大Đại 明Minh 三Tam 藏Tạng 法Pháp 數Số ( 第Đệ 卷Quyển 第Đệ 卷Quyển )
Quyển 0019
明Minh 一Nhất 如Như 等Đẳng 編Biên 集Tập

大đại 明minh 三tam 藏tạng 法pháp 數số 卷quyển 。 第đệ 三tam 十thập 二nhị 。 石thạch 四tứ 。

上thượng 天Thiên 竺Trúc 前tiền 住trụ 持trì 沙Sa 門Môn 一nhất 如như 等đẳng 奉phụng 。 勑# 集tập 註chú 。

長trưởng 者giả 十thập 德đức (# 出xuất 翻phiên 譯dịch 名danh 義nghĩa )#

【# 一nhất 貴quý 姓tánh 】# 貴quý 姓tánh 者giả 謂vị 勳huân 戚thích 尊tôn 貴quý 世thế 稱xưng 閥# (# 居cư 越việt 切thiết )# 閱duyệt (# 欲dục 智trí 切thiết )# 之chi 族tộc 也dã (# 明minh 其kỳ 等đẳng 曰viết 閥# 積tích 其kỳ 功công 曰viết 閱duyệt )# 。

【# 二nhị 位vị 高cao 】# 位vị 高cao 者giả 謂vị 居cư 卿khanh 相tương/tướng 台thai 輔phụ 為vi 百bách 辟tịch 之chi 長trường/trưởng 也dã 。

【# 三tam 大đại 富phú 】# 大đại 富phú 者giả 謂vị 寶bảo 貨hóa 豐phong 饒nhiêu 所sở 須tu 具cụ 足túc 也dã 。

【# 四tứ 威uy 猛mãnh 】# 威uy 猛mãnh 者giả 謂vị 威uy 嚴nghiêm 厚hậu 重trọng 人nhân 所sở 敬kính 畏úy 也dã 。

【# 五ngũ 智trí 深thâm 】# 智trí 深thâm 者giả 謂vị 智trí 慮lự 深thâm 遠viễn 越việt 格cách 超siêu 群quần 所sở 謀mưu 皆giai 當đương 也dã 。

【# 六lục 年niên 耆kỳ 】# 年niên 耆kỳ 者giả 謂vị 齒xỉ 高cao 望vọng 重trọng/trùng 為vi 物vật 儀nghi 表biểu 人nhân 所sở 尊tôn 仰ngưỡng 也dã 。

【# 七thất 行hành 淨tịnh 】# 行hành 淨tịnh 者giả 謂vị 持trì 心tâm 律luật 己kỷ 廉liêm 公công 潔khiết 白bạch 所sở 行hành 如như 言ngôn 。 皆giai 無vô 玷điếm 也dã 。

【# 八bát 禮lễ 備bị 】# 禮lễ 備bị 者giả 謂vị 威uy 儀nghi 庠tường 序tự 。 世thế 所sở 式thức 瞻chiêm 也dã 。

【# 九cửu 上thượng 歎thán 】# 上thượng 歎thán 者giả 謂vị 才tài 德đức 兼kiêm 備bị 言ngôn 行hạnh 可khả 則tắc 為vi 在tại 上thượng 者giả 所sở 歎thán 服phục 也dã 。

【# 十thập 下hạ 歸quy 】# 下hạ 歸quy 者giả 謂vị 謙khiêm 以dĩ 處xứ 已dĩ 寬khoan 以dĩ 御ngự 眾chúng 為vi 在tại 下hạ 者giả 所sở 歸quy 向hướng 也dã 。

菩Bồ 薩Tát 十Thập 施Thí (# 出Xuất 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh )#

【# 一nhất 分phần/phân 減giảm 施thí 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 仁nhân 慈từ 好hiếu 行hành 惠huệ 施thí 。 若nhược 得đắc 羙# 妙diệu 飲ẩm 食thực 分phần/phân 與dữ 眾chúng 生sanh 然nhiên 後hậu 乃nãi 食thực 。 復phục 念niệm 身thân 中trung 八bát 萬vạn 戶hộ 蟲trùng 依y 我ngã 身thân 住trụ 願nguyện 令linh 普phổ 得đắc 充sung 滿mãn 於ư 凡phàm 所sở 受thọ 之chi 物vật 悉tất 亦diệc 如như 是thị 。 是thị 名danh 分phần/phân 減giảm 施thí (# 菩Bồ 薩Tát 梵Phạn 語ngữ 具cụ 云vân 菩Bồ 提Đề 薩Tát 埵Đóa 。 華hoa 言ngôn 覺giác 有hữu 情tình )# 。

【# 二nhị 竭kiệt 盡tận 施thí 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 得đắc 上thượng 妙diệu 飲ẩm 食thực 。 香hương 華hoa 衣y 服phục 。 資tư 生sanh 之chi 具cụ 。 或hoặc 有hữu 人nhân 言ngôn 汝nhữ 今kim 所sở 有hữu 。 悉tất 當đương 與dữ 我ngã 菩Bồ 薩Tát 自tự 念niệm 。 應ưng 為vi 饒nhiêu 益ích 諸chư 眾chúng 生sanh 。 故cố 隨tùy 所sở 有hữu 物vật 一nhất 切thiết 盡tận 施thí 乃nãi 至chí 身thân 命mạng 。 亦diệc 無vô 所sở 悋lận 。 是thị 名danh 竭kiệt 盡tận 施thí 。

【# 三tam 內nội 施thí 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 年niên 方phương 少thiếu 盛thịnh 。 端đoan 正chánh 羙# 好hảo/hiếu 始thỉ 受thọ 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 位vị 。 七thất 寶bảo 具cụ 足túc 。 王vương 四tứ 天thiên 下hạ 。 或hoặc 有hữu 人nhân 言ngôn 我ngã 今kim 衰suy 老lão 。 煢quỳnh 獨độc 羸luy 頓đốn 若nhược 得đắc 王vương 身thân 手thủ 足túc 血huyết 肉nhục 頭đầu 目mục 骨cốt 髄# 我ngã 命mạng 存tồn 活hoạt 菩Bồ 薩Tát 念niệm 言ngôn 我ngã 後hậu 必tất 死tử 今kim 當đương 施thí 之chi 以dĩ 濟tế 眾chúng 生sanh 。 心tâm 無vô 所sở 悔hối 是thị 名danh 內nội 施thí (# 七thất 寶bảo 者giả 金kim 輪luân 寶bảo 白bạch 象tượng 寶bảo 紺cám 馬mã 寶bảo 神thần 珠châu 寶bảo 玉ngọc 女nữ 寶bảo 典điển 財tài 寶bảo 主chủ 兵binh 寶bảo 也dã 四tứ 天thiên 下hạ 者giả 東đông 弗Phất 于Vu 逮Đãi 。 南Nam 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 西Tây 瞿Cù 耶Da 尼Ni 。 北Bắc 欝Uất 單Đơn 越Việt 也dã )# 。

【# 四tứ 外ngoại 施thí 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 年niên 盛thịnh 色sắc 美mỹ 眾chúng 相tướng 圓viên 滿mãn 。 始thỉ 受thọ 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 位vị 。 七thất 寶bảo 具cụ 足túc 。 或hoặc 有hữu 人nhân 言ngôn 我ngã 今kim 貧bần 窶lụ 惟duy 願nguyện 仁nhân 慈từ 。 以dĩ 施thí 於ư 我ngã 菩Bồ 薩Tát 念niệm 言ngôn 榮vinh 盛thịnh 必tất 衰suy 我ngã 今kim 冝# 應ưng 隨tùy 彼bỉ 之chi 意ý 即tức 便tiện 施thí 之chi 。 而nhi 無vô 所sở 悔hối 是thị 名danh 外ngoại 施thí 。

【# 五ngũ 內nội 外ngoại 施thí 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 形hình 相tướng 端đoan 正chánh 。 處xử 輪Luân 王Vương 位vị 或hoặc 有hữu 人nhân 言ngôn 此thử 輪Luân 王Vương 位vị 願nguyện 捨xả 與dữ 我ngã 并tinh 及cập 王vương 身thân 為vi 我ngã 臣thần 僕bộc 菩Bồ 薩Tát 念niệm 言ngôn 我ngã 身thân 王vương 位vị 悉tất 是thị 無vô 常thường 。 即tức 便tiện 施thí 之chi 。 乃nãi 至chí 以dĩ 身thân 。 恭cung 勤cần 作tác 役dịch 心tâm 無vô 所sở 悔hối 是thị 名danh 內nội 外ngoại 施thí 。

【# 六lục 一nhất 切thiết 施thí 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 身thân 盛thịnh 美mỹ 妙diệu 處xứ 輪Luân 王Vương 位vị 或hoặc 有hữu 無vô 量lượng 貧bần 窮cùng 人nhân 言ngôn 大đại 王vương 垂thùy 慈từ 各các 隨tùy 所sở 求cầu 或hoặc 乞khất 國quốc 土độ 或hoặc 乞khất 妻thê 子tử 或hoặc 乞khất 手thủ 足túc 血huyết 肉nhục 肝can 腦não 菩Bồ 薩Tát 心tâm 念niệm 。 一nhất 切thiết 恩ân 愛ái 會hội 。 當đương 別biệt 離ly 即tức 以dĩ 一nhất 切thiết 悉tất 皆giai 。 施thí 與dữ 心tâm 無vô 悔hối 恨hận 。 是thị 名danh 一nhất 切thiết 施thí 。

【# 七thất 過quá 去khứ 施thí 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 聞văn 過quá 去khứ 諸chư 佛Phật 。 菩Bồ 薩Tát 所sở 有hữu 功công 德đức 。 不bất 貪tham 不bất 著trước 見kiến 法pháp 如như 夢mộng 但đãn 為vi 教giáo 化hóa 取thủ 著trước 眾chúng 生sanh 成thành 熟thục 佛Phật 法Pháp 即tức 為vi 說thuyết 之chi 。 觀quán 過quá 去khứ 法pháp 都đô 不bất 可khả 得đắc 。 畢tất 竟cánh 皆giai 捨xả 是thị 名danh 過quá 去khứ 施thí 。

【# 八bát 未vị 來lai 施thí 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 聞văn 未vị 來lai 諸chư 佛Phật 。 所sở 修tu 之chi 行hành 。 了liễu 達đạt 非phi 有hữu 不bất 以dĩ 己kỷ 之chi 善thiện 根căn 回hồi 向hướng 於ư 彼bỉ 亦diệc 不bất 於ư 彼bỉ 而nhi 退thoái 己kỷ 之chi 善thiện 根căn 常thường 勤cần 修tu 行hành 攝nhiếp 化hóa 眾chúng 生sanh 。 觀quán 未vị 來lai 法pháp 皆giai 不bất 可khả 得đắc 。 畢tất 竟cánh 皆giai 捨xả 是thị 名danh 未vị 來lai 施thí 。

【# 九cửu 現hiện 在tại 施thí 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 聞văn 四Tứ 天Thiên 王Vương 眾chúng 。 天thiên 三Tam 十Thập 三Tam 天Thiên 。 乃nãi 至chí 色Sắc 究Cứu 竟Cánh 天Thiên 。 王vương 眾chúng 天thiên 及cập 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 具cụ 諸chư 功công 德đức 。 聞văn 已dĩ 不bất 迷mê 但đãn 觀quán 諸chư 行hành 如như 夢mộng 。 不bất 實thật 不bất 生sanh 貪tham 著trước 。 但đãn 令linh 眾chúng 生sanh 捨xả 離ly 惡ác 趣thú 修tu 行hành 於ư 道Đạo 。 成thành 就tựu 佛Phật 法Pháp 。 是thị 名danh 現hiện 在tại 施thí (# 四Tứ 天Thiên 王Vương 者giả 東đông 方phương 持Trì 國Quốc 天Thiên 王Vương 。 南nam 方phương 增Tăng 長Trưởng 天Thiên 王Vương 。 西tây 方Phương 廣Quảng 目mục 天thiên 王vương 。 北bắc 方phương 多Đa 聞Văn 天Thiên 王Vương 。 也dã 三Tam 十Thập 三Tam 天Thiên 。 者giả 即tức 欲dục 界giới 忉Đao 利Lợi 天thiên 也dã 色Sắc 究Cứu 竟Cánh 天Thiên 。 者giả 即tức 色sắc 界giới 第đệ 十thập 八bát 天thiên 也dã )# 。

【# 十thập 究cứu 竟cánh 施thí 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 見kiến 無vô 量lượng 眾chúng 生sanh 。 無vô 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 。 手thủ 足túc 來lai 至chí 我ngã 所sở 。 告cáo 言ngôn 我ngã 身thân 薄bạc 祐hựu 諸chư 根căn 殘tàn 缺khuyết 。 惟duy 願nguyện 仁nhân 慈từ 。 捨xả 己kỷ 所sở 有hữu 菩Bồ 薩Tát 。 聞văn 知tri 即tức 便tiện 施thí 與dữ 假giả 使sử 經kinh 阿a 僧tăng 祇kỳ 刼# 不bất 生sanh 悔hối 惜tích 但đãn 念niệm 此thử 身thân 危nguy 脆thúy 不bất 堅kiên 。 應ưng 以dĩ 施thí 彼bỉ 願nguyện 我ngã 成thành 就tựu 清thanh 淨tịnh 。 智trí 身thân 是thị 名danh 究cứu 竟cánh 施thí (# 梵Phạn 語ngữ 阿a 僧tăng 祇kỳ 刼# 華hoa 言ngôn 無vô 類loại 時thời )# 。

布Bố 施Thí 十Thập 種Chủng 利Lợi 益Ích 。 (# 出Xuất 月Nguyệt 燈Đăng 三Tam 昧Muội 經Kinh )#

布bố 施thí 乃nãi 破phá 慳san 貪tham 之chi 前tiền 陣trận 入nhập 正Chánh 道Đạo 之chi 初sơ 門môn 菩Bồ 薩Tát 能năng 行hành 此thử 者giả 。 則tắc 獲hoạch 十thập 種chủng 利lợi 益ích 也dã 。

【# 一nhất 降hàng 伏phục 慳san 悋lận 】# 謂vị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 若nhược 能năng 布bố 施thí 則tắc 慳san 鄙bỉ 悋lận 惜tích 之chi 心tâm 自tự 然nhiên 降hàng 伏phục 。 不bất 復phục 萌manh 動động 矣hĩ 。

【# 二nhị 捨xả 心tâm 相tương 續tục 】# 謂vị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 行hành 於ư 布bố 施thí 。 財tài 雖tuy 匱quỹ 乏phạp 而nhi 喜hỷ 捨xả 之chi 心tâm 無vô 有hữu 間gián 斷đoạn 也dã 。

【# 三tam 同đồng 其kỳ 資tư 產sản 】# 謂vị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 施thí 心tâm 無vô 量lượng 觀quán 諸chư 眾chúng 生sanh 。 與dữ 己kỷ 無vô 異dị 。 所sở 有hữu 財tài 產sản 。 平bình 等đẳng 受thọ 用dụng 。 無vô 有hữu 彼bỉ 此thử 也dã 。

【# 四tứ 生sanh 豪hào 富phú 家gia 。 】# 謂vị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 於ư 一nhất 切thiết 財tài 物vật 。 常thường 行hành 惠huệ 施thí 心tâm 無vô 悋lận 惜tích 。 則tắc 當đương 來lai 果quả 報báo 必tất 生sanh 豪hào 富phú 之chi 家gia 。 財tài 寶bảo 具cụ 足túc 受thọ 用dụng 無vô 窮cùng 矣hĩ 。

【# 五ngũ 生sanh 處xứ 施thí 心tâm 現hiện 前tiền 】# 謂vị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 此thử 生sanh 既ký 能năng 行hành 於ư 布bố 施thí 。 則tắc 感cảm 後hậu 世thế 隨tùy 其kỳ 所sở 生sanh 。 之chi 處xứ 而nhi 他tha 人nhân 施thí 與dữ 之chi 者giả 皆giai 無vô 慳san 悋lận 之chi 心tâm 矣hĩ 。

【# 六lục 四tứ 眾chúng 愛ái 樂nhạo 】# 謂vị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 既ký 能năng 常thường 懷hoài 惠huệ 施thí 。 無vô 所sở 慳san 嫉tật 則tắc 四tứ 眾chúng 之chi 心tâm 常thường 生sanh 愛ái 樂nhạo 而nhi 無vô 嫌hiềm 恨hận 也dã (# 四tứ 眾chúng 者giả 比Bỉ 丘Khâu 。 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 優Ưu 婆Bà 夷Di 也dã )# 。

【# 七thất 入nhập 眾chúng 不bất 怯khiếp 】# 謂vị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 既ký 能năng 布bố 施thí 而nhi 為vi 四tứ 眾chúng 之chi 所sở 愛ái 樂nhạo 。 故cố 入nhập 大đại 眾chúng 之chi 中trung 。 自tự 無vô 畏úy 怯khiếp 之chi 心tâm 也dã 。

【# 八bát 勝thắng 名danh 流lưu 布bố 】# 謂vị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 能năng 無vô 所sở 求cầu 而nhi 行hành 布bố 施thí 。 則tắc 人nhân 多đa 稱xưng 讚tán 勝thắng 妙diệu 名danh 聞văn 流lưu 布bố 遐hà 邇nhĩ 也dã 。

【# 九cửu 手thủ 足túc 柔nhu 輭nhuyễn 】# 謂vị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 好hiếu 行hành 布bố 施thí 。 濟tế 人nhân 缺khuyết 乏phạp 能năng 感cảm 手thủ 足túc 柔nhu 輭nhuyễn 相tướng 好hảo 圓viên 滿mãn 之chi 報báo 也dã 。

【# 十thập 不bất 離ly 知tri 識thức 】# 謂vị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 自tự 初sơ 發phát 心tâm 。 行hành 施thí 以dĩ 來lai 常thường 得đắc 親thân 近cận 諸chư 佛Phật 。 菩Bồ 薩Tát 善Thiện 知Tri 識Thức 等đẳng 。 獲hoạch 聞văn 法Pháp 要yếu 未vị 嘗thường 遠viễn 離ly 也dã 。

菩Bồ 薩Tát 十Thập 戒Giới (# 出Xuất 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh )#

謂vị 菩Bồ 薩Tát 奉phụng 持trì 。 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 十thập 種chủng 淨tịnh 戒giới 具cụ 足túc 。 清thanh 白bạch 無vô 有hữu 缺khuyết 犯phạm 。 念niệm 諸chư 眾chúng 生sanh 。 顛điên 倒đảo 破phá 戒giới 我ngã 成thành 正chánh 覺giác 。 為vi 說thuyết 真chân 法pháp 令linh 離ly 顛điên 倒đảo 得đắc 淨tịnh 戒giới 法pháp 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 十thập 戒giới (# 三tam 世thế 者giả 過quá 去khứ 現hiện 在tại 。 未vị 來lai 也dã )# 。

