阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 藏Tạng 顯Hiển 宗Tông 論Luận
Quyển 30
尊Tôn 者Giả 眾Chúng 賢Hiền 造Tạo 唐Đường 玄Huyền 奘Tráng 譯Dịch
阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 藏Tạng 顯Hiển 宗Tông 論Luận 卷quyển 第đệ 三tam 十thập
尊tôn 者giả 眾chúng 賢hiền 造tạo
三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 辯biện 賢hiền 聖thánh 品phẩm 第đệ 七thất 之chi 二nhị 。
如như 是thị 已dĩ 說thuyết 入nhập 修tu 二nhị 門môn 。 由do 此thử 二nhị 門môn 心tâm 便tiện 得đắc 定định 。 心tâm 得đắc 定định 已dĩ 復phục 何hà 所sở 脩tu 。 頌tụng 曰viết 。
依y 已dĩ 脩tu 成thành 止chỉ 。 為vi 觀quán 脩tu 念niệm 住trụ 。
以dĩ 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 。 觀quán 身thân 受thọ 心tâm 法pháp 。
自tự 性tánh 聞văn 等đẳng 慧tuệ 。 餘dư 相tương/tướng 雜tạp 所sở 緣duyên 。
說thuyết 次thứ 第đệ 隨tùy 生sanh 。 治trị 倒đảo 故cố 唯duy 四tứ 。
論luận 曰viết 。 已dĩ 修tu 成thành 止chỉ 以dĩ 為vi 所sở 依y 。 為vi 觀quán 速tốc 成thành 脩tu 四tứ 念niệm 住trụ 。 非phi 不bất 得đắc 定định 者giả 。 能năng 如như 實thật 見kiến 故cố 。 如như 何hà 脩tu 習tập 四tứ 念niệm 住trụ 耶da 。 以dĩ 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 。 觀quán 身thân 受thọ 心tâm 法pháp 。 謂vị 脩tu 觀quán 者giả 專chuyên 心tâm 一nhất 趣thú 。 以dĩ 自tự 共cộng 相tương 於ư 身thân 等đẳng 境cảnh 。 一nhất 一nhất 別biệt 觀quán 修tu 四tứ 念niệm 住trụ 。 分phân 別biệt 此thử 法Pháp 。 與dữ 所sở 餘dư 法pháp 有hữu 差sai 別biệt 義nghĩa 。 名danh 觀quán 自tự 相tương/tướng 。 分phân 別biệt 此thử 法Pháp 。 與dữ 所sở 餘dư 法pháp 無vô 差sai 別biệt 義nghĩa 。 名danh 觀quán 共cộng 相tương 。 且thả 身thân 念niệm 住trụ 觀quán 自tự 相tương/tướng 者giả 。 謂vị 觀quán 察sát 身thân 諸chư 處xứ 別biệt 相tướng 。 觀quán 共cộng 相tương 者giả 。 謂vị 觀quán 諸chư 處xứ 同đồng 是thị 身thân 相tướng 。 成thành 色sắc 相tướng 同đồng 。 或hoặc 觀quán 自tự 相tương/tướng 者giả 。 謂vị 觀quán 身thân 別biệt 相tướng 。 觀quán 共cộng 相tương 者giả 。 謂vị 觀quán 察sát 身thân 與dữ 餘dư 有hữu 為vi 皆giai 非phi 常thường 等đẳng 。 受thọ 等đẳng 念niệm 住trụ 准chuẩn 此thử 應ưng 知tri 。 此thử 四tứ 各các 三tam 。 謂vị 自tự 性tánh 等đẳng 自tự 性tánh 謂vị 慧tuệ 唯duy 聞văn 等đẳng 三tam 。 相tương/tướng 雜tạp 謂vị 餘dư 此thử 俱câu 有hữu 法pháp 。 所sở 緣duyên 謂vị 此thử 三tam 慧tuệ 所sở 緣duyên 。 何hà 故cố 此thử 三tam 皆giai 名danh 念niệm 住trụ 。 由do 念niệm 令linh 慧tuệ 得đắc 住trụ 所sở 緣duyên 。 念niệm 慧tuệ 相tương/tướng 資tư 勝thắng 定định 等đẳng 故cố 。 由do 此thử 於ư 慧tuệ 立lập 念niệm 住trụ 名danh 。 此thử 相tương/tướng 雜tạp 所sở 緣duyên 。 故cố 亦diệc 名danh 念niệm 住trụ 。 何hà 緣duyên 故cố 說thuyết 三tam 種chủng 念niệm 住trụ 。 為vi 愚ngu 行hành 相tương/tướng 資tư 糧lương 所sở 緣duyên 三tam 種chủng 有hữu 情tình 。 故cố 說thuyết 三tam 種chủng 。 或hoặc 根căn 勝thắng 解giải 分phần/phân 位vị 各các 三tam 機cơ 宜nghi 不bất 同đồng 。 故cố 說thuyết 三tam 種chủng 。 三tam 中trung 相tương/tướng 雜tạp 。 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 非phi 二nhị 能năng 斷đoạn 。 太thái 減giảm 增tăng 故cố 。 然nhiên 相tương/tướng 雜tạp 言ngôn 亦diệc 攝nhiếp 慧tuệ 體thể 。 慧tuệ 與dữ 俱câu 有hữu 互hỗ 相tương 雜tạp 故cố 。 若nhược 言ngôn 自tự 性tánh 應ưng 無vô 所sở 待đãi 。 顯hiển 有hữu 所sở 待đãi 說thuyết 相tương/tướng 雜tạp 言ngôn 。 唯duy 修tu 所sở 成thành 法pháp 念niệm 住trụ 攝nhiếp 。 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 要yếu 在tại 定định 中trung 。 能năng 斷đoạn 惑hoặc 故cố 緣duyên 四tứ 五ngũ 蘊uẩn 。 或hoặc 緣duyên 涅Niết 槃Bàn 能năng 斷đoạn 惑hoặc 故cố 。 法pháp 念niệm 住trụ 中trung 共cộng 相tương 作tác 意ý 。 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 自tự 相tương/tướng 作tác 意ý 。 緣duyên 少thiểu 分phần 境cảnh 故cố 無vô 此thử 能năng 。 四tứ 念niệm 住trụ 內nội 前tiền 之chi 三tam 種chủng 唯duy 不bất 雜tạp 緣duyên 。 第đệ 四tứ 通thông 二nhị 。 然nhiên 三tam 諦đế 智trí 唯duy 有hữu 雜tạp 緣duyên 。 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 唯duy 滅Diệt 諦Đế 智trí 雖tuy 不bất 雜tạp 緣duyên 。 亦diệc 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 身thân 等đẳng 念niệm 住trụ 。 各các 有hữu 三tam 種chủng 。 緣duyên 內nội 外ngoại 俱câu 。 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 且thả 身thân 念niệm 住trụ 有hữu 三tam 種chủng 中trung 。 緣duyên 自tự 相tương 續tục 說thuyết 名danh 為vi 內nội 。 緣duyên 他tha 身thân 等đẳng 說thuyết 名danh 為vi 外ngoại 。 雙song 緣duyên 二nhị 種chủng 說thuyết 為vi 內nội 外ngoại 。 以dĩ 有hữu 我ngã 愛ái 而nhi 慢mạn 緩hoãn 者giả 。 應ưng 觀quán 內nội 身thân 猶do 如như 外ngoại 故cố 。 或hoặc 內nội 如như 前tiền 緣duyên 無vô 執chấp 受thọ 。 說thuyết 名danh 為vi 外ngoại 。 緣duyên 他tha 相tương 續tục 說thuyết 為vi 內nội 外ngoại 。 待đãi 無vô 執chấp 受thọ 及cập 待đãi 自tự 身thân 。 得đắc 二nhị 名danh 故cố 。 或hoặc 緣duyên 根căn 境cảnh 及cập 俱câu 名danh 三tam 。 或hoặc 緣duyên 有hữu 情tình 及cập 非phi 情tình 數số 。 通thông 緣duyên 二nhị 種chủng 差sai 別biệt 為vi 三tam 。 或hoặc 緣duyên 有hữu 情tình 外ngoại 非phi 情tình 數số 及cập 毛mao 髮phát 等đẳng 。 差sai 別biệt 為vi 三tam 。 以dĩ 彼bỉ 皆giai 從tùng 內nội 身thân 生sanh 故cố 。 離ly 根căn 住trụ 故cố 具cụ 得đắc 二nhị 名danh 。 或hoặc 緣duyên 有hữu 情tình 現hiện 在tại 名danh 內nội 。 緣duyên 外ngoại 非phi 情tình 三tam 世thế 名danh 外ngoại 。 緣duyên 情tình 去khứ 來lai 說thuyết 為vi 內nội 外ngoại 。 有hữu 情tình 類loại 故cố 。 墮đọa 法pháp 數số 故cố 。 又hựu 彼bỉ 未vị 來lai 當đương 墮đọa 情tình 數số 正chánh 墮đọa 法pháp 數số 。 彼bỉ 過quá 去khứ 時thời 曾tằng 墮đọa 情tình 數số 正chánh 墮đọa 法pháp 數số 。 彼bỉ 不bất 生sanh 法pháp 是thị 生sanh 類loại 故cố 。 受thọ 等đẳng 三tam 種chủng 一nhất 一nhất 各các 三tam 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 准chuẩn 前tiền 應ưng 釋thích 。 此thử 四tứ 念niệm 住trụ 說thuyết 次thứ 隨tùy 生sanh 。 生sanh 復phục 何hà 緣duyên 次thứ 第đệ 如như 是thị 。 生sanh 次thứ 如như 是thị 相tương 隨tùy 順thuận 故cố 。 有hữu 情tình 多đa 分phần 於ư 諸chư 色sắc 中trung 。 好hảo/hiếu 受thọ 用dụng 故cố 不bất 逮đãi 勝thắng 法Pháp 。 好hảo/hiếu 受thọ 用dụng 色sắc 。 以dĩ 何hà 為vi 緣duyên 。 謂vị 於ư 受thọ 中trung 情tình 深thâm 欣hân 樂nhạo 。 欣hân 樂nhạo 於ư 受thọ 由do 心tâm 不bất 調điều 。 心tâm 之chi 不bất 調điều 由do 諸chư 煩phiền 惱não 。 心tâm 由do 信tín 等đẳng 可khả 令linh 調điều 伏phục 。 隨tùy 觀quán 此thử 理lý 四tứ 念niệm 住trụ 生sanh 。 或hoặc 隨tùy 所sở 緣duyên 麁thô 細tế 生sanh 故cố 。 然nhiên 非phi 由do 此thử 心tâm 最tối 後hậu 觀quán 法pháp 中trung 涅Niết 槃Bàn 極cực 微vi 細tế 故cố 。 彼bỉ 想tưởng 思tư 等đẳng 循tuần 觀quán 受thọ 時thời 。 准chuẩn 義nghĩa 已dĩ 能năng 了liễu 知tri 其kỳ 相tương/tướng 。 同đồng 依y 心tâm 起khởi 等đẳng 安an 危nguy 故cố 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 色sắc 可khả 聚tụ 散tán 。 可khả 取thủ 可khả 捨xả 。 