攝Nhiếp 大Đại 乘Thừa 論Luận 釋Thích
Quyển 7
無Vô 性Tánh 菩Bồ 薩Tát 造Tạo 唐Đường 玄Huyền 奘Tráng 譯Dịch

攝Nhiếp 大Đại 乘Thừa 論Luận 釋Thích 卷quyển 第đệ 七thất

無vô 性tánh 菩Bồ 薩Tát 造tạo

三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 。

彼bỉ 入nhập 因nhân 果quả 分phân 第đệ 五ngũ

論luận 曰viết 。 如như 是thị 已dĩ 說thuyết 入nhập 所sở 知tri 相tương/tướng 。 彼bỉ 入nhập 因nhân 果quả 云vân 何hà 可khả 見kiến 。 謂vị 由do 施thí 戒giới 忍nhẫn 精tinh 進tấn 。 靜tĩnh 慮lự 般Bát 若Nhã 六lục 種chủng 。 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 云vân 何hà 由do 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 多đa 得đắc 入nhập 唯duy 識thức 。 復phục 云vân 何hà 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 多đa 成thành 彼bỉ 入nhập 果quả 。 謂vị 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 著trước 財tài 位vị 。 不bất 犯phạm 尸thi 羅la 。 於ư 苦khổ 無vô 動động 。 於ư 修tu 無vô 懈giải 。 於ư 如như 是thị 等đẳng 。 散tán 動động 因nhân 中trung 不bất 現hiện 行hành 時thời 心tâm 專chuyên 一nhất 境cảnh 。 便tiện 能năng 如như 理lý 簡giản 擇trạch 諸chư 法pháp 得đắc 入nhập 唯duy 識thức 菩Bồ 薩Tát 。 依y 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 多đa 入nhập 唯duy 識thức 已dĩ 。 證chứng 得đắc 六lục 種chủng 清thanh 淨tịnh 。 增tăng 上thượng 意ý 樂lạc 。 所sở 攝nhiếp 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 是thị 故cố 於ư 此thử 。 設thiết 離ly 六lục 種chủng 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 現hiện 起khởi 加gia 行hành 。 由do 於ư 聖thánh 教giáo 得đắc 勝thắng 解giải 故cố 。 及cập 由do 愛ái 重trọng 隨tùy 喜hỷ 欣hân 樂nhạo 諸chư 作tác 意ý 故cố 。 恆hằng 常thường 無vô 間gian 相tương 應ứng 方phương 便tiện 修tu 習tập 。 六lục 種chủng 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 速tốc 得đắc 圓viên 滿mãn 。

釋thích 曰viết 。 入nhập 唯duy 識thức 因nhân 。 謂vị 加gia 行hành 時thời 世thế 間gian 六lục 種chủng 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 今kim 當đương 顯hiển 示thị 。 謂vị 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 著trước 財tài 位vị 者giả 。 無vô 所sở 貪tham 求cầu 。 故cố 名danh 不bất 著trước 貪tham 著trước 。 即tức 是thị 捨xả 所sở 對đối 治trị 。 此thử 即tức 是thị 施Thí 波Ba 羅La 蜜Mật 。 多đa 所sở 對đối 治trị 障chướng 。 後hậu 五ngũ 亦diệc 爾nhĩ 。 不bất 犯phạm 尸thi 羅la 者giả 。 毀hủy 犯phạm 是thị 戒Giới 波Ba 羅La 蜜Mật 。 多đa 所sở 對đối 治trị 障chướng 。 於ư 苦khổ 無vô 動động 者giả 。 忿phẫn 動động 是thị 忍Nhẫn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 多đa 所sở 對đối 治trị 障chướng 。 於ư 修tu 無vô 懈giải 者giả 懈giải 是thị 精Tinh 進Tấn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 多đa 所sở 對đối 治trị 障chướng 。 心tâm 專chuyên 一nhất 境cảnh 者giả 。 謂vị 於ư 靜tĩnh 慮lự 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 所sở 對đối 治trị 障chướng 。 散tán 動động 因nhân 中trung 遠viễn 離ly 不bất 轉chuyển 持trì 心tâm 令linh 定định 。 便tiện 能năng 如như 理lý 簡giản 擇trạch 諸chư 法pháp 者giả 。 即tức 是thị 般Bát 若Nhã 。 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 由do 此thử 六lục 種chủng 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 得đắc 入nhập 唯duy 識thức 。 既ký 得đắc 入nhập 已dĩ 。 證chứng 得đắc 清thanh 淨tịnh 增tăng 上thượng 意ý 樂lạc 。 所sở 攝nhiếp 殊thù 勝thắng 果quả 分phần/phân 六lục 種chủng 。 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 是thị 故cố 設thiết 離ly 波Ba 羅La 蜜Mật 。 多đa 現hiện 起khởi 加gia 行hành 恆hằng 常thường 無vô 間gian 修tu 習tập 六lục 種chủng 。 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 速tốc 得đắc 圓viên 滿mãn 。 為vi 不bất 爾nhĩ 耶da 。 若nhược 於ư 尸Thi 羅La 波Ba 羅La 蜜Mật 。 多đa 不bất 起khởi 加gia 行hành 應ưng 是thị 犯phạm 戒giới 。 此thử 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 不bất 起khởi 勉miễn 勵lệ 加gia 行hành 故cố 。 若nhược 於ư 尸thi 羅la 不bất 起khởi 加gia 行hành 應ưng 有hữu 此thử 失thất 。 非phi 不bất 發phát 起khởi 勉miễn 勵lệ 加gia 行hành 而nhi 有hữu 此thử 失thất 。 由do 於ư 聖thánh 教giáo 得đắc 勝thắng 解giải 等đẳng 任nhậm 運vận 加gia 行hành 。 是thị 故cố 無vô 失thất 。 此thử 中trung 於ư 聖thánh 教giáo 得đắc 勝thắng 解giải 者giả 。 謂vị 於ư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 多đa 相tương 應ứng 聖thánh 教giáo 。 雖tuy 極cực 甚thậm 深thâm 而nhi 能năng 信tín 解giải 。 愛ái 重trọng 作tác 意ý 者giả 。 謂vị 於ư 已dĩ 得đắc 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 受thọ 功công 德đức 味vị 。 隨tùy 喜hỷ 作tác 意ý 者giả 。 謂vị 於ư 十thập 方phương 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 他tha 相tương 續tục 中trung 。 或hoặc 於ư 各các 別biệt 自tự 相tương 續tục 中trung 。 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 深thâm 心tâm 慶khánh 喜hỷ 。 欣hân 樂nhạo 作tác 意ý 者giả 。 謂vị 於ư 未vị 來lai 。 願nguyện 我ngã 與dữ 此thử 恆hằng 不bất 相tương 離ly 及cập 轉chuyển 殊thù 勝thắng 。

論luận 曰viết 。 此thử 中trung 有hữu 三tam 頌tụng 。

已dĩ 圓viên 滿mãn 白bạch 法Pháp 。 及cập 得đắc 利lợi 疾tật 忍nhẫn 。

菩Bồ 薩Tát 於ư 自tự 乘thừa 。 甚thậm 深thâm 廣quảng 大đại 教giáo 。

等đẳng 覺giác 唯duy 分phân 別biệt 。 得đắc 無vô 分phân 別biệt 智trí 。

悕hy 求cầu 勝thắng 解giải 淨tịnh 。 故cố 意ý 樂nhạo 清thanh 淨tịnh 。

前tiền 及cập 此thử 法pháp 流lưu 。 皆giai 得đắc 見kiến 諸chư 佛Phật 。

了liễu 知tri 菩Bồ 提Đề 近cận 。 以dĩ 無vô 難nan 得đắc 故cố 。

由do 此thử 三tam 頌tụng 總tổng 顯hiển 清thanh 淨tịnh 增tăng 上thượng 意ý 樂lạc 。 有hữu 八bát 種chủng 相tương/tướng 。 謂vị 資tư 糧lương 故cố 。 堪kham 忍nhẫn 故cố 。 所sở 緣duyên 故cố 。 作tác 意ý 故cố 。 對đối 治trị 故cố 。 自tự 體thể 故cố 瑞thụy 相tướng 故cố 。 勝thắng 利lợi 故cố 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 諸chư 句cú 伽già 他tha 應ưng 知tri 顯hiển 示thị 。

釋thích 曰viết 。 此thử 中trung 顯hiển 說thuyết 清thanh 淨tịnh 。 增tăng 上thượng 意ý 樂lạc 。 所sở 有hữu 資tư 糧lương 堪kham 忍nhẫn 所sở 緣duyên 作tác 意ý 。 對đối 治trị 自tự 體thể 瑞thụy 相tướng 勝thắng 利lợi 。 已dĩ 圓viên 滿mãn 白bạch 法Pháp 者giả 。 謂vị 先tiên 於ư 彼bỉ 勝thắng 解giải 行hành 地địa 。 善thiện 備bị 資tư 糧lương 。 白bạch 法Pháp 圓viên 滿mãn 。 是thị 謂vị 資tư 糧lương 。 及cập 得đắc 利lợi 疾tật 忍nhẫn 者giả 。 謂vị 簡giản 軟nhuyễn 中trung 唯duy 取thủ 上thượng 品phẩm 。 諦đế 察sát 法pháp 忍nhẫn 。 此thử 忍nhẫn 轉chuyển 時thời 即tức 是thị 堪kham 忍nhẫn 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 自tự 乘thừa 甚thậm 深thâm 廣quảng 大đại 教giáo 者giả 。 謂vị 緣duyên 大Đại 乘Thừa 深thâm 廣quảng 聖thánh 教giáo 。 其kỳ 義nghĩa 微vi 細tế 名danh 為vi 甚thậm 深thâm 。 即tức 法pháp 無vô 我ngã 殊thù 勝thắng 。 威uy 德đức 相tương 應ứng 名danh 為vi 廣quảng 大đại 。 即tức 是thị 虛hư 空không 。 藏tạng 等đẳng 諸chư 三tam 摩ma 地địa 。 是thị 謂vị 所sở 緣duyên 。 等đẳng 覺giác 唯duy 分phân 別biệt 者giả 。 覺giác 一nhất 切thiết 法pháp 。 唯duy 有hữu 分phân 別biệt 是thị 謂vị 作tác 意ý 。 得đắc 無vô 分phân 別biệt 智trí 者giả 。 即tức 是thị 對đối 治trị 。 悕hy 求cầu 勝thắng 解giải 淨tịnh 故cố 意ý 樂nhạo 清thanh 淨tịnh 者giả 。 即tức 是thị 自tự 體thể 由do 此thử 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 以dĩ 信tín 及cập 欲dục 為vi 自tự 體thể 故cố 。 前tiền 及cập 此thử 法pháp 流lưu 皆giai 得đắc 見kiến 諸chư 佛Phật 者giả 。 即tức 是thị 瑞thụy 相tướng 。 前tiền 謂vị 意ý 樂nhạo 清thanh 淨tịnh 。 位vị 前tiền 此thử 謂vị 於ư 此thử 三tam 摩ma 地địa 中trung 。 法pháp 流lưu 即tức 說thuyết 在tại 三tam 摩ma 地địa 。 處xử 於ư 定định 中trung 見kiến 。 諸chư 佛Phật 故cố 了liễu 知tri 菩Bồ 提Đề 近cận 以dĩ 無vô 難nan 得đắc 故cố 者giả 。 謂vị 因nhân 見kiến 佛Phật 知tri 菩Bồ 提Đề 近cận 。 釋thích 此thử 義nghĩa 言ngôn 無vô 難nan 得đắc 故cố 。 即tức 是thị 勝thắng 利lợi 。 於ư 此thử 位vị 中trung 見kiến 菩Bồ 提Đề 近cận 得đắc 此thử 能năng 得đắc 勝thắng 方phương 便tiện 故cố 。 得đắc 不bất 為vi 難nạn/nan 。 修tu 集tập 資tư 糧lương 。 勢thế 力lực 成thành 熟thục 有hữu 堪kham 能năng 故cố 。 如như 是thị 三tam 頌tụng 總tổng 釋thích 清thanh 淨tịnh 增tăng 上thượng 意ý 樂lạc 。 八bát 相tương/tướng 差sai 別biệt 。

論luận 曰viết 。 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 唯duy 有hữu 六lục 數số 。 成thành 立lập 對đối 治trị 所sở 治trị 障chướng 故cố 。 證chứng 諸chư 佛Phật 法Pháp 所sở 依y 處xứ 故cố 。 隨tùy 順thuận 成thành 熟thục 。 諸chư 有hữu 情tình 故cố 。 為vi 欲dục 對đối 治trị 不bất 發phát 趣thú 因nhân 故cố 。 立lập 施thí 戒Giới 波Ba 羅La 蜜Mật 多đa 。 不bất 發phát 趣thú 因nhân 。 謂vị 著trước 財tài 位vị 及cập 著trước 室thất 家gia 。 為vi 欲dục 對đối 治trị 雖tuy 已dĩ 發phát 趣thú 復phục 退thoái 還hoàn 因nhân 故cố 。 立lập 忍nhẫn 進tiến 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 退thoái 還hoàn 因nhân 者giả 。 謂vị 處xứ 生sanh 死tử 有hữu 情tình 違vi 犯phạm 所sở 生sanh 眾chúng 苦khổ 。 及cập 於ư 長trường 時thời 善thiện 品phẩm 加gia 行hành 。 所sở 生sanh 疲bì 怠đãi 。 為vi 欲dục 對đối 治trị 雖tuy 已dĩ 發phát 趣thú 。 不bất 復phục 退thoái 還hoàn 。 而nhi 失thất 壞hoại 因nhân 故cố 。 立lập 定định 慧Tuệ 波Ba 羅La 蜜Mật 多đa 。 失thất 壞hoại 因nhân 者giả 。 謂vị 諸chư 散tán 動động 及cập 邪tà 惡ác 慧tuệ 。 如như 是thị 成thành 立lập 。 對đối 治trị 所sở 治trị 障chướng 故cố 。 唯duy 立lập 六lục 數số 。 又hựu 前tiền 四tứ 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 是thị 不bất 散tán 動động 因nhân 。 次thứ 一nhất 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 不bất 散tán 動động 成thành 就tựu 。 此thử 不bất 散tán 動động 。 為vi 依y 止chỉ 故cố 。 如như 實thật 等đẳng 覺giác 諸chư 法pháp 真chân 義nghĩa 。 便tiện 能năng 證chứng 得đắc 。 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 如như 是thị 證chứng 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 所sở 依y 處xứ 故cố 。 唯duy 立lập 六lục 數số 由do 施Thí 波Ba 羅La 蜜Mật 多đa 故cố 。 於ư 諸chư 有hữu 情tình 。 能năng 正chánh 攝nhiếp 受thọ 。 由do 戒Giới 波Ba 羅La 蜜Mật 多đa 故cố 。 於ư 諸chư 有hữu 情tình 。 能năng 不bất 毀hủy 害hại 。 由do 忍Nhẫn 波Ba 羅La 蜜Mật 多đa 故cố 。 雖tuy 遭tao 毀hủy 害hại 而nhi 能năng 忍nhẫn 受thọ 。 由do 精Tinh 進Tấn 波Ba 羅La 蜜Mật 多đa 故cố 。 能năng 助trợ 經kinh 營doanh 彼bỉ 所sở 應ưng 作tác 。 即tức 由do 如như 是thị 攝nhiếp 利lợi 因nhân 緣duyên 。 令linh 諸chư 有hữu 情tình 。 於ư 成thành 熟thục 事sự 有hữu 所sở 堪kham 任nhậm 。 從tùng 此thử 已dĩ 後hậu 。 心tâm 未vị 定định 者giả 令linh 其kỳ 得đắc 定định 。 心tâm 已dĩ 定định 者giả 。 令linh 得đắc 解giải 脫thoát 。 於ư 開khai 悟ngộ 時thời 彼bỉ 得đắc 成thành 熟thục 。 如như 是thị 隨tùy 順thuận 。 成thành 熟thục 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 唯duy 立lập 六lục 數số 。 應ưng 如như 是thị 知tri 。