【# 一nhất 普phổ 饒nhiêu 益ích 戒giới 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 受thọ 持trì 。 淨tịnh 戒giới 廣quảng 為vì 利lợi 益ích 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 也dã 。

【# 二nhị 不bất 受thọ 戒giới 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 不bất 受thọ 。 外ngoại 道đạo 諸chư 戒giới 但đãn 自tự 精tinh 進tấn 奉phụng 持trì 諸chư 佛Phật 。 平bình 等đẳng 淨tịnh 戒giới 也dã 。

【# 三tam 不bất 住trụ 戒giới 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 受thọ 持trì 。 戒giới 時thời 不bất 求cầu 於ư 彼bỉ 欲dục 界giới 色sắc 界giới 無vô 色sắc 界giới 。 受thọ 生sanh 而nhi 住trụ 也dã 。

【# 四tứ 無vô 悔hối 恨hận 戒giới 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 不bất 作tác 重trọng 罪tội 不bất 行hành 謟siểm 詐trá 不bất 破phá 淨tịnh 行hạnh 安an 住trụ 正chánh 戒giới 心tâm 不bất 悔hối 恨hận 也dã 。

【# 五ngũ 無vô 違vi 諍tranh 戒giới 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 於ư 佛Phật 所sở 制chế 禁cấm 戒giới 心tâm 常thường 持trì 護hộ 無vô 所sở 違vi 犯phạm 。 亦diệc 不bất 闘# 諍tranh 觸xúc 惱não 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 但đãn 願nguyện 常thường 生sanh 歡hoan 喜hỷ 。 奉phụng 持trì 於ư 戒giới 也dã 。

【# 六lục 不bất 惱não 害hại 戒giới 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 不bất 學học 。 邪tà 幻huyễn 咒chú 術thuật 及cập 造tạo 作tác 方phương 藥dược 惱não 害hại 眾chúng 生sanh 。 但đãn 為vi 救cứu 護hộ 一nhất 切thiết 。 而nhi 持trì 於ư 戒giới 也dã 。

【# 七thất 不bất 雜tạp 戒giới 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 不bất 著trước 邊biên 見kiến 不bất 惑hoặc 外ngoại 道đạo 所sở 計kế 但đãn 觀quán 諸chư 法pháp 緣duyên 起khởi 不bất 實thật 一nhất 心tâm 專chuyên 持trì 出xuất 離ly 生sanh 死tử 。 之chi 戒giới 也dã (# 邊biên 見kiến 者giả 謂vị 外ngoại 道đạo 於ư 斷đoạn 常thường 二nhị 見kiến 。 中trung 隨tùy 執chấp 一nhất 見kiến 也dã 外ngoại 道đạo 所sở 計kế 者giả 謂vị 計kế 此thử 身thân 從tùng 梵Phạm 天Thiên 生sanh 從tùng 微vi 塵trần 生sanh 之chi 類loại 也dã 諸chư 法pháp 緣duyên 起khởi 者giả 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 由do 眼nhãn 等đẳng 六lục 根căn 。 為vi 因nhân 色sắc 等đẳng 六lục 塵trần 為vi 緣duyên 而nhi 生sanh 也dã )# 。

【# 八bát 不bất 貪tham 求cầu 戒giới 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 不bất 現hiện 異dị 相tướng 彰chương 己kỷ 有hữu 德đức 起khởi 貪tham 求cầu 心tâm 但đãn 為vi 滿mãn 足túc 出xuất 離ly 生sanh 死tử 。 法pháp 故cố 而nhi 持trì 於ư 戒giới 也dã 。

【# 九cửu 無vô 過quá 失thất 戒giới 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 不bất 自tự 貢cống 高cao 。 言ngôn 我ngã 持trì 戒giới 見kiến 破phá 戒giới 人nhân 亦diệc 不bất 輕khinh 毀hủy 令linh 他tha 愧quý 耻sỉ 但đãn 一nhất 其kỳ 心tâm 而nhi 持trì 於ư 戒giới 也dã 。

【# 十thập 無vô 毀hủy 犯phạm 戒giới 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 受thọ 持trì 。 淨tịnh 戒giới 無vô 所sở 毀hủy 犯phạm 。 永vĩnh 斷đoạn 十thập 惡ác 具cụ 足túc 十Thập 善Thiện 。 恆hằng 念niệm 眾chúng 生sanh 皆giai 由do 顛điên 倒đảo 毀hủy 犯phạm 於ư 戒giới 我ngã 當đương 為vi 說thuyết 。 真chân 實thật 妙diệu 法Pháp 。 令linh 離ly 顛điên 倒đảo 成thành 就tựu 菩Bồ 提Đề 。 也dã (# 十thập 惡ác 者giả 一nhất 殺sát 生sanh 二nhị 偷thâu 盜đạo 三tam 邪tà 婬dâm 四tứ 妄vọng 言ngôn 五ngũ 綺ỷ 語ngữ 六lục 惡ác 口khẩu 七thất 兩lưỡng 舌thiệt 八bát 貪tham 九cửu 嗔sân 十thập 邪tà 見kiến 也dã 十Thập 善Thiện 者giả 不bất 殺sát 不bất 盜đạo 。 不bất 邪tà 婬dâm 不bất 妄vọng 言ngôn 不bất 綺ỷ 語ngữ 不bất 惡ác 口khẩu 不bất 兩lưỡng 舌thiệt 不bất 貪tham 不bất 瞋sân 。 不bất 邪tà 見kiến 也dã 梵Phạn 語ngữ 菩Bồ 提Đề 華hoa 言ngôn 道đạo )# 。

菩Bồ 薩Tát 十Thập 戒Giới (# 出Xuất 梵Phạm 網Võng 經Kinh )#

【# 一nhất 不bất 殺sát 戒giới 】# 不bất 殺sát 戒giới 者giả 。 謂vị 慈từ 心tâm 憐lân 愍mẫn 不bất 斷đoạn 一nhất 切thiết 。 命mạng 也dã 經Kinh 云vân 一nhất 切thiết 有hữu 命mạng 者giả 不bất 得đắc 故cố 殺sát 。 應ưng 起khởi 常thường 住trụ 慈từ 悲bi 心tâm 孝hiếu 順thuận 心tâm 方phương 便tiện 救cứu 護hộ 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 而nhi 反phản 自tự 恣tứ 心tâm 快khoái 意ý 。 殺sát 生sanh 者giả 是thị 波ba 羅la 夷di 罪tội (# 梵Phạn 語ngữ 波ba 羅la 夷di 華hoa 言ngôn 極cực 惡ác )# 。

【# 二nhị 不bất 盜đạo 戒giới 】# 不bất 盜đạo 戒giới 者giả 。 謂vị 不bất 攘nhương 竊thiết 他tha 人nhân 一nhất 切thiết 財tài 物vật 。 也dã 經Kinh 云vân 一nhất 針châm 一nhất 草thảo 。 不bất 得đắc 故cố 盜đạo 。 應ưng 生sanh 佛Phật 性tánh 孝hiếu 順thuận 。 心tâm 慈từ 悲bi 心tâm 常thường 助trợ 一nhất 切thiết 人nhân 。 生sanh 福phước 生sanh 樂lạc 。 而nhi 反phản 更cánh 盜đạo 。 人nhân 財tài 物vật 是thị 波ba 羅la 夷di 罪tội 。

【# 三tam 不bất [婬-壬+(工/山)]# 戒giới 】# 不bất [婬-壬+(工/山)]# 戒giới 者giả 謂vị 守thủ 禮lễ 自tự 防phòng 不bất 應ưng 行hành 欲dục 事sự 也dã 經Kinh 云vân 應ưng 生sanh 孝hiếu 順thuận 心tâm 。 救cứu 度độ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 淨tịnh 法pháp 與dữ 人nhân 。 而nhi 反phản 更cánh 起khởi 。 一nhất 切thiết 人nhân [婬-壬+(工/山)]# 不bất 擇trạch 親thân 属# 是thị 波ba 羅la 夷di 罪tội 。

【# 四tứ 不bất 妄vọng 語ngữ 戒giới 。 】# 不bất 妄vọng 語ngữ 戒giới 。 者giả 謂vị 言ngôn 當đương 誠thành 實thật 不bất 應ưng 虛hư 妄vọng 誑cuống 他tha 也dã 經Kinh 云vân 應ưng 生sanh 正chánh 語ngữ 正chánh 見kiến 。 亦diệc 生sanh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 正chánh 語ngữ 正chánh 見kiến 。 而nhi 反phản 更cánh 起khởi 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 邪tà 語ngữ 。 邪tà 見kiến 邪tà 業nghiệp 是thị 波ba 羅la 夷di 罪tội 。

【# 五ngũ 不bất 酤cô 酒tửu 戒giới 】# 不bất 酤cô 酒tửu 戒giới 者giả 謂vị 酒tửu 能năng 昏hôn 神thần 亂loạn 性tánh 故cố 不bất 應ưng 酤cô 也dã 經Kinh 云vân 一nhất 切thiết 酒tửu 不bất 得đắc 酤cô 。 是thị 酒tửu 起khởi 罪tội 因nhân 緣duyên 。 菩Bồ 薩Tát 應ưng 生sanh 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 明minh 達đạt 之chi 慧tuệ 。 而nhi 反phản 更cánh 生sanh 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 顛điên 倒đảo 之chi 心tâm 是thị 波ba 羅la 夷di 罪tội 。

【# 六lục 不bất 說thuyết 過quá 罪tội 戒giới 】# 不bất 說thuyết 過quá 罪tội 戒giới 者giả 謂vị 不bất 應ưng 說thuyết 他tha 人nhân 好hảo 惡ác 長trường 短đoản 。 也dã 經Kinh 云vân 聞văn 外ngoại 道đạo 惡ác 人nhân 。 說thuyết 佛Phật 法Pháp 中trung 。 非phi 法pháp 非phi 律luật 。 常thường 生sanh 慈từ 心tâm 。 教giáo 化hóa 是thị 軰# 令linh 生sanh 善thiện 信tín 若nhược 反phản 更cánh 自tự 說thuyết 他tha 人nhân 罪tội 過quá 是thị 波ba 羅la 夷di 罪tội 。

【# 七thất 不bất 自tự 讚tán 毀hủy 他tha 。 戒giới 】# 不bất 自tự 讚tán 毀hủy 他tha 。 戒giới 者giả 謂vị 不bất 自tự 矜căng 伐phạt 。 不bất 謗báng 他tha 人nhân 也dã 經Kinh 云vân 若nhược 自tự 揚dương 己kỷ 德đức 。 隱ẩn 他tha 人nhân 好hảo 事sự 。 令linh 他tha 人nhân 受thọ 毀hủy 者giả 。 是thị 波ba 羅la 夷di 罪tội 。

【# 八bát 不bất 慳san 戒giới 】# 不bất 慳san 戒giới 者giả 謂vị 心tâm 無vô 鄙bỉ 悋lận 悉tất 捨xả 所sở 有hữu 也dã 經Kinh 云vân 見kiến 一nhất 切thiết 貧bần 窮cùng 人nhân 來lai 乞khất 者giả 。 隨tùy 人nhân 所sở 須tu 一nhất 切thiết 給cấp 與dữ 。 而nhi 以dĩ 惡ác 心tâm 嗔sân 心tâm 乃nãi 至chí 不bất 施thí 一nhất 錢tiền 。 一nhất 針châm 一nhất 草thảo 。 有hữu 求cầu 法Pháp 者giả 。 不bất 為vi 說thuyết 一nhất 句cú 一nhất 偈kệ 。 一nhất 微vi 塵trần 許hứa 法pháp 。 而nhi 反phản 更cánh 罵mạ 辱nhục 者giả 。 是thị 波ba 羅la 夷di 罪tội 。

【# 九cửu 不bất 嗔sân 戒giới 】# 不bất 嗔sân 戒giới 者giả 謂vị 不bất 應ưng 生sanh 忿phẫn 怒nộ 之chi 心tâm 也dã 經Kinh 云vân 應ưng 生sanh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 善thiện 根căn 無vô 諍tranh 之chi 事sự 。 常thường 生sanh 悲bi 心tâm 。 孝hiếu 順thuận 心tâm 而nhi 反phản 更cánh 於ư 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 中trung 。 以dĩ 惡ác 口khẩu 罵mạ 辱nhục 。 加gia 以dĩ 手thủ 打đả 。 及cập 以dĩ 刀đao 杖trượng 。 意ý 猶do 不bất 息tức 。 前tiền 人nhân 求cầu 悔hối 。 善thiện 言ngôn 懺sám 謝tạ 。 猶do 嗔sân 不bất 觧# 者giả 是thị 波ba 羅la 夷di 罪tội (# 前tiền 人nhân 即tức 被bị 打đả 之chi 人nhân 也dã )# 。

【# 十thập 不bất 謗báng 三Tam 寶Bảo 。 戒giới 】# 不bất 謗báng 三Tam 寶Bảo 。 戒giới 者giả 謂vị 於ư 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 。 所sở 常thường 當đương 恭cung 敬kính 尊tôn 重trọng 。 不bất 應ưng 謗báng 毀hủy 也dã 經Kinh 云vân 見kiến 外ngoại 道đạo 及cập 以dĩ 惡ác 人nhân 。 一nhất 言ngôn 謗báng 佛Phật 音âm 聲thanh 。 如như 三tam 百bách 矛mâu 刺thứ 心tâm 况# 口khẩu 自tự 謗báng 不bất 生sanh 信tín 心tâm 。 孝hiếu 順thuận 心tâm 而nhi 反phản 更cánh 助trợ 。 惡ác 人nhân 邪tà 見kiến 人nhân 謗báng 是thị 波ba 羅la 夷di 罪tội 。

大đại 論luận 十thập 種chủng 戒giới (# 出xuất 大đại 智Trí 度Độ 論luận )#

【# 一nhất 不bất 缺khuyết 戒giới 】# 謂vị 修tu 行hành 之chi 人nhân 。 毀hủy 犯phạm 淨tịnh 戒giới 。 如như 噐# 已dĩ 缺khuyết 無vô 所sở 堪kham 用dụng 。 若nhược 能năng 恆hằng 自tự 守thủ 護hộ 如như 愛ái 明minh 珠châu 則tắc 能năng 攝nhiếp 一nhất 切thiết 。 戒giới 是thị 名danh 不bất 缺khuyết 戒giới 。

【# 二nhị 不bất 破phá 戒giới 】# 謂vị 修tu 行hành 之chi 人nhân 。 毀hủy 犯phạm 戒giới 法pháp 如như 噐# 破phá 裂liệt 不bất 堪kham 為vi 用dụng 若nhược 能năng 持trì 護hộ 不bất 犯phạm 無vô 有hữu 破phá 損tổn 是thị 名danh 不bất 破phá 戒giới 。

【# 三tam 不bất 穿xuyên 戒giới 】# 謂vị 修tu 行hành 之chi 人nhân 。 毀hủy 犯phạm 戒giới 法pháp 如như 器khí 穿xuyên 漏lậu 。 不bất 堪kham 受thọ 物vật 若nhược 能năng 持trì 護hộ 無vô 毀hủy 是thị 名danh 不bất 穿xuyên 戒giới 。

【# 四tứ 不bất 雜tạp 戒giới 】# 謂vị 修tu 行hành 之chi 人nhân 。 或hoặc 毀hủy 定định 共cộng 戒giới 念niệm 破phá 戒giới 事sự 名danh 之chi 曰viết 雜tạp 若nhược 能năng 護hộ 持trì 不bất 毀hủy 欲dục 念niệm 不bất 起khởi 是thị 名danh 不bất 雜tạp 戒giới (# 定định 共cộng 戒giới 者giả 即tức 禪thiền 定định 與dữ 戒giới 法pháp 相tướng 應ưng 也dã )# 。

【# 五ngũ 隨tùy 道đạo 戒giới 】# 謂vị 聲Thanh 聞Văn 初sơ 果quả 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 人nhân 。 隨tùy 順thuận 諦đế 理lý 能năng 破phá 見kiến 惑hoặc 無vô 所sở 分phân 別biệt 。 是thị 名danh 隨tùy 道đạo 戒giới (# 梵Phạn 語ngữ 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 華hoa 言ngôn 預dự 流lưu 見kiến 惑hoặc 者giả 謂vị 意ý 根căn 對đối 法pháp 塵trần 而nhi 起khởi 分phân 別biệt 也dã )# 。

【# 六lục 無vô 著trước 戒giới 】# 謂vị 二Nhị 乘Thừa 之chi 人nhân 。 見kiến 真Chân 諦Đế 理lý 能năng 成thành 聖thánh 道Đạo 於ư 諸chư 思tư 惑hoặc 無vô 所sở 染nhiễm 著trước 。 是thị 名danh 無vô 著trước 戒giới (# 二Nhị 乘Thừa 者giả 聲Thanh 聞Văn 乘thừa 緣Duyên 覺Giác 乘thừa 也dã 思tư 惑hoặc 者giả 謂vị 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 根căn 對đối 色sắc 等đẳng 五ngũ 塵trần 。 而nhi 起khởi 貪tham 愛ái 也dã )# 。

【# 七thất 自tự 在tại 戒giới 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 化hóa 他tha 妙diệu 用dụng 於ư 諸chư 世thế 間gian 。 而nhi 得đắc 自tự 在tại 。 無vô 礙ngại 是thị 名danh 自tự 在tại 戒giới 。

【# 八bát 智trí 所sở 讚tán 戒giới 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 於ư 諸chư 世thế 界giới 。 化hóa 導đạo 眾chúng 生sanh 。 為vi 智trí 者giả 之chi 所sở 讚tán 嘆thán 是thị 名danh 智trí 所sở 讚tán 戒giới (# 智trí 者giả 即tức 諸chư 佛Phật 也dã )# 。

【# 九cửu 隨tùy 定định 戒giới 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 隨tùy 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 定Định 。 現hiện 諸chư 威uy 儀nghi 。 導đạo 利lợi 眾chúng 生sanh 。 雖tuy 威uy 儀nghi 變biến 現hiện 而nhi 任nhậm 運vận 常thường 靜tĩnh 是thị 名danh 隨tùy 定định 戒giới (# 梵Phạn 語ngữ 首thủ 楞lăng 嚴nghiêm 華hoa 言ngôn 徤# 相tương/tướng 分phân 別biệt )# 。

【# 十thập 具cụ 足túc 戒giới 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 持trì 中trung 道đạo 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 戒giới 用dụng 中trung 道đạo 慧tuệ 徧biến 入nhập 諸chư 法pháp 無vô 戒giới 不bất 備bị 是thị 名danh 具cụ 足túc 。 戒giới (# 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 者giả 。 謂vị 中trung 道đạo 實thật 相tướng 之chi 理lý 無vô 二nhị 無vô 別biệt 。 諦đế 審thẩm 不bất 虛hư 也dã )# 。