相tương 似tự 相tương 續tục 。 不bất 淨tịnh 苦khổ 等đẳng 。 易dị 了liễu 知tri 故cố 。 多đa 分phần 緣duyên 身thân 生sanh 貪tham 等đẳng 故cố 。 男nam 女nữ 展triển 轉chuyển 起khởi 貪tham 處xứ 故cố 。 不bất 淨tịnh 觀quán 持trì 息tức 念niệm 及cập 分phân 別biệt 界giới 三tam 入nhập 修tu 門môn 一nhất 切thiết 多đa 緣duyên 身thân 為vi 境cảnh 故cố 。 修tu 念niệm 住trụ 位vị 應ưng 最tối 初sơ 觀quán 。 此thử 觀quán 為vi 因nhân 生sanh 輕khinh 安an 觸xúc 。 由do 輕khinh 安an 觸xúc 引dẫn 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 生sanh 。 經kinh 說thuyết 身thân 安an 便tiện 受thọ 樂lạc 故cố 。 如như 是thị 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 依y 心tâm 而nhi 生sanh 。 淨tịnh 心tâm 為vi 因nhân 得đắc 解giải 脫thoát 果quả 。 由do 是thị 受thọ 等đẳng 隨tùy 次thứ 而nhi 觀quán 。 故cố 念niệm 住trụ 生sanh 。 如như 是thị 次thứ 第đệ 。 此thử 四tứ 念niệm 住trụ 。 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 能năng 治trị 淨tịnh 等đẳng 。 四tứ 顛điên 倒đảo 故cố 。 觀quán 身thân 不bất 淨tịnh 。 治trị 於ư 不bất 淨tịnh 謂vị 淨tịnh 顛điên 倒đảo 。 雖tuy 淨tịnh 顛điên 倒đảo 通thông 緣duyên 五ngũ 蘊uẩn 。 然nhiên 但đãn 觀quán 身thân 自tự 性tánh 非phi 淨tịnh 。 便tiện 能năng 總tổng 伏phục 。 如như 人nhân 已dĩ 觀quán 糞phẩn 體thể 不bất 淨tịnh 。 亦diệc 不bất 欣hân 樂nhạo 從tùng 糞phẩn 所sở 生sanh 。 如như 是thị 已dĩ 觀quán 身thân 體thể 不bất 淨tịnh 。 亦diệc 不bất 欣hân 樂nhạo 從tùng 身thân 所sở 生sanh 。 由do 此thử 觀quán 身thân 為vi 不bất 淨tịnh 者giả 。 於ư 五ngũ 取thủ 蘊uẩn 皆giai 不bất 欣hân 樂nhạo 。 以dĩ 有hữu 為vi 身thân 淨tịnh 想tưởng 迷mê 者giả 。 彼bỉ 方phương 欣hân 樂nhạo 依y 身thân 所sở 生sanh 。 是thị 故cố 觀quán 身thân 為vi 不bất 淨tịnh 者giả 。 於ư 身thân 所sở 起khởi 亦diệc 不bất 欣hân 樂nhạo 。 如như 有hữu 安an 住trụ 不bất 淨tịnh 觀quán 時thời 。 雖tuy 不bất 親thân 觀quán 聲thanh 等đẳng 為vi 境cảnh 。 而nhi 於ư 歌ca 等đẳng 棄khí 如như 糞phẩn 穢uế 。 如như 是thị 安an 住trụ 身thân 念niệm 住trụ 時thời 。 雖tuy 不bất 親thân 觀quán 受thọ 等đẳng 為vi 境cảnh 。 觀quán 身thân 自tự 體thể 為vi 不bất 淨tịnh 故cố 。 終chung 不bất 欣hân 樂nhạo 受thọ 等đẳng 三tam 境cảnh 。 又hựu 雖tuy 不bất 觀quán 色sắc 無vô 色sắc 境cảnh 。 以dĩ 為vi 不bất 淨tịnh 。 而nhi 於ư 彼bỉ 境cảnh 非phi 不bất 引dẫn 生sanh 不bất 樂nhạo 行hành 相tương/tướng 。 是thị 故cố 淨tịnh 倒đảo 雖tuy 緣duyên 五ngũ 蘊uẩn 。 身thân 念niệm 住trụ 成thành 便tiện 能năng 總tổng 伏phục 。 後hậu 三tam 念niệm 住trụ 雖tuy 各các 別biệt 觀quán 。 例lệ 此thử 應ưng 思tư 能năng 總tổng 伏phục 理lý 。 觀quán 受thọ 是thị 苦khổ 。 能năng 治trị 於ư 苦khổ 。 謂vị 樂nhạo/nhạc/lạc 顛điên 倒đảo 。 謂vị 若nhược 有hữu 法pháp 真chân 可khả 欣hân 欲dục 。 是thị 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 義nghĩa 。 於ư 多đa 過quá 患hoạn 所sở 雜tạp 行hành 中trung 。 見kiến 有hữu 可khả 欣hân 。 殊thù 勝thắng 功công 德đức 。 是thị 名danh 於ư 苦khổ 謂vị 樂nhạo/nhạc/lạc 顛điên 倒đảo 。 此thử 倒đảo 必tất 用dụng 耽đam 受thọ 為vi 先tiên 。 以dĩ 於ư 受thọ 中trung 深thâm 耽đam 著trước 已dĩ 。 方phương 於ư 一nhất 切thiết 逼bức 惱não 所sở 依y 有hữu 漏lậu 行hành 中trung 。 妄vọng 生sanh 樂lạc 想tưởng 。 是thị 故cố 觀quán 受thọ 為vi 苦khổ 性tánh 時thời 。 便tiện 能năng 總tổng 伏phục 計kế 樂nhạo/nhạc/lạc 顛điên 倒đảo 。 觀quán 心tâm 非phi 常thường 能năng 治trị 非phi 常thường 謂vị 常thường 顛điên 倒đảo 。 謂vị 觀quán 行hành 者giả 憎tăng 厭yếm 受thọ 故cố 。 於ư 所sở 依y 心tâm 見kiến 有hữu 眾chúng 多đa 。 品phẩm 類loại 差sai 別biệt 。 引dẫn 非phi 常thường 觀quán 令linh 現hiện 在tại 前tiền 。 便tiện 於ư 有hữu 為vi 不bất 生sanh 常thường 想tưởng 。 故cố 能năng 總tổng 伏phục 計kế 常thường 顛điên 倒đảo 。 觀quán 法pháp 非phi 我ngã 能năng 治trị 非phi 我ngã 謂vị 我ngã 顛điên 倒đảo 。 謂vị 有hữu 一nhất 類loại 。 聞văn 我ngã 非phi 常thường 。 心tâm 不bất 生sanh 喜hỷ 。 遂toại 作tác 是thị 念niệm 。 誰thùy 令linh 此thử 心tâm 有hữu 多đa 差sai 別biệt 。 彼bỉ 即tức 是thị 我ngã 。 為vi 遮già 彼bỉ 計kế 復phục 應ưng 諦đế 觀quán 。 除trừ 三tam 所sở 餘dư 亦diệc 唯duy 是thị 法pháp 。 便tiện 於ư 一nhất 切thiết 。 不bất 起khởi 我ngã 想tưởng 。 故cố 能năng 總tổng 伏phục 計kế 我ngã 顛điên 倒đảo 。 或hoặc 為vi 對đối 治trị 段đoạn 觸xúc 識thức 思tư 食thực 。 如như 次thứ 建kiến 立lập 身thân 等đẳng 四tứ 念niệm 住trụ 。 數số 唯duy 有hữu 四tứ 。 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 如như 是thị 熟thục 修tu 不bất 淨tịnh 觀quán 。 持trì 息tức 念niệm 二nhị 加gia 行hành 已dĩ 。 能năng 次thứ 第đệ 引dẫn 所sở 緣duyên 不bất 雜tạp 身thân 受thọ 心tâm 法pháp 。 念niệm 住trụ 現hiện 前tiền 。 復phục 於ư 不bất 雜tạp 緣duyên 法pháp 念niệm 住trụ 。 無vô 間gian 引dẫn 所sở 緣duyên 雜tạp 法pháp 念niệm 住trụ 生sanh 。 次thứ 應ưng 修tu 總tổng 緣duyên 共cộng 相tương 法pháp 念niệm 住trụ 。 此thử 法pháp 念niệm 住trụ 。 其kỳ 相tướng 云vân 何hà 。 頌tụng 曰viết 。
彼bỉ 居cư 法pháp 念niệm 住trụ 。 總tổng 觀quán 四tứ 所sở 緣duyên 。
修tu 非phi 常thường 及cập 苦khổ 。 空không 非phi 我ngã 行hành 相tương/tướng 。
論luận 曰viết 。 雜tạp 緣duyên 法pháp 念niệm 住trụ 總tổng 有hữu 四tứ 種chủng 。 二nhị 三tam 四tứ 五ngũ 蘊uẩn 為vi 境cảnh 別biệt 。 故cố 唯duy 總tổng 緣duyên 五ngũ 名danh 此thử 所sở 修tu 。 彼bỉ 居cư 此thử 中trung 修tu 四tứ 行hành 相tương/tướng 。 總tổng 觀quán 一nhất 切thiết 。 身thân 受thọ 心tâm 法pháp 。 所sở 謂vị 非phi 常thường 苦khổ 空không 非phi 我ngã 。 然nhiên 於ư 修tu 習tập 此thử 念niệm 住trụ 時thời 。 有hữu 餘dư 善thiện 根căn 。 能năng 為vi 加gia 行hành 。 彼bỉ 應ưng 次thứ 第đệ 修tu 令linh 現hiện 前tiền 。 謂vị 彼bỉ 已dĩ 熟thục 修tu 雜tạp 緣duyên 法pháp 念niệm 住trụ 。 將tương 欲dục 修tu 習tập 此thử 念niệm 住trụ 時thời 。 先tiên 應ưng 總tổng 緣duyên 修tu 非phi 我ngã 行hành 。 次thứ 觀quán 生sanh 滅diệt 。 次thứ 觀quán 緣duyên 起khởi 。 以dĩ 觀quán 行hành 者giả 先tiên 觀quán 諸chư 行hành 從tùng 因nhân 生sanh 滅diệt 。 便tiện 於ư 因nhân 果quả 相tương/tướng 屬thuộc 觀quán 門môn 易dị 趣thú 入nhập 故cố 。 或hoặc 有hữu 欲dục 令linh 先tiên 觀quán 緣duyên 起khởi 。 此thử 後hậu 引dẫn 起khởi 緣duyên 三tam 義nghĩa 觀quán 。 此thử 觀quán 無vô 間gian 修tu 七thất 處xứ 善thiện 。 於ư 七thất 處xứ 善thiện 。 得đắc 善thiện 巧xảo 故cố 。 能năng 於ư 先tiên 來lai 諸chư 所sở 見kiến 境cảnh 。 立lập 因nhân 果quả 諦đế 次thứ 第đệ 觀quán 察sát 。 如như 是thị 熟thục 修tu 智trí 及cập 定định 已dĩ 。 便tiện 能năng 安an 立lập 順thuận 現hiện 觀quán 諦đế 。 謂vị 欲dục 上thượng 界giới 苦khổ 等đẳng 各các 別biệt 。 於ư 如như 是thị 八bát 隨tùy 次thứ 第đệ 觀quán 。 修tu 未vị 曾tằng 修tu 十thập 六lục 行hành 相tương/tướng 。 彼bỉ 由do 聞văn 慧tuệ 於ư 八bát 諦đế 中trung 初sơ 起khởi 如như 斯tư 。 十thập 六lục 行hành 觀quán 。 如như 隔cách 薄bạc 絹quyên 覩đổ 見kiến 眾chúng 色sắc 。 齊tề 此thử 名danh 為vi 。 聞văn 慧tuệ 圓viên 滿mãn 。 思tư 所sở 成thành 慧tuệ 。 准chuẩn 此thử 應ưng 說thuyết 。 次thứ 於ư 生sanh 死tử 。 深thâm 生sanh 厭yếm 患hoạn 。 欣hân 樂nhạo 涅Niết 槃Bàn 寂tịch 靜tĩnh 功công 德đức 。 此thử 後hậu 多đa 引dẫn 厭yếm 觀quán 現hiện 前tiền 。 方phương 便tiện 勤cần 修tu 。 漸tiệm 增tăng 漸tiệm 勝thắng 。 引dẫn 起khởi 如như 是thị 能năng 順thuận 決quyết 擇trạch 。 思tư 所sở 成thành 攝nhiếp 最tối 勝thắng 善thiện 根căn 。 即tức 所sở 修tu 總tổng 緣duyên 共cộng 相tương 法pháp 念niệm 住trụ 。 從tùng 此thử 無vô 間gian 。 生sanh 何hà 善thiện 根căn 。 頌tụng 曰viết 。
