大Đại 佛Phật 頂Đảnh 萬Vạn 行Hạnh 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 會Hội 解Giải
Quyển 0003
唐Đường 宋Tống 九Cửu 師Sư 釋Thích 元Nguyên 惟Duy 則Tắc 會Hội 解Giải
大đại 佛Phật 頂đảnh 如Như 來Lai 密mật 因nhân 脩tu 證chứng 了liễu 義nghĩa 諸chư 菩Bồ 薩Tát 萬vạn 行hạnh 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 。 會hội 觧# 卷quyển 第đệ 三tam 。 綿miên 三tam 。
天Thiên 竺Trúc 沙Sa 門Môn 般bát 剌lạt 密mật 帝đế 譯dịch
烏ô 萇# 國quốc 沙Sa 門Môn 彌di 伽già 釋Thích 迦Ca 譯dịch 語ngữ
菩Bồ 薩Tát 戒giới 弟đệ 子tử 前tiền 正chánh 議nghị 大đại 夫phu 同đồng 中trung 書thư 門môn 下hạ 平bình 章chương 事sự 房phòng 融dung 筆bút 受thọ
師sư 子tử 林lâm 沙Sa 門Môn 。 惟duy 則tắc 。 會hội 觧# 。
爾nhĩ 時thời 阿A 難Nan 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 聞văn 佛Phật 示thị 誨hối 。 身thân 心tâm 泰thái 然nhiên 。 念niệm 無vô 始thỉ 來lai 。 失thất 卻khước 本bổn 心tâm 妄vọng 認nhận 緣duyên 塵trần 。 分phân 別biệt 影ảnh 事sự 。 今kim 日nhật 開khai 悟ngộ 。 如như 失thất 乳nhũ 兒nhi 。 忽hốt 遇ngộ 慈từ 母mẫu 。 合hợp 掌chưởng 禮lễ 佛Phật 。 願nguyện 聞văn 如Như 來Lai 。 顯hiển 出xuất 身thân 心tâm 。 真chân 妄vọng 虛hư 實thật 。 現hiện 前tiền 生sanh 滅diệt 。 與dữ 不bất 生sanh 滅diệt 。 二nhị 發phát 明minh 性tánh 。 時thời 波Ba 斯Tư 匿Nặc 王Vương 。 起khởi 立lập 白bạch 佛Phật 。 我ngã 昔tích 未vị 承thừa 。 諸chư 佛Phật 誨hối 勑# 見kiến 迦Ca 旃Chiên 延Diên 。 毗tỳ 羅la 胝chi 子tử 咸hàm 言ngôn 此thử 身thân 死tử 後hậu 斷đoạn 滅diệt 。 名danh 為vi 涅Niết 槃Bàn 。 我ngã 雖tuy 值trị 佛Phật 。 今kim 猶do 狐hồ 疑nghi 。 云vân 何hà 發phát 揮huy 。 證chứng 知tri 此thử 心tâm 。 不bất 生sanh 滅diệt 地địa 。 今kim 此thử 大đại 眾chúng 。 諸chư 有hữu 漏lậu 者giả 。 咸hàm 皆giai 願nguyện 聞văn 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 前tiền 責trách 以dĩ 動động 為vi 身thân 。 以dĩ 動động 為vi 境cảnh 。 則tắc 身thân 心tâm 真chân 妄vọng 未vị 辨biện 虛hư 實thật 又hựu 責trách 念niệm 念niệm 生sanh 滅diệt 。 遺di 失thất 真chân 性tánh 。 則tắc 生sanh 滅diệt 者giả 亦diệc 未vị 能năng 辨biện 故cố 願nguyện 顯hiển 出xuất 二nhị 義nghĩa 而nhi 因nhân 匿nặc 王vương 發phát 起khởi 者giả 明minh 不bất 生sanh 滅diệt 性tánh 。 在tại 纏triền 皆giai 具cụ 孤cô 山sơn 曰viết 外ngoại 道đạo 有hữu 六lục 師sư 一nhất 富Phú 蘭Lan 那Na 迦Ca 葉Diếp 。 所sở 說thuyết 諸chư 法Pháp 。 皆giai 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 二nhị 末mạt 伽già 黎lê 拘câu 賖# 黎lê 子tử 說thuyết 眾chúng 生sanh 雖tuy 有hữu 苦khổ 樂lạc 無vô 有hữu 因nhân 緣duyên 。 自tự 然nhiên 而nhi 爾nhĩ 三tam 刪san 闍xà 多đa 毗tỳ 羅la 胝chi 子tử 說thuyết 於ư 眾chúng 生sanh 任nhậm 運vận 時thời 熟thục 得đắc 道Đạo 如như 縷lũ 丸hoàn 所sở 投đầu 極cực 則tắc 停đình 住trụ 又hựu 言ngôn 八bát 萬vạn 刼# 滿mãn 自tự 然nhiên 得đắc 道Đạo 四tứ 阿A 耆Kỳ 多Đa 翅Sí 舍Xá 欽Khâm 婆Bà 羅La 。 說thuyết 於ư 眾chúng 生sanh 當đương 受thọ 苦khổ 報báo 今kim 以dĩ 苦khổ 行hạnh 拔bạt 髮phát 熏huân 鼻tị 麤thô 衣y 代đại 之chi 謂vị 後hậu 受thọ 涅Niết 槃Bàn 樂lạc 也dã 五ngũ 迦ca 羅la 鳩cưu 陀đà 迦Ca 旃Chiên 延Diên 說thuyết 於ư 諸chư 法pháp 。 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 六lục 尼ni 犍kiền 陀đà 若nhược 提đề 子tử 所sở 說thuyết 皆giai 由do 業nghiệp 定định 無vô 可khả 改cải 無vô 逃đào 避tị 處xứ 。 凖# 今kim 經kinh 所sở 說thuyết 則tắc 有hữu 三tam 人nhân 皆giai 執chấp 斷đoạn 見kiến 故cố 匿nặc 王vương 引dẫn 旃chiên 延diên 毗tỳ 羅la 而nhi 問vấn 後hậu 如Như 來Lai 舉cử 末mạt 伽già 而nhi 斥xích 然nhiên 則tắc 第đệ 一nhất 第đệ 四tứ 第đệ 六lục 必tất 執chấp 常thường 見kiến 乎hồ 。
佛Phật 告cáo 大đại 王vương 汝nhữ 身thân 現hiện 在tại 。 今kim 復phục 問vấn 汝nhữ 。 汝nhữ 此thử 肉nhục 身thân 。 為vi 同đồng 金kim 剛cang 。 常thường 住trụ 不bất 朽hủ 。 為vi 復phục 變biến 壞hoại 。 世Thế 尊Tôn 我ngã 今kim 。 此thử 身thân 終chung 從tùng 變biến 滅diệt 。 佛Phật 言ngôn 大đại 王vương 汝nhữ 未vị 曾tằng 滅diệt 。 云vân 何hà 知tri 滅diệt 。 世Thế 尊Tôn 我ngã 此thử 無vô 常thường 。 變biến 壞hoại 之chi 身thân 。 雖tuy 未vị 曾tằng 滅diệt 。 我ngã 觀quán 現hiện 前tiền 。 念niệm 念niệm 遷thiên 謝tạ 。 新tân 新tân 不bất 住trụ 。 如như 火hỏa 成thành 灰hôi 。 漸tiệm 漸tiệm 銷tiêu 殞vẫn 。 殞vẫn 亡vong 不bất 息tức 。 決quyết 知tri 此thử 身thân 。 當đương 從tùng 滅diệt 盡tận 。
長trường/trưởng 水thủy 曰viết 佛Phật 舉cử 此thử 問vấn 欲dục 顯hiển 生sanh 滅diệt 中trung 有hữu 不bất 生sanh 滅diệt 如như 前tiền 頭đầu 自tự 搖dao 動động 。 見kiến 無vô 所sở 動động 。 吳ngô 興hưng 曰viết 前tiền 示thị 阿A 難Nan 見kiến 無vô 搖dao 動động 後hậu 示thị 匿nặc 王vương 性tánh 無vô 生sanh 滅diệt 一nhất 徃# 似tự 同đồng 義nghĩa 須tu 甄chân 別biệt 何hà 則tắc 阿A 難Nan 以dĩ 身thân 境cảnh 為vi 動động 此thử 相tương/tướng 猶do 麤thô 謂vị 見kiến 性tánh 不bất 動động 且thả 據cứ 目mục 前tiền 對đối 揚dương 而nhi 說thuyết 今kim 佛Phật 問vấn 匿nặc 王vương 肉nhục 身thân 變biến 壞hoại 乃nãi 至chí 荅# 云vân 剎sát 那na 剎sát 那na 。 不bất 得đắc 停đình 住trụ 。 其kỳ 相tương/tướng 甚thậm 微vi 泊bạc 談đàm 見kiến 性tánh 自tự 童đồng 至chí 耄mạo 不bất 遷thiên 不bất 變biến 由do 是thị 而nhi 知tri 所sở 破phá 生sanh 滅diệt 則tắc 麤thô 細tế 有hữu 殊thù 所sở 顯hiển 見kiến 性tánh 則tắc 近cận 遠viễn 成thành 異dị 聖thánh 人nhân 引dẫn 物vật 入nhập 如Như 來Lai 藏tạng 。 其kỳ 致trí 漸tiệm 深thâm 讀đọc 者giả 詳tường 此thử 。
佛Phật 言ngôn 如như 是thị 。 大đại 王vương 汝nhữ 今kim 生sanh 齡linh 。 已dĩ 從tùng 衰suy 老lão 。 顏nhan 貌mạo 何hà 如như 。 童đồng 子tử 之chi 時thời 。 世Thế 尊Tôn 我ngã 昔tích 孩hài 孺nhụ 。 膚phu 腠thấu 潤nhuận 澤trạch 。 年niên 至chí 長trưởng 成thành 。 血huyết 氣khí 充sung 滿mãn 。 而nhi 今kim 頹đồi 齡linh 。 迫bách 於ư 衰suy 耄mạo 。 形hình 色sắc 枯khô 悴tụy 。 精tinh 神thần 昏hôn 昧muội 。 髮phát 白bạch 面diện 皺trứu 。 逮đãi 將tương 不bất 久cửu 。 如như 何hà 見kiến 比tỉ 。 充sung 盛thịnh 之chi 時thời 。
孤cô 山sơn 曰viết 佛Phật 問vấn 兩lưỡng 時thời 荅# 出xuất 三tam 時thời 謂vị 孩hài 孺nhụ 長trưởng 成thành 衰suy 耄mạo 也dã 孩hài 纔tài 成thành 骸hài 也dã 孺nhụ 需# 人nhân 以dĩ 養dưỡng 者giả 皮bì 表biểu 曰viết 膚phu 文văn 理lý 曰viết 腠thấu 耄mạo 昏hôn 忘vong 也dã 然nhiên 八bát 十thập 曰viết 耄mạo 時thời 匿nặc 王vương 方phương 六lục 十thập 二nhị 盖# 通thông 言ngôn 昏hôn 忘vong 耳nhĩ 。
佛Phật 言ngôn 大đại 王vương 汝nhữ 之chi 形hình 容dung 。 應ưng 不bất 頓đốn 朽hủ 。 王vương 言ngôn 世Thế 尊Tôn 變biến 化hóa 密mật 移di 。 我ngã 誠thành 不bất 覺giác 。 寒hàn 暑thử 遷thiên 流lưu 。 漸tiệm 至chí 於ư 此thử 。 何hà 以dĩ 故cố 我ngã 年niên 二nhị 十thập 。 雖tuy 號hiệu 年niên 少thiếu 。 顏nhan 貌mạo 已dĩ 老lão 。 初sơ 十thập 嵗# 時thời 三tam 十thập 之chi 年niên 。 又hựu 衰suy 二nhị 十thập 。 于vu 今kim 六lục 十thập 又hựu 過quá 于vu 二nhị 觀quan 五ngũ 十thập 時thời 。 宛uyển 然nhiên 強cường 壯tráng 。 世Thế 尊Tôn 我ngã 見kiến 密mật 移di 。 雖tuy 此thử 殂tồ 落lạc 。 其kỳ 間gian 流lưu 易dị 。 且thả 限hạn 十thập 年niên 。 若nhược 復phục 令linh 我ngã 。 微vi 細tế 思tư 惟duy 。 其kỳ 變biến 寧ninh 惟duy 一nhất 紀kỷ 二nhị 紀kỷ 。 實thật 惟duy 年niên 變biến 豈khởi 惟duy 年niên 變biến 亦diệc 兼kiêm 月nguyệt 化hóa 。 何hà 直trực 月nguyệt 化hóa 。 兼kiêm 又hựu 日nhật 遷thiên 。 沉trầm 思tư 諦đế 觀quán 。 剎sát 那na 剎sát 那na 。 念niệm 念niệm 之chi 間gian 。 不bất 得đắc 停đình 住trụ 。 故cố 知tri 我ngã 身thân 。 終chung 從tùng 變biến 滅diệt 。