沙Sa 彌Di 十Thập 戒Giới 。 (# 出xuất 翻phiên 譯dịch 名danh 義nghĩa 并tinh 沙Sa 彌Di 十Thập 戒Giới 法pháp )#

梵Phạn 語ngữ 沙Sa 彌Di 華hoa 言ngôn 息tức 慈từ 初sơ 受thọ 十thập 戒giới 名danh 為vi 沙Sa 彌Di 後hậu 受thọ 具Cụ 足Túc 戒Giới 。 名danh 為vi 比Bỉ 丘Khâu 。 也dã (# 具cụ 足túc 戒giới 者giả 即tức 一nhất 百bách 五ngũ 十thập 戒giới 也dã 梵Phạn 語ngữ 比Bỉ 丘Khâu 華hoa 言ngôn 乞khất 士sĩ )# 。

【# 一nhất 不bất 殺sát 戒giới 】# 謂vị 常thường 念niệm 有hữu 情tình 皆giai 惜tích 身thân 命mạng 應ưng 當đương 憐lân 愍mẫn 慎thận 勿vật 傷thương 害hại 。 是thị 名danh 不bất 殺sát 戒giới 。

【# 二nhị 不bất 盜đạo 戒giới 】# 謂vị 物vật 各các 有hữu 主chủ 雖tuy 一nhất 針châm 一nhất 草thảo 。 亦diệc 不bất 當đương 攘nhương 竊thiết 是thị 名danh 不bất 盜đạo 戒giới 。

【# 三tam 不bất [婬-壬+(工/山)]# 戒giới 】# 謂vị 清thanh 淨tịnh 自tự 守thủ 。 不bất 犯phạm 色sắc 欲dục 是thị 名danh 不bất [婬-壬+(工/山)]# 戒giới 。

【# 四tứ 不bất 妄vọng 語ngữ 戒giới 。 】# 謂vị 言ngôn 說thuyết 誠thành 實thật 不bất 以dĩ 虛hư 言ngôn 。 誑cuống 他tha 是thị 名danh 。 不bất 妄vọng 語ngữ 戒giới 。

【# 五ngũ 不bất 飲ẩm 酒tửu 戒giới 。 】# 謂vị 酒tửu 能năng 昏hôn 神thần 亂loạn 性tánh 增tăng 長trưởng 愚ngu 癡si 。 應ưng 當đương 絕tuyệt 飲ẩm 是thị 名danh 。 不bất 飲ẩm 酒tửu 戒giới 。

【# 六lục 離ly 高cao 廣quảng 大đại 床sàng 戒giới 】# 謂vị 所sở 坐tọa 之chi 床sàng 高cao 不bất 過quá 尺xích 六lục 廣quảng 不bất 過quá 四tứ 尺xích 若nhược 過quá 此thử 量lượng 者giả 名danh 高cao 廣quảng 大đại 床sàng 則tắc 不bất 當đương 坐tọa 是thị 名danh 離ly 高cao 廣quảng 大đại 床sàng 戒giới 。

【# 七thất 離ly 花hoa 鬘man 等đẳng 戒giới 】# 謂vị 不bất 著trước 花hoa 鬘man 瓔anh 珞lạc 。 不bất 用dụng 香hương 油du 塗đồ 身thân 。 是thị 名danh 離ly 花hoa 鬘man 等đẳng 戒giới 。

【# 八bát 離ly 歌ca 舞vũ 等đẳng 戒giới 】# 謂vị 不bất 自tự 歌ca 舞vũ 亦diệc 不bất 輙triếp 徃# 觀quán 聽thính 歌ca 舞vũ 是thị 名danh 離ly 歌ca 舞vũ 等đẳng 戒giới 。

【# 九cửu 離ly 金kim 寶bảo 物vật 戒giới 】# 謂vị 金kim 銀ngân 錢tiền 寶bảo 不bất 當đương 蓄súc 積tích 亦diệc 不bất 許hứa 手thủ 執chấp 是thị 名danh 離ly 金kim 寶bảo 物vật 戒giới 。

【# 十thập 離ly 非phi 時thời 食thực 戒giới 】# 謂vị 佛Phật 制chế 午ngọ 時thời 為vi 食thực 時thời 若nhược 過quá 午ngọ 則tắc 不bất 當đương 食thực 是thị 名danh 離ly 非phi 時thời 食thực 戒giới 。

持Trì 戒Giới 十Thập 種Chủng 利Lợi 益Ích 。 (# 出Xuất 月Nguyệt 燈Đăng 三Tam 昧Muội 經Kinh )#

持trì 戒giới 是thị 菩Bồ 提Đề 之chi 根căn 本bổn 入nhập 道đạo 之chi 要yếu 門môn 菩Bồ 薩Tát 能năng 堅kiên 守thủ 護hộ 持trì 則tắc 獲hoạch 此thử 十thập 種chủng 利lợi 益ích 。 也dã (# 梵Phạn 語ngữ 菩Bồ 提Đề 華hoa 言ngôn 道đạo 菩Bồ 薩Tát 梵Phạn 語ngữ 具cụ 云vân 菩Bồ 提Đề 薩Tát 埵Đóa 。 華hoa 言ngôn 覺giác 有hữu 情tình )# 。

【# 一nhất 滿mãn 足túc 智trí 願nguyện 】# 謂vị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 能năng 持trì 禁cấm 戒giới 。 則tắc 身thân 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 慧tuệ 性tánh 明minh 了liễu 一nhất 切thiết 智trí 。 行hành 一nhất 切thiết 誓thệ 願nguyện 。 無vô 不bất 滿mãn 足túc 也dã 。

【# 二nhị 如như 佛Phật 所sở 學học 。 】# 謂vị 佛Phật 初sơ 修tu 道Đạo 時thời 以dĩ 戒giới 為vi 本bổn 。 而nhi 得đắc 證chứng 果Quả 菩Bồ 薩Tát 修tu 行hành 。 若nhược 能năng 堅kiên 持trì 淨tịnh 戒giới 。 是thị 亦diệc 如như 佛Phật 之chi 所sở 學học 也dã 。

【# 三tam 智trí 者giả 不bất 毀hủy 】# 謂vị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 戒giới 行hạnh 清thanh 淨tịnh 。 身thân 口khẩu 無vô 過quá 凢# 有hữu 智trí 之chi 人nhân 。 喜hỷ 樂lạc 讚tán 歎thán 而nhi 不bất 毀hủy 訾tí 也dã 。

【# 四tứ 不bất 退thoái 誓thệ 願nguyện 】# 謂vị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 堅kiên 持trì 淨tịnh 戒giới 。 求cầu 證chứng 菩Bồ 提Đề 。 誓thệ 願nguyện 弘hoằng 深thâm 勇dũng 猛mãnh 精tinh 進tấn 。 而nhi 不bất 退thoái 轉chuyển 也dã 。

【# 五ngũ 安an 住trụ 正chánh 行hạnh 】# 謂vị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 堅kiên 持trì 戒giới 律luật 則tắc 身thân 口khẩu 意ý 業nghiệp 。 悉tất 皆giai 清thanh 淨tịnh 。 而nhi 於ư 正chánh 行hạnh 安an 住trụ 而nhi 不bất 捨xả 也dã 。

【# 六lục 棄khí 捨xả 生sanh 死tử 。 】# 謂vị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 受thọ 持trì 淨tịnh 戒giới 。 則tắc 無vô 殺sát 盜đạo [婬-壬+(工/山)]# 妄vọng 等đẳng 業nghiệp 而nhi 能năng 出xuất 離ly 生sanh 死tử 。 永vĩnh 脫thoát 輪luân 迴hồi 之chi 苦khổ 也dã 。

【# 七thất 慕mộ 樂nhạo 涅Niết 槃Bàn 】# 梵Phạn 語ngữ 涅Niết 槃Bàn 華hoa 言ngôn 滅diệt 度độ 謂vị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 堅kiên 持trì 戒giới 律luật 絕tuyệt 諸chư 妄vọng 想tưởng 故cố 能năng 厭yếm 惡ác 生sanh 死tử 之chi 苦khổ 。 而nhi 欣hân 慕mộ 涅Niết 槃Bàn 之chi 樂lạc 也dã 。

【# 八bát 得đắc 無vô 纏triền 心tâm 】# 謂vị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 戒giới 德đức 圓viên 明minh 心tâm 體thể 光quang 潔khiết 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 業nghiệp 緣duyên 悉tất 皆giai 解giải 脫thoát 。 而nhi 無vô 纏triền 縛phược 之chi 患hoạn 也dã 。

【# 九cửu 得đắc 勝thắng 三tam 昧muội 】# 梵Phạn 語ngữ 三tam 昧muội 華hoa 言ngôn 正chánh 定định 謂vị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 持trì 戒giới 清thanh 淨tịnh 。 心tâm 不bất 散tán 亂loạn 。 則tắc 得đắc 三tam 昧muội 。 成thành 就tựu 定định 性tánh 現hiện 前tiền 。 而nhi 超siêu 諸chư 有hữu 漏lậu 也dã 。

【# 十thập 不bất 乏phạp 信tín 財tài 】# 謂vị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 持trì 守thủ 戒giới 律luật 於ư 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 具cụ 正chánh 信tín 心tâm 則tắc 能năng 出xuất 生sanh 一nhất 切thiết 。 功công 德đức 法Pháp 財tài 而nhi 不bất 匱quỹ 乏phạp 也dã 。

十Thập 善Thiện (# 出xuất 法Pháp 界Giới 次thứ 第đệ )#

善thiện 即tức 順thuận 理lý 之chi 義nghĩa 謂vị 行hành 此thử 十thập 法pháp 皆giai 順thuận 理lý 故cố 然nhiên 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 者giả 止chỉ 二nhị 者giả 行hành 止chỉ 則tắc 止chỉ 息tức 己kỷ 惡ác 不bất 惱não 於ư 他tha 行hành 則tắc 修tu 行hành 勝thắng 德đức 利lợi 安an 一nhất 切thiết 也dã 。

【# 一nhất 不bất 殺sát 生sanh 】# 不bất 殺sát 生sanh 者giả 。 謂vị 不bất 害hại 一nhất 切thiết 。 物vật 命mạng 即tức 是thị 止chỉ 殺sát 之chi 善thiện 既ký 不bất 殺sát 已dĩ 當đương 行hành 放phóng 生sanh 之chi 善thiện 也dã 。

【# 二nhị 不bất 偷thâu 盜đạo 】# 不bất 偷thâu 盜đạo 者giả 。 謂vị 不bất 竊thiết 取thủ 他tha 人nhân 財tài 物vật 。 即tức 是thị 止chỉ 盜đạo 之chi 善thiện 既ký 不bất 盜đạo 已dĩ 當đương 行hành 布bố 施thí 之chi 善thiện 也dã 。

【# 三tam 不bất 邪tà [婬-壬+(工/山)]# 】# 不bất 邪tà [婬-壬+(工/山)]# 者giả 謂vị 不bất 行hành 邪tà [婬-壬+(工/山)]# 欲dục 事sự 即tức 是thị 止chỉ [婬-壬+(工/山)]# 之chi 善thiện 既ký 不bất 邪tà [婬-壬+(工/山)]# 當đương 行hành 清thanh 淨tịnh 。 梵Phạm 行hạnh 之chi 善thiện 也dã 。

【# 四tứ 不bất 妄vọng 語ngữ 】# 不bất 妄vọng 語ngữ 者giả 。 謂vị 不bất 起khởi 虛hư 言ngôn 誑cuống 惑hoặc 他tha 人nhân 即tức 是thị 止chỉ 妄vọng 語ngữ 之chi 善thiện 既ký 不bất 妄vọng 語ngữ 當đương 行hành 實thật 語ngữ 之chi 善thiện 也dã 。

【# 五ngũ 不bất 兩lưỡng 舌thiệt 】# 不bất 兩lưỡng 舌thiệt 者giả 。 謂vị 不bất 向hướng 兩lưỡng 邊biên 說thuyết 是thị 談đàm 非phi 令linh 他tha 闘# 諍tranh 即tức 是thị 止chỉ 兩lưỡng 舌thiệt 之chi 善thiện 既ký 不bất 兩lưỡng 舌thiệt 當đương 行hành 和hòa 合hợp 利lợi 益ích 之chi 善thiện 也dã 。

【# 六lục 不bất 惡ác 口khẩu 】# 不bất 惡ác 口khẩu 者giả 。 謂vị 不bất 發phát 麤thô 獷quánh 惡ác 言ngôn 罵mạ 辱nhục 。 他tha 人nhân 即tức 是thị 止chỉ 惡ác 口khẩu 之chi 善thiện 既ký 不bất 惡ác 口khẩu 當đương 行hành 柔nhu 和hòa 軟nhuyễn 語ngữ 之chi 善thiện 也dã 。

【# 七thất 不bất 綺ỷ 語ngữ 】# 不bất 綺ỷ 語ngữ 者giả 。 謂vị 不bất 莊trang 飾sức 華hoa 麗lệ 之chi 言ngôn 令linh 人nhân 樂nhạo 聞văn 。 即tức 是thị 止chỉ 綺ỷ 語ngữ 之chi 善thiện 既ký 不bất 綺ỷ 語ngữ 當đương 行hành 質chất 直trực 正chánh 言ngôn 之chi 善thiện 也dã 。

【# 八bát 不bất 貪tham 欲dục 】# 不bất 貪tham 欲dục 者giả 謂vị 不bất 貪tham 著trước 情tình 欲dục 塵trần 境cảnh 即tức 是thị 止chỉ 貪tham 之chi 善thiện 既ký 不bất 貪tham 欲dục 當đương 行hành 清thanh 淨tịnh 。 梵Phạm 行hạnh 之chi 善thiện 也dã 。

【# 九cửu 不bất 瞋sân 恚khuể 】# 不bất 瞋sân 恚khuể 者giả 。 謂vị 不bất 生sanh 忿phẫn 怒nộ 之chi 心tâm 瞋sân 恨hận 於ư 人nhân 即tức 是thị 止chỉ 瞋sân 之chi 善thiện 既ký 不bất 瞋sân 恚khuể 當đương 行hành 慈từ 忍nhẫn 之chi 善thiện 也dã 。

【# 十thập 不bất 邪tà 見kiến 】# 不bất 邪tà 見kiến 者giả 。 謂vị 不bất 偏thiên 邪tà 異dị 見kiến 執chấp 非phi 為vi 是thị 即tức 是thị 止chỉ 邪tà 見kiến 之chi 善thiện 既ký 不bất 邪tà 見kiến 當đương 行hành 正chánh 信tín 正chánh 見kiến 之chi 善thiện 也dã 。

每mỗi 月nguyệt 十thập 齋trai 日nhật (# 出xuất 法pháp 苑uyển 珠châu 林lâm )#

【# 初sơ 一nhất 日nhật 】# 此thử 日nhật 四Tứ 天Thiên 王Vương 太thái 子tử 下hạ 降giáng 按án 行hành 人nhân 間gian 比tỉ 校giáo 善thiện 惡ác 若nhược 念niệm 定định 光quang 佛Phật 名danh 號hiệu 則tắc 滅diệt 一nhất 切thiết 罪tội 。 增tăng 一nhất 切thiết 福phước (# 四Tứ 天Thiên 王Vương 者giả 東đông 方phương 持Trì 國Quốc 天Thiên 王Vương 。 南nam 方phương 增Tăng 長Trưởng 天Thiên 王Vương 。 西tây 方Phương 廣Quảng 目mục 天thiên 王vương 。 北bắc 方phương 多Đa 聞Văn 天Thiên 王Vương 也dã )# 。

【# 初sơ 八bát 日nhật 】# 此thử 日nhật 摩Ma 醯Hê 首Thủ 羅La 天Thiên 。 王vương 下hạ 降giáng 按án 臨lâm 人nhân 間gian 觀quán 察sát 善thiện 惡ác 。 若nhược 念niệm 藥dược 師sư 瑠lưu 璃ly 光quang 佛Phật 名danh 號hiệu 則tắc 滅diệt 一nhất 切thiết 罪tội 。 增tăng 一nhất 切thiết 福phước (# 梵Phạn 語ngữ 摩Ma 醯Hê 首Thủ 羅La 。 華hoa 言ngôn 大đại 自tự 在tại )# 。

【# 十thập 四tứ 日nhật 】# 此thử 日nhật 摩Ma 醯Hê 首Thủ 羅La 天Thiên 。 王vương 下hạ 降giáng 按án 臨lâm 人nhân 間gian 觀quán 察sát 善thiện 惡ác 。 若nhược 念niệm 賢hiền 刼# 千thiên 佛Phật 名danh 號hiệu 。 則tắc 滅diệt 一nhất 切thiết 惡ác 。 生sanh 一nhất 切thiết 善thiện (# 刼# 梵Phạn 語ngữ 具cụ 云vân 刼# 波ba 華hoa 言ngôn 分phân 別biệt 時thời 節tiết 賢hiền 者giả 刼# 名danh 謂vị 此thử 刼# 中trung 多đa 賢hiền 人nhân 也dã )# 。

【# 十thập 五ngũ 日nhật 】# 此thử 日nhật 四Tứ 天Thiên 王Vương 太thái 子tử 下hạ 降giáng 按án 臨lâm 人nhân 間gian 觀quán 察sát 善thiện 惡ác 。 若nhược 念niệm 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 名danh 號hiệu 則tắc 滅diệt 生sanh 死tử 罪tội 得đắc 寂tịch 滅diệt 樂nhạo/nhạc/lạc (# 梵Phạn 語ngữ 阿A 彌Di 陀Đà 華hoa 言ngôn 無vô 量lượng 壽thọ )# 。

【# 十thập 八bát 日nhật 】# 此thử 日nhật 四Tứ 天Thiên 王Vương 太thái 子tử 使sứ 者giả 下hạ 降giáng 觀quán 察sát 人nhân 間gian 比tỉ 校giáo 善thiện 惡ác 若nhược 念niệm 地Địa 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 名danh 號hiệu 則tắc 滅diệt 除trừ 罪tội 業nghiệp 增tăng 延diên 福phước 壽thọ 。

【# 二nhị 十thập 三tam 日nhật 。 】# 此thử 日nhật 摩Ma 醯Hê 首Thủ 羅La 天Thiên 。 王vương 下hạ 降giáng 按án 察sát 人nhân 間gian 比tỉ 校giáo 善thiện 惡ác 若nhược 念niệm 大Đại 勢Thế 至Chí 菩Bồ 薩Tát 。 名danh 號hiệu 則tắc 增tăng 長trưởng 福phước 利lợi 滅diệt 除trừ 罪tội 惡ác 。

【# 二nhị 十thập 四tứ 日nhật 。 】# 此thử 日nhật 四Tứ 天Thiên 王Vương 太thái 子tử 下hạ 降giáng 按án 行hành 人nhân 間gian 觀quán 察sát 善thiện 惡ác 。 若nhược 念niệm 觀Quán 世Thế 音Âm 。 菩Bồ 薩Tát 名danh 號hiệu 。 則tắc 滅diệt 除trừ 眾chúng 苦khổ 。 長trưởng 養dưỡng 諸chư 善thiện 。

