kệ 。 即tức 見kiến 道Đạo 跡tích 。 心tâm 大đại 踊dũng 躍dược 。 以dĩ 所sở 聞văn 偈kệ 。 歸quy 告cáo 目mục 犍kiền 連liên 。 亦diệc 於ư 言ngôn 下hạ 開khai 悟ngộ 。 於ư 是thị 二nhị 人nhân 。 共cộng 將tương 二nhị 百bách 弟đệ 子tử 。 前tiền 詣nghệ 竹trúc 園viên 伽già 藍lam 。 以dĩ 求cầu 出xuất 家gia 。

佛Phật 告cáo 大đại 眾chúng 。

今kim 此thử 二nhị 人nhân 。 於ư 我ngã 法Pháp 中trung 。 為vi 上thượng 弟đệ 子tử 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 者giả 。 智trí 慧tuệ 第đệ 一nhất 。 目mục 犍kiền 連liên 者giả 。 神thần 通thông 無vô 上thượng 。 如như 上thượng 凡phàm 千thiên 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 人nhân 。 各các 於ư 出xuất 家gia 時thời 。 世Thế 尊Tôn 呼hô 云vân 。 善thiện 來lai 比Bỉ 丘Khâu 。 鬚tu 髮phát 自tự 墮đọa 。 袈ca 裟sa 著trước 身thân 。 成thành 沙Sa 門Môn 相tương/tướng 。 佛Phật 皆giai 為vi 說thuyết 四Tứ 諦Đế 之chi 法pháp 。 遠viễn 塵trần 離ly 垢cấu 。 得đắc 法Pháp 眼nhãn 淨tịnh 。 證chứng 阿A 羅La 漢Hán 。

佛Phật 告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 言ngôn 。

然Nhiên 燈Đăng 如Như 來Lai 。 出xuất 興hưng 世thế 時thời 。 善Thiện 慧Tuệ 仙Tiên 人Nhân 。 豈khởi 異dị 人nhân 乎hồ 。 即tức 我ngã 身thân 是thị 。 緣duyên 路lộ 所sở 遇ngộ 。 五ngũ 百bách 外ngoại 道đạo 。 所sở 共cộng 論luận 議nghị 。 及cập 隨tùy 喜hỷ 者giả 。 今kim 此thử 會hội 中trung 。 迦Ca 葉Diếp 兄huynh 弟đệ 。 及cập 其kỳ 眷quyến 屬thuộc 。 千thiên 比Bỉ 丘Khâu 是thị 。 賣mại 花hoa 女nữ 者giả 。 今kim 耶da 輸du 是thị 。 善thiện 慧tuệ 髮phát 布bố 地địa 時thời 。 傍bàng 有hữu 二nhị 人nhân 。 掃tảo 佛Phật 前tiền 地địa 。 及cập 二nhị 百bách 人nhân 。 隨tùy 喜hỷ 助trợ 者giả 。 今kim 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 大Đại 目Mục 犍Kiền 連Liên 。 并tinh 二nhị 百bách 弟đệ 子tử 是thị 。 髮phát 布bố 地địa 時thời 。 虛hư 空không 諸chư 天thiên 。 而nhi 讚tán 歎thán 者giả 。 我ngã 初sơ 得đắc 道Đạo 。 鹿Lộc 野Dã 苑Uyển 中trung 。 始thỉ 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 八bát 萬vạn 天thiên 子tử 。 及cập 頻Tần 婆Bà 娑Sa 羅La 王Vương 。 (# 一nhất 名danh 瓶bình 沙sa )# 。 所sở 將tương 眷quyến 屬thuộc 。 八bát 萬vạn 那na 由do 他tha 人nhân 。 及cập 九cửu 十thập 六lục 萬vạn 。 億ức 那na 由do 他tha 天thiên 是thị 。 汝nhữ 等đẳng 當đương 知tri 。 過quá 去khứ 所sở 種chủng 因nhân 緣duyên 。 經kinh 無vô 量lượng 劫kiếp 。 終chung 不bất 磨ma 滅diệt 。 我ngã 於ư 往vãng 昔tích 。 勤cần 修tu 一nhất 切thiết 善thiện 業nghiệp 。 及cập 發phát 大đại 願nguyện 。 心tâm 不bất 退thoái 轉chuyển 。 故cố 於ư 今kim 日nhật 。 而nhi 已dĩ 成thành 就tựu 一nhất 切thiết 種chủng 智trí 。 汝nhữ 等đẳng 宜nghi 應ưng 。 勤cần 修tu 無vô 怠đãi 。 (# 彩thải 辭từ 二nhị 函hàm 參tham 用dụng )# 。

涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 。 世Thế 尊Tôn 四tứ 十thập 九cửu 年niên 在tại 世thế 。 說thuyết 法Pháp 三tam 百bách 餘dư 會hội 。 度độ 脫thoát 四tứ 生sanh 六lục 道đạo 。 其kỳ 數số 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 涅Niết 槃Bàn 時thời 至chí 。 告cáo 大đại 眾chúng 言ngôn 。 我ngã 初sơ 成thành 道Đạo 。 於ư 尼Ni 連Liên 禪Thiền 河Hà 邊biên 。 魔Ma 王vương 波Ba 旬Tuần 。 請thỉnh 般bát 涅Niết 槃Bàn 。 我ngã 告cáo 未vị 有hữu 弟đệ 子tử 。 是thị 故cố 不bất 得đắc 。 入nhập 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 吾ngô 自tự 初sơ 度độ 。 五ngũ 比Bỉ 丘Khâu 眾chúng 漸tiệm 漸tiệm 誘dụ 進tiến 。 最tối 後hậu 乃nãi 至chí 須tu 跋bạt 阤đà 羅la 。 皆giai 入nhập 道đạo 竟cánh 。 所sở 作tác 已dĩ 辦biện 。 能năng 事sự 已dĩ 畢tất 。 今kim 當đương 入nhập 滅diệt 。 汝nhữ 等đẳng 勤cần 教giáo 眾chúng 生sanh 。 勿vật 得đắc 放phóng 逸dật 。 未vị 脫thoát 三tam 界giới 。 早tảo 求cầu 出xuất 離ly 。 一nhất 失thất 人nhân 身thân 難nan 可khả 追truy 復phục 。 大đại 眾chúng 聞văn 佛Phật 囑chúc 付phó 。 咸hàm 生sanh 哀ai 戀luyến 。 有hữu 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 。 名danh 曰viết 純Thuần 陀Đà 。 設thiết 最tối 後hậu 供cúng 具cụ 足túc 檀đàn 度độ 。 於ư 是thị 阿A 難Nan 。 深thâm 切thiết 迷mê 悶muộn 。 猶do 如như 死tử 人nhân 。 阿a 泥nê 樓lâu 逗đậu (# 一nhất 名danh 阿a 那na 律luật )# 。 安an 慰úy 阿A 難Nan 。 何hà 為vi 愁sầu 苦khổ 。 如Như 來Lai 今kim 日nhật 雖tuy 有hữu 。 明minh 旦đán 則tắc 無vô 。 汝nhữ 依y 我ngã 語ngữ 。 諮tư 是thị 四tứ 問vấn 。 佛Phật 涅Niết 槃Bàn 後hậu 。 六lục 群quần 比Bỉ 丘Khâu 。 云vân 何hà 共cộng 住trú 。 而nhi 得đắc 示thị 教giáo 。 如Như 來Lai 在tại 世thế 。 以dĩ 佛Phật 為vi 師sư 。 既ký 入nhập 滅diệt 後hậu 。 以dĩ 何hà 為vi 師sư 。 如Như 來Lai 在tại 世thế 。 依y 之chi 而nhi 住trụ 。 既ký 入nhập 滅diệt 後hậu 。 依y 何hà 而nhi 住trụ 。 如Như 來Lai 滅diệt 後hậu 。 結kết 集tập 法Pháp 藏tạng 。 一nhất 切thiết 經kinh 初sơ 安an 何hà 等đẳng 語ngữ 。 阿A 難Nan 依y 陳trần 上thượng 問vấn 。

佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。

如như 汝nhữ 所sở 問vấn 。 我ngã 涅Niết 槃Bàn 後hậu 。 六lục 群quần 比Bỉ 丘Khâu 。 云vân 何hà 共cộng 住trú 者giả 。 依y 我ngã 正Chánh 法Pháp 。 教giáo 示thị 六lục 群quần 。 得đắc 證chứng 上thượng 果quả 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 因nhân 無vô 明minh 起khởi 諸chư 愛ái 結kết 。 役dịch 使sử 身thân 心tâm 。 不bất 得đắc 自tự 在tại 。 若nhược 能năng 諦đế 觀quán 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 究cứu 竟cánh 無vô 我ngã 。 深thâm 入nhập 本bổn 淨tịnh 。 即tức 能năng 遠viễn 離ly 。 三tam 界giới 大đại 火hỏa 。 此thử 是thị 最tối 後hậu 付phó 囑chúc 。 汝nhữ 當đương 修tu 行hành 。 問vấn 佛Phật 去khứ 後hậu 。 以dĩ 何hà 為vi 師sư 者giả 。 尸thi 波ba 羅la 戒giới 。 是thị 汝nhữ 大đại 師sư 。 問vấn 佛Phật 滅diệt 後hậu 。 依y 何hà 住trụ 者giả 。 依y 四tứ 念niệm 住trụ 。 問vấn 佛Phật 滅diệt 後hậu 。 一nhất 切thiết 經kinh 初sơ 安an 何hà 語ngữ 者giả 。 當đương 安an 如như 是thị 我ngã 聞văn 一nhất 時thời 。 佛Phật 住trụ 某mỗ 處xứ 。 而nhi 說thuyết 是thị 經Kinh 。

阿A 難Nan 。

復phục 次thứ 白bạch 佛Phật 茶trà 毗tỳ 法pháp 則tắc 。 佛Phật 答đáp 。 當đương 依y 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 後hậu 收thu 舍xá 利lợi 。 建kiến 七thất 寶bảo 塔tháp 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 所sở 共cộng 瞻chiêm 仰ngưỡng 。 于vu 時thời 帝Đế 釋Thích 。 從tùng 佛Phật 敬kính 請thỉnh 半bán 身thân 舍xá 利lợi 。 深thâm 心tâm 供cúng 養dường 。

佛Phật 告cáo 天thiên 帝đế 。

如Như 來Lai 等đẳng 視thị 眾chúng 生sanh 。 如như 羅La 睺Hầu 羅La 。 平bình 等đẳng 利lợi 祐hựu 。 我ngã 今kim 與dữ 汝nhữ 。 右hữu 邊biên 上thượng 頷hạm 一nhất 牙nha 舍xá 利lợi 。 可khả 於ư 天thiên 上thượng 起khởi 塔tháp 。 於ư 是thị 天thiên 人nhân 。 悲bi 哀ai 不bất 已dĩ 。 世Thế 尊Tôn 普phổ 告cáo 。 汝nhữ 莫mạc 愁sầu 嘆thán 。

何hà 以dĩ 故cố 。 雖tuy 佛Phật 涅Niết 槃Bàn 。 而nhi 有hữu 舍xá 利lợi 。

復phục 有hữu 法Pháp 寶bảo 。 常thường 住trụ 於ư 世thế 。 能năng 令linh 眾chúng 生sanh 。 深thâm 心tâm 歸quy 依y 。 供cúng 養dường 舍xá 利lợi 。 即tức 是thị 佛Phật 寶bảo 。 見kiến 佛Phật 。 即tức 見kiến 法Pháp 身thân 。 見kiến 法pháp 。 即tức 見kiến 聖thánh 賢hiền 。 見kiến 聖thánh 賢hiền 故cố 。 即tức 見kiến 四Tứ 諦Đế 。 見kiến 四Tứ 諦Đế 故cố 即tức 見kiến 涅Niết 槃Bàn 。 當đương 知tri 三Tam 寶Bảo 常thường 住trụ 。 無vô 有hữu 變biến 易dị 。 能năng 為vì 世thế 間gian 。 作tác 歸quy 依y 故cố 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 於ư 師sư 子tử 座tòa 。 卻khước 僧tăng 伽già 梨lê 。 顯hiển 紫tử 金kim 身thân 。 放phóng 大đại 光quang 明minh 。 告cáo 大đại 眾chúng 言ngôn 。 當đương 知tri 如Như 來Lai 。 為vì 汝nhữ 等đẳng 故cố 。 累lũy 劫kiếp 勤cần 苦khổ 。 修tu 行hành 成thành 就tựu 菩Bồ 提Đề 。 得đắc 此thử 金kim 剛cang 不bất 壞hoại 之chi 身thân 。 具cụ 足túc 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 如như 優ưu 曇đàm 花hoa 。 難nan 可khả 值trị 遇ngộ 。 緣duyên 畢tất 涅Niết 槃Bàn 。 汝nhữ 等đẳng 誠thành 心tâm 。 看khán 我ngã 金kim 身thân 。 當đương 修tu 淨tịnh 業nghiệp 。 於ư 未vị 來lai 世thế 。 得đắc 此thử 果quả 報báo 。 如như 是thị 三tam 告cáo 。 上thượng 昇thăng 虛hư 空không 。 高cao 七thất 多đa 羅la 樹thụ 。 復phục 從tùng 空không 下hạ 。 凡phàm 二nhị 十thập 四tứ 反phản 。 告cáo 諸chư 大đại 眾chúng 。 是thị 為vi 最tối 後hậu 。 見kiến 於ư 如Như 來Lai 。 自tự 此thử 見kiến 已dĩ 。 無vô 復phục 再tái 睹đổ 。 我ngã 今kim 時thời 至chí 。 舉cử 身thân 疼đông 痛thống 。 即tức 入nhập 初sơ 禪thiền 。 從tùng 初sơ 禪thiền 出xuất 。 入nhập 第đệ 二nhị 禪thiền 。 次thứ 第đệ 至chí 非phi 非phi 想tưởng 處xứ 。 從tùng 非phi 非phi 想tưởng 處xứ 出xuất 。 入nhập 滅diệt 盡tận 定định 。 從tùng 滅diệt 盡tận 定định 出xuất 。 還hoàn 入nhập 非phi 非phi 想tưởng 。 次thứ 第đệ 還hoàn 入nhập 。 直trực 至chí 初sơ 禪thiền 。 復phục 入nhập 超siêu 禪thiền 。 如như 是thị 逆nghịch 順thuận 。 展triển 轉chuyển 二nhị 十thập 七thất 反phản 。 告cáo 大đại 眾chúng 言ngôn 。 我ngã 以dĩ 佛Phật 眼nhãn 。 遍biến 觀quán 三tam 界giới 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 性tánh 本bổn 解giải 脫thoát 。 於ư 十thập 方phương 求cầu 。 了liễu 不bất 能năng 得đắc 。 根căn 本bổn 無vô 故cố 。 所sở 因nhân 枝chi 葉diệp 。 皆giai 悉tất 解giải 脫thoát 。 無vô 明minh 解giải 脫thoát 故cố 。 乃nãi 至chí 老lão 死tử 。 皆giai 得đắc 解giải 脫thoát 。

入nhập 滅diệt 品phẩm

能năng 事sự 既ký 畢tất 入nhập 泥Nê 洹Hoàn 。 舍xá 利lợi 以dĩ 留lưu 為vi 佛Phật 事sự 。

世Thế 尊Tôn 是thị 年niên 。 七thất 十thập 有hữu 九cửu 。 於ư 二nhị 月nguyệt 十thập 五ngũ 夜dạ 。 示thị 誨hối 眾chúng 已dĩ 。 右hữu 脅hiếp 而nhi 臥ngọa 。 背bối/bội 東đông 面diện 西tây 。 頭đầu 北bắc 足túc 南nam 。 有hữu 娑sa 羅la 樹thụ 八bát 根căn 。 合hợp 為vi 二nhị 株chu 。 慘thảm 然nhiên 變biến 白bạch 。 垂thùy 覆phú 如Như 來Lai 。 十thập 方phương 震chấn 動động 。 演diễn 出xuất 苦khổ 空không 哀ai 歎thán 之chi 聲thanh 。 大đại 海hải 涌dũng 沸phí 。 川xuyên 流lưu 枯khô 涸hạc 。 日nhật 月nguyệt 無vô 光quang 。 黑hắc 風phong 鼓cổ 扇thiên/phiến 。 草thảo 木mộc 摧tồi 折chiết 。 諸chư 天thiên 哀ai 號hào 。 雨vũ 天thiên 香hương 花hoa 。 奏tấu 天thiên 音âm 樂nhạc 。 唱xướng 言ngôn 。 苦khổ 哉tai 苦khổ 哉tai 。 如như 何hà 一nhất 旦đán 。 慧tuệ 日nhật 滅diệt 沒một 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 喪táng 真chân 慈từ 父phụ 。 失thất 所sở 敬kính 天thiên 。 或hoặc 有hữu 隨tùy 佛Phật 滅diệt 者giả 。 或hoặc 有hữu 喪táng 失thất 心tâm 者giả 。 或hoặc 大đại 叫khiếu 搥trùy 胸hung 者giả 。 或hoặc 悶muộn 絕tuyệt 躄tích 地địa 者giả 。 于vu 時thời 依y 輪Luân 王Vương 法pháp 。 用dụng 以dĩ 棺quan 槨# 。 拘câu 尸thi 城thành 人nhân 僉thiêm 議nghị 。 力lực 士sĩ 四tứ 人nhân 。 請thỉnh 舉cử 佛Phật 棺quan 。 入nhập 城thành 供cúng 養dường 。 盡tận 其kỳ 神thần 力lực 。 竟cánh 不bất 能năng 勝thắng 。 復phục 八bát 力lực 士sĩ 至chí 十thập 六lục 士sĩ 。 舁dư 無vô 少thiểu 動động 。 樓lâu 逗đậu 告cáo 言ngôn 。 縱túng/tung 傾khuynh 城thành 人nhân 。 亦diệc 莫mạc 能năng 舉cử 。 世Thế 尊Tôn 平bình 等đẳng 。 令linh 諸chư 人nhân 天thiên 。 得đắc 福phước 無vô 異dị 。 棺quan 乃nãi 自tự 舉cử 。 昇thăng 虛hư 空không 中trung 。 高cao 一nhất 多đa 羅la 樹thụ 。 從tùng 拘câu 尸thi 城thành 。 西tây 門môn 而nhi 入nhập 。 東đông 門môn 而nhi 出xuất 。 復phục 南nam 門môn 入nhập 。 從tùng 北bắc 門môn 出xuất 。 遶nhiễu 城thành 七thất 匝táp 。 菩Bồ 薩Tát 聲Thanh 聞Văn 。 帝Đế 釋Thích 諸chư 天thiên 。 即tức 持trì 寶bảo 臺đài 花hoa 蓋cái 。 空không 中trung 隨tùy 覆phú 。 幢tràng 幡phan 音âm 樂nhạc 種chủng 種chủng 供cúng 養dường 。 地địa 上thượng 空không 中trung 。 充sung 塞tắc 彌di 滿mãn 。 悲bi 泣khấp 哀ai 慟đỗng 。 一nhất 七thất 日nhật 已dĩ 。 大đại 眾chúng 即tức 扶phù 如Như 來Lai 紫tử 磨ma 金kim 身thân 。 安an 庠tường 出xuất 棺quan 。 置trí 于vu 寶bảo 床sàng 。 持trì 妙diệu 香hương 水thủy 。 灌quán 洗tẩy 既ký 已dĩ 。 內nội 以dĩ 兜đâu 羅la 綿miên 褁# 。 外ngoại 以dĩ 妙diệu 氎điệp 千thiên 張trương 。 如như 法Pháp 纏triền 之chi 。 仍nhưng 舊cựu 入nhập 棺quan 。 滿mãn 注chú 香hương 油du 。 諸chư 天thiên 及cập 人nhân 。 各các 持trì 無vô 價giá 旃chiên 檀đàn 沉trầm 水thủy 。 結kết 大đại 香hương 樓lâu 。 棺quan 置trí 其kỳ 上thượng 。 持trì 炬cự 茶trà 毗tỳ 。 火hỏa 悉tất 殄điễn 滅diệt 。 大đại 眾chúng 號hiệu 慟đỗng 。 不bất 知tri 如Như 來Lai 。 何hà 緣duyên 未vị 畢tất 。 帝Đế 釋Thích 答đáp 言ngôn 。 必tất 待đãi 迦Ca 葉Diếp 。 迦Ca 葉Diếp 既ký 至chí 。 棺quan 自tự 然nhiên 開khai 。 即tức 現hiện 二nhị 足túc 。 千thiên 輻bức 輪luân 相tướng 。 出xuất 于vu 棺quan 外ngoại 。 迦Ca 葉Diếp 見kiến 已dĩ 。 慟đỗng 哭khốc 作tác 禮lễ 。 足túc 還hoàn 收thu 入nhập 。 於ư 是thị 力lực 士sĩ 。 燭chúc 炬cự 爇nhiệt 之chi 。 終chung 竟cánh 不bất 然nhiên 。 迦Ca 葉Diếp 告cáo 言ngôn 。 大đại 聖thánh 寶bảo 棺quan 。 三tam 界giới 之chi 火hỏa 。 所sở 不bất 能năng 焚phần 。 何hà 況huống 汝nhữ 力lực 而nhi 能năng 燒thiêu 耶da 。 如Như 來Lai 胸hung 中trung 三tam 昧muội 之chi 火hỏa 。 隨tùy 聲thanh 而nhi 發phát 。 迸bính 出xuất 棺quan 外ngoại 。 漸tiệm 漸tiệm 茶trà 毗tỳ 。 經kinh 于vu 七thất 日nhật 。 香hương 樓lâu 乃nãi 盡tận 。

時thời 四Tứ 天Thiên 王Vương 。 與dữ 江giang 河hà 神thần 。 急cấp 欲dục 舍xá 利lợi 歸quy 去khứ 供cúng 養dường 。 見kiến 火hỏa 未vị 滅diệt 。 即tức 以dĩ 水thủy 沃ốc 。 厥quyết 燄diệm 轉chuyển 熾sí 。 樓lâu 逗đậu 語ngữ 之chi 。 一nhất 居cư 天thiên 上thượng 。 一nhất 住trụ 海hải 中trung 。 汝nhữ 收thu 舍xá 利lợi 。 各các 還hoàn 本bổn 處xứ 。 地địa 居cư 之chi 人nhân 。 如như 何hà 得đắc 往vãng 。 而nhi 供cúng 養dường 耶da 。 二nhị 眾chúng 負phụ 慚tàm 。 乃nãi 退thoái 。 偶ngẫu 帝Đế 釋Thích 天thiên 。 持trì 七thất 寶bảo 瓶bình 。 及cập 供cúng 具cụ 至chí 。 其kỳ 火hỏa 頓đốn 息tức 。 視thị 棺quan 儼nghiễm 存tồn 。 及cập 其kỳ 千thiên 氎điệp 。 纏triền 佛Phật 身thân 者giả 。 裡# 外ngoại 各các 一nhất 張trương 。 宛uyển 然nhiên 如như 本bổn 。 帝Đế 釋Thích 白bạch 眾chúng 。 請thỉnh 佛Phật 所sở 許hứa 右hữu 牙nha 。 舍xá 利lợi 已dĩ 竟cánh 。 是thị 時thời 八bát 大đại 國quốc 王vương 。 競cạnh 爭tranh 舍xá 利lợi 。 帝Đế 釋Thích 化hóa 一nhất 梵Phạm 志Chí 。 名danh 曰viết 屯truân 屈khuất 。 前tiền 諫gián 諸chư 王vương 。 為vi 民dân 主chủ 者giả 。 宜nghi 無vô 有hữu 諍tranh 。 舍xá 利lợi 均quân 分phần/phân 。 令linh 諸chư 國quốc 土độ 。 皆giai 有hữu 塔tháp 廟miếu 。 開khai 發phát 盲manh 俗tục 。 貴quý 知tri 有hữu 佛Phật 。 使sử 普phổ 得đắc 景cảnh 福phước 歟# 。 僉thiêm 曰viết 善thiện 哉tai 。 共cộng 命mạng 屯truân 屈khuất 。 均quân 為vi 八bát 分phần/phân 。 各các 與dữ 一nhất 甖anh 。 諸chư 王vương 得đắc 之chi 。 悲bi 喜hỷ 交giao 集tập 。 香hương 華hoa 幢tràng 幡phan 。 迎nghênh 還hoàn 本bổn 國quốc 建kiến 塔tháp 。 尚thượng 餘dư 灰hôi 炭thán 。 莫mạc 不bất 收thu 什thập 。 亦diệc 謂vị 之chi 灰hôi 塔tháp 炭thán 塔tháp 。 以dĩ 永vĩnh 供cúng 養dường 。 而nhi 為vi 佛Phật 事sự 。 (# 賓tân 澄trừng 二nhị 函hàm 參tham 用dụng )# 。

