SỐ 1514/1
    LUẬN TỤNG KINH NĂNG ĐOẠN KIM CƯƠNG BÁT NHÃ BA LA MẬT ĐA
    Tác giả: Bồ tát Vô Trước
    Hán dịch: Đời Đường, Đại sư Nghĩa Tịnh
    Việt dịch: Cư sĩ Nguyên Huệ

     

    Lợi ích thắng nên biết
    Nơi thân cùng quyến thuộc
    Đạt, chưa đạt, không thoái
    Là phó chúc tối thắng.
    Nơi tâm rộng, hơn hết
    Tột cùng, không điên đảo
    Lợi ích, chốn ý lạc
    Thừa nầy công đức đủ.
    Sáu Độ đều gọi thí
    Do tài, pháp, vô úy
    Trong đó một, hai, ba
    Gọi tu hành chẳng trụ.
    Vì tự thân báo ân
    Quả báo đều không chấp
    Là lìa nơi chẳng khởi
    Cùng lìa các hành khác.
    Thâu phục nơi ba Luân
    Nơi tướng, tâm trừ dứt
    Các nghi hoặc về sau
    Theo đời thảy đều diệt.
    Nếu dùng để hợp tạo
    Diệu tướng, phi thắng tướng
    Ba tướng dời đổi khác
    Không đấy tức Như Lai.
    Nhân cùng quả sâu xa
    Nơi ác kia khi nói
    Đây chính là lợi ích
    Do ba Bồ-tát khác.
    Từ nơi chốn Phật trước
    Phụng trì về giới học
    Và gieo trồng căn thiện
    Gọi đủ giới đủ đức.
    Hay đoạn trừ tưởng ngã
    Cùng do nơi tưởng pháp
    Đây gọi là đủ tuệ
    Hai, bốn khác thành tám.
    Thể riêng nối tiếp khởi
    Đến thọ mạng hết, trụ
    Lại cầu tìm nẻo khác
    Tưởng ngã có bốn thứ.
    Đều không nên chẳng có
    Có nên chẳng thể nói
    Là nêu bày về nhân
    Tưởng pháp có bốn thứ.
    Do lực tin hiểu kia
    Tin nên sinh tưởng thật
    Chẳng như lời chấp giữ
    Chấp giữ cho chánh thuyết.
    Phật rõ quả không đối
    Do nguyện trí nên biết
    Vì cầu sự lợi, kính
    Ngăn chỗ tự nêu ấy.
    Chứng chẳng trụ nơi pháp
    Đó chính là tùy thuận
    Cũng như bỏ bè kia
    Là ý mật nên biết.
    Hóa, thể không Phật thật
    Cũng không người nói pháp
    Thuyết pháp không hai thủ
    Chỗ nói lìa giảng nêu.
    Tự thọ vì khác nói
    Hợp phước không vô ích
    Phước không giữ Bồ-đề
    Hai ấy đều nên giữ.
    Đạt nhân của tự tánh
    Phần khác ấy là sinh
    Nên chính là pháp Phật
    Hay thành phước tối thắng.
    Không giữ lấy tự quả
    Phi có thể giữ, nói.
    Giải thoát nơi hai chướng
    Nói Diệu Sinh không tranh.
    Tại nơi Phật Nhiên Đăng
    Nói không giữ, pháp chứng
    Do đấy pháp chứng thành
    Không nơi giữ chốn nêu.
    Trí động, chỉ tánh thức
    Quốc độ không chỗ giữ
    Không hình nên hơn hẳn
    Không nghiêm cho tánh nghiêm.
    Ví như núi Diệu Cao
    Nơi thọ dụng không lấy
    Tánh không phải hữu lậu
    Cũng không là nhân tạo.
    Vì hiển nhiều sai biệt
    Cũng do thành thù thắng
    Trước sau phước chẳng đồng
    Lại nêu ra dụ nói.
    Hai thành nên tôn trọng
    Do đẳng lưu thù thắng
    Do tánh nhân phiền não
    Nên kém cũng thành hơn.
    Quả kia hơn hẳn khổ
    Khó gặp được sự thắng
    Cảnh, cõi không phải biết
    Nơi phần khác chẳng cùng.
