大Đại 佛Phật 頂Đảnh 萬Vạn 行Hạnh 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 會Hội 解Giải
    Quyển 0006
    唐Đường 宋Tống 九Cửu 師Sư 釋Thích 元Nguyên 惟Duy 則Tắc 會Hội 解Giải

    大đại 佛Phật 頂đảnh 如Như 來Lai 密mật 因nhân 脩tu 證chứng 了liễu 義nghĩa 諸chư 菩Bồ 薩Tát 萬vạn 行hạnh 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 。 會hội 解giải 卷quyển 第đệ 六lục 。 綿miên 六lục 。

    阿A 難Nan 又hựu 汝nhữ 所sở 明minh 。 意ý 法pháp 為vi 緣duyên 。 生sanh 於ư 意ý 識thức 。 此thử 識thức 為vi 復phục 。 因nhân 意ý 所sở 生sanh 。 以dĩ 意ý 為vì 界giới 。 因nhân 法pháp 所sở 生sanh 。 以dĩ 法pháp 為vì 界giới 。 阿A 難Nan 若nhược 因nhân 意ý 生sanh 。 於ư 汝nhữ 意ý 中trung 。 必tất 有hữu 所sở 思tư 。 發phát 明minh 汝nhữ 意ý 。 若nhược 無vô 前tiền 法pháp 。 意ý 無vô 所sở 生sanh 。 離ly 緣duyên 無vô 形hình 。 識thức 將tương 何hà 用dụng 。

    溫ôn 陵lăng 曰viết 意ý 識thức 發phát 於ư 所sở 思tư 意ý 根căn 生sanh 於ư 法pháp 塵trần 二nhị 者giả 皆giai 属# 前tiền 境cảnh 離ly 此thử 則tắc 根căn 無vô 形hình 識thức 無vô 用dụng 是thị 必tất 因nhân 境cảnh 計kế 根căn 生sanh 者giả 妄vọng 也dã 。

    又hựu 汝nhữ 識thức 心tâm 。 與dữ 諸chư 思tư 量lượng 。 兼kiêm 了liễu 別biệt 性tánh 。 為vi 同đồng 為vi 異dị 。 同đồng 意ý 即tức 意ý 。 云vân 何hà 所sở 生sanh 。 異dị 意ý 不bất 同đồng 。 應ưng 無vô 所sở 識thức 。 若nhược 無vô 所sở 識thức 。 云vân 何hà 意ý 生sanh 。 若nhược 有hữu 所sở 識thức 。 云vân 何hà 識thức 意ý 。 惟duy 同đồng 與dữ 異dị 二nhị 性tánh 無vô 成thành 。 界giới 云vân 何hà 立lập 。

    溫ôn 陵lăng 曰viết 又hựu 辨biện 根căn 識thức 混hỗn 濫lạm 不bất 成thành 因nhân 界giới 也dã 同đồng 則tắc 無vô 復phục 能năng 所sở 異dị 則tắc 不bất 能năng 有hữu 。 識thức 二nhị 既ký 混hỗn 濫lạm 已dĩ 無vô 自tự 性tánh 則tắc 界giới 無vô 所sở 立lập 矣hĩ 吳ngô 興hưng 曰viết 俱câu 舍xá 論luận 云vân 集tập 起khởi 名danh 心tâm 籌trù 量lượng 名danh 意ý 了liễu 別biệt 名danh 識thức 此thử 文văn 識thức 心tâm 同đồng 彼bỉ 第đệ 一nhất 即tức 意ý 根căn 也dã 思tư 量lượng 兼kiêm 了liễu 別biệt 性tánh 。 同đồng 彼bỉ 第đệ 二nhị 第đệ 三tam 。 即tức 意ý 根căn 所sở 生sanh 之chi 識thức 也dã 彼bỉ 第đệ 二nhị 亦diệc 云vân 意ý 者giả 盖# 識thức 之chi 異dị 名danh 耳nhĩ 故cố 婆bà 沙sa 中trung 明minh 心tâm 意ý 識thức 三tam 無vô 有hữu 差sai 別biệt 。 如như 火hỏa 名danh 熖# 亦diệc 名danh 為vi 熾sí 亦diệc 名danh 燒thiêu 薪tân 是thị 知tri 意ý 識thức 名danh 同đồng 但đãn 約ước 先tiên 後hậu 以dĩ 分phần/phân 二nhị 義nghĩa 也dã 同đồng 意ý 下hạ 謂vị 若nhược 識thức 同đồng 意ý 云vân 何hà 復phục 有hữu 能năng 生sanh 所sở 生sanh 異dị 意ý 下hạ 謂vị 若nhược 異dị 意ý 則tắc 應ưng 所sở 生sanh 同đồng 於ư 無vô 情tình 若nhược 無vô 下hạ 謂vị 又hựu 縱túng/tung 計kế 云vân 所sở 生sanh 無vô 識thức 則tắc 與dữ 能năng 生sanh 體thể 性tánh 非phi 類loại 若nhược 有hữu 下hạ 謂vị 又hựu 若nhược 救cứu 云vân 所sở 生sanh 有hữu 識thức 此thử 識thức 既ký 無vô 前tiền 法pháp 可khả 緣duyên 必tất 須tu 反phản 識thức 其kỳ 意ý 意ý 若nhược 為vi 境cảnh 根căn 義nghĩa 不bất 成thành 補bổ 註chú 曰viết 若nhược 有hữu 所sở 識thức 。 云vân 何hà 識thức 意ý 。 者giả 若nhược 異dị 意ý 而nhi 又hựu 自tự 有hữu 識thức 則tắc 何hà 名danh 意ý 識thức 盖# 識thức 意ý 語ngữ 倒đảo 也dã 。

    若nhược 因nhân 法pháp 生sanh 。 世thế 間gian 諸chư 法pháp 。 不bất 離ly 五ngũ 塵trần 。 汝nhữ 觀quán 色sắc 法pháp 。 及cập 諸chư 聲thanh 法pháp 。 香hương 法Pháp 味vị 法pháp 。 及cập 與dữ 觸xúc 法pháp 。 相tướng 狀trạng 分phân 明minh 。 以dĩ 對đối 五ngũ 根căn 。 非phi 意ý 所sở 攝nhiếp 。 汝nhữ 識thức 决# 定định 依y 於ư 法Pháp 生sanh 汝nhữ 今kim 諦đế 觀quán 。 法pháp 法pháp 何hà 狀trạng 。 若nhược 離ly 色sắc 空không 。 動động 靜tĩnh 通thông 塞tắc 。 合hợp 離ly 生sanh 滅diệt 。 越việt 此thử 諸chư 相tướng 。 終chung 無vô 所sở 得đắc 。 生sanh 則tắc 色sắc 空không 諸chư 法pháp 等đẳng 生sanh 。 滅diệt 則tắc 色sắc 空không 諸chư 法pháp 等đẳng 滅diệt 。 所sở 因nhân 既ký 無vô 。 因nhân 生sanh 有hữu 識thức 。 作tác 何hà 形hình 相tướng 。 相tướng 狀trạng 不bất 有hữu 。 界giới 云vân 何hà 生sanh 。

    資tư 中trung 曰viết 以dĩ 五ngũ 塵trần 之chi 法pháp 各các 配phối 五ngũ 根căn 離ly 五ngũ 塵trần 外ngoại 意ý 無vô 別biệt 法pháp 長trường/trưởng 水thủy 曰viết 法pháp 法pháp 者giả 法pháp 塵trần 之chi 法pháp 也dã 檇# 李# 曰viết 色sắc 空không 動động 靜tĩnh 通thông 塞tắc 。 即tức 色sắc 聲thanh 香hương 三tam 塵trần 也dã 合hợp 離ly 即tức 味vị 觸xúc 兩lưỡng 塵trần 生sanh 滅diệt 即tức 法pháp 塵trần 然nhiên 生sanh 滅diệt 但đãn 是thị 五ngũ 塵trần 通thông 相tương 離ly 五ngũ 無vô 體thể 故cố 云vân 生sanh 則tắc 諸chư 法pháp 生sanh 滅diệt 則tắc 諸chư 法pháp 滅diệt 也dã 補bổ 註chú 曰viết 所sở 因nhân 者giả 即tức 法pháp 塵trần 也dã 所sở 因nhân 之chi 法pháp 自tự 無vô 實thật 狀trạng 則tắc 因nhân 之chi 生sanh 識thức 復phục 作tác 何hà 狀trạng 耶da 狀trạng 不bất 有hữu 則tắc 界giới 亦diệc 亡vong 矣hĩ 此thử 闕khuyết 根căn 境cảnh 合hợp 辨biện 之chi 科khoa 高cao 麗lệ 幻huyễn 師sư 以dĩ 所sở 因nhân 既ký 無vô 。 等đẳng 科khoa 為vi 合hợp 辨biện 然nhiên 未vị 有hữu 的đích 據cứ 姑cô 從tùng 闕khuyết 之chi 。

    是thị 故cố 當đương 知tri 。 意ý 法pháp 為vi 緣duyên 。 生sanh 意ý 識thức 界giới 。 三tam 處xứ 都đô 無vô 。 則tắc 意ý 與dữ 法pháp 及cập 意ý 界giới 三tam 。 本bổn 非phi 因nhân 緣duyên 。 非phi 自tự 然nhiên 性tánh 。

    溫ôn 陵lăng 曰viết 既ký 非phi 因nhân 緣duyên 自tự 然nhiên 。 是thị 謂vị 妙diệu 真Chân 如Như 性tánh 。 也dã 前tiền 近cận 取thủ 諸chư 身thân 顯hiển 如Như 來Lai 藏tạng 故cố 。 依y 陰ấm 入nhập 處xứ 界giới 四tứ 科khoa 以dĩ 明minh 雖tuy 悟ngộ 一nhất 身thân 未vị 融dung 萬vạn 法pháp 根căn 境cảnh 尚thượng 異dị 見kiến 性tánh 未vị 圓viên 後hậu 復phục 遠viễn 取thủ 諸chư 物vật 圓viên 示thị 藏tạng 性tánh 故cố 依y 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 空không 。 見kiến 識thức 七thất 大đại 以dĩ 明minh 使sử 悟ngộ 物vật 我ngã 同đồng 根căn 是thị 非phi 一nhất 體thể 法pháp 法pháp 圓viên 成thành 塵trần 塵trần 周chu 徧biến 法Pháp 界Giới 頌tụng 云vân 若nhược 人nhân 欲dục 識thức 真chân 空không 理lý 身thân 內nội 真Chân 如Như 還hoàn 徧biến 外ngoại 情tình 與dữ 無vô 情tình 共cộng 一nhất 體thể 處xứ 處xứ 皆giai 同đồng 真chân 法Pháp 界Giới 此thử 七thất 大đại 之chi 大đại 旨chỉ 也dã 謂vị 之chi 大đại 者giả 以dĩ 性tánh 圓viên 周chu 徧biến 含hàm 裏lý 十thập 方phương 為vi 義nghĩa 所sở 以dĩ 有hữu 七thất 者giả 萬vạn 法pháp 生sanh 成thành 不bất 離ly 四tứ 大đại 而nhi 依y 空không 建kiến 立lập 因nhân 見kiến 有hữu 覺giác 因nhân 識thức 有hữu 知tri 故cố 也dã 前tiền 五ngũ 無vô 情tình 所sở 具cụ 後hậu 二nhị 有hữu 情tình 兼kiêm 之chi 今kim 舉cử 其kỳ 七thất 則tắc 萬vạn 法pháp 該cai 矣hĩ 然nhiên 彼bỉ 大đại 性tánh 先tiên 非phi 水thủy 火hỏa 。 亦diệc 非phi 空không 識thức 全toàn 一nhất 如Như 來Lai 藏tạng 體thể 循tuần 業nghiệp 發phát 現hiện 。 而nhi 已dĩ 七thất 大đại 既ký 爾nhĩ 萬vạn 法pháp 皆giai 然nhiên 凡phàm 我ngã 依y 正chánh 先tiên 非phi 根căn 身thân 亦diệc 非phi 器khí 界giới 皆giai 即tức 循tuần 業nghiệp 之chi 相tướng 性tánh 真chân 圓viên 融dung 。 初sơ 無vô 生sanh 滅diệt 所sở 以dĩ 阿A 難Nan 蒙mông 佛Phật 開khai 示thị 。 身thân 心tâm 蕩đãng 然nhiên 。 得đắc 無vô 罣quái 礙ngại 。 了liễu 知tri 世thế 間gian 。 諸chư 所sở 有hữu 物vật 。 皆giai 即tức 妙diệu 心tâm 含hàm 裏lý 十thập 方phương 反phản 觀quán 幻huyễn 身thân 起khởi 滅diệt 無vô 從tùng 。 獲hoạch 本bổn 妙diệu 心tâm 。 常thường 住trụ 不bất 滅diệt 。