泥Nê 洹Hoàn 經Kinh 云vân 。 佛Phật 涅Niết 槃Bàn 。 至chí 慶khánh 曆lịch 六lục 年niên 丙bính 戌tuất 歲tuế 。 一nhất 千thiên 九cửu 百bách 九cửu 十thập 四tứ 年niên 。 (# 澄trừng 字tự 函hàm 第đệ 一nhất 卷quyển )# 。

自tự 慶khánh 曆lịch 丙bính 戌tuất 復phục 至chí 紹thiệu 興hưng 。 二nhị 十thập 七thất 年niên 。 歲tuế 次thứ 丁đinh 丑sửu 。 通thông 前tiền 凡phàm 二nhị 千thiên 一nhất 百bách 卅# 五ngũ 年niên 。

常thường 住trụ 品phẩm

○# 幻huyễn 來lai 生sanh 亦diệc 何hà 嘗thường 生sanh 。 幻huyễn 去khứ 滅diệt 亦diệc 何hà 嘗thường 滅diệt 。

宗tông 門môn 統thống 要yếu 云vân 。 洛lạc 京kinh 佛Phật 光quang 如như 滿mãn 禪thiền 師sư 。 因nhân 唐đường 順thuận 宗tông 問vấn 。 佛Phật 從tùng 何hà 方phương 來lai 。 滅diệt 向hướng 何hà 方phương 去khứ 。 既ký 言ngôn 常thường 住trụ 世thế 。 佛Phật 今kim 在tại 何hà 處xứ 。 師sư 曰viết 。 佛Phật 從tùng 無vô 為vi 來lai 。 滅diệt 向hướng 無vô 為vi 去khứ 。 法Pháp 身thân 等đẳng 虛hư 空không 。 常thường 在tại 無vô 心tâm 處xứ 。 有hữu 念niệm 歸quy 無vô 念niệm 。 有hữu 住trụ 歸quy 無vô 住trụ 。 來lai 為vi 眾chúng 生sanh 來lai 。 去khứ 為vi 眾chúng 生sanh 去khứ 。 清thanh 淨tịnh 真Chân 如Như 海hải 。 湛trạm 然nhiên 體thể 常thường 住trụ 。 智trí 者giả 善thiện 思tư 惟duy 。 更cánh 勿vật 生sanh 疑nghi 慮lự 。 帝đế 又hựu 問vấn 曰viết 。 佛Phật 向hướng 王vương 宮cung 生sanh 。 滅diệt 向hướng 雙song 林lâm 滅diệt 。 住trụ 世thế 四tứ 十thập 九cửu 。 又hựu 言ngôn 無vô 法pháp 說thuyết 。 山sơn 河hà 及cập 大đại 海hải 。 天thiên 地địa 及cập 日nhật 月nguyệt 。

時thời 至chí 皆giai 歸quy 盡tận 。 誰thùy 知tri 不bất 生sanh 滅diệt 。 疑nghi 情tình 猶do 若nhược 斯tư 。 智trí 者giả 善thiện 分phân 別biệt 。 師sư 曰viết 。 佛Phật 體thể 本bổn 無vô 為vi 。 迷mê 情tình 妄vọng 分phân 別biệt 。 法Pháp 身thân 等đẳng 虛hư 空không 。 未vị 曾tằng 有hữu 生sanh 滅diệt 。 有hữu 緣duyên 佛Phật 出xuất 世thế 。 無vô 緣duyên 佛Phật 入nhập 滅diệt 。 處xứ 處xứ 化hóa 眾chúng 生sanh 。 猶do 如như 水thủy 中trung 月nguyệt 。 非phi 常thường 亦diệc 非phi 斷đoạn 。 非phi 生sanh 亦diệc 非phi 滅diệt 。 生sanh 亦diệc 未vị 曾tằng 生sanh 。 滅diệt 亦diệc 未vị 曾tằng 滅diệt 。 了liễu 見kiến 無vô 心tâm 處xứ 。 自tự 然nhiên 無vô 法pháp 說thuyết 。

第đệ 二nhị 門môn

○# 次thứ 辯biện 教giáo 門môn 究cứu 竟cánh 。 庶thứ 使sử 學học 者giả 知tri 歸quy 。

原nguyên 道Đạo 品Phẩm

道đạo 無vô 彼bỉ 此thử 元nguyên 來lai 一nhất 。 教giáo 有hữu 權quyền 漸tiệm 方phương 設thiết 三tam 。

金kim 剛cang 經Kinh 云vân

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

是thị 法Pháp 平bình 等đẳng 。 無vô 有hữu 高cao 下hạ 。 是thị 名danh 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

又hựu 華hoa 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 如Như 來Lai 普phổ 觀quán 法Pháp 界Giới 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 具cụ 有hữu 如Như 來Lai 智trí 慧tuệ 德đức 相tương/tướng 。 愚ngu 癡si 迷mê 惑hoặc 。 不bất 知tri 不bất 見kiến 。 我ngã 當đương 教giáo 以dĩ 聖thánh 道Đạo 。 令linh 其kỳ 永vĩnh 離ly 妄vọng 想tưởng 執chấp 著trước 。 自tự 於ư 身thân 中trung 。 得đắc 見kiến 如Như 來Lai 。 廣quảng 大đại 智trí 慧tuệ 。 與dữ 佛Phật 無vô 異dị 。 (# 黎lê 字tự 函hàm 第đệ 五ngũ 卷quyển )# 。

辯biện 正chánh 論luận 云vân 。 太thái 昊hạo 本bổn 應ưng 聲thanh 。 大Đại 士Sĩ 。 仲trọng 尼ni 即tức 儒nho 童đồng 菩Bồ 薩Tát 。 先tiên 遊du 茲tư 土thổ/độ 。 權quyền 行hành 漸tiệm 化hóa 。 愍mẫn 濟tế 五ngũ 濁trược 。 宣tuyên 布bố 五ngũ 常thường 。 (# 明minh 字tự 函hàm 第đệ 一nhất 卷quyển )# 。

破phá 邪tà 論luận 云vân 。 佛Phật 遣khiển 三tam 弟đệ 子tử 。 震chấn 旦đán 教giáo 化hóa 。 儒nho 童đồng 菩Bồ 薩Tát 。 彼bỉ 稱xưng 孔khổng 丘khâu 。 光Quang 淨Tịnh 菩Bồ 薩Tát 。 彼bỉ 稱xưng 顏nhan 回hồi 。 摩Ma 訶Ha 迦Ca 葉Diếp 。 彼bỉ 稱xưng 老lão 子tử 。 (# 既ký 字tự 函hàm 上thượng 卷quyển )# 。

三Tam 歸Quy 宛uyển 爾nhĩ 同đồng 三tam 畏úy 。 五Ngũ 戒Giới 何hà 曾tằng 異dị 五ngũ 常thường 。

破phá 邪tà 論luận 云vân 。 修tu 道Đạo 階giai 次thứ 。 心tâm 行hành 非phi 一nhất 。 皆giai 緣duyên 淺thiển 以dĩ 至chí 深thâm 。 藉tạ 微vi 以dĩ 為vi 著trước 。 其kỳ 始thỉ 修tu 心tâm 。 則tắc 依y 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 受thọ 三Tam 歸Quy 也dã 。 三Tam 歸Quy 。 如như 君quân 子tử 之chi 三tam 畏úy 。 而nhi 又hựu 五Ngũ 戒Giới 。 斷đoạn 殺sát 盜đạo 婬dâm 妄vọng 語ngữ 飲ẩm 酒tửu 。 與dữ 仁nhân 義nghĩa 禮lễ 智trí 信tín 同đồng 。 (# 既ký 字tự 函hàm 上thượng 卷quyển )# 。

弘hoằng 明minh 集tập 云vân 。 仁nhân 者giả 。 不bất 殺sát 之chi 戒giới 也dã 。 義nghĩa 者giả 。 不bất 盜đạo 之chi 戒giới 也dã 。 禮lễ 者giả 。 不bất 邪tà 之chi 戒giới 也dã 。 智trí 者giả 。 不bất 醉túy 之chi 戒giới 也dã 。 信tín 者giả 。 不bất 妄vọng 之chi 戒giới 也dã 。 (# 典điển 字tự 函hàm 第đệ 三tam 卷quyển )# 。

教giáo 興hưng 品phẩm

吾ngô 佛Phật 下hạ 生sanh 光quang 及cập 處xứ 。 此thử 方phương 千thiên 載tái 教giáo 來lai 時thời 。

破phá 邪tà 論luận 云vân 。 周chu 昭chiêu 王vương 即tức 位vị 二nhị 十thập 四tứ 年niên 。 四tứ 月nguyệt 八bát 日nhật 。 江giang 河hà 泉tuyền 池trì 。 忽hốt 然nhiên 泛phiếm 漲trương 。 大đại 地địa 震chấn 動động 。 夜dạ 五ngũ 色sắc 光quang 。 入nhập 貫quán 太thái 微vi 。 遍biến 于vu 西tây 方phương 。 作tác 青thanh 紅hồng 色sắc 。 昭chiêu 王vương 問vấn 太thái 史sử 蘇tô 由do 曰viết 。 是thị 何hà 祥tường 也dã 。 由do 對đối 曰viết 。 有hữu 大đại 聖thánh 人nhân 。 生sanh 於ư 西tây 方phương 。 故cố 現hiện 此thử 瑞thụy 。 昭chiêu 王vương 曰viết 。 於ư 天thiên 下hạ 何hà 如như 。 由do 曰viết 。 即tức 時thời 無vô 他tha 。 一nhất 千thiên 年niên 外ngoại 。 聲thanh 教giáo 被bị 及cập 此thử 土thổ/độ 。 此thử 時thời 佛Phật 初sơ 生sanh 也dã 。 至chí 穆mục 王vương 即tức 位vị 。 五ngũ 十thập 二nhị 年niên 。 二nhị 月nguyệt 十thập 五ngũ 日nhật 。 暴bạo 風phong 忽hốt 起khởi 。 林lâm 木mộc 傷thương 折chiết 。 大đại 地địa 震chấn 動động 。 西tây 方phương 有hữu 白bạch 虹hồng 十thập 二nhị 道đạo 。 南nam 北bắc 通thông 過quá 。 連liên 夜dạ 不bất 滅diệt 。 穆mục 王vương 問vấn 太thái 史sử 扈hỗ 多đa 曰viết 。 是thị 何hà 徵trưng 也dã 。 對đối 曰viết 。 西tây 方phương 有hữu 大đại 聖thánh 人nhân 。 滅diệt 度độ 衰suy 相tương/tướng 現hiện 耳nhĩ 。 此thử 時thời 佛Phật 涅Niết 槃Bàn 也dã 。

金kim 容dung 入nhập 夢mộng 教giáo 西tây 傳truyền 。 舍xá 利lợi 呈trình 祥tường 法pháp 東đông 振chấn 。

破phá 邪tà 論luận 云vân 。 後hậu 漢hán 孝hiếu 明minh 帝đế 永vĩnh 平bình 三tam 年niên 。 偶ngẫu 夢mộng 。 金kim 人nhân 巍nguy 巍nguy 丈trượng 六lục 。 飛phi 至chí 殿điện 庭đình 。 光quang 明minh 炳bỉnh 燿diệu 。 顧cố 問vấn 群quần 臣thần 。 通thông 事sự 舍xá 人nhân 傅phó/phụ 毅nghị 對đối 曰viết 。 臣thần 聞văn 西tây 域vực 。 有hữu 得đắc 道Đạo 者giả 。 其kỳ 名danh 曰viết 佛Phật 。 陛bệ 下hạ 所sở 見kiến 。 得đắc 無vô 是thị 乎hồ 。 帝đế 遣khiển 博bác 士sĩ 王vương 遵tuân 等đẳng 。 十thập 八bát 人nhân 。 同đồng 往vãng 西tây 域vực 。 求cầu 迎nghênh 佛Phật 法Pháp 。 至chí 月Nguyệt 支Chi 國Quốc 。 遇ngộ 迦Ca 葉Diếp 摩ma 騰đằng 。 竺trúc 法pháp 蘭lan 二nhị 梵Phạm 僧Tăng 。 帶đái 白bạch 氎điệp 。 畫họa 釋Thích 迦Ca 像tượng 。 四tứ 十thập 二nhị 章chương 經kinh 。 白bạch 馬mã 馱đà 之chi 。 邀yêu 至chí 洛lạc 陽dương 。 乃nãi 永vĩnh 平bình 十thập 年niên 。 此thử 土thổ/độ 有hữu 三Tam 寶Bảo 之chi 始thỉ 也dã 。 明minh 帝đế 問vấn 摩ma 騰đằng 曰viết 。 法Pháp 王Vương 出xuất 世thế 。 何hà 以dĩ 化hóa 不bất 及cập 此thử 。 摩ma 騰đằng 對đối 曰viết 。 迦ca 毗tỳ 羅la 衛vệ 國quốc 者giả 。 乃nãi 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 之chi 中trung 心tâm 。 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 皆giai 於ư 彼bỉ 生sanh 。 凡phàm 有hữu 願nguyện 行hành 者giả 。 悉tất 生sanh 於ư 彼bỉ 。 受thọ 佛Phật 正chánh 化hóa 。 咸hàm 得đắc 悟ngộ 道đạo 。 餘dư 處xứ 眾chúng 生sanh 。 無vô 緣duyên 感cảm 佛Phật 。 佛Phật 不bất 往vãng 也dã 。 佛Phật 雖tuy 不bất 往vãng 。 光quang 明minh 及cập 處xứ 。 或hoặc 五ngũ 百bách 年niên 。 或hoặc 一nhất 千thiên 年niên 。 或hoặc 千thiên 年niên 外ngoại 。 皆giai 有hữu 聖thánh 人nhân 。 傳truyền 佛Phật 聲thanh 教giáo 。 而nhi 教giáo 化hóa 之chi 。 (# 並tịnh 既ký 字tự 函hàm )# 。

三Tam 寶Bảo 錄lục 云vân 。 沙Sa 門Môn 康khang 僧Tăng 會hội 。 初sơ 達đạt 吳ngô 地địa 。 營doanh 立lập 茅mao 茨tì 。 設thiết 像tượng 行hành 道Đạo 。 吳ngô 人nhân 初sơ 見kiến 。 謂vị 其kỳ 妖yêu 異dị 。 有hữu 司ty 奏tấu 聞văn 。 吳ngô 主chủ 問vấn 曰viết 。 佛Phật 有hữu 何hà 驗nghiệm 。 僧Tăng 會hội 答đáp 曰viết 。 佛Phật 晦hối 靈linh 跡tích 。 出xuất 餘dư 千thiên 載tái 。 遺di 身thân 舍xá 利lợi 。 應ưng 現hiện 無vô 方phương 。 吳ngô 主chủ 曰viết 。 若nhược 得đắc 舍xá 利lợi 。 當đương 為vi 起khởi 塔tháp 。 如như 其kỳ 虛hư 妄vọng 。 國quốc 有hữu 常thường 刑hình 。 請thỉnh 期kỳ 七thất 日nhật 。 會hội 乃nãi 謂vị 其kỳ 屬thuộc 曰viết 。 法pháp 之chi 興hưng 廢phế 。 在tại 斯tư 一nhất 舉cử 。 今kim 不bất 至chí 誠thành 。 後hậu 將tương 何hà 及cập 。 精tinh 持trì 齋trai 戒giới 。 銅đồng 瓶bình 盛thịnh 水thủy 。 燒thiêu 香hương 禮lễ 請thỉnh 。 七thất 日nhật 寂tịch 然nhiên 。 求cầu 申thân 二nhị 七thất 亦diệc 復phục 無vô 應ưng 。 權quyền 曰viết 。 欺khi 誑cuống 將tương 欲dục 加gia 罪tội 。 更cánh 請thỉnh 三tam 七thất 。 權quyền 又hựu 听# 之chi 。 會hội 謂vị 伴bạn 曰viết 。 宣tuyên 尼ni 有hữu 言ngôn 。 文văn 王vương 既ký 沒một 。 文văn 不bất 在tại 茲tư 乎hồ 。 法pháp 靈linh 應ưng 降giáng/hàng 。 而nhi 吾ngô 等đẳng 無vô 感cảm 。 何hà 待đãi 王vương 憲hiến 。 當đương 誓thệ 死tử 為vi 期kỳ 。 三tam 七thất 日nhật 。 暮mộ 猶do 無vô 所sở 睹đổ 。 莫mạc 不bất 震chấn 懼cụ 。 既ký 入nhập 五ngũ 更cánh 。 忽hốt 聞văn 瓶bình 中trung 。 鏘thương 然nhiên 有hữu 聲thanh 。 會hội 即tức 往vãng 視thị 。 果quả 獲hoạch 舍xá 利lợi 。 明minh 旦đán 呈trình 權quyền 。 舉cử 朝triêu 集tập 觀quán 。 五ngũ 色sắc 光quang 燄diệm 。 照chiếu 瓶bình 之chi 上thượng 。 權quyền 自tự 執chấp 瓶bình 。 寫tả 銅đồng 盤bàn 中trung 。 舍xá 利lợi 所sở 衝xung 。 盤bàn 即tức 破phá 損tổn 。 權quyền 大đại 驚kinh 曰viết 。 希hy 有hữu 瑞thụy 也dã 。 會hội 復phục 奏tấu 言ngôn 。 舍xá 利lợi 威uy 神thần 。 豈khởi 止chỉ 如như 此thử 。 直trực 得đắc 劫kiếp 燒thiêu 之chi 。 火hỏa 不bất 能năng 焚phần 。 金kim 剛cang 之chi 杵xử 不bất 能năng 碎toái 。 權quyền 命mạng 試thí 之chi 。 置trí 於ư 鐵thiết 砧# 之chi 上thượng 。 使sử 有hữu 力lực 者giả 。 用dụng 槌chùy 一nhất 擊kích 。 砧# 杵xử 俱câu 陷hãm 。 舍xá 利lợi 無vô 損tổn 。 權quyền 甚thậm 嗟ta 服phục 。 即tức 為vi 建kiến 塔tháp 。 大đại 法pháp 復phục 興hưng 。 (# 設thiết 字tự 函hàm 第đệ 五ngũ 卷quyển )# 。

優ưu 劣liệt 品phẩm

釋Thích 梵Phạm 咸hàm 稱xưng 三tam 界giới 父phụ 。 仲trọng 尼ni 曾tằng 指chỉ 大đại 聖thánh 人nhân 。

普phổ 曜diệu 經Kinh 云vân 。 佛Phật 成thành 道Đạo 已dĩ 還hoàn 本bổn 生sanh 國quốc 。 維duy 衛vệ 大đại 城thành 。 諸chư 天thiên 皆giai 來lai 侍thị 送tống 。 雨vũ 花hoa 獻hiến 香hương 。 懸huyền 幢tràng 立lập 蓋cái 。 作tác 諸chư 伎kỹ 樂nhạc 。 四Tứ 王Vương 諸chư 天thiên 。 引dẫn 導đạo 其kỳ 前tiền 。 比Bỉ 丘Khâu 大đại 眾chúng 。 擁ủng 從tùng 其kỳ 後hậu 。 帝Đế 釋Thích 侍thị 左tả 。 梵Phạm 王Vương 侍thị 右hữu 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 曰viết 。

○# 太thái 子tử 捨xả 國quốc 位vị 。 成thành 道Đạo 謂vị 何hà 名danh 。 號hiệu 曰viết 天Thiên 中Trung 天Thiên 。 三tam 界giới 尊tôn 第đệ 一nhất 。

(# 彩thải 字tự 函hàm 第đệ 五ngũ 卷quyển )# 。

又hựu 智Trí 度Độ 偈kệ 。

唯duy 佛Phật 一nhất 人nhân 獨độc 第đệ 一nhất 。 三tam 界giới 父phụ 母mẫu 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 於ư 一nhất 切thiết 智trí 無vô 與dữ 等đẳng 。 稽khể 首thủ 世Thế 尊Tôn 希hy 有hữu 此thử 。

(# 聖thánh 字tự 函hàm 第đệ 五ngũ 卷quyển )# 。

破phá 邪tà 論luận 云vân 。 太thái 宰tể 嚭# 問vấn 孔khổng 子tử 曰viết 。 夫phu 子tử 聖thánh 人nhân 歟# 。 對đối 曰viết 。 丘khâu 博bác 識thức 強cường 記ký 。 非phi 聖thánh 人nhân 也dã 。

又hựu 問vấn 。

三tam 王vương 聖thánh 人nhân 歟# 。 對đối 曰viết 。 三tam 王vương 善thiện 用dụng 智trí 勇dũng 。 聖thánh 非phi 丘khâu 所sở 知tri 。

又hựu 問vấn 。

五ngũ 帝đế 聖thánh 人nhân 歟# 。 對đối 曰viết 。 五ngũ 帝đế 善thiện 用dụng 仁nhân 信tín 。 聖thánh 非phi 丘khâu 所sở 知tri 。

又hựu 問vấn 。

三tam 皇hoàng 聖thánh 人nhân 歟# 。 對đối 曰viết 。 三tam 皇hoàng 善thiện 用dụng 時thời 。 聖thánh 亦diệc 非phi 丘khâu 所sở 知tri 。 太thái 宰tể 大đại 駭hãi 曰viết 。 然nhiên 則tắc 孰thục 為vi 聖thánh 人nhân 乎hồ 。 夫phu 子tử 動động 容dung 。 有hữu 間gian 曰viết 。 丘khâu 聞văn 西tây 方phương 有hữu 大đại 聖thánh 人nhân 者giả 焉yên 。 不bất 治trị 而nhi 不bất 亂loạn 。 不bất 言ngôn 而nhi 自tự 信tín 。 不bất 化hóa 而nhi 自tự 行hành 。 蕩đãng 蕩đãng 乎hồ 人nhân 無vô 能năng 名danh 焉yên 。 (# 既ký 字tự 函hàm 上thượng 卷quyển )# 。