    Tánh ấy rất sâu xa
    Hơn khác, lược giảng giải
    Tộc họ vốn cao, hơn
    So phước, phước hơn hẳn.
    Hành ấy khi gắng nhẫn
    Tuy hành khổ nhưng thiện
    Đức kia khó lường xét
    Do đấy gọi thắng sự.
    Do tình không giận dữ
    Không gọi là tánh khổ
    Có an lạc, đại bi
    Lúc hành, không quả khổ.
    Nhân sinh tâm không bỏ
    Vì thế nên dốc cầu
    Tức là đạt nhẫn biên
    Cùng phương tiện tâm ấy.
    Nên biết kẻ chánh hành
    Là nhân của lợi sinh
    Nơi sự tướng hữu tình
    Nên biết dứt trừ khắp.
    Sự kia là tên tụ
    Hơn hết, trừ bỏ tưởng
    Các Thế Tôn không đấy
    Do thấy đúng tương ưng.
    Quả chẳng trụ vị nhân
    Là đạt nhân quả kia
    Thế Tôn nói lời thật
    Nên biết có bốn thứ.
    Lập nên nói thừa dưới
    Cùng nêu nghĩa Đại thừa
    Do các việc thọ ký
    Đều không có sai biệt.
    Không đạt chỗ thuận kia
    Trái phải thật không vọng
    Như lời mà chấp giữ
    Đối ứng nên tuyên thuyết.
    Thường hằng các xứ có
    Nơi chân tánh không đạt
    Do không tỏ, có trụ
    Trí vô trụ đạt thật.
    Không trí cũng như tối
    Nên trí tối hoặc sáng
    Chủ đối cùng chỗ trị
    Được mất đều hiện tiền.
    Do hành đúng như thế
    Đạt lượng phước như vậy
    Nơi pháp kẻ hành đúng
    Nghiệp dụng nay sẽ nói.
    Nơi người có ba loại
    Thọ trì, tụng, diễn nói
    Nghĩa đạt do kẻ khác
    Cùng nghe, nghĩ của mình.
    Đây là thành thục nội
    Còn thành hữu tình khác
    Do sự khi tánh lớn
    So phước, phước hơn hẳn.
    Không cảnh, tánh, riêng tánh
    Chủ dựa là đại nhân
    Cùng khó có thể nghe
    Nhân vô thượng tăng trưởng.
    Nếu chỉ giữ chánh pháp
    Nơi chốn dựa thành vật
    Dứt trừ các nghiệp chướng
    Mau đạt trí tánh thông.
    Thế diệu sự viên mãn
    Quả báo rất tôn quý
    Nơi pháp nầy tu hành
    Nên biết đạt nghiệp ấy.
    Do lúc tự thân hành
    Xem mình là Bồ-tát
    Gọi tên là Chướng Tâm
    Trái với tâm không trụ.
    Thọ ký nơi thời sau
    Nhiên Đăng hành không hơn
    Bồ-đề hành kia đồng
    Không thật do nhân tạo.
    Không tướng kia là tướng
    Nên hiển chẳng là vọng
    Do pháp là pháp Phật
    Đều không có là tướng.
    Là do Pháp thân Phật
    Nên biết dụ trượng phu
    Thân tròn đủ không chướng
    Là tánh hiện đủ khắp.
    Cùng đạt được Thể lớn
    Cũng gọi là Thân lớn
    Không có thân là có
    Nói tạo kia không thân.
    Chẳng rõ nơi pháp giới
    Tâm tạo độ chúng sinh
    Cùng đất ruộng thanh tịnh
    Đấy gọi là dối vọng.
    Nơi Bồ-tát, chúng sinh
    Các pháp không tự tánh
    Nếu hiểu tuy không Thánh
    Gọi Thánh tuệ, nên biết.
    Tuy không thấy các pháp
    Đây chẳng không có mắt
    Phật gồm đủ năm thứ
    Do nơi cảnh hư vọng.
    Các thứ tâm lưu chuyển
    Lìa nơi các niệm xứ
    Tâm không giữ luôn chuyển
    Nên gọi là hư vọng.
    Nên biết trí ấy giữ
    Phước mới không hư vọng
    Hiển bày nhân phước ấy
    Lại nêu dụ lần nữa.