孤cô 山sơn 曰viết 殂tồ 落lạc 猶do 遷thiên 謝tạ 也dã 尚thượng 書thư 以dĩ 殂tồ 落lạc 為vi 死tử 非phi 今kim 經kinh 義nghĩa 溫ôn 陵lăng 曰viết 且thả 限hạn 十thập 年niên 。 以dĩ 寬khoan 數số 粗thô 觀quán 也dã 自tự 促xúc 細tế 觀quán 實thật 念niệm 念niệm 不bất 停đình 矣hĩ 。
佛Phật 告cáo 大đại 王vương 汝nhữ 見kiến 變biến 化hóa 。 遷thiên 改cải 不bất 停đình 。 悟ngộ 知tri 汝nhữ 滅diệt 。 亦diệc 於ư 滅diệt 時thời 。 汝nhữ 知tri 身thân 中trung 。 有hữu 不bất 滅diệt 耶da 。 波Ba 斯Tư 匿Nặc 王Vương 。 合hợp 掌chưởng 白bạch 佛Phật 。 我ngã 實thật 不bất 知tri 。 佛Phật 言ngôn 我ngã 今kim 示thị 汝nhữ 。 不bất 生sanh 滅diệt 性tánh 。 大đại 王vương 汝nhữ 年niên 幾kỷ 時thời 。 見kiến 恆Hằng 河Hà 水thủy 王vương 言ngôn 我ngã 生sanh 三tam 嵗# 慈từ 母mẫu 携huề 我ngã 謁yết 耆Kỳ 婆Bà 天thiên 。 經kinh 過quá 此thử 流lưu 。 爾nhĩ 時thời 即tức 知tri 。 是thị 恆Hằng 河Hà 水thủy 佛Phật 言ngôn 大đại 王vương 如như 汝nhữ 所sở 說thuyết 。 二nhị 十thập 之chi 時thời 。 衰suy 於ư 十thập 嵗# 乃nãi 至chí 六lục 十thập 。 日nhật 月nguyệt 嵗# 時thời 念niệm 念niệm 遷thiên 變biến 。 則tắc 汝nhữ 三tam 嵗# 見kiến 此thử 河hà 時thời 。 至chí 年niên 十thập 三tam 。 其kỳ 水thủy 云vân 何hà 。 王vương 言ngôn 如như 三tam 嵗# 時thời 宛uyển 然nhiên 無vô 異dị 。 乃nãi 至chí 于vu 今kim 。 年niên 六lục 十thập 二nhị 。 亦diệc 無vô 有hữu 異dị 。 佛Phật 言ngôn 汝nhữ 今kim 自tự 傷thương 。 髮phát 白bạch 靣# 皺trứu 其kỳ 靣# 必tất 定định 皺trứu 於ư 童đồng 年niên 。 則tắc 汝nhữ 今kim 時thời 。 觀quán 此thử 恆Hằng 河Hà 與dữ 昔tích 童đồng 時thời 。 觀quan 河hà 之chi 見kiến 。 有hữu 童đồng 耄mạo 不bất 王vương 言ngôn 。 不phủ 也dã 世Thế 尊Tôn 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 耆kỳ 婆bà 此thử 云vân 長Trường 壽Thọ 天Thiên 神thần 携huề 子tử 謁yết 之chi 求cầu 長trường 壽thọ 也dã 孤cô 山sơn 曰viết 既ký 知tri 見kiến 境cảnh 不bất 易dị 可khả 喻dụ 真chân 性tánh 無vô 遷thiên 大đại 聖thánh 動động 樹thụ 訓huấn 風phong 舉cử 扇thiên/phiến 類loại 月nguyệt 故cố 令linh 先tiên 識thức 見kiến 無vô 童đồng 耄mạo 然nhiên 後hậu 直trực 示thị 性tánh 無vô 生sanh 滅diệt 也dã 泐# 潭đàm 曰viết 無vô 異dị 之chi 語ngữ 甚thậm 好hảo 思tư 量lượng 一nhất 徃# 麤thô 浮phù 再tái 思tư 有hữu 旨chỉ 。
佛Phật 言ngôn 大đại 王vương 汝nhữ 靣# 雖tuy 皺trứu 而nhi 此thử 見kiến 精tinh 。 性tánh 未vị 曾tằng 皺trứu 。 皺trứu 者giả 為vi 變biến 。 不bất 皺trứu 非phi 變biến 。 變biến 者giả 受thọ 滅diệt 。 彼bỉ 不bất 變biến 者giả 。 元nguyên 無vô 生sanh 滅diệt 。 云vân 何hà 於ư 中trung 。 受thọ 汝nhữ 生sanh 死tử 。 而nhi 猶do 引dẫn 彼bỉ 。 末Mạt 伽Già 黎Lê 等đẳng 。 都đô 言ngôn 此thử 身thân 。 死tử 後hậu 全toàn 滅diệt 。 王vương 聞văn 是thị 言ngôn 。 信tín 知tri 身thân 後hậu 。 捨xả 生sanh 趣thú 生sanh 。 與dữ 諸chư 大đại 眾chúng 。 踊dũng 躍dược 歡hoan 喜hỷ 。 得đắc 未vị 曾tằng 有hữu 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 末mạt 伽già 黎lê 即tức 迦ca 旃chiên 毗tỳ 羅la 之chi 徒đồ 既ký 無vô 生sanh 死tử 即tức 汝nhữ 真chân 常thường 不bất 應ưng 惑hoặc 彼bỉ 斷đoạn 滅diệt 異dị 論luận 也dã 孤cô 山sơn 曰viết 見kiến 精tinh 即tức 見kiến 性tánh 也dã 皺trứu 者giả 為vi 變biến 。 則tắc 顯hiển 生sanh 死tử 無vô 常thường 。 不bất 皺trứu 非phi 變biến 。 則tắc 顯hiển 涅Niết 槃Bàn 常thường 住trụ 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 雖tuy 分phần/phân 兩lưỡng 。
阿A 難Nan 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 禮lễ 佛Phật 合hợp 掌chưởng 。 長trường 跪quỵ 白bạch 佛Phật 。 世Thế 尊Tôn 若nhược 此thử 見kiến 聞văn 。 必tất 不bất 生sanh 滅diệt 。 云vân 何hà 世Thế 尊Tôn 。 名danh 我ngã 等đẳng 軰# 遺di 失thất 真chân 性tánh 。 顛điên 倒đảo 行hành 事sự 。 願nguyện 興hưng 慈từ 悲bi 。 洗tẩy 我ngã 塵trần 垢cấu 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 因nhân 王vương 問vấn 荅# 反phản 動động 疑nghi 塵trần 以dĩ 謂vị 性tánh 有hữu 生sanh 滅diệt 可khả 說thuyết 遺di 失thất 既ký 無vô 生sanh 滅diệt 云vân 何hà 能năng 遺di 。
即tức 時thời 如Như 來Lai 。 垂thùy 金kim 色sắc 臂tý 。 輪luân 手thủ 下hạ 指chỉ 。 示thị 阿A 難Nan 言ngôn 。 汝nhữ 今kim 見kiến 我ngã 。 母mẫu 陀đà 羅la 手thủ 。 為vi 正chánh 為vi 倒đảo 。 阿A 難Nan 言ngôn 世thế 間gian 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 此thử 為vi 倒đảo 。 而nhi 我ngã 不bất 知tri 。 誰thùy 正chánh 誰thùy 倒đảo 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 此thử 明minh 諸chư 佛Phật 眾chúng 生sanh 同đồng 一nhất 體thể 性tánh 固cố 無vô 遺di 失thất 特đặc 依y 倒đảo 見kiến 言ngôn 遺di 失thất 也dã 如như 臂tý 順thuận 垂thùy 為vi 正chánh 反phản 以dĩ 為vi 倒đảo 逆nghịch 竪thụ 為vi 倒đảo 反phản 以dĩ 為vi 正chánh 是thị 失thất 真chân 也dã 母mẫu 陀đà 羅la 云vân 印ấn 手thủ 即tức 三tam 十thập 二nhị 相tướng 之chi 一nhất 。
佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 若nhược 世thế 間gian 人nhân 。 以dĩ 此thử 為vi 倒đảo 。 即tức 世thế 間gian 人nhân 。 將tương 何hà 為vi 正chánh 。 阿A 難Nan 言ngôn 如Như 來Lai 竪thụ 臂tý 兜đâu 羅la 綿miên 手thủ 。 上thượng 指chỉ 於ư 空không 。 則tắc 名danh 為vi 正chánh 。 佛Phật 即tức 竪thụ 臂tý 告cáo 阿A 難Nan 言ngôn 。 若nhược 此thử 顛điên 倒đảo 。 首thủ 尾vĩ 相tương 換hoán 。 諸chư 世thế 間gian 人nhân 。 一nhất 倍bội 瞻chiêm 視thị 。 則tắc 知tri 汝nhữ 身thân 。 與dữ 諸chư 如Như 來Lai 。 清thanh 淨tịnh 法Pháp 身thân 。 比tỉ 類loại 發phát 明minh 。 如Như 來Lai 之chi 身thân 。 名danh 正Chánh 徧Biến 知Tri 汝nhữ 等đẳng 之chi 身thân 。 號hiệu 性tánh 顛điên 倒đảo 。
補bổ 註chú 曰viết 首thủ 尾vĩ 相tương 換hoán 。 謂vị 其kỳ 錯thác 認nhận 正chánh 倒đảo 如như 以dĩ 首thủ 為vi 尾vĩ 以dĩ 尾vĩ 為vi 首thủ 諸chư 世thế 間gian 人nhân 。 一nhất 皆giai 如như 此thử 倒đảo 見kiến 也dã 倍bội 與dữ 背bối/bội 同đồng 即tức 倒đảo 義nghĩa 也dã 瞻chiêm 視thị 即tức 見kiến 也dã 佛Phật 初sơ 以dĩ 手thủ 問vấn 阿A 難Nan 正chánh 倒đảo 而nhi 阿A 難Nan 皆giai 推thôi 世thế 人nhân 之chi 見kiến 以dĩ 為vi 之chi 荅# 佛Phật 乃nãi 就tựu 阿A 難Nan 之chi 意ý 而nhi 告cáo 之chi 曰viết 。 諸chư 世thế 間gian 人nhân 。 既ký 皆giai 倒đảo 見kiến 故cố 以dĩ 正chánh 為vi 倒đảo 以dĩ 倒đảo 為vi 正chánh 矣hĩ 今kim 阿A 難Nan 之chi 見kiến 豈khởi 同đồng 世thế 間gian 人nhân 哉tai 必tất 能năng 以dĩ 正chánh 為vi 正chánh 以dĩ 倒đảo 為vi 倒đảo 如như 此thử 則tắc 當đương 。 知tri 汝nhữ 身thân 佛Phật 身thân 。 比tỉ 類loại 發phát 明minh 。 如Như 來Lai 之chi 身thân 。 名danh 正Chánh 徧Biến 知Tri 汝nhữ 等đẳng 之chi 身thân 。 號hiệu 性tánh 顛điên 倒đảo 。 矣hĩ 長trường/trưởng 水thủy 曰viết 正Chánh 徧Biến 知Tri 者giả 離ly 倒đảo 名danh 正chánh 窮cùng 盡tận 法Pháp 界Giới 名danh 徧biến 凡phàm 夫phu 二nhị 乘thừa 無vô 此thử 名danh 號hiệu 者giả 。 性tánh 顛điên 倒đảo 故cố 。
隨tùy 汝nhữ 諦đế 觀quán 。 汝nhữ 身thân 佛Phật 身thân 。 稱xưng 顛điên 倒đảo 者giả 。 名danh 字tự 何hà 處xứ 。 號hiệu 為vi 顛điên 倒đảo 。 于vu 時thời 阿A 難Nan 與dữ 諸chư 大đại 眾chúng 。 瞪trừng 瞢măng 瞻chiêm 佛Phật 。 目mục 睛tình 不bất 瞬thuấn 。 不bất 知tri 身thân 心tâm 。 顛điên 倒đảo 所sở 在tại 。
補bổ 註chú 曰viết 既ký 知tri 汝nhữ 等đẳng 之chi 身thân 。 號hiệu 性tánh 顛điên 倒đảo 。 且thả 此thử 顛điên 倒đảo 名danh 字tự 何hà 從tùng 而nhi 得đắc 邪tà 意ý 斥xích 阿A 難Nan 認nhận 悟ngộ 中trung 迷mê 。 即tức 是thị 顛điên 倒đảo 。 所sở 在tại 時thời 眾chúng 未vị 達đạt 於ư 是thị 瞢măng 然nhiên 。