孔khổng 老lão 比tỉ 佛Phật 安an 可khả 對đối 。 賢hiền 僚liêu 辯biện 法pháp 為vi 宣tuyên 明minh 。

破phá 邪tà 論luận 云vân 。 吳ngô 主chủ 曰viết 。 孔khổng 丘khâu 老lão 子tử 。 得đắc 與dữ 佛Phật 比tỉ 對đối 以dĩ 否phủ/bĩ 。 闞# 澤trạch 曰viết 。 遠viễn 則tắc 遠viễn 矣hĩ 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 孔khổng 老lão 設thiết 教giáo 。 法pháp 天thiên 制chế 用dụng 。 不bất 敢cảm 違vi 天thiên 。 諸chư 佛Phật 設thiết 教giáo 。 天thiên 法pháp 奉phụng 行hành 。 不bất 敢cảm 違vi 佛Phật 。 以dĩ 此thử 言ngôn 之chi 。 實thật 非phi 對đối 明minh 矣hĩ 。 成thành 道Đạo 記ký 注chú 云vân 。 唐đường 律luật 師sư 道đạo 宣tuyên 。 居cư 終chung 南nam 山sơn 。 戒giới 行hạnh 至chí 高cao 。 北bắc 方phương 毗tỳ 沙Sa 門Môn 。 王vương 常thường 遣khiển 二nhị 天thiên 人nhân 冥minh 佐tá 之chi 。 宣tuyên 嘗thường 經kinh 行hành 。 失thất 腳cước 。 將tương 墮đọa 階giai 下hạ 。 天thiên 人nhân 承thừa 足túc 。 方phương 現hiện 其kỳ 身thân 。 問vấn 何hà 人nhân 耶da 。 曰viết 。 天thiên 神thần 也dã 。 宣tuyên 復phục 問vấn 曰viết 。 如như 周chu 之chi 蘇tô 由do 。 漢hán 之chi 傅phó/phụ 毅nghị 。 吳ngô 之chi 闞# 澤trạch 。 皆giai 素tố 未vị 識thức 佛Phật 法Pháp 。 而nhi 能năng 知tri 聖thánh 人nhân 生sanh 滅diệt 。 聲thanh 教giáo 將tương 來lai 。 辯biện 佛Phật 法Pháp 為vi 上thượng 。 彼bỉ 何hà 人nhân 耶da 。

答đáp 曰viết 。

彼bỉ 皆giai 天thiên 人nhân 也dã 。 為vi 欲dục 佛Phật 法Pháp 流lưu 行hành 此thử 土thổ/độ 。 天thiên 遣khiển 降giáng 神thần 佐tá 國quốc 。 宣tuyên 明minh 佛Phật 法Pháp 故cố 也dã 。

教giáo 分phần/phân 優ưu 劣liệt 人nhân 何hà 信tín 。 經kinh 爇nhiệt 存tồn 亡vong 事sự 可khả 知tri 。

破phá 邪tà 論luận 云vân 。 漢hán 永vĩnh 平bình 中trung 。 道Đạo 士sĩ 陳trần 乞khất 。 與dữ 僧Tăng 。 以dĩ 較giảo 真chân 偽ngụy 。 奉phụng 敕sắc 于vu 白bạch 馬mã 寺tự 。 置trí 壇đàn 。 合hợp 集tập 諸chư 家gia 經Kinh 典điển 。 沉trầm 檀đàn 為vi 炬cự 。 已dĩ 悉tất 成thành 煨ổi 燼tẫn 。 唯duy 有hữu 佛Phật 經Kinh 。 儼nghiễm 然nhiên 無vô 損tổn 。 佛Phật 法Pháp 自tự 此thử 興hưng 焉yên 。 (# 既ký 字tự 函hàm 上thượng 卷quyển )# 。

究cứu 竟cánh 品phẩm

唯duy 佛Phật 究cứu 竟cánh 一nhất 成thành 功công 。 譬thí 金kim 豈khởi 復phục 重trùng 為vi 礦quáng 。

圓viên 覺giác 經Kinh 云vân 。 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 十thập 方phương 異dị 生sanh 。 本bổn 成thành 佛Phật 道Đạo 。 後hậu 起khởi 無vô 明minh 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 何hà 時thời 復phục 生sanh 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 佛Phật 答đáp 。 如như 銷tiêu 金kim 礦quáng 。 金kim 非phi 銷tiêu 有hữu 。 既ký 已dĩ 成thành 金kim 。 不bất 重trọng/trùng 為vi 礦quáng 。 經kinh 無vô 窮cùng 時thời 。 金kim 性tánh 不bất 壞hoại 。 不bất 應ưng 說thuyết 言ngôn 。 本bổn 非phi 成thành 就tựu 。 如Như 來Lai 圓viên 覺giác 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 (# 可khả 字tự 函hàm )# 。

○# 諸chư 天thiên 雖tuy 樂lạc 非phi 解giải 脫thoát 。 ○# 十thập 仙tiên 報báo 盡tận 復phục 輪luân 回hồi 。

佛Phật 因nhân 果quả 經Kinh 云vân 。 太thái 子tử 因nhân 入nhập 雪Tuyết 山Sơn 。 遍biến 扣khấu 諸chư 仙tiên 。 欲dục 求cầu 何hà 果quả 。 仙tiên 人nhân 答đáp 言ngôn 。 為vì 欲dục 生sanh 天thiên 。 太thái 子tử 又hựu 問vấn 。 諸chư 天thiên 雖tuy 樂lạc 。 福phước 盡tận 輪luân 回hồi 。 終chung 為vi 苦khổ 聚tụ 。 云vân 何hà 修tu 諸chư 苦khổ 因nhân 。 以dĩ 求cầu 苦khổ 報báo 。 皆giai 非phi 解giải 脫thoát 。 正chánh 真chân 之chi 道Đạo 。 (# 辭từ 字tự 函hàm 第đệ 四tứ 卷quyển )# 。

楞lăng 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 不bất 依y 正Chánh 覺Giác 。 修tu 三tam 摩ma 地địa 。 別biệt 修tu 妄vọng 念niệm 。 存tồn 想tưởng 固cố 形hình 。 有hữu 十thập 種chủng 仙tiên 。 堅kiên 固cố 服phục 餌nhị 。 而nhi 不bất 休hưu 息tức 。 食thực 道đạo 圓viên 成thành 。 名danh 地Địa 行Hành 仙Tiên 。 堅kiên 固cố 草thảo 木mộc 。 而nhi 不bất 休hưu 息tức 。 藥dược 道đạo 圓viên 成thành 。 名danh 飛Phi 行Hành 仙Tiên 。 堅kiên 固cố 金kim 石thạch 。 而nhi 不bất 休hưu 息tức 。 化hóa 道đạo 圓viên 成thành 。 名danh 遊Du 行Hành 仙Tiên 。 堅kiên 固cố 動động 止chỉ 。 而nhi 不bất 休hưu 息tức 。 精tinh 氣khí 圓viên 成thành 。 名danh 空Không 行Hành 仙Tiên 。 堅kiên 固cố 津tân 液dịch 。 而nhi 不bất 休hưu 息tức 。 潤nhuận 德đức 圓viên 成thành 。 名danh 天Thiên 行Hành 仙Tiên 。 堅kiên 固cố 精tinh 色sắc 。 而nhi 不bất 休hưu 息tức 。 吸hấp 粹túy 圓viên 成thành 。 名danh 通Thông 行Hành 仙Tiên 。 堅kiên 固cố 禁cấm 咒chú 。 而nhi 不bất 休hưu 息tức 。 術thuật 法pháp 圓viên 成thành 。 名danh 道Đạo 行Hành 仙Tiên 。 堅kiên 固cố 思tư 念niệm 。 而nhi 不bất 休hưu 息tức 。 思tư 憶ức 圓viên 成thành 。 名danh 照Chiếu 行Hành 仙Tiên 。 堅kiên 固cố 交giao 遘cấu 。 而nhi 不bất 休hưu 息tức 。 感cảm 應ứng 圓viên 成thành 。 名danh 精Tinh 行Hành 仙Tiên 。 堅kiên 固cố 變biến 化hóa 。 而nhi 不bất 休hưu 息tức 。 覺giác 悟ngộ 圓viên 成thành 。 名danh 絕Tuyệt 行Hành 仙Tiên 。 (# 前tiền 四tứ 行hành 平bình 聲thanh 後hậu 六lục 行hành 去khứ 聲thanh )# 是thị 等đẳng 皆giai 於ư 。 人nhân 中trung 鍊luyện 心tâm 。 不bất 修tu 正Chánh 覺Giác 。 別biệt 得đắc 生sanh 理lý 。 壽thọ 千thiên 萬vạn 歲tuế 。 妄vọng 想tưởng 流lưu 轉chuyển 。 不bất 修tu 三tam 昧muội 。 報báo 盡tận 還hoàn 來lai 。 散tán 入nhập 諸chư 趣thú 。 (# 染nhiễm 字tự 函hàm 第đệ 八bát 卷quyển )# 。

金kim 剛cang 經kinh 頌tụng 云vân 。

如như 星tinh 翳ế 燈đăng 幻huyễn 。 皆giai 為ví 喻dụ 無vô 常thường 。 漏lậu 識thức 修tu 因nhân 果quả 。 誰thùy 言ngôn 得đắc 久cửu 長trường 。 危nguy 脆thúy 同đồng 泡bào 露lộ 。 如như 雲vân 影ảnh 電điện 光quang 。 饒nhiêu 經kinh 八bát 萬vạn 劫kiếp 。 終chung 是thị 落lạc 空không 亡vong 。

冤oan 家gia 尚thượng 作tác 父phụ 母mẫu 想tưởng 。 教giáo 法pháp 肯khẳng 生sanh 人nhân 我ngã 心tâm 。

圓viên 覺giác 經Kinh 云vân 。 觀quán 彼bỉ 冤oan 家gia 。 如như 己kỷ 父phụ 母mẫu 。

華hoa 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 觀quán 。 世thế 間gian 眾chúng 生sanh 。 猶do 如như 一nhất 子tử 。 欲dục 令linh 皆giai 得đắc 。 最tối 上thượng 安an 樂lạc 。 (# 章chương 字tự 函hàm 第đệ 六lục 卷quyển )# 。

永vĩnh 嘉gia 云vân 。 圓viên 頓đốn 教giáo 。 勿vật 人nhân 情tình 。 有hữu 疑nghi 不bất 決quyết 直trực 須tu 爭tranh 。 不bất 是thị 山sơn 僧Tăng 逞sính 人nhân 我ngã 。 修tu 行hành 恐khủng 落lạc 斷đoạn 常thường 坑khanh 。

直trực 入nhập 三tam 塗đồ 代đại 苦khổ 來lai 。 總tổng 教giáo 一nhất 切thiết 成thành 佛Phật 去khứ 。

華hoa 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 見kiến 諸chư 眾chúng 生sanh 。 作tác 惡ác 受thọ 苦khổ 。 以dĩ 是thị 障chướng 故cố 。 不bất 見kiến 三Tam 寶Bảo 。 我ngã 代đại 彼bỉ 苦khổ 。 令linh 其kỳ 解giải 脫thoát 。 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 受thọ 苦khổ 毒độc 時thời 。 轉chuyển 更cánh 精tinh 勤cần 。 不bất 捨xả 不bất 怯khiếp 。

何hà 以dĩ 故cố 。 決quyết 願nguyện 荷hà 負phụ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 至chí 於ư 地địa 獄ngục 。 畜súc 生sanh 險hiểm 難nạn 之chi 處xứ 。 以dĩ 身thân 為vi 質chất 贖thục 彼bỉ 解giải 脫thoát 。 (# 章chương 字tự 函hàm 第đệ 三tam 卷quyển )# 。

金kim 剛cang 經Kinh 云vân

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

所sở 有hữu 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 之chi 類loại 。 若nhược 卵noãn 生sanh 。 若nhược 胎thai 生sanh 。 若nhược 濕thấp 生sanh 。 若nhược 化hóa 生sanh 。 若nhược 有hữu 色sắc 。 若nhược 無vô 色sắc 。 若nhược 有hữu 想tưởng 。 若nhược 無vô 想tưởng 。 若nhược 非phi 有hữu 想tưởng 。 若nhược 非phi 無vô 想tưởng 。 我ngã 皆giai 令linh 入nhập 。 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 而nhi 滅diệt 度độ 之chi 。

釋thích 疑nghi 品phẩm

但đãn 知tri 惡ác 吉cát 而nhi 善thiện 凶hung 。 詎cự 識thức 因nhân 隨tùy 而nhi 果quả 應ưng 。

傳truyền 燈đăng 云vân 。 二nhị 十thập 祖tổ 闍xà 夜dạ 多đa 。 問vấn 十thập 九cửu 祖tổ 曰viết 。 我ngã 父phụ 母mẫu 素tố 信tín 三Tam 寶Bảo 。 而nhi 常thường 縈oanh 疾tật 瘵sái 。 凡phàm 所sở 營doanh 作tác 。 皆giai 不bất 如như 意ý 。 而nhi 我ngã 鄰lân 舍xá 。 久cửu 為vi 栴chiên 陀đà 羅la 行hành 。 而nhi 身thân 常thường 勇dũng 健kiện 。 所sở 作tác 和hòa 合hợp 。 彼bỉ 何hà 幸hạnh 。 而nhi 我ngã 何hà 辜cô 。 尊tôn 者giả 曰viết 。 何hà 足túc 疑nghi 乎hồ 。 且thả 善thiện 惡ác 之chi 報báo 。 有hữu 三tam 時thời 焉yên 。 凡phàm 人nhân 但đãn 見kiến 仁nhân 夭yểu 暴bạo 壽thọ 。 逆nghịch 吉cát 義nghĩa 凶hung 。 便tiện 謂vị 亡vong 因nhân 果quả 。 虛hư 罪tội 福phước 。 殊thù 不bất 知tri 影ảnh 響hưởng 相tương 隨tùy 。 毫hào 釐li 靡mĩ 忒thất 。 縱túng/tung 經kinh 百bách 千thiên 萬vạn 劫kiếp 。 亦diệc 不bất 磨ma 滅diệt 。

時thời 闍xà 夜dạ 多đa 。 聞văn 是thị 語ngữ 已dĩ 。 頓đốn 釋thích 所sở 疑nghi 。 (# 振chấn 字tự 函hàm 第đệ 一nhất 卷quyển )# 。

莫mạc 怪quái 瞿Cù 曇Đàm 之chi 惡ác 子tử 。 爭tranh 柰nại 神thần 堯# 亦diệc 有hữu 朱chu 。

弘hoằng 明minh 集tập 。 問vấn 曰viết 。 佛Phật 道Đạo 無vô 為vi 。 樂nhạo 施thí 與dữ 持trì 戒giới 。 兢căng 兢căng 如như 臨lâm 深thâm 淵uyên 者giả 。 今kim 沙Sa 門Môn 耽đam 好hảo/hiếu 酒tửu 漿tương 。 或hoặc 畜súc 妻thê 子tử 。 取thủ 賤tiện 賣mại 貴quý 。 此thử 乃nãi 世thế 之chi 偽ngụy 。 而nhi 佛Phật 道Đạo 謂vị 之chi 無vô 為vi 。 牟mâu 子tử 曰viết 。 工công 輸du 能năng 與dữ 人nhân 斤cân 斧phủ 繩thằng 墨mặc 。 而nhi 不bất 能năng 使sử 人nhân 巧xảo 。 聖thánh 人nhân 能năng 授thọ 人nhân 道đạo 。 而nhi 不bất 能năng 使sử 人nhân 履lý 而nhi 行hành 之chi 也dã 。 皋# 陶đào 能năng 罪tội 盜đạo 人nhân 。 不bất 能năng 使sử 貧bần 夫phu 為vi 夷di 齊tề 。 五ngũ 刑hình 能năng 誅tru 無vô 狀trạng 。 不bất 能năng 使sử 惡ác 人nhân 為vi 曾tằng 閔mẫn 。 堯# 不bất 能năng 化hóa 丹đan 朱chu 。 周chu 公công 不bất 能năng 訓huấn 管quản 蔡thái 。 豈khởi 唐đường 教giáo 之chi 不bất 著trước 。 周chu 道đạo 之chi 不bất 備bị 哉tai 。 然nhiên 無vô 如như 惡ác 人nhân 何hà 也dã 。 當đương 患hoạn 人nhân 之chi 不bất 能năng 行hành 。 豈khởi 可khả 謂vị 佛Phật 道Đạo 有hữu 惡ác 乎hồ 。 (# 集tập 字tự 函hàm 第đệ 一nhất 卷quyển )# 。

證chứng 驗nghiệm 品phẩm

有hữu 天thiên 福phước 盡tận 投đầu 驢lư 腹phúc 。 非phi 佛Phật 誰thùy 能năng 脫thoát 彼bỉ 殃ương 。

譬thí 喻dụ 經Kinh 云vân 。 有hữu 帝Đế 釋Thích 天thiên 。 五ngũ 德đức 離ly 身thân 。 自tự 知tri 福phước 盡tận 。 甚thậm 大đại 憂ưu 愁sầu 。 念niệm 三tam 界giới 中trung 。 濟tế 人nhân 苦khổ 厄ách 。 唯duy 有hữu 佛Phật 耳nhĩ 。 往vãng 到đáo 佛Phật 所sở 。

時thời 佛Phật 坐tọa 禪thiền 。 入nhập 普Phổ 濟Tế 三Tam 昧Muội 。 天thiên 帝đế 作tác 禮lễ 。 伏phục 地địa 志chí 心tâm 。 三Tam 歸Quy 佛Phật 法Pháp 聖thánh 眾chúng 。 未vị 起khởi 之chi 間gian 。 其kỳ 命mạng 忽hốt 出xuất 。 便tiện 至chí 陶đào 家gia 。 驢lư 母mẫu 腹phúc 中trung 作tác 子tử 。

時thời 驢lư 自tự 解giải 。 走tẩu 瓦ngõa 坏phôi 間gian 。 踐tiễn 壞hoại 坏phôi 器khí 。 其kỳ 主chủ 打đả 之chi 。 尋tầm 時thời 傷thương 胎thai 。 其kỳ 神thần 復phục 反phản 。 還hoàn 為vi 天thiên 帝đế 。 佛Phật 三tam 昧muội 覺giác 讚tán 言ngôn 。 善thiện 哉tai 。 能năng 於ư 殞vẫn 命mạng 之chi 際tế 。 歸quy 命mạng 三Tam 尊Tôn 。 罪tội 對đối 已dĩ 畢tất 。 更cánh 不bất 勤cần 苦khổ 。 佛Phật 為vi 說thuyết 法Pháp 。 得đắc 須tu 阤đà 洹hoàn 道đạo 。 (# 獸thú 字tự 函hàm 第đệ 一nhất 卷quyển )# 。

沙Sa 門Môn 誦tụng 經Kinh 超siêu 天thiên 界giới 。 ○# 庾dữu 信tín 謗báng 法pháp 報báo 龜quy 形hình 。

法pháp 苑uyển 珠châu 林lâm 云vân 。 冥minh 報báo 記ký 。 唐đường 遂toại 州châu 人nhân 。 趙triệu 文văn 信tín 。 貞trinh 觀quán 元nguyên 年niên 。 暴bạo 死tử 。 三tam 日nhật 後hậu 。 還hoàn 蘇tô 云vân 。 至chí 閻diêm 王vương 所sở 。 見kiến 有hữu 一nhất 僧Tăng 。 王vương 先tiên 喚hoán 問vấn 。 一nhất 生sanh 以dĩ 來lai 。 修tu 何hà 功công 德đức 。 師sư 云vân 。 唯duy 誦tụng 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 。 王vương 忽hốt 驚kinh 起khởi 。 合hợp 掌chưởng 讚tán 言ngôn 。 善thiện 哉tai 。 既ký 誦tụng 般Bát 若Nhã 。 當đương 得đắc 昇thăng 天thiên 。 何hà 錯thác 來lai 此thử 。 王vương 言ngôn 未vị 訖ngật 。 忽hốt 有hữu 天thiên 衣y 下hạ 來lai 。 引dẫn 師sư 上thượng 天thiên 。 次thứ 喚hoán 文văn 信tín 。 前tiền 問vấn 。 汝nhữ 修tu 是thị 何hà 功công 德đức 。

答đáp 言ngôn 。

一nhất 生sanh 以dĩ 來lai 。 不bất 修tu 佛Phật 經Kinh 。 唯duy 好hảo/hiếu 庾dữu 信tín 文văn 章chương 集tập 錄lục 。 王vương 言ngôn 。 其kỳ 庾dữu 信tín 者giả 。 大đại 罪tội 人nhân 也dã 。 現hiện 此thử 受thọ 苦khổ 。 頗phả 曾tằng 識thức 不phủ 。 覆phú 云vân 。 雖tuy 讀đọc 渠cừ 文văn 章chương 。 不bất 識thức 其kỳ 人nhân 。 王vương 即tức 遣khiển 人nhân 引dẫn 出xuất 。 庾dữu 信tín 。 乃nãi 見kiến 一nhất 龜quy 多đa 頭đầu 。 龜quy 去khứ 少thiểu 時thời 。 現hiện 一nhất 人nhân 來lai 道đạo 。 我ngã 便tiện 是thị 庾dữu 信tín 。 為vi 在tại 生sanh 時thời 。 好hiếu 作tác 文văn 章chương 。 妄vọng 引dẫn 佛Phật 經Kinh 。 以dĩ 雜tạp 俗tục 書thư 。 誹phỉ 謗báng 佛Phật 法Pháp 。 謂vị 言ngôn 不bất 及cập 孔khổng 老lão 之chi 教giáo 。 今kim 受thọ 龜quy 身thân 苦khổ 也dã 。 (# 稿# 字tự 函hàm 第đệ 八bát 卷quyển )# 。

第đệ 三tam 門môn

○# 果quả 於ư 此thử 道đạo 可khả 入nhập 。 豈khởi 離ly 自tự 己kỷ 本bổn 來lai 。

託thác 胎thai 品phẩm

由do 三tam 因nhân 緣duyên 感cảm 後hậu 有hữu 。 亦diệc 三tam 事sự 合hợp 入nhập 其kỳ 胎thai 。

本bổn 事sự 經Kinh 云vân

佛Phật 告cáo 苾Bật 芻Sô 。

當đương 知tri 三tam 因nhân 三tam 緣duyên 。 能năng 感cảm 後hậu 有hữu 。 云vân 何hà 為vi 三tam 。 所sở 謂vị 無vô 明minh 未vị 斷đoạn 故cố 。 愛ái 未vị 棄khí 故cố 。 業nghiệp 未vị 息tức 故cố 。 由do 是thị 因nhân 緣duyên 。 能năng 感cảm 後hậu 有hữu 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 業nghiệp 為vi 良lương 田điền 。 識thức 為vi 種chủng 子tử 。 愛ái 為vi 溉cái 灌quán 。 無vô 明minh 無vô 智trí 。 無vô 了liễu 無vô 見kiến 。 之chi 所sở 覆phú 蔽tế 。 識thức 便tiện 安an 住trụ 欲dục 有hữu 。 色sắc 有hữu 無vô 色sắc 有hữu 處xứ 。 欲dục 最tối 為vi 下hạ 。 色sắc 為vi 其kỳ 中trung 。 無vô 色sắc 為vi 妙diệu 。 由do 欲dục 界giới 業nghiệp 。 感cảm 異dị 熟thục 果quả 。 正chánh 現hiện 在tại 前tiền 。 故cố 可khả 施thi 設thiết 。 此thử 為vi 欲dục 有hữu 。 當đương 於ư 爾nhĩ 時thời 。 業nghiệp 為vi 良lương 田điền 。 識thức 為vi 種chủng 子tử 。 愛ái 為vi 溉cái 灌quán 。 識thức 便tiện 安an 住trụ 下hạ 欲dục 有hữu 處xứ 。 若nhược 色sắc 界giới 無vô 色sắc 界giới 。 感cảm 異dị 熟thục 果quả 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 (# 甚thậm 字tự 函hàm 第đệ 六lục 卷quyển )# 。

