KINH ĐẠI BÁT NHÃ BA LA MẬT ĐA
Hán dịch: Pháp Sư Huyền Trang
Việt dịch: Hòa Thượng Trí Nghiêm
HỘI THỨ TƯ
VIII. PHẨM THANH TỊNH
(Đầu quyển 545)
Bấy giờ, cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật:
– Bạch Thế Tôn! Những người ngu si chẳng siêng năng tinh tấn, đủ các ác hạnh, căn lành cạn mỏng, ám độn vô cầu, ít nghe kém tuệ, bị ác tri thức khống chế, chẳng phụng sự bạn lành, chẳng ưa thỉnh hỏi, chẳng siêng năng tu học những điều thắng thiện nên nghe Phật thuyết Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa thật khó tin hiểu.
Phật dạy:
– Này Thiện Hiện! Đúng vậy! Đúng vậy! Đúng như lời ông nói.
Bấy giờ, Thiện Hiện lại bạch Phật:
– Bát-nhã ba-la-mật-đa này thâm sâu như thế nào mà khó tin khó hiểu?
Phật dạy:
– Này Thiện Hiện! Sắc chẳng phải buộc, chẳng phải mở. Vì sao? Vì sắc lấy vô tánh làm tự tánh. Thọ, tưởng, hành, thức chẳng phải buộc, chẳng phải mở. Vì sao? Vì thọ, tưởng, hành, thức lấy vô tánh làm tự tánh.
Lại nữa, này Thiện Hiện! Khoảng trước của sắc chẳng phải buộc, chẳng phải mở. Vì sao? Vì khoảng trước của sắc lấy vô tánh làm tự tánh. Khoảng sau của sắc chẳng phải buộc, chẳng phải mở. Vì sao? Vì khoảng sau của sắc lấy vô tánh làm tự tánh. Khoảng giữa của sắc chẳng phải buộc, chẳng phải mở. Vì sao? Vì khoảng giữa của sắc lấy vô tánh làm tự tánh.
Khoảng trước của thọ, tưởng, hành, thức chẳng phải buộc, chẳng phải mở. Vì sao? Vì khoảng trước của thọ, tưởng, hành, thức lấy vô tánh làm tự tánh. Khoảng sau của thọ, tưởng, hành, thức chẳng phải buộc, chẳng phải mở. Vì sao? Vì khoảng sau của thọ, tưởng, hành, thức lấy vô tánh làm tự tánh. Khoảng giữa của thọ, tưởng, hành, thức chẳng phải buộc, chẳng phải mở. Vì sao? khoảng giữa của thọ, tưởng, hành, thức lấy vô tánh làm tự tánh.
Cụ thọ Thiện Hiện lại bạch Phật:
– Bạch Thế Tôn! Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa rất khó tin hiểu. Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa cực khó tin hiểu?
Phật dạy:
– Này Thiện Hiện! Đúng vậy! Đúng vậy! Đúng như lời ông nói. Vì sao? Thiện Hiện! Vì sắc thanh tịnh tức quả thanh tịnh. Quả thanh tịnh tức sắc thanh tịnh. Vì sao? Vì sắc đây thanh tịnh và quả thanh tịnh này không hai, không có hai phần, không phân biệt, không chấm dứt. Thọ, tưởng, hành, thức thanh tịnh tức quả thanh tịnh. Quả thanh tịnh tức thọ, tưởng, hành, thức thanh tịnh. Vì sao? Vì thọ, tưởng, hành, thức và quả thanh tịnh không hai, không có hai phần, không phân biệt, không chấm dứt.
Lại nữa, này Thiện Hiện! Sắc thanh tịnh tức là nhất thiết trí thanh tịnh; nhất thiết trí thanh tịnh tức là sắc thanh tịnh. Vì sao? Vì sắc thanh tịnh và nhất thiết trí thanh tịnh không hai, không khác, không có hai phần, không chấm dứt.