佛Phật 興hưng 慈từ 悲bi 。 哀ai 愍mẫn 阿A 難Nan 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 發phát 海hải 潮triều 音âm 。 徧biến 告cáo 同đồng 會hội 諸chư 善thiện 男nam 子tử 。 我ngã 常thường 說thuyết 言ngôn 。 色sắc 心tâm 諸chư 緣duyên 。 及cập 心tâm 所sở 使sử 。 諸chư 所sở 緣duyên 法pháp 。 惟duy 心tâm 所sở 現hiện 汝nhữ 身thân 汝nhữ 心tâm 。 皆giai 是thị 妙diệu 明minh 真chân 精tinh 。 妙diệu 心tâm 中trung 所sở 現hiện 物vật 。 云vân 何hà 汝nhữ 等đẳng 。 遺di 失thất 本bổn 妙diệu 。 圓viên 妙diệu 明minh 心tâm 。 寶bảo 明minh 妙diệu 性tánh 。 認nhận 悟ngộ 中trung 迷mê 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 色sắc 總tổng 舉cử 五ngũ 根căn 六lục 塵trần 也dã 心tâm 總tổng 舉cử 六lục 識thức 八bát 識thức 也dã 諸chư 緣duyên 即tức 根căn 識thức 所sở 緣duyên 諸chư 法pháp 也dã 心tâm 所sở 使sử 即tức 善thiện 惡ác 業nghiệp 行hành 靜tĩnh 作tác 思tư 想tưởng 諸chư 所sở 緣duyên 法pháp 。 廣quảng 舉cử 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 明minh 暗ám 色sắc 空không 。 真chân 妄vọng 性tánh 相tướng 邪tà 正chánh 因nhân 果quả 。 悉tất 無vô 自tự 體thể 惟duy 心tâm 所sở 現hiện 如như 鏡kính 中trung 像tượng 。 全toàn 體thể 是thị 鏡kính 然nhiên 則tắc 汝nhữ 今kim 幻huyễn 妄vọng 身thân 心tâm 皆giai 是thị 妙diệu 明minh 心tâm 鏡kính 所sở 現hiện 全toàn 體thể 是thị 心tâm 直trực 不bất 即tức 幻huyễn 妄vọng 而nhi 悟ngộ 妙diệu 體thể 反phản 乃nãi 遺di 本bổn 妙diệu 而nhi 執chấp 幻huyễn 妄vọng 是thị 認nhận 悟ngộ 中trung 之chi 迷mê 此thử 即tức 顛điên 倒đảo 所sở 在tại 。 也dã 妙diệu 心tâm 則tắc 一nhất 而nhi 稱xưng 謂vị 多đa 異dị 者giả 依y 法pháp 隨tùy 用dụng 之chi 異dị 也dã 此thử 明minh 心tâm 所sở 現hiện 物vật 如như 鏡kính 故cố 稱xưng 妙diệu 明minh 真chân 精tinh 也dã 又hựu 明minh 迷mê 本bổn 逐trục 末mạt 故cố 稱xưng 本bổn 妙diệu 明minh 心tâm 所sở 謂vị 本bổn 妙diệu 者giả 本bổn 來lai 自tự 妙diệu 不bất 假giả 脩tu 為vi 也dã 心tâm 之chi 與dữ 性tánh 乃nãi 體thể 用dụng 互hỗ 稱xưng 也dã 心tâm 則tắc 從tùng 妙diệu 起khởi 明minh 圓viên 融dung 照chiếu 了liễu 如như 鏡kính 之chi 光quang 故cố 曰viết 圓viên 妙diệu 明minh 心tâm 。 性tánh 則tắc 即tức 明minh 而nhi 妙diệu 凝ngưng 然nhiên 湛trạm 寂tịch 如như 鏡kính 之chi 體thể 故cố 曰viết 。 寶bảo 明minh 妙diệu 性tánh 。
晦hối 昧muội 為vi 空không 。 空không 晦hối 暗ám 中trung 。 結kết 暗ám 為vi 色sắc 。 色sắc 雜tạp 妄vọng 想tưởng 。 想tưởng 相tướng 為vi 身thân 。 聚tụ 緣duyên 內nội 搖dao 。 趣thú 外ngoại 奔bôn 逸dật 。 昏hôn 擾nhiễu 擾nhiễu 相tướng 。 以dĩ 為vi 心tâm 性tánh 。 一nhất 迷mê 為vi 心tâm 。 決quyết 定định 惑hoặc 為vi 。 色sắc 身thân 之chi 內nội 。 不bất 知tri 色sắc 身thân 。 外ngoại 洎kịp 山sơn 河hà 。 虛hư 空không 大đại 地địa 。 咸hàm 是thị 妙diệu 明minh 。 真chân 心tâm 中trung 物vật 。 譬thí 如như 澄trừng 清thanh 。 百bách 千thiên 大đại 海hải 。 棄khí 之chi 惟duy 認nhận 一nhất 浮phù 漚âu 體thể 。 目mục 為vi 全toàn 潮triều 。 窮cùng [書-曰+皿]# 瀛doanh 渤bột 汝nhữ 等đẳng 即tức 是thị 。 迷mê 中trung 倍bội 人nhân 。 如như 我ngã 垂thùy 手thủ 。 等đẳng 無vô 差sai 別biệt 。 如Như 來Lai 說thuyết 為vi 。 可khả 憐lân 愍mẫn 者giả 。
孤cô 山sơn 曰viết 晦hối 昧muội 為vi 空không 。 者giả 迷mê 性tánh 明minh 故cố 而nhi 成thành 無vô 明minh 由do 此thử 無vô 明minh 。 變biến 成thành 頑ngoan 空không 即tức 下hạ 經Kinh 云vân 迷mê 妄vọng 有hữu 虛hư 空không 。 也dã 空không 晦hối 暗ám 中trung 。 結kết 暗ám 為vi 色sắc 。 者giả 所sở 變biến 頑ngoan 空không 與dữ 能năng 變biến 無vô 明minh 二nhị 法pháp 和hòa 合hợp 變biến 起khởi 四tứ 大đại 為vi 山sơn 河hà 依y 報báo 外ngoại 色sắc 即tức 想tưởng 澄trừng 成thành 國quốc 土độ 。 也dã 以dĩ 四tứ 大đại 色sắc 雜tạp 妄vọng 想tưởng 。 心tâm 變biến 起khởi 眾chúng 生sanh 正chánh 報báo 內nội 色sắc 故cố 曰viết 色sắc 雜tạp 妄vọng 想tưởng 。 想tưởng 相tướng 為vi 身thân 。 想tưởng 謂vị 妄vọng 心tâm 相tương 謂vị 妄vọng 色sắc 色sắc 心tâm 和hòa 合hợp 五ngũ 陰ấm 備bị 矣hĩ 即tức 知tri 覺giác 乃nãi 眾chúng 生sanh 。 也dã 溫ôn 陵lăng 曰viết 正chánh 原nguyên 迷mê 倒đảo 之chi 由do 也dã 聚tụ 緣duyên 內nội 搖dao 。 等đẳng 者giả 妄vọng 有hữu 緣duyên 氣khí 。 於ư 中trung 積tích 聚tụ 。 內nội 則tắc 隨tùy 想tưởng 搖dao 蕩đãng 外ngoại 則tắc 逐trục 境cảnh 奔bôn 逸dật 此thử 特đặc 雜tạp 妄vọng 緣duyên 塵trần 昏hôn 擾nhiễu 之chi 相tướng 而nhi 人nhân 以dĩ 為vi 自tự 心tâm 體thể 性tánh 得đắc 非phi 迷mê 哉tai 既ký 一nhất 迷mê 此thử 則tắc 决# 定định 以dĩ 心tâm 為vi 在tại 幻huyễn 質chất 之chi 內nội 曾tằng 不bất 知tri 妙diệu 明minh 真chân 心tâm 範phạm 圍vi 天thiên 地địa 包bao 含hàm 萬vạn 象tượng 乃nãi 認nhận 之chi 於ư 蒙mông 爾nhĩ 身thân 中trung 何hà 異dị 棄khí 彼bỉ 無vô 邊biên 剎sát 海hải 認nhận 一nhất 浮phù 漚âu 以dĩ 為vi 全toàn 潮triều 之chi 體thể 溟minh 渤bột 之chi 量lượng 哉tai 補bổ 註chú 曰viết 全toàn 潮triều 者giả 徧biến 海hải 而nhi 涌dũng 也dã 背bội 真chân 逐trục 妄vọng 如như 棄khí 海hải 認nhận 漚âu 執chấp 妄vọng 為vi 真Chân 如Như 認nhận 漚âu 為vi 海hải 既ký 棄khí 海hải 認nhận 漚âu 早tảo 是thị 迷mê 矣hĩ 復phục 認nhận 漚âu 為vi 海hải 又hựu 一nhất 迷mê 也dã 是thị 謂vị 迷mê 中trung 倍bội 人nhân 。 其kỳ 迷mê 如như 此thử 則tắc 與dữ 以dĩ 正chánh 為vi 倒đảo 以dĩ 倒đảo 為vi 正chánh 者giả 無vô 以dĩ 異dị 也dã 故cố 引dẫn 垂thùy 手thủ 之chi 事sự 結kết 之chi 。
阿A 難Nan 承thừa 佛Phật 。 悲bi 救cứu 深thâm 誨hối 。 垂thùy 泣khấp 叉xoa 手thủ 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 雖tuy 承thừa 佛Phật 。 如như 是thị 妙diệu 音âm 。 悟ngộ 妙diệu 明minh 心tâm 。 元nguyên 所sở 圓viên 滿mãn 。 常thường 住trụ 心tâm 地địa 。 而nhi 我ngã 悟ngộ 佛Phật 。 現hiện 說thuyết 法Pháp 音âm 。 現hiện 以dĩ 緣duyên 心tâm 。 允duẫn 所sở 瞻chiêm 仰ngưỡng 。 徒đồ 獲hoạch 此thử 心tâm 。 未vị 敢cảm 認nhận 為vi 。 本bổn 元nguyên 心tâm 地địa 。 願nguyện 佛Phật 哀ai 愍mẫn 。 宣tuyên 示thị 圓viên 音âm 。 拔bạt 我ngã 疑nghi 根căn 。 歸quy 無vô 上thượng 道Đạo 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 因nhân 聞văn 法Pháp 音âm 悟ngộ 妙diệu 明minh 心tâm 。 本bổn 來lai 圓viên 滿mãn 了liễu 無vô 遺di 失thất 故cố 曰viết 常thường 住trụ 心tâm 地địa 。 然nhiên 情tình 猶do 鹵lỗ 莾mãng 見kiến 未vị 精tinh 明minh 尚thượng 以dĩ 能năng 聞văn 緣duyên 心tâm 為vi 所sở 悟ngộ 本bổn 性tánh 此thử 固cố 常thường 情tình 疑nghi 混hỗn 根căn 於ư 心tâm 而nhi 難nạn/nan 拔bạt 者giả 故cố 願nguyện 佛Phật 與dữ 拔bạt 之chi 吳ngô 興hưng 曰viết 前tiền 破phá 妄vọng 心tâm 已dĩ 責trách 因nhân 聲thanh 分phân 別biệt 之chi 性tánh 今kim 阿A 難Nan 重trùng 以dĩ 緣duyên 心tâm 為vi 問vấn 者giả 欲dục 顯hiển 真chân 性tánh 無vô 能năng 所sở 之chi 相tướng 也dã 既ký 於ư 緣duyên 心tâm 已dĩ 離ly 麤thô 執chấp 是thị 故cố 但đãn 言ngôn 未vị 敢cảm 認nhận 為vi 。 本bổn 元nguyên 心tâm 地địa 。 豈khởi 同đồng 前tiền 云vân 若nhược 此thử 發phát 明minh 。 不bất 是thị 心tâm 者giả 。 我ngã 乃nãi 無vô 心tâm 。 同đồng 諸chư 土thổ 木mộc 。 邪tà 所sở 以dĩ 下hạ 文văn 指chỉ 月nguyệt 喻dụ 等đẳng 略lược 蕳# 所sở 緣duyên 之chi 法pháp 能năng 緣duyên 之chi 心tâm 真chân 體thể 可khả 見kiến 矣hĩ 。
佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 汝nhữ 等đẳng 尚thượng 以dĩ 。 緣duyên 心tâm 聴# 法pháp 此thử 法Pháp 亦diệc 緣duyên 。 非phi 得đắc 法Pháp 性tánh 。 如như 人nhân 以dĩ 手thủ 。 指chỉ 月nguyệt 示thị 人nhân 。 彼bỉ 人nhân 因nhân 指chỉ 。 當đương 應ưng 看khán 月nguyệt 。 若nhược 復phục 觀quan 指chỉ 。 以dĩ 為vi 月nguyệt 體thể 。 此thử 人nhân 豈khởi 惟duy 亡vong 失thất 月nguyệt 輪luân 。 亦diệc 亡vong 其kỳ 指chỉ 。 何hà 以dĩ 故cố 以dĩ 所sở 標tiêu 指chỉ 。 為vi 明minh 月nguyệt 故cố 。 豈khởi 惟duy 亡vong 指chỉ 亦diệc 復phục 不bất 識thức 。 明minh 之chi 與dữ 暗ám 。 何hà 以dĩ 故cố 即tức 以dĩ 指chỉ 體thể 。 為vi 明minh 月nguyệt 性tánh 明minh 暗ám 二nhị 性tánh 。 無vô 所sở 了liễu 故cố 。 汝nhữ 亦diệc 如như 是thị 。