毗tỳ 婆bà 論luận 。 父phụ 母mẫu 并tinh 中trung 有hữu (# 死tử 有hữu 之chi 後hậu 生sanh 有hữu 之chi 前tiền )# 三tam 事sự 和hòa 合hợp 者giả 。 謂vị 父phụ 及cập 母mẫu 俱câu 起khởi 婬dâm 貪tham 。 而nhi 共cộng 合hợp 會hội 。 母mẫu 身thân 調điều 適thích 無vô 病bệnh 。 是thị 時thời 者giả 。 所sở 謂vị 起khởi 貪tham 。 身thân 心tâm 悅duyệt 豫dự 。 故cố 名danh 調điều 適thích 。 母mẫu 腹phúc 清thanh 淨tịnh 。 無vô 風phong 熱nhiệt 痰đàm 。 互hỗ 增tăng 逼bức 切thiết 。 故cố 名danh 無vô 病bệnh 。 母mẫu 因nhân 穢uế 惡ác 日nhật 月nguyệt 恆hằng 有hữu 血huyết 水thủy 。 流lưu 出xuất 。 過quá 多đa 稀# 濕thấp 。 不bất 得đắc 成thành 胎thai 。 太thái 少thiểu 乾can/kiền/càn 稠trù 。 亦diệc 不bất 成thành 胎thai 。 若nhược 此thử 血huyết 水thủy 。 不bất 少thiểu 不bất 多đa 。 不bất 乾can/kiền/càn 不bất 濕thấp 。 方phương 得đắc 成thành 胎thai 。 故cố 名danh 是thị 時thời 。 於ư 是thị 中trung 有hữu 。 入nhập 胎thai 之chi 時thời 。 母mẫu 最tối 後hậu 血huyết 。 餘dư 有hữu 一nhất 滴tích 。 父phụ 最tối 後hậu 精tinh 。 餘dư 有hữu 一nhất 滴tích 。 和hòa 合hợp 成thành 就tựu 。 由do 其kỳ 中trung 有hữu 。 於ư 父phụ 於ư 母mẫu 。 愛ái 恚khuể 二nhị 心tâm 。 展triển 轉chuyển 現hiện 起khởi 。 若nhược 男nam 中trung 有hữu 。 於ư 母mẫu 起khởi 愛ái 。 於ư 父phụ 起khởi 恚khuể 。 作tác 如như 是thị 念niệm 。 若nhược 彼bỉ 丈trượng 夫phu 。 離ly 此thử 處xứ 者giả 。 我ngã 當đương 與dữ 此thử 。 女nữ 人nhân 交giao 會hội 。 作tác 是thị 念niệm 已dĩ 。 顛điên 倒đảo 想tưởng 生sanh 。 見kiến 彼bỉ 丈trượng 夫phu 。 遠viễn 離ly 此thử 處xứ 。 尋tầm 自tự 見kiến 與dữ 女nữ 人nhân 和hòa 合hợp 。 父phụ 母mẫu 交giao 會hội 。 精tinh 血huyết 出xuất 時thời 。 便tiện 謂vị 父phụ 精tinh 。 是thị 自tự 所sở 有hữu 。 見kiến 已dĩ 生sanh 喜hỷ 。 而nhi 便tiện 迷mê 悶muộn 。 以dĩ 迷mê 悶muộn 故cố 。 中trung 有hữu 麤thô 重trọng/trùng 。 既ký 麤thô 重trọng/trùng 已dĩ 。 便tiện 入nhập 母mẫu 胎thai 。 自tự 見kiến 己kỷ 身thân 。 在tại 母mẫu 右hữu 脅hiếp 。 向hướng 脊tích 蹲tồn 坐tọa (# 若nhược 女nữ 中trung 有hữu 於ư 父phụ 起khởi 愛ái 。 於ư 母mẫu 起khởi 恚khuể 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 在tại 母mẫu 左tả 脅hiếp 向hướng 腹phúc 蹲tồn 坐tọa )# 。 諸chư 有hữu 情tình 類loại 。 多đa 起khởi 如như 是thị 。 顛điên 倒đảo 想tưởng 已dĩ 。 而nhi 入nhập 母mẫu 胎thai 。 唯duy 除trừ 菩Bồ 薩Tát 。 將tương 入nhập 胎thai 時thời 。 於ư 父phụ 父phụ 想tưởng 。 於ư 母mẫu 母mẫu 想tưởng 。 雖tuy 能năng 正chánh 知tri 。 而nhi 於ư 其kỳ 母mẫu 。 起khởi 親thân 附phụ 愛ái 。 乘thừa 斯tư 愛ái 力lực 。 便tiện 入nhập 母mẫu 胎thai 。 問vấn 曰viết 。 中trung 有hữu 何hà 處xứ 入nhập 胎thai 。

答đáp 曰viết 。

中trung 有hữu 無vô 礙ngại 。 隨tùy 所sở 樂lạc 處xứ 。 而nhi 便tiện 入nhập 胎thai 。 必tất 從tùng 生sanh 門môn 。 是thị 所sở 愛ái 故cố 。 問vấn 。 菩Bồ 薩Tát 中trung 有hữu 何hà 處xứ 入nhập 胎thai 。 荅# 。 從tùng 右hữu 脅hiếp 而nhi 入nhập 。 問vấn 。 輪Luân 王Vương 獨Độc 覺Giác 。 中trung 有hữu 何hà 處xứ 入nhập 胎thai 。 答đáp 。 輪Luân 王Vương 獨Độc 覺Giác 雖tuy 有hữu 福phước 慧tuệ 。 非phi 極cực 增tăng 上thượng 。 將tương 入nhập 胎thai 時thời 。 雖tuy 無vô 倒đảo 想tưởng 。 亦diệc 起khởi 淫dâm 愛ái 。 故cố 入nhập 胎thai 位vị 。 必tất 從tùng 生sanh 門môn 。 (# 義nghĩa 字tự 函hàm 第đệ 十thập 卷quyển )# 。

法pháp 苑uyển 珠châu 林lâm 云vân 。 女nữ 人nhân 將tương 欲dục 受thọ 胎thai 。 月nguyệt 華hoa 水thủy 出xuất 者giả (# 月nguyệt 華hoa 血huyết 名danh )# 。 於ư 兒nhi 胞bào 處xứ 。 生sanh 一nhất 血huyết 聚tụ 。 七thất 日nhật 自tự 破phá 。 從tùng 此thử 而nhi 出xuất 。 若nhược 血huyết 出xuất 不bất 斷đoạn 者giả 。 男nam 精tinh 不bất 住trụ 。 即tức 共cộng 流lưu 出xuất 。 若nhược 血huyết 盡tận 已dĩ 男nam 精tinh 得đắc 住trụ 。 即tức 便tiện 有hữu 胎thai 。

復phục 有hữu 七thất 事sự 受thọ 胎thai 。 一nhất 相tương 觸xúc 。 二nhị 取thủ 衣y 。 三tam 下hạ 精tinh 。 四tứ 手thủ 摩ma 。 五ngũ 見kiến 色sắc 。 六lục 聞văn 聲thanh 。 七thất 嗅khứu 香hương 。 何hà 謂vị 相tương 觸xúc 受thọ 胎thai 。 女nữ 人nhân 月nguyệt 水thủy 生sanh 時thời 。 喜hỷ 樂lạc 男nam 子tử 。 若nhược 男nam 子tử 以dĩ 身thân 。 觸xúc 其kỳ 身thân 分phần/phân 。 內nội 生sanh 貪tham 著trước 。 而nhi 便tiện 懷hoài 胎thai 。 何hà 謂vị 取thủ 衣y 受thọ 胎thai 。 如như 優ưu 阤đà 夷di 。 共cộng 婦phụ 出xuất 家gia 。 愛ái 欲dục 不bất 止chỉ 。 各các 相tương/tướng 發phát 問vấn 。 欲dục 精tinh 汙ô 衣y 。 尼ni 取thủ 舐thỉ 之chi 。 復phục 取thủ 內nội 根căn 。 即tức 便tiện 懷hoài 胎thai 。 何hà 謂vị 下hạ 精tinh 受thọ 胎thai 。 如như 鹿lộc 母mẫu 嗅khứu 道Đạo 士sĩ 精tinh 。 欲dục 心tâm 而nhi 飲ẩm 遂toại 便tiện 懷hoài 胎thai 。 何hà 謂vị 手thủ 摩ma 受thọ 胎thai 。 如như 睒thiểm 菩Bồ 薩Tát 。 父phụ 母mẫu 俱câu 盲manh 。 出xuất 家gia 為vì 道Đạo 。 不bất 合hợp 陰âm 陽dương 。 手thủ 摩ma 臍tề 下hạ 。 即tức 便tiện 懷hoài 胎thai 。 何hà 謂vị 見kiến 色sắc 受thọ 胎thai 。 有hữu 一nhất 女nữ 人nhân 。 月nguyệt 華hoa 水thủy 。 成thành 。 不bất 得đắc 男nam 子tử 。 合hợp 欲dục 情tình 盛thịnh 。 唯duy 視thị 男nam 子tử 。 如như 宮cung 女nữ 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 即tức 便tiện 懷hoài 胎thai 。 何hà 謂vị 聞văn 聲thanh 受thọ 胎thai 。 如như 白bạch 鷺lộ 鳥điểu 。 悉tất 雌thư 無vô 雄hùng 。 春xuân 陽dương 時thời 節tiết 。 雷lôi 鳴minh 初sơ 發phát 。 一nhất 心tâm 聞văn 聲thanh 。 即tức 便tiện 懷hoài 胎thai 。 何hà 謂vị 嗅khứu 香hương 受thọ 胎thai 。 如như 秦tần 母mẫu 牛ngưu 。 但đãn 嗅khứu 犢độc 氣khí 。 即tức 便tiện 懷hoài 胎thai 。 (# 壁bích 字tự 函hàm 第đệ 九cửu 卷quyển )# 。

大đại 毗tỳ 婆bà 沙sa 論luận 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 受thọ 中trung 有hữu 。 彼bỉ 此thử 和hòa 合hợp 。 緣duyên 會hội 結kết 生sanh 。 如như 有hữu 父phụ 在tại 彌di 羅la 國quốc 。 母mẫu 在tại 支chi 那na 國quốc 。 如như 是thị 生sanh 緣duyên 難nan 可khả 和hòa 合hợp 。 如như 何hà 中trung 有hữu 速tốc 往vãng 結kết 生sanh 。 答đáp 。 應ưng 知tri 有hữu 情tình 作tác 父phụ 母mẫu 業nghiệp 。 有hữu 定định 不bất 定định 。 故cố 於ư 父phụ 母mẫu 。 有hữu 可khả 轉chuyển 義nghĩa 。 不bất 可khả 轉chuyển 義nghĩa 。 若nhược 於ư 父phụ 母mẫu 。 俱câu 可khả 轉chuyển 者giả 。 即tức 往vãng 餘dư 父phụ 母mẫu 。 和hòa 合hợp 處xứ 結kết 生sanh 。 若nhược 於ư 父phụ 可khả 轉chuyển 。 於ư 母mẫu 不bất 可khả 轉chuyển 者giả 。 即tức 彼bỉ 女nữ 人nhân 。 性tánh 雖tuy 貞trinh 潔khiết 。 受thọ 持trì 五Ngũ 戒Giới 。 而nhi 必tất 與dữ 餘dư 男nam 子tử 和hòa 合hợp 。 令linh 中trung 有hữu 者giả 。 速tốc 往vãng 結kết 生sanh 。 若nhược 於ư 母mẫu 可khả 轉chuyển 。 於ư 父phụ 不bất 可khả 轉chuyển 者giả 。 即tức 彼bỉ 男nam 子tử 。 性tánh 雖tuy 貞trinh 良lương 。 受thọ 持trì 五Ngũ 戒Giới 。 而nhi 必tất 與dữ 餘dư 女nữ 人nhân 和hòa 合hợp 。 令linh 中trung 有hữu 者giả 。 速tốc 往vãng 結kết 生sanh 。 若nhược 於ư 父phụ 母mẫu 。 俱câu 不bất 可khả 轉chuyển 者giả 。 即tức 彼bỉ 有hữu 情tình 。 未vị 命mạng 終chung 位vị 。 由do 業nghiệp 力lực 故cố 。 令linh 其kỳ 父phụ 母mẫu 。 雖tuy 有hữu 住trụ 緣duyên 。 而nhi 不bất 顧cố 戀luyến 。 必tất 起khởi 相tương/tướng 趣thú 和hòa 合hợp 之chi 心tâm 。 彼bỉ 相tương/tướng 趣thú 時thời 。 於ư 所sở 經kinh 處xứ 。 毒độc 不bất 能năng 害hại 。 刃nhận 不bất 能năng 傷thương 。 及cập 餘dư 種chủng 種chủng 。 夭yểu 橫hoạnh/hoành 因nhân 緣duyên 。 皆giai 不bất 能năng 礙ngại 。 必tất 得đắc 和hòa 合hợp 。 令linh 彼bỉ 有hữu 情tình 。 既ký 命mạng 終chung 已dĩ 。 適thích 受thọ 中trung 有hữu 。 即tức 往vãng 結kết 生sanh 。 若nhược 有hữu 欲dục 心tâm 不bất 常thường 增tăng 者giả 。 如như 何hà 中trung 有hữu 。 隨tùy 往vãng 結kết 生sanh 。 如như 馬mã 春xuân 時thời 。 欲dục 心tâm 增tăng 盛thịnh 。 餘dư 時thời 不bất 爾nhĩ 。 牛ngưu 於ư 夏hạ 時thời 。 狗cẩu 於ư 秋thu 時thời 。 熊hùng 於ư 冬đông 時thời 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 如như 何hà 有hữu 情tình 。 適thích 受thọ 中trung 有hữu 。 令linh 彼bỉ 和hòa 合hợp 。 而nhi 往vãng 結kết 生sanh 。

答đáp 曰viết 。

由do 彼bỉ 有hữu 情tình 。 住trụ 中trung 有hữu 位vị 。 業nghiệp 增tăng 上thượng 力lực 。 令linh 其kỳ 父phụ 母mẫu 。 非phi 時thời 欲dục 心tâm 。 亦diệc 得đắc 增tăng 盛thịnh 。 相tương/tướng 趣thú 和hòa 合hợp 。 彼bỉ 得đắc 結kết 生sanh 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 相tương 似tự 類loại 中trung 。 亦diệc 得đắc 結kết 生sanh 。 故cố 無vô 有hữu 失thất 。 謂vị 馬mã 春xuân 時thời 。 欲dục 心tâm 增tăng 盛thịnh 。 餘dư 時thời 不bất 爾nhĩ 。 驢lư 一nhất 切thiết 時thời 。 欲dục 心tâm 增tăng 盛thịnh 。 應ưng 生sanh 馬mã 中trung 者giả 。 以dĩ 非phi 時thời 故cố 。 轉chuyển 生sanh 驢lư 中trung 。 雖tuy 彼bỉ 形hình 相tướng 。 與dữ 餘dư 相tương 似tự 。 而nhi 眾chúng 同đồng 分phần/phân 。 如như 本bổn 不bất 轉chuyển 。 以dĩ 諸chư 中trung 有hữu 。 不bất 可khả 轉chuyển 故cố 。 如như 是thị 中trung 有hữu 。 住trụ 經kinh 少thiểu 時thời 。 必tất 往vãng 結kết 生sanh 。 速tốc 求cầu 生sanh 故cố 。 尊tôn 者giả 。 設thiết 摩ma 達đạt 多đa 曰viết 。 中trung 有hữu 極cực 多đa 。 住trụ 七thất 七thất 四tứ 十thập 九cửu 日nhật 。 定định 結kết 生sanh 故cố 。 尊tôn 者giả 世thế 友hữu 曰viết 。 中trung 有hữu 極cực 多đa 。 住trụ 經kinh 七thất 日nhật 。 不bất 久cửu 住trụ 故cố 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 七thất 日nhật 內nội 。 生sanh 緣duyên 和hòa 合hợp 。 彼bỉ 可khả 結kết 生sanh 。 若nhược 爾nhĩ 所sở 時thời 生sanh 緣duyên 未vị 合hợp 。 彼bỉ 豈khởi 斷đoạn 壞hoại 。

答đáp 曰viết 。

彼bỉ 不bất 斷đoạn 壞hoại 。 謂vị 彼bỉ 中trung 有hữu 。 乃nãi 至chí 生sanh 緣duyên 。 未vị 和hòa 合hợp 位vị 。 數số 死tử 數số 生sanh 。 無vô 斷đoạn 壞hoại 故cố 。 大đại 德đức 說thuyết 曰viết 。 此thử 無vô 定định 限hạn 。 謂vị 彼bỉ 生sanh 緣duyên 。 速tốc 和hòa 合hợp 者giả 。 此thử 中trung 有hữu 身thân 。 即tức 少thiểu 時thời 住trụ 。 若nhược 彼bỉ 生sanh 緣duyên 。 多đa 時thời 未vị 合hợp 。 此thử 中trung 有hữu 身thân 。 即tức 多đa 時thời 住trụ 。 問vấn 。 中trung 有hữu 形hình 量lượng 。 大đại 小tiểu 云vân 何hà 。 答đáp 。 欲dục 界giới 中trung 有hữu 。 如như 五ngũ 六lục 歲tuế 小tiểu 兒nhi 形hình 量lượng 。 色sắc 界giới 中trung 有hữu 。 如như 本bổn 時thời 形hình 量lượng 。 問vấn 。 欲dục 界giới 中trung 。 小tiểu 兒nhi 形hình 量lượng 。 云vân 何hà 於ư 父phụ 母mẫu 。 起khởi 顛điên 倒đảo 想tưởng 。 生sanh 愛ái 恚khuể 耶da 。 答đáp 。 形hình 量lượng 雖tuy 小tiểu 。 而nhi 諸chư 根căn 猛mãnh 利lợi 。 如như 本bổn 有hữu 時thời 。 能năng 作tác 諸chư 事sự 。 如như 壁bích 等đẳng 上thượng 。 畫họa 老lão 人nhân 形hình 。 其kỳ 量lượng 雖tuy 小tiểu 。 而nhi 有hữu 老lão 相tương/tướng 。 問vấn 。 菩Bồ 薩Tát 中trung 有hữu 。 其kỳ 量lượng 云vân 何hà 。 答đáp 。 如như 住trụ 本bổn 有hữu 。 盛thịnh 年niên 時thời 量lượng 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 八bát 十thập 隨tùy 好hảo 。 問vấn 。 一nhất 切thiết 中trung 有hữu 。 形hình 狀trạng 云vân 何hà 。 答đáp 。 如như 當đương 本bổn 有hữu 。 謂vị 彼bỉ 當đương 生sanh 地địa 獄ngục 趣thú 者giả 。 所sở 有hữu 形hình 狀trạng 。 即tức 如như 地địa 獄ngục 。 乃nãi 至chí 當đương 生sanh 天thiên 趣thú 中trung 者giả 。 所sở 有hữu 形hình 狀trạng 。 即tức 如như 彼bỉ 天thiên 中trung 有hữu 。 本bổn 有hữu 一nhất 業nghiệp 引dẫn 故cố 。 問vấn 。 諸chư 趣thú 中trung 有hữu 。 行hành 相tướng 云vân 何hà 。 答đáp 。 地địa 獄ngục 中trung 有hữu 。 頭đầu 下hạ 足túc 上thượng 。 而nhi 趣thú 地địa 獄ngục 。 諸chư 天thiên 中trung 有hữu 。 足túc 下hạ 頭đầu 上thượng 。 如như 人nhân 以dĩ 箭tiễn 。 仰ngưỡng 射xạ 虛hư 空không 。 上thượng 昇thăng 而nhi 行hành 。 往vãng 於ư 天thiên 趣thú 。 餘dư 趣thú 中trung 有hữu 。 皆giai 悉tất 傍bàng 行hành 。 如như 鳥điểu 飛phi 空không 。 往vãng 所sở 生sanh 處xứ 。 此thử 依y 人nhân 中trung 命mạng 終chung 者giả 說thuyết 。 若nhược 地địa 獄ngục 死tử 。 還hoàn 生sanh 地địa 獄ngục 。 不bất 必tất 頭đầu 下hạ 足túc 上thượng 而nhi 行hành 。 若nhược 天thiên 中trung 死tử 。 還hoàn 生sanh 天thiên 趣thú 。 不bất 必tất 足túc 下hạ 頭đầu 上thượng 而nhi 行hành 。 若nhược 地địa 獄ngục 死tử 生sanh 於ư 人nhân 趣thú 。 應ưng 首thủ 上thượng 昇thăng 。 若nhược 天thiên 中trung 死tử 生sanh 於ư 人nhân 趣thú 。 應ưng 頭đầu 歸quy 下hạ 。 鬼quỷ 及cập 傍bàng 生sanh 。 二nhị 趣thú 中trung 有hữu 。 應ưng 當đương 可khả 知tri 。 有hữu 福phước 中trung 有hữu 。 歆# 饗# 清thanh 淨tịnh 。 華hoa 果quả 食thực 等đẳng 。 輕khinh 妙diệu 香hương 氣khí 。 以dĩ 自tự 存tồn 活hoạt 。 若nhược 無vô 福phước 者giả 。 歆# 饗# 糞phẩn 穢uế 。 臭xú 爛lạn 食thực 等đẳng 。 輕khinh 細tế 香hương 氣khí 。 以dĩ 自tự 存tồn 活hoạt 。 又hựu 彼bỉ 所sở 食thực 。 香hương 氣khí 極cực 少thiểu 。 中trung 有hữu 雖tuy 多đa 。 而nhi 得đắc 周chu 濟tế 。 (# 義nghĩa 字tự 函hàm 第đệ 十thập 卷quyển )# 。

既ký 捨xả 此thử 身thân 受thọ 彼bỉ 身thân 。 當đương 持trì 善thiện 業nghiệp 與dữ 惡ác 業nghiệp 。

毗tỳ 婆bà 沙sa 論luận 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 無vô 中trung 陰ấm 者giả 。 為vi 閻Diêm 浮Phù 提đề 命mạng 終chung 已dĩ 。 生sanh 鬱uất 單đơn 越việt 。 彼bỉ 於ư 此thử 斷đoạn 。 於ư 彼bỉ 無vô 有hữu 而nhi 有hữu 。 若nhược 無vô 有hữu 而nhi 有hữu 者giả 。 是thị 無vô 有hữu 法pháp 而nhi 有hữu 。

答đáp 曰viết 。

彼bỉ 終chung 不bất 捨xả 死tử 時thời 陰ấm 。 要yếu 當đương 受thọ 生sanh 時thời 陰ấm 。 得đắc 生sanh 時thời 陰ấm 已dĩ 。 然nhiên 後hậu 捨xả 死tử 時thời 陰ấm 。 如như 蚇# 蠖# 虫trùng 。 安an 前tiền 足túc 已dĩ 。 方phương 舉cử 後hậu 足túc 。 (# 浮phù 字tự 函hàm 第đệ 四tứ 卷quyển )# 。