    阿A 難Nan 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 如Như 來Lai 常thường 說thuyết 。 和hòa 合hợp 因nhân 緣duyên 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 種chủng 種chủng 變biến 化hóa 。 皆giai 因nhân 四tứ 大đại 。 和hòa 合hợp 發phát 明minh 。 云vân 何hà 如Như 來Lai 。 因nhân 緣duyên 自tự 然nhiên 。 二nhị 俱câu 排bài 擯bấn 。 我ngã 今kim 不bất 知tri 。 斯tư 義nghĩa 所sở 屬thuộc 。 惟duy 垂thùy 哀ai 愍mẫn 。 開khai 示thị 眾chúng 生sanh 。 中Trung 道Đạo 了liễu 義nghĩa 。 無vô 戲hí 論luận 法pháp 。

    溫ôn 陵lăng 曰viết 此thử 依y 權quyền 教giáo 問vấn 難nạn/nan 曰viết 四tứ 大đại 發phát 起khởi 七thất 大đại 因nhân 緣duyên 自tự 然nhiên 。 之chi 義nghĩa 也dã 孤cô 山sơn 曰viết 阿A 難Nan 執chấp 昔tích 所sở 談đàm 世thế 諦đế 疑nghi 今kim 所sở 演diễn 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 將tương 恐khủng 眾chúng 生sanh 聞văn 昔tích 和hòa 合hợp 則tắc 滯trệ 於ư 有hữu 聞văn 今kim 排bài 擯bấn 則tắc 溺nịch 於ư 空không 不bất 達đạt 中trung 道đạo 動động 成thành 戲hí 論luận 故cố 請thỉnh 開khai 示thị 。

    爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 告cáo 阿A 難Nan 言ngôn 。 汝nhữ 先tiên 厭yếm 離ly 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 諸chư 小Tiểu 乘Thừa 法pháp 。 發phát 心tâm 勤cần 求cầu 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 故cố 我ngã 今kim 時thời 。 為vì 汝nhữ 開khai 示thị 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 如như 何hà 復phục 將tương 。 世thế 間gian 戲hí 論luận 。 妄vọng 想tưởng 因nhân 緣duyên 。 而nhi 自tự 纏triền 繞nhiễu 。 汝nhữ 雖tuy 多đa 聞văn 。 如như 說thuyết 藥dược 人nhân 。 真chân 藥dược 現hiện 前tiền 。 不bất 能năng 分phân 別biệt 。 如Như 來Lai 說thuyết 為vi 。 真chân 可khả 憐lân 愍mẫn 。 汝nhữ 今kim 諦đế 聽thính 。 吾ngô 當đương 為vì 汝nhữ 。 分phân 別biệt 開khai 示thị 。 亦diệc 令linh 當đương 來lai 。 脩tu 大Đại 乘Thừa 者giả 通thông 達đạt 實thật 相tướng 。 阿A 難Nan 默mặc 然nhiên 。 承thừa 佛Phật 聖Thánh 旨chỉ 。 阿A 難Nan 如như 汝nhữ 所sở 言ngôn 。 四tứ 大đại 和hòa 合hợp 。 發phát 明minh 世thế 間gian 。 種chủng 種chủng 變biến 化hóa 。 阿A 難Nan 若nhược 彼bỉ 大đại 性tánh 。 體thể 非phi 和hòa 合hợp 。 則tắc 不bất 能năng 與dữ 。 諸chư 大đại 雜tạp 和hòa 。 猶do 如như 虛hư 空không 。 不bất 和hòa 諸chư 色sắc 。 若nhược 和hòa 合hợp 者giả 。 同đồng 於ư 變biến 化hóa 。 始thỉ 終chung 相tương 成thành 。 生sanh 滅diệt 相tương 續tục 。 生sanh 死tử 死tử 生sanh 。 生sanh 生sanh 死tử 死tử 。 如như 旋toàn 火hỏa 輪luân 。 未vị 有hữu 休hưu 息tức 。

    吳ngô 興hưng 曰viết 若nhược 彼bỉ 大đại 性tánh 。 下hạ 破phá 非phi 和hòa 合hợp 之chi 疑nghi 也dã 以dĩ 阿A 難Nan 既ký 執chấp 和hòa 合hợp 疑nghi 非phi 和hòa 合hợp 故cố 今kim 破phá 之chi 意ý 云vân 若nhược 謂vị 四tứ 大đại 之chi 性tánh 。 不bất 和hòa 四tứ 大đại 之chi 相tướng 斯tư 則tắc 性tánh 居cư 相tương/tướng 外ngoại 二nhị 不bất 相tương 雜tạp 故cố 曰viết 猶do 如như 虛hư 空không 。 不bất 和hòa 諸chư 色sắc 。 此thử 約ước 真Chân 如Như 隨tùy 緣duyên 不bất 同đồng 頑ngoan 空không 之chi 性tánh 也dã 若nhược 和hòa 合hợp 者giả 。 下hạ 破phá 和hòa 合hợp 也dã 既ký 破phá 非phi 和hòa 恐khủng 計kế 於ư 合hợp 故cố 復phục 破phá 之chi 此thử 約ước 真Chân 如Như 不bất 變biến 不bất 同đồng 變biến 化hóa 等đẳng 相tương/tướng 也dã 溫ôn 陵lăng 曰viết 旋toàn 火hỏa 之chi 輪luân 無vô 有hữu 實thật 體thể 喻dụ 虛hư 妄vọng 相tương/tướng 成thành 相tương 續tục 之chi 相tướng 也dã 。

    阿A 難Nan 如như 水thủy 成thành 氷băng 氷băng 還hoàn 成thành 水thủy 。

    溫ôn 陵lăng 曰viết 直trực 示thị 大đại 性tánh 非phi 和hòa 不bất 和hòa 之chi 理lý 而nhi 起khởi 後hậu 文văn 故cố 復phục 召triệu 告cáo 也dã 夫phu 水thủy 何hà 和hòa 而nhi 成thành 氷băng 氷băng 何hà 和hòa 而nhi 成thành 水thủy 七thất 大đại 之chi 性tánh 不bất 因nhân 和hòa 合hợp 循tuần 業nghiệp 發phát 現hiện 。 如như 此thử 而nhi 已dĩ 。

    汝nhữ 觀quán 地địa 性tánh 。 麤thô 為vi 大đại 地địa 細tế 為vi 微vi 塵trần 。 至chí 鄰lân 虛hư 塵trần 。 析tích 彼bỉ 極cực 微vi 。 色sắc 邊biên 際tế 相tướng 。 七thất 分phần 所sở 成thành 。 更cánh 析tích 鄰lân 虛hư 。 即tức 實thật 空không 性tánh 。

    溫ôn 陵lăng 曰viết 塵trần 之chi 細tế 者giả 曰viết 微vi 細tế 之chi 又hựu 細tế 曰viết 極cực 微vi 微vi 之chi 又hựu 微vi 曰viết 鄰lân 虛hư 極cực 微vi 之chi 塵trần 猶do 有hữu 微vi 色sắc 故cố 名danh 色sắc 邊biên 際tế 相tướng 。 析tích 極cực 微vi 為vi 七thất 分phần 則tắc 微vi 色sắc 殆đãi 虛hư 故cố 名danh 鄰lân 虛hư 。

    阿A 難Nan 若nhược 此thử 鄰lân 虛hư 。 析tích 成thành 虛hư 空không 。 當đương 知tri 虛hư 空không 。 出xuất 生sanh 色sắc 相tướng 。 汝nhữ 今kim 問vấn 言ngôn 。 由do 和hòa 合hợp 故cố 。 出xuất 生sanh 世thế 間gian 。 諸chư 變biến 化hóa 相tướng 。 汝nhữ 且thả 觀quán 此thử 。 一nhất 鄰lân 虛hư 塵trần 。 用dụng 幾kỷ 虛hư 空không 。 和hòa 合hợp 而nhi 有hữu 。 不bất 應ứng 鄰lân 虛hư 。 合hợp 成thành 鄰lân 虛hư 。 又hựu 鄰lân 虛hư 塵trần 。 析tích 入nhập 空không 者giả 。 用dụng 幾kỷ 色sắc 相tướng 。 合hợp 成thành 虛hư 空không 。 若nhược 色sắc 合hợp 時thời 。 合hợp 色sắc 非phi 空không 。 若nhược 空không 合hợp 時thời 。 合hợp 空không 非phi 色sắc 。 色sắc 猶do 可khả 析tích 。 空không 云vân 何hà 合hợp 。

    孤cô 山sơn 曰viết 既ký 能năng 析tích 色sắc 為vi 空không 亦diệc 可khả 合hợp 空không 成thành 色sắc 資tư 中trung 曰viết 若nhược 空không 不bất 可khả 合hợp 色sắc 從tùng 何hà 生sanh 故cố 知tri 此thử 色sắc 。 本bổn 無vô 自tự 性tánh 。

    汝nhữ 元nguyên 不bất 知tri 。 如Như 來Lai 藏tạng 中trung 。 性tánh 色sắc 真chân 空không 。 性tánh 空không 真chân 色sắc 。 清thanh 淨tịnh 本bổn 然nhiên 。 周chu 徧biến 法Pháp 界Giới 隨tùy 眾chúng 生sanh 心tâm 。 應ưng 所sở 知tri 量lương 。 循tuần 業nghiệp 發phát 現hiện 。 世thế 間gian 無vô 知tri 。 惑hoặc 為vi 因nhân 緣duyên 及cập 自tự 然nhiên 性tánh 。 皆giai 是thị 識thức 心tâm 分phân 別biệt 計kế 度độ 。 但đãn 有hữu 言ngôn 說thuyết 。 都đô 無vô 實thật 義nghĩa 。