真chân 際tế 曰viết 以dĩ 能năng 緣duyên 心tâm 緣duyên 佛Phật 法Pháp 音âm 認nhận 為vi 自tự 性tánh 非phi 自tự 性tánh 也dã 以dĩ 此thử 法Pháp 音âm 但đãn 是thị 所sở 緣duyên 聲thanh 教giáo 故cố 孤cô 山sơn 曰viết 人nhân 喻dụ 如Như 來Lai 手thủ 指chỉ 喻dụ 聲thanh 教giáo 月nguyệt 喻dụ 真chân 理lý 示thị 人nhân 喻dụ 化hóa 眾chúng 生sanh 也dã 教giáo 詮thuyên 真chân 理lý 理lý 是thị 眾chúng 生sanh 之chi 心tâm 。 聞văn 教giáo 自tự 合hợp 觀quán 心tâm 離ly 指chỉ 方phương 能năng 識thức 月nguyệt 吳ngô 興hưng 曰viết 此thử 指chỉ 月nguyệt 喻dụ 雖tuy 遣khiển 所sở 標tiêu 之chi 指chỉ 正chánh 蕳# 能năng 緣duyên 之chi 心tâm 以dĩ 阿A 難Nan 云vân 現hiện 以dĩ 緣duyên 心tâm 。 允duẫn 所sở 瞻chiêm 仰ngưỡng 。 故cố 由do 是thị 經Kinh 文văn 惟duy 破phá 分phân 別biệt 之chi 性tánh 良lương 有hữu 以dĩ 也dã 。
若nhược 以dĩ 分phân 別biệt 。 我ngã 說thuyết 法Pháp 音âm 。 為vi 汝nhữ 心tâm 者giả 。 此thử 心tâm 自tự 應ưng 。 離ly 分phân 別biệt 音âm 。 有hữu 分phân 別biệt 性tánh 。 譬thí 如như 有hữu 客khách 。 寄ký 宿túc 旅lữ 亭đình 。 暫tạm 止chỉ 便tiện 去khứ 。 終chung 不bất 常thường 住trụ 。 而nhi 掌chưởng 亭đình 人nhân 。 都đô 無vô 所sở 去khứ 。 名danh 為vi 亭đình 主chủ 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。 若nhược 真chân 汝nhữ 心tâm 。 則tắc 無vô 所sở 去khứ 。 云vân 何hà 離ly 聲thanh 。 無vô 分phân 別biệt 性tánh 。 斯tư 則tắc 豈khởi 惟duy 聲thanh 分phân 別biệt 心tâm 。 分phân 別biệt 我ngã 容dung 。 離ly 諸chư 色sắc 相tướng 。 無vô 分phân 別biệt 性tánh 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 分phân 別biệt 都đô 無vô 。 非phi 色sắc 非phi 空không 。 拘Câu 舍Xá 離Ly 等đẳng 。 昧muội 為vi 冥minh 諦đế 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 斯tư 則tắc 下hạ 躡niếp 阿A 難Nan 之chi 意ý 廣quảng 明minh 也dã 聲thanh 分phân 別biệt 心tâm 。 指chỉ 聲thanh 上thượng 緣duyên 心tâm 即tức 悟ngộ 佛Phật 法Pháp 音âm 者giả 也dã 分phân 別biệt 我ngã 容dung 。 謂vị 色sắc 上thượng 緣duyên 心tâm 即tức 允duẫn 所sở 瞻chiêm 仰ngưỡng 。 者giả 也dã 盖# 言ngôn 非phi 但đãn 聲thanh 分phân 別biệt 心tâm 。 離ly 聲thanh 無vô 性tánh 色sắc 分phân 別biệt 心tâm 離ly 色sắc 相tướng 外ngoại 亦diệc 無vô 其kỳ 性tánh 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 等đẳng 即tức 兼kiêm 舉cử 六lục 塵trần 緣duyên 影ảnh 。 皆giai 無vô 自tự 性tánh 。 也dã 一nhất 切thiết 皆giai 無vô 。 故cố 非phi 色sắc 對đối 緣duyên 妄vọng 有hữu 故cố 非phi 空không 既ký 非phi 色sắc 空không 冥minh 然nhiên 莫mạc 辨biện 於ư 是thị 外ngoại 道đạo 昧muội 為vi 冥minh 諦đế 。 拘câu 舍xá 離ly 即tức 末mạt 伽già 黎lê 異dị 稱xưng 也dã 。
離ly 諸chư 法pháp 緣duyên 。 無vô 分phân 別biệt 性tánh 。 則tắc 汝nhữ 心tâm 性tánh 。 各các 有hữu 所sở 還hoàn 。 云vân 何hà 為vi 主chủ 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 此thử 結kết 前tiền 起khởi 後hậu 也dã 。
阿A 難Nan 言ngôn 若nhược 我ngã 心tâm 性tánh 。 各các 有hữu 所sở 還hoàn 。 則tắc 如Như 來Lai 說thuyết 。 妙diệu 明minh 元nguyên 心tâm 。 云vân 何hà 無vô 還hoàn 。 惟duy 垂thùy 哀ai 愍mẫn 。 為vì 我ngã 宣tuyên 說thuyết 。
吳ngô 興hưng 曰viết 此thử 問vấn 心tâm 性tánh 云vân 何hà 無vô 還hoàn 。 向hướng 下hạ 別biệt 指chỉ 見kiến 精tinh 為vi 不bất 還hoàn 者giả 盖# 前tiền 文văn 已dĩ 說thuyết 如như 是thị 。 見kiến 性tánh 是thị 心tâm 非phi 眼nhãn 。 故cố 然nhiên 其kỳ 見kiến 精tinh 真chân 妄vọng 猶do 雜tạp 所sở 以dĩ 廣quảng 約ước 緣duyên 塵trần 蕳# 出xuất 真chân 性tánh 披phi 沙sa 若nhược 盡tận 金kim 體thể 自tự 純thuần 。
佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 且thả 汝nhữ 見kiến 我ngã 。 見kiến 精tinh 明minh 元nguyên 。 此thử 見kiến 雖tuy 非phi 。 妙diệu 精tinh 明minh 心tâm 。 如như 第đệ 二nhị 月nguyệt 。 非phi 是thị 月nguyệt 影ảnh 。 汝nhữ 應ưng 諦đế 聴# 今kim 當đương 示thị 汝nhữ 。 無vô 所sở 還hoàn 地địa 。
孤cô 山sơn 曰viết 見kiến 精tinh 明minh 元nguyên 。 即tức 同đồng 匿nặc 王vương 觀quan 河hà 之chi 見kiến 。 雖tuy 異dị 緣duyên 塵trần 而nhi 猶do 是thị 妄vọng 妄vọng 依y 真chân 起khởi 故cố 曰viết 明minh 元nguyên 此thử 見kiến 雖tuy 非phi 。 下hạ 蕳# 妄vọng 異dị 真chân 也dã 如như 第đệ 二nhị 月nguyệt 。 非phi 是thị 月nguyệt 影ảnh 。 者giả 真chân 月nguyệt 喻dụ 妙diệu 精tinh 明minh 心tâm 。 第đệ 二nhị 月nguyệt 喻dụ 見kiến 精tinh 明minh 元nguyên 。 水thủy 中trung 影ảnh 喻dụ 緣duyên 塵trần 分phân 別biệt 吳ngô 興hưng 曰viết 阿A 難Nan 所sở 問vấn 妙diệu 明minh 元nguyên 心tâm 。 云vân 何hà 無vô 還hoàn 。 而nhi 佛Phật 以dĩ 見kiến 精tinh 為vi 荅# 者giả 以dĩ 真chân 心tâm 無vô 朕trẫm 發phát 悟ngộ 良lương 難nạn/nan 故cố 託thác 見kiến 精tinh 方phương 便tiện 開khai 示thị 。 此thử 雖tuy 屬thuộc 妄vọng 切thiết 近cận 於ư 真Chân 如Như 第đệ 二nhị 月nguyệt 取thủ 譬thí 非phi 遠viễn 應ưng 知tri 此thử 見kiến 亦diệc 是thị 前tiền 來lai 緣duyên 塵trần 之chi 見kiến 但đãn 緣duyên 塵trần 分phân 別biệt 之chi 性tánh 則tắc 破phá 云vân 有hữu 還hoàn 緣duyên 塵trần 能năng 見kiến 之chi 性tánh 則tắc 示thị 云vân 不bất 還hoàn 如như 下hạ 文văn 云vân 汝nhữ 今kim 徧biến 觀quán 此thử 會hội 眾chúng 聚tụ 其kỳ 目mục 周chu 視thị 。 但đãn 如như 鏡kính 中trung 。 無vô 別biệt 分phân 析tích 。 此thử 即tức 見kiến 精tinh 也dã 即tức 第đệ 二nhị 月nguyệt 也dã 即tức 能năng 見kiến 之chi 性tánh 不bất 還hoàn 者giả 也dã 又hựu 云vân 汝nhữ 識thức 於ư 中trung 。 次thứ 第đệ 標tiêu 指chỉ 。 此thử 是thị 文Văn 殊Thù 。 等đẳng 此thử 即tức 聖thánh 緣duyên 分phân 別biệt 者giả 也dã 補bổ 註chú 曰viết 第đệ 二nhị 月nguyệt 固cố 非phi 真chân 月nguyệt 然nhiên 因nhân 捏niết 目mục 而nhi 成thành 其kỳ 實thật 一nhất 體thể 非phi 若nhược 水thủy 月nguyệt 之chi 端đoan 有hữu 二nhị 相tương/tướng 例lệ 見kiến 精tinh 明minh 元nguyên 。 雖tuy 非phi 妙diệu 精tinh 明minh 心tâm 。 而nhi 此thử 見kiến 元nguyên 自tự 妙diệu 心tâm 而nhi 出xuất 故cố 岳nhạc 師sư 所sở 謂vị 切thiết 近cận 於ư 真chân 取thủ 譬thí 非phi 遠viễn 者giả 此thử 也dã 。
阿A 難Nan 此thử 大đại 講giảng 堂đường 。 洞đỗng 開khai 東đông 方phương 。 日nhật 輪luân 升thăng 天thiên 。 則tắc 有hữu 明minh 耀diệu 。 中trung 夜dạ 黑hắc 月nguyệt 。 雲vân 霧vụ 晦hối 暝# 則tắc 復phục 昏hôn 暗ám 。 戶hộ 牖dũ 之chi 隙khích 。 則tắc 復phục 見kiến 通thông 。 墻tường 宇vũ 之chi 間gian 則tắc 復phục 觀quan 壅ủng 。 分phân 別biệt 之chi 處xứ 。 則tắc 復phục 見kiến 緣duyên 。 頑ngoan 虛hư 之chi 中trung 。 徧biến 是thị 空không 性tánh 欝uất # 之chi 象tượng 則tắc 紆hu 昏hôn 塵trần 。 澄trừng 霽tễ 斂liểm 氛phân 。 又hựu 觀quan 清thanh 淨tịnh 。
真chân 際tế 曰viết 欲dục 示thị 無vô 還hoàn 之chi 性tánh 先tiên 指chỉ 可khả 還hoàn 之chi 相tướng 此thử 八bát 但đãn 是thị 舉cử 要yếu 而nhi 已dĩ 吳ngô 興hưng 曰viết 此thử 八bát 緣duyên 中trung 七thất 緣duyên 皆giai 就tựu 能năng 映ánh 色sắc 根căn 論luận 之chi 惟duy 分phân 別biệt 緣duyên 則tắc 於ư 七thất 境cảnh 而nhi 起khởi 分phân 別biệt 。 是thị 故cố 經kinh 文văn 列liệt 在tại 中trung 間gian 盖# 通thông 上thượng 下hạ 也dã 補bổ 註chú 曰viết 岳nhạc 師sư 前tiền 云vân 緣duyên 塵trần 分phân 別biệt 之chi 性tánh 則tắc 破phá 云vân 有hữu 還hoàn 者giả 義nghĩa 見kiến 乎hồ 此thử 。
