大Đại 藏Tạng 一Nhất 覽Lãm
Quyển 7
明Minh 陳Trần 實Thật 編Biên 姚Diêu 舜Thuấn 漁Ngư 重Trọng 輯

大đại 藏tạng 一nhất 覽lãm 第đệ 七thất 卷quyển

寧ninh 德đức 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 陳trần 。 實thật 謹cẩn 編biên 。

秀tú 水thủy 居cư 士sĩ 姚diêu 舜thuấn 漁ngư 重trọng/trùng 緝tập

第đệ 六lục 門môn

欲dục 超siêu 三tam 界giới 輪luân 迴hồi 。 是thị 假giả 三tam 乘thừa 修tu 證chứng 。

四tứ 眾chúng 品phẩm

(# 在tại 家gia 二nhị 眾chúng 。 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 。 優Ưu 婆Bà 夷Di 。 出xuất 家gia 二nhị 眾chúng 。 比Bỉ 丘Khâu 僧Tăng 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni )# 。

(# 附phụ 八bát 部bộ 并tinh 外ngoại 道đạo 五ngũ 十thập 八bát 則tắc )# 。

塵trần 勞lao 迫bách 迮trách 猶do 牢lao 獄ngục 。 法Pháp 門môn 寬khoan 廓khuếch 若nhược 虛hư 空không 。

要yếu 集tập 舉cử 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 在tại 家gia 迫bách 迮trách 。 猶do 如như 牢lao 獄ngục 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 因nhân 之chi 而nhi 生sanh 。 出xuất 家gia 寬khoan 廓khuếch 。 猶do 如như 虛hư 空không 。 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。 因nhân 之chi 增tăng 長trưởng 。 (# 帳trướng 字tự 函hàm 第đệ 四tứ 卷quyển )# 。

法pháp 苑uyển 舉cử 婆bà 沙sa 云vân 。 於ư 此thử 家gia 中trung 。 父phụ 母mẫu 兄huynh 弟đệ 。 妻thê 子tử 眷quyến 屬thuộc 。 車xa 馬mã 等đẳng 物vật 。 唯duy 增tăng 貪tham 求cầu 。 無vô 有hữu 猒# 足túc 。 家gia 是thị 難nạn/nan 滿mãn 。 如như 海hải 吞thôn 流lưu 。 家gia 是thị 無vô 足túc 。 如như 火hỏa 焚phần 薪tân 。 家gia 是thị 無vô 息tức 。 覺giác 觀quán 相tương 續tục 。 家gia 是thị 苦khổ 性tánh 。 如như 冤oan 詐trá 親thân 。 家gia 是thị 障chướng 礙ngại 。 能năng 妨phương 聖thánh 道Đạo 。 家gia 是thị 鬥đấu 亂loạn 。 共cộng 相tương 違vi 諍tranh 。 家gia 是thị 多đa 瞋sân 。 呵ha 責trách 好hảo 醜xú 。 家gia 是thị 無vô 常thường 。 雖tuy 久cửu 失thất 壞hoại 。 家gia 是thị 眾chúng 苦khổ 。 馳trì 求cầu 守thủ 護hộ 。 家gia 是thị 顛điên 倒đảo 。 貪tham 著trước 假giả 名danh 。 家gia 是thị 伎kỹ 人nhân 。 種chủng 種chủng 妄vọng 飾sức 。 家gia 是thị 變biến 異dị 。 貪tham 必tất 離ly 散tán 。 家gia 是thị 假giả 借tá 。 無vô 有hữu 實thật 事sự 。 家gia 如như 眼nhãn 夢mộng 。 富phú 貴quý 則tắc 失thất 。 家gia 如như 朝triêu 露lộ 。 須tu 臾du 變biến 滅diệt 。 家gia 如như 蜜mật 滴tích 。 其kỳ 味vị 甚thậm 少thiểu 。 家gia 如như 棘cức 藂tùng 。 欲dục 刺thứ 傷thương 人nhân 。 如như 是thị 等đẳng 患hoạn 。 不bất 可khả 具cụ 載tái 。 是thị 故cố 在tại 家gia 菩Bồ 薩Tát 。 當đương 如như 是thị 觀quán 。 知tri 其kỳ 家gia 過quá 。 妻thê 子tử 眷quyến 屬thuộc 。 一nhất 切thiết 財tài 物vật 。 不bất 能năng 作tác 救cứu 作tác 歸quy 。 非phi 我ngã 善thiện 友hữu 。 宜nghi 當đương 捨xả 之chi 。 (# 書thư 字tự 函hàm 第đệ 二nhị 卷quyển )# 。

一nhất 朝triêu 暫tạm 掛quải 福phước 田điền 衣y 。 多đa 劫kiếp 不bất 經kinh 諸chư 苦khổ 趣thú 。

要yếu 集tập 舉cử 大đại 緣duyên 經Kinh 云vân 。 以dĩ 一nhất 日nhật 夜dạ 出xuất 家gia 故cố 。 二nhị 十thập 劫kiếp 不bất 墮đọa 三tam 惡ác 道đạo 。 出xuất 家gia 偈kệ 曰viết 。

流lưu 轉chuyển 三tam 界giới 中trung 。 恩ân 愛ái 不bất 能năng 脫thoát 。 棄khí 恩ân 入nhập 無vô 為vi 。 真chân 實thật 報báo 恩ân 者giả 。

(# 帳trướng 字tự 函hàm 第đệ 四tứ 卷quyển )# 。

四tứ 十thập 二nhị 章chương 經Kinh 云vân 。

佛Phật 言ngôn 。

除trừ 髮phát 為vi 沙Sa 門Môn 。 受thọ 道Đạo 法Pháp 。 去khứ 世thế 資tư 財tài 。 乞khất 求cầu 取thủ 足túc 。 日nhật 中trung 一nhất 食thực 。 樹thụ 下hạ 一nhất 宿túc 。 (# 辭từ 字tự 函hàm 第đệ 七thất 卷quyển )# 。

要yếu 覽lãm 舉cử 五ngũ 德đức 福phước 田điền 經Kinh 云vân 。 一nhất 者giả 發phát 心tâm 出xuất 家gia 。 懷hoài 佩bội 道đạo 故cố 。 二nhị 毀hủy 其kỳ 形hình 好hảo 。 應ưng 法Pháp 服phục 故cố 。 三tam 委ủy 棄khí 身thân 命mạng 。 遵tuân 崇sùng 道đạo 故cố 。 四tứ 永vĩnh 割cát 親thân 愛ái 。 無vô 適thích 莫mạc 故cố 。 五ngũ 志chí 求cầu 大Đại 乘Thừa 。 為vi 度độ 人nhân 故cố 。 三tam 千thiên 威uy 儀nghi 經Kinh 云vân 。 出xuất 家gia 人nhân 所sở 作tác 務vụ 業nghiệp 。 一nhất 者giả 坐tọa 禪thiền 。 二nhị 者giả 誦tụng 經Kinh 。 三tam 者giả 勸khuyến 化hóa 眾chúng 事sự 。 若nhược 具cụ 足túc 作tác 三tam 業nghiệp 者giả 。 是thị 應ưng 出xuất 家gia 人nhân 法Pháp 。 若nhược 不bất 行hành 者giả 。 徒đồ 生sanh 徒đồ 死tử 。 唯duy 有hữu 受thọ 罪tội 之chi 因nhân 。 (# 楹doanh 字tự 函hàm 十thập 七thất 卷quyển )# 。

若nhược 乃nãi 為vi 僧Tăng 若nhược 受thọ 戒giới 。 不bất 事sự 神thần 天thiên 不bất 拜bái 親thân 。

要yếu 覽lãm 舉cử 梵Phạm 網võng 經Kinh 云vân 。 出xuất 家gia 人nhân 法Pháp 。 不bất 合hợp 禮lễ 拜bái 。 國quốc 王vương 父phụ 母mẫu 六lục 親thân 。 亦diệc 不bất 敬kính 事sự 鬼quỷ 神thần 。

又hựu 順thuận 正chánh 理lý 論luận 云vân 。 諸chư 天thiên 神thần 眾chúng 。 不bất 敢cảm 希hy 求cầu 受thọ 五Ngũ 戒Giới 者giả 禮lễ 。 如như 國quốc 君quân 至chí 尊tôn 。 亦diệc 不bất 求cầu 比Bỉ 丘Khâu 禮lễ 拜bái 。 懼cụ 損tổn 福phước 德đức 。 及cập 壽thọ 命mạng 故cố 。 (# 帳trướng 字tự 函hàm 第đệ 二nhị 卷quyển )# 。

要yếu 覽lãm 云vân 。 父phụ 母mẫu 返phản 拜bái 者giả 。 以dĩ 其kỳ 出xuất 世thế 而nhi 為vi 禮lễ 。 抑ức 。 又hựu 拜bái 其kỳ 法pháp 。 服phục 戒giới 體thể 故cố 也dã 。 本bổn 起khởi 經Kinh 云vân 。 父phụ 王vương 淨Tịnh 飯Phạn 。 禮lễ 佛Phật 足túc 者giả 。 又hựu 摩ma 耶da 經Kinh 云vân (# 摩ma 耶da 佛Phật 母mẫu )# 。 長trường 跪quỵ 佛Phật 前tiền 。 五ngũ 體thể 投đầu 地địa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 稽khể 首thủ 頭đầu 面diện 禮lễ 。 無vô 上thượng 大đại 法Pháp 王Vương 。

能năng 受thọ 出xuất 家gia 并tinh 勸khuyến 首thủ 。 超siêu 於ư 造tạo 塔tháp 與dữ 餘dư 功công 。

出xuất 家gia 功công 德đức 經Kinh 云vân 。 佛Phật 說thuyết 自tự 出xuất 家gia 。 受thọ 人nhân 出xuất 家gia 。 勸khuyến 人nhân 出xuất 家gia 。 所sở 得đắc 功công 德đức 。 勝thắng 布bố 施thí 等đẳng 一nhất 切thiết 功công 德đức 。 以dĩ 諸chư 功công 德đức 中trung 。 此thử 功công 德đức 為vi 上thượng 。 又hựu 云vân 。 若nhược 放phóng 男nam 女nữ 奴nô 婢tỳ 。 人nhân 民dân 出xuất 家gia 。 功công 德đức 無vô 量lượng 。 又hựu 如như 起khởi 七thất 寶bảo 塔tháp 。 高cao 至chí 三Tam 十Thập 三Tam 天Thiên 。 不bất 如như 出xuất 家gia 功công 德đức 。 (# 甚thậm 字tự 函hàm )# 。

愛ái 道đạo 出xuất 家gia 初sơ 不bất 聽thính 。 阿A 難Nan 再tái 請thỉnh 乃nãi 方phương 容dung 。

大Đại 愛Ái 道Đạo 白bạch 佛Phật 。 我ngã 聞văn 女nữ 人nhân 精tinh 進tấn 。 可khả 得đắc 沙Sa 門Môn 四tứ 道Đạo 。 願nguyện 得đắc 受thọ 佛Phật 法Pháp 律luật 。

佛Phật 言ngôn 。

且thả 止chỉ 。 無vô 樂nhạo/nhạc/lạc (# 去khứ 聲thanh )# 以dĩ 女nữ 人nhân 。 入nhập 我ngã 法Pháp 中trung 。 服phục 我ngã 法Pháp 衣y 者giả 。 當đương 盡tận 壽thọ 命mạng 。 清thanh 淨tịnh 潔khiết 己kỷ 。 究cứu 暢sướng 梵Phạm 行hạnh 。 無vô 邪tà 念niệm 心tâm 。 空không 寂tịch 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。

時thời 大Đại 愛Ái 道Đạo 。 即tức 復phục 哀ai 求cầu 。 願nguyện 佛Phật 見kiến 度độ 。 如như 是thị 至chí 三tam 。 佛Phật 不bất 聽thính 之chi 。 退thoái 於ư 門môn 外ngoại 。 淚lệ 出xuất 如như 雨vũ 。 自tự 悔hối 惡ác 態thái 。 有hữu 八bát 十thập 四tứ 。 迷mê 亂loạn 丈trượng 夫phu 。 使sử 失thất 道Đạo 德đức 。 天thiên 下hạ 男nam 子tử 。 無vô 不bất 為vị 女nữ 人nhân 所sở 惑hoặc 者giả 。 佛Phật 知tri 深thâm 諦đế 。 故cố 不bất 度độ 爾nhĩ 。 阿A 難Nan 即tức 為vi 白bạch 佛Phật 。 我ngã 從tùng 佛Phật 聞văn 。 女nữ 人nhân 精tinh 進tấn 。 可khả 得đắc 沙Sa 門Môn 四tứ 道Đạo 。 今kim 大Đại 愛Ái 道Đạo 。 居cư 家gia 有hữu 信tín 。 曉hiểu 知tri 無vô 常thường 。 自tự 審thẩm 欲dục 態thái 。 深thâm 知tri 己kỷ 諦đế 。 今kim 欲dục 出xuất 家gia 。 願nguyện 佛Phật 許hứa 之chi 。

佛Phật 言ngôn 。

止chỉ 止chỉ 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 必tất 危nguy 清thanh 高cao 之chi 士sĩ 故cố 。 譬thí 如như 族tộc 姓tánh 。 之chi 家gia 生sanh 子tử 。 多đa 女nữ 少thiểu 男nam 者giả 。 當đương 知tri 其kỳ 家gia 。 欲dục 微vi 不bất 盛thịnh 。 今kim 使sử 女nữ 人nhân 。 入nhập 我ngã 法Pháp 律luật 。 必tất 令linh 佛Phật 法Pháp 清thanh 淨tịnh 梵Phạm 行hạnh 不phủ 得đắc 久cửu 住trụ 。

佛Phật 言ngôn 。

阿A 難Nan 。 是thị 大Đại 愛Ái 道Đạo 。 多đa 有hữu 善thiện 意ý 。 於ư 我ngã 有hữu 大đại 恩ân 。 我ngã 生sanh 七thất 日nhật 。 母mẫu 亡vong 育dục 我ngã 。 我ngã 今kim 成thành 佛Phật 。 念niệm 彼bỉ 恩ân 重trọng/trùng 。 假giả 使sử 女nữ 人nhân 。 作tác 沙Sa 門Môn 者giả 。 有hữu 八bát 敬kính 法pháp 。 當đương 盡tận 形hình 持trì 。 一nhất 者giả 比Bỉ 丘Khâu 持trì 大đại 戒giới 。 母mẫu 人nhân 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 當đương 從tùng 受thọ 正Chánh 法Pháp 。 不bất 得đắc 輕khinh 慢mạn 調điều 戲hí 故cố 。 二nhị 者giả 比Bỉ 丘Khâu 持trì 大đại 戒giới 。 半bán 月nguyệt 以dĩ 上thượng 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 當đương 禮lễ 事sự 之chi 。 無vô 亂loạn 新tân 學học 之chi 意ý 。 三tam 者giả 比Bỉ 丘Khâu 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 不bất 得đắc 並tịnh 居cư 同đồng 止chỉ 。 四tứ 者giả 自tự 相tương/tướng 檢kiểm 校giáo 。 若nhược 有hữu 邪tà 語ngữ 受thọ 而nhi 不bất 報báo 。 聞văn 若nhược 不bất 聞văn 。 見kiến 若nhược 不bất 見kiến 。 五ngũ 者giả 自tự 省tỉnh 過quá 惡ác 。 不bất 得đắc 高cao 聲thanh 大đại 語ngữ 。 現hiện 其kỳ 欲dục 態thái 。 六lục 者giả 得đắc 問vấn 比Bỉ 丘Khâu 。 經Kinh 律luật 之chi 事sự 。 不bất 得đắc 共cộng 說thuyết 世thế 間gian 。 不bất 急cấp 之chi 事sự 。 七thất 者giả 若nhược 犯phạm 法pháp 律luật 。 當đương 於ư 半bán 月nguyệt 請thỉnh 眾chúng 懺sám 悔hối 。 八bát 者giả 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 雖tuy 百bách 歲tuế 持trì 大đại 戒giới 。 當đương 處xử 新tân 受thọ 大đại 戒giới 。 比Bỉ 丘Khâu 下hạ 坐tọa 。 謙khiêm 敬kính 作tác 禮lễ 。 是thị 八bát 敬kính 法pháp 。 盡tận 壽thọ 行hành 之chi 。 聽thính 為vi 沙Sa 門Môn 。

吾ngô 佛Phật 正Chánh 法Pháp 千thiên 年niên 久cửu 。 尼ni 母mẫu 為vi 徒đồ 減giảm 半bán 長trường/trưởng 。

又hựu 云vân 。 佛Phật 之chi 正Chánh 法Pháp 。 當đương 住trụ 千thiên 歲tuế 。 興hưng 盛thịnh 流lưu 布bố 。 廣quảng 度độ 一nhất 切thiết 。 今kim 以dĩ 女nữ 人nhân 。 為vi 沙Sa 門Môn 故cố 。 減giảm 五ngũ 百bách 歲tuế 。 法pháp 稍sảo 衰suy 微vi 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 女nữ 人nhân 有hữu 五ngũ 處xứ 。 不bất 得đắc 作tác 沙Sa 門Môn 。 何hà 等đẳng 五ngũ 處xứ 。 不bất 得đắc 作tác 佛Phật 。 不bất 得đắc 作tác 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 。 不bất 得đắc 作tác 梵Phạm 天Thiên 王Vương 。 不bất 得đắc 作tác 天Thiên 帝Đế 釋Thích 。 不bất 得đắc 作tác 魔ma 天thiên 王vương 。 如như 是thị 五ngũ 處xứ 。 丈trượng 夫phu 得đắc 作tác 。

復phục 次thứ 女nữ 人nhân 。 譬thí 若nhược 毒độc 蛇xà 。 人nhân 雖tuy 殺sát 之chi 。 是thị 蛇xà 已dĩ 死tử 。

復phục 有hữu 人nhân 見kiến 。 心tâm 中trung 驚kinh 怖bố 。 如như 此thử 女nữ 人nhân 。 雖tuy 作tác 沙Sa 門Môn 。 惡ác 露lộ 故cố 存tồn 。 一nhất 切thiết 男nam 子tử 。 為vi 之chi 回hồi 轉chuyển 。 令linh 不bất 得đắc 道Đạo 。 (# 奉phụng 字tự 函hàm 第đệ 一nhất 卷quyển )# 。

毗Tỳ 尼Ni 母mẫu 經Kinh 云vân 。 女nữ 人nhân 不bất 出xuất 家gia 者giả 。 佛Phật 之chi 正Chánh 法Pháp 。 應ưng 住trụ 千thiên 年niên 。 今kim 減giảm 五ngũ 百bách 年niên 。 一nhất 百bách 年niên 中trung 得đắc 堅kiên 固cố 解giải 脫thoát 。 一nhất 百bách 年niên 中trung 得đắc 堅kiên 固cố 定định 。 一nhất 百bách 年niên 中trung 得đắc 堅kiên 固cố 持trì 戒giới 。 一nhất 百bách 年niên 中trung 得đắc 堅kiên 固cố 多đa 聞văn 。 一nhất 百bách 年niên 中trung 得đắc 堅kiên 固cố 布bố 施thí (# 初sơ 百bách 歲tuế 中trung 有hữu 解giải 脫thoát 堅kiên 固cố 法pháp )# 。 ○# (# 猶do 字tự 函hàm 第đệ 三tam 卷quyển )# 。

女nữ 雖tuy 五ngũ 礙ngại 知tri 本bổn 空không 。 佛Phật 記ký 多đa 生sanh 成thành 正chánh 覺giác 。

超siêu 日nhật 明minh 經kinh 下hạ 云vân 。 有hữu 慧tuệ 施thí 等đẳng 五ngũ 百bách 女nữ 。 白bạch 佛Phật 。 我ngã 今kim 女nữ 身thân 。 願nguyện 發phát 無vô 上thượng 道Đạo 意ý 。 欲dục 轉chuyển 女nữ 像tượng 。 疾tật 成thành 正chánh 覺giác 。 度độ 脫thoát 十thập 方phương 。

時thời 上thượng 度độ 比Bỉ 丘Khâu 謂vị 慧tuệ 施thí 曰viết 。 不bất 可khả 以dĩ 女nữ 身thân 。 得đắc 成thành 佛Phật 道Đạo 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 女nữ 有hữu 三tam 事sự 隔cách 。 五ngũ 事sự 礙ngại 。 何hà 謂vị 三tam 。 少thiểu 制chế 父phụ 母mẫu 。 出xuất 嫁giá 制chế 夫phu 。 不bất 得đắc 自tự 由do 。 長trường/trưởng 大đại 難nạn/nan 子tử 。 是thị 為vi 三tam 。 何hà 謂vị 五ngũ 礙ngại 。 一nhất 曰viết 。 女nữ 人nhân 不bất 得đắc 。 作tác 天Thiên 帝Đế 釋Thích 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 勇dũng 猛mãnh 少thiểu 欲dục 乃nãi 得đắc 為vi 男nam 。 雜tạp 惡ác 多đa 態thái 。 故cố 為vi 女nữ 人nhân 。 不bất 得đắc 作tác 天Thiên 帝Đế 釋Thích 。 二nhị 曰viết 。 不bất 得đắc 作tác 梵Phạm 天Thiên 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 奉phụng 清thanh 淨tịnh 行hạnh 。 無vô 有hữu 垢cấu 汙ô 。 修tu 四Tứ 等Đẳng 心tâm 。 若nhược 遵tuân 四tứ 禪thiền 。 乃nãi 昇thăng 梵Phạm 天Thiên 。 婬dâm 恣tứ 無vô 節tiết 。 故cố 為vi 女nữ 人nhân 。 不bất 得đắc 作tác 梵Phạm 天Thiên 。 三tam 曰viết 。 不bất 得đắc 作tác 魔ma 天thiên 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 十Thập 善Thiện 具cụ 足túc 。 尊tôn 敬kính 三Tam 寶Bảo 。 孝hiếu 奉phụng 二nhị 親thân 。 乃nãi 得đắc 魔ma 天thiên 。 輕khinh 慢mạn 不bất 順thuận 。 毀hủy 失thất 正chánh 教giáo 。 故cố 為vi 女nữ 人nhân 。 不bất 得đắc 作tác 魔ma 天thiên 。 四tứ 曰viết 。 不bất 得đắc 作tác 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 慈từ 愍mẫn 群quần 萌manh 。 乃nãi 得đắc 作tác 輪Luân 王Vương 。 無vô 有hữu 淨tịnh 行hạnh 。 故cố 為vi 女nữ 人nhân 。 不bất 得đắc 作tác 聖thánh 帝đế 。 五ngũ 曰viết 。 不bất 得đắc 作tác 佛Phật 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 行hành 菩Bồ 薩Tát 心tâm 愍mẫn 念niệm 一nhất 切thiết 。 解giải 無vô 我ngã 人nhân 。 乃nãi 得đắc 成thành 佛Phật 。 而nhi 著trước 色sắc 欲dục 。 身thân 口khẩu 意ý 業nghiệp 。 故cố 為vi 女nữ 人nhân 。 不bất 得đắc 作tác 佛Phật 。

時thời 慧tuệ 施thí 女nữ 報báo 上thượng 度độ 曰viết 。 各các 植thực 諸chư 本bổn 用dụng 獲hoạch 果quả 實thật 。 本bổn 有hữu 男nam 女nữ 及cập 報báo 應ứng 耶da 。 本bổn 有hữu 五ngũ 處xứ 釋Thích 梵Phạm 輪Luân 王Vương 。 小tiểu 道đạo 大Đại 道Đạo 乎hồ 。 上thượng 度độ 答đáp 曰viết 。 無vô 也dã 。 尚thượng 無vô 造tạo 者giả 。 何hà 所sở 成thành 立lập 。 以dĩ 是thị 之chi 故cố 。 吾ngô 取thủ 佛Phật 者giả 。 有hữu 何hà 難nan 乎hồ 。 取thủ 無vô 所sở 取thủ 。 成thành 無vô 所sở 成thành 。 覺giác 無vô 所sở 覺giác 。 無vô 取thủ 無vô 捨xả 。 乃nãi 號hiệu 為vi 佛Phật 。 亦diệc 無vô 名danh 號hiệu 。 假giả 有hữu 字tự 耳nhĩ 。

佛Phật 言ngôn 。

善thiện 哉tai 。 誠thành 如như 所sở 云vân 。 一nhất 切thiết 無vô 處xứ 隨tùy 行hành 而nhi 成thành 。 不bất 合hợp 不bất 散tán 。 不bất 興hưng 不bất 衰suy 。 無vô 見kiến 無vô 聞văn 。 無vô 念niệm 無vô 知tri 。 無vô 言ngôn 無vô 說thuyết 。 乃nãi 成thành 正chánh 覺giác 。 於ư 時thời 慧tuệ 施thí 。 及cập 五ngũ 百bách 女nữ 。 當đương 如như 所sở 願nguyện 。 轉chuyển 成thành 男nam 身thân 。 佛Phật 授thọ 彼bỉ 決quyết 。 卻khước 後hậu 十thập 劫kiếp 。 作tác 佛Phật 名danh 慧tuệ 見kiến 如Như 來Lai 。 世thế 界giới 曰viết 除trừ 冥minh 。 劫kiếp 曰viết 光quang 明minh 。 (# 罔võng 字tự 函hàm )# 。

○# 本bổn 無vô 女nữ 相tương/tướng 如như 何hà 轉chuyển 。 ○# 豈khởi 是thị 女nữ 流lưu 當đương 是thị 觀quán 。

維duy 摩ma 詰cật 經Kinh 云vân 。 室thất 中trung 有hữu 一nhất 天thiên 女nữ 說thuyết 法Pháp 。

舍Xá 利Lợi 弗Phất 言ngôn 。

汝nhữ 何hà 不bất 轉chuyển 女nữ 身thân 。 天thiên 曰viết 。 我ngã 從tùng 十thập 二nhị 年niên 來lai 。 求cầu 女nữ 人nhân 相tướng 。 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 當đương 何hà 所sở 轉chuyển 。 譬thí 如như 幻huyễn 師sư 。 化hóa 作tác 幻huyễn 女nữ 。 若nhược 有hữu 人nhân 問vấn 。 何hà 以dĩ 不bất 轉chuyển 女nữ 身thân 。 是thị 人nhân 為vi 正chánh 問vấn 不phủ 。

舍Xá 利Lợi 弗Phất 言ngôn 。

不phủ 也dã 。 幻huyễn 無vô 定định 相tướng 。 當đương 何hà 所sở 轉chuyển 。 天thiên 曰viết 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 無vô 有hữu 定định 相tướng 。 云vân 何hà 乃nãi 問vấn 。 不bất 轉chuyển 女nữ 身thân 。 (# 竹trúc 字tự 函hàm )# 。

寶bảo 積tích 經Kinh 云vân 。 阿A 闍Xà 世Thế 王Vương 。 女nữ 名danh 無vô 畏úy 德đức 。 與dữ 諸chư 大đại 聲Thanh 聞Văn 辯biện 論luận 。 皆giai 不bất 能năng 及cập 。

爾nhĩ 時thời 舍Xá 利Lợi 弗Phất 白bạch 佛Phật 。 此thử 女nữ 奇kỳ 哉tai 。

佛Phật 言ngôn 。

此thử 女nữ 已dĩ 於ư 過quá 去khứ 。 九cửu 十thập 億ức 佛Phật 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。

舍Xá 利Lợi 弗Phất 言ngôn 。

能năng 轉chuyển 女nữ 身thân 不phủ 耶da 。

佛Phật 言ngôn 。

汝nhữ 見kiến 彼bỉ 女nữ 。 豈khởi 是thị 女nữ 耶da 。 汝nhữ 今kim 不bất 應ưng 。 作tác 如như 是thị 見kiến 。

何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 發phát 願nguyện 力lực 故cố 。 示thị 現hiện 女nữ 身thân 。 為vì 度độ 眾chúng 生sanh 。 於ư 是thị 無vô 畏úy 德đức 。 作tác 是thị 誓thệ 言ngôn 。 若nhược 一nhất 切thiết 法pháp 。 非phi 男nam 非phi 女nữ 。 令linh 我ngã 今kim 者giả 。 現hiện 丈trượng 夫phu 身thân 。 說thuyết 此thử 語ngữ 已dĩ 。 即tức 滅diệt 女nữ 身thân 。 現hiện 丈trượng 夫phu 身thân 。 佛Phật 為vi 授thọ 記ký 。 復phục 過quá 七thất 千thiên 阿a 僧Tăng 祗chi 。 得đắc 成thành 正chánh 覺giác 。 號hiệu 曰viết 離Ly 垢Cấu 。 如như 垢cấu 如Như 來Lai 。 世thế 界giới 名danh 曰viết 光quang 明minh 。 (# 制chế 字tự 函hàm 第đệ 九cửu 卷quyển )# 。

○# 不bất 知tri 佛Phật 性tánh 男nam 成thành 女nữ 。 ○# 識thức 得đắc 家gia 珍trân 女nữ 即tức 男nam 。

涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 。

善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 女nữ 人nhân 等đẳng 。 聽thính 是thị 大đại 涅Niết 槃Bàn 經kinh 。 常thường 應ưng 訶ha 責trách 。 女nữ 人nhân 之chi 相tướng 。 求cầu 於ư 男nam 子tử 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 大Đại 乘Thừa 經Kinh 典điển 。 有hữu 丈trượng 夫phu 相tướng 。 所sở 謂vị 佛Phật 性tánh 。 若nhược 人nhân 不bất 知tri 。 是thị 佛Phật 性tánh 者giả 。 則tắc 無vô 男nam 相tương/tướng 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 以dĩ 是thị 男nam 子tử 。 不bất 能năng 自tự 知tri 。 有hữu 佛Phật 性tánh 故cố 。 我ngã 說thuyết 是thị 等đẳng 。 名danh 為vi 女nữ 人nhân 。 若nhược 有hữu 女nữ 人nhân 。 能năng 知tri 自tự 身thân 定định 有hữu 佛Phật 性tánh 。 我ngã 說thuyết 是thị 等đẳng 。 即tức 為vi 男nam 子tử 。 (# 邇nhĩ 字tự 函hàm 第đệ 九cửu 卷quyển )# 。

沙Sa 門Môn 故cố 以dĩ 道đạo 為vi 號hiệu 。 長trưởng 老lão 良lương 由do 德đức 乃nãi 稱xưng 。

要yếu 覽lãm 舉cử 寶bảo 積tích 云vân 。 沙Sa 門Môn 者giả 寂tịch 滅diệt 故cố 。 調điều 伏phục 故cố 。 受thọ 教giáo 故cố 。 身thân 淨tịnh 故cố 。 如như 實thật 義nghĩa 故cố 。 得đắc 解giải 脫thoát 故cố 。 離ly 世thế 八bát 法pháp 故cố 。 堅kiên 心tâm 不bất 動động 如như 地địa 故cố 。 護hộ 彼bỉ 我ngã 意ý 故cố 。 於ư 諸chư 形hình 相tướng 無vô 染nhiễm 著trước 。 如như 空không 中trung 動động 手thủ 。 無vô 所sở 礙ngại 故cố 。 成thành 就tựu 多đa 法pháp 。 故cố 名danh 沙Sa 門Môn 。 又hựu 婆bà 耆kỳ 尊tôn 者giả 偈kệ 曰viết 。

若nhược 能năng 反phản 本bổn 源nguyên 。 乃nãi 名danh 曰viết 沙Sa 門Môn 。

梵Phạn 語ngữ 比Bỉ 丘Khâu 。 秦tần 言ngôn 乞khất 士sĩ 。 謂vị 上thượng 於ư 諸chư 佛Phật 乞khất 法pháp 。 資tư 益ích 慧tuệ 命mạng 。 下hạ 於ư 施thí 主chủ 乞khất 食thực 。 資tư 益ích 色sắc 身thân 。 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 能năng 破phá 煩phiền 惱não 。 故cố 名danh 比Bỉ 丘Khâu 。 梵Phạn 語ngữ 苾Bật 芻Sô 。 乃nãi 西tây 天thiên 之chi 草thảo 名danh 。 能năng 具cụ 五ngũ 德đức 。 一nhất 體thể 性tánh 柔nhu 軟nhuyễn 。 喻dụ 出xuất 家gia 人nhân 。 能năng 折chiết 伏phục 身thân 語ngữ 麤thô 獷quánh 故cố 。 二nhị 引dẫn 蔓mạn 旁bàng 布bố 。 喻dụ 出xuất 家gia 人nhân 。 傳truyền 法pháp 度độ 人nhân 連liên 延diên 不bất 絕tuyệt 故cố 。 三tam 馨hinh 香hương 遠viễn 聞văn 。 喻dụ 出xuất 家gia 人nhân 。 戒giới 德đức 芬phân 馥phức 故cố 。 四tứ 能năng 療liệu 疼đông 痛thống 。 喻dụ 出xuất 家gia 人nhân 。 斷đoạn 煩phiền 惱não 毒độc 故cố 。 五ngũ 不bất 背bối/bội 日nhật 光quang 。 喻dụ 出xuất 家gia 人nhân 。 常thường 向hướng 佛Phật 日nhật 故cố 。 梵Phạn 語ngữ 具cụ 云vân 。 僧Tăng 伽già 。 唐đường 言ngôn 眾chúng 。 今kim 略lược 稱xưng 僧Tăng 。 以dĩ 和hòa 合hợp 故cố 。 有hữu 其kỳ 六lục 義nghĩa 。 一nhất 戒giới 和hòa 同đồng 修tu 。 二nhị 見kiến 和hòa 同đồng 解giải 。 三Tam 身Thân 和hòa 同đồng 住trụ 。 四tứ 利lợi 和hòa 同đồng 均quân 。 五ngũ 口khẩu 和hòa 無vô 諍tranh 。 六lục 意ý 和hòa 同đồng 悅duyệt 。 以dĩ 和hòa 為vi 上thượng 。 亦diệc 云vân 和hòa 上thượng 梵Phạn 語ngữ 闍xà 梨lê 。 唐đường 言ngôn 軌quỹ 範phạm 。

大đại 莊trang 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 長trưởng 老lão 者giả 不bất 在tại 。 髮phát 白bạch 面diện 皺trứu 。 所sở 貴quý 能năng 修tu 福phước 德đức 滅diệt 去khứ 眾chúng 惡ác 。 淨tịnh 修tu 梵Phạm 行hạnh 。 是thị 名danh 長trưởng 老lão 。 (# 君quân 字tự 函hàm 第đệ 一nhất 卷quyển )# 。

念niệm 他tha 粒lạp 飯phạn 非phi 容dung 易dị 。 忖thốn 己kỷ 無vô 功công 作tác 麼ma 當đương 。

要yếu 覽lãm 引dẫn 教giáo 云vân 。 佛Phật 弟đệ 子tử 受thọ 食thực 時thời 。 先tiên 存tồn 五ngũ 觀quán (# 去khứ 聲thanh )# 。 端đoan 想tưởng 自tự 警cảnh 。 然nhiên 後hậu 方phương 食thực 。 一nhất 計kế 工công 多đa 少thiểu 。 量lượng 彼bỉ 來lai 處xứ (# 智Trí 度Độ 云vân 。 此thử 食thực 墾khẩn 植thực 收thu 穫hoạch 。 舂thung 磨ma 淘đào 汰# 炊xuy 煮chử 。 及cập 成thành 用dụng 工công 甚thậm 多đa 。 一nhất 缽bát 之chi 飯phạn 作tác 夫phu 流lưu 汗hãn 。 食thực 少thiểu 汗hãn 多đa 。 僧Tăng 祗chi 律luật 云vân 。 施thí 主chủ 減giảm 其kỳ 妻thê 子tử 之chi 分phần 。 求cầu 福phước 故cố 施thí )# 。 二nhị 忖thốn 己kỷ 德đức 行hạnh 。 全toàn 缺khuyết 應Ứng 供Cúng (# 毗Tỳ 尼Ni 母mẫu 云vân 。 若nhược 不bất 坐tọa 禪thiền 誦tụng 經Kinh 。 營doanh 三Tam 寶Bảo 事sự 。 及cập 不bất 持trì 戒giới 。 受thọ 人nhân 信tín 施thí 。 為vi 施thí 所sở 墮đọa 。 缺khuyết 則tắc 不bất 宜nghi 。 全toàn 則tắc 可khả 也dã )# 。 三tam 防phòng 心tâm 離ly 過quá 。 貪tham 等đẳng 為vi 宗tông (# 明minh 了liễu 論luận 疏sớ/sơ 云vân 。 出xuất 家gia 先tiên 須tu 防phòng 心tâm 三tam 過quá 。 謂vị 於ư 上thượng 味vị 食thực 起khởi 貪tham 。 下hạ 味vị 食thực 起khởi 瞋sân 。 中trung 味vị 食thực 起khởi 癡si 。 以dĩ 此thử 不bất 知tri 慚tàm 愧quý 。 墮đọa 三tam 惡ác 道đạo )# 。 四tứ 正chánh 事sự 良lương 藥dược 為vi 療liệu 形hình 枯khô (# 形hình 枯khô 者giả 。 即tức 飢cơ 渴khát 為vi 主chủ 病bệnh 。 四tứ 百bách 四tứ 病bệnh 。 為vi 客khách 病bệnh 故cố 。 須tu 以dĩ 食thực 為vi 醫y 藥dược 用dụng 扶phù 持trì 之chi 。 若nhược 食thực 粥chúc 可khả 云vân 不bất 正chánh 良lương 藥dược )# 。 五ngũ 為vi 成thành 道Đạo 業nghiệp 。 應ưng 受thọ 此thử 食thực (# 不bất 食thực 成thành 病bệnh 。 道đạo 業nghiệp 何hà 從tùng 。 增tăng 一nhất 偈kệ 云vân 。

多đa 食thực 致trí 苦khổ 患hoạn 。 少thiểu 食thực 氣khí 力lực 衰suy 。 處xử 中trung 而nhi 食thực 者giả 。 如như 秤xứng 無vô 高cao 下hạ 。 )# 。

○# (# 飲ẩm 食thực 時thời 非phi 時thời 聽thính 不bất 聽thính 。 已dĩ 收thu 入nhập 第đệ 三tam 卷quyển 十Thập 善Thiện 品phẩm 。 可khả 參tham 照chiếu )# 。