Thọ, tưởng, hành, thức thanh tịnh tức là nhất thiết trí thanh tịnh; nhất thiết trí thanh tịnh tức là thọ, tưởng, hành, thức thanh tịnh. Vì sao? Vì thọ, tưởng, hành, thức thanh tịnh và nhất thiết trí thanh tịnh này không hai, không khác, không có hai phần, không chấm dứt.
Bấy giờ, Xá-lợi Tử bạch Phật:
– Bạch Thế Tôn! Như vậy Bát-nhã ba-la-mật-đa rất là thâm sâu?
Phật dạy:
– Đúng vậy! Vì rất thanh tịnh.
Xá-lợi Tử thưa:
– Bạch Thế Tôn! Bát-nhã ba-la-mật-đa này có thể chiếu rõ được?
Phật dạy:
– Bạch Thế Tôn! Đúng vậy! Vì hết sức thanh tịnh.
Xá-lợi Tử thưa:
– Bạch Thế Tôn! Như vậy Bát-nhã ba-la-mật-đa là ánh sáng lớn?
Phật dạy:
– Đúng vậy! Vì thanh tịnh vô cùng.
Xá-lợi Tử thưa:
– Bạch Thế Tôn! Như vậy Bát-nhã ba-la-mật-đa vĩnh viễn chẳng tương tục?
Phật dạy:
– Đúng vậy! Vì rất thanh tịnh.
Xá-lợi Tử thưa:
– Bạch Thế Tôn! Như vậy Bát-nhã ba-la-mật-đa vốn không tạp nhiễm?
Phật dạy:
– Đúng vậy! Vì thanh tịnh vô cùng.
Xá-lợi Tử thưa:
– Bạch Thế Tôn! Như vậy Bát-nhã ba-la-mật-đa không chứng đắc, không hiện quán?
Phật dạy:
– Đúng vậy! Vì rất thanh tịnh.
Xá-lợi Tử thưa:
– Bạch Thế Tôn! Bát-nhã ba-la-mật-đa không có chỗ sanh khởi?
Phật dạy:
– Đúng vậy! Vì rất thanh tịnh.
Xá-lợi Tử thưa:
– Bạch Thế Tôn! Bát-nhã ba-la-mật-đa này rốt ráo không sanh?
Phật dạy:
– Đúng vậy! Vì rất thanh tịnh.
Xá-lợi Tử thưa:
– Bạch Thế Tôn! Bát-nhã ba-la-mật-đa này không sanh ở Dục giới, không sanh ở Sắc giới, không sanh ở Vô sắc giới?
Phật dạy:
– Đúng vậy! Vì rất thanh tịnh.
Xá-lợi Tử thưa:
– Bạch Thế Tôn! Bát-nhã ba-la-mật-đa này không biết, không xác định?
Phật dạy:
– Đúng vậy! Vì rất thanh tịnh.
Xá-lợi Tử thưa:
– Bạch Thế Tôn! Bát-nhã ba-la-mật-đa này không hiểu, không xác định những pháp nào?
Phật dạy:
– Không hiểu, không xác định sắc. Vì sao? Vì rất thanh tịnh. Không biết không hiểu thọ, tưởng, hành, thức. Vì sao? Vì rất thanh tịnh.
Xá-lợi Tử thưa:
– Bạch Thế Tôn! Như vậy Bát-nhã ba-la-mật-đa đối với Niết-bàn không hao tổn, không lợi ích?
Phật dạy:
– Đúng vậy! Vì rất thanh tịnh.
Xá-lợi Tử thưa:
– Bạch Thế Tôn! Như vậy Bát-nhã ba-la-mật-đa không lấy, không bỏ tất cả pháp?
Phật dạy:
– Đúng vậy! Vì rất thanh tịnh.
Bấy giờ, Thiện Hiện cũng bạch Phật:
– Bạch Thế Tôn! Vì ngã thanh tịnh nên sắc thanh tịnh?