宗tông 鏡kính 錄lục 云vân 。 大đại 藥dược 菩Bồ 薩Tát 白bạch 佛Phật 。 云vân 何hà 識thức 離ly 於ư 身thân 。 便tiện 速tốc 受thọ 身thân 。 識thức 捨xả 故cố 身thân 。 新tân 身thân 未vị 受thọ 。 當đương 爾nhĩ 之chi 時thời 。 識thức 作tác 何hà 相tướng 。

佛Phật 言ngôn 。

如như 有hữu 丈trượng 夫phu 。 著trước 堅kiên 甲giáp 冑trụ 。 馬mã 疾tật 如như 風phong 。 乘thừa 以dĩ 入nhập 陣trận 。 干can 戈qua 既ký 交giao 。 心tâm 亂loạn 墜trụy 馬mã 。 武võ 藝nghệ 勁# 捷tiệp 。 還hoàn 即tức 跳khiêu 上thượng 。 識thức 棄khí 於ư 身thân 。 速tốc 即tức 受thọ 身thân 。 棄khí 一nhất 受thọ 一nhất 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 又hựu 復phục 譬thí 如như 人nhân 影ảnh 。 現hiện 於ư 水thủy 中trung 。 無vô 質chất 可khả 取thủ 。 手thủ 足túc 面diện 目mục 。 及cập 諸chư 形hình 狀trạng 。 與dữ 人nhân 不bất 異dị 。 體thể 質chất 事sự 業nghiệp 。 影ảnh 中trung 皆giai 無vô 。 無vô 冷lãnh 無vô 熱nhiệt 。 及cập 與dữ 諸chư 觸xúc 。 亦diệc 無vô 肉nhục 段đoạn 。 及cập 與dữ 言ngôn 音âm 。 識thức 棄khí 故cố 身thân 。 未vị 受thọ 新tân 身thân 。 相tướng 亦diệc 如như 是thị 。 又hựu 云vân 。 賢Hiền 護Hộ 童Đồng 真Chân 問vấn 佛Phật 。 識thức 捨xả 此thử 身thân 。 隨tùy 善thiện 惡ác 業nghiệp 。 遷thiên 受thọ 餘dư 報báo 。 其kỳ 事sự 云vân 何hà 。 佛Phật 答đáp 。 譬thí 如như 風phong 大đại 。 出xuất 深thâm 山sơn 谷cốc 。 入nhập 占chiêm 蔔bặc 林lâm 。 其kỳ 風phong 便tiện 香hương 。 經kinh 於ư 糞phẩn 穢uế 。 其kỳ 風phong 便tiện 臭xú 。 若nhược 風phong 香hương 臭xú 俱câu 至chí 。 則tắc 風phong 香hương 臭xú 並tịnh 兼kiêm 。 盛thịnh 者giả 先tiên 顯hiển 。 風phong 大đại 無vô 形hình 。 香hương 臭xú 無vô 質chất 。 然nhiên 風phong 持trì 香hương 臭xú 。 遷thiên 之chi 於ư 遠viễn 。 此thử 識thức 捨xả 身thân 。 持trì 善thiện 惡ác 業nghiệp 。 遷thiên 受thọ 餘dư 報báo 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 (# 策sách 字tự 函hàm 第đệ 五ngũ 卷quyển )# 。

寶bảo 積tích 經Kinh 云vân 。 彼bỉ 識thức 欲dục 移di 。 猶do 如như 睡thụy 人nhân 。 夢mộng 見kiến 諸chư 事sự 。 然nhiên 此thử 識thức 不bất 從tùng 咽yết 喉hầu 。 及cập 諸chư 孔khổng 出xuất 。 其kỳ 識thức 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 不bất 求cầu 諸chư 孔khổng 。 復phục 問vấn 諸chư 卵noãn 不bất 破phá 。 其kỳ 識thức 云vân 何hà 移di 徙tỉ 。

佛Phật 言ngôn 。

譬thí 如như 以dĩ 瞻chiêm 婆bà 花hoa 薰huân 麻ma 善thiện 熟thục 。 然nhiên 後hậu 壓áp 油du 。 而nhi 言ngôn 此thử 是thị 。 瞻chiêm 婆bà 花hoa 油du 。 然nhiên 彼bỉ 花hoa 香hương 。 不bất 從tùng 麻ma 邊biên 求cầu 孔khổng 而nhi 入nhập 。 因nhân 彼bỉ 花hoa 麻ma 二nhị 和hòa 合hợp 。 故cố 其kỳ 香hương 移di 徙tỉ 。 此thử 識thức 移di 卵noãn 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

復phục 問vấn 。

此thử 識thức 移di 徙tỉ 。 善thiện 不bất 善thiện 業nghiệp 。 其kỳ 事sự 云vân 何hà 。

佛Phật 言ngôn 。

猶do 如như 種chủng 子tử 。 擲trịch 置trí 地địa 內nội 。 生sanh 芽nha 莖hành 葉diệp 。 乃nãi 至chí 花hoa 果quả 。 或hoặc 色sắc 赤xích 白bạch 。 或hoặc 性tánh 剛cang 柔nhu 。 皆giai 業nghiệp 力lực 成thành 熟thục 故cố 。 (# 丈trượng 字tự 函hàm 第đệ 九cửu 卷quyển )# 。

毗tỳ 婆bà 沙sa 論luận 云vân 。 若nhược 彼bỉ 父phụ 母mẫu 。 福phước 業nghiệp 增tăng 上thượng 。 子tử 福phước 業nghiệp 劣liệt 。 若nhược 彼bỉ 父phụ 母mẫu 福phước 業nghiệp 劣liệt 薄bạc 。 子tử 福phước 業nghiệp 勝thắng 。 不bất 得đắc 入nhập 胎thai 。 要yếu 父phụ 母mẫu 子tử 。 三tam 福phước 業nghiệp 等đẳng 。 方phương 得đắc 入nhập 胎thai 。 問vấn 。 若nhược 富phú 貴quý 男nam 。 與dữ 貧bần 賤tiện 女nữ 合hợp 。 或hoặc 富phú 貴quý 女nữ 。 與dữ 貧bần 賤tiện 男nam 合hợp 。 如như 何hà 中trung 有hữu 。 亦diệc 得đắc 入nhập 胎thai 。 荅# 。 富phú 貴quý 男nam 。 與dữ 貧bần 賤tiện 女nữ 合hợp 時thời 。 必tất 於ư 自tự 身thân 起khởi 下hạ 劣liệt 想tưởng 。 於ư 彼bỉ 女nữ 人nhân 起khởi 尊tôn 勝thắng 想tưởng 。 若nhược 富phú 貴quý 女nữ 。 與dữ 貧bần 賤tiện 男nam 合hợp 時thời 。 必tất 於ư 自tự 身thân 。 生sanh 下hạ 劣liệt 想tưởng 。 於ư 彼bỉ 男nam 子tử 起khởi 尊tôn 勝thắng 想tưởng 。 子tử 於ư 父phụ 母mẫu 。 將tương 入nhập 胎thai 位vị 。 應ưng 知tri 亦diệc 然nhiên 。 故cố 入nhập 胎thai 時thời 。 皆giai 有hữu 等đẳng 義nghĩa 。 (# 義nghĩa 字tự 函hàm 第đệ 十thập 卷quyển )# 。

宗tông 鏡kính 錄lục 云vân 。 問vấn 。 六lục 趣thú 升thăng 沉trầm 。 皆giai 唯duy 是thị 識thức 。 初sơ 生sanh 善thiện 惡ác 之chi 趣thú 。 其kỳ 相tướng 云vân 何hà 。 荅# 。 隨tùy 福phước 所sở 資tư 。 果quả 報báo 不bất 等đẳng 。 勝thắng 福phước 資tư 識thức 其kỳ 境cảnh 則tắc 大đại 。 劣liệt 福phước 資tư 識thức 。 其kỳ 相tương/tướng 乃nãi 微vi 。 顯hiển 識thức 經Kinh 云vân 。 大đại 藥dược 白bạch 佛Phật 。 眾chúng 生sanh 捨xả 身thân 。 云vân 何hà 生sanh 諸chư 天thiên 中trung 。 及cập 至chí 地địa 獄ngục 。

佛Phật 言ngôn 。

眾chúng 生sanh 臨lâm 終chung 之chi 時thời 。 福phước 業nghiệp 資tư 者giả 。 棄khí 之chi 本bổn 視thị 。 得đắc 天thiên 妙diệu 視thị 。 見kiến 天thiên 宮cung 等đẳng 。 如như 睡thụy 不bất 睡thụy 。 安an 隱ẩn 捨xả 壽thọ 。 將tương 捨xả 壽thọ 時thời 。 天thiên 父phụ 天thiên 母mẫu 。 同đồng 止chỉ 一nhất 座tòa 。 天thiên 母mẫu 手thủ 中trung 。 自tự 然nhiên 華hoa 出xuất 。 搖dao 弄lộng 之chi 時thời 。 命mạng 便tiện 終chung 盡tận 。 無vô 相tướng 之chi 識thức 。 棄khí 捨xả 諸chư 根căn 。 持trì 諸chư 境cảnh 。 業nghiệp 。 遷thiên 變biến 果quả 報báo 。 猶do 如như 乘thừa 馬mã 。 棄khí 一nhất 乘thừa 一nhất 。 速tốc 託thác 花hoa 內nội 。 現hiện 天thiên 母mẫu 手thủ 。 大đại 藥dược 白bạch 佛Phật 。 無vô 形hình 之chi 識thức 。 云vân 何hà 假giả 因nhân 緣duyên 力lực 。 而nhi 生sanh 有hữu 形hình 。 云vân 何hà 有hữu 形hình 。 止chỉ 因nhân 緣duyên 內nội 。

佛Phật 告cáo 大đại 藥dược 。

如như 木mộc 和hòa 合hợp 。 相tương 觸xúc 生sanh 火hỏa 。 此thử 火hỏa 木mộc 中trung 。 初sơ 不bất 可khả 得đắc 。 若nhược 除trừ 於ư 木mộc 。 亦diệc 不bất 得đắc 火hỏa 。 緣duyên 合hợp 而nhi 生sanh 。 因nhân 緣duyên 不bất 具cụ 。 火hỏa 即tức 不bất 生sanh 。 木mộc 等đẳng 之chi 中trung 。 尋tầm 火hỏa 色sắc 相tướng 。 了liễu 不bất 可khả 見kiến 。 然nhiên 咸hàm 見kiến 火hỏa 。 從tùng 木mộc 而nhi 出xuất 。 如như 是thị 大Đại 藥Dược 。 識thức 假giả 父phụ 母mẫu 。 因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 。 生sanh 有hữu 形hình 身thân 。 有hữu 形hình 身thân 中trung 。 求cầu 識thức 不bất 得đắc 。 離ly 有hữu 形hình 身thân 。 亦diệc 無vô 有hữu 識thức 。 大đại 藥dược 。 如như 火hỏa 未vị 出xuất 。 火hỏa 相tướng 不bất 現hiện 。 煖noãn 觸xúc 皆giai 無vô 。 若nhược 未vị 有hữu 身thân 。 識thức 受thọ 想tưởng 行hành 。 皆giai 悉tất 不bất 現hiện 。 大đại 藥dược 。 行hành 惡ác 業nghiệp 者giả 。 命mạng 終chung 之chi 時thời 。 甚thậm 大đại 憂ưu 苦khổ 。 見kiến 諸chư 地địa 獄ngục 。 應ưng 合hợp 入nhập 者giả 。 足túc 豎thụ 向hướng 上thượng 。 顛điên 倒đảo 向hướng 下hạ 。 又hựu 見kiến 一nhất 處xứ 。 地địa 純thuần 是thị 血huyết 。 緣duyên 味vị 著trước 心tâm 。 便tiện 生sanh 地địa 獄ngục 。 腐hủ 敗bại 臭xú 穢uế 。 識thức 託thác 其kỳ 中trung 。 譬thí 如như 糞phẩn 穢uế 。 諸chư 臭xú 虫trùng 生sanh 其kỳ 中trung 。 入nhập 地địa 獄ngục 者giả 。 託thác 臭xú 物vật 生sanh 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 (# 策sách 字tự 函hàm 第đệ 五ngũ 卷quyển )# 。

瑜du 珈# 論luận 云vân 。 若nhược 薄bạc 福phước 者giả 。 當đương 生sanh 下hạ 賤tiện 之chi 家gia 。 彼bỉ 於ư 死tử 時thời 及cập 入nhập 胎thai 時thời 。 便tiện 聞văn 種chủng 種chủng 紛phân 亂loạn 之chi 聲thanh 。 及cập 自tự 妄vọng 見kiến 入nhập 於ư 叢tùng 林lâm 竹trúc 葦vi 。 險hiểm 惡ác 之chi 處xứ 。 若nhược 福phước 多đa 者giả 。 當đương 生sanh 尊tôn 貴quý 之chi 家gia 。 見kiến 寂tịch 靜tĩnh 境cảnh 。 或hoặc 聞văn 美mỹ 妙diệu 可khả 意ý 之chi 聲thanh 。 及cập 自tự 妄vọng 見kiến 升thăng 宮cung 殿điện 等đẳng 。 可khả 意ý 相tương/tướng 現hiện 。 (# 習tập 字tự 函hàm 第đệ 一nhất 卷quyển )# 。

寶bảo 積tích 經Kinh 云vân 。 此thử 識thức 從tùng 眾chúng 生sanh 身thân 內nội 。 移di 於ư 彼bỉ 處xứ 。 有hữu 取thủ 有hữu 受thọ 而nhi 住trụ 。 或hoặc 受thọ 福phước 。 或hoặc 受thọ 罪tội 。 從tùng 於ư 此thử 世thế 。 移di 至chí 彼bỉ 世thế 。 猶do 如như 蜜mật 蜂phong 。 取thủ 諸chư 花hoa 味vị 。 而nhi 捨xả 其kỳ 花hoa 。 更cánh 移di 別biệt 花hoa 。 或hoặc 捨xả 惡ác 花hoa 。 移di 至chí 好hảo/hiếu 花hoa 。 坐tọa 花hoa 上thượng 已dĩ 。 樂nhạo 著trước 彼bỉ 花hoa 。 取thủ 彼bỉ 香hương 味vị 。 然nhiên 此thử 神thần 識thức 以dĩ 多đa 善thiện 根căn 。 或hoặc 受thọ 天thiên 身thân 。 受thọ 天thiên 身thân 已dĩ 。 以dĩ 惡ác 果quả 故cố 。 復phục 受thọ 地địa 獄ngục 畜súc 生sanh 餓ngạ 鬼quỷ 。 輪luân 回hồi 不bất 已dĩ 。 (# 文văn 字tự 函hàm 第đệ 九cửu 卷quyển )# 。

三tam 十thập 八bát 箇cá 七thất 日nhật 變biến 。 二nhị 十thập 九cửu 種chủng 諸chư 風phong 吹xuy 。

瑜du 珈# 論luận 云vân 。

爾nhĩ 時thời 父phụ 母mẫu 。 貪tham 愛ái 俱câu 極cực 。 最tối 後hậu 各các 出xuất 一nhất 滴tích 。 濃nồng 厚hậu 精tinh 血huyết 。 和hòa 合hợp 住trụ 母mẫu 胎thai 中trung 。 猶do 如như 熟thục 乳nhũ 凝ngưng 結kết 。 依y 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 即tức 此thử 名danh 為vi 。 羯yết 羅la 藍lam 位vị 。 (# 習tập 字tự 函hàm 第đệ 一nhất 卷quyển )# 。

寶bảo 積tích 經Kinh 云vân 。 是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 託thác 胎thai 在tại 母mẫu 腹phúc 中trung 。 三tam 十thập 八bát 箇cá 七thất 日nhật 。 有hữu 二nhị 十thập 九cửu 種chủng 。 業nghiệp 風phong 所sở 吹xuy 。 次thứ 第đệ 成thành 就tựu 。 第đệ 一nhất 七thất 日nhật 。 狀trạng 如như 酪lạc 漿tương 。 第đệ 二nhị 七thất 日nhật 。 狀trạng 如như 凝ngưng 酪lạc 。 第đệ 三tam 七thất 日nhật 。 狀trạng 如như 藥dược 杵xử 。 第đệ 四tứ 七thất 日nhật 。 狀trạng 如như 鞋hài 楥# 。 第đệ 五ngũ 七thất 日nhật 。 分phần/phân 頭đầu 臂tý 髀bễ 。 第đệ 六lục 七thất 日nhật 。 肘trửu 膝tất 相tương 見kiến 。 第đệ 七thất 七thất 日nhật 。 手thủ 足túc 掌chưởng 現hiện 。 第đệ 八bát 七thất 日nhật 。 二nhị 十thập 指chỉ 現hiện 。 第đệ 九cửu 七thất 日nhật 。 九cửu 孔khổng 方phương 現hiện 。 第đệ 十thập 七thất 日nhật 。 聲thanh 音âm 具cụ 足túc 。 第đệ 十thập 一nhất 七thất 日nhật 。 九cửu 孔khổng 開khai 通thông 。 第đệ 十thập 二nhị 七thất 日nhật 。 生sanh 腸tràng 節tiết 孔khổng 。 第đệ 十thập 三tam 七thất 日nhật 。 生sanh 飢cơ 渴khát 想tưởng 。 第đệ 十thập 四tứ 七thất 日nhật 。 生sanh 九cửu 萬vạn 觔# 。 第đệ 十thập 五ngũ 七thất 日nhật 。 生sanh 八bát 萬vạn 脈mạch 。 第đệ 十thập 六lục 七thất 日nhật 。 通thông 出xuất 入nhập 息tức 。 第đệ 十thập 七thất 七thất 日nhật 。 食thực 道đạo 漸tiệm 寬khoan 。 第đệ 十thập 八bát 第đệ 十thập 九cửu 七thất 日nhật 。 六lục 根căn 具cụ 足túc 。 第đệ 二nhị 十thập 七thất 日nhật 。 遍biến 生sanh 骨cốt 節tiết 。 第đệ 二nhị 十thập 一nhất 。 二nhị 十thập 二nhị 。 二nhị 十thập 三tam 七thất 日nhật 。 生sanh 血huyết 肉nhục 皮bì 。 第đệ 二nhị 十thập 四tứ 。 二nhị 十thập 五ngũ 七thất 日nhật 。 長trường/trưởng 血huyết 肉nhục 皮bì 。 第đệ 二nhị 十thập 六lục 七thất 日nhật 。 生sanh 髮phát 毛mao 爪trảo 。 第đệ 二nhị 十thập 七thất 七thất 日nhật 。 分phần/phân 善thiện 惡ác 相tướng 。 第đệ 二nhị 十thập 八bát 七thất 日nhật 。 妄vọng 生sanh 八bát 想tưởng 。 第đệ 二nhị 十thập 九cửu 。 三tam 十thập 七thất 日nhật 。 黑hắc 白bạch 隨tùy 業nghiệp 。 第đệ 三tam 十thập 一nhất 。 至chí 三tam 十thập 六lục 七thất 日nhật 。 身thân 相tướng 具cụ 足túc 。 第đệ 三tam 十thập 七thất 七thất 日nhật 。 念niệm 欲dục 出xuất 生sanh 。 第đệ 三tam 十thập 八bát 七thất 日nhật 。 滿mãn 十thập 箇cá 月nguyệt 。 向hướng 母mẫu 產sản 門môn 。 倒đảo 卓trác 而nhi 生sanh 。 (# 宮cung 字tự 函hàm 第đệ 五ngũ 卷quyển )# 。

法pháp 苑uyển 珠châu 林lâm 云vân 。 三tam 十thập 八bát 七thất 日nhật 。 在tại 母mẫu 腹phúc 中trung 。 隨tùy 其kỳ 本bổn 行hạnh 。 自tự 然nhiên 風phong 起khởi 。 宿túc 行hành 善thiện 者giả 。 便tiện 有hữu 香hương 風phong 。 可khả 其kỳ 身thân 意ý 。 骨cốt 節tiết 端đoan 正chánh 。 莫mạc 不bất 愛ái 敬kính 。 本bổn 行hạnh 惡ác 者giả 。 則tắc 起khởi 臭xú 風phong 。 不bất 可khả 心tâm 意ý 。 吹xuy 其kỳ 骨cốt 節tiết 。 偏thiên 邪tà 瘺# 曲khúc 。 使sử 不bất 端đoan 正chánh 。 人nhân 所sở 不bất 喜hỷ 。 又hựu 云vân 。 胎thai 中trung 經kinh 。 三tam 十thập 八bát 七thất 日nhật 。 肢chi 分phần/phân 悉tất 皆giai 具cụ 足túc 。 從tùng 此thử 以dĩ 後hậu 。 復phục 經kinh 四tứ 日nhật 。 方phương 乃nãi 出xuất 生sanh 。 此thử 說thuyết 極cực 滿mãn 足túc 者giả 。 或hoặc 經kinh 九cửu 月nguyệt 。 或hoặc 復phục 過quá 此thử 。 若nhược 唯duy 經kinh 八bát 月nguyệt 。 此thử 名danh 圓viên 滿mãn 。 若nhược 經kinh 七thất 月nguyệt 六lục 月nguyệt 。 不bất 名danh 圓viên 滿mãn 。 或hoặc 復phục 缺khuyết 減giảm 故cố 。 (# 壁bích 字tự 函hàm 第đệ 九cửu 卷quyển )# 。

罵mạ 僧Tăng 闇ám 昧muội 胎thai 淹yêm 久cửu 。 懷hoài 兒nhi 智trí 慧tuệ 母mẫu 聰thông 明minh 。

百bách 緣duyên 經Kinh 云vân 。 昔tích 長trưởng 者giả 婦phụ 。 孕dựng 滿mãn 十thập 月nguyệt 。 子tử 不bất 肯khẳng 出xuất 。 尋tầm 重trọng/trùng 有hữu 身thân 。 復phục 產sản 一nhất 子tử 。 先tiên 懷hoài 妊nhâm 者giả 。 在tại 母mẫu 右hữu 脅hiếp 。 如như 是thị 次thứ 第đệ 。 懷hoài 妊nhâm 九cửu 子tử 。 各các 滿mãn 十thập 月nguyệt 而nhi 產sản 。 唯duy 先tiên 一nhất 子tử 。 故cố 在tại 胎thai 中trung 。 不bất 得đắc 出xuất 外ngoại 。 其kỳ 母mẫu 患hoạn 極cực 。 療liệu 治trị 無vô 損tổn 。 囑chúc 及cập 眷quyến 屬thuộc 。 我ngã 腹phúc 中trung 子tử 。 猶do 活hoạt 不bất 死tử 。 我ngã 若nhược 命mạng 終chung 。 開khai 腹phúc 取thủ 子tử 。 言ngôn 訖ngật 氣khí 絕tuyệt 。 送tống 尸thi 塚trủng 間gian 。 請thỉnh 醫y 耆kỳ 婆bà 。 破phá 腹phúc 看khán 之chi 。 果quả 得đắc 一nhất 兒nhi 。 頭đầu 髮phát 皓hạo 白bạch 。 語ngữ 諸chư 親thân 言ngôn 。 我ngã 由do 先tiên 身thân 。 惡ác 口khẩu 罵mạ 僧Tăng 。 今kim 處xứ 母mẫu 胎thai 。 經kinh 六lục 十thập 年niên 。 受thọ 是thị 苦khổ 惱não 。 世Thế 尊Tôn 遙diêu 知tri 此thử 兒nhi 。 善thiện 根căn 已dĩ 熟thục 。 往vãng 到đáo 尸thi 所sở 。 告cáo 小tiểu 兒nhi 言ngôn 。 汝nhữ 是thị 長trưởng 老lão 比Bỉ 丘Khâu 不phủ 。 荅# 言ngôn 。 實thật 是thị 。 眾chúng 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 今kim 此thử 老lão 兒nhi 。 宿túc 造tạo 何hà 業nghiệp 。 久cửu 處xứ 胎thai 中trung 。