從tùng 此thử 生sanh 煖Noãn 法Pháp 。 具cụ 觀quán 四tứ 聖Thánh 諦Đế 。
修tu 十thập 六lục 行hành 相tương/tướng 。 次thứ 生sanh 頂đảnh 亦diệc 然nhiên 。
如như 是thị 二nhị 善thiện 根căn 。 皆giai 初sơ 法pháp 後hậu 四tứ 。
次thứ 忍nhẫn 唯duy 法pháp 念niệm 。 下hạ 中trung 品phẩm 同đồng 頂đảnh 。
上thượng 唯duy 觀quán 欲dục 苦khổ 。 一nhất 行hành 一nhất 剎sát 那na 。
世thế 第đệ 一nhất 亦diệc 然nhiên 。 皆giai 慧tuệ 五ngũ 除trừ 得đắc 。
論luận 曰viết 。 從tùng 順thuận 決quyết 擇trạch 勝thắng 思tư 所sở 成thành 。 總tổng 緣duyên 共cộng 相tương 法pháp 念niệm 住trụ 後hậu 。 有hữu 修tu 所sở 成thành 順thuận 決quyết 擇trạch 分phần/phân 。 初sơ 善thiện 根căn 起khởi 名danh 為vi 暖noãn 法pháp 。 是thị 總tổng 緣duyên 共cộng 相tương 法pháp 念niệm 住trụ 差sai 別biệt 。 如như 是thị 所sở 起khởi 是thị 當đương 所sở 修tu 。 能năng 燒thiêu 煩phiền 惱não 薪tân 。 聖thánh 道Đạo 火hỏa 前tiền 相tương/tướng 。 如như 鑽toàn 火hỏa 位vị 初sơ 暖noãn 相tương 生sanh 。 法pháp 與dữ 暖noãn 同đồng 故cố 名danh 暖noãn 法pháp 。 此thử 善thiện 根căn 起khởi 分phần/phân 位vị 長trường/trưởng 故cố 。 能năng 具cụ 觀quán 察sát 四tứ 聖Thánh 諦Đế 境cảnh 。 由do 此thử 具cụ 修tu 十thập 六lục 行hành 相tương/tướng 。 觀quán 苦khổ 聖Thánh 諦Đế 修tu 四tứ 行hành 相tương/tướng 。 一nhất 非phi 常thường 。 二nhị 苦khổ 。 三tam 空không 。 四tứ 非phi 我ngã 。 觀quán 集tập 聖Thánh 諦Đế 修tu 四tứ 行hành 相tương/tướng 。 一nhất 因nhân 。 二nhị 集tập 。 三tam 生sanh 。 四tứ 緣duyên 。 觀quán 滅diệt 聖Thánh 諦Đế 修tu 四tứ 行hành 相tương/tướng 。 一nhất 滅diệt 。 二nhị 靜tĩnh 。 三tam 妙diệu 。 四tứ 離ly 。 觀quán 道đạo 聖Thánh 諦Đế 修tu 四tứ 行hành 相tương/tướng 。 一nhất 道đạo 。 二nhị 如như 。 三tam 行hành 。 四tứ 出xuất 。 此thử 相tương/tướng 差sai 別biệt 如như 後hậu 當đương 辯biện 。 然nhiên 諸chư 暖noãn 法pháp 雖tuy 緣duyên 四Tứ 諦Đế 。 而nhi 從tùng 多đa 分phần 說thuyết 厭yếm 行hành 俱câu 。 以dĩ 起khởi 彼bỉ 時thời 蘊uẩn 想tưởng 多đa 故cố 行hành 者giả 修tu 習tập 此thử 暖noãn 善thiện 根căn 。 下hạ 中trung 上thượng 品phẩm 。 漸tiệm 次thứ 增tăng 進tiến 。 於ư 佛Phật 所sở 說thuyết 。 苦Khổ 集Tập 滅Diệt 道Đạo 。 生sanh 隨tùy 順thuận 信tín 觀quán 察sát 諸chư 有hữu 。 恆hằng 為vi 猛mãnh 盛thịnh 焰diễm 所sở 焚phần 燒thiêu 。 於ư 三Tam 寶Bảo 中trung 。 信tín 為vi 上thượng 首thủ 。 有hữu 修tu 所sở 成thành 順thuận 決quyết 擇trạch 分phần/phân 。 次thứ 善thiện 根căn 起khởi 名danh 為vi 頂Đảnh 法Pháp 。 是thị 總tổng 緣duyên 共cộng 相tương 法pháp 念niệm 住trụ 差sai 別biệt 。 頂đảnh 聲thanh 顯hiển 此thử 是thị 最tối 勝thắng 處xứ 。 如như 吉cát 祥tường 事sự 至chí 成thành 辦biện 時thời 。 世thế 間gian 說thuyết 為vi 此thử 人nhân 至chí 頂đảnh 。 謂vị 色sắc 界giới 攝nhiếp 四tứ 善thiện 根căn 中trung 。 二nhị 是thị 可khả 動động 。 二nhị 不bất 可khả 動động 。 可khả 動động 二nhị 中trung 。 下hạ 者giả 名danh 暖noãn 。 上thượng 者giả 名danh 頂đảnh 。 動động 中trung 上thượng 故cố 。 不bất 動động 二nhị 中trung 。 下hạ 者giả 名danh 忍nhẫn 。 於ư 四Tứ 諦Đế 境cảnh 極cực 堪kham 忍nhẫn 故cố 。 上thượng 者giả 名danh 為vi 。 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 世thế 中trung 勝thắng 故cố 。 猶do 如như 醍đề 醐hồ 。 閑nhàn 居cư 者giả 言ngôn 。 修tu 此thử 善thiện 品phẩm 其kỳ 相tương/tướng 至chí 頂đảnh 。 故cố 名danh 頂Đảnh 法Pháp 。 此thử 境cảnh 行hành 相tương/tướng 與dữ 暖noãn 法pháp 同đồng 。 謂vị 觀quán 四Tứ 諦Đế 境cảnh 。 修tu 十thập 六lục 行hành 相tương/tướng 。 如như 是thị 暖noãn 頂đảnh 二nhị 種chủng 善thiện 根căn 。 初sơ 安an 足túc 時thời 唯duy 法pháp 念niệm 住trụ 。 後hậu 增tăng 進tiến 位vị 四tứ 皆giai 現hiện 前tiền 。 初sơ 安an 足túc 言ngôn 。 顯hiển 以dĩ 行hành 相tương/tướng 最tối 初sơ 遊du 踐tiễn 四tứ 聖Thánh 諦Đế 迹tích 。 後hậu 增tăng 進tiến 言ngôn 。 顯hiển 從tùng 此thử 後hậu 下hạ 中trung 上thượng 品phẩm 次thứ 第đệ 數số 習tập 。 諸chư 先tiên 所sở 得đắc 後hậu 不bất 現hiện 前tiền 。 於ư 彼bỉ 不bất 生sanh 欽khâm 重trọng/trùng 心tâm 故cố 。 以dĩ 勝thắng 加gia 行hành 引dẫn 此thử 善thiện 根căn 。 故cố 已dĩ 得đắc 中trung 不bất 生sanh 欽khâm 重trọng/trùng 。 然nhiên 此thử 頂Đảnh 法Pháp 雖tuy 緣duyên 四Tứ 諦Đế 。 緣duyên 三Tam 寶Bảo 信tín 多đa 分phần 現hiện 行hành 。 此thử 頂đảnh 善thiện 根căn 下hạ 中trung 上thượng 品phẩm 。 漸tiệm 次thứ 增tăng 長trưởng 。 至chí 成thành 滿mãn 時thời 。 有hữu 修tu 所sở 成thành 順thuận 決quyết 擇trạch 分phần/phân 。 勝thắng 善thiện 根căn 起khởi 名danh 為vi 忍Nhẫn 法Pháp 。 是thị 總tổng 緣duyên 共cộng 相tương 法pháp 念niệm 住trụ 差sai 別biệt 。 於ư 四Tứ 諦Đế 理lý 。 能năng 忍nhẫn 可khả 中trung 此thử 最tối 勝thắng 故cố 。 又hựu 此thử 位vị 忍nhẫn 無vô 退thoái 墮đọa 故cố 。 名danh 為vi 忍Nhẫn 法Pháp 。 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 雖tuy 於ư 聖Thánh 諦Đế 亦diệc 能năng 忍nhẫn 可khả 。 無vô 間gian 必tất 能năng 入nhập 見kiến 道đạo 故cố 。 必tất 無vô 退thoái 墮đọa 而nhi 不bất 具cụ 觀quán 。 四Tứ 聖Thánh 諦Đế 理lý 。 此thử 具cụ 觀quán 故cố 偏thiên 得đắc 忍nhẫn 名danh 。 故cố 偏thiên 說thuyết 此thử 名danh 順thuận 諦đế 忍nhẫn 。 此thử 忍nhẫn 善thiện 根căn 安an 足túc 增tăng 進tiến 。 皆giai 法pháp 念niệm 住trụ 與dữ 前tiền 有hữu 別biệt 。 此thử 與dữ 見kiến 道đạo 漸tiệm 相tương 似tự 故cố 。 以dĩ 見kiến 道đạo 位vị 中trung 唯duy 法pháp 念niệm 住trụ 故cố 。 然nhiên 此thử 忍Nhẫn 法Pháp 有hữu 下hạ 中trung 上thượng 。 下hạ 中trung 二nhị 品phẩm 與dữ 頂Đảnh 法Pháp 同đồng 。 謂vị 具cụ 觀quán 察sát 四tứ 聖Thánh 諦Đế 境cảnh 。 及cập 能năng 具cụ 修tu 十thập 六lục 行hành 相tương/tướng 。 上thượng 品phẩm 有hữu 異dị 。 唯duy 觀quán 欲dục 苦khổ 與dữ 世thế 第đệ 一nhất 相tương/tướng 隣lân 接tiếp 故cố 。 由do 此thử 義nghĩa 准chuẩn 暖noãn 等đẳng 善thiện 根căn 皆giai 能năng 具cụ 緣duyên 三tam 界giới 苦khổ 等đẳng 義nghĩa 已dĩ 成thành 立lập 。 無vô 簡giản 別biệt 故cố 。 忍nhẫn 下hạ 中trung 上thượng 如như 何hà 分phân 別biệt 。 且thả 下hạ 品phẩm 忍nhẫn 具cụ 八bát 類loại 心tâm 。 謂vị 瑜du 伽già 師sư 以dĩ 四tứ 行hành 相tương/tướng 觀quán 欲dục 界giới 苦khổ 名danh 一nhất 類loại 心tâm 。 如như 是thị 次thứ 觀quán 色sắc 無vô 色sắc 苦khổ 。 集tập 滅diệt 道Đạo 諦Đế 亦diệc 如như 是thị 觀quán 。 成thành 八bát 類loại 心tâm 。 名danh 下hạ 品phẩm 忍nhẫn 。 中trung 忍nhẫn 減giảm 略lược 行hành 相tương/tướng 所sở 緣duyên 。 謂vị 瑜du 伽già 師sư 以dĩ 四tứ 行hành 相tương/tướng 觀quán 欲dục 界giới 苦khổ 。 乃nãi 至chí 具cụ 足túc 。 以dĩ 四tứ 行hành 相tương/tướng 觀quán 欲dục 界giới 道đạo 。 於ư 上thượng 界giới 道đạo 減giảm 一nhất 行hành 相tương/tướng 。 從tùng 此thử 名danh 曰viết 中trung 品phẩm 忍nhẫn 初sơ 。 如như 是thị 次thứ 第đệ 。 漸tiệm 減giảm 漸tiệm 略lược 行hành 相tương/tướng 所sở 緣duyên 。 乃nãi 至chí 極cực 少thiểu 。 唯duy 以dĩ 二nhị 心tâm 觀quán 欲dục 界giới 苦khổ 。 