Phật dạy:
– Đúng vậy! Vì rốt ráo thanh tịnh.
Thiện Hiện lại thưa:
– Bạch Thế Tôn! Vì ngã thanh tịnh nên thọ, tưởng, hành, thức thanh tịnh?
Phật dạy:
– Đúng vậy! Vì rốt ráo tịnh.
Thiện Hiện lại thưa:
– Vì ngã thanh tịnh nên quả thanh tịnh?
Phật dạy:
– Đúng vậy! Vì rốt ráo tịnh.
Thiện Hiện lại thưa:
– Bạch Thế Tôn! Vì ngã thanh tịnh nên nhất thiết trí thanh tịnh?
Phật dạy:
– Đúng vậy! Vì rốt ráo tịnh.
Thiện Hiện lại thưa:
– Bạch Thế Tôn! Vì ngã thanh tịnh nên không chứng đắc, không hiện quán?
Phật dạy:
– Đúng vậy! Vì rốt ráo tịnh.
Thiện Hiện lại thưa:
– Bạch Thế Tôn! Vì ngã vô biên nên sắc vô biên?
Phật dạy:
– Đúng vậy! Vì rốt ráo tịnh.
Thiện Hiện lại thưa:
– Bạch Thế Tôn! Vì ngã vô biên nên thọ, tưởng, hành, thức vô biên?
Phật dạy:
– Đúng vậy! Vì rốt ráo tịnh.
Thiện Hiện lại thưa:
– Bạch Thế Tôn! Đại Bồ-tát có thể hiểu thế này: Đây là Bát-nhã ba-la-mật-đa?
Phật dạy:
– Đúng vậy! Vì rốt ráo tịnh.
Thiện Hiện lại thưa:
– Bạch Thế Tôn! Như vậy Bát-nhã ba-la-mật-đa chẳng phải bờ này, chẳng phải bờ kia, chẳng phải ở khoảng giữa?
Phật dạy:
– Đúng vậy! Vì rốt ráo tịnh.
Thiện Hiện lại thưa:
– Bạch Thế Tôn! Nếu Đại Bồ-tát khởi lên tư tưởng là xả bỏ Bát-nhã ba-la-mật-đa, thì xa lìa Bát-nhã ba-la-mật-đa?
Phật dạy:
– Này Thiện Hiện! Đúng vậy! Đúng vậy! Vì sao? Vì Đại Bồ-tát này chấp trước danh, chấp chấp tướng.
Cụ thọ Thiện Hiện lại bạch Phật:
– Bạch Thế Tôn! Thật kỳ lạ. Bạch Thiện Thệ! Thật hiếm có. Ngài đã khéo vì chúng Đại Bồ-tát khai thị, phân biệt rốt ráo chấp tướng đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa.
Khi ấy, Xá-lợi Tử hỏi Thiện Hiện:
– Thế nào là Đại Bồ-tát khởi lên sự chấp tướng đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa?
Thiện Hiện đáp:
– Nếu Đại Bồ-tát đối với sắc cho là Không rồi khởi lên tư tưởng chấp trước cái Không ấy. Đối với thọ, tưởng, hành, thức cho là Không rồi khởi lên chấp trước tưởng Không ấy. Đối với pháp quá khứ cho là pháp quá khứ, rồi khởi lên chấp trước tưởng pháp quá khứ. Đối với pháp vị lai cho là pháp vị lai, rồi khởi lên chấp trước tưởng pháp vị lai. Đối với pháp hiện tại cho là pháp hiện tại, rồi khởi lên chấp trước tưởng pháp hiện tại. Nghĩa là các thiện nam tử v.v… trụ Bồ-tát thừa khi mới phát tâm đã khởi lên tưởng như vậy gọi là chấp tướng.
Khi ấy, trời Đế Thích hỏi Thiện Hiện:
– Dựa vào đâu mà gọi như vậy là chấp tướng?