佛Phật 言ngôn 。

迦Ca 葉Diếp 佛Phật 時thời 。 有hữu 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 夏hạ 坐tọa 安an 居cư 。 差sai 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 。 為vi 僧Tăng 維duy 那na 。 共cộng 立lập 制chế 限hạn 。 於ư 此thử 夏hạ 坐tọa 。 要yếu 得đắc 道Đạo 者giả 。 聽thính 共cộng 自tự 恣tứ 。 若nhược 未vị 得đắc 者giả 。 不bất 聽thính 自tự 恣tứ 。 唯duy 是thị 維duy 那na 獨độc 不bất 得đắc 道Đạo 。 眾chúng 皆giai 不bất 聽thính 。 心tâm 懷hoài 懊áo 惱não 。 我ngã 為vì 汝nhữ 輩bối 營doanh 理lý 僧Tăng 事sự 。 令linh 得đắc 安an 穩ổn 行hành 道Đạo 。 反phản 不bất 聽thính 我ngã 。 自tự 恣tứ 布bố 薩tát 。 便tiện 罵mạ 僧Tăng 眾chúng 。 即tức 被bị 牽khiên 閉bế 室thất 中trung 。 作tác 是thị 唱xướng 言ngôn 。 使sử 汝nhữ 等đẳng 輩bối 。 常thường 處xử 闇ám 冥minh 。 不bất 見kiến 光quang 明minh 。 如như 我ngã 今kim 者giả 。 處xử 此thử 闇ám 室thất 。 作tác 是thị 語ngữ 已dĩ 。 自tự 戮lục 命mạng 終chung 。 久cửu 墮đọa 地địa 獄ngục 。 今kim 始thỉ 得đắc 脫thoát 。 故cố 在tại 胎thai 中trung 。 受thọ 是thị 苦khổ 惱não 。 然nhiên 後hậu 隨tùy 佛Phật 出xuất 家gia 。 精tinh 勤cần 修tu 習tập 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。

時thời 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 復phục 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 老lão 兒nhi 比Bỉ 丘Khâu 。 宿túc 植thực 何hà 福phước 。 出xuất 家gia 證chứng 果Quả 。

佛Phật 言ngôn 。

緣duyên 作tác 維duy 那na 。 營doanh 理lý 眾chúng 事sự 。 值trị 我ngã 得đắc 道Đạo 。 又hựu 云vân 。 昔tích 有hữu 梵Phạm 志Chí 。 名danh 曰viết 蛭# 駃khoái 。 有hữu 其kỳ 二nhị 子tử 。 男nam 名danh 長trường/trưởng 爪trảo 。 女nữ 字tự 舍xá 利lợi 。 姊tỷ 弟đệ 聰thông 明minh 。 俱câu 善thiện 論luận 議nghị 。 長trường/trưởng 爪trảo 每mỗi 勝thắng 於ư 姊tỷ 。 姊tỷ 既ký 妊nhâm 身thân 。 弟đệ 又hựu 不bất 如như 。

時thời 長trường/trưởng 爪trảo 云vân 。 我ngã 姊tỷ 論luận 勝thắng 。 必tất 是thị 所sở 懷hoài 智trí 子tử 之chi 力lực 。 若nhược 子tử 出xuất 世thế 。 論luận 必tất 勝thắng 我ngã 。 當đương 宜nghi 遊du 方Phương 廣Quảng 學học 。 其kỳ 姊tỷ 月nguyệt 滿mãn 。 產sản 一nhất 男nam 兒nhi 。 名danh 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 果quả 達đạt 諸chư 論luận 。 難nan 可khả 酬thù 對đối 。

時thời 諸chư 梵Phạm 志Chí 。 擊kích 鼓cổ 招chiêu 集tập 國quốc 人nhân 。 十thập 八bát 億ức 眾chúng 。 會hội 于vu 論luận 場tràng 。

時thời 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 輒triếp 升thăng 高cao 座tòa 。 耆kỳ 舊cựu 梵Phạm 志Chí 。 無vô 不bất 驚kinh 怪quái 。 我ngã 諸chư 論luận 士sĩ 對đối 彼bỉ 小tiểu 兒nhi 得đắc 勝thắng 。 不bất 足túc 為vi 榮vinh 。 其kỳ 若nhược 不bất 勝thắng 。 大đại 可khả 恥sỉ 愧quý 。 即tức 遣khiển 下hạ 座tòa 。 小tiểu 婆Bà 羅La 門Môn 。 共cộng 舍Xá 利Lợi 弗Phất 粗thô 相tương/tướng 荅# 問vấn 。 其kỳ 婆Bà 羅La 門Môn 。 詞từ 窮cùng 理lý 屈khuất 。 漸tiệm 次thứ 相tương/tướng 推thôi 。 遂toại 至chí 上thượng 座tòa 。 盡tận 皆giai 不bất 如như 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 論luận 議nghị 既ký 勝thắng 。 名danh 聞văn 遠viễn 著trước 。 獨độc 出xuất 無vô 侶lữ 。 後hậu 求cầu 出xuất 家gia 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 (# 涇kính 字tự 函hàm 第đệ 十thập 卷quyển )# 。

五ngũ 蘊uẩn 品phẩm

五ngũ 蘊uẩn 色sắc 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 。 四tứ 大đại 地địa 水thủy 并tinh 火hỏa 風phong 。

大Đại 乘Thừa 五ngũ 蘊uẩn 論luận 云vân 。 五ngũ 蘊uẩn 者giả 。 謂vị 色sắc 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 。 色sắc 蘊uẩn 。 四tứ 大đại 所sở 成thành 也dã 。 受thọ 蘊uẩn 。 領lãnh 納nạp 苦khổ 樂lạc 。 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 。 三tam 也dã 。 想tưởng 蘊uẩn 。 取thủ 種chủng 種chủng 境cảnh 也dã 。 行hành 蘊uẩn 。 諸chư 心tâm 所sở 法pháp 。 貪tham 不bất 息tức 也dã 。 識thức 蘊uẩn 。 於ư 所sở 緣duyên 境cảnh 。 了liễu 別biệt 為vi 性tánh 。 亦diệc 名danh 心tâm 意ý 。 採thải 集tập 所sở 攝nhiếp 也dã 。 (# 則tắc 字tự 函hàm )# 。

般Bát 若Nhã 經Kinh 云vân

佛Phật 告cáo 善thiện 現hiện 。

若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 修tu 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 多đa 時thời 。 如như 實thật 知tri 色sắc 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 。 是thị 為vi 能năng 學học 五ngũ 蘊uẩn 。 善thiện 現hiện 白bạch 佛Phật 。 其kỳ 義nghĩa 云vân 何hà 。 佛Phật 荅# 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 修tu 行hành 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 時thời 。 如như 實thật 知tri 色sắc 相tướng 。 如như 實thật 知tri 色sắc 生sanh 。 如như 實thật 知tri 色sắc 滅diệt 。 如như 實thật 知tri 色sắc 真Chân 如Như 。 是thị 為vi 如như 實thật 知tri 色sắc 。 善thiện 現hiện 。 如như 實thật 知tri 色sắc 。 猶do 如như 聚tụ 沫mạt 。 性tánh 不bất 堅kiên 固cố 。 是thị 名danh 如như 實thật 知tri 色sắc 相tướng 。 善thiện 現hiện 。 如như 實thật 知tri 色sắc 。 來lai 無vô 所sở 從tùng 。 去khứ 無vô 所sở 趣thú 。 雖tuy 無vô 來lai 無vô 去khứ 。 而nhi 生sanh 法pháp 相tướng 應ưng 。 是thị 名danh 如như 實thật 知tri 色sắc 生sanh 。 善thiện 現hiện 。 如như 實thật 知tri 色sắc 。 來lai 無vô 所sở 從tùng 。 去khứ 無vô 所sở 趣thú 。 雖tuy 無vô 來lai 無vô 去khứ 。 而nhi 滅diệt 法pháp 相tướng 應ưng 。 是thị 名danh 如như 實thật 知tri 色sắc 滅diệt 。 善thiện 現hiện 。 如như 實thật 知tri 色sắc 。 無vô 生sanh 無vô 滅diệt 。 無vô 來lai 無vô 去khứ 。 無vô 染nhiễm 無vô 淨tịnh 。 無vô 增tăng 無vô 減giảm 。 常thường 如như 其kỳ 性tánh 不bất 虛hư 妄vọng 。 不bất 變biến 易dị 。 是thị 名danh 如như 實thật 知tri 色sắc 真Chân 如Như (# 乃nãi 至chí 知tri 受thọ 。 如như 水thủy 泡bào 。 知tri 想tưởng 。 如như 陽dương 燄diệm 。 知tri 行hành 。 如như 芭ba 蕉tiêu 。 知tri 識thức 。 如như 眾chúng 幻huyễn 。 皆giai 虛hư 妄vọng 想tưởng 。 無vô 去khứ 無vô 來lai 。 生sanh 滅diệt 相tương 應ứng 。 如như 實thật 知tri 義nghĩa ▆# 色sắc 可khả 明minh )# 復phục 次thứ 佛Phật 告cáo 善thiện 現hiện 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 修tu 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 多đa 時thời 。 如như 實thật 知tri 色sắc 。 色sắc 自tự 性tánh 空không 。 乃nãi 至chí 如như 實thật 知tri 識thức 。 識thức 自tự 性tánh 空không 。 是thị 為vi 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 修tu 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 多đa 時thời 。 能năng 學học 五ngũ 蘊uẩn 。 (# 為vi 字tự 函hàm 第đệ 四tứ 卷quyển )# 。

宗tông 鏡kính 云vân 。 五ngũ 陰ấm 者giả 。 謂vị 色sắc 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 。 歷lịch 歷lịch 分phân 明minh 。 即tức 是thị 識thức 陰ấm 。 領lãnh 納nạp 在tại 心tâm 。 即tức 是thị 受thọ 陰ấm 。 心tâm 緣duyên 此thử 理lý 。 即tức 是thị 想tưởng 陰ấm 。 行hành 用dụng 此thử 理lý 。 即tức 是thị 行hành 陰ấm 。 汙ô 穢uế 真chân 性tánh 。 即tức 是thị 色sắc 陰ấm 。 此thử 五ngũ 陰ấm 者giả 。 舉cử 體thể 即tức 是thị 一nhất 念niệm 。 一nhất 念niệm 者giả 。 舉cử 體thể 全toàn 是thị 五ngũ 陰ấm 。 此thử 一nhất 念niệm 中trung 。 無vô 有hữu 主chủ 宰tể 。 即tức 人nhân 空không 慧tuệ 。 見kiến 如như 幻huyễn 化hóa 。 即tức 法pháp 空không 慧tuệ 。 (# 輕khinh 字tự 函hàm 第đệ 九cửu 卷quyển )# 。

圓viên 覺giác 經Kinh 云vân 。 我ngã 今kim 此thử 身thân 。 四tứ 大đại 和hòa 合hợp 。 所sở 謂vị 髮phát 毛mao 爪trảo 齒xỉ 。 皮bì 肉nhục 筋cân 骨cốt 。 髓tủy 腦não 垢cấu 色sắc 。 皆giai 歸quy 於ư 地địa 。 唾thóa 涕thế 膿nùng 血huyết 。 津tân 液dịch 涎tiên 沫mạt 。 痰đàm 淚lệ 精tinh 氣khí 。 大đại 小tiểu 便tiện 利lợi 。 皆giai 歸quy 於ư 水thủy 。 暖noãn 氣khí 歸quy 火hỏa 。 動động 轉chuyển 歸quy 風phong 。 四tứ 大đại 各các 離ly 。 今kim 者giả 妄vọng 身thân 。 當đương 在tại 何hà 處xứ 。 即tức 知tri 此thử 身thân 。 畢tất 竟cánh 無vô 體thể 。 和hòa 合hợp 為vi 相tướng 。 實thật 同đồng 幻huyễn 化hóa 。 四tứ 緣duyên 假giả 合hợp 。 妄vọng 有hữu 六lục 根căn 。 六lục 根căn 四tứ 大đại 。 中trung 外ngoại 合hợp 成thành 。 妄vọng 有hữu 緣duyên 氣khí 。 於ư 中trung 積tích 聚tụ 。 似tự 有hữu 緣duyên 相tướng 。 假giả 名danh 為vi 心tâm 。

善thiện 男nam 子tử 。 此thử 虛hư 妄vọng 心tâm 。 若nhược 無vô 六lục 塵trần 。 則tắc 不bất 能năng 有hữu 。 四tứ 大đại 分phân 解giải 。 無vô 塵trần 可khả 得đắc 。 於ư 中trung 緣duyên 塵trần 。 各các 歸quy 散tán 滅diệt 。 畢tất 竟cánh 無vô 有hữu 。 緣duyên 心tâm 可khả 見kiến 。

善thiện 男nam 子tử 。 彼bỉ 之chi 眾chúng 生sanh 。 幻huyễn 身thân 滅diệt 故cố 。 幻huyễn 心tâm 亦diệc 滅diệt 。 幻huyễn 心tâm 滅diệt 故cố 。 幻huyễn 塵trần 亦diệc 滅diệt 。 幻huyễn 塵trần 滅diệt 故cố 。 幻huyễn 滅diệt 亦diệc 滅diệt 。 幻huyễn 滅diệt 滅diệt 故cố 。 非phi 幻huyễn 不bất 滅diệt 。 譬thí 如như 磨ma 鏡kính 。 垢cấu 盡tận 明minh 現hiện 。 (# 可khả 字tự 函hàm )# 。

大đại 毗tỳ 婆bà 沙sa 論luận 。 問vấn 。 四tứ 大đại 種chủng 。 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 不bất 相tương 離ly 耶da 。 荅# 曰viết 。 如như 是thị 。 云vân 何hà 知tri 然nhiên 。 如như 入nhập 胎thai 經kinh 說thuyết 。

佛Phật 告cáo 慶khánh 喜hỷ 。

初sơ 羯yết 邏la 藍lam 。 若nhược 有hữu 地địa 界giới 。 無vô 水thủy 界giới 者giả 。 便tiện 應ưng 乾can/kiền/càn 散tán 。 今kim 不bất 散tán 者giả 。 水thủy 所sở 攝nhiếp 故cố 。 若nhược 有hữu 水thủy 界giới 。 無vô 地địa 界giới 者giả 。 便tiện 應ưng 流lưu 洽hiệp 。 今kim 之chi 不bất 流lưu 者giả 。 地địa 所sở 持trì 故cố 。 若nhược 有hữu 地địa 水thủy 。 無vô 火hỏa 界giới 者giả 。 便tiện 應ưng 臭xú 爛lạn 。 今kim 不bất 爛lạn 者giả 。 火hỏa 所sở 熟thục 故cố 。 若nhược 有hữu 三tam 界giới 。 無vô 風phong 界giới 者giả 。 應ưng 不bất 增tăng 長trưởng 。 今kim 增tăng 長trưởng 者giả 。 風phong 所sở 動động 故cố 。 (# 虧khuy 字tự 函hàm 第đệ 七thất 卷quyển )# 。

六lục 根căn 六lục 識thức 合hợp 六lục 塵trần 。 十thập 有hữu 二nhị 處xứ 十thập 八bát 界giới 。

般Bát 若Nhã 經Kinh 云vân 。 六lục 根căn 者giả 。 謂vị 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 意ý 。 根căn (# 亦diệc 云vân 六lục 入nhập )# 。 六lục 塵trần 者giả 。 謂vị 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 也dã 。 眼nhãn 見kiến 為vi 色sắc 塵trần 。 耳nhĩ 聞văn 為vi 聲thanh 塵trần 。 鼻tị 嗅khứu 為vi 香hương 塵trần 。 舌thiệt 嘗thường 為vi 味vị 塵trần 。 身thân 染nhiễm 為vi 觸xúc 塵trần 。 意ý 著trước 為vi 法pháp 塵trần 。 合hợp 為vi 十thập 二nhị 處xứ 也dã 。

復phục 次thứ 六lục 識thức 者giả 。 本bổn 自tự 一nhất 心tâm 。 遍biến 由do 六lục 根căn 門môn 頭đầu 。 而nhi 成thành 六lục 識thức 。 謂vị 從tùng 見kiến 為vi 眼nhãn 識thức 。 從tùng 聞văn 為vi 耳nhĩ 識thức 。 從tùng 嗅khứu 為vi 鼻tị 識thức 。 從tùng 嘗thường 為vi 舌thiệt 識thức 。 從tùng 染nhiễm 為vi 身thân 識thức 。 從tùng 分phân 別biệt 為vi 意ý 識thức 。 如như 是thị 根căn 塵trần 識thức 。 三tam 事sự 和hòa 合hợp 。 為vi 十thập 八bát 界giới 。 若nhược 如như 實thật 知tri 。 自tự 性tánh 皆giai 空không 。 是thị 為vi 能năng 學học 六lục 根căn 。 六lục 塵trần 六lục 識thức 。 (# 為vi 字tự 函hàm 第đệ 四tứ 卷quyển )# 。

宗tông 鏡kính 云vân 。 有hữu 八bát 種chủng 識thức 。 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 意ý 六lục 識thức 。 七thất 末mạt 那na 識thức 。 八bát 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 問vấn 。 此thử 八bát 種chủng 識thức 。 行hành 相tướng 如như 何hà 。 荅# 。 此thử 八bát 識thức 。 具cụ 三tam 能năng 變biến 。 一nhất 異dị 熟thục 。 即tức 第đệ 八bát 識thức 。 多đa 異dị 熟thục 性tánh 故cố 。 二nhị 思tư 量lượng 。 即tức 第đệ 七thất 識thức 。 恆hằng 審thẩm 思tư 量lượng 故cố 。 三tam 了liễu 境cảnh 即tức 前tiền 六lục 識thức 。 麤thô 了liễu 境cảnh 故cố 。 解giải 深thâm 密mật 經kinh 頌tụng 云vân 。

阿a 阤đà 那na 識thức (# 此thử 云vân 執chấp 持trì )# 甚thậm 深thâm 細tế 。 一nhất 切thiết 種chủng 子tử 如như 瀑bộc 流lưu 。 我ngã 於ư 凡phàm 愚ngu 不bất 開khai 演diễn 。 恐khủng 彼bỉ 分phân 別biệt 執chấp 為vi 我ngã 。

此thử 第đệ 八bát 識thức 。 能năng 發phát 起khởi 前tiền 六lục 轉chuyển 識thức 故cố 。 第đệ 八bát 識thức 。 謂vị 前tiền 世thế 中trung 。 以dĩ 善thiện 不bất 善thiện 業nghiệp 為vi 因nhân 。 招chiêu 感cảm 今kim 生sanh 第đệ 八bát 異dị 熟thục 心tâm 是thị 果quả 。 問vấn 。 此thử 識thức 周chu 遍biến 。 凡phàm 聖thánh 境cảnh 。 通thông 。 為vi 當đương 離ly 此thử 別biệt 有hữu 真chân 性tánh 。 為vi 復phục 即tức 是thị 。 荅# 。 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 得đắc 此thử 識thức 名danh 。 不bất 合hợp 而nhi 合hợp 。 成thành 其kỳ 藏tạng 義nghĩa 。 此thử 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 即tức 是thị 真chân 心tâm 。 不bất 守thủ 自tự 性tánh 。 隨tùy 染nhiễm 淨tịnh 緣duyên 。 不bất 合hợp 而nhi 合hợp 。 能năng 含hàm 藏tạng 一nhất 切thiết 真chân 俗tục 境cảnh 界giới 。 故cố 名danh 藏tạng 識thức 。 如như 明minh 鏡kính 不bất 與dữ 影ảnh 像tượng 合hợp 而nhi 含hàm 影ảnh 像tượng 。 此thử 約ước 有hữu 和hòa 合hợp 義nghĩa 邊biên 。 若nhược 不bất 和hòa 合hợp 義nghĩa 者giả 。 即tức 體thể 常thường 不bất 變biến 。 故cố 號hiệu 真Chân 如Như 。 因nhân 合hợp 不bất 合hợp 。 分phần/phân 其kỳ 二nhị 義nghĩa 。 本bổn 一nhất 真chân 心tâm 。 湛trạm 然nhiên 不bất 動động 。 若nhược 有hữu 不bất 信tín 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 即tức 是thị 如Như 來Lai 藏tạng 。 別biệt 求cầu 真Chân 如Như 理lý 者giả 。 如như 離ly 像tượng 覓mịch 鏡kính 。 即tức 是thị 惡ác 慧tuệ 。 以dĩ 未vị 了liễu 不bất 變biến 隨tùy 緣duyên 。 隨tùy 緣duyên 不bất 變biến 之chi 義nghĩa 而nhi 生sanh 二nhị 執chấp 。 起khởi 信tín 論luận 云vân 。 以dĩ 四tứ 種chủng 法pháp 熏huân 習tập 義nghĩa 。 一nhất 淨tịnh 。 謂vị 真Chân 如Như 。 二nhị 染nhiễm 謂vị 無vô 明minh 。 三tam 妄vọng 心tâm 。 謂vị 業nghiệp 識thức 。 四tứ 妄vọng 塵trần 。 為vi 六lục 塵trần 。 (# 駕giá 字tự 函hàm 第đệ 七thất 卷quyển )# 。

毗tỳ 婆bà 沙sa 論luận 。 問vấn 曰viết 。 心tâm 意ý 識thức 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。 荅# 曰viết 。 無vô 有hữu 差sai 別biệt 。 心tâm 即tức 是thị 意ý 。 意ý 即tức 是thị 識thức 。 皆giai 同đồng 一nhất 義nghĩa 。 如như 火hỏa 名danh 火hỏa 亦diệc 名danh 燄diệm 亦diệc 名danh 熾sí 。 (# 仁nhân 字tự 函hàm 第đệ 六lục 卷quyển )# 。

成thành 唯duy 識thức 論luận 伽già 他tha 曰viết 。 藏tạng 識thức 說thuyết 名danh 心tâm 。 思tư 量lượng 性tánh 名danh 意ý 。 能năng 了liễu 諸chư 境cảnh 相tướng 。 是thị 說thuyết 名danh 為vi 識thức 。 (# 則tắc 字tự 函hàm 第đệ 五ngũ 卷quyển )# 。

攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 論luận 云vân 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 以dĩ 為vi 心tâm 體thể 。 由do 此thử 為vi 種chủng 子tử 。 意ý 及cập 識thức 轉chuyển 。 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 亦diệc 說thuyết 名danh 心tâm 。 由do 種chủng 種chủng 法pháp 。 熏huân 習tập 種chủng 子tử 。 所sở 積tích 集tập 故cố 。

復phục 次thứ 何hà 故cố 。 聲Thanh 聞Văn 乘Thừa 中trung 。 不bất 說thuyết 此thử 心tâm 名danh 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 名danh 阿a 陀đà 那na 識thức 。 由do 此thử 深thâm 細tế 境cảnh 所sở 攝nhiếp 故cố 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 由do 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 不bất 於ư 一nhất 切thiết 境cảnh 智trí 處xứ 轉chuyển 。 是thị 故cố 於ư 彼bỉ 。 雖tuy 離ly 此thử 說thuyết 。 然nhiên 智trí 得đắc 成thành 。 解giải 脫thoát 成thành 就tựu 。 故cố 不bất 為vi 說thuyết 。 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 定định 於ư 一nhất 切thiết 。 境cảnh 智trí 處xứ 轉chuyển 。 是thị 故cố 為vi 說thuyết 。 若nhược 離ly 此thử 智trí 。 不bất 易dị 證chứng 得đắc 一nhất 切thiết 智trí 智trí 。 頌tụng 曰viết 。