有hữu 德đức 萬vạn 金kim 何hà 足túc 道đạo 。 不bất 求cầu 四tứ 事sự 自tự 然nhiên 隨tùy 。

永vĩnh 嘉gia 云vân 。 不bất 思tư 議nghị 解giải 脫thoát 力lực 。 妙diệu 用dụng 恆Hằng 沙sa 也dã 無vô 極cực 。 四tứ 事sự 供cúng 養dường 敢cảm 辭từ 勞lao 。 萬vạn 兩lượng 黃hoàng 金kim 亦diệc 消tiêu 得đắc 。 粉phấn 骨cốt 碎toái 身thân 未vị 足túc 酬thù 。 一nhất 句cú 了liễu 然nhiên 超siêu 百bách 億ức 。

○# 宗tông 鏡kính 云vân 。 若nhược 學học 大Đại 乘Thừa 佛Phật 法Pháp 者giả 。 受thọ 施thí 主chủ 摶đoàn 食thực 。 如như 須Tu 彌Di 山Sơn 。 受thọ 施thí 主chủ 衣y 。 可khả 敷phu 大đại 地địa 。 如như 不bất 學học 者giả 。 若nhược 未vị 墮đọa 僧Tăng 數số 。 十thập 方phương 無vô 唾thóa 地địa 處xứ 。 (# 駕giá 字tự 函hàm 第đệ 四tứ 卷quyển )# 。

○# 苟cẩu 若nhược 度độ 人nhân 身thân 未vị 度độ 。 ○# 不bất 獨độc 沉trầm 他tha 和hòa 我ngã 沉trầm 。

智Trí 度Độ 云vân 。 行hành 者giả 先tiên 求cầu 自tự 度độ 。 然nhiên 後hậu 度độ 人nhân 。 若nhược 未vị 能năng 自tự 度độ 。 而nhi 欲dục 度độ 人nhân 者giả 。 如như 不bất 知tri 浮phù 人nhân 。 欲dục 救cứu 於ư 溺nịch 。 相tương/tướng 與dữ 俱câu 沒một 。

○# 休hưu 求cầu 師sư 者giả 長trường/trưởng 中trung 短đoản 。 ○# 但đãn 取thủ 泥nê 龍long 假giả 上thượng 真chân 。

又hựu 云vân 。 汝nhữ 於ư 法Pháp 師sư 。 莫mạc 念niệm 其kỳ 短đoản 。 常thường 生sanh 敬kính 畏úy 。 法Pháp 師sư 好hảo 惡ác 非phi 是thị 我ngã 事sự 。 我ngã 所sở 求cầu 者giả 。 唯duy 欲dục 聞văn 法Pháp 。 以dĩ 自tự 利lợi 益ích 。 如như 泥nê 像tượng 木mộc 像tượng 無vô 實thật 功công 德đức 。 (# 因nhân 發phát )# 佛Phật 想tưởng 故cố 。 得đắc 無vô 量lượng 福phước 德đức 。 (# 立lập 字tự 函hàm 第đệ 九cửu 卷quyển )# 。

古cổ 德đức 云vân 。 供cúng 養dường 泥nê 龍long 。 必tất 有hữu 真chân 龍long 降giáng 雨vũ 。 供cúng 養dường 凡phàm 僧Tăng 。 必tất 有hữu 真chân 僧Tăng 降giáng/hàng 福phước 。

○# 比Bỉ 丘Khâu 聽thính 與dữ 二nhị 親thân 供cung 。 ○# 分phân 衛vệ 宜nghi 知tri 五ngũ 處xứ 遮già 。

五ngũ 分phần/phân 律luật 云vân 。 陵lăng 伽già 婆bà 蹉sa 比Bỉ 丘Khâu 。 父phụ 母mẫu 貧bần 窮cùng 。 欲dục 以dĩ 衣y 物vật 供cúng 養dường 。 而nhi 不bất 敢cảm 也dã 。 以dĩ 是thị 白bạch 佛Phật 。

佛Phật 告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。

若nhược 人nhân 百bách 年niên 之chi 中trung 。 右hữu 肩kiên 擔đảm 父phụ 。 左tả 肩kiên 擔đảm 母mẫu 。 於ư 上thượng 大đại 小tiểu 便tiện 利lợi 。 極cực 世thế 珍trân 奇kỳ 。 衣y 服phục 供cúng 養dường 。 猶do 不bất 能năng 報báo 。 須tu 臾du 之chi 恩ân 。 從tùng 今kim 聽thính 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 盡tận 心tâm 盡tận 壽thọ 。 供cung 養dưỡng 父phụ 母mẫu 。 若nhược 不bất 供cúng 養dường 得đắc 重trọng 罪tội 。 (# 上thượng 字tự 函hàm 第đệ 十thập 卷quyển )# 。

要yếu 覽lãm 舉cử 善thiện 見kiến 律luật 云vân 。 分phân 衛vệ 此thử 云vân 乞khất 食thực 。

○# 僧Tăng 祗chi 云vân 。 乞khất 食thực 。 分phần/phân 施thí 僧Tăng 尼ni 。 衛vệ 護hộ 令linh 修tu 道Đạo 業nghiệp 。 故cố 云vân 分phân 衛vệ 。

○# 根căn 本bổn 毗tỳ 柰nại 耶da 云vân 。 佛Phật 說thuyết 比Bỉ 丘Khâu 乞khất 食thực 。 但đãn 遮già 五ngũ 處xứ 。 一nhất 唱xướng 令linh 家gia 。 二nhị 婬dâm 女nữ 家gia 。 三tam 酤cô 酒tửu 家gia 。 四tứ 旃chiên 茶trà 羅la 家gia 。 五ngũ 王vương 家gia 。

○# 多đa 事sự 苦khổ 求cầu 無vô 厭yếm 足túc 。 ○# 諸chư 禽cầm 因nhân 以dĩ 亦diệc 相tương 離ly 。

僧Tăng 祗chi 律luật 云vân

佛Phật 告cáo 營doanh 事sự 比Bỉ 丘Khâu 。

汝nhữ 莫mạc 復phục 為vi 房phòng 舍xá 惱não 亂loạn 世thế 人nhân 。 錢tiền 財tài 難nan 得đắc 。 布bố 施thí 亦diệc 難nạn/nan 。 過quá 去khứ 世thế 時thời 。 有hữu 跋bạt 處xứ 比Bỉ 丘Khâu 。 止chỉ 住trụ 林lâm 中trung 。

時thời 有hữu 釋thích 軍quân 多đa 鳥điểu 。 亦diệc 集tập 此thử 林lâm 。 晨thần 夕tịch 鳴minh 亂loạn 惱não 彼bỉ 比Bỉ 丘Khâu 。 不bất 得đắc 入nhập 定định 。

佛Phật 告cáo 比Bỉ 丘Khâu 。

欲dục 令linh 此thử 鳥điểu 不bất 來lai 耶da 。 荅# 言ngôn 。 願nguyện 爾nhĩ 。

佛Phật 告cáo 比Bỉ 丘Khâu 。

汝nhữ 於ư 日nhật 暮mộ 眾chúng 鳥điểu 歸quy 時thời 各các 乞khất 一nhất 毛mao 。 晨thần 朝triêu 去khứ 時thời 。 亦diệc 如như 是thị 乞khất 。 比Bỉ 丘Khâu 依y 教giáo 。 早tảo 晚vãn 就tựu 乞khất 。 各các 惠huệ 一nhất 毛mao 。

爾nhĩ 時thời 眾chúng 鳥điểu 。 作tác 是thị 念niệm 言ngôn 。 今kim 此thử 沙Sa 門Môn 常thường 乞khất 。 恐khủng 我ngã 等đẳng 不bất 久cửu 。 毛mao 衣y 都đô 盡tận 。 不bất 能năng 復phục 飛phi 。 當đương 如như 之chi 何hà 。 即tức 別biệt 求cầu 棲tê 。

佛Phật 告cáo 比Bỉ 丘Khâu 。

鳥điểu 獸thú 尚thượng 惡ác 多đa 求cầu 。 況huống 復phục 世thế 人nhân 。 汝nhữ 等đẳng 比Bỉ 丘Khâu 。 莫mạc 為vi 勞lao 事sự 。 多đa 欲dục 多đa 求cầu 。 令linh 彼bỉ 信tín 心tâm 居cư 士sĩ 。 苦khổ 捨xả 財tài 物vật 。 (# 優ưu 字tự 函hàm 第đệ 六lục 卷quyển )# 。

○# 僧Tăng 癡si 俗tục 吝lận 俱câu 無vô 識thức 。 ○# 生sanh 惱não 成thành 冤oan 自tự 取thủ 殃ương 。

法pháp 苑uyển 舉cử 大đại 集tập 云vân 。 有hữu 盲manh 龍long 女nữ 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 於ư 因Nhân 地Địa 。 曾tằng 作tác 農nông 夫phu 。 有hữu 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 。 來lai 從tùng 我ngã 乞khất 。 求cầu 五ngũ 十thập 錢tiền 。 我ngã 時thời 報báo 言ngôn 。 聽thính 待đãi 穀cốc 熟thục 。 當đương 與dữ 汝nhữ 食thực 。 比Bỉ 丘Khâu 復phục 言ngôn 。 願nguyện 乞khất 十thập 文văn 。 我ngã 於ư 爾nhĩ 時thời 。 瞋sân 彼bỉ 比Bỉ 丘Khâu 。 乃nãi 至chí 十thập 文văn 。 亦diệc 不bất 相tương 與dữ 。

時thời 彼bỉ 比Bỉ 丘Khâu 。 心tâm 生sanh 懊áo 惱não 。 然nhiên 我ngã 後hậu 時thời 。 因nhân 往vãng 寺tự 林lâm 。 盜đạo 取thủ 十thập 菴am 羅la 果quả 食thực 之chi 。 彼bỉ 業nghiệp 因nhân 緣duyên 。 地địa 獄ngục 受thọ 苦khổ 。 惡ác 業nghiệp 未vị 盡tận 。 作tác 餓ngạ 龍long 身thân 。 常thường 為vi 諸chư 虫trùng 食thực 噉đạm 膿nùng 血huyết 苦khổ 惱não 。 又hựu 彼bỉ 比Bỉ 丘Khâu 以dĩ 瞋sân 忿phẫn 心tâm 。 惡ác 業nghiệp 緣duyên 故cố 。 作tác 小tiểu 毒độc 龍long 。 生sanh 我ngã 腋dịch 下hạ 。 thúc 於ư 我ngã 血huyết 。 不bất 可khả 堪kham 忍nhẫn 。 投đầu 佛Phật 解giải 脫thoát 。 佛Phật 為vi 說thuyết 法Pháp 。 小tiểu 龍long 即tức 出xuất 。 同đồng 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 久cửu 近cận 脫thoát 此thử 。

佛Phật 告cáo 龍long 言ngôn 。

此thử 業nghiệp 大đại 重trọng/trùng 。 次thứ 五ngũ 無vô 間gián 。

何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 四tứ 方phương 常thường 住trụ 僧Tăng 物vật 。 或hoặc 現hiện 前tiền 僧Tăng 物vật 。 篤đốc 信tín 施thí 物vật 。 或hoặc 華hoa 果quả 樹thụ 園viên 。 飲ẩm 食thực 湯thang 藥dược 。 床sàng 蓐nhục 敷phu 具cụ 。 一nhất 切thiết 所sở 須tu 。 私tư 自tự 費phí 用dụng 。 持trì 乞khất 親thân 知tri 。 此thử 罪tội 重trọng 於ư 阿A 鼻Tỳ 果quả 報báo (# 漆tất 字tự 函hàm 第đệ 六lục 卷quyển )# 。

○# 無vô 欲dục 分phần/phân 上thượng 恚khuể 瞋sân 風phong 。 ○# 清thanh 冷lãnh 雲vân 中trung 霹phích 靂lịch 火hỏa 。

遺di 教giáo 經Kinh 云vân 。 白bạch 衣y 受thọ 欲dục 。 非phi 行hành 道Đạo 人Nhân 。 無vô 法pháp 自tự 制chế 。 瞋sân 猶do 可khả 恕thứ 。 出xuất 家gia 行hành 道Đạo 。 無vô 欲dục 之chi 人nhân 。 而nhi 懷hoài 瞋sân 恚khuể 。 甚thậm 不bất 可khả 也dã 。 譬thí 如như 清thanh 冷lãnh 雲vân 中trung 。 而nhi 霹phích 靂lịch 起khởi 火hỏa 。 非phi 所sở 應ưng 也dã 。 (# 堂đường 字tự 函hàm )# 。

○# 持trì 戒giới 辛tân 菜thái 尤vưu 成thành 厭yếm 。 ○# 在tại 道đạo 邪tà 偷thâu 豈khởi 可khả 為vi 。

(# 附phụ 不bất 拾thập 遺di 等đẳng )# 。

楞lăng 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 求cầu 三Tam 摩Ma 提Đề 。 當đương 斷đoạn 五ngũ 辛tân (# 謂vị 蔥# 韭# 蒜toán 薤# )# 熟thục 食thực 發phát 婬dâm 。 生sanh 啖đạm 增tăng 恚khuể 。 是thị 食thực 辛tân 人nhân 。 縱tung 能năng 宣tuyên 說thuyết 。 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 十thập 方phương 天thiên 仙tiên 。 嫌hiềm 其kỳ 臭xú 穢uế 。 咸hàm 皆giai 遠viễn 離ly 。 福phước 德đức 日nhật 銷tiêu 。 魔ma 為vi 眷quyến 屬thuộc 。

○# 復phục 告cáo 阿A 難Nan 。 汝nhữ 修tu 三tam 昧muội 。 本bổn 出xuất 塵trần 勞lao 。 婬dâm 心tâm 不bất 除trừ 。 塵trần 不bất 可khả 出xuất 。 縱túng/tung 有hữu 禪thiền 智trí 。 必tất 落lạc 魔ma 道đạo 。 上thượng 品phẩm 魔ma 王vương 。 中trung 品phẩm 魔ma 民dân 。 下hạ 品phẩm 魔ma 女nữ 。 此thử 是thị 先tiên 佛Phật 第đệ 一nhất 決quyết 定định 明minh 誨hối 。 若nhược 不bất 斷đoạn 婬dâm 。 修tu 禪thiền 定định 者giả 。 如như 蒸chưng 砂sa 石thạch 。 欲dục 其kỳ 成thành 飯phạn 。 經kinh 百bách 千thiên 劫kiếp 。 終chung 不bất 能năng 得đắc 。

復phục 次thứ 殺sát 心tâm 不bất 除trừ 。 塵trần 不bất 可khả 出xuất 。 縱túng/tung 有hữu 禪thiền 智trí 。 必tất 落lạc 神thần 道đạo 。 上thượng 品phẩm 為vi 大đại 力lực 鬼quỷ 。 中trung 品phẩm 飛phi 行hành 夜dạ 叉xoa 。 下hạ 品phẩm 地địa 行hành 羅la 剎sát 。 是thị 佛Phật 第đệ 二nhị 決quyết 定định 明minh 誨hối 。 若nhược 不bất 斷đoạn 殺sát 。 修tu 禪thiền 定định 者giả 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 自tự 塞tắc 其kỳ 耳nhĩ 。 高cao 聲thanh 大đại 叫khiếu 。 求cầu 人nhân 不bất 聞văn 。

復phục 次thứ 偷thâu 心tâm 不bất 除trừ 。 塵trần 不bất 可khả 出xuất 。 縱túng/tung 有hữu 禪thiền 智trí 。 必tất 落lạc 邪tà 道đạo 。 上thượng 品phẩm 精tinh 靈linh 。 中trung 品phẩm 妖yêu 魅mị 。 下hạ 品phẩm 邪tà 人nhân 。 是thị 佛Phật 第đệ 三tam 決quyết 定định 明minh 誨hối 。 若nhược 不bất 斷đoạn 偷thâu 。 修tu 禪thiền 定định 者giả 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 水thủy 灌quán 漏lậu 卮# 。 欲dục 求cầu 其kỳ 滿mãn 。 終chung 無vô 平bình 復phục 。

阿A 難Nan 。 如như 是thị 眾chúng 生sanh 。 雖tuy 則tắc 身thân 心tâm 。 無vô 殺sát 盜đạo 婬dâm 。 三tam 行hành 已dĩ 圓viên 。 若nhược 大đại 妄vọng 語ngữ 。 未vị 得đắc 謂vị 得đắc 。 未vị 證chứng 謂vị 證chứng 。 言ngôn 我ngã 已dĩ 得đắc 聲Thanh 聞Văn 菩Bồ 薩Tát 。 求cầu 彼bỉ 禮lễ 懺sám 。 貪tham 其kỳ 供cúng 養dường 。 佛Phật 記ký 是thị 人nhân 。 永vĩnh 殞vẫn 善thiện 根căn 。 沉trầm 三tam 苦khổ 海hải 。 我ngã 滅diệt 度độ 後hậu 。 敕sắc 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 應ưng 身thân 末mạt 世thế 。 度độ 諸chư 輪luân 轉chuyển 。 或hoặc 作tác 沙Sa 門Môn 。 白bạch 衣y 居cư 士sĩ 。 人nhân 王vương 宰tể 官quan 。 婬dâm 女nữ 寡quả 婦phụ 。 奸gian 偷thâu 屠đồ 販phán 。 與dữ 其kỳ 同đồng 事sự 。 稱xưng 讚tán 佛Phật 乘Thừa 。 令linh 其kỳ 身thân 心tâm 。 入nhập 三tam 摩ma 地địa 。 終chung 不bất 自tự 言ngôn 。 我ngã 真chân 菩Bồ 薩Tát 。 真chân 阿A 羅La 漢Hán 。 泄tiết 佛Phật 密mật 因nhân 。 唯duy 除trừ 命mạng 終chung 。 陰âm 有hữu 遺di 付phó 。 是thị 佛Phật 第đệ 四tứ 決quyết 定định 明minh 誨hối 。 若nhược 不bất 斷đoạn 大đại 妄vọng 語ngữ 者giả 。 如như 刻khắc 人nhân 糞phẩn 。 為vi 栴chiên 檀đàn 形hình 。 欲dục 求cầu 香hương 氣khí 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 (# 染nhiễm 字tự 函hàm 第đệ 六lục 卷quyển )# 。

如như 金kim 剛cang 經Kinh 云vân 。 如Như 來Lai 是thị 真chân 語ngữ 者giả 。 實thật 語ngữ 者giả 。 如như 語ngữ 者giả 。 不bất 誑cuống 語ngữ 者giả 。 不bất 異dị 語ngữ 者giả 。

如như 楞lăng 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 比Bỉ 丘Khâu 不bất 蹋đạp 生sanh 草thảo 。 況huống 以dĩ 手thủ 拔bạt 。 云vân 何hà 大đại 悲bi 。 取thủ 諸chư 眾chúng 生sanh 。 血huyết 肉nhục 充sung 食thực 。

如như 正Chánh 法Pháp 念Niệm 處Xứ 經kinh 云vân 。 若nhược 見kiến 道đạo 邊biên 。 遺di 落lạc 之chi 物vật 。 唱xướng 是thị 誰thùy 者giả 。 若nhược 有hữu 人nhân 言ngôn 。 此thử 是thị 我ngã 物vật 。 問vấn 其kỳ 相tương/tướng 實thật 乃nãi 還hoàn 。 若nhược 無vô 人nhân 認nhận 。 七thất 日nhật 持trì 行hành 唱xướng 之chi 。 又hựu 無vô 主chủ 認nhận 。 懸huyền 高cao 顯hiển 處xứ 。 令linh 人nhân 見kiến 之chi 。 若nhược 言ngôn 他tha 物vật 。 問vấn 何hà 處xứ 失thất 。 相tương 應ứng 者giả 與dữ 。 終chung 無vô 識thức 者giả 。 停đình 至chí 三tam 月nguyệt 。 若nhược 塔tháp 園viên 中trung 得đắc 。 即tức 作tác 塔tháp 用dụng 。 僧Tăng 園viên 中trung 得đắc 四tứ 方phương 僧Tăng 用dụng (# 楹doanh 字tự 函hàm 第đệ 十thập 四tứ 卷quyển )# 。

如như 戒giới 品phẩm 經Kinh 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 當đương 淨tịnh 法pháp 與dữ 人nhân 。 況huống 起khởi 人nhân 婬dâm (# 後hậu 四tứ 則tắc 對đối 治trị 前tiền 之chi 妄vọng 殺sát 盜đạo 婬dâm 也dã )# 。

○# 眠miên 狂cuồng 入nhập 定định 遭tao 行hành 染nhiễm 。 ○# 初sơ 中trung 後hậu 樂nhạo/nhạc/lạc 罪tội 何hà 逃đào 。

摩ma 訶ha 僧Tăng 祗chi 律luật 云vân 。 若nhược 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 共cộng 三tam 種chủng 婬dâm 。 人nhân 與dữ 非phi 人nhân 。 畜súc 生sanh 復phục 有hữu 三tam 種chủng 。 若nhược 覺giác 。 若nhược 眠miên 。 若nhược 死tử 。 皆giai 波ba 羅la 夷di 罪tội 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 若nhược 眠miên 若nhược 心tâm 狂cuồng 。 若nhược 入nhập 定định 。 有hữu 人nhân 就tựu 上thượng 行hành 婬dâm 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 覺giác 。 若nhược 初sơ 中trung 後hậu 受thọ 樂lạc 者giả 。 波ba 羅la 夷di 罪tội 。 若nhược 眠miên 狂cuồng 定định 被bị 婬dâm 覺giác 已dĩ 。 初sơ 不bất 受thọ 樂lạc 。 中trung 後hậu 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 。 若nhược 初sơ 中trung 不bất 樂lạc 。 於ư 後hậu 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 。 皆giai 波ba 羅la 夷di 。 若nhược 初sơ 中trung 後hậu 俱câu 不bất 受thọ 樂lạc 。 無vô 罪tội 。 云vân 何hà 受thọ 樂lạc 。 不bất 受thọ 樂lạc 者giả 。 譬thí 如như 人nhân 飢cơ 得đắc 。 種chủng 種chủng 美mỹ 食thực 。 彼bỉ 以dĩ 食thực 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。 受thọ 欲dục 樂lạc 者giả 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 不bất 受thọ 樂lạc 者giả 。 譬thí 如như 好hảo/hiếu 淨tịnh 之chi 人nhân 。 以dĩ 種chủng 種chủng 尸thi 繫hệ 其kỳ 頸cảnh 上thượng 。 不bất 受thọ 樂lạc 者giả 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 (# 攝nhiếp 字tự 函hàm 第đệ 六lục 卷quyển )# 。

狂cuồng 病bệnh 行hành 欲dục 那na 為vi 犯phạm 。 散tán 亂loạn 無vô 心tâm 亦diệc 復phục 然nhiên 。

五ngũ 分phần/phân 律luật 云vân 。 有hữu 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 。 狂cuồng 病bệnh 行hành 婬dâm 。 狂cuồng 差sai 生sanh 疑nghi 。 問vấn 佛Phật 。

佛Phật 言ngôn 。

狂cuồng 者giả 不bất 犯phạm 。 若nhược 散tán 亂loạn 心tâm 。 病bệnh 壞hoại 心tâm 。 亦diệc 如như 是thị (# 和hòa 字tự 函hàm 第đệ 八bát 卷quyển )# 。

常thường 住trụ 護hộ 持trì 猶do 眼nhãn 目mục 。 衷# 私tư 輒triếp 取thủ 失thất 人nhân 身thân 。

要yếu 集tập 。 問vấn 云vân 。 何hà 故cố 盜đạo 用dụng 僧Tăng 物vật 。 罪tội 偏thiên 重trọng 耶da 。

答đáp 曰viết 。

施thí 主chủ 本bổn 捨xả 一nhất 毫hào 一nhất 粒lạp 。 擬nghĩ 供cung 十thập 方phương 。 鼓cổ 鐘chung 一nhất 響hưởng 。 遐hà 邇nhĩ 同đồng 聞văn 。 聖thánh 凡phàm 受thọ 用dụng 俱câu 成thành 道Đạo 業nghiệp 。 冥minh 資tư 施thí 主chủ 。 得đắc 益ích 無vô 邊biên 。 招chiêu 善thiện 既ký 多đa 。 獲hoạch 罪tội 寧ninh 少thiểu 。 今kim 見kiến 愚ngu 癡si 眾chúng 生sanh 。 苟cẩu 貪tham 福phước 物vật 。 將tương 用dụng 資tư 身thân 。 或hoặc 食thực 噉đạm 僧Tăng 食thực 。 或hoặc 受thọ 用dụng 花hoa 果quả 。 或hoặc 以dĩ 僧Tăng 畜súc 乘thừa 騎kỵ 。 或hoặc 將tương 僧Tăng 奴nô 隨tùy 逐trục 。 或hoặc 私tư 借tá 貸thải 僧Tăng 物vật 不bất 還hoàn 。 或hoặc 以dĩ 官quan 勢thế 伺tứ 求cầu 僧Tăng 過quá 。 如như 是thị 等đẳng 損tổn 具cụ 列liệt 難nan 盡tận 。 靜tĩnh 思tư 此thử 咎cữu 。 豈khởi 不bất 痛thống 心tâm 。 今kim 護hộ 不bất 與dữ 者giả 。 非phi 是thị 慳san 惜tích 不bất 惠huệ 。 蓋cái 愍mẫn 白bạch 衣y 慮lự 受thọ 來lai 苦khổ 。 若nhược 將tương 與dữ 者giả 。 非phi 直trực 損tổn 俗tục 。 亦diệc 及cập 知tri 事sự 。 未vị 來lai 生sanh 處xứ 。 同đồng 受thọ 其kỳ 殃ương 。

又hựu 舉cử 寶bảo 印ấn 經Kinh 云vân 。 佛Phật 法Pháp 二nhị 物vật 。 不bất 得đắc 互hỗ 用dụng 。 由do 無vô 與dữ 佛Phật 法Pháp 物vật 作tác 主chủ 。 復phục 無vô 可khả 諮tư 。 白bạch 。 不bất 同đồng 僧Tăng 物vật 。 常thường 住trụ 招chiêu 提đề 。 互hỗ 有hữu 所sở 諮tư 。 若nhược 用dụng 僧Tăng 物vật 。 修tu 治trị 佛Phật 塔tháp 者giả 。 依y 法pháp 取thủ 僧Tăng 和hòa 合hợp 得đắc 用dụng 。 不bất 和hòa 合hợp 者giả 。 勸khuyến 俗tục 人nhân 修tu 。 若nhược 佛Phật 塔tháp 有hữu 物vật 。 乃nãi 至chí 一nhất 錢tiền 已dĩ 上thượng 。 以dĩ 施thí 主chủ 重trọng/trùng 心tâm 故cố 捨xả 。 諸chư 天thiên 及cập 人nhân 。 於ư 此thử 物vật 中trung 。 應ưng 生sanh 佛Phật 想tưởng 塔tháp 想tưởng 。 乃nãi 至chí 風phong 吹xuy 爛lạn 壞hoại 。 不bất 得đắc 貿mậu 寶bảo 供cúng 養dường 。 以dĩ 如Như 來Lai 塔tháp 物vật 。 無vô 人nhân 作tác 價giá 也dã 。

罪tội 福phước 決quyết 疑nghi 經Kinh 云vân 。 或hoặc 施thí 主chủ 本bổn 擬nghĩ 作tác 釋Thích 迦Ca 。 改cải 作tác 彌di 陀đà 。 本bổn 作tác 大đại 品phẩm 。 改cải 充sung 涅Niết 槃Bàn 。 本bổn 作tác 僧Tăng 房phòng 。 改cải 供cung 僧Tăng 食thực 。 本bổn 施thí 二nhị 眾chúng 。 改cải 入nhập 一nhất 眾chúng 。 本bổn 擬nghĩ 十thập 方phương 。 回hồi 入nhập 現hiện 前tiền 。 皆giai 違vi 反phản 施thí 主chủ 。 計kế 錢tiền 多đa 少thiểu 。 滿mãn 五ngũ 成thành 重trọng/trùng 。 減giảm 五ngũ 得đắc 蘭lan 。 故cố 四tứ 分phần/phân 律luật 云vân 。 許hứa 此thử 處xứ 。 乃nãi 與dữ 彼bỉ 處xứ 。 皆giai 犯phạm 罪tội 也dã 。 准chuẩn 此thử 文văn 檢kiểm 校giáo 。 佛Phật 像tượng 有hữu 餘dư 彩thải 色sắc 。 不bất 得đắc 作tác 菩Bồ 薩Tát 聖thánh 僧Tăng 等đẳng 形hình 。 以dĩ 師sư 徒đồ 位vị 別biệt 故cố 不bất 得đắc 互hỗ 用dụng 。 乃nãi 可khả 作tác 餘dư 莊trang 嚴nghiêm 具cụ 。 還hoàn 將tương 供cúng 養dường 佛Phật 。 不bất 犯phạm 。 若nhược 施thí 主chủ 情tình 通thông 。 一nhất 鋪phô 佛Phật 像tượng 。 任nhậm 意ý 莊trang 嚴nghiêm 。 通thông 作tác 無vô 罪tội 。

五ngũ 百bách 問vấn 事sự 律luật 云vân 。 用dụng 佛Phật 彩thải 色sắc 。 作tác 鳥điểu 獸thú 形hình 。 得đắc 罪tội 。 除trừ 在tại 佛Phật 前tiền 供cúng 養dường 不bất 犯phạm 。 問vấn 曰viết 。 今kim 時thời 齋trai 上thượng 有hữu 佛Phật 錢tiền 。 未vị 審thẩm 此thử 錢tiền 入nhập 何hà 等đẳng 用dụng 。

答đáp 曰viết 。

若nhược 施thí 主chủ 本bổn 心tâm 造tạo 像tượng 。 只chỉ 得đắc 造tạo 像tượng 。 不bất 得đắc 別biệt 用dụng 。 (# 楹doanh 字tự 函hàm 十thập 四tứ 卷quyển )# 。

莊trang 椿xuân 云vân 。 盜đạo 常thường 住trụ 一nhất 文văn 錢tiền 。 一nhất 日nhật 一nhất 夜dạ 。 長trường/trưởng 三tam 分phần/phân 七thất 釐li 利lợi 。 第đệ 二nhị 日nhật 夜dạ 利lợi 上thượng 又hựu 長trường/trưởng 利lợi (# 同đồng 前tiền 三tam 分phần/phân 七thất 釐li 筭# 之chi )# 。 來lai 世thế 作tác 牛ngưu 馬mã 償thường 之chi (# 牛ngưu 日nhật 還hoàn 八bát 文văn 馬mã 日nhật 還hoàn 七thất 文văn )# 。 所sở 以dĩ 云vân 。 作tác 一nhất 生sanh 之chi 容dung 易dị 。 為vi 萬vạn 劫kiếp 之chi 艱gian 難nan 。 若nhược 捨xả 一nhất 文văn 錢tiền 入nhập 常thường 住trụ 。 一nhất 日nhật 一nhất 夜dạ 。 長trường/trưởng 福phước 亦diệc 爾nhĩ (# 第đệ 九cửu 篇thiên )# 。

○# 莫mạc 謂vị 僧Tăng 財tài 欺khi 可khả 取thủ 。 ○# 須tu 知tri 閻diêm 老lão 不bất 相tương 饒nhiêu 。

法pháp 苑uyển 舉cử 十thập 誦tụng 律luật 云vân 。 官quan 吏lại 工công 匠tượng 惡ác 賊tặc 。 於ư 僧Tăng 有hữu 損tổn 益ích 者giả 。 佛Phật 開khai 知tri 事sự 。 出xuất 僧Tăng 物vật 看khán 待đãi 。 並tịnh 得đắc 無vô 犯phạm 。 此thử 非phi 俗tục 人nhân 合hợp 消tiêu 。 但đãn 開khai 知tri 事sự 不bất 看khán 待đãi 者giả 。 於ư 佛Phật 僧Tăng 有hữu 損tổn 。 (# 壁bích 字tự 函hàm 第đệ 二nhị 卷quyển )# 。

僧Tăng 祗chi 律luật 云vân 。 若nhược 比Bỉ 丘Khâu 知tri 僧Tăng 物vật 。 有hữu 應ưng 與dữ 不bất 應ưng 與dữ 。 云vân 何hà 應ưng 與dữ 。 若nhược 損tổn 者giả 。 若nhược 益ích 者giả 。 云vân 何hà 損tổn 者giả 。 有hữu 賊tặc 來lai 寺tự 索sách 種chủng 種chủng 食thực 。 若nhược 不bất 與dữ 之chi 。 則tắc 起khởi 燒thiêu 劫kiếp 。 雖tuy 不bất 應ưng 與dữ 。 畏úy 作tác 損tổn 事sự 。 隨tùy 多đa 少thiểu 與dữ 。 云vân 何hà 益ích 者giả 。 若nhược 治trị 眾chúng 僧Tăng 房phòng 等đẳng 。 泥nê 木mộc 畫họa 工công 。 應ưng 與dữ 前tiền 食thực 後hậu 食thực 。 非phi 時thời 漿tương 等đẳng 。 若nhược 勢thế 力lực 者giả 。 應ưng 與dữ 飲ẩm 食thực 。 是thị 名danh 益ích 者giả 應ưng 與dữ 。 (# 優ưu 字tự 函hàm 第đệ 三tam 卷quyển )# 。 ○# (# 此thử 二nhị 段đoạn 節tiết 略lược 。 本bổn 經kinh 備bị 詳tường )# 。

○# 僧Tăng 離ly 能năng 合hợp 生sanh 天thiên 樂nhạo/nhạc/lạc 。 ○# 僧Tăng 合hợp 令linh 離ly 陷hãm 獄ngục 憂ưu 。

五ngũ 分phần/phân 律luật 云vân 。 調Điều 達Đạt 作tác 是thị 念niệm 言ngôn 。 我ngã 既ký 不bất 能năng 害hại 佛Phật 。 唯duy 當đương 破phá 其kỳ 和hòa 合hợp 僧Tăng 耳nhĩ 。 佛Phật 語ngữ 調Điều 達Đạt 。 若nhược 僧Tăng 已dĩ 破phá 。 能năng 和hòa 合hợp 者giả 。 其kỳ 人nhân 生sanh 天thiên 。 一nhất 劫kiếp 受thọ 樂lạc 。 若nhược 僧Tăng 和hòa 合hợp 而nhi 破phá 之chi 者giả 。 墮đọa 地địa 獄ngục 中trung 。 一nhất 劫kiếp 受thọ 苦khổ 。 (# 卑ty 字tự 函hàm 第đệ 三tam 卷quyển )# 。

○# 護hộ 僧Tăng 不bất 許hứa 加gia 刑hình 譴khiển 。 ○# 治trị 者giả 從tùng 而nhi 獲hoạch 罪tội 殃ương 。

要yếu 集tập 舉cử 十thập 輪luân 經Kinh 云vân 。

佛Phật 言ngôn 。

若nhược 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 依y 佛Phật 法Pháp 出xuất 家gia 。 一nhất 切thiết 天thiên 人nhân 。 阿a 修tu 羅la 等đẳng 。 皆giai 應ưng 供cúng 養dường 。 若nhược 護hộ 持trì 戒giới 。 不bất 應ưng 謫# 罰phạt 閉bế 繫hệ 。 刖# 其kỳ 手thủ 足túc 。 乃nãi 至chí 奪đoạt 命mạng 。 若nhược 有hữu 破phá 戒giới 比Bỉ 丘Khâu 。 為vi 諸chư 煩phiền 惱não 。 結kết 使sử 所sở 壞hoại 。 猶do 能năng 開khai 示thị 天thiên 龍long 。 人nhân 非phi 人nhân 等đẳng 。 無vô 量lượng 功công 德đức 。 珍trân 寶bảo 伏phục 藏tạng 。 是thị 以dĩ 依y 我ngã 出xuất 家gia 。 若nhược 持trì 戒giới 。 若nhược 破phá 戒giới 。 我ngã 悉tất 不bất 聽thính 。 輪Luân 王Vương 大đại 臣thần 謫# 罰phạt 繫hệ 閉bế 。 加gia 諸chư 鞭tiên 杖trượng 。 乃nãi 至chí 斷đoạn 命mạng 。 況huống 復phục 餘dư 輕khinh 犯phạm 小tiểu 威uy 儀nghi 。 破phá 戒giới 比Bỉ 丘Khâu 。 雖tuy 犯phạm 禁cấm 戒giới 。 其kỳ 戒giới 勢thế 力lực 。 猶do 能năng 利lợi 益ích 無vô 量lượng 天thiên 人nhân 。 譬thí 如như 燒thiêu 香hương 。 香hương 體thể 雖tuy 壞hoại 。 熏huân 他tha 令linh 香hương 。 破phá 戒giới 比Bỉ 丘Khâu 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 自tự 墮đọa 惡ác 道đạo 。 能năng 令linh 眾chúng 生sanh 。 增tăng 長trưởng 善thiện 根căn 。 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 一nhất 切thiết 白bạch 衣y 。 皆giai 當đương 守thủ 護hộ 。 尊tôn 重trọng 供cúng 養dường 。 不bất 應ưng 輕khinh 蔑miệt 謫# 罰phạt 奪đoạt 命mạng 。 佛Phật 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

薝chiêm 蔔bặc 華hoa 雖tuy 萎nuy 。 勝thắng 於ư 諸chư 餘dư 華hoa 。 破phá 戒giới 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 猶do 勝thắng 諸chư 外ngoại 道đạo 。