Thiện Hiện đáp:
– Nếu bảo đây là tâm đại Bồ-đề, hoặc chấp đây là tâm Bồ-đề bắt đầu hồi hướng quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề, thì gọi là chấp tướng.
Này Kiều-thi-ca! Tâm vốn tánh Không, không thể hồi hướng. Các thiện nam tử v.v… trụ Bồ-tát thừa, nếu khởi chấp: Ta hướng tới Đại thừa. Tất cả như vậy gọi là chấp tướng.
Vì vậy, đối với quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề, các chúng Đại Bồ-tát muốn thị hiện, khuyến khích, hướng dẫn, khen ngợi các hữu tình hướng tới Đại thừa nên tùy theo thật tướng mà thị hiện, khuyến khích, hướng dẫn, khen ngợi các hữu tình kia. Nếu có thể thị hiện, khuyến khích, hướng dẫn, khen ngợi hữu tình kia đối với chính họ không bị tổn hại, cũng chẳng làm tổn hại kẻ khác. Đây là điều đã được chư Như Lai hứa khả.
Này Kiều-thi-ca! Các thiện nam tử v.v… an trụ Đại thừa, nếu có thể thị hiện, khuyến khích, hướng dẫn, khen ngợi các hữu tình hướng tới Bồ-tát thừa như vậy thì liền xa lìa được tất cả chấp trước.
Bấy giờ, Thế Tôn khen Thiện Hiện:
– Hay thay! Hay thay! Nay ông có thể vì các Bồ-tát nói một cách khéo léo về tướng chấp trước, làm cho các Bồ-tát giác ngộ, xa lìa. Lại có những chấp trước vi tế khác nữa, Ta sẽ vì ông mà nói. Ông nên lắng nghe cho kỹ, suy nghĩ cho sâu.
Thiện Hiện bạch:
– Xin Thế Tôn cứ nói, chúng con rất muốn nghe.
Phật dạy:
– Này Thiện Hiện! Các thiện nam tử v.v… an trụ Đại thừa muốn đến quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề, đối với chư Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác phải đem lòng tin thanh tịnh, giữ lấy tướng để nhớ nghĩ, tùy theo sự lấy tướng gọi là chấp trước. Vì sao? Vì sự chấp lấy tướng đều gọi là chấp trước.
Nếu đối với các pháp vô lậu, tất cả Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác trong quá khứ, hiện tại, vị lai đều rất tùy hỷ. Lại đem căn lành của sự tùy hỷ này ban cho các hữu tình một cách bình đẳng, cùng nhau hồi hướng quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề, cũng gọi là chấp trước. Vì sao? Vì thật tánh các pháp chẳng phải quá khứ, chẳng phải vị lai, chẳng phải hiện tại, xa lìa ba đời. Chẳng phải lìa pháp ba đời có thể hồi hướng được. Lìa ba đời thì không thể giữ lấy tướng, không thể duyên theo, cũng không thấy nghe hiểu biết sự việc.
Cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật:
– Bạch Thế Tôn! Thật tánh các pháp rất thâm sâu?
Phật dạy:
– Đúng vậy! Vì bản tánh xa lìa.
Thiện Hiện lại thưa:
– Bạch Thế Tôn! Như vậy Bát-nhã ba-la-mật-đa bản tánh thâm sâu?
Phật dạy:
– Đúng vậy! Vì bản tánh thanh tịnh.
Thiện Hiện lại thưa:
– Bạch Thế Tôn! Như vậy Bát-nhã ba-la-mật-đa bản tánh thanh tịnh?
Phật dạy:
– Đúng vậy! Vì bản tánh xa lìa.
Thiện Hiện lại thưa:
– Bạch Thế Tôn! Như vậy Bát-nhã ba-la-mật-đa đều nên kính lễ?