釋thích 曰viết 。 次thứ 當đương 開khai 示thị 最tối 後hậu 頌tụng 中trung 。 數số 相tương/tướng 等đẳng 義nghĩa 先tiên 依y 立lập 數số 。 說thuyết 如như 是thị 言ngôn 。 成thành 立lập 對đối 治trị 所sở 治trị 障chướng 等đẳng 。 謂vị 三tam 因nhân 緣duyên 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 數số 唯duy 有hữu 六lục 。 不bất 多đa 不bất 少thiểu 。 先tiên 當đương 開khai 示thị 成thành 立lập 對đối 治trị 所sở 治trị 障chướng 故cố 。 為vi 欲dục 對đối 治trị 不bất 發phát 趣thú 因nhân 故cố 立lập 施thí 戒Giới 波Ba 羅La 蜜Mật 多đa 。 乃nãi 至chí 為vi 欲dục 對đối 治trị 而nhi 失thất 壞hoại 因nhân 故cố 立lập 定định 慧Tuệ 波Ba 羅La 蜜Mật 多đa 。 失thất 壞hoại 因nhân 者giả 。 謂vị 諸chư 散tán 動động 及cập 邪tà 惡ác 慧tuệ 顛điên 倒đảo 執chấp 取thủ 諸chư 鄙bỉ 惡ác 智trí 名danh 邪tà 惡ác 慧tuệ 。 如như 諸chư 外ngoại 道đạo 。 是thị 失thất 壞hoại 因nhân 。 餘dư 句cú 如như 文văn 分phân 明minh 易dị 了liễu 。 證chứng 諸chư 佛Phật 法Pháp 所sở 依y 處xứ 者giả 。 第đệ 二nhị 建kiến 立lập 六lục 數số 因nhân 緣duyên 。 以dĩ 是thị 一nhất 切thiết 佛Phật 法pháp 因nhân 故cố 。 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 唯duy 有hữu 六lục 數số 。 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 其kỳ 義nghĩa 云vân 何hà 。 謂vị 前tiền 四tứ 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 是thị 不bất 散tán 動động 因nhân 。 能năng 令linh 所sở 治trị 散tán 動động 無vô 故cố 。 靜tĩnh 慮lự 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 不bất 散tán 動động 成thành 就tựu 。 令linh 不bất 散tán 動động 。 得đắc 圓viên 滿mãn 故cố 。 依y 此thử 靜tĩnh 慮lự 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 如như 實thật 等đẳng 覺giác 諸chư 法pháp 真chân 義nghĩa 。 能năng 於ư 所sở 緣duyên 正chánh 遍biến 知tri 故cố 。 諸chư 佛Phật 法Pháp 者giả 。 謂vị 十Thập 力Lực 等đẳng 。 證chứng 謂vị 成thành 辦biện 。 隨tùy 順thuận 成thành 熟thục 諸chư 有hữu 情tình 者giả 。 第đệ 三tam 成thành 立lập 六lục 數số 因nhân 緣duyên 。 由do 施Thí 波Ba 羅La 蜜Mật 。 多đa 於ư 諸chư 有hữu 情tình 。 能năng 正chánh 攝nhiếp 受thọ 。 由do 戒Giới 波Ba 羅La 蜜Mật 。 多đa 於ư 諸chư 有hữu 情tình 。 能năng 不bất 毀hủy 害hại 。 不bất 生sanh 惱não 。 故cố 由do 忍Nhẫn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 多đa 雖tuy 遭tao 毀hủy 害hại 而nhi 能năng 忍nhẫn 受thọ 。 能năng 忍nhẫn 受thọ 故cố 能năng 饒nhiêu 益ích 他tha 。 不bất 反phản 報báo 故cố 。 由do 精Tinh 進Tấn 波Ba 羅La 蜜Mật 多đa 。 助trợ 彼bỉ 所sở 作tác 。 由do 靜tĩnh 慮lự 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 心tâm 未vị 定định 者giả 令linh 其kỳ 得đắc 定định 。 由do 慧Tuệ 波Ba 羅La 蜜Mật 多đa 。 心tâm 已dĩ 定định 者giả 。 令linh 得đắc 解giải 脫thoát 。 開khai 悟ngộ 時thời 者giả 。 謂vị 教giáo 授thọ 彼bỉ 令linh 於ư 境cảnh 界giới 得đắc 悟ngộ 入nhập 時thời 。 彼bỉ 得đắc 成thành 熟thục 者giả 。 彼bỉ 於ư 境cảnh 界giới 已dĩ 得đắc 成thành 熟thục 。 言ngôn 成thành 熟thục 者giả 。 謂vị 所sở 治trị 障chướng 消tiêu 融dung 潰hội 散tán 如như 癰ung 已dĩ 熟thục 。 或hoặc 能năng 對đối 治trị 成thành 滿mãn 可khả 用dụng 如như 食thực 已dĩ 熟thục 。

論luận 曰viết 。 此thử 六lục 種chủng 相tương/tướng 云vân 何hà 可khả 見kiến 。 由do 六lục 種chủng 最tối 勝thắng 故cố 。 一nhất 由do 所sở 依y 最tối 勝thắng 。 謂vị 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 為vi 所sở 依y 故cố 。 二nhị 由do 事sự 最tối 勝thắng 。 謂vị 具cụ 足túc 現hiện 行hành 故cố 。 三tam 由do 處xứ 最tối 勝thắng 。 謂vị 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 利lợi 益ích 安an 樂lạc 。 事sự 為vi 依y 處xứ 故cố 。 四tứ 由do 方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 最tối 勝thắng 。 謂vị 無vô 分phân 別biệt 。 智trí 所sở 攝nhiếp 受thọ 故cố 。 五ngũ 由do 迴hồi 向hướng 最tối 勝thắng 。 謂vị 迴hồi 向hướng 無vô 上thượng 。 正chánh 等đẳng 菩Bồ 提Đề 故cố 。 六lục 由do 清thanh 淨tịnh 最tối 勝thắng 。 謂vị 煩phiền 惱não 所sở 知tri 二nhị 障chướng 無vô 障chướng 。 所sở 集tập 起khởi 故cố 。 若nhược 施thí 是thị 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 耶da 設thiết 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 是thị 施thí 耶da 。 有hữu 施thí 非phi 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 應ưng 作tác 四tứ 句cú 。 如như 於ư 其kỳ 施thí 。 如như 是thị 於ư 餘dư 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 亦diệc 作tác 四tứ 句cú 。 如như 應ưng 當đương 知tri 。

釋thích 曰viết 。 依y 所sở 立lập 相tương/tướng 。 說thuyết 如như 是thị 言ngôn 。 謂vị 由do 六lục 種chủng 最tối 勝thắng 故cố 等đẳng 。 六lục 種chủng 最tối 勝thắng 其kỳ 言ngôn 易dị 了liễu 。 不bất 須tu 別biệt 釋thích 。 具cụ 足túc 現hiện 行hành 故cố 者giả 。 於ư 內nội 外ngoại 事sự 一nhất 切thiết 種chủng 類loại 。 皆giai 能năng 捨xả 故cố 。 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 所sở 攝nhiếp 受thọ 故cố 者giả 。 謂vị 三tam 輪luân 清thanh 淨tịnh 。 施thí 者giả 受thọ 者giả 施thí 物vật 。 分phân 別biệt 皆giai 遠viễn 離ly 故cố 。 餘dư 文văn 易dị 了liễu 。 有hữu 是thị 施thí 非phi 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 者giả 。 謂vị 離ly 六lục 種chủng 最tối 勝thắng 而nhi 修tu 布bố 施thí 。 有hữu 是thị 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 非phi 施thí 者giả 。 謂vị 六lục 種chủng 最tối 勝thắng 所sở 集tập 戒giới 等đẳng 。 有hữu 亦diệc 施thí 亦diệc 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 者giả 。 謂vị 六lục 種chủng 最tối 勝thắng 所sở 集tập 布bố 施thí 。 有hữu 非phi 施thí 非phi 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 者giả 。 謂vị 離ly 六lục 種chủng 最tối 勝thắng 而nhi 修tu 戒giới 等đẳng 。 如như 於ư 施thí 中trung 作tác 是thị 四tứ 句cú 。 如như 是thị 於ư 餘dư 戒giới 等đẳng 五ngũ 中trung 。 如như 其kỳ 所sở 應ứng 。 皆giai 善thiện 安an 立lập 。 故cố 有hữu 頌tụng 言ngôn 。

麟lân 角giác 喻dụ 無vô 有hữu 。 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 多đa 。

唯duy 我ngã 最tối 勝thắng 尊tôn 。 上thượng 品phẩm 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。

論luận 曰viết 。 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 如như 是thị 六lục 種chủng 。 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 此thử 次thứ 第đệ 說thuyết 。 謂vị 前tiền 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 隨tùy 順thuận 生sanh 後hậu 。 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 故cố 。

釋thích 曰viết 。 隨tùy 順thuận 生sanh 後hậu 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 故cố 者giả 。 謂vị 於ư 財tài 位vị 不bất 貪tham 著trước 已dĩ 能năng 守thủ 尸thi 羅la 。 具cụ 尸thi 羅la 已dĩ 便tiện 能năng 忍nhẫn 受thọ 。 能năng 忍nhẫn 受thọ 已dĩ 堪kham 耐nại 乖quai 違vi 故cố 發phát 精tinh 進tấn 。 發phát 精tinh 進tấn 已dĩ 。 心tâm 便tiện 得đắc 定định 。 心tâm 得đắc 定định 已dĩ 。 能năng 如như 實thật 知tri 。 故cố 此thử 六lục 種chủng 如như 是thị 次thứ 第đệ 。

論luận 曰viết 。

復phục 次thứ 此thử 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 多đa 訓huấn 釋thích 名danh 言ngôn 。 云vân 何hà 可khả 見kiến 。 於ư 諸chư 世thế 間gian 。 聲Thanh 聞Văn 獨Độc 覺Giác 。 施thí 等đẳng 善thiện 根căn 。 最tối 為vi 殊thù 勝thắng 。 能năng 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。 是thị 故cố 通thông 稱xưng 。 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 又hựu 能năng 破phá 裂liệt 慳san 悋lận 貧bần 窮cùng 。 及cập 能năng 引dẫn 得đắc 廣quảng 大đại 財tài 位vị 福phước 德đức 資tư 糧lương 。 故cố 名danh 為vi 施thí 。 又hựu 能năng 息tức 滅diệt 惡ác 戒giới 惡ác 趣thú 。 及cập 能năng 取thủ 得đắc 善thiện 趣thú 等đẳng 持trì 故cố 名danh 為vi 戒giới 。 又hựu 能năng 滅diệt 盡tận 忿phẫn 怒nộ 怨oán 讎thù 。 及cập 能năng 善thiện 住trụ 自tự 他tha 安an 隱ẩn 故cố 名danh 為vi 忍nhẫn 。 又hựu 能năng 遠viễn 離ly 所sở 有hữu 懈giải 怠đãi 惡ác 不phủ 。 善thiện 法Pháp 及cập 能năng 出xuất 生sanh 無vô 量lượng 善thiện 法Pháp 。 令linh 其kỳ 增tăng 長trưởng 故cố 名danh 精tinh 進tấn 。 又hựu 能năng 消tiêu 除trừ 。 所sở 有hữu 散tán 動động 。 及cập 能năng 引dẫn 得đắc 內nội 心tâm 安an 住trụ 故cố 名danh 靜tĩnh 慮lự 。 又hựu 能năng 除trừ 遣khiển 一nhất 切thiết 見kiến 趣thú 諸chư 邪tà 惡ác 慧tuệ 。 及cập 能năng 真chân 實thật 品phẩm 別biệt 知tri 法pháp 故cố 名danh 為vi 慧tuệ 。

釋thích 曰viết 。 釋thích 總tổng 名danh 者giả 。 於ư 諸chư 世thế 間gian 。 聲Thanh 聞Văn 獨Độc 覺Giác 。 施thí 等đẳng 善thiện 根căn 。 最tối 為vi 殊thù 勝thắng 。 能năng 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。 是thị 故cố 通thông 名danh 波Ba 羅La 蜜Mật 多đa 。 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 名danh 。 是thị 最tối 勝thắng 義nghĩa 。 釋thích 別biệt 名danh 者giả 。 謂vị 於ư 因nhân 時thời 能năng 破phá 慳san 悋lận 。 亦diệc 能năng 引dẫn 廣quảng 。 福phước 德đức 資tư 糧lương 。 及cập 於ư 果quả 時thời 能năng 裂liệt 貧bần 窮cùng 得đắc 大đại 財tài 位vị 。 故cố 名danh 為vi 施thí 。 餘dư 釋thích 別biệt 名danh 其kỳ 文văn 易dị 了liễu 。

論luận 曰viết 。 云vân 何hà 應ưng 知tri 。 修tu 習tập 如như 是thị 。 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 應ưng 知tri 此thử 修tu 略lược 有hữu 五ngũ 種chủng 。 一nhất 現hiện 起khởi 加gia 行hành 修tu 。 二nhị 勝thắng 解giải 修tu 。 三tam 作tác 意ý 修tu 四tứ 方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 修tu 。 五ngũ 成thành 所sở 作tác 事sự 修tu 。 此thử 中trung 四tứ 修tu 。 如như 前tiền 已dĩ 說thuyết 。 成thành 所sở 作tác 事sự 修tu 者giả 。 謂vị 諸chư 如Như 來Lai 。 任nhậm 運vận 佛Phật 事sự 無vô 有hữu 休hưu 息tức 。 於ư 其kỳ 圓viên 滿mãn 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 復phục 更cánh 修tu 習tập 。 六Lục 到Đáo 彼Bỉ 岸Ngạn 。 又hựu 作tác 意ý 修tu 者giả 。 謂vị 修tu 六lục 種chủng 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 所sở 攝nhiếp 。 愛ái 重trọng 隨tùy 喜hỷ 欣hân 樂nhạo 作tác 意ý 。 一nhất 廣quảng 大đại 意ý 樂lạc 。 二nhị 長trường 時thời 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。 三tam 歡hoan 喜hỷ 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。 四tứ 荷hà 恩ân 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。 五ngũ 大đại 志chí 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。 六lục 純thuần 善thiện 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 乃nãi 至chí 若nhược 干can 。 無vô 數số 大đại 劫kiếp 。 現hiện 證chứng 無Vô 上Thượng 正Chánh 等Đẳng 菩Bồ 提Đề 。 經kinh 爾nhĩ 所sở 時thời 一nhất 一nhất 剎sát 那na 假giả 使sử 頓đốn 捨xả 一nhất 切thiết 身thân 命mạng 。 以dĩ 殑Căng 伽Già 河hà 沙sa 等đẳng 世thế 界giới 。 盛thình 滿mãn 七thất 寶bảo 。 奉phụng 施thí 如Như 來Lai 。 乃nãi 至chí 安an 坐tọa 妙diệu 菩Bồ 提Đề 座tòa 。 如như 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 布bố 施thí 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 猶do 無vô 厭yếm 足túc 。 經kinh 爾nhĩ 所sở 時thời 一nhất 一nhất 剎sát 那na 假giả 使sử 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 滿mãn 中trung 熾sí 火hỏa 。 於ư 四tứ 威uy 儀nghi 。 常thường 乏phạp 一nhất 切thiết 資tư 生sanh 眾chúng 具cụ 。 戒giới 忍nhẫn 精tinh 進tấn 。 靜tĩnh 慮lự 般Bát 若Nhã 。 心tâm 恆hằng 現hiện 行hành 乃nãi 至chí 安an 坐tọa 妙diệu 菩Bồ 提Đề 座tòa 。 如như 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 有hữu 戒giới 忍nhẫn 精tinh 進tấn 。 靜tĩnh 慮lự 般Bát 若Nhã 。 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 猶do 無vô 厭yếm 足túc 。 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 廣quảng 大đại 意ý 樂lạc 。 又hựu 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 即tức 於ư 此thử 中trung 。 無vô 厭yếm 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。 乃nãi 至chí 安an 坐tọa 妙diệu 菩Bồ 提Đề 座tòa 。 常thường 無vô 間gian 息tức 。 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 長trường 時thời 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。 又hựu 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 其kỳ 六lục 種chủng 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 。 由do 此thử 所sở 作tác 。 深thâm 生sanh 歡hoan 喜hỷ 。 蒙mông 益ích 有hữu 情tình 。 所sở 不bất 能năng 及cập 。 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 歡hoan 喜hỷ 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。 又hựu 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 其kỳ 六lục 種chủng 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 。 見kiến 彼bỉ 於ư 己kỷ 。 有hữu 大đại 恩ân 德đức 。 不bất 見kiến 自tự 身thân 於ư 彼bỉ 有hữu 恩ân 。 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 荷hà 恩ân 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。 又hựu 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 即tức 以dĩ 如như 是thị 六Lục 到Đáo 彼Bỉ 岸Ngạn 。 所sở 集tập 善thiện 根căn 。 深thâm 心tâm 迴hồi 施thí 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 令linh 得đắc 可khả 愛ái 勝thắng 果quả 異dị 熟thục 。 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 大đại 志chí 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。 又hựu 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 復phục 以dĩ 如như 是thị 六Lục 到Đáo 彼Bỉ 岸Ngạn 。 所sở 集tập 善thiện 根căn 。 共cộng 諸chư 有hữu 情tình 。 迴hồi 求cầu 無vô 上thượng 。 正chánh 等đẳng 菩Bồ 提Đề 。 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 純thuần 善thiện 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。 如như 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 修tu 此thử 六lục 種chủng 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 所sở 攝nhiếp 愛ái 重trọng 作tác 意ý 。 又hựu 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 餘dư 菩Bồ 薩Tát 。 六lục 種chủng 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。 修tu 習tập 相tương 應ứng 無vô 量lượng 善thiện 根căn 。 深thâm 心tâm 隨tùy 喜hỷ 。 如như 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 修tu 此thử 六lục 種chủng 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 所sở 攝nhiếp 隨tùy 喜hỷ 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。 又hựu 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 深thâm 心tâm 欣hân 樂nhạo 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 六lục 種chủng 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。 所sở 攝nhiếp 六lục 種chủng 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 修tu 。 亦diệc 願nguyện 自tự 身thân 與dữ 此thử 六lục 種chủng 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 修tu 恆hằng 不bất 相tương 離ly 。 乃nãi 至chí 安an 坐tọa 妙diệu 菩Bồ 提Đề 。 座tòa 如như 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 修tu 此thử 六lục 種chủng 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 所sở 攝nhiếp 欣hân 樂nhạo 作tác 意ý 。 若nhược 有hữu 聞văn 此thử 。 菩Bồ 薩Tát 六lục 種chủng 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 所sở 攝nhiếp 作tác 意ý 修tu 已dĩ 。 但đãn 當đương 能năng 起khởi 一nhất 念niệm 信tín 心tâm 。 尚thượng 當đương 發phát 生sanh 。 無vô 量lượng 福phước 聚tụ 。 諸chư 惡ác 業nghiệp 障chướng 。 亦diệc 當đương 消tiêu 滅diệt 。 何hà 況huống 菩Bồ 薩Tát 。