如như 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 苦khổ 法pháp 智trí 位vị 。 齊tề 此thử 名danh 為vi 。 中trung 品phẩm 忍nhẫn 滿mãn 。 上thượng 忍nhẫn 唯duy 觀quán 欲dục 界giới 苦Khổ 諦Đế 。 修tu 一nhất 行hành 相tương/tướng 。 唯duy 一nhất 剎sát 那na 。 此thử 善thiện 根căn 起khởi 不bất 相tương 續tục 故cố 。 上thượng 忍nhẫn 無vô 間gian 有hữu 修tu 所sở 成thành 。 初sơ 開khai 聖thánh 道Đạo 門môn 。 世thế 功công 德đức 中trung 勝thắng 。 是thị 總tổng 緣duyên 共cộng 相tương 法pháp 念niệm 住trụ 差sai 別biệt 。 順thuận 決quyết 擇trạch 分phần/phân 攝nhiếp 。 最tối 上thượng 善thiện 根căn 。 生sanh 此thử 即tức 說thuyết 名danh 。 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 此thử 有hữu 漏lậu 故cố 名danh 為vi 世thế 間gian 。 是thị 最tối 勝thắng 故cố 。 名danh 為vi 第đệ 一nhất 。 有hữu 士sĩ 用dụng 力lực 離ly 同đồng 類loại 因nhân 引dẫn 聖thánh 道Đạo 起khởi 故cố 名danh 最tối 勝thắng 。 是thị 故cố 名danh 為vi 。 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 此thử 如như 上thượng 忍nhẫn 緣duyên 欲dục 苦Khổ 諦Đế 。 修tu 一nhất 行hành 相tương/tướng 唯duy 一nhất 剎sát 那na 。 如như 是thị 減giảm 略lược 行hành 相tương/tướng 所sở 緣duyên 。 如như 是thị 如như 是thị 。 漸tiệm 近cận 見kiến 諦Đế 。 故cố 世thế 第đệ 一nhất 唯duy 緣duyên 欲dục 苦khổ 。 修tu 一nhất 行hành 相tương/tướng 唯duy 一nhất 剎sát 那na 。 謂vị 無vô 間gian 入nhập 離ly 生sanh 位vị 故cố 。 此thử 位vị 決quyết 定định 無vô 相tướng 續tục 理lý 。 然nhiên 色sắc 界giới 繫hệ 有hữu 九cửu 善thiện 根căn 。 下hạ 下hạ 下hạ 中trung 下hạ 上thượng 名danh 暖noãn 。 中trung 下hạ 中trung 中trung 中trung 上thượng 名danh 頂đảnh 。 上thượng 下hạ 上thượng 中trung 名danh 忍nhẫn 。 上thượng 上thượng 名danh 世thế 第đệ 一nhất 。 暖noãn 等đẳng 四tứ 法pháp 以dĩ 何hà 為vi 體thể 。 暖noãn 等đẳng 自tự 性tánh 皆giai 慧tuệ 為vi 體thể 。 若nhược 并tinh 助trợ 伴bạn 皆giai 五ngũ 蘊uẩn 攝nhiếp 。 定định 俱câu 必tất 有hữu 隨tùy 轉chuyển 色sắc 故cố 。 然nhiên 除trừ 彼bỉ 得đắc 勿vật 諸chư 聖thánh 者giả 。 暖noãn 等đẳng 善thiện 根căn 重trọng/trùng 現hiện 前tiền 故cố 。 然nhiên 已dĩ 見kiến 諦Đế 不bất 許hứa 暖noãn 等đẳng 重trọng/trùng 現hiện 在tại 前tiền 。 已dĩ 見kiến 諦Đế 者giả 。 加gia 行hành 現hiện 前tiền 成thành 無vô 用dụng 故cố 。 此thử 中trung 暖noãn 法pháp 初sơ 安an 足túc 時thời 。 於ư 三tam 諦đế 中trung 隨tùy 緣duyên 何hà 諦đế 。 法pháp 念niệm 住trụ 現hiện 在tại 脩tu 未vị 來lai 四tứ 隨tùy 。 一nhất 行hành 相tương/tướng 現hiện 在tại 修tu 未vị 來lai 四tứ 。 唯duy 修tu 同đồng 分phần/phân 非phi 不bất 同đồng 分phần/phân 。 緣duyên 滅Diệt 諦Đế 法pháp 念niệm 住trụ 現hiện 在tại 修tu 未vị 來lai 一nhất 。 隨tùy 一nhất 行hành 相tương/tướng 現hiện 在tại 修tu 未vị 來lai 四tứ 。 非phi 初sơ 觀quán 蘊uẩn 滅diệt 能năng 修tu 緣duyên 蘊uẩn 道đạo 後hậu 增tăng 進tiến 位vị 。 於ư 三tam 諦đế 中trung 隨tùy 緣duyên 何hà 諦đế 。 隨tùy 一nhất 念niệm 住trụ 。 現hiện 在tại 修tu 未vị 來lai 四tứ 隨tùy 。 一nhất 行hành 相tương/tướng 現hiện 在tại 修tu 未vị 來lai 十thập 六lục 。 緣duyên 滅Diệt 諦Đế 法pháp 念niệm 住trụ 現hiện 在tại 修tu 未vị 來lai 四tứ 隨tùy 。 一nhất 行hành 相tương/tướng 現hiện 在tại 修tu 未vị 來lai 十thập 六lục 。 此thử 初sơ 安an 足túc 唯duy 修tu 同đồng 分phần/phân 者giả 。 先tiên 未vị 曾tằng 得đắc 如như 是thị 種chủng 性tánh 故cố 。 於ư 諸chư 諦đế 中trung 行hành 未vị 廣quảng 故cố 。 後hậu 增tăng 進tiến 位vị 與dữ 此thử 相tương 違vi 。 故cố 彼bỉ 能năng 修tu 同đồng 分phần/phân 異dị 分phần/phân 。 頂đảnh 初sơ 安an 足túc 。 於ư 四Tứ 諦Đế 中trung 。 隨tùy 緣duyên 何hà 諦đế 。 法pháp 念niệm 住trụ 現hiện 在tại 修tu 未vị 來lai 四tứ 隨tùy 。 一nhất 行hành 相tương/tướng 現hiện 在tại 修tu 未vị 來lai 十thập 六lục 。 後hậu 增tăng 進tiến 位vị 於ư 三tam 諦đế 中trung 隨tùy 緣duyên 何hà 諦đế 。 隨tùy 一nhất 念niệm 住trụ 現hiện 在tại 修tu 未vị 來lai 四tứ 隨tùy 。 一nhất 行hành 相tương/tướng 現hiện 在tại 修tu 未vị 來lai 十thập 六lục 。 緣duyên 滅Diệt 諦Đế 法pháp 念niệm 住trụ 現hiện 在tại 修tu 未vị 來lai 四tứ 隨tùy 。 一nhất 行hành 相tương/tướng 現hiện 在tại 修tu 未vị 來lai 十thập 六lục 。 忍nhẫn 初sơ 安an 足túc 及cập 後hậu 增tăng 進tiến 。 於ư 四Tứ 諦Đế 中trung 。 隨tùy 緣duyên 何hà 諦đế 。 法pháp 念niệm 住trụ 現hiện 在tại 修tu 未vị 來lai 四tứ 隨tùy 。 一nhất 行hành 相tương/tướng 現hiện 在tại 修tu 未vị 來lai 十thập 六lục 。 此thử 依y 忍nhẫn 類loại 總tổng 相tương/tướng 而nhi 說thuyết 。 差sai 別biệt 說thuyết 者giả 。 略lược 所sở 緣duyên 時thời 。 隨tùy 略lược 彼bỉ 所sở 緣duyên 。 不bất 修tu 彼bỉ 行hành 相tương/tướng 。 謂vị 具cụ 緣duyên 四tứ 具cụ 修tu 十thập 六lục 。 若nhược 緣duyên 三tam 二nhị 一nhất 。 修tu 十thập 二nhị 八bát 四tứ 。 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 緣duyên 欲dục 苦Khổ 諦Đế 法pháp 念niệm 住trụ 現hiện 在tại 修tu 未vị 來lai 四tứ 隨tùy 。 一nhất 行hành 相tương/tướng 現hiện 在tại 修tu 未vị 來lai 四tứ 。 唯duy 同đồng 分phần/phân 修tu 無vô 緣duyên 餘dư 諦đế 。 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 是thị 故cố 唯duy 修tu 爾nhĩ 所sở 行hành 相tương/tướng 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 近cận 見kiến 道đạo 故cố 。 似tự 見kiến 道đạo 故cố 。 唯duy 修tu 爾nhĩ 所sở 。 謂vị 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 。 唯duy 緣duyên 欲dục 苦Khổ 諦Đế 修tu 四tứ 行hành 相tương/tướng 。 世thế 第đệ 一nhất 亦diệc 然nhiên 。 已dĩ 辯biện 所sở 生sanh 善thiện 根căn 相tương/tướng 體thể 。 今kim 次thứ 應ưng 辯biện 彼bỉ 差sai 別biệt 義nghĩa 。 頌tụng 曰viết 。
此thử 順thuận 決quyết 擇trạch 分phần/phân 。 四tứ 皆giai 修tu 所sở 成thành 。
六lục 地địa 二nhị 或hoặc 七thất 。 依y 欲dục 界giới 身thân 九cửu 。
三tam 女nữ 男nam 得đắc 二nhị 。 第đệ 四tứ 女nữ 亦diệc 爾nhĩ 。
聖thánh 由do 失thất 地địa 捨xả 。 異dị 生sanh 由do 命mạng 終chung 。
初sơ 二nhị 亦diệc 退thoái 捨xả 。 依y 本bổn 必tất 見kiến 諦Đế 。
捨xả 已dĩ 得đắc 非phi 先tiên 。 二nhị 捨xả 性tánh 非phi 得đắc 。
論luận 曰viết 。 此thử 暖noãn 頂đảnh 忍nhẫn 。 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 四tứ 殊thù 勝thắng 善thiện 根căn 。 名danh 順thuận 決quyết 擇trạch 分phần/phân 。 由do 下hạ 中trung 上thượng 及cập 上thượng 上thượng 品phẩm 。 分phân 為vi 四tứ 種chủng 。 如như 前tiền 已dĩ 說thuyết 。 決quyết 謂vị 決quyết 斷đoán 。 擇trạch 謂vị 簡giản 擇trạch 。 決quyết 斷đoán 簡giản 擇trạch 。 謂vị 諸chư 聖thánh 道Đạo 。 以dĩ 諸chư 聖thánh 道Đạo 能năng 斷đoạn 疑nghi 故cố 。 及cập 能năng 分phân 別biệt 。 四Tứ 諦Đế 相tương/tướng 故cố 。 分phần/phân 謂vị 分phân 段đoạn 。 即tức 是thị 見kiến 道đạo 。 是thị 決quyết 擇trạch 中trung 一nhất 分phần/phân 攝nhiếp 故cố 。 暖noãn 等đẳng 為vi 緣duyên 引dẫn 決quyết 擇trạch 分phần/phân 。 順thuận 益ích 彼bỉ 故cố 得đắc 順thuận 彼bỉ 名danh 。 故cố 此thử 名danh 為vi 順thuận 決quyết 擇trạch 分phần/phân 。 如như 是thị 四tứ 種chủng 。 皆giai 修tu 所sở 成thành 。 非phi 聞văn 思tư 所sở 成thành 。 遠viễn 決quyết 擇trạch 分phần/phân 故cố 。 此thử 四tứ 善thiện 根căn 皆giai 依y 六lục 地địa 。 