【# 二nhị 十thập 八bát 日nhật 。 】# 此thử 日nhật 四Tứ 天Thiên 王Vương 使sứ 者giả 下hạ 降giáng 觀quán 察sát 人nhân 間gian 比tỉ 校giáo 善thiện 惡ác 若nhược 念niệm 盧Lô 舍Xá 那Na 佛Phật 。 名danh 號hiệu 則tắc 滅diệt 煩phiền 惱não 罪tội 得đắc 智trí 慧tuệ 樂lạc 。 (# 梵Phạn 語ngữ 盧lô 舍xá 那na 華hoa 言ngôn 淨tịnh 滿mãn )# 。

【# 二nhị 十thập 九cửu 日nhật 。 】# 此thử 日nhật 摩Ma 醯Hê 首Thủ 羅La 天Thiên 。 王vương 下hạ 降giáng 親thân 臨lâm 人nhân 間gian 比tỉ 校giáo 善thiện 惡ác 若nhược 念niệm 藥Dược 王Vương 菩Bồ 薩Tát 。 名danh 號hiệu 則tắc 滅diệt 一nhất 切thiết 惡ác 。 生sanh 一nhất 切thiết 善thiện 。

【# 三tam 十thập 日nhật 】# 此thử 日nhật 四Tứ 天Thiên 王Vương 使sứ 者giả 下hạ 降giáng 按án 行hành 人nhân 間gian 觀quán 察sát 善thiện 惡ác 。 若nhược 念niệm 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 佛Phật 。 名danh 號hiệu 則tắc 增tăng 長trưởng 福phước 利lợi 成thành 就tựu 菩Bồ 提Đề 。 (# 梵Phạn 語ngữ 菩Bồ 提Đề 華hoa 言ngôn 道đạo )# 。

十Thập 忍Nhẫn (# 出Xuất 仁Nhân 王Vương 護Hộ 國Quốc 般Bát 若Nhã 經Kinh 疏Sớ/sơ )#

忍nhẫn 即tức 忍nhẫn 可khả 亦diệc 安an 忍nhẫn 也dã 謂vị 通thông 教giáo 菩Bồ 薩Tát 觀quán 五ngũ 陰ấm 三tam 界giới 因nhân 果quả 二nhị 諦đế 等đẳng 法pháp 成thành 就tựu 十thập 忍nhẫn 也dã (# 五ngũ 陰ấm 者giả 色sắc 陰ấm 受thọ 陰ấm 想tưởng 陰ấm 行hành 陰ấm 識thức 陰ấm 也dã 三tam 界giới 者giả 欲dục 界giới 色sắc 界giới 無vô 色sắc 界giới 。 也dã 二nhị 諦đế 者giả 真Chân 諦Đế 俗tục 諦đế 也dã )# 。

【# 一nhất 戒giới 忍nhẫn 】# 謂vị 由do 觀quán 色sắc 陰ấm 而nhi 不bất 犯phạm 禁cấm 制chế 即tức 得đắc 戒giới 忍nhẫn 以dĩ 作tác 無vô 作tác 戒giới 。 體thể 皆giai 是thị 色sắc 攝nhiếp 故cố 也dã (# 作tác 無vô 作tác 戒giới 。 者giả 謂vị 初sơ 受thọ 戒giới 時thời 。 有hữu 所sở 作tác 為vi 。 執chấp 守thủ 堅kiên 持trì 名danh 為vi 作tác 也dã 持trì 守thủ 既ký 久cửu 雖tuy 不bất 作tác 意ý 而nhi 任nhậm 運vận 無vô 所sở 毀hủy 犯phạm 。 名danh 無vô 作tác 也dã )# 。

【# 二nhị 知tri 見kiến 忍nhẫn 】# 謂vị 由do 觀quán 識thức 陰ấm 了liễu 知tri 一nhất 切thiết 。 諸chư 法pháp 邪tà 正chánh 之chi 見kiến 皆giai 從tùng 識thức 心tâm 而nhi 生sanh 即tức 得đắc 知tri 見kiến 忍nhẫn 以dĩ 了liễu 別biệt 識thức 與dữ 此thử 知tri 見kiến 相tương/tướng 類loại 故cố 也dã (# 了liễu 別biệt 識thức 即tức 意ý 識thức 以dĩ 識thức 有hữu 分phân 別biệt 之chi 義nghĩa 故cố 也dã )# 。

【# 三tam 定định 忍nhẫn 】# 謂vị 由do 觀quán 想tưởng 陰ấm 不bất 起khởi 亂loạn 思tư 即tức 得đắc 定định 忍nhẫn 以dĩ 從tùng 顛điên 倒đảo 妄vọng 想tưởng 。 能năng 入nhập 於ư 定định 故cố 也dã 。

【# 四tứ 慧tuệ 忍nhẫn 】# 謂vị 由do 觀quán 受thọ 陰ấm 無vô 苦khổ 樂lạc 相tương/tướng 即tức 得đắc 智trí 慧tuệ 。 忍nhẫn 以dĩ 分phân 別biệt 諸chư 法pháp 。 皆giai 悉tất 空không 寂tịch 。 智trí 慧tuệ 即tức 生sanh 故cố 也dã 。

【# 五ngũ 觧# 脫thoát 忍nhẫn 】# 謂vị 由do 觀quán 行hành 陰ấm 無vô 造tạo 作tác 相tương/tướng 即tức 得đắc 觧# 脫thoát 忍nhẫn 以dĩ 行hành 皆giai 悉tất 無vô 常thường 。 無vô 有hữu 結kết 縛phược 也dã 。

【# 六lục 空không 忍nhẫn 】# 謂vị 由do 觀quán 三tam 界giới 苦khổ 果quả 無vô 有hữu 實thật 體thể 即tức 得đắc 空không 忍nhẫn 也dã 以dĩ 生sanh 死tử 苦Khổ 諦Đế 性tánh 本bổn 空không 寂tịch 故cố 也dã 。

【# 七thất 無vô 願nguyện 忍nhẫn 】# 謂vị 由do 觀quán 三tam 界giới 苦khổ 因nhân 皆giai 悉tất 空không 故cố 即tức 得đắc 無vô 願nguyện 忍nhẫn 以dĩ 煩phiền 惱não 集Tập 諦Đế 性tánh 本bổn 清thanh 淨tịnh 故cố 也dã 。

【# 八bát 無vô 相tướng 忍nhẫn 】# 謂vị 由do 觀quán 三tam 界giới 因nhân 果quả 之chi 法pháp 皆giai 空không 即tức 得đắc 無vô 相tướng 忍nhẫn 以dĩ 因nhân 果quả 之chi 相tướng 本bổn 空không 無vô 有hữu 故cố 也dã 。

【# 九cửu 無vô 常thường 忍nhẫn 】# 謂vị 由do 觀quán 俗tục 諦đế 之chi 境cảnh 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 。 之chi 法pháp 悉tất 皆giai 虛hư 幻huyễn 即tức 得đắc 無vô 常thường 忍nhẫn 以dĩ 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 遷thiên 滅diệt 不bất 停đình 故cố 也dã (# 俗tục 諦đế 者giả 謂vị 建kiến 立lập 一nhất 切thiết 法pháp 也dã )# 。

【# 十thập 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 】# 謂vị 由do 觀quán 真Chân 諦Đế 之chi 境cảnh 是thị 無vô 為vi 法Pháp 。 諸chư 念niệm 不bất 生sanh 即tức 得đắc 無vô 生sanh 。 忍nhẫn 以dĩ 真chân 空không 之chi 理lý 本bổn 無vô 生sanh 滅diệt 。 故cố 也dã (# 真Chân 諦Đế 者giả 謂vị 泯mẫn 絕tuyệt 一nhất 切thiết 法pháp 也dã )# 。

慈Từ 忍Nhẫn 十Thập 種Chủng 利Lợi 益Ích 。 (# 出Xuất 月Nguyệt 燈Đăng 三Tam 昧Muội 經Kinh )#

慈từ 即tức 愛ái 念niệm 忍nhẫn 即tức 安an 忍nhẫn 謂vị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 於ư 一nhất 切thiết 違vi 順thuận 等đẳng 境cảnh 皆giai 能năng 慈từ 忍nhẫn 故cố 獲hoạch 此thử 十thập 種chủng 利lợi 益ích 也dã 。

【# 一nhất 火hỏa 不bất 能năng 燒thiêu 。 】# 謂vị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 但đãn 為vì 利lợi 益ích 。 眾chúng 生sanh 常thường 懷hoài 慈từ 忍nhẫn 之chi 心tâm 於ư 一nhất 切thiết 。 違vi 逆nghịch 之chi 境cảnh 了liễu 知tri 身thân 心tâm 。 自tự 性tánh 本bổn 空không 悉tất 無vô 所sở 惱não 是thị 以dĩ 瞋sân 恚khuể 之chi 火hỏa 所sở 不bất 能năng 燒thiêu 也dã 。

【# 二nhị 刀đao 不bất 能năng 割cát 。 】# 謂vị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 但đãn 為vì 利lợi 益ích 。 眾chúng 生sanh 常thường 懷hoài 慈từ 忍nhẫn 之chi 心tâm 於ư 一nhất 切thiết 。 橫hoạnh/hoành 逆nghịch 之chi 境cảnh 了liễu 知tri 自tự 身thân 体# 性tánh 空không 寂tịch 悉tất 無vô 所sở 畏úy 是thị 以dĩ 瞋sân 恚khuể 利lợi 刀đao 所sở 不bất 能năng 割cát 也dã 。

【# 三tam 毒độc 不bất 能năng 中trung 。 】# 謂vị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 但đãn 為vì 利lợi 益ích 。 眾chúng 生sanh 常thường 懷hoài 慈từ 忍nhẫn 之chi 心tâm 人nhân 或hoặc 有hữu 所sở 加gia 害hại 了liễu 知tri 身thân 心tâm 。 本bổn 空không 不bất 以dĩ 為vi 意ý 是thị 以dĩ 貪tham 瞋sân 毒độc 藥dược 所sở 不bất 能năng 中trung 也dã 。

【# 四tứ 水thủy 不bất 能năng 漂phiêu 。 】# 謂vị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 但đãn 為vì 利lợi 益ích 。 眾chúng 生sanh 常thường 懷hoài 慈từ 忍nhẫn 之chi 心tâm 於ư 一nhất 切thiết 。 順thuận 情tình 之chi 境cảnh 了liễu 知tri 諸chư 法pháp 。 本bổn 空không 悉tất 無vô 所sở 染nhiễm 是thị 以dĩ 貪tham 愛ái 之chi 水thủy 所sở 不bất 能năng 漂phiêu 也dã 。

【# 五ngũ 為vi 非phi 人nhân 護hộ 】# 非phi 人nhân 即tức 鬼quỷ 神thần 之chi 類loại 。 謂vị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 但đãn 為vì 利lợi 益ích 。 眾chúng 生sanh 常thường 懷hoài 慈từ 忍nhẫn 之chi 心tâm 於ư 一nhất 切thiết 。 時thời 處xứ 鬼quỷ 神thần 之chi 類loại 。 悉tất 皆giai 護hộ 衛vệ 也dã 。

【# 六lục 身thân 相tướng 莊trang 嚴nghiêm 】# 謂vị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 但đãn 為vì 利lợi 益ích 。 眾chúng 生sanh 常thường 懷hoài 慈từ 忍nhẫn 之chi 心tâm 愛ái 念niệm 於ư 人nhân 是thị 以dĩ 能năng 感cảm 色sắc 身thân 相tướng 好hảo 。 莊trang 嚴nghiêm 之chi 報báo 也dã 。

【# 七thất 閉bế 諸chư 惡ác 道đạo 。 】# 謂vị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 但đãn 為vì 利lợi 益ích 。 眾chúng 生sanh 常thường 懷hoài 慈từ 忍nhẫn 之chi 心tâm 成thành 就tựu 善thiện 法Pháp 。 是thị 以dĩ 惡ác 道đạo 之chi 門môn 自tự 然nhiên 閉bế 。 而nhi 不bất 開khai 也dã 。

【# 八bát 隨tùy 樂nhạo/nhạc/lạc 梵Phạm 天Thiên 】# 梵Phạm 天Thiên 即tức 色sắc 界giới 初sơ 禪thiền 天thiên 也dã 謂vị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 慈từ 忍nhẫn 具cụ 足túc 梵Phạm 行hạnh 。 無vô 虧khuy 故cố 報báo 盡tận 命mạng 終chung 。 隨tùy 其kỳ 意ý 樂lạc 。 而nhi 得đắc 生sanh 於ư 梵Phạm 天Thiên 也dã 。

【# 九cửu 晝trú 夜dạ 常thường 安an 】# 謂vị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 常thường 行hành 慈từ 忍nhẫn 之chi 心tâm 利lợi 益ích 有hữu 情tình 。 而nhi 不bất 惱não 害hại 故cố 得đắc 身thân 心tâm 寂tịch 靜tĩnh 。 晝trú 夜dạ 常thường 安an 也dã 。

【# 十thập 不bất 離ly 喜hỷ 樂lạc 】# 謂vị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 常thường 懷hoài 慈từ 忍nhẫn 之chi 心tâm 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。 令linh 其kỳ 各các 獲hoạch 安an 隱ẩn 是thị 以dĩ 自tự 之chi 身thân 心tâm 亦diệc 不bất 離ly 於ư 喜hỷ 樂lạc 也dã 。

精Tinh 進Tấn 十Thập 種Chủng 利Lợi 益Ích 。 (# 出Xuất 月Nguyệt 燈Đăng 三Tam 昧Muội 經Kinh )#

謂vị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 於ư 諸chư 梵Phạm 行hạnh 念niệm 念niệm 進tiến 修tu 精tinh 勤cần 無vô 怠đãi 故cố 有hữu 十thập 種chủng 利lợi 益ích 。 也dã (# 梵Phạm 行hạnh 即tức 淨tịnh 行hạnh 也dã )# 。

【# 一nhất 他tha 不bất 折chiết 伏phục 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 慧tuệ 解giải 精tinh 勤cần 行hành 業nghiệp 成thành 就tựu 則tắc 不bất 為vị 一nhất 切thiết 。 邪tà 論luận 妄vọng 計kế 之chi 所sở 折chiết 伏phục 也dã 。

【# 二nhị 得đắc 佛Phật 所sở 攝nhiếp 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 於ư 諸chư 梵Phạm 行hạnh 精tinh 進tấn 無vô 怠đãi 則tắc 為vi 諸chư 佛Phật 。 之chi 所sở 攝nhiếp 受thọ 。 而nhi 不bất 捨xả 也dã 。

【# 三tam 為vi 非phi 人nhân 護hộ 】# 非phi 人nhân 即tức 鬼quỷ 神thần 之chi 類loại 。 謂vị 菩Bồ 薩Tát 於ư 諸chư 梵Phạm 行hạnh 精tinh 進tấn 無vô 怠đãi 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 處xử 鬼quỷ 神thần 之chi 類loại 。 悉tất 加gia 衛vệ 護hộ 也dã 。

【# 四tứ 聞văn 法Pháp 不bất 忘vong 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 於ư 諸chư 梵Phạm 行hạnh 精tinh 進tấn 無vô 怠đãi 則tắc 於ư 所sở 聞văn 之chi 法pháp 常thường 能năng 憶ức 持trì 。 而nhi 不bất 忘vong 失thất 也dã 。

【# 五ngũ 未vị 聞văn 能năng 聞văn 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 於ư 諸chư 梵Phạm 行hạnh 勇dũng 猛mãnh 精tinh 進tấn 。 樂nhạo 法Pháp 之chi 心tâm 。 無vô 有hữu 厭yếm 足túc 。 則tắc 昔tích 所sở 未vị 聞văn 。 今kim 皆giai 得đắc 聞văn 也dã 。

【# 六lục 增tăng 長trưởng 辯biện 才tài 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 於ư 諸chư 梵Phạm 行hạnh 精tinh 進tấn 無vô 怠đãi 則tắc 法pháp 義nghĩa 皆giai 通thông 辯biện 才tài 增tăng 長trưởng 隨tùy 問vấn 隨tùy 答đáp 皆giai 無vô 疑nghi 礙ngại 也dã 。

【# 七thất 得đắc 三tam 昧muội 性tánh 】# 梵Phạn 語ngữ 三tam 昧muội 華hoa 言ngôn 正chánh 定định 謂vị 菩Bồ 薩Tát 於ư 諸chư 梵Phạm 行hạnh 精tinh 進tấn 無vô 怠đãi 則tắc 身thân 心tâm 寂tịch 靜tĩnh 。 定định 性tánh 現hiện 前tiền 。 不bất 為vi 世thế 相tương/tướng 之chi 所sở 變biến 遷thiên 也dã 。

【# 八bát 少thiểu 病bệnh 少thiểu 惱não 。 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 於ư 諸chư 梵Phạm 行hạnh 精tinh 進tấn 無vô 怠đãi 雖tuy 晝trú 夜dạ 不bất 息tức 。 而nhi 善thiện 能năng 調điều 適thích 身thân 心tâm 是thị 以dĩ 常thường 得đắc 輕khinh 安an 少thiểu 病bệnh 少thiểu 惱não 也dã 。

【# 九cửu 得đắc 食thực 能năng 消tiêu 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 於ư 諸chư 梵Phạm 行hạnh 精tinh 進tấn 無vô 怠đãi 而nhi 於ư 飲ẩm 食thực 不bất 節tiết 。 不bất 恣tứ 是thị 以dĩ 食thực 已dĩ 即tức 消tiêu 而nhi 無vô 停đình 滯trệ 之chi 患hoạn 也dã 。

【# 十thập 如như 優ưu 鉢bát 羅la 華hoa 。 】# 梵Phạn 語ngữ 優ưu 鉢bát 羅la 華hoa 。 言ngôn 青thanh 蓮liên 花hoa 以dĩ 其kỳ 出xuất 於ư 淤ứ 泥nê 。 而nhi 無vô 染nhiễm 污ô 世thế 人nhân 見kiến 之chi 即tức 生sanh 希hy 有hữu 。 之chi 想tưởng 謂vị 菩Bồ 薩Tát 於ư 諸chư 梵Phạm 行hạnh 精tinh 進tấn 無vô 怠đãi 雖tuy 處xứ 生sanh 死tử 。 不bất 為vị 煩phiền 惱não 。 之chi 所sở 染nhiễm 著trước 。 猶do 如như 此thử 花hoa 見kiến 者giả 亦diệc 生sanh 希hy 有hữu 之chi 心tâm 也dã 。