釋thích 曰viết 。 修tu 謂vị 數số 習tập 。 現hiện 起khởi 修tu 等đẳng 差sai 別biệt 有hữu 五ngũ 。 現hiện 起khởi 加gia 行hành 修tu 者giả 。 謂vị 於ư 施thí 等đẳng 無vô 顛điên 倒đảo 轉chuyển 。 如như 有hữu 頌tụng 言ngôn 。

施thí 者giả 殊thù 勝thắng 。 信tín 等đẳng 具cụ 足túc 。 恭cung 敬kính 應ứng 時thời 。

自tự 手thủ 施thí 等đẳng 。

又hựu 如như 頌tụng 言ngôn 。

利lợi 他tha 加gia 行hành 於ư 有hữu 情tình 。 不bất 簡giản 有hữu 力lực 若nhược 無vô 力lực 。

於ư 一nhất 切thiết 時thời 一nhất 切thiết 施thí 。 隨tùy 力lực 所sở 能năng 廣quảng 饒nhiêu 益ích 。

勝thắng 解giải 修tu 者giả 。 謂vị 由do 信tín 欲dục 而nhi 生sanh 勝thắng 解giải 。 於ư 佛Phật 聖thánh 教giáo 。 深thâm 印ấn 順thuận 故cố 。 生sanh 樂nhạo 欲dục 故cố 。 如như 有hữu 頌tụng 言ngôn 。

雖tuy 於ư 利lợi 業nghiệp 無vô 功công 用dụng 。 而nhi 於ư 佛Phật 教giáo 生sanh 勝thắng 解giải 。

由do 信tín 及cập 欲dục 共cộng 相tương 應ưng 。 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 常thường 修tu 無vô 懈giải 廢phế 。

作tác 意ý 修tu 者giả 。 謂vị 愛ái 重trọng 隨tùy 喜hỷ 欣hân 樂nhạo 作tác 意ý 所sở 攝nhiếp 修tu 習tập 。 如như 前tiền 已dĩ 說thuyết 。 方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 修tu 者giả 。 謂vị 無vô 分phân 別biệt 。 智trí 攝nhiếp 受thọ 修tu 習tập 。 亦diệc 如như 前tiền 說thuyết 。 成thành 所sở 作tác 事sự 修tu 者giả 。 謂vị 諸chư 如Như 來Lai 。 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 法pháp 雖tuy 極cực 圓viên 滿mãn 。 為vi 饒nhiêu 益ích 他tha 。 本bổn 願nguyện 力lực 故cố 。 不bất 作tác 功công 用dụng 。 隨tùy 彼bỉ 所sở 能năng 現hiện 行hành 施thí 等đẳng 。 所sở 應ứng 作tác 事sự 。 此thử 即tức 是thị 修tu 為vi 彼bỉ 修tu 故cố 亦diệc 名danh 為vi 修tu 。 又hựu 聲thanh 欲dục 說thuyết 前tiền 作tác 意ý 修tu 有hữu 差sai 別biệt 義nghĩa 。 謂vị 修tu 六lục 種chủng 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 所sở 攝nhiếp 。 乃nãi 至chí 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 猶do 無vô 厭yếm 等đẳng 。 其kỳ 言ngôn 易dị 了liễu 。 少thiểu 處xứ 少thiểu 說thuyết 。 無vô 厭yếm 足túc 者giả 。 謂vị 無vô 疲bì 倦quyện 。 經kinh 爾nhĩ 所sở 時thời 一nhất 一nhất 剎sát 那na 。 或hoặc 有hữu 說thuyết 言ngôn 。 經kinh 爾nhĩ 所sở 時thời 。 為vi 一nhất 剎sát 那na 。 謂vị 經kinh 於ư 三tam 無vô 數số 劫kiếp 。 量lượng 為vi 一nhất 剎sát 那na 。 如như 是thị 剎sát 那na 積tích 集tập 。 乃nãi 至chí 得đắc 大đại 菩Bồ 提Đề 。 經kinh 爾nhĩ 所sở 時thời 一nhất 一nhất 剎sát 那na 。 其kỳ 義nghĩa 易dị 了liễu 。 滿mãn 中trung 熾sí 火hỏa 者giả 。 顯hiển 乏phạp 少thiểu 勝thắng 處xứ 。 常thường 乏phạp 一nhất 切thiết 資tư 生sanh 眾chúng 具cụ 者giả 。 顯hiển 無vô 苦khổ 對đối 治trị 。 資tư 生sanh 眾chúng 具cụ 。 為vi 治trị 諸chư 苦khổ 而nhi 攝nhiếp 受thọ 故cố 。 於ư 四tứ 威uy 儀nghi 者giả 。 顯hiển 志chí 廣quảng 大đại 。 雖tuy 乏phạp 勝thắng 處xứ 。 及cập 資tư 生sanh 具cụ 。 而nhi 於ư 一nhất 切thiết 。 四tứ 威uy 儀nghi 中trung 。 修tu 行hành 戒giới 等đẳng 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 心tâm 常thường 現hiện 前tiền 故cố 。 長trường 時thời 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 。 謂vị 於ư 久cửu 時thời 無vô 間gian 息tức 故cố 。 荷hà 恩ân 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 。 謂vị 深thâm 信tín 解giải 。 諸chư 來lai 求cầu 者giả 。 是thị 善thiện 友hữu 故cố 。 此thử 即tức 信tín 彼bỉ 。 諸chư 來lai 求cầu 者giả 。 施thí 己kỷ 可khả 愛ái 妙diệu 果Quả 異dị 熟thục 。 是thị 故cố 荷hà 恩ân 。 大đại 志chí 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 。 謂vị 此thử 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 大đại 志chí 相tương 應ứng 。 為vì 欲dục 利lợi 益ích 。 諸chư 有hữu 情tình 故cố 。 迴hồi 己kỷ 善thiện 根căn 施thí 與dữ 一nhất 切thiết 。 如như 是thị 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。 最tối 為vi 殊thù 勝thắng 。 是thị 故cố 說thuyết 名danh 。 大đại 志chí 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。 純thuần 善thiện 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 其kỳ 義nghĩa 是thị 一nhất 。 立lập 別biệt 名danh 者giả 。 若nhược 以dĩ 施thí 等đẳng 迴hồi 求cầu 三tam 有hữu 財tài 位vị 圓viên 滿mãn 。 如như 是thị 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 悕hy 求cầu 苦khổ 具cụ 。 似tự 有hữu 罪tội 故cố 不bất 名danh 純thuần 善thiện 。 若nhược 以dĩ 施thí 等đẳng 共cộng 諸chư 有hữu 情tình 。 迴hồi 求cầu 佛Phật 果Quả 。 如như 是thị 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 不bất 求cầu 苦khổ 具cụ 。 都đô 無vô 罪tội 故cố 說thuyết 名danh 純thuần 善thiện 。 修tu 此thử 六lục 種chủng 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 所sở 攝nhiếp 三tam 種chủng 作tác 意ý 。 其kỳ 言ngôn 易dị 了liễu 無vô 煩phiền 重trọng/trùng 釋thích 。 諸chư 惡ác 業nghiệp 障chướng 。 亦diệc 當đương 消tiêu 滅diệt 者giả 。 謂vị 令linh 無vô 果quả 故cố 或hoặc 治trị 惡ác 趣thú 故cố 。

論luận 曰viết 。 此thử 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 多đa 差sai 別biệt 云vân 何hà 可khả 見kiến 。 應ưng 知tri 一nhất 一nhất 各các 有hữu 三tam 品phẩm 。 施thí 三tam 品phẩm 者giả 。 一nhất 法Pháp 施thí 二nhị 財tài 施thí 三tam 無vô 畏úy 施thí 。 戒giới 三tam 品phẩm 者giả 。 一nhất 律luật 儀nghi 戒giới 二nhị 攝nhiếp 善thiện 法Pháp 戒giới 。 三tam 饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 戒giới 。 忍nhẫn 三tam 品phẩm 者giả 。 一nhất 耐nại 怨oán 害hại 忍nhẫn 。 二nhị 安an 受thọ 苦khổ 忍nhẫn 。 三tam 諦đế 察sát 法pháp 忍nhẫn 。 精tinh 進tấn 三tam 品phẩm 者giả 。 一nhất 被bị 甲giáp 精tinh 進tấn 。 二nhị 加gia 行hành 精tinh 進tấn 。 三tam 無vô 怯khiếp 弱nhược 無vô 退thoái 轉chuyển 無vô 喜hỷ 足túc 精tinh 進tấn 。 靜tĩnh 慮lự 三tam 品phẩm 者giả 。 一nhất 安an 住trụ 靜tĩnh 慮lự 二nhị 引dẫn 發phát 靜tĩnh 慮lự 三tam 成thành 所sở 作tác 事sự 靜tĩnh 慮lự 。 慧tuệ 三tam 品phẩm 者giả 。 一nhất 無vô 分phân 別biệt 加gia 行hành 慧tuệ 二nhị 無vô 分phân 別biệt 慧tuệ 。 三tam 無vô 分phân 別biệt 後hậu 得đắc 慧tuệ 。

釋thích 曰viết 。 由do 此thử 一nhất 一nhất 。 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 各các 有hữu 三tam 品phẩm 顯hiển 示thị 差sai 別biệt 。 言ngôn 法Pháp 施thí 者giả 。 謂vị 無vô 染nhiễm 心tâm 如như 實thật 宣tuyên 說thuyết 。 契Khế 經Kinh 等đẳng 法Pháp 。 言ngôn 財tài 施thí 者giả 。 謂vị 無vô 染nhiễm 心tâm 捨xả 資tư 生sanh 具cụ 。 無vô 畏úy 施thí 者giả 。 謂vị 止chỉ 損tổn 害hại 濟tế 拔bạt 驚kinh 怖bố 。 又hựu 法Pháp 施thí 者giả 為vi 欲dục 資tư 益ích 他tha 諸chư 善thiện 根căn 。 財tài 施thí 為vi 欲dục 資tư 益ích 他tha 身thân 。 無vô 畏úy 施thí 為vi 欲dục 資tư 益ích 他tha 心tâm 。 律luật 儀nghi 戒giới 者giả 。 謂vị 於ư 不bất 善thiện 能năng 遠viễn 離ly 法pháp 。 防phòng 護hộ 受thọ 持trì 。 由do 能năng 防phòng 護hộ 諸chư 惡ác 。 不bất 善thiện 身thân 語ngữ 等đẳng 業nghiệp 故cố 名danh 律luật 儀nghi 。 此thử 即tức 是thị 戒giới 此thử 能năng 建kiến 立lập 後hậu 二nhị 尸thi 羅la 。 由do 自tự 防phòng 護hộ 能năng 修tu 供cúng 養dường 佛Phật 等đẳng 善thiện 根căn 。 及cập 能năng 饒nhiêu 益ích 諸chư 有hữu 情tình 故cố 。 攝nhiếp 善thiện 法Pháp 戒giới 。 能năng 令linh 證chứng 得đắc 。 力Lực 、 無Vô 畏Úy 等đẳng 。 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 戒giới 。 能năng 助trợ 有hữu 情tình 如như 法Pháp 所sở 作tác 。 平bình 等đẳng 分phân 布bố 。 無vô 罪tội 作tác 業nghiệp 。 成thành 熟thục 有hữu 情tình 。 耐nại 怨oán 害hại 忍nhẫn 。 是thị 諸chư 有hữu 情tình 。 成thành 熟thục 轉chuyển 因nhân 。 安an 受thọ 苦khổ 忍nhẫn 。 是thị 成thành 佛Phật 因nhân 。 寒hàn 熱nhiệt 飢cơ 渴khát 。 種chủng 種chủng 苦khổ 事sự 。 皆giai 能năng 忍nhẫn 受thọ 無vô 退thoái 轉chuyển 故cố 。 諦đế 察sát 法pháp 忍nhẫn 。 是thị 前tiền 二nhị 忍nhẫn 。 所sở 依y 止chỉ 處xứ 。 堪kham 忍nhẫn 甚thậm 深thâm 廣quảng 大đại 法pháp 故cố 。 被bị 甲giáp 精tinh 進tấn 。 謂vị 最tối 初sơ 時thời 自tự 勵lệ 。 我ngã 當đương 作tác 如như 是thị 事sự 。 即tức 是thị 解giải 釋thích 契Khế 經Kinh 所sở 說thuyết 。 初sơ 有hữu 勢thế 句cú 。 加gia 行hành 精tinh 進tấn 。 謂vị 加gia 行hành 時thời 如như 所sở 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。 勤cần 修tu 加gia 行hành 。 即tức 是thị 解giải 釋thích 契Khế 經Kinh 所sở 說thuyết 。 次thứ 有hữu 勤cần 句cú 。 無vô 怯khiếp 弱nhược 無vô 退thoái 轉chuyển 無vô 喜hỷ 足túc 精tinh 進tấn 。 謂vị 隨tùy 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 所sở 作tác 善thiện 事sự 。 乃nãi 至chí 安an 坐tọa 妙diệu 菩Bồ 提Đề 。 座tòa 終chung 不bất 放phóng 捨xả 。 於ư 自tự 疲bì 苦khổ 心tâm 不bất 退thoái 屈khuất 名danh 無vô 怯khiếp 弱nhược 。 於ư 他tha 逼bức 惱não 心tâm 不bất 移di 動động 。 名danh 無vô 退thoái 轉chuyển 。 乃nãi 至chí 菩Bồ 提Đề 。 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 進tiến 修tu 善thiện 品phẩm 嘗thường 無vô 懈giải 廢phế 名danh 無vô 喜hỷ 足túc 。 如như 是thị 三tam 句cú 如như 數số 解giải 釋thích 。 契Khế 經Kinh 所sở 說thuyết 。 有hữu 勇dũng 堅kiên 猛mãnh 於ư 諸chư 善thiện 法Pháp 。 不bất 捨xả 軛ách 句cú 。 安an 住trụ 靜tĩnh 慮lự 為vi 得đắc 。 現hiện 法Pháp 樂lạc 住trụ 。 離ly 慢mạn 見kiến 愛ái 。 得đắc 清thanh 淨tịnh 故cố 。 引dẫn 發phát 靜tĩnh 慮lự 為vi 能năng 引dẫn 發phát 六lục 神thần 通thông 等đẳng 殊thù 勝thắng 功công 德đức 。 成thành 所sở 作tác 事sự 靜tĩnh 慮lự 。 為vì 欲dục 饒nhiêu 益ích 。 諸chư 有hữu 情tình 類loại 。 以dĩ 能năng 止chỉ 息tức 飢cơ 儉kiệm 疾tật 疫dịch 諸chư 怖bố 畏úy 等đẳng 。 苦khổ 惱não 事sự 故cố 。 無vô 分phân 別biệt 加gia 行hành 慧tuệ 。 謂vị 真chân 觀quán 前tiền 勝thắng 方phương 便tiện 智trí 。 無vô 分phân 別biệt 慧tuệ 。 謂vị 真chân 觀quán 智trí 。 無vô 分phân 別biệt 後hậu 得đắc 慧tuệ 。 謂vị 現hiện 觀quán 邊biên 諸chư 世thế 俗tục 智trí 。 能năng 起khởi 種chủng 種chủng 說thuyết 法Pháp 等đẳng 事sự 。