又hựu 舉cử 薩Tát 遮Già 尼Ni 犍Kiền 經Kinh 云vân 。 若nhược 破phá 塔tháp 寺tự 。 若nhược 取thủ 佛Phật 物vật 。 若nhược 有hữu 沙Sa 門Môn 。 持trì 戒giới 破phá 戒giới 。 或hoặc 繫hệ 閉bế 打đả 。 或hoặc 令linh 還hoàn 俗tục 。 或hoặc 斷đoạn 其kỳ 命mạng 。 若nhược 犯phạm 如như 是thị 。 根căn 本bổn 重trọng 罪tội 。 決quyết 墮đọa 地địa 獄ngục 。 受thọ 無vô 間gián 苦khổ 。 以dĩ 王vương 國quốc 土độ 行hành 此thử 不bất 善thiện 。 諸chư 仙tiên 聖thánh 人nhân 。 出xuất 國quốc 而nhi 去khứ 。 大đại 力lực 諸chư 神thần 。 不bất 護hộ 其kỳ 國quốc 。 大đại 臣thần 諍tranh 競cạnh 。 水thủy 旱hạn 不bất 調điều 。 劫kiếp 賊tặc 縱tung 橫hoành 。 人nhân 民dân 饑cơ 餓ngạ 。 疫dịch 癘lệ 疾tật 病bệnh 。 死tử 亡vong 無vô 數số 。 不bất 知tri 自tự 作tác 。 而nhi 怨oán 諸chư 天thiên 。 (# 帳trướng 字tự 函hàm 第đệ 二nhị 卷quyển )# 。

○# 為vi 僧Tăng 雖tuy 聽thính 二nhị 親thân 許hứa 。 ○# 作tác 母mẫu 曾tằng 違vi 累lũy 世thế 貧bần 。

五ngũ 分phần/phân 律luật 云vân 。 淨tịnh 飯phạn 王vương 聞văn 佛Phật 已dĩ 度độ 羅la 睺hầu 羅la 出xuất 家gia 。 便tiện 大đại 懊áo 惱não 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 佛Phật 昔tích 出xuất 家gia 。 尚thượng 有hữu 難nạn/nan 阤đà 。 不bất 能năng 令linh 我ngã 如như 今kim 懊áo 惱não 。 難Nan 陀Đà 已dĩ 復phục 出xuất 家gia 。 餘dư 情tình 所sở 寄ký 唯duy 在tại 此thử 子tử 。 今kim 復phục 出xuất 家gia 。 家gia 國quốc 大đại 計kế 。 永vĩnh 為vi 斷đoạn 絕tuyệt 。 情tình 何hà 可khả 忍nhẫn 。 王vương 又hựu 推thôi 己kỷ 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 子tử 孫tôn 之chi 愛ái 。 徹triệt 過quá 骨cốt 髓tủy 。 何hà 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 誘dụ 以dĩ 為vi 道đạo 。 願nguyện 佛Phật 從tùng 今kim 敕sắc 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 父phụ 母mẫu 不bất 聽thính 。 不bất 得đắc 出xuất 家gia 。 佛Phật 為vi 王vương 說thuyết 種chủng 種chủng 妙diệu 法Pháp 。 示thị 教giáo 喜hỷ 利lợi 。 仍nhưng 戒giới 比Bỉ 丘Khâu 。 從tùng 今kim 父phụ 母mẫu 不bất 聽thính 。 不bất 得đắc 度độ 。 (# 上thượng 字tự 函hàm 第đệ 七thất 卷quyển )# 。

老lão 女nữ 人nhân 經Kinh 云vân 。

時thời 有hữu 貧bần 窮cùng 老lão 女nữ 人nhân 問vấn 佛Phật 。 生sanh 老lão 病bệnh 死tử 因nhân 緣duyên 。 聞văn 之chi 開khai 解giải 。 阿A 難Nan 白bạch 佛Phật 。 是thị 老lão 女nữ 人nhân 。 何hà 以dĩ 智trí 慧tuệ 乃nãi 爾nhĩ 。 佛Phật 答đáp 。 是thị 我ngã 前tiền 世thế 。 發phát 意ý 學học 道Đạo 時thời 母mẫu 也dã 。 阿A 難Nan 問vấn 。 是thị 母mẫu 何hà 貧bần 乃nãi 爾nhĩ 。

佛Phật 言ngôn 。

拘Câu 留Lưu 秦Tần 佛Phật 時thời 。 我ngã 欲dục 作tác 沙Sa 門Môn 。 是thị 母mẫu 慈từ 愛ái 。 不bất 聽thính 我ngã 去khứ 。 我ngã 愁sầu 一nhất 日nhật 不bất 食thực 。 由do 是thị 五ngũ 百bách 世thế 貧bần 。 今kim 者giả 壽thọ 盡tận 。 當đương 生sanh 彌Di 陀Đà 佛Phật 國quốc 。 後hậu 六lục 十thập 八bát 億ức 劫kiếp 。 當đương 作tác 佛Phật 。 號hiệu 波ba 犍kiền 。 國quốc 名danh 化hóa 華hoa 。 (# 毀hủy 字tự 函hàm )# 。

○# 捨xả 后hậu 為vi 尼ni 由do 證chứng 果Quả 。 ○# 障chướng 爺# 在tại 俗tục 罰phạt 為vi 烏ô 。

舉cử 雜tạp 寶bảo 藏tạng 經Kinh 云vân 。 昔tích 優ưu 阤đà 羨tiện 王vương 。 有hữu 一nhất 夫phu 人nhân 。 名danh 曰viết 有hữu 相tương/tướng 。 王vương 甚thậm 愛ái 敬kính 。 國quốc 法Pháp 王Vương 者giả 不bất 自tự 彈đàn 琴cầm 。 尒# 時thời 夫phu 人nhân 恃thị 於ư 王vương 寵sủng 。 遣khiển 王vương 彈đàn 琴cầm 。 自tự 起khởi 為vi 舞vũ 。 王vương 素tố 善thiện 相tương/tướng 。 觀quán 其kỳ 夫phu 人nhân 。 死tử 相tướng 已dĩ 現hiện 。 不bất 過quá 七thất 日nhật 。 王vương 即tức 撫phủ 琴cầm 長trường 歎thán 。 夫phu 人nhân 求cầu 問vấn 。 王vương 不bất 肯khẳng 答đáp 。 殷ân 勤cần 不bất 已dĩ 。 王vương 以dĩ 實thật 告cáo 。 夫phu 人nhân 憂ưu 懼cụ 。 即tức 白bạch 王vương 言ngôn 。 我ngã 聞văn 石thạch 室thất 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 說thuyết 。 若nhược 能năng 信tín 心tâm 出xuất 家gia 一nhất 日nhật 。 必tất 得đắc 生sanh 天thiên 。 願nguyện 王vương 聽thính 許hứa 。 王vương 愛ái 情tình 重trọng/trùng 言ngôn 。 至chí 六lục 日nhật 。 當đương 聽thính 汝nhữ 去khứ 。 至chí 六lục 日nhật 已dĩ 。 語ngứ 夫phu 人nhân 曰viết 。 若nhược 得đắc 生sanh 天thiên 。 必tất 來lai 見kiến 我ngã 。 我ngã 乃nãi 聽thính 去khứ 。 作tác 是thị 誓thệ 已dĩ 。 便tiện 得đắc 出xuất 家gia 。 受thọ 八Bát 戒Giới 齋Trai 。 其kỳ 日nhật 命mạng 終chung 。 乘thừa 是thị 善thiện 緣duyên 。 得đắc 生sanh 天thiên 上thượng 。 故cố 來lai 見kiến 王vương 。 王vương 問vấn 。 何hà 天thiên 。 答đáp 云vân 。 王vương 婦phụ 。 王vương 命mệnh 就tựu 坐tọa 。 天thiên 答đáp 。 觀quán 王vương 臭xú 穢uế 叵phả 近cận 。 但đãn 以dĩ 先tiên 誓thệ 。 故cố 來lai 一nhất 見kiến 。 王vương 即tức 歎thán 言ngôn 。 彼bỉ 本bổn 我ngã 婦phụ 。 出xuất 家gia 一nhất 日nhật 。 便tiện 得đắc 生sanh 天thiên 。 神thần 志chí 高cao 遠viễn 。 而nhi 見kiến 鄙bỉ 賤tiện 。 我ngã 今kim 何hà 故cố 。 而nhi 不bất 出xuất 家gia 。 我ngã 曾tằng 聞văn 說thuyết 。 天thiên 一nhất 爪trảo 甲giáp 直trực 閻Diêm 浮Phù 地địa 。 我ngã 此thử 一nhất 國quốc 何hà 足túc 可khả 貪tham 。 捨xả 位vị 與dữ 子tử 。 出xuất 家gia 修tu 道Đạo 。 得đắc 羅La 漢Hán 果Quả 。 (# 帳trướng 字tự 函hàm 第đệ 四tứ 卷quyển )# 。

付phó 法Pháp 藏tạng 經Kinh 云vân 。 闍xà 夜dạ 多đa 尊tôn 者giả 。 將tương 諸chư 弟đệ 子tử 。 詣nghệ 德Đức 叉Xoa 尸Thi 羅La 城Thành 。 慘thảm 然nhiên 不bất 悅duyệt 。 次thứ 見kiến 一nhất 烏ô 。 欣hân 然nhiên 微vi 笑tiếu 。 弟đệ 子tử 問vấn 之chi 。 尊tôn 者giả 答đáp 之chi 曰viết 。 我ngã 初sơ 至chí 城thành 。 見kiến 一nhất 鬼quỷ 子tử 。 稱xưng 母mẫu 入nhập 城thành 。 為vi 我ngã 求cầu 食thực 。 經kinh 五ngũ 百bách 歲tuế 尚thượng 自tự 未vị 出xuất 。 飢cơ 虛hư 不bất 濟tế 。 若nhược 見kiến 我ngã 母mẫu 。 願nguyện 語ngữ 早tảo 來lai 。 果quả 見kiến 彼bỉ 母mẫu 。 直trực 說thuyết 子tử 意ý 。 母mẫu 言ngôn 。 入nhập 城thành 七thất 反phản 成thành 壞hoại 。 未vị 嘗thường 得đắc 人nhân 一nhất 唾thóa 。 今kim 遇ngộ 少thiểu 唾thóa 。 欲dục 得đắc 出xuất 城thành 。 共cộng 子tử 分phần/phân 食thực 。 城thành 門môn 多đa 有hữu 。 大đại 力lực 鬼quỷ 神thần 。 畏úy 不bất 敢cảm 出xuất 。 我ngã 即tức 將tương 他tha 同đồng 出xuất 。 見kiến 子tử 先tiên 食thực 。 我ngã 聞văn 鬼quỷ 言ngôn 。 受thọ 苦khổ 長trường 遠viễn 。 是thị 以dĩ 慘thảm 然nhiên 。

時thời 彼bỉ 烏ô 者giả 。 過quá 去khứ 劫kiếp 中trung 。 我ngã 欲dục 出xuất 家gia 。 父phụ 母mẫu 不bất 聽thính 。 強cường/cưỡng 為vi 娉phinh 妻thê 。 得đắc 子tử 已dĩ 年niên 六lục 歲tuế 。 我ngã 復phục 欲dục 去khứ 。 父phụ 母mẫu 教giáo 兒nhi 抱bão 住trụ 我ngã 腳cước 。 啼đề 哭khốc 而nhi 言ngôn 。 父phụ 若nhược 捨xả 我ngã 。 依y 誰thùy 養dưỡng 活hoạt 。 先tiên 當đương 殺sát 兒nhi 。 然nhiên 後hậu 可khả 去khứ 。 由do 彼bỉ 兒nhi 故cố 。 不bất 得đắc 出xuất 家gia 。 從tùng 是thị 九cửu 十thập 一nhất 劫kiếp 。 流lưu 轉chuyển 五ngũ 道đạo 。 未vị 曾tằng 得đắc 見kiến 。 今kim 以dĩ 道Đạo 眼nhãn 觀quán 見kiến 。 彼bỉ 烏ô 。 乃nãi 是thị 前tiền 子tử 。 愍mẫn 其kỳ 愚ngu 癡si 。 久cửu 處xứ 生sanh 死tử 。 是thị 以dĩ 微vi 笑tiếu 。 若nhược 復phục 障chướng 人nhân 出xuất 家gia 。 罪tội 報báo 惡ác 道đạo 。 後hậu 生sanh 人nhân 中trung 。 生sanh 盲manh 無vô 目mục 。 是thị 故cố 智trí 者giả 。 見kiến 人nhân 出xuất 家gia 。 方phương 便tiện 成thành 就tựu 。 勿vật 作tác 留lưu 難nạn 。 (# 帳trướng 字tự 函hàm 第đệ 四tứ 卷quyển )# 。

兒nhi 孫tôn 反phản 謗báng 吾ngô 家gia 法pháp 。 此thử 輩bối 無vô 慚tàm 真chân 闡xiển 提đề 。

涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 。 純thuần 陀đà 問vấn 佛Phật 。 一nhất 闡xiển 提đề 者giả 。 其kỳ 義nghĩa 云vân 何hà 。

佛Phật 言ngôn 。

比Bỉ 丘Khâu 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 。 優Ưu 婆Bà 夷Di 。 發phát 麤thô 惡ác 言ngôn 。 誹phỉ 謗báng 正Chánh 法Pháp 。 心tâm 無vô 慚tàm 愧quý 。 如như 是thị 等đẳng 人nhân 。 名danh 為vi 趣thú 向hướng 一nhất 闡xiển 提đề 道đạo (# 邇nhĩ 字tự 函hàm 第đệ 十thập 卷quyển )# 。

出xuất 家gia 雖tuy 勝thắng 在tại 家gia 者giả 。 在tại 家gia 修tu 勝thắng 出xuất 家gia 兒nhi 。

優Ưu 婆Bà 塞Tắc 戒giới 經Kinh 云vân 。 在tại 家gia 之chi 人nhân 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 勝thắng 於ư 一nhất 切thiết 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 果Quả 。 出xuất 家gia 之chi 人nhân 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 此thử 不bất 為vi 難nan 。

何hà 以dĩ 故cố 。 在tại 家gia 之chi 人nhân 。 多đa 惡ác 因nhân 緣duyên 所sở 纏triền 繞nhiễu 。 故cố 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 諸chư 天thiên 皆giai 大đại 驚kinh 喜hỷ 。 作tác 如như 是thị 言ngôn 。 我ngã 今kim 已dĩ 得đắc 。 人nhân 天thiên 之chi 師sư (# 剋khắc 字tự 函hàm 第đệ 一nhất 卷quyển )# 。

身thân 披phi 緇# 服phục 心tâm 猶do 俗tục 。 頭đầu 帶đái 烏ô 巾cân 念niệm 乃nãi 僧Tăng 。

法pháp 蘊uẩn 足túc 論luận 云vân 。 一nhất 。 有hữu 一nhất 類loại 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 正chánh 信tín 出xuất 家gia 。 身thân 參tham 法pháp 侶lữ 。 心tâm 猶do 顧cố 戀luyến 所sở 愛ái 諸chư 欲dục 。 是thị 名danh 身thân 出xuất 家gia 。 心tâm 不bất 出xuất 家gia 。 二nhị 。 有hữu 一nhất 類loại 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 雖tuy 畜súc 妻thê 子tử 。 受thọ 用dụng 上thượng 妙diệu 。 衣y 食thực 珍trân 寶bảo 。 而nhi 於ư 諸chư 欲dục 不bất 生sanh 耽đam 染nhiễm 。 是thị 名danh 身thân 在tại 家gia 。 而nhi 心tâm 出xuất 家gia 。 三tam 。 有hữu 一nhất 類loại 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 正chánh 信tín 出xuất 家gia 。 身thân 參tham 法pháp 侶lữ 。 於ư 諸chư 欲dục 境cảnh 。 心tâm 無vô 顧cố 戀luyến 。 是thị 名danh 身thân 心tâm 俱câu 能năng 出xuất 家gia 。 四tứ 。 有hữu 一nhất 類loại 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 畜súc 養dưỡng 妻thê 子tử 。 上thượng 妙diệu 受thọ 用dụng 。 深thâm 生sanh 耽đam 染nhiễm 。 是thị 名danh 身thân 心tâm 俱câu 不bất 出xuất 家gia 。 (# 白bạch 字tự 函hàm 第đệ 六lục 卷quyển )# 。

白bạch 佛Phật 出xuất 家gia 何hà 得đắc 果quả 。 今kim 渠cừ 斷đoạn 結kết 自tự 成thành 功công 。

雜tạp 阿a 含hàm 經Kinh 云vân 。 釋thích 摩ma 男nam 白bạch 佛Phật 。 如như 佛Phật 所sở 說thuyết 。 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 義nghĩa 。 在tại 家gia 白bạch 衣y 。 具cụ 丈trượng 夫phu 志chí 。 歸quy 命mạng 三Tam 寶Bảo 。 自tự 言ngôn 我ngã 是thị 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 者giả 。 云vân 何hà 而nhi 得đắc 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 。 乃nãi 至chí 阿A 那Na 含Hàm 耶da 。

佛Phật 言ngôn 。

斷đoạn 除trừ 身thân 見kiến 戒giới 盜đạo 。 及cập 疑nghi 網võng 等đẳng 三tam 結kết 已dĩ 。 成thành 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 更cánh 不bất 復phục 受thọ 。 三tam 塗đồ 之chi 身thân 。 於ư 無vô 上thượng 道Đạo 。 生sanh 決quyết 定định 信tín 。 人nhân 天thiên 七thất 返phản 。 盡tận 諸chư 苦khổ 際tế 。 入nhập 於ư 涅Niết 槃Bàn 。

又hựu 問vấn 。

云vân 何hà 而nhi 得đắc 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 果Quả 。

佛Phật 言ngôn 。

斷đoạn 三tam 結kết 已dĩ 。 薄bạc 婬dâm 怒nộ 癡si 。 名danh 斯Tư 陀Đà 含Hàm 。

又hựu 問vấn 。

云vân 何hà 而nhi 得đắc 。 阿A 那Na 含Hàm 果Quả 。

佛Phật 言ngôn 。

若nhược 斷đoạn 三tam 結kết 。 及cập 五ngũ 下hạ 分phần/phân 。 成thành 阿A 那Na 含Hàm 。

時thời 釋thích 摩ma 男nam 。 等đẳng 五ngũ 百bách 人nhân 。 聞văn 斯tư 法Pháp 已dĩ 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 諸chư 在tại 家gia 者giả 獲hoạch 此thử 勝thắng 利lợi 。 一nhất 切thiết 咸hàm 應ưng 。 作tác 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 。 (# 淵uyên 字tự 函hàm 第đệ 六lục 卷quyển )# 。

○# 但đãn 發phát 修tu 行hành 正chánh 果quả 心tâm 。 ○# 便tiện 是thị 出xuất 家gia 苾Bật 芻Sô 性tánh 。

無vô 垢cấu 稱xưng 經Kinh 云vân 。 諸chư 童đồng 子tử 言ngôn 。 我ngã 聞văn 佛Phật 說thuyết 。 父phụ 母mẫu 不bất 聽thính 。 不bất 得đắc 出xuất 家gia 。 無vô 垢cấu 稱xưng 言ngôn 。 汝nhữ 等đẳng 童đồng 子tử 。 但đãn 發phát 無vô 上thượng 正chánh 等đẳng 覺giác 心tâm 。 勤cần 修tu 正chánh 行hạnh 。 是thị 即tức 出xuất 家gia 。 是thị 即tức 受thọ 具cụ 。 成thành 苾Bật 芻Sô 性tánh (# 白bạch 字tự 函hàm 第đệ 二nhị 卷quyển )# 。

○# 菩Bồ 提Đề 苟cẩu 易dị 紅hồng 塵trần 證chứng 。 ○# 如Như 來Lai 應ưng 不bất 雪Tuyết 山Sơn 修tu 。

長trường/trưởng 慶khánh 注chú 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 。 在tại 家gia 菩Bồ 薩Tát 。 又hựu 不bất 得đắc 錯thác 會hội 經kinh 旨chỉ 。 將tương 謂vị 不bất 勞lao 諸chư 佛Phật 戒giới 法pháp 。 但đãn 悟ngộ 無vô 功công 用dụng 道đạo 。 也dã 。 且thả 看khán 如Như 來Lai 為vi 太thái 子tử 時thời 。 須tu 往vãng 雪Tuyết 山Sơn 修tu 行hành 。 身thân 心tâm 寂tịch 靜tĩnh 。 方phương 得đắc 悟ngộ 道đạo 。 若nhược 是thị 在tại 家gia 作tác 得đắc 佛Phật 者giả 。 如Như 來Lai 終chung 不phủ 。 雪Tuyết 山Sơn 去khứ 也dã 。 所sở 以dĩ 如Như 來Lai 。 為vì 汝nhữ 眾chúng 生sanh 起khởi 箇cá 樣# 子tử 。 今kim 人nhân 若nhược 摠tổng 似tự 無vô 垢cấu 稱xưng 龐# 居cư 士sĩ 。 則tắc 不bất 勞lao 出xuất 家gia 。 其kỳ 或hoặc 未vị 然nhiên 。 也dã 須tu 轉chuyển 身thân 始thỉ 得đắc (# 第đệ 四tứ 卷quyển )# 。

○# 由do 作tác 二nhị 因nhân 善thiện 不bất 善thiện 。 ○# 乃nãi 為vi 八bát 部bộ 人nhân 非phi 人nhân 。

舍Xá 利Lợi 弗Phất 問vấn 經Kinh 云vân 。 八bát 部bộ 鬼quỷ 神thần 。 以dĩ 何hà 因nhân 緣duyên 。 生sanh 於ư 惡ác 道đạo 。 而nhi 常thường 聞văn 正Chánh 法Pháp 。

佛Phật 言ngôn 。

以dĩ 二nhị 種chủng 業nghiệp 。 一nhất 以dĩ 惡ác 故cố 。 生sanh 於ư 惡ác 道đạo 。 二nhị 以dĩ 善thiện 故cố 。 受thọ 於ư 快khoái 樂lạc 。

又hựu 問vấn 。

善thiện 惡ác 二nhị 異dị 。 可khả 得đắc 同đồng 耶da 。

佛Phật 言ngôn 。

亦diệc 可khả 得đắc 耳nhĩ 。

○# 天thiên 神thần 者giả 。 先tiên 以dĩ 車xa 轝# 舍xá 宅trạch 飲ẩm 食thực 。 供cúng 養dường 三Tam 寶Bảo 。 父phụ 母mẫu 賢hiền 聖thánh 之chi 人nhân 。 猶do 懷hoài 慳san 嫉tật 故cố 。

○# 虛hư 空không 龍long 神thần 者giả 。 修tu 德đức 行hạnh 檀đàn 。 不bất 依y 正chánh 念niệm 。 急cấp 性tánh 好hiếu 瞋sân 故cố 。

○# 夜dạ 叉xoa 神thần 者giả 。 好hảo/hiếu 大đại 布bố 施thí 。 或hoặc 先tiên 損tổn 害hại 。 後hậu 加gia 饒nhiêu 益ích 。 隨tùy 功công 勝thắng 負phụ 故cố 。 在tại 天thiên 上thượng 空không 中trung 地địa 下hạ 。

○# 乾càn 闥thát 婆bà 者giả 。 好hiếu 施thí 有hữu 瞋sân 。 獻hiến 伎kỹ 樂nhạc 故cố 。

○# 阿a 修tu 羅la 神thần 者giả 。 志chí 強cường 。 喜hỷ 施thí 。 不bất 隨tùy 善thiện 友hữu 。 所sở 作tác 淨tịnh 福phước 。 好hảo/hiếu 逐trục 幻huyễn 偽ngụy 。 作tác 諸chư 邪tà 福phước 故cố 。

○# 迦ca 婁lâu 羅la 神thần 者giả 。 先tiên 修tu 大đại 捨xả 。 高cao 心tâm 凌lăng 物vật 故cố 。

○# 緊khẩn 那na 羅la 神thần 者giả 。 昔tích 好hảo/hiếu 勸khuyến 人nhân 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 未vị 正chánh 其kỳ 志chí 。 逐trục 諸chư 邪tà 行hành 故cố 。

○# 摩ma 睺hầu 羅la 伽già 神thần 者giả 。 布bố 施thí 護hộ 法Pháp 。 性tánh 好hiếu 瞋sân 恚khuể 故cố 。 如như 是thị 皆giai 由do 依y 附phụ 邪tà 師sư 。 以dĩ 邪tà 亂loạn 正chánh 。 俱câu 謂vị 是thị 道đạo 。 以dĩ 自tự 建kiến 立lập 。 (# 受thọ 函hàm 八bát 卷quyển )# 。

○# 外ngoại 道đạo 妄vọng 立lập 從tùng 茲tư 始thỉ 。 ○# 調Điều 達Đạt 仇cừu 酬thù 自tự 尒# 端đoan 。

央Ương 掘Quật 魔Ma 羅La 經Kinh 云vân

佛Phật 告cáo 文Văn 殊Thù 。

世thế 間gian 建kiến 立lập 。 外ngoại 道đạo 因nhân 緣duyên 。 往vãng 劫kiếp 有hữu 佛Phật 。 名danh 拘Câu 孫Tôn 陀Đà 跋Bạt 陀Đà 羅La 。 出xuất 世thế 。 無vô 外ngoại 道đạo 名danh 。 唯duy 一nhất 大Đại 乘Thừa 法pháp 欲dục 滅diệt 。

時thời 有hữu 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 。 名danh 曰viết 佛Phật 慧Tuệ 。

時thời 有hữu 善thiện 人nhân 。 施thí 無vô 價giá 衣y 。 獵liệp 師sư 見kiến 之chi 。 生sanh 劫kiếp 盜đạo 心tâm 。 夜dạ 將tương 比Bỉ 丘Khâu 至chí 深thâm 山sơn 中trung 。 壞hoại 身thân 裸lõa 形hình 。 懸huyền 手thủ 繫hệ 樹thụ 。 有hữu 採thải 花hoa 婆Bà 羅La 門Môn 。 見kiến 彼bỉ 比Bỉ 丘Khâu 。 先tiên 著trước 袈ca 裟sa 。 而nhi 今kim 裸lõa 形hình 。 必tất 知tri 袈ca 裟sa 。 非phi 解giải 脫thoát 因nhân 。 自tự 懸huyền 苦khổ 行hạnh 。 是thị 真chân 學học 道Đạo 。 彼bỉ 人nhân 即tức 捨xả 衣y 拔bạt 髮phát 。 作tác 裸lõa 形hình 沙Sa 門Môn 。 從tùng 是thị 而nhi 起khởi 。

爾nhĩ 時thời 比Bỉ 丘Khâu 。 自tự 得đắc 解giải 縛phược 。 即tức 取thủ 樹thụ 皮bì 。 赤xích 石thạch 塗đồ 染nhiễm 。 以dĩ 自tự 鄣# 蔽tế 。 結kết 草thảo 作tác 拂phất 。 用dụng 拂phất 蚊văn 虫trùng 。 又hựu 有hữu 婆Bà 羅La 門Môn 。 見kiến 已dĩ 念niệm 言ngôn 。 是thị 比Bỉ 丘Khâu 。 捨xả 先tiên 好hảo/hiếu 衣y 。 著trước 如như 是thị 衣y 。 捉tróc 如như 是thị 拂phất 。 當đương 知tri 是thị 解giải 脫thoát 道Đạo 。 即tức 學học 彼bỉ 法pháp 。 出xuất 家gia 婆Bà 羅La 門Môn 。 從tùng 是thị 而nhi 起khởi 。

時thời 彼bỉ 比Bỉ 丘Khâu 。 暮mộ 入nhập 水thủy 浴dục 。 因nhân 洗tẩy 頭đầu 瘡sang 。 即tức 取thủ 水thủy 衣y 。 以dĩ 覆phú 瘡sang 上thượng 。 取thủ 牧mục 牛ngưu 人nhân 。 所sở 棄khí 弊tệ 衣y 。 以dĩ 覆phú 其kỳ 身thân 。

時thời 有hữu 樵tiều 者giả 。 見kiến 已dĩ 念niệm 言ngôn 。 是thị 比Bỉ 丘Khâu 。 先tiên 著trước 袈ca 裟sa 。 而nhi 今kim 悉tất 捨xả 。 必tất 知tri 袈ca 裟sa 。 非phi 解giải 脫thoát 因nhân 。 被bị 髮phát 弊tệ 衣y 。 日nhật 夜dạ 三tam 浴dục 。 修tu 習tập 苦khổ 行hạnh 。 當đương 知tri 是thị 解giải 脫thoát 道Đạo 。 即tức 學học 彼bỉ 法pháp 。 苦khổ 行hạnh 婆Bà 羅La 門Môn 。 從tùng 是thị 而nhi 起khởi 。 比Bỉ 丘Khâu 浴dục 已dĩ 。 身thân 體thể 多đa 瘡sang 。 蠅dăng 蜂phong 唼xiệp 食thực 。 即tức 以dĩ 白bạch 灰hôi 處xứ 。 處xử 塗đồ 瘡sang 。 水thủy 衣y 覆phú 身thân 。

時thời 有hữu 見kiến 者giả 。 謂vị 言ngôn 是thị 道Đạo 。 即tức 學học 彼bỉ 法pháp 。 灰hôi 塗đồ 婆Bà 羅La 門Môn 。 從tùng 是thị 而nhi 起khởi 。

時thời 彼bỉ 比Bỉ 丘Khâu 。 然nhiên 火hỏa 炙chích 瘡sang 。 瘡sang 轉chuyển 苦khổ 痛thống 。 不bất 能năng 堪kham 忍nhẫn 。 投đầu 岩# 自tự 害hại 。

時thời 有hữu 見kiến 者giả 。 作tác 是thị 念niệm 言ngôn 。 是thị 比Bỉ 丘Khâu 先tiên 著trước 好hảo 衣y 。 今kim 乃nãi 如như 是thị 。 當đương 知tri 然nhiên 火hỏa 投đầu 岩# 。 是thị 解giải 脫thoát 道Đạo 。 投đầu 崖nhai 事sự 火hỏa 。 從tùng 是thị 而nhi 起khởi 。 如như 是thị 九cửu 十thập 六lục 種chủng 。 皆giai 因nhân 是thị 比Bỉ 丘Khâu 。 種chủng 種chủng 形hình 類loại 。 起khởi 諸chư 妄vọng 想tưởng 。 各các 自tự 生sanh 見kiến 。 猶do 如như 鹿lộc 渴khát 。 於ư 炎diễm 水thủy 想tưởng 。 追truy 逐trục 乏phạp 死tử 。 正Chánh 法Pháp 滅diệt 時thời 。 因nhân 彼bỉ 比Bỉ 丘Khâu 。 非phi 法pháp 法pháp 想tưởng 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 (# 量lượng 字tự 函hàm 第đệ 四tứ 卷quyển )# 。

宗tông 鏡kính 云vân 。 外ngoại 道đạo 派phái 出xuất 枝chi 流lưu 。 至chí 佛Phật 出xuất 時thời 。 有hữu 六lục 大đại 師sư 。 謂vị 富phú 蘭lan 那na 。 迦Ca 葉Diếp 姓tánh 也dã 。 計kế 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 末Mạt 伽Già 梨Lê 拘Câu 賒Xa 梨Lê 子Tử 。 計kế 眾chúng 生sanh 苦khổ 樂lạc 。 無vô 有hữu 因nhân 緣duyên 。 自tự 然nhiên 而nhi 爾nhĩ 。 刪san 闍xà 夜dạ 毗tỳ 羅la 胝chi 子tử 。 計kế 眾chúng 生sanh 時thời 熟thục 得đắc 道Đạo 。 八bát 萬vạn 劫kiếp 苦khổ 盡tận 自tự 解giải 脫thoát 。 阿A 耆Kỳ 多Đa 翅Sí 舍Xá 欽Khâm 婆Bà 羅La 麤thô 衣y 也dã 。 計kế 罪tội 報báo 之chi 苦khổ 。 以dĩ 投đầu 崖nhai 拔bạt 髮phát 代đại 之chi 。 迦ca 羅la 鳩cưu 馱đà 。 迦ca 旃chiên 延diên 。 計kế 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 犍kiền 阤đà 若nhược 提đề 子tử 。 計kế 業nghiệp 所sở 作tác 定định 不bất 可khả 改cải 。 犢độc 子tử 計kế 色sắc 是thị 我ngã 。 離ly 色sắc 有hữu 我ngã 。 色sắc 中trung 有hữu 我ngã 。 我ngã 中trung 有hữu 色sắc 。 合hợp 二nhị 十thập 身thân 見kiến (# 駕giá 字tự 函hàm 第đệ 六lục 卷quyển )# 。

○# 華hoa 嚴nghiêm 會hội 上thượng 。 第đệ 二nhị 十thập 一nhất 。 位vị 知tri 識thức 遍biến 行hành 外ngoại 道đạo 。 告cáo 善Thiện 財Tài 言ngôn 。 閻Diêm 浮Phù 提Đề 內nội 。 九cửu 十thập 六lục 眾chúng 。 各các 起khởi 異dị 見kiến 。 而nhi 生sanh 執chấp 著trước 。 我ngã 悉tất 於ư 中trung 。 方phương 便tiện 調điều 伏phục 。 令linh 其kỳ 捨xả 離ly 所sở 有hữu 諸chư 見kiến 。 乃nãi 至chí 普phổ 及cập 十thập (# 方phương 世thế )# 界giới 。 悉tất 亦diệc 如như 是thị 。 (# 首thủ 字tự 函hàm 第đệ 七thất 卷quyển )# 。

經kinh 律luật 異dị 相tướng 云vân 。 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 啟khải 佛Phật 。 調Điều 達Đạt 有hữu 何hà 重trọng 嫌hiềm 。 懷hoài 結kết 乃nãi 爾nhĩ 。 佛Phật 云vân 。 不bất 但đãn 今kim 生sanh 。 世thế 世thế 如như 是thị 。 往vãng 世thế 有hữu 梵Phạm 志Chí 女nữ 。 端đoan 正chánh 姝xu 妙diệu 。 諸chư 梵Phạm 志Chí 法pháp 。 凡phàm 欲dục 處xứ 女nữ 。 與dữ 明minh 經kinh 者giả 。 請thỉnh 諸chư 同đồng 學học 。 五ngũ 百bách 之chi 眾chúng 。 供cúng 養dường 三tam 月nguyệt 。 察sát 其kỳ 所sở 知tri 。

時thời 五ngũ 百bách 中trung 一nhất 人nhân 。 博bác 達đạt 而nhi 年niên 朽hủ 耄mạo 。 面diện 醜xú 眼nhãn 青thanh 。 父phụ 母mẫu 憂ưu 愁sầu 。 女nữ 亦diệc 懷hoài 惱não 。 於ư 時thời 遠viễn 方phương 。 有hữu 一nhất 梵Phạm 志Chí 。 少thiểu 俊# 姝xu 好hảo 。 聞văn 彼bỉ 欲dục 處xử 於ư 女nữ 。 尋tầm 往vãng 難nạn/nan 問vấn 。 五ngũ 百bách 梵Phạm 志Chí 。 皆giai 窮cùng 無vô 詞từ 。 父phụ 母mẫu 與dữ 女nữ 。 喜hỷ 納nạp 為vi 婿tế 。 年niên 尊tôn 梵Phạm 志Chí 曰viết 。 傷thương 我ngã 年niên 高cao 。 勿vật 奪đoạt 其kỳ 婦phụ 。 但đãn 我ngã 所sở 得đắc 施thí 遺di 之chi 物vật 。 悉tất 回hồi 與dữ 卿khanh 。 年niên 少thiếu 答đáp 曰viết 。 不bất 可khả 越việt 法pháp 。 以dĩ 從tùng 人nhân 情tình 。 我ngã 應ưng 納nạp 之chi 。 其kỳ 年niên 老lão 者giả 。 心tâm 懷hoài 毒độc 惡ác 。 即tức 相tương/tướng 毀hủy 辱nhục 。 世thế 世thế 所sở 在tại 。 與dữ 卿khanh 作tác 冤oan 。

佛Phật 告cáo 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。

爾nhĩ 時thời 老lão 梵Phạm 志Chí 。 今kim 調Điều 達Đạt 是thị 。 少thiểu 梵Phạm 志Chí 。 我ngã 是thị 。 女nữ 瞿cù 夷di 是thị 。

○# 又hựu 云vân 。 昔tích 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 調Điều 達Đạt 。 聰thông 明minh 廣quảng 學học 。 十thập 二nhị 年niên 中trung 。 坐tọa 禪thiền 入nhập 定định 。 復phục 意ý 轉chuyển 退thoái 。 漸tiệm 生sanh 惡ác 念niệm 。 著trước 世thế 利lợi 養dưỡng 。 至chí 世Thế 尊Tôn 所sở 。 禮lễ 足túc 白bạch 言ngôn 。 願nguyện 說thuyết 神thần 足túc 之chi 道Đạo 。

佛Phật 告cáo 。

神thần 足túc 且thả 置trí 。 何hà 不bất 學học 四tứ 非phi 常thường 義nghĩa 。 調Điều 達Đạt 次thứ 往vãng 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 及cập 目Mục 連Liên 所sở 求cầu 神thần 足túc 道đạo 。 亦diệc 皆giai 語ngữ 曰viết 。 止chỉ 止chỉ 。 始thỉ 行hành 之chi 人nhân 。 先tiên 學học 四tứ 非phi 常thường 。 復phục 修tu 四tứ 禪thiền 。 乃nãi 得đắc 神thần 足túc 道Đạo 耳nhĩ 。 調Điều 達Đạt 怒nộ 不bất 見kiến 教giáo 。 問vấn 弟đệ 阿A 難Nan 。 乃nãi 與dữ 說thuyết 之chi 。 調Điều 達Đạt 聞văn 已dĩ 。 專chuyên 心tâm 一nhất 意ý 。 以dĩ 麤thô 入nhập 微vi 。 復phục 從tùng 微vi 起khởi 。 還hoàn 至chí 於ư 麤thô 。 以dĩ 心tâm 舉cử 身thân 。 以dĩ 身thân 舉cử 心tâm 。 身thân 心tâm 俱câu 合hợp 。 漸tiệm 漸tiệm 離ly 地địa 。 初sơ 如như 胡hồ 麻ma 。 轉chuyển 如như 胡hồ 桃đào 。 漸tiệm 離ly 地địa 際tế 。 從tùng 地địa 至chí 床sàng 。 從tùng 床sàng 至chí 屋ốc 。 從tùng 屋ốc 至chí 空không 。 在tại 虛hư 空không 中trung 。 作tác 十thập 八bát 變biến 。 涌dũng 沒một 自tự 由do 。 化hóa 作tác 嬰anh 兒nhi 。 在tại 阿A 闍Xà 世Thế 太Thái 子Tử 膝tất 上thượng 。 作tác 諸chư 變biến 化hóa 。 日nhật 給cấp 五ngũ 百bách 釜phủ 食thực 。