謂vị 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 未vị 至chí 中trung 間gian 。 欲dục 界giới 中trung 無vô 。 闕khuyết 等đẳng 引dẫn 故cố 。 餘dư 上thượng 地địa 亦diệc 無vô 。 見kiến 道đạo 眷quyến 屬thuộc 故cố 。 又hựu 無vô 色sắc 界giới 心tâm 不bất 緣duyên 欲dục 界giới 故cố 。 欲dục 界giới 先tiên 應ưng 遍biến 知tri 斷đoạn 故cố 。 於ư 三tam 界giới 中trung 。 彼bỉ 最tối 麁thô 故cố 。 此thử 四tứ 善thiện 根căn 能năng 感cảm 色sắc 界giới 五ngũ 蘊uẩn 異dị 熟thục 為vi 圓viên 滿mãn 因nhân 。 不bất 能năng 牽khiên 引dẫn 眾chúng 同đồng 分phần/phân 故cố 。 極cực 厭yếm 諸chư 有hữu 欣hân 圓viên 寂tịch 故cố 。 或hoặc 聲thanh 為vi 顯hiển 二nhị 有hữu 異dị 說thuyết 。 謂vị 暖noãn 頂đảnh 二nhị 。 尊tôn 者giả 妙diệu 音âm 說thuyết 。 依y 前tiền 六lục 及cập 欲dục 七thất 地địa 。 對đối 法pháp 諸chư 師sư 不bất 許hứa 彼bỉ 說thuyết 。 非phi 聞văn 思tư 所sở 成thành 。 順thuận 決quyết 擇trạch 分phần/phân 故cố 。 此thử 四tứ 善thiện 根căn 依y 欲dục 身thân 起khởi 。 人nhân 天thiên 九cửu 處xứ 除trừ 北bắc 俱câu 盧lô 。 唯duy 依y 欲dục 九cửu 身thân 容dung 入nhập 離ly 生sanh 故cố 。 除trừ 增tăng 上thượng 忍nhẫn 。 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 餘dư 三tam 善thiện 根căn 三tam 洲châu 初sơ 起khởi 。 後hậu 生sanh 天thiên 處xứ 亦diệc 續tục 現hiện 前tiền 。 所sở 除trừ 亦diệc 依y 天thiên 處xứ 初sơ 起khởi 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 若nhược 於ư 先tiên 時thời 曾tằng 已dĩ 修tu 治trị 此thử 四tứ 加gia 行hành 。 彼bỉ 於ư 天thiên 處xứ 皆giai 得đắc 初sơ 起khởi 。 此thử 四tứ 善thiện 根căn 唯duy 依y 男nam 女nữ 。 前tiền 三tam 男nam 女nữ 俱câu 通thông 得đắc 二nhị 。 第đệ 四tứ 女nữ 身thân 亦diệc 得đắc 二nhị 種chủng 勿vật 後hậu 得đắc 男nam 身thân 。 不bất 成thành 暖noãn 等đẳng 故cố 。 依y 男nam 唯duy 得đắc 男nam 身thân 。 善thiện 根căn 聖thánh 轉chuyển 至chí 餘dư 生sanh 。 亦diệc 不bất 為vi 女nữ 故cố 。 暖noãn 頂đảnh 忍nhẫn 位vị 容dung 有hữu 轉chuyển 形hình 故cố 。 二nhị 依y 善thiện 根căn 展triển 轉chuyển 為vi 因nhân 住trụ 。 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 依y 女nữ 身thân 者giả 能năng 為vi 二nhị 因nhân 。 女nữ 得đắc 聖thánh 已dĩ 容dung 有hữu 轉chuyển 得đắc 男nam 身thân 理lý 故cố 。 依y 男nam 身thân 者giả 。 但đãn 為vi 一nhất 因nhân 已dĩ 得đắc 女nữ 身thân 非phi 擇trạch 滅diệt 故cố 。 聖thánh 依y 此thử 地địa 得đắc 此thử 善thiện 根căn 。 失thất 此thử 地địa 時thời 善thiện 根căn 方phương 捨xả 。 失thất 地địa 言ngôn 顯hiển 遷thiên 生sanh 上thượng 地địa 。 異dị 生sanh 於ư 地địa 若nhược 失thất 不bất 失thất 。 但đãn 失thất 眾chúng 同đồng 分phần/phân 必tất 捨xả 此thử 善thiện 根căn 。 聖thánh 身thân 見kiến 道Đạo 力lực 所sở 資tư 故cố 。 此thử 四tứ 善thiện 根căn 無vô 命mạng 終chung 捨xả 。 寧ninh 知tri 命mạng 終chung 捨xả 。 唯duy 異dị 生sanh 非phi 聖thánh 。 以dĩ 本bổn 論luận 說thuyết 卵noãn 胎thai 中trung 異dị 生sanh 。 唯duy 成thành 就tựu 身thân 不bất 成thành 身thân 業nghiệp 故cố 。 豈khởi 不bất 異dị 生sanh 先tiên 依y 下hạ 地địa 起khởi 暖noãn 法pháp 等đẳng 。 後hậu 生sanh 上thượng 地địa 亦diệc 必tất 定định 捨xả 。 暖noãn 等đẳng 善thiện 根căn 無vô 如như 是thị 失thất 。 以dĩ 彼bỉ 異dị 生sanh 爾nhĩ 時thời 捨xả 善thiện 根căn 由do 捨xả 同đồng 分phần/phân 故cố 。 謂vị 住trụ 死tử 有hữu 無vô 聖thánh 道Đạo 資tư 。 捨xả 諸chư 善thiện 根căn 。 非phi 由do 上thượng 地địa 中trung 有hữu 等đẳng 起khởi 。 若nhược 諸chư 聖thánh 者giả 住trụ 死tử 有hữu 中trung 。 由do 聖thánh 道Đạo 資tư 不bất 捨xả 暖noãn 等đẳng 。 但đãn 由do 上thượng 地địa 中trung 有hữu 等đẳng 起khởi 捨xả 下hạ 善thiện 根căn 。 捨xả 時thời 雖tuy 同đồng 而nhi 所sở 由do 別biệt 。 是thị 故cố 異dị 生sanh 無vô 失thất 地địa 捨xả 。 聖thánh 者giả 必tất 無vô 由do 命mạng 終chung 捨xả 。 異dị 生sanh 命mạng 終chung 雖tuy 捨xả 忍Nhẫn 法Pháp 。 而nhi 定định 無vô 有hữu 。 墮đọa 諸chư 惡ác 趣thú 。 得đắc 惡ác 趣thú 生sanh 非phi 擇trạch 滅diệt 故cố 。 身thân 是thị 忍Nhẫn 法Pháp 曾tằng 所sở 居cư 故cố 。 能năng 感cảm 惡ác 趣thú 。 諸chư 業nghiệp 煩phiền 惱não 。 不bất 復phục 能năng 在tại 身thân 中trung 行hành 故cố 。 如như 師sư 子tử 窟quật 雜tạp 獸thú 不bất 居cư 。 初sơ 二nhị 善thiện 根căn 亦diệc 由do 退thoái 捨xả 。 如như 是thị 退thoái 捨xả 異dị 生sanh 非phi 聖thánh 。 後hậu 二nhị 異dị 生sanh 亦diệc 無vô 退thoái 捨xả 。 依y 根căn 本bổn 地địa 起khởi 暖noãn 等đẳng 善thiện 根căn 。 彼bỉ 於ư 此thử 生sanh 必tất 定định 得đắc 見kiến 諦Đế 。 以dĩ 根căn 利lợi 故cố 。 厭yếm 有hữu 深thâm 故cố 。 依y 未vị 至chí 中trung 間gian 。 起khởi 暖noãn 等đẳng 者giả 。 於ư 此thử 生sanh 不bất 必tất 得đắc 入nhập 見kiến 諦Đế 。 有hữu 餘dư 師sư 言ngôn 。 依y 根căn 本bổn 定định 起khởi 暖noãn 等đẳng 者giả 。 此thử 生sanh 必tất 定định 得đắc 至chí 涅Niết 槃Bàn 。 厭yếm 有hữu 深thâm 故cố 。 若nhược 先tiên 捨xả 已dĩ 後hậu 重trọng/trùng 得đắc 時thời 。 所sở 得đắc 必tất 非phi 先tiên 之chi 所sở 捨xả 。 由do 先tiên 捨xả 已dĩ 後hậu 重trọng/trùng 得đắc 時thời 。 亦diệc 大đại 劬cù 勞lao 方phương 得đắc 起khởi 故cố 。 於ư 先tiên 所sở 捨xả 不bất 欽khâm 敬kính 故cố 。 如như 先tiên 已dĩ 捨xả 。 別Biệt 解Giải 脫Thoát 戒Giới 。 後hậu 重trọng 受thọ 時thời 得đắc 未vị 曾tằng 得đắc 。 暖noãn 等đẳng 亦diệc 爾nhĩ 。 後hậu 得đắc 非phi 先tiên 。 若nhược 先tiên 已dĩ 得đắc 。 暖noãn 等đẳng 善thiện 根căn 。 經kinh 生sanh 故cố 捨xả 。 遇ngộ 了liễu 分phần/phân 位vị 善thiện 說thuyết 法Pháp 師sư 便tiện 生sanh 頂đảnh 等đẳng 。 若nhược 不bất 遇ngộ 者giả 。 還hoàn 從tùng 本bổn 修tu 失thất 退thoái 二nhị 捨xả 非phi 得đắc 為vi 性tánh 退thoái 捨xả 。 必tất 因nhân 起khởi 過quá 而nhi 得đắc 失thất 捨xả 。 或hoặc 有hữu 由do 德đức 增tăng 進tiến 。 得đắc 此thử 善thiện 根căn 有hữu 何hà 勝thắng 利lợi 。 頌tụng 曰viết 。
暖noãn 必tất 至chí 涅Niết 槃Bàn 。 頂đảnh 終chung 不bất 斷đoạn 善thiện 。
忍nhẫn 不bất 墮đọa 惡ác 趣thú 。 第đệ 一nhất 入nhập 離ly 生sanh 。
論luận 曰viết 。 四tứ 善thiện 根căn 中trung 若nhược 得đắc 暖noãn 法pháp 。 雖tuy 有hữu 退thoái 斷đoạn 善thiện 根căn 造tạo 無vô 間gián 業nghiệp 。 墮đọa 惡ác 趣thú 等đẳng 。 而nhi 無vô 久cửu 流lưu 轉chuyển 必tất 至chí 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 何hà 殊thù 順thuận 解giải 脫thoát 分phần/phân 。 若nhược 無vô 障chướng 礙ngại 去khứ 見kiến 諦Đế 近cận 。 此thử 與dữ 見kiến 道Đạo 行hạnh 相tương/tướng 同đồng 故cố 。 是thị 等đẳng 引dẫn 攝nhiếp 。 勝thắng 善thiện 根căn 故cố 。 若nhược 得đắc 頂Đảnh 法Pháp 雖tuy 有hữu 退thoái 等đẳng 。 而nhi 增tăng 畢tất 竟cánh 不bất 斷đoạn 善thiện 根căn 。 觀quán 察sát 三Tam 寶Bảo 殊thù 勝thắng 功công 德đức 。 為vi 門môn 引dẫn 生sanh 淨tịnh 信tín 心tâm 故cố 。 若nhược 得đắc 頂đảnh 已dĩ 不bất 斷đoạn 善thiện 根căn 。 如như 何hà 經kinh 說thuyết 。 天thiên 授thọ 退thoái 頂đảnh 。 由do 彼bỉ 曾tằng 起khởi 近cận 頂đảnh 善thiện 根căn 。 依y 未vị 得đắc 退thoái 密mật 作tác 是thị 說thuyết 。 若nhược 得đắc 忍Nhẫn 法Pháp 雖tuy 命mạng 終chung 捨xả 住trụ 異dị 生sanh 位vị 。 而nhi 增tăng 無vô 退thoái 不bất 造tạo 無vô 間gian 。 不bất 墮đọa 惡ác 趣thú 。 然nhiên 頌tụng 但đãn 說thuyết 。 不bất 墮đọa 惡ác 趣thú 。 言ngôn 義nghĩa 准chuẩn 已dĩ 知tri 。 