論luận 曰viết 。 如như 是thị 相tương/tướng 攝nhiếp 云vân 何hà 可khả 見kiến 。 由do 此thử 能năng 攝nhiếp 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。 是thị 其kỳ 相tương/tướng 故cố 。 是thị 隨tùy 順thuận 故cố 。 是thị 等đẳng 流lưu 故cố 。

釋thích 曰viết 。 由do 此thử 能năng 攝nhiếp 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 者giả 。 此thử 答đáp 非phi 理lý 不bất 如như 問vấn 故cố 。 前tiền 總tổng 問vấn 言ngôn 如như 是thị 相tương/tướng 攝nhiếp 云vân 何hà 可khả 見kiến 。 無vô 此thử 過quá 失thất 說thuyết 此thử 能năng 攝nhiếp 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。 其kỳ 義nghĩa 已dĩ 說thuyết 。 彼bỉ 亦diệc 攝nhiếp 此thử 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 者giả 。 謂vị 施thí 等đẳng 信tín 等đẳng 諸chư 念niệm 住trụ 等đẳng 力lực 等đẳng 為vi 後hậu 。 是thị 其kỳ 相tương/tướng 故cố 者giả 。 是thị 攝nhiếp 體thể 相tướng 。 謂vị 此thử 施thí 等đẳng 與dữ 彼bỉ 施thí 等đẳng 更cánh 互hỗ 相tương 攝nhiếp 。 是thị 隨tùy 順thuận 故cố 者giả 。 是thị 攝nhiếp 隨tùy 順thuận 信tín 等đẳng 善thiện 法Pháp 施thí 等đẳng 善thiện 心tâm 彼bỉ 所sở 修tu 故cố 。 於ư 施thí 等đẳng 中trung 彼bỉ 隨tùy 轉chuyển 故cố 。 信tín 等đẳng 即tức 是thị 諸chư 善thiện 。 大đại 施thí 及cập 念niệm 住trụ 等đẳng 。 菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。 是thị 等đẳng 流lưu 故cố 者giả 。 是thị 攝nhiếp 等đẳng 流lưu 。 謂vị 無vô 諍tranh 等đẳng 及cập 十Thập 力Lực 等đẳng 。 是thị 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 等đẳng 流lưu 果quả 故cố 。 如như 有hữu 頌tụng 言ngôn 。

地địa 及cập 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。 諸chư 佛Phật 法Pháp 所sở 依y 。

轉chuyển 依y 法Pháp 身thân 等đẳng 。 諸chư 功công 德đức 為vi 果quả 。

論luận 曰viết 。 如như 是thị 所sở 治trị 。 攝nhiếp 諸chư 雜tạp 染nhiễm 云vân 何hà 可khả 見kiến 。 是thị 此thử 相tương/tướng 故cố 。 是thị 此thử 因nhân 故cố 。 是thị 此thử 果quả 故cố 。

釋thích 曰viết 。 如như 是thị 所sở 治trị 慳san 悋lận 犯phạm 戒giới 忿phẫn 恚khuể 懈giải 怠đãi 散tán 動động 惡ác 慧tuệ 。 云vân 何hà 能năng 攝nhiếp 一nhất 切thiết 雜tạp 染nhiễm 。 是thị 此thử 相tương/tướng 故cố 者giả 。 謂vị 攝nhiếp 慳san 等đẳng 差sai 別biệt 自tự 性tánh 離ly 他tha 性tánh 故cố 。 是thị 此thử 因nhân 故cố 者giả 。 謂vị 不bất 信tín 等đẳng 邪tà 見kiến 為vi 後hậu 。 慳san 等đẳng 因nhân 故cố 。

論luận 曰viết 。 如như 是thị 六lục 種chủng 。 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 所sở 得đắc 勝thắng 利lợi 云vân 何hà 可khả 見kiến 。 謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 流lưu 轉chuyển 生sanh 死tử 。 富phú 貴quý 攝nhiếp 故cố 。 大đại 生sanh 攝nhiếp 故cố 。 大đại 朋bằng 大đại 屬thuộc 。 之chi 所sở 攝nhiếp 故cố 。 廣quảng 大đại 事sự 業nghiệp 加gia 行hành 。 成thành 就tựu 之chi 所sở 攝nhiếp 故cố 。 無vô 諸chư 惱não 害hại 。 性tánh 薄bạc 塵trần 垢cấu 。 之chi 所sở 攝nhiếp 故cố 。 善thiện 知tri 一nhất 切thiết 。 工công 論luận 明minh 處xứ 。 之chi 所sở 攝nhiếp 故cố 。 勝thắng 生sanh 無vô 罪tội 乃nãi 至chí 安an 坐tọa 妙diệu 菩Bồ 提Đề 座tòa 。 常thường 能năng 現hiện 作tác 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 一nhất 切thiết 義nghĩa 利lợi 。 是thị 名danh 勝thắng 利lợi 。

釋thích 曰viết 。 今kim 當đương 顯hiển 說thuyết 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 勝thắng 利lợi 功công 德đức 富phú 貴quý 攝nhiếp 故cố 者giả 。 是thị 施Thí 波Ba 羅La 蜜Mật 多đa 。 所sở 得đắc 勝thắng 利lợi 勝thắng 生sanh 無vô 罪tội 乃nãi 至chí 是thị 名danh 勝thắng 利lợi 。 於ư 一nhất 切thiết 處xứ 。 應ưng 遍biến 配phối 屬thuộc 大đại 生sanh 攝nhiếp 故cố 者giả 。 是thị 戒Giới 波Ba 羅La 蜜Mật 。 多đa 所sở 得đắc 勝thắng 利lợi 。 勝thắng 善thiện 趣thú 攝nhiếp 故cố 。 名danh 大đại 生sanh 。 大đại 朋bằng 大đại 屬thuộc 之chi 所sở 攝nhiếp 故cố 者giả 。 是thị 忍Nhẫn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 多đa 所sở 得đắc 勝thắng 利lợi 。 朋bằng 謂vị 親thân 族tộc 。 屬thuộc 謂vị 奴nô 婢tỳ 。 廣quảng 大đại 事sự 業nghiệp 加gia 行hành 。 成thành 就tựu 之chi 所sở 攝nhiếp 故cố 者giả 。 是thị 精Tinh 進Tấn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 多đa 所sở 得đắc 勝thắng 利lợi 。 廣quảng 大đại 事sự 業nghiệp 謂vị 輪Luân 王Vương 等đẳng 。 於ư 中trung 策sách 勵lệ 名danh 為vi 加gia 行hành 。 所sở 作tác 皆giai 辦biện 。 故cố 名danh 成thành 就tựu 。 由do 此thử 所sở 攝nhiếp 無vô 所sở 罣quái 礙ngại 。 無vô 諸chư 惱não 害hại 。 性tánh 薄bạc 塵trần 垢cấu 之chi 所sở 攝nhiếp 故cố 者giả 。 是thị 靜tĩnh 慮lự 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 所sở 得đắc 勝thắng 利lợi 。 由do 靜tĩnh 慮lự 故cố 。 感cảm 此thử 威uy 力lực 。 善thiện 知tri 一nhất 切thiết 。 工công 論luận 明minh 處xứ 之chi 所sở 攝nhiếp 故cố 者giả 。 是thị 慧Tuệ 波Ba 羅La 蜜Mật 。 多đa 所sở 得đắc 勝thắng 利lợi 。 勝thắng 生sanh 無vô 罪tội 者giả 。 雖tuy 同đồng 世thế 間gian 得đắc 最tối 勝thắng 生sanh 。 不bất 如như 世thế 間gian 勝thắng 生sanh 有hữu 罪tội 。 既ký 無vô 有hữu 罪tội 時thời 又hựu 無vô 邊biên 無vô 間gian 相tương 續tục 。 乃nãi 至chí 菩Bồ 提Đề 。 非phi 如như 世thế 間gian 唯duy 自tự 利lợi 益ích 。 常thường 能năng 現hiện 作tác 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 一nhất 切thiết 義nghĩa 利lợi 。

論luận 曰viết 。 如như 是thị 六lục 種chủng 。 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 互hỗ 相tương 決quyết 擇trạch 。 云vân 何hà 可khả 見kiến 。 世Thế 尊Tôn 於ư 此thử 。 一nhất 切thiết 六lục 種chủng 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 或hoặc 有hữu 處xứ 所sở 以dĩ 施thí 聲thanh 說thuyết 。 或hoặc 有hữu 處xứ 所sở 以dĩ 戒giới 聲thanh 說thuyết 。 或hoặc 有hữu 處xứ 所sở 以dĩ 忍nhẫn 聲thanh 說thuyết 。 或hoặc 有hữu 處xứ 所sở 以dĩ 勤cần 聲thanh 說thuyết 。 或hoặc 有hữu 處xứ 所sở 以dĩ 定định 聲thanh 說thuyết 。 或hoặc 有hữu 處xứ 所sở 以dĩ 慧tuệ 聲thanh 說thuyết 。 如như 是thị 所sở 說thuyết 。 有hữu 何hà 意ý 趣thú 。 謂vị 於ư 一nhất 切thiết 。 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 修tu 加gia 行hành 中trung 。 皆giai 有hữu 一nhất 切thiết 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 互hỗ 相tương 助trợ 成thành 。 如như 是thị 意ý 趣thú 。

釋thích 曰viết 。 謂vị 於ư 一nhất 切thiết 。 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 修tu 加gia 行hành 中trung 。 皆giai 有hữu 一nhất 切thiết 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 互hỗ 相tương 助trợ 成thành 。 如như 是thị 意ý 趣thú 者giả 。 謂vị 於ư 一nhất 一nhất 修tu 加gia 行hành 中trung 即tức 有hữu 一nhất 切thiết 更cánh 互hỗ 相tương 助trợ 。 謂vị 修tu 施thí 時thời 禁cấm 防phòng 忍nhẫn 受thọ 策sách 勵lệ 專chuyên 心tâm 能năng 善thiện 了liễu 知tri 。 業nghiệp 果quả 相tương/tướng 屬thuộc 。 如như 是thị 施thí 中trung 即tức 有hữu 餘dư 轉chuyển 。 若nhược 修tu 戒giới 時thời 遠viễn 離ly 慳san 悋lận 。 忿phẫn 恚khuể 懈giải 怠đãi 散tán 動động 邪tà 見kiến 。 如như 是thị 戒giới 中trung 即tức 有hữu 餘dư 轉chuyển 。 修tu 習tập 所sở 餘dư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 多đa 亦diệc 如như 是thị 說thuyết 。 如như 有hữu 頌tụng 言ngôn 。

施thí 時thời 無vô 貪tham 無vô 犯phạm 戒giới 。 無vô 嫉tật 無vô 恚khuể 起khởi 慈từ 心tâm 。

諸chư 來lai 求cầu 者giả 便tiện 施thí 與dữ 。 無vô 惓# 無vô 亂loạn 無vô 異dị 見kiến 。

復phục 有hữu 頌tụng 言ngôn 。

施thí 性tánh 中trung 現hiện 有hữu 。 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 多đa 。

財tài 施thí 無vô 畏úy 施thí 。 法Pháp 施thí 所sở 攝nhiếp 故cố 。

論luận 曰viết 。 此thử 中trung 有hữu 一nhất 嗢ốt 拕tha 南nam 頌tụng 。

數số 相tương 及cập 次thứ 第đệ 。 訓huấn 詞từ 修tu 差sai 別biệt 。

攝nhiếp 所sở 治trị 功công 德đức 。 互hỗ 決quyết 擇trạch 應ưng 知tri 。

釋thích 曰viết 。 總tổng 攝nhiếp 前tiền 文văn 義nghĩa 如như 上thượng 釋thích 。

攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 論luận 釋thích 彼bỉ 修tu 差sai 別biệt 分phân 第đệ 六lục

論luận 曰viết 。 如như 是thị 已dĩ 說thuyết 彼bỉ 入nhập 因nhân 果quả 。 彼bỉ 修tu 差sai 別biệt 云vân 何hà 可khả 見kiến 。 由do 菩Bồ 薩Tát 十Thập 地Địa 。 何hà 等đẳng 為vi 十thập 。

一nhất 極cực 喜hỷ 地địa 。 二nhị 離ly 垢cấu 地địa 。 三tam 發phát 光quang 地địa 。 四tứ 焰diễm 慧tuệ 地địa 。 五ngũ 極Cực 難Nan 勝Thắng 地Địa 。 六lục 現hiện 前tiền 地địa 。 七thất 遠viễn 行hành 地địa 。 八bát 不bất 動động 地địa 。 九cửu 善thiện 慧tuệ 地địa 。 十thập 法pháp 雲vân 地địa 如như 是thị 諸chư 地Địa 。 安an 立lập 為vi 十thập 。 云vân 何hà 可khả 見kiến 。 為vi 欲dục 對đối 治trị 十thập 種chủng 無vô 明minh 所sở 治trị 障chướng 故cố 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 以dĩ 於ư 十thập 相tương/tướng 所sở 知tri 法Pháp 界Giới 有hữu 十thập 無vô 明minh 所sở 治trị 障chướng 住trụ 。 云vân 何hà 十thập 相tương/tướng 所sở 知tri 法Pháp 界Giới 。 謂vị 初Sơ 地Địa 中trung 由do 遍biến 行hành 義nghĩa 。 第đệ 二Nhị 地Địa 中trung 。 由do 最tối 勝thắng 義nghĩa 。 第đệ 三Tam 地Địa 中trung 。 由do 勝thắng 流lưu 義nghĩa 。 第đệ 四Tứ 地Địa 中trung 。 由do 無vô 攝nhiếp 受thọ 義nghĩa 。 第đệ 五Ngũ 地Địa 中trung 。 由do 相tương 續tục 無vô 差sai 別biệt 義nghĩa 。 第đệ 六Lục 地Địa 中trung 。 由do 無vô 雜tạp 染nhiễm 清thanh 淨tịnh 義nghĩa 。 第đệ 七Thất 地Địa 中trung 。 由do 種chủng 種chủng 法pháp 無vô 差sai 別biệt 義nghĩa 。 第đệ 八Bát 地Địa 中trung 。 由do 不bất 增tăng 不bất 減giảm 義nghĩa 。 相tương/tướng 自tự 在tại 依y 止chỉ 義nghĩa 。 土thổ/độ 自tự 在tại 依y 止chỉ 義nghĩa 。 第đệ 九Cửu 地Địa 中trung 。 由do 智trí 自tự 在tại 依y 止chỉ 義nghĩa 。 第đệ 十Thập 地Địa 中trung 。 由do 業nghiệp 自tự 在tại 依y 止chỉ 義nghĩa 。 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 三tam 摩ma 地địa 門môn 。 自tự 在tại 依y 止chỉ 義nghĩa 。 此thử 中trung 有hữu 三tam 頌tụng 。