禪Thiền 定Định 十Thập 種Chủng 利Lợi 益Ích 。 (# 出Xuất 月Nguyệt 燈Đăng 三Tam 昧Muội 經Kinh )#

謂vị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 善thiện 能năng 修tu 習tập 。 禪thiền 定định 則tắc 萬vạn 緣duyên 俱câu 息tức 定định 性tánh 現hiện 前tiền 。 故cố 獲hoạch 此thử 十thập 種chủng 利lợi 益ích 也dã 。

【# 一nhất 安an 住trụ 儀nghi 式thức 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 習tập 諸chư 禪thiền 定định 必tất 須tu 整chỉnh 肅túc 威uy 儀nghi 一nhất 遵tuân 法pháp 式thức 行hành 之chi 既ký 久cửu 則tắc 諸chư 根căn 寂tịch 靜tĩnh 。 正chánh 定định 現hiện 前tiền 自tự 然nhiên 安an 住trụ 無vô 所sở 勉miễn 強cường/cưỡng 是thị 為vi 安an 住trụ 儀nghi 式thức 。

【# 二nhị 行hành 慈từ 境cảnh 界giới 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 習tập 諸chư 禪thiền 定định 常thường 存tồn 慈từ 愛ái 之chi 心tâm 。 而nhi 無vô 傷thương 殺sát 之chi 念niệm 於ư 諸chư 眾chúng 生sanh 。 悉tất 令linh 安an 隱ẩn 。 是thị 為vi 行hành 慈từ 境cảnh 界giới 。

【# 三tam 無vô 煩phiền 惱não 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 習tập 諸chư 禪thiền 定định 諸chư 根căn 寂tịch 靜tĩnh 。 則tắc 貪tham 瞋sân 癡si 等đẳng 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 自tự 然nhiên 不bất 生sanh 。 是thị 為vi 無vô 煩phiền 惱não 。

【# 四tứ 守thủ 護hộ 諸chư 根căn 。 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 習tập 諸chư 禪thiền 定định 常thường 當đương 防phòng 衛vệ 眼nhãn 等đẳng 諸chư 根căn 不bất 為vi 色sắc 等đẳng 諸chư 塵trần 所sở 動động 是thị 為vi 。 守thủ 護hộ 諸chư 根căn 。

【# 五ngũ 無vô 食thực 喜hỷ 樂lạc 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 習tập 諸chư 禪thiền 定định 既ký 得đắc 禪thiền 恱# 之chi 味vị 以dĩ 資tư 道đạo 體thể 雖tuy 無vô 飲ẩm 食thực 之chi 奉phụng 而nhi 自tự 然nhiên 欣hân 豫dự 是thị 為vi 無vô 食thực 喜hỷ 樂lạc 。

【# 六lục 遠viễn 離ly 愛ái 欲dục 。 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 修tu 習tập 禪thiền 定định 。 寂tịch 默mặc 一nhất 心tâm 。 不bất 令linh 散tán 亂loạn 則tắc 一nhất 切thiết 愛ái 欲dục 。 之chi 境cảnh 悉tất 無vô 染nhiễm 著trước 是thị 為vi 。 遠viễn 離ly 愛ái 欲dục 。

【# 七thất 修tu 禪thiền 不bất 空không 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 習tập 諸chư 禪thiền 定định 而nhi 獲hoạch 諸chư 禪thiền 功công 德đức 。 雖tuy 證chứng 真chân 空không 之chi 理lý 而nhi 不bất 隨tùy 於ư 斷đoạn 滅diệt 之chi 空không 是thị 為vi 修tu 禪thiền 不bất 空không 。

【# 八bát 解giải 脫thoát 魔ma 羂quyến 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 習tập 諸chư 禪thiền 定định 則tắc 能năng 遠viễn 離ly 生sanh 死tử 。 一nhất 切thiết 魔ma 網võng 。 悉tất 皆giai 不bất 能năng 纏triền 縛phược 是thị 為vi 解giải 脫thoát 魔ma 羂quyến 。

【# 九cửu 安an 住trụ 佛Phật 境cảnh 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 習tập 諸chư 禪thiền 定định 開khai 發phát 無vô 量lượng 智trí 慧tuệ 。 通thông 達đạt 甚thậm 深thâm 法Pháp 義nghĩa 。 於ư 佛Phật 知tri 見kiến 自tự 然nhiên 明minh 了liễu 。 心tâm 心tâm 寂tịch 滅diệt 住trụ 持trì 不bất 動động 是thị 為vi 安an 住trụ 佛Phật 境cảnh 。

【# 十thập 解giải 脫thoát 成thành 熟thục 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 習tập 諸chư 禪thiền 定định 一nhất 切thiết 業nghiệp 惑hoặc 不bất 能năng 撓nạo 亂loạn 行hành 之chi 既ký 久cửu 則tắc 無vô 礙ngại 解giải 脫thoát 。 自tự 然nhiên 圓viên 就tựu 是thị 為vi 解giải 脫thoát 成thành 熟thục 。

坐tọa 禪thiền 人nhân 十thập 種chủng 行hành (# 出xuất 解giải 脫thoát 道đạo 論luận )#

【# 一nhất 令linh 觀quán 處xứ 明minh 淨tịnh 】# 謂vị 修tu 行hành 之chi 人nhân 。 欲dục 修tu 禪thiền 定định 先tiên 須tu 調điều 適thích 飲ẩm 食thực 不bất 飢cơ 不bất 飽bão 。 次thứ 須tu 隨tùy 順thuận 時thời 節tiết 不bất 先tiên 不bất 後hậu 又hựu 當đương 整chỉnh 肅túc 威uy 儀nghi 無vô 有hữu # 怠đãi 修tu 此thử 三tam 行hành 用dụng 觀quán 分phân 明minh 則tắc 諸chư 緣duyên 屏bính 息tức 心tâm 常thường 寂tịch 靜tĩnh 。 安an 於ư 禪thiền 定định 是thị 為vi 觀quán 處xứ 明minh 淨tịnh 。

【# 二nhị 徧biến 起khởi 觀quán 諸chư 根căn 】# 謂vị 坐tọa 禪thiền 之chi 人nhân 。 欲dục 修tu 禪thiền 定định 當đương 周chu 徧biến 觀quán 察sát 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 不bất 令linh 消tiêu 减# 與dữ 定định 相tương 應ứng 。 心tâm 無vô 懈giải 怠đãi 。 即tức 得đắc 遠viễn 離ly 。 疑nghi 盖# 等đẳng 過quá 三tam 昧muội 現hiện 前tiền 是thị 為vi 徧biến 起khởi 觀quán 諸chư 根căn (# 五ngũ 根căn 者giả 信tín 根căn 進tiến 根căn 念niệm 根căn 定định 根căn 慧tuệ 根căn 也dã 梵Phạn 語ngữ 三tam 昧muội 華hoa 言ngôn 正chánh 定định )# 。

【# 三tam 曉hiểu 了liễu 於ư 相tương/tướng 】# 謂vị 坐tọa 禪thiền 之chi 人nhân 。 欲dục 修tu 禪thiền 定định 必tất 當đương 曉hiểu 了liễu 意ý 識thức 想tưởng 念niệm 之chi 相tướng 令linh 其kỳ 不bất 急cấp 不bất 寬khoan 調điều 適thích 得đắc 中trung 則tắc 妄vọng 想tưởng 不bất 生sanh 。 禪thiền 定định 易dị 入nhập 是thị 為vi 曉hiểu 了liễu 於ư 相tương/tướng 。

【# 四tứ 制chế 令linh 心tâm 調điều 】# 謂vị 坐tọa 禪thiền 之chi 人nhân 。 欲dục 修tu 禪thiền 定định 當đương 起khởi 精tinh 進tấn 。 制chế 伏phục 其kỳ 心tâm 。 調điều 停đình 適thích 中trung 勿vật 使sử 過quá 度độ 增tăng 長trưởng 亂loạn 意ý 則tắc 得đắc 定định 相tương/tướng 現Hiện 前Tiền 三Tam 昧Muội 。 成thành 就tựu 是thị 為vi 制chế 令linh 心tâm 調điều 。

【# 五ngũ 折chiết 伏phục 懈giải 怠đãi 】# 謂vị 坐tọa 禪thiền 之chi 人nhân 。 若nhược 以dĩ 不bất 得đắc 。 勝thắng 定định 令linh 心tâm 無vô 味vị 故cố 成thành 懈giải 怠đãi 而nhi 欲dục 睡thụy 眠miên 於ư 是thị 之chi 時thời 。 必tất 當đương 諦đế 觀quán 諸chư 禪thiền 功công 德đức 。 策sách 勵lệ 精tinh 進tấn 則tắc 定định 相tương/tướng 現Hiện 前Tiền 三Tam 昧Muội 。 可khả 得đắc 是thị 為vi 折chiết 伏phục 懈giải 怠đãi 。

【# 六lục 心tâm 無vô 味vị 著trước 】# 謂vị 坐tọa 禪thiền 之chi 人nhân 。 欲dục 修tu 禪thiền 定định 以dĩ 慧tuệ 根căn 遲trì 鈍độn 及cập 少thiểu 方phương 便tiện 不bất 得đắc 寂tịch 靜tĩnh 。 故cố 於ư 勝thắng 定định 無vô 所sở 樂nhạo 著trước 。 是thị 為vi 心tâm 無vô 味vị 著trước 。

【# 七thất 心tâm 歡hoan 喜hỷ 】# 謂vị 坐tọa 禪thiền 之chi 人nhân 。 於ư 諸chư 勝thắng 定định 心tâm 若nhược 無vô 味vị 當đương 觀quán 生sanh 老lão 病bệnh 死tử 。 及cập 諸chư 惡ác 趣thú 。 令linh 生sanh 恐khủng 怖bố 然nhiên 後hậu 念niệm 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 。 等đẳng 諸chư 功công 德đức 策sách 進tiến 身thân 心tâm 令linh 欣hân 得đắc 禪thiền 定định 是thị 為vi 心tâm 歡hoan 喜hỷ 。

【# 八bát 心tâm 定định 成thành 捨xả 】# 謂vị 坐tọa 禪thiền 之chi 人nhân 。 欲dục 修tu 禪thiền 定định 當đương 調điều 伏phục 諸chư 根căn 。 如như 理lý 思tư 惟duy 。 安an 住trụ 寂tịch 靜tĩnh 。 而nhi 捨xả 一nhất 切thiết 非phi 正chánh 之chi 行hành 是thị 為vi 心tâm 定định 成thành 捨xả 。

【# 九cửu 近cận 學học 定định 人nhân 】# 謂vị 坐tọa 禪thiền 之chi 人nhân 。 欲dục 修tu 禪thiền 定định 應ưng 當đương 遠viễn 離ly 。 不bất 修tu 威uy 儀nghi 及cập 不bất 習tập 寂tịch 靜tĩnh 之chi 人nhân 。 而nhi 常thường 親thân 近cận 安an 住trụ 寂tịch 靜tĩnh 。 威uy 儀nghi 整chỉnh 肅túc 。 心tâm 源nguyên 泯mẫn 淨tịnh 者giả 依y 其kỳ 教giáo 誡giới 成thành 就tựu 正chánh 定định 道đạo 業nghiệp 是thị 為vi 近cận 學học 定định 人nhân 。

【# 十thập 樂nhạo 著trước 安an 定định 】# 謂vị 坐tọa 禪thiền 之chi 人nhân 。 欲dục 修tu 禪thiền 定định 於ư 彼bỉ 得đắc 定định 善thiện 解giải 緣duyên 起khởi 入nhập 寂tịch 靜tĩnh 處xứ 者giả 即tức 當đương 愛ái 樂nhạo 恭cung 敬kính 求cầu 其kỳ 開khai 導đạo 以dĩ 起khởi 定định 心tâm 是thị 為vi 樂nhạo 著trước 安an 定định 。

般Bát 若Nhã 十Thập 種Chủng 利Lợi 益Ích 。 (# 出Xuất 月Nguyệt 燈Đăng 三Tam 昧Muội 經Kinh )#

梵Phạn 語ngữ 般Bát 若Nhã 華hoa 言ngôn 智trí 慧tuệ 謂vị 菩Bồ 薩Tát 由do 此thử 。 智trí 慧tuệ 通thông 達đạt 。 無vô 礙ngại 故cố 獲hoạch 十thập 種chủng 利lợi 益ích 也dã 。

【# 一nhất 一nhất 切thiết 捨xả 不bất 取thủ 施thí 想tưởng 。 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 修tu 行hành 。 般Bát 若Nhã 照chiếu 了liễu 萬vạn 法pháp 俱câu 寂tịch 是thị 故cố 雖tuy 行hành 布bố 施thí 。 而nhi 無vô 能năng 施thí 之chi 想tưởng 不bất 著trước 所sở 施thí 之chi 物vật 。 不bất 見kiến 受thọ 施thí 之chi 人nhân 。 是thị 為vi 一nhất 切thiết 。 捨xả 不bất 取thủ 施thí 想tưởng 。

【# 二nhị 持trì 戒giới 不bất 缺khuyết 。 而nhi 不bất 依y 戒giới 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 修tu 行hành 。 般Bát 若Nhã 雖tuy 堅kiên 持trì 淨tịnh 戒giới 。 無vô 所sở 毀hủy 缺khuyết 然nhiên 以dĩ 空không 慧tuệ 照chiếu 之chi 則tắc 不bất 見kiến 有hữu 能năng 持trì 能năng 犯phạm 之chi 相tướng 是thị 為vi 持trì 戒giới 。 不bất 缺khuyết 而nhi 不bất 依y 戒giới 。

【# 三tam 住trụ 於ư 忍nhẫn 力lực 而nhi 不bất 住trụ 眾chúng 生sanh 想tưởng 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 修tu 行hành 。 般Bát 若Nhã 安an 住trụ 忍nhẫn 力lực 度độ 諸chư 眾chúng 生sanh 。 然nhiên 以dĩ 空không 慧tuệ 照chiếu 之chi 而nhi 終chung 不bất 起khởi 眾chúng 生sanh 得đắc 度độ 。 之chi 想tưởng 是thị 為vi 住trụ 於ư 忍nhẫn 力lực 而nhi 不bất 住trụ 眾chúng 生sanh 想tưởng 。

【# 四tứ 行hành 於ư 精tinh 進tấn 。 而nhi 離ly 身thân 心tâm 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 修tu 行hành 。 般Bát 若Nhã 於ư 諸chư 梵Phạm 行hạnh 雖tuy 勇dũng 猛mãnh 精tinh 進tấn 。 然nhiên 以dĩ 空không 慧tuệ 照chiếu 之chi 而nhi 不bất 見kiến 有hữu 身thân 。 心tâm 精tinh 進tấn 之chi 相tướng 。 是thị 為vi 行hành 於ư 精tinh 進tấn 。 而nhi 離ly 身thân 心tâm 。

【# 五ngũ 修tu 禪thiền 而nhi 無vô 所sở 住trụ 。 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 修tu 行hành 。 般Bát 若Nhã 雖tuy 在tại 禪thiền 定định 然nhiên 以dĩ 空không 慧tuệ 照chiếu 之chi 而nhi 於ư 一nhất 切thiết 。 諸chư 禪thiền 功công 德đức 。 不bất 生sanh 味vị 著trước 是thị 為vi 修tu 禪thiền 。 而nhi 無vô 所sở 住trụ 。

【# 六lục 魔ma 不bất 能năng 擾nhiễu 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 修tu 行hành 。 般Bát 若Nhã 能năng 以dĩ 空không 慧tuệ 照chiếu 了liễu 諸chư 法pháp 本bổn 。 性tánh 空không 寂tịch 復phục 知tri 魔ma 佛Phật 體thể 元nguyên 不bất 異dị 魔ma 雖tuy 發phát 現hiện 即tức 無vô 所sở 怖bố 是thị 為vi 魔ma 不bất 能năng 擾nhiễu 。

【# 七thất 於ư 他tha 言ngôn 論luận 其kỳ 心tâm 不bất 動động 。 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 修tu 行hành 。 般Bát 若Nhã 於ư 世thế 間gian 出xuất 世thế 間gian 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 無vô 。 不bất 通thông 達đạt 明minh 了liễu 故cố 於ư 他tha 人nhân 言ngôn 論luận 悉tất 能năng 辯biện 其kỳ 邪tà 正chánh 是thị 非phi 不bất 為vi 所sở 惑hoặc 是thị 為vi 於ư 他tha 言ngôn 論luận 。 其kỳ 心tâm 不bất 動động 。

【# 八bát 達đạt 生sanh 死tử 海hải 底để 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 修tu 行hành 。 般Bát 若Nhã 照chiếu 了liễu 諸chư 法pháp 洞đỗng 徹triệt 生sanh 死tử 淵uyên 源nguyên 不bất 為vi 輪luân 轉chuyển 所sở 溺nịch 是thị 為vi 達đạt 生sanh 死tử 海hải 底để 。

【# 九cửu 起khởi 增tăng 上thượng 悲bi 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 修tu 行hành 。 般Bát 若Nhã 雖tuy 觀quán 一nhất 切thiết 性tánh 空không 常thường 以dĩ 廣quảng 大đại 悲bi 愍mẫn 。 之chi 心tâm 誓thệ 拔bạt 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 之chi 苦khổ 令linh 得đắc 解giải 脫thoát 。 是thị 為vi 起khởi 增tăng 上thượng 悲bi 。

【# 十thập 不bất 樂nhạo 二Nhị 乘Thừa 。 道đạo 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 修tu 行hành 。 般Bát 若Nhã 而nhi 能năng 了liễu 知tri 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 小Tiểu 乘Thừa 之chi 法pháp 沉trầm 滯trệ 空không 寂tịch 未vị 為vi 究cứu 竟cánh 而nhi 不bất 欣hân 樂nhạo 唯duy 求cầu 大Đại 乘Thừa 無vô 上thượng 之chi 道Đạo 。 而nhi 得đắc 解giải 脫thoát 。 是thị 為vi 不bất 樂nhạo 二Nhị 乘Thừa 道đạo 。

聞Văn 經Kinh 十Thập 益Ích (# 出Xuất 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ )#

謂vị 毘Tỳ 盧Lô 遮Già 那Na 如Như 來Lai 。 現hiện 法Pháp 界Giới 無vô 盡tận 身thân 雲vân 徧biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 與dữ 十thập 方phương 佛Phật 。 互hỗ 為vi 主chủ 伴bạn 稱xưng 性tánh 圓viên 融dung 而nhi 說thuyết 此thử 經Kinh 令linh 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 一nhất 切thiết 大đại 眾chúng 。 及cập 未vị 來lai 世thế 。 法Pháp 界Giới 眾chúng 生sanh 。 皆giai 悉tất 得đắc 聞văn 。 信tín 解giải 悟ngộ 入nhập 生sanh 如Như 來Lai 家gia 。 乃nãi 至chí 深thâm 入nhập 毘tỳ 盧lô 性tánh 海hải 若nhược 人nhân 聞văn 是thị 。 經kinh 得đắc 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 利lợi 益ích 今kim 束thúc 為vi 十thập 故cố 云vân 聞văn 經Kinh 十thập 益ích 也dã (# 梵Phạn 語ngữ 毘Tỳ 盧Lô 遮Già 那Na 。 華hoa 言ngôn 徧biến 一nhất 切thiết 處xứ )# 。