阿A 難Nan 汝nhữ 咸hàm 看khán 此thử 。 諸chư 變biến 化hóa 相tướng 。 吾ngô 今kim 各các 還hoàn 。 本bổn 所sở 因nhân 處xứ 。 云vân 何hà 本bổn 因nhân 。 阿A 難Nan 此thử 諸chư 變biến 化hóa 。 明minh 還hoàn 日nhật 輪luân 。 何hà 以dĩ 故cố 無vô 日nhật 不bất 明minh 。 明minh 因nhân 屬thuộc 日nhật 。 是thị 故cố 還hoàn 日nhật 。 暗ám 還hoàn 黑hắc 月nguyệt 。 通thông 還hoàn 戶hộ 牖dũ 。 壅ủng 還hoàn 墻tường 宇vũ 緣duyên 還hoàn 分phân 別biệt 。 頑ngoan 虛hư 還hoàn 空không 。 欝uất # 還hoàn 塵trần 清thanh 明minh 還hoàn 霽tễ 。 則tắc 諸chư 世thế 間gian 。 一nhất 切thiết 所sở 有hữu 。 不bất 出xuất 斯tư 類loại 。 汝nhữ 見kiến 八bát 種chủng 。 見kiến 精tinh 明minh 性tánh 。 當đương 欲dục 誰thùy 還hoàn 。 何hà 以dĩ 故cố 若nhược 還hoàn 於ư 明minh 。 則tắc 不bất 明minh 時thời 。 無vô 復phục 見kiến 暗ám 。 雖tuy 明minh 暗ám 等đẳng 。 種chủng 種chủng 差sai 別biệt 。 見kiến 無vô 差sai 別biệt 。 諸chư 可khả 還hoàn 者giả 。 自tự 然nhiên 非phi 汝nhữ 。 不bất 汝nhữ 還hoàn 者giả 。 非phi 汝nhữ 而nhi 誰thùy 。 則tắc 知tri 汝nhữ 心tâm 。 本bổn 妙diệu 明minh 淨tịnh 。 汝nhữ 自tự 迷mê 悶muộn 。 喪táng 本bổn 受thọ 輪luân 於ư 生sanh 死tử 中trung 。 常thường 被bị 漂phiêu 溺nịch 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 。 名danh 可khả 憐lân 愍mẫn 。
吳ngô 興hưng 曰viết 見kiến 性tánh 不bất 還hoàn 猶do 喻dụ 二nhị 月nguyệt 此thử 見kiến 屬thuộc 妄vọng 將tương 亦diệc 須tu 還hoàn 惟duy 有hữu 真chân 月nguyệt 所sở 喻dụ 真chân 性tánh 誠thành 不bất 還hoàn 耳nhĩ 下hạ 文văn 云vân 但đãn 一nhất 月nguyệt 真chân 。 中trung 間gian 自tự 無vô 。 是thị 月nguyệt 非phi 月nguyệt 。 又hựu 云vân 見kiến 見kiến 之chi 時thời 。 見kiến 非phi 是thị 見kiến 。 豈khởi 非phi 此thử 見kiến 亦diệc 可khả 還hoàn 乎hồ 問vấn 此thử 還hoàn 何hà 所sở 荅# 還hoàn 無vô 明minh 也dã 由do 無vô 明minh 故cố 。 而nhi 有hữu 能năng 見kiến 無vô 明minh 若nhược 破phá 此thử 見kiến 即tức 還hoàn 起khởi 信tín 論luận 云vân 若nhược 離ly 業nghiệp 識thức 則tắc 無vô 見kiến 相tương/tướng 厥quyết 旨chỉ 顯hiển 然nhiên 。
阿A 難Nan 言ngôn 我ngã 雖tuy 識thức 此thử 。 見kiến 性tánh 無vô 還hoàn 。 云vân 何hà 得đắc 知tri 。 是thị 我ngã 真chân 性tánh 。
吳ngô 興hưng 曰viết 此thử 問vấn 意ý 者giả 如như 云vân 雖tuy 識thức 二nhị 月nguyệt 何hà 謂vị 真chân 月nguyệt 。
佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 吾ngô 今kim 問vấn 汝nhữ 。 今kim 汝nhữ 未vị 得đắc 無vô 漏lậu 。 清thanh 淨tịnh 承thừa 佛Phật 神thần 力lực 。 見kiến 於ư 初sơ 禪thiền 。 得đắc 無vô 障chướng 礙ngại 。 而nhi 阿A 那Na 律Luật 。 見kiến 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 如như 觀quan 掌chưởng 中trung 。 菴am 摩ma 羅la 果quả 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 見kiến 百bách 千thiên 界giới 。 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 窮cùng 盡tận 微vi 塵trần 。 清thanh 淨tịnh 國quốc 土độ 。 無vô 所sở 不bất 矚chú 。 眾chúng 生sanh 洞đỗng 視thị 。 不bất 過quá 分phần 寸thốn 。
孤cô 山sơn 曰viết 那na 律luật 見kiến 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 如như 觀quán 掌chưởng 果quả 。 此thử 云vân 閻Diêm 浮Phù 且thả 從tùng 近cận 示thị 耳nhĩ 吳ngô 興hưng 曰viết 菴am 摩ma 羅la 云vân 難nạn/nan 分phân 別biệt 其kỳ 果quả 似tự 桃đào 非phi 桃đào 似tự 柰nại 非phi 柰nại 故cố 溫ôn 陵lăng 曰viết 此thử 泛phiếm 敘tự 見kiến 用dụng 而nhi 有hữu 五ngũ 一nhất 聲Thanh 聞Văn 二nhị 羅La 漢Hán 三tam 菩Bồ 薩Tát 四tứ 如Như 來Lai 五ngũ 眾chúng 生sanh 意ý 明minh 四tứ 聖thánh 六lục 凢# 見kiến 量lượng 雖tuy 異dị 見kiến 性tánh 不bất 殊thù 皆giai 可khả 即tức 諸chư 物vật 象tượng 而nhi 決quyết 擇trạch 之chi 也dã 長trường/trưởng 水thủy 曰viết 不bất 過quá 分phần 寸thốn 。 者giả 隔cách 紙chỉ 膜mô 不bất 見kiến 外ngoại 物vật 隔cách 皮bì 膚phu 不bất 見kiến 五ngũ 臟tạng 也dã 。
阿A 難Nan 且thả 吾ngô 與dữ 汝nhữ 。 觀quán 四Tứ 天Thiên 王Vương 。 所sở 住trụ 宮cung 殿điện 。 中trung 間gian 徧biến 覽lãm 水thủy 陸lục 空không 行hành 。 雖tuy 有hữu 昏hôn 明minh 。 種chủng 種chủng 形hình 像tượng 。 無vô 非phi 前tiền 塵trần 。 分phân 別biệt 留lưu 礙ngại 。 汝nhữ 應ưng 於ư 此thử 。 分phân 別biệt 自tự 他tha 。 今kim 吾ngô 將tương 汝nhữ 。 擇trạch 於ư 見kiến 中trung 。 誰thùy 是thị 我ngã 體thể 。 誰thùy 為vi 物vật 像tượng 阿A 難Nan 極cực 汝nhữ 見kiến 源nguyên 。 從tùng 日nhật 月nguyệt 宮cung 。 是thị 物vật 非phi 汝nhữ 。 至chí 七thất 金kim 山sơn 。 周chu 徧biến 諦đế 觀quán 雖tuy 種chủng 種chủng 光quang 。 亦diệc 物vật 非phi 汝nhữ 。 漸tiệm 漸tiệm 更cánh 觀quan 。 雲vân 騰đằng 鳥điểu 飛phi 。 風phong 動động 塵trần 起khởi 。 樹thụ 木mộc 山sơn 川xuyên 。 草thảo 芥giới 人nhân 畜súc 。 咸hàm 物vật 非phi 汝nhữ 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 極cực 汝nhữ 見kiến 源nguyên 。 令linh 窮cùng 力lực 諦đế 觀quán 也dã 上thượng 極cực 日nhật 月nguyệt 下hạ 極cực 輪luân 圍vi 中trung 極cực 萬vạn 物vật 令linh 一nhất 一nhất 詳tường 擇trạch 也dã 。
阿A 難Nan 是thị 諸chư 近cận 遠viễn 諸chư 有hữu 物vật 性tánh 。 雖tuy 復phục 差sai 殊thù 。 同đồng 汝nhữ 見kiến 精tinh 。 清thanh 淨tịnh 所sở 矚chú 。 則tắc 諸chư 物vật 類loại 。 自tự 有hữu 差sai 別biệt 。 見kiến 性tánh 無vô 殊thù 。 此thử 精tinh 妙diệu 明minh 。 誠thành 汝nhữ 見kiến 性tánh 。
吳ngô 興hưng 曰viết 阿A 難Nan 所sở 疑nghi 雖tuy 識thức 見kiến 性tánh 而nhi 未vị 知tri 真chân 性tánh 如Như 來Lai 所sở 荅# 豈khởi 不bất 顯hiển 真chân 但đãn 由do 見kiến 性tánh 似tự 在tại 於ư 內nội 真chân 性tánh 必tất 周chu 於ư 外ngoại 佛Phật 欲dục 示thị 之chi 故cố 指chỉ 一nhất 切thiết 物vật 象tượng 。 皆giai 是thị 見kiến 精tinh 所sở 矚chú 矚chú 既ký 斯tư 徧biến 性tánh 何hà 攸du 局cục 此thử 寄ký 見kiến 性tánh 之chi 徧biến 以dĩ 顯hiển 真chân 性tánh 之chi 徧biến 也dã 然nhiên 則tắc 肉nhục 眼nhãn 所sở 見kiến 。 物vật 象tượng 森sâm 羅la 佛Phật 眼nhãn 所sở 觀quán 真chân 空không 真chân 寂tịch 猶do 恐khủng 阿A 難Nan 認nhận 此thử 見kiến 性tánh 既ký 周chu 外ngoại 物vật 仍nhưng 謂vị 外ngoại 物vật 同đồng 我ngã 能năng 見kiến 故cố 下hạ 文văn 破phá 之chi 。
若nhược 見kiến 是thị 物vật 。 則tắc 汝nhữ 亦diệc 可khả 。 見kiến 吾ngô 之chi 見kiến 。 若nhược 同đồng 見kiến 者giả 。 名danh 為vi 見kiến 吾ngô 。 吾ngô 不bất 見kiến 時thời 。 何hà 不bất 見kiến 吾ngô 。 不bất 見kiến 之chi 處xứ 。
真chân 際tế 曰viết 若nhược 汝nhữ 認nhận 見kiến 為vi 物vật 吾ngô 見kiến 亦diệc 同đồng 是thị 物vật 汝nhữ 應ưng 可khả 見kiến 溫ôn 陵lăng 曰viết 同đồng 見kiến 者giả 依y 物vật 之chi 迹tích 也dã 不bất 見kiến 者giả 離ly 物vật 之chi 體thể 也dã 若nhược 謂vị 吾ngô 汝nhữ 同đồng 見kiến 一nhất 物vật 是thị 見kiến 吾ngô 之chi 見kiến 。 特đặc 迹tích 而nhi 已dĩ 吾ngô 當đương 離ly 物vật 不bất 見kiến 之chi 時thời 其kỳ 體thể 何hà 在tại 既ký 無vô 處xứ 可khả 見kiến 定định 非phi 是thị 物vật 矣hĩ 。
若nhược 見kiến 不bất 見kiến 。 自tự 然nhiên 非phi 彼bỉ 。 不bất 見kiến 之chi 相tướng 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 縱túng/tung 使sử 妄vọng 意ý 謂vị 能năng 見kiến 吾ngô 不bất 見kiến 者giả 終chung 自tự 非phi 是thị 彼bỉ 不bất 見kiến 相tương/tướng 補bổ 註chú 曰viết 彼bỉ 不bất 見kiến 之chi 相tướng 。 本bổn 自tự 無vô 相tướng 豈khởi 汝nhữ 所sở 能năng 見kiến 哉tai 。
若nhược 不bất 見kiến 吾ngô 。 不bất 見kiến 之chi 地địa 。 自tự 然nhiên 非phi 物vật 。 云vân 何hà 非phi 汝nhữ 。
長trường/trưởng 水thủy 曰viết 此thử 之chi 文văn 意ý 展triển 轉chuyển 皆giai 歸quy 應ưng 有hữu 五ngũ 重trọng/trùng 經kinh 文văn 存tồn 三tam 而nhi 隱ẩn 二nhị 意ý 若nhược 具cụ 論luận 者giả 合hợp 云vân 若nhược 不bất 見kiến 吾ngô 。 不bất 見kiến 之chi 地địa 。 亦diệc 不bất 見kiến 吾ngô 見kiến 處xứ 既ký 不bất 見kiến 吾ngô 見kiến 處xứ 吾ngô 見kiến 自tự 然nhiên 非phi 物vật 。 吾ngô 見kiến 若nhược 非phi 是thị 物vật 汝nhữ 見kiến 亦diệc 非phi 是thị 物vật 汝nhữ 見kiến 既ký 非phi 是thị 物vật 云vân 何hà 非phi 汝nhữ 真chân 見kiến 。