由do 攝nhiếp 藏tạng 諸chư 法pháp 。 一nhất 切thiết 種chủng 子tử 識thức 。 故cố 名danh 阿a 賴lại 耶da 。 勝thắng 者giả 我ngã 開khai 示thị 。

(# 嚴nghiêm 字tự 函hàm 第đệ 三tam 卷quyển )# 。

大đại 毗tỳ 婆bà 沙sa 論luận 云vân 。 問vấn 。 一nhất 身thân 中trung 有hữu 十thập 二nhị 處xứ 。 云vân 何hà 建kiến 立lập 。 十thập 二nhị 處xứ 耶da 。 荅# 曰viết 。 以dĩ 彼bỉ 自tự 性tánh 。 作tác 用dụng 別biệt 故cố 。 謂vị 十thập 二nhị 處xứ 。 雖tuy 在tại 一nhất 身thân 。 而nhi 十thập 二nhị 種chủng 自tự 性tánh 。 作tác 用dụng 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 非phi 互hỗ 相tương 雜tạp 。 如như 一nhất 室thất 內nội 。 有hữu 十thập 二nhị 人nhân 。 伎kỹ 藝nghệ 各các 別biệt 。 雖tuy 同đồng 一nhất 室thất 。 而nhi 有hữu 十thập 二nhị 自tự 性tánh 作tác 用dụng 。 (# 廉liêm 字tự 函hàm 第đệ 三tam 卷quyển )# 。

利lợi 根căn 即tức 說thuyết 五ngũ 有hữu 蘊uẩn 。 鈍độn 者giả 廣quảng 談đàm 十thập 八bát 界giới 。

大đại 毗tỳ 婆bà 沙sa 論luận 。 問vấn 。 佛Phật 為vi 何hà 等đẳng 。 所sở 化hóa 有hữu 情tình 。 說thuyết 蘊uẩn 處xứ 界giới 。 廣quảng 略lược 三tam 法pháp 。 荅# 。 為vi 鈍độn 根căn 者giả 。 說thuyết 十thập 八bát 界giới 。 為vi 中trung 根căn 者giả 說thuyết 。 十thập 二nhị 處xứ 。 為vi 利lợi 根căn 者giả 。 說thuyết 五ngũ 蘊uẩn 。 (# 廉liêm 字tự 函hàm 第đệ 一nhất 卷quyển )# 。

眾chúng 生sanh 菩Bồ 薩Tát 皆giai 心tâm 作tác 。 地địa 獄ngục 天thiên 堂đường 亦diệc 彼bỉ 招chiêu 。

宗tông 鏡kính 云vân 。 心tâm 能năng 作tác 佛Phật 。 心tâm 作tác 眾chúng 生sanh 。 心tâm 作tác 天thiên 堂đường 。 心tâm 作tác 地địa 獄ngục 。 心tâm 異dị 則tắc 千thiên 差sai 競cạnh 起khởi 。 心tâm 平bình 則tắc 法Pháp 界Giới 坦thản 然nhiên 。 心tâm 凡phàm 則tắc 三tam 毒độc 縈oanh 纏triền 。 心tâm 聖thánh 則tắc 六Lục 通Thông 自tự 在tại 。 心tâm 空không 則tắc 一nhất 道đạo 清thanh 淨tịnh 。 心tâm 有hữu 則tắc 萬vạn 境cảnh 縱tung 橫hoành 。 善thiện 因nhân 終chung 值trị 善thiện 緣duyên 。 惡ác 行hành 難nạn/nan 逃đào 惡ác 境cảnh 。 蹈đạo 雲vân 霞hà 而nhi 飲ẩm 甘cam 露lộ 。 非phi 他tha 所sở 授thọ 。 臥ngọa 煙yên 焰diễm 而nhi 噉đạm 膿nùng 血huyết 。 皆giai 自tự 能năng 為vi 。 非phi 天thiên 之chi 所sở 生sanh 。 非phi 地địa 之chi 所sở 出xuất 。 只chỉ 在tại 最tối 初sơ 一nhất 念niệm 。 (# 策sách 字tự 函hàm 第đệ 五ngũ 卷quyển )# 。

三tam 際tế 求cầu 心tâm 不bất 可khả 得đắc 。 隨tùy 緣duyên 應ưng 物vật 豈khởi 非phi 無vô 。

宗tông 鏡kính 舉cử 金kim 剛cang 經Kinh 云vân 。 過quá 去khứ 心tâm 不bất 可khả 得đắc 。 未vị 來lai 心tâm 不bất 可khả 得đắc 。 現hiện 在tại 心tâm 不bất 可khả 得đắc 。 以dĩ 因nhân 現hiện 在tại 立lập 過quá 去khứ 。 因nhân 過quá 去khứ 立lập 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 既ký 不bất 住trụ 。 過quá 去khứ 亦diệc 無vô 生sanh 。 互hỗ 檢kiểm 互hỗ 無vô 。 徹triệt 底để 空không 寂tịch 。 但đãn 有hữu 微vi 毫hào 起khởi 處xứ 。 皆giai 從tùng 識thức 生sanh 。 今kim 推thôi 既ký 無vô 。 分phân 別biệt 自tự 滅diệt 。 分phân 別biệt 既ký 滅diệt 。 境cảnh 界giới 無vô 依y 。 如như 依y 水thủy 生sanh 波ba 。 依y 鏡kính 現hiện 像tượng 。 無vô 水thủy 則tắc 波ba 不bất 起khởi 。 無vô 鏡kính 則tắc 像tượng 不bất 生sanh 。 故cố 知tri 非phi 關quan 法pháp 有hữu 法pháp 無vô 。 但đãn 是thị 識thức 生sanh 識thức 滅diệt 。 如Như 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 經kinh 偈kệ 云vân 。

法pháp 從tùng 分phân 別biệt 生sanh 。 還hoàn 從tùng 分phân 別biệt 滅diệt 。 滅diệt 是thị 諸chư 分phân 別biệt 。 是thị 法pháp 非phi 生sanh 滅diệt 。 如như 是thị 洞đỗng 達đạt 。 根căn 境cảnh 豁hoát 然nhiên 。 自tự 覺giác 既ký 明minh 。 又hựu 能năng 利lợi 他tha 。 普phổ 照chiếu 。

故cố 經kinh 偈kệ 云vân 。

究cứu 竟cánh 離ly 虛hư 妄vọng 。 無vô 染nhiễm 如như 虛hư 空không 。 清thanh 淨tịnh 妙diệu 法Pháp 身thân 。 湛trạm 然nhiên 應ưng 一nhất 切thiết 。

(# 輕khinh 字tự 函hàm 第đệ 六lục 卷quyển )# 。

略lược 起khởi 有hữu 心tâm 而nhi 作tác 解giải 。 還hoàn 同đồng 在tại 夢mộng 似tự 非phi 真chân 。

宗tông 鏡kính 。 問vấn 。 無vô 心tâm 者giả 。 為vi 當đương 離ly 心tâm 是thị 無vô 心tâm 。 即tức 心tâm 得đắc 無vô 心tâm 。 荅# 。 即tức 心tâm 得đắc 無vô 心tâm 。 問vấn 。 即tức 心tâm 是thị 有hữu 心tâm 。 云vân 何hà 得đắc 無vô 心tâm 。 荅# 。 不bất 壞hoại 心tâm 相tương/tướng 。 而nhi 無vô 分phân 別biệt 。 問vấn 。 豈khởi 不bất 辯biện 知tri 也dã 。 荅# 。 即tức 辯biện 知tri 無vô 能năng 所sở 。 是thị 無vô 心tâm 也dã 。 豈khởi 渾hồn 無vô 用dụng 。 始thỉ 是thị 無vô 心tâm 。 譬thí 如như 明minh 鏡kính 照chiếu 物vật 。 豈khởi 有hữu 心tâm 耶da 。 當đương 知tri 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 恆hằng 自tự 無vô 心tâm 。 心tâm 體thể 本bổn 來lai 常thường 寂tịch 。 寂tịch 而nhi 常thường 用dụng 。 用dụng 而nhi 常thường 寂tịch 。 隨tùy 境cảnh 鑒giám 辯biện 。 皆giai 是thị 實thật 性tánh 自tự 爾nhĩ 。 非phi 是thị 有hữu 心tâm 。 方phương 始thỉ 用dụng 也dã 。 只chỉ 謂vị 眾chúng 生sanh 不bất 了liễu 自tự 心tâm 常thường 寂tịch 。 妄vọng 計kế 有hữu 心tâm 。 心tâm 便tiện 成thành 境cảnh 。 以dĩ 即tức 心tâm 無vô 心tâm 故cố 。 心tâm 恆hằng 是thị 理lý 。 即tức 理lý 無vô 理lý 故cố 。 理lý 恆hằng 是thị 心tâm 。 理lý 恆hằng 是thị 心tâm 故cố 。 不bất 動động 心tâm 相tương/tướng 。 心tâm 恆hằng 是thị 理lý 故cố 。 不bất 得đắc 心tâm 相tương/tướng 。 不bất 得đắc 心tâm 相tương/tướng 故cố 。 即tức 是thị 眾chúng 生sanh 不bất 生sanh 。 不bất 動động 心tâm 相tương/tướng 故cố 。 即tức 是thị 佛Phật 亦diệc 不bất 生sanh 。 以dĩ 生sanh 佛Phật 俱câu 不bất 生sanh 故cố 。 即tức 凡phàm 聖thánh 常thường 自tự 平bình 等đẳng 。 法Pháp 界Giới 性tánh 也dã 。 純thuần 一nhất 道đạo 清thanh 淨tịnh 。 更cánh 無vô 異dị 法pháp 。 當đương 知tri 但đãn 有hữu 心tâm 分phân 別biệt 作tác 解giải 之chi 處xứ 。 俱câu 是thị 虛hư 妄vọng 。 猶do 如như 夢mộng 中trung 。 若nhược 未vị 全toàn 覺giác 。 所sở 見kiến 纖tiêm 毫hào 。 亦diệc 猶do 是thị 夢mộng 中trung 事sự 。 但đãn 得đắc 無vô 心tâm 即tức 同đồng 覺giác 。 後hậu 絕tuyệt 諸chư 境cảnh 界giới 。 但đãn 有hữu 一nhất 微vi 塵trần 。 可khả 作tác 修tu 證chứng 。 不bất 思tư 議nghị 解giải 處xứ 。 俱câu 不bất 離ly 三tam 界giới 。 夢mộng 中trung 所sở 見kiến 。 經Kinh 云vân 。 無vô 有hữu 少thiểu 法pháp 可khả 得đắc 。 佛Phật 即tức 授thọ 記ký 。 (# 駕giá 字tự 函hàm 第đệ 五ngũ 卷quyển )# 。

煩phiền 惱não 品phẩm

貪tham 瞋sân 愚ngu 癡si 三tam 不bất 善thiện 。 報báo 業nghiệp 煩phiền 惱não 三tam 障chướng 因nhân 。

般Bát 若Nhã 經Kinh 云vân 。 惡ác 不bất 善thiện 者giả 。 謂vị 貪tham 瞋sân 癡si 。 貪tham 復phục 有hữu 三tam 。 謂vị 上thượng 中trung 下hạ 。 上thượng 品phẩm 貪tham 者giả 。 聞văn 欲dục 境cảnh 名danh 。 舉cử 心tâm 踊dũng 躍dược 。 深thâm 心tâm 歡hoan 喜hỷ 。 不bất 觀quán 欲dục 過quá 。 非phi 理lý 追truy 求cầu 。 心tâm 心tâm 相tương 續tục 。 曾tằng 無vô 暫tạm 捨xả 。 唯duy 見kiến 妙diệu 好hảo 。 不bất 知tri 過quá 患hoạn 。 此thử 類loại 命mạng 終chung 。 當đương 墮đọa 惡ác 趣thú 。 中trung 品phẩm 貪tham 者giả 。 離ly 欲dục 境cảnh 時thời 。 欲dục 心tâm 不bất 起khởi 。 下hạ 品phẩm 貪tham 者giả 。 但đãn 共cộng 笑tiếu 言ngôn 。 欲dục 情tình 便tiện 歇hiết 。 瞋sân 亦diệc 有hữu 三tam 。 上thượng 品phẩm 瞋sân 者giả 。 憤phẫn 恚khuể 若nhược 發phát 。 心tâm 惛hôn 目mục 亂loạn 。 或hoặc 造tạo 無vô 間gian 。 或hoặc 謗báng 正Chánh 法Pháp 。 或hoặc 復phục 造tạo 餘dư 。 諸chư 重trọng 罪tội 業nghiệp 。 中trung 品phẩm 瞋sân 者giả 。 以dĩ 瞋sân 恚khuể 故cố 。 雖tuy 造tạo 諸chư 惡ác 。 尋tầm 即tức 生sanh 悔hối 。 下hạ 品phẩm 瞋sân 者giả 。 心tâm 無vô 嫌hiềm 恨hận 。 但đãn 口khẩu 訶ha 毀hủy 。 即tức 便tiện 追truy 悔hối 。 癡si 亦diệc 三tam 品phẩm 。 如như 理lý 應ưng 知tri 。 雖tuy 作tác 是thị 觀quán 。 而nhi 知tri 諸chư 法pháp 。 皆giai 如như 幻huyễn 夢mộng 。 虛hư 妄vọng 不bất 實thật 。 顛điên 倒đảo 故cố 見kiến 。 滅diệt 外ngoại 境cảnh 界giới 。 內nội 心tâm 寂tịch 靜tĩnh 。 不bất 見kiến 能năng 行hành 。 及cập 所sở 行hành 法Pháp 。 無vô 二nhị 無vô 別biệt 。 自tự 性tánh 離ly 故cố 。 (# 果quả 字tự 函hàm 第đệ 六lục 卷quyển )# 。

阿a 毗tỳ 曇đàm 心tâm 論luận 云vân 。 有hữu 三tam 種chủng 障chướng 。 所sở 謂vị 業nghiệp 障chướng 。 煩phiền 惱não 障chướng 報báo 障chướng 。 障chướng 礙ngại 聖thánh 道Đạo 。 及cập 聖thánh 道Đạo 方phương 便tiện 。 故cố 名danh 為vi 障chướng 。 業nghiệp 障chướng 者giả 五ngũ 無vô 間gián 業nghiệp 。 所sở 謂vị 殺sát 母mẫu 。 殺sát 父phụ 。 殺sát 阿A 羅La 漢Hán 。 破phá 僧Tăng 。 惡ác 心tâm 出xuất 佛Phật 身thân 血huyết 。 作tác 此thử 業nghiệp 已dĩ 。 必tất 定định 次thứ 生sanh 。 無Vô 間Gián 地Địa 獄Ngục 。 殺sát 母mẫu 殺sát 父phụ 。 棄khí 背bội 恩ân 義nghĩa 故cố 。 其kỳ 餘dư 三tam 種chủng 。 壞hoại 福phước 田điền 故cố 。 煩phiền 惱não 障chướng 者giả 。 謂vị 勤cần 煩phiền 惱não 。 及cập 利lợi 煩phiền 惱não 。 勤cần 煩phiền 惱não 者giả 。 數số 行hành 煩phiền 惱não 。 利lợi 煩phiền 惱não 者giả 。 增tăng 上thượng 煩phiền 惱não 現hiện 行hành 煩phiền 惱não 。 名danh 之chi 為vi 障chướng 。 報báo 障chướng 者giả 。 隨tùy 所sở 住trụ 報báo 。 非phi 聖thánh 道Đạo 器khí 。 報báo 過quá 惡ác 故cố 。 (# 都đô 字tự 函hàm 第đệ 二nhị 卷quyển )# 。

三tam 毒độc 三tam 漏lậu 至chí 七thất 漏lậu 。 五ngũ 蓋cái 五ngũ 欲dục 并tinh 七thất 慢mạn 。

毗tỳ 婆bà 沙sa 論luận 云vân 。 三tam 毒độc 者giả 三tam 不bất 善thiện 根căn 。 起khởi 十thập 惡ác 業nghiệp 。 墮đọa 十thập 惡ác 處xứ 。 荅# 曰viết 。 殺sát 生sanh 有hữu 三tam 種chủng 。 或hoặc 從tùng 貪tham 生sanh 。 或hoặc 從tùng 瞋sân 生sanh 。 或hoặc 從tùng 癡si 生sanh 。 乃nãi 至chí 邪tà 見kiến 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 (# 箴# 字tự 函hàm 第đệ 六lục 卷quyển )# 。

阿a 毗tỳ 達đạt 磨ma 論luận 云vân 。 三tam 漏lậu 者giả 。 欲dục 漏lậu 。 有hữu 漏lậu 。 無vô 明minh 漏lậu 。 令linh 心tâm 連liên 注chú 流lưu 散tán 不bất 絕tuyệt 。 故cố 名danh 為vi 漏lậu 。 (# 寶bảo 字tự 函hàm 第đệ 七thất 卷quyển )# 。

涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 。 欲dục 漏lậu 者giả 。 一nhất 切thiết 內nội 惡ác 覺giác 觀quán 。 因nhân 於ư 外ngoại 緣duyên 。 名danh 之chi 為vi 欲dục 。 是thị 名danh 欲dục 漏lậu 。 有hữu 漏lậu 者giả 。 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 內nội 諸chư 惡ác 法pháp 。 外ngoại 諸chư 因nhân 緣duyên 。 是thị 名danh 有hữu 漏lậu 。 無vô 明minh 漏lậu 者giả 。 不bất 能năng 了liễu 知tri 。 我ngã 及cập 我ngã 所sở 。 不bất 別biệt 內nội 外ngoại 。 名danh 無vô 明minh 漏lậu 。 (# 率suất 字tự 函hàm 第đệ 七thất 卷quyển )# 。

華hoa 嚴nghiêm 論luận 。 七thất 漏lậu 者giả 。 謂vị 一nhất 見kiến 。 二nhị 諸chư 根căn 。 三tam 忘vong 。 四tứ 惡ác 。 五ngũ 親thân 近cận 。 六lục 愛ái 。 七thất 念niệm 。 (# 六lục 十thập 卷quyển )# 。

雜tạp 阿a 含hàm 經Kinh 云vân 。 五ngũ 蓋cái 者giả 。 謂vị 貪tham 欲dục 蓋cái 。 瞋sân 恚khuể 蓋cái 。 睡thụy 眠miên 蓋cái 。 掉trạo 悔hối 蓋cái 。 疑nghi 蓋cái 。 (# 盛thịnh 字tự 函hàm 第đệ 八bát 卷quyển )# 。

中trung 阿a 含hàm 經Kinh 云vân 。 五ngũ 欲dục 者giả 。 謂vị 眼nhãn 知tri 色sắc 。 耳nhĩ 知tri 聲thanh 。 鼻tị 知tri 香hương 。 舌thiệt 知tri 味vị 。 身thân 知tri 觸xúc 。 (# 興hưng 字tự 函hàm 第đệ 五ngũ 卷quyển )# 。

華hoa 嚴nghiêm 論luận 云vân 。 七thất 慢mạn 者giả 。 謂vị 憍kiêu 慢mạn 。 慢mạn 慢mạn 。 過quá 慢mạn 。 卑ty 慢mạn 。 我ngã 慢mạn 。 增tăng 上thượng 慢mạn 。 邪tà 慢mạn 。 (# 五ngũ 十thập 七thất 卷quyển )# 。

三tam 結kết 五ngũ 結kết 仍nhưng 九cửu 結kết 。 十thập 使sử 十thập 纏triền 并tinh 五ngũ 見kiến 。

顯hiển 揚dương 聖thánh 教giáo 論luận 云vân 。 三tam 結kết 者giả 。 謂vị 薩tát 迦ca 耶da 見kiến 。 戒giới 禁cấm 取thủ 。 及cập 疑nghi 。 (# 壁bích 字tự 函hàm 第đệ 六lục 卷quyển )# 。

雜tạp 阿a 含hàm 經Kinh 云vân 。 五ngũ 下hạ 分phần/phân 結kết 者giả 。 謂vị 身thân 見kiến 。 禁cấm 取thủ 。 疑nghi 。 貪tham 欲dục 。 瞋sân 恚khuể 。 (# 盛thịnh 字tự 函hàm 第đệ 八bát 卷quyển )# 。

長trường/trưởng 阿a 含hàm 經Kinh 云vân 。 五ngũ 上thượng 分phần/phân 結kết 者giả 。 謂vị 色sắc 愛ái 。 無vô 色sắc 愛ái 。 無vô 明minh 。 掉trạo 。 慢mạn 。 (# 深thâm 字tự 函hàm 第đệ 二nhị 卷quyển )# 。

毗tỳ 婆bà 沙sa 論luận 云vân 。 九cửu 結kết 者giả 。 愛ái 結kết 。 恚khuể 結kết 。 慢mạn 結kết 。 無vô 明minh 結kết 。 見kiến 結kết 。 取thủ 結kết 。 疑nghi 結kết 。 嫉tật 結kết 。 慳san 結kết 。 (# 規quy 字tự 函hàm 第đệ 四tứ 卷quyển )# 。

華hoa 嚴nghiêm 論luận 中trung 云vân 。 十thập 使sứ 者giả 。 一nhất 貪tham 。 二nhị 瞋sân 。 三tam 癡si 。 四tứ 慢mạn 。 五ngũ 疑nghi 。 六lục 身thân 見kiến 。 七thất 邊biên 見kiến 。 八bát 見kiến 取thủ 。 九cửu 戒giới 禁cấm 取thủ 。 十thập 邪tà 見kiến 。 (# 六lục 十thập 一nhất 卷quyển )# 。

楞lăng 嚴nghiêm 經kinh 注chú 云vân 。 薩tát 迦ca 耶da 見kiến 者giả 。 此thử 云vân 有hữu 身thân 見kiến 。 執chấp 身thân 有hữu 我ngã 故cố 。 邊biên 見kiến 者giả 。 執chấp 我ngã 斷đoạn 常thường 。 墮đọa 二nhị 邊biên 故cố 。 戒giới 禁cấm 取thủ 者giả 。 執chấp 持trì 狗cẩu 牛ngưu 等đẳng 戒giới 。 為vi 生sanh 天thiên 因nhân 故cố 。 見kiến 取thủ 者giả 。 執chấp 前tiền 諸chư 見kiến 。 為vi 勝thắng 為vi 能năng 。 或hoặc 執chấp 一nhất 切thiết 有hữu 漏lậu 等đẳng 法pháp 。 妄vọng 謂vị 樂nhạo/nhạc/lạc 淨tịnh 。 即tức 是thị 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 執chấp 見kiến 者giả 。 即tức 取thủ 名danh 為vi 見kiến 取thủ 故cố 。 邪tà 見kiến 者giả 。 撥bát 無vô 因nhân 果quả 。 斷đoạn 滅diệt 善thiện 種chủng 。 名danh 為vi 邪tà 見kiến 。 故cố (# 第đệ 八bát 卷quyển )# 。