【# 一nhất 見kiến 聞văn 益ích 】# 見kiến 聞văn 益ích 者giả 謂vị 見kiến 聞văn 如Như 來Lai 常thường 說thuyết 。 徧biến 說thuyết 此thử 之chi 大đại 經kinh 佛Phật 佛Phật 道Đạo 同đồng 法Pháp 應ưng 如như 是thị 。 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 入nhập 佛Phật 境cảnh 界giới 。 成thành 見kiến 聞văn 益ích (# 常thường 說thuyết 者giả 過quá 去khứ 現hiện 在tại 。 窮cùng 未vị 來lai 際tế 。 恆hằng 說thuyết 此thử 法pháp 也dã 徧biến 說thuyết 者giả 十thập 方phương 無vô 盡tận 世thế 界giới 。 皆giai 說thuyết 此thử 法Pháp 也dã )# 。

【# 二nhị 發phát 心tâm 益ích 】# 謂vị 聞văn 如Như 來Lai 說thuyết 本bổn 因nhân 中trung 大đại 願nguyện 大đại 行hành 誓thệ 度độ 眾chúng 生sanh 。 是thị 以dĩ 遂toại 發phát 信tín 心tâm 學học 佛Phật 行hạnh 願nguyện 成thành 發phát 心tâm 益ích 。

【# 三tam 造tạo 修tu 益ích 】# 謂vị 聞văn 如Như 來Lai 說thuyết 此thử 。 大đại 經kinh 發phát 起khởi 當đương 機cơ 智trí 慧tuệ 善thiện 業nghiệp 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 如như 法Pháp 進tiến 修tu 成thành 造tạo 修tu 益ích 。

【# 四tứ 頓đốn 得đắc 益ích 】# 謂vị 聞văn 如Như 來Lai 初sơ 成thành 正chánh 覺giác 。 即tức 說thuyết 此thử 經Kinh 為vi 根căn 本bổn 法Pháp 輪luân 義nghĩa 理lý 玄huyền 妙diệu 具cụ 含hàm 眾chúng 德đức 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 即tức 能năng 開khai 悟ngộ 成thành 頓đốn 得đắc 益ích 。

【# 五ngũ 滅diệt 障chướng 益ích 】# 謂vị 聞văn 如Như 來Lai 說thuyết 此thử 。 大đại 經kinh 廣quảng 明minh 依y 正chánh 二nhị 果quả 勝thắng 德đức 莊trang 嚴nghiêm 是thị 以dĩ 信tín 樂nhạo 修tu 行hành 。 滅diệt 煩phiền 惱não 障chướng 成thành 滅diệt 障chướng 益ích (# 依y 正chánh 二nhị 果quả 者giả 一nhất 依y 果quả 謂vị 華hoa 藏tạng 莊trang 嚴nghiêm 世thế 界giới 。 二nhị 正chánh 果quả 謂vị 如Như 來Lai 十thập 身thân 也dã )# 。

【# 六lục 攝nhiếp 位vị 益ích 】# 謂vị 聞văn 此thử 經Kinh 顯hiển 說thuyết 圓viên 融dung 地địa 位vị 即tức 一nhất 位vị 之chi 中trung 具cụ 攝nhiếp 諸chư 位vị 功công 德đức 期kỳ 心tâm 證chứng 入nhập 成thành 攝nhiếp 位vị 益ích 。

【# 七thất 起khởi 行hành 益ích 】# 謂vị 聞văn 此thử 經Kinh 廣quảng 說thuyết 。 圓viên 融dung 妙diệu 行hạnh 即tức 一nhất 行hành 頓đốn 成thành 諸chư 行hành 是thị 以dĩ 起khởi 深thâm 信tín 解giải 。 發phát 意ý 修tu 行hành 成thành 起khởi 行hành 益ích 。

【# 八bát 稱xưng 性tánh 益ích 】# 謂vị 聞văn 說thuyết 此thử 經Kinh 。 稱xưng 性tánh 極cực 談đàm 真chân 實thật 之chi 法Pháp 。 决# 須tu 解giải 了liễu 依y 性tánh 起khởi 修tu 成thành 稱xưng 性tánh 益ích 。

【# 九cửu 轉chuyển 利lợi 益ích 】# 謂vị 聞văn 此thử 經Kinh 說thuyết 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 具cụ 如Như 來Lai 智trí 慧tuệ 。 乃nãi 展triển 轉chuyển 與dữ 人nhân 演diễn 說thuyết 皆giai 得đắc 饒nhiêu 益ích 成thành 轉chuyển 利lợi 益ích 。

【# 十thập 速tốc 證chứng 益ích 】# 謂vị 總tổng 具cụ 前tiền 諸chư 法Pháp 門môn 故cố 。 廣quảng 修tu 眾chúng 德đức 則tắc 能năng 速tốc 出xuất 生sanh 死tử 頓đốn 證chứng 菩Bồ 提Đề 成thành 速tốc 證chứng 益ích (# 梵Phạn 語ngữ 菩Bồ 提Đề 華hoa 言ngôn 道đạo )# 。

多Đa 聞Văn 十Thập 種Chủng 利Lợi 益Ích 。 (# 出Xuất 月Nguyệt 燈Đăng 三Tam 昧Muội 經Kinh )#

謂vị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 於ư 世thế 間gian 出xuất 世thế 間gian 。 一nhất 切thiết 邪tà 正chánh 之chi 法pháp 無vô 不bất 聞văn 知tri 。 故cố 獲hoạch 此thử 十thập 種chủng 利lợi 益ích 也dã 。

【# 一nhất 知tri 煩phiền 惱não 助trợ 】# 謂vị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 以dĩ 多đa 聞văn 故cố 則tắc 知tri 自tự 身thân 及cập 諸chư 眾chúng 生sanh 。 所sở 有hữu 一nhất 切thiết 。 煩phiền 惱não 之chi 惑hoặc 皆giai 能năng 資tư 助trợ 業nghiệp 因nhân 而nhi 受thọ 當đương 來lai 果quả 報báo 故cố 求cầu 出xuất 離ly 而nhi 不bất 為vi 所sở 惑hoặc 也dã 。

【# 二nhị 知tri 清thanh 淨tịnh 助trợ 】# 謂vị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 以dĩ 多đa 聞văn 故cố 悉tất 知tri 一nhất 切thiết 。 清thanh 淨tịnh 梵Phạm 行hạnh 。 皆giai 能năng 資tư 助trợ 菩Bồ 提Đề 之chi 道Đạo 。 是thị 以dĩ 精tinh 勤cần 修tu 習tập 。 以dĩ 證chứng 無vô 上thượng 佛Phật 果Quả 也dã 。

【# 三tam 遠viễn 離ly 疑nghi 惑hoặc 】# 謂vị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 以dĩ 多đa 聞văn 故cố 則tắc 於ư 世thế 間gian 。 出xuất 世thế 間gian 一nhất 切thiết 。 諸chư 法pháp 及cập 外ngoại 道đạo 邪tà 魔ma 。 等đẳng 論luận 悉tất 皆giai 明minh 了liễu 。 通thông 達đạt 而nhi 無vô 所sở 疑nghi 惑hoặc 也dã 。

【# 四tứ 作tác 正chánh 直trực 見kiến 】# 謂vị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 以dĩ 多đa 聞văn 故cố 則tắc 於ư 一nhất 切thiết 邪tà 正chánh 之chi 法pháp 無vô 不bất 明minh 了liễu 。 若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 。 邪tà 見kiến 邪tà 論luận 者giả 為vi 作tác 正chánh 直trực 知tri 見kiến 而nhi 格cách 其kỳ 非phi 心tâm 也dã 。

【# 五ngũ 遠viễn 離ly 非phi 道đạo 】# 謂vị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 以dĩ 多đa 聞văn 故cố 則tắc 於ư 善thiện 惡ác 果quả 報báo 。 諸chư 法pháp 同đồng 緣duyên 無vô 不bất 明minh 了liễu 。 故cố 殺sát 盜đạo 等đẳng 一nhất 切thiết 非phi 法pháp 。 之chi 道đạo 皆giai 能năng 遠viễn 離ly 而nhi 不bất 為vi 也dã 。

【# 六lục 安an 住trụ 正chánh 路lộ 】# 謂vị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 以dĩ 多đa 聞văn 故cố 則tắc 於ư 一nhất 切thiết 邪tà 正chánh 諸chư 法pháp 無vô 不bất 明minh 了liễu 。 故cố 不bất 為vi 非phi 道đạo 所sở 惑hoặc 而nhi 於ư 如Như 來Lai 正Chánh 法Pháp 。 常thường 得đắc 安an 住trụ 。 而nhi 不bất 退thoái 也dã 。

【# 七thất 開khai 甘cam 露lộ 門môn 。 】# 謂vị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 以dĩ 多đa 聞văn 故cố 則tắc 能năng 深thâm 入nhập 如Như 來Lai 。 之chi 藏tạng 了liễu 知tri 無vô 上thượng 法Pháp 味vị 。 而nhi 復phục 以dĩ 此thử 普phổ 潤nhuận 眾chúng 生sanh 令linh 其kỳ 善thiện 根căn 增tăng 長trưởng 。 是thị 為vi 開khai 甘cam 露lộ 門môn 也dã 。

【# 八bát 近cận 佛Phật 菩Bồ 提Đề 。 】# 梵Phạn 語ngữ 菩Bồ 提Đề 華hoa 言ngôn 道đạo 謂vị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 以dĩ 多đa 聞văn 故cố 常thường 勤cần 修tu 習tập 。 則tắc 知tri 戒giới 定định 慧tuệ 行hành 。 能năng 趣thú 聖thánh 果Quả 是thị 以dĩ 心tâm 常thường 在tại 道đạo 精tinh 勤cần 無vô 怠đãi 而nhi 於ư 佛Phật 果Quả 菩Bồ 提Đề 。 為vi 不bất 遠viễn 也dã 。

【# 九cửu 為vi 作tác 光quang 明minh 。 】# 謂vị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 以dĩ 多đa 聞văn 故cố 知tri 諸chư 眾chúng 生sanh 。 皆giai 為vi 無vô 明minh 所sở 覆phú 。 常thường 受thọ 長trường 夜dạ 之chi 苦khổ 。 而nhi 能năng 以dĩ 智trí 慧tuệ 。 之chi 燈đăng 作tác 諸chư 光quang 明minh 令linh 其kỳ 出xuất 離ly 。 幽u 暗ám 而nhi 獲hoạch 清thanh 升thăng 之chi 樂lạc 也dã (# 無vô 明minh 者giả 無vô 所sở 明minh 了liễu 也dã )# 。

【# 十thập 不bất 畏úy 惡ác 道đạo 。 】# 謂vị 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 以dĩ 多đa 聞văn 故cố 曉hiểu 了liễu 萬vạn 法pháp 體thể 本bổn 空không 寂tịch 。 無vô 苦khổ 無vô 樂lạc 。 是thị 以dĩ 發phát 廣quảng 大đại 心tâm 隨tùy 類loại 化hóa 度độ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 而nhi 於ư 險hiểm 難nạn 惡ác 道đạo 。 悉tất 無vô 所sở 畏úy 也dã 。

十thập 法pháp 行hành (# 出xuất 辯biện 中trung 邊biên 論luận )#

【# 一nhất 書thư 寫tả 】# 謂vị 於ư 佛Phật 所sở 說thuyết 。 經kinh 律luật 論luận 文văn 書thư 寫tả 流lưu 通thông 使sử 不bất 斷đoạn 絕tuyệt 也dã 。

【# 二nhị 供cúng 養dường 】# 謂vị 於ư 佛Phật 經Kinh 典điển 所sở 在tại 之chi 處xứ 。 如như 佛Phật 塔tháp 廟miếu 。 皆giai 應ưng 恭cung 敬kính 。 尊tôn 重trọng 供cúng 養dường 也dã 。

【# 三tam 施thí 他tha 】# 謂vị 所sở 聞văn 之chi 法pháp 為vì 他tha 演diễn 說thuyết 。 或hoặc 施thí 與dữ 經Kinh 卷quyển 不bất 專chuyên 自tự 用dụng 但đãn 欲dục 利lợi 他tha 也dã 。

【# 四Tứ 諦Đế 聽thính 】# 謂vị 聞văn 他tha 人nhân 讀đọc 誦tụng 解giải 說thuyết 。 一nhất 切thiết 經Kinh 法Pháp 深thâm 生sanh 愛ái 樂nhạo 。 而nhi 專chuyên 心tâm 審thẩm 聽thính 也dã 。

【# 五ngũ 披phi 讀đọc 】# 謂vị 於ư 諸chư 佛Phật 所sở 。 說thuyết 之chi 經kinh 時thời 常thường 披phi 閱duyệt 看khán 讀đọc 不bất 釋thích 手thủ 也dã 。

【# 六lục 受thọ 持trì 】# 謂vị 於ư 諸chư 佛Phật 所sở 。 說thuyết 教giáo 法pháp 從tùng 師sư 稟bẩm 受thọ 持trì 而nhi 弗phất 失thất 也dã 。

【# 七thất 開khai 演diễn 】# 謂vị 於ư 如Như 來Lai 。 所sở 說thuyết 正Chánh 法Pháp 。 時thời 常thường 開khai 示thị 演diễn 說thuyết 。 令linh 人nhân 信tín 觧# 也dã 。

【# 八bát 諷phúng 誦tụng 】# 謂vị 於ư 如Như 來Lai 。 所sở 說thuyết 一nhất 切thiết 道Đạo 法Pháp 諷phúng 誦tụng 宣tuyên 揚dương 梵Phạm 音âm 清thanh 徹triệt 令linh 人nhân 樂nhạo 聞văn 也dã 。

【# 九cửu 思tư 惟duy 】# 謂vị 於ư 如Như 來Lai 。 所sở 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 。 義nghĩa 思tư 惟duy 籌trù 量lượng 。 憶ức 念niệm 不bất 忘vong 也dã 。

【# 十thập 修tu 習tập 】# 謂vị 依y 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 。 之chi 法pháp 精tinh 修tu 數số 習tập 以dĩ 成thành 道Đạo 果quả 也dã 。

十Thập 種Chủng 行Hạnh 願Nguyện (# 出Xuất 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 行Hạnh 願Nguyện 品Phẩm )#

普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 華hoa 嚴nghiêm 會hội 上thượng 逝thệ 多đa 林lâm 中trung 稱xưng 歎thán 如Như 來Lai 。 勝thắng 功công 德đức 已dĩ 。 告cáo 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 善Thiện 財Tài 言ngôn 。 如Như 來Lai 功công 德đức 。 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 經kinh 剎sát 塵trần 刼# 說thuyết 不bất 能năng [書-曰+皿]# 若nhược 欲dục 成thành 就tựu 。 此thử 功công 德đức 門môn 。 應ưng 修tu 十thập 種chủng 。 廣quảng 大đại 行hạnh 願nguyện 。 也dã (# 普phổ 賢hiền 者giả 德đức 周chu 法Pháp 界Giới 曰viết 普phổ 調điều 柔nhu 善thiện 順thuận 曰viết 賢hiền 菩Bồ 薩Tát 梵Phạn 語ngữ 具cụ 云vân 菩Bồ 提Đề 薩Tát 埵Đóa 。 華hoa 言ngôn 覺giác 有hữu 情tình 梵Phạn 語ngữ 逝thệ 多đa 華hoa 言ngôn 勝thắng 林lâm 刼# 梵Phạn 語ngữ 具cụ 云vân 刼# 波ba 華hoa 言ngôn 分phân 別biệt 時thời 節tiết )# 。

【# 一nhất 禮lễ 敬kính 諸chư 佛Phật 。 】# 謂vị 一nhất 心tâm 運vận 想tưởng 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 如như 對đối 目mục 前tiền 。 恭cung 敬kính 慇ân 懃cần 五ngũ 體thể 投đầu 地địa 。 故cố 云vân 禮lễ 敬kính 諸chư 佛Phật 。 (# 五ngũ 體thể 者giả 頭đầu 及cập 兩lưỡng 手thủ 兩lưỡng 足túc 也dã )# 。

【# 二nhị 稱xưng 讚tán 如Như 來Lai 。 】# 謂vị 愛ái 樂nhạo 佛Phật 之chi 功công 德đức 。 以dĩ 微vi 妙diệu 舌thiệt 根căn 。 出xuất 無vô [書-曰+皿]# 音âm 聲thanh 稱xưng 揚dương 讚tán 嘆thán 。 故cố 云vân 稱xưng 讚tán 如Như 來Lai 。

【# 三tam 廣quảng 修tu 供cúng 養dường 。 】# 謂vị 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 為vi 最tối 上thượng 福phước 田điền 。 當đương 起khởi 正chánh 信tín 悉tất 以dĩ 上thượng 妙diệu 。 財tài 法pháp 等đẳng 所sở 謂vị 最tối 勝thắng 花hoa 鬘man 塗đồ 香hương 。 貲ti 財tài 眾chúng 具cụ 及cập 以dĩ 勤cần 修tu 善thiện 根căn 菩Bồ 提Đề 妙diệu 法Pháp 皆giai 悉tất 無vô 量lượng 以dĩ 用dụng 供cúng 養dường 。 故cố 云vân 廣quảng 修tu 供cúng 養dường 。 (# 梵Phạn 語ngữ 菩Bồ 提Đề 華hoa 言ngôn 道đạo )# 。

【# 四tứ 懺sám hối 除trừ 業nghiệp 障chướng 】# 懺sám 梵Phạn 語ngữ 具cụ 云vân 懺sám 摩ma 華hoa 言ngôn 悔hối 過quá 今kim 言ngôn 懺sám 悔hối 華hoa 梵Phạm 兼kiêm 舉cử 也dã 謂vị 之chi 懺sám 者giả 陳trần 露lộ 先tiên 罪tội 悔hối 者giả 改cải 徃# 修tu 來lai 若nhược 欲dục 懺sám hối 除trừ 業nghiệp 障chướng 即tức 當đương 自tự 念niệm 無vô 量lượng 刼# 中trung 由do 貪tham 嗔sân 癡si 作tác 諸chư 惡ác 業nghiệp 。 障chướng 蔽tế 真chân 性tánh 今kim 當đương 清thanh 淨tịnh 三tam 業nghiệp 。 於ư 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 眾chúng 前tiền 誠thành 心tâm 懺sám 悔hối 。 不bất 敢cảm 覆phú 藏tàng 。 故cố 云vân 懺sám 悔hối 業nghiệp 障chướng 。 (# 三tam 業nghiệp 者giả 身thân 業nghiệp 口khẩu 業nghiệp 。 意ý 業nghiệp 也dã )# 。