    溫ôn 陵lăng 曰viết 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 萬vạn 法pháp 一Nhất 如Như 。 而nhi 循tuần 發phát 似tự 異dị 遂toại 有hữu 七thất 大đại 之chi 名danh 特đặc 體thể 用dụng 異dị 稱xưng 耳nhĩ 真chân 空không 者giả 一nhất 如như 之chi 體thể 也dã 故cố 七thất 大đại 皆giai 言ngôn 真chân 空không 七thất 大đại 即tức 循tuần 業nghiệp 之chi 用dụng 也dã 故cố 曰viết 性tánh 空không 真chân 色sắc 。 乃nãi 至chí 性tánh 空không 真chân 識thức 體thể 用dụng 不bất 二nhị 故cố 相tương 依y 互hỗ 舉cử 不bất 離ly 妙diệu 性tánh 故cố 一nhất 一nhất 皆giai 言ngôn 。 性tánh 也dã 不bất 垢cấu 不bất 淨tịnh 。 曰viết 清thanh 淨tịnh 非phi 和hòa 不bất 和hòa 曰viết 本bổn 然nhiên 無vô 乎hồ 不bất 在tại 曰viết 周chu 徧biến 既ký 非phi 垢cấu 淨tịnh 和hòa 合hợp 而nhi 能năng 成thành 七thất 大đại 萬vạn 法pháp 者giả 但đãn 隨tùy 心tâm 應ưng 量lượng 循tuần 業nghiệp 發phát 現hiện 。 而nhi 已dĩ 孤cô 山sơn 曰viết 如Như 來Lai 藏tạng 即tức 心tâm 性tánh 中trung 道đạo 也dã 即tức 俗tục 而nhi 真chân 故cố 曰viết 性tánh 色sắc 真chân 空không 。 即tức 真chân 而nhi 俗tục 故cố 曰viết 性tánh 空không 真chân 色sắc 。 以dĩ 真chân 俗tục 即tức 中trung 故cố 並tịnh 云vân 性tánh 三tam 諦đế 圓viên 融dung 不bất 一nhất 不bất 異dị 。 非phi 縱túng/tung 非phi 橫hoạnh/hoành 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 。 俗tục 則tắc 十thập 界giới 備bị 矣hĩ 真chân 則tắc 生sanh 佛Phật 寂tịch 然nhiên 此thử 言ngôn 理lý 具cụ 非phi 關quan 事sự 造tạo 然nhiên 理lý 必tất 融dung 事sự 事sự 豈khởi 殊thù 理lý 理lý 事sự 雙song 泯mẫn 故cố 曰viết 清thanh 淨tịnh 本bổn 然nhiên 。 心tâm 佛Phật 眾chúng 生sanh 三tam 無vô 差sai 別biệt 彼bỉ 彼bỉ 互hỗ 攝nhiếp 一nhất 一nhất 相tương/tướng 融dung 故cố 曰viết 周chu 徧biến 法Pháp 界Giới 隨tùy 眾chúng 生sanh 心tâm 。 下hạ 即tức 如Như 來Lai 藏tạng 。 隨tùy 染nhiễm 淨tịnh 緣duyên 順thuận 差sai 別biệt 業nghiệp 變biến 造tạo 十thập 界giới 依y 正chánh 之chi 事sự 也dã 世thế 間gian 通thông 指chỉ 九cửu 界giới 因nhân 緣duyên 義nghĩa 含hàm 自tự 他tha 共cộng 三tam 性tánh 自tự 然nhiên 即tức 無vô 因nhân 性tánh 。

    阿A 難Nan 火hỏa 性tánh 無vô 我ngã 。 寄ký 於ư 諸chư 緣duyên 。 汝nhữ 觀quán 城thành 中trung 。 未vị 食thực 之chi 家gia 。 欲dục 炊xuy 爨thoán 時thời 。 手thủ 執chấp 陽dương 燧toại 。 日nhật 前tiền 求cầu 火hỏa 。 阿A 難Nan 名danh 和hòa 合hợp 者giả 。 如như 我ngã 與dữ 汝nhữ 。 一nhất 千thiên 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 比Bỉ 丘Khâu 。 今kim 為vi 一nhất 眾chúng 。 眾chúng 雖tuy 為vi 一nhất 。 結kết 其kỳ 根căn 本bổn 各các 各các 有hữu 身thân 。 皆giai 有hữu 所sở 生sanh 。 氏thị 族tộc 名danh 字tự 。 如như 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 婆Bà 羅La 門Môn 種chủng 。 優Ưu 樓Lâu 頻Tần 螺Loa 迦Ca 葉Diếp 。 波ba 種chủng 乃nãi 至chí 阿A 難Nan 。 瞿Cù 曇Đàm 種chủng 姓tánh 。 阿A 難Nan 若nhược 此thử 火hỏa 性tánh 。 因nhân 和hòa 合hợp 有hữu 。 彼bỉ 手thủ 執chấp 鏡kính 。 於ư 日nhật 求cầu 火hỏa 。 此thử 火hỏa 為vi 從tùng 。 鏡kính 中trung 而nhi 出xuất 。 為vi 從tùng 艾ngải 出xuất 。 為vi 於ư 日nhật 來lai 。 阿A 難Nan 若nhược 日nhật 來lai 者giả 。 自tự 能năng 燒thiêu 汝nhữ 。 手thủ 中trung 之chi 艾ngải 。 來lai 處xứ 林lâm 木mộc 。 皆giai 應ưng 受thọ 焚phần 。 若nhược 鏡kính 中trung 出xuất 。 自tự 能năng 於ư 鏡kính 。 出xuất 然nhiên 于vu 艾ngải 鏡kính 何hà 不bất 鎔dong 。 紆hu 汝nhữ 手thủ 執chấp 。 尚thượng 無vô 熱nhiệt 相tướng 。 云vân 何hà 鎔dong 泮phấn 若nhược 生sanh 於ư 艾ngải 。 何hà 藉tạ 日nhật 鏡kính 。 光quang 明minh 相tướng 接tiếp 。 然nhiên 後hậu 火hỏa 生sanh 。 汝nhữ 又hựu 諦đế 觀quán 。 鏡kính 因nhân 手thủ 執chấp 。 日nhật 從tùng 天thiên 來lai 。 艾ngải 本bổn 地địa 生sanh 。 火hỏa 從tùng 何hà 方phương 。 遊du 歷lịch 於ư 此thử 。 日nhật 鏡kính 相tương 遠viễn 。 非phi 和hòa 非phi 合hợp 。 不bất 應ứng 火hỏa 光quang 。 無vô 從tùng 自tự 有hữu 。 汝nhữ 猶do 不bất 知tri 。 如Như 來Lai 藏tạng 中trung 。 性tánh 火hỏa 真chân 空không 。 性tánh 空không 真chân 火hỏa 。 清thanh 淨tịnh 本bổn 然nhiên 。 周chu 徧biến 法Pháp 界Giới 隨tùy 眾chúng 生sanh 心tâm 。 應ưng 所sở 知tri 量lương 。 阿A 難Nan 當đương 知tri 。 世thế 人nhân 一nhất 處xứ 執chấp 鏡kính 。 一nhất 處xứ 火hỏa 生sanh 。 徧biến 法Pháp 界Giới 執chấp 滿mãn 世thế 間gian 起khởi 。 起khởi 徧biến 世thế 間gian 寧ninh 有hữu 。 方phương 所sở 循tuần 業nghiệp 發phát 現hiện 。 世thế 間gian 無vô 知tri 。 惑hoặc 為vi 因nhân 緣duyên 及cập 自tự 然nhiên 性tánh 。 皆giai 是thị 識thức 心tâm 分phân 別biệt 計kế 度độ 。 但đãn 有hữu 言ngôn 說thuyết 。 都đô 無vô 實thật 義nghĩa 。

    溫ôn 陵lăng 曰viết 火hỏa 無vô 自tự 體thể 寓# 物vật 成thành 形hình 故cố 曰viết 無vô 我ngã 眾chúng 名danh 和hòa 合hợp 詰cật 之chi 各các 有hữu 根căn 本bổn 真chân 和hòa 合hợp 也dã 火hỏa 名danh 和hòa 合hợp 詰cật 之chi 各các 無vô 根căn 本bổn 非phi 和hòa 合hợp 矣hĩ 優Ưu 樓Lâu 頻Tần 螺Loa 云vân 木mộc 。

    阿A 難Nan 水thủy 性tánh 不bất 定định 。 流lưu 息tức 無vô 恆hằng 如như 室Thất 羅La 城Thành 。 迦ca 毗tỳ 羅la 仙tiên 斫Chước 迦Ca 羅La 仙Tiên 。 及cập 鉢bát 頭đầu 摩ma 訶Ha 薩Tát 多Đa 等đẳng 。 諸chư 大đại 幻huyễn 師sư 。 求cầu 太thái 陰âm 精tinh 。 用dụng 和hòa 幻huyễn 藥dược 。 是thị 諸chư 師sư 等đẳng 。 於ư 白bạch 月nguyệt 晝trú 。 手thủ 執chấp 方phương 諸chư 。 承thừa 月nguyệt 中trung 水thủy 。 此thử 水thủy 為vi 復phục 。 從tùng 珠châu 中trung 出xuất 。 空không 中trung 自tự 有hữu 。 為vi 從tùng 月nguyệt 來lai 。

    溫ôn 陵lăng 曰viết 求cầu 則tắc 流lưu 否phủ/bĩ 則tắc 息tức 所sở 謂vị 流lưu 息tức 無vô 恆hằng 也dã 迦ca 毗tỳ 羅la 等đẳng 四tứ 皆giai 外ngoại 道đạo 善thiện 幻huyễn 術thuật 太thái 陰ấm 精tinh 月nguyệt 中trung 之chi 水thủy 也dã 月nguyệt 望vọng 前tiền 曰viết 白bạch 亭đình 午ngọ 曰viết 晝trú 方phương 諸chư 取thủ 水thủy 之chi 珠châu 也dã 即tức 陰ấm 燧toại 也dã 孤cô 山sơn 曰viết 淮hoài 南nam 子tử 云vân 方phương 諸chư 見kiến 月nguyệt 則tắc 津tân 而nhi 為vi 水thủy 高cao 誘dụ 註chú 曰viết 方phương 諸chư 陰ấm 燧toại 大đại 蛤# 也dã 熟thục 拭thức 令linh 熱nhiệt 以dĩ 向hướng 月nguyệt 則tắc 水thủy 生sanh 也dã 許hứa 慎thận 註chú 曰viết 方phương 石thạch 也dã 諸chư 珠châu 也dã 譯dịch 人nhân 今kim 取thủ 許hứa 註chú 故cố 文văn 云vân 從tùng 珠châu 中trung 出xuất 等đẳng 也dã 。