時thời 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 以dĩ 此thử 白bạch 佛Phật 。 佛Phật 答đáp 。 汝nhữ 等đẳng 勿vật 貪tham 調Điều 達Đạt 供cúng 養dường 。 調Điều 達Đạt 自tự 陷hãm 。 亦diệc 陷hãm 他tha 人nhân 。 二nhị 俱câu 墮đọa 罪tội 。 如như 芭ba 蕉tiêu 樹thụ 。 愚ngu 人nhân 求cầu 實thật 。 不bất 能năng 剋khắc 獲hoạch 。 (# 舍xá 字tự 函hàm 第đệ 一nhất 卷quyển )# 。

○# 調Điều 達Đạt 害hại 佛Phật 而nhi 反phản 傷thương 。 ○# 暴bạo 志chí 加gia 佛Phật 而nhi 自tự 敗bại 。

舉cử 法pháp 句cú 經Kinh 云vân 。 調Điều 達Đạt 與dữ 阿A 闍Xà 世Thế 王Vương 。 共cộng 議nghị 毀hủy 佛Phật 。 即tức 敕sắc 國quốc 人nhân 。 不bất 得đắc 奉phụng 佛Phật 。 調Điều 達Đạt 白bạch 王vương 。 明minh 日nhật 請thỉnh 佛Phật 入nhập 城thành 。 飲ẩm 五ngũ 百bách 象tượng 醉túy 。 令linh 蹋đạp 殺sát 之chi 。 吾ngô 當đương 作tác 佛Phật 。 教giáo 化hóa 世thế 間gian 。 王vương 往vãng 請thỉnh 佛Phật 。 佛Phật 知tri 其kỳ 謀mưu 。 答đáp 言ngôn 大đại 善thiện 。 明minh 日nhật 食thực 時thời 。 佛Phật 領lãnh 眾chúng 入nhập 城thành 。 是thị 時thời 醉túy 象tượng 。 搪đường 揬đột 牆tường 壁bích 。 折chiết 敗bại 樹thụ 木mộc 。 一nhất 城thành 戰chiến 慄lật 。 象tượng 齊tề 趣thú 佛Phật 。 佛Phật 舉cử 五ngũ 指chỉ 。 為vi 五ngũ 師sư 子tử 。 同đồng 聲thanh 俱câu 吼hống 。 震chấn 動động 天thiên 地địa 。 醉túy 象tượng 伏phục 地địa 。 垂thùy 淚lệ 悔hối 過quá 。 王vương 及cập 臣thần 民dân 。 莫mạc 不bất 驚kinh 肅túc 。 王vương 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 稟bẩm 性tánh 不bất 明minh 。 信tín 彼bỉ 讒sàm 言ngôn 。 興hưng 逆nghịch 造tạo 惡ác 。 願nguyện 垂thùy 大đại 慈từ 。

佛Phật 告cáo 王vương 民dân 。

世thế 有hữu 八bát 事sự 。 興hưng 長trưởng 誹phỉ 謗báng 。 皆giai 由do 名danh 譽dự 。 以dĩ 致trí 大đại 罪tội 。 何hà 等đẳng 為vi 八bát 。

利lợi 。 衰suy 。 毀hủy 。 譽dự 。 譏cơ 。 稱xưng 。 苦khổ 。 樂nhạo/nhạc/lạc 。 自tự 古cổ 及cập 今kim 。 尟tiển 不bất 為vi 惑hoặc (# 同đồng 上thượng 卷quyển )# 。

舉cử 出xuất 生sanh 經Kinh 云vân 。 佛Phật 游du 舍Xá 衛Vệ 國quốc 。 波Ba 斯Tư 匿Nặc 王Vương 。 請thỉnh 佛Phật 及cập 僧Tăng 。 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 名danh 曰viết 暴Bạo 志Chí 。 木mộc 魁khôi 繫hệ 腹phúc 。 猶do 似tự 懷hoài 妊nhâm 。 乃nãi 牽khiên 佛Phật 衣y 。 汝nhữ 為vi 我ngã 夫phu 。 從tùng 得đắc 有hữu 娠thần 。 不bất 給cấp 衣y 食thực 。 天thiên 人nhân 四tứ 眾chúng 。 莫mạc 不bất 驚kinh 惶hoàng 。 三tam 界giới 之chi 尊tôn 。 降hàng 伏phục 諸chư 邪tà 。 明minh 超siêu 日nhật 月nguyệt 。 不bất 可khả 汙ô 染nhiễm 。

時thời 天Thiên 帝Đế 釋Thích 。 化hóa 作tác 一nhất 鼠thử 。 齧niết 彼bỉ 魁khôi 繩thằng 墮đọa 地địa 。 眾chúng 會hội 睹đổ 之chi 。 瞋sân 喜hỷ 交giao 集tập 。 怪quái 其kỳ 所sở 以dĩ 。 王vương 瞋sân 此thử 尼ni 。 謗báng 於ư 大đại 聖thánh 。 掘quật 地địa 倒đảo 埋mai 。 佛Phật 喻dụ 勿vật 爾nhĩ 。 是thị 吾ngô 宿túc 罪tội 。 過quá 去khứ 世thế 時thời 。 有hữu 客khách 賣mại 珠châu 。 大đại 而nhi 且thả 明minh 。 一nhất 女nữ 就tựu 買mãi 欲dục 成thành 。 有hữu 一nhất 男nam 子tử 。 倍bội 價giá 爭tranh 之chi 。 女nữ 復phục 從tùng 求cầu 。 畢tất 竟cánh 不bất 與dữ 。 心tâm 懷hoài 瞋sân 恨hận 。 願nguyện 我ngã 在tại 在tại 所sở 生sanh 。 當đương 報báo 汝nhữ 冤oan 。

時thời 男nam 子tử 則tắc 我ngã 是thị 。 女nữ 者giả 暴bạo 志chí 是thị 。 此thử 自tự 往vãng 緣duyên 。 非phi 特đặc 今kim 也dã (# 同đồng 上thượng 函hàm 第đệ 三tam 卷quyển )# 。

○# 調Điều 達Đạt 雖tuy 逆nghịch 陷hãm 泥nê 犁lê 。 ○# 如Như 來Lai 復phục 讚tán 為vi 知tri 識thức 。

智Trí 度Độ 論luận 云vân 。 提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa 。 (# 調Điều 達Đạt 異dị 名danh )# 種chủng 種chủng 變biến 態thái 。 動động 王vương 子tử 心tâm 。 立lập 大đại 精tinh 舍xá 。 得đắc 大đại 供cúng 養dường 。 而nhi 徒đồ 眾chúng 尟tiển 少thiểu 。 提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa 自tự 念niệm 。 我ngã 有hữu 三tam 十thập 相tướng 。 減giảm 佛Phật 未vị 幾kỷ 。 直trực 以dĩ 弟đệ 子tử 未vị 集tập 。 若nhược 大đại 眾chúng 圍vi 遶nhiễu 。 與dữ 佛Phật 何hà 異dị 。 如như 是thị 思tư 惟duy 。 生sanh 心tâm 破phá 僧Tăng 。 得đắc 五ngũ 百bách 弟đệ 子tử 。 後hậu 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 說thuyết 法Pháp 教giáo 化hóa 。 僧Tăng 還hoàn 和hòa 合hợp 。 提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa 。 便tiện 生sanh 惡ác 心tâm 。 推thôi 山sơn 壓áp 佛Phật 。 金Kim 剛Cang 力Lực 士Sĩ 。 以dĩ 杵xử 遙diêu 擲trịch 。 碎toái 石thạch 迸bính 來lai 。 傷thương 佛Phật 足túc 指chỉ 。 華hoa 色sắc 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 呵ha 之chi 。 復phục 拳quyền 於ư 尼ni 。 尼ni 即tức 眼nhãn 出xuất 而nhi 死tử 。 作tác 三tam 逆nghịch 罪tội 。 復phục 與dữ 邪tà 師sư 富phú 蘭lan 那na 外ngoại 道đạo 等đẳng 為vi 親thân 厚hậu 。 斷đoạn 諸chư 善thiện 根căn 。 復phục 以dĩ 惡ác 毒độc 。 著trước 指chỉ 抓trảo 中trung 。 欲dục 因nhân 禮lễ 拜bái 。 以dĩ 中trúng 傷thương 佛Phật 。 往vãng 而nhi 未vị 到đáo 。 於ư 王Vương 舍Xá 城Thành 。 地địa 自tự 然nhiên 裂liệt 。 火hỏa 車xa 來lai 迎nghênh 。 生sanh 入nhập 地địa 獄ngục 。 (# 德đức 字tự 函hàm 第đệ 四tứ 卷quyển )# 。

大Đại 乘Thừa 十thập 法pháp 經Kinh 云vân 。 淨tịnh 無vô 垢cấu 妙diệu 。 淨tịnh 寶bảo 月nguyệt 王vương 光quang 。 菩Bồ 薩Tát 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 云vân 何hà 可khả 取thủ 。 提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa 。 是thị 善Thiện 知Tri 識Thức 。 復phục 是thị 如Như 來Lai 。 久cửu 遠viễn 親thân 近cận 。 是thị 怨oán 家gia 者giả 。

佛Phật 告cáo 。

善thiện 男nam 子tử 。 若nhược 無vô 提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa 。 善Thiện 知Tri 識Thức 者giả 。 不bất 顯hiển 如Như 來Lai 諸chư 佛Phật 功công 德đức 。 (# 服phục 字tự 函hàm )# 。

○# 波Ba 旬Tuần 幾kỷ 處xứ 作tác 威uy 來lai 。 ○# 伎kỹ 倆lưỡng 盡tận 時thời 歸quy 向hướng 去khứ 。

因nhân 果quả 經Kinh 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 將tương 成thành 道Đạo 時thời 。 魔ma 王vương 恐khủng 諸chư 眾chúng 生sanh 皆giai 歸quy 。 空không 我ngã 境cảnh 界giới 。 持trì 箭tiễn 以dĩ 射xạ 。 菩Bồ 薩Tát 不bất 動động 。 箭tiễn 化hóa 成thành 花hoa 。 復phục 令linh 三tam 女nữ 供cung 給cấp 。 以dĩ 亂loạn 定định 意ý 。 菩Bồ 薩Tát 不bất 納nạp 。 三tam 女nữ 忽hốt 然nhiên 咸hàm 變biến 陋lậu 形hình 。 不bất 能năng 自tự 復phục 。 魔ma 王vương 前tiền 白bạch 菩Bồ 薩Tát 。 汝nhữ 若nhược 不bất 樂lạc 。 人nhân 間gian 受thọ 樂lạc 。 我ngã 捨xả 天thiên 位vị 。 及cập 五ngũ 欲dục 具cụ 。 悉tất 持trì 與dữ 汝nhữ 。 菩Bồ 薩Tát 答đáp 言ngôn 。 汝nhữ 於ư 先tiên 世thế 。 修tu 少thiểu 施thí 因nhân 。 今kim 故cố 得đắc 為vi 。 自Tự 在Tại 天Thiên 王Vương 。 此thử 福phước 有hữu 期kỳ 。 要yếu 還hoàn 下hạ 生sanh 。 沈trầm 溺nịch 三tam 塗đồ 。 非phi 我ngã 所sở 須tu 。 我ngã 昔tích 曾tằng 以dĩ 頭đầu 目mục 髓tủy 腦não 。 國quốc 城thành 妻thê 子tử 。 而nhi 用dụng 布bố 施thí 。 不bất 可khả 稱xưng 計kế 。 求cầu 無vô 上thượng 道Đạo 。 汝nhữ 今kim 不bất 應ưng 。 惱não 亂loạn 於ư 我ngã 。 魔ma 王vương 慚tàm 怖bố 還hoàn 宮cung (# 辭từ 字tự 函hàm 第đệ 三tam 卷quyển )# 。

月nguyệt 藏tạng 經Kinh 云vân 。 佛Phật 在tại 大đại 集tập 會hội 上thượng 說thuyết 法Pháp 。 魔Ma 王vương 波Ba 旬Tuần 。 亦diệc 作tác 神thần 變biến 。 復phục 無vô 能năng 為vi 。 即tức 說thuyết 偈kệ 曰viết 。

我ngã 今kim 歸quy 依y 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 從tùng 是thị 終chung 不bất 起khởi 惡ác 心tâm 。 瞿Cù 曇Đàm 心tâm 定định 容dung 恕thứ 我ngã 。 我ngã 當đương 守thủ 護hộ 佛Phật 正Chánh 法Pháp 。

(# 陶đào 字tự 函hàm 第đệ 二nhị 卷quyển )# 。

婆bà 沙sa 論luận 。 問vấn 。 何hà 故cố 名danh 魔ma 。

答đáp 曰viết 。

斷đoạn 慧tuệ 命mạng 。 故cố 名danh 魔ma 。

復phục 次thứ 常thường 行hành 放phóng 逸dật 。 害hại 自tự 身thân 故cố 名danh 魔ma (# 魔ma 秦tần 言ngôn 殺sát )# 何hà 故cố 名danh 波Ba 旬Tuần 。

答đáp 曰viết 。

常thường 有hữu 惡ác 意ý 。 成thành 就tựu 惡ác 法pháp 。 故cố 名danh 波Ba 旬Tuần (# 波Ba 旬Tuần 。 秦tần 言ngôn 惡ác 也dã )# 。 ○# (# 規quy 字tự 函hàm 第đệ 二nhị 卷quyển )# 。

入nhập 道Đạo 品Phẩm

○# 分phân 別biệt 善thiện 根căn 三tam 等đẳng 異dị 。 ○# 良lương 由do 種chủng 子tử 爾nhĩ 多đa 差sai 。

婆bà 沙sa 論luận 云vân 。 善thiện 根căn 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 福phước 分phần/phân 善thiện 根căn 。 二nhị 解giải 脫thoát 分phần/phân 善thiện 根căn 。 三Tam 達Đạt 分phần/phân 善thiện 根căn 。 福phước 分phần/phân 者giả 。 能năng 作tác 人nhân 天thiên 種chủng 子tử 。 若nhược 在tại 人nhân 中trung 。 生sanh 豪hào 貴quý 家gia 。 作tác 輪Luân 王Vương 等đẳng 。 若nhược 在tại 天thiên 中trung 。 作tác 帝Đế 釋Thích 魔ma 王vương 。 梵Phạm 王Vương 等đẳng 。 解giải 脫thoát 分phần/phân 者giả 。 能năng 作tác 解giải 脫thoát 種chủng 子tử 。 決quyết 定định 不bất 退thoái 。 因nhân 必tất 至chí 涅Niết 槃Bàn 。 達đạt 分phần/phân 者giả 。 謂vị 煖Noãn 法Pháp 至chí 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 (# 分phần/phân 字tự 函hàm 第đệ 五ngũ 卷quyển )# 。

○# 創sáng/sang 能năng 一nhất 植thực 解giải 脫thoát 因nhân 。 ○# 極cực 速tốc 三tam 生sanh 方phương 入nhập 道đạo 。

順thuận 正chánh 理lý 論luận 云vân 。 諸chư 有hữu 創sáng/sang 植thực 順thuận 解giải 脫thoát 分phần/phân 。 極cực 速tốc 三tam 生sanh 。 方phương 得đắc 解giải 脫thoát 。 謂vị 初sơ 生sanh 植thực 順thuận 解giải 脫thoát 分phần/phân 。 次thứ 生sanh 成thành 熟thục 。 第đệ 三tam 生sanh 起khởi 順thuận 決quyết 擇trạch 分phần/phân 。 即tức 入nhập 聖thánh 道Đạo 。 (# 雅nhã 字tự 函hàm 第đệ 一nhất 卷quyển )# 。

○# 隨tùy 信tín 行hành 人nhân 從tùng 聞văn 入nhập 。 ○# 隨tùy 法pháp 行hành 人nhân 乃nãi 慧tuệ 修tu 。

毗tỳ 婆bà 沙sa 論luận 云vân 。 若nhược 信tín 他tha 言ngôn 入nhập 聖thánh 道Đạo 者giả 。 名danh 堅kiên 信tín 。 若nhược 自tự 思tư 惟duy 。 入nhập 聖thánh 道Đạo 者giả 。 名danh 堅kiên 法pháp 。 以dĩ 定định 入nhập 聖thánh 道Đạo 者giả 。 名danh 堅kiên 信tín 。 以dĩ 慧tuệ 入nhập 聖thánh 道Đạo 者giả 。 名danh 堅kiên 法pháp 。 (# 規quy 字tự 函hàm 第đệ 二nhị 卷quyển )# 。

毗tỳ 曇đàm 心tâm 論luận 云vân 。 隨tùy 信tín 行hành 非phi 利lợi 。 是thị 信tín 他tha 法pháp 得đắc 行hành 義nghĩa 也dã 。 隨tùy 法pháp 行hành 利lợi 根căn 。 是thị 智trí 慧tuệ 。 不bất 信tín 於ư 他tha 義nghĩa 也dã 。 未vị 離ly 欲dục 界giới 。 欲dục 趣thú 向hướng 於ư 初sơ 果quả 。 名danh 向hướng 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果quả 。 (# 都đô 字tự 函hàm 第đệ 三tam 卷quyển )# 。

婆bà 沙sa 論luận 云vân 。 隨tùy 信tín 隨tùy 法pháp 行hành 人nhân 。 超siêu 越việt 異dị 生sanh 地địa 。 未vị 得đắc 預Dự 流Lưu 果Quả 。 問vấn 何hà 故cố 名danh 異dị 生sanh 地địa 。 答đáp 。 一nhất 切thiết 聖thánh 者giả 。 皆giai 名danh 同đồng 生sanh 。 此thử 異dị 於ư 彼bỉ 。 故cố 名danh 異dị 生sanh 。 (# 離ly 字tự 函hàm 第đệ 五ngũ 卷quyển )# 。

○# 少thiểu 善thiện 為vi 何hà 能năng 解giải 脫thoát 。 ○# 一nhất 心tâm 回hồi 向hướng 證chứng 菩Bồ 提Đề 。

婆bà 沙sa 云vân 。 有hữu 人nhân 以dĩ 一nhất 摶đoàn 食thực 施thí 。 能năng 種chủng 解giải 脫thoát 分phần/phân 善thiện 根căn 。 至chí 有hữu 能năng 作tác 般bát 遮già 於ư 瑟sắt (# 此thử 云vân 五ngũ 年niên 一nhất 大đại 會hội 也dã )# 而nhi 不bất 能năng 種chủng 解giải 脫thoát 分phần/phân 善thiện 根căn 。 或hoặc 有hữu 持trì 一nhất 日nhật 齋trai 。 能năng 種chủng 解giải 脫thoát 分phần/phân 善thiện 根căn 。 至chí 有hữu 終chung 身thân 持trì 戒giới 。 而nhi 不bất 能năng 種chủng 解giải 脫thoát 分phần/phân 善thiện 根căn 。 或hoặc 有hữu 誦tụng 持trì 一nhất 偈kệ 。 能năng 種chủng 解giải 脫thoát 分phần/phân 善thiện 根căn 。 至chí 有hữu 善thiện 通thông 三tam 藏tạng 文văn 義nghĩa 。 而nhi 不bất 能năng 種chủng 解giải 脫thoát 分phần/phân 善thiện 根căn 。

何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 以dĩ 此thử 事sự 回hồi 向hướng 。 解giải 脫thoát 涅Niết 槃Bàn 。 永vĩnh 離ly 生sanh 死tử 。 有hữu 如như 是thị 勇dũng 猛mãnh 心tâm 者giả 。 是thị 則tắc 能năng 種chủng 解giải 脫thoát 善thiện 根căn 。 若nhược 不bất 如như 是thị 回hồi 向hướng 。 雖tuy 多đa 布bố 施thí 。 終chung 身thân 持trì 戒giới 。 廣quảng 學học 多đa 聞văn 。 而nhi 不bất 能năng 種chủng 解giải 脫thoát 善thiện 根căn 。 有hữu 近cận 有hữu 遠viễn 。 近cận 者giả 前tiền 身thân 中trung 種chủng 。 此thử 身thân 成thành 熟thục 。 來lai 身thân 解giải 脫thoát 。 遠viễn 者giả 曾tằng 種chủng 。 經kinh 那na 由do 他tha 世thế 受thọ 身thân 。 而nhi 不bất 能năng 生sanh 達đạt 分phần/phân 善thiện 根căn 。 聲Thanh 聞Văn 所sở 得đắc 。 解giải 脫thoát 分phần/phân 善thiện 根căn 。 可khả 回hồi 向hướng 趣thú 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 所sở 。 得đắc 解giải 脫thoát 分phần/phân 善thiện 根căn 。 亦diệc 可khả 回hồi 向hướng 趣thú 佛Phật 。 (# 分phần/phân 字tự 函hàm 第đệ 五ngũ 卷quyển )# 。

○# 戒giới 定định 慧tuệ 初sơ 離ly 縛phược 結kết 。 ○# 聞văn 思tư 修tu 後hậu 觀quán 門môn 開khai 。

解giải 脫thoát 道đạo 論luận 云vân 。 戒giới 定định 慧tuệ 。 謂vị 解giải 脫thoát 道đạo 。 戒giới 者giả 威uy 儀nghi 義nghĩa 。 定định 者giả 不bất 亂loạn 義nghĩa 。 慧tuệ 者giả 知tri 覺giác 義nghĩa 。 解giải 脫thoát 者giả 離ly 縛phược 義nghĩa 。

復phục 次thứ 戒giới 除trừ 惡ác 業nghiệp 垢cấu 。 定định 除trừ 纏triền 垢cấu 。 慧tuệ 除trừ 使sử 垢cấu 。 又hựu 以dĩ 三tam 種chủng 善thiện 伏phục 道đạo 。 謂vị 初sơ 中trung 後hậu 善thiện 。 以dĩ 戒giới 為vi 初sơ 。 以dĩ 定định 為vi 中trung 。 以dĩ 慧tuệ 為vi 後hậu 。 云vân 何hà 戒giới 為vi 初sơ 善thiện 者giả 。 有hữu 精tinh 進tấn 人nhân 。 成thành 就tựu 不bất 退thoái 。 以dĩ 不bất 退thoái 故cố 喜hỷ 。 以dĩ 喜hỷ 故cố 踊dũng 躍dược 。 以dĩ 踊dũng 躍dược 故cố 身thân 猗ỷ 。 以dĩ 身thân 猗ỷ 故cố 樂nhạo/nhạc/lạc 。 以dĩ 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 心tâm 定định 。 此thử 謂vị 初sơ 善thiện 。 定định 為vi 中trung 善thiện 者giả 。 以dĩ 定định 如như 實thật 知tri 見kiến 。 慧tuệ 為vi 後hậu 善thiện 者giả 。 已dĩ 如như 實thật 知tri 見kiến 猒# 患hoạn 。 以dĩ 猒# 患hoạn 故cố 離ly 欲dục 。 以dĩ 離ly 欲dục 故cố 解giải 脫thoát 。 又hựu 以dĩ 戒giới 除trừ 惡ác 趣thú 。 以dĩ 定định 除trừ 欲dục 界giới 。 以dĩ 慧tuệ 除trừ 一nhất 切thiết 有hữu 。 (# 背bối/bội 字tự 函hàm 第đệ 一nhất 卷quyển )# 。

發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 論luận 云vân 。 修tu 習tập 禪thiền 觀quán 。 由do 三tam 法pháp 生sanh 。 謂vị 聞văn 思tư 修tu 慧tuệ 。 云vân 何hà 聞văn 慧tuệ 。 如như 所sở 聞văn 法Pháp 。 心tâm 常thường 愛ái 樂nhạo 。 無vô 有hữu 猒# 足túc 。 云vân 何hà 思tư 慧tuệ 。 思tư 念niệm 觀quán 察sát 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 法pháp 。 如như 實thật 相tướng 。 謂vị 無vô 常thường 苦khổ 空không 無vô 我ngã 不bất 淨tịnh 。 念niệm 念niệm 生sanh 滅diệt 。 不bất 久cửu 敗bại 壞hoại 。 即tức 生sanh 猒# 離ly 。 趣thú 佛Phật 智trí 慧tuệ 。 云vân 何hà 修tu 慧tuệ 。 謂vị 離ly 欲dục 不bất 善thiện 法Pháp 。 漸tiệm 次thứ 修tu 入nhập 。 (# 命mạng 字tự 函hàm )# 。

○# 一nhất 貫quán 顯hiển 宗tông 之chi 全toàn 章chương 。 ○# 備bị 見kiến 歷lịch 修tu 之chi 有hữu 序tự 。

(# 自tự 此thử 入nhập 修tu 不bất 淨tịnh 息tức 念niệm 二nhị 觀quán 漸tiệm 起khởi 煖noãn 頂đảnh 忍nhẫn 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 四tứ 種chủng 加gia 行hành 。 之chi 功công 也dã )# 。

顯hiển 宗tông 論luận 云vân 。 已dĩ 先tiên 安an 住trụ 。 清thanh 淨tịnh 尸thi 羅la 。 及cập 聞văn 思tư 修tu 。 將tương 趣thú 見kiến 諦Đế 。 由do 何hà 門môn 入nhập 。 於ư 是thị 即tức 說thuyết 頌tụng 曰viết 。

入nhập 修tu 要yếu 二nhị 門môn 。

不bất 淨tịnh 觀quán 息tức 念niệm 。 貪tham 尋tầm 增tăng 上thượng 者giả 。 如như 次thứ 第đệ 應ưng 修tu 。

論luận 曰viết 。 修tu 行hành 多đa 種chủng 。 依y 二nhị 門môn 入nhập 。 一nhất 不bất 淨tịnh 觀quán 。 二nhị 持trì 息tức 念niệm 。 且thả 不bất 淨tịnh 觀quán 治trị 貪tham 。 息tức 念niệm 治trị 尋tầm 。 先tiên 辯biện 不bất 淨tịnh 觀quán 相tướng 。 頌tụng 曰viết 。

為vi 通thông 治trị 四tứ 貪tham 。 且thả 辯biện 觀quán 骨cốt 鎖tỏa 。 廣quảng 至chí 海hải 復phục 略lược 。

名danh 初sơ 習tập 業nghiệp 位vị 。 除trừ 足túc 至chí 頭đầu 半bán 。 名danh 為vi 已dĩ 熟thục 修tu 。

繫hệ 心tâm 在tại 眉mi 間gian 。 名danh 超siêu 作tác 意ý 位vị 。

論luận 曰viết 。 修tu 不bất 淨tịnh 觀quán 。 正chánh 為vi 治trị 貪tham 。 略lược 有hữu 四tứ 種chủng 。 一nhất 顯hiển 色sắc 貪tham 。 二nhị 形hình 色sắc 貪tham 。 三tam 妙diệu 觸xúc 貪tham 。 四tứ 供cung 奉phụng 貪tham 。 對đối 治trị 四tứ 貪tham 。 依y 二nhị 思tư 擇trạch 。 一nhất 觀quán 內nội 尸thi 。 二nhị 觀quán 外ngoại 尸thi 。 利lợi 根căn 者giả 。 先tiên 於ư 內nội 身thân 皮bì 為vi 邊biên 際tế 。 足túc 上thượng 頂đảnh 下hạ 。 周chu 遍biến 觀quán 察sát 。 令linh 心tâm 厭yếm 患hoạn 。 若nhược 鈍độn 根căn 者giả 。 煩phiền 惱não 猛mãnh 利lợi 。 難nan 可khả 摧tồi 伏phục 。 藉tạ 外ngoại 緣duyên 力lực 。 方phương 能năng 制chế 治trị 。 故cố 先tiên 明minh 了liễu 觀quán 察sát 外ngoại 尸thi 。 漸tiệm 令linh 自tự 心tâm 煩phiền 惱não 摧tồi 伏phục 。 謂vị 彼bỉ 初sơ 觀quán 外ngoại 尸thi 時thời 。 先tiên 起khởi 慈từ 心tâm 。 往vãng 施thí 身thân 處xứ 。 觀quán 外ngoại 尸thi 相tương/tướng 。 以dĩ 況huống 內nội 身thân 。 彼bỉ 相tương/tướng 既ký 然nhiên 。 此thử 應ưng 亦diệc 爾nhĩ 。 應ưng 修tu 八bát 想tưởng 。 伏phục 治trị 四tứ 貪tham 。 為vi 治trị 顯hiển 色sắc 貪tham 。 故cố 修tu 青thanh 瘀ứ 想tưởng 。 及cập 黑hắc 赤xích 想tưởng 。 為vi 治trị 形hình 色sắc 貪tham 。 故cố 修tu 被bị 食thực 想tưởng 。 及cập 分phân 離ly 想tưởng 。 為vi 治trị 妙diệu 觸xúc 貪tham 。 故cố 修tu 破phá 壞hoại 想tưởng 。 及cập 骸hài 骨cốt 想tưởng 。 為vi 治trị 供cung 奉phụng 貪tham 。 故cố 修tu 胖# 脹trướng 想tưởng 。 及cập 膿nùng 爛lạn 想tưởng 。 惟duy 緣duyên 骨cốt 鎖tỏa 。 修tu 不bất 淨tịnh 觀quán 。 通thông 能năng 伏phục 治trị 如như 是thị 四tứ 貪tham 。 約ước 所sở 修tu 行hành 。 說thuyết 有hữu 三tam 位vị 。 一nhất 初sơ 習tập 業nghiệp 。 二nhị 已dĩ 熟thục 修tu 。 三tam 超siêu 作tác 意ý 。 且thả 修tu 不bất 淨tịnh 觀quán 時thời 。 應ưng 先tiên 繫hệ 心tâm 於ư 自tự 身thân 分phần/phân 。 或hoặc 於ư 足túc 指chỉ 。 或hoặc 於ư 眉mi 間gian 。 或hoặc 鼻tị 額ngạch 中trung 。 隨tùy 所sở 樂lạc 處xứ 。 專chuyên 注chú 不bất 移di 。 最tối 初sơ 繫hệ 心tâm 。 假giả 想tưởng 自tự 身thân 足túc 指chỉ 等đẳng 處xứ 。 下hạ 至chí 能năng 見kiến 鎖tỏa 裹khỏa 白bạch 骨cốt 。 由do 勝thắng 解giải 力lực 。 漸tiệm 廣quảng 漸tiệm 增tăng 。 乃nãi 至chí 具cụ 見kiến 全toàn 身thân 骨cốt 鎖tỏa 。 觀quán 行hành 未vị 成thành 。 但đãn 由do 想tưởng 力lực 。 觀quán 行hành 成thành 已dĩ 。 便tiện 由do 慧tuệ 力lực 。 此thử 位vị 未vị 成thành 。 故cố 由do 想tưởng 轉chuyển 。 見kiến 全toàn 身thân 已dĩ 。 復phục 方phương 便tiện 入nhập 緣duyên 外ngoại 白bạch 骨cốt 。 不bất 淨tịnh 觀quán 門môn 。 謂vị 為vi 漸tiệm 令linh 勝thắng 解giải 增tăng 故cố 觀quán 外ngoại 骨cốt 鎖tỏa 在tại 己kỷ 身thân 邊biên 。 漸tiệm 遍biến 一nhất 床sàng 。 一nhất 房phòng 一nhất 寺tự 。 一nhất 園viên 一nhất 里lý 。 一nhất 邑ấp 一nhất 國quốc 。 乃nãi 至chí 遍biến 地địa 。 以dĩ 海hải 為vi 邊biên 。 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 骨cốt 鎖tỏa 充sung 滿mãn 。 於ư 所sở 廣quảng 事sự 。 漸tiệm 略lược 而nhi 觀quán 。 乃nãi 至chí 惟duy 觀quán 自tự 身thân 骨cốt 鎖tỏa 。 齊tề 此thử 漸tiệm 略lược 不bất 淨tịnh 觀quán 成thành 。 名danh 初sơ 習tập 業nghiệp 位vị 。 為vi 令linh 略lược 觀quán 勝thắng 解giải 漸tiệm 增tăng 。 於ư 自tự 骨cốt 中trung 。 復phục 除trừ 足túc 骨cốt 。 漸tiệm 次thứ 上thượng 至chí 除trừ 頭đầu 半bán 骨cốt 。 思tư 惟duy 半bán 骨cốt 。 繫hệ 心tâm 而nhi 住trụ 。 齊tề 此thử 轉chuyển 略lược 。 不bất 淨tịnh 觀quán 成thành 。 名danh 已dĩ 熟thục 修tu 位vị 。 為vi 令linh 略lược 觀quán 勝thắng 解giải 自tự 在tại 。 除trừ 半bán 頭đầu 骨cốt 。 繫hệ 心tâm 眉mi 間gian 。 專chuyên 注chú 一nhất 緣duyên 。 湛trạm 然nhiên 而nhi 住trụ 。 齊tề 此thử 極cực 略lược 。 不bất 淨tịnh 觀quán 成thành 。 名danh 超siêu 作tác 意ý 位vị 。 應ưng 知tri 至chí 此thử 。 不bất 淨tịnh 觀quán 成thành 。 以dĩ 無vô 貪tham 為vi 性tánh 。 諸chư 所sở 應ưng 為vi 皆giai 究cứu 竟cánh 故cố 。 次thứ 辯biện 持trì 息tức 念niệm 者giả 。 頌tụng 曰viết 。

息tức 念niệm 慧tuệ 五ngũ 地địa 。

緣duyên 風phong 依y 欲dục 身thân 。 二nhị 得đắc 實thật 外ngoại 無vô 。 有hữu 六lục 謂vị 數số 等đẳng 。

論luận 曰viết 。 阿a 那na 者giả 。 謂vị 持trì 息tức 入nhập 。 是thị 引dẫn 外ngoại 風phong 。 令linh 入nhập 身thân 義nghĩa 。 阿a 波ba 那na 者giả 。 謂vị 持trì 息tức 出xuất 。 是thị 引dẫn 內nội 風phong 令linh 出xuất 身thân 義nghĩa 。 又hựu 說thuyết 。 阿a 那na 者giả 。 能năng 持trì 來lai 。 阿a 波ba 那na 者giả 。 能năng 持trì 去khứ 。 出xuất 入nhập 息tức 念niệm 。 能năng 持trì 身thân 風phong 。 謂vị 胎thai 卵noãn 位vị 。 先tiên 於ư 臍tề 處xứ 。 業nghiệp 生sanh 風phong 起khởi 。 穿xuyên 身thân 成thành 穴huyệt 。 如như 藕ngẫu 根căn 莖hành 。 最tối 初sơ 有hữu 風phong 。 來lai 入nhập 身thân 內nội 。 乘thừa 茲tư 口khẩu 鼻tị 。 餘dư 風phong 續tục 入nhập 。 此thử 初sơ 及cập 後hậu 。 名danh 入nhập 息tức 風phong 。 內nội 續tục 風phong 出xuất 。 名danh 出xuất 息tức 風phong 。 如như 鍛đoán 金kim 師sư 。 開khai 橐# 囊nang 口khẩu 。 自tự 然nhiên 風phong 入nhập 。 入nhập 已dĩ 按án 之chi 。 其kỳ 風phong 還hoàn 出xuất 。 風phong 性tánh 法pháp 爾nhĩ 。 實thật 無vô 入nhập 出xuất 。 如như 是thị 因nhân 顯hiển 風phong 義nghĩa 。 正chánh 明minh 二nhị 息tức 。 持trì 息tức 念niệm 故cố 。 定định 慧tuệ 得đắc 成thành 。 此thử 念niệm 所sở 依y 。 惟duy 通thông 五ngũ 地địa 。 謂vị 依y 欲dục 界giới 靜tĩnh 慮lự 。 中trung 間gian 及cập 初sơ 二nhị 三tam 靜tĩnh 慮lự 。 近cận 分phần/phân 由do 此thử 。 但đãn 與dữ 捨xả 根căn 相tướng 應ưng 。 為vi 對đối 治trị 尋tầm 修tu 此thử 念niệm 。 具cụ 有hữu 其kỳ 六lục 。 一nhất 數số 。 二nhị 隨tùy 。 三tam 止chỉ 。 四tứ 觀quán 。 五ngũ 還hoàn 。 六lục 淨tịnh 。 且thả 數số 謂vị 繫hệ 心tâm 數số 。 入nhập 出xuất 息tức 。 從tùng 一nhất 至chí 十thập 。 不bất 減giảm 不bất 增tăng 。 恐khủng 心tâm 於ư 境cảnh 。 極cực 聚tụ 散tán 故cố 。 中trung 有hữu 三tam 失thất 。 一nhất 數số 減giảm 失thất 。 二nhị 數số 增tăng 失thất 。 三tam 雜tạp 亂loạn 失thất 。

復phục 有hữu 三tam 失thất 。 一nhất 太thái 緩hoãn 失thất 。 二nhị 太thái 急cấp 失thất 。 三tam 散tán 亂loạn 失thất 。 若nhược 十thập 中trung 間gian 。 心tâm 散tán 亂loạn 者giả 。 復phục 應ưng 從tùng 一nhất 次thứ 第đệ 數số 之chi 。 終chung 而nhi 復phục 始thỉ 。 乃nãi 至chí 得đắc 定định 。 凡phàm 數sổ 息tức 時thời 。 應ưng 先tiên 數số 入nhập 。 以dĩ 初sơ 生sanh 位vị 。 入nhập 息tức 在tại 先tiên 。 乃nãi 至chí 死tử 時thời 。 出xuất 息tức 最tối 後hậu 。 如như 是thị 覺giác 察sát 。 死tử 生sanh 位vị 故cố 。 於ư 非phi 常thường 想tưởng 漸tiệm 能năng 修tu 習tập 。 隨tùy 謂vị 繫hệ 心tâm 。 隨tùy 入nhập 出xuất 息tức 。 念niệm 入nhập 出xuất 息tức 。 為vi 短đoản 為vi 長trường/trưởng 。 為vi 遠viễn 至chí 何hà 。 復phục 還hoàn 旋toàn 返phản 。 隨tùy 彼bỉ 息tức 入nhập 。 行hành 至chí 喉hầu 。 心tâm 臍tề 。 髖# 髀bễ 膝tất 。 脛hĩnh 腂# 足túc 指chỉ 。 念niệm 恆hằng 隨tùy 逐trục 。 止chỉ 謂vị 繫hệ 念niệm 。 惟duy 在tại 鼻tị 端đoan 。 或hoặc 在tại 眉mi 間gian 。 乃nãi 至chí 足túc 指chỉ 。 隨tùy 所sở 樂lạc 處xứ 。 安an 止chỉ 其kỳ 心tâm 。 觀quán 息tức 住trụ 身thân 。 如như 珠châu 中trung 縷lũ 。 觀quán 謂vị 觀quán 察sát 此thử 息tức 風phong 已dĩ 兼kiêm 觀quán 息tức 。 俱câu 大đại 種chủng 造tạo 色sắc 及cập 依y 色sắc 住trụ 。 心tâm 及cập 心tâm 所sở 。 具cụ 觀quán 五ngũ 蘊uẩn 。 以dĩ 為vi 境cảnh 界giới 。 轉chuyển 謂vị 移di 轉chuyển 。 緣duyên 息tức 風phong 覺giác 。 安an 置trí 後hậu 後hậu 勝thắng 善thiện 根căn 中trung 。 謂vị 念niệm 住trụ 為vi 初sơ 。 至chí 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 淨tịnh 謂vị 昇thăng 進tiến 八bát 見kiến 道đạo 等đẳng 。 為vi 後hậu 名danh 轉chuyển 盡tận 智trí 等đẳng 。 方phương 名danh 淨tịnh 息tức 相tương/tướng (# 自tự 字tự 函hàm 第đệ 九cửu 卷quyển )# 。