不bất 造tạo 無vô 間gián 業nghiệp 。 造tạo 無vô 間gián 業nghiệp 者giả 。 必tất 墮đọa 惡ác 趣thú 故cố 。 忍nhẫn 位vị 無vô 退thoái 如như 前tiền 已dĩ 辯biện 。 得đắc 忍nhẫn 不bất 墮đọa 諸chư 惡ác 者giả 。 已dĩ 遠viễn 趣thú 彼bỉ 業nghiệp 煩phiền 惱não 故cố 。 得đắc 惡ác 趣thú 生sanh 非phi 擇trạch 滅diệt 故cố 。 由do 下hạ 忍nhẫn 力lực 已dĩ 得đắc 一nhất 切thiết 。 惡ác 趣thú 無vô 生sanh 。 由do 上thượng 忍nhẫn 力lực 復phục 得đắc 少thiểu 分phần 生sanh 等đẳng 無vô 生sanh 。 少thiểu 分phần 生sanh 者giả 。 謂vị 卵noãn 濕thấp 生sanh 。 由do 此thử 二nhị 生sanh 多đa 愚ngu 昧muội 故cố 。 等đẳng 言ngôn 為vi 顯hiển 處xứ 身thân 有hữu 惑hoặc 。 處xử 謂vị 無vô 想tưởng 大đại 梵Phạm 北bắc 洲châu 無vô 想tưởng 大đại 梵Phạm 僻tích 見kiến 處xứ 故cố 。 北Bắc 俱Câu 盧Lô 洲Châu 。 無vô 現hiện 觀quán 故cố 。 身thân 謂vị 扇thiên/phiến 搋trỉ 等đẳng 。 多đa 諸chư 煩phiền 惱não 故cố 。 有hữu 謂vị 第đệ 八bát 等đẳng 聖thánh 必tất 不bất 受thọ 故cố 。 惑hoặc 謂vị 見kiến 斷đoạn 惑hoặc 。 必tất 不bất 復phục 起khởi 故cố 。 得đắc 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 雖tuy 住trụ 異dị 生sanh 位vị 。 而nhi 能năng 趣thú 入nhập 。 正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。 頌tụng 雖tuy 不bất 言ngôn 離ly 命mạng 終chung 捨xả 。 既ký 無vô 間gian 入nhập 。 正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。 義nghĩa 准chuẩn 已dĩ 成thành 。 無vô 命mạng 終chung 捨xả 。 何hà 緣duyên 唯duy 此thử 能năng 入nhập 離ly 生sanh 。 已dĩ 得đắc 異dị 生sanh 非phi 擇trạch 滅diệt 故cố 。 能năng 如như 無vô 間gian 道đạo 捨xả 異dị 生sanh 性tánh 故cố 。 此thử 四tứ 善thiện 根căn 各các 有hữu 三tam 品phẩm 。 由do 聲Thanh 聞Văn 等đẳng 種chủng 性tánh 別biệt 故cố 。 隨tùy 何hà 種chủng 性tánh 善thiện 根căn 已dĩ 生sanh 。 彼bỉ 可khả 移di 轉chuyển 向hướng 餘dư 乘thừa 不phủ 。 頌tụng 曰viết 。
轉chuyển 聲Thanh 聞Văn 種chủng 性tánh 。 二nhị 成thành 佛Phật 三tam 餘dư 。
麟lân 喻dụ 佛Phật 無vô 轉chuyển 。 一nhất 坐tọa 成thành 覺giác 故cố 。
論luận 曰viết 。 未vị 殖thực 佛Phật 乘thừa 順thuận 解giải 脫thoát 分phần/phân 。 依y 聲Thanh 聞Văn 種chủng 性tánh 。 起khởi 暖noãn 頂đảnh 善thiện 根căn 。 容dung 可khả 轉chuyển 生sanh 佛Phật 乘thừa 暖noãn 頂đảnh 。 是thị 經Kinh 長trường 時thời 方phương 能năng 起khởi 義nghĩa 。 若nhược 起khởi 彼bỉ 忍nhẫn 無vô 向hướng 佛Phật 乘thừa 。 以dĩ 聲Thanh 聞Văn 乘thừa 。 加gia 行hành 最tối 久cửu 。 經kinh 六lục 十thập 劫kiếp 自tự 果quả 必tất 成thành 。 菩Bồ 薩Tát 專chuyên 求cầu 利lợi 他tha 事sự 故cố 。 為vì 欲dục 拔bạt 濟tế 。 無vô 邊biên 有hữu 情tình 。 弘hoằng 誓thệ 莊trang 嚴nghiêm 。 經kinh 無vô 量lượng 劫kiếp 。 故cố 往vãng 惡ác 趣thú 如như 遊du 園viên 苑uyển 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 無vô 成thành 佛Phật 義nghĩa 。 起khởi 忍nhẫn 得đắc 一nhất 切thiết 惡ác 趣thú 非phi 擇trạch 滅diệt 。 故cố 起khởi 彼bỉ 忍nhẫn 無vô 向hướng 佛Phật 乘thừa 。 斷đoạn 絕tuyệt 眾chúng 多đa 利lợi 他tha 事sự 故cố 。 若nhược 時thời 菩Bồ 薩Tát 。 已dĩ 殖thực 佛Phật 乘thừa 。 順thuận 解giải 脫thoát 分phân 為vi 遮già 惡ác 趣thú 。 展triển 轉chuyển 堅kiên 攝nhiếp 施thí 戒giới 慧tuệ 三tam 。
爾nhĩ 時thời 無vô 勞lao 起khởi 餘dư 乘thừa 忍nhẫn 。 故cố 聲Thanh 聞Văn 暖noãn 頂đảnh 可khả 轉chuyển 向hướng 佛Phật 乘thừa 。 起khởi 忍nhẫn 則tắc 無vô 轉chuyển 成thành 佛Phật 義nghĩa 。 依y 聲Thanh 聞Văn 種chủng 性tánh 。 起khởi 暖noãn 頂đảnh 忍nhẫn 。 三tam 皆giai 可khả 轉chuyển 生sanh 獨Độc 覺Giác 乘thừa 道đạo 。 非phi 聲Thanh 聞Văn 種chủng 性tánh 。 忍Nhẫn 法Pháp 已dĩ 生sanh 於ư 獨Độc 覺Giác 菩Bồ 提Đề 。 有hữu 能năng 障chướng 義nghĩa 。 故cố 起khởi 彼bỉ 忍nhẫn 亦diệc 成thành 獨Độc 覺Giác 。 此thử 在tại 佛Phật 外ngoại 。 故cố 頌tụng 言ngôn 餘dư 。 起khởi 獨Độc 覺Giác 乘thừa 種chủng 性tánh 暖noãn 頂đảnh 。 為vi 有hữu 轉chuyển 向hướng 餘dư 乘thừa 理lý 不bất 然nhiên 。 獨Độc 覺Giác 乘thừa 總tổng 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 。 麟lân 角giác 喻dụ 二nhị 。 先tiên 聲Thanh 聞Văn 。 若nhược 先tiên 聲Thanh 聞Văn 如như 聲Thanh 聞Văn 說thuyết 。 麟lân 喻dụ 及cập 佛Phật 俱câu 不bất 可khả 轉chuyển 。 以dĩ 俱câu 一nhất 坐tọa 成thành 菩Bồ 提Đề 故cố 。 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 是thị 不bất 傾khuynh 動động 。 最tối 極cực 明minh 利lợi 。 三tam 摩ma 地địa 故cố 。 堪kham 為vi 麟lân 喻dụ 大đại 覺giác 所sở 依y 。 故cố 彼bỉ 俱câu 依y 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 從tùng 身thân 念niệm 住trụ 至chí 盡tận 無vô 生sanh 。 唯duy 於ư 一nhất 坐tọa 能năng 次thứ 第đệ 起khởi 。 故cố 麟lân 角giác 喻dụ 及cập 佛Phật 種chủng 性tánh 。 暖noãn 等đẳng 善thiện 根căn 皆giai 不bất 可khả 轉chuyển 。 頗phả 有hữu 初sơ 殖thực 順thuận 解giải 脫thoát 分phần/phân 。 此thử 生sanh 即tức 能năng 起khởi 順thuận 決quyết 擇trạch 分phần/phân 耶da 。 不bất 爾nhĩ 云vân 何hà 。 頌tụng 曰viết 。
前tiền 順thuận 解giải 脫thoát 分phần/phân 。 速tốc 三tam 生sanh 解giải 脫thoát 。
聞văn 思tư 成thành 三tam 業nghiệp 。 殖thực 在tại 人nhân 三tam 洲châu 。
論luận 曰viết 。 順thuận 決quyết 擇trạch 分phần/phân 今kim 生sanh 起khởi 者giả 。 前tiền 生sanh 必tất 起khởi 順thuận 解giải 脫thoát 分phần/phân 。 諸chư 有hữu 創sáng/sang 殖thực 順thuận 解giải 脫thoát 分phần/phân 。 極cực 速tốc 三tam 生sanh 。 方phương 得đắc 解giải 脫thoát 。 謂vị 初sơ 生sanh 殖thực 順thuận 解giải 脫thoát 分phần/phân 。 次thứ 生sanh 成thành 熟thục 。 第đệ 三tam 生sanh 起khởi 順thuận 決quyết 擇trạch 分phần/phân 。 即tức 入nhập 聖thánh 道Đạo 。 若nhược 謂vị 第đệ 二nhị 生sanh 起khởi 順thuận 決quyết 擇trạch 分phần/phân 。 第đệ 三tam 生sanh 入nhập 聖thánh 乃nãi 。 至chí 得đắc 解giải 脫thoát 。 彼bỉ 言ngôn 便tiện 與dữ 前tiền 說thuyết 相tương 違vi 。 謂vị 依y 根căn 本bổn 地địa 起khởi 暖noãn 等đẳng 者giả 。 彼bỉ 必tất 於ư 此thử 生sanh 得đắc 入nhập 見kiến 諦Đế 。 或hoặc 彼bỉ 應ưng 許hứa 極cực 速tốc 二nhị 生sanh 。 謂vị 第đệ 二nhị 生sanh 依y 根căn 本bổn 地địa 起khởi 暖noãn 等đẳng 者giả 。 彼bỉ 於ư 現hiện 生sanh 必tất 入nhập 聖thánh 道Đạo 。 得đắc 解giải 脫thoát 故cố 。 順thuận 解giải 脫thoát 分phần/phân 聞văn 思tư 所sở 成thành 。 非phi 修tu 所sở 成thành 。 諸chư 有hữu 未vị 殖thực 順thuận 解giải 脫thoát 分phần/phân 者giả 。 彼bỉ 不bất 能năng 殖thực 故cố 。 順thuận 解giải 脫thoát 分phần/phân 三tam 業nghiệp 為vi 體thể 。 最tối 勝thắng 唯duy 是thị 意ý 地địa 意ý 業nghiệp 。 此thử 思tư 願nguyện 力lực 攝nhiếp 起khởi 身thân 語ngữ 。 亦diệc 得đắc 名danh 為vi 。 順thuận 解giải 脫thoát 分phần/phân 。 有hữu 由do 少thiểu 分phần 施thí 戒giới 聞văn 等đẳng 。 便tiện 能năng 種chủng 殖thực 順thuận 解giải 脫thoát 分phần/phân 。 謂vị 勝thắng 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 至chí 誠thành 相tương 續tục 。 厭yếm 背bối/bội 生sanh 死tử 欣hân 樂nhạo 涅Niết 槃Bàn 。 與dữ 此thử 相tương 違vi 。 雖tuy 多đa 修tu 善thiện 而nhi 不bất 能năng 殖thực 順thuận 解giải 脫thoát 分phần/phân 。 由do 意ý 業nghiệp 勝thắng 殖thực 此thử 善thiện 根căn 故cố 。 唯duy 人nhân 中trung 三tam 方phương 能năng 殖thực 。 厭yếm 離ly 般Bát 若Nhã 餘dư 處xứ 劣liệt 故cố 。 有hữu 佛Phật 出xuất 世thế 。 若nhược 無vô 佛Phật 時thời 。 俱câu 能năng 種chủng 殖thực 順thuận 解giải 脫thoát 分phần/phân 。 已dĩ 因nhân 便tiện 說thuyết 順thuận 解giải 脫thoát 分phần/phân 。 入nhập 觀quán 次thứ 第đệ 是thị 正chánh 所sở 論luận 。 於ư 中trung 已dĩ 明minh 諸chư 加gia 行hành 道Đạo 。 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 為vi 其kỳ 後hậu 邊biên 。 應ưng 說thuyết 從tùng 斯tư 復phục 生sanh 何hà 道đạo 。 頌tụng 曰viết 。