又hựu 則tắc 汝nhữ 今kim 。 見kiến 物vật 之chi 時thời 。 汝nhữ 既ký 見kiến 物vật 。 物vật 亦diệc 見kiến 汝nhữ 。 體thể 性tánh 紛phân 雜tạp 。 則tắc 汝nhữ 與dữ 我ngã 。 并tinh 諸chư 世thế 間gian 。 不bất 成thành 安an 立lập 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 又hựu 約ước 物vật 我ngã 雜tạp 亂loạn 辨biện 見kiến 非phi 物vật 也dã 若nhược 見kiến 是thị 物vật 。 則tắc 物vật 應ưng 有hữu 見kiến 而nhi 有hữu 情tình 無vô 情tình 。 體thể 性tánh 錯thác 亂loạn 不bất 可khả 分phần/phân 辨biện 故cố 曰viết 不bất 成thành 安an 立lập 。 則tắc 見kiến 非phi 是thị 物vật 又hựu 可khả 明minh 也dã 諸chư 世thế 間gian 謂vị 眾chúng 生sanh 及cập 器khí 通thông 指chỉ 有hữu 情tình 無vô 情tình 也dã 。
阿A 難Nan 若nhược 汝nhữ 見kiến 時thời 。 是thị 汝nhữ 非phi 我ngã 。 見kiến 性tánh 周chu 徧biến 非phi 汝nhữ 而nhi 誰thùy 。 云vân 何hà 自tự 疑nghi 。 汝nhữ 之chi 真chân 性tánh 。 性tánh 汝nhữ 不bất 真chân 。 取thủ 我ngã 求cầu 實thật 。
真chân 際tế 曰viết 見kiến 性tánh 雖tuy 同đồng 各các 自tự 受thọ 用dụng 一nhất 室thất 千thiên 燈đăng 光quang 豈khởi 有hữu 別biệt 而nhi 彼bỉ 此thử 自tự 照chiếu 各các 不bất 相tương 雜tạp 溫ôn 陵lăng 曰viết 牒điệp 上thượng 以dĩ 顯hiển 真chân 性tánh 也dã 見kiến 性tánh 周chu 徧biến 即tức 汝nhữ 真chân 性tánh 何hà 疑nghi 不bất 真chân 而nhi 求cầu 質chất 於ư 我ngã 邪tà 此thử 結kết 荅# 云vân 何hà 得đắc 知tri 。 是thị 我ngã 真chân 性tánh 。 之chi 問vấn 也dã 孤cô 山sơn 曰viết 性tánh 汝nhữ 不bất 真chân 。 等đẳng 謂vị 真chân 性tánh 在tại 汝nhữ 而nhi 自tự 不bất 能năng 知tri 。 其kỳ 真chân 翻phiên 取thủ 我ngã 言ngôn 以dĩ 求cầu 其kỳ 實thật 迷mê 之chi 甚thậm 也dã 責trách 之chi 深thâm 也dã 。
阿A 難Nan 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 若nhược 此thử 見kiến 性tánh 。 必tất 我ngã 非phi 餘dư 。 我ngã 與dữ 如Như 來Lai 。 觀quán 四Tứ 天Thiên 王Vương 。 勝thắng 藏tạng 寶bảo 殿điện 。 居cư 日nhật 月nguyệt 宮cung 。 此thử 見kiến 周chu 圓viên 。 徧biến 娑sa 婆bà 國quốc 退thoái 歸quy 精tinh 舍xá 。 秪# 見kiến 伽già 藍lam 清thanh 心tâm 戶hộ 堂đường 。 但đãn 瞻chiêm 簷diêm 廡vũ 。 世Thế 尊Tôn 此thử 見kiến 如như 是thị 。 其kỳ 體thể 本bổn 來lai 。 周chu 徧biến 一nhất 界giới 今kim 在tại 室thất 中trung 。 唯duy 滿mãn 一nhất 室thất 。 為vi 復phục 此thử 見kiến 。 縮súc 大đại 為vi 小tiểu 。 為vi 當đương 墻tường 宇vũ 夾giáp 令linh 斷đoạn 絕tuyệt 。 我ngã 今kim 不bất 知tri 。 斯tư 義nghĩa 所sở 在tại 。 願nguyện 垂thùy 弘hoằng 慈từ 。 為vì 我ngã 敷phu 演diễn 。
孤cô 山sơn 曰viết 既ký 觀quán 初sơ 天thiên 則tắc 惟duy 見kiến 一nhất 四tứ 天thiên 下hạ 。 言ngôn 娑sa 婆bà 者giả 舉cử 其kỳ 通thông 名danh 耳nhĩ 非phi 指chỉ 大Đại 千Thiên 也dã 補bổ 註chú 曰viết 前tiền 文văn 泛phiếm 敘tự 見kiến 用dụng 意ý 顯hiển 真chân 性tánh 本bổn 來lai 周chu 徧biến 特đặc 聖thánh 凡phàm 見kiến 量lượng 之chi 不bất 齊tề 耳nhĩ 今kim 阿A 難Nan 以dĩ 所sở 視thị 廣quảng 狹hiệp 而nhi 疑nghi 見kiến 體thể 舒thư 縮súc 故cố 有hữu 斯tư 問vấn 。
佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 大đại 小tiểu 內nội 外ngoại 。 諸chư 所sở 事sự 業nghiệp 。 各các 屬thuộc 前tiền 塵trần 。 不bất 應ưng 說thuyết 言ngôn 。 見kiến 有hữu 舒thư 縮súc 。 譬thí 如như 方phương 器khí 。 中trung 見kiến 方phương 空không 。 吾ngô 復phục 問vấn 汝nhữ 。 此thử 方phương 器khí 中trung 。 所sở 見kiến 方phương 空không 。 為vi 復phục 定định 方phương 。 為vi 不bất 定định 方phương 。 若nhược 定định 方phương 者giả 。 別biệt 安an 圓viên 器khí 。 空không 應ưng 不bất 圓viên 。 若nhược 不bất 定định 者giả 。 在tại 方phương 器khí 中trung 。 應ưng 無vô 方phương 空không 。 汝nhữ 言ngôn 不bất 知tri 。 斯tư 義nghĩa 所sở 在tại 。 義nghĩa 性tánh 如như 是thị 。 云vân 何hà 為vi 在tại 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 則tắc 根căn 身thân 器khí 界giới 之chi 類loại 大đại 小tiểu 內nội 外ngoại 。 則tắc 一nhất 界giới 一nhất 室thất 之chi 類loại 諸chư 所sở 事sự 業nghiệp 。 則tắc 舒thư 縮súc 夾giáp 絕tuyệt 之chi 類loại 此thử 總tổng 舉cử 萬vạn 法pháp 皆giai 屬thuộc 前tiền 塵trần 與dữ 吾ngô 靈linh 覺giác 自tự 不bất 相tương 涉thiệp 是thị 故cố 前tiền 塵trần 大đại 小tiểu 見kiến 無vô 舒thư 縮súc 譬thí 如như 下hạ 器khí 喻dụ 前tiền 塵trần 空không 喻dụ 見kiến 體thể 也dã 孤cô 山sơn 曰viết 方phương 圓viên 因nhân 器khí 不bất 在tại 虛hư 空không 大đại 小tiểu 由do 塵trần 何hà 關quan 見kiến 性tánh 是thị 故cố 責trách 言ngôn 。 云vân 何hà 為vi 在tại 。
阿A 難Nan 若nhược 復phục 欲dục 令linh 。 入nhập 無vô 方phương 圓viên 。 但đãn 除trừ 器khí 方phương 。 空không 體thể 無vô 方phương 。 不bất 應ưng 說thuyết 言ngôn 。 更cánh 除trừ 虛hư 空không 。 方phương 相tướng 所sở 在tại 。
孤cô 山sơn 曰viết 空không 性tánh 無vô 動động 寧ninh 有hữu 出xuất 入nhập 因nhân 器khí 去khứ 留lưu 強cường/cưỡng 云vân 出xuất 入nhập 故cố 云vân 若nhược 復phục 欲dục 令linh 。 入nhập 無vô 方phương 圓viên 。 等đẳng 空không 體thể 無vô 方phương 。 喻dụ 見kiến 性tánh 無vô 二nhị 也dã 以dĩ 虛hư 空không 無vô 方phương 圓viên 可khả 除trừ 況huống 見kiến 性tánh 無vô 大đại 小tiểu 可khả 還hoàn 惟duy 言ngôn 方phương 者giả 義nghĩa 攝nhiếp 於ư 圓viên 佛Phật 語ngữ 之chi 略lược 耳nhĩ 溫ôn 陵lăng 曰viết 離ly 塵trần 觀quán 性tánh 自tự 得đắc 本bổn 真chân 不bất 勞lao 功công 用dụng 。
若nhược 如như 汝nhữ 問vấn 。 入nhập 室thất 之chi 時thời 。 縮súc 見kiến 令linh 小tiểu 。 仰ngưỡng 觀quan 日nhật 時thời 。 汝nhữ 豈khởi 挽vãn 見kiến 。 齊tề 於ư 日nhật 靣# 若nhược 築trúc 墻tường 宇vũ 能năng 夾giáp 見kiến 斷đoạn 。 穿xuyên 為vi 小tiểu 竇đậu 。 寧ninh 無vô 續tục 跡tích 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 既ký 非phi 可khả 挽vãn 定định 非phi 可khả 縮súc 既ký 非phi 可khả 續tục 定định 非phi 可khả 斷đoạn 義nghĩa 既ký 不bất 然nhiên 無vô 用dụng 情tình 計kế 。
一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 迷mê 己kỷ 為vi 物vật 。 失thất 於ư 本bổn 心tâm 。 為vị 物vật 所sở 轉chuyển 。 故cố 於ư 是thị 中trung 。 觀quan 大đại 觀quan 小tiểu 。 若nhược 能năng 轉chuyển 物vật 。 則tắc 同đồng 如Như 來Lai 。 身thân 心tâm 圓viên 明minh 。 不bất 動động 道Đạo 場Tràng 。 於ư 一nhất 毛mao 端đoan 。 徧biến 能năng 含hàm 受thọ 。 十thập 方phương 國quốc 土độ 。
補bổ 註chú 曰viết 前tiền 云vân 認nhận 物vật 為vi 己kỷ 。 今kim 云vân 迷mê 己kỷ 為vi 物vật 。 前tiền 乃nãi 就tựu 妄vọng 擇trạch 真chân 且thả 言ngôn 物vật 與dữ 己kỷ 異dị 故cố 斥xích 自tự 身thân 皆giai 謂vị 之chi 物vật 今kim 將tương 以dĩ 真chân 融dung 妄vọng 應ưng 知tri 萬vạn 物vật 皆giai 己kỷ 萬vạn 物vật 皆giai 己kỷ 而nhi 迷mê 以dĩ 為vi 物vật 故cố 失thất 本bổn 心tâm 為vị 物vật 所sở 轉chuyển 。 而nhi 見kiến 內nội 外ngoại 之chi 殊thù 大đại 小tiểu 之chi 異dị 也dã 吳ngô 興hưng 曰viết 為vị 物vật 所sở 轉chuyển 。 則tắc 物vật 為vi 能năng 轉chuyển 心tâm 為vi 所sở 轉chuyển 以dĩ 心tâm 逐trục 境cảnh 遷thiên 故cố 若nhược 能năng 下hạ 心tâm 為vi 能năng 轉chuyển 物vật 為vi 所sở 轉chuyển 以dĩ 境cảnh 隨tùy 智trí 亡vong 故cố 楞lăng 伽già 云vân 未vị 達đạt 境cảnh 惟duy 心tâm 起khởi 種chủng 種chủng 分phân 別biệt 。 達đạt 境cảnh 惟duy 心tâm 已dĩ 分phân 別biệt 即tức 不bất 生sanh 上thượng 二nhị 句cú 為vị 物vật 所sở 轉chuyển 。 也dã 下hạ 二nhị 句cú 若nhược 能năng 轉chuyển 物vật 。 也dã 則tắc 同đồng 如Như 來Lai 。 者giả 肇triệu 師sư 云vân 會hội 萬vạn 物vật 以dĩ 成thành 己kỷ 者giả 其kỳ 惟duy 聖thánh 人nhân 乎hồ 毛mao 含hàm 國quốc 土độ 者giả 此thử 明minh 無vô 量lượng 為vi 一nhất 。 盖# 攝nhiếp 事sự 成thành 理lý 非phi 從tùng 體thể 起khởi 用dụng 也dã 大đại 品phẩm 云vân 一nhất 切thiết 法pháp 趣thú 一nhất 法pháp 斯tư 之chi 謂vị 也dã 。 若nhược 下hạ 文văn 理lý 事sự 雙song 顯hiển 體thể 用dụng 備bị 陳trần 方phương 有hữu 一nhất 為vi 無vô 量lượng 。 之chi 言ngôn 塵trần 中trung 轉chuyển 法pháp 之chi 義nghĩa 彼bỉ 詳tường 此thử 略lược 意ý 不bất 徒đồ 然nhiên 近cận 古cổ 諸chư 師sư 並tịnh 作tác 用dụng 觧# 惟duy 真chân 際tế 云vân 既ký 滅diệt 前tiền 塵trần 形hình 量lượng 不bất 立lập 一nhất 切thiết 即tức 一nhất 。 性tánh 乃nãi 圓viên 成thành 斯tư 亦diệc 節tiết 公công 之chi 知tri 言ngôn 矣hĩ 。