    Tức nơi chân Pháp thân
    Không tướng hảo viên mãn
    Cũng không là tướng đủ
    Tánh không thân nên biết.
    Nơi Pháp thân không riêng
    Không Như Lai, không hai
    Lại nói tướng đủ kia
    Do hai Thể đều không.
    Như Phật nói cũng không
    Nói hai là chỗ chấp
    Do không lìa pháp giới
    Nói cũng không tự tánh.
    Năng thuyết sở thuyết tuy thâm diệu
    Nhưng cũng chẳng phải không kính tin
    Do phi chúng sinh, phi phi sinh
    Phi Thánh nên tánh Thánh tương ưng.
    Ít pháp nên không có
    Vô thượng giác, nên biết
    Do pháp giới không tăng
    Tánh bình đẳng, thanh tịnh.
    Cùng phương tiện vô thượng
    Do tánh lậu, phi pháp
    Vì thế chẳng pháp thiện
    Do đấy gọi là thiện.
    Nói pháp tuy vô ký
    Không chẳng được, nên biết
    Do một pháp bảo nầy
    Hơn vô lượng báu kia.
    Nơi các loại toán, thế
    Nhân cũng có sai khác
    Tầm tư nơi thế gian
    Dụ chỗ không sánh kịp.
    Pháp giới là bình đẳng
    Phật không độ chúng sinh
    Nơi các tên cùng tụ
    Chẳng ở ngoài pháp giới.
    Nếu khởi nơi pháp chấp
    Cùng ngã chấp hơn, đồng
    Định chấp thoát hữu tình
    Là không chấp vọng chấp.
    Chẳng nên dùng thể sắc
    Chỉ Pháp thân Như Lai
    Chớ khiến Chuyển luân vương
    Cùng Như Lai ngang nhau.
    Tức quả báo tướng đủ
    Phước viên mãn không nhận
    Có thể tạo Pháp thân
    Do phương tiện, tánh khác.
    Chỉ thấy sắc, nghe tiếng
    Người ấy chẳng biết Phật
    Pháp thân, chân như nầy
    Chẳng phải cảnh giới thức.
    Phước kia không hề mất
    Quả báo không đoạn tuyệt
    Được nhẫn cũng không đoạn
    Do đạt không cấu nhiễm.
    Lại luận về nhân phước
    Vì đây nêu dụ kia
    Phước ấy không có báo
    Chính nhận, không nhận vượt.
    Phước kia tạo quả hóa
    Tạo lợi ích hữu tình
    Sự ấy do tự nhiên
    Thành Phật hiện các phương.
    Đến, đi cũng là hóa
    Chánh giác luôn chẳng động
    Nơi xứ pháp giới kia
    Chẳng một, khác nên biết.
    Vi trần dùng làm mực
    Dụ hiển bày pháp giới
    Luận ấy tạo sự mực
    Làm rõ phiền não tận.
    Tánh không tụ không hợp
    Hiển thị phi một tánh
    Nơi tánh hợp chung kia
    Rõ tánh chẳng phải khác.
    Chẳng rõ chỉ lời tục
    Các phàm phu vọng chấp
    Đoạn hai thứ ngã, pháp
    Đó gọi là chứng giác.
    Vì thế kiến, không kiến
    Không cảnh, chấp hư vọng
    Do đấy là chướng tế
    Biết như vậy nên đoạn.
    Do đạt hai thứ trí
    Cùng định mới dứt trừ
    Nêu phước rõ Hóa thân
    Phước vô tận chẳng không.
    Lúc chư Phật thuyết pháp
    Không nói thân là hóa
    Chính do không tự nói
    Nên là nói chân thật.
    Như Lai chứng Niết-bàn
    Không tạo cũng chẳng khác
    Hợp tạo ấy có chín
    Dùng chánh trí để quán.
    Tướng kiến cùng với thức
    Nơi ở thân thọ dụng
    Quá khứ cùng hiện còn
    Chưa đến quan sát rõ.
    Do quán xét về tướng
    Thọ dụng cùng đổi dời
    Ở trong sự hữu vi
    Đạt tự tại vô cấu.

    HẾT

      ,