DẠY KHỈ NÓI

    Nước kia có một ông vua
    Vốn ham việc lạ, lại ưa chuyện đùa
    Tuổi vua bẩy chục có thừa
    Một hôm cao hứng nhân mùa đầu Xuân
    Vua truyền lệnh khắp xa gần
    Từ quan cho chí tới dân hay rằng
    Nhà vua ban thưởng ngàn vàng
    Cho ai dạy khỉ nói năng như người.
    Các quan phải dự cuộc chơi
    Cố công tìm khỉ các nơi đưa về
    Quan nào dạy khỉ lành nghề
    Thưởng vàng, tăng chức đôi bề vui thay!
    Quan nào dạy khỉ không hay
    Phạt tiền, giáng chức xuống ngay tức thời!
    Các quan than khổ thấu trời
    Xưa nay khỉ nói tiếng người được đâu!
    *
    Đột nhiên có lão bạc đầu
    Tuổi ngoài bẩy chục xin hầu chuyện vua
    Quỳ thưa: “Nghề nghiệp từ xưa
    Chuyên môn dạy khỉ nói như tiếng người
    Cả nhà từng trải mấy đời
    Nghề riêng dạy khỉ vốn nơi gia truyền!”.
    Vua nghe hứng thú vô biên,
    Lão ông lên tiếng nói thêm đôi điều:
    “Công phu dạy khỉ khá nhiều
    Muốn cho khỉ nói được theo tiếng người
    Hàng ngày kiên nhẫn mớm lời
    Ít ra phải mất hai mươi năm trường!”
    Lão xin nhận trước nửa vàng
    Về nhà sửa soạn lên đường đi xa
    Khỉ thông minh sẽ tìm ra
    Đem về dạy nói, nghề nhà tinh thông.
    Vua nghe háo hức vô cùng
    Xuất năm trăm lượng đưa ông tức thì,
    Các quan mừng rỡ kể chi
    Trút đi gánh nặng nghĩ suy nhọc lòng.
    Ông về, vợ ngóng, con trông
    Khi hay rõ chuyện đều cùng khóc la
    Gạt vua chắc chết cả nhà
    Phen này ba họ thành ma không đầu
    Ông nào dạy khỉ được đâu
    Cả gan lường gạt, mưu sâu hại đời.
    Vuốt râu ông lão cả cười
    “Tuổi ta nay đã bẩy mươi hơn rồi
    Nhà vua tuổi cũng vậy thôi
    Chắc chi còn sống ở đời dài lâu
    Hai mươi năm khó qua cầu
    Vua và ta chết còn đâu lo gì!
    Con người sống ở thác về
    Coi như xí xóa cớ chi muộn sầu
    Vô thường Phật dạy từ lâu!”.

    Tâm Minh Ngô Tằng Giao
    (Thi hóa, phỏng theo Truyện Cổ Phật Giáo)