HAI CHIM BỒ CÂU

    Chim bồ câu trống trên cây
    Cùng bồ câu mái sống đây êm đềm
    Khi mùa thu đến trong miền
    Trái cây chín đỏ thắm trên núi đồi
    Đôi chim sát cánh tung trời
    Bay đi lượm trái khắp nơi đem về
    Chứa đầy một tổ thoả thê.
    Vài ngày trời tựa như hè, nóng hanh
    Trái cây khô lại, teo nhanh
    Trái đầy ắp tổ nay thành ít đi
    Xẹp chừng một nửa còn chi
    Khiến bồ câu trống tức thì không vui
    Trách bồ câu mái ngay thôi:
    “Chúng ta lượm trái khắp nơi nhọc nhằn
    Cùng nhau lao động khó khăn
    Mà nay nàng lại lén ăn một mình
    Nhìn trong tổ thấy quả tình
    Trái còn phân nửa rành rành, hãy xem.”
    Bồ câu mái phân trần liền:
    “Em không hề lén ăn riêng bao giờ
    Trái cây tự nó teo mà.”
    Nhưng chàng chim lại ngù ngờ không tin
    Đùng đùng nổi giận quát lên:
    “Nếu nàng không lén ăn trên tổ này
    Sao vơi đi một nửa đây,
    Mất đi phân nửa trái cây rõ ràng.”
    Nói xong chim trống phũ phàng
    Dùng luôn mỏ nhọn mổ sang tơi bời
    Khiến cho chim mái tàn đời
    Chết ngay tức khắc thấy thời đớn đau.
    Nhưng rồi chỉ ít ngày sau
    Cơn mưa tầm tã giăng mau đầy trời
    Toả hơi nước lạnh khắp nơi
    Trái cây thấm ướt tức thời nở thêm
    Nhiều như cũ, đầy y nguyên
    Chàng bồ câu lúc đó liền nhận ra
    Mình tồi tệ, mình xấu xa
    Giết oan chim mái thật là tang thương
    Ăn năn, hối hận, đau buồn
    Lòng vang tiếng thảm, mắt tuôn giọt sầu
    Gọi thầm nàng mái canh thâu:
    “Em ơi! Em ở nơi đâu bây giờ!”
    *
    Người điên đảo, kẻ dại khờ
    Lợi danh, dục lạc kể như tham hoài
    Không phân đen trắng, đúng sai,
    Vô thường cuộc sống muôn đời chẳng tin
    Bồn chồn, nông nổi triền miên
    Nghĩ suy như vậy tạo nên lỗi lầm
    Chuốc bao thất bại bản thân
    Rồi vì tội lỗi sa chân vào vòng
    Ăn năn đâu kịp mà mong.

    Tâm Minh Ngô Tằng Giao
    (thi hóa Kinh Bách Dụ)

    A Dove

    Once upon a time, there were two doves, male and female, which lived together in a nest. They filled their nest with fruit seed that grew up during the fall. Later, the fruit dried and shrank to fill but half of the nest. The male was in a temper and said to the female, “We have been working hard together for the fruit. Now you have eaten it alone. It’s half of what it was.

    The female replied, “I haven’t eaten it alone. For the fruit has shrunk by itself.”
    Incredulous, the male angrily said, “If it has not been you alone who had eaten, how could it grow so much less now?”

    Then he pecked the female to death. A few days later, it happened to rain heavily. The fruit got moist and grew to its former size. On seeing it, the male regretfully realized that she really had not eaten and that he had wrongly killed her. He then cried bitterly and called out to her: “Where have you gone?”

    This is also held to be true with the common people. Leading a disorderly life, people indulge in wild pleasures. They think nothing of impermanence when breaking major commandments. It will be too late for them to repent afterwards. It only remains for them to give vent to their sadness with sighs like the stupid dove.

    (Phần tiếng Anh trích dẫn trong “Sakyamuni’s One Hundred Fables” của Tetcheng Liao)