遍biến 行hành 最tối 勝thắng 義nghĩa 。 及cập 與dữ 勝thắng 流lưu 義nghĩa 。

如như 是thị 無vô 攝nhiếp 義nghĩa 。 相tương 續tục 無vô 別biệt 義nghĩa 。

無vô 雜tạp 染nhiễm 淨tịnh 義nghĩa 。 種chủng 種chủng 無vô 別biệt 義nghĩa 。

不bất 增tăng 不bất 減giảm 義nghĩa 。 四tứ 自tự 在tại 依y 義nghĩa 。

法Pháp 界Giới 中trung 有hữu 十thập 。 不bất 染nhiễm 污ô 無vô 明minh 。

治trị 此thử 所sở 治trị 障chướng 。 故cố 安an 立lập 十Thập 地Địa 。

復phục 次thứ 應ưng 知tri 。 如như 是thị 無vô 明minh 。 於ư 聲Thanh 聞Văn 等đẳng 非phi 染nhiễm 污ô 。 於ư 諸chư 菩Bồ 薩Tát 是thị 染nhiễm 污ô 。

釋thích 曰viết 。 為vì 欲dục 顯hiển 示thị 。 入nhập 所sở 知tri 相tương/tướng 因nhân 果quả 所sở 攝nhiếp 。 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 善thiện 修tu 習tập 已dĩ 能năng 除trừ 見kiến 修tu 所sở 應ưng 斷đoạn 障chướng 。 故cố 辯biện 因nhân 果quả 修tu 位vị 差sai 別biệt 。 由do 菩Bồ 薩Tát 十Thập 地Địa 者giả 。 謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 此thử 地địa 中trung 。 修tu 習tập 現hiện 觀quán 。 離ly 過quá 離ly 貪tham 修tu 菩Bồ 提Đề 分phần/phân 。 觀quán 察sát 諸chư 諦đế 。 觀quán 察sát 緣duyên 起khởi 。 於ư 無vô 相tướng 中trung 。 若nhược 有hữu 功công 用dụng 若nhược 無vô 功công 用dụng 。 得đắc 勝thắng 辯biện 才tài 逮đãi 真chân 灌quán 頂đảnh 。 除trừ 滅diệt 所sở 知tri 煩phiền 惱não 障chướng 等đẳng 。 故cố 此thử 修tu 位vị 有hữu 十Thập 地Địa 別biệt 。 以dĩ 於ư 十thập 相tương/tướng 者giả 。 謂vị 遍biến 行hành 等đẳng 。 所sở 知tri 法Pháp 界Giới 者giả 。 謂vị 由do 十thập 相tương/tướng 所sở 顯hiển 法Pháp 界Giới 。 有hữu 十thập 無vô 明minh 所sở 治trị 障chướng 住trụ 者giả 。 謂vị 於ư 十thập 相tương/tướng 有hữu 十thập 無vô 明minh 十thập 所sở 治trị 障chướng 為vi 障chướng 而nhi 住trụ 。 為vi 斷đoạn 此thử 障chướng 修tu 十thập 相tương/tướng 智trí 。 由do 十thập 相tương/tướng 智trí 得đắc 入nhập 十Thập 地Địa 法pháp 無vô 我ngã 智trí 。 分phần/phân 位vị 名danh 地địa 。 謂vị 初Sơ 地Địa 中trung 由do 遍biến 行hành 義nghĩa 者giả 。 即tức 初Sơ 地Địa 中trung 一nhất 切thiết 法pháp 空không 。 無vô 有hữu 少thiểu 法pháp 。 而nhi 非phi 是thị 空không 故cố 名danh 遍biến 行hành 。 了liễu 知tri 此thử 義nghĩa 。 得đắc 入nhập 初Sơ 地Địa 。 第đệ 二Nhị 地Địa 中trung 。 由do 最tối 勝thắng 義nghĩa 者giả 。 謂vị 此thử 空không 理lý 一nhất 切thiết 法pháp 中trung 。 最tối 為vi 殊thù 勝thắng 。 如như 說thuyết 離ly 欲dục 。 最tối 為vi 殊thù 勝thắng 。 了liễu 知tri 此thử 義nghĩa 。 得đắc 入nhập 二nhị 地địa 。 第đệ 三Tam 地Địa 中trung 。 由do 勝thắng 流lưu 義nghĩa 者giả 。 謂vị 此thử 所sở 流lưu 教giáo 法pháp 最tối 勝thắng 故cố 。 捨xả 身thân 命mạng 求cầu 此thử 善thiện 說thuyết 。 不bất 以dĩ 為vi 難nan 。 了liễu 知tri 此thử 義nghĩa 。 得đắc 入nhập 三tam 地địa 。 第đệ 四Tứ 地Địa 中trung 。 由do 無vô 攝nhiếp 受thọ 義nghĩa 者giả 。 謂vị 契Khế 經Kinh 等đẳng 法Pháp 愛ái 斷đoạn 故cố 。 不bất 計kế 我ngã 所sở 。 觀quán 此thử 非phi 自tự 非phi 他tha 所sở 攝nhiếp 。 了liễu 知tri 此thử 義nghĩa 。 得đắc 入nhập 四tứ 地địa 。 第đệ 五Ngũ 地Địa 中trung 。 由do 相tương 續tục 無vô 差sai 別biệt 義nghĩa 者giả 。 謂vị 了liễu 知tri 此thử 非phi 如như 色sắc 等đẳng 相tương 續tục 差sai 別biệt 。 了liễu 知tri 此thử 義nghĩa 。 得đắc 入nhập 五ngũ 地địa 。 第đệ 六Lục 地Địa 中trung 。 由do 無vô 雜tạp 染nhiễm 清thanh 淨tịnh 義nghĩa 者giả 。 謂vị 知tri 自tự 性tánh 本bổn 無vô 。 雜tạp 染nhiễm 亦diệc 無vô 清thanh 淨tịnh 。 雜tạp 染nhiễm 為vi 先tiên 後hậu 可khả 淨tịnh 故cố 。 了liễu 知tri 此thử 義nghĩa 。 得đắc 入nhập 六lục 地địa 。 第đệ 七Thất 地Địa 中trung 。 由do 種chủng 種chủng 法pháp 無vô 差sai 別biệt 義nghĩa 者giả 。 如như 契Khế 經Kinh 等đẳng 種chủng 種chủng 法pháp 別biệt 。 此thử 不bất 如như 是thị 。 了liễu 知tri 此thử 義nghĩa 。 得đắc 入nhập 七Thất 地Địa 。 第đệ 八Bát 地Địa 中trung 。 由do 不bất 增tăng 不bất 減giảm 義nghĩa 者giả 。 謂vị 法pháp 外ngoại 無vô 用dụng 所sở 以dĩ 不bất 增tăng 諸chư 法pháp 不bất 壞hoại 所sở 以dĩ 不bất 減giảm 。 或hoặc 染nhiễm 法pháp 減giảm 時thời 此thử 無vô 有hữu 減giảm 。 淨tịnh 法pháp 增tăng 時thời 此thử 無vô 有hữu 增tăng 。 相tương/tướng 自tự 在tại 依y 止chỉ 義nghĩa 土thổ/độ 自tự 在tại 依y 止chỉ 義nghĩa 者giả 。 謂vị 即tức 於ư 此thử 。 第đệ 八Bát 地Địa 中trung 。 所sở 證chứng 法Pháp 界Giới 是thị 二nhị 自tự 在tại 。 所sở 依y 止chỉ 處xứ 。 隨tùy 所sở 求cầu 相tương/tướng 欲dục 令linh 現hiện 前tiền 。 如như 其kỳ 勝thắng 解giải 即tức 能năng 現hiện 前tiền 名danh 相tướng 自tự 在tại 。 隨tùy 所sở 希hy 求cầu 金kim 等đẳng 寶bảo 土thổ/độ 。 如như 其kỳ 勝thắng 解giải 則tắc 能năng 現hiện 前tiền 名danh 土thổ/độ 自tự 在tại 。 前tiền 諸chư 地địa 中trung 雖tuy 亦diệc 得đắc 此thử 無vô 差sai 別biệt 住trụ 。 然nhiên 作tác 功công 用dụng 後hậu 乃nãi 得đắc 成thành 。 於ư 此thử 地địa 中trung 。 能năng 無vô 功công 用dụng 隨tùy 欲dục 即tức 成thành 故cố 名danh 自tự 在tại 。 了liễu 知tri 此thử 義nghĩa 。 入nhập 第đệ 八Bát 地Địa 。 第đệ 九Cửu 地Địa 中trung 。 由do 智trí 自tự 在tại 依y 止chỉ 義nghĩa 者giả 。 謂vị 此thử 地địa 中trung 得đắc 無vô 礙ngại 辯biện 。 所sở 依y 止chỉ 故cố 。 分phần/phân 證chứng 得đắc 智Trí 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 不bất 隨tùy 其kỳ 言ngôn 。 善thiện 能năng 了liễu 知tri 。 諸chư 意ý 趣thú 義nghĩa 。 如như 實thật 成thành 熟thục 一nhất 切thiết 。 有hữu 情tình 受thọ 勝thắng 法Pháp 樂nhạo/nhạc/lạc 。 了liễu 知tri 此thử 義nghĩa 。 得đắc 入nhập 九cửu 地địa 。 第đệ 十Thập 地Địa 中trung 。 由do 業nghiệp 自tự 在tại 等đẳng 依y 止chỉ 義nghĩa 者giả 。 謂vị 隨tùy 所sở 欲dục 得đắc 。 身thân 語ngữ 意ý 業nghiệp 用dụng 自tự 在tại 。 依y 五ngũ 神thần 通thông 隨tùy 自tự 作tác 業nghiệp 。 皆giai 能năng 成thành 辦biện 。 得đắc 文văn 義nghĩa 持trì 諸chư 陀đà 羅la 尼ni 。 自tự 在tại 力lực 故cố 。 能năng 持trì 一nhất 切thiết 。 佛Phật 所sở 宣tuyên 說thuyết 。 文văn 義nghĩa 無vô 忘vong 。 得đắc 三tam 摩ma 地địa 。 自tự 在tại 力lực 故cố 。 於ư 諸chư 等đẳng 至chí 能năng 持trì 能năng 斷đoạn 。 隨tùy 其kỳ 所sở 欲dục 。 虛Hư 空Không 藏Tạng 等đẳng 。 諸chư 三tam 摩ma 地địa 。 三Tam 摩Ma 鉢Bát 底Để 。 而nhi 能năng 現hiện 前tiền 。 第đệ 十Thập 地Địa 中trung 。 所sở 證chứng 法Pháp 界Giới 。 是thị 如như 此thử 等đẳng 自tự 在tại 所sở 依y 。 了liễu 知tri 此thử 義nghĩa 。 得đắc 入nhập 十Thập 地Địa 。 如như 是thị 無vô 明minh 。 於ư 聲Thanh 聞Văn 等đẳng 非phi 染nhiễm 污ô 者giả 。 非phi 所sở 斷đoạn 故cố 。 非phi 所sở 斷đoạn 者giả 不bất 為vi 入nhập 彼bỉ 能năng 治trị 地địa 。 故cố 於ư 其kỳ 涅Niết 槃Bàn 。 不bất 為vi 障chướng 故cố 。 於ư 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 是thị 染nhiễm 污ô 者giả 。 是thị 所sở 斷đoạn 故cố 。 是thị 所sở 斷đoạn 者giả 。 正chánh 為vi 入nhập 彼bỉ 能năng 治trị 地địa 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 所sở 求cầu 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 如như 是thị 無vô 明minh 。 能năng 為vi 障chướng 故cố 。 入nhập 初Sơ 地Địa 時thời 已dĩ 得đắc 通thông 達đạt 一nhất 切thiết 法pháp 界giới 。 何hà 故cố 復phục 立lập 後hậu 後hậu 差sai 別biệt 。 為vì 欲dục 顯hiển 示thị 。 諸chư 住trụ 現hiện 行hành 故cố 立lập 後hậu 後hậu 諸chư 地Địa 差sai 別biệt 。 謂vị 為vi 安an 住trụ 如như 其kỳ 所sở 得đắc 法Pháp 。 界giới 勝thắng 住trụ 品phẩm 別biệt 現hiện 行hành 。 非phi 唯duy 證chứng 得đắc 便tiện 生sanh 喜hỷ 足túc 。 坦thản 然nhiên 而nhi 住trụ 。

論luận 曰viết 。

復phục 次thứ 何hà 故cố 初Sơ 地Địa 。 說thuyết 名danh 極cực 喜hỷ 。 由do 此thử 最tối 初sơ 得đắc 能năng 成thành 辦biện 自tự 他tha 義nghĩa 利lợi 。 勝thắng 功công 德đức 故cố 。 何hà 故cố 二nhị 地địa 說thuyết 名danh 離ly 垢cấu 。 由do 極cực 遠viễn 離ly 犯phạm 戒giới 垢cấu 故cố 。 何hà 故cố 三tam 地địa 說thuyết 名danh 發phát 光quang 。 由do 無vô 退thoái 轉chuyển 等đẳng 持trì 等Đẳng 至Chí 。 所sở 依y 止chỉ 故cố 。 大đại 法Pháp 光quang 明minh 。 所sở 依y 止chỉ 故cố 。 何hà 故cố 四tứ 地địa 說thuyết 名danh 焰diễm 慧tuệ 。 由do 諸chư 菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。 焚phần 滅diệt 一nhất 切thiết 障chướng 故cố 。 何hà 故cố 五ngũ 地địa 名danh 極cực 難nan 勝thắng 。 由do 真Chân 諦Đế 智trí 與dữ 世thế 間gian 智trí 更cánh 互hỗ 相tương 違vi 。 合hợp 此thử 難nạn/nan 合hợp 令linh 相tương 應ứng 故cố 。 何hà 故cố 六lục 地địa 說thuyết 名danh 現hiện 前tiền 。 由do 緣duyên 起khởi 智trí 。 為vi 所sở 依y 止chỉ 。 能năng 令linh 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 現hiện 在tại 前tiền 故cố 。 何hà 故cố 七thất 地địa 說thuyết 名danh 遠viễn 行hành 。 至chí 功công 用dụng 行hành 最tối 後hậu 邊biên 故cố 。 何hà 故cố 八bát 地địa 說thuyết 名danh 不bất 動động 。 由do 一nhất 切thiết 相tương/tướng 有hữu 功công 用dụng 行hành 。 不bất 能năng 動động 故cố 。 何hà 故cố 九cửu 地địa 說thuyết 名danh 善thiện 慧tuệ 。 由do 得đắc 最tối 勝thắng 無Vô 礙Ngại 智Trí 故cố 。 何hà 故cố 十Thập 地Địa 說thuyết 名danh 法pháp 雲vân 。 由do 得đắc 總tổng 緣duyên 。 一nhất 切thiết 法pháp 智trí 。 含hàm 藏tạng 一nhất 切thiết 陀đà 羅la 尼ni 。 門môn 三tam 摩ma 地địa 門môn 。 譬thí 如như 大đại 雲vân 。 能năng 覆phú 如như 空không 廣quảng 大đại 障chướng 故cố 。 又hựu 於ư 法Pháp 身thân 能năng 圓viên 滿mãn 故cố 。