毗tỳ 婆bà 沙sa 論luận 云vân 。 十thập 纏triền 者giả 。 忿phẫn 纏triền 。 覆phú 纏triền 。 睡thụy 纏triền 。 掉trạo 纏triền 。 眠miên 纏triền 。 悔hối 纏triền 。 嫉tật 纏triền 。 慳san 纏triền 。 無vô 慚tàm 纏triền 。 無vô 愧quý 纏triền 。 (# 箴# 字tự 函hàm 第đệ 六lục 卷quyển )# 。

毗tỳ 婆bà 沙sa 論luận 云vân 。 六lục 十thập 二nhị 見kiến 者giả 。 五ngũ 蘊uẩn 中trung 。 各các 起khởi 四tứ 見kiến 。 四tứ 五ngũ 二nhị 十thập 。 三tam 世thế 各các 二nhị 十thập 。 通thông 為vi 六lục 十thập 。 通thông 身thân 即tức 是thị 神thần 。 身thân 異dị 神thần 二nhị 見kiến 。 總tổng 為vi 六lục 十thập 二nhị 見kiến 。 且thả 於ư 色sắc 蘊uẩn 中trung 。 即tức 色sắc 是thị 我ngã 。 離ly 色sắc 非phi 我ngã 。 我ngã 中trung 有hữu 色sắc 。 色sắc 中trung 有hữu 我ngã 。 五ngũ 蘊uẩn 中trung 具cụ 有hữu 此thử 四tứ 。 經Kinh 云vân 。 無vô 身thân 亦diệc 無vô 見kiến 。

煩phiền 惱não 障chướng 與dữ 所sở 知tri 障chướng 。 增tăng 上thượng 緣duyên 并tinh 次thứ 第đệ 緣duyên 。

成thành 唯duy 識thức 論luận 云vân 。 隨tùy 眠miên 者giả 。 謂vị 能năng 取thủ 。 所sở 取thủ 性tánh 故cố 。 二nhị 取thủ 習tập 氣khí 。 名danh 彼bỉ 隨tùy 眠miên 。 隨tùy 逐trục 有hữu 情tình 。 眠miên 伏phục 藏tạng 識thức 。 即tức 是thị 所sở 知tri 煩phiền 惱não 障chướng 種chủng 。 煩phiền 惱não 障chướng 者giả 。 謂vị 執chấp 遍biến 計kế 所sở 執chấp 。 實thật 我ngã 薩tát 迦ca 耶da 見kiến 。 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 百bách 二nhị 十thập 根căn 本bổn 煩phiền 惱não 。 及cập 彼bỉ 等đẳng 流lưu 。 諸chư 隨tùy 煩phiền 惱não 。 皆giai 擾nhiễu 惱não 有hữu 情tình 身thân 心tâm 能năng 障chướng 涅Niết 槃Bàn 。 名danh 煩phiền 惱não 障chướng 。 所sở 知tri 障chướng 者giả 。 謂vị 執chấp 遍biến 計kế 。 所sở 執chấp 實thật 法pháp 。 薩tát 迦ca 耶da 見kiến 。 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 見kiến 疑nghi 無vô 明minh 。 愛ái 恚khuể 慢mạn 等đẳng 。 覆phú 所sở 知tri 境cảnh 。 無vô 顛điên 倒đảo 性tánh 。 能năng 障chướng 菩Bồ 提Đề 。 名danh 所sở 知tri 障chướng 。 (# 則tắc 字tự 函hàm 第đệ 九cửu 卷quyển )# 。

攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 論luận 云vân 。 幾kỷ 緣duyên 能năng 生sanh 六lục 識thức 。 有hữu 三tam 緣duyên 。 謂vị 增tăng 上thượng 緣duyên 。 緣duyên 緣duyên 。 次thứ 第đệ 緣duyên 。 釋thích 曰viết 。 從tùng 根căn 生sanh 故cố 。 是thị 增tăng 上thượng 緣duyên 。 緣duyên 塵trần 故cố 是thị 緣duyên 緣duyên 。 前tiền 識thức 滅diệt 。 後hậu 識thức 生sanh 故cố 。 是thị 次thứ 第đệ 緣duyên 。 前tiền 識thức 能năng 與dữ 。 後hậu 識thức 生sanh 時thời 。 間gian 中trung 無vô 隔cách 。 故cố 名danh 次thứ 第đệ 。 (# 言ngôn 字tự 函hàm 第đệ 五ngũ 卷quyển )# 。

瑜du 珈# 論luận 云vân 。 煩phiền 惱não 差sai 別biệt 者giả 多đa 種chủng 。 謂vị 結kết 。 縛phược 。 隨tùy 眠miên 。 隨tùy 煩phiền 惱não 。 纏triền 。 暴bạo 流lưu 。 扼ách 。 取thủ 。 繫hệ 。 蓋cái 。 株chu 杌ngột 。 垢cấu 。 常thường 害hại 。 箭tiễn 。 所sở 有hữu 。 根căn 。 惡ác 行hành 。 漏lậu 。 匱quỹ 。 燒thiêu 。 惱não 。 有hữu 諍tranh 。 火hỏa 。 熾sí 然nhiên 。 稠trù 林lâm 。 拘câu 礙ngại 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 能năng 和hòa 合hợp 苦khổ 。 故cố 名danh 為vi 結kết 。 令linh 於ư 善thiện 行hành 。 不bất 隨tùy 所sở 欲dục 。 故cố 名danh 為vi 縛phược 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 增tăng 上thượng 種chủng 子tử 之chi 所sở 隨tùy 逐trục 。 故cố 名danh 隨tùy 眠miên 。 倒đảo 染nhiễm 心tâm 故cố 名danh 隨tùy 煩phiền 惱não 。 數sác 起khởi 現hiện 行hành 。 故cố 名danh 為vi 纏triền 。 深thâm 難nạn/nan 渡độ 故cố 順thuận 流lưu 漂phiêu 。 故cố 名danh 暴bạo 流lưu 。 邪tà 行hành 方phương 便tiện 。 故cố 名danh 為vi 扼ách 。 能năng 取thủ 自tự 身thân 。 相tương 續tục 不bất 絕tuyệt 。 故cố 名danh 為vi 取thủ 。 難nan 可khả 解giải 脫thoát 。 故cố 名danh 為vi 繫hệ 。 覆phú 真chân 實thật 義nghĩa 。 故cố 名danh 為vi 蓋cái 。 壞hoại 善thiện 稼giá 田điền 。 故cố 名danh 株chu 杌ngột 。 自tự 性tánh 染nhiễm 汙ô 。 故cố 名danh 為vi 垢cấu 。 常thường 能năng 為vi 害hại 。 故cố 名danh 為vi 常thường 害hại 。 不bất 靜tĩnh 相tương/tướng 故cố 。 遠viễn 所sở 隨tùy 。 故cố 名danh 為vi 箭tiễn 。 能năng 攝nhiếp 依y 事sự 。 故cố 名danh 所sở 有hữu 。 不bất 善thiện 所sở 依y 。 故cố 名danh 為vi 根căn 。 邪tà 行hành 自tự 性tánh 。 故cố 名danh 惡ác 行hành 。 流lưu 動động 其kỳ 心tâm 。 故cố 名danh 為vi 漏lậu 。 能năng 令linh 受thọ 用dụng 。 無vô 有hữu 厭yếm 足túc 。 故cố 名danh 為vi 匱quỹ 。 能năng 令linh 所sở 欲dục 。 常thường 有hữu 匱quỹ 乏phạp 。 故cố 名danh 為vi 燒thiêu 。 能năng 引dẫn 衰suy 損tổn 。 故cố 名danh 為vi 惱não 。 能năng 為vi 鬥đấu 訟tụng 諍tranh 競cạnh 之chi 因nhân 。 故cố 名danh 有hữu 諍tranh 。 燒thiêu 所sở 積tích 集tập 諸chư 善thiện 根căn 薪tân 。 故cố 名danh 為vi 火hỏa 。 如như 大đại 熱nhiệt 病bệnh 。 故cố 名danh 熾sí 然nhiên 。 種chủng 種chủng 自tự 身thân 。 大đại 樹thụ 聚tụ 集tập 。 故cố 名danh 稠trù 林lâm 。 能năng 令linh 眾chúng 生sanh 。 樂nhạo 著trước 種chủng 種chủng 妙diệu 欲dục 塵trần 故cố 。 能năng 障chướng 證chứng 得đắc 。 出xuất 世thế 法Pháp 故cố 。 名danh 為vi 拘câu 礙ngại 。 (# 習tập 字tự 函hàm 第đệ 八bát 卷quyển )# 。

復phục 次thứ 論luận 云vân 。 隨tùy 煩phiền 惱não 者giả 。 謂vị 貪tham 瞋sân 癡si 不bất 善thiện 根căn 。 若nhược 瞋sân 恚khuể 纏triền 。 面diện 貌mạo 奮phấn 裂liệt 。 故cố 名danh 為vi 忿phẫn 。 內nội 懷hoài 怨oán 結kết 。 故cố 名danh 為vi 恨hận 。 隱ẩn 藏tàng 眾chúng 惡ác 。 故cố 名danh 為vi 覆phú 。 染nhiễm 汙ô 驚kinh 惶hoàng 。 故cố 名danh 熱nhiệt 惱não 。 不bất 喜hỷ 他tha 榮vinh 。 故cố 名danh 為vi 嫉tật 。 於ư 資tư 生sanh 具cụ 。 深thâm 懷hoài 鄙bỉ 吝lận 。 故cố 名danh 為vi 慳san 。 為vi 欺khi 罔võng 彼bỉ 。 內nội 懷hoài 異dị 謀mưu 。 外ngoại 現hiện 別biệt 相tướng 。 故cố 名danh 為vi 誑cuống 。 心tâm 不bất 正chánh 直trực 。 解giải 行hành 邪tà 曲khúc 。 故cố 名danh 為vi 諂siểm 。 於ư 所sở 作tác 罪tội 。 望vọng 己kỷ 不bất 羞tu 。 故cố 名danh 為vi 慚tàm 。 於ư 所sở 作tác 罪tội 。 望vọng 他tha 不bất 恥sỉ 。 故cố 名danh 為vi 愧quý 。 於ư 他tha 下hạ 劣liệt 。 謂vị 己kỷ 為vi 勝thắng 。 令linh 心tâm 高cao 舉cử 。 故cố 名danh 為vi 慢mạn 。 未vị 得đắc 謂vị 得đắc 。 名danh 增tăng 上thượng 慢mạn 。 實thật 無vô 其kỳ 德đức 。 謂vị 己kỷ 有hữu 德đức 。 故cố 名danh 邪tà 慢mạn 。 心tâm 懷hoài 染nhiễm 汙ô 。 隨tùy 恃thị 榮vinh 譽dự 。 形hình 相tướng 疏sớ/sơ 誕đản 。 故cố 名danh 為vi 憍kiêu 。 於ư 諸chư 善thiện 品phẩm 。 不bất 樂nhạo 勤cần 修tu 。 於ư 諸chư 惡ác 法pháp 。 心tâm 無vô 防phòng 護hộ 。 故cố 名danh 放phóng 逸dật 。 於ư 諸chư 尊tôn 重trọng 。 及cập 以dĩ 福phước 田điền 。 心tâm 不bất 謙khiêm 敬kính 。 故cố 名danh 為vi 傲ngạo 。 心tâm 懷hoài 染nhiễm 汙ô 。 為vi 顯hiển 己kỷ 德đức 。 假giả 現hiện 威uy 儀nghi 。 故cố 名danh 為vi 矯kiểu 。 (# 善thiện 字tự 函hàm 第đệ 一nhất 卷quyển )# 。

寶bảo 積tích 經Kinh 云vân 。 三tam 事sự 俱câu 得đắc 微vi 薄bạc 。 若nhược 施thí 財tài 時thời 。 心tâm 無vô 貪tham 著trước 。 是thị 名danh 貪tham 薄bạc 。 於ư 乞khất 者giả 所sở 。 生sanh 於ư 慈từ 心tâm 。 是thị 名danh 瞋sân 薄bạc 。 若nhược 布bố 施thí 已dĩ 。 回hồi 向hướng 無Vô 上Thượng 正Chánh 真Chân 之chi 道Đạo 。 是thị 名danh 癡si 薄bạc 。 (# 始thỉ 字tự 函hàm 第đệ 二nhị 卷quyển )# 。

無vô 明minh 法pháp 性tánh 非phi 一nhất 異dị 。 生sanh 死tử 真Chân 如Như 豈khởi 兩lưỡng 般ban 。

宗tông 鏡kính 。 問vấn 。 萬vạn 境cảnh 無vô 明minh 。 與dữ 一nhất 心tâm 法pháp 性tánh 為vi 是thị 一nhất 。 為vi 是thị 二nhị 。 若nhược 是thị 一nhất 。 不bất 分phân 染nhiễm 淨tịnh 二nhị 名danh 。 若nhược 是thị 二nhị 。 云vân 何hà 教giáo 中trung 說thuyết 無vô 明minh 即tức 法pháp 性tánh 。 荅# 。 體thể 一nhất 是thị 真chân 。 名danh 二nhị 是thị 假giả 。 名danh 因nhân 情tình 立lập 。 真chân 以dĩ 智trí 明minh 。 情tình 智trí 自tự 分phần/phân 。 真chân 原nguyên 不bất 動động 。 不bất 可khả 定định 同đồng 。 不bất 壞hoại 世thế 諦đế 故cố 。 不bất 可khả 定định 異dị 。 不bất 失thất 真Chân 諦Đế 故cố 。 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 。 明minh 與dữ 無vô 明minh 。 愚ngu 人nhân 為vi 二nhị 。 智trí 者giả 了liễu 達đạt 。 其kỳ 性tánh 無vô 二nhị 。 無vô 二nhị 之chi 性tánh 。 即tức 是thị 真chân 性tánh 。 古cổ 德đức 約ước 十thập 法Pháp 界Giới 。 釋thích 云vân 。 愚ngu 人nhân 者giả 。 九cửu 界giới 之chi 愚ngu 也dã 。 愚ngu 人nhân 取thủ 相tương/tướng 。 見kiến 一nhất 切thiết 法pháp 。 法pháp 性tánh 隨tùy 其kỳ 取thủ 相tương/tướng 心tâm 。 悉tất 無vô 明minh 也dã 。 如như 寒hàn 谷cốc 千thiên 年niên 堅kiên 冰băng 。 未vị 曾tằng 作tác 水thủy 也dã 。 智trí 者giả 。 佛Phật 界giới 之chi 智trí 也dã 。 圓viên 觀quán 行hành 人nhân 開khai 佛Phật 眼nhãn 者giả 。 見kiến 同đồng 古cổ 佛Phật 也dã 。 圓viên 眼nhãn 所sở 見kiến 。 無vô 明minh 根căn 本bổn 。 元nguyên 是thị 清thanh 淨tịnh 法pháp 性tánh 。 如như 太thái 陽dương 常thường 照chiếu 海hải 水thủy 。 未vị 曾tằng 作tác 冰băng 也dã 。 冰băng 水thủy 性tánh 一nhất 。 隨tùy 緣duyên 成thành 二nhị 。 一nhất 不bất 守thủ 性tánh 。 恆hằng 自tự 隨tùy 緣duyên 。 雖tuy 復phục 隨tùy 緣duyên 。 不bất 壞hoại 自tự 性tánh 。 況huống 法pháp 性tánh 無vô 明minh 。 亦diệc 何hà 定định 一nhất 。 亦diệc 何hà 定định 異dị 。 則tắc 不bất 隨tùy 事sự 而nhi 失thất 體thể 。 非phi 共cộng 非phi 分phần/phân 。 不bất 守thủ 性tánh 。 而nhi 任nhậm 緣duyên 。 亦diệc 同đồng 亦diệc 別biệt 。 (# 策sách 字tự 函hàm 第đệ 七thất 卷quyển )# 。

若nhược 斷đoạn 身thân 見kiến 業nghiệp 不bất 起khởi 。 既ký 知tri 無vô 我ngã 欲dục 何hà 貪tham 。

大đại 莊trang 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 若nhược 如như 汝nhữ 言ngôn 。 生sanh 死tử 受thọ 身thân 。 相tương 續tục 不bất 斷đoạn 。 設thiết 有hữu 身thân 見kiến 。 有hữu 何hà 過quá 咎cữu 。 荅# 曰viết 。 以dĩ 身thân 見kiến 故cố 。 造tạo 作tác 諸chư 業nghiệp 。 受thọ 諸chư 苦khổ 惱não 。 若nhược 斷đoạn 身thân 見kiến 。 不bất 起khởi 諸chư 業nghiệp 。 業nghiệp 不bất 起khởi 故cố 。 則tắc 不bất 受thọ 身thân 。 不bất 受thọ 身thân 故cố 。 眾chúng 患hoạn 永vĩnh 息tức 。 則tắc 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。 又hựu 親thân 友hữu 婆Bà 羅La 門Môn 。 語ngữ 憍kiêu 尸thi 迦ca 言ngôn 。 佛Phật 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 中trung 。 悉tất 無vô 有hữu 我ngã 。

時thời 憍kiêu 尸thi 迦ca 荅# 言ngôn 。 我ngã 見kiến 佛Phật 法pháp 。 生sanh 死tử 無vô 際tế 。 一nhất 切thiết 無vô 我ngã 故cố 。 若nhược 人nhân 計kế 我ngã 。 終chung 不bất 能năng 得đắc 。 解giải 脫thoát 之chi 道đạo 。 若nhược 知tri 無vô 我ngã 。 則tắc 無vô 貪tham 欲dục 。 便tiện 得đắc 解giải 脫thoát 。 于vu 時thời 親thân 友hữu 。 語ngữ 憍kiêu 尸thi 迦ca 。 有hữu 縛phược 則tắc 有hữu 解giải 。 汝nhữ 說thuyết 無vô 我ngã 。 則tắc 無vô 有hữu 縛phược 。 若nhược 無vô 有hữu 縛phược 。 誰thùy 得đắc 解giải 脫thoát 。 憍kiêu 尸thi 迦ca 言ngôn 。 雖tuy 無vô 有hữu 我ngã 。 而nhi 有hữu 解giải 縛phược 。

何hà 以dĩ 故cố 。 煩phiền 惱não 覆phú 故cố 。 則tắc 為vi 所sở 縛phược 。 若nhược 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 則tắc 得đắc 解giải 脫thoát 。 諸chư 婆Bà 羅La 門Môn 。 復phục 作tác 是thị 言ngôn 。 若nhược 無vô 我ngã 者giả 。 誰thùy 至chí 後hậu 世thế 。 憍kiêu 尸thi 迦ca 語ngứ 諸chư 人nhân 言ngôn 。 從tùng 於ư 過quá 去khứ 。 煩phiền 惱não 諸chư 業nghiệp 。 得đắc 現hiện 在tại 身thân 。 從tùng 今kim 現hiện 在tại 復phục 造tạo 諸chư 業nghiệp 。 得đắc 未vị 來lai 身thân 。 譬thí 如như 穀cốc 子tử 。 眾chúng 緣duyên 和hòa 合hợp 。 故cố 得đắc 生sanh 芽nha 。 然nhiên 此thử 種chủng 子tử 。 實thật 是thị 生sanh 芽nha 。 種chủng 子tử 滅diệt 故cố 。 芽nha 便tiện 增tăng 長trưởng 。 子tử 滅diệt 故cố 不bất 常thường 。 芽nha 生sanh 故cố 不bất 斷đoạn 。 佛Phật 說thuyết 受thọ 身thân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 雖tuy 復phục 無vô 我ngã 。 業nghiệp 報báo 不bất 失thất 。 諸chư 婆Bà 羅La 門Môn 言ngôn 。 我ngã 聞văn 汝nhữ 說thuyết 。 無vô 我ngã 之chi 法pháp 。 洗tẩy 我ngã 心tâm 垢cấu 。 猶do 有hữu 少thiểu 疑nghi 。 若nhược 無vô 我ngã 者giả 。 先tiên 所sở 作tác 事sự 。 云vân 何hà 故cố 憶ức 。 而nhi 不bất 忘vong 失thất 。 荅# 曰viết 。 以dĩ 有hữu 念niệm 覺giác 。 與dữ 心tâm 相tương 應ứng 。 便tiện 能năng 憶ức 念niệm 。 三tam 世thế 之chi 事sự 。 而nhi 不bất 忘vong 失thất 。

又hựu 問vấn 。

若nhược 無vô 我ngã 者giả 。 過quá 去khứ 已dĩ 滅diệt 。 見kiến 在tại 心tâm 生sanh 。 生sanh 滅diệt 既ký 異dị 。 云vân 何hà 而nhi 得đắc 。 憶ức 念niệm 不bất 忘vong 。 荅# 曰viết 。 一nhất 切thiết 受thọ 生sanh 。 識thức 為vi 種chủng 子tử 。 入nhập 母mẫu 胎thai 田điền 。 愛ái 水thủy 潤nhuận 漬tí 。 身thân 樹thụ 得đắc 生sanh 。 如như 胡hồ 桃đào 子tử 。 隨tùy 類loại 而nhi 生sanh 。 此thử 陰ấm 造tạo 業nghiệp 。 能năng 感cảm 後hậu 陰ấm 。 然nhiên 此thử 前tiền 陰ấm 。 不bất 生sanh 後hậu 陰ấm 。 以dĩ 業nghiệp 因nhân 緣duyên 。 故cố 便tiện 受thọ 後hậu 陰ấm 。 生sanh 滅diệt 雖tuy 異dị 。 相tương 續tục 不bất 斷đoạn 。 如như 嬰anh 兒nhi 病bệnh 。 與dữ 乳nhũ 母mẫu 藥dược 。 兒nhi 患hoạn 得đắc 愈dũ 。 母mẫu 雖tuy 非phi 兒nhi 。 藥dược 之chi 力lực 勢thế 能năng 及cập 其kỳ 兒nhi 。 陰ấm 亦diệc 如như 是thị 。 以dĩ 有hữu 業nghiệp 力lực 。 便tiện 受thọ 後hậu 陰ấm 。 憶ức 念niệm 不bất 忘vong 。 憍kiêu 尸thi 迦ca 。 即tức 說thuyết 無vô 明minh 緣duyên 行hành 。 行hành 緣duyên 識thức 。 乃nãi 至chí 生sanh 緣duyên 老lão 死tử 。 憂ưu 悲bi 苦khổ 惱não 。 無vô 明minh 滅diệt 。 則tắc 行hành 滅diệt 。 乃nãi 至chí 老lão 死tử 滅diệt 。 故cố 。 憂ưu 悲bi 苦khổ 惱não 滅diệt 。 以dĩ 從tùng 眾chúng 緣duyên 無vô 有hữu 主chủ 宰tể 。 便tiện 於ư 其kỳ 中trung 。 悟ngộ 解giải 無vô 我ngã 。 (# 君quân 字tự 函hàm 第đệ 一nhất 卷quyển )# 。

無vô 人nhân 無vô 我ngã 何hà 生sanh 死tử 。 空không 死tử 空không 生sanh 非phi 我ngã 人nhân 。

宗tông 鏡kính 。 問vấn 曰viết 。 既ký 無vô 我ngã 人nhân 。 云vân 何hà 有hữu 生sanh 有hữu 死tử 。 荅# 曰viết 。 但đãn 生sanh 是thị 空không 生sanh 。 死tử 是thị 空không 死tử 。 畢tất 竟cánh 無vô 有hữu 。 我ngã 人nhân 可khả 得đắc 。

大đại 藏tạng 一nhất 覽lãm 一nhất 卷quyển (# 終chung )#