○# 修tu 入nhập 二nhị 門môn 。 心tâm 得đắc 定định 已dĩ 。 復phục 何hà 所sở 修tu 。 頌tụng 曰viết 。

依y 已dĩ 修tu 成thành 止chỉ 。 為vi 觀quán 修tu 念niệm 住trụ 。 以dĩ 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 。

觀quán 身thân 受thọ 心tâm 法pháp 。

論luận 曰viết 。 已dĩ 修tu 成thành 止chỉ 。 以dĩ 為vi 所sở 依y 。 為vi 觀quán 速tốc 成thành 。 修tu 四tứ 念niệm 住trụ 。 以dĩ 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 。 觀quán 身thân 受thọ 心tâm 法pháp 。 謂vị 修tu 觀quán 者giả 專chuyên 心tâm 一nhất 趣thú 。 分phân 別biệt 此thử 法Pháp 。 與dữ 所sở 餘dư 法pháp 。 有hữu 差sai 別biệt 義nghĩa 。 名danh 觀quán 自tự 相tương/tướng 。 分phân 別biệt 此thử 法Pháp 。 與dữ 所sở 餘dư 法pháp 無vô 差sai 別biệt 義nghĩa 。 名danh 觀quán 共cộng 相tương 。

復phục 次thứ 觀quán 自tự 相tương/tướng 者giả 。 謂vị 觀quán 察sát 身thân 諸chư 處xứ 別biệt 相tướng 。 觀quán 共cộng 相tương 者giả 。 謂vị 觀quán 諸chư 處xứ 同đồng 是thị 身thân 相tướng 。 如như 是thị 觀quán 身thân 不bất 淨tịnh 。 治trị 於ư 不bất 淨tịnh 。 謂vị 淨tịnh 顛điên 倒đảo 。 觀quán 受thọ 是thị 苦khổ 。 能năng 治trị 於ư 苦khổ 。 謂vị 樂nhạo/nhạc/lạc 顛điên 倒đảo 。 觀quán 心tâm 非phi 常thường 。 能năng 治trị 非phi 常thường 。 謂vị 常thường 顛điên 倒đảo 。 觀quán 法pháp 非phi 我ngã 。 能năng 治trị 非phi 我ngã 。 謂vị 我ngã 顛điên 倒đảo 。 如như 人nhân 已dĩ 觀quán 糞phẩn 體thể 不bất 淨tịnh 。 亦diệc 不bất 欣hân 樂nhạo 從tùng 糞phẩn 所sở 生sanh 。 是thị 故cố 已dĩ 觀quán 身thân 體thể 不bất 淨tịnh 。 於ư 五ngũ 取thủ 蘊uẩn 。 皆giai 不bất 欣hân 樂nhạo 。 便tiện 能năng 摠tổng 伏phục 後hậu 三tam 念niệm 住trụ 。 如như 是thị 能năng 順thuận 決quyết 擇trạch 思tư 所sở 成thành 攝nhiếp 善thiện 根căn 。 說thuyết 已dĩ 。 即tức 修tu 所sở 成thành 生sanh 何hà 善thiện 根căn 。 而nhi 說thuyết 頌tụng 曰viết 。

從tùng 此thử 生sanh 煖Noãn 法Pháp 。

具cụ 觀quán 四tứ 聖Thánh 諦Đế 。 修tu 十thập 六lục 行hành 相tương/tướng 。 頂đảnh 第đệ 一nhất 亦diệc 然nhiên 。

論luận 曰viết 。 從tùng 修tu 所sở 成thành 。 順thuận 決quyết 擇trạch 分phần/phân 。 初sơ 善thiện 根căn 起khởi 。 名danh 為vi 煖Noãn 法Pháp 。 是thị 摠tổng 緣duyên 共cộng 相tương 法pháp 。 念niệm 住trụ 差sai 別biệt 。 如như 是thị 所sở 修tu 。 能năng 燒thiêu 煩phiền 惱não 薪tân 。 聖thánh 道Đạo 火hỏa 前tiền 相tương/tướng 。 如như 鑽toàn 火hỏa 位vị 。 初sơ 煖noãn 相tương 生sanh 。 能năng 具cụ 觀quán 察sát 四tứ 聖Thánh 諦Đế 境cảnh 。 由do 此thử 具cụ 修tu 十thập 六lục 行hành 相tương/tướng 。 觀quán 苦khổ 聖Thánh 諦Đế 。 修tu 四tứ 行hành 相tương/tướng 。 一nhất 非phi 常thường (# 若nhược 有hữu 還hoàn 無vô 故cố 謂vị 非phi 常thường )# 二nhị 苦khổ (# 隨tùy 逐trục 相tương/tướng 惱não 故cố 謂vị 之chi 苦khổ )# 三tam 空không (# 觀quán 察sát 本bổn 無vô 故cố 謂vị 之chi 空không )# 四tứ 非phi 我ngã (# 不bất 自tự 在tại 故cố 。 謂vị 之chi 非phi 我ngã )# 觀quán 集tập 聖Thánh 諦Đế 修tu 四tứ 行hành 相tương/tướng 。 一nhất 因nhân (# 生sanh 相tương 似tự 果quả 故cố 謂vị 之chi 因nhân )# 二nhị 集tập (# 能năng 生sanh 流lưu 轉chuyển 故cố 謂vị 之chi 集tập )# 三tam 生sanh (# 能năng 牽khiên 生sanh 死tử 故cố 謂vị 之chi 生sanh )# 四tứ 緣duyên (# 能năng 相tương 和hòa 合hợp 故cố 謂vị 之chi 緣duyên )# 觀quán 滅diệt 聖Thánh 諦Đế 修tu 四tứ 行hành 相tương/tướng 。 一nhất 滅diệt (# 生sanh 死tử 相tướng 違vi 故cố 謂vị 之chi 滅diệt )# 二nhị 靜tĩnh (# 除trừ 煩phiền 惱não 火hỏa 故cố 謂vị 之chi 靜tĩnh )# 三tam 妙diệu (# 勝thắng 一nhất 切thiết 法pháp 。 故cố 謂vị 之chi 妙diệu )# 四tứ 離ly (# 能năng 捨xả 生sanh 死tử 故cố 謂vị 之chi 離ly )# 觀quán 道đạo 聖Thánh 諦Đế 修tu 四tứ 行hành 相tương/tướng 。 一nhất 道đạo (# 能năng 至chí 非phi 品phẩm 故cố 謂vị 之chi 道đạo )# 二nhị 如như (# 不bất 顛điên 不bất 倒đảo 故cố 謂vị 之chi 如như )# 三tam 行hành (# 聖thánh 足túc 所sở 履lý 故cố 謂vị 之chi 行hành )# 四tứ 出xuất (# 永vĩnh 超siêu 生sanh 死tử 故cố 謂vị 之chi 出xuất 。 ○# 注chú 文văn 參tham 用dụng 毗tỳ 曇đàm 心tâm 論luận )# 。

是thị 故cố 行hành 者giả 。 修tu 此thử 煖noãn 已dĩ 。 次thứ 起khởi 頂Đảnh 法Pháp 。 猶do 如như 山sơn 頂đảnh 。 人nhân 不bất 久cửu 住trụ 。 若nhược 無vô 諸chư 難nạn 。 必tất 過quá 此thử 山sơn 。 至chí 於ư 彼bỉ 山sơn 。 若nhược 遇ngộ 諸chư 難nạn 。 即tức 便tiện 退thoái 還hoàn 。 若nhược 無vô 諸chư 難nạn 。 必tất 到đáo 於ư 忍nhẫn 。 既ký 入nhập 忍nhẫn 位vị 。 於ư 四Tứ 諦Đế 境cảnh 。 極cực 堪kham 忍nhẫn 。 故cố 。 次thứ 起khởi 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 世thế 中trung 勝thắng 故cố 。 如như 是thị 觀quán 四Tứ 諦Đế 境cảnh 。 摠tổng 修tu 十thập 六lục 行hành 相tương/tướng 。 漸tiệm 近cận 見kiến 諦Đế 。 緣duyên 欲dục 苦Khổ 諦Đế 。 修tu 一nhất 行hành 相tương/tướng 。 惟duy 一nhất 剎sát 那na 。 謂vị 無vô 間gian 。 入nhập 離ly 生sanh 位vị 。 決quyết 定định 無vô 相tướng 續tục 理lý 。 從tùng 斯tư 後hậu 邊biên 復phục 生sanh 何hà 道đạo 。 即tức 說thuyết 頌tụng 曰viết 。

世thế 第đệ 一nhất 無vô 間gian 。 即tức 緣duyên 欲dục 界giới 苦khổ 。 生sanh 無vô 漏lậu 法Pháp 忍Nhẫn 。

忍nhẫn 次thứ 生sanh 法pháp 智trí 。 次thứ 緣duyên 餘dư 界giới 苦khổ 。 生sanh 類loại 忍nhẫn 類loại 智trí 。

緣duyên 集tập 滅diệt 道Đạo 諦Đế 。 各các 生sanh 四tứ 亦diệc 然nhiên 。 如như 是thị 十thập 六lục 心tâm 。

名danh 聖Thánh 諦Đế 現hiện 觀quán 。

論luận 曰viết 。 從tùng 世thế 第đệ 一nhất 。 善thiện 根căn 無vô 間gian 。 即tức 緣duyên 欲dục 界giới 苦khổ 聖Thánh 諦Đế 境cảnh 。 而nhi 生sanh 無vô 漏lậu 法Pháp 忍Nhẫn 。 生sanh 此thử 忍nhẫn 故cố 。 名danh 為vi 法pháp 智trí (# 謂vị 所sở 苦khổ 法pháp 無vô 始thỉ 時thời 來lai 。 身thân 見kiến 所sở 迷mê 執chấp 我ngã 我ngã 所sở 。 今kim 創sáng/sang 見kiến 彼bỉ 忍nhẫn 可khả 現hiện 前tiền 。 名danh 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 。 此thử 能năng 引dẫn 後hậu 苦khổ 法pháp 智trí 生sanh )# 如như 緣duyên 欲dục 界giới 苦khổ 聖Thánh 諦Đế 境cảnh 有hữu 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 。 苦khổ 法pháp 智trí 生sanh 。 如như 是thị 復phục 於ư 法pháp 智trí 無vô 間gian 。 總tổng 緣duyên 餘dư 界giới 。 苦khổ 聖Thánh 諦Đế 境cảnh 。 有hữu 類loại 忍nhẫn 生sanh 。 名danh 為vi 類loại 忍nhẫn 。 此thử 忍nhẫn 無vô 間gian 。 即tức 緣duyên 此thử 境cảnh 。 有hữu 類loại 智trí 生sanh 。 名danh 為vi 類loại 智trí (# 最tối 初sơ 證chứng 知tri 諸chư 法pháp 真chân 理lý 故cố 名danh 法pháp 智trí 。 此thử 後hậu 境cảnh 智trí 與dữ 前tiền 相tương 似tự 故cố 得đắc 類loại 名danh 。 是thị 後hậu 隨tùy 前tiền 而nhi 證chứng 境cảnh 義nghĩa )# 如như 緣duyên 苦Khổ 諦Đế 。 欲dục 界giới 及cập 餘dư 生sanh 法pháp 類loại 忍nhẫn 。 法pháp 類loại 智trí 四tứ 。 緣duyên 餘dư 三tam 諦đế 各các 四tứ 亦diệc 然nhiên 。 即tức 緣duyên 一nhất 一nhất 有hữu 四tứ 心tâm 義nghĩa 。 如như 是thị 次thứ 第đệ 。 有hữu 十thập 六lục 心tâm 。 總tổng 說thuyết 名danh 為vi 聖Thánh 諦Đế 現hiện 觀quán 。 以dĩ 於ư 三tam 界giới 四tứ 聖Thánh 諦Đế 境cảnh 。 次thứ 第đệ 現hiện 前tiền 。 如như (# 實thật 觀quán )# 故cố 。 是thị 名danh 現hiện 觀quán 。 (# 同đồng 字tự 函hàm 第đệ 十thập 卷quyển )# 。

聲Thanh 聞Văn 品phẩm

○# 自tự 利lợi 修tu 持trì 心tâm 狹hiệp 劣liệt 。 ○# 由do 他tha 開khai 悟ngộ 聲Thanh 聞Văn 乘thừa 。

華hoa 嚴nghiêm 經kinh 。 上thượng 品phẩm 十Thập 善Thiện 。 以dĩ 智trí 慧tuệ 修tu 習tập 。 心tâm 狹hiệp 劣liệt 故cố 。 怖bố 三tam 界giới 故cố 。 闕khuyết 大đại 悲bi 故cố 。 從tùng 他tha 聞văn 聲thanh 而nhi 解giải 了liễu 。 故cố 聲Thanh 聞Văn 乘thừa 。

○# 四Tứ 向Hướng 四Tứ 果Quả 解giải 脫thoát 僧Tăng 。 ○# 有Hữu 學Học 無Vô 學Học 賢hiền 聖thánh 輩bối 。

達đạt 磨ma 論luận 下hạ 云vân 。 四Tứ 果Quả 中trung 間gian 。 所sở 有hữu 諸chư 道đạo 。 及cập 前tiền 見kiến 道đạo 。 名danh 為vi 四tứ 向hướng 。 隨tùy 在tại 彼bỉ 果quả 前tiền 。 即tức 名danh 彼bỉ 果quả 向hướng 。 如như 是thị 有hữu 八bát 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 (# 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 此thử 云vân 數số 取thủ 趣thú 謂vị 數sác 數sác 往vãng 來lai 生sanh 死tử 。 也dã )# 謂vị 行hành 四tứ 向hướng 。 及cập 住trụ 四Tứ 果Quả 。 (# 東đông 字tự 函hàm )# 。

般Bát 若Nhã 經Kinh 云vân 。 斷đoạn 三tam 結kết 名danh 預dự 流lưu 果quả (# 三tam 結kết 者giả 。 一nhất 身thân 見kiến 。 謂vị 執chấp 有hữu 我ngã 故cố 。 二nhị 戒giới 禁cấm 取thủ 。 謂vị 執chấp 持trì 狗cẩu 牛ngưu 等đẳng 戒giới 為vi 生sanh 天thiên 因nhân 。 三tam 疑nghi 。 謂vị 不bất 了liễu 諦đế )# 。 薄bạc 貪tham 瞋sân 癡si 。 名danh 一nhất 來lai 果quả (# 於ư 施thí 無vô 著trước 。 是thị 名danh 貪tham 薄bạc 。 於ư 乞khất 者giả 生sanh 慈từ 。 是thị 名danh 瞋sân 薄bạc 。 施thí 已dĩ 回hồi 向hướng 菩Bồ 提Đề 。 是thị 名danh 癡si 薄bạc )# 。 斷đoạn 順thuận 下hạ 分phần/phân 五ngũ 結kết 永vĩnh 盡tận 。 名danh 不bất 還hoàn 果quả (# 五ngũ 結kết 者giả 。 一nhất 身thân 見kiến 。 二nhị 戒giới 禁cấm 取thủ 。 三tam 疑nghi 。 四tứ 貪tham 欲dục 。 五ngũ 瞋sân 恚khuể )# 。 斷đoạn 順thuận 上thượng 分phần/phân 五ngũ 結kết 永vĩnh 盡tận 。 名danh 阿A 羅La 漢Hán 。 果quả (# 上thượng 五ngũ 結kết 者giả 。 一nhất 色sắc 愛ái 。 謂vị 色sắc 界giới 愛ái 。 二nhị 無vô 色sắc 愛ái 。 謂vị 無vô 色sắc 界giới 愛ái 。 三tam 無vô 明minh 。 謂vị 心tâm 不bất 了liễu 。 四tứ 掉trạo 。 謂vị 心tâm 躁táo 動động 。 五ngũ 慢mạn 。 謂vị 心tâm 自tự 高cao )# 。 令linh 所sở 有hữu 集tập 法pháp 。 皆giai 成thành 滅diệt 法pháp 。 名danh 獨Độc 覺Giác 菩Bồ 提Đề 。 永vĩnh 斷đoạn 一nhất 切thiết 。 習tập 氣khí 相tương 續tục 。 名danh 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 (# 為vi 字tự 函hàm 第đệ 三tam 卷quyển )# 。

婆bà 沙sa 論luận 云vân 。 學học 人nhân 者giả 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 。 阿A 那Na 含Hàm 。 無Vô 學Học 人nhân 者giả 。 阿A 羅La 漢Hán 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 (# 仁nhân 字tự 函hàm 第đệ 八bát 卷quyển )# 。

顯hiển 宗tông 論luận 云vân 。 何hà 名danh 有hữu 學học 。 謂vị 學học 意ý 未vị 滿mãn 故cố 學học 。 何hà 名danh 無Vô 學Học 。 謂vị 阿A 羅La 漢Hán 。 諸chư 自tự 利lợi 行hành 。 修tu 學học 已dĩ 成thành 。 惟duy 應ưng 作tác 他tha 利lợi 益ích 事sự 故cố 。

○# 復phục 次thứ 盡tận 智trí 未vị 生sanh 。 前tiền 七thất 聖thánh 者giả 。 皆giai 名danh 有hữu 學học 。 盡tận 智trí 已dĩ 生sanh 便tiện 成thành 無Vô 學Học 阿A 羅La 漢Hán 。 (# 縻# 字tự 函hàm 第đệ 二nhị 卷quyển )# 。

○# 初sơ 二nhị 三tam 結kết 雖tuy 難nan 解giải 。 ○# 九cửu 十thập 八bát 使sử 尚thượng 應ưng 除trừ 。

婆bà 沙sa 論luận 云vân 。 順thuận 下hạ 分phần/phân 結kết 。 下hạ 有hữu 二nhị 種chủng 。 謂vị 界giới 下hạ 。 有hữu 情tình 下hạ 。 由do 初sơ 二nhị 結kết 過quá 患hoạn 重trọng 故cố 不bất 超siêu 欲dục 界giới 。 由do 後hậu 三tam 結kết 過quá 患hoạn 重trọng 故cố 不bất 越việt 異dị 生sanh 。 乃nãi 立lập 此thử 五ngũ 為vi 下hạ 分phần/phân 結kết 。 初sơ 之chi 二nhị 結kết 。 猶do 如như 獄ngục 卒tốt 。 後hậu 之chi 三tam 結kết 。 如như 防phòng 邏la 者giả 。 如như 有hữu 罪tội 人nhân 禁cấm 在tại 牢lao 獄ngục 。 有hữu 二nhị 獄ngục 卒tốt 。 恆hằng 守thủ 御ngự 之chi 。 不bất 令linh 輒triếp 出xuất 。

復phục 有hữu 三tam 人nhân 常thường 為vi 防phòng 邏la 。 彼bỉ 人nhân 設thiết 以dĩ 親thân 友hữu 財tài 力lực 傷thương 害hại 獄ngục 卒tốt 走tẩu 出xuất 。 三tam 防phòng 邏la 者giả 。 還hoàn 執chấp 將tương 來lai 閉bế 置trí 牢lao 獄ngục 。 牢lao 獄ngục 即tức 喻dụ 欲dục 界giới 。 罪tội 人nhân 即tức 喻dụ 異dị 生sanh 。 二nhị 獄ngục 卒tốt 者giả 。 喻dụ 初sơ 二nhị 結kết 。 三tam 防phòng 邏la 人nhân 。 喻dụ 後hậu 三tam 結kết 。 若nhược 有hữu 異dị 生sanh 以dĩ 不bất 淨tịnh 觀quán 。 傷thương 害hại 貪tham 欲dục 。 復phục 以dĩ 慈từ 觀quán 。 害hại 於ư 瞋sân 恚khuể 。 離ly 欲dục 乃nãi 至chí 。 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 生sanh 初sơ 靜tĩnh 慮lự 。 乃nãi 至chí 有Hữu 頂Đảnh 。 彼bỉ 有hữu 身thân 見kiến 。 戒giới 禁cấm 取thủ 疑nghi 。 還hoàn 執chấp 將tương 來lai 置trí 欲dục 界giới 。

復phục 次thứ 預dự 流lưu 一nhất 來lai 。 所sở 起khởi 諸chư 結kết 。 順thuận 生sanh 下hạ 故cố 。 猶do 復phục 現hiện 起khởi 。 似tự 異dị 生sanh 業nghiệp 。 謂vị 著trước 雜tạp 綵thải 塗đồ 飾sức 香hương 花hoa 。 受thọ 畜súc 金kim 銀ngân 珍trân 玩ngoạn 寶bảo 物vật 。 亦diệc 與dữ 男nam 女nữ 同đồng 處xứ 一nhất 床sàng 。 行hành 非phi 梵Phạm 行hạnh 。 名danh 為vi 似tự 異dị 生sanh 業nghiệp 。

復phục 次thứ 五ngũ 順thuận 上thượng 分phần/phân 結kết 。 謂vị 色sắc 貪tham 。 無vô 色sắc 貪tham 。 掉trạo 舉cử 。 慢mạn 。 無vô 明minh 。 惟duy 不bất 還hoàn 者giả 。 所sở 起khởi 諸chư 結kết 順thuận 上thượng 分phần/phân 故cố 。 (# 離ly 字tự 函hàm 第đệ 九cửu 卷quyển )# 。

法pháp 數số 云vân 。 十thập 使sử 。 一nhất 貪tham 。 二nhị 瞋sân 。 三tam 癡si 。 四tứ 慢mạn 。 五ngũ 疑nghi 。 六lục 身thân 見kiến 。 七thất 邊biên 見kiến 。 八bát 見kiến 取thủ 。 九cửu 禁cấm 戒giới 取thủ 。 十thập 邪tà 見kiến 。 如như 是thị 十thập 使sử 。 能năng 遍biến 三tam 界giới 之chi 中trung 。 分phần/phân 於ư 四Tứ 諦Đế 之chi 下hạ 。 變biến 成thành 九cửu 十thập 八bát 使sử 。 攝nhiếp 入nhập 見kiến 諦Đế 思tư 惟duy 二nhị 門môn 。

○# 見kiến 諦Đế 惑hoặc 八bát 十thập 八bát 使sử (# 欲dục 界giới 苦Khổ 諦Đế 下hạ 具cụ 有hữu 十thập 使sử 。 集Tập 諦Đế 下hạ 滅Diệt 諦Đế 下hạ 各các 有hữu 七thất 使sử 。 並tịnh 除trừ 身thân 見kiến 邊biên 見kiến 戒giới 取thủ 。 道Đạo 諦Đế 下hạ 有hữu 八bát 使sử 。 除trừ 身thân 見kiến 邊biên 見kiến 。 共cộng 三tam 十thập 二nhị 使sử 。 ○# 色sắc 界giới 苦Khổ 諦Đế 下hạ 有hữu 九cửu 使sử 。 除trừ 瞋sân 。 集Tập 諦Đế 滅diệt 下hạ 各các 有hữu 六lục 使sử 。 除trừ 瞋sân 及cập 身thân 見kiến 邊biên 見kiến 戒giới 取thủ 。 道Đạo 諦Đế 下hạ 有hữu 七thất 使sử 。 除trừ 瞋sân 及cập 身thân 見kiến 邊biên 見kiến 。 共cộng 二nhị 十thập 八bát 使sử 。 ○# 無vô 色sắc 界giới 四tứ 。 諦đế 下hạ 皆giai 如như 色sắc 界giới 除trừ 。 亦diệc 共cộng 二nhị 十thập 八bát 使sử 。 都đô 計kế 有hữu 八bát 十thập 八bát 使sử )# 思tư 惟duy 惑hoặc 十thập 使sử (# 欲dục 界giới 四tứ 使sử 。 謂vị 貪tham 瞋sân 癡si 慢mạn 。 此thử 使sử 從tùng 斯Tư 陀Đà 含Hàm 。 向hướng 入nhập 修tu 道Đạo 斷đoạn 。 乃nãi 至chí 阿A 那Na 含Hàm 。 果quả 九cửu 品phẩm 方phương 盡tận 。 ○# 色sắc 界giới 三tam 使sử 。 貪tham 瞋sân 癡si 。 此thử 三tam 使sử 並tịnh 是thị 阿A 羅La 漢Hán 。 向hướng 用dụng 修tu 道Đạo 智trí 斷đoạn 。 ○# 無vô 色sắc 界giới 三tam 使sử 。 貪tham 癡si 慢mạn 。 此thử 思tư 惟duy 三tam 界giới 。 合hợp 有hữu 十thập 使sử 。 并tinh 見kiến 諦Đế 合hợp 為vi 。 九cửu 十thập 八bát 使sử 。 但đãn 此thử 使sử 亦diệc 是thị 羅La 漢Hán 向hướng 斷đoạn 。 至chí 果quả 方phương 盡tận )# 。

六lục 欲dục 且thả 非phi 定định 修tu 地địa 。 八bát 智trí 可khả 除trừ 煩phiền 惱não 根căn 。

婆bà 沙sa 論luận 云vân 。 欲dục 界giới 是thị 不bất 定định 界giới 。 非phi 修tu 地địa 。 非phi 離ly 欲dục 地địa 。 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 是thị 定định 地địa 。 修tu 地địa 。 離ly 欲dục 地địa 。 不bất 可khả 以dĩ 緣duyên 不bất 定định 界giới 智trí 。 斷đoạn 定định 界giới 結kết 。

○# 又hựu 問vấn 。 云vân 何hà 八bát 智trí 。 謂vị 法pháp 智trí 。 比tỉ 智trí 。 他tha 心tâm 智trí 。 等đẳng 智trí 。 苦khổ 智trí 。 集tập 智trí 。 滅diệt 智trí 。 道đạo 智trí 。

復phục 次thứ 法pháp 智trí 猛mãnh 利lợi 。 不bất 多đa 用dụng 功công 。 能năng 斷đoạn 不bất 善thiện 無vô 記ký 煩phiền 惱não 。 譬thí 如như 利lợi 刀đao 能năng 斷đoạn 於ư 鐵thiết 。 何hà 況huống 草thảo 木mộc 。 彼bỉ 亦diệc 如như 是thị 。 比tỉ 智trí 非phi 利lợi 。 多đa 用dụng 功công 力lực 。 乃nãi 能năng 斷đoạn 無vô 記ký 煩phiền 惱não 。 何hà 能năng 斷đoạn 不bất 善thiện 煩phiền 惱não 。 譬thí 如như 鈍độn 刀đao 。 雖tuy 多đa 用dụng 功công 。 能năng 斷đoạn 草thảo 木mộc 。 何hà 能năng 斷đoạn 鐵thiết 耶da 。 (# 隱ẩn 字tự 函hàm 第đệ 十thập 卷quyển )# 。

大đại 婆bà 沙sa 。 問vấn 云vân 。 何hà 為vi 智trí 。 答đáp 。 五ngũ 識thức 相tương 應ứng 。 慧tuệ 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 善thiện 。 二nhị 染nhiễm 。 三tam 無vô 覆phú 無vô 記ký 。 善thiện 者giả 謂vị 惟duy 生sanh 得đắc 善thiện 。 染nhiễm 汙ô 者giả 謂vị 惟duy 修tu 所sở 斷đoạn 。 貪tham 瞋sân 癡si 相tương 應ứng 。 無vô 覆phú 無vô 記ký 者giả 。 謂vị 異dị 熟thục 生sanh 。 意ý 識thức 相tương 應ứng 。 善thiện 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 有hữu 漏lậu 。 二nhị 無vô 漏lậu 。 有hữu 漏lậu 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 加gia 行hành 得đắc 。 二nhị 離ly 染nhiễm 得đắc 。 三tam 生sanh 得đắc 。 加gia 行hành 得đắc 者giả 。 謂vị 聞văn 思tư 修tu 。 聞văn 所sở 成thành 慧tuệ 。 謂vị 於ư 文văn 義nghĩa 。 如như 理lý 決quyết 擇trạch 。 思tư 所sở 成thành 慧tuệ 。 謂vị 不bất 淨tịnh 觀quán 。 持trì 息tức 念niệm 及cập 念niệm 住trụ 等đẳng 。 修tu 所sở 成thành 慧tuệ 。 謂vị 煖noãn 頂đảnh 忍nhẫn 。 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 現hiện 觀quán 邊biên 世thế 俗tục 智trí (# 以dĩ 世thế 俗tục 智trí 為vi 自tự 性tánh 故cố )# 。 無vô 量lượng 解giải 脫thoát 勝thắng 處xứ 等đẳng 。 離ly 染nhiễm 得đắc 者giả 。 謂vị 淨tịnh 慮lự 無vô 量lượng 無vô 色sắc 解giải 脫thoát 勝thắng 處xứ 等đẳng 。 生sanh 得đắc 者giả 。 謂vị 生sanh 彼bỉ 地địa 。 法pháp 爾nhĩ 所sở 得đắc 善thiện 。 無vô 漏lậu 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 學học 。 二nhị 無Vô 學Học 。 學học 謂vị 學học 八bát 智trí 。 無Vô 學Học 謂vị 盡tận 智trí (# 諸chư 煩phiền 惱não 盡tận 故cố 。 名danh 盡tận 智trí )# 無vô 生sanh 智trí (# 。 我ngã 已dĩ 知tri 苦khổ 。 不bất 應ưng 更cánh 知tri 。 乃nãi 至chí 我ngã 已dĩ 修tu 道Đạo 。 不bất 應ưng 更cánh 修tu 。 是thị 名danh 無Vô 生Sanh 智Trí )# 。 ○# (# 顛điên 字tự 函hàm 第đệ 五ngũ 卷quyển )# 。

初sơ 果quả 七thất 生sanh 方phương 羅La 漢Hán 。 復phục 劫kiếp 八bát 萬vạn 入nhập 菩Bồ 提Đề 。

婆bà 沙sa 論luận 云vân 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 初sơ 入nhập 聖thánh 流lưu 。 故cố 名danh 為vi 預dự 流lưu (# 惟duy 受thọ 七thất 有hữu 七thất 生sanh 天thiên 上thượng 。 人nhân 中trung 得đắc 盡tận 苦khổ 際tế )# 。 須tu 陀đà 含hàm 。 名danh 為vi 一nhất 來lai (# 雖tuy 斷đoạn 欲dục 界giới 修tu 惑hoặc 六lục 品phẩm 。 有hữu 餘dư 三tam 品phẩm 未vị 斷đoạn 。 尚thượng 更cánh 一nhất 度độ 來lai 生sanh 欲dục 界giới 中trung )# 。 阿A 那Na 含Hàm 。 名danh 為vi 不bất 還hoàn (# 雖tuy 斷đoạn 欲dục 界giới 九cửu 品phẩm 惑hoặc 盡tận 。 從tùng 此thử 上thượng 生sanh 色sắc 界giới 更cánh 不bất 還hoàn 來lai 。 受thọ 生sanh 欲dục 界giới )# 。 阿A 羅La 漢Hán (# 有hữu 四tứ 義nghĩa 。 一nhất 者giả 應Ứng 供Cúng 。 二nhị 者giả 殺sát 賊tặc 。 三tam 者giả 遠viễn 惡ác 。 四tứ 者giả 不bất 生sanh 。 謂vị 三tam 界giới 惑hoặc 盡tận 更cánh 不bất 生sanh 也dã )# 。 ○# (# 正chánh 文văn 箴# 函hàm 六lục 卷quyển 注chú 文văn 弁# 函hàm 三tam 卷quyển )# 。

毗tỳ 曇đàm 心tâm 論luận 。 二Nhị 乘Thừa 聖thánh 人nhân 所sở 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 分phân 別biệt 九cửu 種chủng 。 下hạ 品phẩm 三tam 種chủng 。 下hạ 下hạ 。 下hạ 中trung 。 下hạ 上thượng 。 中trung 品phẩm 三tam 種chủng 。 中trung 下hạ 。 中trung 中trung 。 中trung 上thượng 。 上thượng 品phẩm 三tam 種chủng 。 上thượng 下hạ 。 上thượng 中trung 。 上thượng 上thượng 。 (# 都đô 字tự 函hàm 第đệ 三tam 卷quyển )# 。

涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 。 經kinh 八bát 萬vạn 劫kiếp 。 得đắc 阿a 耨nậu 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 須tu 陀đà 含hàm 果quả 。 經kinh 六lục 萬vạn 劫kiếp 。 阿A 那Na 含Hàm 果Quả 。 經kinh 四tứ 萬vạn 劫kiếp 。 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 經kinh 二nhị 萬vạn 劫kiếp 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 道Đạo 。 經kinh 十thập 千thiên 劫kiếp 。 得đắc 阿a 耨nậu 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 (# 體thể 字tự 函hàm 第đệ 二nhị 卷quyển )# 。

良lương 為vi 眾chúng 生sanh 根căn 器khí 異dị 。 所sở 以dĩ 如Như 來Lai 廣quảng 略lược 談đàm 。

毗tỳ 婆bà 沙sa 論luận 中trung 問vấn 。 如như 阿a 毗tỳ 曇đàm 說thuyết 。 斷đoạn 八bát 十thập 八bát 使sử 。 名danh 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 以dĩ 何hà 等đẳng 故cố 說thuyết 。 若nhược 斷đoạn 三tam 結kết 。 名danh 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。

答đáp 曰viết 。

為vi 受thọ 化hóa 者giả 。 智trí 有hữu 深thâm 淺thiển 。 說thuyết 對đối 治trị 法pháp 。 譬thí 如như 醫y 師sư 。 觀quán 病bệnh 投đầu 藥dược 。 亦diệc 不bất 少thiểu 投đầu 。 其kỳ 病bệnh 不bất 愈dũ 。 若nhược 多đa 投đầu 者giả 。 唐đường 捐quyên 其kỳ 功công 。 佛Phật 亦diệc 如như 是thị 。 為vi 利lợi 根căn 者giả 。 說thuyết 斷đoạn 三tam 結kết 。 為vi 鈍độn 根căn 者giả 。 說thuyết 斷đoạn 八bát 十thập 八bát 使sử 。 名danh 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 如như 跋bạt 耆kỳ 子tử 。 於ư 佛Phật 法Pháp 中trung 出xuất 家gia 。 制chế 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 戒giới 。 生sanh 憂ưu 慮lự 心tâm 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 今kim 不bất 堪kham 守thủ 護hộ 諸chư 戒giới 。

佛Phật 言ngôn 。

汝nhữ 能năng 善thiện 學học 三tam 戒giới 耶da 。 謂vị 戒giới 心tâm 慧tuệ 。 彼bỉ 人nhân 歡hoan 喜hỷ 。

答đáp 言ngôn 。

我ngã 能năng 學học 此thử 三tam 戒giới 。 次thứ 第đệ 能năng 學học 。 一nhất 切thiết 諸chư 戒giới 。 若nhược 如Như 來Lai 說thuyết 斷đoạn 見kiến 道đạo 。 所sở 斷đoạn 八bát 十thập 八bát 使sử 。 名danh 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 則tắc 受thọ 化hóa 者giả 。 心tâm 生sanh 憂ưu 慮lự 。 何hà 能năng 拔bạt 此thử 八bát 十thập 八bát 煩phiền 惱não 之chi 樹thụ 。 度độ 八bát 十thập 八bát 煩phiền 惱não 大đại 河hà 。 竭kiệt 八bát 十thập 八bát 。 煩phiền 惱não 大đại 海hải 。 摧tồi 八bát 十thập 八bát 煩phiền 惱não 之chi 山sơn 。 修tu 此thử 八bát 十thập 八bát 對đối 治trị 之chi 道đạo 。 若nhược 說thuyết 斷đoạn 三tam 結kết 。 名danh 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 此thử 受thọ 化hóa 者giả 。 喜hỷ 以dĩ 為vi 易dị 。 若nhược 斷đoạn 三tam 結kết 則tắc 斷đoạn 見kiến 道đạo 。 一nhất 切thiết 諸chư 使sử 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 此thử 三tam 結kết 。 謂vị 身thân 見kiến 。 戒giới 取thủ 。 疑nghi 。 身thân 見kiến 是thị 六lục 十thập 二nhị 見kiến 。 諸chư 煩phiền 惱não 之chi 根căn 本bổn 。 戒giới 取thủ 。 是thị 種chủng 種chủng 邪tà 苦khổ 之chi 行hành 。 疑nghi (# 是thị 猶do 豫dự 不bất )# 了liễu 。 (# 箴# 字tự 函hàm 第đệ 六lục 卷quyển )# 。

○# 四tứ 靜tĩnh 慮lự 并tinh 四tứ 無vô 量lượng 。 ○# 八bát 解giải 脫thoát 并tinh 八bát 勝thắng 處xứ 。