釋thích 曰viết 。 依y 聲thanh 轉chuyển 因nhân 。 故cố 作tác 是thị 說thuyết 。 由do 此thử 最tối 初sơ 得đắc 能năng 成thành 辦biện 自tự 他tha 義nghĩa 利lợi 勝thắng 功công 能năng 故cố 謂vị 如như 菩Bồ 薩Tát 。 入nhập 現hiện 觀quán 時thời 。 得đắc 能năng 成thành 辦biện 自tự 他tha 義nghĩa 利lợi 。 最tối 勝thắng 功công 能năng 生sanh 極cực 歡hoan 喜hỷ 。 非phi 聲Thanh 聞Văn 等đẳng 入nhập 現hiện 觀quán 時thời 唯duy 得đắc 成thành 辦biện 自tự 利lợi 功công 能năng 。 生sanh 如như 是thị 喜hỷ 故cố 不bất 說thuyết 彼bỉ 。 名danh 極Cực 喜Hỷ 地Địa 。 若nhược 初Sơ 地Địa 中trung 不bất 相tương 應ứng 者giả 。 自tự 後hậu 諸chư 地địa 。 亦diệc 不bất 相tương 應ứng 。 此thử 為vi 先tiên 故cố 由do 極cực 遠viễn 離ly 犯phạm 戒giới 垢cấu 者giả 。 謂vị 此thử 地địa 中trung 性tánh 戒giới 成thành 故cố 。 遠viễn 離ly 一nhất 切thiết 。 毀hủy 戒giới 穢uế 垢cấu 。 由do 無vô 退thoái 轉chuyển 等đẳng 持trì 等Đẳng 至Chí 。 所sở 依y 止chỉ 者giả 。 謂vị 此thử 地địa 中trung 證chứng 希hy 有hữu 定định 。 能năng 發phát 智trí 光quang 照chiếu 了liễu 。 諸chư 法pháp 故cố 名danh 發phát 光quang 。 得đắc 已dĩ 不bất 失thất 名danh 無vô 退thoái 轉chuyển 諸chư 靜tĩnh 慮lự 定định 說thuyết 名danh 等đẳng 持trì 。 諸chư 無vô 色sắc 定định 說thuyết 名danh 等đẳng 至chí 。 或hoặc 等đẳng 持trì 者giả 心tâm 一nhất 境cảnh 相tướng 。 言ngôn 等đẳng 至chí 者giả 正chánh 受thọ 現hiện 前tiền 。 大đại 法Pháp 光quang 明minh 。 所sở 依y 止chỉ 者giả 。 謂vị 此thử 地địa 中trung 與dữ 定định 相tương 應ứng 。 無vô 退thoái 轉chuyển 故cố 。 於ư 諸chư 大Đại 乘Thừa 契Khế 經Kinh 。 等đẳng 法pháp 得đắc 智trí 光quang 明minh 。 此thử 地địa 是thị 彼bỉ 所sở 依y 因nhân 故cố 名danh 為vi 發phát 光quang 。 言ngôn 焰diễm 慧tuệ 者giả 。 謂vị 此thử 地địa 中trung 有hữu 慧tuệ 焰diễm 故cố 名danh 為vi 焰diễm 慧tuệ 。 此thử 即tức 一nhất 切thiết 菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。 皆giai 名danh 為vi 焰diễm 。 燒thiêu 諸chư 障chướng 故cố 此thử 菩Bồ 提Đề 分phần/phân 多đa 安an 住trụ 時thời 。 令linh 諸chư 煩phiền 惱não 皆giai 成thành 灰hôi 燼tẫn 。 極cực 難nan 勝thắng 者giả 最tối 難nan 可khả 勝thắng 。 謂vị 真Chân 諦Đế 智trí 是thị 無vô 分phân 別biệt 。 世thế 間gian 書thư 印ấn 工công 論luận 等đẳng 智trí 是thị 有hữu 分phân 別biệt 。 真chân 俗tục 諦đế 智trí 更cánh 互hỗ 相tương 違vi 。 難nan 可khả 引dẫn 發phát 令linh 其kỳ 相tương 應ứng 。 此thử 能năng 和hòa 合hợp 令linh 不bất 相tương 違vi 。 故cố 極cực 難nan 勝thắng 。 言ngôn 現hiện 前tiền 者giả 。 最tối 勝thắng 般Bát 若Nhã 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 住trụ 。 現hiện 在tại 前tiền 故cố 。 謂vị 此thử 地địa 中trung 證chứng 緣duyên 起khởi 住trụ 。 緣duyên 起khởi 智trí 力lực 令linh 無vô 分phân 別biệt 。 最tối 勝thắng 般Bát 若Nhã 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 住trụ 。 自tự 在tại 現hiện 前tiền 。 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 染nhiễm 無vô 淨tịnh 。 言ngôn 遠viễn 行hành 者giả 。 至chí 功công 用dụng 行hành 最tối 後hậu 邊biên 故cố 。 謂vị 此thử 地địa 中trung 諸chư 功công 用dụng 行hành 最tối 為vi 究cứu 竟cánh 。 一nhất 切thiết 法pháp 相tướng 。 雖tuy 不bất 能năng 動động 。 而nhi 於ư 無vô 相tướng 猶do 有hữu 功công 用dụng 。 言ngôn 不bất 動động 者giả 。 謂vị 一nhất 切thiết 相tương 及cập 一nhất 切thiết 行hành 皆giai 悉tất 不bất 能năng 。 動động 彼bỉ 心tâm 故cố 。 第đệ 七Thất 地Địa 中trung 。 雖tuy 一nhất 切thiết 相tương/tướng 。 所sở 不bất 能năng 動động 。 不bất 現hiện 行hành 故cố 。 然nhiên 不bất 自tự 在tại 任nhậm 運vận 而nhi 轉chuyển 。 有hữu 加gia 行hành 故cố 。 第đệ 八Bát 地Địa 中trung 。 任nhậm 運vận 而nhi 轉chuyển 。 不bất 作tác 加gia 行hành 。 無vô 功công 用dụng 故cố 。 是thị 名danh 七thất 八bát 二nhị 地địa 差sai 別biệt 。 言ngôn 善thiện 慧tuệ 者giả 。 謂vị 得đắc 最tối 勝thắng 。 四tứ 無vô 礙ngại 解giải 。 無vô 礙ngại 解giải 智trí 。 於ư 諸chư 智trí 中trung 。 最tối 為vi 殊thù 勝thắng 。 智trí 即tức 是thị 慧tuệ 故cố 名danh 善thiện 慧tuệ 。 四tứ 無vô 礙ngại 者giả 。 法pháp 義nghĩa 詞từ 辯biện 。 由do 法pháp 無vô 礙ngại 自tự 在tại 。 了liễu 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 句cú 。 由do 義nghĩa 無vô 礙ngại 自tự 在tại 。 通thông 達đạt 一nhất 切thiết 義nghĩa 理lý 。 由do 詞từ 無vô 礙ngại 自tự 在tại 。 分phân 別biệt 一nhất 切thiết 言ngôn 詞từ 。 由do 辯biện 無vô 礙ngại 遍biến 於ư 十thập 方phương 。 隨tùy 其kỳ 所sở 宜nghi 。 自tự 在tại 辯biện 說thuyết 。 於ư 此thử 地địa 中trung 。 最tối 初sơ 證chứng 得đắc 。 先tiên 未vị 曾tằng 得đắc 無vô 礙ngại 解giải 智trí 。 故cố 名danh 善thiện 慧tuệ 。 言ngôn 法pháp 雲vân 者giả 。 由do 得đắc 總tổng 緣duyên 。 一nhất 切thiết 法pháp 智trí 。 總tổng 緣duyên 一nhất 切thiết 。 契Khế 經Kinh 等đẳng 法Pháp 。 不bất 離ly 真Chân 如Như 。 此thử 一nhất 切thiết 法pháp 。 共cộng 相tương 境cảnh 智trí 。 譬thí 如như 大đại 雲vân 。 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 三tam 摩ma 地địa 門môn 。 猶do 如như 淨tịnh 水thủy 。 智trí 能năng 藏tạng 彼bỉ 。 如như 雲vân 含hàm 水thủy 有hữu 能năng 生sanh 。 彼bỉ 勝thắng 功công 能năng 故cố 。 又hựu 如như 大đại 雲vân 覆phú 隱ẩn 虛hư 空không 。 如như 是thị 總tổng 緣duyên 。 一nhất 切thiết 法pháp 智trí 。 覆phú 隱ẩn 如như 空không 廣quảng 大đại 無vô 邊biên 。 惑hoặc 智trí 二nhị 障chướng 。 言ngôn 覆phú 隱ẩn 者giả 。 隔cách 義nghĩa 斷đoạn 義nghĩa 。 又hựu 如như 大đại 雲vân 澍chú 清thanh 冷lãnh 水thủy 。 充sung 滿mãn 虛hư 空không 。 如như 是thị 總tổng 緣duyên 。 一nhất 切thiết 法pháp 智trí 。 出xuất 生sanh 無vô 量lượng 。 殊thù 勝thắng 功công 德đức 。 充sung 滿mãn 所sở 證chứng 所sở 依y 法Pháp 身thân 。

論luận 曰viết 。 得đắc 此thử 諸chư 地địa 云vân 何hà 可khả 見kiến 。 由do 四tứ 種chủng 相tương/tướng 。 一nhất 得đắc 勝thắng 解giải 。 謂vị 得đắc 諸chư 地địa 深thâm 信tín 解giải 故cố 。 二nhị 得đắc 正chánh 行hạnh 。 謂vị 得đắc 諸chư 地địa 相tương 應ứng 十thập 種chủng 正Chánh 法Pháp 行hành 故cố 。 三tam 得đắc 通thông 達đạt 。 謂vị 於ư 初Sơ 地Địa 。 達đạt 法Pháp 界Giới 時thời 。 遍biến 能năng 通thông 達đạt 一nhất 切thiết 地địa 故cố 。 四tứ 得đắc 成thành 滿mãn 。 謂vị 修tu 諸chư 地địa 到đáo 究cứu 竟cánh 故cố 。

釋thích 曰viết 。 依y 得đắc 諸chư 地địa 。 說thuyết 如như 是thị 言ngôn 。 由do 四tứ 種chủng 相tương/tướng 。 一nhất 得đắc 勝thắng 解giải 。 謂vị 得đắc 諸chư 地địa 深thâm 信tín 解giải 者giả 。 於ư 地địa 教giáo 法pháp 決quyết 定định 印ấn 可khả 真chân 實thật 如như 是thị 。 二nhị 得đắc 正chánh 行hạnh 。 謂vị 得đắc 諸chư 地địa 相tương 應ứng 十thập 種chủng 正Chánh 法Pháp 行hành 者giả 。 得đắc 於ư 教giáo 法pháp 。 十thập 種chủng 法pháp 行hành 。 謂vị 於ư 諸chư 地Địa 。 相tương 應ứng 教giáo 法pháp 書thư 寫tả 供cúng 養dường 。 轉chuyển 施thí 聽thính 聞văn 披phi 讀đọc 受thọ 持trì 開khai 示thị 諷phúng 誦tụng 。 思tư 惟duy 修tu 習tập 。 三tam 得đắc 通thông 達đạt 。 謂vị 於ư 初Sơ 地Địa 。 達đạt 法Pháp 界Giới 時thời 遍biến 能năng 通thông 達đạt 一nhất 切thiết 地địa 者giả 。 若nhược 於ư 初Sơ 地Địa 正chánh 通thông 達đạt 時thời 速tốc 能năng 通thông 達đạt 後hậu 一nhất 切thiết 地địa 。 此thử 種chủng 類loại 故cố 如như 有hữu 頌tụng 言ngôn 。

如như 竹trúc 破phá 初sơ 節tiết 。 餘dư 節tiết 速tốc 能năng 破phá 。

得đắc 初Sơ 地Địa 真chân 智trí 。 諸chư 地địa 疾tật 當đương 成thành 。

四tứ 得đắc 成thành 滿mãn 。 謂vị 修tu 諸chư 地địa 到đáo 究cứu 竟cánh 者giả 。 謂vị 地địa 地địa 中trung 果quả 分phần/phân 成thành 滿mãn 或hoặc 最tối 後hậu 滿mãn 。

論luận 曰viết 。 修tu 此thử 諸chư 地địa 云vân 何hà 可khả 見kiến 。 謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 地địa 地địa 中trung 修tu 奢Xa 摩Ma 他Tha 。 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。 由do 五ngũ 相tương/tướng 修tu 。 何hà 等đẳng 為vi 五ngũ 。

謂vị 集tập 總tổng 修tu 。 無vô 相tướng 修tu 。 無vô 功công 用dụng 修tu 。 熾sí 盛thịnh 修tu 。 無vô 喜hỷ 足túc 修tu 。 如như 是thị 五ngũ 修tu 令linh 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 成thành 辦biện 五ngũ 果quả 。 謂vị 念niệm 念niệm 中trung 銷tiêu 融dung 一nhất 切thiết 麁thô 重trọng 。 依y 止chỉ 離ly 種chủng 種chủng 想tưởng 。 得đắc 法Pháp 苑uyển 樂nhạo/nhạc/lạc 能năng 正chánh 了liễu 知tri 。 周chu 遍biến 無vô 量lượng 。 無vô 分phần/phân 限hạn 相tương/tướng 。 大đại 法Pháp 光quang 明minh 。 順thuận 清thanh 淨tịnh 分phần/phân 。 無vô 所sở 分phân 別biệt 。 無vô 相tướng 現hiện 行hành 。 為vi 令linh 法Pháp 身thân 。 圓viên 滿mãn 成thành 辦biện 。 能năng 正chánh 攝nhiếp 受thọ 後hậu 後hậu 勝thắng 因nhân 。

釋thích 曰viết 。 於ư 地địa 地địa 中trung 者giả 。 謂vị 諸chư 地địa 非phi 一nhất 故cố 作tác 重trọng/trùng 言ngôn 。 奢xa 摩ma 他tha 者giả 。 謂vị 能năng 對đối 治trị 諸chư 散tán 動động 定định 。 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 者giả 。 謂vị 能năng 對đối 治trị 諸chư 顛điên 倒đảo 慧tuệ 。 於ư 地địa 地địa 中trung 修tu 此thử 二nhị 種chủng 皆giai 由do 五ngũ 相tương/tướng 。 數sác 數sác 修tu 習tập 。 五ngũ 相tương/tướng 即tức 是thị 集tập 總tổng 修tu 等đẳng 。 集tập 總tổng 修tu 者giả 。 謂vị 集tập 一nhất 切thiết 總tổng 為vi 一nhất 聚tụ 。 簡giản 要yếu 修tu 習tập 。 餘dư 骨cốt 鎖tỏa 等đẳng 事sự 境cảnh 界giới 觀quán 。 亦diệc 集tập 一nhất 切thiết 總tổng 為vi 一nhất 聚tụ 。 要yếu 略lược 修tu 習tập 。 為vi 簡giản 彼bỉ 故cố 說thuyết 無vô 相tướng 修tu 。 於ư 離ly 眾chúng 相tướng 真chân 法Pháp 界Giới 中trung 。 遣khiển 事sự 差sai 別biệt 而nhi 修tu 習tập 故cố 。 雖tuy 無vô 相tướng 修tu 或hoặc 有hữu 功công 用dụng 。 為vi 顯hiển 此thử 修tu 不bất 藉tạ 功công 力lực 任nhậm 運vận 而nhi 轉chuyển 故cố 。 次thứ 復phục 說thuyết 無vô 功công 用dụng 修tu 。 離ly 作tác 功công 用dụng 任nhậm 運vận 轉chuyển 故cố 。 雖tuy 無vô 功công 用dụng 任nhậm 運vận 而nhi 修tu 。 或hoặc 勝thắng 或hoặc 劣liệt 二nhị 種chủng 不bất 定định 故cố 。 復phục 第đệ 四tứ 說thuyết 熾sí 盛thịnh 修tu 。 言ngôn 熾sí 盛thịnh 者giả 即tức 是thị 增tăng 勝thắng 。 雖tuy 熾sí 盛thịnh 修tu 或hoặc 少thiểu 所sở 得đắc 。 便tiện 生sanh 喜hỷ 足túc 。 謂vị 且thả 修tu 此thử 餘dư 何hà 用dụng 為vi 。 故cố 最tối 後hậu 說thuyết 無vô 喜hỷ 足túc 修tu 。 非phi 但đãn 無vô 相tướng 及cập 無vô 功công 用dụng 熾sí 盛thịnh 而nhi 修tu 。 何hà 者giả 為vi 證chứng 最tối 上thượng 佛Phật 果Quả 。 應ưng 勤cần 修tu 習tập 。 銷tiêu 融dung 一nhất 切thiết 麁thô 重trọng 依y 止chỉ 者giả 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 名danh 麁thô 重trọng 依y 止chỉ 。 損tổn 壞hoại 彼bỉ 聚tụ 故cố 名danh 銷tiêu 融dung 。 如như 大đại 良lương 藥dược 銷tiêu 諸chư 病bệnh 塊khối 。 離ly 種chủng 種chủng 想tưởng 。 得đắc 法Pháp 苑uyển 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 。 離ly 我ngã 離ly 法pháp 佛Phật 等đẳng 相tương/tướng 想tưởng 。 苑uyển 謂vị 於ư 中trung 可khả 以dĩ 遊du 翫ngoạn 。 法pháp 謂vị 法Pháp 界Giới 法pháp 即tức 是thị 苑uyển 故cố 名danh 法pháp 苑uyển 。 於ư 此thử 喜hỷ 悅duyệt 名danh 法pháp 苑uyển 樂nhạo/nhạc/lạc 。 證chứng 此thử 故cố 名danh 得đắc 法Pháp 苑uyển 樂nhạo/nhạc/lạc 。 如như 王vương 宮cung 外ngoại 上thượng 妙diệu 苑uyển 園viên 。 遊du 戲hí 其kỳ 中trung 。 受thọ 勝thắng 喜hỷ 樂lạc 。 法Pháp 界Giới 亦diệc 爾nhĩ 。 能năng 正chánh 了liễu 知tri 。 周chu 遍biến 無vô 量lượng 。 無vô 分phần/phân 限hạn 相tương/tướng 。 大đại 法Pháp 光quang 明minh 者giả 。 謂vị 正chánh 通thông 達đạt 十thập 方phương 。 無vô 邊biên 無vô 分phần/phân 量lượng 相tương/tướng 。 顯hiển 照chiếu 行hành 故cố 名danh 法pháp 光quang 明minh 。 如như 善thiện 誦tụng 習tập 文văn 字tự 光quang 明minh 。 順thuận 清thanh 淨tịnh 分phần/phân 無vô 所sở 分phân 別biệt 。 無vô 相tướng 現hiện 行hành 者giả 。 當đương 來lai 佛Phật 果Quả 名danh 清thanh 淨tịnh 分phần/phân 。 此thử 能năng 引dẫn 彼bỉ 故cố 名danh 為vi 順thuận 。 無vô 所sở 分phân 別biệt 。 無vô 相tướng 現hiện 行hành 。 如như 佛Phật 輪Luân 王Vương 鮮tiên 白bạch 蓋cái 等đẳng 。 為vi 令linh 法Pháp 身thân 。 圓viên 滿mãn 成thành 辦biện 。 能năng 正chánh 攝nhiếp 受thọ 後hậu 後hậu 勝thắng 因nhân 者giả 。 謂vị 第đệ 十Thập 地Địa 說thuyết 名danh 圓viên 滿mãn 。 若nhược 在tại 佛Phật 地địa 說thuyết 名danh 成thành 辦biện 。 感cảm 此thử 之chi 因nhân 最tối 為vi 殊thù 勝thắng 。 說thuyết 名danh 勝thắng 因nhân 。 前tiền 前tiền 諸chư 因nhân 所sở 招chiêu 集tập 故cố 說thuyết 名danh 後hậu 後hậu 。 如như 是thị 五ngũ 修tu 隨tùy 其kỳ 數số 量lượng 得đắc 五ngũ 種chủng 果quả 。