【# 五ngũ 隨tùy 喜hỷ 功công 德đức 。 】# 謂vị 佛Phật 從tùng 初sơ 發phát 心tâm 。 不bất 惜tích 身thân 命mạng 。 捨xả 頭đầu 目mục 髓tủy 腦não 。 修tu 諸chư 苦khổ 行hạnh 。 以dĩ 至chí 成thành 道Đạo 滅diệt 度độ 所sở 有hữu 功công 德đức 。 乃nãi 至chí 六lục 趣thú 。 四tứ 生sanh 聲Thanh 聞Văn 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 等đẳng 種chủng 種chủng 所sở 有hữu 。 諸chư 善thiện 功công 德đức 。 我ngã 皆giai 隨tùy 順thuận 歡hoan 喜hỷ 故cố 云vân 隨tùy 喜hỷ 功công 德đức 。 (# 六lục 趣thú 者giả 天thiên 趣thú 人nhân 趣thú 修tu 羅la 趣thú 餓ngạ 鬼quỷ 趣thú 畜súc 生sanh 趣thú 地địa 獄ngục 趣thú 也dã 四tứ 生sanh 者giả 胎thai 生sanh 卵noãn 生sanh 濕thấp 生sanh 化hóa 生sanh 。 也dã 辟Bích 支Chi 梵Phạn 語ngữ 具cụ 云vân 辟Bích 支Chi 迦ca 羅la 華hoa 言ngôn 緣Duyên 覺Giác 菩Bồ 薩Tát 。 梵Phạn 語ngữ 具cụ 云vân 菩Bồ 提Đề 薩Tát 埵Đóa 。 華hoa 言ngôn 覺giác 有hữu 情tình )# 。

【# 六lục 請thỉnh 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 】# 謂vị 十thập 方phương 剎sát 土độ 。 諸chư 佛Phật 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 我ngã 以dĩ 身thân 口khẩu 意ý 。 業nghiệp 慇ân 懃cần 勸khuyến 請thỉnh 。 轉chuyển 妙diệu 法Pháp 輪luân 。 普phổ 雨vũ 法Pháp 雨vũ 自tự 他tha 霑triêm 洽hiệp 故cố 云vân 請thỉnh 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 (# 剎sát 梵Phạn 語ngữ 具cụ 云vân 剎sát 摩ma 華hoa 言ngôn 土thổ/độ 田điền )# 。

【# 七thất 請thỉnh 佛Phật 住trụ 世thế 。 】# 謂vị 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 諸chư 善Thiện 知Tri 識Thức 。 將tương 欲dục 入nhập 滅diệt 我ngã 悉tất 勸khuyến 請thỉnh 。 久cửu 住trụ 於ư 世thế 。 利lợi 樂lạc 眾chúng 生sanh 。 故cố 云vân 請thỉnh 佛Phật 住trụ 世thế 。

【# 八bát 常thường 隨tùy 佛Phật 學học 。 】# 謂vị 佛Phật 從tùng 初sơ 發phát 心tâm 。 精tinh 進tấn 不bất 退thoái 。 不bất 惜tích 身thân 命mạng 。 剝bác 皮bì 為vi 紙chỉ 析tích 。 骨cốt 為vi 筆bút 刺thứ 血huyết 為vi 墨mặc 。 書thư 寫tả 經Kinh 典điển 。 積tích 如như 須tu 弥# 乃nãi 至chí 成thành 道Đạo 。 說thuyết 法Pháp 度độ 生sanh 所sở 有hữu 法pháp 行hành 悉tất 願nguyện 隨tùy 順thuận 修tu 學học 。 故cố 云vân 常thường 隨tùy 佛Phật 學học 。 (# 梵Phạn 語ngữ 須tu 弥# 華hoa 言ngôn 妙diệu 高cao )# 。

【# 九cửu 恆hằng 順thuận 眾chúng 生sanh 】# 謂vị 常thường 於ư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 承thừa 事sự 供cúng 養dường 。 如như 奉phụng 師sư 長trưởng 。 如như 敬kính 父phụ 母mẫu 。 凡phàm 有hữu 病bệnh 苦khổ 為vi 作tác 良lương 醫y 。 乃nãi 至chí 貧bần 窮cùng 。 令linh 得đắc 饒nhiêu 富phú 如như 是thị 平bình 等đẳng 。 隨tùy 順thuận 利lợi 樂lạc 故cố 云vân 恆hằng 順thuận 眾chúng 生sanh 。

【# 十thập 普phổ 皆giai 迴hồi 向hướng 。 】# 謂vị 發phát 廣quảng 大đại 心tâm 從tùng 初sơ 禮lễ 敬kính 諸chư 佛Phật 。 乃nãi 至chí 恆hằng 順thuận 眾chúng 生sanh 所sở 有hữu 。 一nhất 切thiết 廣quảng 大đại 功công 德đức 。 普phổ 皆giai 迴hồi 向hướng 。 法Pháp 界Giới 眾chúng 生sanh 。 願nguyện 令linh 常thường 得đắc 安an 樂lạc 。 乃nãi 至chí 究cứu 竟cánh 。 成thành 就tựu 菩Bồ 提Đề 。 故cố 云vân 普phổ 皆giai 迴hồi 向hướng 。

十thập 度độ 各các 三tam 行hành (# 出xuất 成thành 唯duy 識thức 論luận )#

度độ 者giả 超siêu 度độ 也dã 謂vị 此thử 十thập 度độ 各các 有hữu 三tam 種chủng 。 殊thù 勝thắng 行hành 門môn 菩Bồ 薩Tát 修tu 行hành 此thử 。 法pháp 則tắc 能năng 自tự 利lợi 利lợi 他tha 。 度độ 諸chư 眾chúng 生sanh 。 離ly 生sanh 死tử 此thử 岸ngạn 越việt 煩phiền 惱não 中trung 流lưu 到đáo 涅Niết 槃Bàn 彼bỉ 岸ngạn 。 同đồng 證chứng 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 (# 梵Phạn 語ngữ 涅Niết 槃Bàn 華hoa 言ngôn 滅diệt 度độ 梵Phạn 語ngữ 菩Bồ 提Đề 華hoa 言ngôn 道đạo )# 。

【# 一nhất 施thí 度độ 三tam 行hành 】# 此thử 施thí 度độ 有hữu 三tam 種chủng 一nhất 財tài 施thí 謂vị 以dĩ 己kỷ 所sở 有hữu 財tài 物vật 。 施thí 與dữ 他tha 人nhân 令linh 其kỳ 安an 樂lạc 。 二nhị 法Pháp 施thí 謂vị 以dĩ 佛Phật 法Pháp 為vì 諸chư 眾chúng 生sanh 。 演diễn 說thuyết 令linh 其kỳ 開khai 悟ngộ 。 三tam 無vô 畏úy 施thí 謂vị 於ư 諸chư 眾chúng 生sanh 。 無vô 殺sát 害hại 心tâm 令linh 其kỳ 無vô 所sở 怖bố 懼cụ 是thị 為vi 施thí 度độ 三tam 行hành 。

【# 二nhị 尸thi 度độ 三tam 行hành 】# 尸thi 梵Phạn 語ngữ 具cụ 云vân 尸thi 羅la 華hoa 言ngôn 清thanh 涼lương 又hựu 翻phiên 為vi 戒giới 此thử 戒giới 度độ 有hữu 三tam 種chủng 一nhất 攝nhiếp 律luật 儀nghi 戒giới 。 謂vị 持trì 佛Phật 戒giới 律luật 具cụ 眾chúng 威uy 儀nghi 二nhị 攝nhiếp 善thiện 法Pháp 戒giới 。 謂vị 身thân 口khẩu 意ý 。 所sở 作tác 善thiện 法Pháp 。 皆giai 悉tất 攝nhiếp 持trì 。 三tam 饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 戒giới 。 謂vị 以dĩ 慈từ 悲bi 喜hỷ 捨xả 。 之chi 心tâm 與dữ 眾chúng 生sanh 樂lạc 。 拔bạt 眾chúng 生sanh 苦khổ 。 平bình 等đẳng 利lợi 益ích 。 是thị 為vi 尸thi 度độ 三tam 行hành 。

【# 三tam 忍nhẫn 度độ 三tam 行hành 】# 此thử 忍nhẫn 度độ 有hữu 三tam 種chủng 一nhất 耐nại 怨oán 害hại 忍nhẫn 。 謂vị 若nhược 遇ngộ 怨oán 憎tăng 毒độc 害hại 安an 然nhiên 忍nhẫn 耐nại 無vô 返phản 報báo 心tâm 二nhị 安an 受thọ 苦khổ 忍nhẫn 。 謂vị 若nhược 遇ngộ 水thủy 火hỏa 刀đao 杖trượng 眾chúng 苦khổ 所sở 逼bức 。 恬điềm 然nhiên 忍nhẫn 受thọ 三tam 諦đế 察sát 法pháp 忍nhẫn 。 謂vị 諦đế 審thẩm 諸chư 法pháp 體thể 性tánh 虛hư 幻huyễn 而nhi 本bổn 無vô 生sanh 滅diệt 。 安an 然nhiên 忍nhẫn 可khả 是thị 為vi 忍nhẫn 度độ 三tam 行hành 。

【# 四tứ 進tiến 度độ 三tam 行hành 】# 此thử 進tiến 度độ 有hữu 三tam 種chủng 一nhất 被bị 甲giáp 精tinh 進tấn 。 謂vị 起khởi 大đại 誓thệ 願nguyện 心tâm 修tu 諸chư 勝thắng 行hành 。 二nhị 攝nhiếp 善thiện 精tinh 進tấn 謂vị 修tu 方phương 便tiện 行hành 。 進tiến 趣thú 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 三tam 利lợi 樂lạc 精tinh 進tấn 謂vị 勤cần 化hóa 眾chúng 生sanh 。 咸hàm 修tu 於ư 道đạo 是thị 為vi 進tiến 度độ 三tam 行hành 。

【# 五ngũ 禪thiền 度độ 三tam 行hành 】# 禪thiền 梵Phạn 語ngữ 具cụ 云vân 禪thiền 那na 華hoa 言ngôn 靜tĩnh 慮lự 此thử 禪thiền 度độ 有hữu 三tam 種chủng 一nhất 安an 住trụ 靜tĩnh 慮lự 謂vị 亂loạn 想tưởng 不bất 起khởi 深thâm 入nhập 禪thiền 定định 。 二nhị 引dẫn 發phát 靜tĩnh 慮lự 謂vị 智trí 慧tuệ 現hiện 前tiền 。 生sanh 諸chư 功công 德đức 。 三tam 辦biện 事sự 靜tĩnh 慮lự 謂vị 功công 行hành 圓viên 成thành 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。 是thị 為vi 禪thiền 度độ 三tam 行hành 。

【# 六lục 慧tuệ 度độ 三tam 行hành 】# 此thử 慧tuệ 度độ 有hữu 三tam 種chủng 一nhất 生sanh 空không 無vô 分phân 別biệt 慧tuệ 。 謂vị 平bình 等đẳng 照chiếu 了liễu 俗tục 諦đế 之chi 法pháp 無vô 生sanh 滅diệt 。 相tương/tướng 二nhị 法pháp 空không 無vô 分phân 別biệt 慧tuệ 。 謂vị 平bình 等đẳng 照chiếu 了liễu 真Chân 諦Đế 之chi 法pháp 悟ngộ 性tánh 本bổn 空không 三tam 俱câu 空không 無vô 分phân 別biệt 慧tuệ 。 謂vị 全toàn 照chiếu 中trung 道đạo 超siêu 前tiền 二nhị 空không 悉tất 皆giai 平bình 等đẳng 。 是thị 為vi 慧tuệ 度độ 三tam 行hành (# 俗tục 諦đế 者giả 謂vị 建kiến 立lập 一nhất 切thiết 法pháp 。 也dã 真Chân 諦Đế 者giả 謂vị 泯mẫn 絕tuyệt 一nhất 切thiết 法pháp 也dã )# 。

【# 七thất 方phương 便tiện 度độ 三tam 行hành 】# 此thử 方phương 便tiện 度độ 有hữu 三tam 種chủng 一nhất 進tiến 趣thú 果quả 向hướng 方phương 便tiện 謂vị 修tu 諸chư 功công 德đức 。 迴hồi 向hướng 佛Phật 果Quả 二nhị 巧xảo 會hội 有hữu 無vô 方phương 便tiện 謂vị 能năng 善thiện 巧xảo 融dung 會hội 真chân 俗tục 二nhị 諦đế 之chi 理lý 三tam 不bất 捨xả 不bất 受thọ 。 方phương 便tiện 謂vị 拔bạt 濟tế 眾chúng 生sanh 。 了liễu 達đạt 能năng 所sở 皆giai 空không 而nhi 不bất 捨xả 離ly 。 是thị 為vi 方phương 便tiện 度độ 三tam 行hành 。

【# 八bát 願nguyện 度độ 三tam 行hành 】# 此thử 願nguyện 度độ 有hữu 三tam 種chủng 一nhất 求cầu 菩Bồ 提Đề 願nguyện 謂vị 自tự 求cầu 佛Phật 果Quả 二nhị 利lợi 樂lạc 他tha 願nguyện 謂vị 救cứu 度độ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 三tam 外ngoại 化hóa 願nguyện 謂vị 外ngoại 化hóa 有hữu 情tình 亦diệc 起khởi 自tự 利lợi 利lợi 他tha 。 之chi 願nguyện 是thị 為vi 願nguyện 度độ 三tam 行hành 。

【# 九cửu 力lực 度độ 三tam 行hành 】# 力lực 即tức 力lực 用dụng 謂vị 此thử 力lực 度độ 有hữu 三tam 種chủng 一nhất 思tư 擇trạch 力lực 謂vị 思tư 惟duy 揀giản 擇trạch 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。 而nhi 得đắc 其kỳ 力lực 二nhị 修tu 習tập 力lực 謂vị 修tu 行hành 數số 習tập 殊thù 勝thắng 妙diệu 行hạnh 。 證chứng 得đắc 其kỳ 力lực 三tam 變biến 化hóa 力lực 謂vị 神thần 通thông 力lực 用dụng 化hóa 度độ 眾chúng 生sanh 。 是thị 為vi 力lực 度độ 三tam 行hành 。

【# 十thập 智Trí 度Độ 三tam 行hành 】# 此thử 智Trí 度Độ 有hữu 三tam 種chủng 一nhất 無vô 相tướng 智trí 謂vị 觀quán 達đạt 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 性tánh 。 本bổn 自tự 空không 二nhị 受thọ 用dụng 法Pháp 樂lạc 。 智trí 謂vị 修tu 行hành 證chứng 得đắc 一nhất 切thiết 。 種chủng 智trí 恆hằng 自tự 受thọ 用dụng 得đắc 大đại 自tự 在tại 。 三tam 成thành 熟thục 有hữu 情tình 。 智trí 謂vị 教giáo 化hóa 饒nhiêu 益ích 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 成thành 就tựu 道Đạo 果Quả 。 是thị 為vi 智Trí 度Độ 三tam 行hành (# 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 謂vị 知tri 一nhất 切thiết 道đạo 知tri 一nhất 切thiết 種chủng 即tức 佛Phật 智trí 也dã )# 。

十Thập 種Chủng 有Hữu 依Y 行Hành 輪Luân (# 出Xuất 地Địa 藏Tạng 十Thập 輪Luân 經Kinh )#

有hữu 依y 行hành 者giả 有hữu 可khả 憑bằng 依y 之chi 行hành 業nghiệp 也dã 輪luân 以dĩ 摧tồi 碾niễn 為vi 義nghĩa 佛Phật 謂vị 眾chúng 生sanh 依y 此thử 行hành 業nghiệp 而nhi 修tu 菩Bồ 提Đề 則tắc 能năng 摧tồi 破phá 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 惑hoặc 業nghiệp 故cố 曰viết 輪luân 也dã (# 梵Phạn 語ngữ 菩Bồ 提Đề 華hoa 言ngôn 道đạo )# 。

【# 一nhất 具cụ 足túc 淨tịnh 信tín 。 】# 謂vị 眾chúng 生sanh 具cụ 足túc 清thanh 淨tịnh 。 信tín 心tâm 則tắc 於ư 一nhất 切thiết 善thiện 。 惡ác 業nghiệp 緣duyên 受thọ 報báo 因nhân 果quả 皆giai 無vô 所sở 疑nghi 此thử 為vi 有hữu 依y 行hành 也dã 。

【# 二nhị 具cụ 足túc 慚tàm 愧quý 。 】# 謂vị 眾chúng 生sanh 具cụ 足túc 慚tàm 愧quý 。 之chi 心tâm 凡phàm 有hữu 所sở 作tác 。 身thân 口khẩu 過quá 非phi 而nhi 能năng 內nội 自tự 羞tu 耻sỉ 發phát 露lộ 向hướng 人nhân 。 悉tất 不bất 覆phú 藏tàng 此thử 為vi 有hữu 依y 行hành 也dã 。

【# 三tam 安an 住trụ 律luật 儀nghi 】# 謂vị 眾chúng 生sanh 若nhược 能năng 攝nhiếp 身thân 口khẩu 意ý 。 業nghiệp 安an 住trụ 淨tịnh 戒giới 。 則tắc 於ư 殺sát 盜đạo [婬-壬+(工/山)]# 妄vọng 等đẳng 諸chư 律luật 儀nghi 悉tất 無vô 毀hủy 犯phạm 此thử 為vi 有hữu 依y 行hành 也dã 。

【# 四tứ 安an 住trụ 慈từ 心tâm 】# 謂vị 眾chúng 生sanh 若nhược 能năng 安an 住trụ 平bình 等đẳng 。 慈từ 愛ái 之chi 心tâm 。 則tắc 於ư 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 悉tất 與dữ 其kỳ 樂nhạo/nhạc/lạc 不bất 加gia 惱não 害hại 此thử 為vi 有hữu 依y 行hành 也dã 。

【# 五ngũ 安an 住trụ 悲bi 心tâm 】# 謂vị 眾chúng 生sanh 若nhược 能năng 安an 住trụ 平bình 等đẳng 。 悲bi 憫mẫn 之chi 心tâm 則tắc 於ư 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 見kiến 其kỳ 受thọ 苦khổ 普phổ 為vi 救cứu 拔bạt 令linh 其kỳ 安an 隱ẩn 此thử 為vi 有hữu 依y 行hành 也dã 。

【# 六lục 安an 住trụ 喜hỷ 心tâm 】# 謂vị 眾chúng 生sanh 若nhược 能năng 安an 住trụ 歡hoan 喜hỷ 之chi 心tâm 。 見kiến 諸chư 有hữu 情tình 。 離ly 苦khổ 得đắc 樂lạc 。 了liễu 無vô 憎tăng 嫉tật 之chi 意ý 此thử 為vi 有hữu 依y 行hành 也dã 。