世thế 第đệ 一nhất 無vô 間gian 。 即tức 緣duyên 欲dục 界giới 苦khổ 。
生sanh 無vô 漏lậu 法Pháp 忍Nhẫn 。 忍nhẫn 次thứ 生sanh 法pháp 智trí 。
次thứ 緣duyên 餘dư 界giới 苦khổ 。 生sanh 類loại 忍nhẫn 類loại 智trí 。
緣duyên 集tập 滅diệt 道Đạo 諦Đế 。 各các 生sanh 四tứ 亦diệc 然nhiên 。
如như 是thị 十thập 六lục 心tâm 。 名danh 聖Thánh 諦Đế 現hiện 觀quán 。
此thử 總tổng 有hữu 三tam 種chủng 。 謂vị 見kiến 緣duyên 事sự 別biệt 。
論luận 曰viết 。 從tùng 世thế 第đệ 一nhất 善thiện 根căn 無vô 間gian 。 即tức 緣duyên 欲dục 界giới 苦khổ 聖Thánh 諦Đế 境cảnh 。 有hữu 無vô 漏lậu 攝nhiếp 法pháp 智trí 忍nhẫn 生sanh 。 此thử 忍nhẫn 名danh 為vi 苦khổ 法pháp 智trí 忍nhẫn 。 寧ninh 知tri 此thử 忍nhẫn 是thị 無vô 漏lậu 攝nhiếp 。 從tùng 世thế 第đệ 一nhất 無vô 間gian 而nhi 生sanh 。 以dĩ 契Khế 經Kinh 中trung 言ngôn 世thế 第đệ 一nhất 無vô 間gian 入nhập 正chánh 性tánh 決quyết 定định 。 或hoặc 正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。
爾nhĩ 時thời 名danh 超siêu 異dị 生sanh 地địa 故cố 。 此thử 忍nhẫn 既ký 是thị 決quyết 定định 離ly 生sanh 一nhất 分phần/phân 所sở 攝nhiếp 。 定định 是thị 無vô 漏lậu 。 從tùng 世thế 第đệ 一nhất 無vô 間gian 而nhi 生sanh 。 說thuyết 無vô 漏lậu 言ngôn 。 為vi 欲dục 簡giản 別biệt 。 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 所sở 從tùng 世thế 忍nhẫn 此thử 無vô 漏lậu 忍nhẫn 。 以dĩ 欲dục 苦khổ 法pháp 為vi 其kỳ 所sở 緣duyên 。 名danh 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 。 謂vị 於ư 苦khổ 法pháp 。 無vô 始thỉ 時thời 來lai 。 身thân 見kiến 所sở 迷mê 執chấp 我ngã 我ngã 所sở 。 今kim 創sáng/sang 見kiến 彼bỉ 唯duy 苦khổ 法pháp 性tánh 。 忍nhẫn 可khả 現hiện 前tiền 名danh 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 。 此thử 能năng 引dẫn 後hậu 苦khổ 法pháp 智trí 生sanh 。 是thị 彼bỉ 智trí 生sanh 障chướng 之chi 對đối 治trị 。 故cố 復phục 名danh 曰viết 。 苦khổ 法pháp 智trí 忍nhẫn 。 即tức 此thử 名danh 入nhập 正chánh 性tánh 決quyết 定định 。 亦diệc 復phục 名danh 入nhập 。 正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。 由do 此thử 是thị 初sơ 入nhập 正chánh 性tánh 決quyết 定định 。 亦diệc 如như 初sơ 入nhập 正chánh 性tánh 離ly 生sanh 故cố 。 經kinh 說thuyết 正chánh 性tánh 。 所sở 謂vị 涅Niết 槃Bàn 。 或hoặc 正chánh 性tánh 言ngôn 目mục 諸chư 聖thánh 道Đạo 能năng 決quyết 趣thú 涅Niết 槃Bàn 。 或hoặc 決quyết 了liễu 諦đế 相tướng 。 故cố 諸chư 聖thánh 道Đạo 得đắc 決quyết 定định 名danh 。 至chí 得đắc 決quyết 定định 說thuyết 名danh 為vi 入nhập 。 若nhược 爾nhĩ 何hà 緣duyên 於ư 無vô 漏lậu 慧tuệ 。 唯duy 初sơ 見kiến 諦Đế 得đắc 決quyết 定định 名danh 。 以dĩ 於ư 爾nhĩ 時thời 於ư 諸chư 諦đế 理lý 初sơ 得đắc 難nạn/nan 毀hủy 決quyết 定định 見kiến 故cố 。 或hoặc 於ư 爾nhĩ 時thời 望vọng 餘dư 位vị 道đạo 有hữu 非phi 一nhất 種chủng 決quyết 定định 相tương/tướng 故cố 。 煩phiền 惱não 名danh 生sanh 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 何hà 謂vị 生sanh 臭xú 。 謂vị 諸chư 煩phiền 惱não 。 見kiến 位vị 初sơ 越việt 。 故cố 名danh 離ly 生sanh 。 有hữu 說thuyết 。 生sanh 言ngôn 目mục 根căn 未vị 熟thục 。 見kiến 位vị 初sơ 越việt 。 故cố 名danh 離ly 生sanh 。 至chí 得đắc 離ly 生sanh 。 說thuyết 名danh 為vi 入nhập 。 捨xả 異dị 生sanh 性tánh 諸chư 說thuyết 不bất 同đồng 。 有hữu 言ngôn 。 世thế 第đệ 一nhất 有hữu 言ngôn 。 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 。 有hữu 言ngôn 。 共cộng 捨xả 。 由do 此thử 二nhị 種chủng 如như 無vô 間gian 道đạo 。 解giải 脫thoát 道Đạo 故cố 。 此thử 忍nhẫn 無vô 間gian 即tức 緣duyên 欲dục 苦khổ 有hữu 法pháp 智trí 生sanh 名danh 苦khổ 法pháp 智trí 。 於ư 唯duy 是thị 苦khổ 法pháp 得đắc 決quyết 斷đoán 慧tuệ 故cố 。 應ưng 知tri 此thử 智trí 亦diệc 無vô 漏lậu 攝nhiếp 。 前tiền 無vô 漏lậu 言ngôn 。 遍biến 流lưu 後hậu 故cố 。 如như 緣duyên 欲dục 界giới 苦khổ 聖Thánh 諦Đế 境cảnh 。 有hữu 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 苦khổ 法pháp 智trí 生sanh 。 如như 是thị 復phục 於ư 法pháp 智trí 無vô 間gian 。 總tổng 緣duyên 餘dư 界giới 苦khổ 聖Thánh 諦Đế 境cảnh 。 有hữu 類loại 智trí 忍nhẫn 生sanh 。 名danh 苦khổ 類loại 智trí 忍nhẫn 。 此thử 忍nhẫn 無vô 間gian 。 即tức 緣duyên 此thử 境cảnh 有hữu 類loại 智trí 生sanh 。 名danh 苦khổ 類loại 智trí 。 最tối 初sơ 證chứng 知tri 諸chư 法pháp 真chân 理lý 。 故cố 名danh 法pháp 智trí 。 此thử 後hậu 境cảnh 智trí 與dữ 前tiền 相tương 似tự 。 故cố 得đắc 類loại 名danh 。 是thị 後hậu 隨tùy 前tiền 而nhi 證chứng 境cảnh 義nghĩa 。 或hoặc 從tùng 前tiền 生sanh 故cố 。 後hậu 得đắc 前tiền 類loại 名danh 。 如như 世thế 間gian 言ngôn 子tử 是thị 父phụ 類loại 。 即tức 是thị 從tùng 欲dục 界giới 苦khổ 決quyết 定định 覺giác 所sở 生sanh 。 餘dư 界giới 苦khổ 決quyết 定định 覺giác 義nghĩa 。 如như 緣duyên 苦Khổ 諦Đế 欲dục 界giới 及cập 餘dư 生sanh 法pháp 類loại 忍Nhẫn 法Pháp 類loại 智trí 四tứ 緣duyên 。 餘dư 三tam 諦đế 各các 四tứ 亦diệc 然nhiên 。 即tức 緣duyên 一nhất 一nhất 有hữu 四tứ 心tâm 義nghĩa 。 如như 是thị 次thứ 第đệ 。 有hữu 十thập 六lục 心tâm 。 總tổng 說thuyết 名danh 為vi 聖Thánh 諦Đế 現hiện 觀quán 。 以dĩ 於ư 三tam 界giới 四tứ 聖Thánh 諦Đế 境cảnh 次thứ 第đệ 現hiện 前tiền 。 如như 實thật 觀quán 故cố 。 初sơ 習tập 業nghiệp 地địa 於ư 諸chư 諦đế 境cảnh 多đa 返phản 旋toàn 環hoàn 已dĩ 淳thuần 熟thục 故cố 。 今kim 於ư 此thử 位vị 。 能năng 如như 是thị 觀quán 。 餘dư 部bộ 有hữu 言ngôn 。 唯duy 頓đốn 現hiện 觀quán 。 彼bỉ 言ngôn 既ký 總tổng 。 理lý 或hoặc 無vô 違vi 。 以dĩ 諦đế 現hiện 觀quán 總tổng 有hữu 三tam 種chủng 。 其kỳ 三tam 者giả 何hà 。 謂vị 見kiến 緣duyên 事sự 唯duy 無vô 漏lậu 慧tuệ 於ư 諸chư 諦đế 境cảnh 如như 實thật 覺giác 了liễu 。 名danh 見kiến 現hiện 觀quán 。 是thị 即tức 由do 見kiến 分phân 明minh 現hiện 前tiền 。 如như 實thật 而nhi 觀quán 四Tứ 諦Đế 境cảnh 義nghĩa 。 即tức 無vô 漏lậu 慧tuệ 。 并tinh 餘dư 相tương 應ứng 同đồng 一nhất 所sở 緣duyên 。 名danh 緣duyên 現hiện 觀quán 。 是thị 即tức 由do 見kiến 等đẳng 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 同đồng 。 能năng 取thủ 所sở 緣duyên 四Tứ 諦Đế 境cảnh 義nghĩa 。 即tức 諸chư 能năng 緣duyên 并tinh 餘dư 俱câu 有hữu 同đồng 一nhất 事sự 業nghiệp 。 名danh 事sự 現hiện 觀quán 。 是thị 即tức 由do 見kiến 等đẳng 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 并tinh 餘dư 俱câu 有hữu 戒giới 及cập 生sanh 相tương/tướng 等đẳng 。 於ư 諸chư 諦đế 中trung 同đồng 所sở 作tác 義nghĩa 。 戒giới 生sanh 相tương/tướng 等đẳng 是thị 現hiện 觀quán 因nhân 。 於ư 現hiện 觀quán 中trung 彼bỉ 有hữu 事sự 用dụng 。 故cố 亦diệc 於ư 彼bỉ 立lập 現hiện 觀quán 名danh 。 