阿A 難Nan 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 若nhược 此thử 見kiến 精tinh 。 必tất 我ngã 妙diệu 性tánh 。 今kim 此thử 妙diệu 性tánh 。 現hiện 在tại 我ngã 前tiền 。 見kiến 必tất 我ngã 真chân 。 我ngã 今kim 身thân 心tâm 。 復phục 是thị 何hà 物vật 。 而nhi 今kim 身thân 心tâm 。 分phân 別biệt 有hữu 實thật 。 彼bỉ 見kiến 無vô 別biệt 。 分phân 辨biện 我ngã 身thân 。 若nhược 實thật 我ngã 心tâm 。 令linh 我ngã 今kim 見kiến 。 見kiến 性tánh 實thật 我ngã 。 而nhi 身thân 非phi 我ngã 。 何hà 殊thù 如Như 來Lai 。 先tiên 所sở 難nan 言ngôn 。 物vật 能năng 見kiến 我ngã 。 惟duy 垂thùy 大đại 慈từ 。 開khai 發phát 未vị 悟ngộ 。
孤cô 山sơn 曰viết 向hướng 云vân 迷mê 己kỷ 為vi 物vật 。 失thất 於ư 本bổn 心tâm 。 故cố 為vi 物vật 轉chuyển 若nhược 能năng 轉chuyển 物vật 。 則tắc 同đồng 如Như 來Lai 。 是thị 則tắc 所sở 見kiến 山sơn 河hà 皆giai 我ngã 妙diệu 性tánh 故cố 云vân 今kim 此thử 妙diệu 性tánh 。 現hiện 在tại 我ngã 前tiền 。 此thử 領lãnh 旨chỉ 也dã 見kiến 必tất 我ngã 真chân 。 下hạ 阿A 難Nan 尚thượng 存tồn 能năng 所sở 謂vị 所sở 見kiến 既ký 是thị 真chân 性tánh 則tắc 我ngã 能năng 見kiến 復phục 是thị 何hà 物vật 。 若nhược 謂vị 身thân 無vô 見kiến 性tánh 而nhi 今kim 分phân 別biệt 非phi 虛hư 若nhược 言ngôn 現hiện 前tiền 是thị 見kiến 則tắc 彼bỉ 之chi 外ngoại 物vật 別biệt 無vô 心tâm 智trí 反phản 辨biện 我ngã 身thân 若nhược 彼bỉ 外ngoại 物vật 實thật 是thị 我ngã 心tâm 現hiện 今kim 能năng 見kiến 則tắc 成thành 外ngoại 物vật 是thị 我ngã 內nội 身thân 非phi 我ngã 溫ôn 陵lăng 曰viết 物vật 能năng 見kiến 我ngã 。 謂vị 見kiến 在tại 物vật 而nhi 不bất 在tại 身thân 是thị 物vật 能năng 見kiến 我ngã 矣hĩ 。
佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 今kim 汝nhữ 所sở 言ngôn 。 見kiến 在tại 汝nhữ 前tiền 。 是thị 義nghĩa 非phi 實thật 。 若nhược 實thật 汝nhữ 前tiền 。 汝nhữ 實thật 見kiến 者giả 。 則tắc 此thử 見kiến 精tinh 。 既ký 有hữu 方phương 所sở 。 非phi 無vô 指chỉ 示thị 。 且thả 今kim 與dữ 汝nhữ 。 坐tọa 祇Kỳ 陀Đà 林Lâm 。 徧biến 觀quán 林lâm 渠cừ 及cập 與dữ 殿điện 堂đường 。 上thượng 至chí 日nhật 月nguyệt 。 前tiền 對đối 恆Hằng 河Hà 汝nhữ 今kim 於ư 我ngã 。 師sư 子tử 座tòa 前tiền 。 舉cử 手thủ 指chỉ 陳trần 。 是thị 種chủng 種chủng 相tướng 。 陰ấm 者giả 是thị 林lâm 。 明minh 者giả 是thị 日nhật 。 礙ngại 者giả 是thị 壁bích 。 通thông 者giả 是thị 空không 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 草thảo 樹thụ 纖tiêm 毫hào 。 大đại 小tiểu 雖tuy 殊thù 。 但đãn 可khả 有hữu 形hình 。 無vô 不bất 指chỉ 著trước 。 若nhược 必tất 其kỳ 見kiến 。 現hiện 在tại 汝nhữ 前tiền 。 汝nhữ 應ưng 以dĩ 手thủ 。 確xác 實thật 指chỉ 陳trần 。 何hà 者giả 是thị 見kiến 。 阿A 難Nan 當đương 知tri 。 若nhược 空không 是thị 見kiến 。 既ký 已dĩ 成thành 見kiến 。 何hà 者giả 是thị 空không 。 若nhược 物vật 是thị 見kiến 。 既ký 已dĩ 是thị 見kiến 。 何hà 者giả 為vi 物vật 。 汝nhữ 可khả 微vi 細tế 。 披phi 剝bác 萬vạn 象tượng 。 析tích 出xuất 精tinh 明minh 。 淨tịnh 妙diệu 見kiến 元nguyên 。 指chỉ 陳trần 示thị 我ngã 。 同đồng 彼bỉ 諸chư 物vật 。 分phân 明minh 無vô 惑hoặc 。 阿A 難Nan 言ngôn 我ngã 今kim 於ư 此thử 。 重Trùng 閣Các 講Giảng 堂Đường 。 遠viễn 洎kịp 恆Hằng 河Hà 上thượng 觀quan 日nhật 月nguyệt 。 舉cử 手thủ 所sở 指chỉ 。 縱túng 目mục 所sở 觀quan 。 指chỉ 皆giai 是thị 物vật 。 無vô 是thị 見kiến 者giả 。 世Thế 尊Tôn 如như 佛Phật 所sở 說thuyết 。 況huống 我ngã 有hữu 漏lậu 。 初sơ 學học 聲Thanh 聞Văn 。 乃nãi 至chí 菩Bồ 薩Tát 。 亦diệc 不bất 能năng 於ư 。 萬vạn 物vật 象tượng 前tiền 。 剖phẫu 出xuất 精tinh 見kiến 。 離ly 一nhất 切thiết 物vật 。 別biệt 有hữu 自tự 性tánh 。 佛Phật 言ngôn 如như 是thị 如như 是thị 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 物vật 無vô 是thị 見kiến 故cố 雖tuy 大đại 聖thánh 不bất 能năng 即tức 物vật 剖phẫu 辨biện 意ý 須tu 離ly 物vật 矣hĩ 長trường/trưởng 水thủy 曰viết 如như 是thị 如như 是thị 。 者giả 印ấn 其kỳ 不bất 能năng 分phần/phân 出xuất 見kiến 性tánh 也dã 。
佛Phật 復phục 告cáo 阿A 難Nan 。 如như 汝nhữ 所sở 言ngôn 。 無vô 有hữu 精tinh 見kiến 離ly 一nhất 切thiết 物vật 。 別biệt 有hữu 自tự 性tánh 。 則tắc 汝nhữ 所sở 指chỉ 。 是thị 物vật 之chi 中trung 。 無vô 是thị 見kiến 者giả 。 今kim 復phục 告cáo 汝nhữ 。 汝nhữ 與dữ 如Như 來Lai 。 坐tọa 祇Kỳ 陀Đà 林Lâm 。 更cánh 觀quan 林lâm 苑uyển 。 乃nãi 至chí 日nhật 月nguyệt 。 種chủng 種chủng 象tượng 殊thù 。 必tất 無vô 見kiến 精tinh 。 受thọ 汝nhữ 所sở 指chỉ 。 汝nhữ 又hựu 發phát 明minh 。 此thử 諸chư 物vật 中trung 。 何hà 者giả 非phi 見kiến 。 阿A 難Nan 言ngôn 我ngã 實thật 徧biến 見kiến 此thử 祇Kỳ 陀Đà 林Lâm 。 不bất 知tri 是thị 中trung 。 何hà 者giả 非phi 見kiến 。 何hà 以dĩ 故cố 若nhược 樹thụ 非phi 見kiến 。 云vân 何hà 見kiến 樹thụ 。 若nhược 樹thụ 即tức 見kiến 。 復phục 云vân 何hà 樹thụ 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 若nhược 空không 非phi 見kiến 。 云vân 何hà 見kiến 空không 。 若nhược 空không 即tức 見kiến 。 復phục 云vân 何hà 空không 。 我ngã 又hựu 思tư 惟duy 。 是thị 萬vạn 象tượng 中trung 。 微vi 細tế 發phát 明minh 。 無vô 非phi 見kiến 者giả 。 佛Phật 言ngôn 如như 是thị 如như 是thị 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 若nhược 樹thụ 非phi 見kiến 。 何hà 能năng 見kiến 樹thụ 若nhược 即tức 是thị 見kiến 樹thụ 當đương 名danh 見kiến 云vân 何hà 名danh 樹thụ 然nhiên 前tiền 斷đoạn 為vi 無vô 是thị 見kiến 者giả 。 既ký 不bất 中trung 理lý 故cố 復phục 思tư 惟duy 無vô 非phi 見kiến 者giả 。 二nhị 義nghĩa 無vô 定định 佛Phật 皆giai 許hứa 者giả 以dĩ 色sắc 空không 等đẳng 象tượng 。 如như 虛hư 空không 華hoa 。 本bổn 無vô 所sở 有hữu 。 不bất 可khả 定định 指chỉ 也dã 故cố 下hạ 文văn 云vân 此thử 諸chư 物vật 象tượng 。 與dữ 此thử 見kiến 精tinh 。 元nguyên 是thị 菩Bồ 提Đề 。 妙diệu 淨tịnh 明minh 體thể 。 云vân 何hà 於ư 中trung 。 有hữu 是thị 非phi 是thị 。
於ư 是thị 大đại 眾chúng 。 非phi 無Vô 學Học 者giả 。 聞văn 佛Phật 此thử 言ngôn 。 茫mang 然nhiên 不bất 知tri 。 是thị 義nghĩa 終chung 始thỉ 。 一nhất 時thời 惶hoàng 悚tủng 。 失thất 其kỳ 所sở 守thủ 。 如Như 來Lai 知tri 其kỳ 。 魂hồn 慮lự 變biến 慴triệp 。 心tâm 生sanh 憐lân 愍mẫn 。 安an 慰úy 阿A 難Nan 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 諸chư 善thiện 男nam 子tử 。 無vô 上thượng 法Pháp 王Vương 。 是thị 真chân 實thật 語ngữ 。 如như 所sở 如như 說thuyết 。 不bất 誑cuống 不bất 妄vọng 。 非phi 末Mạt 伽Già 黎Lê 。 四tứ 種chủng 不bất 死tử 。 矯kiểu 亂loạn 論luận 議nghị 。 汝nhữ 諦đế 思tư 惟duy 。 無vô 忝thiểm 哀ai 慕mộ 。