Phật dạy:
– Đúng vậy! Vì tất cả bản tánh của pháp xa lìa.
Thiện Hiện nên biết! Nếu bản tánh của tất cả pháp là xa lìa thì tức là Bát-nhã ba-la-mật-đa. Vì sao? Vì Như Lai chứng biết thật tánh các pháp không tạo không tác.
Thiện Hiện lại thưa:
– Bạch Thế Tôn! Vậy Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác không có sự chứng đắc đối với tất cả pháp nên gọi là hiện Đẳng giác?
Phật dạy:
– Đúng vậy! Vì tất cả pháp đồng một tánh chẳng phải hai.
Thiện Hiện nên biết! Các pháp một tánh tức là vô tánh. Các pháp vô tánh tức là một tánh. Như vậy, các pháp một tánh hay vô tánh đều vốn thật tánh. Tánh vốn thật này tức là một tướng, được gọi là vô tướng.
Vì vậy, này Thiện Hiện! Đối với tất cả pháp, tất cả Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác không có sự chứng đắc nên gọi là hiện Đẳng giác. Vì sao? Vì bản tánh các pháp chỉ có một không hai.
Thiện Hiện nên biết! Bản tánh các pháp tức là phi bản tánh. Phi bản tánh đây tức là bản tánh. Biết được như vậy thì có thể xa lìa tất cả sự chấp trước.
Thiện Hiện lại thưa:
– Bạch Thế Tôn! Như vậy Bát-nhã ba-la-mật-đa khó có thể hiểu biết?
Phật dạy:
– Đúng vậy! Vì không có người hiểu biết.
Thiện Hiện lại thưa:
– Bạch Thế Tôn! Như vậy Bát-nhã ba-la-mật-đa không thể nghĩ bàn?
Phật dạy:
– Đúng vậy! Chẳng phải tất cả tâm đều có thể biết rõ được.
Thiện Hiện lại thưa:
– Như vậy Bát-nhã ba-la-mật-đa không có sự tạo tác?
Phật dạy:
– Đúng vậy! Vì những sự tạo tác ấy bất khả đắc.
Bấy giờ, cụ thọ Thiện Hiện lại bạch Phật:
– Bạch Thế Tôn! Đại Bồ-tát nên hành Bát-nhã ba-la-mật-đa như thế nào?
Phật dạy:
– Này Thiện Hiện! Các Đại Bồ-tát hoặc chẳng hành sắc là hành Bát-nhã ba-la-mật-đa; hoặc chẳng hành thọ, tưởng, hành, thức là hành Bát-nhã ba-la-mật-đa.
Lại nữa, này Thiện Hiện! Các Đại Bồ-tát chẳng hành sắc Không, là hành Bát-nhã ba-la-mật-đa; hoặc chẳng hành thọ, tưởng, hành, thức Không, là hành Bát-nhã ba-la-mật-đa.
Lại nữa, này Thiện Hiện! Các Đại Bồ-tát nếu chẳng hành sắc không viên mãn tướng, là hành Bát-nhã ba-la-mật-đa. Nếu chẳng hành thọ, tưởng, hành, thức không viên mãn tướng, là hành Bát-nhã ba-la-mật-đa. Vì sao? Vì sắc không viên mãn tức là chẳng phải sắc. Thọ, tưởng, hành, thức không viên mãn tức là chẳng phải thọ, tưởng, hành, thức. Nếu không hành như vậy là hành Bát-nhã ba-la-mật-đa.
Bấy giờ, Thiện Hiện bạch Phật:
– Bạch Thế Tôn! Thật hi hữu! Bạch Thiện Thệ! Thật kỳ lạ! Ở trong những sự chấp trước mà nói tướng không chấp trước.
Phật dạy:
– Này Thiện Hiện! Các Đại Bồ-tát hoặc chẳng hành sắc không có sự chấp tướng là hành Bát-nhã ba-la-mật-đa. Hoặc chẳng hành thọ, tưởng, hành, thức không có sự chấp tướng là hành Bát-nhã ba-la-mật-đa.