    阿A 難Nan 若nhược 從tùng 月nguyệt 來lai 。 尚thượng 能năng 遠viễn 方phương 。 令linh 珠châu 出xuất 水thủy 。 所sở 經kinh 林lâm 木mộc 。 皆giai 應ưng 吐thổ 流lưu 。 流lưu 則tắc 何hà 待đãi 。 方phương 諸chư 所sở 出xuất 。 不bất 流lưu 明minh 水thủy 。 非phi 從tùng 月nguyệt 降giáng 。 若nhược 從tùng 珠châu 出xuất 。 則tắc 此thử 珠châu 中trung 。 常thường 應ưng 流lưu 水thủy 。 何hà 待đãi 中trung 宵tiêu 。 承thừa 白bạch 月nguyệt 晝trú 。 若nhược 從tùng 空không 生sanh 。 空không 性tánh 無vô 邊biên 。 水thủy 當đương 無vô 際tế 。 從tùng 人nhân 泊bạc 天thiên 皆giai 同đồng 滔thao 溺nịch 。 云vân 何hà 復phục 有hữu 。 水thủy 陸lục 空không 行hành 。 汝nhữ 更cánh 諦đế 觀quán 。 月nguyệt 從tùng 天thiên 陟trắc 。 珠châu 因nhân 手thủ 持trì 。 承thừa 珠châu 水thủy 盤bàn 。 本bổn 人nhân 敷phu 設thiết 。 水thủy 從tùng 何hà 方phương 。 流lưu 注chú 於ư 此thử 。 月nguyệt 珠châu 相tương 遠viễn 。 非phi 和hòa 非phi 合hợp 。 不bất 應ứng 水thủy 精tinh 。 無vô 從tùng 自tự 有hữu 。 汝nhữ 尚thượng 不bất 知tri 。 如Như 來Lai 藏tạng 中trung 。 性tánh 水thủy 真chân 空không 。 性tánh 空không 真chân 水thủy 。 清thanh 淨tịnh 本bổn 然nhiên 。 周chu 徧biến 法Pháp 界Giới 隨tùy 眾chúng 生sanh 心tâm 。 應ưng 所sở 知tri 量lương 。 一nhất 處xứ 執chấp 珠châu 。 一nhất 處xứ 水thủy 出xuất 。 徧biến 法Pháp 界Giới 執chấp 滿mãn 法Pháp 界Giới 生sanh 。 生sanh 滿mãn 世thế 間gian 。 寧ninh 有hữu 方phương 所sở 。 循tuần 業nghiệp 發phát 現hiện 。 世thế 間gian 無vô 知tri 。 惑hoặc 為vi 因nhân 緣duyên 及cập 自tự 然nhiên 性tánh 。 皆giai 是thị 識thức 心tâm 分phân 別biệt 計kế 度độ 。 但đãn 有hữu 言ngôn 說thuyết 。 都đô 無vô 實thật 義nghĩa 。

    溫ôn 陵lăng 曰viết 謂vị 林lâm 木mộc 既ký 不bất 吐thổ 流lưu 明minh 知tri 此thử 水thủy 非phi 從tùng 月nguyệt 降giáng 。 水thủy 非phi 月nguyệt 來lai 又hựu 非phi 珠châu 出xuất 不bất 從tùng 空không 生sanh 。 則tắc 本bổn 然nhiên 周chu 徧biến 非phi 和hòa 合hợp 矣hĩ 。

    阿A 難Nan 風phong 性tánh 無vô 體thể 。 動động 靜tĩnh 不bất 常thường 。 汝nhữ 常thường 整chỉnh 衣y 。 入nhập 於ư 大đại 眾chúng 。 僧tăng 伽già 梨lê 角giác 動động 及cập 傍bàng 人nhân 。 則tắc 有hữu 微vi 風phong 。 拂phất 彼bỉ 人nhân 靣# 此thử 風phong 為vi 復phục 。 出xuất 袈ca 裟sa 角giác 。 發phát 於ư 虛hư 空không 。 生sanh 彼bỉ 人nhân 靣# 阿A 難Nan 此thử 風phong 若nhược 復phục 。 出xuất 袈ca 裟sa 角giác 。 汝nhữ 乃nãi 披phi 風phong 。 其kỳ 衣y 飛phi 搖dao 。 應ưng 離ly 汝nhữ 體thể 。 我ngã 今kim 說thuyết 法Pháp 。 會hội 中trung 垂thùy 衣y 。 汝nhữ 看khán 我ngã 衣y 。 風phong 何hà 所sở 在tại 。 不bất 應ưng 衣y 中trung 。 有hữu 藏tàng 風phong 地địa 。 若nhược 生sanh 虛hư 空không 。 汝nhữ 衣y 不bất 動động 。 何hà 因nhân 無vô 拂phất 。 空không 性tánh 常thường 住trụ 。 風phong 應ưng 常thường 生sanh 。 若nhược 無vô 風phong 時thời 。 虛hư 空không 當đương 滅diệt 。 滅diệt 風phong 可khả 見kiến 。 滅diệt 空không 何hà 狀trạng 。 若nhược 有hữu 生sanh 滅diệt 。 不bất 名danh 虛hư 空không 。 名danh 為vi 虛Hư 空Không 。 云vân 何hà 風phong 出xuất 。 若nhược 風phong 自tự 生sanh 。 被bị 拂phất 之chi 面diện 。 從tùng 彼bỉ 靣# 生sanh 當đương 應ưng 拂phất 汝nhữ 。 自tự 汝nhữ 整chỉnh 衣y 。 云vân 何hà 倒đảo 拂phất 。 汝nhữ 審thẩm 諦đế 觀quán 。 慗# 衣y 在tại 汝nhữ 靣# 属# 彼bỉ 人nhân 虛hư 空không 寂tịch 然nhiên 。 不bất 叅# 流lưu 動động 風phong 自tự 誰thùy 方phương 。 皷cổ 動động 來lai 此thử 風phong 空không 性tánh 隔cách 。 非phi 和hòa 非phi 合hợp 。 不bất 應ưng 風phong 性tánh 。 無vô 從tùng 自tự 有hữu 。 汝nhữ 宛uyển 不bất 知tri 。 如Như 來Lai 藏tạng 中trung 。 性tánh 風phong 真chân 空không 。 性tánh 空không 真chân 風phong 。 清thanh 淨tịnh 本bổn 然nhiên 。 周chu 徧biến 法Pháp 界Giới 隨tùy 眾chúng 生sanh 心tâm 。 應ưng 所sở 知tri 量lương 。 阿A 難Nan 如như 汝nhữ 一nhất 人nhân 。 微vi 動động 眼nhãn 衣y 有hữu 微vi 風phong 出xuất 。 徧biến 法Pháp 界Giới 拂phất 滿mãn 國quốc 土độ 生sanh 。 周chu 徧biến 世thế 間gian 寧ninh 有hữu 。 方phương 所sở 循tuần 業nghiệp 發phát 現hiện 。 世thế 間gian 無vô 知tri 。 惑hoặc 為vi 因nhân 緣duyên 及cập 自tự 然nhiên 性tánh 。 皆giai 是thị 識thức 心tâm 分phân 別biệt 計kế 度độ 。 但đãn 有hữu 言ngôn 說thuyết 。 都đô 無vô 實thật 義nghĩa 。

    溫ôn 陵lăng 曰viết 拂phất 衣y 則tắc 動động 垂thùy 衣y 則tắc 靜tĩnh 所sở 謂vị 動động 靜tĩnh 不bất 常thường 。 也dã 汝nhữ 審thẩm 下hạ 謂vị 三tam 性tánh 不bất 叅# 二nhị 性tánh 相tướng 隔cách 求cầu 風phong 所sở 從tùng 杳# 莫mạc 可khả 究cứu 既ký 非phi 衣y 出xuất 又hựu 非phi 空không 生sanh 。 非phi 生sanh 彼bỉ 靣# 了liễu 無vô 所sở 從tùng 非phi 和hòa 合hợp 矣hĩ 謂vị 本bổn 然nhiên 周chu 徧biến 循tuần 業nghiệp 發phát 現hiện 。 得đắc 不bất 信tín 哉tai 風phong 性tánh 或hoặc 作tác 風phong 心tâm 誤ngộ 也dã 真chân 際tế 曰viết 僧tăng 伽già 梨lê 大đại 衣y 也dã 袈ca 裟sa 從tùng 色sắc 得đắc 名danh 三tam 衣y 通thông 稱xưng 。

    阿A 難Nan 空không 性tánh 無vô 形hình 。 因nhân 色sắc 顯hiển 發phát 。 如như 室Thất 羅La 城Thành 。 去khứ 河hà 遙diêu 處xứ 。 諸chư 剎sát 利lợi 種chủng 。 及cập 婆Bà 羅La 門Môn 。 毗tỳ 舍xá 首thủ 陀đà 兼kiêm 頗phả 羅la 墯# 栴chiên 陀đà 羅la 等đẳng 新tân 立lập 安an 居cư 。 鑿tạc 井tỉnh 求cầu 水thủy 。 出xuất 土thổ 一nhất 尺xích 。 於ư 中trung 則tắc 有hữu 。 一nhất 尺xích 虛hư 空không 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 出xuất 土thổ 一nhất 丈trượng 。 中trung 間gian 還hoàn 得đắc 。 一nhất 丈trượng 虛hư 空không 。 虛hư 空không 淺thiển 深thâm 。 隨tùy 出xuất 多đa 少thiểu 。 此thử 空không 為vi 當đương 。 因nhân 土thổ 所sở 出xuất 。 因nhân 鑿tạc 所sở 有hữu 。 無vô 因nhân 自tự 生sanh 。

    溫ôn 陵lăng 曰viết 鑿tạc 土thổ 得đắc 空không 所sở 謂vị 因nhân 色sắc 顯hiển 發phát 。 也dã 西tây 天thiên 貴quý 賤tiện 族tộc 分phần/phân 四tứ 姓tánh 如như 此thử 方phương 四tứ 民dân 剎sát 帝đế 利lợi 王vương 。 族tộc 也dã 婆Bà 羅La 門Môn 淨tịnh 志chí 也dã 亦diệc 云vân 淨tịnh 行hạnh 以dĩ 守thủ 道đạo 居cư 正chánh 潔khiết 白bạch 其kỳ 操thao 也dã 毗tỳ 舍xá 商thương 賈cổ 也dã 首thủ 陀đà 農nông 夫phu 也dã 是thị 謂vị 四tứ 姓tánh 頗phả 羅la 墯# 利lợi 根căn 也dã 旃chiên 陀đà 羅la 魁khôi 膾khoái 也dã 此thử 又hựu 智trí 愚ngu 之chi 族tộc 也dã 孤cô 山sơn 曰viết 頗phả 羅la 墯# 此thử 翻phiên 捷tiệp 疾tật 亦diệc 利lợi 根căn 慈từ 恩ân 云vân 婆Bà 羅La 門Môn 凡phàm 十thập 八bát 姓tánh 此thử 居cư 其kỳ 一nhất 也dã 旃chiên 陀đà 羅la 此thử 云vân 嚴nghiêm # 惡ác 業nghiệp 自tự 嚴nghiêm 行hành 持trì 標tiêu 幟xí 謂vị 搖dao 鈴linh 持trì 竹trúc 也dã 。

