Pu-Ta-Li-Pa
Từ Điển Đạo Uyển
S: putalipa; “Khất sĩ với bức tranh”; Một trong 84 vị Tất-đạt Ấn Ðộ, không rõ sống trong thế kỉ nào. Ông là người Ban-ga-la (s: baṅgala), thuộc giới thương nhân. Ngày nọ có một Du-già sư khất thực đến, ông phục vụ tận tình và phát lòng muốn học hỏi. Vị này truyền cho ông năng lực của Hô Kim cương tan-tra (s: hevajra-tantra) và dạy phép quán tưởng. Ngoài ra vị này còn cho ông một cuộn hình của Hộ Thần Hô Kim cương. Ông đeo cuộn hình vào cổ và thiền quán 12 năm. Sau đó ông đạt thánh quả Ðại thủ ấn tất-địa (s: mahāmudrāsiddhi) mà không ai biết cả. Lần nọ, ông đi ngang lâu đài một nhà vua, vị này thờ các thần của Ấn Ðộ giáo. Vua thấy bức hình ông mang vẽ thần Hô Kim cương ngồi trên toà được các vị thần của mình nâng, rất giận. Pu-ta-li-pa nói Hô Kim cương là thần của các vị kia. Cuối cùng nhà vua cho vẽ lại bức hình, nhưng Pu-ta-li-pa dùng thần lực hoán chuyển ngôi thứ. Vua chịu thua và xin ông giáo hoá. Bài kệ chứng đạo của ông như sau: Phật tính trong mọi loài. Hãy bỏ con đường sai, do tư duy xây cất. Theo con đường tất yếu, của trái tim vạch rõ, rồi ngươi sẽ chứng đạt. Ai được truyền năng lực, của Ðạo sư đích thật, là kẻ được chân như, xuyên chiếu khắp tất cả, kẻ ấy nếm được mùi, Tuyệt đối vô sinh tử, của Kim cương bất hoại.