大Đại 乘Thừa 相tương/tướng 論luận 下hạ 云vân 。 四tứ 靜tĩnh 慮lự 者giả 。 離ly 生sanh 喜hỷ 樂lạc 。 名danh 初sơ 靜tĩnh 慮lự 。 定định 生sanh 喜hỷ 樂lạc 。 名danh 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 。 離ly 喜hỷ 妙diệu 樂lạc 。 名danh 第đệ 三tam 靜tĩnh 慮lự 。 捨xả 念niệm 清thanh 淨tịnh 。 名danh 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 如như 是thị 等đẳng 四tứ 。 皆giai 寂tịch 止chỉ 相tương/tướng 。 欲dục 界giới 等đẳng 貪tham 心tâm 不bất 流lưu 動động 。 是thị 名danh 靜tĩnh 慮lự 。 (# 孰thục 字tự 函hàm )# 。

禪thiền 法Pháp 要yếu 解giải 經Kinh 云vân 。 佛Phật 法Pháp 微vi 妙diệu 。 未vị 得đắc 修tu 定định 智trí 慧tuệ 。 云vân 何hà 籌trù 量lượng 。 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 是thị 以dĩ 離ly 欲dục 惡ác 不bất 善thiện 法pháp 。 除trừ 捨xả 五ngũ 蓋cái 。 集tập 諸chư 善thiện 法Pháp 。 深thâm 入nhập 一nhất 心tâm 。 有hữu 覺giác 有hữu 觀quán 。 離ly 生sanh 喜hỷ 樂lạc 。 入nhập 初sơ 禪thiền 。 問vấn 曰viết 。 得đắc 初sơ 禪thiền 相tương/tướng 云vân 何hà 。

答đáp 曰viết 。

先tiên 以dĩ 正chánh 念niệm 呵ha 止chỉ 五ngũ 欲dục 。 得đắc 未vị 到đáo 地địa 。 身thân 心tâm 快khoái 樂lạc 。 證chứng 初sơ 禪thiền 相tương/tướng 。 轉chuyển 復phục 增tăng 勝thắng 。 身thân 輕khinh 心tâm 定định 。 瞋sân 處xứ 不bất 瞋sân 。 喜hỷ 處xứ 不bất 喜hỷ 。 世thế 間gian 八bát 法pháp 所sở 不bất 能năng 動động 。 至chí 於ư 衣y 服phục 飲ẩm 食thực 等đẳng 。 心tâm 不bất 貪tham 著trước 。 但đãn 以dĩ 諸chư 善thiện 功công 德đức 為vi 貴quý 。 得đắc 初sơ 禪thiền 已dĩ 進tiến 求cầu 二nhị 禪thiền 。

若nhược 有hữu 漏lậu 道đạo 於ư 二nhị 禪thiền 地địa 邊biên 。 猒# 患hoạn 覺giác 觀quán 。 如như 欲dục 界giới 五ngũ 欲dục 五ngũ 蓋cái 。 令linh 心tâm 散tán 亂loạn 。 初sơ 禪thiền 覺giác 觀quán 。 惱não 亂loạn 定định 心tâm 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 若nhược 無vô 漏lậu 道Đạo 離ly 初sơ 禪thiền 欲dục 。 即tức 用dụng 無vô 漏lậu 初sơ 禪thiền 。 呵ha 責trách 覺giác 觀quán 。 (# 問vấn 曰viết 。 如như 初sơ 禪thiền 結kết 使sử 亦diệc 能năng 亂loạn 心tâm 。 何hà 故cố 但đãn 說thuyết 覺giác 觀quán 。 荅# 曰viết 。 覺giác 觀quán 滅diệt 結kết 使sử 亦diệc 滅diệt 。

復phục 次thứ 本bổn 末mạt 曾tằng 得đắc 覺giác 觀quán )# 。 大đại 喜hỷ 。 以dĩ 大đại 喜hỷ 故cố 。 壞hoại 破phá 定định 心tâm 。 以dĩ 破phá 定định 故cố 。 應ưng 當đương 除trừ 捨xả 。 內nội 得đắc 清thanh 淨tịnh 。 無vô 覺giác 無vô 觀quán 。 定định 生sanh 喜hỷ 樂lạc 。 入nhập 於ư 二nhị 禪thiền 。 問vấn 曰viết 。 云vân 何hà 是thị 二nhị 禪thiền 相tương/tướng 。

答đáp 曰viết 。

經Kinh 中trung 說thuyết 言ngôn 。 滅diệt 諸chư 覺giác 觀quán 。 若nhược 善thiện 若nhược 無vô 記ký 。 以dĩ 無vô 覺giác 觀quán 動động 故cố 。 內nội 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 如như 水thủy 澄trừng 清thanh 。 無vô 有hữu 風phong 波ba 。 星tinh 月nguyệt 諸chư 像tượng 。 悉tất 皆giai 照chiếu 見kiến 。 定định 生sanh 喜hỷ 樂lạc 。 妙diệu 勝thắng 初sơ 禪thiền 。 初sơ 禪thiền 喜hỷ 樂lạc 。 從tùng 離ly 欲dục 生sanh 。 此thử 中trung 喜hỷ 樂lạc 。 從tùng 初sơ 禪thiền 定định 生sanh 。 如như 是thị 二nhị 禪thiền 定định 。 有hữu 煩phiền 惱não 覆phú 心tâm 。 所sở 謂vị 愛ái 慢mạn 邪tà 見kiến 疑nghi 等đẳng 。 壞hoại 破phá 定định 心tâm 。 當đương 求cầu 斷đoạn 滅diệt 以dĩ 進tiến 三tam 禪thiền 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 爾nhĩ 者giả 。 佛Phật 何hà 以dĩ 說thuyết 離ly 喜hỷ 行hành 捨xả 得đắc 入nhập 三tam 禪thiền 。

答đáp 曰viết 。

得đắc 二nhị 禪thiền 大đại 喜hỷ 。 一nhất 心tâm 過quá 差sai 。 心tâm 變biến 著trước 喜hỷ 。 生sanh 諸chư 結kết 使sử 。 以dĩ 是thị 喜hỷ 故cố 。 為vi 煩phiền 惱não 本bổn 。 問vấn 曰viết 。 五ngũ 欲dục 不bất 淨tịnh 。 則tắc 應ưng 當đương 捨xả 。 是thị 喜hỷ 淨tịnh 妙diệu 。 眾chúng 生sanh 所sở 樂lạc 。 云vân 何hà 言ngôn 捨xả 。

答đáp 曰viết 。

先tiên 已dĩ 曾tằng 答đáp 。 生sanh 著trước 因nhân 緣duyên 。 則tắc 是thị 罪tội 門môn 。 喜hỷ 為vi 麤thô 樂nhạo/nhạc/lạc 。 今kim 欲dục 捨xả 麤thô 而nhi 求cầu 細tế 樂nhạo/nhạc/lạc 。 故cố 言ngôn 離ly 喜hỷ 。 更cánh 入nhập 深thâm 定định 以dĩ 求cầu 妙diệu 樂lạc 。

○# 云vân 何hà 第đệ 三tam 禪thiền 樂nhạo/nhạc/lạc 。 世thế 間gian 最tối 樂nhạo/nhạc/lạc 。 無vô 有hữu 過quá 者giả 。 此thử 三tam 禪thiền 中trung 有hữu 其kỳ 三tam 過quá 。 一nhất 者giả 心tâm 轉chuyển 細tế 沒một 。 二nhị 者giả 心tâm 大đại 發phát 動động 。 三tam 者giả 心tâm 生sanh 迷mê 悶muộn 。 常thường 應ưng 一nhất 心tâm 。 念niệm 此thử 三tam 過quá 。 若nhược 心tâm 沒một 時thời 。 以dĩ 精tinh 進tấn 智trí 慧tuệ 力lực 。 還hoàn 令linh 心tâm 起khởi 。 若nhược 大đại 發phát 動động 。 則tắc 應ưng 攝nhiếp 心tâm 。 若nhược 心tâm 迷mê 悶muộn 。 應ưng 念niệm 佛Phật 法pháp 微vi 妙diệu 。 還hoàn 令linh 心tâm 喜hỷ 。 常thường 當đương 守thủ 護hộ 。 治trị 此thử 三tam 心tâm 。 是thị 名danh 巧xảo 念niệm 慧tuệ 行hành 樂nhạo/nhạc/lạc 。 入nhập 第đệ 三tam 禪thiền 。 麤thô 者giả 為vi 喜hỷ 根căn 。 細tế 者giả 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。 譬thí 如như 極cực 熱nhiệt 。 得đắc 清thanh 冷lãnh 水thủy 。 持trì 洗tẩy 手thủ 面diện 。 是thị 名danh 為vi 喜hỷ 。 入nhập 清thanh 涼lương 池trì 。 舉cử 身thân 沐mộc 浴dục 。 是thị 名danh 受thọ 樂lạc 。 既ký 得đắc 三tam 禪thiền 之chi 樂lạc 。 一nhất 心tâm 守thủ 護hộ 。 常thường 恐khủng 退thoái 失thất 。 則tắc 為vi 是thị 惱não 。 是thị 故cố 樂nhạo/nhạc/lạc 復phục 為vi 患hoạn 。 當đương 求cầu 離ly 樂nhạo/nhạc/lạc 。 譬thí 如như 人nhân 求cầu 富phú 貴quý 之chi 樂lạc 。 求cầu 時thời 既ký 苦khổ 。 得đắc 之chi 無vô 猒# 。 則tắc 復phục 為vi 苦khổ 。 得đắc 已dĩ 守thủ 護hộ 。 亦diệc 復phục 為vi 苦khổ 。 行hành 者giả 患hoạn 樂nhạo/nhạc/lạc 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 求cầu 初sơ 禪thiền 樂nhạo/nhạc/lạc 。 以dĩ 覺giác 觀quán 惱não 亂loạn 。 故cố 捨xả 。 二nhị 禪thiền 大đại 喜hỷ 動động 。 故cố 捨xả 。 三tam 禪thiền 知tri 樂nhạo/nhạc/lạc 無vô 常thường 難nạn/nan 守thủ 。 故cố 捨xả 。 以dĩ 是thị 故cố 。 當đương 捨xả 此thử 樂nhạo/nhạc/lạc 。 求cầu 於ư 四tứ 禪thiền 安an 隱ẩn 之chi 地địa 。 問vấn 曰viết 。 依y 禪thiền 定định 樂nhạo/nhạc/lạc 。 捨xả 於ư 欲dục 樂lạc 。 今kim 依y 何hà 等đẳng 而nhi 捨xả 禪thiền 樂nhạo/nhạc/lạc 。 若nhược 捨xả 禪thiền 樂nhạo/nhạc/lạc 。 得đắc 何hà 利lợi 益ích 。

答đáp 曰viết 。

依y 涅Niết 槃Bàn 樂nhạo/nhạc/lạc 。 能năng 捨xả 禪thiền 樂nhạo/nhạc/lạc 。 而nhi 得đắc 三tam 利lợi 。 所sở 謂vị 羅La 漢Hán 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 佛Phật 道Đạo 。 是thị 故cố 捨xả 三tam 禪thiền 定định 。 行hành 於ư 四tứ 禪thiền 。 安an 隱ẩn 快khoái 樂lạc 。 以dĩ 三tam 乘thừa 道đạo 。 隨tùy 意ý 而nhi 入nhập 。 清thanh 淨tịnh 涅Niết 槃Bàn 。

○# 問vấn 曰viết 。 云vân 何hà 第đệ 四tứ 禪thiền 相tương/tướng 。

答đáp 曰viết 。

如như 佛Phật 說thuyết 四tứ 禪thiền 相tương/tướng 。 若nhược 斷đoạn 樂lạc 斷đoạn 苦khổ 。 無vô 憂ưu 無vô 喜hỷ 。 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 。 護hộ 念niệm 清thanh 淨tịnh 。 入nhập 第đệ 四tứ 禪thiền 。 以dĩ 滅diệt 憂ưu 苦khổ 喜hỷ 樂lạc 四tứ 事sự 。 故cố 念niệm 清thanh 淨tịnh 。 問vấn 曰viết 。 上thượng 三tam 禪thiền 中trung 。 不bất 說thuyết 清thanh 淨tịnh 。 此thử 何hà 獨độc 說thuyết 。

答đáp 曰viết 。

初sơ 禪thiền 覺giác 觀quán 未vị 定định 。 二nhị 禪thiền 喜hỷ 大đại 發phát 動động 。 三tam 禪thiền 樂nhạo/nhạc/lạc 心tâm 多đa 亂loạn 。 並tịnh 皆giai 念niệm 不bất 清thanh 淨tịnh 。

復phục 次thứ 下hạ 地địa 。 雖tuy 有hữu 定định 心tâm 。 出xuất 入nhập 息tức 故cố 。 令linh 心tâm 難nạn/nan 攝nhiếp 。 四tứ 禪thiền 念niệm 清thanh 淨tịnh 故cố 。 無vô 出xuất 入nhập 息tức 。 故cố 。 心tâm 則tắc 易dị 攝nhiếp 。

復phục 次thứ 第đệ 四tứ 禪thiền 名danh 為vi 真chân 禪thiền 。 餘dư 三tam 禪thiền 者giả 。 方phương 便tiện 階giai 梯thê 。 是thị 四tứ 禪thiền 相tương/tướng 。 譬thí 如như 善thiện 御ngự 良lương 馬mã 。 隨tùy 意ý 所sở 至chí 。 欲dục 行hành 四Tứ 無Vô 量Lượng 心Tâm 。 四tứ 無vô 色sắc 定định 等đẳng 。 隨tùy 意ý 皆giai 得đắc 。 欲dục 得đắc 六Lục 通Thông 。 求cầu 之chi 亦diệc 易dị 。 (# 圖đồ 字tự 函hàm )# 。

顯hiển 宗tông 論luận 。 九cửu 地địa 。 謂vị 四tứ 淨tịnh 慮lự 。 未vị 至chí 。 中trung 間gian 。 及cập 三tam 無vô 色sắc 。 (# 摩ma 字tự 函hàm 第đệ 二nhị 卷quyển )# 。

婆bà 沙sa 論luận 。 淨tịnh 慮lự 地địa 未vị 至chí 。 及cập 淨tịnh 慮lự 中trung 間gian 。 此thử 二nhị 俱câu 名danh 未vị 至chí 地địa 。 問vấn 曰viết 。 此thử 地địa 何hà 故cố 名danh 未vị 至chí 耶da 。 答đáp 。 未vị 入nhập 根căn 本bổn 。 能năng 現hiện 在tại 前tiền 。 斷đoạn 諸chư 煩phiền 惱não 。 故cố 名danh 未vị 至chí 。 (# 節tiết 字tự 函hàm 第đệ 十thập 卷quyển )# 。

智Trí 度Độ 論luận 云vân 。 入nhập 初sơ 禪thiền 。 是thị 名danh 有hữu 覺giác 有hữu 觀quán 。 初sơ 禪thiền 二nhị 禪thiền 中trung 間gian 。 是thị 名danh 無vô 覺giác 有hữu 觀quán 。 從tùng 二nhị 禪thiền 乃nãi 至chí 非phi 有hữu 想tưởng 。 非phi 無vô 想tưởng 定định 。 是thị 名danh 無vô 覺giác 無vô 觀quán 。 (# 立lập 字tự 函hàm 第đệ 八bát 卷quyển )# 。

問vấn 曰viết 。 覺giác 觀quán 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。

答đáp 曰viết 。

麤thô 心tâm 相tương/tướng 名danh 覺giác 。 細tế 心tâm 相tương/tướng 名danh 觀quán 。 初sơ 緣duyên 心tâm 中trung 發phát 相tương/tướng 。 名danh 覺giác 。 後hậu 分phân 別biệt 籌trù 量lượng 好hảo 醜xú 。 名danh 觀quán 。 (# 建kiến 字tự 函hàm 第đệ 三tam 卷quyển )# 。

婆bà 沙sa 論luận 云vân 。 惟duy 欲dục 界giới 及cập 初sơ 淨tịnh 慮lự 。 未vị 至chí 定định 中trung 。 有hữu 尋tầm 有hữu 伺tứ 。 淨tịnh 慮lự 中trung 間gian 。 無vô 尋tầm 唯duy 伺tứ 。 第đệ 二nhị 淨tịnh 慮lự 。 乃nãi 至chí 有Hữu 頂Đảnh 。 無vô 尋tầm 無vô 伺tứ 。 (# 退thoái 字tự 函hàm 第đệ 十thập 卷quyển )# 。

法pháp 蘊uẩn 足túc 論luận 云vân 。 尋tầm 。 謂vị 尋tầm 求cầu 離ly 欲dục 惡ác 不bất 善thiện 法pháp 。 伺tứ 。 謂vị 伺tứ 察sát 離ly 欲dục 惡ác 不bất 善thiện 法pháp 。 問vấn 。 尋tầm 與dữ 伺tứ 。 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。

答đáp 曰viết 。

心tâm 麤thô 是thị 尋tầm 。 心tâm 細tế 是thị 伺tứ 。 此thử 復phục 如như 何hà 。 如như 打đả 鍾chung 時thời 。 麤thô 聲thanh 喻dụ 尋tầm 。 細tế 聲thanh 喻dụ 伺tứ 。 (# 弟đệ 字tự 函hàm 第đệ 七thất 卷quyển )# 。

○# (# 尋tầm 伺tứ 與dữ 覺giác 觀quán 。 禪thiền 定định 與dữ 淨tịnh 慮lự 。 皆giai 名danh 異dị 而nhi 義nghĩa 同đồng )# 。

般Bát 若Nhã 經Kinh 云vân 。 四Tứ 無Vô 量Lượng 者giả 。 依y 諸chư 淨tịnh 慮lự 。 復phục 能năng 引dẫn 發phát 。 慈từ 悲bi 喜hỷ 捨xả 。 四tứ 種chủng 無vô 量lượng 。 (# 崗# 字tự 函hàm 第đệ 六lục 卷quyển )# 。

大Đại 集Tập 法Pháp 門Môn 經kinh 上thượng 云vân 。 佛Phật 說thuyết 。 若nhược 有hữu 苾Bật 芻Sô 。 發phát 起khởi 慈từ 心tâm 。 遍biến 於ư 十thập 方phương 。 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 一nhất 切thiết 種chủng 類loại 。 廣quảng 大đại 行hành 慈từ 。 而nhi 無vô 邊biên 際tế 。 名danh 慈từ 無vô 量lượng 。 悲bi 喜hỷ 捨xả 三tam 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 (# 旦đán 字tự 函hàm )# 。

智Trí 度Độ 論luận 云vân 。 大đại 慈từ 與dữ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 樂nhạo/nhạc/lạc 。 大đại 悲bi 拔bạt 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 苦khổ 。 問vấn 曰viết 。 如như 何hà 是thị 小tiểu 慈từ 小tiểu 悲bi 。

答đáp 曰viết 。

四Tứ 無Vô 量Lượng 心Tâm 中trung 慈từ 悲bi 。 名danh 為vi 小tiểu 。 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 。 次thứ 第đệ 說thuyết 大đại 慈từ 悲bi 。 名danh 為vi 大đại 。

復phục 次thứ 諸chư 佛Phật 心tâm 中trung 慈từ 悲bi 為vi 大đại 。 餘dư 人nhân 心tâm 中trung 為vi 小tiểu 。 問vấn 曰viết 。 菩Bồ 薩Tát 何hà 言ngôn 大đại 慈từ 大đại 悲bi 。

答đáp 曰viết 。

菩Bồ 薩Tát 大đại 慈từ 。 於ư 佛Phật 為vi 小tiểu 。 於ư 二Nhị 乘Thừa 為vi 大đại 。 此thử 是thị 假giả 名danh 為vi 大đại 。

復phục 次thứ 小tiểu 慈từ 。 但đãn 心tâm 念niệm 與dữ 眾chúng 生sanh 樂lạc 。 實thật 無vô 樂nhạo/nhạc/lạc 事sự 。 心tâm 憫mẫn 其kỳ 苦khổ 。 (# 建kiến 字tự 函hàm 第đệ 七thất 卷quyển )# 。

般Bát 若Nhã 經Kinh 云vân 。 八Bát 解Giải 脫Thoát 者giả 。 謂vị 有hữu 色sắc 觀quán 諸chư 色sắc 。 是thị 第đệ 一nhất 解giải 脫thoát 。 內nội 無vô 色sắc 想tưởng 。 觀quán 外ngoại 諸chư 色sắc 。 是thị 第đệ 二nhị 解giải 脫thoát 。 淨tịnh 勝thắng 解giải 身thân 作tác 證chứng 。 是thị 第đệ 三tam 解giải 脫thoát 。 超siêu 一nhất 切thiết 色sắc 想tưởng 。 滅diệt 有hữu 對đối 想tưởng 。 不bất 思tư 惟duy 種chủng 種chủng 想tưởng 。 入nhập 無vô 邊biên 空không 處xứ 定định 。 具cụ 足túc 住trụ 。 是thị 第đệ 四tứ 解giải 脫thoát 。 超siêu 一nhất 切thiết 空không 無vô 邊biên 處xứ 。 入nhập 無Vô 邊Biên 識Thức 處Xứ 定định 。 具cụ 足túc 住trụ 。 是thị 第đệ 五ngũ 解giải 脫thoát 。 超siêu 一nhất 切thiết 識Thức 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 入nhập 無vô 少thiểu 所sở 有hữu 處xứ 定định 。 具cụ 足túc 住trụ 。 是thị 第đệ 六lục 解giải 脫thoát 。 超siêu 一nhất 切thiết 無vô 所sở 有hữu 處xứ 。 入nhập 非phi 想tưởng 。 非phi 非phi 想tưởng 處xứ 定định 。 具cụ 足túc 住trụ 。 是thị 第đệ 七thất 解giải 脫thoát 。 超siêu 一nhất 切thiết 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 入nhập 滅diệt 想tưởng 受thọ 定định 。 具cụ 足túc 住trụ 。 是thị 第đệ 八bát 解giải 脫thoát 。 (# 出xuất 字tự 函hàm 第đệ 九cửu 卷quyển )# 。

婆bà 沙sa 論luận 云vân 。 解giải 脫thoát 是thị 何hà 義nghĩa 。

答đáp 曰viết 。

背bối/bội 棄khí 義nghĩa 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 背bối/bội 棄khí 是thị 解giải 脫thoát 義nghĩa 者giả 。 何hà 處xứ 解giải 脫thoát 。 背bối/bội 何hà 處xứ 心tâm 。

答đáp 曰viết 。

初sơ 解giải 脫thoát 。 第đệ 二nhị 解giải 脫thoát 。 背bối/bội 棄khí 色sắc 愛ái 心tâm 。 第đệ 三tam 解giải 脫thoát 。 背bối/bội 棄khí 不bất 淨tịnh 心tâm 。 空không 處xứ 解giải 脫thoát 。 背bối/bội 棄khí 下hạ 地địa 法pháp 。 乃nãi 至chí 非phi 想tưởng 。 非phi 非phi 想tưởng 處xứ 解giải 脫thoát 。 非phi 背bối/bội 棄khí 下hạ 地địa 法pháp 。 滅diệt 受thọ 想tưởng 解giải 脫thoát 。 背bối/bội 棄khí 一nhất 切thiết 有hữu 緣duyên 心tâm 。 (# 慈từ 字tự 函hàm 第đệ 六lục 卷quyển )# 。

法pháp 集tập 經Kinh 云vân 。 八bát 勝thắng 處xứ 者giả 。 有hữu 色sắc 見kiến 色sắc 。 知tri 彼bỉ 色sắc 中trung 得đắc 自tự 在tại 見kiến 。 是thị 名danh 初sơ 勝thắng 處xứ 。 內nội 身thân 有hữu 色sắc 相tướng 。 見kiến 外ngoại 色sắc 好hảo 醜xú 。 知tri 彼bỉ 色sắc 中trung 得đắc 自tự 在tại 見kiến 。 是thị 名danh 第đệ 二nhị 勝thắng 處xứ 。 內nội 身thân 有hữu 色sắc 相tướng 。 見kiến 外ngoại 色sắc 無vô 量lượng 。 若nhược 好hảo 若nhược 醜xú 。 知tri 彼bỉ 色sắc 中trung 得đắc 自tự 在tại 見kiến 。 是thị 名danh 第đệ 三tam 勝thắng 處xứ 。 內nội 身thân 有hữu 色sắc 相tướng 。 見kiến 外ngoại 色sắc 少thiểu 。 若nhược 好hảo 若nhược 醜xú 。 知tri 彼bỉ 色sắc 中trung 得đắc 自tự 在tại 見kiến 。 是thị 名danh 第đệ 四tứ 勝thắng 處xứ 。 內nội 身thân 有hữu 色sắc 相tướng 。 見kiến 外ngoại 色sắc 青thanh 。 譬thí 如như 優ưu 摩ma 歌ca 華hoa 。 青thanh 色sắc 青thanh 光quang 。 知tri 彼bỉ 色sắc 中trung 得đắc 自tự 在tại 見kiến 。 是thị 名danh 第đệ 五ngũ 勝thắng 處xứ 。 內nội 身thân 有hữu 色sắc 相tướng 。 見kiến 外ngoại 色sắc 黃hoàng 。 譬thí 如như 伽già 尼ni 歌ca 羅la 華hoa 。 黃hoàng 色sắc 黃hoàng 光quang 。 知tri 彼bỉ 色sắc 中trung 得đắc 自tự 在tại 見kiến 。 是thị 名danh 第đệ 六lục 勝thắng 處xứ 。 內nội 身thân 有hữu 色sắc 相tướng 。 見kiến 外ngoại 色sắc 赤xích 。 譬thí 如như 勝thắng 頭đầu 視thị 婆bà 華hoa 。 赤xích 色sắc 赤xích 光quang 。 知tri 彼bỉ 色sắc 中trung 得đắc 自tự 在tại 見kiến 。 是thị 名danh 第đệ 七thất 勝thắng 處xứ 。 內nội 身thân 有hữu 色sắc 相tướng 。 見kiến 外ngoại 色sắc 白bạch 。 譬thí 如như 優ưu 沙sa 私tư 多đa 羅la 華hoa 。 白bạch 色sắc 白bạch 光quang 。 知tri 彼bỉ 色sắc 中trung 得đắc 自tự 在tại 見kiến 。 是thị 名danh 第đệ 八bát 勝thắng 處xứ 。 (# 欲dục 字tự 函hàm 第đệ 二nhị 卷quyển )# 。

○# 第đệ 九cửu 次thứ 第đệ 非phi 想tưởng 定định 。 ○# 滅diệt 盡tận 及cập 從tùng 無vô 想tưởng 修tu 。

般Bát 若Nhã 云vân 。 九cửu 次thứ 第đệ 定định 。 謂vị 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 四tứ 無vô 色sắc 定định 。 滅diệt 想tưởng 受thọ 定định 。 (# 出xuất 字tự 函hàm 第đệ 九cửu 卷quyển )# 。

宗tông 鏡kính 。 問vấn 。 住trụ 滅diệt 定định 者giả 。 於ư 八bát 識thức 中trung 。 滅diệt 何hà 等đẳng 識thức 。 答đáp 。 滅diệt 六lục 識thức 。 以dĩ 第đệ 八bát 識thức 持trì 身thân 。 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 住trụ 滅diệt 定định 者giả 。 身thân 語ngữ 心tâm 行hành 。 無vô 不bất 皆giai 滅diệt 。 而nhi 壽thọ 不bất 滅diệt 。 亦diệc 不bất 離ly 煖noãn 。 根căn 無vô 變biến 壞hoại 。 識thức 不bất 離ly 身thân 。 若nhược 全toàn 無vô 識thức 。 應ưng 如như 瓦ngõa 礫lịch 。 豈khởi 得đắc 說thuyết 為vi 住trụ 滅diệt 定định 者giả 。 (# 駕giá 字tự 函hàm 第đệ 十thập 卷quyển )# 。

大đại 毗tỳ 婆bà 沙sa 論luận 云vân 。 無vô 記ký 心tâm 者giả 。 其kỳ 性tánh 羸luy 劣liệt 。 腐hủ 敗bại 萎nuy 歇hiết 。 要yếu 住trụ 強cường 勢thế 堅kiên 勝thắng 之chi 心tâm 。 方phương 能năng 修tu 故cố 。 在tại 無vô 想tưởng 定định 滅diệt 盡tận 定định 者giả 。 謂vị 彼bỉ 無vô 心tâm 。 要yếu 有hữu 心tâm 者giả 。 方phương 能năng 修tu 故cố 。 生sanh 無vô 想tưởng 者giả 。 有hữu 說thuyết 。 生sanh 彼bỉ 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 善thiện 心tâm 不bất 起khởi 。 有hữu 說thuyết 。 雖tuy 起khởi 而nhi 非phi 修tu 所sở 依y 。 以dĩ 不bất 能năng 修tu 未vị 來lai 法pháp 故cố 。 (# 動động 字tự 函hàm 第đệ 九cửu 卷quyển )# 。

○# 為vi 甚thậm 一nhất 禪thiền 分phần/phân 四tứ 種chủng 。 ○# 由do 生sanh 異dị 見kiến 許hứa 多đa 般bát 。

宗tông 鏡kính 云vân 。 禪thiền 有hữu 四tứ 種chủng 。 一nhất 作tác 異dị 計kế 。 忻hãn 上thượng 猒# 下hạ 而nhi 修tu 者giả 。 是thị 外ngoại 道đạo 禪thiền 。 二nhị 信tín 正chánh 因nhân 果quả 。 亦diệc 以dĩ 忻hãn 猒# 而nhi 修tu 者giả 。 是thị 凡phàm 夫phu 禪thiền 。 三tam 了liễu 生sanh 空không 理lý 證chứng 偏thiên 真chân 道đạo 而nhi 修tu 者giả 。 是thị 小Tiểu 乘Thừa 禪thiền 。 四tứ 達đạt 人nhân 法pháp 二nhị 空không 而nhi 修tu 者giả 。 是thị 大Đại 乘Thừa 禪thiền 。 (# 富phú 字tự 函hàm 第đệ 九cửu 卷quyển )# 。

○# 坐tọa 禪thiền 念niệm 起khởi 魔ma 乘thừa 隙khích 。 ○# 斫chước 柱trụ 看khán 來lai 體thể 自tự 傷thương 。

宗tông 鏡kính 云vân 。 心tâm 靈linh 萬vạn 變biến 。 或hoặc 坐tọa 禪thiền 。 或hoặc 在tại 定định 。 魔ma 境cảnh 千thiên 差sai 。 茫mang 然nhiên 不bất 識thức 。 昔tích 有hữu 禪thiền 師sư 。 在tại 山sơn 間gian 坐tọa 。 見kiến 一nhất 孝hiếu 子tử 。 擎kình 一nhất 死tử 尸thi 來lai 。 向hướng 師sư 前tiền 哭khốc 云vân 。 何hà 故cố 殺sát 我ngã 阿a 母mẫu 。 師sư 知tri 是thị 魔ma 境cảnh 。 便tiện 於ư 柱trụ 上thượng 取thủ 斧phủ 一nhất 斫chước 。 孝hiếu 子tử 走tẩu 去khứ 。 後hậu 覺giác 股cổ 上thượng 濕thấp 。 乃nãi 看khán 見kiến 血huyết 。 不bất 期kỳ 自tự 斫chước 。

○# 又hựu 有hữu 禪thiền 師sư 。 坐tọa 時thời 。 見kiến 一nhất 豬trư 來lai 。 即tức 把bả 豬trư 鼻tị 一nhất 拽duệ 。 叫khiếu 把bả 火hỏa 來lai 。 乃nãi 是thị 把bả 自tự 鼻tị 孔khổng 。 斯tư 乃nãi 正chánh 坐tọa 禪thiền 時thời 。 心tâm 中trung 起khởi 見kiến 。 遂toại 感cảm 外ngoại 魔ma 來lai 入nhập 。 但đãn 修tu 正chánh 定định 。 何hà 有hữu 魔ma 事sự 。 (# 富phú 字tự 函hàm 第đệ 九cửu 卷quyển )# 。

○# 羅La 漢Hán 無vô 生sanh 猶do 有hữu 退thoái 。 ○# 醯hê 迦ca 七thất 返phản 自tự 殘tàn 傷thương 。

婆bà 沙sa 論luận 云vân 。 阿A 羅La 漢Hán 有hữu 六lục 種chủng 。 一nhất 退thoái 法pháp 。 二nhị 憶ức 法pháp 。 三tam 護hộ 法Pháp 。 四Tứ 等Đẳng 住trụ 。 五ngũ 能năng 進tiến 。 六lục 不bất 動động 。 然nhiên 退thoái 法pháp 者giả 退thoái 。 憶ức 法pháp 者giả 。 心tâm 生sanh 猒# 憶ức 。 持trì 刀đao 而nhi 欲dục 自tự 害hại 。 護hộ 法Pháp 者giả 。 於ư 己kỷ 解giải 脫thoát 。 心tâm 生sanh 愛ái 樂nhạo 。 善thiện 能năng 守thủ 護hộ 。 等đẳng 住trụ 者giả 不bất 退thoái 不bất 進tiến 。 能năng 進tiến 者giả 進tiến 至chí 不bất 動động 。 不bất 動động 者giả 住trụ 本bổn 根căn 不bất 動động 故cố 。 (# 規quy 字tự 函hàm 第đệ 七thất 卷quyển )# 。

云vân 何hà 阿A 羅La 漢Hán 有hữu 九cửu 種chủng 。

答đáp 曰viết 。

退thoái 法pháp 阿A 羅La 漢Hán 成thành 就tựu 二nhị 種chủng 根căn 。 下hạ 下hạ 。 下hạ 中trung 。 憶ức 法pháp 。 成thành 就tựu 下hạ 上thượng 根căn 。 護hộ 法Pháp 。 成thành 就tựu 中trung 下hạ 根căn 。 等đẳng 住trụ 。 成thành 就tựu 中trung 中trung 根căn 。 能năng 進tiến 成thành 就tựu 中trung 上thượng 根căn 。 不bất 動động 成thành 就tựu 上thượng 下hạ 根căn 。 辟Bích 支Chi 成thành 就tựu 上thượng 中trung 根căn 。 佛Phật 成thành 就tựu 上thượng 上thượng 根căn 。

復phục 次thứ 佛Phật 說thuyết 。 瞿cù 醯hê 迦ca 阿A 羅La 漢Hán 六lục 返phản 退thoái 耶da 猒# 患hoạn 退thoái 故cố 。 以dĩ 刀đao 自tự 害hại 而nhi 死tử 。 (# 第đệ 八bát 卷quyển )# 。

○# 凡phàm 夫phu 致trí 罪tội 刑hình 猶do 重trọng/trùng 。 ○# 聖thánh 種chủng 同đồng 愆khiên 責trách 且thả 輕khinh 。

婆bà 沙sa 云vân 。 如như 二nhị 人nhân 犯phạm 王vương 法pháp 。 一nhất 是thị 凡phàm 庶thứ 。 便tiện 致trí 重trọng/trùng 刑hình 。 一nhất 是thị 王vương 子tử 。 但đãn 遭tao 訶ha 責trách 。 如như 是thị 異dị 生sanh 。 及cập 預dự 流lưu 者giả 。 俱câu 作tác 惡ác 業nghiệp 。 而nhi 諸chư 異dị 生sanh 。 非phi 聖thánh 種chủng 故cố 。 所sở 造tạo 惡ác 業nghiệp 。 招chiêu 惡ác 趣thú 苦khổ 。 一nhất 切thiết 預dự 流lưu 。 是thị 聖thánh 種chủng 故cố 。 惡ác 業nghiệp 但đãn 招chiêu 人nhân 天thiên 輕khinh 苦khổ 。 (# 鳥điểu 字tự 函hàm 第đệ 五ngũ 卷quyển )# 。

○# 止Chỉ 觀Quán 明minh 於ư 生sanh 滅diệt 相tướng 。 ○# 三tam 摩ma 元nguyên 是thị 等đẳng 持trì 心tâm 。

起khởi 信tín 論luận 。 止Chỉ 觀Quán 二nhị 門môn 。 止chỉ 者giả 。 謂vị 止chỉ 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 相tương/tướng 。 隨tùy 順thuận 奢Xa 摩Ma 他Tha 觀quán 。 (# 心tâm 一nhất 境cảnh 性tánh )# 觀quán 者giả 。 謂vị 分phân 別biệt 因nhân 緣duyên 生sanh 滅diệt 相tương/tướng 。 隨tùy 順thuận 毗Tỳ 婆Bà 舍Xá 那Na 觀quán 。 (# 如như 實thật 觀quán 察sát 。 諸chư 法pháp 自tự 性tánh )# 。 ○# (# 盡tận 字tự 函hàm 第đệ 九cửu 卷quyển )# 。

宗tông 鏡kính 。 問vấn 。 如như 何hà 行hành 於ư 止Chỉ 觀Quán 。 得đắc 契khế 真chân 修tu 。 但đãn 了liễu 能năng 觀quán 之chi 心tâm 。 所sở 觀quán 之chi 境cảnh 。 各các 各các 性tánh 離ly 。 即tức 妄vọng 心tâm 自tự 息tức 。 此thử 名danh 為vi 止chỉ 。 常thường 作tác 此thử 觀quán 。 不bất 失thất 其kỳ 照chiếu 。 故cố 名danh 為vi 觀quán 。 斯tư 則tắc 即tức 止chỉ 即tức 觀quán 。 即tức 觀quán 即tức 止chỉ 。 無vô 能năng 所sở 觀quán 。 是thị 名danh 止Chỉ 觀Quán 。 如như 先tiên 德đức 云vân 。 法pháp 性tánh 寂tịch 然nhiên 。 名danh 止chỉ 。 寂tịch 而nhi 常thường 照chiếu 。 名danh 觀quán 。 非phi 能năng 所sở 觀quán 。 有hữu 其kỳ 二nhị 事sự 。 (# 侈xỉ 字tự 函hàm 第đệ 十thập 卷quyển )# 。

般Bát 若Nhã 音âm 釋thích 云vân 。 三tam 摩ma 地địa 門môn 。 亦diệc 云vân 三tam 昧muội 。 此thử 云vân 等đẳng 持trì 。 謂vị 等đẳng 正chánh 持trì 心tâm 也dã 。 亦diệc 云vân 正chánh 定định 。 (# 收thu 字tự 函hàm )# 。