    阿A 難Nan 若nhược 復phục 此thử 空không 。 無vô 因nhân 自tự 生sanh 。 未vị 鑿tạc 土thổ 前tiền 。 何hà 不bất 無vô 礙ngại 。 惟duy 見kiến 大đại 地địa 迥huýnh 無vô 通thông 達đạt 。 若nhược 因nhân 土thổ 出xuất 。 則tắc 土thổ 出xuất 時thời 。 應ưng 見kiến 空không 入nhập 。 若nhược 土thổ 先tiên 出xuất 。 無vô 空không 入nhập 者giả 。 云vân 何hà 虛hư 空không 。 因nhân 土thổ 而nhi 出xuất 。 若nhược 無vô 出xuất 入nhập 。 則tắc 應ưng 空không 土thổ 。 元nguyên 無vô 異dị 因nhân 。 無vô 異dị 則tắc 同đồng 。 則tắc 土thổ 出xuất 時thời 。 空không 何hà 不bất 出xuất 。 若nhược 因nhân 鑿tạc 出xuất 。 則tắc 鑿tạc 出xuất 空không 。 應ưng 非phi 出xuất 土thổ 。 不bất 因nhân 鑿tạc 出xuất 。 鑿tạc 自tự 出xuất 土thổ 。 云vân 何hà 見kiến 空không 。 汝nhữ 更cánh 審thẩm 諦đế 。 諦đế 審thẩm 諦đế 觀quán 。 鑿tạc 從tùng 人nhân 手thủ 。 隨tùy 方phương 運vận 轉chuyển 。 土thổ 因nhân 地địa 移di 。 如như 是thị 虛hư 空không 。 因nhân 何hà 所sở 出xuất 。 鑿tạc 空không 虛hư 實thật 。 不bất 相tương 為vi 用dụng 。 非phi 和hòa 非phi 合hợp 。 不bất 應ưng 虛hư 空không 。 無vô 從tùng 自tự 出xuất 。

    補bổ 註chú 曰viết 若nhược 因nhân 土thổ 出xuất 。 下hạ 謂vị 虛hư 空không 若nhược 因nhân 土thổ 出xuất 。 則tắc 鑿tạc 土thổ 出xuất 井tỉnh 之chi 時thời 應ưng 見kiến 虛hư 空không 出xuất 於ư 土thổ 而nhi 入nhập 於ư 井tỉnh 今kim 既ký 不bất 然nhiên 矣hĩ 故cố 又hựu 破phá 云vân 虛hư 空không 若nhược 無vô 出xuất 入nhập 。 則tắc 空không 於ư 土thổ 二nhị 無vô 有hữu 異dị 而nhi 同đồng 體thể 矣hĩ 既ký 同đồng 體thể 則tắc 土thổ 出xuất 井tỉnh 時thời 何hà 不bất 見kiến 空không 從tùng 井tỉnh 出xuất 邪tà 溫ôn 陵lăng 曰viết 汝nhữ 更cánh 下hạ 令linh 詳tường 察sát 其kỳ 非phi 因nhân 緣duyên 自tự 然nhiên 。 也dã 鑿tạc 空không 虛hư 實thật 。 謂vị 鑿tạc 實thật 空không 虛hư 也dã 上thượng 諸chư 巧xảo 辨biện 皆giai 遣khiển 識thức 心tâm 妄vọng 計kế 而nhi 顯hiển 圓viên 融dung 真chân 體thể 也dã 。

    若nhược 此thử 虛hư 空không 。 性tánh 圓viên 周chu 徧biến 本bổn 不bất 動động 搖dao 。 當đương 知tri 現hiện 前tiền 。 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 。 均quân 名danh 五ngũ 大đại 。 性tánh 真chân 圓viên 融dung 。 皆giai 如Như 來Lai 藏tạng 。 本bổn 無vô 生sanh 滅diệt 。

    溫ôn 陵lăng 曰viết 會hội 上thượng 義nghĩa 而nhi 通thông 前tiền 文văn 也dã 由do 上thượng 所sở 明minh 非phi 因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 。 則tắc 知tri 空không 性tánh 圓viên 徧biến 非phi 生sanh 滅diệt 法pháp 一nhất 大đại 既ký 爾nhĩ 餘dư 大đại 皆giai 然nhiên 故cố 通thông 言ngôn 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 。 云vân 現hiện 前tiền 者giả 使sử 觸xúc 事sự 而nhi 明minh 無vô 他tha 求cầu 也dã 吳ngô 興hưng 曰viết 四tứ 大đại 後hậu 所sở 以dĩ 點điểm 空không 均quân 名danh 五ngũ 大đại 。 者giả 盖# 諸chư 經kinh 常thường 談đàm 惟duy 四tứ 而nhi 已dĩ 此thử 既ký 異dị 彼bỉ 故cố 特đặc 言ngôn 之chi 下hạ 根căn 識thức 中trung 其kỳ 例lệ 亦diệc 爾nhĩ 通thông 名danh 大đại 者giả 且thả 依y 事sự 立lập 智trí 論luận 云vân 佛Phật 說thuyết 四tứ 大đại 無vô 處xứ 不bất 有hữu 。 故cố 名danh 為vi 大đại 若nhược 言ngôn 大đại 性tánh 周chu 徧biến 必tất 須tu 指chỉ 事sự 即tức 理lý 攝nhiếp 末mạt 歸quy 本bổn 不bất 可khả 名danh 而nhi 名danh 之chi 是thị 謂vị 如Như 來Lai 。 藏tạng 也dã 或hoặc 有hữu 直trực 以dĩ 藏tạng 性tánh 釋thích 於ư 大đại 名danh 者giả 一nhất 何hà 誤ngộ 哉tai 。

    阿A 難Nan 汝nhữ 心tâm 昏hôn 迷mê 。 不bất 悟ngộ 四tứ 大đại 。 元nguyên 如Như 來Lai 藏tạng 。 當đương 觀quán 虛hư 空không 。 為vi 出xuất 為vi 入nhập 。 為vi 非phi 出xuất 入nhập 。

    溫ôn 陵lăng 曰viết 若nhược 悟ngộ 虛hư 空không 性tánh 圓viên 周chu 徧biến 本bổn 無vô 出xuất 入nhập 即tức 悟ngộ 四tứ 大đại 性tánh 真chân 圓viên 融dung 。 本bổn 無vô 生sanh 滅diệt 也dã 。

    汝nhữ 全toàn 不bất 知tri 。 如Như 來Lai 藏tạng 中trung 。 性tánh 覺giác 真chân 空không 。 性tánh 空không 真chân 覺giác 。 清thanh 淨tịnh 本bổn 然nhiên 。 周chu 徧biến 法Pháp 界Giới 隨tùy 眾chúng 生sanh 心tâm 。 應ưng 所sở 知tri 量lương 。 阿A 難Nan 如như 一nhất 井tỉnh 空không 。 空không 生sanh 一nhất 井tỉnh 。 十thập 方phương 虛hư 空không 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 圓viên 滿mãn 十thập 方phương 。 寧ninh 有hữu 方phương 所sở 。 循tuần 業nghiệp 發phát 現hiện 。 世thế 間gian 無vô 知tri 。 惑hoặc 為vi 因nhân 緣duyên 及cập 自tự 然nhiên 性tánh 。 皆giai 是thị 識thức 心tâm 分phân 別biệt 計kế 度độ 。 但đãn 有hữu 言ngôn 說thuyết 。 都đô 無vô 實thật 義nghĩa 。

    溫ôn 陵lăng 曰viết 空không 與dữ 覺giác 亦diệc 體thể 用dụng 異dị 稱xưng 也dã 體thể 用dụng 不bất 二nhị 故cố 相tương 依y 而nhi 舉cử 。

    阿A 難Nan 見kiến 覺giác 無vô 知tri 。 因nhân 色sắc 空không 有hữu 。 如như 汝nhữ 今kim 者giả 。 在tại 祗chi 陀đà 林lâm 朝triêu 明minh 夕tịch 昬# 設thiết 居cư 中trung 宵tiêu 。 白bạch 月nguyệt 則tắc 光quang 。 黑hắc 月nguyệt 便tiện 暗ám 。 則tắc 明minh 暗ám 等đẳng 。 因nhân 見kiến 分phân 析tích 。 此thử 見kiến 為vi 復phục 。 與dữ 明minh 暗ám 相tướng 。 并tinh 太thái 虛hư 空không 為vi 同đồng 。 一nhất 體thể 為vi 非phi 一nhất 體thể 。 或hoặc 同đồng 非phi 同đồng 。 或hoặc 異dị 非phi 異dị 。

    檇# 李# 曰viết 此thử 問vấn 四tứ 句cú 一nhất 同đồng 二nhị 異dị 三tam 亦diệc 同đồng 亦diệc 異dị 四tứ 非phi 同đồng 非phi 異dị 。 但đãn 經kinh 文văn 分phần/phân 兩lưỡng 同đồng 兩lưỡng 異dị 各các 成thành 一nhất 句cú 。

    阿A 難Nan 此thử 見kiến 若nhược 復phục 。 與dữ 明minh 與dữ 暗ám 。 及cập 與dữ 虛hư 空không 。 元nguyên 一nhất 體thể 者giả 。 則tắc 明minh 與dữ 暗ám 。 二nhị 體thể 相tướng 亡vong 。 暗ám 時thời 無vô 明minh 。 明minh 時thời 無vô 暗ám 。 若nhược 與dữ 暗ám 一nhất 。 明minh 則tắc 見kiến 亡vong 。 必tất 一nhất 於ư 明minh 。 暗ám 時thời 當đương 滅diệt 。 滅diệt 則tắc 云vân 何hà 。 見kiến 明minh 見kiến 暗ám 。 若nhược 明minh 暗ám 殊thù 。 見kiến 無vô 生sanh 滅diệt 。 一nhất 云vân 何hà 成thành 。 若nhược 此thử 見kiến 精tinh 。 與dữ 暗ám 與dữ 明minh 。 非phi 一nhất 體thể 者giả 。 汝nhữ 離ly 明minh 暗ám 。 及cập 與dữ 虛hư 空không 。 分phân 析tích 見kiến 元nguyên 。 作tác 何hà 形hình 相tướng 。 離ly 明minh 離ly 暗ám 。 及cập 離ly 虛hư 空không 。 是thị 見kiến 元nguyên 同đồng 。 龜quy 毛mao 兔thố 角giác 。 明minh 暗ám 虛hư 空không 。 三tam 事sự 俱câu 異dị 。 從tùng 何hà 立lập 見kiến 。 明minh 暗ám 相tương 背bội 。 云vân 何hà 或hoặc 同đồng 。 離ly 三tam 元nguyên 無vô 。 云vân 何hà 或hoặc 異dị 。 分phân 空không 分phân 見kiến 。 本bổn 無vô 邊biên 畔bạn 。 云vân 何hà 非phi 同đồng 。 見kiến 暗ám 見kiến 明minh 。 性tánh 非phi 遷thiên 改cải 。 云vân 何hà 非phi 異dị 。 汝nhữ 更cánh 細tế 審thẩm 。 微vi 細tế 審thẩm 詳tường 。 審thẩm 諦đế 審thẩm 觀quán 。 明minh 從tùng 太thái 陽dương 。 暗ám 隨tùy 黑hắc 月nguyệt 。 通thông 屬thuộc 虛hư 空không 。 壅ủng 歸quy 大đại 地địa 。 如như 是thị 見kiến 精tinh 。 因nhân 何hà 所sở 出xuất 。 見kiến 覺giác 空không 頑ngoan 。 非phi 和hòa 非phi 合hợp 。 不bất 應ưng 見kiến 精tinh 。 無vô 從tùng 自tự 出xuất 。

    溫ôn 陵lăng 曰viết 阿A 難Nan 下hạ 辨biện 非phi 一nhất 體thể 也dã 若nhược 此thử 見kiến 精tinh 。 下hạ 辨biện 非phi 異dị 體thể 也dã 明minh 暗ám 相tương 背bội 。 下hạ 辨biện 非phi 或hoặc 同đồng 非phi 同đồng 。 或hoặc 異dị 非phi 異dị 。 也dã 汝nhữ 更cánh 下hạ 令linh 詳tường 察sát 其kỳ 性tánh 真chân 圓viên 融dung 。 不bất 涉thiệp 諸chư 妄vọng 也dã 。