真chân 際tế 曰viết 向hướng 執chấp 心tâm 境cảnh 各các 別biệt 見kiến 相tương/tướng [應-倠+林]# 然nhiên 今kim 蒙mông 一nhất 異dị 推thôi 之chi 是thị 非phi 不bất 決quyết 心tâm 無vô 所sở 措thố 於ư 是thị 茫mang 然nhiên 吳ngô 興hưng 曰viết 終chung 始thỉ 者giả 終chung 則tắc 見kiến 性tánh 非phi 物vật 始thỉ 則tắc 見kiến 性tánh 是thị 物vật 又hựu 始thỉ 則tắc 妙diệu 性tánh 現hiện 在tại 我ngã 前tiền 。 終chung 則tắc 究cứu 竟cánh 指chỉ 歸quy 何hà 所sở 溫ôn 陵lăng 曰viết 魂hồn 慮lự 變biến 慴triệp 。 即tức 惶hoàng 悚tủng 失thất 守thủ 也dã 真chân 語ngữ 等đẳng 者giả 謂vị 上thượng 荅# 二nhị 義nghĩa 乃nãi 稱xưng 真chân 之chi 語ngữ 非phi 矯kiểu 論luận 也dã 未vị 伽già 外ngoại 道đạo 四tứ 種chủng 矯kiểu 亂loạn 見kiến 于vu 第đệ 十thập 卷quyển 忝thiểm 辱nhục 也dã 資tư 中trung 曰viết 如Như 來Lai 有hữu 五ngũ 語ngữ 真chân 語ngữ 實thật 語ngữ 如như 語ngữ 不bất 誑cuống 語ngữ 不bất 異dị 語ngữ 。 無vô 偽ngụy 曰viết 真chân 稱xưng 理lý 曰viết 實thật 不bất 變biến 曰viết 如như 心tâm 境cảnh 相tướng 應ưng 曰viết 不bất 誑cuống 懸huyền 見kiến 未vị 然nhiên 曰viết 不bất 異dị 補bổ 註chú 曰viết 如như 所sở 如như 說thuyết 。 者giả 上thượng 如như 稱xưng 義nghĩa 下hạ 如như 即tức 真Chân 如Như 謂vị 稱xưng 所sở 證chứng 真Chân 如Như 以dĩ 說thuyết 也dã 。
是thị 時thời 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 法Pháp 王Vương 子Tử 。 愍mẫn 諸chư 四tứ 眾chúng 。 在tại 大đại 眾chúng 中trung 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 合hợp 掌chưởng 恭cung 敬kính 而nhi 白bạch 。 佛Phật 言ngôn 世Thế 尊Tôn 此thử 諸chư 大đại 眾chúng 。 不bất 悟ngộ 如Như 來Lai 。 發phát 明minh 二nhị 種chủng 。 精tinh 見kiến 色sắc 空không 。 是thị 非phi 是thị 義nghĩa 。 世Thế 尊Tôn 若nhược 此thử 前tiền 緣duyên 。 色sắc 空không 等đẳng 象tượng 。 若nhược 是thị 見kiến 者giả 。 應ưng 有hữu 所sở 指chỉ 。 若nhược 非phi 見kiến 者giả 。 應ưng 無vô 所sở 矚chú 。 而nhi 今kim 不bất 知tri 。 是thị 義nghĩa 所sở 歸quy 。 故cố 有hữu 驚kinh 怖bố 。 非phi 是thị 疇trù 昔tích 。 善thiện 根căn 輕khinh 尠tiển 。 惟duy 願nguyện 如Như 來Lai 。 大đại 慈từ 發phát 明minh 。 此thử 諸chư 物vật 象tượng 。 與dữ 此thử 見kiến 精tinh 。 元nguyên 是thị 何hà 物vật 。 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 無vô 是thị 非phi 是thị 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 佛Phật 意ý 為vi 顯hiển 見kiến 與dữ 見kiến 緣duyên 。 如như 虛hư 空không 華hoa 。 於ư 中trung 本bổn 無vô 是thị 非phi 是thị 。 義nghĩa 然nhiên 此thử 非phi 有hữu 學học 小tiểu 智trí 所sở 及cập 故cố 大đại 眾chúng 茫mang 然nhiên 失thất 守thủ 而nhi 必tất 須tu 文Văn 殊Thù 請thỉnh 明minh 也dã 二nhị 種chủng 者giả 精tinh 明minh 見kiến 元nguyên 及cập 前tiền 緣duyên 色sắc 空không 是thị 非phi 二nhị 義nghĩa 也dã 若nhược 此thử 前tiền 緣duyên 。 下hạ 牒điệp 前tiền 罔võng 措thố 之chi 意ý 請thỉnh 明minh 也dã 。
佛Phật 告cáo 文Văn 殊Thù 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 及cập 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 其kỳ 自tự 住trụ 。 三tam 摩ma 地địa 中trung 。 見kiến 與dữ 見kiến 緣duyên 。 并tinh 所sở 想tưởng 相tương/tướng 如như 虛hư 空không 華hoa 。 本bổn 無vô 所sở 有hữu 。 此thử 見kiến 及cập 緣duyên 。 元nguyên 是thị 菩Bồ 提Đề 。 妙diệu 淨tịnh 明minh 體thể 。 云vân 何hà 於ư 中trung 。 有hữu 是thị 非phi 是thị 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 自tự 住trụ 三tam 摩ma 地địa 。 即tức 自tự 性tánh 首thủ 楞lăng 正chánh 定định 也dã 聖thánh 人nhân 住trụ 是thị 定định 中trung 了liễu 見kiến 萬vạn 法pháp 惟duy 一nhất 圓viên 融dung 清thanh 淨tịnh 寶bảo 覺giác 。 曾tằng 無vô 非phi 是thị 此thử 正chánh 荅# 所sở 問vấn 也dã 見kiến 根căn 也dã 見kiến 緣duyên 境cảnh 也dã 所sở 想tưởng 相tương/tướng 識thức 也dã 根căn 境cảnh 識thức 三tam 攝nhiếp [書-曰+皿]# 萬vạn 法pháp 夫phu 能năng 了liễu 諸chư 緣duyên 元nguyên 一nhất 寶bảo 覺giác 無vô 是thị 非phi 是thị 。 則tắc 從tùng 前tiền 真chân 妄vọng 虛hư 實thật 。 倒đảo 心tâm 緣duyên 影ảnh 疑nghi 異dị 分phân 別biệt 之chi 情tình 豁hoát 然nhiên 而nhi 蕩đãng 矣hĩ 。
文Văn 殊Thù 吾ngô 今kim 問vấn 汝nhữ 。 如như 汝nhữ 文Văn 殊Thù 。 更cánh 有hữu 文Văn 殊Thù 。 是thị 文Văn 殊Thù 者giả 。 為vi 無vô 文Văn 殊Thù 。
吳ngô 興hưng 曰viết 問vấn 意ý 有hữu 三tam 如như 汝nhữ 文Văn 殊Thù 。 一nhất 也dã 更cánh 有hữu 文Văn 殊Thù 。 是thị 文Văn 殊Thù 者giả 。 二nhị 也dã 為vi 無vô 文Văn 殊Thù 三tam 也dã 。
如như 是thị 世Thế 尊Tôn 。 我ngã 真chân 文Văn 殊Thù 。 無vô 是thị 文Văn 殊Thù 。 何hà 以dĩ 故cố 若nhược 有hữu 是thị 者giả 。 則tắc 二nhị 文Văn 殊Thù 。 然nhiên 我ngã 今kim 日nhật 。 非phi 無vô 文Văn 殊Thù 。 於ư 中trung 實thật 無vô 。 是thị 非phi 二nhị 相tướng 。
吳ngô 興hưng 曰viết 我ngã 真chân 文Văn 殊Thù 。 荅# 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 例lệ 立lập 菩Bồ 提Đề 妙diệu 淨tịnh 明minh 體thể 。 也dã 無vô 是thị 文Văn 殊Thù 。 荅# 第đệ 二nhị 義nghĩa 例lệ 破phá 色sắc 空không 是thị 見kiến 也dã 何hà 以dĩ 故cố 下hạ 釋thích 成thành 上thượng 義nghĩa 然nhiên 我ngã 今kim 日nhật 。 非phi 無vô 文Văn 殊Thù 。 荅# 第đệ 三tam 義nghĩa 例lệ 破phá 色sắc 空không 非phi 見kiến 也dã 於ư 中trung 實thật 無vô 。 是thị 非phi 二nhị 相tướng 。 總tổng 結kết 破phá 意ý 夫phu 真chân 無vô 是thị 非phi 是thị 。 非phi 由do 妄vọng 若nhược 謂vị 色sắc 空không 是thị 真chân 見kiến 者giả 斯tư 乃nãi 從tùng 妄vọng 辨biện 真chân 對đối 於ư 無vô 妄vọng 之chi 真chân 則tắc 成thành 二nhị 義nghĩa 故cố 曰viết 若nhược 有hữu 是thị 者giả 。 則tắc 二nhị 文Văn 殊Thù 。 又hựu 若nhược 謂vị 色sắc 空không 非phi 真chân 見kiến 者giả 其kỳ 如như 妄vọng 境cảnh 全toàn 體thể 是thị 真chân 故cố 曰viết 然nhiên 我ngã 今kim 日nhật 。 非phi 無vô 文Văn 殊Thù 。 實thật 而nhi 言ngôn 之chi 真chân 性tánh 本bổn 來lai 。 無vô 是thị 非phi 是thị 。
佛Phật 言ngôn 此thử 見kiến 妙diệu 明minh 。 與dữ 諸chư 空không 塵trần 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 本bổn 是thị 妙diệu 明minh 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 淨tịnh 圓viên 真chân 心tâm 。 妄vọng 為vi 色sắc 空không 。 及cập 與dữ 聞văn 見kiến 。 如như 第đệ 二nhị 月nguyệt 。 誰thùy 為vi 是thị 月nguyệt 。 又hựu 誰thùy 非phi 月nguyệt 。 文Văn 殊Thù 但đãn 一nhất 月nguyệt 真chân 。 中trung 間gian 自tự 無vô 。 是thị 月nguyệt 非phi 月nguyệt 。
吳ngô 興hưng 曰viết 前tiền 第đệ 二nhị 月nguyệt 別biệt 喻dụ 見kiến 精tinh 明minh 元nguyên 。 今kim 通thông 喻dụ 色sắc 空không 及cập 與dữ 聞văn 見kiến 。 者giả 由do 佛Phật 為vì 阿A 難Nan 。 已dĩ 約ước 諸chư 法pháp 徧biến 示thị 真chân 性tánh 故cố 大đại 眾chúng 惶hoàng 悚tủng 正chánh 迷mê 諸chư 法pháp 是thị 非phi 。 是thị 義nghĩa 故cố 文Văn 殊Thù 對đối 揚dương 既ký 無vô 二nhị 相tướng 復phục 舉cử 月nguyệt 喻dụ 以dĩ 遣khiển 妄vọng 情tình 且thả 第đệ 二nhị 月nguyệt 適thích 言ngôn 是thị 月nguyệt 捏niết 目mục 所sở 成thành 故cố 適thích 言ngôn 非phi 月nguyệt 影ảnh 不bất 離ly 真chân 故cố 皆giai 言ngôn 誰thùy 者giả 責trách 問vấn 之chi 辭từ 捏niết 影ảnh 若nhược 亡vong 是thị 非phi 何hà 在tại 。
是thị 以dĩ 汝nhữ 今kim 。 觀quan 見kiến 與dữ 塵trần 。 種chủng 種chủng 發phát 明minh 。 名danh 為vi 妄vọng 想tưởng 。 不bất 能năng 於ư 中trung 。 出xuất 是thị 非phi 是thị 。 由do 是thị 真chân 精tinh 。 妙diệu 覺giác 明minh 性tánh 。 故cố 能năng 令linh 汝nhữ 。 出xuất 指chỉ 非phi 指chỉ 。
溫ôn 陵lăng 曰viết 見kiến 與dữ 塵trần 指chỉ 妄vọng 根căn 妄vọng 境cảnh 也dã 觀quán 見kiến 塵trần 而nhi 發phát 明minh 終chung 沉trầm 妄vọng 想tưởng 不bất 出xuất 是thị 非phi 由do 真chân 精tinh 而nhi 發phát 明minh 可khả 出xuất 是thị 非phi 得đắc 無vô 分phân 別biệt 出xuất 指chỉ 非phi 指chỉ 。 言ngôn 是thị 非phi 雙song 泯mẫn 也dã 吳ngô 興hưng 曰viết 物vật 為vi 所sở 指chỉ 見kiến 非phi 可khả 指chỉ 真chân 性tánh 俱câu 離ly 故cố 云vân 。 出xuất 指chỉ 非phi 指chỉ 。
大Đại 佛Phật 頂Đảnh 如Như 來Lai 密Mật 因Nhân 脩Tu 證Chứng 了Liễu 義Nghĩa 諸Chư 菩Bồ 薩Tát 萬Vạn 行Hạnh 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 。 會Hội 觧# 卷quyển 第đệ 三tam
Đại Phật Đảnh Vạn Hạnh Thủ Lăng Nghiêm Kinh Hội Giải – Quyển 0002