○# 入nhập 聖thánh 已dĩ 離ly 五ngũ 恐khủng 怖bố 。 ○# 修tu 心tâm 能năng 伏phục 四tứ 魔ma 怨oán 。

婆bà 沙sa 云vân 。 四Tứ 果Quả 聖thánh 人nhân 。 已dĩ 離ly 五ngũ 恐khủng 怖bố 。 一nhất 不bất 活hoạt 怖bố (# 尚thượng 不bất 愛ái 身thân 。 何hà 況huống 資tư 財tài )# 。 二nhị 惡ác 名danh 怖bố (# 不bất 於ư 他tha 所sở 希hy 求cầu 供cúng 養dường 唯duy 專chuyên 給cấp 施thí 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh )# 。 三tam 大đại 眾chúng 怖bố (# 一nhất 切thiết 世thế 間gian 無vô 等đẳng 者giả 。 何hà 況huống 有hữu )# 。 四tứ 死tử 怖bố (# 遠viễn 離ly 我ngã 見kiến 無vô 有hữu 我ngã 想tưởng )# 。 五ngũ 惡ác 道đạo 怖bố (# 自tự 知tri 死tử 已dĩ 。 決quyết 定định 不bất 離ly 。 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát )# 。 ○# (# 正chánh 文văn 仁nhân 字tự 函hàm 第đệ 八bát 卷quyển 。 注chú 出xuất 華hoa 嚴nghiêm 三tam 十thập 四tứ 卷quyển )# 。

淨tịnh 印ấn 法Pháp 門môn 經Kinh 云vân 。 以dĩ 無vô 所sở 為vi 心tâm 即tức 。 能năng 降hàng 諸chư 魔ma 。 當đương 知tri 有hữu 四tứ 。 一nhất 者giả 蘊uẩn 魔ma 。 二nhị 者giả 煩phiền 惱não 魔ma 。 三tam 者giả 死tử 魔ma 。 四tứ 者giả 天thiên 魔ma 。 (# 若nhược 或hoặc )# 伺tứ 察sát 無vô 生sanh 無vô 起khởi 之chi 法pháp 。 能năng 降giáng/hàng 死tử 魔ma 。 俱câu 時thời 依y 止chỉ 。 一nhất 切thiết 意ý 法pháp 趣thú 向hướng 滅diệt 道đạo 。 能năng 降giáng/hàng 天thiên 魔ma 。

復phục 次thứ 知tri 苦khổ 能năng 降giáng/hàng 蘊uẩn 魔ma 。 斷đoạn 集tập 能năng 降giáng/hàng 煩phiền 惱não 之chi 魔ma 。 證chứng 滅diệt 降giáng/hàng 死tử 魔ma 。 修tu 道Đạo 能năng 降giáng/hàng 天thiên 魔ma 。 (# 密mật 字tự 函hàm 第đệ 五ngũ 卷quyển )# 。

○# 儻thảng 知tri 入nhập 流lưu 無vô 所sở 入nhập 。 ○# 便tiện 薦tiến 一nhất 來lai 無vô 所sở 來lai 。

金Kim 剛Cang 經Kinh

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。

於ư 意ý 云vân 何hà 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 能năng 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 得đắc 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 不phủ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 不phủ 也dã 世Thế 尊Tôn 。

何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 名danh 為vi 入Nhập 流Lưu 。 而nhi 無vô 所sở 入nhập 。 不bất 入nhập 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 。 是thị 名danh 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 能năng 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 得đắc 斯Tư 陀Đà 含Hàm 果Quả 不phủ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 不phủ 也dã 世Thế 尊Tôn 。

何hà 以dĩ 故cố 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 名danh 一Nhất 往Vãng 來Lai 。 而nhi 實thật 無vô 往vãng 來lai 。 是thị 名danh 斯Tư 陀Đà 含Hàm 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 阿A 那Na 含Hàm 能năng 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 得đắc 阿A 那Na 含Hàm 果Quả 不phủ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề (# 言ngôn 。 不bất )# 也dã 世Thế 尊Tôn 。

何hà 以dĩ 故cố 。 阿A 那Na 含Hàm 名danh 為vi 不Bất 來Lai 。 而nhi 實thật 無vô 不bất 來lai 。 是thị 故cố 名danh 阿A 那Na 含Hàm 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 阿A 羅La 漢Hán 能năng 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 道Đạo 不phủ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 不phủ 也dã 世Thế 尊Tôn 。

何hà 以dĩ 故cố 。 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 名danh 阿A 羅La 漢Hán 。

世Thế 尊Tôn 。 若nhược 阿A 羅La 漢Hán 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 道Đạo 。 即tức 為vi 著trước 我ngã 。 人nhân 。 眾chúng 生sanh 。 壽thọ 者giả 。

緣Duyên 覺Giác 品phẩm

○# 直trực 能năng 自tự 悟ngộ 甚thậm 深thâm 法Pháp 。 ○# 不bất 從tùng 他tha 教giáo 獨Độc 覺Giác 乘thừa 。

華hoa 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 上thượng 品phẩm 十Thập 善Thiện 。 修tu 治trị 清thanh 淨tịnh 。 不bất 從tùng 他tha 教giáo 。 自tự 覺giác 悟ngộ 故cố 。 大đại 悲bi 方phương 便tiện 。 不bất 具cụ 足túc 故cố 。 解giải 了liễu 甚thậm 深thâm 因nhân 緣duyên 法pháp 故cố 。 成thành 獨Độc 覺Giác 乘Thừa 。 (# 愛ái 字tự 函hàm 第đệ 五ngũ 卷quyển )# 。

婆bà 沙sa 論luận 。 問vấn 曰viết 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 復phục 云vân 何hà 。

答đáp 曰viết 。

辟Bích 支Chi 佛Phật 獨độc 出xuất 世thế 者giả 。 當đương 知tri 如như 佛Phật 。 如như 渴khát 伽già 獸thú 獨độc 生sanh 一nhất 角giác 。 彼bỉ 亦diệc 如như 是thị 。 (# 分phần/phân 字tự 函hàm 第đệ 五ngũ 卷quyển )# 。

○# (# 辟Bích 支Chi 佛Phật 即tức 獨Độc 覺Giác 之chi 異dị 名danh )# 。 ○# (# 無vô 明minh 生sanh 故cố 諸chư 緣duyên 生sanh 。 無vô 明minh 滅diệt 故cố 。 諸chư 緣duyên 滅diệt )# 。

般Bát 若Nhã 經Kinh 云vân 。 十Thập 二Nhị 緣Duyên 起Khởi 。 無vô 明minh 緣duyên 行hành 。 行hành 緣duyên 識thức 。 識thức 緣duyên 名danh 色sắc 。 名danh 色sắc 緣duyên 六lục 入nhập 。 六lục 入nhập 緣duyên 觸xúc 。 觸xúc 緣duyên 受thọ 。 受thọ 緣duyên 愛ái 。 愛ái 緣duyên 取thủ 。 取thủ 緣duyên 有hữu 。 有hữu 緣duyên 生sanh 。 生sanh 緣duyên 老lão 死tử 。 復phục 以dĩ 無vô 所sở 得đắc 。 為vi 方phương 便tiện 思tư 惟duy 。 無vô 明minh 滅diệt 。 故cố 行hành 滅diệt 。 行hành 滅diệt 故cố 識thức 滅diệt 。 識thức 滅diệt 故cố 名danh 色sắc 滅diệt 。 名danh 色sắc 滅diệt 。 故cố 六lục 入nhập 滅diệt 。 六lục 入nhập 滅diệt 故cố 觸xúc 滅diệt 。 觸xúc 滅diệt 故cố 受thọ 滅diệt 。 受thọ 滅diệt 故cố 愛ái 滅diệt 。 愛ái 滅diệt 故cố 取thủ 滅diệt 。 取thủ 滅diệt 故cố 有hữu 滅diệt 。 有hữu 滅diệt 故cố 生sanh 滅diệt 。 生sanh 滅diệt 故cố 死tử 滅diệt 。 (# 為vi 字tự 函hàm 第đệ 四tứ 卷quyển )# 。

婆bà 沙sa 論luận 云vân 。

時thời 分phần/phân 緣duyên 起khởi 。 謂vị 十thập 二nhị 位vị 。 立lập 十thập 二nhị 支chi 。 一nhất 一nhất 支chi 中trung 。 各các 具cụ 五ngũ 蘊uẩn 。 於ư 可khả 愛ái 境cảnh 。 由do 無vô 知tri 故cố 。 起khởi 貪tham 著trước 時thời 。 此thử 中trung 無vô 知tri 。 即tức 是thị 無vô 明minh 。 有hữu 貪tham 著trước 者giả 。 是thị 行hành 了liễu 別biệt 境cảnh 者giả 是thị 識thức 。 識thức 俱câu 諸chư 蘊uẩn 是thị 名danh 色sắc 。 名danh 色sắc 所sở 依y 諸chư 根căn 是thị 六lục 處xứ 。 六lục 處xứ 和hòa 合hợp 是thị 觸xúc 。 能năng 領lãnh 觸xúc 者giả 是thị 受thọ 。 欣hân 所sở 受thọ 者giả 愛ái 。 愛ái 增tăng 廣quảng 是thị 取thủ 。 引dẫn 後hậu 有hữu 業nghiệp 是thị 有hữu 。 諸chư 蘊uẩn 起khởi 是thị 生sanh 。 諸chư 蘊uẩn 熟thục 變biến 是thị 老lão 。 諸chư 蘊uẩn 滅diệt 壞hoại 是thị 死tử 。 內nội 熱nhiệt 是thị 愁sầu 。 哀ai 泣khấp 是thị 悲bi 。 五ngũ 識thức 相tương 應ứng 。 不bất 平bình 等đẳng 受thọ 是thị 苦khổ 。 意ý 識thức 相tương 應ứng 不bất 平bình 等đẳng 受thọ 是thị 憂ưu 。 心tâm 憔tiều 是thị 惱não 。 (# 火hỏa 字tự 函hàm 第đệ 三tam 卷quyển )# 。

觀quán 彼bỉ 草thảo 木mộc 榮vinh 還hoàn 枯khô 。 悟ngộ 自tự 形hình 骸hài 亦diệc 復phục 爾nhĩ 。

婆bà 沙sa 論luận 。 問vấn 曰viết 。 有hữu 生sanh 滅diệt 觀quán 。 彼bỉ 以dĩ 何hà 為vi 方phương 便tiện 耶da 。

答đáp 曰viết 。

彼bỉ 行hành 者giả 見kiến 春xuân 時thời 草thảo 木mộc 。 青thanh 色sắc 如như 紺cám 琉lưu 璃ly 。 見kiến 河hà 駃khoái 流lưu 浮phù 沫mạt 著trước 岸ngạn 。 作tác 是thị 思tư 惟duy 。

此thử 諸chư 外ngoại 法pháp 。 今kim 已dĩ 復phục 生sanh 。 若nhược 入nhập 聚tụ 落lạc 。 見kiến 諸chư 男nam 女nữ 。 歌ca 舞vũ 戲hí 笑tiếu 。 問vấn 之chi 。 何hà 爾nhĩ 。

答đáp 曰viết 。

此thử 中trung 生sanh 男nam 生sanh 女nữ 。 復phục 思tư 內nội 法pháp 。 今kim 已dĩ 復phục 生sanh 。 後hậu 於ư 秋thu 時thời 。 又hựu 見kiến 草thảo 木mộc 。 風phong 霜sương 凋điêu 零linh 。 河hà 水thủy 枯khô 涸hạc 。 彼bỉ 復phục 思tư 惟duy 。 如như 此thử 外ngoại 法pháp 。 今kim 已dĩ 復phục 滅diệt 。 若nhược 入nhập 聚tụ 落lạc 。 見kiến 諸chư 男nam 女nữ 。 死tử 亡vong 啼đề 哭khốc 。 內nội 法pháp 亦diệc 滅diệt 。 行hành 者giả 見kiến 如như 此thử 相tương/tướng 。 自tự 觀quan 己kỷ 身thân 。 壯tráng 老lão 無vô 常thường 。 誰thùy 能năng 免miễn 者giả 。 (# 分phần/phân 字tự 函hàm 第đệ 五ngũ 卷quyển )# 。

菩Bồ 薩Tát 品phẩm

自tự 他tha 兼kiêm 利lợi 悲bi 心tâm 重trọng/trùng 。 福phước 慧tuệ 齊tề 修tu 菩Bồ 薩Tát 乘Thừa 。

華hoa 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 上thượng 品phẩm 十Thập 善Thiện 修tu 治trị 清thanh 淨tịnh 。 心tâm 廣quảng 無vô 量lượng 故cố 。 具cụ 足túc 悲bi 愍mẫn 故cố 。 方phương 便tiện 所sở 攝nhiếp 故cố 。 發phát 生sanh 大đại 願nguyện 故cố 。 不bất 捨xả 眾chúng 生sanh 故cố 。 希hy 求cầu 諸chư 佛Phật 大đại 智trí 故cố 。 淨tịnh 治trị 菩Bồ 薩Tát 諸chư 地Địa 故cố 。 淨tịnh 修tu 一nhất 切thiết 諸chư 度Độ 故cố 。 成thành 菩Bồ 薩Tát 廣quảng 大đại 行hành 。 (# 愛ái 字tự 函hàm 第đệ 五ngũ 卷quyển )# 。

菩Bồ 提Đề 一nhất 體thể 成thành 三tam 種chủng 。 菩Bồ 薩Tát 初sơ 心tâm 勝thắng 二Nhị 乘Thừa 。

破Phá 諸Chư 魔Ma 經Kinh 上Thượng 云Vân

佛Phật 告cáo 迦Ca 葉Diếp 婆Bà 羅La 門Môn 。

菩Bồ 提Đề 有hữu 三tam 種chủng 。 謂vị 聲Thanh 聞Văn 菩Bồ 提Đề 。 緣Duyên 覺Giác 菩Bồ 提Đề 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 人nhân 雖tuy 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 但đãn 樂nhạo/nhạc/lạc 自tự 利lợi 。 以dĩ 求cầu 解giải 脫thoát 。 故cố 名danh 聲Thanh 聞Văn 菩Bồ 提Đề 。 又hựu 復phục 有hữu 人nhân 。 雖tuy 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 於ư 大Đại 乘Thừa 法Pháp 。 不bất 樂nhạo 修tu 習tập 。 但đãn 起khởi 心tâm 念niệm 。 觀quán 諸chư 緣duyên 法pháp 。 隨tùy 所sở 觀quán 察sát 而nhi 行hành 。 故cố 名danh 緣Duyên 覺Giác 菩Bồ 提Đề 。 又hựu 復phục 有hữu 人nhân 。 發phát 生sanh 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 已dĩ 。 復phục 勸khuyến 他tha 人nhân 。 發phát 如như 是thị 心tâm 。 於ư 輪luân 回hồi 身thân 。 不bất 生sanh 厭yếm 倦quyện 。 樂nhạo 欲dục 利lợi 樂lạc 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 令linh 解giải 脫thoát 。 以dĩ 己kỷ 善thiện 利lợi 。 普phổ 施thí 一nhất 切thiết 。 故cố 名danh 為vi 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 (# 微vi 字tự 函hàm )# 。

智Trí 度Độ 論luận 。 問vấn 曰viết 。 羅La 漢Hán 辟Bích 支Chi 。 是thị 離ly 欲dục 人nhân 。 或hoặc 有hữu 凡phàm 夫phu 尚thượng 未vị 離ly 欲dục 。 但đãn 發phát 心tâm 者giả 。 云vân 何hà 得đắc 勝thắng 。

答đáp 曰viết 。

發phát 心tâm 菩Bồ 薩Tát 。 有hữu 其kỳ 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 行hành 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 二nhị 者giả 但đãn 密mật 發phát 心tâm 。 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 雖tuy 事sự 未vị 成thành 。 能năng 勝thắng 二Nhị 乘Thừa 。

何hà 以dĩ 故cố 。 譬thí 如như 太thái 子tử 。 雖tuy 未vị 即tức 位vị 。 勝thắng 諸chư 大đại 臣thần 有hữu 位vị 富phú 貴quý 者giả 。 如như 一nhất 六Lục 通Thông 羅La 漢Hán 。 將tương 一nhất 沙Sa 彌Di 。 令linh 負phụ 衣y 缽bát 。 沙Sa 彌Di 念niệm 言ngôn 。 當đương 以dĩ 佛Phật 乘thừa 於ư 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 師sư 知tri 其kỳ 念niệm 。 即tức 取thủ 衣y 缽bát 自tự 擔đảm 。 遜tốn 彼bỉ 前tiền 行hành 。 沙Sa 彌Di 後hậu 復phục 思tư 惟duy 。 佛Phật 道Đạo 甚thậm 難nan 。 久cửu 住trụ 生sanh 死tử 。 受thọ 無vô 量lượng 苦khổ 。 且thả 以dĩ 小Tiểu 乘Thừa 早tảo 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 師sư 復phục 以dĩ 缽bát 囊nang 還hoàn 沙Sa 彌Di 。 擔đảm 令linh 在tại 後hậu 行hành 。 沙Sa 彌Di 白bạch 師sư 。 師sư 年niên 老lão 耄mạo 。 如như 小tiểu 兒nhi 戲hí 。 師sư 即tức 答đáp 曰viết 。 汝nhữ 初sơ 發phát 心tâm 作tác 佛Phật 。 是thị 心tâm 貴quý 重trọng 。 位vị 是thị 我ngã 師sư 。 是thị 故cố 推thôi 汝nhữ 前tiền 行hành 。 汝nhữ 心tâm 還hoàn 悔hối 。 欲dục 取thủ 小Tiểu 乘Thừa 。 去khứ 我ngã 懸huyền 遠viễn 。 故cố 令linh 在tại 後hậu 。 沙Sa 彌Di 驚kinh 悟ngộ 。 住trụ 大Đại 乘Thừa 法Pháp 。 (# 表biểu 字tự 函hàm 第đệ 八bát 卷quyển )# 。

○# 大đại 小Tiểu 乘Thừa 分phần/phân 五ngũ 種chủng 異dị 。 ○# 廣quảng 狹hiệp 道đạo 中trung 有hữu 速tốc 遲trì 。

大Đại 乘Thừa 莊trang 嚴nghiêm 論luận 釋thích 云vân 。 聲Thanh 聞Văn 乘thừa 。 與dữ 大Đại 乘Thừa 。 有hữu 五ngũ 種chủng 相tương 違vi 。 一nhất 發phát 心tâm 異dị 。 二nhị 教giáo 授thọ 異dị 。 三tam 方phương 便tiện 異dị 。 四tứ 住trụ 持trì 異dị 。 五ngũ 時thời 節tiết 異dị 。 聲Thanh 聞Văn 乘thừa 。 若nhược 發phát 心tâm 。 若nhược 教giáo 授thọ 。 若nhược 勤cần 方phương 便tiện 。 皆giai 為vi 自tự 得đắc 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 住trụ 持trì 亦diệc 少thiểu 。 福phước 智trí 聚tụ 小tiểu 。

時thời 節tiết 亦diệc 少thiểu 。 乃nãi 至chí 三tam 生sanh 。 得đắc 解giải 脫thoát 故cố 。 大Đại 乘Thừa 不bất 爾nhĩ 。 發phát 心tâm 教giáo 授thọ 方phương 便tiện 。 皆giai 為vì 利lợi 他tha 故cố 。 住trụ 持trì 亦diệc 多đa 。 福phước 智trí 聚tụ 大đại 。

時thời 節tiết 亦diệc 多đa 。 經kinh 三tam 祗chi 劫kiếp 故cố 。 如như 是thị 相tương 違vi 。 不bất 應ưng 以dĩ 小Tiểu 乘Thừa 行hành 得đắc 大Đại 乘Thừa 果quả 。 (# 事sự 字tự 函hàm 第đệ 一nhất 卷quyển )# 。

婆bà 沙sa 云vân 。 依y 狹hiệp 小tiểu 道đạo 。 而nhi 得đắc 解giải 脫thoát 。 名danh 時thời 解giải 脫thoát 。 若nhược 極cực 速tốc 。 第đệ 一nhất 生sanh 種chúng 善thiện 根căn 。 第đệ 二nhị 生sanh 令linh 成thành 熟thục 。 第đệ 三tam 生sanh 得đắc 解giải 脫thoát 。 依y 廣quảng 大Đại 道Đạo 而nhi 得đắc 解giải 脫thoát 。 名danh 不bất 時thời 解giải 脫thoát 。 若nhược 極cực 遲trì 聲Thanh 聞Văn 乘thừa 經kinh 六lục 十thập 劫kiếp 。 而nhi 得đắc 解giải 脫thoát 。 如như 舍Xá 利Lợi 子Tử 。 獨Độc 覺Giác 乘thừa 經kinh 百bách 劫kiếp 。 而nhi 得đắc 解giải 脫thoát 。 佛Phật 乘thừa 經kinh 三tam 祗chi 劫kiếp 。 而nhi 得đắc 解giải 脫thoát 。 (# 沛# 字tự 函hàm 第đệ 一nhất 卷quyển )# 。

○# 菩Bồ 薩Tát 辨biện 成thành 如như 日nhật 耀diệu 。 ○# 聲Thanh 聞Văn 所sở 作tác 類loại 螢huỳnh 光quang 。

般Bát 若Nhã 經Kinh 云vân 。 滿mãn 慈từ 子tử 白bạch 佛Phật 。 觀quán 何hà 義nghĩa 故cố 。 讚tán 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 有hữu 功công 德đức 。 不bất 讚tán 聲Thanh 聞Văn 。

佛Phật 告cáo 滿mãn 慈từ 子tử 。

日nhật 輪luân 與dữ 贍Thiệm 部Bộ 洲Châu 人nhân 。 作tác 光quang 明minh 事sự 。 螢huỳnh 能năng 作tác 不phủ 。 滿mãn 慈từ 子tử 曰viết 。 不phủ 也dã 。

佛Phật 言ngôn 。

如như 汝nhữ 所sở 說thuyết 。 菩Bồ 薩Tát 成thành 辦biện 。 如như 日nhật 輪luân 光quang 。 普phổ 照chiếu 贍thiệm 部bộ 。 諸chư 有hữu 情tình 類loại 。 聲Thanh 聞Văn 所sở 作tác 。 如như 螢huỳnh 之chi 光quang 。 唯duy 照chiếu 自tự 身thân 。 於ư 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 調điều 伏phục 自tự 身thân 煩phiền 惱não 。 亦diệc 度độ 有hữu 情tình 。 令linh 離ly 煩phiền 惱não 。 證chứng 入nhập 菩Bồ 提Đề 。 聲Thanh 聞Văn 乘Thừa 人nhân 。 唯duy 調điều 自tự 身thân 。 不bất 能năng 調điều 伏phục 。 諸chư 有hữu 情tình 故cố 。 (# 柰nại 字tự 函hàm 第đệ 二nhị 卷quyển )# 。

○# 佛Phật 乘thừa 究cứu 竟cánh 唯duy 秪# 一nhất 。 ○# 如Như 來Lai 方phương 便tiện 說thuyết 為vi 三tam 。

法pháp 華hoa 經kinh 偈kệ 云vân 。

十thập 方phương 佛Phật 土độ 中trung 。 唯duy 有hữu 一Nhất 乘Thừa 法Pháp 。 無vô 二nhị 亦diệc 無vô 三tam 。 除trừ 佛Phật 方phương 便tiện 說thuyết 。 但đãn 以dĩ 假giả 名danh 字tự 。 引dẫn 導đạo 於ư 眾chúng 生sanh 。 說thuyết 佛Phật 智trí 慧tuệ 故cố 。 諸chư 佛Phật 出xuất 於ư 世thế 。 唯duy 此thử 一nhất 事sự 實thật 。 餘dư 二nhị 即tức 非phi 真chân 。

(# 竹trúc 字tự 函hàm 第đệ 一nhất 卷quyển )# 。

○# 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 土độ 有hữu 多đa 方phương 。 ○# 譬thí 入nhập 大đại 城thành 非phi 一nhất 路lộ 。

圓viên 覺giác 經Kinh 云vân 。 譬thí 如như 大đại 城thành 。 外ngoại 有hữu 四tứ 門môn 。 隨tùy 方phương 來lai 者giả 。 非phi 止chỉ 一nhất 路lộ 。 菩Bồ 薩Tát 莊trang 嚴nghiêm 佛Phật 國quốc 。 及cập 成thành 菩Bồ 提Đề 。 非phi 一nhất 方phương 便tiện 。

○# 同đồng 流lưu 同đồng 事sự 與dữ 相tương 親thân 。 ○# 入nhập 水thủy 入nhập 泥nê 而nhi 啟khải 悟ngộ 。

又hựu 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 變biến 化hóa 。 示thị 現hiện 世thế 間gian 。 非phi 愛ái 為vi 本bổn 。 但đãn 以dĩ 慈từ 悲bi 。 令linh 彼bỉ 捨xả 愛ái 。 假giả 諸chư 貪tham 欲dục 。 而nhi 入nhập 生sanh 死tử 。

復phục 次thứ 菩Bồ 薩Tát 。 唯duy 以dĩ 大đại 悲bi 方phương 便tiện 。 入nhập 諸chư 世thế 間gian 。 開khai 發phát 未vị 悟ngộ 。 乃nãi 至chí 示thị 現hiện 。 種chủng 種chủng 形hình 相tướng 。 逆nghịch 順thuận 境cảnh 界giới 。 與dữ 其kỳ 同đồng 事sự 。 化hóa 令linh 成thành 佛Phật 。

四tứ 念niệm 住trú 處xứ 四tứ 正Chánh 斷Đoạn 。 四Tứ 如Như 意Ý 足Túc 五ngũ 種chủng 根căn 。

諸chư 法pháp 無vô 行hành 經kinh 。 云vân 。 何hà 觀quán 四tứ 念niệm 處xứ 。 觀quán 身thân 不bất 淨tịnh 。 是thị 身thân 念niệm 處xứ 。 觀quán 樂nhạo/nhạc/lạc 皆giai 苦khổ 。 是thị 受thọ 念niệm 處xứ 。 觀quán 心tâm 生sanh 滅diệt 。 是thị 心tâm 念niệm 處xứ 。 觀quán 壞hoại 和hòa 合hợp 相tương/tướng 。 但đãn 得đắc 法Pháp 相tương/tướng 。 是thị 法pháp 念niệm 處xứ 。 (# 常thường 字tự 函hàm )# 。

般Bát 若Nhã 經Kinh 云vân 。 四tứ 正chánh 勤cần (# 亦diệc 云vân 正Chánh 斷Đoạn )# 以dĩ 無vô 所sở 得đắc 。 而nhi 為vi 方phương 便tiện 。 於ư 諸chư 未vị 生sanh 。 惡ác 不bất 善thiện 法pháp 。 為vì 不bất 生sanh 故cố 。 於ư 已dĩ 生sanh 惡ác 不bất 善thiện 法pháp 。 為vì 永vĩnh 斷đoạn 故cố 。 未vị 生sanh 善thiện 法Pháp 。 為vì 令linh 生sanh 故cố 。 已dĩ 生sanh 善thiện 法Pháp 。 令linh 安an 住trụ 故cố 。 (# 生sanh 字tự 函hàm 第đệ 四tứ 卷quyển )# 。

般Bát 若Nhã 經Kinh 云vân 。 四Tứ 如Như 意Ý 足Túc 者giả 。 謂vị 欲dục 三tam 摩ma 地địa 。 勤cần 三tam 摩ma 地địa 。 心tâm 三tam 摩ma 地địa 。 觀quán 三tam 摩ma 地địa 。 一nhất 一nhất 地địa 中trung 斷đoạn 行hành 成thành 就tựu 。 修tu 習tập 神Thần 足Túc 。 (# 欲dục 三tam 摩ma 地địa 者giả 。 即tức 欲dục 定định 也dã 。 斷đoạn 行hành 成thành 就tựu 者giả 。 即tức 斷đoạn 身thân 見kiến 等đẳng 行hành 。 及cập 斷đoạn 色sắc 受thọ 等đẳng 行hành 。 得đắc 成thành 就tựu 故cố )# 。 依y 止chỉ 厭yếm (# 對đối 治trị 不bất 取thủ 惡ác 法pháp )# 。 依y 止chỉ 離ly (# 性tánh 無vô 著trước 故cố )# 。 依y 止chỉ 滅diệt (# 滅diệt 諸chư 惡ác 法pháp )# 。 回hồi 向hướng 於ư 捨xả (# 至chí 無vô 依y 處xứ )# 。 ○# (# 正chánh 文văn 崗# 字tự 函hàm 第đệ 六lục 卷quyển 。 注chú 文văn 合hợp 論luận 五ngũ 十thập 九cửu 卷quyển )# 。

無vô 盡tận 意ý 經Kinh 云vân 。 四Tứ 如Như 意Ý 分Phần 。 慈từ 悲bi 喜hỷ 捨xả 。 而nhi 為vi 根căn 本bổn 。 心tâm 調điều 柔nhu 故cố 。 得đắc 入nhập 初sơ 禪thiền 。 乃nãi 至chí 四tứ 禪thiền 。 身thân 得đắc 輕khinh 軟nhuyễn 。 成thành 就tựu 如như 是thị 。 身thân 輕khinh 心tâm 柔nhu 。 入nhập 如như 意ý 分phần 。 入nhập 如như 意ý 已dĩ 。 即tức 生sanh 神thần 通thông 。 心tâm 得đắc 自tự 在tại 。 隨tùy 意ý 所sở 往vãng 。 如như 風phong 行hành 空không 。 無vô 所sở 罣quái 礙ngại 。 (# 周chu 字tự 函hàm 第đệ 一nhất 卷quyển )# 。

般Bát 若Nhã 經Kinh 云vân 。 五ngũ 根căn 者giả 。 謂vị 信tín 根căn 。 精tinh 進tấn 根căn 。 念niệm 根căn 。 定định 根căn 。 慧tuệ 根căn 。 (# 崗# 字tự 函hàm 第đệ 六lục 卷quyển )# 。

無vô 盡tận 意ý 經kinh 。 云vân 。 何hà 信tín 根căn 。 行hành 世thế 正chánh 見kiến 。 信tín 於ư 業nghiệp 報báo 。 消tiêu 除trừ 疑nghi 網võng 故cố 。 云vân 何hà 進tiến 根căn 。 攝nhiếp 修tu 是thị 法pháp 故cố 。 云vân 何hà 念niệm 根căn 。 所sở 修tu 不bất 忘vong 故cố 。 云vân 何hà 定định 根căn 。 修tu 心tâm 不bất 亂loạn 故cố 。 云vân 何hà 慧tuệ 根căn 。 以dĩ 慧tuệ 照chiếu 了liễu 故cố 。 (# 周chu 字tự 函hàm 第đệ 一nhất 卷quyển )# 。

○# 五Ngũ 力Lực 七Thất 覺Giác 八Bát 道Đạo 支chi 。 ○# 總tổng 三tam 十thập 。 七Thất 菩Bồ 提Đề 分Phần 。

(# 從tùng 四tứ 念niệm 處xứ 至chí 此thử )# 。

般Bát 若Nhã 經Kinh 云vân 。 五Ngũ 力Lực 者giả 。 信tín 力lực 。 精tinh 進tấn 力lực 。 念niệm 力lực 。 定định 力lực 。 慧tuệ 力lực 。 (# 崗# 字tự 函hàm 第đệ 六lục 卷quyển )# 。

無vô 盡tận 意ý 經kinh 。 云vân 何hà 信tín 力lực 。 如như 是thị 信tín 向hướng 。 魔ma 不bất 能năng 壞hoại 故cố 。 進tiến 力lực 。 精tinh 進tấn 堅kiên 固cố 。 天thiên 人nhân 不bất 能năng 壞hoại 故cố 。 念niệm 力lực 。 住trụ 諸chư 善thiện 法Pháp 。 煩phiền 惱não 不bất 能năng 壞hoại 故cố 。 定định 力lực 。 遠viễn 離ly 憒hội 鬧náo 。 雖tuy 有hữu 所sở 說thuyết 。 不bất 礙ngại 諸chư 禪thiền 。 不bất 捨xả 於ư 定định 。 亦diệc 不bất 隨tùy 定định 。 而nhi 能năng 自tự 在tại 。 慧tuệ 力lực 。 知tri 世thế 間gian 法pháp 。 出xuất 世thế 間gian 法Pháp 。 無vô 有hữu 一nhất 法pháp 。 能năng 壞hoại 是thị 智trí 。 世thế 間gian 外ngoại 道đạo 。 苦khổ 行hạnh 難nan 行hành 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 為vi 教giáo 化hóa 故cố 。 亦diệc 悉tất 現hiện 受thọ 。 同đồng 其kỳ 所sở 行hành 。 是thị 出xuất 世thế 法pháp 能năng 過quá 世thế 者giả 。 (# 周chu 字tự 函hàm 第đệ 一nhất 卷quyển )# 。

婆bà 沙sa 論luận 云vân 。 問vấn 曰viết 。 何hà 緣duyên 此thử 五ngũ 名danh 根căn 名danh 力lực 。 答đáp 。 能năng 生sanh 善thiện 法Pháp 。 故cố 名danh 根căn 。 能năng 破phá 惡ác 法pháp 。 故cố 名danh 力lực 。 有hữu 說thuyết 。 不bất 可khả 傾khuynh 動động 名danh 根căn 。 能năng 摧tồi 服phục 他tha 。 名danh 力lực 。 (# 靜tĩnh 字tự 函hàm 第đệ 一nhất 卷quyển )# 。

般Bát 若Nhã 經Kinh 云vân 。 七thất 覺giác 支chi 者giả 。 謂vị 念Niệm 覺Giác 支Chi 。 擇Trạch 法Pháp 覺Giác 支Chi 。 精Tinh 進Tấn 覺Giác 支Chi 。 喜hỷ 覺giác 支chi 。 輕Khinh 安An 覺Giác 支Chi 。 定định 覺giác 支chi 。 捨xả 覺giác 支chi 。 依y 離ly 依y 無vô 染nhiễm 。 依y 滅diệt 回hồi 向hướng 捨xả 。 (# 崗# 字tự 函hàm 第đệ 六lục 卷quyển )# 。

無vô 盡tận 意ý 經Kinh 云vân 。 念niệm 覺giác 分phần/phân 。 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 。 自tự 性tánh 皆giai 空không 。 擇Trạch 法Pháp 覺Giác 分Phần 。 能năng 分phân 別biệt 了liễu 義nghĩa 不bất 了liễu 義nghĩa 。 進tiến 覺giác 分phần/phân 。 勤cần 修tu 不bất 退thoái 。 喜hỷ 覺giác 分phần/phân 。 所sở 修tu 法Pháp 喜hỷ 故cố 。 除trừ 覺giác 分phần/phân 。 除trừ 諸chư 煩phiền 惱não 故cố 。 定định 覺giác 分phần/phân 。 如như 所sở 入nhập 定định 。 覺giác 了liễu 諸chư 法pháp 。 捨xả 覺giác 分phần/phân 。 不bất 為vị 世thế 法pháp 所sở 牽khiên 。 無vô 著trước 無vô 礙ngại 故cố 。 (# 周chu 字tự 函hàm 第đệ 一nhất 卷quyển )# 。

般Bát 若Nhã 經Kinh 云vân 。 八Bát 聖Thánh 道Đạo 支Chi 者giả 。 謂vị 正chánh 見kiến 。 正chánh 思tư 惟duy 。 正chánh 語ngữ 。 正chánh 業nghiệp 。 正chánh 命mạng 。 正chánh 精tinh 進tấn 。 正chánh 念niệm 。 正chánh 定định 。 (# 崗# 字tự 函hàm 第đệ 六lục 卷quyển )# 。

無vô 盡tận 意ý 經Kinh 云vân 。 正chánh 見kiến 。 不bất 起khởi 斷đoạn 常thường 見kiến 。 正chánh 思tư 惟duy 。 若nhược 思tư 起khởi 於ư 貪tham 等đẳng 。 是thị 名danh 不bất 正chánh 思tư 惟duy 。 若nhược 思tư 戒giới 定định 智trí 慧tuệ 。 解giải 脫thoát 解giải 脫thoát 知tri 見kiến 。 是thị 正chánh 思tư 惟duy 。 正chánh 語ngữ 。 凡phàm 所sở 演diễn 說thuyết 。 不bất 令linh 煩phiền 惱não 故cố 。 正chánh 業nghiệp 。 修tu 順thuận 理lý 業nghiệp 故cố 。 正chánh 命mạng 。 威uy 儀nghi 不bất 動động 。 無vô 諸chư 奸gian 諂siểm 故cố 。 正chánh 進tiến 。 入nhập 正chánh 諦đế 聖thánh 道Đạo 故cố 。 正chánh 念niệm 。 進tiến 向hướng 涅Niết 槃Bàn 。 繫hệ 心tâm 不bất 忘vong 故cố 。 正chánh 定định 。 決quyết 定định 不bất 亂loạn 故cố 。 (# 周chu 字tự 函hàm 第đệ 一nhất 卷quyển )# 。

婆bà 沙sa 論luận 。 問vấn 。 何hà 故cố 此thử 七thất 。 名danh 覺giác 支chi 耶da 。 答đáp 。 覺giác 為vi 究cứu 竟cánh 覺giác 。 即tức 盡tận 無vô 生sanh 智trí 。 或hoặc 如như 實thật 覺giác 。 即tức 無vô 漏lậu 慧tuệ 。 七thất 為vi 彼bỉ 分phần/phân 。 故cố 名danh 為vi 支chi 。 擇trạch 法pháp 亦diệc 覺giác 亦diệc 支chi 。 餘dư 六lục 是thị 支chi 非phi 覺giác 。

○# 何hà 故cố 此thử 八bát 。 名danh 為vi 道đạo 支chi 。 答đáp 。 所sở 履lý 通thông 達đạt 。 故cố 名danh 為vi 道đạo 。 八bát 是thị 彼bỉ 分phần/phân 。 故cố 名danh 為vi 支chi 。 正chánh 見kiến 亦diệc 道đạo 亦diệc 支chi 。 餘dư 七thất 是thị 支chi 非phi 道đạo 。 (# 靜tĩnh 字tự 函hàm 第đệ 一nhất 卷quyển )# 。