    若nhược 見kiến 聞văn 知tri 。 性tánh 圓viên 周chu 徧biến 本bổn 不bất 動động 搖dao 。 當đương 知tri 無vô 邊biên 。 不bất 動động 虛hư 空không 。 并tinh 其kỳ 動động 搖dao 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 。 均quân 名danh 六lục 大đại 。 性tánh 真chân 圓viên 融dung 。 皆giai 如Như 來Lai 藏tạng 。 本bổn 無vô 生sanh 滅diệt 。 阿A 難Nan 汝nhữ 性tánh 沉trầm 淪luân 。 不bất 悟ngộ 汝nhữ 之chi 。 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 本bổn 如Như 來Lai 藏tạng 。 汝nhữ 當đương 觀quán 此thử 。 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 為vi 生sanh 為vi 滅diệt 。 為vi 同đồng 為vi 異dị 。 為vi 非phi 生sanh 滅diệt 。 為vi 非phi 同đồng 異dị 。

    孤cô 山sơn 曰viết 若nhược 見kiến 聞văn 知tri 。 者giả 前tiền 於ư 六lục 根căn 廣quảng 破phá 眼nhãn 見kiến 餘dư 根căn 並tịnh 畧lược 今kim 類loại 通thông 顯hiển 示thị 其kỳ 性tánh 皆giai 徧biến 聞văn 即tức 耳nhĩ 根căn 覺giác 即tức 鼻tị 舌thiệt 身thân 根căn 知tri 即tức 意ý 根căn 不bất 言ngôn 覺giác 者giả 畧lược 也dã 溫ôn 陵lăng 曰viết 為vi 生sanh 為vi 滅diệt 。 等đẳng 者giả 生sanh 滅diệt 同đồng 異dị 皆giai 因nhân 妄vọng 塵trần 非phi 生sanh 非phi 異dị 不bất 離ly 妄vọng 計kế 離ly 此thử 諸chư 妄vọng 即tức 如Như 來Lai 藏tạng 也dã 。

    汝nhữ 曾tằng 不bất 知tri 。 如Như 來Lai 藏tạng 中trung 。 性tánh 見kiến 覺giác 明minh 。 覺giác 精tinh 明minh 見kiến 。 清thanh 淨tịnh 本bổn 然nhiên 。 周chu 徧biến 法Pháp 界Giới 隨tùy 眾chúng 生sanh 心tâm 。 應ưng 所sở 知tri 量lương 。 如như 一nhất 見kiến 根căn 。 見kiến 周chu 法Pháp 界Giới 。 聴# 齅khứu 嘗thường 觸xúc 覺giác 觸xúc 覺giác 知tri 妙diệu 德đức 瑩oánh 然nhiên 。 徧biến 周chu 法Pháp 界Giới 。 圓viên 滿mãn 十thập 虛hư 。 寧ninh 有hữu 方phương 所sở 。 循tuần 業nghiệp 發phát 現hiện 。 世thế 間gian 無vô 知tri 。 惑hoặc 為vi 因nhân 緣duyên 及cập 自tự 然nhiên 性tánh 。 皆giai 是thị 識thức 心tâm 分phân 別biệt 計kế 度độ 。 但đãn 有hữu 言ngôn 說thuyết 。 都đô 無vô 實thật 義nghĩa 。

    溫ôn 陵lăng 曰viết 性tánh 見kiến 等đẳng 者giả 亦diệc 體thể 用dụng 相tương 依y 而nhi 舉cử 有hữu 見kiến 有hữu 覺giác 雖tuy 覺giác 明minh 之chi 咎cữu 而nhi 體thể 實thật 性tánh 見kiến 用dụng 實thật 覺giác 精tinh 也dã 如như 一nhất 下hạ 例lệ 餘dư 根căn 也dã 嘗thường 觸xúc 即tức 舌thiệt 根căn 以dĩ 味vị 合hợp 方phương 覺giác 故cố 亦diệc 名danh 觸xúc 覺giác 觸xúc 覺giác 知tri 身thân 意ý 根căn 也dã 。

    阿A 難Nan 識thức 性tánh 無vô 源nguyên 。 因nhân 于vu 六lục 種chủng 根căn 塵trần 妄vọng 出xuất 。 汝nhữ 今kim 徧biến 觀quán 此thử 會hội 聖thánh 眾chúng 。 用dụng 目mục 循tuần 歷lịch 。 其kỳ 目mục 周chu 視thị 。 但đãn 如như 鏡kính 中trung 。 無vô 別biệt 分phân 析tích 。 汝nhữ 識thức 於ư 中trung 。 次thứ 弟đệ 標tiêu 指chỉ 此thử 是thị 文Văn 殊Thù 。 此thử 富Phú 樓Lâu 那Na 。 此thử 目Mục 犍Kiền 連Liên 。 此thử 湏# 菩Bồ 提Đề 此thử 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 此thử 識thức 了liễu 知tri 。 為vi 生sanh 於ư 見kiến 。 為vi 生sanh 於ư 相tướng 。 為vi 生sanh 虛hư 空không 。 為vi 無vô 所sở 因nhân 。 突đột 然nhiên 而nhi 出xuất 。

    真chân 際tế 曰viết 根căn 但đãn 照chiếu 境cảnh 故cố 如như 鏡kính 中trung 識thức 有hữu 了liễu 別biệt 故cố 能năng 標tiêu 指chỉ 溫ôn 陵lăng 曰viết 見kiến 根căn 也dã 相tương/tướng 境cảnh 也dã 。

    阿A 難Nan 若nhược 汝nhữ 識thức 性tánh 。 生sanh 於ư 見kiến 中trung 。 如như 無vô 明minh 暗ám 。 及cập 與dữ 色sắc 空không 。 四tứ 種chủng 必tất 無vô 。 元nguyên 無vô 汝nhữ 見kiến 。 見kiến 性tánh 尚thượng 無vô 。 從tùng 何hà 發phát 識thức 。 若nhược 汝nhữ 識thức 性tánh 。 生sanh 於ư 相tướng 中trung 。 不bất 從tùng 見kiến 生sanh 。 既ký 不bất 見kiến 明minh 。 亦diệc 不bất 見kiến 暗ám 。 明minh 暗ám 不bất 矚chú 。 即tức 無vô 色sắc 空không 。 彼bỉ 相tướng 尚thượng 無vô 。 識thức 從tùng 何hà 發phát 。 若nhược 生sanh 於ư 空không 。 非phi 相tướng 非phi 見kiến 。 非phi 見kiến 無vô 辨biện 。 自tự 不bất 能năng 知tri 。 明minh 暗ám 色sắc 空không 。 非phi 相tướng 滅diệt 緣duyên 。 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 無vô 處xứ 安an 立lập 。 處xử 此thử 二nhị 非phi 。 空không 則tắc 同đồng 無vô 。 有hữu 非phi 同đồng 物vật 。 縱túng 發phát 汝nhữ 識thức 。 欲dục 何hà 分phân 別biệt 。 若nhược 無vô 所sở 因nhân 。 突đột 然nhiên 而nhi 出xuất 。 何hà 不bất 日nhật 中trung 。 別biệt 識thức 明minh 月nguyệt 。

    溫ôn 陵lăng 曰viết 阿A 難Nan 下hạ 明minh 識thức 性tánh 非phi 生sanh 於ư 見kiến 亦diệc 非phi 生sanh 於ư 相tương/tướng 也dã 若nhược 生sanh 下hạ 明minh 非phi 生sanh 於ư 空không 也dã 若nhược 生sanh 於ư 空không 。 則tắc 非phi 是thị 相tương/tướng 亦diệc 非phi 是thị 見kiến 非phi 是thị 見kiến 。 則tắc 無vô 所sở 辨biện 非phi 是thị 相tương/tướng 則tắc 無vô 所sở 緣duyên 若nhược 無vô 所sở 緣duyên 能năng 緣duyên 何hà 立lập 又hựu 處xứ 此thử 非phi 相tướng 非phi 見kiến 。 之chi 間gian 識thức 體thể 若nhược 空không 則tắc 同đồng 龜quy 毛mao 識thức 體thể 若nhược 有hữu 非phi 同đồng 物vật 。 相tương/tướng 既ký 自tự 無vô 體thể 安an 能năng 有hữu 用dụng 故cố 曰viết 欲dục 何hà 分phân 別biệt 。 若nhược 無vô 下hạ 明minh 非phi 無vô 因nhân 也dã 長trường/trưởng 水thủy 曰viết 日nhật 中trung 無vô 月nguyệt 既ký 無vô (# 見kiến 月nguyệt )# 之chi 識thức 應ưng 知tri 非phi 是thị 無vô 因nhân 而nhi 有hữu 也dã 。

    汝nhữ 更cánh 細tế 詳tường 。 微vi 細tế 詳tường 審thẩm 。 見kiến 託thác 汝nhữ 睛tình 。 相tướng 推thôi 前tiền 境cảnh 。 可khả 狀trạng 成thành 有hữu 。 不bất 相tương 成thành 無vô 。 如như 是thị 識thức 緣duyên 。 因nhân 何hà 所sở 出xuất 。 識thức 動động 見kiến 澄trừng 。 非phi 和hòa 非phi 合hợp 。 聞văn 聴# 覺giác 知tri 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 不bất 應ứng 識thức 緣duyên 。 無vô 從tùng 自tự 出xuất 。

    溫ôn 陵lăng 曰viết 見kiến 託thác 根căn 相tướng 託thác 境cảnh 有hữu 出xuất 可khả 狀trạng 無vô 出xuất 非phi 相tướng 識thức 何hà 所sở 從tùng 出xuất 邪tà 識thức 有hữu 分phân 別biệt 名danh 動động 見kiến 無vô 分phân 別biệt 名danh 澄trừng 識thức 動động 見kiến 澄trừng 。 性tánh 相tướng 隔cách 異dị 見kiến 與dữ 識thức 隔cách 聞văn 知tri 亦diệc 然nhiên 皆giai 非phi 和hòa 合hợp 又hựu 非phi 自tự 然nhiên 是thị 則tắc 性tánh 真chân 圓viên 融dung 。 不bất 涉thiệp 諸chư 妄vọng 矣hĩ 。

    若nhược 此thử 識thức 心tâm 。 本bổn 無vô 所sở 從tùng 。 當đương 知tri 了liễu 別biệt 。 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 圓viên 滿mãn 湛trạm 然nhiên 。 性tánh 非phi 從tùng 所sở 。 兼kiêm 彼bỉ 虛hư 空không 。 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 。 均quân 名danh 七thất 大đại 。 性tánh 真chân 圓viên 融dung 。 皆giai 如Như 來Lai 藏tạng 。 本bổn 無vô 生sanh 滅diệt 。 阿A 難Nan 汝nhữ 心tâm 麄# 浮phù 不bất 悟ngộ 見kiến 聞văn 。 發phát 明minh 了liễu 知tri 。 本bổn 如Như 來Lai 藏tạng 。 汝nhữ 應ưng 觀quán 此thử 。 六lục 處xứ 識thức 心tâm 。 為vi 同đồng 為vi 異dị 。 為vi 空không 為vi 有hữu 。 為vi 非phi 同đồng 異dị 。 為vi 非phi 空không 有hữu 。