Thiện Hiện nên biết! Các Đại Bồ-tát nếu thường hành Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa như vậy thì đối với sắc chẳng sanh chấp trước; đối với thọ, tưởng, hành, thức chẳng sanh chấp trước. Đối với quả Dự lưu chẳng sanh chấp trước; đối với quả Nhất lai, Bất hoàn, A-la-hán chẳng sanh chấp trước. Đối với Độc giác Bồ-đề chẳng sanh chấp trước. Đối với quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề của chư Phật chẳng sanh chấp trước. Đối với nhất thiết trí cũng chẳng sanh chấp trước. Vì sao? Vì không chấp trước, không trói buộc, vượt qua tất cả gọi là nhất thiết trí.
Như vậy, này Thiện Hiện! Các Đại Bồ-tát vượt qua tất cả chấp trước để hành Bát-nhã ba-la-mật-đa thâm sâu.
Cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật:
– Bạch Thế Tôn! Thật hi hữu! Bạch Thiện Thệ! Thật kỳ lạ! Như vậy, sự chứng pháp tánh của Bát-nhã ba-la-mật-đa rất là sâu xa. Nếu nói hay chẳng nói đều không tăng giảm.
Phật dạy:
– Này Thiện Hiện! Đúng vậy! Đúng vậy! Đúng như lời ông nói. Thí như hư không, giả sử hết thọ lượng của chư Phật hoặc khen hoặc chê thì hư không kia cũng không tăng, không giảm. Pháp tánh sâu xa cũng lại như vậy, hoặc nói hoặc chẳng nói đều không tăng, không giảm.
Lại nữa, này Thiện Hiện! Thí như người do biến hóa đối với sự khen chê đều không vui, không buồn, không tăng, không giảm. Pháp tánh sâu xa cũng lại như vậy, hoặc nói hoặc chẳng nói đều như vậy vốn không thay đổi.
Cụ thọ Thiện Hiện bạch Phật:
– Bạch Thế Tôn! Các Đại Bồ-tát hành Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa là việc rất khó. Nghĩa là Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa tu hoặc chẳng tu, không tăng, không giảm, không tiến, không thối. Các Đại Bồ-tát tu hành Bát-nhã ba-la-mật-đa như tu hư không đều không có sở hữu; nghĩa là trong ấy không có pháp có thể nắm bắt mà siêng năng tu học cho đến quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề thường không có sự thối chuyển.
Bạch Thế Tôn! Hàng hữu tình chúng con đều phải kính lễ các Đại Bồ-tát, vì là bậc mặc áo giáp đại công đức như vậy. Vì sao? Vì các Đại Bồ-tát độ hữu tình nên mặc áo giáp công đức. Ví như muốn chiến tranh với hư không phải mặc áo giáp kiên cố.
Bạch Thế Tôn! Các Đại Bồ-tát vì độ hữu tình nên mặc áo giáp công đức, như vị tướng hùng dũng muốn đem hư không để chỗ cao hơn.
Bạch Thế Tôn! Các Đại Bồ-tát rất là hùng dũng, mặc áo giáp công đức, vì các hữu tình như hư không, pháp giới, pháp tánh, nên muốn đạt đến quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề.
Bạch Thế Tôn! Các Đại Bồ-tát đạt được đại tinh tấn Ba-la-mật-đa, vì tất cả pháp như hư không nên mặc áo giáp công đức.
Bạch Thế Tôn! Các Đại Bồ-tát rất là hiếm có, vì các loài hữu tình như hư không, giải thoát khổ sanh tử như hư không, được Niết-bàn an lạc như hư không, nên mặc áo giáp công đức.