如như 是thị 應ưng 知tri 。 不bất 相tương 應ứng 法pháp 。 唯duy 一nhất 現hiện 觀quán 。 除trừ 慧tuệ 所sở 餘dư 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 有hữu 二nhị 現hiện 觀quán 。 唯duy 無vô 漏lậu 慧tuệ 具cụ 足túc 有hữu 三tam 。 諸chư 說thuyết 名danh 為vi 頓đốn 現hiện 觀quán 者giả 。 謂vị 於ư 一nhất 諦đế 得đắc 現hiện 觀quán 時thời 。 於ư 餘dư 諦đế 中trung 亦diệc 得đắc 現hiện 觀quán 。 故cố 於ư 前tiền 說thuyết 頓đốn 現hiện 觀quán 宗tông 。 應ưng 審thẩm 推thôi 徵trưng 依y 何hà 現hiện 觀quán 。 若nhược 言ngôn 依y 事sự 應ưng 讚tán 言ngôn 善thiện 。 以dĩ 於ư 苦Khổ 諦Đế 得đắc 現hiện 觀quán 時thời 。 於ư 苦khổ 具cụ 三tam 。 於ư 餘dư 唯duy 事sự 。 謂vị 初sơ 觀quán 見kiến 苦khổ 聖Thánh 諦Đế 時thời 。 盡tận 煩phiền 惱não 故cố 即tức 名danh 斷đoạn 集tập 。 得đắc 擇trạch 滅diệt 故cố 即tức 名danh 證chứng 滅diệt 。 起khởi 對đối 治trị 故cố 即tức 名danh 修tu 道Đạo 。 以dĩ 見kiến 苦khổ 位vị 於ư 集tập 等đẳng 三tam 有hữu 斷đoạn 證chứng 修tu 事sự 現hiện 觀quán 故cố 。 約ước 事sự 現hiện 觀quán 名danh 頓đốn 無vô 失thất 。 若nhược 言ngôn 依y 見kiến 應ưng 撥bát 言ngôn 非phi 。 此thử 現hiện 觀quán 必tất 漸tiệm 諸chư 諦đế 相tướng 別biệt 故cố 。 一nhất 見kiến 理lý 無vô 多đa 行hành 相tương/tướng 故cố 。 隨tùy 彼bỉ 自tự 相tương/tướng 一nhất 一nhất 諦đế 中trung 。 世Thế 尊Tôn 說thuyết 言ngôn 。 各các 別biệt 見kiến 故cố 。 已dĩ 辯biện 現hiện 觀quán 具cụ 十thập 六lục 心tâm 。 此thử 十thập 六lục 心tâm 為vi 依y 何hà 地địa 。 頌tụng 曰viết 。
皆giai 與dữ 世thế 第đệ 一nhất 。 同đồng 依y 於ư 一nhất 地địa 。
論luận 曰viết 。 隨tùy 世thế 第đệ 一nhất 所sở 依y 諸chư 地địa 。 應ưng 知tri 即tức 此thử 十thập 六lục 心tâm 依y 。 彼bỉ 依y 六lục 地địa 。 如như 前tiền 已dĩ 說thuyết 。 謂vị 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 未vị 至chí 中trung 間gian 。 何hà 緣duyên 必tất 有hữu 如như 是thị 忍nhẫn 智trí 。 前tiền 後hậu 次thứ 第đệ 相tương/tướng 雜tạp 而nhi 起khởi 。 頌tụng 曰viết 。
忍nhẫn 智trí 如như 次thứ 第đệ 。 無vô 間gian 解giải 脫thoát 道đạo 。
論luận 曰viết 。 十thập 六lục 心tâm 中trung 四tứ 法pháp 類loại 忍nhẫn 名danh 無vô 間gian 道đạo 。 四tứ 法pháp 類loại 智trí 。 名danh 解giải 脫thoát 道đạo 。 名danh 如như 前tiền 說thuyết 。 能năng 忍nhẫn 可khả 先tiên 來lai 未vị 見kiến 欲dục 苦khổ 初sơ 念niệm 無vô 漏lậu 慧tuệ 。 名danh 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 。 以dĩ 契Khế 經Kinh 中trung 世Thế 尊Tôn 自tự 說thuyết 。 若nhược 於ư 此thử 法Pháp 。 以dĩ 下hạ 劣liệt 慧tuệ 或hoặc 增tăng 上thượng 慧tuệ 審thẩm 察sát 忍nhẫn 可khả 。 名danh 隨tùy 信tín 行hành 。 隨tùy 法pháp 行hành 故cố 。 應ưng 知tri 此thử 忍nhẫn 即tức 無vô 間gian 道đạo 。 何hà 處xứ 說thuyết 此thử 無vô 間gian 道đạo 名danh 。 經kinh 說thuyết 。 一nhất 法pháp 難nan 可khả 通thông 達đạt 。 名danh 為vi 無vô 間gian 。 心tâm 等đẳng 持trì 故cố 。 又hựu 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。 有hữu 苦khổ 法pháp 智trí 有hữu 苦khổ 類loại 智trí 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 非phi 此thử 二nhị 智trí 同đồng 緣duyên 三tam 界giới 苦khổ 等đẳng 境cảnh 起khởi 。 如như 順thuận 理lý 辯biện 。 故cố 於ư 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 所sở 見kiến 欲dục 苦khổ 中trung 決quyết 斷đoán 解giải 生sanh 。 名danh 苦khổ 法pháp 智trí 。 前tiền 忍nhẫn 能năng 斷đoạn 十thập 煩phiền 惱não 得đắc 。 後hậu 智trí 能năng 與dữ 彼bỉ 離ly 繫hệ 得đắc 俱câu 生sanh 。 經kinh 說thuyết 。 智trí 生sanh 隨tùy 於ư 前tiền 忍nhẫn 。 故cố 知tri 後hậu 智trí 名danh 解giải 脫thoát 道đạo 。 從tùng 此thử 無vô 間gian 。 忍nhẫn 色sắc 無vô 色sắc 。 未vị 曾tằng 見kiến 苦khổ 第đệ 三tam 剎sát 那na 。 無vô 漏lậu 慧tuệ 生sanh 。 名danh 苦khổ 類loại 忍nhẫn 。 是thị 見kiến 欲dục 苦khổ 忍nhẫn 種chủng 類loại 故cố 。 次thứ 於ư 苦khổ 類loại 忍nhẫn 所sở 觀quán 上thượng 苦khổ 中trung 決quyết 斷đoán 解giải 生sanh 。 名danh 苦khổ 類loại 智trí 。 忍nhẫn 智trí 如như 次thứ 斷đoạn 煩phiền 惱não 得đắc 。 名danh 無vô 間gian 道đạo 。 離ly 繫hệ 得đắc 俱câu 。 名danh 解giải 脫thoát 道đạo 。 准chuẩn 前tiền 應ưng 說thuyết 。 於ư 餘dư 三tam 諦đế 准chuẩn 苦khổ 應ưng 知tri 。 故cố 前tiền 八bát 忍nhẫn 名danh 無vô 間gian 道đạo 。 後hậu 之chi 八bát 智trí 名danh 解giải 脫thoát 道đạo 。 復phục 以dĩ 何hà 緣duyên 。 說thuyết 斷đoạn 對đối 治trị 。 名danh 無vô 間gian 道đạo 。 說thuyết 離ly 繫hệ 得đắc 俱câu 時thời 起khởi 智trí 。 名danh 解giải 脫thoát 道đạo 。 無vô 間gian 隔cách 故cố 名danh 為vi 無vô 間gian 。 無vô 間gian 即tức 道đạo 名danh 無vô 間gian 道đạo 。 是thị 無vô 同đồng 類loại 道đạo 能năng 為vi 間gian 隔cách 令linh 於ư 解giải 脫thoát 道đạo 不bất 為vi 緣duyên 義nghĩa 。 諸chư 無vô 間gian 道đạo 唯duy 一nhất 剎sát 那na 。 諸chư 解giải 脫thoát 道đạo 或hoặc 相tương 續tục 故cố 。 於ư 自tự 所sở 治trị 諸chư 煩phiền 惱não 得đắc 。 已dĩ 得đắc 解giải 脫thoát 。 與dữ 彼bỉ 斷đoạn 得đắc 俱câu 時thời 起khởi 道đạo 。 名danh 解giải 脫thoát 道đạo 。 自tự 所sở 治trị 言ngôn 欲dục 顯hiển 何hà 義nghĩa 。 苦khổ 類loại 忍nhẫn 等đẳng 諸chư 無vô 間gian 道đạo 。 亦diệc 與dữ 他tha 所sở 治trị 離ly 繫hệ 得đắc 俱câu 生sanh 。 勿vật 彼bỉ 亦diệc 名danh 。 解giải 脫thoát 道Đạo 故cố 。 此thử 十thập 六lục 心tâm 皆giai 見kiến 諦Đế 理lý 。 一nhất 切thiết 皆giai 說thuyết 見kiến 道đạo 攝nhiếp 耶da 。 不bất 爾nhĩ 云vân 何hà 。 頌tụng 曰viết 。
前tiền 十thập 五ngũ 見kiến 道đạo 。 見kiến 未vị 曾tằng 見kiến 故cố 。
論luận 曰viết 。 見kiến 未vị 曾tằng 見kiến 。 四Tứ 聖Thánh 諦Đế 理lý 。 名danh 為vi 見kiến 道Đạo 。 故cố 於ư 現hiện 觀quán 十thập 六lục 心tâm 中trung 。 前tiền 十thập 五ngũ 心tâm 是thị 見kiến 道đạo 攝nhiếp 。 道đạo 類loại 忍nhẫn 位vị 於ư 諸chư 諦đế 中trung 見kiến 圓viên 滿mãn 故cố 。 至chí 第đệ 十thập 六lục 道đạo 類loại 智trí 時thời 。 雖tuy 亦diệc 有hữu 一nhất 先tiên 未vị 知tri 諦đế 。 而nhi 無vô 一nhất 諦đế 先tiên 未vị 見kiến 者giả 。 以dĩ 一nhất 切thiết 忍nhẫn 皆giai 見kiến 性tánh 故cố 。 由do 此thử 爾nhĩ 時thời 不bất 名danh 見kiến 道đạo 。 豈khởi 不bất 亦diệc 見kiến 曾tằng 未vị 見kiến 諦Đế 。 謂vị 道đạo 類loại 智trí 見kiến 道đạo 類loại 忍nhẫn 。 相tương 應ứng 俱câu 有hữu 一nhất 念niệm 道Đạo 故cố 。 諸chư 有hữu 唯duy 見kiến 曾tằng 未vị 見kiến 者giả 。 名danh 為vi 見kiến 道Đạo 。
爾nhĩ 時thời 通thông 見kiến 曾tằng 未vị 曾tằng 見kiến 。 故cố 無vô 此thử 失thất 。 或hoặc 此thử 約ước 諦đế 不bất 約ước 剎sát 那na 。 非phi 爾nhĩ 時thời 觀quán 未vị 曾tằng 見kiến 諦Đế 。 非phi 於ư 一nhất 諦đế 多đa 剎sát 那na 中trung 未vị 見kiến 一nhất 剎sát 那na 可khả 名danh 未vị 見kiến 諦Đế 。 如như 刈ngải 畦huề 稻đạo 唯duy 餘dư 一nhất 科khoa 。 不bất 可khả 名danh 為vi 此thử 畦huề 未vị 刈ngải 。 故cố 見kiến 未vị 見kiến 。 名danh 為vi 見kiến 道Đạo 。 是thị 見kiến 道đạo 相tương/tướng 義nghĩa 善thiện 成thành 立lập 。 故cố 我ngã 宗tông 說thuyết 現hiện 觀quán 後hậu 邊biên 道đạo 類loại 智trí 品phẩm 是thị 修tu 道Đạo 攝nhiếp 。 兼kiêm 修tu 異dị 境cảnh 智trí 行hành 相tương/tướng 故cố 。
說Thuyết 一Nhất 切Thiết 有Hữu 部Bộ 顯Hiển 宗Tông 論Luận 卷quyển 第đệ 三tam 十thập
A Tỳ Đạt Ma Tạng Hiển Tông Luận – Quyển 20