    溫ôn 陵lăng 曰viết 若nhược 此thử 識thức 心tâm 。 總tổng 指chỉ 識thức 大đại 了liễu 別biệt 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 別biệt 指chỉ 六lục 識thức 也dã 兼kiêm 彼bỉ 空không 等đẳng 總tổng 會hội 七thất 大đại 旁bàng 通thông 萬vạn 法pháp 也dã 既ký 本bổn 無vô 所sở 從tùng 。 則tắc 湛trạm 然nhiên 圓viên 徧biến 地địa 等đẳng 既ký 爾nhĩ 世thế 界giới 眾chúng 生sanh 。 物vật 物vật 皆giai 爾nhĩ 不bất 惟duy 地địa 等đẳng 名danh 大đại 草thảo 芥giới 塵trần 毛mao 皆giai 可khả 名danh 大đại 性tánh 真chân 圓viên 融dung 。 本bổn 無vô 生sanh 滅diệt 。 矣hĩ 前tiền 文văn 詳tường 辨biện 意ý 皆giai 萃tụy 此thử 故cố 自tự 根căn 境cảnh 萬vạn 法pháp 總tổng 會hội 旁bàng 通thông 也dã 阿A 難Nan 下hạ 謂vị 識thức 體thể 深thâm 潛tiềm 當đương 微vi 細tế 沉trầm 思tư 不bất 可khả 麄# 浮phù 觀quán 得đắc 其kỳ 真chân 則tắc 悟ngộ 其kỳ 本bổn 如Như 來Lai 藏tạng 矣hĩ 。

    汝nhữ 元nguyên 不bất 知tri 。 如Như 來Lai 藏tạng 中trung 。 性tánh 識thức 明minh 知tri 。 覺giác 明minh 真chân 識thức 。 妙diệu 覺giác 湛trạm 然nhiên 。 徧biến 周chu 法Pháp 界Giới 。 含hàm 吐thổ 十thập 虛hư 。 寧ninh 有hữu 方phương 所sở 。 循tuần 業nghiệp 發phát 現hiện 。 世thế 間gian 無vô 知tri 。 惑hoặc 為vi 因nhân 緣duyên 及cập 自tự 然nhiên 性tánh 。 皆giai 是thị 識thức 心tâm 分phân 別biệt 計kế 度độ 。 但đãn 有hữu 言ngôn 說thuyết 。 都đô 無vô 實thật 義nghĩa 。

    溫ôn 陵lăng 曰viết 識thức 知tri 皆giai 出xuất 於ư 性tánh 明minh 故cố 曰viết 性tánh 識thức 明minh 知tri 。 識thức 雖tuy 覺giác 明minh 之chi 咎cữu 其kỳ 體thể 實thật 真chân 故cố 曰viết 覺giác 明minh 真chân 識thức 。 體thể 用dụng 不bất 二nhị 真chân 妄vọng 一nhất 如như 所sở 以dĩ 迭điệt 舉cử 也dã 。

    爾nhĩ 時thời 阿A 難Nan 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 蒙mông 佛Phật 如Như 來Lai 。 微vi 妙diệu 開khai 示thị 。 身thân 心tâm 蕩đãng 然nhiên 。 得đắc 無vô 罣quái 礙ngại 。 是thị 諸chư 大đại 眾chúng 。 各các 各các 自tự 知tri 。 心tâm 徧biến 十thập 方phương 見kiến 十thập 方phương 空không 。 如như 觀quán 手thủ 中trung 。 所sở 持trì 葉diệp 物vật 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 諸chư 所sở 有hữu 物vật 。 皆giai 即tức 菩Bồ 提Đề 。 妙diệu 明minh 元nguyên 心tâm 。 心tâm 精tinh 徧biến 圓viên 含hàm 裹khỏa 十thập 方phương 。 反phản 觀quán 父phụ 母mẫu 。 所sở 生sanh 之chi 身thân 。 猶do 彼bỉ 十thập 方phương 。 虛hư 空không 之chi 中trung 。 吹xuy 一nhất 微vi 塵trần 。 若nhược 存tồn 若nhược 亡vong 。 如như 湛trạm 巨cự 海hải 。 流lưu 一nhất 浮phù 漚âu 。 起khởi 滅diệt 無vô 從tùng 。 了liễu 然nhiên 自tự 知tri 。 獲hoạch 本bổn 妙diệu 心tâm 。 常thường 住trụ 不bất 滅diệt 。 禮lễ 佛Phật 合hợp 掌chưởng 。 得đắc 未vị 曾tằng 有hữu 。 於ư 如Như 來Lai 前tiền 。 說thuyết 偈kệ 讚tán 佛Phật 。

    溫ôn 陵lăng 曰viết 自tự 初sơ 决# 擇trạch 心tâm 見kiến 終chung 至chí 陰ấm 入nhập 七thất 大đại 多đa 方phương 發phát 明minh 使sử 悟ngộ 器khí 界giới 萬vạn 法pháp 當đương 體thể 全toàn 真chân 本bổn 如Như 來Lai 藏tạng 。 是thị 謂vị 微vi 妙diệu 開khai 示thị 。 也dã 既ký 悟ngộ 器khí 界giới 性tánh 真chân 圓viên 融dung 。 故cố 身thân 心tâm 蕩đãng 然nhiên 。 得đắc 無vô 罣quái 礙ngại 。 悟ngộ 妙diệu 覺giác 湛trạm 然nhiên 。 周chu 徧biến 法Pháp 界Giới 故cố 各các 各các 自tự 知tri 。 心tâm 徧biến 十thập 方phương 也dã 孤cô 山sơn 曰viết 各các 各các 自tự 知tri 。 即tức 能năng 覺giác 之chi 智trí 也dã 心tâm 徧biến 十thập 方phương 即tức 所sở 覺giác 之chi 理lý 也dã 常thường 住trụ 真chân 心tâm 。 徧biến 融dung 十thập 界giới 故cố 曰viết 十thập 方phương 天thiên 台thai 智trí 者giả 釋thích 法pháp 華hoa 經kinh 深thâm 達đạt 罪tội 福phước 相tướng 。 徧biến 照chiếu 於ư 十thập 方phương 。 亦diệc 云vân 十thập 方phương 即tức 十thập 界giới 也dã 見kiến 十thập 方phương 空không 。 謂vị 十thập 界giới 循tuần 業nghiệp 發phát 現hiện 。 之chi 空không 也dã 迷mê 妄vọng 有hữu 空không 比tỉ 真chân 為vi 小tiểu 故cố 以dĩ 掌chưởng 葉diệp 為ví 喻dụ 一nhất 切thiết 世thế 間gian 等đẳng 。 謂vị 依y 空không 立lập 世thế 界giới 。 也dã 即tức 十thập 界giới 循tuần 業nghiệp 發phát 現hiện 。 依y 正chánh 之chi 法pháp 耳nhĩ 皆giai 即tức 菩Bồ 提Đề 。 等đẳng 謂vị 十thập 方phương 虛hư 空không 。 十thập 界giới 依y 正chánh 一nhất 法pháp 叵phả 得đắc 皆giai 我ngã 真chân 心tâm 含hàm 裹khỏa 十thập 方phương 。 者giả 即tức 此thử 真chân 心tâm 具cụ 足túc 十thập 界giới 而nhi 非phi 斷đoạn 滅diệt 觀quán 此thử 文văn 者giả 豈khởi 疑nghi 無vô 情tình 有hữu 性tánh 無vô 情tình 作tác 佛Phật 之chi 說thuyết 耶da 反phản 觀quán 下hạ 阿A 難Nan 大đại 眾chúng 。 自tự 觀quán 己kỷ 界giới 正chánh 報báo 之chi 身thân 也dã 虛hư 空không 巨cự 海hải 以dĩ 况# 心tâm 精tinh 微vi 塵trần 浮phù 漚âu 以dĩ 况# 己kỷ 質chất 理lý 即tức 事sự 故cố 若nhược 塵trần 存tồn 而nhi 漚âu 起khởi 事sự 即tức 理lý 故cố 若nhược 塵trần 亡vong 而nhi 漚âu 滅diệt 事sự 理lý 不bất 二nhị 故cố 曰viết 無vô 從tùng 獲hoạch 本bổn 妙diệu 心tâm 。 等đẳng 得đắc 分phần/phân 真chân 智trí 知tri 本bổn 覺giác 理lý 得đắc 未vị 曾tằng 有hữu 。 謂vị 得đắc 圓viên 頓đốn 之chi 解giải 也dã 。

    妙diệu 湛trạm 總tổng 持trì 不bất 動động 尊Tôn 。 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 王vương 世thế 希hy 有hữu 。

    孤cô 山sơn 曰viết 妙diệu 湛trạm 讚tán 真Chân 諦Đế 般Bát 若Nhã 德đức 也dã 總tổng 持trì 讚tán 俗tục 諦đế 解giải 脫thoát 德đức 也dã 不bất 動động 讚tán 中trung 諦đế 法Pháp 身thân 德đức 也dã 又hựu 即tức 三tam 而nhi 一nhất 故cố 曰viết 妙diệu 湛trạm 即tức 一nhất 而nhi 三tam 故cố 曰viết 總tổng 持trì 非phi 三tam 非phi 一nhất 故cố 曰viết 不bất 動động 尊tôn 者giả 十thập 號hiệu 之chi 一nhất 也dã 由do 證chứng 此thử 三tam 號hiệu 世thế 中trung 尊tôn 首thủ 楞lăng 嚴nghiêm 大đại 定định 之chi 總tổng 名danh 此thử 云vân 事sự 究cứu 竟cánh 也dã 冥minh 三tam 德đức 之chi 理lý 故cố 曰viết 究cứu 竟cánh 別biệt 而nhi 往vãng 目mục 即tức 奢Xa 摩Ma 他Tha 等đẳng 三tam 焉yên 阿A 難Nan 以dĩ 別biệt 名danh 而nhi 請thỉnh 今kim 舉cử 總tổng 名danh 而nhi 歎thán 以dĩ 顯hiển 圓viên 定định 三tam 一nhất 無vô 礙ngại 也dã 出xuất 徧biến 小tiểu 上thượng 喻dụ 之chi 以dĩ 王vương 是thị 則tắc 行hành 從tùng 理lý 而nhi 得đắc 名danh 教giáo 從tùng 行hành 而nhi 立lập 稱xưng 教giáo 行hành 理lý 三tam 悉tất 號hiệu 楞lăng 嚴nghiêm 今kim 正chánh 舉cử 能năng 詮thuyên 以dĩ 歎thán 也dã 如Như 來Lai 在tại 世thế 。 所sở 說thuyết 經Kinh 中trung 。 最tối 為vi 殊thù 勝thắng 。 故cố 曰viết 世thế 希hy 有hữu 也dã 。

    銷tiêu 我ngã 億ức 劫kiếp 顛điên 倒đảo 想tưởng 。 不bất 歷lịch 僧Tăng 祗chi 獲hoạch 法Pháp 身thân 。