論luận 曰viết 。 由do 增tăng 勝thắng 故cố 。 說thuyết 十Thập 地Địa 中trung 別biệt 修tu 十thập 種chủng 。 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 於ư 前tiền 六lục 地địa 所sở 修tu 六lục 種chủng 。 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 如như 先tiên 已dĩ 說thuyết 。 後hậu 四tứ 地địa 中trung 所sở 修tu 四tứ 者giả 。 一nhất 方Phương 便Tiện 善Thiện 巧Xảo 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 謂vị 以dĩ 前tiền 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 多đa 所sở 集tập 善thiện 根căn 。 共cộng 諸chư 有hữu 情tình 。 迴hồi 求cầu 無vô 上thượng 。 正chánh 等đẳng 菩Bồ 提Đề 故cố 。 二nhị 願Nguyện 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 謂vị 發phát 種chủng 種chủng 微vi 妙diệu 。 大đại 願nguyện 引dẫn 攝nhiếp 當đương 來lai 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 殊thù 勝thắng 眾chúng 緣duyên 故cố 。 三tam 力Lực 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 謂vị 由do 思tư 擇trạch 修tu 習tập 二nhị 力lực 。 令linh 前tiền 六lục 種chủng 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 無vô 間gian 現hiện 行hành 故cố 。 四Tứ 智Trí 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 謂vị 由do 前tiền 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 多đa 。 成thành 立lập 妙diệu 智trí 。 受thọ 用dụng 法Pháp 樂lạc 。 成thành 熟thục 有hữu 情tình 故cố 。 又hựu 此thử 四tứ 種chủng 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 應ưng 知tri 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 後hậu 得đắc 智trí 攝nhiếp 。 又hựu 於ư 一nhất 切thiết 。 地địa 中trung 非phi 不bất 修tu 習tập 一nhất 切thiết 。 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 如như 是thị 法Pháp 門môn 。 是thị 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 藏tạng 之chi 所sở 攝nhiếp 。

釋thích 曰viết 。 由do 增tăng 勝thắng 故cố 說thuyết 十Thập 地Địa 中trung 別biệt 修tu 十thập 種chủng 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 者giả 。 謂vị 決quyết 定định 說thuyết 修tu 差sai 別biệt 義nghĩa 為vi 不bất 爾nhĩ 耶da 。 一nhất 一nhất 地địa 中trung 具cụ 修tu 十thập 種chủng 。 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 是thị 故cố 不bất 應ưng 。 但đãn 決quyết 定định 說thuyết 。 此thử 地địa 修tu 此thử 波Ba 羅La 蜜Mật 多đa 。 由do 增tăng 勝thắng 言ngôn 無vô 此thử 過quá 失thất 。 此thử 中trung 但đãn 說thuyết 增tăng 勝thắng 修tu 義nghĩa 。 不bất 遮già 修tu 餘dư 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 初Sơ 地Địa 布Bố 施Thí 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 最tối 為vi 增tăng 勝thắng 。 其kỳ 餘dư 一nhất 切thiết 。 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 非phi 不bất 修tu 習tập 。 隨tùy 力lực 隨tùy 分phân 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 於ư 前tiền 六lục 地địa 所sở 修tu 六lục 種chủng 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 如như 先tiên 已dĩ 說thuyết 者giả 。 謂vị 極cực 喜hỷ 等đẳng 前tiền 六lục 地địa 中trung 。 修tu 布bố 施thí 等đẳng 六Lục 到Đáo 彼Bỉ 岸Ngạn 。 後hậu 四tứ 地địa 中trung 所sở 修tu 四tứ 者giả 。 謂vị 遠viễn 行hành 等đẳng 後hậu 四tứ 地địa 中trung 。 修tu 方phương 便tiện 等đẳng 四tứ 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。 方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 者giả 。 謂vị 不bất 捨xả 生sanh 死tử 。 而nhi 求cầu 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 則tắc 說thuyết 名danh 。 方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 。 若nhược 以dĩ 前tiền 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 多đa 所sở 集tập 善thiện 根căn 。 共cộng 諸chư 有hữu 情tình 。 為vì 欲dục 饒nhiêu 益ích 。 諸chư 有hữu 情tình 故cố 。 不bất 捨xả 有hữu 情tình 。 當đương 知tri 即tức 是thị 。 不bất 捨xả 生sanh 死tử 。 若nhược 以dĩ 此thử 善thiện 迴hồi 求cầu 無vô 上thượng 。 正chánh 等đẳng 菩Bồ 提Đề 。 為vi 證chứng 無vô 上thượng 佛Phật 菩Bồ 提Đề 故cố 。 當đương 知tri 即tức 是thị 。 希hy 求cầu 涅Niết 槃Bàn 。 謂vị 發phát 種chủng 種chủng 微vi 妙diệu 。 大đại 願nguyện 引dẫn 攝nhiếp 當đương 來lai 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 殊thù 勝thắng 眾chúng 緣duyên 者giả 。 求cầu 未vị 來lai 世thế 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 緣duyên 。 亦diệc 為vi 饒nhiêu 益ích 諸chư 有hữu 情tình 故cố 。 及cập 為vi 速tốc 證chứng 佛Phật 果Quả 涅Niết 槃Bàn 。 作tác 是thị 願nguyện 言ngôn 。 若nhược 是thị 處xứ 有hữu 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 緣duyên 。 願nguyện 我ngã 未vị 來lai 。 當đương 生sanh 於ư 彼bỉ 如như 是thị 等đẳng 。 願nguyện 無vô 量lượng 無vô 邊biên 故cố 言ngôn 種chủng 種chủng 。 謂vị 由do 思tư 擇trạch 修tu 習tập 二nhị 力lực 者giả 。 於ư 此thử 力lực 中trung 且thả 說thuyết 二nhị 種chủng 。 其kỳ 餘dư 諸chư 力lực 亦diệc 攝nhiếp 在tại 中trung 。 謂vị 由do 前tiền 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 多đa 成thành 立lập 妙diệu 智trí 受thọ 用dụng 法Pháp 樂lạc 。 成thành 熟thục 有hữu 情tình 者giả 。 由do 施thí 等đẳng 六lục 成thành 立lập 此thử 智trí 。 復phục 由do 此thử 智trí 成thành 立lập 六lục 種chủng 。 謂vị 數số 相tương/tướng 等đẳng 種chủng 種chủng 品phẩm 類loại 。 是thị 則tắc 名danh 為vi 。 受thọ 用dụng 法Pháp 樂lạc 。 由do 此thử 妙diệu 智trí 能năng 正chánh 了liễu 知tri 。 此thử 施thí 此thử 戒giới 此thử 忍nhẫn 進tiến 等đẳng 。 如như 所sở 聞văn 法Pháp 。 饒nhiêu 益ích 一nhất 切thiết 。 有hữu 情tình 之chi 類loại 。 是thị 則tắc 名danh 為vi 。 饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 。 又hựu 此thử 四tứ 種chủng 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 乃nãi 至chí 後hậu 得đắc 智trí 攝nhiếp 者giả 。 謂vị 此thử 所sở 說thuyết 方phương 便tiện 。 等đẳng 四tứ 是thị 無vô 分phân 別biệt 。 後hậu 得đắc 智trí 攝nhiếp 。 若nhược 立lập 十thập 種chủng 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 第đệ 六lục 般Bát 若Nhã 唯duy 是thị 根căn 本bổn 。 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 若nhược 立lập 六lục 種chủng 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 第đệ 六lục 般Bát 若Nhã 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 及cập 後hậu 得đắc 智trí 二nhị 智trí 所sở 攝nhiếp 。 後hậu 得đắc 智trí 中trung 四tứ 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 亦diệc 在tại 第đệ 六lục 般Bát 若Nhã 攝nhiếp 故cố 。 如như 是thị 法Pháp 門môn 。 是thị 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 藏tạng 所sở 攝nhiếp 者giả 。 一nhất 切thiết 大Đại 乘Thừa 。 教giáo 法pháp 皆giai 名danh 波Ba 羅La 蜜Mật 多đa 藏tạng 。 如như 是thị 十Thập 地Địa 法Pháp 門môn 是thị 彼bỉ 藏tạng 所sở 攝nhiếp 。 由do 一nhất 一nhất 地địa 皆giai 是thị 一nhất 切thiết 。 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 藏tạng 。 之chi 所sở 攝nhiếp 故cố 。 以dĩ 此thử 證chứng 知tri 。 一nhất 切thiết 地địa 中trung 。 具cụ 修tu 一nhất 切thiết 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。

論luận 曰viết 。

復phục 次thứ 凡phàm 經kinh 幾kỷ 時thời 修tu 行hành 諸chư 地Địa 。 可khả 得đắc 圓viên 滿mãn 。 有hữu 五ngũ 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 經kinh 三tam 無vô 數số 大đại 劫kiếp 。 謂vị 勝thắng 解giải 行hành 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 經kinh 初sơ 無vô 數số 大đại 劫kiếp 。 修tu 行hành 圓viên 滿mãn 。 清thanh 淨tịnh 增tăng 上thượng 意ý 樂lạc 。 行hành 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 及cập 有hữu 相tương/tướng 行hành 無vô 相tướng 行hành 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 於ư 前tiền 六lục 地địa 及cập 第đệ 七thất 地địa 經kinh 第đệ 二nhị 無vô 數số 大đại 劫kiếp 。 修tu 行hành 圓viên 滿mãn 。 即tức 此thử 無vô 功công 用dụng 行hành 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 從tùng 此thử 已dĩ 上thượng 。 至chí 第đệ 十Thập 地Địa 。 經kinh 第đệ 三tam 無vô 數số 大đại 劫kiếp 。 修tu 行hành 圓viên 滿mãn 。 此thử 中trung 有hữu 頌tụng 。

清thanh 淨tịnh 增tăng 上thượng 力lực 。 堅kiên 固cố 心tâm 昇thăng 進tiến 。

名danh 菩Bồ 薩Tát 初sơ 修tu 。 無vô 數số 三tam 大đại 劫kiếp 。

釋thích 曰viết 。 有hữu 五ngũ 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 經kinh 三tam 無vô 數số 大đại 劫kiếp 者giả 。 應ưng 知tri 唯duy 一nhất 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 位vị 差sai 別biệt 故cố 。 建kiến 立lập 五ngũ 種chủng 。 謂vị 後hậu 所sở 說thuyết 勝thắng 解giải 行hành 等đẳng 。 勝thắng 解giải 行hành 者giả 。 未vị 證chứng 真Chân 如Như 但đãn 依y 勝thắng 解giải 。 勤cần 修tu 諸chư 行hành 。 此thử 經Kinh 第đệ 一nhất 。 無vô 數số 大đại 劫kiếp 。 修tu 行hành 圓viên 滿mãn 。 清thanh 淨tịnh 增tăng 上thượng 意ý 樂lạc 行hành 者giả 。 謂vị 得đắc 清thanh 淨tịnh 。 增tăng 上thượng 意ý 樂lạc 。 勤cần 修tu 諸chư 行hành 。 此thử 在tại 六lục 地địa 名danh 有hữu 相tương/tướng 行hành 。 在tại 第đệ 七thất 地địa 名danh 無vô 相tướng 行hành 。 如như 是thị 二nhị 種chủng 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 經kinh 於ư 第đệ 二nhị 無vô 數số 大đại 劫kiếp 。 修tu 行hành 圓viên 滿mãn 。 已dĩ 上thượng 乃nãi 至chí 第đệ 十Thập 地Địa 。 中trung 即tức 此thử 轉chuyển 。 名danh 無vô 功công 用dụng 行hành 。 經kinh 於ư 第đệ 三tam 無vô 數số 大đại 劫kiếp 。 修tu 行hành 圓viên 滿mãn 。 第đệ 八Bát 地Địa 中trung 。 無vô 功công 用dụng 行hành 。 猶do 未vị 成thành 滿mãn 。 第đệ 九cửu 第đệ 十Thập 地Địa 中trung 。 此thử 行hành 方phương 得đắc 成thành 滿mãn 。 此thử 唯duy 是thị 一nhất 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 異dị 位vị 相tương 應ứng 差sai 別biệt 成thành 五ngũ 。 如như 預dự 流lưu 等đẳng 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 生sanh 死tử 流lưu 轉chuyển 。 齊tề 何hà 當đương 言ngôn 。 三tam 無vô 數số 劫kiếp 。 最tối 初sơ 修tu 行hành 。 為vi 答đáp 此thử 問vấn 故cố 說thuyết 伽già 他tha 清thanh 淨tịnh 增tăng 上thượng 力lực 者giả 。 謂vị 善thiện 根căn 力lực 名danh 清thanh 淨tịnh 力lực 。 此thử 即tức 說thuyết 有hữu 善thiện 根căn 力lực 者giả 。 若nhược 大đại 願nguyện 力lực 名danh 增tăng 上thượng 力lực 。 此thử 意ý 說thuyết 有hữu 大đại 願nguyện 力lực 者giả 。 有hữu 善thiện 根căn 力lực 故cố 。 能năng 降hàng 伏phục 所sở 治trị 。 有hữu 大đại 願nguyện 力lực 。 故cố 常thường 值trị 善Thiện 知Tri 識Thức 。 堅kiên 固cố 心tâm 昇thăng 進tiến 者giả 。 雖tuy 遇ngộ 惡ác 友hữu 方phương 便tiện 破phá 壞hoại 。 終chung 不bất 棄khí 捨xả 。 大đại 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 現hiện 世thế 當đương 來lai 所sở 修tu 善thiện 法Pháp 。 運vận 運vận 增tăng 長trưởng 終chung 無vô 退thoái 減giảm 。 如như 是thị 若nhược 時thời 具cụ 善thiện 根căn 力lực 。 及cập 大đại 願nguyện 力lực 。 大đại 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 堅kiên 固cố 不bất 退thoái 。 所sở 修tu 善thiện 法Pháp 。 念niệm 念niệm 增tăng 進tiến 。 不bất 生sanh 喜hỷ 足túc 。 順thuận 舊cựu 而nhi 已dĩ 齊tề 是thị 名danh 為vi 最tối 初sơ 修tu 行hành 。 三tam 無vô 數số 劫kiếp 。

攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 論luận 釋thích 增tăng 上thượng 戒giới 學học 分phân 第đệ 七thất

論luận 曰viết 。 如như 是thị 已dĩ 說thuyết 因nhân 果quả 修tu 差sai 別biệt 。 此thử 中trung 增tăng 上thượng 戒giới 殊thù 勝thắng 云vân 何hà 可khả 見kiến 。 如như 菩Bồ 薩Tát 地địa 正chánh 受thọ 菩Bồ 薩Tát 。 律luật 儀nghi 中trung 說thuyết 。

復phục 次thứ 應ưng 知tri 略lược 由do 四tứ 種chủng 殊thù 勝thắng 故cố 此thử 殊thù 勝thắng 。 一nhất 由do 差sai 別biệt 殊thù 勝thắng 。 二nhị 由do 共cộng 不bất 共cộng 學học 處xứ 殊thù 勝thắng 。 三tam 由do 廣quảng 大đại 殊thù 勝thắng 。 四tứ 由do 甚thậm 深thâm 殊thù 勝thắng 。

釋thích 曰viết 。 依y 增tăng 上thượng 戒giới 而nhi 學học 故cố 名danh 。 增tăng 上thượng 戒giới 學học 。 如như 菩Bồ 薩Tát 地địa 正chánh 受thọ 菩Bồ 薩Tát 。 律luật 儀nghi 中trung 說thuyết 者giả 。 謂vị 如như 彼bỉ 尸Thi 羅La 波Ba 羅La 蜜Mật 。 多đa 品phẩm 中trung 廣quảng 說thuyết 。

復phục 次thứ 應ưng 知tri 略lược 由do 四tứ 種chủng 殊thù 勝thắng 故cố 。 此thử 殊thù 勝thắng 等đẳng 如như 後hậu 廣quảng 釋thích 。

論luận 曰viết 。 差sai 別biệt 殊thù 勝thắng 者giả 。 謂vị 菩Bồ 薩Tát 戒giới 有hữu 三tam 品phẩm 別biệt 。 一nhất 律luật 儀nghi 戒giới 。 二nhị 攝nhiếp 善thiện 法Pháp 戒giới 。 三tam 饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 戒giới 。 此thử 中trung 律luật 儀nghi 戒giới 應ưng 知tri 二nhị 戒giới 建kiến 立lập 義nghĩa 故cố 。 攝nhiếp 善thiện 法Pháp 戒giới 。 應ưng 知tri 修tu 集tập 一nhất 切thiết 。 佛Phật 法Pháp 建kiến 立lập 義nghĩa 故cố 。 饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 戒giới 。 應ưng 知tri 成thành 熟thục 一nhất 切thiết 。 有hữu 情tình 建kiến 立lập 義nghĩa 故cố 。

釋thích 曰viết 。 差sai 別biệt 殊thù 勝thắng 。 謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 具cụ 三tam 種chủng 戒giới 。 即tức 律luật 儀nghi 戒giới 攝nhiếp 善thiện 法Pháp 戒giới 。 饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 戒giới 。 聲Thanh 聞Văn 乘thừa 等đẳng 唯duy 有hữu 一nhất 種chủng 律luật 儀nghi 尸thi 羅la 。 是thị 故cố 菩Bồ 薩Tát 。 望vọng 彼bỉ 殊thù 勝thắng 。 律luật 儀nghi 戒giới 者giả 。 謂vị 正chánh 受thọ 遠viễn 離ly 一nhất 切thiết 品phẩm 類loại 。 惡ác 不bất 善thiện 法pháp 。 攝nhiếp 善thiện 法Pháp 戒giới 者giả 。 謂vị 正chánh 修tu 集tập 力Lực 、 無Vô 畏Úy 等đẳng 。 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 戒giới 者giả 。 謂vị 不bất 顧cố 自tự 樂nhạo/nhạc/lạc 。 隨tùy 所sở 堪kham 能năng 。 令linh 入nhập 三tam 乘thừa 。 捨xả 生sanh 死tử 苦khổ 。 證chứng 涅Niết 槃Bàn 樂lạc 。 律luật 儀nghi 戒giới 應ưng 知tri 二nhị 戒giới 建kiến 立lập 義nghĩa 故cố 者giả 。 是thị 二nhị 戒giới 因nhân 故cố 。 謂vị 若nhược 防phòng 守thủ 身thân 語ngữ 意ý 者giả 。 便tiện 能năng 無vô 倒đảo 修tu 集tập 一nhất 切thiết 。 清thanh 淨tịnh 佛Phật 法Pháp 。 亦diệc 能năng 成thành 熟thục 。 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 令linh 入nhập 三tam 乘thừa 。 餘dư 則tắc 不bất 爾nhĩ 。

論luận 曰viết 。 共cộng 不bất 共cộng 學học 處xứ 殊thù 勝thắng 者giả 。 謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 一nhất 切thiết 性tánh 罪tội 不bất 現hiện 行hành 故cố 。 與dữ 聲Thanh 聞Văn 共cộng 。 相tương 似tự 遮già 罪tội 有hữu 現hiện 行hành 故cố 與dữ 彼bỉ 不bất 共cộng 。 於ư 此thử 學học 處xứ 有hữu 聲Thanh 聞Văn 犯phạm 菩Bồ 薩Tát 不bất 犯phạm 。 有hữu 菩Bồ 薩Tát 犯phạm 聲Thanh 聞Văn 不bất 犯phạm 。 菩Bồ 薩Tát 具cụ 有hữu 。 身thân 語ngữ 心tâm 戒giới 。 聲Thanh 聞Văn 唯duy 有hữu 身thân 語ngữ 二nhị 戒giới 。 是thị 故cố 菩Bồ 薩Tát 。 心tâm 亦diệc 有hữu 犯phạm 。 非phi 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 以dĩ 要yếu 言ngôn 之chi 。 一nhất 切thiết 饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 。 無vô 罪tội 身thân 語ngữ 意ý 業nghiệp 。 菩Bồ 薩Tát 一nhất 切thiết 。 皆giai 應ưng 現hiện 行hành 皆giai 應ưng 修tu 學học 。 如như 是thị 應ưng 知tri 。 說thuyết 名danh 為vi 共cộng 不bất 共cộng 殊thù 勝thắng 。

釋thích 曰viết 。 殺sát 盜đạo 婬dâm 等đẳng 貪tham 等đẳng 所sở 生sanh 名danh 為vi 性tánh 罪tội 。 斷đoạn 生sanh 草thảo 等đẳng 非phi 貪tham 等đẳng 生sanh 說thuyết 名danh 遮già 罪tội 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 中trung 。 觀quán 有hữu 利lợi 益ích 而nhi 無vô 罪tội 者giả 一nhất 切thiết 應ưng 修tu 。 聲Thanh 聞Văn 不bất 爾nhĩ 。 又hựu 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 心tâm 亦diệc 有hữu 犯phạm 。 非phi 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 謂vị 唯duy 內nội 起khởi 欲dục 恚khuể 害hại 等đẳng 諸chư 惡ác 尋tầm 思tư 。 不bất 為vi 發phát 起khởi 身thân 語ngữ 二nhị 業nghiệp 。 一nhất 切thiết 饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 。 無vô 罪tội 身thân 語ngữ 意ý 業nghiệp 者giả 。 謂vị 能năng 利lợi 益ích 安an 樂lạc 有hữu 情tình 。 不bất 發phát 自tự 他tha 貪tham 等đẳng 煩phiền 惱não 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 菩Bồ 薩Tát 應ưng 修tu 。

論luận 曰viết 。 廣quảng 大đại 殊thù 勝thắng 者giả 。 復phục 由do 四tứ 種chủng 廣quảng 大đại 故cố 。 一nhất 由do 種chủng 種chủng 無vô 量lượng 。 學học 處xứ 廣quảng 大đại 故cố 。 二nhị 由do 攝nhiếp 受thọ 無vô 量lượng 福phước 德đức 廣quảng 大đại 故cố 。 三tam 由do 攝nhiếp 受thọ 一nhất 切thiết 。 有hữu 情tình 利lợi 益ích 安an 樂lạc 。 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 廣quảng 大đại 故cố 。 四tứ 由do 建kiến 立lập 無vô 上thượng 。 正chánh 等đẳng 菩Bồ 提Đề 廣quảng 大đại 故cố 。

釋thích 曰viết 。 種chủng 種chủng 無vô 量lượng 。 學học 處xứ 廣quảng 大đại 者giả 。 謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 學học 尸thi 羅la 。 種chủng 種chủng 品phẩm 類loại 。 無vô 量lượng 差sai 別biệt 。 所sở 以dĩ 廣quảng 大đại 。 攝nhiếp 受thọ 無vô 量lượng 福phước 德đức 廣quảng 大đại 者giả 。 謂vị 此thử 尸thi 羅la 能năng 攝nhiếp 無vô 量lượng 福phước 德đức 資tư 糧lương 。 所sở 以dĩ 廣quảng 大đại 。 攝nhiếp 受thọ 一nhất 切thiết 。 有hữu 情tình 利lợi 益ích 安an 樂lạc 。 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 廣quảng 大đại 者giả 。 謂vị 此thử 尸thi 羅la 攝nhiếp 諸chư 有hữu 情tình 。 此thử 世thế 他tha 世thế 。 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 捨xả 惡ác 攝nhiếp 善thiện 。 若nhược 因nhân 若nhược 果quả 。 饒nhiêu 益ích 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。 所sở 以dĩ 廣quảng 大đại 。 建kiến 立lập 無vô 上thượng 。 正chánh 等đẳng 菩Bồ 提Đề 廣quảng 大đại 者giả 。 謂vị 此thử 尸thi 羅la 建kiến 大đại 菩Bồ 提Đề 。 所sở 以dĩ 廣quảng 大đại 。 諸chư 聲Thanh 聞Văn 等đẳng 。 無vô 如như 是thị 事sự 。 是thị 故cố 殊thù 勝thắng 。

論luận 曰viết 。 甚thậm 深thâm 殊thù 勝thắng 者giả 。 謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 由do 是thị 品phẩm 類loại 。 方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 。 行hành 殺sát 生sanh 等đẳng 十thập 種chủng 作tác 業nghiệp 。 而nhi 無vô 有hữu 罪tội 。 生sanh 無vô 量lượng 福phước 。 速tốc 證chứng 無Vô 上Thượng 正Chánh 等Đẳng 菩Bồ 提Đề 。 又hựu 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 現hiện 行hành 變biến 化hóa 身thân 語ngữ 兩lưỡng 業nghiệp 。 應ưng 知tri 亦diệc 是thị 甚thậm 深thâm 尸thi 羅la 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 或hoặc 作tác 國quốc 王vương 示thị 行hành 種chủng 種chủng 惱não 有hữu 情tình 事sự 。 安an 立lập 有hữu 情tình 。 毘Tỳ 奈Nại 耶Da 中trung 。 又hựu 現hiện 種chủng 種chủng 。 諸chư 本bổn 生sanh 事sự 。 示thị 行hành 逼bức 惱não 。 諸chư 餘dư 有hữu 情tình 。 真chân 實thật 攝nhiếp 受thọ 。 諸chư 餘dư 有hữu 情tình 。 先tiên 令linh 他tha 心tâm 深thâm 生sanh 淨tịnh 信tín 。 後hậu 轉chuyển 成thành 熟thục 。 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 學học 尸thi 羅la 甚thậm 深thâm 殊thù 勝thắng 。

釋thích 曰viết 。 由do 是thị 品phẩm 類loại 方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 者giả 。 謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 悲bi 願nguyện 相tương 應ứng 。 後hậu 得đắc 妙diệu 智trí 。 行hành 殺sát 生sanh 等đẳng 十thập 種chủng 作tác 業nghiệp 而nhi 無vô 有hữu 罪tội 等đẳng 者giả 。 謂vị 愛ái 樂nhạo 善thiện 法Pháp 。 憎tăng 惡ác 不bất 善thiện 。 見kiến 諸chư 邪tà 性tánh 說thuyết 名danh 後hậu 三tam 。 依y 止chỉ 此thử 故cố 行hành 殺sát 等đẳng 七thất 而nhi 無vô 有hữu 罪tội 。 生sanh 無vô 量lượng 福phước 。 速tốc 證chứng 菩Bồ 提Đề 。 或hoặc 行hành 前tiền 七thất 不bất 起khởi 後hậu 三tam 。 大đại 數số 言ngôn 十thập 。 或hoặc 已dĩ 伏phục 除trừ 。 為vi 試thí 彼bỉ 力lực 故cố 心tâm 暫tạm 起khởi 。 不bất 能năng 招chiêu 苦khổ 故cố 無vô 有hữu 罪tội 。 能năng 助trợ 道đạo 故cố 生sanh 無vô 量lượng 福phước 。 現hiện 行hành 變biến 化hóa 身thân 語ngữ 兩lưỡng 業nghiệp 者giả 。 謂vị 依y 化hóa 身thân 發phát 起khởi 兩lưỡng 業nghiệp 。 或hoặc 依y 實thật 身thân 由do 化hóa 心tâm 發phát 身thân 語ngữ 二nhị 業nghiệp 。 意ý 業nghiệp 無vô 形hình 不bất 可khả 變biến 化hóa 。 或hoặc 雖tuy 現hiện 有hữu 貪tham 瞋sân 等đẳng 事sự 。 於ư 化hóa 有hữu 情tình 無vô 大đại 義nghĩa 利lợi 。 是thị 故cố 不bất 說thuyết 。 安an 立lập 有hữu 情tình 毘Tỳ 奈Nại 耶Da 中trung 者giả 。 謂vị 作tác 國quốc 王vương 制chế 諸chư 法pháp 律luật 。 示thị 行hành 逼bức 惱não 。 令linh 住trụ 其kỳ 中trung 。 或hoặc 一nhất 切thiết 善thiện 能năng 滅diệt 眾chúng 惡ác 。 或hoặc 大đại 涅Niết 槃Bàn 滅diệt 除trừ 生sanh 死tử 。 名danh 毘Tỳ 奈Nại 耶Da 。 又hựu 現hiện 種chủng 種chủng 。 諸chư 本bổn 生sanh 事sự 者giả 。 謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 諸chư 本bổn 生sanh 事sự 化hóa 心tâm 所sở 現hiện 。 或hoặc 久cửu 成thành 佛Phật 復phục 示thị 現hiện 行hành 諸chư 本bổn 生sanh 事sự 。 饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 。 令linh 菩Bồ 薩Tát 學học 。 故cố 後hậu 說thuyết 言ngôn 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 學học 尸thi 羅la 。

論luận 曰viết 。 由do 此thử 略lược 說thuyết 四tứ 種chủng 殊thù 勝thắng 。 應ưng 知tri 菩Bồ 薩Tát 尸thi 羅la 律luật 儀nghi 。 最tối 為vi 殊thù 勝thắng 。 如như 是thị 差sai 別biệt 菩Bồ 薩Tát 學học 處xứ 。 應ưng 知tri 復phục 有hữu 無vô 量lượng 差sai 別biệt 。 如như 毘Tỳ 奈Nại 耶Da 瞿cù 沙sa 方Phương 廣Quảng 契Khế 經Kinh 中trung 說thuyết 。

釋thích 曰viết 。 今kim 於ư 此thử 中trung 。 略lược 說thuyết 四tứ 種chủng 。 殊thù 勝thắng 之chi 相tướng 。 於ư 毘Tỳ 奈Nại 耶Da 。 瞿cù 沙sa 經kinh 中trung 廣quảng 說thuyết 。

復phục 有hữu 無vô 量lượng 殊thù 勝thắng 。 此thử 經Kinh 即tức 是thị 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 攝nhiếp 。 故cố 名danh 方Phương 廣Quảng 。

攝Nhiếp 大Đại 乘Thừa 論Luận 釋Thích 卷quyển 第đệ 七thất