【# 七thất 安an 住trụ 捨xả 心tâm 】# 謂vị 眾chúng 生sanh 若nhược 能năng 安an 住trụ 捨xả 離ly 之chi 心tâm 則tắc 於ư 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 冤oan 親thân 平bình 等đẳng 無vô 憎tăng 無vô 愛ái 。 此thử 為vi 有hữu 依y 行hành 也dã 。

【# 八bát 具cụ 正chánh 歸quy 依y 】# 謂vị 眾chúng 生sanh 發phát 心tâm 。 修tu 行hành 之chi 初sơ 必tất 須tu 歸quy 向hướng 依y 止chỉ 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 寶bảo 。 則tắc 所sở 修tu 所sở 證chứng 有hữu 所sở 憑bằng 據cứ 而nhi 不bất 惑hoặc 於ư 外ngoại 道đạo 邪tà 魔ma 。 之chi 見kiến 此thử 為vi 有hữu 依y 行hành 也dã 。

【# 九cửu 具cụ 足túc 精tinh 進tấn 】# 謂vị 眾chúng 生sanh 於ư 如Như 來Lai 一nhất 切thiết 。 善thiện 法Pháp 若nhược 能năng 隨tùy 順thuận 。 修tu 學học 勇dũng 猛mãnh 精tinh 勤cần 。 始thỉ 終chung 不bất 懈giải 此thử 為vi 有hữu 依y 行hành 也dã 。

【# 十thập 常thường 樂nhạo 寂tịch 靜tĩnh 。 】# 謂vị 眾chúng 生sanh 修tu 習tập 。 禪thiền 定định 當đương 遠viễn 離ly 憒hội 閙náo 。 寂tịch 默mặc 一nhất 心tâm 。 如như 理lý 思tư 惟duy 。 絕tuyệt 諸chư 妄vọng 想tưởng 此thử 為vi 有hữu 依y 行hành 也dã 。

十Thập 種Chủng 發Phát 心Tâm (# 出Xuất 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 隨Tùy 疏Sớ/sơ 演Diễn 義Nghĩa 鈔Sao )#

十thập 種chủng 發phát 心tâm 者giả 謂vị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 迷mê 妄vọng 失thất 真chân 念niệm 念niệm 起khởi 心tâm 貪tham 著trước 諸chư 境cảnh 業nghiệp 報báo 不bất 同đồng 。 苦khổ 樂lạc 有hữu 異dị 皆giai 因nhân 發phát 心tâm 不bất 純thuần 也dã 。

【# 一nhất 發phát 地địa 獄ngục 心tâm 】# 謂vị 眾chúng 生sanh 念niệm 念niệm 起khởi 貪tham 瞋sân 之chi 心tâm 日nhật 增tăng 月nguyệt 甚thậm 造tạo 上thượng 品phẩm 十thập 惡ác 行hành 火hỏa 塗đồ 道đạo 是thị 名danh 發phát 地địa 獄ngục 心tâm (# 上thượng 品phẩm 者giả 謂vị 人nhân 作tác 惡ác 於ư 欲dục 作tác 正chánh 作tác 作tác 已dĩ 三tam 時thời 之chi 中trung 俱câu 不bất 能năng 悔hối 也dã 十thập 惡ác 者giả 一nhất 殺sát 生sanh 二nhị 偷thâu 盜đạo 三tam 邪tà [婬-壬+(工/山)]# 四tứ 妄vọng 語ngữ 五ngũ 兩lưỡng 舌thiệt 六lục 惡ác 口khẩu 七thất 綺ỷ 語ngữ 八bát 貪tham 欲dục 九cửu 瞋sân 恚khuể 十thập 邪tà 見kiến 也dã 火hỏa 塗đồ 道đạo 者giả 即tức 地địa 獄ngục 道đạo 也dã 謂vị 地địa 獄ngục 中trung 受thọ 火hỏa 床sàng 炉# 炭thán 等đẳng 苦khổ 也dã )# 。

【# 二nhị 發phát 畜súc 生sanh 心tâm 】# 謂vị 眾chúng 生sanh 念niệm 念niệm 起khởi 心tâm 欲dục 多đa 眷quyến 屬thuộc 。 如như 海hải 吞thôn 流lưu 。 愚ngu 痴si 貪tham 著trước 起khởi 中trung 品phẩm 十thập 惡ác 行hành 血huyết 塗đồ 道đạo 是thị 名danh 發phát 畜súc 生sanh 心tâm (# 中trung 品phẩm 者giả 謂vị 作tác 惡ác 已dĩ 後hậu 起khởi 少thiểu 悔hối 心tâm 也dã 血huyết 塗đồ 道đạo 者giả 即tức 畜súc 生sanh 道đạo 也dã 謂vị 畜súc 生sanh 常thường 被bị 互hỗ 相tương 吞thôn 啖đạm 之chi 苦khổ 也dã )# 。

【# 三tam 發phát 餓ngạ 鬼quỷ 心tâm 】# 謂vị 眾chúng 生sanh 念niệm 念niệm 欲dục 得đắc 名danh 聞văn 四tứ 遠viễn 。 八bát 方phương 稱xưng 揚dương 內nội 無vô 實thật 德đức 虛hư 比tỉ 聖thánh 賢hiền 唯duy 行hành 謟siểm 誑cuống 起khởi 下hạ 品phẩm 十thập 惡ác 行hành 刀đao 塗đồ 道đạo 是thị 名danh 發phát 餓ngạ 鬼quỷ 心tâm (# 下hạ 品phẩm 者giả 謂vị 作tác 惡ác 之chi 時thời 即tức 能năng 悔hối 也dã 刀đao 塗đồ 道đạo 者giả 即tức 餓ngạ 鬼quỷ 道đạo 也dã 謂vị 餓ngạ 鬼quỷ 中trung 常thường 受thọ 刀đao 杖trượng 逼bức 迫bách 之chi 苦khổ 也dã )# 。

【# 四tứ 發phát 下hạ 品phẩm 十Thập 善Thiện 心tâm 】# 下hạ 品phẩm 者giả 於ư 作tác 善thiện 之chi 時thời 即tức 生sanh 悔hối 心tâm 也dã 十Thập 善Thiện 者giả 不bất 殺sát 生sanh 不bất 偷thâu 盜đạo 不bất 邪tà [婬-壬+(工/山)]# 不bất 妄vọng 語ngữ 不bất 兩lưỡng 舌thiệt 不bất 惡ác 口khẩu 不bất 綺ỷ 語ngữ 不bất 貪tham 欲dục 不bất 瞋sân 恚khuể 不bất 邪tà 見kiến 也dã 謂vị 眾chúng 生sanh 念niệm 念niệm 欲dục 勝thắng 於ư 人nhân 輕khinh 他tha 重trọng/trùng 己kỷ 而nhi 外ngoại 揚dương 仁nhân 義nghĩa 行hành 脩tu 羅la 道đạo 是thị 名danh 發phát 下hạ 品phẩm 十Thập 善Thiện 心tâm (# 梵Phạn 語ngữ 阿a 脩tu 羅la 華hoa 言ngôn 非phi 天thiên 謂vị 行hành 非phi 天thiên 也dã )# 。

【# 五ngũ 發phát 中trung 品phẩm 十Thập 善Thiện 心tâm 】# 中trung 品phẩm 者giả 於ư 作tác 善thiện 已dĩ 後hậu 起khởi 少thiểu 悔hối 心tâm 也dã 謂vị 眾chúng 生sanh 念niệm 念niệm 忻hãn 樂nhạo/nhạc/lạc 世thế 間gian 修tu 行hành 五Ngũ 戒Giới 行hành 人nhân 之chi 道đạo 是thị 名danh 發phát 中trung 品phẩm 十Thập 善Thiện 心tâm (# 五Ngũ 戒Giới 者giả 不bất 殺sát 生sanh 不bất 偷thâu 盜đạo 不bất 邪tà [婬-壬+(工/山)]# 不bất 妄vọng 語ngữ 不bất 飲ẩm 酒tửu 也dã )# 。

【# 六lục 發phát 上thượng 品phẩm 十Thập 善Thiện 心tâm 】# 上thượng 品phẩm 者giả 於ư 十Thập 善Thiện 欲dục 作tác 正chánh 作tác 作tác 已dĩ 三tam 時thời 之chi 中trung 心tâm 俱câu 不bất 悔hối 也dã 謂vị 眾chúng 生sanh 念niệm 念niệm 知tri 三tam 惡ác 道đạo 苦khổ 。 及cập 知tri 人nhân 間gian 苦khổ 樂lạc 相tương/tướng 間gian 唯duy 天thiên 上thượng 純thuần 受thọ 諸chư 樂lạc 。 而nhi 求cầu 生sanh 彼bỉ 故cố 閉bế 攝nhiếp 內nội 根căn 不bất 著trước 外ngoại 塵trần 修tu 行hành 天thiên 道đạo 是thị 名danh 發phát 上thượng 品phẩm 十Thập 善Thiện 心tâm (# 三tam 惡ác 道đạo 者giả 。 餓ngạ 鬼quỷ 道đạo 畜súc 生sanh 道đạo 地địa 獄ngục 道đạo 也dã 內nội 根căn 者giả 即tức 意ý 根căn 也dã )# 。

【# 七thất 發phát 欲dục 界giới 主chủ 心tâm 】# 欲dục 界giới 主chủ 者giả 即tức 欲dục 界giới 他Tha 化Hóa 自Tự 在Tại 天Thiên 。 主chủ 也dã 謂vị 眾chúng 生sanh 若nhược 念niệm 念niệm 張trương 大đại 威uy 勢thế 奪đoạt 他tha 所sở 化hóa 以dĩ 自tự 娛ngu 樂lạc 。 而nhi 行hành 魔ma 羅la 道đạo 是thị 名danh 發phát 欲dục 界giới 主chủ 心tâm (# 梵Phạn 語ngữ 魔ma 羅la 華hoa 言ngôn 能năng 奪đoạt 命mạng 謂vị 能năng 奪đoạt 人nhân 智trí 慧tuệ 之chi 命mạng 稱xưng 天thiên 魔ma 者giả 即tức 此thử 天thiên 也dã )# 。

【# 八bát 發phát 世thế 智trí 心tâm 】# 謂vị 眾chúng 生sanh 念niệm 念niệm 欲dục 得đắc 利lợi 智trí 辯biện 聦# 高cao 才tài 明minh 哲triết 鑒giám 達đạt 古cổ 今kim 不bất 信tín 出xuất 世thế 教giáo 法pháp 而nhi 行hành 尼ni 犍kiền 道đạo 是thị 名danh 發phát 世thế 智trí 心tâm (# 梵Phạn 語ngữ 尼ni 犍kiền 華hoa 言ngôn 離ly 繫hệ 即tức 外ngoại 道đạo 也dã )# 。

【# 九cửu 發phát 梵Phạm 心tâm 】# 謂vị 眾chúng 生sanh 念niệm 念niệm 厭yếm 下hạ 欲dục 界giới 塵trần 境cảnh 忻hãn 上thượng 梵Phạm 天Thiên 勝thắng 妙diệu 之chi 樂lạc 而nhi 行hành 色sắc 無vô 色sắc 之chi 道đạo 是thị 名danh 發phát 梵Phạm 心tâm (# 色sắc 無vô 色sắc 者giả 謂vị 色sắc 界giới 無vô 色sắc 界giới 也dã )# 。

【# 十thập 發phát 無vô 漏lậu 心tâm 】# 無vô 漏lậu 者giả 不bất 漏lậu 落lạc 生sanh 死tử 也dã 謂vị 眾chúng 生sanh 念niệm 念niệm 厭yếm 離ly 世thế 間gian 。 生sanh 死tử 之chi 苦khổ 。 斷đoạn 除trừ 貪tham 瞋sân 癡si 之chi 妄vọng 惑hoặc 常thường 修tu 無vô 漏lậu 之chi 因nhân 而nhi 行hành 二Nhị 乘Thừa 之chi 道Đạo 。 是thị 名danh 發phát 無vô 漏lậu 心tâm (# 二Nhị 乘Thừa 者giả 聲Thanh 聞Văn 乘thừa 緣Duyên 覺Giác 乘thừa 也dã )# 。

十Thập 念Niệm (# 出Xuất 諸Chư 經Kinh 要Yếu 集Tập )#

謂vị 於ư 佛Phật 等đẳng 十thập 境cảnh 起khởi 修tu 十thập 念niệm 攝nhiếp 伏phục 亂loạn 心tâm 勿vật 使sử 妄vọng 動động 則tắc 正chánh 念niệm 現hiện 前tiền 。 佛Phật 道Đạo 可khả 期kỳ 矣hĩ 。

【# 一nhất 念niệm 佛Phật 】# 謂vị 於ư 如Như 來Lai 。 相tướng 好hảo 功công 德đức 。 時thời 常thường 專chuyên 心tâm 繫hệ 想tưởng 念niệm 念niệm 不bất 忘vong 。 是thị 名danh 念niệm 佛Phật 。

【# 二nhị 念niệm 法pháp 】# 謂vị 諸chư 佛Phật 教giáo 法pháp 為vi 修tu 行hành 之chi 軌quỹ 則tắc 能năng 除trừ 愛ái 欲dục 塵trần 勞lao 。 諸chư 結kết 使sử 縛phược 時thời 常thường 專chuyên 心tâm 繫hệ 想tưởng 念niệm 念niệm 不bất 忘vong 。 是thị 名danh 念niệm 法pháp (# 結kết 使sứ 者giả 謂vị 一nhất 切thiết 惑hoặc 業nghiệp 纏triền 結kết 而nhi 能năng 驅khu 使sử 眾chúng 生sanh 受thọ 生sanh 死tử 之chi 苦khổ 也dã )# 。

【# 三tam 念niệm 僧Tăng 】# 謂vị 菩Bồ 薩Tát 羅La 漢Hán 聖thánh 僧Tăng 咸hàm 具cụ 種chủng 種chủng 功công 德đức 。 為vi 世thế 福phước 田điền 。 時thời 常thường 專chuyên 心tâm 繫hệ 想tưởng 念niệm 念niệm 不bất 忘vong 。 是thị 名danh 念niệm 僧Tăng (# 菩Bồ 薩Tát 梵Phạn 語ngữ 具cụ 云vân 菩Bồ 提Đề 薩Tát 埵Đóa 。 華hoa 言ngôn 覺giác 有hữu 情tình 羅La 漢Hán 梵Phạn 語ngữ 具cụ 云vân 阿A 羅La 漢Hán 華hoa 言ngôn 無Vô 學Học )# 。

【# 四tứ 念niệm 戒giới 】# 謂vị 佛Phật 所sở 制chế 之chi 戒giới 能năng 息tức 諸chư 惡ác 成thành 就tựu 道Đạo 品Phẩm 猶do 如như 瓔anh 珞lạc 可khả 以dĩ 嚴nghiêm 身thân 時thời 常thường 專chuyên 心tâm 繫hệ 想tưởng 念niệm 念niệm 不bất 忘vong 。 是thị 名danh 念niệm 戒giới 。

【# 五ngũ 念niệm 施thí 】# 謂vị 布bố 施thí 能năng 破phá 慳san 貪tham 。 生sanh 長trưởng 福phước 果quả 及cập 所sở 施thí 之chi 後hậu 無vô 有hữu 悔hối 心tâm 亦diệc 不bất 求cầu 報báo 但đãn 起khởi 慈từ 心tâm 利lợi 益ích 一nhất 切thiết 。 時thời 常thường 專chuyên 心tâm 繫hệ 想tưởng 念niệm 念niệm 不bất 忘vong 。 是thị 名danh 念niệm 施thí 。

【# 六lục 念niệm 天thiên 】# 謂vị 諸chư 天thiên 善thiện 業nghiệp 成thành 就tựu 感cảm 報báo 勝thắng 身thân 眾chúng 福phước 具cụ 足túc 而nhi 我ngã 亦diệc 當đương 修tu 如như 是thị 善thiện 業nghiệp 感cảm 如như 是thị 。 身thân 時thời 常thường 專chuyên 心tâm 繫hệ 想tưởng 念niệm 念niệm 不bất 忘vong 。 是thị 名danh 念niệm 天thiên 。

【# 七thất 念niệm 休hưu 息tức 】# 謂vị 於ư 寂tịch 靜tĩnh 之chi 處xứ 。 閑nhàn 居cư 獨độc 處xứ 。 屏bính 息tức 一nhất 切thiết 緣duyên 務vụ 則tắc 可khả 脩tu 習tập 聖thánh 道Đạo 時thời 常thường 專chuyên 心tâm 繫hệ 想tưởng 念niệm 念niệm 不bất 忘vong 。 是thị 名danh 念niệm 休hưu 息tức 。

【# 八bát 念niệm 安an 般ban 】# 安an 般ban 梵Phạn 語ngữ 具cụ 云vân 安an 那na 般bát 那na 華hoa 言ngôn 遣khiển 來lai 遣khiển 去khứ 即tức 出xuất 入nhập 息tức 也dã 謂vị 攝nhiếp 心tâm 靜tĩnh 慮lự 數sổ 出xuất 入nhập 息tức 。 覺giác 知tri 長trường 短đoản 則tắc 能năng 除trừ 諸chư 妄vọng 想tưởng 時thời 常thường 專chuyên 心tâm 繫hệ 想tưởng 念niệm 念niệm 不bất 忘vong 。 是thị 名danh 念niệm 安an 般ban 。

【# 九cửu 念niệm 身thân 】# 謂vị 此thử 身thân 頭đầu 目mục 手thủ 足túc 。 皮bì 肉nhục 骨cốt 髄# 何hà 者giả 是thị 身thân 。 從tùng 何hà 處xứ 來lai 。 為vi 誰thùy 所sở 造tạo 於ư 此thử 終chung 後hậu 當đương 生sanh 何hà 處xứ 。 了liễu 知tri 因nhân 緣duyên 假giả 合hợp 畢tất 竟cánh 不bất 實thật 即tức 須tu 晝trú 夜dạ 精tinh 進tấn 。 修tu 習tập 淨tịnh 行hạnh 時thời 常thường 專chuyên 心tâm 繫hệ 想tưởng 念niệm 念niệm 不bất 忘vong 。 是thị 名danh 念niệm 身thân 。

【# 十thập 念niệm 死tử 】# 謂vị 人nhân 之chi 生sanh 猶do 如như 夢mộng 幻huyễn 諸chư 根căn 不bất 久cửu 終chung 當đương 散tán 壞hoại 即tức 須tu 晝trú 夜dạ 精tinh 修tu 以dĩ 求cầu 出xuất 離ly 時thời 常thường 專chuyên 心tâm 繫hệ 想tưởng 念niệm 念niệm 不bất 忘vong 。 是thị 名danh 念niệm 死tử 。

大đại 明minh 三tam 藏tạng 法pháp 數số 卷quyển 。 第đệ 三tam 十thập 二nhị