    孤cô 山sơn 曰viết 億ức 劫kiếp 顛điên 倒đảo 想tưởng 即tức 無vô 始thỉ 無vô 明minh 也dã 不bất 歷lịch 僧Tăng 祗chi 者giả 若nhược 婆bà 沙sa 論luận 明minh 三tam 阿a 僧Tăng 祗chi 劫kiếp 脩tu 六Lục 度Độ 行hành 百bách 劫kiếp 種chủng 相tướng 好hảo 因nhân 然nhiên 後hậu 獲hoạch 五ngũ 分phần 法Pháp 身thân 。 乃nãi 至chí 如như 唯duy 識thức 云vân 地địa 前tiền 歷lịch 一nhất 僧Tăng 祗chi 初Sơ 地Địa 至chí 七Thất 地Địa 。 滿mãn 二nhị 僧Tăng 祗chi 八bát 地địa 至chí 等đẳng 覺giác 是thị 三tam 僧Tăng 祗chi 然nhiên 後hậu 獲hoạch 究cứu 竟cánh 法Pháp 身thân 此thử 皆giai 方phương 便tiện 之chi 談đàm 時thời 長trường/trưởng 行hành 遠viễn 今kim 云vân 不bất 歷lịch 即tức 同đồng 法pháp 華hoa 八bát 嵗# 龍long 女nữ 南nam 方phương 作tác 佛Phật 華hoa 嚴nghiêm 發phát 心tâm 便tiện 成thành 正chánh 覺giác 。 胎thai 經Kinh 云vân 凡phàm 夫phu 賢hiền 聖thánh 人nhân 平bình 等đẳng 無vô 高cao 下hạ 唯duy 在tại 心tâm 垢cấu 滅diệt 取thủ 證chứng 如như 反phản 掌chưởng 資tư 中trung 曰viết 由do 前tiền 廣quảng 破phá 人nhân 法pháp 二nhị 執chấp 故cố 此thử 分phần/phân 見kiến 如Như 來Lai 藏tạng 。 心tâm 也dã 又hựu 解giải 或hoặc 是thị 諸chư 佛Phật 神thần 力lực 示thị 現hiện 暫tạm 令linh 得đắc 見kiến 如như 華hoa 嚴nghiêm 中trung 金kim 剛cang 藏tạng 說thuyết 十Thập 地Địa 境cảnh 界giới 恐khủng 有hữu 不bất 信tín 即tức 入nhập 三tam 昧muội 。 以dĩ 神thần 通thông 力lực 。 攝nhiếp 諸chư 大đại 眾chúng 皆giai 入nhập 身thân 中trung 菩Bồ 薩Tát 既ký 爾nhĩ 佛Phật 亦diệc 如như 是thị 。 不bất 爾nhĩ 何hà 故cố 阿A 難Nan 向hướng 後hậu 方phương 得đắc 二nhị 果quả 邪tà 長trường/trưởng 水thủy 曰viết 據cứ 此thử 經Kinh 文văn 且thả 敘tự 解giải 悟ngộ 如như 云vân 各các 各các 自tự 知tri 。 心tâm 徧biến 十thập 方phương 知tri 即tức 解giải 也dã 敘tự 雖tuy 論luận 解giải 不bất 無vô 證chứng 悟ngộ 以dĩ 隨tùy 人nhân 入nhập 位vị 淺thiển 深thâm 不bất 同đồng 故cố 吳ngô 興hưng 曰viết 此thử 文văn 疑nghi 論luận 久cửu 矣hĩ 而nhi 多đa 所sở 未vị 决# 今kim 試thí 以dĩ 愚ngu 情tình 辨biện 之chi 且thả 經kinh 家gia 敘tự 云vân 爾nhĩ 時thời 阿A 難Nan 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 蒙mông 佛Phật 開khai 示thị 。 身thân 心tâm 蕩đãng 然nhiên 。 等đẳng 是thị 則tắc 說thuyết 偈kệ 領lãnh 悟ngộ 非phi 述thuật 一nhất 人nhân 而nhi 釋thích 者giả 競cạnh 以dĩ 阿A 難Nan 一nhất 人nhân 為vi 妨phương 者giả 不bất 亦diệc 局cục 哉tai 當đương 知tri 若nhược 約ước 解giải 證chứng 言ngôn 之chi 必tất 屬thuộc 於ư 證chứng 以dĩ 知tri 為vi 解giải 無vô 的đích 可khả 憑bằng 如như 云vân 正Chánh 徧Biến 知Tri 者giả 豈khởi 曰viết 解giải 乎hồ 湏# 據cứ 偈kệ 中trung 不bất 歷lịch 僧Tăng 祗chi 獲hoạch 法Pháp 身thân 義nghĩa 驗nghiệm 前tiền 知tri 宇vũ 實thật 頓đốn 證chứng 之chi 智trí 也dã 若nhược 釋thích 銷tiêu 我ngã 之chi 言ngôn 應ưng 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 者giả 且thả 指chỉ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 及cập 利lợi 根căn 二nhị 乘thừa 等đẳng 人nhân 為vi 我ngã 阿A 難Nan 雖tuy 在tại 眾chúng 中trung 未vị 同đồng 其kỳ 證chứng 盖# 從tùng 多đa 分phần 得đắc 證chứng 者giả 稱xưng 之chi 也dã 二nhị 者giả 設thiết 是thị 阿A 難Nan 自tự 稱xưng 為vi 我ngã 已dĩ 同đồng 其kỳ 證chứng 斯tư 亦diệc 無vô 妨phương 下hạ 文văn 所sở 得đắc 二nhị 果quả 不bất 可khả 以dĩ 小Tiểu 乘Thừa 實thật 證chứng 為vi 比tỉ 及cập 乎hồ 喻dụ 以dĩ 旅lữ 人nhân 請thỉnh 入nhập 華hoa 屋ốc 乃nãi 為vi 鈍độn 根căn 者giả 發phát 起khởi 行hành 相tương/tướng 耳nhĩ 大đại 權quyền 引dẫn 物vật 唯duy 變biến 是thị 宜nghi 或hoặc 曰viết 不bất 然nhiên 余dư 不bất 知tri 其kỳ 然nhiên 也dã 。

    願nguyện 今kim 得đắc 果Quả 成thành 寶Bảo 王Vương 。 還hoàn 度độ 如như 是thị 恆Hằng 沙sa 眾chúng 將tương 此thử 深thâm 心tâm 奉phụng 塵trần 剎sát 。 是thị 則tắc 名danh 為vi 報báo 佛Phật 恩ân 。 伏phục 請thỉnh 世Thế 尊Tôn 為vi 證chứng 明minh 。 五ngũ 濁trược 惡ác 世thế 誓thệ 先tiên 入nhập 。 如như 一nhất 眾chúng 生sanh 未vị 成thành 佛Phật 。 終chung 不bất 於ư 此thử 取thủ 泥Nê 洹Hoàn 。

    孤cô 山sơn 曰viết 前tiền 獲hoạch 法Pháp 身thân 乃nãi 是thị 初sơ 住trụ 分phần/phân 果quả 今kim 願nguyện 成thành 正chánh 覺giác 極cực 果quả 也dã 此thử 即tức 佛Phật 道Đạo 誓thệ 成thành 以dĩ 攝nhiếp 法Pháp 門môn 誓thệ 學học 由do 學học 法Pháp 門môn 而nhi 得đắc 果quả 故cố 還hoàn 度độ 下hạ 即tức 眾chúng 生sanh 誓thệ 度độ 以dĩ 攝nhiếp 煩phiền 惱não 誓thệ 斷đoạn 由do 斷đoạn 煩phiền 惱não 方phương 度độ 生sanh 故cố 以dĩ 此thử 願nguyện 心tâm 歸quy 奉phụng 塵trần 剎sát 如Như 來Lai 是thị 報báo 我ngã 佛Phật 微vi 妙diệu 開khai 示thị 。 之chi 恩ân 也dã 溫ôn 陵lăng 曰viết 願nguyện 得đắc 聖thánh 果Quả 智trí 心tâm 也dã 還hoàn 度độ 多đa 眾chúng 悲bi 心tâm 也dã 智trí 悲bi 雙song 運vận 廣quảng 大đại 無vô [書-曰+皿]# 即tức 所sở 謂vị 深thâm 心tâm 也dã 誓thệ 入nhập 五ngũ 濁trược 不bất 取thủ 涅Niết 槃Bàn 。 即tức 深thâm 心tâm 之chi 効hiệu 也dã 憑bằng 此thử 報báo 恩ân 故cố 請thỉnh 佛Phật 為vi 證chứng 也dã 補bổ 註chú 曰viết 泥Nê 洹Hoàn 云vân 滅diệt 度độ 而nhi 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 聲Thanh 聞Văn 泥Nê 洹Hoàn 滅diệt 見kiến 思tư 煩phiền 惱não 度độ 分phần/phân 斷đoạn 生sanh 死tử 證chứng 偏thiên 空không 之chi 理lý 理lý 既ký 偏thiên 矣hĩ 空không 不bất 能năng 有hữu 故cố 身thân 土thổ 皆giai 亡vong 此thử 方phương 便tiện 之chi 說thuyết 也dã 二nhị 諸chư 佛Phật 泥Nê 洹Hoàn 滅diệt 無vô 明minh 煩phiền 惱não 度độ 變biến 易dị 生sanh 死tử 證chứng 中Trung 道Đạo 之chi 理lý 。 理lý 既ký 中trung 矣hĩ 非phi 空không 非phi 有hữu 。 應ứng 化hóa 無vô 窮cùng 此thử 了liễu 義nghĩa 之chi 說thuyết 也dã 今kim 云vân 不bất 取thủ 泥Nê 洹Hoàn 特đặc 不bất 入nhập 涅Niết 槃Bàn 耳nhĩ 。

    大đại 雄hùng 大đại 力lực 大đại 慈từ 悲bi 。 希hy 更cánh 審thẩm 除trừ 微vi 細tế 惑hoặc 。 令linh 我ngã 早tảo 登đăng 無vô 上thượng 覺giác 。 於ư 十thập 方phương 界giới 坐tọa 道Đạo 場Tràng 。 舜thuấn 若nhã 多đa 性tánh 可khả 銷tiêu 亡vong 。 爍thước 迦ca 羅la 心tâm 無vô 動động 轉chuyển 。

    孤cô 山sơn 曰viết 請thỉnh 更cánh 開khai 導đạo 除trừ 我ngã 細tế 惑hoặc 者giả 以dĩ 今kim 始thỉ 入nhập 初sơ 住trụ 尚thượng 有hữu 微vi 細tế 無vô 明minh 故cố 溫ôn 陵lăng 曰viết 舜thuấn 若nhã 多đa 此thử 云vân 空không 爍thước 迦ca 羅la 云vân 堅kiên 固cố 謂vị 空không 性tánh 無vô 體thể 尚thượng 可khả 銷tiêu 亡vong 我ngã 心tâm 堅kiên 固cố 終chung 無vô 動động 轉chuyển 此thử 依y 首thủ 楞lăng 定định 力lực 結kết 前tiền 願nguyện 心tâm 自tự 誓thệ 究cứu 竟cánh 畢tất 無vô 退thoái 墯# 願nguyện 心tâm 如như 此thử 然nhiên 後hậu 聖thánh 果Quả 可khả 期kỳ 佛Phật 恩ân 可khả 報báo 也dã 。

    大Đại 佛Phật 頂Đảnh 如Như 來Lai 密Mật 因Nhân 脩Tu 證Chứng 了Liễu 義Nghĩa 諸Chư 菩Bồ 薩Tát 萬Vạn 行Hạnh 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 。 會Hội 解Giải 卷quyển 第đệ 六lục

      ,