○# 次thứ 第đệ 五ngũ 位vị 以dĩ 圓viên 修tu 。 ○# 由do 歷lịch 三tam 祗chi 之chi 數số 劫kiếp 。

楞lăng 嚴nghiêm 云vân 。

善thiện 男nam 子tử 。 欲dục 愛ái 乾can 枯khô 。 根căn 境cảnh 不bất 偶ngẫu 。 純thuần 是thị 智trí 慧tuệ 。 乾can 有hữu 其kỳ 慧tuệ 。 名danh 乾can 慧tuệ 地địa 。 欲dục 習tập 初sơ 乾can 。 未vị 與dữ 如Như 來Lai 。 法Pháp 流lưu 水thủy 接tiếp 。 即tức 以dĩ 此thử 心tâm 。 流lưu 入nhập 圓viên 妙diệu 。 妄vọng 想tưởng 滅diệt 盡tận 。 中Trung 道Đạo 純thuần 真chân 。 名danh 信tín 心tâm 住trụ 。

○# (# 十thập 信tín )# 一nhất 信tín 心tâm 。 真chân 信tín 明minh 了liễu 。 二nhị 念niệm 心tâm 。 夙túc 念niệm 無vô 忘vong 。 三tam 精tinh 進tấn 心tâm 。 精tinh 明minh 進tiến 趣thú 。 四tứ 慧tuệ 心tâm 。 智trí 慧tuệ 現hiện 前tiền 。 五ngũ 定định 心tâm 。 寂tịch 妙diệu 常thường 凝ngưng 。 六lục 不bất 退thoái 心tâm 。 明minh 性tánh 深thâm 入nhập 。 七thất 護hộ 法Pháp 心tâm 。 保bảo 持trì 不bất 失thất 。 八bát 回hồi 向hướng 心tâm 。 回hồi 光quang 向hướng 佛Phật 。 九cửu 戒giới 心tâm 。 安an 住trụ 無vô 為vi 。 十thập 願nguyện 心tâm 。 所sở 往vãng 隨tùy 願nguyện 。

○# (# 十thập 住trụ )# 一nhất 發phát 心tâm 住trụ 。 心tâm 精tinh 發phát 輝huy 。 二nhị 治trị 地địa 住trụ 。 履lý 心tâm 如như 地địa 。 三tam 修tu 行hành 住trụ 。 遊du 履lý 無vô 礙ngại 。 四tứ 生sanh 貴quý 住trụ 。 入nhập 如Như 來Lai 種chủng 。 五ngũ 方phương 便tiện 具cụ 足túc 住trụ 。 覺giác 胤dận 不bất 缺khuyết 。 六lục 正chánh 心tâm 住trụ 。 心tâm 相tương/tướng 如như 佛Phật 。 七thất 不bất 退thoái 住trụ 。 身thân 心tâm 增tăng 長trưởng 。 八bát 童đồng 真chân 住trụ 。 靈linh 相tương/tướng 具cụ 足túc 。 九cửu 法Pháp 王Vương 子Tử 住trụ 。 出xuất 為vi 佛Phật 子tử 。 十thập 灌quán 頂đảnh 住trụ 。 灌quán 頂đảnh 受thọ 職chức 。

○# (# 十thập 行hành )# 一nhất 歡hoan 喜hỷ 行hành 。 具cụ 佛Phật 妙diệu 德đức 。 二nhị 饒nhiêu 益ích 行hành 。 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。 三tam 無vô 瞋sân 恨hận 行hành 。 利lợi 物vật 無vô 拒cự 。 四tứ 無vô 盡tận 行hành 。 通thông 達đạt 十thập 方phương 。 五ngũ 離ly 癡si 亂loạn 行hành 。 得đắc 無vô 差sai 誤ngộ 。 六lục 善thiện 現hiện 行hành 。 異dị 中trung 現hiện 同đồng 。 七thất 無vô 著trước 行hành 。 塵trần 剎sát 不bất 礙ngại 。 八bát 尊tôn 重trọng 行hành 。 皆giai 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 九cửu 善thiện 法Pháp 行hành 。 圓viên 佛Phật 軌quỹ 則tắc 。 十thập 真chân 實thật 行hạnh 。 一nhất 真chân 無vô 偽ngụy 。

○# (# 十thập 回hồi 向hướng )# 一nhất 。 救cứu 護hộ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 離ly 眾chúng 生sanh 相tướng 回hồi 向hướng 。 度độ 無vô 所sở 度độ 。 二nhị 不bất 壞hoại 回hồi 向hướng 。 壞hoại 其kỳ 可khả 壞hoại 。 三tam 等đẳng 一nhất 切thiết 佛Phật 回hồi 向hướng 。 覺giác 齊tề 佛Phật 覺giác 。 四tứ 至chí 一nhất 切thiết 處xứ 回hồi 向hướng 。 發phát 明minh 如như 地địa 。 五ngũ 無vô 盡tận 功công 德đức 藏tạng 回hồi 向hướng 。 身thân 土thổ/độ 涉thiệp 入nhập 。 六lục 平bình 等đẳng 善thiện 根căn 回hồi 向hướng 。 同đồng 於ư 佛Phật 因nhân 。 七thất 等đẳng 觀quán 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 回hồi 向hướng 。 性tánh 同đồng 眾chúng 生sanh 。 八bát 真Chân 如Như 相tương/tướng 回hồi 向hướng 。 不bất 即tức 不bất 離ly 。 九cửu 無vô 縛phược 解giải 脫thoát 回hồi 向hướng 。 十thập 方phương 無vô 礙ngại 。 十thập 等đẳng 法Pháp 界Giới 無vô 量lượng 回hồi 向hướng 。 性tánh 得đắc 圓viên 成thành 。 如như 是thị 四tứ 十thập 一nhất 心tâm 。 次thứ 加gia 四tứ 種chủng 妙diệu 行hạnh 。 謂vị 煖noãn 地địa 。 頂đảnh 地địa 。 忍nhẫn 地địa 。 世thế 第đệ 一nhất 地địa 。

○# (# 十Thập 地Địa )# 一nhất 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 。 達đạt 佛Phật 境cảnh 界giới 。 二nhị 離ly 垢cấu 地địa 。 同đồng 異dị 性tánh 滅diệt 。 三tam 發phát 光quang 地địa 。 淨tịnh 極cực 明minh 生sanh 。 四tứ 燄diệm 慧tuệ 地địa 。 明minh 極cực 覺giác 滿mãn 。 五ngũ 難nan 勝thắng 地địa 。 同đồng 異dị 不bất 至chí 。 六lục 現hiện 前tiền 地địa 。 性tánh 淨tịnh 明minh 露lộ 。 七thất 遠viễn 行hành 地địa 。 盡tận 真Chân 如Như 際tế 。 八bát 不bất 動động 地địa 。 一nhất 真Chân 如Như 心tâm 。 九cửu 善thiện 慧tuệ 地địa 。 發phát 真Chân 如Như 用dụng 。 十thập 法pháp 雲vân 地địa 。 慈từ 陰ấm 妙diệu 雲vân 。 覆phú 涅Niết 槃Bàn 海hải 。 如Như 來Lai 逆nghịch 流lưu 。 如như 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 順thuận 行hành 而nhi 至chí 。 覺giác 際tế 交giao 入nhập 。 名danh 為vi 等Đẳng 覺Giác 。 從tùng 乾can 慧tuệ 心tâm 。 至chí 等Đẳng 覺Giác 已dĩ 。 是thị 覺giác 始thỉ 獲hoạch 。 金kim 剛cang 心tâm 中trung 。 初sơ 乾can 慧tuệ 地địa 。 如như 是thị 重trùng 重trùng 。 單đơn 複phức 十thập 二nhị 。 方phương 盡tận 妙Diệu 覺Giác 。 成thành 無vô 上thượng 道Đạo 。 (# 染nhiễm 字tự 函hàm 第đệ 八bát 卷quyển )# 。

(# 長trường/trưởng 慶khánh 注chú 。 復phục 訓huấn 重trọng/trùng 也dã 。 五ngũ 位vị 中trung 各các 具cụ 十thập 。 又hựu 等đẳng 妙diệu 二nhị 覺giác 為vi 二nhị 。 或hoặc 單đơn 舉cử 一nhất 位vị 亦diệc 名danh 十thập 二nhị 。 或hoặc 舉cử 大đại 數số 乃nãi 名danh 重trùng 重trùng 。 此thử 表biểu 無vô 盡tận 也dã )# 。

唯duy 識thức 論luận 。 五ngũ 位vị 者giả 。 一nhất 資tư 糧lương 位vị 。 謂vị 修tu 大Đại 乘Thừa 順thuận 解giải 脫thoát 分phần/phân 。 二nhị 加gia 行hành 位vị 。 謂vị 修tu 大Đại 乘Thừa 順thuận 決quyết 擇trạch 分phần/phân 。 三tam 通thông 達đạt 位vị 。 謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 住trụ 見kiến 道đạo 。 四tứ 修tu 習tập 位vị 。 謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 住trụ 修tu 道Đạo 。 五ngũ 究cứu 竟cánh 位vị 。 謂vị 住trụ 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 (# 則tắc 字tự 函hàm 第đệ 九cửu 卷quyển )# 。

大Đại 乘Thừa 釋thích 論luận 。 三tam 阿a 僧Tăng 秪# 者giả 。 於ư 中trung 信tín 行hành 人nhân 。 初sơ 僧Tăng 祗chi 滿mãn 。 已dĩ 淨tịnh 心tâm 地địa 通thông 達đạt 真Chân 如Như 。 六lục 地địa 已dĩ 還hoàn 。 證chứng 有hữu 相tương/tướng 行hành 。 七thất 地địa 無vô 相tướng 。 有hữu 功công 用dụng 行hành 得đắc 。 第đệ 二nhị 僧Tăng 祗chi 滿mãn 。 若nhược 入nhập 八bát 地địa 。 得đắc 無vô 功công 用dụng 行hành 。 然nhiên 未vị 成thành 就tựu 彼bỉ 。 無vô 功công 用dụng 行hành 。 九cửu 地địa 十Thập 地Địa 。 滿mãn 無vô 功công 用dụng 行hành 。 是thị 第đệ 三tam 僧Tăng 祗chi 劫kiếp 。 (# 敬kính 字tự 函hàm 第đệ 六lục 卷quyển )# 。

○# 餘dư 乘thừa 至chí 佛Phật 定định 三tam 祗chi 。 ○# 圓viên 教giáo 初sơ 心tâm 成thành 正chánh 覺giác 。

長trưởng 者giả 論luận 。 如như 三tam 乘thừa 中trung 。 十Thập 住Trụ 菩Bồ 薩Tát 。 學học 生sanh 空không 觀quán 。 對đối 治trị 闡xiển 提đề 不bất 信tín 障chướng 。 十thập 行hành 菩Bồ 薩Tát 。 作tác 法pháp 空không 觀quán 。 修tu 自tự 利lợi 利lợi 他tha 行hành 。 對đối 治trị 聲Thanh 聞Văn 自tự 利lợi 障chướng 。 十thập 回hồi 向hướng 菩Bồ 薩Tát 。 作tác 法pháp 空không 觀quán 。 成thành 起khởi 悲bi 願nguyện 力lực 。 垂thùy 形hình 六lục 道Đạo 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 對đối 治trị 獨Độc 覺Giác 自tự 度độ 障chướng 。 此thử 三tam 十thập 心tâm 菩Bồ 薩Tát 。 謂vị 之chi 三tam 賢hiền 。 名danh 資tư 糧lương 加gia 行hành 位vị 。 對đối 治trị 地địa 前tiền 三tam 種chủng 障chướng 。 但đãn 除trừ 正chánh 使sử 。 未vị 除trừ 習tập 氣khí 。 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 斷đoạn 其kỳ 餘dư 習tập 。 初Sơ 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 見kiến 自tự 身thân 真Chân 如Như 佛Phật 性tánh 。 名danh 見kiến 道đạo 位vị 。 從tùng 二nhị 地địa 至chí 七thất 地địa 。 是thị 修tu 道Đạo 位vị 。 猶do 有hữu 功công 用dụng 而nhi 修tu 其kỳ 行hành 。 從tùng 八Bát 地Địa 至chí 十Thập 地Địa 。 名danh 究cứu 竟cánh 位vị 。 (# 三tam 十thập 二nhị 卷quyển )# 。 十thập 一nhất 地địa 等đẳng 覺giác 住trụ 中trung 普phổ 賢hiền 行hành 方phương 終chung 。 十thập 二nhị 地địa 。 是thị 妙diệu 覺giác 佛Phật 果Quả 。 (# 四tứ 十thập 卷quyển )# 。 如như 是thị 權quyền 教giáo 。 先tiên 行hành 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 學học 假giả 真Chân 如Như 等đẳng 觀quán 。 地địa 前tiền 伏phục 忍nhẫn 。 十Thập 地Địa 以dĩ 來lai 。 猶do 有hữu 十thập 真Chân 如Như 障chướng 故cố 為vi 觀quán 。 當đương 位vị 真Chân 如Như 成thành 障chướng 。 所sở 行hành 之chi 行hạnh 。 並tịnh 是thị 有hữu 為vi 。 所sở 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 並tịnh 未vị 離ly 生sanh 滅diệt 。 所sở 有hữu 能năng 斷đoạn 。 分phân 別biệt 無vô 明minh 。 由do 觀quán 折chiết 伏phục 。 十Thập 地Địa 之chi 位vị 。 方phương 能năng 見kiến 性tánh 。 經kinh 三tam 祗chi 劫kiếp 。 方phương 始thỉ 成thành 佛Phật 。 (# 第đệ 二nhị 卷quyển )# 。

舉cử 勝thắng 鬘man 經Kinh 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 成thành 佛Phật 。 定định 滿mãn 三tam 祗chi 也dã 。 (# 三tam 十thập 五ngũ 卷quyển )# 。 如như 圓viên 教giáo 。 十thập 住trụ 初sơ 首thủ 便tiện 即tức 見kiến 性tánh 。 成thành 正Chánh 等Đẳng 覺Giác 。 行hành 諸chư 行hành 相tương/tướng 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 即tức 為vi 覺giác 行hành 圓viên 滿mãn 之chi 佛Phật 。 一nhất 位vị 即tức 一nhất 切thiết 位vị 。 一nhất 切thiết 位vị 即tức 一nhất 位vị 。 故cố 十thập 信tín 滿mãn 心tâm 。 即tức 攝nhiếp 六lục 位vị 。 成thành 正Chánh 等Đẳng 覺Giác 。 依y 普phổ 賢hiền 法Pháp 界Giới 。 帝đế 網võng 重trùng 重trùng 。 主chủ 伴bạn 具cụ 足túc 。 故cố 名danh 圓viên 教giáo 。 (# 第đệ 三tam 卷quyển )# 。 舉cử 法pháp 華hoa 經kinh 。 龍long 女nữ 剎sát 那na 成thành 佛Phật 。 又hựu 華hoa 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 善thiện 財tài 一nhất 生sanh 取thủ 果quả 。 初sơ 從tùng 文Văn 殊Thù 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 次thứ 第đệ 見kiến 德đức 雲vân 五ngũ 十thập 三tam 知tri 識thức 。 一nhất 一nhất 皆giai 云vân 。 我ngã 已dĩ 先tiên 發phát 。 阿a 耨nậu 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 云vân 何hà 教giáo 我ngã 。 學học 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 行hành 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 (# 第đệ 二nhị 卷quyển )# 。

雖tuy 則tắc 初sơ 心tâm 成thành 正chánh 覺giác 。 宛uyển 然nhiên 似tự 佛Phật 始thỉ 相tương 應ứng 。

又hựu 論luận 。 阿A 羅La 漢Hán 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 及cập 淨Tịnh 土Độ 菩Bồ 薩Tát 。 空không 觀quán 菩Bồ 薩Tát 。 但đãn 忻hãn 出xuất 世thế 。 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 總tổng 是thị 折chiết 伏phục 現hiện 行hành 無vô 明minh 。 使sử 令linh 不bất 起khởi 不bất 得đắc 。 名danh 為vi 永vĩnh 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 得đắc 成thành 佛Phật 道Đạo 。 一Nhất 乘Thừa 佛Phật 果Quả 。 初sơ 發phát 心tâm 時thời 。 便tiện 達đạt 根căn 本bổn 無vô 明minh 。 是thị 根căn 本bổn 智trí 。 成thành 差sai 別biệt 智trí 。 大đại 用dụng 法Pháp 門môn 。 初sơ 心tâm 之chi 上thượng 。 圓viên 滿mãn 諸chư 佛Phật 共cộng 所sở 乘thừa 門môn 。 若nhược 智trí 悲bi 願nguyện 行hành 。 毫hào 釐li 不bất 似tự 佛Phật 。 信tín 心tâm 亦diệc 不bất 成thành 。 何hà 況huống 住trụ 佛Phật 所sở 住trụ 。 為vi 佛Phật 真chân 子tử 。 若nhược 智trí 不bất 異dị 。 願nguyện 行hành 平bình 等đẳng 。 大đại 悲bi 不bất 異dị 。 境cảnh 界giới 不bất 異dị 。 過quá 去khứ 未vị 來lai 劫kiếp 。 與dữ 一nhất 念niệm 不bất 異dị 。 定định 慧tuệ 照chiếu 之chi 可khả 見kiến 。 是thị 名danh 依y 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 正chánh 善Thiện 知Tri 識Thức 。 依y 根căn 本bổn 智trí 發phát 心tâm 。 (# 三tam 十thập 四tứ 卷quyển )# 。

○# 等đẳng 覺giác 品phẩm

十thập 定định 超siêu 於ư 十Thập 地Địa 上thượng 。 等đẳng 覺giác 鄰lân 於ư 妙diệu 覺giác 中trung 。

華hoa 嚴nghiêm 經Kinh 云vân

佛Phật 告cáo 普phổ 賢hiền 。

為vi 普phổ 眼nhãn 等đẳng 說thuyết 十thập 三tam 昧muội (# 三tam 者giả 正chánh 也dã 。 昧muội 者giả 定định 也dã )# 。 令linh 得đắc 善thiện 入nhập 滿mãn 普phổ 賢hiền 行hành 。

○# 一nhất 普phổ 光quang 明minh 三tam 昧muội 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 為vi 一nhất 蓮liên 花hoa 。 坐tọa 此thử 花hoa 上thượng 。 身thân 中trung 復phục 現hiện 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 其kỳ 中trung 有hữu 百bách 億ức 四tứ 天thiên 下hạ 。 一nhất 一nhất 四tứ 天thiên 下hạ 。 現hiện 百bách 億ức 身thân 。 一nhất 一nhất 身thân 。 入nhập 百bách 億ức 。 百bách 億ức 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 現hiện 尒# 許hứa 菩Bồ 薩Tát 。 修tu 行hành 。 乃nãi 至chí 根căn 性tánh 圓viên 滿mãn 。 然nhiên 所sở 現hiện 身thân 。 非phi 一nhất 非phi 多đa 。 入nhập 定định 出xuất 定định 。 無vô 所sở 錯thác 亂loạn (# 長trưởng 者giả 論luận 。 此thử 明minh 身thân 土thổ/độ 。 重trùng 重trùng 相tương 入nhập 。 遍biến 周chu 廣quảng 大đại 無vô 盡tận 限hạn 故cố )# 。

○# 二nhị 妙diệu 光quang 明minh 三tam 昧muội 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 能năng 入nhập 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世thế 界giới 。 微vi 塵trần 數số 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 於ư 一nhất 一nhất 世thế 界giới 中trung 。 復phục 現hiện 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 微vi 塵trần 數số 身thân 。 乃nãi 至chí 調điều 伏phục 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 微vi 塵trần 數số 眾chúng 生sanh 。 種chủng 種chủng 穢uế 淨tịnh 不bất 同đồng 。 菩Bồ 薩Tát 悉tất 知tri 悉tất 入nhập 。 是thị 諸chư 世thế 界giới 。 亦diệc 悉tất 來lai 入nhập 。 菩Bồ 薩Tát 之chi 身thân 。 無vô 有hữu 雜tạp 亂loạn 。 亦diệc 不bất 壞hoại 滅diệt (# 此thử 明minh 自tự 他tha 境cảnh 界giới 身thân 心tâm 無vô 礙ngại )# 。

○# 三tam 次thứ 第đệ 遍biến 往vãng 諸chư 佛Phật 國quốc 土độ 。 神thần 通thông 三tam 昧muội 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 過quá 於ư 東đông 方phương 。 無vô 數số 世thế 界giới 。 復phục 過quá 尒# 所sở 世thế 界giới 。 微vi 塵trần 數số 世thế 界giới 。 於ư 彼bỉ 世thế 界giới 中trung 。 入nhập 此thử 三tam 昧muội 。 或hoặc 剎sát 那na 入nhập 。 或hoặc 一nhất 日nhật 入nhập 。 乃nãi 至chí 不bất 可khả 說thuyết 劫kiếp 入nhập 。 從tùng 三tam 昧muội 起khởi 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 不bất 忘vong 不bất 失thất 。 至chí 於ư 究cứu 竟cánh (# 此thử 明minh 以dĩ 如như 幻huyễn 智trí 應ưng 物vật 動động 寂tịch 。 依y 根căn 本bổn 智trí 恆hằng 無vô 來lai 往vãng 。 復phục 此thử 延diên 促xúc 十thập 餘dư 三tam 昧muội 至chí 文văn 自tự 明minh 。 更cánh 不bất 釋thích )# 。 四tứ 清thanh 淨tịnh 。 深thâm 心tâm 行hành 三tam 昧muội 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 過quá 阿a 僧Tăng 祗chi 世thế 界giới 。 諸chư 如Như 來Lai 所sở 。 一nhất 一nhất 以dĩ 種chủng 種chủng 上thượng 妙diệu 香hương 華hoa 。 諸chư 莊trang 嚴nghiêm 具cụ 。 而nhi 作tác 供cúng 養dường 。 勤cần 求cầu 妙diệu 法Pháp 。 然nhiên 於ư 諸chư 佛Phật 出xuất 世thế 涅Niết 槃Bàn 。 終chung 不bất 分phân 別biệt 。

○# 五ngũ 知tri 過quá 去khứ 莊trang 嚴nghiêm 藏tạng 三tam 昧muội 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 知tri 過quá 去khứ 諸chư 佛Phật 。 出xuất 現hiện 劫kiếp 剎sát 次thứ 第đệ 。 乃nãi 至chí 調điều 伏phục 眾chúng 生sanh 。 壽thọ 命mạng 次thứ 第đệ 。

○# 六lục 智trí 光quang 明minh 藏tạng 三tam 昧muội 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 能năng 知tri 未vị 來lai 一nhất 切thiết 。 劫kiếp 中trung 所sở 有hữu 諸chư 佛Phật 。 已dĩ 未vị 說thuyết 法Pháp 皆giai 悉tất 能năng 知tri 。

○# 七thất 了liễu 知tri 一nhất 切thiết 。 世thế 界giới 佛Phật 莊Trang 嚴Nghiêm 三Tam 昧Muội 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 能năng 遍biến 十thập 方phương 世thế 界giới 。 見kiến 一nhất 切thiết 佛Phật 。 以dĩ 至chí 教giáo 化hóa 莊trang 嚴nghiêm 。 悉tất 皆giai 盡tận 見kiến 。

○# 八bát 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 差sai 別biệt 身thân 三tam 昧muội 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 人nhân 身thân 入nhập 夜dạ 叉xoa 身thân 起khởi 。 夜dạ 叉xoa 身thân 入nhập 龍long 身thân 起khởi 。 乃nãi 至chí 自tự 身thân 。 入nhập 佛Phật 身thân 起khởi 。 剎sát 那na 入nhập 三tam 世thế 起khởi 。

○# 九cửu 法Pháp 界Giới 自tự 在tại 三tam 昧muội 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 自tự 身thân 一nhất 一nhất 毛mao 孔khổng 中trung 。 入nhập 此thử 三tam 昧muội 。 自tự 然nhiên 能năng 知tri 諸chư 世thế 間gian 。 及cập 諸chư 世thế 間gian 法pháp 。 而nhi 作tác 佛Phật 事sự 。 得đắc 法Pháp 界giới 自tự 在tại 故cố 。

○# 十thập 無vô 礙ngại 輪luân 三tam 昧muội 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 住trụ 無vô 礙ngại 身thân 語ngữ 意ý 業nghiệp 。 住trụ 無vô 礙ngại 佛Phật 國quốc 土thổ/độ 。 得đắc 無vô 礙ngại 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 智trí 。 轉chuyển 無vô 礙ngại 清thanh 淨tịnh 法Pháp 輪luân 。 作tác 佛Phật 所sở 作tác 。 紹thiệu 諸chư 佛Phật 種chủng 。 (# 愛ái 字tự 函hàm 四tứ 十thập 卷quyển 至chí 育dục 字tự 函hàm 四tứ 十thập 三tam 卷quyển )# 。

何hà 覓mịch 普phổ 賢hiền 身thân 不bất 見kiến 。 良lương 由do 普phổ 眼nhãn 位vị 差sai 殊thù 。

華hoa 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 普Phổ 眼Nhãn 菩Bồ 薩Tát 白bạch 佛Phật 。 普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 。 今kim 何hà 所sở 在tại 。

佛Phật 言ngôn 。

普phổ 賢hiền 今kim 現hiện 在tại 此thử 。 是thị 時thời 普phổ 眼nhãn 。 求cầu 覓mịch 不bất 見kiến 。

佛Phật 言ngôn 。

普phổ 賢hiền 今kim 此thử 眾chúng 會hội 。 親thân 近cận 我ngã 住trụ 。 初sơ 無vô 移di 動động 。 如như 是thị 普Phổ 賢Hiền 。 若nhược 有hữu 得đắc 見kiến 。 若nhược 得đắc 聞văn 名danh 。 思tư 惟duy 憶ức 念niệm 。 皆giai 獲hoạch 利lợi 益ích 。

爾nhĩ 時thời 普phổ 眼nhãn 與dữ 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 殷ân 勤cần 三tam 請thỉnh 。 於ư 是thị 普phổ 賢hiền 即tức 為vi 應ưng 身thân 。 令linh 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 皆giai 見kiến 普phổ 賢hiền 。 近cận 如Như 來Lai 座tòa 。 眾chúng 皆giai 歡hoan 喜hỷ 。 莫mạc 不bất 頂đảnh 禮lễ 。 (# 愛ái 字tự 函hàm 第đệ 十thập 卷quyển )# 。

長trưởng 者giả 論luận 。 何hà 故cố 普phổ 眼nhãn 不bất 見kiến 普phổ 賢hiền 者giả 。 為vi 明minh 普phổ 眼nhãn 。 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 皆giai 是thị 出xuất 世thế 智trí 慈từ 。 普phổ 賢hiền 是thị 十thập 一nhất 地địa 行hành 門môn 。 常thường 在tại 世thế 間gian 。 出xuất 世thế 心tâm 亡vong 。 寂tịch 用dụng 自tự 在tại 。 以dĩ 出xuất 世thế 三tam 昧muội 。 不bất 相tương 應ứng 故cố 。 以dĩ 是thị 不bất 見kiến 。 佛Phật 云vân 現hiện 此thử 眾chúng 會hội 親thân 近cận 我ngã 住trụ 。 初sơ 無vô 移di 動động 者giả 。 為vi 明minh 。 總tổng 別biệt 同đồng 異dị 。 普phổ 光quang 明minh 智trí 。 與dữ 十thập 方phương 佛Phật 。 大đại 用dụng 體thể 同đồng 。 名danh 為vi 眾chúng 會hội 故cố 。 以dĩ 差sai 別biệt 智trí 。 不bất 移di 根căn 本bổn 智trí 體thể 。 名danh 為vi 親thân 近cận 我ngã 住trụ 。 初sơ 無vô 移di 動động 故cố 。 普phổ 眼nhãn 殷ân 勤cần 三tam 請thỉnh 。 普phổ 賢hiền 如như 應ưng 現hiện 身thân 者giả 。 為vi 明minh 智trí 體thể 。 無vô 所sở 住trụ 故cố 。 若nhược 有hữu 想tưởng 念niệm 。 即tức 現hiện 應ưng 身thân 。 猶do 如như 谷cốc 響hưởng 。 但đãn 有hữu 應ưng 物vật 之chi 音âm 。 若nhược 求cầu 處xứ 所sở 。 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 (# 合hợp 論luận 六lục 十thập 七thất 卷quyển )# 。

猶do 迷mê 相tương/tướng 數số 二nhị 般bát 愚ngu 。 未vị 盡tận 無vô 明minh 一nhất 分phần/phân 障chướng 。

長trưởng 者giả 論luận 。 一nhất 佛Phật 相tương 隨tùy 好hảo/hiếu 無vô 盡tận 。 二nhị 僧Tăng 祗chi 數số 量lượng 廣quảng 大đại 。 佛Phật 乃nãi 自tự 說thuyết 。 菩Bồ 薩Tát 智trí 所sở 不bất 及cập 。 謂vị 之chi 二nhị 愚ngu 。 (# 七thất 十thập 六lục 卷quyển )# 。

宗tông 鏡kính 云vân 。 等đẳng 覺giác 未vị 盡tận 一nhất 分phần/phân 無vô 明minh 。 猶do 如như 微vi 煙yên 。 或hoặc 云vân 。 如như 隔cách 羅la 縠hộc 。 (# 二nhị 十thập 三tam 卷quyển )# 。

○# 前tiền 雖tuy 微vi 障chướng 尚thượng 為vi 礙ngại 。 ○# 此thử 有hữu 金kim 剛cang 可khả 破phá 除trừ 。

莊trang 嚴nghiêm 論luận 偈kệ 云vân 。

修tu 位vị 二nhị 僧Tăng 祗chi 。 最tối 後hậu 得đắc 受thọ 職chức 。 入nhập 彼bỉ 金kim 剛cang 定định 。 破phá 諸chư 分phân 別biệt 盡tận 。

釋thích 曰viết 。 修tu 位vị 二nhị 僧Tăng 祗chi 。 最tối 後hậu 得đắc 受thọ 職chức 者giả 。 二nhị 僧Tăng 祗chi 謂vị 第đệ 二nhị 。 第đệ 三tam 僧Tăng 祗chi 最tối 後hậu 謂vị 究cứu 竟cánh 。 於ư 此thử 修tu 位vị 方phương 得đắc 受thọ 職chức 。 問vấn 。 受thọ 職chức 已dĩ 。 更cánh 何hà 所sở 作tác 。 答đáp 。 入nhập 彼bỉ 金kim 剛cang 定định 。 破phá 諸chư 分phân 別biệt 盡tận 。 問vấn 。 因nhân 何hà 義nghĩa 故cố 名danh 金kim 剛cang (# 定định 。 答đáp )# 。 分phân 別biệt 隨tùy 眠miên 。 此thử 能năng 破phá 故cố 。 以dĩ 金kim 剛cang 喻dụ 。 (# 事sự 字tự 函hàm 第đệ 七thất 卷quyển )# 。

○# 普phổ 賢hiền 何hà 故cố 不bất 名danh 佛Phật 。 ○# 老lão 婆bà 安an 得đắc 便tiện 休hưu 心tâm 。

華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 普phổ 眼nhãn 白bạch 普phổ 賢hiền 言ngôn 。 此thử 摩ma 訶ha 薩tát 。 得đắc 如như 是thị 法Pháp 。 同đồng 諸chư 如Như 來Lai 。 何hà 故cố 不bất 名danh 佛Phật 。 不bất 名danh 十Thập 力Lực 。 不bất 名danh 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 乃nãi 至chí 何hà 故cố 。 修tu 普Phổ 賢Hiền 行Hạnh 。 猶do 未vị 休hưu 息tức 。 普phổ 賢hiền 答đáp 言ngôn 。 此thử 摩ma 訶ha 薩tát 。 已dĩ 能năng 修tu 習tập 。 去khứ 來lai 今kim 世thế 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 種chủng 種chủng 行hạnh 願nguyện 。 入nhập 智trí 境cảnh 界giới 。 則tắc 名danh 為vi 佛Phật 。 於ư 如Như 來Lai 所sở 。 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 無vô 有hữu 休hưu 息tức 。 說thuyết 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 如Như 來Lai 諸chư 力lực 。 皆giai 悉tất 已dĩ 入nhập 。 則tắc 名danh 十Thập 力Lực 。 雖tuy 成thành 十Thập 力Lực 。 行hành 普Phổ 賢Hiền 行hạnh 。 而nhi 無vô 休hưu 息tức 。 說thuyết 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 而nhi 能năng 演diễn 說thuyết 。 名danh 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 雖tuy 能năng 演diễn 說thuyết 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 於ư 一nhất 一nhất 法pháp 善thiện 巧xảo 思tư 惟duy 。 未vị 嘗thường 止chỉ 息tức 。 說thuyết 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 乃nãi 至chí 此thử 等đẳng 分phân 別biệt 。 皆giai 悉tất 永vĩnh 息tức 。 是thị 則tắc 說thuyết 名danh 休hưu 息tức 願nguyện 者giả 。 廣quảng 大đại 修tu 習tập 。 圓viên 滿mãn 未vị 退thoái 。 則tắc 名danh 未vị 息tức 普phổ 賢hiền 願nguyện 者giả 。 (# 育dục 字tự 函hàm 第đệ 三tam 卷quyển )# 。

智Trí 度Độ 論luận 云vân 。 何hà 故cố 名danh 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 於ư 必tất 定định 眾chúng 中trung 為vi 上thượng 首thủ 。 故cố 名danh 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 何hà 等đẳng 為vi 必tất 定định 眾chúng 者giả 。

性tánh 地địa 人nhân 八bát 人nhân 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 。 阿A 那Na 含Hàm 。 阿A 羅La 漢Hán 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 初sơ 發phát 心tâm 菩Bồ 薩Tát 。 乃nãi 至chí 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 地địa 菩Bồ 薩Tát 。 是thị 為vi 必tất 定định 眾chúng 。 又hựu 摩ma 訶ha 薩tát 。 秦tần 言ngôn 大đại 。 (# 立lập 字tự 函hàm 第đệ 五ngũ 卷quyển )# 。

又hựu 薩tát 埵đóa 。 秦tần 言ngôn 眾chúng 生sanh 。 是thị 眾chúng 生sanh 為vì 無vô 上thượng 道Đạo 。 故cố 發phát 心tâm 修tu 行hành 。 名danh 為vi 大đại 心tâm 。 以dĩ 求cầu 菩Bồ 提Đề 未vị 得đắc 。 故cố 名danh 為vi 菩Bồ 提Đề 薩tát 埵đóa 。 (# 形hình 字tự 函hàm 第đệ 三tam 卷quyển )# 。 ○# (# 此thử 方phương 好hảo/hiếu 略lược 即tức 名danh 菩Bồ 薩Tát )# 。

○# 稽khể 首thủ 文Văn 殊Thù 七thất 佛Phật 師sư 。 ○# 為vi 我ngã 眾chúng 生sanh 不bất 取thủ 道đạo 。

普phổ 超siêu 三tam 昧muội 經Kinh 云vân 。

佛Phật 言ngôn 。

我ngã 今kim 得đắc 佛Phật 。 皆giai 文Văn 殊Thù 之chi 恩ân 。 本bổn 是thị 我ngã 師sư 。 過quá 去khứ 無vô 央ương 數số 佛Phật 。 皆giai 其kỳ 弟đệ 子tử 。 當đương 來lai 者giả 。 亦diệc 是thị 恩ân 力lực 所sở 致trí 。 文Văn 殊Thù 乃nãi 佛Phật 道Đạo 中trung 父phụ 母mẫu 也dã 。 尒# 時thời 眾chúng 念niệm 。 文Văn 殊Thù 既ký 在tại 佛Phật 前tiền 。 何hà 不bất 成thành 佛Phật 耶da 。

佛Phật 言ngôn 。

文Văn 殊Thù 深thâm 入nhập 善thiện 權quyền 。 廣quảng 化hóa 眾chúng 生sanh 。 故cố 未vị 。 取thủ 道đạo 。 (# 惟duy 字tự 函hàm 第đệ 四tứ 卷quyển )# 。

寶bảo 積tích 云vân 。 文Văn 殊Thù 願nguyện 我ngã 成thành 佛Phật 之chi 時thời 。 以dĩ 恆Hằng 沙sa 諸chư 佛Phật 世thế 界giới 。 為vi 一nhất 佛Phật 剎sát 。 名danh 為vi 普Phổ 見Kiến 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。 文Văn 殊Thù 所sở 得đắc 佛Phật 剎sát 。 與dữ 彌di 陀đà 佛Phật 剎sát 等đẳng 不phủ 。 世Thế 尊Tôn 告cáo 言ngôn 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 析tích 一nhất 毛mao 為vi 百bách 分phần 。 以dĩ 一nhất 分phần/phân 於ư 大đại 海hải 中trung 。 取thủ 一nhất 滴tích 水thủy 。 喻dụ 彌di 陀đà 佛Phật 剎sát 莊trang 嚴nghiêm 。 彼bỉ 大đại 海hải 水thủy 。 喻dụ 普phổ 見kiến 佛Phật 剎sát 莊trang 嚴nghiêm 。 復phục 過quá 於ư 是thị 。 (# 官quan 字tự 函hàm 第đệ 十thập 卷quyển )# 。

菩Bồ 薩Tát 受thọ 記ký 經Kinh 云vân 。 德Đức 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 觀quán 世thế 音âm 得đắc 大đại 勢thế 二nhị 大Đại 士Sĩ 。 於ư 何hà 國quốc 土độ 。 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 佛Phật 答đáp 。 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 正Chánh 法Pháp 滅diệt 後hậu 。 觀quán 世thế 音âm 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 號hiệu 普Phổ 光Quang 功Công 德Đức 山Sơn 王Vương 如Như 來Lai 。 彼bỉ 佛Phật 國quốc 土độ 。 號hiệu 曰viết 眾chúng 寶bảo 善thiện 集tập 莊trang 嚴nghiêm 。 般Bát 涅Niết 槃Bàn 後hậu 。 得đắc 大đại 勢thế 。 即tức 於ư 其kỳ 國quốc 。 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 號hiệu 善thiện 住trụ 功công 德đức 寶bảo 王vương 如Như 來Lai 。 (# 改cải 字tự 函hàm 第đệ 十thập 卷quyển )# 。

大Đại 藏Tạng 一Nhất 覽Lãm 卷quyển 第đệ 七thất (# 終chung )#