Bấy giờ, trong hội có một vị Bí-sô chấp tay hướng về Phật thưa:
– Bạch Thế Tôn! Con phải kính lễ Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa. Nghĩa là Bát-nhã ba-la-mật-đa này không pháp nào có thể sanh, không pháp nào có thể diệt.
Khi ấy, trời Đế Thích hỏi Thiện Hiện:
– Nếu Đại Bồ-tát muốn học Bát-nhã ba-la-mật-đa phải học như thế nào?
Thiện Hiện đáp:
– Nếu Đại Bồ-tát muốn học Bát-nhã ba-la-mật-đa phải như hư không tinh tấn tu học.
Trời Đế Thích liền bạch Phật:
– Đối với Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa, nếu các thiện nam tử, thiện nữ v.v… chí tâm lắng nghe, thọ trì, đọc tụng, tinh tấn tu học, tư duy đúng lý, biên chép, thuyết giảng, truyền bá rộng rãi, thì con sẽ hộ trì không để vị ấy tổn hại buồn phiền.
Bấy giờ, Thiện Hiện bảo Đế Thích:
– Ông thấy có pháp nào để hộ trì không?
Trời Đế Thích nói:
– Thưa Đại đức! Không thấy. Con không thấy có pháp để hộ trì.
Thiện Hiện bảo:
– Nếu Đại Bồ-tát trụ như Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa đã nói tức là hộ trì. Còn ai lìa Bát-nhã ba-la-mật-đa, là bị người chẳng phải người làm hại ngay.
Này Kiều-thi-ca! Nếu muốn hộ trì các Bồ-tát hành Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa, chẳng khác gì có người phát khởi sự siêng năng tinh tấn hộ trì hư không. Nếu muốn hộ trì các Bồ-tát hành Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa, luống uổng nhọc nhằn hoàn toàn không ích gì.
Này Kiều-thi-ca! Ý ông thế nào? Ai có thể giữ được tiếng vang không?
Trời Đế Thích nói:
– Thưa Đại đức! Không.
Thiện Hiện bảo:
– Này Kiều-thi-ca! Nếu muốn hộ trì các Bồ-tát hành Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa cũng lại như vậy, luống uổng nhọc nhằn hoàn toàn không có ích gì.
Này Kiều-thi-ca! Các Đại Bồ-tát hành Bát-nhã ba-la-mật-đa sâu xa, dù biết các pháp đều như tiếng vang nhưng không xem thấy, cũng chẳng chỉ rõ. Vì tất cả pháp hoàn toàn không có sở hữu và bất khả đắc. Nếu Đại Bồ-tát trụ được như vậy là hành Bát-nhã ba-la-mật-đa.
Bấy giờ, do sức oai thần của Thế Tôn nên khiến cho trời Bốn Đại thiên vương và trời Đế Thích, Đại Phạm vương và tất cả chúng trời trong tam thiên đại thiên thế giới này đi đến chỗ Phật đảnh lễ sát chân Ngài rồi đứng qua một bên. Nhờ thần lực của Phật nên khắp mười phương thế giới đều thấy được ngàn đức Phật thuyết giảng Bát-nhã ba-la-mật-đa, nghĩa phẩm danh tự đều đồng nơi đây. Vị đứng đầu chúng Bí-sô thỉnh thuyết Bát-nhã ba-la-mật-đa đều tên Thiện Hiện. Vị đứng đầu các chúng trời vấn nạn Bát-nhã ba-la-mật-đa đều tên Đế Thích.
Bấy giờ, Thế Tôn bảo Thiện Hiện:
– Từ Thị Bồ-tát sẽ chứng quả vị Vô thượng Chánh đẳng Bồ-đề, tức khi ấy lấy danh hiệu này, cùng ở chỗ này thuyết giảng Bát-nhã ba-la-mật-đa. Trong Hiền kiếp chư Phật đời vị lai sẽ lấy danh hiệu này cũng ở chỗ này tuyên thuyết Bát-nhã ba-la-mật-đa.